TOÂNG HUAÁN Haäu THÑGMTG 1990

PASTORES DABO VOBIS cuûa Ñöùc Yoan Phaoloâ II naêm 1992

ÑAØO TAÏO LINH MUÏC TRONG HOAØN CAÛNH NGAØY NAY

DAÃN NHAÄP

Chöông moät : VIEÄC ÑAØO TAÏO LINH MUÏC TRÖÔÙC THAÙCH ÑOÁ CUÛA

CUOÁI THIEÂN NIEÂN KYÛ THÖÙ HAI Chöông hai : BAÛN CHAÁT VAØ SÖÙ MAÏNG CUÛA CHÖÙC LINH MUÏC

THÖØA TAÙC Chöông ba : ÑÔØI SOÁNG THUOÄC LINH

CUÛA LINH MUÏC Chöông boán : ÔN GOÏI LINH MUÏC

TRONG MUÏC VUÏ CUÛA GIAÙO HOÄI Chöông naêm : HUAÁN LUYEÄN

ÖÙNG SINH LINH MUÏC (Ñaøo taïo Khai taâm) Chöông saùu : BOÀI DÖÔÕNG LINH MUÏC

(Ñaøo taïo Tröôøng kyø)

Daãn nhaäp

01 "Ta seõ ban cho caùc ngöôi nhöõng muïc töû theo loøng Ta mong muoán" (Gr -3,15) Qua nhöõng lôøi treân cuûa ngoân söù Gieâreâmia, Thieân Chuùa höùa vôùi daân Ngöôøi laø

khoâng bao giôø ñeå hoï khoâng coù muïc töû taäp hôïp vaø höôùng daãn hoï: "Ta seõ cho choãi daäy nhöõng muïc töû chaên daét chuùng ; chuùng seõ khoâng coøn phaûi sôï haõi hay taùn ñaûm" (Gr 23,04).

Giaùo hoäi, daân Thieân Chuùa, luoân caûm nghieäm ñöôïc vieäc Thieân Chuùa thöïc hieän lôøi tieân baùo naøy vaø khoâng ngöøng haân hoan taï ôn Chuùa. Giaùo hoäi bieát raèng chính Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø hieän thöïc soáng ñoäng, toái cao vaø döùt khoaùt cuûa Lôøi Thieân Chuùa höùa: "Ta laø Muïc töû toát laønh" (Ga 10,11). Chính Ngöôøi, vò "chuû chieân vó ñaïi" (Dt

13,20), ñaõ trao phoù cho caùc toâng ñoà vaø nhöõng ngöôøi keá vò taùc vuï chaên daét caùc chieân cuûa Thieân Chuùa (x. Ga 21,15-17 1Pr 05,02).

Ñaëc bieät, khoâng coù linh muïc, Giaùo hoäi khoâng theå vaâng theo meänh leänh cuûa Ñöùc Gieâsu: "Caùc ngöôi haõy ñi thaâu naïp moân ñoà khaép muoân daân" (Mt 28,19) vaø "haõy laøm vieäc naøy maø nhôù ñeán Ta" (Lc 22,19 x. 1Cr 11,24) ; vieäc vaâng phuïc caën keõ meänh leänh naøy laø coát tuyû, ñoù laø meänh leänh loan baùo Tin möøng vaø haèng ngaøy laøm laïi hy teá cuûa thaân theå Ngöôøi ñaõ hieán daâng, cuûa maùu Ngöôøi ñaõ ñoå ra cho theá gian ñöôïc soáng.

Ñöùc tin daïy ta bieát raèng Chuùa khoâng theå thaát höùa. Chính vì lôøi höùa naøy maø Giaùo hoäi vui möøng vaø maïnh söùc tröôùc vieäc nôû roä vaø taêng soá ôn goïi linh muïc hieän ñöôïc ghi nhaän ôû moät vaøi mieàn treân theá giôùi. Cuõng chính vì lôøi höùa naøy maø ta coù cô sôû vaø ñoäng löïc ñeå tin töôûng maïnh meõ hôn vaø hy voïng maõnh lieät hôn khi ñöùng tröôùc söï thieáu huït traàm troïng caùc linh muïc ôû nhöõng mieàn khaùc treân theá giôùi.

Taát caû chuùng ta ñeàu ñöôïc môøi goïi cuøng chung moät nieàm tín thaùc hoaøn toaøn vaøo Thieân Chuùa laø Ñaáng khoâng ngöøng thöïc hieän lôøi höùa, nhö caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng (= THÑ) ñaõ muoán bieåu loä caùch roõ raøng vaø maïnh meõ : "vôùi loøng tín thaùc hoaøn toaøn vaøo lôøi CK höùa : "Vaø Ta, Ta seõ ôû vôùi caùc ngöôi moïi ngaøy cho ñeán taän theá" (Mt 28,20), THÑ yù thöùc veà hoaït ñoäng thöôøng xuyeân cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong Giaùo Hoäi, THÑ tin töôûng saâu xa raèng Giaùo hoäi seõ khoâng bao giôø hoaøn toaøn thieáu vaéng caùc thöøa taùc vieân thaùnh. Daãu raèng ngöôøi ta ghi nhaän laø thieáu linh muïc ôû mieàn naøy mieàn khaùc, thì trong Giaùo hoäi cuõng khoâng bao giôø thieáu vaéng hoaït ñoäng cuûa Chuùa Cha, Ñaáng khôi daäy caùc ôn goïi" (01)

Ñöùng tröôùc côn khuûng hoaûng veà ôn goïi linh muïc, - nhö toâi ñaõ noùi khi beá maïc THÑ, - "Giaûi ñaùp ñaàu tieân cuûa Giaùo hoäi laø tin töôûng hoaøn toaøn vaøo CTT. Chuùng ta xaùc tín caùch saâu sa raèng vieäc phoù thaùc tin töôûng naøy seõ khoâng laøm chuùng ta thaát voïng neáu chuùng ta vaãn trung thaønh vôùi aân suûng ñaõ nhaän ñöôïc" (02)

02 Vaãn trung thaønh vôùi aân suûng ñaõ nhaän ñöôïc! Thöïc vaäy, aân ban cuûa Thieân Chuùa khoâng phaù huyû töï do con ngöôøi, nhöng khôi daäy, laøm phaùt trieån vaø ñoøi hoûi töï do ñoù.

Cuõng theá, trong Giaùo Hoäi, loøng tin töôûng hoaøn toaøn vaøo söï trung tín tuyeät ñoái cuûa Thieân Chuùa vôùi lôøi Ngöôøi ñaõ höùa phaûi ñi ñoâi vôùi traùch nhieäm nghieâm troïng laø coäng taùc vaøo hoaït ñoäng cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng keâu goïi vaø goùp phaàn kieán taïo cuõng nhö duy trì nhöõng ñieàu kieän ñeå haït gioáng toát ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa gieo vaõi, coù theå ñaâm reã vaø mang laïi hoa traùi doài daøo. Giaùo hoäi seõ khoâng bao giôø ngöng caàu nguyeän vôùi Chuû gaët ñeå Ngöôøi sai caùc thôï gaët cuûa Ngöôøi tôùi. (x. Mt 09,38); Giaùo hoäi seõ ñeà nghò vôùi caùc theá heä môùi moät döï phoùng roõ raøng vaø maïnh daïn veà ôn goïi; Giaùo hoäi seõ giuùp hoï bieän phaân ñaâu laø lôøi môøi goïi ñích thöïc cuûa Thieân Chuùa vaø giuùp hoï quaûng

ñaïi ñaùp laïi lôøi môøi goïi ñoù; Giaùo hoäi seõ chuù yù ñaëc bieät tôùi vieäc ñaøo taïo caùc öùng sinh linh muïc.

Quaû thöïc, ñoái vôùi töông lai cuûa vieäc phuùc aâm hoùa nhaân loaïi, Giaùo hoäi coi vieäc aân caàn ñaøo taïo caùc linh muïc töông lai, thuoäc ñòa phaän hay doøng tu, laø moät traùch nhieäm coù taàm quan troïng lôùn lao vaø ñaëc bieät teá nhò; vieäc ñaøo taïo naøy keùo daøi suoát ñôøi soáng hoï ñeå giuùp hoï thaùnh hoùa baûn thaân khi thi haønh taùc vuï vaø giuùp hoï kieân trì bieåu loä söï daán thaân trong vieäc muïc vuï.

Qua vieäc ñaøo taïo naøy, Giaùo hoäi tieáp noái trong thôøi gian coâng cuoäc cuûa CK maø Thaùnh söû Marco trình baøy nhö sau: "Ñöùc Gieâsu leân nuùi vaø Ngöôøi keâu goïi nhöõng keû Ngöôøi muoán. Hoï ñeán vôùi Ngöôøi. Vaø Ngöôøi ñaët nhoùm 12 ñeå hoï ôû vôùi Ngöôøi vaø ñeå Ngöôøi sai ñi rao giaûng vôùi quyeàn tröø quæ" (Mc 03,13-15)

Qua doøng lòch söû, ngöôøi ta coù theå quaû quyeát ñieàu naøy laø Giaùo hoäi ñaõ luoân soáng laïi trong Tin möøng ñoù, vôùi cöôøng ñoä hay caùch thöùc khaùc nhau, qua coâng cuoäc ñaøo taïo caùc öùng sinh linh muïc vaø chính caùc linh muïc. Tuy nhieân, ngaøy nay Giaùo hoäi caûm thaáy mình ñöôïc môøi goïi laøm soáng laïi ñieàu maø Chuùa ñaõ laøm vôùi caùc Toâng ñoà, theo moät kieåu daán thaân môùi; Giaùo hoäi ñöôïc thuùc ñaåy laøm vieäc naøy bôûi coù nhöõng bieán ñoåi saâu xa vaø nhanh choùng cuûa xaõ hoäi vaø cuûa caùc neàn vaên hoùa trong thôøi ñaïi chuùng ta, bôûi tính ña nguyeân vaø khaùc bieät cuûa caùc boái caûnh, nôi maø Giaùo hoäi loan baùo Tin möøng vaø laøm chöùng cho Tin möøng. Giaùo hoäi coøn ñöôïc thoâi thuùc laøm vieäc naøy bôûi coù tieán trieån thuaän lôïi veà soá löôïng ôn goïi linh muïc trong nhöõng ñòa phaän khaùc nhau treân theá giôùi, bôûi leõ khaån thieát phaûi thaåm ñònh laïi noäi dung vaø caùc phöông phaùp ñaøo taïo linh muïc, bôûi moái aâu lo cuûa caùc giaùm muïc vaø coäng ñoaøn tröôùc tình traïng cöù maõi khan hieám linh muïc, bôûi "phuùc aâm hoùa môùi" tuyeät ñoái caàn coù nhöõng "söù giaû Phuùc aâm hoùa môùi" maø caùc linh muïc laø nhöõng ngöôøi ñi tieân phong.

Chính trong boái caûnh lòch söû vaø vaên hoùa ñoù maø Hoäi nghò khoaùng ñaïi thöôøng kyø vöøa qua cuûa THÑGM, ñöôïc toå chöùc vaøo naêm 1990, 25 naêm sau khi keát thuùc Coâng ñoàng, baøn veà vieäc "Ñaøo taïo linh muïc trong hoaøn caûnh ngaøy nay", vôùi yù ñònh boå sung giaùo thuyeát cuûa Coâng ñoàng veà vieäc naøy, vaø thích nghi giaùo thuyeát ñoù cho phuø hôïp hôn vôùi hoaøn caûnh ngaøy nay (03)

03 Ñeå tieáp noái caùc baûn vaên cuûa Coâng Ñoàng Vatican II veà chöùc vuï linh muïc cuõng nhö veà vieäc ñaøo taïo linh muïc (04) vaø ñeå aùp duïng caùch cuï theå giaùo thuyeát phong phuù vaø coù thaåm quyeàn ñoù vaøo caùc hoaøn caûnh khaùc nhau, Giaùo hoäi ñaõ nhieàu laàn ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà veà ñôøi soáng, taùc vuï vaø vieäc ñaøo taïo linh muïc.

Nhöõng dòp long troïng nhaát laø caùc THÑGM. Ngay töø Hoäi Nghò khoaùng ñaïi ñaàu tieân vaøo thaùng 10 naêm 1967, THÑ ñaõ daønh 5 cuoäc hoïp khoaùng ñaïi cho chuû ñeà canh taân caùc chuûng vieän. Coâng vieäc naøy ñaõ goùp phaàn quyeát ñònh vaøo vieäc soaïn

thaûo taøi lieäu cuûa Boä Giaùo Duïc Coâng giaùo: "Qui taéc caên baûn veà ñaøo taïo linh muïc" (05)

Nhaát laø, Hoäi Nghò khoaùng ñaïi thöôøng kyø laàn thöù hai vaøo naêm 1971 ñaõ daønh phaân nöûa chöông trình nghò söï ñeå baøn veà chöùc linh muïc thöøa taùc. Thaønh quaû cuûa vieäc suy tö laâu daøi naøy ñaõ ñöôïc laëp laïi vaø coå ñoäng thaønh moät vaøi "Huaán duï" ñeä trình leân Ñaáng tieàn nhieäm cuûa Toâi laø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI vaø ñaõ ñöôïc ñoïc trong phieân hoïp khai maïc THÑ naêm 1974, chuû yeáu lieân quan tôùi giaùo thuyeát veà chöùc linh muïc thöøa taùc vaø veà moät vaøi khía caïnh cuûa linh ñaïo vaø taùc vuï linh muïc.

Trong nhieàu dòp khaùc, Huaán quyeàn cuûa Giaùo hoäi ñaõ tieáp tuïc baøy toû moái quan taâm cuûa mình ñoái vôùi ñôøi soáng vaø chöùc vuï linh muïc. Coù theå noùi: Trong nhöõng naêm haäu coäng ñoàng, khoâng coù laàn can thieäp naøo cuûa Huaán quyeàn, döôùi hình thöùc naøy hay hình thöùc khaùc, maø khoâng xem xeùt caùch minh nhieân hoaëc maëc nhieân veà yù nghóa söï hieän dieän cuûa linh muïc trong coäng ñoaøn, veà vai troø vaø söï caàn thieát cuûa linh muïc ñoái vôùi Giaùo hoäi cuõng nhö ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa theá giôùi.

Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, vaø ôû nhieàu nôi, ngöôøi ta caûm thaáy caàn thieát phaûi trôû laïi ñeà taøi linh muïc, baèng caùch tieáp caän vaán ñeà töø moät quan ñieåm töông ñoái môùi vaø thích hôïp hôn vôùi hoaøn caûnh Giaùo hoäi vaø vaên hoùa hieän taïi. Veà vaán ñeà caên tính linh muïc, ngöôøi ta quan taâm tôùi nhöõng vaán ñeà lieân heä ñeán tieán trình ñaøo taïo linh muïc vaø chaát löôïng ñôøi soáng linh muïc. Thaät vaäy, nhöõng ngöôøi thuoäc theá heä môùi, ñöôïc keâu goïi tôùi chöùc linh muïc thöøa taùc, coù nhöõng neùt tieâu bieåu ñaëc bieät khaùc vôùi nhöõng ngöôøi thuoäc theá heä ngay tröôùc ñoù, vaø hoï soáng trong moät theá giôùi môùi veà nhieàu phöông dieän, moät theá giôùi tieán hoùa lieân tuïc vaø nhanh choùng. Do ñoù, ñieàu quan troïng laø phaûi löu yù taát caû nhöõng vaán ñeà treân khi soaïn thaûo chöông trình vaø khi thöïc hieän tieán trình ñaøo taïo caùc linh muïc thöøa taùc.

Veà phaàn caùc linh muïc ñaõ thi haønh thöøa taùc vuï ñöôïc ít laâu, hình nhö ngaøy nay hoï phaûi chòu phaân taùn quaù möùc vì caùc vieäc muïc vuï ngaøy caøng gia taêng. Ñöùng tröôùc nhöõng khoù khaên cuûa xaõ hoäi vaø vaên hoùa ñöông thôøi, hoï caûm thaáy buoäc phaûi suy nghó laïi loái soáng cuûa hoï vaø suy nghó xem phaûi öu tieân daán thaân vaøo nhöõng vieäc muïc vuï naøo; chính vì theá, caøng ngaøy hoï caøng caûm thaáy vieäc huaán luyeän tröôøng kyø laø caàn thieát.

THÑGM naêm 1990 ñaõ quan taâm vaø suy nghó veà söï taêng soá ôn goïi linh muïc, veà vieäc ñaøo taïo linh muïc laøm sao cho caùc öùng sinh nhaän bieát vaø theo Ñöùc Gieâsu baèng caùch töï reøn luyeän neân ngöôøi cöû haønh vaø soáng bí tích Truyeàn chöùc, bí tích laøm cho hoï neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Chuùa Kitoâ laø ñaàu vaø muïc töû, laø Toâi tôù vaø Phu Quaân cuûa Giaùo Hoäi. THÑGM cuõng quan taâm suy nghó veà vieäc xaùc ñònh nhöõng tieán trình huaán luyeän tröôøng kyø, laøm sao cho phuø hôïp ñeå naâng ñôõ thöøa taùc vuï vaø ñôøi soáng thuoäc linh caùc linh muïc moät caùch thöïc tieãn vaø höõu hieäu.

THÑ kyø naøy cuõng muoán ñaùp öùng yeâu caàu cuûa THÑ kyø tröôùc veà ôn goïi vaø söù maïng cuûa giaùo daân trong Giaùo hoäi vaø trong theá giôùi. Chính giaùo daân cuõng mong

öôùc raèng caùc linh muïc daán thaân vaøo vieäc huaán luyeän hoï, ñeå giuùp hoï caùch thoaû ñaùng trong vieäc hoaøn thaønh söù maïng chung cuûa Giaùo Hoäi. Thöïc vaäy "vieäc toâng ñoà giaùo daân caøng phaùt trieån, ngöôøi ta caøng caûm thaáy caùch maïnh meõ nhu caàu coù nhöõng linh muïc ñöôïc ñaøo taïo kyõ löôõng, nhöõng linh muïc thaùnh. Nhö theá, chính ñôøi soáng cuûa Daân Chuùa theå hieän giaùo huaán cuûa Coâng Ñoàng Vat. II veà moái töông quan giöõa chöùc tö teá coäng ñoàng vôùi chöùc tö teá thöøa taùc thuoäc phaåm traät. Thöïc vaäy, trong maàu nhieäm Giaùo Hoäi, phaåm traät coù ñaëc tính thöøa taùc (x. LG soá 10). Ngöôøi ta caøng ñaøo saâu yù nghóa ôn goïi rieâng cuûa giaùo daân thì caøng thaáy roõ ñieàu gì laø neùt rieâng cuûa linh muïc" (06).

04 Trong kinh nghieäm tieâu bieåu cuûa THÑ veà Giaùo Hoäi, nghóa laø "kinh nghieäm rieâng veà hieäp thoâng phoå quaùt giöõa caùc giaùm muïc, moät kinh nghieäm cuûng coá yù thöùc veà Giaùo hoäi phoå quaùt, cuûng coá tinh thaàn traùch nhieäm cuûa caùc giaùm muïc ñoái vôùi söù vuï cuûa Giaùo hoäi toaøn caàu, trong söï thoâng hieäp thaân thieát vaø hieäu nghieäm chung quanh Pheâroâ" (07), ngöôøi ta ñaõ ñöôïc nghe tieáng noùi roõ raøng vaø u buoàn cuûa nhieàu giaùo hoäi ñòa phöông khaùc nhau, vaø cuõng trong THÑ naøy, laàn ñaàu tieân ngöôøi ta ñöôïc nghe tieáng noùi cuûa moät vaøi Giaùo hoäi phöông ñoâng ; caùc Giaùo hoäi noùi treân ñaõ tuyeân xöng ñöùc tin cuûa hoï vaøo Thieân Chuùa laø Ñaáng giöõ lôøi höùa : "Ta seõ ban cho caùc ngöôi nhöõng Muïc töû theo loøng Ta mong öôùc" (Gr 03,15). Caùc Giaùo hoäi naøy ñaõ canh taân vieäc daán thaân muïc vuï cuûa hoï vaøo vieäc quan taâm ñeán ôn goïi vaø ñaøo taïo linh muïc, vôùi yù thöùc raèng töông lai cuûa Giaùo hoäi cuõng nhö söï phaùt trieån vaø söù maïng cöùu ñoä phoå quaùt cuûa Giaùo hoäi tuøy thuoäc vaøo ñoù.

Giôø ñaây, döïa treân voán lieáng suy tö vaø phöông höôùng, chæ daãn raát phong phuù cuûa THÑ, thaønh quaû laøm vieäc cuûa caùc nghò phuï trong thôøi gian chuaån bò vaø ngay trong hoäi nghò, qua Toâng huaán sau THÑ naøy, toâi theâm vaøo ñoù tieáng noùi cuûa toâi laø giaùm muïc Roâma vaø laø ngöôøi keá vò Pheâroâ. Toâi ngoû lôøi vôùi con tim cuûa moïi tín höõu vaø moãi tín höõu, ñaëc bieät laø con tim cuûa caùc linh muïc vaø nhöõng ai daán thaân trong coâng taùc teá nhò laø ñaøo taïo caùc linh muïc. Phaûi, qua Toâng huaán naøy, toâi öôùc mong gaëp laïi taát caû caùc linh muïc vaø töøng linh muïc, thuoäc giaùo phaän hoaëc doøng tu.

Toâi xin hieäp vôùi taâm tình vaø lôøi noùi cuûa caùc Nghò phuï trong Söù ñieäp beá maïc THÑ gôûi ñeán Daân Chuùa: "Ñaày loøng bieát ôn vaø thaùn phuïc, chuùng toâi höôùng veà anh em laø nhöõng ngöôøi coäng taùc haøng ñaàu cuûa chuùng toâi trong taùc vuï toâng ñoà. Vai troø cuûa anh em trong Giaùo hoäi thaät laø caàn thieát vaø khoâng theå thay theá ñöôïc. Chính anh em laø nhöõng ngöôøi mang gaùnh naëng cuûa taùc vuï linh muïc vaø tieáp caän tröïc tieáp vôùi caùc tín höõu. Anh em laø thöøa taùc vieân cuûa bí tích Thaùnh Theå, laø ngöôøi ban phaùt loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa trong bí tích Saùm hoái, laø ngöôøi an uûi caùc taâm hoàn vaø laø nhaø höôùng daãn moïi tín höõu trong côn loác nhöõng khoù khaên cuûa cuoäc soáng hoâm nay".

"Chuùng toâi chaøo thaêm anh em vôùi taát caû taám loøng cuûa chuùng toâi; chuùng toâi baøy toû loøng bieát ôn cuûa chuùng toâi ñoái vôùi anh em vaø chuùng toâi khuyeán khích anh em kieân

trì treân böôùc ñöôøng söù vuï vôùi nieàm vui vaø loøng phaán khôûi. Ñöøng naûn chí. Nhieäm vuï cuûa chuùng ta khoâng phaûi cuûa rieâng mình, maø laø cuûa Thieân Chuùa"

"Ñaáng ñaõ keâu goïi chuùng ta vaø sai chuùng ta ñi haèng ôû vôùi chuùng ta moïi ngaøy trong suoát cuoäc ñôøi. Thöïc vaäy, chuùng ta laøm vieäc vì ñaõ ñöôïc Chuùa Kitoâ uyû nhieäm" (08).

Chöông 2

ÑÖÔÏC CHOÏN GIÖÕA LOAØI NGÖÔØI

Vieäc ñaøo taïo linh muïc tröôùc nhöõng thaùch ñoá cuûa cuoái thieân nieân kyû thöù hai.

Linh muïc vaø thôøi ñaïi

05 "Moïi Thöôïng Teá, ñöôïc choïn giöõa loaøi ngöôøi, ñöôïc ñaët leân lo vieäc Thieân Chuùa thay cho loaøi ngöôøi" (Dt 05,01). Thö göûi tín höõu Do thaùi quaû quyeát roõ raøng veà "nhaân tính" cuûa thöøa taùc vieân cuûa Thieân Chuùa: thöøa taùc vieân cuûa Thieân Chuùa ñeán töø loaøi ngöôøi vaø ñeán ñeå phuïc vuï con ngöôøi theo göông Ñöùc Gieâsu Kitoâ "Ñaáng ñaõ daõi daàu thöû thaùch, gioáng chuùng ta moïi ñaøng, ngoaïi tröø toäi loãi" (Dt 04,15).

Thieân Chuùa luoân keâu goïi caùc linh muïc cuûa Ngöôøi thuoäc nhöõng moâi tröôøng nhaát ñònh cuûa con ngöôøi vaø cuûa Giaùo Hoäi, hoï mang nhöõng neùt ñaëc tröng cuûa moâi tröôøng ñoù, vaø cuõng laø nôi hoï ñöôïc sai ñeán ñeå phuïc vuï Tin möøng Ñöùc Kitoâ.

Do ñoù, THÑ ñaõ ñaët laïi vaán ñeà caùc linh muïc trong boái caûnh hieän taïi cuûa xaõ hoäi vaø cuûa Giaùo Hoäi. THÑ cuõng ñaõ môû roäng vaán ñeà tröôùc vieãn töôïng cuûa thieân nieân kyû thöù ba, nhö ñaõ ghi thaønh chuû ñeà cuûa THÑ laø "Ñaøo taïo linh muïc trong hoaøn caûnh ngaøy nay"

Taát nhieân laø "dieän maïo chính yeáu cuûa linh muïc khoâng thay ñoåi: thöïc vaäy, linh muïc cuûa ngaøy mai, khoâng thua keùm linh muïc hoâm nay, laø phaûi neân gioáng Ñöùc Kitoâ. Qua cuoäc soáng traàn theá, Ñöùc Gieâsu ñaõ giôùi thieäu baèng chính baûn thaân Ngaøi, khoân maët muoân thuôû cuûa linh muïc, ñaõ thieát laäp moät chöùc tö teá thöøa taùc maø caùc toâng ñoà laø nhöõng ngöôøi ñöôïc taán phong ñaàu tieân; chöùc tö teá naøy ñaõ ñöôïc Chuùa muoán cho toàn taïi vaø tröôøng toàn maõi trong moïi giai ñoaïn cuûa lòch söû. Hieåu theo yù nghóa ñoù, linh muïc cuûa thieân nieân kyû thöù 3 seõ laø ngöôøi tieáp noái caùc linh muïc ñaõ laøm cho ñôøi soáng Giaùo hoäi ñöôïc sinh ñoäng trong nhöõng thieân nieân kyû tröôùc. Ngay caû vaøo naêm 2000, ôn goïi linh muïc vaãn tieáp tuïc laø lôøi môøi goïi soáng chöùc tö teá duy nhaát vaø tröôøng toàn cuûa Ñöùc Kitoâ" (09). Cuõng theá, ñôøi soáng vaø taùc vuï cuûa linh muïc phaûi "thích nghi vôùi töøng thôøi ñaïi vaø vôùi moâi tröôøng soáng.... Do ñoù, chuùng ta phaûi tìm caùch côûi môû heát söùc vôùi aùnh saùng cao vôøi cuûa Thaùnh Thaàn, ñeå phaùt hieän nhöõng höôùng ñi cuûa xaõ hoäi ñöông thôøi, ñeå nhaän ra nhöõng nhu caàu thuoäc linh saâu xa nhaát cuûa caùc linh muïc, ñeå xaùc ñònh nhöõng boån phaän cuï theå quan troïng nhaát vaø nhöõng phöông phaùp muïc vuï phaûi chaáp nhaän, ngoõ haàu ñaùp öùng caùch thoûa ñaùng nhöõng mong ñôïi cuûa con ngöôøi" (10)

Khi phaûi lieân keát yù nghóa ñích thöïc, vaø thöôøng toàn cuûa taùc vuï linh muïc vôùi nhöõng ñoøi hoûi vaø nhöõng neùt tieâu bieåu cuûa thôøi ñaïi hieän nay, caùc nghò phuï THÑ ñaõ tìm caùch traû lôøi moät vaøi caâu hoûi ñöôïc ñaët ra: ñaâu laø nhöõng vaán ñeà, vaø ñoàng thôøi, ñaâu laø nhöõng kích thích toá tích cöïc maø boái caûnh vaên hoùa - xaõ hoäi vaø giaùo hoäi hieän nay khôi leân nôi caùc treû em vaø thanh thieáu nieân, laø nhöõng ngöôøi phaûi suy nghó chín chaén veà döï kieán soáng ñôøi linh muïc suoát caû ñôøi hoï ? Thôøi ñaïi chuùng ta mang ñeán nhöõng khoù khaên naøo vaø nhöõng khaû naêng môùi naøo ñoái vôùi vieäc thi haønh thöøa taùc vuï linh muïc phuø hôïp vôùi aân ban cuûa bí tích ñaõ laõnh nhaän vaø vôùi ñoøi hoûi cuûa moät ñôøi soáng thuoäc linh thích hôïp?

Giôø ñaây laáy laïi moät yeáu toá cuûa baûn phaân tích tình hình maø caùc Nghò phuï THÑ ñaõ trieån khai. Boái caûnh vaên hoùa xaõ hoäi vaø Giaùo hoäi hieän nay ôû caùc nöôùc khaùc nhau thaät laø ña daïng, vì theá chæ xin neâu leân nhöõng hieän töôïng saâu xa nhaát vaø phoå bieán nhaát, ñaëc bieät nhöõng hieän töôïng coù lieân quan ñeán caùc vaán ñeà giaùo duïc vaø ñaøo taïo linh muïc.

Tin Möøng hoâm nay: Hy voïng vaø trôû ngaïi

06 Coù nhieàu yeáu toá xem ra coå voõ nôi con ngöôøi hoâm nay moät yù thöùc maõnh lieät hôn veà nhaân phaåm, vaø moät thaùi ñoä môùi môû ra tröôùc nhöõng giaù trò toân giaùo, tröôùc Tin möøng vaø thöøa taùc vuï linh muïc.

Maëc daàu coù nhieàu maâu thuaãn, nhöng chuùng ta nhaän thaáy trong xaõ hoäi hoâm nay moät nieàm khao khaùt coâng lyù vaø hoøa bình phoå bieán hôn vaø maõnh lieät hôn, moät nhaän thöùc nhaïy beùn hôn veà vieäc quaûn lyù laønh maïnh coâng trình saùng taïo vaø veà vieäc toân troïng thieân nhieân, moät cuoäc tìm kieám côûi môû hôn ñoái vôùi chaân lyù vaø vôùi vieäc baûo veä nhaân phaåm; chuùng ta cuõng nhaän thaáy nôi nhieàu nhoùm ngöôøi treân theá giôùi moät söï tieán trieån trong vieäc daán thaân moät caùch cuï theå hôn cho tình lieân ñôùi quoác teá vaø cho moät traät töï môùi trong söï toân troïng töï do vaø coâng baèng treân haønh tinh naøy.

Trong khi tieàm naêng söùc maïnh ñöôïc phaùt trieån nhôø khoa hoïc kyõ thuaät vaø trong khi thoâng tin, vaên hoùa ñöôïc phoå bieán, ngöôøi ta cuõng thaáy vöôn leân moät vaøi yeâu caàu môùi veà ñaïo ñöùc, nghóa laø vieäc tìm kieám yù nghóa, vaø nhö vaäy laø tìm kieám moät baäc thang khaùch quan, veà nhöõng giaù trò cho pheùp ñieàu hoøa caùc khaû naêng vaø giôùi haïn cuûa tieán boä.

Trong laõnh vöïc ñaëc thuø toân giaùo vaø kitoâ giaùo, nhöõng thaønh kieán thuoäc yù thöùc heä vaø nhöõng choáng ñoái maõnh lieät ñoái vôùi caùc giaù trò thuoäc linh vaø toân giaùo ñang suïp ñoå, nhöõng khaû naêng môùi vaø baát ngôø veà vieäc phuùc aâm hoùa vaø veà vieäc hoài phuïc ñôøi soáng Giaùo hoäi xuaát hieän ôû nhieàu mieàn treân theá giôùi. Ngöôøi ta cuõng nhaän thaáy caøng ngaøy caøng lan roäng vieäc hieåu bieát Thaùnh Kinh, nhaän thaáy coù moät söùc soáng vaø moät söùc maïnh phaùt trieån cuûa nhieàu giaùo hoäi treû cuøng vôùi moät söï daán thaân ngaøy caøng saâu roäng hôn trong vieäc baûo veä vaø thaêng tieán caùc giaù trò vaø söï soáng cuûa con ngöôøi; ngöôøi ta coøn ñöa ra moät chöùng töø tuyeät vôøi veà cuoäc töû ñaïo cuûa caùc giaùo hoäi

ôû Trung vaø Ñoâng AÂu, cuõng nhö chöùng töø veà loøng trung thaønh vaø can ñaûm cuûa nhöõng giaùo hoäi khaùc ñang coøn bò baùch haïi vaø thöû thaùch vì ñöùc tin (11).

Roõ raøng ngaøy nay ngöôøi ta khaùt voïng Thieân Chuùa, khaùt voïng moät töông quan soáng ñoäng vaø coù yù nghóa ñoái vôùi Thieân Chuùa, ñeán ñoä ôû ñaâu thieáu vieäc loan baùo ñích thöïc vaø toaøn veïn veà Tin möøng Ñöùc Gieâsu, thì ôû ñoù laïi phoå bieán nhöõng hình thöùc suøng ñaïo khoâng Thieân Chuùa vaø nhieàu giaùo phaùi. Vieäc truyeàn baù ñoù, ngay caû trong nhöõng moâi tröôøng coù truyeàn thoáng kitoâ giaùo, laø moät duyeân côù thöôøng xuyeân ñeå heát moïi con caùi Giaùo Hoäi, ñaëc bieät laø caùc linh muïc, kieåm ñieåm löông taâm xem chöùng töø Tin möøng cuûa mình ñaùng tin ñeán möùc naøo; tuy nhieân vieäc truyeàn baù ñoù cuõng laø moät daáu chæ cho thaáy raèng vieäc tìm kieám Thieân Chuùa vaãn laø caùi gì thaâm saâu vaø lan roäng.

07 Ngöôøi ta cuõng nhaän thaáy raèng nhöõng nhaân toá tieâu cöïc khaùc laïi hoøa laãn vôùi nhöõng yeáu toá neâu treân vaø vôùi nhöõng yeáu toá tích cöïc khaùc.

Chuû nghóa duy lyù vaãn coøn raát phoå bieán: nhaân danh moät quan nieäm muoán qui taát caû veà "khoa hoïc", chuû nghóa naøy ñaõ kheùp kín lyù trí con ngöôøi khoâng cho tieáp caän vôùi Maïc khaûi vaø söï sieâu vieät cuûa Thieân Chuùa.

Ngöôøi ta cuõng ghi nhaän vieäc beânh vöïc quaù khích cho chuû nghóa chuû quan cuûa con ngöôøi; chuû nghóa naøy coù khuynh höôùng ñoùng kín con ngöôøi trong chuû nghóa caù nhaân, khieán cho con ngöôøi khoâng theå coù nhöõng töông quan nhaân baûn thaät söï. Vì theá, nhieàu ngöôøi, nhaát laø thieáu nieân vaø thanh nieân, tìm caùch buø tröø noãi coâ ñôn naøy baèng nhöõng theá phaåm ñuû loaïi, mang nhöõng hình thöùc ít nhieàu naëng neà chuû nghóa khoaùi laïc vaø troán traùnh traùch nhieäm; bò giam haõm vaøo caùi mau qua, hoï tìm caùch soáng nhöõng thöû nghieän caù nhaân maïnh nhaát vaø thoûa maõn nhaát thuoäc bình dieän caûm xuùc vaø caûm giaùc töùc thì vaø nhö theá ñöông nhieân hoï döûng döng vaø nhö bò teâ lieät tröôùc lôøi môøi goïi soáng moät cuoäc soáng bao haøm chieàu kích thuoäc linh vaø toân giaùo hoaëc moät söï daán thaân cho tình lieân ñôùi.

Ngoaøi ra, khaép nôi treân theá giôùi, ngay caû sau söï suïp ñoå caùc yù thöùc heä töøng coi chuû nghóa duy vaät nhö moät tín ñieàu vaø coi vieäc loaïi tröø toân giaùo nhö moät cöông lónh, ngöôøi ta thaáy lan truyeàn moät thöù chuû nghóa voâ thaàn thöïc tieãn vaø hieän sinh, aên khôùp vôùi yù nieäm tuïc hoùa ñôøi soáng vaø ñònh meänh con ngöôøi. Theo chuû nghóa naøy, con ngöôøi "chæ bieát baän taâm veà chính mình; khoâng nhöõng coi mình laø trung taâm cuûa moïi lôïi ích maø coøn daùm coi mình laø nguyeân lyù vaø laø lyù leõ cuûa moïi thöïc taïi" (12); con ngöôøi naøy luoân thieáu caùi "phuï taâm" laø caùi hoï caøng caàn coù hôn khi hoï caøng saün coù nhieàu cuûa caûi vaät chaát laø moät tình traïng laøm cho hoï coù aûo töôûng laø ñaõ töï ñuû. Ngöôøi ta khoâng caàn choáng ñoái Thieân Chuùa nöõa, chæ coi Ngöôøi khoâng coù thoâi.

Trong boái caûnh ñoù, chuùng ta phaûi ñaëc bieät löu yù ñeán söï phaân hoùa trong gia ñình vaø tình traïng laøm lu môø hay meùo moù yù nghóa ñích thöïc cuûa tính duïc nôi con ngöôøi: ñoù laø nhöõng hieän töôïng taùc ñoäng heát söùc tieâu cöïc ñeán vieäc giaùo duïc giôùi treû

vaø ñeán thaùi ñoä côûi môû cuûa hoï tröôùc ôn goïi tu haønh. Cuõng neân ghi nhaän söï gia taêng nhöõng baát coâng xaõ hoäi vaø vieäc taäp trung cuûa caûi trong tay moät soá ít ngöôøi; ñaây laø keát quaû cuûa moät chuû nghóa tö baûn voâ nhaân ñaïo (13) luoân môû roäng theâm hoá chia caùch giöõa caùc daân toäc giaøu vaø caùc daân toäc ngheøo; chính vì theá maø trong xaõ hoäi naûy sinh nhöõng caên thaúng vaø nhöõng baát oån gaây roái loaïn saâu xa cho ñôøi soáng cuûa nhieàu ngöôøi vaø nhieàu coäng ñoaøn.

Trong moâi tröôøng Giaùo Hoäi, ngöôøi ta cuõng nhaän thaáy nhöõng hieän töôïng ñaùng lo ngaïi vaø tieâu cöïc coù aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng vaø thöøa taùc vuï linh muïc: chaúng haïn nhieàu tín höõu khoâng hieåu bieát gì veà ñaïo lyù; vieäc daïy giaùo lyù ít coù aûnh höôûng, laïi coøn bò boùp ngaït vì nhöõng thoâng tin phoå bieán hôn vaø maïnh meõ hôn cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi; hieåu sai tính ña nguyeân trong thaàn hoïc, vaên hoùa vaø muïc vuï: coù khi khôûi ñaàu baèng nhöõng yù höôùng toát, nhöng keát thuùc laïi gaây khoù khaên cho cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát vaø taïo nguy hieåm cho söï hieäp nhaát caàn thieát veà ñöùc tin ; coá chaáp trong thaùi ñoä ngôø vöïc vaø haàu nhö baát khoan dung ñoái vôùi Huaán quyeàn phaåm traät ; söù ñieäp Tin möøng thì phong phuù, nhöng laïi ñaåy maïnh moät chieàu vaø giaûn löôïc, bieán vieäc loan truyeàn ñöùc tin vaø laøm chöùng ñöùc tin chæ coøn laø moät yeáu toá giaûi phoùng con ngöôøi vaø xaõ hoäi, hoaëc moät söï nöông naùu tha hoùa trong meâ tín dò ñoan vaø trong loøng suøng ñaïo vaéng boùng Thieân Chuùa (14).

Moät hieän töôïng raát quan troïng laø treân cuøng moät laõnh ñòa maø coù söï hieän dieän cuûa nhöõng nhoùm ngöôøi thuoäc nhöõng chuûng toäc vaø nhöõng toân giaùo khaùc nhau, duø ñoù laø hieän töôïng töông ñoái môùi ôû nhieàu xöù coù truyeàn thoáng kitoâ giaùo laâu ñôøi. Nhö theá laø coù chieàu höôùng phaùt trieån moät xaõ hoäi ña chuûng vaø ña toân. Neáu moät maët hieän töôïng naøy coù theå laø cô hoäi ñeå thöïc thi vieäc ñoái thoaïi thöôøng xuyeân hôn vaø phong phuù hôn; theå hieän tinh thaàn côûi môû, tieáp nhaän vaø khoan dung ñuùng ñaén, thì maët khaùc noù cuõng coù theå laø nguoàn goác sinh ra laãn loän vaø töông ñoái chuû nghóa, nhaát laø nôi nhöõng ngöôøi vaø nhöõng nhoùm maø ñöùc tin chöa ñöôïc vöõng.

Ngoaøi nhöõng nhaân toá treân, coäng theâm vieäc ñeà cao chuû nghóa caù nhaân, coù theå keå theâm hieän töôïng duy chuû quan trong ñöùc tin. Ngöôøi ta nhaän thaáy caøng ngaøy caøng taêng soá kitoâ höõu ít gaén boù vôùi toaøn boä noäi dung khaùch quan cuûa giaùo lyù ñöùc tin: nhöõng ngöôøi naøy chæ gaén boù caùch chuû quan vôùi nhöõng gì hoï thích, vôùi nhöõng gì hôïp vôùi kinh nghieäm rieâng cuûa hoï, vôùi nhöõng gì khoâng laøm xaùo troän caùc thoùi quen caù nhaân cuûa hoï. Sau cuøng vieäc ñoøi hoûi phaûi toân troïng tính baát khaû xaâm phaïm cuûa löông taâm caù nhaân, töï noù laø chính ñaùng, nhöng trong moät boái caûnh nhö theá, khoâng phaûi laø khoâng maëc laáy nhöõng neùt nguy hieåm vaø haøm hoà.

Do ñoù maø coù söï kieän laø caøng ngaøy caøng theâm ngöôøi chuû tröông chæ thuoäc veà Giaùo hoäi töøng phaàn vaø coù ñieàu kieän; ñieàu naøy taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán söï chôùm nôû nhöõng ôn goïi môùi ñeå laøm linh muïc, ñeán yù thöùc cuûa caùc linh muïc veà caên tính cuûa mình, vaø ñeán taùc vuï cuûa linh muïc trong coäng ñoaøn.

Sau cuøng, hieän nay Giaùo hoäi ôû nhieàu mieàn ñang gaëp nhöõng vaán ñeà traàm troïng vì thieáu söï hieän dieän cuûa ñoäi nguõ linh muïc, maø linh muïc thì laïi ít khi coù saün. Caùc tín höõu thöôøng bò boû rôi thôøi gian daøi, khoâng ñöôïc giuùp ñôõ thoûa ñaùng veà muïc vuï. Söï taêng tröôûng cuûa ñôøi soáng kitoâ höõu nhìn chung bò toån thöông, vaø khaû naêng trôû neân nhöõng ngöôøi coå voõ cho coâng cuoäc Phuùc AÂm hoùa caøng bò giaûm suùt.

Giôùi treû ñöùng tröôùc ôn goïi vaø vieäc ñaøo taïo linh muïc

08 Thaät nhieàu maâu thuaãn vaø tieàm naêng haèn veát nôi xaõ hoäi vaø caùc neàn vaên hoùa cuûa chuùng ta, vaø ñoàng thôøi nôi caùc coäng ñoaøn Giaùo hoäi cuûa chuùng ta; taát caû nhöõng maâu thuaãn vaø tieàm naêng ñoù, giôùi treû ñang caûm nghieäm vaø soáng vôùi moät cöôøng ñoä raát ñaëc bieät, vôùi nhöõng vang aâm töùc khaéc vaø raát maõnh lieät treân tieán trình giaùo duïc hoï. Trong chieàu höôùng ñoù, söï xuaát hieän vaø phaùt trieån ôn goïi linh muïc nôi tuoåi thieáu nhi, thieáu nieân, thanh nieân, thöôøng xuyeân phaûi chaïm traùn vôùi nhöõng trôû ngaïi vaø nhöõng môøi moïc.

Coù söùc maïnh naøo loâi cuoán giôùi treû cho baèng söùc quyeán ruõ cuûa caùi goïi laø "xaõ hoäi tieâu thuï", ñoù laø caùi laøm cho giôùi treû trôû thaønh naïn nhaân vaø tuø nhaân cuûa moät loái giaûi nghóa cuoäc soáng con ngöôøi theo chuû nghóa caù nhaân, duy vaät vaø khoaùi laïc! Lyù töôûng duy nhaát cuûa cuoäc soáng ñöôïc ñeà ra laø söï "thoaûi maùi" hieåu theo nghóa vaät chaát, moät söï "thoaûi maùi" phaûi ñaït ñöôïc baèng baát cöù ñieàu kieän naøo, baèng baát cöù giaù naøo. Töø ñoù daãn ñeán thaùi ñoä khöôùc töø moïi hy sinh vaø loaïi tröø moïi coá gaéng nhaèm tìm kieám vaø soáng nhöõng giaù trò thuoäc linh vaø toân giaùo "Baän taâm" chuyeân nhaát veà "caùi ñoù" thay vì ñaët öu tieân soá moät cho "caùi laø”; haäu quaû laø caùc giaù trò höõu vò vaø lieân vò ñöôïc caét nghóa vaø soáng theo loâ-gíc cuûa chieám höõu ích kyû vaø boùc loät keû khaùc, chöù khoâng theo loâ-gíc cho ñi nhöng khoâng.

Ñieàu naøy coøn ñaëc bieät gaëp thaáy trong quan nieäm veà tính duïc laøm suy ñoài nhaân phaåm; leõ ra tính duïc phuïc vuï cho söï hieäp thoâng vaø daâng hieán lieân vò, laïi bò giaûn löôïc chæ coøn laø moät thöù cuûa ñeå tieâu thuï. Nhö theá kinh nghieäm veà taâm caûm cuûa nhieàu ngöôøi treû ñaõ khoâng daãn ñeán vieäc taêng trieån nhaân caùch cuûa hoï caùch haøi hoøa vaø an vui, nghóa laø môû ra vôùi tha nhaân baèng vieäc hieán thaân, maø laïi daãn ñeán söï thoaùi hoùa nghieâm troïng veà taâm lyù vaø ñaïo ñöùc vôùi nhöõng haäu quaû naëng neà treân töông lai hoï.

Ñoái vôùi nhieàu ngöôøi treû, caên nguyeân cuûa nhöõng khuynh höôùng treân chính laø moät thöù kinh nghieäm meùo moù veà töï do: thay vì phuïc tuøng chaân lyù khaùch quan vaø phoå quaùt, thì laïi muø quaùng tuaân theo nhöõng maõnh löïc cuûa baûn naêng vaø yù muoán thoáng trò cuûa moãi caù nhaân. Khi aáy, moät caùch naøo ñoù, nhöõng ñieàu sau ñaây laïi trôû thaønh töï nhieân: veà phöông dieän taâm tính vaø öùng xöû, aét tan raõ söï gaén boù noäi taâm vôùi caùc nguyeân taéc luaân lyù; veà phöông dieän toân giaùo, neáu khoâng minh nhieân phuû nhaän Thieân Chuùa trong moïi tröôøng hôïp, thì ít ra cuõng döûng döng hoaëc soáng nhö khoâng coù Thieân Chuùa, ngay caû vaøo nhöõng giaây phuùt coù yù nghóa nhaát cuõng nhö vaøo

nhöõng luùc söï löïa choïn coù tính caùch quyeát ñònh nhaát. Trong boái caûnh ñoù thaät khoù maø soáng vaø ngay caû hieåu yù nghóa ôn goïi linh muïc; bôûi vì, ôn goïi laø moät chöùng taù ñaëc thuø veà söï öu tieân cuûa "caùi laø" treân "caùi coù", ôn goïi cuõng laø nhìn nhaän yù nghóa cuûa cuoäc soáng nhö moät coáng hieán cho tha nhaân, coáng hieán caùch töï do vaø coù traùch nhieäm, nhö moät taâm theá saün saøng phuïc vuï Tin möøng vaø nöôùc Thieân Chuùa trong chöùc vuï tö teá.

Ngay caû trong coäng ñoaøn Giaùo Hoäi, giôùi treû thöôøng laø moät "vaán ñeà". Thöïc vaäy, neáu nôi ngöôøi treû - coøn hôn caû nôi ngöôøi tröôûng thaønh - coù moät khuynh höôùng maïnh meõ veà thaùi ñoä duy chuû quan trong ñöùc tin kitoâ giaùo vaø veà chuû tröông chæ thuoäc veà ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Giaùo hoäi töøng phaàn vaø coù ñieàu kieän, thì trong coäng ñoaøn Giaùo Hoäi, vì nhieàu lyù do, khoù maø toå chöùc cho giôùi treû moät chöông trình muïc vuï thích hôïp vaø chaët cheõ: ngöôøi treû coù nguy cô bò boû maëc cho chính hoï, boû maëc cho hoï ñöông ñaàu vôùi söï baát oån veà taâm lyù, baát maõn vaø pheâ phaùn giôùi ngöôøi lôùn laø giôùi vì khoâng soáng ñöùc tin caùch gaén boù vaø tröôûng thaønh, neân ñaõ chaúng toû ra mình laø nhöõng maãu göông ñaùng tin.

Bôûi ñoù, khoù maø ñeà nghò vôùi ngöôøi treû moät kinh nghieäm soáng cuoäc soáng kitoâ höõu vaø cuoäc soáng Giaùo hoäi coù tính troïn veïn vaø coù söùc ñoäng vieân keû khaùc, cuõng nhö khoù maø ñaøo taïo hoï theo phöông höôùng ñoù. Do söï kieän treân, vieãn aûnh veà ôn goïi linh muïc vaãn coøn xa vôùi nhöõng moái quan taâm cuï theå cuûa giôùi treû.

09 Tuy nhieân, khoâng thieáu nhöõng hoaøn caûnh tích cöïc vaø coù söùc kích thích, khôi daäy vaø coå voõ trong taâm hoàn caùc thieáu nieân vaø ngöôøi treû moät taâm theá saün saøng môùi, moät cuoäc tìm kieám caùc giaù trò ñaïo ñöùc vaø thuoäc linh caùch chaân thöïc vaø chính xaùc; töï baûn tính, caùc giaù trò ñoù cung caáp moät thöûa ñaát thuaän lôïi cho söï chôùm nôû ôn goïi hieán thaân hoaøn toaøn cho Ñöùc Kitoâ vaø cho Giaùo hoäi trong chöùc vuï tö teá.

Tröôùc heát, neân ghi nhaän laø coù giaûm bôùt moät vaøi hieän töôïng gaàn ñaây ñaõ gaây neân nhieàu vaán ñeà nhö: söï phaûn khaùng trieät ñeå, nhöõng traøo löu phoùng tuùng, nhöõng yeâu saùch khoâng töôûng, baïo löïc vaø nhöõng hình thöùc xaõ hoäi hoùa "caøo baèng".

Maët khaùc, phaûi nhìn nhaän raèng ngöôøi treû hoâm nay, vôùi naêng löïc vaø veû vui töôi tieâu bieåu cuûa tuoåi treû, oâm aáp nhöõng lyù töôûng ñang thaám daàn vaøo lòch söû, nhö: loøng khao khaùt töï do; söï coâng nhaän giaù trò voâ bieân cuûa con ngöôøi ; nhu caàu veà tính xaùc thöïc vaø trong saùng ; moät quan nieäm môùi vaø moät phong caùch môùi veà tính hoã töông trong caùc moái quan heä nam nöõ ; xaùc tín vaø say meâ möu caàu moät theá giôùi coâng bình hôn, lieân ñôùi hôn vaø hieäp nhaát hôn ; môû roäng cuoäc ñoái thoaïi vôùi moïi ngöôøi ; daán thaân cho hoøa bình.

Nhieàu ngöôøi treû trong thôøi ñaïi chuùng ta ñaõ phaùt huy caùch phong phuù vaø soáng ñoäng nhieàu hình thöùc tình nguyeän khaùc nhau ñaùp öùng nhu caàu cuûa nhöõng ngöôøi gaëp tình caûnh bò boû rôi vaø soáng taïm bôï giöõa loøng xaõ hoäi ; taâm thaùi saün saøng naøy hieän nay laø moät ñoøn baãy ñaëc bieät quan troïng cho vieäc giaùo duïc, bôûi vì taâm thaùi ñoù

thuùc ñaåy vaø naâng ñôõ ngöôøi treû soáng caùch voâ vò lôïi hôn, côûi môû hôn vaø lieân ñôùi vôùi ngöôøi ngheøo hôn. Loái soáng naøy coù theå taïo ñieàu kieän deã daøng cho vieäc hieåu bieát, öôùc mong vaø chaáp nhaän moät ôn goïi ñeå phuïc vuï ngöôøi khaùc caùch beàn vöõng vaø troïn veïn, nhaát laø treân ñöôøng toaøn hieán cho Thieân Chuùa trong ñôøi soáng linh muïc.

Söï suïp ñoå môùi ñaây cuûa caùc yù thöùc heä, caùch xaùc ñònh vò trí ñaày tính pheâ phaùn cuûa giôùi treû ñoái vôùi ngöôøi lôùn laø nhöõng ngöôøi khoâng phaûi luùc naøo cuõng laøm chöùng veà moät cuoäc soáng caûm höùng töø nhöõng giaù trò luaân lyù vaø sieâu vieät, ngay caû cuoäc soáng cuûa nhöõng baïn beø ñi tìm loái thoaùt baèng ma tuùy vaø baïo löïc, cuõng ñaõ goùp phaàn nhieàu vaøo vieäc khôi daäy vaø ñaët ra vaán ñeà caên baûn thöïc söï coù khaû naêng laøm phong phuù yù nghóa cuûa cuoäc soáng, cuûa ñau khoå vaø söï cheát. Nôi nhieàu ngöôøi treû, khao khaùt veà ñaïo vaø nhu caàu veà linh ñaïo ngaøy caøng roõ raøng hôn, töø ñoù phaùt sinh öôùc muoán soáng sa maïc vaø caàu nguyeän, ñích thaân ñoïc lôøi Chuùa thöôøng xuyeân hôn vaø nghieân cöùu thaàn hoïc.

Trong phaïm vi sinh hoaït tình nguyeän cuõng nhö trong phaïm vi sinh hoaït coäng ñoaøn Giaùo hoäi, giôùi treû trôû thaønh nhöõng ngöôøi chuû choát bao giôø cuõng vaãn tích cöïc hôn, nhaát laø trong vieäc tham gia caùc nhoùm khaùc nhau, töø nhöõng nhoùm xöa nhaát nhöng ñaõ ñöôïc canh taâm tôùi nhöõng nhoùm môùi ñöôïc thaønh laäp : naøo laø kinh nghieäm cuûa moät Giaùo hoäi ñöôïc goïi ñeå thöïc hieän vieäc "Phuùc aâm hoùa môùi" baèng caùch trung thaønh vôùi Thaàn khí laø linh hoàn cuûa Giaùo hoäi ñoàng thôøi ñaùp öùng nhöõng khaùt voïng cuûa theá giôùi tuy xa rôøi Ñöùc Kitoâ nhöng laïi caàn ñeán Ngöôøi, naøo laø kinh nghieäm cuûa moät Giaùo hoäi luoân lieân ñôùi vôùi con ngöôøi vaø vôùi caùc daân toäc trong vieäc baûo veä, thaêng tieán nhaân phaåm vaø nhaân quyeàn cuûa moãi ngöôøi vaø moïi ngöôøi ; taát caû nhöõng ñieàu ñoù môû roäng traùi tim vaø cuoäc soáng ngöôøi treû höôùng tôùi nhöõng lyù töôûng haáp daãn vaø ñoøi phaûi daán thaân, nhöõng lyù töôûng maø hoï coù theå thöïc hieän cuï theå trong vieäc theo Ñöùc Kitoâ vaø trong chöùc vuï linh muïc.

Taát nhieân, tình hình nhaân loaïi vaø Giaùo hoäi ñoù, ñöôïc ghi ñaäm giaù trò ñoâi ñaøng nhö theá, seõ tieàm taøng khoâng nhöõng trong muïc vuï ôn goïi vaø vieäc ñaøo taïo linh muïc maø coøn trong khung caûnh sinh soáng vaø hoaït ñoäng cuûa linh muïc, caû trong vieäc huaán luyeän tröôøng kyø nöõa. Do ñoù, neáu ngöôøi ta hieåu ñöôïc ñuû loaïi khuûng hoaûng maø caùc linh muïc ngaøy nay ñang gaëp phaûi trong khi thi haønh taùc vuï, trong ñôøi soáng thuoäc linh vaø ngay caû trong vieäc giaûi thích baûn tính vaø yù nghóa cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc, thì ngöôøi ta cuõng phaûi vui möøng vaø hy voïng nhìn nhaän nhöõng khaû naêng môùi vaø tích cöïc maø böôùc ngoaëc cuûa lòch söû hieän nay ñang coáng hieán cho linh muïc trong vieäc chu toaøn söù vuï cuûa mình.

Vieäc bieän phaân mang tính Tin möøng

10 Gôïi leân tình hình phöùc taïp hieän nay moät caùch toång quaùt vaø vaén goïn nhö nhöõng ví duï ñieån hình, laø ñeå chuùng ta khoâng nhöõng phaûi bieát ñeán maø nhaát laø coøn phaûi giaûi thích nöõa. Chæ nhö theá môùi coù theå giaûi ñaùp thoûa ñaùng vaán ñeà caên baûn : "laøm theá

naøo ñeå ñaøo taïo linh muïc thöïc söï vöøa taàm vôùi hoaøn caûnh ngaøy nay, coù khaû naêng phuùc aâm hoùa theá giôùi hoâm nay ?" (15).

Vieäc bieát tình hình laø ñieàu quan troïng. Chæ ñôn giaûn ñöa ra nhöõng döõ kieän, chöa ñuû ; coøn caàn coù moät cuoäc ñieàu tra coù tính khoa hoïc khaû dó xaùc ñònh ñöôïc nhöõng gì xaûy ra chung quanh moät khung caûnh cuï theå lieân heä ñeán hoaøn caûnh vaên hoùa - xaõ hoäi vaø Giaùo hoäi.

Vieäc giaûi thích tình hình laïi coøn quan troïng hôn. Noù caàn thieát bôûi vì tình hình cuõng coù maët naøy maët khaùc vaø ñoâi khi coøn maâu thuaãn nöõa, kieåu nhö thöûa ruoäng trong Tin möøng coù caû haït gioáng toát laãn coû luøng ñöôïc gieo vaø moïc chung (x. Mt 13,24-30) ; ñieàu ñoù cho ta thaáy raèng nhöõng khoù khaên vaø nhöõng tieàm naêng, nhöõng yeáu toá tieâu cöïc vaø nhöõng lyù do ñeå hy voïng, nhöõng trôû ngaïi vaø nhöõng höôùng khai môû nhö choàng cheùo nhau caùch saâu xa.

Nhö theá, khoâng phaûi luùc naøo cuõng deã maø giaûi thích ñöôïc tình hình, nghóa laø bieát phaân bieät toát xaáu, phaân bieät ñaâu laø daáu chæ cuûa hy voïng, ñaâu laø daáu chæ cuûa nguy cô. Trong vieäc ñaøo taïo linh muïc, khoâng phaûi chæ ñôn giaûn laø tieáp thu nhöõng yeáu toá tích cöïc vaø ñaët chuùng ñoái nghòch vôùi nhöõng yeáu toá tieâu cöïc. Nhöng ñieàu quan troïng laø phaûi caån thaän bieän phaân caû chính nhöõng yeáu toá tích cöïc naøy ñeå khoâng taùch bieät yeáu toá naøy ra khoûi yeáu toá kia, cuõng khoâng ñaët chuùng ñoái nghòch nhau nhö theå chuùng laø nhöõng caùi tuyeät ñoái maâu thuaãn nhau. Ñoái vôùi caùc yeáu toá tieâu cöïc cuõng theá ; ñöøng loaïi boû toaøn boä vaø khoâng phaân bieät, bôûi vì nôi moãi moät yeáu toá ñoù coù theå tieàm aån moät giaù trò ñang chôø ñöôïc giaûi phoùng vaø seõ noùi leân chaân lyù toaøn dieän cuûa noù.

Vôùi ngöôøi tín höõu, vieäc giaûi thích tình hình lòch söû khôûi ñi töø nguyeân taéc hieåu bieát vaø töø tieâu chuaån choïn löïa haønh ñoäng phaùt xuaát töø nguyeân taéc ñoù, nhöõng löïa choïn döïa treân moät ñoøi hoûi môùi vaø ñoäc ñaùo, ñoù laø bieän phaân Tin möøng ; caùch giaûi thích naøy baét nguoàn töø söùc maïnh vaø aùnh saùng cuûa Tin möøng - Tin möøng soáng ñoäng vaø höõu vò laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ - vaø nhôø aân suûng cuûa Thaùnh Thaàn. Nhö theá, trong tình hình lòch söû vôùi nhöõng baát ngôø cuûa noù, vieäc bieän phaân theo Tin möøng khoâng phaûi chæ laø thu nhaäp moät döõ kieän caùch chính xaùc vaø ñöùng tröôùc döõ kieän ñoù laïi coù theå döûng döng hay thuï ñoäng, nhöng ñuùng hôn laø nhaän ra moät "boån phaän", moät thaùch ñoá ñoái vôùi töï do coù traùch nhieäm, hoaëc töï do caù nhaân, hoaëc töï do cuûa coäng ñoaøn. Ñoù laø moät thaùch ñoá gaén lieàn vôùi moät lôøi "môøi goïi" maø Thieân Chuùa laøm vang doäi trong chính tình hình lòch söû : nhö theá, trong tình hình vaø qua tình hình ñoù, Thieân Chuùa keâu goïi Giaùo hoäi tröôùc tieân vaø keâu goïi ngöôøi tín höõu phaûi laøm sao cho "Tin möøng veà ôn goïi vaø veà chöùc Linh muïc" dieãn ra tính vónh toàn cuûa chaân lyù trong hoaøn caûnh hay thay ñoåi cuûa cuoäc soáng. Cuõng phaûi aùp duïng nhöõng lôøi cuûa coâng ñoàng Vatican II vaøo vieäc ñaøo taïo linh muïc : "Luùc naøo Giaùo hoäi cuõng coù boån phaän tìm hieåu töôøng taän nhöõng daáu chæ cuûa thôøi ñaïi vaø giaûi thích döôùi aùnh saùng Tin möøng ; nhö vaäy môùi coù theå giaûi ñaùp moät caùch thích öùng vôùi töøng theá heä nhöõng thaéc maéc

muoân thuôû cuûa con ngöôøi veà yù nghóa cuoäc soáng hieän taïi vaø mai haäu cuõng nhö veà moái töông quan giöõa hai cuoäc soáng aáy. Do ñoù caàn phaûi bieát vaø hieåu theá giôùi chuùng ta ñang soáng vôùi nhöõng chôø ñôïi, mong öôùc vaø caû tính chaát thöôøng laø bi thaûm cuûa noù" (16)

Vieäc bieän phaân mang tính Tin möøng naøy döïa treân nieàm tín thaùc vaøo tình yeâu cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng khoâng bieát meät moûi vaø haèng chaêm soùc Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi (x. Ep 05,29) Ñaáng laø Chuùa vaø laø Thaày, laø ñaù goùc, laø trung taâm vaø laø cuøng ñích cuûa toaøn theå lòch söû nhaân loaïi (17). Vieäc bieän phaân ñöôïc soi saùng vaø cuûng coá nhôø Thaùnh Thaàn, Ñaáng khôi leân ôû moïi thôøi vaø moïi nôi söï vaâng phuïc cuûa ñöùc tin, loøng can ñaûm vui böôùc theo Ñöùc Gieâsu, aân ban cuûa khoân ngoan, Ñaáng xeùt xöû taát caû maø khoâng bò ai xeùt xöû (x. 1Cr 02,15) ; vieäc bieän phaân naøy döïa treân söï trung tín cuûa Chuùa Cha ñoái vôùi lôøi Ngöôøi ñaõ höùa.

Nhö theá, Giaùo hoäi caûm thaáy mình coù khaû naêng ñoái phoù vôùi nhöõng khoù khaên vaø thaùch ñoá trong giai ñoaïn môùi naøy cuûa lòch söû. Giaùo hoäi cuõng coù theå baûo ñaûm cho hieän taïi vaø töông lai, laø seõ ñaøo taïo caùc linh muïc trôû thaønh nhöõng thöøa taùc vieân nhieät thaønh vaø xaùc tín trong coâng cuoäc "Phuùc aâm hoùa môùi", trôû thaønh nhöõng toâi tôù trung thaønh vaø quaûng ñaïi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø cuûa moïi ngöôøi.

Chuùng ta ñöøng che giaáu nhöõng khoù khaên. Nhöõng khoù khaên thì khoâng hieám vaø cuõng chaúng nheï nhaøng gì. Ñeå khaéc phuïc nhöõng khoù khaên ñoù, chuùng ta troâng caäy vaø tin töôûng vaøo tình yeâu baát dieät cuûa Ñöùc Kitoââ ñoàng thôøi xaùc tín vaøo tính caùch baát khaû thay theá cuûa thöøa taùc vuï linh muïc ñoái vôùi ñôøi soáng Giaùo hoäi vaø theá giôùi.

Chöông 2

NGÖÔØI ÑAÕ XÖÙC DAÀU HIEÁN THAÙNH VAØ SAI PHAÙI TOÂI

Baûn chaát vaø söù vuï cuûa chöùc Linh muïc Thöøa taùc

Caùi nhìn veà chöùc Linh muïc

11 "Moïi ngöôøi trong Hoäi ñöôøng ñeàu höôùng maét chaêm chuù nhìn Ngöôøi" (Lc 04,20) Ñieàu maø Luca noùi veà nhöõng ngöôøi nghe Ñöùc Gieâsu tuyeân ñoïc vaø dieãn giaûng trích ñoaïn saùch Isaia taïi Hoäi ñöôøng Nagiaret hoâm ngaøy Sabbat ñoù, coù theå aùp duïng cho moïi kitoâ höõu, laø nhöõng ngöôøi voán dó ñöôïc môøi goïi chaân nhaän nôi Ñöùc Gieâsu söï öùng nghieäm chung quyeát lôøi saám loan baùo : "Luùc ñoù Ngöôøi noùi : "Hoâm nay öùng nghieäm Lôøi Kinh Thaùnh maø tai caùc ngöôi vöøa nghe" (Lc 04,21). Noäi dung lôøi saám ñoù nhö sau : "Thaùnh Thaàn Chuùa ngöï treân toâi, vì Ngöôøi ñaõ xöùc daàu hieán Thaùnh toâi, sai toâi ñi rao giaûng Tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoù, thuyeân chöõa ngöôøi saàu khoå trong taâm hoàn, loan tin phoùng thích cho keû bò giam caàm, cho ngöôøi bò aùp cheá ñöôïc töï do, cho ngöôøi muø thaáy ñöôïc, coâng boá naêm hoàng aân cuûa Chuùa" (Lc 04,18-19 x. Is 61,01-02). Nhö theá, Ñöùc Gieâsu xuaát hieän nhö ngöôøi ñaày Thaùnh Thaàn "ñöôïc xöùc daàu hieán thaùnh", ñeå "ñem Tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoù" : Ngöôøi laø Ñaáng Thieân sai, Thieân sai Tö teá, Ngoân söù vaø Vua.

Ngöôøi kitoâ höõu phaûi daùn maét tin yeâu vaøo khuoân maët naøy cuûa Ñöùc Gieâsu. Chính trong aùnh saùng cuûa cuoäc "chieâm nieäm" naøy maø caùc Thöôïng Nghò Phuï ñaõ nghó veà vieäc ñaøo taïo linh muïc trong hoaøn caûnh ngaøy nay. Khoâng theå coù giaûi ñaùp cho vaán ñeà naøy bao laâu chöa nghó tôùi muïc ñích cuûa tieán trình ñaøo taïo. Muïc ñích ñoù chính laø chöùc linh muïc thöøa taùc, hay caùch chính xaùc hôn, ñoù laø chöùc linh muïc thöøa taùc nhö söï tham phaàn vaøo chöùc linh muïc cuûa Ñöùc Kitoâ trong Giaùo hoäi. Vieäc chaân nhaän ra baûn chaát vaø söù vuï cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc laø döõ kieän caàn thieát ñoàng thôøi cuõng laø baûn chæ daãn chaéc chaén nhaát, laø vaät xuùc taùc maïnh meõ nhaát cuûa coâng taùc muïc vuï cuûa Giaùo hoäi nhaèm coå voõ, bieän phaân ôn goïi vaø ñaøo taïo nhöõng ngöôøi ñöôïc môøi goïi laõnh nhaän taùc vuï thaùnh.

Vieäc tìm hieåu caùch xaùc thöïc vaø saâu saéc baûn chaát vaø söù vuï cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc coøn laø con ñöôøng phaûi theo ñeå vöôït qua côn khuûng hoaûng veà caên tính linh muïc. Ñaây cuõng laø con ñöôøng maø caùc Thöôïng Nghò Phuï ñaõ theo. Nhö toâi töøng noùi, dòp beá maïc Thöôïng Hoäi Ñoàng, raèng : "Côn khuûng hoaûng naøy xuaát hieän vaøo nhöõng naêm ngay sau coâng ñoàng. Noù phaùt sinh töø moät loái dieãn giaûi sai laïc, ñoâi khi coù duïng yù xuyeân taïc, giaùo lyù cuûa Huaán quyeàn Coâng ñoàng. Ñaây haún laø moät trong nhöõng

nguyeân côù cuûa bao cuoäc hoaøn tuïc maø Giaùo hoäi ñaõ phaûi gaùnh chòu luùc ñoù, nhöõng cuoäc hoaøn tuïc töøng gaây aûnh höôûng nghieâm troïng cho vieäc muïc vuï vaø ôn goïi linh muïc, nhaát laø ôn goïi truyeàn giaùo. Coù theå noùi, Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc theá giôùi 1990, khi tìm laïi ñöôïc caùch saâu saéc caên tính cuûa linh muïc nhôø bao nhieâu nhöõng ñoùng goùp ñöôïc laéng tai nghe taïi Hoäi tröôøng naøy, ñaõ mang laïi nieàm hy voïng sau nhöõng cuoäc "ra ñi" ñaày ñau ñôùn. Nhöõng ñoùng goùp naøy ñaõ toû roõ yù thöùc cuûa chuùng ta veà moái töông quan höõu theå vaø bieät loaïi noái keát linh muïc vôùi Ñöùc Kitoâ, Linh muïc Thöôïng phaåm vaø Muïc töû toát. Caên tính naøy phaûi luoân ñöôïc tieàm taøng saâu trong baûn chaát cuûa vieäc ñaøo taïo nhaèm tôùi chöùc linh muïc vaø sau ñoù keùo daøi suoát doïc cuoäc ñôøi linh muïc. Ñoù laø muïc tieâu roõ reät cuûa Thöôïng hoäi ñoàng laàn naøy" (18).

Vôùi muïc ñích ñoù, Thöôïng Hoäi Ñoàng nghó phaûi gôïi laïi caùch toång hôïp nhöõng gì coù lieân heä ñeán neàn taûng cuûa baûn chaát vaø söù vuï linh muïc, baûn chaát vaø söù vuï maø Giaùo hoäi haèng tin nhaän suoát doïc lòch söû nhieàu nieân kyû cuûa mình vaø Coâng ñoàng Vatican II ñaõ trình baøy laïi cho ngöôøi thôøi nay (19).

Trong Giaùo hoäi nhö Maàu nhieäm, Hieäp thoâng vaø Truyeàn giaùo

12 Caùc Thöôïng Nghò phuï vieát : "nhö moïi caên tính kitoâ höõu, caên tính linh muïc baét nguoàn töø Thieân Chuùa Ba Ngoâi Cöïc Thaùnh" (20), Ñaáng töï toû mình vaø thoâng hieäp vôùi con ngöôøi nôi Chuùa Kitoâ. Nôi Ngöôøi vaø nhôø taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Giaùo hoäi thieát laäp nhö "maàm moùng vaø khôûi ñaàu "Cho Nöôùc Chuùa" (21). Huaán duï Christifideles laici toång hôïp giaùo lyù cuûa Coâng ñoàng ñaõ trình baøy Giaùo hoäi nhö maàu nhieäm, hieäp thoâng vaø truyeàn giaùo, "Giaùo hoäi laø maàu nhieäm bôûi leõ tình yeâu, vaø söï soáng cuûa Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn laø quaø taëng hoaøn toaøn nhöng khoâng cho taát caû nhöõng ai ñöôïc sinh haï bôûi nöôùc vaø Thaùnh Thaàn" (x. Ga 03,05), ñöôïc keâu goïi soáng chính söï hieäp thoâng cuûa Chuùa, bieåu loä vaø truyeàn ñaït söï hieäp thoâng naøy trong lòch söû (truyeàn giaùo)" (22).

Chính trong Giaùo hoäi nhö maàu nhieäm thoâng hieäp Ba Ngoâi Thieân Chuùa trong höôùng truyeàn giaùo maø moïi caên tính kitoâ höõu, vaø do ñoù, caên tính bieät loaïi cuûa linh muïc vaø chöùc vuï ñöôïc bieåu loä. Thaät vaäy, do vieäc hieán thaùnh maø bí tích truyeàn chöùc ban cho, linh muïc ñöôïc Chuùa Cha vaø Chuùa Gieâsu Kitoâ sai phaùi, linh muïc ñöôïc trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Chuùa Kitoâ, Thuû laõnh vaø Muïc töû cuûa Daân Ngöôøi, ñeå soáng vaø haønh ñoäng trong thaàn löïc Chuùa Thaùnh Thaàn, nhaèm phuïc vuï Giaùo hoäi vaø cöùu ñoä traàn gian (23).

Theá laø ngöôøi ta coù theå hieåu ñöôïc baûn chaát "töông quan" cuûa caên tính linh muïc ; nhôø chöùc linh muïc thoaùt sinh töø Maàu nhieäm Ba Ngoâi cao caû, töùc töø Tình yeâu cuûa Chuùa Cha, töø aân suûng cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø töø ôn thoâng hieäp cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, linh muïc ñöôïc tích hôïp caùch huyeàn nhieäm vaøo söï thoâng hieäp vôùi giaùm muïc vaø vôùi caùc linh muïc (24) ñeå phuïc vuï Daân Chuùa laø Giaùo hoäi vaø daãn ñöa

moïi ngöôøi tôùi cuøng Chuùa Kitoâ nhö Ngöôøi sôû nguyeän : "Laïy Cha chí thaùnh nhaân danh Cha, xin gìn giöõ nhöõng ngöôøi Cha ñaõ ban cho con, ngoõ haàu chuùng neân moät nhö chuùng ta.... Laïy Cha, cuõng nhö Cha ôû trong con vaø con ôû trong Cha, xin cho chuùng cuõng neân moät trong chuùng ta, ngoõ haàu theá gian tin raèng Cha ñaõ sai Con" (Ga 17,11-21).

Nhö theá, ngöôøi ta khoâng theå ñònh nghóa baûn chaát vaø söù vuï cuûa linh muïc thöøa taùc ngoaøi caùi maéc cöûi nhöõng töông quan phöùc hôïp vaø phong phuù aáy, nhöõng töông quan phaùt nguoàn töø Ba Ngoâi Cöïc Thaùnh vaø ñöôïc tieáp noái trong söï hieäp thoâng cuûa Giaùo hoäi nhö daáu chæ vaø duïng cuï cuûa söï hieäp nhaát giöõa con ngöôøi vôùi Chuùa vaø cuûa caû nhaân loaïi (25) Nhö theá, neàn giaùo hoäi hoïc hieäp thoâng trôû thaønh quyeát ñònh cho vieäc thaáu hieåu caên tính cuûa linh muïc, cuûa phaåm giaù rieâng, cuûa ôn goïi vaø söù vuï linh muïc trong Daân Chuùa vaø trong theá traàn. Vì theá, vieäc qui chieáu veà Giaùo hoäi laø ñieàu raát caàn, duø noù khoâng chieám choã nhaát trong vieäc ñònh nghóa caên tính linh muïc. Xeùt nhö maàu nhieäm, Giaùo hoäi coát thieát coù töông quan vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ. Bôûi leõ Giaùo hoäi laø söï troøn ñaày, laø thaân theå vaø laø hieàn theâ cuûa Ngöôøi. Giaùo hoäi laø "daáu chæ" laø "kyù söï" soáng ñoäng cuûa söï hieän dieän thöôøng xuyeân vaø cuûa hoaït ñoäng cuûa Ngöôøi giöõa chuùng ta vaø cho chuùng ta. Linh muïc tìm gaëp caên tính ñích thöïc troøn ñaày cuûa mình trong moät cuoäc tham döï ñaëc bieät vaø moät tieáp noái chæ mình Chuùa Kitoâ, linh muïc Thöôïng phaåm duy nhaát cuûa Taân öôùc : linh muïc laø hình aûnh soáng ñoäng vaø trong suoát cuûa Ñöùc Kitoâ. Chöùc vuï linh muïc cuûa Chuùa Kitoâ, voán laø söï dieãn taû neùt "môùi meõ" tuyeät ñoái cuûa Ngöôøi trong lòch söû cöùu roãi, laøm neân nguoàn maïch duy nhaát vaø laø nguyeân maãu khoâng theå thay theá ñöôïc cho chöùc vuï tö teá kitoâ giaùo, caùch rieâng cuûa linh muïc. Do ñoù, vieäc quy chieáu veà Chuùa Kitoâ laø chìa khoùa tuyeät ñoái caàn thieát cho vieäc thaáu hieåu thöïc chaát cuûa chöùc vuï linh muïc.

Töông quan neàn taûng vôùi Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû

13 Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ toû roõ nôi chính mình hình aûnh toái haûo vaø chung quyeát cuûa linh muïc Taân öôùc (26). Ngöôøi ñaõ maïc khaûi hình aûnh ñoù suoát doïc cuoäc ñôøi döông theá cuûa Ngöôøi, nhaát laø trong bieán coá troïng taâm : khoå naïn, cheát vaø Phuïc sinh cuûa Ngöôøi. Nhö lôøi taùc giaû Thö gôûi tín höõu Do thaùi : voán laø ngöôøi nhö chuùng ta vaø ñoàng thôøi laø Con Thieân Chuùa, Ñöùc Gieâsu töï thaân laø Trung gian hoaøn haûo giöõa Chuùa Cha vaø nhaân loaïi (x. Dt 08-09), Ñaáng cho ta tôùi saùt gaàn beân Thieân Chuùa nhôø ôn Chuùa Thaùnh Thaàn : "Thieân Chuùa ñaõ sai Thaùnh Thaàn Con cuûa Ngöôøi ñeán trong loøng anh em, (Thaùnh Thaàn) keâu leân : Abba, Laïy Cha !" (Gl 04,06 x. 08,15).

Chuùa Gieâsu ñaõ chu toaøn söù vuï trung gian cuûa Ngöôøi nhôø vieäc töï hieán treân Thaäp giaù. Ngöôøi môû cöûa, moät laàn cho taát caû, vaøo ñeàn thôø Thieân Quoác vaø Nhaø Taïm (x. Dt 09,24-28). So vôùi Chuùa Gieâsu, Moâiseâ vaø caùc "trung gian" Cöïu öôùc giöõa Thieân Chuùa vaø Daân Ngöôøi, töùc laø vua, caùc vò tö teá vaø söù ngoân, chæ xuaát hieän nhö

"hình aûnh", nhö "caùi boùng môø cuûa nhöõng ñieàu thieän haûo töông lai", chôù khoâng nhö laø "hieän dieän chính caùc thöïc taïi" (x. Dt 10,01).

Chuùa Gieâsu laø vò Muïc töû maø caùc söù ngoân loan baùo (Ed 01,34), Ngöôøi bieát töøng con chieân moät cuûa mình, Ngöôøi hieán ban söï soáng cuûa Ngöôøi cho chuùng vaø Ngöôøi muoán quy tuï taát caû chuùng laïi thaønh moät ñoaøn chieân vôùi moät chuû chaên (x. Ga 10,11-16). Ngöôøi laø Muïc töû "khoâng ñeán ñeå ñöôïc phuïc vuï maø laø ñeå phuïc vuï" (Mt 20,28). Qua vieäc röûa chaân (x. Ga 13,01-20) Ngöôøi ñaõ ñeå laïi cho moân sinh cuûa Ngöôøi maãu göông phuïc vuï maø hoï phaûi thöïc thi ñoái vôùi tha nhaân. Ngöôøi ñaõ töï nguyeän hieán thaân nhö con chieân voâ toäi, hieán teá vì phaàn roãi chuùng ta (Ga 01,36 Kh 05,06-12).

Nhôø hieán leã chung quyeát vaø duy nhaát treân Thaäp giaù, Chuùa Gieâsu coáng hieán cho taát caû moân ñeä phaåm giaù vaø söù vuï cuûa linh muïc Taân öôùc vónh cöûu. Theá laø öùng nghieäm lôøi Thieân Chuùa töøng phaùn vôùi Israel : "Ta seõ coi ngöôi nhö moät vöông quoác tö teá, vöông quoác thaùnh thieän" (Xh 19,06) Thaùnh Pheâroâ vieát : "Caû Daân Taân öôùc ñöôïc thieát laäp nhö "toøa nhaø thieâng lieâng", moät chöùc vuï "tö teá thaùnh thieän", nhaèm vieäc hieán daâng nhöõng hy leã thieâng lieâng ñeïp loøng Thieân Chuùa nhôø Ñöùc Gieâsu Kitoâ" (2Pr 02,05). Nhöõng ngöôøi ñöôïc Röûa toäi laø nhöõng vieân ñaù soáng ñoäng xaây döïng ñeàn thôø thieâng lieâng laø Giaùo hoäi, laøm neân moät thaân theå vôùi Chuùa Kitoâ, vieân ñaù soáng ñoäng, ñöôïc tuyeån choïn vaø quyù giaù beân Thieân Chuùa" (1Pr 02,04). Daân tö teá môùi naøy töùc Giaùo hoäi khoâng nhöõng chæ coù nôi Ñöùc Kitoâ moät hình aûnh ñích thöïc cuûa mình, maø coøn nhaän laõnh nôi Ngöôøi moät söï tham phaàn thöïc höõu vaøo baûn chaát cuûa chöùc vuï linh muïc duy nhaát vaø vónh cöûu cuûa Ngöôøi, chöùc vuï maø daân naøy phaûi raäp khuoân suoát doïc cuoäc soáng.

14 Ñeå phuïc vuï cho chöùc vuï linh muïc phoå caäp naøy cuûa Taân öôùc, khi thi haønh söù maïng taïi theá, Ñöùc Gieâsu ñaõ môøi goïi nhieàu ngöôøi trong caùc moân sinh. Vôùi theá giaù cuûa moät söù maïng ñaëc bieät, Ngöôøi ñaõ trieäu taäp vaø thieát laäp Nhoùm 12 "ñeå neân baïn höõu vôùi Ngöôøi vaø sai phaùi hoï ñi rao giaûng vôùi quyeàn naêng khöû tröø ma quæ" (Mc 03,14-15).

Nhö theá, ngay töø nhöõng thaùng ngaøy thi haønh chöùc vuï coâng khai (x. Mt 16,18) vaø tieáp ñoù laø sau caùi cheát vaø soáng laïi cuûa Ngöôøi, moät caùch vieân maõn, Ñöùc Gieâsu ñaõ thoâng ban cho Pheâroâ vaø nhoùm 12 nhöõng ñaëc quyeàn ñoái vôùi coäng ñoaøn töông lai vaø nhaèm loan Tin möøng khaép muoân daân (x. Mt 18,14-20 Ga 20,22). Sau khi ñaõ môøi goïi hoï böôùc theo Ngöôøi, Chuùa Gieâsu ñaõ giöõ hoï beân caïnh vaø soáng vôùi hoï, truyeàn ñaït cho hoï söù ñieäp cöùu roãi baèng lôøi leõ vaø göông soáng ; cuoái cuøng, Ngöôøi sai hoï ñi ñeán vôùi moïi ngöôøi. Ñeå hoaøn taát söù vuï naøy, Ñöùc Gieâsu ñaõ trao ban cho caùc Toâng ñoà, vôùi söùc maïnh tuoân traøn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn sau Phuïc sinh chính quyeàn naêng cöùu roãi maø Ngöôøi ñaõ nhaän laõnh töø nôi Chuùa Cha, Ñaáng ñaõ trao ban cho Ngöôøi quyeàn naêng ñoù, moät quyeàn naêng ñöôïc bieåu loä caùch sung maõn qua cuoäc

Phuïc sinh : "Moïi quyeàn naêng treân trôøi döôùi ñaát ñaõ ñöôïc ban cho Ta. Vaäy caùc ngöôi haõy ñi thaâu moïi moân ñoà khaép muoân daân, thanh taåy chuùng, nhaân danh Cha vaø Con vaø Thaùnh Thaàn, daïy chuùng tuaân giöõ moïi ñieàu Ta ñaõ truyeàn cho caùc ngöôi. Vaø naøy Ta seõ ôû vôùi caùc ngöôi moïi ngaøy cho ñeán taän theá" (Mt 28, 18-20)

Nhö vaäy, Chuùa Gieâsu ñaõ thieát laäp moái töông quan chaët cheõ giöõa taùc vuï trao cho caùc Toâng ñoà vôùi chính taùc vuï cuûa Ngöôøi : "Ai ñoùn nhaän caùc ngöôi laø ñoùn nhaän Ta ; ai ñoùn nhaän Ta laø ñoùn nhaän chính Ñaáng ñaõ sai phaùi Ta" ; "Ai nghe caùc ngöôi laø nghe Ta ; ai khöôùc töø caùc ngöôi laø khöôùc töø Ta" (Lc 10,16). Hôn theá nöõa, döôùi aùnh saùng cuûa bieán coá Phuïc sinh : cheát vaø soáng laïi, trong Phuùc aâm thöù tö, Ñöùc Gieâsu coøn khaúng ñònh caùch maïnh meõ vaø minh hieån raèng : "nhö Cha ñaõ sai phaùi Ta thì Ta cuõng sai phaùi caùc ngöôi" (Ga 20,21 x 13,20 17,18). Nhö Ñöùc Gieâsu coù moät söù vuï tröïc tieáp ñeán töø Thieân Chuùa laøm cho quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa hieän dieän theá naøo (x. Mt 07, 29 21,23 Mc 01,27 11,28 Lc 20,02 24,19), thì caùc toâng ñoà cuõng coù moät söù maïng ñeán töø Ñöùc Gieâsu nhö vaäy. Cuõng nhö "Con khoâng theå laøm ñieàu gì töï mình" (Ga 05,19) theá naøo ñeå giaùo thuyeát cuûa Con khoâng laø giaùo thuyeát cuûa rieâng mình maø laø cuûa Ñaáng ñaõ sai phaùi Con (x. Ga 07,16), thì cuõng theá, Ñöùc Gieâsu ñaõ phaùn vôùi caùc Toâng ñoà : "Ngoaøi Ta, caùc ngöôi khoâng laøm ñöôïc gì" (Ga 15,05) : söù vuï cuûa caùc ngaøi khoâng phaûi laø cuûa caùc ngaøi maø laø cuûa chính Ñöùc Gieâsu. Khoâng theå hoaøn thaønh söù vuï vôùi söùc löïc con ngöôøi maø chæ vôùi "aân hueä" cuûa Chuùa Kitoâ vaø Thaùnh Thaàn cuûa Ngöôøi, vôùi aân suûng bí tích : "Haõy nhaän laõnh Thaùnh thaàn, caùc ngöôi tha toäi cho ai thì naáy ñöôïc tha ; caùc ngöôi caàm toäi ai thì naáy bò caàm laïi" (Ga 20,22-23). Nhö theá, khoâng phaûi do coâng ñöùc rieâng tö naøo ñoù, nhöng laø do moät cuoäc tham döï nhöng khoâng vaøo aân ñieån cuûa Ñöùc Kitoâ maø caùc toâng ñoà theo ñuoåi söù maïng cöùu roãi cuûa Ngöôøi trong lòch söû cho tôùi ngaøy theá maït.

Daáu chæ vaø ñieàu kieän tieân quyeát cho tính trung thöïc vaø söï phong phuù cuûa söù vuï naøy laø söï hieäp nhaát cuûa caùc Toâng ñoà vôùi Ñöùc Gieâsu, vaø nôi Ngöôøi, söï hieäp nhaát vôùi nhau vaø vôùi Chuùa Cha, nhö ñöôïc chöùng toû trong lôøi nguyeän hieán teá cuûa Chuùa Gieâsu laø baûn löôïc toùm söù vuï cuûa Ngöôøi (x. Ga 17,20-23)

15 Ñeán löôït mình, caùc Toâng ñoà ñöôïc Chuùa thieát laäp, cuõng hoaøn thaønh caùch tieäm tieán söù vuï cuûa mình baèng caùch keâu goïi, döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau nhöng töïu trung vaãn quy veà moät moái, nhöõng ngöôøi khaùc nhö giaùm muïc, linh muïc, Phoù teá ñeå chu toaøn söù vuï nhaän laõnh töø Ñöùc Kitoâ Phuïc sinh, Ñaáng ñaõ sai phaùi caùc ngaøi ñeán vôùi moïi ngöôøi moïi nôi vaø moïi ñôøi.

Taân öôùc ñaõ ñoàng thanh nhaán maïnh raèng Thaùnh Thaàn cuûa chính Ñöùc Kitoâ ñaõ ñöa nhöõng ngöôøi ñöôïc choïn goïi töø giöõa nhöõng ngöôøi anh em vaøo söù vuï. Do vieäc ñaët tay (x. Cv 06,06 1Tm 04, 14 05,22 2Tm 01,06) truyeàn ban Thaùnh Thaàn, nhöõng con ngöôøi naøy ñöôïc môøi goïi vaø ñöôïc huaán luyeän ñeå tieáp tuïc moät taùc vuï hoøa giaûi, daãn daét ñoaøn chieân Chuùa vaø daïy doã (x. Cv 20,28 1Pr 05,02).

Nhö theá, caùc linh muïc ñöôïc môøi goïi noái daøi söï hieän dieän cuûa Ñöùc Kitoâ, vì Muïc töû duy nhaát vaø toái thöôïng, baèng caùch soáng loái soáng cuûa Ngöôøi, vaø noã löïc trôû neân trong saùng ñoái vôùi Ngöôøi giöõa ñoaøn chieân ñöôïc giao phoù. Nhö trong thö thöù nhaát Thaùnh Pheâroâ ñaõ vieát caùch roõ raøng vaø chính xaùc : "Vôùi haøng hieân tröôûng trong anh em, toâi, moät keû ñoàng haøng nieân tröôûng, moät nhaân chöùng veà nhöõng thoáng khoå cuûa Ñöùc Kitoâ, vaø laø keû seõ ñöôïc chung phaàn vinh quang hoøng ñöôïc maïc khaûi, toâi coù lôøi khuyeân nhuû naøy : haõy chaên daét ñoaøn chieân Chuùa giao cho anh em, khoâng phaûi nhö mieãn cöôõng nhöng laø saün loøng, theå theo yù Thieân Chuùa, khoâng haùm troïc lôïi, nhöng caùch nhieät thaønh, ñöøng nhö theå laøm chuùa treân phaàn cô nghieäp ñaõ laõnh, nhöng laø laøm göông maãu cho ñoaøn chieân. Vaø khi Ñaáng chaên chieân toái cao xuaát hieän, anh em seõ laõnh trieàu thieân vinh quang baát dieät" (1Pr 05,01-04).

Trong Giaùo hoäi vaø cho Giaùo hoäi, caùc linh muïc ñaïi dieän Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû. Söï ñaïi dieän mang tính Bí tích. Caùc Ngaøi loan baùo caùch trung thöïc Lôøi, laëp laïi caùc cöû chæ thöù tha vaø trao ban ôn cöùu roãi cuûa Ngöôøi, nhaát laø nhôø pheùp Röûa toäi, Giaûi toäi vaø Thaùnh Theå, caùc ngaøi thöïc thi söï öu aùi ñaày yeâu thöông ñeán hieán daâng caû baûn thaân mình cho ñoaøn chieân maø caùc ngaøi quy tuï trong hieäp nhaát vaø daãn ñöa veà cuøng Chuùa Cha nhôø Chuùa Kitoâ trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Taét moät lôøi, caùc linh muïc hieän höõu vaø haønh ñoäng nhaèm loan baùo Tin möøng cho traàn gian vaø xaây döïng Giaùo hoäi nhaân danh Chuùa Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû (27)

Ñoù laø caùch thöùc ñaëc tröng vaø rieâng bieät maø caùc thöøa taùc vieân chöùc Thaùnh tham döï vaøo chöùc vuï linh muïc duy nhaát cuûa Ñöùc Kitoâ. Qua vieäc xöùc daàu cuûa bí tích Truyeàn chöùc, Chuùa Thaùnh Thaàn laøm cho caùc ngaøi trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû vôùi moät danh nghóa môùi vaø ñaëc loaïi. Ngöôøi bieán ñoåi caùc ngaøi taän noäi taâm vaø linh hoaït hoùa caùc ngaøi baèng tình baùc aùi muïc töû cuûa Ngöôøi. Vaø giöõa loøng Giaùo hoäi, Ngöôøi laøm cho caùc ngaøi thaønh nhöõng ngöôøi phuïc vuï coù phaåm chaát cho vieäc loan baùo Tin möøng vaø cho söï sung maõn ñôøi soáng kitoâ höõu cuûa moïi ngöôøi ñöôïc Röûa toäi.

Chaân tính cuûa linh muïc nhö ñöôïc thoaùt sinh töø Lôøi Chuùa töùc laø töø phía Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø töø yù ñònh cuûa Ngöôøi lieân quan ñeán vieäc thieát laäp Giaùo hoäi, ñöôïc troåi leân nhö moät khuùc hoan ca taï ôn phuïng vuï trong kinh Tieàn tuïng Thaùnh leã Truyeàn daàu : "Chuùa ñaõ nhôø Thaùnh Thaàn xöùc daàu Con Moät Chuùa vaø ñaët laøm Thöôïng Teá Taân öôùc vónh cöûu, vaø do vieäc an baøi kyø dieäu, Chuùa ñaõ thöông chaáp nhaän cho thieát laäp chöùc linh muïc duy nhaát cuûa Ngöôøi trong Giaùo hoäi. Vì chöng, chính Ngöôøi khoâng nhöõng ban cho daân rieâng Chuùa ñöôïc chöùc tö teá vöông giaû, maø coøn laáy tình öu aùi huynh ñeä tuyeån choïn moät soá ngöôøi, ñeå nhôø vieäc ñaët tay, cho tham döï vaøo chöùc vuï thaùnh cuûa Ngöôøi. Caùc ngaøi nhaân danh Ngöôøi maø taùi dieãn hy leã cöùu ñoä loaøi ngöôøi, doïn cho con caùi Chuùa moät baøn tieäc Vöôït Qua, laáy ñöùc aùi daãn daét, laáy Lôøi Chuùa nuoâi döôõng, vaø laáy caùc nhieäm tích boài boå Daân Thaùnh Chuùa. Caùc Ngaøi seõ neân nhöõng

nhaân chöùng ñích thöïc cuûa ñöùc tin vaø ñöùc aùi, saün saøng hieán daâng ñôøi mình nhö Ñöùc Kitoâ cho anh em mình vaø cho Chuùa".

Ñeå phuïc vuï Giaùo hoäi vaø traàn gian

16 Moái töông quan neàn taûng cuûa linh muïc laø töông quan noái keát Ngaøi vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû. Bôûi leõ linh muïc tham döï moät caùch ñaëc bieät vaø chính thöïc vaøo vieäc "hieán Thaùnh" hay vieäc "xöùc daàu" vaø vaøo "söù vuï" cuûa Chuùa Kitoâ (Lc 04, 18-20). Nhöng moái töông quan naøy cuõng noái keát chaët cheõ linh muïc vôùi Giaùo hoäi. Ñaây khoâng chæ laø nhöõng töông quan ñöôïc ñaët keà caän nhau ; vì chuùng ñöôïc se keát vôùi nhau caùch chaët cheõ nhôø moät thöù noäi tính hoã töông. Töông quan vôùi Giaùo hoäi ñöôïc khaéc ghi trong cuøng moät töông quan duy nhaát giöõa linh muïc vôùi Ñöùc Kitoâ. Coù theå noùi raèng söï "hieån hieän caùch bí tích" cuûa Ñöùc Kitoâ qua linh muïc ñang ñaët neàn vaø linh hoaït hoùa moái töông quan cuûa linh muïc vôùi Giaùo hoäi.

Trong chieàu höôùng ñoù, caùc Thöôïng Nghò phuï vieát : "Nhö ñaïi dieän Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû vaø Phu Quaân cuûa Giaùo hoäi, linh muïc ñöôïc ñaët khoâng nhöõng trong Giaùo hoäi maø coøn ñoái dieän vôùi Giaùo hoäi. chöùc linh muïc, ñoàng thôøi vôùi Lôøi Chuùa vaø caùc daáu chæ bí tích maø linh muïc laø keû phuïc vuï, thuoäc veà nhöõng yeáu toá caáu thaønh Giaùo hoäi. Troïn veïn thöøa taùc vuï cuûa linh muïc laø ñeå phuïc vuï Giaùo hoäi nhaèm coå voõ vieäc thi haønh chöùc tö teá coäng ñoàng cuûa caû daân Chuùa, linh muïc ñöôïc thuï phong khoâng chæ cho giaùo hoäi ñòa phöông maø coøn cho Giaùo hoäi toaøn caàu (x. PO, soá 10) trong söï hieäp thoâng vôùi giaùm muïc, vôùi Pheâroâ vaø döôùi quyeàn Pheâroâ. Nhôø chöùc linh muïc cuûa giaùm muïc, chöùc linh muïc baäc nhì ñöôïc hoøa nhaäp vaøo caáu truùc toâng ñoà cuûa Giaùo hoäi. Theá laø linh muïc, nhö caùc toâng ñoà, saém vai troø "ñaëc söù cuûa Chuùa Kitoâ" (x. 2Cr 05,20). Chính ñaây laø neàn taûng cho tính truyeàn giaùo cuûa chöùc Linh muïc" (28).

Theá laø, thöøa taùc vuï thaùnh phaùt sinh cuøng luùc vôùi Giaùo hoäi, cho duø ñoù laø thöøa taùc vuï cuûa caùc giaùm muïc, hay cuûa caùc linh muïc nhöõng coäng söï vieân hieäp thoâng vôùi caùc Ngaøi, ñeàu coù moái lieân heä ñaëc bieät vôùi caùc Toâng ñoà ôû taän nguoàn Taùc vuï Thaùnh naøy, thöïc söï keá tuïc taùc vuï Toâng ñoà, maëc duø trong thöïc teá, taùc vuï thaùnh maëc nhöõng hình thaùi khaùc bieät so vôùi taùc vuï toâng ñoà.

Do ñoù, khoâng neân coi chöùc linh muïc nhö coù tröôùc Giaùo hoäi, vì chöùc vuï naøy hoaøn toaøn phuïc vuï cho chính Giaùo hoäi. Cuõng khoâng neân coi nhö coù sau coäng ñoaøn Giaùo hoäi laøm nhö theå Giaùo hoäi coù theå ñöôïc hieåu nhö moät thöïc theå ñaõ ñöôïc thieát laäp maø khoâng caàn ñeán chöùc linh muïc.

Moái töông quan giöõa linh muïc vôùi Chuùa Kitoâ vaø trong Ngöôøi vôùi Giaùo hoäi ñöôïc khaéc ghi nôi chính "caùi laø" linh muïc, do vieäc hieán Thaùnh hay xöùc daàu truyeàn chöùc, vaø nôi haønh ñoäng cuûa linh muïc, töùc nôi söù vuï hoaëc taùc vuï cuûa caùc linh muïc. Ñaëc bieät, "linh muïc thöøa taùc laø noâ boäc cuûa Ñöùc Kitoâ ñang hieän dieän trong Giaùo hoäi maàu nhieäm, hieäp thoâng vaø truyeàn giaùo. Do vieäc linh muïc tham phaàn vaøo vieäc "xöùc daàu" vaø vaøo "söù vuï" cuûa Ñöùc Kitoâ, linh muïc coù theå noái daøi kinh nguyeän, lôøi noùi,

hieán leã vaø hoaït ñoäng cöùu roãi cuûa Ngöôøi, trong Giaùo hoäi. Do ñoù, linh muïc laø noâ boäc cuûa Giaùo hoäi maàu nhieäm, bôûi leõ linh muïc hoaøn thaønh nhöõng daáu chæ mang tính Giaùo hoäi vaø bí tích cho söï hieän dieän cuûa Ñöùc Kitoâ Phuïc sinh. Linh muïc laø noâ boäc cuûa Giaùo hoäi hieäp thoâng, bôûi leõ, trong söï hieäp nhaát vôùi giaùm muïc vaø trong moái töông quan chaët cheõ vôùi linh muïc ñoaøn, linh muïc xaây döïng söï hieäp nhaát cuûa coäng ñoaøn Giaùo hoäi trong theá haøi hoøa giöõa caùc ôn goïi, ñoaøn suûng vaø dòch vuï khaùc nhau. Sau cuøng, linh muïc laø noâ boäc cuûa Giaùo hoäi truyeàn giaùo, bôûi leõ linh muïc laøm cho Giaùo hoäi thaønh coäng ñoaøn söù giaû vaø chöùng nhaân cuûa Tin möøng (29)

Nhö theá, chính trong baûn thaân mình vaø trong söù vuï Bí tích, linh muïc xuaát hieän trong caáu truùc cuûa Giaùo hoäi nhö daáu chæ cuûa tính öu vieät vaø tính nhöng khoâng tuyeät ñoái cuûa ôn thaùnh ñöôïc Ñöùc Kitoâ Phuïc sinh trao ban cho Giaùo hoäi. Nhôø chöùc linh muïc thöøa taùc, Giaùo hoäi yù thöùc raèng mình khoâng töï mình hieän höõu maø laø nhôø hoàng aân cuûa Chuùa Kitoâ trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Caùc Toâng ñoà vaø caùc Ñaáng keá vò, nhö nhöõng ngöôøi thöøa haønh moät quyeàn bính töø Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû, ñöôïc taùc vuï cuûa mình ñaët ñoái dieän vôùi Giaùo hoäi, nhö söï noái daøi höõu hình vaø nhö daáu chæ bí tích cuûa Ñöùc Kitoâ ôû ñuùng choã cuûa Ngöôøi ñoái vôùi Giaùo hoäi vaø theá traàn, nhö nguoàn maïch thöôøng xuyeân vaø luoân ñoåi môùi cuûa ôn cöùu roãi, "Ngöôøi laø vò Cöùu Chuùa cuûa Thaân Theå" (Ep 05,23).

17 Taùc vuï thaùnh, töï baûn chaát chæ coù theå ñöôïc chu toaøn bao laâu linh muïc keát hôïp vôùi Ñöùc Kitoâ nhôø vieäc hoøa nhaäp mang tính bí tích vaøo linh muïc ñoaøn, vaø do ñoù bao laâu linh muïc hieäp thoâng theo phaåm traät vôùi giaùm muïc cuûa mình. Taùc vuï thaùnh "töï baûn chaát mang tính coäng ñoaøn", moät caùch taän caên ñeå, vaø chæ coù theå ñöôïc thaønh toaøn nhö "coâng trình taäp theå" (30). Coâng ñoàng ñaõ dieãn ñaït ñaày ñuû baûn chaát hieäp thoâng naøy cuûa chöùc linh muïc, khi laàn löôït cho thaáy caùc moái töông quan giöõa linh muïc vôùi giaùm muïc, vôùi caùc linh muïc khaùc vaø vôùi Giaùo daân (31).

Taùc vuï cuûa caùc linh muïc tröôùc tieân laø hieäp thoâng vaø hôïp taùc caùch coù traùch nhieäm vaø caàn thieát vôùi taùc vuï giaùm muïc, trong noãi öu aùi cuûa Ngöôøi ñoái vôùi Giaùo hoäi toaøn caàu vaø giaùo hoäi ñòa phöông. Chính ñeå phuïc vuï cho Giaùo hoäi naøy maø caùc linh muïc taïo thaønh moät linh muïc ñoaøn duy nhaát cuøng vôùi giaùm muïc.

Moãi linh muïc, trieàu cuõng nhö doøng, nhôø bí tích truyeàn chöùc thaùnh, ñöôïc lieân keát vôùi caùc thaønh phaàn khaùc trong linh muïc ñoaøn baèng nhöõng daây lieân heä ñaëc thuø : baùc aùi toâng ñoà, taùc vuï vaø tình huynh ñeä. Bôûi leõ, taát caû caùc linh muïc, trieàu cuõng nhö doøng, ñeàu tham döï vaøo chöùc linh muïc duy nhaát cuûa Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû, "nhaèm ñeán cuøng moät muïc tieâu" laø xaây döïng Thaân theå Ñöùc Kitoâ. Nhaát laø ngaøy nay, söù vuï naøy ñoøi nhöõng phaàn vuï khaùc nhau vaø nhöõng thích öùng môùi meû". Vaø thöøa taùc vuï luoân ñöôïc phong phuù qua doøng thôøi gian nhôø nhöõng ñoaøn suûng luoân luoân môùi meû (32).

Sau cuøng, caùc linh muïc coù moái töông quan tích cöïc vaø xaây döïng vôùi ngöôøi giaùo daân, bôûi leõ khuoân maët vaø cuoäc daán thaân cuûa caùc ngaøi khoâng thay theá maø ñuùng hôn laø ñaåy maïnh chöùc tö teá do Röûa toäi cuûa Coâng Ñoàng Daân Chuùa, daãn daét Coâng ñoàng naøy ñeán choã thaønh toaøn. Caùc linh muïc phuïc vuï cho nieàm tin, hy voïng vaø loøng meán cuûa giaùo daân. Nhö anh em vaø baïn höõu, linh muïc nhìn nhaän vaø naâng ñôõ phaåm giaù cuûa hoï nhö con caùi Chuùa vaø giuùp hoï thöïc thi ñaày ñuû vai troø ñaëc thuø cuûa hoï trong khuoân khoå söù vuï cuûa Giaùo hoäi (33).

Chöùc vuï linh muïc thöøa taùc - ñöôïc trao do bí tích Truyeàn Chöùc - vaø chöùc tö teá coäng ñoàng hay "vöông giaû" cuûa giaùo daân heä luïy vôùi nhau, duø giöõa hai chöùc vuï naøy coù söï khaùc bieät coát yeáu chöù khoâng chæ khaùc nhau theo caáp baäc maø thoâi (34). Duø döôùi nhöõng hình thöùc khaùc nhau, caùc chöùc vuï naøy ñeàu phaùt xuaát töø chöùc linh muïc duy nhaát cuûa Ñöùc Kitoâ. Quaû theá, chöùc linh muïc thöøa taùc khoâng töï noù mang yù nghóa moät baäc thaùnh thieän cao hôn so vôùi chöùc tö teá coäng ñoàng, nhöng nhôø chöùc linh muïc thöøa taùc, caùc linh muïc nhaän laõnh töø Chuùa Kitoâ nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn moät aân ban ñaëc thuø haàu coù theå giuùp cho Coäng ñoàng Daân Chuùa thöïc thi caùch trung thaønh vaø ñaày ñuû chöùc tö teá coäng ñoàng maø Daân Chuùa ñaõ nhaän laõnh (35).

18 Nhö coâng ñoàng löu yù, aân ban thuoäc linh maø caùc linh muïc nhaän laõnh luùc thuï phong chuaån bò cho caùc ngaøi khoâng phaûi moät söù vuï haïn heïp, maø laø moät söù vuï cöùu roãi coù taàm roäng phoå caäp "ñeán taän cuøng coõi ñaát". Bôûi leõ, baát cöù thöøa taùc vuï linh muïc naøo cuõng ñeàu tham döï vaøo nhöõng chieàu kích phoå caäp cuûa söù vuï maø Ñöùc Kitoâ trao phoù cho caùc Toâng ñoà" (36).

Do chính baûn chaát cuûa taùc vuï nhö theá, caùc linh muïc phaûi ñöôïc thaâm nhaäp vaø linh hoaït bôûi moät tinh thaàn truyeàn giaùo saâu saéc, vaø töø "chính tinh thaàn thöïc söï coâng giaùo naøy laøm cho caùc ngaøi quen vôùi vieäc vöôït ra ngoaøi nhöõng ranh giôùi cuûa giaùo daân mình, ñaát nöôùc vaø nghi leã ñeå boå trôï nhöõng nhu caàu cuûa caû Giaùo hoäi, saün saøng rao giaûng Tin möøng cho tôùi taän cuøng coõi ñaát" (37).

Hôn nöõa, linh muïc coøn phaûi laø ngöôøi cuûa söù vuï vaø ñoái thoaïi vôùi heát moïi ngöôøi, bôûi leõ, moät caùch ñaëc bieät linh muïc laø ngöôøi cuûa hieäp thoâng giöõa loøng Giaùo hoäi. Ñöôïc baùm reã saâu trong chaân lyù vaø baùc aùi Chuùa Kitoâ, vaø ñöôïc thuùc giuïc bôûi öôùc muoán vaø nhu caàu rao giaûng Tin möøng cho heát moïi ngöôøi, linh muïc ñöôïc môøi goïi lieân keát vôùi taát caû moïi ngöôøi baèng nhöõng töông quan huynh ñeä vaø phuïc vuï, cuøng nhau kieám tìm chaân lyù, noã löïc coå voõ cho coâng lyù vaø hoøa bình. Tröôùc tieân laø noái keát töông quan huynh ñeä vôùi nhöõng anh em thuoäc caùc Giaùo hoäi khaùc vaø caùc tín phaùi kitoâ höõu khaùc, cuõng nhö vôùi nhöõng tín ñoà caùc toân giaùo khaùc, vôùi nhöõng ngöôøi thieän chí, vaø moät caùch ñaëc bieät vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå vaø yeáu heøn, vôùi nhöõng ngöôøi khao khaùt, duø khoâng bieát hoaëc khoâng dieãn taû ñöôïc, tìm ñeán chaân lyù vaø ôn cöùu roãi maø Ñöùc Kitoâ mang ñeán, nhö Ngöôøi töøng noùi vaø ñaõ laøm göông : "Khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi laønh maïnh maø laø nhöõng keû ñau yeáu môùi caàn ñeán thaày thuoác ;

Ta khoâng ñeán ñeå keâu goïi nhöõng ngöôøi coâng chính maø laø nhöõng toäi nhaân" (Mt 02,17).

Nhaát laø ngaøy nay, traùch nhieäm muïc vuï öu tieân cho vieäc Phuùc aâm hoùa môùi ñöôïc ñaët ra cho caû Coäng ñoàng Daân Chuùa, vaø ñoøi hoûi moät nhieät taâm môùi, nhöõng phöông thöùc môùi vaø moät ngoân ngöõ môùi cho vieäc loan baùo vaø laøm chöùng cho Tin möøng. Vieäc naøy ñoøi caùc linh muïc phaûi ñöôïc daàm thaám taän caên vaø troïn veïn trong maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ, vaø coù khaû naêng theå hieän moät loái soáng muïc vuï môùi maø ñaëc neùt laø hieäp thoâng thaâm ñaäm vôùi Giaùo hoaøng, caùc giaùm muïc vaø vôùi nhau, laø hôïp taùc phong phuù vôùi giaùo daân trong söï toân troïng vaø phaùt huy nhöõng vai troø khaùc nhau, nhöõng ñoaøn suûng vaø nhöõng thöøa taùc vuï giöõa loøng coäng ñoaøn Giaùo hoäi (38).

"Hoâm nay öùng nghieäm Lôøi Saùch Thaùnh caùc ngöôi vöøa nghe" (Lc 04,21). Haõy nghe nhöõng Lôøi naøy cuûa Chuùa Gieâsu moät laàn nöõa trong aùnh saùng cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc maø chuùng toâi vöøa trình baøy baûn chaát vaø söù vuï. Caùi "hoâm nay" maø Chuùa Gieâsu noùi ñeán chæ thôøi gian cuûa Giaùo hoäi, bôûi leõ noù thuoäc veà "söï vieân maõn cuûa thôøi gian" ñoàng thôøi minh ñònh söï vieân maõn ñoù - thôøi ôn cöùu roãi thaønh toaøn chung quyeát. Söï thaùnh hieán vaø söù vuï cuûa Ñöùc Kitoâ ñöôïc boäc loä qua nhöõng lôøi : "Thaùnh Thaàn Chuùa.... ñaõ xöùc daàu Thaùnh hieán toâi, sai phaùi toâi rao giaûng Tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoù" laø coäi nguoàn soáng ñoäng töø ñoù naûy sinh söï thaùnh hieán vaø chöùc vuï cuûa Giaùo hoäi, söï "vieân maõn" cuûa Chuùa Kitoâ. (x. Ep 01,23) Nhôø taùi sinh do pheùp Röûa toäi, moïi kitoâ höõu ñaõ laõnh nhaän hoàng aân cuûa Thaùnh Thaàn Chuùa tuoân ñoå, Ngöôøi thaùnh hieán hoï thaønh moät ñeàn thôø thieâng lieâng vaø moät daân tö teá Thaùnh thieän. Thaùnh Thaàn sai phaùi hoï ñi coâng boá nhöõng kyø coâng maø Ñaáng keâu goïi hoï töø toái taêm tôùi aùnh saùng ñaõ thöïc hieän (x.1Pr 02,04-10). Linh muïc laø ngöôøi tham döï vaøo söï thaùnh hieán vaø söù vuï cuûa Ñöùc Kitoâ moät caùch ñaëc bieät vaø chính thöùc nghóa laø nhôø bí tích truyeàn chöùc thaùnh, linh muïc trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû, ñeán taän "caùi laø" cuûa mình. Linh muïc tham döï vaøo söù vuï "loan baùo Tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoù", nhaân danh vaø nhö hieän thaân Ñöùc Kitoâ.

Trong söù ñieäp beá maïc, caùc Thöôïng Nghò phuï ñaõ coâ ñoïng thaønh moät ñònh thöùc ngaén goïn nhöng doài daøo yù nghóa "caùi thöïc taïi" hay ñuùng hôn caùi "maàu nhieäm" vaø caùi "quaø taëng" chöùc vuï linh muïc, caùc ngaøi noùi : "Caên tính cuûa chuùng ta baét nguoàn thaâm saâu trong tình yeâu cuûa Chuùa Cha. Vôùi Chuùa Con, linh muïc thöôïng phaåm vaø Muïc töû toát, maø Ngöôøi ñaõ sai ñi, chuùng ta ñöôïc hieäp nhaát trong quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, moät söï hieäp nhaát mang tính bí tích nhôø chöùc linh muïc thöøa taùc. Ñôøi soáng vaø chöùc vuï linh muïc tieáp noái ñôøi soáng vaø haønh ñoäng cuûa chính Ñöùc Kitoâ. Ñoù laø nôi truï cuûa caên tính, cuûa phaåm giaù ñích thöïc, cuûa nguoàn vui vaø nieàm xaùc tín cho ñôøi chuùng ta" (39).

Chöông 3

THAÙNH THAÀN CHUÙA NGÖÏ TREÂN TOÂI

Ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc

Lôøi môøi goïi ñaëc bieät neân thaùnh

19 "Thaàn Linh Chuùa ngöï treân toâi" (Lc 04,18). Thaùnh Thaàn khoâng chæ ngöï xuoáng treân Ñaáng Messia, maø coøn chan hoøa, thaám thaáu, noái keát Ñöùc Messia trong baûn theå vaø haønh ñoäng cuûa Ngaøi. Quaû thaät, Thaùnh Thaàn laø nguyeân lyù "THAÙNH HIEÁN" vaø nguyeân lyù cuûa söù vuï truyeàn giaùo cuûa Ñöùc Kitoâ "Bôûi ngöôøi ñaõ xöùc daàu thaùnh hieán toâi vaø sai toâi ñi loan baùo Tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoù...." (Lc 04,18). Nhôø söùc maïnh cuûa Thaàn khí, Ñöùc Gieâsu hoaøn toaøn thuoäc troïn veà Thieân Chuùa, Ngaøi tham döï vaøo söï thaùnh thieän voâ bôø cuûa Ñaáng ñaõ goïi Ngaøi, choïn Ngaøi, vaø sai Ngaøi... Nhö theá Thaàn Khí Chuùa töï maïc khaûi nhö nguoàn suoái thaùnh thieän, vaø nhö lôøi môøi goïi tieán ñeán söï thaùnh thieän.

Cuõng chính Thaàn linh Chuùa ngöï xuoáng treân toaøn theå daân Chuùa, nhö moät daân thaùnh hieán cho Chuùa vaø ñöôïc sai ñi loan baùo Tin möøng cöùu ñoä. Töø Thaùnh Thaàn, moïi thaønh phaàn daân Chuùa ñeàu ñöôïc "ngaát ngaây" vaø ñoàng thôøi " ñöôïc ghi daáu" (x Cr 12,13 2Cr 01,21-22 Ep 01,13 04,30) ñöôïc môøi goïi tieán tôùi söï thaùnh thieän.

Ñaëc bieät, Thaùnh Thaàn maïc khaûi vaø thoâng truyeàn cho chuùng ta ôn goïi cô baûn maø töø ñôøi ñôøi Chuùa Cha ñaõ noùi vôùi moïi ngöôøi : ôn goïi neân thaùnh vaø khoâng tì veát tröôùc nhan Ngaøi trong tình yeâu thöông "nhôø ôn tieàn ñònh ñöôïc laøm döôõng töû Ngaøi nhôø Ñöùc Gieâsu Kitoâ" (Ep 01,04-05). Khoâng chæ maïc khaûi thoâng truyeàn cho chuùng ta lôøi goïi neân thaùnh maø Thaùnh Thaàn coøn töï hieán mình thaønh nguyeân lyù vaø nguoàn hieän thöïc söï Thaùnh thieän ; chính Ngaøi, thaàn linh cuûa Chuùa Con (x. Ga 04,06) coøn laøm ta neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø ñöôïc tham döï vaøo söï soáng laøm con cuûa Ngaøi, nghóa laø tham döï vaøo tình yeâu ñoái vôùi Chuùa Cha vaø ñoái vôùi caùc anh em Ngaøi. "Vì Thaùnh Thaàn laø söï soáng cuûa chuùng ta, maø Ngaøi cuõng khieán chuùng ta haønh ñoäng" (Ga 05,25). Qua nhöõng lôøi naøy, thaùnh Phaoloâ toâng ñoà nhaéc ta nhôù raèng söï hieän höõu kitoâ giaùo laø söï soáng thuoäc linh, nghóa laø söï soáng ñöôïc Thaùnh Thaàn khôi ñoäng vaø daãn daét tôùi söï thaùnh thieän vaø söï hoaøn thieän ñöùc aùi.

Lôøi xaùc minh cuûa Coâng ñoàng, "Lôøi môøi goïi soáng troøn ñaày ñôøi soáng kitoâ giaùo vaø neân hoaøn thieän trong ñöùc aùi ñöôïc gôûi tôùi moïi ngöôøi tin Ñöùc Kitoâ, duø hoï ôû baäc naøo vaø soáng theo loái soáng naøo" (40), aùp duïng moät caùch ñaëc bieät cho caùc linh muïc : caùc ngaøi ñaõ ñöôïc goïi khoâng chæ vôùi tö caùch moät ngöôøi ñaõ ñöôïc Röûa toäi, maø coøn

ñaëc bieät vôùi tö caùch linh muïc, nghóa laø döïa theo moät töôùc hieäu môùi vaø theo kieåu caùch rieâng bieät, phaùt xuaát töø bí tích Truyeàn Chöùc Thaùnh.

20 Veà "ñôøi soáng thuoäc linh" cuûa linh muïc, veà ôn thaùnh thieän vaø traùch nhieäm phaûi neân thaùnh, saéc leänh veà chöùc vuï vaø ñôøi soáng linh muïc cung caáp cho chuùng ta moät toång hôïp phong phuù vaø ñaày khích leä : "Caùc linh muïc laø nhöõng thöøa taùc cuûa Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu ñeå xaây döïng toaøn theå thaân theå Ngaøi laø Hoäi thaùnh, nhö nhöõng coäng taùc vieân cuûa haøng giaùm muïc, chính vôùi tö caùch naøy maø bí tích Truyeàn Chöùc laøm cho hoï ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu linh muïc. Ñaønh raèng, do söï hieán thaùnh cuûa pheùp Röûa toäi, caùc linh muïc nhö moïi tín höõu khaùc ñaõ laõnh nhaän daáu daán vaø ôn goïi, vaø ôn thaùnh ban cho hoï khaû naêng vaø söï ñoøi buoäc höôùng veà söï hoaøn thieän, maëc daàu hoï vaãn yeáu ñuoái xeùt theo khía caïnh con ngöôøi, nhö lôøi Chuùa Gieâsu daïy 'Vaäy caùc con haõy neân hoaøn thieän nhö Cha caùc con ôû treân trôøi laø Ñaáng hoaøn thieän'" (Mt 05,48). Nhöng caùc linh muïc phaûi coá gaéng ñaït ñöôïc söï toaøn thieän do moät töôùc hieäu ñaëc bieät : khi chòu chöùc, caùc ngaøi ñöôïc thaùnh hieán cho Thieân Chuùa moät caùch môùi meû ñeå trôû neân nhöõng duïng cuï soáng ñoäng cuûa Ñöùc Kitoâ linh muïc ñôøi ñôøi ; caùc ngaøi ñöôïc ban cho khaû naêng theo ñuoåi laâu daøi coâng vieäc söûa laïi taát caû coäng ñoàng nhaân loaïi trong quyeàn naêng cao caû cuûa Chuùa. Taát caû caùc linh muïc ñoùng vai troø cuûa Ñöùc Kitoâ, do ñoù ñöôïc thoâng ban cho moät ôn ñaëc bieät. Ôn ñaëc bieät naøy cho pheùp linh muïc tieán veà söï troïn laønh cuûa Ñaáng maø ngaøi ñaïi dieän nhôø vieäc phuïc vuï nhöõng ngöôøi Chuùa trao gôûi vaø phuïc vuï toaøn theå daân Chuùa ; cuõng nhôø ôn thaùnh naøy maø söï yeáu ñuoái cuûa con ngöôøi xaùc thòt linh muïc ñöôïc chöõa laønh nhôø söï thaùnh thieän cuûa Ñaáng ñaõ trôû neân linh muïc thöôïng phaåm cho chuùng ta. Ngaøi laø Ñaáng "Thaùnh thieän, voâ toäi, khoâng tì veát taùch bieät khoûi caùc toäi nhaân" (Dt 07,26) (41).

Tröôùc heát Coâng ñoàng quaû quyeát ôn goïi chung cuûa moïi ngöôøi laø phaûi neân thaùnh. Ôn goïi naøy baét nguoàn trong pheùp Röûa toäi, noù ñònh nghóa linh muïc nhö moät "tín ñoà" (Chritifidelis) cuûa Chuùa, nhö "moät ngöôøi anh em giöõa anh em", thaùp nhaäp vaø keát hôïp vaøo daân Chuùa, trong nieàm vui ñöôïc chia seû nhöõng ôn hueä cöùu roãi (x. Ep 04,04-06) vaø trong nhieäm vuï chung laø böôùc "theo Thaùnh Thaàn", theo vò Toân sö ñoäc nhaát vaø laø Chuùa. Chuùng ta haõy nhôù laïi caâu noùi thôøi danh cuûa Thaùnh Augustinoâ : "Cho caùc anh chò, toâi laø giaùm muïc ; cuøng vôùi caùc anh chò, toâi laø tín höõu. Teân goïi thöù nhaát chæ boån phaän nhaän laõnh ; teân goïi thöù hai chæ ôn Chuùa ban : teân goïi thöù nhaát noùi leân nguy hieåm, teân goïi thöù hai gôïi leân söï cöùu ñoä" (42).

Moät caùch roõ raøng, coâng ñoàng ñaõ noùi tôùi moät lôøi môøi goïi ñaëc bieät neân thaùnh, döïa treân chính bí tích Truyeàn chöùc, nhö moät bí tích rieâng bieät cuûa linh muïc, do moät söï hieán thaùnh môùi cho Thieân Chuùa nhôø söï truyeàn chöùc. Thaùnh Augustinoâ cuõng aùm chæ tôùi ôn goïi ñaëc bieät naøy khi ngaøi quaû quyeát "cho anh em, toâi laø giaùm muïc ; vôùi anh em, toâi laø tín höõu" vaø baèng nhöõng lôøi khaùc : "Vaäy ñöôïc cöùu chuoäc vôùi anh em mang laïi cho toâi nhieàu vui thích hôn laø laøm ñaàu anh em vaø khi thi haønh leänh truyeàn cuûa Chuùa, toâi seõ coá gaéng phuïc vuï anh em vôùi loøng nhieät thaønh lôùn lao nhaát ñeå khoûi

voâ ôn vôùi Ñaáng ñaõ cöùu chuoäc toâi nhôø vieäc Ngöôøi cho toâi ñöôïc laøm ñaày tôù anh em" (43).

Baûn vaên coâng ñoàng tieáp dieãn baèng caùch neâu ra moät soá yeáu toá thieát yeáu ñeå xaùc ñònh noäi dung ñaëc bieät cuûa ñôøi soáng thuoäc linh cuûa caùc linh muïc. Nhöõng yeáu toá naøy lieân keát vôùi söï "thaùnh hieán" rieâng cuûa linh muïc, laøm cho hoï ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû cuûa Hoäi thaùnh. Nhöõng yeáu toá aáy lieân heä tôùi "söù vuï" hay nhieäm vuï ñaëc bieät cuûa chính haøng linh muïc, chuùng taïo cho caùc ngaøi khaû naêng vaø ñöa caùc ngaøi vaøo söï daán thaân trôû thaønh "nhöõng coâng cuï soáng ñoäng cuûa Ñöùc Kitoâ linh muïc ñôøi ñôøi" vaø haønh ñoäng "nhaân danh vaø trong tö caùch cuûa chính Chuùa Kitoâ". Chuùng cuõng lieân keát vôùi taát caû "cuoäc soáng" cuûa caùc ngaøi, tröôùc khi baøy toû ra ngoaøi vaø chöùng toû moät caùch ñoäc ñaùo tính trieät ñeå cuûa Phuùc aâm (44).

21 Ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Ñaàu vaø laø Muïc töû vaø ñöùc aùi Muïc töû. Nhôø söï thaùnh hieán cuûa bí tích, linh muïc neân ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ

vôùi tö caùch laø Ñaàu vaø laø Muïc töû cuûa Hoäi Thaùnh ; ngaøi laõnh nhaän "quyeàn bính thieâng lieâng", töùc ñöôïc tham döï vaøo quyeàn bính maø Ñöùc Gieâsu duøng höôùng daãn Hoäi thaùnh nhôø thaàn linh cuûa Ngöôøi (45).

Nhôø söï hieán thaùnh naøy, thöïc hieän baèng vieäc tuoân ñoå Thaàn linh trong bí tích truyeàn chöùc thaùnh, ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc ñöôïc in daáu, raäp khuoân, vaø ghi khaéc bôûi nhöõng caùch haønh xöû thích hôïp vôùi Chuùa Gieâsu laø Ñaàu vaø Muïc töû cuûa Giaùo hoäi, vaø phong caùch naøy ñöôïc toùm goïn trong ñöùc aùi Muïc töû.

Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Ñaàu Giaùo hoäi chi theå cuûa Ngöôøi. Ngöôøi laø "Ñaàu" theo nghóa môùi vaø nguyeân thuyû laø "laøm toâi tôù", theo chính lôøi daïy cuûa Ngaøi "Cuõng nhö Con Ngöôøi khoâng ñeán ñeå ñöôïc haàu haï maø ñeán ñeå phuïc vuï vaø hieán maïng soáng laøm giaù chuoäc cho nhieàu ngöôøi" (Mc 10,45). Söï phuïc vuï cuûa Ñöùc Kitoâ ñaït ñeán troïn haûo khi Ngaøi cheát treân thaäp giaù, nghóa laø qua vieäc hieán troïn thaân mình trong khieâm toán vaø yeâu thöông ; "Ngaøi ñaõ huyû boû mình, maëc thaân phaän toâi ñoøi, vaø trôû neân gioáng ngöôøi phaøm. Xöû söï nhö moät con ngöôøi, Ngaøi coøn haï mình hôn nöõa, vaâng lôøi cho ñeán cheát, vaø cheát treân Thaäp giaù..." (Ph 02,07-08). Quyeàn thuû tröôûng cuûa ÑGK hoäi nhaäp vôùi söï phuïc vuï cuûa Ngaøi, vôùi söï trao phoù khieâm toán vaø ñaày tình thöông chính thaân mình cho Giaùo hoäi. Vaø cuøng vôùi söï vaâng phuïc hoaøn toaøn cho Chuùa Cha, Ngaøi ñaõ trôû thaønh Ngöôøi toâi tôù ñoäc nhaát, chaân xaùc, khoå ñau cuûa Thieân Chuùa, ñoàng thôøi laø linh muïc vaø laø cuûa leã.

Ñôøi soáng thuoäc linh cuûa taát caû linh muïc phaûi ñöôïc linh hoaït vaø soáng ñoäng hoùa nhôø maãu möïc quyeàn bính roõ raøng hoaëc maãu phuïc vuï Giaùo hoäi, nhö söï ñoøi hoûi cuûa vieäc neân ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Ñaàu vaø toâi tôù cuûa Hoäi thaùnh (46). Chính vì theá maø Thaùnh Augustinoâ ñaõ noùi vôùi moät giaùm muïc trong ngaøy chòu chöùc cuûa oâng : "Keû laøm ñaàu daân Chuùa tröôùc heát phaûi nhôù raèng mình laø toâi tôù cuûa traêm hoï. Öôùc mong raèng vò aáy ñöøng coi thöôøng, toâi nhaéc laïi, ñöøng xem thöôøng vieäc laøm

toâi traêm hoï, vì Chuùa caùc Chuùa ñaõ khoâng ngaàn ngaïi bieán mình thaønh ñaày tôù cuûa chuùng ta" (47). Vaäy : ñôøi soáng thuoäc linh cuûa caùc chöùc baäc trong Taân öôùc seõ phaûi in roõ neùt thaùi ñoä soá moät laø phuïc vuï daân Chuùa (x. Mt 20,24-25 Mc 10,43-44) vaø phaûi gaït boû moïi thöù töï phuï vaø moïi tham voïng "ñöôïc laøm laõnh Chuùa" treân ñoaøn chieân Chuùa trao cho mình (x. 1Pr 05,02-03), moät thöù phuïc vuï hoaøn taát caùch töï do vaø töï nguyeän vì Chuùa : baèng caùch naøy, caùc chöùc baäc - "nhöõng kyø laõo" cuûa coäng ñoaøn, nghóa laø caùc linh muïc - seõ coù theå trôû thaønh khuoân maãu cho ñoaøn chieân, vaø ñeán löôït hoï, hoï cuõng ñöôïc Chuùa môøi goïi ñaûm nhieäm tröôùc maét theá gian phaàn vuï tö teá phuïc vuï söï phaùt trieån toaøn dieän vaø söï giaûi phoùng troïn veïn con ngöôøi.

22 Hình aûnh Ñöùc Gieâsu Ñaáng chaên daét Giaùo hoäi, ñoaøn chieân cuûa Ngöôøi, ñöôïc laäp laïi vaø dieãn taû vôùi nhöõng tieát ñieäu môùi vaø mang nhieàu gôïi yù hôn chính nhöõng neùt ñaõ baøn tôùi trong hình aûnh Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Ñaàu vaø Toâi tôù. Trong khi thöïc hieän lôøi tieân saám veà Ñöùc Messia Cöùu Chuùa dieãn taû trong lôøi caàu cuûa nhaø Thaùnh vònh vaø cuûa tieân tri Ezeùchiel (Tv 23,22 Ez 34,11-16), Ñöùc Gieâsu töï giôùi thieäu mình nhö "ngöôøi muïc töû toát" (Ga 10,11-14) khoâng nhöõng cuûa Israel maø cuûa caû loaøi ngöôøi (x. Ga 10,16). Cuoäc ñôøi cuûa Ngaøi laø moät söï bieåu loä khoâng ngöøng vaø moät theå hieän haèng ngaøy "ñöùc aùi muïc töû" : ngaøi caûm thoâng vôùi daân chuùng vì hoï meät nhoïc, ñuoái söùc nhö chieân maát ñaàu (x. Mt 09,35-36). Ngaøi ñi tìm nhöõng con chieân laïc vaø taûn maùc (x Mt 18,12-14), vaø Ngaøi vui haún leân khi tìm hoï ; Ngaøi trieäu taäp hoï laïi vaø beânh vöïc hoï ; Ngaøi bieát hoï vaø goïi roõ töøng teân (x. Ga 10,03) ; Ngaøi daãn chieân ra ñoàng coû xanh töôi vaø tôùi suoái trong laønh (x. Tv 23,22) ; Ngaøi doïn coã cho chuùng, nuoâi chieân baèng chính söï soáng mình. Ngöôøi chuû chieân toát laønh hieán maïng soáng trong cuoäc töû naïn vaø phuïc sinh cuûa Ngöôøi nhö Phuïng vuï Hoäi thaùnh ñaõ ca leân trong muøa Phuïc sinh "Ñöùc Gieâsu vò chuû chaên ñích thöïc ñaõ soáng laïi, Ngaøi ñaõ hieán maïng soáng cho ñoaøn chieân, Ngaøi ñaõ löïa caùi cheát ñeå cöùu ñoä chuùng ta, Alleâluia" (48)

Thaùnh Pheâroâ goïi Chuùa Gieâsu laø "Thuû laõnh caùc muïc töû" (1Pr 05,04) bôûi leõ coâng vieäc vaø söù vuï cuûa Ngöôøi ñöôïc tieáp noái trong Hoäi Thaùnh nhôø caùc Toâng ñoà (x. Ga 21,15-17) vaø caùc ngöôøi keá vò (x. 1Pr 05,01-04), vaø caùc vò linh muïc. Do ñöôïc thaùnh hieán, caùc linh muïc neân ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu muïc töû toát laønh, caùc ngaøi ñöôïc môøi goïi baét chöôùc vaø laøm soáng laïi ñöùc aùi muïc töû cuûa Chuùa.

Hoàng aân Ñöùc Kitoâ hieán thaân cho Giaùo hoäi, hoa quaû cuûa tình yeâu, mang yù nghóa uyeân nguyeân cuûa söï trao taëng rieâng bieät cuûa choàng cho vôï nhö nhieàu ñoaïn Thaùnh Kinh ñaõ nhieàu laàn noùi tôùi, Ñöùc Gieâsu laø vò hoân phu ñích thöïc, coáng hieán röôïu cöùu ñoä cho Hoäi thaùnh (x. Ga 02,11) "Ngaøi laø ñaàu Hoäi thaùnh, laø Ñaáng cöùu ñoä thaân theå Ngaøi" (Ep 05,23), "Ngaøi ñaõ yeâu Giaùo hoäi vaø noäp mình cho Giaùo hoäi ñeå thaùnh hoùa Giaùo hoäi baèng thanh taåy qua vieäc dìm xuoáng nöôùc coù lôøi ñi keøm ; bôûi vì Chuùa muoán Giaùo hoäi xuaát hieän saùng ngôøi röïc rôõ, khoâng tì oá nhaên nheo hay chuùt gì xaáu xí, nhöng thaùnh thieän vaø khoâng coù gì bôïn nhô" (Ep 05, 25-27). Chaéc chaén Giaùo hoäi laø thaân theå trong ñoù Ñöùc Gieâsu laø ñaàu hieän höõu vaø hoaït ñoäng, nhöng Giaùo hoäi

cuõng laø hieàn theâ, phaùt xuaát töø caïnh söôøn môû ra cuûa Ñaáng cöùu chuoäc treân Thaäp giaù nhö moät Evaø môùi. Vì theá, Ñöùc Kitoâ ñöùng tröôùc Giaùo hoäi, "naâng niu vaø chaêm soùc Giaùo hoäi" (x. Ep 05,29) baèng söï trao ban söï soáng mình cho Hoäi thaùnh. Linh muïc ñöôïc goïi laøm hình aûnh soáng ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ, Hoân phu cuûa Hoäi thaùnh (49) ; chaéc chaén raèng linh muïc luoân ôû trong coäng ñoaøn maø ngaøi laø thaønh vieân nhö moät tín höõu, hôïp nhaát vôùi taát caû caùc anh, caùc chò cuûa mình ñöôïc ñoaøn tuï laïi nhôø Thaùnh Thaàn, nhöng, vôùi vieäc ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø chuû chaên, linh muïc ôû trong tö theá ngöôøi choàng, hoaøn caûnh naøy ñaët ngaøi ñoái dieän vôùi coäng ñoaøn. "Vôùi tö caùch ñaïi dieän Chuùa Kitoâ thuû laõnh vaø muïc töû, hoân phu cuûa Giaùo hoäi, linh muïc khoâng chæ coù choã ñöùng trong Giaùo hoäi, maø coøn ñöùng tröôùc maët Giaùo hoäi (50). Cho neân trong ñôøi soáng thuoäc linh, ngaøi ñöôïc goïi ñeå laøm soáng laïi tình yeâu Ñöùc Kitoâ hoân phu ñoái vôùi Giaùo hoäi hoân theâ. Do vaäy ñôøi soáng cuûa linh muïc phaûi ñöôïc chieáu saùng vaø ñònh höôùng bôûi ñaëc tính hoân phu, noù ñoøi hoûi ngaøi laøm chöùng cho tình yeâu hoân phu cuûa Ñöùc Kitoâ ; nhö vaäy ngaøi seõ coù theå yeâu nhaân loaïi vôùi moät traùi tim môùi, lôùn lao, trong saïch, vôùi moät söï queân mình thöïc söï, trong söï töï hieán toaøn thaân lieân tuïc vaø trung thaønh. Ngaøi seõ caûm thaáy nhö moät thöù "ghen tuoâng" thaàn thaùnh veà tình yeâu aáy (x. 2Cr 11,02), vôùi moät söï dòu daøng mang nhöõng saéc thaùi tình caûm ngöôøi meï, coù theå chòu ñöïng nhöõng "ñau khoå khi laâm boàn" cho ñeán ngaøy "Ñöùc Kitoâ ñöôïc hình thaønh" trong caùc tín höõu" (x. Ga 04,19)

23 Nguyeân lyù noäi taïi thoâi thuùc vaø höôùng daãn ñôøi soáng linh muïc, ngöôøi ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ ñaàu vaø chuû chaên, laø ñöùc aùi muïc töû, moät söï tham döï vaøo ñöùc aùi muïc töû cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ ; ôn nhöng khoâng cuûa Thaùnh Thaàn, vaø cuøng luùc laø söï daán thaân, laø lôøi môøi goïi moät söï ñaùp öùng töï do, coù traùch nhieäm veà phía linh muïc.

Noäi dung cô baûn cuûa ñöùc aùi muïc töû laø söï hieán mình, söï coáng hieán taát caû baûn thaân cho Giaùo hoäi, theo hình aûnh söï hieán thaân cuûa Ñöùc Kitoâ vaø chia seû vôùi Ngöôøi. "Ñöùc aùi muïc töû laø nhaân ñöùc nhôø ñoù chuùng ta baét chöôùc Chuùa Kitoâ trong söï hieán mình vaø trong söï phuïc vuï cuûa Ngöôøi. Khoâng chæ laø nhöõng ñieàu ta laøm, maø laø söï trao ban chính chuùng ta, noù bieåu loä tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ cho ñoaøn chieân Ngöôøi. Ñöùc aùi muïc töû xaùc ñònh caùch suy nghó vaø haønh ñoäng, loái chuùng ta giao tieáp vôùi moïi ngöôøi ! Ñieàu ñoù ñaëc bieät trôû thaønh ñoøi hoûi ñoái vôùi chuùng ta..." (51)

Trao ban chính mình, coäi reã vaø ñænh cao cuûa ñöùc aùi muïc töû, phaûi daønh cho Giaùo hoäi. Chính Ñöùc Kitoâ cuõng ñaõ "yeâu meán Giaùo hoäi vaø hieán thaân cho Giaùo hoäi" (Ep 05,25). Linh muïc cuõng phaûi soáng nhö vaäy. Vôùi ñöùc aùi muïc töû thaám nhieãm trong caùc hoaït ñoäng cuûa thöøa taùc linh muïc, nhö moät "cuûa leã tình yeâu" (52), linh muïc, ngöôøi ñoùn nhaän ôn goïi Toâng ñoà, coù ñuû söùc löïa choïn tình yeâu maø trong ñoù Giaùo hoäi vaø caùc linh hoàn trôû neân ñoái töôïng haøng ñaàu cuûa ngaøi. Soáng cuï theå thöù linh ñaïo naøy, linh muïc trôû thaønh ngöôøi coù khaû naêng yeâu Giaùo hoäi phoå quaùt vaø phaàn Giaùo hoäi ñöôïc trao cho ngaøi vôùi nhieät taâm cuûa ngöôøi phu quaân ñoái vôùi hieàn theâ cuûa mình" (53). Vieäc hieán thaân khoâng giôùi haïn ñöôïc bieåu loä qua nghò löïc toâng

ñoà, truyeàn giaùo nhö lôøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Kitoâ Muïc töû toát "Ta coøn nhieàu chieân khaùc chöa thuoäc veà ñoaøn ; nhöõng chieân aáy Ta cuõng phaûi daãn veà ; chuùng seõ nghe tieáng Ta ; vaø chæ coù moät ñoaøn chieân vaø moät chuû chaên duy nhaát" (Ga 10,16).

Trong noäi boä coäng ñoaøn Giaùo hoäi, ñöùc aùi muïc töû ñoøi hoûi vaø yeâu caàu soáng töông quan ñaëc bieät vôùi coäng ñoaøn linh muïc, vaø tuøy thuoäc vaøo giaùm muïc nhö lôøi daïy roõ raøng cuûa coâng ñoàng : "Ñöùc aùi muïc töû ñoøi hoûi caùc linh muïc (neáu hoï khoâng muoán chaïy theo caùi voâ ích) moät söï laøm vieäc hôïp nhaát vôùi caùc giaùm muïc vaø nhöõng anh em cuûa caùc ngaøi trong chöùc linh muïc" (54).

Vì söï hieán thaân daønh cho Giaùo hoäi nhö thaân theå vaø hieàn theâ cuûa Chuùa Kitoâ, neân ñöùc aùi cuûa linh muïc phaûi gaén lieàn vôùi ñöùc aùi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Chæ khi yeâu meán, phuïc vuï Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu, laø phu quaân, thì ñöùc aùi môùi trôû thaønh nguoàn, tieâu chuaån, thöôùc ño, söï thuùc ñaåy cuûa tình yeâu, vaø söï phuïc vuï cuûa linh muïc ñoái vôùi Giaùo hoäi, thaân theå vaø hieàn theâ Ñöùc Kitoâ. Ñoù chính laø ñieàu maø Thaùnh Phaoloâ ñaõ yù thöùc raát roõ vaø raát maïnh khi ngaøi vieát cho giaùo ñoaøn Coârintoâ "Vì Ñöùc Kitoâ, chuùng toâi chæ laø ñaày tôù cuûa anh em" (2Cr 04,05) ; nhaát laø lôøi daïy doã roõ raøng cuûa CG khi Ngaøi trao söù vuï chaêm soùc ñoaøn chieân cho Pheâroâ sau 3 laàn oâng xaùc nhaän tình yeâu meán ñoái vôùi Chuùa "Ngaøi hoûi Pheâroâ laàn thöù ba "Simon, con Giona, con coù yeâu Thaày khoâng ?" Pheâroâ thöa vôùi Chuùa : "Laïy Thaày, Thaày bieát moïi söï ; Thaày bieát roõ con meán Thaày". Luùc ñoù Chuùa Gieâsu baûo oâng : "Haõy chaên caùc chieân meï cuûa Thaày" (Ga 21,17).

Ñöùc aùi Muïc töû, baét nguoàn töø bí tích truyeàn chöùc, ñöôïc phaùt trieån ñaày ñuû vaø ñöôïc nuoâi döôõng chính nhôø pheùp Mình Thaùnh Chuùa. Ñaây lôøi coâng ñoàng "Ñöùc aùi muïc töû naøy phaùt xuaát nhaát laø töø hy leã taï ôn ; leã hy sinh naøy laø trung taâm vaø laø caên reã cuûa taát caû cuoäc soáng linh muïc. Tinh thaàn linh muïc phaûi coá gaéng noäi taâm hoùa taát caû nhöõng gì dieãn ra trong hy leã treân baøn thôø" (55). Quaû thaät trong pheùp Thaùnh Theå, laø hy sinh treân Thaùnh giaù ñöôïc dieãn laïi - vaø ñaëc bieät ñöôïc hieän höõu laïi - söï Chuùa trao hieán hoaøn toaøn cho Giaùo hoäi Ngaøi ; thaân theå bò noäp, maùu chaûy ra, nhö baèng chöùng cao caû tö caùch Ñaàu, Muïc töû, toâi tôù, Phu quaân cuûa Giaùo hoäi. Vì theá ñöùc aùi muïc töû cuûa linh muïc khoâng nhöõng phaùt sinh töø Thaùnh theå, maø coøn tìm thaáy trong söï cöû haønh Thaùnh leã söï theå hieän cao nhaát. Cuõng vaäy, chính töø Thaùnh Theå maø linh muïc laõnh nhaän ôn Chuùa vaø traùch nhieäm taïo cho taát caû söï hieän höõu cuûa mình yù nghóa "hieán teá".

Cuõng chính ñöùc aùi muïc töû naøy taïo neân nguyeân lyù noäi taïi vaø ñoäng löïc coù theå thoáng nhaát caùc hoaït ñoäng ña dieän vaø khaùc nhau cuûa linh muïc. Nhôø ñöùc aùi, linh muïc coù theå ñaùp traû ñoøi hoûi cô baûn vaø thöôøng xuyeân phaûi coù söï thoáng nhaát giöõa ñôøi soáng noäi taâm vaø caùc hoaït ñoäng, caùc traùch vuï cuûa chöùc vuï. Ñoøi hoûi naøy ngaøy nay caøng trôû neân caáp baùch hôn trong moät moâi tröôøng xaõ hoäi, vaên hoùa, giaùo hoäi vaø quaù nhieàu söï phöùc taïp taûn maïn vaø phaân taùn. Chính nhôø töøng phuùt, töøng giaây vaø töøng cöû chæ qui veà söï löïa choïn cô baûn "hieán cuoäc ñôøi cho ñoaøn chieân" maø ngöôøi ta coù theå

giöõ vöõng söï thoáng nhaát soáng ñoäng, caàn thieát cho söï haøi hoøa vaø söï quaân bình cuûa ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc : "caùi coù theå cho pheùp caùc linh muïc xaây döïng söï thoáng nhaát trong vieäc thöïc thi söù vuï, chính laø theo göông Chuùa Kitoâ, maø cuûa aên cuûa Ngaøi laø laøm theo yù Ñaáng ñaõ sai Ngaøi vaø hoaøn taát coâng trình cuûa Ñaáng ñoù.... Nhö theá khi soáng cuoäc ñôøi cuûa chính vò Muïc töû toát, caùc linh muïc tìm thaáy trong söï thöïc thi ñöùc aùi muïc töû, sôïi daây troïn laønh linh muïc noái keát cuoäc soáng vaø haønh ñoäng caùc ngaøi thaønh moät khoái duy nhaát" (56).

Ñôøi soáng thuoäc linh trong söï thöïc thi söù vuï

24 Thaàn linh Chuùa ñaõ thaùnh hieán Chuùa Kitoâ vaø sai Ngaøi ñi loan baùo Tin möøng (x Lc 04,18). Söù vuï khoâng phaûi laø moät yeáu toá beân ngoaøi, song song vôùi söï thaùnh hieán, nhöng söï thaùnh hieán bieán söù vuï thaønh muïc tieâu noäi taïi vaø soáng ñoäng : thaùnh hieán laø vì söù vuï. Baèng caùch naøy söï thaùnh hieán vaø söù vuï, caû hai ñeàu ñaët döôùi bieåu hieäu vaø söùc maïnh thaùnh hoùa cuûa Thaùnh Linh.

Ñieàu ñoù ñuùng veà Ñöùc Gieâsu, ñuùng veà caùc toâng ñoà vaø caùc ñaáng keá vò. Ñieàu aáy cuõng ñuùng veà Hoäi thaùnh toaøn caàu vaø caû caùc linh muïc trong Giaùo hoäi ; taát caû ñeàu nhaän laõnh Thaùnh Thaàn nhö moät lôøi môøi goïi, nhö moät hoàng aân thaùnh hoùa giuùp hoï hoaøn thaønh söù vuï (57)

Vaäy giöõa ñôøi soáng thuoäc linh vaø söï thi haønh söù vuï cuûa linh muïc, coù moät töông quan maät thieát (58) nhö coâng ñoàng noùi : "Chính trong luùc thi haønh söù vuï cuûa Thaùnh Thaàn vaø söï coâng chính (x. 2Cr 03,08-09), maø caùc linh muïc aên reã saâu vaøo ñôøi soáng thuoäc linh, mieãn laø caùc ngaøi bieát môû loøng ñoùn nhaän thaàn linh Ñöùc Kitoâ, Ñaáng ban cho hoï söùc soáng vaø höôùng daãn hoï. Caùi ñöa hoï tôùi söï troïn haûo, ñoù laø phuïng vuï moãi ngaøy, laø söï thöïc thi hoaøn toaøn söù vuï toâng ñoà trong thoâng hieäp vôùi giaùm muïc vaø caùc anh em linh muïc. Ñaøng khaùc, söï thaùnh thieän cuûa caùc linh muïc laø söï goùp phaàn cô baûn vaøo vieäc laøm cho söù vuï maø caùc ngaøi hoaøn thaønh coù ñöôïc keát quaû" (59).

"Haõy soáng ñieàu con cöû haønh vaø haõy soáng theo ñuùng maàu nhieäm Thaùnh giaù Chuùa Gieâsu". Ñoù laø lôøi môøi goïi, chæ baûo cuûa Hoäi thaùnh cho caùc linh muïc trong nghi leã truyeàn chöùc khi ñaët vaøo tay caùc ngaøi cuûa leã cuûa daân thaùnh ñeå trôû thaønh hy leã Taï ôn "maàu nhieäm" maø linh muïc laø ngöôøi ban phaùt (x. 1Cr 04,01) chính laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ôû trong Thaùnh Thaàn, laø nguoàn söï thaùnh thieän vaø laø lôøi môøi goïi neân Thaùnh, "maàu nhieäm" naøy phaûi chieám vò trí trung taâm cuûa ñôøi soáng thöôøng ngaøy cuûa linh muïc. Noù ñoøi linh muïc soáng tænh thöùc vaø yù thöùc roõ ñieàu aáy. Cuõng trong leã Truyeàn chöùc, tröôùc lôøi nguyeän vöøa trích daãn, Giaùo hoäi daïy "Haõy yù thöùc ñieàu con laøm". Thaùnh Phaoloâ cuõng ñaõ baûo giaùm muïc Timoâtheâoâ "Ñöøng khinh thöôøng ôn thieâng lieâng ôû trong con" (1Tm 04,13 x. 2Tm 01,06).

Töông quan giöõa ñôøi soáng thuoäc linh vaø thi haønh chöùc vuï linh muïc coù theå giaûi thích baèng ñöùc aùi muïc töû do bí tích truyeàn chöùc linh muïc ñem laïi. Chöùc vuï linh muïc chính laø söï tham döï vaøo söù vuï cöùu theá cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ, laø Ñaàu vaø laø Muïc

töû, neân noù khoâng theå khoâng laøm cho ñöùc aùi muïc töû trôû thaønh hieän thöïc, ñöùc aùi vöøa laø nguoàn suoái, laø tinh thaàn phuïc vuï, vaø laø söï töï hieán baûn thaân. Trong thöïc teá khaùch quan, chöùc linh muïc laø "amoris officium" (nhieäm vuï cuûa tình thöông) noùi theo kieåu Thaùnh Augustinoâ ; thöïc taïi khaùch quan naøy xuaát hieän nhö neàn taûng vaø nhö lôøi goïi cuûa "ñaïo ñöùc" töông öùng, "ñaïo ñöùc" naøy chæ coù theå laø "ñaïo ñöùc" cuûa tình yeâu ñuùng nhö lôøi daïy cuûa Thaùnh Augustinoâ "Sit amoris officium pascere dominicum gregem" (chaên daét ñoaøn chieân Chuùa laø nhieäm vuï cuûa tình meán) (60). Vaäy ñaïo ñöùc naøy vaø ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc, khoâng coù gì khaùc hôn laø ñoùn nhaän "chaân lyù" cuûa chöùc linh muïc, nhö moät söù vuï tình yeâu trong löông taâm, vaø trong töï do, nghóa laø trong tinh thaàn vaø trong traùi tim, trong caùc quyeát ñònh vaø trong caùc hoaït ñoäng.

25 Ñoái vôùi moät ñôøi soáng thuoäc linh phaùt trieån trong khi thöïc haønh söù vuï, ñieàu cô baûn laø linh muïc phaûi ñoåi môùi khoâng ngöøng vaø luoân ñaøo saâu yù thöùc mình laø ñoà ñeä Ñöùc Gieâsu Kitoâ do söï thaùnh hieán cuûa bí tích vaø do söï neân ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø chuû chaên cuûa Giaùo hoäi. YÙ thöùc naøy khoâng chæ töông xöùng vôùi baûn chaát thaät cuûa söù vuï toâng ñoà maø linh muïc thöïc hieän vì lôïi ích cuûa Hoäi thaùnh vaø nhaân loaïi, nhöng yù thöùc aáy cuõng xaùc ñònh ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc, ngöôøi thöïc hieän nhieäm vuï toâng ñoà naøy. Quaû vaäy, linh muïc ñöôïc Ñöùc Kitoâ tuyeån choïn, khoâng phaûi nhö "moät ñoà vaät" maø nhö "moät nhaân vò" ; ngaøi khoâng phaûi laø moät duïng cuï baát ñoäng vaø thuï ñoäng maø laø moät "coâng cuï soáng ñoäng" nhö coâng ñoàng ñeà caäp ôû phaàn noùi veà boån phaän phaûi höôùng veà söï troïn laønh (61). Cuõng chính coâng ñoàng ñaõ trình baøy linh muïc nhö nhöõng ngöôøi "ñoàng thuyeàn vaø coäng taùc" cuûa Thieân Chuùa "thaùnh thieän vaø laø Ñaáng taùc thaønh " (62).

Theo nghóa naøy, con ngöôøi linh muïc, coù yù thöùc, coù töï do, vaø coù traùch nhieäm, daán thaân saâu xa vaøo vieäc thi haønh chöùc vuï. Moái lieân keát vôùi Ñöùc Kitoâ, ñöôïc vöõng maïnh nhôø söï thaùnh hieán vaø söï ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ, phaùt xuaát töø bí tích truyeàn chöùc, taïo neân neàn taûng vaø ñoøi hoûi veà phía linh muïc moät töông quan khaùc, ñoù laø sôïi daây "yù höôùng", yù muoán yù thöùc vaø töï do thöïc hieän ñieàu Giaùo hoäi muoán laøm qua haønh vi thöøa taùc ; do töø baûn chaát, moái daây naøy ngaøy caøng trôû neân ñaäm ñaø, saâu thaúm bao nhieâu coù theå, ñoàng thôøi vaän duïng caû taâm trí, tình caûm, vaø cuoäc soáng cuûa linh muïc, taét moät lôøi, moät chuoãi nhöõng haønh vi luaân lyù, sieâu nhieân töông xöùng vôùi nhöõng taùc vuï maø linh muïc daán thaân hoaøn thaønh.

Chaúng coù gì phaûi nghi ngôø laø taùc vuï linh muïc ñaëc bieät luùc cöû haønh caùc bí tích, nhaän ñöôïc haäu quaû cöùu ñoä töø chính taùc ñoäng cuûa Chuùa Gieâsu hieän höõu trong caùc bí tích. Nhöng, do yù ñònh cuûa Thieân Chuùa Ñaáng muoán ñeà cao tính nhöng khoâng tuyeät ñoái cuûa ôn cöùu ñoä, baèng caùch bieán con ngöôøi thaønh "keû ñöôïc cöùu" ñoàng thôøi cuõng laø "ngöôøi cöùu ñoä" luoân luoân chæ vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ - tính hieäu quaû cuûa thöøa taùc vuï linh muïc cuõng do söï tham döï cuûa loaøi ngöôøi, vaø söï môû loøng ñoùn nhaän nhieàu hay ít (63). Ñaëc bieät, söï thaùnh thieän ít hay nhieàu cuûa ngöôøi thöøa taùc coù moät aûnh

höôûng thaät treân caùch coâng boá Lôøi Chuùa, cöû haønh caùc bí tích vaø daãn daét coäng ñoaøn trong baùc aùi. Coâng ñoàng ñaõ xaùc ñònh roõ raøng ñieàu aáy : "Chính söï thaùnh thieän cuûa linh muïc laø moät yeáu toá cô baûn mang laïi hieäu quaû cho söù vuï maø caùc ngaøi hoaøn thaønh ; chaéc chaén raèng ôn cuûa Chuùa coù theå hoaøn taát coâng vieäc cöùu ñoä ngay caû khi thöøa taùc vieân baát xöùng, nhöng thoâng thöôøng Chuùa thích bieåu loä nhöõng vieäc cao caû cuûa Chuùa qua nhöõng con ngöôøi ñoùn nhaän söï thuùc ñaåy vaø höôùng daãn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn ; qua nhöõng con ngöôøi lieân keát maät thieát vôùi Chuùa Kitoâ vaø soáng thaùnh thieän ñeán noãi hoï coù theå noùi nhö Thaùnh Phaoloâ "Toâi soáng, nhöng khoâng phaûi laø toâi soáng, maø laø Ñöùc Kitoâ soáng trong toâi" (Ga 02,20) (64)

YÙ thöùc laø thöøa taùc vieân cuûa Ñöùc Kitoâ, Ñaàu vaø Muïc töû, töï noù mang laïi nieàm vui do ñöôïc laõnh nhaän moät ôn ñaëc bieät cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ : ôn ñöôïc Chuùa tuyeån choïn laøm "coâng cuï soáng ñoäng" cuûa vieäc cöùu ñoä. Söï tuyeån choïn naøy chöùng toû tình yeâu cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ daønh cho linh muïc. Tình yeâu naøy, lôùn hôn moïi thöù tình khaùc, ñoøi hoûi linh muïc phaûi ñaùp traû. Sau ngaøy Phuïc sinh, Chuùa Gieâsu ñaõ ñaët cho Pheâroâ vaán ñeà cô baûn cuûa tình yeâu : "Simon, con trai cuûa Gioan, con coù yeâu thaày hôn nhöõng ngöôøi naøy khoâng ?" Chæ sau caâu traû lôøi, Chuùa môùi trao söù vuï cho Pheâroâ : "Haõy chaên caùc chieân Ta" (Ga 21,15). Ñeå coù theå trao phoù ñoaøn chieân cho Pheâroâ, tröôùc heát Chuùa hoûi Pheâroâ coù yeâu Ngaøi khoâng. Thöïc ra chính tình yeâu töï do vaø ñi tröôùc cuûa Chuùa Gieâsu ñaõ thuùc ñaåy Ngaøi ñaët ra caâu hoûi naøy vaø trao phoù ñoaøn chieân Ngaøi cho Pheâroâ. Nhö theá, moãi haønh vi thi haønh taùc vuï trong khi daãn ñöa linh muïc ñeán yeâu meán vaø phuïc vuï Giaùo hoäi, thì ñoàng thôøi cuõng luoân thuùc ñaåy linh muïc tröôûng thaønh hôn trong tình yeâu vaø trong vieäc phuïc vuï Ñöùc Kitoâ, Ñaàu, Muïc töû, vaø Phu quaân cuûa Giaùo hoäi. Tình yeâu naøy luoân xuaát hieän nhö moät lôøi ñaùp traû tình yeâu ñi tröôùc, töï do vaø nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa trong Ñöùc Kitoâ. Ñeán löôït mình, söï lôùn maïnh veà tình yeâu ñoái vôùi Ñöùc Kitoâ cuõng xaùc ñònh söï taêng tröôûng tình yeâu ñoái vôùi Giaùo hoäi : "Chuùng toâi laøm coâng vieäc chuû chaên laø cho anh em (Pascimus vobis), chuùng toâi ñöôïc chaên daét laø cuøng vôùi anh em (Pascimur vobiscum). Xin Thieân Chuùa ban cho chuùng toâi nghò löïc ñeå yeâu meán anh em ñeán ñoä coù theå cheát cho anh em hoaëc cheát thaät hoaëc cheát baèng con tim (aut effectu aut affectu)" (65).

26 Nhôø lôøi giaùo huaán quí baùu cuûa coâng ñoàng Vatican II (66), chuùng ta coù theå naém baét ñöôïc nhöõng ñieàu kieän, nhöõng ñoøi hoûi, nhöõng phong caùch vaø nhöõng keát quaû do moái töông quan maät thieát giöõa ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc vaø vieäc thi haønh ba chöùc naøy : giaûng huaán, cöû haønh bí tích vaø phuïc vuï ñöùc aùi. Linh muïc tröôùc tieân laø ngöôøi phuïc vuï Lôøi Chuùa. Ngaøi ñöôïc Thaùnh hieán vaø sai ñi loan baùo Tin möøng nöôùc Chuùa cho moïi ngöôøi, trong khi keâu goïi moïi ngöôøi vaâng phuïc ñöùc tin vaø höôùng daãn caùc tín höõu tôùi söï hieåu bieát vaø hieäp thoâng ngaøy caøng saâu saéc hôn vaøo maàu nhieäm Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc maïc khaûi vaø thoâng truyeàn cho chuùng ta qua Ñöùc Kitoâ. Vì theá, chính baûn thaân linh muïc tröôùc heát phaûi laøm quen, thaân thieát vôùi lôøi Chuùa. Bieát khía caïnh ngoân ngöõ, bieát chuù giaûi laø caàn, nhöng khoâng ñuû. Ngaøi phaûi bieát ñoùn

nhaän lôøi Chuùa vôùi moät taâm hoàn deã daïy vaø caàu nguyeän, ñeå lôøi Chuùa thaám saâu vaøo tö töôûng tình caûm cuûa mình vaø taïo ra trong Ngaøi moät tinh thaàn môùi : "taâm tö cuûa Chuùa"(1Cr 02,16). Nhö theá, lôøi noùi cuûa linh muïc vaø hôn nöõa nhöõng löïa choïn vaø thaùi ñoä cuûa Ngaøi seõ luoân trong saùng vôùi Tin möøng, seõ loan baùo vaø laøm chöùng cho Tin möøng. Chæ khi "löu laïi" trong Lôøi Chuùa thì linh muïc môùi trôû neân ñoà ñeä hoaøn haûo cuûa Chuùa, môùi nhaän bieát chaân lyù vaø môùi thöïc söï ñöôïc töï do, thaéng vöôït taát caû nhöõng ñieàu kieän soáng traùi ngöôïc vaø xa laï vôùi Tin möøng (xem Ga 08,31-32). Linh muïc phaûi laø ngöôøi ñaàu tieân tin vaøo Lôøi Chuùa vôùi yù thöùc roõ raøng nhöõng lôøi trong khi thi haønh söù vuï khoâng phaûi laø "lôøi cuûa mình", maø laø lôøi cuûa Ñaáng ñaõ sai mình. Linh muïc khoâng laøm chuû lôøi Chuùa maø chæ laø toâi taù. Linh muïc khoâng phaûi laø ngöôøi ñoäc nhaát coù Lôøi Chuùa, maø laø con nôï ñoái vôùi daân Chuùa. Chính vì loan baùo Tin möøng, vaø ñeå coù theå loan Tin möøng, linh muïc, cuõng nhö Giaùo hoäi, phaûi caøng ngaøy caøng yù thöùc nhu caàu thöôøng xuyeân ñöôïc rao giaûng Tin möøng (67). Ngaøi rao giaûng Tin möøng vôùi tö caùch thöøa taùc, ngaøi tham döï vaøo quyeàn tieân tri cuûa Chuùa Kitoâ vaø Hoäi thaùnh. Ñeå ñaït muïc ñích naøy, ñeå coù trong chính mình vaø coù theå cho giaùo daân tính baûo ñaûm truyeàn thoâng Tin möøng caùch troïn veïn, linh muïc ñöôïc keâu goïi vun troàng nôi baûn thaân söï nhaïy caûm, moät tö theá saün saøng vaø moät söï gaén boù vôùi truyeàn thoáng soáng ñoäng cuûa Hoäi thaùnh, vôùi quyeàn Giaùo huaán. Taát caû nhöõng ñieàu ñoù khoâng xa laï vôùi Lôøi Chuùa, maø goùp phaàn vaøo söï giaûi thích ñuùng vaø baûo veä nghóa ñích thöïc cuûa Lôøi Chuùa (68).

Chính trong khi thi cöû haønh caùc Bí tích, ñoïc Phuïng vuï giôø kinh, maø linh muïc ñöôïc keâu goïi soáng vaø bieåu loä ra ngoaøi söï thoáng nhaát giöõa thi haønh söù vuï vaø ñôøi soáng thuoäc linh. Nhôø hoàng aân ban cho Giaùo hoäi, Thaùnh theå laø nguyeân lyù söï thaùnh thieän vaø laø lôøi môøi goïi neân thaùnh. Ñoái vôùi linh muïc, Thaùnh Theå chieám moät choã trung taâm, trong söù vuï cuõng nhö trong ñôøi thuoäc linh "bôûi vì Thaùnh Theå chöùa ñöïng taát caû kho taøng thieâng lieâng cuûa Hoäi thaùnh, nghóa laø chính Ñöùc Kitoâ, leã vöôït qua cuûa chuùng ta, Ngaøi laø baùnh haèng soáng, thòt Ngaøi ñöôïc Thaùnh Linh laøm cho soáng ñoäng, vaø taùc sinh söï soáng, ban söï soáng cho con ngöôøi, môøi goïi hoï vaø daãn ñöa hoï hieäp vôùi Ngaøi hieán daâng ñôøi soáng mình, coâng vieäc mình vaø toaøn theå taïo vaät" (69).

Ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc laõnh nhaän nhöõng daáu aán ñaëc bieät töø nhöõng bí tích khaùc, vaø ñaëc bieät töø ôn chuyeân bieät vaø rieâng cuûa töøng bí tích : vì theá ñôøi soáng thuoäc linh ñöôïc caáu truùc vaø hình thaønh bôûi nhöõng ñaëc tính vaø nhieàu ñoøi hoûi cuûa caùc bí tích ñöôïc cöû haønh vaø mang ra soáng.

Toâi muoán löu yù ñaëc bieät ñeán bí tích Xaù giaûi maø caùc linh muïc laø nhöõng thöøa taùc nhöng ñoàng thôøi caùc ngaøi cuõng laø ngöôøi thuï laõnh, caùc ngaøi trôû thaønh chöùng nhaân veà loøng töø bi Chuùa ñoái vôùi caùc toäi nhaân. Toâi coù yù laäp laïi ñieàu toâi ñaõ vieát trong huaán thò RECONCILIATIO ET POENITENTIA : "Ñôøi soáng thuoäc linh vaø muïc vuï cuûa linh muïc cuõng nhö ñôøi soáng cuûa anh chò em tín höõu vaø tu só coù nhieät thaønh vaø coù phaåm chaát hay khoâng laø tuøy ôû choã hoï coù sieâng naêng, yù thöùc, töï nguyeän

thöïc haønh bí tích Xaù giaûi. Vieäc cöû haønh bí tích Thaùnh Theå, vieäc thi haønh caùc bí tích khaùc, loøng nhieät thaønh muïc vuï, töông quan vôùi giaùo daân, hieäp thoâng vôùi anh em linh muïc, coäng taùc vôùi ñöùc giaùm muïc, ñôøi soáng caàu nguyeän, taét moät lôøi, taát caû ñôøi linh muïc seõ xuoáng doác khoâng theå traùnh ñöôïc, neáu baûn thaân linh muïc, vì laøm bieáng hay vì lyù do khaùc, khoâng thöôøng xuyeân chaïy ñeán bí tích Xaù giaûi vôùi loøng tin vaø loøng ñaïo ñöùc chaân thaønh. Ñoái vôùi moät linh muïc khoâng coøn ñi xöng toäi hoaëc xöng toäi khoâng neân, thì baûn chaát linh muïc vaø haønh ñoäng cuûa ngaøi seõ trôû neân troáng roãng vaø coäng ñoaøn maø ngaøi laø chuû chaên chaúng bao laâu cuõng seõ khaùm phaù ra ñieàu ñoù" (70).

Sau cuøng, caùc linh muïc ñöôïc keâu goïi ñeå thi haønh quyeàn bính vaø vieäc phuïc vuï cuûa Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû cuûa Hoäi thaùnh baèng caùch höôùng daãn vaø linh hoaït coäng ñoaøn Giaùo hoäi, nghóa laø qui tuï thaønh "moät gia ñình cuûa Chuùa, maø tình huynh ñeä laø linh hoàn ñoäc nhaát, vaø hoï seõ daãn ñöa coäng ñoaøn Giaùo hoäi veà cuøng Chuùa Cha trong Chuùa Thaùnh Thaàn vaø nhôø Ñöùc Kitoâ" (71). "Nhieäm vuï muïc töû" naøy laø moät vieäc raát teá nhò vaø phöùc taïp. Ngoaøi vieäc phaûi löu yù ñeán töøng ngöôøi, töøng ôn goïi khaùc nhau, nhieäm vuï chaên chieân bao goàm khaû naêng hoøa hôïp caùc ôn ban, caùc ñaëc suûng maø Thaùnh Thaàn taïo ra trong coäng ñoaøn baèng caùch thöû nghieäm chuùng, ñaùnh giaù chuùng, ñeå xaây döïng Hoäi thaùnh, trong söï hôïp nhaát luoân luoân vôùi Ñöùc giaùm muïc.

Ñaây laø moät taùc vuï ñoøi hoûi linh muïc phaûi coù moät ñôøi soáng thuoäc linh vöõng maïnh, goàm nhöõng ñöùc tính vaø nhöõng nhaân ñöùc phuø hôïp vôùi ngöôøi "Ñöùng ñaàu" vaø "ngöôøi höôùng daãn" moät coäng ñoaøn, cuõng nhö vôùi "haøng nieân tröôûng", theo nghóa maïnh nhaát vaø cao nhaát cuûa töø ngöõ. Nhöõng ñöùc tính ñoù laø : trung thaønh, maïch laïc, khoân ngoan, khaû naêng ñoùn tieáp moïi ngöôøi, khaû aùi, cöông quyeát trong nhöõng ñieàu chính yeáu, töø boû nhöõng quan ñieåm quaù chuû quan, khoâng vuï lôïi rieâng tö, nhaãn naïi, thích daán thaân haèng ngaøy, tin töôûng vaøo hoaït ñoäng aâm thaàm cuûa ôn Chuùa bieåu loä nôi nhöõng taâm hoàn giaûn dò vaø nôi ngöôøi ngheøo (x. Tt 01,07-08).

Cuoäc ñôøi linh muïc vaø tính trieät ñeå cuûa Tin möøng.

27 Thaàn linh Chuùa ngöï treân toâi ! (Lc 04,08) Thaùnh thaàn maø Chuùa ban cho khi chòu chöùc laø nguoàn thaùnh thieän vaø laø lôøi môøi goïi neân thaùnh. Bôûi vì tröôùc heát, Thaùnh Thaàn bieán linh muïc neân ñoàng hình vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø laø Chuû chaên cuûa Hoäi thaùnh ; Ngaøi trao cho linh muïc söù vuï tieân tri, tö teá vaø vöông giaû ñeå linh muïc hoaøn thaønh nhaân danh vaø trong tö caùch cuûa Chuùa Kitoâ. Tieáp theo, Thaùnh thaàn thuùc ñaåy linh muïc, laøm cho cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa linh muïc neân soáng ñoäng, laøm cho ñôøi linh muïc ñöôïc nhieàu aân hueä, nhieàu ñoøi hoûi, nhieàu nhaân ñöùc vaø nhieàu nghò löïc, nhöõng ñieàu aáy ñöôïc cuï theå hoùa trong ñöùc aùi muïc töû. Ñöùc aùi naøy laø moät toång hôïp nhöõng giaù trò, nhöõng nhaân ñöùc cuûa Tin möøng vaø noù laø söùc maïnh giuùp phaùt trieån nhöõng giaù trò treân cho tôùi khi ñaït ñöôïc söï thaønh toaøn kitoâ giaùo (72).

Ñoái vôùi moïi kitoâ höõu khoâng tröø ai, tính trieät ñeå cuûa Tin möøng laø moät ñoøi hoûi cô baûn, khoâng gì thay theá ñöôïc, noù phaùt xuaát töø lôøi môøi goïi ñi theo vaø noi göông

Chuùa Kitoâ nhôø soáng hieäp thoâng maät thieát vôùi Ngöôøi döôùi söï taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn (x Mt 08,18-20 10,37-39 Mc 08,34-38 10,17-21 Lc 09.57-62).

Cuõng söï ñoøi hoûi naøy ñöôïc ñaët ra cho caùc linh muïc, khoâng nhöõng vì caùc ngaøi "ôû trong" Hoäi thaùnh, nhöng cuõng vì caùc ngaøi "ôû tröôùc" Hoäi thaùnh, vôùi tö caùch laø ngöôøi ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ Ñaàu vaø Muïc töû, ñaõ ñöôïc thaùnh hieán vaø daán thaân trong bí tích truyeàn chöùc, ñoàng thôøi ñöôïc linh hoaït bôûi ñöùc aùi muïc töû. Vaäy, trong tính trieät ñeå cuûa tin möøng vaø ñeå bieåu loä tính trieät ñeå aáy ra ngoaøi, caàn coù moät söï nôû roä nhieàu nhaân ñöùc vaø nhieàu ñoøi hoûi luaân lyù, chuùng coù tính quyeát ñònh ñoái vôùi ñôøi soáng thuoäc linh vaø muïc vuï cuûa linh muïc.

Haõy thöû keå moät soá laøm ví duï : ñöùc tin, söï khieâm nhöôøng tröôùc maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa, loøng töø bi, söï khoân ngoan. Nhöõng "lôøi khuyeân Phuùc aâm" khaùc nhau maø Ñöùc Gieâsu ñaõ ñeà nghò trong baøi giaûng treân nuùi laø moät söï dieãn taû ñaëc bieät tính trieät ñeå cuûa Phuùc aâm (x. Mt 05-07) - trong soá nhöõng lôøi khuyeân naøy, ñöùc vaâng lôøi, ñöùc khieát tònh vaø ñöùc thanh baàn lieân keát maät thieát vôùi nhau (73). Linh muïc ñöôïc môøi goïi soáng nhöõng lôøi khuyeân aáy theo caùch thöùc vaø, hôn nöõa, theo nhöõng muïc ñích vaø yù nghóa uyeân nguyeân phaùt sinh töø caên tính cuûa linh muïc vaø dieãn taû caên tính ñoù.

28 "Trong nhöõng ñöùc tính, raát caàn thieát ñoái vôùi söù vuï linh muïc, phaûi keå ñeán tính saün saøng noäi taâm, noù khieán linh muïc khoâng tìm yù rieâng mình, maø tìm yù Ñaáng ñaõ sai mình (x. Ga 04,34 05,30 06,38)" (74). Chính ñöùc vaâng lôøi, trong tröôøng hôïp ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc, cuõng mang nhöõng ñaëc tính rieâng bieät.

Tröôùc tieân, ñöùc vaâng lôøi mang tính "toâng ñoà", nghóa laø nhaän bieát, yeâu meán vaø phuïc vuï Hoäi thaùnh trong cô caáu giaùo phaåm. Vì vaäy, khoâng theå coù söù vuï linh muïc ôû ngoaøi söï hieäp thoâng vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng, vôùi coäng ñoaøn giaùm muïc, ñaëc bieät vôùi giaùm muïc ñòa phaän, ñaáng maø luùc chòu chöùc, linh muïc ñaõ höùa troïng kính vaø vaâng lôøi ngaøi. Söï tuøng phuïc caùc Ñaáng coù quyeàn trong Giaùo hoäi khoâng coù gì laø haï nhuïc, nhöng noù phaùt xuaát töø söï töï do coù traùch nhieäm cuûa linh muïc, ngöôøi ñaõ chaáp nhaän nhöõng ñoøi hoûi cuûa ñôøi soáng ñöôïc caáu truùc vaø toå chöùc trong Giaùo hoäi. Linh muïc cuõng ñoùn nhaän ôn bieän phaân vaø ôn yù thöùc traùch nhieäm trong nhöõng quyeát ñònh cuûa Giaùo hoäi. Chuùa Gieâsu ñaõ ban ôn naøy cho caùc toâng ñoà vaø caùc ngöôøi keá vò ñeå maàu nhieäm Giaùo hoäi ñöôïc giöõ gìn trung thaønh vaø ñeå söï ñoaøn keát trong coäng ñoaøn daân Chuùa ñöôïc baûo trì treân con ñöôøng ñoäc nhaát ñöa ñeán ôn cöùu ñoä.

Ñöùc vaâng lôøi kitoâ giaùo chaân chính, ñöôïc ñoäng vieân moät caùch chính ñaùng vaø ñöôïc soáng moät caùch töï nguyeän, seõ giuùp linh muïc thi haønh vôùi söï trong saùng cuûa Phuùc aâm quyeàn bính treân daân Chuùa ; khoâng ñoäc taøi, khoâng thuû ñoaïn mò daân. Chæ coù nhöõng ngöôøi bieát vaâng phuïc trong ñöùc Kitoâ, môùi bieát caùch ñoøi hoûi keû khaùc vaâng phuïc trong tinh thaàn Phuùc aâm.

Hôn nöõa, söï vaâng lôøi cuûa linh muïc dieãn taû moät ñoøi hoûi "coù tính coäng ñoàng". Ñaây khoâng phaûi laø söï vaâng lôøi cuûa moät caù nhaân rieâng reû ñoái vôùi quyeàn bính, traùi laïi söï vaâng lôøi naøy baùm reã saâu trong söï hieäp nhaát cuûa haøng linh muïc, moät söï hôïp nhaát ñoøi linh muïc soáng coäng taùc heát loøng vôùi giaùm muïc, vaø qua ngaøi, vôùi ngöôøi keá vò Pheâroâ (75).

Khía caïnh vaâng phuïc naøy cuûa linh muïc ñoøi hoûi moät thöù khoå cheá ñaùng keå, moät ñaøng, linh muïc taäp quen khoâng quaù caâu neä vôùi nhöõng sôû thích rieâng hoaëc vôùi nhöõng caùi nhìn rieâng cuûa mình. Ñaøng khaùc, linh muïc cuõng daønh cho anh em ñoàng söï ñaát duïng voõ ñuû ñeå hoï thi thoá taøi naêng, traùnh ñi taát caû nhöõng söï ghen töông, hieàm khích vaø ñoái ñaàu. Söï vaâng phuïc cuûa linh muïc laø moät söï vaâng lôøi lieân ñôùi, treân cô sôû linh muïc thuoäc veà moät linh muïc ñoaøn ñoäc nhaát, moät söï vaâng lôøi luoân ôû trong coäng ñoaøn linh muïc vaø cuøng vôùi coäng ñoaøn dieãn taû nhöõng ñònh höôùng vaø nhöõng löïa choïn ñoàng traùch nhieäm.

Sau cuøng, söï vaâng lôøi cuûa linh muïc coù moät neùt rieâng laø neùt "muïc vuï". Ñieàu aáy muoán noùi raèng linh muïc soáng trong moät baàu khí luoân saün saøng ñeå cho ngöôøi ta aên, neáu coù theå noùi nhö theá, nghóa laø luoân saün saøng ñaùp öùng nhöõng nhu caàu vaø nhöõng ñoøi hoûi cuûa ñoaøn chieân, mieãn laø chuùng hôïp lyù. Ñoâi khi cuõng caàn bieän phaân vaø kieåm chöùng nhöõng nhu caàu vaø nhöõng ñoøi hoûi naøy, nhöng coù ñieàu khoâng choái caõi ñöôïc laø ñôøi linh muïc phaûi ñaày traøn caùi ñoùi khaùt Tin möøng, nieàm tin, nieàm hy voïng vaø tình yeâu Chuùa cuõng nhö maàu nhieäm cuûa Ngöôøi. Côn ñoùi khaùt naøy - ngöôøi ta yù thöùc veà noù ít nhieàu - luoân hieän dieän nôi daân Chuùa ñöôïc trao phoù cho linh muïc.

29 Trong nhöõng lôøi khuyeân Phuùc aâm - coâng ñoàng daïy - "Ñöùng haøng ñaàu laø ôn hueä quí giaù Chuùa ban cho moät soá ngöôøi (x. Mt 19,11 1Cr 07,07) ñöôïc hieán thaùnh cho Chuùa moät caùch deã daøng hôn vaø vôùi moät con tim khoâng chia seû (x. 1Cr 07,32-34) trong söï trinh khieát hay ñoäc thaân. Söï tieát duïc hoaøn toaøn vì nöôùc Trôøi luoân ñöôïc Giaùo hoäi quí meán ñaëc bieät coi nhö daáu hieäu vaø söï khích leä cuûa ñöùc aùi, vaø nhö moät nguoàn suoái ñaëc bieät cuûa söï phong phuù thieâng lieâng trong theá gian" (76). Trong ñöùc trinh khieát vaø söï ñoäc thaân, ñöùc khieát tònh mang yù nghóa cô baûn, nghóa laø yù nghóa cuûa phaùi tính con ngöôøi ñöôïc soáng nhö söï bieåu loä chaân thöïc vaø söï phuïc vuï quí baùu cuûa tình yeâu hieäp thoâng vaø trao taëng lieân vò. YÙ nghóa naøy theå hieän ñaày ñuû trong ñöùc trinh khieát ngay trong chính söï khöôùc töø hoân nhaân, noù theå hieän "yù nghóa vôï choàng" cuûa thaân xaùc, nhôø moät söï hieäp thoâng vaø trao taëng chính mình cho Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø Hoäi thaùnh Ngöôøi ; söï hieäp thoâng vaø söï trao taëng naøy baùo tröôùc vaø tham döï tröôùc söï hieäp thoâng vaø söï trao taëng hoaøn toaøn vaø döùt khoaùt ôû theá giôùi beân kia : "Trong ñöùc trinh khieát, con ngöôøi ñôïi chôø ngay trong thaân xaùc mình, tieäc cöôùi caùnh chung cuûa Ñöùc Kitoâ vôùi Giaùo hoäi, vaø hoï töï hieán hoaøn toaøn cho Giaùo hoäi trong nieàm hy voïng laø Ñöùc Kitoâ seõ töï hieán cho Giaùo hoäi trong chaân lyù troïn veïn cuûa ñôøi soáng vónh cöûu" (77).

Döôùi aùnh saùng naøy, ngöôøi ta deã daøng hieåu vaø ñaùnh giaù cao nhöõng lyù do löïa choïn laâu ñôøi maø Giaùo hoäi Taây phöông ñaõ thöïc hieän vaø baûo toàn, daàu coù nhieàu khoù

khaên vaø nhöõng thaéc maéc naûy sinh qua bao theá kyû, ñoù laø vieäc : chæ truyeàn chöùc linh muïc cho nhöõng ngöôøi chöùng toû ñöôïc Chuùa goïi soáng ñöùc khieát tònh trong baäc ñoäc thaân tuyeät ñoái vaø suoát ñôøi.

Caùc nghò phuï trong Thöôïng Hoäi ñoàng ñaõ dieãn taû moät caùch roõ raøng vaø maïnh meõ tö töôûng cuûa caùc ngaøi trong moät ñeà nghò quan troïng, ñaùng trích laïi nguyeân vaên ôû ñaây "Trong khi toân troïng qui luaät cuûa caùc Giaùo hoäi Ñoâng phöông, Thöôïng Hoäi ñoàng xaùc tín raèng söï khieát tònh hoaøn toaøn trong ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc laø moät ñoaøn suûng vaø nhaéc nhôû caùc linh muïc raèng söï khieát tònh hoaøn toaøn laø moät aân hueä voâ giaù Chuùa ban cho Giaùo hoäi vaø noù coù giaù trò tieân tri cho theá giôùi hoâm nay". Moät laàn nöõa Thöôïng Hoäi ñoàng xaùc nhaän moät caùch maïnh meõ ñieàu maø Giaùo hoäi latinh vaø moät soá nghi leã Ñoâng phöông ñoøi hoûi, ñoù chæ laø truyeàn chöùc linh muïc cho nhöõng nam nhaân ñaõ nhaän ñöôïc ôn Chuùa keâu goïi soáng ñöùc khieát tònh trong ñôøi ñoäc thaân (khoâng keå truyeàn thoáng cuûa moät soá Giaùo hoäi Ñoâng phöông vaø nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät cuûa moät soá giaùo só coù gia ñình trôû veà Giaùo hoäi Coâng giaùo". Ñaây laø nhöõng ngoaïi leä maø thoâng ñieäp "ñoäc thaân Linh muïc" cuûa Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ ñeà caäp tôùi). Thöôïng hoäi ñoàng muoán ñaùnh tan moïi nghi ngôø veà yù cöông quyeát cuûa Giaùo hoäi giöõ vöõng luaät ñoäc thaân töï nguyeän vaø vónh vieãn ñoái vôùi nhöõng öùng sinh muoán laøm linh muïc trong nghi leã latinh. Thöôïng Hoäi ñoàng yeâu caàu phaûi giaûi thích vaø caét nghóa ñôøi ñoäc thaân theo söï phong phuù cuûa noù xeùt theo Kinh thaùnh, thaàn hoïc vaø taâm linh : ñoäc thaân nhö moät aân ban quí baùu Chuùa ban cho Giaùo hoäi, nhö daáu chæ cuûa nöôùc Thieân Chuùa khoâng thuoäc veà theá gian, nhö daáu chæ cuûa tình yeâu Chuùa ñoái vôùi theá gian, cuõng nhö daáu chæ tình yeâu khoâng chia seû cuûa linh muïc ñoái vôùi Chuùa vôùi daân Chuùa. Nhö vaäy ngöôøi ta seõ nhìn söï ñoäc thaân nhö moät ñieàu phong phuù hoùa tích cöïc chöùc linh muïc" (78).

Ñieàu quan troïng ñaëc bieät laø linh muïc phaûi hieåu ñoäng cô thaàn hoïc cuûa luaät ñoäc thaân trong Giaùo hoäi. Vôùi tö caùch luaät, noù dieãn taû yù muoán cuûa Hoäi thaùnh, ngay caû tröôùc khi ñöông söï toû yù saün saøng chaáp nhaän. Nhöng yù muoán cuûa Hoäi thaùnh tìm thaáy ñoäng löïc cuoái cuøng trong töông quan ñoäc thaân vôùi bí tích truyeàn chöùc thaùnh laø ôû choã, bí tích naøy bieán linh muïc neân ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Ñaàu vaø Hoân phu cuûa Hoäi Thaùnh. Giaùo hoäi, nhö baïn traêm naêm cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ, muoán ñöôïc linh muïc yeâu moät caùch troïn veïn vaø khoâng chia seû, ñoù laø caùch Chuùa Gieâsu Ñaàu vaø Hoân phu ñaõ yeâu Giaùo hoäi. Luùc aáy, ñoäc thaân linh muïc laø moät söï hieán thaân cho Giaùo hoäi TRONG VAØ CUØNG vôùi Ñöùc Kitoâ, vaø noù dieãn taû söï phuïc vuï linh muïc daønh cho Giaùo hoäi trong vaø cuøng vôùi Ñöùc Kitoâ.

Ñoái vôùi ñôøi soáng thuoäc linh ñích thöïc, linh muïc phaûi coi vaø soáng söï ñoäc thaân khoâng nhö moät yeáu toá rieâng reõ hay hoaøn toaøn coù tính tieâu cöïc, maø nhö moät trong nhöõng khía caïnh cuûa söï ñònh höôùng tích cöïc, bieät loaïi vaø ñaëc tröng cuûa con ngöôøi linh muïc. Khi töø bieät cha meï, linh muïc ñi theo Ñöùc Kitoâ muïc töû toát laønh trong söï hieäp thoâng toâng ñoà ñeå phuïc vuï daân Chuùa. Vaäy söï ñoäc thaân phaûi ñöôïc ñoùn nhaän trong quyeát ñònh töï do vaø ñaày tình yeâu meán, moät quyeát ñònh caàn phaûi ñöôïc laëp laïi

luoân, nhö moät aân hueä voâ giaù cuûa Chuùa, nhö "moät khích leä cuûa ñöùc aùi muïc töû" (79) nhö moät söï tham döï ñaëc bieät vaøo phuï tính cuûa Thieân Chuùa vaø söï phong phuù cuûa Hoäi Thaùnh, nhö moät chöùng taù cuûa nöôùc Chuùa thôøi caùnh chung daønh cho theá giôùi. Ñeå soáng taát caû nhöõng ñoøi hoûi ñaïo ñöùc, muïc vuï vaø taâm linh cuûa ñôøi ñoäc thaân linh muïc, tuyeät ñoái caàn phaûi coù lôøi caàu nguyeän khieâm toán vaø phoù thaùc nhö coâng ñoàng daïy : "Chaéc chaén raèng trong theá giôùi hoâm nay, coù nhieàu ngöôøi tuyeân boá söï tieát duïc hoaøn toaøn laø chuyeän khoâng theå coù. Ñaây laïi theâm moät lyù do cho caùc linh muïc hieäp cuøng Hoäi thaùnh, khieâm toán, beàn vöõng caàu xin ôn trung thaønh, ôn maø Chuùa khoâng bao giôø töø choái ban cho keû caàu xin. Caùc linh muïc cuõng phaûi duøng nhöõng phöông tieän töï nhieân vaø sieâu nhieân saün coù" (80). Ñaây cuõng coøn laø lôøi caàu xin keát hôïp vôùi caùc bí tích cuûa Hoäi thaùnh vaø keát hôïp vôùi coá gaéng tu ñöùc, noù seõ ñem laïi nieàm hy voïng trong nhöõng luùc khoù khaên, söï thöù tha trong loãi laàm, söï phoù thaùc vaø loøng can ñaûm trong söï tieán leân.

30 Veà ñöùc thanh baàn cuûa Tin möøng, caùc nghò phuï cuûa Thöôïng hoäi ñoàng ñaõ ñöa ra moät söï dieãn taû raát coâ ñoïng vaø saâu saéc hôn bao giôø heát, khi trình baøy ñöùc thanh baàn nhö "söï ñaët quyeàn lôïi cuûa Chuùa vaø vöông quoác cuûa Ngaøi leân treân taát caû lôïi ích cuûa mình" (81). Thöïc ra, chæ coù keû naøo chieâm ngöôõng vaø soáng thöïc söï giaøu coù ñích thöïc vaø vónh vieãn, môùi coù theå hieåu vaø thöïc thi ñöùc thanh baàn. Chaéc chaén raèng ñöùc thanh baàn khoâng phaûi laø söï khinh bæ vaø choái töø nhöõng cuûa caûi vaät chaát, nhöng laø söï söû duïng töï do nhöõng cuûa caûi naøy, vaø moät traät vui veû khöôùc töø cuûa caûi vì Chuùa vaø vì caùc keá ñoà cuûa Ngaøi trong tinh thaàn saün saøng beà trong.

Vì söï ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû qua bí tích, ñöùc thanh baàn cuûa linh muïc mang nhöõng saéc thaùi muïc vuï roõ raøng. Caùc Nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ döøng laïi ôû nhöõng ñaëc tính aáy khi nhaéc laïi vaø trieån khai lôøi daïy cuûa coâng ñoàng (82). "Theo göông Ñöùc Kitoâ, Ñaáng voán giaøu coù, ñaõ trôû neân ngheøo vì yeâu chuùng ta, caùc linh muïc phaûi coi nhöõng ngöôøi ngheøo vaø nhöõng keû yeáu ñuoái nhaát nhö nhöõng keû ñöôïc trao phoù cho mình caùch ñaëc bieät vaø phaûi coù khaû naêng laøm chöùng cho ñöùc thanh baàn baèng moät cuoäc soáng giaûn dò, khaéc khoå, khi ñaõ taäp quen töø boû nhöõng caùi dö thöøa moät caùch quaûng ñaïi" (OT soá 9 CIC. can 286) (83).

Ngöôøi ta noùi ñuùng "thôï gaët ñaùng ñöôïc laõnh löông" (Lc 10,07) vaø "Chuùa daïy nhöõng ngöôøi loan baùo Tin möøng thì soáng nhôø Tin möøng" (1Cr 04,14), nhöng cuõng thaät laø ñuùng khi noùi quyeàn lôïi ngöôøi Toâng ñoà khoâng ñöôïc pheùp laãn loän vôùi baát cöù moät thöù cao voïng naøo ñeán ñoä cho pheùp ñaët vieäc phuïc vuï Tin möøng vaø Hoäi Thaùnh döôùi lôïi ích vaø lôïi nhuaän phaùt sinh töø söï phuïc vuï treân. Chæ coù ñöùc thanh baàn môùi baûo ñaûm cho linh muïc söï saün saøng caàn thieát ñeå ñöôïc gôûi ñeán laøm vieäc ôû nôi maø hoaït ñoäng cuûa ngaøi höõu ích vaø caáp baùch, ngay caû khi phaûi chaáp nhaän söï hy sinh baûn thaân. Ñoù laø ñieàu kieän tieân quyeát cho söï ngoan ngoaõn vaâng theo Thaùnh Thaàn cuûa ngöôøi Toâng ñoà, noù laøm cho hoï saün saøng ra ñi khoâng haønh lyù, vaø khoâng vöôùng maéc, chæ bieát theo yù cuûa Thaày (x.Lc 09,57-62 Mc 10,17-22).

Ñöôïc hoäi nhaäp vaøo ñôøi soáng cuûa coäng ñoaøn maø linh muïc ñaûm nhieäm, ngaøi phaûi laøm chöùng cho moät söï "trong saùng" hoaøn toaøn khi quaûn lyù cuûa caûi cuûa coäng ñoaøn. Khoâng bao giôø ñöôïc coi cuûa chung nhö gia taøi caù nhaân, maø phaûi coi nhö caùi maø mình seõ phaûi thanh toaùn tröôùc maët Chuùa, tröôùc anh em vaø nhaát laø tröôùc ngöôøi ngheøo. YÙ thöùc ñöôïc thuoäc veà linh muïc ñoaøn duy nhaát seõ ñaët linh muïc vaøo tö theá saün saøng chia seû coâng baèng cuûa caûi cho anh em, vaø söû duïng moät phaàn naøo cuûa caûi cho vieäc chung (x. Cv 02,42-45).

Söï töï do noäi taâm, ñöôïc döôõng nuoâi vaø gìn giöõ nhôø ñöùc thanh baàn Tin möøng, laøm cho linh muïc coù theá ñöùng veà phía nhöõng keû yeáu keùm nhaát, lieân keát vôùi nhöõng coá gaéng cuûa hoï ñeå laäp laïi moät xaõ hoäi coâng baèng hôn, nhaïy caûm hôn, vaø taêng khaû naêng hieåu bieát, phaân bieät nhöõng hieän töôïng coù lieân quan tôùi maët kinh teá, xaõ hoäi cuûa ñôøi soáng, cuõng nhö ñeà xuaát söï löïa choïn öu tieân cho ngöôøi ngheøo. Linh muïc khoâng loaïi tröø ai khi loan baùo Tin möøng vaø mang ôn cöùu ñoä, nhöng ngaøi phaûi bieát chuù yù tôùi nhöõng keû beù moïn, nhöõng ngöôøi toäi loãi, nhöõng keû soáng ngoaøi leà xaõ hoäi, theo göông Ñöùc Gieâsu trong vieäc thi haønh söù vuï tieân tri vaø tö teá (x. Lc 04,18).

Ngöôøi ta seõ khoâng queân ñöôïc yù nghóa tieân tri cuûa ñöùc thanh baàn linh muïc, ñaëc bieät khaån thieát trong nhöõng xaõ hoäi giaøu coù vaø tieâu thuï : "Linh muïc soáng ngheøo thaät, chaéc chaén laø daáu hieäu cuï theå cuûa söï taùch bieät, töø boû vaø khoâng phuïc tuøng moät theá giôùi hieän taïi, noù ñaët taát caû hy voïng vaøo tieàn cuûa, vaø söï an ninh vaät chaát" (84).

Treân thaäp giaù, Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ ñöa ñöùc aùi muïc töû ñeán choã hoaøn haûo, trong söï loät xaùc cöïc ñoä caû beà ngoaøi laãn beà trong. Ngaøi laø maãu möïc, laø nguoàn caùc nhaân ñöùc vaâng phuïc, khieát tònh, thanh baàn maø linh muïc ñöôïc keâu goïi soáng nhö bieåu hieäu tình yeâu muïc töû cuûa Ngaøi ñoái vôùi anh em. Theo lôøi daïy cuûa Thaùnh Phaoloâ gôûi giaùo ñoaøn Philippheâ, linh muïc phaûi coù "nhöõng taâm tình cuûa Ñöùc Gieâsu", Ngaøi phaûi loät boû caùi toâi rieâng tö ñeå tìm thaáy trong ñöùc aùi vaâng phuïc, khieát tònh vaø thanh baàn con ñöôøng vöông giaû cuûa söï hieäp thoâng vôùi Chuùa vaø vôùi anh em mình (x. Ph 02,05).

Söï tuøy thuoäc vaø loøng nhieät thaønh vôùi giaùo hoäi ñòa phöông

31 Cuõng nhö taát caû ñôøi soáng thuoäc linh ñích thöïc kitoâ giaùo, ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc cuõng coù chieàu kích Giaùo hoäi cô baûn vaø khoâng thay theá ñöôïc, noù laø söï tham döï vaøo chính söï thaùnh thieän cuûa Hoäi thaùnh. Hoäi thaùnh nhö chuùng ta tuyeân xöng trong kinh Tin Kính laø "söï hieäp thoâng cuûa caùc thaùnh". Söï thaùnh thieän cuûa Ngöôøi kitoâ höõu phaùt xuaát töø söï thaùnh thieän cuûa Hoäi thaùnh, dieãn taû söï thaùnh thieän cuûa Hoäi thaùnh ñoàng thôøi laøm phong phuù söï thaùnh thieän aáy. Chieàu kích Giaùo hoäi naøy mang nhieàu daïng thöùc, nhieàu cöùu caùnh vaø nhieàu yù nghóa ñaëc bieät trong ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc, vì töông quan ñaëc bieät cuûa ngaøi vôùi Hoäi thaùnh, luoân

khôûi ñaàu töø choã neân ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû, töø chöùc thaùnh vaø töø ñöùc aùi muïc töû.

Trong vieãn töôïng naøy, phaûi coi nhö söï tuøy thuoäc vaø söï taän tình vôùi giaùo hoäi ñòa phöông laø giaù trò thieâng lieâng cuûa linh muïc. Thöïc teá naøy khoâng phaûi chæ ñöôïc toû baøy baèng nhöõng lyù do cô caáu toå chöùc vaø kyû luaät. Traùi laïi, töông quan vôùi giaùm muïc trong söï hieäp nhaát cuûa chöùc linh muïc, söï chia seû moái öu tö cuûa ngaøi ñoái vôùi Hoäi thaùnh, loøng taän tuïy muïc vuï lo cho daân Chuùa trong nhöõng ñieàu kieän lòch söû, xaõ hoäi, cuï theå cuûa giaùo hoäi ñòa phöông, ñoù laø nhöõng yeáu toá ngöôøi ta khoâng ñöôïc queân khi muoán veõ ra chaân dung cuûa linh muïc vaø khuoân maët ñôøi soáng thuoäc linh cuûa Ngaøi. Theo nghóa naøy, "söï nhaäp tòch ñòa phaän" khoâng chæ giaûn löôïc thaønh moät töông quan luaät phaùp, nhöng, noù cuõng döïa vaøo moät loaït nhöõng thaùi ñoä, nhöõng löïa choïn muïc vuï, goùp phaàn taïo ra khuoân maët rieâng cuûa ôn goïi linh muïc.

Linh muïc caàn phaûi yù thöùc raèng soáng trong moät giaùo hoäi ñòa phöông, töï noù taïo neân moät yeáu toá quyeát ñònh ñeå soáng linh ñaïo kitoâ giaùo. Theo yù nghóa naøy, linh muïc ñaëc bieät tìm thaáy trong söï thuoäc veà giaùo hoäi ñòa phöông, vaø söï taän tuïy vôùi giaùo hoäi aáy moät nguoàn yù nghóa, nguoàn tieâu chuaån ñeå bieän phaân vaø haønh ñoäng, chuùng taïo ra khuoân maãu cho söù vuï toâng ñoà vaø ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc.

Trong khi tieán veà ñaøng troïn laønh, cuõng coù nhöõng soi saùng, hay söï qui chieáu veà nhöõng truyeàn thoáng khaùc veà ñôøi soáng thuoäc linh coù theå giuùp phong phuù hoùa ñôøi soáng linh muïc vaø coå voõ haøng linh muïc baèng nhöõng ôn ban thieâng lieâng quyù baùu. Ñoù laø tröôøng hôïp nhieàu hieäp hoäi cuõ vaø môùi, cuõng ñoùn nhaän caùc linh muïc vaøo haøng nguõ cuûa mình, töø nhöõng hoäi ñôøi soáng toâng ñoà ñeán nhöõng toå chöùc trieàu cuûa caùc linh muïc, töø nhöõng hình thöùc khaùc nhau veà hieäp thoâng vaø chia seû ñôøi soáng thuoäc linh ñeán nhöõng phong traøo trong Giaùo hoäi. Nhöõng linh muïc thuoäc caùc doøng tu vaø nhöõng hieäp hoäi tu trì laø moät söï phong phuù thieâng lieâng cho haøng linh muïc ñòa phaän nôi maø caùc ngaøi goùp phaàn baèng nhöõng ñaëc suûng bieät loaïi vaø nhöõng taùc vuï coù giaù trò ; nhôø söï hieän dieän, caùc ngaøi ñaõ khích leä giaùo hoäi ñòa phöông soáng maïnh meû söï môû loøng veà Giaùo hoäi toaøn caàu (85).

Söï thuoäc veà moät giaùo hoäi ñòa phöông vaø söï taän taâm ñeán hieán cuoäc ñôøi cho giaùo hoäi naøy, ñeå xaây döïng Hoäi thaùnh "vôùi danh nghóa" Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû, trong söï phuïc vuï coäng ñoaøn kitoâ giaùo, trong söï qui chieáu thaûo hieáu vaø heát loøng vôùi giaùm muïc, phaûi ñöôïc taêng cöôøng baèng moïi ñoaøn suûng, noù tröïc tieáp hay giaùn tieáp soi saùng ñôøi soáng linh muïc (86).

Ñeå nhöõng aân hueä doài daøo cuûa Thaùnh Linh ñöôïc ñoùn nhaän trong nieàm vui, vaø phaùt sinh hoa traùi mang laïi vinh quang cho Chuùa vaø cho lôïi ích cuûa toaøn theå Giaùo hoäi, tröôùc heát moïi ngöôøi caàn bieát phaân bieät nhöõng ñaëc suûng rieâng cuûa mình vaø nhöõng ñaëc suûng cuûa ngöôøi khaùc. Thöù ñeán, söï thöïc thi nhöõng ñaëc suûng naøy phaûi luoân ñöôïc keøm theo ñöùc khieâm toán kitoâ giaùo, can ñaûm töï pheâ, vaø treân taát caû nhöõng lo laéng khaùc, laø yù muoán giuùp xaây döïng toaøn theå coäng ñoaøn, bôûi leõ moïi ñaëc suûng laø

ñeå phuïc vuï coäng ñoaøn. Hôn nöõa, taát caû moïi ngöôøi caàn phaûi coù moät söï coá gaéng thaønh thaät yeâu quí nhau, toân troïng nhau, vaø phoái hôïp ñeà cao taát caû nhöõng söï dò bieät tích cöïc vaø hôïp phaùp ôû trong haøng linh muïc, taát caû caùi ñoù cuõng laø thaønh phaàn cuûa ñôøi soáng thuoäc linh vaø tu luyeän lieân tuïc cuûa linh muïc.

32 Söï tuøy thuoäc vaø taän tuïy vôùi moät giaùo hoäi ñòa phöông khoâng ñoùng khung hoaït ñoäng vaø cuoäc soáng linh muïc vaøo moät giaùo hoäi naøy thoâi. Chuùng khoâng theå giaûn löôïc vaøo ñaây vì chính baûn chaát cuûa giaùo hoäi ñòa phöông (87) vaø baûn chaát cuûa chöùc linh muïc. Coâng ñoàng ñaõ daïy veà vaán ñeà naøy : "Ôn thieâng cuûa caùc linh muïc ñaõ laõnh nhaän ngaøy chòu chöùc, chuaån bò caùc ngaøi khoâng phaûi cho moät söù vuï ñoùng khung vaø haïn cheá, nhöng cho moät söù meänh cöùu ñoä roäng lôùn toaøn caàu, "ñeán taän cuøng traùi ñaát" (Cv 01,08) ; Quaû theá, baát cöù taùc vuï naøo cuûa linh muïc cuõng ñeàu tham döï vaøo chieàu kích toaøn caàu cuûa söù meänh Ñöùc Kitoâ trao cho caùc toâng ñoà" (88)

Töø ñoù ñôøi soáng thuoäc linh cuûa caùc linh muïc phaûi ñöôïc ghi daáu saâu saéc bôûi söï höùng khôûi vaø sinh ñoäng truyeàn giaùo. Ñeán löôït caùc linh muïc, trong khi thi haønh söù vuï, trong khi soáng chöùng nhaân, cuõng phaûi laøm cho coäng ñoaøn trao phoù cho mình thaønh moät coäng ñoaøn ñích thöïc truyeàn giaùo. Nhö toâi ñaõ vieát trong thoâng ñieäp Redemptoris missio "Taát caû caùc linh muïc phaûi coù moät con tim vaø tinh thaàn truyeàn giaùo, phaûi môû roäng loøng ñaùp öùng nhöõng nhu caàu cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa theá giôùi, löu taâm ñeán nhöõng keû raát xa xoâi, vaø nhaát laø ñeán nhöõng ngöôøi löông ôû trong vuøng. Trong lôøi caàu vaø ñaëc bieät trong Thaùnh leã, caùc linh muïc seõ mang noãi lo aâu cuûa toaøn theå Giaùo hoäi cho toaøn theå nhaân loaïi" (89).

Neáu tinh thaàn truyeàn giaùo naøy khích leä moät caùch quaûng ñaïi ñôøi soáng caùc linh muïc, thì caùc ngaøi seõ deã daøng hôn trong vieäc ñaùp öùng moät hoaøn caûnh naøo traàm troïng hôn trong Giaùo hoäi, moät hoaøn caûnh phaùt sinh do söï phaân phoái khoâng ñoàng ñeàu haøng giaùo só. Veà ñieåm naøy, thieát töôûng khoâng ai ñaõ noùi roõ vaø maïnh meõ hôn coâng ñoàng : "Vaäy caùc linh muïc neân nhôù raèng, töï taâm hoàn hoï, hoï phaûi lo laéng cho taát caû Hoäi thaùnh. Cuõng theá, nhöõng linh muïc ôû trong caùc giaùo phaän coù doài daøo ôn goïi phaûi saün saøng ra ñi, vôùi pheùp cuûa Ñaáng Baûn quyeàn, hoaëc do chính lôøi keâu goïi cuûa Baûn quyeàn ñeán thi haønh chöùc vuï ôû nhöõng xöù sôû, nhöõng mieàn truyeàn giaùo thieáu linh muïc" (90).

"Xin haõy ñoå Thaàn linh Thaùnh hoùa vaøo loøng hoï nöõa"

33 "Thaàn linh Chuùa ngöï treân toâi, vì Ngaøi ñaõ xöùc daàu Thaùnh hieán toâi, Ngaøi sai toâi ñi loan baùo tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoå" (Lc 04,18). Ngaøy hoâm nay Ñöùc Gieâsu coøn laøm vang leân trong taâm hoàn caùc linh muïc nhöõng lôøi Ngaøi ñaõ coâng boá trong hoäi ñöôøng laøng Nazareth. Quaû vaäy, ñöùc tin maïc khaûi cho chuùng ta söï hieän dieän taùc ñoäng cuûa Thaàn linh Ñöùc Kitoâ trong höõu theå, trong haønh ñoäng vaø trong ñôøi soáng chuùng ta, cuõng moät caùch nhö bí tích truyeàn chöùc ñaõ ñònh hình chuùng, ñaõ cho chuùng coù khaû naêng vaø ñaõ taïo khuoân maãu cho chuùng.

Vaâng, Thaàn linh Chuùa laø nhaân vaät chính laøm neân ñôøi soáng thuoäc linh cuûa chuùng ta. Ngaøi taïo ra "quaû tim môùi", ban sinh löïc cho noù, höôùng daãn noù theo "luaät môùi" cuûa ñöùc aùi, ñöùc aùi muïc töû. Caùi mang tính quyeát ñònh ñoái vôùi söï phaùt trieån ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc laø yù thöùc saâu saéc raèng ôn Chuùa Thaùnh Thaàn khoâng bao giôø thieáu cho linh muïc, nhö moät ôn hoaøn toaøn nhöng khoâng vaø nhö moät söï daán thaân coù traùch nhieäm. YÙ thöùc veà ôn naøy thaám nhaäp, naâng ñôõ loøng caäy troâng khoâng lay chuyeån cuûa linh muïc giöõa nhöõng khoù khaên, nhöõng caùm doã, nhöõng yeáu ñuoái traûi daøi treân con ñöôøng thieâng lieâng.

Moät laàn nöõa, toâi ñeà nghò vôùi caùc linh muïc ñieàu maø toâi ñaõ noùi vôùi nhieàu linh muïc trong moät dòp khaùc "ôn goïi linh muïc cô baûn laø moät lôøi môøi neân thaùnh theo kieåu caùch phaùt xuaát töø bí tích truyeàn chöùc thaùnh. Söï thaùnh thieän laø söï thaân tình vôùi Chuùa, laø söï noi göông Chuùa Kitoâ ngheøo khoå, khieát tònh vaø khieâm nhu ; söï thaùnh thieän laø tình yeâu voâ bôø beán ñoái vôùi caùc linh hoàn, vaø söï töï hieán mình cho söï thieän chaân thaät cuûa caùc linh hoàn ; noù laø tình yeâu ñoái vôùi Giaùo hoäi, moät chuû theå thaùnh vaø muoán chuùng ta neân thaùnh, bôûi leõ ñoù chính laø söù meänh maø Chuùa Gieâsu ñaõ uyû thaùc cho Giaùo hoäi. Moãi ngöôøi chuùng ta cuõng phaûi neân thaùnh ñeå giuùp anh em mình thöïc hieän ôn goïi neân thaùnh cuûa hoï.

"Laøm sao khoâng suy nghó [......] veà vai troø cô baûn maø Thaùnh Thaàn ñaûm nhaän trong ôn goïi ñaëc bieät neân thaùnh thích hôïp cho söù vuï linh muïc ? Chuùng ta haõy nhôù laïi nhöõng lôøi trong nghi leã truyeàn chöùc linh muïc maø ngöôøi ta cho laø troïng taâm trong coâng thöùc Truyeàn chöùc : "Laïy Chuùa Cha toaøn naêng, chuùng con caàu xin Cha ban cho caùc toâi tôù Cha ñaây ñöôïc böôùc vaøo chöùc linh muïc. Xin Cha moät laàn nöõa ñoå xuoáng taän saâu thaúm loøng hoï Thaàn linh thaùnh thieän. Laïy Chuùa, xin cho hoï laõnh nhaän töø nôi Chuùa traùch nhieäm trôï löïc haøng giaùm muïc. Öôùc gì hoï khôi leân söï thanh khieát cuûa phong hoùa qua göông cö xöû cuûa hoï".

Caùc baïn thaân meán, qua bí tích Truyeàn chöùc, caùc baïn ñaõ laõnh nhaän chính thaàn linh cuûa Ñöùc Kitoâ, Ñaáng laøm cho caùc baïn neân gioáng Ngöôøi, ñeå caùc baïn coù theå haønh ñoäng nhaân danh Ngöôøi vaø soáng nhöõng taâm tình cuûa chính Ngöôøi trong caùc baïn. Trong khi söï hieäp thoâng thaân thieát vôùi thaàn linh Ñöùc Kitoâ baûo ñaûm tính hieäu quaû cuûa haønh ñoäng bí tích maø caùc baïn hoaøn thaønh "nhaân danh Ñöùc Kitoâ", söï hieäp thoâng naøy cuõng ñoøi hoûi phaûi dieãn ra ngoaøi qua söï soát saéng caàu nguyeän, qua söï thoáng nhaát ñôøi soáng, qua ñöùc aùi muïc töû cuûa moät söù vuï luoân höôùng veà phaàn roãi anh em. Taét moät lôøi söï hieäp thoâng ñoøi hoûi thaùnh hoùa baûn thaân caùc baïn" (91)

Chöông 4

HAÕY ÑEÁN MAØ XEM

Ôn goïi linh muïc trong muïc vuï cuûa Giaùo hoäi.

I. Ñi tìm, böôùc theo, löu laïi.

34 "Haõy ñeán maø xem" (Ga 01,39) ñoù laø caâu Ñöùc Gieâsu traû lôøi hai moân ñeä cuûa Gioan Taåy giaû khi hoï hoûi Ngaøi ôû ñaâu. Trong nhöõng lôøi naøy, ta coù theå tìm gaëp yù nghóa cuûa ôn goïi.

Tin möøng Gioan töôøng thuaät vieäc Ñöùc Gieâsu goïi Anreâ vaø Pheâroâ nhö sau : "Hoâm sau, Gioan ñöùng ñoù vôùi 2 moân ñeä. OÂng ñaêm ñaêm nhìn Ñöùc Gieâsu ñi qua vaø noùi "Kìa chieân non Thieân Chuùa". Nghe noùi theá, hai moân ñeä lieàn ñi theo Ñöùc Gieâsu. Quay laïi thaáy hoï ñi theo, Ñöùc Gieâsu lieàn hoûi "Caùc anh tìm chi ñaáy ?" Hoï thöa "Rabbi, nghóa laø thöa Thaày, Thaày ôû ñaâu ?" Ngaøi ñaùp raèng "Haõy ñeán maø xem". Hoï lieàn ñeán xem nôi Ngaøi ôû vaø ôû laïi vôùi Ngaøi ngaøy hoâm ñoù. Khi aáy vaøo khoaûng giôø thöù möôøi. Anreâ, em Simon Pheâroâ, laø moät trong 2 ngöôøi ñaõ nghe Gioan noùi vaø ñaõ ñi theo Ñöùc Gieâsu. OÂng ñi gaëp Simon anh mình tröôùc tieân vaø baûo "Chuùng toâi ñaõ gaëp Ñaáng Messia, nghóa laø Kitoâ" roài oâng daãn anh laïi vôùi Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu vöøa nhìn vöøa baûo "Con laø Simon con oâng Gioan, teân con seõ goïi laø Keâpha, nghóa laø Ñaù" (Ga 01,35-42).

Treân ñaây laø moät trong nhieàu trang Tin möøng moâ taû "maàu nhieäm" cuûa ôn goïi ; ôû ñaây laø maàu nhieäm ôn goïi caùc Toâng ñoà cuûa Ñöùc Gieâsu. Trang naøy cuûa Gioan vöøa cho thaáy yù nghóa cuûa ôn goïi kitoâ höõu caùch chung, vöøa coù giaù trò tieâu bieåu cho ôn goïi linh muïc. Laø coäng ñoaøn nhöõng moân ñeä cuûa Ñöùc Gieâsu, Giaùo hoäi ñöôïc keâu môøi nhìn kyõ caûnh töôïng naøy, moät caûnh töôïng maø moät caùch naøo ñoù vaãn haèng lieân tuïc laëp laïi trong lòch söû. Giaùo hoäi ñöôïc keâu môøi ñaøo saâu yù nghóa ñoäc ñaùo vaø thieát tha cuûa tieáng goïi ñi theo Ñöùc Kitoâ trong taùc vuï linh muïc, vaø moái lieân heä chaët cheõ giöõa ôn Chuùa vaø traùch nhieäm con ngöôøi, moät moái lieân heä ñöôïc goùi gheùm vaø maëc khaûi trong hai tieáng maø nhieàu laàn chuùng ta gaëp trong Tin möøng : haõy ñeán vaø haõy theo Ta (x. Mt 19,21). Giaùo hoäi ñöôïc keâu môøi giaûi nghóa vaø trình baøy naêng ñoäng rieâng cuûa ôn goïi, söï phaùt trieån tuaàn töï vaø cuï theå cuûa noù theo nhöõng giai ñoaïn sau : ñi tìm Ñöùc Gieâsu, böôùc theo Ngaøi vaø löu laïi vôùi Ngaøi.

Trong trang "Tin möøng veà ôn goïi" naøy, Giaùo hoäi tìm gaëp göông maãu, söùc maïnh vaø nieàm höùng khôûi caàn thieát cho muïc vuï ôn goïi cuûa mình, töùc laø söù maïng chaêm soùc vieäc sinh ra, bieän phaân vaø thaùp tuøng nhöõng ôn goïi, ñaëc bieät laø nhöõng ôn

goïi linh muïc. Bôûi vì "thieáu linh muïc haún nhieân laø noãi buoàn cuûa caû Giaùo Hoäi" (92), cho neân muïc vuï ôn goïi, nhaát laø ngaøy nay, phaûi ñöôïc thöïc hieän vôùi moät loøng nhieät thaønh môùi, maïnh meõ vaø döùt khoaùt hôn bôûi taát caû moïi thaønh phaàn Giaùo Hoäi. Phaûi xaùc tín raèng vieäc muïc vuï naøy khoâng phaûi laø moät yeáu toá phuï tuøy, cuõng khoâng phaûi laø moät "nhòp" ñôn leû hoaëc giôùi haïn, chæ nhö moät "phaàn" - cho duø quan troïng - trong muïc vuï toång quaùt cuûa Giaùo hoäi ; ñuùng hôn, nhö caùc Nghò phuï Thöôïng Hoäi ñoàng ñaõ laëp laïi, ñaây phaûi laø moät hoaït ñoäng gaén chaët vaøo muïc vuï chung cuûa toaøn Giaùo hoäi (93), moät traùch nhieäm phaûi ñöôïc goïi laø thaønh phaàn cô höõu vaø troïn veïn coù cuøng tính chaát vôùi caùi thöôøng ñöôïc goïi laø "traùch nhieäm chaêm soùc linh hoàn" (94) ; chieàu kích cuûa noù cuõng coù cuøng baûn chaát vaø thieát yeáu cho muïc vuï cuûa Giaùo hoäi cuõng nhö cho ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Giaùo hoäi (95).

Vaâng, ñeà taøi ôn goïi coù cuøng baûn chaát vaø thieát yeáu cho muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi. Lyù do laø theo moät nghóa naøo ñoù ôn goïi chính laø thöïc theå saâu saéc cuûa Giaùo hoäi ngay caû tröôùc khi laø moät hoaït ñoäng cuûa Giaùo Hoäi. Danh töø Giaùo Hoäi, Ecclesia, cho thaáy raèng baûn chaát Giaùo hoäi ñaõ gaén lieàn caùch saâu saéc vôùi ôn goïi, bôûi leõ Giaùo hoäi chính laø "taäp hôïp", laø coäng ñoaøn nhöõng keû ñöôïc goïi : "Coäng ñoaøn cuûa nhöõng keû duøng caëp maét ñöùc tin höôùng nhìn veà Ñöùc Gieâsu, laø taùc giaû cuûa ôn cöùu ñoä, laø nguyeân lyù cuûa hieäp nhaát vaø bình an. Thieân Chuùa ñaõ taäp hôïp hoï laïi laøm thaønh Giaùo Hoäi, ñeå cho Giaùo hoäi xuaát hieän tröôùc maét moïi ngöôøi vaø moãi ngöôøi nhö bí tích höõu hình cuûa söï hieäp nhaát cöùu ñoä" (96).

Ta chæ hieåu ñöôïc thaàn hoïc veà ôn goïi linh muïc vaø veà muïc vuï ôn goïi linh muïc neáu ta tìm hieåu chuùng töø maàu nhieäm Giaùo hoäi xeùt nhö mysterium vocationis.

II. Giaùo hoäi vaø ôn keâu goïi

35 Neàn taûng cuûa moïi ôn goïi kitoâ höõu laø söï tuyeån choïn mieãn phí vaø aân caàn cuûa Chuùa Cha "Ñaáng ñaõ ban hoàng phuùc cho ta chan chöùa, ñuû moïi ñieàu hoàng phuùc Thaùnh Linh, ôû treân trôøi, trong Ñöùc Kitoâ. Theá laø Ngaøi ñaõ choïn ta trong Ñöùc Kitoâ ngay tröôùc khi taïo thaønh theá giôùi, ñeå ta neân thaùnh khieát tinh tuyeàn tröôùc thieân nhan trong tình yeâu meán. Ngaøi ñònh tröôùc cho ta quy höôùng tôùi Ngaøi, nhaän ta laøm nghóa töû nhôø Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Ñoù laø thaùnh yù Ngaøi ñaõ öng nhö theá" (Ep 01,03-05).

Moïi ôn goïi kitoâ höõu ñeàu xuaát phaùt töø Thieân Chuùa, neân ñeàu laø ôn ban cuûa Ngaøi. Nhöng ôn goïi khoâng bao giôø ñöôïc ban caùch ñoäc laäp ôû ngoaøi Giaùo Hoäi. Noù luoân ñöôïc ban trong Giaùo hoäi vaø qua Giaùo Hoäi, bôûi vì, nhö Coâng ñoàng Vaticanoâ II nhaéc laïi, "Chuùa khoâng muoán thaùnh hoùa vaø cöùu ñoä con ngöôøi moät caùch rieâng reõ khoâng lieân heä vôùi nhau ; traùi laïi Ngaøi muoán laøm cho hoï thaønh moät daân nhìn bieát Ngaøi theo chaân lyù vaø phuïng söï Ngaøi trong söï thaùnh thieän" (97).

Giaùo hoäi khoâng nhöõng tieáp nhaän moïi ôn goïi maø Chuùa ban cho treân con ñöôøng cöùu ñoä, maø chính Giaùo Hoäi, coøn mang nhöõng neùt cuûa maàu nhieäm ôn goïi, phaûn aùnh saùng ngôøi vaø sinh ñoäng cuûa maàu nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi. Thöïc vaäy, laø "daân

ñöôïc quy tuï bôûi söï hieäp nhaát cuûa Cha, Con vaø Thaùnh Linh" (98), Giaùo hoäi mang trong mình maàu nhieäm cuûa Chuùa Cha, Ñaáng khoâng do ai keâu goïi vaø sai phaùi (x, Rm 11,33-35) nhöng laïi keâu goïi moïi ngöôøi haõy thaùnh hoùa Danh Ngaøi vaø laøm troïn thaùnh yù Ngaøi ; Giaùo hoäi giöõ gìn trong mình maàu nhieäm Chuùa Con, Ñaáng ñöôïc Chuùa Cha keâu goïi vaø sai phaùi ñeå loan baùo Nöôùc Thieân Chuùa cho moïi ngöôøi baèng caùch keâu goïi moïi ngöôøi böôùc theo Ngaøi ; sau cuøng Giaùo hoäi quaûn lyù maàu nhieäm Thaùnh Linh, Ñaáng thaùnh hieán nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ ñöôïc Chuùa Cha keâu goïi qua Con Ngaøi laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñeå sai hoï ñi thi haønh söù maïng.

Vì töï baûn tính Giaùo hoäi laø "ôn goïi" cho neân Giaùo hoäi cuõng laø ngöôøi sinh ra vaø giaùo duïc nhöõng ôn goïi. Vaø sôû dó Giaùo hoäi laø nhö theá vì ngay trong thöïc theå Giaùo hoäi laø "bí tích", nghóa laø "daáu chæ" vaø" coâng cuï" giuùp hieåu vaø thöïc hieän moïi ôn goïi kitoâ höõu ; Giaùo hoäi laø nhö theá trong haønh ñoäng cuûa mình, nghóa laø trong khi thi haønh taùc vuï loan baùo Lôøi Chuùa, cöû haønh caùc bí tích, phuïc vuï vaø laøm chöùng cho Ñöùc AÙi.

Töø ñoù ta môùi hieåu ôn goïi kitoâ höõu ñaõ mang saün chieàu kích Giaùo hoäi nhö theá naøo. Ôn goïi chaúng nhöõng phaùt sinh töø Giaùo hoäi vaø qua trung gian Giaùo hoäi ; chaúng nhöõng ñöôïc nhaän ra vaø hoaøn thaønh trong Giaùo hoäi ; maø noù coøn phuïc vuï cho Giaùo Hoäi. Ôn goïi kitoâ höõu, döôùi moïi hình thöùc, ñeàu laø moät ôn ban nhaèm xaây döïng Giaùo hoäi vaø laøm cho Nöôùc Chuùa lôùn leân trong theá giôùi (99).

Nhöõng ñieàu noùi treân veà ôn goïi kitoâ höõu caùch chung laïi coøn ñöôïc thöïc hieän caùch ñaëc bieät hôn nöõa trong ôn goïi linh muïc. Ñaây laø ôn Chuùa goïi moät soá ngöôøi, qua bí tích truyeàn chöùc ñöôïc laõnh nhaän trong Giaùo Hoäi, ñeå hoï phuïc vuï daân Chuùa. Nhôø ñaëc bieät thuoäc veà CK vaø trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ngöôøi, maø linh muïc coù quyeàn haønh ñoäng "nhaân danh Ngaøi vaø trong tö caùch cuûa Ngaøi", Ñaáng laø Ñaàu vaø laø Muïc töû cuûa Giaùo Hoäi.

Trong vieãn töôïng aáy ta môùi hieåu ñöôïc lôøi cuûa caùc nghò phuï thöôïng hoäi ñoàng raèng "Ôn goïi cuûa moãi linh muïc hieän höõu trong Giaùo hoäi vaø cho Giaùo Hoäi, vì chính nhôø Giaùo hoäi maø ôn goïi aáy ñöôïc hoaøn thaønh. Do ñoù moïi linh muïc ñeàu nhaän ñöôïc ôn goïi cuûa Chuùa qua trung gian Giaùo hoäi nhö moät ôn ban cao quyù vaø mieãn phí. Nhieäm vuï cuûa giaùm muïc hoaëc cuûa vò thaåm quyeàn khoâng chæ laø xem xeùt coi öùng vieân coù thích hôïp vaø coù ôn goïi khoâng, maø coøn laø nhìn nhaän ôn goïi aáy. Vieäc Giaùo hoäi can thieäp nhö theá chính laø thaønh phaàn cuûa ôn goïi laøm linh muïc. ÖÙng vieân laøm linh muïc phaûi ñoùn nhaän ôn goïi maø khoâng ñöôïc ñaët nhöõng ñieàu kieän rieâng cuûa baûn thaân mình, nhöng phaûi chaáp nhaän nhöõng ñieàu kieän vaø quy ñònh do chính Giaùo hoäi ñaët ra theo traùch nhieäm cuûa mình" (100).

III. Ôn goïi laø moät cuoäc ñoái thoaïi : Saùng kieán cuûa Thieân Chuùa vaø ñaùp traû cuûa con ngöôøi

36 Cuõng nhö lòch söû cuûa moïi ôn goïi kitoâ höõu caùch chung, lòch söû cuûa moïi ôn goïi linh muïc laø lòch söû cuûa moät cuoäc ñoái thoaïi tuyeät vôøi giöõa Thieân Chuùa vôùi con ngöôøi, giöõa tình yeâu Thieân Chuùa leân tieáng keâu goïi vaø töï do ñaùp traû trong tình yeâu cuûa con ngöôøi. Ñaây laø 2 phöông dieän khoâng theå taùch rôøi cuûa ôn goïi : Thieân Chuùa ban ôn caùch mieãn phí, vaø con ngöôøi söû duïng töï do moät caùch coù traùch nhieäm ñeå ñaùp traû moät caùch roõ raøng vaø maïnh meõ. Ñieàu naøy ñöôïc thaáy roõ trong ñoaïn Tin möøng Thaùnh Marcoâ vieát veà ôn goïi cuûa Nhoùm 12 : Ñöùc Gieâsu "leân nuùi vaø goïi ñeán vôùi Ngaøi nhöõng keû Ngaøi muoán. Vaø hoï ñeán vôùi Ngaøi" (03,13). Moät maët laø quyeát ñònh tuyeät ñoái töï do cuûa Ñöùc Gieâsu, vaø maët kia laø 12 ngöôøi aáy "ñeán" hay noùi caùch khaùc laø "ñi theo" Ngaøi.

Treân ñaây laø thí duï ñieån hình, laø döõ kieän vöõng chaéc cuûa moïi ôn goïi : ôn goïi cuûa caùc ngoân söù, caùc toâng ñoà, caùc linh muïc, caùc tu só vaø caùc kitoâ höõu giaùo daân, toùm laïi laø ôn goïi cuûa taát caû moïi ngöôøi.

Nhöng yeáu toá tieân quyeát chính laø lôøi keâu goïi töï do vaø mieãn phí cuûa Thieân Chuùa. Saùng kieán keâu goïi laø cuûa Ngaøi, nhö kinh nghieäm sau ñaây cuûa ngoân söù Gieâreâmia : " Lôøi Chuùa phaùn vôùi toâi raèng : tröôùc khi ngöôi ñöôïc thaønh hình trong loøng meï, Ta ñaõ bieát ngöôi, tröôùc khi ngöôi chaøo ñôøi, Ta ñaõ thaùnh hieán ngöôi ; Ta ñaõ ñaët ngöôi laøm ngoân söù cuûa muoân daân" (Gr 01,04-05). Thaùnh Toâng ñoà Phaoloâ cuõng cho raèng nguoàn goác cuûa moïi ôn goïi laø söï tuyeån choïn cuûa Ñöùc Kitoâ "tröôùc khi taïo thaønh theá giôùi "vaø" theo nhö thaùnh yù Ngaøi ñaõ öng nhö theá" (Ep 01,05). Vai troø öu tieân tuyeät ñoái cuûa ôn suûng trong ôn goïi laïi ñöôïc chính Ñöùc Gieâsu xaùc nhaän roõ raøng hôn nöõa nhö sau : "Khoâng phaûi chuùng con ñaõ choïn Thaày, nhöng chính Thaày ñaõ choïn chuùng con vaø ñaët chuùng con ñeå chuùng con ñi vaø mang laïi hoa traùi, vaø ñeå hoa traùi cuûa chuùng con toàn taïi" (Ga 15,16)

Neáu nhö yeáu toá tieân quyeát cuûa ôn goïi linh muïc laø söï löïa choïn töï do cuûa Thieân Chuùa thì quyeàn töï do keâu goïi con ngöôøi cuûa Ngaøi phaûi ñöôïc tuyeät ñoái toân troïng : chaúng ai coù quyeàn eùp Chuùa phaûi choïn ai vaø cuõng chaúng ai coù theå choïn löïa thay Chuùa. Ôn goïi laø ôn Chuùa ban chöù khoâng phaûi laø quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi. Vì theá "khoâng bao giôø ñöôïc xem ñôøi linh muïc ñôn thuaàn laø moät cuoäc thaêng caáp baäc hoaøn toaøn coù tính nhaân loaïi, cuõng khoâng ñöôïc xem söù vuï linh muïc ñôn thuaàn laø moät döï ñònh caù nhaân" (101). Bôûi theá phaûi trieät ñeå loaïi tröø moïi yù ñoà vaø tham voïng cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc goïi (x. Dt 05,04). Troïn veïn taám loøng cuûa caùc öùng vieân phaûi chan chöùa taâm tình bieát ôn, thaùn phuïc vaø troâng caäy vöõng vaøng, vì hoï bieát raèng choã döïa cuûa hoï khoâng phaûi laø söùc rieâng cuûa mình, maø chæ laø loøng trung tín voâ ñieàu kieän cuûa Thieân Chuùa Ñaáng keâu goïi hoï.

"Ngaøi goïi nhöõng keû Ngaøi muoán vaø hoï ñeán vôùi Ngaøi" (Mc 03,13). Ñeán cuõng ñoàng nghóa vôùi böôùc theo. Ñoù laø lôøi ñaùp traû töï do cuûa Nhoùm 12 tröôùc lôøi keâu goïi cuûa Thaày. Pheâroâ vaø Anreâ ñaõ laøm theá : "Ngaøi baûo hoï "Haõy theo Ta, Ta seõ laøm chuùng con thaønh nhöõng keû löôùi ngöôøi. Laäp töùc hoï boû löôùi vaø ñi theo ngaøi" (x. Mt 19,21-22). Vaø luoân luoân cuõng vaãn theá trong moïi ôn goïi. Tình thöông mieãn phí cuûa Thieân Chuùa vaø lôøi ñaùp traû töï do cuûa tình thöông, ñi theo tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa vaø troâng caäy vaøo Ngaøi, ñoù laø nhöõng yeáu toá luùc naøo cuõng cuøng chieáu saùng beân nhau.

Thöïc teá, aân suûng vaø töï do khoâng ñoái nghòch nhau. Traùi laïi, aân suûng taùc ñoäng vaø naâng ñôõ töï do cuûa con ngöôøi, giaûi thoaùt noù khoûi noâ leä toäi loãi (x. Ga 08,34-36), cöùu chöõa noù vaø naâng noù leân theo khaû naêng côûi môû ñoùn nhaän ôn Chuùa. Vaø neáu khoâng theå phuû nhaän saùng kieán tuyeät ñoái mieãn phí cuûa Thieân Chuùa Ñaáng keâu goïi, thì laïi caøng khoâng theå phuû nhaän söï töï do nghieâm tuùc cuûa con ngöôøi, keû ñaùp laïi lôøi goïi cuûa Chuùa. Tröôùc lôøi goïi cuûa Ñöùc Gieâsu "Haõy ñeán vaø theo Ta", chaøng thanh nieân nhaø giaøu ñaõ töø choái. Ñoù laø moät daáu chæ - duø tieâu cöïc - raèng chaøng töï do : "nhöng nghe theá, chaøng sa saàm neùt maët vaø buoàn baû boû ñi, vì chaøng coù nhieàu cuûa caûi" (Mc 10,22).

Nhö theá, töï do laø thieát yeáu cho ôn goïi. Trong moät söï ñaùp traû tích cöïc, töï do aáy mang yù nghóa moät söï gaén boù höõu vò saâu saéc, nhö moät söï trao hieán tình yeâu ñeå ñaùp laïi tình yeâu Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ keâu goïi mình. Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ noùi : "Tieáng goïi töông xöùng vôùi lôøi ñaùp. Chæ coù theå coù ôn goïi neáu ñoù laø ôn goïi töï do, töùc laø hieán daâng chính mình moät caùch töï nguyeän, yù thöùc, quaûng ñaïi vaø troïn veïn... Chuùng ta goïi ôn goïi aáy laø hieán leã... Ñaây môùi laø vaán ñeà xaùc thöïc trong thöïc teá. Chính gioïng noùi khieâm toán vaø thaáu suoát coõi loøng cuûa Ñöùc Kitoâ leân tieáng, hoâm nay cuõng nhö hoâm qua vaø coøn hôn hoâm qua nöõa, raèng "haõy ñeán". Töï do ñöôïc ñaët tröôùc thaùch thöùc cao nhaát : chính laø thaùch thöùc hieán daâng quaûng ñaïi vaø hy sinh" (102).

Söï daâng hieán töï do taïo thaønh haït nhaân thieát thaân nhaát cuûa lôøi con ngöôøi ñaùp laïi tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa. Söï hieán daâng aáy tìm ñöôïc maãu möïc tuyeät vôøi khoân saùnh, hay ñuùng hôn tìm gaëp coäi reã soáng ñoäng trong söï hieán daâng töï do cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ keû ñaàu tieân ñöôïc goïi. Ngaøi ñaõ hieán daâng chính mình ñeå laøm theo yù Chuùa Cha : "Neân khi ñaõ vaøo theá gian, Ñöùc Kitoâ thöa raèng "Chuùa khoâng theøm hieán teá, leã chay, nhöng Ngaøi ñaõ taùc taïo thaân con... Neân con môùi thöa : Naøy ñaây con ñeán ñeå thöïc thi yù Ngaøi" (Dt 10,57).

Trong söï hieäp thoâng maät thieát vôùi Ñöùc Kitoâ, Ñöùc Trinh nöõ Maria chính laø moät thuï taïo ñaõ soáng ôn goïi caùch troïn veïn nhaát, hôn haún baát cöù thuï taïo naøo khaùc, bôûi vì khoâng ai ñaõ ñaùp traû tình yeâu bao la cuûa Thieân Chuùa baèng moät tình yeâu cao caû nhö Meï (103).

37 "Nhöng nghe nhöõng lôøi aáy, chaøng sa saàm neùt maët vaø buoàn baû boû ñi, vì chaøng coù nhieàu cuûa caûi" (Mc 10,22). Chaøng thanh nieân nhaø giaøu trong Tin möøng khoâng ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa Ñöùc Gieâsu. Vieäc naøy nhaéc nhôû cho chuùng ta veà nhöõng trôû ngaïi lôùn coù theå laøm taét ngheõn hoaëc gaây caûn trôû lôøi ñaùp töï do cuûa con ngöôøi : khoâng chæ nhöõng cuûa caûi vaät chaát coù theå ñoùng cöûa taâm hoàn con ngöôøi tröôùc nhöõng giaù trò cuûa Thaùnh Linh vaø nhöõng ñoøi hoûi caên baûn cuûa Nöôùc Chuùa, song moät soá ñieàu kieän xaõ hoäi vaø vaên hoùa thôøi nay cuõng coù theå taïo ra nhieàu ñe doïa vaø aùp ñaët nhöõng caùch nhìn leäch laïc sai laàm veà baûn tính ñích thöïc cuûa ôn goïi, baèng caùch laøm cho ngöôøi ta khoù hoaëc khoâng theå ñoùn nhaän vaø hieåu ñuùng veà ôn goïi.

Nhieàu ngöôøi coù moät yù töôûng veà Thieân Chuùa raát khaùi quaùt vaø mô hoà, gaàn nhö moät hình thöùc loøng ñaïo khoâng coù Thieân Chuùa, trong ñoù Thieân YÙ ñöôïc coi nhö moät ñònh maïng baát khaû di dòch maø con ngöôøi chæ coøn bieát thuï ñoäng vaø nhaãn nhuïc tuaân theo. Nhöng ñoù khoâng phaûi laø khuoân maët Thieân Chuùa maø Ñöùc Gieâsu Kitoâ muoán maëc khaûi cho chuùng ta. Thöïc ra Thieân Chuùa laø Cha, moät ngöôøi Cha vôùi moät tình yeâu vónh cöûu vaø aân caàn ñaõ keâu goïi con ngöôøi vaø ñaøm ñaïo vôùi con ngöôøi trong moät cuoäc ñoái thoaïi tuyeät vôøi vaø thöôøng xuyeân, ñeå môøi goïi con ngöôøi chia seû chính ñôøi soáng thaàn linh cuûa Ngaøi trong tö caùch laø con. Haún nhieân, do caùch nhìn sai laïc veà Thieân Chuùa neân con ngöôøi khoâng theå nhaän bieát söï thaät veà chính mình, vaø vì khoâng nhaän ra ñöôïc giaù trò ñích thöïc cuûa ôn goïi caû trong nhaän thöùc laãn trong cuoäc soáng neân ñieàu duy nhaát coù theå caûm nhaän ñöôïc ñoù laø coi ôn goïi nhö moät gaùnh naëng bò aùp ñaët, khoâng sao chòu noåi.

Cuõng theá, moät soá yù töôûng sai laïc veà con ngöôøi, thöôøng ñöôïc hoã trôï bôûi nhöõng laäp luaän töï cho laø trieát lyù hoaëc khoa hoïc, ñoâi khi daãn con ngöôøi tôùi choã hieåu laàm raèng cuoäc soáng vaø töï do cuûa mình laø hoaøn toaøn bò chi phoái bôûi nhöõng nhaân toá ngoaïi taïi thuoäc phaïm vi giaùo duïc taâm lyù, vaên hoùa hoaëc xaõ hoäi. Roài cuõng coù khi ngöôøi ta hieåu töï do laø quyeàn töï quyeát tuyeät ñoái, laø nguoàn goác duy nhaát vaø toái haäu cuûa nhöõng choïn löïa caù nhaân, laø söï khaúng ñònh chính mình, baèng moïi giaù. Nhöng nhö theá thì khoâng theå naøo hieåu ñöôïc vaø soáng ñöôïc ôn goïi nhö moät cuoäc ñoái thoaïi töï do cuûa tình yeâu, moät tình yeâu phaùt sinh töø söï thoâng hieäp giöõa Thieân Chuùa vôùi loaøi ngöôøi, vaø chæ hoaøn thaønh khi con ngöôøi bieát töï nguyeän trao ban chính mình caùch chaân thaønh.

Trong boái caûnh hieän nay, cuõng coù khuynh höôùng suy nghó veà töông quan giöõa Thieân Chuùa vôùi con ngöôøi theo chieàu höôùng caù nhaân chuû nghóa vaø thaân maät chuû nghóa : cho raèng Thieân Chuùa môøi goïi moãi ngöôøi caùch tröïc tieáp khoâng qua trung gian cuûa coäng ñoaøn ; cho raèng muïc tieâu cuûa ôn goïi laø lôïi ích vaø phaàn roãi rieâng cuûa moãi öùng vieân, chöù khoâng phaûi laø moät söï trao ban troïn veïn chính mình cho Thieân Chuùa ñeå phuïc vuï coäng ñoaøn. Chuùng ta cuõng gaëp moät ñe doïa khaùc saâu xa hôn maø cuõng teá nhò hôn khieán ngöôøi ta khoâng nhìn ra vaø vui veû ñoùn nhaän chieàu kích Giaùo hoäi ñaõ ñöôïc khaéc ghi caùch töï nhieân trong moïi ôn goïi kitoâ höõu, vaø ñaëc bieät trong ôn

goïi linh muïc. Thöïc vaäy, nhö Coâng ñoàng nhaéc nhôû, chöùc linh muïc thöøa taùc coù ñöôïc yù nghóa chaân thöïc vaø thöïc hieän ñöôïc söï thaät troïn veïn cuûa noù laø do söï phuïc vuï coäng ñoaøn, laøm cho coäng ñoaøn kitoâ vaø chöùc linh muïc giaùo daân ñöôïc lôùn leân (104)

Boái caûnh vaên hoùa maø chuùng ta vöøa nhaéc laïi vaãn coøn aûnh höôûng treân caùc kitoâ höõu vaø ñaëc bieät treân nhöõng ngöôøi treû. Noù giuùp ta hieåu ñöôïc taàm möùc roäng lôùn cuûa côn khuûng hoaûng ôn goïi linh muïc, moät côn khuûng hoaûng maø ngay töø ñaàu vaø suoát quaù trình phaùt trieån coù lieân quan ñeán nhieàu côn khuûng hoaûng traàm troïng veà ñöùc tin. Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi ñoàng ñaõ minh nhieân tuyeân caùo raèng cuoäc khuûng hoaûng ôn goïi linh muïc coù nhöõng nguoàn goác saâu xa trong moâi tröôøng vaên hoùa, naõo traïng vaø caùch soáng ñaïo cuûa caùc kitoâ höõu (105).

Vì theá muïc vuï ôn goïi cuûa Giaùo hoäi phaûi caáp baùch, quyeát lieät vaø tieân quyeát quan taâm tôùi vieäc xaây döïng laïi "naõo traïng kitoâ" ñöôïc sinh ra vaø naâng ñôõ bôûi ñöùc tin. Hôn bao giôø heát, coâng taùc Phuùc aâm hoùa phaûi nhaèm trình baøy moät caùch khoâng meät moûi khuoân maët thöïc cuûa Thieân Chuùa nhö moät Ngöôøi Cha, Ñaáng maø trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ keâu goïi moãi ngöôøi chuùng ta. Vieäc phuùc aâm hoùa cuõng phaûi cho thaáy yù nghóa chaân chính cuûa söï töï do con ngöôøi nhö laø nguyeân lyù vaø laø söùc maïnh cuûa vieäc trao ban chính mình moät caùch ñaày traùch nhieäm. Chæ nhö theá ñoù thì môùi coù ñöôïc nhöõng neàn taûng chaéc chaén caàn thieát khieán cho moïi ôn goïi, keå caû ôn goïi linh muïc, coù theå ñöôïc nhaän ra trong söï thaät cuûa noù, ñöôïc yeâu meán trong veû ñeïp cuûa noù, vaø ñöôïc soáng moät caùch quaûng ñaïi troïn veïn vaø vui möøng saâu saéc.

IV. Noäi dung cuûa muïc vuï ôn goïi vaø nhöõng phöông tieän saün coù

38 Chaéc haún ôn goïi laø moät maàu nhieäm khoân doø naèm trong töông quan maø Thieân Chuùa ñaõ thieát laäp vôùi con ngöôøi, moái töông quan ñoäc nhaát vaø voâ tieàn khoaùng haäu ; ñoù laø moät maàu nhieäm ñöôïc caûm nhaän nhö moät lôøi keâu goïi ñang chôø caâu traû lôøi xuaát phaùt töø thaúm saâu cuûa yù thöùc, töùc laø "cung thaùnh nôi con ngöôøi moät mình vôùi Thieân Chuùa vaø ôû ñoù tieáng Ngaøi ñöôïc con ngöôøi laéng nghe" (106). Tuy nhieân ñieàu ñoù khoâng loaïi tröø chieàu kích coäng ñoaøn vaø ñaëc bieät chieàu kích Giaùo hoäi cuûa ôn goïi ; Giaùo hoäi cuõng thöïc söï coù maët vaø haønh ñoäng trong ôn goïi cuûa moïi linh muïc.

Ñeå phuïc vuï cho ôn goïi linh muïc vaø cuoäc haønh trình cuûa ôn goïi aáy, nghóa laø söï sinh ra, vieäc bieän phaân vaø thaùp tuøng ôn goïi, Giaùo hoäi coù theå tìm thaáy moät thí duï nôi Anreâ, moät trong hai moân ñeä ñaàu tieân ñi theo Ñöùc Gieâsu. Chính Anreâ ñaõ keå cho anh mình raèng "Chuùng toâi ñaõ gaëp ñöôïc Ñaáng Messia (töùc laø Ñöùc Kitoâ)" (Ga 01,41). Lôøi keå aáy ñaõ môû ñöôøng cho gaëp gôõ : "Vaø oâng daãn anh mình ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu" (Ga 01,42). Ñaõ haún khoâng hoà nghi gì veà saùng kieán tuyeät ñoái töï do vaø quyeát ñònh toái thöôïng cuûa Ñöùc Gieâsu, vì chính Ngaøi ñaõ goïi Simon vaø ñaët teân môùi cho oâng : "Ñöùc Gieâsu nhìn oâng maø noùi "Con laø Simon con cuûa Gioan, con seõ ñöôïc goïi

teân laø Keâpha (nghóa laø Ñaù)" (Ga 01,42), nhöng Anreâ cuõng coù phaàn trong saùng kieán aáy vì oâng ñaõ daãn anh mình tôùi gaëp Ñöùc Gieâsu.

"Vaø oâng daãn anh mình ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu". Theo moät nghóa naøo ñoù, ñaây chính laø coát loõi cuûa muïc vuï ôn goïi qua ñoù Giaùo hoäi troâng nom cho caùc ôn goïi sinh ra vaø taêng tröôûng, baèng caùch söû duïng nhöõng ôn ban vaø nhöõng traùch nhieäm, nhöõng ñoaøn suûng vaø taùc vuï nhaän ñöôïc töø Ñöùc Kitoâ vaø Thaùnh Linh cuûa Ngaøi. Vôùi tö caùch laø daân tö teá, ngoân söù vaø vua, Giaùo hoäi coù traùch nhieäm coå voõ vaø phuïc vuï cho caùc ôn goïi linh muïc ñöôïc sinh ra vaø tröôûng thaønh, baèng lôøi caàu nguyeän vaø ñôøi soáng bí tích, baèng vieäc loan baùo Lôøi Chuùa vaø giaùo duïc ñöùc tin, döôùi aûnh höôûng vaø chöùng taù cuûa ñöùc aùi.

Trong tö caùch vaø traùch nhieäm laø daân tö teá, Giaùo hoäi chæ cho ngöôøi ta thaáy raèng caàu nguyeän vaø cöû haønh phuïng vuï laø nhöõng nhòp chuû yeáu vaø ñaàu tieân cuûa muïc vuï ôn goïi. Thöïc vaäy, ñöôïc nuoâi döôõng baèng Lôøi Chuùa, lôøi caàu nguyeän kitoâ giaùo taïo neân moät khoâng gian lyù töôûng cho moãi ngöôøi coù theå khaùm phaù yù nghóa thaät cuûa caùi mình "laø", vaø caên tính cuûa döï ñònh soáng duy nhaát maø Thieân Chuùa hình thaønh nôi mình. Do ñoù caàn phaûi giaùo duïc thanh thieáu nieân ñeå chuùng bieát trung thaønh vôùi vieäc caàu nguyeän vaø suy gaãm Lôøi Chuùa : trong thanh laëng vaø laéng nghe, chuùng seõ coù theå caûm nhaän ñöôïc tieáng Chuùa môøi goïi chuùng, nhanh choùng vaø quaûng ñaïi ñi theo Ngaøi tôùi chöùc linh muïc.

Giaùo hoäi phaûi haèng ngaøy ñoùn nhaän lôøi môøi goïi khaån thieát vaø caáp baùch cuûa Ñöùc Gieâsu : "Haõy xin chuû ruoäng sai thôï ñeán gaët luùa" (Mt 09,38). Vaâng leänh Chuùa, Giaùo hoäi khieâm nhöôøng tuyeân xöng ñöùc tin : bôûi vì trong khi caàu xin cho coù nhöõng ôn goïi maø Giaùo hoäi bieát laø raát caàn gaáp cho söùc soáng vaø söù maïng cuûa mình, Giaùo hoäi nhìn nhaän raèng ôn goïi laø do Chuùa ban neân phaûi tin töôûng caàu xin khoâng ngöøng. Lôøi caàu nguyeän naøy laø baûn leà cuûa moïi muïc vuï ôn goïi, neân khoâng chæ töøng ngöôøi maø caû coäng ñoaøn Giaùo hoäi ñeàu phaûi caàu nguyeän. Chaúng ai hoà nghi veà taàm quan troïng cuûa nhöõng saùng kieán ñoäng vieân caàu nguyeän, toå chöùc nhöõng buoåi caàu nguyeän cho ôn goïi, ngaøy ôn goïi treân theá giôùi. Nhöng ngaøy nay lôøi caàu nguyeän cho coù ôn goïi phaûi vöôït qua thoùi quen thoâng thöôøng, phaûi ñöôïc toaøn theå Giaùo hoäi chia seû. Coù ñöôïc theá ta môùi coù theå soáng laïi kinh nghieäm cuûa caùc Toâng ñoà nôi phoøng tieäc ly ñaõ hôïp nhaát vôùi Ñöùc Maria caàu xin Thaùnh linh ngöï xuoáng (Cv 01,14) ñeå Ngaøi tieáp tuïc khôi leân trong daân Chuùa "nhöõng linh muïc maø theá giôùi ñang caàn, ñeå phuïc vuï cho vieäc caàu nguyeän, cho Hieán leã Taï ôn vaø cho vieäc loan baùo Tin möøng Ñöùc Kitoâ" (107).

Vì laø choùp ñænh vaø laø nguoàn phaùt sinh söùc soáng cuûa Giaùo hoäi (108) vaø caùch rieâng cuûa lôøi nguyeän kitoâ giaùo, Phuïng vuï cuõng coù vai troø thieát yeáu vaø öu tieân trong muïc vuï ôn goïi. Thöïc vaäy, Phuïng vuï laø kinh nghieäm soáng ñoäng cuûa ôn Chuùa ban vaø laø tröôøng daïy ñaùp laïi tieáng Ngaøi keâu goïi. Moïi cuoäc cöû haønh PV, nhaát laø cöû haønh Hieán leã Taï ôn, ñeàu phaùt sinh nhieàu hieäu quaû. PV maëc khaûi cho ta göông maët

thaät cuûa Thieân Chuùa, cho ta thoâng hieäp vaøo maàu nhieäm Vöôït Qua, töùc laø Giôø maø vì ñoù Ñöùc Gieâsu ñaõ ñeán theá gian vaø ñaõ töï do töï yù tieán veà Giôø ñoù vì vaâng theo lôøi keâu goïi cuûa Chuùa Cha (x. Ga 13,01) ; sau cuøng PV cho chuùng ta thaáy göông maët cuûa Giaùo hoäi nhö moät daân tö teá vaø moät coäng ñoaøn lieân keát chaët cheõ vôùi nhau qua nhöõng ñaëc suûng vaø nhöõng ôn goïi mang tính ña daïng vaø boå sung cho nhau. Hieán leã ñeàn toäi cuûa Ñöùc Kitoâ maø Giaùo hoäi cöû haønh maàu nhieäm khieán cho söï ñau khoå trong cuoäc soáng khi ñöôïc keát hôïp vôùi Ñöùc Gieâsu coù ñöôïc moät giaù trò ñaëc bieät cao quyù. Caùc nghò phuï THÑ keâu môøi chuùng ta ñöøng bao giôø queân raèng "baèng caùch hieán daâng nhöõng ñau khoå haèng ngaøy, ngöôøi kitoâ höõu beänh taät daâng hieán chính mình laøm leã vaät cho Thieân Chuùa, theo göông Ñöùc Kitoâ ñaõ hieán teá chính mình cho taát caû chuùng ta" (x. Ga 17,19). vaø raèng "daâng hieán nhöõng ñau khoå theo yù höôùng ñoù coù lôïi ích raát lôùn cho vieäc coå voõ caùc ôn goïi" (109).

39 Trong khi thi haønh söù maïng ngoân söù, Giaùo hoäi caûm thaáy coù traùch nhieäm loan baùo vaø toû cho ngöôøi ta hieåu yù nghóa kitoâ giaùo cuûa ôn goïi. Hoaëc noùi caùch khaùc, hieåu "Tin möøng cuûa ôn goïi". Trong laõnh vöïc naøy Giaùo hoäi cuõng nhaän thaáy söï caáp baùch cuûa lôøi Thaùnh Phaoloâ "Khoán cho toâi neáu toâi khoâng loan baùo Tin möøng" (1Cr 09,16). Lôøi caûnh giaùc naøy tröôùc tieân phaûi ñaùnh ñoäng chuùng ta laø nhöõng muïc töû, vaø ñoàng thôøi cuõng phaûi thöùc tænh taát caû nhöõng nhaø giaùo duïc trong Giaùo Hoäi. Coâng taùc rao giaûng vaø huaán giaùo phaûi luoân neâu roõ nhöõng töông quan maät thieát vôùi ôn goïi : Lôøi Chuùa ban cho caùc tín höõu aùnh saùng caàn thieát ñeå thaáy raèng cuoäc soáng laø moät caâu ñaùp traû cho lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa, vaø giuùp hoï bieát duøng ñöùc tin maø ñoùn nhaän ôn Thieân Chuùa keâu goïi hoï.

Nhöõng ñieàu treân, tuy quan troïng vaø thieát yeáu nhöng vaãn chöa ñuû, coøn phaûi coù moät "söï rao giaûng tröïc tieáp veà maàu nhieäm cuûa ôn goïi trong Giaùo Hoäi, veà giaù trò cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc vaø söï khaån thieát cuûa noù ñoái vôùi daân Chuùa" (110). Neáu hoaït ñoäng huaán giaùo ñöôïc toå chöùc chu ñaùo vaø môû roäng cho taát caû moïi phaàn töû trong Giaùo hoäi thì seõ xoùa tan moïi nghi ngaïi, deïp saïch nhöõng yù töôûng moät chieàu leäch laïc veà taùc vuï linh muïc, ñoàng thôøi môû roäng cöûa loøng caùc tín höõu ñoùn nhaän ôn Chuùa vaø taïo neân nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho nhieàu ôn goïi phaùt sinh. Ñaõ ñeán luùc phaûi can ñaûm noùi veà ñôøi linh muïc nhö moät giaù trò cao quyù, moät daùng veû tuyeät vôøi vaø ñaùng traân troïng cuûa ñôøi kitoâ höõu. Ñoái vôùi nhöõng thanh nieân naøo coù nhöõng khaû naêng thích hôïp, caùc nhaø giaùo duïc vaø ñaëc bieät laø caùc linh muïc khoâng neân ngaïi duøng nhöõng lôøi roõ raøng vaø maïnh meõ ñeå khuyeán khích hoï ñi theo ôn goïi linh muïc. Khuyeán khích nhö theá khoâng phaûi laø xaâm phaïm töï do cuûa chuùng, traùi laïi, ñoù chính laø taïo cô hoäi ñuùng luùc cho chuùng coù dòp ñöa ra caâu traû lôøi töï do vaø ñích thöïc. Lòch söû cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa bieát bao ôn goïi linh muïc - ñaõ chôùm nôû trong tuoåi coøn non treû - cho thaáy bieát bao ôn goïi ñaõ sinh ra nhôø söï soáng gaàn vôùi linh muïc vaø nhôø lôøi noùi cuûa moät linh muïc : ñoù laø nhöõng lôøi chöùng cuï theå khôi leân nhöõng caâu hoûi vaø ñöa ñeán nhöõng quyeát ñònh döùt khoaùt.

40 Laø daân vöông giaû, Giaùo hoäi bieát mình caém reã trong "luaät cuûa Thaùnh Linh Ñaáng ban söï soáng" (Rm 08,02) vaø ñöôïc Thaùnh linh taùc ñoäng. Maø luaät naøy chuû yeáu laø luaät baùc aùi (x. Gcb 02,08) hoaëc luaät töï do (x. Gcb 01,25). Vì theá, khi naøo Giaùo hoäi ñöa moïi tín höõu tôùi khaùm phaù vaø soáng ôn goïi cuûa mình trong töï do, vaø hoaøn taát ôn goïi aáy trong ñöùc aùi thì keå nhö Giaùo hoäi laøm troøn söù maïng cuûa mình.

Trong nhieäm vuï giaùo duïc, Giaùo hoäi ñaëc bieät quan taâm khôi daäy nôi thanh nieân öôùc muoán vaø khao khaùt ñi theo saùt Ñöùc Gieâsu Kitoâ trong moïi vieäc. Coâng cuoäc giaùo duïc, vì lieân keát tôùi coäng ñoaøn Kitoâ, neân cuõng phaûi nhaèm tôùi moãi ngöôøi : thöïc vaäy, Thieân Chuùa môøi goïi moãi ngöôøi, vaø Thaùnh Linh ngöï ôû trong loøng moãi moân ñeä (x. 1Ga 03,24) luoân ban cho moãi kitoâ höõu nhöõng ôn rieâng khaùc nhau vaø nhöõng bieåu hieän rieâng bieät. Vì vaäy moãi ngöôøi phaûi ñöôïc Giaùo hoäi giuùp ñoùn nhaän ôn Chuùa ban rieâng cho mình nhö moät caù nhaân ñoäc nhaát vaø khoâng thay theá ñöôïc, moãi ngöôøi phaûi ñöôïc Giaùo hoäi giuùp laéng nghe Lôøi Thaùnh Linh Thieân Chuùa noùi vôùi mình.

Trong vieãn töôïng ñoù, moái quan taâm tôùi ôn goïi linh muïc cuõng coù theå dieãn taû qua söï cöông quyeát ñeà nghò vieäc linh höôùng (vieäc thaùp tuøng thieâng lieâng). Caàn phaûi taùi khaùm phaù giaù trò cuûa truyeàn thoáng linh höôùng, moät truyeàn thoáng ñaõ mang laïi raát nhieàu keát quaû quyù baùu trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi. Trong moät soá tröôøng hôïp nhaát ñònh vaø trong nhöõng ñieàu kieän roõ raøng, vieäc linh höôùng coù theå ñöôïc boå tuùc baèng nhöõng hình thöùc phaân tích hoaëc nhöõng trôï giuùp taâm lyù, nhöng khoâng bao giôø ñöôïc thay theá bôûi nhöõng thöù ñoù (111). Caùc thanh thieáu nieân seõ ñöôïc môøi khaùm phaù vaø quyù chuoäng ôn ban linh höôùng, tìm laïi vaø caûm nghieäm ôn ban ñoù qua vieäc tin töôûng vaø thöôøng xuyeân ñeán nhôø caùc nhaø giaùo duïc höôùng daãn mình trong ñöùc tin. Veà phaàn mình, caùc linh muïc cuõng phaûi laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân coáng hieán thôøi giôø vaø nghò löïc cho coâng cuoäc giaùo duïc vaø linh höôùng aáy : caùc ngaøi seõ chaúng bao giôø phaûi hoái tieác vì ñaõ phaûi boû qua nhieàu vieäc khaùc duø raát ñeïp vaø höõu ích ñeå laøm coâng vieäc hôïp taùc vôùi Thaùnh Linh nhaèm soi loái vaø höôùng daãn nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa keâu goïi.

Muïc tieâu cuûa giaùo duïc kitoâ giaùo laø nhaèm ñaït tôùi "söï thaønh toaøn cuûa Ñöùc Kitoâ" (Ep 04,13) nhôø taùc ñoäng cuûa Thaùnh Linh. Ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän khi ngöôøi ta bieát noi göông vaø chia seû ñöùc aùi cuûa Ñöùc Kitoâ maø laøm cho caû cuoäc ñôøi mình trôû thaønh phuïc vuï vì yeâu (x. Ga 13,14-15), baèng caùch hieán daâng cho Thieân Chuùa moät phuïng töï thieâng lieâng ñeïp loøng Ngaøi (x. Rm 12,01) vaø hieán mình phuïc vuï anh em. Phuïc vuï vì yeâu, chính laø yù nghóa neàn taûng cuûa moïi ôn goïi, ñaëc bieät laø cuûa ôn goïi linh muïc, vì linh muïc laø ngöôøi ñöôïc keâu goïi soáng trieät ñeå ñöùc aùi muïc töû cuûa Ñöùc Gieâsu, Vò Muïc Töû toát ñaõ hieán maïng soáng mình cho ñoaøn chieân" (Ga 10,11)

Vì theá muïc vuï ôn goïi ñích thöïc laø khoâng ngöøng giaùo duïc thanh thieáu nieân cho chuùng thích daán thaân, bieát phuïc vuï nhöng khoâng, bieát hy sinh, queân mình khoâng ñieàu kieän. Söï tình nguyeän laø ñieàu loâi cuoán nhieàu ngöôøi treû. Kinh nghieäm veà söï

tình nguyeän ñoù laø ñieàu höõu ích, mieãn laø söï tình nguyeän aáy do nhöõng giaù trò Tin möøng thuùc ñaåy, coù khaû naêng giaùo duïc mình bieát bieän phaân nhöõng nhu caàu, ñöôïc soáng moãi ngaøy vôùi loøng taän tuïy vaø trung thaønh, höôùng môû vaø ñoùn nhaän nhöõng baát ngôø cuûa moät söï daán thaân döùt khoaùt trong ñôøi soáng thaùnh hieán, moät söï daán thaân ñöôïc nuoâi döôõng baèng caàu nguyeän. Coù nhö theá söï tình nguyeän môùi laø moät naâng ñôõ vöõng chaéc cho moät ñôøi daán thaân voâ vò lôïi vaø laøm cho ñöông söï nhaïy caûm hôn tröôùc tieáng Chuùa coù theå keâu goïi hoï leân chöùc linh muïc. Traùi vôùi ngöôøi thanh nieân nhaø giaøu, keû tình nguyeän coù theå ñoùn nhaän lôøi goïi ñaày yeâu thöông cuûa Ñöùc Gieâsu (x. Mc 10,21), anh coù theå ñoùn nhaän bôûi vì cuûa caûi cuûa anh ñaõ goàm trong vieäc anh saün saøng trao ban chính mình cho ngöôøi khaùc vaø trong söï "maát maùt" chính cuoäc soáng cuûa mình.

V. Taát caû chuùng ta ñeàu coù traùch nhieäm veà ôn goïi linh muïc

41 Ôn goïi linh muïc laø moät ôn Chuùa ban cho neân chaéc chaén ñoù laø moät ñieàu raát toát laønh cho keû ñöôïc Chuùa goïi. Nhöng ñoù cuõng laø moät ôn cho toaøn theå Giaùo hoäi cho neân noù cuõng laø ñieàu toát laønh cho ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Giaùo Hoäi. Vì vaäy Giaùo hoäi phaûi gìn giöõ, quyù chuoäng vaø yeâu meán noù : Giaùo hoäi coù traùch nhieäm laøm cho nhöõng ôn goïi linh muïc ñöôïc sinh ra vaø tröôûng thaønh. Do ñoù ngöôøi thuû vai chính nhö chuû theå tích cöïc cuûa muïc vuï ôn goïi chính laø coäng ñoaøn Giaùo Hoäi, töùc laø cuûa Giaùo hoäi toaøn caàu, giaùo hoäi ñòa phöông cho tôùi caùc xöù ñaïo vaø moïi thaønh phaàn daân Chuùa.

Ngaøy nay hôn bao giôø heát moïi ngöôøi caàn xaùc tín raèng taát caû moïi thaønh phaàn Giaùo hoäi khoâng tröø ai ñeàu ñöôïc Chuùa ban ôn vaø giao traùch nhieäm quan taâm tôùi ôn goïi. Coâng ñoàng Vatican II ñaõ khaúng ñònh heát söùc roõ raøng raèng "taïo thuaän lôïi cho nhöõng ôn goïi linh muïc gia taêng laø boån phaän cuûa toaøn theå coäng ñoaøn Kitoâ, vaø coäng ñoaøn Kitoâ phaûi chu toaøn boån phaän naøy tröôùc heát baèng moät cuoäc soáng ñaày traøn tính kitoâ" (112). Chæ treân neàn taûng cuûa nieàm xaùc tín naøy, muïc vuï ôn goïi môùi coù theå laø muïc vuï ôn goïi thöïc söï coù tính Giaùo Hoäi, vaø môùi coù theå trieån khai hoaït ñoäng coù phoái hôïp haøi hoøa, ñoàng thôøi söû duïng nhöõng toå chöùc ñaëc bieät vaø nhöõng coâng cuï thích hôïp cho söï thoâng hieäp vaø ñoàng traùch nhieäm.

Keû coù traùch nhieäm ñaàu tieân veà muïc vuï ôn goïi linh muïc chính laø giaùm muïc (113). Ñoù laø traùch nhieäm cuûa baûn thaân giaùm muïc cho duø Ngaøi coù theå vaø phaûi söû duïng nhieàu coäng söï vieân. Ngaøi laø moät ngöôøi cha vaø laø moät ngöôøi baïn trong linh muïc ñoaøn cuûa ñòa phaän, ngaøi phaûi duy trì tính lieân tuïc cuûa ñoaøn suûng vaø cuûa taùc vuï linh muïc qua vieäc ñaët tay ñeå laøm cho taùc vuï linh muïc theâm söùc maïnh môùi. Ngaøi phaûi laøm sao cho quan taâm veà ôn goïi luoân ñöôïc löu yù trong toaøn boä muïc vuï thoâng thöôøng, hôn nöõa, cho quan taâm aáy thaám nhaäp vaø ñoàng hoùa vôùi muïc vuï aáy. Chính ngaøi phaûi coå voõ vaø ñieàu phoái caùc saùng kieán nhaèm lôïi ích cho nhöõng ôn goïi (114).

Giaùm muïc bieát raèng ngaøi coù theå nhôø vaøo tröôùc heát laø söï hôïp taùc cuûa linh muïc ñoaøn. Taát caû caùc linh muïc ñeàu lieân ñôùi vaø ñoàng traùch nhieäm vôùi giaùm muïc trong vieäc tìm kieám vaø coå voõ ôn goïi linh muïc, nhö lôøi coâng ñoàng xaùc nhaän "laø nhöõng nhaø giaùo duïc ñöùc tin, caùc linh muïc phaûi lo sao cho moãi kitoâ höõu tieán tôùi söï trieån nôû ôn goïi cuûa baûn thaân mình trong Thaùnh Linh" (115). Vaø ñoù laø "moät boån phaän phaùt xuaát töø chính söù maïng linh muïc qua ñoù linh muïc chia seû moái öu tö cuûa Giaùo hoäi toaøn caàu laøm sao luoân traùnh ñöôïc tình traïng thieáu thôï trong daân Chuùa döôùi theá naøy" (116). Ñôøi soáng cuûa caùc linh muïc, söï taän tuïy tuyeät ñoái cuûa caùc ngaøi ñoái vôùi daân Chuùa, baèng chöùng cuûa caùc ngaøi veà söï phuïc vuï vì yeâu ñoái vôùi Chuùa vaø Giaùo hoäi - moät baèng chöùng ñöôïc ghi daáu Thaùnh giaù, ñöôïc chaáp nhaän trong nieàm hy voïng vaø vui möøng phuïc sinh - tình huynh ñeä ñoàng taâm nhaát trí cuûa caùc ngaøi vaø nhieät tình cuûa caùc ngaøi ñoái vôùi vieäc loan Tin möøng cho theá giôùi, ñoù laø nhöõng nhaân toá ñaàu tieân ñaày söùc thuyeát phuïc laøm phaùt sinh nhieàu ôn goïi (117).

Traùch nhieäm raát ñaëc bieät ñöôïc trao ban cho gia ñình kitoâ höõu. Do bí tích hoân phoái, gia ñình tham döï caùch ñaëc bieät vaø ñoäc ñaùo vaøo söù maïng giaùo duïc cuûa Giaùo hoäi laø Thaày vaø laø Meï. - Caùc Nghò Phuï THÑ ñaõ vieát "Gia ñình kitoâ höõu thöïc söï laø moät "giaùo hoäi taïi gia" (Lumen Gentium soá 11) cho neân luoân daâng hieán vaø tieáp tuïc daâng hieán nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc sinh ra nhöõng ôn goïi. Bôûi vì ngaøy nay hình aûnh cuûa gia ñình kitoâ höõu ñang laâm nguy cho neân caàn phaûi coi troïng vieäc muïc vuï gia ñình. Baèng caùch naøy, chính caùc gia ñình trong khi quaûng ñaïi ñoùn nhaän ôn söï soáng, seõ trôû thaønh "chuûng vieän ñaàu tieân" (Optatam Totius, soá 2), trong ñoù con caùi ngay töø buoåi ñaàu seõ coù theå sôû ñaéc yù thöùc veà loøng hieáu thaûo, veà caàu nguyeän vaø tình thöông yeâu ñoái vôùi Giaùo Hoäi" (118). Lieân tuïc vaø haøi hoøa vôùi hoaït ñoäng cuûa cha meï trong gia ñình, cuõng phaûi keå ñeán tröôøng hoïc laø "coäng ñoaøn giaùo duïc" vôùi moät döï aùn vaên hoùa coù khaû naêng soi saùng cho ôn goïi nhö moät giaù trò töï nhieân vaø cô baûn cuûa nhaân vò con ngöôøi. Theo nghóa naøy, moät ñöùc tin ñöôïc laøm giaøu bôûi tinh thaàn kitoâ giaùo (do söï coù maët minh nhieân cuûa toân giaùo trong tröôøng Nhaø nöôùc theo nhöõng quy ñònh cuûa nhaø nöôùc, hoaëc do caùc tröôøng coâng giaùo), tröôøng hoïc coù theå "ñöa vaøo ñaàu oùc thanh thieáu nieân öôùc muoán chu toaøn yù Chuùa trong baäc soáng thích hôïp nhaát cuûa moãi ngöôøi, khoâng loaïi tröø ôn goïi laøm linh muïc" (119)

Caùc tín höõu giaùo daân, ñaëc bieät caùc giaùo lyù vieân, caùc nhaø giaùo duïc vaø caùc linh hoaït vieân cuûa muïc vuï giôùi treû, moãi ngöôøi vôùi nhöõng phöông tieän vaø khaû naêng rieâng, ñeàu coù vai troø raát quan troïng trong muïc vuï ôn goïi linh muïc. Thöïc vaäy, hoï caøng hieåu saâu yù nghóa ôn goïi vaø söù maïng cuûa hoï trong Giaùo hoäi thì caøng coù theå thaáy ñöôïc giaù trò vaø tính caùch khoâng thay theá ñöôïc cuûa ôn goïi vaø söù maïng linh muïc.

Trong khuoân khoå nhöõng coäng ñoaøn ñòa phaän vaø xöù ñaïo, cuõng phaûi traân troïng vaø khuyeán khích nhöõng nhoùm suy nghó veà ôn goïi. Nhöõng thaønh vieân trong nhoùm

ñoùng goùp lôøi caàu nguyeän vaø nhöõng ñau khoå cho caùc ôn goïi linh muïc vaø tu só, cuõng nhö naâng ñôõ veà maët tinh thaàn vaø vaät chaát.

Cuõng phaûi nhaéc ôû ñaây raát nhieàu nhoùm, phong traøo vaø ñoaøn theå giaùo daân maø Thaùnh Linh ñaõ khôi daäy vaø laøm phaùt trieån trong Giaùo hoäi nhaèm laøm cho söï hieän dieän cuûa ngöôøi kitoâ höõu trong theá giôùi coù tính thöøa sai hôn. Nhöõng toå chöùc giaùo daân naøy chính laø moät moâi tröôøng heát söùc phong phuù cho ôn goïi taän hieán, laø nhöõng nôi voâ cuøng thuaän lôïi ñeå khôi daäy vaø phaùt trieån nhöõng ôn goïi. Thöïc vaäy nhieàu ngöôøi treû trong khuoân khoå nhöõng toå chöùc naøy vaø nhôø nhöõng toå chöùc naøy maø ñaõ nghe ñöôïc tieáng Chuùa goïi ñi theo ñöôøng tieán tôùi chöùc linh muïc thöøa taùc, vaø ñaõ ñaùp traû moät caùch raát quaûng ñaïi (120). Vì vaäy caàn phaûi ñeà cao giaù trò nhöõng toå chöùc aáy, ñeå, trong söï hieäp thoâng vôùi toaøn theå Giaùo hoäi vaø qua söï phaùt trieån cuûa chuùng, chuùng coù theå goùp phaàn rieâng cuûa mình vaøo söï phaùt trieån muïc vuï ôn goïi.

Nhöõng caáp baäc vaø nhöõng thaønh phaàn cuûa Giaùo hoäi daán thaân cho muïc vuï ôn goïi seõ laøm cho hoaït ñoäng cuûa hoï ñöôïc höõu hieäu hôn nöõa neáu nhö hoï giuùp cho coäng ñoaøn Giaùo hoäi baét ñaàu töø hoï ñaïo hieåu roõ hôn nöõa raèng vaán ñeà ôn goïi linh muïc tuyeät ñoái khoâng theå khoaùn traéng cho moät soá "chuyeân vieân" (caùch chung laø caùc linh muïc, vaø caùch rieâng laø nhöõng linh muïc ôû chuûng vieän), nhöng ñoù laø moät vaán ñeà soáng coøn naèm ôû chính traùi tim cuûa Giaùo Hoäi (121) do ñoù phaûi ñöôïc ñaët vaøo trung taâm tình yeâu thöông cuûa moïi kitoâ höõu ñoái vôùi Giaùo Hoäi.

Chöông V

"NGÖÔØI ÑAÕ ÑAËT NHOÙM 12 ÑEÅ HOÏ ÔÛ VÔÙI NGÖÔØI"

Huaán luyeän caùc Öùng sinh linh muïc (Ñaøo taïo khai taâm)

Soáng theo Chuùa Kitoâ nhö caùc Toâng ñoà

42 "Roài Ngöôøi leân nuùi vaø keâu laïi nhöõng keû Ngöôøi muoán. Vaø hoï ñeán vôùi Ngöôøi. Ngöôøi ñaõ ñaët nhoùm 12, ñeå hoï ôû vôùi Ngöôøi vaø ñeå Ngöôøi sai ñi rao giaûng, vaø ñöôïc quyeàn naêng tröø quæ" (Mc 03,13-15).

"Ñeå ôû vôùi Ngöôøi", nhöõng töø naøy cho ta ñoïc thaáy ñöôïc vieäc Chuùa Gieâsu "thaùp tuøng ôn goïi" caùc Toâng ñoà. Sau khi ñaõ goïi vaø tröôùc khi coù theå sai caùc oâng ñi rao giaûng, Chuùa Gieâsu ñaët cho caùc oâng moät thôøi gian huaán luyeän nhaèm giuùp caùc oâng phaùt huy moái töông giao hieäp thoâng vaø baèng höõu thaân thieát vôùi Ngöôøi. Ngöôøi daønh thôøi gian ñeå daïy doã ñaïo lyù cho caùc oâng (x. Mt 13,11) vaø Ngöôøi muoán cho caùc oâng trôû neân chöùng nhaân cho ñôøi soáng aâm thaàm caàu nguyeän cuûa Ngöôøi ñoái vôùi Chuùa Cha (x. Ga 17,01-26 ; Lc 22,39-45).

Trong moái quan taâm chaêm lo cho ôn goïi linh muïc, Giaùo hoäi moïi thôøi ñeàu theo göông Chuùa Gieâsu. Trong Giaùo Hoäi, tröôùc ñaõ coù vaø nay vaãn ñang coù nhieàu caùch thöùc cuï theå ñeå thi haønh muïc vuï ôn goïi. Coâng vieäc naøy khoâng nhöõng nhaèm bieän phaân maø coøn nhaèm "thaùp tuøng" (accompagner) ôn goïi linh muïc. Nhöng tinh thaàn laøm soáng ñoäng vaø trôï löïc cho nhöõng caùch thöùc ñoù vaãn laø moät : chæ daãn daét tôùi chöùc linh muïc nhöõng ai ñaõ ñöôïc goïi vaø ñöôïc huaán luyeän ñaày ñuû. Qua coâng vieäc huaán luyeän naøy, Giaùo hoäi chuaån bò cho hoï thöïc hieän moät söï ñaùp traû yù thöùc vaø töï do ñöa ñeán moät söï gaén boù vôùi Chuùa Kitoâ laø Ñaáng keâu goïi hoï soáng thaân thieát vôùi Ngöôøi vaø chia seû söù vuï cöùu ñoä cuûa Ngöôøi.

Döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau, chuûng vieän coù cuøng moät yù höôùng ñoù, do ñoù, tröôùc khi laø moät nôi choán, moät khoaûng khoâng gian vaät chaát, chuûng vieän laø moät khoaûng khoâng gian tinh thaàn, laø moät haønh trình cuûa cuoäc ñôøi, laø moät baàu khí thuaän tieän vaø baûo ñaûm cho moät tieán trình ñaøo taïo giuùp cho keû ñöôïc Chuùa goïi tieán ñeán chöùc linh muïc, coù ñieàu kieän nhaän ñöôïc ôn bí tích Truyeàn chöùc thaùnh ñeå trôû neân hình aûnh soáng ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ laø Ñaàu vaø laø Muïc töû cuûa Giaùo Hoäi.

Trong söù ñieäp keát thuùc khoùa hoïp THÑ, caùc nghò phuï ñaõ dieãn taû roõ raøng yù nghóa ñoäc ñaùo vaø ñaëc thuø cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc ôû chuûng vieän nhö sau : "Soáng ôû chuûng vieän laø tröôøng daïy soáng Tin möøng, coù nghóa laø soáng theo böôùc Chuùa Kitoâ nhö caùc Toâng ñoà, laø ñeå Chuùa Kitoâ khai taâm vaøo coâng vieäc phuïc vuï Chuùa Cha

vaø loaøi ngöôøi, döôùi söï soi daãn cuûa Chuùa Thaùnh Linh, laø bieán ñoåi mình trôû neân gioáng Chuùa Kitoâ laø Muïc töû toát nhaém thi haønh chöùc vuï linh muïc toát hôn trong Giaùo hoäi vaø trong theá gian. Töï ñaøo taïo höôùng ñeán chöùc linh muïc coù nghóa laø töï reøn luyeän mình cho moät söï ñaùp traû caù bieät ñoái vôùi caâu hoûi caên baûn cuûa Chuùa Kitoâ : "Con coù meán Thaày khoâng ". Ñoái vôùi ngöôøi linh muïc töông lai, lôøi ñaùp traû chæ coù theå laø söï töï hieán troïn veïn caû cuoäc ñôøi mình" (122)

Tinh thaàn ñoù khoâng khieám khuyeát trong Giaùo Hoäi. Vaán ñeà laø phieân dòch noù trong ñieàu kieän xaõ hoäi, taâm lyù, chính trò vaø vaên hoùa cuûa theá giôùi naøy nay ; nhöõng ñieàu kieän ñoù ñoåi thay vaø phöùc taïp, nhö lôøi xaùc minh cuûa caùc nghò phuï khi nhìn veà hoaøn caûnh cuûa caùc giaùo hoäi ñòa phöông. Vôùi nhöõng gioïng ñieäu phaûn aùnh öu tö ñoàng thôøi cuõng ñaày hy voïng, caùc nghò phuï ñaõ suy nghó nhieàu veà nhöõng noã löïc tìm toøi vaø thích öùng nhöõng phöông phaùp ñaøo taïo linh muïc ñang hieän haønh trong caùc giaùo hoäi cuûa mình.

Toâng huaán naøy chæ coù yù thu nhaët keát quaû cuûa vieäc laøm nôi THÑ, ñoàng thôøi muoán xaùc ñònh roõ moät soá ñieåm ñaõ ñöôïc quan taâm, muoán qui ñònh roõ nhöõng muïc tieâu khoâng theå boû qua, vaø muoán trao gôûi ñeán moïi ngöôøi söï phong phuù cuûa nhöõng kinh nghieäm tích cöïc töø nhöõng coâng cuoäc ñaøo taïo ñoù ñaây. Trong toâng huaán naøy, ta phaân bieät "ñaøo taïo khai taâm" (formation initiale) vaø "ñaøo taïo tröôøng kyø" (formation permanente), nhöng khoâng queân sôïi daây noái keát caû hai vaø bieán caû hai neân moät haønh trình duy nhaát cuûa cuoäc ñôøi kitoâ höõu vaø linh muïc. Toâng huaán baøn veà nhöõng chieàu kích cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo (nhaân baûn, thieâng lieâng, trí thöùc, muïc vuï) ; veà nôi choán ñaøo taïo, vaø giôùi traùch ñaøo taïo.

I. NHÖÕNG CHIEÀU KÍCH HUAÁN LUYEÄN 1. Huaán luyeän ñôøi soáng nhaân baûn nhö neàn moùng cuûa toaøn boä coâng cuoäc ñaøo taïo

43 "Thieáu huaán luyeän nhaân baûn ñaày ñuû, toaøn boä coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc maát ñi neàn moùng caàn thieát" (123). Lôøi caùc nghò phuï khaúng ñònh ñoù khoâng nhöõng dieãn taû moät döõ kieän luoân luoân ñöôïc lyù trí gôïi yù vaø ñöôïc kinh nghieäm xaùc minh, maø ñoù coøn laø moät ñoøi hoûi tìm gaëp lyù do saâu xa vaø ñaëc thuø cuûa noù trong chính baûn tính linh muïc vaø chöùc vuï linh muïc. Ñöôïc keâu goïi trôû neân hình aûnh soáng ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ laø Ñaàu vaø Muïc töû cuûa Giaùo hoäi ; linh muïc phaûi tìm caùch phaûn aùnh trong möùc ñoä coù theå söï hoaøn thieän nhaân baûn chieáu toûa töø Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi vaø hieån loä vôùi moät hieäu quaû khaùc thöôøng qua thaùi ñoä ñoái xöû vôùi tha nhaân, nhö taùc giaû Phuùc aâm trình baøy. Chöùc vuï linh muïc taát nhieân laø loan truyeàn lôøi Chuùa, laø cöû haønh Bí tích, laø daãn daét coäng ñoaøn kitoâ höõu nhaân danh vaø nhôø Chuùa Kitoâ, nhöng linh muïc laøm nhöõng vieäc ñoù baèng caùch ngoû lôøi vôùi nhöõng con ngöôøi cuï theå ; "Vì chöng moïi Thöôïng teá laáy giöõa loaøi ngöôøi thì ñöôïc ñaët lo vieäc caàu khaån cho loaøi ngöôøi trong moái lieân heä cuûa hoï vôùi Thieân Chuùa" (Dt 05,01). Do ñoù huaán luyeän nhaân baûn cho

linh muïc mang moät taàm quan troïng ñaëc bieät ñoái vôùi moái quan heä giöõa linh muïc vaø nhöõng ñoái töôïng cuûa söù vuï linh muïc. Ñeå cho chöùc linh muïc ñöôïc ngöôøi ta deã tín nhieäm vaø deã chaáp nhaän hôn, linh muïc caàn reøn luyeän nhaân caùch cuûa mình nhaèm trôû neân moät nhòp caàu - chôù khoâng phaûi laø moät caûn trôû - cho ngöôøi khaùc gaëp gôõ Chuùa Gieâsu Kitoâ Ñaáng cöùu ñoä con ngöôøi. Muoán theo göông Chuùa Gieâsu laø Ñaáng bieát coù gì nôi con ngöôøi ta, linh muïc nhaát thieát phaûi coù khaû naêng hieåu bieát chieàu saâu taâm trí con ngöôøi, tröïc giaùc veà nhöõng khoù khaên vaø nhöõng vaán ñeà, môû ñöôøng cho gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi, taïo ñöôïc söï tín nhieäm vaø söï hôïp taùc, phaùt bieåu nhöõng nhaän ñònh bình tónh vaø khaùch quan.

Caùc linh muïc töông lai phaûi reøn luyeän nhöõng ñöùc tính nhaân baûn caàn thieát cho vieäc kieán taïo moät nhaân caùch quaân bình, cöông nghò vaø töï do, khoâng nhöõng nhaèm vaøo moät söï trieån nôû caàn thieát vaø caân ñoái, moät söï kieän toaøn nhaân caùch, maø coøn nhaèm vaøo vieäc thi haønh chöùc vuï cuûa mình vaø vieäc phaùt huy khaû naêng vaùc laáy gaùnh naëng traùch nhieäm muïc vuï. Do ñoù caàn thieát phaûi giaùo duïc loøng quyù chuoäng söï thaät, loøng thaønh tín, loøng toân troïng con ngöôøi, yù thöùc coâng baèng, giöõ lôøi höùa, loøng thöông caûm, tính maïch laïc vaø ñaëc bieät laø tính quaân bình trong phaùn ñoaùn vaø trong ñoái xöû (124). Trong thö göûi tín höõu Philip, toâng ñoà Phaoloâ ñeà xuaát moät chöông trình giaûn ñôn vaø thieát yeáu cho vieäc ñaøo taïo nhaân baûn ñoù nhö sau : "Nhöõng gì laø chaân thaät, laø thanh cao, laø coâng minh, laø tinh tuyeàn, laø khaû aùi, laø khaû kính, nhöõng gì laø toát ñeïp trong ñöùc haïnh vaø trong lôøi khen ngôïi cuûa con ngöôøi, anh em haõy chuù troïng ñeán taát caû" (Ph 04,08). Ñieàu ñaùng chuù yù laø Phaoloâ töï giôùi thieäu vôùi caùc tín höõu nhö laø maãu möïc veà caùc ñöùc tính nhaân baûn ñoù : "Nhöõng gì anh em ñaõ thuï giaùo, ñaõ ñoùn nhaän, ñaõ nghe thaáy nôi toâi, anh em haõy ñem ra thi haønh" (Ph 04,09).

Söï giao tieáp vôùi ngöôøi khaùc coù moät taàm quan troïng ñaëc bieät. Ñoù laø moät nhaân toá thaät laø thieát yeáu cho keû ñöôïc keâu goïi ñaûm traùch moät coäng ñoaøn vaø trôû neân moät "con ngöôøi hieäp thoâng". Ñieàu ñoù ñoøi buoäc linh muïc khoâng ñöôïc töï kieâu, gaøn böôùng, hay gaây goå, maø phaûi hoøa nhaõ, nieàm nôû, ñôn thaønh trong lôøi noùi vaø trong loøng (125), khoân ngoan vaø thaän troïng, quaûng ñaïi vaø saün saøng phuïc vuï, coù khaû naêng thieát laäp vôùi keû khaùc vaø môû ra cho moïi ngöôøi nhöõng moái quan heä chaân thaønh vaø huynh ñeä, saün saøng caûm thoâng, thöù tha vaø uûi an (x. 1Tm 3,1-5 vaø Tt 1,7-9). Con ngöôøi ngaøy nay thöôøng bò chìm ngaäp trong ñaùm ñoâng quaàn chuùng vaø caûm thaáy ñôn ñoäc, nhaát laø trong nhöõng ñoâ thò taäp trung ñoâng ngöôøi, neân hoï trôû neân ngaøy caøng beùn nhaïy hôn ñoái vôùi söï hieäp thoâng : ngaøy nay hieäp thoâng trôû thaønh moät trong nhöõng daáu chæ huøng hoàn nhaát, vaø moät trong nhöõng con ñöôøng kieán hieäu nhaát cuûa söù ñieäp Tin möøng.

Vieäc huaán luyeän caùc öùng sinh laø höôùng daãn tröôûng thaønh taâm caûm (maturiteù affective) xuaát hieän trong boái caûnh ñoù nhö moät nhaân toá quan troïng vaø coù tính quyeát ñònh, nhö moät keát quaû cuûa coâng vieäc giaùo duïc höôùng ñeán tình yeâu chaân thaät vaø coù traùch nhieäm.

44 Tröôûng thaønh taâm caûm giaû thieát ta yù thöùc vò trí trung taâm cuûa tình yeâu trong cuoäc soáng con ngöôøi. Thöïc vaäy, nhö toâi ñaõ noùi trong Thoâng ñieäp Redemptor hominis, "Con ngöôøi khoâng theå soáng khi thieáu vaéng tình yeâu. Hoï seõ khoâng theå hieåu hoï laø gì, seõ caûm thaáy cuoäc ñôøi cuûa hoï laø voâ nghóa, neáu hoï khoâng ñoùn nhaän maïc khaûi tình yeâu, khoâng gaëp gôõ tình yeâu, khoâng caûm nghieäm tình yeâu, khoâng ñoàng hoùa tình yeâu, khoâng maïnh daïn tham döï vaøo tình yeâu" (126)

Tình yeâu ôû ñaây laø tình yeâu bao quaùt toaøn dieän caù vò con ngöôøi vôùi moïi chieàu kích vaø thaønh phaàn vaät lyù, taâm lyù vaø tinh thaàn, moät tình yeâu ñöôïc dieãn ñaït nôi "yù nghóa hoân nhaân" cuûa thaân theå con ngöôøi, nhôø ñoù maø con ngöôøi töï hieán cho keû khaùc vaø ñoùn nhaän hoï. Vieäc giaùo duïc giôùi tính ñuùng nghóa caàn phaûi höôùng ñeán nhaän thöùc vaø thöïc hieän chaân lyù ñoù veà tình yeâu nôi con ngöôøi. Ngaøy nay ngöôøi ta löu yù ñeán tình hình xaõ hoäi vaø vaên hoùa muø môø "taàm thöôøng hoùa giôùi tính con ngöôøi baèng caùch lyù giaûi noù vaø soáng noù moät caùch thu heïp vaø ngheøo naøn, baèng caùch chæ noái keát noù vôùi thaân xaùc vaø khoaùi laïc ích kyû" (127). Hoaøn caûnh xaùc gia ñình töø ñoù phaùt xuaát ôn goïi linh muïc thöôøng cho thaáy tình traïng huït haãng vaø ñoâi khi maát quaân bình traàm troïng veà phöông dieän naøy.

Trong boái caûnh ñoù, ñieàu khoù hôn vaø cuõng caáp thieát hôn laø baûo ñaûm cho moät coâng vieäc caáp thieát hôn laø baûo ñaûm cho moät coâng vieäc giaùo duïc giôùi tính thaät söï caù bieät vaø troïn veïn môû ñöôøng cho söï quí chuoäng ñöùc khieát tònh "laø moät nhaân ñöùc giuùp cho con ngöôøi taêng tröôûng ñích thöïc, coù khaû naêng toân troïng vaø neâu cao "yù nghóa hoân nhaân" cuûa thaân theå" (128).

Nhö theá giaùo duïc cho con ngöôøi höôùng ñeán moät tình yeâu coù traùch nhieäm vaø moät söï tröôûng thaønh taâm caûm laø ñieàu heát söùc caàn thieát cho nhöõng ai, nhö linh muïc, ñöôïc keâu goïi soáng ñoäc thaân, nghóa laø, nhôø ôn cuûa Thaùnh Thaàn vaø do töï do vaø töï nguyeän ñaùp traû, taän hieán troïn veïn tình yeâu vaø moái quan taâm cuûa mình cho Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi. Höôùng ñeán söï cam keát soáng ñoäc thaân, söï tröôûng thaønh taâm caûm caàn bieát ñöa tình yeâu noàng thaém maãn caûm vaø caù bieät ñoái vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ vaøo trong nhöõng töông quan nhaân baûn cuûa tình baèng höõu trong saùng vaø tình huynh ñeä thaâm saâu. Nhö lôøi caùc nghò phuï, "tình yeâu ñoái vôùi Chuùa Kitoâ khi ñöôïc noái daøi bôûi moät söï töï hieán phoå quaùt, coù moät taàm quan troïng heát söùc to lôùn treân con ñöôøng ñöa ñeán tröôûng thaønh taâm caûm. Nhö theá ngöôøi ñöôïc keâu goïi soáng ñoäc thaân tìm gaëp nôi söï tröôûng thaønh taâm caûm moät choã döïa vöõng chaéc ñeå soáng ñöùc khieát tònh vôùi loøng trung thaønh vaø nieàm haân hoan" (129).

AÂn ban soáng ñoäc thaân, caû ñoäc thaân ñích thöïc vaø ñaõ ñöôïc thöû luyeän, vaãn ñeå nguyeân nhöõng khuynh höôùng cuûa taâm caûm vaø nhöõng thuùc ñoäng cuûa baûn naêng. Do ñoù öùng sinh linh muïc caàn ñeán moät söï tröôûng thaønh taâm caûm giuùp cho hoï coù khaû naêng soáng khoân ngoan, soáng töø boû taát caû nhöõng gì coù theå laøm toån thöông söï tröôûng thaønh ñoù, soáng thöùc tænh veà phöông dieän theå xaùc cuõng nhö tinh thaàn vôùi moät loøng quyù troïng con ngöôøi, nam cuõng nhö nöõ, trong giao tieáp caù bieät vôùi hoï. Moät trôï löïc

quí baùu maø giaùo duïc coù theå mang laïi laø giaùo duïc höôùng ñeán tình baïn ñích thöïc theo hình aûnh nhöõng moái daây thaân aùi huynh ñeä maø chính Chuùa Gieâsu ñaõ soáng luùc sinh thôøi (x. Ga 11,05).

Tröôûng thaønh nhaân baûn vaø ñaëc bieät laø tröôûng thaønh taâm caûm ñoøi hoûi moät coâng vieäc huaán luyeän trong saùng vaø vöõng chaéc höôùng ñeán töï do, söï töï do mang nhöõng ñöôøng neùt cuûa moät loøng vaâng phuïc xaùc tín vaø chaân thaønh ñoái vôùi "Söï thaät" veà chính caùi "laø" cuûa mình, ñoái vôùi "yù nghóa" cuûa cuoäc ñôøi mình, nghóa laø ñoái vôùi söï chaân thaønh töï hieán baûn thaân, nhö laø con ñöôøng vaø laø noäi dung caên baûn cuûa vieäc kieän toaøn nhaân caùch ñích thaät (130). Ñöôïc hieåu nhö theá, töï do ñoøi hoûi con ngöôøi phaûi thaät söï laøm chuû mình, phaûi quyeát taâm vöôït thaéng nhöõng hình thöùc khaùc nhau cuûa tính ích kyû vaø cuûa chuû nghóa caù nhaân ñang ñe doïa ñôøi soáng moãi ngöôøi, phaûi saün saøng côûi môû vôùi ngöôøi khaùc, phaûi quaûng ñaïi vaø taän tuïy phuïc vuï tha nhaân. Ñieàu ñoù quan troïng cho vieäc ñaùp traû ôn goïi, ñaëc bieät laø ôn goïi linh muïc, cho vieäc soáng trung thaønh vôùi ôn goïi vaø vôùi nhöõng cam keát gaén lieàn vôùi ôn goïi, nhaát laø trong nhöõng giôø phuùt khoù khaên. Ñôøi soáng coäng ñoaøn ôû chuûng vieän coù theå laø moät trôï löïc cho tieán trình giaùo duïc höôùng ñeán moät söï töï do chính chaén vaø coù traùch nhieäm (131)

Giaùo duïc löông taâm luaân lyù gaén lieàn vôùi huaán luyeän söï töï do coù traùch nhieäm. Löông taâm luaân lyù, töø thaúm saâu cuûa baûn ngaõ, thuùc ñaåy con ngöôøi nghe theo nhöõng ñoøi buoäc luaân lyù, ñoàng thôøi noù cho thaáy yù nghóa saâu xa cuûa söï tuaân theo ñoù nhö moät söï ñaùp traû yù thöùc vaø töï do - nghóa laø do söï thuùc ñaåy cuûa tình yeâu - ñoái vôùi nhöõng yeâu caàu cuûa Thieân Chuùa vaø cuûa tình yeâu nôi Ngöôøi. Caùc Nghò phuï nhaän raèng : "Tröôûng thaønh nhaân baûn cuûa linh muïc phaûi bao goàm ñaëc bieät vieäc huaán luyeän löông taâm. Do ñoù, ñeå coù theå trung thaønh chu toaøn nhöõng boån phaän ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø Giaùo Hoäi, vaø khoân ngoan höôùng daãn löông taâm ngöôøi tín höõu, linh muïc phaûi taäp quen laéng nghe tieáng Chuùa noùi vôùi con tim, vaø taäp quen hoøa nhaäp vaøo Thaùnh yù Thieân Chuùa vôùi moät taám loøng yeâu meán vaø kieân quyeát" (132)

2. Huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh : Hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø ñi tìm Chuùa Kitoâ

45 Khi ñöôïc trieån khai trong boái caûnh cuûa moät nhaân loaïi hoïc chaáp nhaän chaân lyù troïn veïn veà con ngöôøi, coâng vieäc huaán luyeän nhaân baûn môû ñöôøng cho vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh vaø ñöôïc hoaøn chænh nôi vieäc huaán luyeän naøy. Nhôø ñöôïc Thieân Chuùa taïo thaønh vaø ñöôïc maùu Chuùa Kitoâ cöùu chuoäc, moãi ngöôøi ñöôïc môøi goïi taùi sinh "bôûi nöôùc vaø Thaùnh Thaàn" (Ga 03,05) vaø trôû neân "Con Thieân Chuùa trong ngöôøi Con cuûa Ngaøi". Chính nôi yù ñònh ñoù cuûa Thieân Chuùa maø ta tìm gaëp neàn moùng cuûa chieàu kích toân giaùo nhö thaønh phaàn caáu taïo neân caùi "laø" cuûa con ngöôøi, moät chieàu kích maø lyù trí cuõng coù theå khaùm phaù vaø nhaän ra ñöôïc : con ngöôøi höôùng môû veà sieâu vieät, veà tuyeät ñoái, vaø con tim hoï khoâng ngöøng thao thöùc cho ñeán khi ñöôïc an nghæ trong Chuùa (133)

Chính nhu caàu toân giaùo mang tính neàn taûng vöõng beàn ñoù laø nôi phaùt xuaát vaø trieån khai tieán trình giaùo duïc ñôøi soáng thuoäc linh hieåu nhö laø moät söï giao tieáp vaø hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa. Theo maïc khaûi vaø kinh nghieäm kitoâ giaùo, coâng vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh coù moät tính ñoäc ñaùo duy nhaát phaùt xuaát töø söï môùi meû cuûa Tin möøng. Thöïc teá, coâng vieäc ñoù laø coâng trình cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, noù ñoøi hoûi moät söï cam keát cuûa con ngöôøi toaøn dieän, noù môû ñöôøng cho söï hieäp thoâng thaâm saâu vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ Muïc töû toát, noù ñöa ñeán moät söï thuaän phuïc suoát ñôøi ñoái vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn, vôùi moät thaùi ñoä hieáu thaûo ñoái vôùi Thieân Chuùa Cha vaø tin töôûng gaén boù vôùi Giaùo Hoäi. Noù baét reã trong kinh nghieäm thaäp giaù ñeå coù theå ñi vaøo hieäp thoâng thaâm saâu vôùi toaøn boä maàu nhieäm vöôït qua" (134)

Nhö ta thaáy, vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh cho linh muïc töông lai cuõng laø ñieàu chung cho moïi tín höõu, nhöng noù ñoøi hoûi ñöôïc caáu truùc theo chieàu höôùng vaø ñaëc ñieåm phaùt xuaát töø caên tính vaø söù vuï linh muïc. Vaäy, ñoái vôùi moãi tín höõu, huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh ñoùng vai troø trung taâm vaø thoáng nhaát caùi "laø" vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi kitoâ höõu laø moät taïo vaät môùi ôû trong Chuùa Kitoâ vaø tieán böôùc trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Cuõng theá, ñoái vôùi moãi linh muïc, vieäc huaán luyeän ñoù laø trung taâm thoáng nhaát vaø laøm sinh ñoäng caùi "laø" vaø caùi "laøm " cuûa linh muïc. Theo nghóa ñoù, caùc nghò phuï khaúng ñònh raèng "khoâng coù huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh, thì huaán luyeän muïc vuï khoâng coù neàn taûng" (135), vaø huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh laø "nhaân toá quan troïng nhaát trong coâng cuoäc giaùo duïc caùc linh muïc töông lai" (136).

Trong haønh trình nhaát ñònh höôùng ñeán chöùc linh muïc, noäi dung chính yeáu cuûa huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh ñöôïc trình baøy roõ trong saéc leänh OT nhö sau : "Coâng vieäc huaán luyeän naøy (...) caàn ñöôïc thöïc hieän sao cho caùc chuûng sinh taäp soáng hieäp thoâng lieân læ vaø thaân thieát vôùi Thieân Chuùa Cha ; nhôø Chuùa Con laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ ; trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Nhaèm trôû neân gioáng Chuùa Kitoâ linh muïc nhôø bí tích truyeàn chöùc thaùnh, caùc chuûng sinh caàn taäp quen soáng gaén boù vôùi Ngöôøi nhö nhöõng ngöôøi baïn chaân tình. Öôùc gì caùc chuûng sinh soáng maàu nhieäm Vöôït qua cuûa ngöôøi sao cho coù khaû naêng khai taâm daân Chuùa ñöôïc giao phoù cho mình ñi vaøo maàu nhieäm ñoù. Caàn taäp cho hoï ñi tìm Chuùa Kitoâ trong vieäc trung thaønh taâm nieäm Lôøi Chuùa, tích cöïc hieäp thoâng vôùi nhöõng maàu nhieäm trong Giaùo Hoäi, haøng ñaàu laø maàu nhieäm Thaùnh Theå vaø thaàn vuï. Öôùc gì hoï cuõng ñi tìm Chuùa Kitoâ nôi Giaùo hoäi laø ngöôøi sai hoï ñi, vaø nôi nhöõng ngöôøi maø hoï ñöôïc sai ñeán, nhaát laø ngöôøi ngheøo, ngöôøi beù moïn, ngöôøi ñau yeáu beänh taät, ngöôøi toäi loãi vaø ngöôøi voâ tín. Vôùi moät taám loøng tin töôûng cuûa con thaûo, öôùc gì hoï kính meán vaø toân suøng Ñöùc Thaùnh Maria ñoàng trinh maø Chuùa Gieâsu khi haáp hoái treân thaäp giaù ñaõ giao phoù laøm meï moân ñeä Ngöôøi" (137)

46 Ñoaïn vaên cuûa Coäng ñoàng ñoù ñaùng cho ta chuù yù nghieàn ngaãm. Töø ñoù ta coù theå deã daøng phaân ñònh moät soá giaù trò vaø yeâu caàu caên baûn ñoái vôùi haønh trình thieâng lieâng ñöôïc ñeà nghò cho öùng sinh linh muïc.

Giaù trò vaø yeâu caàu soá 1 laø moät "ñôøi soáng keát hieäp maät thieát" vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ. Söï keát hieäp naøy ñöôïc xaây treân bí tích Röûa toäi ; ñöôïc nuoâi döôõng bôûi bí tích Thaùnh Theå, ñöôïc phieân dòch bôûi moät söï ñoåi môùi taâm can trong ñôøi soáng thöôøng ngaøy. Söï hieäp thoâng maät thieát vôùi Ba Ngoâi Thieân Chuùa, noùi khaùc ñi laø ñôøi soáng môùi cuûa aân suûng laøm cho mình trôû neân con caùi Thieân Chuùa, taïo neân söï "môùi meû" cuûa ngöôøi tín höõu, moät söï môùi meû traûi daøi treân caû caùi "laø" vaø caùi "laøm". Noù taïo neân huyeàn nhieäm cuoäc soáng kitoâ höõu ñöôïc ñaët döôùi söï thuùc ñaåy cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, do ñoù noù cuõng taïo neân caùi "ñaïo ñöùc" (othos) cuûa ñôøi soáng kitoâ höõu. Chuùa Gieâsu ñaõ truyeàn daïy cho chuùng ta noäi dung kyø dieäu ñoù cuûa ñôøi soáng kitoâ höõu, noäi dung laøm neân coát loõi cuûa ñôøi soáng thuoäc linh, khi Ngöôøi duøng duï ngoân caây nho vaø caønh nho : "Ta laø caây nho ñích thöïc vaø Cha Ta laø chuû vöôøn nho... Haõy ôû trong Ta, nhö Ta ôû trong caùc ngöôi. Caønh nho khoâng theå töï noù sinh traùi neáu noù khoâng gaén lieàn vôùi caây nho, caùc ngöôi laø caønh. Ai ôû trong Ta, vaø Ta ôû trong ngöôøi aáy, aét seõ sinh nhieàu traùi ; vì leõ ôû ngoaøi Ta caùc ngöôi khoâng theå laøm gì caû" (Ga 15,01 vaø 04-05).

Trong neàn vaên hoùa ngaøy nay, khoâng thieáu nhöõng giaù trò tinh thaàn vaø toân giaùo, vaø con ngöôøi duø beà ngoaøi theá naøo ñi nöõa vaãn khoâng ngöøng ñoùi khaùt Thieân Chuùa. Nhöng kitoâ giaùo thöôøng ñöôïc coi laø moät toân giaùo nhö caùc toân giaùo khaùc, hoaëc chæ coøn ñöôïc coi thuaàn tuùy laø moät thöù ñaïo ñöùc xaõ hoäi nhaèm phuïc vuï con ngöôøi. Do ñoù, söï môùi meû cuûa kitoâ giaùo, moät söï môùi meû coù söùc taïo neân söï ñaûo loän trong lòch söû khoâng phaûi laø luoân luoân ñöôïc noåi baät : söï môùi meû ñoù laø "maàu nhieäm", laø bieán coá Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi vaø ban cho nhöõng ai ñoùn nhaän Ngöôøi "quyeàn laøm Con Thieân Chuùa" (Ga 01,12) ; söï môùi meû ñoù laø aân ban vaø laø loan truyeàn moät giao öôùc caù bieät giöõa tình yeâu vaø ñôøi soáng Thieân Chuùa vôùi con ngöôøi. Caùc linh muïc töông lai chæ coù theå thoâng truyeàn cho ngöôøi khaùc tin vui gaây chaán ñoäng ñoù vaø nguoàn haïnh phuùc ñoù (x. 1Ga 01,01-04) khi chính hoï ñaõ sôû ñaéc moät hieåu bieát thaâm saâu vaø ñaõ tieán böôùc trong caûm nghieäm "maàu nhieäm" ñoù nhôø ñaõ haáp thuï moät söï huaán luyeän thích hôïp.

Vaãn nhaán maïnh tính sieâu vieät tuyeät ñoái cuûa maàu nhieäm kitoâ giaùo, baûn vaên coâng ñoàng trình baøy söï hieäp thoâng maät thieát cuûa caùc linh muïc töông lai vôùi Chuùa Gieâsu, baèng caùch theâm vaøo ñoù saéc thaùi cuûa moät tình baïn. Ñoù khoâng phaûi laø moät kyø voïng phi lyù cuûa con ngöôøi, maø giaûn ñôn laø moät aân ban voâ giaù cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng ñaõ noùi vôùi caùc Toâng ñoà raèng : "Thaày khoâng goïi anh em laø toâi tôù nöõa, vì toâi tôù khoâng bieát vieäc chuû laøm ; nhöng Thaày goïi anh em laø baïn höõu, vì taát caû nhöõng gì Thaày nghe töø Cha Thaày, Thaày ñaõ noùi cho anh em bieát" (Ga 15,15)

Baûn vaên coâng ñoàng tieáp tuïc neâu ra moät giaù trò tinh thaàn to lôùn khaùc : ñi tìm Chuùa Gieâsu. "Caàn daïy cho hoï bieát ñi tìm Chuùa Kitoâ". Ñoù laø moät ñeà taøi coå ñieån cuûa linh ñaïo kitoâ giaùo ñöôïc ôn goïi cuûa caùc Toâng ñoà minh hoïa caùch tieâu bieåu. Khi töôøng thuaät vieäc hai moân ñeä ñaàu tieân ñi theo Chuùa Gieâsu, Gioan laøm noåi baät vieäc

"ñi tìm" ñoù. Chính Chuùa Gieâsu hoûi caùc oâng : "Anh em ñi tìm gì ?" Vaø caû hai traû lôøi : "Thöa Thaày, Thaày ôû ñaâu ?" Taùc giaû Phuùc aâm tieáp : "Ngöôøi noùi vôùi hoï raèng : haõy ñeán maø xem. Hoï ñaõ ñeán vaø ñaõ thaáy nôi Ngöôøi ôû, vaø hoï ñaõ ôû laïi vôùi Ngöôøi ngaøy hoâm ñoù" (Ga 01,37-39). Theo höôùng ñoù, ñôøi soáng thuoäc linh cuûa keû chuaån bò tieán ñeán chöùc linh muïc coù moät ñænh cao laø söï ñi tìm ñoù : ñi tìm vaø gaëp thaáy Thaày, ñi theo vaø ôû laïi vôùi Ngöôøi. Trong chöùc vuï vaø ñôøi soáng linh muïc, caàn tieáp tuïc cuoäc "ñi tìm" ñoù, vì vieäc soáng noi göông Chuùa Kitoâ vaø chia seû ñôøi soáng cuûa Ngöôøi laø moät maàu nhieäm voâ taän. Cuõng moät theå aáy, caàn tieáp tuïc tìm gaëp Thaày ñeå chæ roõ Ngöôøi cho keû khaùc, ñeå gôïi leân nôi hoï söï khao khaùt ñi tìm Ngöôøi. Ñieàu ñoù chæ thöïc söï trôû neân khaû theå khi ta ñeà nghò vôùi hoï moät kinh nghieäm soáng, moät kinh nghieäm ñaùng chia seû. Ñoù laø con ñöôøng Anreâ ñaõ theo ñeå daãn anh mình laø Si-mon ñeán vôùi Chuùa Gieâsu. Taùc giaû Phuùc aâm Gioan ghi laïi nhö sau : "Saùng sôùm Anreâ gaëp anh mình laø Simon vaø noùi raèng : chuùng toâi ñaõ tìm gaëp Ñaáng Thieân Sai - Nghóa laø Ñöùc Kitoâ. Vaø oâng ñöa anh mình ñeán gaëp Chuùa Gieâsu". Vaø nhôø theá maø Simon cuõng ñöôïc goïi laøm Toâng ñoà ñi theo Chuùa Gieâsu : Chuùa Gieâsu nhìn oâng vaø noùi : Nhaø ngöôi laø Si-mon, con oâng Gioan ; Ta goïi ngöôi laø Keâ-pha, coù nghóa laø ñaù" (Ga 01,41042).

Nhöng trong ñôøi soáng thuoäc linh, ñi tìm Chuùa Gieâsu coù nghóa laø gì ? Vaø tìm gaëp ngöôøi ôû ñaâu ? "Thöa Thaày, Thaày ôû ñaâu ?". Saéc leänh OT cuûa Coâng ñoàng döôøng nhö chæ con ñöôøng coù ba ngoõ phaûi ñi : Trung thaønh taâm nieäm Lôøi Chuùa, tích cöïc tham döï nhöõng maàu nhieäm Thaùnh cuûa Giaùo Hoäi, thi haønh baùc aùi "phuïc vuï nhöõng ngöôøi beù moïn". Ñoù laø ba giaù trò vaø laø ba ñoøi hoûi lôùn xaùc ñònh noäi dung huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh cuûa caùc öùng sinh linh muïc.

47 Vieäc ñoïc vaø suy nieäm lôøi Chuùa vôùi taâm tình caàu nguyeän, vôùi moät con tim khieâm toán laéng nghe Chuùa noùi, laø moät nhaân toá chính yeáu cuûa coâng vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh. Chính nhôø aùnh saùng vaø söùc maïnh cuûa Lôøi Chuùa maø moãi ngöôøi coù theå khaùm phaù, hieåu bieát, quí chuoäng vaø ñi theo ôn goïi cuûa mình ; vaø hoaøn thaønh söù vuï ; nhö theá caû cuoäc soáng tìm gaëp yù nghóa caên baûn vaø troøn ñaày nôi söï kieän noù laø ñích ñieåm Lôøi Chuùa keâu goïi con ngöôøi vaø laø khôûi ñieåm cuûa lôøi ngöôøi ñaùp traû tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa. Quen thuoäc Lôøi Chuùa laø ñieàu thuaän lôïi cho haønh trình qui caûi vôùi caû hai nghóa sau ñaây : khoâng nhöõng khöôùc töø söï döõ ñeå gaén keát vôùi söï laønh, maø coøn laøm cho tö töôûng cuûa Thieân Chuùa lôùn leân trong con tim mình. Nhö moät ñaùp traû lôøi Chuùa, luùc ñoù ñöùc tin trôû thaønh tieâu chuaån môùi cho vieäc nhaän ñònh vaø löôïng giaù con ngöôøi vaø söï vaät, bieán coá vaø vaán ñeà.

Taát caû nhöõng ñieàu ñoù thaønh hieän thöïc khi ta laéng nghe vaø ñoùn nhaän Lôøi Chuùa trong thöïc chaát cuûa noù, vì leõ Lôøi Chuùa laøm cho ta gaëp gôõ chính Thieân Chuùa, Ñaáng ngoû lôøi vôùi con ngöôøi, laøm cho ta gaëp gôõ Chuùa Kitoâ laø Ngoâi Lôøi cuûa Thieân Chuùa, laø Söï Thaät, cuõng laø Ñöôøng vaø laø söï soáng (x. Ga 14,06) Vaán ñeà laø ñoïc Thaùnh Kinh

trong söï laéng nghe tieáng Chuùa noùi, laéng nghe Lôøi cuûa Thieân Chuùa nhö Coâng ñoàng nhaéc nhôû : "Thaùnh Kinh haøm chöùa Lôøi cuûa Thieân Chuùa, vaø vì ñöôïc linh öùng neân thaùnh kinh thaät söï laø lôøi cuûa Thieân Chuùa" (138) Coâng ñoàng coøn noùi raèng : "Trong maïc khaûi ñoù, Thieân Chuùa voâ hình (x. Col 01,15 vaø 1Tm 01,17) ngoû lôøi cuøng con ngöôøi vôùi moät tình yeâu bao la nhö ngoû lôøi vôùi nhöõng ngöôøi baïn thaân thieát (x. Xh 33,11 vaø Ga 15,14-15), Thieân Chuùa ñaøm ñaïo vôùi hoï (x.Br 03,38), nhaèm môøi goïi hoï vaø ñoùn nhaän hoï vaøo chia seû chính ñôøi soáng cuûa Ngöôøi" (139)

Hieåu bieát thaâm saâu Lôøi Chuùa, moät söï hieåu bieát ñaày yeâu thöông ñöôïc sôû ñaéc trong caàu nguyeän, laø ñieàu coù moät taàm quan troïng ñaëc bieät ñoái vôùi taùc vuï ngoân söù cuûa linh muïc ; ñoù laø moät ñieàu kieän caàn thieát cho vieäc thi haønh taùc vuï ñoù caùch ñaày ñuû, nhaát laø trong boái caûnh "Phuùc aâm hoùa môùi", moät nhieäm vuï maø Giaùo hoäi ngaøy nay ñöôïc keâu goïi chu toaøn. Coâng ñoàng cuõng môøi goïi "caùc giaùo só, haøng ñaàu laø caùc linh muïc cuûa Chuùa Kitoâ vaø taát caû nhöõng ai coù boån phaän thi haønh taùc vuï Lôøi Chuùa, nhö Phoù teá hoaëc giaùo lyù vieân phaûi baùm chaët Thaùnh kinh baèng vieäc chuyeân caàn ñoïc, hoïc hoûi, nghieân cöùu, keûo khi khoâng laéng nghe Lôøi Chuùa töø trong noäi taâm mình, hoï chæ laø ngöôøi rao giaûng Lôøi Chuùa beà ngoaøi vaø luoáng coâng (Aug. Serm). 179, 1 PL 38,966)" (140)

Söï ñaùp traû caên baûn ñoái vôùi lôøi Chuùa laø caàu nguyeän. Roõ raøng caàu nguyeän laø moät giaù trò vaø laø moät ñoøi hoûi haøng ñaàu cuûa huaán luyeän ñôøi soáng thieâng lieâng. Coâng vieäc huaán luyeän naøy nhaèm daãn ñöa öùng sinh linh muïc ñeán hieåu bieát vaø caûm nghieäm yù nghóa ñích thöïc cuûa vieäc caàu nguyeän kitoâ giaùo : laø moät gaëp gôõ sinh ñoäng vaø caù bieät vôùi Thieân Chuùa Cha, nhôø Ngöôøi Con duy nhaát cuûa Ngaøi, döôùi taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, laø moät cuoäc ñoái thoaïi tham döï vaøo cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Gieâsu vôùi Cha mình. Vaû laïi, ñoù laø moät phöông dieän chôù khoâng phaûi laø moät ñieåm phuï cuûa söù vuï linh muïc nhö laø "nhaø giaùo duïc caàu nguyeän". Nhöng linh muïc chæ coù theå huaán luyeän ngöôøi khaùc theo tröôøng caàu nguyeän Gieâsu khi chính mình ñaõ ñöôïc huaán luyeän vaø ñang tieáp tuïc töï huaán luyeän theo tröôøng ñoù. Ñoù laø ñieàu con ngöôøi ñoøi hoûi nôi linh muïc : linh muïc laø ngöôøi cuûa Thieân Chuùa, ngöôøi thuoäc veà Thieân Chuùa vaø laøm cho keû khaùc nghó veà Thieân Chuùa. Khi noùi veà Chuùa Kitoâ, thö gôûi tín höõu Do thaùi giôùi thieäu Ngöôøi nhö moät "Thöôïng teá giaøu loøng thöông caûm vaø trung thaønh vôùi vieäc nhaø Chuùa" (Dt 02,17)... Ngöôøi kitoâ höõu mong tìm gaëp nôi linh muïc khoâng nhöõng moät con ngöôøi tieáp ñoùn hoï, saün loøng laéng nghe hoï vaø bieåu toû thieän caûm ñoái vôùi hoï, maø coøn laø vaø nhaát laø moät ngöôøi giuùp hoï höôùng tìm veà Chuùa, tieán ñeán vôùi Chuùa. Do ñoù nhaát thieát linh muïc caàn ñöôïc huaán luyeän soáng thaân thieát thaâm saâu vôùi Chuùa. Nhöõng ai ñang chuaån bò laøm linh muïc phaûi hieåu raèng taát caû giaù trò ñôøi soáng linh muïc tuøy thuoäc vaøo haønh vi daâng hieán chính mình cho Chuùa Kitoâ, vaø qua Chuùa Kitoâ cho Thieân Chuùa Cha" (141)

Trong boái caûnh moät cuoäc soáng xaõ hoäi oàn aøo vaø naùo ñoäng, giaùo duïc gaây yù thöùc veà yù nghóa nhaân baûn saâu xa vaø veà giaù trò toân giaùo cuûa thanh laëng hieåu nhö moät baàu

khí tinh thaàn caàn thieát cho vieäc caûm nhaän söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa vaø cho vieäc ñeå cho söï hieän dieän ñoù thu huùt mình (x. 1V 19,11-12), quaû laø moät khoa sö phaïm caàn thieát cho vieäc caàu nguyeän.

48 Ñænh cao cuûa caàu nguyeän kitoâ giaùo laø bí tích Thaùnh theå, moät bí tích xuaát hieän nhö "ñænh cao vaø nguoàn maïch" caùc bí tích vaø phuïng vuï caùc giôø kinh. Giaùo duïc veà phuïng vuï,- hieåu theo nghóa troøn ñaày nhö moät söï tieáp hôïp vaøo maàu nhieäm Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ cheát vaø ñaõ soáng laïi, nay ñang hieän dieän vaø ñang hoaït ñoäng nôi caùc bí tích cuûa Giaùo hoäi - laø ñieàu heát söùc caàn thieát cho coâng vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh ñoái vôùi moãi ngöôøi kitoâ höõu vaø rieâng ñoái vôùi moãi linh muïc. Söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa. - coát loõi cuûa toaøn boä ñôøi soáng thuoäc linh - laø moät aân ban vaø laø moät hoa traùi cuûa caùc bí tích. Ñoàng thôøi noù coøn laø moät boån phaän vaø laø moät traùch nhieäm maø caùc bí tích trao cho töï do cuûa ngöôøi tín höõu, muïc ñích laø ñeå cho chính söï hieäp thoâng ñoù soi saùng nhöõng quyeát ñònh, nhöõng choïn löïa, nhöõng thaùi ñoä vaø nhöõng haønh ñoäng trong ñôøi soáng thöôøng ngaøy. Theo nghóa ñoù, "ôn thaùnh" "laøm môùi" ñôøi soáng kitoâ höõu laø ôn Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ cheát vaø ñaõ soáng laïi, nay ñang tieáp tuïc thoâng ban qua caùc bí tích Thaàn khí cuûa Ngöôøi, Thaàn khí Thaùnh thieän vaø thaùnh hoùa. Cuõng moät theå aáy, "luaät môùi" - luaät ñoùng vai troø höôùng daãn vaø qui ñònh ñôøi soáng kitoâ höõu, - ñöôïc caùc bí tích ghi khaéc vaøo "con tim môùi". Ñoù laø luaät yeâu thöông Thieân Chuùa vaø moïi ngöôøi anh em, nhö moät söï ñaùp traû vaø noái daøi tình thöông cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi, moät tình thöông ñöôïc caùc bí tích bieåu thò vaø thoâng truyeàn. Nhö theá ta coù theå hieåu ñöôïc giaù trò cuûa vieäc tham döï "ñaày ñuû, yù thöùc vaø tích cöïc" (142) vaøo vieäc cöû haønh caùc bí tích, nhaèm ñoùn nhaän vaø mang ra thöïc haønh aân ban "ñöùc aùi muïc töû" laø linh hoàn cuûa chöùc vuï linh muïc.

Giaù trò cuûa vieäc tham döï thaùnh leã caøng noåi baät, vì ñoù laø tham döï cuoäc töôûng nieäm leã hy teá, caùi cheát vaø cuoäc soáng laïi vinh hieån cuûa Chuùa Kitoâ, laø tham döï "bí tích cuûa loøng hieáu thaûo, daáu chæ söï hieäp nhaát, moái daây baùc aùi" (143), laø tham döï böõa tieäc Vöôït qua "nôi ñoù Chuùa Kitoâ ñöôïc ñoùn nhaän nhö löông thöïc, taâm hoàn ñöôïc traøn ñaày ôn suûng cuûa Ngöôøi, vaø vinh quang mai sau ñaõ ñöôïc ban cho ta" (144). Nhö theá, vôùi tö caùch laø thöøa taùc vieân caùc vieäc thaùnh, linh muïc laø thöøa taùc vieân Thaùnh leã hy teá (145) : vai troø cuûa linh muïc heát söùc caàn thieát, vì leõ khoâng coù linh muïc thì cuõng khoâng theå coù daâng leã taï ôn.

Ñieàu ñoù cho thaáy taàm quan troïng thieát yeáu cuûa bí tích Thaùnh Theå trong ñôøi soáng vaø chöùc vuï linh muïc, vaø do ñoù cuõng quan troïng trong huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh cuûa caùc öùng sinh linh muïc. Toâi laëp laïi caùch giaûn ñôn vaø cuï theå hôn : "ñieàu thích hôïp laø chuûng sinh tham döï moãi ngaøy vieäc cöû haønh Thaùnh leã, ñeå sau naøy hoï coi vieäc cöû haønh Thaùnh leã haèng ngaøy laø qui luaät ñôøi soáng linh muïc cuûa hoï. Hoï cuõng caàn hoïc xem vieäc cöû haønh Thaùnh leã nhö thôøi ñieåm chính yeáu trong ngaøy. Hoï caàn tham döï Thaùnh leã caùch sinh ñoäng, chôù khoâng chæ vì thoùi quen. Cuoái cuøng,

öùng sinh linh muïc caàn ñöôïc huaán luyeän coù nhöõng khuynh höôùng noäi taâm maø bí tích Thaùnh Theå laøm phaùt sinh : /1/ taâm tình bieát ôn ñoái vôùi nhöõng ôn laønh Chuùa ban cho, vì leõ Thaùnh leã laø moät vieäc taï ôn, /2/ Thaùi ñoä hieán daâng giuùp hoï keát hôïp söï töï hieán cuûa mình vôùi söï töï hieán cuûa Chuùa Kitoâ, /3/ loøng meán ñöôïc nuoâi döôõng bôûi moät bí tích laø daáu chæ söï hieäp nhaát vaø söï chia seû, /4/ loøng khao khaùt chieâm ngaém vaø toân thôø Chuùa Kitoâ hieän dieän döôùi hình baùnh vaø hình röôïu" (146)

Ngaøy nay ñieàu caáp thieát hôn bao giôø heát laø vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh phaûi giuùp khaùm phaù laïi veû ñeïp vaø nieàm vui cuûa bí tích hoøa giaûi, vì leõ neàn vaên hoùa cuûa chuùng ta. - vôùi söï ñoåi môùi nhöõng hình thöùc tinh vi nhaát cuûa söï töï bieän minh - coù nguy cô ñaùnh maát "yù thöùc veà toäi", vaø töø ñoù cuõng ñaùnh maát nieàm vui dòu ngoït cuûa vieäc xin loãi (x. Tv 51/50 ; 14) vaø cuûa vieäc gaëp gôõ Thieân Chuùa "giaøu loøng thöông caûm"(Ep 02,04). Do ñoù caàn thieát phaûi giaùo duïc nhöõng linh muïc töông lai soáng tinh thaàn saùm hoái maø Giaùo hoäi khoân ngoan gôïi yù trong nhöõng cöû haønh vaø nhöõng thì maïnh cuûa naêm phuïng vuï, moät tinh thaàn saùm hoái tìm gaëp söï troøn ñaày nôi bí tích hoøa giaûi. Töø ñoù phaùt xuaát yù nghóa cuûa khoå haïnh vaø kyû luaät noäi taâm, tinh thaàn hy sinh vaø töø boû, söï chaáp nhaän khoå cöïc vaø thaäp giaù. Nhöõng nhaân toá ñoù cuûa ñôøi soáng thuoäc linh thöôøng xuaát hieän nhö nhöõng khoù khaên to lôùn ñoái vôùi nhieàu öùng sinh linh muïc ñaõ töøng lôùn leân trong nhöõng ñieàu kieän töông ñoái deã daõi : chòu aûnh höôûng cuûa nhöõng taám göông vaø nhöõng quan ñieåm do phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi truyeàn ñaït, hoï trôû neân keùm beùn nhaäy vaø ít quan taâm ñeán nhöõng nhaân toá ñoù, caû trong nhöõng nöôùc maø giôùi treû soáng trong hoaøn caûnh baát oån vaø khaéc khoå. Vì lyù do ñoù vaø nhaát laø nhaèm noi göông Chuùa Kitoâ Muïc töû toát theå hieän "söï töï hieán trieät ñeå" nhö moät yeâu caàu cuûa chöùc linh muïc, caùc nghò phuï ñaõ noùi nhö sau : "Caàn phaûi ghi khaéc vaøo taâm khaûm yù nghóa cuûa thaäp giaù laø trung taâm cuûa maàu nhieäm Vöôït qua. Nhôø söï ñoàng hoaù vôùi Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñinh, Chuùa Kitoâ toâi tôù, theá gian coù theå tìm gaëp laïi giaù trò cuûa khoå haïnh, cuûa ñau khoå vaø cuûa caû vieäc töû ñaïo ôû ngay giöõa loøng vaên hoùa ngaøy nay, moät neàn vaên hoùa thaám nhieãm tinh thaàn theá tuïc, tính ham hoá vaø höôûng laïc " (147)

49 Vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh cuõng daïy cho bieát ñi tìm Chuùa Kitoâ nôi con ngöôøi. Taát nhieân ñôøi soáng thuoäc linh laø ñôøi soáng noäi taâm, ñôøi soáng thaân thieát vôùi Thieân Chuùa, ñôøi soáng caàu nguyeän vaø chieâm nieäm. Nhöng chính vì theá maø söï gaëp gôõ vôùi Chuùa vaø vôùi tình yeâu phuï töû cuûa Ngöôøi ñoái vôùi moïi ngöôøi, sinh ra yeâu caàu gaëp gôõ con ngöôøi, töï hieán cho hoï trong coâng vieäc khieâm toán phuïc vuï caùch voâ vò lôïi maø Chuùa Gieâsu ñaõ ñeà xuaát nhö moät chöông trình soáng khi Ngöôøi röûa chaân cho caùc Toâng ñoà : "Thaày ñaõ neân göông cho anh em ñeå anh em cuõng laøm ñieàu Thaày ñaõ laøm cho anh em" (Ga 13,15)

Huaán luyeän söï töï hieán quaûng ñaïi vaø mieãn phí, - gaëp thuaän lôïi nôi ñôøi soáng coäng ñoaøn nhö moät yeâu caàu bình thöôøng cuûa coâng cuoäc chuaån bò cho chöùc linh

muïc - laø moät ñieàu kieän caàn thieát cho keû ñöôïc goïi trôû neân trong saùng vaø bieåu loä daùng daáp ngöôøi muïc töû toát hy sinh maïng soáng mình (x. Ga 10,11-15). Chính töø goùc ñoä ñoù maø vieäc huaán luyeän phaûi trieån khai chieàu kích noäi taïi cuûa mình, chieàu kích muïc vuï hay baùc aùi. Nhö caùc Nghò phuï nhaán maïnh, loøng suøng kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu, - moät loøng suøng kính ñuùng ñaén, maõnh lieät vaø töôi thaém, - coù theå goùp phaàn vaøo coâng vieäc huaán luyeän ñoù : "ñaøo taïo linh muïc töông lai theo linh ñaïo Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu laø daãn ñöa hoï ñeán moät ñôøi soáng töông öùng vôùi tình yeâu vaø loøng caûm meán cuûa Chuùa Kitoâ linh muïc vaø Muïc töû toát, töông öùng vôùi tình thöông cuûa Ngöôøi ñoái vôùi Chuùa Cha, trong Chuùa Thaùnh Thaàn, töông öùng vôùi tình thöông cuûa Ngöôøi ñoái vôùi moïi ngöôøi ñeán ñoä hy sinh maïng soáng mình qua vieäc töï hieán teá" (148)

Do ñoù linh muïc laø con ngöôøi baùc aùi ; linh muïc ñöôïc goïi ñeå chæ daïy cho ngöôøi khaùc noi göông Chuùa Kitoâ vaø soáng giôùi luaät môùi veà tình huynh ñeä (x. Ga 15,12). Ñieàu ñoù ñoøi hoûi linh muïc phaûi ñeå cho Chuùa Thaùnh Thaàn khoâng ngöøng giaùo duïc mình soáng ñöùc aùi cuûa Chuùa Kitoâ. Theo nghóa ñoù, vieäc chuaån bò cho chöùc vuï linh muïc taát nhieân bao haøm moät söï huaán luyeän vöõng chaéc ñeå soáng ñöùc aùi, caùch rieâng soáng ñöùc aùi öu tieân cho "ngöôøi ngheøo" laø nôi maø ñöùc tin khaùm phaù söï hieän dieän cuûa Chuùa Gieâsu (x. Mt 25,40), vaø soáng bao dung thöông caûm ñoái vôùi ngöôøi toäi loãi.

Chính trong vieãn aûnh ñöùc aùi nhö moät söï töï hieán vì yeâu maø coâng vieäc giaùo duïc soáng vaâng phuïc, soáng ñoäc thaân, soáng ngheøo tìm gaëp choã ñöùng cuûa noù trong vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh cuûa linh muïc töông lai (149). Lôøi khuyeân nhuû cuûa coâng ñoàng cuõng theo höôùng ñoù : "Caùc chuûng sinh phaûi hieåu roõ raøng muïc tieâu hoï phaûi höôùng tôùi khoâng phaûi laø thoáng trò vaø danh voïng, nhöng laø troïn veïn thuoäc veà vieäc Chuùa vaø vieäc muïc vuï. Caàn phaûi ñaëc bieät quan taâm vun troàng nôi hoï söï vaâng phuïc cuûa linh muïc, söï yeâu thích moät ñôøi soáng ngheøo, tinh thaàn töø boû, ñeå hoï coù thoùi quen nhanh choùng töø boû caû nhöõng ñieàu ñöôïc pheùp nhöng khoâng thích hôïp, vaø coù thoùi quen noi göông Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñinh" (150)

50 Trong vieäc huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh cuûa keû ñöôïc goïi soáng ñoäc thaân, caàn ñaëc bieät chuù yù chuaån bò cho hoï hieåu bieát, quí troïng, yeâu meán vaø soáng ñôøi soáng ñoäc thaân trong baûn chaát vaø muïc ñích chaân thöïc cuûa noù, nghóa laø vôùi nhöõng ñoäng cô mang tính Tin möøng, mang tính thuoäc linh vaø tính muïc vuï. Tieàn ñeà vaø noäi dung cuûa coâng vieäc chuaån bò ñoù laø ñöùc khieát tònh, moät nhaân ñöùc taïo neân phaåm chaát cho moïi cuoäc giao tieáp vaø môû ñöôøng ñi ñeán "caûm nghieäm vaø bieåu loä moät tình thöông chaân thaønh, nhaân baûn, huynh ñeä, caù bieät vaø coù khaû naêng hy sinh theo göông Chuùa Kitoâ ñoái vôùi moïi ngöôøi vaø moãi ngöôøi" (151)

Ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc laøm cho ñöùc khieát tònh cuûa ñôøi linh muïc mang moät soá ñaëc tính, nhö "khöôùc töø ñôøi soáng hoân nhaân vì Nöôùc Trôøi (x. Mt 19,12), nhôø ñoù linh muïc coù theå gaén boù vôùi Chuùa baèng moät tình yeâu khoâng san seû laø ñieàu hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi Giao öôùc môùi ; linh muïc laøm chöùng veà söï soáng laïi trong theá giôùi mai sau (x Lc 20,36), vaø tìm gaëp moät trôï löïc ñaëc bieät thích hôïp cho vieäc thi haønh lieân

tuïc ñöùc aùi hoaøn haûo nhö con ñöôøng môû ra cho linh muïc trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi trong chöùc vuï linh muïc" (152). Theo yù höôùng ñoù, khoâng ñöôïc coi ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc chæ laø moät qui taéc phaùp lyù, moät ñieàu kieän beân ngoaøi ñeå ñöôïc tieán chöùc. Traùi laïi, ñôøi soáng ñoäc thaân laø moät giaù trò gaén chaët vôùi bí tích Truyeàn Chöùc Thaùnh. Noù laøm cho gioáng Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Muïc töû toát vaø laø Hoân phu cuûa Giaùo Hoäi. Noù cho pheùp choïn löïa moät tình yeâu lôùn hôn vaø troïn veïn daønh cho Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi, vôùi moät taâm theá troïn veïn saün saøng vaø vui veû ñeå thi haønh muïc vuï. Ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc caàn ñöôïc hieåu nhö moät ñaëc aân, moät aân ban maø khoâng phaûi heát moïi ngöôøi coù theå hieåu ñöôïc, nhöng chæ coù ai ñöôïc ôn môùi hieåu ñöôïc (x. Mt 19,11). Ôn ñoù ñoøi hoûi nôi ngöôøi ñoùn nhaän moät söï ñaùp traû yù thöùc vaø töï do cuøng vôùi moät duõng löïc ñaëc bieät. Ñaëc suûng ñoù do Chuùa Thaùnh thaàn ban, coù keøm theo ôn trung thaønh suoát ñôøi vaø ôn chu toaøn, caùch quaûng ñaïi vaø haân hoan, nhöõng ñoøi buoäc ñi lieàn vôùi ñaëc suûng aáy. Trong vieäc huaán luyeän ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc, ñieàu caàn thieát laø kieán taïo vöõng chaéc yù thöùc veà aân an quí giaù töø Thieân Chuùa ñoù" (153), vaø ñieàu ñoù daãn ñeán caàu nguyeän vaø thöùc tænh ñeå baûo veä aân ban ñoù choáng laïi nhöõng gì ñe doïa noù.

Ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc, khi ñöôïc soáng chaân thöïc, taïo thuaän lôïi cho vieäc hoaøn thaønh söù vuï nôi daân Chuùa. Ñaëc bieät, nhôø laøm chöùng veà giaù trò Tin möøng cuûa ñöùc trinh khieát, linh muïc coù theå giuùp nhöõng ñoâi baïn kitoâ höõu soáng troïn veïn bí tích tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ Hoân phu ñoái vôùi Hoân theâ cuûa mình laø Giaùo Hoäi, vaø nhôø söï trung thaønh trong ñôøi soáng ñoäc thaân, linh muïc laø moät nguoàn coå vuõ cho loøng trung thaønh trong ñôøi soáng hoân nhaân (154).

Taàm quan troïng vaø tính teá nhò cuûa vieäc chuaån bò cho ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc, ñaëc bieät trong hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø vaên hoùa ngaøy nay, ñaõ ñöa caùc nghò phuï ñeán moät loaït caùc yeâu caàu maø giaù trò vöõng beàn ñöôïc söï khoân ngoan cuûa Giaùo hoäi laø meï chuùng ta xaùc nhaän. Nay vôùi thaåm quyeàn toâi laïi ñeà xuaát nhö nhöõng tieâu chuaån phaûi theo trong huaán luyeän ñöùc khieát tònh cuûa ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc : "Caùc giaùm muïc cuõng nhö caùc vieän tröôûng vaø caùc linh höôùng cuûa caùc chuûng vieän seõ ñaët ra nhöõng nguyeân taéc, seõ ñöa ra nhöõng tieâu chuaån vaø cung caáp nhöõng trôï löïc cho vieäc bieän phaân trong vaán ñeà naøy. Loøng öu aùi cuûa giaùm muïc vaø tình huynh ñeä giöõa caùc linh muïc laø ñieàu quan troïng nhaát trong vieäc huaán luyeän ñöùc khieát tònh cuûa ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc. ÔÛ chuûng vieän, nghóa laø trong thôøi gian ñaøo taïo, ñôøi soáng ñoäc thaân caàn ñöôïc trình baøy roõ raøng thieát thöïc, khoâng mô hoà. Chuûng sinh phaûi coù moät möùc ñoä thoûa ñaùng veà tröôûng thaønh taâm lyù vaø giôùi tính, cuõng nhö moät ñôøi soáng chuyeân caàn caàu nguyeän, vaø phaûi töï ñaët mình döôùi söï höôùng daãn cuûa moät cha linh höôùng. Vò linh höôùng phaûi giuùp chuûng sinh tieán tôùi moät quyeát ñònh chín chaén vaø töï do treân cô sôû quí troïng tình baïn linh muïc vaø kyû luaät töï giaùc, chaáp nhaän soáng ñôn ñoäc, vaø coù moät tình traïng theå lyù vaø taâm lyù thích hôïp. Vì muïc ñích naøy, caùc chuûng sinh caàn bieát roõ giaùo thuyeát cuûa Coâng ñoàng Vatican II, thoâng ñieäp Sacerdotalis

Coelibatus vaø chæ daãn do Thaùnh boä Giaùo duïc coâng giaùo phoå bieán naêm 1974 veà huaán luyeän ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc. Ñeå coù theå ñi ñeán töï do quyeát ñònh choïn löïa ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc, nhaát thieát chuûng sinh caàn bieát baûn chaát nhaân baûn vaø kitoâ giaùo cuûa giôùi tính vaø muïc ñích cuûa noù trong ñôøi soáng hoân nhaân vaø trong ñôøi soáng ñoäc thaân. Cuõng caàn giaûng daïy vaø giaùo duïc giaùo daân veà nhöõng lyù do Tin möøng, thieâng lieâng vaø muïc vuï minh giaûi cho ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc, ñeå hoï coù theå giuùp linh muïc vôùi tình baïn cuûa hoï, vôùi söï hieåu bieát vaø söï hôïp taùc cuûa hoï" (155)

3. Huaán luyeän ñôøi soáng trí thöùc : Thaáu hieåu nieàm tin

51 Vieäc huaán luyeän trí thöùc, daãu coù nhöõng ñoøi hoûi ñaëc bieät, coù lieân heä saâu xa ñeán huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh vaø nhaân baûn, ñeán ñoä noù trôû thaønh moät chieàu kích thieát yeáu : thöïc söï, noù xuaát hieän nhö moät ñoøi hoûi cuûa trí tueä nhôø ñoù con ngöôøi "tham döï vaøo aùnh saùng cuûa thoâng tueä thaàn linh" vaø noã löïc sôû ñaéc moät söï khoân ngoan voán ñöa tôùi vieäc nhaän bieát vaø gaén boù vôùi Thieân Chuùa (156).

Vieäc huaán luyeän trí thöùc cho caùc öùng sinh linh muïc ñöôïc xaùc minh caùch ñaëc bieät ngay trong baûn chaát cuûa taùc vuï ñöôïc thuï phong, vaø thaùch ñoá cuûa vieäc "Phuùc aâm hoùa môùi" maø Chuùa ñang môøi goïi Giaùo hoäi ôû ngöôõng cöûa thieân nieân kyû thöù ba naøy, caøng laøm cho vieäc huaán luyeän ñoù trôû neân khaån tröông hôn. Caùc thöôïng nghò phuï vieát : "Neáu moïi kitoâ höõu ñeàu phaûi saün saøng beânh vöïc nieàm tin vaø quan taâm ñeán nieàm hy voïng maø mình ñang soáng (x. 1Pr. 03,15), thì caùc öùng sinh linh muïc vaø caùc linh muïc caøng phaûi ñaùnh giaù cao vieäc huaán luyeän trí thöùc trong hoïc taäp cuõng nhö trong sinh hoaït muïc vuï. Quaû vaäy, ñeå cöùu ñoä anh chò em mình, hoï caàn sôû ñaéc moät hieåu bieát saâu saéc veà caùc maàu nhieäm thaàn linh" (157). Hoaøn caûnh ngaøy nay mang daáu veát cuûa thôø ô toân giaùo, ñoàng thôøi cuõng traøn lan ngôø vöïc ñoái vôùi khaû naêng thöïc höõu cuûa lyù trí trong vieäc naém baét söï thaät khaùch quan vaø phoå caäp. Hieän traïng naøy coøn bò gia troïng theâm bôûi nhöõng vaán naïn noåi leân, töø nhöõng khaùm phaù cuûa khoa hoïc kyõ thuaät. Taát caû ñieàu ñoù xaùc minh ñoøi hoûi gaét gao veà moät taàm ñoä toái haûo cuûa vieäc huaán luyeän trí thöùc, giuùp linh muïc rao giaûng Tin möøng baát bieán cuûa Ñöùc Kitoâ, trong moät boái caûnh nhö theá, ñoàng thôøi laøm cho Tin möøng naøy trôû thaønh khaû tín tröôùc nhöõng ñoøi hoûi chính ñaùng cuûa lyù trí con ngöôøi. Ngoaøi ra, hieän töôïng ña nguyeân ngaøy nay laø moät daáu nhaán ñaùng keå khoâng nhöõng ngoaøi xaõ hoäi maø coøn trong coäng ñoaøn Giaùo hoäi. Ñieàu naøy ñoøi moät khaû naêng ñaëc bieät giuùp bieän phaân caùch saùng suoát. Moät tình huoáng nhö theá cho thaáy roõ söï caàn thieát cuûa moät coâng vieäc huaán luyeän trí thöùc nghieâm tuùc hôn bao giôø heát.

Ñoäng löïc "muïc vuï" naøy cuûa huaán luyeän trí thöùc xaùc minh nhöõng gì ñöôïc ñeà caäp beân treân veà vieäc thoáng nhaát tieán trình giaùo duïc vôùi caùc chieàu kích khaùc nhau cuûa noù. Tính baét buoäc cuûa vieäc hoïc taäp, voán chieám moät phaàn ñaùng keå ñôøi soáng cuûa öùng sinh linh muïc khoâng phaûi laø moät yeáu toá ngoaïi taïi vaø phuï tuøy cuûa vieäc phaùt trieån maët nhaân baûn, kitoâ giaùo vaø thuoäc linh cuûa ôn goïi. Quaû vaäy, nhôø vieäc hoïc,

nhaát laø Thaàn hoïc, linh muïc töông lai gaén boù vôùi Lôøi Chuùa, lôùn leân trong ñôøi soáng thuoäc linh vaø töï chuaån bò saün saøng ñeå thi haønh taùc vuï muïc vuï. Ñoù cuõng laø muïc tieâu vöøa nhaát quaùn vöøa ña dieän cuûa vieäc hoïc Thaàn hoïc maø Coâng ñoàng ñaõ chæ roõ (158) vaø ñaõ ñöôïc Instrumentum Laboris cuûa Thöôïng hoäi ñoàng laëp laïi : "Ñeå coù theå trôû neân kieán hieäu cho muïc vuï, vieäc huaán luyeän trí thöùc seõ ñöôïc tích hôïp vaøo con ñöôøng thieâng lieâng ñöôïc in daáu cuûa söï caûm nghieäm caù bieät veà Thieân Chuùa, nhaèm vöôït qua ñöôïc moät kieán thöùc thuaàn khaùi nieäm vaø ñaït tôùi hieåu bieát baèng con tim, moät con tim tröôùc tieân laø bieát "nhìn thaáy" vaø thöù ñeán laø coù khaû naêng chuyeån thoâng maàu nhieäm Thieân Chuùa cho nhöõng ngöôøi anh em". (159).

52 Nhaèm daãn tôùi söï thaáu hieåu vaø lyù giaûi caùch thaâm thuyû hôn veà con ngöôøi, veà töï do vaø caùc töông quan cuûa con ngöôøi ñoái vôùi theá traàn vaø vôùi Thieân Chuùa, vieäc hoïc trieát laø moät yeáu toá chính yeáu cuûa vieäc huaán luyeän trí thöùc. Ñaây laø vieäc raát khaån tröông, tröôùc tieân do moái töông quan giöõa caùc vaán ñeà trieát hoïc vôùi caùc maàu nhieäm cöùu ñoä, ñöôïc ñeà caäp ñeán trong thaàn hoïc döôùi aùnh saùng ñöùc tin (160), sau nöõa do hoaøn caûnh vaên hoùa ngaøy nay raát phöùc taïp vaø laøm noåi baät chuû quan thuyeát nhö thöôùc ño vaø tieâu chuaån cuûa chaân lyù. Trong moät tröôøng hôïp nhö theá, duy coù moät neàn trieát hoïc laønh maïnh môùi coù theå giuùp caùc öùng sinh linh muïc phaùt trieån moät yù thöùc coù suy nghó veà moái töông quan giöõa taâm trí con ngöôøi vaø chaân lyù, chaân lyù naøy voán ñöôïc maïc khaûi ñaày ñuû cho chuùng ta nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Ta khoâng neân giaûm thieåu taàm quan troïng cuûa trieát hoïc, vieän côù laø ñeå ñaûm baûo "tính xaùc thöïc naøy cuûa chaân lyù", voán dó laø ñieàu duy nhaát coù theå laøm neàn taûng cho vieäc hieán daâng troïn veïn con ngöôøi cho Ñöùc Gieâsu vaø Giaùo hoäi. Khoâng phaûi khoù khaên laém môùi hieåu ñöôïc raèng moät vaøi vaán ñeà raát cuï theå, nhö vaán ñeà caên tính vaø cuoäc daán thaân cuûa linh muïc gaén lieàn vôùi vaán ñeà khoâng tröøu töôïng chuùt naøo : vaán ñeà chaân lyù. Neáu khoâng chaéc chaén veà chaân lyù, thì laøm sao coù theå ñaùnh lieàu caû cuoäc ñôøi mình vaø coù söùc keâu môøi caùch nghieâm tuùc ngöôøi khaùc laøm nhö theá ?

Trieát hoïc giuùp öùng sinh linh muïc phong phuù hoùa vieäc huaán luyeän trí thöùc nhôø ôû tinh thaàn "thöôïng toân chaân lyù" töùc moät söï traân troïng ñaày loøng yeâu meán chaân lyù, moät loøng quí meán daãn tôùi vieäc chaân nhaän ra : - raèng chính chaân lyù khoâng do con ngöôøi taïo neân hay ño löôøng, maø ñöôïc trao ban cho con ngöôøi bôûi Chaân lyù toái thöôïng, bôûi Thieân Chuùa ; - raèng lyù trí cuûa con ngöôøi, duø coù giôùi haïn vaø coù khoù khaên, vaãn coù theå ñaït tôùi chaân lyù khaùch quan vaø phoå caäp, moät chaân lyù lieân quan ñeán Thieân Chuùa vaø yù nghóa caên baûn cuûa cuoäc hieän sinh ; -raèng chính ñöùc tin cuõng khoâng theå khoâng xeùt ñeán lyù trí, cuõng khoâng mieãn chuaån noã löïc "tö duy" veà noäi dung ñöùc tin, nhö thaùnh Augustinoâ, moät boä oùc löøng danh, xaùc minh : "Toâi muoán duøng lyù trí ñeå thaêm doø caùi maø toâi ñaõ döïa vaøo ñoù ñeå tin, ñaõ baøn caõi, vaø ñaõ lao löïc raát nhieàu" (161).

Ñeå thaáu hieåu caùch saâu xa hôn veà con ngöôøi vaø caùc hieän töôïng xaõ hoäi, nhaèm cho vieäc thi haønh muïc vuï ñöôïc "nhaäp theå" heát söùc coù theå, caùc khoa hoïc nhaân vaên

(nhö vaãn ñöôïc goïi) raát höõu ích. Ñoù laø moân xaõ hoäi hoïc, taâm lyù hoïc, sö phaïm, chính trò vaø kinh teá hoïc, truyeàn thoâng xaõ hoäi... Trong khuoân khoå nhaát ñònh cuûa caùc khoa hoïc thöïc nghieäm vaø moâ taû, nhöõng khoa hoïc veà con ngöôøi naøy, giuùp cho linh muïc töông lai, noái daøi hoaït ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng ñaõ trôû thaønh ngöôøi ñoàng thôøi vôùi nhöõng con ngöôøi ñöông thôøi. Ñöùc Phaoloâ VI noùi : "Ñöùc Kitoâ ñaõ thaønh ngöôøi ñöông thôøi vôùi moät soá ngöôøi vaø ñaõ boäc loä chính mình trong ngoân ngöõ cuûa hoï. Trung thaønh vôùi Ngöôøi laø laøm theá naøo ñeå Ngöôøi tieáp tuïc laø ngöôøi ñöông thôøi vôùi chuùng ta" (162).

53 Vieäc huaán luyeän trí thöùc cho linh muïc töông lai ñaët neàn vaø trieån khai nhaát laø trong vieäc nghieân cöùu hoïc thuyeát thaùnh, töùc thaàn hoïc. Giaù trò vaø tính chính thöùc cuûa vieäc ñaøo taïo thaàn hoïc tuøy thuoäc vaøo söï toân troïng caùch xít sao baûn chaát rieâng cuûa thaàn hoïc maø caùc thöôïng nghò phuï ñaõ toùm löôïc nhö sau : "Thaàn hoïc ñích thöïc khôûi xuaát töø ñöùc tin vaø döï phoùng daãn tôùi ñöùc tin" (163). Ñoù chính laø ñieàu maø Giaùo hoäi, nhaát laø Huaán quyeàn ñaõ kieân trì coå voõ. Ñoù laø ñöôøng höôùng maø caùc thaàn hoïc gia teân tuoåi ñaõ theo ñuoåi vaø ñaõ laøm giaøu cho tö töôûng cuûa Giaùo hoäi qua doøng thôøi gian. Thaùnh Toâma ñaõ heát söùc minh baïch khi khaúng ñònh raèng ñöùc tin ñöôïc coi nhö quaùn tính cuûa thaàn hoïc, töùc nguyeân lyù thöôøng taïi cuûa haønh ñoäng (164), raèng "caû neàn thaàn hoïc ñöôïc ñieàu höôùng tôùi vieäc nuoâi döôõng ñöùc tin" (165).

Cho neân thaàn hoïc gia tröôùc heát laø moät tín höõu, moät ngöôøi cuûa ñöùc tin. Nhöng laø moät tín höõu caät vaán veà nieàm tin cuûa mình (fides quaerens intellectum), caät vaán chính mình haàu ñaït tôùi vieäc thaáu hieåu ñöùc tin cuûa mình caùch saâu saéc hôn. Tin vaø suy tö coù phöông phaùp laø hai khía caïnh coù lieân quan vôùi nhau vaø thaâm nhaäp vaøo nhau. Chính söï lieân heä vaø thaâm nhaäp chaët cheõ naøy laøm neân neùt caù bieät cuûa baûn chaát thöïc thuï cuûa thaàn hoïc, vaø do ñoù, caùc noäi dung, caùc hình thaùi vaø caùi tinh thaàn theo ñoù hoïc thuyeát thaùnh phaûi ñöôïc khôûi thaûo vaø nghieân cöùu cuõng ñöôïc roõ neùt.

Maø ñöùc tin, khôûi ñieåm vaø keát ñieåm cuûa thaàn hoïc, thieát laäp moái töông quan höõu vò giöõa tín höõu vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ trong Giaùo hoäi. Vaø do ñoù, chính thaàn hoïc cuõng haøm nguï nhöõng ñöôøng neùt noäi taïi mang tính Kitoâ hoïc vaø Giaùo hoäi hoïc maø ngöôøi öùng sinh linh muïc phaûi höõu saûn hoùa thaønh cuûa rieâng mình caùch coù yù thöùc, nhaèm öùng duïng khoâng nhöõng cho ñôøi soáng caù nhaân maø coøn cho taùc vuï muïc töû cuûa mình. Neáu ñöùc tin laø ñoùn nhaän Lôøi Chuùa, aét ñöôïc hoaøn taát trong moät tieáng "vaâng" trieät ñeå cuûa ngöôøi tín höõu ñoái vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Lôøi troøn ñaày vaø chung quyeát cuûa Thieân Chuùa trong traàn gian (x. Dt. 01,01-04). Cho neân suy tö thaàn hoïc cuõng phaûi theá, moät suy tö tìm gaëp troïng taâm cuûa mình trong vieäc gaén boù vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa : suy tö naøy phaûi ñöôïc coi nhö moät thoâng döï vaøo "taâm töôûng" cuûa Ñöùc Kitoâ (x. 1Cr. 02,16) treân bình dieän nhaân loaïi cuûa moät khoa hoïc (Khoa hoïc veà ñöùc tin). Ñoàng thôøi ñöùc tin ñöa ngöôøi tín höõu vaøo trong Giaùo hoäi, cho hoï tham döï vaøo ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi nhö coäng ñoàng ñöùc tin. Bôûi leõ ñoù, thaàn hoïc mang moät chieàu kích Giaùo hoäi, vì ñoù laø moät suy tö veà nieàm tin cuûa

Giaùo hoäi, vaø ñöôïc theå hieän töø phía moät nhaø thaàn hoïc voán dó laø thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi (166).

Nhöõng vieãn töôïng kitoâ hoïc vaø giaùo hoäi hoïc naøy, voán ñoàng baûn chaát vôùi thaàn hoïc, giuùp phaùt trieån nôi öùng sinh linh muïc, ngoaøi söï sít sao coù tính khoa hoïc, moät tình yeâu maïnh meõ vaø sinh ñoäng ñoái vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø Giaùo hoäi Ngöôøi. Tình yeâu naøy nuoâi döôõng ñôøi soáng thuoäc linh cuûa hoï, ñoàng thôøi ñieàu höôùng hoï tôùi vieäc chu toaøn söù vuï caùch quaûng ñaïi. Ñoù chính laø ñieàu maø Coâng nghò Vatican II mong muoán khi ñeà nghò toå chöùc laïi caùc moân hoïc cuûa Giaùo hoäi, baèng caùch phaân boå toát hôn caùc moân khaùc nhau cuûa Trieát hoïc vaø Thaàn hoïc "cuõng nhaèm môû roäng taâm trí chuûng sinh ñoùn nhaän maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ, moät maàu nhieäm lieân heä ñeán toaøn theå lòch söû nhaân loaïi, khoâng ngöøng haønh ñoäng trong Giaùo hoäi vaø hoaït ñoäng qua taùc vuï linh muïc" (167).

Vieäc huaán luyeän trí thöùc veà thaàn hoïc vaø ñôøi soáng thuoäc linh, nhaát laø ñôøi soáng caàu nguyeän lieân hôïp vôùi nhau vaø cuûng coá laãn nhau maø vaãn khoâng phöông haïi ñeán tính nghieâm tuùc cuûa vieäc tìm toøi cuõng nhö neùt ngoït ngaøo cuûa caàu nguyeän. Thaùnh Bonaventura töøng cho chuùng ta bieát : "Ñöøng ai nghó raèng ñaõ ñuû khi ñoïc maø khoâng thaám, suy tö maø khoâng suøng moä, tìm toøi maø khoâng thaùn phuïc, quan saùt maø khoâng haân hoan, hoaït ñoäng maø khoâng ñaïo ñöùc, hieåu bieát maø khoâng yeâu thöông, thoâng tueä maø khoâng khieâm toán, hoïc hoûi maø khoâng ôn thaùnh, bieát mình maø khoâng coù söï khoân ngoan thieân phuù" (168).

54 Vieäc huaán luyeän thaàn hoïc laø moät coâng trình phöùc hôïp vaø coâng phu. Noù phaûi giuùp cho öùng sinh linh muïc ñaéc thuû moät quan nieäm veà caùc chaân lyù ñöôïc Thieân Chuùa maïc khaûi qua Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø veà kinh nghieäm soáng nieàm tin cuûa Giaùo hoäi. Quan nieäm naøy phaûi troøn ñaày vaø nhaát thoáng. Töø ñoù naûy sinh moät ñoøi hoûi keùp naøy : hieåu bieát "taát caû" caùc chaân lyù kitoâ giaùo chôù khoâng choïn löïa caùch tuøy tieän, vaø hieåu bieát moät caùch coù heä thoáng. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi ta phaûi giuùp öùng sinh thöïc hieän moät toång hôïp. Toång hôïp naøy laø hoa quaû phaùt sinh töø söï goùp phaàn cuûa caùc boä moân khaùc nhau cuûa thaàn hoïc, maø söï chuyeân bieät chæ ñaït ñöôïc chaân giaù trò trong söï phoái hôïp chaët cheõ.

Trong suy tö veà ñöùc tin, thaàn hoïc vaän haønh theo hai höôùng : höôùng thöù nhaát laø "khaûo saùt Lôøi Chuùa" : lôøi thaønh vaên trong Saùch Thaùnh, lôøi ñöôïc cöû haønh vaø ñöôïc soáng trong taäp truyeàn sinh ñoäng cuûa Giaùo hoäi vaø ñöôïc daãn giaûi caùch chính thöùc bôûi huaán quyeàn. Ñieàu naøy ñoøi phaûi "hoïc hoûi Thaùnh Kinh" voán "ñöôïc coi nhö linh hoàn cuûa caû neàn thaàn hoïc" (169), hoïc hoûi caùc Giaùo phuï, Phuïng vuï, Giaùo söû vaø caùc tuyeân ngoân cuûa Huaán quyeàn. Höôùng thöù hai laø höôùng "con ngöôøi, keû ñoái thoaïi vôùi Thieân Chuùa" : con ngöôøi ñöôïc môøi goïi "tin", "soáng" vaø "thoâng chuyeån" nieàm tin ñeán tha nhaân vaø "luaân lyù" kitoâ giaùo. Ñieàu naøy daãn tôùi vieäc hoïc Tín lyù, Luaân lyù, thaàn hoïc linh ñaïo, Giaùo luaät vaø thaàn hoïc Muïc vuï.

Vieäc quy chieáu veà con ngöôøi tin ñoøi thaàn hoïc phaûi quan taâm ñaëc bieät moät phaàn ñoái vôùi ñoøi hoûi cô baûn vaø thöôøng taïi cuûa moái töông quan ñöùc tin - toân giaùo, vaø maët khaùc, ñeán moät vaøi yeâu saùch voán gaén lieàn nhieàu hôn vôùi hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø vaên hoùa thôøi ñaïi. Trong höôùng thöù nhaát coù Thaàn hoïc cô baûn, maø ñoái töôïng laø söï kieän maïc khaûi kitoâ giaùo vaø vieäc löu truyeàn maïc khaûi trong Giaùo hoäi. Trong höôùng thöù hai, goàm coù nhöõng boä m oân töøng traûi qua moät böôùc phaùt trieån, vaø ngaøy nay böôùc phaùt trieån ñoù caøng saâu ñaäm hôn, nhö nhöõng ñaùp traû cho nhöõng vaán ñeà hoâm nay ñöôïc caûm thuï caùch maõnh lieät. Ñoù laø tröôøng hôïp nghieân cöùu hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi, moät hoïc thuyeát "ñang ñi vaøo laõnh vöïc cuûa thaàn hoïc, ñaëc bieät laø thaàn hoïc Luaân lyù" (170) vaø ñöôïc xeáp vaøo haøng "nhöõng yeáu toá chính yeáu" cuûa vieäc "loan Tin möøng môùi" maø moân naøy laø coâng cuï (171). Caùc boä moân Truyeàn giaùo, Ñaïi keát, Do thaùi giaùo, Hoài giaùo vaø caùc toân giaùo ngoaøi kitoâ giaùo cuõng cuøng chung moät höôùng ñi.

55 Coâng vieäc huaán luyeän thaàn hoïc hieän taïi phaûi quan taâm ñeán moät soá vaán ñeà thöôøng khôi daäy nhöõng khoù khaên taïo neân nhöõng caêng thaúng vaø nuoâi döôõng laãn loän trong ñôøi soáng Giaùo hoäi nhö moái töông quan giöõa nhöõng tuyeân boá cuûa Huaán quyeàn vaø nhöõng tranh caõi thaàn hoïc, moät töông quan khoâng phaûi luoân luoân toát ñeïp, nghóa laø khoâng phaûi luoân luoân coù tinh thaàn hôïp taùc : "Duø coù nhöõng ñaëc suûng vaø nhöõng chöùc naêng khaùc nhau, Huaán quyeàn cuûa Giaùo hoäi vaø thaàn hoïc coù cuøng moät muïc ñích ôû chung cuïc : giöõ gìn daân Chuùa trong söï thaät giaûi phoùng vaø nhôø ñoù maø laøm cho daân Chuùa trôû neân "aùnh saùng muoân daân". Coâng vieäc phuïc vuï coäng ñoaøn Giaùo hoäi ñoù taïo neân moái töông giao giöõa nhaø thaàn hoïc vaø Huaán quyeàn. Huaán quyeàn truyeàn daïy caùch chaân thöïc giaùo lyù caùc Toâng ñoà vaø nghieân cöùu thaàn hoïc ñeå phi baùc nhöõng vaán naïn vaø nhöõng meùo moù cuûa ñöùc tin, ñoàng thôøi vôùi thaåm quyeàn ñoùn nhaän töø Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñeà xuaát nhöõng ñaøo saâu, nhöõng giaûi thích vaø nhöõng öùng duïng môùi cuûa giaùo lyù maïc khaûi. Ngöôïc laïi, thaàn hoïc nhôø suy tö maø sôû ñaéc moät söï thaáu hieåu caøng ngaøy caøng thaâm saâu hôn veà Lôøi Chuùa ñöôïc chöùa ñöïng trong Thaùnh Kinh vaø ñöôïc Thaùnh truyeàn sinh ñoäng qua Giaùo hoäi trung thöïc truyeàn ñaït döôùi söï höôùng daãn cuûa Huaán quyeàn ; thaàn hoïc noã löïc laøm saùng toû giaùo huaán cuûa maïc khaûi tröôùc nhöõng ñoøi hoûi cuûa lyù trí, vaø toå chöùc heä thoáng hoùa giaùo huaán ñoù" (172). Nhöng khi söï hôïp taùc ñoù giaûm suùt vì nhieàu lyù do, ta khoâng neân ñeå cho nhöõng ñieàu thieáu phaân minh vaø nhöõng laãn loän ñaùnh laïc höôùng ; caàn bieát caån thaän phaân bieät giöõa, "Giaùo lyù chung cuûa Giaùo hoäi vaø nhöõng yù kieán thaàn hoïc cuõng nhö nhöõng khuynh höôùng choùng qua" (173). Khoâng coù huaán quyeàn "song haønh", vì leõ chæ coù moät Huaán quyeàn duy nhaát laø Huaán quyeàn cuûa Pheâroâ vaø caùc Toâng ñoà cuûa ñöùc Giaùo hoaøng vaø caùc giaùm muïc (174).

Moät vaán ñeà khaùc ta thöôøng gaëp thaáy ôû nhöõng nôi maø coâng vieäc huaán luyeän trí thöùc cho chuûng sinh ñöôïc giao cho nhöõng vieän ñaïi hoïc, laø moái töông quan giöõa tính chaët cheõ khoa hoïc cuûa thaàn hoïc vaø muïc ñích muïc vuï cuûa thaàn hoïc. Kyø thöïc thì ñoù laø hai ñaëc tính cuûa thaàn hoïc vaø cuûa vieäc giaûng daïy thaàn hoïc, hai ñaëc tính khoâng

nhöõng laø khoâng maâu thuaãn nhau, maø coøn cuøng qui höôùng veà vieäc giuùp cho trí thöùc ñöùc tin trôû neân ñaày ñuû hôn, maëc duø moãi beân coù nhöõng ñöôøng neùt khaùc nhau. Thöïc teá, tính muïc vuï khoâng laøm giaûm suùt hoaëc ñaùnh maát tính giaùo thuyeát vaø tính khoa hoïc cuûa thaàn hoïc ; traùi laïi, noù coù nghóa laø thaàn hoïc giuùp cho caùc linh muïc töông lai coù khaû naêng loan söù ñieäp Tin möøng vôùi söï quan taâm ñeán nhöõng yeáu toá vaên hoùa cuûa thôøi ñaïi, coù khaû naêng hieåu haønh ñoäng muïc vuï vôùi caùi nhìn thaàn hoïc ñích thöïc. Nhö theá, moät maët, vieäc hoïc caùc moân thaàn hoïc vôùi söï toân troïng tính khoa hoïc nghieâm tuùc cuûa noù seõ goùp phaàn huaán luyeän ñaày ñuû hôn, coù chieàu saâu hôn ngöôøi chaên daét caùc linh hoàn nhö laø thaày daïy ñöùc tin ; maët khaùc, tính maãn caûm cuûa caùc linh muïc töông lai ñoái vôùi ñöôøng höôùng muïc vuï taïo neân tính giaùo duïc cho vieäc hoïc taäp thaàn hoïc caùch nghieâm tuùc vaø khoa hoïc.

Ngaøy nay, ñoøi hoûi thuùc baùch cuûa vieäc Phuùc aâm hoùa caùc neàn vaên hoùa vaø vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa cuûa söù ñieäp ñöùc tin khôi daäy moät vaán ñeà khaùc. Ñoù laø vaán ñeà muïc vuï ôû cao ñoä caàn ñöôïc quan taâm nghieân cöùu saâu roäng trong thôøi gian huaán luyeän caùc öùng sinh linh muïc : "Trong hoaøn caûnh ngaøy nay, nhieàu mieàn treân theá giôùi coi kitoâ giaùo nhö moät caùi gì xa laï ñoái vôùi caùc neàn vaên hoùa coå cuõng nhö kim ; do ñoù ñieàu thaät quan troïng laø trong coâng vieäc huaán luyeän trí thöùc vaø nhaân baûn, ta phaûi coi chieàu kích hoäi nhaäp vaên hoùa laø caàn thieát vaø chính yeáu" (175). Ñieàu ñoù tröôùc tieân ñoøi hoûi moät thaàn hoïc ñích thöïc ñöôïc soi saùng bôûi nhöõng nguyeân taéc coâng giaùo lieân quan ñeán hoäi nhaäp vaên hoùa. Nhöõng nguyeân taéc naøy gaén lieàn vôùi maàu nhieäm Nhaäp theå cuûa Ngoâi Lôøi vaø vôùi moân nhaân loaïi hoïc kitoâ giaùo ; noù laøm saùng toû yù nghóa ñích thöïc cuûa hoäi nhaäp vaên hoùa. Ñöùng tröôùc nhöõng neàn vaên hoùa khaùc nhau vaø ñoâi khi maâu thuaãn nhau coù maët treân caùc phaàn khaùc nhau cuûa theá giôùi, hoäi nhaäp vaên hoaù muoán laø moät haønh vi thuaän phuïc leänh cuûa Chuùa Kitoâ truyeàn phaûi rao giaûng Tin möøng cho muoân daân vaø cho ñeán taän cuøng traùi ñaát. Söï thuaän phuïc ñoù khoâng ñoàng nghóa vôùi taïp giaùo, vôùi thích nghi vieäc loan Tin möøng, nhöng coù nghóa laø Tin möøng thaám nhaäp sinh ñoäng vaøo caùc neàn vaên hoùa, nhaäp theå trong noù, vöôït qua nhöõng nhaân toá vaên hoùa khoâng hoøa hôïp vôùi ñöùc tin vaø ñôøi soáng kitoâ giaùo, vaø naâng cao nhöõng giaù trò trong caùc neàn vaên hoùa ñoù ñöa ñeán maàu nhieäm cöùu ñoä phaùt xuaát töø Chuùa Kitoâ (176). Vaán ñeà hoäi nhaäp vaên hoùa coù theå trôû neân moät moái quan taâm ñaëc bieät khi caùc öùng sinh linh muïc xuaát thaân töø nhöõng neàn vaên hoùa baûn thoå : hoï caàn moät coâng cuoäc ñaøo taïo thích öùng vôùi hoï, moät maët nhaèm traùnh nguy cô laøm cho hoï thieáu coá gaéng vaø laøm cho coâng vieäc giaùo duïc hoï trôû neân yeáu keùm veà nhöõng giaù trò nhaân baûn kitoâ giaùo vaø linh muïc, maët khaùc nhaèm laøm saùng giaù nhöõng nhaân toá toát ñeïp vaø chaân chính cuûa neàn vaên hoùa vaø truyeàn thoáng cuûa hoï. (177).

56 Nhôø thöïc hieän giaùo huaán vaø nhöõng chæ daãn cuûa Coâng ñoàng Vatican II vaø nhöõng qui taéc thöïc haønh cuûa baûn Ratio fundamentalis Institutionis sacerdotalis moät cuoäc ñoåi môùi saâu roäng veà vieäc giaûng daïy caùc moân trieát hoïc vaø nhaát laø thaàn hoïc ñaõ ñöôïc hoaøn thaønh trong caùc chuûng vieän. Neáu coâng cuoäc ñoåi môùi ñoù coøn ñang caàn ñieàu

chænh vaø trieån khai theâm trong moät soá tröôøng hôïp, thì nhìn toång quaùt noù ñaõ goùp phaàn caûi tieán khoâng ngöøng coâng vieäc giaùo duïc trong laõnh vöïc huaán luyeän ñôøi soáng tri thöùc cuûa öùng sinh linh muïc. Veà vaán ñeà naøy, "caùc nghò phuï THÑ ñaõ thöôøng khaúng ñònh laïi caùch roõ raøng raèng ñieàu caàn thieát vaø khaån caáp laø phaûi aùp duïng trong caùc chuûng vieän vaø trong caùc vieän ñaøo taïo chöông trình hoïc caên baûn, hoaëc ñoù laø chöông trình rieâng cuûa moät soá mieàn hay cuûa Hoäi Ñoàng giaùm muïc" (178).

Caàn phaûi cöông quyeát loaïi tröø khuynh höôùng haï thaáp trình ñoä vaø tính nghieâm tuùc cuûa hoïc taäp, moät khuynh höôùng ñang xuaát hieän ôû moät soá khu vöïc trong Giaùo hoäi vì lyù do tình traïng yeáu keùm veà maët trí thöùc cuûa nhöõng öùng sinh môùi vaøo hoïc Trieát vaø Thaàn hoïc. Chính hoaøn caûnh hieän nay ñoøi hoûi caùc giaùo sö phaûi luoân ngang taàm vôùi tính phöùc taïp cuûa thôøi ñaïi vaø khaû naêng chuyeân moân, laäp luaän roõ raøng vaø coù chieàu saâu ñeå tröïc dieän vôùi nhöõng vaán ñeà maø con ngöôøi ngaøy nay ñaët ra, nhöõng vaán ñeà chæ coù Tin möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ môùi coù giaûi ñaùp troïn veïn vaø chung quyeát.

4. Huaán luyeän ñôøi soáng muïc vuï : Hieäp thoâng vôùi Ñöùc AÙi cuûa CGK Muïc töû toát

57 Toaøn boä coâng vieäc huaán luyeän öùng sinh linh muïc nhaèm vaøo vieäc söûa soaïn caùch rieâng cho hoï hieäp thoâng vôùi ñöùc aùi cuûa Chuùa Kitoâ Muïc töû toát. Do ñoù caùc maët khaùc nhau cuûa coâng vieäc huaán luyeän phaûi mang tính muïc vuï. Saéc leänh OT khaúng ñònh ñieàu ñoù roõ raøng khi noùi veà caùc ñaïi chuûng vieän : "Toaøn boä coâng vieäc giaùo duïc ñaïi chuûng sinh phaûi höôùng tôùi vieäc bieán ñoåi hoï thaønh nhöõng muïc töû ñích thöïc theo maãu göông Ñöùc Gieâsu Kitoâ Chuùa chuùng ta laø Thaày, laø Tö teá vaø laø Muïc töû. Do ñoù hoï caàn ñöôïc chuaån bò cho /1/ taùc vuï Lôøi Chuùa, ñeå moãi ngaøy hoï am hieåu vaø tinh thoâng lôøi maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa hôn, vaø ñeå hoï dieãn ñaït lôøi ñoù baèng lôøi noùi vaø baèng ñôøi soáng ; /2/ taùc vuï phöôïng töï vaø thaùnh hoùa, ñeå nhôø vieäc chuyeân taâm caàu nguyeän vaø cöû haønh phuïng vuï, hoï hoaøn thaønh coâng trình cöùu ñoä qua hy leã taï ôn vaø caùc bí tích ; /3/ taùc vuï muïc töû, ñeå hoï bieát laøm cho söï hieän dieän cuûa CK ñöôïc moïi ngöôøi caûm nhaän nhö Ñaáng ñaõ ñeán khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï nhöng ñeå phuïc vuï vaø cho ñi maïng soáng mình laøm giaù cöùu chuoäc nhieàu ngöôøi (Mc. 10,45 vaø x. Ga. 13,12-17), vaø ñeå hoï trôû neân toâi tôù moïi ngöôøi haàu cöùu chuoäc nhieàu ngöôøi hôn" (x. 1Cr. 09,19) (179).

Baûn vaên Coâng ñoàng nhaán maïnh ñeán söï phoái hôïp chaët cheõ giöõa caùc maët huaán luyeän nhaân baûn, thuoäc linh vaø trí thöùc, ñoàng thôøi cuõng nhaán maïnh ñeán muïc ñích muïc vuï cuûa caùc maët ñoù. Theo höôùng ñoù, muïc ñích muïc vuï baûo ñaûm cho caùc maët huaán luyeän nhöõng noäi dung nhaát ñònh vaø nhöõng ñaëc ñieåm chính xaùc nhaèm thoáng nhaát vaø ñaëc ñònh toaøn boä coâng cuoäc ñaøo taïo nhöõng linh muïc töông lai.

Nhö nhöõng coâng vieäc huaán luyeän khaùc, vieäc huaán luyeän muïc vuï ñöôïc thöïc hieän qua moät söï suy nghó chín chaén vaø nhöõng baøi taäp thöïc haønh ; noù caém reã saâu vaøo moät tinh thaàn nhö trung taâm cuûa moïi söï vaø taïo neân moät söùc maïnh thuùc ñaåy vaø laøm taêng trieån.

Do ñoù hoïc taäp moät moân thaät söï laø thaàn hoïc laø ñieàu caàn thieát : thaàn hoïc muïc vuï hoaëc thaàn hoïc thöïc haønh, laø suy tö khoa hoïc veà Giaùo hoäi ñang töï kieán taïo haèng ngaøy vôùi söùc maïnh cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong doøng lòch söû, veà Giaùo hoäi nhö "bí tích phoå quaùt cuûa ôn cöùu ñoä" (100), nhö daáu chæ vaø coâng cuï sinh ñoäng cuûa ôn cöùu ñoä cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ trong Lôøi Chuùa, trong caùc bí tích vaø trong coâng vieäc baùc aùi. Muïc vuï hoïc khoâng phaûi chæ laø moät ngheä thuaät, moät toång theå nhöõng huaán thò, nhöõng kinh nghieäm, nhöõng thu nhaän ; moân hoïc naøy coù ñaày ñuû tính chaát thaàn hoïc cuûa noù, vì leõ noù ñoùn nhaän töø ñöùc tin nhöõng nguyeân taéc haønh ñoäng muïc vuï cuûa Giaùo hoäi trong lòch söû, moät Giaùo hoäi haèng ngaøy sanh ra chính Giaùo hoäi, ñuùng nhö lôøi thaùnh Beâña ñaùng kính : "Nam et Ecclesia quotidie gignit Ecclesiam" (181). Trong nhöõng nguyeân taéc vaø nhöõng tieâu chuaån ñoù, coù moät caùi ñaëc bieät quan troïng, ñoù laø vieäc bieän phaân döôùi aùnh saùng Tin möøng hoaøn caûnh vaên hoùa xaõ hoäi vaø giaùo hoäi trong ñoù dieãn ra haønh ñoäng muïc vuï.

Vieäc nghieân cöùu thaàn hoïc muïc vuï phaûi soi saùng cho haønh ñoäng cuï theå maø öùng sinh linh muïc phaûi tham gia qua nhöõng thôøi gian thöïc taäp muïc vuï moät caùch tieäm tieán vaø luoân luoân haøi hoøa vôùi nhöõng ñoøi hoûi khaùc cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo. Nhöõng "kinh nghieäm" muïc vuï ñoù ngaãu nhieân trôû thaønh caùi goïi laø "taäp söï muïc vuï", moät coâng vieäc coù theå keùo daøi trong moät thôøi gian naøo ñoù vaø caàn ñöôïc ñaùnh giaù moät caùch coù heä thoáng.

Nhöng vieäc hoïc taäp vaø hoaït ñoäng muïc vuï phaûi qui chieáu veà moät nguoàn noäi taâm maø coâng vieäc huaán luyeän phaûi döï phoøng vaø laøm noåi baät giaù trò : ñoù laø hieäp thoâng ngaøy caøng thaâm saâu hôn vôùi ñöùc aùi muïc töû cuûa Chuùa Gieâsu. Nhö noù ñaõ töøng taïo neân nguoàn goác vaø söùc maïnh cho haønh ñoäng cöùu ñoä cuûa Chuùa Gieâsu, thì nay nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn ñoå xuoáng qua bí tích truyeàn chöùc thaùnh, söï hieäp thoâng ñoù cuõng taïo neân nguoàn goác vaø söùc maïnh cho chöùc vuï linh muïc. Coâng vieäc huaán luyeän khoâng nhöõng nhaèm baûo ñaûm cho moät sôû tröôøng muïc vuï coù tính khoa hoïc vaø moät söï kheùo leùo thöïc haønh, maø coøn vaø nhaát laø baûo trì söï taêng tröôûng cuûa moät taâm theá hieäp thoâng vôùi chính taâm tö vaø caùch öùng xöû cuûa Chuùa Kitoâ Muïc töû toát : "Anh em haõy coù nôi anh em nhöõng taâm tö nhö ñaõ coù trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ" (Ph. 02,05).

58 Hieåu nhö theá, huaán luyeän muïc vuï roõ raøng khoâng ñöôïc thu heïp vaøo vieäc ñôn thuaàn taäp söï laøm quen vôùi nhöõng kyõ thuaät muïc vuï. Döï aùn giaùo duïc cuûa Chuûng vieän phaûi nhaèm taäp luyeän cho chuûng sinh sôû ñaéc tính maãn caûm muïc vuï, ñaûm nhaän traùch nhieäm cuûa mình caùch yù thöùc vaø chín chaén, saùng suoát ñaùnh giaù tình hình, thieát laäp nhöõng öu tieân vaø tìm ra nhöõng phöông theá thöïc hieän, laøm moïi vieäc döôùi aùnh saùng ñöùc tin vaø theo nhöõng ñoøi hoûi thaàn hoïc cuûa muïc vuï.

Qua kinh nghieäm khai taâm vaø tieäm tieán cuûa vieäc thöïc taäp muïc vuï, caùc linh muïc töông lai daàn daàn coù theå ñi vaøo truyeàn thoáng muïc vuï sinh ñoäng cuûa giaùo hoäi ñòa phöông mình ; hoï hoïc bieát môû roäng taàm nhìn cuûa taâm trí mình ñeán chieàu kích

truyeàn giaùo cuûa ñôøi soáng Giaùo hoäi ; hoï thöïc haønh moät soá hình thöùc hôïp taùc vôùi nhau vaø vôùi nhöõng linh muïc ôû nhöõng nôi hoï ñöôïc sai ñeán. Nhöõng vò naøy ñaûm nhaän traùch nhieäm giaùo duïc muïc vuï coù taàm quan troïng to lôùn vaø coù lieân heä vôùi vieäc giaûng daïy ôû chuûng vieän.

Trong vaán ñeà choïn nôi choïn vieäc cho thöïc taäp muïc vuï caàn quan taâm ñaëc bieät ñeán giaùo xöù (182) laø teá baøo soáng cuûa nhieàu kinh nghieäm muïc vuï khaùc nhau, nôi ñoù nhöõng ngöôøi thöïc taäp seõ ñoái dieän vôùi nhöõng vaán ñeà cuûa chöùc vuï töông lai cuûa hoï. Caùc nghò phuï ñöa ra moät loaït nhöõng thí duï cuï theå, nhö thaêm vieáng beänh nhaân, chaêm soùc ngöôøi di cö, ngöôøi löu ñaøy, ngöôøi du muïc, thi haønh baùc aùi töø thieän qua nhöõng coâng taùc xaõ hoäi. Ñaëc bieät caùc nghò phuï ghi nhaän : "Nhaát thieát linh muïc phaûi laøm chöùng cho ñöùc aùi cuûa Chuùa Kitoâ, "Ñaáng ñaõ ngang qua thi aân giaùng phuùc" (Cv. 10,30), phaûi laø daáu chæ höõu hình cho loøng öu aùi chaêm soùc cuûa Giaùo hoäi laø Meï vaø laø Thaày. Vaø vì con ngöôøi ngaøy nay gaëp nhieàu thöû thaùch, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi bò ñeø beïp bôûi ngheøo khoå phi nhaân, bôûi baïo löïc muø quaùng, bôûi quyeàn löïc baát coâng, nhaát thieát ngöôøi cuûa Thieân Chuùa, sau khi ñaõ ñöôïc chuaån bò kyõ ñeå laøm vieäc laønh (x. 2Tm 03,17), phaûi ñoøi hoûi nhaân quyeàn vaø nhaân phaåm. Tuy nhieân, caàn traùnh gia nhaäp nhöõng yù thöùc heä sai laïc, vaø ñang khi muoán coå voõ söï tieán boä, ñöøng queân raèng duy chæ coù thaäp giaù Chuùa Kitoâ môùi cöùu ñoä theá gian" (183).

Toaøn boä nhöõng hoaït ñoäng muïc vuï ñoù giaùo duïc linh muïc töông lai bieát soáng söù vuï "quyeàn bính" nhö moät taùc vuï "phuïc vuï" trong coäng ñoaøn, bieát kieâng traùnh moïi thaùi ñoä töï toân töï ñaïi, traùnh caùch söû duïng quyeàn maø ñöùc aùi muïc töû khoâng minh giaûi ñöôïc.

Ñeå coâng vieäc huaán luyeän ñöôïc thích hôïp, nhaát thieát nhöõng kinh nghieäm cuûa öùng sinh linh muïc caàn phaûi mang tính "taùc vuï", nghóa laø noù gaén lieàn vôùi moïi ñoøi hoûi cuûa vieäc chuaån bò cho chöùc linh muïc vaø qui chieáu veà vieäc phuïc vuï Lôøi Chuùa, vieäc phöôïng töï vaø vieäc chuû toïa. Nhöõng vieäc ñoù coù theå trôû thaønh söï phieân dòch cuï theå nhöõng taùc vuï Ñoïc saùch, Giuùp leã vaø Phoù teá.

59 Vì töï baûn chaát coâng vieäc muïc vuï nhaèm laøm soáng ñoäng Giaùo hoäi nhö moät "maàu nhieäm", nhö "söï hieäp thoâng", nhö moät "söù vuï", vieäc huaán luyeän muïc vuï caàn quan taâm ñeán nhöõng chieàu kích noùi treân trong thi haønh chöùc vuï.

Ñieàu caên baûn laø yù thöùc raèng Giaùo hoäi laø "maàu nhieäm" nghóa laø coâng trình cuûa Thieân Chuùa, laø hoa traùi cuûa Thaàn khí Chuùa Kitoâ, laø daáu chæ ôn thaùnh, laø söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi trong coäng ñoaøn kitoâ höõu. YÙ thöùc ñoù, thay vì laøm giaûm yù thöùc traùch nhieäm cuûa vò muïc töû, phaûi laøm cho vò naøy xaùc tín raèng söï taêng trieån cuûa Giaùo hoäi laø moät coâng trình mieãn phí cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø vieäc laøm cuûa mình, - moät vieäc do ôn thaùnh trao phoù traùch nhieäm cho con ngöôøi coù töï do - laø coâng vieäc cuûa ngöôøi ñaày tôù voâ duïng cuûa Tin möøng (x. Lc. 17,10).

Thöù ñeán, yù thöùc raèng Giaùo hoäi laø "hieäp thoâng". Ñieàu naøy giuùp öùng sinh linh muïc thöïc haønh moät thöù muïc vuï taäp theå, nghóa laø trong söï hôïp taùc chaân tình vôùi moïi thaønh phaàn trong Giaùo hoäi. linh muïc vaø giaùm muïc, linh muïc trieàu vaø tu só, linh muïc vaø giaùo daân. Moät söï hôïp taùc nhö theá tröôùc tieân giaû thieát coù söï hieåu bieát vaø quí troïng nhöõng aân ban vaø nhöõng ñaëc suûng khaùc nhau, nhöõng ôn goïi vaø nhöõng traùch nhieäm khaùc nhau, do Chuùa Thaùnh Thaàn ban taëng vaø giao phoù cho nhöõng chi theå cuûa thaân mình Chuùa Kitoâ. Noù cuõng ñoøi hoûi moät yù thöùc roõ raøng vaø maãn caûm veà caên tính cuûa mình cuõng nhö ñaëc tính cuûa nhöõng thaønh phaàn khaùc trong Giaùo hoäi. Ngoaøi ra, noù caàn ñeán söï tín nhieäm laãn nhau, nhaãn nhuïc, hieàn hoøa, khaû naêng thaáu caûm vaø laéng nghe ; cuoái cuøng vaø nhaát laø noù phaûi beùn reã trong tình yeâu ñoái vôùi Giaùo hoäi, moät tình yeâu phaûi vöôït treân söï yeâu mình vaø yeâu nhöõng nhoùm rieâng cuûa mình. Ñieàu quan troïng ñaëc bieät laø chuaån bò cho caùc linh muïc töông lai hôïp taùc vôùi giaùo daân, ñeå "caùc linh muïc saün saøng - theo nhö lôøi cuûa Coâng ñoàng - laéng nghe yù kieán cuûa giaùo daân, chaân thaønh quan taâm ñeán nhöõng öôùc voïng cuûa hoï, bieát trieån khai kinh nghieäm vaø sôû tröôøng cuûa hoï trong nhöõng laõnh vöïc hoaït ñoäng khaùc nhau cuûa con ngöôøi, ñeå cuøng nhau ñoïc thaáy nhöõng daáu chæ cuûa thôøi ñaïi" (184). Thöôïng hoäi ñoàng vöøa roài (1990), cuõng nhaán maïnh ñeán öu tö muïc vuï ñoái vôùi giaùo daân : "Ñieàu caàn laø öùng sinh linh muïc phaûi sôû ñaéc khaû naêng khai taâm giaùo daân, nhaát laø giôùi treû, cho hoï löu taâm ñeán nhöõng ôn goïi khaùc nhau (ôn goïi hoân nhaân, ôn goïi laøm coâng taùc xaõ hoäi, ôn goïi laõnh nhöõng traùch nhieäm thuoäc muïc vuï, ôn goïi taän hieán, ôn goïi ñaûm nhaän nhöõng troïng traùch trong ñôøi soáng chính trò vaø xaõ hoäi, ôn goïi nghieân cöùu khoa hoïc, ôn goïi giaùo duïc). Nhaát laø caàn phaûi soi saùng vaø trôï löïc cho giaùo daân trong ôn goïi daán thaân vaøo traàn theá vaø ñoåi môùi noù döôùi aùnh saùng Tin möøng, cho hoï nhaän ra vaø toân troïng giaù trò cuûa söï daán thaân ñoù" (185).

Cuoái cuøng, yù thöùc veà Giaùo hoäi "truyeàn giaùo" seõ giuùp cho öùng sinh linh muïc bieát yeâu meán vaø soáng chieàu kích truyeàn giaùo cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa nhöõng hoaït ñoäng muïc vuï, bieát soáng côûi môû vaø saün saøng tröôùc moïi khaû naêng loan Tin möøng ngaøy nay, - khoâng queân khaû naêng quí giaù cuûa nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi trong laõnh vöïc naøy (186), - bieát töï chuaån bò cho moät chöùc vuï ñoøi hoûi nôi mình moät taâm theá saün saøng ñaùp traû lôøi goïi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø cuûa ñöùc giaùm muïc sai ñi loan baùo Tin möøng beân ngoaøi ranh giôùi ñaát nöôùc mình (187).

II. Nhöõng moâi tröôøng huaán luyeän

Ñaïi chuûng vieän : Moät coäng ñoaøn huaán luyeän

60 Söï caàn thieát cuûa ÑCV - vaø cuûa nhöõng tu vieän töông tôï - ñoái vôùi coâng vieäc huaán luyeän öùng sinh linh muïc, ñaõ ñöôïc thaåm quyeàn Coâng ñoàng Vatican II khaúng ñònh (188), vaø ñaõ ñöôïc Thöôïng Hoäi Ñoàng caùc giaùm muïc taùi khaúng ñònh nhö sau : "Caàn phaûi khaúng ñònh laïi raèng toå chöùc ÑCV nhìn nhö nôi ñaøo taïo toát nhaát, laø khoaûng khoâng gian bình thöôøng cuûa moät ñôøi soáng coäng ñoàng vaø phaåm traät, cuõng laø ngoâi

nhaø thích hôïp nhaát cho vieäc huaán luyeän nhöõng öùng sinh linh muïc, vôùi söï hieän dieän cuûa caùc vò höõu traùch taän hieán cho chöùc vuï ñoù. Toå chöùc ñoù ñaõ sinh nhöõng hoa traùi doài daøo suoát nhieàu theá kyû vaø ñang tieáp tuïc sinh hoa traùi treân toaøn theá giôùi" (189).

Chuûng vieän xuaát hieän nhö moät khoaûng thôøi gian vaø khoâng gian ; nhöng nhaát laø noù xuaát hieän nhö moät coäng ñoaøn giaùo duïc ñang tieán böôùc : coäng ñoaøn ñoù do Ñöùc Kitoâ thieát laäp nhaèm coáng hieán cho ngöôøi ñöôïc Chuùa keâu goïi phuïc vuï nhö caùc Toâng ñoà, khaû naêng soáng laïi kinh nghieäm giaùo duïc maø Chuùa ñaõ daønh cho Nhoùm 12. Thöïc vaäy, moät cuoäc tieáp xuùc keùo daøi vaø thaân maät vôùi Chuùa Gieâsu ñöôïc saùch Phuùc aâm trình baøy nhö moät söï chuaån bò caàn thieát cho vieäc thi haønh chöùc vuï toâng ñoà. Ñôøi soáng thaân maät ñoù ñoøi hoûi Nhoùm 12 thöïc hieän moät caùch roõ raøng vaø ñaëc bieät söï töø boû ñoái vôùi queâ höông, ngheà nghieäp vaø nhöõng tình caûm thaân thieát nhaát (x. Mc. 01,16-20 vaø 10,28 ; Lc. 09,23 vaø 57-62 ; Lc. 14,25-27). Söï töø boû naøy ñöôïc ñeà nghò vôùi moïi moân ñeä ôû moät möùc ñoä naøo ñoù. Nhieàu laàn chuùng toâi ñaõ vieän daãn truyeàn thoáng Marcoâ nhaán maïnh moái daây lieân keát caùc Toâng ñoà vôùi Chuùa Gieâsu vaø vôùi nhau : tröôùc khi ñöôïc sai ñi rao giaûng vaø chöõa beänh, caùc Toâng ñoà ñaõ ñöôïc Chuùa goïi soáng chung vôùi Ngöôøi (x. Mc. 3,140.

Baûn chaát saâu xa cuûa chuûng vieän trong Giaùo hoäi laø moät söï noái daøi coäng ñoaøn toâng ñoà quaây quaàn chung quanh Chuùa Gieâsu, ñeå laéng nghe Lôøi Ngöôøi, ñeå tieán böôùc ñeán kinh nghieäm Vöôït qua, ñeå chôø ñôïi Thieân Chuùa ban Thaùnh Thaàn vì söù vuï. Ñoù laø lyù töôûng maø moãi chuûng vieän phaûi höôùng tôùi. Nhö moät toå chöùc nhaân loaïi, chuûng vieän ñaõ maëc nhieàu hình thöùc khaùc nhau vaø ñaõ traûi qua nhieàu thaêng traàm trong lòch söû. Caên tính chuûng vieän thuùc ñaåy noù luoân tìm kieám moät söï kieän toaøn cuï theå vaø trung thaønh vôùi nhöõng giaù trò Tin möøng daãn ñöôøng cho noù, moät söï kieän toaøn coù khaû naêng ñaùp traû hoaøn caûnh vaø nhu caàu cuûa töøng thôøi ñaïi.

Töï thaân chuûng vieän laø moät kinh nghieäm ñoäc ñaùo cuûa ñôøi soáng Giaùo hoäi : nôi chuûng vieän, vò giaùm muïc hieän dieän qua chöùc vuï maø vò vieän tröôûng thi haønh vôùi nhöõng nhaø giaùo duïc khaùc trong tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm vaø hieäp thoâng, nhaèm vaøo söï taêng tröôûng muïc vuï vaø toâng ñoà cuûa caùc öùng sinh linh muïc. Moïi thaønh phaàn cuûa coäng ñoaøn chuûng vieän ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn taäp hoïp trong moät tình huynh ñeä duy nhaát, moãi ngöôøi theo aân ban rieâng cuûa mình goùp phaàn laøm cho moïi ngöôøi anh em taêng tröôûng trong ñöùc tin vaø ñöùc meán. Nhö theá, chuûng sinh töï chuaån bò cho mình trôû neân linh muïc vaø noái daøi söï hieän dieän cöùu ñoä cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ nhö Muïc töû toát trong Giaùo hoäi vaø trong lòch söû.

Treân bình dieän nhaân baûn ÑCV ñaõ phaûi höôùng tôùi vieäc trôû neân "moät coäng ñoaøn maø caùc thaønh phaàn lieân keát vôùi nhau trong moät tình baèng höõu chaân thaät vaø trong moät loøng meán thaâm saâu ñeå taïo neân moät gia ñình ñích thaät soáng trong nieàm vui" (190).

Treân bình dieän kitoâ giaùo, - caùc nghò phuï tieáp tuïc phaùt bieåu, - ÑCV phaûi trôû neân nhö "coäng ñoaøn Giaùo hoäi" nhö "coäng ñoaøn moân ñeä cuûa Chuùa : moät coäng ñoaøn

cuøng chung moät phuïng vuï giuùp cho tinh thaàn caàu nguyeän thaám nhaäp vaøo toaøn dieän ñôøi soáng, moät coäng ñoaøn ñöôïc taäp hoïp bôûi vieäc haèng ngaøy laéng nghe vaø suy nieäm Lôøi Chuùa, bôûi vieäc cöû haønh bí tích Thaùnh Theå ; moät coäng ñoaøn hieäp nhaát trong vieäc thöïc haønh baùc aùi huynh ñeä vaø tinh thaàn coâng baèng, moät coäng ñoaøn nôi ñoù tinh thaàn Chuùa Kitoâ vaø loøng yeâu meán Giaùo hoäi ñöôïc thaép saùng leân maõi nhôø moãi thaønh phaàn thöïc hieän nhöõng tieán boä trong ñôøi soáng coäng ñoaøn vaø ñôøi soáng thuoäc linh cuûa mình". (191) Caùc nghò phuï tieáp tuïc xaùc ñònh vaø giaûi thích chieàu kích Giaùo hoäi cuûa ÑCV nhö sau : "Nhö coäng ñoaøn Giaùo hoäi, ÑCV giaùo phaän cuõng nhö lieân giaùo phaän hoaëc cuûa doøng tu, phaûi nuoâi döôõng yù thöùc hieäp thoâng cuûa caùc öùng sinh ñoái vôùi Giaùo hoäi vaø haøng linh muïc cuûa giaùo phaän mình, nhaèm giuùp hoï chia seû nieàm hy voïng vaø nhöõng aâu lo cuûa giaùo phaän ñoàng thôøi bieát môû roäng söï quan taâm ñeán nhöõng söï caàn yeáu cuûa Giaùo hoäi toaøn caàu" (192).

Coâng vieäc huaán luyeän öùng sinh höôùng ñeán chöùc linh muïc vaø muïc vuï, töï baûn chaát mang tính Giaùo hoäi. Do ñoù nhaát thieát khoâng ñöôïc nhìn chuûng vieän moät caùch hôøi hôït beà ngoaøi, nghóa laø nhìn giaûn ñôn nhö moät choã aên ôû vaø hoïc haønh, maø phaûi nhìn noù töø noäi taïi vaø chieàu saâu, nhìn noù nhö moät coäng ñoaøn ñaëc bieät mang tính Giaùo hoäi, moät coäng ñoaøn soáng laïi kinh nghieäm cuûa Nhoùm 12 ñaõ soáng vôùi Chuùa Gieâsu (193).

61 Nhö theá CV laø moät coäng ñoaøn Giaùo hoäi coù chöùc naêng giaùo duïc, hay ñuùng hôn laø moät coäng ñoaøn ñaëc bieät ñang tieán haønh coâng vieäc giaùo duïc. Ñieàu ñònh hình cho baûn saéc CV chính laø muïc ñích rieâng cuûa noù, ñoù laø thaùp tuøng ôn goïi cuûa nhöõng linh muïc töông lai, vaø töø ñoù laø bieän phaân ôn goïi cuûa hoï, giuùp hoï ñaùp traû ôn goïi vaø chuaån bò laõnh bí tích truyeàn chöùc thaùnh cuøng vôùi nhöõng ôn vaø nhöõng traùch nhieäm haøm chöùa trong bí tích ñoù, nhöõng ôn vaø nhöõng traùch nhieäm nhôø ñoù maø linh muïc trôû neân gioáng Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Ñaàu vaø laø Muïc töû, nhôø ñoù maø linh muïc ñöôïc thöøa nhaän coù tö caùch ñi vaøo con ñöôøng daán thaân chia seû söù vuï cöùu ñoä cuûa Chuùa Kitoâ trong Giaùo hoäi vaø trong theá giôùi.

Chuûng vieän laø moät coäng ñoaøn giaùo duïc cho neân toaøn boä ñôøi soáng nôi ñoù vôùi moïi bieåu hieän khaùc nhau cuûa noù ñeàu qui veà vieäc huaán luyeän ñôøi soáng nhaân baûn, thuoäc linh, trí thöùc vaø muïc vuï cho nhöõng linh muïc töông lai : maëc duø coù nhieàu ñieåm chung vôùi vieäc huaán luyeän nhaân baûn vaø kitoâ höõu cho moïi thaønh phaàn trong Giaùo hoäi, coâng vieäc huaán luyeän ôû CV coù nhöõng noäi dung cuøng nhöõng hình thaùi vaø nhöõng ñaëc ñieåm phaùt xuaát ñaëc bieät töø muïc ñích noù theo ñuoåi laø chuaån bò cho chöùc vuï vaø ñôøi soáng linh muïc.

Vaäy, nhöõng noäi dung vaø nhöõng hình thaùi cuûa coâng vieäc giaùo duïc ñoøi hoûi CV phaûi coù chöông trình roõ raøng, moät chöông trình soáng coù tính ñoàng nhaát trong toå chöùc, ñoàng thôøi phuø hôïp vôùi muïc ñích cuûa CV laø chuaån bò nhöõng linh muïc töông lai.

Caùc nghò phuï ghi nhaän veà ñieåm naøy nhö sau : "Laø moät coäng ñoaøn giaùo duïc, CV phaûi theo moät chöông trình nhaát ñònh vôùi moät neùt noåi baät laø söï thoáng nhaát trong ñieàu haønh. Söï thoáng nhaát naøy ñöôïc bieåu toû qua vò vieän tröôûng vaø nhöõng coäng söï vieân, qua tính maïch laïc cuûa vieäc saép xeáp ñôøi soáng vaø sinh hoaït huaán luyeän, vaø qua nhöõng ñoøi hoûi caên baûn cuûa ñôøi soáng chung, moät ñôøi soáng bao haøm nhieàu phöông dieän chính yeáu cuûa coâng vieäc huaán luyeän. Chöông trình ñoù khoâng ñöôïc mang tính baát quyeát vaø thaû noåi, maø phaûi nhaèm phuïc vuï cho muïc ñích ñaëc thuø taïo neân lyù do hieän höõu cuûa CV : laø ñaøo taïo nhöõng linh muïc töông lai, nhöõng muïc töû cuûa Giaùo hoäi" (194). Muoán chöông trình ñoù thaät söï thích hôïp vaø kieán hieäu, nhöõng ñöôøng neùt chính cuûa noù caàn ñöôïc chi tieát hoùa cuï theå qua nhöõng qui taéc rieâng nhaèm vaøo vieäc saép xeáp ñôøi soáng chung, qua vieäc aán ñònh nhöõng phöông theá vaø nhöõng thôøi nhòp chính xaùc.

ÔÛ ñaây, caàn nhaán maïnh ñeán moät phöông dieän khaùc. Coâng cuoäc giaùo duïc töï baûn chaát laø söï thaùp tuøng nhöõng con ngöôøi cuï theå, con ngöôøi soáng trong lòch söû ñang tieán böôùc höôùng veà löïa choïn vaø hoøa nhaäp vaøo moät lyù töôûng soáng. Ñoù laø lyù do buoäc coâng vieäc giaùo duïc phaûi bieát dung hoøa moät laø caùi nhìn roõ raøng veà muïc ñích caàn ñaït, hai laø söï ñoøi hoûi tieán böôùc nghieâm tuùc höôùng ñeán muïc ñích ñoù, vaø ba laø quan taâm ñeán "ngöôøi haønh khaùch" nghóa laø quan taâm ñeán con ngöôøi cuï theå daán böôùc vaøo cuoäc maïo hieåm cuûa haønh trình ñaøo taïo, noùi caùch khaùc laø quan taâm ñeán moät loaït nhöõng tình hình, nhöõng vaán ñeà, nhöõng khoù khaên, nhöõng nhòp böôùc vaø nhòp taêng tröôûng. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi moät söï uyeån chuyeån khoân ngoan bieát loaïi tröø moïi söï gaây toån thöông cho nhöõng giaù trò vaø cho söï cam keát yù thöùc vaø töï do, moät söï yeâu thöông vaø toân troïng con ngöôøi vôùi moïi chieàu kích caù bieät cuûa hoï ñang tieán böôùc ñeán chöùc linh muïc. Ñieàu naøy coù giaù trò khoâng nhöõng cho töøng ngöôøi, maø coøn cho moïi boái caûnh vaên hoùa xaõ hoäi nôi coù caùc Chuûng vieän döôùi moïi hình thöùc cuûa noù trong lòch söû. Nhìn theo höôùng ñoù, coâng vieäc giaùo duïc ñoøi hoûi moät söï ñoåi môùi lieân tuïc. Veà hình thöùc chuûng vieän, caùc nghò phuï nhaán maïnh raèng : "Vôùi söï toân troïng giaù trò cuûa nhöõng hình thöùc coå ñieån cuûa chuûng vieän, Thöôïng hoäi ñoàng öôùc mong raèng caùc Hoäi ñoàng Giaùm Muïc tieáp tuïc coâng vieäc thaêm doø yù kieán veà nhöõng nhu caàu ngaøy nay cuûa vieäc ñaøo taïo, theo nhö Saéc leänh Optatam totius (Soá 1) vaø Thöôïng hoäi ñoàng naêm 1967 ñaõ döï kieán. Baûn qui taéc cuûa moãi quoác gia hoaëc cuûa moãi leã nghi caàn ñöôïc duyeät laïi cho thích hôïp, theo yeâu caàu cuûa Hoäi ñoàng Giaùm Muïc, hoaëc vaøo dòp Ñaïi dieän Toøa Thaùnh vieáng thaêm Chuûng Vieän nöôùc naøy nöôùc khaùc, nhaèm ñöa vaøo ñoù nhöõng hình thaùi huaán luyeän ñaùp öùng nhu caàu cuûa nhöõng daân toäc coù neàn vaên hoùa baûn thoå, cuûa nhöõng ôn goïi ngöôøi lôùn tuoåi, cuûa nhöõng ôn goïi caùc mieàn truyeàn giaùo..." (196).

62 Muïc ñích vaø toå chöùc giaùo duïc cuûa ÑCV ñoøi hoûi öùng sinh linh muïc phaûi coù moät söï chuaån bò naøo ñoù tröôùc khi gia nhaäp. Söï chuaån bò naøy khoâng thaønh vaán ñeà - ít ra cho tôùi nhöõng thaäp nieân vöøa qua - khi öùng sinh xuaát thaân töø nhöõng tieåu chuûng vieän vaø

khi ñôøi soáng kitoâ höõu nôi nhöõng coäng ñoaøn Giaùo hoäi (giaùo xöù, giaùo phaän) deã daøng coáng hieán cho moïi ngöôøi vieäc giaûng daïy giaùo lyù vaø vieäc giaùo duïc kitoâ giaùo. Hoaøn caûnh ñaõ ñoåi thay ôû nhieàu nôi. Coù moät söï töông phaûn to lôùn giöõa moät beân laø loái soáng vaø giaùo duïc caên baûn cuûa caùc löùa tuoåi nhi ñoàng, thieáu nhi, thieáu nieân, caû khi chuùng laø kitoâ höõu vaø tham gia ñôøi soáng Giaùo hoäi, vaø beân kia laø loái soáng cuûa CV vaø nhöõng yeâu caàu cuûa ñaøo taïo. Trong boái caûnh ñoù, hieäp thoâng vôùi caùc nghò phuï, toâi yeâu caàu phaûi coù moät giai ñoaïn thích ñaùng daønh cho vieäc chuaån bò tröôùc khi gia nhaäp CV : "Ñieàu lôïi ích laø coù moät giai ñoaïn chuaån bò cho caùc öùng sinh veà maët nhaân baûn, kitoâ höõu, trí thöùc vaø thuoäc linh tröôùc khi vaøo ÑCV. Caùc öùng sinh ñoù phaûi bieåu hieän cho thaáy moät soá ñöùc tính nhaát ñònh : coù yù ngay laønh, coù moät möùc ñoä thoûa ñaùng veà tröôûng thaønh nhaân baûn, coù moät söï hieåu bieát khaù ñaày ñuû veà giaùo lyù ñöùc tin, coù moät söï khai taâm vaøo nhöõng phöông phaùp caàu nguyeän vaø vaøo loái soáng phuø hôïp vôùi truyeàn thoáng kitoâ giaùo. Öôùc gì hoï cuõng coù nhöõng caùch cö xöû cho thaáy laø hoï coù noã löïc ñi tìm Chuùa vaø ñöùc tin" (x. Ev.) Nunt. soá 48) (197).

"Moät söï hieåu bieát khaù ñaày ñuû veà giaùo lyù ñöùc tin" maø caùc nghò phuï noùi ñeán, laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ñi vaøo thaàn hoïc : ta khoâng theå phaùt huy "tri thöùc ñöùc tin" neáu chöa bieát noäi duïng ñöùc tin. Khieám khuyeát ñoù, ta coù theå buø ñaép nhôø quyeån "Giaùo lyù phoå quaùt" saép ra maét.

Neáu moïi ngöôøi ñeàu xaùc tín veà söï caàn thieát cuûa giai ñoaïn chuaån bò tröôùc khi vaøo ÑCV, thì caùc yù kieán chöa ñoàng nhaát vôùi nhau veà noäi dung vaø ñaëc ñieåm, nghóa laø veà muïc ñích soá moät cuûa thôøi gian chuaån bò : huaán luyeän ñôøi soáng thuoäc linh ñeå bieän phaân ôn goïi hay huaán luyeän trí thöùc vaø vaên hoùa ? Maët khaùc, ta khoâng theå boû qua nhöõng dò bieät voâ soá vaø saâu thaúm khoâng nhöõng giöõa caùc öùng sinh, maø coøn giöõa caùc mieàn caùc nöôùc. Ñieàu ñoù yeâu caàu chuùng ta keùo daøi giai ñoaïn nghieân cöùu vaø thöû nghieäm tröôùc khi xaùc ñònh caùch phuø hôïp vaø coù yù nghóa nhöõng nhaân toá cuûa giai ñoaïn chuaån bò hay taäp söï ñoù : thôøi gian, nôi choán, hình thöùc, chuû ñeà, maø ta phaûi phoái hôïp, vôùi nhöõng naêm keá tieáp cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo ôû ÑCV.

Trong chieàu höôùng ñoù, toâi laëp laïi vaø ñeà nghò laïi vôùi Thaùnh boä Giaùo duïc Coâng giaùo lôøi yeâu caàu cuûa caùc nghò phuï : "Thöôïng hoäi ñoàng yeâu caàu Thaùnh Boä Giaùo duïc Coâng giaùo thu thaäp taát caû nhöõng tin töùc veà nhöõng kinh nghieäm sô khôûi cuûa coâng vieäc huaán luyeän ñoù ñaõ hoaëc ñang dieãn ra luùc naøy. Vaøo luùc thuaän tieän thaùnh boä seõ thoâng ñaït nhöõng tin töùc veà vaán ñeà ñoù ñeán caùc Hoäi ñoàng giaùm muïc" (197).

Tieåu chuûng vieän vaø nhöõng hình thöùc khaùc thaùp tuøng ôn goïi

63 Nhö kinh nghieäm laâu ñôøi xaùc minh, nhöõng bieåu loä ñaàu tieân cuûa moät ôn goïi linh muïc thöôøng truøng hôïp vôùi nhöõng naêm ñaàu cuûa tuoåi thieáu nieân hoaëc cuûa tuoåi thanh nieân. Caû ñoái vôùi nhöõng ngöôøi quyeát ñònh gia nhaäp CV treã hôn, cuõng khoâng thieáu nhöõng tröôøng hôïp cho thaáy hoï caûm nghieäm tieáng Chuùa goïi vaøo nhöõng thôøi kyø sôùm

suûa. Lòch söû Giaùo hoäi khoâng ngöøng chöùng toû Chuùa goïi tuoåi thô. Thaùnh Toâma giaûi thích söï öu tuyeån cuûa Chuùa Gieâsu ñoái vôùi toâng ñoà Gioan vì lyù do tuoåi treû vaø keát luaän nhö sau : "Ñieàu ñoù cho ta hieåu raèng Thieân Chuùa ñaëc bieät yeâu thöông nhöõng ai ngay töø tuoåi treû hieán thaân phuïc vuï Ngöôøi" (198).

Giaùo hoäi chaêm lo cho nhöõng haït gioáng ôn goïi ñaõ ñöôïc gieo vaøo loøng tuoåi treû ; qua TCV, Giaùo hoäi thöïc hieän böôùc ñaàu vieäc bieän phaân vaø chuù yù thaùp tuøng ôn goïi. ÔÛ nhieàu nôi treân theá giôùi, nhöõng TCV ñoù tieáp tuïc coâng cuoäc giaùo duïc quí giaù nhaèm giöõ gìn vaø phaùt trieån nhöõng haït gioáng ôn goïi linh muïc ñeå caùc tieåu chuûng sinh coù theå deã nhaän ra ôn goïi linh muïc hôn vaø deã coù khaû naêng ñaùp öùng hôn. Döï aùn giaùo duïc cuûa nhöõng TCV ñoù höôùng ñeán töøng böôùc taïo ñieàu kieän thích hôïp cho vieäc huaán luyeän nhaân baûn, vaên hoùa vaø thieâng lieâng, môû ñöôøng cho tuoåi treû böôùc vaøo ÑCV vôùi moät caên baûn thích hôïp vaø vöõng chaéc.

"Töï chuaån bò böôùc theo Chuùa Kitoâ Ñaáng Cöùu ñoä vôùi moät taám loøng quaûng ñaïi vaø thanh khieát" : ñaõ laø muïc ñích cuûa TCV ñöôïc ghi trong Saéc leänh OT : "Döôùi söï höôùng daãn phuï töû cuûa caùc vò beà treân, vôùi söï hôïp taùc cuûa caùc baäc phuï huynh, caùc tieåu chuûng sinh soáng moät ñôøi soáng thích hôïp vôùi löùa tuoåi, vôùi taâm thöùc vaø vôùi chuyeån bieán cuûa tuoåi treû, moät ñôøi soáng phuø hôïp troïn veïn vôùi nhöõng qui taéc cuûa moät loaïi taâm lyù hoïc laønh maïnh. Ñöøng queân baûo ñaûm cho hoï coù kinh nghieäm thích hôïp veà nhöõng thöïc taïi nhaân loaïi vaø veà nhöõng töông giao bình thöôøng vôùi gia ñình hoï" (199)

Trong giaùo phaän TCV coù theå laø moät ñieåm tham chieáu cho muïc vuï ôn goïi, baèng caùch ñeà xuaát nhöõng hình thöùc thích hôïp ñeå tieáp ñoùn vaø thoâng tin cho tuoåi treû ñang tìm hieåu ôn goïi, hoaëc ñaõ ñònh theo ôn goïi nhöng chöa vaøo chuûng vieän ñöôïc vì lyù do hoaøn caûnh gia ñình hoaëc hoïc haønh...

64 ÔÛ nhieàu mieàn, TCV xem ra caàn thieát vaø raát ích lôïi. Nôi naøo khoâng thaønh laäp ñöôïc caàn phaûi thieát laäp nhöõng toå chöùc khaùc (200), thí duï nhö nhoùm ôn goïi cho thieáu nieân, cho tuoåi treû. Trong moät boái caûnh coäng ñoaøn, nhöõng nhoùm ñoù, maëc duø khoâng thöôøng xuyeân soáng vôùi nhau, cuõng coù theå coáng hieán nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï xaùc ñònh vaø taêng tröôûng cuûa ôn goïi. Vaãn soáng trong gia ñình, vaãn tôùi lui vôùi coäng ñoaøn kitoâ höõu giuùp giaùo duïc hoï, nhöõng ngöôøi treû ñoù caàn ñöôïc quan taâm chaêm soùc, hoï caàn moät nhoùm rieâng hoaëc moät coäng ñoaøn nhö moät choã döïa ñeå thöïc hieän cuoäc haønh trình ôn goïi maø aân ban cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn baét ñaàu ôû nôi hoï.

Nhö ñaõ töøng dieãn ra trong lòch söû Giaùo hoäi ngaøy nay ngöôøi ta cuõng thöôøng thaáy hieän töôïng ôn goïi linh muïc chôùm nôû nôi ngöôøi lôùn tuoåi, sau ít nhieàu naêm kinh nghieäm ñôøi soáng giaùo daân vaø kinh nghieäm ngheà nghieäp. Ñoù laø moät ñieàu khích leä. Ñöa nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi ñoù vaøo ÑCV ñeå theo haønh trình ñaøo taïo khoâng phaûi luoân luoân laø ñieàu khaû theå, vaø thöôøng khi laø ñieàu khoâng thích ñaùng. Sau khi bieän phaân kyõ caøng veà tính ñích thaät cuûa nhöõng ôn goïi ñoù, toát hôn tìm moät hình thöùc rieâng bieät vaø thích hôïp coù theå baûo ñaûm cho vieäc thaùp tuøng ôn goïi vaø vieäc huaán luyeän ñôøi

soáng thuoäc linh vaø trí thöùc (201). Daønh cho hoï moät phaân löôïng thôøi gian roäng raõi ñeå soáng chung trong coäng ñoaøn chuûng vieän vaø giao tieáp vôùi nhöõng öùng sinh linh muïc khaùc laø ñieàu coù theå baûo ñaûm cho vieäc hoï hoøa nhaäp vaø hieäp thoâng maät thieát vôùi haøng linh muïc duy nhaát.

III. Nhöõng ngöôøi giöõ vai chính trong coâng cuoäc ñaøo taïo Linh muïc

Giaùo hoäi vaø giaùm muïc

65 Vì coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc laø thaønh phaàn cuûa muïc vuï ôn goïi do Giaùo hoäi chuû tröông, neân coù theå noùi raèng Giaùo hoäi taát nhieân laø moät chuû theå coù ôn thaùnh vaø coù traùch nhieäm thaùp tuøng nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa goïi nhaèm höôùng daãn hoï trôû neân nhöõng thöøa taùc vieân cuûa mình trong chöùc vuï linh muïc.

Theo höôùng ñoù, söï hieåu bieát maàu nhieäm Giaùo hoäi laø ñieàu giuùp ta xaùc ñònh roõ hôn vò trí vaø boån phaän cuûa nhöõng thaønh phaàn khaùc nhau, vôùi tö caùch rieâng bieät hoaëc vôùi tö caùch thaønh phaàn cuûa moät nhoùm, trong vieäc huaán luyeän caùc öùng sinh höôùng tôùi chöùc linh muïc.

Vaäy, theo baûn chaát, Giaùo hoäi laø "traàn thuaät", laø "bí tích" veà söï vieäc Chuùa Gieâsu Kitoâ hieän dieän vaø haønh ñoäng ôû giöõa chuùng ta vaø vì chuùng ta. Chính töø söï hieän dieän cöùu ñoä cuûa Ngöôøi phaùt xuaát ôn goïi linh muïc, khoâng nhöõng ôn goïi linh muïc maø coøn söï thaùp tuøng ôn goïi nhaèm giuùp cho ngöôøi ñöôïc goïi coù theå nhaän ra ôn Chuùa vaø ñaùp traû caùch töï do vaø vôùi moät taám loøng yeâu meán. Chính Thaàn khí Chuùa Gieâsu ban ôn soi saùng vaø ôn söùc maïnh nhaèm vaøo vieäc bieän phaân ôn goïi vaø vieäc thöïc hieän haønh trình ôn goïi. Do ñoù khoâng theå coù coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc ñích thöïc neáu khoâng coù aân ban cuûa Thaàn khí Chuùa Kitoâ. Moãi nhaø ñaøo taïo caàn coù yù thöùc ñaày ñuû veà ñieàu ñoù. Laøm theá naøo khoâng theå nhaän thaáy ñoù laø moät "nguoàn löïc" hoaøn toaøn nhöng khoâng vaø höõu hieäu töï caên coù moät troïng löïc quyeát ñònh trong vieäc daán böôùc vaøo coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc ? Laøm theá naøo khoâng theå haân hoan tröôùc phaåm vò cuûa moät nhaø ñaøo taïo laø ñaïi dieän höõu hình theo moät nghóa heïp naøo ñoù cuûa Chuùa Kitoâ ñoái vôùi öùng sinh linh muïc ? Neáu ñaøo taïo linh muïc chuû yeáu laø chuaån bò cho moät "muïc töû" töông lai theo hình aûnh Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Muïc töû toát, thì ai coù theå hôn Chuùa Gieâsu trong vieäc thoâng ban Thaàn khí cuûa Ngöôøi vaø ñöùc aùi muïc töû, laøm taêng tröôûng ñöùc aùi muïc töû ñoù, moät thöù ñöùc aùi maø Ngöôøi ñaõ soáng ñeán ñoä hieán thaân troïn veïn (x. Ga. 15,13 vaø 10,11) vaø muoán cho caùc linh muïc cuõng soáng nhö theá ?

Vò ñaïi dieän soá moät cho Chuùa Kitoâ trong vieäc ñaøo taïo linh muïc laø ñöùc giaùm muïc. Ngöôøi ta coù theå noùi veà Giaùo hoäi ñieàu maø taùc giaû Phuùc aâm Maùc coâ noùi ôû ñoaïn ñaõ ñöôïc trích daãn nhieàu laàn : "Ngöôøi goïi nhöõng keû Ngöôøi muoán. Hoï ñeán vôùi Ngöôøi, vaø Ngöôøi ñaët Nhoùm 12 ñeå ôû vôùi Ngöôøi vaø ñeå Ngöôøi sai ñi rao giaûng..." (Mc 05,13-14). Kyø thöïc, lôøi goïi beân trong cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn caàn ñöôïc tieáng goïi ñích thaät

cuûa ñöùc giaùm muïc xaùc nhaän. Neáu moïi ngöôøi coù theå "ñeán vôùi ñöùc giaùm muïc" vì ngöôøi laø Cha vaø laø vò Muïc töû cuûa moïi ngöôøi, thì caùc linh muïc cuûa ngöôøi coù theå ñeán vôùi ngöôøi moät caùch rieâng bieät, nhôø cuøng ñöôïc tham döï vaøo moät chöùc linh muïc vaø moät thöøa taùc vuï : Coâng ñoàng noùi raèng giaùm muïc phaûi coi caùc linh muïc vaø ñoái xöû vôùi hoï nhö "anh em vaø baïn höõu" (202).

Suy dieãn töø ñoù, ta cuõng coù theå noùi nhö theá ñoái vôùi nhöõng ai ñang chuaån bò tieán ñeán chöùc linh muïc. Veà ñieåm "ñeå ôû vôùi ngöôøi", ñeå ôû vôùi ñöùc giaùm muïc, traùch nhieäm cuûa giaùm muïc nhö nhaø ñaøo taïo linh muïc laø naêng ñeán thaêm hoûi caùc öùng sinh linh muïc vaø baèng caùch naøo ñoù laø "ngöôøi ñoàng haønh" vôùi hoï.

Söï hieän dieän cuûa Giaùm Muïc coù moät giaù trò rieâng, khoâng nhöõng vì noù giuùp cho coäng ñoaøn CV soáng hoøa nhaäp vaøo giaùo hoäi ñòa phöông vaø soáng hieäp thoâng vôùi vò chuû chaên daãn daét mình, maø coøn vì söï hieän dieän ñoù hôïp thöùc hoùa vaø phuïc vuï cho muïc ñích muïc vuï laø ñaëc ñieåm cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc. Nhaát laø khi hieän dieän ôû giöõa caùc öùng sinh linh muïc thoâng chia cho hoï nhöõng gì lieân heä ñeán böôùc tieán muïc vuï cuûa giaùo hoäi ñòa phöông, ñöùc giaùm muïc ñem ñeán moät nhaân toá caên baûn cho vieäc huaán luyeän "yù thöùc veà Giaùo hoäi" laø moät giaù trò trung taâm mang tính thieâng lieâng vaø muïc vuï trong vieäc thi haønh chöùc vuï linh muïc.

Coäng ñoaøn giaùo duïc cuûa Chuûng vieän

66 Coäng ñoaøn giaùo duïc cuûa Chuûng vieän ñöôïc hình thaønh bôûi moät soá nhaø ñaøo taïo khaùc nhau : vieän tröôûng, linh höôùng, caùc beà treân (caùc vò ñieàu haønh) vaø caùc giaùo sö. Caùc vò naøy phaûi caûm nhaän mình ñöôïc lieân keát thaâm saâu vôùi vò giaùm muïc maø mình ñaïi dieän vôùi nhöõng danh nghóa vaø nhöõng caùch thöùc khaùc nhau ; caùc vò ñoù phaûi hieäp thoâng vaø hôïp taùc vôùi nhau caùch saâu roäng vaø chaân tình. Söï hieäp nhaát giöõa caùc nhaø giaùo duïc laøm cho vieäc thöïc hieän ñaày ñuû döï aùn giaùo duïc trôû neân khaû theå, vaø nhaát laø noù neâu cho caùc öùng sinh linh muïc moät taám göông cuï theå coù yù nghóa veà söï hieäp thoâng trong Giaùo hoäi laø moät giaù trò caên baûn cuûa ñôøi soáng kitoâ höõu vaø cho vieäc muïc vuï.

Roõ raøng laø moät phaàn lôùn tính hieäu quaû cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo tuøy thuoäc nhaân caùch giaø daën vaø cöông nghò cuûa caùc nhaø ñaøo taïo, nhìn töø goùc ñoä con ngöôøi cuõng nhö töø goác ñoä Tin möøng. Do ñoù ñieàu ñaëc bieät quan troïng laø caån thaän tuyeån choïn nhöõng nhaø ñaøo taïo vaø tích cöïc khuyeán khích hoï luoân trau doài ñeå caøng ngaøy caøng ngang taàm vôùi nhieäm vuï ñöôïc giao phoù. YÙ thöùc roõ coâng vieäc chuaån bò cho öùng sinh linh muïc tuøy thuoäc söï tuyeån choïn vaø huaán luyeän caùc nhaø ñaøo taïo, caùc nghò phuï ñaõ xaùc ñònh daøi doøng nhöõng ñöùc tính cuûa hoï, vaø ñaëc bieät ghi nhaän nhö sau : "Nhieäm vuï ñaøo taïo linh muïc ñoøi hoûi moät söï chuaån bò ñaëc bieät cho caùc nhaø ñaøo taïo, khoâng nhöõng chuaån bò veà phöông dieän kyõ thuaät, sö phaïm, thieâng lieâng, nhaân baûn vaø thaàn hoïc, maø coøn veà tinh thaàn hieäp nhaát vaø hôïp taùc nhaèm thoáng nhaát chaët cheõ chöông trình ñaøo taïo haàu baûo trì thöôøng xuyeân tính thoáng nhaát trong haønh ñoäng muïc vuï cuûa

chuûng vieän döôùi thaåm quyeàn cuûa vieän tröôûng. Ñoäi nguõ caùc nhaø ñaøo taïo caàn neâu göông soáng Tin möøng vaø soáng hieán thaân troïn veïn cho Chuùa. Ñieàu thích ñaùng laø hoï coù ñöôïc moät söï oån ñònh vaø thöôøng truù trong coäng ñoàng CV. Hoï caàn lieân keát maät thieát vôùi giaùm muïc laø ngöôøi traùch nhieäm soá moät trong vieäc ñaøo taïo linh muïc" (203)

Caùc giaùm muïc phaûi laø nhöõng ngöôøi haøng ñaàu caûm nhaän troïng traùch huaán luyeän nhöõng ngöôøi seõ ñaûm traùch coâng vieäc giaùo duïc caùc linh muïc töông lai. Caàn phaûi choïn nhöõng linh muïc coù ñôøi soáng göông maãu vaø coù moät soá ñöùc tính nhö sau : "Tröôûng thaønh nhaân baûn vaø thieâng lieâng, kinh nghieäm muïc vuï, sôû tröôøng chuyeân moân, oån ñònh trong ñôøi soáng ôn goïi cuûa mình, coù söï chuaån bò veà phaàn lyù thuyeát nhöõng khoa nhaân vaên (ñaëc bieät laø taâm lyù hoïc) töông hôïp vôùi traùch vuï, hieåu bieát phöông phaùp laøm vieäc theo nhoùm" (204).

Vôùi quan taâm baûo toaøn söï phaân bieät toøa trong toaø ngoaøi, baûo toaøn töï do choïn cha giaûi toäi, baûo toaøn söï khoân ngoan vaø kín ñaùo thích hôïp vôùi nhieäm vuï linh höôùng, ñoäi nguõ caùc nhaø giaùo duïc caàn caûm nhaän söï lieân ñôùi trong traùch nhieäm giaùo duïc caùc öùng sinh linh muïc. Vai troø soá moät cuûa ñoäi nguõ naøy laø thaêng tieán vaø kieåm tra naêng löïc cuûa caùc öùng sinh lieân heä ñeán nhöõng aân ban thieâng lieâng, nhaân baûn vaø trí thöùc, nhaát laø nhöõng gì lieân heä ñeán tinh thaàn caàu nguyeän, söï ñoàng hoùa giaùo lyù ñöùc tin, khaû naêng soáng tình huynh ñeä ñích thaät vaø ñaëc suûng soáng ñoäc thaân (205). Trong vai troø naøy hoï caàn luoân luoân tham chieáu söï löôïng giaù coù thaåm quyeàn cuûa Giaùo hoäi laø vieän tröôûng.

Nhö lôøi caùc nghò phuï nhaéc nhôû, töø moái quan taâm ñeán nhöõng chæ daãn cuûa Toâng huaán Christifideles laici vaø Toâng thö Mulieris dignitatem (206) nhaán maïnh ñeán lôïi ích cuûa aûnh höôûng laønh maïnh cuûa linh ñaïo giaùo daân vaø cuûa ñaëc suûng nöõ giôùi treân moïi haønh trình giaùo duïc, ñieàu quan troïng laø döï kieán söï coäng taùc cuûa giaùo daân, nam cuõng nhö nöõ, döôùi nhöõng hình thöùc khoân ngoan vaø thích hôïp vôùi nhöõng boái caûnh vaên hoùa khaùc nhau, trong coâng cuoäc ñaøo taïo nhöõng linh muïc töông lai. Caàn phaûi coù söï tuyeån choïn caån thaän trong khuoân khoå luaät leä cuûa Giaùo Hoäi, theo nhöõng ñaëc suûng rieâng vaø sôû tröôøng ñaõ ñöôïc kieåm nghieäm cuûa hoï. Khi ñöa söï coäng taùc coù toå chöùc cuûa hoï vaøo tieán trình giaùo duïc caùc linh muïc töông lai, ta ñöôïc pheùp mong ñôïi nhöõng keát quaû boå ích cho söï taêng tröôûng quaân bình cuûa yù thöùc veà Giaùo hoäi vaø cho moät söï nhaän thöùc chính xaùc hôn veà caên tính linh muïc töø phía caùc öùng sinh linh muïc (207)

Caùc giaùo sö thaàn hoïc

67 Nhöõng ai daãn ñöa vaø thaùp tuøng caùc linh muïc töông lai vaøo giaùo thuyeát thaùnh qua vieäc giaûng daïy thaàn hoïc coù moät traùch nhieäm giaùo duïc ñaëc bieät. Theo kinh nghieäm thì traùch nhieäm naøy thöôøng coù tính quyeát ñònh lôùn hôn traùch nhieäm cuûa nhöõng nhaø giaùo duïc khaùc trong vieäc phaùt huy nhaân caùch linh muïc töông lai.

Traùch nhieäm cuûa caùc giaùo sö thaàn hoïc, tröôùc khi noùi tôùi töông quan sö phaïm vôùi caùc öùng sinh linh muïc, laø chuù yù ñeán quan ñieåm cuûa chính mình veà baûn chaát cuûa thaàn hoïc vaø cuûa chöùc vuï linh muïc, chuù yù ñeán tinh thaàn vaø loái mình trình baøy thaàn hoïc. Theo höôùng ñoù caùc nghò phuï ñaõ khaúng ñònh caùch ñuùng ñaén raèng "nhaø thaàn hoïc phaûi yù thöùc raèng, trong giaûng daïy, thaåm quyeàn mình coù khoâng phaûi phaùt xuaát töø chính mình, nhöng mình phaûi khôi daäy vaø thoâng truyeàn yù thöùc ñöùc tin nhaân danh Chuùa vaø Giaùo hoäi. Nhö vaäy, nhaø thaàn hoïc, trong khi söû duïng nhöõng nguoàn hieåu bieát môùi, thi haønh chöùc vuï do söï uyû nhieäm cuûa Giaùo hoäi vaø coäng taùc vôùi giaùm muïc trong nhieäm vuï giaûng daïy. Vì leõ caùc nhaø thaàn hoïc vaø caùc giaùm muïc ñeàu phuïc vuï cuøng moät Giaùo hoäi trong vieäc coå vuõ ñöùc tin, hoï caàn vun troàng vaø phaùt huy loøng tín nhieäm ñoái vôùi nhau, vaø theo tinh thaàn ñoù maø vöôït qua nhöõng caêng thaúng vaø nhöõng xung ñoät (x. Trieån khai chæ daãn cuûa Thaùnh boä Giaùo lyù ñöùc tin veà ôn goïi cuûa nhaø thaàn hoïc trong Giaùo hoäi)" (208).

Nhö caùc nhaø giaùo duïc khaùc, giaùo sö thaàn hoïc phaûi hieäp thoâng vaø hôïp taùc thaân thieát vôùi nhöõng nhaø ñaøo taïo khaùc, phaûi goùp phaàn ñoäc ñaùo vaø coù giaù trò cuûa mình, vôùi moät chaët cheõ khoa hoïc vaø moät taám loøng quaûng ñaïi, töï khieâm vaø nhieät tình ; söï ñoùng goùp ñoù khoâng phaûi chæ laø truyeàn ñaït moät giaùo thuyeát - duø laø giaùo thuyeát laønh maïnh - maø nhaát laø trình baøy vieãn aûnh thoáng nhaát moïi hieåu bieát vaø moïi loái soáng cuûa con ngöôøi trong hoaïch ñònh cuûa Thieân Chuùa.

Rieâng trong nhieäm vuï ñaøo taïo, tính chuyeân bieät vaø tính hieäu quaû cuûa caùc giaùo sö thaàn hoïc ñöôïc ño löôøng tröôùc heát theo tö caùch con ngöôøi ñöùc tin ñaày loøng yeâu meán Giaùo hoäi, xaùc tín raèng chuû theå ñaày ñuû cuûa söï hieåu bieát maàu nhieäm kitoâ giaùo vaãn laø Giaùo hoäi vaø boån phaän giaûng daïy laø moät thöøa taùc vuï ñích thaät cuûa Giaùo hoäi, ñoàng thôøi cuõng coù ñuû yù thöùc muïc vuï ñeå nhaän ñònh khoâng nhöõng noäi dung maø coøn caùch trình baøy thích hôïp trong khi thi haønh boån phaän ñoù. Moät loøng trung thaønh troïn veïn vôùi Huaán quyeàn laø ñieàu ñoøi buoäc ñoái vôùi caùc giaùo sö thaàn hoïc : laø chöùng nhaân ñöùc tin, hoï giaûng daïy nhaân danh Giaùo hoäi" (209).

Nhöõng coäng ñoaøn goác, nhöõng ñoaøn theå vaø phong traøo giôùi treû

68 Nhöõng coäng ñoaøn töø ñoù phaùt xuaát nhöõng öùng sinh linh muïc vaãn tieáp tuïc coù moät aûnh höôûng ñaùng keå ñoái vôùi coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc, maëc duø vieäc choïn löïa ôn goïi ñaõ taùch bieät nhöõng öùng sinh ra khoûi ñoù. Nhöõng coäng ñoaøn ñoù caàn yù thöùc phaàn traùch nhieäm cuûa mình.

Tröôùc heát phaûi keå ñeán gia ñình : cha meï, anh chò em vaø nhöõng thaønh phaàn noàng coát cuûa gia ñình, caàn phaûi traùnh daãn ñöa linh muïc töông lai vaøo trong nhöõng ranh giôùi heïp hoøi cuûa moät loâgíc phaøm tuïc, cho duø do loøng thöông meán chaân thaønh (x. Mc 03,20-21 vaø 31-35). Traùi laïi, moïi ngöôøi trong gia ñình caàn soáng theo chieàu höôùng "thi haønh yù Thieân Chuùa", vaø bieát thaùp tuøng haønh trình ñaøo taïo baèng lôøi caàu

nguyeän, baèng söï toân troïng vaø neâu göông caùc nhaân ñöùc thuoäc ñôøi soáng gia ñình, baèng giuùp ñôõ vaät chaát vaø tinh thaàn, nhaát laø trong nhöõng luùc khoù khaên. Kinh nghieäm cho thaáy raèng, trong nhieàu tröôøng hôïp, söï giuùp ñôõ ña daïng ñoù coù tính quyeát ñònh ñoái vôùi öùng sinh linh muïc. Caû trong tröôøng hôïp cha meï vaø gia ñình döûng döng hoaëc choáng ñoái vieäc choïn ôn goïi, söï dieãn taû bình tónh vaø roõ raøng laäp tröôøng cuûa hoï vaø söï kích thích phaùt xuaát töø ñoù ñoái vôùi chuûng sinh, coù theå laø moät trôï löïc to lôùn giuùp cho ôn goïi linh muïc tröôûng thaønh moät caùch yù thöùc vaø xaùc quyeát hôn.

Lieân heä maät thieát vôùi gia ñình laø coäng ñoaøn giaùo xöù ; gia ñình vaø giaùo xöù hôïp nhaát vôùi nhau treân bình dieän giaùo duïc ñöùc tin. Ngoaøi ra, nhôø muïc vuï giôùi treû vaø muïc vuï ôn goïi, giaùo xöù ñoùng moät vai troø boå trôï cho gia ñình. Nhaát laø qua vieäc theå hieän tröïc tieáp hôn maàu nhieäm Giaùo hoäi, giaùo xöù coáng hieán moät söï ñoùng goùp ñoäc ñaùo vaø ñaëc bieät quí giaù cho coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc. Coäng ñoaøn hoï ñaïo vaãn tieáp tuïc coi ngöôøi treû ñang tieán böôùc ñeán chöùc linh muïc nhö laø moät thaønh phaàn trong ñôøi soáng hoï ñaïo. Hoï ñaïo phaûi thaùp tuøng hoï baèng lôøi caàu nguyeän, thaân tình ñoùn nhaän hoï vaøo dòp nghæ heø, toân troïng vaø taïo thuaän lôïi cho söï hình thaønh caên tính linh muïc ôû nôi hoï, baèng caùch coáng hieán cho hoï nhöõng cô hoäi vaø nhöõng kinh nghieäm thích hôïp cho vieäc thöû luyeän ôn goïi vaø cho söù vuï Linh muïc.

Laø daáu chæ vaø laø lôøi xaùc minh söùc soáng maø Chuùa Thaùnh Thaàn baûo ñaûm cho Giaùo hoäi, caû nhöõng ñoaøn theå vaø phong traøo giôùi treû ñeàu coù khaû naêng vaø coù boån phaän goùp phaàn vaøo vieäc ñaøo taïo linh muïc, ñaëc bieät laø nhöõng ñoaøn theå vaø phong traøo coù ñöôïc kinh nghieäm veà ñôøi soáng kitoâ höõu, ñôøi soáng thieâng lieâng, ñôøi soáng toâng ñoà ngay trong coäng ñoaøn cuûa hoï. Vì ñaõ ñoùn nhaän söï giaùo duïc caên baûn töø trong nhöõng ñoaøn theå ñoù laø nôi maø mình coù theå tham chieáu kinh nghieäm veà ñôøi soáng Giaùo hoäi, nhöõng ngöôøi treû theo ñuoåi ôn goïi linh muïc khoâng neân töï böùng mình ra khoûi quaù khöù vaø caét ñöùt moïi lieân heä vôùi moâi tröôøng ñaõ goùp phaàn giuùp mình noã löïc ñaùp traû ôn goïi linh muïc. Cuõng khoâng neân xoùa ñi nhöõng neùt tieâu bieåu cuûa linh ñaïo maø mình ñaõ haáp thuï vaø caûm nghieäm töø moâi tröôøng ñoù, nhaát laø nhöõng neùt toát laønh, xaây döïng vaø phong phuù (210). Moâi tröôøng goác ñoù vaãn tieáp tuïc laø moät nguoàn trôï löïc vaø naâng ñôõ mình trong haønh trình ñaøo taïo linh muïc.

Nhöõng cô hoäi giaùo duïc ñöùc tin vaø laøm taêng tröôûng ñôøi soáng kitoâ höõu vaø ñôøi soáng Giaùo hoäi maø Chuùa Thaùnh Thaàn thöông ban cho nhöõng ngöôøi treû qua nhieàu hình thöùc nhoùm, phong traøo, ñoaøn theå tieán böôùc döôùi aùnh saùng Tin möøng, caàn phaûi ñöôïc nhìn nhaän vaø caûm nghieäm nhö moät aân ban töø moät nguoàn nuoâi döôõng naèm trong Giaùo hoäi cô cheá vaø nhaèm phuïc vuï Giaùo hoäi. Do ñoù, moät phong traøo ñaëc bieät hay moät linh ñaïo rieâng "khoâng phaûi laø moät cô caáu thay cho Giaùo hoäi cô cheá. Traùi laïi ñoù laø nguoàn goác cuûa moät söï hieän dieän khoâng ngöøng laøm phaùt sinh tính chaân chính hieän sinh vaø lòch söû cuûa giaùo hoäi cô cheá. Do ñoù linh muïc phaûi tìm gaëp trong moät phong traøo aùnh saùng vaø nhieät taâm giuùp mình trung thaønh vôùi Giaùo hoäi cuûa

mình, giuùp mình saün saøng ñaùp traû nhöõng ñoøi hoûi cuûa Giaùo hoäi cô cheá vaø chuù taâm ñeán kyû luaät cuûa Giaùo hoäi, nhaèm taêng cöôøng söùc baät cho ñöùc tin vaø söï höùng thuù cho loøng trung thaønh" (211).

Nhö theá khi ñöôïc giaùm muïc taäp hôïp nôi chuûng vieän laø moät coäng ñoaøn môùi, nhöõng ngöôøi treû xuaát thaân töø nhöõng ñoaøn theå vaø phong traøo thuoäc Giaùo hoäi nhaát thieát phaûi hoïc bieát "toân troïng nhöõng linh ñaïo khaùc, toân troïng tinh thaàn ñoái thoaïi vaø hôïp taùc", phaûi nghieâm tuùc vaø chaân tình tuaân haønh nhöõng chæ daãn ñaøo taïo vaø nghe theo nhöõng meänh leänh vaø nhöõng phaùn quyeát cuûa giaùm muïc vaø caùc nhaø giaùo duïc cuûa chuûng vieän (212). Coù theå noùi raèng thaùi ñoä ñoù chuaån bò vaø döï phoùng cho linh muïc choïn löïa thaät söï vieäc phuïc vuï toaøn theå daân Chuùa trong söï hieäp thoâng huynh ñeä vôùi haøng linh muïc vaø trong söï vaâng phuïc giaùm muïc.

Chuûng sinh vaø linh muïc giaùo phaän tham gia vaøo nhöõng linh ñaïo rieâng vaø nhöõng nhoùm thuoäc Giaùo hoäi, chaéc chaén töï noù laø moät yeáu toá giuùp ích cho söï taêng tröôûng vaø tình huynh ñeä linh muïc. Tuy nhieân, ñieàu ñoù khoâng ñöôïc laøm caûn trôû maø phaûi trôï giuùp cho vieäc thi haønh chöùc vuï vaø cho ñôøi soáng thuoäc linh rieâng cuûa linh muïc trieàu "luoân luoân vaãn phaûi laø chuû chaên cuûa toaøn theå coäng ñoaøn daân Chuùa. Vôùi chöùc naêng naøy, linh muïc khoâng nhöõng laø ngöôøi thöôøng tröïc saün saøng giuùp ñôõ moïi ngöôøi, maø coøn laø ngöôøi chuû trì nhöõng cuoäc gaëp gôõ chung - ñaëc bieät linh muïc laø ngöôøi ñöùng ñaàu hoï ñaïo, - vôùi muïc ñích laø taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi tìm gaëp söï ñoùn nhaän maø hoï coù quyeàn mong ñôïi nôi coäng ñoaøn vaø nôi bí tích Thaùnh Theå qui tuï hoï laïi, baát keå möùc ñoä beùn nhaïy cuûa loøng ñaïo vaø möùc ñoä tham gia muïc vuï cuûa hoï" (215).

Baûn thaân öùng sinh Linh muïc

69 Cuoái cuøng ngöôøi ta khoâng theå queân raèng chính öùng sinh linh muïc laø ngöôøi ñoùng vai chính quan troïng vaø khoâng thay theá ñöôïc trong coâng cuoäc ñaøo taïo : moïi coâng cuoäc ñaøo taïo, caû ñaøo taïo linh muïc, cuoái cuøng laø töï ñaøo taïo : vì leõ khoâng ai coù theå thay cho töï do coù traùch nhieäm maø moãi ngöôøi ñeàu coù nhö moät caù vò ñoäc nhaát.

Taát nhieân laø linh muïc töông lai phaûi laø ngöôøi tröôùc tieân nhaän thöùc caùch linh maãn raèng ngöôøi giöõ vai chính soá moät trong vieäc ñaøo taïo mình laø Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ban ôn ñoåi môùi con tim, laøm cho mình neân gioáng Chuùa Gieâsu Kitoâ Muïc töû toát vaø ñoàng nhaát vôùi Ngöôøi : theo höôùng ñoù, öùng sinh laøm vöõng maïnh taän goác söï töï do cuûa mình trong vieäc ñoùn nhaän hoaït ñoäng giaùo duïc cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Nhöng ñoùn nhaän hoaït ñoäng giaùo duïc ñoù coøn coù nghóa laø öùng sinh linh muïc ñoùn nhaän nhöõng trung gian nhaân loaïi maø Chuùa Thaùnh Thaàn söû duïng. Do ñoù hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø giaùo duïc chæ thöïc söï coù hieäu quaû troïn veïn khi linh muïc töông lai töï mình saün loøng coäng taùc vaøo ñoù moät caùch xaùc tín.

Chöông VI

TOÂI MUOÁN NHAÉC ANH NHÔÙ KHÔI DAÄY ÔN HUEÄ

THIEÂN CHUÙA ÑAÕ ÑAËT ÑEÅ TRONG ANH

Vieäc boài döôõng linh muïc (ñaøo taïo tröôøng kyø)

Nhöõng lyù leõ thaàn hoïc veà vieäc boài döôõng

70 "Toâi muoán nhaéc anh nhôù khôi daäy ôn hueä Thieân Chuùa ñaõ ñaët ñeå trong anh" (2Tm 1,6)

Nhöõng lôøi Thaùnh Phaoloâ nhaén nhuû Timoâtheâ öùng duïng thích ñaùng cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø laø vieäc maø taát caû caùc linh muïc ñaõ ñöôïc môøi goïi tham döï, moät lôøi môøi goïi do hoàng aân Chuùa ban luùc laõnh nhaän chöùc thaùnh. Nhöõng lôøi naøy giuùp chuùng ta naém baét ñöôïc troïn veïn söï thaät vaø tính ñoäc ñaùo cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø naøy. ÔÛ moät ñoaïn khaùc, cuõng vieát cho Timoâtheâ, Phaoloâ cuõng ñeà caäp ñeán vaán ñeà naøy :

"Ñöøng boû lô aân loäc coù nôi anh, ban xuoáng cho anh nhôø lôøi tieân tri vôùi vieäc ñaët tay cuûa haøng nieân tröôûng. Anh haõy chaêm lo caùc ñieàu aáy, haõy chí thuù vaøo ñoù. Ngoõ haàu söï taán tôùi cuûa anh, moïi ngöôøi ñeàu toû. Haõy thaän troïng veà chính mình, veà giaùo huaán mình daïy ; haõy kieân trì trong caùc ñieàu aáy. Vì laøm theá, anh seõ cöùu laáy mình anh, vaø caùc keû nghe lôøi anh" (1Tm 04,14-16).

Gioáng nhö ta khôi ngoïn löûa böøng daäy töø ñoáng tro taøn, thaùnh toâng ñoà nhaéc baûo Timoâtheâ phaûi khôi daäy ôn hueä Chuùa ban, tieáp nhaän vaø soáng ôn Chuùa, khoâng ñöôïc ñaùnh maát hay boû queân caùi "môùi meû laâu beàn" rieâng cho moãi ôn ban ; chính Chuùa ñang canh taân moïi söï (Kh 21,05) do ñoù caàn phaûi soáng ôn hueä naøy sao cho töôi maùt vaø ñeïp ñeõ nhö thuôû ban ñaàu.

"Khôi daäy ôn Chuùa" khoâng phaûi chæ laø vieäc hoaøn thaønh boån phaän ñöôïc trao ban cho caù nhaân Timoâtheâ hay chæ laø keát quaû töø coá gaéng cuûa trí nhôù vaø yù chí. Nhöng chính laø hoa quaû cuûa tính naêng ñoäng cuûa ôn thaùnh. Quaû vaäy, chính Thieân Chuùa môùi laøm cho ôn ban neân sinh ñoäng, hay hôn nöõa chính Thieân Chuùa khai môû nguoàn phong phuù voâ taän cuûa ôn ban vaø cuûa traùch nhieäm maø noù chöùa ñöïng.

Ñöôïc ñaày ôn Thaùnh Thaàn, Ñaáng thaùnh hieán vaø sai ñi, linh muïc trôû neân ñoàng hình daïng vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, laø Ñaàu vaø laø Muïc töû cuûa Giaùo hoäi, vaø ñöôïc sai ñi thi haønh söù vuï muïc töû. Nhö theá, linh muïc ñaõ ñöôïc ghi aán tín vónh vieãn vaø khoâng phai nhoøa trong caùi "laø" cuûa mình, vaø trôû thaønh thöøa taùc vieân cuûa Chuùa Gieâsu vaø Giaùo hoäi.

Linh muïc ñöôïc hoäi nhaäp vaøo moät traïng huoáng sinh soáng laâu beàn vaø khoâng ñaûo ngöôïc laïi ñöôïc, vaø ñaûm nhaän taùc vuï muïc töû, moät taùc vuï cuõng laâu beàn vì noù baét nguoàn töø chính con ngöôøi linh muïc vaø vì noù raøng buoäc troïn veïn suoát caû cuoäc ñôøi mình. Bí tích Truyeàn Chöùc thaùnh ban cho linh muïc ôn bí tích laø ôn ban cho linh muïc khoâng nhöõng ñöôïc thoâng döï vaøo "quyeàn haønh" vaø "söù vuï" cöùu ñoä cuûa Ñöùc Gieâsu, nhöng coøn ñöôïc thoâng döï vaøo chính "tình yeâu" cuûa Ngaøi nöõa. Ñoàng thôøi, ôn bí tích naøy ñaûm baûo cho linh muïc taát caû nhöõng ôn trôï giuùp caàn thieát, ñöôïc ban cho khi caàn ñeán ñeå hoaøn thaønh toát taùc vuï mình ñaõ laõnh nhaän.

Nhö vaäy vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø tìm gaëp neàn taûng rieâng vaø ñoäng löïc ñoäc ñaùo cuûa noù ngay trong tính naêng ñoäng cuûa bí tích truyeàn chöùc.

Chaéc chaén khoâng thieáu nhöõng lyù do, ngay trong laõnh vöïc nhaân baûn, ñeå nhaéc nhôû linh muïc lo vieäc ñaøo taïo laâu daøi. Vieäc ñaøo taïo naøy laø moät ñoøi hoûi cuûa söï taêng tröôûng nhaân baûn : vì moãi cuoäc soáng laø moät hình thaønh lieân læ höôùng ñeán moät söï tröôûng thaønh chín chaén, muoán vaäy, caàn phaûi ñöôïc ñaøo taïo khoâng ngöøng. Hôn nöõa, ñoù coøn laø moät ñoøi hoûi cuûa söù vuï linh muïc, neáu xeùt theo baûn chaát toång quaùt chung cho caùc ngheà nghieäp mang tính phuïc vuï keû khaùc. Ngaøy nay, khoâng coù moät ngheà nghieäp naøo, moät söï daán thaân naøo maø khoâng ñoøi phaûi caäp nhaät hoùa lieân tuïc ñeå giöõ ñöôïc tính hieäu quaû. Ñoøi hoûi phaûi "theo kòp böôùc tieán cuûa lòch söû" laïi laø moät lyù do khaùc nöõa ñeå minh chöùng cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø.

Tuy nhieân, nhöõng lyù do vöøa neâu vaø caû nhöõng lyù do khaùc nöõa ñeàu caàn ñöôïc ñaûm nhaän vaø minh thò bôûi nhöõng lyù do thaàn hoïc ñöôïc nhaéc laïi vaø ñaøo saâu ôû ñaây.

Bí tích Truyeàn chöùc, do baûn chaát "daáu chæ" laø ñaëc tính cuûa taát caû caùc bí tích, ñöôïc coi nhö laø Lôøi Chuùa, vaø thöïc söï noù laø theá : noù laø Lôøi Chuùa môøi goïi vaø sai ñi, laø söï bieåu hieän maïnh meõ nhaát cuûa ôn goïi vaø söù vuï linh muïc. Qua bí tích truyeàn chöùc vaø tröôùc söï hieän dieän cuûa Giaùo hoäi, Thieân Chuùa môøi goïi öùng vieân tieán ñeán chöùc vuï linh muïc.

Lôøi goïi "Haõy ñeán vaø theo Ta" cuûa Chuùa Gieâsu ñöôïc coâng boá caùch troïn veïn vaø chung quyeát trong cöû haønh nghi leã phong chöùc cuûa Giaùo hoäi ; noù moâ taû vaø thoâng truyeàn qua tieáng noùi cuûa Giaùo hoäi treân moâi mieäng cuûa giaùm muïc ñang caàu nguyeän vaø ñaët tay. Vò linh muïc ñaùp traû trong nieàm tin vaøo lôøi Chuùa môøi goïi : "Con xin ñeán vaø xin theo Ngaøi". Luùc baáy giôø laø luùc khôûi ñaàu lôøi ñaùp traû ñoù, nhö moät söï choïn löïa caên baûn. Vaø ñieàu naøy caàn luoân ñöôïc laëp laïi vaø khaúng ñònh laïi suoát nhieàu naêm thaùng bôûi voâ soá nhöõng laàn ñaùp traû khaùc, taát caû ñeàu ñöôïc khôi nguoàn vaø ñöôïc sinh ñoäng hoùa bôûi lôøi "Xin Vaâng" cuûa ngaøy thuï phong.

Theo nghóa naøy, ta coù theå noùi veà ôn goïi "trong" chöùc linh muïc. Trong thöïc teá, Thieân Chuùa vaãn tieáp tuïc môøi goïi vaø sai ñi khi maïc khaûi yù ñònh cöùu ñoä trong dieãn tieán cuûa ñôøi linh muïc, trong nhöõng bieán coá cuûa ñôøi soáng Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi. Chính trong vieãn aûnh ñoù xuaát hieän yù nghóa cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø : vieäc ñaøo taïo naøy caàn thieát ñeå bieän phaân vaø ñeå theo ñuoåi ôn goïi beàn bæ naøy hay yù ñònh cuûa Thieân

Chuùa. Chính vì theá maø Pheâroâ ñöôïc goïi theo Chuùa Gieâsu caû sau khi Ñaáng Phuïc sinh ñaõ trao ñoaøn chieân cho oâng : "Chuùa Gieâsu noùi : "Haõy chaên daét chieân Ta. Quaû thaät, quaû thaät, Ta baûo ngöôi : Khi ngöôi coøn treû, ngöôi töï thaét löng mình vaø ñi ñaâu tuøy yù ; nhöng khi ñaõ veà giaø, ngöôi seõ giang tay ra, vaø ngöôøi khaùc seõ thaét löng cho, vaø loâi ñi nôi ngöôi khoâng muoán". Ngaøi noùi vaäy ñeå aùm chæ Pheâroâ seõ phaûi cheát theá naøo maø toân vinh Thieân Chuùa. Noùi theá roài, Ngaøi baûo oâng : "Haõy theo Ta" (Ga 21,17-19).

Vaäy coù lôøi goïi : "Haõy theo Ta" cuøng ñoàng haønh vôùi ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa vò Toâng ñoà. Chính lôøi "Haõy theo Ta" ñoù xaùc minh lôøi goïi vaø ñoøi hoûi loøng trung thaønh cho ñeán cheát (x. Ga 21,22). Lôøi goïi "Haõy theo Ta" coù theå mang yù nghóa moät söï daán thaân böôùc theo Chuùa Kitoâ baèng moät söï töï hieán troïn veïn trong töû ñaïo (214).

Caùc Nghò Phuï Thöôïng hoäi ñoàng ñaõ neâu lyù do cho thaáy caàn phaûi ñaøo taïo tröôøng kyø vaø cho thaáy baûn chaát saâu xa cuûa vieäc ñaøo taïo ñoù khi caùc ngaøi coi ñoù laø "söï trung thaønh" vôùi söù vuï linh muïc vaø laø" tieán trình hoaùn caûi lieân tuïc" (215). Chính Thaùnh Linh, ñöôïc ban ngaøy thuï phong, naâng ñôõ linh muïc soáng trung thaønh, ñoàng haønh vôùi linh muïc vaø ñoäng vieân linh muïc trong haønh trình hoaùn caûi lieân tuïc. Ôn cuûa Chuùa Thaùnh Linh khoâng thay theá nhöng caàn ñeán söï töï do cuûa linh muïc ñeå linh muïc coäng taùc vôùi tinh thaàn traùch nhieäm vaø ñaûm nhaän vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø nhö laø moät nhieäm vuï ñöôïc kyù thaùc cho mình. Nhö theá, vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø vöøa laø bieåu hieäu vöøa laø ñieàu kieän cuûa loøng trung thaønh cuûa linh muïc ñoái vôùi chöùc vuï cuûa mình, vaø hôn theá nöõa laø ñoái vôùi chính caùi "laø" cuûa mình. Nhöng noù cuõng laø haønh vi yeâu thöông ñoái vôùi daân Chuùa maø linh muïc ñang phuïc vuï. Ñoù cuõng laø moät haønh vi coâng baèng ñích thaät : linh muïc caàn phaûi yù thöùc ñieàu ñoù, vì linh muïc ñöôïc goïi ñeå nhaän bieát vaø coå voõ caùi "quyeàn" caên baûn ñoù cuûa daân Chuùa nhö laø ñòa chæ ñoùn nhaän Lôøi Chuùa, ñoùn nhaän caùc bí tích vaø nhöõng coâng vieäc töø thieän baùc aùi, taát caû taïo thaønh noäi dung cuûa taùc vuï muïc vuï, moät noäi dung ñoäc ñaùo vaø baát khaû huyû. Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø quaû caàn thieát ñeå linh muïc coù theå ñaùp öùng caân xöùng quyeàn lôïi treân ñaây cuûa daân Chuùa. Caùi hoàn vaø caùc khuoân maãu cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc chính laø ñöùc aùi muïc töû. Chính Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ban cho ñöùc aùi muïc töû, höôùng daãn vaø ñoàng haønh vôùi linh muïc trong vieäc hieåu bieát ngaøy moät saâu xa hôn maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ, moät maàu nhieäm phong phuù khoân löôøng (Ep 03,14-19) ñoàng thôøi hieåu bieát maàu nhieäm cuûa chöùc vuï linh muïc coâng giaùo. Chính ñöùc aùi muïc töû ñoù thuùc ñaåy linh muïc luoân quan taâm nhieàu hôn nöõa ñeán nhöõng ñieàu giaùo daân troâng ñôïi : nhöõng nhu caàu, nhöõng vaán ñeà vaø nhöõng tình caûm cuûa hoï trong nhöõng hoaøn caûnh cuï theå, rieâng tö, gia ñình vaø xaõ hoäi.

Do ñoù muïc tieâu cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø laø moät döï aùn töï do vaø coù yù thöùc sao cho aên khôùp vôùi tính naêng ñoäng cuûa ñöùc aùi muïc töû vaø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn laø nguoàn chính yeáu vaø laø trôï löïc vöõng beàn cho ñöùc aùi ñoù.

Nhö theá, ñaøo taïo tröôøng kyø laø moät ñoøi hoûi noäi taïi cuûa ôn bí tích truyeàn chöùc vaø cuûa taùc vuï ñaõ laõnh nhaän. Vieäc ñaøo taïo naøy luoân luoân caàn thieát qua moïi thôøi. Tuy nhieân, ngaøy nay noù caøng trôû neân khaån thieát hôn, khoâng nhöõng do söï chuyeån bieán nhanh choùng cuûa tình caûnh xaõ hoäi vaø vaên hoùa cuûa con ngöôøi vaø cuûa caùc daân toäc nôi ñoù linh muïc thi haønh taùc vuï nhöng coøn trôû neân khaån thieát vì vieäc "Phuùc aâm hoùa môùi" laø moät nhieäm vuï khaån caáp cuûa Giaùo hoäi trong nhöõng naêm cuoái cuûa thieân nieân kyû thöù 2 naøy.

Nhöõng chieàu kích khaùc nhau cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø

71 Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø caùc linh muïc doøng hay trieàu laø söï noái daøi töï nhieân vaø raát caàn thieát cho tieán trình caáu truùc nhaân caùch linh muïc ñaõ ñöôïc baét ñaàu vaø phaùt trieån suoát thôøi gian huaán luyeän ôû chuûng vieän hoaëc taäp vieän nhaèm tieán ñeán chöùc linh muïc.

Ñieàu ñaëc bieät quan troïng laø nhaän thöùc ñöôïc vaø toân troïng moái daây lieân keát hai coâng cuoäc ñaøo taïo tröôùc vaø sau khi laøm linh muïc. Bôûi neáu coù söï ngaét ñoaïn hoaëc phaân kyø giöõa 2 giai ñoaïn ñaøo taïo naøy, töùc khaéc seõ taïo ra nhöõng haäu quaû nghieâm troïng cho hoaït ñoäng muïc vuï vaø moái hieäp thoâng huynh ñeä giöõa caùc linh muïc vôùi nhau, nhaát laø giöõa nhöõng linh muïc caùch bieät nhau veà tuoåi taùc. Ñaøo taïo tröôøng kyø khoâng phaûi laø chæ laëp laïi ñieàu ñaõ ñaéc thuû ôû CV vaø ñôn thuaàn chæ laø oân laïi hoaëc trieån khai baèng nhöõng aùp duïng môùi meû. Vôùi moät noäi dung vaø nhaát laø theo nhöõng phöông thöùc töông ñoái môùi, vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø ñöôïc trieån khai nhö moät thöïc taïi soáng ñoäng vaø thieát thaân. Baét nguoàn töø vieäc ñaøo taïo ôû CV, noù ñoøi hoûi söï thích nghi, caäp nhaät hoùa vaø ñieàu chænh, tuy nhieân khoâng gaây ñoå vôõ hoaëc giaùn ñoaïn.

Maët khaùc, vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø ñaõ ñöôïc chuaån bò ngay luùc coøn ôû CV. Caàn phaûi giuùp caùc linh muïc töông lai thaáy ñöôïc nhöõng ích lôïi vaø öôùc muoán ñöôïc ñaøo taïo tröôøng kyø baèng caùch chæ cho hoï thaáy söï caàn thieát, nhöõng lôïi ích vaø tinh thaàn cuûa vieäc ñaøo taïo ñoù, vaø ñaûm baûo nhöõng ñieàu kieän ñeå thöïc hieän vieäc ñaøo taïo ñoù.

Vì vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø laø söï noái daøi vieäc ñaøo taïo khai taâm ôû CV, neân noù khoâng chæ nhaèm ñeán moät thaùi ñoä coù tính nghieäp vuï baèng vieäc reøn luyeän nhöõng kyû naêng muïc vuï môùi. Nhöng laø phaûi giöõ cho linh ñoäng vaø troïn veïn caû tieán trình taêng tröôûng lieân tuïc nhôø ñaøo saâu hôn veà moïi chieàu kích ñaøo taïo (nhaân baûn, thieâng lieâng, trí thöùc vaø muïc vuï) vaø veà moái töông quan chaët cheõ vaø chuyeân bieät giöõa caùc chieàu kích neâu treân trong ñöùc aùi muïc töû.

72 Chieàu kích nhaân baûn cuûa vieäc ñaøo taïo linh muïc laø khía caïnh ñaàu tieân ñöôïc tìm hieåu caùch saâu xa. Linh muïc caàn phaûi lôùn leân trong moái töông quan haèng ngaøy vôùi nhöõng ngöôøi khaùc vaø chia seû cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa hoï. Linh muïc phaûi ñaøo saâu tính beùn nhaïy nhaân baûn cho pheùp ngaøi caûm nghieäm ñöôïc nhöõng nhu caàu, tieáp nhaän nhöõng tieáng keâu goïi, doø thaáu ñöôïc nhöõng öôùc muoán khoâng ñöôïc boäc loä ra,

chia seû nhöõng hy voïng vaø nhöõng öôùc mô, nieàm vui vaø noãi lo cuûa ñôøi soáng chung, coù khaû naêng gaëp gôõ moãi ngöôøi vaø ñoái thoaïi vôùi moïi ngöôøi. Treân heát moïi söï nhôø caûm nghieäm vaø chia seû moïi hình thöùc ñau khoå, töø söï baàn cuøng ñeán beänh taät, töø tình traïng bò boû rôi ñeán söï doát naùt, coâ ñôn, ngheøo khoå vaät chaát hay tinh thaàn, linh muïc coù doài daøo kinh nghieäm nhaân baûn, moät kinh nghieäm trôû neân trung thöïc vaø trong saùng hôn trong moät tình yeâu luoân taêng trieån vaø noàng nhieät ñoái vôùi con ngöôøi.

Ñeå phaùt trieån vieäc ñaøo taïo nhaân baûn, linh muïc ñöôïc ôn thaùnh cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ trôï giuùp : thöïc vaäy ñöùc aùi cuûa vò Muïc Töû Toát bieåu hieäu khoâng chæ baèng ban ôn cöùu ñoä cho loaøi ngöôøi, nhöng coøn baèng chia seû cuoäc soáng cuûa hoï ; Ngoâi Lôøi ñaõ bieán thaønh "xaùc phaøm" (x. Ga 01,14), muoán caûm thoâng nieàm vui, noãi khoå, muoán caûm nghieäm noãi nhoïc nhaèn, muoán chia seû nhöõng xuùc caûm vaø ñôõ tieáp gaùnh naëng. Khi soáng nhö moät ngöôøi giöõa muoân ngöôøi vaø vôùi muoân ngöôøi, Ñöùc Gieâsu ñaõ bieåu loä caùch ñaày ñuû nhaát, chính thöïc nhaát vaø hoaøn haûo nhaát caùi maø ta goïi laø tính ngöôøi : chuùng ta thaáy Ngaøi ñi döï tieäc cöôùi ôû Cana, lui tôùi gia ñình baïn höõu, xuùc ñoäng tröôùc ñaùm ñoâng ñang ñoùi ñi theo Ngaøi, trao laïi nhöõng ñöùa con tröôùc ñaõ beänh taät hay ñaõ cheát cho cha meï chuùng, rôi leä tröôùc caùi cheát cuûa Lagiaroâ...

Laøm sao ñeå daân Chuùa coù theå noùi veà linh muïc, ngöôøi coù tính beùn nhaäy doài daøo nhôø ôû kinh nghieäm ngaøy moät saâu roäng hôn, töông töï nhö ñieàu maø taùc giaû thö gôûi tín höõu Do thaùi noùi veà Ñöùc Gieâsu : "Chuùng ta khoâng coù moät vò thöôïng teá khoâng theå caûm thoâng vôùi noãi yeáu heøn cuûa ta, song ngaøi ñaõ daõi daàu thöû thaùch, muoân söï ñeàu töông töï, chæ tröø toäi loãi" (Dt 04,15).

Chieàu kích thieâng lieâng cuûa vieäc ñaøo taïo linh muïc laø moät ñoøi hoûi cuûa ñôøi soáng môùi cuûa Tin möøng, moät ñôøi soáng maø linh muïc ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn ñaëc bieät môøi goïi soáng khi laõnh nhaän bí tích truyeàn chöùc. Khi thaùnh hieán linh muïc vaø khi laøm linh muïc trôû neân ñoàng hình daïng vôùi Ñöùc Kitoâ laø Ñaàu vaø laø Muïc töû, Chuùa Thaùnh Thaàn taïo neân moái daây lieân keát trong chính con ngöôøi linh muïc, linh muïc phaûi ñaûm nhaän vaø soáng moái daây lieân keát ñoù baèng caùch höõu vò, töùc laø caùch coù yù thöùc vaø töï do, baèng moät ñôøi soáng thoâng hieäp vaø yeâu thöông ngaøy moät phong phuù hôn, vaø baèng chia seû ngaøy moät lôùn roäng hôn vaø trieät ñeå hôn nhöõng taâm tö vaø nhöõng thaùi ñoä cuûa Chuùa Gieâsu. Chính trong moái daây lieân keát naøy giöõa Chuùa Gieâsu vaø linh muïc, moái daây lieân keát vöøa thuoäc höõu theå vöøa thuoäc veà taâm lyù, vöøa bí tích vöøa luaân lyù, taïo neân neàn moùng vaø laø söùc maïnh caàn thieát cho ñôøi soáng trong Thaùnh Thaàn cuõng nhö cho vieäc soáng tính trieät ñeå cuûa Phuùc aâm maø moãi linh muïc ñöôïc môøi goïi vaø vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø veà maët thieâng lieâng taïo thuaän lôïi. Vieäc ñaøo taïo naøy cuõng caàn thieát cho taùc vuï linh muïc, cho tính ñích thöïc vaø tính phong phuù cuûa noù. Thaùnh Charles Borromeùe töï hoûi : "Phaûi chaêng baïn ñang mieät maøi chaêm soùc caùc linh hoàn ?" Vaø ngaøi ñaõ traû lôøi trong moät buoåi noùi chuyeän vôùi caùc linh muïc nhö sau : "Ñöøng cheånh maûng vieäc quan taâm lo cho chính mình, vaø cuõng ñöøng töï hieán cho ngöôøi khaùc ñeán ñoä khoâng coøn laïi chuùt gì laø mình vaø cho mình caû. Taát nhieân laø

caàn quan taâm ñeán nhöõng linh hoàn maø anh em laø muïc töû, nhöng ñöøng queân baûn thaân. Anh em thaân meán, haõy hieåu cho raèng ñoái vôùi ta khoâng gì caàn cho baèng vieäc nguyeän gaãm tröôùc, trong vaø sau nhöõng hoaït ñoäng cuûa ta. Nhö vò tieân tri ñaõ noùi : toâi seõ ca ngôïi, vaø suy ngaém (Tv 100,01). Anh em thaân meán, khi cöû haønh bí tích, anh em haõy suy ngaém ñieàu anh em laøm. Khi daâng leã, haõy suy ngaém ñieàu anh em daâng hieán. Khi haùt thaùnh vònh chung vôùi coäng ñoaøn, haõy suy ngaém anh em ñang noùi vôùi ai vaø noùi caùi gì. Khi höôùng daãn caùc linh hoàn, haõy suy ñeán maùu ñaõ thanh taåy hoï. Vaø öôùc gì nôi anh em taát caû ñeàu ñöôïc thöïc hieän trong tình baùc aùi (1Cr 16,14). Nhö vaäy ta seõ coù theå vöôït qua nhieàu khoù khaên gaëp phaûi haèng ngaøy. Vaû laïi ñoù cuõng chính laø ñieàu maø phaän vuï ñöôïc uyû thaùc cho ta ñoøi hoûi ta. Neáu thöïc hieän ñöôïc nhö theá, ta seõ coù ñöôïc söùc maïnh ñeå saûn sinh Ñöùc Kitoâ trong ta vaø nôi ngöôøi khaùc" (216)

Ñaëc bieät, ñôøi soáng caàu nguyeän caàn phaûi ñöôïc "canh taân" thöôøng xuyeân nôi linh muïc. Quaû vaäy, kinh nghieäm daïy cho ta raèng, trong laõnh vöïc caàu nguyeän, ta khoâng theå chæ soáng döïa treân ñieàu mình ñaõ thuû ñaéc. Khoâng nhöõng moãi ngaøy phaûi coá gaéng trung thaønh vôùi giôø giaác caàu nguyeän, nhaát laø phuïng vuï caùc giôø kinh vaø nhöõng giôø caàu nguyeän rieâng tö, nhöng ñaëc bieät coøn phaûi kieân trì taäp luyeän thöïc söï tìm gaëp gôõ Chuùa Gieâsu, ñoái thoaïi vôùi Chuùa Cha trong nieàm tín thaùc, vaø coù moät caûm nghieäm saâu xa veà Chuùa Thaùnh Thaàn.

Ñieàu maø toâng ñoà Phaoloâ khaúng ñònh veà vieäc taát caû caùc tín höõu caàn phaûi ñaït tôùi laø "neân ngöôøi thaønh toaøn, ñaït ñeán taàm voùc vieân maõn cuûa Ñöùc Kitoâ" (Ep 04,13), coù theå aùp duïng ñaëc bieät cho linh muïc, laø ngöôøi ñöôïc môøi goïi neân hoaøn thieän trong ñöùc aùi vaø neân thaùnh thieän. Chính söù vuï muïc töû ñoøi hoûi caùc linh muïc phaûi laø nhöõng maãu göông soáng ñoäng cho caùc tín höõu.

Chieàu kích trí thöùc cuûa vieäc ñaøo taïo cuõng ñoøi hoûi linh muïc phaûi quan taâm theo ñuoåi vaø ñaøo saâu trong suoát ñôøi mình ñaëc bieät qua vieäc hoïc taäp vaø caäp nhaät hoùa vaên hoùa caùch nghieâm tuùc vaø chuyeân caàn. Do vieäc thoâng döï vaøo söù vuï tieân tri cuûa Ñöùc Gieâsu vaø ñöôïc thaùp nhaäp vaøo maàu nhieäm Giaùo hoäi, thaày daïy chaân lyù, linh muïc ñöôïc keâu goïi ñeå baøy toû cho con ngöôøi vöøa dung maïo Thieân Chuùa vöøa dung maïo con ngöôøi nôi Ñöùc Kitoâ (217). Tuy nhieân, ñieàu ñoù ñoøi hoûi chính linh muïc luoân trung tín vaø chieâm ngaém dung maïo ñoù vôùi loøng toân kính vaø meán yeâu (Tv 26,08 41,02). Chæ vôùi caùch theá ñoù, linh muïc môùi coù theå giuùp cho ngöôøi khaùc nhaän ra dung maïo ñoù ñöôïc. Ñaëc bieät, vieäc theo ñuoåi nghieân cöùu thaàn hoïc thaät raát caàn ñeå linh muïc coù theå trung thaønh chu toaøn nhieäm vuï giaûng Lôøi Chuùa, nghóa laø loan truyeàn Lôøi Chuùa khoâng laãn loän cuõng khoâng haøm hoà, phaân bieät lôøi Chuùa vôùi nhöõng yù kieán thuaàn tuùy nhaân loaïi, duø laø nhöõng yù kieán raát ñöôïc ca ngôïi vaø phoå bieán. Nhö theá, linh muïc seõ coù theå thöïc söï phuïc vuï daân Chuùa baèng caùch giuùp hoï bieän baïch nieàm hy voïng kitoâ giaùo cuûa mình cho nhöõng ai yeâu caàu (1Pr 03,15). Ngoaøi ra, "yù thöùc vaø kieân trì chaêm chuù vaøo vieäc nghieân cöùu thaàn hoïc, linh muïc ñuû söùc tieáp thu kho taøng phong phuù cuûa Giaùo hoäi döôùi moät hình thöùc vöõng chaéc vaø rieâng bieät. Khi

ñoù linh muïc coù theå chu toaøn söù maïng ñoøi phaûi giaûi ñaùp nhöõng khoù khaên veà hoïc thuyeát chính thöùc coâng giaùo, ñoøi vöôït leân treân xu höôùng - cuûa chính mình vaø cuûa ngöôøi khaùc - choáng laïi hoaëc toû ra tieâu cöïc ñoái vôùi Giaùo huaán vaø truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi" (218).

Khía caïnh muïc vuï cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø ñöôïc Toâng ñoà Pheâroâ neâu roõ : "Moãi ngöôøi tuøy theo aân loäc ñaõ ñöôïc, haõy lôïi duïng maø phuïc vuï nhau, nhö nhöõng ngöôøi quaûn lyù gioûi giang veà aân suûng muoân hình vaïn traïng cuûa Thieân Chuùa" (1Pr 04,10). Ñeå moãi ngaøy soáng theo ôn ñaõ laõnh nhaän, linh muïc caàn phaûi luoân côûi môû hôn nöõa ñeå ñöùc aùi muïc töû cuûa Ñöùc Kitoâ, ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn trao ban khi laõnh nhaän bí tích truyeàn chöùc, daàn daàn trôû thaønh ñöùc aùi cuûa chính linh muïc. Cuõng nhö taát caû caùc hoaït ñoäng cuûa Chuùa ñeàu laø hoa traùi vaø daáu chæ cuûa ñöùc aùi muïc töû : hoaït ñoäng muïc vuï cuûa linh muïc cuõng phaûi gioáng nhö vaäy. Vaû laïi, ñöùc aùi muïc töû laø ôn ban nhöng ñoàng thôøi cuõng laø boån phaän, laø aân suûng nhöng cuõng laø traùch nhieäm ñoøi phaûi trung thaønh ; do ñoù phaûi ñoùn nhaän vaø soáng ñöùc aùi muïc töû caùch heát söùc naêng ñoäng ñeán taän nhöõng ñoøi hoûi trieät ñeå nhaát cuûa noù. Cuõng chính ñöùc aùi muïc töû naøy nhö ñaõ trình baøy, kích thích vaø thuùc ñaåy linh muïc luoân nhaän thöùc roõ hôn hoaøn caûnh cuï theå cuûa nhöõng ngöôøi maø linh muïc ñöôïc sai ñeán, luoân bieän phaân nhöõng lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong hoaøn caûnh lòch söû mình ñang soáng vaø sau cuøng luoân tìm kieám nhöõng phöông phaùp thích hôïp nhaát, nhöõng caùch thöùc höõu ích nhaát ñeå thi haønh söù vuï cuûa mình hoâm nay. Nhö theá, ñöùc aùi muïc töû thuùc ñaåy vaø trôï löïc cho nhöõng coá gaéng nhaân loaïi cuûa linh muïc ñeå hoaït ñoäng muïc vuï ñöôïc hôïp thôøi, ñaùng tin vaø höõu hieäu. Muoán vaäy caàn phaûi coù vieäc huaán luyeän muïc vuï tröôøng kyø.

Ñöôøng daãn ñeán söï tröôûng thaønh ñoøi linh muïc khoâng chæ ñaøo saâu khoâng ngöøng moïi chieàu kích cuûa vieäc ñaøo taïo, nhöng coøn vaø nhaát laø ñoøi linh muïc phaûi bieát tích hôïp chuùng caùch haøi hoøa ñeå coù theå daàn daàn ñaït tôùi söï thoáng nhaát noäi taâm nhôø ñöùc aùi muïc töû. Thaät vaäy, ñöùc aùi muïc töû khoâng chæ lieân keát vaø thoáng nhaát nhöõng dieän khaùc nhau cuûa vieäc ñaøo taïo, nhöng coøn trao ban phaåm chaát ñaëc thuø cuûa chính vieäc ñaøo taïo linh muïc, nghóa laø noù laøm cho linh muïc trôû neân hình aûnh trong saùng vaø soáng ñoäng vaø trôû neân bí tích cuûa Ñöùc Gieâsu, vò Muïc Töû toát.

Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø giuùp cho linh muïc vöôït thaéng ñöôïc nhöõng caùm doã, caùm doã thöù nhaát laø qui söù vuï cuûa mình veà duy hoaït chuû nghóa, coi hoaït ñoäng töï noù laø moät muïc ñích, caùm doã thöù hai laø thi haønh chöùc vuï caùch voâ yù thöùc vaø voâ taâm trong moïi vieäc, caû vieäc thieâng lieâng vaø vieäc thaùnh, caùm doã thöù ba laø giaûn löôïc chöùc vuï cuûa mình thaønh moät thöù quan lieâu phuïc vuï cho toå chöùc giaùo só. Chæ coù vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø giuùp cho "Linh muïc" coù moät tình yeâu tænh taùo nhaèm baûo toaøn maàu nhieäm maø mình ñang mang trong ngöôøi vì lôïi ích cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa loaøi ngöôøi.

YÙ nghóa saâu xa cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø

73 Tính ña daïng vaø hoã töông nôi nhöõng chieàu kích cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø giuùp ta hieåu roõ hôn yù nghóa saâu xa cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo : nhaèm giuùp cho linh muïc soáng vaø hoaït ñoäng trong tinh thaàn vaø theo loái soáng cuûa Ñöùc Gieâsu, vò Muïc töû Toát.

Thaùnh Giacoâbeâ löu yù ta raèng : caàn phaûi thöïc thi chaân lyù ! "Haõy thöïc haønh Lôøi Chuùa. Ñöøng chæ laø nhöõng ngöôøi nghe suoâng maø töï löøa doái mình" (Gc 01,22). Linh muïc ñöôïc môøi goïi "thöïc thi chaân lyù" cuûa chính caùi mình laø, noùi caùch khaùc laø soáng "trong ñöùc aùi" (Ep 04,15) caùi caên tính vaø söù vuï cuûa mình trong Giaùo hoäi vaø cho Giaùo hoäi. Hoï ñöôïc môøi goïi luoân yù thöùc ngaøy moät hôn veà ôn ban cuûa Chuùa ; khoâng ngöøng töôûng nhôù ñeán ôn Chuùa ban. Ñoù chính laø ñieàu Phaoloâ ñaõ khuyeán duï Timoâtheâ : "Haõy gìn giöõ kho taøng quí baùu vôùi söï trôï giuùp cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn ñang hieän dieän trong ta" (2Tm 01,14).

Trong boái caûnh Giaùo hoäi ñaõ ñöôïc gôïi ra nhieàu laàn, ta coù theå caûm thöùc yù nghóa saâu xa cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc theo söï hieän dieän vaø theo hoaït ñoäng cuûa mình trong Giaùo hoäi huyeàn nhieäm, thoâng hieäp vaø ñöôïc sai ñi.

Trong Giaùo hoäi "huyeàn nhieäm", do vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø, linh muïc ñöôïc keâu môøi gìn giöõ vaø laøm phaùt trieån trong nieàm tin caùi yù thöùc veà chaân lyù troïn veïn vaø laï luøng cuûa caùi mình laø : laø toâi tôù cuûa Ñöùc Kitoâ vaø laø ngöôøi quaûn lyù caùc maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa (x. 1Cr 04,01). Thaùnh Phaoloâ roõ raøng ñoøi hoûi caùc kitoâ höõu nhìn oâng theo caên tính naøy, vaø chính oâng laø ngöôøi ñaàu tieân soáng yù thöùc veà ôn cao caû Chuùa ban. Moãi linh muïc cuõng phaûi theá, neáu muoán ôû laïi trong söï thaät cuûa caùi mình laø. Nhöng chæ coù ñöùc tin, chæ coù caùi nhìn vôùi ñoâi maét cuûa Chuùa Kitoâ môùi coù theå thöïc hieän noåi ñieàu ñoù.

Hieåu nhö theá, ta coù theå noùi raèng vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø nhaèm ñeán vieäc giuùp cho linh muïc thöïc söï laø moät tín höõu vaø luoân trôû neân tín höõu ngaøy moät hôn, luoân thaáy mình nhö mình thaät söï laø vôùi ñoâi maét cuûa Ñöùc Kitoâ. Caàn phaûi baûo toaøn söï thaät naøy vôùi moät tình yeâu ñaày loøng bieát ôn vaø vui möøng. Caàn phaûi canh taân loøng tin cuûa mình qua vieäc thi haønh söù vuï linh muïc, caàn phaûi yù thöùc mình laø toâi tôù cuûa Ñöùc Kitoâ vaø laø bí tích tình Chuùa yeâu thöông con ngöôøi moãi khi mình laøm trung gian vaø laøm coâng cuï soáng ñoäng cho Thieân Chuùa ban phaùt ôn thaùnh hoùa cuûa Ngöôøi cho moãi ngöôøi. Caàn phaûi nhaän bieát cuõng chính söï thaät ñoù nôi anh em ñoàng söï cuûa mình. Vì ñoù chính laø nguyeân do ñeå quí troïng vaø yeâu meán caùc anh em linh muïc khaùc.

74 Trong Giaùo hoäi "Hieäp thoâng", vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø giuùp cho linh muïc caøng yù thöùc hôn raèng söù vuï maø mình nhaän ñöôïc laø ñeå noái keát gia ñình cuûa Chuùa trong tình huynh ñeä soáng ñoäng nhôø ñöùc aùi, vaø ñeå höôùng gia ñình ñoù veà Cha nhôø Ñöùc Kitoâ, trong Chuùa Thaùnh Thaàn (119).

Linh muïc caàn phaûi ngaøy moät yù thöùc hôn veà moái hieäp thoâng saâu xa raøng buoäc ngaøi vôùi daân Chuùa ; ngaøi khoâng chæ laø "ñöùng tröôùc" Giaùo hoäi, nhöng tröôùc tieân vaø tröôùc heát laø "ôû trong" Giaùo hoäi ; laø anh em ôû giöõa nhieàu ngöôøi anh em khaùc. Nhôø bí tích Röûa toäi ngaøi coù ñöôïc phaåm vò vaø töï do cuûa con caùi Chuùa trong Ngöôøi Con Duy nhaát, linh muïc laø chi theå cuûa chính thaân theå duy nhaát cuûa Ñöùc Kitoâ (Ep 04,160). YÙ thöùc veà moái hieäp thoâng naøy thuùc ñaåy vaø laøm taêng trieån tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm trong cuøng moät söù vuï cöùu ñoä duy nhaát baèng caùch nhieät tình ñeà cao taát caû caùc ñoaøn suûng vaø caùc phaän vuï maø Thaùnh Thaàn phaân boå cho caùc tín höõu nhaèm xaây döïng Giaùo hoäi. Tröôùc tieân vaø tröôùc heát, chính khi thi haønh söù vuï muïc töû ñöôïc ban cho vì lôïi ích cuûa daân Chuùa maø linh muïc caàn phaûi soáng vaø laøm chöùng cho söï hieäp thoâng saâu xa cuûa mình vôùi moïi ngöôøi. Nhö Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ vieát : "caàn phaûi laøm anh em cuûa moïi ngöôøi do chính vieäc chuùng ta muoán laø nhöõng muïc töû, laø ngöôøi cha, laø ngöôøi thaày cuûa hoï. Baàu khí ñoái thoaïi, chính laø tình thaân höõu. Hôn nöõa, chính laø phuïc vuï" (220).

Caùch ñaëc bieät hôn, linh muïc ñöôïc môøi goïi yù thöùc hôn nöõa mình laø thaønh phaàn cuûa giaùo hoäi ñòa phöông (giaùo phaän) maø mình ñaõ gia nhaäp, nghóa laø mình ñöôïc gaén chaët vaøo ñoù baèng moät moái daây vöøa phaùp lyù, vöøa thieâng lieâng vaø muïc vuï. Moät yù thöùc nhö theá taát nhieân laø phaûi coù vaø giuùp laøm taêng trieån tình yeâu thöông ñaëc bieät ñoái vôùi giaùo phaän mình. Trong thöïc teá, yù thöùc naøy laø ñoái töôïng soáng ñoäng vaø thöôøng xuyeân cuûa ñöùc aùi muïc töû laø ñöùc aùi höôùng daãn ñôøi soáng cuûa linh muïc. Quaû vaäy, ñöùc aùi muïc töû höôùng daãn linh muïc cuøng chia seû lòch söû vaø kinh nghieäm soáng cuûa giaùo phaän mình, vôùi söï phong phuù vaø tính yeáu heøn, vôùi nhöõng khoù khaên vaø nhöõng hy voïng cuûa noù, vaø cuøng chung söùc laøm vieäc giuùp cho giaùo phaän ngaøy caøng phaùt trieån. Vì ñaõ laõnh nhaän nhieàu töø giaùo phaän vaø vì tham gia tích cöïc vaøo vieäc xaây döïng giaùo phaän, moãi linh muïc, trong söï lieân keát vôùi anh em ñoàng söï cuûa mình, noái daøi hoaït ñoäng muïc vuï cuûa nhöõng vò tieàn nhieäm. Ñoù chính laø moät ñoøi hoûi töï nhieân cuûa ñöùc aùi muïc töû ñoái vôùi giaùo phaän vaø ñoái vôùi töông lai cuûa giaùo phaän, moät töông lai buoäc linh muïc phaûi quan taâm tìm kieám ngöôøi keá tuïc trong chöùc linh muïc.

Linh muïc cuõng caàn yù thöùc ñeán vieäc hieäp thoâng vôùi caùc giaùo hoäi ñòa phöông khaùc, moät söï hieäp thoâng baét nguoàn töø chính baûn theå cuûa caùc giaùo hoäi ñòa phöông ñang soáng tính Giaùo hoäi duy nhaát vaø phoå quaùt cuûa Ñöùc Kitoâ. YÙ thöùc hieäp thoâng lieân giaùo hoäi nhö theá seõ taïo thuaän lôïi cho "vieäc ñoåi trao caùc aân ban", baét ñaàu nhöõng ôn soáng ñoäng vaø caù bieät laø chính caùc linh muïc. Töø ñoù maø coù ñöôïc tö theá saün saøng, hay toát hôn nöõa, söï daán thaân quaûng ñaïi thuaän lôïi cho vieäc phaân boå caùc giaùo só sao cho hôïp leõ (221). Trong soá caùc giaùo hoäi ñòa phöông naøy, caàn phaûi nhôù ñeán nhöõng giaùo hoäi "thieáu töï do", khoâng theå coù ñöôïc nhöõng ôn goïi rieâng cuûa hoï", cuõng nhö phaûi nhôù ñeán "nhöõng giaùo hoäi vöøa thoaùt khoûi nhöõng cuoäc baùch haïi, vaø nhöõng giaùo hoäi ngheøo khoå, töø laâu nay vaø töø nhieàu nôi ñaõ ñöôïc giuùp ñôõ trong tinh thaàn huynh ñeä vaø vaãn coøn ñang tieáp tuïc ñöôïc giuùp ñôõ" (222).

Trong söï hieäp thoâng Giaùo hoäi, linh muïc ñöôïc ñaëc bieät keâu goïi phaûi nhôø vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø, taêng tröôûng hôn leân nhö laø thaønh vieân cuûa linh muïc ñoaøn lieân keát vôùi giaùm muïc. Linh muïc ñoaøn quaû thöïc laø moät maàu nhieäm ; thöïc vaäy, noù laø moät thöïc taïi sieâu nhieân, vì noù beùn reã trong bí tích truyeàn chöùc. Ñoù chính laø nguoàn maïch, laø goác reã, "nôi" sinh tröôûng cuûa noù. Quaû vaäy, "caùc linh muïc do bí tích truyeàn chöùc ñaõ ñöôïc lieân keát laïi vôùi Ñöùc Kitoâ, linh muïc duy nhaát baèng moät moái daây höõu vò vaø vöõng beàn. Thaùnh chöùc ñöôïc trao ban cho hoï nhö laø nhöõng caù theå, nhöng nhöõng caù theå ñoù ñöôïc lieân keát laïi trong söï hieäp thoâng troïn veïn cuûa linh muïc ñoaøn vôùi vò giaùm muïc" (Lumen Gentium, n. 28 ; Presbyterorum Ordinis, N. 7-8) (223).

Nguoàn goác bí tích naøy ñöôïc phaûn aûnh vaø noái daøi trong vieäc thi haønh söù vuï linh muïc : töø maàu nhieäm ñeán söù vuï, "Söï lieân keát caùc linh muïc vôùi giaùm muïc vaø giöõa caùc linh muïc vôùi nhau töï noù khoâng theâm ñöôïc gì nhö töø ngoaøi cho caùi baûn chaát rieâng bieät cuûa vieäc phuïc vuï, nhöng söï lieân keát ñoù noùi leân ñöôïc caùi baûn chaát, nghóa laø söù vuï cuûa Ñöùc Kitoâ linh muïc ñoái vôùi ñoaøn daân ñöôïc qui tuï trong söï hieäp nhaát cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi" (224). Do söï hieäp nhaát trong tinh thaàn ñöùc aùi muïc töû, caùc linh muïc laø nhöõng chöùng nhaân cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ Ñaáng ñaõ nguyeän caàu vôùi Chuùa Cha "ñeå taát caû chuùng neân moät" (Ga 17,21).

Nhö theá dung maïo cuûa linh muïc ñoaøn laø dung maïo cuûa moät gia ñình ñích thöïc vaø cuûa moät tình huynh ñeä coù nhöõng moái lieân heä khoâng do xaùc thòt cuõng khoâng do maùu huyeát nhöng do ôn bí tích truyeàn chöùc. Ôn naøy ñaûm nhaän vaø naâng cao nhöõng töông quan nhaân aùi, taâm lyù, taâm caûm, thaân höõu vaø thieâng lieâng giöõa caùc linh muïc vôùi nhau ; noù coù maët ôû khaép moïi nôi vaø xuaát hieän cuï theå döôùi nhöõng hình thaùi ña daïng töông thaân töông trôï veà tinh thaàn cuõng nhö vaät chaát. Tình huynh ñeä linh muïc khoâng loaïi tröø baát cöù ai ; tuy nhieân noù coù theå vaø caàn phaûi coù nhöõng choïn löïa öu tieân theo tinh thaàn Phuùc aâm nhaèm ñeán ai ñang caàn giuùp ñôõ hoaëc caàn ñöôïc khích leä hôn. Moät tình huynh ñeä nhö theá "daãn ñeán söï quan taâm ñaëc bieät caùc linh muïc treû, duy trì söï ñoái thoaïi chaân tình vaø huynh ñeä vôùi nhöõng linh muïc nhieàu tuoåi hoaëc ñaõ cao nieân cuõng nhö vôùi caùc linh muïc ñang gaëp khoù khaên vì nhieàu lyù do khaùc nhau. Ñoái vôùi caùc linh muïc ñaõ rôøi boû chöùc vuï hoaëc khoâng coøn trung thaønh vôùi chöùc vuï linh muïc nöõa, thì tình huynh ñeä khoâng chæ khoâng boû rôi hoï, nhöng coøn doõi theo hoï vôùi moät moái quan taâm huynh ñeä ñaëc bieät hôn" (225)

Caùc linh muïc doøng, ñang cö truù vaø hoaït ñoäng trong caùc giaùo hoäi ñòa phöông cuõng thuoäc thaønh phaàn cuûa linh muïc ñoaøn duy nhaát vôùi moät danh nghóa khaùc. Söï hieän dieän cuûa hoï laøm phong phuù cho taát caû caùc linh muïc. Nhöõng ñoaøn suûng khaùc nhau cuûa hoï, trong khi môøi goïi caùc linh muïc ngaøy moät thaáu hieåu hôn veà chöùc linh muïc, goùp phaàn vaøo vieäc ñoäng vieân vaø thaùp tuøng coâng vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø cuûa hoï. Ôn soáng ñôøi tu só trong coäng ñoaøn giaùo phaän, khi song haønh vôùi loøng chaân thaønh quí troïng neùt ñaëc thuø cuûa moãi vieän ñaøo taïo, cuûa moãi truyeàn thoáng thieâng lieâng, môû roäng chaân trôøi cho chöùng taù kitoâ giaùo vaø goùp phaàn qua nhöõng phöông

theá khaùc nhau giuùp laøm phong phuù linh ñaïo linh muïc. Nhaát laø noù naém giöõ moät vai troø lieân heä ñeán moái töông quan ñaày ñuû vaø aûnh höôûng hoã töông giöõa caùc giaù trò cuûa giaùo hoäi ñòa phöông vaø cuûa toaøn theå daân Chuùa. Veà phía hoï, caùc linh muïc doøng seõ chuù troïng ñeán vieäc giöõ vöõng tinh thaàn hieäp thoâng Giaùo hoäi thöïc söï, tham gia caùch chaân tình vaøo böôùc tieán cuûa giaùo phaän vaø vaøo nhöõng choïn löïa muïc vuï cuûa giaùm muïc, töï nguyeän coáng hieán ñoaøn suûng rieâng cuûa mình cho coâng cuoäc xaây döïng chung trong tình baùc aùi (226).

Sau cuøng, chính trong boái caûnh Giaùo hoäi hieäp thoâng vaø linh muïc ñoaøn, ta coù theå nhìn thaúng vaøo vaán ñeà ñôøi soáng ñôn ñoäc cuûa linh muïc ñang laøm caùc nghò phuï thöôïng hoäi ñoàng quan taâm. Coù moät thöù ñôn ñoäc thuoäc kinh nghieäm cuûa moïi ngöôøi vaø laø ñieàu raát bình thöôøng. Nhöng cuõng coù thöù ñôn ñoäc phaùt sinh töø nhöõng khoù khaên ñuû loaïi vaø töø ñoù taïo ra nhieàu vaán ñeà khaùc. Theo nghóa ñoù, "söï thoâng döï tích cöïc vaøo linh muïc ñoaøn giaùo phaän, nhöõng quan heä ñeàu ñaën vôùi giaùm muïc vaø vôùi caùc linh muïc khaùc, söï hôïp taùc laøm vieäc, ñôøi soáng chung hoaëc soáng tình huynh ñeä giöõa caùc linh muïc vôùi mình, cuõng nhö tình baèng höõu vaø nhöõng moái quan heä thaân tình vôùi nhöõng giaùo daân tích cöïc daán thaân trong caùc hoï ñaïo, laø nhöõng phöông theá raát höõu ích ñeå vöôït qua nhöõng taùc ñoäng cuûa söï ñôn ñoäc maø ñoâi khi linh muïc coù theå caûm nghieäm" (227).

Söï ñôn ñoäc khoâng phaûi chæ taïo ra nhöõng khoù khaên, noù cuõng coù lôïi cho ñôøi linh muïc "ñöôïc chaáp nhaän trong tinh thaàn hieán daâng vaø tìm soáng thaân tình vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, söï ñôn ñoäc coù theå taïo thuaän lôïi cho vieäc caàu nguyeän vaø hoïc haønh cuõng nhö coù theå giuùp cho söï thaùnh hoùa vaø söï taêng tröôûng cuûa con ngöôøi" (228). Ñöøng queân laø moät hình thöùc ñôn ñoäc naøo ñoù caàn thieát cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø. Chuùa Gieâsu thöôøng bieát lui vaøo nôi thanh vaéng ñeå caàu nguyeän (x. Mt 12,23), khaû naêng chòu ñöïng söï ñôn ñoäc laønh maïnh laø ñieàu kieän caàn thieát cho vieäc baûo trì ñôøi soáng noäi taâm. YÙ muoán noùi ñeán moät söï tónh maïc ñöôïc Thieân Chuùa ngöï trò, Ñaáng ñöa chuùng ta ñeán tieáp xuùc vôùi Chuùa Cha, trong aùnh saùng cuûa Chuùa Thaùnh Linh. Theo nghóa ñoù, ta caàn taïo ra thinh laëng vaø caàn tìm nhöõng khoaûng khoâng gian vaø thôøi gian "sa maïc" cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø veà tri thöùc, thieâng lieâng cuõng nhö muïc vuï. Cuõng theo höôùng ñoù, ta coù theå khaúng ñònh raèng ai khoâng bieát soáng toát ñôøi ñôn ñoäc cuûa mình thì khoâng theå hieäp thoâng ñích thaät vaø huynh ñeä.

75 Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø nhaèm giuùp phaùt trieån nôi linh muïc yù thöùc thoâng phaàn vaøo söù vuï cöùu ñoä cuûa Giaùo hoäi. Trong Giaùo hoäi "ñöôïc sai ñi" vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc khoâng chæ laø ñieàu kieän caàn yeáu, nhöng coøn laø phöông theá khoâng theå thieáu ñeå laøm soáng daäy thöôøng xuyeân yù nghóa cuûa söù vuï vaø ñaûm baûo caùc vieäc thöïc hieän caùch trung thaønh vaø quaûng ñaïi söù vuï ñoù. Vieäc ñaøo taïo nhö theá giuùp cho linh muïc nhaän thöùc troïn veïn taàm quan troïng vaø ñoàng thôøi ôn hueä laï luøng cuûa moät nhieäm vuï maø ta khoâng theå coi thöôøng. Cuõng nhö thaùnh Phaoloâ, linh muïc phaûi coù theå noùi ñöôïc raèng : "Loan baùo Tin möøng, ñoù khoâng phaûi laø lyù ñeå maø vinh vang, vì ñoù laø moät

söï khaån thieát giaùng xuoáng treân toâi. Khoán cho toâi, neáu toâi khoâng loan baùo Tin möøng !" (1Cr 09,16)

Vieäc ñaøo taïo naøy cuõng giuùp nhaän thöùc ñöôïc cöôøng ñoä cuûa vieäc truy tìm minh nhieân hay maëc nhieân cuûa nhöõng ngöôøi maø Thieân Chuùa khoâng ngöøng keâu goïi ñi ñeán ôn cöùu ñoä.

Chæ coù vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø ñaày ñuû môùi thaønh coâng trong vieäc naâng ñôõ linh muïc soáng trung thaønh caùch hoaøn toaøn vaø quaû caûm ñoái vôùi söù maïng cuûa mình nhö Thaùnh Toâng ñoà Phaoloâ ñaõ vieát : "Maø ñaïi ñeå, nôi nhöõng ngöôøi quaûn lyù, ngöôøi ta chæ coát tìm ñöôïc ngöôøi trung tín" (1Cr 04,02). Cho duø gaëp phaûi nhieàu khoù khaên, ngay caû trong nhöõng ñieàu kieän gay gaét nhaát hay trong tình traïng meät moûi deã hieåu, linh muïc luoân caàn phaûi trung kieân vôùi taát caû naêng löïc maø mình coù, vaø trung kieân cho ñeán cheát. Ñôøi chöùng nhaân cuûa Phaoloâ laø moät ñieån hình vaø laø moät khích leä cho moãi linh muïc : "Chuùng toâi khoâng heà laøm côù vaáp phaïm veà moät ñieàu gì, ñeå coâng vieäc phuïc vuï cuûa chuùng toâi khoûi bò ñaøm tieáu. Nhöng trong moïi hoaøn caûnh, chuùng toâi chöùng toû mình nhö nhöõng ngöôøi phuïc vuï Thieân Chuùa, moät loøng kieân nhaãn quaûng ñaïi : trong gian truaân, trong khoán quaãn, trong chaät vaät, trong ñoøn boïng, trong tuø nguïc, trong bieán loaïn, trong lao nhoïc, trong tænh thöùc, trong chay kieâng, trong loøng thanh khieát, trong trí tri, trong nhaãn nhuïc, trong nhaân haäu, trong Thaùnh Thaàn, trong loøng meán khoâng boâi baùc, trong lôøi chaân thaät, trong quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa ; nhôø nhöõng khí giôùi coâng chính beân ñaêm beân chieâu ; traûi qua vinh döï vaø oâ nhuïc, traûi qua tieáng xaáu vaø tieáng toát ; bò coi nhö ñoà voâ danh, maø haèng ñöôïc bieát ñeán ; bò coi nhö ñoà giaãy cheát nhöng nay chuùng toâi vaãn soáng ; nhö bò tröøng trò, nhöng khoâng bò xöû töû, nhö phaûi öu phieàn, nhöng haèng vui söôùng ; nhö ñoà aên maøy, nhöng laïi laøm giaøu cho laém keû ; cuûa caûi nhö maûy may khoâng coù, nhöng laïi ñöôïc moïi söï laøm sôû höõu" (2Cr 06,03-10).

ÔÛ moïi löùa tuoåi vaø trong moïi hoaøn caûnh soáng

76 Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø, roõ raøng vì noù laø tröôøng kyø neân caàn coù maët trong ñôøi soáng caùc linh muïc ôû moïi möùc tuoåi vaø trong moïi hoaøn caûnh soáng, duø ôû baát cöù chöùc vuï naøo trong Giaùo hoäi. Dó nhieân khi quan taâm ñeán heát moïi khaû naêng vaø moïi ñaëc tính, vieäc ñaøo taïo seõ töông öùng vôùi söï dò bieät veà tuoåi taùc, veà ñieàu kieän soáng vaø veà nhöõng phaän vuï ñaõ ñaûm nhaän.

Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø laø moät boån phaän, tröôùc tieân ñoái vôùi caùc linh muïc treû. Theo moät nhòp ñoä thích hôïp vaø theo moät chöông trình qui cuû toå chöùc nhöõng cuoäc gaëp gôõ nhö noái tieáp vieäc ñaøo taïo nghieâm tuùc vaø vöõng chaéc ôû Chuûng vieän, noù daãn ñöa caùc linh muïc treû daàn daàn hieåu vaø soáng doài daøo "ôn ban" cuûa Chuùa laø chöùc linh muïc. Noù cuõng cho pheùp hoï toû baøy nhöõng khaû naêng thích hôïp vôùi söù vuï, moät trong nhöõng khaû naêng thích hôïp ñoù laø hoäi nhaäp luoân xaùc tín hôn vaø coù traùch nhieäm hôn vaøo linh muïc ñoaøn, vaø do ñoù cuõng ñi vaøo söï hieäp thoâng vaø ñoàng traùch nhieäm vôùi taát caû caùc anh em ñoàng söï cuûa mình.

Giaû nhö thaáy nôi linh muïc treû vöøa môùi rôøi gheá chuûng vieän coù caûm giaùc "chaùn ngaùn" ñoái vôùi vieäc laïi phaûi hoïc, laïi phaûi gaëp gôõ, thì ñieàu raát sai laàm vaø raát nguy hieåm caàn phaûi ñaùnh tan laø yù töôûng cho raèng vieäc ñaøo taïo linh muïc ñaõ keát thuùc khi rôøi khoûi chuûng vieän.

Khi döï nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñaøo taïo tröôøng kyø, caùc linh muïc treû töông trôï laãn nhau qua vieäc chia seû cho nhau nhöõng kinh nghieäm vaø nhöõng suy tö veà caùch soáng cuï theå lyù töôûng linh muïc maø hoï ñaõ ñoàng hoùa trong nhöõng naêm hoïc ôû chuûng vieän. Ñoàng thôøi vieäc tích cöïc tham giam nhöõng cuoäc taäp hoïp ñaøo taïo cuûa linh muïc ñoaøn seõ coù theå laø moät taám göông vaø laø moät khích leä cho caùc linh muïc cao nieân khaùc. Thöïc vaäy, nhôø ñoù hoï seõ chöùng toû tình yeâu thöông cuûa hoï ñoái vôùi toaøn theå linh muïc ñoaøn, vaø chöùng toû söï höùng khôûi cuûa hoï trong vieäc ñaùp öùng nhu caàu cuûa giaùo hoäi ñòa phöông laø caàn coù nhöõng linh muïc ñaõ ñöôïc huaán luyeän kyõ löôõng.

Ñeå ñoàng haønh vôùi caùc linh muïc treû trong giai ñoaïn ñaàu heát söùc teá nhò cuûa ñôøi linh muïc vaø muïc vuï, thì ñieàu thuaän lôïi hôn heát, neáu khoâng noùi laø heát söùc caàn thieát hieän nay, ñoù laø laäp ra moät toå chöùc ñaëc bieät ñeå naâng ñôõ hoï, vôùi nhöõng vò coá vaán vaø nhöõng vò thaày thích hôïp. Caùc linh muïc treû seõ coù theå tìm thaáy ôû ñoù, döôùi moät hình thöùc coù toå chöùc vaø coù söï lieân tuïc, choã döïa caàn thieát ñeå baét ñaàu caùch toát ñeïp ñôøi phuïc vuï trong chöùc vuï linh muïc. Trong nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñeàu ñaën, töông ñoái daøi vaø thöôøng xuyeân, trong khuoân khoå cuûa moät ñôøi soáng chung vaø ôû chung vôùi nhau, ta taïo cho hoï coù ñöôïc nhöõng khoaûng thôøi gian quí baùu ñeå nghæ ngôi, caàu nguyeän, suy nghó vaø trao ñoåi huynh ñeä. Nhö theá, ngay töø böôùc ñaàu, ñaûm baûo ñöôïc söï quaân bình Phuùc aâm cho ñôøi linh muïc cuûa hoï laø ñieàu trôû neân deã daøng hôn. Neáu caùc giaùo hoäi ñòa phöông töï mình khoâng theå ñaûm nhaän noåi coâng vieäc phuïc vuï naøy cho caùc linh muïc treû cuûa mình, ñieàu thích hôïp laø caùc giaùo hoäi ñòa phöông quanh caän hôïp löïc vôùi nhau ñeå cuøng tìm kieám nhöõng nguoàn löïc caàn thieát vaø cuøng soaïn thaûo nhöõng chöông trình thích hôïp.

77 Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø cuõng laø moät boån phaän cuûa caùc linh muïc ôû tuoåi trung nieân. Trong thöïc teá, hoï coù theå traûi qua nhieàu noãi nguy nan chính vì lyù do tuoåi taùc cuûa hoï, chaúng haïn moät thoùi quen hieáu hoaït thaùi quaù, hoaëc moät coá taät naøo ñoù trong thi haønh chöùc vuï, hay khuynh höôùng quaù töï tin ñeán ñoä coi kinh nghieäm caù nhaân töøng traûi töø nay khoâng caàn phaûi ñoái chieáu vôùi baát cöù ñieàu gì hoaëc vôùi baát cöù ai. Luùc ñoù khoâng phaûi ít tröôøng hôïp linh muïc khoå sôû do moät söï meät moûi noäi taâm hieåm ngheøo laø daáu hieäu cuûa moät söï vôõ moäng phaûi chòu ñöïng tröôùc nhöõng khoù khaên vaø thaát baïi. Giuùp öùng phoù cho tình traïng naøy chính laø söï ñaøo taïo tröôøng kyø, söï kieåm ñieåm thöôøng xuyeân tình traïng quaân bình caù nhaân vaø hoaït ñoäng cuûa mình, söï kieân trì tìm kieám nhöõng ñoäng löïc vaø phöông theá cho söù vuï cuûa mình. Nhôø theá linh muïc seõ giöõ ñöôïc tinh thaàn thöùc tænh vaø taâm theá saün saøng tröôùc nhöõng yeâu caàu cuûa nhieàu ngöôøi

nhaèm ñeán ôn cöùu ñoä, nhöõng yeâu caàu khoâng ngöøng ñöôïc laëp laïi ñoái vôùi linh muïc nhö laø "ngöôøi cuûa Thieân Chuùa".

Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø cuõng phaûi laø moái quan taâm cuûa caùc linh muïc cao nieân ñöôïc goïi laø nhöõng kyø laõo, nôi moät vaøi giaùo hoäi ñòa phöông, laø thaønh phaàn ñoâng ñaûo nhaát cuûa linh muïc ñoaøn. Linh muïc ñoaøn caàn phaûi toû loøng bieát ôn hoï veà söï phuïc vuï trung kieân maø caùc ngaøi ñaõ daønh cho Ñöùc Kitoâ vaø Giaùo hoäi, ñoàng thôøi cuõng phaûi toû roõ tình lieân ñôùi cuï theå quan taâm ñeán thaân phaän cuûa caùc vò aáy. Ñoái vôùi caùc linh muïc naøy, vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø khoâng phaûi laø hoïc haønh, thaûo luaän vaø caäp nhaät hoùa kieán thöùc cho baèng laø moät söï minh ñònh thanh thaûn vaø dòu daøng vai troø maø hoï vaãn coøn ñöôïc môøi goïi ñaûm nhaän trong linh muïc ñoaøn. Vai troø ñoù seõ ñöôïc xaùc ñònh khoâng chæ do tieáp tuïc söù vuï muïc töû, dó nhieân laø döôùi nhöõng hình thöùc khaùc, nhöng coøn do khaû naêng maø kinh nghieäm veà cuoäc soáng vaø veà vieäc toâng ñoà cung caáp cho hoï ñeå chính hoï trôû thaønh nhöõng baäc thaày vaø nhöõng nhaø ñaøo taïo chaân chính cuûa caùc linh muïc khaùc.

Ngay caû nhöõng linh muïc vì lyù do söùc khoûe hay taät beänh töï thaáy mình ñang trong tình traïng suy thoaùi veà theå lyù hay moûi meät veà tinh thaàn cuõng coù theå ñöôïc giuùp ñôõ nhôø vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø. Vieäc ñaøo taïo naøy khích leä hoï tieáp tuïc phuïc vuï Giaùo hoäi caùch bình thaûn vaø can ñaûm, khoâng töï coâ laäp khoûi coäng ñoaøn vaø linh muïc ñoaøn, haïn cheá hoaït ñoäng beân ngoaøi ñeå daønh thôøi giôø cho nhöõng sinh hoaït giao tieáp muïc vuï vaø nhöõng hoaït ñoäng thieâng lieâng caù nhaân laø nhöõng ñieàu coù theå giuùp hoï giöõ vöõng leõ soáng vaø nieàm vui trong ñôøi soáng linh muïc cuûa mình. Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø seõ ñaëc bieät giuùp hoï giöõ maõi nieàm xaùc tín soáng ñoäng maø chính hoï ñaõ khaéc saâu vaøo taâm khaûm cuûa giaùo daân, ñoù laø luoân ñöôïc laøm nhöõng phaàn töû naêng ñoäng trong vieäc xaây döïng Giaùo hoäi, ñaëc bieät nhôø söùc maïnh cuûa vieäc keát hôïp vôùi Ñöùc Kitoâ chòu ñau khoå vaø vôùi ñoâng ñaûo anh chò em khaùc trong Giaùo hoäi ñang thoâng döï vaøo cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa. Cuøng vôùi hoï, caùc linh muïc ñoù soáng laïi kinh nghieäm cuûa thaùnh Phaoloâ : "Nay toâi vui söôùng trong caùc noãi thoáng khoå chòu vì anh em, vaø trong thaân xaùc toâi, toâi buø ñaép nhöõng gì coøn thieáu nôi caùc noãi quaãn baùch Ñöùc Kitoâ phaûi chòu vì Thaân mình Ngaøi, töùc laø Hoäi thaùnh" (Cl 01,24) (229).

Giôùi traùch ñaøo taïo tröôøng kyø

78 Thöôøng khi vaø ôû nhieàu nôi, nhöõng hoaøn caûnh hieän nay cuûa söù vuï linh muïc khoâng taïo thuaän lôïi ñeå theo ñuoåi vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø caùch nghieâm tuùc. Söï nhaân leân nhöõng nhieäm vuï vaø nhöõng vieäc phuïc vuï, söï phöùc taïp cuûa cuoäc soáng con ngöôøi caùch chung vaø cuûa nhöõng coäng ñoaøn kitoâ höõu caùch rieâng, chuû nghóa duy hoaït ñoäng vaø söï laøm vieäc quaù taûi nhö ñaëc ñieåm cuûa nhieàu moâi tröôøng khaùc nhau trong xaõ hoäi chuùng ta, chính nhöõng nhaân toá aáy thöôøng chieám heát thôøi giôø vaø söùc löïc cuûa linh muïc caàn thieát ñeå "quan taâm ñeán chính mình" (x. 1Tm 4,16).

Ñieàu ñoù gia taêng traùch nhieäm cuûa moïi ngöôøi nhaèm vöôït qua nhöõng khoù khaên treân vaø coi ñoù laø söï thaùch thöùc ñeå soaïn thaûo vaø thöïc hieän vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc ñaùp laïi caùch thích ñaùng hoàng aân lôùn lao Chuùa ban cuõng nhö nhöõng thænh caàu vaø nhöõng ñoøi hoûi troïng yeáu cuûa thôøi ñaïi chuùng ta.

Giôùi traùch ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc caàn phaûi thuoäc veà Giaùo hoäi "hieäp thoâng". Theo ñoù, chính toaøn theå giaùo hoäi ñòa phöông, döôùi söï höôùng daãn cuûa ñöùc giaùm muïc, coù traùch nhieäm thuùc giuïc vaø laäp ra nhöõng theå thöùc khaùc nhau cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc. Vì caùc linh muïc naøy khoâng phaûi laø linh muïc cho chính mình, nhöng cho daân Chuùa. Cuõng theá, vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø, khi ñaûm baûo söï tröôûng thaønh nhaân baûn, thieâng lieâng, trí thöùc vaø muïc vuï nôi caùc linh muïc, phaûi nhaèm ñaït ñöôïc keát quaû laø ñem laïi lôïi ích cho daân Chuùa. Vaû laïi, chính vieäc thi haønh söù vuï muïc töû ñöa ñeán söï trao ñoåi hai chieàu vöõng beàn vaø phong phuù, giöõa ñôøi soáng ñöùc tin cuûa caùc linh muïc vaø cuûa caùc kitoâ höõu. Vieäc chia seû ñôøi soáng giöõa linh muïc vaø coäng ñoaøn, khi ñöôïc khoân ngoan ñieàu haønh vaø söû duïng cho coù lôïi, goùp phaàn cô baûn vaøo vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø. Ngoaøi ra, söï goùp phaàn naøy khoâng ñöôïc giaûn löôïc vaøo moät giai ñoaïn coù giôùi haïn hay vaøo moät saùng kieán leû loi, nhöng phaûi ñöôïc môû roäng xuyeân suoát söù vuï vaø ñôøi soáng cuûa linh muïc.

Quaû vaäy, kinh nghieäm kitoâ höõu cuûa nhöõng ngöôøi daân ñôn thaønh vaø khieâm toán ; ñaø tieán thieâng lieâng cuûa nhöõng ngöôøi meâ say Thieân Chuùa, vieäc thöïc haønh nieàm tin caùch can ñaûm bôûi nhöõng kitoâ höõu ñaûm nhaän nhöõng traùch nhieäm xaõ hoäi vaø coâng daân khaùc nhau, taát caû nhöõng caùi ñoù ñeàu ñöôïc linh muïc ñoùn nhaän, vaø khi ñöa vaøo ñaáy aùnh saùng cuûa coâng vieäc phuïc vuï cuûa mình, linh muïc tìm thaáy ôû ñoù moät moùn aên tinh thaàn coù giaù trò lôùn lao. Ngay caû nhöõng hoaøi nghi, nhöõng khuûng hoaûng vaø nhöõng do döï tröôùc nhöõng hoaøn caûnh caù nhaân hoaëc xaõ hoäi ñuû loaïi, nhöõng caùm doã muoán khöôùc töø hoaëc tuyeät voïng tröôùc ñau khoå, beänh taät, cheát choùc, taét moät lôøi laø taát caû nhöõng khoù khaên maø con ngöôøi gaëp phaûi treân con ñöôøng ñöùc tin, thì linh muïc ñeàu phaûi qua. Linh muïc chia seû nhöõng thöù ñoù nhö moät ngöôøi anh em vaø chòu ñöïng chuùng vôùi moät quaû tim chaân thaønh. Khi tìm kieám nhöõng giaûi ñaùp cho keû khaùc, linh muïc khoâng ngöøng ñi ñeán choã laø tröôùc tieân phaûi tìm gaëp nhöõng ñaùp soá cho chính mình.

Nhö theá, toaøn theå daân Chuùa, trong moïi phaàn töû, coù theå vaø coù boån phaän goùp phaàn ñaùng keå giuùp cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø cuûa linh muïc. Theo nghóa ñoù, daân Chuùa phaûi ñeå cho linh muïc coù thôøi giôø nghieân cöùu vaø caàu nguyeän, phaûi tra vaán veà caùi lyù leõ do ñoù caùc ngaøi ñöôïc Ñöùc Kitoâ uyû nhieäm vaø khoâng ñoøi hoûi moät caùi gì khaùc, tieáp ñoù phaûi coäng taùc trong nhöõng laõnh vöïc khaùc nhau thuoäc söù vuï muïc vuï vôùi moät söï quan taâm ñaëc bieät ñeán nhöõng gì coù lieân quan vôùi vieäc thaêng tieán con ngöôøi vaø vieäc baùc aùi töø thieän. Hoï caàn phaûi lieân laïc vôùi caùc linh muïc vaø baèng nhöõng giao tieáp thaém noàng vaø huynh ñeä, ñoàng thôøi gôïi leân nôi caùc ngaøi caùi yù thöùc

naøy laø linh muïc khoâng coù boån phaän "cai trò ñöùc tin" nhöng ñuùng hôn laø coù nhieäm vuï "goùp phaàn vaøo nieàm vui" cuûa moïi tín höõu (x. 2Cr 01,24).

Traùch nhieäm ñoù cuûa giaùo hoäi ñòa phöông trong vieäc ñaøo taïo linh muïc ñöôïc thöïc hieän caùch cuï theå vaø ñaëc bieät tuøy theo nhöõng thaønh phaàn khaùc nhau laøm neân Giaùo hoäi, baét ñaàu töø chính linh muïc.

79 Theo nghóa ñoù, chính moãi linh muïc laø ngöôøi ñaàu tieân chòu traùch nhieäm veà vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø cuûa mình trong Giaùo hoäi. Trung thaønh vôùi ôn Chuùa vaø vôùi tinh thaàn naêng ñoäng cuûa vieäc hoaùn caûi haèng ngaøy nhôø ôn Chuùa ban, laø boån phaän cuûa linh muïc, moät boån phaän baét nguoàn töø bí tích truyeàn chöùc thaùnh. Nhöõng qui ñònh hoaëc qui taéc cuûa giaùo quyeàn veà vaán ñeà naøy, cuõng nhö göông saùng cuûa caùc linh muïc khaùc, khoâng ñuû ñeå thu huùt linh muïc vaøo vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø neáu baûn thaân moãi linh muïc khoâng xaùc tín veà nhu caàu thieát yeáu cuûa noù vaø khoâng quyeát taâm naâng cao giaù trò nhöõng cô hoäi, nhöõng thôøi ñieåm vaø nhöõng theå thöùc cuûa vieäc ñaøo taïo naøy. Vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø giöõ cho tinh thaàn ñöôïc "treû trung", ñieàu maø khoâng ai coù theå aùp ñaët töø beân ngoaøi, nhöng moãi ngöôøi phaûi lieân tuïc muùc laáy nôi chính mình. Chæ coù ngöôøi luoân nuoâi döôõng öôùc muoán hoïc taäp vaø taêng tröôûng môùi coù ñöôïc "tinh thaàn treû trung" ñoù.

Traùch nhieäm cuûa giaùm muïc vaø cuøng vôùi ngaøi laø cuûa linh muïc ñoaøn laø cô baûn. Traùch nhieäm naøy cuûa giaùm muïc döïa treân söï vieäc caùc linh muïc nhaän laõnh chöùc linh muïc töø nôi ngaøi vaø chia seû vôùi ngaøi moái quan taâm muïc vuï ñoái vôùi toaøn theå daân Chuùa. Ngaøi laõnh traùch nhieäm ñaøo taïo tröôøng kyø nhaèm giuùp cho taát caû caùc linh muïc cuûa mình luoân quaûng ñaïi trung thaønh vôùi ôn Chuùa vaø vôùi chöùc vuï ñaõ laõnh nhaän, nhö daân Chuùa mong ñôïi vaø "coù quyeàn" ñoøi hoûi. Traùch nhieäm naøy daãn ñöa giaùm muïc, trong moái lieân keát vôùi linh muïc ñoaøn, ñeán choã hoaïch ñònh vaø toå chöùc chöông trình ñaøo taïo tröôøng kyø khoâng cöùng nhaéc, nhöng laø moät döï aùn ñöôïc soaïn thaûo kyõ löôõng vôùi nhöõng giai ñoaïn trieån khai theo nhöõng phöông thöùc roõ reät. Giaùm muïc seõ thi haønh nhieäm vuï cuûa mình khoâng phaûi chæ baèng ñaûm baûo nôi choán vaø thôøi gian ñaøo taïo tröôøng kyø, nhöng coøn baèng söï hieän dieän vaø tham döï caùch tin töôûng vaø nhieät tình. Ñieàu raát thích ñaùng vaø caàn thieát laø caùc giaùm muïc caùc giaùo phaän laân caän hoaëc cuøng moät giaùo tænh thaûo luaän vôùi nhau vaø keát hôïp nhöõng coá gaéng ñeå coù theå ñöa ra nhöõng ñeà xuaát toát hôn, thöïc söï höõu ích cho vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø, chaúng haïn nhö toå chöùc boài döôõng Thaùnh Kinh, thaàn hoïc vaø muïc vuï, toå chöùc nhöõng tuaàn soáng chung tónh taâm, nhöõng khoùa hoäi thaûo, nhöõng thôøi gian suy nghó vaø ñaùnh giaù phöông höôùng muïc vuï cuûa linh muïc ñoaøn vaø cuûa coäng ñoàng giaùo phaän.

Giaùm muïc cuõng seõ thi haønh traùch nhieäm cuûa mình baèng caùch yeâu caàu söï ñoùng goùp cuûa caùc phaân khoa, hoïc vieän thaàn hoïc vaø muïc vuï, chuûng vieän, caùc toå chöùc hoaëc caùc hieäp hoäi cuûa nhöõng ngöôøi (linh muïc, tu só vaø giaùo daân) ñöôïc môøi coäng taùc vaøo vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø.

Trong giaùo hoäi ñòa phöông, gia ñình coù moät vò trí quan troïng nhö laø "giaùo hoäi taïi gia", gia ñình quaû laø moät ñieån hình cuï theå cho ñôøi soáng cuûa caùc coäng ñoàng Giaùo hoäi ñöôïc caùc linh muïc laøm sinh ñoäng vaø höôùng daãn. Ñaëc bieät, caàn phaûi nhaán maïnh ñeán vai troø gia ñình thaân nhaân cuûa linh muïc. Cuøng chung yù höôùng vôùi linh muïc, gia ñình thaân nhaân coù theå goùp phaàn ñoäc ñaùo vaø quí giaù cho söù vuï linh muïc. Gia ñình laø caùi noâi cuûa ôn goïi linh muïc maø gia ñình ñaõ baûo veä vaø trôï löïc nhö moät choã döïa cho ôn goïi taêng tröôûng vaø phaùt trieån. Khi vaâng theo yù Chuùa laø Ñaáng muoán cho ôn goïi moïc leân töø gia ñình, thì gia ñình cuûa linh muïc laø nôi giuùp cho ôn goïi lôùn leân vaø phaùt trieån, phaûi luoân toû ra heát söùc toân troïng ñöùa con ñaõ choïn soáng töï hieán ñôøi mình cho Chuùa vaø cho moïi ngöôøi anh em, nhö moät chöùng nhaân trung thaønh khích leä con mình thi haønh söù vuï, baèng caùch chia seû söù vuï vaø gaàn guõi naâng ñôõ caùch taän tình vaø kín ñaùo.

Thôøi gian, hình thöùc vaø phöông theá ñaøo taïo tröôøng kyø

80 Neáu moïi luùc ñeàu ñöôïc coi laø "luùc thuaän tieän" (x. 2Cr 06,02) ñeå Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn linh muïc phaùt trieån ñôøi soáng caàu nguyeän, hoïc taäp vaø yù thöùc traùch nhieäm muïc vuï cuûa mình, thì cuõng coù nhöõng luùc "ñöôïc daønh rieâng ra", duø ñaõ quen laøm nhö theá vaø ñaõ coù döï kieán tröôùc.

Tröôùc heát caàn phaûi nhaéc laïi ñaây nhöõng cuoäc gaëp gôõ coù tính caùch phuïng vuï (ñaëc bieät dòp ñoàng teá trong leã Daàu ngaøy thöù Naêm tuaàn thaùnh) hoaëc coù tính caùch muïc vuï vaø vaên hoùa nhaèm trao ñoåi quan ñieåm veà hoaït ñoäng muïc vuï, hoaëc nhaèm nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà thaàn hoïc nhaát ñònh.

Cuõng coù nhöõng gaëp gôõ nhaèm boài döôõng ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa linh muïc, nhö linh thao, tænh taâm, caám phoøng v.v... Ñoù chính laø nhöõng cô hoäi ñeå laøm taêng trieån ñôøi soáng thieâng lieâng vaø muïc vuï, nhöõng dòp caàu nguyeän yeân tónh hôn vaø keùo daøi hôn, nhöõng ngaøy trôû veà nguoàn cuûa caùi "laø" linh muïc, vaø laøm môùi laïi nhöõng ñoäng löïc giuùp trung thaønh vaø höùng khôûi trong ñôøi muïc vuï.

Nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñeå cuøng hoïc hoûi vaø cuøng suy nghó raát quan troïng. Chuùng ngaên ngöøa söï ngheøo naøn kieán thöùc vaø söï chai cöùng trong nhöõng laäp tröôøng deã daõi veà muïc vuï, nhö keát quaû cuûa söï löôøi bieáng tinh thaàn. Nhöõng gaëp gôõ ñoù ñaûm baûo cho moät söï toång hôïp coù suy nghó chín chaén hôn giöõa nhöõng nhaân toá phöùc taïp cuûa ñôøi soáng thieâng lieâng, vaên hoùa vaø toâng ñoà ; chuùng môû roäng taâm trí ñoái vôùi nhöõng thaùch thöùc môùi cuûa lòch söû vaø nhöõng môøi goïi môùi maø Chuùa Thaùnh Thaàn gôûi ñeán cho Giaùo hoäi.

81 Nhöõng kieåu maãu hôïp taùc vaø nhöõng phöông theá coù theå söû duïng ñeå vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø trôû thaønh moät kinh nghieäm toát ñeïp hôn cho ñôøi linh muïc thì thaät laø nhieàu. Trong soá ñoù, haõy nhôù laïi nhöõng hình thöùc khaùc nhau cuûa ñôøi soáng chung giöõa caùc linh muïc, luoân coù maët trong lòch söû Giaùo hoäi, khaùc bieät veà caùch thöùc vaø cöôøng ñoä. "Ngaøy nay, ngöôøi ta khoâng theå khoâng ñeà cao chuùng, nhaát laø giöõa nhöõng

linh muïc cuøng soáng hay cuøng lo vieäc muïc vuï trong cuøng moät nôi. Cuoäc soáng chung naøy raát höõu ích cho ñôøi soáng vaø hoaït ñoäng muïc vuï, taïo cho moïi ngöôøi, linh muïc cuõng nhö giaùo daân, maãu göông toûa saùng tình baùc aùi vaø tinh thaàn hieäp nhaát" (230).

Nhöõng hieäp hoäi linh muïc cuõng laø moät hoã trôï, ñaëc bieät nhöõng tu hoäi ñôøi daønh cho linh muïc, nhöõng tu hoäi ñaëc bieät mang tính giaùo phaän, nhôø ñoù maø caùc linh muïc lieân keát chaët cheõ hôn vôùi giaùm muïc cuûa mình. Chuùng taïo neân "moät tình traïng thaùnh hieán trong ñoù caùc linh muïc, qua nhöõng lôøi tuyeân höùa hoaëc nhöõng raøng buoäc thaùnh khaùc, cam keát thöïc haønh trong ñôøi soáng nhöõng lôøi khuyeân Phuùc aâm" (231). Moïi hình thöùc huynh ñeä linh muïc ñöôïc Giaùo hoäi pheâ chuaån ñeàu höõu ích cho ñôøi soáng thieâng lieâng cuõng nhö cho ñôøi toâng ñoà muïc vuï.

Thöïc haønh vieäc linh höôùng cuõng goùp phaàn khoâng nhoû vaøo vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø linh muïc. Moät caùch theá tuy coå ñieån nhöng vaãn coøn giaù trò, khoâng chæ nhaèm ñaûm baûo vieäc ñaøo taïo thieâng lieâng, nhöng coøn thuùc ñaåy vaø naâng ñôõ loøng trung thaønh vaø loøng quaûng ñaïi vöõng beàn trong thi haønh söù vuï linh muïc. Nhö Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ vieát : "Vieäc linh höôùng coù moät chöùc naêng toát ñeïp vaø ta coù theå noùi raèng vieäc linh höôùng raát caàn thieát cho vieäc giaùo duïc luaân lyù vaø thieâng lieâng cho nhöõng ngöôøi treû muoán hieåu bieát vaø theo ñuoåi ôn goïi cuûa mình caùch chaân thaønh, baát cöù laø ôn goïi naøo. Vaø vieäc linh höôùng vaãn giöõ moät vai troø quan troïng vaø höõu ích cho moïi löùa tuoåi cuûa cuoäc ñôøi, khi nhôø söï soi saùng vaø loøng baùc aùi cuûa moät vò linh höôùng ñaïo ñöùc vaø khoân ngoan, ta caàn kieåm tra söï ñöùng ñaén cuûa mình cuõng nhö caàn söï naâng ñôõ trong vieäc hoaøn thaønh nhöõng boån phaän cuûa mình caùch quaûng ñaïi. Ñoù chính laø phöông phaùp sö phaïm raát teá nhò nhöng raát coù giaù trò. Ñoù laø moät ngheä thuaät sö phaïm vaø taâm lyù ñaày yù thöùc traùch nhieäm ñoái vôùi ngöôøi thöïc haønh ; ñoù laø moät cuoäc thao luyeän ñöùc khieâm nhöôøng vaø ñöùc caäy ñoái vôùi ngöôøi thuï höôùng" (232)

KEÁT

82 "Ta ban cho caùc ngöôi nhöõng muïc töû theo loøng ta mong öôùc" (Gr 03,15) Ngaøy nay, lôøi Chuùa höùa vaãn ñang soáng ñoäng vaø ñang hoaït ñoäng trong Giaùo

hoäi, moät Giaùo hoäi laâu nay vaãn yù thöùc mình laø ñoái töôïng cuûa nhöõng lôøi tieân tri ñoù, Giaùo hoäi thaáy lôøi ñoù thaønh hieän thöïc moãi ngaøy vaø ôû nhieàu nôi treân traùi ñaát, hay ñuùng hôn laø nôi nhieàu con tim nhaân loaïi, nhaát laø con tim nhöõng ngöôøi treû. Tröôùc theàm thieân nhieân kyû thöù ba, Giaùo hoäi öôùc mong raèng vì nhu caàu khaån thieát cuûa mình cuõng nhö cuûa theá giôùi, Lôøi Chuùa höùa ñoù thaønh hieän thöïc moät caùch môùi meû, nghóa laø moät caùch roäng raõi hôn, maõnh lieät hôn vaø höõu hieäu hôn, nhôø aân ban ñoå traøn Chuùa Thaùnh Thaàn cuûa ngaøy leã Nguõ Tuaàn.

Lôøi Chuùa höùa khôi daäy nôi loøng Giaùo hoäi moät lôøi caàu khaån, moät lôøi nguyeän xin khieâm toán, noàng nhieät vaø tin töôûng nôi tình yeâu cuûa Thieân Chuùa Cha : nhö Chuùa Cha ñaõ sai Ñöùc Gieâsu Muïc Töû Toát, caùc Toâng ñoà, nhöõng keû keá vò vaø moät ñoaøn linh muïc ñoâng ñaûo, thì nay Ngöôøi cuõng tieáp tuïc baøy toû loøng trung thaønh vaø nhaân aùi cho loaøi ngöôøi hoâm nay.

Giaùo hoäi saün saøng ñaùp traû hoàng aân ñoù. Giaùo hoäi bieát raèng aân ban cuûa Thieân Chuùa ñoøi hoûi moät söï ñaùp traû quaûng ñaïi vaø nhaát thoáng : toaøn theå daân Chuùa phaûi khoâng ngöøng caàu nguyeän vaø noã löïc cho ôn goïi linh muïc. Caùc öùng sinh linh muïc phaûi yù thöùc töï chuaån bò ñoùn nhaän vaø soáng aân ban cuûa Thieân Chuùa, xaùc tín raèng Giaùo hoäi vaø theá giôùi raát caàn ñeán hoï. Hoï phaûi say meâ Ñöùc Kitoâ Muïc töû Toát, phaûi uoán naén con tim mình theo con tim Ñöùc Kitoâ, vaø noi göông Ngöôøi maø saün loøng vöôït qua moïi neûo ñöôøng treân theá giôùi ñeå loan truyeàn cho moïi ngöôøi Ñöùc Kitoâ laø Ñöôøng, laø söï Thaät vaø laø Söï Soáng.

Toâi ngoõ lôøi keâu goïi ñaëc bieät caùc gia ñình : öôùc gì caùc baäc cha meï, nhaát laø caùc baø meï, quaûng ñaïi hieán daâng con cho Chuùa, nhöõng ñöùa con maø Chuùa keâu goïi ñeán chöùc linh muïc ; öôùc gì caùc baäc cha meï vui loøng coäng taùc vaøo haønh trình ôn goïi cuûa con caùi mình, tin chaéc raèng nhôø ñoù maø hoï laøm cho söï phong phuù phì nhieâu kitoâ giaùo vaø Giaùo hoäi trôû neân saâu roäng hôn, vaø nhôø ñoù maø hoï nhö caûm nghieäm ñöôïc haïnh phuùc cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria : "Baø coù phuùc hôn moïi ngöôøi nöõ, vaø con loøng Baø coù phöôùc laï" (x. Lc 01,42).

Toâi muoán noùi vôùi giôùi treû ngaøy nay ñieàu naøy : caùc baïn haõy ngoan ngoaõn nghe theo tieáng noùi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, haõy ñeå cho nhöõng mong chôø cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa loaøi ngöôøi vang leân trong tim caùc baïn, caùc baïn ñöøng e ngaïi môû roäng taâm trí mình tröôùc lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Kitoâ, caùc baïn haõy khaùm phaù caùi nhìn yeâu thöông cuûa Chuùa Gieâsu ñang nhìn caùc baïn, vaø caùc baïn haõy nhieät tình ñaùp traû lôøi ñeà nghò böôùc theo Ngöôøi cho tôùi cuøng.

Giaùo hoäi ñaùp traû hoàng aân cuûa Chuùa baèng söï vieäc caùc linh muïc cam keát thöïc hieän vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø theo yeâu caàu cuûa phaåm vò vaø traùch nhieäm maø bí tích truyeàn chöùc ñaõ trao cho hoï. Taát caû moïi linh muïc ñöôïc keâu goïi nhaän thöùc tính khaån tröông ñaëc bieät cuûa vieäc ñaøo taïo tröôøng kyø trong giôø phuùt hieän taïi : söù vuï Phuùc aâm hoùa môùi caàn nhieàu söù giaû Tin möøng, caàn nhöõng linh muïc töï nguyeän soáng chöùc vuï cuûa mình nhö con ñöôøng thaùnh thieän.

Lôøi Chuùa höùa baûo ñaûm cho Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi khoâng phaûi baát cöù loaïi muïc töû naøo, nhöng laø nhöõng muïc töû theo loøng Ngöôøi öôùc mong. "Taám loøng" cuûa Thieân Chuùa töï baøy toû troïn veïn nôi con tim cuûa Ñöùc Kitoâ Muïc töû Toát, moät con tim luoân ñaày thöông caûm ñoái vôùi quaàn chuùng vaø mang laïi cho hoï baùnh chaân lyù, baùnh tình thöông vaø baùnh söï soáng (x. Mc 06,30-44), moät con tim mong muoán ñöôïc hoøa nhòp vôùi nhöõng con tim khaùc, nhöõng con tim cuûa caùc linh muïc : "Chính anh em haõy cho hoï aên" thöù baùnh ñoù (x. Mc 06,37). Quaàn chuùng caàn thoaùt ra khoûi caûnh voâ danh vaø sôï haõi, caàn coù ngöôøi hieåu bieát hoï vaø goïi ñích danh hoï, hoï caàn tieán böôùc vöõng vaøng treân caùc neûo ñöôøng ñôøi, hoï caàn ñöôïc tìm gaëp laïi khi ñaõ laïc böôùc, hoï caàn ñoùn nhaän ôn cöùu ñoä nhö aân ban toái thöôïng töø tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. Ñoù laø ñieàu Ñöùc Gieâsu Muïc Töû Toát ñaõ laøm. Ñoù cuõng laø ñieàu caùc linh muïc ñang laøm cuøng vôùi Ngöôøi.

Cuoái lôøi huaán duï naøy, toâi höôùng nhìn veà phía ñoâng ñaûo caùc chuûng sinh vaø caùc linh muïc ñang ôû treân caùc phaàn ñaát treân theá giôùi, ñang soáng trong hoaøn caûnh khoù khaên nhaát vaø ñoâi khi bi thaûm nhöng luoân vui veû coá gaéng trung thaønh vôùi Chuùa vaø phuïc vuï khoâng meät moûi ñoaøn chieân cuûa Ngöôøi, nhöõng chuûng sinh vaø nhöõng linh muïc ngaøy ngaøy töï hieán cuoäc ñôøi mình cho söï taêng trieån cuûa ñöùc tin, ñöùc caäy, vaø ñöùc meán nôi con tim vaø cuoäc soáng cuûa nhieàu ngöôøi nam vaø nhieàu ngöôøi nöõ ôû thôøi ñaïi chuùng ta.

Coøn anh em linh muïc raát thaân meán, anh em laøm nhöõng ñieàu treân vì leõ chính Chuùa cuøng vôùi söùc maïnh Thaàn Khí cuûa Ngöôøi ñaõ keâu goïi anh em haõy bieåu toû töø caùc bình saønh cuûa moät ñôøi soáng khieâm toán kho taøng voâ giaù laø tình yeâu cuûa ngöôøi Muïc Töû Toát.

Thoâng hieäp vôùi caùc nghò phuï vaø nhaân danh caùc Giaùo hoäi treân theá giôùi vaø trong coäng ñoàng Giaùo hoäi toaøn caàu, toâi muoán baøy toû taát caû loøng bieát ôn maø söï trung thaønh vaø coâng vieäc phuïc vuï cuûa anh em ñaùng ñöôïc (233).

Toâi caàu chuùc cho taát caû anh em ñöôïc ôn hueä haèng ngaøy laøm môùi laïi aân ban maø anh em ñaõ ñoùn nhaän qua vieäc ñaët tay (x. 2Tm 01,06), ôn hueä caûm nghieäm ñöôïc söï trôï giuùp cuûa tình baïn chí thieát noái keát anh em vôùi Chuùa Gieâsu vaø vôùi nhau, ôn hueä neám ñöôïc nieàm vui nhìn thaáy ñoaøn chieân cuûa Chuùa coù moät tình yeâu ngaøy caøng lôùn maïnh ñoái vôùi Chuùa vaø ñoái vôùi moïi ngöôøi, ôn hueä giöõ vöõng nieàm xaùc tín bình tónh naøy laø Ñaáng ñaõ khôûi ñaàu nôi anh em coâng trình toát ñeïp seõ tieáp tuïc cho ñeán hoaøn taát trong ngaøy cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ (x. Ph 01,06). Hieäp yù vôùi moïi ngöôøi vaø

moãi ngöôøi anh em, toâi daâng lôøi caàu cuûa toâi cho Ñöùc Maria laø meï vaø laø nhaø giaùo duïc linh muïc chuùng ta.

Moïi phöông dieän cuûa coâng cuoäc ñaøo taïo linh muïc ñeàu coù theå qui veà Ñöùc Maria nhö moät con ngöôøi hôn baát cöù ai khaùc ñaõ ñaùp traû lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa : Ñöùc Maria ñaõ laøm nöõ tì vaø laøm ñoà ñeä cuûa Lôøi ñeán ñoä mang trong loøng vaø trong daï Ngoâi Lôøi laøm ngöôøi ñeå trao ban laïi cho loaøi ngöôøi ; Ngöôøi ñaõ ñöôïc goïi laøm nhaø giaùo duïc cuûa vò linh muïc duy nhaát vaø vónh toàn, moät vò linh muïc ñaõ ngoan ngoaõn phuïc tuøng quyeàn maãu töû cuûa ngöôøi. Qua maãu göông vaø lôøi caàu baøu, Ñöùc Trinh Nöõ raát thaùnh tieáp tuïc canh chöøng söï vöôn leân cuûa ôn goïi vaø ñôøi soáng linh muïc trong Giaùo hoäi.

Do ñoù, laø linh muïc, chuùng ta ñöôïc môøi goïi gia taêng nôi mình loøng suøng kính noàng thaém vaø vöõng vaøng ñoái vôùi Ñöùc Trinh Nöõ Maria, vaø bieåu toû loøng suøng kính ñoù qua vieäc noi göông nhaân ñöùc cuûa ngöôøi vaø thöôøng xuyeân caàu khaån vôùi Ngöôøi.

- Laïy Meï Maria laø Meï Thieân Chuùa, Xin Meï haõy nhaän laøm Meï Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø caùc linh muïc Chuùng con xin daâng leân Meï töôùc hieäu ñoù. Ñeå ca tuïng loøng töø maãu cuûa Meï. Ñeå ñöôïc keà beân Meï chieâm ngöôõng chöùc linh muïc cuûa Con Meï vaø caùc con Meï.

- Laïy Meï laø Meï Ñöùc Kitoâ Ñaáng Cöùu Theá, Ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn ngöï xuoáng xöùc daàu, Meï ñaõ trao taëng cho Ñaáng Thieân Sai vaø laø linh muïc thaân xaùc cuûa Ngöôøi. Ñeå cöùu ñoä ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi coù loøng hoaùn caûi. Xin Meï haõy giöõ gìn caùc linh muïc trong tim Meï vaø trong loøng Giaùo hoäi.

- Laïy Meï laø Meï cuûa nieàm tin vaø laø Hoøm bia giao öôùc. Meï ñaõ thaùp tuøng vaøo Ñeàn Thôø Con Ngöôøi laø söï hoaøn thaønh lôøi höùa vôùi cha oâng, Xin Meï haõy giao phoù caùc linh muïc cuûa Con Meï cho Chuùa Cha ñeå laøm vinh danh Ngöôøi.

- Laïy Meï laø Meï Giaùo hoäi vaø laø Nöõ vöông caùc Toâng ñoà. Meï coù maët ôû giöõa caùc Moân ñoà nôi phoøng Tieäc ly, Meï khaån caàu Chuùa Thaùnh Thaàn cho Daân Môùi vaø nhöõng vò Chuû Chaên. Xin Meï haõy khaán xin cho caùc linh muïc ñöôïc ñaày moïi aân ban.

- Laïy Meï laø Meï Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø laø Meï caùc Linh muïc. Meï ñaõ coù maët vôùi Ngaøi ngay töø buoåi ñaàu cuoäc ñôøi vaø söù vuï. Meï ñaõ ñi tìm Ngöôøi luùc ñang giaûng daïy cho quaàn chuùng. Meï ñaõ trôï giuùp Ngöôøi luùc bò treo leân cao,

Vaø luùc Ngöôøi ñaõ hoaøn taát hieán leã duy nhaát vaø vónh toàn. Meï ñaõ coù Gioan ôû keà beân laøm con cuûa Meï, Xin Meï haõy ñoùn nhaän ngay töø böôùc ñaàu nhöõng keû Chuùa goïi. Haõy chôû che phuø trì cho söï taêng tröôûng cuûa nhöõng ñöùa con cuûa Meï. Vaø haõy thaùp tuøng chuùng treân ñöôøng ñôøi vaø ñöôøng söù vuï. Amen !

Ban haønh ôû Roâma, caïnh ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ, ngaøy 25.03.1992, Leã Truyeàn Tin, vaøo naêm thöù möôøi boán cuûa Trieàu ñaïi ta.

YOAN PHAOLOÂ II

PHUÏ CHUÙ 1. Kieán nghò 2 (KN 2). 2. Dieãn vaên beá maïc THÑ (27.10.1990), soá 5. 3. KN 1. 4. X. LG,18 – PO vaø OT. 5. Ratio FIS. 6. Dieãn vaên beá maïc THÑ, soá 3. 7. Nt, soá 1. 8. Söù ñieäp caùc Thöôïng nghò phuï gôûi daân Chuùa (28.10.1990) 9. Angelus 14.01.1990, soá 2. 10. Nt, soá 3. 11. KN 3. 12. Dieãn vaên cuûa Ñöùc Phaoloâ VI, khoaù hoïp IX, Coâng ñoàng Vatican II,

07.12.1965. 13. KN 3. 14. Nt. 15. Lineamenta (1989) soá 5-6. 16. GS, 4. 17. Söù ñieäp caùc TNP gôûi daân Chuùa, 1. 18. Dieãn vaên beá maïc THÑ (27.10.1990), soá 4. 19. X. LG, PO, OT, Ratio FIS,1. 20. KN 7. 21. LG, 5. 22. TÑ Christifideles laici (30.12.1988), soá 8.

23. KN 7. 24. x. PO,7-8. 25. X. LG,1. 26. KN 7. 27. Nt. 28. Nt. 29. Instrumentum laboris, 16. 30. Angelus (25.02.1990). 31. x. PO,7-9. 32. x. KN 7. 33. x. PO,9. 34. x. LG,10. 35. x. KN 7. 36. PO,10. 37. OT,20. 38. KN 12. 39. Söù ñieäp caùc TNP gôûi daân Chuùa (28.10.1990) III. 40. LG,40. 41. PO,12. 42. Sermo 340,1 ; PL 38,1483. 43. Nt 44. KN 8 45. X. PO,2,12 46. x. KN 8. 47. Sermo Morin Guelferbytanus, 32,1 PIS 2,637. 48. Ca hieäp leã CN 4 PS 49. Mulieris dignitatem (15.8.1988), 26 50. KN 7. 51. Giaûng chaàu MTC ôû Seùoul (07.08.1988), 26. 52. S. Aug. In Iohannis Ev. Tractatus 123,5 ; CCL 36,678. 53. Noùi vôùi LM döï ñaïi hoäi do HÑGM YÙ toå chöùc 04.11.1980. 54. PO,14. 55. Nt 56. PO,14. 57. Evangelii Nunctiandi (08.12.1975), 75 (Phaoloâ VI).

58. KN 8. 59. PO, 12. 60. In Iohannis Ev.Tractatus 123,5 : 1,c. 61. x. PO,12. 62. Nt, 5. 63. CÑ Tridentinoâ, Saéc leänh De Justificatione,7. 64. PO,12. 65. S.Aug. Sermo de Nat.S.A. Petri et Pauli. 66. x. PO,4,6,13. 67. Evang. Nunt.,15. 68. Dei verbum, 8,10. 69. PO,5. 70. Reconciliatio et Paenitentia (2.12.1984),31. 71. PO,6. 72. x. LG,42. 73. KN 9. 74. PO,15. 75. Nt. 76. LG,42. 77. Familiaris consortio (22.11.1981), 16. 78. KN 11. 79. PO,16. 80. Nt. 81. KN 8. 82. x. PO,17. 83. KN 10. 84. Nt. 85. Chæ daãn veà töông quan giöõa GM vaø TS (14.05.1978), 18. 86. KN 25 ; 38. 87. x. LG,23. 88. PO,10. 89. Redemptoris Missio (07.12.1990), 67. 90. PO,10. 91. Giaûng cho LM (09.10.1984), 2. 92. Dieãn vaên beá maïc THÑ, 5.

93. KN 6. 94. KN 13. 95. KN 14. 96. LG,9. 97. Nt. 98. S.Cyprien, De dominica Oratione, 23. 99. Ap. Actuositatem, 3. 100. KN 5. 101. Angelus (03.12.1989), 2. 102. Söù ñieäp ngaøy ôn goïi (19.04.1968). 103. x. KN 5. 104. LG,10. 105. x. KN 13. 106. GS,16. 107. x. Thaùnh leã caàu cho ôn goïi LM. 108. Sac. Concilium (PV),10. 109. KN 15. 110. Nt. 111. x. Giaùo luaät, ñk.220. 112. OT,2. 113. Christus Dominus (GM), 15. 114. OT,2. 115. PO,6. 116. PO,6. 117. OT,2. 118. KN 14. 119. KN 15. 120. x. KN 16. 121. Söù ñieäp ngaøy Ôn goïi (13.04.1985), 1. 122. Söù ñieäp cuûa caùc Nghò phuï gôûi Daân Chuùa (28.10.90) IV,1.c. 123. KN 21. 124. x. OT,11 – PO,3 – RAFIS 1970,51. 125. x. KN 21 (Kieán nghò). 126. TÑ Redemptor Hominis (04.03.79), 10(RH). 127. TH Familiaris Consortio (22.11.81), 37(FC).

128. Nt. 129. KN 21. 130. x. GS,24. 131. x. KN 21. 132. x. KN 22. 133. x. S.Aug, Conf. I,1. 134. Instrumentum Laboris cuûa THÑ VIII,30. 135. KN 22. 136. KN 23. 137. OT,8. 138. Dei Verbum,24. 139. Nt,2. 140. Nt,25. 141. OR 06.03.90, Angelus. 142. SC, 14. 143. S. Aug, In Iohannis Ev. Tractatus. 26,13. 144. Antiphona Kinh chieàu leã Thaùnh Taâm. 145. PO,13. 146. OR 03.07.90, Angelus. 147. KN 23. 148. Nt. 149. Nt. 150. OT,9. 151. RAFIS 1,c. 152. OT,10. 153. Nt. 154. Thö gôûi caùc LM dòp leã Daàu thöù Naêm Tuaàn Thaùnh 08.04.79. 155. KN 29. 156. GS,15. 157. KN 26. 158. OT,16. 159. I.L.,39. 160. TBGDCG, veà vieäc daïy Trieát trong CV. 25.09.70. 161. De Trinitate XV,28. 162. Dieãn vaên dòp tuaàn Thaùnh Kinh, XXI ôû YÙ (25.09.70).

163. KN 26. 164. De Trinitate V,4. 165. S.Thomas, In I Sentent q.I.a : 1-5. 166. TBÑT, ôn goïi cuûa nhaø thaàn hoïc (24.05.90) (Donum Veritatis,11). 167. OT,14. 168. Itinerarium mentis in Deum, Prol,4. 169. OT,16. 170. TÑ Solicitudo rei socialis (30.12.87), 41. 171. TÑ Centissimus Annus (01.05.91), 54. 172. Donum Veritatis, 21. 173. KN 26. 174. x. S.T., II-II,11,2-3. 175. KN 32. 176. RH,67. 177. x. KN 32. 178. KN 27. 179. OT,4. 180. LG,48. 181. Explanatio Apoc. Lib. II, 12. PL 93. 182. x. KN 28. 183. Nt. 184. PO,9 vaø TH Christifideles laici (30.12.88),61. 185. KN 28. 186. Nt. 187. RM (07.12.90), 67-68. 188. OT,4. 189. KN 20. 190. KN 20. 191. Nt. 192. Nt. 193. x. Noùi chuyeän vôùi hoïc vieân tröôøng Capranica (20.01.83). 194. KN 20. 195. Nt. 196. x. KN 19. 197. Nt.

198. In Iohannem Ev.Expositio, c.21, lect.V,2. 199. OT,3. 200. x. KN 17. 201. RAFIS (06.01.70), 19. 202. PO,7. 203. KN 29. 204. Nt. 205. x. KN 23. 206. TH C.L. (30.12.88), 61. 207. x. KN 29. 208. KN 30. 209. Nt. 210. x. KN 25. 211. Noùi chuyeän vôùi caùc LM thaân caän phong traøo "Communion et libeùration"

(12.09.85). 212. x. KN 25. 213. Gaëp gôõ ñaïi dieän giaùo só Thuî só ôû Einsieden (15.06.84), 10. 214. x. S.Aug, In Iohannis Ev.Tractatus, 123,5 : 1,c. 215. x. KN 31. 216. S. Charles Borromeùe, Acta Ecclesiae Mediolanensis, Milan (1559), p.1178.

GS,22.