Gebelikte Travma 2

7/31/2019 Gebelikte Travma 2

1/41

Gebelikte Travma

Dr.Turgut TOPAL

.E.A.H Acil Tp Klinii


2/41

giri

Tm gebelerin %6-7 si travmaya uramakta

Travma merkezine bavuran 15-40 ya araskadnlarn %8i henz gebe olduunubilmemekte

Fetusun yaayabilirlik snr 24-26 hf. Yadadoum arl 500 gr


3/41

Gebelik zamanna gre fetal yada maternalyaralanma riski

>1.trimesterde :%10-15

>2.trimesterde %32-40

>3.trimesterde %50-54


4/41

Sadece yaayabilir fetuslar monitorize edilmeli

Bahsedilen 2 can olmasna ramen,annehayat nceliklidir


5/41

Hamilelikteki fizyolojik deiiklikler

Kan basnc 1. ve 2. trimesterdedkken(sistolik 2-4 mmhg - diastol 5-15mmhg)

3.trimesterde hamilelik ncesi duruma dner


6/41

Hamilelikteki fizyolojik deiiklikler

20. gestasyon haftas sonras uterus IVCseviyesine ykselir,bu da anne srtspozisyondayken kompresyonla sonulanr.

Gebede gzlenen hipotansiyonun pozisyona

bal olduu dnlrse ,pelvis sola dorukaldrlmal ya da

Uterus iki elle hastann bana ve sola doruitilmeli


7/41


8/41


9/41

Gebelikte kan volm artt iin maternalhipotansiyonun klinik belirtileri gecikebilir!!!

Ort.arteryel O2 basncnn 60 saniyelik apnesrasnda termdeki gebede %29 ,gebe olmayankadnda ise sadece %11 dt gzlemlenmi

Gebede paCO2 35-40 mmhg olmas yetersizventilasyonu ve dekompansasyonu

dndrr


10/41

Gebelik srasnda RSI iin kontrendikasyonyoktur

Bag-valve-mask hamile hastada ok daha

zordur

Gastrozefageal sfinkter cevab hamilelikteazalr aspirayon riski !!!


11/41


12/41

Gebelikteki anatomik deiiklikler

ntraabdominal basncn artmasna balolarak kostalarn kompansatuar imesiylediafragma 4 cm daha ykselir.

Tansiyon pnmotorax riski artar

3. trimesterde yaplan torakostomilerde tp5.KA dan ziyade 1-2 KAdan taklmaldr.


13/41

Acilde ilk deerlendirme

Dourganlk dnemindeki tm travmal kadnhastalara beta-hcg

Uterusun boyutuna gre yaklak gebelikhaftas belirlenir:

>20.hf alt gebe olmayan hasta gibi

>20.hf.st takip


14/41


15/41

Fetal hasar

Hamilelik travmann neden olduu maternalmortalite oranlarn deitirmez,travma fetalkayp ile daha yksek riskle ilikilidir


16/41

Plesantal hasar

Knt travmada tm fetal kayplarn %50-70 iplesantal ayrlmadan kaynaklanr

Ayrmann klinik bulg: vaginal kanama

abd.kramputerin hassasiyet

maternal hipovolemi

fetal kalp hznda deiiklik


17/41

Penetran travma

Abdominal ateli silah yaralanmalarna ballm gebelerde %3.9,gebe olmayanlarda

%12.5

Fetal mortalite %40-70

Travma st adomende ise barsak yaralanma

riski yksek


18/41

Kiisel iddet

USA da her 4 kadndan 1i partneri tarafndaniddete uradn belirtmekte

Erken doum ,byme gerilii,dk doumarl olabilir


19/41

Travmatik beyin yaralanmas

Mannitol kontrendike

Hiperventilasyon fetal hipoksiye sebep olur


20/41


21/41

ynetim

Mekanizma,maternal durum ve gestasyonel

yaa bal olarak acil hekimi obstetriki vepediatristle erken konsltasyonu gznnde

tutmal.


22/41

Birincil bak

Primer survey anne zerinde younlar


23/41

Havayolu

Temel ve ileri havayolu nlemleri tm

erikinler gibi

O2 tedavisine erken balanmal

Zor entbasyon riski 17 kat artyor

Aspirasyon !!!

Erken entbasyon dn


24/41

Dolam

Hipotansiyon grlmeyebilir

Fetal kalp hznda azalma hipovoleminin ilkbulgusu olabilir

>>> Erken dnemde agresif sv ve kan tedavisi

Mmknke alt ekstremite ve femoral blgedendamaryolu almasndan kanlmal


25/41

kincil bak

Dier erikinler gibi tepeden trnaa muayene

ek olarak:

>fetal kardiyak aktivite(gerekirse 24 saat mont.)

>uterin hassasiyet

>vaginal steril spekulumla muayene

>amniyon svs deerlendirilmeli

>FAST

>NG ve foley


26/41

kincil bak

fetal kardiyak aktivite en az 4-6 saat (gerekirse

24 saat) monitrize edilmeli


27/41

laboratuar

Rutin travma hastalar iin yaplan tmtetkikler istenmeli (Rh ?)

Kleihauerbetke (KB) testi

>> >12 hafta gebelere yaplr

>> Uteroplesantal kanamann aratrlmas


28/41

KB testi ?

ACEP (American College of Emergency Physicians)

>minor travma olsa bile tm Rh (-) gebelererhogam yaplmaldr

ACOG (American College of Obstetrics andGynecology)

> KB testi(+) olan tm Rh(-) gebelere rhogamyaplmaldr

> Major travmada ek doz gereksinimini belirlemekiin KB testi kullanlr


29/41

Grntleme yntemleri

USG en ideal grntleme yntemi

Gebe olduunu bilmeyenlerinde gebeliktansnda yardmc

Direkt grafi ve BT

>radyasyon riski hesaplanarak gerekli olduudnlen tm tetkikler istenmelidir.


30/41

Radyasyon riski

Fetal doz annenin ald dozun %30u

5 rad altndaki dozlar gvenli


31/41


32/41

Fetal monitorizasyon

Mmkn olan en ksa zamanda

En az 4-6 saat

Normal fatal hz 110-160 arasnda Anormallik saptanrsa en az 24 saat takip

nerilir


33/41


34/41


35/41


36/41

Rhogam uygulamas

Fetomaternal hemoraji 12.gestasyonel hafta

sonras ,uterus pelvis zerine kp,direkttravmaya daha ak hale gelince oluur

Tm abdominal travmas olan Rh(-) hastalarRhIgnin bir profilaktik dozunu almaldr


37/41

rhogam

1.trimester 50 mkgr

2. ve 3. trimester srasnda 300mkgr dozrhogam yaplr

>>antijenik maruziyet sonras ilk 72 saat iinde

uygulanrsa Rh izoimmnizasyonu efektifolarak nledii iin K.betke testi sonular acildepertmannda hemen gerekli deildir


38/41

Acil sezeryan uygulamas

Gebe hastada hemodinamik instabiliteyi

dzeltmek iin

>plesantal ayrlma yada uterin rptre bal

kanamann kontrol altna alnmas

izole fetal endikasyon

>anne hemodinamik olarak stabil ve

>24 haftadan byk yaama ihtimali olan fetus


39/41

Perimortem sezeryan

Perimortem sezeryan travma hastalarndamaternal yaama dnm salamaz

Fetal yaama etkisi non travmatik kardiyak

arrestler kadar belirgin deil

Yaplacaksa ilk 5 dkda,max ilk 20dk da


40/41

Yat endikasyonlar

Travmaya ek olarak

Vaginal kanama

Uterin kontraksiyon veya irritabilite

Abdominal ar,hassasiyet,kramp

Fetal kalp hznda artma veya azalma

Amniyon svs gelmesi Fetal monitorizasyonun uzama ihtiyac


41/41

Documents

Gebelikte Travma 2