HASTANELERDE BİYOSİDAL ÜRÜNLER Eğitimli Personel: Yetkin ...biyosidal2016.ftskongre.org/webkontrol/uploads/files/SELÇUK KILIÇ(1).pdf · Gluteraldehit % 2.0-3.2 5-20 dk ≥3

T.C. Sağlık BakanlığıTürkiye Halk Sağlığı Kurumu

HASTANELERDE BİYOSİDAL ÜRÜNLEREğitimli Personel: Yetkin Kullanıcı

Prof. Dr. Selçuk KILIÇ

TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU13. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya


Hastanelerde Dezenfeksiyon: Neden?

Dezenfeksiyon/Dekontaminasyon Uygulamaları

Tanımlar ve Etkinlikler

Hastanelerde Dekontaminasyon Uygulamaları

Tularemia in Turkey

Sunum İçeriği

Sonuçlar

Dezenfektanlar ve Seçimindeki kriterler

3. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya 2


Yer ve yüzeylerinin sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlar açısından önemli bir rezervuar olması

Hastanede kalış süresinde uzamaya, morbidite ve mortalitede artışa, maliyet artışına, iş gücü kaybına yaşam kalitesinde bozulmaya yol açar. Hekimin başarısını olumsuz etkiler, Hastanın tedavi sürecini aksatır.

Hastane Enfeksiyonları ?

33. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya


Cansız Yüzeylerde Yaşayabilme: Hastane Enfeksiyonları

Patojen Yaşam Süresi Bilimsel Kanıt

SARS 24-72 Saat +

Influenza 24-48 Saat +

Hepatit B virüsu 7 gün +

Norovirüs 12-14 gün ++

Zygomycetes Haftalarca +++

Candida 3-14 gün ++



BİYOSİDAL ÜRÜNLER

Biyosidal grupları (4 ana grup ve 23 ürün tipi);

1) Dezenfektanlar,

2) Koruyucular,

3) Haşere kontrolünde kullanılan ürünler ve

4) Diğer biyosidal ürünler

5

Hastanelerde kullanılan yer ve yüzey dezenfektanları ile

haşere kontrolü için kullanılan ürünler bu grupta iken tıbbi alet dezenfektanları biyosidal ürünler kapsamında değildir



SterilizasyonCansız maddeler üzerinde bulunan tüm canlımikroorganizmaların (spor formu da dahil) tam olarakuzaklaştırılması veya öldürülmesi işlemidir.

Cansız ortamlar, eşya ve aletler üzerindeki patojenmikroorganizmaların sterilizasyon seviyesine ulaşmayacakölçüde ortadan kaldırılması işlemi .

Dezenfeksiyon

TANIMLAR

Nesnelerden patojenlerin ‘temizlik ve dezenfeksiyon’işlemleriyle uzaklaştırılması

Dekontaminasyon



Dekontaminasyon: Temizlik

AMAÇ

• Temizlik dezenfeksiyon ve sterilizasyon

Mikroorganizma sayısında minimal 1 log (çoğunlukla 3-5log) azalmanın sağlanması.

Dezenfektan veya sterilan ajanların etkinliğini artırması

Allerjik, toksik maddeler ve pirojenlerin uzaklaştırılması.

Kontaminasyonun(mikroorganizmaların ve organik kirlerin) giderilmesi

İşlemler

Çıktılar



Dezenfeksiyon Yöntemleri

Fiziksel (Isıl işlem) yöntemle Kimyasal Ajanlarla

Kimyasal sterilizan, Yüksek düzey dezenfektan Orta düzey dezenfektan Düşük düzey dezenfektan

Sporlara da etkili olan kimyasal maddeler (sterilanlar)minimal düzeyde azaltmaktan Sterilizasyon



Temizlik Uygulamaları Yeterli mi?

• Hastaya yakın yüzeylerin günlüktemizliği sıklıkla etkili olarakyapılmamakta ve

• Hastaların çıkışından sonra odaların sontemizliği çoğunlukla yetersiz…

–Sadece yüzeylerin %47’sinin temizlendiğibildirilmiş

Yemek masası Yemek masasıTemizlik Öncesi Temizlik sonrası

Çağrı butonunda temizlik sonrası VRECarling PC et al. Clin Infect Dis 2006;42:385Eckstein BC et al. BMC Infect Dis 2007;7:61



İDEAL DEZENFEKTAN

Etki spektrumu geniş olmalı,

Mikroorganizmaya kolayca penetre olmalı

İnaktivasyona dirençli olmalı,

Zararlı/ toksik olmamalı

Kullanıldığı yüzey/nesnelere zarar vermemeli

Stabil/dayanıklı olmalı

Kolayca hazırlanabilmeli ve kullanılabilmelidir.



MİKROORGANİZMAYA AİT FAKTÖRLER

R • Prion

R • Bakteri Sporları

R • Protozoon Kistleri

• Mikobakteriler

• Gram Negatif Bakteri

• Mantar ve Küçük Zarfsız virüsler

• Vejetatif bakteriler- GPB

S • Zarflı büyük virüsler113. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya


DEZENFEKTAN/BİYODİSAL SEÇİM İŞLEMİ

Dezenfeksiyon gerekliliğini tanımla ve

Dezenfeksiyon işlemini belirle

Doğru ürünü SEÇ

Sınıflandırmayı Esas Al(Spaulding 1968)

12

Sorun olan patojenlereEtkili dezenfektanlar;

- Yüksek

- Orta- Düşük seviyeli

Hasta Bakım MalzemeleriTaşıdıkları enfeksiyon riskine göre - "kritik", - "yarı kritik"- "kritik olmayan malzemeler"



HASTA BAKIM MALZEMELERİ

KRİTİK

Steril dokulara veya damar sistemine girenler

Steril edilmeli

YARI KRİTİK

Mukoza / bütünlüğü bozulmuş ciltle temas

edenler

KRİTİK OLMAYAN

sağlam ciltle temas eden malzemeler

temizlik veya orta/düşük düzey bir dezenfeksiyon

KRİTİK OLMAYAN



Sterilization

Yüksek Düzey Dezenfeksiyon

Orta Düzey Dezenfeksiyon

Düşük Düzey Dezenfeksiyon

Kritik aletler*

Yarı- Kritik

Kritik Olmayan

*Foot Care Instruments defined as critical according to CCDR Vol. 23S8 (Dec 1997) Infection Control Guidelines: Foot Care by Health Care Providers

14

DEZENFEKTAN/BİYODİSAL SEÇİM İŞLEMİ



15

En az DUYARLI

Daha DUYARLI

DÜ

ŞÜ

K D

üz

ey

OR

TA

Dü

ze

y

YÜ

KS

EK

D

üz

ey

KİM

YA

SA

L S

TE

RİL

İZA

N



Bakteri endosporları ve tüberküloz basiline etkili olmayan; ancak vejetatif bakterilerin çoğunu, bazı mantarları ve zarflı virusları uygun bir

sürede (≤10 dakika) öldürebilen dezenfektanlar

Dezenfektan Kullanım konsantrasyonu

Etil veya isopropil alkol < %50

Fenol ve fenol bileşikleri % 0.4-5

İyodoforlar 30 ppm serbest iyot

Klor bileşikleri 100-500 ppm serbest klor

Kuarterner amonyum % 0.4-1.6

DÜŞÜK DÜZEY DEZENFEKTANLAR



Bakteri endosporları hariç tüberküloz basili ve diğer mikroorganizmalara <10dakikada etkili dezenfektanlar…

Dezenfektan Kullanım konsantrasyonu

Etil veya isopropil alkol % 60-95 (önerilen%70)

Fenoller (Krezol, lizol ve hekzaklorofen) % 0.4-5

Iyodoforlar 30-50 ppm serbest iyot

Glikoprotamin % 4

ORTA DÜZEY DEZENFEKTANLAR



Dezenfektan Kullanım konsantrasyonuSüre

YDD Sterilizan

Gluteraldehit % 2.0-3.2 5-20 dk ≥3 saat

Formaldehit % 6-8

Orto Fital aldehit %0.55 12 dk ≥6 saat

Serbest klor 600-675 ppm (ClO2) 5 dk 10 dk

Perasetik asit < %1 5-10 dk 10-20 dk

H2O2 % 6-25 (%7,5) 10 dk ≥6 saat

H2O2 +PA %1,0+%0,08 1-2 dk 10 dk

YÜKSEK DÜZEY DEZENFEKTANLAR Genellikle bakteri sporları hariç mikro-org. tümünü ≤20 dakikada öldürebilenler. Kimyasal sterilanlar: 6-10 (?) saat gibi uzun uygulama süresi içinde bakteri

sporlarını da öldürebilen dezenfektanlar.



Hastanelerde Dezenfeksiyon ve Sterilizasyon Uygulamaları

Çevredeki insan sayısı,

Aktivite miktarı,

Nem miktarı,

Mikrobik üremeyi destekleyecek materyalin varlığı,

Havada asılı bulunan mikroorganizmaların üreme hızı,

Yüzeylerin yapısı göz önünde bulundurularak

temizlik ve dezenfeksiyon uygulamaları yapılır.




Kategori II

Öneri YOK

Sınıflandırma

Kategori IAİyi dizayn edilmiş deneysel, klinik veyaepidemiyolojik çalışmalar ile desteklenmiş‘güçlü uygulama önerisi’

Çözülmemiş konular: yetersiz veri veyaetkinlik konusunda konsensus olmaması

Uygulanması önerilen ve klinik veyaepidemiyolojik yada teorik olarakdesteklenen

Kategori IB

Kategori IC

Bazı deneysel, klinik veya epidemiyolojikçalışmalar veya teorik olarak ‘kuvvetli şekildeuygulanması önerilen’

Düzenleme gerektiren uygulamalar


Hastane

Hastalarda kullanılan

ekipmanlar

Girişim Alanları

Hasta odaları

Poliklinik

Laboratuvar

Ambulans vb


Risk Düzeyi

Hastane Bölümü Öneri

Yüksek

Ameliyathaneler Yoğun Bakım Üniteleri Hemodiyaliz ünitesi, Yanık merkezi İzolasyon odaları Kemik iliği üniteleri ve solid organ nakli ünitesi hasta odaları

Temizlik +

Dezenfeksiyon

Orta Laboratuvarlar, hasta odaları ve mutfak Temizlik *

Düşük

Poliklinikler Ambulans alanları, Servis koridor ve odaları (Hemşire ve doktor odaları), Kafeterya, koridorlar ve depolar

Temizlik *



Ancak, vücut sıvı ve salgıları ile kirlenme varsa dezenfeksiyon da uygulanmalıdır

Kritik Olmayan YüzeylerAmeliyathane dışı YÜKSEK riskli alanlar

Yer ve elle sık teması olan yüzeyler

Dezenfeksiyon gerekiyorsa; DÜŞÜK düzey dezenfektan

Hasta bakım alanları dışındaki yerlerde yer temizliğinde ‘su ve deterjan’ uygulaması yeterlidir (Category II. 23),

Günde iki kez Temizlik + DezenfeksiyonHer kirlenme veya hasta değişiminde tekrar edilir

ÖNERİLER: Temizlik



Yüzeylerdeki kirin kaynağı bilinmiyorsa (kan, sekresyon vb) Yüzeylerde çoklu dirençli bakteri bulunma ihtimali varsa TEK

basamaklı işlem ve EPA onaylı hastane dezenfektanı iletemizleyin

Kritik olmayan yüzeylerde yüksek düzey dezenfektan/sıvıkimyasal sterilizan kullanmayın!

Kategori II & IC;17, 23, 47, 48, 50, 51, 53-57, 59, 60, 62-64, 355, 378,

379, 382,416, 1012IB. 23, 69, 318

DÜŞÜK RİSKLİ ALANLAR /KRİTİK OLMAYAN YÜZEYLERDE DEZENFEKTAN KULLANIMI

Hasta bakım alanları dışında yüzey temizliğinde deterjan ve su yeterlidir…

Kategori II; 23



Kimyasal Bileşikler- Yüzeyler Alkoller Klorlu Fenoller QUAT AHP

Organikyükütemizlemekapasitesi

Deterjan aktivitesi YOKetkili temizleme özelliği YOK

Organikler ile inaktive olması ve deterjan aktivitesinin olmaması

Yetersiz kapasite

Etkili değil

H2O2 ile kombine edildiğinde Etkin (Sinerjist)

Kirli materyalde etkinlik

Kirlilik varlığında test edilemez

Katı maddevarlığında nötralize olma

Kir varlılığındatest yapılabilir

Genellikle Kir varlılığındatest yapılabilir

Kir varlılığındatest yapılır.

Direnç gelişimi

Aktif bileşen uçucuAktif bileşen uçucu

Yüzeyde aktif bileşen bırakması

Yüzeyde aktif bileşen bırakması

Aktif bileşen H2O2 uçar



Alkoller Klorlu Fenoller QUAT AHP

Vegetatif Bakteri

EVET (3-10 dk) EVET (10 dk) VET (5-10 dk) EVET (3-10 dk)EVET30 sn -20 dk

Zarflı Virüs EVET (3-10 dk) EVET (10 dk) EVET (3-10 dk) EVET (3-10 dk) EVET (1-5 dk)

Mantar EVET (3-10 dk) EVET (10 dk) EVET (3-10 dk) EVET (3-10 dk) EVET (3-5 dk)

Zarfsız Virüs HAYIR EVET (10 dk)EVET/HAYIRÜrün Bilgisi 3-10dk

NO EVET (1-5 dk)

Mycobacteria EVET (3-10 dk) EVET (10 dk) EVET (3-10 dk)Sadece solvent ile veya Alkolle 3 - 10 dk

EVET (1-5 dk)

Bakteri Sporları

HAYIR EVET (10 dk) HAYIR HAYIR EVET (10 dk)

26

Kimyasal Bileşikler- Yüzeyler (2)



Mop başlıkları temizlik bezleri kontaminasyonun önlenmesi içindüzenli aralıklarla dekontamine edilmelidir.(En az günde bir kez yıkanır ve kurutulur)

Yönetim ofisleri için su ve deterjan uygulaması yeterlidir.

Kategori II;68, 402, 403

DÜŞÜK-ORTA RİSKLİ ALANLARDA DEKONTAMİNASYON

Dezenfektan/deterjanı önerilere uygun şekilde hazırlayın ve belliaralıklarla yenileyin;Her 3 hasta odasında bir mop yapılan solusyon değiştirilir;değişimlerin 60 dk’dan daha uzun süreyi geçmemesi gerekir !

Kategori IB;68, 379



KRİTİK OLMAYAN YÜZEYLERDE DEZENFEKTAN KULLANIMI: DİLEMMA

Yedi tartışmalı nokta; beşi kullanımı desteklerken ikisi olumsuz.

Dezenfektanlar m.o’ların uzaklaştırılmasında sadece deterjan kullanımına oranla dahaetkili (%80 vs fenolik bileşikler %94-99.9).

Yeni dezenfektanları daha kalıcı antimikrobiyal etkiye sahip olması. Temizlik/dezenfeksiyon için tek tip solüsyon kullanılması daha pratik olması Deterjanların kontaminasyonu; Koğuşlarda su-sabun kullanıldığında moplarda bakteri

kontaminasyonu 10 34,000 CFU/mL kadar artarken, dezenfektan varlığında bakterisayısı (20 CFU/mL) değişmemektedir.

Kan, vücut sıvıları v.b maddeler ile kontaminasyon durumunda temizliği takibendezenfeksiyon işlemi yapılmalı.



Zemin ve döşemeler Deterjan veya dezenfektan ile silme

Silme veya sprey uygulamalarından birisi

Daldırma-batırma ile yıkamaAletler

Düzgün yüzeylerde

DEZENFEKSİYON UYGULAMALARI

Direkt veya indirekt sprey yöntemiGirintili çıkıntılıyüzeyler ve oyuklar

Deterjan Isı (80oC’de 2 saat) veya %1’lik (?) Sodyum hipoklorit çözeltisinde 2 dk.

bekletme

Paspas/temizlik bezi



Enfeksiyonların Kolayca Yayılabileceği Alanlar

Ameliyathane birimleri, Diyaliz üniteleri, Hasta odaları-izolasyon odaları;Açık tüberkülozlu hastalar,MRSA ve vankomisin direncli Enterokok,Çoklu antibiyotik direnci gözlenen GNB izole edilen hastaların

kaldığı veyüksek virulansa sahip m.o (Ebola veya Lassa gibi),

Mikrobiyoloji laboratuvarları v.b.


Hemodiyaliz Ünitesi

1. Hemodiyaliz makinası,2. Su kaynağı, su-işlem sistemi, ve dağıtıcı sistemler.

Kritik olmayan yüzeyler (diyaliz yatağı ve koltuğu, tezgah, diyaliz makinasının dış yüzeyleriile ekipmanlar-makas, hemostat, klemp, KB aleti) yüzey dezenfeksiyonu

Görünür kanla kontaminasyon: tuberkülosit veya HBV ve HIV’e etkili bir kimyasal veya1:100 dilüsyonda hipoklorit (500-600 ppm serbest klor) kullanılmalı.

Hemodiyalizer dezenfeksiyonu: Perasetik asid, formaldehid, Glutaraldehid, sitrik asid ileısı-pastörizasyon, Klorid.

Hemodiyaliz sistemi: Klorid, formaldehid, ısı-pastörizasyon, ozon ve perasetik asid. Bazısistemler de sıcak su ile dezenfeksiyon işlemi.

En sık kullanılan PA ve formaldehit. Daha az oranda Glutaraldehit ve sitrik asid ile ısıpastörizasyon.


32

Laboratuvar : Hangi Risk Düzeyi ?

Orta RiskYüksek Güvenlikli Lab.



Ülkemizde Hastane EKK ve Yer ve Yüzey Dezenfektanı önerileri-kullanımı

Hipoklorit

Klor veren bileşik (tablet)

Etanol ve Propanol içeren Hızlı Yüzey Dezenfektanı

Yer ve yüzey dezenfektanı

33

Yarı kritik ve kritik olmayan aletlerin dezenfeksiyonu

Ürünler alınırken

antimikrobiyal etkinin belgelenmesi, ürüne göre kalite standartlarına uyumun

gösterilmesi

önemlidir.

İnaktivasyona dirençli olmalı,

Etki spektrumu geniş olmalı,

Zararlı ve toksik olmamalı,

Kullanıldığı yüzey-nesnelere zarar vermemeli

Stabil-dayanıklı olmalı,

Kolayca hazırlanabilmeli ve kullanılabilmeli3. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya


HASTA BAKIM MALZEMELERİ

KRİTİK

Steril dokulara veya damar sistemine girenler

Steril edilmeli

YARI KRİTİK

Mukoza / bütünlüğü bozulmuş ciltle temas

edenler

KRİTİK OLMAYAN

sağlam ciltle temas eden malzemeler

temizlik veya orta/düşük düzey bir dezenfeksiyon

KRİTİK OLMAYAN



Kritik Hasta Bakım Objelerinin Dezenfeksiyonu

Sınıflandırma: Hastalarda deri ve mukoza bütünlüğünün bozulduğu yerlerdekullanılan, steril doku ve kan dolaşımına giren objeler.

Amaç: Sterilite.

Germisidal Düzey: bakteri sporları da dahil tüm m.o öldürülmesi.

Örnekler: Cerrahi aletler, kateterler;atroskop, laparoskop, sistoskop, implantlar.

Yöntemler: Buhar-ısı, gaz, hidrojen peroksid, plazma veya kimyasal sterilizasyon



“Kritik Objelerin” Kimyasal Sterilizasyonu

Glutaraldehid (> 2.0%)

Hidrojen peroksid-HP (7.5%)

Perasetik asid-PA (0.2%)

HP (1.0%) ve PA (0.08%)

HP (7.5%) ve PA (0.23%)

Glutaraldehid (1.12%) and Fenol/fenate (1.93%)*



Kimyasal Karşılaştırma- Cihazlar

OPA Gluteraldehit AHP

MantarEVET10 dk

EVET20 – 45 dk

EVET5 – 20 dk

MycobacteriaEVET 10 dk

EVET20 – 45 dk

EVET5 – 20 dk

Bakteri SporlarıEVET

32 saatEVET

8 – 12 saatEVET

20 dk – 6 saat



“Yarı Kritik” Hasta Bakım Objelerinin Dezenfeksiyonu

Sınıflandırma: Hastalarda bütünlüğü bozulmamış mukozalara (dentalmukozalar hariç) temas eden nesneler.

Amaç: Çok sayıdaki bakteri sporları dışındaki tüm m.o öldürmek

Germisidal Düzey: YDD kısa süreli temas (>20 dk)

Örnekler: Bronkoskop, laringoskop, nebulizer, anestezi ekipmanları, GI endoskoplar , vaj spekulum endokaviter problar, tonometre, termometre, hidroterapi tankları

Yöntem: “Yüksek” Düzey Dezenfeksiyon



Temas süresi > 12 -30 dk, 20oC

Germisid Konsantrasyon

Glutaraldehid > %2.0

Ortho-phthalaldehyde (12 m) %0.55

Hidrojen peroksid (HP) * %7.5

HP ve perasetik asid* %1.0/%0.08

HP ve perasetik asid * %7.5/%0.23

Hipoklorit (serbest klor)* 650-675 ppm

Glut and fenol/fenate** 1.21%/1.93%___

*Kosmetik ve işlevsel hasar verebilir;

**Etkinlik tam olarak belirlenememiş.

Yarı Kritik Objelerin “Yüksek Düzey” Dezenfeksiyonu




ENDOSKOPLAR

ALET İŞLEM

Rijid Atroskop Sterilizasyon

Fleksible

Endoskop, Bronkoskop, Kolonoskop, Sigmoidoskop

Sterilizasyon uygun değilTemizlik + Yüksek Düzey DezenfeksiyonPerasetik asit; gluteraldehit ve ClO2



Endoskop Dezenfeksiyonu

“Temizlik”: Su ve enzimatik temizleyici

“YDD/Sterilizasyon”: endoskopu YDD batır ve en az 12 dakika bekle.

Minimum Effective Concentration Chemical Sterilant (MEC) taze hazırlanır ve test

striptleri ile kontrol edilir.

“Durulama”: endoskop ve kanallar steril su, filtre edilmiş su veya musluksuyuna yerleştir ve takiben %70-90 etil veya isopropil alkol ile durula.

“Kurutma”: Hava akımıyla insersiyon tüpü ve kanalları kurut “Sakla”: Re-kontaminasyonu önlemek için mümkünse kabinde (72 s

kadar) “Kayıt”: Her bir dekontaminasyon siklusunu ve alet bilgisi



Endokaviter Problar

USG Problar: Transesophageal echocardiography ve vaginal/rectalproblar

Müköz membranlarla temas: “Yarı kritik”

Rehberler: her bir hastada kondom/prob kılıfı kullanılmasıönerilmekte.

Prob kılıfları yetersiz kalırsa (%1-80) Yüksek düzeydezenfeksiyon uygulanmalı



“Kritik Olmayan” Hasta Bakım Objelerinin Dezenfeksiyonu

Sınıflandırma: Hastalarda sağlam deriyle temas eden, mukozalarlateması olmayan nesneler

Amaç: Kontaminasyon riskinin ortadan kaldırılması

Germ. Düzey: Vejetatif bakteriler, mantar ve lipid içeren virüsler.

Örnekler: Sürgü; koltuk değneği; küvöz; yatak rayları; stetoskop;EKG elektrotları; komodin; duvar, zemin ve mobilya

Yöntem: “Düşük” Düzey Dezenfeksiyon



Dezenfektan Konsantrasyon

Etil veya isopropil alkol %70-90

Klorine 100 ppm (1:500 dilüsyon)

Fenolikler Üretici önerisine göre

Iyodoforlar Üretici önerisine göre

Dörtlü amonyum Üretici önerisine göre

“Kritik Olmayan” Objelerinin Dezenfeksiyonu Temas süresi > 1 dakika (<10 dk)



KLOR VE SERBEST KLOR VERENLER

48

Klor verici Kullanım Sulandırım Var olan klor

NaOCl (Cl %5.25-6.15)50000 ppm

Yüzey dezenfeksiyonu (en az 5 dk) 1:50 % 0.1 (1000 ppm)

CJD/vCJD Direkt veya 1:2 %2.5-5 (25.000-50000 ppm)

NaDCCtoz, granül, tbl (Cl %60)

Kan/vücut sıvısı döküntülerinde 1 L suda 8.5 g %0.85 (5.000 ppm)

Kloramin-TTbl ve toz (Cl %25)

Kan/vücut sıvısı döküntülerinde 1 L suda 20 g %2 (5.000 ppm)

Hipokloröz Asit YDD alet ve cihaz dekontaminasyonu

ClO2 (1100 ppm)içme ve atık su arıtımı, soğutucu su depolarında,Alet dezenfeksiyonu, kafes sterilizasyonu

süperoksitlenmiş su (HOCl)

GA alternatif, içilebilir su eldesi, steril yıkama suyu, antiseptik

• Klor suda; Cl2 (element); HOCl (Hipokloröz Asit) ve Hipoklorid iyonu (OCl-)• Sodyum hipoklorit, Sodyum/K diklorosiyanat (NaDCC)• NH3 ve nitrojen bileşikleri (Na Tosilkloramid=Kloramin-T , N-kloro bileşikleri)• ClO2 ve süperoksitlenmiş su (HOCl)



Süper Aktif Dezenfektan (Super Oxidized Water)

Yüksek Cl konsantrasyonu 500-7000 ppm

Uygun pH

49

Redoks potansiyeli: Yüksek EP Gücü

Bilinen En Güçlü Redoks Gücü (950 mV) Toksik değil, organik maddelerden etkilenmez, kokusuz, ucuz, basit, 24 saat etkili Sert yüzeyler ve su depoları, steril yıkama suyu eldesi, antiseptik, GA alternatif Mono yöntemlere (Örn. Klor) % 300 oranda daha güçlüdür !!

Sodyum Hipoklorit, HOCl, O3, H2O2 ve OH- ROS=Sporosidal


Tuzlu suya elektrik akımı (950 mV) uygulanarak elde edilen elektrolize su


Deterjan ve Dezenfektan Kombinasyonu

50

KAB+ Alkalen tuz + sürfaktan içeren bileşikler Didesil dimetilamonyum Klorid Alkil-benzil/etil- dimetil NH3Cl, Bis-guanidum-polihekzametilen biguanid (PHMB) Alkoller (etanol, butanol ve isopropanol) sprey formlarda bağlayıcı ajan, korozyon inhibitörleri

Baz formülasyona deterjanların ilavesi bir seferde hem temizleme hemdezenfeksiyon yapma özelliği kazandırır.


Etki etme süresi: Sprey 1 dk ve yüzey için 5 dakikaUzun etki süresi ≈ 24 saat


HPV odaya enjekte edilir

HPV O2 ve H2O buharı

51

İşlem süresi kısa 5dk-- ~ 2 saat

Bakteri sporları, mantar ve virüslere çok etkili

VRE ve C. difficile bulaşının önlenmesinde etkili

Ortam Dekontaminasyonu

Dezenfektan buhar veya foglama yöntemleri1) H2O2 buharlama, 2) süperokside su,3) ClO2ve ozon gibi ile dezenfektanlar

Günümüzde H2O2 buharlama;

Kontamine olmuş izolasyon odaları

Temiz odalar gibi kapalı kritik alanlar

Teknik alet ve ekipmanların dezenfeksiyonunda

en çok tercih edilen yöntem3. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya


52

ORTAM DEKONTAMİNASYONU (2)Otomatize Oda sterilizasyon Teknolojileri H2O2 sisleme (Üniteler arası geçişlerde) Kontamine olmuş izolasyon odaları Temiz odalar gibi kapalı kritik alanlar Alet/ekipmanların dezenfeksiyonunda

en çok tercih edilen yöntem

Ultraviyole- C (UVC) İnfluenza, Norovirus, Clostridium difficile, MRSA, Karbapenem-dirençli Enterobacteriaceae (CRE)vb



BİYOSİDALLERİSTENİLEN ÖZELLİKLER

VE SINIRLAYICI FAKTÖRLER

ŞİŞENİZDE NE VAR



TEMEL ÖZELLİKLER

Dezenfektanlar Çevresel enfeksiyon kontrolünün omurgası

Ülkemizde >1000 ürün kayıtlı

Bunların %50 Sağlık bakımı ile

ilgili enfeksiyon kontrolüne yönelik

> 300 farklı aktif kimyasal

Ürünlerin %95’inde 14 ana bileşik

Altısı en yaygın kullanılan kimyasal 54

64%

%36

Diğer Biyosidler

Yer ve yüzey Dezenfektanı



ETKİNLİK SORUNU

Günümüzdeki teknolojiler temizleyici ve dezenfektanseçimindeki bir veya birkaç anahtar kararı desteklemekteBaşarısız

–Temizlik etkinliği

–Dezenfeksiyon kapasitesi

–Kişisel sağlık ve güvenlik

–Çevresel güvenlik-çevreye karşı sorumluluk



MİKROBİYOLOJİK ÖZELLİKLER

Deterjanların temizleyici özelliğinin olması

Organik ve inorganik maddeler tarafından nötralize edilmemesi

Direnç geliştirilememesi

Geniş spekturum ve hızlı germisidal etkinlik



DOĞRU BİYOSİDAL/DEZENFEKTAN SEÇİM KRİTERLERİ

Sağlık Hizmeti ile ilişkili en sık görülenenfeksiyonlara etkili-biyosid olan

Uygun dezenfeksiyon için hızlı etki ve kabul edilebilirıslak temas süresi olması

Güvenilir

1

2

3

Kolay kullanılabilme/uygunabilirlik4

Diğer Faktörler53. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya


SAĞLIK HİZMETİ İLE İLİŞKİLİ EN SIK GÖRÜLEN ENFEKSİYONLARA ETKİ

Her bir Sağlık Merkezi bünyesinde en sık görülen HE etkenleri ve salgınlarayönelik değerlendirme yapmalı

Biyosidal tanımlanan bu etkenlere yönelik olmalı

S. aureus, Enterococcus, Escherichia coli, koagülaz-negatif Staphylococcus,Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella sp. ve Enterobacter sp (HE’in ~%80)

Ürünün etiketi ve MSDS kontrolü

Bu etkenlere karşı etkisi- EPA onayı var mı?



UYGUN DEZENFEKSİYON İÇİN HIZLI ETKİ VE

ISLAK TEMAS SÜRESİ

İdeal olarak Temas Süresi ≥ öldürme zamanı veya

Etkili dezenfeksiyon için öldürme zamanı Onayı (EPA veya eşdeğeri)

Islak temas süresi bir dezenfektanın etkinliğinin değerlendirilmesi için KRİTİK

Hızlı uçuculuk = etkinliğin azalması

Hızlı öldürme zamanı önemli: kuruma veya ortamdan uzaklaşmadan önce sidal

etki için güven sağlaması.



GÜVEN… Yüksek güvenilirlik; düşük yan etki veya toksik olmamalı

Yaralanma veya kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımın azalması= Kullanımınartması

Ürün; toksisite, yanıcı/patlayıcı özellik, diğer maddeler ile geçimliliği ve KKDkullanımı açısından tanımlanmalı

Toksik olmamalı: kullanıcı, hasta ve ziyaretci

Toksisite: tehlikeli, uyarı, dikkat ve gerekli değil şeklinde değerlendirilir.

Güvenlik Bilgi Formunun Yanıcılık açısından incelenmesi:

İrritasyon: Ürün kullanım esnasında KKD gereksinimini var mı?.

- En az KKD gereksinimi olan ürün

Koku?



GÜVEN…

Sağlık merkezlerinde yüzey, paslanmaz çelik ve diğermateryaller üzerinde olumsuz etkisi var mı?

Bazı dezenfektanlar ile temizlik araçlarının etkileşimi…

Pamuk ve bazı mikrofiber yapılar QUATs bağlanması: yüzeyesalınım engellenmesi

Korozif etki

Metallerle inhibisyon



TOKSİSİTE İnsan ve hayvanlarda toksik olmamalı

Alerjik veya duyarlandırıcı olmamalı

Hormonal dengesizliğe neden olmamalı

Bazı kimyasallar veya yıkım ürünleri insan ve hayvanlarda hormonalbozukluğa yol açabilir.

Kullanıcı ve hasta için güvenilir olmalı

Kullanıcaya temas veya dezenfektan buharları solunum yoluirritasyonuna/duyarlılığa yol açabilir.

Uygun olmayan yıkama ve durulama işlemi (örn. endoskop vb.) kalıntıyave vücut boşluğuna kimyasalın girişine neden olabilir.



ÇEVRESEL ETKİ

Çevrede yıkılmalı (Biodegradable)Çevresel olarak stabil sanitizer ve dezenfektanlar gıda veya suyu kontamine

edebilir

Aktif kimyasal kalıntı bırakmamalı İyi Hava Kalitesi Herhangi bir kötü kokusu olmamalıUçucu organik bileşik oluşturmamalı (No Volatile Organic Compounds-

VOCs)

Gaz veya uçucu maddelerin kullanılması iç hava kalitesine negatif etkili…

Parfüm içermemeli



KULLANIM KOLAYLIĞI Uyumluluk açısından kullanımı kolay olmalı

Kullanımın artırmak için; birden çok uygun formda olmalı

Stabil olmalı

Sürdürülebilirlik (materyale kolay ulaşım ve uygun kullanım)

Hoş kokulu olmalı

Güvenlik profili kullanım koşulları açısından kullanımı pozitifolarak etkilemeli ve tüm protokolün uygulanmasını desteklemeli.



Temizlik Yeteneği Temizlik yapılması veya bunun eksikliği dezenfeksiyon işleminin başarısı

etkileyen bir faktör.

Çevresek enfeksiyon kontrolü için yüzeylerin dezenfeksiyonundan öncetemizlik işlemi yapılmalı.

Eğer etkili bir şekilde ortadan kaldırılmaz ise toz, kir ve organik madde varlığıpatojenler için rezervuar görevi görür.

Sürfaktanlar eklenmesi;

Ürünün temizleyicilik özelliğini artırmakta

Bir yüzey üzerinde tam ve eşit bir yayılım sağlamaya yardımcı



DİĞER FAKTÖRLERAntimikrobiyal etkinlik, öldürme ve ıslak temas süresi, güvenlik ve

kolay kullanım dışında Fiyat? İş yükü-hazırlık zamanı ve kullanım süresi Uygulama-aktarım maliyeti (mümkünse) Uyumsuzluk maliyeti ? (Güvenlik, erişilebilirlik veya zaman açısından, HE

artması riski) Eğitim ve maliyeti (Genellikle yerinde eğitim ve ücretsiz) Sürekli eğitim (prosedür kartları ve eğitim materyalleri, danışmanlık hizmeti –

uyumu artırır) üretici-tedarikçi desteği Standardizasyon




“ Hastane kesin olarak;

Kim?

Neyi ?

Ne zaman?

Neyi ile?

Hangi sıklıkta yapılacağına dair

temizlik ve dezenfeksiyondaki rol ve sorumluklarıtanımlamalı ve

“validasyon programı ile işlemlerinetkinliğini izlemeli ve ölçmelidir.”


DEZENFEKTAN SEÇİMİ

HATIRLA:

Ürün ve Protokolü EŞLEŞTİR

Yüzey mi, Cihaz/ekipman mı?

Temizlik = 1st Aşama

Dezenfeksiyon = 2nd Aşama

Temas Süresi ZORUNLUDUR!

Formülü önemli; sinerjizm !



DİKKATİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER

[email protected]

Tel: 0312-565 53 62 693. Ulusal Biyosidal Kongresi 22-25 Kasım 2015, Antalya

mailto:[email protected]

Documents

HASTANELERDE BİYOSİDAL ÜRÜNLER Eğitimli Personel: Yetkin ...biyosidal2016.ftskongre.org/webkontrol/uploads/files/SELÇUK KILIÇ(1).pdf · Gluteraldehit % 2.0-3.2 5-20 dk ≥3