44
ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM Dr Canan TÜRKYILMAZ Dr Canan TÜRKYILMAZ

ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

  • Upload
    terra

  • View
    140

  • Download
    5

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM. Dr Canan TÜRKYILMAZ. Ateş nedir?. Vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır. Ortalama vücut ısısı 37 º C (36.2-37.2) Rektal ateş>oral ateş>aksiller ateş. Ateş ölçümü. 6y: oral ya da koltuk altı - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIMATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Dr Canan TÜRKYILMAZDr Canan TÜRKYILMAZ

Page 2: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş nedir?Ateş nedir?

Vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır.Vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır.

Ortalama vücut ısısı 37Ortalama vücut ısısı 37ººC (36.2-37.2)C (36.2-37.2)

Rektal ateş>oral ateş>aksiller ateşRektal ateş>oral ateş>aksiller ateş

Page 3: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş ölçümüAteş ölçümü

<6y : rektal ya da koltuk altı<6y : rektal ya da koltuk altı

>6y: oral ya da koltuk altı>6y: oral ya da koltuk altı

Rektal ölçümün tehlikeleri: rektum Rektal ölçümün tehlikeleri: rektum perforasyonu, anal fissur, apne, nosokomial enfperforasyonu, anal fissur, apne, nosokomial enf

Termometreler:civalı, dijital, timpanikTermometreler:civalı, dijital, timpanik

Page 4: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ön hipotalamus preoptik bölgede, 3.ventrikülün Ön hipotalamus preoptik bölgede, 3.ventrikülün tabanındadır.tabanındadır.

Periferal sıcak ve soğuk nöral reseptörlerden Periferal sıcak ve soğuk nöral reseptörlerden gelen sinyaller vücut ısısını kontrol eder.gelen sinyaller vücut ısısını kontrol eder.

Sabah-akşam arasında 0.5-1 Sabah-akşam arasında 0.5-1 ººC farkC fark

Sabah en düşük, akşam üstü Sabah en düşük, akşam üstü en yükseken yüksek

Page 5: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş patogeneziAteş patogenezi Enfeksiyon – immünolojik uyarıEnfeksiyon – immünolojik uyarı Endojen pirojenlerin salınımı(sitokinler)Endojen pirojenlerin salınımı(sitokinler)

– IL-1, IL-6, TNF, interferonlarIL-1, IL-6, TNF, interferonlar Anterior hipotalamus, Araşidonik asit serbestleşir, PGE2 Anterior hipotalamus, Araşidonik asit serbestleşir, PGE2

ye metabolize olur.Hipotalamik termostat yükselirye metabolize olur.Hipotalamik termostat yükselir Ekzojen pirojenler:mikroplar, toksinleri,diğer ürünleri Ekzojen pirojenler:mikroplar, toksinleri,diğer ürünleri

makrofaj ve diğer hücrelerden endojen pirojen salınımını makrofaj ve diğer hücrelerden endojen pirojen salınımını uyarıruyarır

Endojen pirojenleri uyaranlar: Ag- Ak kompleksi, Endojen pirojenleri uyaranlar: Ag- Ak kompleksi, komplemanlar, lenfosit ürünleri, safra asitleri,androjenik komplemanlar, lenfosit ürünleri, safra asitleri,androjenik steroid metabolitleristeroid metabolitleri

Endotoksin: Doğrudan hipotalamusu etkiler, hem de Endotoksin: Doğrudan hipotalamusu etkiler, hem de endojen pirojenleri salınımını uyarrır.endojen pirojenleri salınımını uyarrır.

Page 6: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş paterniAteş paterni

Yenidoğanlar:Enfeksiyona febril cevap veremezler, Yenidoğanlar:Enfeksiyona febril cevap veremezler, hipotermik olurlarhipotermik olurlar

<5y : Viral (benign)-bakteriyel (ağır) enfeksiyonlara abartılı <5y : Viral (benign)-bakteriyel (ağır) enfeksiyonlara abartılı febril yanıt verebilirler (>40 febril yanıt verebilirler (>40 ººC)C)

Büyük çocuklarda ve adölensanda çok yüksek ateş Büyük çocuklarda ve adölensanda çok yüksek ateş genellikle ciddi bir olayı gösterir.genellikle ciddi bir olayı gösterir.

>41 >41 ººC ateşin neden gn enf değildir: santral ateş C ateşin neden gn enf değildir: santral ateş (hipotalamusu tutan SSS olayı), maling hipertermi, güneş (hipotalamusu tutan SSS olayı), maling hipertermi, güneş çarpması, ilaç ateşi olabilir.çarpması, ilaç ateşi olabilir.

ATEŞİN paterni ile bakteriyel, viral, fungal, paraziter, ATEŞİN paterni ile bakteriyel, viral, fungal, paraziter, malignansi, otoimmün hst ayrımı yapılamazmalignansi, otoimmün hst ayrımı yapılamaz

Page 7: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş-nabız ilişkisiAteş-nabız ilişkisi

Normalde ateşle taşikardi beklenirNormalde ateşle taşikardi beklenir Relatif taşikardi (ateşten beklenenden daha fazla Relatif taşikardi (ateşten beklenenden daha fazla

nabız artışı): nabız artışı): – Enf dışı nedenlerde görülür. Enf dışı nedenlerde görülür. – Toksinler de sebep olabilirToksinler de sebep olabilir

Relatif bradikardi (Ateşe rağmen nabız düşük): Relatif bradikardi (Ateşe rağmen nabız düşük): – İlaç ateşi, İlaç ateşi, – Tifo, brusella, Tifo, brusella, – Kalp tutulumuna bağlı iletim defekti: AER, viral Kalp tutulumuna bağlı iletim defekti: AER, viral

miyokardit, enf endokarditmiyokardit, enf endokardit

Page 8: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş nedenleriAteş nedenleri Enfeksiyonlar: Bakteri, virüs, spiroket, mantar, parazitEnfeksiyonlar: Bakteri, virüs, spiroket, mantar, parazit Otoimmün, romatolojik hst: SLE, AER, JRAOtoimmün, romatolojik hst: SLE, AER, JRA İnflamatuar-granülomatöz hst:sarkoidoz,Crohnİnflamatuar-granülomatöz hst:sarkoidoz,Crohn Endokrin hast (feokromasitoma, tirotoksikoz)Endokrin hast (feokromasitoma, tirotoksikoz) Malignansiler (lösemi, lenfoma, hepatoma)Malignansiler (lösemi, lenfoma, hepatoma) İlaçlar (amfoterisin, fenitoin, karbamezapin, hidralazin)İlaçlar (amfoterisin, fenitoin, karbamezapin, hidralazin) Ailesel hst:FMF, familial disotonomi, ektodermal Ailesel hst:FMF, familial disotonomi, ektodermal

displazidisplazi Diğer:Dİ, pankreatit, zehirlenme, trombofilebitDiğer:Dİ, pankreatit, zehirlenme, trombofilebit

Page 9: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Çocuklarda enfeksiyona bağlı ateşÇocuklarda enfeksiyona bağlı ateş

Kısa süreli ateş+ lokalize belirti ve bulgular, Kısa süreli ateş+ lokalize belirti ve bulgular, tanı öykü ve fizik muayene ile konurtanı öykü ve fizik muayene ile konur

Ateş+lokalize bulgu yok, <3y, öykü ve FM Ateş+lokalize bulgu yok, <3y, öykü ve FM tanıya yetmez, laboratuvar testleri gerekirtanıya yetmez, laboratuvar testleri gerekir

Nedeni bilinmeyen ateş (FUO):>14 gün Nedeni bilinmeyen ateş (FUO):>14 gün süren ateş, öykü, FM, lab ile tanı süren ateş, öykü, FM, lab ile tanı konulamamış.konulamamış.– (adölesan ve büyük çocukta, 2hf dan uzun (adölesan ve büyük çocukta, 2hf dan uzun

süren, >38 süren, >38 ººC ateş, 7 gün araştırıldığı halde C ateş, 7 gün araştırıldığı halde tanı konamamış)tanı konamamış)

Page 10: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateşli hastada lokalize bulguAteşli hastada lokalize bulgu

Üst solunum yoluÜst solunum yolu Alt solunum yoluAlt solunum yolu GastrointestinalGastrointestinal HepatikHepatik GenitoürinerGenitoüriner Kas-iskeletKas-iskelet Santral sinir sistemiSantral sinir sistemi Kalp-damarKalp-damar

Page 11: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Üst solunum yoluÜst solunum yolu

Belirtiler:Burun akıntısı, hapşırık, öksürük, Belirtiler:Burun akıntısı, hapşırık, öksürük, boğaz ağrısı, tükrüğünü yutumama, trismus, boğaz ağrısı, tükrüğünü yutumama, trismus, sinus ağrısı, kulak ağrısı veya akıntısinus ağrısı, kulak ağrısı veya akıntı

Bulgular:Nazal konjesyon, faringeal eritem, Bulgular:Nazal konjesyon, faringeal eritem, eksudalı büyük tonsiller, şiş ve ödemli epiglot, eksudalı büyük tonsiller, şiş ve ödemli epiglot, kırmızı ve bombe kulak zarı, bölgesel kırmızı ve bombe kulak zarı, bölgesel lenfadenopati lenfadenopati

Page 12: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Alt solunum yoluAlt solunum yolu

Belirtiler: Öksürük, göğüs ağrısı, dispne, Belirtiler: Öksürük, göğüs ağrısı, dispne, balgambalgam

Bulgular:Takipne, interkostal çekilmeler Bulgular:Takipne, interkostal çekilmeler raller, wheezing, akciğer seslerinde azalma, raller, wheezing, akciğer seslerinde azalma, takipnetakipne

Page 13: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

GastrointestinalGastrointestinal

Belirtiler: Kusma, ishal, karın ağrısı, Belirtiler: Kusma, ishal, karın ağrısı, iştahsızlık,iştahsızlık,

Bulgular: Bağırsak seslerinde artma, Bulgular: Bağırsak seslerinde artma, karında hassasiyet, hematokezyakarında hassasiyet, hematokezya

Page 14: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

HepatikHepatik

Belirtiler: İştahsızlık, kusma, koyu idrar, Belirtiler: İştahsızlık, kusma, koyu idrar, açık renk gaitaaçık renk gaita

Bulgular: Sarılık, hepatomegali, KC Bulgular: Sarılık, hepatomegali, KC bölgesinde hassasiyet, kanamalar, komabölgesinde hassasiyet, kanamalar, koma

Page 15: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

GenitoürinerGenitoüriner

Belirtiler: disüri, sık sık idrara gitme, Belirtiler: disüri, sık sık idrara gitme, yetişememe, böğür veya karnın alt kısmında yetişememe, böğür veya karnın alt kısmında ağrı, vajinal akıntıağrı, vajinal akıntı

Bulgular: Kostavertebral açı veya Bulgular: Kostavertebral açı veya suprapubik hassasiyet, suprapubik hassasiyet,

Page 16: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Kas iskelet sistemiKas iskelet sistemi

Belirtiler: Kemik, eklem ağrısı, Belirtiler: Kemik, eklem ağrısı, psödoparalizipsödoparalizi

Bulgular: Lokal şişlik, kızarıklık, ısı artışı, Bulgular: Lokal şişlik, kızarıklık, ısı artışı, hareket kısıtlılığı, hassasiyethareket kısıtlılığı, hassasiyet

Page 17: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Santral sinir sistemiSantral sinir sistemi

Belirtiler: Letarji, iritabilite, başağrısı, ense Belirtiler: Letarji, iritabilite, başağrısı, ense sertliği, nöbet geçirmesertliği, nöbet geçirme

Bulgular: Kernig Brudzinski pozitifliği, Bulgular: Kernig Brudzinski pozitifliği, bombe fontanel, fokal nörolojik defisit, bombe fontanel, fokal nörolojik defisit, komakoma

Page 18: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Kalp-damarKalp-damar

Belirtiler: Dispne, çarpıntı, ekzersis entoleransı, Belirtiler: Dispne, çarpıntı, ekzersis entoleransı, göğüs ağrısı, şokgöğüs ağrısı, şok

Bulgular: Taşikardi, hipotansiyon, kardiomegali, Bulgular: Taşikardi, hipotansiyon, kardiomegali, hepatomegali, raller, peteşi, osler nodülleri, hepatomegali, raller, peteşi, osler nodülleri, Janeway lezyonları, yeni üfürüm, boyun Janeway lezyonları, yeni üfürüm, boyun venlerinde belirginlik, perikardial sürtünme sesi, venlerinde belirginlik, perikardial sürtünme sesi, kalp seslerinde değişiklik.kalp seslerinde değişiklik.

Page 19: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

<3 ay<3 ay Ciddi bakteriel enf riskiCiddi bakteriel enf riski Lokalize bulgu olmayabilirLokalize bulgu olmayabilir %70inde etken saptanabilir (çoğu viral %40-60)%70inde etken saptanabilir (çoğu viral %40-60) Viral enf mevsimsel olabilir:RSV, influ kışın, Viral enf mevsimsel olabilir:RSV, influ kışın,

enteroviruslar yaz ve sonbaharda sıkenteroviruslar yaz ve sonbaharda sık Ağır bakteriyel enf (%10-15) sepsis, menenjit, Ağır bakteriyel enf (%10-15) sepsis, menenjit,

osteomiyelit, İYE; pnömoni, gastroenteritosteomiyelit, İYE; pnömoni, gastroenterit Bakteriemi(%5),Bakteriemi(%5), Viral- bakteriyel ayrımı zorViral- bakteriyel ayrımı zor Tedavi: Kültürler alınıp antibiyotik başlanır.Tedavi: Kültürler alınıp antibiyotik başlanır. İyi görünen, lokalize enf yok, İyi görünen, lokalize enf yok,

Page 20: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-I<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-I

Öykü ve FM normalÖykü ve FM normal Genel durumu iyi, önceden sağlıklı iseGenel durumu iyi, önceden sağlıklı ise Cilt, yumuşak doku, kemik, eklem ve kulak Cilt, yumuşak doku, kemik, eklem ve kulak

enf yoksaenf yoksa BK 5000-15000/mm3 ve absolü band BK 5000-15000/mm3 ve absolü band

<1500/mm3 ise<1500/mm3 ise İdrar tetkiki normalseİdrar tetkiki normalse

Ciddi bakteriyel enf riski yokturCiddi bakteriyel enf riski yoktur

Page 21: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-II<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-II

Bebek hasta görünümlü (toksik) ise Bebek hasta görünümlü (toksik) ise hastaneye yatırılmalıdır.hastaneye yatırılmalıdır.

Kan, BOS, idrar kültürü alınırKan, BOS, idrar kültürü alınır BOS da hücre yoksa seftriakson (50mg/kg)BOS da hücre yoksa seftriakson (50mg/kg) BOS da hücre varsa 80mg/kg ya daBOS da hücre varsa 80mg/kg ya da Ampisilin 50mg/kg/doz X4 ve Ampisilin 50mg/kg/doz X4 ve sefotaksim 50mg/kg/doz X4sefotaksim 50mg/kg/doz X4

Page 22: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

3ay-2yaş arasında ateş3ay-2yaş arasında ateş Polisakkarit kapsüllü bakteriyel enf (pnömokok, H infl Polisakkarit kapsüllü bakteriyel enf (pnömokok, H infl

tipb, meningokok,tipb, meningokok,

SalmonellaSalmonella

Opsonik Ak gerekir, anneden geçen IgGler 3-6 ayda Opsonik Ak gerekir, anneden geçen IgGler 3-6 ayda kaybolur. Kendi Ak larını yapana kadar riskli bir dönem.kaybolur. Kendi Ak larını yapana kadar riskli bir dönem.

H. İnfl tip b aşısı H. İnfl tip b aşısı

Pnömokok aşısı?Pnömokok aşısı?

Page 23: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

3ay-2yaş arasında ateş3ay-2yaş arasında ateşKlinikKlinik

Enf odağı öykü ve FM ile saptanabilirEnf odağı öykü ve FM ile saptanabilir Farenjit, otit, pnömoni, ÜSYEFarenjit, otit, pnömoni, ÜSYE Odak saptanamazsa tetkik gerekir:Odak saptanamazsa tetkik gerekir: Lökosit sayısı, trombosit sayısı, periferik yayma, Lökosit sayısı, trombosit sayısı, periferik yayma,

sedim, kan kültürü, idrar tetkiki ve kültürü,sedim, kan kültürü, idrar tetkiki ve kültürü, Gerekirse akciğer grafisiGerekirse akciğer grafisi İshal varsa gaitada lökositİshal varsa gaitada lökosit >39C bakteriyemi >39C bakteriyemi

Page 24: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

‘‘Occult’ bakteriyemia (%4-5)Occult’ bakteriyemia (%4-5)

AteşAteş >3y>3y Bebek iyi görünüyorBebek iyi görünüyor Lokalize bulgu yokLokalize bulgu yok Çoğu self-limitedÇoğu self-limited Bazen bakteriemiBazen bakteriemi Nadiren ağır, yaşamı tehdit eden hst (menenjit)Nadiren ağır, yaşamı tehdit eden hst (menenjit)

Page 25: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

TedaviTedavi İyi görünen bebek:İyi görünen bebek:Antibiyotik ?Antibiyotik ?Kan ve idrar kültürünü aldıktan sonra 24 sa izlem , Seftriakson Kan ve idrar kültürünü aldıktan sonra 24 sa izlem , Seftriakson

IM, eve gönderilir. IM, eve gönderilir. Kan kültürü pnomokok + gelirse ve ateş yoksa , bebek iyiyse, Kan kültürü pnomokok + gelirse ve ateş yoksa , bebek iyiyse,

lokalize bulgusu yoksa tedavi gerekmez. Kan kültürü alınıp lokalize bulgusu yoksa tedavi gerekmez. Kan kültürü alınıp izlenir.izlenir.

Kan kültürü pnomokok + gelirse Kan kültürü pnomokok + gelirse veyaveya ateş + ateş + veyaveya lokalize bulgu lokalize bulgu + (pnömoni, menenjit), hasta yatırılarak tedavi edilir.+ (pnömoni, menenjit), hasta yatırılarak tedavi edilir.

Hasta görünen bebek:Hastaneye yatırılır.Antibiyotik başlanırHasta görünen bebek:Hastaneye yatırılır.Antibiyotik başlanır

Page 26: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Viral-bakteriyel enfeksiyon ayrımıViral-bakteriyel enfeksiyon ayrımı

DeğişkenDeğişken ViralViral BakteriyelBakteriyel PeteşiPeteşi varvar varvar PurpuraPurpura nadirnadir AğırsaAğırsa LökositozLökositoz nadirnadir sıksık Sola kaymaSola kayma nadirnadir sıksık NötropeniNötropeni sıksık başka enf başka enf

üzerine binmişseüzerine binmişse CRP/sedim/TNFCRP/sedim/TNF nadirnadir sıksık Menenjit(hücre)Menenjit(hücre) lenfositiklenfositik nötropeniknötropenik Menigial iritasyonMenigial iritasyon varvar varvar

Page 27: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Yüksek ateşle çocuğun acilen doktor Yüksek ateşle çocuğun acilen doktor tarfından değerlendirilmesi gereken durumlartarfından değerlendirilmesi gereken durumlar

<2ay<2ay >40 >40 ººCC DalgınDalgın HavaleHavale Ciltte döküntüCiltte döküntü Çok hasta görünümüÇok hasta görünümü Hiç bir şey yutamıyorHiç bir şey yutamıyor

Page 28: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ağır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli Ağır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli hastalarhastalar

Yenidoğan:Yenidoğan: GBS sepsis-menenjit, GBS sepsis-menenjit, E.coli,Listeria, herpesE.coli,Listeria, herpes

<3ay:<3ay: Ciddi bakteriyel enfeksiyon Ciddi bakteriyel enfeksiyon riski %10-15riski %10-15

3-36 ay:3-36 ay: Bakteriyemi, >39 Bakteriyemi, >39 ººC ateş, C ateş, BK>15000 BK>15000

HiperpireksiHiperpireksi Menenjit, Menenjit, (>41 (>41 ººC): C): bakteriyemi,pnomoni, sıcak çarpması, bakteriyemi,pnomoni, sıcak çarpması,

Ateş+peteşi: Ateş+peteşi: Bakteriyemi ve menenjit Bakteriyemi ve menenjit

(pnömokok, menengokok, H.influenza(pnömokok, menengokok, H.influenza

Page 29: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ağır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli veAğır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli veimmün yetmezlikli hastalarimmün yetmezlikli hastalar

Orak hücreli anemi:Orak hücreli anemi: pnömokok sepsis-menenjitpnömokok sepsis-menenjit Aspleni:Aspleni: Kapsüllü bakterilerKapsüllü bakteriler Compleman-Compleman- properdin eksikliğiproperdin eksikliği Menengokok sepsisiMenengokok sepsisi AgamaglobulinemiAgamaglobulinemi Bakteriyemi,sinopulmoner enfBakteriyemi,sinopulmoner enf AİDSAİDS pnomokok, H İnfl,salmonellapnomokok, H İnfl,salmonella Konj kalp hstKonj kalp hst endokardit riskiendokardit riski Santral venöz kataterSantral venöz katater Staf aureus, coag(-),kandidaStaf aureus, coag(-),kandida

Page 30: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+peteşi, purpuraAteş+peteşi, purpura

Virus:Atipik kızamık, CMV, enteroviruslar, HIVVirus:Atipik kızamık, CMV, enteroviruslar, HIV

Bakteriler: sepsis (menengokok, pnomokok, H influenza), Bakteriler: sepsis (menengokok, pnomokok, H influenza), endokarditendokardit

RiketsiaRiketsia

Diğer: Vaskülit, trombositopeni, Henoch Schönlein Diğer: Vaskülit, trombositopeni, Henoch Schönlein purpurasıpurpurası

Page 31: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+makulopapuler döküntüAteş+makulopapuler döküntü Viruslar: Viruslar:

Kızamık, Kızamık, kızamıkçık, kızamıkçık, Roseola(human herpesvirus-6veya 7)Roseola(human herpesvirus-6veya 7) Beşinci hast(parvovirus)Beşinci hast(parvovirus) EBVEBV EnterovirusEnterovirus Hepatit B( papuler akrodermatit , ya da Gianotti-Hepatit B( papuler akrodermatit , ya da Gianotti-

Crosti Sendromu)Crosti Sendromu) HIVHIV

Page 32: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+makulopapuler döküntüAteş+makulopapuler döküntüBakterilerBakteriler

Romatizmal ateş(grup A strep)Romatizmal ateş(grup A strep) KızılKızıl ErizipelErizipel Sekonder sifilisSekonder sifilis LeptospirozLeptospiroz PsödomonasPsödomonas Meningokok enf (erken)Meningokok enf (erken) SalmonellaSalmonella Lyme hastLyme hast

Page 33: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+makulopapuler döküntüAteş+makulopapuler döküntü

Diğer:Diğer: TifusTifus KawasakiKawasaki RARA İlaç reaksiyonlarıİlaç reaksiyonları

Page 34: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+diffüz eritrodermiAteş+diffüz eritrodermi

Kızıl (group A strep)Kızıl (group A strep)

Toksik Şok Sendromu (staf aureus)Toksik Şok Sendromu (staf aureus)

Candida Candida

Page 35: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+ürtikerial döküntüAteş+ürtikerial döküntü

ViruslarViruslar– EBVEBV– Hepatit BHepatit B– HIVHIV

BakterilerBakteriler

Mikoplasma pnömoni, Grup A strepMikoplasma pnömoni, Grup A strep İlaç reaksiyonuİlaç reaksiyonu

Page 36: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+ veziküler, büllöz, püstüler Ateş+ veziküler, büllöz, püstüler döküntüdöküntü

Viruslar:Herpes, V zoster, coxsakiViruslar:Herpes, V zoster, coxsaki

Bakteriler: SSSS, büllöz impedigoBakteriler: SSSS, büllöz impedigo

Diğer:Eritema multiforme (Steven Johnson S)Diğer:Eritema multiforme (Steven Johnson S)

Page 37: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş+eritema nodozumAteş+eritema nodozum

EBV, hepatitEBV, hepatit Gr A strep, tbc, yersiniaGr A strep, tbc, yersinia Koksidiomikozis, histoplazmosisKoksidiomikozis, histoplazmosis Diğer:Sarkoidoz, infl bağ hst, SLE, BehçetDiğer:Sarkoidoz, infl bağ hst, SLE, Behçet

Farklı döküntüler:erezipel (Gr A strep), Farklı döküntüler:erezipel (Gr A strep), ektima (pseudomonas)ektima (pseudomonas)

Page 38: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Nedeni bilinmeyen ateşNedeni bilinmeyen ateş

EnfEnf

NeoplazmlarNeoplazmlar

Nadir görülen hstlarNadir görülen hstlar Ayrıntılı, kronolojik öykü ve ayrıntılı FMAyrıntılı, kronolojik öykü ve ayrıntılı FM

İnvaziv tetkik gerekebilir.İnvaziv tetkik gerekebilir.

Page 39: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Nedeni bilinmeyen ateş IINedeni bilinmeyen ateş II

Hastanın yaşı <6yaş, Hastanın yaşı <6yaş, – Solunum yolu enf Solunum yolu enf – Genitoüriner enf, Genitoüriner enf, – Lokalize enf (abse, osteomiyelit) ,Lokalize enf (abse, osteomiyelit) ,– JRA, JRA, – LösemiLösemi

Adölesanda ayrıca:Adölesanda ayrıca:– Tbc, Tbc, – İnflamatuvar bağ hst, İnflamatuvar bağ hst, – Otoimmün hst,Otoimmün hst,– LenfomaLenfoma

Page 40: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateşli çocuğa tedavi yaklaşımıAteşli çocuğa tedavi yaklaşımı Nedene yönelik tedaviNedene yönelik tedavi

Destek tedavisi: Destek tedavisi: – Ortam ısısının ayarlanmasıOrtam ısısının ayarlanması– İnce ve gevşek giysiler İnce ve gevşek giysiler – Bol sıvı verilmesiBol sıvı verilmesi– Yeterli kalori almasıYeterli kalori alması– Ilık su ile pansuman (alkolsüz) veya banyoIlık su ile pansuman (alkolsüz) veya banyo

Page 41: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş düşürülmeli mi?Ateş düşürülmeli mi? İnsanda yükşek vücut ısısında mikrobial çoğalma İnsanda yükşek vücut ısısında mikrobial çoğalma

azalır, inflamatuvar yanıt artar. Ateş adaptive bir azalır, inflamatuvar yanıt artar. Ateş adaptive bir reaksiyonreaksiyon

Ateş sırasında oksijen kullanımı , karbondioksit Ateş sırasında oksijen kullanımı , karbondioksit yapımı, kardiak output artar.Ateş düşürülmeliyapımı, kardiak output artar.Ateş düşürülmeli– Kalp hst, Kalp hst, – Kr anemi (orak hücreli), Kr anemi (orak hücreli), – Kr akc hst, Kr akc hst, – DM ve metabolizma hst DM ve metabolizma hst – 6ay-5yaş arasında febril konvülzyon riski yüksek6ay-5yaş arasında febril konvülzyon riski yüksek– Epilepside de ateşle nöbet sıklığı artabilir.Epilepside de ateşle nöbet sıklığı artabilir.

Page 42: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

<39 <39 ººC , hastanın genel durumu iyiyse C , hastanın genel durumu iyiyse tedavi için beklenebilirtedavi için beklenebilir

Daha yüksek ateşte ateş düşürücü Daha yüksek ateşte ateş düşürücü semptomatik rahatlama sağlar, hastalığın semptomatik rahatlama sağlar, hastalığın gidişini etkilemez.gidişini etkilemez.

Page 43: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş düşürücü ilaçlarAteş düşürücü ilaçlar Hipotalamik siklooksijenazı inh ederek PGE2 Hipotalamik siklooksijenazı inh ederek PGE2

sentezini baskılarlar.sentezini baskılarlar. Parasetamol: 40-60 mg/kg /gün(4-6saat ara ile):Parasetamol: 40-60 mg/kg /gün(4-6saat ara ile):

Uzun kullanımda renal hasar, zehirlenmede KC Uzun kullanımda renal hasar, zehirlenmede KC yetm yapar.yetm yapar.

Asetil salisilik asit: Reye sendromuna sebep olduğu Asetil salisilik asit: Reye sendromuna sebep olduğu için nadir kullanılır.için nadir kullanılır.

İbuprufen ( 40mg/kg/gün 6-8 saatte ara ile): İbuprufen ( 40mg/kg/gün 6-8 saatte ara ile): Dispepsi, GİS kanaması, böb kan akımında azalma, Dispepsi, GİS kanaması, böb kan akımında azalma, nadiren aseptik menenjit, KC toksisitesi, aplastik nadiren aseptik menenjit, KC toksisitesi, aplastik anemi.anemi.

Page 44: ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM

Ateş enfeksiyonla eş anlamlı değildirAteş enfeksiyonla eş anlamlı değildir Antimikrobial ajanlar ateş düşürücü gibi Antimikrobial ajanlar ateş düşürücü gibi

kullanılmamalıdır.kullanılmamalıdır. Ampirik tedaviden kaçınılmalıdır (yaygın tbc hariç)Ampirik tedaviden kaçınılmalıdır (yaygın tbc hariç) Hastaneye yatırma (riskli hastalar)Hastaneye yatırma (riskli hastalar)

Laboratuvar ve radyolojik tetkiklerin yapılmasıLaboratuvar ve radyolojik tetkiklerin yapılması

Ailenin stresi azaltılırAilenin stresi azaltılır

Hasta daha iyi gözlenir, izlenir.Hasta daha iyi gözlenir, izlenir.