HAZRET- AL

DVANI (Konu eriine Gre

Uyarlanm Hali)

Hazrlayan hramczde

Hac smail Hakk ALTUNTA

SBN: ismailhakkialtuntas@gmail.com http://ismailhakkialtuntas.com Dizgi: H.smail Hakk Altunta Kapak: Bask - cilt : 15.11.2012

NDEKLER HAZRET- AL kerremallh vechenin DVANI ZERNE ................................................................. 5

NEML NOT: ................................................... 16

ALLAH TEL HAKKINDA ..................................... 17

RASLULLH HAKKINDA ...................................... 20

HZ. FATIMA aleyhisselma AKI .......................... 27

HZ. EBU TLB aleyhisselm ................................ 33

HZ. AL kerremallh veche ................................. 37

HZ. ALnin ARKADALARI ................................. 55

HZ. AL NN KAHRAMANLII ........................... 63

HZ. ALNN MRKLERE MEYDAN OKUMASI . 89

HZ. HASAN aleyhisselma NASHAT....... 102

HZ. HSEYN aleyhisselma NASHAT ........ 113

LM TAHSL ETME .......................................... 122

HKMETLER (Muhtelif) ................................... 125

AHLAK ............................................................. 131

EDEB ............................................................... 134

BADET ............................................................ 136

KR ............................................................ 138

ADB-I MUAERET ......................................... 139

KALBN HALLER ............................................. 143

DOSTLUK-ARKADALIK ................................... 150

KONUMA-SOHBET ........................................ 158

SEVG .............................................................. 161

KADER ............................................................ 164

GENLK-HTYARLIK ....................................... 167

GNLER .......................................................... 171

ECEL-LM .................................................... 173

ZAMAN-DEVRAN ............................................ 178

BELA-MUSBET ............................................... 187

SABIR .............................................................. 189

MT .............................................................. 191

DNYA VE SEVGS ......................................... 194

KAZAN-RIZIK ................................................. 200

ZENGNLK- FAKRLK ...................................... 204

CMRLK VE CMERTLK ................................ 207

KANAAT .......................................................... 210

HIRS-TDAL .................................................... 216

HATALI HALLER............................................... 220

KBR ............................................................... 224

KIYAMET ve ALMETLER ............................... 226

MUAVYE ........................................................ 229

DU .................................................................... 245

HAZRET- AL kerremallh vechenin DVANI ZERNE

Bu alma; hayat boyunca Hazret-i Ali kerremal-lh veche tarafndan sylenmi manzum szlerin (iirlerin) erif Murtaza denmekle nl Ebul-Kasm Ali bin Tahir'in derledii ve Osmanl mparatorlu-u'nun byk bilginlerinden Mstakim-zde S-leyman Sadeddinin manzum olarak tercme edip aklad Hazret-i Ali Divan ve Aklamas ndan hazrlanmtr.

nsanlar u sorular sorabilirler. Hazret-i Ali kerre-mallh veche gerekten byle bir divan tekil edebilecek kadar iir sylemi midir?

Veya syledii manzum szler daha sonraki nesil-lere phe ve kuku snrlarn aacak tarzda ulaa-bilmi midir?

Feshat, belgat ve sanat ynnden eine az rast-

6 Hz. Ali Divan

lanan ve konu bakmndan slm, tarihindeki mut-luluk ana k tutan bu iirlerin daha sonraki nesillere aktarlmas- olduka salam esaslar dhi-linde ve byk bir titizlikle olmutur. Ayrca byle-sine hassas bir konuda ok titiz ve slamiyetin ruhunu zedelemeyecek tarzda bir davran iinde olmamz gerektiine iaret etmekte yarar vardr. nk Hazret-i Alinin szleri ve syledii iirler kaynak bakmndan hads ve snnete yakn dere-cede nem arz etmektedirler.

Hazret-i Alinin syledii iirler konusunda eitli grler ileri srlm, bunlar arasnda birbirine yaknlk gsteren ve birbirini teyit edip pekitiren-ler olduu gibi deiik anlamlar sergileyenler de vardr.

Hazret-i Alinin lm ve edeb yn zerinde nemle durmak gerekirken ehl-i snnet veI-cemat bilginleri, her nedense susmay tercih etmi, bunun yannda i alabildiine bu meydnda at koturmutur. Baz kimseler hibir delile dayanmadan Hazret-i Aliye ait sz ve iirle-rin onun ehdetinden ok sonra uydurulduunu, bu kadar szn ezberlenip yazlmasna imkn, bulunmadn iddia etmektedirler. Olduka nem-li olan konuyu derinlemesine bir incelemee tabi tuttuumuz zaman grrz ki Hazret-i Alinin ha-yat boyunca syledii mensur szler, slm dininin esaslarna ve o esasn gerektirdii hkmlere, ka-nun koyuculua ve tatbikatna ait olmu, ayrca

Hz. Ali Divan 7

sosyal, ekonomik ve toplumu ilgilendiren mesele-lere deinerek bunlar snrsz bir bilgi kudretiyle aklamtr.

slm dininin sosyal ynn aydnlatc ve phele-ri giderici, mehul birok konulara k tutucu, ayr-ca tarih olaylar sebep ve sonularyla aklayc Hazret-i Alinin sz, hutbe, t, vasiyet, mektup, vecize ve dualar erif Radi (Mildi: 970-1016) tarafndan toplanp bir araya getirilmi ve buna o Nehcl-bela ad verilmitir.

erif Radi diye tannan EbI-Hasan Muhammed bin Ebi Tahir Ahmed el-Huseyn bin Musa, hem baba ve hem de, anne tarafndan seyyidlik merte-besine nil olmu Hazret-i Alinin torunlarndandr. ncelememize konu olan Hazret-i Ali Divann der-leyen erif Murtazann kardeidir.

Edebiyat ve iirde sekin bir yeri bulunan erif Radi, Hazret-i Ali ve Fatma'nn evliliklerinden do-an ocuklarnn listesini ve eceresini dzenleme ve seyyid olan kiilerin ilerine nezretle ilgili na-kiplik grevini yapmtr.

Bilinecei gibi o dnemde Badatta Buveyhiler hkm srmekte ve Hazret-i Peygamberin soyun-dan gelenlere byk bir deer verilmekte, onlara kar ilgi ve alka duyulmaktadr.

Ebi-Hasan Muhammed Radinin birok konuda eitli eserleri vardr. Bunlar arasnda bizi ilgilendi-ren Nehcl-Bela adyla toplayp dzenledii

8 Hz. Ali Divan

ve Hazret-i Alinin hutbe, mektup, du, vasiyet ve szlerini ihtiva eden eserdir. erif Radi Badatta veft ederek evinin bahesine gmlmtr.

Bylece bu iki karde byk bir hizmet grmtr: erif Radi, Hazret-i Alinin mensur sz, vecize, hut-be ve emirnme gibi slm tarihine k tutan par-alar derlemi; kardei erif Murtaza da Hazret-i Alinin manzum szlerini dzenleyerek bize ei ve benzeri bulunmayan bir almann ulatrlmasna hizmet etmitir.

Hazret-i Ali tarafndan ocukluk yllarndan bala-yarak olgunluk ve ihtiyarlk yllarnn son demlerine kadar sylenen manzum sz ve iirler, mncat ve nasihatleri ihtiva eden dnceler de erif Murta-za tarafndan dzenlenip bir divanda toplanm ve bu esere Divanu Ali (Hazret-i linin Divan) ad verilmitir. Matbaann olmad ilk zamanlarda kopya edilmek suretiyle oaltlan bu eser, daha sonra slm leminin eitli lkelerinde elden ele dolatrlarak okunmu, 19. yzylda da Msrda, Bulak matbaasnda 1255 (Mild: 1839) tarihinde baslmtr (5).

Byk bir ihtimalle Hazret-i Alinin syledii iirle-rin bir ksm ktipler tarafndan yazlm ve bylece daha sonraki nesillere ulatrlmtr. nk o d-nemlerde Kurn- Kerm ve Hads-i erifler dnda ada Arap iiri de nemli bir yer tutard.

Hazret-i Alinin Divannda, hayat hikyesi ve ba-

Hz. Ali Divan 9

ndan geen olaylarn tasviri bazen im ve bazen da aka dile getirilmitir. nk Araplarda iir nemli bir unsurdu. iire verdikleri nemi aklama bakmndan u ataszleri ok nldr:

iir, Araplarn sefaret kalemi veya evrak dairesi-dir.

Arap, her eyini iirle anlatm ve olaylar, iir diliyle gerekli aklamaya kavumutur.

Baz kimseler bu kadar manzum szn sonradan uydurulduunu, hatta bu kadar iirin ezberlenip yazlmasna, drt asra yakn bir zaman sonra erif Murtazaya ulamasna imkn bulunmadn iddia etmilerdir. Fakat bu tr grler bizi, Araplarn zelliklerini bilmeme gibi bir sonuca gtrr ki bu da~ olaylarn sebep ve sonularn birbirine ba-lamamza engel tekil edecektir. Sadece slm dnemine ait deil, cahiliyye devri irlerinin iirle-ri de rviler tarafndan bellenmi, ezberlenmi ve sylendikleri ekilde tespit edilmitir. Okuma-yazma bilmeyen toplumlarda hafzann ve ezber gcnn ok byk nemi vardr. Edebiyat; iir, belgat ve fesahata k olan Araplar, bu hususta rnek alnmaya lyk iir -ve szleri dima ezber-lemi ve daha sonraki nesillere aktarmak dkn-ln gstermilerdir. Byle bir zellik Araplar iin nemli bir gelenek hline gelmitir.

Hazret-i Aliye ait iirlerin ezberlenmek suretiyle ve kuvvetli rivayetlerle daha sonraki alara ulatrl-

10 Hz. Ali Divan

d ve bylece bu byk insann kymetli szleri-nin unutulup kaybolmaktan kurtarld kuvvetle tahmin edilmektedir.

slm dnyasnda nemli bir yeri bulunan ve eser-leri asrlarca okunup yararlanlan, ehl-i snnet vel-cemat grnn savunucularndan mam Gazzl, hyau UImd-Din isimli eserinde Haz-ret-i Aliye ait szlerden rnekler vermi ve bu szleri delil gstermek suretiyle. leri srd g-r ve dncelerini pekitirmee almtr.

Son zamanlara kadar medreselerde okutulan Kfiyeyi esasl bir ekilde erh eden Molla Cami, Hazret-i Aliye ait,

Oklarn at yara iyileebilir. Fakat dilin at yara kolay kolay kabuk balamaz

eklindeki szn kendi grnn doruluunu ispat etmek maksadyla zikretmitir.

Kazruni ve Usam gibi bilginler de ayn gr pay-lam ve Hazret-i Aliye'ait beyitlere zel bir yer vermilerdir. mam, arani' (lm: 973) Levahi-kul-Envar fi-tabakatis-Sadetii-ahyar isimli ese-rine Hazret-i Aliye ait szleri almak suretiyle bu konuda hizmeti geen kimseler arasna katlmtr.

mam Hasen el-Fencekr, Hazret-i Alinin ikiyz kadar beytini toplayarak bu konuda byk bir hiz-meti yerine getirmei almtr. Bu eser, daha sonraki alarda birok eklemelerle geniletilmi

Hz. Ali Divan 11

ve kendisinden fazlasyla yararlanlan bir kitap haline getirilmitir. zellikle Seyyid Hibetullah bin Muhammed el-Haseni, Hazret-i Aliye ait olup tarih, hads ve tasavvufla ilgili eserlerde yer alan szleri de bu esere katarak EnvaruI-Vsl ad altnda bir kitap meydana getirmitir. Ayrca, el-Hadikatl Anika ad altnda toplanan Hazret-i Alinin iirleri daha sonra geniletilerek ve ilveler yaplarak Envarl-Ukul - miner-i Vasiyyir-Resl ismi altnda dzenlenmitir.

Hazret-i Ali Divan ise erif Murtaza (966-1044) tarafndan arap alfabesindeki harf srasna gre dzenlenmi ve belli bir sra dhilinde sunulmu-tur.

erif Murtaza, Badatta yaayan ve Hazret-i Ali sllesinden gelen kimselerin nakiplik grevini yrtmtr. ok eser yazan bir bilgin olduu ve ktphanesinde o dnemlerde seksenbin cilt do-laynda kitab bulunduu iddia edilmektedir. Byle bir iddia mbalal kabul edilse bile nemli bir gerei dile getirme asndan dikkate deer zel-liktedir. Muceml-Bldn adl eserde, bu ktp-hanenin dnyada esiz olduu, kitaplarn, hepsinin bilginlerin el yazmas halindeki eserlerinden mey-dana geldii bildirilmektedir.

Deiik konularda eser yazan erif Murtazann nemli eserleri iinde Drer ve Gureri anabiliriz. Kurn- Kerimdeki yetlerin tefsirine, hads, lgat ve-benzeri konulara yer verilen eserde ok sayda

12 Hz. Ali Divan

iir'de kaydedilmitir.

Hazret-i Aliye ait iirleri dzenlemede erif Mur-tazann yetkiyle kalem oynatt ve byle bir hiz-mette-bulunmak suretiyle, ihtiya duyulan bir boluu doldurduu rahatlkla sylenebilir.

erif Murtazann dzenledii Divan, 18. yzyl bilginlerinden Mstakim-zde Sleyman Sadeddin tarafndan erh edilmek suretiyle slm edebiyat ve tarihine, kymeti yksek bir eser kazandrlm-tr. Ehl-i snnet vel-cemat inancna smsk bal ve ondan, hi bir ekilde taviz, vermeden kalem oynatan Mstakim-zde Sleymn Sadeddin, Haz-ret-i Aliye ait szler hakknda eitli grler ileri, srldn kaydeder. Bazlar, Hazret-i. Ali'ye ait iirlerin, yaad adan daha sonraki yllara nti-kal etmediini iddia ederken, bazlar da ona ait iirlerin sadece ki beyitten ibaret olduunu sy-lemilerdir. Fakat eski kaynaklar tarayanlar, Haz-ret-i AIi tarafndan sylenmi iirlerle karlatklar gibi bunlardan bol miktarda rnekler verildiini de grrler.

Hazret-i Ali'nin iirlerini inkr edepler, daha ok bunlarn erif Murtaza ve kardei erif Radiye ait olabilecei htimali zerinde durmu ve bu konuda tahminler yrtmlerdir. Fakat Mstakim-zde Sleyman Sadeddin, erif Mrtazann lm tari-hinin Hicr: 436 (Mild: 1044) Olduunu, Hazret-i Alinin Divan dikkatle ncelenirse bylesine hik-metlerle dolu ve belagat kurallarna riyet edilerek

Hz. Ali Divan 13

sylenen szlerin phe ve tereddde yer kalma-yacak ekilde Hazret-i Aliye ait olduunun anla-lacan syler.

Mstakim-zde Sleyman Sadeddin, Hazret-i Ali'ye ait divan derleyen ve dzenleyenin erif Murtaza olduunu, dolaysyla eserin toplanmasnda emei geen bu zata bir yaktrma cihetine gidilerek yanl iddialarla gerein nkr edilmesine alld-n syler.

Hazret-i Aliye ait Divann Mstakim-zde tarafn-dan yaplan manzum tercme ve aklamann ori-jinal ad erhu Divan- Alidir. Mstakim-zdenin kendi el yazmas halindeki nshas, stanbulda, Sleymaniye Ktphanesi Esad Efendi Blmnde 2780 Numarada kaytldr. Daha sonra Hicr 1255 (Mild: 1839) tarihinde Bulakda (Msr) baslarak okuyucularn stifadesine sunulmutur.

Eserin ba taraflarnda stanbulda kadlk yapm olan Neyli-zde Muhammed Hamid, Bursada ayn grevde bulunmu el-Hac brahim Hanif, Seyyid Abdullah Haim-zde, Defter-i Hakn eminlerin-den Mir Sleyman, Vaka-nvis Muhammed Hkim, Ali bin eyh Muhammed el-Huseyni, ey-hI-slm Salih Efendi-zde Muhammed Emin, Mft Piri-zde Osman ve Rumeli kazaskerlerin-den Muhammed Said tarafndan takriz (eserin bana konulmak zere tannm kimselerin takdim ve takdir yazs) konulmutur.

14 Hz. Ali Divan

Osmanl mparatorluunda nemli grevlerde bulunmu veyahut o dnemde hl ayn grevleri muhafaza eden kiilerin, eseri gklere karan ifadeler kullanmalar, Hazret-i Alinin Divan ze-rinde yaplm olan erhin (aklamann) byk bir ilgi grdn ve 18. yzyldan balayarak zama-nmza gelinceye dek hretini devam ettirdiini gstermektedir.

Eserin Mukaddimesinde Sleyman Sadeddin, Hal-vetlik tarikatna mensup Sinan ve Sadi eybani adlarnda iki samimi dost ve arkadandan tevik grdn ve onlarn sraryla Hazret-i Ali Divann tercme edip aklamaya baladn syler. Yazar bu eseri 22 Cemaziyel-Ula 1183,(= 24 Eyll 1769) tarihinde erh etmeye balam ve 1 Cemaziyel- Ula 1186 (= 30 Haziran 1772) trihinde tamamla-mtr. Kitabn bitim tarihini gsteren ki terkip vardr ki bunlar (Tuluul-hatm ve Huve'l-tevzil-azim) dr. Bunlar ebced hesabyla eserin bitimine drlm tarihlerdir.

Mstakim-zdeden nce Hazret-i Ali Divan ze-rinde alarak ona eitli ekillerde erh yazanlar olmutur. Fakat bunlarn ou belli bir gr esas alarak ve daha ok bu gre arlk vererek yo-rumlar yapmlardr. Oysaki Mstakim-zde S-leyman Sadeddin sadece mcerred hakikati ara-trmak gyesiyle byle bir almaya girimi ve pein hkmlerden mmkn mertebe kanmaya almtr. Kendi a iinde kaytsz, artsz kabul

Hz. Ali Divan 15

veyahut knamay deil, inceleme, aratrma, d-nmee sevk etme ve karlatrma yoluyla bir deerlendirmee nem vermitir.

Bir mslman iin nder Kurn- Kermdir. Onun arkasnda Raslullh sallallh aleyhi ve sellem Efendimiz'in hadsleri ve snneti gelir. Kurn ve snnete bal bilginlerin grevi ruhlar aydnlatmak iin tkanm yollar amak ve kapatlm pencere-leri zorlayarak istifade edebilecek hale getirmektir. slm emirlere uymayanlar veya bunlar batn adam olduu iddiasyla veya slm byklerinden birine ballklar bahanesiyle inkr edenler Btnlerde olduu gibi tehlike snrlarna yak-lam ve bu alanda dolamaya balamam olan-lardan bir hayr gelmez.

ocukluk yllarndan balayarak ehit edildii ana kadar Hazret-i Alinin syledii her szde bir ince-lik, belgat, fesahat ve hikmet mevcuttur. te bu ynyle Hazret-i Ali tehlikeli bir blge olmaktan karlmal ve art dnceye yer verilmeksizin slmn emrettii bir biimde ele alnmaldr.1

1 Geni bilgi iin kkz: Hz. Ali Divan *Kitap+. - stanbul :

*s.n.+, trc: Mstakimzade Sleyman Sadettin, hzl: akir DCLEHAN 1981.

16 Hz. Ali Divan

NEML NOT:

Hazret-i Ali Divan erif Murtaza (966-1044) tarafndan Arap alfabesindeki harf srasna gre dzenlenmi ve belli bir sra dhilinde sunulmu-tur. Bu tr dzenleme iiri muhafaza ezberlemede faydal olsa da fikir ve dnce oluumu asndan gnmz insan iin ok cazip durum iermediin-den, konu balklar altnda tasnifi daha faydal olur dncesiyle blmlere taksim ederek tekrar hazrlamaya altk. Bu ekilde ok ayr bir eser grnts vermekte olduu gibi Mstakim-zade Sleyman Sadettin Efendinin erhini hazrlayan akir DCLEHANn hazrlad metindeki Trke metin evirileri farkl yerlerde olacandan divan usul dizimi orijinallii byk bir ekilde bozulmu olacaktr. Bizim gayemiz Hazret-i Ali kerremallh vechenin sylemek istedii hikmetlerin okuyucu tarafndan kalbe ve ruha nakn kolay klarak d-nce ve mtalaa asndan farkl boyutlar iere-ceini dnmekteyiz.

Bavuru kaynamz eserinden dolay akir DCLE-HAN Hocamza da teekkr etmeyi zerimize bir bor biliriz. (hzl)

ALLAH TEL HAKKINDA

Allah, diri, balangc olmayan, kudretli ve kendi-sine yalvaranlarn snadr. Mlknde ona e ve ortak, baka bir varlk yoktur.

Allahtan baka hi bir ey vasf edilmee lyk deildir. Her ne kadar eyann hakikati sabit ise de; insanlarn Rabbi sana kfidir. Sana gam veren ey-lerde de o yeterlidir.

Ey senden, bakasnn bulunmad kurtarc, senin afvna, mafiretine, byklne snmay biliyorum. Benim bu isteimi yerine getirecek ba-ka bir makam da yoktur.

nsann mahiyyetini drak etmek mmkn deil iken insanlarn, Cenb- Hakkn kadim olan sfatla-rn ve bulunduu durumu idrak edip anlamalar hi mmkn mdr?

Eyay ve varlklar ilk yaratan odur. Sonradan yaratlm olanlarn Onu idrk edip anlamalar hi mmkn mdr?

Gerek anlay, Allahn zt ve sfatlarnn bir ben-zerinin olmadn dnerek onlara inanmaktr. Onun srrndan bahsetmek ve Onu dnyadaki varlklarla izah etmee almak, ortak komaktan baka bir ey deildir.

18 Hz. Ali Divan

lhi, btn gnahlarn ikrar edici bir kul olarak senin derghna geldim. Sen kusurlar balayan ve kuluna merhamet eden bir Yaratcsn.

Allah bir varla benzetmek isteyenler dima ciz kalrlar. nk Allah bir ekil zerinde d-nmek mmkn deildir.

Ykselite grrsn ki Cenb- Hakkn kudret dalgalar senin dnce rzgrn darmadan et-mitir ve sen onu bir varla benzetmee muktedir olamazsn.

Gkleri ve semv lemini kendi kudretiyle yksek klan Allah Tel, kendi arnda yce olduu gibi tek bana ve yalnzca hareket etmektedir.

Cenb- Hakk, inanmayp kfrde inad edenlerin yerinin cehennem olduunu, kitab ve peygamberi vastasyla bildirmitir. M'minlere de vad ettii ekilde cenneti verecektir.

Bu ebed devlet ve baar bize Cenb- Hakk tara-fndan bir nasihat ve t oldu. Bize, baar iinde baar elde edememenin sebeplerini de gsterdi.

Allaha kim dostluk yapp onun yolunda giderse, O da onlara yardm eder, inat edip yolundan sap-tklar mddete de kfirlere eziyet ve sknt vere-cektir.

Allah kendisine babalk isnad eden Hristiyan ve mrikleri bu dnyada rzklandrr. Fakat hirette adletini tecelli ettirir.

Hz. Ali Divan 19

Eer gufran ve rahmet zuhur ederse bu, Cenb- Hakkn bir ltfudur. Bunun zdd meydana gelirse su ve hata benimdir.

Allah, bize lm hayrl ve mkfatl bir ey olarak versin. nk 0, bizim annelerimizden daha fazla merhametlidir ve iyilik yapandr.

Nefsi eziyetlerden kurtard gibi, eref ve iyi olan bir dnyaya da yaknlatrr.

Cenb- Zl-Cell olan Allah hakknda s-i zann besleme. nk O, s-i zanna deil hsn- zanna lyktr.

Ben glklerden sonra kolaylklarn meydana geldiini grdm. Allah m sz btn szlerden daha doru ve gerektir. Kerim olan Cenb- Allah'a gven. nk O, kullarna kar bir babann ocuuna duyduu efkat ve merhametin daha fazlasn duyar.

Allahn kullar zerinde nice gizli nimet ve ltuf-lar vardr ki zeki olan kimseler dahi bunu idrk edemezler.

Ey nefis, ayaa kalk ki insanlar ayaa kalktlar. Her ne kadar halk uyumakta ise de Ar sahibi olan Allah seni grr.

Benim mabudum, koruyucum, Rabbim ve meli-kim Hak Teldr. Onun kulu olduumu ikrar edip ondan korktuumu ifade ederim.

20 Hz. Ali Divan

RASLULLH sallallh aleyhi ve

sellem HAKKINDA

Cenb- Hakk misli ve mnendi (benzeri dengi) grlmemi bir hak peygamber gnderdi. efkat ve merhametiyle yol gsteren, insanlar iyilie davet eden bu rasln ad Muhammeddir. (sal-lallh aleyhi ve sellem)

Ahmed sallallh aleyhi ve sellem bizim aramzda erefli ve aziz bir insan olarak dier insanlara galip geldi. Onun yeri ve durumu daima itibarl oldu.

Ey sayesinde karanlklarn datld, insanlar bazen korkutarak ve bazen da onlara mit vererek doru yola davet eden Allah'n sevgili peygambe-ri.

Raslullh sallallh aleyhi ve sellemi mminler arasnda reticilik grevini yaparak haberler ge-tirdi. Allah, onu seerek gnderdi.

nsanlarn en hayrls olan Raslullh sallallh aleyhi ve sellemi kendi nefsimle korudum. Allahn evini tavaf edenlerin en faziletlisi ve en sekini odur.

O davet hilesiz bir i idi ve yararlyd. Onunla yk-seklie ve yce bir yere eriti. Ona fazlasyla bir eref ve pye verdi

Bu isim (Muhammed) Peygamberin ismidir ki,

Hz. Ali Divan 21

ben ve btn mmet ona k olup arkasna d-mzdr.

ndirilmi semav kitaplara veya Raslullh sal-lallh aleyhi ve selleme inanncaya kadar bu du-rum devam edecektir. Kelmullh olan Musa ile Zun-Nn (Yunusun) davetinden fark yoktur.

Hazret-i Muhammed, erilikten arnm olarak Hakk dinini aka tebli etti. Yasin Sresinde be-lirtildii gibi, bu kitap dosdorudur.

Ey zulm ve hakszlkla ona dmanlk besleyen-ler. O, zulm ve hakszlk yapmak iin gnderilme-di.

Ey peygamberlerin sonuncusu ve peygamberlik mektubunun mhr! Ben yaadka sana olan kran borcumu dile getiririm. Btn faziletler ve iyi hasletler sana aittir.

Sen ey kinatn seilmii Raslullh sallallh aleyhi ve sellem yeryznde uygunsuz bir i mey-dana geldiinde, sen onun nehyedicisisin.

Greceksin ki kfrn esas ve temeli sarslacak, onun (Hazret-i Ali) klcnn etkisiyle ba eecek, zayf ve bitkin decektir.

Dmanlar, kurtlar gibi azlarn ap ulumakta-drlar. Herkese ezyyet ve azab vermektedirler.

Dman, hezimet ye malbiyyete urayacaktr. Haydar, Allah tarafndan bahsedilen yardma kavu-acaktr.

22 Hz. Ali Divan

Grdk ki Cenb- Hakk kendi habibine yardm etti. Onu iktidar sahibi ve faziletli bir insan yapt.

Kfirleri zillet ve malbiyete uratan Cenb- Hakk mslmanlara yardm ve nusret ihsan etti.

O gece (Bedir) Raslullh Allahn nusret ve yar-dmn ald, nk Peygamber, adaletle hkmet-mek zere gnderilmiti.

Raslullh sallallh aleyhi ve sellem bize Kurn- Kerimi getirdi, Akl ve idrak sahibi olan insanlar iin Onun yetleri aklaycdr.

Nice topluluklar sadakatle ve dorulukla ona iman edip inandlar. Bu ekilde mrlerini tamam-layp nimetlere kavutular.

Bir gurup ta Peygamberi inkr etmek suretiyle Hakktan yz evirdiler. Allah Tel onlarn kalple-rine hile ve fesad verdi.

Peygamber Efendimizin varl, kendi hanedan iin bir kale mesbesinde idi. Dmanlardan gele-cek tehlikelere kar ona snr, bylece emniyet ve huzur iinde yaarlard.

Peygamber Efendimiz, aramzda sabahlayp ak-amlaynca onun mbarek baklar arasnda her an hidyet, mutluluk ve sevin nrunu mahede ederdik.

Ey kendisine fed olduum sevgili peygamber, amcan olunu serbest brak ki senin dmanlarna lm saan klcndan onlarn zerine ate yadra-

Hz. Ali Divan 23

sn.

Biniciler o cmert insann korkusundan ylesine para para oldular ki sanki zerlerine bir arslan saldryordu.

Arslanlardan dolay inleri bir korku kaplad. Yer-yzndeki vahi, ve yrtc hayvanlar birbirlerini fed etliler.

Kuvvetli bir bnyesi, cret ve cesareti, gz pek-lii vard. Bir arslan gibiydi, ktlkleri nlerdi.

Gayret ve hamiyyet sahibi kimseler, Raslullhn Hakka yry zerine alasnlar. O Raslullh ki getii yerler, toz bulutuna brnrd.

ndeki saflarda yer alanlar, Raslullh sallallh aleyhi ve sellem iin alasnlar ki o kahraman, dmann bana vurduunda kfr ehlini ikiye ayrrd.

Birok insanlar, lenin mirasna sahip karak onu aralarnda paylarlar. Bize braklan peygamberin miras ise, doru yol ve hidyet izgisidir.

Hak iinde, Reslullahtan yz evirerek yolunu arm olanlarn azgnlk ve taknlklarn ber-taraf ettik. nk onlar, henz doru yolu bul-mam ve hidyete ermemilerdi.

Hazret-i Peygamber bize doru yolu gsterince hepimiz Hak-Telya itaat ettik, doru yolu bul-duktan sonra Allaha itaat etmeyi ve takv zere bir hayat srmeyi gerekli grdk.

24 Hz. Ali Divan

Kfr ehli Reslullah'a arkalarn verince ve on-dan dnp batl yolda yrmee balaynca, ms-lman bir topluluk olarak bizler, huzr- sadette toplanp ona yardmc olduk.

Peygamber efendimizin Hakk'a yry bizim iin byk bir, musibet oldu. Onun gibisini bir daha bulmamz mmkn deildir. Bir benzeri olmayan byle bir insann Hakk'a yry, yeryzndeki musibetlerin en bydr.

Ey hirete g edenlerin ve topra kucaklayanla-rn en hayrls, senden daha byk ve topluma yararl baka bir insan var mdr?

Hazret-i Peygamber Hakka yrynce, gndz olmasna ramen bizi bir zulmet ve karanlk kapla-d. Gece karanlklarndan daha koyu ve iddetli olan byle bir zulmet, her taraf sard.

Senden sonra insanlarn ileri, bir gemiye ykle-tildi. Deniz ok iddetli dalgalarla alkalannca, gemi batp kayboldu.

Btn peygamberlerin sultan ve rislet saltanat-nn tac olan RasluIIh, ortadan kaybolunca bu geni ve usuz bucaksz dnya, halkn bana dar gelmee balad. Geni olan fezalar darald.

Musibet klc, mslmanlarn gsn ylesine yard ki parampara olan ve bir araya gelmesi mmkn olmayan mermer tana dnd.

Halk o musibeti kmsemiyor. nk sknt ve

Hz. Ali Divan 25

eziyetler, vcutta atlayp bir daha dzelmeyen kemik gibi olmutur.

Bill-i Habe, her namaz vaktinde Hazret-i Raslullh sallallh aleyhi ve sellemin ismini zik-rettike mslmanlarn gnlndeki yara depre-mektedir.

Raslullh sallallh aleyhi ve sellem Efendimize, elbiseler kefen ve toprak ta mezar olduktan sonra, baka birinin lmne ve topraa gmlmesine znt duymam;

Benim ruhum ah nleye alt, keke inlerken beraberinde canm da ksayd.

Ya Raslullh, seni de dndke ve senin ayrl-n hatrma getirdike gzlerimin yalarn tuta-maz oldum. Bunun iindir ki gzlerim, fazla ya-larn akmasna msmaha eder oldu.

Y Raslullh, senin medfun bulunduun yerin toprana hrmet ederim. Bu duygularm beni, baka mezarlara kar mahzn grnmekten alko-yar.

Ya Raslullh, sen benim gzmn siyah yeri, yani gzmn nuru idin. Onun iin gzmn siyah ksmlar senin ayrlna alar.

Senden sonra kim lrse lsn, nemli deildir. Senin lmnden korkardm. Hakk'a yryn-den sonra bakalarnn lm pek nemli de-ildir.

26 Hz. Ali Divan

Bir topluluk bana basal dileyerek sabr ve tahamml gster, diyorlar. Oysaki sabr iinde sabrdan da ac eyler vardr.

Ey Allahn sevgili peygamberi, yemin ederim ki seni hi bir zaman ve hi bir yerde unutmam, ak-lmdan karmam.

Bir tepeye trmandm zaman orada senin eski veyahut yeni bir izine rastlarm.

Senden sonra benim iin hayatn hi bir anlam ve tad yoktur. Korkarm ki bu ekilde mrm uzayp gitsin.

Hz. Ali Divan 27

HZ. FATIMA aleyhisselma AKI

Ey kutlu isimle hret bulan sekin Peygamberin kz Ftma, ztnda nice kerametler zuhur eden yksek hret sahibi klnan bir peygamberin kz-sn.

Ey Fatmam, Raslullh sallallh aleyhi ve sel-lemin yardmyla nimetlere kavutum. Kfirlerle mcdele ederek kullarn rabbi olan Allahn rza-sn elde ettim.

Allahn rzasn kazanmaktan baka hibir ey istemiyorum. Cennette onun honutluunu arzu-luyorum.

Ey Fatmam, kerem sahibi ve insanlarn efendisi olan Peygamberin kzdr. Haram-zde deildir. Ktlkle ilgisi yoktur.

Ey Ftma, Hak Tel o gzel gerdan ylesine ssl kld ki bu kapya gelenlerin hepsi, Peygam-berin esiridirler.

Benim yle bir sevgilim vard ki, yeryznde ona e baka bir sevgili ve kalbimde onun sevgisinden baka bir ey yoktur.

yle bir sevgili idi ki gzlerimden ve cismimden uzak kalmasna ramen hayli hi bir zaman kal-bimden kmazd.

Gz doutan srmeli bir gzele k oldum. nk o, gzlerine minnetle srlen bir srmeyi

28 Hz. Ali Divan

srmemitir.

Sevgi ve lfet dalnda bir ift gvercin gibi ya-yorduk. Sohbet ederek birbirimizden yararlanyor, mutluluk iinde vakit geiriyorduk.

Evimiz, her trl misafirin konaklad bir yerdir. Bizim yiyeceklerimiz, onu yemek isteyenlere helal-dir.

Evimizde ne varsa onu misafirlere ikram ederiz. Sirke ve ekmekten baka bir eyimiz bulunmasa da onlar evimize gelenlere veririz.

Ey eref ve inanmlk rnei Fatma! Ey btn insanlarn hayrls olan Raslullh sallallh aleyhi ve sellemin kz.

Herkes yapt iyiliin karln grr. Hayr, ile-yen kimseler mkfata nil olurlar.

yilik yapanlarn yeri yksek cennetlerdir. Allah oralar cimri olan kimselere haram klmtr.

Cimriler iin son derece kt yerler hazrlanm-tr. Ate onlar cehenneme eker.

(Hatrlasana) Boazn kapal olduu halde (oru-lu) kapya gelip bizlere alktan ikyetle, Allah iin bir ey verin, diye bir esir el uzatt.

Kapya gelen ve iddetli fakirlik etkisiyle muztarip olup h eden ve inleyen fakiri gryor musun?

Meskenet ve fakirliin etkisiyle boyun eerek Allah rzas iin bir ey verin diye yalvarmaktadr.

Hz. Ali Divan 29

Allah Tel bize bu yetimi gnderdi. Ona rahm eden bize rahmetmitir. Ona olan ikrm bizedir.2

zzet ve ikramda bulunan kimsenin gidecei yer Cennetn-Nimdir. Allah, cenneti kt olanlara haram etmitir.

Eer misafir kerem sahibi bir kimse ise nne koyduklarmza raz olup yer. Eer kt bir insan ise, ona verdiklerimizi beenmez.

Dnyada muhta kimselere yardm eden, yoksul-lar doyuranlar, yarn kyamet gnnde ecir ve sevaplarn Allah yannda hazr vaziyette bulurlar.

Ziraat yaknda ektiini biecektir. Minnet etme-den o esiri alktan kurtar. Dnyada az bir hayrla islediin sevaplarn mkfatn br dnyada faz-lasyla greceksin.

ki dostun birlemesinden sonra mutlaka ayrlk olur. Ayrlkla son bulmayan ok az kavuma var-dr.

Hazret-i Raslullh sallallh aleyhi ve sellemden sonra Ftimet-z-Zehr da ayn yolu tutup gitti. Hibir dostluk ve arkadalk sonsuz deildir.

ki eyin ayrl benim cierlerimi yakt ve gzle-

2 Bu beyit, ed-Dehr Sresinde geen Yemee olan

sevgilerine ve itahlarna ramen yoksulu, yetimi, esiri doyururlar idi.(yet, 8)e iarettir. Bununla ilgili ak-lama daha nce gemitir

30 Hz. Ali Divan

rimden damlayan yalar, kan gibi akp durdu.

Zaman, aramza girerek bizi birbirimizden ayrd. nk zaman, dostlar arasna girerek onlar dar-madan eder.

lm bizi birok eylerden uzak brakt. Gzel huy ve gzellik sahibi kimseden ayr dtk.

Ben sevgiliye itiyak ve hasret duymaktaym. Acaba insan sevene gtren bir yol var mdr?

Hikmet sahibi birisi, ayrlk annda bir sz syle-mitir ki o sz ibret alanlarn dillerinden dmez. O darb-i meseli ben de ok anarm.

lm habercisi geceleyin eve gelip lm haberini getirince dehetli bir ekilde uykumu kard.3

lm habercisi geldiinde ona dedim ki sen Raslullh sallallh aleyhi ve sellemin dnda biri-nin veft haberini mi getirdin?

Korktuum bama geldi fakat lm habercisi Onu kayrmad. Dostum, bellar karsnda sma-m ve gzellikte benzersiz olan koruyucumdu.

3 Bu beyit, Hazret-i Fatimetz-Zehrnn Raslullh

sallallh aleyhi ve sellem Efendimizin Hakka yry zerine sylemi olduu u iirine bir nazire eklinde sylenmitir:

Bizim zerimize inen musibet, gndzlerin zerine inseydi onlar kapkaranlk yapard.

Hz. Ali Divan 31

Benim bama yle bir ey geldi ki sevgilimin kabrini ziyaret edip ona selm yerdiim halde be-nim selmma cevap vermedi.

Ey Fatmam, sana ne oldu ki bizim selmmz almadn, yoksa bizden ayrldktan sonra dostlarna ve sevdiklerine kar gsterdiin sevgiyi unuttun mu? Bizden ayrln sana melmet mi verdi?

Ben, yukardaki iiri sylediimde Hazret-i Ftma lisn- hl ile bana u cevab verdi: Ta ve topraa bulaan bir insan ne diyebilir ki?

Toprak benim iyiliklerimi yutmakla sizleri unut-tum. Yaknlarmdan uzak kalmm. Onlarla benim arama bir perde girmitir.

Ey sevgilim, benden sizlere selm olsun. Fakat aramzdaki sevgi, muhabbet, yaknlk ve lfet ipi kopmu bulunmaktadr.

Benim gzyalarm ancak senin ayrln nede-niyle fazlaca akmaktadr. Seni hatrladka ken-dimi alamaktan alamyorum.

Ey hir zaman peygamberinin kz Ftmetz-Zehra, senin gidiinle gizlediim ve sakladm srlarn aa kmasyla benim salm bozuldu.

Fatmann hirete g etmesiyle bana g gelen ilere, Allahtan geldii iin boyun emek zorunda-yz. Ona kar gelerek inad etmek ve mcdele vermek kudretine sahip deiliz.

Benim sabrm o mertebede idi ki sknt ektiim

32 Hz. Ali Divan

ilerden hi birini sana amazdm. Hummaya tu-tulsam bile senin yannda bu hastalm aa vurup seni rahatsz etmezdim. Bilirsin -ki bu konu-da benim benzerim azdr.

Mala noksanln gelmesi ve bir eksiklie ura-mad bir zarar ve ziyan deildir. Gerek zarar ve ziyan, kerem sahibi dostlarn yokluudur.

Onlar olmadan hayat ve yaamann hi bir tad ve lezzeti yoktur. Yemin ederim ki yaamaya kar hi bir isteim kalmamtr.

Ben ldmde sevgim unutulacak ve belki de hatrlanmayacam. Benim gibi nice dost ve arka-da bulunacaktr.

Ey Fatmam, ite klcm, bu kt bir ey deildir. Ben ne korkam ve ne de kaan bir insanm.

Bunun iindir ki gzlerime uyku girmiyor ve uyu-yamyorum. Kalbim, ayrlk-hasretinden dolay susuz hale gelmitir.

Ayrlk gecelerine kar olan sevgim mutluluktan deildir. Belki daha sonra kavuma nasip olur da onun safsn eker dncesiyle ayrlk geceleriyle mteselli oluyorum.

Kavuma ye vuslat gnleri bana ok cazip gelme-di. nk grdm ki her ey zevle yz tutmu-tur.

Hz. Ali Divan 33

HZ. EBU TLB aleyhisselm

Babam Eb Tlib, kurtulu talep edenlerin koru-yucusu, yamura hasret kimseler iin bereketli bir yer ve karanlkta kalanlar iin bir nr idi.

Her trl ktle sebep olan eylerden ve kt szlerden, saknd. ffet ve nezhate riyetle yk-sek yerler edindi.

Kerim olan nefsini kt durumlardan korudu. Ykseklik dnda kalan eylerden ekindi.

Cahil veya bir ocuk, hafif mereplik gsterdii zaman hilim ve vakarla karlk vererek yol gsteri-cilik yapard.

Olgunluk yann yumaaklna sahiptir. Cesaret-te ihtiyatl davranr. D grnte himmeti g-rnmese de aslnda basiret sahibidir.

Onun yznden sular berraklk ve arlk kazanm-tr. Deer bakmndan da sular yine ondan dolay kymet kazanmtr.

Zamann ve devrann olaylar karsnda sabr gsterir. Kalpte gizli olan durumlar ketmetmee alr, bylece idare cihetine gider.

Btn himmetlere galib gelen bir himmeti vardr. Ay, nasr ki en yksek k noktasna ulatnda dier yldzlar bastrrsa o da ayn ekildedir.

34 Hz. Ali Divan

Faziletinden dolay komularna kar gsterilmesi gereken hak ve hukuku gzetler. Ahd vefaya riyet eder.

Ey baba, Hazret-i Peygambere yardm' etmekte bana sabr tavsiye ettin. Allaha yemin ederim ki ben bu szden hi bir zaman ayrlmadm.

Fakat benim istediim ey benim nusret ve yar-dmm grm olmandr. Biliyorsun ki ben, hi bir zaman senin emir ve tavsiyelerin dnda hareket etmedim.

Benim btn gayret ve abam Hazret-i Raslullh sallallh aleyhi ve sellemin baarl olmas iindir. Hidayete vesile olan eliye kkken de, bykken de yardm etmekten geri kalmadm.

Babann sana yapm olduu tavsiye ve tleri tutmaa al. nk babasnn tavsiyelerini dinle-yen kimse zarar grmez.

Senin yokluun, gayret ve himmet sahibi kimse-ler iin bir ykm oldu. Sen Muhammed Musta-fann en hayrl amcas idin.

Geceleyin akamdan sabaha kadar dima inler ve alarm. nk dnyadan o byk reisimiz, serda-rmz ve ihtiyarmz (eyhimiz) gitti.

O eyh ve reis diye adlandrdmz babam, Eb Talibdir ki fakirlerin ve yoksullarn sna idi. Sabrl, halim ve mtevaz olmasna ramen yksek atalarna yakn olan evlattan deil idi.

Hz. Ali Divan 35

Eb Tlibin bu dnyadan gitmesiyle idarede a-lan gedii Beni Him kanatt. In kslmasna msaade ederlerse snverir.

Kurey kabilesi, Eb Tlibin Hakk'a yryyle sevin ve nee duydu. Oysaki dnyada hi kimse-nin baki kald grlmemitir. Bugn onun l-mne sevinenler, yarn kendileri de leceklerdir.

Kurey kabilesi, her hususta gsterdikleri ey-tan akl ile hareket ederler. Fakat buna ramen doru yolu bulmam, dallet ve kfr iinde yz-mektedirler.

Zaman zaman boazmda aclk duyarm ki bana makam ve mevkiini kaybeden insanlarn hissetti-i acdan daha ar gelir.

Bir kimseyi grmedim ki kendi kusur ve aypla-ryla megul olsun. Byle bir kii d grnteki gzel eylere bakmakszn gzlerini insanlarn iinde bulunduktan durumlara dikmitir.

Dnyada hi kimse insanlarn dilinden kurtul-mamtr. nk insanlar daima birbirlerinin de-dikodusuyla megul olmulardr.

Ey gzmn nuru! Cmertlik, gp giden iki insana hell olsun. Bu dnyada onlarn bir benze-rini gremezsin.4

4 Hazret-i Alinin cmertlikte esiz diye tavsif ettii Haz-

ret-i Hadice annemiz ile kendi babas Eb Tlibdir. Eb

36 Hz. Ali Divan

Bunlardan birisi Mekkenin efendisi olan Eb Tlibdir. Dieri de kadnlardan ilk namaz klan Haticedir.

Temiz tabiatl bir insan olan Hazret-i Haticenin huy gzellii Cenb- Hakk tarafndan verilmi ve kendisine fazilet bahedilmitir.

Onlarn Hakka yryleri bana aydnlk olan gndz gece yapt. Beni zahmet ve skntlar iin-de brakarak, zntm sonsuz hale getirdiler.

Allah rzas iin slmn yaylmasna yardmc oldular. Verdikleri sz tutarak dine kar gelen-lerle mcdele ettiler.

Bir kul ki byk olan Allah'a itaat eder ve onun emirlerini tebli eden Hazret-i Raslullh sal-lallh aleyhi ve sellemin ardndan gider.

Allahn esenlii bir bir onun zerinde olsun. Sabah akam ve esenlik ve mutluluktan uzak kalmasn.

Dosdoru yolu tutarak adlet ve hakkaniyeti yeri-ne getirenlerle Allahn yolundan ayrlarak zelil olanlar bir olmazlar.

Bize Cenb- Hakkn himyesi ve onun habibi olan Peygamberin dostluu kfidir. Baka bir yardmcya ihtiyacmz yoktur.

Talibin asl ad Abdu Menaf bin Abdulmuttalib ibn-i Haimdir

Hz. Ali Divan 37

HZ. AL kerremallh veche

Ben vnmee lyk bir insanm ki yedi gn sahibi olan Allah Tel beni koruyup eitli nimet-lerini vermitir:

Raslullh sallallh aleyhi ve sellem benim kar-deimdir, onunla sihri akrabalm vardr. Benim amcamn oludur. Allahn salt ve selm onun zerinde olsun.

Ben Aliyyim, knyem de iki torunun babas olan, Ebs-sbteyndir. 5 Korku ve hayret gn olan savata dmana galib gelme kudretine sahibim.

Ben, haseb ve neseb bakmndan peygamberin kardeiyim, ikimiz de amca ocuklaryz. Onunla beraber bulunmu, onun hsn-i nazaryla terbiye grmm. Torunlar benim ocuklarmdr.

Benim ceddim ve Raslullh sallallh aleyhi ve sellemin ceddi birdir, ikimiz de ayn soydanz. Fa-tma da benim zevcemdir. Benim hi bir szmde yalan yoktur.

ocukluk gnlerimden balayarak beni ykselten, ayaklandran, yeme ve imeme yardm ederek

5 Sbteyn: ki torun anlamna gelen bir kelimedir. Bu

beyitte geen Ebus-Sibteynden maksat, Hz. Hasan ile Hz. Hseyinin, Raslullh sallallh aleyhi ve sellem Efendimizin torunu olmalar ve onlarn babasnn da Hazret-i Ali olmasdr.

38 Hz. Ali Divan

beni eiten, o byk Peygamber'dir.

Onun dedesi benim de dedemdir. Babam da am-casdr. Soy ve sopumuz bir olduu gibi benim hanmm onun kzdr.

Kardelik kurduu zamanlarda herkesin huzurun-da bana du ederek ve benim iyiliklerime deine-rek vglerini belirttiler.

Ey sekin Peygamber! Seni nefsimle korurum. nk Senin vastanla Cenb- Hakk, bizim zeri-mizden cehlet karanln kaldrd.

Canm bu tende olduka sana ruhum ve canm fed olsun. Cann ne kymeti vardr ki ben de o kke mensup bir biriyim.

Yardmclarn en hayrls olan Allah, benden nus-ret ve yardmn eksiltmez. nk onun birliine kreden bir kalp ile iman etmiimdir.

Allaha krler olsun ki ocukluumdan beri kalbim sabit ve mutmain olup slma balanm-tr.

Ben o peygamberin getirmi olduu btn szle-re inandm. nk o, merhamet ve balamas sonsuz olan Allah Tel tarafndan gnderilmitir.

Arap olan ve olmayanlar arasnda ben slma girenlerin ncsym. lk slma girenler iinde zel bir yerim vardr.

Benim yaknm, insanlar Hak dine davet eden

Hz. Ali Divan 39

Raslullh sallallh aleyhi ve sellemdir. Cennet-teki hurilerin isteklisi azdr.

stnlk sz konusu edilirse Peygambere yakn-lk bana verilmitir. Dudaklaryla bana zahir ve btn ilimleri retti. Ben, dinde fakih oldum.

Sava meydanlarnda benim gibi cesur ve kahra-man bir kimse yoktur. ocuk olarak slma giri, nce bana nasib oldu.

Benm dier insanlara stnlklerimden biri de Fatma ile evli ve ondan doan ocuklarn babas olmamdr. Raslullh sallallh aleyhi ve sellem kendi kzn benimle evlendirdi. Bylece eref bul-dum.

nsanlarn hayran olduklar ve balarnn kesildii Bedir savanda nemli bir yerim vardr. Onu izle-yen Uhud ve Huneyn Savalarnda da yararlk gs-terdim. Bunlar benim iin vn kaynadr.

Mslmanlarn sanca bana teslim edilmitir. (Hendek Savanda) Mriklerin ileri gelenlerin-den mri ldrdm. Buna herkes hayret eder.

Sava kzmaya balad zaman Raslullh sal-lallh aleyhi ve sellem beni ne srerdi. Raslullh bana seslendike fazlasn yerine getiri-rim, derdim.

Dmanlarn ruhlaryla dolu olan bardaktan ie-rim. Bu bana bir lutuf ve lh armaandr. Dnya-da benim benzerim yoktur.

40 Hz. Ali Divan

Kahramanlar Kahrederim, hi kimseden ve dn-yev hi bir eyden korkum yoktur.

Her iste can gnlden hizmet etmek isteyen Haydarm. Ben, oyalanmam, bos ve anlamsz ey-ler peinde komam.

Benim fazilet ve ykseklie deer zelliklerimi kim inkr edebilir? Ben Aliyim. Cenb- Hakka boyun eerek itaat etmiim.

Mermerden imal edilmi bir taa yamur ve su hi etki edebilir mi? Kuvvet ve galebeye, arzu ve istekle eriilebilir mi?

nsanlar bildiler ki benim slmdaki paym dier kimselerin paylarndan daha fazladr.

Ben kendisine mit balanm Aliyyim. lme hazrlk yapm ve zimmetimde olan grevi if ediyorum.

nsanlarn en hayrls ve kerem sahibi olan bir peygambere yardm ediyorum. O peygamber ki dorulukla n kazanm ve merhameti herkese bilinmektedir.

Ben gleneli henz (hicretten ) bir iki yl geti. Pek tecrbeli deilim fakat sava deneyenler ve gngrm olanlar benim kuvvetli olduumu bilir-ler.

Yrekli ve cesur bir insanm ki cin taifesine men-sup kiiler gibi sava her trl sanat ve fenle icra ederim.

Hz. Ali Divan 41

Silahm ve kalkanm beraberimdedir, Benim kl-cm her trl kin ve fkeye kaplm olanlar orta-dan kaldrr, onlar ber-taraf eder.

Klcmla btn dmanlarm kendimden uzakla-trrm. Annem beni bu i iin dourmutur. Ben dnyaya sava iin gelmiim.

Sa elimde Zlfikarm vardr. Sol elimde de ana damarlar kesen klcm bulunmaktadr.

Dv ve kavga etmek isteyenler beri gelsin. Bana yakn olann emri zerine onlarn boynunu vuru-rum.

Onun dmanlarndan intikam almakla gsm rahatlk bulur ki o. Allah in dinini yaymak ve hakk tebli etmek iin urat.

Bugn dinimi yaymak ve zelliklerimi ortaya koymak iin deneme yaparm. Sa elime klcm almm. Sava esnasnda nm beyn ederim.

Arslan, arslan zerine keskin ve parlak kllarla saldryor. Yemeni kl benim sa elimdedir.

Hamle ve saldrya ge, sana oklar etki edemez. lmden korunmak iin elinde kalkann vardr.

Ben, btn Kurey kabilesinin nderiyim. Katan da gibiyim, galip gelen ve kalarn atan bir ars-lanm.

Yemenin ileri gelenleriyle Necid ve Aden halk benden raz olmulardr. Ben, Hasan ve Hseyinin

42 Hz. Ali Divan

babasym.

Savata Hasann babasndan saknnz. Ona ili-meyiniz ki size zarar ve ziyan dokunmasn.

Benim hilm ve yumuaklk atm daima gemlen-mitir. Bunun yannda kzgnlk atm da eerlenmi vaziyettedir

i doru olana kar gayet doru hareket ederim. Eri olan insanlara kar ben de eri davranrm.

Nice kerem shibi ve kahraman insanlar vardr ki Hint demirinden yaplm kllarla din dmanlar zerine yrrler.

Birok insanlar takv ve zhd elbisesinden so-yunmadlar. slmiyet yolunda yrmee devam ettiler. Biroklar da Cenb- Hakkn ltfuyla kuv-vet buldular.

adalarmzn ne ekilde yok olup gittiklerini gzlerimizle grdk. Yaptklar i veya syledikleri szleri nakletmek gerektiinde, falan kes yle idi, diye sze balanr, htralar yd edilir. Birgn sra bize de gelecektir.

Ya slmn zafer bulmas iin mcdele verin veya bu uurda ehit olun. oktandr ki ben fer-man yerine getirmekte ihmalkr davrandm.

Beni istediniz, ben de davetinize icabet ederek geldim. Fakat bu konuda ancak lleri dirilten Cenb- Hakkn takdiri cri olur.

Hz. Ali Divan 43

Atm gizli srlarn korunacandan hi bir za-man emin olmadm. Kt olan bir ie el uzatma-dm ve byle bir eyi aklma bile getirmedim.

Bir kerre evet deyip sz verdiimi ve bu szm yerine getirmediimi hatrlamyorum. Mal ve o-cuklarmn yokluu bahsna da olsa hi bir zaman cimrilik yapmadm.

Bu dnyada yaayanlarn eitli ilerle alkalar vardr. Benim btn yaaym boyunca arzu etti-im ey, gerek bir dost bulmak olmutur.

Kfirlerin ileri gelenlerinden nice zalimleri ve kah-raman geinenleri bir kl darbesiyle ikiye ayr-dm.

Kurey kabilesi devaml olarak benim ldrl-memi temenni etmektedir. Allah'a yemin ederim ki onlar bu arzularna kavumayacaklardr.

DmanIarm benim lmm temenni ettiler. Halbuki byle bir dnce sakattr. nk bu, yle umum bir yoldur ki benim tek bana orada bu-lunmam mmkn deildir. lm herkese mahsus-tur.

Benim kl darbelerime kalkan ve miferler da-yanmazlar. Ben ve hicret etmi olan Raslullh birlikte savamaktayz.

Daima zaferler elde eden Aliyyim. Bahadrlk ve kahramanlkta btn cihan ismim kaplamtr.

Eer lmezsem Allaha sz veririm, yle bir sava-

44 Hz. Ali Divan

yapacam ki izi ve nian kaybolmadan meclisler-de ve sohbet toplantlarnda dima anlsn.

Eer sa kalmayp lrsem o hinler, bozduklar sz ve antlamalarndan dolay zilletli ve rezaletli bir hayata dr olacaklardr.

Ben yle cesur bir insanm ki annem benim adm arslan anlamna gelen Haydar koymutur. Harp sanatnn arslanym ki kimse benimle boy le-mez.

Pazular gl, boynu kaln bir aslan gibiyim, sa-va esnasnda korkudan dolay kimse benim y-zme bakamaz. Hi kimseden ekindiim yoktur.

Korku ve sava gnnde sana zrh ve mifer kfi gelir. Dnya seni hem gldrr ve hem de-alatr.

Size yle bir lm leini sunaym ki klcm iki omuzunuzun arasn birbirinden ayrsn.

Bana muhlefet ederek ayr bir yol tutanlar, bana zarar veremezler. Benden nceki bir kimsenin lm, dnyada kalmam gerektirmez. Ben de ok gemeden leceim.

Hak yolunu brakp batl dnceler peinde ko-anlar, henz tam anlamyla vcudu gelimemi bir soylu ocuun darbeleriyle yola geleler.

Ey kfr zerinde hayat srenin olu, ben Aliy-yim. Askerler benim nmden il yavrusu gibi ka-arlar.

Hz. Ali Divan 45

Sizlere darbeleri indiren benim. Yardmcm, darlk annda snacam yegne snam Cenb- Hakktr. Hicret ve g onadr.

Ben ve benden nce hirete giden kiinin dnya-daki durumu una benzer ki bir dostunu ziyaret edip geer veyahut akamlayp sabah geldiinde, yola kar.

Sabr ve metanette fazlasyla kuvvetliyim. Baka-larna bir bel geldiinde onlarn pazularna zayflk bulamasna ramen benim kuvvetim fazlalar.

Lisanm, kzgn bir devenin azndan kard krmz maddeler veya elikten yaplm bir kl gibi keskindir. .

Kalbim, insan hayretler iinde brakan eitli hikmetleri syler. Mklleri hallettii gibi inciler saar.

Kurey kabilesinin kt niyyetli kimseleri Raslullh sallallh aleyhi ve selleme ktlk yapmak istediklerinde Cenb- Hakk, onu kudretiy-le koruyup kurtard.

Mrikler Raslullh sallallh aleyhi ve selleme ktlk yapmak maksadyla harekete getiklerinde g etmek zorunda kald. Ben onun yatanda yatarak nefsimi lm ve esarete altrmaa ve kabul etmee raz ettim.

Raslullh sallallh aleyhi ve sellem geceleyin maarada yattnda Allah'n yardm ve koruma-

46 Hz. Ali Divan

syla her trl tehlikeden emin oldu.

Raslullh sallallh aleyhi ve sellem orada gn ikamet ettikten sonra devesinin yularn sala-rak Medineye doru yola kt.

Bu hizmeti Allahn dinine yardm etmek maksa-dyla yaptm, Byle bir tavr ve hareket, mezara, girip bamn altna tatan bir yastk konuluncaya kadar devam edecektir.

ocuklara kkken sylediim Szleri, bir musi-bet ve belya uradmda sylemedim. Ah ekip ikyette bulunmadm.

Ben o vakit ocuklarn hallerine zlrm ki ba-balar hiret lemine gm, seferde ve hazerde onlarn skntlarn tekeffl edecek ve karlayacak kimseleri bulunmasn.

Birok uygunsuz iler vardr ki onlar grmezlik-ten gelip geerim. Aslnda grmezlikten gelmeyip onlarn stesinden gelmee gcm vardr. Fakat slm hamiyyetim bu ekilde hareket etmemi gerektiriyor.

ok kimseler vardr ki gzlerini kaparlar, onlarn bu hallerini bilmeyenler kr zannederler. Oysaki insan grd halde baz ilerin maslahat iin grmezlikten gelir.

Ben nice eyleri sylemee muktedir iken nefsimi zaptedip sylemem. Oysaki beni sylemekten alkoyacak veya sylemee mecbur edecek bir

Hz. Ali Divan 47

kimse yoktur.

nsanlarn davran ve huylarndan haberdar iken, nefsimi zorlayarak ve gcm kullanarak sabret-mee alyorum.

Temiz kalpli ve saf inanl olan mminler cehen-neme girmezler. Akll -olan insanlar, kaderi zorla-maa almazlar.

Ac durumlar ve uygun olmayan iler karsnda istemeyerek sabrettim. Suyun akp gitmesi ve ge-riye bir ksmnn kalmas gibi hilfet mddetim az kald.

Allahn yardmn gzleriyle grdler. Peygambe-rin yakn arkadalarnn kurtulua erdiini ma-hede ettiler.

Ben Erilmeyen kl sahibi, Aliyyl-Murtazaym. Kyamet gnnde Kevser havuzunun sahibiyim.

Kendi sarn bama giydirip beni taltif eden Raslullh sallallh aleyhi ve sellem, kardei ol-duum bana demitir ki,

Sen benim kardeimsin ey keramet kayna. Benden sonra kendisine uyulacak senden bakas kim olabilir?

Allah, o gzel yzl ehitlerin mkfatn versen ki onlarn rehberi ve nde geleni Haim'dir.

Dine aykr yle uygunsuz iler grdm ki Allaha iftiradan baka bir ey deildi. Bunlar salar beyaz-

48 Hz. Ali Divan

latacak cinstendi.

Kulaa alnan, szler ve dnyay karartan du-rumlarn bir tekini o sekin Peygamber duymu olsayd, raz olmazd.

Ey Osman eer meveret ve danma ile bu ie (halifelik) mlik oldum diyorsan, (mer)in tayin ettii ve onlarla mvere etmen gerekli kimseler, ortalkta grnmyorlar.

Eer peygambere yaknlk iddiasyla halifelie talip olup, muhliflerini susturmak arzusunda isen, peygambere senden daha yakn kimseler de var-dr.

Her isteyene malm bahedeceim, ister bor olsun, isterse zerime farz olan, zekt olsun, ma-lm vakfedeceim.

Adalet ve hakkaniyet ehli olanlar bilirler ki, ben hi bir zaman Hak'tan yz evirmedim. nk ona inancm vardr.

Cenb- Hakkn verdii rzka kanaat getirmiiz. Bize ilim ve irfan verdi, dmanlarmza ise mal ve mlk vermitir.

nsanlarn bana yapm olduklar iyilii baa kak-malar ve minnet etmeleri, dalardan tayacam talardan daha ar gelir.

nsanlar bana diyorlar ki almak ayptr. Ben de onlara derim ki, insann bakasndan bir ey iste-mesi kadar ayp ve utan verici bir ey yoktur.

Hz. Ali Divan 49

Ben, batanbaa minnet ve baa kakma ile dolu olan bir dnyay kabul etmem. Ben hi bir zaman kymetli olan mertebeyi zilletle islemem.

yle bir insanm ki yapm olduum izzet ve ikrmlar bana veraset yoluyla ecdadmdan gemi-tir.

Bir hayr islediim zaman onun arkasndan baka hayrlar da ilerim. nsanlar istemeseler de ben byle bir yol izlerim.

Fakir olan bir kimse bana arkada olduu zaman ben ona istedii kadar azk verir ve onu doyuru-rum.

Bir sknty gidermek iin beni davet ettiklerinde sknty gidermee alrm. Bir hakszlk yapmak iin ardklarnda onlarn davetlerine icabet et-mem.

Birisi benden bir yardm istese, parlayan ve hzla yol alp giden yldz gibi onun yardmna koarm.

Ben, konu-komumu kendi ailemin fertleri gibi sayarm. nk mslmanlar kendi evlerini beni tercih ederek evimin yanna yapmlardr.

Akll ve tedbirlik bir insan olduumu grmez misin? Nfi Mescidinden sonra. Muhayyis ismin-deki hapishaneyi in ettim. Bylece emin Ve sa-lam bir koruma yeri yapm oldum.

Kufe ehrinin sahilleri, ne gzel ve ho yerlerdir ki kalbe safa bahetmektedir. Biz burada lfet

50 Hz. Ali Divan

bulmu ve gzel kokular almz.

Develer, gece olunca eve dner, gndzn ise otlaklara giderler. Selmet iinde bir yaknlk bulup sabah vaktinin nimetlerinden yararlanrlar.

Ben yle bir doan kuuyum ki sen benim zellik-lerimi bilirsin. Havada uan kularn kol ve kanatla-r benim korkumdan tir tir titrer.

Ben cesur ve kahraman kimselerin ocuuyum. Sava skntlarn ekmiim. stediimde insanlar yere sererim.

Bizim keskin klcmz etrafta dmanlarmz te-mizledi. Cmertliimiz ise elimizde mal ve mlk brakmad.

Meliklerin avlar tavan ve tilkilerdir. Ben ata binip ava ktmda benimkiler cesur ve kahraman insanlardr.

Benim avm sava meydanlarnda ata binmi kim-selerdir. Ben sava esnasnda dmanlar katleden bir arslanm.

Dmanlar zerindeki darbelerim ve kl stn-lmden glkler honut oldular. Hastalar da if buldular.

Gz ucuyla bakan bir arslan gibiyim-Sava mey-danlarnda, yatanda kkreyen bir arslandan ba-kas deilim.

Sava ve kavga atei tutumaya balaynca ve bu

Hz. Ali Divan 51

esnada piydeler birbirlerine karnca benim dmanm gzlerime bir sinek gibi grnr ve mzraklarn sesinden kurtulamaz.

Sava esnasnda bir rpda yere serici darbe ve hamlelerimi grrler. Benim klcmn iddetinden ata binmi olanlar yz zere yere derler.

Dmann bana klc indirdim ve onlarn kafata-sn ikiye ayrdm. Zlfikrm keskin ve parlak yz-ldr.

Kemiklerin cisimden ayrlmas gibi o da, darbenin etkisiyle burnu zerine dp yere ykld.

Zamann olaylarn altm yl yaayarak grdm. Hayatn ac ve tatl taraflarn, kolaylk ve glkle-rini deneyerek geirdim.

Allah'n bana verdii nice nimetlerin krn if edemem. Dilimin ve gcmn yettii kadar kr-n yerine getirmee alsam bile tam anlamyla bu vazifeyi yapm olamam.

Allah'tan istesem de istemesem de onun fazl keremi daima benim yardmcm, O, benim daya-nam ve snamdr.

Ey lm emrini tebli eden melek, dnyada kal-mann mmkn olmadn biliyorum. Benim de ruhumu al dostlarn ayrlk zntsnden kurtul-mu olaym.6

6 Bu beyite u anlam verenler de olmutur: Beni b-

52 Hz. Ali Divan

Zamann olaylar ve tecrbeler beni metin ve dayankl kld. Baz eylerden beni alkoyanlar ben de alkoydum.

Her grdne dostluk ilan edip seninleyim di-yenlerle bir ilgim yoktur. Hi kimsenin sorusuna cevap vermekten aciz deilim ve bakalarna, mklm-halletmesi iin yalvarmam.

Zayf gl olmadmdan dilimin ve kalbimin idareleri elimdedir. Ben nereye yneltirsem onlar, da oraya ynelirler. Daima iinde bulunduum zaman gemile mukayese ederim.

Birok arkada, dost ve ahbaba vef gsterdim. Vefal olmak gereken yerde onlardan vefam esir-gemedim. Fakat onlardan karlk grmediim gibi, cef ve eziyeti grdm.

Benim maksadm, meclis ve toplantlarda bana sevgi ,gstermeleri, arkamda da beni iyilikle ana-rak hatrlamalardr.

Ey gzler, benden uykuyu def edin. nk seher vaktinde insanlar Allah anarak geceyi geirirler,

Ey Eb Bkre,7 unu iyi bil ki yeryznde ayakka-bl ve yaln ayak gezenlerin en hayrlsym.

rakman mmkn olmayan lm! Bana biraz frsat ver ki Hakka ibdet edeyim, ondan sonra ruhumu al.

7 Eb Bkre,sahbilerden Nafi ibni el-Haris ibni Kel-

denin knyesidir. Bu iir ona hitaben sylenmitir.

Hz. Ali Divan 53

Hazret-i Peygamber ona uyulmas ve onun hakk-na riyet edilmesi Hususunda tavsiyelerde bulun-du. Fazilete sahip bir insan olduunu pekitirdi.

Onun hakknda kusur ve ihmalde bulunma, hak-kn tam anlamyla ver. Cenb- Hakk doru syle-yenlerin en dorusudur.

Ben, Allah'a verdiim sz zerine komumun rzn ve namusunu muhafaza ederim. Hatta k-srmek gerekse, onu gizler aa vurmaktan eki-nirim.

Hem Allahn cezasndan korkarm hem de onun affediciliinden mit varm. unu ok iyi bilirim ki mlknde istedii gibi tasarruf eden O, adil-i mut-laktr.

Btn insanlar dallet, inkr ve iddetli manevi skntlar iinde iken ben, Raslullh sallallh aleyhi ve sellemi rasl olarak kabul etmi ve ona inanmtm.

Benim dinimde phe edene hidyet temenni ederim. Allahm, bana cennet iinde fazl ve kere-minle yaamay nasib et.

eriki ve orta olmayan o Allah'a krler olsun ki kullarna dima merhamet etmitir. Sonu olma-yan ve Bki kalandr.

Eer bana azap ederse ben bu azaba mstahak olduum iindir, Eer affederse onun fazl ke-remindendir.

54 Hz. Ali Divan

Ey Allah tarafndan ahid klnm Peygamber, benim dinim, o sekin ve stn peygamberin dini olduuna ve mslmn olduuma dair Allah iin ehdette bulunur musun.

Hz. Ali Divan 55

HZ. ALnin ARKADALARI

Ey benim ashabmn ve arkadalarmn durumunu renmek isteyen kimse! Dorusunu bilmek isti-yorsan sana doyurucu cevap vereyim.

Sana doru ve gerek bir ekilde onlardan haber vereyim. Her birisi hakikat iinde Kurn- Kermi muhafazaya gayret gstermilerdir.

Her biri sava esnasnda ok sabrldrlar. nanm-yorsan ne ekilde olduklarn hi ekinmeden on-larla temas eden topluluklardan sor.

Benim kavmimi grmez misin? arldklar vakit mutlaka icabet ederler. Onlara kzdmda asla ses karmazlar. Bu kadar itat-kr, halim ve selimdir-ler.

Ortada grnmesem bile, hzrmm gibi ve yan-larnda bulunmuasna hareket ederler. Onlar bulunmadklar zaman da ben ayn ekilde hareket eder ve onlar korurum.

Benim vdm askerler sava ve kavga erbb-drlar. Anneleri alayp hasretlerini ekmez, baba-lar da arkalarndan hayflanmaz.

Bu kabileye mensup kimseler ylesine asildirler esir aldklar insanlara kar msamahakr ve vefa-ldrlar. ayet kendileri malup olurlarsa hibir zaman firar edip kamazlar.

yle bir kavimdir ki savalarda giydikleri elbiseler,

56 Hz. Ali Divan

kl, pusat ve Davud'un zrhndan ibarettir. .

Balarnda Tolgalar stlerine de zrhlar giyerler. Ellerinde mzrak ve kl olduu halde savarlar.

Kllar glmeye balaynca, dmann mr a-lamaya balar. Mzran ucu kanaynca da ruhlar kamay tercih eder.

Fazilet ynnden. Ezd kabilesi dierlerinden ok stndr. Ata binmede de kimse onlarayetiemez. Onlar hepsinden daha yksek mertebededirler.

Evs ve Hazrec kabileleri, misafirperver ve cmert-tirler. yilik ve ikramda birbirleriyle yarrlar.

Ey Ezd kabilesi,8 sizler gayret ve hamiyyet sahibi aziz bir topluluksunuz ki sertlikle asla bklp, ezilmezsiniz.

Miza ve huyunuz gerei afide vefa gsterdiniz. ok eski zamanlardan beri hi bir zaman dorulu-unuza yalanclk karmad.

Hamle ve saldrya getiinizde insanlar sizden

8 Hz. Enes radiyallahu anh anlatyor: "Raslullh sal-

lallh aleyhi ve sellem buyurdular ki: "Ezd kabilesi, Allah'n yeryzndeki ordusu (ve dininin yardmclar)dr. Halk onlar alaltmak ister, Allah ise onlar yceltir. nsanlar zerine yle bir zaman gelecek ki, o zaman kii: "Keke babam Ezdi olsayd! Keke annem de Ezdi ol-sayd!" diye temennide bulunacak." Tirmizi, Menakp, (3933).

Hz. Ali Divan 57

ekinirler. Byle bir durum size kolay geldii iin dmandan saknmanz sz konusu deildir.

Ey Ezd kabilesinin kahraman, evlatlar, hepinizden honut ve memnun olmuum. Btn ilerin sonu deil, basnz. Dmanlar sizden kaarlar.

Dnya durduka Ezd kabilesi, ehi-i beyte olan samimi sevgileri, candan ifa etlikleri hizmetten dolay rahmet ve mafiretten mitsiz olmazlar. Nereye giderlerse gitsinler, Allah onlarn yardmc-sdr.

Sizlerin evveli de hiri de temizdir. Aslnzn pk olduuna feriniz dellet eder. Allahn kanunu byledir. Kk ve asl diken olan bir aacn daln-dan zm elde edilemez.

Ezd kabilesi yle asil ve necb bir kabiledir ki ko-mak veya at yartrmak gerekirse muhakkak dier zmreleri geerler. ftihar edilecek bir ey sz ko-nusu olunca bakalarndan daha fazla vgye lyktrlar. Savalarda da daima galib gelirler.

Birok savata Ezd kabilesi vardr. Sabretmek gerekirse sabretmesini bilirler. Esir almada fazla-syla beceriklidirler. Fakat yamaclk olduunda ekinip uzaklamay tercih ederler.

Samimiyet ve ihlslarndan dolay Hak Tela kendi dostluunu onlar hakknda izhr etmitir. Onlarn temiz kalpliliklerine sama sapan ve malayani iler karmamtr.

58 Hz. Ali Divan

Ezd kabilesi, sohbet meclislerinde gzel ahlk sahibidirler. Cehalete hi bir zaman boyun eme-mi, iddet ve hiddetle galip gelmenin mmkn olmadn bilmilerdir.

Eer raz olup ses karmazlarsa, byk bir yardm ve cmertlik kaynadrlar. ayet bir gn kzp ga-zaba gelirlerse, arslanlar dahi onlardan korkup kaarlar.

Onlardan bir ey istenildiinde halkn en cmer-didirler. Savaa davet edilirlerse; derhal icbet edip savamaya balarlar.

Gassan kabilesi toplanp hcuma getiklerinde onlar malb ve perian edemediler.

Allah, onlar Reslullha yaptklar hizmetlerden dolay mkfatlandrsn. Hayr iledike hayrlarn kabul etsin.

Benim mrm son bulduunda ve hayatmn son demleri geldiinde benim iin gzya dkp ala-yanlar az olacaktr.

Kii sevdii arkada ve dostunun lmemesini is-ter. Fakat byle bir istek ve arzunun gereklemesi mmkn deildir.

Ey Haris,9 lenler beni greceklerdir. ster mmin

9 Haris-i Aver Hemedan, Hemedan, Yemende bir kabi-

lenin addr.

Hz. Ali Divan 59

ister mnafk olsun onlarla karlaacam.

Ben grenleri veya benim grdklerimi adlaryla, vasflaryla, zellik ve durumlaryla bilirim.

Sen yarn kymet gnnde srat kprs kurul-duunda benim nme geleceksin. Yaptn bir kusur ve ayak srmelerinden endie etme.

Gemee ve srat kprsn atlamaa balad-nda atee derim ki sen bu kiiyi yakma Allah iin ona yaklama.

Onu brak ve ona sakn yaklama. nk o, sa-lam olan manevi bir iple bana balanmtr.

Susuzluk annda ona bir bardak souk su ikrm edeyim ki tad baldan daha tatl olsun.

Bunlar Haris'e (ve sevenlerine) sylenmi Alinin ilgin szleridir. Onlarda hayret edilecek birok hususlar mevcuttur.

(Sffin Savanda Abdul-Aziz bin el-Harseye) Sen nefsini, gcn yetmeyecei lde fed ettin. Utandn, fakat gayret sahibi kimselerin az olduu muhakkaktr.

Allah senin yapm olduun hayr mkfatlandr-sn. Elinden geldii kadar iyilik yaptn. Allah senin bu iyiliinin sevabn kat kat artrsn.

Ehl-i beyt'in reisi, dnyadan hirete g edince, halktan ehl-i beyte kar cef ve eziyetler gelmee balad.

60 Hz. Ali Divan

Haris-i bin Smmenin yapt ite znty mucib bir durum yoktur. nk bize kar olan vefsn yerine getirdi.

Karanln her taraf kaplad ve yeryzne bir korkunun kt demlerde grevini yerine getir-di.

Kl ve mzraklarn arpt bir demde Raslullh sallallh aleyhi ve sellemi aramaa gayret gstermiti. Meydana gelen olaylara kar durmutu.

(Cemel Vakasnda) Gel szm tut, acele etme, insanlarn yaratcs olan Allah iin doru sz bu-dur. 10

Eer lm tercih etmek istiyorsan adrn kur. Kkremi arslan savletiyle saldrrm.

Elimdeki keskin klcm eti ve kemikleri birbirin-den ayrdetmeyi kendisine det edinmitir.

(Sffnde) O cesur, bahadr Hemedanllar, savan balayaca gnn sabah, silahlarn alarak yard-mma geldiler.

10

Zbeyr bn avvam radiyallh anha sylenmitir. Bu beyit Cemel Vak'asnda cennetle mjdelenmi sahblerden olan Zbeyre hitaben ve onu tehdd eder ekilde sylenmitir. Peygamber Efendimizin halalarn-dan Safiye bint-i Abdul Muttalbden doan Zbeyir ibn-i Avam muhalefetten vazgeerek geri ekilmitir.

Hz. Ali Divan 61

Ata binmi olarak ve toplu halde yanma geldiler. Hepsi de savata yararllk gsteren bahadr kimse-lerdi.

Her birisi ok ve mzraklarla bezenmilerdik. Birbir-lerine karrlarsa lev saan ate zannedersin.

Onlardan hakikati koruyan Said bin Kays kuman-danlk ve liderlik mevkiine geti. Kerem sahibi kim-seleri koruyan bir kii idi.

Sava atei kznca dmann iine dalmaya ba-ladlar. Sanki kavga meydannda devaml iiyorlar-d.

Allah, Hemedanllara mkfat olarak cenneti versin. Sava gnnde dman iin ldrc bir zehir oldular.

Hemedanllarn huyu gzeldir, dindardrlar. On-larla karlatnzda sizinle en gzel, tatl ve yu-muak ekilde konuurlar.

Hemedanllara ne zaman misafir olursan sana izzet ve ikrmda bulunurlar ve sen onlarn bu hali-ne gbta edersin.

Hemedan kavmi daima aziz ve kerem sahibi ola-rak bilinmilerdir. Nasl ki Kbenin rkn makam-lar iinde kutlu kabul edilmise onlar da aziz bilin-mitir.

Hemedanllar, Peygambere ve onun yaknlarna dima sevgi beslemilerdir. Sava meydanlarnda ok eviktirler.

62 Hz. Ali Divan

Eer cennetlerin kapsnda durup bu grevi yap-saydm, Hemedanllara selmetle girin derdim.

akk, Mubed, Abdullah, Nebhan ve Hamin oullar, ehit olanlarn en sekinleridir. Hak din olan slma hizmet etmilerdir.

Biri de binici olan Urvedir. Sava kzmaya bala-ynca kl ve oklarla saldrya geer. Allahn rah-metinden uzak kalmasn.

HZ. AL NN KAHRAMANLII

Ben, yksek soylu ve kendisiyle iftihar edilen Mustafann klesiyim. Ben, Abdlmuttalibin ne-sebinden gelen hayrl bir aacn dalym.

Sekin bir peygamber olan Muhammed Musta-fann kardeiyim.

Ben, edeb ve keml sahibi olan Abdlmuttalibin oluyum. Soyuma bir noksanlk gelmesin diye s-zm tutarm. Gayretli ve cesur bir insan iin lm, kamaktan ve savatan kurtulmaktan daha iyidir.

Tertemiz olan asl bir soydan geliyorum. Dma-na, arslanlar gibi saldran bir kiiyim.

Ben Aliyyim, Haimin soyundanm. Sava mey-danlarnn arslanym. nsanlar krar geerim.

Ben hcum ve saldrda bulunan ve gzel kl kullanan bir insanm.

Kurey kabilesinin ileri gelenlerinin ocuuyum. Ben gdam savaarak, bakaldranlar terbiye ede-rek alrm. Perianlk grmemi bir evde terbiye grerek yetitim.

Hepinizi bilirsiniz nesep ve soyda hile yapld zamanlarda bile benimle peygamber arasndaki kardelik yalan deildir. phesiz ondan asla yalan sadr olmaz.

64 Hz. Ali Divan

Temiz vcdu gm gibi, aln da altn mesabe-sindedir. Klcm, onun yolunda ve onu honut etmek iin ekerim.

Bir akran ve dmanla karlarsam, korku du-yup kamam. nk bana yaklaan kimse lm, eziyet ve kedere rastlamtr. Madd ve manev galibiyetim atalarmdan bana gemitir.

Benimle savaanlarn hepsini toprak zerine yat-raym. Kfirlerin boynunu keskin klcmla vura-ym.

Elimdeki keskin klcm ya keder ve zntleri defeder veya bana erierek lm seer. nk bu kl el ve bamn zerinde seyreder durur.

Savata elimdeki kl ve hanerin k ve parlt-sndan her taraf, aydnlanr.

Benim karg ve keskin klcm daima savaa hazr vaziyettedir. Tertemiz bir peygamber benimle olduktan sonra bu durum elbette devam edecek-tir.

Bu kl size daim galib gelenlerin ocuundan bir hediyedir. Bir darbeyle zerinde vcib olan grevi yerine getirir.

Kafa kemiini ve omuzlar yaran o klla -Allah yardm ettii takdirde askerlerin ban eken reisi ve gzdeleri korurum.

Bazlarna sahr ve ovalar dar gelir. Bazlarna da mzraklar arasndan kp gitmek mmkn olur.

Hz. Ali Divan 65

Onlar, bo ve anlamsz bir grle talara tapar-ken ben, Muhammed Mustafa'nn Rabbi olan ve her eyi veren Allah Telya ibdet ettim.

Ey Ftma, Zlfikrm bana ver ki sava ve ar-pma gnnde benim yegne yaver ve arkadam ancak bu kltr.

O; askerler beni ldrmek iin teebbse getiler. Mir'c sahibi olan babann hakk iin benim klcm getir.

Keskin klcm olan Zlfikr getir ki Mslman gazilerin sratle savaa gidenlerine ben de katlp gideyim.

Bir kavmin oturduu yerlere indim ki, hepsinin yzleri, karacierleri gibi simsiyah olmutur.

O gn yle, t veren ve korkutan biri geldi ki denizin dalgalarla saklanmas gibi askerler saknd-lar.

Eer bana kar zafer kazansalard beni ehit ederlerdi. Fakat beni ldrenler dnyada ebediy-yen kalamayacaklardr.

nsanlar ldrdler ve oturmakta olduklar evle-rini yktlar. Sabah olduunda hemen hemen hepsi iltic ettiler.

Vurularmla Hak Telay raz edeceim. Hayatta olduum mddete ve arzularm devam ettike bu grevi yerine getireceim.

66 Hz. Ali Divan

Ya slmn aka yaylmasn temin edeceim veya bu yolda ehit deceim. Damarlarmdan kan akarak bu erefi kazanacam.

Nice insanlarla dostluk ve arkadalk ettim fakat onlardan zahmet ve eziyet grdm. Allah, bunlara glmeyi nasip eylemesin, dileri dklsn.

Korkutmak ve sindirmekte benim gibi cesur ve kahraman insan az bulunur. Be cepheden hcum eden bir asker kuvveti ancak ben datmaya g yetirebilirim.

Bana yardmc ve dost olarak Cenb- Hakk ve az keskin klcm kfidir ki sava esnasnda onun darbelerinden imek akt zannedersin.

Mzraklar frlamaa balaynca benim kavmim (topluluum) gslerini onlara siper ederler.

Kalplerinin zerine zrhlar giyerler ki onlar g-ren, Allah iin lme gidiyorlar, derler.

Mzran ucundaki yumuak demiri iddetli bir hale getirdim ki yerinden dmesin. Bylece ser-vet kapanlarn ve kendini kaybedenlerin rengi usun.

Mzram, sava ve takv tandrnn ateini alev-lendirerek hergn nice askerleri cepheye srer.

Sava esnasnda ne ekilde hareket etmek gere-kiyorsa, ister ba kesmek, ister ayak kesmek, yle-ce hareket eder ve dman kovmak ve yok etmek iin ne lzmsa onu yaparz.

Hz. Ali Divan 67

Bedir Savanda mslmanlara imkn ve frsat veren Allah, mriklere gazap ederek onlar ma-lp etti.

Ellerinde parlayan keskin kllar vard. Sava es-nasnda sanki cilalanm gibi bu kllar parlamak-tayd.

Nice yetimekte olan genler ile ihtiyarlar bu sava esnasnda malb olup gittiler.

Onlar iinde feryd ve figan ederek alayanlarn gzya, gkten boanan yamur ve akan seller gibi dkld.

Bedir Savanda Utbe ile olunun ldrlp or-tadan kaldrlmalar zerine koparlan feryad ve figanlar, hayatta kalan eybe ve Eb Cehil gibi mriklerinde ldrleceklerini haber vermekte-dir.

Kin ve fkeye sahip olanlar ile bn-i Cudn (Ab-dulIah), matem elbisesine brnm ve yavrusunu kaybeden annenin sabrszlanmas gibi saa sola kvranyordu.

Bir gurup sava Bedir Kuyusunun etrafn sara-rak orada kendilerine yer yaptlar. slm kahra-manlar buraya mrikleri da gibi ydlar.

Azgnlk ve taknlk isteyenler sonunda kendi isteklerine kavutular, kendini bilmezlerin, cezas bu dnyadan ayrlp gitmektir.

Onlar cehennemi kendilerine mesken edinmek

68 Hz. Ali Divan

suretiyle bu dnyadaki zulm, hakszlk ve haka-retten el ekip gittiler.

Bedir sava, bize gerek dost brakmad, hepsini alp gtrd. Arkada emniyetli, bir yol kalmad.

Bedir Savanda bineklere binmi savalar boz-guna urattm. Kahramanlarn perian ettim.

Biz, onlarn elbiselerine rabet etmeyip iffetimizi muhfaza ettik. Eer o, bizim durumumuzda ol-sayd elbiselerimizi soyup gtrmekten ekinmez-di.

(Uhud) Sava esnasnda onu ldrmem gerekir-ken frsat verip Talhann lmn geciktirmem bir nevi hakszlkt. Allaha krler olsun ki onu orta-dan kaldrdm.

Talha,11 yz zere dnce keskin ve parlak olal klcmla yukarya kaldrdm. Onu ldrdmde yz zere dt.

Karanlkta parlayan yldrm gibi klcmn cevheri k satnda, sanki atein iine tuz dm gibi oldu. Bir hamlede kellesini boynundan kopardm.

11

Kef'l-Gmme sahibinin dediine g're, Hazret-i Alinin Uhud Savanda mriklerin nllerinden mri, Ebl-Esba bni bdul-Azay ve Eb Umeyye ibn-i Mu-gireyi; Beni Abdd-Dar dan Abdullah bin Cemili ve Talha bin Ebu Talhay ldrd hususunda btn tarihiler ittifak etmilerdir.

Hz. Ali Divan 69

Savata, benim mcdele yerim ve tavrm her-kese bilinmektedir. Klcmn ulat her insan yksek sesle alamaya balar.

Araplar arasnda yaygn olan Babasz kalmakla vnyorsanz ey mrikler, bizden ehit olanlarn says fazla deildir.

Bizim ehit braktklarmz hakknda soy ve sopla-rnn pheli olduunu iddia ederek onlara saldr-yorsanz, ey mrikler bilin ki sava dnnde sizden Talhay yol ortasnda yatar vaziyette brak-tk. Kllarmz aramzda parlayan ve lev saan birer ate gibiydi. Siz neyle vnyorsunuz?

Bizim kl ve oklarmz, askerlerinizden (Talhann olu) Osman helak edip ldrd. Karsnn yaka-sn yrtarak feryd ve figan ettiini sylerler.

slm askerleri, peygamber ile birlikte o mertebe baarl oldular ki lm havuzundan dnleri mmkn olmayanlar bir tarafa, mriklerin sancak tutan dokuz cesur kumandann ldrdler.

Ey eitli kabilelere mensup topluluklar! Benim bu klcm yalan syleyenlerin ban yaracak ekil-de elimde duruyor.

Gelin ok ve kl darbeleriyle hazr olun. Cesaret ve kahramanlkla kendinizi sava meydanna at-nz.

Klcm sizi ate ve azba yollayacaktr. Bunu ya-parken her eyi insana veren ve balayan Allahn

70 Hz. Ali Divan

yardmna muhtacm.

Onun itii kanl ve irinli scak su olacaktr. Aylar-da ve yllarca orada kalacaktr.

Melun olan bir topluluun durumunu mu hatr-ladn ki mahzun olup ac ac alyorsun?

Yoksa aklsz olan o topluluu mu hatrladn ki dine davet edenlere kar hile ve kurnazlkla hak-szlk yaparlar.

Bir ktlkten saknmalar iin kendilerine uyar yapld zaman bunu dinlemezler. zr diledikleri takdirde zrleri kabul olunmaz.

Allah onlar hayra nil etmesin ki, benim Osman bin Mazna12 kzgnlk gstermeme neden oldu-

12

Osman bin Mazn, sahblerin nde gelenlerindendi. Hazret-i Peygamberin stkardeidir. Bedir Savana katlmtr. Kefenlenip, mezara konulduunda Hazret-i Peygamberin gzlerinden yalar akmt. Baki mezarl-na gmlen muhacir, sahbilerin ilkidir.

Knyesi Ebus-Saib idi. Cahiliyyet dneminde bile iki iemitir., Onun gmlmesinden sonra Hazret-i Pey-gamber, sahblerden birisine, Mezarnn ba ucuna bir ta dik diye ferman buyurdular. O zat ta, hazrla-dnda kaldrmaya gc yetmeyince Hazret-i Peygam-ber bizzat kendisi ta kaldrp baucuna diktiler. .Buyurdular ki, kardeim Osmann mezarn bu ekil-de dier insanlara iaretledim. Hazr bulunanlar anla-dlar ki len bir insann baucuna ta dikmek snnettir. Hz. Peygamber, avu dolusu topra l defn edildik-

Hz. Ali Divan 71

lar.

Osman'n yzne ve gzne darbe indirdiler. Birbiri ardnca yaptklar saldrlarla her tarafn kanlar iinde braktlar.

Eer lmezsek biz de bunun cn alrz. Ta ki hak yerini bula ve su cezasz kalmaya.

Ya ilemi olduklar su ve ilen pimanlk duyup geri dnerler veyahut bizim onlara ynelteceimiz

ten soma mezarn stne atm, ayrca olu brahim ldnde mbarek elleriyle mezarnn stne su-serpmi, bylece bu hareketleriyle mslmanlara rnek olmulardr.

Mslmanlarn malub olduklar devirlerde Velid bin Mugire, Osman bin Mazunu yanna arm, bylece kfirlerin errinden emin olmutur. Fakat mslmanla-rn sknt ve eziyet damarlar kabarm ve Velidi terk ederek tekrar mslmanlarn safna katlmt. O top-lantda Peygamber iri Lebid bin Rebi u beyti syle-di:

Allahtan baka herey batldr. Her nimet mutlaka zeval bulacaktr.

Osman bin Mazn birinci msra tasdik fakat kincisini kabul etmemiti. Bu esnada ihtilf km, Kureyliler-den bir gen, Osman'n yzne bir tabanca ile tokat indirmiti. iddetli darbenin etkisiyle gzlerinin etraf morarm-ve gzne kan inmiti. Velid, Osmana, tokatn gzlerine bir zarar verip verme-diini sormu, o da, gzlerim, bir zarar grmedi demiti.

72 Hz. Ali Divan

saldry ho karlayp aada kalmay tercih eder-ler.

Bize zulmetmek isteyenlerin zulmn bertaraf ederiz. Btn gazilerin elinde keskin ve bilenmi kllar mevcuttur.

Keskin kllar yaraya tuz serpiyordu. Biz ifay mriklerin kanl balarnda gryorduk.

Akla sahip olmayan insanlar ikrar edinceye ye serkelii brakp yumuaklk gsterinceye kadar bu durum devam edecektir.

Mrikler, ldkten sonra dirilmek, hair ve neir gnnde hesap vermei inkr ettik, dediler. Mev-cut zevkleri, gelecekteki vadlerle deitirmek akl kr deildir, eklinde bir iddiada bulundular.

(Uhudda) Atlar zerinde cenk edenler, sava meydannda etraf sardlar. Her taraf toz toprak iinde kald. Bu savata kzanlar, esir dp i ya-pamaz hale geldiler. Fakat yle bir sava oldu ki, gazilerin atlarnn nallarndan srayan topraklar onlara deta sava elbisesi oldu.

lm develerinin beline ipler balanmtr. Sa-va meydannn kahramanlar binici olanlardr. Bugn zerimdeki sava elbiselerini karm ve ortaya atlmmdr. Bana kar kim cesaret edip kabilir.

Saldr ve hamleden hi bir korkum yoktur. nk dmanlarn zerine ben saldrp taarruza gee-

Hz. Ali Divan 73

rim.

Sava gnnde hi bir zaman geri ekilmem. Be-nim karmda savaanlar ya ldrlr veyahut "klcmn etkisiyle hezimete urayp kaarlar.

Uzak ol ey melun. (mr bin Ahnes bin erik Saka-f) Senin gibi inkarc olanlar bile sana lanet okurlar. Alaklkla hret bulmusun.

Zlfikrm ile seni ylesine paralarm ki eskimi bir paavra paras gibi dklrsn.

Sana kl darbelerini indirdiimde ban ylesine iki paraya blnecek ki krlm ve parampara olmu bir bardan bir araya gelmeyii gibi olacak-tr.

Bu sava ve cihadmla temenni ediyorum ki Allah Tel beni cennetine koysun. Makam ve mertebe-lerin en ykseini bana versin.

Mrikler bize zulm ve hakszlk ettiler. Taknlk ve azgnlklarnda srar ettiler.

Saldrya getiklerinde biz ouz dediler. Sava gnnn sabahnda uzun mzraklarla taarruz etti-ler

Eer Hamzay ldrdk diye seviniyorsanz, bu sevinme ve vnmeniz bounadr. nk o cennet kklerinde yayor.

Hamza, Bedir Savanda mriklerin azgnlarn-dan, olan Utbeyi ldrd. Dmanlar yok etmede

74 Hz. Ali Divan

hi bir glk ekmezdi,

yilik yapan Allaha hamd senalar olsun ki ku-lundan lutuf ve ihsann hi eksik etmez.

Peygamberine temkin ve kuvvet verdii iin Al-laha krler olsun. O'nu, azgn dmanlar zeri-ne daima galip getirdi.

Abdud-Darn oluna yle bir hamle ile saldrdm ki cevheri parlak klcmn, darbeleri kaln kemikle-rini bile paralad.

Hepsi de meydan brakp katlar. Kalpleri mit-siz, vcutlar da yaral bir ekilde idi.

Yldz gibi parlayan klc elimde titretir, dmann ban ve omurgalarn ikiye blerim.

Allah, onlar dalncaya kadar ben meydandan ayrlmadm. Yumuak kalplilerin kalbini ferahlat-tm.

(Hendek Harbinde) Ey arkadalar! Bu sava mey-dannn binicileri benim zerime mi geliyorlar? Durum belli oluncaya kadar ltfen beni ve onlar babaa brakn. Siz saldrmayn, ben onlarn hak-kndan gelirim.

u anda yksek himmet ve hamiyyetim beni kamaktan alkoyar. Ate saan kl benim bei-min stnde oynasa bile Hayber-i Kerrara kar koyutan beni alkoyamaz.

Aramzda Raslullh sallallh aleyhi ve sellem

Hz. Ali Divan 75

bulunuyor. Aln bulutlar arasnda parlayan bir gne gibidir.

Allah kendi peygamberine ve dinine yardm eder. Her ilerleyen muvahhid kimselere de yardmcdr.

Eer slm kabul etmezsen Allah sana lnet ede-cektir. Benim keskin klcmn darbeleri karsnda metnet gster.

bnl-Vedd lakabyla bilinen Amr, bana saldrd-nda yemin etti. Onun bu yemini herkes tarafn-dan iitildi. Ben de ona hcum ettiimde yemin ettim.

Amrin yemini u mealde idi: Sava ve kavgadan kamamak ve malup olsa bile Raslullh sal-lallh aleyhi ve sellemi peygamber kabul etmi mslmanlar zmresine girmemek. kimiz kar karya gelerek korkusuzca saldrya getik ve bil-diimizden geri kalmadk

Ey Amr, sana yazk oldu, istek ve arzun meydana geldi. Allahn takdir ve kudretiyle dmandan aciz kalp geri ekilmem.

Ey ayan ktlklere bulatrm kii, Allah sana lnet etsin. Yaknda elem ve dert ateine decek ve orada kmr gibi yanacaksn.

Amr, keskin klcn ellerimde titrediini grnce bu iin hi te akaya gelen, taraf olmadn anla-d.

Ey mr, sen yle usta bir biniciyle karlatn ki

76 Hz. Ali Divan

ayak basta tekrar eski yerine dnmektedir.

O usta binici Beni Haim soyundandr. Kendi kavmi arasnda himmeti yksek bir kimse olarak bilinir ve her i ona havale edilirdi.

Kurey ve dier kabileler una ahittirler ki ile-rinde benim yerimi tutacak kimse yoktur.

Allahn lutf ve keremi olduka elimdeki klcm-la kendimi ve askerlerimi korurum.

Kutsal ta olan Hacer-i Esvedin Rabbine yemin ederim ki etimi ve kanm Allah yoluna fed etmi-im.

Bu kl, Haim soyundan gelen bir insann elin-de olup balarnz zerinde dolar.

Bu keskin ve parlayan kl dmanlarn banda bulunan salar tra etmek iindir.

Onunla himayem altnda bulunan askerleri koru-rum. Harekete gemek zere atlara binen d-manlar ber-taraf ederim.

abalamak isteyenler toz iinde kaybolurlar. Benim karma kanlar lmle karlarlar.

Basiretle savaa niyet ederek dvmee bala-dm. Herkesi muradna eritiren ve kurtaran Allah, beni de baarl kld.

Meydana karak dv ve kavga edecek birini istedim. Bu isteim zerine dvecek biri ortaya atld.

Hz. Ali Divan 77

Senin ban zerine konan parlak kl, yok edici ve ldrc zellii ile yaraya tuz ekicidir.

mit ederim ki cenaze sahiplerinin ller zerine alayp feryad etmeleri gibi, mensup olduun kabi-le senin stne alayarak gelecektir.

Benim klcm senin vcudunda ylesine byk bir yara aacaktr ki hezimete uram ve kam in-sanlar anldka sen de anlacaksn.

Ey bedbaht mr, sava ve kavga frn kzmaya balad. Kabaran ve alevler samaya balayan ate korkulu bir hale geldi.

O yemininde durdu ve Allaha, dnmedi. Kendisi-ne baktmda hurma dal gibi vcudunun bir par-as stne dm ve hendee doru kfir

Kahraman ve cesur olanlar, savata birbirlerine lm bardan sunarlar ki iinde kiiyi ldren keskin zehir vardr.

Benden uzak ol ki, kahredici ve ldrc penem sana ulamasn. Aksi takdirde geip giden dnk gn gibi sen de geri gelemezsin.

Ben yle bir kimseyim ki kavmimi ve mensup bulunduum toplumu izzette korurum. Aslna ba-klrsa ykselten de alaltan da Cenb- Hakk tan bakas deildir.

Bizi ok szle uyarmaa alt. Hatta bizi kor-kutmak iin klcn da ekti.

78 Hz. Ali Divan

Hazret-i Muhammed Mustafann amcasnn o-lunun vuruudur. Bu darbeden kendini Koru. Gk-ten inen bir imek gibi insann tepesine inmekte-dir. Kendine gveniyor ve cesaretin var ie bu kl darbelerinden kama.

Byk bir darbe ile ona galip geldim. Benim ans-zn indirdiim o darbeyle sava esnasnda kimse sabrszlanmaz.

elikten yaplm keskin klcyla savap, omurga kemiklerini ikiye blp ayrd.

Amrn taknlklar artp, mrnn ipi uzaynca, keskin ve nnde durulmaz klla onu biip lme yolladm.

Ey dmanlar! Siz Cenb- Hakkn kendi dini olan slmla, Peygamberini yalnz brakacan zannet-meyiniz, Allah, byle bir ey yapmayacaktr.

(Hayberliler) Ders almak isteyenler iin nice hdi-seler vardr. Bunu, akl olanlar da, akl olmayanlar da grdler.

Bize hem mal bakmndan ve hem de kfr y-nnden kuvvetli olan bir kfir gnderdiler. Toplan-t yerlerinde onu zorla tutabiliyorduk.

Klcmn darbeleri boynuna ulanca adet ger-danlk takm gibi oldu. eitli darbeler yedikten sonra cehennemin dibine yolland.

Cehennem, kfirlerin gidecei bir yerdir. Allah'n emirlerine tat edenlerin gidecei yer ise cennet-

Hz. Ali Divan 79

tir.

Allahm, d grnle imn etmi gibi grnp te iten inanmayanlar bizden uzak olsun. Yalanc ve batl eyler peinde koanlar da uzak kalsnlar.

Bana diyorlar ki Raslullh sallallh aleyhi ve sellem sana fkelendi. Kendisine muhalefet eden-ler gibi seni terk etti.13

13

Hicretin 9. ylnda Hazret-i Raslullh sallallh aleyhi ve selleme ulatrlan bir habere gre Anadoludan ama bir asker kuvvet gelip Medineye doru yola kmlard. Askerin nc kuvvetleri Belka ismindeki yere ulamt; Bizans imparatoru Herkal da o gnlerde Humusta bulunuyordu.

Hazret-i Peygamber yz kiilik, ashab ile ama doru yola kt. Tebuk denilen yere vardlar. Buras Medi-neye ondrt merhale uzaklkta idi. ki ay kadar orada kaldlar. Bu haberin yalan olduunu anlamalar zerine tekrar geri dndler. Bu esnada Hazret-i Ali Medinede vekleten kalmlard. Hafz smailin naklettiine gre mnafklar u yalan haberi yaymaya altlar: Gya Peygamberle Hazret-i Ali arasna bir soukluk girmi, onun iin kendisini Medinede brakmtr. Bu dediko-dular, Hazret-i Alinin kulana kadar gitti. Derhal yolcu-luk hazrlna balayp Hazret-i Peygamberin ayak tozlarna yzsrmee niyetlendi. O gnlerde Hazret-i Peygamber ile beraberindeki askerler Crf denilen yerde idiler. Mnafklarn uydurduu dedikodu Hazret-i Raslullh sallallh aleyhi ve selleme anlatlnca Pey-gamber Efendimiz yle buyurdu:

80 Hz. Ali Divan

Bu sana bir eziyettir diyenlere ben, Raslullh sallallh aleyhi ve sellem byle bir ey yapmaz ve byle bir fiili ilemez, dedim.

Klcm boynuma takarak merhametli, faziletli ve adaletle hkmeden Raslullh sallallh aleyhi ve sellemin huzuruna vardm.

Raslullh sallallh aleyhi ve sellem beni grn-ce znt duydu ve iinden bir titreme balad. efkat ve merhametle benim halimi sordu.

Ey amcam olu deyince kendisine yalanclarn ve kskan kimselerin uydurduklar yalanlar anlat-

Yalanclardan korumak iin ben seni ehil ve evldma ve oluk ocuklarma vekil ve bakc tayin ettim. Sen bana Harun'un Musaya olan yaknl gibi yaknsn. Tayin edildiin hizmeti grmee dn. Bunun zerine Hazret-i Ali tavsiye edilen hususlar yerine getirmek iin geri dnd.

eyh Ebl-Lays Nasr Semerkand Bostanul-rifin isimli eserinde yle bir olay anlatr: Rivyete gre Haz-ret-i Ali buyurmulardr ki,

Ben sava ve mcadeleyi fazlasyla severdim ve bun-lara kar bir temaylm vard. mam Hasen dnyaya geldiinde ben ona Harb adn taktm. Hazret-i Pey-gamber bu ismi deitirip Hasan olarak koydu. Ayn ekilde Hseyin doduunda yine ayn ad koymak istedim, onu da Esed-ullh deitirerek Hseyin koy-du. Daha sonra onlara Hervenin oullar olan eber ve beyr isimlerini koymak istedim bu da nasip olmad.

Hz. Ali Divan 81

tm.

Bana sen kardeimsin, bakalar deildir, dedi. Harunun Musaya olan ball gibi aramzda bir ilgi vardr.

Benim maksat ve gayem hidayetle ycelik yolun-da yrmektir. Hak olan bir dinin kanun ve nizam-larn tatbik etmek iin acele ediyorum.

Bir vahy-i lh olarak indirilen Kurn- Kerme raz olmuum. Fayday da zarar da veren Cenb- Hakk'n emirlerine kar boynunu emiim.

imizde Raslullh sallallh aleyhi ve sellem bulunmakta ve bize doru yolu gstermektedir. s-lm sanca kymete kadar srecek ve dalgalana-caktr.

Dehri zleyenler ve byle bir arzunun, peinde olanlar, zaman helk edip yere ald. Gremek isteseler bile malp olup gittiler.

Sava meydanlarnda cenki ve saldrlarda baa-rl olduuma delil ve hid, Peygamberin btn sahbler iinde bana (Hayberde) tevdi ettii san-caktr.

Atei gren arslann kat tecrbe edilmitir. Fakat ben dier arslanlar gibi deilim. nk sava ateini grnce saldrr ve hcuma geerim.

Btn kabileler bilirler ki ben savan ba ve rei-siyim. phesiz sava esnasnda ok kutlu bir hur-ma dal gibi eitli oyunlar-gstermee muk-

82 Hz. Ali Divan

tedirim.

(Ey Haris) Ben, soy ve sopu asl olan bir ailenin ocuuyum. Araplarn Ham kolundan olan Haz-ret-i Muhammed Mustafadan sonra fazilet ve keremde nemli bir yer tutarm.

Benim evremde temiz insanlar toplanmlardr. Fakat maksat ve gayeleri savata dmandan mal ve ganimet toplamaktr.

Bu lmden saknp kurtulmak mmkn deildir. Hem savata mal elde etmek ve hem de kamak isteyenler, bunu baaramazlar.

lmden kurtulmak mmkn olmadna gre korkuyu brak ve atee atlmay gze al. Ate, snmeye yz tutsa bile, kvlcm saan klcnla onu alevlendir.

lm rzgr, senin zerine yokluk topran sat. Yar boazlanm bir hayvan gibi deprenip bize eziyet verme. nk kendisiyle mcdele edilecek nice insanlar vardr. Bizi rahat brak ki onlarla savap mcdele edelim.

Ey her yere davetsizce giden kt huylu edebsiz kle, eer lme kar bir sevgi duyuyorsan, yan-ma yakla ki senin arene bakaym.

Ey kuduz kpek, kama ortaya k, gayret ve ha-miyyet sahibi olan insan, sava meydanndan ka-maz. Bu duygulardan yoksun isen sana kamak yarar.

Hz. Ali Divan 83

Ey edebten nasibini almayan kii, beni savaa davet, etmee nasl cesaret edersin? Elimdeki kltan alevlerin sradn da m grmyorsun?

Azndan lm suyu fkran klcma kar kim durabilir. Eer bu durumu biliyorsan klcmn in-dirdii darbelerin nnden kaman gerek. nk haddini bilen insanlar terbiye snrn amazlar.

Akll bir insan isen saldrlara sahne olan bir sava-a katlmay kabul etmemen gerek. nk karm-da imdiye kadar ayakta duran olmad. Klcmn ldrc darbelerini grenler, sava bitti, dnelim derler.

Gayb leminde sava, cenk ve bar grdm. Fakat bu szleme doru olmayan bir szleme-dir.

Allah, Sffin denilen bu yerleri bize ikmetgh yapmasn. Hem bize ve hem de size, g