20
uzman uzman yaklaşımı yaklaşımı rehberlik Branş Analizi 2012 KPSS eğitim bilimleri testi sorularına baktığımızda önceki yıllara nazaran önemli bir farklılaşma gözlenmiştir. Maalesef bu fark- lılaşma adayların bu anlamda büyük bir hayal kırıklığı yaşamalarına neden olmuşken aynı zamanda da kolay sorular olması sevin- dirici olmuştur. Rehberlik ve psikolojik danışma alanı ile ilgili sorulan sorular ÖSYM formatından uzak ve nitelik açısından daha ön- ceki yılların soru kalitesine yaklaşamamıştır. Her sene soruları ile “evet işte bu ÖSYM sorusu” dedirten format yerini bilen ile bilme- yeni ayırt etme noktasında sıkıntı olması muhtemel bir soru anlayışına bırakmıştır. Ayrıca üç soru rehberlik örgütündeki görevlilerin rollerine ilişkin sorular daha önce rastlanan bir durum değildir. Verimli ders çalışma yolları ve ilkeleri ile ilgili doğrudan ve dolaylıdört soru gelmesi içinde aynı durum sözkonusudur. Özel eğitimdeki rol ve sorumluklar- la ilgili soruda öncesinde sorulmamış olan bir soru tarzıdır. Farklı sorular olsa da genel olarak 2012 KPSS rehberlik soruları değer- lendirildiğinde soru düzeylerinin orta ve kolaya yakın olduğu söylenebilir. Sınava giren adayların en korktuğu alanlardan birisi olarak gördükleri rehberlik alanı ile ilgili soruların adaylar tarafından kolay cevaplanabilmesi mutluluk vericidir. Birçok söylenti ile sınava giren öğretmen adaylarının moralleri bozulsa da umulmaktadır ki rehberlik soruları öğrencilerin netlerini arttırmalarına katkı sağlamış olsun. Tüm sınava giren adayların okullarda öğrencileriyle buluşması dileklerimle…. Taner DEMİR

Branş Analizi rehberlik - · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzmanyaklaşımıyaklaşımı

rehberlikBranş Analizi

2012 KPSS eğitim bilimleri testi sorularına baktığımızda önceki yıllara nazaran önemli bir farklılaşma gözlenmiştir. Maalesef bu fark-lılaşma adayların bu anlamda büyük bir hayal kırıklığı yaşamalarına neden olmuşken aynı zamanda da kolay sorular olması sevin-dirici olmuştur. Rehberlik ve psikolojik danışma alanı ile ilgili sorulan sorular ÖSYM formatından uzak ve nitelik açısından daha ön-ceki yılların soru kalitesine yaklaşamamıştır. Her sene soruları ile “evet işte bu ÖSYM sorusu” dedirten format yerini bilen ile bilme-yeni ayırt etme noktasında sıkıntı olması muhtemel bir soru anlayışına bırakmıştır. Ayrıca üç soru rehberlik örgütündeki görevlilerin rollerine ilişkin sorular daha önce rastlanan bir durum değildir. Verimli ders çalışma yolları ve ilkeleri ile ilgili doğrudan ve dolaylıdört soru gelmesi içinde aynı durum sözkonusudur. Özel eğitimdeki rol ve sorumluklar-la ilgili soruda öncesinde sorulmamış olan bir soru tarzıdır. Farklı sorular olsa da genel olarak 2012 KPSS rehberlik soruları değer-lendirildiğinde soru düzeylerinin orta ve kolaya yakın olduğu söylenebilir. Sınava giren adayların en korktuğu alanlardan birisi olarak gördükleri rehberlik alanı ile ilgili soruların adaylar tarafından kolay cevaplanabilmesi mutluluk vericidir.Birçok söylenti ile sınava giren öğretmen adaylarının moralleri bozulsa da umulmaktadır ki rehberlik soruları öğrencilerin netlerini arttırmalarına katkı sağlamış olsun. Tüm sınava giren adayların okullarda öğrencileriyle buluşması dileklerimle….

Taner DEMİR

Page 2: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzmanyaklaşımıyaklaşımı

soruların konulara göre dağılımırehberlik

KONU BAŞLIĞI SORU SAYISI

Rehberlik Örgütü 3

Rehberlik Hizmet Alanları 2

Rehberlik Hizmet Türleri 8

Bireyi Tanıma Teknikleri 2

Rehberlik İşlevleri 1

Özel Eğitimde Rehberlik 1

Meslek Seçimi-Değerler 1

Özel Eğitimde Rehberlik 1

Rehberlik Anlayışı ve İlkeleri 1

Toplam 20

Page 3: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

En çok karıştırılan konulardan biri de bu noktada mesleki rehberlik ve eğitsel reh-berlik olmaktadır. Bu noktada adayların eğitsel ve mesleki rehberlik kapsamına gi-ren durumları iyi bilmeleri yararlı olacaktır. Seçenekler içinde mesleki rehberlik ol-maması uygun olmuştur. Bu haliyle soru adayları zorlayacak nitelikte bir soru de-ğildir.

Emre, yeni başladığı Anadolu lisesinde alanlardan kendi ilgi ve yeteneklerine uygun olanı seçmek istemektedir. Bu durum okul içi bir alan, program ya da seçmeli ders seçimi ile ilgili bir durumdur ve bu tür sunulan hizmetler problem alanına göre eğit-sel rehberlik kapsamı içerisinde yer alır.

Doğru yanıt ‘‘B’’ seçeneğidir.

103. Emre, yeni başladığı Anadolu lisesinde, alanlardan kendi ilgi ve yeteneklerine uygun olanı seçmek iste-mektedir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi, Emre’ye ve-rilmesi gereken en uygun rehberlik hizmetidir?

A) Kişisel rehberlik

B) Eğitsel rehberlik

C) Bireysel psikolojik danışma

D) Bilgi toplama ve yayma

E) Oryantasyon

Page 4: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Seçenekler içerisinde güçlü bir çeldirici bulunmamaktadır. Bu noktada bu soru tipi okullarda rehberlik hizmetleri ile ilgili gelen sorulardan bir tanesidir.

104. Okul rehberlik öğretmeni öğrencilerle bir oryantas-yon çalışması yapmış ve yaptığı uygulamaların ne derece etkili olduğunu araştırmak istemiştir. Bu ko-nuda bilgi toplamak amacıyla öğrencilerin ve öğret-menlerin gözlem, görüş ve önerilerinden yararlan-mıştır.

Okul rehber öğretmeninin yaptığı bu çalışma, rehberlikte hangi hizmet kapsamında yer alır?

A) Bilgi verme

B) Bilgi toplama

C) Yöneltme ve yerleştirme

D) İzleme

E) Müşavirlik (Konsültasyon)

Soruda rehber öğretmenin yapmış olduğu oryantasyon çalışması ve bunun sonuç-larını değerlendirme amacı vardır. İzleme hizmetleri genel olarak iki tür faaliyeti kap-samaktadır:

a. Mezun olan öğrencilerin izlenmesi

b. Psikolojik danışma ve rehberlik hizmeti alan öğrencilerin izlenmesi

Psikolojik danışma ve rehberlik hizmeti alanların alınan hizmetten ne derece ya-rarlandığını görmek amacıyla izlenmesi, zaman zaman tekrar değerlendirilmesi bu kapsamdadır.

Doğru yanıt ‘’D’’ seçeneğidir.

Page 5: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Bu tipteki soruları ÖSYM kullanmayı sevmektedir. Bu tip sorularda öğrencinin soru-nunu nasıl yaşadığı ve öğrenci için ne yapılması gerektiği sorulmaktadır.

İlk önce bu durum üzerinde bir öğretmenin etkili olarak yapabileceği bir yardım yok-tur. Eğer öğrenci sürekli üzgün ve mutsuzsa bu, içeyönelme öğrencinin yönlendi-rilmesini gerektiren bir durumdur. Öğretmenin, yeterliğini aşan bir durumda öğren-cileri rehberlik servisine yönlendirmesi gerekir eğer öğrenci kendisi gitmek istemi-yorsa rehber öğretmenle görüşerek rehber öğretmenin onunla iletişime geçmesini sağlamalıdır.

Doğru yanıt ‘‘D’’ seçeneğidir.

105. Bir öğretmenin, sınıfta sürekli olarak mutsuz ve üzgün olan öğrencisine yardım etmek için aşa-ğıdakilerden hangisini yapması en uygundur?

A) Ana babası ile görüşmek

B) Okul müdürüne yönlendirmek

C) Rehberlik araştırma merkezine yönlendirmek

D) Okul rehberlik öğretmenine yönlendirmek

E) Sınıf rehber öğretmeninden onun hakkında bilgi almak

Page 6: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunu toplamak ve ona başkanlık etmek okul müdürünün görevleri arasındadır.

Doğru yanıt ‘‘A’’ seçeneğidir.

106. Okul rehberlik hizmetleri yürütme komisyonuna aşağıdakilerden hangisi başkanlık eder?

A) Okul müdürü

B) Okul müdür yardımcısı

C) Okul rehberlik öğretmeni

D) Rehberlik araştırma merkezi müdürü

E) Okul müdür başyardımcısı

Bu, sınavda rehberlik hizmetleri ile ilgili yönetmelik kapsamında sorulan 3 sorudan biridir. Adaylara en kolay gelen sorulardan birisi olması muhtemeldir. Adayların reh-berlik örgütü ile ilgili soru çözerken en çok rastladıkları sorulardan biridir.

Page 7: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Rehberlik işlevleri ile ilgili sorular çıkması beklenen soru grubundandır. 2011 KPSS’de işlevler ile ilgili soru bulunmamasına rağmen bu sene daha önceki yıllarda olduğu gibi yine sorulmuştur. Adayların özellikle krize müdahale işlevini ve iyileştiri-ci işlevi iyi ayırt edebilmesi gerekir.

107. Bir ilköğretim okulunun bahçesinde, bir öğrenci te-neffüs sırasında silahlı saldırıya uğrar. Bu sırada bahçede bulunan diğer öğrenciler olaydan psikolo-jik olarak etkilenir.

Yaşanan bu psikolojik sorunu gidermede okul rehber öğretmeninin vermesi gereken en uygun hizmet aşağıdakilerden hangisidir?

A) İyileştirme

B) Krize müdahale

C) Geliştirme

D) Ayarlama

E) Koruma

Krize müdahale, bireye ya da gruba olağanüstü bir olaydan kurtulabilmesi, olayı aşabilmesi, durumun zarar verici etkilerinin en aza indirilebilmesi ve bireyin yeni be-ceriler edinmesi; yaşama ve olaylara yeni bakış açısı kazanması için (sorudaki gibi silahlı saldırıya uğrayan öğrenciyi gören öğrenciler) yapılan yardım sürecidir. Krize müdahale yönlendirici bir özellik taşır. Psikolojik danışman, kriz durumunda aktif bir roldedir. Travma sonrası stresle ilgili görülebilecek tepkiler konusunda ve kriz duru-muyla başa çıkabilmek için gerekli stratejilerle ilgili olarak bilgilendirme, eğitim ça-lışmaları yapar. Bu soruda da psikolojik danışmanın olaydan etkilenen öğrencilere bu nitelikte bir çalışma yapması en uygundur.

Doğru yanıt ‘‘B’’ seçeneğidir.

Page 8: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Bu soru da rehberlik hizmetleri yönetmeliği ile ilgilidğir. Seçeneklerde de doğrudan yönetmelikteki maddeler sıralanmıştır. Rehberlik yönetmeliği ile ilgili ikinci sorudur.

Soruda okul rehber öğretmeninin görevlerinden olmayan sorulmaktadır. E seçene-ğindeki durumu yani sınıf rehberlik planlarını hazırlamak okul rehber öğretmeninin değil sınıf rehber öğretmeninin görevidir.

Doğru yanıt ‘‘E’’ seçeneğidir.

108. Aşağıdakilerden hangisi, okul rehber öğretme-ninin görevlerinden biri değildir?

A) Bireysel rehberlik hizmetlerini, alanın ilke ve standartlarına uygun biçimde yürütmek

B) Okul içinde rehberlik ve psikolojik danışma hiz-metleriyle ilgili konularda çalışmalar yapmak

C) Rehberlik hizmetlerine ilişkin öğrenci gelişim dosyalarını ve diğer gerekli kayıtları tutmak

D) Eğitsel, mesleki ve bireysel rehberlik çalışmaları için öğrencilere yönelik olarak bireyi tanıma et-kinliklerini yürütmek

E) Okulun rehberlik ve psikolojik danışma progra-mı çerçevesinde, sınıfın yıllık rehberlik çalışma-larını planlamak

Page 9: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Soruda mesleki değerler kavramı sorulmuştur. Adayların meslek seçimi ve bu süre-ci etkileyen etmenlerle ilgili bilgileri iyi bilmesi gerekir.

Soruda meslek seçimini etkileyen faktörlerden olan değerlerin tanımı yapılmıştır. Mesleki değer demek bireyin o mesleği yapmaktan elde ettiği doyumun kendisi için ne kadar önemli olduğu ile ilgili bir durumdur. Örneğin birey için parasal kazanç önemli bir değerse bu anlamda çok para kazandıran bir mesleğe yönelim olacaktır ya da birey için statü sağlama önemli bir değerse kendisine statü sağlayacak mes-leklere yönelecektir.

Doğru yanıt ‘‘B’’ seçeneğidir.

109. Birey bir mesleği statü elde etmek, para kazan-ma, başkalarına yardım etme gibi durumlarla ilişkilendiriyorsa bireyin aşağıdaki özelliklerin-den hangisi, o bireyin meslek seçiminde daha etkili olur?

A) İlgileri

B) Değerleri

C) Yetenekleri

D) Kişiliği

E) Ailesi

Page 10: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Bu soruda öğretmenlerin rehberlik anlayışı ile bağdaşmayacak davranışları sorul-muştur. Bu çerçevede sorun yaşayan öğrencilere bu sorunlarını çözmede yardım-cı olmak uygun olan bir davranıştır. Ancak psikolojik yardım dendiğinde bu durum öğretmenlerin sunabileceği yardımı aşan bir durumdur. Dolayısıyla böyle bir durum uygun olmayacaktır.

Doğru yanıt ‘‘C’’ seçeneğidir.

110. Rehberlik anlayışına sahip bir öğretmenin aşa-ğıdaki davranışlardan hangisini sergilemesi beklenmez?

A) Öğrencileri ile sıcak ve olumlu bir iklim oluştur-mak

B) Öğrencilerinin duygularına önem vermek

C) Sorun yaşayan ve sorununu kendi çözemeyen öğrenciye psikolojik yardım vermek

D) Öğrencilerin sahip oldukları kapasiteyi geliştir-melerine yardımcı olmak

E) Öğrencilerin ilgi, yetenek ve becerilerini geliştir-mek için çeşitli etkinlikler düzenlemek

Bu soru, her yıl gelen rehberlik anlayışına uygun öğretmen davranışları kapsamın-dadır. Hatta daha önceki yıllarda daha zor nitelikte sorular gelmesine karşın bu soru adayların zorlanmadan yapabileceği sorular grubundadır.

Page 11: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Soruda sınıfında özel eğitime muhtaç bir öğrenci bulunan öğretmenin yapmaması gereken durum sorulmaktadır. Özel eğitime muhtaç öğrencilerin tanılanması ve yö-neltilmesi RAM (Rehberlik Araştırma Merkezleri) tarafından yapılır. Dolayısıyla bu görevi öğretmenin yapması beklenemez.

Doğru yanıt ‘‘A’’ seçeneğidir.

111. Sınıfında özel eğitime muhtaç bir öğrencinin oldu-ğunu bilen bir öğretmene öğrencinin sorunlarını ta-nımlaması ve öğrencinin sınıf içinde varlığını sür-dürmesi için önemli görevler düşmektedir.

Öğretmenin, özel eğitime muhtaç öğrencilerine yardım için aşağıdakilerden hangisini yapması beklenmez?

A) Özel eğitime muhtaç çocukların tanılanmasın-da, tedavisinde ve yöneltme boyutunda gerekli çalışmaları yürütmesi

B) Çocukların kendilerini rahatça ifade etmelerine fırsat vererek onların duygularını yaşayabilme-lerine yardımcı olması

C) Engelli öğrencilerin yeteneklerini en üst düzey-de sergileyebilecekleri yarışmalar, projeler ge-liştirmesi

D) Ana babanın çocuklarını kabullenmelerine iliş-kin duygularının geliştirilmesine yardım etmesi

E) Okuldaki diğer branş veya sınıf öğretmenleriy-le bir araya gelerek daha etkin ve sürekli hizmet vermenin yollarını araması

Adaylara özel eğitim kapsamında ilk defa sorulan bir sorudur. Daha öncesinde çe-şitli nedenlerle hep eleştiri olarak getirdiğimiz adayların özel eğitimle ilgili bir soruyla da karşılaşmaları gerektiği durumu böylece gerçekleşmiştir. Böylelikle kitabımızda özel eğitim kapsamında bir konu başlığı açmamızın haklılığı ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda özel eğitim sürecinde öğretmenlere düşen roller gözden geçirilmelidir.

Page 12: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Soru, adayların çoğunlukla karıştırdıkları derecelendirme ölçeklerine karışan hata durumları ile ilgili güzel bir sorudur. Soruyu doğru cevaplayabilmek için adayların bu konuyu iyi bilmeleri gerekmektedir. Daha önceki yıllarda da derecelendirme ölçek-lerine karışan hatalar kapsamında gelen soru olmuştur.

Soruda dereceleme ölçeklerine karışan hatalar sorulmuştur. Bu bağlamda soruda verilen durumda derecelendirmeyi yapan bireyin vermiş olduğu puanların düşük olduğunu farketmesi kişisel yanlılık hatası kapsamında yer alan cimrilik hatasıdır. Kişisel yanlılık hatası; gözlemcinin, değerlendirilen bireylerin tümünü aynı veya benzer derecelere koymasıdır. Kişisel yanlılık hatasını gözden geçirirsek şu şekilde sınıfl andırabiliriz:a) Bonkörlük hatasıb) Cimrilik (nankörlük) hatasıc) Merkeze yığılma hatasıGözlemci cimrilik hatası yaparak bireyleri düşük dereceler; bonkörlük hatası ya-parak üst derecelere koyabilir. Ayrıca bireyi orta derecelerde toplayarak merkeze yığma eğilimi içerisine girebilir.

Doğru yanıt ‘‘E’’ seçeneğidir.

112. Özel bir okul yöneticisi, iş başvurusunda bulunan birkaç aday öğretmenle görüşmüş ve bu görüşme-de izlenimlerini önceden hazırladığı bir derecelen-dirme ölçeğine kaydetmiştir. Daha sonra derecelen-dirme ölçeklerini gözden geçirdiğinde adaylara ço-ğunlukla düşük puanlar verdiğini fark etmiştir.

Buna göre, okul yöneticisinin adaylara düşük puanlar vermesi, derecelendirme ölçeklerinin kullanılmasında karşılaşılan hata türlerinden hangisiyle açıklanabilir?

A) Genelleme

B) Mantık

C) Anlam

D) Yetersiz gözlem

E) Kişisel yanlılık

Page 13: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Bu soru rehberlik yönetmeliği kapsamında gelen üçüncü sorudur. Adayların bundan sonra yönetmelik kapsamında yer alan görevlilerin rol ve sorumluluklarına daha faz-la dikkat etmeleri gerekecektir.

Soruda sınıf rehber öğretmeninin görevleri arasında yer almayan durum sorulmak-tadır. Cevabı açık olan bir sorudur. Doğal olarak sınıf rehber öğretmenlerinden bek-lenmen topladığı özel bilgileri velilerle paylaşmak olacaktır. Bu durum aynı zaman-da gizlilik ilkesine de uygun olmayacaktır.

Doğru yanıt ‘‘C’’ seçeneğidir.

113. Aşağıdakilerden hangisi, rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde sınıf rehber öğretmenlerinin gö-revleri arasında yer almaz?

A) Rehberlik dersinde uygulanması gereken etkin-likleri öğrencilere uygulamak

B) Öğrenci gelişim dosyalarının tutulmasında reh-berlik servisiyle iş birliği yapmak

C) Öğrenciler hakkında topladığı özel bilgileri veli-lerle paylaşmak

D) Yıl boyunca yapmış olduğu rehberlik çalışma-larını raporlaştırarak yıl sonunda okul rehberlik servisine vermek

E) Okul müdürünün vereceği rehberlik hizmetleriy-le ilgili görevleri yapmak

Page 14: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Soru, bireyi tanıma hizmetleri sunulurken dikkat edilmesi gereken ilkeler kapsamın-dadır. Bireyi tanıma ile ilgili temel ilkeler mutlaka iyi bilinmelidir.

Soruda doğal olarak sürekli değişim ve gelişim içerisinde olan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin dikkat etmeleri gereken ilke sorulmuştur. Soru kökündeki açıklama-da öğretmenlerin bu değişim ve gelişim süreci içerisinde öğrencilere sunulacak bi-reyi tanıma hizmetlerinin sürekliliği vurgulanmaktadır. Dolayısıyla değişen ve geli-şen öğrencilerde toplanan bilgilerin statik kalacağını bilmek ve bu bilgileri dinamik olarak yani devamlı yenilemek öğrenci tanıma hizmetlerinde sürekliliğe işaret eder.

Doğru yanıt ‘‘D’’ seçeneğidir.

114. Okul çağındaki öğrenciler değişme ve gelişme için-dedir. Sahip oldukları özellikler o döneme özgüdür ve bu özellikler zamanla değişir.

Bu bilgiler doğrultusunda, sınıf rehber öğretme-ninin aşağıdaki ilkelerden hangisine uyması ge-rekir?

A) Öğrenciyi tanıma hizmeti tüm öğrencilere yöne-liktir.

B) Öğrencileri bütün yönleriyle tanımak gerekir.

C) Öğrenciyi tanıma hizmeti takım çalışması ge-rektirir.

D) Öğrenciyi tanıma hizmeti sürekli olmalıdır.

E) Öğrenci hakkında elde edilen bilgiler bir bütün hâlinde değerlendirilmelidir.

Page 15: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Rehberlik sorularında ilginç olan bir durum verimli çalışma ile ilgili bu seneki sınav-da birden fazla sorunun gelmesidir. Verimli çalışma ve temel ilkeleri bundan son-ra sınava hazırlanan adaylarca iyi bilinmesi gereken konular arasında yer almalıdır.

Bu soru rehberlik soruları içerisinde öğrencileri zorlayan bir soru olarak görülebilir. Verimli ders çalışma ile ilgili “Birbirine benzemeyen dersler art arda yerleştirilmeli-dir.” ilkesine ters bir durum verilmiştir. Çünkü Türkçe ve yabancı dil dersleri yapı ola-rak birbirine benzeyen derslerdir. Birbirine benzeyen dersler arka arkaya gelmeme-lidir.

Doğru yanıt ‘‘A’’ seçeneğidir.

115. Okul rehber öğretmeni, ilköğretim 7. sınıf öğrenci-si Duygu’nun haftalık ders çalışma planını hazırla-mıştır. Buna göre Duygu’nun bir günlük ders çalış-ma planı şu şekildedir:

15.00 – 17.00 Okul dönüşü ve dinlenme17.00 – 17.45 Ders tekrarı17.45 – 19.00 Akşam yemeği19.00 – 19.45 Matematik çalışma19.45 – 20.00 Ara20.00 – 20.45 Türkçe çalışma20.45 – 21.00 Ara20.00 – 21.45 Yabancı dil çalışma21.45 – 22.00 Ara22.00 Yatma saati

Duygu’nun verimli ders çalışması için hazırlan-mış bu planda aşağıdaki ilkelerden hangisine uyulmamıştır?A) Birbirine benzemeyen dersler art arda yerleştiril-

melidir.B) Sürekli çalışma yerine aralıklı çalışma yapılma-

lıdır.C) Bir günlük ders çalışma süresi, öğrencinin sınıf

düzeyine uygun olarak hazırlanmalıdır.D) Çalışma süreleri, dikkat dağınıklığına yol açma-

yacak şekilde ayarlanmalıdır.E) Çalışma ve dinlenme saatleri, okuldan çıkış sa-

ati dikkate alınarak düzenlenmelidir.

Page 16: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Bu soruda yoklanan mesleki rehberlik kapsamında Ginzberg’in kuramı ve dönem-leri ile ilgili bilgiler daha önce de ÖSYM tarafından yoklanmıştır. Dolayısıyla sürpriz niteliğinde değil beklenen bir sorudur.

Soru Ginzberg’in meslek seçim aşamaları ile ilgilidir. Ginzberg’e göre 11-17 yaş geçici kararlar dönemidir. Bu dönemde genç kendi ilgi, yetenek ve değerleriyle ve mesleklerle ilgili olarak derece derece bilinçlenir ve farkındalıklar yaşar. Hoşlandığı ve hoşlanmadığı etkinlikleri ayırt etmeye başlar. İlgi duyduğu şeylere yönelir (11-12 yaş). Kendi yeteneklerinin hangi mesleklere uygun olduğunu merak edip keşfetme-ye başlar (12-14 yaş). Değerleri önemli olmaya başlar (15-17 yaş). Mesleğinin ken-disi için ne ifade edeceğini, ona ne imkânlar, (para, saygınlık ya da sosyal bir ko-num) sağlayacağını anlamaya başlayacaktır. Kendi değerleri, yaşam değerleri ve meslekten beklentileri uyuşum göstermeye başlar. Artık orta düzeydeki eğitimlerini tamamlamış, iş arama ve iş seçimleri denemeleri başlarmıştır. (17-18). Dolayısıyla Ahmet bu dönemlere göre bakıldığında futbolun kendisi için uygun olmadığını far-ketmesi, yeteneğinin olmayışını anlaması ile ilgilidir. Dolayısıyla yaş olarak da Ah-met yetenek dönemine denk gelmektedir.

Doğru yanıt ‘‘B’’ seçeneğidir.

116. Ahmet 5 yaşındayken kendisine “Ne olacaksın?” diye sorulduğunda futbolcu olacağını söylemektey-di. Ancak Ahmet 13-14 yaşına geldiğinde futboldan hâlâ hoşlanmasına rağmen futbol oynamanın ken-disine uygun olmadığını fark ederek futbolcu olmak-tan vazgeçti.

Ginzberg ve arkadaşlarına göre, Ahmet’in bu ka-rarı aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) İlgi

B) Yetenek

C) Keşfetme

D) Belirleme

E) Değer

Page 17: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Holland’ın mesleki tipoloji kuramı son 3 sınavdır hep sorulmuştur. Bu çerçevede Holland’ın 6 kişilik tipinin özelliklerine dikkat edilmelidir.

Soruda Seçil Hanım; dışa dönük, enerjik, ikna yeteneği ve organizasyon beceri-si olan bir profi l olarak çizilmiştir. Bu özellikler Holland’ın mesleki tipoloji kuramına göre girişimci tip özelikleridir. Girişimci tipler; hırslı, dışa dönük, baskın ve kendine güvenli kişilerdir. Politik ve ekonomik alandaki başarılara itibar ederler ve bilimsel yetenekleri gelişmemiştir. İkna edici, müdahaleci ve liderlik becerileri isteyen iş çev-releri bu kişiler için uygundur. Öne çıkmalarına olanak tanıyan ya da diğer insanları etkileme fırsatı veren etkinliklerden hoşlanırlar. Liderlikte, etkilemede ve kişiler arası iletişim kurmada başarılıdırlar. İnsanlarla çalışmaktan hoşlanırlar.Satış veya insan ve /veya şeyleri yönetme etkinlikleri içeren işleri tercih ederler. Tutkulu, dışa dönük, enerjik ve kendilerine güvenli olma eğilimindedirler. İnsanları etkilemekten, ikna et-mekten, yönetmekten ve iyi performans ortaya koymaktan hoşlanırlar.

Doğru yanıt ‘‘A’’ seçeneğidir.

117. Seçil Hanım; dışa dönük, enerjik, kendine güven-li ve ikna yeteneği yüksek olan bir kişidir.Sosyal ve eğlenceli faaliyetlerden hoşlanan bir kişi olan Seçil Hanım’ın organizasyon becerisi de yüksektir.

Buna göre Seçil Hanım, Holland’ın kişilik tiple-rinden hangisine uymaktadır?

A) Girişimci

B) Gerçekçi

C) Araştırıcı

D) Geleneksel

E) Sosyal

Page 18: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Soru mantıksal olarak da cevaplanabilecek bir sorudur. Sınav kaygısı ile ilgili çalış-malar adaylarda özellikle sınava yakın zamanlarda arttığı için kendi durumlarını da düşünerek zorlanmadan cevapladıkları bir soru olarak düşünülebilir.

Sınav kaygısını azaltmada verimli ders çalışma yöntemlerine uygun çalışma, gev-şeme egzersizleri yapma, sınavla ilgili irrasyonel düşünceleri değiştirme ve zaman yönetimi becerisi kazanma etkili yollar olarak düşünülür. Ancak müzik dinleyerek ça-lışmanın sınav kaygısını etkileyip etkilemediğine dair bir çalışma yoktur.

Doğru yanıt ‘‘E’’ seçeneğidir.

118. Aşağıdakilerden hangisi üniversite sınavına ha-zırlanan öğrencilerin sınav kaygısını azaltmada diğerlerine göre daha az etkilidir?

A) Verimli ders çalışma yöntemlerine göre çalışma

B) Bedeni kontrol etme ve gevşeme egzersizleri yapma

C) Sınavla ilgili yanlış inanç ve düşünceleri değiş-tirme

D) Zamanı iyi kullanma alışkanlığı kazanma

E) Ders çalışırken müzik dinleme

Page 19: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Bu soru, mantıken cevabı bulunabilecek bir sorudur. Adaylar tarafından zorlanma-dan yapılan sorular içerisinde olduğu düşünülmektedir.

Ders içerisinde etkin dinleme yapabilen bir öğrenci neyin önemli neyin önemsiz dü-şük olduğunu ayırt edebilir. Dolayısıyla anlatılan her şeyi not etmek doğru bir yak-laşım olmayacaktır.

Doğru yanıt ‘‘D’’ seçeneğidir.

119. Derste işlenenlerin iyi öğrenilebilmesi için aşa-ğıdakilerden hangisi etkin dinlemede önemli olan özelliklerden biri değildir?

A) Dinlemeye hazırlıklı olmak

B) Dinlemede okumaya benzer bir yaklaşım oluş-turmak

C) Konunun ana fi krini bulmaya çalışmak

D) Bütün anlatılanları not etmeye çalışmak

E) Derste geçen düşüncelerin yaşamla ilişkisini kurmak

Page 20: Branş Analizi rehberlik -  · PDF fileBireyi Tan ıma Teknikleri 2 Rehberlik İşlevleri 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1 Meslek Seçimi-Değerler 1 Özel Eğitimde Rehberlik 1

uzmanuzman

uzmanuzman

2012 KPSS

Soru aslında tam bir rehberlik sorusu değildir. Ancak bu soru verimli çalışma kap-samında değerlendirilebilir. Bu kapsamdaki soruların bu yıl sıkça gelmesi dikkat çe-kicidir.

Soruda verilen durum diğer bir bakış açısıyla %83’lük bir üniversite grubunun oku-dukları parçaya uygun başlık bulamadıklarını göstermektedir. Bu durum, öğrencile-rin etkili okuma becerilerinin yetersiz olduğunun bir kanıtıdır. Aynı zamanda Bloom taksonomisine göre bu durum yani okudukları parçaya başlık bulamama kavrama düzeyinde de sorun olduğunun kanıtıdır.

Doğru yanıt ’’C’’ seçeneğidir.

120. Okuduğunu anlamayla ilgili olarak yapılan bir araş-tırmada, üniversite öğrencilerine kısa bir metin ve-rilmiş ve bu okudukları metne uygun bir başlık koy-maları istenmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencile-rin % 17’sinin metnin kapsamına ve ana fi krine uy-gun başlık koyamadıkları belirlenmiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu sonucu en iyi açıklar?

A) Öğrencilerin okuma alışkanlığının yetersiz ol-ması

B) Öğrencilerin çoktan seçmeli teste yönelik çalış-ma alışkanlıkları

C) Etkili okuma becerilerinin yetersizliği

D) Okuma hızının düşüklüğü

E) Metnin, öğrencilerin ilgi duymadığı bir konuda olması