Instituti i Studimeve Europiane

Europa Sociale

www.erletshaqe.com

Tirane, 2010

Realizimi i Europes Sociale ?

1. Aspekti ligjor ?

2. Ndihma financiare ?

3. Bashkepunim, konvergjence dhe shkembim ?

Aspekti Ligjor

• Qarkullimi i lire i punonjesve ?

• Koordinimi i regjimeve te sigurimeve shoqerore te emigranteve ?

• Barazia gjinore ne aspektin social dhe te punesimit ?

• Kujdesi dhe sigurimi shendetesor ne vendet e punes

Qarkullimi i lire ?

Qarkullimi i lire – nje nga principet themelore te Unionit Europian

Qarkullimi i lire nga nje vend antar ne nje tjeter per te punuar, studjuar, etj perben nje avantazh te integrimit europian, edhe ne rastin kur mobiliteti i puntoreve profesional nuk eshte shume i zhvilluar

Ky eshte nje avantazh ne fillim te krijimit te bashkesise europiane para viteve 80, ne kushtet e rritjes te larte ekonomike me nje fluks ne drejtimin jug – veri

Mbas viteve 80 ka nje ngadalsim te fluksit si rezultat i Barazimit te kushteve te punes Afrimit te kostos – pages ndermjet vendeve antare Renies ekonomike dhe rritjes se papunesise

Qarkulli i lire – satistika ?

• Eshte e veshtire te identifikohet qarkullimi i lire • Vleresohet me pak se 2 % e qytetareve ne 25 vendet e UE te

jetojne dhe punojne ne nje vend tjeter antar• Ky nivel nuk ka ndryshuar qe prej 30 vitesh

• Antaresimi i vendeve te reja E- 10 ? • Nje rritje te fluksit nga vendet e reja drejt vendeve qe kane hapur

tregun e punes • Realizimi i tregut te brendeshem, adoptimi i nje hapsire te levizjes

profesionale do te lejonte nje shperndarje me te mire te burimeve njerezore dhe nje pergjigje e problemit te punesimit

• Heqja e te gjitha pengesave per qarkullimin e lire eshte nje nga elementet strategjik te politikes europiane te punesimit

Qarkullimi i lire i punonjesve dhe i individeve ?

Qarkullimi i lire i individeve te punesuar

nenkupton qe individi te kete akses ne punesim te caktuar, duhet per kete qellim te qendroje dhe

te qarkulloje i lire ne nje vend te Unionint Europian

e drejte ne fakt e lidhur me qarkullimin e lire ne dy

nivele :e drejta e ushtrimit te punesimit ne territorin e nje vendi tjeter antar te UE

e drejta e qendrimit ne nje vend tjeter antar te UE

Qarkullimi i lire – e drejta aktivitetit

• Nenkupton braktisjen e cdo lloj diskreminimi i bazuar mbi kombesine, pagesen, per kushte te tjera si : pushimi nga puna, e drejta sindikale, aksesi ne banese, e drejta e bashkimit familjar – Koncepti i te punesuarit, jo vetem personat me kontrate

te zgjatur, por dhe punonjesit nderkufitar, te perkohshem dhe sezonal

– Aktiviteti ekonomik i pranuar ne sensin e gjere : perfshi dhe sportistet profesional

– Qarkullimi i lire i balancuar, i lire per aktivitete ne sensin e gjere por me kufizime per pozicione pune ne administraten publike apo rastet e punes qe kane rendesi per rendin, sigurine dhe shendetin publik

Qarkullimi i lire – e drejta e aktivitetit

• Qarkullimi i lire si e drejte juridike por ne realitet ka nje sere pengesash pervec asaj qe lidhet me gjuhen si :– Njohja e diplomave dhe e kualifikimeve jane shfaqur si pengesat

kryesore dhe vecanersihst per profesionet e rregulluara – perpjekje per njohjen e arsimimit te larte dmth te diplomave me mbi tre vite te studimit si dhe disa kualifikime ne nje kohe me te shkurter

• rasti refuzimit te postit te administratorit te hospitalor me shkakun se nuk kishte kaluar ne konkursin e pranimit nga shkolla nacionale e shendetit publik

– Aksesi ne informacionin mbi ofertat e punes ne vendet antare

Qarkillimi ilire – e drejta e qendrimit

• Nje zhvillim progresiv – nga kufizimi per punonjesin

e punesuar ne individet jo te punesuar apo personat ne ngarkim

• Zevendesimi i kartes se qendrimit me nje rregjistrim te thjeshte

• Punesimi duhet te perfshije nje sigurim shendetesor te plote si per te punesuarin dhe familjen

• Per pensionistet apo te moshuarit duhet te te paisen dhe antaret e familjes me sigurim te plote

• Sigurimi i burimeve te nevojshme financiare per studentet ne vendte antare

Koordinimi i rregjimeve te sigurimit shoqeror apo social

• Kordinimi i regjimeve sociale rregullohet mbi bazen e kater principeve :– Unifikimi i aplikimit te legjislacionit : punonjesit duhet te jete i

siguruar dhe te kete mundesi te perfitimit nga nje sere sistemesh te sigurimit shoqeror

– Barazi ne trajtimin e punonjesve ne vendet antare– E drejta e akumulimit dhe mbartjes te te drejtave te sigurime

shoqerore te akumuluara me perfitimin e pensionit ne vendin e tyre te origjines

– E drejta e akumulimit te perfitimeve te fituar ne nje vend antar• Karta Europiane e sigurimit shendetesor

• E drejta e pensionit plotesues –komplementar

Barazia gjinore ne trajtimin dhe pagese

• Barazia gjinore e propozuar nga Franca, ne traktatin e Romes, per arsye ekonomike dhe konkuruese

• ne vite 50 – 60 per te zvogluar shtremberimet e konkurences per shkak te nivelit te ulet te pages dhe intensitetit te larte te punes se puntoreve femra

• Traktati i Amsterdamit ka hapur nje prespektive te re duke integruar

• konceptin e integrimit te barazise ne te gjitha fushat politike• nje formulim te ri te adoptimit te masave pozitive per sa i perket

te nen perfaqesuar • Rasti i hoteses e shoqerise ajrore SABENA, per page te pa

barabarte me koleget e saj meshkuj per te njejten pune, mungesa e legjislacionit ne Belgjike per barazi te pages me nje efekt te dyfishte : ekonomik – jo konkurence dhe social – diskreminim i pages

Percaktimet e diskreminimit

E drejta europiane e punes

• Vendet antare bejne kujdes qe kompanite te garantojne punonjesve kushtet e punes dhe te punesimit te fiksuar nga vendi antar ne territorin e te cilit realizohet aktiviteti, te cilat konsistojne ne : – Periudha maksimale e punes dhe periudha minimale e pushimit– Zgjatja minimale e lejeve te punes vjetore te paguara – Nivelet minimale te pages perfshi dhe ato te oreve suplementare

te punes – Kushtet te vena ne dispozicion te punonjesve, si shendeti,

sigurimi dhe kushtet e higjenes ne pune– Masat e mara per te mbrojtur kundrejt kushteve te punes per

grate shtatzena – Barazia e trajtimit ndermjet gjinive

Transferimet teknollogjike • Rasti Hoover – 1993

– Vuri ne dukje rezikun e lidhur nga nje ndryshim i kushteve te punes nga nje vend antar ne tjetrin dhe efektet ne punesim, rast i cili ka sherbyer per te inciuar direktiven e informacionit dhe te konsultimit me punonjesit

• Rasti Vilvorde – 1997 – Uzina Renault mbyll uzine e saj ne Vilvorde, duke lajmeruar papritur

largimin e 3100 puntore, gje qe ka sjelle nje mobilizim sindikalist ne nivel europian francezo – belg ne mbi 100 000 manifestues. Kjo ka sherbyer jo vetem ne vendimin per te forcuar rregullin e konsultimit me partneret social por dhe nevojen e nje sindikalizimi europian

• Rasti Packard – 2005 – Grupi amerikan vendos suprimimin e 6000 vendeve te punes ne

Europe – Gjermani, France dhe UK, qe ka shkaktuar nje mobilizim politik dhe sindikalist kryesisht ne France. Kjo ka sherbyer qe Komisioni te percaktohet se komisioni nuk ka komptence te ndaloje suprimimet, por aprovoi krijimin e Fondit Europian te Regullimit ndaj globalizimit

Te drejtat inviduale te punes

• Punedhenesi duhet te informoje punonjesin si : – Vendin , titullin, graden, kategorine e punes– Karakteristikat ose pershkrimin e saj– Daten e fillimit te kontrates, kohezgjatja ne rastin e punes se

perkoheshme– Kohezgjatja e lejes, afati i lajmerimit ne rast te largimit– Pagesa dhe koha normale e ounes

• Punonjesi duhet te perfitoje :– Nje periudhe minimale pushimi te 11 oreve ne 24 ore, dhe ne 48

ore mesatarisht per jave– Nje periudhe minimale prej 1 dite pushim ne jave– Te nje pushimi ne 6 ore pune– Te nje leje vjetore 4 jave shtate

Kushtet e percaktuara

• Shrytezimi ekonomik i te rrinjve ne pune– Ndalimi i punes per femijet, dmth ne moshen 15 vjec, duke

percaktuar qarte dhe kriteri e moshes i ri te pakten 18 vjec si dhe adoleshent ndermjet 15 dhe 18 vjet

– Lejimin e punes ne raste te vecanta, formim profesional etj

• Sigurimi i shendetit dhe i kushteve te punes – 4.7 milion aksidente ne vendet antare ne 2001 > 3 dite– 7.6 milion aksidente ne vendet antare ne 2001 < 3 dite– 1 aksident ne cdo 5 sekonda, me nje kosto nga 1.5% - 4 % e PPB– Punedhenesi ka per obligim te siguroje shendetin ne pune e

punonjesve ne te gjitha aspektet te lidhura me punen– Secili nga punonjesit e ka detyrim te kujdeset per sigurimin e

shendetit dhe te refuzoje punet te cilat perbejne nje kercenim per jeten e tij

2. Cili eshte mekanizmi financiar ?

Fondet strukturore

• Foondet strukturore – Fondet e zhvillimit rajonal – zvoglimi i diferencave ne zhvillimin

ekonomik– Fondet orjentuese dhe te garancise bujqesore – adaptimi i

strukturave bujqesore dhe diversifikimi i zonave rurale– Instrumenti financiar i orjentimit te peshkimit – ristrukturimin e

industrise se peshkimit– Fondi special i kohezionit – ndihme per vendet me pak te

perparuara si Greqia, Spanja, dhe Portugalia deri ne 2003 si dhe antaret e rinj perfshi dhe Irlanden duke filluar nga 2004

• Principet e perbashketa te fondeve strukturore– Koncentrimi dhe parteneriteti – Programimi dhe bashkefinancimi– Raportimi i rezultateve

Principet e fondeve strukturore

• Koncentrimi : realizmi i tre objektivave te promovimit te zhvillimit per rajonet me pak te favorizuara, mbeshtetja ekonomike dhe sociale ne zonat me veshtiresi strukturore, si dhe adoptimi dhe modernizmi i politikave te arsimit dhe shendetesise si dhe formimit profesional

• Parteneritet : zhvillimi ne kuadrin e koordimit ndermjet komisionit dhe autoriteteve lokale

• Programimi : realizmi i fondeve ne kuadrin e programimit shume vjecar

• Bashkenfinacim : nenkupton bashkefinancimin me vendet antare per te evituar qe fondet strukturore te zevendesojne financimin nacional

• Raportimi i objektivave : konvergjenca ndermjet vendeve antare me qellim te reduktimit te diferencave

Principet e fondeve strukturore

• Shuma e fondeve 1999 – 195 miliard Euro :– 69.7 % per objektivin 1– 11.5 % per objektivin 2– 12.3 % per objektiin 3

• Zhvillimi – EPG - PPB nga 68% e mesatares europiane ne 1988 ne

79% ne vitin 2002– Diferenca te medha rajonale vazhdojne te egzistojne

• 2002 - 13 % e popullsise e 15 vendeve UE jetonte ne rajone te cilat PPB perfaqesonte 75 % te nivelit mesatar te PPB te vendeve europiane

• 2004 – 90% e popullsise e vendeve te reja antare jeton ne rajonet PPB i te cilave eshte me i ulet se 75 % e mesatares komunitare

Reforma e fondeve strukturore

• Reforma e fondeve strukturore 2007 – 2013, kohezioni – Per shkak te zgjerimit ne Maj te 2004 me 10 vende te reja – Aderimit te Bullgarise dhe Rumanise ne 2007– Diferencat ndermjet vendeve antare te zhvilluara dhe vendeve te

reja kerkonte nje konceptim te ri te politikes se kohezionit dhe adaptimit

• Tre objektiva prioritare dhe tre fonde, me nje programimim re rinovuar – Objektivi i pare ngelet konvergjenca – favorizimi i investimeve ne

kapitalin njerezor– Objektivi i dyte konkurenca rajonale dhe punesimi – aktivitetet

rajonale e ndermarjeve ne kuadrin e fondeve europiane, dhe adaptimi i puntoreve

– Objetivi i trete – intensifikimi i bashkepunimin nder kufitar nepermjet programeve te perbashketa

Fondet sociale

Fondet sociale europiane trajtojne aspektet te

lidhuara me punen dhe burimet njerezore • Qellimi kryesor eshte arritja e kompetencave te

nevojshme qe mundesojne aksesin ne tregun e punes dhe adoptimit me nevojat

• Ne intervalin 2002 – 2006 fondet sociale jane perqendruar ne :

• Zhvillimin e politikave aktive te tregut te punes• Barazine e shanseve ne aksesin ne tregun e punes• Permiresimi i formimit profesional• Inovacioni dhe adaptimi i nivelit te organizimit • Masat specifike per permiresimin e aksesit te grave ne tregun e

punes

Fondet sociale

• Asistence per individet – e cila konsiston ne formimin ose edukimin profesional

• Ndihme per strukturat dhe sistemet sociale - per te rritur efikasitetin e tyre

• Masa te shoqerimit – konsiston ne paisjen dhe sherbimet per te marre ne ngarkim personat ne vartesi, promovim i masave te shoqerimit social – pedagogjik, fushata sensibilizuese

• Projekti – GEPETTO - kujdestaria e femijve per ekulibrin e kohes familiare, te kohes profesionale dhe organizimit - mbeshtetja per kujdestarine e femijve nga 0 – 13 vjec ne rastin kur prinderit kane nje profesion qe nuk e kujdesin ndaj tyre

Riformatimi i fondeve sociale • Ne kuadrin e objektivit te e konkurence rajonale

dhe punesimit si dhe te konvengjernces identifikohen kater fusha : – Permiresimi i kapaciteteve te adoptimit te puntoreve dhe te

ndermarjeve– Aksesi ne pune dhe rritja e pjesmarrjes ne tregun e punes – Riforcimi i perfshirjes sociale dhe lufta kunder diskreminimit– Partneriteti per reforemn ne fushen e edukimit dhe shendetit

• Ne kuadrin e konvergjences konceptohen dhe dy fusha suplementare :– Rritja dhe permiresimi i investimeve ne kapitalin njerezor, dhe

pikerisht ne arsim dhe ne formim profesional– Riforcimi i kapacitetteve institucionale dhe efikasitetin i

administrates publike ne nivel nacional, rajonal dhe lokal

Fondet europiane te rregullimit ndaj globalizimit

• Vendimi i Keshillit te Europes dhjetor 2005 aprovimin e shumes 500 milion Euro – Princimi i ketij fondi eshte te mbeshtes me nje asistence

plotesuese per punesim personave te cilet kane humbur punen per shkak te modifikimeve te struktures boterore te tregtise

– Rikonvertimi i tyre profesional ose kerkimi i nje pune te re – Kriteret e perfitimit jane teper strikte – pushimet nga puna duhet te

jene ne nje numer te konsideruar – Shpenzimet kryhen ekzluzivisht ne menyre aktive ne favor te

punesimit, • Ndihme ne kerkim te punes

• Formim profesional

• Vet punsim dhe ndihme ne krijimin e ndermarjeve

– Proceduara eshte e shpejte ne ndryshim me fondet e programuara disa vjecare

Bashkepunim, konvergjence dhe shkembim ?

• Punesimi

• Mbrotja sociale

• Edukimi dhe formim profesional

• Program i integruar ne fushen sociale

Konvergjenca ?

• Konvergjenca e konceptuar ne dy karekteristika kryesore :– Fiksimi i objektivave se sa i mundesive – burimeve– Analizohen dhe vleresohen mundesite – burimet se sa identifikimi i

politikave dhe perpjekjeve

• Strategjia e Lisbones – mars 200 per ta bere Unionin europian ekonomine me kompetitive te botes riforcon kete qasje – Modernizimi i modelit social europian– Percaktimi i objektivit te nivelit te punesimit

• Zhvillim i idese se Unioni ekonomik – UEE dhe Unioni monetar UEM nuk mund te adaptojne zgjidhje teper divergjente ne fushen sociale

Etapat e procesit te punesimit

• Deri ne vitet 1980 ceshtja e punesimit dhe papunesise trajtohej si nje ceshtje jo rendesishme, por faktoret si – Efektet e shokut te karburanteve– Fillimit te renies se rritmit te rritjes– Rritja e papunesie

• Kane detyruar keshillin te adaptojne – Rezoluta dhe fonde sociale per te ndihmuar kategoritee

prekura • Papunesia dhe politikat e punesimit ngelen

ceshtje politikisht sensitive ne nivel nacional dhe vendet antare nuk kane deshire te transferojne ose te ndajne kompetencat ne kete fushe

Etapat e procesit te punesimit

• Libri i Bardhe i rritjes ekonomike, konkurences dhe punesimit, pike e nisjes per nje strategji kundrejt krijimit te nje ambjenti favorizues per punesim, reformimin e tregut te punes dhe integrimin e ceshtjes se punesimt ne politiken komunitare duke u perqendruar ne: – Investim ne edukim dhe formim profesional– Rritjen e fleksibilitetit te mobilitetit te puntoreve– Ulja e kostos se punetoreve pak te kualifikuar– Decentralizimin dhe inisjativen per zgjedhjen e

kohes se punes

Etapat e procesit te punesimit

• Traktati i Amseterdamit – 1997 – Njohja e punesimit si je ceshtje me interes te perbashket– Fiksimin e kuadrit per trajtimin e kesaj ceshtje– Bashkerendimi i komptencave ndermjet vendeve antare te

kompetencave ne kete fushe• Luksenburg – 1997 koordinimi i politikave per punesim, si :

– Permiresimi i kapaciteteve te integrimit profesional – Zhvillimi I esprit e ndermarrjes– Inkurajimi i kapacitetit te adaptimit te puntoreve dhe te ndermarjeve

per shkak te transferimeve teknollogjike– Fiksimi i objektivave sasior ne lidhje me punesimin

• Lisbona – 2000– Fiksimi i objektivit te punesimit

• Niveli i punesimit global 70% ne 2010• Niveli i punesimit te grave > 60% ne 2010

• Stokolm -2001– Fiksimi i nje objektivi shtese per moshen 55-64 – 50% ne 2010

Etapat e punesimit

• Perqindja e punesimit e vendeve antare tregon se ekziston nje rezerve e rendesishme e fuqise puntore e pa shfrytezuar qe perfaqeson :– Nje rezerve potenciale per rritjen ekonomike– Ne kushtet e evolucionit demografik dhe plakjes se popullsise

eshte nje mundesi per te lehtesuar financimin e regjimeve sociale

– Niveli i punesimit ne Unionin Europian ka zbritur nga 65.5% ne 1973 ne 60.5% ne vitin 1997

• Strategjia europiane per punesimin nuk ka ndonje zhvillim pozitiv, per faktin se papunesia mbetet e larte– Objektivi perfaqsesonte nje rritje vjetore 3% vjetore, por duke

filluar nga 2002 rritja nuk ka ndjekur krijimin e vendeve te punes– Ne 2004 rritja e punesimit eshte limituar ne 0.6%– Niveli i punesimit te moshes 55-64 vjec ka nje zhvillim te limituar

Mbrojtja sociale

• Harmonizimi i sistemeve sociale– Me zgjerimin e EU me vendet e reja eshte rritur diversiteti

i rregjimeve sociale – Diferencat e rregjimeve sociale pengojne levizjen e lire –

gje qe kerkon qe cdo puntore te kete nje mbrojtje sociale • Problemet e sistemeve sociale, qe me gjithe

diversitetin e tyre, ato kane te njejten natyre te problemeve – Plakja e popullsise– Evolucioni i strukturave familiare– Papunesi ne rritje– Evolucion i formave dhe situatave te varferise– Rritje e kostos se sherbimeve mjeksore

Sfidat e politikes se mbrojtjes sociale

• Europa duhet te mbaje nje nivel te larte te mbrojtjes sociale– Diversiteti i nivelit te shpenzimeve nga 28 % e PPB, nga 16 %

apo deri 32% luan nje rol themelore ne rishperndarjen e te ardhurave dhe ne kohezionin social, stabilitetin politik dhe progresin ekonomik

• Reformimin e mbrojtjes sociale, nje mbrojtje me fleksibile kundrejt punesimit– Me ndryshimet teknollogjike dhe ndryshimin e natyres se punes

duhet nje ekuliber ndermjet flesbilitetit dhe mbrojtjes• Adoptimi i mbrojtjes sociale me plakjen e popullsise

– Kjo kerkon rikonsiderimin kushtet e daljes ne pension dhe menyren e kalkulimit te pensionit,

– Kerkeses se larte pe sherbime mjeksore • Adoptimin e mbrojtjes sociale ne nje nivel te ri te

ekuilibrit ndermjet gjinive

Edukimi dhe formimi profesional

• Traktati i Romes ka parashikuar per me formimin profesional, “percaktimin e principeve te pergjitheshme per te zbatuar nje politike te perbashket”

• Ne vitet 1980 politika e edukimit dhe formimit profesional do te zhvillohet realisht

• Libri i bardhe do te percaktoj te rendesishem dhe so ta ktheje investimin ne edukimin dhe formimin profesional si nje nga kushtet kryesore te konkurences ne Unionin Europian

• Programet e medha te grupuar ne dy instrumenta kryesore te bashkepunimit– Programi Sokrates

• Edukimi Universitar - ERASMUS• Edukimi shkollor – COMENIUS• Mesimi i gjuheve – LINGUA• Edukimi ne distance• Edukimi I te rriturve • Shkembimi I informacionit dhe eksperiences

– Programi LEONARDO DA VINCI • Permiresimi i kualitetit te formimit profesional

Efektet e Globalizimit

• Globalizimi dhe zhvillimi i teknollogjive dhe kryesisht ajo e informacionit si dhe komunikimi ka rritur ne avantazh fleksibilitetin e ndermarrjeve qe duhet ne vazhdimesi te korrigjojne oferten e tyre

• Trajektorja profesionale me e pasigurt dhe jo stabel• Nje mobilitet me i madh karakterizon punesimin• Domosdoshmeria per te ndryshuar punen dhe profesionin

shume here gjate jetes se tyre aktive• Nevoja pe te mbrojtur punonjesit nga humbja e punes ose nga

ndryshimet e kushteve te punes • Nevoja per te pasur nje sistem te edukimit qe mundeson

perfitimin e kompetencave me te medha mbi bazen e rritjes se kapaciteteve si dhe formimit gjate gjithe jetes aktive

• Kompanite duhet te ristrukturohen – globalizimi ne rritje i prodhimit dhe i tregjeve zgjeron hapsiren e nderhyrjes se kompanive, rrit konkurencen, imponon ristrukturimin, si dhe per te perfituar nga nje kosto me e ulet imponon transferimin e aktiviteteve ne tregje te reja

Objektivi i edukimit dhe formimit profesional

• Permiresimi i cilesise dhe efikasitetit te sistemeve te edukimit dhe te formimit profesional ne vendet antare

• Te lehtesoje aksesin ne te gjitha sistemet e edukimit dhe formimit

• Hapja ndaj fenomenit te globalizimit e sistemeve te edukimit dhe te formimit profesional

• Procesi i Bolonjes – me qellimin per te ndertuar nje hapsire europiane te studimeve te larta rreth tre cileve – Diplome, Master, Doktorature– Nje sistem i akumulimit dhe transferimit te kredive– Mobilitetin e studenteve, te pedagogeve dhe kerkuesve

• Procesi i Kopenhages - me qellim te krijimit te nje kuadri komunitar per formimin profesional – Favorizimin e transparences se kualifikimeve dhe te kompetencave – Percaktimi i nje pakete dokumentash e quajtur EUROPASS me qellim te

prezantimit te kualifikimit dhe kompetences se puntoreve

Rezultatet e politikes se edukimit dhe formimit profesional

• Reformat kane nje progres ne vendet antare - shpenzimet publike ne arsimin ne % te PPB jane rritur ne te gjitha vendet antare , mesatarisht nga 4.9% ne 2000 ne 5.2% ne 2002, me gjithe diferencen nga 4 deri ne 8 % ndermjet vendeve antare

• Strategjia e formimit profesional gjate gjithe jetes eshte plotesisht e pecaktuar por ne fakt perqindja e personave per te ndjekur formimin duhet te rritet

• Numri i konsiderueshme i te rrinjve qe ndalojne shkollen ne nivelin elementar te kualifikimit eshte nje sinjal shqetsues

• Ndersa per arsimin e larte, investimi mbetet nje sfide per vendet Europiane, me 1.28% te PPB ne vitin 2001 ndersa Kanadaja dhe SHBA respektivisht 2.5 dhe 3.25% e PPB

• Permiresimi i kualitetit i edukimit dhe formimit profesional mbetet nje sfide e rendesishme per te ardhmen

Nje hapsire me nje program te integruar ne fushen sociale

• Barazia e shanseve ndermjet gjinive – Zvoglimi i pabarazise ne tregun e punes dhe ne formimin

profesional nepermjet fondeve strukturore – Nje fond ne rreth 10 milion Euro – ne formen e projektit pilot

• Lufta kunder diskriminimit• Aksioni ne favor te personave handikap• Komisioni ka marre vendim per te strukturuar

aktivitet per punesim dhe politiken sociale ne dy fusha kryesore :– Forma e pare nenkupton nje program te integruar per punesim

dhe solidaritet social “ PROGRESS”, 2007 – 2013, e cila permblesh programet e cituar me siper

– Forma e dyte eshte quajtur “ Mbeshtetje e dialogut social, dhe qarkullimi i lire i puntoreve”

Konkluzion

• Sfidat per integrimin dhe ndryshimet e reformave ne fushen sociale kerkojne perpjekje afat gjata

• Zgjedhjet e vendimeve ne fushen sociale komunitare jane me komplekse per faktin e zgjerimit ne 27 antare me nje diversitet te theksuar te rregjimeve sociale

• Perballe rezikut qe kalon Europa - risku drejt mbylljes nacionale, abndonimi i idese se Europes nga qytetaret ne nivel komunitar, apo i venies ne dyshim i integrimit komunitar dhe i konkurences se sistemeve sociale

• Megjithate sondazhet e Eurobarometrit tregojne, qe pritshmeria e qytetareve eshte e forte per nje Europe me solidare me e afte per t’ju pergjigjur shqetsimeve te tyre me karakter social

Produktiviteti

Produktiviteti

Gini - koefiçient

Niveli i varferise - krahasimi

Niveli i varferise – 60% e te ardhurave mesatare - 2005