Digitaal op zoek naar de schrijvers en kopiisten van de Dode-ZeerollenGoing Digital: In search of the authors and scribes of the Dead Sea Scrolls

Eibert Tigchelaar

Ontdekking van de Dode Zeerollen (1947-)• Jesajarol

Qumran Grot 1

en van tienduizenden fragmenten van rollen

Jaren 50, ordenen van fragmenten

gekopieerd tussen 250 vChr en 135 nChr

Hillel de Oudere Apostel

Paulus

1000 BC 1000 AD0250 BC 150 AD

Wie schreven de rollen?

Traditioneel onderzoek: Digitale projecten:

Welke groep? De Essenen (van Qumran)?Meer groepen?

Welke individuele auteurs en kopiïsten?

Schrijvers en kopiïstenCorpuslinguistiek Digitale paleografie

‘Shin’

contour

Dominant points

Digitale paleografie projecten

NWO-FWO (RuG-KU Leuven)Textual Communities and Digital Paleography of the Dead Sea Scrolls

in association withERC (RuG: Qumran Institute; Artifical Intelligence Institute; Centre for Isotope Research)The Hands that Wrote the Bible

Doelstellingen digitale paleografie• Nieuwe, nauwkeurige datering van rollen

op basis van clustering, en op basis van nieuw C14 onderzoekNew dating of scrolls on basis of paleography and C14

• Identificatie van afzonderlijke kopiïsten, en dan vervolgens kwalitatieve analyseIdentification of individual scribes

• Geautomatiseerde letter- en schriftherkenningAutomated letter and script recognition

Uitdagingen• Schriftherkenning

• Tekst (voorgrond)

• Leer (soms papyrus)(achtergrond) Deep learning

Praktische problemen• Individuele letter of ‘n-grams’ herkenning?

Corpuslinguistisch project

KU Leuven OnderzoeksfondsCorpuslinguïstisch onderzoek van het klassiek Hebreeuws: een pilot-project

Pierre Van Hecke Johan de Joode

Doelstellingen• Clusteren teksten (en rollen) van de Dode-Zeerollen op

grond van stilometrie, en analyse van resultaten• Testen van bestaande hypothesen met betrekking tot

samenhang van ‘sektarische’ achtergrond en linguistische kenmerken

•

• Analyse van linguistische relatie van Dode Zeerollen tot Klassiek (Bijbels) en Rabbijns Hebreeuws

1000 BC 250 BC 0 150 AD

klassiek rollen rabbijns

Uitdagingen / praktisch probleem• Fragmentarische teksten

Zowel lezing als grammatical analyse lastig

benadering

Van Hecke: most frequent character trigrams geeft in pilotstudie betere resultaten dan most frequent words analyse. Geslaagde clustering op basis van frequent character trigrams.

DankSommige afbeeldingen zijn ontleend aan: Maruf A. Dhali, Sheng He, Mladen Popovic, Eibert Tigchelaar and Lambert Schomaker, A Digital Paleographic Approach towards Writer Identification in the Dead Sea Scrolls, ICPRAM 2017Pierre Van Hecke, A Computational Stylometric Approach to the Dead Sea Scrolls: Towards a New Research Agenda, te verschijnen in 2017

Dank aan:Onderzoeksfonds KU LeuvenNWO-FWOGroep Humane Wetenschappen KU LeuvenFaculteit Theologie en ReligiewetenschappenRijksuniversiteit GroningenIsrael Antiquities Authority