Upload
tanek-ramsey
View
29
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
GEN ÇLERLE İLETİŞİM. ERGENLİK. FIRTINA VE STRES DÖNEMİDİR!. ERGENLİK; Çocukluktan erişkin hayata geçiştir. Fiziksel Gelişim CİNSEL Gelişim Psikososyal Gelişim. ERGENLİK; fiziksel, sosyal ve psikososyal gelişimi içeren bir perioddur. AMA: HEPSİ AYNI ANDA OLMAZ - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ERGENLİK;ERGENLİK;
Çocukluktan erişkin hayata geçiştir.Çocukluktan erişkin hayata geçiştir.
Fiziksel GelişimFiziksel Gelişim
CİNSEL GelişimCİNSEL Gelişim
Psikososyal GelişimPsikososyal Gelişim
ERGENLİK;ERGENLİK;
fiziksel, sosyal ve psikososyal fiziksel, sosyal ve psikososyal
gelişimi içeren bir perioddur.gelişimi içeren bir perioddur.
AMA: HEPSİ AYNI ANDA OLMAZAMA: HEPSİ AYNI ANDA OLMAZ
Hizmet verenler için bu bir Hizmet verenler için bu bir
zorluktur.zorluktur.
1/5 ailede ebeveyn ile ERGEN arasında 1/5 ailede ebeveyn ile ERGEN arasında
problem vardır.problem vardır.
16 yaşındaki kız ve erkek ERGENİN 16 yaşındaki kız ve erkek ERGENİN
%90’ı anneleri ile iyi ilişki %90’ı anneleri ile iyi ilişki
gösterirken, gösterirken,
bunların sadece %70 babaları ile iyi bunların sadece %70 babaları ile iyi
ilişki gösterirler. ilişki gösterirler. (Rutler 1980)(Rutler 1980)
Rutter “Isle of Wight” Rutter “Isle of Wight” çalışmasındaçalışmasında
Ergenlerin 2Ergenlerin 2/3 /3 ünün ebeveynleri ile ünün ebeveynleri ile
karşı görüşte hiç olmadıklarını karşı görüşte hiç olmadıklarını
söylemişlerdirsöylemişlerdir
Genelde tartışma giyim ,kuşam ve eve Genelde tartışma giyim ,kuşam ve eve
geliş saati ile ilgilidir.geliş saati ile ilgilidir.
Ankara ve Adana da 12-21 yaAnkara ve Adana da 12-21 yaşları şları
arasında ergenlerin aileleri ilişkilerini arasında ergenlerin aileleri ilişkilerini
gösteren çalışmadagösteren çalışmada Kendimi ailemin bir Kendimi ailemin bir üyesi olarak hissetmiyorum K üyesi olarak hissetmiyorum K
%15, E %19%15, E %19
Ailem beni başkalarıyla kıyaslar K %28, E %40Ailem beni başkalarıyla kıyaslar K %28, E %40
Bana güvendiklerini hissediyorum K %68, E %61Bana güvendiklerini hissediyorum K %68, E %61
Bana hep çocuk muamelesi yapıyorlar K %1Bana hep çocuk muamelesi yapıyorlar K %1,, E %15 E %15
Ailem isteklerimi olumsuz karşılar K %6, E %10Ailem isteklerimi olumsuz karşılar K %6, E %10
Ufak tartışmalar ailede kız ERGENLERLE her 1.5 Ufak tartışmalar ailede kız ERGENLERLE her 1.5
günde bir olurken, erkeklerde her 4 günde bir günde bir olurken, erkeklerde her 4 günde bir
olur.olur.
Tartışmalar %75 anne ile ERGENLER arasındadır. Tartışmalar %75 anne ile ERGENLER arasındadır.
Kızlar ile tartışma 15 dakika sürerken, erkekler Kızlar ile tartışma 15 dakika sürerken, erkekler
ile 6 dakika sürerile 6 dakika sürer. (. (Montemayor 1982)Montemayor 1982)
ERGENLEERGENLE İletişimde Temel İletişimde Temel
PrensiplerPrensiplerGüven SağlamaGüven Sağlama
Ailenin rolünü üstlenmemeAilenin rolünü üstlenmeme
ERGENİN rolünü üstlenmemeERGENİN rolünü üstlenmeme
Zorluk oluşturmaktan kaçınma Zorluk oluşturmaktan kaçınma
ERGENİN pozitif yönlerini ortaya çıkarmaERGENİN pozitif yönlerini ortaya çıkarma
Sorumluluk aşılamakSorumluluk aşılamak
İlgi ve alaka göstermeİlgi ve alaka gösterme
Sözlü olmayan ipuçlarına dikkat etmeSözlü olmayan ipuçlarına dikkat etme
Gündemi saklama gayretine dikkat etmeGündemi saklama gayretine dikkat etme
Davranış bozukluklarının temelini araştırmaDavranış bozukluklarının temelini araştırma
ERGENE yaklaşımda iki ERGENE yaklaşımda iki önemli kuralönemli kural
Güvenir olabilmeGüvenir olabilme
İzin almaİzin alma
ERGENİ dinlemenin önemiERGENİ dinlemenin önemi
ERGEN ne diyorsa ona odaklanmakERGEN ne diyorsa ona odaklanmak
Konuşma sırasında sorular ile hareket kazandırmaKonuşma sırasında sorular ile hareket kazandırma
Sormadan önce öğüt vermede dikkatli davranmaSormadan önce öğüt vermede dikkatli davranma
ERGENİN görüşünü anlamaya çalışmaERGENİN görüşünü anlamaya çalışma
ERGENLE konuşma sırasında dikkat ERGENLE konuşma sırasında dikkat edilecek noktalaredilecek noktalar
Açık uçlu sorular sormaAçık uçlu sorular sorma
Yorumlama ve özet yapmaYorumlama ve özet yapma
ERGENİN KONUYU açıklamasına izin vermeERGENİN KONUYU açıklamasına izin verme
Aydınlatıcı sorular sormaAydınlatıcı sorular sorma
OLAYI eleştirmek gerekir, ERGENİ değilOLAYI eleştirmek gerekir, ERGENİ değil
ERGENİN yerine, kendini koyup düşünmeERGENİN yerine, kendini koyup düşünme
Aile ile Aile ile ERGEN ERGEN aras arası ilişkiı ilişki
YETKİNEBEVEYN
OTORİTEREBEVEYN
AŞIRI İZİNVERİCİEBEVEYN
İHMAL EDEN EBEVEYN
Yüksek düzeyde duygusal destek
Yüksek düzeyde duygusal destek
Düşük düzeyde duygusal destek
Düşük düzeyde duygusal destek
Yüksek Düzeyde kontrol
Yüksek Düzeyde kontrolDüşük Düzeyde
kontrol
Düşük Düzeyde kontrol
Ailenin ERGEN için gelişimsel Ailenin ERGEN için gelişimsel
görevi görevi
““Gencin gereksinimine uygun Gencin gereksinimine uygun
şekilde şekilde
KONTROL KONTROL ÖZERKLİK ÖZERKLİK
dengesini kurmakdengesini kurmak.”.”
Gence yaklGence yaklaaşımdaki şımdaki prensiblerprensibler
Gencin fikirlerini dinleyin.Gencin fikirlerini dinleyin.
Kendi kimlik teorilerini oluşturma sürecini destekleyin.Kendi kimlik teorilerini oluşturma sürecini destekleyin.
Kendi dünya görüşünü oluşturma sürecini destekleyin Kendi dünya görüşünü oluşturma sürecini destekleyin
Kendi beğenilerini ve değer yargılarını geliştirmesini Kendi beğenilerini ve değer yargılarını geliştirmesini
destekleyin.destekleyin.
Planlama becerilerini geliştirmesini destekleyin, bu Planlama becerilerini geliştirmesini destekleyin, bu
konuda örnek olun.!konuda örnek olun.!
Bilişsel gelişime destekleyen Bilişsel gelişime destekleyen tutumlartutumlar
Ergenin fikrini sormaErgenin fikrini sorma
Açıklama, bağlantılar kurmaAçıklama, bağlantılar kurma
Problem çözümüne katkıda bulunmaProblem çözümüne katkıda bulunma
Ergenin anlatmaya çalıştığı fikri merak etme, Ergenin anlatmaya çalıştığı fikri merak etme,
anlamaya çalışmaanlamaya çalışma
Konuya odaklanma ve ergenin de odaklanmasına Konuya odaklanma ve ergenin de odaklanmasına
yardım etme.yardım etme.
Ergende kabul edilme ve önemsenme duygusu Ergende kabul edilme ve önemsenme duygusu
yaratır, benlik saygısını arttırır.Ergen kabul edilme yaratır, benlik saygısını arttırır.Ergen kabul edilme
duygusu yaşar, güvenli hisseder.duygusu yaşar, güvenli hisseder.
Bilişsel gelişime engelleyen Bilişsel gelişime engelleyen tutumlartutumlar
Ergenin fikrine önem vermemeErgenin fikrine önem vermeme İlgisizlikİlgisizlik MeraksızlıkMeraksızlık Alaycı tavırlarAlaycı tavırlar Konuyu hafife almaKonuyu hafife alma Konuyu değiştirme, dağıtma, geri çekilmeKonuyu değiştirme, dağıtma, geri çekilme Ergenin yeni görüş ve ilişkilere Ergenin yeni görüş ve ilişkilere
kapanmasına, bebeksi rollere dönmesine kapanmasına, bebeksi rollere dönmesine neden olur. neden olur.
ERGENE sınırlar koyarkenERGENE sınırlar koyarken , ,
Onun hoşuna giden sınırlarıOnun hoşuna giden sınırları da da
koymaya gayret göstermek. koymaya gayret göstermek.
Maksimum 5-10 kural koymak.Maksimum 5-10 kural koymak.
Sınırlı sayıdaki iş için rica etmekSınırlı sayıdaki iş için rica etmek. .
**Normal bir anne saatte 17 kez ricada bulunurken, Normal bir anne saatte 17 kez ricada bulunurken,
problemli bir ailede anne saatte 27 kezproblemli bir ailede anne saatte 27 kez den fazla den fazla
ricada bulunur.. Eğer rica sayısı artarsa bunlara ricada bulunur.. Eğer rica sayısı artarsa bunlara
uymama ikiye katlanır (Lobitz and Johnson 1975). uymama ikiye katlanır (Lobitz and Johnson 1975).
*Anne ricalarının %57 sine, baba ricalarının %47’sine *Anne ricalarının %57 sine, baba ricalarının %47’sine
adolesanlar uygun cevap verirler adolesanlar uygun cevap verirler
(Patterson and Forgatch 1987). (Patterson and Forgatch 1987).
Nasıl ve güçlü ve başarılı bir Nasıl ve güçlü ve başarılı bir aile olunuraile olunur
ÖğrenmeÖğrenme
BağlılıkBağlılık
SevgiSevgi
GülmekGülmek
Liderlik Liderlik
Güçlü ailelerin yaşam Güçlü ailelerin yaşam örüntüleriörüntüleri
BağlılıkBağlılık
Takdir etmeTakdir etme
İletişimİletişim
Birlikte zaman geçirmeBirlikte zaman geçirme
Manevi iyilik haliManevi iyilik hali
ERGENLER;ERGENLER;
HaklarHakları biliyorları biliyorlar
Sorumlulukları Sorumlulukları bilmiyorlarbilmiyorlar
ERGENE eğitim konusunda ERGENE eğitim konusunda
yardımcı olanların iki yardımcı olanların iki
önemli işleviönemli işlevi
KoçlukKoçluk
Rol model olmaRol model olma
Ergenlerle çalışanların dikkat Ergenlerle çalışanların dikkat etmesi gereken konularetmesi gereken konular
Ergen ailesini eleştirse bile bu eleştirileri dinlemekle Ergen ailesini eleştirse bile bu eleştirileri dinlemekle
yetinmek ve aileyi eleştirmemekyetinmek ve aileyi eleştirmemek
Aile ile ilgili çatışmalarda karşılıklı olumlu yönleri Aile ile ilgili çatışmalarda karşılıklı olumlu yönleri
belirtmekbelirtmek
Ergen ile ebeveynler arası anlaşma yapmaErgen ile ebeveynler arası anlaşma yapma
Kişilerin kendilerini olumlu olarak ifade edebilmelerinin Kişilerin kendilerini olumlu olarak ifade edebilmelerinin
sağlanmasısağlanması
AMAÇ - Ergen ve ebeveynlerin benlik saygısını yerine AMAÇ - Ergen ve ebeveynlerin benlik saygısını yerine
getirmekgetirmek
YerleYerleştirme ihtiyacıştirme ihtiyacı Ben iyiyim sizden adam olmaz Ben iyiyim sizden adam olmaz + + / -/ -
Ben ne biliyorum kiBen ne biliyorum ki - / + - / +
Ne benden adam olur ne sizdenNe benden adam olur ne sizden - / - - / -
Ben iyiyim karşımdaki de iyi Ben iyiyim karşımdaki de iyi + / + + / +
Anne-babalar ergenin, genellikle Anne-babalar ergenin, genellikle akran gruplarının değerlerine akran gruplarının değerlerine göre değil.Kendi değerlerine göre göre değil.Kendi değerlerine göre davranmasını istemektedirler. Bu davranmasını istemektedirler. Bu zorlamalar da ergenle anne-baba zorlamalar da ergenle anne-baba arasında çatışmalara neden arasında çatışmalara neden olmaktadır.olmaktadır.
Ancak, sağlıklı bir Ancak, sağlıklı bir ergenlik dönemi ergenin, ergenlik dönemi ergenin, kendisini ailesinin kendisini ailesinin yönlendirmesinden yönlendirmesinden uzaklaştırıp, bağımsız uzaklaştırıp, bağımsız bir kimlik bir kimlik geliştirebilmesiyle geliştirebilmesiyle tamamlanır. tamamlanır.
Bu anne-babadan tümüyle Bu anne-babadan tümüyle kopma ve tam bağımsız olma kopma ve tam bağımsız olma anlamına gelmez. Tersine, anlamına gelmez. Tersine, bazen aileden bağımsız bazen aileden bağımsız davranma, hem kendi davranma, hem kendi görüşlerini sorumluluğunu görüşlerini sorumluluğunu almasına hem de anne-almasına hem de anne-babasının görüşlerini kendi babasının görüşlerini kendi görüşleri gibi değerli görüşleri gibi değerli bulmasına yardımcı olacaktır.bulmasına yardımcı olacaktır.
Bazı açılardan ergenlik kendini Bazı açılardan ergenlik kendini arama ve bulmaya çalışma, arama ve bulmaya çalışma, kısaca bireysel kimlik geliştirme kısaca bireysel kimlik geliştirme sürecedir. Bulma süreci, pek sürecedir. Bulma süreci, pek çok değişik rollerin çok değişik rollerin denenmesidir. Ergen kim ve ne denenmesidir. Ergen kim ve ne olacağı hakkında düşünürken, olacağı hakkında düşünürken, kendini başkalarının gözüyle kendini başkalarının gözüyle görmek istergörmek ister..
Anne-babası tarafından Anne-babası tarafından sevilen ve değer verilen sevilen ve değer verilen ergen, akran grubunun ergen, akran grubunun onayına daha az gereksinim onayına daha az gereksinim duyar. duyar.
Öte yandan, sevilmediğine, Öte yandan, sevilmediğine, değer verilmediğine inanan değer verilmediğine inanan ergen nerede olursa olsun ergen nerede olursa olsun aile dışındaki kişilerden onay aile dışındaki kişilerden onay ve benimsenme arayışına ve benimsenme arayışına girecektir.girecektir.
Kimse tarafından Kimse tarafından istenmediğini, değer istenmediğini, değer verilmediğini düşünen ergen, verilmediğini düşünen ergen, bir hiç olmaktansa her hangi bir hiç olmaktansa her hangi bir grup tarafından kabul bir grup tarafından kabul edilmiş olma isteğiyle bazı edilmiş olma isteğiyle bazı arayışlar içine girerarayışlar içine girer. .
Bu arayış ergenin çetelere, Bu arayış ergenin çetelere, uyuşturucu kullanan gruplara, dini uyuşturucu kullanan gruplara, dini ve ideolojik gruplara girmesine ve ideolojik gruplara girmesine neden olabilir. Ergenlerin böylesi neden olabilir. Ergenlerin böylesi olumsuz seçimler yapmaması için olumsuz seçimler yapmaması için aileye ve okula önemli sorumluluklar aileye ve okula önemli sorumluluklar düşmektedirdüşmektedir
Ergen, anne-babasının Ergen, anne-babasının ve yaşamındaki önemli ve yaşamındaki önemli insanların onun insanların onun hakkında hakkında düşündüklerinden düşündüklerinden önemli ölçüde etkilenir. önemli ölçüde etkilenir.
Bu noktada anne-babaların hem Bu noktada anne-babaların hem kendi duygularını açıkça ifade kendi duygularını açıkça ifade edebilmeleri hem de ergene edebilmeleri hem de ergene duygularını açıklama fırsatı duygularını açıklama fırsatı vermeleri, yani birbirleri hakkında vermeleri, yani birbirleri hakkında neler hissettiklerini konuşmaları neler hissettiklerini konuşmaları çok önemlidir. çok önemlidir.
Duyguları ifade ederken, sadece sevgi Duyguları ifade ederken, sadece sevgi değil, kızgınlık, korku, beğenmeme gibi değil, kızgınlık, korku, beğenmeme gibi duyguların da ortaya konması her iki duyguların da ortaya konması her iki tarafın birbirini anlamasını tarafın birbirini anlamasını kolaylaştıracaktır. Ergenin kolaylaştıracaktır. Ergenin başkalarına dayanma, başkalarından başkalarına dayanma, başkalarından destek görme gereksinimiyle bağımsız destek görme gereksinimiyle bağımsız davranma gereksinimi arasında bir iç davranma gereksinimi arasında bir iç çatışma kaçınılmazdırçatışma kaçınılmazdır. .
Ergen sahip olduklarından daha fazla Ergen sahip olduklarından daha fazla özgürlük isterken, ve özgürlükler için özgürlük isterken, ve özgürlükler için çabalarken, bunları elde ettiğinde nasıl çabalarken, bunları elde ettiğinde nasıl kullanacağını bilememektedir. Kendi kullanacağını bilememektedir. Kendi ayaklarının üstünde durabileceğini, ayaklarının üstünde durabileceğini, kendi yaşamını yönetecek kadar kendi yaşamını yönetecek kadar büyüdüğünü her fırsatta dile büyüdüğünü her fırsatta dile getirirken, bunun gerektirdiği çabayı getirirken, bunun gerektirdiği çabayı vermekten hoşlanmamakta hatta vermekten hoşlanmamakta hatta ürkmektedir. ürkmektedir.
Aşırı özgürlük isterler; bir Aşırı özgürlük isterler; bir yetişkinin sınırlarını koyduğu yetişkinin sınırlarını koyduğu özgürlüğü anlamaları oldukça özgürlüğü anlamaları oldukça zordur. O istediğiyle arkadaşlık zordur. O istediğiyle arkadaşlık eder, istediği zaman ders çalışır, eder, istediği zaman ders çalışır, istediği zaman eve gelebiliristediği zaman eve gelebilir. .
Özgürlük anlayışının Özgürlük anlayışının sınırları yoktur. Bağımlılığı sınırları yoktur. Bağımlılığı reddederler; başkaları reddederler; başkaları tarafından yöneltilmek onları tarafından yöneltilmek onları boğabilir. Ancak ikili boğabilir. Ancak ikili duyguları bu davranışta da duyguları bu davranışta da görmek olasıdırgörmek olasıdır
Ekonomik olarak bağımlılığı Ekonomik olarak bağımlılığı tercih ederlerkentercih ederlerken
ne kadar para harcayacakları ne kadar para harcayacakları konusunda bağımsızlığı konusunda bağımsızlığı savunurlar, savunurlar,
isteklerini erteleme özelliğinden isteklerini erteleme özelliğinden yoksundurlar.. yoksundurlar..
Örneğin okuldan istenen ve bir ay Örneğin okuldan istenen ve bir ay sonra gereken bir yardımcı kitabın sonra gereken bir yardımcı kitabın hemen alınması konusunda anne-hemen alınması konusunda anne-babayı zorlayabilirler; vakit ve babayı zorlayabilirler; vakit ve nakit yokluğu açıklamaları onlara nakit yokluğu açıklamaları onlara ulaşmazulaşmaz
Kendilerine dönük yaşarlar. Kendilerine dönük yaşarlar. Yalnız kalmayı tercih ederler, Yalnız kalmayı tercih ederler,
saatlercesaatlerce odaya ve banyoya odaya ve banyoya kapanıp kapanıp
BEDENSEL DEĞİŞİMLERİNİ BEDENSEL DEĞİŞİMLERİNİ İNCELEYEBİLİRLER. İNCELEYEBİLİRLER.
Kendilerine yeterince güven Kendilerine yeterince güven duymazlarduymazlar. .
Örneğin postane, banka gibi resmi Örneğin postane, banka gibi resmi yerlere gönderilmek yerlere gönderilmek istendiklerinde çeşitli mazeretler istendiklerinde çeşitli mazeretler yaratmalarının altında bu yaratmalarının altında bu güvensizlik yatar, çünkü bu yerler güvensizlik yatar, çünkü bu yerler yetişkin dünyasına aittiryetişkin dünyasına aittir. .
Ancak bu güvensizlik kendilerini Ancak bu güvensizlik kendilerini daha rahat hissettikleri sinemaya, daha rahat hissettikleri sinemaya, atari salonuna ya da diskoya atari salonuna ya da diskoya giderken yaşanmaz, istekleri giderken yaşanmaz, istekleri yapılmadığında isyan etmekten yapılmadığında isyan etmekten kaçınmazlar. Duygularını yoğun kaçınmazlar. Duygularını yoğun yaşadıklarından bu durum normal yaşadıklarından bu durum normal kabul edilebilir. kabul edilebilir.
Çinli filazof Lao TzuÇinli filazof Lao Tzu’nun ’nun
deddediği gibiiği gibi
Binlerce kilometrelik Binlerce kilometrelik
bir yolculuk,bir yolculuk,
tek bir adımla başlar.tek bir adımla başlar.
Konunun saptanması
Kuralların ve yönetimin açıklanması
Fikirlerin toplanması ve yazılması
Kişisel yaratıcılık safhası
Uygulama
Fikirlerin değerlendirilmesi
Fikirlerin düzenlenmesi
BEYİN FIRTINASI ÖRNEĞİ
KİM? Kim yapıyor? Kim yapmalı?
NE?
NEREDE?
NE ZAMAN?
NİÇİN?
NASIL?
Ne yapılıyor? Ne yapılmalı?
Nerede yapılıyor? Nerede yapılmalı?
Ne zaman yapılıyor? Ne zaman yapılmalı?
Niçin yapılıyor? Niçin o şekilde yapılıyor?
Nasıl yapılıyor? Nasıl yapılmalıdır?
5N -1K TEKNİĞİ5N -1K TEKNİĞİ
PROBLEMİN BELİRLENMESİPROBLEMİN BELİRLENMESİ
Problemi tanımlamak yalnız belirtilerin Problemi tanımlamak yalnız belirtilerin ortadanortadan
kalkmasını değil gerçek sorunun kalkmasını değil gerçek sorunun çözülmesineçözülmesine
yadım ederyadım eder.. NeNe Ne zamanNe zaman Nerede Nerede KÖK NEDENİKÖK NEDENİ Niçin bulunNiçin bulun NasılNasıl KimKim (5 N – 1K)(5 N – 1K)
““KÖK”KÖK” Nedeni bulunNedeni bulun
!!! Problem Ne Kadar Spesifik !!! Problem Ne Kadar Spesifik Belirlenirse O Kadar Kolay Belirlenirse O Kadar Kolay
Çözülür.Çözülür.
Problemin %80 iProblemin %80 i
%20 çabayla çözülür%20 çabayla çözülür
SEBEP- SONUÇ SEBEP- SONUÇ DİYAGRAMI DİYAGRAMI Balık Kılçığı Balık Kılçığı
Diyagramı Diyagramı (Ishikawa Diyagramı)(Ishikawa Diyagramı)
Sonuç
Sorun burayayazılır
Nedenler
SORUN
NEDEN Çözüm Önerisi
Yapılacak Çalışma
NEDEN
NEDEN
Yapılacak Çalışma
Çözüm ÖnerisiYapılacak Çalışma
Yapılacak Çalışma
Yapılacak Çalışma
Çözüm Önerisi Yapılacak Çalışma
Yapılacak Çalışma
Yapılacak Çalışma
NEDEN-NEDEN AĞAÇ DİYAGRAMINEDEN-NEDEN AĞAÇ DİYAGRAMI
NEDEN-NEDEN AĞAÇ DİYAGRAMINEDEN-NEDEN AĞAÇ DİYAGRAMI
Çocukların Öğrenme
Heyecanını Kaybetmesi
Problem
Neden?
Öğretmenlerin Tutumu
Arkadaşların Tutumu
Araç-gereç Yetersizliği
Öğrencilerin Araç-Gereç Getirmemesi
Tecrübesizlik
Bilgisizlik
Rehberlik Servisinin Yetersizliği
Ailenin İlgisizliği
Okulun Kaynaklarının Yetersizliği
Gereksiz Araç-Gereç Talebi
Neden?