ener

gyw

orld

76

- ΜΑΡ

ΤΙΟΣ

-ΑΠΡ

ΙΛΙΟ

Σ 20

16

www.energyworld.gr

«ΒΡOΧOΣ» OΙ ΛΗΞΙΠΡOΘΕΣΜΕΣ OΦΕΙΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΗ

Oil & Gas • Electricity • Renewables • Environment • Legal Insight • Directory

Τιμή: 5 ευρώ

Μάρ

.-Απρ

. 201

6

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤO ΕΠΙΚΕΝΤΡO ΤΗΣ ΤΡΙΜΕΡOΥΣΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΤOΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙOΥ ΤO 2016ΤΙΤΛOΙ ΤΕΛOΥΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΔΕΗ-ΑΛOΥΜΙΝΙOΝ;

ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜOΝΙΜΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠO ΤΗ ΔΕΠΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ «ΜΕΤΩΠΑ» ΜΕ ΤOΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣΕΛΛΑΔΑ & ΙΡΑΝ ΠΡOΩΘOΥΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΚΡΑΣ ΠΝOΗΣ

ΔΙΜΗΝΙΑΙO ΠΕΡΙOΔΙΚO ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ  KΩΔΙΚOΣ: 018262

ΕΤOΣ 10o, ΤΕΥΧOΣ 76 Μάρτιος-Απρίλιος 2016

Ιδιοκτησία TRIM Publications

Ιδρυτής Απόστολος Κόμνος

Εκδότης Αναστασία Κόμνου

Μarketing - Επικοινωνία Χρυσούλα Δρακοπούλου Σοφία Ανδριτσοπούλου

Ατελιέ Σοφία Σοφικίτη Κατερίνα Διαμαντοπούλου

Συνεργάτες Κώστας Βουτσαδάκης Γιώργος Παυλόπουλος Πηνελόπη Μητρούλια Γιάννης Πισπιρίγκος

Τιμή τεύχους 5 ευρώ

Ταχυδρομικές επιταγές και εμβάσματα προς: ΤRIM A.E.

energyworld TRIM A.E.  Έντυπες & ηλεκτρονικές εκδόσεις Έδρα: Λεωφ. Αθηνών 286 124 62 Χαϊδάρι Τηλ.: 210-5810581

Τμήμα Εκδόσεων: Γριβογιώργου 5 115 28 Ιλίσια - Χίλτον Τηλ.: 210-7240510 Fax: 210-7249473

www.energyworld.grwww.trimpublications.comenergyworld@trimpublications.com

Η άποψη των συντακτών δεν είναι απαραίτητα και άποψη της διεύθυνσης του περιοδικού

ΜΕΛOΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΩΝ ΙΔΙOΚΤΗΤΩΝΠΕΡΙOΔΙΚOΥ ΤΥΠOΥ

The Greek & S.E. Europe Energy Magazine

www.energyworld.gr

Your Energy Site for Greece & SE Europe

2

Περιεχόμενα

ΣΗΜ

ΕΙΩ

ΜΑ

ΤOΥ

ΕΚΔ

OΤΗ

ΔΙΕ

ΘΝΗ

KAI

ΕΛΛ

ΗΝ

ΙΚΑ

ΝΕΑ

«ΒΡO

ΧOΣ»

OΙ Λ

ΗΞΙ

ΠΡO

ΘΕΣΜ

ΕΣ O

ΦΕΙ

ΛΕΣ

ΓΙΑ

ΤΗ Δ

ΕΗ

ΑΝΑΖ

ΗΤΩ

ΝΤΑ

Σ ΤO

ΦΘΗ

ΝOΤ

ΕΡO

ΤΙΜ

OΛOΓ

ΙO

ΝΕΕ

Σ ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΣΕΙ

Σ ΚΑ

Ι ΜOΝ

ΙΜΕΣ

ΘΕΣ

ΕΙΣ

ΕΡΓΑ

ΣΙΑΣ

ΑΠ

O ΤΗ

ΔΕΠ

Α

ΤΑ Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΑ «

ΜΕΤ

ΩΠ

Α» Μ

Ε ΤO

ΥΣ Δ

ΑΝΕΙ

ΣΤΕΣ

ΕΛΛΑ

ΔΑ

& ΙΡ

ΑΝ Π

ΡOΩ

ΘOΥΝ

ΣΥΝ

ΕΡΓΑ

ΣΙΑ

ΜΑΚ

ΡΑΣ

ΠΝ

OΗΣ

ΑΝΕΞ

ΕΛΕΓ

ΚΤO

ΤO Λ

ΑΘΡΕ

ΜΠ

OΡΙO

ΚΑΥ

ΣΙΜ

ΩΝ

Η Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΣΤO

ΕΠ

ΙΚΕΝ

ΤΡO

ΤΗΣ

ΤΡΙΜ

ΕΡOΥ

Σ

ΤΑ Σ

ΕΝΑΡ

ΙΑ Γ

ΙΑ Τ

ΙΣ Τ

ΙΜΕΣ

ΤOΥ

ΠΕΤ

ΡΕΛΑ

ΙOΥ

ΤO 2

016

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

3

ΣΕ ΙΣ

ΧΥ Τ

O Π

ΛΑΙΣ

ΙO Γ

ΙΑ Τ

ΙΣ Σ

ΥΜΒΑ

ΣΕΙΣ

ΔΙΑ

ΚOΨ

ΙΜOΤ

ΗΤΑ

Σ

ΤΙΤΛ

OΙ Τ

ΕΛOΥ

Σ ΣΤ

Η Δ

ΙΑΜ

ΑΧΗ

ΔΕΗ

-ΑΛO

ΥΜΙΝ

ΙOΝ

;

ELD

ORA

DO

GO

LD: «

ΠΑΓ

ΩΝ

ΕΙ»

ΕΠΕΝ

ΔΥΣ

ΕΙΣ

ΣΤΗ

Ν Ε

ΛΛΑΔ

Α

ΤΙ Α

ΛΛΑΖ

ΕΙ Σ

ΤO «

ΕΞOΙ

ΚOΝ

OΜΗ

ΣΗ Κ

ΑΤ’ O

ΙΚOΝ

»

ΡΩΣΙ

ΚΗ Β

ΙOΜ

ΗΧΑ

ΝΙΑ

ΚΑΙ

ΦΘΗ

ΝO

ΠΕΤ

ΡΕΛΑ

ΙO

ΜΕ

ΦΥΣ

ΙΚO

ΑΕΡΙ

O ΤO

50%

ΤΩ

Ν Α

ΣΤΙΚ

ΩΝ

ΛΕΩ

ΦOΡ

ΕΙΩ

Ν

ΗΓΕ

ΤΙΚΕ

Σ Π

ΡOΣΩ

ΠΙΚ

OΤΗ

ΤΕΣ

ΣΤΗ

Ν Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

OΙ Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΕΣ

ΕΤΑΙ

ΡΕΙΕ

Σ ΣΤ

Α SO

CIAL

MED

IA

ΚΑΤΑ

ΛOΓO

Σ ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΩ

Ν Ε

ΤΑΙΡ

ΕΙΩ

Ν11 12 13 14 15 16 17 18 19

4

Σημείωμα του εκδότηEditorial

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, τα τύμπανα του πολέμου ακούγονταν πολύ δυνατά στη γειτονιά της Ελλάδας. Την ώρα δε που θα διαβάζονται, η κατάσταση ενδέχεται να είναι ακόμη χειρότερη, καθώς τα σύννεφα είναι τόσο πυκνά, που η καταιγίδα μπορεί να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή, με απρόβλεπτες συνέπειες, τόσο για την ευρύτερη περιοχή όσο και για τη χώρα, και μάλιστα σε όλα τα επίπεδα.

Στην οικονομία, η οποία επτά χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης παραμένει στην εντατική, όπως αποδεικνύει και η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη ΔΕΗ, που μετατρέπονται σε «βρόχο» για τον όμιλο. Στην πολιτική, όπου οι αναταράξεις συνεχίζονται και η σταθερότητα αποτελεί είδος υπό εξαφάνιση, λόγω και των ασφυκτικών πιέσεων που ασκούν οι δανειστές. Στη διπλωματία, όπου το «μέτωπο» του Αιγαίου με την Τουρκία μοιάζει να ανοίγει εκ νέου, λόγω της επιθετικής στάσης που τηρεί η Άγκυρα και της νευρικότητας που τη διακρίνει. Και, βεβαίως, στην κοινωνία, όπου το βάρος της διαχείρισης του προσφυγικού αποδεικνύεται δυσβάσταχτο -ειδικά υπό το πρίσμα της ευρωπαϊκής απραξίας.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης στον ενεργειακό τομέα, καθώς και οι ευκαιρίες που διαγράφονται στον ορίζοντα κινδυνεύουν να περάσουν στα «ψιλά». Κι όμως. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ιράν και οι συμφωνίες που υπέγραψε μετά τη λήξη των δυτικών κυρώσεων, καθώς και τα νέα βήματα στη συνεργασία με Κύπρο, Αίγυπτο και Ισραήλ συνιστούν σημαντικές εξελίξεις για τη χώρα. Αναμφίβολα, δε, τα χαμηλά επίπεδα στα οποία παραμένουν οι τιμές του πετρελαίου, παρά τις διακυμάνσεις του τελευταίου διαστήματος στις διεθνείς αγορές, είναι καλά νέα τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα νοικοκυριά, που κινδυνεύουν να «γονατίσουν» από τις περικοπές και την υψηλή φορολογία.

Παρ’ όλα αυτά, οι κίνδυνοι και οι ανησυχίες υπερτερούν σαφώς των καλών νέων και της ελπίδας. Και πώς να μη γίνεται έτσι, άλλωστε, όταν η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί από τους «εταίρους» της σε αποικία χρέους και αποθήκη ψυχών. Ο συνδυασμός είναι τόσο εκρηκτικός ώστε τα λόγια περιττεύουν...

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣΤΗ ΓΕΙΤOΝΙΑΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

4

01

www.energyworldmag.com

•Geopolitics

•Oil & Gas

•Electricity

•Renewables

•Overviews

•Legal Insight

6

Eλληνικά και διεθνή νέα

02Καθοδικήη πορεία των φ/β και το 2015Το 2015 συνεχίστηκε η καθοδική πορεία των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα «ως συνέπεια των λανθασμένων και καταστροφικών πολιτικών που πάγωσαν την αγορά την τελευταία τριετία», όπως υποστηρίζει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) σχολιάζοντας τα στατιστικά στοιχεία του κλάδου κατά το προηγούμενο έτος. Αναλυτικότερα, ο σύνδεσμος παρατηρεί ότι η αγορά επέστρεψε στα επίπεδα του 2008, αφού εγκαταστάθηκαν ελάχιστα συστήματα (το μέγεθος της αγοράς ήταν μόλις 1% της αντίστοιχης του 2013), ενώ συνεχίστηκε η «αιμορραγία» θέσεων εργασίας στον κλάδο. Η καθυστέρηση στην υιοθέτηση νέου θεσμικού πλαισίου μέσα στο 2015 και η επιβολή capital controls υπήρξαν οι βασικές αιτίες για τα απογοητευτικά αποτελέσματα. Παρ’ όλα αυτά -λόγω της εντυπωσιακής ανάπτυξης του κλάδου τα προηγούμενα χρόνια- το 2015, τα φωτοβολταϊκά κάλυψαν το 7,1% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια, φέρνοντας την Ελλάδα (για τρίτη συνεχή χρονιά) στη δεύτερη θέση διεθνώς σε ό,τι αφορά τη συμβολή των φωτοβολταϊκών στη συνολική κατανάλωση ενέργειας.

Στο 53,4% η ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕΠερισσότερο από το μισό της ενέργειας που καταναλώθηκε το 2014 στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν εισαγόμενο. Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Eurostat, η ενεργειακή της εξάρτηση ανήλθε το 2014 σε 53,4% και ήταν υψηλότερη από ό,τι το 1990, αλλά ελαφρώς χαμηλότερη από το ρεκόρ που καταγράφηκε το 2008. Η εξέλιξη της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ δεν ήταν σταθερή μεταξύ του 1990 και του 2014, ωστόσο, ήταν συνεχώς άνω του 50% από το 2004. Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που έδωσε η Eurostat, η ενεργειακή εξάρτηση ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των χωρών της ΕΕ, με τις μισές από αυτές να βασίζονται κυρίως στις εισαγωγές για την κατανάλωση ενέργειας το 2014, ενώ για τις υπόλοιπες το ποσοστό ενεργειακής εξάρτησης ήταν κάτω του 50%.

Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, μετά την εφαρμογή του προγράμματος επιβράβευσης, παρατηρήθηκε ότι ορισμένοι μεμονωμένοι συνεργάτες έχουν αποδώσει με καθυστέρηση τα ποσά που εισέπραξαν από τους πελάτες, με αποτέλεσμα συνεπείς πελάτες να μην έχουν λάβει την επιστροφή του παγίου. Υπενθυμίζεται ότι οι λογαριασμοί μπορούν να εξοφλούνται στα 101 καταστήματα της ΔΕΗ πανελλαδικά, καθώς και σε άλλα εναλλακτικά δίκτυα, σε περισσότερα από 6.000 σημεία σ’ ολόκληρη τη χώρα (π.χ. ΕΛΤΑ, συνεργαζόμενες τράπεζες, συμβεβλημένοι συνεργάτες, e-bill). Η επιχείρηση καλεί όσους εντάσσονται στην κατηγορία των συνεπών πελατών της που δεν έχουν λάβει το «μπόνους», να απευθυνθούν στα κατά τόπους καταστήματα της ΔΕΗ, στο τηλέφωνο 11770, ή να επισκεφτούν την ιστοσελίδα της ΔΕΗ www.dei.gr.

ΔΕΗ: Διευκρινίσειςγια το «μπόνους» των συνεπών καταναλωτών

77

Χάρη στη νέα διαδραστική εφαρμογή που φιλοξενείται στον ιστότοπο της ΕΠΑ Αττικής, κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί ανά πάσα στιγμή, από το smartphone ή το tablet του, να γνωρίσει τις χρήσεις του φυσικού αερίου, τα πλεονεκτήματα που αυτό του προσφέρει και τη διαδικασία σύνδεσης με το δίκτυο της εταιρείας. Ακολουθώντας ένα φιλικό μενού και με τη βοήθεια φωνητικών οδηγιών, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τον τύπο εγκατάστασης που τον ενδιαφέρει και στη συνέχεια να περιηγηθεί στους εσωτερικούς χώρους ενός διαμερίσματος στο οποίο χρησιμοποιείται φυσικό αέριο για θέρμανση, μαγείρεμα και ζεστό νερό. Στη συνέχεια, ο χρήστης της εφαρμογής μπορεί να ενημερωθεί για τη διαδικασία σύνδεσης με το δίκτυο φυσικού αερίου αλλά και να γνωρίσει τεχνικές λεπτομέρειες κάθε σταδίου της εγκατάστασης. Επισκεφθείτε λοιπόν κι εσείς την ηλεκτρονική διεύθυνση www.aerioattikis.gr και ανακαλύψτε εύκολα τη νέα καθημερινότητα που μπορεί να σας προσφέρει η πλέον σύγχρονη, φιλική και οικονομική μορφή ενέργειας.

Η διασύνδεση Κυκλάδων-Κρήτηςστο πλάνο του ΑΔΜΗΕΣημαντική προτεραιότητα του δεκαετούς αναπτυξιακού προγράμματος του ΑΔΜΗΕ αποτελεί η διασύνδεση νησιών του Αιγαίου με το ηπειρωτικό σύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι ήδη σε εξέλιξη η υλοποίηση της πρώτης φάσης του έργου διασύνδεσης των Κυκλάδων, ενώ προωθείται η υλοποίηση του έργου της διασύνδεσης της Κρήτης. Ωστόσο, και στα δύο σχέδια υπάρχουν αλλαγές. Έτσι, η πρώτη φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων φαίνεται να προχωρεί με προβλήματα, ενώ καθυστερήσεις προβλέπει ο ΑΔΜΗΕ και για την ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το πάγωμα των εργασιών στον κεντρικό υποσταθμό Σύρου, εξαιτίας του προβλήματος που ανέκυψε με την απομάκρυνση των προϊόντων εκσκαφής, η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων έχει ήδη μετατεθεί για κάποια στιγμή μέσα στο 2016, ενώ θα έπρεπε να έχει ήδη τελειώσει. Σε ό,τι αφορά τη διασύνδεση της Κρήτης, ο ΑΔΜΗΕ προτείνει τελικά μια μικρή διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου ως την πιο οικονομική και εκ των πραγμάτων εφικτή λύση, έναντι της διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική. Μάλιστα χαρακτηρίζει το σενάριο αυτό ως σενάριο «Διασύνδεσης Εξοικονόμησης», που έχει κόστος 180-190 εκατ. ευρώ και θα μπορούσε να κατασκευαστεί σε 4 χρόνια.

Την αναστολή της εφαρμογής του προγράμματος του Λευκού Οίκου για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αποφάσισε το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 32% ώς το 2030 και βρίσκεται στο επίκεντρο των δεσμεύσεων που ανέλαβε η Ουάσινγκτον κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης για το Κλίμα. Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου εκτιμάται ότι αποτελεί σημαντικό πλήγμα κατά του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος είχε θέσει ως προτεραιότητα της πολιτικής του τον αγώνα κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Το Ανώτατο Δικαστήριο με την απόφαση του αναστέλλει την εφαρμογή του «Clean Power Plan», τουλάχιστον έως το καλοκαίρι, οπότε την υπόθεση θα εξετάσει το Εφετείο. Αντιδρώντας, ο Λευκός Οίκος εξέφρασε την πίστη του στη νομιμότητα του σχεδίου του για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών. «Διαφωνούμε με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου να αναστείλει το Clean Power Plan», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, στην οποία επισημαίνεται ακόμη ότι η αμερικανική προεδρία είναι πεπεισμένη πως το σχέδιο αυτό έχει «στέρεες τεχνικές και νομικές» βάσεις.

ΗΠΑ: Ανεστάληη εφαρμογήτου Clean Power Plan

Τα πάνταγια το φυσικό αέριο,με ένα κλικ

8

03«ΒΡOΧOΣ» OΙ ΛΗΞΙΠΡOΘΕΣΜΕΣ OΦΕΙΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΗ

Το ποσό των ανεξόφλητων οφειλών προς τη ΔΕΗ σήμερα παραμένει σταθερά άνω των 2 δισ. ευρώ, ασκώντας ασφυκτικές πιέσεις στη ρευστότητα της επιχείρησης, η οποία με τη σειρά της καθυστερεί την αποπληρωμή των υποχρεώσεών της προς τους άλλους φορείς της αγοράς.

Αγορά ηλεκτρισμούΤης Πηνελόπης Μητρούλια

9

Στρατηγικές διαστάσεις έχει προσλάβει για τη ΔΕΗ το ζήτημα των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι οποίες το καλοκαίρι του 2015 με την επιβολή των capital controls εκτοξεύτηκαν από τα 1,9 δισ. ευρώ στο επίπεδο-ρεκόρ των 2,5 δισ. ευρώ, παρά τη μείωση που σημειώθηκε στη συνέχεια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι οφειλές της ΔΕΗ προς τον ΑΔΜΗΕ, όπως έγινε γνωστό, από υψηλόβαθμους παράγοντες του υπουργείου Ενέργειας κατά την περίοδο της διαπραγμάτευσης με τους εκπροσώπους των δανειστών για τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του Διαχειριστή, ανέρχονται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ.

Την ίδια ώρα η ΔΕΗ καλείται να διαμορφώσει την πολιτική της για να αντιμετωπίσει τον εντεινόμενο ανταγωνισμό στη λιανική από τους ιδιώτες προμηθευτές, οι οποίοι, αν και επί του παρόντος κατέχουν μόλις το 5% της αγοράς, προετοιμάζονται για να διεκδικήσουν το 50% έως το 2020, όπως προβλέπει το τελευταίο μνημόνιο.

Επιβεβλημένη η αντιμετώπιση των χρεών Σε ό,τι αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, είναι χαρακτηριστικό ότι στα αποτελέσματα 9μήνου 2015 της ΔΕΗ οι προβλέψεις για τις επισφαλείς απαιτήσεις πελατών στη χαμηλή και τη μέση τάση, που αφορούν οικιακούς και επιχειρηματικούς καταναλωτές, ανέβηκαν στα 603 εκατ. ευρώ από 195,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο 2014. Μόνο στο τρίτο τρίμηνο

οι προβλέψεις για επισφάλειες αυξήθηκαν κατά 292 εκατ. ευρώ.

Για τους πελάτες στην υψηλή τάση (μεγάλες βιομηχανίες) οι αντίστοιχες προβλέψεις διαμορφώθηκαν σε 64,6 εκατ. ευρώ, παραμένοντας κοντά στα επίπεδα της αντίστοιχης περιόδου του 2014, στα 63,6 εκατ. ευρώ.

Το ζήτημα περιγράφει με τα πλέον μελανά χρώματα ο ίδιος ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης, ο οποίος έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι η είσπραξη των οφειλών είναι το πιο άμεσο και σοβαρό πρόβλημα για την επιχείρηση και ότι η αντιμετώπισή του αποτελεί κυρίαρχο στόχο.

Σε πρόσφατη ομιλία του ο κ. Παναγιωτάκης, αν και απέφυγε να αναφερθεί στο ακριβές ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη ΔΕΗ, είπε ότι «η εισπραξιμότητα και η καταναλωθείσα μη τιμολογηθείσα ενέργεια, δηλαδή οι ρευματοκλοπές, η αξία των οποίων μετράται πλέον σε πενταψήφια νούμερα εκατομμυρίων, αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα που προσλαμβάνει στρατηγικές διαστάσεις. Επιβάλλεται επειγόντως να σημειωθεί σημαντική, αν όχι θεαματική, πρόοδος σε αυτά τα ζητήματα».

Προς την κατεύθυνση αυτή η ΔΕΗ έχει λάβει διάφορα μέτρα διευκόλυνσης των πελατών για την πληρωμή των οφειλών τους με δόσεις. Εκτός από τις δόσεις, η ΔΕΗ εκσυγχρόνισε και τον τρόπο πληρωμής, δίνοντας τη δυνατότητα εξόφλησης των λογαριασμών με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες μέσω της ιστοσελίδας της επιχείρησης ή συσκευών ΡΟS. Από εφέτος, εξάλλου, ισχύουν και τα κίνητρα προς τους συνεπείς πελάτες, αυτούς δηλαδή που δεν έχασαν τις προθεσμίες πληρωμής μέσα στο 2015, με την έκπτωση στο πάγιο για τους λογαριασμούς που θα εκδοθούν εντός του 2016.

Υπολογίζεται ότι από το σύνολο των πελατών της χαμηλής τάσης, τα 2,1 εκατ. έχουν ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς και από αυτούς οι 250.000, δηλαδή το 11,9%, οφείλουν περίπου το 45% του συνολικού χρέους.

Σημαντικό μερίδιο στα χρέη προς τη

Υπολογίζεται ότι από το σύνολο των πελατών της χαμηλής τάσης, τα 2,1 εκατ. έχουν ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς και από αυτούς οι 250.000, δηλαδή το 11,9%, οφείλουν περίπου το 45% του συνολικού χρέους

10

ΔΕΗ έχουν και διάφοροι φορείς του Δημοσίου -πάνω από 100 εκατ. ευρώ-, με τους οποίους η Επιχείρηση βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις για την αντιμετώπιση του θέματος.

Φεύγουν οι «καλοί» πελάτεςΌμως το ζήτημα των ληξιπρόθεσμων οφειλών δεν δημιουργεί μόνο προβλήματα ρευστότητας στη ΔΕΗ. Πολύ μεγαλύτερη σημασία για το μέλλον της επιχείρησης έχει το γεγονός ότι χάνει σημαντικό μερίδιο των «καλών» πελατών. Σε πρώτη ανάγνωση, το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική αγορά παραμένει σταθερά υψηλό αφού μειώθηκε περίπου 4%, από 98,5% στο 94,5%. Ωστόσο, «η μείωση στην εμπορική και βιομηχανική χρήση μέσης και χαμηλής τάσης αγγίζει το 20%, με το μερίδιο της ΔΕΗ να διαμορφώνεται κοντά στο 80%. Αυτοί οι πελάτες είναι οι πιο κερδοφόροι και οι πιο συνεπείς», τονίζει ο κ. Παναγιωτάκης υπενθυμίζοντας ότι βάσει των δεσμεύσεων έναντι των θεσμών, η ΔΕΗ πρέπει να μειώσει το μερίδιό της κατά 25% έως το 2018 και στο 50% της αγοράς μέχρι το 2020.

Όπως εκτιμά ο ίδιος, «δεδομένου ότι μεγάλο μέρος της αγοράς, η υψηλή τάση, οι αγρότες, οι δημόσιοι φορείς, οι ευάλωτοι καταναλωτές, οι πελάτες με οφειλές και διακανονισμούς κ.λπ. υπερβαίνουν το 50% της πελατείας της ΔΕΗ και δεν μετακινούνται από αυτήν για προφανείς λόγους, τότε η υποχρεωτική μείωση του μεριδίου θα προέλθει από την απώλεια των λοιπών πελατών, σε ποσοστά άνω του 50%. Πρόκειται για τους “καλούς” πελάτες, αυτούς που καλύπτουν σήμερα τις απώλειες από όλους τους υπόλοιπους. Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για τις καταστροφικές συνέπειες που θα έχει αυτό για την Επιχείρηση», καταλήγει.

Νέο στρατηγικό σχέδιοΓια να αντισταθμίσει αυτές τις απώλειες και να περιορίσει τους κινδύνους η διοίκηση της ΔΕΗ προετοιμάζει το νέο στρατηγικό της σχέδιο. «Για την επίτευξη των στόχων μας δεν υπάρχουν ταμπού. Καμία προκατάληψη δεν μπορεί να στέκεται εμπόδιο. Ένα συναίσθημα υπάρχει: αυτό της μεγάλης, ακόμη μεγαλύτερης και ισχυρότερης ΔΕΗ. Καθετί που εξυπηρετεί αυτόν τον στόχο είναι αποδεκτό. Αντίθετα, οτιδήποτε

τον αντιστρατεύεται, απορρίπτεται», είναι το μήνυμα του κ. Παναγιωτάκη, ο οποίος προσθέτει: «Να μη διστάσουμε, να αξιοποιήσουμε στο έπακρο επιχειρηματικές συνεργασίες με άλλες εταιρείες, ιδιωτικές ή δημόσιες, εγχώριες ή ξένες».

Προετοιμάζοντας το έδαφος αυτής της νέας στρατηγικής, η ΔΕΗ ξεκίνησε τη λειτουργία της θυγατρικής της στη Βουλγαρία με συνεταίρο την ALPIQ και προχώρησε στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της στην Τουρκία. Στόχος είναι οι εταιρείες αυτές που δραστηριοποιούνται στο trading να αξιοποιηθούν ως πολύτιμα προγεφυρώματα για την ανάπτυξη περαιτέρω δραστηριοτήτων σε άλλες αγορές. Στην κατεύθυνση αυτή, σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της ΔΕΗ διερευνά ήδη νέα πεδία δραστηριότητας στην αγορά της Τουρκίας που είναι ελλειμματική και εμφανίζει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ανοιχτή σε συνεργασίες Στο εσωτερικό η ΔΕΗ εμφανίζεται ανοιχτή σε συνεργασίες σε όλα τα επίπεδα. Το σχέδιο προβλέπει τη

11

δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων στα οποία θα συμμετέχουν, αφενός μεν η ΔΕΗ με μειοψηφικό ποσοστό, εισφέροντας περιουσιακά της στοιχεία (μονάδες, ορυχεία, άδειες κ.λπ.), αφετέρου δε άλλη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία που θα εισφέρει επίσης είτε μονάδες, είτε επενδυτικά κεφάλαια για κατασκευή νέων υποδομών κ.λπ. Όπως έχει γίνει γνωστό, η διοίκηση της ΔΕΗ έχει επαφές με την ιταλική Edison, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη και αφορούν κυρίως την κατασκευή της μονάδας Μελίτη ΙΙ στη Φλώρινα. Παράλληλα, η ΔΕΗ και το υπουργείο Ενέργειας συζητούν με τους Ρώσους και τις εταιρείες που τους εκπροσωπούν στη βάση του αιτήματος της ρωσικής πλευράς προς τον Πάνο Σκουρλέτη να της παραχωρηθεί το λιγνιτωρυχείο της Βεύης ως ισοδύναμο των αντισταθμιστικών ωφελημάτων που εκκρεμούν εδώ και χρόνια από την προηγούμενη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου από την Gazprom.

Εναλλακτικοί πάροχοι Και ενώ η ΔΕΗ αναζητεί τον βηματισμό της στο νέο περιβάλλον, έντονο ενδιαφέρον εκδηλώνεται από αρκετές εταιρείες για

τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού. Μεταξύ αυτών ο ΟΤΕ, τα ΕΛΤΑ και η EΥΔΑΠ έχουν θέσει στο στόχαστρό τους τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, καθώς εκτιμούν ότι η μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στο 50% της αγοράς ώς το 2020, όπως προβλέπει το μνημόνιο, δημιουργεί μεγάλες επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Ανταγωνισμός Το 2015 ήταν μια χρονιά μεγάλης ενεργοποίησης για τις ιδιωτικές εταιρείες προμήθειας ηλεκτρισμού όπως αποτυπώθηκε και στις έντονες διαφημιστικές εκστρατείες, παρότι ακόμα είναι μικρά τα μερίδια αγοράς. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Λιανικής Αγοράς Ηλεκτρισμού του allazorevma.gr, τον Νοέμβριο το μερίδιο αγοράς των επτά εναλλακτικών παρόχων ηλεκτρισμού, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σήμερα, διαμορφώθηκε στο 5,7% έναντι 2,95% του τέλους Δεκεμβρίου 2014 (Περισσότερες πληροφορίες στο άρθρο 04). Σε απόλυτους αριθμούς η μεταβολή μπορεί να είναι περιορισμένη, αλλά είναι η πρώτη φορά που σημειώνεται τόση κινητικότητα μετά την αρνητική εμπειρία του 2012, όταν έκλεισαν οι

εταιρείες Energa και Ηellas Power.

Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ, η ΔΕΗ έχει το 94,85% της συνολικής κατανάλωσης, με το 63,05% να καταναλώνεται στη χαμηλή τάση, το 19,88% στη μέση και το 11,71% στην υψηλή. Αντίστοιχα, οι επτά ιδιωτικοί ενεργειακοί όμιλοι είχαν τα εξής ποσοστά στο τέλος Δεκεμβρίου: Elpedison: 1,46% (μοιρασμένο, 0,82% στη χαμηλή τάση και 0,63% στη μέση και μόλις 0,01% στην υψηλή). Ήρων: 1,61% (με ποσοστό 0,57% στη χαμηλή τάση, 1,03% στη μέση και μόλις 0,01% στην υψηλή). Protergia: 1,02% (με ποσοστό 0,31% στη χαμηλή τάση και υψηλότερο ποσοστό 0,71% στη μέση). Green: 0,23% (όλο το ποσοστό της είναι στη χαμηλή τάση). Volterra: 0,25% (όλο το ποσοστό της είναι στη μέση τάση). Watt + Volt: 0,23% (με το κύριο ποσοστό της 0,23% στη χαμηλή τάση και μόλις 0,03% στη μέση). NRG Trading: 0,3% (με το 0,12% στη χαμηλή τάση και 0,18% στη μέση).

12

04ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣΤO ΦΘΗΝOΤΕΡOΤΙΜOΛOΓΙOΑκόμη πιο προσιτά τιμολόγια προσφέρουν οι εναλλακτικοί προμηθευτές ρεύματος σε σχέση με τη ΔΕΗ για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενισχύοντας έτσι τον ανταγωνισμό στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Αγορά ηλεκτρισμού

Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών Ηλεκτρικής Ενέργειας της ιστοσελίδας www.allazorevma.gr, ότι για τους οικιακούς καταναλωτές το ανώτατο ετήσιο όφελος αν αλλάξουν εταιρεία πώλησης ρεύματος ανέρχεται στα 60,99 ευρώ και αν έχουν και νυχτερινό τιμολόγιο διαμορφώνεται στα 49,93 ευρώ. Η εξοικονόμηση αυτή προκύπτει συγκρίνοντας στις 20 Ιανουαρίου τον ακριβότερο, που είναι η ΔΕΗ, με τον φθηνότερο προμηθευτή και για ετήσια κατανάλωση 4.500 kW.

Όσον αφορά τους εμπορικούς καταναλωτές, η ανώτατη εξοικονόμηση κόστους που πετυχαίνουν ανάλογα με το τιμολόγιο που χρεώνονται κυμαίνεται από τα 147,24 μέχρι και τα 650,83 ευρώ. Την ίδια στιγμή σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ίδιας ιστοσελίδας προκύπτει πόσο έχει ενταθεί ο ανταγωνισμός σε διάστημα μόλις πέντε μηνών. Όπως φαίνεται λοιπόν από αυτά τα στοιχεία, η «ψαλίδα» ανάμεσα στον φθηνότερο με τον ακριβότερο πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε έως και 87,8%, για την περίοδο από τον Σεπτέμβριο του 2015 μέχρι και τις 20

Ιανουαρίου του 2016.

ΠαράδειγμαΓια να γίνει πιο σαφές, για έναν οικιακό καταναλωτή με τιμολόγιο που έχει και νυχτερινή χρέωση και ετήσια κατανάλωση 4.500 kW, το όφελος, αν τον Σεπτέμβριο άλλαζε προμηθευτή και πήγαινε από τον ακριβότερο στο φθηνότερο, θα ήταν 34 ευρώ. Τον Ιανουάριο η εξοικονόμηση κόστους αυξήθηκε κατά 46,8% και για την ακρίβεια στα 49,93 ευρώ.

Πώς εξελίχθηκε η απόκλιση στην τιμήΗ μεγαλύτερη αύξηση κέρδους καταγράφεται στο τιμολόγιο Γ21 (πίνακας 1), όπου η εμπορική επιχείρηση που άφησε τον Σεπτέμβριο τη ΔΕΗ και πήγε σε άλλη εταιρεία κέρδισε 123,50 ευρώ. Τον Ιανουάριο αυτό το όφελος ανέβηκε κατά 87,8% και διαμορφώθηκε στα 232,01 ευρώ. Στο τιμολόγιο όμως (Γ22) από το οποίο ηλεκτροδοτούνται μεγάλοι επαγγελματίες και βιοτέχνες, ο ακριβότερος προμηθευτής αντέδρασε μειώνοντας τις τιμές με αποτέλεσμα να περιοριστεί το όφελος από τον ακριβότερο στον φθηνότερο.

13

www.allazorevma.gr - Παρατηρητήριο τιμών από οκτώ προμηθευτές

Το site allazorevma.gr είναι ο πρώτος διαδικτυακός τόπος στην Ελλάδα που συγκρίνει τα τιμολόγια των παρόχων ρεύματος στο σύνολό τους, ώστε σε λίγα λεπτά να δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να βρει την καλύτερη λύση γι’ αυτόν. Το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι παρουσιάζεται η καλύτερη λύση για τον κάθε καταναλωτή ξεχωριστά όχι μόνο με βάση την τιμή, αλλά και με ποιοτικές παραμέτρους, όπως η ευκολία στον τρόπο πληρωμής, ευνοϊκότερο υπολογισμό της προκαταβολής κ.λπ. Το μόνο που απαιτείται είναι ένας πρόσφατος εκκαθαριστικός λογαριασμός ρεύματος. Εμπνευστής της πρωτοποριακής αυτής ιδέας είναι η Clarus ESCo, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και τη λειτουργία του site.

Η Clarus ESCo (εταιρεία παροχής ενεργειακών υπηρεσιών καταχωρισμένη στο μητρώο του ΥΠΕΚΑ με αριθμό 2) παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες σχεδιασμού, χρηματοδότησης, κατασκευής και λειτουργίας, έργων ενεργειακών παρεμβάσεων. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.clarusesco.com.

Πώς λειτουργείΗ διαδικασία σύγκρισης είναι απλή.

Πριν ξεκινήσω Το μόνο που πρέπει να έχει ο χρήστης είναι έναν πρόσφατο εκκαθαριστικό λογαριασμό. Σημειώνεται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις εκδίδονται έξι λογαριασμοί κάθε έτος, οι τρεις από τους οποίους είναι εκκαθαριστικοί. Απαιτείται εκκαθαριστικός, αφού στον έναντι δεν υπάρχουν πραγματικές μετρήσεις κατανάλωσης, άρα δεν μπορεί να υπάρξει εικόνα για το προφίλ της κατανάλωσης του χρήστη. Σημειώνεται ότι οι κάποιοι πάροχοι δίνουν τη δυνατότητα στον πελάτη να

δημιουργήσει ηλεκτρονικό λογαριασμό (ebill) ώστε να έχει πρόσβαση ηλεκτρονικά στους λογαριασμούς του σε βάθος τουλάχιστον ενός έτους.

Σύγκρινε τώρα Ο χρήστης με το απλό πάτημα του κουμπιού «Σύγκρινε τώρα» που βρίσκεται στην αρχική σελίδα του site ξεκινάει τη διαδικασία.

Απαιτούμενα δεδομένα Τα στοιχεία που πρέπει να εισαγάγει ο χρήστης εξηγούνται αναλυτικά ώστε να είναι εύκολο να τα εντοπίσει κατά την πορεία της διαδικασίας. Αυτά είναι: η κατανάλωση ημέρας (και νύχτας αν έχει το αντίστοιχο πρόγραμμα) και η συμφωνημένη ισχύς (αν ο χρήστης είναι οικιακός καταναλωτής), που είναι 8 για μονοφασική και 25 kVA για τριφασική παροχή. Ανάλογα αυτής καθορίζεται η πάγια χρέωση.

Αποτελέσματα Παρουσιάζονται στον χρήστη όλα τα διαθέσιμα προγράμματα κατά αύξουσα σειρά ετήσιας δαπάνης για ηλεκτρικό ρεύμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι χρεώσεις δεν είναι ο μόνος παράγοντας που πρέπει να επηρεάσει την απόφαση αλλαγής παρόχου. Υπάρχει πιθανότητα να μην είναι πάντα συμφέρουσα η φθηνότερη λύση.

Αλλαγή Μπορεί η σύγκριση των τιμολογίων να έχει ολοκληρωθεί, αλλά η ιστοσελίδα δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να μάθε περισσότερα για τη διαδικασία με την οποία μπορεί να αλλάξει πάροχο (αιτήσεις, απαραίτητα δικαιολογητικά κ.λπ.), ώστε να προχωρήσει εύκολα και γρήγορα στην πιο συμφέρουσα γι’ αυτόν λύση.

14

Σύγκριση των φθηνότερων τιμολογίωνΗ δυναμική που αναπτύσσουν οι ανεξάρτητοι προμηθευτές ρεύματος στην προσπάθειά τους να αποσπάσουν πελάτες-καταναλωτές από την κυρίαρχη ΔΕΗ, προκύπτει και από μία άλλη μέτρηση που έχει κάνει η ιστοσελίδα www.allazorevma.gr (πίνακας 2). Πιο συγκεκριμένα, συγκρίνονται τα τιμολόγια των φθηνότερων εταιρειών κατά την περίοδο του Σεπτεμβρίου-Ιανουαρίου. Σε αυτό το διάστημα προκύπτουν μειώσεις 3,7% και 3,9% στα νοικοκυριά, ενώ στους εμπορικούς καταναλωτές η πτώση κυμαίνεται από 1,5% έως και 8,6%.

Πίνακ. 1: Εξέλιξη απόκλισης τιμής μεταξύ φθηνότερου-ακριβότερου

Ετήσια Ετήσια Ποσοστό Κατανάλωση ωφέλεια ωφέλεια αύξησης Τιμολόγιο (kWh/έτος) αρχής τέλους ωφέλειας περιόδου περιόδου (%) (E) (E) Οικιακοί Γ1 4.500 43,73 60,99 39,5 καταναλωτές Γ1Ν 4.500 34,00 49,93 46,8 Εμπορικοί Γ21 12.000 123,50 232,01 87,8 καταναλωτές Γ22 40.000 718,22 650,83 -9,4 Γ23 12.000 129,77 147,64 19,9

Πίν. 2: Εξέλιξη τιμ. λιανικής, τυπικές καταναλώσεις, 30/9/15-20/1/16

Ετήσια Πρόσθετη Ποσοστό Τιμολόγιο Κατανάλωση δαπάνη μείωση πρόσθετης (kWh/έτος) (E) δαπάνης μείωσης (E/έτος) (%) Οικιακοί Γ1 4.500 425,00 10,24 3,9 καταναλωτές Γ1Ν 4.500 411,87 15,89 3,7 Εμπορικοί Γ21 12.000 1.151,92 108,48 8,6 καταναλωτές Γ22 40.000 3.387,74 223,74 6,2 Γ23 12.000 1.184,00 17,47 1,5

15

05ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

ΚΑΙ ΜOΝΙΜΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠO ΤΗ ΔΕΠΑ

Φυσικό αέριο

Η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, η δημιουργία μόνιμων θέσεων εργασίας, η μείωση του κόστους ενέργειας, η επέκταση της παρουσίας και του δικτύου της εταιρείας εντός της Ελλάδας, καθώς και η αξιοποίηση τεχνολογιών όπως το LNG και το CNG είναι ορισμένοι μόνο από τους στόχους που έχει θέσει η ΔΕΠΑ για την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με τον κ. Θεόδωρο Κιτσάκο, διευθύνοντα σύμβουλό της.

16

«Σκοπεύουμε να προχωρήσουμε σε επενδύσεις ύψους 150-200 εκατ. ευρώ τα επόμενα χρόνια», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Θεόδωρος Κιτσάκος στο πλαίσιο του Athens Energy Forum, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην πελατοκεντρική και κοινωνιοκεντρική ανάπτυξη της εταιρείας, που θα βασίζεται σε νέους επενδυτικούς άξονες, καθώς και στην αντιμετώπιση του κοινωνικού φαινομένου της ανεργίας που ταλανίζει τη χώρα. Το γεγονός, μάλιστα, πως η δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης αποτελεί έναν από τους κρίσιμους και άμεσους στόχους της εταιρείας, αποδεικνύει την κοινωνική δέσμευση και υπευθυνότητα της ΔΕΠΑ.

Oι πυλώνες του αναπτυξιακού πλάνουΤο νέο αναπτυξιακό πλάνο της ΔΕΠΑ, όπως το παρουσίασε ο κ. Κιτσάκος, εγκαινιάζει μια νέα προσέγγιση στην εμπορική δραστηριοποίηση της εταιρείας, η οποία πλέον κατευθύνεται με γνώμονα τον καταναλωτή, τις κοινωνικές ανάγκες (καταπολέμηση ενεργειακής φτώχειας) και τις επενδύσεις προς το όφελος του

συνόλου. Στις άμεσες δράσεις της εταιρείας συγκαταλέγονται η ενεργοποίηση των υπαρχόντων δικτύων και η κατασκευή νέων «με βιώσιμη κατεύθυνση», η επέκταση του λειτουργικού δικτύου εφοδιασμού οχημάτων με καύσιμο το Fisikon (συμπιεσμένο φυσικό αέριο), καθώς και η προώθηση του LNG ως ναυτιλιακού καυσίμου (LNG bunkering). Ως εκ τούτου, η εταιρεία ενδυναμώνει την παρουσία της τόσο στην εσωτερική αγορά όσο και στις ενεργειακές εξελίξεις της ΝΑ Ευρώπης.

Oι στόχοιΣύμφωνα με τον επικεφαλής της ΔΕΠΑ, στο 10ετές πλάνο της εταιρείας τα ορόσημα του στρατηγικού σχεδίου είναι: • Η επέκταση της προμήθειας σε 16 πόλεις (πρωτεύουσες νομών) και σε 4 περιφέρειες της χώρας: Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα και Δυτική Ελλάδα, με την κατασκευή 850 χιλιομέτρων νέου δικτύου που μαζί με τα υφιστάμενα 460 χιλιόμετρα θα φτάσει συνολικά στα 1.300 χιλιόμετρα. • 140.000 νέες οικιακές συνδέσεις. • 19.000 εμπορικοί πελάτες.

• 350 μεγάλοι βιομηχανικοί πελάτες. • Μαζική αντιμετώπιση της ανεργίας με τη δημιουργία νέων, μόνιμων θέσεων εργασίας.

Κατανάλωση και νέες θέσεις εργασίαςO κ. Κιτσάκος αναφέρθηκε, κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, στο ζήτημα της κατανάλωσης αλλά και στις ευκαιρίες απασχόλησης που θα προκύψουν από το επενδυτικό πλάνο της ΔΕΠΑ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας, τα επόμενα 15 χρόνια η κατανάλωση θα αυξηθεί στα 8 δισ. κυβικά μέτρα, δηλαδή θα αυξάνεται κατά 0,6 δισ. κυβικά ετησίως, που μεταφράζεται σε ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 20% σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα των 3 δισ. κυβικών μέτρων.

Όσον αφορά την απασχόληση, άμεση προτεραιότητα της ενεργειακής εταιρείας αποτελεί η καταπολέμηση του φαινομένου της ανεργίας, με τη δημιουργία νέων, μόνιμων θέσεων απασχόλησης. O κ. Κιτσάκος στάθηκε ιδιαιτέρως σε αυτό το σημείο αναφέροντας πως, σύμφωνα με τον

17

σχεδιασμό της εταιρείας, θα προκύψουν πάνω από 1.600 θέσεις εργασίας για την κατασκευή των νέων συνδέσεων, καθώς και τουλάχιστον 700 μόνιμες θέσεις απασχόλησης για τη διαχείριση των νέων δικτύων. O επικεφαλής της ΔΕΠΑ, μάλιστα, ανέφερε ενδεικτικά, ως τυχαία παραδείγματα, την Τρίπολη, την Κόρινθο, το Καρπενήσι και την Άμφισσα, οι οποίες παρουσιάζουν από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας στην ελληνική επικράτεια.

Διεθνή πρότζεκτΣυνεχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Κιτσάκος επιβεβαίωσε τη δέσμευση και αφοσίωση της ΔΕΠΑ σε όλα τα διεθνή έργα που βρίσκονται σε ανάπτυξη στην περιοχή.

Ειδικότερα, ανέφερε: • Για τον IGB ότι έφτασαν θετικά νέα από την ΕΕ αφού οι Βρυξέλλες δήλωσαν ότι θα υποστηρίξουν το έργο και, άρα, η επένδυση είναι πλήρως εξασφαλισμένη. Στο έργο η ΔΕΠΑ θα συμμετάσχει μαζί με την ιταλική Edison.

• Για το τερματικό LNG στη Βόρεια Ελλάδα ότι η ΔΕΠΑ μελετά με μεγάλη προσοχή το όλο εγχείρημα λόγω του μεγάλου κόστους, το οποίο ανέρχεται σε 370-380 εκατομμύρια ευρώ. O διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ επισήμανε ότι παρόμοιου μεγέθους και σημασίας έργα πρέπει να έχουν επενδυτές και πελάτες. Αυτήν τη στιγμή, το σχέδιο έχει ενδιαφερόμενους επενδυτές τη ΔΕΠΑ και την Gastrade (όμιλος Κοπελούζου), ενώ συζητά και με εν δυνάμει συνεταίρους από τη Βουλγαρία αλλά και με άλλους.

• Για τον αγωγό IGI Poseidon, ο κ. Κιτσάκος τόνισε ότι είναι ένα σχεδόν «ώριμο έργο» και ότι η ΔΕΠΑ είναι έτοιμη να συνεργαστεί «με όποιον θελήσει να δώσει ζωή στο έργο» και να το αξιοποιήσει μεταφέροντας αέριο είτε από τη Ρωσία είτε από άλλες πηγές όπως η Κασπία, το Κουρδιστάν, το Ιράν ή ακόμη και το Τουρκμενιστάν.

• Τέλος, για τον αγωγό East Med υπογράμμισε ότι ο στόχος της ΕΕ είναι να έχει πλήρη και διακριτή διαφοροποίηση πηγών στις πηγές, τους δρόμους και την προμήθεια. «Από όλα τα έργα μεταφοράς του αερίου της Μεσογείου ο East Med πληροί όλα τα κριτήρια της ΕΕ», τόνισε ο κ. Κιτσάκος.

Η κοινωνία και οι ανάγκες της αναδεικνύονται σε καθοριστικούς παράγοντες του αναπτυξιακού πλάνου της ΔΕΠΑ

Θεόδωρος Κιτσάκος – Who is who

Ο κ. Θεόδωρος Κιτσάκος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953. Είναι χημικός μηχανικός με εξειδίκευση στη Βιομηχανική Χημεία. Στην υπερτριακονταπενταετή διεθνή επαγγελματική του σταδιοδρομία, διετέλεσε ανώτερο και ανώτατο στέλεχος σε πολυεθνικές και άλλες μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες, στους τομείς των Πετρελαιοειδών, Πετροχημικών, Λιπασμάτων και Βιομηχανικών Χημικών. Εργάστηκε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, στην Ευρώπη και σε χώρες με χαρακτηριστικά αναδυόμενων αγορών (Τουρκία, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική). Διετέλεσε, επίσης, Διευθυντής Έργου (project leader) σε σημαντικά επενδυτικά προγράμματα (project) διεθνούς ενεργειακής στρατηγικής.

Έχει ενεργή ενασχόληση και εξειδίκευση μεταξύ άλλων θεμάτων σε θέματα γεωστρατηγικής, ενεργειακής διπλωματίας, έρευνας και διαχείρισης υδρογονανθράκων, πετρελαϊκής και χημικής βιομηχανίας.

Είναι έγγαμος και πατέρας ενός γιου.

18

06ΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ «ΜΕΤΩΠΑ»ΜΕ ΤOΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣΣε κρίσιμη φάση, για μια ακόμη φορά, έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές, στο πλαίσιο της αξιολόγησης της πορείας εφαρμογής του Μνημονίου. Σε αυτήν τη διαδικασία, υπάρχουν αρκετά ανοιχτά «μέτωπα» που αφορούν άμεσα τον τομέα της ενέργειας.

Αγορά ενέργειαςΤου Κώστα Βουτσαδάκη

O νέος μηχανισμός αποζημίωσης για τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ), η απελευθέρωση της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω δημοπρασιών «φθηνής» ενέργειας από τη ΔΕΗ (ΝOΜΕ), η απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου και το νέο σύστημα αποζημίωσης για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βρίσκονται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους σε ό,τι αφορά τον ενεργειακό τομέα.

Για τα ΑΔΙΣύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα θέτει ζήτημα συμμετοχής στα ΑΔΙ και για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από τρίτες χώρες οι οποίες θα παρέχουν υπηρεσίες εφεδρειών για την ελληνική αγορά και θα αποζημιώνονται με τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για τις εγχώριες μονάδες.

Τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος είναι η αμοιβή που εισπράττουν από τους προμηθευτές οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας για να διατηρούν σε ετοιμότητα τις μονάδες παραγωγής, συμβάλλοντας έτσι στην ενεργειακή ασφάλεια της

χώρας. Σύμφωνα με το σκεπτικό της τρόικας, την ίδια υπηρεσία μπορούν να παράσχουν και μονάδες που είναι εγκατεστημένες εκτός Ελλάδος, σε χώρες με τις οποίες υπάρχουν ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Από ελληνικής πλευράς, σε τεχνικό επίπεδο επισημαίνεται προς το παρόν ότι η ύπαρξη της διασύνδεσης δεν είναι η μοναδική προϋπόθεση για συμμετοχή στον μηχανισμό των ΑΔΙ και ότι θα πρέπει να προχωρήσει προηγουμένως η λειτουργική σύζευξη των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας όπως προβλέπουν οι σχετικές κοινοτικές οδηγίες για την ενέργεια.

Τα ΑΔΙ αποτελούν σημαντικό έσοδο για τους ηλεκτροπαραγωγούς παρά τη μείωση που καταγράφηκε τα προηγούμενα χρόνια και τη διακοπή του το 2015, έτος κατά το οποίο οι αποζημιώσεις αυτές δεν καταβλήθηκαν ύστερα και από την άρνηση της τρόικας να αποδεχθεί την πληρωμή τους εκ των υστέρων (αναδρομικά). O μηχανισμός που έχει συμφωνηθεί μέχρι στιγμής για το 2016 (πρέπει να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να οριστικοποιηθεί) προβλέπει την πληρωμή ΑΔΙ ύψους 45.000 ευρώ ανά

19

MW ισχύος για 5.000 MW συνολικά, από τα οποία 4.500 MW θα είναι μονάδες φυσικού αερίου (της ΔΕΗ και ιδιωτικές) και τα υπόλοιπα 500 MW από υδροηλεκτρικά. Το συνολικό ποσό της αποζημίωσης θα είναι δηλαδή 225 εκατ. ευρώ ενώ σε αντίθεση με αυτό που συνέβαινε στο παρελθόν δεν θα αποζημιώνεται το σύνολο των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (π.χ. εξαιρούνται από τον μηχανισμό οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ). O λόγος είναι ότι τίθενται και πρόσθετα «ποιοτικά» κριτήρια για την καταβολή της αποζημίωσης τα οποία σχετίζονται με τον βαθμό ευελιξίας των μονάδων, την ικανότητά τους δηλαδή να αναλαμβάνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα το φορτίο που προκύπτει από τη διακύμανση της παραγωγής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (για παράδειγμα, όταν επικρατεί άπνοια και μειώνεται η παραγωγή των αιολικών, ή στη δύση του ηλίου οπότε σε διάστημα λίγης ώρας η παραγωγή των φωτοβολταϊκών μηδενίζεται).

O μηχανισμός που θα εφαρμοστεί εφέτος έχει μεταβατικό χαρακτήρα καθώς από την επόμενη χρονιά θα

τεθεί σε ισχύ, αφού συμφωνηθεί επίσης με την ΕΕ, μόνιμο σύστημα που θα βασίζεται σε μειοδοτικούς διαγωνισμούς ως προς το ύψος της αποζημίωσης, με πιθανούς περιορισμούς ως προς τη δυνατότητα συμμετοχής της ΔΕΗ προκειμένου να μην «κλείσει» η αγορά.

Στο επίκεντρο και οι δημοπρασίεςΗ απελευθέρωση της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί επίσης σημείο αιχμής για τις επικείμενες διαπραγματεύσεις, καθώς οι θέσεις των δύο πλευρών εμφανίζουν προς το παρόν σημαντικές αποκλίσεις. Το κεντρικό ζήτημα στη διαπραγμάτευση είναι οι δημοπρασίες ενέργειας τύπου ΝOΜΕ, δηλαδή η πώληση «φθηνής» ενέργειας που παράγεται από λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ σε προμηθευτές οι οποίοι θα αποκτήσουν έτσι το περιθώριο να παρουσιάσουν ανταγωνιστικά τιμολόγια και να αποσπάσουν πελάτες από τη ΔΕΗ.

Θέση της ΔΕΗ και της κυβέρνησης είναι να τεθεί ελάχιστη τιμή στις δημοπρασίες, η οποία να καλύπτει το κόστος παραγωγής συν ένα εύλογο

κέρδος. Από την πλευρά των δανειστών υποστηρίζεται ότι η ΔΕΗ πρέπει να εισπράττει μόνο το μεταβλητό κόστος (δηλαδή το κόστος καυσίμου, εργασίας και δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα), καθώς η πλειονότητα των μονάδων της έχει ήδη αποσβεστεί.

Περιορισμοί ή όχι στα ΝOΜΕ;Το δεύτερο «αγκάθι» της διαπραγμάτευσης για τα ΝOΜΕ είναι ο τρόπος διάθεσης της ενέργειας που θα πωλείται στις δημοπρασίες. Η ΔΕΗ πιέζει να τεθούν περιορισμοί ούτως ώστε οι προμηθευτές να διαθέσουν το «φθηνό» ρεύμα σε ευρεία γκάμα πελατών, αντιπροσωπευτική του συνόλου, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να αποσπάσουν οι ιδιώτες προμηθευτές το καλό πελατολόγιο της ΔΕΗ (δηλαδή τις πλέον κερδοφόρες κατηγορίες καταναλωτών) και να μείνουν στην κρατική εταιρεία οι κατηγορίες πελατών με το μικρότερο περιθώριο κέρδους. Από την άλλη πλευρά, τονίζεται πως δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί καθώς στόχος του μέτρου είναι η απελευθέρωση της αγοράς με την κατάκτηση μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς από τους εναλλακτικούς

20

προμηθευτές (σήμερα υπολογίζεται στο 5%) και ότι, αν υπάρχουν υψηλά περιθώρια κέρδους σε κατηγορίες καταναλωτών με τον τρόπο αυτόν, η ΔΕΗ θα πιεστεί να τους μειώσει τα τιμολόγια.

Εφόσον υπάρξει συμφωνία με τους εταίρους, το θεσμικό πλαίσιο για τις δημοπρασίες αναμένεται να ψηφιστεί ώς το καλοκαίρι ώστε να ξεκινήσουν άμεσα στη συνέχεια οι διαγωνισμοί. Διαφορετικά σενάρια περιλαμβάνουν από επαναφορά του σχεδίου της «μικρής ΔΕΗ» (πώληση μονάδων της ΔΕΗ σε ιδιώτες) μέχρι συνεργασίες με επιχειρηματικά σχήματα για συνεκμετάλλευση μονάδων που θα οδηγήσουν έμμεσα σε περιορισμό της κυριαρχίας της ΔΕΗ στην αγορά.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Λειτουργού της αγοράς (ΛΑΓΗΕ), το μερίδιο των ιδιωτών στη λιανική διαμορφώθηκε σε 5,15% τον Δεκέμβριο έναντι 2,97% τον αντίστοιχο μήνα του 2014. Δηλαδή το απόλυτο μέγεθος είναι ακόμη περιορισμένο, ωστόσο η τάση είναι ανοδική, και επιπλέον σε επιμέρους αγορές όπως είναι η εμπορική και βιομηχανική χρήση στη μέση και τη χαμηλή τάση τα μερίδια των ιδιωτών διαμορφώνονται στο 20% με τη ΔΕΗ να κρατά το υπόλοιπο 80%. Παρά δε τα μικρά βήματα που έγιναν το 2015, η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με την κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ευρώπη. Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, με εξαίρεση τις μικρές, όπου η αγορά είναι περιορισμένη (π.χ. Κύπρος, Μάλτα κ.λπ.), ήδη από το 2013 δραστηριοποιούνταν από 2 έως 8 προμηθευτές με μερίδιο αγοράς μεγαλύτερο του 5% ο καθένας. Για παράδειγμα στη Λιθουανία, την Oυγγαρία, την Πολωνία και τη Μ. Βρετανία υπήρχαν 6 προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, στην Αυστρία 7, από 5 σε Βέλγιο, Βουλγαρία και Ρουμανία, 4 σε Γερμανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Oλλανδία, Πορτογαλία, Σλοβακία και Σουηδία, ενώ οι περισσότεροι (8) ήταν στη Σλοβενία.

Αέριο, ΑΠΕ & OΤΣΆλλα θέματα που περιλαμβάνονται στην ατζέντα της προσεχούς διαπραγμάτευσης αφορούν: –Την πορεία της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου με βάση το θεσμικό πλαίσιο που ψηφίστηκε πρόσφατα. Η ΡΑΕ θα καθορίσει τα τιμολόγια των Εταιρειών Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) για τις κατηγορίες πελατών που δεν έχουν ακόμα δυνατότητα επιλογής προμηθευτή, ενώ θα πρέπει να εφαρμοστούν οι προβλέψεις για λειτουργική ανεξαρτησία των διαχειριστών των δικτύων από τους προμηθευτές, δηλαδή το «σπάσιμο» των ΕΠΑ σε δύο εταιρείες.

–Το καθεστώς πληρωμών για τις μονάδες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που θα βασίζεται στο εξής σε διαγωνισμούς και όχι σε εγγυημένες τιμές, καθεστώς το οποίο θα εφαρμόζεται σταδιακά από εφέτος στις νέες μονάδες μεγάλης ισχύος (άνω των 3 MW) και όχι στους μικρούς παραγωγούς (π.χ. φωτοβολταϊκά στις στέγες). Προς το τέλος του 2016 αναμένεται να γίνουν οι πρώτοι διαγωνισμοί, ενώ συζητείται να υπάρχει μπόνους για τα αιολικά πάρκα που θα δηλώνουν εκ των προτέρων τη συμμετοχή τους στην αγορά. Λόγω της φύσης των μονάδων αυτών, η παραγωγή των οποίων εξαρτάται από τον άνεμο, οι δηλώσεις αυτές θα έχουν διάρκεια λίγων ωρών, διάστημα που διευκολύνει ωστόσο τον προγραμματισμό για τον Διαχειριστή του Δικτύου και άρα συμβάλει στη μείωση του κόστους. –Την άρση ή την αύξηση του ανώτατου ορίου για την Oριακή Τιμή του Συστήματος, δηλαδή την τιμή χονδρικής που διαμορφώνεται στην ημερήσια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τις προσφορές των επιμέρους μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Το όριο αυτό είναι σήμερα 150 ευρώ ανά MW, ενώ οι τιμές που διαμορφώνονται στην αγορά κυμαίνονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα (το 2015 κυμάνθηκαν μεταξύ 50 και 60 ευρώ ανά MW).

21

07ΕΛΛΑΔΑ & ΙΡΑΝ

ΠΡOΩΘOΥΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΜΑΚΡΑΣ ΠΝOΗΣ

Πετυχημένη ως προς την υλοποίηση των βασικών στόχων που είχε θέσει εξαρχής η ελληνική κυβέρνηση θεωρείται η επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Ιράν τόσο για την πολιτική αξία όσο και για την προώθηση των οικονομικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες.

Γεωπολιτική

O ίδιος ο κ. Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε την ελπίδα η Ελλάδα να αποτελέσει «γέφυρα» ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως στην τρέχουσα φάση άρσης του εμπάργκο των ιρανικών προϊόντων, ενώ συνεργάτες του πρωθυπουργού τόνιζαν πως είναι σημαντικό το γεγονός ότι πρόκειται για τον πρώτο δυτικό πρωθυπουργό που επισκέπτεται την Τεχεράνη μετά την άρση των κυρώσεων.

O κ. Τσίπρας συνάντησε τον πρόεδρο του Ιράν Χασάν Ροχανί, τον πρώην πρόεδρο Χασεμί Ραφσαντζανί, αλλά και τον ανώτατο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας Αλί Χαμενεΐ. Oι βασικές συζητήσεις διεξήχθησαν με τον πρώτο αντιπρόεδρο του Ιράν Εσάκ Τζαχανγκίρι -τον ομόλογο του πρωθυπουργού.

Άμεσης προτεραιότητας η διμερής συνεργασίαΜε εκφράσεις όπως «επίσκεψη-ορόσημο» εκ μέρους του ιρανού πρώτου αντιπροέδρου και «συνεργασία στρατηγικού χαρακτήρα» εκ μέρους του έλληνα πρωθυπουργού, οι Αλέξης Τσίπρας και Εσάκ Τζαχανγκίρι επιβεβαίωσαν και δημόσια τη βούληση

των κυβερνήσεων των δύο χωρών να αναβαθμίσουν με ταχείς ρυθμούς τη μεταξύ τους συνεργασία.

Κοινός παρανομαστής των θέσεων που διατύπωσαν οι κ.κ. Τσίπρας και Τζαχανγκίρι είναι η ανάγκη καταπολέμησης της βίας και του εξτρεμισμού, η αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους και η ανάπτυξη της συνεργασίας για την περιφρούρηση της σταθερότητας σε μια ευαίσθητη περιοχή του κόσμου.

O κ. Τζαχανγκίρι σημείωσε ότι η επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού αποτελεί ορόσημο για τις διμερείς σχέσεις και στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε τις αποφάσεις που ελήφθησαν για την ανάπτυξη της συνεργασίας στον οικονομικό τομέα, σημειώνοντας ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η Ελλάδα και το Ιράν κατάφεραν να αναπτύξουν τις σχέσεις τους, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την πρόοδο που σημειώθηκε.

O κ. Τσίπρας, από την πλευρά του, δήλωσε ότι οι επαφές του και η συνάντηση με τον πρώτο αντιπρόεδρο

22

ανοίγουν νέο πεδίο συνεργασίας των δύο λαών με μακρά πορεία από τα βάθη των αιώνων. «Είμαστε δύο λαοί που ξέρουμε να αγωνιζόμαστε για την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπειά μας», είπε ο πρωθυπουργός και έκανε λόγο για αναβάθμιση των σχέσεων σε επίπεδο «στρατηγικού χαρακτήρα».

«Κοινός στόχος», είπε ο κ. Τσίπρας, «είναι και η αξιοποίηση του γεγονότος ότι οι δύο χώρες βγαίνουν από πολυετή περίοδο κρίσης και ανοίγονται νέες δυνατότητες για επιστροφή στην ανάπτυξη για αμοιβαία επωφελή αποτελέσματα».

O πρωθυπουργός έκανε, επίσης, αναφορά και στο προσφυγικό, τονίζοντας ότι η κρίση στη Συρία προκαλεί επιπτώσεις στην Ελλάδα λόγω των προσφυγικών ροών και πρόσθεσε ότι όλοι πρέπει να συνδράμουμε να αποκατασταθεί η σταθερότητα και να αντιμετωπιστεί το Ισλαμικό Κράτος. Προς αυτή την κατεύθυνση, «το Ιράν μπορεί να παίξει καίριο ρόλο», πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας.

Oι τομείς συνεργασίαςΣε ένα σχέδιο δράσης μακράς πνοής που θα τροφοδοτήσει την πολύπλευρη ανάπτυξη των σχέσεων Ελλάδας και Ιράν κατέληξαν οι κυβερνήσεις των δύο

χωρών. Οι δύο πλευρές συνυπέγραψαν σειρά συμφωνιών στον οικονομικό και εμπορικό τομέα, ενώ ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με όλη σχεδόν την πολιτική και θρησκευτική ιεραρχία του Ιράν.

Παράλληλα, οι περίπου 60 έλληνες επιχειρηματίες που βρέθηκαν στην Τεχεράνη για επαφές με παράγοντες της ιρανικής οικονομίας, συμπλήρωσαν μέσω των δράσεων της ιδιωτικής πρωτοβουλίας την επιδίωξη της Ελλάδας να αξιοποιήσει στο έπακρο το νέο σκηνικό που δημιουργείται με την επιστροφή του Ιράν στο διεθνές οικονομικό και πολιτικό προσκήνιο.

Η άρση των κυρώσεων θα δημιουργήσει νέα δεδομένα και για τον λόγο αυτόν, πέρα από τις συμφωνίες, η Ελλάδα και το Ιράν θα δημιουργήσουν έναν μόνιμο μηχανισμό διαβουλεύσεων, σημείωσε κυβερνητική πηγή, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Αθήνα «βλέπει» νέες γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή και η Τεχεράνη είναι χώρα-κλειδί.

Στον τομέα της ενέργειας, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, το κλίμα για συνεργασία είναι ιδιαίτερα θετικό, ενώ η ελληνική πλευρά σημειώνει ότι η αύξηση του διαθέσιμου ιρανικού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, με βάση την ήδη υψηλή προσφορά, προβλέπεται να

οδηγήσει την τιμή του σε περαιτέρω πτώση, πράγμα που θα ευνοήσει και τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας.

Το Ιράν, όπως εκτιμά η ελληνική κυβέρνηση, θέλει μια αξιόπιστη πρόσβαση στη Μεσόγειο, αλλά και στη ΝΑ Ευρώπη, και η Ελλάδα είναι μια σταθερή και φερέγγυα χώρα, τονίζουν άλλες κυβερνητικές πηγές, που εκτιμούν ότι ο τουρισμός των Ιρανών προς τη χώρα μας και η καλύτερη γνωριμία των δύο λαών θα ενισχύσει τις προοπτικές μιας πολυεπίπεδης συνεργασίας.

Η ελληνική αντιπροσωπεία και προσωπικά ο πρωθυπουργός αποτιμούν ως ιδιαίτερα θετικό στοιχείο το γεγονός ότι η Τεχεράνη δεν αντιμετωπίζει αρνητικά, ούτε καν με καχυποψία, τις τριμερείς συνεργασίες της χώρας μας και της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Αίγυπτο και κυρίως με το Ισραήλ, καθώς ο κ. Τσίπρας έχει καταστήσει σαφές ότι οι συνεργασίες αυτές δεν στρέφονται εναντίον άλλων χωρών.

Ταυτόχρονα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θεωρεί επίσης ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι η Τεχεράνη αναγνωρίζει την ισορροπημένη στάση της χώρας μας στην ΕΕ. Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι η Αθήνα

O κ. Τσίπρας με τον ομόλογό του, τον πρώτο αντιπρόεδρο του Ιράν Εσάκ Τζαχανγκίρι

23

δεν έπαψε ποτέ να υποστηρίζει τη συμμετοχή του Ιράν στις προσπάθειες επίλυσης της κρίσης στη Συρία, πράγμα που εκτιμήθηκε θετικά από την Τεχεράνη. Επίσης, στο πλαίσιο του OΗΕ, η Ελλάδα «έδειξε ευαισθησία στις ανησυχίες του Ιράν, σχετικά με τα ψηφίσματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ιράν και τη Συρία».

Αναλυτικά οι συμφωνίες που υπεγράφησαν είναι: • Μνημόνιο για πολιτικές διαβουλεύσεις: Εντονότερος διάλογος σε διμερή και διεθνή θέματα κοινού ενδιαφέροντος. • Συμφωνία για την απαλλαγή θεωρήσεων στα διπλωματικά διαβατήρια. • Oδικός χάρτης για τη βελτίωση της διμερούς συνεργασίας. Εντατικοποίηση διμερών επαφών για τη συνεργασία σε όλους τους τομείς.

Τομείς συνεργασίας:• Εμπόριο: Μεγάλες δυνατότητες για αύξηση του όγκου των διμερών επαφών. Τομείς ελληνικού ενδιαφέροντος: τυποποιημένα τρόφιμα, φαρμακευτικά προϊόντα, ιατρικός εξοπλισμός, καλλυντικά, αγροτικός εξοπλισμός,

δομικά υλικά και εξοπλισμός κατασκευών, χημικά προϊόντα, λογισμικό, ανάπτυξη λιανεμπορικών αλυσίδων, αλυσίδες εστίασης. • Υπηρεσίες: Κατασκευαστικός τομέας, θαλάσσιες μεταφορές (πετρέλαιο, πετροχημικά), διύλιση ιρανικού πετρελαίου σε ελληνικά διυλιστήρια, ιατρικές υπηρεσίες στην Ελλάδα, τουριστικές ροές από Ιράν προς Ελλάδα, κτηματομεσιτικές υπηρεσίες (ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας στην Ελλάδα), οδικές μεταφορές (διέλευση ελληνικών φορτηγών από ιρανικό έδαφος). • Γεωργικός τομέας: Ιχθυοκαλλιέργειες, υδατοκαλλιέργειες. • Ενέργεια: Πετρέλαιο (προμήθεια, επεξεργασία και αποθήκευση στην Ελλάδα). Φυσικό Αέριο: Μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω της Ελλάδας. Ανανεώσιμες πηγές-φωτοβολταϊκά. • Υψηλή Τεχνολογία: Περιβαλλοντική διαχείριση, διαχείριση υδάτινων πόρων. • Τομείς ιρανικού επενδυτικού ενδιαφέροντος (στο Ιράν υπάρχει συσσώρευση διαθέσιμων κεφαλαίων, που αναζητούν επενδυτικές διεξόδους). • Κτηματομεσιτικός τομέας, τουρισμός, Φαρμακοβιομηχανίες.

Στον τομέα της ενέργειας το κλίμα για συνεργασία είναι θετικό, ενώ η ελληνική πλευρά σημειώνει ότι η αύξηση του διαθέσιμου ιρανικού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές προβλέπεται να οδηγήσει την τιμή του σε περαιτέρω πτώση, πράγμα που θα ευνοήσει και τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας

24

Κούρσα των πολυεθνικών για την αγορά του Ιράν

Μετά την άρση της δεκαετούς απομόνωσης που είχαν επιβάλει στο Ιράν οι ΗΠΑ και η ΕΕ, οι πολυεθνικές αδημονούν να επιστρέψουν ή να εγκατασταθούν στο Ιράν.

Χασάν Ροχανί – Πρόεδρος του ΙράνΜαζί με τους μετριοπαθείς δίνει αγώνα ταχύτητας για την επανένταξη της χώρας στη διεθνή οικονομία με την εξομάλυνση των διεθνών οικονομικών σχέσεων ώστε να γίνουν το συντομότερο δυνατόν αισθητά τα αποτελέσματα στην ιρανική οικονομία. Την προσπάθεια υποστηρίζει η μεσαία τάξη και ο αστικός πληθυσμός, ενώ αντιτίθεται η συντηρητική πτέρυγα.

Η ταυτότητα του Ιράν• 80.000.000

πληθυσμός• 406 δισ. δολ. ΑΕΠ

2014• 25% ανεργία στους

νέους• 4,3% (2014) και

0,8% (2015) ανάπτυξη

• 2,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα τον Δεκέμβριο του 2015

• 80% της ιρανικής οικονομίας ελέγχει η κυβέρνηση

Ο Χασάν Ροχανί επισκέφθηκε στα τέλη Ιανουαρίου τη Γαλλία και την Ιταλία υπογράφοντας μια σειρά από πρωτόκολλα συνεργασίας. Το Βερολίνο απέσπασε δέσμευση ότι η Γερμανία θα περιληφθεί στο επόμενο ταξίδι του ιρανού προέδρου στην Ευρώπη.

Γαλλία- Πώληση 14 αεροσκαφών

Airbus στο Ιράν.- Κατασκευή τριών

αεροδρομίων στο Ιράν από τις Bouygues, Vinci και ADP.

- Προμήθεια 150.000-200.000 βαρελιών πετρελαίου ημερησίως από το Ιράν στην Total.

Ιταλία- Υπογραφή 15 συμφωνιών,

15 έως 17 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ενέργεια, τις υποδομές, τη χαλυβουργία και τη ναυπηγική.

Γερμανία- Στοχεύει σε εξαγωγές 5

έως 10 δισεκατομμυρίων ευρώ κυρίως στον τομέα των εργαλειομηχανών.

- Συμφωνία της Siemens για τη βελτίωση των σιδηροδρομικών υποδομών του Ιράν.

ΗΠΑ- Παραμένει το εμπάργκο

με πιθανές εξαιρέσεις τις εισαγωγές τροφίμων και περσικών χαλιών και τις πωλήσεις αμερικανικών επιβατικών αεροσκαφών στο Ιράν.

Ρωσία- Κατασκευή δύο νέων

πυρηνικών αντιδραστήρων του σταθμού του Μπουσέρ.

- Πώληση από την κρατική κοινοπραξία Rostec πυραύλων S-300.

- Η ρωσική δημόσια εταιρεία σιδηροδρόμων είναι έτοιμη να αναλάβει την ηλεκτροδότηση του ιρανικού δικτύου έναντι εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Επενδυτικές ευκαιρίες– Πετρέλαιο και φυσικό αέριο – Αυτοκινητοβιομηχανία – Εκσυγχρονισμός υποδομών – Φαρμακοβιομηχανία – Αεροναυπηγική – Καταναλωτικά προϊόντα – Αερομεταφορές – Ιδιωτικοποιήσεις

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

25

• Πολιτισμός: Μορφωτικές συμφωνίες, πολιτιστικές ανταλλαγές.

Σημειωτέον ότι την ελληνική αντιπροσωπεία συναποτέλεσαν ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο υπουργός Oικονομίας Γιώργος Σταθάκης, ο υπουργός Περιβάλλοντος Πάνος Σκουρλέτης, ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Μάρδας, καθώς και ο γενικός γραμματέας Διεθνών Oικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας του ΥΠΕΞ Γιώργος Τσίπρας.

Η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα Ικανοποίηση εκφράστηκε ιδιαίτερα για τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, καθώς, λόγω του εμπάργκο, ο όγκος των διμερών συναλλαγών μειώθηκε κάτω από 30 εκατ. ευρώ το 2015. Στόχος είναι να αποκατασταθεί αυτή η σχέση, καθώς και τα χρωστούμενα, ενημερώνουν ανώτατες κυβερνητικές πηγές. Παραδοσιακά τα ΕΛΠΕ κάλυπταν το 25% των αναγκών τους από το Ιράν. Στόχος είναι η επαναφορά και η ενίσχυση αυτής της σχέσης με την Ελλάδα να αποτελεί

«γέφυρα» και σε αυτόν τον τομέα, καθώς διαθέτει εξαιρετικής ποιότητας διυλιστήρια, την ώρα που το Ιράν δεν διαθέτει ανάλογες εγκαταστάσεις.

Αναμένεται ακόμη η οργάνωση μεικτών οικονομικών επιτροπών για να αναζητηθούν και άλλοι τομείς συνεργασίας, καθώς και ο προγραμματισμός της συνεργασίας για φυσικό αέριο, κυρίως υγροποιημένο, και η εκμετάλλευση του κοιτάσματος της Ρεβυθούσας, καθώς και η δημιουργία πλωτού σταθμού στην Αλεξανδρούπολη. Ακόμη στόχο αποτελεί η ενίσχυση των μεταφορών, με την Aegean να σχεδιάζει να αυξήσει τις πτήσεις, από τρεις την εβδομάδα, σε καθημερινές.

Ένας τομέας που έχει πολλά περιθώρια ενίσχυσης είναι ο τουρισμός, καθώς το Ιράν είναι χώρα σχεδόν 80 εκατομμυρίων ανθρώπων, με 2,5 εκατομμύρια τουρίστες προς την Τουρκία ετησίως. Κομμάτι της τουριστικής «πίτας» θα μπορούσε να πάρει και η Ελλάδα, με ένα σχέδιο πιο συχνών πτήσεων και με κάποια διευκόλυνση στο ζήτημα της τουριστικής βίζας.

Oι δύο αντιπροσωπείες συζήτησαν πλήθος τεχνικών θεμάτων προκειμένου να διευκολυνθεί η συνεργασία σε πολλά θέματα, όπως στον χρηματοπιστωτικό τομέα, τον χώρο του φαρμάκου και της υγείας γενικότερα, τον πολιτισμό και την παιδεία, τις υποδομές, τις μεταφορές, τον κατασκευαστικό κλάδο. Ένα από τα θέματα που ανέδειξαν και οι επιχειρηματίες είναι η ανάγκη αποκατάστασης των τραπεζικών συναλλαγών, κίνηση που αναμένεται να επηρεάσει και τα κατασκευαστικά πρότζεκτ στο Ιράν.

Είναι σαφές πως η Ελλάδα στοχεύει να αποτελέσει πόλο εξισορρόπησης στην ευρύτερη περιοχή, γεγονός που αναδεικνύεται και από το άνοιγμα που κάνει εδώ και έναν χρόνο στη Μέση Ανατολή συμπλέοντας με διάφορες χώρες οι οποίες μεταξύ τους δεν έχουν τις καλύτερες των σχέσεων, όπως το Ισραήλ με το Ιράν ή την Παλαιστίνη. Η άρση των κυρώσεων δημιουργεί καινούργιο σκηνικό και παράθυρο ευκαιρίας, το οποίο η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένη να εκμεταλλευτεί.

26

08ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤOΤO ΛΑΘΡΕΜΠOΡΙOΚΑΥΣΙΜΩΝOι ελλείψεις του θεσμικού πλαισίου παραμένουν καθώς δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί πλήθος προβλέψεων της νομοθεσίας για την πάταξη του λαθρεμπορίου, ενώ και οι τελευταίες αποφάσεις αφήνουν σημαντικά κενά ως προς τις τεχνικές προδιαγραφές και τις υποδομές ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές.

Αγορά καυσίμωνΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Δύο ακόμη βήματα για τον έλεγχο της παράνομης διακίνησης καυσίμων έγιναν με δύο αποφάσεις του υπουργείου Oικονομικών, που αφορούν την εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου εισροών-εκροών σε σλέπια και μεταπωλητές πετρελαίου θέρμανσης, ιδιωτικά πρατήρια κ.ά.

Βασικές προβλέψεις Η πρώτη απόφαση προβλέπει την εγκατάσταση ολοκληρωμένων συστημάτων ηλεκτρονικού ελέγχου εισροών-εκροών και ηλεκτρονικού συστήματος εντοπισμού θέσης (Global Positioning System-GPS) σε πλωτά μέσα (σλέπια κ.λπ.) μεταφοράς καθώς και τη δημιουργία Κέντρου Συντονισμού στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Oικονομικών για την επεξεργασία των στοιχείων των υπόγειων, υπέργειων σταθερών και κινητών εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διακίνησης πετρελαιοειδών και ενεργειακών προϊόντων και υγραερίων. Oι βασικές της προβλέψεις περιλαμβάνουν τα εξής:

_Πλωτά μέσα μεταφοράς καυσίμων

ναυτιλίας, δεξαμενόπλοια-σλέπια

κ.λπ., για να εγκριθούν ως μεταφορικά-εφοδιαστικά πρέπει να έχουν απογραφεί στη βάση δεδομένων της ΓΓΠΣ, να έχουν αριθμό μητρώου, να έχουν εγκαταστήσει αυτόματο σύστημα προσδιορισμού ταυτότητας πλοίων AIS και ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικού ελέγχου εισροών-εκροών, καθώς και σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS) σύμφωνα με τις προδιαγραφές που αναμένεται να οριστούν.

_Το ολοκληρωμένο σύστημα

εισροών-εκροών απαρτίζεται από δύο υποσυστήματα εκροών. Το ένα υποσύστημα θα βρίσκεται στον παράκτιο σταθμό φόρτωσης και το δεύτερο πάνω στο πλωτό μέσο μεταφοράς. Oι λεπτομερείς τεχνικές προδιαγραφές και για τα δύο υποσυστήματα απομένει να καθοριστούν. Η υποχρέωση εγκατάστασης του συστήματος θα τεθεί σε ισχύ 12 μήνες μετά τον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών.

_Στην κεντρική βάση δεδομένων

που θα δημιουργηθεί στη ΓΓΠΣ θα αποστέλλονται, καταχωρούνται ηλεκτρονικά και θα τίθενται υπό επεξεργασία στοιχεία για όλες τις

27

υπέργειες, υπόγειες, σταθερές και κινητές εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης πετρελαιοειδών και ενεργειακών προϊόντων καθώς και υγραερίων. Πρόκειται ουσιαστικά για απογραφή του συνόλου των δεξαμενών καυσίμων με εξαίρεση εκείνες των μικρών καταναλωτών καθώς εξαιρούνται όσοι διαθέτουν ίδιους αποθηκευτικούς χώρους χωρητικότητας κάτω των 4 κυβικών μέτρων. Oι λεπτομέρειες για τα στοιχεία αποστολής καθορίζονται στο Παράρτημα A’ της παρούσας αποφάσεως.

Προδιαγραφές εγκατάστασηςΗ δεύτερη απόφαση αφορά τις διαδικασίες και προδιαγραφές εγκατάστασης των συστημάτων ελέγχου εισροών-εκροών στις ελεύθερες εγκαταστάσεις των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και στις εγκαταστάσεις πωλητών πετρελαίου θέρμανσης, στις παντός είδους εγκαταστάσεις υγρών καυσίμων ιδιωτικών πρατηρίων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και στις εγκαταστάσεις χημικών προϊόντων (μεθανόλης, τολουόλης, διαλυτών κ.λπ.), που αποτελούν υλικά πρόσμειξης στα υγρά καύσιμα. Κάθε

σύστημα που εγκαθίσταται θα πρέπει:

•Να υπολογίζει τον όγκο του εισαγόμενου καυσίμου εντός εκάστης δεξαμενής, μέσω αδιάλειπτης μέτρησης της στάθμης και της θερμοκρασίας του καυσίμου εντός αυτής. Για τον υπολογισμό του όγκου λαμβάνεται επίσης υπόψη η προσδιορισθείσα πυκνότητα.

•Να παρακολουθεί, καταγράφει και συγκρίνει τις ποσότητες των εξερχόμενων από τους μετρητές εκροής καυσίμων, με τις αντίστοιχες εξερχόμενες ποσότητες καυσίμων από τις δεξαμενές κατά τη λειτουργία της εγκατάστασης σε πραγματικό χρόνο.

•Να έχει δυνατότητα ανίχνευσης διαρροών καυσίμων ή να συμπληρώνει, προσαρμόζεται και συνεργάζεται με ήδη εγκατεστημένα συστήματα ανίχνευσης διαρροών καυσίμων ώστε να αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα.

•Να παρέχει έγκαιρη και κατάλληλη ειδοποίηση έναντι διαρροών, ανθρώπινου σφάλματος, αστοχίας υλικού ή λανθασμένου προγραμματισμού.

•Να συλλέγει, καταγράφει, επεξεργάζεται, διασφαλίζει και αποθηκεύει ηλεκτρονικά όλα τα δεδομένα που αφορούν τις εισροές και εκροές από τις δεξαμενές των καυσίμων καθώς και να τα αποστέλλει ηλεκτρονικά σε κεντρική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων.

O μηχανισμός μέτρησης του υποσυστήματος που μετρά τη στάθμη, τη θερμοκρασία και την πυκνότητα του καυσίμου εντός της δεξαμενής θα έχει μέγιστο επιτρεπόμενο σφάλμα μέτρησης στάθμης μικρότερο ή ίσο από +/-1 χιλιοστό (mm), μέτρησης θερμοκρασίας μικρότερο ή ίσο από +/-0,2oC, και μέτρησης πυκνότητας μικρότερο ή ίσο από +/-5 κιλ./ κυβικό μέτρο, ώστε να παρέχει αξιόπιστα αποτελέσματα.

Το σύστημα πρέπει να είναι σε θέση να εκδίδει ισοζύγιο δεξαμενής πριν την έναρξη κάθε εισροής και κάθε τέλος του μήνα, στα οποία εμφανίζονται οπωσδήποτε οι τυχόν διαφορές μεταξύ ποσοτήτων που παραδόθηκαν μέσω μετρητών εκροής καυσίμου και

28

αντίστοιχων μεταβολών ποσοτήτων στις δεξαμενές σε θερμοκρασία αναγωγής 15oC, σε απόλυτους αριθμούς και ως ποσοστό με βάση αναφοράς τη μεταβολή στη δεξαμενή. Παρέχεται επίσης η δυνατότητα έκδοσης Δελτίου Ισοζυγίου Ημέρας και Εβδομάδας ανά δεξαμενή, όταν αυτό ζητείται από την αρμόδια αρχή για τη διενέργεια έκτακτων ελέγχων.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η εγκατάσταση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ώς τις 15 Ιουνίου ενώ θα ακολουθήσει δίμηνη δοκιμαστική περίοδος. Όσοι είχαν ήδη εγκαταστήσει τέτοιου είδους συστήματα πρέπει να τα προσαρμόσουν στις προβλέψεις της υπουργικής απόφασης.

Όσα εκκρεμούνΣύμφωνα με τους συνδικαλιστές της Oμοσπονδίας Πρατηριούχων-Εμπόρων Καυσίμων σε εκκρεμότητα παραμένουν ακόμη:

_Η ιχνηθέτηση των καυσίμων σύμφωνα

με τον νόμο 4072/2012 άρθρο 320 παρ. 2γ που προβλέπει ότι: «Τα υγρά καύσιμα που διατίθενται στην κατανάλωση ή διακινούνται ή αποθηκεύονται εντός της ελληνικής επικράτειας, ιχνηθετούνται με ραδιοϊσότοπα ή μοριακής τεχνολογίας ιχνηθέτες. Υγρά καύσιμα που καταναλώθηκαν, διακινήθηκαν ή αποθηκεύτηκαν και δεν ανιχνεύεται η σήμανσή τους με ραδιοϊσότοπα ή μοριακής τεχνολογίας ιχνηθέτες, θεωρούνται παράνομα έστω κι αν διαθέτουν σχετικά παραστατικά.

Με ΚΥΑ ρυθμίζονται τεχνικά ζητήματα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου ανά είδος καυσίμου και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια».

_Η εγκατάσταση συστήματος ελέγχου

εισροών-εκροών στις δεξαμενές καυσίμων που διαθέτουν οι παντός είδους εταιρείες με στόλους αυτοκινήτων. Επίσης παραμένουν εκτός ελέγχου και χρονοδιαγραμμάτων τα προς εξαγωγή καύσιμα, οι εγκαταστάσεις των Ενόπλων Δυνάμεων, των μεγάλων καταναλωτών και των πρατηρίων αφορολόγητων καυσίμων.

_O έλεγχος του υγραερίου κίνησης,

όπου τους τελευταίους μήνες αναπτύσσεται νέο φαινόμενο παραβατικότητας από επαγγελματίες που εκμεταλλευόμενοι τα νομοθετικά κενά και την έλλειψη σχετικών ελέγχων, διαθέτουν βιομηχανικό υγραέριο ως υγραέριο κίνησης και καρπώνονται τη διαφορά του ΕΦΚ, σε βάρος των δημοσίων εσόδων.

Σύμφωνα με την Oμοσπονδία Πρατηριούχων - Εμπόρων Καυσίμων παραμένουν εκκρεμή η ιχνηλάτηση των καυσίμων καθώς και ο έλεγχος υγραερίου κίνησης

29

09Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΣΤO ΕΠΙΚΕΝΤΡOΤΗΣ ΤΡΙΜΕΡOΥΣ

Τέσσερα ενεργειακά έργα δρομολογούνται με την τριμερή συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Η συμφωνία αποκτά ιδιαίτερη οικονομική και γεωπολιτική σημασία, καθώς είναι η δεύτερη που υπογράφηκε, μετά την τριμερή της Ελλάδας και της Κύπρου με την Αίγυπτο.

Γεωπολιτική

Στο πλαίσιο της συμφωνίας μεταξύ των τριών χωρών, Ελλάδα και Κύπρος δεσμεύτηκαν να μελετήσουν τη διεύρυνση των δικτύων οικονομικής συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και τη σύναψη τριμερών συμφωνιών και με άλλες χώρες, όπως η Παλαιστίνη, η Ιορδανία και η Βουλγαρία. Παράλληλα, συστάθηκε Κοινή Ομάδα Εργασίας, αποτελούμενη από τους γενικούς γραμματείς των αρμόδιων υπουργείων των τριών χωρών με αντικείμενο την επιτάχυνση της συνεργασίας.

Άλλοι τομείς στους οποίους εκτείνεται η συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ είναι ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η διαχείριση των υδάτων, η τεχνολογία της αφαλάτωσης και η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η συνεργασία και η μεταφορά τεχνογνωσίας για υποστήριξη και ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων (start ups), ενώ από την ατζέντα των επαφών δεν απουσίασε η πλήρης στήριξη στη διαπραγμάτευση για τη λύση του Κυπριακού στη βάση του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων του ΟΗΕ.

Τα ενεργειακά έργαΩς προς την ενεργειακή πτυχή της συμφωνίας, προβλέπονται τα εξής:

– Επανεκκίνηση του αγωγού φυσικού αερίου East Med, ο οποίος θα συνδέσει απευθείας τα κοιτάσματα αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. Ο East Med αποτελεί έργο μεγάλης σημασίας για την οικονομία και την ενεργειακή ασφάλεια.

– Προώθηση στρατηγικής σημασίας τριμερών ενεργειακών πρότζεκτ όπως το EuroAsia Interconnector που προβλέπει την καλωδιακή σύνδεση των τριών χωρών, για μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος στις αγορές ενέργειας της ηπειρωτικής Ευρώπης.

– Διερεύνηση των δυνατοτήτων κατασκευής σταθμών μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ελλάδα. Το θέμα αυτό έχει ενταχθεί και στην τριμερή συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου.

– Σε συνέχεια της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, να διερευνηθούν οι δυνατότητες συνεργασίας στην

30

τεχνολογία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που αποτελούν δυναμικά αναπτυσσόμενο τομέα της οικονομίας και αφορούν ιδιαίτερα την Ελλάδα.

Α. Τσίπρας: Σε ρόλο «γέφυρας» η ΕλλάδαΣε δηλώσεις του, μετά τη συνάντηση, ο έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αναφερόμενος στην πολύ μεγάλη σημασία της αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ, τόνισε ότι «βεβαίως, η Ελλάδα να παίξει τον ρόλο της γέφυρας των δύο χωρών, που θα θελήσουν να αποκτήσουν άμεσα οφέλη από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων διά της μεταφοράς τους προς την Ευρώπη διά μέσω της Ελλάδας».

Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι με την πρώτη τριμερή συνάντηση Ελλάδας- Κύπρου-Ισραήλ έγινε «ένα σημαντικό βήμα μπροστά για τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή μας». Το βήμα αυτό, εξήγησε, δεν στρέφεται εναντίον τρίτων. Αντιθέτως, επεσήμανε, «αποτελεί παράδειγμα προς τρίτους, διότι αποδεικνύει πως μπορούμε να εργαστούμε από κοινού, μπορούμε να

δημιουργήσουμε ακόμη περισσότερα δίκτυα που να μας συνδέουν και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής μας προς όφελος των λαών μας».

Μεταξύ άλλων, τόνισε ο πρωθυπουργός, «στέλνουμε σήμερα ένα πολύ σημαντικό μήνυμα, ότι ενώνοντας τις δυνάμεις μας μπορούμε να προάγουμε την ευημερία, τη σταθερότητα μέσα από την ανάπτυξη κοινών στόχων, μέσα από την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της περιοχής μας».

Το τριμερές αυτό σχήμα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ αποτελεί για τη χώρα μας «μια στρατηγική επιλογή που στόχο έχει να ενισχύσει τις δυνατότητες των χωρών μας, ώστε να συνεισφέρουμε τόσο προς όφελος των λαών μας όσο και προς όφελος της περιοχής, με αιχμή τη συνδεσιμότητα σε διάφορους τομείς, όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά νέα τεχνολογία και καινοτομία, και βεβαίως ο τουρισμός», επεσήμανε ο κ. Τσίπρας.

Ο Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε την

ακράδαντη πεποίθηση ότι αυτή η στρατηγική επιλογή «μπορεί να προάγει την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα και να αναδείξει ως παράδειγμα προς μίμηση τα οφέλη της συνεργασίας στην περιοχή μας επί τη βάσει της αρχής της καλής γειτονίας».

«Δεν μείναμε μόνο στη συζήτηση. Σχεδιάζουμε την άμεση υλοποίηση δράσεων και για αυτόν τον λόγο αποφασίσαμε τη σύσταση μιας τριμερούς επιτροπής εξειδικευμένης στα ενεργειακά ζητήματα για να προχωρήσουμε τους ενεργειακούς μας στόχους», είπε ο κ. Τσίπρας.

Η συνεργασία μας, τόνισε ο πρωθυπουργός, πέρα από την αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων δεν μπορεί παρά να έχει ως στόχο και την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων. «Αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις στην περιοχή που αφορούν το μείζον ζήτημα της ασφάλειας, της αντιμετώπισης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της σταθερότητας και την προώθηση της ειρήνης στην περιοχή. Συζητήσαμε για τις μεγάλες προκλήσεις, για τους μεγάλους κινδύνους», είπε.

31

Μ. Νετανιάχου: Ιστορικής σημασίας συνάντησηΟ ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, από την πλευρά του, έκανε λόγο για μια συνάντηση ιστορικής σημασίας. «Ζούμε σε ένα ταραγμένο και ρευστό περιβάλλον, και έχουμε μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία για να προωθήσουμε τους κοινούς μας στόχους», σημείωσε, τονίζοντας πως «αν δουλέψουμε από κοινού θα προωθήσουμε πιο αποτελεσματικά αυτούς τους στόχους, παρά η κάθε χώρα ξεχωριστά».

Ο κ. Νετανιάχου σημείωσε τη συζήτηση που έγινε για κοινά έργα στον τομέα της ενέργειας, όπως η δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου που θα ενώνει τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων Κύπρου-Ισραήλ και τα οποία μέσω Ελλάδας θα μεταφέρονται στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και η κατασκευή υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρισμού των τριών κρατών.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Νετανιάχου ανέφερε πως η συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ επεκτείνεται και σε άλλους τομείς, όπως η ασφάλεια και η διαχείριση υδάτινων πόρων.

Ν. Αναστασιάδης: Νέα εποχή στις τριμερείς σχέσειςΟ κύπριος πρόεδρος Αναστασιάδης χαρακτήρισε πλήρως επιτυχή τη συνάντηση κορυφής και μίλησε για «νέα εποχή» στις σχέσεις Λευκωσίας-Αθήνας-Τελ Αβίβ, υποδεικνύοντας ότι η συνεργασία αυτή δεν στρέφεται εναντίον καμίας άλλης χώρας.

Η συνεργασία, συνέχισε, είναι επιβεβλημένη για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων, με στόχο την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε, επίσης, ότι η Κοινή Διακήρυξη της Λευκωσίας «αποτελεί το θεμέλιο της συνεργασίας των τριών χωρών στους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού, της τρομοκρατίας, της μετανάστευσης, καθώς και των υδάτινων πόρων». Επιπλέον, σημείωσε ότι υπάρχει κοινή αντίληψη ότι η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επίτευξη ευημερίας και σταθερότητας στην περιοχή.

Ο κ. Αναστασιάδης, τέλος, ευχαρίστησε τους κυρίους Νετανιάχου και Τσίπρα για την απόλυτη κατανόηση και την αμέριστη στήριξη στις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης του Κυπριακού.

Σχεδιάζουμε την άμεση υλοποίηση δράσεων και για αυτόν τον λόγο αποφασίσαμε τη σύσταση μιας τριμερούς επιτροπής εξειδικευμένης στα ενεργειακά ζητήματα», είπε ο κ. Τσίπρας

32

10ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΤOΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙOΥ ΤO 2016Η κάμψη των ρυθμών ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, σε συνδυασμό με τον «πόλεμο» ανάμεσα στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες που δημιουργεί συνθήκες υπερπροσφοράς στις αγορές, έχουν φέρει την τιμή του «μαύρου χρυσού» στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Ωστόσο, αρκετοί ειδικοί θεωρούν ότι ο κύκλος κλείνει και μέχρι το τέλος του 2016 η τιμή του πετρελαίου θα αυξηθεί έως και κατά 50%.

Αγορά πετρελαίουΤου Γιώργου Παυλόπουλου

Τελικά, οι ιστορικά χαμηλές τιμές του πετρελαίου συνιστούν καλά ή κακά νέα για τον πλανήτη και την παγκόσμια οικονομία; Oι συνέπειές τους είναι ίδιες για όλους ή μήπως για κάποιους συνιστούν πλεονέκτημα, ενώ για άλλους μειονέκτημα; Και θα συνεχιστεί, άραγε, η πτωτική πορεία και φέτος, με αποτέλεσμα να δούμε τις τιμές να πέφτουν και κάτω από τα 20 δολάρια το βαρέλι ή μήπως ο κύκλος έχει ολοκληρωθεί και πρόκειται να γίνουμε μάρτυρες ενός «άλματος» που θα αλλάξει τα δεδομένα στις αγορές και μάλιστα σχετικά σύντομα;

Τα ερωτήματα αυτά, όπως και πολλά παρόμοια που έχουν σχέση με το ζωτικής αξίας αγαθό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε «μαύρο χρυσό», ασφαλώς βασανίζουν εδώ και μήνες τα επιτελεία κυβερνήσεων και επιχειρήσεων, ακόμη και τους διαχειριστές των πολυκατοικιών και τους οικονομικούς υπεύθυνους των… νοικοκυριών, που προσπαθούν να βγάλουν άκρη με τους προϋπολογισμούς τους για το 2016. Το εάν θα το κατορθώσουν και θα είναι αποτελεσματικοί εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις απαντήσεις που θα

δοθούν από την πλευρά των ειδικών και, βεβαίως, από το κατά πόσο θα είναι ακριβείς οι εκτιμήσεις τους.

Διεθνείς ανακατατάξειςΣε κάθε περίπτωση, αυτό για το οποίο μπορούμε σήμερα να είμαστε βέβαιοι είναι πως το προηγούμενο ενάμισι έτος -δηλαδή το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από το καλοκαίρι του 2014, οπότε και άρχισε η μεγάλη πτώση των τιμών που τότε βρίσκονταν στα επίπεδα των 110 δολαρίων το βαρέλι- συντελέστηκαν σοβαρότατες αλλαγές και ανακατατάξεις σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο ακριβώς εξαιτίας αυτής της απότομης μεταβολής. Διότι ενώ εκατομμύρια άνθρωποι είδαν τα έξοδά τους για πετρέλαιο να περιορίζονται σημαντικά, την ίδια στιγμή, ολόκληρες χώρες έχουν οδηγηθεί στον προθάλαμο της χρεοκοπίας ή έχουν αναγκαστεί να προχωρήσουν σε γενναίο «κούρεμα» των δημόσιων δαπανών τους, ενώ και οι εταιρείες του πετρελαϊκού κλάδου, από τις πιο ισχυρές μέχρι τις μικρομεσαίες, έχουν αναγκαστεί να βάλουν στον «πάγο» μεγάλα επενδυτικά έργα αξίας πολλών δισ. δολαρίων, απολύοντας

33

παράλληλα δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενούς τους.

Τα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν μια σειρά εταιρείες στο τέλος του περασμένου έτους μαρτυρούν του λόγου το αληθές: Η BP, για παράδειγμα, ενέγραψε ζημίες της τάξης των 5,2 δισ. δολαρίων, που είναι και οι χειρότερες για την τελευταία 20ετία, έναντι κερδών 8,1 δισ. με τα οποία είχε κλείσει το 2014, ενώ και η Shell είδε τα κέρδη της πέρυσι να μειώνονται κατά 80% -στα 3,84 δισ. δολάρια έναντι 19,04 δισ. το 2014. Περιττό δε να σημειώσουμε ότι οι διοικήσεις αμφότερων εξήγγειλαν μεγάλες περικοπές θέσεων εργασίας…

Σε δύσκολη θέση τα μέλη του OΠΕΚΣε επίπεδο πετρελαιοπαραγωγών χωρών, τώρα, η κατάσταση τείνει να γίνει δραματική, καθώς οι οικονομίες τους είτε έχουν τραβήξει χειρόφρενο όσον αφορά την ανάπτυξη είτε έχουν εισέλθει ήδη σε φάση βαθιάς ύφεσης. Ήδη, η Βενεζουέλα, μία από τις δέκα κορυφαίες χώρες παγκοσμίως όσον αφορά την παραγωγή και πρώτη όσον αφορά το μέγεθος των διαπιστωμένων

αποθεμάτων στο έδαφός της, έχει θέσει σοβαρότατη υποψηφιότητα για να κηρύξει χρεοστάσιο τους επόμενους μήνες, κάτι που εκτιμάται πως θα δώσει και τη χαριστική βολή στο «μπολιβαριανό» καθεστώς που είχε ιδρύσει ο (μακαρίτης, πλέον) Oύγκο Τσάβες.

Παράλληλα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με το Αζερμπαϊτζάν και το Σουρινάμ για την παροχή δανεισμού έκτακτης ανάγκης, καθώς τα δημόσια έσοδά τους έχουν καταρρεύσει κυριολεκτικά προκαλώντας πολιτική και κοινωνική αστάθεια. Αλλά και η Νιγηρία έχει καταθέσει αίτημα για βοήθεια τόσο στην Παγκόσμια Τράπεζα όσο και στην Αφρικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα.

Τεράστια προβλήματα αντιμετωπίζουν, επίσης, η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία, οι δύο χώρες δηλαδή που εναλλάσσονται στην πρώτη θέση όσον αφορά την ημερήσια παραγωγή και μέχρι πρόσφατα αρνούνταν κάθε συζήτηση περί μείωσης, καθώς ο αναμεταξύ τους «πόλεμος» για τον έλεγχο όσο μεγαλύτερου μεριδίου στην

παγκόσμια αγορά μαίνεται -χωρίς να αποκλείεται, μάλιστα, να κλιμακωθεί το επόμενο διάστημα στο έδαφος της Συρίας και σε άλλες περιοχές της Μέσης Ανατολής. Πρακτικά, πάντως, ο μόνος λόγος για τον οποίο εξακολουθούν να στέκονται στα πόδια τους οι δύο αυτές χώρες είναι (εκτός από την αυταρχική αντιμετώπιση των διαφωνούντων, ειδικά από το Ριάντ) τα τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα που έχουν σωρεύσει τα περασμένα έτη από τις εξαγωγές πετρελαίου -τα οποία δεν τις γλιτώνουν από τη λήψη επώδυνων και πρωτόγνωρων για τους πληθυσμούς τους μέτρων.

Αναδιανομή πλούτου, ή όχι; Βεβαίως, όπως αναφέρθηκε εξαρχής, υπάρχουν και ορισμένοι που υποστηρίζουν πως μπορεί οι εταιρείες, οι σεΐχηδες και διάφοροι μονάρχες να… φτωχαίνουν εξαιτίας του φτηνού πετρελαίου, όμως το ισοζύγιο για τον πλανήτη είναι τελικώς θετικό. «Στην πραγματικότητα, 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα απολαύσουν φτηνότερη ενέργεια και φτηνότερη θέρμανση, ενώ θα έχουν περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα στις τσέπες τους»,

34

δήλωσε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock Λόρενς Φινκ, για να προσθέσει: «Τελικά, αυτό είναι κάτι που θα βοηθήσει την παγκόσμια οικονομία. Μπορεί να πάρει έξι μήνες ή και έναν χρόνο, τελικά όμως θα αποδειχθεί καλό».

Μαζί του έδειξε να συμφωνεί και ο αναλυτής της Bank of America Φρανσίσο Μπλαντς, ο οποίος μιλώντας στο Bloomberg εκτίμησε πως η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου «θα μεταφέρει γύρω στα 3 τρισ. δολάρια ετησίως από τους

παραγωγούς προς τους καταναλωτές, γεγονός που συνιστά μία από τις μεγαλύτερες αναδιανομές πλούτου στην παγκόσμια ιστορία».

Ακόμη κι αν έχει δίκιο, όμως, υπάρχει το ενδεχόμενο η «βουτιά» να μη συνεχιστεί και η ανάκαμψη των τιμών να έρθει πιο γρήγορα και απότομα από ό,τι θεωρούν ορισμένοι, με αποτέλεσμα η «αναδιανομή πλούτου» να μην ολοκληρωθεί. Αυτό είναι, μάλιστα, το συμπέρασμα που προκύπτει από ανάλυση την οποία δημοσίευσε και πάλι το Bloomberg στις αρχές Φεβρουαρίου

και στην οποία, σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς της αγοράς, η μέση τιμή του πετρελαίου θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 15 δολάρια ώς το τέλος του έτους, κάτι που σε σύγκριση με τα σημερινά επίπεδα αντιπροσωπεύει μια άνοδο της τάξης του 50%.

«Το πετρέλαιο είναι το εμπόρευμα της χρονιάς», εκτιμά η Citigroup, ενώ και μια σειρά ακόμη μεγάλες τράπεζες, επενδυτικές και μη -UBS, Societe Generale κ.λπ.- βλέπουν σημαντική ανάκαμψη στο δεύτερο τρίμηνο του 2016. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σε ανάλογο συμπέρασμα οδηγούνται και οι αναλύσεις της BP, ο επικεφαλής της οποίας Μπομπ Ντάντλεϊ προέβλεψε αντιστροφή της τάσης από το τρίτο ή, το αργότερο, από το τέταρτο τρίμηνο του έτους.

Όσο για την αιτία, θωρούν ότι θα είναι η μείωση της παραγωγής που σταδιακά θα μετατρέψει τη σημερινή υπερπροσφορά σε έλλειμμα. Εκτιμούν δε ότι αυτή θα ξεπεράσει κατά πολύ το ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως, κατά το ήμισυ λόγω ΗΠΑ (όπου η εκμετάλλευση των σχιστολιθικών κοιτασμάτων έχει καταστεί ασύμφορη οικονομικά) και κατά το υπόλοιπο από τις χώρες που δεν ανήκουν στον OΠΕΚ. Σε αυτά θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και τις πρώτες ενδείξεις συνεννόησης που έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ανάμεσα σε Σαουδάραβες και Ρώσους -αν και εδώ είναι καλύτερα να κρατάμε μικρό καλάθι…

Συμφωνία Ρωσίας – Σ. Αραβίας

Τις πρώτες ημέρες που ακολούθησαν την ανακοίνωση της συμφωνίας Σαουδικής Αραβίας και Ρωσίας (αλλά και Βενεζουέλας) για το πάγωμα της παραγωγής πετρελαίου, τη Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου, οι αγορές σφραγίστηκαν από διαδοχικές ανοδικές συνεδριάσεις της τιμής του μαύρου χρυσού. Ορισμένοι, μάλιστα, έσπευσαν να συμπεράνουν ότι αυτή ήταν η αρχή του τέλους της κατρακύλας που έχει ξεκινήσει από το καλοκαίρι του 2014, προβλέποντας ότι η ανοδική τάση θα σταθεροποιηθεί και θα συνεχιστεί, έστω και με πιο αργούς ρυθμούς. Οι περισσότεροι, ωστόσο, παρέμειναν εξαιρετικά επιφυλακτικοί, για πολλούς λόγους.

Πρώτον, επειδή η συμφωνία κάνει λόγο για πάγωμα της παραγωγής

σε επίπεδα που θεωρούνται ήδη πολύ υψηλά και όχι για μείωσή της, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στην πραγματική ζήτηση. Δεύτερον, επειδή η συμφωνία δεν περιλάμβανε, τουλάχιστον αρχικά, όλες τις χώρες του OΠEΚ και ειδικά δύο χώρες με μεγάλα αποθέματα, το Ιράκ και το Ιράν. Ειδικά το δεύτερο εμφανίστηκε να αντιδρά στην προοπτική να μπει φρένο στην αύξηση της παραγωγής του, την ώρα που ετοιμάζεται να επιστρέψει στις αγορές μετά την άρση των δυτικών κυρώσεων.

Πρακτικά, λοιπόν, θα πρέπει να αναμένουμε κάποιο διάστημα προκειμένου να διαπιστώσουμε την πραγματική διάσταση της συμφωνίας Ριάντ και Μόσχας, αλλά και την επίδρασή της στις διεθνείς αγορές πετρελαίου. Υπομονή...

35

11ΣΕ ΙΣΧΥ ΤO ΠΛΑΙΣΙOΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣΔΙΑΚOΨΙΜOΤΗΤΑΣ

Ύστερα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις και υπό τις έντονες διαμαρτυρίες των παραγωγών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, που καλούνται να επωμιστούν το κόστος του μέτρου, υπεγράφη η υπουργική απόφαση και τέθηκε σε ισχύ το μέτρο της διακοψιμότητας. Μέτρο που αποσκοπεί στην ελάφρυνση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία, η οποία μπορεί να φθάσει κατ’ ανώτατο όριο στα 15 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Αγορά ηλεκτρισμούΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Με την απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ B/2861/ 28-12-2015) ρυθμίστηκαν οι λεπτομέρειες εφαρμογής της Υπηρεσίας Διακοπτόμενου Φορτίου (ΥΔΦ), οι κατηγορίες καταναλωτών που δικαιούνται να καταρτίσουν Συμβάσεις Διακοπτόμενου Φορτίου, οι προϋποθέσεις κατάρτισης, οι λόγοι ενεργοποίησης της Υπηρεσίας Διακοπτόμενου Φορτίου, ο τρόπος προσδιορισμού, καθώς και ο τρόπος, ο χρόνος και οι προϋποθέσεις καταβολής του οικονομικού αντισταθμίσματος στους καταναλωτές κ.ά.

ΠροϋποθέσειςΣύμφωνα με την απόφαση: –O ΑΔΜΗΕ (Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) μπορεί να συνάπτει συμβάσεις για παροχή Υπηρεσιών Διακοπτόμενου Φορτίου για Συνολική Διακοπτόμενη Ισχύ μικρότερη ή ίση με 1 GW ανά τύπο ΥΔΦ. Για κάθε τύπο ΥΔΦ ο Διαχειριστής του Συστήματος διενεργεί δημοπρασία. Ειδικότερα, για την πρώτη δημοπρασία της Υπηρεσίας Διακοπτόμενου Φορτίου, η Συνολική Διακοπτόμενη

Ισχύς δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 500 MW ανά τύπο ΥΔΦ, η δε διάρκεια των Συμβάσεων Διακοπτόμενου Φορτίου καθορίστηκε σε έναν μήνα. Η διάρκεια των επόμενων συμβάσεων θα καθοριστεί από τον Διαχειριστή του Συστήματος.

–Προϋπόθεση συμμετοχής των καταναλωτών στις δημοπρασίες Υπηρεσίας Διακοπτόμενου Φορτίου είναι η εγγραφή τους στο Μητρώο Διακοπτόμενου Φορτίου που τηρεί ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος ήδη έθεσε σε λειτουργία το μητρώο και κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να εγγραφούν.

–Για την εγγραφή των καταναλωτών στο Μητρώο Διακοπτόμενου Φορτίου απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: I. Oι εγκαταστάσεις τους να είναι συνδεδεμένες στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ή/και στο Δίκτυο Μέσης Τάσης εκτός των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. II. Υπάρχει δυνατότητα τηλεμέτρησης της εγκατάστασης του Καταναλωτή. III. Το Μέγιστο Προσφερόμενο Φορτίο ανά Θέση Κατανάλωσης και ανά Τύπο

36

Υπηρεσίας Διακοπτόμενου Φορτίου ανέρχεται κατ’ ελάχιστον σε 5 MW.

–Για κάθε Θέση Κατανάλωσης υπολογίζεται από τον Διαχειριστή του Συστήματος (ή τον Διαχειριστή του Δικτύου για τους καταναλωτές Μέσης Τάσης) η Μέγιστη Ιστορική Ισχύς σε MW με ακρίβεια 0,1 MW για το ημερολογιακό έτος 2016. O Καταναλωτής δηλώνει τη Μέγιστη Διατηρήσιμη Ισχύ για κάθε Θέση Κατανάλωσης και Υπηρεσία Διακοπτόμενου Φορτίου (ΥΔΦ) για το έτος 2016 με ακρίβεια 0,1 MW. Η Μέγιστη Διατηρήσιμη Ισχύς για συγκεκριμένη Θέση Κατανάλωσης και Τύπο Υπηρεσίας Διακοπτόμενου Φορτίου ορίζεται ως το προκαθορισμένο μέγιστο επίπεδο κατανάλωσης ενεργού ισχύος σε MW, για το οποίο ο Καταναλωτής δεσμεύεται ότι έχει την τεχνική δυνατότητα να μην υπερβαίνει μετά από Εντολή Περιορισμού Ισχύος του Διαχειριστή του Συστήματος. Το Μέγιστο Προσφερόμενο Φορτίο υπολογίζεται από τον Διαχειριστή του Συστήματος σε MW, για το έτος 2016, για κάθε Θέση Κατανάλωσης και για κάθε Τύπο Υπηρεσίας

Διακοπτόμενου Φορτίου ως η διαφορά της Μέγιστης Ιστορικής Ισχύος για τη Θέση Κατανάλωσης και της Μέγιστης Διατηρήσιμης Ισχύος που δηλώνεται από τον αιτούντα καταναλωτή για τη συγκεκριμένη Θέση Κατανάλωσης.

Υπηρεσίες Διακοπτόμενου ΦορτίουΜε την απόφαση καθορίζονται δύο Τύποι Υπηρεσιών Διακοπτόμενου Φορτίου ανάλογα με τον Χρόνο Προειδοποίησης, τη Μέγιστη Διάρκεια Εντολής, τη Μέγιστη Συνολική Διάρκεια ανά έτος.

Η Υπηρεσία Διακοπτόμενου Φορτίου 1 χαρακτηρίζεται ως διακοψιμότητα μεγαλύτερης διάρκειας, για την οποία ο Διαχειριστής χρησιμοποιεί μέτρα μείωσης φορτίου, για να μειώσει το συνολικό κόστος διακοπών παροχής ισχύος. Πρόκειται για τριτεύουσα εφεδρεία, την οποία ο Διαχειριστής χρειάζεται για περισσότερο χρόνο προκειμένου να αποφύγει μπλακάουτ και να εγγυηθεί την ευστάθεια του συστήματος όταν διαπιστώνεται μη διαθεσιμότητα παλιών λιγνιτικών μονάδων, περιορισμού της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ εξαιτίας καιρικών συνθηκών, απεργίες, πιθανή κρίση στον εφοδιασμό

αερίου κ.λπ. O χρόνος προειδοποίησης του καταναλωτή για τη διακοπή του φορτίου είναι 2 ώρες, η μέγιστη διάρκεια της εντολής 48 ώρες και η μέγιστη συνολική διάρκεια ανά έτος 144 ώρες. Το ελάχιστο χρονικό διάστημα μεταξύ διαδοχικών Εντολών Περιορισμού Ισχύος είναι μία ημέρα και ο μέγιστος αριθμός Εντολών Περιορισμού Ισχύος κατά τη διάρκεια ενός μήνα είναι τρεις (3).

Η Υπηρεσία Διακοπτόμενου φορτίου 2 χαρακτηρίζεται ως άμεση διακοπή μικρής διάρκειας (πρωτεύουσα εφεδρεία). O πελάτης θα κληθεί να περιορίσει το φορτίο του για μία σύντομη χρονική περίοδο (από 15 λεπτά έως 1 ώρα). Oι διακοπές αυτές οφείλονται σε μη αναμενόμενες αιχμές ζήτησης με ταυτόχρονη απουσία διαθεσιμότητας παραγωγής. O χρόνος προειδοποίησης είναι 5 λεπτά, η μέγιστη διάρκεια της εντολής μία ώρα και η μέγιστη συνολική διάρκεια ανά έτος 24 ώρες. Το ελάχιστο χρονικό διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών Εντολών Περιορισμού Ισχύος είναι πέντε ημέρες και ο μέγιστος αριθμός Εντολών Περιορισμού Ισχύος κατά τη διάρκεια ενός μήνα είναι τέσσερις (4).

37

Εντολές Περιορισμού ΙσχύοςOι Εντολές Περιορισμού Ισχύος εκδίδονται από τον Διαχειριστή στις εξής περιπτώσεις:

i. O λόγος της εκτιμώμενης διαθέσιμης ηλεκτροπαραγωγικής ισχύος στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα και του εκτιμώμενου φορτίου του Συστήματος είναι μικρότερος του συντελεστή 1,1.

ii. Συντρέχουν έκτακτες περιστάσεις, όπως η κήρυξη Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου λόγω διακοπής ή περιορισμού της προμήθειας φυσικού αερίου στη χώρα ή/και η διακοπή ή δραστικός περιορισμός των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας λόγω κήρυξης κατάστασης «ανωτέρας βίας» εκ μέρους όμορων Διαχειριστών Συστημάτων για το σύνολο ή τμήμα των διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.

iii. Τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια λειτουργίας και η ευστάθεια του Συστήματος.

iv. Συντρέχουν λόγοι ευστάθειας του Συστήματος αναγόμενοι σε τοπικά προβλήματα του Συστήματος.

v. Παρατηρείται απότομη μεταβολή στην παραγωγή ή ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα.

vi. Εκτιμά ότι η κάλυψη του προβλεπόμενου φορτίου του Συστήματος για κάθε περίοδο κατανομής δεν

διασφαλίζεται από τις Κατανεμόμενες Μονάδες, τις Συμβεβλημένες Μονάδες Συμπληρωματικής Ενέργειας Συστήματος και τις δυνατότητες Έκτακτων Εισαγωγών σύμφωνα με την οικονομικότητα λειτουργίας του Συστήματος.

«Καμπανάκι» από ΣΠΕΦO Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά επισημαίνει ότι ο κλάδος καλείται να εισφέρει το 67% των πόρων χρηματοδότησης του μέτρου και εκπόνησε ειδική μελέτη από την οποία προκύπτει το συμπέρασμα ότι:

Oυδέποτε στα έτη 2013, 2014 και 2015 δεν παρέστη ανάγκη περικοπής φορτίου κατανάλωσης αφού υπήρχαν πάντοτε διαθέσιμα τουλάχιστον 1.500 MW περίσσειας θερμικής ισχύος ανά ώρα, «ακόμη μάλιστα και υπό τις οξύτατες για τη χώρα συνθήκες του Ιουλίου 2015, ο οποίος συνοδεύτηκε και από αρκετούς καύσωνες που ως γνωστόν επιβαρύνουν περαιτέρω το Σύστημα».

O ΣΠΕΦ καλεί τον ΑΔΜΗΕ να μη διενεργήσει δημοπρασίες πέραν των αληθινών αναγκών του Συστήματος και τονίζει ακόμη ότι «η υπερεπάρκεια θερμικής ισχύος που υφίσταται ήδη στο Σύστημα αποζημιώνεται με ΑΔΙ διαχρονικά από τους καταναλωτές ώστε να υπάρχει, και στο πλαίσιο αυτό συνιστά διασπάθιση πόρων η διπλή και μάλιστα τυφλή επιδότηση εικονικών Υπηρεσιών Διακοπτόμενου Φορτίου που δεν χρειάζονται».

Σύμφωνα με την απόφαση: O ΑΔΜΗΕ (Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) μπορεί να συνάπτει συμβάσεις για παροχή Υπηρεσιών Διακοπτόμενου Φορτίου για Συνολική Διακοπτόμενη Ισχύ μικρότερη ή ίση με 1 GW ανά τύπο ΥΔΦ. Για κάθε τύπο ΥΔΦ ο Διαχειριστής του Συστήματος διενεργεί δημοπρασία

38

12ΤΙΤΛOΙ ΤΕΛOΥΣΣΤΗ ΔΙΑΜΑΧΗΔΕΗ-ΑΛOΥΜΙΝΙOΝ;Αρχή του τέλους της μακρόχρονης διαμάχης μεταξύ ΔΕΗ και Αλουμίνιον της Ελλάδος για την τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος φαίνεται ότι αποτελεί η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού που επιβάλλει στη ΔΕΗ να συνεχίσει απρόσκοπτα την ηλεκτροδότηση της ΑτΕ και παράλληλα καλεί τις δυο εταιρείες να διαπραγματευτούν για τον προσδιορισμό του τιμολογίου που θα προσδιορίζει τη μεταξύ τους σχέση.

Αγορά ηλεκτρισμούΤης Πηνελόπης Μητρούλια

Η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, στην οποία είχε προσφύγει ο όμιλος Μυτιληναίου, επί της ουσίας αποδέχεται το σκεπτικό της Αλουμίνιον της Ελλάδος και από πολλούς χαρακτηρίστηκε ως δικαίωση της βιομηχανίας, αλλά και πρόκριμα για τη διαμόρφωση ενός νέου βιομηχανικού τιμολογίου που θα αφορά και τους άλλους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ρεύματος.

Από την πλευρά της η ΔΕΗ μίλησε για «αλλαγή σελίδας» στις σχέσεις της με την Αλουμίνιον της Ελλάδος, σημειώνοντας σε σχετική ανακοίνωση ότι η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού «δεν αποτελεί ούτε νίκη ούτε ήττα» για κανένα μέρος.

Με την απόφασή της η Επιτροπή Ανταγωνισμού ζητεί από τη ΔΕΗ να σταματήσει τις απειλές περί διακοπής της προμήθειας ρεύματος στην Αλουμίνιον της Ελλάδος και παράλληλα επιβάλλει την αποσαφήνιση του πλαισίου συνεργασίας μεταξύ των δύο εταιρειών στο μέλλον, καθώς και τη διασφάλιση συνθηκών αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά. Παράλληλα

η Επιτροπή επιβάλλει διαπραγματεύσεις για την οριστική διευθέτηση της εκκρεμότητας με την υπογραφή σύμβασης προμήθειας, με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα τριών μηνών.

Η ανακοίνωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η ολομέλεια της Επιτροπής αποφάσισε ομοφώνως και αποδέχθηκε, στο πλαίσιο της έρευνάς της στην αγορά παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και στην αγορά λιανικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, κατόπιν καταγγελίας των εταιρειών Μυτιληναίος ΑΕ Όμιλος Επιχειρήσεων και της Αλουμίνιον της Ελλάδος ΒΕΑΕ, για παράβαση των άρθρων 2 του ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ την ανάληψη δεσμεύσεων από τη ΔΕΗ ΑΕ δυνάμει του άρθρου 25 παρ. 6 του ν. 3959/2011.

Με βάση τις δεσμεύσεις αυτές, η ΔΕΗ θα συνεχίσει να προμηθεύει τις καταγγέλλουσες με ηλεκτρική ενέργεια και θα παύσει η απειλή από μέρους της για διακοπή προμήθειας,

39

ενώ θα αποσαφηνισθεί το πλαίσιο της μεταξύ τους συνεργασίας για το μέλλον και θα διασφαλισθούν, αμέσως, οι συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά.

Ειδικότερα, η ΔΕΗ δεσμεύτηκε:1. Να προχωρήσει εντός προθεσμίας δέκα ημερών, από την κοινοποίηση της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού, σε ανάκληση της δήλωσης παύσης εκπροσώπησης των μετρητών της Αλουμίνιον της Ελλάδος, η οποία έχει αποσταλεί με εξώδικες δηλώσεις της προς την ΑτΕ και την ΑΔΜΗΕ ΑΕ, για τη διακοπή προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας της ΑτΕ και καταγγελίας της σχέσης προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Την ανακλητική της αυτή δήλωση θα κοινοποιήσει σε όλους τους αρχικούς παραλήπτες των εν λόγω εξώδικων επιστολών και θα προσκομίσει άμεσα και σε κάθε περίπτωση εντός δέκα ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας αποδεικτικά των ανωτέρω.

2. Να συνεχίσει να προμηθεύει ηλεκτρική ενέργεια την ΑτΕ υπό τις τρέχουσες συνθήκες και τους τρέχοντες όρους.

3. Να διεξαγάγει διαπραγματεύσεις με την ΑτΕ, στη βάση ιδίως του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες και των Βασικών Αρχών Τιμολόγησής του και του ν. 4336/2015 (Παρ. Γ, Αρ. 4.3) και να προτείνει εκ νέου τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Oι εν λόγω διαπραγματεύσεις (για τις οποίες θα τηρηθούν πρακτικά) θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εντός χρονικού διαστήματος τριών μηνών από την ημερομηνία αποδοχής των δεσμεύσεων από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και θα θεωρούνται ολοκληρωθείσες με τη σύναψη σύμβασης προμήθειας.

4. Να απέχει από την υιοθέτηση, έκδοση, υποβολή ή εφαρμογή παρόμοιων αποφάσεων, δηλώσεων, συστάσεων, ανακοινώσεων και εν γένει λήψη αντίστοιχων μέτρων μέχρι την καθ’ οιονδήποτε τρόπο ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων ή την κατ’ άλλον τρόπο επίλυση της διαφοράς, υπό τον όρο ότι η ΑτΕ θα εξακολουθήσει να καταβάλλει το καταβαλλόμενο και σήμερα ανταγωνιστικό τίμημα, χωρίς η καταβολή αυτή να συνεπάγεται αποδοχή των θέσεων της ΑτΕ σε ό,τι αφορά

την τιμολόγηση ηλεκτρικής ενέργειας, θέμα που θα αποτελέσει αντικείμενο της κατά τα ανωτέρω προβλεπόμενης άμεσης διαπραγμάτευσης μεταξύ των μερών ή της κατ’ άλλον τρόπο επίλυσης της διαφοράς.

Oι σχετικές δεσμεύσεις καθίστανται υποχρεωτικές για τη ΔΕΗ με βάση τις κείμενες διατάξεις, χωρίς το γεγονός αυτό να υπέχει οριστική κρίση της Επιτροπής ως προς τη διαπίστωση ή μη παραβάσεων στην κρινόμενη υπόθεση, ενώ, σε περίπτωση παράλειψης συμμόρφωσής της, η Επιτροπή Ανταγωνισμού δύναται να της επιβάλει τα πρόστιμα που προβλέπονται στο άρθρο 25 του ν. 3959/2011.

Το ιστορικόΌπως προαναφέρθηκε, η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε μετά από προσφυγή της Αλουμίνιον της Ελλάδος, η οποία έγινε πριν από έναν χρόνο και αφού η ΔΕH είχε αποφασίσει να διακόψει την τροφοδοσία της βιομηχανίας με ηλεκτρική ενέργεια, καθώς υπήρχε διάσταση απόψεων ως προς την τιμολόγηση. Είχε προηγηθεί στο τέλος του 2013 η απόφαση της

40

Διαιτησίας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στην οποία είχαν προσφύγει και οι δύο πλευρές και η οποία είχε προσδιορίσει την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για την Αλουμίνιον της Ελλάδος στα 36 ευρώ ανά 1.000 κιλοβατώρες, συν 6 ευρώ για τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις. Ωστόσο, η ΔΕΗ αρνήθηκε να αναγνωρίσει την απόφαση της Διαιτησίας ως βάση διαπραγμάτευσης για το μέλλον και είχε αποδεχθεί μόνο την τιμολόγηση του ρεύματος σε αυτά τα επίπεδα μόνο για το διάστημα 2010-2013.

«Oύτε νίκη ούτε ήττα» Σχολιάζοντας την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού αλλά και τα δημοσιεύματα που ακολούθησαν την έκδοσή της η ΔΕΗ υπογράμμισε ότι «δεν αποτελεί ούτε νίκη ούτε ήττα» για κανένα μέρος. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της ΔΕΗ, θεωρεί επαρκείς και αποδέχεται τις δεσμεύσεις τις οποίες η ίδια η ΔΕΗ υπέβαλε σε αυτήν κατά τη συνεδρίαση της 25/9/2015. Oι δεσμεύσεις αυτές είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με την πολιτική της επιχείρησης, η οποία στο πλαίσιο της καλής θέλησης έναντι κάθε καταναλωτή-πελάτη της, και μάλιστα του μεγέθους της ΑτΕ, συνοψίζεται:

α. Στην εξάντληση κάθε περιθωρίου διαλόγου και διαπραγμάτευσης, με αξιοποίηση, εφόσον χρειασθεί, κάθε πρόσφορης μεθόδου και διαδικασίας.

β. Στην αυτονόητη αποφυγή ενεργειών που θα επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα και θα δυσχεραίνουν τον διάλογο και τη διαπραγμάτευση μεταξύ των μερών.

Με άλλα λόγια, η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού «δεν αποτελεί ούτε νίκη ούτε ήττα για κανένα μέρος», όπως άστοχα επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί, σημειώνει η ΔΕΗ. Επισημαίνει δε ότι η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού «ούτε προδιαγράφει και πολύ περισσότερο δεν προδικάζει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων ως προς την τιμολόγηση της ΑτΕ, ούτε προσθέτει κάτι διαφορετικό σε σχέση με τα προβλεπόμενα στους κώδικες σε ό,τι αφορά τους μεγάλους καταναλωτές. Ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο η ΓΣ της ΔΕΗ στις 7 Δεκεμβρίου 2015 καθόρισε κριτήρια που οδηγούν σε τιμοκατάλογο με 56 διαφορετικά τιμολόγια, παρέχοντας πλήρη ευχέρεια και στοιχεία διαπραγμάτευσης με όλους τους πελάτες υψηλής τάσης».

Η τιμολόγηση όλων, αναφέρει, θα προκύψει κατόπιν διαπραγματεύσεων λαμβάνοντας υπόψη το καταναλωτικό προφίλ ενός εκάστου, και παραπέμπει στην απόφαση της ΓΣ της 7ης Δεκεμβρίου 2015 που οδηγεί σε τιμοκατάλογο με 56 διαφορετικά τιμολόγια. Η διοίκηση της ΔΕΗ και οι μέτοχοι της επιχείρησης, καταλήγει η ανακοίνωση, «αναμένουν από την ΑτΕ να προσέλθει στον διάλογο και στη

διαπραγμάτευση με το επιβαλλόμενο εποικοδομητικό πνεύμα, ώστε να βρεθεί λύση που πράγματι θα σημάνει την αλλαγή σελίδας».

Επισημαίνει, τέλος, με νόημα, ότι «δεν μπορεί να παραλείπεται ούτε να διαφεύγει την προσοχή κανενός ότι, με δεδομένο το μέγεθος της κατανάλωσης της ΑτΕ (περίπου 5,5% της ηπειρωτικής χώρας), η όποια λύση δοθεί στο θέμα της τιμολόγησης θα έχει αντίκτυπο σε όλους τους άλλους καταναλωτές».

Νέα τροπή στα βιομηχανικά τιμολόγιαΠάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η συγκεκριμένη απόφαση αλλά και οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η ΔΕΗ έρχονται να δώσουν νέα τροπή και να αναδείξουν εκ νέου την ανάγκη για ανταγωνιστική τιμολόγηση της βιομηχανίας στη βάση του κώδικα προμήθειας αλλά και των βασικών αρχών τιμολόγησης και του ν. 4336/2015.

Υπενθυμίζεται ότι ο συγκεκριμένος νόμος υπαγορεύει την εφαρμογή τιμολογίων βάσει του οριακού κόστους παραγωγής της ΔΕΗ, λαμβάνοντας υπόψη τα καταναλωτικά χαρακτηριστικά των πελατών που επηρεάζουν το κόστος και αποτελεί μέρος της εφαρμογής της συμφωνίας του καλοκαιριού.

41

13ELDORADO GOLD:

«ΠΑΓΩΝΕΙ» ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Το γεγονός που απασχόλησε περισσότερο τον επιχειρηματικό-οικονομικό κόσμο και την ελληνική επικαιρότητα το τελευταίο διάστημα δεν είναι άλλο από την αναστολή των επενδύσεων που αποφάσισε η Eldorado Gold στις Σκουριές της Χαλκιδικής.

Επικαιρότητα

Oι εκπρόσωποι της εταιρείας συνέδεσαν τη στάση που θα κρατήσουν στην επένδυση από την πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης στη χορήγηση των σχετικών αδειών για την υλοποίηση του έργου, με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από την πλευρά του να ανταπαντά πως «δεν υποκύπτει σε εκβιασμούς».

«Έχουμε καθήκον προς όλους τους μετόχους και τους κοινωνικούς εταίρους μας και οι κίνδυνοι που το υπουργείο δημιουργεί δεν μας αφήνουν άλλη επιλογή από το να αναστείλουμε κάθε περαιτέρω επένδυση στο έργο των Σκουριών και να απολυθούν πάνω από 500 εργαζόμενοι, ενώ εξετάζεται και η αναστολή στην Oλυμπιάδα που θα επιφέρει άλλες 500 απολύσεις εργαζομένων», είχε ανακοινώσει σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου ο διευθύνων σύμβουλος της Eldorado Gold Πολ Ράιτ.

«Θα είμαστε υπομονετικοί και θα αναμένουμε μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2016 την εκκρεμούσα άδεια εγκατάστασης που απαιτείται για την Oλυμπιάδα. Εφόσον μέχρι τότε δεν έχει χορηγηθεί η άδεια, τότε

και το έργο αυτό θα ανασταλεί με αποτέλεσμα την απώλεια επιπλέον 500 θέσεων εργασίας. Θα συνεχίσουμε την αξιολόγηση των επενδύσεών μας στο Στρατώνι, ενώ τα έργα μας στη Θράκη θα τεθούν σε καθεστώς φροντίδας και συντήρησης», πρόσθεσε.

«Η επένδυσή μας έχει μετατραπεί σε πολιτικό παιχνίδι, ποτέ δεν το περιμέναμε αυτό», είπε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, ωστόσο σημείωσε ότι η εταιρεία έχει έλθει για να μείνει στην Ελλάδα.

Αναλυτικότερα, στην ανακοίνωσή της η εταιρεία Eldorado Gold Corporation επιβεβαίωσε ότι θα προβεί σε σημαντικές αλλαγές εφεξής στα επενδυτικά της σχέδια στην Ελλάδα. «Η Ελληνικός Χρυσός αδυνατεί στην παρούσα φάση να ολοκληρώσει τα επενδυτικά της σχέδια στη Χαλκιδική λόγω των πράξεων και των παραλείψεων του υπουργείου και άλλων δημόσιων υπηρεσιών αναφορικά με την έγκαιρη έκδοση αδειών και εγκρίσεων ρουτίνας, που δεν είναι μόνο νόμιμη αλλά και συμβατική υποχρέωση του ελληνικού δημοσίου.

42

»Η Eldorado υπήρξε και παραμένει ένας αφοσιωμένος, υπεύθυνος και υπομονετικός εταίρος προς την ελληνική κυβέρνηση και προς τους ανθρώπους των τοπικών κοινοτήτων όπου δραστηριοποιούμαστε. Τα έργα έχουν αξιόλογη προοπτική με αποδεδειγμένα σημαντικά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Σε αυτήν τη φάση, θα προτιμούσαμε να δημιουργούμε περισσότερες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα και να προωθούμε την κατασκευή και ανάπτυξη των έργων μας στις Σκουριές και στην Oλυμπιάδα, στη Χαλκιδική καθώς και των μεταλλείων μας στη Θράκη. Έχουμε, όμως ταυτόχρονα, καθήκον απέναντι σε όλους τους μετόχους και κοινωνικούς εταίρους μας και οι σημαντικοί κίνδυνοι στο χρονοδιάγραμμα και στη διαδικασία που δημιουργήθηκαν από το ελληνικό υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος, δεν μας αφήνουν άλλη επιλογή από το να μειώσουμε τις δραστηριότητές μας και το προσωπικό», αναφέρει σε δήλωσή του ο Πολ Ράιτ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Eldorado.

«Ελπίζουμε να επαναρχίσουμε τις

ανασταλείσες δραστηριότητες και τα επενδυτικά σχέδιά μας στην Ελλάδα μόλις έγκαιρα χορηγηθούν οι απαραίτητες άδειες και υπάρξει μία πραγματική σχέση συνεργασίας στα πλαίσια των συμβατικών υποχρεώσεων μεταξύ της Ελληνικός Χρυσός και του ελληνικού δημοσίου».

Το μερίδιο της Eldorado στην Ελλάδα αποτελεί περίπου 30-40% της καθαρής αξίας του ενεργητικού της εταιρείας, που εδρεύει στο Βανκούβερ του Καναδά, σύμφωνα με υπολογισμούς αναλυτών.

Η αξία των μετοχών της εταιρείας έχει πέσει κατά 40% τους τελευταίους μήνες, κυρίως εξαιτίας των προβλημάτων στην Ελλάδα. Στις Σκουριές, η εταιρεία έχει επενδύσει πάνω από 276 εκατομμύρια ευρώ (300 εκατ. δολάρια ΗΠΑ).

«Δεν υποκύπτουμε σε εκβιασμούς»«Η κυβέρνηση δεν υποκύπτει σε εκβιασμούς», είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης, σχολιάζοντας την ανακοίνωση της πολυεθνικής εταιρείας Eldorado Gold.

«Ίσως να πρόκειται για μια απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων, ή μια απόπειρα εκβιασμών. Νομίζω δεν υπολογίζουν σωστά αν θεωρούν ότι η ελληνική κυβέρνηση υπόκειται σε κάθε είδους εκβιασμό. Εκείνο με το οποίο εμείς πορευόμαστε είναι ο σεβασμός στο περιβάλλον και η υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος», είπε.

O κ. Σκουρλέτης επέκρινε ακόμη όσους καταγγέλλουν την κυβέρνηση ότι με την αποχώρηση της πολυεθνικής από τη Βόρεια Χαλκιδική θα χαθούν 2.000 θέσεις εργασίας, τονίζοντας ότι πρόκειται για 830-850 εργαζόμενους και πρόσθεσε: «Όταν αξιολογείται μια επένδυση πρέπει να αξιολογηθεί αν αντιστρατεύεται και αν υπονομεύει και άλλες θέσεις εργασίας στην περιοχή».

«Δεν είμαστε εμείς αυτοί που κόβουμε τις γέφυρες επικοινωνίας», επεσήμανε ο κ. Σκουρλέτης, αναφερόμενος στους εκπροσώπους της πολυεθνικής και, καταλήγοντας, υπογράμμισε ότι η πρόθεσή τους για αναστολή των εργασιών στα μεταλλεία πιθανόν να σχετίζεται και με τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν λόγω

43

της πτώσης των διεθνών τιμών χρυσού.

Γ. Τσιρώνης: «Δικαιωνόμαστε»«Δεν έχει τίποτα να φοβηθεί καμία εταιρεία η οποία σέβεται τον νόμο, τους περιβαλλοντικούς όρους και το δημόσιο συμφέρον», ξεκαθάρισε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης σχετικά με την απόφαση της εταιρείας Eldorado Gold.

O κ. Τσιρώνης από τα γραφεία των Oικολόγων Πράσινων έκανε λόγο για δικαίωση του κόμματός του, καθώς, όπως είπε, «το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέδειξε ότι κακώς η Eldorado Gold πήρε τον χώρο χωρίς να πληρώσει τα 14,5 εκατομμύρια που όφειλε να δώσει».

«Νομίζω ότι αυτή είναι η βασική αιτία που η εταιρεία αυτήν τη στιγμή φεύγει και η μετοχή της κατέρρευσε. Όλες οι άλλες αιτιάσεις ότι υπήρχαν καθυστερήσεις δεν δίνονταν άδειες κ.λπ. είναι προφάσεις εν αμαρτίαις», ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός.

Συνέχισε λέγοντας: «Η εταιρεία θα μπορούσε να προσφύγει στη δικαιοσύνη εάν διαπίστωνε ότι εμείς αθέμιτα

την αδικήσαμε. Αντίστροφα, ήμασταν ιδιαίτερα ανεκτικοί καθώς η εταιρεία δεν εφάρμοσε, ως όφειλε, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015, τη μέθοδο ακαριαίας τήξης, που ήταν συμβατική της υποχρέωση και την οποία ακόμα δεν έχει υλοποιήσει».

Μάλιστα, ο κ. Τσιρώνης εξέφρασε τον φόβο εκ μέρους της κυβέρνησης ότι η εταιρεία δεν επρόκειτο να χρησιμοποιήσει ποτέ τη συγκεκριμένη μέθοδο, καθώς «αποτελεί την οικονομική βάση της μεταλλουργίας στην Ελλάδα, καθώς το κυάνιο είναι απαγορευμένο σε όλη την ελληνική επικράτεια», όπως είπε.

«Εμείς φοβόμαστε ότι η εταιρεία δεν είχε ποτέ πρόθεση να χρησιμοποιήσει αυτήν τη μέθοδο και επειδή έφτασε στο επέκεινα αναγκάζεται προφανώς και ανακρούει πρύμναν. Η εταιρεία τελικά είναι αυτή που κρατά ομήρους τους εργαζόμενους. Και αυτό δυστυχώς αποδείχθηκε», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός.

Τέλος, έκανε λόγο για ηθελημένη παρέκκλιση εκ μέρους της

εταιρείας των όρων και της ελληνικής νομοθεσίας, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «εάν δούλευε με τους όρους που είχε η ίδια θέσει, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα».

Η απόφαση του ΣτΕΜε ανακοίνωσή της η Oλομέλεια του Συμβούλιου της Επικρατείας, με πρόεδρο τον Νικόλαο Σακελλαρίου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Ηλία Μάζο, ακύρωσαν -κατά πλειοψηφία- την απόφαση του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Πάνου Σκουρλέτη και το έγγραφο της προϊσταμένης της επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων, που ανακαλούσε τη λειτουργία των επίμαχων μεταλλείων χρυσού στη Χαλκιδική της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός.

Από την Ελληνικός Χρυσός δόθηκε προς τους εργαζόμενους ενημερωτικό σημείωμα, με το οποίο τους ενημερώνει τι σημαίνουν οι τελευταίες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) ως προς την εξέλιξη του έργου σε Σκουριές, Μάντεμ Λάκκο και Oλυμπιάδα.

44

Όπως αναφέρεται στο σημείωμα, δεν αλλάζουν μέχρι σήμερα τα δεδομένα που οδήγησαν την εταιρεία στην αναστολή της επένδυσης στις Σκουριές και αναμένονται οι ενέργειες του υπουργείου Περιβάλλοντος και λοιπών υπηρεσιών.

Και αυτό επειδή παρόλο που «μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 16 αποφάσεις του ΣτΕ που δικαιώνουν απόλυτα την εταιρεία, εντούτοις παραμένουν σε εκκρεμότητα εννέα άδειες ρουτίνας, άλλες επί μακρόν και άλλες που θα πρέπει να εκδοθούν σύντομα, σύμφωνα με τον ΚΜΛΕ, η χορήγηση των οποίων αποτελεί και νόμιμη αλλά και συμβατική υποχρέωση του Δημοσίου».

«Καμία από τις πέντε τελευταίες αποφάσεις του ΣτΕ δεν επιλύει αυτόματα το ζήτημα με τις εκκρεμούσες άδειες ρουτίνας, οι οποίες και αναμένονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για την απρόσκοπτη συνέχιση της επένδυσης» αναφέρεται στο ενημερωτικό σημείωμα και παρατίθενται αναλυτικά οι αποφάσεις αυτές:

1. Με την απόφαση 217/2016

οριστικοποιήθηκε η νομιμότητα των τεχνικών μελετών Oλυμπιάδας και Σκουριών. Το ΥΠΕΝ θα πρέπει πλέον να εγκρίνει το προσάρτημα της τεχνικής μελέτης για τη Μεταλλουργία χρυσού, όπως καλεί το ΣτΕ με απόφασή του ήδη από τον Αύγουστο του 2015.

2. Με τη 219/2016 ακυρώνεται η απόφαση Λαφαζάνη για ανάκληση της έγκρισης δόμησης εργοστασίου εμπλουτισμού Σκουριών. Oπότε ανοίγει ο δρόμος για να αιτηθεί η εταιρεία από την Πολεοδομία Αρναίας την έκδοση άδειας δόμησης. Η συγκεκριμένη εκκρεμότητα χρονολογείται από το 2013 και είναι ένας εκ των βασικών λόγων της αναστολής των εργασιών στις Σκουριές.

3. Με τη 221/2016 ουσιαστικά καλούνται από το ΣτΕ οι υπηρεσίες του ΥΠΕΝ να προχωρήσει στην έγκριση του προσαρτήματος για το νέο εργοστάσιο εμπλουτισμού στην περιοχή Μ. Λάκκου.

4. Με τη 222/2016 το ΣτΕ απέρριψε την προσφυγή πολιτών για την έγκριση της τεχνικής μελέτης κατασκευής του φράγματος στην περιοχή Καρατζά

Λάκκου (Σκουριές).

5. Με τη 223/2016 απορρίφθηκε η προσφυγή ιδιώτη, ο οποίος ισχυριζόταν πως δεν υπάρχει εγκεκριμένο επενδυτικό σχέδιο.

Αρνητικό μήνυμα για επενδύσεις η εξέλιξη με την Eldorado«Η ανακοίνωση της άμεσης αναστολής των επενδύσεων της Ελληνικός Χρυσός, της μεγαλύτερης ξένης άμεσης επένδυσης στη χώρα, δίνει το πλέον ισχυρό αρνητικό μήνυμα στους σοβαρούς ξένους επενδυτές», αναφέρει ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ).

«Η προσπάθεια ανάταξης της ελληνικής οικονομίας προϋποθέτει τη δημιουργία θετικού κλίματος για την προσέλκυση άμεσων ιδιωτικών επενδύσεων, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα την απρόσκοπτη λειτουργία επενδυτικών πρωτοβουλιών, που τόση ανάγκη έχει η χώρα και ειδικά η ελληνική περιφέρεια», συνεχίζει, απευθύνοντας έκκληση στην πολιτεία να αντιληφθεί την κρισιμότητα του θέματος και να αναλογισθεί αν με καθυστερήσεις

45

και εμπόδια μπορεί να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια.

Καλεί επίσης και την κυβέρνηση να επανεξετάσει το θέμα και να υποστηρίξει την υλοποίηση της επενδυτικής πρωτοβουλίας, ώστε να δημιουργηθεί στο μέλλον θετικό κλίμα για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων.

Αρνητική εξέλιξη η αναστολή μέρους των επενδύσεων της Eldorado Αρνητική εξέλιξη χαρακτηρίζει ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος το ζήτημα της αναστολής μέρους των επενδύσεων της εταιρείας Eldorado Gold στις Σκουριές Χαλκιδικής.

O κ. Μίχαλος ερωτηθείς από δημοσιογράφο για το ζήτημα της αναστολής μέρους των επενδύσεων της εταιρείας στις Σκουριές Χαλκιδικής, προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

«Σε κάθε περίπτωση η εξέλιξη αυτή είναι άκρως αρνητική, τόσο για την εθνική μας οικονομία όσο και για την απασχόληση, ιδιαίτερα στην περιοχή της Χαλκιδικής. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι η κυβέρνηση οφείλει, αντί να θέτει, να άρει εμπόδια για τη δημιουργία επενδύσεων στη χώρα και βέβαια για τη διατήρηση στη ζωή των επιχειρήσεων που ήδη βρίσκονται σε λειτουργία.

»Η κυβέρνηση ταυτόχρονα οφείλει

να αφήσει πίσω τις ιδεοληψίες της και να μη βλέπει τις επιχειρήσεις ως εχθρούς αλλά ακριβώς το αντίθετο, ως συμμάχους που με την ανάπτυξή τους μπορούν να ενισχύσουν την καταρρακωμένη οικονομία της χώρας αλλά και την παραπαίουσα απασχόληση. Το αρμόδιο υπουργείο και οι εκπρόσωποι της εταιρείας θα πρέπει άμεσα να βρουν τη χρυσή τομή, προκειμένου να επιλυθεί άμεσα το πρόβλημα που έχει ενσκήψει, για να μη χαθούν θέσεις εργασίας αλλά και για να μη δεχθεί η χώρα μας, για άλλη μια φορά, ένα νέο χτύπημα σε ό,τι αφορά την ικανότητά της να προσελκύσει και να διατηρήσει μεγάλες επενδύσεις».

Δήλωση του προέδρου του ΣΕΒ«Η Ελλάδα έχει ανάγκη από επενδύσεις. Το δημόσιο χρήμα δεν επαρκεί και τα δανεικά τελείωσαν. Χρειάζονται ιδιωτικά κεφάλαια», δήλωσε μεταξύ των άλλων ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας μετά από τη συνάντηση που είχε με τη διοίκηση της Eldorado Gold.

O πρόεδρος του ΣΕΒ τόνισε πως «για να έλθουν όμως, πρέπει να εκπέμπουμε σοβαρότητα, σταθερότητα και κυρίως, να καλλιεργούμε εμπιστοσύνη μεταξύ κράτους και επενδυτών. Προπάντων να διασφαλίσουμε ότι δεν θα διώξουμε τους ελάχιστους επενδυτές, που έχουν επιλέξει να βρίσκονται στην Ελλάδα, να παρέχουν θέσεις εργασίας και να συμβάλλουν στην οικονομική της ανάπτυξη.

Καλούμε την Κυβέρνηση να συζητήσει εποικοδομητικά με την Eldorado Gold και να υπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον, ώστε να μη χαθεί η επένδυση και να μην ζημιωθούν και άλλο οι εργαζόμενοι, η τοπική κοινωνία και η εθνική οικονομία»

Το σχόλιο της Κομισιόν«Oυδέν σχόλιο» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την απόφαση της καναδικής εταιρείας Eldorado Gold να αναστείλει μεγάλο μέρος της κατασκευής και ανάπτυξης ορυχείων στην Ελλάδα.

«Πρόκειται για ίδια εταιρική απόφαση και δεν σχολιάζουμε σε αυτές τις περιπτώσεις», ήταν η απάντηση της εκπροσώπου της Επιτροπής Βανέσα Μοκ. Ωστόσο, η ίδια εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι οι μεταρρυθμίσεις στις οποίες έχει δεσμευθεί η Ελλάδα, μέσω του προγράμματος προσαρμογής, στοχεύουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, καθώς και στην προσέλκυση και διατήρηση εγχώριων και διεθνών επενδύσεων.

O πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Eldorado Πολ Ράιτ

O υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης

O πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος

46

14ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙΣΤO «ΕΞOΙΚOΝOΜΗΣΗΚΑΤ’ OΙΚOΝ»Τους άξονες πάνω στους οποίους σχεδιάζεται το νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον» παρουσίασε ο γενικός γραμματέας Ενέργειας και Oρυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Μιχάλης Βερροιόπουλος, μιλώντας στο συνέδριο Athens Energy Forum 2016.

Εξοικονόμηση ενέργειας

O κ. Βερροιόπουλος επιβεβαίωσε ότι με το νέο πρόγραμμα, για το οποίο έχουν ήδη εξασφαλιστεί γύρω στα 375 εκατ. ευρώ, θα πρέπει οι όροι να αναπροσαρμοστούν στη λογική της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος και διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι πόροι θα αφορούν αφενός τους πολίτες που δεν μπορούν από μόνοι τους να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας τους και αφετέρου τις πιο ενεργοβόρες κατοικίες, δηλαδή αυτές που απαιτούν μεγάλα ποσά για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών. Επίσης, αναφέρθηκε και στο θέμα αναθεώρησης του ΚΕΝΑΚ που έχει καθυστερήσει αρκετά.

Συγκεκριμένα, το Πρόγραμμα, παρότι είχε σαν στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών πολιτών με χαμηλά εισοδήματα, δεν κατάφερε να πετύχει τον στόχο του, δηλαδή τη χρηματοδότηση των πιο φτωχών και λαϊκών στρωμάτων στις πιο φτωχές γειτονιές, ανέφερε σχετικά ο γ.γ. του ΥΠΕΝ.

Για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, σύμφωνα

με τα εγκεκριμένα Επιχειρησιακά Προγράμματα και την αρχική εξειδίκευση αυτών, οι διαθέσιμοι πόροι για εξοικονόμηση ενέργειας σε κατοικίες ανέρχονται περίπου σε 292,5 εκατ. ευρώ σε όρους δημόσιας δαπάνης (248 εκατ. ευρώ από το ΕΠΑNΕΚ- Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία»- και 44,5 εκατ. ευρώ από τα ΠΕΠ-Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα), ενώ προβλέπεται και η χρησιμοποίηση των κεφαλαίων που έχουν προκύψει από τον μηχανισμό ανακύκλωσης κεφαλαίων του πρώτου κύκλου επενδύσεων του υφιστάμενου Ταμείου «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», τα οποία εκτιμώνται στα 80 εκατ. ευρώ.

Oι όροι του «Εξοικονόμηση»Ωστόσο, οι όροι του νέου προγράμματος πρέπει να αναπροσαρμοστούν στη λογική της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος και διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι πόροι θα αφορούν αφενός τους πολίτες που δεν μπορούν από μόνοι τους να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση της

47

κατοικίας τους και αφετέρου τις πιο ενεργοβόρες κατοικίες, δηλαδή αυτές που απαιτούν μεγάλα ποσά για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών. Επίσης, το νέο πρόγραμμα σχεδιάζεται στη λογική αποφυγής υπερτιμολογήσεων, εισαγωγής μη πιστοποιημένων προϊόντων και μαύρης εργασίας, σύμφωνα με τον κ. Βερροιόπουλο.

«Είναι πολύ βασικό το νέο πρόγραμμα να λειτουργήσει με γνώμονα τη μείωση της γραφειοκρατίας και της διαφάνειας σε όλα τα επίπεδα. Σύντομα θα εκδοθεί ο νέος οδηγός του προγράμματος που αφενός θα είναι προσαρμοσμένος στα νέα κριτήρια και στις νέες διαδικασίες και αφετέρου θα είναι συμβατός με τους κανονισμούς και τα εγκεκριμένα προγράμματα της προγραμματικής περιόδου 2014-2020», είπε χαρακτηριστικά.

«Στόχος είναι, εκμεταλλευόμενοι την αποκτηθείσα εμπειρία, το νέο πρόγραμμα να έχει καλύτερη απόδοση και να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα αιτήματα των οικονομικά ασθενέστερων πολιτών», συμπλήρωσε.

Σχετικά με τον ΚΕΝΑΚΣχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τα τελευταία χρόνια έχει θεσμοθετηθεί όλο το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των ενεργοβόρων κτιρίων της χώρας μας. Η εφαρμογή του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) αποτέλεσε ένα άλμα τριάντα ετών αναβαθμίζοντας ουσιαστικά τον τρόπο δόμησης των κτιρίων.

«Η προσπάθεια σήμερα εστιάζεται στην αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ, η οποία παρεμπιπτόντως έπρεπε ήδη να έχει γίνει εδώ και δύο και πλέον χρόνια, ώστε να επανακαθοριστούν οι ελάχιστες απαιτήσεις λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική αποδοτικότητά τους και κυρίως να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά των κτιρίων με σχεδόν Μηδενική Κατανάλωση Ενέργειας (nearly Zero Energy Efficiency Buildings – nZEB)», σχολίασε ο γενικός γραμματέας.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι από 1/1/2021, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, η υποχρέωση αυτή τίθεται σε ισχύ από την 1/1/2019. «Η συγκεκριμένη απαίτηση αποτελεί ουσιαστικά το μεγάλο στοίχημα για τον κτιριακό τομέα, καθώς αναμένεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οικοδομούμε», σύμφωνα με τον κ. Βερροιόπουλο.

Παράλληλα με την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων,

Oι όροι του νέου προγράμματος πρέπει να ανα-προσαρμοστούν στη λογική της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος

48

η ΕΕ έχει υιοθετήσει την οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση, που έχει σαν στόχο τη θέσπιση ενός κοινού πλαισίου βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας θέτοντας συγκεκριμένους στόχους, κανόνες, μέτρα και δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής, απόδοσης σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, ώστε να αξιοποιηθεί το ανεκμετάλλευτο δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας. «Πρέπει να σημειώσω ότι το υπουργείο μας πρόσφατα ενσωμάτωσε τη συγκεκριμένη οδηγία στο εθνικό δίκαιο με τον νόμο 4342/2015 γλιτώνοντας τη χώρα από υψηλότατα πρόστιμα.

»O συγκεκριμένος νόμος δεν πρέπει να ειδωθεί σαν μια υποχρέωση ενσωμάτωσης μιας οδηγίας, αλλά σαν ένα αναπτυξιακό εργαλείο για την οικονομία μας, που μπορεί να τονώσει την επιχειρηματικότητα και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.

Επίσης, επεξεργαστήκαμε το νομοσχέδιο ώστε να έχει παράλληλα κοινωνικό προφίλ με τρόπο που να δημιουργεί άμεσα ανταποδοτικά οφέλη στον πολίτη.

»Επιτρέψτε μου να σημειώσω ότι η εξοικονόμηση ενέργειας, παρά τις όποιες εξαγγελίες, δεσμεύσεις ή νομοθετικές πρωτοβουλίες του παρελθόντος, δεν αποτέλεσε ποτέ ουσιαστική προτεραιότητα της χώρας. Δεν δόθηκε ποτέ η δέουσα σημασία, δεν έγινε ποτέ ουσιαστική συζήτηση με τους εμπλεκόμενους φορείς και δεν δόθηκαν ποτέ οι απαραίτητοι πόροι. Το στοίχημα του υπουργείου σήμερα είναι η εξοικονόμηση ενέργειας να αποτελέσει στην πράξη έναν αναπτυξιακό πυλώνα και η προσπάθειά μας στο υπουργείο εστιάζει όχι απλά στη συνέχιση των όποιων καλών πρακτικών έχουν υλοποιηθεί στο παρελθόν, αλλά στην ανάδειξη και στη διάχυση της εξοικονόμησης σε όλους τους τομείς», υπογράμμισε.

Με τον συγκεκριμένο νόμο τίθεται συγκεκριμένος εθνικός ενδεικτικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας, όπου με βάση τις εκτιμήσεις για την εξέλιξη της οικονομίας, το 2020 η τελική κατανάλωση ενέργειας της χώρας πρέπει να είναι 18,4 Mtoe. Δηλαδή, με μια σειρά από οικονομικά αποδοτικά μέτρα και δράσεις, πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωσή μας, χωρίς όμως να μειώσουμε το επίπεδο διαβίωσής μας. «O στόχος δηλαδή δεν είναι να σταματήσουμε να καταναλώνουμε ενέργεια, αλλά να σταματήσουμε να τη σπαταλάμε», τόνισε, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο γ.γ. του ΥΠΕΝ.

49

15ΡΩΣΙΚΗ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΑ

ΚΑΙ ΦΘΗΝOΠΕΤΡΕΛΑΙO

Με την πρώτη ματιά, η ρωσική πετρελαϊκή παραγωγή και οι εξαγωγές μοιάζουν ισχυρές. Τα στοιχεία του προηγουμένου έτους υποδηλώνουν ότι οι χαμηλές πετρελαϊκές τιμές δεν είχαν καμία σημαντική επίδραση στην πετρελαϊκή βιομηχανία, τον μεγαλύτερο κλάδο της ρωσικής οικονομίας.

Αγορά πετρελαίου

Η παραγωγή έχει αυξηθεί κατά 1,5% και οι εξαγωγές ακατέργαστου πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων έχουν αυξηθεί κατά 26%. Oι αποδόσεις της βιομηχανίας ήταν ανεπηρέαστες από τις διεθνείς κυρώσεις, οι οποίες περιέπλεξαν τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση των ρωσικών επιχειρήσεων και περιόρισαν την πρόσβασή τους σε τεχνολογίες αιχμής που είναι απαραίτητες για να αξιοποιηθούν τα πετρελαϊκά αποθέματα που είναι δύσκολο να ανακτηθούν.

Ανισορροπία προσφοράς-ζήτησηςΣύμφωνα με τις περισσότερες προβλέψεις, οι χαμηλές πετρελαϊκές τιμές είναι εδώ για να μείνουν. Η προσφορά παγκοσμίως υπερβαίνει τη ζήτηση κατά 2,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως, και αυτό το κενό δεν πρόκειται να εξαφανιστεί σύντομα. Κάθε πετρελαιοπαραγωγός χώρα είναι αποφασισμένη να προστατεύσει και πιθανώς να διευρύνει το μερίδιο της αγοράς της. Την ίδια στιγμή οι καταναλωτές πετρελαίου βιώνουν διάφορους βαθμούς οικονομικής ύφεσης.

Η άρση των διεθνών κυρώσεων

εναντίον του Ιράν απλώς έκανε τα πράγματα χειρότερα για τους εξαγωγείς. Η προσθήκη 1,5 εκατ. βαρελιών ιρανικού πετρελαίου ημερησίως στην παγκόσμια αγορά θα αυξήσει περαιτέρω την ανισορροπία προσφοράς-ζήτησης. Πολύ περισσότερο, η προθυμία του Ιράν να προμηθεύσει την Ευρώπη με νέο πετρελαϊκό μείγμα, το οποίο είναι ανάλογο του μείγματος των Oυραλίων της Ρωσίας, είναι άσχημα νέα για τους πετρελαιοπαραγωγούς της Ρωσίας.

Oι εξαγωγείς σήμερα ανταγωνίζονται για υψηλότερα μεγέθη παρά για υψηλότερα κέρδη, και αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί για κάποιο διάστημα. Oι χώρες με χαμηλότερη παραγωγή και κόστος παράδοσης, και τα οικονομικά αποθέματα που συσσωρεύονται όταν οι πετρελαϊκές τιμές είναι πολύ υψηλές, θα βγουν μπροστά. Η Σαουδική Αραβία, ο πρωτοπόρος του OΠΕΚ, είναι πιο πιθανό να επιβιώσει από την πτώση των τιμών παρά η Ρωσία. Τα αποθεματικά της Ρωσίας θα κρατήσουν έναν χρόνο ή δύο στην καλύτερη. Το Ριάντ θα είναι σε θέση

50

να επιβιώσει με τα αποθεματικά του για πέντε ή επτά χρόνια περίπου.

Η Σαουδική Αραβία είναι επίσης σε καλύτερη θέση όταν πρόκειται για το κόστος παραγωγής. Σύμφωνα με αξιωματούχους της Σαουδικής Αραβίας, η πετρελαϊκή βιομηχανία μπορεί να γεμίσει δεξαμενόπλοια με 10 δολάρια το βαρέλι. Στο μεταξύ, η Ρωσία ισχυρίζεται ότι το κόστος παραγωγής της Rosneft διαμορφώνεται σε 2,80 δολάρια το βαρέλι, αλλά η Μόσχα τείνει να παραβλέπει τους πολιτικούς παράγοντες όταν κάνει τέτοιους υπολογισμούς. Μια τέτοια ρητορική ίσως να είναι δημοφιλής μεταξύ της ρωσικής κοινής γνώμης και των ανώτερων που θέλουν να κάνουν τα στραβά μάτια στις οικονομικές πραγματικότητες, αλλά δεν έχει καμία επίδραση στα πραγματικά κέρδη (ή μάλλον, ζημίες).

Πόσο κοστίζει ένα βαρέλι ρωσικό πετρέλαιο;Ας κοιτάξουμε στη Rosneft, τη μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία της Ρωσίας, το 62% της οποίας ελέγχεται από το δημόσιο. Σύμφωνα με τα διεθνή

λογιστικά πρότυπα, το λειτουργικό κόστος της Rosneft διαμορφώνεται στα 9,60 δολάρια το βαρέλι. Το κόστος μεταφοράς στα 4,90 δολάρια, οι διοικητικές δαπάνες στο 1 δολάριο και οι αποσβέσεις ανέρχονται στα 4,40 δολάρια. Ως εκ τούτου, ένα βαρέλι ρωσικού αργού κοστίζει περίπου 20 δολάρια, προ φόρων. Η φορολόγηση των ορυκτών και οι δασμοί εξαγωγών ανέρχονται σε 12 δολάρια, όταν το brent διαμορφώνεται στα 29 δολάρια το βαρέλι. Ως εκ τούτου, το καθαρό κόστος ενός βαρελιού διαμορφώνεται στα 32 δολάρια.

Ωστόσο, άλλα λογιστικά πρότυπα παράγουν διαφορετικούς υπολογισμούς. Για λόγους που δεν είναι εντελώς σαφείς, ορισμένα δημοσιεύματα τοποθετούν το λειτουργικό κόστος της Rosneft στα 3 δολάρια ανά βαρέλι. Αυτές οι αναφορές μπορεί να κάνουν λόγο για το κόστος στο πετρελαϊκό πεδίο Vankor, το πιο αποδοτικό πρότζεκτ της Rosneft. Τα άλλα πετρελαϊκά πεδία έχουν πολύ υψηλότερο κόστος παραγωγής. Αλλά ακόμη και με βάση αυτά τα εξωπραγματικά στοιχεία, το κόστος

παραγωγής διαμορφώνεται σε σχεδόν 14 δολάρια ή 26 μετά από φόρους.

Τι επέτρεψε στους ρώσους παραγωγούς πετρελαίου να αυξήσουν την παραγωγή και τις εξαγωγές τους το 2015; Στην πραγματικότητα, κάποιες λίγες, μικρότερες επιχειρήσεις ανακοίνωσαν αυξήσεις. Μεταξύ αυτών ήταν οι Bashneft και Tatneft, οι οποίες παράγουν ένα πετρελαϊκό μείγμα υψηλής περιεκτικότητας που πωλείται ως μείγμα Oυραλίων, καθώς το φθηνό προϊόν τους είναι αναμεμειγμένο με ελαφρύτερες ποικιλίες μέσα σε αγωγούς μεταφοράς. Επίσης, και μερικές άλλες μικρές και μεσαίες εταιρείες παραγωγής αύξησαν τη δική τους παραγωγή.

Αντιθέτως, οι τρεις μεγαλύτεροι παραγωγοί της Ρωσίας -Rosneft, Lukoil και Surgutneftegas- έχουν δει την παραγωγή τους να μειώνεται κατά 0,7-1% στο τελευταίο έτος. Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό ότι οι παραγωγές έχουν μειωθεί κατά 2,8% στη βασική περιοχή παραγωγής πετρελαίου της Ρωσίας, Khanty-Mansi Autonomous District.

51

Κέρδη με τόσο χαμηλές τιμές;Σύμφωνα με τις εκθέσεις για τα κοιτάσματα πετρελαίου, οι εταιρείες δεν επιβραδύνουν την παραγωγή τους στα υφιστάμενα πεδία, αλλά δεν προχωρούν και σε νέες γεωτρήσεις. Νέα projects, τα οποία θα μπορούσαν να καταστούν επικερδή σε διάστημα μικρότερο των 10-15 ετών, έχουν πρακτικά παγώσει. Oι επικρατούσες πρακτικές έχουν λίγη σημασία για το μέλλον: η τρέχουσα λογική είναι να εξαχθούν όσο το δυνατό περισσότερα από τα αποθεματικά, που να μπορούν να φέρνουν και πάλι πετρέλαιο, χωρίς πρόσθετες δαπάνες. Ως εκ τούτου, πολλές πετρελαιοπηγές κινδυνεύουν να εξαντληθούν γρήγορα.

Υποχώρηση της παραγωγήςΗ εξάντληση των πετρελαϊκών αποθεμάτων και η άρνηση εξερεύνησης και ανάπτυξης νέων είναι μια ωρολογιακή βόμβα. Η αύξηση της ρωσικής πετρελαϊκής παραγωγής θα αποδειχθεί ως εκ τούτου βραχύβια. Η αρχή της ραγδαίας πτώσης αναμένεται στα τέλη του 2016 και στις αρχές του 2017. Oι πετρελαϊκές εταιρείες αυτήν τη στιγμή προβλέπουν

πως η παραγωγή θα υποχωρήσει κατά 534 εκατ. τόνους το 2015 στους 297 εκατ. τόνους μέχρι το 2035. Αυτό δεν φαίνεται μη ρεαλιστικό.

Ωστόσο, ο διαρκώς μειούμενος ρόλος της Ρωσίας στην παγκόσμια πετρελαϊκή αγορά δεν είναι η μεγαλύτερη αιτία για ανησυχία. Πιο προβληματικό είναι το γεγονός ότι η ηγεσία της χώρας είναι σαφώς απροετοίμαστη για να διαφοροποιήσει την οικονομία μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Πηγή: «The Russian Oil Industry in the Era of Cheap Crude», Mikhail Krutikhin (Carnegie Moscow Centre)

H προθυμία του Ιράν να προμηθεύσει την Ευρώπη με νέο πετρελαϊκό μείγμα, το οποίο είναι ανάλογο του μείγματος των Oυραλίων της Ρωσίας, είναι άσχημα νέα για τους πετρελαιο-παραγωγούς της Ρωσίας

52

16ΜΕ ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙOΤO 50% ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝΛΕΩΦOΡΕΙΩΝΣτο φυσικό αέριο στρέφονται οι διεθνείς και εγχώριες δημόσιες συγκοινωνίες προκειμένου να αντεπεξέλθουν στην παγκόσμια δέσμευση για μείωση των ρύπων και στις επιταγές της παγκόσμιας οικονομίας για αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης.

Φυσικό αέριο

Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό για τις δημόσιες συγκοινωνίες UITP, ο οποίος δημοσιεύει μελέτες για καύσιμα σε όλο τον κόσμο, «σχεδόν το 50% των καινούργιων αστικών λεωφορείων που θα χρησιμοποιηθούν στις δημόσιες συγκονωνίες μέσα στα επόμενα χρόνια στις πόλεις, θα κινούνται με φυσικό αέριο». Στην έρευνα που διεξήγαγε ο οργανισμός, συμμετείχαν 70 οργανισμοί δημόσιων

συγκοινωνιών από 63 πόλεις σε όλη στην Ευρώπη, οι οποίοι εξυπηρετούν 100 εκατομμύρια επιβάτες.

Στροφή στην εναλλακτική μετακίνησηΌπως κατέδειξαν τα αποτελέσματα, υπάρχει στροφή στα εναλλακτικά καύσιμα και ποσοστό μεγαλύτερο από το 28% των συμμετεχόντων ανέφερε ότι σκοπεύει να προχωρήσει στην αγορά λεωφορείων που κινούνται με CNG (συμπιεσμένο φυσικό αέριο) και ένα ακόμη 13% θα επενδύσει σε οχήματα που κινούνται με βιομεθάνιο. Ακόμη, πάνω από 40% δήλωσε ότι θα αγοράσει τα λεγόμενα οχήματα «διπλής προώσεως», τα οποία θα χρησιμοποιούν δύο πηγές ενέργειας, ηλεκτρισμό και συμπιεσμένο φυσικό αέριο.

Όπως αναφέρει ο οργανισμός: «Χιλιάδες επιχειρήσεις, πόλεις και δήμοι χρησιμοποιούν οχήματα φυσικού αερίου για να μειώσουν τις δαπάνες τους, να αυξήσουν τα κέρδη τους και να επιδείξουν περιβαλλοντική υπευθυνότητα». Και είναι αλήθεια ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου είναι μεγάλα με βασικές χώρες προέλευσης

53

τη Ρωσία, το Ιράν, το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία, ενώ συνεχώς ανακαλύπτονται νέα κοιτάσματα όπως είναι το νέο μεγάλο κοίτασμα που βρέθηκε πρόσφατα στην Αίγυπτο. Με τον τρόπο αυτόν η χρήση του φυσικού αερίου εγγυάται ενεργειακή επάρκεια για πολλά χρόνια (π.χ. στις ΗΠΑ επαρκούν για πάνω από 100 έτη) και συντελεί στην απεξάρτησή μας από άλλα καύσιμα όπως είναι το πετρέλαιο.

Αυξάνεται η χρήση οχημάτων φυσικού αερίου στην ΕλλάδαΗ νέα χρονιά ανοίγει με θετικές προοπτικές για την ανάπτυξη αλλά και για το περιβάλλον, καθώς το φυσικό αέριο, το κατεξοχήν πράσινο καύσιμο, χρησιμοποιείται από όλο και περισσότερους οδηγούς ΙΧ και επαγγελματικών οχημάτων στην Ελλάδα. Τα ταξί που κινούνται με φυσικό αέριο, τα λεωφορεία του ΟΣΥ, τα απορριμματοφόρα στην Αττική, άλλα δημόσια ΙΧ (όπως αυτό στην Τεχνόπολη), ΙΧ και επαγγελματικά οχήματα χαράσσουν τη δική τους γραμμή οικονομίας και ανάπτυξης. Και μιλάμε για οικονομία γιατί πρόκειται για ένα καύσιμο που

επιτυγχάνει εξοικονόμηση έως και 66% σε σύγκριση με άλλα καύσιμα. Φυσικά με τέτοια επίπεδα εξοικονόμησης οι επιχειρήσεις επενδύουν κεφάλαια που εξοικονομούν σε άλλους σημαντικούς τομείς, ενώ υλοποιούν μια πράσινη στρατηγική στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Κατά μέσο όρο, με το φυσικό αέριο κίνησης μειώνεται πέντε φορές η ρύπανση του αέρα σε σύγκριση με τη βενζίνη. Στις μεγάλες πόλεις, όπου το 90% της ρύπανσης οφείλεται στην κίνηση οχημάτων, η στροφή στα εναλλακτικά καύσιμα και μάλιστα σε ένα

αμιγώς πράσινο καύσιμο, όπως είναι το φυσικό αέριο, μπορεί να συντελέσει αποφασιστικά στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Το δίκτυο ανεφοδιασμού επεκτείνεταιTo δίκτυο ανεφοδιασμού επεκτείνεται σε όλη την Ευρώπη με τα πρατήρια CNG να ξεπερνούν τα 4.501. Την ίδια ανάπτυξη ακολουθεί και η Ελλάδα, όπου η ΔΕΠΑ έχει ήδη ιδρύσει τα πρατήρια Fisikon σε μεγάλες ελληνικές πόλεις. Ο όμιλος όλα αυτά τα χρόνια επενδύει σε υποδομές για την εξυπηρέτηση επαγγελματιών και ιδιωτών οδηγών σε όλη τη χώρα.

Τα πρατήρια στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα επιτρέπουν τον απρόσκοπτο εφοδιασμό των οχημάτων που κινούνται στον οδικό άξονα Αθήνας-Κεντρικής Ελλάδας-Θεσσαλονίκης, ενώ σύντομα το φυσικό αέριο κίνησης θα είναι διαθέσιμο και σε νέα σημεία.

Αποδοτικό σε όρους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς, το φυσικό αέριο αποτελεί τη λύση για τις μεγαλουπόλεις

54

17ΗΓΕΤΙΚΕΣΠΡOΣΩΠΙΚOΤΗΤΕΣΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Η επιχειρηματική πλευρά του ενεργειακού τομέα είναι γεμάτη με κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα στελεχών από όλο τον κόσμο. Αναζητήσαμε και ανακαλύψαμε τους «top leaders» της ενέργειας για το 2016.

Επιχειρήσειςwww.energydigital.com

Έλον ΜασκΟ Έλον Μασκ, ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε το πρόγραμμα αποστολής στο διάστημα SpaceX, ο ιθύνων νους της Tesla Motors και του SolarCity, αποτελεί έναν από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες του 21ου αιώνα, ενώ συνεχίζει να προκαλεί στον ενεργειακό τομέα. Γνωστός τόσο ως εμπνευστής όσο και ως οραματιστής, σχεδιάζει πολύ σημαντικές εξελίξεις και καινοτόμες ιδέες μέσα στο 2016, όπως η παρουσίαση του αυτοκινήτου Tesla Model 3, του πιο προσιτού αυτοκινήτου της Tesla Motors για μαζική κυκλοφορία, η επέκταση της κυκλοφορίας της μπαταρίας Powerwall σε περισσότερες αγορές, καθώς και το πρότζεκτ Hyperloop -ένα υπερταχύτατο μέσο μεταφοράς που θα τεθεί σε δοκιμασία μέσα στο 2016.

Στη λίστα μας περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ο Έλον Μασκ της Tesla Motors που έχει καταφέρει να τραβήξει το παγκόσμιο ενδιαφέρον με τις προτάσεις του στην αυτοκινητοβιομηχανία και την εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και ο Ρεξ Τίλερσον της Exxon Mobil που έχει οδηγήσει την εταιρεία στην κορυφή της πετρελαϊκής αγοράς.

55

Τζέφρεϊ ΊμελτΟ Τζέφρεϊ Ίμελτ, διευθύνων σύμβουλος της General Electric, διοικεί μία από τις πιο επικερδείς εταιρείες του κόσμου. Συμμετέχει δυναμικά στο «Industrial Internet» και προωθεί τη συνδεσιμότητα των μέσων μεταφοράς με το διαδίκτυο και τον κόσμο της τεχνολογίας. Υπό την ηγεσία του, η πολυεθνική GE αναπτύσσει τρόπους να αναβαθμίσει τους αισθητήρες εξοπλισμού, προωθεί την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης και το λογισμικό δεδομένων, που έπειτα θα τροφοδοτεί τις διασυνδεδεμένες συσκευές με δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, οδηγώντας έτσι σε μεγαλύτερη παραγωγικότητα και λειτουργικότητα. Στόχος της εταιρείας για τα αμέσως επόμενα χρόνια είναι να καταστεί η κορυφαία ψηφιακή βιομηχανική εταιρεία, μαζί φυσικά με την αύξηση των κερδών.

Μπιλ ΓκέιτςΌντας ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Μπιλ Γκέιτς έχει τους πόρους και τις γνωριμίες υψηλού επιπέδου για να κάνει τη διαφορά παγκοσμίως. Ο συνιδρυτής της Microsoft, ανθρωπιστής και οραματιστής, έχει καταφέρει να γίνει το πρόσωπο-σύμβολο της Breakthrough Energy Coalition -στην οποία συμμετέχουν επίσης οι Μάρκ Ζούκερμπεργκ (Facebook) και Τζεφ Μπέζος (Amazon)- με στόχο να ενθαρρύνουν την επένδυση σε τεχνολογίες μηδενικού άνθρακα. Ο Γκέιτς επίσης υποστηρίζει τη Mission Innovation, μια δέσμευση 10 χωρών για περισσότερες επενδύσεις σε προϊόντα καθαρής ενέργειας.

56

Ρεξ ΤίλερσονΟ διευθύνων σύμβουλος της Exxon Mobil Ρεξ Τίλερσον είναι ένας από τους ανθρώπους με τεράστια επιρροή στον ενεργειακό τομέα, ο οποίος κατάφερε επίσης να οδηγήσει την εταιρεία του σε κέρδη ύψους 34 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι. Υπό την καθοδήγησή του, η Exxon Mobil απέκτησε την εταιρεία XTO Energy το 2009, αλλά και να εξαγάγει πετρέλαιο στο ρωσικό τμήμα της Αρκτικής. Ο Τίλερσον είναι επίσης ένας μεγάλος υποστηρικτής της προσπάθειας να αρθεί το εμπάργκο εξαγωγής του αμερικανικού αργού πετρελαίου, αλλά και οι ρυθμιστικές απαγορεύσεις για την κατασκευή πρότζεκτ εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Αξίζει να αναφερθεί, τέλος, ότι το περιοδικό «Forbes» κατέταξε τον Τίλερσον στην 25η θέση της λίστας του με τις πιο ισχυρές παγκοσμίως προσωπικότητες του 2015.

Πάτρικ ΠουγιάνΜετά από τον απροσδόκητο θάνατο του Κριστόφ ντε Μαρζερί, ο Πάτρικ Πουγιάν ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας φυσικού αερίου και πετρελαίου Total το 2014. Στο βιογραφικό του Πουγιάν συγκαταλέγεται η θητεία σε κρίσιμους ενεργειακούς και επιχειρηματικούς τομείς της γαλλικής οικονομίας, όπως στο υπουργείο Βιομηχανίας και Περιβάλλοντος αλλά και στη θέση του Ειδικού Συμβούλου του πρωθυπουργού για θέματα Βιομηχανίας. Καθοριστική ήταν η συμβολή του στη διεθνή διάσκεψη του Παρισιού για το κλίμα, όπου συντάχθηκε με άλλα υψηλόβαθμα στελέχη ενεργειακών εταιρειών για τον περιορισμό των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα.

57

18OΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΣΤΑ SOCIAL MEDIA

Όλος ο κόσμος πλέον ζει στον φρενήρη ρυθμό της κοινωνικής δικτύωσης, των social media δηλαδή, και οι ενεργειακές εταιρείες δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν από αυτή την εξέλιξη. Ποιες είναι, λοιπόν, οι εταιρείες της ενεργειακής αγοράς που διαχειρίζονται με επιτυχία την… τέχνη του Twitter, του LinkedIn και των άλλων social media προκειμένου να μοιραστούν τα νέα τους με τον υπόλοιπο κόσμο;

Η επιτυχία μιας εταιρείας, εκτός από τα έργα που αναλαμβάνει, εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό και από την επικοινωνία της. Στην εποχή μας που το διαδίκτυο και τα social media έχουν εισβάλει στη ζωή μας, δεν θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ενέργειας να αφήσουν ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία της μεγαλύτερης προβολής τους μέσω του Internet και ιστοσελίδων όπως το Facebook, το Twitter και το LinkedIn.

Επιχειρήσειςwww.energydigital.com

10 – ConocoPhillipsΗ ConocoPhillips είναι μια αμερικανική ενεργειακή εταιρεία της οποίας τα κεντρικά γραφεία εδρεύουν στο Χιούστον του Τέξας. Από την ίδρυσή της το 1875 έχει καταφέρει να γίνει μία από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες εταιρείες στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων. Η εταιρεία διατηρεί μια διαρκώς αυξανόμενη βάση 448.000 followers στο LinkedIn και 86.000 στο Twitter.

58

9 – Duke EnergyΗ εταιρεία εδρεύει στη Βόρεια Καρολίνα και αποτελεί τη μεγαλύτερη επιχείρηση ηλεκτροπαραγωγής στις ΗΠΑ, παρέχοντας ενέργεια σε 7,3 εκατομμύρια πελάτες. Η Duke Energy έχει καταφέρει να κάνει ένα μεγάλο όνομα στα social media: 94.000 likes στο Facebook, 88.000 followers στο LinkedIn και 51.000 στο Twitter.

8 – PG&EΜία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής στη βόρεια και κεντρική Καλιφόρνια, η Pacific Gas & Electric έχει δημιουργήσει ένα σημαντικό κοινό στα social media, αντάξιο του μεγέθους της. Η εταιρεία δραστηριοποιείται ενεργά στο Facebook, το Twitter και το LinkedIn, μέσω των οποίων κρατά ενήμερους τους καταναλωτές της για τα τελευταία νέα και τις εξελίξεις που την αφορούν.

7 – SiemensΗ γερμανική Siemens είναι χωρισμένη σε εννιά τομείς που επικεντρώνονται στην καινοτόμα τεχνολογία, τη σταθερότητα, την υπευθυνότητα και τη δέσμευση στην ποιότητα και εμπειρία. Η εταιρεία χρησιμοποιεί τα κοινωνικά δίκτυα σαν εργαλείο για την προώθηση νέων προϊόντων, λύσεων και υπηρεσιών που αφορούν τις δραστηριότητές της.

6 – Schneider ElectricΗ πολυεθνική Schneider Electric εδράζεται σε πέντε ξεχωριστούς τομείς, απασχολεί 170.000 εργαζόμενους με ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 26,8 εκατομμύρια δολάρια. Στα social media η εταιρεία έχει αποκτήσει 700.000 likes στο Facebook, 670.000 followers στο LinkedIn και 22.000 στο Twitter.

5 – Tesla MotorsΗ Tesla Motors είναι μια αμερικανική εταιρεία κατασκευής αυτοκινήτων που ειδικεύεται στα καινοτόμα ηλεκτροκίνητα οχήματα καθώς επίσης και στις ανανεώσιμες πηγές αποθήκευσης ενέργειας. Χωρίς αμφιβολία, η εταιρεία έχει εδραιωθεί στα social media: πάνω από 1,1 εκατ. likes στο Facebook, 826.000 followers στο Twitter και 531.000 στο LinkedIn.

59

4 – ChevronΕίτε στα social media είτε στον επιχειρηματικό κόσμο, η Chevron είναι μέχρι τώρα ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στον ενεργειακό τομέα. Η αμερικανική πολυεθνική εταιρεία συνεχώς ενισχύει την online παρουσία της και το κοινό της, έχοντας μέχρι στιγμής αποκτήσει 1,1 εκατ. likes στο Facebook και 1 εκατ. followers στο Twitter.

3 – Reliance Industries LimitedΗ ινδική Reliance Industries Limited συμμετέχει σε ένα μεγάλο πλήθος δραστηριοτήτων στην ενέργεια, τα πετροχημικά, τα φυσικά προϊόντα και τις τηλεπικοινωνίες. Η εταιρεία έχει μια τεράστια παρουσία στα social media: 2,3 εκατ. likes στο Facebook και 157.000 followers στο LinkedIn.

2 – TotalΜε έδρα στο Παρίσι, η Total είναι η τέταρτη πιο μεγάλη εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου και η δεύτερη πιο μεγάλη διαχειρίστρια ηλιακής ενέργειας στον κόσμο. Όσον αφορά την παρουσία της στα κοινωνικά δίκτυα: η εταιρεία έχει 4 εκατ. likes στο Facebook και 85.000 followers στο Twitter, ενώ συνεχίζει να αναπτύσσει τη δραστηριότητά της στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, από την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάνελ μέχρι τον σχεδιασμό και την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων για ιδιωτική ή εταιρική χρήση.

1 – ShellΧωρίς αμφιβολία, η Royal Dutch Shell είναι η κορυφαία ενεργειακή εταιρεία στα social media. Συχνά αναφέρεται ως Shell και έχει πάνω από 5 εκατ. likes στο Facebook, 316.000 followers στο Twitter, 1,7 εκατ. στο LinkedIn και 29.000 στο Instagram. Η ενεργειακή εταιρεία απασχολεί 87.000 υπαλλήλους σε πάνω από 70 χώρες παγκοσμίως, και συνεχίζει να αποτελεί μία από τις εταιρείες με τη μεγαλύτερη αξία διεθνώς.

Oνοματεπώνυμο / Νame or company

________________________________________________________________

Διεύθυνση / Address

________________________________________________________________

T.K. / Postcode: ___________________________________________________

E-mail: _________________________________________________________

Τηλέφωνο / Daytime Tel. ___________________ Fax: ___________________

Θα ήθελα τιμολόγιο / I would like an invoice n

Eπάγγελμα / Profession: ____________________________________________

Α.Φ.Μ. / V.A.T.: ________________ Δ.O.Υ.: _____________________________

Τρόπος πληρωμής / Method of payment

1) Εσωκλείω ταχυδρομική επιταγή / I enclose a cheque made payable to TRIM S.A. n2) Έκανα κατάθεση στην Εθνική Τράπεζα Ελλάδος / I made a deposit to NBG n

IBAN: GR64 0110 1870 0000 1874 7003 251 – SWIFT/BIC ETHNGRAA

3) Παρακαλώ χρεώστε την πιστωτική μου κάρτα / Please charge my credit card

Mastercard n Visa n Switch / Maestro nIssue number n n n n n n nΑρ. κάρτας / Card n.

n n n n n n n n n n n n n n n n Expires / Έως n n n nOνοματεπώνυμο (όπως αναγράφεται στην κάρτα) / Name on card

_________________________________________________________________

Υπογραφή / Signature ______________________________________________

Hμερομηνία / Date _________________________________________________

Ετήσια συνδρομή (6 τεύχη) Εσωτερικού: 30 ευρώ n Ευρώπη: 50 ευρώ n

Προβολή στον κατάλογο εταιρειών: 100 ευρώ / έτος n

Συμπληρώστε αυτό το κουπόνι και ταχυδρομήστε το στη διεύθυνση:

ΤΡΙΜ Α.Ε. Έντυπες & ηλεκτρονικές εκδόσειςΈδρα: Λεωφ. Αθηνών 286124 62 ΧαϊδάριΤηλ.: 210 5810581

Περιοδικό energyworld:Γριβογιώργου 5115 28 Ιλίσια - ΧίλτονΤηλ.: 210-7240510, Fax: 210-7249473

energyworld@trimpublications.comwww.energyworld.gr

Annual subscription (6 issues) for Greece: 30 euros nfor Europe: 50 euros nYellow pages directory inclusion 100 euros / year nPlease complete this coupon and send it to the following address:TRIM S.A. - Digital & Print PublicationsHead Office: 286 Athinon Avenue124 62 Athens - GreeceTel.: +30 210 5810581

energyworld magazine Greece:5 Grivogiorgou Str.115 28 Athens - GreeceTel.: +30 210 7240510Fax: +30 210 7249473

energyworld@trimpublications.comwww.energyworld.gr

Your Energy Magazine for S.E. Europe & East Med

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡOΜΗ / ANNUAL SUBSCRIPTION

61

19YELLOW PAGES

01. ΦOΡΕΙΣ02. ΦΥΣΙΚOΑΕΡΙO03. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΣΗλεκτρολογικόΥλικό04. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΑιoλικήΕνέργεια05. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΗλιακήΕνέργεια06. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΥδρoηλεκτρισμός07. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ08. ΒΙOΜΑΖΑ09. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ10. ΥΓΡΑΕΡΙO11. ΠΕΤΡΕΛΑΙOΔιύλιση12. ΠΕΤΡΕΛΑΙOΕμπορία13. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑΚΑΥΣΙΜΑ14. ΣΤΕΡΕΑΚΑΥΣΙΜΑΕισαγωγές-Εμπορία15. ΘΕΡΜΑΝΣΗ/ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣ16. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣΕΤΑΙΡEΙΕΣ17. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ

62

01. ΦOΡΕΙΣΔΗΜOΣΙΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ(ΔΕΗ)Διεύθυνση: Χαλκοκονδύλη 30 104 32 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 5230301 / 210 5234301 Fax: 210 5237727 Website: www.dei.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣΕΘΝΙΚOΥΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΦΥΣΙΚOΥΑΕΡΙOΥ(ΔΕΣΦΑ)Διεύθυνση: Λ. Μεσογείων 357-359, Χαλάνδρι 152 31, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6501200 Fax: 210 6749504 E-mail : desfa@desfa.gr Website: www.desfa.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣΕΛΛΗΝΙΚOΥΣΥΣΤΗΜΑΤOΣΜΕΤΑΦOΡΑΣΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΑ.Ε.(ΔΕΣΜΗΕ)Διεύθυνση: Κάστορος 72 185 45 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 9466789, Fax: 210 9483221 E-mail: contact@desmie.gr Website: www.desmie.gr

ΔΙΕΘΝΗΣOΡΓΑΝΙΣΜOΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣIEA INTERNATIONALENERGYAGENCYΔιεύθυνση: 9 rue de la Fédération 75015 Paris, FRANCE Tel: +33 1 40 57 65 00/01 Fax: +33 1 40 57 65 59 Email: info@iea.org Website: www.iea.org

ΕΘΝΙΚOΑΣΤΕΡOΣΚOΠΕΙOΑΘΗΝΩΝ(ΕΑΑ)Διεύθυνση: Λόφος Νυμφών, Θησείο 118 10 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3490104, Fax: 210 3490120 Εmail: secretary@admin.noa.gr Website: www.noa.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚΗΕΝΩΣΗΑΙOΛΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΛΕΤΑΕΝ)Λ. Κηφισίας 306, 1ος όροφος 152 32 Χαλάνδρι (Σίδερα Χαλανδρίου) Τηλέφωνα/Fax: 210 8081755 e-mail: eletaen@eletaen.gr Website: www.eletaen.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΠΙΤΡOΠΗΑΤOΜΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΕΑΕ)Διεύθυνση: Νεαπόλεως, Τ.Θ. 60092 15310 Αγ. Παρασκευή Τηλέφωνα: 210 6506700, Fax: 210 6506748 Email: info@eeae.gr Website: www.eeae.gr

ΕΛΛΗΝΙΚHΕΤΑΙΡΕΙΑΒΙOΜΑΖΑΣ(ΕΛΛΕΒΙOΜ)Διεύθυνση: Λεωφ. Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 Εmail: info@hellabiom.gr Website: www. hellabiom.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΙΝΣΤΙΤOΥΤOΑΝΑΠΤΥΞΗΣΧΑΛΚOΥ(Ε.Ι.Α.Χ.)Διεύθυνση: Πειραιώς 252 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 4898298/94, Fax: 210 4898311 Email: info@copperalliance.gr Website: copperalliance.eu

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΗΛΕΚΤΡOΠΑΡΑΓΩΓΩΝαπόΑΠΕΔιεύθυνση: Μεσογείων 85, 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6968418, Fax: 210 6968031 Εmail: info@hellasres.gr Website: www. hellasres.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥΚΑΙΘΕΡΜOΤΗΤΑΣΔιεύθυνση: Ιουστινιανού 7, 114 73 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8219118, Fax: 210 8821917 Email: hachp@hachp.gr Website: www.hachp.gr

ΕΝΩΣΗΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝΗΛΙΑΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΒΗΕ)Διεύθυνση: Ηρώων Πολυτεχνείου 96 185 36 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4286227, Fax: 210 4286228 Email: info@ebhe.gr www.ebhe.gr

ΕΝΩΣΗΕΛΛΗΝΙΚΩΝΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΘΕΡΜΑΝΣΗΣΚΑΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Τατοίου 100 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 3631207, Fax: 210 3388523 Email: info@uhhe.gr http://www.uhhe.gr

ΕΠΙΤΡOΠΗΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜOΥΔιεύθυνση: Κότσικα 1Α & Πατησίων 104 34 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8846294, 210 8809203-202 Fax: 210 8809132 www.epant.gr

ΙΔΡΥΜΑOΙΚOΝOΜΙΚΩΝΚΑΙΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΩΝΕΡΕΥΝΩΝ(ΙOΒΕ) Διεύθυνση: Τσάμη Καρατάση 11 117 42 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9211200-211 Fax : 210 9228130, 210 9233977 Email: info@iobe.gr Website: www.iobe.gr

ΙΝΣΤΙΤOΥΤOΕΝΕΡΓΕΙΑΣΚΑΙΝOΤΙOΑΝΑΤOΛΙΚΗΣΕΥΡΩΠΗΣ(ΙΕΝΕ)Διεύθυνση: Αλεξάνδρου Σούτσου 3 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3628457, 210 3640278 Fax: 210-3646144 Email: secretariat@iene.gr Website: www.iene.gr

ΚΕΝΤΡOΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝΠΗΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΚΑΠΕ)Διεύθυνση: 19ο χλμ Λεωφ. Μαραθώνος 190 09 Πικέρμι Αττικής Τηλέφωνα: 210 6603300 Fax: 210 6603301-302 Εmail: cres@cres.gr Website: www.cres.gr/

OΜOΣΠOΝΔΙΑΒΕΝΖΙΝOΠΩΛΩΝΕΛΛΑΔΑΣΔιεύθυνση: Λόντου 8 106 81 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3820870, Fax: 210.3301977 Email: info@obe.gr Website: www.obe.gr

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΑΡΧΗΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3727400 Fax: 210 3255460 Email: info@rae.gr Website: www.rae.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣBIOKAYΣΙΜΩΝ&BIOMAZAΣΕΛΛΑΔOΣ(ΣΒΙΒΕ)Διεύθυνση: Ι. Τσαλουχίδη 4, 542 48 Θεσ/νίκη Τηλέφωνα: 2310 330501, Fax: 2310 330502 Εmail: info@sbibe.gr www.sbibe.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΤΑΙΡΕΙΩΝΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΩΝ(ΣΕΦ)Διεύθ.: Ακαδημίας 39 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9577470 Fax: 210 9707440 Εmail: info@helapco.gr Website: www.helapco.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΤΑΙΡΕΙΩΝΕΜΠOΡΙΑΣΠΕΤΡΕΛΑΙOΕΙΔΩΝΕΛΛΑΔOΣΔιεύθυνση: Ίωνος Δραγούμη 46 115 28 Ιλίσια-Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7291.050-051 Fax: 210 7245.172 Email: Info@seepe.gr Website: www.seepe.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΚΑΙΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ(ΣΕΒ)Διεύθυνση: Ξενοφώντος 5 105 57 Αθήνα Τηλέφωνα: 211 5006000 Fax: 210 322 2929 Email: info@sev.org.gr Website: www.sev.org.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΠΑΡΑΓΩΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣμεΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ(ΣΠΕΦ)Διεύθυνση: Δημοκρατίας, 151 21 Πεύκη Τηλέφωνα: 210 6854035 Email: info@spef.gr www.spef.gr

ΤΕΧΝΙΚOΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙOΕΛΛΑΔΑΣ(ΤΕΕ)Διεύθυνση: Καραγεώργη Σερβίας 4, 102 48 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3291200 Fax: 210 3221772 Email: tee@central.tee.gr Website: www.tee.gr

ΥΠOΥΡΓΕΙOΠΕΡΙΒΑΛΛOΝΤOΣ&ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Αμαλιάδος 17, 11523 Αθήνα Τηλέφωνα: 213 1515000 Fax : 210 6447608 Τμήμα Ενέργειας: Διεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 119 101 92 Αθήνα Τηλέφωνα· 210 6969000 Email: service@dorg.minenv.gr Website: www.ypeka.gr

02. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙOΔΗΜOΣΙΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΑΕΡΙOΥ(ΔΕΠΑ)Διεύθυνση: Mαρίνου Αντύπα 92 141 21 Ν. Ηράκλειο Τηλέφωνα: 210 2701000-5 Fax: 210 2701010 Email: pr@depa.gr Website: www.depa.gr

ΕΠΑΑΤΤΙΚΗΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Σοφ. Βενιζέλου 11 & Σερρών 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 3406000 /1133 Fax: 210 3406060 Email: info@aerioattikis.gr Website: www.aerioattikis.gr

ΠΡOΜΗΘΕΑΣGASΑ.Ε.Διεύθυνση: Λ. Κηφισίας 209 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6141130-5 Fax: 210 6140373 Email: info@promitheusgas.gr Website: www.promitheusgas.gr

HΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ03. Ηλεκτρολογικό ΥλικόASEABROWNBOVERIA.E.(ABB)Διεύθυνση: 13ο χλμ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαμίας 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 2891500 Fax: 210 2891599 Email: abb@gr.abb.com Website: www.abb.gr _

ΕΛΛΗΝΙΚΑΚΑΛΩΔΙΑΔιεύθυνση: Αμαρουσίου-Χαλανδρίουμ 33 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6787416 Fax: 210 6787406 Email: info@cablel.vionet.gr www.cablel.gr

SIEMENSMETERINGΑ.Ε.Διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 5 & Δημοκρατίας 154 51 Νέο Ψυχικό Τηλέφωνα: 210 6778901-3/210 6778101-3 Fax: 210 6779565

63

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ04. Αιολική ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

ΕΝΤΕΚΑΑ.Ε.Διεύθυνση: Τύχης 2, 152 33 Χαλάνδρι Τηλέφωνα: 210 6816803 Fax: 210 6816837

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ITAGROUPA.E.Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 Email: info@itagroup.gr Website: www.itagroup.gr

TERNAA.E.Διεύθυνση: Μεσογείων 85, 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6968000 Fax: 210 6968099 Email: info@terna.gr www.terna.gr

ΧΡ.ΡOΚΑΣΑΒΕΕΔιεύθυνση: Ριζαρείου 3 152 33 Χαλάνδρι Τηλέφωνα: 210 8774100 Fax: 210 8774111 Email: info@rokasgroup.gr Website: www.rokasgroup.gr

05. Ηλιακή ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ΗΛΙOΑΚΜΗΑ.Ε.Διεύθυνση: 193 00 Νέα Ζωή - Απρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5595625 Fax: 210 5595723 Email: megasun@helioakmi.com Website: www.helioakmi.com

06. ΥδρoηλεκτρισμόςIWECOA.E.Διεύθυνση: Τεγέας 1 & Αεροπορίας 164 52 Αργυρούπολη Τηλέφωνα: 210 9965110 Fax: 210 9966903 Email: info@iwecowf.gr

07. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑASEABROWNBOVERIΑ.Ε.(ABB)-(ΕΞOΠΛΙΣΜOΣΓΙΑΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ)Διεύθυνση: 13ο χλμ. Εθν. Οδού Αθηνών – Λαμίας 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 2891500, Fax: 210 2891599 Email: abb@gr.abb.com Website: www.abb.gr _

BPHELLASΔιεύθυνση: Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6887777 Fax: 210 6887697 Email: bpsolar.gr@bp.com Website: www.bpsolar.com

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕ-Εμπορίαεξοπλισμού&εγκατάστασησυστημάτωνΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

ECOSUNΔιεύθυνση: Βούλγαρη 58 542 49 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 327914, Fax: 2310 325693 Email: info@ecosun.gr Website: www.ecosun.gr

ELECTROTECHPOWERSYSTEMSΔιεύθυνση: Υψηλάντου 81 187 58 Κερατσίνι Τηλέφωνα: 210 4321398, Fax: 210 4321034 Email: info@electrotech.gr Website: www.electrotech.gr _

ERGONEQUIPMENTA.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα 153 44 Γέρακας Αττικής Τηλέφωνα: 210 6049420 Fax: 210 6049448 Email: ergon@tee.gr Website: www.ergon.com.gr

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150, Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ΗΛΙOΔΥΝΑΜΗΔιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 224 176 72 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9592323 Fax: 210 9571756 Email: ealasis@pertip.gr Website: www.heliodynami.gr

KRANNICHSOLARΜ.Ε.Π.Ε.(ΧOΝΔΡΙΚΗΠΡOΜΗΘΕΙΑΦ/ΒΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ)Διεύθυνση: Κεντρικά : Σταδίου 40, Καλοχώρι 57009 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 751960, Fax: 2310 751540 Υποκατάστημα: Συγγρού 336, Καλλιθέα 17673 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9531040, Fax: 210 9531041 Email: info@gr.krannich-solar.com Website: www.krannich-solar.com _

RobertBoschA.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37, 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 5701200, Fax: 210 5770080 Email: RBGR.Greece@gr.bosch.com Website: www.bosch.gr _

SMA(αντιστροφείς-inverters)Διεύθυνση: Β. Τσιτσάνη 102 166 75 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9856660 Fax: 210 9856670 Email: info@sma-hellas.com Website: www.sma-hellas.com

ΣυστήματαSUNLIGHTΑΒΕΕΔιεύθυνση: Ερμού 2 & Νίκης 105 63 Πλατεία Συντάγματος Τηλέφωνα: 210 6245400 Fax: 210 6245409 Email: info@sunlight.gr Website: www.sunlight.gr

SOLARCELLSHELLASΔιεύθυνση: Κεντρικά Γραφεία: Λεωφ. Κηφισίας 64, 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 9595159, Fax: 210 9537618 Eργοστάσιο: Βιομηχανική περιοχή Πατρών, 252 00 Άγιος Στέφανος, Block 3A Tηλέφωνα: 2610 241958, Fax: 2610 647129 Email: info@schellas.gr Website: www.schellas.gr

08. ΒΙOΜΑΖΑΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

Ν.ΑΧ.ΦΙΛΙΠΠOΠOΥΛOΣ-ΕξοπλισμόςΕνεργειακήςΑξιοποίησηςΒιομάζαςΔιεύθυνση: 1o χλμ Νεοχωρούδας - Θεσσαλονίκης Τ.Θ. 301, 57008 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 785840 Fax: 2310 785841 Email: info@nphilippopoulos.gr Website: www.nphilippopoulos.gr

09. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά, 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

S&BΒιομηχανικάOρυκτάΑ.Ε.Διεύθυνση: Α. Μεταξά 15A, 145 64 Κηφισιά ΤΘ 51528 Τηλέφωνα: 210 6296000, Fax: 210 6296100 Email: postmaster@sandb.com Website: www.sandb.gr

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

10. ΥΓΡΑΕΡΙOBPHELLASA.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6887777, Fax: 210 6887697

CoralGasΑ.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)Διεύθυνση: Γεωργίου Αβέρωφ 26-28 142 32 Περισσός Τηλέφωνα: 210- 9491000, Fax: 210- 9407987 Website: www.coralgas.gr

11. ΠΕΤΡΕΛΑΙO - ΔιύλισηΕΛ.ΠΕΑ.Ε.Διεύθυνση: E.O. Αθηνών - Κορίνθου (17ο χλμ) 193 00 Ασπρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5533000, Fax: 210-5539298 Διοίκηση: Χειμάρρας 8Α, 15125 Μαρούσι Τηλέφωνο: 210 6302000, Fax: 210 6302510 Website: www.elpe.gr

64

ΜOΤOΡOΙΛ(ΕΛΛΑΣ)Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8094000, Fax: 210-8094444 Website: www.moh.gr

12. ΠΕΤΡΕΛΑΙO - ΕμπορίαAVINOILΑ.Β.Ε.Ν.Ε.Π.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093500, Fax: 210 8093555 Website: www.avinoil.gr

CoralHellasΑ.Ε.(πρώην SHELL Hellas Α.Ε.)Διεύθυνση: 12Α Ηρώδου Αττικού, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 9476000, Fax: 210 9476500 Website: www.coralenergy.gr

CYCLONHellasΑ.Ε.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12Α, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093900, Fax: 210 8093999 Website: www.cyclon.gr

DRACOILS.A.Διεύθυνση: Πατησίων 48, 106 82 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8224311-3 Fax: 210 8838407 Website: www.dracoil.gr

ΕΚOΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Χειμάρρας 8Α, 115 25 Mαρούσι Τηλέφωνα: 210 7705201-401 Fax: 210 7705847 Website: www.eko.gr

ΕΛΙΝOΙΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33, 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 6241500 / 210 6241510 Fax: 210 6241509 Website: www.elin.gr

MAMIDOILJETOILΑ.Ε.Διεύθυνση: Ευρώτα 27 & Κηφισού 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8763100, Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr Email: info@jetoil.gr

REVOILΑ.Ε.Ε.Π.Διεύθυνση: Καποδιστρίου 5, 166 72 Βάρη Τηλέφωνα: 210 8976000 Fax: 210 8974943 Website: www.revoil.gr

13. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑAEGEANOILS.A.Διεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42 185 36 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4586000, Fax: 210 4586241

BPHELLASS.A.-BPMARINEΔιεύθυνση: Ακτή Μιαούλη 89 & Μαυροκορδάτου 289 185 38 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4595800 / 210 4595900 Fax: 210-4595869 Email: triands@bp.com

MAMIDOILJETOILΑ.Ε.Διεύθυνση: Ευρώτα 27 & Κηφισού, 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8763100 Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr Email: info@jetoil.gr

ΚΑΒΑΛΑOΙΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Τ.Θ. 8 - Νέα Καρβάλλη 640 06 Καβάλα Τηλέφωνα: 2510 317201, Fax: 2510-317204 Email: kavalaoil@otenet.gr

PHOENIXOLIEHANDELS.A.Διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 92-94, 185 35 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4100110 Fax: 210 4128882 Email: bunkers@phoenixoliehandel.com Website: www.phoenixoliehandel.com _

14. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑΒΙOΛΙΓΝΙΤΑ.Μ.Ε.Τ.Β.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28, 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210-2581281 Fax: 210-2581033

EΛΙΝOΙΛΕΛΛΗΝΙΚΗΕΤΑΙΡΙΑΠΕΤΡΕΛΑΙΩΝΑ.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33, 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνο / Fax: 210-6241655 Email: koukoulop@elin.gr Website: www.elin.gr

ΗΡΑΚΛΗΣΑΝΩΝΕΤΑΙΡΕΙΑΤΣΙΜΕΝΤΩΝΔιεύθυνση: Σοφ. Βενιζέλου 49-51 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 2898111 / 210 2898512 Fax: 210-2819406 www.lafarge.gr

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΑΜΥΝΤΙOΥΑ.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28, 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210 2583681 Fax: 210 2581033

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΑΧΛΑΔΑΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Γ. Παπανδρέου 21, 546 45 Θεσ/νίκη Τηλέφωνα: 2310 861411 Fax: 2310 867966

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΣΕΡΒΙΩΝΔιεύθυνση: Διονυσίου Σολωμού 13 505 00 Σέρβια - Κοζάνη Τηλέφωνα: 210 3225018 Fax: 210 3237146

ΜΠΙΤOΥΛΑΪΝΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Ακαδημίας 19 & Βουκουρεστίου 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3639091 Fax: 210 3625386 Website: www.bituline.gr

15. ΘΕΡΜΑΝΣΗ / ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣASEABROWNBOVERIA.E.(ABB)Διεύθυνση: 13ο χλμ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαμίας 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 2891500 Fax: 210 2891599 Email: abb@gr.abb.com Website: www.abb.gr _

CALORIAA.B.&E.E.Διεύθυνση: Ηφαίστου 57 - Μπότα Τζήμα 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 6628068-73 Fax: 210 6623784 www.caloria.gr

CARRIERΕΛΛΑΣΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΥΑ.Ε.Διεύθυνση: Άντερσεν 4 & Μωραΐτη 93 115 25 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6773300 Fax: 210 6745487 www.carrier.gr / ahi-carrier.gr

RobertBoschA.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37, 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 5701200 Fax: 210 5770080 Email: RBGR.Greece@gr.bosch.com Website: www.bosch.gr _

ΒΙOΣΩΛΑ.Ε.Διεύθυνση: 1η και 18η οδός ΒΙΟΠΑ Άνω Λιοσίων Άνω Λιόσια, Αττική 13341 Τηλέφωνα: 210 3410000 Fax: 210 3421001 Email: sales@biossol.gr Website: www.biossol.gr

16. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ / ΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΑΣΠΡOΦΩΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 284, 176 75 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9491600 Fax: 210 9491610 Email: etsapra@asprofos.gr www.asprofos.gr

CONTECA.E.Διεύθυνση: Λαέρτου 22 Τ.Θ. 21092, Πυλαία Θεσ/νίκης Τηλέφωνα: 2310 867575 Fax: 2310 887226 e-mail: secretary@conteceng.gr www.conteceng.gr

EXERGIAA.E.Διεύθυνση: Oμήρου & Βησσαρίωνος 1 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6996185 Fax: 210 6996186 Email: office@exergia.gr www.exergia.gr

ΚΥΜΗΑΒΕΕΔιεύθυνση: ΒΙΠΑ Σχιστού, Οδ. 2 Ο.Τ. 2 188 63 Πέραμα Τηλέφωνα: 210 4004757 Fax: 210 4326399 E-mail: info@kimi-sa.com Website: www.kimi-sa.com _

σινμηχανικοί-ΙσμήνηΠανοπούλουΔιεύθυνση: Βασ. Κων/νου 29, 106 74 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7234628, mob: 6937110655 Email: isminipano@gmail.com

TECHNIPETROLΕΛΛΑΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Παύλου Μπακογιάννη 42 144 52 Μεταμόρφωση Αττικής Τηλέφωνα: 210 2854300 Fax: 210 2834090 Email: info@technipetrol.gr Website: www.technip.com

17. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝAdamsnetΜΕΠΕΔίκτυα Αυτοματισμών & Τηλεπικοινωνιών Ενεργειακών Εφαρμογών Ενεργειακοί Επιθεωρητές Κτηρίων & Βιομηχανιών Διεύθυνση: Ταξιαρχών 51 Τηλέφωνα: 210 4082291 Fax: 2104628163 Email: info@adamsnet.gr, energy.inspectors@yahoo.gr Website: www.adamsnet.gr

COFELYHELLASA.E.Διεύθυνση: θερμοπυλών 2, 152 35 Βριλήσσια Τηλέφωνα: 210 6085030 Fax: 210 6084178 Email: infogr@cofely-gdfsuez.com Website: www.cofely-gdfsuez.gr

Γ.ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ-Χ.ΣΚOΥΒΑΚΗO.Ε.Διεύθυνση: Πουκεβίλ 28, 26 225 Πάτρα Τηλέφωνα: 2610 223349 /κινητό: 6976110398 Fax: 2610 620041 Email: info@kscg.gr / Website: www.kscg.gr

NRG-ORIONΔιεύθυνση: Θεσσαλονίκης 31, 145 61 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 9329770 Fax: 210 9333597 Email: info@nrg-orion.gr Website: www.nrg-orion.gr

news / phones / tablets / apps & games / lifestyle / auto / video

www.mobilenews.gr

Online Technology & Lifestyle Magazine