Upload
tolga-tans
View
235
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
1/42
T.C.
MLLETM BAKANLII
ACL SALIK HZMETLER
KAS (NTRAMSKLER)LA UYGULAMA
723H00041
Ankara, 2011
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
2/42
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
3/42
i
AIKLAMALAR .................................................................................................................... iiGR ....................................................................................................................................... 1RENME FAALYET1 .................................................................................................... 31. NTRAMSKLER LA UYGULAMASINA HAZIRLIK ............................................ 3
1.1. Malzeme Hazrl......................................................................................................... 31.1.1. Eldiven ................................................................................................................... 3
1.1.2. Enjektr (rnga) .................................................................................................. 31.1.3. ne ........................................................................................................................ 51.1.4. Gvenli Enjektr.................................................................................................... 51.1.5. Pamuk .................................................................................................................... 8
1.1.6. Antiseptik solsyon ............................................................................................... 81.1.7. Tbbi Atk Kutusu .................................................................................................. 81.2. la Hazrlama ............................................................................................................... 8
1.2.1. Ampulden Enjektre la ekme ........................................................................... 91.2.2. Flakondan Enjektre la ekme ......................................................................... 10
1.3. Hava Kilidi Teknii .................................................................................................... 13UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 14LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 16
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 172. NTRAMSKLER LA UYGULAMA BLGELER ................................................ 17
2.1. Dorsogluteal Blge ..................................................................................................... 18
2.2. Ventrogluteal Blge .................................................................................................... 202.3. Femoral Blge ............................................................................................................. 212.4. Deltoid Kas ................................................................................................................ 22UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 23LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 25
RENME FAALYET3 .................................................................................................. 263. NTRAMSKLER LA UYGULAMA TEKN ...................................................... 26
3.1. ntramskler Enjeksiyon Teknii .............................................................................. 273.2. Z Teknii ..................................................................................................................... 293.3. ntramskler Enjeksiyon Komplikasyonlar ............................................................. 31UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 32
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 34MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 35CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 37KAYNAKA ......................................................................................................................... 38
NDEKLER
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
4/42
ii
AIKLAMALARKOD 723H00041
ALAN Acil Salk Hizmetleri
DAL/MESLEK Acil TpTeknisyenlii
MODLN ADI Kas i (ntramskler) la Uygulama
MODLN TANIMIla hazrlama ve uygulama kurallar ile cerrahi aseptikteknie uygun kas ii ila uygulayabilmeyi salayan bilgi
ve becerileri ieren renme materyalidir.SRE 40/24
NKOUL
YETERLK Kas ii (intramskler)ila uygulamak.
MODLN AMACI
Genel Amala hazrlama ve uygulama kurallar ile cerrahi aseptikteknie uygun kas iineilauygulayabileceksiniz.
Amalar1.
la hazrlama ve uygulama kurallarna uygun kasiine ila uygulamak iin malzeme hazrlyapabileceksiniz.
2. Hasta ya da yaralya, uygun pozisyon vererekenjeksiyon blgesini belirleyebileceksiniz.3.
Cerrahi aseptik teknie uygun kas ii enjeksiyonuygulayabileceksiniz.
ETM RETM
ORTAMLARI VEDONANIMLARI
Donanm: Yetikin ve bebek enjeksiyon mankeni, eldiven,enjektr/gvenli enjektr, ine, pamuk, antiseptik solsyon,tbbi atk kutusu, tbbi atk p, ampul veya flakon
formunda ila, kayt formu, kalem, bilgisayar, projeksiyoncihaz, DVD.
Ortam:Teknik laboratuvar vebeceri eitim sahas.
LME VEDEERLENDRME
Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra verilen lmearalar ile kazandnz bilgileri lerek kendi kendinizideerlendireceksiniz.
retmen, modln sonunda lme arac (test, oktansemeli, doru-yanl vb.) kullanarak modl uygulamalarile kazandnz bilgi ve becerileri lerek
deerlendirecektir.
AIKLAMALAR
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
5/42
1
GRSevgili renci,
la, hastalk ve yaralanmalarda tedaviyi salayan en nemli unsurlardan biridir. Bunaramenbilim adamlarndandoktor ve kimyager Paracelsusun Tm maddeler zehirdir, ilaczehirden ayran dozudur sz unutulmamaldr.
zellikle, acil tedavi gerektiren durumlarda, baz ilalarn enjeksiyon yoluyla hemenuygulanmas gerekir. Enjeksiyon yoluyla uygulanan ila abuk etki gsterdiinden en ksasrede sonuca ulalr. Bu bakmdan baz ilalar, hayati neme sahiptir.
Kas ii enjeksiyon uygulamas, ila uygulamalarnda vazgeilmez temelbecerilerdendir; ancak ila hazrlama ve uygulama prensipleri dorultusunda cerrahi aseptikteknie uygun yaplrsa fayda salanabilinir. Aksi takdirde istenmeyen sonularlakarlalabilinir.
Kas ii ila uygulama modl ile herhangi bir komplikasyona neden olmadan,tekniine uygun olarakkas iineila uygulama bilgi ve becerisine sahip olacaksnz.
GR
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
6/42
2
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
7/42
3
RENME FAALYET1
la hazrlama ve uygulama kurallarna uygun kas iine ila uygulamak iin malzemehazrl yapabileceksiniz.
Enjektr ve ine eitlerini aratrnz.
Enjektre ila ekilmesini izleyiniz.
1. NTRAMSKLER LAUYGULAMASINA HAZIRLIK
lalar, insan vcuduna enteral veya parenteral yolla verilir. Kas iine ila uygulamasparenteral yolla ila uygulamalarndandr. Kas iine verilen ila, vcutta sistemik etkigsterir. Kas iine ila uygulamasna, intramskler (M) enjeksiyon (rnga etme) denir.Enjeksiyon yoluyla ila uygulamas:
lalarn abuk etki etmesi istendiinde, Hasta veya yaral az yolu ile ila alamadnda, la gastrointestinal svlar tarafndan tahrip edildiinde, tercih edilir.
1.1. Malzeme Hazrl
Enjeksiyon, basit bir cerrahi operasyon kabul edildiinden cerrahi aseptik kurallarauygun yaplmaldr.Steril malzemenin sterillii korunmaldr.
1.1.1. Eldiven
Kendi can gvenliini korumak iin mutlaka eldiven (nonsteril) giyilmelidir. Kanlabulaan hastalk varl veya phesi durumunda iki eldiven st ste giyilebilir.
1.1.2. Enjektr (rnga)
Enjektr, steril paket ierisinde disposable halde, inesi ile birlikte bulunur. Enjektr blmden oluur:
Ajutaj,inenin takldyerdir. Hazne, enjektre ilacn ekildii yerdir. Haznenin zerinde doz izgileri
bulunur. Byk izgiler ml (cc), kk izgiler dizyem l birimini ifadeeder. (1 ml=10 dizyemdir) Enjektrn bykl, haznenin hacmine baldr.
1 mlden 50 mlye kadar enjektr bulunur. M enjeksiyon iin 15 mllikenjektrkullanlr.
RENME FAALYET1
AMA
ARATIRMA
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
8/42
4
Piston, haznenin iinde bulunan, ilac ekmeye ve itmeye yarayan hareketli
ksmdr.
Resim 1.1: Enjektr eitleri ve enjektrn blmleri
Enjektr, steril paket ama tekniine uygun, pistonun yer ald taraftan almaldr.Steril paketten karlan enjektr, ajutajna ine taklarak kontamine olmadan hemen
kullanlmaldr. Piston ve haznenin i ksmna dokunulmaz; piston, hazneden karlmaz.Ak, yrtk, slak veya son kullanma tarihi gemi paketteki enjektr kullanlmaz.
Resim 1.2: Enjektrnpaketten karlmas
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
9/42
5
1.1.3. ne
ne;paslanmaz metalden yaplm, steril paket ierisinde disposable halde, enjektr ilebirlikte ya da tek bulunur. nenin drt blm vardr:
Kk, (kabza) inenin enjektrn ajutajna taklmasn salayan renkliksmdr.
Gvde,inenin uzunluudur. Enjeksiyon tipine gre inenin boyu deiebilir.ne, gvde i apnn geniliine gre numaralandrlr. ne numaralar
bydke i ap klr. 11den 28e kadar numara mevcuttur. nenumaras, genellikle retici firma tarafndan kk ksmndaki renkle ifadeedilir. lacn viskozitesine ve ila uygulanacak bireyin kas yapsna uygun ineseilmelidir. M enjeksiyon iin genellikle 2.54 cm. uzunluunda, yeilrenkli (21 no) ine kullanlr.
U, inenin sivri, deriye ilk giren ksm olup verevine kesilmi borugrnmndedir. ne ucu, yeterince sivri ve keskin olmaldr. Ucu ktlemiine; deriye zor girer, arya neden olur ve dokuya zarar verir.
Kapak,(koruyucu klf)steril olan ineyi muhafaza eder.
Resim 1.3: nenin blmleri ve ine eitleri
Steril paketten karlan ine, enjektrn ajutajna hemen taklarak kontamineolmadan kullanlmaldr. nenin kk, enjektrn ajutajna tam yerleebilmesi iinsklatrlmaldr. ne, steril olduundan akta brakmamak ve hibir yere dedirmemekgerekir.
1.1.4. Gvenli Enjektr
Gvenli enjektr, ineyi koruma zellii olan enjektrdr. Enjektrn tekrar kullanmve ine batmas yaralanmalar, milyonlarca insan enfeksiyon riskine maruz brakmaktadr.neyi koruma zellii olmayan enjektr, kullanm sonras salk alanlarn ve etkileimde
bulunduklar kiileri yaralayabilir ve enfekte edebilir.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
10/42
6
Uluslararas alma rgt, (ILO) salk alanlarnn ine ve kesici alet
yaralanmalarna maruz kaldn, dnya genelinde her 30 saniyede bir ine batma kazasnnyaandn ve bunun sonucunda salk alanlarnn kan yoluyla bulaan enfeksiyonlaramaruz kaldn ve bu yzden lmlerin grldn bildirilmektedir. Kullanlm vekontamine enjektr 20den fazla virs ierebilir. Salk personeli ve tbbi atklarla ilgilenenalanlar; HIV/AIDS, Hepatit, Sifiliz, Stma, Tberkloz, Herpes, Krm Kongo KanamalAtei gibi kan yoluyla bulaan hastalklara maruz kalma riskiile kar karyadr.
Dnyada byk bir toplum sal tehdidi olan bu durum; emniyetli, kullanldktansonra ineyi geri iine alan (retractable) gvenli enjektr ile nlenebilir. Ayrca gvenlienjektrn fiziksel olarak yeniden kullanmn nlemek iin ineyi kilitleme mekanizmasvardr.eitli tasarmlarda retilen gvenli enjektr, artk lkemizde de kullanlmaktadr.
nesi kaybolan (vanishpoint) enjektr
ne, enjeksiyon ileminin sonunda ve kas iindeyken, pistonun sonuna kadarbastrlmasyla yayl mekanizmas sayesinde enjektrn iine otomatik olarak ekilir.Enjektrn gvenli geri ekme mekanizmas piston iindedir ve tek elle kullanlabilir. Bu,kontaminasyon riskini azaltr ve ine batmasna bal yaralanma riskini sfra indirir. neenjektrde sabittir, inesi deitirilemez. Bu durum; kapal sistem salar, sznt veyakontaminasyonu nlerve gereksiz ine deiimlerini engeller. Enjeksiyon sonrasnda ine,silindir eklindeki piston iine, piston da hazne iine hapsolduundan ve gerikartlamadndan dolay atk alannda da gvenlii salar ve tbbi atk kutularnda daha az
yer kaplar. Tbbi atk maliyetini 2/3 azaltr.
Resim 1.4: nesi kaybolan enjektr
Pistonu krlanenjektr
ne, enjeksiyon ileminin sonunda ve kas iindeyken, pistona tam bastrlp tklamasesi duyulunca hastadan karlr. Tklama sesi, emniyet mekanizmasnn balangcdr.Piston, sonuna kadar geri ekilirve krlr. (bastr ek kr /push pull snap) nenin koruyucukapa da ajutaja tersinden taklr. Piston geri ekilirken ine, haznenin iine girer ve
pistonun krlan paras hazneyi kilitler. ne, sabit olmayp gerektiinde deitirilebilir.Enjektrn emniyet mekanizmasn zamanndan nce aktif hale getirmemek iin ilaekilmeden nce piston, sonuna kadar itilmemelidir.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
11/42
7
Resim 1.5: Pistonu krlanenjektr
Pistonu dndrlen (rotate) enjektr
Enjeksiyon ilemibittikten sonra piston, tklama sesi duyuluncaya kadar saat ynndeyaklak 300dndrlp geriye ekilir. Bu esnada ine, hazne iine girer. Piston ileri doru
bastrlnca, ine, hazne iindebklm olarak kalr.
Resim 1.6: Pistonu dndrlen enjektr
Klipsli (surguard) enjektr
ne kkne yerletirilmi kilit vardr. Gvenlik kalkan da denilen kilitlememekanizmas zerine tklama sesi duyuluncaya kadar bastrlr. Tek elle uygulanabilir.Enjektrle birlikte ya da tek ine paketlenmi haldebulunur.
Resim 1.7: Klipsli enjektr
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
12/42
8
1.1.5. Pamuk
Pamuk, enjeksiyon yaplacak blgenin temizlii iin gereklidir.Antiseptik solsyonlupamuk, deri antisepsisinde ve inenin dokudan karlmasnda kullanlmak zere iki adethazrlanmaldr.
1.1.6. Antiseptik solsyon
Antiseptik solsyonlardan, alkol veya baticon kullanlmaldr. Alkol veya baticon,enjeksiyon yaplacak blgenin antisepsisini salamak iin gereklidir. Pamua dklenantiseptik solsyon, yeterli olmal;az ya da ok olmamaldr.
1.1.7. Tbbi Atk Kutusu
la uygulamasndan sonra ine;kapa kapatlmadan tbbi atk kutusuna, enjektrde tbbi atk pne atlmaldr.Gvenli enjektr tbbi atk kutusuna atlr.
1.2. la Hazrlama
lalarn hazrlanmas srasnda kontrol ilkesine; uygulama srasnda ise sekiz doruilkesine uyulmaldr.
la uygulama istemi, hekim tarafndan yazl ve imzal olarak yaplr. Acil ilauygulamalarnda ou kez buna frsat olmaz. Bu durumda, ila uygulamasndan sonra istem
mutlaka yazlmal ve imzalanmaldr.
Enjeksiyon yoluyla uygulanacak ilalarda, doz ayarlamasn yapmak iin lbirimleri bilinmelidir. 1 ml=1 cc=1 cm3=10 dizyemdir.
rnek:1 ml Adrenalin 1 grdr. stenen doz 0.25 mgdr. Enjektre ka ml Adrenalinekilmelidir?
1gr 1 ml
0.25 mg X ml
stenen doz = 0.25x 1/1= 0.25 ml = 2.5 dizyem
rnek: Doktor isteminde 8 kg bir ocuk iin 2x100 mgAmoksisilin istemi vardr.Amoksisilin 1 gr flakonda toz eklinde bulunur. 4 ml distile su ile sulandrlrsa 100 mgistenen doz iin hastaya ka ml enjekte etmek gerekir?
4 ml 1000 mg
X 100 mg
stenen doz= 100 x 4/1000 = 0,4 ml = 4 dizyem ( Bir defada verilecek doz )
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
13/42
9
1.2.1. Ampulden Enjektre la ekme
Ampul, ierisinde tek dozluk sv ila bulunan, kk cam ielerdir. Ampul btnhalde bulunmasna ramen ba, boyun ve gvde olmak zere ksmdan oluur. Baksm,stte kapak vazifesi grr. Boyun ksm, ampulnald blmdr.Ampul, krlarak alr.Ampuln boyun ksmnda, kolayca krlmay salayan renkli bir nokta veya halka bulunur.Gvde ksmnda ise ila bulunur. Ampulde, 0.510 ml arasnda deien miktarda ila
bulunabilir.
Resim 1.8: Ampul
Ampulden enjektre ila ekmek iin u ilemler uygulanmaldr:
Eller ykanmal ve eldiven giyilmelidir. Ampul, gz hizasna getirilerek ilacn tamamnn gvdede olup olmad
kontrol edilir. lacn bir blm, ba ksmnda ise parmaklar ile birka fiskevurularak ilacn tamamnn gvdeye inmesi salanr.
Ampul, gvdesinden tutulur, renkli nokta kendinize doru evrilir. Camkrklarnn sramasn nlemek iinampul kendimizden uzakta tutulur.
Ampul, ba ksmndanbir elin baparma kendimizden tarafta olacak ekildetutulur. Baparmak ile hzla geriye doru bastrlarak boyundan krlr.Krlma esnasndacam paralar ampulniine girmise o ampul kullanlmaz,atlr.
Resim 1.9: Ampulnkrlmas
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
14/42
10
la miktarna uygun olarak seilen enjektr,alnarak inenin kapa karlr.
Ampul, dierelin iaret ve ortaparmaklar arasnda tutulur.
Enjektr, ajutajndan iaret parma ile desteklenerek ine, ampuln dnadedirilmeden iine sokulur.Enjektr, ampul tutan elin baparma ve yzk
parma ile tutularak ampul iinde sabitlenir. lacn tamam ya da istenen doz, piston geriye ekilerek enjektre ekilir.
la, ine ucunun ktlememesi iinampulntabanna (dibine) dedirilmedenekilmelidir. lacn tamam, gerekli olan dozdan fazla ise ampulde kalan ilaatlr;bir daha kullanlmaz.
Resim 1.10: Ampulden ilaekilmesi
nenin kapa kapatlr. Enjektrde hava varsaenjektr, ine ucu yukar bakacak ekilde gz hizasnda
tutulur. Hava kabarcklarnn ste kmas iin piston hafife geri ekilerekenjektrn haznesine parmaklar ile birka fiske vurulur. Piston yavaaitilerek stte toplanan hava karlr, ilacn darkmamas iin dikkat edilir.Enjektrdeki havay karrken kontaminasyonu nlemek iin ine kapakapal olmaldr.
1.2.2. Flakondan Enjektre la ekme
Flakon, ierisinde tek dozluk toz ila bulunan, kk cam ielerdir. ie az kauuktpa ile kapatlm, zeri metal ya da plastikle kaplanmtr. Metal ya da plastik kapakkolayca alabilir. Flakonun yannda, toz halindeki ilacn zc svsn ieren ampul
bulunur. Flakon iindeki toz ila, mutlaka yannda bulunan ampul iindeki uygun zcsv ile sulandrlmaldr. Ampuln iindeki zc sv, toz ilacn zelliine gredeise degenellikle steril distile sudur. Baz ilalar, emilim esnasnda arya neden olabileceindenlidokain ieren zc sv ile sulandrlr. la, lidokain ieren sv ile sulandrlmsamutlaka Myol ile hastaya uygulanmaldr.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
15/42
11
Resim 1.11: Flakon
Flakondan enjektre ila ekmek iin u ilemler uygulanmaldr:
Eller ykanmal ve eldiven giyilmelidir. zc svnn tamamampulden enjektre ekilir ve inenin kapa kapatlr. Flakonun metal ya da plastik kapa alr. Kapak alnca grlen kauuk
ksm steril olduundan dokunulmamaldr. inde zc sv bulunan enjektr alnr;inenin kapa karlr. ne, kauuk tpann tam merkezinden flakona sokulur. Flakona giren ine
ucu, toz halindeki ilaca temas etmemelidir.
Enjektr iindeki zc svnn tamam, piston itilerek flakon iine verilir. ne, flakondan karlp kapa kapatlr. Flakon, iki el arasnda dndrlerek iindeki toz ilacn tamamen erimesi
salanr. Baz ilalarn erimesi zaman alabilir. Byle durumlarda mutlakabeklenmelidir. Tam olarak erimemi ila, eksik doz demektir.
Resim 1.12: Flakonun almas ve toz ilacn eritilmesi
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
16/42
12
la miktar kadarhava, enjektre ekilerek inenin kapa karlr.
Flakon, dierele alnr. ine hava ekilen enjektrn inesi, flakona sokulur.Hava, flakon iine verilir. Flakon iine verilen hava, flakon iindeki basncartrarak ilacn enjektre ekilmesinikolaylatrr.
Flakon ve enjektr,ba aa evrilerek gz hizasnda tutulur.la, piston geriekilerek enjektre alnr. lacn tamam ya da istenen doz, flakon iindekiila miktar azaldka ine ucu yavaa aa doru ekilerek enjektre alnr.lacn tamam, gerekli olan dozdan fazla ise flakonda kalan ila, uygunartlarda saklanmak kaydyla tekrar kullanlabilir.
Resim 1.13: Flakondan ila ekilmesi
Enjektrn inesi, flakondan karlr. ne ucunun, tpadan geerkenktlemi olduu dnlyorsa steril yeni bir ine ile deitirilir.
nenin kapa kapatlp enjektrde hava varsa karlr.
Baz toz ilalar, ampul ierisinde bulunabilir. Hazrlanacak ila, ampul iinde toz
halinde ise nce zc svs enjektre ekilir; sonra toz ila bulunan ampule boaltlr.Ampul, yavaa kendi etrafnda dndrlerek ilacntamamen erimesi salanr.Eriyen ilacntamam ya da istenen doz enjektre ekilir.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
17/42
13
1.3. Hava Kilidi Teknii
lac enjektre ektikten sonra 23 dizyem (0.20.3 ml) havann enjektre ekilipenjeksiyonun yaplmasdr. Enjektr iindeki hava, ila uygulamas esnasnda tam olarak
piston ile ila arasnda bulunmaldr. Bylece nce ila daha sonra hava kas dokusu iineverilir. Verilen hava, inenin dokuya girdii yerde kilit oluturur. Bu ilem sadece M vesubcutan (derialt) enjeksiyonlarda, enjeksiyonun yere 90 lik aylayaplmas durumundauygulanr.
Resim 1.14: Hava kilidi oluturulmas
Hava kilidi teknii, irritan etkili ilalarn Myolla uygulanmasdurumunda inedekiila artklarnn deri alt dokusunu tahri etmesini nler.Ayrca hava, enjektr iindeki ilacntamamnn dokuya itilmesini salar. Bu durum, ok az dozlarda subcutan yolla uygulananilalarn (inslin, heparin vb.) tam dozunda verilebilmesi iin nemlidir.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
18/42
14
UYGULAMA FAALYET
la hazrlama ve uygulama kurallarna uygun kas iine ila uygulamak iin malzemehazrl yapnz.
lem Basamaklar neriler
Ellerinizi ykayp eldiven giyiniz. Malzemenin kontaminasyonunu nleyiniz. Kendi can gvenliinizi koruyunuz.
Uygun enjektr seimiyaparak ineyi
enjektre taknz.
Mmknse gvenli enjektr kullannz. la miktarna uygun enjektr seiniz. Enjektrpaketini,piston tarafndananz.
ne kkn, enjektrn ajutajnasklatrarak taknz.
la dozunu hesaplaynz. la hazrlama ve uygulama kurallarna
uyunuz.
Ampul iindeki ilacn gvdedeolmasn salaynz.
Ampulgz hizasna getiriniz. Parmaklar ile birka fiske vurarak ilacn
tamamnn gvdeye inmesini salaynz. Ampulnba ksmndan tutarak
boyundan krnz. aretli ksm kendinize doru eviriniz. Ampulkendinizden uzakta tutunuz.
Enjektrn inesini ampulniinesokunuz.
Ampul,pasif olan elinizin iaret ve ortaparmaklar arasnda tutunuz.
neyi ampulndna dedirmedensokunuz.
aret parma ile enjektr ajutajndandestekleyiniz.
Pistonu geriye ekerek ilac enjektreekiniz.
Ampultutan elin baparma ve yzkparma ile enjektr destekleyiniz.
lacn tamamnya da istenilen dozuenjektre ekiniz.
nenin kapan kapatnz. ne, steril olduundan kontaminasyonu
nleyiniz. Flakonun metal veya plastik kapan
anz. Kapak alnca grlen ksm steril
olduundan dokunmaynz. Enjektrn inesini, kauuktpann
merkezinden sokunuz. ne ucunu, toz ila seviyesinden yukarda
tutunuz.
Enjektr iindeki zc svy, flakoniine veriniz.
zc svnn tamamn, flakon iineboaltnz.
neyi flakondan karp kapankapatnz.
ne, steril olduundan kontaminasyonunleyiniz.
Flakonu, iki el arasnda dndrnz. Toz ilacn tamamen erimesini bekleyiniz. Enjektre hava ekiniz. la miktar kadar hava ekiniz.
Flakona hava veriniz. Flakonu aada, enjektr yukarda
olacak ekilde tutunuz.
UYGULAMA FAALYET
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
19/42
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
20/42
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
21/42
17
RENME FAALYET2
Hasta ya da yaralya, uygun pozisyon vererek enjeksiyon blgesinibelirleyebileceksiniz.
Enjeksiyon yaplan kaslar aratrnz.
Alt ve st ekstremitelerdeki kas, sinir, arter ve venleri ema zerindeinceleyiniz.
2. NTRAMSKLER LA UYGULAMABLGELER
la, M enjeksiyonla derin kas dokusu iine verilir. Kas dokusunda, kanlanma okolduu iin ilalar hzla emilir. Verilen ilacn sistemik etkisi, 1020dk iinde gzlenebilir.
Myolla verilecek ila miktar, ya gruplarna ve seilen blgedeki kas yapsna gredeiiklik gsterir. ki yan altndaki ocuklarda en fazla 1 ml; kas tabakas iyi gelimiyetikinlerdeen fazla 5mlila verilmelidir.
Menjeksiyon uygulanacak blge, ok iyi belirlenmelidir. Hasta ya da yaralnn ya,kas yaps, durumu ve verilecek ila miktar deerlendirilmelidir. Enjeksiyon blgesi iyicegrlebilmelive palpe edilmelidir. Bunun iin hasta, uygun pozisyonda olmal; enjeksiyonuygulanacak kasn gevemesi salanmaldr. Travmaya uram, kanlanmas bozulmu, abse,kist, dermatit, (derinin iltihaplanmas) yank ve skar (yara blgesinde kollajen dokuoluumu) dokusu olan blgeye enjeksiyon yaplmamaldr.
Bilinci yerinde ise hasta ya da yaralya, bilinci yerinde deilse yaknlarna enjeksiyonuygulamasndan nce bilgi verilerek rzas alnmaldr. Hasta ya da yaralnn mahremiyetduygularna sayg gsterilmelidir.
Vcudumuzda M enjeksiyon yaplabilen blgeler; dorsogluteal, (arka kala),ventrogluteal, (yan kala) femoral (uyluk)blgeler ile deltoid kasdr.
RENME FAALYET2
AMA
ARATIRMA
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
22/42
18
2.1. Dorsogluteal Blge
Dorsogluteal blge, yetikinlerde sklkla kullanlr. la, kalada bulunan gluteusmaksimusve gluteus mediuskaslarna enjekte edilir.Dorsogluteal blge, geni ve kaln kaskitlesine sahip olduundan 5 mlye kadar ilalarn emilimini salayabilir. Gluteal kaslar,yrdke gelitii iin yan altndaki ocuklarda kesinlikle kullanlmamaldr. Ayrcadorsogluteal blge, ocuklarda idrar ve dk ile kirlenme ihtimaline kar tercihedilmemelidir.
Resim 2.1: Dorsogluteal blge, m. gluteus maximus ve medius
Dorsogluteal blgede, enjeksiyon yerini dikkatli belirlemek gerekir. Zira altekstremitelere uzanan siyatik sinir ile gluteal arterlerbu blgeden geer. Aksi takdirdesinir zedelenmesi sonucu paraliziler, (geici veya kalc fel) damar zedelenmesi sonucuhematom (kan toplanmas) geliebilir.
Hasta, yzst yatar pozisyonda olmaldr. Baparmaklar birbirine bakacak ekildeayaklar ieevrilmelidir.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
23/42
19
Dorsogluteal blgede enjeksiyon alan iki ekilde belirlenebilir:
Gluteal blge; crista iliaca, koksiks ve gluteal kvrmlarla snrl olan blgedir.Gluteal blge, hayali izgilerle drt eit paraya blnr. stte ve dtakalan1/4lkparann st d ksm,enjeksiyon alandr.
Resim 2.2: Dorsogluteal blgenin drt eit paraya blnp st d ksmndaenjeksiyon yerininbelirlenmesi
Spina iliaca anterior superiorile koksiksarasna hayali dz bir izgi izilir.
Bu izgi, eit paraya blnr. Dta kalan 1/3lk parann orta noktasenjeksiyon alandr.
Resim 2.3: Spina iliaca anterior superior ile koksiks arasndaki izginin e blnpenjeksiyonyerinin belirlenmesi
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
24/42
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
25/42
21
2.3. Femoral Blge
Femoral blge, zellikle yan altndaki ocuk ve bebeklerde kullanlr.Enjeksiyon, vastus lateralis ve rectus femoris kaslarna yaplr. la emilimi, sinir vedamarlar ynnden zengin olmadndan dier blgelere gre daha yavatr. Bundan dolayyetikinlerde mmkn olduunca tercih edilmemelidir.
Hasta, srtst ya da oturur pozisyonda olabilir.
Resim 2.6: m. vastus lateralis ve m. rectus femoris
Femoral blgede enjeksiyon alan iki ekilde belirlenebilir:
Laterofemoral (n d yan uyluk)blgede,m. Vastus lateralis bulunur. m.Vastus lateralis; uyluk n yz d yan tarafnda, erit eklinde uzanan kaln
bir kastr. Laterofemoral blgede, enjeksiyon alann belirlemek iinbyktrochanter ile diz arasndaki femur, eit paraya blnr. Ortada kalan
parann 1/3lk dyanksmenjeksiyon alandr.
Resim 2.7: Femoral blgede enjeksiyon alanlar
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
26/42
22
Anterofemoral (n uyluk) blgede, m. Rectus femoris bulunur. m. Rectus
femoris, uyluun n yznde dz bir ekilde uzanan kastr. Anterofemoralblgeyeenjeksiyon yapabilmek iinbyk trochanter ile dizarasndaki femur, eit paraya blnr.Ortada kalan parann 1/3lk ortaksm,enjeksiyonalan olarak belirlenir.
Resim 2.8: Bebekte M enjeksiyon uygulamas
2.4. Deltoid Kas
m. Deltoideus; omuzu n, d ve arkadan saran, kaln, gen eklinde bir kastr.Kk bir kas olmas, radial sinir ve byk damarlarn gemesi nedeniy le tercih edilmez.la emilimi hzl olmasna karn genellikle arldr. Yetikinlerdeki a uygulamalarndatercih edilir. la miktar 1 mlyi gememelidir.
Resim 2.9: m. deltoideus ve enjeksiyon yeri
Hasta ayakta, oturur ya da yatar pozisyonda olabilir. Enjeksiyon yaplacak kol,dirsekten bklmelidir.
Deltoid kasna, enjeksiyon uygulamak iin taban, acromion kntnn altna izilenhayali izgi; tepesi, koltukalt izgisi olarak belirlenen genin tam ortas enjeksiyonalandr.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
27/42
23
UYGULAMA FAALYET
Hasta ya da yaralya, uygun pozisyon vererek enjeksiyon blgesinibelirleyiniz.
lem Basamaklar neriler
Hasta ya da yaralya, ilem hakkndabilgi verip rzasn alnz.
Hasta haklarna sayg gsteriniz.
Hastann endielerini gideriniz.
Mahremiyeti koruyucu nlemleri alnz. Hasta haklarna sayg gsteriniz. Mmknse perde, paravan ekiniz.
Seilen enjeksiyon alanna gre hastayauygun pozisyon veriniz.
Enjeksiyon alann hastann yana, kasyapsna, durumuna ve ila miktarnagre belirleyiniz.
Enjeksiyon alann yeterince grnz vepalpe ediniz.
Kasn gevemesini salaynz.
Dorsogluteal blgede enjeksiyon yeri belirlenecekse
Spina iliaca anterior superior ile koksiksarasna hayali dz bir izgi izip eit
paraya blnz.
Hastay, yzst yatar pozisyondabaparmaklarbirbirine bakacak ekildeayaklarnieeviriniz.
Dta kalan 1/3lk parann ortanoktasn enjeksiyon alan olarakbelirleyiniz.
Hasta veya yaralnn enjeksiyonuygulanacak blgesini, tamamengrlecek ekilde anz.
Ventrogluteal blgede enjeksiyon yeri belirlenecekse
Avu iinizi, femurun byk trochanterizerine yerletiriniz.
Hasta, yzst yatyorsa baparmaklarbirbirine bakacak ekilde ayaklarn ieeviriniz.
Yan yat pozisyonunda ise sttekibaca kaladan ve dizden bkerekalttaki bacan nne alnz.
Srtst pozisyonda ise dizlerini karnadoru bknz.
aret parmanz ya da ortaparmanzspina iliaca anterior superior zerinekoyup dier parmanz crista iliacayadoru anz.
Hasta veya yaralnn enjeksiyonuygulanacak blgesini, tamamengrlecek ekilde anz.
Ortada oluan gen alan enjeksiyonblgesi olarak belirleyiniz.
Dikkatli olunuz.
Laterofemoral blgede enjeksiyon yeri belirlenecekse
Femuru, hayali olarak eit paraya
blnz.
Hasta veya yaralnn enjeksiyonuygulanacak blgesini, tamamengrlecek ekilde anz.
UYGULAMA FAALYET
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
28/42
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
29/42
25
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru seenei iaretleyiniz.
1.
Aadakilerden hangisi, enjeksiyon alannn deerlendirilmesinde nemli deildir?A)Hastann yaB)
la miktarC)
Hastann kas yaps, durumuD)
Hastann cinsiyetiE)Pozisyonun uygun olmas
2.
Dorsogluteal blgede hangi kaslara enjeksiyon yaplr?
A)
m. Gluteus maximus ve minimusB)m. Gluteus medius ve minimus
C)m. Gluteus maximus ve mediusD)
m. Gluteus minimusE)
m. Gluteus maximus
3. Bebeklerde, Menjeksiyonda hangi kaslar tercih edilir?
A)
m. Vastus lateralis ve m. Gluteus maximus
B)
m. Vastus lateralis ve m. Rectus femorisC)
m. Rectus femoris ve m. Gluteus maximus
D)m. Vastus lateralis ve m. Gluteus minimus
E)
m. Gluteus maximus ve medius
4.
Laterofemoral blgeye enjeksiyon uygularken hangi pozisyon verilir?A)
Yan yat pozisyonuB)
Srt st veya oturur pozisyonuC)Yzst pozisyonuD)Sims pozisyonuE)
Dorsal rekmbent pozisyonu
5.
Aadakilerden hangisi ventrogluteal blgeye M enjeksiyon yapm ile ilgilideildir?A)
Srtst pozisyonda dizler bklmeliB)
Avu ii byk thorachanter zerine yerletirilmeliC) aret parma spina iliaca posterior superior zerine konmalD)Hasta yzst, srtst ya da yan yat pozisyonunda olmalE)
Ortaparmak crista iliacaya doru almal
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.
LME VE DEERLENDRME
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
30/42
26
RENME FAALYET3Rek b
Cerrahi aseptik teknieuygun kas iiila uygulayabileceksiniz.
Menjeksiyon uygulamasn izleyerek bir rapor hazrlaynz. Menjeksiyon uygulamasndadikkat edilmesi gereken noktalar aratrnz.
3. NTRAMSKLER LA UYGULAMATEKN
M ila uygulamas ile kas iine verilen ila moleklleri, lokal olarak interstisyelsvya dalr. Kk molekll ilalar, kapillerden pasif difzyon yoluyla kana geer.Byk molekllilalar ise lenf damarlar yoluyla emilir. Dokularda lenf akmnn hz, kanakmnn yaklak % 0.1i kadar olduundan lenf yoluyla emilim ok yava olur.Baz ilasspansiyonlar (depo penisilin) ve sv yalar iinde zlm ilalar (A, D, E, Kvitaminleri, baz steroid hormonlar) kas iine verilince burada bir depoolutururve yava
yava emilir. Bylece, uzun sreli (13 ay) etki elde edilir ve daha seyrek enjeksiyonyaplarak tedavi salanr.
Kas iine enjekte edilecek ila miktarnn 5 mlyi gememesi gereklidir; ancak 10mllik bir ilaikiye blnerek sa ve sol taraftaki kaslar iine enjekte edilebilir. la emilimhzn, ila verilen blgedeki kan akmbelirler.
ekil 3.1: M enjeksiyon uygulamas
RENME FAALYET3
AMA
ARATIRMA
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
31/42
27
3.1. ntramskler Enjeksiyon Teknii
Hasta veya yaralnn kimliikontrol edilir. Enjeksiyon blgesi, gzle ve palpe edilerek kontrol edilir. Belirlenen enjeksiyon blgesi, alkoll ya da batikonlu pamukla merkezden
evreye doru olmak zere yaklak 5 cm apnda silinir. Bylece derizerinde antisepsi salanr. Silme ilemi, aseptik kurallar erevesinde itenda doru, tek bir hareketle yaplmaldr. D blgeye demi olan pamuk, i
blgeye dedirilmemelidir. Hazrlanan ikinci pamuk, dier elin kk ve yzk parmaklar arasna
sktrlr. Enjektr alnarak inenin kapa karlr.
Resim 3.1: Enjeksiyon yerinde antisepsinin salanmas
Silinen blge,baparmak ve iaret parmaklar ilehafife bastrlarak gerdirilir.Antisepsisi salanan blgeye dokunulmamaldr. Kas dokusu ok ince olanyal veya zayf hastalarda kas, parmaklarla kavranarak toplanr.
Hastaya, derin nefes alp vermesi sylenir. Bu durum, hastann rahatlamasnve kaslarn gevemesini salar.
Enjektr, ortaparmak veya iaret parmaile ajutajndan desteklenerek kalemtutar gibi tutulur.
Resim 3.2: Enjektrn tutulmas
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
32/42
28
Tespit edilen ve gerdirilen blgeye enjeksiyon inesi; 90 lik ayla, tek bir
hareketle, tereddt etmeden hzl bir ekilde batrlr. nenin tamam dokuiine girmelidir. (hastann kas dokusuna gre ayarlanabilir)90 lik a ineninkas dokusuna ulamasn salar.
Resim 3.3: 90 lik ayladokuya girilmesi
Enjektr tutan el, ine batrldktan sonra hi hareket ettirilmeden sabittutulur. Silinen blgeyi gerdirmekte olan dierel, geri ekilir.
Dier el ile enjektrn pistonu geri ekilerek enjektre kan gelip gelmediikontrol edilir. Enjektre kan geliyorsa ine ucunun damara isabet ettiinigsterir. Bu durumda ine hemen geri ekilmeli ve ila yenidenhazrlanmaldr. Aksi takdirde ilacn damar iine verilmesi, istenmeyensonularn ortaya kmasna neden olabilir.
Enjektre kan gelmiyorsa piston dier el ile yavaa itilerek ila, kas iineenjekte edilir. la, ok hzl enjekte edilmemelidir. lacn ok hzl verilmesi,dokuda basn oluturacandan arya neden olur.
Resim 3.4: lacn kas dokusuna verilmesi
Kk ve yzk parmaklar arasna sktrlan pamuk, inenin dokuya girdiiyere yerletirilerek hafife basn uygulanr. Bu esnada enjektrn inesi; tek
bir hareketle, hzl bir ekilde, 90 lik ayla dokudan karlmaldr. Pamukla enjeksiyon yerine hafife basn uygulanr.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
33/42
29
Resim 3.5: Enjektr inesinin dokudan karlmas
ne, kapa kapatlmadan tbbi atk kutusuna, enjektr ve pamuk tbbi atkpne atlr. Eldiven karlp tbbi atk pne atlmaldr. Eller ykanmaldr. Yaplan ilem mutlaka kaytedilmelidir.
Resim 3.6: nenin tbbi atk kutusuna atlmas
Hasta, Menjeksiyondan sonra ilacn etkileri ynnden gzlenip deerlendirilmelidir.
3.2. Z Teknii
Z (zik-zak) teknii; deri alt dokuda kuvvetli irritasyona neden olan ve deriyi boyayanbaz ilalar (demir preparatlar vb.) Myolla uygulama ilemidir. lem esnasnda derialtdokusu ile kas dokusu birbirine paralel olmad iin bu adalmtr. Z teknii ile enjeksiyonuygulanacaksa ila ekildikten sonra ine mutlaka deitirilmelidir. Hava kilidi tekniiuygulanmaldr. Z teknii ile enjeksiyon; dorsogluteal, ventrogluteal ve femoral blgelereuygulanabilir.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
34/42
30
Z teknii ile enjeksiyon uygulamas, M enjeksiyon uygulamasnda olduu gibidir;
ancak u ilemler eklenmelidir: Hava kilidi teknii iin enjektre 23 dizyem hava ekilmelidir. ne ucu deitirilmelidir. Belirlenen enjeksiyon alan zerindeki deri,elin yan ksm ile yaklak 3 cm
kenara doru kaydrlarak gerdirilir. Bu ekilde derialt doku yer deitirir.
ekil 3.2: Z teknikle derialtdokusunun kaydrlmas
Enjektr, 90 lik ayla ine batrldktan sonra, el deitirilerek deriyi
gerdirmeye devam eden elin baparmak veiaret parmaklar ile tutulur. Dierel ile piston geri ekilerek kan gelip gelmedii kontrol edilir.
Resim 3.7: Z teknik uygulamas
la, yavaa (10 saniyede 1 ml) enjekte edildikten sonra pamuk, inenindokuya girdii yere yerletirilerek enjektrhzlca dokudan karlr.
Gerdirilen deri, serbest braklr. Pamukla enjeksiyon yerine hafife basn uygulanr.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
35/42
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
36/42
32
UYGULAMA FAALYET
Cerrahi aseptik teknieuygun kas iiila uygulaynz.
lem Basamaklar neriler
Hasta veya yaralnn kimliini kontrolediniz.
la uygulama ilkelerine dikkat ediniz.
Enjeksiyon blgesini kontrol ediniz.
Enjeksiyon alannda travma, dolam
bozukluu, abse, kist, dermatit, yank veskar dokusu olmadndan emin olunuz.
Enjeksiyon blgesini, alkoll ya dabatikonlu pamukla siliniz.
Merkezden evreye doru siliniz.
Alan yaklak 5 cm apnda, tek birhareketle siliniz.
Dier pamuu, kk ve yzkparmaklarnzarasna sktrnz.
Aseptik kurallar unutmaynz.
nenin kapan karnz. nenin sterilliini bozmaynz.
Silinen blgeyi, bir elin baparmak veiaret parmaklar ile hafife bastrarakgerdiriniz.
Silinen blgeye dokunmaynz. Kas tabakas ok ince olan hastalarda
kas kavraynz.
Hastaya, derin nefes alp vermesinisyleyiniz.
Kaslarn gevemesini salaynz.
Enjektr, dierelinizle kalem tutar gibitutunuz.
Orta parmak ile ajutajdan destekleyiniz.
neyi, 90 lik ayla dokuya batrnz. Tek bir hareketle tereddt etmeden, hzl
bir ekilde batrnz.
nenin tamamn batrnz.
Enjektrn pistonunu geri ekerekenjektre kan gelip gelmediini kontrolediniz.
Enjektr tutan elinizi sabit tutunuz.
Enjektre kan geliyorsa ineyi hemengeri ekiniz ve ilac yenidenhazrlaynz.
lac, enjektrn pistonunu iterek kasiine veriniz.
lac, pistonu yavaa iterek kas iineveriniz.
Enjektrn inesini, 90 lik ayla
dokudan karnz.
neyi tek bir hareketle, hzl bir ekilde
karnz.
UYGULAMA FAALYET
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
37/42
33
Pamukla, enjeksiyon yerine hafifebasn uygulaynz.
Kk ve yzk parmaklar arasna
sktrlan pamuu, inenin dokuyagirdii yere yerletirerek hafife basnuygulaynz.
neyi, kapan kapatmadan tbbi atkkutusuna atnz.
Gvenli enjektr kullandysanz ineninhazne iinde kalmasn salaynz.
Kapa kapatmaya alrken ineninelinize batabileceini unutmaynz.
evre temizlii ve gvenliinisalaynz.
Enjektr, pamuu ve eldiveni tbbi atkpne atnz.
Kontaminasyonu nleyiniz.
Ellerinizi ykaynz. Kendi can gvenliinizi koruyunuz.
lemi kayt ediniz.
la uygulamas ile ilgili formlardoldurunuz. (vaka kayt formuvb.)
Kayt ileminin yasal dayanak olduunuunutmaynz.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
38/42
34
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyet sonunda kazandklarnz aadaki sorular cevaplandrarak lnz.
Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru seenei iaretleyiniz.
1. Enjeksiyon uygulamas iin deri antisepsisi salanmasnda hangisi yanltr?
A)Alkol ya da baticon kullanlmalB)Merkezden evreye doru silinmeliC)Yaklak 5 cm apnda silinmeliD)
Dtan ie doru silinmeliE)
Silme, tek bir hareketle yaplmal
2.
Bir hasta iin 2x75 mgGentamisin istemi yaplmtr. Gentamisin, 2 mllik ampuliinde 0.5 grhalinde bulunan ilatr. 75 mglk doz iin hastaya ka ml enjekte etmekgerekir?
A)0.3 mlB)3 mlC)
0.35 mlD)
0.2 mlE)
0.5 ml
3.
Aadaki M ila uygulama ile ilgili ifadelerden hangisi yanltr?
A)
ne, dokuya 90 lik ayla batrlmalB)
ne, tek bir hareketle, hzl bir ekilde batrlmalC)la, piston hzlca itilerek kas iine verilmeliD)Enjektr, ajutajndan desteklenmeliE)
Enjektre kan gelip gelmedii kontrol edilmeli
4.
Aadakilerden hangisi, Z teknii ile ilgilidir?A)
Hava kilidi tekniini uygulamakB)
neyi 90 lik ayla dokuya batrmakC)
Derialt dokusunu hafife yana kaydrmakD)
Enjektr tutmak iin el deitirmekE) Hepsi
5.
Aadakilerden hangisi, M enjeksiyonun komplikasyonlarndandeildir?A)
Paralizi
B)AnemiC)HematomD)
Enfeksiyon
E)
Periostitis
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirme ye geiniz.
LME VE DEERLENDRME
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
39/42
35
MODL DEERLENDRMEBu modl kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet
ve Hayrkutucuklarna (X)iareti koyarak kontrol ediniz.
Deerlendirme ltleri Evet Hayr
1.
Ellerinizi ykayp eldiven giydiniz mi?
2. Uygun enjektr seimini yaparak ineyi enjektre taktnz m?
3.
la dozunu hesapladnz m?
4.
Ampulnba ksmndan tutarak boyundan krdnz m?
5. Enjektrn inesini, ampuln iine soktunuz mu?
6.
Pistonu geriye ekerek ilac, enjektre ektiniz mi?
7.
nenin kapan kapattnz m?
8. Flakonun metal veya plastik kapan atnz m?
9.
Enjektrn inesini, kauuk tpann merkezinden soktunuz mu?
10.
Enjektr iindeki zc svy, flakon iine verdiniz mi?
11.
neyi, flakondan karp kapan kapattnz m?
12. Flakonu, iki el arasnda dndrdnz m?
13.
Enjektre hava ektiniz mi?
14.
Flakona hava verdiniz mi?
15. lac, flakon ve enjektr ba aa evirerek enjektre aldnzm?
16. Enjektr iindeki havay boalttnz m?
17.
Hasta veya yaralya ilem hakknda bilgi verip rzasn aldnzm?
18.
Mahremiyeti koruyucu nlemleri aldnz m?
19.
Seilen enjeksiyon alanna gre hastaya uygun pozisyonverdiniz mi?
20.
Dorsogluteal blgede enjeksiyon alann belirlediniz mi?
21.
Ventrogluteal blgede enjeksiyon alann belirlediniz mi?
22. Laterofemoral blgede enjeksiyon alann belirlediniz mi?
23.
Anterofemoral blgede enjeksiyon alann belirlediniz mi?
MODL DEERLENDRME
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
40/42
36
24. Deltoid kasnda enjeksiyon alann belirlediniz mi?
25.
Hasta ya da yaralnn kimliini kontrol ettiniz mi?
26.
Enjeksiyon blgesini kontrol ettiniz mi?
27.
Enjeksiyon blgesini, alkoll ya da batikonlu pamukla sildinizmi?
28. Dier pamuu, kk ve yzk parmaklarnz arasnasktrdnz m?
29. nenin kapan karttnz m?
30. Silinen blgeyi, bir elin baparmak ve iaret parmaklar ilehafife bastrarak gerdirdiniz mi?
31.
Hastaya, derin nefes alp vermesini sylediniz mi?
32. Enjektr, dier elinizle kalem tutar gibi tuttunuz mu?
33.
neyi, 90 lik ayla dokuya batrdnz m?
34.
Dier el ile enjektrn pistonunu geri ekerek enjektre kangelip gelmedii kontrol ettiniz mi?
35. lac, enjektrn pistonunu iterek kas iine verdiniz mi?
36.
Enjektrn inesini, 90 lik ayla dokudan karttnz m?
37.
Pamukla, enjeksiyon yerine hafife basn uyguladnz m?
38. neyi, kapan kapatmadan tbbi atk kutusuna attnz m?
39.
Enjektr, pamuu ve eldiveni tbbi atk pne attnz m?
40.
Ellerinizi ykadnz m?
41. lemi kayt ettiniz mi?
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetlerini tekrar ediniz. Cevaplarnzn tmdoru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninizebavurunuz.
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
41/42
37
CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET 1N CEVAP ANAHTARI
1 D
2 B
3 E
4 C
5 C
RENME FAALYET 2NN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 C
3 B
4 B
5 C
RENME FAALYET 3N CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A3 C
4 E
5 B
CEVAP ANAHTARLARI
7/25/2019 ntramskler (Kas Ii) Ila Uygulama
42/42
KAYNAKA AY AKA Fatma, TemelHemirelik Kavramlar lkeler Uygulamalar, 1.
Bask, stanbul Medikal Yaynclk, stanbul, 2007.
GM Aysel, Trkan EMSAL, Aye UZ, lknur KKALP, Meslek
Esaslar ve Teknii, Palme Yaynclk, Ankara, 2008.
SABUNCU Necmiye, Kamerya BABADA, Glsn TAOCAK, Trkinaz
ATABEK, Hemirelik Esaslar, 1. Bask, Akretim Fakltesi Yaynlar,Eskiehir, 1996.
ULUSOY M. Filiz, R. Selma GRGL, Hemirelik Esaslar Temel
Kuram, Kavram, lke ve Yntemler, Cilt I, 3. Bask, TDFO Ltd. ti.,
Ankara, 1997.
SOBOTTA, Atlas of Human AnatomyCD-ROM.
http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/EHSM//1207/unite11.pdf
KAYNAKA