Gazeta e Majit 2011

7/31/2019 Gazeta e Majit 2011

1/12

1MAJ 2011 NGJALLJA

Kremtojm me ngazllim Pashkn eShenjt dhe Jetprurse! Por nuk i mbyllimsyt prpara realitetit t ashpr t jets son

t prditshme, dhimbjes, padrejtsis, smu-ndjes dhe vdekjes. Pashka sht nj prvojintensive, simbolike, ku zia dhe vajtimi ia lnvendin gzimit t Ngjalljes.

Duke marr natyrn njerzore, Krishti uprball direkt me dhimbjen. Ai ngushlloi,mbshteti, u njsua me ata q vuajn. Prde-risa ua bt njrit prej ktyre vllezrve t mit vegjl, ma keni br mua (Matth. 25:40).Dhe si prfundim, Ai vet jetoi dhimbjen

DHIMBJA BRENDA DRITS S NGJALLJES Anastasi

Kryepiskop i Tirans, Durrsit dhe i gjith Shqipris

Klerit dhe popullit shprestar e Orthodhoks

Bij t shtrenjt m Zotin,Besoj n ... nj Zot, Jisu Krishtin..., q psoi dhe q u varros, dhe q u ngjall.

shpirtrore e trupore n tr intensitetin e saj:braktisje, tradhti, mospranim nga populli q ikishte br mir, hedhje posht nga udhhe-

qsit fetar, poshtrim nga pushteti shtetror,duke kulmuar me dhimbjen e madhe t Kryqit.Shptimtari i bots prqafoi dhimbjen n shka-lln absolute.

***

Besoj n At q u kryqzua pr ne n ko-hn e Pontit Pilat dhe psoi dhe u varros, dheu ngjall t tretn dit sipas Shkrimeve.

Psimi i Krishtit, q lidhet n mnyr orga-nike me Ngjalljen, ka nj kuptim m t gjerlirimtar. Si e kishte profetizuar Isaia, Ai, iPafajshmi, ndr t paligjt u numrua, mkatete shum njerzve i mori mbi vete dhe u dorzuapr hir t mkateve t tyre (Isaia. 53:12).Vuajtja dhe i gjith mkati i njerzimit u pr-qendruan mbi T. I mori prsipr n mnyrt vullnetshme n dashuri. Dhe kshtu arriti

Psimi dhe Ngjallja lidhen

organikisht dhe t dyja s bash-

ku, i japin kuptim jets son.(vijon n faqen 6)

NGJALLJANr. 5 (220) Viti XIX i botimit MAJ 2011 mimi 20 lek


2/12

2 NGJALLJA MAJ 2011

Duke marr shkas edhe nga filmi i mbushurme gnjeshtra Ballkan Bazar, i cili fyen t gjithklerikt orthodhoks dhe prdhos objektet tonat kultit, e shoh t nevojshme t them prsri tvrtetn pr kto ngjarje:

Para Pashkve t vitit 2006 n kishn e Ko-sins erdhi nj grup besimtarsh orthodhoks ngaGreqia. Ata kishin dokumente q dshmonin seprindrit e tyre t vrar n Luftn e Dyt Bot-rore i kishin eshtrat aty dhe deshn q ti merr-nin. Ata morn takim me kryeplakun, i cili pyetifshatin pr varrezat dhe i siguroi q rreth Mana-stirit qen varrezat e ushtarve grek t rnn luftn e vitit 1940-41, si dhe i lejoi t grmo-nin. Mua, m njoftuan si prift i enoris, pasi varretqen n pronat e kishs dhe m krkuan t bja

trisai dhe sipas tradits t mbaja pr pak kohn kish eshtrat e nxjerra.

Punimet pr zhvarrimet filluan pas Pashkvedhe vazhduan rreth 35 dit. Gjat grmimeve ugjendn sende ushtarake, mes t cilave edhe zbu-kurimet e uniforms s nj oficeri t lart grek.Njri nga puntort, z. Altin Ballabani, kujtoi seishin t arta dhe i prvetsoi dhe m pas filloi tgrmonte fshehtas edhe natn pr t krkuar

Edhe nj her e vrteta pr Kosinnt gjente gjra me vler. Pr kt e larguan ngapuna personat q merreshin me grmimet.

Pas ksaj, ai u kontaktua nga televizioni lokaldhe qarqe antiorthodhokse, q i krkuan ti tre-gonte ngjarje t ndryshuara si u shkonin atyrepr shtat. Filluan t shpifnin e t shanin, dukemohuar pranin e varreve t ushtarve n mana-stir dhe gjithka ia faturonin Kishs son dhepriftit t enoris. Ndrkoh q gjat gjith kohsq bheshin grmimet shikoheshin nga gjithbanort, pasi kisha sht n mes t fshatit. Pra-n kishs ka qen spitali i ushtris greke rreth80-100 m nga shtpia e Thoma Ballabanit

Pra, u ankua e foli vetm nj person i manipu-luar, pasi iu prekn interesat. Gjithashtu, iu bnpresion deri edhe policve t zons, q t anko-heshin dhe t shpifnin, si p.sh. se kisha nprmjetpriftit paguante puntort, se kto eshtra nuk ishint ushtarve, por do shiteshin pr t tilla etj.

Prokuroria bri kontroll n kishn e Kryeen-gjjve n Kutal, pasi atje qen mbajtur eshtratsepse qe m e sigurt se kisha n Kosin. Kishandenji e mbyllur pr 4-5 muaj me polici dhepushoi do aktivitet. Edhe mua Prokuroria filloit m hetonte si t pandehur pr kt shtje(nga data 5.6.2006). Por, pas hetimeve q ubn, n datn 26.2.2007, Prokuroria e mbyllishtjen, pasi nuk u gjend ndonj veprim i pa-

ligjshm nga Kisha dhe nga un si prift.Pr vrtetsin e ktyre fakteve ka deklara-

ta t firmosura t banorve, t t moshuarveq i kan jetuar ngjarjet, t puntorve dhe tkryeplakut, n mbrojtje t Kishs dhe t priftitt enoris.

Kt e dshmon edhe fakti se gjat zhvarri-meve gjendeshin fishek, kopsa t xhaketaveushtarake, shoje kpucsh ushtarake, rripa mesiushtarsh, dhrahmi t kohs s lufts etj. Madjeedhe n kohn e regjimit komunist jan zhva-rrosur oficer t lart grek dhe i kan marreshtrat. Nj pjes e ktyre varrezave sht pri-shur kur u ndrtua shkolla dhe kur u b kanalii ujit aty afr, n vitin 2004 (fmijt asokohe lu-anin me eshtrat dhe me kafkat e ushtarve gre-k si top futbolli dhe nuk u ankua njeri!). Ngaana lindore, rreth 50-60 m jan varrezat e vjetrat fshatit, ka dhe oborre shtpie.

Sot eshtrat e ushtarve grek ndodhen nvarrezat e Kosins, n nj godin t vogl. Ktoi mori Kryetari i Komuns vetm pr t fituar12 milion lek nga shteti. Ai ka mbajtur qndrimshum negativ pr kt histori (megjithse ishtepo komuna q i autorizoi zhvarrimet), vetm evetm pr t prfituar karrier politike, madjesht prpjekur t prish deri edhe rrethimin eprons s kishs.

Nga at Vasil Thomollari

Edhe kt vit me Hirin e Zotit, ashtu si sht br tashm tradit,prpara t kremtes s Pashks, u kryen pagzimet n radht e nxnsvet Liceut Kishtar Kryqi i Nderuar n Gjirokastr dhe t nxnseve tkonviktit kishtar, Bularat. Kto pagzime u kryen n dt. 13 prill pr vajzatdhe n dt. 14 prill pr djemt. U veshn me Krishtin 5 vajza dhe 7 djempas nj katekizmi t gjat q kishin br.

N kto pagzime merrte pjes edhe Mitropoliti i Gjirokastrs ImzotDhimitri. N prfundim t Misterit t Shenjt, Mitropoliti iu uroi t por-sapagzuarve t ken nj rrug t ndriuar n jetn e tyre dhe nj Parajst mbar, duke e dshmuar besimin e tyre t krishter kudo q t jen.

Pagzime n Gjirokastr

E. L.

N periudhn e Kreshms s Madhe dhe npritje t vigjiljes s Pashks, grat e Lidhjes ortho-dhokse t grave Prhapja e Dashuris, t qy-tetit t Tirans zhvilluan shum aktivitete t lar-mishme shpirtrore dhe sociale. Nj aktivitet i r-ndsishm ishte shprndarja e ndihmave n 300familje nevojtare, familje me persona t smur,me persona me aftsi t kufizuara, jetim, nname shum fmij, t moshuar, t braktisur etj.Grat vullnetare prgatitn pako me ushqime dheveshmbathje, ndrsa 80 familjeve t tjera iuofrua ndihm ekonomike.

T moshuarit jan prher pjes e vizitavedhe e kujdesit treguar nga grupi i grave orthodho-kse. Nj grup grash vullnetare shoqruar edhe

nga nj klerik vizituan t moshuarit n azilin emotrave t Nn Terezs. Gjat ksaj vizite u krye

Kontributi i grave orthodhokse gjat Pashksedhe Shrbesa e Falnderimit Hyjnor, pr t gji-tha ato q ishin prgatitur pr kt dhurat. Passhrbess, grat ndan disa dhurata simbolike dhetransmetuan dashurin atrore t KryepiskopitAnastas dhe t gjith komunitetit orthodhoks merastin e Pashks.

Lajmin e Ngjalljes s Zotit, e pritn me gzimt madh, edhe kt vit, dhe t dnuarit e Burgut325 n Tiran. Grupi vizitor i Kishs prbhejnga 13 gra e t rinj, t kryesuar nga kleriku atIlia Mazniku. Fillimisht ai prcolli mesazhin ePashks mbi dashurin sakrifikuese t Zotit nkryq dhe Ngjalljen e Tij t lavdishme. M pas udha nj koncert me kng nga grupi rinor ortho-dhoks, prgatitur enkas pr kt vizit. N fund

t takimit u ndan pako me dhurata pr 270 per-sona t dnuar n kt institucion. Atmosfera

e ngroht q u krijua ishte nj dshmi e Dashuri-s s Krishtit n zemrat e t gjith t pranishmve.

Mbshtetja shpirtrore dhe financiare e Krye-piskopit Anastas s bashku me kontributin vull-netar t komunitetit orthodhoks dhe i t gjitha gra-ve n veanti, bn t mundur realizimin e ktyre

aktiviteteve kaq t rndsishme pr shoqrin ton.Rajmonda Shqevi


3/12

3MAJ 2011 NGJALLJA

Ballkan Bazar - nj film ofendues pr Klerin,Komunitetin Orthodhoks shqiptar, dhe pr

Shqiprin q pret t integrohet n BE

sht pr t ardhur keqkur sheh se n filmat e paktshqiptar dhe ata me bashk-punim si shqiptaro-italiant pas viteve 90, vrehet d-shira e paprmbajtur pr taparaqitur Shqiprin, sho-qrin shqiptare, sa m keqdhe sa m ireale, dhe n k-t gar t pashpallur me saduket vendin e par do tazr filmi artistik shqipta-ro-italian Ballkan Bazar,me drejtues E. Budinn. Dota zr vendin e par pr keq,pr arsye t skenarit ho-rror-komik, pr arsye t ak-torve n rolet jo normale(aktor komik n nj filmt ashtuquajtur serioz), dhepr m tepr pr skenarindezha vu t ktij filmi, i cilingjan si dy pika uji me filmatPrrall nga e kaluara dheKthimi i ushtris s vde-

kur, t dy t periudhs sish-diktaturs. Ksaj i shto-het dhe ofendimi q i bhetklerit orthodhoks shqiptar,q shquhet pr dinjitetin etij n kryerjen e detyrs ndajZotit dhe komunitetit ortho-dhoks, paraqitja e komuni-tetit orthodhoks kryesisht,

por dhe atij mysliman, si ko-

munitete pa tradita, por qshesin e blejn do gj, pra

jetojn n amoralitet.Mendoj se kta filma t

realizuar pas 90 (prvefilmit Vdekja e Kalit), jantotalisht t realizuar nga re-gjisor me mendsi t vje-tra komuniste, t cilt nukdin t bjn gj tjetr ve-se t shkarkojn mllefin etyre kundr do gjje shqip-tare, duke vn n loj e sa-tirizuar edhe gjra q prkomunitete t mdha dheshoqrin shqiptare nuk ja-n gj tjetr prvese blas-femi, miopi, dhe keqdash-si...

ndodhi pas shfaqjes sfilmit t shumprfolur Ball-kan Bazar? Asgj. Njerzite pakt e pan, ashtu si epash un, qeshn pr disasituata t neveritshme ho-rroro-komike dhe u larguanme iden se priftrinjt or-

thodhoks qenkan qejflinj,pijanec, nxjerrs kockashnga varrezat. Turp!

N fakt ky sht dhe me-sazhi direkt apo edhe indi-rekt i ktij filmi artistik se:priftrinjt orthodhoks tShqipris, nuk u marrkanme punt e Zotit, por me pu-

nt e shejtanit, q komuni-

teti Orthodhoks, bn sehir esflet dhe nuk e paska prgj ashtu si dhe myslimant- t shesin kockat e prindr-ve dhe t afrmve t tyre,se t huajt duhet ta shohinShqiprin e sotme njlloj sie shihte Edith Durhami dheLord Byron-i, se bashkje-tesa, bashkekzistenca paq-sore dhe urat e miqsis mi-

jravjeare t popullit shqip-tar me minoritetin grek nukmund t jen m, sepse kanj arje t ksaj miqsiepr shkak t varrezave, se-pse marrdhniet e shklqye-ra shqiptaro-greke qenkan trreme (?!). Turp!

Po t shohim me kujdessfondin e prgatitjes s k-tij filmi dhe bashkpunto-rt e tij, mund t kuptojmse prse mesazhi q duhejt jepte Edmond Budinapr problemet e Shqipriss sotme i ka dal nga kor-

nizat dhe n fakt shtkthyer n nj bumerang jovetm pr autort e filmit,por ka krijuar pr fat t keqdhe nj precedent negativpr bashkjetesn midis ko-muniteteve fetare, marr-dhniet vllazrore me

Ne besimtart Orthodhoks, q prbjm Enorin eLindjes s Perndilindses, n Labovn e Kryqit, t shqe-tsuar nga sa thuhen dhe q kan ndodhur n lidhje meqendrn ton t adhurimit, d.m.th. me Kishn ton ma-dhshtore dhe t lasht dshirojm t theksojm se:

s pari,sht gnjeshtr ajo q prhapet nga ana erealizuesve t filmit Ballkan Pazar, t cilt e keqprdo-rn Kishn ton dhe tani prpiqen t thon se ajo sht ebraktisur dhe se nuk prdoret. Prkundrazi, kjo sht Kishan t ciln ne jetojm t gjith besimin ton Orthodhoks.Aty, nn kujdesin e Mitropolis, kemi prift dhe kryejmLiturgjit tona, pagzimet dhe varrimet e personave tdashur. Aty prjetuam edhe sivjet Ngjalljen e Zotit.

s dyti,e konsiderojm fyerje dhe sakrilegj t rnd m-nyrn se si e prdorn Kishn ton. Ajo sht vend i shenjtdhe si i till nuk mund t keqprdoret. Askush se ka t drej-tn q t hyj n hierore dhe madje i veshur si prift.

s treti,ne krkojm ndjes publike nga ana e reali-zuesve t ktij filmi pr ka kan br me Kishn ton.

Ne do t vazhdojm t ngulim kmb se sjellja e produ-centve ishte arrogante, sepse ne q prbjm komunitetine ksaj enorie t shenjt nuk u pyetm dhe nuk u prfillm.

Do t vazhdojm t ngrem zrin ton, se jemi n tdrejtn ton dhe do t kmbngulim se jemi nprkmbur

nga ajo ka ka ndodhur.Labov e Kryqit, m 27 prill 2011

NDIHEMI T FYER NGAKEQTRAJTIMI I KISHS SON

- Nga nj deklarat e besimtarve t Enoris sLindjes s Perndilindses, Labov e Kryqit -

(vijon n faqen 4)

Pashkt e ktij viti patn edhe nj prshndetjet veant: filmin Ballkan Bazar. Nj rezultat i urrej-tjes, verbris, paragjykimit, injorancs, dasis krahi-nore dhe fetare e deri rajonale.

Filmi n do ast t tij t kthen n mentalitetin dhe

praktikn e persekutimit ateist, kur kleriku ishte armikuq duhej denigruar, poshtruar, prndjekur, demaskuar,mbajtur sa m larg.

Por ka fakte m skandaloze. Filmi ka pasur mb-shtetjen e Ministris s Kulturs, e cila vetm dy vjetm par nnshkroi marrveshjen me Komunitetin Or-thodhoks n emr t Shtetit Shqiptar!!! Madje dhe tnj shteti t krishter, Italis, q e ka t shenjt lirinfetare (t paktn n truallin e vet).

Dhe m keq akoma, me lejen e ksaj Ministrie ukrye akti i turpshm i prdhosjes s nj kishe historikeOrthodhokse njmijvjeare, n Labovn e Kryqit, pr-kohsisht n administrimin e shtetit si monument.

Por t gjith kta bashkautor, harrojn se harmo-nia fetare sht nj fakt q buron nga bashkjetesa kon-krete, e prditshme. Nse nj komponent t ksaj ba-shkjetese e fyen, e denigron, i prdhos objektet e kultitdhe klerikt, e keqtrajton n media me gjuhn e urrej-tjes, ajo cenohet rnd dhe pasojat ndihen m pas.

Ndaj, t gjith duhet t reflektojn sa nuk sht vondhe jo t mbajn fjalime boshe pr paqe e harmoni, tcilat i shkelin me t dyja kmbt me veprimet q bjn.

Th. Dh.

Pazari i urrejtjes!

Kisha historike

e Labovs s

Kryqit, shek. XI,

e cila

u prdhos

me lejen

e autoriteteve

shtetrore,

pr xhirimin

e nj filmi

antiorthodhoks.

Prof. as. dr. Pirro Prifti


4/12

4 NGJALLJA MAJ 2011

minoritetin grek, por dhe me vetGreqin, si vendi me t cilin kemi

bashkpunimin m t mir dhe mt ngusht ekonomiko-politik pas90, dhe si vendi q na ka ndihmuarm shum gjat ktyre viteve.

T metat e filmit:S pari, duhet t ishte nj film

artistik, por n film marrin pjesaktor komik, t cilt e kan bas-tarduar mesazhin e hamendsuart regjisorit Edmond Budina.

S dyti, ngjarjet sipas filmit (ntitrat e fillimit t filmit) thuhet q ka-n ndodhur n vitin 2006 sipas nj hi-storie t vrtet - por q nuk ka lidhjeme Kosinn(?!). Ktu duhet t nda-lemi pak, sepse ndrthurja e filmitinskenon dhe jep t dhna pikrishtpr kt ngjarje, pr t ciln e kapohuar dhe vet autori i filmit teGazeta Shqiptare, e dt.18/04/2011,kur thot: Me filmin q bazohetn historin e eshtrave t Kosins

n Prmet, un nuk kam shpifur.

Eshtrat atje u pan dhe u anali-

zuan nga mjeksia ligjore, jo nga

un. Rezultoi q ishin eshtra grash

e fmijsh, jo ushtarsh. Bile ajo

q kan br ata me kt ngjarjee ofendon historin moderne

greke, e jo un!.

Pavarsisht nga kjo, historia evrtet sht ndryshe nga sa shkru-

Ballkan Bazar - nj film ofendues pr Klerin, Komunitetin Orthodhoks shqiptar,dhe pr Shqiprin q pret t integrohet n BE

e nj ushtaraku, i cili kishte qenushtarak i lart n at koh, dhe josi pretendohet n film q ishte gje-

tur nj gjerdan floriri. Prifti at VasilThomollari e ndaloi menjher va-rrimin. M pas puntori i varrimitshpiku nj version krejt tjetr. Do-kumentacioni i sakt sht n pro-kurori pr kdo q krkon t vrte-tn. Historia tregon se aty kan r-n n beteja n luftn italo-greke205 ushtarak grek, emrat e t ci-

me politikn, as me ngatrresat e me-dias hipokrite, dhe aq m pak mezhvarrosje. Par n kt aspekt,

filmi fyen klerin orthodhoks shqip-tar, duke krijuar nj imazh t keqdhe qesharak, imazh i cili rndohetdhe prkeqsohet nga futja n filme pasazhit kur prifti pi e dehet. Eqart sht vetm nj gj: nuk kapasur, nuk ka dhe nuk do t ket as-njher priftrinj t till orthodho-ks n Shqipri, q ti ngjajn k-

shteti pr veorit e saj fetare e kul-turore, sepse sht nj nga kishatm t vjetra n Ballkan), duhej t

kishte marr lejen jo nga Ministriae Kulturs s Shqipris, por ngaKisha Orthodhokse Autoqefale eShqipris, e cila mendoj se nuk dota kishte dhn nse do t shihtese filmi cenon ndjenjat fetare tkomunitetit dhe se mund t bnte(si bri n fakt), nj sakrilegj me:hyrjet dhe me vjedhjen e kryqit tart, dhe me hedhjen e tij n pemsipas skenarit t autorit.

Dihet q ekziston nj marrve-shje e vitit 2009 pr kthimin e ob-

jekteve fetare komuniteteve prka-tse e pr pasoj dhe kisha e La-bovs s Kryqit, megjithse shtmonument kulture, i prket KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqi-pris. Prandaj kto aspekte jandelikate dhe nuk mund t realizo-hen me kaq paprgjegjsi.

Mendoj gjithashtu se marrve-shjet pr sponsorizim nga Ministriae Kulturs Shqiptare, si dhe nga Mi-nistria Italiane pr realizimin e filmit(prkatsisht Era-film, Mediaplex-Italia, dhe sponsorizues t tjer),

nuk duhet t cenojn vlerat dhetraditat dinjitoze shqiptare, duke unisur nga parimi qllimi justifikonmjetin, pra t fitojm sa t mundemi

(vijon nga faqja 3)

lve mund t gjenden leht, por qi ka botuar dhe gazeta zyrtare dhee njohur greke Kathemirini q nvitin 1995 n nj nga numrat e saj.

S treti, filmi Ballkan Bazarprsrit skena me varreza, meeshtra ushtarsh dhe me eshtrat egjeneralit, dhe jan nj episod injohur nga filmi Kthimi i Ushtriss Vdekur, i realizuar nga autorshqiptar m 1989, bazuar n ro-manin e Ismail Kadares Gjenerali

i Ushtris s Vdekur. Por n vendt dy ushtarakve t huaj, ktu jandy femra q krkojn nj gjeneralfrancez (gjyshin e tyre). Pra njngjarje e njohur q prsritet pas21 vjetsh.

S katrti, ngjarjet nuk prkojnme realitetin e sotm shqiptar, por

jan sikur t ken ndodhur pas 70-80 vjetsh n kohn e Zogut, n mosm par, n nj mjedis absurd: menjerz t veshur si n koht e sotme,por me mjedise me kandil, rrugica

e sokak si t kohs s kaluar. Prpasoj, kush e sheh krijon nj pr-shtypje t gabuar dhe mashtruesepr vendin, ngjarjet, rrethanat njllojsikur sheh nj makth t keq.

S pesti, deri m sot n Shqiprinuk ka priftrinj orthodhoks t llo-

jit q luan Edmond Budina, sepsejo vetm priftrinj t veant, pordhe i gjith kleri orthodhoks shqiptar

jan nga klerikt m t mir e mt prsosur n punn e tyre n shr-bim t Zotit - pr t njohur komuni-tetin Orthodhoks t Shqipris ve-

tm me problemet shpirtrore e fe-tare dhe nuk kan lidhje aspak as

ngs korare humoristike t kndu-ar nga grupi karakteristik i Korsn kohn e Zogut pr priftin e Ra-vonikut apo pr priftin e Rrzs (qn filmin Ballkan Bazar prs-ritet edhe njher dehja e priftit tRrzs, q sht realizuar n filminPrrall nga e kaluara). Pra, njfilm q prsrit filma t br mpar.

S gjashti, filmi ofendon komu-nitetin Orthodhoks (por n disa raste

dhe at mysliman dhe tolerancnfetare), i cili sipas ecuris s filmitsht nj komunitet q merret mepazarllqe, q shet do gj, q gru-aja e priftit tradhton t shoqin, pranj komunitet i degjeneruar dheamoral. Ky nuk sht mesazhi i du-hur, i nderuar regjisor.

Komuniteti Orthodhoks prku-ndrazi, sht nj nga komunitetetm t rregullt, e m puntor t Shqi-pris, nj nga komunitetet q res-pekton deri n nj komunitetet e

tjera, q respekton ligjet, q ka pr-qindjen e kriminalitetit m t ult nShqipri dhe n Ballkan, pra nj ko-munitet me t cilin nderohemi jovetm ne, por q dhe BE sheh te ko-muniteti Orthodhoks ashtu, si dhete komunitetet e tjera t ardhmene sigurt t Shqipris t integruarn Evrop.

Paraqitja e tyre si separatistdhe t luajtur nga mendt e koks,sht nj fyerje.

S shtati, sht e vrtet q filmii luajtur n mjediset e kishs s La-

bovs s Kryqit, kish (e cila shtmonument kulture dhe mbrohet nga

Jan shkelur, ndjenjat e orthodhoksve t Shqipris, traditat

e bashkjetess s shklqyer me komunitetin mysliman dhe me

minoritetin grek, lidhjet zyrtare me Greqin, e pr m tepr i

fyer me pa t drejt sht Kleri Orthodhoks i Shqipris.

ajn gazetat dhe nga sa prshkru-het n film, n t cilin jepet nj his-tori e deformuar. Prifti i vrtet, atVasil Thomollari, nuk ka lidhje mengjarjen e varrimit dhe nuk i ka zhva-rrosur ai eshtrat. Ngjarja ka ndo-dhur m 2006, n kohn kur atVasil Thomollari u ftua pr t brnj shrbes fetare pr nder tushtarakve grek t rn gjatlufts italo-greke.

Aty kleriku prift, at Vasil Tho-mollari, vuri re se varrmihsi kishtegjetur nj kops ushtarake prej ba-

kri n nj nga varret, si dhe nj me-daljon; me sa kuptohej ishin eshtrat

e si t mundemi pa vn re se kshkelim e k cenojm. N kt rast

jan shkelur ndjenjat e orthodho-ksve t Shqipris, traditat e ba-shkjetess s shklqyer me komu-nitetin mysliman dhe me minorite-tin grek, lidhjet zyrtare me Greqin,e pr m tepr, i fyeri me pa t drej-

t sht Kleri Orthodhoks i Shqi-pris.

Ngjarja e vrtet sht

ndryshe nga sa shkruajn

gazetat dhe nga sa prshkru-

het n film, n t cilin jepet

nj histori e deformuar...

Komuniteti Orthodhoks res-

pekton deri n nj komunite-

tet e tjera, respekton ligjet, ka

prqindjen e kriminalitetit m

t ult n Shqipri dhe n Ball-

kan... sht nj komunitet me

t cilin nderohemi jo vetm ne,

por dhe BE sheh te Komuniteti

Orthodhoks ashtu, si dhe tekomunitetet e tjera, t ardhmen

e sigurt t Shqipris t inte-

gruar n Evrop.


5/12

5MAJ 2011 NGJALLJA

[...] Cila sht festa q pokremtojm? Madhshtore sht,vllezrit e mi t shtrenjt, sht

prmbi gjith mendimet e njeriut,dhe vrtet e denj pr bujarin ePerndis, i Cili sht edhe autori.Pikrisht sot, Perndia u pajtua megjinin njerzore; pikrisht sot,armiqsi e vjetr dhe nj luft e gja-t pushuan; pikrisht sot, u prfor-cua pr ne kjo paqe e admirueshme,q kurr nuk do ta kishim shpre-suar.[...]

[...] N kt dit, Jisu Krishti latek Ati premisat e natyrs son, tciln kishte marr. Dhe si n nj

ar mbuluar me t korra t pasura,marrim kallinj, thurim kuror dheia dhurojm Perndis, e prmesksaj blate t parndsishme t pa-prfillshme trheqim bekimin e Tijmbi gjith arn: kshtu dhe JisuKrishti, me mishin e Tij unik t cilinveshi, dhe prmes premisave t thje-shta t natyrs son, e bekoi mbargjindjen e njerzve. [...]

[...] Megjithat, si do t shprehe-shim pr kt ne t marrt, t zhve-shur nga kuptimi dhe arsyeja, m

t pandjeshm se guri, t ligj dhet degraduar, posht tr krijesa-ve? Si do ta paraqes mendimin tim?Natyra jon q u robrua dhe raposht gjith qenieve, nga vesi iarsyes dhe i ndjenjs, u lartsua sotmbi t gjith. Engjjt dhe krye-engjjt kan par sot at q do d-shironin t shihnin prej kohsh:natyrn ton ulur mbi fronin e Mbre-tit sovran, q shklqen nga lavdiadhe feks me bukuri t pavdekshme.Atje, atje sht mrekullia pas s ci-

ls engjjt dhe kryeengjjt psherti-nin prej shum shekujsh. Tani g-zohen me lartsimin ton, ata qishin t hidhruar m par me d-nimin ton [...]

[...] Ja prse engjjt shfaqen,edhe kur Jisu Krishti vjen n bot,edhe kur Ai ngjallet, dhe sot q ngji-tet n qiell: dy burra, thot Ungjilli,u shfaqn t veshur me t bardha,q lajmronin gzimin e tyre pr-mes bardhsis s veshjeve t tyre,u than apostujve: O burra Galile-

as, pse rrini e vshtroni n qiell?Ky, Jisui q u ngjit q prej jush

Ngjitja e Zotit Jisu Krisht n QiejNga Shn Joan Gojarti

n qiell, do t vij kshtu, si e

pat at duke shkuar n qiell

(Vep. 1.10-11).

[...] Prse i thon kto fjal?Mos ndoshta dishepujt nuk kishinsy? Mos ndoshta nuk shikonin asgjnga ajo q po ndodhte? Ungjillorinuk thot q ata e pan t ngjitejn qiell. Prse engjjt vijn tu tho-n se Ai u ngjit n qiell? Pr dy ar-

sye: e para, pasi dishepujt ishin vazh-dimisht t piklluar kur mendoninse do t ndaheshin nga Jisui.Asnjnga ju, u thot Biri i Perndis nUngjill, asnj nga ju sm pyet:Ku shkon? Po sepse jua fola ju-

ve kto, hidhrimi mbushi zemrn

tuaj (Jn. 16.5-6). Kur ndahemi nenga miqt dhe nga prindrit tanme shum vshtirsi, aq m tepr,dishepujt q pan Shptimtarin etyre, nj At t but dhe t dhemb-shur, nj Msues plot kujdes dhe

mirsi, si nuk do t hidhroheshinkur t ndaheshin? Si nuk do t

ndienin dhimbje t thell? Engjjtu shfaqn pr ti ngushlluar ngandarja e dhimbshme, nga shpresae nj kthimi t kndshm: Ky Jisu,thon ata, q po ju l u ngjit nqiell, do t vij sikurse dhe u

ngjit. Ju hidhroheni se Ai u ngjitn qiell, por mos u hidhroni m,prderisa Ai do t vij. Kur Eliseushikonte msuesin e tij t braktiste

tokn, grisi rrobat e tij, sepse, padyshim, askush nuk erdhi ti thoshtese Ilia do t kthehej; pra q dishe-pujt e Jisuit t mos hidhroheshin,si n rastin e Ilias, engjj erdhn tingushllonin ata. Kjo ishte arsyejae par pr t ciln engjjt u shfa-qn. Arsyeja e dyt jan fjalt: Ky

Jisu q u ngjit n qiell. Le ta shpje-gojm pak kt arsye. Ai u ngjit nqiell, dhe meq distanca ishte epafundme, shikimi i tyre nuk arrintet shihte aq larg. Si nj shqiponj

q fluturon n lartsi, Ai u ngritedhe m lart, pastaj u zhduk nga

shikimi i tyre: gjithashtu, sa mshum ngji-tej trupi i Jisu Krishtit,aq m shum zhdukej nga syt edishepujve. En-gjjt q u shfaqn,u msuan atyre se Ai u ngjit vrtetn qiell. Ja prse ata shtojn: Ky

Jisu, q po ju l, u ngjit n qiell,fjal q nuk i than rastsisht.

Le t ngrihemi pra, dhe le timbajm syt e shpirtit ton drejtkthimit t Shptimtarit ton: Q kurt jepet shenja, thot shn Pavli,nga zri i kryeengjllit, Zoti vet

do t zbres nga qielli. Dhe ne

q jemi t gjall, q kemi mbetur

ktu posht deri ather, do t

transportohemi n re pr t

shkuar para Zotit, n mes t er-

rave, por jo t gjith. Pr tju bi-

ndur q jo t gjith do t transpor-tohemi n re, por disa do t ngrihenn ajr, dhe t tjert do t mbeten,

ja far thot Jisui: Ather dyveta do t jen n ar; njri merret

dhe tjetri lihet. Dy gra do t bluaj-

n n mulli; njra merret dhe tje-

tra lihet; dy njerz do t jen n t

njjtin shtrat, njri merret dhe tje-

tri lihet(Matth.24.40,41). kup-tim ka kjo enigm? do t thotky mister i fshehur? Me mulli JisuKrishti nnkupton t gjith ata q

jetojn n varfri dhe n mundim;me shtrat dhe prehje, nnkupton ataq jetojn n pasuri e ndere: dhe du-ke dashur t na tregoj se mes tvarfrve disa do t shptohen, ttjert do t humbasin, ai thot senga dy gra q bluajn n mulli,njra merret dhe tjetra lihet, ai ethot kt duke dashur t kuptojnse mkatart do t lihen pr t pri-tur ndshkimin e tyre, ndrsa t drej-tt do t transportohen n re. [...]

Prktheu Eleni Pani

Marr nga www.orthodoxe-ordinaire.blogspot.com

...dhe ndrsa po i bekonte,

u nda prej tyre dhe e morn

lart n qiell. Dhe ata, pasi e

adhuruan, u kthyen n Jeru-

salem me gzim t madh...

(Lluka 24:51-52)

U ngjite n lavdi, o Krisht Pe-

rndia yn dhe u gzuan nx-nsit e tu nga premtimi i Shpir-

tit t Shenjt dhe me bekimin

u siguruan se Ti je Biri i Per-

ndis, Shptimtari i Bots!

(Prlshorja)


6/12

6 NGJALLJA MAJ 2011

shptimin pr t gjith (Isaia. 53:5). Pas psimitdhe varrimit t Tij, Krishti i triditshm ngjalli,

duke ngritur bashk me veten e Tij t gjithgjinin njerzore. Vdekja e Zotit u b fillimi ipaprishjes pr gjith natyrn, shpjegon shnMaksim Omologjeti. Dhe himnuesi kishtarhedh drit mbi misterin: Me vdekjen vdekjene drrmon, dhe me varrin na jep jetn, dhepavdeksove dhe trupin tnd (Kanoni i tShtuns s Madhe, Ode V). Krishti, i Cili umishrua, mori t gjith natyrn njerzore,mposhti vdekjen pr hir t gjith njerzimit.Kt mesazh lirimtar na e jep si lajm t mir ekremtja e sotme e Ngjalljes dhe na fton t gji-thve, t dalim nga ret e errta t depresionit

dhe t shikojm perspektivn e jets son bre-nda drits s prjetshme t shpress.

Krishti nuk i nxiti nxnsit e Tij t shkojndrejt nj apatie stoike, nuk premtoi jet komo-de e t shtruar me lule, nuk na tregoi prralladuke prdorur fjal t vagullta e optimiste.Prkundrazi, na zbuloi se sprovat nuk jan pakuptim, nuk jan hyrje n humnern e dsh-primit. Paralajmroi secilin nga ne, n botdo t keni hidhrim, por kini guxim, un e kammundur botn (Jn. 16:33). Dhimbja, brenda

drits s Ngjalljes, zbutet, transformohet, nxjerrn siprfaqe fuqi t fshehura qndrese e gja-llrimi. Si zjarr, i pastron copzat e arit q fshihenn shpirtin ton.

Miliona martir t krishter, q jetuan dhee prfunduan jetn t bashkuar me At, pr-jetuan eksperiencn fitimprurse t kungimitme Krishtin q psoi, q u varros dhe q ungjall. Apostull Pavli e kryente apostullimin e

mnyrn m esenciale, adhurimin ton ndajKrishtit q psoi dhe u ngjall.

***

E kremtja e Pashks, vllezrit e mi, nandihmon t shikojm dhimbjen q na shtyp, tprditshmen, dhimbjen e madhe ose t vogl,deri dhe vuajtjen e vdekjes, n nj perspektivt ndryshme. Duke kundruar Krishtin q ukryqzua dhe u ngjall, duke prjetuar dhimbjen

ton bashk me T, parashijojm n paqe njNgjallje shumdimensionale.

Zoti i ngjallur le t na fal fuqin q t je-

tojm dhimbjen, trupore, shpirtrore, perso-nale dhe shoqrore brenda drits s Ngjalljess Tij. Dhe pr m shum, le t ndajm ba-shkrisht me mirsi, hidhrimet e atyre q ndo-dhen pran nesh, duke u kujdesur ti leht-sojm me besimin ngjallsor dhe dashurin tont shprehur me vepra.

Krishti u Ngjall!

Me t gjith dashurin time m Krishtin

Anastasi

Kryepiskop i Tirans, Durrsit

dhe i gjith Shqipris

DH IMBJ A BRENDA DRITS S NGJ ALLJ ES

(vijon nga faqja 1)

Krishti, i Cili u mishrua,mori t gjith natyrn njerzo-

re, mposhti vdekjen pr hir t

gjith njerzimit. Kt mesazh

lirimtar na e jep si lajm t mi-

r e kremtja e sotme e Ngjalljes

dhe na fton t gjithve, t dalim

nga ret e errta t depresionit

dhe t shikojm perspektivn e

jets son brenda drits s

prjetshme t shpress.

tij me sigurin ngjallsore q i rrihte n shpirt,duke shpallur se t gjitha mund ti bj me ant Krishtit q m jep fuqi (Filip. 4:13).Sprovat u shndrruan n dhurat mistike prnxnsit e prkushtuar. Fuqia dhe qndresa etyre u mbshtetn n prvojn e Ngjalljes sKrishtit. Zbulesa, n mnyr epigramatike, eprmblodhi kt siguri ngjallsore. Mos ufrikso, un jam i pari dhe i fundit, edhe ai q

rron; dhe qesh i vdekur dhe ja tek jam i gjalln jet t jetve. Dhe kam elsat e vdekjesdhe t hadhit (Zbul. 1:17-18).

***Ne t krishtert nuk e injorojm realitetin

e ashpr t jets. Por dim m tepr, se misterinjerzor nuk shteron n perspektivat e ksajjete. Duke ndjekur Krishtin, ecim n dritn eNgjalljes, n nj riprtritje t vazhdueshme.

Besimi n Zotin, q psoi, u varros dhe ungjall dhe marrdhnia e qensishme me At,

projn n shpirt qndres dhe durim, fuqipr t rezistuar n depresion, qndrueshmriburrrore dhe paqe t brendshme. Nga Zoti ikryqzuar dhe i ngjallur marrim fuqi pr t fituar,me pendim t ndrgjegjshm mbi hidhrimin ebrendshm q shkaktojn gabimet dhe mkatettona. T durojm pa mri dhimbjen q shkak-tojn padrejtsit, prndjekjet, si dhe braktisjae tradhtia nga njerz q i deshm dhe u bmmir.

N t njjtn koh, ky besimi yn na fry-mzon t qndrojm me dhembshuri pran

atyre q vuajn. Duke treguar respekt dheprkujdesje pr t vuajturit, shprehim, me

Mos u frikso, un jam i

pari dhe i fundit, edhe ai q

rron; dhe qesh i vdekur dhe ja

tek jam i gjall n jet t jet-

ve. Dhe kam elsat e vdekjes

dhe t hadhit (Zbul. 1:17-18).

...ky besimi yn na frymzon

t qndrojm me dhembshuri

pran atyre q vuajn. Duke

treguar respekt dhe prkuj-

desje pr t vuajturit, shprehim,

me mnyrn m esenciale,

adhurimin ton ndaj Krishtit

q psoi dhe u ngjall.

Ai vet jetoi dhimbjen shpir-

trore e trupore n tr intensi-

tetin e saj: braktisje, tradhti,mospranim nga populli q i

kishte br mir, hedhje posht

nga udhheqsit fetar, po-

shtrim nga pushteti shtetror,

duke kulmuar me dhimbjen e

madhe t Kryqit.

E kremtja e Pashks, na

ndihmon t shikojm dhimbjen

q na shtyp, t prditshmen,

dhimbjen e madhe ose t vogl,

deri dhe vuajtjen e vdekjes, nnj perspektiv t ndryshme.

Duke kundruar Krishtin q u

kryqzua dhe u ngjall, duke pr-

jetuar dhimbjen ton bashk

me T, parashijojm n paqe nj

Ngjallje shumdimensionale.


7/12

7MAJ 2011 NGJALLJA

Berat Kor Gjirokastr

Atmosfera e Pashks filloi t ndihej m in-tensivisht q nga e Diela e Dafinave. Kjo atmo-

sfer n qytetin e Kors shprehej jo vetm nzbukurimin e objekteve t kultit, por edhe n in-tensitetin e lutjeve dhe shrbesave kishtare. Ba-nderolat me urime paskale n rrugt e qytetit de-monstronin nj klim festive. Shrbesat kishtareu zhvilluan n t gjitha kishat e qytetit dhe u ndo-qn nga besimtar t shumt.

M intensive pjesmarrja u b t Mrkurne Madhe n mbrmje ku, si sht br tashmtradit, t gjith besimtart u mblodhn n kate-dralen e Burimit Jetdhns dhe ndoqn Shrbe-sn e Efqelis, e cila u celebrua nga Imzot Joani.

T Enjten e Madhe shrbesat vazhduan nt gjitha kishat. Ndrsa n ort e mbrmjes, si-

pas tipikos s ritualit t dits, Zoti i varur mbi

Mijra shprestar beratas prjetuan ngjarjete Pashks nprmjet Shrbesave t Shenjta n

dy kishat e qytetit, n kishn katedrale t ShnDhimitrit, si edhe n kishn e Shn Spiridhonit.Java e Madhe, e cila filloi me Shrbesat e

Dhndrit arriti kulmin e saj n ditt e fundit, kunjra pas tjetrs u kremtuan Kryqzimi, Varrimidhe para s gjithash Ngjallja e Zotit dhe Shp-timtarit ton Jisu Krisht. do dit ishte nj emo-cion m vete: dita e kryqzimit, ku u pa i kryq-zuar mbi dru, Ai q varri dhen mbi ujrat; Varrimii Hyjshm, ku pr tu theksuar ishin himnet e vaj-timeve, t cilat u knduan nga koret e besimta-rve, si dhe parakalimi madhshtor i Epitafit tShn Dhimitrit dhe Shn Spiridhonit, n bule-vardin kryesor t qytetit, i ndjekur nga nj kor-

tezh i madh besimtarsh.(vijon n faqen 8) (vijon n faqen 8)

Me shprestari dhe besim u kremtua edhekt vit n Mitropolin e Gjirokastrs e kremtja

e Pashks.T Dieln e Dafinave Mitropoliti i Gjiroka-strs, Imzot Dhimitri e kryesoi Liturgjin Hyjno-re pran besimtarve t fshatit Dervician, ndr-sa Shrbesa e par e Dhndrit u krye n kishnMetamorfoza e Shptimtarit n Gjirokastr.Ksaj here Hirsia e Tij ishte shoqruar edhenga nxnsit e shkolls Kryqi i Nderuar.

Shrbesa e tret e Dhndrit u krye me entuzi-azm n kishn e Kryeengjjve. Misterin e Shenj-t t Efqelis, Mitropoliti yn e filloi me t ardh-men e Kishs son, me vet nxnsit e shkollsKryqi i Nderuar dhe m pas shkoi n shkollnprofesionale Apostull Pavli n Mesopotam ku

kreu po t njjtin mister.(vijon n faqen 8)

Festim i ndritshm i Ngjalljes s Zotit Krisht n t gjitha Mitropolit

Foto nga Shrbesat e Javs s Madhe t Pashks dhe pritja e urimeve n Kryepiskopat.


8/12

8 NGJALLJA MAJ 2011

Gjirokastr

E Enjtja e Madhe e Shenjt filloime Liturgjin Hyjnore n parakli-sin e shkolls Kryqi i Nderuar,

ku merrnin pjes nxnsit e ksaj

shkolle, por gjithashtu edhe fmijte vegjl t kopshtit dhe shkolls fi-llore Frym Dashurie. N shrbe-

sn e leximit t dymbdhjet Ungjij-ve, pjesmarrja ishte e madhe n t

dyja kishat e qytetit, ndrsa Mitro-politi i Gjirokastrs udhtoi drejtqytetit bregdetar t Sarands.

Dalja e Epitafit n qytetin e Gjiro-kastrs u krye n t dyja kishat, pore veanta e ksaj shrbese ishte ba-shkimi i t dy epitafeve n sheshine erizit.

Edhe n qytetin e Prmetit kjoshrbes ishte kryer me shum at-mosfer, ku n daljen e epitafit ubashkuan t tria kishat n qendrt qytetit. Ditn e shtun Shrbesae Ngjalljes u krye, ashtu si shtbr tradit tashm n kt qytetn dy kisha.

(vijon nga faqja 7)

Mitropoliti i Gjirokastrs e kreuShrbesn e Ngjalljes n kishn e

Metamorfozs, duke uruar besimta-rt pr kt fest madhore pr tkrishtert orthodhoks dhe n fundbekoi vezt e kuqe, duke i ndarato tek besimtart.

Shrbesa e Mbrmsores s Da-shuris u mbajt n kishn e Krye-engjjve. Pas mbarimit t shrbe-ss, Imzot Dhimitri ftoi besimtartdhe klerikt t festonin t gjith s ba-shku ditn e Pashks n ambientete Mitropolis. Me shum entuzia-zm u kremtua dita e Ngjalljes edhen qytetet e Sarands, Prmetit,Klcyrs dhe Himars.

Emiliano Lito

Festim i ndritshm i Ngjalljes s Zotit Krisht n t gjitha Mitropolit

Pas prjetimit t mundimshmi erdhi radha nats ngadhnjimtaret Ngjalljes. Besimtar t panumrtkishin ardhur pr t dgjuar lajminshptimtar se Krishti u Ngjall.Pas thirrjes s Kryebariut pr t ma-rr Dritn q nuk Perndon, t gji-

th iu drejtuan sheshit prparakatedrales. Pikrisht prball mekishn u dha dhe lajmi nga ImzotIgnati se Krishti u Ngjall! Mbi po-diumin e ngjalljes u lexua dhe mesa-zhi i Imzot Ignatit drejtuar klerit dhebesimtarve shprestar, n t cilinndr t tjera theksohej:

E diela e Pashks sht dita e

(vijon nga faqja 7)

Berat

Ngjalljes. N kt dit u ngjall Jisui.T gjitha masat e jashtzakonshme,q morn kryepriftrinjt dhe fari-senjt nuk solln asnj rezultat. Asushtart rojtar, as guri i madh met cilin kishin siguruar varrin, dheasgj tjetr nuk ishte e aft t pen-goj Ngjalljen e Zotit.

... Sa besojm tek i Ngjalluri dheZoti q qndron gjithmon bashkme ne, le t mos ngurojm t shpa-llim: Jisu Krishti ishte, sht dhe dot jet protagonisti i ngjarjeve t je-ts dhe t bots son.

Dita e Ngjalljes vazhdoi me t njj-tn madhshti dhe n Shrbesn eMbrmsores s Dashuris. Pas saj,

n selin e Mitropolis u organizu-an pritjet e rastit, n t ciln erdhndhe uruan prfaqsues t pushtetit

qendror e vendor, prfaqsues t ko-muniteteve fetare etj.

Joan Qako

Kor

Kryq u vendos n mes t kishs dhedhjetra mijra njerz u prgjunjn

prpara t Kryqzuarit. Ditn e senjtes, n sheshin prpara katedra-les u vendosn nga Bashkia, Kordhjet shtpi prej druri dhe u zhvilluapanairi tradicional i balts, nj tra-dit mjaft e vjetr n Kor.

Pasditja e s premtes mblodhiprsri besimtart n kishat e enorivet tyre, ku pas Vajtimeve t Prmbi-varrshme n orn 1845 u b takimi ipes epitafve t t gjitha kishave.

Kulmi i festimeve arriti natyr-shm n mesnatn e s shtuns. Mi-

tropoliti i Kors, Hirsia e Tij Im-zot Joani shpalli lajmin e gzuar dhetriumfal t Ngjalljes.

Ditn e diel n orn 1000 siku-ndr sht tradit, u celebrua Mbr-msorja e Dashuris, e cila n Kor-

kryhet gjithmon n kishn eBurimit Jetdhns. M pas ngaballkoni i Mitropolis Hirsia e TijJoani, si sht tradit, shpalli pr-sri lajmin e Ngjalljes q nga kor-art njihet me emrin DhefteriAnastasiNgjallja e dyt. N vazh-dim, n Selin e Mitropolis u pritnvizita me rastin e Pashks. Mitro-politi priti urime nga KryeministriBerisha e deputet t Kors. Gjitha-shtu morn pjes pushtetart lokal,njerz t artit dhe kulturs, persona-

litete t bots akademike dhe qindrabesimtarMihal Sonellari

(vijon nga faqja 7)


9/12

9MAJ 2011 NGJALLJA

N datn 5 prill filloi punimet ta-kimi ndrfetar me tem Shtigjet emirkuptimit dhe dialogu: Kontri-buti i feve. Ky takim u organizuanga Religions for Peace dhe ngaECRL (European Council of Reli-gious Leaders). N kt takim mo-rn pjes rreth 70 prfaqsues ngavende t ndryshme t bots, si Fra-

nca, Belgjika, Gjermania, Anglia,Bosnja, Rumania, Polonia, Italia,Shqipria, Bullgaria, Kirgistani etj.Pjesmarrsit ishin nga besime tndryshme.

Shqipria n kt takim ishte pr-faqsuar nga katr vet, dy nga ko-muniteti mysliman, nj nga komu-niteti orthodhoks dhe nga sekretarii prgjithshm i Kshillit Ndrfetart Shqipris.

Mikpritja u organizua nga Bash-kia e Roveretos dhe teatri i Trentos.Ata paraqitn nj shfaqje t titulluar:

La cita invisibile (Qyteti i paduk-shm), e cila tregonte gjith histori-

Takim ndrfetar n Rovereto t Italis

n e artit dhe punimeve artizanalet ktij qyteti.

T nesrmen vijuan takimet dhereferatet n prkujtim t Don SilvioFrankut, i ndar nga jeta 10 vjet mpar. Programi vazhdoi me ndarjenn grupet e paracaktuara ku edhe

u diskutua raporti i tre viteve t fu-ndit dhe sfidat konkrete pr t ardh-men. Aty u nnvizua fakti se drejtu-esit fetar kan nj rol shum t r-ndsishm n jetn shoqrore tvendit dhe duhet t ngren zrintek autoritetet vendimmarrse pr

t mirn e shoqrive, e minoritetevedhe njerzve n nevoj.

N programin e dats 7 prillishte edhe prezantimi i kshillavendrfetar t formuar n vende tndryshme, ku ndr t tjera u pre-zantua edhe nj video e krijimit tKshillit Ndrfetar t Shqipris.N mbrmje u dorzuan diplomat

e 15 studentve t nj programi stu-dimesh online, q ishte zhvilluar gja-t nj viti me student nga disa ve-nde t bots. Kto studime ishin fo-kusuar mbi diversitetin dhe kupti-min e do besimi fetar.

Mbyllja e ktij aktiviteti ishte iveant, sepse u b nn tingujt ekambans s t rnve, e cila ish-te realizuar me bronzin e topave tlufts dhe ishte kthyer n tingullindhe simbolin e paqes. Ajo binte 100her do mbrmje n orn 2130, sikujtim i t rnve n luft dhe thirrje

si pr paqe n t gjith botn.Spiro Topanxha

At Vasili sht prift dhe psikiatr pr f-

mij dhe adoleshent n Athin. Esht marr

me teologjin dhe lidhjen e saj me shkencat

psikologjike. Ka shkruar mjaft artikuj dhelibra, ku disa prej tyrej jan prkthyer n

anglisht, frngjisht, rusisht, rumanisht etj.

Po punon intensivisht q teologjia e Kishs

son t marr gjallri n ditt e sotme dhe t

dialogoj me rrymat ideore bashkkohore

n mnyr q t flas n zemrn e njeriut t

sotm t vuajtur.

- Keni 10 vjet q vini n Shqipri. far

ju ka br prshtypje?

- N vendin tuaj vij q nga viti 2001, paskrkess s Kryepiskopit Anastas, t cilin patanderin dhe gzimin ta njoh q prej shum vitesh.Doja t ofroja edhe un sadopak n prpjekjenkaq t rndsishme q kryhet nga ai dhe bashkpu-ntort e tij n mnyr q t lehtsohet KishaOrthodhokse e Shqipris. Bhet fjal pr njvepr ku t gjith mrekullohemi, lavdrojm Pe-rndin pr kt dhe lutemi pr ecurin e saj.

Vizita ime bhet nj her n vit pr nj jav.Gjat ktij afati kohor kam rastin t zhvilloj m-sime n t gjitha klasat e Akademis Teologjikedhe t kem nj takim me studentt n Tiran. Pr-shtypjet e mia jan shum pozitive: gjej nj besimt zjarrt, dshir pr t nxn, zell dhe gatish-mri. Ndrsa koha kalon, gjithnj e m tepr

puntor t Kishs i shtohen Vreshtit Hyjnor.Urojm q frytet t jen t shumta.

- Si pajtohen psikologjia me besimin? Nvendin ton gjenden q t dyja n gjenezn

e tyre.

- N t kaluarn u kryen beteja t mdhandrmjet fes dhe shkencs. Materializmi histo-rik, veanrisht mendonte se me shkencn do tmundej prfundimisht feja. Sot e dim se dsh-toi. Nuk mund t ndodhte ndryshe se shkencadhe feja i prgjigjen jo t njjtave pyetje pr nje-riun dhe kshtu nuk prplasen. Shkenca i pr-gjigjet pyetjes Si funksionon njeriu?, ndrsafeja i prgjigjet pyetjes se pse u krijua dhe cilisht qllimi i tij.

Pr sa i prket profesionit q un i shrbejshkenca sht ajo q ka fjaln e par pr funk-sionimet psikike dhe pr smundjet psikike. Be-simi yn sht Ai q na informon se qllimi i

jets son sht shenjtrimi dhe bashkimi mePerndin. N kt mnyr ne t krishtert pra-nojm konkluzionet dhe metodat e shkencs,por njkohsisht u bjm t ditur shkenctarvese sht e pamundur q njeriu t plotsohet ve-tm me dijen njerzore.

Smundjet psikike ekskluzivisht nuk janproblem mjeksor. Ekzistojn faktor t shumtq zn vend n shkakun e smundjeve psikike(shoqrore, ndrpersonale, ekzistenciale, etj.).

Kshtu pra, pr ti prballuar ato duhet nj ba-shkpunim i psikiatris me fushat e tjera.

P.sh., mnyra bashkkohore e jets mund

t rndoj psikologjikisht njeriun, kshtu q du-hen m tepr modifikime sociale n mnyr qt kemi nj shoqri q prodhon shndet n vendt smundjes. Gjithashtu, boshllku ekzistenciali njeriut, si edhe faji q nuk u prballua mependim mund q t shkaktojn rregullimepsikike. Pr m tepr dhe faktort shpirtrorendikojn n shndetin psikik: nse njeriu nuk kalidhje me Perndin ose nse ka lidhje t keqe, tsmur, mund q t psoj probleme psikike.Nse ka nj lidhje t mir dhe t shndetshmeme Perndin, domethn lidhje dashurie, njeriubhet psikikisht i shndetshm.

Fakti se shkenca nuk sht e gjithfuqishme,nuk do t thot se duhet ta refuzojm. Duhet qta ndihmojm q ajo t shikoj kufijt e saj, dukebr t njohur ant pozitive t saj. Zgjidhja gje-ndet n at q propozon Shn Vasili, n shek. IV:T studiojm se cilt nga t formuarit, intelek-tualt e bots thon fjal t drejta dhe vetm atot pranojm. Vasili i Madh kishte studiuar t gji-tha shkencat dhe besonte shum n mundsit emjeksis, ndrsa njkohsisht gjithmon shihtedhe shtrirjen shpirtrore t gjrave. Gjithashtu,Shn Grigor Theologu, vlersonte shum shken-

- Intervist me at Vasilis Thermos -

(vijon n faqen 10)

Gjej nj besim t zjarrt, dshir pr t nxn, zell dhe gatishmri


10/12

10 NGJALLJA MAJ 2011

Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

QERSHOR 20111 E Mrkur Mbyllja e Pashks.Dsh. Justin filozofi, Justi. Ep.

Pirro. (Vaj, ver e peshk)2 E Enjte Ngjitja n qiej e ZotitKrisht. Niqifori i Kon/pojs.4 E Shtun Marta, Maria, motrate Llazarit. Mitrofani i Kon/pojs.(J. Vladimiri)

5 E Diel E ETRVE SINODI IEKUMENIK. Dhorotheu i Tirs.8 E Mrkur Transf. i lips. t Theo-dhorit. Dshg. Kaliopi, Valeria.(Vaj, ver)

10 E Premte Mbyllja e Ngjitjes.Dsh. Aleksandri, Andonina. Dsh.Apolloni. (Vaj, ver)11 E Shtun E Shpirtrave.Ap. Var-tholomeu, Varnava. Dsh. n Kin.

12 E Diel PENTIKOSTIA(Rrshajt). Osh. Onufri dhePetro athoniti.13 E Hn E Shpirtit t Shenjt.Dshg. Akilina. Evlogji Alek/ndris.15 E Mrkur Pr. Amos. Ap. Ste-fanai. Jeronimi e Augustini. (Hahent gjitha.)

17 E Premte Dsh. Isavri, Feliksi,Peregrini. Dsh. Ismaili etj. (Hahent gjitha.)

18 E Shtun Mbyllja e Pentiko-stis. Dsh. Leonti, Ipati, Eteri.

19 E Diel E GJITH SHENJTO-RVE Ap. Juda, fis i Krishtit.20 E Hn Metodi i Patars. Niko-lla Kavasila. (Fillon Kreshma.) (Vaj,ver e peshk)

21 E Mart Hierod. Terenti i Iko-nis. Dsh. Juliani. Dsh. i ri Nikita.(Vaj, ver e peshk)

23 E Enjte Dshg. Agripina. Dsh.Aristokliu, Dhimitriani, Athanasi.(Vaj, ver e peshk)

24 E Premte Lindja e Joan Pag-zorit. Prind. Zaharia dhe Elisabeta.(Vaj, ver e peshk)

25 E Shtun Oshdg. Fevronia,Livia. Dsh. Orenti. Dionisi nAthos. (Vaj, ver e peshk)

26 E Diel 2 MATEUT. Osh. Da-vidi n Selanik. Joani i Gotis. (Vaj,ver e peshk)

27 E Hn Joana miroprurse. Osh.Samson mikpritsi. (Vaj, ver epeshk)

28 E MartTransf. i lips. t Anargj.Kir e Joan. Osh. Sergji, Gjermani.(Vaj, ver e peshk)

29 E Mrkur Apostujt e ShenjtPetro dhe Pavli. (Vaj, ver e peshk)

30 E Enjte Mbledhja e 12 Apo-stujve.Ap. Figjeli nga t 70-t.

cn dhe logjikn e njeriut. Por gjith-mon tregonte se ka nj realitet pr-

tej logjiks.

- Cili sht ndryshimi i terapis

q ofrojn Kisha dhe Psikiatria?

- Pr t tjera gjra destinohetpsikiatria dhe pr t tjera gjra jetashpirtrore e Kishs. Psikiatria in-teresohet pr prballimin e simpto-mave dhe t terapis s smundjes,ndrsa Kisha merret me shprfyty-rimin shpirtror dhe me shenjtri-min. Rrugt e tyre jan t ndryshme,por meq i shrbejn vet njeriutduhet t msojn t bashkpunojn.

T gjith kemi nevoj pr terapi-n pr pasionet tona, t ciln eofron Kisha me misteret dhe ushtri-min (asketizmin) dhe lutjen. shte mundur q disa prej nesh t duanpr ndonj koh dhe terapit qofron shkenca, si ilaet dhe psiko-terapin.

- far kan m shum nevoj

t rinjt q t zhvillohen brenda

nj epoke teknologjike?

- T rinjt tan sot, jo vetm

zhvillohen brenda ksaj epoke tek-nologjike, por jetojn brenda sho-

qris s pamjes dhe shoqris skonsumit. Shoqri e pamjes do tthot skllavri e shikimit ton ngaikona me qllim q t shrbehet njqllim tjetr q sht ai ekonomik.Tani t gjitha fushat e jets shoq-rore (politike, art, sport, argtim, etj.)

jan shrbtor t ekonomis. Sho-qri e konsumit do t thot se bhetprpjekje sistematike t besojm sekemi nevoja jo t vrteta, artificialen mnyr q t konsumojm sa mshum t mundemi. Ky mbikonsumsjell varsit nga tregjet, nga te-lekomunikacioni, nga lojrat e fatit,nga drogat, etj.

Kshtu pra, duhet t zgjohemi

nga letargjia tek e cila shijimi mundt na zhyt. Duhet q t krishtertt perceptojn paralogjizmin n tcilin drejton teprimi i ikons (pam-

jes) dhe i konsumit. Kshtu, do tndihmojm t gjith shoqrin tperceptoj absurden: se sa prparonpavarsia e jashtme e njeriut ngado lloj tiranie aq m shum sajojmmnyra t prangosim lirin ton psi-kike t brendshme dhe t bhemishrbtor t pasioneve tona. Der-dhim gjakun pr lirin dhe m pas

e sakrifikojm at me dshirnton!

Gjej nj besim t zjarrt, dshir pr t nxn,

zell dhe gatishmri

(vijon nga faqja 9)

Ajo transmeton pr ju 24 or program.

Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe shpirtrore, sociale e kulturore.

Muzik e zgjedhur kishtare, popullore e klasike, nga vendi dhe bota.

Ndiqni shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!

- Si do t dalim nga kjo kriz?

- Sa nuk kufizohen t shohin si-prfaqen, kishin dalluar me koh t

rejat e kqija. Kriza botrore filloisi pshtjellim moral dhe humbje vle-rash pr t prfunduar tani n krizekonomike, si ishte e natyrshme.Si vum re m lart qytetrimi per-ndimor bashkkohor vuan nga s-mundje shpirtrore serioze.

Ktu nevojitet kujdes. Shoqritq tani afr sapo filluan t zhvillo-hen rrezikojn t mos dallojn shka-qet shpirtrore t krizs. Mund tbesojn se n botn e pasur mbizo-tron parajsa. Kshtu mund tdrejtohen n imitim t verbr t m-

nyrs perndimore t jetess, dikaq do ti grryeje e do ti shkatrroj.

Prfundimisht, ekzistojn dy m-nyra baz pr t humbur Perndi-n: Ose ta mohosh At dhe ta pr-ndjeksh, ose ta harrosh i zhytur bre-nda knaqsis, dfrimeve dhe inte-resit. Q t dyja jan tragjike. PorKrishti q erdhi dhe psoi pr ne,nga dashuria e Tij, pret q t na dhu-roj nga pasuria e Hyjnis s Tij.

Intervistoi: Isidor Koti

Shohim Krishtin e Ngjallur

Besimtart orthodhoks t qy-tetit t Tepelens kremtuan me g-zim Pashkn e Madhe.

T veshur me rrobat m t mira,me gzim n zemr dhe me Dritne Pashks n shpirt e n sy ata ndo-qn Liturgjin Hyjnore n kishn ere t Apostujve Thoma e Joan, e cila

ndriohej nga qirinjt e llambadhetq besimtart i mbanin n duar.Liturgjin e drejtoi at Nathanaili.Kur ai lajmroi Krishti u Ngjall!,buitn me hare zrat e besimtar-ve Vrtet u Ngjall!. Njerzit pr-

qafonin njri-tjetrin. Ata uronin:Gzuar e pr shum vjet Pashkt!Prjet me Krishtin e Ngjallur!

Me qirinjt e llambadhet e Pa-shks n duar njerzit u shprnda-n pr t uar n shtpit e tyre Fla-kn e Shenjt, Dritn e Pashks,Ngjalljen e Krishtit ton t dashur.

At pasdite t s shtuns atNathanaili e kreu Liturgjin e Pa-shks edhe n kishn orthodhokset qytetit t Memaliajt.

Llukan Serafin Stavro

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas


11/12

11MAJ 2011 NGJALLJA

Forcat ushtarake sulmuan disamijra t krishter hong (nj mino-ranc etnike, q banojn pran ku-firit me Laosin), t cilt krkoninreforma dhe respektimin e liris fe-tare. Protesta u shtyp me gjak, du-ke vrar 49 vet dhe plagosur qindrat tjer. Jan kryer edhe qindraarrestime dhe jan zhdukur disapersona, pr t cilt dyshohet se

N datn 7 maj u regjistruan tpaktn 9 t krishter t vdekur dhe116 t plagosur, pas nj sulmi t fa-

natikve mysliman kundr kishss Shn Minait, n Imbada, n peri-ferin verilindore t Kajros.

Sipas dshmive, nj grup prejrreth 500 salafitsh u mblodhn ndark, prpara kishs kopte, pas

Mijra t krishter jan detyruart ln shtpit e tyre n Etiopin Pe-rndimore, pasi ekstremistt mys-liman dogjn 50 kisha dhe qindra

shtpi. Ata vran t paktn nj tkrishter dhe plagosn dhjetra ttjer. Dhuna nisi pasi nj i krishteru akuzua pa prova se kishte fyerKuranin (skenar q po prsritetshpesh koht e fundit nga ekstre-mistt islamik).

Kjo pason shum akte t tjeradhune, t ndodhura n nj vend kumyslimant jan vetm 1/3 e po-

EtiopiPrndjekje ndaj t krishterven zonat ku jan n minoranc

pullsis, por n disa zona prbjn90 pr qind t banorve. Nj prejtyre sht Besheni, ku n nntor tgjith banort e krishter gjetn pa-

ra shtpive paralajmrime q t kon-vertoheshin n mysliman ose tlinin qytetin, ndryshe do t vriteshindhe shum raste t ngjashme.

N vitin 615, mbreti i krishter iEtiopis, do strehonte myslimante ikur nga Arabia, ku n at kohpersekutoheshin, duke fituar mir-njohjen e tyre. Q pas 14 shekujshpo shprblehet n kt mnyr!?

N veri t Nigeris, ku t krish-tert jan n minoranc, n shtetine Bauchit, ekstremist t armato-sur sulmuan fshatin Kurum dhe

nisn edhe nj her t masakroninbanort e krishter dhe t digjninshtpit e tyre.

Pr t krishtert, sidomos n zo-nat ku jan n pakic, gjendja shtrnduar edhe m shum pas zgje-

Nigeri

Srish masakra kundr t krishtervedhjeve presidenciale, q nxorn nkrye t vendit nj t krishter. Kjou pasua me sulme t shumta dhemasakra ndaj dhjetra prej tyre.

I uditshm sht edhe n ktrast qndrimi i OKB-s dhe organi-zatave ndrkombtare, q nuk mbaj-n nj qndrim t qart kundr k-tyre ngjarjeve q thellojn gjithmo-n e m shum dasit fetare.

Egjipt9 t vdekur dhe 2 kisha t djegura

lajmit si zakonisht t rrem, se atymbahej me dhun nj grua e kri-shter q donte t bhej mysli-

mane. Kaq u desh q t kalohej de-ri n prdorimin e armve t zjarritkundr t krishterve dhe prdori-min e bombave zjarrvnse. Atadogjn edhe dy kisha q ndodheshinn afrsi.

N prill, n Egjipt, n nj lagje t Kajros, u masakrua nj familje ekrishter, ku mbetn t vrar burri, gruaja (nj ish-myslimane e kthyern t krishter), djali 5 vje dhe shptoi pr mrekulli vetm vajza e vogl6-vjeare.

Tre vllezrit fanatik mysliman nuk mund tia falnin Salwa Ata-

lahut, 33 vjee, faktin se n vitin 2005 ishte martuar me nj t krishterdhe kishte ndrruar besim.

Masakrohet nj familje e krishter

Vietnam

Represion i dhunshm ndaj t krishtervemund t jen vrar.

Ngjarjet ndodhn m 30 prill,kur rreth 850 hong u mblodhn prtu lutur dhe pr t krkuar reformae liri fetare. Manifestimi u ndrprenga ndrhyrja shum e dhunshmee ushtris dhe forcave t siguris.N zon sht ndrprer furnizimime energji elektrike dhe do ndr-lidhje.

N 20 vitet e fundit t krishte-rt e Bethlehemit, t shtypur midisizraelitve dhe radikalve t Ha-masit, kan mbetur m pak se 12pr qind e 60 mij banorve t qy-tetit. Kjo sidoqoft sht m shumse pjesa tjetr e Jordanis dhe e Ga-zs, ku nga 20 pr qind e popullsi-s q ishin n vitin 1948, t kri-shtert kan mbetur gjithsej 30 mij,

pra vetm 2 pr qind e popullsis.Dhe do dit ka t krishter q

ln shtpit e tyre ku kan banuarprej qindra vjetsh. Nga koha kurArafati u jepte bashkkombsve ttij 8 bashki, pothuaj nuk ka mbeturasgj. Vetm kryetari Bashkis sBethlehemit sht ende nj i kri-shter arab dhe me sa duket, jo prshum koh akoma.

PalestinJet gjithmon e m e vshtirpr t krishtert e Bethlehemit

Procesion orthodhoks n

rrugt e Bethlehemit.

Nj kish e djegur n Etiopi.

Shkatrrim n Nigeri pas sulmeve t ekstremistve.


12/12

12 NGJALLJA MAJ 2011

Festimi i Pashkve n bot

Vizita urimi n KryepiskopatMesazhi i Pashkvei Presidentit Topi

Drejtuar KryepiskopitAnastas

N kt dit t shnuar dshi-roj tju shpreh juve dhe nprmjet

jush t gjith besimtarve ortho-dhoks..., urimet m t ngrohta et przemrta n ditn e kremti-mit t Pashkve!

Dshiroj q veanrisht sot, nkt fest fetare, n kt dit tbekuar, t uroj t gjith popullinshqiptar pr m shum mbarsi,fat, paqe, mirkuptim, gzim e har-moni, si dhe nj t ardhme m tbegat e t sigurt!

Kjo dit e shenjt q simbolizonringjalljen e Krishtit, ringjalljen eshpress pr dit m t mira, le tshrbej pr t gjith edhe si dit ereflektimit dhe e inspirimit pr t evi-dentuar e konsoliduar vlerat e vrtetashpirtrore t shoqris shqiptare!

Gzuar dhe njher Festn e Pa-shkve! Zoti e bekoft Shqip-rin e familjet shqiptare! - thek-sohet n mesazhin e urimit t Pre-sidentit Topi.

T dieln e Pashkve, n Kryepiskopatn e Shenjt u bn shum vizita uriminga personalitete, diplomat, prfaqsues t komuniteteve t tjera fetare, intelektualt njohur dhe besimtar. Erdhn pr t uruar edhe Presidenti z. Bamir Topi, Kryetarjae Kuvendit, znj. Topalli etj.

Pas shprehjes s mirseardhjes nga ana e Kryepiskopit Anastas, z. Topi do t thosh-te ndr t tjera: ...M lejoni t vlersoj gjithashtu rolin Tuaj t vyer n krye t Ki-shs Autoqefale Shqiptare. Misionin tuaj t ekuilibruar q sht besoj nj nga ti-paret karakteristike t atyre q drejtojn religjionet, duke i dhn jo vetm kontri-butet personale, por duke kontribuuar ndjeshm bashk me prfaqsuesit e tjer tklerit shqiptar n t gjith jetn shqiptare, e cila n momente t caktuara ka qenedhe e komplikuar.

Kisha e Varrit t ShenjtRumani

Bullgari

Jerusalem

Documents

Gazeta e Majit 2011