Gazeta e Korrikut 2011

1KORRIK 2011 NGJALLJA

NGJALLJANr. 7 (222) Viti XIX i botimit KORRIK 2011 Çmimi 20 lekë

16 korrik 2011 - 20 vjet ringjallje dhe zhvillim i besimit orthodhoks në Shqipëri

Dy dekada më parë erdhi në vendin tonë Eksarku Patriarkal,i njohur botërisht, Episkopi i Andrusës, Anastasi

Pak, në krahasim me historinë 2000-vjeçaretë Orthodhoksisë sonë, por shumë, kur mendonpër rolin gjatë këtyre dy dekadave në historinëe Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë,sidomos për atë çfarë është arritur.

Kujtojmë fillimet e vitit 1991, lëvizjen e ma-dhe të besimtarëve për rihapjen e kishave, punënpër rregullim e kompletim me sende kishtare,për ringjalljen e fesë, si dhe ndihmën e atyrepak klerikëve të mbijetuar nga terrori ateist. Zellidhe dëshirat e besimtarëve për të bërë diçka ishintë mëdha, por... ndihej mungesa kryesore, priftë-rinjtë, psaltët dhe sidomos ajo që do të or-ganizonte e drejtonte, hierarkia fetare.

Ishte Patriarkana Ekumenike, Kisha mëmëqë na kishte dhënë Autoqefalinë, e cila u kujdestë na dërgonte personin më të përshtatshëm përtë nisur ringritjen nga gërmadhat. Ai ishteEpiskopi i Andrusës, Prof. Dr. Anastasi. Fisniknga pamja, fisnik nga sjellja, me një fytyrëshprehëse e sy plot shkëlqim, të qeshur, elegant,energjik... të dukej sikur nga qielli po vinte njëthirrje: “Unë jam bariu i mirë. Bariu i mirë, qëvë shpirtin e vet për dhentë” (Jn. 10,11).

Kudo ku kalonte njerëzit turreshin ta takonin,jo vetëm ata që e ndienin besimin, por... edheshumë nga ata që për një periudhë e quajtënveten ateistë. Pati dhe “të verbër”, por... kurZoti të ndriçon udhën edhe ata shërohen... eshikojnë.

Dhe kur kreu Liturgjinë e parë në kishën e Ungjillëzimit në Tiranë, enisi me himnin “Krishti u Ngjall së vdekurish...”. Ai ngrohu menjëherëzemrat e besimtarëve të pranishëm në kishën e mbushur plot e përplotdhe që mezi e prisnin këtë ditë të meshimit të një episkopi...

Me mjaft vështirësi, por puna nisi. Ata pak klerikë që ishin dhebesimtarët e vërtetë iu vunë pas dhe bënë atë që bën orthodhoksi ivërtetë për të zbatuar programin e bariut të tij. Dhe kështu, në këta vjetu ringjall Kisha jonë Orthodhokse ...

E të ndërtosh një Kishë që ishte shkatërruar plotësisht, të ringjallëshnjerëz që për rreth 50 vjet ushqeheshin qëllimisht me vrerin ateist ështënjë punë e mundimshme, me sakrifica dhe jo aq e lehtë. E në këta 20vjet, me të u arrit: ndërtimi i strukturës së plotë të Kishës, duke filluar qënga Sinodi i Shenjtë; hirotonisja e mbi 145 klerikëve; ndërtimi i kishavetë reja e parakliseve, rindërtimi i objekteve të kultit, restaurimi i monu-

(vijon në faqen 2)

Në fotot Kryepiskopi Anastas në gjunjë përpara Tryezës së Shenjtë, në vizitën e parë, në kishën“Ungjillëzimi i Hyjlindëses”, në Tiranë dhe pamje të kishës në momentet e para të rihapjes.

2 NGJALLJA KORRIK 2011

menteve të kulturës; ngri-tja e njërës nga klinikat mëtë mira në vend, pa harruarato lokale; ngritja e kopshte-ve dhe shkollave për fëmi-jë; ngritja e një kompleksiprodhimi për Kishën, botimii gazetës “Ngjallja”, i revi-stës për fëmijë “Gëzohu”, irevistës “Kërkim” e i dhje-tëra titujve librash fetarë eliturgjikë; ngritja e Akade-misë Teologjike dhe së fu-ndi i Universitetit “Logos”etj. Dhe mbi gjitha këto, ri-ngjallja e forcimi i ndjenjëssë besimit. Këto arritje, jovetëm që janë gjurmë të du-kshme, por rrezatojnë dritëe aq shumë mirësi, sandriçojnë mendërisht dhe“atë që s’do” por dhe “tëverbrin”.

U ngrit themeli e ai do tëmbetet: Besimi - guri the-meltar i çdo shoqërie njerë-zore, mbi të cilin bazohen,

krijohen e mbështeten tërëmarrëdhëniet midis njerëz-ve: puna, miqësia, martesa,kapërcimi i vështirësive...

Dhe gjatë kësaj kohe, Aii përjetoi, pikërisht këtu, ba-shkë me popullin e tij të gji-tha llojet e krizave. Mesazhetdhe thirrjet e herëpasher-shme të tij në ato momentetë vështira, si: Shpresë! Nukdo na braktisë Perëndia! Jo,armëve! Jeta jonë është nëshërbim të shoqërisë. Kiniguxim moral. Ne nuk tre-mbemi! - janë bërë në çastete duhura e kanë gjetur jeho-nën e kërkuar te njerëzit, i ka-në udhëhequr ata në vepri-met e tyre.

Dhe ne e dimë, se meç’mund e vuajtje i përballoiAi këto stacione deri në Gol-gota: “Zoti i mundon të mirët,që të ushtrohen dhe të tre-gojnë virtytin e tyre, e kësh-tu të bëhen sa është e mundurtë përsosur”. Kjo u ndje dhe

Dy dekada më parë erdhi në vendin tonëEksarku Patriarkal, i njohur botërisht,

Episkopi i Andrusës, Anastasi(vijon nga faqja 1) u pa tek Ai, nga të gjithë ne.

Dhe ja u arrit: u ngrit Kryqinë zemrat e besimtarëvetanë.

Se mos vetëm kaq. Gja-të kësaj periudhe vazhdoidhe punën e tij studimore-shkencore e mori shumë ti-tuj shkencorë nga Universi-tete dhe Organizma meemër; e bënë anëtar disaAkademi të dëgjuara; moripjesë në konferenca e sim-poziume, ku në shumicat etyre ishte referues kryesor,madje duke trajtuar temabashkëkohore, por dhe te-ma për ecurinë e ringjalljessë Kishës në Shqipëri, tëngritjes shpirtërore të besim-tarëve, për bashkekzisten-cën e të tri feve e deri te zgje-dhja President i Këshillit Bo-tëror të Kishave dhe i orga-nizatës mbarëbotërore ndër-fetare “Fetë për Paqen” etj.

E të gjitha këto arritje uvlerësuan, si nga shkencë-tarët dhe institucionet për-katëse, por dhe nga ne be-simtarët e thjeshtë. Nderimii tij me tituj e lëvdata nukështë nderim vetëm për të,por për Kryepiskopin eShqipërisë dhe punën earritur me besimtarët shqip-tarë. Pra, shprehja e tij “Er-dha si profesor, si akade-mik... por këtu u bëra nxë-nës” tregon botëkuptimin,karakterin e tij. Modesti?!Jo, realitet! Dhe vërtet Ki-sha jonë Orthodhokse kaçfarë t’u mësojë njerëzve,të tjerëve, kishave e organiz-mave. E kjo, në saje të emrittë tij, të punës së palodhurtë tij, të mundësive finan-ciare që ai krijoi, të aftësivemobilizuese të tij për be-simtarët, të punës së madhetë kryer, pavarësisht penge-save që i krijuan herë pashere qarqe të caktuara të

shoqërisë sonë. Dhe Aigjithnjë na çon përpara dukethënë: “Suksesi është vepëre Perëndisë”.

Kjo figurë e Orthodho-ksisë me përmasa të për-botshme punon për ne dheme ne, të gjithë së bashkuzhvillojmë Kishën tonë Or-thodhokse. Arritjet flasin

shumë e ne na mbetet të the-mi: “Ishim me fat, që na edërgoi Zoti!”. Pra, le ta pa-sojmë... dhe në këtë 10-vje-tor të ardhjes së tij në ve-ndin tonë, le ta himnojmë:“Kryezotit dhe Kryepi-skopit tonë, Anastasit tëshumta i qofshin vjetët”.

K.B.

16 korrik 2011 -Psalet për herë të parë

në Katedralen e re në ndërtim“Ngjallja e Krishtit”

Në këtë kuadër, në Kishën “Ungjillëzimi i Hyjlindë-

ses” në Tiranë u krye Liturgjia Hyjnore festive dhe më

pas, të gjithë të pranishmit, shumica të rinj, u drejtuan

për te Katedralja e re e kryeqytetit, e cila është ende në

ndërtim. 20 vjet më parë Episkopi Anastas vizitonte

rrënojat që kishte lënë pas komunizmi ateist. Tani, të

gjithë i psalën me gëzim dhe falënderim Perëndisë për

këtë vepër madhështore, që do të jetë jo vetëm një vend

i denjë për t’iu lutur Atit, por dhe një vepër shumë e bu-

kur arti, siç kanë qenë gjithmonë kishat orthodhokse

në shekuj, që do ta zbukurojë dhe përfaqësojë Tiranën.


... Mbërritja e Eksarkut Patriarkal z. Anastasnë Tiranë. Për shumë dhjetëvjeçarë nuk kishteshkelur këmbë episkopi në tokën shqiptare.

Pak njerëz, por me shumë entuziazëm e ma-llëngjim të madh e presin në aeroport.

Fytyrat fëmijërore dhe lulet tregojnë që nëçastet e para se populli i Perëndisë e pranonplotësisht Atin e tij, të dërguar nga Kisha eMadhe Mëmë e Fronit Ekumenik.

Të gjithë së bashku drejtohen për te kisha eUngjillëzimit, e cila deri para pak muajsh dhepër dhjetëvjeçarë të tërë u përdor si palestër.Kambanorja nuk kishte kambanë dhe dritaret eshkallares i shkatërruan, sepse ishin në formëkryqi.

Eksarku Patriarkal bie në gjunjë para altaritdhe lutet për grigjën e persekutuar ...

...Ndërsa jashtë Hierores “delet e shpërnda-ra” i jetojnë në tension dhe me lot këto çaste tëpapërsëritshme të jetës së Kishës së tyre.

Tryeza e Shenjtë, e mbështetur mbi tulla dhedërrasa të improvizuara, rigjeti vendin e saj. Nëkëtë pikë të shenjtëruar, për shumë vite qëndron-te një shtangë. Sigurisht, askush nga të rinjtë qëstërviteshin aty, nuk e ka imagjinuar se shkeltembi “ferrën në flakë”.

Në dritaret e kishës nuk ka xhama.Si do të qëndronin besimtarët aty pas disa

muajve mes borës dhe të ftohtit? “Çatia e kishësështë e shkatërruar - nuk mund t’i mbrojë be-simtarët nga shiu.” - “Sa punë ju pret, Hirësi!Ku do t’i gjeni paratë, tjegullat, teknikët, spe-cialistët?”

Një nga vizitat e para u bë në shtëpinë e z.Dhimitër Beduli, teolog dhe drejtor i ShkollësKishtare të Tiranës, kur funksiononte. Ai u bëdora e djathtë e Fortlumturisë së Tij, deri në

Një bekim po vinte për gjithë vendin...- Mbresa nga çastet e para pas mbërritjes së Eksarkut Patriarkal, Imzot Anastasit

në Shqipërinë që sapo dilte nga errësira ateiste -

fjetjen e tij. I përjetshëm kujtimi i Perëndisë përtë. Ai tregoi një ikonë që e kishte gozhduar pasdollapit, fshehur midis dy dërrasave, për 27 vjet.Para kësaj ikone, ai lutej me sigurinë se Krishti,themeluesi i Kishës, do të çlironte edhe Kishëne tyre.

Në këtë çast, ndërhyri e shoqja, tepër e zgjuar,zonja Areti, dhe tha: “Hirësi, burri im gjatë gjithëviteve qahej se do të vdiste pa prift, i palexuar.Dje, që erdhët në Tiranë, i thashë: “Hajde, vdistani, që të lexohesh nga Dhespoti!”.

bërës nga Tryeza e Shenjtë të Kishës Mitro-politane. I mori z. Jani, duke vënë jetën në rrezik,vetëm pak çaste para se ushtria ta shndërrontekishën në palestër. Dhespoti, i ulur në gjunjë,falet para lipsanit. Më vonë ai do ta vendostenë Tryezën e Shenjtë të re.

Papa Gaqi, i dobët, kockë e lëkurë dhe mendërgjegje të pastruar, na rrëfen në shtëpinë etij: “Kështu deshi Perëndia, Dhespoti im, të naprovojë për kaq vite. Ndoshta kërkon të përga-

Të dielën, gjatë Liturgjisësë parë Hyjnore Arkihierati-ke, ishin të pranishëm të gji-thë brezat. Ata nuk e fshihninentuziazmin, duke biseduarvazhdimisht, madje edhegjatë çasteve më të shenjtatë Adhurimit.

Anëtarët orthodhoksë tëkorit të mrekullueshëm tëRadiotelevizionit të Tiranës idhanë një ton festiv LiturgjisëArkihieratike

Duke thënë “Me ura-tat...” e Liturgjisë Hyjnore fi-lluan pagëzimet e njëpasnjë-shme. Kisha OrthodhokseAutoqefale e Shqipërisë porilindte ...

Familja e z. Jani Jani ftonme mirësjellje në shtëpi. Ka-në një surprizë, thonë, përDhespotin ...

Për tre dhjetëvjeçarë tëtërë kanë mbajtur të fshehurnë shtëpi lipsanët mrekulli-

(vijon në faqen 4-5)


tisë për të ardhmen një Kishë më autentike”.Bashkekzistenca e feve të tjera nuk përbën

pengesë për paqen e popullit.Dashuria është “porosia e parë”. Me këtë

frymë, Eksarku Patriarkal u bëri vizitë menjë-herë komuniteteve myslimane dhe shfaqidëshirën e tij të sinqertë për bashkëjetesëpaqësore.

Në këtë pikë dikur ishte kisha e Manastirittë Shën Vlashit. Në vendin e Tryezës së Shenjtë

u vendos një tavolinë e thjeshtë, që të bekohetnga Dhespoti.

E mallëngjyer së tepërmi, një besimtare i jepatit shpirtëror diçka “të çmuar”, që e kishte ruaj-tur prej muajsh: një vezë të kuqe nga Pashka.Ishte hera e parë që mundën pa frikë të ngjyeninvezë të kuqe.

Fëmijë me tufa lulesh presin me ankth nëshkallët e Mitropolisë së Korçës për të parëpër herë të parë një Episkop. Madje edheplakat flokëbardha - pas 35 vjetësh - ia kanë

harruar pamjen.Nga ballkoni i Mitropolisë dëgjohet të thuhet

plot mallëngjim: “Lavdi Zotit! Le të ndezim njëqiri, për të ndriçuar errësirën që na rrethon.Harrojeni të kaluarën e errët. Me dashuri dhendjenjën e faljes ndaj të gjithëve, rilinduni meMisteret e Kishës sonë Orthodhokse. Qëllimiynë - një e ardhme e ndritur”.

Hirotonia në natyrë e Papa Janit ishte pikakulmore e ditës. Të ulur në gjunjë dhe me lot nësy i gjithë populli dëgjon zërin e ngrohtë tëDhespotit: “Merre testamentin dhe ruaje atë derinë Ardhjen e Dytë të Krishtit”. Si një shpërthimdinamiti u dëgjua “I denjë, i denjë ... “. Një idenjë i vërtetë hyri në radhët e klerit. Ishtehirotonia e parë e Imzot Anastasit në Shqipëri.

Papa Kostandini, 85 vjeç, bëri në vitin 1991në Korçë ritin e parë priftëror pas ndërrimit tëregjimit. Më 6 Janar, ai shenjtëroi Ujin në tempe-raturën -8 gradë.

Ilia, 17 vjeç, është i gjatë (l,80 m) që të hyjënë kolimvithër. Megjithatë ai bën të pamundurën,sepse e bën me ndërgjegje Pagëzimin, Misterine shpëtimit tonë.

Motrat Cico, me shoqërinë e tyre shpresë-tare, si dhe familja e z. Grigor Mulla, mësuesmatematike, përqafojnë me respekt Eksarkun,ndërsa në krah është atë Kozmai, një tjetërmbështetje për Dhespotin e porsaardhur. Anë-tarë të bekuar të një Kishe të martirizuar tëshek. të 20-të.

Mitropolia e shkëlqyer e Korçës u kthye në

Një bekim po vinte për gjithë vendin...

(vijon nga faqja 3)


muze, pasi u shembën kubetë e saj. Edhe kishaprej guri e Shën Gjergjit u shemb nga themeletdhe në vend të saj u ngrit biblioteka e qytetit.

Por, shpirtrat e besimtarëve tanë rezistuan.Durimi dhe pritmëria e tyre u shpërblyen ngaPerëndia. U dërgoi një atë shpirtëror, të mbushurme dashuri të sinqertë, që në fytyrë të kthehejpërsëri buzëqeshja.

Shën Kolli i Boboshticës i kthyer në gër-madhë. Për shumë vjet ishte kasolle kashte;imazh i përgjithshëm i shumicës së kishave nëShqipëri. Nga ta fillojë dhe ku ta mbarojë punënEksarku Patriarkal?

Në Pogradec kisha orthodhokse ishte kthyernë ofiçinë për riparimin e automjeteve shtetë-rore. Vajra e graso në vendin e altarit të frik-shëm. Brenda pak muajsh këshilli kishtar e sis-temoi disi. Madje dhe fron episkopal origjinalvendosi dashuria e tyre për të pritur zyrtarishtDhespotin.

- Si e njohët dhe cilat ishinkontaktet tuaja të para me Krye-piskopin?

- Ndodhi në fillim të majit 1991.Në prill, kisha shkuar me disa djemtë tjerë në Kostur. Synimi im ishtetë mësoja për t’u bërë prift. Kjodëshirë më kishte lindur pas rëniessë regjimit ateist dhe ishte e përkra-hur nga familja dhe të njohurit e mi.

Gjatë periudhës që isha në Kos-tur, episkopi Grigor kishte komuni-kuar me Imzot Anastasin, që ishtecaktuar si Eksark i PatrikanësEkumenike dhe ai kërkoi të na njih-te. Shkuam në Athinë së bashkume z. Sotir Bambuli dhe të birin. Utakuam me Kryepiskopin dhe tënesërmen morëm pjesë në Liturgji-në Hyjnore, në një kishë kushtuarKryqit të Nderuar, e cila u drejtuanga ai.

Pastaj, pasi bëra rrëfimin, pa-tëm një bisedë të gjatë. ImzotAnastasi pa që diçka më mundontedhe më pyeti... Iu përgjigja, se mëshqetësonte fakti se ku do mësoja.Në Korçë kishim vetëm dy prif-tërinj në moshë mjaft të shkuar dhepo t’i pyesja, shpesh nuk merrjapërgjigjesha... Kryepiskopi më tha:

Duhet të mbetesh nxënës gjithë jetën...- Intervistë me Protopresviter Jani Trebickën, Kryesekretar i Sinodit të Shenjtë, i cili ishte kleriku i parë

që u hirotonis në vitin 1991 nga Eksarku i Patriarkanës Ekumenike, Imzot Anastasi -

“Biri im, në qoftë se do mbeteshgjithmonë nxënës, ke për të mësuartërë jetën. Nëse do të bëhesh shu-më shpejt profesor, s’ke për të më-suar asgjë. Unë vetë shkova ngaAthina në Afrikë, si episkop dheprofesor universiteti dhe u kthevaqë andej si nxënës...

U ktheva në Kostur me kurajënqë ai më dha dhe vazhdova të më-soja, duke pasur parasysh, se Krye-piskopi më kishte thënë se do tëmë dorëzonte dhjak.

-Ç’kujtoni nga ardhja e ImzotAnastasit në Shqipëri?

Kisha një javë që isha kthyerdhe u bëmë një përfaqësi nga i gji-thë vendi, që u mblodhëm në Rinas,për të pritur Eksarkun e PatrikanësEkumenike. Ishte ditë e bekuar, se-pse pas një periudhe aq të gjatë ate-iste shkeli përsëri në vendin tonëkëmba e një episkopi...

E pritëm me shumë dashuri.Unë kisha lënë pak mjekrën dhe aimë tha, duke pasur parasysh dorë-zimin tim: “Biri im qenke gati!”.Pastaj shkuam në kishën e Evan-gjelizmoit në Tiranë, e cila ishte nëgjendje mjaft të keqe. Pas viteshtë tëra që ishte përdorur si palestër,

ishte e shkatërruar, me një ikono-stas të sajuar, pa xhama, me mbe-turinat deri në dritare. Patëm edhenjë takim në Hotel Dajti, ku na dhakurajë për të ardhmen e rindërtimittë Kishës Orthodhokse Autoqefaletë Shqipërisë ...

- Kur u bë hirotonisja juaj?- Kryepiskopi erdhi në Korçë

në fund të korrikut, në datën 28.Në qytet u prit me shumë madhë-shti. Gjëmonin kambanat, gjithënjerëzit kishin dalë në sheshin para

mitropolisë, sepse nuk kishim endenjë kishë të përshtatshme. Kështu,u vendos që Liturgjia Hyjnore tëkryhej në Shkallët e Mitropolisë, kuu bë edhe dorëzimi im si dhjak.

I gjithë sheshi qe i mbushur menjerëz, që rrinin në këmbë dhe dë-gjonin Liturgjinë e fjalët aq tëdashura, që mund t’i thotë vetëmnjë episkop: “O Zot, O Zot, shtjersyrin prej qiellit edhe vështro, erregullo, këtë vresht, të cilin e kambjellur dora jote e djathtë.”

Shtatëmbëdhjetë priftërinj dhe dhjakonë qëkishin mbetur nga orthodhoksia e martirizuarshqiptare. Konferenca e Parë Kleriko-laike ishtenjë nga hapat e parë të suksesshëm të EksarkutAnastas. Prifti më i moshuar ishte çpriftëruarme forcë dhe tani, mbi nëntëdhjetëvjeçar, riveshirasot, tepër i lumtur.

Në Beratin e bukur, u bë Liturgjia e parëHyjnore pas ndërrimit të regjimit. Më 12 dhje-tor 1990, kisha e Shën Spiridhonit, hapi e paradyert në festën e Shenjtit. Aty afër, Shën Kozmaidha shpirt me martizirim, por ai la lipsanin e tijtë shenjtëruar, që besimtarët të marrin fuqi edurim në vitet e vështira. Ata sot kremtojnë lirinëdhe e presin Episkopin e tyre me rrëqethjemallëngjimi e entuziazëm të papërmbajtur...

Këta janë hapat tuaj të parë, Hirësi. Sa e sagjëra ju mbetet për të kryer gjatë viteve që vijnë... “Të korrat janë të shumta dhe punëtorët tëpaktë’’...


Foto - Lajm

24 qershor - Liturgji Hyjnore panagjirike në përvjetorin e zgjedhjes së Fortlumturisë sëTij, Anastasit Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë. Merrnin pjesë të gjithëanëtarët e Sinodit të Shenjtë, klerikë dhe laikë, përfaqësues nga të gjitha Mitropolitë etj.

10 vjet më parë

Kryepiskopi Anastaskryesonte tryezën me

përfaqëuesit e komunitetevefetare të ish-Republikës

Jugosllave të Maqedonisëpër rivendosjen e paqes

“Paqja nuk duhetlënë në dorë vetëm

të politikanëve”

Takimi u zhvillua në Morges të Zvicrës, ngadt. 11-13 qershor 2001, me përfaqësues të ki-shave dhe komuniteteve fetare më të rëndë-sishme të Maqedonisë, të cilët ranë dakord tëbashkojnë përpjekjet e tyre për arritjen e paqesdhe për të përballuar tensionet dhe dhunën tëpranishme në shoqërinë maqedonase. Qëllim itryezës ishte edhe rritja e afrimit dhe bashkëpu-nimit midis komuniteteve fetare. Kjo tryezë errumbullakët ndërfetare, me pjesëmarrjen e ko-muniteteve të ndryshme fetare të Maqedonisë,u mbështet nga Këshilli Botëror i Kishave nëbashkëpunim me Konferencën Evropiane të Ki-shave, me ndihmesën e Qendrës Maqedonasepër bashkëpunim ndërkombëtar.

Në të merrnin pjesë përfaqësues nga KishaOrthodhokse e Maqedonisë, Unioni Islamik iMaqedonisë, Kisha Katolike e Maqedonisë, Ki-sha e bashkuar metodiste në Maqedoni dhekomuniteti hebre në Maqedoni.

Mbledhja drejtohej nga Kryepiskopi i Tiranësdhe i gjithë Shqipërisë, Prof. Dr. Anastasi, i ciliarriti t’i përballonte me sukses edhe çastet e vë-shtira dhe shpeshherë konfliktuale, që u krijuangjatë debateve, duke dhënë një kontribut të çmu-ar edhe në hartimin e deklaratës së përbashkët.

Në fjalën e Tij, Kryepiskopi Anastas theksoindër të tjera, se Paqja është diçka shumë e vyer.Ashtu si lufta nuk mund të lihet vetëm në duarte ushtarakëve edhe paqja nuk duhet lënë vetëmnë dorën e politikanëve. Komunitetet fetareduhet të përdorin çdo burim për shërim dhepajtim. Lufta fillon nga shpirti i njeriut ndaj edhepaqja duhet të fillojë nga shpirti.

Mund të themi, se ky takim ishte një vlerë-sim dhe konfirmim më shumë i veprës prej disa

Me iniciatën e katekistëve që punojnë nëqytetin e Cërrikut dhe me mbështetjen e priftittë kishës “Lindja e Krishtit” atë Petraqit, si edhetë të rinjve që frekuentojnë rregullisht mësimete katekizmit, u zhvillua një vizitë në QendrënRehabilituese Psikike në këtë qytet. Në të ndo-dhen gjithsej 21 pacientë, të cilët janë në procesrehabilitimi. Kjo iniciativë u bë me bekimin eImzot Nikollës dhe me mbështetje nga Zyra eGrave Orthodhokse e Tiranës. Përveç dhurata-ve edhe një kokteili, të rinjtë kishin përgatiturnjë program festiv me këngë të krishtera, i cilikrijoi një atmosferë të gëzueshme për të gjithëtë pranishmit.

Ky aktivitet mori falënderime të shumta ngadrejtuesit e kësaj qendre, të cilët na kërkuan qëprania jonë të jetë edhe më e shpeshtë, sepsesipas tyre kjo kategori njerëzish ka më shumënevojë se kushdo tjetër për fjalë shprese dhengushëlluese.

Mjaft entuziast ishin të rinjtë, të cilët na kër-kuan që vizita të tilla të përfshiheshin në progra-min e punës.

Cërrik - Vizitë në QendrënRehabilituese Psikike

Robert Pelushi

dekadash të Kryepiskopit Anastas, në ndihmëtë mirëkuptimit, bashkëjetesës dhe paqes midisbesimeve të ndryshme, veprimtari që është vle-rësuar lart në botën e krishterë në përgjithësi,por edhe nga besimet e tjera.

Në fund të tryezës u bë një deklaratë e për-bashkët, për hartimin e së cilës, siç e përme-ndëm, Fortlumturia e Tij luajti një rol mjaft aktiv.Kjo deklaratë, ndër të tjera thekson:

“Ne, si përfaqësues të kishave tona dhe komu-niteteve fetare, dënojmë rëndë dhunën dhe kon-fliktet, të cilat në vend të zgjidhjes do të shkak-tojnë vetëm kaos dhe fatkeqësi. Dhuna e kohë-ve të fundit dhe konfliktet, nuk bazohen tek fejaapo ndryshimet fetare dhe ne refuzojmë t’i pra-nojmë si veprime të intolerancës fetare, sepsebesimi i vërtetë te Zoti nuk e mbështet dhunën.

... Ne dënojmë shpërnguljen me forcë tëcivilëve, abuzimin me ujin dhe me ndihmat përpopullatën dhe u bëjmë thirrje bashkësive tonatë respektojnë të drejtat e njeriut. Ne dënojmëpërdorimin e vendeve dhe ndërtesave të shenj-ta për qëllime ushtarake dhe shkatërrimin e tyre.Gjithashtu, ne dënojmë me forcë rastet e keq-trajtimit të klerikëve. Natyra e shenjtë e ndërte-save fetare duhet të respektohet ashtu si dhe in-tegriteti personal dhe dinjiteti i klerikëve, të cilëtpërfaqësojnë zyrtarisht komunitetet fetare.

...Ne i bëjmë thirrje komunitetit ndërkombë-tar të ndihmojë për paqen dhe integritetin eMaqedonisë në gjirin Evropian, duke shpresuarpaqe stabilitet dhe prosperitet në Maqedoni dhenë të gjithë rajonin.”

Ky dokument u nënshkrua nga të gjithë tëpranishmit dhe nga Fortlumturia e Tij Anastasi,si moderator i takimit.


Para 4 muajsh, Zyra e Gravenë Tiranë, në bashkëpunim më etërtë Kishës, ndërmori një nismë tëre në programin e saj shpirtëror.Kjo nismë ka të bëjë me vendosjene lidhjes midis grave besimtare tëTiranës dhe të Rrushkullit, në qy-tetin e Durrësit. Për këtë u hartuanjë program pune i realizuar në dyfaza.

Gjatë periudhës së parë u kryen3 aktivitete. I pari u bë më 20 marsme vizitën e 12 grave të Tiranësnë kishën “Shën Pavli” në Rru-shkull. Gratë e Tiranës dhanë ek-speriencën e tyre në psaltir duke kë-nduar himne e psalme nga LiturgjiaHyjnore që ato i mësuan gjatë njëtremujori nga mësuesi i muzikësbizantine. Meshën e drejtoi prifti ifshatit, atë Asti i cili pasi bëri pre-dikimin mbi Ungjillin në fund tëLiturgjisë i ftoi të gjithë besimtarëte pranishëm në një kokteil, ku u dis-kutuan probleme të ndryshme dheu shfaqën mendime në të mirën epunëve për lavdi të Perëndisë.

Një miqësi e re në Lidhjen e Grave Orthodhokse

Aktiviteti i dytë u bë më 25 majnë Tiranë, në qendrën “Bethlehem”,i ndodhur në ambientin e jashtëmtë Kishës Katedrale të Ungjillëzi-mit. Aty u mblodhën rreth 30 graaktiviste të dy kishave dhe të prani-shëm ishin atë Asti Beshiri dheArkimandrit atë Asti Bakëllbashi.Në fillim punonjëset e zyrës së gra-ve prezantuan aktivitetin shumëvje-çar të grave të Lidhjes së Tiranësme qëllim që të transmetojnë për-

vojën e tyre dhe të inkurajojnë mo-trat e tyre në Krishtin për të kryervepra shërbimi me frymë besimi epërulësi në njerëz nevojtarë. Për tabërë edhe më të gjallë këtë mesazh,shumë veprimtari u pasqyruan mefotografi të shfaqura me “powerpoint”. Më pas të dy etërit thanëfjalën e tyre përshëndetëse dhepërcollën këshilla e porosi të Un-gjillit për forcimin e dashurisë mi-dis dy lidhjeve të grave në mënyrë

Doli në qarkullim CD “Këngë të krishtera” përgrupet rinore dhe kampet e Rinisë Orthodhokse, vol.1,prodhim i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë.

Këngët e përfshira në këtë CD përbëjnë një pjesë tëkëngëve më të preferuara e të përzgjedhura gjatë vitevesi në kampet verore, ashtu edhe të grupeve rinore. Disajanë përkthime dhe përshtatje, të tjerat janë krijime ekompozime origjinale nga të rinjtë shqiptarë.

Qëllimi i kësaj CD është që të rinjtë dhe kampistët tëpërcjellin “gëzimin e eksperiencës së tyre shpirtërore”në shtëpi, në kisha, në grupe rinore dhe në kampe. KjoCD është realizuar nga Orkestra dhe Kori i Radios“Ngjallja”, nën drejtimin e znj. Joli Nano (Goro),regjistruar në studion e Radios “Ngjallja”, Fm 88.5 Mhz.

Kjo CD është përkushtim i të rinjve drejtuarFortlumturisë së Tij, Kryepiskopit Anastas, ku dashuria,mbështetja dhe investimi i të cilit bëjnë të mundurrealizimin e aktiviteteve të grupeve dhe kampeve rinore.

Frymëzimi dhe iniciativa për këtë prodhim muzikorburoi nga drejtueset e kampit të vajzave, të cilat ofroninme gëzim e dashuri ndihmën e tyre për të kënduar bashkëme qindra kampiste çdo verë.

që të kurorëzohet me sukses çdopunë edhe në të ardhmen. Në fundu bënë diskutime dhe u dha njëkokteil.

Aktiviteti i tretë u bë me rastine emrit të kishës së Rrushkullit më29 qershor, për festën e Shën Pe-trit e Shën Pavlit. Rreth 20 gra dhenjë klerik u nisën herët në mëngjesnga Tirana dhe morën pjesë në me-shë, duke shprehur me këtë vizitëedhe njëherë solidaritetin e dashuri-në e krishterë mes tyre. Festa vazh-doi me një tryezë të thjeshtë qështruan gratë e Rrushkullit, duketreguar edhe njëherë mikpritjen,bujarinë dhe dashurinë e tyre përtë qenë gjithmonë në lidhje të ngu-shtë me gratë e Tiranës dhe për t’ishërbyer Krishtit me devocion dukeu bërë shembull për brezat nëvazhdim.

Ky program bashkëpunimi do tëvazhdojë fazën e dytë në sezonin evjeshtës.

Rajmonda Shqevi

Doli në qarkullim CD-ja e re “Këngë të krishtera”


KISHA ORTHODHOKSE AUTOQEFALE E SHQIPËRISËAKADEMIA TEOLOGJIKE “NGJALLJA E KRISHTIT”

Shën Vlash - Durrës

NjoftimNë datat 12 - 13 shtator 2011 zhvillohet konkursi për pranimin e

studentëve të rinj në Akademinë Teologjike “Ngjallja e Krishtit”, në

Shën Vlash. Pyetjet e konkursit janë rreth Dhiatës së Re dhe katër

vëllimeve Besimi Orthodhoks.

Kandidatët duhet:A. Të jenë të pagëzuar në Kishën Orthodhokse të paktën një vit

më parë.

B. Të jenë pjesëmarrës aktivë në kishën e zonës së tyre.

C. Të kenë mbaruar shkollën e mesme katërvjeçare.

D. Të kenë një rekomandim nga Episkopi i Dioqezës.

E. T’i nënshtrohen konkursit për pranim.

Kandidatët duhet të paraqiten për konkurs në orën 10:00, të datës

12 shtator, ndërsa një javë para konkurrimit duhet të kenë dorëzuar

në sekretarinë e Akademisë dokumentet përkatëse:

1. Rekomandimi i Episkopit,

2. Kërkesa me shkrim e kandidatit,

3. Dëftesa e pjekurisë,

4. Certifikata personale,

5. Certifikata e pagëzimit,

6. Vërtetimi mjeko - ligjor,

7. Vërtetimi i prokurorisë së rrethit.

Për hollësi të mëtejshme, të interesuarit mund të kontaktojnë në

numrin e telefonit:

Sporteli: 0574 222 55 ose Sekretaria: 0574 223 97.ose në adresën e e-mailit [email protected]

Gjimnazi “Kryqi i Nderuar”- zgjedhja juaj për të ardhmen

Gjimnazi “Kryqi i Nderuar” ka çelur dyert e tij qysh në shtatortë vitit 2007 dhe nën kujdesin e veçantë të Fortlumturisë së Tij,Kryepiskopit Anastas po ecën drejt mbi themele të forta.

Kjo shkollë e mesme zë një vend të rëndësishëm brenda sistemittë gjerë arsimor të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë,që përfshin kopshtet, shkollat dhe Universitetin “Logos”, dukembuluar kështu gjithë hapësirën edukative për nxënësit dhe studentëtnë vendin tonë.

Qëllimet tona janë:• Krijimi i kushteve të përshtatshme që të gjithë nxënësit të arrijnënjë nivel të lartë kulturor dhe shkencor.• Edukimi i brezit të ri me karakter dhe moral të shëndetshëmorthodhoks.• Përgatitja e kuadrove të aftë dhe integrimi i tyre si anëtarë tëdenjë në shoqërinë evropiane.• Evidentimi dhe zhvillimi, brenda një fryme lirie, i nxënësve meprirje dhe talente të veçanta.

Ne ju ofrojmë:• Programe mësimore të mbështetura në planet, programet dhetekstet mësimore për arsimin parauniversitar të miratuara ngaMASh. Krahas këtij programi zhvillohen edhe lëndë të edukimittë krishterë.• Një staf pedagogjik të kualifikuar që e bazon punën e tij mbi me-todologjitë më bashkëkohore të mësimdhënies, duke garantuarkështu sukses.• Një bibliotekë të pasur me libra që mbështesin programetmësimore dhe formimin intelektualo-artistik të nxënësve.• Kushte bashkëkohore për një jetë të shëndetshme konviktore:dhoma fjetjeje, mensë dhe sallë studimi të pajisura me të gjithamjetet e nevojshme.• Aktivitete të larmishme për të qëndruar më pranë botës dhenevojave të të rinjve.

Çfarë kërkojmë prej jush?• Vetëm përkushtim për të rritur cilësinë e brezit të ri në formimine tyre intelektual.

NJOFTIM!Nëse jeni në mëdyshje për shkollimin

e fëmijëve tuaj, zgjedhja duhet të jetëgjimnazi “ Kryqi i Nderuar”, i cili ndodhetnë një kodër piktoreske në Sukth të Du-rrësit, buzë autostradës Tiranë-Durrës.

Të gjithë maturantët e parë të këtijgjimnazi, në vitin shkollor 2009-2010,fituan të drejtën e studimit në universitetet e vendit.

Regjistrimi kryhet para datës 19 gusht 2011 dhe në këtë institucionarsimor pranohen vetëm djem.

Kusht për regjistrimin tuaj është dëftesa e lirimit.Testimi zhvillohet në ambientet e shkollës më datë 19.08.11 ora 10:00.

Nr. kontakti: 05322080, cel 0682005524, 0692340205e-mail: [email protected]

Kisha jonë Orthodhokse mefaqen e saj zyrtare përpiqet tëpërcjellë mesazhin dhe infor-macionin e saj edhe në internet.

Ajo i njeh vizitorët e saj me:- besimin e krishterë ortho-dhoks,- organizimin dhe veprimtarinëe strukturave institucionale,- lajmet më të fundit,- arsimin, edukimin dhe shër-bimin social e kulturor që ofronnë shoqëri,- ndërtimin dhe restaurimin ekishave dhe manastireve,- botimet kishtare etj.

Me www.orthodoxalbania.orgdo të gjeni në internet Kishën Orthodhokse Autoqefale

të Shqipërisë

Shihemi, lexohemi e dëgjohemi në momentdhe kudo në të gjithë globin me

www.orthodoxalbania.org

Teksti këtu ndërthuret me fo-tografi, mesazh zanor, muzikore filmik.

Këtë informacion do ta gjeninë tri gjuhë: shqip, anglisht egreqisht.


Ai lindi në fshatin Mekat të Vlo-rës, më 10 korrik 1958. Shkollën8-vjeçare e kreu në fshatin e tij tëlindjes, kurse shkollën e mesme nëLlakatund. Të gjithë kujtojnë ngaajo kohë përpjekjet, sinqeritetin dhekorrektësinë e tij. Këto cilësi e ka-rakterizuan edhe në kohën kur filloipunë. Pas ndryshimeve që ndodhënnë vitet 1990, ai si shumë bashkë-fshatarë të tij emigroi në Greqi, kupunoi për pak kohë. Më pas u kthyenë Mekat dhe me ato pak të ardhu-ra që kishte përfituar iu përkushtuablegtorisë. Në saje të punës së pa-lodhur dhe sakrificave arriti të ketënjë mirëqenie të kënaqshme. E përkëto falënderonte gjithmonë Perë-ndinë. Ai bënte planet e tij, por Pe-rëndia që sheh dhe drejton jetën to-në ka planet e veta...

Perëndia po e përgatiste për gri-gjën e Tij, për të kullotur dhentë eTij. Dalëngadalë tek atë Kristaqi pomerrte formë mendimi se ai duhejt’i përgjigjej thirrjes së Kishës përtë shkuar në Akademinë Teologji-ke. Ai shiti gjithçka dhe e dorëzoiveten te Perëndia. Nuk e pati tëlehtë për këtë veprim që bëri, por ipërballoi me urtësi e durim presio-net që i vinin gjithandej. Me buzënnë gaz ai përgjigjej: “Përsëri Perë-ndia do më japë mundësinë që atoqë dhashë t’i kem prapë, por taniunë do t’i bindem thirrjes dhe vull-netit të Zotit.”

Në vitin 1995 ai filloi AkademinëTeologjike. I dashur dhe i respek-

tuar nga studentët dhe personeli ishkollës. I përkushtuar për të pasurrezultate sa më të mira në mësime.I qetë e gojëmbël me të gjithë. Nëvitin 1998 mbaroi me sukses studi-met aty. Gjatë kohës kur ishte stu-dent u interesua dhe punoi shumëqë në fshatin e tij kisha e ShënDhimitrit të ngrihej nga themelet.Duke parë përkushtimin dhe ko-rrektësinë e tij, caktohet për të shër-byer në kampin e të rinjve në Ma-nastirin e Zvërnecit. Edhe këtë spro-vë e kaloi me sukses. KryepiskopiAnastas, duke vënë re këto cilësi,e thërret dhe e fton për t’i shërbyer

Kishës si dhjakon. Ai pranon dhenë gusht të vitit 1998 u bë dorëziminë Kishën “Ungjillëzimi i Hyjlindë-ses” në Tiranë, nga KryepiskopiAnastas. Caktohet për të shërbyernë kishën e Shën Athanasit në Sele-nicë. Gjatë periudhës afro trevjeça-re që shërbeu në këtë kishë, ai fitoirespektin dhe dashurinë e gjithë be-simtarëve për përkushtimin dhe ko-rrektësinë në shërbesat e kryera,por edhe për këshillat që jepte nëbisedat shpirtërore.

Mitropoliti i Beratit Imzot Ignatipa te ky person shërbëtorin e de-votshëm dhe të gatshëm për sakri-

fica, ndaj në prill 2001 e hirotonisiprift, në kishën “Shën Theodhorët”në Vlorë.

Menjëherë filloi të shërbejëpranë grigjës së tij në fshatrat Me-kat e Beshisht. Ishte dhe këmbë-ngulja e tij që të rindërtohej kisha evjetër, e cila ishte shkatërruar plo-tësisht. Filloi punimet për ndërtimine kishës së Metamorfozës në fsha-tin Beshisht, duke kontribuar edhefinanciarisht. Me punën e tij ai fitoirespektin e Mitropolitit, klerikëvedhe gjithë besimtarëve të enorisë.

10 vjet punë e përkushtim përtë bërë më të mirën, për të qenë ipëlqyer në sytë e Perëndisë.

Në muajin gusht 2010 ai diag-nostikohet me një sëmundje tërëndë. Me interesimin e Kryepisko-pit Anastas dhe Imzot Ignatit kreujashtë vendit një operacion të vë-shtirë, por shumë shpejt e kuptoise jeta e tij tokësore po shkonte drejtfundit. Nuk u ligështua asnjëherëe shpesh ndodhte e kundërta, ai najepte ne kurajë. “Do të doja të jetoja,thoshte ai, por Perëndia ka planete veta, u bëftë vullneti i Tij”. Savinte shëndeti po përkeqësohej, porasnjëherë nuk pushoi së menduarie interesuari për punët e Kishës.Ai,edhe pse e kishte të vështirëudhëtimin, shkonte me shumë vësh-tirësi në kishë e na ftonte të me-shonim, pasi, thoshte ai, dua të ku-ngohem se nuk i dihet kur më thë-rret Perëndia. Një interesim të ve-çantë pati edhe Mitropoliti i BeratitImzot Ignati. Ai e vizitonte shpeshe luteshin bashkë.

Në datën 30 qershor, në mën-gjes shëndeti i tij u rëndua shumëdhe mori kungatën. I rrethuar ngafamiljarët dhe klerikët e Zëvendë-sisë shpirti i tij shkoi për te Perë-ndia.

Në datën 1 korrik trupi i tij uçua në kishën e Shën Dhimitrit.Klerikë të shumtë nga Vlora, Fieri,Lushnja e Berati lexuan pjesë ngaUngjilli i Shenjtë. Në orën 1000 filloiceremonia e varrimit, e cila u drej-tua nga Imzot Ignati. “Ai ishte njëJob i ditëve tona, theksoi Mitropoliti,pasi e pranoi sëmundjen si një dhu-ratë nga Perëndia. Ai duroi dhimbjetë tmerrshme e nuk u ankua asnjë-herë. Prej tij ne mësuam shumë.Do të na mungojë një bashkëpunë-tor i shtrenjtë e i vyer.”

I përjetshëm kujtimi. Amin.Atë Spiro Bulika

Në datën 7 Korrik Kisha kremton kujtimin eDëshmores së Madhe Qiriaqi (E Diela). Në fshatinNartë të Vlorës ndodhet edhe kisha që përkujton emrine saj. Kisha është ndërtuar në mes të fshatit dhe ështënë rikonstruksion e sipër, i cili kryhet me fonde tëmbledhura nga Kryepiskopi Anastas.

Për të festuar me besimtarët e Nartës, por edheme shumë të tjerë të ardhur nga Vlora erdhi edheMitropoliti i Beratit, Imzot Ignati. Pas Mëngjesores ukrye Shërbesa e bekimit të pesë bukëve e më pas u

celebrua Liturgjia Hyjnore, e cila u drejtua nga Hirësiae Tij, i ndihmuar nga klerikët e Zëvendësisë së Vlorës.

Mitropoliti foli për jetën e dëshmores: “Sot, Kishakremton dhe nderonkujtimin e hirshëm të dëshmores së madhe dhe tëshenjtë, Qiriaqisë.” Kisha jonë na fton të gjithëve tëshikojmë sakrificën e përgjakshme dhe ofrimin emartirëve, që të gjejmë mbështetje në luftën shpirtëroretë jetës më Krishtin. Pra,është aktuale fjala e Zotit:“Mos kini frikë nga ata që vrasin trupin,dhe shpirtins’mund ta vrasin”. Më pas ai tregoi se si Dëshmorjae Madhe edhe pse u torturua në mënyrë çnjerëzorenuk e mohoi kurrë Zotin. Ajo pas çdo pyetje përgjigjej:“Jam e krishterë”.

Mitropoliti falënderoi edhe Kryepiskopin Anastaspër përpjekjet dhe kontributin që ai po jep për rikon-struksionin e kësaj kishe.

Pas marrjes së Kungatës së Shenjtë besimtarët ularguan, duke marrë me vete edhe bekimet e dëshmo-res së madhe Qiriaqi.

FJETI ATË KRISTAQ QIRJO

KREMTOHET SHËN E DIELA NË NARTË

Ajo transmeton për ju 24 orë program.Do të dëgjoni gjithçka që ju duhet: programe

shpirtërore, sociale e kulturore.Muzikë e zgjedhur kishtare, popullore e klasike,

nga vendi dhe bota.Ndiqni shërbesat kishtare në Radio “Ngjallja”!


Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

GUSHT 2011

1 E Hënë Dalja e Kryqit. 7

Makabejtë. Oshdg. Elesa.

(Fillon Kreshma.)

2 E Martë † Transf. i lips. të

kr/dhjak. Stefanit, dësh. i I-rë.

6 E Shtunë † Metamorfozae Shpëtimtarit (Sotirit). (Vaj,

verë e peshk.)

7 E Diel † 8 MATEUT. Oshd.

Domet persiani e Asteri,

çudibërës.

13 E Shtunë † Mbyllja e Me-

tamorfozës. Transf. i lips. të

Maksim Omol.

14 E Diel † 9 MATEUT. Pr.

Mikea. Kthimi i Kryqit. Hierod.

Markeli.

15 E Hënë † Fjetja e Hyjli-ndëses Mari. Dësh. Tarsizi.

20 E Shtunë † Pr. Samuel. 37

dësh. në Vizi (Orioni etj.). Dësh.

i ri Theohari.

21 E Diel † 10 MATEUT.Ap. Tadeu. Dëshg. Vasa me

fëmijët e saj.

23 E martë Mbyllja e Fjetjes.

Hierod. Irineu i Lionit, Irineu i

Sirmiumit.

24 E mërkurë † Hierod. Koz-

mai në Kolkondas (Fier), eto-

losi. Hierod Eftihi. (Vaj e verë.)

27 E Shtunë † Osh. Pimeni i

Madh. Dësh. Fanuri. Omol.

Osios i Kordovës.

28 E Diel † 11 MATEUT.Osh. Moisi etiopiani. Ezekia i

Drejtë, mbret.

29 E Hënë † Prerja e kokës

së Joan Pagëzorit. Ep. Arkadi.

(Kreshmë)

31 E Mërkurë Vendosja e

brezit të Hyjlindëses. Aidani i

Lindisfernit. (Vaj e verë.)

Për Myzeqenë është shkruarshumë: për hambar prodhimi, përdjep kulture e arsimi, për manasti-ret dhe kishat e vjetra e të shumta,disa prej të cilave janë dhe monu-mente të trashëgimisë kulturore,për priftërinjtë orthodhokse që pu-nuan për të ruajtur besën etj., etj.

Rrugës për në fshatin Agim, nëMyzeqenë e paskodrave, mësuamse atë ditë, më 7 korrik, festohejnë kishën e Shën e Dielës në fsha-tin Rungajë. Menduam të shkonimatje, jo vetëm për të marrë pjesënë kremtimet e për të ndezur njëqiri, por për të parë edhe kishën…si dhe për të takuar njerëzit që naduheshin. Në fakt kur arritëm atje,pamë se nuk kishte ndërtesë kishe,...pamë një kodrinë, ku sipër saj,në një shesh kishin mbetur si she-një dy qiparisa, …e pra pikërishtkëtu në natyrë ishte kryer LiturgjiaHyjnore nga atë Arkile Doko nëprani të shumë banorëve, jo vetëmtë krishterë por edhe të besimevetë tjera, të cilët vazhdojnë e ndjekintraditën e të parëve të tyre; një fes-të e veçantë, që kremtohej që ngambrëmja e mëparshme e deri ditëne Shën e Dielës në mesditë. Prazhvillohej panairi i traditës.

Sipas legjendës thuhet se nënatë kodër, ku edhe sot dallohet sedheu është i hedhur, ka qenë kishame këtë emër, por që për ta shpë-

tuar atë nga shkatërrimi i pushtuesitturk, besimtarët e mbuluan medheun e sjellë nga kodrat më larg.Në sheshin e krijuar mbi të ndërtu-an një kishëzë, sa për t’u përkujtuardita e shenjtores mbrojtëse. Por…edhe kjo kishëzë me kalimin ekohës, gjatë regjimit ateist humbi esot aty mbetet, bashkë me qipari-sat, vetëm kujtimi i shën e Dielës.Pikërisht, në këtë vend nga ku shpa-loset një peizazh i mrekullueshëmzhvillohet çdo vit Liturgjia Hyjnorenë praninë e shumtë të besimtarëve.

Vazhduam rrugën. Në fshatinAgim, me emrin e dikurshëm Çiflik,pothuaj në qendër pamë një kishëtë ndërtuar të re; godinë e bukurme një oborr plot lule, para dheanash, dhe pemë; …e kompletuarme një ikonostas të gdhendur e iko-na të pikturuara… Kremton ditëne Metamorfozës. E pra një kishë edallueshme, e administruar mirënga prifti i fshatit atë Ilia Zaka.

Që nga 1997 që u ndërtua kjokishë, me të ardhurat e mbledhuranga miqtë e Kryepiskopit Anastas,por dhe me kontributet modeste tëbanorëve të zonës këtu meshohetrregullisht dhe kryhen gjithë shër-besat fetare, po nga ky prift i fshatit.Si psalt ka shërbyer këtu Lon Todridhe herë-herë edhe grupi i rinisë.

Fshati i ka fillimet e veta qëpara rreth 200 vjetësh kur këtu u

Duke vajtur në fshatin Agim...vendosën 15 familjet e para ortho-dhokse; ndërsa sot fshati ka rreth280 familje orthodhokse. Është përt’u përmendur, pavarësisht se fsha-ti Çiflik, nuk ka pasur kishë, sepsebesimtarët vinin në kishat e tjerapërreth tij, ka pasur një prift vendësqë përmendet, atë Jani Bushin, i cilimeshonte në të gjithë kishatpërreth, por sidomos në Libofshë.Po kështu në fshat vinte dikur përshërbesa edhe atë Jorgji Tasho.

Duke biseduar me atë Ilian (Li-lin) mëson se familjet e vjetra si:Bushajt, Semat, Dokot, Gremit, Za-kejtë etj. janë edhe sot mbështetësite besimit të krishterë dhe të kishës.Besimtarë si Spiro Zaka, Zoica eIrakli Gjika, Zoica dhe Olimbi Gre-mi, Uan Meço, Kristina Valle apoRaq Bushi jo vetëm që japin she-mbullin e të krishterit të devotshëmpor nuk kursehen në pjesëmarrjendhe mbarëvajtjen në shërbesat dheaktivitetet e kishës. Përmendim kë-tu se edhe Mitropolia e Beratit kaorganizuar në Agim mjaft aktivitetezonale, sidomos të rinisë, që kanëgjallëruar jetën fetare. Një kontributtë dukshëm për rezultatet e arrituranë jetën e komunitetit ortodoks tëkësaj zone të Myzeqesë kanë dhë-në dhe priftërinjtë, si: atë Ilia Zaka,atë Arkile Doko, atë Aristir Ziu dheatë Rafail Rredhi.

Kristofor Beduli

Kisha e re “Metamorfoza e Shpëtimtarit, në fshatin Agim dhe Liturgjia Hyjnore në vendin

ku ka qenë kisha e Shën e Dielës


NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajës, Nr. 151Tiranë

Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

Shtypur në shtypshkronjën “Ngjallja”

Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë

Del nën kujdesine Këshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

Nëse shekuj më parë, Kishadhe besnikët e saj martirizoheshinme mjete radikale si zjarri, shpata,kamxhiku, heshta, dëshmitë e rre-me etj., sot mjeti që djeg, heshton,mashtron, kamxhikon dhe sulmonnë formën më denigruese Kishën

Fol, fol… se diçka do të mbetet!tonë është media. Historikisht,Orthodhoksia në Shqipëri ështëpërndjekur nga elementë të ndry-shëm, të rëndësishëm ose të parë-ndësishëm, të njohur ose të panjo-hur, por në 20 vitet e fundit ajo kapërjetuar një tjetër metodë të rë-ndomtë që përpiqet ta gjunjëzojëdhe ta turpërojë, por që nuk po iadel dot mbanë, pikërisht luftën ehapur që i kanë shpallur mjetet einformimit publik. Si një prej nje-rëzve që jap kontributin tim pro-fesional prej disa vitesh paralelishtnë të dyja fushat respektive, edhenë median kishtare edhe në medianjokishtare, duke i njohur në thelbqëllimet dhe prirjet e tyre, nuk ështëherët të arrij në përfundimin se pondeshem në një përplasjeje mes tëvërtetës dhe të pavërtetës, mesinteresave madhore dhe interesavemeskine, mes mirëbërësve dhekeqdashësve.

Por, sa më fort vepron frymadiabolike e atyre që shpifin publi-kisht për Kishën nëpërmjet këtyre

mjeteve të informimit publik (ga-zeta, revista, televizione, kohët efundit edhe libra e filma), aq mëshumë mrekulli po shohim ne që eduam atë. Madje, ne frymëzohemikur në pozicionin e besimtarit tëthjeshtë, apo edhe të një intelektualitë krishterë orthodhoks, përjetojmënga afër përndjekjen, duke na udhënë mundësia të japim dëshminëjo vetëm historike, por edhe mëny-rën e krishterë të përballimit të sul-meve që adresohen ndaj këtij insti-tucioni hyjnor.

Prej vitesh e vitesh me radhë,“lufta e ftohtë” që i ka shpallur Ki-shës media anti-kishtare po bëhetedhe më e fortë, duke u zgjeruarnë numra dhe në pacilësi. Ata me-ndojnë dhe shpresojnë se do të bë-hen heronj të atdhetarizmit të flaktëdhe të së vërtetës së mohuar histo-rike!!! Po, kush janë këta njerëz?Ata mendojnë se ne nuk e duamatdheun, nuk e duam dhe e nde-rojmë historinë e tij dhe të ardh-men? Prandaj, sikurse thotë pro-

verbi: “fol, fol, se diçka do mbetet”,ata shpifin e shpifin pa fund, dukeharruar se përballen së pari meZotin dhe jo me “çiliminjtë” e Tij.Këtë term në fakt e kam dëgjuarjo pak herë në zërat e korridorevetë atyre intelektualëve që iu punonmë shume mendja, se sa shpirti.

Pohoj se ka edhe nga ata profe-sionistë të medias që na kanë bërëedhe oferta shumë tunduese negazetarëve të Kishës, duke na ofru-ar mundësi trajnimi për të mësuar“marifetet e profesionit”, sepsesipas tyre Kisha ka njerëz të paaftëdhe të pamësuar për të bërë “gjëratë mëdha”. Është për të ardhurkeq, por më shumë është e nevoj-shme të lutemi ndaj “armikut” tonë20-vjeçar: Medias, e cila përsërite përsërit vetveten, duke harruarmisionin e saj. Në vend t’iu tregojënjerëzve të thjesht realitetin, përpi-qet t’i tundojë ata me shijen e bitte-rit, i cili të kënaq në sipërfaqe, pornë thelb të hidhëron.

Nga Isidor Koti

Më 16 korrik, selinë e Pa-triarkanës Ekumenike në Fanar, evizitoi shefja e diplomacisë ameri-kane, znj. Hillari Klinton, e cila ndo-dhej në Stamboll.

Znj. Klinton u prit aty nga Patri-arku Ekumenik Vartholomeu I. Gja-të takimit diskutuan tema të ndry-shme, që shqetësojnë Patriarkanën,siç ishte rifunksionimi i ShkollësTeologjike të Halkit etj.

“Mjaft janë 40 vjetët e heshtjessë Shkollës”, ka thënë Tërëshenj-tëria e Tij. Znj. Klinton përsëriti për-

Patriarkun Ekumenik në prani edhetë Kryepeshkopit të Amerikës,Dhimitrit.

Ky takim ishte i treti midis znj.Hillari Klinton dhe Patriarkut Eku-menik në Fanar. Takimi i parë i tyreishte bërë në vitin 1996, kur ajo evizitoi Fanarin me cilësinë e Zonjëssë Parë Amerikane së bashku mevajzën e saj.

Takimi i dytë ishte bërë në vitin1999, kur shoqëronte bashkëshortine saj Bill Klinton, atëherë Presidenti SHBA-ve.

kushtimin e qeverisë amerikane përçështjen e lirisë fetare dhe shprehumbështetjen e saj në temat që shqe-tësojnë Patriarkanën. Ajo iu referuagjithashtu edhe veprimtarive dheiniciativave të tjera të PatriarkutEkumenik, duke sjellë në mendjeedhe titullin jozyrtar si “Patriarku Ii Gjelbër”, me të cilin ai përmendetshpesh. Sekretarja e Shtetit përme-ndi gjithashtu edhe dialogun ndër-fetar pas sulmeve të tmerrshme të11 shtatorit që kishte filluar me nis-mën e Patriarkut Ekumenik në vitin

1994, me takimin e Bosforit si edhedeklaratën e firmosur atëherë, ta-kim që u vazhdua edhe në vitin 2001në Bruksel. Patriarku Ekumenikfoli gjithashtu edhe për hapat po-zitivë të qeverisë se z. Erdogan përkalimin e barrierave të cilat ishinakumuluar përgjatë historisë nëveprimtarinë e Patriarkanës Eku-menike. Patriarku falënderoi qeve-rinë amerikane për interesimin e sajtë vazhdueshëm për çështjet e Or-thodhoksisë.

Znj. Hillari Klinton u takua me

Patriarku Ekumenik: “Mjaft heshti Halki”- Tërëshenjtëria e Tij, Vartholomeu I priti në selinë e Patriarkanës Sekretaren Amerikane të Shtetit, znj. Hillari Klinton -


tepër, ka dije theologjike. Por ajo që kërkohetnga secili prej nesh është t’i përafrohemi dhetë familjarizohemi me “urtësinë e Kryqit”, urtësiqë i referohet shpëtimit të gjinisë njerëzore dheqë mbështetet në mirënjohjen për mëshirën epafund të Perëndisë, në dashurinë, në vetë-sakrifikimin dhe në kontributin e vazhdue-shëm”.

Përveç kësaj, ditën tjetër, gjatë fillimit tëSinodit të Përgjithshëm të Kishës Anglikane,Kryepeshkopi i Kanterburit, duke e ftuar Krye-piskopin Anastas të merrte fjalën në podium sifolësi kryesor, e përfundoi përshëndetjen e tijme fjalët e mëposhtme: “Rigjallërimi i KishësOrthodhokse në Shqipëri i detyrohet gjithçkanjë udhëheqësi, aftësitë shpirtërore dhe inte-lektuale të të cilit, fuqia e personalitetit të tij,përulësia dhe shenjtëria e tij, kanë qenë përshumë vetë një far në Evropën e epokës sonë.Kryepiskopi Anastas e nisi karrierën e tij nëAfrikë, është grek nga origjina, një theolog qëshkëlqeu në lëmin e misionarizmit. Ka dhënëmësim në institucione të ndryshme akademike,ndërkohë që arriti të vërë në përdorim këtë aftësitheologjike, në shkallën më sipërore, me qëllimrilindjen e Kishës Orthodhokse të Shqipërisë”.

Në vazhdim, Kryepiskopi i Tiranës dhe i gji-thë Shqipërisë, Anastasi, përpara pesëqind anë-tarëve të Sinodit të Përgjithshëm, klerikë të tëgjitha gradave dhe anëtarëve të shquar të shoqë-risë angleze, mbajti temën: “Transmetimi i Un-gjillit në botën moderne - Ngritja e një Kishelokale”, e cila kishte si bosht kryesor eksperien-cën e tij nga ringritja e Kishës Orthodhokse nëShqipëri.

Fjalimi i Kryepiskopit Anastas u mbyll memeditimet e mëposhtme: “Kur i referohemitransmetimit të Ungjillit, mendimi im shkon në

Dekoratë Nderimi për Kryepiskopin e Shqipërisë nga Kisha e Anglisë

dy liqenet e Palestinës: në Detin e Galilesë dhenë Detin e Vdekur.

Të dy këta liqene kanë një karakteristikë tëpërbashkët dhe një ndryshim esencial. Të dymarrin ujë nga lumi Jordan. Liqeni i parë, iGalilesë, pranon ujin dhe e ofron që të vaditenzonat jugore. I dyti, Deti i Vdekur, pranon ujin,por e mban për veten e tij. Në liqenin e parë jetagjallon brenda ujit dhe pranë brigjeve të tij. Nëtë dytin, nuk ka gjurmë jete. Dhe e dimë se Zotiynë nuk kishte asnjë lidhje me Detin e Vdekur.Ai e nisi misionin e Tij publik dhe kreu shumënga mrekullitë e Tij në Detin e Galilesë.

Ne të krishterët kemi privilegjin të marrimvazhdimisht ujin e gjallë të Jordanit shpirtëror.Pranojmë pa kursim të mira të bollshme shpir-tërore dhe materiale. Nëse i mbajmë vetëm përveten tonë, do t’i humbasim. Deti i Vdekur mbetetsimboli i atij që pranon dhurata dhe që i ruan përveten e tij. Nëse i ndajmë me të tjerët, do të ngja-sojmë me jetën e gjallë të Detit të Galilesë. Kurdikush merr dhe e ndan atë çka merr, ky ështësekreti për të pasur jetë. Më saktë Jetën!”.

Zyra e Shtypit e Kryepiskopatës

- Kryepiskopi Anastas, i ftuari kryesornë Sinodin e Përgjithshëm të saj -

Më 7 korrik 2011, gjatë darkës zyrtare nëSelinë Kryepiskopale të qytetit të Jorkut tëAnglisë, Kryepeshkopi i Kanterburit dr. Williams,duke folur me një mënyrë tepër lavdëruese, iakordoi Kryepiskopit Anastas dekoratën në fjalë,ndërsa Kryepiskopi Anastas gjatë fjalës së tijtë falënderimit midis të tjerave tha: “Teksa ku-ndroj Kryqin e Lambethit, sjell në mendje vargjete poetit nobelist T.S.Elliot: “Ku je, o urtësi që tëhumbëm brenda dijes? Dhe ku je, o dije që tëhumbëm brenda informimit?” Ka shumë infor-mim në lidhje me Kryqin. Madje, akoma më

“Kryqi i Lambethit”, një dekoratë e ve-

çantë për udhëheqës të huaj fetarë, iu akor-

dua Kryepiskopit të Shqipërisë, z. Anastas

nga dr. Rowan Williams, Kryepeshkop i Kan-

terburit dhe anëtar i Dhomës së Lordëve.

Në fotot: KryepiskopiAnastas duke folur si

i ftuari kryesornë Sinodin e

Përgjithshëm tëKishës së Anglisë

dhe “Kryqi iLambethit”, me të

cilin u nderua.

Çast nga punimet e Sinodittë Kishës së Anglisë dhe njëpamje e jashtme e godinës

ku ato u zhvilluan.

Katedralja Anglikane e Jorkut

Foto: Sam Atkins,Church Times, London.

Documents

Gazeta e Korrikut 2011