BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİmebig.marmara.edu.tr/Presentations/Hamitler.pdf · 2013-11-19 · Arıtma Tesisinin Performansı Ocak 2007-Nisan 2009

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU

ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ

Korkut Kaşıkçı1, Barış Çallı2

1 Sistem Yapı İnşaat ve Ticaret A.Ş. 34805 Kavacık, İstanbul 2 Marmara Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 34722 Göztepe, İstanbul

İÇERİK

• Giriş

• Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi1. Giriş Yapısı

2. Giriş Pompa İstasyonu

3. Aerobik Lagünler

4. Fakültatif Lagünler

5. Ardışık Kesikli Reaktörler

6. Çamur Susuzlaştırma Ekipmanları

• Sızıntı Suyu Karakterizasyonu

• Arıtma Tesisinin Performansı

GİRİŞ

• Bursa’da evsel katı atıklar Mayıs 1996’dan

itibaren şehrin kuzeybatısında 77 hektar alan

üzerine toplam 20 milyon ton nihai depolama

kapasitesiyle kurulan Hamitler Katı Atık

Depolama Sahası’nda depolanmaktadır.

• Bursa Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi 2004

yılında EMIT-Sistem Yapı-OTV Konsorsiyumu

tarafından Hamitler Katı Atık Depolama

Sahası’nda oluşan sızıntı suyunun arıtımı

amacıyla inşa edilmiştir.

Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi

• Kapasite 500 m3/gün (2020)

• Kirlilik yükleri;

• Arıtılan suyun aylık KOİ değer ortalaması 3000 mg/lt, en

yüksek ardışık 3 günlük çıkış suyu ortalamasının da

3200 mg/lt ‘yi geçmemesi hedeflenmektedir.

• Arıtılan sızıntı suyu kanalizasyona deşarj edilerek Bursa-

Batı Atıksu Arıtma Tesisi’ ne iletilmektedir

KOİ: 30.000 mg/l, 15.000 kg/gün

BOİ5: 15.000 mg/l, 7.500 kg/gün

AKM: 1.500 mg/l, 750 kg/gün


1-Giriş Yapısı





6. Çamur Susuzlaştırma Üniteleri

7. Trafo Binası

POMPA İSTASYONU

AEROBİK LAGÜN 1

FAKÜLTATİF

LAGÜN 1

AKR 1

ÇAMUR

DEPOLAMA TANKI

Fazla çamur AKR 2

ÇAMUR

SUSUZLAŞTIRMA

AEROBİK

LAGÜN 2

FAKÜLTATİF

LAGÜN 2

ÇIKIŞ YAPISI

Çamur geri devri


1. Giriş Yapısı

• Sızıntı suyu hattı içerisinde zamanla taşlaşma ve benzeri sorunlar yaşanmaktadır.

• Ham sızıntı suyu 2 adet DN300 PVC boru vasıtasıyla toplanır (Hatlardan biri yedektir).

1. Giriş Yapısı

• Bu yüzden sızıntı suyu toplama hattı belirli periyotlarda (6 ayda bir defa), giriş yapısında bulunan resirkülasyon pompası kullanılarak, asit ile temizlenir. Bu esnada yedek hat kullanılmaktadır.

• Yıkama işlemi bittikten sonra hat içindeki su, nötralizasyon tankına alınıp burada nötralize edildikten sonra, giriş pompa istasyonuna verilmektedir.


Sızıntı suyu pompa haznesinden Aerobik Lagünler’e pompalanmaktadır.


• Tesiste mevcut 2 adet aerobik

lagün, organik maddelerin

stabilizasyonunun (BOİ giderimi)

ilk aşamasını oluşturmaktadır.

• Aerobik lagünlerde tam karışım ve biyolojik faaliyet için gerekli oksijen miktarının temini her iki lagünde bulunan 3’er adet 37 kW gücünde dubalı aeratörlerle sağlanmaktadır.


•Fakültatif sistem, üst kısımda havalandırmalı, alt kısımda ise havalandırmasız ve anaerobik şartlar oluşacak şekilde tasarlanmıştır.

•Üst kısımda aerobik şartlar 7,5 kW gücünde 6 adet dubalı aeratörle temin edilir ve organik maddelerin aerobik stabilizasyonu sürdürülür.


• Alt kısımdaki 3 m’lik bölümünde ise havalandırma ve karıştırma şartları mevcut değildir

• Bu bölümde mevcut anaerobik şartlar nedeniyle çamur anaerobik olarak stabilize edilir.

• Fakültatif Lagün’ ün altında çökelen çamur, belli periyotlarla dubalı dalgıç pompa vasıtasıyla sistemden uzaklaştırılmaktadır.


• Paralel çalışan 2 adet AKR Sırasıyla; doldurma, havalandırma, çöktürme, deşarj ve çamur atımı fazlarında çalışır.

• Havalandırma Blower (2+1) ve difüzörler vasıtası ile sağlanmaktadır.

• AKR’ lerde organik kirliliğin stabilizasyonu

tamamlanır.

6. Çamur Susuzlaştırma Üniteleri

• Belt-Press’den çıkan % 20-30 oranında katı madde içeren çamur

keki depolama sahasına gönderilmektedir.

Sızıntı Suyu KarakterizasyonuOcak 2007 - Nisan 2009

Parametre Ölçüm

Adedi

En Düşük En yüksek Ortalama Standart

Sapma

Debi, m3/gün 821 54 1855 457 288

pH 819 6,92 8,45 7,71 0,26

Sıcaklık, oC 788 3,4 29,4 17,0 5,99

KOİ, mg/l 819 713 38400 8042 6685

Çözünmüş KOİ, mg/l 524 690 35072 7852 6492

BOİ5, mg/l 196 240 18100 3877 3514

BOİ5/KOİ 193 0,19 0,69 0,47 0,11

AKM, mg/l 632 38 5167 607 804

Klorür, mg/l 98 93 7740 2549 259

Toplam Azot (TN),

mg/l

115 560 3916 2348 657

NH4-N, mg/l 112 100 3392 1681 619

NH4-N/TN 112 0,13 0,98 0,70 0,20

NO3-N, mg/l 82 5 23 14 1,6

Sızıntı Suyu Karakterizasyonu

(a) Hamitler Sızıntı Suyu Debisi’nin Ocak 2007-Nisan 2009 tarihleri arasındaki değişimi, ve bu süreçteki Günlük Yağış Miktarı

0

10

20

30

40

50

60

0

250

500

750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000

Gü

nlü

k y

ağ

ış m

ikta

rı, m

m

Sız

ıntı

Su

yu

De

bis

i, m

3/g

ün

Günlük yağışı Debi (a)


(b) Hamitler Sızıntı suyu KOİ konsantrasyonu ve BOİ5/KOİ oranının Ocak 2007-Nisan 2009 tarihleri arasındaki değişimi

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

BO

İ 5/K

Oİ o

ran

ı

KO

İ, m

g/L

KOİ BOİ/KOİ(b)


(c) Hamitler Sızıntı Suyu Toplam Azot (TN) konsantrasyonu ve NH4+-N/TN oranının Ocak 2007-

Nisan 2009 tarihleri arasındaki değişimi

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

NH

4+-N

/TN

ora

nı

To

pla

m A

zot

(TN

), m

g/L

Toplam Azot NH4/TN(c)


(d) Bursa Hamitler Sızıntı Suyu pH ve Sıcaklık değerlerinin Ocak 2007-Nisan 2009 tarihleri arasındaki değişimi

0

5

10

15

20

25

30

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,0

Sıc

aklı

k,

oC

pH

pH Sıcaklık(d)

Arıtma Tesisinin Performansı

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

Oca.0

7

Mar

.07

May

.07

Tem

.07

Eyl.0

7

Kas.0

7

Oca.0

8

Mar

.08

May

.08

Tem

.08

Eyl.0

8

Kas.0

8

Oca.0

9

Mar

.09

KO

İ yü

kü, k

g/gü

n

0

100

200

300

400

500

600

700

Hid

rolik

yü

k, m

3/g

ün

KOİ yükü: Hat-2

KOİ yükü: Hat-1

Hidrolik yük: Hat-2

Hidrolik Yük: Hat-1

Ocak 2007-Nisan 2009 arasındaki dönemde Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi’nin 1 ve 2 no’lu

paralel hatlarına uygulanan KOİ yükü (kg/gün) ve hidrolik yük (m3/gün)


Ocak 2007-Nisan 2009 arasındaki dönemde Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi’nin giriş, aerobik ve fakültatif lagünler ve AKR çıkış KOİ değerleri

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

KO

İ, m

g/l

Hat-2: KOİ

Giriş Aerobik Lagün Fakültatif Lagün AKR

Tek hat

(b)

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

KO

İ, m

g/l

Hat-1: KOİ


Hat-1

devre dışı

(a)


Ocak 2007-Nisan 2009 arasındaki dönemde Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi’nin giriş, aerobik ve fakültatif lagünler ve AKR çıkış BOİ5 değerleri

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

BO

İ 5, m

g/l

Hat-2: BOİ5


Tek hat

(b)

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

BO

İ 5, m

g/l

Hat-1: BOİ5


Hat-1 devre dışı

(a)


Ocak 2007-Nisan 2009 arasındaki dönemde Hamitler Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi’nin giriş ve

çıkışında ölçülen amonyak azotu (NH4+-N), organik azot ve nitrat azotu (NO3

--N) değerleri

Hat-1

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

Oca.0

7

Mar.0

7

May.0

7

Tem.0

7

Eyl

.07

Kas.

07

Oca.0

8

Mar.0

8

May.0

8

Tem.0

8

Eyl

.08

Kas.

08

Oca.0

9

Mar.0

9

Az

ot

(N),

mg

/l

G iriş NH 4-N

Ç ıkış NH 4-N

Ç ıkış NO3-N

G iriş Org .-N

Ç ıkış Org .-N

H at-1 devre

dış ı

(a) Hat-2

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

Oca.0

7

Mar.0

7

May.0

7

Tem.0

7

Eyl

.07

Kas.

07

Oca.0

8

Mar.0

8

May.0

8

Tem.0

8

Eyl

.08

Kas.

08

Oca.0

9

Mar.0

9

Az

ot

(N

), m

g/l

G iriş NH 4-N

Ç ıkış NH 4-N

Ç ıkış NO3-N

G iriş Org .-N

Ç ıkış Org .-N

Tek Hat

(b)

Sonuçlar• Çalışmanın yapıldığı bu dönemde 0,19-0.69 arasında değişen

BOİ5/KOİ oranı sızıntı suyunun asit oluşum safhasındaki bir katı atık depo sahasında oluştuğuna işarettir.

• Hat-1 kapatıldıktan sonra Hat-2’deki KOİ ve BOİ5 giderim verimlerinin düşmesi HBS’ deki düşüş ile açıklanabilir.

• Tesiste KOİ giderimi Aerobik ve Fakültatif Lagünler’ de büyük ölçüde tamamlanırken, BOİ giderimi AKR’ lerde de devam etmektedir.

• Tesis çıkışında özellikle yaz aylarında görülen NO3--N

konsantrasyonları, NH4+-N’ in nitrifikasyon ile biyolojik olarak

oksitlendiğini göstermektedir.

• Tesiste nitrifikasyona ilave olarak hava ile uçurularak da amonyak giderimi gerçekleşmektedir.

• Bu çalışma, amonyak gideriminin aydınlatılması amacı ile, ilave analizler ve deneyler (azot tüketim hızı testi) yapılarak Aralık 2009’a kadar devam edecektir.

Dikkatiniz için

teşekkür ederim…

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU

ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ

Korkut Kaşıkçı1, Barış Çallı2

1 Sistem Yapı İnşaat ve Ticaret A.Ş. 34805 Kavacık, İstanbul 2 Marmara Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 34722 Göztepe, İstanbul

Documents

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİmebig.marmara.edu.tr/Presentations/Hamitler.pdf · 2013-11-19 · Arıtma Tesisinin Performansı Ocak 2007-Nisan 2009