การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

ปรญญานพนธ

ของ

สรจรา บญเลศ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเคม

พฤศจกายน 2556

การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

บทคดยอ

ของ

สรจรา บญเลศ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเคม

พฤศจกายน 2556

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สรจรา บญเลศ. (2556). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส. ปรญญานพนธ กศ.ม.(เคม). กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม:

ผชวยศาสตราจารย ดร.มะยโซะ กโน

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง โดยมวตถประสงคการวจย คอ 1. เพอพฒนาและหา

ประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ใหมประสทธภาพ 80/80

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวางกอนกบหลงการ

จดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส 3. เพอศกษาความพงพอใจ

ของนกเรยนทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ซงกลมตวอยางทใชในการ

วจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ ทไดจากการ

เลอกแบบเจาะจง โดยหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ท

พฒนาขนจากนกเรยนจานวน 30 คน และนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

ทไดไปใชในการจดการเรยนรกบนกเรยนจานวน 40 คน เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพง

พอใจของนกเรยน โดยใชแบบแผนการวจยแบบ one group pretest - posttest design เครองมอทใชใน

การวจยครงนประกอบดวย บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ซงพฒนาดวย

โปรแกรม yenka science (chemistry) แผนการจดการเรยนร ใบกจกรรม แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

เรยน และแบบสอบถามความพงพอใจ ในการคานวณหาประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 โดยใชสตร E1/E2

และสถตทใชตรวจสอบผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจ คอ สถต t – test for dependent sample

คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มประสทธภาพเทากบ

83.17/81.33 ซงเปนไปตามประสทธภาพ 80/80 ทกาหนดไว

2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนมความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส ( X = 4.24, ..DS = 0.83)

THE STUDY OF LEARNING ACHIEVEMENT AND SATISFACTION FOR

MATHAYOMSUKSA I STUDENTS USING VIRTUAL LABORATORY

FOR ACID-BASE SOLUTION

AN ABSTRAT

BY

SURUJIRA BOONLERT

Presented in partial fulfillment of the requirement for the

Master of Education (M.Ed.) Degree in Chemistry

at Srinakharinwirot University

November 2013

Surujira Boonlert. (2013). The Study of Learning Achievement and Satisfaction for

Mathayomsuksa I Students Using Virtual Laboratory for Acid-Base Solution.

Master thesis, M.Ed. (Chemistry). Bangkok: Graduate School,

Srinakharinwirot University. Advisor Committee: Asst. Prof. Mayuso Guno.

This research was experimental research. The purposes of this research were:

1. to develop and find the efficiency of virtual laboratory for acid-base solution to meet an

80/80 efficiency criterion, 2. to compare a learning achievement before and after using

virtual laboratory for acid-base solution for Mathayomsuksa I students, 3. to study the

satisfaction of students with learning through on virtual laboratory for acid-base solution.

The samples were Mathayomsuksa I students in the 1st

semester, academic year 2013 at

Amnatcharoen school. They were acquired by purposive sampling. Find the efficiency of

virtual laboratory for acid-base solution was used 30 students. Subsequently, the study of

learning achievement and satisfaction of virtual laboratory for acid-base solution were used

40 students in learning management. The experimental design is one group pretest – posttest

design. The instruments used in this research were virtual laboratory for acid-base solution

developed by using yenka science (chemistry) program, lesson plans, worksheet,

achievement test, and satisfaction questionnaire. Calculated for finding percentage

according to the standard criteria 80/80 by using E1/E2 formula. The statistical tests

employed to verify learner achievement and satisfaction were t–test for dependent sample,

mean and standard deviation.

The obtained results show that:

1. The efficiency of Virtual Laboratory for acid-base solution was 83.17/81.33 which

meet an 80/80 efficiency criterion.

2. The average posttest learner achievement scores higher than the average pretest

score are statistically significant at .05.

3. Satisfaction of student after using Virtual Laboratory for acid-base solution was at

high level ( X = 4.24, ..DS = 0.83)

ปรญญานพนธ

เรอง

การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

ของ

สรจรา บญเลศ

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเคม

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

..................................................................คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล)

วนท ....... เดอน ............. พ.ศ. 25........

อาจารยทปรกษาปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา

.....................................................ทปรกษา ........................................................ ประธาน

(ผชวยศาสตราจารย ดร.มะยโซะ กโน) (รองศาสตราจารย ดร.พรรณ ลกจวฒนะ)

........................................................ กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร.มะยโซะ กโน)

........................................................ กรรมการ

(16ดร.ปยะดา0 จตรตงประเสรฐ)

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบนสาเรจลลวงไดดวยด เนองจากผวจยไดรบความกรณาอยางยงจาก

ผชวยศาสตราจารย ดร.มะยโซะ กโน ประธานกรรมการควบคมปรญญานพนธ ททานไดเสยสละ

เวลาอนมคาเพอใหคาปรกษาและแนะนาในการจดทางานวจย ตลอดจนพจารณาตรวจสอบแกไข

ขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสอยางดยง อกทงยงทาใหผวจยไดมประสบการณในการทาวจย

เชงทดลอง และรถงคณคาและประโยชนของการทาวจย จงขอกราบขอบพระคณอยางสงไว ณ ทน และขอ

กราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.พรรณ ลกจวฒนะ 1 6และดร.ปยะดา1 6 จตรตงประเสรฐ ซงเปนกรรมการ

สอบปรญญานพนธทแตงตงเพมเตม ทไดใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนอยางยงในการปรบปรง

ปรญญานพนธฉบบนใหมความสมบรณยงขน

ขอขอบพระคณผเชยวชาญทกทาน ไดแก ดร.วนเพญ ประทมทอง อาจารยกองเกยรต หรญเกด

นางสพตรา เผอกสงเนน นางรชน ชมาก และนายสมใจ หมายมน ทกรณาเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบ

และประเมนเครองมอทใชในการทดลองและเครองมอทใชในการเกบขอมล ตลอดจนใหขอเสนอแนะตางๆ

ทเปนประโยชนตอการวจยครงน

ขอกราบขอบพระคณ คร อาจารย ทกทานตงแตอดตจนถงปจจบน ทใหคาปรกษาในการ

ทาวจย และอบรมสงสอนประสทธประสาทวชาความร ปลกฝงคณธรรมจรยธรรมอนดงามแกผวจย

ซงทาใหผวจยทราบวาการศกษาของผวจยยงไมสนสดเพยงเทาน แตเปนการจดประกายใหผวจย

นาเอาความรทไดรบไปพฒนาการศกษาใหเกดประสทธผลสงสดตอไป

ขอขอบพระคณ ผบรหาร คณะคร ทอนญาตใหดาเนนการทดลองและใหความอนเคราะห

และขอขอบคณนกเรยนโรงเรยนอานาจเจรญทใหความรวมมอเปนอยางดในการดาเนนการทดลอง

และขอบคณ บรษท เอเชยน ไอ.ท.จากด ทใหความอนเคราะหคมอโปรแกรม Yenka Science (Chemistry)

เพอนาไปศกษาและสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงในการวจยน

ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทสงเสรมและใหการสนบสนนในทกๆ เรอง และอบรม

เลยงดดวยความรกความเอาใจใส รวมทงคอยเปนกาลงใจใหตลอดมา

สรจรา บญเลศ

สารบญ

บทท หนา 1 บทนา…………………………………………………………….…………….…. 1

ภมหลง.……………………………………………………………………….… 1

ความมงหมายของการวจย..…………………………………………………… 4

ความสาคญของการวจย..………………………………………………….…... 4

ขอบเขตการวจย……………………………………………………………...… 4

นยามศพทเฉพาะ……………………………………………………………..… 6

กรอบแนวคดในงานวจย……………………………………………………... … 7

สมมตฐานของการวจย………………………………………………………..… 8

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ……………………………………………….. 9

เอกสารทเกยวของกบโครงสรางหลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร..... 9

เอกสารทเกยวของกบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ………………............ 12

เอกสารทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน………..……………………. … 21

เอกสารทเกยวของกบความพงพอใจ………………………………………... … 28

เอกสารงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ……….………… … 31

3 วธดาเนนการวจย………………………………………....……………..……… 36

การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง……………………………….. 36

การสรางเครองมอทใชในการวจย…………………………………………......... 36

การเกบรวบรวมขอมล………………………………….………………………… 51

การจดกระทาและการวเคราะหขอมล…………………………………..……….. 53

4. ผลการวเคราะหขอมล………………………………………………………... 57

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล………………………………………... .. 57

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล……………………………………………. 57

ผลการวเคราะหขอมล………………………………………………………….. 58

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 5. สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ………………………………………. 62

ความมงหมายของการวจย……………………………………………………. 62

สมมตฐานของการวจย……………………………………………………..…. 63

การดาเนนการทดลอง…………………………………………………………. 63

สรปผลการวจย……………………………………………………………….... 64

อภปรายผลการวจย……………………………………………………………. 64

ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………. 66

บรรณานกรม……..…………………………………………………………….................... 68

ภาคผนวก…………………………………………………………………………………….. 75

ภาคผนวก ก……………………………………………………………………….. 76

ภาคผนวก ข………………………………………………………………………... 78

ภาคผนวก ค……………………………………………………………………….. 86

ภาคผนวก ง………………………………………………………………………… 93

ประวตยอผวจย………………………………………………………………………………. 127

บญชตาราง

ตาราง หนา

1 หนวยการเรยนรรายวชาพนฐานวทยาศาสตร……………………………... 10

2 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง เรองสารละลายกรดและเบส........... 11

3 ขอดและขอเสยของการทดลองแบบปกต………………………………….. 19

4 ขอดและขอเสยของการทดลองเสมอนจรง……………………………....... 20

5 แบบแผนการทดลอง One – Group Pretest – Posttest Design ……. …. 44

6 การวเคราะหหาแนวโนมประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส…… ………………………………………. 51

7 การหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส…………………………………………….. 58

8 การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน

ดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส…….. 59

9 ผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรดวย

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส………… 60

10 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส…..……………………………………….. 79

11 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนร

เรอง สารละลายกรดและเบส…………………………………………… 81

12 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของใบกจกรรม

เรองสารละลายกรดและเบส……………………………………………... 82

13 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยน เรองสารละลายกรดและเบส…………………………….. 83

14 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจทมตอ

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส……….... 85

15 คาความยากงายและคาอานาจจาแนกของแบบทดสอ

วดผลสมฤทธทางการเรยน……………………………………………… 87

16 ผลการวเคราะหประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส…………………………………………….. 88

17 ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส……………………… 90

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา

1 กรอบแนวคดงานวจย………………………………………………..………. 7

2 ขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนร…………………………………….. 37

3 ขนตอนการสรางใบกจกรรม………………………………………………… 39

4 ขนตอนการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง…………………………. 41

5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน…………………. 46

6 ขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ………………………………. 49

บทท 1

บทนา

ภมหลง วทยาศาสตรมบทบาทสาคญโดยเฉพาะอยางยงทางดานสงคมทงโลกปจจบนและโลกอนาคต

เนองจากววฒนาการของวทยาศาสตรเกยวของกบชวตของทกคน ทงในการดารงชวตประจาวนและใน

การทางานเพอความอยรอดของสงคมสวนรวม นอกจากนเครองมอเครองใชเพออานวยความสะดวกใน

ชวตประจาวนและการทางาน ลวนเปนผลมาจากความรทางวทยาศาสตรผสมผสานกบความคด

สรางสรรคและศาสตรอนๆ ความรวทยาศาสตรชวยใหเกดองคความรและความเขาใจในปรากฏการณ

ธรรมชาตมากมาย มผลใหเกดการพฒนาทางเทคโนโลยอยางมาก ในทางกลบกนเทคโนโลยกมสวน

สาคญ ทจะชวยใหมการศกษาคนควาความรทางวทยาศาสตรตอไปอยางไมหยดยง (สถาบนสงเสรมการ

สอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท). 2546: 1) นอกจากนวทยาศาสตรทาใหคนไดพฒนาวธการคด

ทงความคดเปนเหตเปนผล การคดอยางสรางสรรค การคดวเคราะหวจารณ มทกษะทสาคญในการ

คนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ ชวยใหสามารถตดสนใจโดยใชขอมล

ทหลากหลาย และตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหม ซงเปนสงคมแหงความร

ทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรเกยวกบวทยาศาสตรเพอทจะมความรความเขาใจในโลก

ธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน ความรทางวทยาศาสตรไมเพยงแตนามาใชในการ

พฒนาคณภาพชวตของตนเอง แตยงชวยใหคนมความร ความเขาใจทถกตอง เกยวกบการใช

ประโยชน การดแลรกษา ตลอดจนการพฒนาชมชน สงคม สงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาตให

เปนไปอยางสมดลและยงยน ความรทางวทยาศาสตรยงชวยเพมขดความสามารถในการพฒนา

เศรษฐกจ ทาใหสามารถแขงขนกบนานาประเทศได ซงจะสงผลทาใหการดาเนนชวตอยรวมกนใน

สงคมไดอยางมความสข (กรมวชาการ. 2546: 1)

ปจจบนเทคโนโลยมความกาวหนาและมการพฒนาอยางรวดเรว ซงสามารถพจารณาจาก

การพฒนาคอมพวเตอร ไมวาจะเปนดานสมรรถนะของซพย รวมทงประสทธภาพของอปกรณ

ฮารดแวรและซอฟตแวร ทาใหเทคโนโลยมบทบาทแถบทกดาน โดยเฉพาะอยางยงดานการศกษา ซง

สงผลทาใหระบบการศกษาในปจจบนไดรบการพฒนาและเปลยนแปลงตามการเปลยนแปลงของ

เทคโนโลยทาใหมการนาสอททนสมยมาใชในการเรยนการสอนมากขน ไมวาจะเปนการชวยในการจด

การศกษา และการนาอปกรณททนสมยมาใชในทดลองทางวทยาศาสตรและอนๆ อกมากมาย ซง

สอดคลองกบ ภพ เลาหไพบลย (2537: 38) ทกลาววา ควรนาเทคโนโลยมาใชในการจด การเรยนการ

สอน เพอใหผเรยนเกดทกษะกระบวนการคดทเปนระบบ เกดความสนกสนาน และเกดความสนใจท

อยากจะเรยนรมากยงขน การปฏบตการทดลองทางวทยาศาสตรเปนกจกรรมทสาคญและมความ

จาเปนอยางมากในการเรยนรวทยาศาสตร ผสอนจงควรนาเทคโนโลยมาประยกตใชในการจดกจกรรม

การเรยนการสอนวทยาศาสตรใหเหมาะสมกบธรรมชาตและความสามารถในการเรยนรตามวฒภาวะ

2

ของผเรยน เพอเพมประสทธภาพใหกบกจกรรมการทดลองวทยาศาสตร ซงจะสงผลตอการเพมพน

ทกษะกระบวนวทยาศาสตรข นพนฐานของผเรยน และไดรบความสนกสนานบนพนฐานของการเรยนร

วทยาศาสตรอยางเหมาะสมโดยผานการปฏบตการทดลองทางวทยาศาสตร

ปจจบนการศกษามความสาคญตอมนษยอยางมาก เนองจากการใหการศกษาทดสามารถ

ผลตบคลากรทมความสามารถตอองคกร และตอประเทศชาต ดงนนจงปฏเสธไมไดวาการใหการศกษา

ทดนนยอมทาใหผท มการศกษามชวตทดข นไมเฉพาะตอตนเองแตสงผลดตอความเปนอยโดยรวมของ

สงคมอยางแนนอน ระบบการศกษาและการเรยนรไดรบการพฒนาและเปลยนแปลงตามการเปลยนแปลง

ของเทคโนโลย เนองจากในขณะทโลกทกวนนมการเปลยนแปลงอยางกาวกระโดดกไมสามารถหลกหน

กฎเกณฑเหลานได ซงการศกษาทางในวชาวทยาศาสตรโดยทวไปจะเนนการทดสอบและทดลองเปน

หลกเพอหาเหตและผลของสตรหรอทฤษฎนนๆ วาเกดขนไดอยางไร และเกดผลตอบสนองแบบไหน

ในระบบการศกษาเดมนนโดยทวไปจะเปนในรปแบบของการเรยนการสอนทอยแตภายในหองเรยน

ครจะเปนคนคอยปอนขอมลใหกบผเรยน และผเรยนจะเปนเพยงผทคอยรบฟง ซงในการเรยนทาง

วทยาศาสตรรปแบบดงกลาวเปนสงทไมเหมาะสมเนองจากการเรยนรทางวทยาศาสตรไมสามารถทจะ

ศกษาเพยงในตาราหรอเรยนในหองเรยนอยางเดยว เนองจากธรรมชาตของวชาวทยาศาสตรไมสามารถ

ทองจาไดอยางสาขาอนๆ แตตองอาศยการทดลอง การสงเกตและการวเคราะหหาเหตผล โดยการ

เรยนการสอนวทยาศาสตรทผานมานนการทจะจดใหมกจกรรมการทดลองทางวทยาศาสตรในโรงเรยน

สวนใหญกระทาไดยาก เพราะสภาพแวดลอม สถานทไมเอออานวยตอการทาการทดลอง สารเคมและ

อปกรณไมเพยงพอเนองจากตองมคาใชจายสาหรบสารเคมและอปกรณทนามาทดลองคอนขางสง และ

การจดกจกรรมการทดลองการทดลองนนไมใชเรองงาย ซงสงผลใหครจาเปนตองตดการทดลอง

บางอยางออกไป เนนเรยนจากตาราเปนหลก นอกจากนในการทาการทดลองบางเรองอาจจาเปนตอง

เหนถงระดบอนภาค ซงในการทาการทดลองจรงอาจไมสามารถเหนลกซงถงรายละเอยดโดยรวม

ทงหมด คอ ไมสามารถเหนถงระดบอนภาค (Sub - Microscopic Level) ในการจะมองเหนถงระดบ

อนภาคไดสงนนตองสามารถนาเสนอสงทมองไมเหนใหสามารถมองเหนได เชน การสรางแบบจาลอง

เพออธบายใหเหนการเปลยนถงระดบอะตอม หรอโมเลกล เปนตน แตการทดลองจรงไมสามารถ

มองเหนการเปลยนแปลงในระดบอะตอมหรอโมเลกลได ซงในการทดลองเสมอนจรงสามารถทาได

เนองจากการทดลองเสมอนจรงเปนการจาลองใหเสมอนกบการทาการทดลองจรงและมการจาลองเพอ

อธบายใหเหนการเปลยนแปลงถงระดบอะตอม ทาใหสามารถทจะมองเหนในระดบอนภาคได

การศกษาของไทยตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 4)

มหลกการทสาคญในขอท 4 ทวา เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร

เวลาและการจดการเรยนร และในขอท 6 ทวาเปนหลกสตรการศกษาสาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ

และตามอธยาศย ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ ทาใหเหน

วาการจดการศกษาของไทยตองมการปรบเปลยนใหมความเปนสากลมากขน เพอใหสอดคลองตาม

หลกการของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานทไดกลาวมา โดยใหทกคนสามารถศกษาไดใน

ทกสถานททกเวลา เนองจากการศกษาในปจจบนพบวายงมปญหาตางๆ เชน การขาดแคลนคร ขาด

3

อปกรณตางๆ สถานทจากดเฉพาะในหองเรยน การเรยนรจากดเฉพาะครกบผเรยน การจดตารางเวลา

ในการจดการเรยนการสอน สถานทเรยนไมเพยงพอกบผประสงคจะเรยน สดสวนของครและนกเรยน

ไมเหมาะสม เปนตน (บญเกอ ควรหาเวช, 2553: online) นอกจากนผวจยยงไดพบปญหาอนๆ อกจาก

การสอบถามนกเรยน เชน นกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนบางสวนไมไดทาการทดลองหรอไดทาการ

ทดลองเพยงบางกจกรรมการทดลองเทานน เนองจากโรงเรยนมงบประมาณนอย และมเวลาเรยนท

จากด ทาใหนกเรยนไมสามารถทจะเขาใจในเรองนนไดเทาทควร ดงนนการจดกจกรรมการเรยนการ

สอนจงมเพยงการบรรยายของครอยางเดยว สอการเรยนรมแตหนงสอเรยน นกเรยนจงไมสามารถ

มองเหนเปนรปธรรม และสนใจในบทเรยนนอยลง รสกเบอหนาย รสกทอแทในการเรยน ซงอาจสงผล

ใหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนลดลง

จากการทเทคโนโลยไดมการเปลยนแปลงและพฒนาขนอยางมาก ทาใหดานการศกษานน

มการใชเครองคอมพวเตอรในโรงเรยนมากขน ทาใหมการพฒนาโปรแกรมตางๆ ตามมา เพอใหใชได

งายและสามารถชวยในการเรยนการสอนได โปรแกรมทนามาใชในดานการศกษานนมอยมากมาย แตม

โปรแกรมหนงทนาสนใจและสามารถนามาใชในวชาวทยาศาสตรไดนนกคอ โปรแกรม Yenka Science

(Chemistry) ซงเปน Software ทสามารถนามาใชในการจดการเรยนการสอนในวชาวทยาศาสตรได

เนองจากโปรแกรม Yenka Science (Chemistry) สามารถนามาใชในการสรางสอการสอนทมลกษณะ

หรอรปแบบประเภทการทดลองทางวทยาศาสตรได โดยเฉพาะการทดลองทางเคมทสามารถนามาใช

ในการจดการเรยนการสอนไดอยางหลากหลาย โดยสอทสรางขนจะมคณภาพหรอประสทธภาพหรอไม

ขนอยกบความสามารถในการออกแบบสอการเรยนการสอนใหมความนาสนใจ ซงจะทาใหสามารถบรรล

เปาหมายตามวตถประสงคทวางไวได โดยสอเหลานนสามารถชวยลดขอจากดดานตางๆ ทกลาวไว

ขางตนได โดยโปรแกรม Yenka Science (Chemistry) จะมลกษณะทเดน คอ สามารถจาลองการทดลอง

เสมอนจรง และมอปกรณตางๆ ทจาเปนในการสรางการทดลอง อกทงยงสามารถแสดงผลการทดลอง

ไดทนท ผเรยนจงสามารถทาการทดลองไดดวยตนเองผานทางเครองคอมพวเตอร ผเรยนจะไดฝก

ทกษะจากการทดลองทจาลองขน อกทงยงชวยพฒนาดานการเรยนร และเสรมสรางความรทางดาน

วทยาศาสตรใหกบผเรยน ซงผวจยจงสนใจทจะนาโปรแกรม Yenka Science (Chemistry) มาจาลอง

การทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส เพอนามาใชเปนสอการสอนสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 เนองจากเลงเหนวานกเรยนมธยมศกษาตอนตนควรจะมพนฐานในการทาการ

ทดลองทางวทยาศาสตรกอนทเขาสมธยมศกษาตอนปลาย เพอจะไดรจกวธการใชอปกรณ สารเคม

และฝกวธคดอยางเปนระบบ ซงในระดบมธยมศกษาตอนตนยงมการทาการทดลองทางวทยาศาสตรไม

มากนก ซงอาจมปจจยตางๆ ทนกเรยนไมสามารถทาการทดลองได เชน อปกรณไมเพยงพอ สารเคม

เปนอนตรายตอนกเรยน นกเรยนชอบทาอปกรณเสยหาย เปนตน โดยผวจยไดนาเรองสารละลายกรด

และเบส มาจาลองเปนการทดลองเสมอนจรง เพราะเปนเรองหนงทสาคญในรายวชาพนฐาน

วทยาศาสตรทควรมการทาการทดลองในการเรยนการสอน เพอทจะใหนกเรยนมองเหนเปนรปธรรม

มากขน และนกเรยนจะไดฝกทาการทดลองดวยตนเอง และรจกอปกรณ สารเคมตางๆ สงผลใหเกด

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรแกผเรยน อกทงในเรองนมกจกรรมการทดลองมากมายทนาสนใจ

4

และในการทดลองมการเปลยนแปลงสของสารละลายทาใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการทาการทดลอง

และสนใจในวชาวทยาศาสตรมากขน

ดวยเหตผลดงกลาวผวจยจงสนใจทจะสรางบทเรยนทเกยวของกบการทดลองทางวทยาศาสตร

เพอจาลองการทดลองใหเปนการทดลองเสมอนจรง โดยใชโปรแกรม Yenka Science (Chemistry)

สรางเปนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1 เพอลดขอจากดและปญหาตางๆ จากการทาปฏบตการทดลองจรงทางวทยาศาสตร และเพอให

นกเรยนเรยนเกดการพฒนาวธการคด พฒนาทางดานความคดสรางสรรค ทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร และสามารถพฒนาผลการเรยนรของนกเรยนได ซงอาจสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยน

ของนกเรยนสงขน

ความมงหมายของการวจย

1. เพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและ

เบส ใหมประสทธภาพ 80/80

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวางกอน

กบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส

ความสาคญของการวจย

1. ไดบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ซงสรางขนดวยโปรแกรม

Yenka Science (Chemistry) ทมประสทธภาพ

2. เปนแนวทางสาหรบอาจารยผสอนในการสรางและพฒนาการทดลองเสมอนจรง โดยใช

โปรแกรม Yenka Science (Chemistry) ในวชาวทยาศาสตรเรองอนๆ ตอไป 3. ไดแนวทางการในการนาโปรแกรมทางการศกษาและเทคโนโลยทางการศกษาใหมๆ มา

ปรบใชใหเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอนในวชาวทยาศาสตร

ขอบเขตการวจย

ประชากรทใชในการวจย

การวจยครงนประชากรเปาหมาย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 29

5

กลมตวอยางทใชในการวจย

1.1 กลมตวอยางทใชหาประสทธภาพบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ

จานวน 30 คน ทไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

1.2 กลมตวอยางทใชศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจ ไดแก นกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ จานวน 1 หองเรยน

ซงมนกเรยน 40 คน ทไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรอสระ ไดแก การจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส

2. ตวแปรตาม ไดแก

2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนทไดจากการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

2.2 ความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

เนอหาทใชในการวจย

เนอหาในการวจยครงน เปนเนอหารายวชาพนฐานวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 เรองสารละลายกรดและเบส สาระท 3 สารและสมบตของสาร โดยมเนอหาดงน

- สมบตของสารละลายกรดและสารละลายเบส

- การตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

- pH ของสารละลายกรดและเบส

ระยะเวลาในการวจย

ระยะเวลาในการทดลองและเกบขอมลในการวจยครงน ทาการทดลองในภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2556 ผวจยใชเวลาในการทดลองเพอหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส เปนเวลา 4 สปดาห จากนนทาการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความ

พงพอใจ ซงใชคาบเรยน 6 คาบ คาบเรยนละ 50 นาท เปนเวลา 3 สปดาห โดยเนอหา 1 เรองยอย ใช

เวลา 2 คาบ มรายละเอยดดงน

- สมบตของสารละลายกรดและสารละลายเบส 2 คาบเรยน

- การตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย 2 คาบเรยน

- pH ของสารละลายกรดและเบส 2 คาบเรยน

6

นยามศพทเฉพาะ

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง หมายถง บทปฏบตการทดลอง เรองสารละลาย

กรดและเบส ทผวจยไดสรางขน โดยเปนบทปฏบตการทดลองทไมมโครงรางทางกายภาพ แตม

สภาพแวดลอมทจาเปนและมคณภาพเชนเดยวกบหองเรยนหรอหองปฏบตการทดลองจรงทก

ประการ สามารถทาการทดลองไดทกททกเวลาและสามารถทราบผลไดทนท

2. การจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง หมายถง การเรยนรทเนน

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยการใหนกเรยนลงมอปฏบตหรอทาการทดลองดวยตนเอง

ผานบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ซงผวจยจะดาเนนการเรยนการสอนตามแผนการจดการเรยนร

ทวางไว การทาการทดลองนนกเรยนจะตองทาการทดลองในเครองคอมพวเตอร โดยมผวจยคอย

แนะนา และอานวยความสะดวกแกนกเรยน โดยระหวางทาการทดลองนกเรยนสามารถทราบผล

การทดลองไดทนท และนกเรยนจะตองบนทกผลการทดลองลงในใบกจกรรมทแจกให และสรปผล

การทดลองรวมกน

3. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความรความสามารถในการเรยนรของผเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส โดยพจารณาคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสราง

ขนตามตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรม ซงไดทาการพฒนาขนใหสอดคลองกบจดประสงคการ

เรยนรของเนอหาการเรยนทเลอกมาสรางเปนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง โดยวดพฤตกรรมทง

4 ดาน ดงน

3.1 ความร-ความจา หมายถง ความสามารถในการระลกไดถงเรองราวตางๆ หรอสง

ตางๆ ทเคยเรยนรมาแลวดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

3.2 ความเขาใจ หมายถง ความสามารถในการอธบาย การจาแนก เปรยบเทยบ

แสดงตวอยาง การขยายความ และแปลความหมายความร ทไดจากการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส โดยอาศยแนวคด และทฤษฎทางวทยาศาสตร

3.3 การนาไปใช หมายถง ความสามารถในการนาความร และวธการคนควาหา

ความรจากการเรยนดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบสไปใชใน

สถานการณใหมทแตกตางออกไป โดยเฉพาะในชวตประจาวน

3.4 ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถในการใชกระบวนการ

ทางวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร โดยผานการปฏบตหรอการทดลองดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส สาหรบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรท

สอดคลองกบเนอหาในการวจยครงนประกอบดวย ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท และ

ทกษะการลงความคดเหนจากขอมล

7

4. ความพงพอใจ หมายถง ระดบความรสก ความคดเหน ทศนะของบคคลทมตอบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส หลงจากทนกเรยนไดรบการจดการเรยนร

ดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทผว จยไดพฒนาขน ผวจย

ตองการศกษาความพงพอใจทนกเรยนมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส 4 ดาน คอ ดานเนอหา ดานภาพ ภาษา ตวอกษร และส ดานความรสกนกคดตอบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง และดานการแสดงออกตอกจกรรมการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง

5. ประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง หมายถง ผลทไดรบจากการ

จดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส วชาวทยาศาสตร

พนฐาน ซงเปนการประเมนผลพฤตกรรมของผเรยน 2 ประเภท คอ พฤตกรรมตอเนองหรอ

กระบวนการ และพฤตกรรมขนสดทายหรอผลลพธ ซงในการวจยครงนหาประสทธภาพของบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส จากสตร E1/E2 โดย E1 หมายถง คารอย

ละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนจากบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

ของนกเรยน และ E2 หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทาแบบทดสอบหลงการ

เรยนของนกเรยน

กรอบแนวคดในงานวจย

การวจยเรอง การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส ผวจยมกรอบแนวคดในการศกษาดงน

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดงานวจย

การจดการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส

ผลสมฤทธทางการเรยนจากการจดการ

เรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

ความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

8

สมมตฐานของการวจย

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทพฒนาขนควรม

ประสทธภาพไมนอยกวา 80/80

2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยนาเสนอตามหวขอตอไปน

1. เอกสารทเกยวของกบโครงสรางหลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

2. เอกสารทเกยวของกบสอเสมอนจรง

3. เอกสารทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน

4. เอกสารทเกยวของกบความพงพอใจ

5. เอกสารงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ

1. เอกสารทเกยวของกบโครงสรางหลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

โครงสรางหลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามตามหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 รายวชาพนฐานวทยาศาสตร ระดบชนมธยมศกษาปท 1

1.1 สาระการเรยนรวทยาศาสตร

สาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

ภาคเรยนท 1 วทยาศาสตร 1 รวม 60 ชวโมง จานวน 1.5 หนอยกต (3 ชวโมง/สปดาห)

ภาคเรยนท 2 วทยาศาสตร 2 รวม 60 ชวโมง จานวน 1.5 หนอยกต (3 ชวโมง/สปดาห)

สาระการเรยนรแกนกลาง (กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน. 2551: 2)

สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต

สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

สาระท 4 แรงและการเคลอนท

สาระท 5 พลงงาน

สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ

สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

10

1.2 หนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 หนวยการเรยนร 4 หนวย

เวลา 60 ชวโมง

ตาราง 1 หนวยการเรยนรรายวชาพนฐานวทยาศาสตร

บทเรยนท ชอหนวยและหวขอการเรยนร เวลา

(ชวโมง)

1

เราจะเรยนรวทยาศาสตรอยางไร

-วทยาศาสตรคออะไร

-ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

-ลกษณะสาคญของนกวทยาศาสตร

-เครองมอและอปกรณ : ผชวยของนกวทยาศาสตร

-วทยาศาสตรเปลยนแปลงไดเมอเครองมอและอปกรณเปลยนแปลงไป

-วทยาศาสตรและเทคโนโลยมผลตอโลกอยางไร

14

2

สารรอบตว

-สถานะของสาร

-ความรอน

-ผลของความรอนทมตอการเปลยนแปลงของสาร

-การถายโอนความรอน

-การจดกลมสารตามลกษณะเนอสารและขนาดของกลม

16

3

สารละลาย

-การละลายของสารในตวทาละลาย

-ความเขมขนของสารละลาย

-พลงงานกบการละลายของสาร

-ปจจยมผลตอการละลาย

12

4

สารละลายกรดและเบส

-สมบตของสารละลายกรดและสารละลายเบส

-การตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

-pH ของสารละลายกรดและเบส

-กรดและเบสในชวตประจาวน

12

11

1.3 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

รายวชาพนฐานวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

เรองสารละลายกรดและเบส

สาระท 3 สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสารความสมพนธ

ระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหา

ความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน (กระทรวงศกษาธการ

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. 2551: 33)

ตาราง 2 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง เรองสารละลายกรดและเบส

ชอบทเรยน เรอง ตวชวด สาระการเรยนร

สารละลาย

กรดและเบส

-สมบตของสารละลาย

กรดและสารละลายเบส

-การตรวจสอบความ

เปนกรดและเบสของ

สารละลาย

-pH ของสารละลายกรด

และเบส

-กรดและเบสในชวต

ประจาวน

-ว 3.1 ม.1/3 ทดลอง

แ ล ะ อ ธบ า ย ส ม บต

ค ว าม เ ปนกรด เบส

ของสารละลาย

-ว 3.1 ม.1/4 ตรวจสอบ

คา pH ของสารละลาย

และนาความร ไปใช

ประโยชน

- สารละลายทมนาเปนตวทาละลาย

อาจจะมสมบตเปนกรด กลาง หรอ

เบส ซงสามารถทดสอบไดดวย

กระดาษลตมส หรออนดเคเตอร

- ค ว าม เ ป นก รด -เ บ ส ข อ ง

สารละลายระบ เปนค า pH ซ ง

ตรวจสอบไดดวยเครองมอวดคา

pH หรอยนเวอรซลอนดเคเตอร

- ผลตภณฑทใชในชวตประจา

ว นอาจม ความเปนกรดเบส

แตกตางกน จงควรเลอกใช

ใหถกตองปลอดภยตอตนเอง

และสงแวดลอม

12

2. เอกสารทเกยวของกบสอเสมอนจรง

มนกวชาการหลายทานไดเรยก “ความเสมอนจรง” แตกตางกนออกไป บางทานอาจใชคาวา

ความเปนจรงเสมอน ความจรงเสมอน ความเสมอน เปนตน แตการใหนยามหรอความหมายของ

คาๆ นกเปนไปในทศทางเดยวกน

2.1 ความรเกยวกบความเปนจรงเสมอน

ความเปนจรงเสมอน (Virtual Reality) หรอทเรยกกนยอๆ วา “ วอาร ” (กดานนท มลทอง.

2543: 303) เปนกลมเทคโนโลยเชงโตตอบทผลกดนใหผใชเกดความรสกของการเขารวมอยภายใน

สงแวดลอมทไมไดมอยจรงทสรางขนดวยคอมพวเตอร พฒนาการของความเปนจรงเสมอนไดรบ

อทธพลมาจากแนวความคดงายๆ แตมอานาจมากเกยวกบการทจะเสนอสารสนเทศอยางไรใหด

ทสด ซงเทคโนโลยความเปนจรงเสมอนสามารถเลยนแบบการรบรสมผสของโลกทางกายภาพได

โดยสรางการรบรหลายทางในสงแวดลอมสามมตขนมา ความเปนจรงเสมอนไดสรางเนอหาสาระ

ของสงทแสดงใหเหนโดยการรบร ซงเปนผลลพธทางคอมพวเตอร เพอสนองตอการเคลอนไหวทาง

กายภาพของผใช

2.2 ความเปนจรงเสมอนเพอการศกษา

กดานนท มลทอง (2543: 310-311) ไดกลาววา ในวงการศกษาการสรางจนตนาการ

เปนวธการในการเสนอขอมลและมโนทศนแกผเรยนเพอชวยใหเกดความเขาใจและการปรบตวให

เขากบสงคม จงมการใชสอประกอบการสอน ปจจบนไดมการนาเทคโนโลยความเปนจรงเสมอนมา

ใชเพมพนประสบการณแกผเรยนไดเปนอยางด เฟอรเนส ผซงอยในวงการนมากวา 2 ทศวรรษได

กลาววา ความเปนจรงเสมอนสามารถนามาใชในการปรบโครงสรางทางการศกษา

สถาบนการศกษาหลายแหงในสหรฐอเมรกา ไดเรมเหนความจาเปนในการนา

เทคโนโลยความเปนจรงเสมอน เขามาใชในการศกษามากขน โดยมหนาทในการจดหาการใชความ

เสมอนจรงอยางเหมาะสม ตรวจสอบผลกระทบของความเปนจรงเสมอนในการศกษา เผยแพร

ความรทางดานนใหกวางขวางออกไปมากทสดและนาความเสมอนจรงเขาไปเปนสวนหนงในการ

เรยนการสอนในระดบชนตางๆ

ผวจยทางการศกษาไดใชซอฟแวร Virtus Walkthrough ในการออกแบบหองเรยน 3

มต และเดนเขาไปในหองเรยนเสมอนจรงเพอจดโตะและเกาอทใชเรยนในลกษณะตางๆ ให

เหมอนกบหองเรยนจรงเพอดวาจะมการจดอยางไรใหเหมาะสมกบการเรยนมากทสด และยงทาการ

ประเมนโปรแกรมความเปนจรงเสมอนของบรษทตางๆ เพอดวาโปรแกรมใดจะเหมาะสมทจะ

นามาใชกบชนเรยนมากทสดทงดานราคา การใชอยางคมคา รวมถงความงายและสะดวกในการใช

ซงการนาความเปนจรงเสมอนมาใชในการศกษาสามารถใชไดในดานตางๆ ดงน

1. สารวจสถานทและสงของทมอยท ผเรยนยงไมอาจเขาถงได

2. สารวจของจรง ซงถาไมมการเปลยนแปลงสดสวนขนาดและระยะเวลาแลว

จะไมสามารถสารวจไดอยางมประสทธผล

13

3. สรางสถานทและวตถดวยคณภาพทดกวาเดม

4. มปฏสมพนธกบบคคลอนทอยในทหางไกลออกไป

5. มปฏสมพนธกบบคคลจรงในโลกความเปนจรงเสมอน

6. สรางและใชมโนทศนดานนามธรรม

7. มปฏสมพนธกบสงทเปนความจรงเสมอน

การนาความเปนจรงเสมอน มาใชในการศกษานนอาจทาไมไดทกโรงเรยน เนองจาก

งบประมาณของแตละโรงเรยนอาจจะมไมเพยงพอ แตดวยการทเครองคอมพวเตอรและซอฟตแวร

โปรแกรมมราคาคอนขางจะถกลง ดงนนในอนาคตการนาเทคโนโลยความเปนจรงเสมอน มาใชใน

การศกษากจะเพมมากขนและสามารถเพมประสทธภาพและประสทธผลในการเรยนการสอนได

2.3 ความหมายของหองเรยนเสมอนจรง

วนดา ฉตรวราคม (2554: 187) กลาววา การศกษาเสมอนจรง (Virtual Education)

เปนมตใหมของการศกษาไรพรมแดน สถานศกษาไมตองมวทยาเขต ไมตองมบคลากรมาก ผเรยน

จะอยแหงหนตาบลใดกได และจะเลอกเรยนจากสถาบนแบบเสมอนแหงใดกได ผเรยนไมตอง

เสยเวลาเดนทางกสามารถเรยนกบสถาบนตางประเทศได

สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (2543: ออนไลน) ไดกลาววา

มหาวทยาลยเสมอนจรง (Virtual University) หมายถง มหาวทยาลยทไมมขอจากดในดานเวลาและ

สถานท ใครเรยนเวลาใดและเรยนจากทไหนกได ในมหาวทยาลยเสมอนจรงไมวาจะเปน หองเรยน

หองทดลอง หองสมด หองพบปะสนทนา เปนตน เนองจากผเรยนสามารถเรยนอยบนหนาจอ

คอมพวเตอร ซงอาจจะอยบานหรอททางานหลงเวลางานกยงสามารถเรยนได

ชนวฒน ศรสอาน (2541: 1) กลาววา โรงเรยนเสมอนจรง คอ การศกษาแนวใหมใน

ยคโลกาภวฒนทมลกษณะเปน Knowledge–Based Learning Organization ทใครกได (Anyone)

สามารถเรยนรจากแหลงใดกได (Anywhere) และเวลาใดกได (Anytime)

พอลเซน (สปรยา ศรพฒนกลขจร. 2548: 38; อางองจาก Paulsen. 1992) กลาววา

คาวาเสมอนจรง (Virtual) หมายถง การสมมตหรอจนตนาการ ไมตองมโครงรางทางกายภาพ เชน

อาคารเรยน หองเรยน หองทดลอง และหองสมด แตสามารถทาหนาทตางๆ ทโรงเรยนธรรมดาจะ

พงทาได การสอสารควรกระทาโดยไมมขอจากดในดานเวลาและสถานท

บญเกอ ควรหาเวช (2543: 195) ไดกลาววาหองเรยนเสมอนจรงมวตถประสงคเพอ

สนบสนนใหผเรยนไดมสวนรวมในการเรยนร โดยสามารถเลอกเวลา และสถานททจะเรยนรไดดวย

ตนเอง โดยผานเครอขายคอมพวเตอร โดยหองเรยนเสมอนจะตางไปจากการเรยนในหองเรยนปกต

นอกจากนนสงทการเรยนในหองเรยนเสมอนไมม คอ การปฏสมพนธหรอสงคมระหวางผเรยน

ดวยกน ซงเปนสงทตองคดวาหองเรยนเสมอนจะทาใหเกดขนไดอยางไร

ครรชต มาลยวงศ (2540) ไดกลาวถงความหมายของหองเรยนเสมอน หมายถง การ

เรยนการสอนทผานระบบเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงคอมพวเตอรของผเรยนเขาไวกบเครอง

14

คอมพวเตอรของผใหบรการเครอขาย (File server) และเครองคอมพวเตอรผใหบรการเวบ (Web

Server) ผานทางระบบการสอสารและอนเทอรเนตดวย กระบวนการสอน ทผสอนออกแบบไวใน

ระบบเครอขายมการจาลองสภาพแวดลอมตาง ๆ ในลกษณะเปนหองเรยนเสมอน

ศรศกด จามรมาน; และ กนกวรรณ วองวฒนะสน (2541: 1) กลาววาหองเรยนเสมอน

จรง คอ หองเรยนทไมมขอจากดในดานเวลาและสถานท นนคอใครจะเรยนเวลาใด และเรยนจากท

ไหนกได ในหองเรยนเสมอนจรงนนไมวาจะเปนหองทใชในการทาการเรยนการสอน หองทดลอง

หองสมด และหองพบปะสนทนา ลวนเปดตลอดวนละ 24 ชวโมง สปดาหละ 7 วน นกศกษาของ

หองเรยนเสมอนจรงไมตองเดนทางไปหองเรยนกสามารถเรยนทหองเรยนเสมอนจรงได เพราะเรยน

อยหนาจอคอมพวเตอร ซงอาจอยในหองนอนหรอทไหนในบาน หรอททางานหลงเวลาเลกงานกได

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต.

2543: ออนไลน) กลาววาหองเรยนเสมอน เปนการเรยนการสอนทตองไมมการนดเวลา นดสถานท

นดผเรยนและผสอน ผเรยนไมตองเดนทางแตเรยกผานเครอขายตามกาหนดเวลาเพอเขาหองเรยน

และเรยนได แมจะอยทใดในโลก

รจโรจน แกวอไร (2543: 22) กลาวไววาหองเรยนเสมอนเปนการจดการเรยนการสอน

ทางไกล โดยมทง ตวผเรยน ผสอน และเพอนรวมชน เขาสกระบวนการเรยนการสอนพรอมๆ กน ม

สอการสอนทงภาพและเสยง ผเรยนสามารถรวมกจกรรมกลมหรอตอบโตแลกเปลยนความคดเหน

กบผสอนหรอกบเพอนรวมชนได สวนผสอนสามารถตงโปรแกรมตดตามพฒนาการ ประเมนผลการ

เรยน โดยไมจากดเรองสถานท แตผเรยนในชนและผสอนจะตองนดเวลาเรยนใหตรงกน

ชยวรตน ไชยพจนพานช; และ ปทมา จนทวมล. (2546: ออนไลน) ไดใหความหมาย

ของหองเรยนเสมอนจรงวาเปนระบบการเรยนการสอนผานเครอขายในลกษณะของชนเรยนเสมอน

และการเรยนการสอนทางไกล โดยใชประโยชนจากคณลกษณะและทรพยากรของอนเทอรเนต และ

WWW (World Wide Web) มาสรางใหเกดการเรยนรอยางมความหมาย

ไกรมส (Grimes. 1993: 6-8) ไดนยามไววาคอ แนวทางทก ๆ แนวทางของการเรยนร

จากหลกสตรการเรยนการสอนปกตทเกดขน โดยทกระบวนการเรยนรนผเรยนผสอนจะอยคนละ

สถานทกน

ฮลทซ (Hiltz. 1993: 71-78) ไดใหความหมายหองเรยนเสมอนจรงวาเปนการจด

สภาพแวดลอมการเรยนการสอน ทนาแหลงทรพยากรออนไลนมาใชในลกษณะการเรยนการสอน

แบบรวมมอ โดยการรวมมอระหวาง ผเรยนดวยกน ผเรยนกบผสอน ชนเรยนกบสถาบนการศกษา

อน และกบชมชนทไมเปนเชงวชาการ

เทอรอฟฟ (Turoff. 1995: online) ไดใหความหมายหองเรยนเสมอนจรงวาเปน

สภาพแวดลอมการเรยนการสอนทตงขนภายใตระบบการสอสารผานคอมพวเตอรในลกษณะของ

การเรยนแบบรวมมอ ซงเปนกระบวนการทเนนความสาคญของกลมทจะรวมมอทากจกรรมรวมกน

ระหวางผเรยนดวยกน โดยจะไดรบความรใหมๆจากกจกรรม การสนทนาแลกเปลยนความคดเหน

และขอมล ลกษณะเดนของการเรยนการสอนรปแบบนกคอ ความสามารถในการลอกเลยนลกษณะ

15

ของหองเรยนปกตมาใชในการออกแบบการเรยนการสอนผานเครอขายอนเทอรเนต ซงอาศย

ความสามารถตางๆ ของอนเทอรเนต ซงจะชวยใหผเรยนไดรบประโยชนจากการเรยนโดยไมม

ขอจากดในเรองของเวลาและสถานท

วาน ดเซน (สปรยา ศรพฒนกลขจร. 2548: 38; อางองจาก Van Dusen. 1997: Online)

ไดใหความหมายเกยวกบหองเรยนเสมอนจรงวาเปนสภาพแวดลอมการเรยนการสอนดวยอเลกทรอนกส

และการวจยทสรางขนจากการผสมผสานระหวางเทคโนโลยสารสนเทศ กบเทคโนโลยการสอนเขาดวยกน

มหาวทยาลยมลรฐมชแกน (สปรยา ศรพฒนกลขจร. 2548: 38; อางองจาก MSU Virtual

University. 1999: Online) ไดใหความหมายของหองเรยนเสมอนจรงวาหมายถง หลกสตรและรายวชาท

สอนผานอนเตอรเนต และเสรมดวยสอเทคโนโลยอนๆ ททาใหหองเรยนสามารถสอนไดโดยไมถก

จากดดวยเวลา และสถานทเหมอนหองเรยนปกตหองเรยนเสมอนจรง ไดรบการออกแบบเพอสนอง

ความตองการการเรยนในเวลาและสถานททสะดวกทสด

จากขางตนทกลาวมาจะเหนไดวาความเสมอนจรงมามบทบาทกบการศกษามากขน

และสามารถนามาประยกตใชกบการเรยนการสอนไดไมวาจะเปน หองเรยน โรงเรยน และ

มหาวทยาลย สรปไดวา ความเสมอนจรง เปนสงทจาเปนตอการศกษาไมนอยทเดยว และจาก

ความหมายขางตน กลาวไดวา ความเสมอนจรง เปนสงทสรางขนมาเพอลดขอจากดดานตางๆ เชน

ดานเวลา ดานสถานท เปนตน เนองจาก ความเสมอนจรงเปนสงทสมมตขน เพอใหการจดการ

เรยนรไมจาเปนตองมสถานทต งของสถานศกษาเหมอนการจดการศกษาทวไป การเรยนการสอนท

ไมจาเปนตองมอาคารสถานท ไมตองนดเจอกนเพอใหเกดการเรยนการสอน ไมจาเปนตองมการ

กาหนดตารางเวลาหรอตารางสอน ผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองเวลาใดกได แตองคประกอบ

อนๆทชวยใหเกดการเรยนรยงคงอย

2.4 ประเภทของหองเรยนเสมอนจรง

อทย ภรมยรน (2540: 25) ไดจาแนกประเภทการเรยนในหองเรยนแบบเสมอนจรงไว

2 ลกษณะ ดงน

1. การจดการเรยนการสอนในหองเรยนธรรมดาแตมการถายทอดสดภาพและ

เสยงเกยวกบบทเรยน โดยอาศยระบบโทรคมนาคมและเครอขายคอมพวเตอรไปยงผเรยนทอยนอก

หองเรยน ผเรยนสามารถรบฟงตดตามบทเรยนและตวผสอนจากเครองคอมพวเตอรของตวเอง และ

ยงโตตอบกบอาจารยผสอนหรอเพอนผเรยนในชนเรยนกได

2. การจดหองเรยนจากโปรแกรมคอมพวเตอรสรางภาพเสมอนจรง ทเรยกวา

Virtual Reality โดยใชสอทเปนตวหนงสอ หรอภาพกราฟก สงบทเรยนไปยงผเรยน โดยผานระบบ

โทรคมนาคมและคอมพวเตอร หองเรยนลกษณะนเรยกวา Virtual Education Environment ซงเปน

หองเรยนเสมอนจรงทแทจรง

16

ในบางมหาวทยาลยกใชรวมกน คอ มทงแบบทเปนหองเรยนจรง และหองเรยนเสมอน

จรง การเรยนการสอนกผานทางเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงกนอยทวโลก ซงการตดตอกบ

มหาวทยาลยเสมอนจรงทาไดดงน

1. บทเรยนและแบบฝกหดตาง ๆ อาจจะสงใหผเรยนในรปวดทศน หรอวดทศน

ผสมกบหองเรยนเสมอนจรง หรอ ซดรอม โดยผานระบบสญญาณเครอขายคอมพวเตอร ดาวเทยม

โทรทศน โทรสาร หรอทางจดหมายอเลกทรอนกส ตามความตองการของ ผเรยน

2. ผเรยนจะตดตอสอสารกบอาจารยผสอนได โดยตรงในขณะสอนกได หากเปน

การเรยนออนไลน ซงจะเปนแบบของการสอสารสองทางทโตตอบโดยทนททนใดระหวางผเรยนและ

ผสอนหรอระหวางผเรยนดวยกน

3. การทดสอบทาไดหลายวธ เชน ทดสอบแบบออนไลน หรอทดสอบโดยผาน

ทาง จดหมายอเลกทรอนกส และทางไปรษณยธรรมดา เปนการเปดโอกาสใหผเรยนเลอกเรยนวชา

ทตนสนใจไดตลอดเวลาในทกแหงทมการเปดสอน ไมตองเขาชนเรยนกได ในการศกษาหาความร

จงมความยดหยนดานเวลาและประหยดคาใชจาย

ทอมสน (Thompson. 1996: Online) ไดแบงหองเรยนเสมอนจรงออกเปน 2 รปแบบ

ไดแก

1. หองเรยนเสมอนจรงรปแบบแรกเปนความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษาตางๆ

โดยหองเรยนเสมอนจรงจะเปนตวกลางเชอมตอระหวางหองเรยน และวทยาลยในภมภาคตางๆ

2. หองเรยนเสมอนจรงรปแบบทสอง เปนหองเรยนทหนวยงานทมอานาจเปนผ

จดตงขน โดยปกตจะทางานรวมกบหองเรยนทมอยแลว หองเรยนรปแบบนจะทาหนาทเปนธนาคาร

หนวยกต (Credit Bank) มพนทสาหรบเกบสะสมหนวยกตของนกศกษาทเรยนจากสถาบนตางๆ

ลกษณะของหองเรยนเสมอนจรงอาจเปนไปในลกษณะทเสมอนในทางกายภาพทพบ

ไดในคอมพวเตอร ซงหองเรยนเสมอนจรงไมวา รปแบบใดจะตองมผเรยน ผสอน และกลมเพอนท

เรยนดวยกนโดยการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสารผานเครอขายอนเทอรเนต เพอให

กจกรรมการเรยนการสอนดาเนนไปได

2.5 ลกษณะของหองเรยนเสมอนจรง

หองเรยนเสมอนจรงสามารถจาแนกไดเปน 2 ลกษณะ ดงน (บญเกอ ควรหาเวช.

2553: ออนไลน)

1. จดการเรยนการสอนในหองเรยนธรรมดา แตมการถายทอดสดภาพและเสยง

เกยวกบเนอหาของบทเรยน โดยอาศยระบบโทรคมนาคมและเครอขายคอมพวเตอร ซงเรยกวา

Online ไปยงผเรยนทอยนอกหองเรยน ซงสามารถโตตอบกบผสอน หรอเพอนทอยคนละแหงได

2. หองเรยนเสมอน เปนการจดการเรยนการสอนผานระบบเครอขาย ทอาศย

ประสทธภาพของเทคโนโลยการสอสารและอนเทอรเนต ทาไดโดยผเรยนใชคอมพวเตอรเขาส

17

เวบไซตของหองเรยนเสมอน และดาเนนการเรยนตามกจกรรมทผสอนไดออกแบบไว หองเรยน

ลกษณะนเรยกวา “หองเรยนเสมอนทแท”

2.6 การทางานของหองเรยนเสมอนจรง

การทางานของหองเรยนเสมอนจรง ชยวรตน ไชยพจนพานช (2546: ออนไลน) แบง

ไว 2 ลกษณะดงน

1. สวนการจดการเนอหา ประกอบดวย เครองมอทใชในการสรางบทเรยน และ

ซอฟแวรทใชแสดงบทเรยน

2. สวนบรหารจดการการเรยนการสอน เปนซอฟทแวรบรหารจดการรายวชาท

รวบรวม เครองมอ ซงออกแบบไวเพออานวยความสะดวกแกผใชงานในการจดการเรยนการสอน

ออนไลน

2.7 การออกแบบหองเรยนเสมอนจรง

การออกแบบหองเรยนเสมอนจรง (อทย ภรมยรน. 2553: ออนไลน) สามารถออกแบบ

ใหมลกษณะ ดงน

1. Learning is Fun เปนการนาเทคโนโลยของ JAVA มาเสรมในการเรยนรแบบ

สนกสนาน และไมเครยด นกเรยนจะไดเลนเกมทางวทยาศาสตรและรายวชาอนๆ ทจะสามารถ

ออกแบบในลกษณะนได

2. Multimedia คอ นกเรยนจะเรยนรบทเรยนจากภาพและเสยง สามารถควบคม

ขนตอนของการเรยนรไดดวยปลายนวสมผสของตนเอง

3. Asynchronous Learning หมายถง การเรยนทไมจาเปนจะตองมครผสอนอย

กบนกเรยนในเวลาและสถานทเดยวกน ครจะจดทาและรวบรวม "บทเรยนออนไลน" ซงใชเรยนท

ไหนกได เวลาใดกได ตามแตผเรยนจะสะดวก บทเรยนมใหเลอกมากมาย และเชอมโยงไปยง

บทเรยนอนๆ ทมความเกยวเนองกน

4. Electronic Library เปนหองสมดอเลกทรอนกส นกเรยนสามารถคนหาสงท

ตองการ จากแหลงขอมลตางๆ ทวโลกได โดยใชการคนหาหนงสอจากหองสมดของมหาวทยาลย

ตางๆ และการเรยกดขอมลสารสนเทศตามทตองการไดจากขอมลตามคาสง ซงไดแก ขาว และ

สารพนความรตางๆ

2.8 การจดสภาพแวดลอมการเรยนรเสมอนจรง

การจดสภาพแวดลอมการเรยนรเสมอนจรง (Virtual Learning Environment) แซนด

(Sandy. 2001: 25) แบงไว 3 ลกษณะดงน

1. Asynchronous Learning เหมาะกบ การเรยนแบบเสรมและการเรยนรท

ผเรยนสามารถ เรยนรไดดวยตนเอง ผเรยนจะเรยนวชาผานเวบไซต เมอไรกได ในชวงเวลาท

เจาของหลกสตรกาหนดการเรยนจะมกจกรรมใหทา ผเรยนมปฏสมพนธกบผสอนเวลาใดกได

18

2. Synchronous Learning เปนการสอนเสมอนหนงวามผสอนอยในหองเรยน

และผเรยน อยกระจายทวไป โดยผเรยนแตละคนมเครองคอมพวเตอรสวนบคคล อยกบอนเตอรเนต

และลงทะเบยนเรยนวชานน แบบนผสอนจะทาการสอนโดยตดตามการเรยนรของผเรยน มการ

ตดตอกบผเรยนทนท

3. Collaborative Learning การสอนแบบนจะมการรวมมอกนระหวางผเรยนและ

ผสอนจะมซอฟแวรเฉพาะททกคนสามารถใชรวมกนได เพอใหผเรยนและผสอนมปฏสมพนธในการ

ทางานรวมกนได

2.9 จดแขงและจดออนของหองเรยนเสมอนจรง

เพอรรน (Perrin. 1994: 142) ไดกลาวถงจดแขงและจดออนของหองเรยนเสมอนจรง

สรปไดดงน

จดแขงของหองเรยนเสมอนจรง

1. การจดการเรยนการสอนสามารถเชอมโยงไดทวโลก

2. สอการสอนสามารถเชอมโยงจากแหลงตางๆ ทวโลก

3. การเรยนการสอนสามารถใชการสอนแบบมลตมเดย

4. มการประเมนผลทเหมาะกบรปแบบการเรยนของผเรยน และวตถประสงคของ

หลกสตร

5. การบรหารงานสามารถดาเนนการผานเครอขายคอมพวเตอรไดตลอด 24 ชม.

6. การควบคมในหองเรยน ผเรยนจะเปนผเลอกวชาและผสอนไดดวยตนเอง

7. สามารถใชการและสงอานวยความสะดวกตางๆไดทางเครอขายสารสนเทศ

จดออนของหองเรยนเสมอนจรง คอ การมปฏสมพนธในดานสงคม และนนทนาการ

เพราะไมมความเปนธรรมชาต การถายทอดความรสก หรออารมณกไมเหมอนสภาพทเปนจรงเมอม

การสอสารหรอปฏสมพนธ ผานทางหองเรยนเสมอนจรง ทาใหการเขาสงคมจรงของผเรยนบางคน

อาจเกดปญหาได

2.10 ความหมายของหองปฏบตการทดลองเสมอนจรง

หองปฏบตการทดลองเสมอนจรง ซงในภาษาองกฤษเรยกวา Virtual Lab, Cyber Lab

หรอ Online Lab (The Virtual Campus, 1998: Online) หมายถง หองปฏบตการทดลองทม

สภาพแวดลอมทจาเปน และมคณภาพเชนเดยวกบหองเรยนหรอหองปฏบตการทดลองจรงทก

ประการ แตไมมอาคาร สถานท และไมมการพบหนากน

2.11 จดมงหมายของหองปฏบตการทดลองเสมอนจรง

การเรยนการสอนมความจาเปนตองฝกทกษะกระบวนการตางๆ ซงหองเรยนเสมอน

จรงกสามารถทาได โดยสามารถสรางเปนหองปฏบตการเสมอนจรงขนในหองเรยนเสมอนจรงกเปน

สงททาได โดยมจดมงหมายของหองปฏบตการดงน (วกพเดย สารานกรมเสร. 2553: ออนไลน)

19

1. จดมงหมายทวไปของหองปฏบตการทดลองเสมอนจรง คอ หองปฏบตการ

ทดลองเสมอนมจดมงหมายทวไปในการกระจายความรโดยใชเทคโนโลยมลตมเดย และเครอขาย

สารสนเทศระหวางผเรยนในหองปฏบตการกบผสอน เพอเตรยมคนสาหรบโลกอเลกทรอนกสในวน

ขางหนาและฝก “การเชอมตอทางปญญา” ในโครงรางของสภาพแวดลอมเสมอนจรง

2. จดมงหมายเฉพาะของหองปฏบตการทดลองเสมอนจรงไดแก

2.1 เพอสรางหองปฏบตการ “ขามชาต”

2.2 เพอออกแบบหองเรยนสาหรบวนขางหนาทผสมผสานระหวางการ

ปฏบตและทฤษฎโดยมจดหมายยอย 3 ขอ ดงน

2.2.1 การสนบสนนการเรยนตลอดชวต เนองจากเทคโนโลยในปจจบน

มความกาวหนารวดเรวมาก ประชาชนจะตองปรบความรใหทนสมยอยเสมอ เพอไมใหตกอยใน

ความลาหลง

2.2.2 การเพมพนความรวมมอระหวางผเรยนและผสอน การจดกจกรรม

เชงปฏบตการทผสอนจดให การคนควาจากฐานขอมลโดยใชการจาลองสถานการณชวตจรง

2.2.3 การสอนมลตมเดยโดยใชมลตมเดยเปนการสอนสงทหลากหลาย

ดวยสอทหลากหลายเชนเดยวกน

2.12 ขอดและขอเสยของการทดลองแบบปกตและการทดลองเสมอนจรง

เฮอกา และดเนฟสก (Herga and Dinevski. 2012: 110) ไดมการเปรยบเทยบระหวาง

ขอดและขอเสยของการทดลองแบบปกตและการทดลองเสมอนจรง ซงแสดงในตาราง 3 และตาราง 4

ดงน

ตาราง 3 ขอดและขอเสยของการทดลองแบบปกต

ขอด ขอเสย

- ไดฝกทกษะดวยตนเอง

- ไดเรยนรเกยวกบวธการทางานและการทดลอง

ทางวทยาศาสตร

- มคมอคาแนะนาและวธการใช

- ตองมการเตรยมอปกรณในการทาการทดลอง

- มโอกาสไดรบสารเคมทเปนอนตรายตอสขภาพ

- การทดลองยากลาบาก ใชระยะเวลานานในการ

ทาการทดลอง และมคาใชจายสง

- ในการทดลองมความคลาดเคลอนและผดพลาด

20

ตาราง 4 ขอดและขอเสยของการทดลองเสมอนจรง

ขอด ขอเสย

- ไดเรยนรเกยวกบวธการทางานทางวทยาศาสตร

- ผลการทดลองทไดจะเหมอนเดมเสมอ

- มสารเคมและอปกรณการทดลองแถบทกชนดทม

ในหองทดลอง

- งายตอการทาการทดลองทมอนตราย หรอการ

ทาการทดลองทมเง อนไขเฉพาะเจาะจง

- มคาใชจายตา

- หางไกลจากธรรมชาตและจากความเปนจรง

- หองปฏบตการทดลองเสมอนจรงไมสามารถ

แทนการปฏบตการจรงได

2.13 หลกการของหองปฏบตการทดลองเสมอนจรง

หองปฏบตการทดลองเสมอนจรงยดหลกการ 4 ประการ ดงน (วกพเดย สารานกรม

เสร. 2553: ออนไลน)

1. การใหการศกษาททนเวลาการใชงาน หองปฏบตการทดลองเสมอนมความ

คลองตวและเชอมโยงกบแหลงขอมลและแหลงวชาการตางๆ ไดทวโลกจงเปนแหลงความรททนสมย

ตลอดเวลา สามารถตอบสนองประชาชนทตองการไดในทนท

2. การเรยนเปนการแลกเปลยนในหองปฏบตการทดลองเสมอนจะไมมระบบทม

ผรทกเรองคนเดยวแลวสอนคนอนๆ แตจะเปนลกษณะททกคนเสมอกนแลกเปลยนความรกน

3. การเรยนคอการแลกเปลยนความรและขอมลขาวสาร ไมใชการรบเพยงอยาง

เดยว หลกการนเปนลกษณะของหองเรยนเปดทคร อาจารย นกศกษา และผสนใจสามารถพบปะ

แลกเปลยนความรกนได

4. การจดสภาพแวดลอมโดยยดผเรยนเปนสาคญ สภาพแวดลอมทางการเรยน

จะเปลยนรปไปตามลกษณะของผเรยน เขาเรยน ผเรยนจะเปนผกาหนดขอบขายความสนใจวาจะ

เรยนอะไร และในระหวางเรยนผเรยนจะเปนผปรบเปลยนสภาพแวดลอมการเรยนเอง โดยเปนผ

เลอกเนอหาทจะเรยนเลอกปรกษาคนทตนเองตองการ

21

3. เอกสารทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน

3.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน

มนกวชาการไดใหความหมายของผลผลสมฤทธทางการเรยนไวหลายทาน ดงตอไปน

ไพศาล หวงพานช (2523: 137) ไดใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถง

คณลกษณะและประสบการณการเรยนรทเกดขนจากการจากการสอนหรอการอบรม จงเปนการ

ตรวจสอบความสามารถของบคคล

พวงรตน ทวรตน (2530: 29) ไดใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนวาหมายถง

คณลกษณะ รวมถงความร ความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอน ทาใหบคคล

เกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ซงเปนการตรวจสอบระดบความสามารถของสมองของ

บคคล

เยาวด วบลยศร (2539: 16) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง กระบวนการ

บงชผลผลตหรอคณลกษณะทสามารถวดไดจากเครองมอวดผลประเภทใดประเภทหนงอยางมระบบ

เปนกระบวนการของวทยาศาสตรทเนนปรมาณเปนตวเลขมากกวาการบรรยายในเชงคณศพท

พนม ลมอารย (2538: 32) ใหความหมายวา ผลสมฤทธในการเรยน หมายถง ความสาเรจ

ของบคคลเกยวกบเรองใดเรองหนง หลงจากทไดอบรม หรอศกษาเลาเรยนในเรองนนๆ ระยะเวลาหนง

กรมวชาการ (2534: 21) ไดใหความหมายวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ปรมาณ

และทกษะของความรในสาขาวชาทบคคลไดรบลกษณะการจดองคประกอบและโครงสรางของความร

และการใชประโยชนโครงสรางของความร ในการแกปญหาในการคดเชงสรางสรรค ในการประเมน

ความนาเชอถอของขออางและในการศกษาคนควาตอไป

อารมณ สนานภ (2539: 17-18) ไดใหความหมายวา ผลสมฤทธทางการเรยนเปนผล

มาจากองคประกอบทางดานสตปญญา และองคประกอบทางดานทไมใชสตปญญา การทบคคลจะ

ประสบผลสาเรจทางการศกษามากนอยเพยงใดนนขนอยกบองคประกอบทงสองน เนองจาก

องคประกอบทางดานสตปญญานนเปนปจจยสาคญสวนหนงทมผลตอการเรยนรหรอสมฤทธผล

ทางการเรยน ดงนนผลสมฤทธทางการเรยนจงเปนขนาดของความสาเรจทไดจากการเรยน โดย

อาศยความสามารถเฉพาะตวบคคล

กด (Good. 1973: 7) ไดใหความหมายวา ผลสมฤทธทางการเรยนเปนผลทเกดจาก

ปจจยตางๆ ในการจดการศกษา ผเรยนไดใหความสาคญกบผลสมฤทธทางการเรยน เนองจาก

ผลสมฤทธทางการเรยนเปนสงทสามารถบอกถงคณภาพการศกษา

จากความหมายขางตนสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลการวดการ

เปลยนแปลงและประสบการณการเรยนร ในเนอหาสาระทเรยนมาแลววาเกดการเรยนรเทาใด ม

ความสามารถชนดใด โดยสามารถวดไดจากแบบทดสอบวดสมฤทธในลกษณะตางๆ และการวดผล

ตามสภาพจรง เพอบอกถงคณภาพการศกษา

22

3.2 การวดผลสมฤทธทางการเรยน

เสรมศกด วศาลาภรณ; และเอนกกล กรแสง (2522: 22) ใหความหมายการวดผล

สมฤทธทางการเรยนวา เปนกระบวนการวดปรมาณของผลการศกษาเลาเรยนวาเกดขนมากนอย

เพยงใด โดยใชการทดสอบเทานน

สรชย ขวญเมอง (2522: 232) กลาววา การวดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถงการ

ตรวจสอบดวาผเรยนไดบรรลถงจดมงหมายทางการศกษาตามทหลกสตรกาหนดไวแลวเพยงใด

นอกจากนแลวยงรวมไปถงการประเมนผลความสาเรจตางๆ ทงทเปนการวดโดยใชแบบทดสอบ

แบบใหปฏบตการ และแบบทไมใชแบบทดสอบดวย

ไพศาล หวงพานช (2526: 89) ไดใหความหมายการวดผลสมฤทธทางการเรยนวา

หมายถง ความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและ

ประสบการณการเรยนรทเกดจากการฝกฝน หรอจากการเรยน ผลสมฤทธทางการเรยนจงเปนการ

ตรวจสอบระดบความสามารถของผเรยน

สรปไดวา การวดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง กระบวนการวดผลการศกษาเลา

เรยนเพอตรวจสอบดวาผเรยนไดบรรลถงจดมงหมายทางการศกษาตามทหลกสตรกาหนดไวแลว

เพยงใด และผเรยนเกดการเรยนรมากนอยเพยงใดหลงจากเรยนในเรองนนๆ มาแลว

ไพศาล หวงพาณช (2523: 137) ไดแบงการวดผลสมฤทธทางการเรยนตามจดมงหมาย

และลกษณะวชาทสอน ซงสามารถวดได 2 แบบ คอ

1. การวดดานปฏบตการ เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบต โดย

มงเนนใหผเรยนไดแสดงความสามารถในรปการกระท◌าจรงใหออกเปนผลงาน เชน การทดลองทาง

วทยาศาสตร ดนตร กฬา เปนตน การวดแบบนจงตองใชขอสอบภาคปฏบต

2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถเกยวกบเนอหาวชา ซงเปน

ประสบการณการเรยนรของผเรยน รวมถงพฤตกรรม ความสามารถในดานตาง ๆ สามารถวดได

โดยใช “ขอสอบวดผลสมฤทธ”

ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ (2531: 146 -147) ไดแบงแบบทดสอบวดผลสมฤทธได

เปน 2 พวก คอ

1. แบบทดสอบของผสอน หมายถง ชดคาถามทผสอนเปนผสรางขน ซงเปนขอคาถาม

เกยวกบความรทผเรยนไดเรยนในหองเรยนวา ผเรยนมความรมากแคไหน บกพรองทตรงไหน จะได

สอนซอมเสรม หรอเปนการวดดความพรอมทจะเรยนบทเรยนใหม ซงขนอยกบความตองการของ

ผสอน

2. แบบทดสอบมาตรฐาน แบบทดสอบประเภทนสรางขนจากผเชยวชาญในแตละ

สาขาวชา หรอจากผสอนทสอนวชานน แตผานการทดลองคณภาพหลายครง จนกระทงคณภาพด

พอ จงสรางเกณฑปกตของแบบทดสอบนน สามารถใชเปนหลกเปรยบเทยบผลเพอประเมนคาของ

23

การเรยนการสอนในเรองใด ๆ กได แบบทดสอบมาตรฐานจะมคมอดาเนนการสอบบอกวธสอบและ

มมาตรฐานในดานการแปลคะแนนดวย

ซงเครองมอทใชในการวดผลสมฤทธทางการเรยนในงานวจยน คอ แบบทดสอบท

ผสอนสรางขน โดยประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทเลอกมาวดผลสมฤทธทางการเรยน คอ

แบบเลอกตอบ

อานวย รงรศม (2525: 19-111) ใหความหมายวา การวดผลสมฤทธทางการเรยนจะตอง

สอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม 3 ดาน คอ

1. ดานความร-ความคด พฤตกรรมดานนเกยวของกบกระบวนการตางๆ ทางดาน

สตปญญาและสมอง เชน การจดจาขอเทจจรง ความเขาใจ ความคดการตงสมมตฐาน และปญหา

2. ดานความรสก พฤตกรรมดานนเกยวของกบการเจรญเตบโตและพฒนาการใน

ดานความสนใจ คณคา ความซาบซง และทศนคต หรอเจตคต ตางๆ ของผเรยน

3. ดานปฏบตการ พฤตกรรมดานนเกยวของกบการพฒนาทกษะในการปฏบตและ

การดาเนนการ เชน การทดลอง เปนตน

นอกจากนในการวดผลสมฤทธทางการเรยนจะวดความสามารถของผเรยนในการ

เรยนรตามวตถประสงคทางการศกษาซง บลม (Bloom) ไดจาแนกออกเปน 3 ดาน คอ ดานพทธ

พสย ดานทกษะพสย และดานเจตพสย ซง สมหวง ครรตนะ (2539: 51-63) และ ภพ เลาหไพบลย

(2542: 97-99) ใหคาอธบายไวดงน

1. ดานพทธพสย เปนการแสดงความร ความจา และทกษะทางปญญา ไดแก

ความเขาใจในเนอหาการจดระบบความคด การวเคราะห และการสงเคราะหขอมลการนาความรไป

ประยกตใชและประเมนคณคาความคดหรอการกระทานน บลม จาแนกวตถประสงคการเรยนรดาน

พทธพสย ออกเปน 6 ขนตามระดบความซบซอนจากตาไปสงได ดงน

1.1 ความร เปนความสามารถทางสมอง ในการรบรจดจาเรองราวตางๆ วด

ไดจากความสามารถในการระลกออกของบคคลนน

1.2 ความเขาใจ เปนความสามารถในการจบใจความของเรองแบงเปน 3

ดานไดแก การแปลความ การตความ และการขยายความ

1.3 การนาไปใช เปนความสามารถในการนาเอาความร ทฤษฎ หลกการ

ขอเทจจรงฯลฯ ไปแกปญหาใหมทเกดขนในสถานการณใหมได

1.4 การวเคราะห เปนความสามารถในการแยกแยะความรตางๆ ออกเปน

สวนยอยวาประกอบกนอยอยางไรแตละอนคออะไรมความสาคญและเกยวพนกนอยางไรจาแนกได

3 แบบดงนวเคราะหความสาคญ วเคราะหความสมพนธ และวเคราะหหลกการ

1.5 การสงเคราะห เปนความสามารถในการประกอบสวนยอยๆ ใหเขากน

ได โดยจดระบบโครงสรางใหมความเหมาะสมและมประสทธภาพมากขน จาแนกพฤตกรรมเปน 3

แบบ ดงน สงเคราะหขอความ สงเคราะหแผนงาน และสงเคราะหความสมพนธ

24

1.6 การประเมนคา เปนความสามารถในการตดสนเกยวกบคณคา โดยการ

อาศยเกณฑและมาตรฐานเปนหลก พฤตกรรมการประเมนคา สามารถจาแนกไดเปนการประเมน

โดยอาศยขอเทจจรงภายในและการประเมนโดยอาศยขอเทจจรงภายนอก

2. ดานทกษะพสย เปนวตถประสงคทางการศกษา ทใชการวดความสามารถใน

การกระทาอยางมทกษะของผเรยน เปนการเรยนร การปฏบตงาน เกณฑในการวดความสาเรจของ

ทกษะจะเกยวของกบความความถกตองแมนยา ความรวดเรว ระดบความดของผลงาน

3. ดานเจตพสย เปนวตถประสงคทางการศกษาทเกยวกบการแสดงความรสก

เจตคตคณธรรม หรอคานยมตอคน ความคดหรอสงของ สามารถวดไดจากพฤตกรรมความรสกท

แสดงออกมา ซงสามารถแบงระดบการเรยนรดานเจตพสยออกเปน 5 ดาน ไดแก การรบร การ

ตอบสนอง การสรางคานยม การจดระบบคานยม และการสรางลกษณะนสยตามคานยม

สมจต สวธนไพบลย (2527: 8-11) ไดกลาววา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร

ประกอบดวย 2 สวน คอ เนอหาความรทางวทยาศาสตร และกระบวนการแสวงหาความรทาง

วทยาศาสตรซงแสดงออกเปนพฤตกรรม ดงน คอ

1. ความร-ความจา เปนความสามารถในการระลกจดจาเกยวกบขอเทจจรงมโน

มต สมมตฐาน กฎ หลกการและทฤษฎทางวทยาศาสตร

2. ความเขาใจ เปนความสามารถในการอภปรายจาแนกความรไดเมอปรากฏใน

รปแบบใหม และแปลความหมายจากสญลกษณหนงไปสอกสญลกษณหนง

3. การนาไปใช เปนความสามารถในการนาความร วธการทางวทยาศาสตรไปใช

ในสถานการณใหมทแตกตางออกไป โดยเฉพาะอยางยงในสวนทเกยวกบชวตประจาวน

4. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนความสามารถในการใชกระบวนการ

ทางวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร ประกอบดวยทกษะการสงเกต การจาแนกประเภท และ

การลงความเหนจากขอมล

จากทกล าวมา จะเหนไดว าการวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนการวด

ความสามารถของผเรยนในการเรยนรตามวตถประสงคทางการศกษา และจะตองสอดคลองกบ

วตถประสงคเชงพฤตกรรม ในการวจยครงน ผวจยไดจาแนกพฤตกรรมในการวดผลสมฤทธทางการ

เรยนวชาวทยาศาสตร ตามแบบ สมจต สวธนไพบลย เพอนาไปสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนวชาวทยาศาสตร ซงม 4 พฤตกรรม คอ ความร-ความจา ความเขาใจ การนาไปใช

และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3.3 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ไดมนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ไว ดงน

25

วรรณทพา รอดแรงคา; และพมพนธ เดชะคปต (2532: 5) ไดใหความหมายทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตรวาเปนกระบวนการทางสตปญญาทนกวทยาศาสตรและผทนาวธการ

ทางวทยาศาสตรมาแกปญหา ใชในการแสวงหาความรและแกปญหาตางๆ

ภพ เลาหไพบลย (2542: 14) ไดกลาววาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

หมายถง พฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบตและฝกฝนอยางเปนระบบ

อเนก ประดษฐพงษ (2545: 34) ไดกลาววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

เปนกระบวนการทางสตปญญาทเกดขนจากการปฏบตและฝกฝนอยางเปนระบบจนเกดความ

คลองแคลว และสามารถนาไปแกปญหาตางๆ ได

ดงทกลาวมาอาจสรปไดวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนกระบวนการ

ทางสตปญญาใชในการศกษาคนควาสบเสาะหาความรและแกปญหาตางๆ อยางเปนระบบ เปน

พฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบต ซงทาใหเกดการคดอยางเปนระบบ

สมาคมอเมรกาเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร (American Association for the

Advancement of Science - AAAS) ทางสมาคมไดตพมพคมอทมชอวา “วทยาศาสตรกบการใช

กระบวนการ” โดยเนนคาอธบายสาหรบคร และไดกาหนดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 13 ทกษะ

ประกอบดวยทกษะขนพนฐาน 8 ทกษะ และทกษะขนบรณาการ 5 ทกษะ ดงน (ภพ เลาหไพบลย. 2537:

14-29)

ขนท 1 ทกษะขนพนฐาน ไดแก

ทกษะท 1 การสงเกต

ทกษะท 2 การวด

ทกษะท 3 การคานวณ

ทกษะท 4 การจาแนกประเภท

ทกษะท 5 การหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา

ทกษะท 6 การจดกระทาและสอความหมายขอมล

ทกษะท 7 การลงความเหนขอมล

ทกษะท 8 การพยากรณ

ขนท 2 ทกษะขนบรณาการ ไดแก

ทกษะท 1 การตงสมมตฐาน

ทกษะท 2 การกาหนดนยามเชงปฏบตการ

ทกษะท 3 การกาหนดและควบคมตวแปร

ทกษะท 4 การทดลอง

ทกษะท 5 การตความหมายขอมลและลงขอสรป

1. การสงเกต (Observing) หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนง หรอ

หลายอยางรวมกน ไดแก ห ตา จมก ลน และผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ

26

โดยมวตถประสงคทจะหาขอมล ซงขอมลทไดจากการสงเกตอาจแบงไดเปน 3 ระดบ คอ ขอมล

เกยวกบลกษณะและสมบต เชน ส กลน รส ฯลฯ ขอมลเชงปรมาณ เชน ความกวาง ความยาว ฯลฯ

ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง เชน ขนาดลดลง ฯลฯ

2. การวด (Measuring) หมายถง ความสามารถในการใชเครองมอเพอทาการวดหา

ปรมาณของสงตางๆ ไดอยางถกตอง ความสามารถในการเลอกใชเครองมอไดอยางเหมาะสมกบสง

ทจะวด และความสามารถในการอานคาทไดจากการวดไดอยางถกตองรวดเรวและใกลเคยงความ

เปนจรง

3. การคานวณ (Using Number) หมายถง การนาจานวนทไดจากการสงเกตเชง

ปรมาณการวด การทดลองและแหลงอนๆ มาจดกระทาใหเกดคาใหม เชน การบวก ลบ คณ หาร

คาเฉลย ยกกาลง และอนๆ ได

4. การจาแนกประเภท (Classifying) หมายถง การแบงพวกหรอเรยงลาดบวตถหรอ

สงทอยในประสบการณ โดยมเกณฑ ซงเกณฑดงกลาว อาจใชความเหมอน ความแตกตาง หรอ

ความสมพนธอยางใดอยางหนงกได

5. การหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา (Using Space Time Relationships)

หมายถง ความสมพนธระหวางการเปลยนตาแหนงทอยของวตถกบเวลา หรอความสมพนธระหวาง

สเปสของวตถกบเวลาทเปลยนแปลงได

6. การจดกระทาและสอความหมายขอมล (Organizing Data and Communication)

หมายถง การนาขอมลทไดจากการสงเกต การวด การทดลองและแหลงอนๆ มาจดกระทาเสยใหม

โดยการหาคาความถ การเรยงลาดบ และจดแยกประเภท หรอคานวณหาคาใหมเพอใหผอ นเขาใจ

ความหมายของขอมลชดนนดขน

7. การลงความเหนขอมล (Inferring) หมายถงความสามารถในการอธบายขอมลทม

อยนนอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย โดยพยายามโยงบาง สวนของ

ความร หรอประสบการณเดมใหมาสมพนธกบขอมลทตนเองมอย

8. การพยากรณ (Prediction) หมายถง การสรปคาตอบลวงหนากอนการทดลองโดย

อาศยปรากฏการณทเกดขนซาๆ หลกการ กฎ หรอทฤษฎทมอยแลวในเรองนนๆ มาชวยในการสรป

9. การตงสมมตฐาน (Formulation Hypotheses) หมายถง การคาดคะเนคาตอบของ

ปญหาทอาจเปนไปไดโดยการอาศย การสงเกต ความร และประสบการณเดมทเปนพนฐาน คาตอบ

ทคดลวงหนานเปนสงทยงไมทราบหรอยงไมเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎมากอน

10. การกาหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining Operationally) หมายถง การกาหนด

ความหมายและขอบเขตของคาตางๆ ทอยในสมมตฐานทตองการทดลอง ใหเขาใจตรงกน สามารถ

สงเกตและวดไดโดยใหคาอธบายเกยวกบการทดลองและบอกวธวดตวแปรทเกยวกบการทดลองนน

11. การกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and Controlling Variables)

หมายถง การบงช ตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองการควบคมในการทดลองหนงๆ

27

12. การทดลอง (Experimenting) หมายถง กระบวนการปฏบตเพอหาคาตอบหรอ

ตรวจสอบ สมมตฐานทต งไววาถกตองหรอไม ในการทดลองจะประกอบดวยกจกรรม 3 ขนตอน คอ

การออกแบบการทดลอง การปฏบตการทดลอง และการบนทกผลการทดลอง

13. การตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting Data and Conclusion)

หมายถง ความสามารถในการบอกความหมาย หรอการบรรยายลกษณะ และคณสมบตของขอมลท

มอย รวมทงความสามารถในการบอกความหมายขอมลเชงสถตดวย และสามารถลงขอสรปโดยเอา

ความหมายของขอมลทไดทงหมดสรปใหเหนความสมพนธของขอมลทเกยวของกบตวแปรทตอง

ศกษาภายในขอบเขตของการทดลองนนๆ

3.4 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

คาวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธ นกวดผลและนกวชาการมการเรยกชอแตกตางกน

ไปเปน แบบทดสอบความสมฤทธ แบบทดสอบผลสมฤทธ และไดใหความหมายไวในแนวเดยวกน

ดงน

ชวาล แพรตกล (2518: 112) ไดใหความหมายวา แบบทดสอบความสมฤทธ หมายถง

แบบทดสอบทวดความร ทกษะและสมรรถภาพดานตางๆ ทผเรยนไดรบจากประสบการณทงปวง

ทงจากโรงเรยนและบาน ยกเวนการวดทางรางกาย ความถนด และทางบคคลกบสงคม สาหรบใน

โรงเรยนแลวแบบทดสอบประเภทผลสมฤทธมงทจะวดความสาเรจในวชาการเปนสวนใหญ

วเชยร เกตสงห (2517: 23) ไดใหความหมายไววา แบบทดสอบผลสมฤทธ หมายถง

แบบทดสอบทวดความร ทกษะตางๆ ทผเรยนไดรบการเรยนรมาในอดต ขอสอบประเภทนสวนใหญ

จะใชวดความสมฤทธผลทางดานวชาการ

อเนก เพยรอนกลบตร (2524: 151) ไดใหความหมายไววา แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

หมายถง แบบทดสอบทมงวดความร ทกษะ ความสามารถดานตางๆ ทไดรบจากประสบการณ และ

มงวดทางดานวชาการเปนสาคญ

ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ (2531: 146) ไดใหความหมายวาของแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยนวา เปนแบบทดสอบทวดความรของผเรยนทไดเรยนผานมาแลว ซง

มกจะเปนคาถามทใหผเรยนตอบใสกระดาษ ดวยปากกาหรอดนสอ

บญชม ศรสะอาด (2532: 52) ไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธไววา

หมายถง แบบทดสอบทใชความร ความสามารถในดานวชาการ ซงเปนผลจากการเรยนรในเนอหา

สาระทไดเรยนมาแลว และตามจดประสงคของวชาหรอเนอหาทจะสอบ

เยาวด วบลยศร (2540: 28) ใหแนวคดไววา แบบทดสอบผลสมฤทธเปนแบบทดสอบ

วดความรความสามารถเชงวชาการ ใชในการวดผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน โดยวดความร

ความสามารถจากการเรยนรในอดต หรอ ในสภาพปจจบน

28

รอสสและสแตนลย (เยาวด วบลยศร 2540: 28; อางองจาก Ross; & Stanley 1967)

ใหความหมายวา แบบทดสอบผลสมฤทธ หมายถง แบบทดสอบทใชวดความสามารถทางวชาการ

เชน แบบทดสอบวชาคณตศาสตรเปนตน

กรอนลนต (Gronlund. 1993: 1) ไดใหแนวคดไววา แบบทดสอบวดผลสมฤทธเปน

กระบวนการเชงระบบ เพอผลการเรยนรทคาดวาจะเกดขน จากกจกรรมการเรยนรตางๆ โดยม

หนาทสาคญในการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของผเรยน

จากขางตนกลาวสรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนแบบทดสอบทใชวดความร

ความสามารถ และทกษะตางของผเรยนทผเรยนไดเรยนรมาแลวหรอไดผานประสบการณเรยนรส ง

ตางๆมาแลว วาผเรยนมความรมากแคไหน สามารถบรรลผลตามจดประสงคทกาหนดไวเพยงใด

3.5 จดมงหมายของการใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

จดมงหมายของการใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

(2546) ไดนาเสนอไววา

1 เพอจดตาแหนงผเรยน

2. เพอตรวจสอบความกาวหนาของผเรยน

3. เพอปรบปรงการเรยนการสอน

4. เพอการใหคาปรกษาและแนะแนว

5. เพอสรปผลการเรยน

จดมงหมายของการวดผลสมฤทธ ภพ เลาหไพบลย (2537: 292) และพวงรตน ทวรตน

(2530: 29) กลาวไววาเปนการตรวจสอบระดบความสามารถของสมรรถภาพของบคคล ดงน

1. เพอทราบวานกเรยนไดบรรลเปาหมายของการเรยนหรอไมนกเรยนมความร

ความสามารถมากนอยเพยงใด เพอเปรยบเทยบหรอบนทกความเจรญงอกงามของการเรยนร

2. เพอแกไขปรบปรงการเรยนการสอน โดยถอวาการวดผลสมฤทธเปนองคประกอบ

หนงในกระบวนการเรยนการสอน

3. เพอประเมนผล การวดผลสมฤทธทกครงจะตองมการประเมนทกครง เพอจะได

ทราบวานกเรยนอยในตาแหนงใดของกลม บรรลเปาหมายในสงทสอนเปนทพอใจของผสอนหรอไม

4. เอกสารทเกยวของกบความพงพอใจ

4.1 ความหมายของความพงพอใจ

ราชบณฑตยสถาน (2542: 775) ไดใหความหมายคาวา "พง" เปนคาชวยกรยาอน

หมายความวา "ควร" เชน พงใจ หมายความวา พอใจ ชอบใจ และคาวา "พอ" หมายความวา เทาท

ตองการ เตมความตองการ ถกชอบ เมอนาคาสองคามาผสมกน "พงพอใจ" จะหมายถง ชอบใจ

ถกใจตามทตองการ ซงจากการศกษาเกยวกบความพงพอใจ ไดมนกวชาการหลายทานไดให

ความหมายของความพงพอใจไว ดงน

29

กตมา ปรดลก (2529: 321) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความรสกพอใจในงาน

ททา เมองานนนใหประโยชนตอบแทน ทงทางดานวตถ และดานจตใจ ซงสามารถตอบสนองความ

ตองการพนฐานของเขาได และยงไดกลาวถงแนวคดทเกยวกบพนฐานความตองการของมนษยตาม

ทฤษฎของ มาสโลว วา หากความตองการพนฐานของมนษยไดรบการตอบสนอง กจะทาใหเขาเกด

ความพงพอใจ ซงมาสโลว ไดแบงความตองการพนฐานออกเปน 5 ขน คอ

1. ความตองการทางรางกาย

2. ความตองการความปลอดภย

3. ความตองการทางสงคม

4. ความตองการทจะไดรบการยกยองจากสงคม

5. ความตองการความสมหวงในชวต

ธนยา ปญญาแกว (2541: 12) ไดใหความหมายวา สงททาใหเกดความพงพอใจจะ

เกยวกบลกษณะของงาน ปจจยเหลานนาไปสความพอใจในงานททา ไดแก ความสาเรจ การยกยอง

และความกาวหนา เมอปจจยเหลานอยตากวา จะทาใหเกดความไมพอใจงานททา ถาหากวางานให

ความกาวหนา ความสาเรจและการยกยองแกผปฏบตงานแลว พวกเขาจะพอใจและมแรงจงใจใน

การทางานเปนอยางมาก

วรฬ พรรณเทว (2542: 11) ใหความหมายไววา ความพงพอใจเปนความรสกภายใน

จตใจของบคคลทไมเหมอนกน ซงขนอยกบแตละบคคลวาจะคาดหวงกบ สงใดอยางไร ถาคาดหวง

มากและไดรบการตอบสนองดวยดกจะเกดความพงพอใจมาก แตกอาจมผดหวงหรอไมพงพอใจเมอ

ไมไดรบการตอบสนองตามทคาดหวงไว ทงนขนอยกบสงทตนคาดหวงไววาจะมมากหรอนอย

กาญจนา อรณสขรจ (2546: 5) ไดใหความหมายความพงพอใจวา เปนการแสดงออก

ทางพฤตกรรมทเปนนามธรรม การทเราจะทราบวา บคคลมความพงพอใจหรอไม สามารถสงเกต

โดยการแสดงออกทคอนขางสลบซบซอน และตองมสงเราทตรงตอความตองการของบคคล จงจะทา

ใหบคคลเกดความพงพอใจ ดงนนการสรางสงเราจงเปนแรงจงใจของบคคลนนใหเกดความพงพอใจ

สภาลกษณ ชยอนนต (พรพมล คงฉม. 2552: 9; อางองจาก สภาลกษณ ชยอนนต.

2540: 17) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววา ความพงพอใจเปนความรสกเปนสขหรอยนดท

ไดรบการตอบสนองความตองการในสงทขาดหายไป ความพงพอใจเปนสงทกาหนดพฤตกรรมทจะ

แสดงออกของบคคล ซงมผลตอการเลอกทจะปฏบตในกจกรรมนน

กด (Good .1973: 320) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววา ความพงพอใจ

หมายถง สภาพคณภาพหรอระดบความพงพอใจ ซงมาจากความสนใจตางๆ และทศนคตทบคคลมตอ

สงททาอย

วรม (Vroom. 1953: 328) กลาววาทศนคตและความพงพอใจในสงหนงสามารถใช

แทนกนได เพราะทงสองคานจะหมายถงผลทไดจากการทบคคลเขาไปมสวนรวมในสงนน ทศนคต

ดานบวกจะแสดงใหเหนสภาพความพงพอใจในสงนน และทศนคตดานลบจะแสดงใหเหนสภาพ

ความไมพงพอใจ

30

สรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกทเปนนามธรรมทเกดขนภายในจตใจของแตละ

บคคลทมตอเรองใด เรองหนง ซงความพงพอใจเปนความรสกทแสดงออกในทางทดตอสงใดสง

หนงๆ จะเกดไดกตอเมอมสงมากระตน ในการดาเนนกจกรรมการเรยนการสอน ความพงพอใจเปน

สงสาคญทชวยกระตนใหผเรยนตงใจเรยนและทางานทไดรบมอบหมายใหประสบผลสาเรจ โดย

วธการวดความพงพอใจสามารถทาไดหลายวธ เชน การใชแบบสอบถาม การสมภาษณ การสงเกต

ดงนนถาครจดกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนเกดความพงพอใจได จะทาใหผเรยนยากจะเรยน

และตงใจทางานทไดรบมอบหมายหรอการปฏบตใหบรรลตามวตถประสงค ซงสามารถสงผลทดตอ

ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนได

4.2 แนวคดเกยวกบความพงพอใจ

นรษา นราศร (สมพงศ เกษมสน 2518: 298; อางองจาก นรษา นราศร 2544: 28) ได

กลาววา บคคลจะเกดความพงพอใจจะตองมแรงจงใจ ซงแรงจงใจเปนการชกจงใหเกดการปฏบต

ตาม โดยมมลเหตของความตองการ 2 อยางคอ ความตองการทางรางกาย และความตองการทาง

จตใจ

แนงนอย พงษสามารถ (2519: 26) ใหแนวคดเกยวกบความพงพอใจวา พงพอใจเปน

ทาททวๆ ไปทเปนผลมาจากทาททมตอสงตางๆ 3 ประการ คอ ปจจยเกยวกบกจกรรม ปจจยท

เกยวกบบคคล และลกษณะความสมพนธระหวางกลม

วชย เหลองธรรมชาต (2531: 15) ไดใหแนวคดเกยวกบความพงพอใจไววา ความพง

พอใจมสวนเกยวของกบความตองการของมนษย คอ ความพงพอใจจะเกดขนไดกตอเมอความ

ตองการของมนษยไดรบการตอบสนอง ซงมนษยไมวาอยทใดยอมมความตองการขนพนฐานไม

ตางกน

พทกษ ตรษทม (2538: 24) ไดใหแนวคดเกยวกบความพงพอใจวา เปนปฏกรยาดาน

ความรสกตอสงทมากระตนทแสดงผลออกมาในลกษณะของผลลพธ สดทายของการบวนการ

ประเมนนนจะบงบอกทศทางของผลการประเมนวาเปนไปในลกษณะทศทางบวกหรอลบ หรอไมม

ปฏกรยา ตอสงเราหรอสงทมากระตน

จากแนวคดความพงพอใจทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาสวนใหญจะมแนวคดไปทาง

เดยววน ซงสรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกในตวของบคคลแตละคนทมตอสงตางๆ ทมา

กระตนหรอสงทอยรอบขาง ซงความรสกพอใจเปนความรสกทด(ทางบวก) บคคลแตละคนกมความ

พงพอใจมากหรอนอยแตกตางกนออกไป ความพอใจจะเกดขนกตอเมอเรามความสนใจในสงๆ นน

หรอสงนนมาทาใหเรารสกพอใจ

4.3 การวดความพงพอใจ

มนกวชาการไดใหทรรศนะเกยวกบการวดความพงพอใจ พอสรปไดดงน

บญเรอง ขจรศลป (2539: 25) ไดใหทรรศนะเกยวกบการวดความพงพอใจวาเปน

ทศนคตหรอเจตคตทเปนนามธรรม ซงมการแสดงออกทซบซอน จงเปนการยากทจะสามารถวด

31

ทศนคตไดโดยตรง แตเราสามารถทจะวดทศนคตไดโดยออม โดยวดความคดเหนของบคคลเหลานน

แทน ดงนนการวดความพงพอใจกมขอบเขตทจากดดวย การวดอาจมความคลาดเคลอนขนถาบคคล

เหลานนแสดงความคดเหนไมตรงกบความรสกทจรง ซงความคลาดเคลอนเหลานยอมเกดขนไดเปน

ธรรมดาของการวดโดยทวๆ ไป

ภณดา ชยปญญา (2541: 11) ไดกลาวไววา การวดความพงพอใจสามารถทาไดหลาย

วธดงตอไปน

1. การใชแบบสอบถาม โดยผออกแบบสอบถาม เพอตองการทราบความคดเหน

ซงสามารถกระทาไดในลกษณะกาหนดคาตอบใหเลอกหรอตอบคาถามอสระ คาถามดงกลาวอาจ

ถามความพอใจในดานตาง ๆ

2. การสมภาษณ เปนวธการวดความพงพอใจทางตรง ซงตองอาศยเทคนคและ

วธการทดจะไดขอมลทเปนจรง

3. การสงเกต เปนวธวดความพงพอใจ โดยการสงเกตพฤตกรรมของบคคล

เปาหมาย การแสดงออก ไมวาจะเปนการพดจา กรยา ทาทาง วธนตองอาศยการกระทาอยางจรงจง

และสงเกตอยางมระเบยบแบบแผน

สรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกทเปนนามธรรมกจรงแตสามารถวดความ

พงพอใจไดวามความพงพอใจมากหรอนอย ซงการวดความพงพอใจสามารถวดไดหลายวธ โดยการ

วดความพงพอใจเปนสงทสาคญตอการเรยนการสอนเนองจากความพงพอใจบงบอกความสนใจของ

ผเรยนทมตอกจกรรมหรอสอการสอนทใชในการเรยนการสอน ซงผสอนตองเลอกวธทเหมาะสม

เพอทจะไดผลลพธของความพงพอใจทด และการวดความพงพอใจสงผลตอการพฒนาศกยภาพของ

ผสอนตอการจดการเรยนการสอนใหแกผเรยนดวยเหมอนกน

5. เอกสารงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ

5.1 งานวจยทเกยวของกบสอเสมอนจรง

หทยชนก ผลาวรรณ (2547) ไดทาการศกษาเพอวเคราะหและอธบายลกษณะองคประกอบ

ทมอทธพลตอการจดการเรยนการสอนในหองเรยนเสมอนจรง โดยกลมตวอยางทใชในการวจยครงน

ประกอบดวย ผสอนและผดแลระบบหองเรยนเสมอนจรงของมหาวทยาลยในเขตกรงเทพมหานคร

จานวน 639 คน ผลการวจยสามารถสรปไดวา องคประกอบทมอทธพลตอการจดการเรยนการสอนใน

หองเรยนเสมอนจรง ม 7 องคประกอบ คอ 1. สภาพทวไปของสถานศกษาและความรความสามารถของ

บคลากร 2. การจดการรายวชา 3. ระบบการวดผลและประเมนผล 4. ระบบการตดตอสอสาร 5. โปรแกรม

ประยกต 6. รปแบบของสอ และ 7. การบรหารจดการของผใช

ศภางค ไทยสมบรณสข (2547) ไดพฒนารปแบบการเรยนแบบรวมมอแบบรวมกลม

เรองการบรหารโครงการในหองเรยนเสมอนจรงสาหรบนสตระดบปรญญาตร คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยรปแบบการเรยนแบบรวมมอแบบรวมกลมเรองการบรหารโครงการใน

32

หองเรยนเสมอนจรงแบงออกเปน 3 ขนตอน ดงน ขนกอนการเรยนในหองเรยนเสมอนจรง ขนระหวาง

การเรยนในหองเรยนเสมอนจรง ขนตดตามผลหลงการเรยนในหองเรยนเสมอนจรงผลการวจยพบวา

รปแบบการเรยนแบบรวมมอแบบรวมกลมเรองการบรหารโครงการในหองเรยนเสมอนจรงทได

พฒนาขนทาใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 และผเรยนมความพงพอใจในระดบมากเกยวกบรปแบบการเรยนทไดพฒนาขน

พจนนท สรรกษ (2548) ไดพฒนาสอการเรยนอเลกทรอนกส วชายางธรรมชาตใน

รปแบบหองเรยนเสมอนจรง ผลการวจย พบวา สอการเรยนอเลกทรอนกส ทสรางขนมประสทธภาพ

83/85 สงกวาเกณฑ 80/80 ทกาหนดไว เมอทาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและ

หลงเรยน พบวา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 โดยคาเฉลยของแบบทดสอบ

หลงเรยนสงกวากอนเรยน แสดงใหเหนวา สอการเรยนอเลกทรอนกสวชายางธรรมชาตในรปแบบ

หองเรยนเสมอนจรงทพฒนาขนสามารถชวยใหนกศกษามผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และ

นกศกษามความพงพอใจตอสอการเรยนอยในระดบด ซงมคาเฉลยเทากบ 3.96

สปรยา ศรพฒนกลขจร (2548) ไดพฒนารปแบบหองเรยนเสมอนจรงแบบจาลอง

สถานการณรวมกบการฝกปฏบต เรอง การผลตรายการโทรทศน กลมตวอยางคอนกศกษาระดบ

ปรญญาตรคณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลยมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรท

ลงทะเบยนเรยนวชาการผลตรายการโทรทศนภาคการศกษาท 1/2547 ไดมาโดยการสมตวอยาง

อยางงาย จานวน 44 คน ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมทเรยนหองเรยน

เสมอนจรงแบบจาลองสถานการณรวมกบการฝกปฏบตกบการเรยนแบบบรรยายประกอบการสาธต

รวมกบการฝกปฏบตมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .05 และนกศกษามเจตคตทด

ตอการเรยนดวยชดบทเรยนทสรางขน

สรพล บญลอ (2550) ไดพฒนารปแบบการสอนโดยใชหองเรยนเสมอนจรงแบบใช

ปญหาเปนหลกในระดบอดมศกษา กลมตวอยางทใชในการทดลองไดแกนกศกษาระดบปรญญาตร

ชนปท 3 คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาธนบร

ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2548 จานวน 6 หองเรยน 220 คน โดยแบงเปน 2 กลม

กลมละ 110 คน ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทเรยนจากหองเรยน

เสมอนจรงแบบใชปญหาเปนหลกมผลการเรยนสงกวานกศกษาทเรยนจากหองเรยนปกตโดยใช

ปญหาเปนหลกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นกศกษาทเรยนผานหองเรยนเสมอนจรงม

ความพงพอใจตอการเรยนการสอนดวยหองเรยนเสมอนจรงแบบใชปญหาเปนหลกใน

ระดบอดมศกษาอยในระดบพงพอใจมาก

วรงรอง วงษวฒนะ (2551) ไดทาการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 6 ในการศกษานอกสถานทแบบการใชความเปนจรงเสมอนกบแบบการใชความ

เปนจรงเสมอนและการเรยนเปนค กลมตวอยาง คอ นกเรยนทกาลงศกษาในระดบชนประถมศกษา

ปท 6 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย (ฝายประถม) โดยใชวธเลอกแบบเจาะจง และเลอกมา

เปนกลมทดลอง จานวน 2 หอง ไดแก หองเรยนท 1 จานวน 30 คน กาหนดใหเปนกลมทดลองท 1

33

ศกษาดวยบทเรยนการศกษานอกสถานทดวยการใชความเปนจรงเสมอน และหองเรยนท 2 จานวน

30 คน กาหนดใหเปนกลมทดลองท 2 ศกษาดวยบทเรยนการศกษานอกสถานทดวยการใชความเปน

จรงเสมอนและการเรยนเปนค เครองมอทใชในการวจย ไดแก บทเรยนการศกษานอกสถานทดวย

การใชความเปนจรงเสมอน ผลการวจยพบวา คาเฉลยคะแนนหลงเรยนของกลมทดลองทง 2 กลม สง

กวาคะแนนกอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และคาเฉลยของคะแนนหลงเรยนของ

กลมทดลองทเรยนดวยบทเรยนการศกษานอกสถานทดวยการใชความเปนจรงเสมอนและการเรยน

เปนคสงกวากลมทเรยนดวยบทเรยนการศกษานอกสถานทดวยการใชความเปนจรงเสมอน อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05

ศนสนย สงสรรคอนนต (2551) ไดทาการพฒนาแบบจาลองหองปฏบตการเสมอนจรง

เพอการเรยนการสอนผานระบบเครอขายอนเตอรเนตในวชาฟสกส สาหรบนกศกษาดาน

วทยาศาสตร โดยกลมตวอยางในการวจยไดแก นกศกษาปรญญาตร ชนปท 1 ปการศกษา 2550

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร จานวน 60 คน ทลงเรยนวชาปฏบตการ

ฟสกส ในภาคเรยนท 1 ผลการวจยสรปวา ประสทธภาพของหองปฏบตการเสมอนจรงเพอการเรยน

การสอนผานระบบเครอขายอนเตอรเนตในวชาฟสกส สาหรบนกศกษาดานวทยาศาสตรเทากบ

79.66/77.85 และนกศกษามความพงพอใจตอหองปฏบตการเสมอนจรงเพอการเรยนการสอนผาน

ระบบเครอขายอนเตอรเนตในวชาฟสกสอยในระดบมาก มคาเฉลยความพงพอใจเทากบ 3.78

ชยวฒน เชอมง; และวลลภ คงนะ (2552) ไดทาการพฒนาสอการสอนหองปฏบตการเคม

เสมอนใชในระบบ e-learning เปนการจาลองหองปฏบตการเคมในคอมพวเตอรหรอผานทางอนเทอรเนต

ไปยงผเรยน ผวจยไดใชโปรแกรม Virtual Chemistry Laboratory สรางบทปฏบตการทดลองเคม ซง

คลายกบการปฏบตการทดลองในหองปฏบตการเคมจรง ผวจยไดใชสอการสอนหองปฏบตการเคม

เสมอนและใชโปรแกรม Moodle ชวยในการจดการระบบเปน e-learning เมอนาไปใชกบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 โรงเรยนมหดลวทยานสรณ จานวน 48 คน ในเรองปรมาณสมพนธ ปฏกรยาเคม และ

กรด-เบส ผลการวจยพบวา 1) สอการสอนทสรางขนมคา E1 และ E2 เทากบ 83.48 และ 87.56

ตามลาดบ ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไว 2) นกเรยนมความกาวหนาทางการเรยนเพมขนรอยละ 85.80

จากการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนดวยสถตทดสอบคา t-test แบบ dependent อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 และ 3) นกเรยนมความพงพอใจตอสอการสอนทผวจยสรางขนในระดบ

มาก

อรรถศาสตร เวยงสงค (2553) ไดพฒนาสอความเปนจรงเสมอนเพอการประชาสมพนธ

มหาวทยาลยมหาสารคาม 1. เพอศกษารปแบบของสอความเปนจรงเสมอนทเหมาะสมกบการประชาสมพนธ

มหาวทยาลยมหาสารคาม 2. เพอพฒนาสอความเปนจรงเสมอนในการประชาสมพนธมหาวทยาลย

มหาสารคาม 3. เพอศกษาความพงพอใจของนสตทมตอสอความเปนจรงเสมอนเพอการประชาสมพนธ

มหาวทยาลยมหาสารคาม โดยกลมตวอยางทใชในการวจย ไดมาโดยการสมอยางงายจากนสตทเรยนใน

รายวชาสารสนเทศพนฐาน จานวน 205 คน ผลการวจยพบวา ไดรปแบบสาหรบการพฒนาสอความเปน

จรงเสมอนทเหมาะสมกบการประชาสมพนธมหาวทยาลยมหาสารคาม ไดสอความเปนจรงเสมอนท

34

พฒนาขนตามรปแบบทไดจากการศกษา และนสตมความพงพอใจตอการใชสอความเปนจรงเสมอนโดย

รวมอยในระดบมาก

ฮลตซ (Hiltz. 1997) ไดศกษาเกยวกบผลกระทบตอโครงสรางของระบบการเรยนการ

สอนในระดบอดมศกษาของมหาวทยาลยเสมอนทใชระบบ Virtual Classroom ศกษาโดยใชแบบสอบถาม

กอนและหลงการเรยน การสงเกตกจกรรมการเรยนออนไลนของนกศกษา การสมภาษณนกศกษา

กลมตวอยาง การเปรยบเทยบผลการสอบและการใชมาตรวดประสทธภาพอนๆ และรายงานจาก

อาจารยผสอน จากผลการวจยพบวา เมอเปรยบเทยบกบชนทเรยนแบบปกต จะเหนวาการเรยนการ

สอนโดยใชระบบหองเรยนเสมอนจรงนกศกษาสวนใหญจะไดคะแนนสงกวาในดานตอไปน เชน

เนอหามความนาสนใจ มการกระตนใหมสวนรวมในการเรยนมากขน สามารถตดตอกบอาจารยไดด

มความสะดวกตอการเรยน มผลการเรยนรมากขน มความพอใจในระบบการเรยนการสอนแบบน

และเปนการเพมคณคาใหกบการศกษา สวนผลกระทบตางๆ ทมตอคณาจารยหลงจากทไดรวบรวม

ขอคดเหนทไดจากการสนทนากระดานสนทนาอเลกทรอนกส มความเหนวา การเรยนการสอนใน

ระบบนทาใหเกดภาระงานสอนมากขนกวาการเรยนปกตในชนเรยน

แมทเดยส และคณะ (Mattheos; et al. 2001) ไดทาการศกษาการเรยนการสอนทางไกล

แบบใชปญหาเปนหลกในหองเรยนเสมอนจรงระดบอดมศกษา วชาโครงสรางและลกษณะของฟน โดย

ไดทาการทดลองเรยนโดยใชหองเรยนเสมอนจรง โดยใหนกศกษาจานวน 28 คน จาก 12 ประเทศใน

ทวปยโรปไดเรยนรวมกน ซงไดมการเลอกนกศกษาทมความรดานคอมพวเตอร และสามารถทจะใชใน

การตดตอสอสารได โดยใชข นตอนในการใหปญหา 6 ขนตอน เรมจาก 1) การใหนยามปญหา 2) ตง

สมมตฐาน 3) ตงเปาหมายในการเรยนร 4) หาขอมลทถกตองเพมจากภายนอกกลม 5) สงเคราะหขอมล

ใหมทได 6) ทดสอบสมมตฐานการศกษา จากการวจยพบวาเกดการเรยนรสงขนและผลงานทนาเสนอ

อยในระดบดมาก

แฟน และคณะ (Fan; et al. 2006) ไดศกษาการเรยนการสอนดวยหองปฏบตการเสมอน

จรงผานระบบเครอขายอนเทอรเนต ใชงานบนระบบเครอขายไรสาย สรปผลไดวา จากการทไดนาไป

ทดลองใชในแตละหองปฏบตการในมหาวทยาลยจลน พบวา การเรยนการสอนดวยหองปฏบตการ

เสมอนจรงผานระบบเครอขายอนเทอรเนตนนประสบความสาเรจ และมประสทธภาพทสง

เฮอกา และดเนฟสก (Herga; & Dinevski. 2012) ไดศกษาผลการเรยนรของนกเรยน

โดยใชหองปฏบตการเสมอนจรง ในวชาเคม กลมตวอยางเปนนกเรยนเกรด 7 จานวน 38 คน

ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง โดยแบงนกเรยนออกเปน 2 กลม คอ กลมทดลอง (Experimental

Group - EG) และกลมควบคม (Control Group - CG) โดยกลมทดลองจะไดรบการเรยนการสอน

โดยใชหองปฏบตการเสมอนจรงดวยโปรแกรม Crocodile Clips Chemistry สวนกลมควบคมจะ

ไดรบการเรยนการสอนแบบปกต สรปไดวา จากการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางกลมจาก

คะแนนรวมกอนเรยนและหลงเรยน ผลปรากฏวาผลการเรยนกอนเรยนระหวางกลมทดลองและกลม

ควบคมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในระดบความรนกเรยนกลมทดลองและ

กลมควบคมมความรไมแตกตางกน ในระดบความเขาใจนกเรยนกลมทดลองมความเขาใจสงกวา

35

นกเรยนกลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถต และในระดบการนาไประยกตใชนกเรยนกลมทดลอง

มการนาไปประยกตใชสงกวานกเรยนกลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถต

จากงานวจยขางตนสรปไดวา การเรยนการสอนโดยใชสอเสมอนจรง ไมวาจะเปน

หองเรยนเสมอนจรง หองปฏบตการเสมอนจรง มหาวทยาลยเสมอน โดยสวนใหญจะเหนไดวา

ผเรยนมผลการเรยนรหรอผลสมฤทธทางการเรยนทสงขน ผเรยนรจกทจะเรยนรดวยตนเอง มทกษะ

กระบวนการคดทดมากขน ผเรยนมความสนใจทอยากจะเรยน ผเรยนมความพงพอใจตอสอเสมอน

จรง และมเจตคตทดตอการเรยนมากขน แสดงใหเหนวาสอเสมอนจรงมประสทธภาพในการนามาใช

ในดานการศกษา ไมวาจะเปนการเรยนการสอน และทางการศกษาดานอนๆ เพอพฒนาผลการ

เรยนรของผเรยนใหสงขน

บทท 3

วธดาเนนการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน

1. การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย

3. การเกบรวบรวมขอมล

4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล

การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง

ประชากร

การวจยครงนประชากรเปาหมาย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 29

การเลอกกลมตวอยาง

1. กลมตวอยางทใชหาประสทธภาพบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ

จานวน 30 คน

2. กลมตวอยางทใชศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจ ไดแก นกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 โรงเรยนอานาจเจรญ จานวน 1 หองเรยน

ซงมนกเรยน 40 คน

โดยไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง ซงผวจยเจาะจงเลอกหองเรยนทสะดวกในการ

เกบขอมล และผเรยนมเวลาเหมาะสมกบสถานทในการจดการเรยนร อกทงพจารณาหองเรยนจาก

คะแนนการสอบเขา จากเกณฑการสอบเขาของนกเรยนทโรงเรยนจดหองไวแลว เพอใหเหมาะสม

กบเครองมอทนาไปทดลอง

การสรางเครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย มดงน

1. แผนการจดการเรยนรวทยาศาสตร เรองสารละลายกรดและเบส สาระท 3 สาร

และสมบตของสาร วชาวทยาศาสตรพนฐาน ระดบชนมธยมศกษาปท 1

2. ใบกจกรรม เรองสารละลายกรดและเบส ประกอบดวย จดประสงคการเรยนร

ข นตอนการทดลอง ตารางบนทกผลการทดลอง คาถามทายการทดลอง และสรปผลการทดลอง

37

3. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส คอ การจาลองการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไวในเครองคอมพวเตอร ในลกษณะของโปรแกรม

การทดลอง โดยนกเรยนจะทาการทดลองผานเครองคอมพวเตอร นกเรยนจะตองควบคมการทาการ

ทดลองดวยตนเองโดยการนาเมาสไปคลก เครองมอ สารเคม และอปกรณตางๆ ทปรากฏบนหนา

จอคอมพวเตอร ตามขนตอนในใบกจกรรม นอกจากนยงสามารถทราบผลการปฏบตการไดทนท

4. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองสารละลายกรดและเบส กอนเรยน

และหลงเรยนทผวจยสรางขน จานวน 30 ขอ เปนแบบเลอกตอบ (Multiple choice) ชนด 4 ตวเลอก

5. แบบสอบถามความพงพอใจทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส ทสรางขน จานวน 15 ขอ เปนแบบมาตรสวนประมาณคาตามแบบของลเครท

ขนตอนในการสรางเครองมอชนท 1

การสรางแผนการจดการเรยนร เรองสารละลายกรดและเบส มขนตอนการสรางดงน

ภาพประกอบ 2 ขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนร

วเคราะหสาระการเรยนร

สรางแผนการจดการเรยนร

ตรวจสอบโดย

ผเชยวชาญ

ปรบปรงแกไข

ไมผาน

ผาน

แผนการจดการเรยนรทสมบรณ

ศกษาหลกสตร

ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนร

ศกษาหลกการและวธการเขยนแผนการจดการเรยนร

38

การสรางแผนการจดการเรยนร เรองสารละลายกรดและเบส มรายละเอยดดงน

1. ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 คมอการจดการ

เรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2. ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนรระดบมธยมศกษาตอนตน ตวชวดสาระการ

เรยนรและผลการเรยนรทคาดหวง สาหรบเนอหาเรองสารละลายกรดและเบส สาระท 3 สารและ

สมบตของสาร วชาวทยาศาสตรพนฐาน ระดบชนมธยมศกษาปท 1

3. ศกษารายละเอยดเกยวกบหลกการและวธการเขยนแผนการจดการเรยนร

หลกการวดและประเมนผล เพอเปนแนวทางในการสรางแผนการจดการเรยนร

4. วเคราะหสาระการเรยนรวทยาศาสตรเรองสารละลายกรดและเบส เพอกาหนด

จดประสงคการเรยนรและสาระการเรยนร

5. จดทาแผนการจดการเรยนรใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร เรองสารละลาย

กรดและเบส ทกาหนดไว ซงแผนการจดการเรยนร ประกอบดวย

5.1 มาตรฐานการเรยนร

5.2 ตวชวด

5.3 สาระสาคญ

5.4 จดประสงคการเรยนร

5.5 สาระการเรยนร

5.6 กจกรรมการเรยนการสอน มข นตอนดงน

5.6.1 ขนนา

5.6.2 ขนสอน

5.6.3 ขนสรป

5.7 สอการเรยนร

5.8 ประเมนผล

6. นาแผนการจดการเรยนรทสรางเสรจแลว ไปใหประธานควบคมปรญญานพนธ

ตรวจสอบพจารณาความถกตองขนตน จากนนนาแผนการจดการเรยนรไปใหผเชยวชาญทางการ

สอนวชาวทยาศาสตร จานวน 3 ทาน พจารณาขอคาถามแลวลงความเหนเปนรายขอวา ขอคาถาม

นนๆ สามารถใชวดตวแปรทจะศกษาไดหรอไม และตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาสามารถ

วดไดถกตองตรงประเดนและครบถวนครอบคลมเนอหาสาระของสงทต งการจะวด ซงมคาทเปนไป

ได 3 คา คอ +1, 0, -1 โดยการใหคะแนนแตละคามเงอนไข ดงน

+1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

0 หมายถง ไมแนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

-1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

39

หลงจากนน นาผลทไดจากการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญมาคานวณหา

ดชนความสอดคลอง(Index of Congruence: IOC) (พวงรตน ทวรตน. 2540: 117) โดยพจารณาคา

IOC ตงแต 0.5 ขนไป จากการประเมนโดยผเชยวชาญ พบวาทกขอมคาดชนความสอดคลองเทากบ

1 ซงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ข

7. นาแผนการจดการเรยนรทผานการตรวจสอบและปรบปรงแกไขแลวไปใชในการ

วจยตอไป

ขนตอนในการสรางเครองมอชนท 2

การสรางใบกจกรรม มขนตอนการสรางดงน

ภาพประกอบ 3 ขนตอนการสรางใบกจกรรม

การสรางใบกจกรรม มรายละเอยดดงตอไปน

1. ศกษารายละเอยดจากตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

2. วเคราะหเนอหา และกาหนดเนอหาทเหมาะสม โดยทาการศกษารายละเอยดของ

เนอหา เรองสารละลายกรดและเบส ซงเนอหาโดยสวนใหญไดจากการศกษาจากหนงสอเรยนวชา

สรางใบกจกรรม

ศกษารายละเอยดจากตวชวดและสาระการเรยนร

ศกษาวเคราะหและกาหนดเนอหาทเหมาะสม

กาหนดจดประสงคการเรยนร

ตรวจสอบโดย

ผเชยวชาญ ปรบปรงแกไข

ไมผาน

ผาน

ใบกจกรรมทพรอมนาไปใช

40

วทยาศาสตรพนฐาน ระดบมธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

3. กาหนดจดประสงการเรยนร ในแตละเรองของการทดลอง โดยศกษารายละเอยด

จากตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร และศกษาจากหนงสอ

เรยนวชาวทยาศาสตรพนฐาน ระดบมธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

4. ทาการสรางใบกจกรรมในแตละตอนของการทดลอง เรองสารละลายกรด-เบส

จากเนอหาทกาหนดไว ซงใบกจกรรม ประกอบดวย หวขอตางๆ ดงน

- จดประสงคการเรยนร

- ขนตอนการทดลอง

- ตารางบนทกผลการทดลอง

- คาถามทายการทดลอง

- สรปผลการทดลอง

5. นาใบกจกรรมทสรางเสรจแลว ไปใหประธานควบคมปรญญานพนธตรวจสอบ

พจารณาความถกตองขนตน จากนนนาใบกจกรรมไปใหผเชยวชาญทางการสอนวชาวทยาศาสตร

จานวน 3 ทาน พจารณาขอคาถามแลวลงความเหนเปนรายขอวา ขอคาถามนนๆ สามารถใชวดตว

แปรทจะศกษาไดหรอไม และตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาสามารถวดไดถกตองตรง

ประเดนและครบถวนครอบคลมเนอหาสาระของสงทต งการจะวด ซงมคาทเปนไปได 3 คา คอ +1,

0, -1 โดยการใหคะแนนแตละคามเงอนไข ดงน

+1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

0 หมายถง ไมแนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

-1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

หลงจากนน นาผลทไดจากการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญมาคานวณหา

ดชนความสอดคลอง(Index of Congruence: IOC) (พวงรตน ทวรตน. 2540: 117) โดยพจารณาคา

IOC ตงแต 0.5 ขนไป จากการประเมนโดยผเชยวชาญ พบวาทกขอมคาดชนความสอดคลองเทากบ

1 ซงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ข

6. นาใบกจกรรมทผานการตรวจสอบและปรบปรงแกไขจากผเชยวชาญนาไปใชในการ

วจยตอไป

41

ขนตอนในการสรางเครองมอชนท 3

การสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มขนตอนการ

สรางดงน

ภาพประกอบ 4 ขนตอนการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

ตรวจสอบโดย

ผเชยวชาญ ปรบปรงแกไข

ไมผาน

ผาน

ครงท1 ทดสอบหาขอบกพรองของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

ครงท 2 หาแนวโนมประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

ครงท 3 หาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

กาหนดจดมงหมาย

ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ศกษารายละเอยด หลกการ และวธการเกยวกบโปรแกรม Yenka Science (Chemistry)

วางแผนและดาเนนการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

วเคราะหเนอหาสาระการเรยนร

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ทสามารถนาไปใชกบกลมตวอยาง

42

การสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มรายละเอยดดงน

1. กาหนดจดมงหมายในการพฒนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส

2. ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

3. ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนร สาระการเรยนรทใชในงานวจย คอ สาระการ

เรยนรวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาระท 3 สารและสมบตของสาร ระดบชนมธยมศกษาปท 1

วเคราะหเนอหา และกาหนดเนอหาทเหมาะสม โดยศกษารายละเอยดเนอหาบทปฏบตการเรอง

สารละลายกรดและเบส เอกสารตางๆ ทเกยวของซงเนอหาโดยสวนใหญไดจากการศกษาจาก

หนงสอเรยนวชาวทยาศาสตรพนฐาน ระดบมธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรการแกนกลางศกษาขน

พนฐาน พทธศกราช 2551 ซงมขอบเขตเนอหา ดงน

- สมบตของสารละลายกรดและสารละลายเบสเบส

- การตรวจสอบความเปนกรดเปนเบสของสารละลาย

- pH ของสารละลายกรดและเบส

4. ศกษารายละเอยดเกยวกบหลกการและวธการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอน

จรง จากเอกสารตางๆ และคมอทเกยวของกบโปรแกรม Yenka Science (Chemistry) (บรษท เอ

เชยน ไอ.ท.จากด ม.ป.ป.: 1-63) ศกษาสวนประกอบตางๆ ของโปรแกรม และวธการใชโปรแกรม

เพอเปนแนวทางในการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

5. วางแผนและดาเนนการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส ใหมความเหมาะสมกบเนอหาและสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร เรองสารละลายกรด

และเบส ทกาหนดไว โดยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ทผวจยสรางขนในงานวจยนม 3 สวน

ใหญๆ คอ

สวนท 1 แถบอปกรณและสารเคม เปนแถบทผว จยไดจดเตรยมอปกรณและ

สารเคมทจาเปนตองใชในการทาการทดลองเพอใหสอดคลองกบเนอหาในเรองนนๆ และ เพอให

นกเรยนสามารถใชอปกรณและสารเคมไดอยางสะดวก โดยแถบอปกรณและสารเคมทผว จยได

จดเตรยมนนไดมาจากสวนทเปนอปกรณและสารเคมทมในโปรแกรมเพอใชในการสรางแบบจาลอง

สวนท 2 พนทการทางานหรอพนททาการทดลอง เปนพนททใหนกเรยน

สามารถทาการทดลอง พนทการทางานนจะสามารถนาอปกรณมาวางเพอสรางแบบจาลองได โดย

นกเรยนสามารถนาอปกรณและสารเคมทตองการทดลองมาทาการทดลองยงพนทนไดโดยการลาก

จากแถบอปกรณและสารเคมทไดจดเตรยมไวใหมายงพนทน ซงพนทนจะมการเกดปฏกรยาของ

สารเคมหรอมการเกดการเปลยนแปลงเกดขนระหวางการทาการทดลอง

สวนท 3 พนทในการนาเสนอ เปนสวนทไวนาเสนอสงตางๆทผว จยตองการ

สรางใหสอดคลองกบเนอหาเรองนนๆ เชน ขอความ คาอธบาย เปนตน

43

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส เปนการจาลองการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไวในเครองคอมพวเตอร ในลกษณะของโปรแกรม

การทดลอง โดยนกเรยนจะทาการทดลองผานโปรแกรมทผวจยไดสรางไว นกเรยนจะตองควบคม

การทาปฏบตการดวยตนเองโดยการนาเมาสไปคลก เครองมอ สารเคม และอปกรณตางๆ ทปรากฏ

บนหนาจอคอมพวเตอร ตามคาอธบายทมให นอกจากนยงสามารถทราบผลการปฏบตการไดทนท

6. นาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบสทสรางเสรจแลว ไป

ใหประธานควบคมปรญญานพนธตรวจสอบและพจารณาความถกตองขนตน จากนนนาบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไปตรวจสอบโดยผเชยวชาญ 3 ทาน ไดแก ผเชยวชาญ

ทางการสอนวชาวทยาศาสตร จานวน 2 ทาน และผเชยวชาญทางดานเทคโนโลย จานวน 1 ทาน

พจารณาขอคาถามแลวลงความเหนเปนรายขอวา ขอคาถามนนๆ สามารถใชวดตวแปรทจะศกษาได

หรอไม และตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาสามารถวดไดถกตองตรงประเดนและครบถวน

ครอบคลมเนอหาสาระของสงทต งการจะวด ซงมคาทเปนไปได 3 คา คอ +1, 0, -1 โดยการใหคะแนน

แตละคามเงอนไข ดงน

+1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

0 หมายถง ไมแนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

-1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

หลงจากนน นาผลทไดจากการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญมาคานวณหา

ดชนความสอดคลอง (Index of Congruence: IOC) (พวงรตน ทวรตน. 2540: 117) โดยพจารณา

คา IOC ตงแต 0.5 ขนไป จากการประเมนโดยผเชยวชาญ พบวาทกขอมคาดชนความสอดคลอง

เทากบ 1 ซงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ข

7. นาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทผานการ

ตรวจสอบและประเมนจากผเชยวชาญแลว ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 3 คน

โดยกาหนดใหนกเรยน 1 คน ตอ คอมพวเตอร 1 เครอง ซงในระหวางการทดลองผวจยจะสงเกต

พฤตกรรมในระหวางเรยน ซกถามปญหา และสอบถามนกเรยนแลวจดบนทกปญหาและขอเสนอแนะ

ตางๆ ทนกเรยนไมเขาใจ เพอทจะนาปญหาและขอบกพรองทพบมาปรบปรงและแกไขเพอใหได

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทมคณภาพมากขน ซงผวจยไดพบ

ปญหาและขอบกพรองตางๆ ทนาไปปรบปรงแกไขดงน

1. สของตวอกษรและพนหลงของตวอกษรบางจดไมชดเจน

2. ขนาดของตวอกษรบางจดยงไมเหมาะสม

3. การวางภาพใหอยในกรอบของจอคอมพวเตอร

44

ผวจยไดนามาปรบปรงแกไขใหเหมาะสมตามขอเสนอแนะดงกลาว ดงน

1. แกไขสตวอกษรและพนหลงของตวอกษรใหเหมาะสมเพอใหเหนชดเจนขน

2. แกไขโดยการปรบขนาดของตวอกษรโดยเพมขนาดตวอกษรทมขนาดเลกและลด

ขนาดตวอกษรทมขนาดใหญใหดเหมาะสม

3. แกไขการจดวางภาพใหอยในกรอบของจอคอมพวเตอร

หลงจากปรบปรงแกไขเรยบรอยแลว จงนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส ไปใชทดลองในขนถดไป

8. นาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทไดรบการปรบปรงใน

ครงท 1 ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 9 คน โดยใหนกเรยน 1 คน ตอ

คอมพวเตอร 1 เครอง ซงผเรยนจะตองทาใบกจกรรมระหวางเรยนหลงจากเรยนจบเนอหาในแตละตอน

และเมอเรยนจบทกตอนแลว ผเรยนจะตองทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน จากนนนาผลคะแนนท

ไดจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนและจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนไปวเคราะหหาแนวโนม

ประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส โดยนาผลรวมของคะแนน

กจกรรมระหวางเรยนของผเรยนทกคนและผลรวมของคะแนนทไดจากแบบทดสอบหลงเรยนของผเรยน

ทกคนมาวเคราะหหาประสทธภาพ โดยใชสตร E1 / E2 พรอมกนนผวจยไดสงเกตและเกบรวบรวมขอมล

เกยวกบปญหาและขอบกพรองตางๆ เพอนามาปรบปรงและแกไขใหมความเหมาะสมมากยงขน จากการ

วเคราะหหาแนวโนมประสทธภาพ พบวา คาเฉลยของคะแนนจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนของ

นกเรยนเทากบ 24.5 และคาเฉลยของคะแนนจากการทาแบบทดสอบหลงเรยนไดคาเฉลยของคะแนน

เทากบ 24.22 ผลการวเคราะหขอมลพบวาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

มคารอยละของคะแนนเฉลยจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนเทากบ 81.66 และมคารอยละของคะแนน

เฉลยจากการทาแบบทดสอบหลงการเรยนเทากบ 80.74 แสดงใหเหนวาแนวโนมประสทธภาพของ

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มประสทธภาพ 80/80 ตามทกาหนดไว

ดงแสดงผลในดงตาราง 5 อกทงผวจยไดตรวจสอบและปรบปรงแกไขบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส โดยเพมเตมขอความใตภาพในบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใหชดเจนขน

จากนนจงนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไปใชทดลองในขนถดไป

ตาราง 5 การวเคราะหหาแนวโนมประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

N ใบกจกรรม แบบทดสอบ ประสทธภาพ

E1/E2 คะแนนเตม X S.D. คะแนนเตม X S.D.

9 30 24.5 1.21 30 24.22 1.73 81.66/80.74

45

9. นาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทไดรบการปรบปรง

ในครงท 2 ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 30 คน โดยใหนกเรยน 1 คน ตอ

คอมพวเตอร 1 เครอง ซงผเรยนจะตองทาใบกจกรรมระหวางเรยนในขณะทเรยนเนอหาในแตละตอน

และเมอเรยนจบเนอหาทกตอนแลว ผเรยนทกคนจะตองทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน

จากนนนาผลคะแนนทไดจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนและแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลง

เรยนไปวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

โดยนาผลรวมของคะแนนในใบกจกรรมระหวางเรยนของผเรยนทกคนและผลรวมของคะแนนทได

จากแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนของผเรยนทกคนมาวเคราะหหาประสทธภาพ โดยใชสตร

E1/E2 ซงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ค

46

ขนตอนในการสรางเครองมอชนท 2

การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองสารละลายกรดและเบส

มขนตอนดงน

ภาพประกอบ 5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ศกษาหลกการสรางแบบทดสอบ การวด และการประเมนผล

ศกษาจดประสงคการเรยนรทคาดหวง

สรางตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรม

สรางแบบทดสอบ จานวน 60 ขอ

วเคราะหรายขอ หาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r)

ตรวจใหคะแนน

ตรวจสอบโดย

ผเชยวชาญ ปรบปรงแกไข

ไมผาน

ผาน

นาไปทดลองกบนกเรยนชน ม.2 ทเคยเรยนเรองนมาแลว จานวน 50 คน

เลอกแบบทดสอบมาจานวน 30 ขอ

หาคาความเชอมน

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทใชในการวจย

47

การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองสารละลายและเรองสารละลายกรด

และเบส เปนแบบทดสอบเลอกตอบ จานวน 30 ขอ มรายละเอยดดงน

1. ศกษาเอกสารทเกยวของกบ หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

หลกการวดและประเมนผลการเรยนการสอนวทยาศาสตร พรอมทงรวบรวมเนอหาในแตละเรอง

วเคราะหเนอหาและรายละเอยดใน เรองสารละลายกรดและเบส ของระดบมธยมศกษาปท 1

2. ศกษาจดประสงคการเรยนรทคาดหวง และเนอหา เรองสารละลายกรดเบส วชา

วทยาศาสตรพนฐาน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

3. กาหนดจดประสงคการเรยนรทสอดคลองกบเนอหาวชา เรองสารละลายกรดและ

เบส ชนมธยมศกษาปท 1 และสรางตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรมเพอสรางแบบทดสอบ

4. สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยในงานวจยครงนผวจยไดเลอก

แบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบ ชนด 4 ตวเลอก โดยการใหคะแนนดงน คอ ตอบถกให 1 คะแนน

ตอบผดหรอไมตอบหรอตอบมากกวา 1 ขอ ให 0 คะแนน จานวน 60 ขอ โดยแบงพฤตกรรมท

ตองการวดเปน 4 ดาน คอ 1) ดานความร–ความจา 2) ดานความเขาใจ 3) ดานการนาไปใช 4) ดาน

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงสรางใหมความสอดคลองกบเนอหาและผลการเรยนรท

คาดหวงทกาหนดไว จานวน 60 ขอโดยจาแนกเปนดานความร-ความจา จานวน 15 ขอ ดานความ

เขาใจ จานวน 15 ขอ ดานการนาไปใช จานวน 15 ขอ และดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ประกอบดวยทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท และทกษะการลงความคดเหนจากขอมล

จานวน 15 ขอ โดยใหสอดคลองกบตารางวเคราะหจดประสงคเชงพฤตกรรมเพอใหแบบทดสอบม

ความเทยงตรงเชงเนอหา

5. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ไปใหอาจารยทปรกษาปรญญานพนธ

ตรวจสอบพจารณาความถกตองขนตน จากนนนาแบบทดสอบทผานการพจารณาตรวจสอบ

ปรบปรงแกไขแลวไปตรวจสอบและประเมนโดยผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน เชยวชาญจะพจารณา

ขอคาถามแลวลงความเหนเปนรายขอวา ขอคาถามนนๆ สามารถใชวดตวแปรทจะศกษาไดหรอไม

และตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาสามารถวดไดถกตองตรงประเดนและครบถวนครอบคลม

เนอหาสาระของสงทตองการจะวด ซงมคาทเปนไปได 3 คา คอ +1, 0, -1 โดยการใหคะแนนแตละ

คามเงอนไข ดงน

+1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

0 หมายถง ไมแนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

-1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสามารถใชวดตวแปรทศกษาได

หลงจากนน นาผลทไดจากการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญมาคานวณหา

ดชนความสอดคลอง(Index of Congruence: IOC) (พวงรตน ทวรตน. 2540: 117) โดยพจารณาคา

IOC ตงแต 0.5 ขนไป จากการประเมนโดยผเชยวชาญ พบวา ทกขอมคาดชนความสอดคลอง

เทากบ 1 ซงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ข

48

6. นาแบบทดสอบทผานการตรวจสอบและปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของ

ผเชยวชาญแลว ไปทดลองกบนกเรยนมธยมศกษาปท 2 ทเคยผานการเรยน เรองสารละลายกรด

เบสมาแลว จานวน 50 คน

7. นาขอมลทไดมาคานวณหาคาความยากงาย และคาอานาจจาแนก ของขอสอบแต

ละขอ โดยใชเทคนค 50% (บญม พนธไทย. 2554: 152) ซงคาความยากงาย และคาอานาจจาแนก

ทคานวณไดแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ค

8. ทาการเลอกแบบทดสอบจาก 60 ขอ มาใหเหลอ 30 ขอ โดยใชวธเลอกจากการ

วเคราะหคาความยากงาย และคาอานาจจาแนกทได โดยคดเลอกขอทมคาความยากงาย (p)

ระหวาง 0.2 - 0.8 และมคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.2 ขนไป มาเปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยน

9. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจานวน 30 ขอ มาวเคราะหหาคาความ

เชอมนดวยสตร KR-20 ของ คเดอร-รชารดสน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ. 2537: 246) พบวาคา

ความเชอมนทได เทากบ 0.70

10. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจานวน 30 ขอ ทผานการหาคาความ

เชอมนแลวไปใชกบกลมตวอยางตอไป ซงคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

เรยนของนกเรยนกลมตวอยางแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ค

49

2.5 แบบสอบถามความพงพอใจ

การสรางแบบสอบถามความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส มขนตอนดงน

ภาพประกอบ 6 ขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ

การสรางแบบสอบถามความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มรายละเอยดดงน

1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบความพงพอใจ

2. ศกษาเอกสารเกยวกบการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ แนวคดและทฤษฎ

ความพงพอใจ การวดความพงพอใจ โดยลกษณะของแบบสอบถามความพงพอใจจะเปนแบบมาตร

ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบความพงพอใจ

ศกษาวธการสรางแบบวดความพงพอใจ

ศกษาเอกสารเกยวกบการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ

สรางแบบสอบถามความพงพอใจ จานวน 15 ขอ

ตรวจสอบโดย

ผเชยวชาญ

ปรบปรงแกไข

ไมผาน

ผาน

นาแบบสอบถามความพงพอใจไปใชกบกลมตวอยาง

หาคาความเชอมนของแบบสอบถามวดความพงพอใจ

นาไปทดลองใชกบนกเรยนชน ม.1 ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 30 คน

50

สวนการประมาณคาตามแบบลเครท แบงออกเปน 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และ

นอยทสด โดยกาหนดเกณฑการใหคะแนน ดงน

5 หมายถง ระดบความพงพอใจมากทสด

4 หมายถง ระดบความพงพอใจมาก

3 หมายถง ระดบความพงพอใจปานกลาง

2 หมายถง ระดบความพงพอใจนอย

1 หมายถง ระดบความพงพอใจนอยทสด

กาหนดเกณฑทใชในการแปลความหมายคาเฉลยดงน (บญชม ศรสะอาด. 2545: 103)

คาเฉลย 4.51-5.00 แสดงถง ระดบความพงพอใจมากทสด

คาเฉลย 3.51-4.50 แสดงถง ระดบความพงพอใจมาก

คาเฉลย 2.51-3.50 แสดงถง ระดบความพงพอใจปานกลาง

คาเฉลย 1.51-2.50 แสดงถง ระดบความพงพอใจนอย

คาเฉลย 1.00-1.50 แสดงถง ระดบความพงพอใจนอยทสด

3. ศกษาวธการสรางแบบสอบถามความพงพอใจจากเอกสาร ตาราทเกยวของ เพอ

เปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ

4. สรางแบบสอบถามความพงพอใจเพอประเมนความคดเหน และประเมนความพง

พอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส สาหรบผเรยน จานวน 15 ขอ

ประกอบดวยเนอหา 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผเรยน

ตอนท 2 ความคดเหน และความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส เปนแบบสอบถามแบบประเมนคา

ตอนท 3 ขอเสนอแนะและขอคดเหนเพมเตม เปนแบบสอบถามปลายเปด

5. นาแบบสอบถามความพงพอใจทสรางเสรจแลวไปใหอาจารยทปรกษาปรญญานพนธ

ตรวจสอบพจารณาความถกตองขนตน จากนนนาแบบสอบถามความพงพอใจจานวน 15 ขอ เสนอตอ

ผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน พจารณาขอคาถามแลวลงความเหนเปนรายขอวา ขอคาถามนนๆ สามารถ

ใชวดตวแปรทจะศกษาไดหรอไม และตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาสามารถวดไดถกตองตรง

ประเดนและครบถวนครอบคลมเนอหาสาระของสงทต งการจะวด หลงจากนนนาผลทไดจากการประเมน

ความคดเหนของผเชยวชาญมาคานวณหาดชนความสอดคลอง(Index of Congruence: IOC) (พวงรตน

ทวรตน. 2540: 117) โดยพจารณาคา IOC ตงแต 0.5 ขนไป จากการประเมนโดยผเชยวชาญ พบวาทก

ขอมคาดชนความสอดคลองมากกวา 0.5 ซงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ข

6. นาแบบสอบถามความพงพอใจทผานการตรวจสอบโดยผเชยวชาญแลวไปทดลอง

ใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไมใชกลมตวอยางจานวน 30 คน

51

7. หาคาความเชอมนของแบบสอบถามวดความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส โดยใชวธการหาสมประสทธแอลฟา (α – coefficient)

ของครอนบาค (พสณ ฟองศร. 2554: 290) พบวาคาความเชอมนทได เทากบ 0.75

8. นาแบบสอบถามความพงพอใจไปใชกบกลมตวอยางตอไป

การเกบรวบรวมขอมล

1. กาหนดแบบแผนการทดลอง

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง โดยมแบบแผนการทดลอง (Experimental Design)

เปนแบบแผนการทดลองแบบกลมเดยว One Group Pretest – Posttest Design (พวงรตน ทวรตน.

2540: 60-61) ซงมข นตอนดงน

1.1 เตรยมกลมตวอยางจานวน 40 คน ทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธกอนเรยน

ดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส จานวน 30 ขอ

1.2 เรมการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและ

เบส กบกลมตวอยาง

1.3 กลมตวอยางทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน จานวน 30 ขอ เพอนา

คะแนนกอนกบหลงเรยนทไดไปวเคราะหดวยสถต t – test for dependent sample และทาแบบสอบถาม

ความพงพอใจ

ตาราง 6 แบบแผนการทดลอง One Group Pretest – Posttest Design

กลมตวอยาง การทดสอบ

กอนเรยน

การจดการเรยนรดวยบทปฏบตการเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

การทดสอบ

หลงเรยน

E T1 X T2

สญลกษณทใชในการทดลอง

E แทน กลมทดลอง (Experimental Group)

X แทน กาจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง (Treatment)

T1 แทน การทดสอบกอนเรยน (Pre - test)

T2 แทน การทดสอบหลงเรยน (Post - test)

52

2. วธการดาเนนการทดลอง

ผวจยดาเนนการทดลองดวยตนเองโดยประสานงานกบโรงเรยนอานาจเจรญ เพอขอ

ความรวมมอในการเกบขอมลและดาเนนการทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2556 โดยผวจยทาการหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส กบนกเรยนจานวน 30 คน จากนนนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส ทมประสทธภาพแลวไปทดลองกบนกเรยนกลมตวอยาง 40 คน ตามแผนการจดการเรยนร ใช

เวลาทงหมดจานวน 6 คาบ คาบเรยนละ 50 นาท เปนเวลาทงหมด 300 นาท เปนเวลา 3 สปดาห

ดาเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล มดงตอไปน

- เตรยมสถานทและอปกรณ โดยผวจยจะทาการลงโปรแกรม Yenka Science

(Chemistry) และบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทผวจยสรางขนในเครอง

คอมพวเตอรของหองปฏบตการคอมพวเตอร โรงเรยนอานาจเจรญ ไวลวงหนากอนการทาการทดลอง

- เกบขอมลกอนการทดลอง โดยเกบคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนกอนเรยนของนกเรยนกลมตวอยาง จานวน 30 ขอ ภายในเวลา 40 นาท

- ดาเนนการตามแผนการจดการเรยนรทผวจยสรางขน โดยทาการจดการเรยนร

ดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง 1 เรองการทดลอง ตอ 2 คาบเรยน คาบเรยนละ 50 นาท ซงจดให

นกเรยน 1 คน ตอเครองคอมพวเตอร 1 เครอง

- แจกใบกจกรรมใหกบนกเรยน โดยนกเรยนจะไดรบใบกจกรรม 1 ชดตอ 1 คน

โดยจะใหนกเรยนทาใบกจกรรมระหวางเรยน

- ชแจงและอธบายจดประสงคการเรยนร ข นตอนการทดลอง วธการใชบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส และใบกจกรรม ใหแกนกเรยน

- ทาการดาเนนการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส โดยใหนกเรยนทาการทดลองดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส พรอมทงบนทกผลการทดลองลงในใบกจกรรมทผวจยสรางขน

- เกบขอมลหลงการทดลอง เมอนกเรยนไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ครบทกการทดลองแลว ใหนกเรยนกลมตวอยางทา

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน จานวน 30 ขอ ภายในเวลา 40 นาท

- นาคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนกบหลงการ

จดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไปวเคราะหขอมลดวย

สถต t–test for Dependent Sample

- ใหนกเรยนทาแบบสอบถามความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

53

การจดกระทาและการวเคราะหขอมล

ผวจยไดดาเนนการวเคราะหขอมลดงตอไปน

1. การตรวจสอบคณภาพของแผนการจดการเรยนร ใบกจกรรม บทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และ

แบบสอบถามความพงพอใจ โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Congruene: IOC) โดย

คานวณจากสตร ตอไปน (พวงรตน ทวรตน. 2540: 117)

NR

IOC ∑=

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอคาถามกบจดประสงค

∑R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหน

N แทน จานวนผเชยวชาญทงหมด

2. สถตพนฐานเพอใชในการประเมนผลของ บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบสอบถามความพงพอใจ

โดยสถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก

1.1 คาเฉลยเลขคณต โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ.

2538: 73)

nx

X ∑=

เมอ X แทน คาเฉลยของคะแนน

∑ x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

n แทน จานวนนกเรยนทงหมด

1.2 สวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยคานวณจากสตร (พสณ ฟองศร. 2554: 275)

1)(

.2

−

−= ∑

nxx

DS

เมอ DS. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

x แทน ขอมลแตละจานวน

x แทน คาเฉลย

n แทน จานวนขอมล หรอนกเรยนกลมตวอยาง

54

3. การวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส สามารถคานวณไดจากสตร E1/E2 ดงตอไปน (มนตร แยมกสกร. 2550: 12)

1001 ×=

∑

AN

X

E

1E แทน คารอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทากจกรรมระหวางเรยน

ของผเรยน

∑ X แทน ผลรวมของคะแนนกจกรรมระหวางเรยนของผเรยนทกคน

N แทน จานวนผเรยนทใชในการประเมนประสทธภาพบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

A แทน คะแนนเตมของการทากจกรรมระหวางเรยน

1002 ×=

∑

BN

Y

E

2E แทน คารอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทาแบบทดสอบหลงการ

เรยนของผเรยน

∑Y แทน ผลรวมของคะแนนจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนของ

ผเรยนทกคน

N แทน จานวนผเรยนทใชในการประเมนประสทธภาพบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน

55

4. การตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยหาคา

ความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบเปนรายขอ โดยใชเทคนค 50% และหา

คาความเชอมน โดยใชสตรดงตอไปน

4.1 การหาคาความยากงาย (p) (พรรณ ลกจวฒนะ. 2555: 207)

nRRp LH

2+

=

เมอ p แทน คาความยากงาย

HR แทน จานวนผตอบถกของขอนนในกลมสง

LR แทน จานวนผตอบถกของขอนนในกลมตา

n แทน จานวนผตอบในแตละกลม

4.2 คาอานาจจาแนก (r) (พรรณ ลกจวฒนะ. 2555: 210)

nRRr LH −

=

เมอ r แทน คาอานาจจาแนก

HR แทน จานวนผตอบถกของขอนนในกลมสง

LR แทน จานวนผตอบถกของขอนนในกลมตา

n แทน จานวนผตอบในแตละกลม

4.3 หาคาความเชอมน โดยคานวณจากสตร KR–20 (บญธรรม กจปรดาบรสทธ.

2537: 246)

−

−= ∑

211 s

pqk

kr

เมอ r แทน ความเชอมนของแบบทดสอบ

k แทน จานวนขอของแบบทดสอบ

p แทน สดสวนของผทาถกในขอนน

q แทน สดสวนของผทาผดในขอนน(1-p)

2s แทน ความแปรปรวนของแบบทดสอบทงฉบบ

56

5. หาคาความเชอมนของแบบสอบถามความพงพอใจทมตอบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส โดยการหาคาสมประสทธแอลฟา (α – coefficient) ดวยวธ

ของคอนบาค (cronbach) โดยคานวณจากสตร ตอไปน (พสณ ฟองศร. 2554: 290)

∑−

−= 2

2

11 t

i

SS

kkα

เมอ α แทน คาสมประสทธความเชอมน

k แทน จานวนขอคาถาม

2iS แทน ความแปรปรวนของขอมลแตละขอ

2tS แทน ความแปรปรวนของขอมลทได

6. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอน

กบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส โดยใช

สถต t – test for Dependent Sample (พวงรตน ทวรตน. 2540: 165 – 167)

1)( 22

−

−=

∑ ∑∑

nDDn

Dt

เมอ t แทน คาทใชพจารณาการแจกแจงแบบท

D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละค

n แทน จานวนคของคะแนนจากการสอบครงแรกและครงหลง

∑D แทน ผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนกบหลงการจดการ

เรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส

∑ 2D แทน ผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนกบหลงการจดการ

เรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส แตละตวยกกาลงสอง

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

N แทน จานวนนกเรยนกลมตวอยาง

∑D แทน ผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนกบหลงการจดการเรยนรดวย

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

∑ 2D แทน ผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนกบหลงการจดการเรยนรดวย

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส แตละตว

ยกกาลงสอง

X แทน คาเฉลย

..DS แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

df แทน ลาดบชนของความเปนอสระ

t แทน คาทใชพจารณาการแจกแจงแบบท

** แทน ความมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงนผวจยไดเสนอผลการวเคราะหขอมลตามลาดบดงน

1. ผลการวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มดงน

2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวาง

กอนกบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

3. ผลการวเคราะหหาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

58

ผลการวเคราะหขอมล

1. ผลการวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มดงน

จากการนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทไดรบการ

ปรบปรงในครงท 2 ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 30 คน โดยใหนกเรยน 1 คน

ตอคอมพวเตอร 1 เครอง ซงผเรยนจะตองทาใบกจกรรมระหวางเรยนหลงจากเรยนจบเนอหาในแต

ละตอนและเมอเรยนจบทกตอนแลวผเรยนทกคนจะตองทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน

จากนนนาผลคะแนนทไดจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยนและแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลง

เรยนทไดไปวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและ

เบส ตามเกณฑ 80/80 ซงแสดงผลดงตาราง 7 ดงน

ตาราง 7 การหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

N ใบกจกรรม แบบทดสอบ ประสทธภาพ

E1/E2 คะแนนเตม X S.D. คะแนนเตม X S.D.

30 30 24.95 2.60 30 24.40 1.92 83.17/81.33

จากตาราง 7 ในการวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส พบวา คาเฉลยของคะแนนจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนของนกเรยน

เทากบ 24.95 และคาเฉลยของคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนเทากบ 24.40

ผลการวเคราะหขอมลพบวา บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มคารอยละ

ของคะแนนเฉลยจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนเทากบ 83.17 และมคารอยละของคะแนนเฉลย

จากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงการเรยนเทากบ 81.33 ซงสรปไดวา ประสทธภาพของ

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส เทากบ 83.17/81.33 ซงแสดงใหเหนวา

ประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มประสทธภาพ

80/80 ตามทกาหนดไว

59

2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวาง

กอนกบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ซง

แสดงผลดงตาราง 8 ดงน

ตาราง 8 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางคะแนนกอนกบหลงการจดการเรยนรดวย

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

ผลสมฤทธ

ทางการเรยน N คะแนนเตม X DS. ∑D ∑ 2D df t

หลงเรยน 40 30 24.48 2.70 465 5607 39 40.37**

กอนเรยน 40 30 12.85 2.85

t39.05.α

= 1.685

**มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 8 ผลการวเคราะหขอมลพบวา จากแบบทดสอบวดผลสมฤทธซงมคะแนน

เตม 30 คะแนน นกเรยนกลมตวอยางจานวน 40 คน มคะแนนเฉลยกอนเรยนเทากบ 12.85 และ

คะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 24.48 โดยมผลตางของคะแนนเฉลยกอนเรยนและหลงเรยนเทากบ

11.63 ผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนกบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบสเทากบ 465 และผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนกบ

หลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส แตละตวยก

กาลงสองเทากบ 5,607 จากการคานวณโดยใชสถต t – test for Dependent Sample คา t ท

คานวณไดเทากบ 40.37 และคา t ในลาดบชนของความเปนอสระ 39 ทระดบนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 มคาเทากบ 1.685 (คา t ในตาราง) จะเหนไดวาคา t ทคานวณไดมคาสงกวาคา t ใน

ตาราง ดงนนจงสรปไดวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05

60

3. ผลการวเคราะหหาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส ซงแสดงผลดงตาราง 9 ดงน

ตาราง 9 ผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

รายการ X ..DS ระดบความ

พงพอใจ

1. ดานเนอหา

1.1 เนอหาการทดลองมความนาสนใจ

4.53

0.72

มากทสด

1.2 เนอหาการทดลองเขาใจงาย 4.03 0.83 มาก

1.3 การจดเนอหาการทดลองเหมาะสมกบเวลาเรยน 4.05 0.96 มาก

2. ดานภาพ ภาษา ตวอกษร และส

2.1 ภาพและการออกแบบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงดนาสนใจ

4.40

0.78

มาก

2.2. ภาษาทใชเขาใจงาย 4.08 0.76 มาก

2.3 ตวอกษรอานงายและมขนาดพอเหมาะ 4.25 0.74 มาก

2.4 สของภาพและสของตวอกษรมสวยงามและดงดดความสนใจ 4.03 0.86 มาก

3. ดานความรสกนกคดตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

3.1 บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงมความเสมอนกบการทดลองจรง 4.30 0.99 มาก

3.2 ไมยงยากในการเตรยมอปกรณการทดลอง สารเคม และแสดงผล

การทดลองไดอยางรวดเรว

4.43 0.90 มาก

3.3 การใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงไมตองทาการทดลองใน

หองทดลองแตทาไดทกททมคอมพวเตอร

4.48 0.78 มาก

3.4. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใชงานยาก 4.00 0.72 มาก

4. ดานการแสดงออกตอกจกรรมการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง

4.1 นกเรยนสนกสนานและตนเตนกบการเรยน 4.28 0.85 มาก

4.2 นกเรยนมสวนรวมในการทดลองทกขนตอนและเกดการเรยนร

ดวยตนเอง

4.08 0.86 มาก

4.3 เกดความสนใจในการเรยนมากขน 4.38 0.81 มาก

4.4 อยากเรยนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแบบนอก 4.25 0.93 มาก

เฉลยรวม 4.24 0.83 มาก

61

จากตารางท 9 ผลการวเคราะหขอมล พบวา นกเรยนสวนใหญมความพงพอใจมากตอบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ซงมชวงของคาเฉลยตงแต 4.00 ถง 4.53 โดย

นกเรยนสวนใหญมความพงพอใจมากทสดตอเนอหาการทดลองมความนาสนใจ( X = 4.53) และมคาเฉลย

รองลงมาตามลาดบดงน การใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงไมตองทาการทดลองในหองทดลองแตทา

ไดทกททมคอมพวเตอร ( X = 4.48) ไมยงยากในการเตรยมอปกรณการทดลอง สารเคม และแสดงผลการ

ทดลองไดอยางรวดเรว ( X = 4.43) ภาพและการออกแบบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงดนาสนใจ

( X = 4.40) เกดความสนใจในการเรยนมากขนเมอเรยนดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ( X = 4.38)

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงมความเสมอนกบการทดลองจรง ( X = 4.30) นกเรยนสนกสนาน และ

ตนเตนกบการเรยนดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ( X = 4.28) ตวอกษรอานงายและมขนาดพอเหมาะ

( X = 4.25) ซงเทากนกบอยากเรยนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแบบนอก ( X = 4.25) ภาษาทใช

เขาใจงาย ( X = 4.08) ซงเทากนกบนกเรยนมสวนรวมในการทดลองทกขนตอนและเกดการเรยนรดวย

ตนเอง ( X = 4.08) การจดเนอหาการทดลองเหมาะสมกบเวลาเรยน ( X = 4.05) เนอหาการทดลองเขาใจ

งาย ( X = 4.03) ซงเทากนกบ สของภาพ และสของตวอกษรมสวยงามและดงดดความสนใจ( X = 4.03)

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใชงานยาก ( X =4.00)

เมอพจารณาคาเฉลยรวมพบวา นกเรยนมความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส ( X = 4.24) และมคาเบยงเบนมาตรฐานเฉลยเทากบ 0.83 แสดงใหเหนวาม

การกระจายของขอมลนอย

สวนขอเสนอแนะเพมเตมทมนกเรยนเขยนเสนอมานน สรปไดดงน

1. การทดลองมความสะดวกและเหนผลการทดลองไดอยางรวดเรว ไมตองใช

เวลานานและมความแมนยา

2. อยากใหมการทดลองในเรองตางๆ แบบนอก

3. สามารถสอนใหเขาใจเนอหาตางๆ ได

บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยนเปนงานวจยเชงทดลอง เปนการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส ซงกลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนอานาจเจรญ ภาค

เรยนท 1 ปการศกษา 2556 โดยไดมาจากเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เนอหาในการวจย

ครงน เปนเนอหารายวชาพนฐานวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 เรองสารละลาย

กรดและเบส สาระท 3 สารและสมบตของสาร โดยกาหนดเนอหา 3 เรอง คอ สมบตของสารละลาย

กรดและสารละลายเบส การตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย และ pH ของสารละลาย

กรดและเบส เครองมอทใชในการวจย ไดแก แผนการจดการเรยนร บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส ใบกจกรรม แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบเลอกตอบ

(Multiple choice) ชนด 4 ตวเลอก และแบบสอบถามความพงพอใจทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอน

จรง เรองสารละลายกรดและเบส ระยะเวลาในการทดลองเพอเกบขอมลในการวจยครงน ผวจยใชเวลาใน

การทดลองเพอหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส เปน

เวลา 4 สปดาห จากนนทาการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจ ซงใชคาบเรยน 6 คาบ

คาบเรยนละ 50 นาท เปนเวลา 3 สปดาห โดยเนอหา 1 เรองยอย ใชเวลา 2 คาบ โดยผวจยดาเนนการ

ทดลองดวยตนเอง

ความมงหมายของการวจย

1. เพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและ

เบส ใหมประสทธภาพ 80/80

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวาง

กอนกบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส

63

สมมตฐานของการวจย

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทพฒนาขน มประสทธภาพ

ไมนอยกวา 80/80

2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส มความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

การดาเนนการทดลอง

1. การหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

นาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทผานการตรวจสอบและ

ประเมนจากผเชยวชาญแลว ผานการหาปญหาและขอบกพรองตางๆ รวมทงผานการวเคราะหหา

แนวโนมประสทธภาพแลว จากนนนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ท

ไดรบการปรบปรงเรยบรอยแลว ไปทดลองเพอหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส โดยทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 30 คน โดยให

นกเรยน 1 คน ตอคอมพวเตอร 1 ซงผเรยนจะตองทาใบกจกรรมระหวางเรยนหลงจากเรยนจบเนอหาใน

แตละตอน และเมอเรยนจบทกตอนแลวผเรยนทกคนจะตองทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน

จากนนนาผลคะแนนทไดจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนและแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนทได

ไปวเคราะหหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

2. การทดลองเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการ

เรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

2.1 เกบขอมลกอนเรยน นกเรยนตองทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน

การจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส จานวน 30 ขอ เปน

เวลา 40 นาท

2.2 ทาการดาเนนการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลาย

กรดและเบส ทหาประสทธภาพแลว โดยใหนกเรยนทาการทดลองดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส พรอมทงบนทกผลการทดลองลงในใบกจกรรมทผวจยสรางขน ซงเวลาท

ใชในการจดการเรยนร กาหนดให 1 เรองการทดลอง ตอ 2 คาบเรยน คาบเรยนละ 50 นาท ซงจดให

นกเรยน 1 คน ตอเครองคอมพวเตอร 1 เครอง

2.3 เกบขอมลหลงเรยน เมอนกเรยนไดรบการเรยนการสอนโดยใชบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ครบทกการทดลองแลว ใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนหลงเรยนจานวน 30 ขอ ภายในเวลา 40 นาท นาคาคะแนนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

64

ทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไปวเคราะหขอมลดวยสถต t–test for Dependent Sample

3. การทดลองเพอหาความพงพอใจทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอน เรองสารละลายกรด

และเบส

ใหนกเรยนทาแบบสอบถามความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอน เรอง

สารละลายกรดและเบส หลงจากนกเรยนไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส ครบทกตอนแลว

สรปผลการวจย

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มประสทธภาพเทากบ

83.17/81.33 ซงมประสทธภาพตามทกาหนดไว 2. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนมความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส

อภปรายผลการวจย

จากการวจยเพอหาประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส พบวา ประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มคา

รอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทาใบกจกรรมระหวางเรยนดวยบทปฏบตการทดลองเสมอน

จรง (E1) เทากบ 83.17 คารอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลง

เรยนดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง (E2) เทากบ 81.33 ซงมประสทธภาพตามทกาหนดไว

และสอดคลองกบสมมตฐานทต งไว ในการศกษาผลสมฤทธทางการเรยน พบวานกเรยนทไดรบการ

จดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มผลสมฤทธทางการ

เรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน และในการศกษาความความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส พบวานกเรยนมความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ซงสามารถอภปรายผลไดดงน

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มประสทธภาพตามท

กาหนดไว เนองจาก ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนการวจยและพฒนาบทปฏบตการทดลองเสมอน

จรงอยางเปนระบบ โดยมการกาหนดจดมงหมายในการพฒนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ศกษา

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ วเคราะหเนอหาสาระการเรยนร ศกษารายละเอยด หลกการ

และวธการเกยวกบโปรแกรม วางแผนและดาเนนการสรางบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

65

สารละลายกรดและเบส โดยมการปรกษาและตรวจสอบแกไขจากอาจารยทปรกษา รวมทงผานการ

ประเมนและปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญทางดานเนอหาและดานสอเทคโนโลย

การศกษา อกทงยงนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไปทดลองเพอหา

ปญหาและขอบกพรองตางๆ เพอวเคราะหหาแนวโนมประสทธภาพ และเพอหาประสทธภาพของบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ผลปรากฏวา บทปฏบตการทดลองเสมอน

จรง เรองสารละลายกรดและเบสมประสทธภาพเปนไปตามทกาหนด ทาใหบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส มความสมบรณยงขน กอนนาไปใชในการทดลองกบ

นกเรยนกลมตวอยาง ซงผลการศกษาครงนสอดคลองกบการวจยของ พจนนท สรรกษ (2548) ได

พฒนาสอการเรยนอเลกทรอนกส วชายางธรรมชาตในรปแบบหองเรยนเสมอนจรง ผวจยพฒนา

สอตามขนตอนการวจยและพฒนาอยางเปนระบบ ผลการวจยพบวา สอการเรยนอเลกทรอนกส

ทสรางขนมประสทธภาพ 83/85 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว และงานวจยของชยวฒน เชอมง;

และวลลภ คงนะ (2552) ไดพฒนาสอการสอนหองปฏบตการเคมเสมอนใชในระบบ E-Learning ผวจย

ไดพฒนาสอตามขนตอนการวจยและพฒนาอยางเปนระบบ ผลการวจยพบวา สอการสอนทสรางขนม

ประสทธภาพ เทากบ 83.48/87.56 ซงเปนไปตามประสทธภาพ 80/80 ทกาหนดไว

2. ในการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

นกเรยนจะไดศกษาและทาใบกจกรรมไปพรอมๆ กบการใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส ซงในใบกจกรรมจะแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบกอน และนกเรยน

ตองศกษาขนตอนการทดลองจากใบกจกรรมแลวทาการทดลองในบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส และบนทกผลการทดลองทไดลงในตารางบนทกผลการทดลองในใบกจกรรม

จากนนนกเรยนตองตอบคาถามทายการทดลอง ทกลาวมานนทาใหนกเรยนไดฝกทาการทดลองดวย

ตนเอง และยงไดใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอกดวย จงทาใหนกเรยนเกดทกษะการคด เกด

การเรยนรดวยตนเอง และทาใหเกดความเขาใจเพมขน รวมทงผวจยจะเขาไปใหความชวยเหลอนกเรยน

เมอมขอสงสยหรอไมเขาใจ และมการดาเนนตามแผนการสอนทผว จยวางไว สงผลใหนกเรยนม

ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

3. เวลาทใชในการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบสนนมเวลามาก โดยใชเวลาในการเรยนเรองยอยละ 2 คาบ คาบเรยนละ 50 นาท รวมแลวใช

เวลาเรองยอยละ 100 นาท จงทาใหนกเรยนสามารถทากจกรรมตางๆ ทกอใหเกดการเรยนรไดอยาง

ไมตองเรงรบ นกเรยนจะมเวลาฝกทาการทดลอง เวลาคด และทาความเขาใจไดมากยงขน อกทงยง

สามารถฝกทาการทดลองดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ไดหลายๆ

ครง อยางเตมความสามารถของนกเรยนแตละคน ซงสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของ

นกเรยนสงกวากอนเรยน

66

4. จากการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในระหวางการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส พบวานกเรยนรสกตนเตน กระตอรอรน มความตงใจ

ใหความสนใจเปนอยางด และรสกวาตวเองมสวนรวมในการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส ทงนเพราะบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

ประกอบไปดวยขอความ และภาพกราฟก อกทงรปแบบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส มการการออกแบบใหเสมอนหองปฏบตการทดลอง ซงนกเรยนทไดเรยนดวย

บทดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส จะเกดการจตนาการและรสกได

เขารวมอยภายใน เสมอนวาทาการทดลองในหองปฏบตการทดลอง ซงสอดคลองกบทกลาววา ความ

เปนจรงเสมอน เปนเปนกลมเทคโนโลยเชงโตตอบทผลกดนใหผใชเกดความรสกของการเขารวมอย

ภายในสงแวดลอมทไมไดมอยจรงทสรางขนดวยคอมพวเตอร (กดานนท มลทอง. 2543: 303) และ

ทวาในวงการศกษาการสรางจนตนาการเปนวธการในการเสนอขอมลและมโนทศนแกผเรยนเพอชวย

ใหเกดความเขาใจและการปรบตวใหเขากบสงคม จงมการใชสอประกอบการสอนขน ทาใหมการนา

เทคโนโลยความเปนจรงเสมอนมาใชเพมพนประสบการณแกผเรยนไดเปนอยางด (กดานนท มลทอง.

2543: 310-311)

5. ในการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

นกเรยนมความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส เนองจากบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส ทพฒนาขนมภาพและการออกแบบท

นาสนใจ ใชงานงายไมยงยากในการเตรยมอปกรณการทดลอง สารเคม สามารถทาการทดลองไดทกท

ทมคอมพวเตอร การจดเนอหาการทดลองเหมาะสมกบเวลาเรยน และแสดงผลไดรวดเรวและถกตอง

ซงเนอหาการทดลองทออกแบบมาเปนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงทาใหนกเรยนเกดความเขาใจ

ในดานเนอหาทเรยนเพมมากขน และนกเรยนมสวนรวมในการทดลองทกขนตอนและเกดการเรยนร

ดวยตนเอง จงสงผลใหนกเรยนมความพงพอใจมากตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส ซงสอดคลองกบงานวจยของ ศนสนย สงสรรคอนนต (2551) ทไดทาการ

พฒนาแบบจาลองหองปฏบตการเสมอนจรงเพอการเรยนการสอนผานระบบเครอขายอนเตอรเนตใน

วชาฟสกส สาหรบนกศกษาดานวทยาศาสตร พบวานกศกษามความพงพอใจมากตอหองปฏบตการ

เสมอนจรงเพอการเรยนการสอนผานระบบเครอขายอนเตอรเนตในวชาฟสกส

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

1. ในการพฒนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ผวจยควรศกษาเนอหาทจะนามา

สรางเปนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใหเขาใจเปนอยางด เพอใหเนอหาแตละเรองสอดคลองกบ

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง รวมทงศกษารายละเอยด หลกการ ทฤษฎ และวธการสราง

67

เกยวกบโปรแกรมนนๆ อยางละเอยด เพอจะไดบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงทมประสทธภาพ

ตามเกณฑทต งไว

2. ในระหวางการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ควรสงเกต

พฤตกรรมการเรยนรของนกเรยน เพอคอยชวยเหลอ แนะนา และอธบายใหกบนกเรยน เมอ

นกเรยนมขอสงสยในการใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง หรอไมเขาใจในเนอหาตางๆ

3. กอนทจะเรมการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ควรตรวจสอบ

เครองคอมพวเตอรวาพรอมสาหรบการใชงานหรอไม เพอจะไดไมมปญหาระหวางการจดการเรยนร

รวมทงอธบายการใชงานบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใหกบนกเรยนอยางละเอยด และควรศกษา

รายละเอยดตางๆ ในบทบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงมาเปนอยางด เพอสามารถอธบายใหกบ

นกเรยนไดอยางถกตอง

4. ในระหวางการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง ควรมการตง

คาถามกบนกเรยนเพอทดสอบความเขาใจของนกเรยน รวมทงเพอใหนกเรยนมความเขาใจในเนอ

บทเรยนมากขน และหลงจากทากจกรรมตางๆ เสรจ ควรมการสรปความเขาใจในบทเรยนนนๆ

รวมกนกบนกเรยนเพอใหนกเรยนเกดความเขาใจในเนอหาอยางถกตองและตรงกน

ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาคนควาครงตอไป

1. ควรมการพฒนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ในเนอหาวชาวทยาศาสตรเรองตางๆ และในระดบชนอนๆ ตอไป

2. ในการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจ ควรมการศกษาโดยการ

เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจระหวางกลมทเรยนดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง กบกลมทไมไดเรยนดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

3. ควรศกษาวจยเพมเตมเกยวกบความคนทนของความรของผเรยนทเรยนดวยบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง

4. ควรมการศกษาเจตคตตอวชาวทยาศาสตรกอนเรยนและหลงเรยนดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง

บรรณานกรม

บรรณานกรม

กรมวชาการ, กระทรวงศกษาธการ. (2534). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544.

กรงเทพฯ: โรงพมพกรมการศาสนา.

กรมวชาการ. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ:

โรงพมพครสภาลาดพราว.

กระทรวงศกษาธการ, สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2551). ตวชวดและสาระ

การเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตร แกนกลางการศกษา

ขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา.

กาญจนา อรณสอนศร. (2546). ความพงพอใจของสมาชกสหกรณตอการดาเนนงานของสหกรณ

การเกษตรไชยปราการจากด อาเภอชยปราการ จงหวดเชยงใหม. คณะเกษตรศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม. ถายเอกสาร.

กดานนท มลทอง. (2543). เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

ภาควชาโสตทศนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กตมา ปรดดลก. (2529). ทฤษฎการบรหารองคการ. กรงเทพฯ: ธนะการพมพ.

ครรชต มาลยวงศ. (2540). รวมคาบรรยาย เพอการสรางวสยทศนในงานไอท. กรงเทพฯ:

กองบรการสอสารสนเทศ ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต. กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลย

และสงแวดลอม.

จนทนา บณยาภรณ. (2539). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนซอมเสรมวชาวทยาศาสตร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (เทคโนโลยทางการศกษา).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ชวาล แพรตกล. (2518). เทคนคการวดผล. กรงเทพฯ: วฒนาพานช.

ชยวรตน ไชยพจนพานช; และ ปทมา จนทวมล. (2546). ระบบการเรยนการสอนผานเครอขาย

VClass, เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการ การดาเนนกจกรรมบนเครอขาย

สารสนเทศเพอพฒนาการศกษา ครงท 10, สบคนเมอ 20 พฤศจกายน 2555,

จาก http://www.ait.ac.th, 26/04/2548.

ชยวฒน เชอมง; และนายวลลภ คงนะ (2552). การพฒนาสอการสอนหองปฏบตการเคมเสมอน

ใชในระบบ E-Learning. นครปฐม: โรงเรยนมหดลวทยานสรณ. ถายเอกสาร

ธนยา ปญาแกว. (2541). ปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจในงานของขาราชการคร จงหวด

เชยงใหม. การคนควาแบบอสระ รฐศาสตรมหาบณฑต สาขาการเมองและการปกครอง

บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม. ถายเอกสาร.

แนงนอย พงษสามารถ. (2519). จตวทยาอตสาหกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

70

บรษท เอเชยน ไอ.ท.จากด. (ม.ป.ป.). คมอการใชโปรแกรม Yenka Science (Chemistry).

พมพครงท 1. กรงเทพฯ: เอเชยน ไอ.ท.จากด.

บญเกอ ควรหาเวช. (2543). นวตกรรมการศกษา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: เอสอาพรนตง.

_______. (2553). หองเรยนเสมอนจรง Virtual Classrooms. สบคนเมอ 6 พฤศจกายน 2555,

จาก http://www.thaicai.com/articles/vc1.html

บญชม ศรสะอาด. (2532). วธการทางสถตสาหรบการวจย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: เจรญผล

การพมพ.

บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2537). เทคนคการสรองเครองรวบรวมขอมลสาหรบการวจย.

กรงเทพฯ: บแอนบพบลซง.

บญม พนธไทย. (2554). ระเบยบวธวจยการศกษาเบองตน. กรงเทพฯ: ภาควชาการประเมนและ

การวจย มหาวทยาลยรามคาแหง.

บญเรยง ขจรศลป. (2539). วธวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: หางหนสวนจากด พ.เอน. การพมพ

พจนนท สรรกษ. (2548). การพฒนาสอการเรยนอเลกทรอนกส วชายางธรรมชาตในรปแบบ

หองเรยนเสมอนจรง. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. ถายเอกสาร.

พนม ลมอารย. (2538). การเกบขอมลเปนรายบคคล. กรงเทพฯ: โอเอส พรนตงเฮาส.

พรพมล คงฉม. (2552). การศกษาความพงพอใจและความตองการของลกคาทไดรบบรการ

จากบรษท เอม.เอช.อ – ดแมก (ท) จากด. สารนพนธ กศ.ม.(จตวทยาการแนะแนว).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พรรณ ลกจวฒนะ. (2555). วธการวจยทางการศกษา. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร

อตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

พวงรตน ทวรตน. (2530). การสรางและพฒนาแบบทดสอบ. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทาง

การศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

_______. (2540). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 7. กรงเทพฯ:

สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

_______. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 8. กรงเทพฯ:

สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

พทกษ ตรษทม. (2538). ความพงพอใจของประชาชนตอระบบและกระบวนการใหบรการของ

กรงเทพมหานคร: ศกษากรณสานกงานเขตยานนาวา. ภาคนพนธปรญญาโท. บณฑต

พฒนศาสตร. ถายเอกสาร.

พสณ ฟองศร. (2554). การประเมนทางการศกษา: แนวคดสการปฏบต. พมพครงท 6.

กรงเทพฯ: บรษท ดานสทธาการพมพ.

71

ไพศาล หวงพานช. (2523). การวดผลการศกษา. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษาและ

จตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

_______. (2526). การวดผลการศกษา . กรงเทพฯ: โอเดยนการพมพ.

ภนดา ชยปญญา. (2541). ความพงพอใจของเกษตรกรตอกจกรรมไรนาสวนผสมภายใตโครงการ

ปรบโครงสรางและระบบการผลตการเกษตรของจงหวดเชยงราย. วทยานพนธ

วทยาศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเชยงใหม. ถายเอกสาร.

ภพ เลาหไพบลย. (2537). แนวการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

_______. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

มนตร แยมกสกร. (2550, ตลาคม-มกราคม). เกณฑประสทธภาพในการวจยและพฒนาสอการ

สอนความแตกตาง 90/90 และE1/E2. วารสารศกษาศาสตร. 19(1): 1-16.

เยาวด วบลยศร. (2539). การวดผลและการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ. กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

_______. (2540). การวดผลและการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ :

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ:

สานกพมพนานมบคส.

รจโรจน แกวอไร. (2543). การพฒนาระบบการเรยนการสอนผานเครอขายใยแมงมม. ปรญญา

นพนธ การศกษาดษดบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา. กรงเทพมหานคร :

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. (2531). หลกการวจยทางการศกษา. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ: ศกษาพร.

_______. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

วนดา ฉตรวราคม. (2554). นวตกรรมและเทคโนโลยทางการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยรามคาแหง.

วรรณทพา รอดแรงคา; และ พมพนธ เดชะคปต . (2532). กจกรรมทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตรสาหรบคร สถาบนพฒนาคณวชาการ (พว.). กรงเทพฯ:

พฒนาคณภาพทางวชาการ.

วกพเดย สารานกรมเสร. (2553). หองปฏบตการเสมอน. สบคนเมอ 15 พฤษภาคม 2555,

จาก http://th.wikipedia.org/wiki

วชย เหลองธรรมชาต. (2531). ความพงพอใจในการปรบตวตอสภาพแวดลอมใหมของประชากร

หมบานอพยพโครงการเขอนรชปะภา จงหวดสราษฎรธาน. วทยานพนธปรญญาโท.

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถายเอกสาร.

วเชยร เกตสงห (2517). การวดผลการศกษาและสถตเบองตน. พมพครงท 5. กรงเทพฯ:

สานกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต.

72

วรงรอง วงษวฒนะ. (2551). ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ใน

การศกษานอกสถานทแบบการใชความเปนจรงเสมอนกบแบบการใชความเปนจรง

เสมอนและการเรยนเปนค. วทยานพนธ กศ.ม (การสอนและเทคโนโลยการศกษา)

กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

วรฬ พรรณเทว. (2542). ความพงพอใจของประชาชนตอการใหบรการของหนวยงานกระทรวง

มหาดไทยในอาเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต.

มหาวทยาลยเชยงใหม. ถายเอกสาร.

ศรศกด จามรมาน; และ กนกวรรณ วองวฒนะสน. (2542). อนเทอรเนตเพอการพฒนาโครงสราง

พนฐานสารสนเทศ. รายงานการประชมคณบดบณฑตวทยาลยแหงประเทศไทยครงท 16.

กรงเทพฯ: มหาวทยาลยอสสมชญ.

ศนสนย สงสรรคอนนต. (2551). หองปฏบตการเสมอนจรงบนระบบเครอขายอนเตอรเนต:

นวตกรรมเพอการเรยนการสอนวทยาศาสตร. วารสารสมาจารย. 20(43).

ศภางค ไทยสมบรณสข. (2547). การพฒนารปแบบการเรยนแบบรวมมอ แบบรวมกลมเรองการ

บรหารโครงการในหองเรยนเสมอนจรง สาหรบนสตระดบปรญญาตร คณะครศาสตร.

วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). การจดสาระการเรยนร

กลมวทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอน

วทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สมจต สวธนไพบลย. (2527). สมรรถภาพการสอนของคร. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและ

การสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมพงศ เกษมสน. (2518). การปกครองของไทย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

สมหวง ครรตนะ. (2539). เอกสารคาสอน การออกแบบ และพฒนาระบบการสอน. ภาคเทคโนโลย

ทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต. (2543). มหาวทยาลยเสมอนจรง. สบคน

เมอ 5 พฤศจกายน 2555, จาก http://www.learn.in.th/distance_edu/body_chapter.html

สปรยา ศรพฒนกลขจร. (2548). การพฒนารปแบบหองเรยนเสมอนจรงแบบจาลองสถานการณ

รวมกบการฝกปฏบต เรอง การผลตรายกาโทรทศน. ปรญญานพนธภาคเทคโนโลย

การศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สรพล บญลอ. (2550). การพฒนารปแบบการสอนโดยใชหองเรยนเสมอนจรงแบบใชปญหาเปน

หลกในระดบอดมศกษา. วทยานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต

สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เสรมศกด วศาลาภรณ; และ เอนกกล กรแสง. (2522). หลกการเบองตนของการวดผลการศกษา.

พมพครงท 4 กรงเทพฯ: โรงพมพพฆเณศ.

73

หทยชนก ผลาวรรณ. (2547). การวเคราะหองคประกอบทมอทธพลตอการจดการเรยนการสอนใน

หองเรยนเสมอนจรง. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

เทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. ถายเอกสาร.

อรรถศาสตร เวยงสงค. (2553). การพฒนาสอความเปนจรงเสมอนเพอการประชาสมพนธ

มหาวทยาลยมหาสารคาม. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต.

มหาวทยาลยมหาสารคาม, ถายเอกสาร.

อเนก เพยรอนกลบตร. (2524). กาวดและประเมนผลทงการศกษา. กรงเทพฯ: วคตอรการพมพ.

อารมณ สนานภ. (2539). ความรพนฐานเกยวกบงานวจย. กรงเทพฯ: ราชบณฑตยสถาน

อทย ภรมยรน. (2553). การจดหองเรยนเสมอนจรง. สบคนเมอ 20 ตลาคม 2555,

จาก http://www.st.ac.th/av/inno_virtclass.htm

_______. (2540, กมภาพนธ-พฤษภาคม). โฉมหนามหาวทยาลยในศตวรรษท 21. สารศรปทม.

2(2).

เอนก ประดษฐพงษ. (2545). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนผานเครอขาย อนเตอรเนต

เรองชวตและววฒนาการ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย. ปรญญานพนธ กศ.ม.

(วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร. ถายเอกสาร.

Good, C.V. (1973). Dictionary of Education. 2nd ed. New York: McGraw - Hill

Goodman R.I.; Fletcher K.A.; & Schneider E.W. (1980). The Effectiveness Index as

Comparative Measure in Media Product Evaluation. Educational Technology.

20(09): 30-34.

Grimes. G. (1993). Going the Distance with Technology. Happy 100th Anniversary

to Distance Education. 6-8.

Gronlund, N. E. (1993). How to Make Achievement Tests and Assessment. 5th ed.

Boston: Allyn and bacon.

Herga, N. R.; & Dinevski, D. (2012, May-June) Virtual Laboratory in

Chemistry – Experimental Study of Understanding, Reproduction and

Application of Acquired Knowledge of Subject’s Chemical Content. Organizacija.

45(3): 108-116.

Hiltz, S. (1993). Correlates of Learning in a Virtual Classroom. International Journal of

Man Machine Studies. 71-98.

Hiltz, S. R. (1997, August). Impact of college-level courses via Asynchronous Learning

Networks: Some Preliminary Results. Journal of Asynchronous Learning Networks.

1(2): 1-19.

74

Mattheos N, Nattestad A, Schittek M, Attström R. (2001, November). A Virtual Classroom

for Undergraduate Periodontology: A Pilot Study European Journal of Dental

Education. European Journal of Dental Education. 5 (4): 139–147.

Perrin, D.G. (1994). The University of the Future. ED Journal. 9(2): 140-143.

Sandy, B.; & Oleg, L. (2001). A Framework for Pedagogical Evaluation of Virtual

@Learning Environment, University of Wales Bangor, Equation in Structure

Domains. Education Technology. 31(5): 25-33.

The Virtual Campus. (1998). Retrieved May 15, 2012,

from http://angsila.compsci.buu.ac.th/~sc440186/samana/Virtual%20Classroo1.doc

Thomson, J. (1996). The California Virtual University. Retrieved July 15, 2012,

from http://www.id.ucsb.edu/detche/library/distance/calif/calvu.html

Turoff, M. (1995). Designing a Virtual Classroom. Retrieved May 15, 2012,

from http://www.njit.edu/njIT/Department/CCCC/VC/Papers/Design.html.

Vroom, W.H. (1964). Work and Motivation. New York: John Willey and Sons Inc.

Fan Y, Lin J, Sun T, Yuan W. (2006, April). A Wireless LAN-Based Robust and

ScalableVirtual Laboratory for E-Learning. Technologies for E-Learning and

Digital Entertainment. (3942): 322-325.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

รายนามผเชยวชาญ

77

รายนามผเชยวชาญทตรวจสอบเครองมอ

ดร.วนเพญ ประทมทอง สาขาวชาการมธยมศกษา ภาควชาหลกสตรและการสอน

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อาจารยกองเกยรต หรญเกด ภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

นางสพตรา เผอกสงเนน ตาแหนง คร ชานาญการพเศษ

หมวดวทยาศาสตร โรงเรยนอานาจเจรญ

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 29

นางรชน ชมาก ตาแหนง คร ชานาญการพเศษ

หมวดวทยาศาสตร โรงเรยนอานาจเจรญ

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 29

นายสมใจ หมายมน ตาแหนง คร ชานาญการพเศษ

หมวดวทยาศาสตร โรงเรยนอานาจเจรญ

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 29

ภาคผนวก ข

ขอมลการประเมนจากผเชยวชาญ

1. คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

2. คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนร เรอง สารละลายกรดและเบส คาดชน

ความสอดคลอง (IOC) ของใบกจกรรม เรองสารละลายกรดและเบส

3. คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองสารละลายกรด

และเบส

4. คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจทมตอบทปฏบตการทดลอง

เสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

79

ตาราง 10 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส

รายการ ผเชยวชาญ คา

IOC สรปผล

คนท1 คนท2 คนท3

1. ดานเนอหา

1.1เนอหาการทดลองมความสอดคลองกบจดประสงค

การเรยนร

+1 +1 +1 1 ใชได

1.2เนอหาการทดลองมความเหมาะสมกบวยของ

นกเรยน

+1 +1 +1 1 ใชได

1.3เนอหาการทดลองมความยากงายพอเหมาะ +1 +1 +1 1 ใชได

1.4การจดเนอหาเหมาะสมกบเวลาเรยน +1 +1 +1 1 ใชได

1.5เนอหาสาระของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงม

ความชดเจนและเหมาะสม

+1 +1 +1 1 ใชได

2. ดานการออกแบบ

2.1ความถกตองของภาษาทใช +1 +1 +1 1 ใชได

2.2สของภาพ และตวอกษรมความเหมาะสม +1 +1 +1 1 ใชได

2.3ความเหมาะสมของภาพทใชประกอบในบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง +1 +1 +1 1 ใชได

2.4ความเหมาะสมของขนาดภาพทใชประกอบบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง

+1 +1 +1 1 ใชได

2.5ความนาสนใจของภาพท ใชประกอบในบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง

+1 +1 +1 1 ใชได

2.6ความเหมาะสมของขนาดตวอกษรทใชในบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง

+1 +1 +1 1 ใชได

2.7ความนาสนใจของการออกแบบบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรงโดยภาพรวม

+1 +1 +1 1 ใชได

3. ดานการแสดงผล

3.1บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแสดงผลการ

ทดลองถกตอง

+1 +1 +1 1 ใชได

3.2บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแสดงสไดชดเจน +1 +1 +1 1 ใชได

3.3บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแสดงผลได

รวดเรว

+1 +1 +1 1

ใชได

80

รายการ ผเชยวชาญ คา

IOC สรปผล

คนท1 คนท2 คนท3

4. ดานความสะดวกตอการใช

4.1ไมมขอจากดดานเวลาในการเรยนรดวยบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง

+1 +1 +1 1 ใชได

4.2การใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงไมม

ขอจากดเรองสถานท

+1 +1 +1 1 ใชได

4.3บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงสามารถทาการ

ทดลองไดหลายครง

+1 +1 +1 1 ใชได

81

ตาราง 11 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนร เรอง สารละลายกรดและเบส

รายการ ผเชยวชาญ คา

IOC สรปผล

คนท1 คนท2 คนท3

1.แผนการจดการเรยนรมองคประกอบสาคญ

ครบถวนและสมพนธกน +1 +1 +1 1 ใชได

2.สาระการเรยนรสอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 1 ใชได

3.กจกรรมสอดคลองกบเนอหาและจดประสงค +1 +1 +1 1 ใชได

4.กจกรรมหลากหลายเหมาะสมและสอดคลองกบ

ความสามารถผเรยน +1 +1 +1 1 ใชได

5.กจกรรมเนนทกษะกระบวนการคด การลงมอปฏบต

และการเรยนรดวยตนเอง +1 +1 +1 1 ใชได

6.กจกรรมการเรยนสอนมความยากงายเหมาะสมกบ

ระดบชน +1 +1 +1 1 ใชได

7.สอการเรยนรสอดคลองกบจดประสงคและกจกรรม

การเรยนการสอน +1 +1 +1 1 ใชได

8.สอการเรยนรเหมาะสมกบวย และความสามารถ

ของผเรยน +1 +1 +1 1 ใชได

9.การวดและประเมนผลการเรยนรคลองกบ

จดประสงคและกจกรรมการเรยนการสอน +1 +1 +1 1 ใชได

10.เครองมอทใชวดและประเมนผลการเรยนร

สอดคลองกบจดประสงคและกจกรรมการเรยนการ

สอน

+1 +1 +1 1 ใชได

82

ตาราง 12 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของใบกจกรรม เรองสารละลายกรดและเบส

รายการ ผเชยวชาญ คา

IOC สรปผล

คนท1 คนท2 คนท3

1.ใบกจกรรมมความสอดคลองกบจดประสงคการ

เรยนร +1 +1 +1 1 ใชได

2.ใบกจกรรมมความสอดคลองกบเนอหาการทดลอง +1 +1 +1 1 ใชได

3.ใบกจกรรมมความสอดคลองกบกจกรรมการเรยน

การสอน +1 +1 +1 1 ใชได

4.ใบกจกรรมมความยากงายพอเหมาะ +1 +1 +1 1 ใชได

5.ใบกจกรรมมความเหมาะสมกบวยและความสามารถของผเรยน

+1 +1 +1 1 ใชได

6.ภาษาทใชในใบกจกรรมมความถกตองและเหมาะสม

+1 +1 +1 1 ใชได

7.ใบกจกรรมอานแลวเขาใจงาย +1 +1 +1 1 ใชได

8.องคประกอบตางๆ ในใบกจกรรมมความเหมาะสม +1 +1 +1 1 ใชได

9. ใบกจกรรมมความสอดคลองกบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

+1 +1 +1 1 ใชได

10.เนอหาในใบกจกรรมมความเหมาะสม +1 +1 +1 1 ใชได

83

ตาราง 13 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง

สารละลายกรดและเบส

ขอ

ผเชยวชาญ คา

IOC สรป ขอ

ผเชยวชาญ คา

IOC สรป คนท

1

คนท

2

คนท

3

คนท

1

คนท

2

คนท

3

1 +1 +1 +1 1 ใชได 31 +1 +1 +1 1 ใชได

2 +1 +1 +1 1 ใชได 32 +1 +1 +1 1 ใชได

3 +1 +1 +1 1 ใชได 33 +1 +1 +1 1 ใชได

4 +1 +1 +1 1 ใชได 34 +1 +1 +1 1 ใชได

5 +1 +1 +1 1 ใชได 35 +1 +1 +1 1 ใชได

6 +1 +1 +1 1 ใชได 36 +1 +1 +1 1 ใชได

7 +1 +1 +1 1 ใชได 37 +1 +1 +1 1 ใชได

8 +1 +1 +1 1 ใชได 38 +1 +1 +1 1 ใชได

9 +1 +1 +1 1 ใชได 39 +1 +1 +1 1 ใชได

10 +1 +1 +1 1 ใชได 40 +1 +1 +1 1 ใชได

11 +1 +1 +1 1 ใชได 41 +1 +1 +1 1 ใชได

12 +1 +1 +1 1 ใชได 42 +1 +1 +1 1 ใชได

13 +1 +1 +1 1 ใชได 43 +1 +1 +1 1 ใชได

14 +1 +1 +1 1 ใชได 44 +1 +1 +1 1 ใชได

15 +1 +1 +1 1 ใชได 45 +1 +1 +1 1 ใชได

16 +1 +1 +1 1 ใชได 46 +1 +1 +1 1 ใชได

17 +1 +1 +1 1 ใชได 47 +1 +1 +1 1 ใชได

18 +1 +1 +1 1 ใชได 48 +1 +1 +1 1 ใชได

19 +1 +1 +1 1 ใชได 49 +1 +1 +1 1 ใชได

20 +1 +1 +1 1 ใชได 50 +1 +1 +1 1 ใชได

21 +1 +1 +1 1 ใชได 51 +1 +1 +1 1 ใชได

22 +1 +1 +1 1 ใชได 52 +1 +1 +1 1 ใชได

23 +1 +1 +1 1 ใชได 53 +1 +1 +1 1 ใชได

24 +1 +1 +1 1 ใชได 54 +1 +1 +1 1 ใชได

25 +1 +1 +1 1 ใชได 55 +1 +1 +1 1 ใชได

26 +1 +1 +1 1 ใชได 56 +1 +1 +1 1 ใชได

27 +1 +1 +1 1 ใชได 57 +1 +1 +1 1 ใชได

84

ขอ

ผเชยวชาญ คา

IOC สรป ขอ

ผเชยวชาญ คา

IOC สรป คนท

1

คนท

2

คนท

3

คนท

1

คนท

2

คนท

3

28 +1 +1 +1 1 ใชได 58 +1 +1 +1 1 ใชได

29 +1 +1 +1 1 ใชได 59 +1 +1 +1 1 ใชได

30 +1 +1 +1 1 ใชได 60 +1 +1 +1 1 ใชได

85

ตาราง 14 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจทมตอบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

รายการ ผเชยวชาญ คา

IOC สรปผล

คนท1 คนท2 คนท3

1. ดานเนอหา

1.1 เนอหาการทดลองมความนาสนใจ

1.2 เนอหาการทดลองเขาใจงาย

1.3 การจดเนอหาการทดลองเหมาะสมกบเวลาเรยน

+1

+1

+1

1

ใชได

+1 +1 +1 1 ใชได

+1 +1 +1 1 ใชได

2. ดานภาพ ภาษา ตวอกษร และส

2.1 ภาพและการออกแบบบทปฏบตการทดลองเสมอน

จรงดนาสนใจ

2.2 ภาษาทใชเขาใจงาย

2.3 ตวอกษรอานงายและมขนาดพอเหมาะ

2.4 สของภาพและสของตวอกษรมความสวยงามและดงดดความ

สนใจ

+1

+1

+1

1

ใชได

+1

+1

+1

1

ใชได

+1 +1 +1 1 ใชได

+1 +1 +1 1 ใชได

3. ดานความรสกนกคดตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

3.1 บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงมความเสมอนกบการ

ทดลองจรง

3.2 ไมยงยากในการเตรยมอปกรณการทดลอง สารเคม และ

แสดงผลการทดลองไดอยางรวดเรว

3.3 การใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงไมตองทาการทดลอง

ในหองทดลองแตทาไดทกททมคอมพวเตอร

3.4 บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใชงานยาก

+1

+1

+1

1

ใชได

+1

+1

+1

1

ใชได

+1

+1

+1

1

ใชได

+1

+1

+1

1

ใชได

4. ดานการแสดงออกตอกจกรรมการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง

4.1 นกเรยนสนกสนาน และตนเตนกบการเรยนดวยบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง

4.2 นกเรยนมสวนรวมในการทดลองทกขนตอนและเกดการ

เรยนรดวยตนเอง

4.3 เกดความสนใจในการเรยนมากขนเมอเรยนดวย

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

4.4 อยากเรยนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแบบนอก

+1

+1

+1

1

ใชได

+1

+1

+1

1

ใชได

+1

+1

+1

1

ใชได

0 +1 +1 0.66 ใชได

ภาคผนวก ค

ขอมลทเกยวของกบผลการวจยและการวเคราะหขอมล

1. คาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

เรองสารละลายกรดและเบส

2. การวเคราะหประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

3. ผลสมฤทธทางการเรยนกอนกบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

4. คา t-test จากการคานวณดวยโปรแกรม SPSS

87

ตาราง 15 คาความยากงายและคาอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ขอ คาความยากงาย(p) คาอานาจจาแนก(r) ขอ คาความยากงาย(p) คาอานาจจาแนก(r)

1 0.94 0.04 31 0.52 0.16

2 0.96 0 32 0.60 0

3 0.62 0.12 33 0.56 0.40

4 0.68 0.24 34 0.46 0.20

5 0.58 0.36 35 0.56 0.16

6 0.30 0.04 36 0.64 0.48

7 0.38 0.28 37 0.66 0.44

8 0.52 0 38 0.70 0.28

9 0.36 0.08 39 0.48 0.32

10 0.22 0.36 40 0.48 0.24

11 0.50 0.20 41 0.88 0.24

12 0.34 0.36 42 0.7 0.52

13 0.52 0.16 43 0.68 0.64

14 0.74 0.20 44 0.88 0.24

15 0.84 0.16 45 0.68 0.56

16 0.74 0.28 46 0.72 0.32

17 0.32 -0.08 47 0.48 0.80

18 0.88 0 48 0.52 0.48

19 0.72 0.32 49 0.40 0.32

20 0.20 0.16 50 0.70 0.60

21 0.54 0.44 51 0.26 0.12

22 0.90 0.12 52 0.36 0.32

23 0.80 0.40 53 0.48 0.32

24 0.52 -0.08 54 0.68 0.40

25 0.84 0.08 55 0.74 0.28

26 0.62 -0.12 56 0.50 0.36

27 0.26 -0.04 57 0.50 0.20

28 0.16 0.08 58 0.52 0.56

29 0.34 0.2 59 0.64 0.32

30 0.66 0.04 60 0.46 0.28

88

ตาราง 16 ผลการวเคราะหประสทธภาพของบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรด

และเบส

จานวน

นกเรยน

คะแนนระหวางเรยน 30 คะแนน รวม

คะแนนหลงเรยน 30 คะแนน

จากแบบทดสอบ

ใบงานท1 ใบงานท2 ใบงานท3

1 9 8 7 24 23

2 9 9 8.5 26.5 24

3 10 8 7 25 25

4 9 7 8.5 24.5 24

5 8.5 9 7 24.5 27

6 7 7 5.5 19.5 28

7 9 7 7 23 24

8 9 9 7 25 26

9 10 10 10 30 26

10 9.5 8 8.5 26 24

11 8 8 5 21 26

12 9 9 8.5 26.5 25

13 8 8 5.5 21.5 26

14 9 8 7 24 27

15 9 7 7 23 25

16 9 7 7 23 26

17 7 9 5.5 21.5 25

18 10 10 10 30 26

19 9 9 7 25 23

20 8 10 5.5 23.5 24

21 10 8 8.5 26.5 23

22 9 9 8.5 26.5 22

23 9 9 8.5 26.5 23

24 10 9 8.5 27.5 22

25 9 8 7 24 20

26 9 9 10 28 26

89

จานวน

นกเรยน

คะแนนระหวางเรยน 30 คะแนน

รวม

คะแนนหลงเรยน 30 คะแนน

จากแบบทดสอบ

ใบงานท1 ใบงานท2 ใบงานท3

27 9 9 7 25 23

28 10 9 8.5 27.5 24

29 10 10 8.5 28.5 20

30 8 8 5.5 21.5 25

รวม 748.5 732

คาเฉลย 24.95 24.40

1001 ×=

∑

AN

X

E 1003030748

×= 17.83=

1002 ×=

∑

BN

Y

E 100

3030732

×=

33.81=

90

ตาราง 17 ผลสมฤทธทางการเรยนกอนกบหลงการจดการเรยนรดวยบทปฏบตการทดลองเสมอน

จรง เรองสารละลายกรดและเบส

จานวนนกเรยน คะแนนสอบ

ผลตาง (D) ผลตาง2 (D

2)

กอนเรยน หลงเรยน

1 14 22 8 64

2 15 27 12 144

3 14 28 14 196

4 10 22 12 144

5 13 24 11 121

6 12 21 9 81

7 12 23 11 121

8 14 23 9 81

9 9 20 11 121

10 16 28 12 144

11 14 25 11 121

12 16 28 12 144

13 13 25 12 144

14 17 28 11 121

15 16 24 8 64

16 15 26 11 121

17 16 29 13 169

18 17 28 11 121

19 14 26 12 144

20 10 22 12 144

21 9 21 12 144

22 13 27 14 196

23 16 25 9 81

24 9 26 17 361

25 15 27 12 144

26 16 26 10 100

27 9 21 12 144

28 10 20 10 100

91

จานวนนกเรยน คะแนนสอบ

ผลตาง (D) ผลตาง2 (D

2)

กอนเรยน หลงเรยน

29 13 23 10 100

30 11 22 11 121

31 15 26 11 121

32 6 20 14 196

33 14 27 13 169

34 13 25 12 144

35 8 20 12 144

36 14 26 12 144

37 10 22 12 144

38 13 25 12 144

39 15 27 12 144

40 8 24 16 256

รวม 514 979 465 5607

92

คา t-test จากการคานวณดวยโปรแกรม SPSS

Paired Samples Statistics

Mean N Std. Deviation

Std. Error

Mean

Pair 1 Pre-test

Scores 12.85 40 2.851 .451

post-test

Scores 24.48 40 2.698 .427

Paired Samples Correlations

N Correlation Sig.

Pair 1 Pre-test

Scores &

post-test

Scores

40 .786 .000

ภาคผนวก ง

1. แผนการจดการเรยนรวทยาศาสตร เรองสารละลายกรดและเบส

2. ใบกจกรรม เรองสารละลายกรดและเบส

3. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

4. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองสารละลายกรดและเบส

5. แบบสอบถามความพงพอใจทมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรองสารละลายกรดและเบส

94

แผนการจดการเรยนร

หนวยการเรยนรท 4 ชอหนวย การตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

เรอง สารละลายกรดและเบส รหสวชา ว21101

รายวชา วทยาศาสตรพนฐาน กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 เวลา 2 คาบ (100 นาท)

ผสอน นางสาวสรจรา บญเลศ

**********************************************************************************************************

1. มาตรฐานการเรยนร

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยด

เหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนร นา

ความรไปใชประโยชน

2. ตวชวด

ว 3.1 ม.1/3 ทดลองและอธบายสมบตความเปนกรด เบส ของสารละลาย

ว 3.1 ม.1/4 ตรวจสอบคา pH ของสารละลายและนาความรไปใชประโยชน

3. สาระสาคญ

การตรวจสอบความเปนกรดและเบส สามารถตรวจสอบไดโดยใชกระดาษลตมส สารละลาย

ทมสมบตเปนกรดจะเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง สวนสารละลายทมสมบตเปนเบส

จะเปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน และสารละลายทมสมบตเปนกลางจะไมเปลยนส

กระดาษลตมสทงทงสองส

นอกจากนยงมสารละลายชนดอนๆ ทสามารถนามาใชในการตรวจสอบสมบตของกรดและ

เบสได ซงสารทใชตรวจสอบสมบตของสารละลายกรดและเบสทมนาเปนตวทาละลาย เรยกวา อนด

เคเตอร อนดเคเตอรทไดจาการสงเคราะหไดแก ฟนอลฟทาลน เมทลออเรนจ บรอมไทมอลบล ยน

เวอรซลอนดเคเตอร ฯลฯ

การตรวจสอบโดยใชอนดเคเตอรทกลาวขางตน ไมสามารถระบไดวาสารละลายแตละชนดท

ทดสอบมความเปนกรดเปนเบสแตกตางกนมากนอยเพยงใด ดงนนจงตองการระบระดบความเปน

กรดและเบสของสารละลายขนมาเพอใชเปนเกณฑในการบอกความเปนกรดหรอเบสของสาร ซง

เรยนกวา พเอช (pH)

4. ผลการเรยนรทคาดหวง

1. สามารถบอกวาสารละลายเปนกรด เบส หรอกลาง โดยใชอนดเคเตอรได

2. สามารถตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลายดวยอนดเคเตอรสาหรบกรดและ

เบสตางๆ ได

95

3. สามารถอธบายและเปรยบเทยบสของอนดเคเตอรแตละชนดในสารละลายกรดและ

สารละลายเบสดวยอนดเคเตอรชนดตางๆ ได

5. สาระการเรยนร

สารละลายทมนาเปนตวทาละลายอาจจะมสมบตเปนกรด เบส หรอกลาง ซงสามารถ

ทดสอบไดดวยกระดาษลตมส หรออนดเคเตอร

6. กจกรรมการเรยนการสอน

ขนนา (10 นาท)

ครตงคาถามใหนกเรยนชวยกนคดวา นกเรยนจะทราบไดอยางไรวาสารละลายทนกเรยน

เหนมสมบตเปนกรด เบส หรอกลาง นกเรยนจะใชวธใดในการตรวจสอบสารลายทมสมบตเปนกรด

และเบส โดยใหนกเรยนตอบอยางอสระ เพอนาเขาสกจกรรมของบทเรยน เรองการตรวจสอบความ

เปนกรดและเบสของสารละลาย

ขนสอน (60 นาท)

1. ครนานกเรยนเขาสกจกรรมการทดลอง เรอง การตรวจสอบความเปนกรดและเบส

ของสารละลาย

1.1 ครใหนกเรยนประจาเครองคอมพวเตอร 1 คน ตอ 1 เครอง

1.2 ครแนะนาวธการเรยนร เรอง การตรวจสอบความเปนกรดและเบส

ของสารละลาย ในบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง จากโปรแกรม Yenka Science

(Chemistry)

1.3 ครแจกเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรองการ

ตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลายใหกบนกเรยน

1.4 จากนนครชแจงเกยวกบจดประสงคการเรยนรเรองการตรวจสอบ

ความเปนกรดและเบสของสารละลายทจะใหนกเรยนทาการทดลอง

1.5 นกเรยนทากจกรรมการทดลอง เรองการตรวจสอบความเปนกรดและเบสของ

สารละลาย ดวยบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงในคอมพวเตอร

1.6 นกเรยนบนทกผลการทดลองในเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรองการ

ตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

2. ครถามคาถามนกเรยนเพอใหนกเรยนเกดความเขาใจยงขน โดยใชคาถามดงน

-เมอนากระดาษลตมสทดสอบกบสารละลายตวอยาง สทแสดงเปนอยางไรบาง

และสแตละสแสดงวาสารละลายมสมบตอยางไร

-อนดเคเตอรตวใดสามารถบอกความคาpH ของกรดและเบสไดดทสด

-สารทเราใชตรวจสอบความเปนกรดและเบสเรยกวาอะไร

3. นกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการทากจกรรมการทดลอง โดยครเลอกนกเรยนออกมา

อภปรายและสรปผลใหฟง

96

4. ครอธบายเพมเตมวา การตรวจสอบความเปนกรดและเบส สามารถตรวจสอบไดโดยใช

กระดาษลตมส สารละลายทมสมบตเปนกรดจะเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง สวน

สารละลายทมสมบตเปนเบสจะเปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน และสารละลายทม

สมบตเปนกลางจะไมเปลยนสกระดาษลตมสทงทงสองส

นอกจากนยงมสารละลายชนดอนๆ ทสามารถนามาใชในการตรวจสอบสมบตของกรดและเบส

ได ซงสารทใชตรวจสอบสมบตของสารละลายกรดและเบสทมนาเปนตวทาละลาย เรยกวา อนดเค

เตอร อนดเคเตอรทไดจาการสงเคราะหไดแก ฟนอลฟทาลน เมทลออเรนจ บรอมไทมอลบล ยน

เวอรซลอนดเคเตอร

ขนสรป (30 นาท)

1. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลการทดลองตามรายละเอยดของกจกรรมการทดลอง

เพอใหไดขอสรปวา สารทใชทดสอบความเปนกรดและเบสของสารตวอยางแตละชนด จะใหสของ

สารละลายในกรดและเบสตางกน สารทใชตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลายละลาย

เรยกสารนวา อนดเคเตอร และความเปนกรดและเบสของสารเปนสมบตเฉพาะตวของสารแตละ

ชนดจงใชเปนเกณฑในการจดกลมสารเปนกรด เบส และกลางได จากการตรวจสอบสารละลายทม

สมบตเปนกรด คอ กรดไฮโดรคลอรก สารละลายทมสมบตเปนเบส คอ โซเดยมไฮ ดรอกไซด

สารละลายผงฟ และสารละลายปนขาว สารละลายทมสมบตเปนกลางคอ นา

2. ครแจกเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรองการตรวจสอบความเปนกรดและ

เบสของสารละลาย

3. นกเรยนตอบคาถามทายการทดลองในเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง

การตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

7. สอการเรยนร

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองการตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

2. เอกสารประกอบการเรยนร เรองการตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

8. การวดและการประเมนผลการเรยนรการประเมนผลการเรยนร

วดและประเมนผลการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง จากเอกสารประกอบการเรยนร

(ใบกจกรรม) เรองการตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลาย

97

แผนการจดการเรยนร

หนวยการเรยนรท 4 ชอหนวย สมบตของสารละลายกรดและเบส

เรอง สารละลายกรดและเบส รหสวชา ว21101

รายวชา วทยาศาสตรพนฐาน กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 เวลา 2 คาบ (100 นาท)

ผสอน นางสาวสรจรา บญเลศ

**********************************************************************************************************

1. มาตรฐานการเรยนร

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยด

เหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนร นา

ความรไปใชประโยชน

2. ตวชวด

ว 3.1 ม.1/3 ทดลองและอธบายสมบตความเปนกรด เบส ของสารละลาย

ว 3.1 ม.1/4 ตรวจสอบคา pH ของสารละลายและนาความรไปใชประโยชน

3. สาระสาคญ

กรด คอ สารทมสมบตกดกรอนโลหะโดยทาปฏกรยากบโลหะบางชนด เชน อะลมเนยม

แมกนเซม สงกะส จะใหแกสไฮโดรเจน และทาปฏกรยากบสารประกอบคารบอเนต ใหแกส

คารบอนไดออกไซด กรดสวนใหญมรถเปรยว นาไฟฟาได เปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปน

สแดง และม pH ตากวา 7

เบส คอ สารทมสมบตลนมอคลายสบ ไมทาปฏกรยากบโลหะแมกนเซยม และโละหะอนๆ

ยกเวนทาปฏกรยากบโลหะอลมเนยม จะไดแกสไฮโดรเจน แตทาปฏกรยากบเกลอแอมโมเนยได

แกสแอมโมเนย เบสมรสฝาด นาไฟฟาได เปลยนสกระดาษลตมสจากแดงเปนสนาเงน และม pH

มากกวา 7

4. ผลการเรยนรทคาดหวง

1. สามารถบอกสมบตบางประการของสารละลายกรดและเบสได

2. อธบายสมบตทางเคมของสารละลายกรดและสารละลายเบสโดยทาปฏกรยากบสารบาง

ชนดได

3. อธบายผลของปฏกรยาของสารละลายกรดและสารละลายเบสกบกบสารบางชนดได

5. สาระการเรยนร

สารละลายทมนาเปนตวทาละลายอาจจะมสมบตเปนกรด กลางหรอเบส ซงสามารถทดสอบ

ไดดวยกระดาษลตมส หรออนดเคเตอร

98

6. กจกรรมการเรยนการสอน

ขนนา (10 นาท)

ครตงคาถามใหนกเรยนชวยกนคดวา เมอเรานานายาลางหองนาเทไปบนพนนกเรยน

สงเกตเหนอะไรบาง ทาไมจงเปนเชนนน นกเรยนคดวาสารละลายกรดและสารละลายเบสแตละชนด

มสมบตอยางไร โดยใหนกเรยนตอบยางอสระ เพอนาเขาสกจกรรมของบทเรยน เรองสมบตของ

สารละลายกรดและเบส

ขนสอน (60 นาท)

1. ครนานกเรยนเขาสกจกรรมการทดลอง เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส

1.1 ครใหนกเรยนประจาเครองคอมพวเตอร 1 คน ตอ 1 เครอง

1.2 ครแนะนาวธการเรยนร เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส ใน

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง จากโปรแกรม Yenka Science (Chemistry)

1.3 ครแจกเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรองสมบตของสารละลายกรดและ

เบส ใหกบนกเรยน

1.3 จากนนครชแจงเกยวกบจดประสงคการเรยนรเรองสมบตของ

สารละลายกรดและเบสทจะใหนกเรยนทาการทดลอง

1.5 นกเรยนทากจกรรมการทดลอง เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส ดวยบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรงในคอมพวเตอร

1.6 นกเรยนบนทกผลการทดลองในเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง

สมบตของสารละลายกรดและเบส

2. ครถามคาถามนกเรยนเพอใหนกเรยนเกดความเขาใจยงขน โดยใชคาถามดงน

-เมอนาโลหะทง 3 ชนด ใสลงไปในกรดไฮโดรคลอรก ทาไมจงเกดฟองแกส

-เมอนาโลหะทง 3 ชนด ใสลงไปในโซเดยมไฮดรอกไซด สงกะส หนปน ทาไมจงไม

เกดฟองแกส

-เมอนาโลหะทง 3 ชนด ใสลงไปในกรดไฮโดรคลอรก เวลาผานไปโลหะทง 3 ชนด

จะเปนอยางไร

3. นกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการทากจกรรมการทดลอง โดยครเลอกนกเรยนออกมา

อภปรายและสรปผลใหฟง

4. ครอธบายเพมเตมวา กรด คอ สารทมสมบตกดกรอนโลหะโดยทาปฏกรยากบโลหะบางชนด

จะใหแกสไฮโดรเจน และทาปฏกรยากบสารประกอบคารบอเนต ใหแกสคารบอนไดออกไซด กรด

สวนใหญมรถเปรยว นาไฟฟาได เปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง และม pH ตากวา 7

เบส คอ สารทมสมบตลนมอคลายสบ ไมทาปฏกรยากบโลหะแมกนเซยม และโละหะอนๆ

ยกเวนทาปฏกรยากบโลหะอลมเนยม จะไดแกสไฮโดรเจน แตทาปฏกรยากบเกลอแอมโมเนยได

99

แกสแอมโมเนย เบสมรสฝาด นาไฟฟาได เปลยนสกระดาษลตมสจากแดงเปนสนาเงน และม pH

มากกวา 7

ขนสรป (30 นาท)

1. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลการทดลองตามรายละเอยดของกจกรรมการทดลอง

เพอใหไดขอสรปวากรดไฮโดรคลอรกมสมบตเปนกรด โซเดยมไฮดรอกไซดมสมบตเปนเบส สมบต

ทางเคมของกรดและเบส ไดแก สารละลายกรดเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดงและทา

ปฏกรยากบโลหะ เชน สงกะส อะลมเนยมละหนปน เกดฟองแกสเกดขน และทาปฏกรยากรอน สวน

สารละลายเบสเปลยนสกระดาษลตมสจากแดงเปนสนาเงน จะไมทาปฏกรยากบโลหะสงกะสและ

หนปนแตทาปฏกรยากบโลหะอลมเนยมใหฟองแกสเกดขนและทาใหอะลมเนยมกรอน

2. ครแจกเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส

3. นกเรยนตอบคาถามทายการทดลองในเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง

สมบตของสารละลายกรดและเบส

7. สอการเรยนร

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส

2. เอกสารประกอบการเรยนร เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส

8. การวดและการประเมนผลการเรยนร

วดและประเมนผลการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง จากเอกสารประกอบการเรยนร

เรองสมบตของสารละลายกรดและเบส

100

แผนการจดการเรยนร

หนวยการเรยนรท 4 ชอหนวย pH ของสารละลายกรดและเบส

เรอง สารละลายกรดและเบส รหสวชา ว21101

รายวชา วทยาศาสตรพนฐาน กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 เวลา 2 คาบ (100 นาท)

ผสอน นางสาวสรจรา บญเลศ

**********************************************************************************************************

1. มาตรฐานการเรยนร

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยด

เหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนร นา

ความรไปใชประโยชน

2. ตวชวด

ว 3.1 ม.1/3 ทดลองและอธบายสมบตความเปนกรด เบส ของสารละลาย

ว 3.1 ม.1/4 ตรวจสอบคา pH ของสารละลายและนาความรไปใชประโยชน

3. สาระสาคญ

pH เปนคาทใชระบความเปนกรดเปนเบสของสารละลายดงน

-สารละลายทมสมบตเปนกลาง ม pH เทากบ 7

-สารละลายทมสมบตเปนกรด ม pH นอยกวา 7

-สารละลายทมสมบตเปนเบส ม pH มากกวา 7

การหาคา pH ของสารละลายจากการเปลยนสของอนดเคเตอร จะตองเลอกอนดเคเตอรใน

การพจารณาหลายๆ ชนด เพอใหไดคา pH ของสารละลาย ในการตรวจสอบคา pH ของสารละลาย

นอกจากการสงเกตการเปลยนสของอนดเคเตอรแลว ยงสามารถใชเครองมอวดคา pH ทเรยกวา

มาตรความเปนกรดเปนเบส ตรวจสอบคา pH ของสารละลายไดอกดวย

มาตรความเปนกรดเปนเบส (pH meter) เปนเครองมอทใชสาหรบวดคา pH ของสารละลาย

โดยบอกคา pH เปนตวเลขทหนาปดจงไดคาทละเอยด และสามารถแสดงคา pH ทเปลยนแปลงไป

อยางตอเนองตลอดเวลาทเกดปฏกรยา

4. ผลการเรยนรทคาดหวง

1. อธบายความสมพนธระหวางคา pH กบสมบตความเปนกรด เบส ของสารละลายโดยใช

อนดเคอตอรได

2. อธบายวธการปรบคาความเปนกรดและเบสของสารละลายโดยการเตมสารทมสมบต

ตรงกนขามได

101

5. สาระการเรยนร

ความเปนกรดและเบสของสารละลายระบเปนคา pH ซงตรวจสอบไดดวยเครองมอวดคา

pH หรอยนเวอรซลอนดเคเตอร

6. กจกรรมการเรยนการสอน

ขนนา (10 นาท)

ครตงคาถามใหนกเรยนชวยกนคดวา นกเรยนจะทราบไดอยางไรวาสารละลายม

คา pH เทาไร และคา pH สามารถบอกอะไรไดบาง และนกเรยนโดยใหนกเรยนตอบยางอสระ เพอ

นาเขาสกจกรรมของบทเรยน เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

ขนสอน (60 นาท)

1. ครนานกเรยนเขาสกจกรรมการทดลอง เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

1.1 ครใหนกเรยนประจาเครองคอมพวเตอร 1 คน ตอ 1 เครอง

1.2 ครแนะนาวธการเรยนร เรอง pH ของสารละลายกรดและเบสในบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรง จากโปรแกรม Yenka Science (Chemistry)

1.3 ครแจกเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง pH ของสารละลายกรดและ

เบส ใหกบนกเรยน

1.3 จากนนครชแจงเกยวกบจดประสงคการเรยนรเรอง pH ของ

สารละลายกรดและเบสทจะใหนกเรยนทาการทดลอง

1.5 นกเรยนทากจกรรมการทดลอง เรอง pH ของสารละลายกรดและเบสดวยบท

ปฏบตการทดลองเสมอนจรงในคอมพวเตอร

1.6 นกเรยนบนทกผลการทดลองในเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง pH

ของสารละลายกรดและเบส ครถามคาถามนกเรยนเพอใหนกเรยนเกดความเขาใจยงขน โดยใช

คาถามดงน

-เมอนาสารละลายกรดผสมกบสายละลายเบสจะเกดการเปลยนแปลงอยางไร

-เราสามารถทาใหคา pH ของสารละลายเปลยนแปลงไดไหม ทาอยางไร

-ถาเราจะทาใหคา pH ลดลงมากๆ ตองเตมสารละลายทมสมบตอะไร

3. นกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการทากจกรรมการทดลอง โดยครเลอกนกเรยนออกมา

อภปรายและสรปผลใหฟง

4. ครอธบายเพมเตมวา pH เปนคาทใชระบความเปนกรดเปนเบสของสารละลายดงน

-สารละลายทมสมบตเปนกลาง ม pH เทากบ 7

-สารละลายทมสมบตเปนกรด ม pH นอยกวา 7

-สารละลายทมสมบตเปนเบส ม pH มากกวา 7

ซงระดบคา pH จะมคาตงแต 1-14

102

การหาคา pH ของสารละลายจากการเปลยนสของอนดเคเตอร จะตองเลอกอนดเคเตอรใน

การพจารณาหลายๆ ชนด เพอใหไดคา pH ของสารละลาย ในการตรวจสอบคา pH ของสารละลาย

นอกจากการสงเกตการเปลยนสของอนดเคเตอรแลว ยงสามารถใชเครองมอวดคา pH ทเรยกวา

มาตรความเปนกรดเปนเบส ตรวจสอบคา pH ของสารละลายไดอกดวย

ขนสรป (30 นาท)

1. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลการทดลองตามรายละเอยดของกจกรรมการทดลอง

เพอใหไดขอสรปวา การเตมสารละลายทมสมบตตรงกนขามจะทาใหความเปนกรดและเบสของ

สารละลายเปลยนแปลง

กรดไฮโดรคลอรกมคา pH เทากบ 1 สารมสมบตเปนกรด โซเดยมไฮดรอกไซดมคา pH

เทากบ 14 สารมสมบตเปนเบส การปรบคา pH ของสารละลายโดยเตมเบส คา pH ของสารละลาย

จะเพมขน

โซเดยมไฮดรอกไซดเมอทาปฏกรยาพอดกบกรดไฮโดรคลอรกจะใชปรมาตรของโซเดยม

ไฮดรอกไซด และกรดไฮโดรคลอรกเทากน สารละลายทไดมสมบตเปนกลาง และม pH เทากบ 7

และถาเพมโซเดยมไฮดรอกไซด สารละลายจะมความเปนเบสเพมขน ทาใหคา pH มากกวา 7

2. ครแจกเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

3. นกเรยนตอบคาถามทายการทดลองในเอกสารประกอบการเรยนร (ใบกจกรรม) เรอง pH

ของสารละลายกรดและเบส

7. สอการเรยนร

1. บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

2. เอกสารประกอบการเรยนร เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

8. การวดและการประเมนผลการเรยนร

วดและประเมนผลการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง จากเอกสารประกอบการเรยนร

(ใบกจกรรม) เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

103

ชอ _______________________________________ชน_________เลขท_______

ใบกจกรรมท 1

เรอง สมบตของสารละลายกรดและเบส

จดประสงค

1. ทดลองและอธบายสมบตทางเคมของสารละลายกรดและสารละลายเบสโดยทาปฏกรยากบ

สารบางชนด

2. อธบายผลของปฏกรยาของสารละลายกรดและสารละลายเบสกบสารบางชนด

อปกรณและสารเคม

1. บกเกอรขนาด 250 cm3 5. โลหะสงกะส

2. สารละลายกรดไฮโดรคลอรก 0.5 mol/dm3 6. โลหะอลมเนยม

3. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด 0.5 mol/dm3 7. กระดาษลตมส

4. หนปน

ขนตอนการทดลอง

กดปม

1. นาสารละลายกรดไฮโดรคลอรก 0.5 mol/dm3 ปรมาตร 100 cm

3 เทใสบกเกอรขนาด 250

cm3 จานวน 3 บกเกอร นากระดาษลตมสจมลงในสารละลายในบกเกอรอนใดอนหนง

(เนองจากทกบกเกอรเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล

การทดลอง

2. นาหนปนใสลงในบกเกอรใบท 1 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

3. นาสงกะสใสลงในบกเกอรใบท 2 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

4. นาอลมเนยมใสลงในบกเกอรใบท 3 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

5. กดปม เพอเรมทาการทดลองถดไป

6. นาสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด 0.5 mol/dm3 ปรมาตร 100 cm

3 เทใสบกเกอรขนาด

250 cm3 จานวน 3 บกเกอร นากระดาษลตมสจมลงในสารละลายในบกเกอรอนใดอนหนง

(เนองจากทกบกเกอรเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล

การทดลอง

7. นาหนปนใสลงในบกเกอรใบท 1 สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

8. นาสงกะสใสลงในบกเกอรใบท 2 สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

9. นาอลมเนยมใสลงในบกเกอรใบท 3 สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

10.

104

ตารางบนทกผลการทดลอง

สารละลาย

ผลทสงเกตไดเมอทดสอบดวย

กระดาษ

ลตมส หนปน โลหะสงกะส โลหะอลมเนยม

กรดไฮโครคลอรก

(HCl)

โซเดยมไฮดรอก

ไซด(NaOH)

สรปผลการทดลอง

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

105

ชอ_______________________________________ชน_________เลขท_______

คาถามทายการทดลอง

ใหนกเรยนเลอกคาตอบจากกรอบดานบนใสลงในชองวางใหถกตอง

1. ส า ร ล ะ ล า ย ไ ฮ โ ด ร ค ล อ ร ก ม ส ม บ ต เ ป น

___________________________________________

สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด มสมบตเปน

_____________________________________

2. จากการทดลองกรดทาปฏกรยากบ___________ ______________ _____________

สารละลายเบสทาปฏกรยากบ___________แตไมทาปฏกรยากบ_________ ________

3. กรดมสมบตอยางไร

____________________________________________________________________

เบสมสมบตอยางไร

____________________________________________________________________

สงทนกเรยนสงเกตไดวากรดหรอเบสเกดปฏกรยา คอ

____________________________________________________________________

กรด เกดฟองแกสและโลหะกรอน กลาง

เปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน ไมเกดฟองแกสและโลหะไมกรอน

หนปน เบส เปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง

สงกะส อะลมเนยม

106

ชอ_______________________________________ชน_________เลขท_______

ใบกจกรรมท 2

เรอง การตรวจสอบความเปนกรดเปนเบสของสารละลาย

จดประสงคการเรยนร

1. สามารถตรวจสอบความเปนกรดและเบสของสารละลายดวยอนดเคเตอรสาหรบกรดและเบส

ตางๆ

2. อธบายและเปรยบเทยบสของอนดเคเตอรแตละชนดในสารละลายกรดและสารละลายเบส

ดวยอนดเคเตอรชนดตางๆ

อปกรณและสารเคม

1. หลอดทดลอง 7. สารละลายปนขาว 0.01 mol/dm3

2. กระดาษลตมส 8. สารละลายกรดไฮโดรคลอรก 1.0 mol/dm3

3. บรอมไทมอลบล 9. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด 1.0 mol/dm3

4. ฟนอลฟทาลน 10. สารละลายผงฟ 1.0 mol/dm3

5. เมทลออเรนจ 11. นา

6. กระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร

ขนตอนการทดลอง

กดปม

1. นาสารละลายกรดไฮโดรคลอรก 1.0 mol/dm3 ใสหลอดทดลองทง 3 หลอด

1.1 นากระดาษลตมสและกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรมาทดสอบ โดยจมกระดาษลตมส

และกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรลงในหลอดทดลองหลอดใดหลอดหนง(เนองจากทก

หลอดเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

1.2 หยดบรอมไทมอลบลในหลอดทดลองท 1 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

1.3 นาฟนอลฟทาลนมาหยดใสในหลอดทดลองท 2 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผล

การทดลอง

1.4 นาเมทลออเรนจมาหยดใสในหลอดทดลองท 3 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผล

การทดลอง

107

กดปม เพอเรมทาการทดลองถดไป

2. นาสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด 1.0 mol/dm3 ใสหลอดทดลองทง 3 หลอด

2.1 นากระดาษลตมสและกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรมาทดสอบ โดยจมกระดาษลตมส

และกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรลงในหลอดทดลองหลอดใดหลอดหนง(เนองจากทก

หลอดเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

2.2 หยดบรอมไทมอลบลในหลอดทดลองท 1 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

2.3 หยดฟนอลฟทาลนในหลอดทดลองท 2 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

2.4 หยดเมทลออเรนจในหลอดทดลองท 3 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

กดปม เพอเรมทาการทดลองถดไป

3. นาสารละลายผงฟ 1.0 mol/dm3 ใสลงในหลอดทดลองทง 3 หลอด

3.1 นากระดาษลตมสและกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรมาทดสอบ โดยจมกระดาษลตมส

และกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรลงในหลอดทดลองหลอดใดหลอดหนง(เนองจากทก

หลอดเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

3.2 หยดบรอมไทมอลบลในหลอดทดลองท 1 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

3.3 หยดฟนอลฟทาลนในหลอดทดลองท 2 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

3.4 หยดเมทลออเรนจในหลอดทดลองท 3 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

กดปม เพอเรมทาการทดลองถดไป

4. นาสารละลายปนขาว 0.01 mol/dm3 ใสลงในหลอดทดลองทง 3 หลอด

4.1 นากระดาษลตมสและกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรมาทดสอบ โดยจมกระดาษลตมส

และกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรลงในหลอดทดลองหลอดใดหลอดหนง(เนองจากทก

หลอดเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

4.2 หยดบรอมไทมอลบลในหลอดทดลองท 1 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

4.3 หยดฟนอลฟทาลนในหลอดทดลองท 2 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

108

4.4 หยดเมทลออเรนจในหลอดทดลองท 3 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

กดปม เพอเรมทาการทดลองถดไป

5. นานาใสลงในหลอดทดลองทง 3 หลอด

5.1 นากระดาษลตมสและกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรมาทดสอบ โดยจมกระดาษลตมส

และกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรลงในหลอดทดลองหลอดใดหลอดหนง(เนองจากทก

หลอดเปนสารละลายชนดเดยวกน) สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผลการทดลอง

5.2 หยดบรอมไทมอลบลในหลอดทดลองท 1 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

5.3 หยดฟนอลฟทาลนในหลอดทดลองท 2 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

5.4 หยดเมทลออเรนจในหลอดทดลองท 3 สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผลการ

ทดลอง

109

ตารางบนทกผลการทดลอง

สารลายตวอยาง

ผลทสงเกตไดเมอเตมอนดเคเตอร

กระดาษ

ลตมส

บรอมไท

มอลบล

ฟนอลฟ

ทาลน

เมทลออ

เรนจ

ยนเวอรซล

อนดเคเตอร

กรดไฮโดรคลอรก(HCl)

โซเดยมไฮดรอกไซด(NaOH)

สารละลายผงฟ (NaHCO3)

สารละลายปนขาว(Ca(OH)2)

นา (H2O)

สรปผลการทดลอง

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

110

ชอ_______________________________________ชน_________เลขท_______

คาถามทายการทดลอง

ใหนกเรยนเลอกคาตอบจากกรอบดานบนใสลงในชองวางใหถกตอง

1. จากการทดลองสารละลายทมสมบตเปนกรดคอ

____________________________________________________________________

สารละลายทมสมบตเปนกลาง คอ___________________________________________

สารละลายทมสมบตเปนเบส คอ_____________ _____________ ______________

2. อนดเคเตอรชนดใดบอกความเปนกรดและเบส ไดถกตองมากทสด

____________________________________________________________________

กระดาษลตมสแตกตางจากกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรอยางไร

____________________________________________________________________

3. สารละลายตวอยางชนดใดบางทหยดฟนอลฟทาลนแลวไดสชมพเหมอนกน____________

____________________________________และมสมบตเปน____________

สารละลายปนขาว โซเดยมไฮดรอกไซด บรอมไทมอลบล กลาง

กรด นา ยนเวอรซลอนดเคเตอร กรดไฮโดรคลอรก

ฟนอลฟทาลน เบส ยนเวอรซลอนดเคเตอรไมสามารถระบคา pH ได

สารละลาย ผงฟ กระดาษลตมสไมสามารถระบคา pH ได

111

ชอ_______________________________________ชน_________เลขท_______

ใบกจกรรมท 3

เรอง pH ของสารละลายกรดและเบส

จดประสงคการเรยนร

1. ทดสอบและอธบายความสมพนธระหวางคา pH กบสมบตความเปนกรด เบส ของ

สารละลายโดยใชอนดเคอตอร

2. อธบายวธการปรบคาความเปนกรดและเบสของสารละลายโดยการเตมสารทมสมบตตรงกน

ขาม

อปกรณและสารเคม

1. บกเกอร ขนาด 100 cm3

2. สารละลายกรดไฮโดรคลอรก 1.0 mol/dm3

3. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด 1.0 mol/dm3

4. กระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร.

5. แผนเทยบสของยนเวอรซลอนดเคเตอร

ขนตอนการทดลอง

กดปม

1. ใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในกรดไฮโดรคลอรกในบกเกอรใบท 1 แลวนาไป

เทยบกบแผนเทยบส บนทกคา pH ทได

2. ครงท 1 เตมโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 5 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 1

ทมกรดไฮโดรคลอรกปรมาตร 30 cm3 จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงใน

สารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

3. ครงท 2 เตมโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 10 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 1

จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในสารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบ

ส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

4. ครงท 3 เตมโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 15 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 1

จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในสารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบ

ส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

5. ครงท 4 เตมโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 20 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 1

จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในสารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบ

ส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

112

กดปม เพอเรมทาการทดลองตอไป

6. ใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในโซเดยมไฮดรอกไซดในบกเกอรใบท 2 แลว

นาไปเทยบกบแผนเทยบส บนทกคา pH ทได

7. ครงท 1 เตมกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 5 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 2 ทม

โซเดยมไฮดรอกไซด ปรมาตร 30 cm3 จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงใน

สารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

8. ครงท 2 เตมกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 10 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 2

จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในสารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบ

ส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

9. ครงท 3 เตมกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 15 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 2

จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในสารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบ

ส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

10. ครงท 4 เตมกรดไฮโดรคลอรกเขมขน 1.0 mol/dm3 จานวน 20 cm

3 ลงในบกเกอรใบท 2

จากนนใชกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรจมลงในสารละลาย แลวนาไปเทยบกบแผนเทยบ

ส บนทก คา pH ทไดจากการทดลอง

113

ตารางบนทกผลการทดลอง

สารละลาย

ปรมาตรสารละลาย(cm3) สของกระดาษ

ยนเวอรซล

อนดเคเตอร

คา pH ของ

สารละลายผสม กรดไฮโดรคลอรก โซเดยม

ไฮดรอกไซด

กรดไฮโดรคลอรก

(HCl)

คา pH เทากบ

_____

โซเดยม

ไฮดรอกไซด

(NaOH)

คา pH เทากบ

_____

สรปผลการทดลอง

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

114

ชอ_______________________________________ชน_________เลขท_______

คาถามทายการทดลอง

ใหนกเรยนเลอกคาตอบจากกรอบดานบนใสลงในชองวางใหถกตอง

1. เมอเตมสารละลายเบสเพมลงไปเรอยๆในสารละลายกรดทาใหคา pH เปนอยางไร

____________________________________________________________________

เมอเตมสารละลายกรดเพมลงไปเรอยๆในสารละลายเบสทาใหคา pH เปนอยางไร

____________________________________________________________________

เมอเตมกรดไฮโดรคลอรกเพมลงไปเรอยๆ สของยนเวอรซลอนดเคเตอรจะเปนอยางไร

____________________________________________________________________

2. ถาตองการตองการใหสารละลายมสมบตเปนกลาง กรดไฮโดรคลอรกตองมปรมาตร______

โซเดยมไฮดรอกไซด

ถาตองการตองการใหสารละลายมสมบตเปนกรด กรดไฮโดรคลอรกตองมปรมาตร_______

โซเดยมไฮดรอกไซด

ถาตองการตองการใหสารละลายมสมบตเปนเบส กรดไฮโดรคลอรกตองมปรมาตร_______

โซเดยมไฮดรอกไซด

ไมมการเปลยนส คา pH ของสารละลายจะเพมขน นอยกวา

กระดาษลตมสบอกคา pH ไดแตกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรบอกคา pH ไมได

มการเปลยนส เทากบ คา pH ของสารละลายจะลดลง มากกวา

กระดาษลตมสไมสามารถบอกคา pH ไดแตกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอรบอกคาpH ได

115

บทปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรองสารละลายกรดและเบส

116

117

ขอสอบชด____เลขทขอสอบ_______

แบบทดสอบ เรองสารละลายกรดเบส

สาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

ขอสอบ 30 ขอ คะแนนรวม 30 คะแนน

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

คาชแจง 1. ขอสอบชดนเปนขอสอบปรนย 30 ขอ เวลาทาขอสอบ 40 นาท

2. ใหนกเรยนทาเครองหมาย X คาตอบทถกทสดเพยงคาตอบเดยวลงใน

กระดาษคาตอบ โดยใชปากกาสนาเงนหรอสดา

3. กรอกหวกระดาษคาตอบและกระดาษขอสอบใหครบถวนกอนทา

ขอสอบ 4. หามนาหนงสอและสงของทกชนดเขาหองสอบ ยกเวน ปากกา

ยางลบ

5. หามขดหรอเขยนอะไรลงในแบบทดสอบเดดขาด

ขอมลในการทาขอสอบ

อนดเคเตอร ชวง pH ทเปลยนส สทเปลยน

เมทลออเรนจ 3.1-4.4 แดง เหลอง

บรอมไทมอลบล 6.0-7.6 เหลอง นาเงน

ฟนอลฟทาลน 8.3-10.2 ไมมส ชมพเขม

แผนเทยบสของยนเวอรซลอนดเคเตอร

pH=1 pH=7 pH=14

สแดง สเขยว สมวง

118

1. ขอใดตอไปนเปนสมบตของสารละลายกรด

ก. มรสฝาด

ข. มคา pH มากกวา 7

ค. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสนาเงน

ง. เมอทาปฏกรยากบหนปนจะเกดแกสคารบอนไดออกไซดเกดขน

2. ขอใดตอไปนเปนสมบตของสารละลายเบส

ก. มคา pH เทากบ 7

ข. เปลยนสกระดาษลตมสสนาเงนเปนสแดง

ค. เมอทาปฏกรยากบอลมเนยมแลวเกดแกสไฮโดรเจน

ง. เมอทาปฏกรยากบหนปนจะเกดแกสคารบอนไดออกไซดเกดขน

3. สารในขอใดทาปฏกรยากนแลวไมมฟองแกสเกดขน

ก. กรดซลฟวรกกบหนปน

ข. กรดไฮโดรคลอรกกบสงกะส

ค. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไชดกบหนปน

ง. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไชดกบอะลมเนยม

4. แกสใดทเกดจากการทาความสะอาดเครองสขภณฑดวยนายาลางหองนาทเปนกรด

ก. แกสคลอรน

ข. แกสไฮโดรเจน

ค. แกสแอมโมเนย

ง. แกสคารบอนไดออกไซด

5. ญาญานาแปงดนสอพองมาผสมกบนามะนาว พบวาเกดฟองแกสขน ขอใดใหแกสการ

ทดลองเหมอนของญาญา

ก. เทกรดซลฟวรกลงในถวยทมหนปน

ข. หยดกรดไฮโดรคลอลกลงบนแผนสงกะส

ค. ใสโลหะอลมเนยมลงในกรดไฮโดรคลอลก

ง. ใสโลหะอลมเนยมลงในสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด

119

6. เมอนาเปลอกไขใสลงในสารละลายเบสจะเกดการเปลยนแปลงอยางไร

ก. มฟองแกสเกดขน และเปลอกไขเกดการกรอน

ข. มฟองแกสเกดขน และเปลอกไขไมเกดการกรอน

ค. ไมมฟองแกสเกดขน และเปลอกไขเกดการกรอน

ง. ไมมฟองแกสเกดขน และเปลอกไขไมเกดการกรอน

7. ภาชนะใดทเหมาะสมนามาใสนาสมสายชมากทสด

ก. ภาชนะทเปนแกว

ข. ภาชนะทเปนพลาสตก

ค. ภาชนะทเปนโลหะสงกะส

ง. ภาชนะทเปนโลหะอะลมเนยม

8. ขอใดไมใชขอมลจากการสงเกตในการทดลองเรองสมบตของสารละลายกรดและเบส

ก. สารละลายหกขณะนาหนปนใสในสารละลายเบส

ข. เมอนาโลหะใสในสารละลายกรดมฟองแกสเกดขน

ค. เมอนาหนปนใสในสารละลายเบสไมมฟองแกสเกดขน

ง. เมอนาโลหะใสในสารละลายกรดโลหะเกดการสกกรอน

9. นาโลหะสงกะสใสลงในกรดไฮโดรคลอรก เมอเวลาผานไป มฟองแกสเกดขน นกเรยนคดวา

จะเกดอะไรขนกบโลหะสงกะส

ก. โลหะสงกะสเปลยนส

ข. โลหะสงกะสเหมอนเดม

ค. โลหะสงกะสละลายหายไป

ง. โลหะสงกะสจะเกดการสกกรอน

10. อนดเคเตอรทสามารถระบคา pH ของสารละลายไดดทสด คอขอใด

ก. เมทลออเรนจ

ข. ฟนอลฟทาลน

ค. บรอมไทมอลบล

ง. ยนเวอรซลอนดเคเตอร

120

11. ขอใดเปนสกระดาษลตมสหลงจากตรวจสอบสารละลายทเปนกลาง

ก. ไมมการเปลยนสกระดาษลตมส

ข. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสนาเงน

ค. เปลยนสกระดาษลตมสสนาเงนเปนสแดง

ง. ถกตองทงขอ ก และ ข

12. สารใดเมอหยดฟนอลฟทาลนแลวเปลยนเปนสชมพทงหมด

ก. นา สารละลายนาตาล

ข. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด นาสมสายช

ค. กรดไฮโดรคลอรก นาสมสายช

ง. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด สาละลายผงฟ

13. อมนากระดาษลตมสไปทดสอบกบสารละลาย A ปรากฏวาไมเปลยนส แตเมอนาไปทดสอบ

กบยนเวอรซลอนดเคเตอร ปรากฏวาเปลยนเปนสเขยว แสดงวาสารละลายมสมบตเปน

อะไร

ก. กรด

ข. เบส

ค. กลาง

ง. ถกทงขอ ก และ ค

14. อนดเคเตอร A มชวงการเปลยนส 4.6-7.2 จากสเหลองเปนสนาเงน เมอนาไปทดสอบกบนา

บรสทธสารละลายทไดจะมสอะไร

ก. สมวง

ข. สเขยว

ค. สเหลอง

ง. สนาเงน

15. จากการสงเกต เมอนากระดาษลตมสจมลงในสารละลายนาตาลจะเกดการเปลยนอยางไร

ก. ไมมการเปลยนสกระดาษลตมส

ข. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสนาเงน

ค. เปลยนสกระดาษลตมสสนาเงนเปนสแดง

ง. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสเหลอง

121

16. เมอนากระดาษลตมสจมลงในสารละลายทม pH 4.5 จากการสงเกตสเปนอยางไร

ก. ไมมการเปลยนสกระดาษลตมส

ข. เปลยนสกระดาษลตมสสนาเงนเปนสแดง

ค. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสนาเงน

ง. ไมมขอถก

17. สารขอใดเปนสารละลายกรดทงหมด

ก. นาสมสายช สารละลายนาตาล นา

ข. นาสมสายช กรดไฮโดรคลอรก นายาลางหองนา

ค. สารละลายผงฟ นายาลางหองนา สารละลายนาตาล

ง. สารละลายโซเดยมไฮครอกไซด นาสมสายช สารละลายผงฟ

18. เมอนากระดาษลตมสจมลงในสารละลายปนขาว กระดาษลตมสเกดการเปลยนแปลงอยาไร

และนกเรยนคดวาสารละลายปนขาวมสมบตเปนอะไร

ก. ไมมการเปลยนสกระดาษลตมส มสมบตเปนกลาง

ข. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสนาเงน มสมบตเปนเบส

ค. เปลยนสกระดาษลตมสสนาเงนเปนสแดง มสมบตเปนกรด

ง. เปลยนสกระดาษลตมสสแดงเปนสนาเงน มสมบตเปนกรด

19. เมอหยดฟนอลฟทาลนลงในสารละลายทมคา pH เทากบ 12 นกเรยนคดวาจะเกดการ

เปลยนแปลงอยางไร

ก. เปลยนเปนสแดง

ข. เปลยนเปนสสม

ค. เปลยนเปนสชมพ

ง. ไมมส

20. สาร X มสมบตเปนเบส จะมคา pH เทาไร

ก. นอยกวา 7

ข. มากกวา 7

ค. เทากบ 7

ง. ระหวาง 1-5

122

21. ขอใดบอกชวงของคาพเอช (pH) ทงหมดไดถกตอง

ก. pH 1-10

ข. pH 1-15

ค. pH 1-14

ง. pH 0-13

22. ระดบความเปนกรดเพมขนคา pH จะเพมขนดวย

ก. ใช เนองจากระดบความเปนกรดแปรผนตรงกบคา pH

ข. ใช เนองจากระดบความเปนกรดแปรผกผนกบคา pH

ค. ไมใช เนองจากระดบความเปนกรดจะมคา pH คงท

ง. ไมใช เนองจากระดบความเปนกรดแปรผกผนกบคา pH

23. ระดบความเปนเบสเพมขนคา pH จะเพมขนดวย

ก. ใช เนองจากระดบความเปนเบสแปรผนตรงกบคา pH

ข. ใช เนองจากระดบความเปนเบสแปรผกผนกบคา pH

ค. ไมใช เนองจากระดบความเปนเบสแปรผกผนกบคา pH

ง. ไมใช เนองจากระดบความเปนเบสจะมคา pH คงท

24. เมอกรดและเบสทาปฏกรยากนแลวจะเกดการเปลยนแปลงอยางไร

ก. เบสทาใหสารละลายกรดมความเปนกรดเพมขน กรดทาใหสารละลายเบสมความ

เปนเบสนอยลง

ข. เบสทาใหสารละลายกรดมความเปนกรดนอยลง กรดทาใหสารละลายเบสมความ

เปนเบสเพมขน

ค. เบสทาใหสารละลายกรดมความเปนกรดนอยลง กรดทาใหสารละลายเบสมความ

เปนเบสนอยลง

ง. เบสทาใหสารละลายกรดมความเปนกรดเพมขน กรดทาใหสารละลายเบสมความ

เปนเบสเพมขน

25. ถาสารละละลายกรดมความเขมขนมากขน คา pH จะเปนอยางไร

ก. คา pH ลดลง

ข. คา pH เพมขน

ค. คา pH เทากบ 7

ง. คา pH ไมเปลยนแปลง

123

ใชขอมลตอไปน ตอบคาถามขอ 26-27

1. ปนขาว มคา pH เทากบ 12

2. ดนในแปลงเกษตร มความเปนกรดสงมาก

3. ดนในนาขาว มคา pH เทากบ 10

4. กามะถนผง มความเปนกรด

26. มะมวงทชอบขนในดนทมความเปนกลาง ถาตองการปลกมะมวงในนาขาว ควรทาอยางไร

ก. เตมกามะถนผงลงในดน

ข. เตมปนขาวลงไปเลกนอย

ค. สามารถปลกไดเลย

ง. เตมปนขาวผสมกบดนอตราสวน1:1

27. ถาตองการปลกพชทชอบขนบนดนทมความเปนกลางในแปลงเกษตร ควรทาอยางไร

ก. สามารถปลกไดเลย

ข. เตมปนขาวลงไปในดน

ค. เตมกามะถนผงลงไปในดนมากๆ

ง. เตมกามะถนผงลงไปในดนเลกนอย

28. เมอนากรดไฮโดรคลอรกผสมกบโซเดยมไฮครอกไซด ในปรมาตรเทากน นามาทดสอบดวย

กระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร จะสงเกตเหนเปนสอะไร

ก. สแดง

ข. สเขยว

ค. สเหลอง

ง. สนาเงน

29. นากรดไฮโดรคลอรกจานวน 20 หยด ผสมกบสารละลายโซเดยมไฮครอกไซดจานวน 5

หยด หลงจากการผสมกนจะมสมบตเปนอยางไร

ก. กรด

ข. เบส

ค. กลาง

ง. ไมมขอถก

124

30. เมอเตมกรดไฮโดรคลอรกเพมลงไปเรอยๆในโซเดยมไฮดรอกไซด จะเปนอยางไร

ก. คา pH จะเพมขนเรอยๆ

ข. คา pH จะลดลงเรอยๆ

ค. คา pH เทากบ 7

ง. คา pH ไมเปลยนแปลง

125

แบบสอบถามความพงพอใจทนกเรยนมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

เรอง สารละลายกรดและเบส

คาชแจง

1. แบบสอบถามความพงพอใจทนกเรยนมตอปฏบตการทดลองเสมอนจรง เรอง

สารละลายกรดและเบส ฉบบนมทงหมด 15 ขอ ในแตละขอจะมชองวาใหเลอกตอบ 5

ชอง

2. ใหนกเรยนอานขอความแตละขอและพจารณาเลอกตอบในชองทตรงกบความคดเหน

ของนกเรยนมากทสด โดยทาเครองหมายถก ลงในชองนนทกขอ คาตอบของ

นกเรยนไมมผลตอคะแนนการสอบวชาวทยาศาสตร

3. การตอบแบบสอบถามความพงพอใจทนกเรยนมตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงน

เพอเปนประโยชนสาหรบในการพฒนาบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงตอไป

4. ใชเวลาในการทาแบบสอบถาม 15 นาท

5. เมอทาแบบสอบถามเสรจใหนกเรยนสงคนแบบสอบถามใหกบผสอน

6. ใหนกเรยนเขยนชอ-นามสกล ชน เลขท ลงในแบบประเมนใหเรยบรอย

ระดบ 5 หมายถง มความพงพอใจมากทสด

ระดบ 4 หมายถง มความพงพอใจมาก

ระดบ 3 หมายถง มความพงพอใจปานกลาง

ระดบ 2 หมายถง มความพงพอใจนอย

ระดบ 1 หมายถง มความพงพอใจนอยทสด

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. ชอ_____________________________________

2. ชน______________________

3. เลขท____________________

ตอนท 2 ความพงพอใจตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

รายการ ระดบความพงพอใจ

1 2 3 4 5

1. ดานเนอหา

1.1 เนอหาการทดลองมความนาสนใจ

1.2 เนอหาการทดลองเขาใจงาย

1.3 การจดเนอหาการทดลองเหมาะสมกบเวลาเรยน

รายการ ระดบความพงพอใจ

126

1 2 3 4 5

2. ดานภาพ ภาษา ตวอกษร และส

2.1 ภาพและการออกแบบบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงดนาสนใจ

2.2 ภาษาทใชเขาใจงาย

2.3 ตวอกษรอานงายและมขนาดพอเหมาะ

2.4 สของภาพและสของตวอกษรมสวยงามและดงดดความสนใจ

3. ดานความรสกนกคดตอบทปฏบตการทดลองเสมอนจรง

3.1 บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงมความเสมอนกบการทดลองจรง

3.2 ไมยงยากในการเตรยมอปกรณการทดลอง สารเคม และแสดงผล

การทดลองไดอยางรวดเรว

3.3 การใชบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงไมตองทาการทดลองใน

หองทดลองแตทาไดทกททมคอมพวเตอร

3.4 บทปฏบตการทดลองเสมอนจรงใชงานยาก

4. ดานการแสดงออกตอกจกรรมการเรยนรดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง

4.1 นกเรยนสนกสนาน และตนเตนกบการเรยนดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง

4.2 นกเรยนมสวนรวมในการทดลองทกขนตอนและเกดการเรยนรดวย

ตนเอง

4.3 เกดความสนใจในการเรยนมากขนเมอเรยนดวยบทปฏบตการ

ทดลองเสมอนจรง

4.4 อยากเรยนบทปฏบตการทดลองเสมอนจรงแบบนอก

ความคดเหนและขอเสนอแนะ

……………………………………………………………………………………………………………

….…………………………………………………………………………………………………………

…….………………………………………………………………………………………………………

……….……………………………………………………………………………………………………

ประวตยอผวจย

128

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางสาวสรจรา บญเลศ

วนเดอนปเกด 1 สงหาคม 2530

สถานทเกด อาเภอเมอง จงหวดอานาจเจรญ

สถานทอยปจจบน 370 หม 6 ตาบลบง อาเภอเมอง

จงหวดอานาจเจรญ 37000

ตาแหนงหนาทการงานในปจจบน นสตปรญญาโท มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สถานททางานปจจบน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2548 มธยมศกษาปท 6

จาก โรงเรยนอานาจเจรญ

พ.ศ. 2553 วทยาศาสตรบณฑต (วท.บ.) สาขาวชาเคม

จาก มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

พ.ศ. 2556 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชาเคม

จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ