Kabinet Zaštitnika

020/241-642

Savjetnici 020/225-395

Centrala 020/225-395

Fax: 020/241-642

E-mail: ombudsman@t-com.me

www.ombudsman.co.me

Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore, 81000 Podgorica, Ul. Svetlane Kane Radević 3

Broj: 54/16

Podgorica, 21.10.2016. godine

KM/KM

Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore, u skladu sa odredbom člana 41 Zakona o

zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore ("Službeni list CG", br. 42/2011 i 32/2014) i

člana 41 Pravila o radu zaštitnika/ce ljudskih prava i sloboda Crne Gore ("Službeni list CG"

br. 53/14.), nakon završenog ispitnog postupka po pritužbi D. B., predsjednika Sindikalne

organizacije organa lokalne uprave i V. P., predsjednika Sindikalne organizacije Službe

zaštite i spašavanja, V. R., predsjednika Sindikalne organizacije JU Centar za kulturu opštine

Kolašin, V. B., M. M., N. J., V. I. i M. B., svi iz Kolašina daje sljedeće

M I Š LJ E NJ E

I UVOD

Instituciji Zaštitnika ljudskih prava i sloboda pritužbom br. 54/16 od 21.12.2015. godine

obratio se D. B., predsjednik Sindikalne organizacije organa lokalne uprave i V. P.,

predsjednik Sindikalne organizacije Službe zaštite i spašavanja, ukazujući na diskriminaciju

po osnovu političke pripadnosti učinjenu prema službenicima odnosno namještenicima

organa lokalne uprave opštine Kolašin, a nakon što je Direktorat za državnu upravu i lokalnu

samoupravu - Direkcija za inspekcijski nadzor (u daljem tekstu: Upravna inspekcija) izvršila

kontrolu i tom prilikom konstatovala nepravilnosti. Pritužbom se ukazuje da su iste

primjedbe u daljem postupku otklanjane suprotno zakonu i na diskriminatoran način.

Nadalje, u pritužbi se navodi da je po izvršenom inspekcijskom nadzoru jedan broj

zaposlenih dobio nezakonita obavještenja o prestanku rada i rješenja o stavljanju na

raspolaganje, dok su lokalni službenici i namještenici koji su politički podobni aktuelnoj vlasti

u opštini Kolašin i samoj predsjednici nastavili da rade sa nedostacima koje je utvrdila

inspekcija ili sporazumno raskinuli radni odnos uz isplatu odgovarajućih otpremnina.

Kako inicijalno obraćanje nije sadržalo sve elemente neophodne za zadovoljenje procesnih

pretpostavki i otpočinjanje postupka pred ovom Institucijom, to je aktom br. 54/16 od

2

22.01.2016. godine i podneskom od 11.05.2016. godine zatražena dopuna pritužbe u cilju

njene formalno-pravne prihvatljivosti, što je imalo uslovljavajući karakter za nastavak

postupka u kojem se ispitivala povreda prava na rad, koja povreda bi bila uzrokovana

eventualnim diskriminatornim postupanjem nadležnih u organima lokalne uprave opštine

Kolašin.

Inicijalni podnesak je konačno dopunjen i uređen dana 27.05.2016. godine, pa su se sa tim

datumom i stekli uslovi za otpočinjanje postupka i ispitivanje povrede ukazane pritužbenim

navodima. Neblagovremenost u postupanju isključivo je uzrokovana zakašnjelom dopunom,

a saradnja sa podnosiocima i njihova puna uključenost u postupak od suštinskog je značaja

za pravilno i dokazima potkrijepljeno postupanje u svim predmetima, uključujući i ovdje

razmatrani.

Svojstvo mogućih žrtvi diskriminatornog postupanja, odnosno saglasnost za pokretanje

postupka pred ovom Institucijom dala su sljedeća lica: G. R., R. B., R. L., S. J., M. R., D. B., I.

B., D. O., B. Š., S. V., M. V., M. D., S. M., D. P., N. R. i V. R. Svi imenovani su dobili

obavještenja o prestanku radnog odnosa nakon ukazivanja Upravne inspekcije o otklanjanju

nepravilnosti, jer su primljeni u službu na neodređeno vrijeme, bez prethodno sprovedenog

postupka javnog oglašavanja ili su primljeni po osnovu transformacije radnog odnosa iz

određenog na neodređeno vrijeme, a bez prethodno sprovedenog postupka javnog

oglašavanja.

U okviru iste pravne i činjenične situacije, a u svojstvu eventualnih žrtvi diskriminatornog

postupanja legitimisala su se i sljedeća lica koja su zasnovala radni odnos na zakonit način,

odnosno putem javnog oglasa. To su: D. B., R. R., N. J., V. I., M. B., D. M., M. V., M. S., M. M. i

G. V. Pomenutim licima uručena su rješenja o stavljanju na raspolaganje, iz razloga što je

novim aktima o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji smanjen broj radnih mjesta, kojom

prilikom nijesu prepoznata radna mjesta koja odgovaraju njihovoj stručnoj spremi i/ili vrsti

obrazovanja.

Instituciji Zaštitnika obratili su se zaposleni u JU Centar za kulturu opštine Kolašin i to: V. R.,

predsjednik Sindikalne organizacije JU Centar za kulturu opštine Kolašin, pritužbom br.

501/16 od 07.07.2016. godine; V. B., pritužbom br. 502/16 od 07.07.2016. godine, i M. M.,

pritužbom br. 503/16 od 07.07.2016. godine. Imenovani su zatražili zaštitu od diskriminacije

po osnovu političke pripadnosti koje postupanje je, prema pritužbenim navodima,

rezultiralo donošenjem rješenja o otkazu ugovora o radu, kao posljedica procesa

reorganizacionih promjena.

Takođe, N. J. (akt br.500/16 od 07.07.2016.godine), V. I. (akt br.504/16 od

07.07.2016.godine) i M. B. (akt br.616/616 od 07.09.2016.godine), podnijeli su pritužbe po

3

istom činjeničnom i pravnom osnovu, tražeći zaštitu od diskriminacije po osnovu političke

pripadnosti.

Označeni predmeti su zbog istovjetnosti subjekta protiv kojeg je podnijeta pritužba, pravnog

osnova i istog, odnosno sličnog činjeničnog opisa, spojeni u jedinstveni djelovodni broj koji

nosi najranije podnijeta pritužba, odnosno pritužba poslovne oznake br. 54/16.

II PRELIMINARNA ANALIZA, ISPITNI POSTUPAK I UTVRĐENE ČINJENICE

Nakon što je predmetna inicijativa zadovoljila procesne pretpostavke, kakve su davanje

pojedinačnih saglasnosti za pokretanje postupka i prilaganje potpisa svih radnika kojima su

stekli status nosilaca aktivne legitimacije, postupanje Zaštitnika u materijalnom i formalnom

smislu je usmjereno na tri cjeline, činjenično i pravno odvojene, koje su kao takve zahtijevale

pojedinačne pristupe i analizu postojećeg stanja, na osnovu čega je konačno donijeto

mišljenje koje slijedi u nastavku ovog teksta.

U cilju temeljnog ispitivanja ukazane povrede prava na rad službenika, odnosno

namještenika organa lokalne uprave opštine Kolašin, kao i postojanja moguće diskriminacije,

službenici institucije Zaštitnika ljudskih prava i sloboda su u dva navrata, dana 01.07.2016. i

05.09.2016. godine izvršili uvid u: akte o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji;

dokumentaciju iz personalnih dosijea lokalnih službenika odnosno namještenika, uključujući

i visoko-rukovodni kadar na koje je ukazivano pritužbom, a u postupku pred Zaštitnikom su

relevantni za ispitivanje osnovanosti ukazanih nepravilnosti; zapisnike o izvršenom

inspekcijskom nadzoru; te u neposrednoj komunikaciji sa podnosiocima, predstavnicima

sindikata i odgovornim nosiocima funkcija i starješinama u lokalnoj samoupravi usmenim

putem pribavili jedan dio informacija koje su u funkciji pravilnog meritornog odlučivanja.

Osim toga, bilo je potrebno izvršiti uvid u ranije okončane predmete kako se ne bi desila

situacija da se u istoj i meritorno već odlučenoj stvari dva puta odlučuje, što je shodno

odredbi čl.34 Zakona o Zaštintiku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore nedopušteno.

Važno je naglasiti da je utvrđivanje svih činjenica relevantnih za odlučivanje u predmetnoj

stvari, zahtijevalo prethodno temeljno ispitivanje radno-pravnih statusa ne samo lokalnih

službenika odnosno namještenika koji su zatražili zaštitu u postupku pred ovom Institucijom,

već i lokalnih službenika odnosno namještenika za koje je procijenjeno da mogu biti

odgovarajući uporednici, u odnosu na koje se utvrđivala mogućnost postojanja

neopravdanog razlikovanja i nejednakog tretmana učinjenog od strane vlasti u organima

lokalne uprave opštine Kolašin. Postupak pred Zaštitnikom dodatno je usložen

kompleksnošću materijalnopravne osnove, obimnošću prikupljenog materijala i brojem

4

individualnih slučajeva koji su pojedinačno razmatrani, kako bi se na načelima materijalne

istine i slobodne ocjene dokaza donijelo pravilno i zakonito mišljenje.

1. Faktički rad kao predmet pritužbe i osnov postupanja

Jedan broj pritužbenih zahtjeva ovoj Instituciji je upućen od strane službenika odnosno,

namještenika lokalne uprave koji su dobili obavještenja da su na rad stupili suprotno Zakonu

o državnim službenicima i namještenicima određenom načinu zasnivanja radnog odnosa,

primanjem na neodređeno vrijeme bez prethodno sprovedenog javnog oglašavanja.

Pismenim putem ova lica su obaviještena da se nalaze na faktičkom radu, čime im je dalji

radni angažman prestao prostim zaključivanjem radne knjižice.

Prije zauzimanja meritornog stava povodom predmetne pritužbe po saglasnosti

službenika/namještenika, Zaštitnik napominje da su se O. D., B. Š., S. V., M. D., I. B., R. B., R.

L., D. B., M. R., M. V. i S. J. već obraćali ovoj Instituciji, kojim podnescima su tražili zaštitu

prava na djelotvoran pravni lijek povodom uručenja obavještenja o prestanku radnog

angažovanja, koje je učinjeno bez obrazloženja i pouke o pravnom lijeku. Postupci po svim

pritužbama okončani su prije podnošenja ove i to na način što Zaštitnik nije ulazio u

meritum zahtjeva, iz razloga što je u istim činjenično-pravnim okolnostima već dobro

ustanovljena sudska praksa shodno kojoj se zaposleni koji je zasnovao radni odnos na

neodređeno vrijeme bez prethodno raspisanog oglasa nalazi na faktičkom radu, što mu

omogućava da vrši poslove sve dok mu to dopusti poslodavac, koji mu takav rad može

prekinuti u svakom trenutku čak i usmenim saopštavanjem (vidjeti fus notu 1). Poštujući

zakonom ustanovljene granice ovlašćenja, Zaštitnik nije mogao ispitivati povredu prava na

podnošenje pravnog sredstva na koju je ukazivano u prethodnom postupku.

Isti državni službenici odnosno namještenici, ovdje razmatranom pritužbom ponovo su

zatražili zaštitu u postupku pred Zaštitnikom, s tim što se predmet obraćanja ovoga puta

zasnivao na zahtjevu za utvrđivanje diskriminacije po osnovu političke pripadnosti. Zaštitnik

se, procijenivši da je identitet pritužbe različit u odnosu prethodne, odnosno da nije u

pitanju ponovljena pritužba, opredijelio da povodom ovog zahtjeva istih lokalnih službenika,

odnosno namještenika otvori ispitni postupak i utvrdi činjenično stanje. Radi ispitivanja

eventualne povrede prava putem diskriminatornog ponašanja, Zaštitnik je u ispitnom

postupku utvrđivao da li ima službenika, odnosno namještenika lokalne uprave koji su ostali

na radu, a radni odnos su zasnovali bez prethodno sprovedenog postupka javnog

oglašavanja.

Svi službenici i namještenici obuhvaćenom pritužbom koji su se nalazili na faktičkom radu -

G. R., R. B., R. L., S. J., M. R., D. B., I. B., D. O., B. Š., S. V., M. V., M. D., S. M., D. P., N. R. i V. R.,

5

zaštitu svojih prava zatražili su pred Komisijom za žalbe opštine Kolašin, koje žalbe su

odbijene kao neosnovane. Rješenjima Komisije potvrđena su obavještenja starješina organa

lokalne uprave opštine Kolašin, uz obrazloženja da je prvostepeni organ pravilno utvrdio da

ne postoje uslovi za primjenu člana 26 Zakona o radu, tj. za transformaciju iz radnog odnosa

na određeno u radni odnos na neodređeno vrijeme. Ovo iz razloga što se na pitanja

zasnivanja i prestanka radnog odnosa državnih službenika i namještenika ne primjenjuje

Zakon o radu, već Zakon o državnim službenicima i namještenicima, koji ne poznaje

mogućnost transformacije iz radnog odnosa na određeno u radni odnos na neodređeno

vrijeme (vidjeti odluke Vrhovnog suda Crne Gore u fus noti).

Komisija u drugostepenim odlukama zaključuje da je zasnivanje radnog odnosa u državnom

organu bez prethodno raspisanog javnog oglasa ili konkursa suprotno Zakonu o državnim

službenicima i namještenicima, čime su potvrđena obavještenja o prestanku službe onih

službenika, odnosno namještenika koji su zasnovali radni odnos bez prethodno sprovedenog

postupka po javnom oglasu/konkursu. Uporište za ovakav stav Komisija nalazi u revizionim

odlukama Vrhovnog suda Crne Gore, prema kojoj se zaposleni, koji je rješenjem zasnovao

radni odnos na neodređeno vrijeme bez prethodno raspisanog javnog oglasa, nalazi na

faktičkom radu i s tim u vezi takav mu rad može prestati u svako doba prostim

saopštavanjem da više ne dolazi na posao.1

Nakon što je uzeo u rad predmetne slučajeve, Zaštitnik je naknadno obaviješten da su svi

gore navedeni službenici, odnosno namještenici koji su dobili obavještenja o prestanku

radnog odnosa pokrenuli upravni spor, kojim su zatražili zaštitu zakonitosti i zahtijevali

poništaj rješenja Komisije za žalbe opštine Kolašin, kojim rješenjima su im žalbe odbijene

kao neosnovane.

Upoređujući zahtjeve sadržane u pritužbi i one na kojima se temelje tužbeni zahtjevi u

sudskom sporu, Zaštitnik zaključuje da se zasnivaju na istim činjeničnim supstratima, što

vođenje postupka pred Zaštitnikom čini nesvrsishodnim i u krajnjem nedopuštenim.

Pritužbom podnijetoj instituciji Zaštitnika, podnosioci su zatražili zaštitu od diskriminacije

po osnovu političke pripadnosti suprotne političkom opredjeljenju aktuelne predsjednice

opštine Kolašin, g-đe Željke Vuksanović, koja radnja je po ocjeni podnosilaca rezultirala

uručivanjem akata kojima su obaviješteni da im prestaje radni angažman, iz razloga

navedenih u samom obavještenju. Sa druge strane tužbeni zahtjevi podnijeti pred

Upravnim sudom zasnovani su na dokazima koji su priloženi i uz pritužbu po kojoj bi se

rješavalo u postupku pred Zaštitnikom, što nedvosmisleno ukazuje na obavezu da se ispitni

postupak obustavi, shodno čl.39 Zakona o Zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda.

1 Presuda Vrhovnog suda CG Rev br. 281/11 od 06.04.2011. godine; presuda Vrhovnog suda CG Rev br. 843/11 od 22.09.2011. godine; presuda Vrhovnog suda CG Rev br. 869/09 od 24.09.2009. godine.

6

Ovakav stav zasniva se na obavezi Zaštitnika da se ne miješa u ocjenu činjenica na osnovu

kojih nadležni sud rješava spornu stvar, shodno čemu ne može dovoditi u pitanje nalaze i

zaključke sudskih instanci u vezi sa utvrđivanjem činjenica, niti prihvatljivost i ocjenu dokaza

predočenih u toku samog sudskog postupka.2

Imajući u vidu izričitu zakonsku odredbu kojom se propisuje nenadležnost Zaštitnika u

odnosu na proces sudskog odlučivanja i kontrolu merituma sudskih odluka u svojstvu više

instance, ispitivanjem eventualne diskriminatorne prirode spornog postupanja nadležnih u

organima lokalne uprave opštine Kolašin, koje postupanje je rezultiralo donošenjem

obavještenja o prestanku radnog angažovanja, Zaštitnik bi prekoračio granice zakonom

utvrđenih ovlašćenja. Ovo iz razloga što se rješavanje u sudskom postupku temelji na ocjeni

onih dokaza na kojima bi se zasnivalo i ispitivanje eventualne radnje odnosno akta

diskriminacije, što ova dva postupka čini kompatibilnim i zasnovanim na ocjeni istih

predloženih dokaza.

1.1 Faktički rad u Službi zaštite i spašavanja opštine Kolašin kao osnov poređenja

Iako je Zaštitnik zastao sa daljom fazom ispitivanja osnovanosti pritužbenih navoda onih

lokalnih službenika, odnosno namještenika koji su dobili obavještenja o prestanku radnog

angažovanja, bio je u obavezi da uvidom u personalna dosijea i na svaki drugi način ispita da

li ima lokalnih službenika, odnosno namještenika koji su na radu u organima lokalne uprave

opštine Kolašin, a zasnovali su radni odnos bez javnog oglašavanja, kao i onih koji su

sporazumno raskinuli radni odnos uz isplatu otpremnine, a takođe su zasnovali radni odnos

bez prethodnog javnog oglašavanja. Analizi postojećeg stanja pristupljeno je provjerom

nalaza (zapisnika i rješenja) do kojih je došla Upravna inspekcija vršeći nadzor u organima

lokalne uprave opštine Kolašin, kao i kroz utvrđivanje da li su otklonjene nepravilnosti koje

su konstatovane zapisnicima o inspekcijskom pregledu, a čije otklanjanje je naređeno

rješenjima iste inspekcije.

Kao što je prethodno napomenuto, službenici institucije Zaštitnika u dva navrata izvršili su

uvid u personalna dosijea službenika, odnosno namještenika koji su obuhvaćeni

inspekcijskim nadzorom, a koji predstavljaju adekvatan uporednik u odnosu na podnosioce

koji su dobili obavještenja o prestanku radnog angažovanja. Uvidom u službene evidencije,

zbirke personalnih dokumenata i zapisnike o izvršenom inspekcijskom pregledu, između

ostalog, utvrđeno je:

2 Evropski sud za ljudska prava, predmet García Ruiz protiv Španije [GC], br. 30544/96, st. 28; predmet Perlala protiv Grčke, st. 25.

7

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatovano je da M. M. nema dokaz o zasnivanju radnog odnosa na neodređeno vrijeme;

da je Rješenjem komandira br.15/98 od 11.08.1998. godine raspoređen na poslovima

vozača vatrogasca počev od 13.08.1998. godine; da je rješenjem načelnika Službe zaštite br.

09-2771 od 20.08.2012. godine raspoređen na poslovima radnog mjesta u zvanju

namještenik IV - spasilac u Službi zaštite opštine Kolašin, u skladu sa važećim aktom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji, počev od 25.08.2012. godine; da je završio srednju

školu-srednje obrazovanje u obimu od 180 CSPK-a; da ima preko tri godine radnog iskustva;

da nema dokaza o položenom vozačkom ispitu B i C kategorije i nema dokaza o položenom

stručnom ispitu za vatrogasce.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije M. M. nađeno je da je Odjeljenje narodne odbrane

Skupštine opštine Kolašin uputilo Izvršnom odboru Skupštine opštine predlog za popunu

radnog mjesta br. 02-329 od 12.04.1982. godine, kojim se konstatuje da je potrebno primiti

jednog pripravnika na neodređeno vrijeme kako bi se u toku šestomjesečnog pripravničkog

staža osposobio za rad operatera (referenta) u dežurnoj službi, koji će posle završenog

pripravničkog staža i položenog stručnog ispita biti raspoređen za samostalno obavljanje

poslova i zadataka. Takođe, istim predlogom se navodi da se prijem radnika za pomenuto

radno mjesto u smislu člana 253 Zakona o narodnoj odbrani vrši bez konkursa, na osnovu

pregleda kartoteke i vojno-evidencione specijalnosti, te da načelnik Odjeljenja predlaže da

se u radni odnos primi imenovani. Rješenjem br. 02-48/48 od 23.04.1982. godine isti se

prima u radni odnos na neodređeno vrijeme u svojstvu pripravnika, kojim rješenjem je

određeno da pripravnički staž traje 6 mjeseci od dana zasnivanja radnog odnosa, te da je

dužan u roku od 30 dana po isteku pripravničkog staža položiti stručni ispit, a u protivnom

mu prestaje radni odnos.

U personalnom dosijeu imenovanog nije nađena potvrda o položenom stručnom ispitu, koji

ispit je bio u obavezi položiti u roku od 30 dana od dana isteka pripravničkog staža, niti

potvrda o položenom vozačkom ispitu B i C kategorije, dok je Služba zaštite i spašavanja

opštine Kolašin dopisom br. 09-3241 od 07.12.2015. godine zatražila od Direktorata za

vanredne situacije pri Ministarstvu unutrašnjih poslova da za M. M. izda duplikat uvjerenja o

položenom stručnom ispitu za komandira-vatrogasca Vatrogasne jedinice, obzirom da je

položio stručni ispit 1997. godine, pred ispitnom komisijom MUP-a, RCG. Konačno, M. M. je

Rješenjem Službe zaštite opštine Kolašin br. 09-1411 od 05.05.2016. godine stavljen na

raspolaganje Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, organu nadležnom za upravljanje

kadrovima, jer je novim Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Službe

zaštite br. 09-1315 od 25.04.2016. godine umjesto 15 izvršilaca na radnom mjestu koje

odgovara njegovom nivou kvalifikacije obrazovanja (viši namještenik/ca-vatrogasac-

spasilac) sistematizovano 6 izvršilaca. Zaštitnik nema informaciju da li je imenovani položio

stručni ispit koji je bio dužan položiti u roku od 30 dana od dana isteka pripravničkog stzaža.

8

Iz priloženog se zaključuje da imenovani inspekcijskim nalogom nije obavezan da položi

stručni ispit iako je isti preduslov za obavljanje predmetnih poslova, što se u drugim

slučajevima uglavnom činilo, a službenicima i namještenicima u takvoj situaciji ostavljan je

rok za polaganje ovog ispita.

-Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu konstatovano je da B. P. nema dokaza o

zasnivanju radnog odnosa na neodređeno vrijeme; da je Rješenjem načelnika Službe zaštite

br. 09-2821 od 20.08.2012. godine raspoređen na poslovima radnog mjesta u zvanju

namještenik IV - spasilac u Službi zaštite opštine Kolašin, u skladu sa važećim aktom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji, počev od 25.08.2012. godine; da je završio srednju

mašinsku školu, ima položen stručni ispit za vatrogasca Vatrogasne jedinice i nema dokaz o

položenom vozačkom ispitu B i C kategorije. Dodatkom Zapisnika o izvršenom inspekcijskom

pregledu br. 05/2-069/15-14593/2 od 15.04.2015. godine konstatovano je da je u

međuvremenu prikupljena dokumentacija, i to dokaz o zasnivanju radnog odnosa na

neodređeno vrijeme i dokaz o položenom vozačkom ispitu B i C kategorije.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije imenovanog utvrđeno je da je Rješenem br. 09-33/3

od 25.05.2007. godine zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme na poslovima radnog

mjesta namještenik IV - dispečer, počev od 01.06.2007. godine, po osnovu javnog oglasa koji

je objavljen u dnevnom listu „Dan“ dana 16.05.2007. godine. Rješenjem br. 09-1402 od

05.05.2016. godine B. P. se raspoređuje na radno mjesto viši namještenik-vatrogasac-

spasilac-vođa smjene u Službi zaštite opštine Kolašin počev od 06.05.2016. godine.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatovano je da V. M. nema dokaza o zasnivanju radnog odnosa na neodređeno vrijeme

putem javnog oglasa; da je Rješenjem načelnika Službe zaštite br. 09-2772 od 20.08.2012.

godine raspoređen na poslovima radnog mjesta u zvanju namještenik IV - spasilac u Službi

zaštite opštine Kolašin, u skladu sa važećim aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji,

počev od 25.08.2012. godine; da je završio srednju školu - srednje obrazovanje u obimu od

240 CSPK-a, ima preko tri godine radnog iskustva, položen stručni ispit za komandira

vatrogasca Vatrogasne jedinice i ima položen vozački ispit B i C kategorije. Dodatkom

Zapisnika o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-6299/1 od 10.02.2015.

godine, nakon uvida u naknadno dostavljene dokaze, konstatovano je da je V. M. rješenjem

predsjednika Opštine br. 02-2191 od 01.08.2002. godine imenovan za zamjenika komandira

opštinske vatrogasne jedinice.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije V. M. nađeno je Uvjerenje o položenom stručnom

ispitu za rad u državnim organima Broj: SI-134/16-6343/3 od 25. maja 2016. godine i

Rješenje o imenovanju za zamjenika komandira opštinske vatrogasne jedinice Kolašin br. 02-

2191 od 01.08.2002. godine, u kojem rješenju se ne navodi da je sproveden postupak

imenovanja po osnovu javnog konkursa, niti se takvi dokazi nalaze u personalnom dosijeu.

Takođe, nijesu nađeni dokazi da je V. M. zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme u

9

organu lokalne uprave po osnovu prethodno sprovedenog postupka popune radnog mjesta

putem javnog oglasa.

2. Drugi lokalni službenici odnosno namještenici koji se nalaze u sličnoj ili uporedivoj

situaciji sa podnosiocima pritužbe, a koji nijesu dobili obavještenja o prestanku radnog

angažovanja

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu konstatuje se da personalni dosije P. B. ne

sadrži potpunu dokumentaciju, odnosno rješenje o zasnivanju radnog odnosa na

neodređeno vrijeme i dokaze o ispunjenosti uslova za obavljanje poslova radnog mjesta na

koje je raspoređen. Dodatkom na Zapisnik o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-

069/15-9476/1 od 25.02.2015. godine, nakon što je upotpunjena dokumentacija, konstatuje

se da je imenovani završio srednju školu-srednje obrazovanje u obimu od 180 CSPK-a

(diploma br. 126-02-14/02 od 28.02.2015. godine - Beograd i rješenje Ministarstva prosvjete

o priznanju inostrane kvalifikacije obrazovanja UP I br. 07-119/1 od 05.03.2015. godine); da

ima potrebno radno iskustvo; da je zasnovao radni odnos u skladu sa Zakonom o državnim

službenicima i namještenicima, te da ispunjava važećim Pravilnikom propisane uslove za

obavljanje poslova radnog mjesta na koje je raspoređen.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije potvrđeno je da je P. B. Rješenjem br. 03-4285 od

19.10.2007. godine, primljen u radni odnos u svojstvu namještenika na neodređeno vrijeme i

raspoređen na radno mjesto namještenik-radnik na obezbjeđenju-stražar u Odjeljenju za

tehničko i tekuće održavanje-zajedničke poslove Sekretarijata za opštu upravu i društvene

djelatnosti, te da je isti primljen po osnovu prethodno sprovedenog postupka zasnivanja

radnog odnosa putem javnog oglasa.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-76711/2 od 12.02.2016.

godine konstatuje se da je M. Ž. Rješenjem direktora Uprave prihoda br. 04-1465 od

03.03.2010. godine zasnovao radni odnos na poslovima namještenika IV - saradnik za

terensku provjeru i naplatu lokalnih javnih prihoda u Upravi prihoda opštine Kolašin,

transformacijom radnog odnosa iz određenog u neodređeno vrijeme, u skladu sa članom 26

Zakona o radu; da je Rješenjem br. 07-3240/7 od 30.12.2013. godine zasnovao radni odnos

u Službi Glavnog administratora i raspoređen na poslovima radnog mjesta administrator

kancelarije “One stop shop” počev od 01.01.2014. godine, po osnovu internog oglasa

između organa lokalne uprave br. 3240/3 od 06.11.2013. godine; da ima položen stručni

ispit za rad u državnim organima i preko jedne godine radnog iskustva; da nema dokaza o

znanju engleskog jezika i dokaza o poznavanju rada na računaru; da nije zasnovao radni

odnos na neodređeno vrijeme u skladu sa odredbama člana od 16 do i zaključno sa članom

26 Zakona o državnim službenicima i namještenicima (zasnivanje radnog odnosa na

neodređeno vrijeme po osnovu javnog oglasa); da nije imao status lokalnog službenika na

10

neodređeno vrijeme, te da nije imao pravo da se javi na interni oglas između organa lokalne

uprave.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da M. Ž., obavještenjem br. 07-1153 od 11.04.2016.

godine, prestaje radni angažman nakon korišćenja godišneg odmora za 2015. godinu, sa

danom 12.05.2016. godine, jer je u Službi Glavnog administratora primljen na neodređeno

vrijeme bez prethodno sprovedenog postupka zasnivanja radnog odnosa na neodređeno

vrijeme po osnovu javnog oglasa.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu konstatuje se da personalni dosije K. D.

ne sadrži potpunu dokumentaciju odnosno rješenje o zasnivanju radnog odnosa na

neodređeno i dokaze o ispunjenosti uslova za obavljanje poslova radnog mjesta na koje je

raspoređen. Zapisnikom o kontrolnom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/16-5045/2 od

20.04.2016. godine konstatuje se da je upotpunjena dokumentacija u personalnom dosijeu

K. D., u odnosu na šta nijesu uočene nepravilnosti.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije utvrđeno je da K. D., prethodno raspoređenom na

radno mjesto namještenik-radnik na obezbjeđenju-stražar u Sekretarijatu za opštu upravu,

društvene djelatnosti i zajedničke poslove opštine Kolašin, Rješenjem br. 03-3114/3 od

11.12.2015. godine prestaje radni odnos na osnovu Sporazuma o prestanku radnog odnosa

br. 03-3114/2 od 04.12.2015. godine.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-76711/2 od 12.02.2016.

godine konstatuje se da je M. N. Rješenjem sekretara Sekretarijata lokalne uprave br. 03-

2823/1 od 12.11.1999. godine zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme od

15.11.1999. godine na poslovima organizatora obezbjeđenja, po osnovu javnog oglasa; da

je Rješenjem sekretara Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti br. 03-687 od

15.02.2008. godine raspoređen na poslovima radnog mjesta namještenik V-organizator

obezbjeđenja u Odjeljenju za tehničko i tekuće održavanje-zajedničke poslove u

Sekretarijatu za opštu upravu i društvene djelatnosti, u skladu sa važećim aktom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji; da je završio srednju školu - srednje obrazovanje u

obimu od 240 CSPK-a; da nema položen stručni ispit za rad u državnim organima i ima

preko tri godine radnog iskustva; da nije uslovljen da stručni ispit položi najkasnije u roku

od jedne godine od dana zasnivanja radnog odnosa tj. od dana raspoređivanja; da mu je

prestao radni odnos po osnovu sporazuma uz isplatu otpremnine, dana 01.12.2015. godine,

te da je imao pravo da se javi na raspisani javni poziv.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je M. N., Rješenjem br. 03-3112/3 od

08.12.2015. godine, prestao radni odnos na osnovu Sporazuma o prestanku radnog odnosa

br. 03-3112/2 od 01.12.2015. godine.

11

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatuje se da je M. Z. Rješenjem Sekretara Sekretarijata lokalne uprave opštine Kolašin

br. 03-459 od 15.06.2000. godine zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme na

poslovima radnog mjesta radnik na obezbjeđenju, po osnovu javnog oglasa objavljenog u

dnevnim novinama „Pobjeda“ i „Vijesti“ od 08.03.2000. godine u skladu sa odredbom člana

7 Zakona o državnim službenicima („Sl. list RCG“, br. 45/91); da je završio četvrti stepen

srednje stručne spreme za zanimanje radnik u drvnoj industriji; da nema položen stručni

ispit za rad u državnim organima; da nije uslovljen da stručni ispit položi najkasnije u roku

od jedne godine od dana zasnivanja radnog odnosa; da mu je prestao radni odnos po

osnovu sporazuma uz isplatu otpremnine, počev od 08.12.2015. godine, te da je imao pravo

da se javi na raspisani javni poziv.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je M. Z., Rješenjem br. 04-3136/3 od 09.12.2015.

godine, prethodno raspoređenom na radno mjesto namještenik IV- za terensku provjeru i

naplatu lokalnih javnih prihoda u Sekretarijatu za privredu i finansije opštine Kolašin prestao

radni odnos na osnovu Sporazuma o prestanku radnog odnosa br. 03-3136/2 od

07.12.2015. godine.

- Zapisnikom o izvršenom kontrolnom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-5045/1 od

29.01.2016. godine konstatovano je da U. N. nema položen stručni ispit za rad u državnim

organima; da nije uslovljena da stručni ispit položi najkasnije u roku od jedne godine od

dana zasnivanja radnog odnosa; da joj je prestao radni odnos po osnovu sporazuma uz

isplatu otpremnine, te da je imala pravo da se javi na raspisani javni poziv za sporazumni

raskid radnog odnosa.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je U. N., Rješenjem br. 03-3159/3 od 17.12.2015.

godine, prethodno raspoređenoj na radno mjesto Namještenik-kafe kuvarica u Sekretarijatu

za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove opštine Kolašin, prestao radni

odnos na osnovu Sporazuma o prestanku radnog odnosa br. 03-3159/2 od 07.12.2015.

godine.

- Zapisnikom o izvršenom kontrolnom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-5045/1 od

29.01.2016. godine konstatovano je da Š. R. nema položen stručni ispit za rad u državnim

organima; da nije uslovljen da stručni ispit položi najkasnije u roku od jedne godine od dana

zasnivanja radnog odnosa; da mu je prestao radni odnos po osnovu sporazuma uz isplatu

otpremnine, te da je imao pravo da se javi na raspisani javni poziv za sporazumni raskid

radnog odnosa.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije utvrđeno je da je Š. R., Rješenjem br. 03-3161/3 od

11.12.2015. godine, prethodno raspoređenom na radno mjesto Namještenik-radnik na

obezbjeđenju-stražar u Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke

12

poslove opštine Kolašin, prestao radni odnos na osnovu Sporazuma o prestanku radnog

odnosa br. 03-3161/2 od 07.12.2015. godine.

2.1. Državni službenici sa visokom stručnom spremom

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijkom pregledu br. 05/2-069/16-6661/1 od 04.02.2016.

godine Upravna inspekcija je zabranila Đ. (D.) M. vršenje poslova vršioca dužnosti sekretara

Sekretarijata za opštu upravu jer je imenovana suprotno odredbama člana 53, 54 i 55

Zakona o državnim službenicima i namještenicima, odnosno ne ispunjava zakonom

propisane uslove za obavljanje poslova vršioca dužnosti.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije utvrđeno je da je predsjednica opštine Kolašin

pismeno obavijestila Đ. M. (koje obavještenje je primila 16.02.2016. godine) da joj je

Upravna inspekcija Rješenjem br. 05/2-069/16-6662/1 od 04.02.2016. godine zabranila

vršenje poslova vršioca dužnosti, te da je dužna po istom postupiti. Nadalje, Rješenjem br.

04-1356/15 od 22.08.2016. godine zasnovala je radni odnos na neodređeno vrijeme u

Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin na radnom mjestu Samostalni/a

savjetnik/ca III za opštu upravu počev od 22.08.2016. godine, po osnovu javnog oglasa br.

04-1356 od 28.04.2016. godine, objavljenog u dnevnim novinama dana 30.04.2016. godine.

Za popunu navedenog radnog mjesta Ministarstvo finansija je dalo saglasnost aktom br. 01-

03-8642/1 od 01.07.2016. godine, nakon što je pribavljena potvrda - uvjerenje br. 04-1341

od 27.04.2016. godine da su u budžetu opštine Kolašin obezbijeđena finansijska sredstva za

popunu istog radnog mjesta.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatuje se da je G. B. Rješenjem sekretara Sekretarijata lokalne uprave br. 03-2825/1 od

12.11.1999. godine zasnovao radni odnos na poslovima radnog mjesta u zvanju referent za

šumarstvo, lov i ribolov, počev od 15.11.1999. godine; da je zasnovao radni odnos do

raspisivanja konkursa i okončanja postupka po istom; da je Rješenjem Sekretarijata za

ekonomiju, finansije i imovinu br. 04-738 od 16.02.2007. godine raspoređen na radno

mjesto saradnik I za turizam i preduzetništvo; da je završio Višu poljoprivrednu školu u

Prokuplju i da ima položen stručni ispit za rad u državnim organima; da u personalnom

dosijeu nema dokaza da je sproveden postupak javnog oglašavanja.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije utvrđeno je da je G. B., inženjer poljoprivrede,

Rješenjem br. 03-84 od 05.01.2000. godine zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme u

Sekretarijatu lokalne uprave opštine Kolašin i raspoređen na službeničko mjesto referent za

šumarstvo, lov i ribolov, po osnovu konkursa objavljenog u dnevnom listu „Vijesti“, dana

16.12.1999. godine. Rješenjem br. 04-1282 od 25.04.2016. godine imenovani se raspoređuje

13

na radno mjesto Savjetnika I za preduzetništvo i poljoprivredu u Sekretarijatu za finansije i

opštu upravu opštine Kolašin počev od 25.04.2016. godine.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatuje se da je B. B., Rješenjem sekretara Sekretarijata za privredu, finansije i razvoj

opštine Kolašin br. 04-1184/2 od 03.05.2006. godine, zasnovao radni odnos na određeno

vrijeme do povratka radnika sa bolovanja, na poslovima radnog mjesta u zvanju savjetnik za

poljoprivredu, počev od 08.05.2006. godine, po osnovu javnog oglasa objavljenog u

dnevnim novinama „Pobjeda“ i „Dan“ od 20.03.2006. godine, u skladu sa odredbama člana

25 i 30 Zakona o državnim službenicima i namještenicima („Sl. list RCG“, br. 27/04); da je

Rješenjem sekretara Sekretarijata za privredu, finansije i imovinu opštine Kolašin br. 04-743

od 16.02.2007. godine raspoređen na poslovima radnog mjesta u zvanju samostalni

savjetnik I za porez na nepokretnosti, bez prethodno sprovedenog postupka zasnivanja

radnog odnosa na neodređeno vrijeme, po osnovu javnog oglasa; da je završio

Poljoprivredni fakultet, stekao visoko obrazovanje i stručni naziv diplomirani inženjer

poljoprivrede; da ima položen stručni ispit za rad u državnim organima.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije utvrđeno je da je B. B., Obavještenjem br. 04-3069 od

23.11.2015. godine, prestao radni angažman jer je u Sekretarijatu za privredu i finansije

primljen na neodređeno vrijeme bez prethodno sprovedenog postupka zasnivanja radnog

odnosa na neodređeno vrijeme po osnovu javnog oglasa, što je suprotno odredbama

Zakona o državnim službenicima i namještenicima, koji je bio na snazi u vrijeme kada je

stupio na rad. Nakon što mu je uručeno Obavještenje o prestanku radnog angažovanja,

Rješenjem br. 04-3564 od 01.12.2015. godine, B. B. zasniva radni odnos na određeno

vrijeme u Sekretarijatu za privredu i finansije i raspoređuje se na radno mjesto samostalni

savjetnik I za porez na nepokretnosti, počev od 01.12.2015. godine do popunjavanja radnog

mjesta putem javnog oglasa, bez prethodno sprovedenog postupka popune radnog mjesta

na određeno vrijeme u skladu sa odredbama člana od 35 do i zaključno sa članom 48

Zakona o državnim službenicima i namještenicima. Nadalje, nakon što je Zapisnikom o

izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-76711 od 12.02.2016. godine ukazano

sekretaru Sekretarijata za privredu i finansije da otkloni nepravilnosti konstatovane u

postupku inspekcijskog nadzora, u odnosu na zasnivanje radnog odnosa na određeno

vrijeme Bulatović Borislava, u roku od 5 dana od dana prijema Zapisnika, to je imenovanom,

Obavještenjem br. 04-1222 od 18.04.2016. godine, prestao radni angažman jer je u

Sekretarijatu za privredu i finansije primljen na određeno vrijeme bez prethodno

sprovedenog postupka zasnivanja radnog odnosa na određeno vrijeme po osnovu javnog

oglasa. Konačno, Rješenjem br. 04-1357/5 od 21.07.2016. godine, B. B. zasniva radni odnos

na neodređeno vrijeme u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, na radnom mjestu

Samostalni savjetnik II za poljoprivredu, šumarstvo, lov i ribolov, počev od 21.07.2016.

godine, po osnovu javnog oglasa br. 04-1357/2 objavljenog u dnevnim novinama, dana

30.04.2016. godine, pri čemu je opština Kolašin od Ministarstva finansija Crne Gore, aktom

14

br. 01-03-8642/1 od 01.07.2016. godine, dobila saglasnost za popunu navedenog radnog

mjesta.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatuje se da je A. D., Rješenjem sekretara Sekretarijata za privredu, finansije i imovinu

opštine Kolašin br. 03-736 od 16.02.2007. godine raspoređena na poslovima radnog mjesta

u zvanju samostalni savjetnik I za porez na firmu ili naziv, porez na neizgrađeno građevinsko

zemljište, porez na potrošnju, prirez porezu na dohodak fizičkih lica i naknadu za gradsko

građevinsko zemljište, počev od 02.04.2007. godine; da je završila Pravni fakultet i ima

položen stručni ispit za rad u državnim organima; te da u personalnom dosijeu nema

rješenje o zasnivanju radnog odnosa na neodređeno vrijeme.

Uvidom Zaštitnika u personalni dosije utvrđeno je da je A. D., Obavještenjem br. 04-1087 od

04.04.2016. godine, prestao radni angažman jer je u Sekretarijatu za privredu i finansije

primljena na neodređeno vrijeme bez prethodno sprovedenog postupka zasnivanja radnog

odnosa na neodređeno vrijeme po osnovu javnog oglasa, što je suprotno odredbama

Zakona o državnim službenicima i namještenicima, koji je bio na snazi u vrijeme kada je

stupila na rad. Rješenjem br. 05-1354/16 od 22.08.2016. godine A. D. je zasnovala radni

odnos na neodređeno vrijeme u Sekretarijatu za uređenje prostora, životnu sredinu i

stambeno-komunalne poslove, na radnom mjestu Samostalna savjetnica III za upravno-

pravne i stambene poslove, po osnovu javnog oglasa br. 05-1354 objavljenog u dnevnim

novinama dana 30.04.2016. godine. Navedeno radno mjesto utvrđeno je Pravilnikom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta br. 05-644 od 01.04.2016. godine, za

čiju popunu je pribavljena potvrda-uvjerenje br. 04-1342 od 27.04.2016. godine da su u

Budžetu opštine Kolašin obezbijeđena finansijska sredstva, kao i saglasnost Ministarstva

finansija Crne Gore br. 01-03-8642/1 od 01.07.2016. godine.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15 od februara 2015. godine

konstatovano je da D. M. nema rješenje o zasnivanju radnog odnosa na neodređeno; da je

Rješenjem Sekretarijata za uređenje prostora, stambeno komunalne poslove i zaštitu

životne sredine br. 05-783 od 19.02.2007. godine raspoređen na poslovima radnog mjesta

višeg savjetnika II u skladu sa važećim aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji; da je

završio građevinsko arhitektonski fakultet - I stepen visokog obrazovanja; da ima preko tri

godine radnog iskustva i nema dokaza o položenom stručnom ispitu za rad u državnim

organima.

Uvidom u personalni dosije D. M. nađeno je da je radni odnos u Skupštini opštine Kolašin

zasnovao dana 31.12.1981. godine do 09.01.1982. godine, koji radni odnos je u Skupštini

opštine opet zasnovao 26.11.1982. godine bez potvrde da je sproveden postupak javnog

oglašavanja. Rješenjem br. 05-1263 od 20.04.2016. godine raspoređen je na radno mjesto

15

Savjetnika I za prostorno planiranje i izgradnju objekata u Sekretarijatu za uređenje

prostora, životnu sredinu i stambeno-komunalne poslove opštine Kolašin.

2.2. Visoko-rukovodni kadar

- Zapisnikom o kontrolnom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/16-4171/2 od 19.04.2016.

godine, nakon što je izvršen ponovni uvid u personalni dosije V. M., utvrđeno je da je

završio mašinski fakultet - visoko obrazovanje u obimu od 240 CSPK-a, da ima položen

stručni ispit za rad u državnim organima (Uvjerenje od 24.03.2016. godine); da ima dokaz o

radnom iskustvu na rukovodećim poslovima (Odluka o imenovanju za izvršnog direktora

d.o.o F. K. br. 91-94 od 03.02.2009. godine i Rješenje o imenovanju pomoćnika direktora

d.o.o F. K. br. 00/00003 od 01.07.2000. godine); da nema 5 godina radnog iskustva na

poslovima zaštite i spašavanja i nema položen stručni ispit za vršenje poslova rukovođenja

službom zaštite; da je predsjednica opštine Kolašin, Odlukom br. 02-1041 od 31.03.2016.

godine ponovo imenovala V. M. za vršioca dužnosti komandira Službe zaštite, počev od

01.04.2016. godine u skladu sa članom 51b Odluke o organizaciji i načinu rada lokalne

uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 46/15 i 11/16). Istim Zapisnikom

konstatuje se da će upravni inspektori pristupiti administrativnom izvršenju naredbe iz

tačke 1 dispozitiva Rješenja upravnog inspektora br. 05/4-069/15-6299/2 od 11.02.2015.

godine, jer predsjednica Opštine nije otklonila nepravilnost u odnosu na popunu radnog

mjesta komandir Službe zaštite u skladu sa odredbom člana 53, 54 i 55 Zakona o državnim

službenicima i namještenicima, u roku, a ni nakon isteka roka.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je predsjednica opštine Kolašin pismeno

obavijestila V. M. (koje obavještenje je primio 16.02.2016. godine) da mu je Upravna

inspekcija Rješenjem br. 05/2-069/16-6662/1 od 04.02.2016. godine zabranila vršenje

poslova vršioca dužnosti komandira Službe zaštite, te da je dužan po istom postupiti. Nakon

što je obaviješten da mu je zabranjeno vršenje dužnosti, Odlukom br. 02-1041 od

31.03.2016. godine ponovo je imenovan na određeno vrijeme za vršioca dužnosti

Komandira Službe zaštite opštine Kolašin, počev od 01.04.2016. godine, u cilju

kontinuiranog obavljanja poslova u Službi, do okončanja postupka za imenovanje putem

javnog konkursa. Nadalje, predsjednica Opštine je, Odlukom o izboru kandidata br. 02-

1042/5 od 06.07.2016. godine, izabrala V. M. za Komandira Službe zaštite, po javnom

konkursu br. 02-1078 od 04.04.2016. godine, i obavezala ga da u roku od godinu dana

položi stručni ispit za vršenje poslova rukovođenja Službom zaštite, u suprotnom radni

odnos mu prestaje po sili zakona. Pored V. M., na konkurs se prijavio i D. Ž., koji je

ispunjavao sve konkursom tražene uslove (opšti uslovi za zasnivanje radnog odnosa u

državnim organima; stručni ispit za vršenje poslova rukovođenja Službom zaštite; 5 godina

radnog iskustva na poslovima zaštite i spašavanja), i koji je, nezadovoljan odlukom o izboru,

16

pokrenuo upravni spor pred Upravnim sudom Crne Gore. Sljedstveno tome, Zaštitnik

zadržava stav da se činjenično određenje u ovom predmetu poklapa sa radnjama koje su

uzrokovale diskrminatorno ponašanje, zbog čega će Sud u zakonitom postupku utvrditi iste,

a time i radno-pravni status V. M., odnosno eventualno skrivljenu radnju činjenja kojom bi

bila uzrokovana diskriminacija.

- Zapisnikom o izvršenom inspekcijskom pregledu konstatovano je da personalni dosije M. D.

ne sadrži potpunu dokumentaciju odnosno rješenje o zasnivanju radnog odnosa na

neodređeno vrijeme. Kontrolnim pregledom Upravna inspekcija je konstatovala da je

nepravilnost otklonjena, nakon što je izvršen uvid u Rješenje br. 01-115/3 od 30.04.2015.

godine, kojim se M. D., kao visokom rukovodnom kadru, nakon isteka mandata sekretara

Skupštine opštine Kolašin, priznaje pravo na zakonom predviđenu naknadu. U obrazloženju

rješenja navodi se da je članom 56 stav 4 Zakona o državnim službenicima i namještenicima

predviđeno da lice koje se ne može rasporediti nakon prestanka mandata za vrijeme od

godinu dana ima pravo na naknadu u visini zarade koju je primalo u posljednjem mjesecu

službe, a da isto pravo može da se produži još godinu dana, ukoliko se u tom vremenu stiče

pravo na penziju. Kako se M. D. nije mogao rasporediti na radno mjesto koje odgovara

njegovom stepenu obrazovanja i sposobnostima, priznato mu je pravo na naknadu u visini

zarade koju je imao u mjesecu martu 2015. godine, kao mjesecu koji je prethodio mjesecu u

kome je razriješen vršioca dužnosti sekretara Skupštine, i to od 01.04.2015. godine do

01.04.2016. godine, a pošto je stekao zakonom propisane uslove, pravo na naknadu mu je

produženo za još godinu dana3.

Uvidom u personalni dosije M. D. nađena je Odluka br. 02-451 od 09.03.1998. godine kojom

se imenuje za sekretara Skupštine opštine Kolašin, kao i Odluka br. 01-929 od 01.04.2015.

godine kojom se konstatuje prestanak mandata i vršenje funkcije sekretara Skupštine

opštine Kolašin.

- Zapisnikom o kontrolnom inspekcijskom pregledu br. 05/2-069/15-4172/1 od 26.01.2016.

godine konstatuje se da je K. Z., vršilac dužnosti načelnika Komunalne policije (Odluka o

imenovanju vršioca dužnosti načelnika Komunalne policije br. 02-1103 od 14.04. 2015.

godine), završio fakultet za poslovni menadžment - visoko obrazovanje u obimu od 240

CSPK-a; da ima položen stručni ispit za rad u državnim organima; da je odradio pripravnički

staž na poslovima sa visokom stručnom spremom u periodu od 09.05.2011. do 09.05.2012.

godine u Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove opštine

Kolašin; da ima godinu dana radnog iskustva sa visokom školskom spremom; kao i da drugih

dokaza o radnom iskustvu nema; da ne ispunjava zakonom propisane uslove za obavljenje

poslova radnog mjesta iz kategorije visoki rukovodni kadar, jer nema tri godine radnog

iskustva na rukovodećim poslovima i poslovima koji zahtijevaju samostalnost u radu.

3 Zakon o državnim službenicima i namještenicima, član 56, st.4

17

Uvidom u personalni dosije imenovanog, kao i u spise predmeta upravnog postupka,

utvrđeno je da je predsjednica opštine Kolašin izjavila žalbu na Rješenje Upravne inspekcije

br. 05/2-069/16-6660/2 od 12.05.2016. godine kojim se K. Z. zabranjuje vršenja poslova

radnog mjesta načelnik Službe Komunalne policije, jer ne ispunjava zakonom propisane

uslove za obavljanje poslova tog radnog mjesta. U žalbi evidentiranoj u Ministarstvu

unutrašnjih poslova pod brojem: 05/2-069/16-11227/3 od 31.05.2016. godine navodi se da

K. Z. od 16.02.2016. godine ne vrši dužnost načelnika Komunalne policije, nakon izričite

zabrane, te da je upravna inspektorka u ponovnom postupku zabranila obavljanje poslova

licu koje ne obavlja poslove tog radnog mjesta (dokaz: Obavještenje br. 02-406/4 od

15.02.2016. godine). Shodno iznijetom, Upravna inspekcija je, razmatrajući žalbu i priložene

dokaze, donijela Zaključak br. 05/2-069/16-11227/3 od 20.06.2016. godine kojim je

obustavila dalji postupak. Nadalje, K. Z. je pribavio dokaz - uvjerenje o radnom iskustvu na

poslovima rukovođenja i poslovima koji zahtijevaju samostalnost u radu, imajući u vidu da

je obavljao poslove radnog mjesta izvršnog direktora D.O.O. “K. s.” K., te shodno takvoj

potvrdi ima četiri godine, dva mjeseca i 14 dana radnog iskustva na rukovodećim mjestima

koji zahtijevaju samostalnost u radu. Odlukom br. 02-2236/2 od 02.08.2016. godine

predsjednica Opštine imenuje K. Z. za vršioca dužnosti načelnika Komunalne policije na

određeno vrijeme, počev od 03.08.2016. godine, u cilju kontinuiranog obavljanja poslova do

okončanja postupka za imenovanje putem javnog konkursa. Konačno, Odlukom br. 02-2236

od 02.08.2016. godine pokrenut je postupak za popunjavanje slobodnog radnog mjesta

načelnika Komunalne policije opštine Kolašin, na određeno vrijeme od 48 mjeseci, sa

sljedećim uslovima: opšti uslovi za zasnivanje radnog odnosa u državnim organima; 3

godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja; VII1 nivo nacionalnog okvira kvalifikacije

obrazovanja; položen stručni ispit za rad u državnim organima; posebne psihofizičke

sposobnosti za vršenje poslova komunalne policije; stručna osposobljenost za vršenje

poslova načelnika komunalne policije.

- Rješenjem br. 05/2-069/16-76711/3 od 18.05.2016. godine Upravna inspekcija je naredila

predsjednici opštine Kolašin da otkloni nepravilnosti u odnosu na zasnivanje radnog odnosa

M. Đ., i za to ostavila rok od 10 dana. Prethodnim inspekcijskim nadzorom od 12.02.2016.

godine utvrđeno je da je M. Đ. ostvario pravo na otpremninu u skladu sa propisom organa

lokalne samouprave dana 28.03.2013. godine u Službi Skupštine opštine Kolašin, te da je

Rješenjem br. 02-3068 od 26.11.2014. godine imenovan za potpredsjednika Opštine, prije

isteka vremena od 5 godina od dana isplate otpremnine, što je suprotno ograničenju iz

člana 166b Zakona o državnim službenicima i namještenicima.

- Uvidom u personalni dosije imenovanog, kao i u spise predmeta upravnog postupka,

utvrđeno je da je predsjednica opštine Kolašin izjavila žalbu na Rješenje Upravne inspekcije

br. 05/2-069/16-76711/3 od 18.05.2016. godine. Postupak po žalbi je u toku, pri čemu M. Đ.

i dalje obavlja funkciju potpredsjednika opštine Kolašin, čime su prekršene odredbe člana 40

18

stav 3 Zakona o inspekcijskom nadzoru, shodno kojim odredbama žalba ne odlaže izvršenje

rješenja.

3. Rješenja o stavljanju na raspolaganje

Kao što je u uvodnom dijelu mišljenja napomenuto, svojstvo eventualnih žrtvi

diskriminatornog postupanja imaju i sljedeća lica: D. M., M. V., M. S., M. M., D. B., M. B., R.

R., N. J., V. I. i G. V. Pomenutim lokalnim službenicima odnosno namještenicima uručena su

rješenja o stavljanju na raspolaganje, koja rješenja su obrazložena potrebom reorganizacije

organa lokalne uprave opštine Kolašin, što je rezultiralo smanjenjem broja radnih mjesta

koja odgovaraju njihovim nivoima kvalifikacije obrazovanja ili potpunim ukidanjem radnih

mjesta čije uslove lica stavljena na raspolaganje mogu zadovoljiti.

3.1. Služba zaštite Opštine Kolašin

D. M., M. V., M. S. i M. M. legitimisali su se u svojstvu službenika, odnosno namještenika,

prethodno zaposlenih na radnom mjestu spasilac-namještenik IV u Službi zaštite i

spašavanja opštine Kolašin, a koji su stavljeni na raspolaganje za potrebe internog tržišta

rada i raspoređivanja organu nadležnom za upravljanje kadrovima - Sekretarijatu za finansije

i opštu upravu,.

Imenovanima su uručena rješenja o stavljanju na raspolaganje, koja rješenja su obrazložena

navodima da je po novom Pravilniku o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta br. 09-1315

od 25.04.2016. godine, umjesto 15 izvršilaca na radnom mjestu Viši/a namještenik/ca-

vatrogasac-spasilac sistematizovano ukupno šest izvršilaca.

U cilju zauzimanje stava ove Institucije u odnosu na navode o diskriminaciji i neopravdano

nepovoljnom tretmanu učinjenom prema namještenicima iz Službe zaštite, Zaštitnik je

aktom br. 54/16 od 26.09.2016. godine, zatražio od komandira - starješine Službe da

obrazloži i precizno predoči kriterijume i mjerila na kojima je donio odluku shodno kojoj je

gore imenovana četiri namještenika stavio na raspolaganje, a ostalih šest namještenika

ostavio na radu radi vršenja poslova i zadataka radnog mjesta Viši/a namještenik/ca-

vatrogasac-spasilac.

Aktom br.4/1009-2707/2 od 05.10.2016. godine, komandir Službe zaštite ovu Instituciju,

između ostalog, obavještava o sljedećem:

- Da je Rješenjem br. 02-1042/5 od 08.07.2016. godine imenovan za komandira Službe

zaštite opštine Kolašin, po osnovu javnog konkursa br. 02-1078 od 04.04.2016. godine;

19

- Da je jedan od osnovnih uslova za dobijanje kredita namijenjenog za deblokadu računa

Budžeta opštine i prevazilaženje finansijskih problema bio racionalizacija broja zaposlenih u

organima lokalne uprave, pa samim tim i u Službi zaštite;

- Da je broj od 12 zaposlenih u Službi zaštite opštine Kolašin znatno iznad broja koji

preporučuje EU (1 vatrogasac na 1000 stanovnika);

- Da je Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta br. 09-1315 od 25.04.2016.

godine donesen u skladu sa realnim potrebama i mogućnostima lokalne uprave, te da su

saglasno istom određenom broju lokalnih namještenika uručena rješenja o stavljanju na

raspolaganje organu nadležnom za upravljanje kadrovima za potrebe internog tržišta rada i

mogućeg daljeg raspoređivanja;

- Da pripadnici Službe zaštite saglasno Zakonu o zaštiti i spašavanju pored opštih uslova

moraju da ispunjavaju i posebne uslove i to u pogledu godina starosti, posebne zdravstvene i

psihofizičke sposobnosti i stručne osposobljenosti;

- Da je za donošenje odluke o ostavljanju na radu radi vršenja poslova i zadataka radnog

mjesta Viši namještenik-vatrogasac-spasilac, odnosno odluke o stavljanju na raspolaganje,

pored zakonom predviđenih uslova, cijenjen odnos prema radu i radnim obavezama, kao i

doprinos u radu u prethodnom periodu;

- Da su radi vršenja poslova i radnih zadataka Vatrogasac-spasilac raspoređeni sljedeći

namještenici, i tom prilikom uzeti u obzir sljedeći kriterijumi:

1. Z. B. (53 godine) - vozač, fizički, psihički i stručno sposoban za vršenje poslova spasioca,

pripadnik G. S. S. Crne Gore;

2. I. B. (42 godine) - vozač, stručno osposobljen, pouzdan, disciplinovan, odgovoran;

3. R. B. (56 godina) - tačan, odgovoran, uredan, zbog blizine stanovanja lako dostupan i van

redovnog rasporeda za sve potrebe službe, stručno sposoban;

4. M. V. (50 godina) - odgovoran, disciplinovan, stručno obavlja postavljene zadatke, u

periodu od 2002. do 2006. godine obavljao poslove pomoćnika komandira Službe zaštite;

5. N. D. (57 godina) - stručno osposobljen, odgovoran, disliplinovan, uvijek na raspolaganju

kako za obavljanje redovnih dužnosti tako i za potrebe tekućeg održavanja sredstava,

opreme i objekata kojima Služba raspolaže;

6. V. P. (54 godine) - predsjednik Sindikalne organizacije Službe zaštite i spašavanja, vozač.

- Da su rješenja o stavljanju na raspolaganje organu nadležnom za upravljanje kadrovima za

potrebe internog tržišta rada i mogućeg daljeg raspoređivanja dobili sljedeći namještenici, i

tom prilikom uzeta u obzir sljedeća mjerila:

1. D. M. (51 godina) - neblagovremeno i nemarno vršenje službenih obaveza, dolazak na

posao u napitom stanju, opijanje tokom rada, neopravdano odsustvovanje sa posla;

2. M. V. (52 godine) - nedolazak na posao u određeno vrijeme i odlazak sa posla prije isteka

radnog vremena, neopravdano odsustvo sa posla, nasilničko i uvredljivo ponašanje prema

pretpostavljenima;

20

3. M. S. (48 godina) - zdravstveni problemi (slabovidost i ozbiljne srčane smetnje), nije u

mogućnosti da obavlja poslove vatrogasca-spasioca (boravak u dimnom prostoru, kretanje u

uslovima smanjene vidljivosti);

4. M. M. (60 godina) - godine života i mogućnost regulisanja penzije.

U ciju razumijevanja standarda na kojima se zasniva dokazivanje diskriminacije, Zaštitnik

podsjeća da se ispitivanje diskriminatorskog tretmana u odnosu na neko pravno ili faktičko

stanje odvija kroz utvrđivanje postojanja različitog postupanja prema licima u istim ili sličnim

situacijama, gdje je na podnosiocu pritužbe da učini vjerovatnim postojanje neopravdanog

razlikovanja. Sljedeća faza je utvrđivanje postojanja objektivnog i razumnog opravdanja za

takvo razlikovanje, gdje teret dokazivanja pripada potencijalnom diskriminatoru. Naime,

podijeljeni teret dokazivanja podrazumijeva da podnosilac/oci mora/ju izložiti jasne

činjenice koje ukazuju na moguće diskriminatorsko postupanje, uporednik i osnov

diskriminacije, čime se utemeljuje pretpostavka o postojanju diskriminacije, a čije pobijanje

pada na teret navodnog učinioca/diskriminatora.4

U konkretnom slučaju podnosioci (D. M., M. V., M. S. i M. M.) su ukazali na namještenike

koji su povoljnije tretirani usljed sprovođenja procesa reorganizacije koji je ishodovao

smanjenjem broja radnih mjesta vatrogasac-spasilac, smatrajući da se razlozi neopravdano

nejednakog postupanja nalaze u njihovoj političkoj opredijeljenosti, drugačijoj u odnosu na

vladajuću strukturu u Opštini i političku pripadnost same predsjednice Opštine. Kako su

podnosioci jasno i konkretno predočili posljedice nejednakog postupanja i ukazali na

činjenično uporedive namještenike koji su ostali na radu radi vršenja poslova radnog mjesta

vatrogasac-spasilac, to je Zaštitnik ocijenio da su zadovoljili kriterijum prima facie dokaza5 i

time teret dokazivanja prebacili na starješinu organa, odnosno komandira Službe zaštite,

Miloša Vlahovića, koji je i donio rješenja o stavljanju na raspolaganje.

Razmatrajući podneske D. M., M. V., M. S. i M. M., a imajući u vidu činjenično stanje

utvrđeno u ispitnom postupku, navode iz izjašnjenja starješine, te način raspoređivanja

namještenika po novom aktu o sistematizaciji, Zaštitnik zaključuje da je raspoređivanje

vršeno mimo utemeljenja u Zakonu o državnim službenicima i namještenicima, koji se

primjenjuje na regulisanje radno-pravnog statusa službenika i namještenika. Arbitrarno i

proizvoljno odlučivanje starješine Službe učinjeno je primarno kroz nepoštovanje članova

4 Evropski sud pravde, Susanna Brunnhofer protiv Bank der österreichischen Postsparkasse AG, predmet C-381/99 [2001.] ECR I-4961, 26. jun 2001., str. 51-62. 5 Prima facie dokaz može slijediti iz postojanja dovoljno čvrstih, jasnih i saglasnih zaključaka ili iz sličnih neospornih činjeničnih pretpostavki, s tim što je nivo uvjeravanja neophodan za postizanje određenih zaključaka i, s tim u vezi, podjela tereta dokazivanja, neodvojivo povezan sa specifičnostima činjenica i prirodom izrečenih navoda. Vidjeti presude ESLJP (Nachova i drugi protiv Bugarske [GC] (brojevi 43577/98 i 43579/98), 6. jul 2005., str. 147; Timishev protiv Rusije (brojevi 55762/00 i 55974/00), 13. decembar 2005., str. 39; D.H. i drugi protiv Češke [GC] (br. 57325/00), 13. novembar 2007., str. 178.)

21

Zakona o državnim službenicima i namještenicima, kojima se reguliše način raspoređivanja

službenika odnosno namještenika u slučajevima kad se u državnom ili organu lokalne uprave

vrši reorganizacija.

Naime, članom 129 Zakona definiše se blizi način raspoređivanja državnih službenika i

namještenika u slučaju izmjene unutrašnje organizacije državnog organa (reorganizacija),

koja izmjena pretpostavlja donošenje novog (kao u ovom slučaju) ili vršenje izmjena

postojećeg akta o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji. U tom cilju određeno je da se, u

slučaju izmjena unutrašnje organizacije državnog organa, raspoređivanje državnih

službenika odnosno namještenika vrši na radna mjesta koja odgovaraju njihovoj stručnoj

spremi i vrsti obrazovanja i za koja ispunjavaju druge propisane uslove, te da se prilikom

raspoređivanja državnih službenika odnosno namještenika uzimaju u obzir poslovi na kojima

su ranije radili, a prednost imaju državni službenici, odnosno namještenici koji imaju bolje

ocjene rada u prethodne tri godine.

Izrekom rješenja, kojima se D. M., M. V., M. S. i M. M., stavljaju na raspolaganje, starješina

utvrđuje da je u Službi po novom Pravilniku o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta br.

09-1315 od 25.04.2016. godine umjesto 15 izvršilaca na radnom mjestu koje odgovara

njihovim stepenima stručne spreme i vrsti obrazovanja (Viši namještenik-vatrogasac-

spasilac) sistematizovan broj od šest (6) izvršilaca, te da se imenovani stavljaju na

raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i utvrđivanja mogućnosti odgovarajućeg

raspoređivanja.

U obrazloženjima rješenja nijesu navedeni jasni, konkretni i mjerljivi razlozi na osnovu kojih

je starješina Službe donio odluku da imenovane stavi na raspolaganje, koji razlozi bi, u prvom

redu, morali naći svoje opravdano utemeljenje u kvalitetu obavljenih poslova i zadataka,

doprinosu koji su dali vršeći zadatke radnih mjesta na kojima su bili raspoređeni, a primarno

u ocjenama rada koje su dobili od neposredno nadređenog u posljednje tri godine, kako je to

propisano članom 129 stav 2 Zakona o državnim službenicima i namještenicima. U obrnutom

smjeru, negativni učinci bi morali imati podlogu u materijalnim dokazima kroz vođenje

disciplinskih postupaka i evidencijama o povredama službene dužnosti.

U konkretnom, starješina je morao u obrazloženjima rješenja, kojima je imenovane stavio na

raspolaganje, uvažiti odredbe člana 129 stav 2 Zakona o državnim službenicima i

namještenicima, na koji način bi izreka rješenja bila posljedično povezana sa samim

obrazloženjem, što nedvosmisleno podrazumijeva da pravni stavovi izraženi u odluci moraju

naći svoje potpuno i logično utemeljenje u razlozima obrazložene odluke.

Starješina Službe je Izjašnjenjem br.4/1009-2707/2 od 05.10.2016. godine ukazao na

subjektivne razloge i činjenice koje su ga opredijelile da prilikom donošenja odluke zaključi

koje namještenike će staviti na raspolaganje, odnosno ostaviti na radu u cilju vršenja poslova

22

radnog mjesta vatrogasac-spasilac. Razlozi koje je izjašnjenjem naveo nijesu mjerljivi, niti

utemeljeni u dokumentaciji koju je isti morao priložiti kao dokaz na kojem se zasniva

njegova odluka. U prvom redu misli se na ocjene rada u posljednje tri godine, koje ocjene

nije uzeo kao dokaz, pa se stiče utisak da je komandir Službe po paušalnoj procjeni utvrdio

kvalitet rada namještenika stavljenih na raspolaganje, koji kvalitet nije ispitan u

odgovarajućem postupku, niti potkrijepljen dokazima o ocjenjivanju.

Razlozi navedeni u izjašnjenju, kakvi su nedolazak na posao u određeno vrijeme i odlazak sa

posla prije isteka radnog vremena; neopravdano odsustvo sa posla; nasilničko i uvredljivo

ponašanje prema pretpostavljenima; neblagovremeno i nemarno vršenje službenih obaveza;

dolazak na posao u napitom stanju i opijanje tokom rada nijesu objektivno utvrđeni, niti

potkrijepljeni dokazima za period proveden na radu, jer nijesu bili predmet disciplinskog

postupka koji je dužan pokrenuti starješina organa, na predlog neposrednog rukovodioca.

Ovo tim prije što se Zakonom o državnim službenicima i namještenicima jasno utvrđuju

osnovi disciplinske odgovornosti državnog službenika odnosno namještenika, koji osnovi se

mogu podvesti pod lakše ili teže povrede službene dužnosti. Navodne povrede službene

dužnosti učinjene od strane D. M. i M. V. morale su biti predmet postupka disciplinske

odgovornosti, ukoliko su postojale činjenice i okolnosti koje su ukazivale na takve povrede

službene dužnosti, a istovremeno bile od bitnog uticaja na ocjenjivanje službenika.

Imajući u vidu iznijeto, Zaštitnik je mišljenja da je komandir Službe zaštite arbitrerno

postupio donoseći odluku kojom je D. M. i M. V. stavio na raspolaganje, zbog činjenice da

odluka nema svoje utemeljenje u objektivnim kriterijumima, tj.prethodno sprovedenim

postupcima za utvrđivanje disciplinske odgovornosti namještenika o čijem radno-pravnom

statusu se u konkretnom i odlučivalo. Kao rezultat ovakvog postupanja starješine, podnosioci

su stavljeni u nepovoljan položaj u odnosu na druge namještenike raspoređene na radnom

mjestu vatrogasac-spasilac, i to po osnovu pretpostavljene povrede službene dužnosti iz

radnog odnosa, koja povreda nije utvrđena u disciplinskom postupku koji poznaje Zakon o

državnim službenicima i namještenicima.

U slučaju namještenika M. S., koji je stavljen na raspolaganje uz opravdanje njegovim

zdravstvenim stanjem (slabovidost i ozbiljni srčani problemi), starješina je ocijenio da

imenovani nije u mogućnosti da obavlja poslove radnog mjesta Vatrogasav-spasilac. U tom

cilju ukazao je na odredbe Zakona o zaštiti i spašavanju shodno kojim vatrogasac - spasilac,

pored opštih uslova za zasnivanje radnog odnosa, mora da ispunjava i posebne uslove kakvi

su položen stručni ispit za rad u državnim organima u oblasti zaštite i spašavanja; da nije

stariji od 25 godina života prilikom prvog zasnivanja radnog odnosa u Službi zaštite; te da

ispunjava uslov u pogledu psihofizičke sposobnosti.

Sa aspekta Direktive 2000/78 o uspostavljanju opšteg okvira za jednak tretman pri

zapošljavanju i radu razlika u tretmanu na osnovu invaliditeta (zdravstvenog stanja) ne

23

predstavlja diskriminaciju ako je, u kontekstu nacionalnog zakona, opravdana legitimnim

ciljem, uključujući zvaničnu politiku zapošljavanja, karakteristike tržišta rada, ciljeve stručne

obuke, profesionalnog usavršavanja, s tim što sredstva za postizanje namjeravanog cilja

moraju biti primjerena i neophodna.6 Drugim riječima, u veoma ograničenim okolnostima,

razlika u tretmanu može biti opravdana samo onda ako karakteristika u vezi sa npr. vjerom,

invaliditetom (zdravstvenim stanjem), seksualnom orijentacijom ili starosnom dobi

predstavlja suštinski i odlučujući zahtjev odnosne profesije, pri čemu takav zahtjev mora biti

srazmjeran i proporcionalan legitimnom cilju.

U postupku pred Zaštitnikom, M. S. je priložio medicinsku dokumentaciju, te spise upravnog

postupka i spora koji je pokrenuo radi priznavanja prava po osnovu invaliditeta. Presudom

Upravnog suda Crne Gore U.br.457/2015 od 11.09.2015. godine odbijena je tužba tužioca

izjavljena protiv Rješenja Ministarstva rada i socijalnog staranja br. 0402-20-34869/9 od

15.01.2015. godine, kojim je odbijen zahtjev tužioca za priznavanje prava po osnovu

invaliditeta, jer mu nije utvrđen gubitak radne sposobnosti. Protiv navedene presude tužilac

je podnio zahtjev za ponavljanje postupka zbog saznanja za nove činjenice i dokaze, koji

zahtjev je odbačen Rješenjem Upravnog suda Crne Gore U.br. 2692/2015 od 20.11.2015.

godine.

Iako kod M. S. nijesu utvrđene medicinske indikacije neophodne za djelimični ili potpuni

gubitak radne sposobnosti, nesporno je da je imenovani na radnom mjestu doživio srčani

udar, te da mu je tom prilikom urađena intervencija na srcu i izvršena implantacija dva

stenta, da je usljed posljedica srčanog udara bio na bolovanju u vremenskom periodu od

23.11.2012. do 29.10.2014. godine, da je ljekar specijalista - kardiolog u Izvještaju od

07.08.2015. godine konstatovao da nije sposoban za obavljanje poslova vatrogasca, te da je

od strane specijaliste za očne bolesti konstatovana dioptrija na oba oka.

Starješina je prilikom donošenja rješenja kojim je M. S. stavljen na raspolaganje cijenio

njegovo zdravstveno stanje, koje, obzirom na medicinski indikovane smetnje i izvršene

intervencije, po mišljenju starješine nije adekvatno za obavljanje poslova radnog mjesta

spasilac-vatrogasac. Zaštitnik ne spori da su Zakonom o zaštiti i spašavanju utvrđeni

posebni i dodatni uslovi koje profesionalni vatrogasac treba zadovoljiti kako bi odgovorio

težini radnih zadataka koje pretpostavlja predmetna profesija. Ovi dodatni zahtjevi

primarno se odnose na ispunjenost uslova u pogledu psihofizičke sposobnosti vatrogasca,

koja se dokazuje uvjerenjem izdatim od strane nadležne zdravstvene ustanove, u skladu sa

propisima kojima se uređuje zdravstvena zaštita. Stoga, starješina je bio dužan, prije

donošenja odluke o raspolaganju, da pokrene postupak u kojem bi medicinska struka (što

isključuje izolovano mišljenje jednog ljekara), na osnovu istorije bolesti i njenih uzroka i

6 ECHR, Case Seda Kücükdeveci v. Swedex GmbH & Co. KG, C-555/07, 19 January 2010, stav 33.

24

posljedica, utvrdila preostalu zdravstvenu sposobnost M. S. Jedino u takvim okolnostima

odluka o stavljanju na raspolaganje, odnosno ostavljanju na radu bila bi opravdana i kao

takva mogla bi zadovoljiti kriterijume eventualnog različitog postupanja učinjenog po

osnovu isključivog zahtjeva predmetne profesije kakav je stabilno zdravstveno stanje i visok

nivo psiho-fizičke sposobnosti.

Dodatno, shodno odredbama člana 46c Zakona o zaštiti i spašavanju, Služba zaštite je dužna

da vatrogasca - spasioca, za koga je prilikom provjere psihofizičkih sposobnosti utvrđeno da

nije sposoban za dalje obavljanje poslova, rasporedi na drugo radno mjesto koje odgovara

njegovom nivou kvalifikacije obrazovanja i preostaloj zdravstvenoj sposobnosti. Ukoliko

nema drugog radnog mjesta, vatrogasac-spasilac nastavlja da ostvaruje prava u skladu sa

zakonom kojim se uređuju prava, obaveze i odgovornosti lokalnih službenika i namještenika.

Cijeneći sve okolnosti iznijetog slučaja, Zaštitnik je mišljenja da je komandir Službe zaštite

arbitrarno postupio donoseći odluku kojom je M. S. stavio na raspolaganje, koja odluka

nema svoje utemeljenje u prethodno sprovedenom postupku provjere psiho-fizičkih

sposobnosti namještenika o čijem radno-pravnom statusu se u konkretnom i odlučivalo. Kao

rezultat ovakvog postupanja komandira Službe zaštite podnosilac je stavljen u nepovoljan

položaj u odnosu na druge namještenike raspoređene na radnom mjestu vatrogasac-

spasilac, i to po osnovu pretpostavljenje psiho-fizičke (ne)sposobnosti koja nije ispitana u

adekvatnom postupku predviđenom Zakonom o zaštiti i spašavanju.

U svojstvu žrtve nejednakog postupanja legitimisao se i M. M., pri čemu komandir Službe

zaštite razloge koji su ga opredijelili da imenovanog stavi na raspolaganje nalazi u

mogućnosti njegovog regulisanja penzije, koja mogućnost je propisana novim Zakon o zaštiti

i spašavanju čije odredbe će početi sa primjenom od 01.07.2017. godine.

Naime, članom 46e određeno je da Vatrogascu-spasiocu služba traje do navršenih 32 godine

staža osiguranja u efektivnom trajanju i navršenih 55 godina života, a da mu može trajati

najduže do 40 godina staža osiguranja i navršenih 55 godina života. Istim članom

propisano je ukoliko vatrogasac-spasilac istovremeno ne ispuni navedene uslove za

prestanak službe i za sticanje prava na penziju u skladu sa propisima kojima je uređeno

penzijsko i invalidsko osiguranje, ima pravo na raspoređivanje na drugo odgovarajuće radno

mjesto i druga prava iz člana 46c ovog zakona. U cilju pribavljanja potvrde da je imenovani

stekao uslov za sticanje prava na penziju, izvršen je uvid u njegovu radnu knjižicu

registarskog broja 156/77 od 08.07.1977. godine, kojom je potvrđeno da nema 32 godine

staža osiguranja (već oko 30 godina), što govori da nije ispunio uslove za korišćenje prava iz

penzijsko invalidskog osiguranja, te ga komandir Službe zaštite nije mogao staviti na

raspolaganje po tom osnovu. Ovo tim prije ako se imaju u vidu odredbe Zakona o zaštiti i

spašavanju shodno kojima vatrogasac-spasilac ima pravo na raspoređivanje na drugo

25

odgovarajuće radno mjesto ako istovremeno ne ispuni uslove za prestanak službe i za

sticanje prava na penziju.

Cijeneći sve okolnosti iznijetog slučaja, Zaštitnik je mišljenja da je komandir Službe zaštite

arbitrarno postupio donoseći odluku kojom je M. M. stavio na raspolaganje, koja odluka

nema svoje utemeljenje u ostvarenim godinama staža osiguranja namještenika o čijem

radno-pravnom statusu se u konkretnom i odlučivalo. Kao rezultat ovakvog postupanja

komandira Službe zaštite podnosilac je stavljen u nepovoljan položaj u odnosu na druge

namještenike raspoređene na radnom mjestu vatrogasac-spasilac, i to po osnovu godina

života i pretpostavljenog staža osiguranja.

U slučaju R. B., starješina ističe blizinu stanovanja kao prednost nad ostalim kandidatima uz

opravdanje da je “lako dostupan i van redovnog rasporeda za sve potrebe službe”. Obzirom

da zakon, a ni drugi akti ne poznaju davanje prioriteta prema mjestu prebivališta, odnosno

boravišta, to je u ovom slučaju i u samom izjašnjenju sadržan diskriminatorni stav kroz

davanje prednosti bez utemeljenja u bilo kojem stvarnom i odlučujućem zahtjevu radnog

mjesta7.

Konačno, D. M., M. V., M. S. i M. M. ukazali su na diskriminatoran tretman pretpostavljenih

u organima lokalne uprave opštine Kolašin učinjen po osnovu njihove političke pripadnosti,

suprotne sada vladajućoj strukturi u Opštini i političkoj pripadnosti predsjednice Opštine.

Iako se pitanje političke orijentacije ne vezuje samo za faktičku pripadnost koja se dokazuje

članskom kartom ili drugom ispravom, već i ideološkim, vrednosnim, socio-demografskim i

drugim vezama koje u konačnom determinišu političko opredjeljenje, obavezu da dokaže da

ovo lično svojstvo nije uticalo na odluku o stavljanje na raspolaganje, odnosno ostanak u

Službi imao je starješina organa, na način što bi jasnim, nedvosmislenim i na zakonu

zasnovanim razlikama u tretmanu isključio diskriminaciju po osnovu suprotnog političkog

opredjeljenja.

3.2. Ostali lokalni namještenici stavljeni na raspolaganje za potrebe internog

tržišta rada koji su zatražili zaštitu u postupku pred Zaštitnikom

D. B. legitimisao se u svojstvu lokalnog službenika odnosno namještenika prethodno

zaposlenog na radnom mjestu Namještenik-vozač u Sekretarijatu za opštu upravu,

društvene djelatnosti i zajedničke poslove, sada stavljenog na raspolaganje za potrebe

internog tržišta rada i raspoređivanja, Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, organu

nadležnom za upravljanje kadrovima.

7 ESP, Johnston protiv Chief Constable of the Royal Ulster Constabulary, predmet 222/84 [1986.]

26

Uvidom u spise predmeta utvrđeno je da je D. B. Rješenjem br. 04-1333 od 26.04.2016.

godine stekao status zaposlenog u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, a kako u istom

Sekretarijatu nije sistematizovano slobodno radno mjesto za koje imenovani ispunjava

uslove, to je stavljen na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja i to od

28.04.2016. godine.

U obrazloženju Rješenja navodi se da je Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 46/15), članom 49 određeno da Sekretarijat

za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove danom stupanja na snagu ove

Odluke nastavlja sa radom kao Sekretarijat za opštu upravu i društvene djelatnosti, a da je

Odlukom o izmjenama i dopunama Odluke o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 11/16) odredbom člana 51a određeno da

danom stupanja na snagu ove Odluke sa radom prestaje Sekretarijat za opštu upravu i

društvene djelatnosti. Isti akt propisuje da djelokrug poslova iz Sekretarijata za opštu upravu

i društvene djelatnosti prelazi u nadležnost Sekretarijata za finansije i opštu upravu, koji

istovremeno preuzima i zaposlene iz Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti.

Nadalje se navodi da je donošenjem Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji

radnih mjesta Sekretarijata za finansije i opštu upravu (br. 04-1096 od 05.04.2016. godine)

prestao da važi Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih mjesta u

Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove (br. 03-488 od

31.01.2007. godine), kojim je bilo sistematizovano radno mjesto Namještenik-vozač na koje

mjesto je bio raspoređen.

Konačno, novim Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta

Sekretarijata za finansije i opštu upravu br. 04-1096 od 05.04.2016. godine sistematizovano

je jedno radno mjesto Viši/a namještenik/ca-vozač/ca, sa sljedećim uslovima za zasnivanje

radnog odnosa: IV1 nivo nacionalnog okvira kvalifikacija (240 CSPK), srednje opšte ili stručno

obrazovanje, vozački ispit „B“ i „D“ kategorije, najmanje jedna godina radnog iskustva,

položen stručni ispit za rad u državnim organima. Na ovom radnom mjestu, Rješenjem br.

04-1295 od 25.04.2016. godine, raspoređen je N. V., koji je prethodno, Rješenjem br. 04-

2802/2 od 25.06.2007. godine zasnovao radni odnos u svojstvu namještenika na

neodređeno vrijeme i raspoređen na radno mjesto Vozač-kurir-Namještenik V u Odjeljenju

za ekonomiju Sekretarijata za ekonomiju, finansije i imovinu opštine Kolašin. Radni odnos na

neodređeno vrijeme zasnovao je po osnovu javnog oglasa objavljenog u dnevnom listu

„Dan“ dana 30.04.2007. godine. Ovdje je važno istaći da je Odlukom o organizaciji i načinu

rada lokalne uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 46/15, 11/16) članom

51a propisano da Sekretarijat za ekonomiju, finansije i imovinu, u kom Sekretarijatu je

Vujisić Novak zasnovao radni odnos, nastavlja sa radom kao Sekretarijat za finansije i opštu

upravu, u kom Sekretarijatu je Rješenjem br. 04-1295 od 25.04.2016. godine raspoređen za

vršenje poslova i zadataka radnog mjesta Viši namještenik-vozač.

27

D. B. je, dana 04.05.2016. godine, blagovremeno izjavio žalbu Komisiji opštine Kolašin,

kojom traži preispitivanje zakonitosti Rješenja Sekretarijata za finansije i opštu upravu br.

04-1333 od 26.04.2016. godine, kojim Rješenjem je stavljen na raspolaganje organu

nadležnom za upravljanje kadrovima. Kako Komisija za žalbe nije odlučila u zakonom

predviđenom roku, pa ni nakon upućivanja urgentnog zahtjeva za donošenje rješenja od

strane drugostepenog upravnog organa, to je D. B. tužbom pokrenuo upravni spor.

Tužbenim zahtjevom tražio je da se u cjelosti poništi rješenje Sekretarijata za finansije i

opštu upravu opštine Kolašin br. 04-1333 od 26.04.2016. godine, te da se naročito utvrdi da

li je mogao biti stavljen na raspolaganje, ako se imaju u vidu odredbe člana 34 Granskog

kolektivnog ugovora za oblast uprave i pravosuđa kojom se propisuje da: „Predsjednik

Sindikata za vrijeme obavljanja sindikalnih aktivnosti i šest mjeseci nakon prestanka

obavljanja sindikalnih aktivnosti ne može biti pozvan na odgovornost u vezi sa obavljanjem

sindikalnih aktivnosti, proglašen kao zaposleni za čijim je radom prestala potreba,

raspoređen na drugo radno mjesto kod istog ili drugog državnog organa ili na drugi način

doveden u nepovoljniji položaj, ukoliko postupa u skladu sa zakonom ili ugovorom“.

Pritužbenim zahtjevom upućenim ovoj Instituciji, D. B., predsjednik Sindikalne organizacije

organa lokalne uprave opštine Kolašin, zatražio je zaštitu od diskriminacije učinjenu od

strane pretpostavljenih u ovoj Opštini po osnovu njegove političke i nacionalne pripadnosti.

Imenovani je potvrdio svoju političku pripadnost partiji koja u aktuelnom trenutku čini

koalicionu vlast u opštini Kolašin. Kako tvrdi da je diskriminisan od strane aktuelne vlasti, čiji

jedan dio čini i partija kojoj sam pripada, to Zaštitnik cijeni da navodi o diskriminatornom

postupanju po osnovu političke pripadnosti nemaju utemeljenje u dokazima, koji bi na

neprotivurječan i jasan način potvrdili pretpostavku o nejednakom postupanju utemeljenom

u navedenom pravno zaštićenom ličnom svojstvu (politička pripadnost). Sa druge strane,

pritužbeni zahtjev se zasniva na istim dokazima na kojima se temelji i tužbeni zahtjev u

sporu pred Upravnim sudom Crne Gore, pa bi ocjena predloženih dokaza zahtijevala

miješanje u meritum sudskog odlučivanja i ocjenu činjenica na osnovu kojih će nadležni sud

rješavati spornu stvar, što je, kako je prethodno već objašnjeno u dijelu koji tretira faktički

rad, izričito zabranjeno odredbama člana 39 Zakona o Zaštitniku. Naime, shodno ovim

odredbama ova Institucija obustavlja postupak ako se po istom činjeničnom osnovu vodi

spor pred sudskom instancom. To zahtijeva i princip pravne sigurnosti, kao postulat pravne

države, pri čemu je to suštinski preduslov za uspostavljanje istih pravnih standarda i

ujednačene prakse (sudske i prakse Zaštintika) prilikom odlučivanja o istim ili sličnim

činjenično-pravnim osnovima. U protivnom princip pravne sigurnosti bio bi narušen ukoliko

bi se pred organima sudske vlasti i u postupku pred ovom Institucijom u isto vrijeme različito

odlučivalo.

M. B. legitimisao se u svojstvu lokalnog službenika odnosno namještenika prethodno

zaposlenog na radnom mjestu Namještenik V-vozač-kurir u Upravi prihoda, sada stavljenog

na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i utvrđivanja mogućnosti odgovarajućeg

28

raspoređivanja, Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, organu nadležnom za upravljanje

kadrovima.

Uvidom u spise predmeta utvrđeno je da je M. B. Rješenjem br. 04-1339 od 26.04.2016.

godine stavljen na raspolaganje Sekretarijatu za finansije i opštu upravu za potrebe internog

tržišta rada i raspoređivanja i to od 29.04.2016. godine, jer u Sekretarijatu za finansije i

opštu upravu, po novom Pravilniku o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta br. 04-1096

od 05.04.2016. godine nema radnog mjesta koje odgovara njegovom nivou stručne spreme i

vrste obrazovanja.

U obrazloženju Rješenja navodi se da je donošenjem Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i

sistematizaciji radnih mjesta Sekretarijata za finansije i opštu upravu (br. 04-1096 od

05.04.2016. godine) prestao da važi Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji

poslova i radnih mjesta Sekretarijata za ekonomiju, finansije i imovinu (br. 03-489 od

01.02.2007. godine) u kojem je M. B. radio nakon što je 2011. godine Odlukom o organizaciji

i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin („Sl. list CG-opštinski propisi“, br. 11/11 i 30/11)

članom 70, određeno da danom stupanja na snagu ove Odluke sa radom prestaje Uprava

prihoda u kojoj je imenovani 2010. godine zasnovao radni odnos na radnom mjestu

Namještenik V-vozač-kurir. Nadalje se navodi da je uvidom u personalni dosije i Pravilnik o

sistematizaciji radnih mjesta Uprave prihoda utvrđeno da je za radno mjesto Namještenik V-

vozač-kurir na koje je M. B. bio raspoređen utvrđen III nivo kvalifikacije obrazovanja, a da

novim Pravilnikom Sekretarijata za finansije i opštu upravu nije sistematizovano radno

mjesto koje odgovara tom nivou kvalifikacije obrazovanja, pa je imenovani stavljen na

raspolaganje Sekretarijatu za finansije i opštu upravu za potrebe internog tržišta rada i

utvrđivanja mogućnosti daljeg raspoređivanja.

Uvidom u Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih mjesta u

Sekretarijatu za ekonomiju, finansije i imovinu br. 03-489 od 01.02.2007. godine utvrđeno je

da je sistematizovano radno mjesto Namještenik V-Vozač-kurir, jedan izvršilac, za koje

mjesto su traženi sljedeći uslovi: SSS, III stepen, 2 godine radnog iskustva, položen stručni

ispit. Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Sekretarijata za

finansije i opštu upravu br. 04-1096 od 05.04.2016. godine, čijim donošenjem je prestao da

važi Pravilnik iz 2007. godine, sistematizovano je radno mjesto Viši/a namještenik/ica-

vozač/ica, jedan izvršilac, za koje mjesto su traženi sljedeći uslovi: IV 1 nivo nacionalnog

okvira kvalifikacija (240 CSPK), srednje opšte ili stručno obrazovanje; vozački ispit „B“ i „D“

kategorije; najmanje jedna godina radnog iskustva; položen stručni ispit za rad u državnim

organima. Kako je od strane podnosioca ukazano da je N. V. po novoj sistematizaciji

raspoređen na radno mjesto Višeg namještenika-vozača u Sekretarijatu za finansije i opštu

upravu opštine Kolašin, što je i potvrđeno uvidom u Rješenje br. 04-1295 od 25.04.2016.

godine, to je imenovani bio referentan uporednik u odnosu na koga je procjenjivano

moguće nejednako i nepovoljnije postupanje učinjeno prema M. B. koji je stavljen na

29

raspolaganje kao rezultat procesa reorganizacije i donošenja novog akta o unutrašnjoj

organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta istog Sekretarijata u kojem su obojica obavljali

poslove radnog mjesta Namještenik V-vozač-kurir.

Nesporno je da je Pravilnikom iz 2016. godine sistematizovano samo jedno radno mjesto Viši

namještenik - vozač, sa uslovom IV1 nivo nacionalnog okvira kvalifikacija (240 CSPK), koji

uslov ispunjava N. V., sa stečenim četvrtim stepenom stručne spreme (izvršen uvid u

svjedočanstvo), a da M. B. ne ispunjava novotražene uslove, kako u pogledu stepena stručne

spreme (Izvršen uvid u Diplomu o položenom završnom ispitu i završenom trećem razredu-

stepenu područja rada trgovina, turizam i ugostiteljstvo, br. 87/1 od 22.01.2010. godine),

tako ni u pogledu posjedovanja vozačkog ispita „D“ kategorije, koji ispit posjeduje N. V. No, i

pored toga što podnosilac pritužbe ne zadovoljava uslove tražene novim aktom o

sistematizaciji, ostaje nejasno kako su oba lokalna službenika odnosno namještenika po

starom aktu o sistematizaciji iz 2007. godine mogla biti raspoređena na isto radno mjesto

Namještenik V-Vozač-kurir, za koje je tražen samo jedan izvršilac, i to N. V. Rješenjem br. 04-

2802/2 od 25.06.2007. godine, a M. B. nakon što je Odlukom o organizaciji i načinu rada

lokalne uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 11/11 i 30/11) članom 70

određeno da danom stupanja na snagu ove Odluke sa radom prestaje Uprava prihoda u

kojoj je imenovani 2010. godine zasnovao radni odnos na radnom mjestu Namještenik V-

vozač-kurir.

U cilju jasnog definisanja radno-pravnog statusa podnosioca pritužbe, M. B., izvršen je uvid u

personalni dosije imenovanog, i tom prilikom nađeno Rješenje br. 04-1778/3 od 24.06.2010.

godine kojim se M. B. prima u radni odnos na neodređeno vrijeme, počev od 28.06.2010.

godine i raspoređuje na radno mjesto Namještenik V-vozač-kurir u Upravi prihoda opštine

Kolašin. Imenovani je primljen po osnovu javnog oglasa objavljenog u dnevnim novinama,

dana 11.06.2010. godine.

Međutim, u personalnom dosijeu nije nađeno rješenje kojim se reguliše njegov radno-pravni

status raspoređivanjem u Sekretarijatu za ekonomiju, finansije i imovinu, nakon što je

Uprava prihoda Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin iz 2011.

godine prestala sa radom. Shodno ovakvom stanju, postavlja se dodatno pitanje, da li je M.

B. mogao biti raspoređen u Sekretarijatu za ekonomiju, finansije i imovinu, imajući u vidu da

Odlukom iz 2011. godine nije određeno da djelokrug poslova Uprave prihoda, nakon njenog

ukidanja, prelazi u nadležnost Sekretarijata za ekonomiju, finansije i imovinu, te da

zaposlene iz ovog organa preuzima Sekretarijat.

Ovdje je važno podsjetiti na odredbe člana 128 Zakona o državnim službenicima i

namještenicima kojima je određeno da se državni službenik, odnosno namještenik čije se

radno mjesto ukida zbog ukidanja državnog organa ili dijela poslova koje ne preuzima drugi

državni organ stavlja na raspolaganje organu za upravljanje kadrovima za potrebe internog

30

tržišta rada, te da prava i obaveze državnog službenika, odnosno namještenika na

raspolaganju rješenjem utvrđuje organ za upravljanje kadrovima po službenoj dužnosti. U

konkretnom slučaju, upitno je da li je M. B. još 2011. godine trebao biti stavljen na

raspolaganje organu za upravljanje kadrovima, obzirom da je Uprava prihoda iste godine

prestala sa radom, čije poslove Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine

Kolašin („Sl. list CG-opštinski propisi“, br.11/11 i 30/11) nije preuzeo Sekretarijat za

ekonomiju, finansije i imovinu, a ovo ako se zna da je N. V. 2007. godine zasnovao radni

odnos na radnom mjestu Namještenik V-Vozač-kurir, za koje mjesto je Pravilnikom

predviđen samo jedan izvršilac, a da M. B. od 2011. godine ima status zaposlenog na istom

radnom mjestu, koji status nije potvrđen rješenjem o raspoređivanju, nakon što je

prethodno morao dobiti rješenje kojim se stavlja na raspolaganje organu za upravljanje

kadrovima za potrebe internog tržišta rada i mogućeg daljeg raspoređivanja. Iz takvih

okolnosti proizilazi da nije u uporedivoj situaciji, jer su se stekli uslovi još 2011. godine za

stavljanje na raspolaganje organu za upravljanje kadrovima.

N. J. legitimisala se u svojstvu lokalne službenice odnosno namještenice prethodno

zaposlene na radnom mjestu Namještenik IV-tehnički sekretar u Službi Predsjednika opštine,

sada stavljene na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja

Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, organu nadležnom za upravljanje kadrovima. Svoj

nepovoljan položaj potkrijepila je i činjenicom da je samohrana majka dvoje djece (starije od

7 godina), koji status je dodatno ugrožen neizvjesnošću daljeg radnog angažovanja i

nemogućnošću da, kao samohrani roditelj, obezbijedi finansijska sredstva neophodna za

zadovoljenje egzistencijalnih životnih potreba.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je N. J. Rješenjem br. 02-1337 od 26.04.2016.

godine stavljena na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja i to od

28.04.2016. godine, jer u Službi Predsjednice Opštine u novom Pravilniku o organizaciji i

sistematizaciji radnih mjesta br. 02-1095 od 05.04.2016. godine nema radnog mjesta koje

odgovara njenom nivou kvalifikacije obrazovanja. Prethodno, N. J. je Rješenjem br. 03-

1129/2 od 30.03.2007. godine primljena u radni odnos u svojstvu namještenika na

neodređeno vrijeme u Sekretarijatu za opštu upravu i društvene djelatnosti opštine Kolašin i

raspoređena na radno mjesto Namještenik VI-Portir-telefonista u Odjeljenju za tehničko i

tekuće održavanje-zajedničke poslove, po osnovu javnog oglasa objavljenog dana

07.03.2007. godine. Rješenem br. 07-2938 od 11.09.2010. godine imenovana se raspoređuje

na radno mjesto Namještenik IV-Tehnički sekretar u Službi Predsjednika opštine Kolašin.

Uvidom u Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih mjesta Službe

Predsjednika Opštine br. 02-2239 od 28.06.2012. godine utvrđeno je da je sistematizovano

radno mjesto Namještenik IV - tehnički sekretar, tri izvršioca, sa sljedećim uslovima za

obavljanje poslova tog radnog mjesta: srednja stručna sprema (SSS), položen stručni ispit,

jedna godina radnog iskustva, poznavanje rada na računaru. Sa druge strane, Pravilnikom o

31

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Službe Predsjednice opštine Kolašin

br. 02-1095 od 05.04.2016. godine, nije sistematizovano nijedno radno mjesto za koje se

traži IV1 nivo nacionalnog okvira kvalifikacija, odnosno srednje opšte ili stručno obrazovanje,

koja mjesta su bila sistematizovana starim Pravilnikom iz 2012. godine, pa je N. J. stavljena

na raspolaganje Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, za potrebe internog tržišta rada i

mogućeg raspoređivanja shodno posjedovanim kvalifikacijama.

Naime, N. J. nije stekla status zaposlene u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, jer

djelokrug poslova Službe Predsjednice opštine nije prešao u nadležnost ovog Sekretarijata8,

već je Služba nastavila sa radom shodno novom aktu o unutrašnjoj organizaciji i

sistematizaciji, kojim aktom je sistematizovano šest radnih mjesta, od čega se ni za jedno

radno mjesto kao uslov za obavljanje poslova i zadataka ne traži srednja stručna sprema,

koju stručnu spremu posjeduje N. J., već visoko obrazovanje - VII1 nivo nacionalnog okvira

kvalifikacija (240 CSPK). U konkretnom slučaju primjenjive su odredbe člana 128 Zakona o

državnim službenicima i namještenicima, shodno kojim odredbama se državni službenik

odnosno namještenik čije se radno mjesto ukida zbog ukidanja državnog organa ili dijela

poslova koje ne preuzima drugi državni organ stavlja na raspolaganje organu za upravljanje

kadrovima za potrebe internog tržišta rada.

Zaštitnik na ovom mjestu ukazuje na odredbe člana 131 Zakona shodno kojima je starješina

državnog organa (organa lokalne uprave) dužan da, prije raspisivanja internog oglasa između

državnih organa, kod organa za upravljanje kadrovima provjeri ima li na raspolaganju

državnih službenika, odnosno namještenika koji ispunjavaju uslove za raspoređivanje na

radno mjesto koje treba popuniti. Starješina organa je dužan pomenuto učiniti u slučaju da

se radno mjesto ne popuni internim oglasom unutar državnog organa. Ukoliko se utvrdi da

ima državnih službenika odnosno namještenika koji ispunjavaju uslove radnog mjesta koje

treba popuniti, organ za upravljanje kadrovima dužan je da ih pozove na provjeru

sposobnosti prilikom objavljivanja internog oglasa između državnih organa.

Imajući u vidu činjenicu da je N. J. samohrani roditelj dvoje djece, Zaštitnik ne spori njen

ranjiv položaj, koji je dodatno i posebno ugrožen trenutnim radno-pravnim statusom i

nesigurnošću daljeg radnog angažovanja shodno posjedovanim kvalifikacijama. U

konkretnim slučajevima zahtijeva se da poslodavci primjenom pozitivnih mjera afirmišu

radno angažovanje, odnosno ostanak na poslu ovakvih službenika, a naročito ako se ima u

vidu da je imenovana zasnovala radni odnos u organima lokalne uprave opštine Kolašin

shodno propisima i na zakonit način, zadovoljavajući sve konstitutivne elemente zasnivanja

radnog odnosa na neodređeno vrijeme. Ovdje valja posebno podsjetiti na međunarodne

obaveze koje se tiču posebnih mjera zaštite ili pomoći, predviđene preporukama koje je

usvojila Međunarodna organizacija rada, shodno kojima države članice mogu, poslije

8 Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 11/16)

32

konsultovanja sa reprezentativnim organizacijama poslodavaca i radnika definisati da se

neće smatrati diskriminatorskim posebne mjere predviđene za pojedinačne zahtjeve lica za

koja se smatra da im je zbog pola, životnog doba, invaliditeta, porodičnih obaveza ili

socijalnog statusa potrebna posebna zaštita ili pomoć.9

R. R. legitimisala se u svojstvu lokalne službenice odnosno namještenice prethodno

zaposlene na radnom mjestu Administrativni sekretar, upisničar-arhivar-daktilograf u

Direkciji za imovinu, sada stavljene na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i

raspoređivanja, Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, organu nadležnom za upravljanje

kadrovima.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je R. R. Rješenjem br. 04-1340 od 26.04.2016.

godine stekla status zaposlene u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, a kako u istom

Sekretarijatu nije sistematizovano slobodno radno mjesto za koje imenovana ispunjava

uslove, to je stavljena na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja i to

od 28.04.2016. godine.

U obrazloženju Rješenja navodi se da je Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 46/15), članom 51 određeno da Direkcija za

imovinu, danom stupanja na snagu ove Odluke prestaje sa radom, a da djelokrug poslova

ovog organa prelazi u nadležnost Sekretarijata za finansije, ekonomiju i imovinu, čije

zaposlene preuzima isti Sekretarijat. Odlukom o izmjenama i dopunama Odluke o

organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br.

11/16) odredbom člana 51a određeno je da danom stupanja na snagu ove Odluke

dosadašnji Sekretarijat za finansije, ekonomiju i imovinu nastavlja sa radom kao Sekretarijat

za finansije i opštu upravu.

Uvidom u Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radih mjesta Direkcije za

imovinu od 20.05.2008. godine, na koji je Predsjednik opštine Kolašin dao saglasnost

Rješenjem br. 01-2912/2 od 10.06.2008. godine, utvrđeno je da je sistematizovano radno

mjesto Administrativni sekretar, upisničar, arhivar-daktilograf, jedan izvršilac, sa sljedećim

uslovima za obavljanje poslova tog radnog mjesta: srednja stručna sprema opšteg ili

ekonomskog smjera, položen stručni ispit, 3 godine radnog iskustva, poznavanje rada na

računaru. Sa druge strane, Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih

mjesta Sekretarijata za finansije i opštu upravu, u čiju nadležnost je prešao djelokrug poslova

Direkcije za imovinu, nije sistematizovano radno mjesto Administrativni sekretar, upisničar-

arhivar-daktilograf, ali jesu druga slična ili uporediva radna mjesta za koja se zahtijeva IV1

9 Član 5 Konvencije MOR-a br. 111 o zabrani diskriminacije u oblasti zapošljavanja i zanimanja (1958)

33

nivo nacionalnog okvira kvalifikacija, srednje opšte ili stručno obrazovanje, i ne više od tri

godine radnog iskustva, a koje uslove imenovana zadovoljava.

V. I. legitimisala se u svojstvu lokalne službenice odnosno namještenice prethodno

zaposlene na radnom mjestu Namještenik - daktilograf u Sekretarijatu za opštu upravu,

društvene djelatnosti i zajedničke poslove, sada stavljene na raspolaganje za potrebe

internog tržišta rada i raspoređivanja, Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, organu

nadležnom za upravljanje kadrovima.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je V. I. Rješenjem br. 04-1384 od 26.04.2016.

godine stekla status zaposlene u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, a kako u istom

Sekretarijatu nije sistematizovano slobodno radno mjesto za koje imenovana ispunjava

uslove, to je stavljena na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja i to

od 28.04.2016. godine.

U obrazloženju Rješenja navodi se da je Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 46/15), članom 49 određeno da Sekretarijat

za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove, danom stupanja na snagu ove

Odluke nastavlja sa radom kao Sekretarijat za opštu upravu i društvene djelatnosti, a da je

Odlukom o izmjenama i dopunama Odluke o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 11/16) odredbom člana 51a određeno da

danom stupanja na snagu ove Odluke sa radom prestaje Sekretarijat za opštu upravu i

društvene djelatnosti, a da djelokrug poslova ovog organa prelazi u nadležnost Sekretarijata

za finansije i opštu upravu, koji istovremeno preuzima i zaposlene iz Sekretarijata za opštu

upravu i društvene djelatnosti.

Uvidom u Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih mjesta u

Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove br. 03-488 od

31.01.2007. godine utvrđeno je da je sistematizovano radno mjesto Namještenik-

daktilograf, jedan izvršilac, sa sljedećim uslovima za obavljanje poslova tog radnog mjesta:

OŠ Daktilograf Ib klase, poznavanje rada na računaru. Sa druge strane, Pravilnikom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Sekretarijata za finansije i opštu

upravu, u čiju nadležnost je prešao djelokrug poslova Sekretarijata za opštu upravu i

društvene djelatnosti, nije sistematizovano radno mjesto Namještenik-daktilograf, ali jesu

druga slična ili uporediva radna mjesta za koja se zahtijeva IV1 nivo nacionalnog okvira

kvalifikacija, srednje opšte ili stručno obrazovanje, i ne više od tri godine radnog iskustva,

koje uslove ispunjava V. I., i u pogledu kvalifikacije obrazovanja (Diploma o položenom

maturskom ispitu i završenoj četvorogodišnjoj mješovitoj srednjoj školi „B. S.“ u K., područje

rada gimnazija, izdata 03.09.2003. godine u K.) i u pogledu godina radnog iskustva.

34

V. I. svoje stručne kvalifikacije potvrđuje Sertifikatom serijskog broja CG 001320 od

06.09.2011. godine izdatog od strane ECDL-a (European Computer Driving Licence), kojim se

konstatuje da je uspješno položila sva četiri modula potrebna za dodjelu ECDL Start Syllabus

verzije, kao i Uvjerenjem br. IT-02-1179 od 24.03.2008. godine izdatim od strane Zavoda za

zapošljavanje Crne Gore, kojim se potvrđuje da je položila završni ispit programa obuke

„Osnove računarske pismenosti (1)“ sa prosječnom ocjenom 9.

Konačno, imenovana je tužbom od 21.07.2016. godine pokrenula upravni spor pred

Upravnim sudom Crne Gore, zbog nedonošenja rješenja po žalbi izjavljenoj Komisiji za žalbe

opštine Kolašin, kojim žalbenim zahtjevom je tražila da se Rješenje br. 04-1384 od

26.04.2016. godine poništi u cjelosti ili preinači. Kako Komisija za žalbe nije riješila upravnu

stvar u zakonom određenom roku, pa ni nakon upućivanja Zahtjeva za donošenje rješenja

zavedenog u opštini Kolašin pod brojem 02-1384/3 od 15.06.2016. godine, to je imenovana

pokrenula upravni spor zbog ćutanja uprave. Iz istih razloga Zaštitnik ne može meritorno

rješavati njen slučaj iz već pomenutih razloga kada je u pitanju njegova nadležnost u odnosu

na predmet sa već pokrenutim zahtjevom za sudsko odlučivanje.

G. V. legitimisala se u svojstvu lokalne službenice, odnosno namještenice prethodno

zaposlene na radnom mjestu Namještenik IV-matičar MK Mateševo u Sekretarijatu za opštu

upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove, sada stavljene na raspolaganje za

potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja, Sekretarijatu za finansije i opštu upravu,

organu nadležnom za upravljanje kadrovima.

Uvidom u personalni dosije utvrđeno je da je G. V. Rješenjem br. 04-1334 od 26.04.2016.

godine stekla status zaposlene u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, a kako u istom

Sekretarijatu nije sistematizovano slobodno radno mjesto za koje imenovana ispunjava

uslove, to je stavljena na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i raspoređivanja i to

od 28.04.2016. godine.

U obrazloženju Rješenja navodi se da je Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 46/15), članom 49 određeno da Sekretarijat

za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove, danom stupanja na snagu ove

Odluke nastavlja sa radom kao Sekretarijat za opštu upravu i društvene djelatnosti, a da je

Odlukom o izmjenama i dopunama Odluke o organizaciji i načinu rada lokalne uprave

opštine Kolašin („Sl.list CG-opštinski propisi“, br. 11/16) odredbom člana 51a određeno da

danom stupanja na snagu ove Odluke sa radom prestaje Sekretarijat za opštu upravu i

društvene djelatnosti, a da djelokrug poslova ovog organa prelazi u nadležnost Sekretarijata

za finansije i opštu upravu, koji istovremeno preuzima i zaposlene iz Sekretarijata za opštu

upravu i društvene djelatnosti.

35

Uvidom u Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih mjesta u

Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove br. 03-488 od

31.01.2007. godine, utvrđeno je da je sistematizovano radno mjesto Namještenik-

daktilograf, jedan izvršilac, sa sljedećim uslovima za obavljanje poslova tog radnog mjesta:

OŠ Daktilograf Ib klase, poznavanje rada na računaru. Sa druge strane, Pravilnikom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Sekretarijata za finansije i opštu

upravu, u čiju nadležnost je prešao djelokrug poslova Sekretarijata za opštu upravu i

društvene djelatnosti, nije sistematizovano radno mjesto Namještenik-daktilograf, ali jesu

druga slična ili uporediva radna mjesta za koja se zahtijeva IV1 nivo nacionalnog okvira

kvalifikacija, srednje opšte ili stručno obrazovanje, i ne više od tri godine radnog iskustva,

koje uslove ispunjava G. V., i u pogledu kvalifikacije obrazovanja (Diploma o položenom

maturskom ispitu i završenoj četvorogodišnjoj mješovitoj srednjoj školi „B. S.“ u K., područje

rada gimnazija, izdata 03.09.2003. godine u K.) i u pogledu godina radnog iskustva.

Konačno, G. V. je pritužbenim navodima, što je dokazala dostavljanjem potrebne

dokumentacije, svoj nepovoljan položaj obrazložila činjenicom da je majka djeteta sa teškim

invaliditetom, zbog čega je i stavljena na raspolaganje najduže godinu dana za koje vrijeme

joj pripada i naknada zarade, za razliku od ostalih namještenika koji pravo na naknadu

zarade imaju u roku od šest mjeseci od dana stavljanja na raspolaganje.

Uvidom u personalna dosijea lokalnih službenika odnosno namještenika raspoređenih po

novom Pravilniku o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji br. 04-1096 od 05.04.2016.

godine u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, na radnim mjestima koja odgovaraju ili su

uporediva sa vrstom poslova koje je obavljala R. R., G. V. i V. I., utvrđeno je sljedeće:

- M. L. je Rješenjem br. 04-1289 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto Više

referentice-kurirke-dostavljačice u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin,

počev od 25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je Rješenjem br. 04-1114/2 od

30.03.2007. godine primljena u radni odnos u svojstvu namještenika na neodređeno vrijeme

u Sekretarijatu za ekonomiju, finansije i imovinu opštine Kolašin i raspoređena na radno

mjesto Namještenik IV-saradnik za terensku provjeru i naplatu lokalnih javnih prihoda u

Odjeljenju za utvrđivanje, naplatu i kontrolu javnih prihoda, po osnovu javnog oglasa,

objavljenog dana 07.03.2007. godine. Rješenjem br. 07-3213 od 17.06.2008. godine

imenovana je raspoređena na radno mjesto Namještenik IV-saradnik za terensku provjeru i

naplatu lokalnih javnih prihoda u Upravi prihoda počev od 25.06.2008. godine.

Obrazloženjem Rješenja br. 07-3213 od 17.06.2008. godine navodi se da je Odlukom o

organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin donijete 03.03.2008. godine, kao

organ lokalne vlasti, formirana Uprava prihoda u čijoj nadležnosti spadaju poslovi koje je do

dana donošenja Odluke obavljalo Odjeljenje za utvrđivanje, naplatu i kontrolu javnih

prihoda Sekretarijata za ekonomiju, finansije i imovinu, te da se svi zaposleni iz Odjeljenja

raspoređuju u Upravi prihoda i to od 25.06.2008. godine.

36

Kako je Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-

opštinski propisi“, br. 11/11 i 30/11) članom 70 određeno da danom stupanja na snagu ove

Odluke sa radom prestaje Uprava prihoda u kojoj je M. L. bila raspoređena od 2008. godine,

to je upitan je njen sadašnji radno-pravni status definisan Rješenjem br. 04-1289 od

25.04.2016. godine, kojim je raspoređena na radno mjesto Više referentice-kurirke-

dostavljačice u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, ovo iz razloga što u personalnom

dosijeu nije nađeno rješenje kojim se ista, nakon što je Uprava prihoda prestala sa radom,

raspoređuje, a prethodno stavlja na raspolaganje organu nadležnom za upravljanje

kadrovima za potrebe internog tržišta rada i mogućeg daljeg raspoređivanja.

- S. Š. je Rješenjem br. 04-1298 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto Više

referentice-kurirke-dostavljačice u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin,

počev od 25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je Rješenjem br. 04-1132/3 od

30.03.2007. godine primljena u radni odnos u svojstvu namještenika na neodređeno vrijeme

u Sekretarijatu za ekonomiju, finansije i imovinu opštine Kolašin i raspoređena na radno

mjesto Namještenik IV-saradnik za terensku provjeru i naplatu lokalnih javnih prihoda u

Odjeljenju za utvrđivanje, naplatu i kontrolu javnih prihoda, po osnovu javnog oglasa

objavljenog dana 07.03.2007. godine. Rješenjem br. 07-3218 od 17.06.2008. godine

imenovana je raspoređena na radno mjesto Namještenik IV-saradnik za terensku provjeru i

naplatu lokalnih javnih prihoda u Upravi prihoda počev od 25.06.2008. godine.

Obrazloženjem Rješenja br. 07-3218 od 17.06.2008. godine navodi se da je Odlukom o

organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin donijete 03.03.2008. godine, kao

organ lokalne vlasti, formirana Uprava prihoda u čijoj nadležnosti spadaju poslovi koje je do

dana donošenja Odluke obavljalo Odjeljenje za utvrđivanje, naplatu i kontrolu javnih

prihoda Sekretarijata za ekonomiju, finansije i imovinu, te da se svi zaposleni iz Odjeljenja

raspoređuju u Upravi prihoda i to od 25.06.2008. godine.

Kako je Odlukom o organizaciji i načinu rada lokalne uprave opštine Kolašin („Sl.list CG-

opštinski propisi“, br. 11/11 i 30/11) članom 70 određeno da danom stupanja na snagu ove

Odluke sa radom prestaje Uprava prihoda u kojoj je S. Š. bila raspoređena od 2008. godine,

to je upitan je njen sadašnji radno-pravni status definisan Rješenjem br. 04-1298 od

25.04.2016. godine, kojim je raspoređena na radno mjesto Više referentice-kurirke-

dostavljačice u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu, ovo iz razloga što u personalnom

dosijeu nije nađeno rješenje kojim se ista, nakon što je Uprava prihoda prestala sa radom,

raspoređuje, a prethodno stavlja na raspolaganje organu nadležnom za upravljanje

kadrovima za potrebe internog tržišta rada i mogućeg daljeg raspoređivanja.

- B. B. je Rješenjem br. 04-1284 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto Više

referentice-tehničke sekretarke u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin,

počev od 25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je Rješenjem br. 04-1114/4 od

37

30.03.2007. godine primljena u radni odnos u svojstvu namještenika na neodređeno vrijeme

u Sekretarijatu za ekonomiju, finansije i imovinu i raspoređena na radno mjesto Namještenik

V-daktilograf-poslovni sekretar u Odjeljenju za ekonomiju, po osnovu javnog oglasa

objavljenog dana 07.03.2007. godine.

- M. M. je Rješenjem br. 04-1290 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto Više

referentice-upisničarke u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin počev od

25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je Rješenjem 03-1131/4 od 30.03.2007. godine

primljena u radni odnos u svojstvu namještenika na neodređeno vrijeme u Sekretarijatu za

opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove opštine Kolašin i raspoređena na

radno mjesto Namještenik VI-kurir u Odjeljenju za poslove pisarnice i arhive, po osnovu

javnog oglasa objavljenog dana 07.03.2007. godine. U personalnom dosijeu imenovane

nađena je potvrda br. S-1921/10 od 15.06.2010. godine, izdata od strane Uprave za kadrove

Vlade Crne Gore, kojom se konstatuje da je M. M. pohađala seminar „Kancelarijsko

poslovanje“, koja potvrda je izdata i 08.07.2014. godine.

- D. R. je Rješenjem br. 04-1285 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto Više

referentice-arhivarke u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin, počev od

25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je Rješenjem br. 03-3577 od 31.12.2015. godine

raspoređena na radno mjesto Namještenik VI-arhivar za opštinsku arhivu u Odjeljenju za

poslove pisarnice i arhive Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti opštine

Kolašin, počev od 01.01.2016. godine. Obrazloženjem Rješenja br. 03-3577 navodi se da je

imenovana Rješenjem br. 03-1133/3 od 30.03.2007. godine zasnovala radni odnos na

neodređeno vrijeme putem javnog oglasa, u Odjeljenju za upravu Sekretarijata za opštu

upravu, društvene djelatnosti i zajedničke poslove i raspoređena na radno mjesto

Namještenik IV za birački spisak. Nadalje se u obrazloženju navodi da su poslovi biračkog

spiska preuzeti od strane Ministarstva unutrašnjih poslova Crne Gore, ali da nijesu preuzeti i

zaposleni, a kako je radno mjesto Namještenik VI-arhivar za opštinsku arhivu u Odjeljenju za

poslove pisarnice i arhive Sekretarijata za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke

poslove, koje je sistematizovano tada važećim Pravilnikom, bilo upražnjeno po nalogu

Upravne inspekcije zbog prestanka faktičkog rada Zorice Vukićević na tom radnom mjestu,

to se D. R., u skladu sa čl. 103 Zakona o državnim službenicima i namještenicima, rasporedila

na radno mjesto Namještenik VI-arhivar za opštinsku arhivu.

No, iako je D. R. Rješenjem br. 03-3577 od 31.12.2015. godine raspoređena na radno mjesto

Namještenik VI-arhivar za opštinsku arhivu u Sekretarijatu za opštu upravu i društvene

djelatnosti, donošenju ovog rješenja morao je prethoditi postupak utvrđen članom 128

Zakona o državnim službenicima i namještenicima, ovo tim prije što su poslovi biračkog

spiska na kojima je prethodno radila preuzeti od strane Ministarstva unutrašnjih poslova, a

nijesu preuzeti i zaposleni. Članom 128 određeno je da se državni službenik odnosno

namještenik čije se radno mjesto ukida zbog ukidanja državnog organa ili dijela poslova koje

38

ne preuzima drugi državni organ stavlja na raspolaganje organu za upravljanje kadrovima za

potrebe internog tržišta rada i eventualnog daljeg raspoređivanja shodno zakonskim

odredbama.

- O. R. je Rješenjem br. 04-1296 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto

Samostalne referentice za poslove matičara i mjesnih zajednica u Sekretarijatu za finansije i

opštu upravu opštine Kolašin, počev od 25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je

Rješenjem br. 03-799 od 18.04.1997. godine raspoređena na radno mjesto Matičar.

Obrazloženjem Rješenja navodi se da je O. R. prethodno zasnovala radni odnos u

Sekretarijatu za društvene djelatnosti i bila raspoređena na radno mjesto Matičar, a kako je

isto radno mjesto bilo sistematizovano Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji

Sekretarijata lokalne uprave, osnovanog Odlukom o osnivanju organa lokalne uprave (Sl.list

RCG-opštinski propisi br. 28/96), to je imenovana raspoređena na radno mjesto Matičar u

Sekretarijatu lokalne uprave. Konačno, Rješenjem br. 03-628 od 13.02.2007. godine O. R. je

raspoređena na radno mjesto Namještenik IV- Matičar u Odjeljenju za matičnu službu i

mjesne zajednice Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti.

- Ž. A. je Rješenjem br. 04-1304 od 25.04.2016. godine raspoređena na radno mjesto Više

referentice-arhivarke u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin, počev od

25.04.2016. godine. Prethodno, imenovana je Rješenjem br. 03-252 od 15.01.2007. godine

zasnovala radni odnos u Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i zajedničke

poslove, na radnom mjestu Arhivar, po osnovu javnog oglasa objavljenog u dnevnom listu

„Dan“ i „Pobjeda“, dana 03.01.2007. godine. Rješenjem br. 03-639 od 13.02.2007. godine Ž.

A. je raspoređena na radno mjesto Namještenik VI-Arhivar za opštinsku arhivu u Odjeljenju

za poslove pisarnice i arhive u Sekretarijatu za opštu upravu i društvene djelatnosti.

- R. R. je Rješenjem br. 04-1297 od 25.04.2016. godine raspoređen na radno mjesto Višeg

referenta-arhivara u Sekretarijatu za finansije i opštu upravu opštine Kolašin, počev od

25.04.2016. godine. Prethodno, imenovani je Rješenjem br. 03-306 od 31.01.2003. godine

raspoređen na službeničko mjesto Arhivar, u Sekretarijatu za opštu upravu, društvene

djelatnosti i zajedničke poslove. Obrazloženjem Rješenja br. 03-306 navodi se da je R. R.

prethodno zasnovao radni odnos u Sekretarijatu lokalne uprave i bio raspoređen na

službeničkom mjestu Arhivar, a kako je isto radno mjesto bilo sistematizovano Pravilnikom o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji Sekretarijata za opštu upravu, društvene djelatnosti i

zajedničke poslove, osnovanog na sjednici od 20.07.2002. godine, to je imenovani

raspoređen na radno mjesto Arhivar u Sekretarijatu za opštu upravu, društvene djelatnosti i

zajedničke poslove. Konačno, Rješenjem br. 03-669 od 15.02.2008. godine R. R. se utvrđuje

zarada na radnom mjestu Namještenik IV-Arhivar, tada raspoređenom u Odjeljenju za

poslove pisarnice i arhive Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti.

39

Razmatrajući podneske N. J., R. R., V. I. i G. V., a imajući u vidu činjenično stanje utvrđeno u

ispitnom postupku, te način raspoređivanja namještenika po novim aktima o sistematizaciji,

Zaštitnik zaključuje da je raspoređivanje vršeno mimo utemeljenja u Zakonu o državnim

službenicima i namještenicima koji Zakon se primjenjuje na regulisanje radno-pravnog

statusa lokalnih službenika i namještenika. Arbitrerno i proizvoljno odlučivanje visoko-

rukovodnog kadra u organima lokalne uprave opštine Kolašin učinjeno je primarno kroz

nepoštovanje članova Zakona o državnim službenicima i namještenicima kojima se reguliše

način raspoređivanja službenika odnosno namještenika u slučajevima da je u državnom ili

organu lokalne uprave vršena reorganizacija kroz donošenje novih akata o unutrašnjoj

organizaciji i sistematizaciji.

Naime, članom 129 Zakona definiše se blizi način raspoređivanja državnih službenika i

namještenika u slučaju izmjene unutrašnje organizacije državnog organa (reorganizacija),

koja izmjena pretpostavlja donošenje novog ili vršenje izmjena postojećeg akta o

unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji. U tom cilju određeno je da se, u slučaju izmjene

unutrašnje organizacije državnog organa, raspoređivanje državnih službenika odnosno

namještenika vrši na radna mjesta koja odgovaraju njihovom nivou kvalifikacije obrazovanja

i za koja ispunjavaju druge propisane uslove, te da se prilikom raspoređivanja državnih

službenika odnosno namještenika uzimaju u obzir poslovi na kojima su ranije radili, a

prednost imaju državni službenici odnosno namještenici koji imaju bolje ocjene rada u

prethodne tri godine, a koji kriterijumi nijesu uzeti u obzir.

Izrekom rješenja, kojima se R. R., V. I. i G. V. stavljaju na raspolaganje, prvostepeni organ

(nadležni u organima lokalne uprave opštine Kolašin) utvrđuje da u Sekretarijatu za finansije

i opštu upravu, organu u čiji djelokrug su prešli poslovi ukinutih organa i koji istovremeno

predstavlja organ nadležan za upravljanje kadrovima, nema slobodnih radnih mjesta za koje

ispunjavaju uslove, te da se stavljaju na raspolaganje za potrebe internog tržišta rada i

raspoređivanja. U obrazloženjima rješenja nijesu navedeni dovoljno jasni, konzistentni i

mjerljivi razlozi na osnovu kojih je prvostepeni organ donio odluku da imenovane stavi na

raspolaganje, koji razlozi bi, u prvom redu, morali naći svoje opravdano utemeljenje u prirodi

poslova koje su ranije obavljale, kvalitetu obavljenih poslova i zadataka, doprinosu koje su

dale vršeći zadatke radnih mjesta na kojima su bile raspoređene, ali i u ocjenama rada koje

su dobile od neposredno nadređenih u posljednje tri godine, kako je to propisano članom 129

stav 2 Zakona o državnim službenicima i namještenicima.

Na ovom mjestu valja podsjetiti na pravo stranke, kako u upravnom tako i u sudskom

postupku, na obrazloženu odluku, koja odluka treba na konzistentan način da pokaze da se

volja onog ko je odluku i donio poklapa sa voljom izraženom na apstraktan način u zakonu.

Dodatno, obrazloženje omogućava kontrolu logičkog procesa pomoću kojeg je donosilac

došao do odluke i, u krajnjoj liniji, ispitivanje da li su zaključci odluke saobrazni zakonu.

Obrazloženje odluke, kako u sudskom tako i u upravnom postupku, treba da bude tako

40

koncipirano da ne ostavlja prostor za sumnju u ispravnost i zakonitost razloga kojima se

rukovodio onaj ko je donio odluku, što predstvalja garanciju i zaštitu od eventualnih

proizvoljnih ocjena neutemeljenih u faktičkom stanju i okolnostima konkretnog slučaja.

Evropski sud za ljudska prava, pod okriljem člana 6 Evropske konvencije koji član tretira

pravo na pravično suđenje,10 u svojoj bogatoj sudskoj praksi apostrofira da obrazložena

odluka pretpostavlja i uslovljava mogućnost stranaka da prouče razloge sudske odluke i da u

pravnom lijeku iznesu svoje argumente. Zbog toga su, prema stanovištu ESLJP, nacionalni

sudovi u obavezi da dovoljno jasno izlože osnove na kojima zasnivaju svoju odluku i time

omoguće nezadovoljnoj stranci da uspješno ostvari pravo na ulaganje pravnog lijeka.11

Ovakav standard koji doprinosi poštovanju prava na pravično suđenje primjenljiv je i u

sudskom i u upravnom postupku, naročito kada se aktom iz upravnog postupka direktno

regulišu prava i obaveze onog o kom se odlučuje. Prilikom ispitivanja da li obrazloženje

sudske (upravne) odluke zadovoljava standarde prava na pravično suđenje, ESLJP polazi od

okolnosti konkretnog slučaja i prirode određene odluke, čime se apsolutno isključuje

mogućnost neobrazložene odluke, ili odluke lapidarnog karaktera.12

U konkretnom, sekretar Sekretarijata za finansije i opštu upravu, za slučaj R. R., V. I. i G. V.

morao je u obrazloženjima rješenja, kojima je imenovane stavio na raspolaganje, uvažiti

odredbe člana 129 stav 2 Zakona o državnim službenicima i namještenicima, na koji način bi

izreka rješenja bila posljedično povezana sa samim obrazloženjem, što nedvosmisleno

podrazumijeva da pravni stavovi izraženi u odluci moraju naći svoje potpuno i logično

utemeljenje u razlozima obrazložene odluke. Arbitrarno postupanje nadležnog sekretara

naročito zabrinjava ako se ima u vidu upitan radno-pravni status M. L. i S. Š., koje su, i pored

prethodno nedefinisanog radnog statusa nakon što je Uprava prihoda prestala sa radom,

raspoređene na radnom mjestu Više referentice-kurirke-dostavljačice u Sekretarijatu za

finansije i opštu upravu, ali i upitan radno-pravni status D. R. koja je prije raspoređivanja na

radno mjesto Namještenik VI-arhivar za opštinsku arhivu u Sekretarijatu za opštu upravu i

društvene djelatnosti morala biti stavljena na raspolaganje organu za upravljanje kadrovima.

Konačno, N. J., R. R., V. I. i G. V. ukazale su na diskriminatoran tretman pretpostavljenih u

organima lokalne uprave opštine Kolašin učinjen po osnovu njiihove političke pripadnosti,

suprotne sada vladajućoj strukturi u Opštini. Međutim, iako se pitanje političke orijentacije

10 Svako, tokom odlučivanja o njegovim građanskim pravima i obavezama ili o krivičnoj optužbi protiv njega, ima pravo na pravičnu i javnu raspravu u razumnom roku pred nezavisnim i nepristrasnim sudom, obrazovanim na osnovu zakona. Presuda se izriče javno, ali se štampa i javnost mogu isključiti s cijelog ili s dijela suđenja u interesu morala, javnog reda ili nacionalne bezbjednosti u demokratskom društvu, kada to zahtijevaju interesi maloljetnika ili zaštita privatnog života stranaka, ili u mjeri koja je, po mišljenju suda, nužno potrebna u posebnim okolnostima kada bi javnost mogla da naškodi interesima pravde. (član 6 stav 1) 11 ESLJP, Hadjianastassiou protiv Grčke, Presuda od 16. decembra 1992. godine, stav 33. 12 ESLJP, Georgiadis protiv Grčke, od 29. maja 1997. godine, stav 43; Higgins i ostali protiv Francuske, od 19. februara 1998. godine, stav 43.

41

ne vezuje samo za faktičku pripadnost koja se dokazuje članskom kartom ili drugom

ispravom, već i ideološkim, vrednosnim, socio-demografskim i drugim vezama koje u

konačnom determinišu političko opredjeljenje, obavezu da dokaže da ovo lično svojstvo nije

uticalo na odluku o stavljanje na raspolaganje, odnosno ostanak u Službi imao je starješina

organa, na način što bi jasnim, nedvosmislenim i na zakonu zasnovanim razlikama u

tretmanu isključio diskriminaciju po osnovu suprotnog političkog opredjeljenja.

U konkretnom slučaju starješina organa nije dao jasne, nedvosmislene, objektivne i na

zakonu zasnovane razloge davanja prvenstva namještenicama S. Š., M. L. i D. R. koje su bile

u istoj, odnosno uporedivoj situaciji sa namještenicom N. J., dok su R. R., V. I. i G. V. bile u

uporedivoj (istoj ili sličnoj) situaciji sa ostalim službenicama kod kojih nije nađena

nepravilnost prilikom zasnivanja službeničkog odnosa, tj.raspoređivanja na mjestima koja

odgovaraju njihovoj stručnoj spremi i vrsti zanimanja. U prvom slučaju namještenica N. J. je

stavljena na raspolaganje kao posljedica činjenice da ne dolazi iz organa čiji su poslovi

preuzeti od strane organa nadležnog za upravljanje kadrovima (iz Službe Predsjednice

Opštine u Sekretarijat za finansije i opštu upravu). U pravno i činjenično istoj situaciji

službenice S. Š., M. L. i D. R., kojima su radna mjesta ukinuta bile su raspoređene prije nego

što su stavljene na raspolaganje u skladu sa zakonom, a što nije potkrijepljeno jasnim,

nevosmislenim, objektivnim i na zakonu zasnovanim razlozima i što je u konkretnom bila

obaveza da dokaže organ koji čini navodnu diskriminaciju.

4. Rješenja o otkazu ugovora o radu - JU Centar za kulturu Opštine Kolašin

Razmatrajući pritužbe službenika u ovom Centru i dokaze priložene uz iste, Zaštitnik je našao

da su V. R., V. B. i M. M. bili zaposleni u istom, te da im je rješenjem o otkazu ugovora o radu

prestao radni odnos, koja rješenja su obrazložena prestankom potrebe za njihovim radom

zbog ekonomskih i organizacionih promjena kod poslodavca.

Uvidom u Sanacioni plan za prevazilaženje finansijskih teškoća opštine Kolašin sa Planom

smanjenja broja zaposlenih, od septembra 2015. godine, u dijelu kojim se za cilj sanacionog

plana definiše smanjenje rashoda za zarade kroz smanjenje broja zaposlenih, određeno je da

je za radom 26 zaposlenih u JU Centar za kulturu prestala potreba, što je ishodovalo

donošenjem Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta br. 237 od

28.04.2016. godine. Ovim Pravilnikom sistematizovana su sljedeća radnja mjesta (ad

literam): 1. Direktor Ustanove; 2. Kustos/kinja; 3. Bibliotekar/ka; 4. Umjetnički/a

rukovodilac/teljka KUD-a; 5. Asistent/kinja za rad sa mlađim grupama i garderober/ka

kostima; 6. Materijalni knjigovođa-blagajnik; 7. Tehničar rasvjete tona i videa; 8. Rukovalac

sistema za zagrijavanje prostora i domar; 9. Radnik/ca na poslovima čišćenja.

42

Radna mjesta koja su sistematizovana starim Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i

sistematizaciji radnih mjesta br. 367 od 04.10.2007. godine, na kojim mjestima su bili

raspoređeni zaposleni koji su tražili zaštitu u postupku pred Zaštitnikom, nijesu prepoznata

novim Pravilnikom. Naime, broj izvršilaca koji su obavljali poslove i zadatke radnih mjesta

Organizator rada u suvenirnici, na koje mjesto je bio raspoređen V. R., Realizator turističkih

aktivnosti, na koje mjesto je bio raspoređen V. B. i Operater na računaru, na koje mjesto je

bila raspoređena M. M. nije smanjen, već su radna mjesta ukinuta, a uporedive poslove sa

sličnim uslovima za zasnivanje radnog odnosa nije prepoznao novi akt o unutrašnjoj

organizaciji i sistematizaciji.

Pritužbenim zahtjevom podnosioci su zatražili zaštitu od diskriminacije, koje postupanje je

eventualno proizvelo povredu prava na rad, što je prethodno zahtijevalo ispitivanje

ispunjenosti procesnih pretpostavki i odgovor na ključno pitanje da li je povodom iste

činjenično-pravne stvari pokrenut sudski postupak. Kako su svo troje podnosilaca zaštitu

svojih prava zatražili pred Osnovnim sudom u Kolašinu, to je Zaštitnik bio u obavezi da ispita

šta je predmet tužbenih zahtjeva, i shodno tome opredijeli dalji tok postupka pred ovom

Institucijom.

Radni spor tužilje M. M. pokrenut je tužbenim zahtjevom kojim traži poništaj rješenja o

otkazu ugovora o radu od 07.06.2016. godine, i to iz sljedećih razloga predočenih tužbenim

zahtjevom:

- rješenje nema svoju oznaku i ne sadrži obrazloženje ekonomskih i organizacionih

promjena; tuženi nije obavijestio Sindikat, niti tražio mišljenje Sindikata; tuženi nije

obavijestio Zavod za zapošljavanje; Obavještenje koje je tuženi dostavio tužiocu ne sadži:

broj i kategoriju zaposlenih na određeno vrijeme, kriterijume za utvrđivanje zaposlenih za

čijim je radom prestala potreba, broj i kategoriju zaposlenih za čijim je radom prestala

potreba, period u kom će se sprovesti postupak reorganizacije; tuženi nije uzeo u obzir da

tužilja ima posebnu pravnu zaštitu, po odredbi člana 108 stav 2 Zakona o radu, ovo iz

razloga što je tužilja staratelj svog brata koji je lice sa invaliditetom.

Radni spor tužilaca V. R. i V. B. pokrenut je tužbenim zahtjevima kojima traže poništaj

rješenja o otkazu ugovora o radu od 07.06.2016. godine, kojim rješenjima je tužiocima

otkazan Ugovor o radu broj 359 od 28.08.2008. godine odnosno Ugovor o radu broj 110 od

30.08.2000. godine, i to iz sljedećih razloga predočenih tužbenim zahtjevom:

- rješenje nema svoju oznaku i ne sadrži obrazloženje ekonomskih i organizacionih

promjena; tuženi nije obavijestio Sindikat, niti tražio mišljenje Sindikata; tuženi nije

obavijestio Zavod za zapošljavanje; Obavještenje koje je tuženi dostavio tužiocu ne sadži:

broj i kategoriju zaposlenih na određeno vrijeme, kriterijume za utvrđivanje zaposlenih za

43

čijim je radom prestala potreba, broj i kategoriju zaposlenih za čijim je radom prestala

potreba, period u kom će se sprovesti postupak reorganizacije.

Iz prednje iznijetog Zaštitnik zaključuje da podnosioci, M. M., V. R. i V. B. svoje pritužbene

zahtjeve temelje na istim dokazima predloženim u već pokrenutom sudskom postupku,

gdje će se u meritumu ispitivati činjenice i zakonitost rješenja na osnovu kojih im je prestao

radni odnos, što govori da od sudskog presuđenja u konkretnoj stvari zavisi dalje ispitivanje

eventualne diskriminacije. Iako je u postupku pred Zaštitnikom zatraženo utvrđivanje akta

diskriminacije kojim su navodno dovedeni u nepovoljan položaj iz razloga njihove političke

pripadnosti, suprotne sada vladajućoj strukturi u opštini Kolašin, nejednako postupanje

zasnovano na nekom ličnom svojstvu navodne žrtve mora se dovesti u vezu sa povredom

nekog/ih drugog/ih prava garantovanog/ih domaćim zakonodavstvom, kakvo je pravo na

rad i prava koja proističu iz radnog odnosa. Standard utemeljen Protokolom 12 uz Evropsku

konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda jasno ukazuje da se diskriminacija

kao pravno nedozvoljeno činjenje odnosno propuštanje činjenja može kvalifikovati kao

takvo isključivo ako za konsekvencu ima povredu nekog drugog prava predviđenog

zakonom, što bi u konkretnom predstavljalo povredu prava na rad učinjenu kršenjem

zakonom utvrđenih kriterijuma shodno kojima se vrši proces reorganizacije i smanjenja

broja radnih mjesta za čijim poslovima je prestala potreba.13

I na ovom mjestu Zaštitnik ponavlja prethodno iznijet da nema nadležnost da se ne može

miješati u ocjenu činjenica na osnovu kojih nadležni sud rješava spornu stvar u postupku

koji je u toku, što u krajnjem znači da ne može dovoditi u pitanje ni nalaze i/ili zaključke

sudskih instanci u vezi sa utvrđivanjem činjenica i okolnosti datog slučaja.

Na osnovu naprijed iznijetog, a imajući u vidu zakonom ustanovljena pravila konkurencije

postupaka, te procesnu poziciju Zaštitnika u slučajevima da je povodom istog događaja,

odnosno činjenica pokrenut sudski postupak, to je u konkretnom rezultiralo odlukom o

obustavi postupka pred ovom Institucijom, shodno članu 39 Zakona o Zaštitniku.

III RELEVANTNO PRAVO

Ustav Crne Gore („Službeni list CG“, br. 1/2007, 38/2013)

Zabranjena je svaka neposredna ili posredna diskriminacija, po bilo kom osnovu. (član 8)

Međunarodni pakt o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima

13 Protokol 12 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda članom 1 stav 1 propisuje: „Svako pravo koje zakon predviđa ostvarivaće se bez diskriminacije po bilo kom osnovu kao npr. polu, rasi, boji kože, jeziku, vjeroispovijesti, političkom i drugom uvjerenju, nacionalnom ili društvenom porijeklu, povezanosti s nacionalnom manjinom, imovini, rođenju ili drugom statusu“.

44

Države članice ovog pakta obavezuju se da garantiraju da će sva prava koja su u njemu

formulisana biti ostvarivana bez ikakve diskriminacije zasnovane na rasi, boji, polu, jeziku,

političkom ili nekom drugom mišljenju, nacionalnom ili socijalnom porijeklu, imovinskom

stanju, rođenju ili nekoj drugoj okolnosti. (član 2 stav 2)

Konvencija MOR-a br. 111 o zabrani diskriminacije u oblasti zapošljavanja i zanimanja

(1958)

1. U smislu ove konvencije, izraz „diskriminacija“ odnosi se na:

a) svako pravljenje razlike, isključivanje ili davanje prioriteta zasnovanog na rasi, boji, polu,

vjeri, političkom mišljenju, nacionalnom ili socijalnom porijeklu, koji imaju za posljedicu

narušavanje ili ukidanje jednakih mogućnosti ili jednakog postupanja pri zapošljavanju ili

izboru zanimanja;

b) svako drugo pravljenje razlike, isključivanje ili davanje prioriteta, koji imaju za posljedicu

narušavanje ili ukidanje jednakih mogućnosti ili jednakog postupanja pri zapošljavanju ili

izboru zanimanja, na način koji može utvrditi država članica nakon konsultovanja sa

reprezentativnim organizacijama poslodavaca i radnika, ako one postoje, kao i sa drugim

odgovarajućim organima.

2. Pravljenje razlika, isključivanje ili davanje prioriteta u pogledu posla koji se zasnivaju na

potrebnim kvalifikacijama za to zaposlenje ne trebaju se smatrati diskriminatorskim.

3. U smislu ove konvencije izrazi „zapošljavanje“ i „zanimanje“ znače mogućnost stručnog

osposobljavanja, mogućnost zapošljavanja i izbora različitih zanimanja, kao i trajanje i uslove

zaposlenja. (član 1)

Posebne mjere zaštite ili pomoći, predviđene u drugim konvencijama ili preporukama koje je

usvojila Međunarodna organizacija rada, ne trebaju se smatrati diskriminatorskim.

Svaka država članica može, poslije konsultovanja sa reprezentativnim organizacijama

poslodavaca i radnika, ako one postoje, definisati da se ne trebaju smatrati

diskriminatorskim sve ostale posebne mjere predviđene za pojedinačne zahtjeve lica za koje

se smatra da im je zbog pola, životnog doba, invalidnosti, porodičnih obaveza ili socijalnog i

kulturološkog nivoa potrebna posebna zaštita ili pomoć. (član 5)

Konvencija Međunarodne organizacije rada (MOR) br. 135 o zaštiti i olakšicama koje se

pružaju predstavnicima radnika

Član 1

Predstavnici radnika u preduzeću uživaju efikasnu zaštitu od svakog postupka koji je štetan

po njih, uključujući i otpuštanje, zbog njihovog statusa ili aktivnosti kao predstavnika radnika

ili članstva sindikata ili učešća u sindikalnim aktivnostima, ako postupaju u skladu sa važećim

zakonima ili kolektivnim sporazumima ili drugim zajednički dogovorenim aranžmanima.

45

Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u čl. 14 propisuje:

Uživanje prava i sloboda predviđenih ovom konvencijom osigurava se bez diskriminacije po

bilo kojoj osnovi, kao što su spol, rasa, boja kože, jezik, vjeroispovijest, političko ili drugo

mišljenje, nacionalno ili socijalno porijeklo, veza sa nekom nacionalnom manjinom, imovno

stanje, rođenje ili drugi status.

Protokol 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u čl.1

propisuje opštu zabranu diskriminacije:

1. Svako pravo koje zakon predviđa ostvarivaće se bez diskriminacije po bilo kom osnovu

kao što je pol, rasa, boja kože, jezik, vjeroispovijest, političko ili drugo mišljenje, nacionalno

ili socijalno porijeklo, veza sa nekom nacionalnom manjinom, imovinsko stanje, rođenje ili

drugi status.

2. Javne vlasti neće ni prema kome vršiti diskriminaciju po osnovima kao što su oni

pomenuti u stavu 1.

Direktiva 2000/78 / EC od 27. novembra 2000. godine o uspostavljanju opšteg okvira za

jednak tretman pri zapošljavanju i radu

Direktiva 2000/78/EC ima za cilj uspostavljanje opšteg okvira za suzbijanje diskriminacije po

osnovu vjere ili uvjerenja, invaliditeta, godina ili seksualne orijentacije lica koja traže

zaposlenje kao i zaposlenih, kako bi se u državama članicama uspješno ostvarilo načelo

jednakog postupanja. (član 1)

Neposredna diskriminacija jeste svako postupanje uzrokovano nekim od osnova iz člana 1

ove Direktive kojim se jedno lice stavlja u nepovoljniji položaj u odnosu na druga lica koja se

nalaze u istoj ili sličnoj situaciji. (član 2(a))

Zakon o zabrani diskriminacije („Službeni list CG“, br.46/2010, 18/2014)

Diskriminacija je svako neopravdano, pravno ili faktičko, neposredno ili posredno pravljenje

razlike ili nejednako postupanje, odnosno propuštanje postupanja prema jednom licu,

odnosno grupi lica u odnosu na druga lica, kao i isključivanje, ograničavanje ili davanje

prvenstva nekom licu u odnosu na druga lica, koje se zasniva na rasi, boji kože, nacionalnoj

pripadnosti, društvenom ili etničkom porijeklu, vezi sa nekim manjinskim narodom ili

manjinskom nacionalnom zajednicom, jeziku, vjeri ili uvjerenju, političkom ili drugom

mišljenju, polu, rodnom identitetu, seksualnoj orijentaciji, zdravstvenom stanju,

invaliditetu, starosnoj dobi, imovnom stanju, bračnom ili porodičnom stanju, pripadnosti

46

grupi ili pretpostavci o pripadnosti grupi, političkoj partiji ili drugoj organizaciji, kao i drugim

ličnim svojstvima. (član 2 stav 2)

Zaštitnik/ca ljudskih prava i sloboda Crne Gore (u daljem tekstu: Zaštitnik/ca) nadležan/na je

da:

1) postupa po pritužbama zbog diskriminatorskog postupanja organa, privrednog društva,

drugog pravnog lica, preduzetnika i fizičkog lica, i preduzima mjere i radnje za otklanjanje

diskriminacije i zaštitu prava diskriminisanog lica, ako nije pokrenut sudski postupak. (član

21 stav tačka 1)

Svako ko smatra da je povrijeđen diskriminatorskim postupanjem organa, privrednog

društva, drugog pravnog lica, preduzetnika i fizičkog lica ima pravo na zaštitu pred sudom, u

skladu sa zakonom. (član 24 stav 1)

Podnosilac/teljka tužbe iz čl. 24 i 30 ovog zakona koji/a je podnio/la i pritužbu Zaštitniku/ci

dužan/na je da pisanim putem obavijesti Zaštitnika/cu o pokretanju sudskog postupka. (član

31)

Zakon o državnim službenicima i namještenicima ("Službeni list Crne Gore", br. 039/11,

050/11 066/12, 034/14, 053/14, 016/16)

Državni službenik, odnosno namještenik disciplinski je odgovoran za povrede službene

dužnosti iz radnog odnosa, koje mogu biti lakše ili teže.

Pitanja disciplinske odgovornosti i disciplinskog postupka za pojedine državne

službenike, odnosno namještenike mogu se zakonom urediti na drukčiji način.

Odgovornost za krivično djelo ili prekršaj ne isključuje disciplinsku odgovornost. (član 81)

Lakše povrede službene dužnosti su: 1) nepoštovanje radnog vremena; 2) neuredno čuvanje

službenih spisa ili podataka; 3) neopravdano izostajanje sa posla do tri radna dana; 4)

nenošenje službenog odijela, odnosno oznake sa ličnim imenom; 5) nepravilno korišćenje

oznake sa ličnim imenom; 6) neobavještavanje neposrednog rukovodioca o propustima u

vezi sa zaštitom na radu; 7) neobavještavanje neposrednog rukovodioca o spriječenosti

dolaska na rad u roku od 24 časa, bez opravdanih razloga; 8) povreda pravila i standarda koji

su Etičkim kodeksom državnih službenika i namještenika propisani kao lakše povrede

službene dužnosti; 9) druge povrede utvrđene zakonom kao lakše povrede službene

dužnosti. (član 82)

Teže povrede službene dužnosti su: 1) neizvršavanje ili nesavjesno, neblagovremeno ili

nemarno vršenje službenih obaveza; 2) odbijanje izvršavanja naloga ili radnog zadatka; 3)

47

nepravilno korišćenje i raspolaganje povjerenim sredstvima; 4) zloupotreba položaja ili

prekoračenje ovlašćenja u službi; 5) svako propuštanje ili radnja koja onemogućava

građanina ili pravno lice u ostvarivanju prava koja im po zakonu pripadaju; 6) neopravdano

izostajanje sa posla tri radna dana uzastopno; 7) odavanje tajnih podataka; 8) izražavanje

političkih uvjerenja u vršenju poslova; 9) nasilničko, nedolično ili uvredljivo ponašanje prema

starješini državnog organa, državnim službenicima, namještenicima i strankama ili

iskazivanje bilo kakvog oblika netrpeljivosti; 10) dolazak na posao u napitom stanju, opijanje

u toku rada ili korišćenje opojnih droga; 11) davanje netačnih podataka koji su od uticaja za

donošenje odluke; 12) ponavljanje lakših povreda službene dužnosti; 13) povreda radnih

obaveza usljed kojih su nastupile teže posljedice za stranke ili državni organ; 14) kršenje

obaveze izbjegavanja sukoba interesa ili prijavljivanja mogućeg sukoba interesa; 15) kršenje

obaveze predavanja državnom organu poklona dobijenog od trećih lica u slučaju iz člana 73

stav 2 ovog zakona ili prijavljivanja prigodnih poklona manje vrijednosti; 16) ograničavanje ili

uskraćivanje prava državnom službeniku, odnosno namješteniku koji podnese prijavu za

krivično djelo protiv službene dužnosti ili krivično djelo ili radnju sa obilježijima korupcije;

17) neopravdano odsustvo sa stručnog osposobljavanja i usavršavanja na koje je državni

službenik, odnosno namještenik upućen; 18) nepodnošenje predloga za pokretanje

disciplinskog postupka u slučaju iz člana 85 stav 2 ovog zakona; 19) druge povrede utvrđene

zakonom kao teže povrede službene dužnosti. (član 83)

Disciplinske mjere za lakše povrede službene dužnosti su: 1) pisana opomena; 2) novčana

kazna koja se izriče za jedan mjesec, u iznosu do 20% zarade isplaćene za mjesec u kojem je

učinjena lakša povreda službene dužnosti.

Disciplinske mjere za teže povrede službene dužnosti su: 1) novčana kazna u trajanju od dva

do šest mjeseci u iznosu od 20% do 40% zarade isplaćene za mjesec u kojem je počinjena

teža povreda službene dužnosti, 2) prestanak radnog odnosa. (član 84)

U slučaju ukidanja državnog organa ili dijela poslova, državni organ u čiji djelokrug prelaze

poslovi preuzima državne službenike, odnosno namještenike koji su radili na tim poslovima.

Državni službenik, odnosno namještenik iz stava 1 ovog člana ima status zaposlenog u

organu u čiji djelokrug prelaze poslovi i ostvaruje prava i obaveze u tom organu do

raspoređivanja u skladu sa aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji.

Državni službenik, odnosno namještenik koji ne bude raspoređen u smislu stava 2 ovog

člana, zato što nema slobodnih radnih mjesta za koje ispunjava uslove stavlja se na

raspolaganje organu za upravljanje kadrovima za potrebe internog tržišta rada i

raspoređivanja.

48

Prava i obaveze državnog službenika, odnosno namještenika na raspolaganju rješenjem

utvrđuje organ za upravljanje kadrovima, na osnovu odluke starješine državnog organa koji

je preuzeo poslove u skladu sa stavom 1 ovog člana, osim za lica koja vrše poslove visokog

rukovodnog kadra, za koja rješenje donosi organ koji ih je imenovao, odnosno postavio.

(član 127)

Državni službenik, odnosno namještenik čije se radno mjesto ukida zbog ukidanja državnog

organa ili dijela poslova koje ne preuzima drugi državni organ stavlja se na raspolaganje

organu za upravljanje kadrovima za potrebe internog tržišta rada.

Prava i obaveze državnog službenika, odnosno namještenika na raspolaganju iz stava 1 ovog

člana rješenjem utvrđuje organ za upravljanje kadrovima po službenoj dužnosti, osim za lica

koja vrše poslove visokog rukovodnog kadra, za koja rješenje donosi organ koji ih je

imenovao, odnosno postavio. (član 128)

Kad se zbog izmjene unutrašnje organizacije državnog organa donosi novi ili vrši izmjena

postojećeg akta o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji raspoređivanje državnih

službenika, odnosno namještenika vrši se na radna mjesta koja odgovaraju njihovom nivou

kvalifikacije obrazovanja i za koja ispunjavaju druge propisane uslove.

Prilikom raspoređivanja državnih službenika, odnosno namještenika iz stava 1 ovog člana

uzimaju se u obzir poslovi na kojima su ranije radili, a prednost imaju državni službenici,

odnosno namještenici koji imaju bolje ocjene rada u poslednje tri godine.

U slučaju da nema radnog mjesta u smislu stava 1 ovog člana na koje se državni službenik,

odnosno namještenik može rasporediti, stavlja se na raspolaganje organu za upravljanje

kadrovima za potrebe internog tržišta rada i utvrđivanja mogućnosti njegovog

odgovarajućeg raspoređivanja.

Prava i obaveze državnog službenika, odnosno namještenika na raspolaganju rješenjem

utvrđuje organ za upravljanje kadrovima, na osnovu odluke starješine državnog organa u

kome su izvršene izmjene akta o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji, osim za lica koja

vrše poslove visokog rukovodnog kadra, za koja rješenje donosi organ koji ih je imenovao,

odnosno postavio. (član 129)

Ako se radno mjesto ne popuni internim oglasom unutar državnog organa, prije raspisivanja

internog oglasa između državnih organa, starješina državnog organa je dužan da kod organa

za upravljanje kadrovima provjeri ima li na raspolaganju državnih službenika, odnosno

namještenika koji ispunjavaju uslove za raspoređivanje na radno mjesto koje treba popuniti.

49

Ukoliko se utvrdi da ima državnih službenika, odnosno namještenika koji ispunjavaju uslove

radnog mjesta koje treba popuniti, organ za upravljanje kadrovima dužan je da ih pozove na

provjeru sposobnosti prilikom objavljivanja internog oglasa između državnih organa.

Državnom službeniku, odnosno namješteniku koji odbije da učestvuje u postupku iz stava 2

ovog člana, odnosno odbije da stupi na rad na radno mjesto na koje bude izabran prestaje

status lica na raspolaganju. (član 131)

Zakon o radu (“Službeni list Crne Gore”, br. 49/2008, 26/2009, 59/2011, 66/2012)

Zabranjena je neposredna i posredna diskriminacija lica koja traže zaposlenje, kao i

zaposlenih, s obzirom na pol, rođenje, jezik, rasu, vjeru, boju kože, starost, trudnoću,

zdravstveno stanje, odnosno invalidnost, nacionalnost, bračni status, porodične obaveze,

seksualno opredjeljenje, političko ili drugo uvjerenje, socijalno porijeklo, imovno stanje,

članstvo u političkim i sindikalnim organizacijama ili neko drugo lično svojstvo. (član 5)

U slučajevima diskriminacije, u smislu odredaba čl. od 5 do 8a ovog zakona, lice koje traži

zaposlenje, kao i zaposleni, može pokrenuti postupak pred nadležnim sudom, u skladu sa

zakonom. (član 10)

Zakon o zaštiti i spašavanju ("Službeni list Crne Gore", br. 013/07, 005/08, 086/09, 032/11,

054/16)

Službom zaštite rukovodi komandir službe.

Komandir službe, pored opštih uslova za zasnivanje radnog odnosa lokalnih službenika I

namještenika, mora da ispunjava i posebne uslove, i to da:

- ima VII1 nivo okvira kvalifikacija;

- ima položen stručni ispit za rad u državnim organima;

- ima položen drugi stručni ispit za rad u državnim organima u oblasti zaštite i spašavanja;

- ima najmanje pet godina radnog iskustva na poslovima zaštite i spašavanja;

- ispunjava uslov u pogledu psihofizičke sposobnosti.

Komandir službe zaštite ima zamjenika koji mora da ispunjava posebne uslove propisane za

komandira službe zaštite. (član 46)

Vatrogasac - spasilac, pored opštih uslova za zasnivanje radnog odnosa lokalnih službenika i

namještenika, mora da ispunjava i posebne uslove, i to da:

- ima najmanje III nivo okvira kvalifikacija;

- ima položen stručni ispit za rad u državnim organima;

- ima položen drugi stručni ispit za rad u državnim organima u oblasti zaštite i spašavanja;

- nije stariji od 25 godina života prilikom prvog zasnivanja radnog odnosa u službi zaštite;

- ispunjava uslov u pogledu psihofizičke sposobnosti.

50

Ispunjenost uslova u pogledu psihofizičkih sposobnosti iz člana 46 stav 2 alineja 5 ovog

zakona i stava 1 alineja 5 ovog člana, dokazuje se uvjerenjem koje izdaje nadležna

zdravstvena ustanova, u skladu sa propisima kojima se uređuje zdravstvena zaštita. (član

46a)

Provjera psihofizičkih sposobnosti komandira i zamjenika komandira službe zaštite i

vatrogasaca-spasilaca vrši se periodično, u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita na

radu i zdravstvena zaštita. (član 46b)

Služba zaštite je dužna da vatrogasca - spasioca, za koga je prilikom provjere psihofizičkih

sposobnosti iz člana 46b ovog zakona utvrđeno da nije sposoban za dalje obavljanje poslova,

rasporedi na drugo radno mjesto koje odgovara nivou kvalifikacije obrazovanja i preostaloj

zdravstvenoj sposobnosti.

Ukoliko nema drugog radnog mjesta, u smislu stava 1 ovog člana, vatrogasac-spasilac

nastavlja da ostvaruje prava u skladu sa zakonom kojim se uređuju prava, obaveze i

odgovornosti lokalnih službenika i namještenika. (član 46c)

Zakon o inspekcijskom nadzoru ("Službeni list Republike Crne Gore", br. 039/03, Službeni

list Crne Gore", br. 076/09, 057/11, 018/14, 011/15)

Ako inspektor u postupku inspekcijskog pregleda utvrdi nepravilnosti, ukazaće subjektu

nadzora na učinjene nepravilnosti i odrediće primjeren rok da ih otkloni.

Na način iz stava 1 ovog člana inspektor će postupiti ako se subjekat nadzora sa tim saglasi,

odnosno izjavi da ne zahtijeva donošenje rješenja.

Nepravilnosti, radnje i mjere, saglasnost, odnosno izjava subjekta nadzora i rok za

otklanjanje nepravilnosti konstatuju se u zapisniku.

O preduzetim radnjama i mjerama subjekat nadzora obavezan je da pisano obavijesti

inspektora u roku od sedam dana od dana isteka roka određenog za otklanjanje

nepravilnosti.

Ako subjekat nadzora u ostavljenom roku u potpunosti otkloni nepravilnosti na koje mu je

inspektor ukazao, inspektor će zaključkom obustaviti postupak. Ako nepravilnosti nijesu

otklonjene, inspektor će rješenjem narediti njihovo otklanjanje. (član 36)

Zakon o zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore ("Službeni list CG", br. 42/2011 i

32/2014)

Zaštitnik/ca je institucionalni mehanizam za zaštitu od diskriminacije.

Zaštitnik/ca, uz saglasnost diskriminisanog lica, postupa i preduzima mjere za zaštitu od

diskriminacije, u skladu sa ovim zakonom i posebnim zakonom kojim je uređena zabrana

diskriminacije. (član 27)

51

IV ZAKLJUČNA OCJENA

Nakon sagledavanja svih relevantnih činjenica i dokaza koji su bili dostupni instituciji

Zaštitnika, a po obavljenom pregledu dokumentacije na licu mjesta kod organa lokalne

uprave opštine Kolašin izvedeni su sljedeći zaključci:

Nejednakost u situaciji faktičkog rada

U odnosu na zaposlene koji su dobili obavještenja o prestanku službe zato što su

zasnovali radni odnos bez prethodno sprovedenog postupka javnog oglašavanja

Zaštitnik je utvrdio da je jedan broj službenika bio privilegovan bez utemeljenja u

važećim propisima i u odnosu na druge službenike kojima je po dobijanju

obavještenja prestao radni odnos. Tako je B. B. dva puta zasnovao radni odnos bez

javnog oglašavanja koji mu je prestajao obavještenjima, nakon čega je tek treći put

zasnovao radni odnos po osnovu javnog oglasa.

Za M. V. nijesu nađeni dokazi da je zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme u

organu lokalne uprave po osnovu prethodno sprovedenog postupka popune

radnog mjesta putem javnog oglasa, a još uvijek je na radu u Službi zaštite i

spašavanja.

M. D. je zasnovao radni odnos bez javnog oglašavanja i danas je na radu u

Sekretarijatu za uređenje prostora, životnu sredinu i stambeno-komunalne poslove

opštine Kolašin.

Iz navedenog proizilazi da aktivno legitimisani podnosioci pritužbe nijesu imali isti tretman

kada je u pitanju prestanak službe zbog faktičkog rada, odnosno da su bili drugačije

tretirani, a da pri tome ne postoje objektivni pokazatelji i kriterijumi koji nedvosmisleno

isključuju nejednak položaj kao posljedicu diskriminacije prema političkoj afilijaciji, a što je

bila dužna da dokaže opština Kolašin i njeni organi na koje je prebačen teret dokazivanja.

Ovako proizilazi da su pojedini službenici bez opravdanja dovedeni u podređeni položaj i

nijesu imali privilegiju da im se omogući vraćanje na rad kroz proceduru bez javnog

oglašavanja ili ostanak na poslu, a da procedura nije ni sprovedena.

Nejednakost u situaciji stavljanja na raspolaganje radi eventualnog raspoređivanja

U postupku utvrđivanja činjenica kod službenika i namještenika u Službi zaštite nađeno je

da su pojedini namještenici neopravdano stavljeni na raspolaganje na osnovu činjenice da

nijesu primijenjeni objektivni kriterijumi izbora zasnovani na zakonu, te da nijesu pruženi

razumni i objektivni dokazi takvom utemeljenju.

52

Tako su službenici D. M. i M. V. stavljeni u nepovoljniji položaj po osnovu

subjektivno iskazane procjene zasluga na radu, a ne ocjenjivanja u posljednje tri

godine koje predviđa zakon. Takođe, njihova disciplinska odgovornost nije

potkrijepljena odgovarajućim postupcima za njeno utvrđivanje, niti pak sankcijama

koje stoje na raspolaganju starješini organa.

Kod službenika M. S. koji je stavljen na raspolaganje uz opravdanje njegovim

zdravstvenim stanjem (slabovidost i ozbiljni srčani problemi), starješina je ocijenio

da imenovani nije u mogućnosti da obavlja poslove radnog mjesta Vatrogasac-

spasilac, a da pri tome nije uzeo u obzir niti zatražio odgovarajuću proceduru koja

se zasniva na utvrđivanju psihofiziče sposobnosti za obavljanje službe, koju mora

utvrđivati nadležni organ i referentna zdravstvena ustanova.

M. M. je nejednako tretiran jer nijesu pravilno utvrđene na zakonu dozvoljene

pretpostavke o njegovom penzionisanju, shodno godinama života i ostvarenom

stažu penzijskog osiguranja, čime je bez opravdanja stavljen u podređen položaj u

odnosu na druge izabrane da ostanu u službi.

Konačno, izjavom starješine da je prednost data R. B. zato što je “lako dostupan i

van redovnog rasporeda za sve potrebe službe”, učinjena je diskriminacija po

osnovu mjesta stanovanja. Naime, obzirom da zakon, a ni drugi akti ne poznaju

davanje prioriteta prema mjestu prebivališta, odnosno boravišta, to je u ovom

slučaju i u samom izjašnjenju sadržan diskriminatorni stav kroz davanje prednosti

bez utemeljenja u bilo kojem stvarnom i odlučujućem zahtjevu radnog mjesta.

Nejednakost u odnosu na organ iz kojeg dolazi službenik/ca ili namještenik/ca koji se

stavlja na raspolaganje

Namještenice G. V. i R. R. čiji su organi (Sekretarijat za opštu upravu, društvene

djelatnosti i zajedničke poslove i Direkcija za imovinu) pripojeni Sekretarijatu za

finansije i opštu upravu, čime su stekle status službenica novoformiranog organa,

dovedene su u nejednak položaj u odnosu na namještenice B. B., M. M., O. R., Ž. A.

i R. R., koji su bili radno angažovani u organima koji su pripojeni istom Sekretarijatu

(za finansije i opštu upravu). To je učinjeno bez iskazivanja razloga sadržanih u

objektivnim, mjerljivim, nedvosmislenim i na zakonu utemeljenim kriterijumima

(ocjenjivanje i poslovi na kojima su prethodno bili raspoređeni). Na taj način organi

lokalne uprave u Kolašinu nijesu dali valjane razloge nejednakog postupanja,

odnosno nijesu dokazali da imenovane nijesu stavljene u podređen položaj zbog

njihove političke orijentacije.

Namještenica N. J. je stavljena u nejednak položaj u odnosu na namještenice M. L. i

S. Š., koje su i pored prethodno nedefinisanog radnog statusa nakon što je Uprava

prihoda prestala sa radom, a nije pripojena Sekretarijatu za finansije i opštu

upravu, raspoređene na radna mjesta u ovom organu. Takođe, namještenica D. R.

raspoređena je u isti organ, iako prethodno nije stavljena na raspolaganje organu

53

za upravljanje kadrovima, iako su poslovi biračkog spiska preuzeti od strane

Ministarstva unutrašnjih poslova Crne Gore, ali ne i zaposleni. U takvoj situaciji

namještenica N. J. je stavljena u podređen/nejednak položaj bez opravdanja

utemljenog na stvarnim potrebama radnog mjesta, u odnosu na imenovane

koleginice koje su bile u istoj pravnoj i faktičkoj situaciji kao i ona. I u ovom slučaju

to je učinjeno bez iskazivanja razloga sadržanih u objektivnim, mjerljivim,

nedvosmislenim i na zakonu utemeljenim kriterijumima (ocjenjivanje i poslovi na

kojima je prethodno bila raspoređena), čime su organi lokalne uprave u Kolašinu

propustili da daju valjane razloge nejednakog postupanja, odnosno nijesu dokazali

da imenovana namještenica nije stavljena u podređen položaj zbog njene političke

orijentacije.

Sljedstveno naprijed iznijetom i zaključcima do kojih je došao kroz ispitni postupak

Zaštitnik

P R E P O R U Č U J E

Nadležnim organima lokalne uprave u opštini Kolašin

da otklone posljedice diskriminacije učinjene po osnovu pretpostavljene

disciplinske odgovornosti, zdravstvenog stanja i godina starosti (staža osiguranja)

namještenika Službe zaštite i spašavanja D. M., M. V., M. S. i M. M.;

da u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima vrše

raspoređivanje službenika, odnosno namještenika, na način što će u

obrazloženjima rješenja precizirati opredjeljujuće kriterijume i mjerila shodno

kojima će vršiti izbor u analognim situacijama, kako bi se izbjegle situacije u koje su

stavljene namještenice R. R., G. V. i N. J. putem diskriminatornog ponašanja

zasnovanog na političkom opredjeljenju koje nije opovrgnuto u testu dokazivanja

diskriminacije.14

Direkciji za inspekcijski nadzor Ministarstva unutrašnjih poslova

da shodno zakonskim ovlašćenjima izvrši kontrolni inspekcijski nadzor radi

utvrđivanja izvršenja mjera koje su subjektu nadzora (odgovornim u organima

lokalne uprave opštine Kolašin) naređene rješenjima i utvrđivanja načina

zasnivanja radnog odnosa odnosno imenovanja, i to u sljedećim subjektima

nadzora u skladu sa nalazima ove Institucije:

Službi zaštite opštine Kolašin

14 Namještenica V. I. je pokrenula sudski spor, zbog čega nije moguće dati preporuku.

54

Sekretarijatu za uređenje prostora, životnu sredinu i stambeno-

komunalne poslove opštine Kolašin

Službi komunalne policije opštine Kolašin

Službi predsjednice opštine Kolašin

Sekretarijatu za finansije i opštu upravu

Shodno članu 42 Zakona o Zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore označeni organi

dužni su Zaštitniku dostaviti izvještaj o preduzetim mjerama i radnjama za izvršenje ove

preporuke u roku od 30 dana od dana njenog prijema.

ZAMJENIK ZAŠTITNIKA

LJUDSKIH PRAVA I SLOBODA CRNE GORE

mr Siniša Bjeković