Chương 3:

Chương 3:Chương 3:

PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

ThS. Nguyễn Như Ánh 1

Báo cáo tài chínhBáo cáo tài chínhGồm 4 báo cáo

◦ Bảng cân đối kế toán◦ Báo cáo kết quả kinh doanh◦ Báo cáo lưu chuyển tiền tệ◦ Thuyết minh BCTC

Tập hợp 4 báo cáo tài chính nêu trên phản ánh tình hình hoạt động kinh doanh và vị thế tài chính của 1 doanh nghiệp, là cơ sở để người sử dụng dự báo lợi nhuận và cổ tức trong tương lai


Cung cấp thông tin hữu ích cho người ra quyết định

- Quy mô doanh nghiệp- Doanh nghiệp có đang tăng trưởng?- Doanh nghiệp đang làm ra tiền hay hao hụt tiền?- Doanh nghiệp đang có cơ cấu tài sản ngắn hạn, tài

sản dài hạn như thế nào?- Doanh nghiệp chủ yếu đang vay ngắn hạn hay vay

dài hạn?- Doanh nghiệp phát hành trái phiếu hay CP mới

trong năm qua?- Chi phí sử dụng vốn nhiều hay ít?....


Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toán

Thể hiện bức tranh về tình hình tài chính của doanh nghiệp tại 1 thời điểm cụ thể.


BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁNBẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁNNgày 31/12/200XNgày 31/12/200X

TÀI SẢN Mã số Thuyết minh

31/12/200X 01/01/200X

A. TÀI SẢN NGẮN HẠN 100

1. Tiền2. Đầu tư tài chính ngắn hạn3. Các khoản phải thu4. Hàng tồn kho5. Tài sản ngắn hạn khácB. TÀI SẢN DÀI HẠN 200

1. Đầu tư tài chính dài hạn2. Các khoản phải thu dài hạn3. Tài sản cố định4. Bất động sản đầu tư5. Tài sản dài hạn khác

Tổng tài sản (270=100+200) 270 5ThS. Nguyễn Như Ánh

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁNBẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁNNgày 31/12/200XNgày 31/12/200X

NGUỒN VỐN Mã số

Thuyết minh

31/12/200X 01/01/200X

A. NỢ PHẢI TRẢ 300 I

I. Nợ ngắn hạn

1. Vay ngắn hạn2. Phải trả cho người bán3. Thuế phải nộp NN4. Phải trả công nhân viên…

I. Nợ dài hạn

1. Vay dài hạn2. Phải trả dài hạn khácB. VỐN CHỦ SỞ HỮU 400

1. Vốn đầu tư của chủ sở hữu2. Lợi nhuận chưa phân phối

Tổng nguồn vốn 430 6ThS. Nguyễn Như Ánh

Baûng caân ñoái Baûng caân ñoái keá toaùnkeá toaùnBaûng caân ñoái Baûng caân ñoái keá toaùnkeá toaùn

Tài sản ngắn hạn◦ Tiền ◦ Đầu tư tài chính ngắn hạn◦ Các khoản phải thu ◦ Tồn kho ◦ TSNH khác

Tài sản dài hạn◦ TSCĐ hữu hình◦ TSDH vô hình◦ TSDH thuê dài hạn◦ Bất động sản đầu tư◦ Đầu tư tài chính dài hạn

Tổng tài sảnTổng tài sản

Ngaøy 31/12/200XNgaøy 31/12/200X

Nợ phải trả Nợ ngắn hạn

◦ Phải trả cho người bán◦ Nợ tích lũy◦ Vay ngắn hạn◦ Nợ ngắn hạn khác

Nợ dài hạnVốn chủ sở hữu

◦ Vốn đầu tư của chủ sở hữu

◦ Thặng dư vốn cổ phần◦ Lợi nhuận để lại

Nợ và vốn chủ sở hữuNợ và vốn chủ sở hữu


Các quyết định tài chính Các quyết định tài chính và và Baûng caân ñoái keá toaùnBaûng caân ñoái keá toaùn

Các quyết định tài chính Các quyết định tài chính và và Baûng caân ñoái keá toaùnBaûng caân ñoái keá toaùn

Tài sản ngắn hạn◦ Tiền ◦ Đầu tư tài chính ngắn hạn◦ Các khoản phải thu ◦ Tồn kho ◦ TSNH khác

Tài sản dài hạn◦ TSCĐ hữu hình, vô hình◦ TSDH thuê dài hạn◦ Bất động sản đầu tư◦ Đầu tư tài chính dài hạn

Tổng tài sảnTổng tài sản

Ngaøy 31/12/200XNgaøy 31/12/200X

Nợ phải trả Nợ ngắn hạn

◦ Các khoản phải trả◦ Nợ tích lũy◦ Vay ngắn hạn◦ Nợ ngắn hạn khác

Nợ dài hạnVốn chủ sở hữu

◦ Vốn đầu tư của chủ SH

◦ Thặng dư vốn cổ phần

◦ Lợi nhuận để lại

Nợ và vốn chủ sở hữuNợ và vốn chủ sở hữu

ThS. Nguyễn Như Ánh

QĐ QTT

S

QĐ ĐT

QĐNGUỒN

VỐN

QĐPHÂN PHỐI

LN

8

Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toánPhản ánh tổng giá trị tài sản và tổng nợ và vốn chủ sở

hữu tại 1 thời điểm nhất định.Phương trình kế toán: Tổng TS = Tổng nợ + Vốn CSHBCĐKT trình bày theo trình tự “Tính thanh khoản giảm

dần”◦ Một TS có tính thanh khoản là tài sản dễ chuyển thành tiền.◦ Một khoản nợ có tính thanh khoản: là khoản nợ được ưu tiên

thanh toán trướcNguyên tắc kế toán: Nguyên tắc giá gốc - Nguyên tắc thận

trọng

Quá khứ - Tương laiGiá trị sổ sách – giá thị trường



Ví duï: AGFVí duï: AGF(Cty xuaát khaåu thuûy saûn An (Cty xuaát khaåu thuûy saûn An Giang)Giang)

(Nguồn: www.hsx.vn)


Giaù thò tröôøng so vôùi giaù Giaù thò tröôøng so vôùi giaù soå saùch soå saùch cuûa voán chuû sôû höõucuûa voán chuû sôû höõu

Số lượng cổ phiếu: 12,86 triệu

Giá cổ phiếu (28/12/2007): 83 ngàn đồng

Giá thị trường (MV): 1045 tỉ đồng

Giá sổ sách (BV): 620,61 tỉ đồng

MV/BV = 1,68 lần

AGF


Dieãn bieán giaù thò Dieãn bieán giaù thò tröôøng AGFtröôøng AGF(töø 04/12/2007 ñeán 28/12/2007)(töø 04/12/2007 ñeán 28/12/2007)

AGF

787980818283848586878889

04-12-07 09-12-07 14-12-07 19-12-07 24-12-07 29-12-07

Ngày

Giá

cổ

ph

iếu

(ngà

n đồ

ng)



PHẦN TÀI SẢN

13



PHẦN NGUỒN VỐN

14

Trình tự đọc BCĐKTTrình tự đọc BCĐKT

Xem xét các chỉ tiêu từ tổng quát đến cụ thể

(1) Tổng TS, Tổng NV, TSNH, TSDH, nợ ngắn hạn, nợ dài hạn và vốn chủ sở hữu

(2) Đánh giá khái quát về tài sản và nguồn vốn: so sánh giữa số liệu cuối kỳ với đầu kỳ của các chỉ tiêu nêu ở (1)

(3) Xác định cơ cấu TS và cơ cấu nguồn vốn

(4) Xem xét mối quan hệ giữa TS ngắn hạn và Nợ ngắn hạn


Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toánXem xét mối liên hệ giữa TS ngắn hạn và Nợ ngắn hạnXem xét mối liên hệ giữa TS ngắn hạn và Nợ ngắn hạn

TSNH NNH

TSDH NDH VTC

TSNH NNH

TSDHNDH VTC

TSNH NNH

NDH VTCTSDH


Yêu cầu của nguyên tắc cân bằng tài chính: Khi tính đến sự ổn định trong việc tài trợ, nguyên tắc cân bằng tài chính đòi hỏi tài sản dài hạn được tài trợ bởi một phần của nguồn vốn dài hạn và chỉ một phần tài sản ngắn hạn được tài trợ bởi nguồn vốn ngắn hạn.

Một phần nguồn vốn dài hạn đầu tư vào TSNH được gọi là Vốn luân chuyển

16

Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toánVốn luân chuyểnVốn luân chuyển

TSNH

TSDH

NNH

NDHVTC

Vốn luân chuyển


VLC = Nguồn vốn DH – Tài sản DH = Tài sản NH – Nguồn vốn NH

17

Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toánXem xét mối liên hệ giữa TS ngắn hạn và Nợ ngắn hạnXem xét mối liên hệ giữa TS ngắn hạn và Nợ ngắn hạn

TSNH NNH

TSDH NDH VTC

TSNH NNH

TSDHNDH VTC

TSNH NNH

NDH VTCTSDH


• VLC = 0. Tình hình tài trợ của doanh nghiệp đảm bảo sự cân bằng nhưng chưa đảm bảo sự ổn định.• VLC < 0. Tình hình tài trợ của doanh nghiệp đảm bảo sự cân bằng về giá trị, không đảm bảo sự cân bằng về thời gian. Tình hình tài trợ của doanh nghiệp khi đó là mạo hiểm vì doanh nghiệp đã sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để tài trợ cho tài sản dài hạn.•VLC > 0. Tình hình tài trợ của doanh nghiệp đảm bảo sự cân bằng và ổn định về tài chính.

18

Báo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanh


Báo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanh

1.Doanh thu 2.Caùc khoaûn giaûm tröø3.Doanh thu thuaàn4.Giaù voán haøng baùn5.Laõi goäp6. Doanh thu HĐ taøi chính7. Chi phí HÑ taøi chính - Chi phí laõi vay8. CP kinh doanh

◦ Chi phí baùn haøng◦ Chi phí quaûn lyù

9. LN töø hoaït ñoäng SXKD

Năm 200XNăm 200X

10. Doanh thu khaùc11. Chi phí khaùc12. Lôïi nhuaän

khaùc13. Lôïi nhuaän KT

tröôùc thueá14. Thueá thu nhaäp15. Lôïi nhuaän sau

thueá


Thông tin tài chính để sử dụng Thông tin tài chính để sử dụng trong phân tíchtrong phân tíchDoanh thu thuần

(-) Giá vốn hàng bán

(=) Lợi nhuận gộp

(-) CP hoạt động không có CP khấu hao, lãi vay

(=) EBITDA

(-) CP khấu hao

(=) EBIT

(-) CP lãi vay

(=) EBT

(-) Thuế TNDN

(=) Lãi ròng (EAT)ThS. Nguyễn Như Ánh

Tại sao lại quan tâm EBIT?

?

21

Báo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanhBáo cáo kết quả kinh doanh• Phaûn aùnh toång doanh thu vaø chi phí

kinh doanh trong moät kyø, theå hieän keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh trong kyø cuûa doanh nghieäp.

• Nguyeân taéc keá toaùn• Nguyeân taéc doàn tích (kế toaùn theo

thöïc teá phaùt sinh) vaø keá toaùn theo tieàn maët / Nguyeân taéc phuø hôïp (giaù voán haøng baùn, phaân boå chi phí, khaáu hao)

• CP laõi vay, CP khaáu hao vaø “Laù chaén thueá”

Khoâng bieát doøng tieàn thu vaøo, chi ra trong kyø

Lôïi nhuaän keá toaùn coù theå bò boùp meùo.

Vaán ñeà: Laõi giaû, loã thaät

• Phaûn aùnh toång doanh thu vaø chi phí kinh doanh trong moät kyø, theå hieän keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh trong kyø cuûa doanh nghieäp.

• Nguyeân taéc keá toaùn• Nguyeân taéc doàn tích (kế toaùn theo

thöïc teá phaùt sinh) vaø keá toaùn theo tieàn maët / Nguyeân taéc phuø hôïp (giaù voán haøng baùn, phaân boå chi phí, khaáu hao)

• CP laõi vay, CP khaáu hao vaø “Laù chaén thueá”

Khoâng bieát doøng tieàn thu vaøo, chi ra trong kyø

Lôïi nhuaän keá toaùn coù theå bò boùp meùo.

Vaán ñeà: Laõi giaû, loã thaät


Mối liên hệ giữa BCĐKT & BCKQKDMối liên hệ giữa BCĐKT & BCKQKD


Doanh thu

-

Chi phí

-

Thuế TNDN

LN sau thuế

LN để lại đầu kỳ

+

LN sau thuế

-

Cổ tức ưu đãi cổ tức thường

23

Báo cáo lưu chuyển tiền tệBáo cáo lưu chuyển tiền tệ


Báo cáo lưu chuyển tiền tệBáo cáo lưu chuyển tiền tệLà 1 trong những báo cáo quan trọng để

đánh giá tính thanh khoản của doanh nghiệp.

Một doanh nghiệp có thể thành công về mặt kinh tế (lợi nhuận cao) nhưng lại thất bại về mặt tài chính do không kiểm soát và quản lý được dòng tiền


Thông tin trên BCLCTTThông tin trên BCLCTTCung cấp các thông tin mà BCĐKT và Báo cáo

KQKD chưa thể hiệnBCĐKT thể hiện giá trị TS và nguồn vốn tại 1

thời điểm không xác định được số liệu phát sinh trong kỳ (giá trị TS đầu tư thêm, giá trị TS thanh lý, đã vay thêm bao nhiêu, đã trả nợ bao nhiêu?)

BCKQKD thể hiện kết quả hoạt động trong kỳ và vấn đề lời giả lỗ thật.


Thông tin trên BCLCTTThông tin trên BCLCTTGiải thích sự tăng giảm “tiền và các

khoản tương đương tiền” giữa cuối kỳ và đầu kỳ trên BCĐKT

Cung cấp thông tin về những hoạt động tạo ra tiền và những hoạt động chi tiêu tiền trong kỳ kinh doanh.

Chỉ ra mối quan hệ giữa Lợi nhuận ròng và Ngân lưu ròng

Đánh giá khả năng trả nợ đúng hạn; Là cơ sở để dự đoán dòng tiền trong

tương laiThS. Nguyễn Như Ánh 27

Dòng tiền trên BCLCTTDòng tiền trên BCLCTT






Dòng tiền thuần (Lưu chuyển Dòng tiền thuần (Lưu chuyển tiền thuần)tiền thuần)

Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh

Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tưLưu chuyển tiền thuần từ hoạt động tài chính


Lưu chuyển tiền thuần trong kỳLưu chuyển tiền thuần trong kỳ

+

31

Mối liên hệ với Mối liên hệ với Bảng cân đối kế toánBảng cân đối kế toán

TÀI SẢN SỐ CUỐI KỲ SỐ ĐẦU KỲ

Tiền và các khoản tương đương tiền

A B


Báo cáo LCTTBáo cáo LCTT

Lưu chuyển tiền thuần trong kỳ

A + = B

32

Một vài hình thái dòng tiềnMột vài hình thái dòng tiền

1 2 3 4 5

LC tiền thuần từ hoạt động kinh doanh + - - + -

LC tiền thuần từ hoạt động đầu tư + + - - -

LC tiền thuần từ hoạt động tài chính + + + - -


Cách phương pháp lập BCLCTTCách phương pháp lập BCLCTT

Đối với Dòng tiền từ hoạt động kinh doanhCó 2 phương pháp◦Phương pháp trực tiếp

Phương pháp trực tiếp dựa trên sổ sách kế toán Phương pháp trực tiếp suy diễn

◦Phương pháp gián tiếpĐối với Dòng tiền từ hoạt động đầu tư và

Dòng tiền từ hoạt động tài chính chỉ sử dụng phương pháp trực tiếp


Dòng tiền từ hoạt động kinh doanhDòng tiền từ hoạt động kinh doanhPhương pháp trực tiếp dựa vào sổ sách kế toánPhương pháp trực tiếp dựa vào sổ sách kế toán

Dòng thu◦Thực thu từ việc bán hàng◦Thực thu từ các khoản phải thu,…

Dòng chi◦Thực chi từ việc mua hàng◦Thực chi các khoản chi phí quản lý (không

bao gồm chi phí khấu hao)◦Thực chi các khoản thuế, lãi vay,…


Dòng tiền từ hoạt động kinh doanhDòng tiền từ hoạt động kinh doanhPhương pháp trực tiếp suy diễnPhương pháp trực tiếp suy diễn

Suy diễn Thực thu từ doanh thu


Doanh thu BCKQKD

(-) Chênh lệch trong khoản phải thu (CK – ĐK) BCĐKT

(=) Thực thu từ doanh thu

36

Suy diễn Thực chi cho mua hàng


Giá vốn hàng bán BCKQKD

(+) Chênh lệch trong tồn kho (CK – ĐK) BCĐKT

(=) Giá mua hàng trong kỳ

(-) Chênh lệch khoản phải trả người bán (CK – ĐK) BCĐKT

(=) Thực chi mua hàng


37


Suy diễn Thực chi cho chi phí hoạt động


Chi phí hoạt động kinh doanh (- Khấu hao) BCKQKD

(+) Chênh lệch trong CP trả trước (CK – ĐK) BCĐKT

(-) Chênh lệch trong CP phải trả (CK – ĐK) BCĐKT

(=) Thực chi cho chi phí hoạt động

38


Suy diễn Thực chi lãi vay

Thực chi thuế TNDN - Tương tự lãi vay


Chi phí lãi vay phải trả BCKQKD

(-) Chênh lệch trong Lãi vay phải trả (CK – ĐK) BCĐKT

(=) Thực chi lãi vay

39


Từ các kết quả suy diễn Thực thu từ doanh thu(-) Thực chi cho việc mua hàng(-) Thực chi cho chi phí hoạt động(-) Thực chi lãi vay(-) Thực nộp thuế …(=) Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh


Dòng tiền từ hoạt động kinh doanhDòng tiền từ hoạt động kinh doanhPhương pháp gián tiếpPhương pháp gián tiếp

Nội dung phương phápBắt đầu với chỉ tiêu “Lợi nhuận sau thuế” trên

BCKQKDĐiều chỉnh

◦ Các khoản chi phí không bằng tiền (khấu hao, dự phòng)

◦ Các khoản lãi lỗ từ hoạt động đầu tư, hoạt động tài chính

◦ Các thay đổi trong vốn luân chuyển (TSLĐ – không bao gồm tiền mặt và các khoản tương đương tiền, Nợ ngắn hạn)


Dòng tiền từ hoạt động kinh doanhDòng tiền từ hoạt động kinh doanhPhương pháp gián tiếpPhương pháp gián tiếp


Lợi nhuận sau thuế BCKQKD

(+) CP khấu hao BCKQKD

(+) Lỗ do bán TSCĐ cũ và chứng khoán dài hạn BCKQKD

(-) Lãi do bán TSCĐ cũ và chứng khoán dài hạn BCKQKD

(-) Chênh lệch TSLĐ (không có tiền và các khoản tương đương tiền) (CK – ĐK)

BCĐKT

(+) Chênh lệch Nợ ngắn hạn (CK – ĐK) BCĐKT

(=) Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh

42

Nhận xét về 2 phương phápNhận xét về 2 phương phápPhương pháp trực tiếp: cung cấp thông tin

cụ thể, chi tiết về dòng thu, dòng chi của hoạt động kinh doanh dễ hiểu

Phương pháp gián tiếp: cho thấy mối liên hệ giữa “LN sau thuế” và dòng tiền từ hoạt động kinh doanh cho thấy “chất lượng của lợi nhuận”


I. Tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh …

………………………………..

…………………………. …..

Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động KD….

II. Tieàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö

Mua TSCÑ vaø chöùng khoaùn …Baùn TSCÑ vaø chöùng khoaùn ….….

Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư….

III. Tieàn töø hoaït ñoäng taøi chính (taøi trôï)III. Tieàn töø hoaït ñoäng taøi chính (taøi trôï) Phaùt haønh traùi phieáu …Phaùt haønh coå phieáu …Traû coå töùc …

Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động taøi chính ….

Lưu chuyển tiền thuần trong kỳ….

Báo cáo lưu chuyển tiền tệBáo cáo lưu chuyển tiền tệBáo cáo lưu chuyển tiền tệBáo cáo lưu chuyển tiền tệ


Phương pháp phân tíchPhương pháp phân tíchXem xét những khoản mục riêng biệt trên dòng

tiền thu vào và chi ra để đánh giá chính sách tài chính của doanh nghiệp có mâu thuẫn với nhau hay không?

Xem xét các mối quan hệ sau để nhận diện các thông tin cần thiết◦ Dòng tiền kinh doanh so với dòng tiền vào◦ Dòng tiền đầu tư so với dòng tiền vào◦ Dòng tiền tài trợ so với dòng tiền vào◦ Dòng tiền trả nợ so với dòng tiền vào◦ Dòng tiền thanh toán cổ tức so với dòng tiền vào


Thuyết minh BCTCThuyết minh BCTC


BẢN THUYẾT MINH BÁO CÁO TÀI CHÍNHNĂM 200X

I. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệpII.Niên độ kế toán, đơn vị tiền tệ sử dụng trong

kế toánIII.Chế độ kế toán áp dụngIV.Tuyên bố về việc tuân thủ chuẩn mực kế toán

và chế độ kế toán Việt NamV.Các chính sách kế toán áp dụngVI.Thông tin bổ sung cho các khoản mục trình

bày trong BCĐKT và BC KQHĐKDVII.Những thông tin khác

47ThS. Nguyễn Như Ánh

Cung cấp số liệu, thông tin để phân tích, đánh giá một cách cụ thể, chi tiết hơn về tình hình chi phí, thu nhập và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Cung cấp số liệu, thông tin để phân tích, đánh giá tình hình tăng giảm TSCĐ theo từng loại, từng nhóm; tình hình tăng giảm vốn chủ sở hữu theo từng loại nguồn vốn và phân tích hợp lý trong việc phân bổ vốn cơ cấu, khả năng của doanh nghiệp, …

Thông qua thuyết minh BCTC mà biết được chế độ kế toán áp dụng tại doanh nghiệp từ đó mà kiểm tra việc chấp hành các qui định, thể lệ, chế độ kế toán, phương pháp kế toán mà doanh nghiệp đăng ký áp dụng cũng như những kiến nghị đề xuất của doanh nghiệp.

Thuyết minh BCTCThuyết minh BCTC

48ThS. Nguyễn Như Ánh

Phân tích BCTCPhân tích BCTCLà quá trình sử dụng các BCTC của doanh nghiệp để phân tích và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, làm cơ sở để ra các quyết định hợp lý


Đối tượng thực hiện phân tích Đối tượng thực hiện phân tích BCTCBCTC


• Bản thân doanh nghiệp•Các đối tượng bên ngoài doanh nghiệp

50

Mục tiêu của phân tíchMục tiêu của phân tích

Chủ nợ ngắn hạn: tính thanh khoản của doanh nghiệp

Chủ nợ dài hạn: khả năng thanh toán dài hạn và dòng tiền của doanh nghiệp

Cổ đông: khả năng sinh lời và tình hình tài chính dài hạn của doanh nghiệp

Nhà đầu tư: khả năng sinh lời, dòng tiền và những cơ hội tiềm ẩn.

Cơ quan chính quyền: kiểm soát, ngăn ngừa, thúc đẩy và hỗ trợ


Đối tượng bên ngoài doanh nghiệp

51

Mục tiêu của phân tích Mục tiêu của phân tích

Tiến hành phân tích BCTC để đo lường và đánh giá tình hình tài chính của DN nhằm có các quyết định phù hợp cho hoạch định chiến lược tài chính trong tương lai.

Để hoạch định cho tương lai, nhà QTTC cần phân tích và đánh giá tình hình tài chính hiện tại, phân tích các cơ hội và thách thức có liên quan đến tình hình hiện tại của DN.

Phân tích tài chính giúp nhà QTTC có biện pháp hữu hiệu nhằm duy trì và cải thiện tình hình tài chính DN gia tăng sức mạnh của DN trong việc thương lượng với ngân hàng, các nhà cung cấp vốn, hàng hóa,...


Bản thân doanh nghiệp

52

Mục tiêu của phân tíchMục tiêu của phân tích

Để ra quyết định đầu tưCó nên đầu tư không?Khi nào?Quy mô ra sao?

Để ra quyết định tài trợ (nguồn vốn)Nên vay hay không? Vay bao nhiêu?Vay dài hạn hay ngắn hạn?Lựa chọn chính sách cổ tức?

Để ra quyết định quản trị tài sảnThS. Nguyễn Như Ánh

Bản thân doanh nghiệp

53

Khuôn khổ phân tíchKhuôn khổ phân tích


Khuôn khổ phân tíchKhuôn khổ phân tích


1. Phân tích nhu cầu vốn của DN

2. Phân tích tình hình TC, hiệu suất sử dụng TS và khả năng sinh lời của DN

3. Phân tích rủi ro kinh doanh của DN

Xác định nhu cầu tài trợ của DN

Thương lượng

với nhà cung cấp vốn

55

Khuôn khổ phân tíchKhuôn khổ phân tích1. Phân tích nhu cầu vốn của DN

• Cần bao nhiêu vốn trong tương lai?• Vốn có tính thời vụ không?Công cụ phân tích-Báo cáo nguồn và sử dụng -Báo cáo lưu chuyển tiền tệ-Dự toán tiền


Khuôn khổ phân tíchKhuôn khổ phân tích2. Phân tích tình hình TC, hiệu suất sử dụng TS và khả năng sinh lời

• Phân tích kết cấu• Phân tích mức độ biến động• Xem xét tỷ số tài chính- Cá biệt- Theo thời gian- Phối hợp- So sánh


Khuôn khổ phân tíchKhuôn khổ phân tích3. Phân tích rủi ro kinh doanh

• Rủi ro kinh doanh: rủi ro vốn có trong hoạt động kinh doanh của DN• Cụ thể xem xét:- Tính không ổn định của doanh thu và chi phí- Điểm hòa vốn


Nội dung phân tíchNội dung phân tích

1. Đọc hiểu khái quát các nội dung trong BCTC



2. Phân tích kết cấu & phân tích mức độ biến động của BCĐKT, BCKQKD


Phân tích theo kết cấuPhân tích theo kết cấuCaùc chæ tieâu taøi chính treân

BCÑKT theo keát caáu coù theå ñöôïc trình baøy theo daïng % cuûa toång taøi saûn.

Caùc chæ tieâu treân Baûng BCKQKD theo keát caáu coù theå ñöôïc trình baøy theo daïng % cuûa doanh thu thuần.

Muïc ñích: so saùnh caùc chæ tieâu taøi chính theo thôøi gian vaø so saùnh vôùi caùc doanh nghieäp khaùc


Phân tích mức độ biến độngPhân tích mức độ biến động

Là việc phân tích theo tỷ lệ % của BCĐKT và BCKQKD. Bằng cách chọn năm nào đó làm năm cơ sở với tỷ lệ 100%, các năm còn lại sẽ so sánh với năm cơ sở theo giá trị của chúng.

Mục đích: phân tích những biến động của các khoản mục trên BCTC



3. Phân tích tỷ sốCác bước phân tích tỷ sốBước 1: Xác định đúng công thức đo lường chỉ tiêu cần phân

tích

Bước 2: Xác định đúng số liệu từ các BCTC để lắp vào công thức

Bước 3: Giải thích ý nghĩa của tỷ số vừa tính toán

Bước 4: Đánh giá tỷ số vừa tính toán (cao, thấp hay phù hợp) bằng cách phân tích xu hướng - lựa chọn cơ sở để so sánh: (1) tỷ số ở các kỳ trước (so sánh bên trong); (2) các tỷ số bình quân ngành hoặc tỷ số của 1 DN khác trong cùng ngành (so sánh bên ngoài)

Bước 5: Rút ra kết luận về tình hình tài chính của doanh nghiệpThS. Nguyễn Như Ánh 63

Các nhóm tỷ số tài chínhCác nhóm tỷ số tài chínhTỷ số khả năng thanh toánTỷ số đòn cân nợTỷ số hoạt độngTỷ số doanh lợi (TS lợi nhuận)


Tỷ số khả năng thanh toánTỷ số khả năng thanh toán


• Tỷ số = a Trung bình cứ mỗi đồng Nợ ngắn hạn của doanh nghiệp có đến a đồng TS ngắn hạn sẵn sàng chi trả phản ánh khả năng thanh toán nợ của DN

• Nếu a<1 khả năng thanh toán nợ vay của DN thấp, DN không đủ TS để đảm bảo chi trả nợ vay khi đến hạn

• Nếu a>1 khả năng thanh toán nợ vay của DN tốt, DN đủ TS để thanh toán nợ vay khi đến hạn.

• a là một số lớn khi so sánh với kỳ trước, với bình quân ngành là tốt? Với chủ nợ? Với cổ đông?

• Vấn đề hàng tồn kho

Tỷ số khả năng thanh toánTỷ số khả năng thanh toán

Tỷ số = a a đồng TS ngắn hạn có thể thanh lý nhanh chóng để thanh toán 1 đồng Nợ ngắn hạn

a > 1a < 1a lớn khi so sánh với kỳ trước, TB ngành. Tốt hay

xấu? Với chủ nợ? Với cổ đông?



2007 2008

TỶ SỐ THANH TOÁN

Tỷ số thanh toán hiện thời 1,29 3,74

Tỷ số thanh toán nhanh 0,75 1,70

??Ý nghĩaPhân tích xu hướng cho từng tỷ số


1,5

1,7

1,9

2,1

2,3

2,5

2005 2006 2007

Doanh nghiệp A

TB ngành

Bạn nghĩ gì khi tỷ số thanh toán hiện thời của DN mạnh hơn TB ngành, nhưng tỷ số thanh toán nhanh của DN lại yếu hơn TB ngành?

68

Tỷ số đòn cân nợTỷ số đòn cân nợ

Tỷ số đảm bảo nợ = 0,6. Ý nghĩa?

Tương ứng với mỗi 100 đồng do chủ doanh nghiệp cung cấp, chủ nợ cung cấp 60 đồng.

Tỷ số cho thấy quan hệ đối ứng giữa vốn của doanh nghiệp và vốn vay. Đo lường mức độ đảm bảo thanh toán tất cả các khoản nợ, thường dùng để đánh giá khả năng thanh toán nợ dài hạn.

Đứng ở góc độ ngân hàng◦ 0 ≤ Tỷ số đảm bảo nợ ≤ 1 ◦ Tỷ số đảm bảo nợ > 1


Rủi ro của doanh nghiệp dồn hết cho chủ nợ!


Tỷ số nợ = 30% 30% vốn dùng để tài trợ cho tài sản của doanh nghiệp là Nợ phải trả

Phản ánh khả năng tự chủ tài chính của doanh nghiệp0 ≤ Tỷ số nợ < 1Tỷ số nợ = 1


Nếu chủ nợ đòi nợ cùng một lúc? DN sẽ phá sản.


Đo lường khả năng thanh toán lãi vay và hiệu quả của việc sử dụng nợ.



TỶ SỐ ĐÒN CÂN NỢ 2007 2008Tỷ số đảm bảo Nợ 0,39 0,17Nợ 402 270Vốn CSH 1.038 1.590 Tỷ số Nợ 0,28 0,15Tổng nợ 402 270Tổng TS 1.440 1.860 Tỷ số thanh toán lãi vay 9,21 9,91EBIT 350 525Lãi vay 38 53

Tỷ số hoạt độngTỷ số hoạt động

Bình quân mỗi đồng giá trị tài sản của doanh nghiệp tạo ra được bao nhiêu đồng doanh thu.

Vòng quay tổng tài sản cao hay thấp phụ thuộc vào đặc điểm ngành mà doanh nghiệp đang hoạt động.



Bình quân mỗi đồng giá trị TSCĐ của doanh nghiệp tạo ra được bao nhiêu đồng doanh thu.

Phản ánh tình hình sử dụng và trình độ sử dụng TSCĐ của doanh nghiệp.

Hiệu suất sử dụng TSCĐ cao hay thấp phụ thuộc vào đặc điểm ngành mà doanh nghiệp đang hoạt động.

Vòng quay tổng TS & Hiệu suất sử dụng TSCĐ




Vòng quay HTK = 11 vòng Trung bình hàng tồn kho của doanh nghiệp quay 11 vòng/năm

Vòng quay càng nhanh (càng lớn)

Số ngày tồn kho càng thấp

Hiệu quả hoạt động tồn kho tốt



Kỳ thu tiền bình quân = 30 ngày

Doanh nghiệp phải mất 30 ngày để thu hồi các khoản

phải thu

Vòng quay chậm là tốt hay xấu? – Chính sách bán hàng?


TỶ SỐ HoẠT ĐỘNG 2007 2008Vòng quay tổng TS 4,86 4,03Hiệu suất sử dụng TSCĐ 7,61 8,82Vòng quay khoản phải thu 70 16,38Kỳ thu tiền bình quân 5,14 21,98Vòng quay hàng tồn kho 31,82 13,64Số ngày tồn kho 11,31 26,40

Tỷ số doanh lợiTỷ số doanh lợi

Cho thấy khả năng điều hành sản xuất và chính sách giá của doanh nghiệp


Tỷ số doanh lợiTỷ số doanh lợi



TỶ SỐ DOANH LỢI Tỷ lệ lãi gộp 0,17 0,19Hệ số lợi nhuận hoạt động kinh doanh 0,05 0,07Doanh lợi tiêu thụ (ROS) 0,03 0,05Doanh lợi tài sản (ROA) 0,16 0,19Doanh lợi vốn tự có (ROE) 0,23 0,22

Tỷ số chứng khoánTỷ số chứng khoán


Phản ánh giá trị sổ sách của 1 cổ phần thường

Phản ánh Lợi nhuận sau thuế cho 1 cổ phần thường

Tỷ số chứng khoánTỷ số chứng khoán


Phản ánh tương quan giữa giá thị trường và lợi nhuận sau thuế của 1 cổ phần thường


4. Phân tích DupontMô hình Dupont cho thấy mối quan hệ lẫn nhau

của các tỉ số liên quan đến khả năng sinh lợi của doanh nghiệp.



ROA Số nhân VCSH

ROS Vòng quay TS

84

Số nhân VCSH


ROS Vòng quay TS Số nhân VCSH

85

ROS Vòng quay TS


Biến động của ROE là kết quả của 3 biến động:

- Khả năng sinh lợi trên một đồng doanh thu (ROS)

- Khả năng tạo ra doanh thu trên một đồng vốn (TS) sử dụng trong kinh doanh của DN (Vòng quay TS)

- Đòn cân nợ của doanh nghiệp.

86

ROS & Vòng quay tài sảnROS & Vòng quay tài sảnROS: phản ánh khả năng sinh lờiVòng quay tài sản: phản ánh hiệu suất sử dụng tài

sản.Đôi khi ROS và vòng quay TS vận động ngược

chiều nhau◦ Phụ thuộc vào Chiến lược kinh doanh? Một ngành không

đòi hỏi phải đầu tư nhiều vào TS (thì chỉ tiêu doanh thu/tài sản thường cao) thường chấp nhận lời ít (lãi ròng /doanh thu thấp).

◦ Một ngành đòi hỏi phải đầu tư nhiều vào TS (thì chỉ tiêu doanh thu/tài sản thường thấp) thường đòi hỏi lời nhiều (lãi ròng /doanh cao)


Một số vấn đề trong phân tích tỷ số TCMột số vấn đề trong phân tích tỷ số TC

Doanh nghiệp đa ngànhLạm phátTính thời vụPhương pháp khấu hao, phương pháp tính giá trị hàng

tồn kho,...Dùng con số bình quân hay thời điểmSố liệu lịch sửKỹ thuật làm đẹp BCTC

Các tỷ số tài chính ít khi cho câu trả lời, nhưng giúp nhà quản trị có những câu hỏi đúng



5. Phân tích nguồn vốn và sử dụng nguồn vốn


Báo cáo nguồn và sử dụng Báo cáo nguồn và sử dụng ngân quỹngân quỹLà một tóm tắt về sự thay đổi vị thế tài chính

của doanh nghiệp từ thời điểm này đến thời điểm khác còn được gọi là báo cáo thay đổi vị thế tài chính của doanh nghiệp

Là 1 báo cáo bắt buộc trong hồ sơ kiểm toán của doanh nghiệp từ năm 1989 ở Mỹ

Nguyên tắc


Tài sản Nguồn vốn

Nguồn - +

Sử dụng nguồn + -

90

Trong kỳ, DN đã tạo ra nguồn ngân quỹ từ Trong kỳ, DN đã tạo ra nguồn ngân quỹ từ đâu? đâu?

So sánh số cuối kỳ và số đầu kỳ trên BCĐKT của các khoản mục bên phần TS, nếu giảm Nguồn ngân quỹ được tạo ra từ việc giảm TS

So sánh số cuối kỳ và số đầu kỳ trên BCĐKT của các khoản mục bên phần NV, nếu tăng Nguồn ngân quỹ được tạo ra từ việc tăng nguồn vốn


Trong kỳ, DN đã sử dụng ngân quỹ vào Trong kỳ, DN đã sử dụng ngân quỹ vào việc gì (sử dụng ngân quỹ)? việc gì (sử dụng ngân quỹ)?

So sánh số cuối kỳ và số đầu kỳ trên BCĐKT của các khoản mục bên phần TS, nếu tăng ngân quỹ được sử dụng để tăng TS

So sánh số cuối kỳ và số đầu kỳ trên BCĐKT của các khoản mục bên phần NV, nếu giảm ngân quỹ được sử dụng để giảm nguồn vốn





ĐIềU CHỉNHĐIềU CHỉNHBảNG KÊ NGUồN VÀ Sử DụNG NGÂN QUỹBảNG KÊ NGUồN VÀ Sử DụNG NGÂN QUỹ

Chỉ tiêu “LN giữ lại” bị ảnh hưởng bởi chỉ tiêu “Lợi nhuận ròng” và chỉ tiêu “Chia cổ tức”

Căn cứ vào Báo cáo Kết quả kinh doanh




Yù nghóa phaân tích Yù nghóa phaân tích baûng keâbaûng keâNguoàn vaø söû duïng Nguoàn vaø söû duïng ngaân quõyngaân quõy

Yù nghóa phaân tích Yù nghóa phaân tích baûng keâbaûng keâNguoàn vaø söû duïng Nguoàn vaø söû duïng ngaân quõyngaân quõy-Cho thaáy moät taàm nhìn veà caùc hoaït ñoäng taøi chính ñeå xem xeùt caùc keá hoaïch môû roäng trong quaù khöù vaø töông lai vaø taùc ñoäng cuûa chuùng vôùi khaû naêng thanh toaùn-Ñaùnh giaù khaû naêng taøi trôï, töø beân ngoaøi hay töø beân trong. Coù theå söû duïng tyû soá coå töùc treân thu nhaäp.-Phaùn ñoaùn söï môû roäng coù nhanh quùa hay khoâng, hay khaû naêng taøi trôï coù bò haïn cheá hay khoâng?-Laø cô sôû cho vieäc hoaïch ñònh caùc keá hoaïch taøi trôï trung haïn vaø daøi haïn.

-Cho thaáy moät taàm nhìn veà caùc hoaït ñoäng taøi chính ñeå xem xeùt caùc keá hoaïch môû roäng trong quaù khöù vaø töông lai vaø taùc ñoäng cuûa chuùng vôùi khaû naêng thanh toaùn-Ñaùnh giaù khaû naêng taøi trôï, töø beân ngoaøi hay töø beân trong. Coù theå söû duïng tyû soá coå töùc treân thu nhaäp.-Phaùn ñoaùn söï môû roäng coù nhanh quùa hay khoâng, hay khaû naêng taøi trôï coù bò haïn cheá hay khoâng?-Laø cô sôû cho vieäc hoaïch ñònh caùc keá hoaïch taøi trôï trung haïn vaø daøi haïn.

TÀI LiỆU THAM KHẢOTÀI LiỆU THAM KHẢOQuản trị tài chính - TS. Nguyễn Văn Thuận -

NXB Thống Kê, năm 2008Câu hỏi và bài tập Quản trị tài chính - TS.

Nguyễn Văn Thuận - NXB Thống Kê “Quản trị tài chính” của tác giả Eugene F.

Brigham và Houston ấn bản năm 2006 - Khoa Kinh tế - ĐHQG TPHCM dịch sang tiếng Việt, NXB Cengage.

Môn học Phân tích tài chính của Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright.

Bài giảng Quản trị tài chính của TS. Nguyễn Văn Thuận.


Documents

Chương 3: