Franciszek Twaróg – nauczyciel z LuboczyKrótka historia o tym, czyim „spadkobiercą”

jest GIMNAZJUM NR 43 w Krakowie

Franciszek Twaróg (ur. 2 IV 1891 w Łuczanowicach, zm. 26 V 1968 w Nowej Hucie) –

nauczyciel i społecznik

Fot.: okładka książki o F. Twarogu autorstwa Adama Gryczyńskiego

(ze zbiorów biblioteki szkolnej)

Niektóre ważne fakty z życia Franciszka Twaroga

Był synem górala z Rabki, bardzo ambitnym uczniem i sportowcem, marzącym o pracy nauczycielskiej.

Od 1917 r. kierował szkołą w Luboczy, do której chodziły dzieci z miejscowości: Lubocza, Grębałów i Wadów (był wymagającym nauczycielem).

W 1934 r. ufundował szkole sztandar, który – po odzyskaniu w 1994 r. – znajduje się w naszej szkole na poczesnym miejscu.

Uczył wszystkich przedmiotów, mając do tego solidne podstawy (np. świetnie grał na skrzypcach), ponadto dzielił się wiedzą pszczelarską czy sadowniczą z dorosłymi mieszkańcami wsi.

Dzięki niemu po wojnie w lubockich domach zaświeciły żarówki elektryczne.

W 1954 r. odmówił komunistycznej władzy zdjęcia krzyża ze szkolnej ściany, więc został za to usunięty ze szkoły.

Historyczny, drewniany dom w Luboczy oraz fragment starej mapy tych okolic

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Krak%C3%B3w_osiedle_Lubocza_Stara_cha%C5%82upa.jpg

Źródło: http://www.lapajer.webd.pl/3.4/pokaz/mapy_foto/d/1909-Grebalow-Lubocza.JPG

Motto życiowe p. Franciszka, wzięte od wielkiego Polaka i krakowianina – Stanisława Wyspiańskiego.

Tym hasłem chciał zarażać innych…

,,Dużo byście mogli mieć, byście tylko chcieli chcieć”.

Franciszek Twaróg z pieskiem przed szkołą w Luboczy.Fot. Jadwiga Modlińska, 1917 r.

Fot. pochodzi z książki o F. Twarogu autorstwa Adama Gryczyńskiego

(ze zbiorów biblioteki szkolnej)

Dwie z książek zakupionych do biblioteki szkolnej przez F. Twaroga

Krótkie teksty napisane przez uczniów, inspirowane postacią F. Twaroga

jjj

DzieciństwoFranek urodził się w 1891 roku w Łuczanowicach. Gdy był

malutki, jego mama zachorowała na czarną ospę, lecz chłopiec nie zaraził się. Lubił łowić ryby i raki, bawił się szmacianymi kukiełkami i ślizgał się boso po lodzie (w tamtych czasach buty trzeba było oszczędzać).

Był dobrym uczniem i zawsze marzył o karierze nauczycielskiej.

Klaudia Puterko

Był zimny grudniowy wieczór… Ojciec Frania zaprosił sąsiadów do domu. Zaczęto opowiadać historie o wiedźmach, czarownicach, czarodziejach, magii… Mały chłopiec zaczął sobie wyobrażać, jak mogłyby wyglądać takie istoty. Bardzo chciał je zobaczyć, ale bał się, że mogłyby go zamienić w żabę albo coś jeszcze gorszego!

Słuchając tych opowieści, zaczął zasypiać…

Monika Kozyra

Migawki z warsztatów artystycznych – uczymy się opowiadać naszą historię

Teksty uczniowskie – cd.

Życie dorosłe

W Luboczy niegdyś istniała szkoła, której kierownikiem był Franciszek Twaróg. Nauczyciel ten zrobił dużo dla tej miejscowości, na przykład założył straż pożarną i dom ludowy. Był pionierem, który starał się o podłączenie prądu w tej okolicy.

Organizował różne spotkania, a zaprzyjaźniona fotografka robiła zdjęcia jego rodzinie, uczniom i jemu samemu – dzięki temu znamy ludzi z tamtych lat.

Michał Dyrla

Franciszku, mieszkałeś w chatce z drewna,

A i tak zostałeś wielkim człowiekiem.

Stworzyłeś w Luboczy Straż, Dom Ludowy…

Zostałeś też kierownikiem Szkoły!

Byłeś niepozorny,

A jednak wielki!

Kuba Ostrowski

Nieistniejący już budynek starej szkoły w Luboczy – stan z 2006 r.

Fot. pochodzi z książki o F. Twarogu autorstwa Adama Gryczyńskiego

(ze zbiorów biblioteki szkolnej)

Wybrane hasłaz ilustrowanego słownika

małopolskich wyrazów regionalnych i gwarowychlepiec, czyli plaster opatrunkowy

wyk. Bartek Miziołek

kiszka, czyli kaszanka

wyk. Monika Kozyra i Kuba Szostek

Nasze przygotowania i próby

Spotkanie z historią – wizyta w domu p. Franciszka w Grębałowie

i rozmowa z wnuczką, p. Anną Pociechą…

Spotkanie z p. Adamem Gryczyńskim w klubie „Aneks”w Łuczanowicach – prelekcja historyczna

Widowisko narracyjne pt. „Franciszek Twaróg – nauczyciel z Luboczy”

30. stycznia 2014 r.

Miniaturka pt. „Wspomnienie”http://animoto.com/play/rpufL2tBSbl15xA4qG1g0A

Prezentacja powstała jako część projektu „Franciszek Twaróg – nauczyciel z Luboczy”

2013/2014

Nad projektem – w ramach zajęć artystycznych – pracowali uczniowie kl. I A

GIMNAZJUM NR 43 w Krakowie pod kierownictwem p.

Mireli Rubin-Lorek.

Metod opowiadania historii uczył p. Jarek Kaczmarek z

grupy artystycznej „Studnia O.”

Projekt brał udział w ogólnopolskiej akcji Centrum Edukacji Obywatelskiej

pn. Kulthurra! –

„Moje miejsce, moja historia”.