Embed Size (px)
DESCRIPTION
Het 3de nummer van Hout Vasthouden mag!, het magazine voor jongeren met een hart van hout.
Citation preview
1
HOUTVASTHOUDEN MAG! IS HET MAGAZINE VOOR JONGEREN MET EEN HART VAN HOUT
CNC: PRECISIEWERK MET COMPUTERS-> pagina 13
DE TOEKOMST IS AAN HOUTBOUW-> pagina 24
NUMMER 3
222
04
10
05 06
2013
09
17
HO(u)T NEWSHoutsprokkels uit de houtsector
Schaven aan je kennisCNC: precisiewerk met computers
Hout Spots Agenda
SCHOOL@WORK‘We wilden graag iets origineels maken’
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN18 standen op Batibouw (en allemaal op tijd klaar!)
Bedrijf in de kijkerDe job van mijn leven
SCHOOL@WORKLeerlingen bouwen decor ‘In Vlaamse Velden’
Van de schoolbank naar de werkvloer‘Je moet de juiste mentaliteit tonen’
333
26 27
2422
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN18 standen op Batibouw (en allemaal op tijd klaar!)
Opleiding in de kijker Wat na het secundair? Leraar hout: een prima keuze
ECO-LOGISCHDe toekomst is aan houtbouw
Aan de slag Bruto/netto? RSZ? Voorheffing? De loonbrief uitgelegd
HO(u)T SHOTPadoek
RUBRIEK » QUIAM
Knappe koppen ontwerpen bakfiets in hout -> pagina 6
Hout Vasthouden mag! is een uitgave van
OCHOpleidingsCentrum Hout vzwHof ter Vleest dreef 3, 1070 BrusselTel.: 02 558 15 51Fax: 02 558 15 [email protected]
Verantwoordelijke uitgever: André DelouwConcept en realisatie: Link Inc, www.linkinc.beRedactie: Link Inc, www.linkinc.beVormgeving: Zeppo, www.zeppo.beFotografie: Sven Van Baarle, Joke Van Mieghem
44
HO(
U)T
NEWS
HO (U )T NEWS
Jaarlijks organiseert NUHOS (Nationale Unie Houtsector) een loopwedstrijd voor haar bedrijven. In 2014 willen we leerlingen en leerkrachten uit het houtonderwijs hier-bij laten aansluiten. Ja, we gaan (of beter lopen) voor een zo groot mogelijk Team Hout Vasthouden mag!
Op 1 mei 2014 vindt de loop plaats in Knokke. Heb je er zin in? Hou dan zeker 1 mei vrij in je agenda en check geregeld onze Facebookpagina. Wie persoonlijk op de hoogte wil gehouden worden, stuurt een privéberichtje met naam en emailadres via Facebook. ➼ www.nuhos.be
Leerlingen naar LignaLeerlingen uit de houtbewerking bezoeken Ligna in Hannover (Duitsland). Ligna is een van de grootste Europese beurzen voor de houtbewerker en sinds de jaren ’70 een be-grip in de wereld van de houtproducenten.➼ www.ligna.de
Bios Urne: reïncarneren als boomEr is na leven na de dood. Een designer ontwierp een urne (‘Bios Urne’), gemaakt van biologisch afbreekbaar hout, met zaadjes van een boom erin. As toevoegen, planten en je verrijst als boom.➼ http://bigthink.com/design-for-good/this-
awesome-urn-will-turn-you-into-a-tree-after-you-die
Op 6 juni 2013 trok het OpleidingsCentrum Hout (OCH) met een delegatie van Technicum uit Sint-Truiden en Provil uit Lommel naar Kamp C in het Provinciaal Centrum Duur-zaam Bouwen en Wonen te Westerlo en de firma Kovera in Hulshout. Het werd een leer-rijke VIP-dag voor twee van de winnaars van een Wood Award 2013 (Technicum kaapte de publieksprijs weg met een schommel, Provil won een prijs met het beeld ‘Houten Vrouw’). Meer over de Wood Award 2013 op p. 6.➼ www.woodaward.be
KNOKKE 10K01.05.2014
Loop mee met Team Hout Vasthouden
VIP-behandeling voor winnaars Wood Award 2013
VTI Roeselare
VTI Torhout
Don Bosco Sint-Denijs-Westrem
55
Knappe picknicktafel van PTI ZottegemLeerlingen van het PTI in Zottegem gingen graag in op de vraag van BOS+ om mee te werken aan een project rond ‘duurzaam omgaan met hout’. De school gaf hen de opdracht een picknicktafel te maken. Ze kozen voor het FSC-gelabelde padoek, zeer duurzaam tropisch hout, dat minstens 25 jaar meegaat zonder behandeling (zie ook p. 27 ). Alles was net op tijd klaar voor de open dag. De picknicktafel krijgt een plaats in een bosje achter de school. Een mooi voorbeeld van initiatief en creativiteit.
In het kader van haar doctoraat ontwik-kelde modestudente Dawn Ellams van de Schotse Heriot-Watt’s School of Textiles een jeans op basis van houtvezels. ‘Ze geven je geen splinters want het hout is volledig gesmolten. Ze zijn minstens zo zacht als normale jeans’, klinkt het. In het creatiepro-ces wordt maar liefst vijf keer minder water en energie verbruikt en ook de hoeveelheid chemicaliën wordt drastisch aan banden gelegd. Ter vergelijking: voor een normale jeans verbruikt men al snel 42 liter water, 15 vaatjes verf en een hoop schadelijke chemicaliën.
HO(u)T SPOTS
13 - 20 OKTOBER 2013
Week van het Bos Binnenkort vindt de (jaarlijkse) ‘Week van het Bos’
plaats. Heel Vlaanderen is dan het toneel voor tal
van (natuur)activiteiten. De website lijst ze allemaal
netjes op. De nieuwsbrief serveert je de laatste
nieuwtjes. Leerkrachten kunnen zich inschrijven
voor de scholenwedstrijd of het educatieve
materiaal uitproberen.
➼ www.weekvanhetbos.be
➼ www.facebook.com/weekvanhetbos
9 - 11 NOVEMBER 2013
Hout en Groen Wonen 2013,
AntwerpenDe 10de editie van de beurs ‘Hout en Groen
Wonen’. Met de nieuwste producten en
technieken op het vlak van ecologisch
bouwen, houtbouw, hernieuwbare energieën,
passiefbouw, gezond wonen… Diverse spelers
uit de ecobouwwereld en de houtbouwwereld
verzamelen dan in Antwerpen.
➼ www.houtengroenwonen.be
21 – 24 NOVEMBER 2013
Hout en Habitat, Antwerp Expo
Een beurs met de ambitie ‘te laten zien,
voelen en zelfs ruiken welke fraaie
mogelijkheden hout biedt’. Bezoekers maken
er kennis met diverse toepassingen van hout
en kunnen er ook met hun vragen terecht.
➼ www.houtenhabitat.be
Jeans van hout: science fiction of realiteit?
Dawn Ellams ging aan de slag met pulp van eucalyptusbomen, van waaruit garen wordt gespon-nen die uiteindelijk de zogenaam-de ecojeans vormen. De jeanslook ontstaat door digitaal printen en niet door intensief wassen en kleuren zoals in de traditionele textielindustrie.
De totale kostprijs voor het maken van één ecojeans draait rond de 32 euro.‘Ik denk dat dit product een plaats op de markt verdient. De broeken hebben de veiligheidstesten door-staan. Ze kunnen ook perfect gewas-sen worden, ze zullen niet krimpen of transformeren in een boom’, aldus Ellams.Dit creatieproces zou een revolutie kunnen betekenen voor duurzame mode aangezien zowel energie- en waterverbruik als vervuiling aan ban-den worden gelegd.(Bron: De Morgen)
66
SCHO
OL@
WORK
WICO CAMPUS TIO
OVERPELT WINT
WOOD AWARD
2013
Watte? Een Wood Award?
➽ een wedstrijd onder Limburgse scholen,
➽ op initiatief van de Limburgse Bouwunie Schrijnwerkers & Interieurbouwers,
➽ met een toonmoment voor alle projecten tijdens de beurs ‘Bouwinnovatie’ in Hasselt,
➽ prijzen: gereedschap voor de school en een prachtige wisselbeker in… hout.
Check www.woodaward.be of de Facebookgroep Wood Award 2012-2013
77
‘OF ZE DE MEDIA-AANDACHT AL EEN BEETJE GEWOON ZIJN?’ GERT, GLEN EN NIELS, DE TROTSE WINNAARS VAN DE WOOD AWARD 2013, KUNNEN WEL LACHEN MET ONZE EERSTE VRAAG. AAN HOUT VASTHOUDEN MAG! WILLEN ZE MET PLEZIER HET VERHAAL VAN HUN BAKFIETS NOG EEN KEER VERTELLEN.
‘DE BAKFIETS HAD EEN QUASI PERFECTE AFWERKING, EEN GEVARIEERDE MATERIAALKEUZE EN EEN ORIGINELE PRESENTATIE.’EINDRAPPORT WOOD AWARD JURY
IdeeEnyo Bloemen is er vandaag niet bij, dus moeten zijn kompanen Gert Van Mierlo, Glen Mandos en Niels Tijskens de hon-neurs waarnemen. Alle vier zitten ze in het zevende jaar houtbewerking van de WICO Campus TIO in Overpelt. Alle vier hadden ze wel zin om tijdens hun laatste jaar op school een extra uitdaging aan te gaan.‘Voor de Wood Award wilden we graag iets origineels maken. Ons eerste idee was een houten Vespa, maar daarvoor was de tijd te kort. Dus gingen we door op een internet-foto van een houten bakfiets. De keuze van het hout hebben we overgenomen van de Nederlanders. De combinatie van gestoom-de beuk en padoek (zie ook p. 27 ) vonden we heel geslaagd. Maar voor de rest zijn we van nul gestart.’
Ontwerp‘Tijdens het schetsen en ontwerpen zijn we bij een fietsenmaker langsgeweest. Onze bakfiets moest ook kunnen rijden, dus het was belangrijk de juiste verhoudingen voor kader, zadel en trapas te gebruiken. Achteraf gezien is hij nog iets te groot, ook al kan je de hoogte van het zadel aanpassen. We hebben ons iets te veel gebaseerd op onze eigen lengte J.Tijdens het traject kregen we ook een work-shop van BOS+ over duurzaam houtgebruik. Het was wel interessant om een keer stil te staan bij de gevolgen van het kappen van bossen. Voor de natuur, maar ook voor de mensen en dieren die er in leven.’
Uitwerking‘95% van onze bakfiets bestaat uit hout. Alleen de trapas, de ketting, de assen van de wielen, het zadel, de zadelpen en de bouten zijn van metaal. Ook het infrezen van metalen velgen was nodig. Want de wielen waren het moeilijkste onderdeel, er zat te veel spanning op en ze trokken krom. Uiteindelijk bleken ronde spaken de beste oplossing. Er zitten in de bakfiets ook heel wat verbindingen die we nog nooit gezien hadden. We hebben dus veel geleerd van onze bakfiets.’
Planning‘De tijd was beperkt en tussendoor hadden we nog twee weken werkplekleren en ook nog examens. Er kwam dus behoorlijk wat werkdruk en stress bij kijken. Dat was het grote verschil met de groepsopdrachten de vorige jaren. Maar al onze discussies heb-ben we bijgelegd hoor!Goed plannen, taken verdelen en overleg-gen. Dat zijn de belangrijke zaken bij zo’n opdracht. Het was niet evident, maar het was een mooi project. En het winnen van de Award gaf het natuurlijk nog iets extra’s!’
En nu?Niels gaat nog verder studeren, maar Glen en Gert zijn intussen druk op zoek naar een job. Hun kansen zien er goed uit. En ja, de Wood Award is tijdens elk sollicitatiege-sprek ter sprake gekomen!
‘We wilden graag iets origineels maken’
88
SCHOOL@WORK
De praktijkleerkracht die het project begeleidde was Wim Moors. Ook hij
blikt tevreden terug op het traject en het resultaat: ‘Ik werk vijf jaar hier
op school, maar het was de eerste keer dat ik zoiets begeleidde. Bovendien
moesten alle projecten zich eind januari al presenteren op Bouwinnovatie,
dus was de tijd beperkt. Dat zette wel wat druk op de ketel.’
Hoe heb je het aangepakt?
‘Mijn eerste taak was het bekijken van de voorstellen die uit de groep kwamen. Zijn ze
technisch, financieel en naar timing haalbaar? De Vespa viel snel af, dus werd het de
bakfiets. De vader van Enyo werkt bij een fietsenmaker, dat kwam goed uit, zowel voor
advies als voor materiaal. Want dit was zo’n origineel project dat het ook voor mij een
hele uitdaging werd.’
Uitdagend en ongetwijfeld ook spannend!
‘Om te beginnen hebben we de fiets op ware grootte uitgetekend op plaat. Maar ook dan
kwam er nog veel improvisatie aan te pas. Lukte iets niet, dan staken we de koppen bij
elkaar om samen een oplossing te zoeken. Toch durf ik echt zeggen dat het project het
werk van Enyo, Gert, Glen en Niels is, van tekening tot uitvoering. Op één aspect na, de
montage van de spaken. Daar heb ik echt op gezweet. Niet dat ik er wakker van gelegen
heb, maar het heeft niet veel gescheeld… Met meer tijd zouden we nog toeters en bellen
toegevoegd hebben, zoals houten spatborden. Maar het resultaat mag er zijn. En het is
altijd leuk dat een jury dat bevestigt. Intussen is de bakfiets verkocht aan een bedrijf dat
hem gaat gebruiken voor beurzen en voor zijn toonzaal.’
Heeft zo’n project meer impact dan een GIP?
‘Toch wel, denk ik. De uitdaging is groter als er competitie mee gemoeid is. Deze groep
wou er echt voor gaan. Waren ze tevreden over de vorderingen, dan kon je dat op Face-
book lezen. Eén keer hebben we een stevige discussie gehad. Het vlotte niet zoals ge-
pland en ze zaten vlak voor de examens. Toen heb ik de groep samengeroepen en hebben
we het uitgepraat. Dat was een belangrijke stap in hun leerproces. Werken in team en
werken onder tijdsdruk maken nu eenmaal deel uit van elke job in de houtsector.’
Ook voor mij was
het een uitdaging
Kijk zelf maar eens op YouTube:http://www.youtube.com/watch?v=laL0qd7MhX8
Green Wood Award voor KA De Wingerd OverpeltDe leerlingen van 6 Hout wonnen dit jaar de Green Wood Award. Een prijs voor het meest duurzame project. De leerlingen creëerden een lounge set uit padoek (meer hierover op p. 27 ). De set dient om te relaxen en genieten. Vandaar de keuze voor padoek. Deze milieuvriendelijke houtsoort behoeft namelijk weinig onderhoud en beschermingsproducten.
Zijn jullie ook een
school@work met
prachtige projecten
die hun plaats in dit
tijdschrift absoluut
verdienen? Laat het ons
zeker weten op
99
NIEUWE DRAMASERIE OP
Leerlingen bouwen decor
‘In Vlaamse Velden’
De tiendelige reeks speelt zich af tegen de achtergrond van WO I. ‘In Vlaamse Velden’ vertelt het verhaal van de Gentse familie Boesman die tijdens de Eerste Wereldoorlog probeert te overleven. Wim Opbrouck en Bar-bara Sarafian spelen de ouders.
In Veurne werd op de site van de voormalige suikerfabriek een slagveld gecreëerd. Voor de opbouw van het oorlogslandschap deed men een beroep op leerlingen van vier VTI’s uit de Westhoek (Veurne, Ieper, Diksmuide, Poperinge). Tonnen zand en aarde werden aangevoerd en dienden als basis voor de loopgravenconstructie (met bomkraters en prikkeldraadversperringen). De leerlingen
moesten de loopgraven bekleden met houten pa-len en zandzakjes, planken schilderen… Zwaar werk. Zweten en ploeteren in de modder, beetje zoals toen.
Allerhande materialen werden gebruikt om het decor op te bouwen. Alles moest er zo authentiek mogelijk uitzien. Daarom droegen de leerlingen tijdens hun werk de kledij van acteurs en figuranten. Zo ogen die kleren ‘doorleefd’ voor de eigenlijke opnames.
Afspraak op één in het voorjaar.
Bekijk de reportage op Focus-WTV: www.focus-wtv.tv/video/site-voormalige-suikerfa-
briek-wordt-oorlogsgebiedwww.invlaamsevelden.be
één ZENDT VOLGEND VOORJAAR OP ZONDAG DE NIEUWE FICTIEREEKS ‘IN VLAAMSE VELDEN’ UIT. VIER WEST-VLAAMSE VTI’S WERKTEN MEE AAN HET DECOR.
99
1010
Een normale deur heeft waarschijn-lijk geen geheimen meer voor jou. Maar weet je ook hoe je een brandwerende of geluidsisolerende deur maakt? Een deur die je met alle kracht van de wereld niet open kan wrik-ken? Of zelfs een kogelwerende deur? Die innovatieve oplossingen ontwik-kelt Group Eribel,
een bedrijvengroep van 80 medewerkers met productievestigingen in Hoogstraten en Lommel, en een montageafdeling in Relegem. De meest technische deuren en kaders worden geproduceerd in Hoogstra-ten. ‘Verwacht hier geen seriewerk, maar specifiek maatwerk voor kantoorgebouwen, woon- en zorgcentra, scholen en gevange-nissen’, vertelt Marleen Polders, HR-mana-ger bij Group Eribel.
Materialen en tekeningen‘Alles begint bij de klant die vraagt om een deur te ontwikkelen met bepaalde eigen-schappen. Op basis van het lastenboek weten wij aan welke eigenschappen het geheel moet voldoen. Ofwel maken we meteen een prijs op, ofwel ontwerpen we een nieuwe deur. Gaat de klant akkoord met de prijs en het ontwerp, dan draagt de verkoper het dossier over aan de projectlei-der. Die waakt erover dat de wensen van de klant zo nauwgezet mogelijk vertaald wor-den in de praktijk. De aankoper bestelt ver-volgens alle nodige materialen. Bij speciale deuren komt ook extra tekenwerk kijken. Pas als we alle materialen en tekeningen hebben, kunnen we de productie starten.’
Slimme body’sDe productie bestaat uit vier stappen. Eerst wordt de body samengesteld. Deze vormt de basis van de deur, meestal een spaan-plaat. Bij inbraakvertragende deuren wordt er pantserhout gebruikt: enorm zwaar, staalhard hout waar je bijna onmogelijk door kan dringen.
Bij brandwerende deuren wordt bovendien een interdensstrip ingefreesd in de spaan-plaat (zie detailfoto). Deze zet uit als de temperatuur stijgt en beperkt zo de toevoer van zuurstof in geval van brand.
‘Je moet de juiste mentaliteit tonen’
GROUP ERIBEL INNOVEERT MET TECHNISCHE DEURGEHELEN EN ZOEKT INITIATIEFRIJKE WERKERS
pantserhout?
DIT ZIJN PLATEN (MEESTAL BEUK) DIE ONDER HOGE DRUK WORDEN GEPERST (ONGEVEER 80N/MM2) MET AANGEPASTE LIJM. ZO WORDT DE MECHANISCHE EIGENSCHAP ‘HARDHEID’ STERK VERHOOGD. DE PLATEN HEBBEN EEN DENSITEIT VAN 13.000 KG/M3. TER VERGELIJKING: IJZER = 8.000 KG/M3. DEZE ‘HOUTEN’ PLATEN ZIJN DUS ZWAARDER DAN METAAL.
van de schoolbank naar de werkvloer
HOUTSPECIALISTEN KUNNEN ALLE KANTEN UIT! DAT MERKEN WE EENS TE MEER BIJ GROUP ERIBEL, FABRIKANT EN INSTALLATEUR VAN BRANDWERENDE, GELUIDSISOLERENDE EN INBRAAKVERTRAGENDE DEURGEHELEN. OP DE PRODUCTIESITE IN HOOGSTRATEN BOUWEN VIJFTIEN SCHRIJNWERKERS, CNC-BEDIENERS EN AFWERKERS MEE AAN HOOGTECHNOLOGISCHE DEUROPLOSSINGEN. ‘WIJ ZOEKEN VOORAL FLEXIBELE MENSEN.’
1111
Persen, frezen en afwerkenIn de persafdeling krijgen de samenge-stelde body’s een eindlaag, van bijvoorbeeld laminaat. Daarna volgt het CNC-proces: overtollig laminaat wordt weggezaagd en de holtes en gaten voor de scharnieren, sloten en eventuele ramen worden uit-gefreesd. Laatste stap in het productie-proces: de afwerking. De deuren worden opgeschuurd en voorzien van scharnieren, sloten en glas. En dan zijn ze klaar voor montage!
Vele detailsHet productieproces ziet er voor elke deur in grote lijnen hetzelfde uit, maar varieert naargelang het deurtype. Marleen Polders: ‘Het maken van een brandwerende deur begint bij de body en eindigt pas bij de afwerking, met de keuze van brandwerend glas. Hetzelfde geldt voor inbraakvertra-gende deuren. Daarvoor gebruiken we niet alleen zeer sterk hout voor de deuropbouw, maar ook speciale sloten en scharnieren, en aangepaste montagetechnieken.’
INTERDENSSTRIP?
EÉN STRIP VOLSTAAT VOOR EEN RF30-DEUR, EEN RF60-DEUR KRIJGT TWEE STRIPS. RF STAAT VOOR ‘RÉSISTANCE AU FEU’. RF30 IS 30 MINUTEN BRANDWEREND, RF60 BIJGEVOLG 60 MINUTEN.
1212
Afwisseling gegarandeerdGroup Eribel groeit en innoveert voortdurend. ‘We verwachten van nieuwe medewerkers dat ze daarmee om kun-nen: vroeg beginnen, ’s avonds langer doorwerken indien nodig, niet jarenlang hetzelfde werkschema volgen, maar regelmatig in een andere ploeg werken met een andere jobinhoud. Wie hier solliciteert, moet de juiste mentaliteit tonen. Het is voor ons belangrijk om te weten dat iemand flexibel is en initiatief durft te nemen.’
Elke maand personeelsvergaderingSiteverantwoordelijke Davy Koninckx (37) leidt het productieproces bij Group Eribel in goede banen. ‘Mijn job is erg divers: mensen aansturen, begeleiden, het werk verdelen. Bovendien overleg ik regelmatig met de montageafdeling in Relegem en met de vestiging in Lommel. Ik organiseer ook elke week een productievergadering en één keer per maand een personeelsver-gadering voor al mijn medewerkers. Daar breng ik iedereen op de hoogte van waar we mee bezig zijn, welke aantallen we die maand geproduceerd hebben en wat er op de planning staat. Wie opmerkingen heeft, kan die tijdens de vergadering in de groep gooien.’
Rekenen op collega’sDavy kwam zonder diploma van de school-banken, maar kon zich specialiseren in een poederlakbedrijf. In 2006 begon hij bij Group Eribel. ‘Eerst als poederlakker, maar na twee jaar kreeg ik de leiding over de metaalafdeling, waar we met een vijftal personen metalen deurkaders maken. On-dertussen leid ik als siteverantwoordelijke de hele productie, dus zowel de metaal- als de houtafdeling. Ik heb geen achtergrond in hout. Daarom reken ik voor technische zaken echt op de kennis van mijn collega’s.’Davy moet er enerzijds voor zorgen dat het rendement van de afdeling zo hoog mo-gelijk ligt, maar anderzijds ook de mede-werkers motiveren. ‘Dat doe ik vooral door te praten. Bij grote bestellingen wordt het werk soms saai, daar kan je niet omheen. Ik probeer dat dan te doorbreken door te laten weten welke interessante nieuwe projecten eraan komen.’
VAN DE SCHOOLBANK NAAR DE WERKVLOER
JOKE, VERANTWOORDELIJKE SCHUIFDEUREN
‘Er zijn zoveel mogelijkheden’Joke (23) wist al op haar dertiende dat ze met hout wilde werken. Na haar opleiding aan het VITO in Hoogstraten kon ze meteen beginnen bij Group Eribel. En daar begon het leren opnieuw… ‘Op school krijg je de absolute basis. Alles wat ik hier nu doe, hebben ze mij moeten uitleggen. Het is ook altijd anders. Ik maak vooral speciale houten kaders en schuif-deuren. Soms werk ik met de CNC-machine, soms manueel. Soms ben ik de hele dag bezig aan een technisch moeilijke deur, en soms kan ik tien of twintig deuren op één dag afwer-ken. Die afwisseling maakt het echt leuk. Aan de andere kant is het ook wel moeilijk. Je moet enorm veel verschillende zaken onthouden, allerlei soorten spelingen, kleine details, er zijn zoveel mogelijkheden. En natuurlijk maak je dan soms fouten, zeker in het begin. Maar we werken met z’n drieën samen, dus kan je altijd wel terecht bij een collega voor hulp. Als we een foutje niet zelf ontdekken, komt een deur gegaran-deerd terug van de werf, maar dat gebeurt gelukkig niet vaak.’De job van Joke is afwisselend, maar duidelijk ook technisch veeleisend. ‘Ach, je moet willen werken en willen leren. En vooral: je moet het graag doen, zoals met alles.’
ROEL DILISSEN, SCHRIJNWERKER
‘Ik ben fier op wat ik maak’
Schrijnwerker Roel Dilissen (33) heeft al heel wat watertjes
doorzwommen in de houtwereld, van buitenschrijnwerk en in-
terieur tot binnenschrijnwerk. Hij heeft een technisch diploma
in houttechnieken op zak en wil vooral voldoening hebben van
zijn werk. Zijn job bij Group Eribel vergt dan ook heel wat vak-
manschap. ‘Je moet hier niet alleen ordelijk werken, maar ook
heel precies en nauwkeurig. We doen lang niet alles met de
CNC-machine, er komt nog veel handwerk aan te pas. Maar
dat maakt het juist interessant. Daarom ben ik ook zo fier op
wat ik hier maak. Je blijft hier bovendien innoveren. Sinds kort
maken we bijvoorbeeld gevangenisdeuren, met speciaal hout
en staal. Die deuren worden getest door een aantal spierbun-
dels, die ze binnen een bepaalde tijd proberen open te breken.
Als zo’n test mislukt, moeten we kijken hoe we de deur kun-
nen verbeteren, bijvoorbeeld door meer ijzer in te bouwen of
de scharnieren anders te monteren. Het is zeer boeiend om
daaraan mee te werken.’
1313
SCHAVEN AAN JE KENNIS
CNC: precisiewerk met computers
CNC-MACHINES: NIET MEER WEG TE DENKEN IN HOUTBEDRIJVEN. CNC STAAT VOOR COMPUTERIZED NUMERICAL CONTROL. EEN TECHNIEK WAARBIJ MEN MET BEHULP VAN EEN COMPUTER ZEER PRECIEZE HOUTBEWERKINGEN UITVOERT. HOE DAT GEBEURT, LEER JE HIER.
Terug in de tijdNC-machines (Numerically Controlled) gingen CNC-machines voor. Deze machines hadden vaste parameters die niet ge-wijzigd konden worden. NC-machines werden eind jaren ’40 ontwikkeld vanuit een militaire behoefte.De eerste CNC-systemen waren gebaseerd op NC-achtige hardware. De computer werd ingezet voor compensatieberek-eningen van de gereedschappen en soms voor aanpassingen. Jarenlang werd de ponsband aangewend als aangever van instructies, tot die vervangen werd door RS232-kabels, flop-pydisks en USB. Tegenwoordig verlopen de meeste van deze processen via het fabrieksnetwerk.
1414
SCHAVEN AAN JE KENNIS
Welke CNC-machines zijn er?
3-assigHet meest gekende en ook het vaakst gebruikte type in de houtsector.
Kenmerken ■ Het gereedschap beweegt horizontaal in 2
richtingen over het te bewerken hout (X- en Y-as).
■ Om het te kunnen bewerken, moet het gereedschap in het materiaal kunnen zakken. Hiervoor dient een 3de as: de Z-as. Vandaar dus 3-assig.
■ Complexe 3D-vormen frezen is met deze machine niet mogelijk.
4-assigDeze machine kan de gereedschaps- of freeskop laten draaien.
Kenmerken ■ Heeft de capaciteit (in tegenstelling tot de
3-assige machine) om de gereedschapskop te laten kantelen rond de X- of Y-as.
■ Vooral nuttig voor bewerkingen onder een hoek en aan de zijkant van het werkstuk.
5-assigDe meest gesofisticeerde machine op de markt.
Kenmerken ■ Naast de 3 assen roteert de machine ook rond 2
extra assen (rotatie-assen). ■ Daardoor is het mogelijk elke 3D-vorm te frezen. ■ Wel vrij complex om te programmeren. Vandaar
de speciale software (CAM), zie verder.
ER BESTAAN 3 SOORTEN CNC-MACHINES. ZE ONDERSCHEIDEN ZICH DOOR SPECIFIEKE KENMERKEN VAN DE ASSEN.
Waarom kiezen voor een 5-assige
CNC-machine?➼ COMPLEXE STUKKEN
Je kan er complexe stukken mee vervaardigen. Voorbeeld: een
wrongstuk (gekromd deel van een trapleuning) kan met 3-assig
frezen niet afgewerkt worden en moet dus 5-assig gebeuren. Alle
assen bewegen hierbij gelijktijdig.
➼ NAUWKEURIGHEID
Vaak gebeurt het dat bepaalde delen van een werkstuk met 3 assen
niet te bereiken zijn in één opspanbeurt. Het werkstuk wordt dan
eerst bewerkt aan de bereikbare zijden waarna het opnieuw wordt
opgespannen om zo de overige plaatsen te behandelen. Nadeel:
mogelijke onnauwkeurigheid bij het opspannen. Zo’n werkstuk kan
beter afgewerkt worden met 5-assig frezen in één opspanbeurt.
Bij 5-assig frezen kunnen ook kortere frezen gebruikt worden
waardoor het werk veel preciezer kan gebeuren (hogere snelheid
van uitvoering).
➼ MINDER GEREEDSCHAP
Er is veel minder gereedschap nodig. Met 1 rechte frees kan je
zowel de verstekken als onder alle hoeken frezen.
X X X
Y Y Y
Z Z Z
1515
SCHAVEN AAN JE KENNIS
Punt tot punt sturing(of positioneersturing)
■ Eerst wordt het gereedschap in positie gebracht, daarna volgt de bewerking.
■ Er bestaat geen mogelijkheid om over verschillende assen tegelijk te bewegen.
■ Vooral gebruikt voor (rij)boringen.
Paraxiale sturing (of lijnsturing)
■ Ook bij deze sturing beweegt de machine over 1 as tegelijk.
■ In tegenstelling tot de punt tot punt sturing kan het gereedschap een bewerking uitvoeren tijdens het bewegen over 1 as.
■ De bewegingen zijn steeds evenwijdig aan 1 as van de machine.
Baansturing (of contoursturing)
■ De meest gebruikte sturing. ■ Bewegingen over verschillende assen tegelijk
zijn mogelijk (simultaan), ook tijdens het bewerken.
ROTATIE-ASSEN?Deze assen worden rotatie-as A, B en/of C genoemd, afhankelijk van hun richting. Een constante: de A-as draait altijd rond de X-as, de B-as draait altijd rond de Y-as en de C-as draait altijd rond de Z-as. Op elke 5-assige machine is de C-as aanwezig. De 5de as is afhankelijk van de machine, de constructeur kiest dan voor rotatie rond de A-as of rotatie rond de B-as
Z
C
BAX
Y
Z
C
B
A
X
Y
Programmeren met CAMOm een 5-assige machine aan te sturen, gebruikt men meestal een programma op basis van CAM (Computer Aided Manufacturing) software. Dit houdt in dat onderdelen direct van ontwerp naar productie kunnen, zonder voorafgaande productietekeningen of zonder dat de persoon die de machine bedient het programma nog moet schrijven. Zo kan je bijvoorbeeld een kuip- of wrongstuk produceren met de CNC-machine.
Soorten CNC-sturingen
TypesEr zijn verschillende types baansturingen. Afhankelijk van het aantal assen die simultaan kunnen bewegen, spreekt men van:
■ 2 D baansturing: gelijktijdige interpolatie van de X- en Y-as
■ 2 ½ D baansturing: gelijktijdige interpolatie van de X-, Y- en Z-as
■ 2 ½ D baansturing + C-as: gelijktijdige interpolatie van X-, Y- en Z-as én rotatie van haaks gereedschap rond de C-as
■ 2 ½ D baan sturing + B-as (tilting): gelijktijdige interpolatie van X-, Y- en Z-as én beperkte rotatie rond de B-as
■ 3 D baansturing: gelijktijdige interpolatie van X-, Y-, Z-, A- of B- en C-as.
1616
SCHAVEN AAN JE KENNIS
Er bestaan 2 technieken om CNC-machines te program-meren.
1) ISO-sturing ➽ Je kan programmeren met de (standaard) ISO-codes: de gekende G- en M-codes. Niet zo gebruiksvrien-delijk want het kan maanden duren eer je alle G- en M-codes kent.
➽ G-codes worden gebruikt als voorbereidende com-mando’s en als verplaatsingscodes. De commando’s hangen af van het nummer na de G. Zo staat de G00-code voor ijlgang: de machine draait dan op veilige hoogte op de hoogste snelheid zonder een bewerking uit te voeren. G01 is de meest gebruikte instructie: dit is een lineaire verplaatsing naar een bepaald punt. Het G03-commando maakt een cirkel in 1 beweging.
➽ De M-codes zijn aanvullende machinefuncties. Met de M-codes kan je bepaalde onderdelen van een CNC-machine aan- of uitzetten. De M30-code bij-voorbeeld zet de machine stop.
2) Dialoogsturing ➽ De programmeur dialogeert als het ware met de machine. Zo worden bijvoorbeeld bochten niet meer ingevoerd als een G-code maar als een commando ‘bocht’, met een straal en een begin- en middelpunt.
➽ Makkelijker omdat dit logischer is voor de gebruiker. Na enkele dagen oefenen (onder begeleiding) en met wat gezond verstand kan je al aan de slag met een dialoogsturing. Veel gebruiksvriendelijker dus.
Hoe CNC-machines programmeren?
1717
BEDRIJF IN DE K IJKER
VAN MIJN LEVENDE JOB
STEL: JE HEBT EEN DIPLOMA HOUTBEWERKING EN JE ZOEKT EEN JOB. BOVENDIEN HEB JE EEN PASSIE VOOR MOTORCROSS. IN DE HOUTHANDEL WAAR JE TIJDELIJK WERKT, ZIE JE PLOTS SEPPO ECKERT BINNENWANDELEN, DE MAN VAN SEC-CONSTRUCTION, ÉÉN VAN DE BEKENDSTE BEDRIJVEN IN DE CROSS. HET IS DE KANS VAN JE LEVEN. EN EVEN LATER HEB JE DE JOB VAN JE LEVEN!
1818
BEDRIJF IN DE K IJKER
Het overkwam Tom Steensels uit Neerpelt,
oud-leerling van WICO Campus TIO in Over-
pelt en de crossschool in Lommel (Provil).
‘Sec-Construction is een begrip in de mo-
torcross. Ik kende het bedrijf al langer en ik
had zelfs al verschillende keren gebeld om
te vragen of ze niemand nodig hadden. Door
die babbel mocht ik langskomen. En intus-
sen werk ik hier twee jaar.’
Er werkt nog meer jong volk in het bedrijf.
Suvi is de dochter van Seppo (en intussen
ook de vriendin van Tom J). ‘Mijn vader
komt uit Finland. Hij trok met zijn motor
door heel Europa voor wedstrijden. Daarna
begon hij dit bedrijf, eerst in Finland, later
in België. Vandaag werken we hier met acht
mensen. Wat wij doen is het opbouwen en
inrichten van motorhomes, campers en
trailers, waarbij Sec staat voor service, ef-
ficiency en comfort.’
Tom: ‘Onze klanten zijn vaak mensen die
een standaard camper of mobilhome gehad
hebben, maar nu op zoek zijn naar meer
efficiëntie of comfort. Een groter bed, een
grotere koelkast, een watertoilet, een boiler
voor een warme douche... Wij zoeken uit
hoe we dat kunnen oplossen, alles is dus
maatwerk! Een groot deel van onze klanten
zijn sportmensen. Jonge motorcrossers
of wielrenners die regelmatig voor enkele
dagen naar wedstrijden trekken en een
camper willen waarin ze al hun materiaal
kunnen stapelen en kunnen slapen, eten en
leven.’
Suvi: ‘Onze grootste klanten zijn echter de
fabrieksteams in de motorsport. Voor hen
maken we enorme trailers met alles erop
en eraan: bedden, badkamer, opslagruimte,
werktafels, garage voor de machines… Een
andere sector waarin we sterk staan is de
paardensport. Een grote paardenvrachtwa-
gen kan plaats bieden aan zeven paarden
plus een woning met slaapplaatsen voor
vier tot zes personen. Ook met de politie te
paard hebben we een langdurige samen-
werking. Jaarlijks bouwen we voor hen een
aantal paardenvrachtwagens.’
Tom: ‘Soms verbouwen we een camper.
Maar evengoed vertrekken we van een kaal
chassis. Als erkend constructeur mogen
wij dat zelfs inkorten of verlengen. Daarop
bouwen we dan de ganse constructie. In
eerste instantie komt daar veel metaal-
werk bij kijken. Pas in de laatste fase, bij
de inrichting, komt het houtwerk. Om het
gewicht te beperken, werken we veel met
gelamineerde populierenplaten. Alle kasten
en schuiven hebben drukknoppen, zodat er
onderweg niets kan uitvallen.’
Suvi: ‘Ik heb een marketingopleiding ge-
volgd, maar ik ben net als mijn broer het
bedrijf ingerold. Ik teken plannen, doe kan-
toorwerk en heb ook geleerd om meubels
te stofferen en gordijnen te maken. De ene
dag zit ik in het bureau, de andere dag in de
werkhal.’
Tom: ‘Die afwisseling is inderdaad de max
aan het werk hier. Houtwerk is maar een
klein stukje van ons werk. Dus heb ik ook
geleerd om te slijpen en te lassen, of om
een waterleiding of een gasleiding te trek-
ken. Zo’n chassis zien groeien van niets tot
een trailer, dat geeft eer aan je werk.’
Suvi: ‘Alles doen we hier in Lommel:
plannen, design, opbouw, inrichting en
afwerking. Alleen spuiten gebeurt elders
omdat we geen spuitcabine hebben. Zo’n
totaalconcept is uniek. Echt Fins-Belgisch
handwerk!’
1919
‘STEFAN EVERTS EN JOËL SMETS DIE HIER ZOMAAR BINNENLOPEN WANNEER JE AAN DE TRAILERS VAN HUN TEAMS WERKT, DAAR KAN JE ALS HOBBYCROSSER ALLEEN MAAR VAN DROMEN.’TOM
WAT ZIT ER ZOAL IN EEN TRAILER VAN EEN MOTORCROSS RACETEAM?INTERIEUR:
■ 6 vaste bedden ■ Centrale verwarming (eigen radiators op diesel) en airconditioning ■ Thermo-glasvensters op maat gemaakt ■ 2 badkamers met douche/vacuümtoilet ■ Een ruime keuken met koelkast 250 l, keramische kookplaat 230 V en microgolfoven ■ Glanzende luxemeubelen ■ Designtafel met barstoelen ■ Audiokast voor tv en computer, satellietantenne
EXTERIEUR: ■ 2 gesloten tenten 13,5 m x 6 m ■ Grote werkplaats volledig ingericht met kasten ■ Werktafels, wasplaats ■ Tweede verdieping opslagplaats ■ Aparte garage voor moto’s
2020
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN
18 STANDEN OP BATIBOUW
WAT DOET EEN PRODUCTIEOPERATOR IN DE
HOUTSECTOR EIGENLIJK? HÉÉL VEEL, ZO LEREN WE BIJ BREMS
IN HALEN. ‘WE KAUWEN ONZE MENSEN NIKS VOOR, ZE KRIJGEN
DE VERANTWOORDELIJKHEID OM ZELF MEE TE WAKEN
OVER DE KWALITEIT EN OM DE WERKMETHODES TE
VERBETEREN. EN UITERAARD VERWACHTEN WE DAT ZE HUN
MACHINE(STRAAT) GRONDIG KENNEN EN ZELF KUNNEN
ONDERHOUDEN.’
(EN ALLEMAAL OP TIJD KLAAR!)STARTEN IN DE SCHRIJNWERKERIJ EN DAN DOORGROEIEN TOT STANDENBOUWER, HET OVERKWAM JONAS DHONT BIJ CREAPLAN. ‘VOOR WIE EEN BEETJE AVONTUURLIJK AANGELEGD IS EN ZIN HEEFT OM EEN PAAR JAAR ZOT TE DOEN, IS HET EEN DROOMJOB.’
Hoe ben je in deze job gerold?JonaS: ‘Eigenlijk via mijn schoonvader. Ik had pas mijn diploma houtbewerking behaald aan het VTI in Deinze, toen hij me aanraadde om bij Creaplan langs te gaan. “Hard werken en veel reizen, dat is zeker iets voor jou”, zei hij. Ik ben langsgegaan en na een vakantiejob van een maand kreeg ik een vast contract. Acht jaar later zit ik hier nog altijd, en met volle goesting!’
Dat is wat ze noemen een carrière met een vliegende start!JonaS: ‘Nochtans ben ik hier niet begonnen met het idee lang te blijven. Ik had schrik dat ik alleen maar kleine klusjes zou mo-gen doen (lacht). Maar het tegendeel was waar: het houtwerk voor de standen klaar-maken, meubilair op maat maken, het ging heel snel… Ik heb nog de tijd meegemaakt dat we in onze schrijnwerkerij alleen een paneelzaagmachine hadden. De CNC’s, de verticale zaagmachines, ik heb ze allemaal zien komen.’
Je job is dus enorm geëvolueerd in die acht jaar?JonaS: ‘Zeker. Nu werken we meestal met systeembouw. De basis bestaat uit alumi-nium kaders van Aluvision, het zusterbe-drijf van Creaplan. Daarop bevestigen we Dibond®- of mdf-panelen die door onze
schilders voor elke klant opnieuw ge-schilderd worden. Zo’n systeem heeft grote voordelen: het is licht, sterk én herbruikbaar. Recuperatie van materi-alen en ecologisch denken, dat is iets waar het bedrijf echt op hamert.’(ter info: Dibond® is een wereldwijde merknaam voor lichte, aluminium sand-wichplaten, die vaak gebruikt worden voor standenbouw, winkelinrichting, reclameborden… )
En gelukkig staan er in een beursstand behalve wanden ook veel meubels.JonaS: ‘Tafels, stoelen, zitbanken, togen, onthaalbalies… Met mijn passie voor hout kan ik me hier helemaal uitleven. Soms gebruiken we massief hout, maar meestal zachte houtsoorten die licht zijn en gerecu-pereerd kunnen worden.’
Jij combineert hier beide, maar wat is het verschil tussen een schrijnwerker en een standenbouwer?JonaS: ‘Een schrijnwerker blijft in het atelier om alles klaar te maken, een stan-denbouwer trekt naar beurzen om daar op en af te bouwen. De eerste is een pure houtbewerker, de tweede is meer een all-rounder, een manusje-van-alles. Een elek-triciteits- of een internetkabel trekken, een
CreaplanWAT? Een snelgroeiend bedrijf uit
Nazareth, actief in standenbouw voor
beurzen en evenementen.
WIE? 45 mensen, onder wie ontwerpers,
magazijniers, schilders, schrijnwerkers
en standenbouwers.
WOW! Ann Vancoillie, een van de twee
zaakvoerders van Creaplan, ontving
afgelopen maart de Womed Award,
een prestigieuze prijs voor vrouwelijke
ondernemers.
2121
(EN ALLEMAAL OP TIJD KLAAR!)
waterleiding leggen en een tapinstallatie aansluiten, een gyproc wand zetten of een vloer leggen, ik heb het allemaal geleerd. Eerst drie keer kijken en de vierde keer zelf doen, zo simpel gaat dat… Alleen de complexe scherm- en projectiesystemen laten we aan de specialisten.’ Variatie troef dus in je job?JonaS: ‘Ik zou geen twee weken hetzelfde willen doen, dan word ik zot. Voor mij is dit een droomjob. Maar vergis je niet: het is heel hard werken. Zeker wanneer je ook veel beurzen in het buitenland doet. Maar je krijgt er veel voor terug. Als de sfeer goed is in het team, is het de max om samen op te trekken. En als het beurs-seizoen tegen de zomer op zijn einde loopt, heb ik een lange vakantie. Het werk vraagt veel flexibiliteit, maar van Creaplan krijgen we veel flexibiliteit terug.’
Zie je soms iets van de steden die je bezoekt?JonaS: ‘Soms niet, soms wel. Bij korte beurzen gebeurt het dat we ter plaatse blijven. Zo zaten we onlangs in Madrid met vier dagen tussen op- en afbouw. Dan is het goedkoper om daar te blijven. En kan het best gezellig worden… ’
Op de brochure van Creaplan staat een uitspraak van Michael Jordan, de basketter: ‘Talent wins games, teamwork wins championships.’ Akkoord?JonaS: ‘Helemaal. Standenbouw is team-werk. Alles begint bij de ontwerpers, dat moet goed zitten. En de planners moe-ten hun job kennen. Zij moeten de juiste mensen samenzetten in een team. Op Batibouw moesten we ooit 18 standen opbouwen. En die waren allemaal ruim op tijd klaar! In het buitenland zit je 24 uur op elkaars lip, dan moet je weten wat je aan elkaar hebt. Maar bij Creaplan zit dat al-lemaal goed. En dan is het een droomjob!’
‘STANDENBOUW VRAAGT VEEL
FLEXIBILITEIT, MAAR VAN CREAPLAN
KRIJGEN WE VEEL FLEXIBILITEIT TERUG.’
JONAS
Opgelet!Grote bedrijven zoals Creaplan maken een onderscheid tus-sen ‘schrijnwerkers’ die in het atelier werken en ‘standenbou-wers’ die de baan op gaan. In kleinere bedrijven omvat de job van ‘standenbouwer’ zowel het maken als het plaatsen van de standen.
2222
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN
AAN
DE
SLA
G
Bedrijfsgegevens
RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid)Op het totale brutoloon wordt een werknemersbijdrage van 13,07% voor de sociale zekerheid ingehouden. Voor arbeiders moet de RSZ-bijdrage berekend worden op basis van het brutoloon aan 108%.
Periode waarop de loonberekening slaat (meestal een maand)
Loonberekening
Identificatiegegevens werknemer
Gegevens voor de berekening van het loon:
■ Paritair Comité 126: dat is de sec-tor ‘Hout en Stoffering’, de sector waar je werkt dus.
■ Barema: per sector gelden loon-afspraken tussen werkgevers en vakbonden. Die zijn vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s). De barema’s in een cao vormen dan de minimumlonen.
■ Basisloon: dit is het loon gekop-peld aan het barema waaronder je valt.
■ Tewerkstellingsbreuk: het aantal uren dat je per week werkt.
Brutoloon:De basis voor de berekening is het totale brutoloon: de som van alle loonelementen vóór sociale en fiscale inhoudingen. De loonbrief somt alle onderdelen van het brutoloon op: loon voor normale prestaties, loon voor betaalde afwezigheden (vakantie, feestdagen, inhaalrustdagen, ziekte, arbeidsongeval… ). Eventueel ook: toeslagen voor overuren, voordelen in natura, premies of bonussen, commissieloon, verbrekingsvergoeding bij ontslag…
Werkbonus:De loonbrief vermeldt voor bepaalde werknemers een ‘werkbonus’. Dat betekent dat ze minder socialezekerheidsbijdragen betalen en in principe netto meer overhouden.
1
8
2
3
4
6
7
5
Joke Moerkerke
Talent + persoonlijkheid
Joke Moerkerke is bij Creaplan verantwoordelijk voor de aanwerving en begeleiding van nieuwe werknemers
OVER DE SAMENWERKING MET SCHOLEN
‘Ons bedrijf is op enkele jaren flink gegroeid. Daarom vinden we de samenwerking met
scholen steeds belangrijker. Bijvoorbeeld via jobbeurzen en stages. Zo kunnen jonge-
ren ons bedrijf leren kennen en vinden wij misschien wel toekomstige werknemers.’
OVER HET AANWERVEN VAN JONGE KRACHTEN
‘Voor de schrijnwerkerij heb je natuurlijk een houtopleiding nodig. Voor een job als
standenbouwer ligt dat minder vast. Daarin kan je groeien vanuit verschillende basis-
opleidingen. Maar heel belangrijk is de persoonlijkheid. Je moet gemotiveerd zijn en in
een team passen, anders heeft het geen zin. Dat kunnen we moeilijk testen, maar dat
proberen we uit te zoeken via gesprekken.’
OVER STARTEN BIJ CREAPLAN
‘Een goede opleiding intern en inloopperiode zijn heel belangrijk. Zo bouw je ervaring
op met het klaarzetten en opbouwen van beursstanden in heel Europa en zelfs daarbui-
ten. Eerst zien en dan doen. Op deze manier kan je groeien om op termijn zelf verant-
woordelijkheid op te nemen.’
OVER OPLEIDINGEN IN HET BEDRIJF
‘Om te beginnen staan we open voor alle suggesties van onze medewerkers zelf. Stan-
daard bieden we on-the-job trainingen aan, zoals standenbouw of hef- en reachtruck.
Maar toen onze ontwerpers vroegen naar een cursus Frans, hebben we die opengesteld
voor iedereen. Op beurzen in het buitenland is de projectleider niet altijd in de buurt en
kan het soms handig zijn om een mondje Frans of Engels te praten.’
2323
INTERHOUT NVHOUTLAAN 18650 HOUTHULST
LOONBRIEF
loonperiode: 01/05/2013-31/05/2013
Naam: Jan PeetersAdres: Kastanjelaan 4, 8650 Houthulst
Geslacht: manNationaliteit: BelgRijksregisternummer: 73.05.23-456.13
Fiscale situatie: ongehuwd
Kinderen ten laste: /Anderen ten laste: /
In dienst: 1/10/2012Paritair Comité: 126Barema/klasse: IIITewerkstellingsbreukl 40/40
Maaltijdcheques werkgeversdeel (€ 5,9): 124,11
Algemene informatieRSZ-nummer: 012-3456789-10
Arbeidsongevallenverzekering: 10/1231458
Overzicht wettelijke vakantiedagen
Op te nemen: 20
Overzicht inhaalrustOp te nemen: 16
Omschrijving
BasisloonCode 002 gepresteerde dagen en uren
Code 006 feestdag
Totaal bruto
Totaal onderworpen aan RSZ
Werkbonus
RSZ-afhouding
Totaal belastbaar bedrag
Bedrijfsvoorhe� ng
Netto
Maaltijdcheques werknemersdeel (€ 1,09)
Te betalen
212
16816
2047,08194,96
2242,040
2421,403
+30,080
-316,477
1955,643
-487,490
1468,153
-22,89
1445,263
Dagen uren bedrag
Statuut: arbeiderFunctie: Machinaal houtbewerker
Basisloon: 12,1850
Kinderbijslagfonds: 10: S/123456
reeds genomen: 5 saldo: 15
reeds genomen: 3 saldo: 13
En hoeveel kost ik
de werkgever?
€ 3739,8569= 2,8 keer je nettoloon
Bruto/netto? RSZ? Voorheffing?
De loonbrief uitgelegdELKE WERKNEMER KRIJGT MAANDELIJKS EEN LOONSTROOK OF LOONBRIEF. EEN HELE BOTERHAM, AL DIE CODES EN BEGRIPPEN. WE LICHTEN ZE EVEN VOOR JE TOE.
Te betalen (eindelijk :p)Het bedrag dat je effectief krijgt.
Totaal belastbaar bedragHet brutoloon verminderd met de RSZ-bijdrage.
Het deel dat de werkgever betaalt voor de maaltijdcheques.
Bedrijfsvoorheffing Op het totaal belastbare loon wordt bedrijfsvoorheffing ingehouden (een voorafgaande heffing). Die hangt af van variabelen als hoogte van het loon, burgerlijke staat van de werknemer, gezinssituatie…
Algemene info over kinderbijslagfonds, verzekeringen…
Nettoloon Bedrag dat overblijft na aftrek van de RSZ-bijdrage en de bedrijfsvoorheffing.
Twee personen met hetzelfde brutoloon kunnen een ander nettoloon hebben. Heeft te maken met verschillende elementen: kinderen ten laste, burgerlijke staat, onkostenvergoeding(en)… Opletten dus met het vergelijken van lonen.
Overzicht vakantiedagen en inhaalrust
Maaltijdcheques Per ontvangen maaltijdcheque draag je zelf € 1,09 bij. Maaltijdcheques zijn vrij van RSZ en belastingen.
1
3
4
5
6
7
8
9
10
11
14
12
15
13
16
2
13
9
14
10
15
11
16
12
2424
DE TOEKOMST IS AAN HOUTBOUWCO
2Hout heeft onmiskenbare troeven in vergelijking met andere bouwmaterialen. Door het vervangen van klassieke bouwmaterialen zoals beton of bak-steen kan tot 1 ton CO2 per kubieke meter worden bespaard. Tel hier de CO2 bij die hout opslaat en je komt al snel aan een besparing van 2 ton CO2 per kubieke meter hout.Reken maar uit. Het Fairmule House in Londen, met 5 verdiepingen het grootste massief houten gebouw van het Verenigd Koninkrijk, leverde met 360 m³ hout een vermindering op van meer dan 700 ton CO2.
Nieuw: CLTDe meest gekende methodes van houtbouw zijn houtskeletbouw en houtstapelbouw. Houtskel-etbouw kenmerkt zich door verticale stijlen die de structuur van de wand dragen. Bij houtstapelbouw worden houten balken hori-zontaal op elkaar gestapeld.Vrij nieuw is het bouwen met kruislings gelamel-leerd massief hout, beter bekend als Cross Laminated Timber (CLT). Denk even aan een multiplexplaat waarbij men verschillende lagen fineer met steeds wisselende draadrichting op elkaar lijmt. Dat resulteert in een zeer sterk en stabiel product.
Zo ook bij CLT waar massieve balken van 20 tot 50 mm dikte in 3 tot 7 lagen kruiselings worden verlijmd (of genageld). Op deze manier kom je tot platen van liefst 3 meter op 16 meter. Je kan je wel voorstellen dat je met dergelijke platen snel een huis ineenzet. Meteen één van de troeven van bouwen met CLT.
Vormvast, sterk en lichtCLT wordt tot nu toe vooral toegepast voor het bouwen van zeer hoge gebouwen met veel verdie-pingen. Hier komen de voordelen zoals vormvas-theid, sterkte en laag gewicht helemaal tot hun recht.Met hoog bedoelen we ook echt hoog. In Australië werd vorig jaar een gebouw neergepoot van 10 verdiepingen. En met snel bedoelen we ook echt snel. 4 maand om de CLT-structuur van dit geb-ouw te plaatsen en 9 maand om het hele gebouw af te werken. Dichter bij huis: het Bridport House in Londen, 12 weken voor 8 verdiepingen aub.
OPWARMING VAN DE AARDE, RATIONEEL ENERGIEGEBRUIK, DUURZAME
ONTWIKKELING… JE HOORT HET VOORTDUREND. WE ZULLEN ER MET
ZIJN ALLEN IETS AAN MOETEN DOEN. HOUTBOUW IS EEN PRIMA ALTERNATIEF.
ECO-
LOGI
SCH
2525
Enkele cijfers: ➽ De toren bestaat uit 6 segmenten van
15 meter hoogte.
➽ De wand is opgebouwd uit 54 CLT-
elementen van 300 mm dikte.
➽ De toren is achthoekig van vorm;
diameter onderaan 7 meter, bovenaan
2,9 meter.
➽ De windmolen produceert in zijn eentje
1,5 megawatt, voldoende om ongeveer
1000 gezinnen van stroom te voorzien.
Een ander mooi voorbeeld: de Timber Tower in Hannover (www.timbertower.de). Deze windmolen van 100 meter hoog is het summum qua ecologie. Hij produceert groene energie én is duur-zaam opgebouwd met CLT. Een stalen windmolen van deze hoogte optrekken is technisch onmogelijk. Bovendien zou hij veel meer CO
2 uitstoten en energie verbruiken dan op te brengen. Meer kosten dan baten dus. Probleem ook: het transport. De hoogte van dit type windmolens is beperkt omdat de stalen onderdelen te groot zijn om te transporteren (ze kunnen bijvoorbeeld niet onder bruggen door). De Timber Tower bestaat volledig uit hout. De CLT-panelen zijn ter
plaatse in elkaar gezet. Het transport kan hierdoor gebeuren met gewone vrachtwagens.
Nog een voordeel: een houten windturbine kan niet roesten – inter-essant voor off-shore windmolens. Naast de energiebesparing slaat een houten toren ook CO
2 op. Een houten windturbine van 100 meter hoog bespaart 300 ton plaatstaal en slaat 400 ton CO
2 op.
Op YouTube kan je de productie van de Timber Tower bewonderen: www.youtube.com/user/ Timbertower
Benieuwd naar de opbouw van dit huzarenstukje? Surf naar onze Facebookpagina!
www.facebook.com/HoutVasthoudenMag
TIMBER TOWERECOLOGISCH VERNUFT
2626
Voor wie? ➽ Iedereen die een secundair diploma op zak heeft. Een vooropleiding in een vak is handig, maar niet echt noodzakelijk.
Waarom? ➽ Omdat
■ je technisch aangelegd bent en interesse hebt in de houtsector
■ je graag kennis doorgeeft aan jongeren ■ je mee wil helpen aan hun ontwikkeling ■ er een tekort is aan goede leerkrachten.
Wat? ➽ De leerstof start vanaf de basis, wel-iswaar sneller en met meer diepgang dan in het secundair onderwijs. Een greep: materialenkennis (biologische studie, houtsoorten, aantasting en bescherming, ecologie), technisch te-kenen, constructieleer (binnen- en bui-tendeuren, ramen, trappen), gereed-schapsleer (handmatig en elektrisch)…
➽ Aan de hand van werf- en bedrijfs-bezoeken ervaar je hoe het er op de werkvloer aan toe gaat. De praktijk maakt dat je basishandelingen zoals zagen, schaven, boren, frezen, schu-ren… goed onder de knie krijgt.
➽ Je leert de stof begrijpelijk door te geven aan leerlingen. Als leerkracht moet je je uiteraard kunnen inleven in hun leefwereld. Leraar zijn is dus veel meer dan enkel het overbrengen van vakinhouden.
➽ Al in het eerste jaar ga je de klas in. Die stageperiodes worden elk jaar lan-ger en intensiever tot je aan het einde van je opleiding 8 volle weken voor de klas staat.
Hoe lang? ➽ Een normaal traject duurt 3 jaar. Je kan ook voor een persoonlijk traject kiezen waarbij je je studies over een langere periode spreidt.
En daarna? ➽ Met dit diploma kan je meteen lesge-ven. Doorgaans begin je in de eerste jaren van het secundair onderwijs. Eventueel kan je er nog een vervolg-opleiding bij doen om in het buitenge-woon onderwijs aan de slag te gaan.
Extra’s ➽ Tijdens de opleiding kan je ook de getuigschriften ‘VCA voor leidinggeven-den’ en ‘EHBO’ behalen.
OPLE ID ING IN DE K IJKER
WAT NA HET SECUNDAIR?
LERAAR HOUT: EEN PRIMA KEUZE
Je houdt van hout en lesgeven zit in je bloed? Dan is leerkracht in het secundair onderwijs vast iets voor jou. De Artesis Plantijn Hogeschool in Antwerpen biedt de passende richting aan: ‘professionele bachelor secundair onderwijs, technische vakken’. Je kiest daarbij voor een combinatie van 2 vakken die je dan later onderwijst. De meest gekozen combinaties met hout zijn ‘Hout-Bouw’ en ‘Hout-Techniek’. Op de website vind je alle opties.
Meer info:Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen: www.ap.be/onderwijs-en-
training/opleidingen/secundair-onderwijs
Onderwijskiezerwww.onderwijskiezer.be/hoger/hoger_detail.php?richting=180
Biljartwoordenboek
2727
PadoekVATEN ■ semiringporig of ver-
spreidporig gerangschikt ■ vatdiameter 100 µm ■ minder dan 5/mm² ■ rode gom als inhoudstof
STRALEN ■ langer dan 0,5 mm ■ tot 25 µm breed ■ 11-17/mm ■ etagebouw
PARENCHYMparatracheaal, aliform, confluent en unilateraal samenvloeiend tot tangentiale bandenapotracheaal parenchym in tangentiale banden en marginaal parenchym
HO(U)T SHOTHO(U)T SHOT
HET WORDT GEBRUIKT VOOR
HET KOMT UIT
koraalrood tot paarsbruin
(kernhout)
crèmekleurig
(spinthout)
HET IS ■ Midden-Afrika
■ West-Afrika
■ buitenschrijnwerk
(ramen, deuren… )
■ gevelbekleding
■ tuinmeubelen
■ terrassen
■ binnenschrijnwerk
■ meubelen
■ lijsten ■ vloeren ■ fineer ■ houten sculpturen
■ draaiwerk
■ muziekinstrumenten
(orgels, piano’s… )
LENGTE: 185 cm en langer (vanaf 60 cm bij breedtes van 80 en 105 mm)
Soms verkrijgbaar in balken van 155 x 155 mm, 180 x 180 mm, 205 x 205 mm
DIKTE: 26, 40, 52, 65 en 80 mm
BREEDTE: 80 tot 230 mm
(opgaand per 1 duim)
HET HEEFT ■ een gemiddelde volumieke massa van ongeveer 750 kg/m³
■ niet altijd duidelijk zichtbare groeiringen
■ een matig fijne nerf met soms kruisdraad
■ voorzichtig drogen, om droogscheuren te voorkomen (vervormt weinig)
■ een buigsterkte van 121 N/mm²
■ in de langsrichting een hardheid van 6860 N (Janka)
HET LAAT ZICH GOED
■ manueel en machinaal bewerken
... de achtergrond van dit
magazine al opgemerkt? ;)
2727
HET WORDT AANGEVOERD
■ op stam, gekantrecht en
op bool gezaagde planken
I : >25 jaar
II : 15-25 jaar
III : 10-15 jaar
IV : 5-10 jaar
V : < 5 jaar
HET IS
spint: duurzaamheidsklasse V (niet duurzaam)
kernhout: duurzaamheidsklasse I
Doe mee en win
Waarvoor staat CLT?Schiftingsvraag: Hoeveel exemplaren van dit nummer werden er verstuurd naar
secundaire scholen in Vlaanderen?
‘Like’ onze Facebookpagina
en stuur ons voor 1/1/2014 een privébericht
met jouw antwoorden.
De winnaars ontvangen een leuk cadeau, dus nu als de
bliksem naar www.facebook.com/houtvasthoudenmag.
Het antwoord en de winnaars vind je hier in het volgende nummer.
Vielen vorige keer in de prijzen:Kristof van Hoof TI Sint-Paulus MolOlivier Janssen TSM MechelenYari Gielen VTI Sint-Lucas OudenaardeMichiel Goossens PTI EekloRobin Verdonck Heynsdake RonseAnthony Neyman VTI BruggeJochem Thoelen TI Don Bosco HelchterenThomas Coene VTI PoperingeHannes Roose Haverlo BruggeThierry Rogiers Edugo OostakkerSimon Van Houdt Scheppersinstituut HerentalsCedric Callewaert PTI ZottegemBrecht Bourgois VTI Ieper
Proficiat en bedankt voor jullie deelname.Jullie vonden het correcte antwoord op vol-gende vraag. Hoeveel biljarttafels staan er in de hoofdstad van Korea?Antwoord: 240.000!
➼ www.facebook.com/ HoutVasthoudenMag
