คานา

เรองราวเกยวกบการรกษาสขภาพ ตามแพทยทางเ ลอก วถพ ทธ กเกดจากการทไดมโอกาสสราง

สถานทปฏบตธรรมแหงน ในกรงเทพมหานคร ช อวา บานลานเสยงธรรม กหมายความวาบานหรอทอย

อาศยโดยใชธรรมะจากพอแมครบาอาจารยมาแสดงธรรมบนพนททเ รยกวาลานนเอง กเ ปนจดเ รมตน พอ

ปลายป ๒๕๕๘ ไดมาสรางบญทบานลานเสยงธรรม โดยนมนตครบาอาจารยสายวดปามาแสดงธรรม นานง

สมาธ และเดนจงกรม เรยกวาฝกจต แตขณะน นกเรมรสกปวดศรษะ เวยนๆ หว เม อถง เวลาตรวจรางกาย

ประจาปของกองบญชาการกองทพไทย ผลปรากฎวามคลอเรลโตเรล สงประมาณ ๒๐๐ ตนๆ และไตรกล

เซอรไรค สงมาก ๑๕๐ แพทยกบอกวาใหเรมควบคมอาหารประเภทไมทานของมน ๆ และออกกาลงกาย

อยางสมาเสมอ แตกไมไดปฏบตตามทแพทยบอกกยงใชชวตเดมๆ ไมยอมเปลยนพฤตกรรม พออก ๖ เ ดอน

ตอมากเจาะเลอดตรวจอกปรากฏวาสงขนทกตวจนหมอตองใหทานยาลดความดน เบาหวาน บารงหวใจ แต

ยาทหมอใหมานนกทานบางไมทานบาง จนอก ๖ เดอนตอมาเจาะเลอดตรวจอกครง คราวนหมอบอกวาหนก

แลว เพราะคลอเรลโตเรล สงถง ๓๙๖ และไตรกลเซอรไรค สงถง ๔๐๐ หมอบอกวามโอกาสเปนเบาหวาน

โรคโลหตจาง และมะเรงจะตามมาคงจะมชวตไมถง ๕๐ ปแลวชวงนนผวจยทกขมาก อาการตางๆ เ รมเขามา

อยางเตมตวปวดหวอยางรนแรง ปวดกลามเนอ รางกายออนเพลย อยากนอนทงวนหนาตาหมางคลาดา ผม

เรมขาวและรวง ทาสมาธกไมสงบ และเกดอาการเครยดบอยครง

นบเปนบญเปนกศล เลยเกดมคอรสปฏบตธรรม ดแลรกษารปนาม ลางพษกายสลายพษใจ ตามแนว

วถพทธ ขนมาถง ๖ ครงนบตงแตเดอน ธ.ค. – พ .ค. มผทใหความสนใจเ รองสขภาพอยหลายทานและกบ

นกบวชพระสงฆแมชเราจะทาใหโดยไมเสยคาใช จายใดๆ ทง สน แตกบญาตธรรมทวไปเราจะทาดวยจต

ศรทธาของผวจยเอง โดยไมมงหวงผลกาไร แตมงหวงถงบญมากกวา จนกวาจะเขามรรคผลนพพาน ใน

อนาคตอนใกลนดวยเทอญ

พ .อ.

(สมศกด บารงศล ป)

นกศกษาวทยาลยเสนาธการทหารรนท ๕๔

ABSTRACT

Title : Study of Health Care and Alternative Medicine by Following the

Buddhist Path Case Study : Ban-Lan-Seang-Dhum Bangkok

By : Colonel somsak bumrungslip

Major Field : Economy and society.

Research Advisor : Capt.

( Sugree Thongta )

July 2013

Health treatment. Alternative medicine based on the principles of Buddhism

courtyard house sounds fair. Occurrence of health problems, the researchers found that many

priests have a health problem and sick with various diseases, including diabetes, high blood

pressure, cholesterol, high obesity researchers are interested to study to guide. the principle is the

cause of many diseases is to detoxify the liver and gallbladder, and modify behavior to clock

healthy happy life.

The purpose of this qualitative research (Qualitative Research) where the research was

conducted by the research methodology. By population (Population) a person with common

health problems such as high blood pressure. Excretory system is not good. And attention to

adjust diet according to the medical center's practice. Blogs home yard. Techniques and tools

used for data collection was a study of academic papers. (DocumentaryStudy) and research

findings. The ASEAN Political-Security Community. Diplomatic and military forces of Thailand.

Including in-depth interviews (In-depth Interview) The researcher served as the interviewer for

taking care detox the liver and intestine, per month, 1 time for 3 months, the number 270, then the

information received. to monitor and analyzed using content analysis techniques (Content

Analysis) compliance issues (Topic) defined.

Study, research, health care, alternative medicine, Buddhist principles to understand the causes of

disease. Conscious behavior to adjust the clock to reduce the causes of the disease. The body of

bad A body of mental ill mental patients are a major cause of disease and illness and health

problems as well. The nine primary health care.

บทคดยอ

ชอเรอง : การศกษาการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเลอก ศกษาเฉพาะกรณ

ของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรมโดยวธการแพทยวถพทธ

โดย : พนเอก สมศกด บารงศลป

สาขาวชา : เศรษฐกจสงคม

อาจารยทปรกษาเอกสารวจย : นาวาเอก

( ศกร ทองทา )

กรกฎาคม ๒๕๕๖

การรกษาสขภาพ ตามหลกการแพทยทางเลอก วถพ ทธ ของบานลานเสยงธรรม เกดขน

จากปญหาสขภาพของผวจยและพบวาพระสงฆจานวนมากมปญหาสขภาพและอาพาธดวยโรค

ตางๆทงโรคเบาหวาน ความดน โลหตสง ภาวะไขมนในเลอดสง โรคอวน ผ วจยจงมความสนใจท

จะศกษาเพอเปนแนวทางในการตามหลกการปฏบตทเ ปนตนเหตของโรคตางๆนนคอการลางพษ

ตบและถงน าดและปรบเปลยนพฤตกรรมตามนาฬกาชวตเพอสขภาพดมความสข

การทาวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซง ผ วจยไดดาเ นนการตาม

ระเบยบวธวจย โดยประชากร(Population) เปนบคคลทมปญหาดานสขภาพทวๆไป เชน โรคความ

ดนโลหตสง ระบบขบถายไมด และมความใสใจทจะปรบเปลยนวธการรบประทานอาหารให

เหมาะสมตามแนวแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม สาหรบเทคนคและ

เค ร อง มอ ทใ ช ใน กา ร เ กบร วบรวมขอมล คอ กา ร ศ กษ าขอมลจา ก เ อกสา ร ทา งวช า กา ร

(DocumentaryStudy) และผลงานวจยตางๆ ทเกยวของกบประชาคมการเมองและความมนคง

อาเ ซยน และระบบการ ทตฝายทหา รของกองทพไทย รวมท งการสมภา ษณเชง ลก (In-depth

Interview) โดยผวจยไดทาหนาทเ ปนผสมภาษณผเขารบการดแลสขภาพลางพษตบและลาไส เ ดอน

ละ ๑ ครงจานวน ๓ เดอน จานวน ๒๗๐ ราย หลงจากน นจงนาขอมลทไดรบไปตรวจสอบและ

วเคราะหโดยใชเทคนคการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ตามประเดน (Topic) ทกาหนดไว

ผลการศกษาวจยการดแลสขภาพตามหลกการแพทยทางเลอกวถพ ทธทาใหเขาใจถงสาเหตททาให

เกดโรค มสตมพฤตกรรมทตองปรบตามนาฬกาชวตเพอลดเหตของการเกดโรค จากรางกายไมด

เปนรางกายด จากจตไมด เปนจตด โดยพบสาเหตหลกททาใหเกดโรคและความเ จบปวยและแกไข

ปญหาสขภาพนดวย หลกดแลรกษาสขภาพ ๙อ

สารบญ

หนา

บทท ๑ บทนา ๑

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ๑

วตถประสงคของการวจย ๓

ขอบเขตของการวจย ๓

ระเบยบวธวจย ๕

ประโยชนทคาควาจะไดรบจากการวจย ๗

นยามศพท ๘

บทท ๒ แนวคด ทฤษฎการดแลสขภาพ ดวยการแพทยทางเลอก

ประวตความเปนมาของการแพทยทางเลอก ๑๐

หลกการวธการดาเนนงานจดตงศนยการเรยนรสขภาพดวยแพทยทางเลอก ๒๑

ทฤษฏ นโยบายและสวนทเกยวของ ๓๕

งานวจยทเกยวของ ๔๔

กรอบแนวความคดในการวจย ๔๗

บทท ๓ แนวคดของการแพทยวถพทธของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

ความสาคญและองคประกอบของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ๔๘

แนวคดการปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ๕๓

การดาเนนการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ๕๖

เปาหมาย หลกการ วธการแพทยของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ๕๗

บทท ๔ การพฒนารปแบบการดแลสขภาพเสนอแนวทางดวยแพทยทางเลอกวถพทธของศนย

ปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

วเคราะหแพทยทางเลอกในแนววถพทธ ๘๕

วเคราะหหลกธรรมทเ กยวของกบศน ยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม ๘๘

วเคราะหผลจากแบบสอบถาม ของคอรสลางพษกายสลายพษใจ ของศนยปฏบตธรรม

บานลานเสยงธรรม ๙๓

แนวทางแพทยทางเลอกตามแนวทางวถพทธ ของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ๑๑๔

บทท ๕ สรปและขอเสนอแนะ

สรปการทาวจย ๑๒๒

สรปผลทไดจากการวจย ๑๒๔

ขอเสนอแนะ ๑๒๗

บทท ๑

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

เรองราวเกยวกบการรกษาสขภาพ ตามหลกการแพทยทางเลอก วถพ ทธ ณ บานลานเสยงธรรม

เขตลาดพราว กรงเทพมหานคร เกดขนจาก ปญหาสขภาพทางรางกายและทางจตใจของผวจย จาก

คาสอนของพระพทธเจา “โรค ๒ อยางน คอ ๑.โรคทางกาย ๒ .โรคทางใจ...”๑ พระพทธองค ตรส

ถงคนไขในโลกน วามอยหลายประเภทดวยกนวา “ดกอนภกษทงหลาย คนไขมปรากฏอยในโลกน

๓ จาพวก คอ ...”๒

ศนยปฏบตธรรม คณแมสน บารงศลป ณ บานลานเสยงธรรมจดปฏบตธรรมมาเปนเวลา ๘ ป

พบวาพระสงฆจานวนมากมปญหาสขภาพและอาพาธดวยโรคตางๆทงโรคเบาหวาน ความดน

โลหตสง ภาวะไขมนในเลอดสง โรคอวนฯลฯ

ณ สนป ๒๕๕๐ไดรบการตรวจรางกายประจาปของกองบญชาการกองทพไทย

มรายงานผลการตรวจพบวามคลอเรสเตอรอล ๒๓๐ไตรกลเซอรไรด ๑๘๐ แพทยแนะนาใหควบคม

อาหาร หลกเลยงของมน ออกกาลงกายสมาเสมอ รเหตแตไมแกทเหต ยงไมเชอและไมปฏบตตามท

แพทยแนะนา เหนวาเปนเรองเลกนอย จงใชชวตประจาวนแบบเดมๆไมปรบเปลยนพฤตกรรมการ

บรโภค ตอมา ๖ เดอน แพทยนดเจาะเลอดตรวจอก ปรากฏวาคลอเรสเตอรอลและไตรกลเซอรไรด

ไมลดลงแตกลบสงขนทกตว แพทยใหทานยาลดความดน เบาหวาน บารงหวใจ และนดตรวจเ ลอด

ทก ๖ เดอน คราวนเรมหว นๆเรมทานยาตามทแพทยสง เ รมเปลยนพฤตกรรมการบรโภคลง มการ

ออกกาลงกาย อก ๖ เดอนตอมานดตรวจเจาะเ ลอด ผลตรวจคราวนหมอบอกวาอาการหนกแลว

เพราะคลอเรสโตเรลสง ๓๙๖และไตรกลเซอรไรคสงถง ๔๐๐ มโอกาสเปนเบาหวาน โรคโลหตจาง

และมะเรงจะตามมาคงจะมชวตอยไมถง ๕๐ ป

๑ พระไตรปฏกเลม ๒๑ ขอ ๑๕๗ “อนทรยวรรคท ๑” หนา ๑๒๑-๑๒๔

๒ พระไตรปฏกเลมท ๒๐ ขอ ๔๖๑ “คลานสตร” หนา ๒๑-๒๓

- ๒ -

ปญหา สาเหต การเกดโรคภยและปญหาสขภาพของผทมาเขารบการรกษามสาเหตททาใหเกด

โรคเกดอาการเจบปวยตามหลกการแพทยทางเลอกวถพทธ ๓

ดงนน จากปญหาสขภาพ ผวจยจงมความสนใจทจะศกษา เ รอง“การศกษาการดแลสขภาพดวย

การแพทยทางเลอก ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมโดยวธการแพทยวถ

พทธ” เพอเปนแนวทางในการตามหลกการปฏบตทเปนตนเหตของโรคตางๆ นนคอการลางพษตบ

และถงน าดและปรบเปลยนพฤตกรรมตามนาฬกาชวตเพอสขภาพดและมความสข

เกดจากความรอนเ ยนไมสมดล มการ

ทาบาป มอกศลกรรมไมบาเพญบญกศล มความกลว ความวตกกงวล และมสาเหตความเ จบปวย

จากอารมณเปนพษ เชน ความเครยด ความเรงรบ เร งรด เรงรอน ความกลว ความวตกกงวล ความ

ไมโปรง ไมโลง ไมสบายใจ ความไมพอใจ ความมง ราย อาฆาต พยาบาท ความโลภ โกรธ หลง

ยดเกน เอาแตใจตวเอง และเรองอาหารเปนพษและไมสมดล พษจากอาหารมสารพษสารเคมทงใน

พชและสตวทงจากขบวนผลผลตและการปรงเ ปนอาหาร พษจากอาหารมสวนประกอบของ

เนอสตวมากเกนไป อาหารปรงรสจดเกนไป พษจากชนดของอาหารไมสมดล นอกจากการไมร

ชนด และสดสวนของอาหารแตละชนดทสมดลแลว การไมรเทคนคการปรง และการรบประทานท

สมดลกจะทาใหเกดโรคภยไขเจบได พษจากของเสย และความรอ นจากขบวนการยอย สนดาปและ

เผาผลาญอาหาร พษจากการไมรเทคนคในการรบประทานอาหารสขภาพอยางผาสก และไมรวธ

ปฏบตในการลดละ ลางความอยากในจตตออาหารทเ ปนพษอยางถกตอง พษจากการไมออกกาลง

กายหรอการออกกาลงกาย และอรยาบททไมถกตองคอการกายบรหารทไมไดคณลกษณะ ปจจบน

พษจากมลพษตางๆ ในโลกเพมมากขน เชน อณหภมบรรยากาศโลกทรอนขนควนพษและสารพษ

ตางๆในสงแวดลอม พษจากการสมผสเครองยนต เครองไฟฟา เครองอเลคทรอนคมากเกนความ

สมดล การไมพงตนดวยวธทประหยดเรยบงาย ในการลดความรนแรงของพษหรอระบายพษออก

การบรณาการองคความรในการแกไขปญหาสขภาพสวนใหญ ณ ปจจบนยงไมมประสทธภาพมาก

พอคอ ไมสามารถลดปญหาสขภาพดวยการแกทตนเหตสวนใหญเปนการแกทปลายเหต มคาใช จาย

สง คนพงตนเองไดนอยลงในการดแลแกไขปญหาสขภาพตนแอง

๔

๓ ใจเพชร กลาจน(หมอเขยว).มาเปนหมอดแลตวเองกนเถอะ.พมพครงท ๑๕:อษาการพมพ,๒๕๕๕ ๔ คงคา หมาลย. นาฬกาชวต เพอสขภาพดและมความสข ..กรงเทพฯ :คลนอกษร,๒๕๕๕.๒๐๘ หนา

- ๓ -

วตถประสงคของการวจย

๑. เพอศกษาแนวคด ทฤษฏและรปแบบการดแลสขภาพแพทยทางเลอก

๒. เพอศกษาแนวคดของการแพทยวถพทธของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๓ . เพอพฒ นารปแบบศกษาวเคราะหแพทยทางเ ลอกตามหลกธรรมตามรปแบบการดแล

สขภาพดวยการแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

ขอบเขตของการวจย

๑.

การศกษาวเคราะหเ นอหาและการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเ ลอก ของศนยปฏบต

ธรรมบานลานเสยงธรรม เพ อหาช ดคาอธบายในการแนวทางในการตามหลกการปฏบตทเ ปน

ตนเหตของโรคตางๆนนคอการลางพษตบและถงน าดและการปรบเปลยนพฤตกรรมตามนาฬกา

ชวตเพอสขภาพและความสข ในประเดนสภาพปญหาสาเหตของปญหาและวธการแกไขปญหา การ

วจยครงนมขอบเขตเนอหาทตองการศกษาวจย คอ

ขอบเขตเนอหา

๑. แนวคดของหลก ทฤษฏและรปแบบการดแลสขภาพแพทยทางเลอก เพอศกษาวเคราะห

ถงสภาพปญหาและอปสรรคของการแกไขปญหา

๒ . ศกษาวเคราะหแนวทางของการแพทยวถพทธของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

เพอเสนอรปแบบของการแกปญหา

๓ . เพอใชหลกพฒนารปแบบศกษาวเคราะหแพทยทางเลอกตามหลกธรรมตามรปแบบการ

ดแลสขภาพดวยแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม เพอวเคราะห ปญหาและ

อปสรรคของการดแลรกษาสขภาพตามแนวทางหลกของประเทศในปจจบน

๒.

การวจยเรองนใชแหลงขอมลจากเอกสารโดยประมวลจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ

กบหลกการแพทยทางเลอก ไดแก ศนยเรยนรชวจตของ ดร.สาทส อน ทรกาแหง,ศนยเรยนรสขภาพ

พงตนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ ของอาจารยใจเพชร กลาจน(หมอเขยว),ศนยเ รยนร

ขอบเขตขอมล

- ๔ -

สขภาพแบบผสมผสาน อ.เมอง จ.ชยภม ของอาจารยปางธาราไพร นราพงศพทธ(หมอณา),ศนย

เรยนรโครงการฟนฟสขภาพของศรษะอโศก,สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา ของแพทยหญงเพญ

นภา ทรพยเ จรญ เปนตน อนงในการศกษาวจยนใชขอมลบางสวนจากเวบไซคทางอนเตอรเนต

เพอใหไดขอมลททนสมยตอสภาพปญหาดานสขภาพตามแนวทางวถพทธ ครอบคลม ถง

รายละเอย ด ดงตอไปน

๑. ประชากร (Population) ทใชในการวจยครงน คอ บคคลทมปญหาดานสขภาพทว ๆไป

เชนความดนโลหตสง ระบบขบถายไมด และมความใสใจทจะปรบเปลยนวธการรบประทาน

อาหารใหเหมาะสมตามแนวทางการแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

จานวนไมนอยกวา ๒๐ คน

ทงน มผเขาคอรสอย ๗ กลม ทจะสงหามทาดทอกซอยางเ ดดขาด เพราะอาจเกดอนตรายถง

ชวต ประกอบดวย

- ผปวยทมปญหาระบบลาไสใหญ เชน ลาไสใหญอกเสบ อดตน มะเ รงลาไส เพราะเมอ

ใสน าเขาไปจะทาใหลาไสบบตวมากขน อาจทาใหลาไสแตกและเสยชวตได

- ผทผานการผาตดลาไส โดยเปดลาไสใหขบถายทางหนาทอง

- ผปวยโรคความดนโลหตสงรนแรง

- เดก

- สตรมครรภ

- ผทมรางกายออนเพลยมาก

- ผปวยชองทองอกเสบ

ขอหามใช ขอพงระวง ขอเตอนใจ ไวดงน

- สาหรบผคนทวไปทไมมนวถงน าด วธนดมากทชวยแกอาการทองอดเฟอ อาหารไมยอย

ลมในทองมาก ทองผก ไขมนเลอดสง ไขมนพอกตบ น าหนกเกน

- สาหรบผมนวถงน าด ไมวาใหญหรอเลก ถาใช วธ น ใหทาได แตยกเวนไมใหกนน ามน

มะกอกในคนวนท ๔ โดยเดดขาด เพราะอาจจะบบนวรนแรง จนเกดผลขางเ คยงได ใหปฏบตแบบ

อนรกษไปเดอนละรอบ กนแอปเปลเขยวบอยๆ กนชาคาโมไมลบอยๆ ซงอาจชวยใหนวเ ลกลงๆจน

เหลอทรายๆ แลวจงคอยดมน ามนมะกอกเปนครงสดทายใครทจะทาวธนขอแนะนาวา ใหปฏบต

- ๕ -

กอนและหลงดงนคอ: ๑.ช งน าหนกตว ๒.ตรวจไขมนเ ลอด ไดแก คอเลสเตอรอล ไตรกลเซอไรด

HDL LDL

- ตรวจสมรรถนะตบ (ถาเปนไปได) ทงสามประการนเพอใชเปรยบเทยบผลดของวธน ซง

มกจะปรากฏผลใหเหนชดเจนวาดขน น าหนกตวลด ไขมนเ ลอดลด คนทตบอกเสบกมกจะดขน

โดยทการตรวจหลงปฏบต ใหตรวจหลงจากปฏบตครบแลว ๗ วน นนคอ ตรวจเ ลอดวนท ๑ ทาลาง

พษตบ ๗ วน แลวตรวจเลอดในวนท ๑๔ เนองจากวาภายหลงลางพษทนท รา งกายกาลง สลายไขมน

ใตผวหนง หรอไขมนในตบออกมาในกระแสเลอด ถาตรวจทนทอาจพบไขมนเ ลอดกลบสง ขนมา

ทาใหเสยกาลงใจวาการลางพษไมไดผล

- ตรวจอลตราซาวดตบ ผมใหความสาคญมาก ใครจะทาวธนตองทาอลตราซาวดตบทก

คน เพอจะไดรวาตวเองไมมนวถงน าด จงจะทาวธนครบทกขนตอน ใครมนวถงน าดจะตองงดกน

น ามนมะกอก

๒. ระยะเวลาทใ ชในการเกบขอมล วเคราะหขอมล และนาเสนอผลการวจย ระหวางเ ดอน

พฤศจกายน ๒๕๕๕ ถง เดอน มถนายน ๒๕๕๖ ใชเวลาประมาณ ๘ เดอน

ระเบยบวธวจย

ในการดาเนนการศกษาวจยครงน เปนการศกษาเพอหาแนวทางการศกษาการดแลสขภาพ ดวย

การแพทยทางเลอก ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม โดยวธการแพทยวถ

พทธ ซงเปนการวจยเชงคณ ภาพ (Qualitative Research) ทผ วจยไดดาเ นนการตามระเบยบวธวจย

ตามลาดบ ไดแก กลมเ ปาหมาย เทคนคและเครองมอทใช ในการเกบรวบรวมขอมล วธการเกบ

รวบรวมขอมล และการจดทาและการวเคราะหขอมล ทงน ในแตละองคประกอบมรายละเอยดดงน

๑. กลมเปาหมาย

กลมเปาหมายในการศกษาครงน คอ บคคลทมปญหาดานสขภาพทวๆไป เชนโรคความดน

โลหตสง ระบบขบถายไมด และมความใสใจทจะปรบเปลยนวธการรบประทาน อาหารใ ห

เหมาะสมตามแนวทางการแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๒.

ในการวจยครงน ผวจยใชเทคนคและเครองมอทใ ชในการเกบรวบรวมขอมล ดงน

เทคนคและเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

๒.๑ เทคนคทใชในการเกบรวบรวมขอมล

- ๖ -

๒ .๑.๑ การ ศกษาจากเอกสาร(Documentary Study) ผ วจยทาการศกษ าและคนคว า

ขอมลจากงานวจย หนงสอ เอกสารทางวชาการ และบทความจากอนเตอรเ นตทมเ นอหาเกยวของ

กบปญหาอปสรรคและความทาทายทสาคญตางๆ ในทฤษฎและรปแบบการดแลสขภาพแพทย

ทางเลอกของ หลกการชวจตของ ดร.สาทส อนทรกาแหง ศกษาศนยการเ รยนรพงตนตามแนว

เศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ ศกษาศนยเรยนรการดแลสขภาพแบบผสมผสาน อ.เมอง จ.ช ยภม

และศกษาโครงการฟนฟสขภาพของศรษะอโศก(การลางพษและถงน าด)และศนยรกษาสขภาพของ

แพทยหญง เพญนภา ทรพยเจรญ

๒.๑.๒ การสมภาษณเชง ลก(In-depth Interview) ผ วจยทาการสมภาษณผเขารบการ

ดแลสขภาพลางพษตบและลาไส เดอนละ ๑ ครงเ ปนเวลา ๓ เ ดอนจานวน ๒๐ ทานประกอบดวย

พระสงฆจานวน ๒-๕ รปและญาตธรรมของบานลานเสยงธรรม จานวน ๑๐-๑๕ ทาน เพ อใหได

ขอมลอยางละเอยดในประเดน ปญหา การแกไขปญหา และแนวทางในการปฏบตทงหลกการและ

วธการดแลรกษาสขภาพโดยวธการการแพทยวถพ ทธทจะตองนาไปดาเ นนการ ทง น ผวจยไดทา

หนาทเปนผสมภาษณผเขารบการรกษาแตละทานโดยตรง

๒.๑.๓ ระยะเวลาการดาเนนการ การศกษาวจยในครง นใช ระยะเวลาการดาเ นนการ

รวม ๘ เดอน ตงแต เดอน พฤศจกายน ๒๕๕๕ - เดอนมถนายน ๒๕๕๖

๒.๒ เครองมอทใ ชในการเกบรวบรวมขอมล

๒.๒.๑ ผวจยเปนนกศกษาวทยาลยเสนาธการทหาร หลกสตรเสนาธการทหาร ร น ท

๕๔ สถาบนวชาการปองกนประเทศ ซงผวจยไดรบการศกษาและพฒนาการทาวจยเชงคณภาพจาก

คณาจารย ไดแก พนเอก ณชพชร หลกทรพย นาวาเอก ศกร ทองทา พนเอก อดม งามศกดกล และ

นาวาเอกรชต แหลงสน

๒.๒.๒ แบบสมภาษณเชง ลก (In-depth Interview) สาหรบพระภกษสงฆจานวน ๑

รปและญาตธรรมผมปญหาเรองสขภาพ จานวน ๒ ทาน

๓.

วธการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดดาเนนการเกบขอมลจากแหลงขอมล ๒ ลกษณะคอ

วธการเกบรวบรวมขอมล

๓.๑ ขอมลทตยภม (Secondary data) เปนขอมลทไดจากการศกษาและคนควาจากงานวจย

หนงสอ เอกสารทางวชาการ และบทความทางอนเตอรเนตทมเ นอหาเกยวของกบปญหา อปสรรค

และความทาทายทสาคญตางๆ

- ๗ -

๓.๒ ขอมลปฐมภม (Primary data) เปนการเกบรวบรวมขอมลภาคสนามทจดเกบโดยใช

การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) โดยผ วจยดาเ นนการสมภาษณผใหขอมลสาคญ ไดแก

จานวนผเขารบการรกษาสขภาพลางพษตบและลาไส จานวน ๒๐ ทาน

๔.

ผวจยวเคราะหขอ มลโดยใชเ ทคนคการวเคราะหเ นอหา (Content Analysis) ตามประเดน

(Topic) ทกาหนดไว โดยยดทศนะคนใน (Emic) มขนตอนการดาเนนการตามลาดบดงน

การจดทาและการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลเ บองตน จะกระทาภา ยหลงการสมภาษณ เพ อใหไดการปรบปร ง

ประเดนขอคาถามในครงหลง ใหมการจาแนกและการจดหมวดหมของขอมล ซงมลกษณะคลายกน

และแตกตางกน เพ อชวยใหเกดความเขาใจในปรากฏการณทศกษา เพ อจะคนหาความหลากหลาย

ของปรากฏการณ แยกแยะองคประกอบของปรากฏการณและทาความเขาใจเ บองตนกบขอมล ม

การตรวจสอบขอมลกบแนวคดเชงทฤษฎ แหลงใหขอมลทแตกตางกนและดวยวธทแตกตางกน

(Multiple triangulation) โดยมขนตอนการดาเนนการดงน

๔.๑ ดาเนนการถอดเทปบนทกเสยงจากการสมภาษณเชง ลก ซง เ ปนบทสนทนาระหวาง

ผวจยและผใหขอมลสาคญและเกบขอมลในรปเอกสาร

๔.๒ นาขอมลทเ กบในรปเอกสารมาวเคราะหและใสรหส (Coding) จากน นจดหมวดหม

ขอมล ตความ แผนการออกแบบการวจย พรรณนา และนามาสรางขอสรปช วคราวเพ ออธบาย

ความสมพนธของกลมขอมลตางๆ และมการกาจดขอมลทไ มตองการออกไปเปนระยะ

๔.๒.๑ วเคราะหเนอหาโดยการพรรณนา และวเคราะหในปรากฏการณ

๔.๒.๒ วเคราะหตความขอมลเพอ สรางขอสรปเกยวกบแนวทางในการรกษาสขภาพ

ลางพษตบและลาไส ของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๔.๒.๓ การวเคราะหผลการสมภาษณผเขารบการรกษาสขภาพ ของศนยปฏบตธรรม

บานลานเสยงธรรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

๑. ทาใหทราบถงแนวคด ทฤษฏและรปแบบการดแลสขภาพแพทยทางเลอก

๒. ทาใหทราบถงแนวคดของการแพทยวถพทธของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

- ๘ -

๓. ทาใหทราบถงแนวทางการพฒนารปแบบศกษาวเคราะหแพทยทางเ ลอกตามหลกธรรมตาม

รปแบบการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๔. ทาใหไดแนวคดในการปรบเปลยนวถชวตประจาวนเพอมสขภาพทดขนในการดแลสขภาพ

ทเนนการพฒนาศกยภาพประชาชนใหพ งตนเองดานการสง เสรมสขภาพและปองกนโรคดวยสง

ประหยด เรยบงาย ปลอดภย ดวยการแพทยวถทางเลอก เพอใหสามารถปฏบตตนไดอยางเหมาะสม

กระทาไดจรง และเปนแนวทางนารองในการดแลสขภาพของบคคลทวไปและของพระภกษสงฆ

นยามศพท

การแพทยทางเลอก (Alternative Medicine) คอ การรกษาพยาบาลอกรปแบบหนง แตกตางไป

จากการแพทยแผนปจจบน (Conventional Medicine) ซง ผ ทใหการรกษา จะตองสาเ รจการศกษา

วชาชพแพทย และไดรบใบประกอบโรคศลปะ เปนแพทยทวไป หรอแพทยเฉพาะทาง สวนแพทย

ทางเลอก เปนวทยาการผสมผสานใหใกลเคยงกบการดารงชวตของมนษย มใ ช การแพทยทใหการ

รกษาโดยใชยาแผนปจจบน ผใหการรกษา ไมจาเปนตองจบวฒทางการแพทยแผนปจจบน แตเ ปน

ผทผานการอบรม และไดรบการฝกฝนจนเปนทชานาญในแตละสาขา

การแพทยวถพทธ หมายถง การดแลสขภาพทนาวธการทางวทยาศาสตรเ ปนการดแลสขภาพ

กายและจตควบคกนไปคอการลางพษมาบรณาการกบการฝกสมาธจต โดยใชเวลา ๕ วน ดงน

วนท ๑-๓ เปนการลางพษลาไสเลก-ใหญ

วนท ๔ เปนการลางพษตบและถงน าด

วนท ๕ เปนการฟนฟสขภาพหลงการลางพษ ๗ วน และตงแตวน ท ๑-๕ จะเปนการลางพษ

ควบคไปกบการฝกสมาธจต

กวซา คอหนงในภมปญญาแพทยพนบาน ทตกทอดมาตงแตโบราณอกหนงอยางของชาวจน

เปนทน ยมอยางกวางขวางในหมประชาชนทวไป 0 เ ปนการบา บดดวยการขดผวหนง เพอขบพษ

ทสามารถทาไดงาย สะดวก เหนผลเรว และไมมผลขางเคยง โดยเฉพาะคณสมบตเดนในการรกษา

อาการไขแดดและไขหวดอยางรวดเรว0

7

การดทอกซ คอ การลางพษ0 การลางพษมหลายวธ ไดแก การอาบน า การอบ การนวด รางกาย

ขบเหงอออกทางผวหนงกเปนการลางพษขจดเอาพษออกและการสวนลางลาไส กนบวาเ ปนอก

ทางเลอกหนง ทจะชวยใหสขภาพรางกายแขงแรงแลวยงชวยใหอวยวะและระบบตาง ๆ ของ

- ๙ -

รางกายทางานไดอยางสมดลอกทงชวยบารงผวพรรณผองใส เสรมสรางระบบภมค ม กน ปองกน

และรกษาโรคตาง ๆ ไดเปนอยางด

ชวจต หมายถง แนวคดในการดแลสขภาพแบบหนงในประเทศไทย ผรเ รมและเผยแพรแนวคด

ชวจตคอ ดร. สาทส อนทรกาแหง ซงคาวา "ชว" หมายถงรางกาย และคาวา " จต" หมายถงใจ ซงทง

กายและใจ ตางมผลซงกนและกน และไมอาจแยกออกจากกนได สงทสาคญในแนวคดของชวจต

คอ "ภมชวต" (Immune system)

ลางพษจากตบและถงน าด1 1 หมายถง 1 0 การนาพษออกจากรางกายโดยกระตนใหตบและถงน าด

ขบพษออกนอกรางกาย ดวยวธรบประทานอาหารพลงงานตา หรออดอาหาร ( ดมน าสมนไพรแทน)

และใชยาสมนไพร ซงสามารถนาพษออกไดมากกวาวธอ นๆ เหมาะสาหรบคนทมพษสะสมใน

รางกาย ปรมาณมาก เชน นวในถงน าด เจบปวยดวยโรคเรอรง

บทท ๒

แนวคด ทฤษฎการดแลสขภาพ ดวยการแพทยทางเลอก

การศกษาวจย เรอง การศกษาการดแลสขภาพ ดวยการแพทยทางเ ลอก ศกษาเฉพาะกรณของ

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสย งธรรม โดยวธการแพทยวถพ ทธ น เ ปนการร วบรวมหลกกา ร

ตลอดถงปญหาตางๆ ทอาจมผลกระทบ รวมทงแนวความคดตางๆ ในการดแลสขภาพโดยทวไป ซง

ผศกษาวจยพจารณาสาระสาคญทเ กยวของตามลาดบดงน

๑. ประวตความเปนมาของการแพทยทางเลอก

๒. หลกการการวธการดาเนนงานจดตงศนยการเรยนรสขภาพดวยการแพทยทางเลอก

๓. ทฤษฎ นโยบายและสวนทเกยวของ

๔. งานวจยทเ กยวของ

๕. กรอบแนวความคดในการวจย

๑.

ประวตความเปนมาของการแพทยทางเลอก

๑.๑

แพทยทางเลอก

ความหมายแพทยทางเลอก ๓ (Alternative Medicine) ยงเ ปนของใหมสาหรบคนไทย ขณะเดยวกนก

เปนทางเลอกใหมสาหรบผทไมตองการรกษาทางยา เพราะแพทยทางเ ลอกเปนวธการรกษาโดยไม

ใชยา “ออลเทอรนาทฟ เมดซน” คออะไรกไดทไมมการใชยาหรอสารเคมใดๆ จะใช น ารอน น าเ ยน

การนวด ผลไม อาหาร สมาธ โยคะ การพดคย ฯลฯ “๔

๓ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

คา วา “ทางเ ลอก” เ ทยบกบ “ทางหลก” จะ

เขาใจวา เปนอกทางหนง ทนามาเปนตวเลอกในการตดสนใจ ทจะใช ทางไหน ทางหลก คอทางท

คนสวนใหญใชกน สวนทางเลอก เปนทางใหม หรอทางอน ทเ ปนตวทจะเ ลอกใชหากคนยอมรบ

http://www.thaicam.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=110&Itemid=109 สบคน ๒๐ กมภาพนธ

๒๕๕๖ ๔ ดร.รสสคนธ พมพนธวงศ .แพทยทางเลอก(ALTERNTIVE MEDICINE).หนา ๕ ,:สานกฟาอภย.๒๕๕๕

- ๑๐ -

และใชกนมากกจะกายเปนทางหลกไปอกเชนกนความหมาย ของการแพทยทางเ ลอก น น ขนกบ

เวลา และสถานท ในระยะเวลาแตกตางกนความหมายกแตกตางกน เชน ในประเทศไทยสมยรชกาล

ท ๔ ในสมยนน มหมอฝรงนาการแพทย แผนตะวนตกเขามาใชในสยามประเทศ เราเ รยกการแพทย

แผนตะวนตกในตอนนนวา การแพทยทางเลอก ในสถานทตางกนจะมความหมายแตกตางกน เชน

ในประเทศอนเดย จะใช การแพทยแผนอนเดย เ ปนการแพทยหลกของประเทศอนเดย เช น

การแพทยอายรเวชถอเปนการแพทยแผนปจจบนของอนเดย ถกตองตามกฎหมาย เพราะประชาชน

ทงประเทศยอมรบทจะใชเปนหลก ประเทศจน มการใชการแพทยแผนโบราณของจน เ ปนหลก ถอ

เปนการแพทยกระแสหลกของจนเชนเ ดยวกนในป ๒๐๐๑ มการประช มกน ของประเทศทเ ปน

สมาชกของ องคการอนามยโลก WHO ไดใหคาจากดความของ Complementary And Alternative

Medicine หรอ CAM วา “The term CAM often refers to a broad set of health-care practices that

are not part of a country’s own tradition and are not integrated into the dominant health-care

system. Other terms sometimes used to describe these health-care practices include ‘natural

medicine’, ‘non-conventional medicine’ and ‘holistic medicine’.” ส าห รบใน ปร ะเ ทศ ไทยน น

การแพทยทางเลอก คอ การแพทยทไมใช การแพทยแผนปจจบน การแพทยแผนไทยและการแพทย

พนบานไทย การแพทยอน ๆ ทเหลอถอเปนการแพทยทางเลอกทงหมด

การจาแนกการแพทยแพทยทางเลอกนน จาแนกไดหลายแบบ วธแรกจาแนกตามการนาไปใช

มดงน

Complementary Medicine คอ การแพทยทางเ ลอกทนาไปใช เสรมหรอใช รวมกบการแพทย

แพทยแผนปจจบน

Alternative Medicine คอ การ แพทยทา งเ ลอกทสามารถนาไ ปใช ทดแ ทนการแ พทย แผ น

ปจจบนได โดยไมตองอาศยการแพทยแผนปจจบน

๑.๒ การจาแนกตามกลมของการแพทยทางเลอก

ห น ว ย ง า น ขอ ง National Center of Complementary And Alternative Medicine

(NCCAM) ของสหรฐอเมรกา ไดจาแนกออกเปน ๕ กลมดงน เมอป ๒๐๐๕

๕

๕ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

http://www.thaicam.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=115&Itemid=116 สบคนขอมล ๑๐ มกราคม

๒๕๕๖

- ๑๑ -

๑.๒ .๑ Alternative Medical Systems คอ การ แพทยทาง เ ลอกทมว ธกา รตรวจร กษ า

วนจฉยและการบาบดรกษาทมหลากหลายวธการ ทงดานการใหยา การใช เครองม อมาชวยในการ

บาบดรกษาและหตถการตางๆ เชน การแพทยแผนโบราณของจน (Traditional Chinese Medicine)

การแพทยแบบอายรเวช ของอนเดย เปนตน

๑.๒.๒ Mind-Body Interventions คอ วธการบาบดรกษาแบบใช กายและใจ เชน การใช

สมาธบาบด โยคะ ชก ง เปนตน

๑.๒ .๓ Biologically Based Therapies คอวธการบาบดรกษาโดย การใ ช สาร ชวภา พ

สารเคมตาง ๆ เชน สมนไพร วตามน Chelation Therapy , Ozone Therapy หรอแมกระทงอาหาร

สขภาพเปนตน

๑.๒ .๔ Manipulative and Body-Based Methods คอ วธกา รบาบดร กษ าโ ดย กา รใ ช

หตถการตางๆ เชน การนวด การดด การจดกระดก Osteopathy ,Chiropractic เปนตน

๑.๒ .๕ Energy Therapies คอวธการบาบดรกษา ทใช พลงงาน ในการบาบดรกษา ท

สามารถวดไดและไมสามารถวดได ในการบาบดรกษา เชน การสวดมนตบาบด พลงกายทพย พลง

จกรวาล เรก โยเร เปนตน

๑.๓

แพทยทางเลอกถอกาเนดจากประเทศทางตะวนออกโดยเฉพาะประเทศจน ประชาชนชาว

ไทยและประชากรทวโลก ไดหนมาสนใจการรกษาแบบแผนโบราณทงการฝงเ ขม โยคะ ราไทเกก

การทาสมาธ สมนไพร ชวจต ฯลฯ ปญหามอยวาการรกษาแพทยทางเ ลอกชนดใดทมประสทธภาพ

เหมาะสมกบราคาโรคชนดไหนทใชการรกษาแบบแพทยทางเลอกใครเปนผเช ยวชาญ การรกษาน น

มผลขางเคยงหรอขอหามอยางไรบาง สมนไพรนนใชรกษาโรคอะไรใชขนาดแคไหน และนานแค

ไหนเมองนอกจะมคาสองคาทเ กยวกบแพทยทางเ ลอกคอ

การแพทยทางเลอกในอดต

๖

Complementary treatment หมายถงการ

รกษารวมกบการแพทยแผนปจจบน เชนการราไทเกกรวมกบการจายยาคลายเครยด Alternative

หมายถงการรกษาโรคโดยใชแผนโบราณอยางเดยว เชนใชการรกษาแบบ Homeopathy

๖ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

http://www.siamhealth.net/public_html/alter/index.htm#.UbMN5qLwnYM สบคนขอมล ๑๗ มกราคม ๒๕๕๖

- ๑๒ -

๑.๔

๑.๔.๑ หลกขอแรกคอรางกายสามารถทรกาาตวเอง เมอคณเปนหวดมไขปวดตามตวคณ

ไมจาเปนตองใชยาลดไข แตใหหาวธทจะกระตนใหภมของรางกายมาจดการกบเชอ โรค

ปรชญาของการรกษาโดยแพทยทางเลอกแตละชนดจะมลกษณะทคลายกนดงน

๑.๔.๒ การปองกนเ ปนวธทด แพทยทางเ ลอกมกจะเนนเ รองการปองกนโรคมากกวา

การรกษา การรกษาทแพทยทางเลอกใหนนมงเนนทปองกนโรคมากกวา

๑.๔.๓ เรยนรและรวมกนรกษา แพทยทางเลอกมกจะศกษารวมกบผ ปวยเพ อหาทางรกษา

ตามความตองผปวย

๑.๕ รปแบบการกษาแพทยทางเลอกในอดต๗

๑.๕.๑ การบาบด Healing หมายถงการระบบการรกษาทตองอาศยวธการหลายอยางมา

รกษาโรค เพอใหพลงจากธรรมชาตหรอพลงในรางกายมารกษาโรคเชน

๑.๕.๑.๑ การรกษาแบบ The ayurveda system ซง เ ปนการรกษาของประเทศอนเดย

ตงแตอดตโดยมปรชญาวาคนมความแตกตางทงรางกายและจตใจ ดงน นผ ปวยทมปญหาเ รอง

เดยวกนอาจจะไดรบการรกษาทไมเหมอนกน กาารกษาจะอาศยสมผสทง ๕ไดแก การมองเหน การ

ไดยน การสมผส การรบรส การไดกลน มาปรบสมดลของรางกาย ดงน นในการรกษาอาจจะตอง

ประกอบดวย เชอวากาารaromatheraphy, sound therapy, massage อาหาร การเขาสมาธ

๑.๕.๑.๒ Homeopathy การรกษาวธน เปรยบถกหนามตาตองเอาหนามบง หาก

คณเปนโรคและเกดอาการ การรกษาจะเอาพชหรอสตวททาใหเกดอาการน นมาใหกบผ ปวยเพอเรง

กระตนใหรางกายสรางภมตอโรค

๑.๕.๑.๓ Naturopathic ธรร มชา ตบา บด เ ปนกา รรกษ าทคลาย กบกา รรกษาใ น

แผนปจจบน แพทยจะใชหลกโภชนา การออกกาลงกาย การใชสมนไพรในการรกษาโรค

๑.๕.๒ กายและจต ทมสขภาพทดรางกายและจตใจตองตดตอถงกนและสอสารกน การ

รกษาชนดนจะเปนการเชอมระหวางรางกายและจตใจเพอใหสขภาพด

๗ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

http://www.siamhealth.net/public_html/alter/index.htm#.UbMN5qLwnYM สบคนขอมล ๑๙ มกราคม ๒๕๕๖

- ๑๓ -

๑.๕.๒ .๑ การทาสมาธ Meditation จะเปนการเช อมระหวาง รางกาย และจตใ จ

ระหวางการทาสมาธเราจะสนใจเพยงอยางเดยวอาจจะเปนการหายใจเขาออก หรอการสวดมนต

๑.๕.๒.๒ Yoga โยคะ เปนการใชทาและสมาธเพ อใหรางกายและจตเช อมถงกน

หลกของโยคะจะอาศยสวนประกอบทสาคญ ๔ อยางไดแก การหายใจ (breathing) การผอนคลาย

(relaxation) ทา( poses) และการทาสมาธ (meditation)

๑.๕.๒.๓ Biofeedback เปนการใช จตใจควบคมรางกาย เชนการเตนของหวใจ

อณหภม ความดนโลหต การฝกจะทาโดยการตด monitor ไวเพ อบอกความดน อณหภม เพ อเรา

ตอบสนองตอสงเรา รางกายเราตอบสนองออกมาอยางไรเมอเกดการเรยนรเรากสามารถควบคมการ

ตอบสนองของรางกาย

๑.๕.๓ อาหารเสรมและสมนไพร๘

กา รร กษ าวธน จะ ใช สา รส งก ดจากธร รมชา ต เช น

ส มน ไพ ร โ สม แปะกวย

selenium, glucosamine มาใชเพอการรกษา หลายคนคดวาสมนไพรเปนสารจากธรรมชาตไมมพษ

ไมมผลขางเคยง แตความคดเหลานผด ผลขางเคยงของสมนไพรบางชนดอาจจรนแรง บางชนด

อาจจะมปฏกรยากบยาแผนปจจบน วธการใชสมนไพรม ๓ วธ

๑.๕.๓. ๑ การใชน ารอนลาดไปยงใบไมสดหรอแหงเหมอนการชงชา

๑.๕.๓.๒ การนาสมนไพรมาตม

๑.๕.๓.๓ สมนไพรททาเปนผง เมด แคปซล

๑.๕.๔ การสมผส และการจดกระดก ๙

๑.๕.๔ .๑

การรกษาวธจะทาโดยการสมผสเชน การนวด

การจดกระดกสวนทเปนปญหา

Chiropractic เชอการทเรามอาการสวนหนงเกดจากการทกระดหลง

ของเราเรยงไมถกตอง ทาใหมการกดทบเสนประสาท อวยวะทเ สนประสาทไปเ ลยงจงเกดอาการ

การรกษาจะทาโดยการจดกระดก

๘ นายแพทยบญชย อศราพสษฐ.พชตโรคราย โดยไมใชยา.”วถธรรมชาตบาบดทผานการพสจนดวยการทดลองรกษาตวเอง”:

บรษท รงเรองวรยะพฒนาโรงพมพ จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๔

๙ อมรรตน จนทรเพญสวาง.โยคะ ยดอาย.พมพครงท ๓:บรษท ไพลนบคเนต จากด(มหาชน).กรงเทพ.๒๕๔๔

- ๑๔ -

๑.๕.๔.๒ Osteopathy เปนการจดกระดกและกลามเนอใหเขาท แพทยจะยกแขน

หรอขาสวทปวดไปมา บางครงอาจจะกดไปยงบรเวณทปวด อาจจะทาให รสกปวดในบรเวณน น แต

หลงจากทไดขยบไปมาคณอาจจะไดพบการเปลยนแปลง

๑.๕.๔.๓ การนวด เปนการนวดกลามเนอ เ อนและผวหนง เพ อการผอนคลายของ

กลามเนอ

๑.๕.๕ การเสรมสรางพลงภายใน

รางกายเรามพลงทจะรกษาตวเอง การรกษามง เนนใหรางกายมพลง เ ตมท จดใด

ทไมสมดลหรอพลงงานถกก นกจะใช วธการ เพอใหพลงน นเคลอนไหวไดอยางอสระ เชนการ

ฝงเขมสงตางๆเหลานผท จะใชบรการตองศกษาหาความรเ นองจากโรคบางโรครอไมได เมอพบ

ตองรบรกษา หากเสยเวลาจะทาใหการรกษาไมไดผล และอาจจะเกดผลเสยตอสขภาพ แพทย

ทางเลอกทเปนทนยมมดง น การฝงเ ขม ชกง การนวด Aromatherapy Naturopathic Macrobiotic

Hydrotherpy สมนไพร เกยวกบเชอรา

๑.๖ การแพทยทางเลอกในยคปจจบน๑๐

Complementary Care หรอ การรกษาแบบเสรม เ ปนกระแสความนยมทกาลงมาแรง

โดยเฉพาะในซกโลกตะวนตก ทงยโรป และอเมรกา กวา ๒๐ มลรฐของสหรฐอเมรกา มการเ ปด

บรการใ นสถาน พยาบาลและสถ านบรกา รสขภา พอยางถกต อง ตามกฎหมายรฐบาลใหทน

สนบสนนการวจยเพ อยนยนผลการรกษาแบบเสรมน ซงมอยหลากหลายวธการประชาชนสามารถ

เลอกใชบรการไดโดยสมครใจ ทงนหลกการสาคญคอไมละทงการแพทยแผนปจจบนหากเปนการ

รกษาการเจบปวย

นอกจากน ยงมการสงเสรมใหนา Complementary Care มาใชในการสงเสรมสขภาพอยาง

เ ปน องครวมอกดวย อยาง ไร กตา ม ในประ เทศ ไทย ยงไมมกา รนา รปแ บบและ วธการ ของ

Complementary Care มาใชอยางชดเจนนก แมวาจะมนโยบายสงเสรมสนบสนนการแพทยแผน

ไทยและการแพทยทางเลอกอยางชดเจน แตจะเ ปนการนาเสนอรปแบบการรกษาใหผ ใช บรการ

ตดสนใจเลอก เพ อทดแทนการรกษาพยาบาลแผนปจจบน ซงบคลากรทางการพยาบาลควรศกษาทา

๑๐ ดร.รสสคนธ พมพนธวงศ.แพทยทางเลอก(ALTERNATIVE MEDICINE):บรษท ฟาอภย จากด,๒๕๕๓

- ๑๕ -

ความเขาใจ และนามาประยกตใช เพ อการดแลสขภาพประชาชนอยางเ ปนองครวมทสามารถ

ผสมผสานศาสตรตางๆ ไดอยางกลมกลน สอดคลองกบคานยม ศรทธา ความเช อ และวฒนธรรม

ไทย กระแสการเปลยนแปลงของสงคมโลก ทงทางดานเศรษฐกจ การเมอง การศกษา วฒนธรรม

และสภาวะแวดลอม ลวนสงผลกระทบโดยตรงตอภาวะสขภาพของประชาชน ทงรางกาย จตใจ

สงคม และจตวญญาณ

ดงจะเหนไดจากแบบแผนการ เจบปวยทเปลยนแปลงจากโรคตดเชอ ซงมกจะมส าเหตมา

จากปญหาดานการสขาภบาลสงแวดลอม และอาหาร ไปเปนโรคทมสาเหตมาจากปจจย แวดลอม

และพฤตกรรมสขภาพทไมเหมาะสม ไดแก การบรโภคอาหารทไมถกตองตามหลกโภชนาการ การ

บรโภคมากเกนไปความเครยดการใช สารเสพตด การสาสอนทางเพศสงผลใหเกดโรคไมตดตอ

ตางๆเชนโรคเบาหวาน โรคหวใจและหลอดเลอด โรคมะเ รง ภมแพ โรคเครยด รวมถงโรคตดตอ

ทางเพศสมพนธ เชน โรคเอดส ซงมแนวโนมทจะทวความรนแรงมากขนอกดานหนง

กระแสโลกาภวฒนในปจจบน สงผลใหประชาชนไดรบขอมลขาวสาร องค ความรตางๆ

อยางรวดเรว จากหลากหลาย ชองทาง ไมวาจะเปนสอสงพมพตาง ๆ วทย โทรทศน และ Internet

จนกระทงดเหมอนวา ความรดานสขภาพ เปนทแ พรหลายโดยทวไป แตทวาประชาชนสวนใหญก

ยงคงขาดความเขาใจในความหมายของคาวา สขภาพ อยางแทจรง และขาดความตระหนก ในการ

ดแลตนเองใหมสขภาพดอยางสมาเสมอ แตจะใหความสนใจดแลรกษาเยยวยาเมอเกดความเ จบปวย

แลวเทานน นอกจากนสภาวะความกดดน บบคน ทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ทาให

คนสวนใหญหนเหความสนใจไปในการ ดารงชวต การศกษา การประกอบอาชพ การหาเ ลยง

ครอบครว มากกวาทจะใสใจตอ การสงเสรมสขภาพ และการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพให

เอออานวยตอการมสขภาพดอยางยงยน

อยางไรกด สถานการณดานการรกษาพยาบาลแผนปจจบน ซง เ ปนการแพทยกระแสหลก

ของสงคมโลก กยงคงมขอจากดบางประการ เก ยวกบการใหการรกษาพยาบาลความเ จบปวยดวย

กลมโรคเรอรงและโรคไมตดตอตางๆไดแกโรคมะเ รง โรคเบาหวาน โรคหวใจ และ หลอดเลอด

รวมทงโรคเอดส เนองจากกระบวนการรกษาพยาบาล นามาซงความเ จบปวดทกขทรมาน เพ อกาจด

ตวการทเ ปน ปญหาของโรค เชน การใชยาเคมบาบด การใชรงสรกษาใน ผปวยมะเรง เปนตน

ทงนเปนเพราะ การแพทยแผนปจจบน มงเนนท การรกษาโรค มใชการรกษาคน มองการ

แกปญหา การเจบปวยแบบแยกสวน และใชยาซงเปน ผลตภณฑทสง เคราะห มาจากสารเคมเขาไป

แทรกแซง การทางานของรางกาย พรอมทงมการนา เครองมอ อปกรณ เทคโนโลยททนสมย เขามา

- ๑๖ -

ชวยใน กระบวนการ ตรวจ วนจฉย และรกษาพยาบาล ซง ปรากฏการณเหลาน ไมอาจตอบสนอง

การแกไขปญหา การเจบปวยแบบองครวม ใหแกประชาชนได ผ ปวยตองประสบกบความเ จบปวด

ทกขทรมานดานรางกายจาก การรกษาพยาบาล ตองวตกกงวลกบ ปญหาเศรษฐกจ สงคม และ

ครอบครว ดงนน ประชาชนผเจบปวย ในหลายๆ ประเทศ จงพากนแสวงหา ทางเ ลอกใหม ๆ เพ อ

การดแล สขภาพ แกไขปญหาสขภาพ พรอมทงสามารถเ ยยวยา ทางดาน จตใจ สงคม และจต

วญญาณไปพรอมกน

กระแสความตนตวเ รอง Complementary Care หรอ Complementary Therapy หรอ การ

แสวงหาทางเลอกใหม ๆ สาหรบ วถการดาเ นนชวต ในแนวทางทสอดคลองกบธรรมชาตและ

สง แวดลอ ม เ กดขน ใน ร าวปค.ศ . ๑๙๘ ๐ (๒ ) โดย เ ร ย กว า non-conventional therapies เ ปน

ปรากฏการณทกลมคน หนเหความสนใจ และเลอกใชผลตภ ณฑธรรมชาตตางๆ เขามาเสรมระบบ

การรกษาพยาบาลแผน ปจจบน และยงเปนทนยมเพมขนเรอยมาจนถงปจจบน ทงในสหรฐอเมรกา

แคนาดา และกลมประเทศใน ทวปยโรป ซงจากการสารวจความคดเหนสาธารณะ และการสารวจ

ของสมาคมผบรโภค พบวา ประมาณรอยละ ๒๕ -๗๕ ของประชากร ในประเทศองกฤษ ฝรง เศส

เยอรมน และเนเธอรแลนด หนมานยมใช บรการในระบบ non-conventional therapies โดยทใน

ประเทศองกฤษ และ เยอรมน ประชาชนสามารถเบกคนคาบรการโฮมโอพาท (Homeopathy) ได

จากระ บบปร ะก นส ขภ าพ จา ก National Health Service แ ละ จากบร ษท เอกช นไ ด สวนใ น

สหรฐอเมรกานนมการเปดบรการดาน Complementary Care อยางถกตองตามกฎหมาย ในสถาน

บรการ สขภาพของรฐตางๆ มากกวา ๒๐ มลรฐ พรอมทงมการเ ปดหลกสตร การอบรมบคลากร

ทางการแพทย ใหมความร และสามาร ถใหบรการแบบComplementary Care เสรมไปกบกา ร

รกษาพยาบาลแผนปจจบน ทงน เปนไปตามความสมครใจของประชาชนทจะเลอกใชบรการ

ในประเทศไทย กระแสความตนตวเ รอง สขภาพทางเ ลอกเ รมกอตว เดนชดในชวงหนง

ทศวรรษทผานมา แมวาในอดตจะม การแพทยแผนไทย การแพทยพนบาน และความเชอเกยวกบ

สขภ าพ และ ความเ จบปวย ทฝง ตวหยงรา กลกอ ยใน ว ฒน ธรร ม ปร ะเพ ณด ง เ ดมของ ไทย

ศาสตรสขภาพทางเลอกใหม ๆ ไดเผยแพรเขาสสงคมไทยอยางหลากหลาย และหลายศาสตรไดรบ

การตอบรบอยางกระตอรอลน จากประชาชน ในปจจบนจงไมใชม เพยงผลตภ ณฑ ททามาจาก

สมนไพรไทยเทานน แตจะพบวาม ผลตภ ณฑหรอ บรการสขภาพทแปลกใหม แนวคด และแบบ

แผนการปฏบตทเกยวกบสขภาพและความ เ จบปวยทแตกตางออกไป จากการรกษาพยาบาลแผน

ปจจบนซงเปนกระแสหลกของสงคมไทย สงผลใหมการตอบสนองจากภาครฐโดยกระทรวง

- ๑๗ -

สาธารณสข ไดจดตงหน วยงานระดบกรม ขนมารบผดชอบดานนโดยตรง ไดแก กรมพฒนา

การแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก มภารกจเกยวกบ การพฒนาวชาการดานการแพทยแผน

ไทยและการแพทยทางเลอกอน เพอคมครอง อนรกษและสง เสรม ภมปญญาการแพทยแผนไทย

ตลอดจน จดระบบความร สรางมาตรฐานดานการแพทยแผนไทย และการแพทย ทางเ ลอกอน ให

ทดเทยมกบการแพทยแผนปจจบน

๑.๗. ศาสตรในระบบการแพทยทางเลอกทพบในสงคมไทย ๑๑

จากกา รศกษ าเบองตนของ ส านกน โยบา ยและ แผนส าธาร ณสขเ ม อ พ .ศ. ๒๕๔๐ -

๒๕๔๑ ซงสารวจ ศาสตรสขภาพทางเลอก ทไมนบรวมถง การแพทย แผนไทย การแพทยพ นบาน

หรอการแพทยของชน กลมนอยในประเทศไทยแลว พบวา ศาสตรสขภาพทางเ ลอก ทเ ปนองค

ความรจาก สงคมและวฒนธรรม อนทเขามาสสงคมไทยน นมไมตากวา ๓๘ ศาสตร เทคน ค

นอกจากน นอก ๓๕ ศาสตร เทคน คทถกจดอยใน ระ บบของศาสตรสขภ าพทางเ ลอก มกา ร

ดาเนนงานอยแลวใน ระบบบรการ ปกตทาง การแพทย แผนปจจบน โดยพอจะจาแนกประเภทได

ดงตอไปน

๑.๗.๑ ศาสตรในกลม Traditional Medicine นอกจากการแพทยแผนไทยและสมนไพร

ไทยทเปนทนยมมากขนแลว การแพทยอนเปน แบบแผนประเพณดง เ ดมของสงคมอน ๆ กไดรบ

ความนยมมากขนดวย ทมการสารวจพบ ไดแก

การแพทยแผนจน ซงรวมถงเทคนคการตรวจวนจฉยแบบการจดชพจร(แมะ )

การดสมดลของหยน - หยาง และธาต การรกษาโรค ดวยการฝงเ ขม (Acupuncture) การกดจด

(Acupressure) กา ร กดจดส ะทอน ประ ส า ท( Reflexology) กา ร ใช อา ห าร แ ละ ย า สมน ไ พ ร

(Herbalism) การออกกาลงกายแบบตางๆ เชน ไทเกก (T’ai chi) ชกง (Chi Kong) เปนตน

การแพทยแบบอนเดย๑๒

๑๑ พญ.ลลตา ธระสร.ค มอ ธรรมชาตบาบด เบองตน.พมพครงท ๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๓.

ไดแก การแพทยอายรเวท เทคนคทไดรบความนยมมาก

คอ การปฏบตโยคะอาสนะ(Yoga) การฝกลมหายใจ ทสมพ นธกบจกระ (Chakra Breathing/Chakra

healing) การอดอาหารลางพษ (Fasting) นอกจากนยงมวถการดาเ นนชวต แบบราชาโยคะทเนน

ความ สมดลและส อดคลอง กบธรรมชาต นอกจากนยงพบเทคนคในศา สตรการ แพทยแบบ

ตะวนออกอนๆ ไดแก เทคนค Life Energy Test, So-Tai จากญปน

๑๒ คณมยร.เคลดวธ แกกรรม-ปญหาชวต กนอยางไรไรโรคภย.กรงเทพ.๒๕๕๔

- ๑๘ -

๑.๗.๒ ศาสตรในกลม Bioelectromagnetic ซงใช หลกการการสรางสมดลของกระแส

แมเหลก ไฟฟาช วภาพใน รางกา ยมนษย เพ อการ รกษาโร คตางๆ ทพบใน สงคมไทย ไดแก

การใช เครองมอ Biospectrum , Electromagnetic Field, Electrosimulator, Electro Neuro-magnetic

Stimulator รวมถง พลงจกรวาล(UniversalLifeForceEnergy),โยเร(Yore)

๑.๗.๓ ศาสตรในกลม Structural and Energetic Therapy ไดแก เทคนคทใช ในการบาบด

โครงสราง (กระดก กลามเนอ เสนเอน) และพลงชวตใหคนสสมดล ทพบในสงคมไทย นอกจาก

เทคนคการออกกาลงกายแบบจนและอนเดยทกลาวแลวในขอ ๑ ยงไดแก เทคนคธรรมชาตบาบด

ตามแบบแผนตะวนตก คอ ศาสตร Chiropractic ทวาดวยการคดกระดกสนหลง, (Cranio-sacral

Therapy) การปรบสมดลเนอเยอทเชอมอยระหวางกระดก Cranium และ Sacrum, การออกกาลงกาย

ในน า (Aquatic exercise), การบาบดดวยความรอน-เ ยน (Hot-cold Therapy),การ นวดดวยน า

(Hydromassage),วารบาบด (Hydrotherapy), เทคนคทพ ฒนามาจากการฝงเ ขม (Kinesiology) เพอ

ตรวจรกษาความออนแอของกลามเนอ, Massage การนวดในวฒนธรรมอน (ไมระบ และอาจ

ผสมผส านกบการนวดไทย) , Therapeutic Massage, Myofacial Release, เทคนคการผอนคลา ย

กลามเน อ , Solar Bath การ อา บพลงแ ส งอาทตย, Natural therapy ธร รมช าตบา บดอน ๆ

๑.๗.๔ ศา สตร ในกลม Diet/Nutrition/Lifestyleทเน นกา รปร บเปลยน พฤตกรร มกา ร

บรโภคอาหาร การเสรมคณคาอาหารและโภชนาการ ทพบในสงคมไทย พอจะจาแนกไดเปน

กา ร ส ง เ ส ร ม ส ขภ า พ แ ล ะ ร ก ษ า โ ร ค ด วย อา ห า ร ไ ด แ ก Diet/Nutrition,

Diet/Nutrition Therapy, Nutrition Supplyment ซงอาจมทงองคความรทมอยแลวในระบบบรการ

ทางการแพทยแผนปจจบน หรอเปนองคความรทเปนทางเลอกใหม ๆ

กา ร ปร บเ ปล ย น วถกา ร บร โ ภ คแ น วใ ห ม ไ ดแ ก ส ตร อา ห า ร Macrobiotic,

Vegetarianism อาหารมงสวรต, Natural Foods อาหารธรรมชาตตาง ๆ

การบาบดรกษาโรคดวยวธเฉพาะในระบบทางเ ดนอาหาร ไดแก การสวนลาง

ลาไส (Colon Therapy), การลางพษ (Detoxification), การอดอาหารเพ อสขภาพ (Fasting), การ

บาบดดวยวตา มน วตามนปรมา ณส ง และส าร อาห าร ระ ดบโมเ ลกล (Vitamin Therapy or

Megavitamin Therapy or Orthomolecular), การบาบดดวยน าผก–ผลไม (Juice Therapy)

๑.๗.๕ ศาสตรในกลม Body/Mind Control ทใหความสาคญของความสมพนธระหวาง

กายกบจต ใน การสงเสรมสขภาพกายและจต การบาบดรกษาทางจต และโรคทางกายทสมพ นธกบ

ทางจต ทพบในสงคมไทย พอจะจาแนกกลมได ดงน

- ๑๙ -

เทคนคทมการ ดาเ นน งาน อย แลวใน ระ บบบรการ ปกตทา งกา รแ พทย แผ น

ปจจบน ไดแก การให คาปรกษา แนะแ นว ( Counselling), เ ทคน คการ ผอนคลายความเ ครย ด

(Relaxation), การบาบด ทางจตเวช (Psychotherapy)

เทคนคองคความรทางเ ลอกใหม ไดแก การรกษาโรคดวยสมาธ ( Meditation),

การบาบดดวยกลน (Aroma Therapy), ศลปะบาบด (Art Therapy), ดนตรบาบด,เทคนค (Music

Therapy), เทคน คการฝกลมหายใจแบบตาง ๆ (Breathing Patterns), การบาบดดวยการเตน ร า

(Dance Therapy), การสะกดจต (Hypnosis), การบาบดดวยการหวเราะ (Humor Therapy), การสราง

จน ตภาพใหม (Guided Imaginery)

๑.๗.๖ ศาสตรในกลม Bio-Treatment ทใช สารชวภาพธรร มชาตตางๆในการบาบด

รกษา และสงเสรมสขภาพ ไดแก Herbalism ทงยาสมนไพรไทย จน อนเ ดย, Anti-oxidising agent

เชน Ozone, Bio-oxidative medicine, Homeopathy, Urine Therapy ปสสาวะบาบด

ศาสตรในระบบการแพทยทางเ ลอกทพบในสงคมไทยดงกลาว ๑๓

ความหมายทแทจรงของ Complementary Care(5) หมายถง การรกษาแบบเสรม

เปนระบบบรการรกษาพยาบาล ทสามารถจดใหเปน บรการเพมเตม ควบคไปกบ การรกษาพยาบาล

แผนปจจบน หลกการทมงเนนมากทสด คอ มใชการละทง หรอเปลยนรป แบบการรกษา หากเปน

การรกษาเสรมเพมเตมควบคกนไป เพ อให ผปวยหรอผใชบรการไดรบประโยชนสงสด โดยเฉพาะ

อยางยงดานจตใจ สงคม และจตวญญาณ ซงระบบการรกษาพยาบาลแบบเสรมน จะชวยผปวยผอน

ยงคงกระจด

กระจายอยตาม กลม ชมรม มลนธ สมาคม องคกรเอกชน สาธารณะประโยชน กลมธรกจเอกชน

คลนก สถานพยาบาล และสถานบรการสขภาพทงภาครฐและเอกชน เชน ศนยพลงกายทพย เพ อ

สขภาพ มลนธเพ อฝกพลงจกรวาล มลนธสขภาพไทย สถานพยาบาลหวเ ฉยวแผนโบราณ ศนย

สงเสรม สขภาพมชช น ศนยธรรมชาตบาบดบลว ชวาศรม มลนธดลยภาพบาบด ชมรมชวจต คลนก

ไคโรแพรคตค โรงพ ยาบาลวชยยทธ โร งพยาบาล วภาวด โ รงพยาบา ลในสงกด กระทรวง

สาธารณสข เปนตน นอกจากนน ยงเ ปนระบบบรการในลกษณะทแยกออกมาอยางช ดเจน ตาม

ระบบของ การแพทยทางเลอก ซงจะตางไปจาก ระบบบรการสขภาพแบบ Complementary Care

ดงเชนในสหรฐอเมรกา และยโรป

๑๓ ดร.ปทตตา ภรตาธรรม.ค มอดแลสขภาพกายใจผ สงวย.”คนสงวยดแลตนเองอยางไรใหสขภาพดและอายยน”.พมพครงท ๑:

บรษท อมรนทร บค เซนเตอร จากด.๒๕๓๗ .

- ๒๐ -

คลายลดความเครยด ลดความวตกกงวล เสรมสรางกาลงใจ สอดคลองกบคานยมความเช อ และ

ศรทธาของผปวยและครอบครว จงชวยเสรมประสทธผล ของการรกษาพยาบาลแผนปจจบน และ

ลดความทกขทรมานจากภาวะแทรกซอน หรอผลขางเ คยงของ วธการรกษาพยาบาล แผนปจจบน

ทงจากยา เครองมอพเศษ อปกรณ และเทคโนโลยททนสมยตางๆ ยงไปกวาน นหลกการของ

Complementary Care ท ม ง เ น น กา ร ดแ ลส ขภ าพ แ บบอง ครวม ( Holistic Care) จง สา มา ร ถ

นาไปประยกตใชในการสรางเสรมสขภาพใหแกประชาชนทวไป ใหมสขภาพดอยาง ยงยน

Complementary Care แบงออกเปน ๔ กลม ไดแก

๑. การรกษาสขภาพตนเอง ไดแก โยคะ (Yoga) สมาธ (Meditation) ชวจต

เปนตน

๒. Re-educational therapy ไดแก Alexander technique

๓ . Relative non-invasive therapies ไดแก การบาบดดวยก ลน ( Aromatherapy)

ดนตรบาบด ศลปะบาบด

๔ . Interventive therapies ไ ดแ ก กา รฝ ง เ ขม ( Acupuncture) Osteopathy and

Chiropractic จะเห นไดวา ศาส ตรใ นระ บบการแ พทย ทาง เ ลอก แ ละ Complementary Care ม

หลกการและ เทคนควธการทเหมอนกน อยเกอบทงหมด ดงน นจง เ ปนสงทน าพจารณาวา จะ

สามารถสงเสรมใหเกดทางเลอกทมประโยชนสงสดตอประชาชนไดอยางไร

๒.

หลกการการวธการดาเนนงานจดตงศนยการเรยนรสขภาพดวยการแพทย

ทางเลอก ของศนยเรยนรตาง ๆ

๒.๑ ศนยเรยนรชวจตของ ดร.สาทส อนทรกาแหง๑๔

๒.๑.๑ รปแบบชวจต

๑๔

นพ.บรรจบ ชณหสวสดกล. ค มอลางพษแบบ ๑ วน รกษาตนเองดวยธรรมชาตบาบด(ONE DAY DETOXIFICATION).

พมพครงท ๑๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๖

- ๒๑ -

2 0 ชวจต0 เปนแนวความคดตอเ รองสขภาพแบบองควม(Holistic) คอผนวกรวมเอา 0 "

ชว"0 ทหมายถง 0 "กาย"0 รวมเขากบ0 "จต"0 ทหมายถง 0 "ใจ"0

การใชช วตใหเปนไปตามธรรมชาต บรสทธละเ รยบง าย เ ปนแกนความคดสาคญ

อกประการหนงของชวจต ใชชวตในทนหมายรวมถง การบรโภคอาหารสขภาพทมาจากธรรมชาต

และมการดดแปลงนอยทสด รวมถงการบรโภคผลตภ ณฑใดๆทมาจากธรรมชาตหรอใกลเคยงกบ

ธรรมชาตมากทสด เพอใหชวตหลดพนจากความยงเหยงวนวายของสงคมแบบวตถนยมในปจจบน

ซงเปนสาเหตของโรคสมยใหมนานปการแนบเนองกบแนวปฎบตทางรางกาย ตองมการปฏบตทาง

ใจควบคไปดวย เปาหมายของการฝกจตใจ เปนไปเพอความสงบ เกดปญญา มองเหนสจธรรมของ

โลกและชวต ทงนการใชชวตและจตใจใหเปนไปตามแนวทางของชวจตไมใช เ รองยงยากซบซอน

ตรงขามกลบเปนความพยายามทาชวตใหเ รบบงา ยทสด แจมใสและมความกลมกลนกบธรรมชาต

มากทสดเทาทจะทาได เพอใหสขภาพเกดความสมดลและกระตนให 0

ใหเ ปนสองภาคของชวตทมผลตอกนและ

กนโดยตรง ไมอาจแยกกายออกจากจต และจตยอมกระทบถงกายเชนเ ดยวกน ความหมายและการ

ปฏบตตวตามแนวทางของชวจต จงอาจอธบายไดวา คนเราจะมความสขความแขงแรงไดกตอเมอ

กายและใจทางานเปนอนหนงอนเดยวกน (Wholeness as Perfection)

ภมชวต (Immune System)

การจะ ตรวจส อบวาตวเองดาเ นนช วตไดใกลเคย งกบแน วชวจต เพยงใ ด หร อ

บกพรองไปเพยงใดนน อาจทดสอบไดจากหลกการของ 0

ท

เปนเกราะคมกนสขภาพตามธรรมชาต ซงมอยในมนษยทกคน ทางานไดอยางเตมประสทธภาพ

FASJAMM

กอนจะถงมอแพทย หรอลงมอรกษาดวยการแพทยทางเ ลอกใดๆกตาม หนทางทด

ทสดในการดแลสขภาพ ตามแนวชวจต กคอการปองกนสขภาพไวแตตนมอ โดยใหสอดแทรกอย

ในวถชวตแตละวนนนเอง ไมวาจะเปนการเลอกรบประทานอาหารชวจต การกระตนใหรางกาย

กระ ปร กระ เปรา แก อาการ ออนเพ ลย ดวย น าอา รซ ซ งมสวน ผสมของกลโคส DNA/RNA

และวตามนแรธาตจากธรรมชาต การบรโภค น าเอนไซม ทคนจากผกและผลไมสด ๆ ทจะชวย

บารงระบบตาง ๆ ของชวตใหทางานไดดขนรวมไปถงการขจดพษ (TOXIN) ซง เกดจากเชอโรค

ซงวาดวยรปแบบและอาการ

ตาง ๆ ทางกาย และจต ททาใหบคคลนนๆ มสขภาพกายและจตแตกตางกนไปจงอาจพ ดไดวา เม อ

ระวงรกษารางกายใหแขงแรงอยเสมอตามแนวคดของชวจต ภมชวตซงเปนหมอภายในรางกายของ

มนษยกยอมทางานไดเตมหนาท เปนเครองปองกนดานแรกทคมกนเราจากโรคทงปวง แตเมอใดก

ตาม หากเกดเหตสดวสย มโรคภยไขเจบเกดกบรางกาย การรกษาตามแนวทางของชวจต ยงคงยด

หลกของการเยยวยาแบบองครวม เชนเดยวกบการปองกนในเบองตน

- ๒๒ -

สงแปลกปลอม มลภาวะตางๆ จากสงแวดลอม หรอแมแตจากความเครยดทสะสมชวตประจาวน

ให บร ร เทาเ บาบาง ไ ปจา กราง กาย ดวยกา รลาง พ ษห รอ เ รย กง า ย ๆ วา กา ร ท า0 "ด ทอกซ "

( DETOXIFICATION) ๑๕

๒.๑.๒ ระยะเวลาในการรกษาสภาพ สตรสรางตวเองใหเปนคนใหมใน ๑๔ วน

เ ม อพ ษ ต าง ๆ ลดลง กจะ ทา ใ ห ร ะ บบภ มช วตทา ง า น ไ ดอย าง ม

ประสทธภาพมากขน ขณะเดย วกนกตองควบคม ไมใหเกด การสะสมใหมเพมมากขนอกทายทสด

อดมการณของชวจตหาใชเรองทปฏบตไดยากเ ยนแตอยางใด สง ทอยเหนอไปกวาหลกปฏบตทง

ปวง ลวนแตเปนเรองของวธการคด ซงยนอยบนหลกการ ๕ ขอ คอ ชวตทยดเอาธรรมชาตเ ปนหลก

ชวตทมความพอดและเ รยบง าย ชวตทเ ปนไปเพ อความเปนเ ลศของสขภาพกาย ใจ ชวตท

เออเฟอเผอแผตอกนและรกกนฉนพนอง และ ชวตทดาเนนไปเพอสรางสงคมทยตธรรม ไมเอารด

เอาเปรยบ เพยงปฏบตไดตามหลกการเหลานกเทากบเขาใจแนวคดของชวจตอยางถองแทแลว

ถาคณกาลงเ บอตวเอง เ บอการเ จบออดๆแอดๆ หรอรสกวากาลงแกตวลงอยาง

รวดเรว เดนเหนเชองชา กระงองกระแงง ความจาเสอม ทสาคญทสด 0 คณกาลงเ บอไปหมดทกอยาง

ชวตมนชางแหงแลงเสยนกระไร 2 0 ถาเ ปนอยางน น จดการกบตวคณเ ดยวน เลย กอนอนลองสอง

กระจกมองตวเองอยางเตมตาเสยท พจารณาดซวา หนาตาของเราเ ปนอยาง นหรอ แววตาของเรา

แหงมากมายอยางนนเชยวหรอ ผวหนาของเรากแหงมรอยยน ทาไมหนาตาทาทางของเพ อนรน

เดยวกบเราไมเปนอยางน และยงไปไหนมาไหนคลองแคลว หนาตาเขากไมเ หยวแหง เศราสรอย

อยางของเรา เราจะเปนอยางคนอนเขาไดไหม คดไดอยาง น คอจดเ รมตนทดทสดแลว เพราะหนง

คณไดรจกตวเอง สอง เมอคณเปรยบเทยบกบคนอน คณไมไดอจฉาเขา แตคณรวาการเปรยบเทยบ

ทาใหคณรสภาพธรรมดาทวๆไปของสขภาพ เมอมองในกระจก คณอาจบอกตวเองไดวา คณกาลง

ตกตากวามาตรฐานทวไป เมอรจกคดไดอยาง นกดแลว ลองยมใหตวคณเองในกระจกเสยหน อย

เหนไหม หนาตาของคณสดใสนาดขนมาทนตาเหนเอาละ ทนกมาชวยใหคนในกระจกตรงหนาคณ

มชวตชวาขนมาเสยทไมตองรอ เรมเดยวนเลย หากระดาษปากกามาเ รมทา โปรแกรมตงแตวนพรง น

จนถงวนท ๑๔ ดวย0

๑๕ นพ.บรรจบ ชณหสวสดกล. ค มอลางพษแบบ ๑ วน รกษาตนเองดวยธรรมชาตบาบด(ONE DAY DETOXIFICATION).

พมพครงท ๑๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๖

"สตรสรางตวเองใหเปนคนใหมใน ๑๔ วน"

- ๒๓ -

การเตรยมตว เมอคณคดจะเปลยนตวเองจากทเคยเ ปนมาหลายป คณตองการเวลา

ตองการการเตรยมตว ตองเตรยมเรองอาหาร เครองไมเครองมอ และตอ งการการเตรยมใจของคณ

ดวย จดลงในกระดาษเลยวา แตละวนตองทาอะไรบาง จากน นเ รมเตรยมทกอยางสาหรบคณ ตงแต

เดยวนเลย อนดบแรกสดคอ เตรยมเรองอาหารเสยกอน ซอขาวซอมมอ ขนมปงโฮลวท ผก และขาว

ตางๆสาหรบทาน าอารซ ชวงแรกประมาณ ๕ วน คณตองทาอยางเขมงวด คนททางานประจาควร

ตองลางานตดตอกน ๕ วนใหไ ด

เรมรายการ2 1อาหาร0

2 0

งดน าชา กาแฟ บหร ใช ดมน าชาสมนไพรแทน ถาคณน าหนก

เกน ๖๐ กโลกรม อาจทดลองเอา ทอกซน ออกจากตวใหมากๆเสยหนอย ดวยการ

วนแรก0 งดอาหาร แตควรจะดม น าอารซ หนงแกวตอนเช ามด เมอตนนอนแลว

หลงจากนนประมาณ ๒ ช วโมง ดมน ามะนาวสด ๆ คน ๔ ลก ตอจากนนใหดมน าอารซ แทนอาหาร

เชา กลางวน เยน ตลอดทงวนควรจะดมน าเปลาใหไดอยางนอย ๔ แกวหรอมากกวาน น ควรเ รม

ลางของเกาทสะสมในรางกายดวยการ0 การลางพษ5

สาหรบทานทคดวามทอกซนอยในตวมาก กนาจะลางพษออกใหครบอยางนอย

๔ วธ คอ วธสวนทวารในตอนเชา วธอบ วธออกกาลงกาย และวธใช เอนไซมหรอสมนไพร การ

สวนทวารลางพษควรทดลองทาเ สยกอนตงแตวนแรก ถารสกสบายตว ใหทาตอไป อาทตยละ

๕ วน เวน ๒ วน (๑๔ วนกหมายความวาทา ดทอกซ ๑๐ ครง ) แตถาไมสบายตว อดอด ไมควรทา

ตอไป

2 0 วนท ๒-๓-๔ 0

2 0

เ รมรบประทานอาหารตามสตรชวจต โดยใหรบประทานอาหาร

ออนกอน เชน ขาวตมกบจบฉาย ระหวาง ๓ วนนควรเปนอาหารออน ขาว ผก และเหด และเปน

อาหารรสธรรมชาต ไมปรงรสจด น าตาล และรสหวาน ตลอด 3 วน

วนท ๕-๖-๗0

2 0

รบประทานขาวสวยหรอขนมปงโฮลวทได แตกย ง เ ปนอาหารออน

อย คอ ขาวสวย ผก และเหด

วนท ๘-๑๔ 0

หลงจากวนท ๔ อาจรบประทานวตามนและแรธาตเสรมกได ในกลมแอนตออก

ซแดนท คอ วตามน A ๑๐๐๐๐ I.U. วตามน C ๑๐๐๐0 mg วตามน D ๑๐๐๐ I.U. วตามน E ๔๐๐

I.U. เซเลเนยม ๕๐ ไมโครกรม

รบประทานอาหารตามสตรชวจตไดเตมท มปลาหรออาหารทะเล

เพมได ๑-๒ ครง ดมน าคนจากผกหรอ น าเอนไซม เชน น าแตงกวาสลบกบน าเซเลอร ครงละ ๑

แกว ตอนสายๆหรอบาย หลงอาหาร ๒ ช วโมง

- ๒๔ -

ผทอายเกน ๕๐ ขนไป และอยในเมองใหญ ๆ ซงมมลพษมาก ควรเพมวตามนและ

แรธาตดงน เลซตน ๑๒๐๐ mg จงโกะ ๖๐ mg สงกะส ๕๐ mg อฟนง พรมโรส ออยล ๕๐๐ mg

(สาหรบผหญง) วตามน B1 ๕๐ mg

2 1 เราควรมหลกในกรปฏบตรางกาย2 1

๑. นอน ๓ หรอ ๔ ทม ตนต ๕ ทกวน

ในแตละวน ดงน

๒. หดวธหลบสนทจากชวจต เพ อให “โกรธ ฮอรโมน” หลงดวย ถานอนหลบได

สนทอยางนวนละ ๕ ช วโมงกเพยงพอแลว

๓. ผอนคลายความเครยด ดวยการทา Relaxaion

๔. ออกกาลงกายทกเชา ดวยวธไหนกได ขอให “โกรธ ฮอรโมน” หลง เ ปนใชไ ด

คอ เหงอออกโทรม หวใจเตนแรง ชพจนเตนระหวาง ๑๐๐-๒๐๐ ครงตอนาท

๕. ทกคนกอนนอน ขอใหทบทวนการปฏบตตามขอทหนง วาทาไปแลวอยางไร

กาวหนาหรอถอยหลงไปกวาเดม วนตอไปจะแกไขปรบปรงอยางไร

2 1 การดแลสงแวดลอมในบานและททางาน 2 1

๑. หาตน ไม ดอกไม ไมใบ (ตน ไมจรง ไมใชพลาสตก) วางไวในบานและหอง

ทางานอยาใชพรมปเตมหอง ถาจาเปนตองเอาพรมตากแดดทกอาทตย

๒. ใหของใช ในหองนอน เชน เ ตยง ผาคลม หมอน ไดรบแสงแดดอยางนอย

อาทตยละ ๓-๔

ครง เปดหนาตางใหอากาศระบายทกวน

๓. ระวงยาฆาแมลง ใหใชนอยทสด หรอไมใช เลย วถชวตตองใหเขากบธรรมชาต

ทอยอาศย อากาศโปรง การระบายน าและของโสโครกตองสะอาด น าตองบรสทธ ชวตประจาวน

เขากนไดดกบสงแวดลอม

ดแลสภาพจตใจโดย

๑. ฝกวธคด วธทาใจเสยใหม วธคดคอ การคดในทางบวก ทาใจใหเ บกบาน และ

ใชสตกบสมาธกากบใจอยตลอดเวลา

๒. รกเพอนของทานใหเทากบรกตวเอง ทกวนมเพอนใหมเพมขนอยางนอยหนง

คน ใหความรกแกเพอน แลวคณจะไดความรกกลบคนเปนสองเทา

๒.๑.๓ วสดอปกรณทใชการดแลรกษาแบชวจตประกอบดวย

วธบาบดหลกๆของชวจต ไดผสมผสานองคความรและวธการตางๆ ดงตอไปน

- ๒๕ -

๒.๑.๓.๑ ใชธรรมชาตเปนยา

๒.๑.๓.๒ ใชอาหารเปนยา

๒.๑.๓ .๓ ใช แนวทางการแ พทยแบบผส มผสาน แผนปจจบน Conventional ,

Orthodox , Allopathic Wholistic (Holistic) 0 Macrobiotics แบบจนและการฝงเ ขม 0 อายรเวทและ

โยคะ สมนไพร การนวดกดจด5

๒.๑.๓.๔ การบรหารและการออกกาลง (ใช แบบผสมผสาน)โดอนโยคะ 0

การนวดฝาเทา และบรหารโดอน แบบอนๆ

นวดกด

จด5 การยด สง และดน 0 Chiropractic การราตะบอง 5

๒.๑.๔ ผลการรกษาอาหารชวจต

อาหารชวจต ไดรบความนยมอยางมากในชวงหลายปมาน โดยมประเ ดนทใช ใน

การโฆษณาคอ การรกษามะเรง และยงมหมอมาแนะนาเลยยงเพมความน าเช อถอกนเขาไปใหญ 0 ม

หลายคนมาถามผมวาถาใชวธแบบนแลวจะไดผลมย ซงผมตอบไดทนทเลยวา 0 ชวจตสามารถใช

ปองกนไดเฉพาะมะเรงลาไสใหญเทานน สวนมะเรงชนดอนๆ ไมมสวนชวยแตอยางไร 0

๑.จานวนคนทกนแลวหายมเทาใดแลวจานวนคนทกนแลวไมหายมมากกวา

หรอไม

๒ . คนทอางวาเปนมะเรงนน เปนมะเรงในระยะใด และเปนมะเรงชนดใด หรอ

แคถายไมออกกจด วาเปนมะเรงแลวพอกนชว จตแลวขบถายดขนกบอกวามะเรงหายแลว??

ทง น เ ปน

ผลจากการทกนอาหารท เปนกากใยมากขนไมไดเปนผลจากการปฏบตตวตามวถน นแตอยางใด

สวนทมคนมาบอกวาเปนมะเรงแลวกนชวจตจนหาย ตองพจารณากนใหลก ๆ เชน

๓. มหลกฐานทางการแพทยในการรกษาคนไขเหลานหรอไม คนไขเหลานหาย

เพราะชวจตจรงหรอหรอหายจากการรกษาดวยแผนปจจบน

๔. ถามนดจรง ทาไมไมตพมพผลงานในเชงวชาการ หรอประกาศใหโลกรบร ซง

จะไดเงนและชอเสยงมากกวาเอาแตหลอกขายของไปวนๆ

อาห ารช วจต เ ปนอาห ารท เนน กา รกนผกผ ลไ มมา ก ง ดไ ข ง ดนม โ ดยไ ดรบ

สารอาหารโปรตนจากปลาบางเทานน ซงการกนแบบนจะมประโยชนเฉพาะคนทตองการลดความ

อวน หรอมไขมนในเลอดสง 0 แตการกนอาหารแบบนในเวลานานๆ จะทาใหรางกายขาดสารอาหาร

โดยเฉพาะโปรทนวทามนและแรธาตอกหลาย ๆตวได น า RC น นกมสารอาหารนอยนด และม

วตามนเพยง 1% ของทรางกายตองการ สวนทอางวาม DNA RNA จรงๆแลว มนกมในอาหาร

ทกชนดทมาจากสงมชวต สวนเรองเอนไซมนน รางกายกสรา ง ขนไดเ องอยแลว 0 ราชวทยาลยอายร

- ๒๖ -

แพทยไดเตอนการกนอาหารชวจตไวดง น อาหารดงกลาว ไมควรใช ในเ ดก และผปวยโรคตางๆ

หลายอยาง เ นองจากขาดวตามนบ ๑ และบ ๒ ขาดแคลเซยม ขาดธาตเหลก ขาดธาตสงกะส

นอกจากน การสวนอจจาระดวยกาแฟ อาจมอนตราย เ นองจากการสวนอจจาระ ทาใหขาดสารน า

และเกลอแร และพบวา มการตดเชอในทางเดนอจจาระมากขน หากสวนแรงเกนไปอาจทาให ลาไส

ทะล และอาจมอนตรายจากการไดรบการกระตนจากสารคาเฟอนอกดวย"สรปแลว การกนชวจต

หากไมคดอะไรมาก กเปนผลดตอสขภาพ แตหากกนหวงผลเรองการรกษา กขอใหเตรยมใจเสยเ งน

เปลาไดเลยและการกนนานๆ กระวงเรองการขาดสารอาหาร

๒.๒ ศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ ๑๖

๒.๒.๑ รปแบบศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ

ทมาของแพทยวถธรรม“หมอเขยว” ใจเพชร กลาจน เ ปนผบรณาการองคความร

หลกแพทยวถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง โดยมสาเหตมาจากสถานการณปญหาสขภาพของ

ประเทศไทย ๓ ประการหลก ไดแก

๑. ปรมาณผปวย ชนดของความเ จบปวย และควา มรนแรง ของการ เ จบปวย

โดยรวมเพมมากขน

๒. คาใชจายในการแกไขปญหาความเจบปวยเพมมากขน

๓. ยงนบวนประชาชนก ยงมศกยภาพทนอยลงในการดแลแกไขปญหาสขภาพ

ดวยตนเอง ( พงตนเองไมไดหรอพงตนเองไดนอย ) หลกแพทยวถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

เปนการดแลสขภาพแบบพงตนทนาเอาจดดของวทยาศาสตรสขภาพ แผนปจจบน แผนไทย แผน

ทางเลอก และแผนพนบาน รวมถงหลก ๘ อ. เพ อสขภาพทดของสถาบนบญนยมมาบรหารจดการ

องคความร ประยกต ผสมผสาน บรณาการดวยพ ทธธรรม และปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยให

เหมาะสมและสามารถแกไขหรอลดปญหาสขภาพทตนเหต ณ สภาพสงคม สงแวดลอมในปจจบน

นาไปสการปฏบตทประหยด ปลอดภ ย เ รยบง าย ไดผลเ รว แกปญหาทตนเหต พ งตนเองไดใช

ทรพยากรในทองถนเปนหลก และมความยงยน

๑๖ ใจเพชร กลาจน(หมอเขยว).มาเปนหมอดแลตวเองกนเถอะ.พมพครงท ๑๕:อษาการพมพ,๒๕๕๕

- ๒๗ -

เทคนคการดแลสขภาพ ๙ ขอ หรอยา ๙ เมด

การดแลสขภาพพ งตนแนวเศรษฐกจพอเพยงตามหลกการแพทยวถธรรม เพ อ

สงเสรมสขภาพ เ ปนการปองกนโรค ควบคมโรค สงเสรมสขภาพ และฟนฟสขภาพสาาหรบ

ประชาชน ทงผมสขภาพด และผปวยดวยโรค หรออาการเ จบปวยตางๆทไมใช อบตเหตรนแรง ม

เทคนคปฏบตดงน

๑. การรบประทานสมนไพรปรบสมดล

๒. กวซา หรอขดซา หรอขดพษ หรอขดลม

๓. การสวนลางลาาไสใหญ (ดทอกซ)

๔. การแชมอแชเทา หรอสวนทไ มสบายในนาสมนไพร

๕. การพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ เชดดวยสมนไพรทถกกน (ใช แลวรสก

สบาย )

๖. การออกกาลงกาย กดจดลมปราณ โยคะ กายบรหารทถกตอง

๗. การรบประทานอาหารปรบสมดลรางกาย

๘.ใชธรรมะ ละบาป บาเพญบญ เพมพนใจไรกงวล

๙. รเพยรรพกใหพอด

ความไมสมดลทง ๔ ประกา ร เกดจากรากเหงาเ ดยวกน คอ กเลส ( ความโลภ

โกรธ หลง ) ในจตใจตนเองททารายตนเอง แลวไมรจกวธปฏบตเพอดบทกขน น แพทยวถธรรม ได

ขยายรายละเอยด เปนสาเหตหลก ๙ ประการ เพอสะดวกในการเ รยนรและปฏบตไดชดเจนยง ขน

ดงน

๑. อารมณเปนพษ

๒. อาหารเปนพษและไมสมดล

๓. พษจากการไมออกกาลงกาย หรอการออกกาลงกายและอรยาบถทไมถกตอง

๔. พษจากมลพษตางๆ ในโลกเพมมากขน

๕. พษจากการสมผสเครองยนต เครองใช ไฟฟา เครองอเ ลกทรอนกสมากเกน

สมดล

๖.ไมพงตนดวยวธประหยดเรยบงาย ชวยลดความรนแรงของพษหรอ ระบายพษ

ออกจากรางกาย

๗. การเพยรการพกทไมพอด

- ๒๘ -

๘. อกศลกรรม

๙ . การบรณาการ องคความรในการ แกไขปญหาสขภาพ ยงไมมประสทธภา พ

มากพอ

๒.๓ ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสาน อ.เมอง จ.ชยภม๑๗

ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสาน อ.เมอง จ.ชยภม มจดมงหมาย เพ อปรบสมดลรางกาย

ใหเปนปกตในภาวะสมดลของรางกาย (Homeostasis) หมายถง ความพยายามทจะทาใหเกดความ

สมดลของสงตาง ๆในรางกาย เพอใหรางกายอยในสภาพปกต ซงจะเกดขนไดจะตองอาศยกลไก

ตาง ๆในรางกายควบคมโดยปรบสมดล ๒ สวนประกอบดวย

๑. รปธรรม (โครงสรางรางกาย รอน - เยน)

๒. นามธรรม

ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสาน มรกษาอยางไร

๑. รกษาองครวม

๒. รกษาทอวยวะนนๆ

๓. รกษาเฉพาะท

ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสานมหลกปฏบต ๕ อ.

๑. เอาพษออก

๒. อาหาร และน า

๓ . อากาศ

๔ . ออกกาลงกาย

๕. อารมณ และจตใจ(ธรรมะ)

การเตรยมตวกอน พรอมทงกายและใจ

๑. เตรยมคน รางกายไมเพลย จนเกนไป ไมเจบปวยดว ยโรคเฉยบพลน เชน ไขหวด

ตองมความเขาใจในการลางพษ ตองอดทน จตใจเขมแขง

๒ . สถานท มหองน า สะดวก สบาย

๑๗ ปางธาราไพร นราพงศพทธ(หมอณา).การดแลสขภาพแบบพอเพยง.พมพครงท ๕:อษาการพมพ,๒๕๕๔

- ๒๙ -

๓. วนเวลา วนวาง ไมเรงรบ วนกอน หรอหลงวนพระ ๑ วน

๔. เตรยมยา และอปกรณใหพรอม อปกรณสาหรบเอาพษออก ชดสวนลางลาไสใหญ

ไมกวซา กะละมง แชมอ – เทา ยาลางลาไส น าชาสมนไพรลางพษ(ชาขาว) น าดาง น าชามะขาม

น าผลไมคน ดเกลอ น ามนมะกอก น ามะนาว น าซป

๒.๔ ศนยเรยนรโครงการฟนฟสขภาพของ ศรษะอโศก (การลางพษในตบ -

ถงนาด ) ๑๘

การท เกดความเจบปวย เ นองมาจากการเสยสมดลของรางกาย ดงน นวธการ คอ ตอง

ดแล ชวยเหลอใหรางกายเขาส ภาวะสมดลอกครง เพ อทจะไดทาหนาท “เ ยยวยา” รกษาความ

เจบปวย ทเกดขน คนไมมรากไดมโอกาสไปรวม โครงการฟนฟสขภาพ ทจดโดยครขวญดน สงห

คา และครแกนฟา แสนเมอง เมอเ ดอนทผานมา หลงจากรวบรวมและคนหาขอมลเพมเ ตม (จน

มนใจ) แลว พจารณาเหนวามหลกการอางองทางวชาการจรง จงนามาบนทกไว เพ อเผยแพรใหกบ

ผสนใจและอาจเปนประโยชนในวงกวางตอไป

โครงการฟนฟสขภาพ

ความ เปนมาของโครงการน เ นองจากมชาวอโศกทปวยและมสขภาพไมด ไดไปเขา

คอรสการดแลสขภาพทประเทศมาเลเซย จงนาความรดงกลาวมาปรบประยกตและคนควาเพมเ ตม

จนกลายเปนโครงการดแลสขภาพดวยวถธรรมชาต (ไมใชยาซงเปนสารเคมทกชนด) โดยกอนทจะ

เผยแพรวธการน ไดทดลองกบชาวอโศกดวยกนเอง ลองผดลองถก พ ฒนา ปรบปรงกระบวนการ

ผลตภณฑ สมนไพรทใชถง ๓ ป กอนจะเปดใหบรการกบบคคลทสนใจทวไป เมอป ๒๕๕๒ เ ปน

ครงแรก

หลกการสาคญของกจกรรมในโครงการนคอการสงเสรมและชวยฟนฟใหกลบคน

สภาพเดม (Promotion/Rehabilitation) ซงไมใชการรกษา(Cure) บนพ นฐานของการดแลสขภาพ

ดวยวถธรรมชาตแบบองครวม (Holistic Health Care) ซงมความเชอม นวา “รางกาย” มกลไกใน

การดแล ปรบสภาพตาง ๆ ใหอยในภาวะสมดลไดดวยตวเอง การทเกดความเ จบปวย เ นองมาจาก

๑๘ อาจารย อนเออ สงหคา.ค มอการอบรม โครงการฟนฟและสงเสรมสขภาพองครวม ๘อ:สานกพมพ ฟาอภย,กรงเทพฯ

- ๓๐ -

การเสยสมดลของรางกาย ดงนนวธการคอ ตองดแล ชวยเหลอใหรางกายเขาส ภาวะสมดลอกครง

เพอท จะไดทาหนาท “เยยวยา” รกษาความเจบปวยทเกดขน

รายละเ อยดในแตละวน มการปรบเปลยนตามความเหมาะสม ตารางประจาของ

โครงการ ฯ คอ เรมโครงการในทกวนท ๕, ๑๕ และ ๒๕ ของเ ดอน (ยกเวนมงานเรงดวนของ

ชมชนและทมวทยากร)

หากพจารณากจกรรมตาง ๆ จะเหนวาเนนท ๓ กจกรรมหลก ๆ คอ

๑. การสวนลางลาไสหรอทเรยกกนวา “การดทอกซ” เชา-เยน

๒. การอดอาหารเพ อสขภาพ (Fasting) ดมแตน าสมนไพรผสมน าผง และน าผงขาว

กลองงอก เพ อใหมกากใยอาหารตกคางในระบบทางเ ดนอาหารนอยทสด แตจะไดพลงงานจาก

น าผง จงไมทาใหรสกเพลย (วนแรกอาจเพลย ๆ บาง)

๓. การใชสมนไพร (๑๓ ชนด)ในการทาความสะอาดและกระตน (ดวยน ายาสมนไพร

ทดมวนละ ๓ ครง) การทางานของตบและถงน าดใหทางานไดเตมท รวมทงการดมน ามนมะกอก

ผสมน ามะนาวเพ อเขาไปเกบกวาดไขมนทพอกตามตบ และนวในถงน าดออกมาในคนกอนวน

สดทายของกจกรรมดวยคราวนลองมาพจารณาถงกจกรรมตาง ๆ ดงน

การ ทาด ทอกซ (Detoxification) หรอ การส วน ลาง ลาไ ส ในคอร สนถอไ ดวา เ ปน

“พระเอก” ทเดยว เราทราบกนดกวาการสวนลางลาไสมผลใหทางเ ดนอาหารและลาไสสะอาด

ผลกคอ เม อทางเ ดนอาหารและลาไสสะอาดกจะดดซมสารอาหาร วตะมน เกลอแรไดอยางม

ประสทธภาพยงขน กากอาหารและพษตาง ๆ ทคงคางตามซอกหลบของลาไสทสะสมมานานป

กถกเกบกวาดออกไปดวย

การอดอาหารเพอสขภาพ (Fasting) ซงจะเทยบกอาจเ รยกไดวาเ ปน “ผช วยพระเอก”

ศาสตรของ Fasting น เนนหลกการทวาใหรางกายไดหยดการรบสารพษตาง ๆ จากอาหารและจาก

กระบวนการสนดาปอาหาร (Metabolism) เปนทรกนดวา พลงงานรอยละ ๘๐ ทเราใช ในแตละวน

นน เราใชไปกบกระบวนการยอยอาหาร การกาจดของเสยตาง ๆ ทเกดจากกระบวนการยอยอาหาร

ดงนนเมอไมไดกนอาหาร ไมมกระบวนการสนดาปอาหาร รา งกายกมเ วลาและใช พลงงานไปใน

การดแล ฟนฟ เยยวยารางกายตวเอง เปรยบ เทยบงาย ๆ ใหเหนชดคอการอดอาหารน น กเหมอนคน

ททางานประจาไดหยดงานอยบาน เมอไมตองทางานประจาททา ทกวน (การกน กระบวนการยอย

สลาย กาจดของเสย) จงมเวลาในการมาเกบกวาดบาน นนคอ รางกายจะเ ยยวยาความสกหรอ ปวย

ไขทแฝงเรนอยได

- ๓๑ -

การทาความสะอาดและกร ะตนการทางานของตบและถงน าดดวยน ายาสมนไพ ร

(สมนไพร ๑๓ ชนด เปนสมนไพรของไทย ๑๑ ชนด รวมเบนโทไนต และ ซเ ล ยม) ทดมวนละ ๓

ครงและ น ามนมะกอกผสมน ามะนาว ซงถกดดซมตรงเขาไปยงตบและถงน าด ทาการเกบ กวาด

ไขมนและสารพษ รวมทงนวในถงน าดทถกสมนไพรกดเซาะไวตลอด 2-3 วนทผานมา ใหออกมาส

ลาไสใ หญและขบถายออกมาในวนรงขน

หลกการนใชแ นวคดเ รอง “นาฬกาชวต” ซง เผยแพรโดย อาจารยสทธวสส คาภา ท

กลาวไววาถงน าดจะเปดตอนหาทม-ตหนง การดมน ามนมะกอกผสมน ามะนาวจะถกดดซมเขาส

ตบและถงน าดโดยตรง สงผ ลใ หเ กบกวาดและทาควา มส ะอาดตบและถงน าดไดอย าง ม

ประสทธภาพมากขน จากประสบการณสวนตว คนไมมรากเปนคนทตดกาแฟมาก (ขนรนแรง)

ดมกาแฟวนละ ๒ - ๓ แกว (เปนอยางนอย)ทกวน หากไมดมจะปวดศรษะคดอะไรไมออก หงดหงด

โดยไมมเหตอนสมควร แถมจากทเคยทานอาหารวนละหลายมอ กลบไมไดทานอะไรเลย ดมได

แตน าสมนไพรผสมน าผง และน าดางทเ ตรยมใหเ ทานน จงเกดอาหารหวมากจนตาลาย ปวดศรษะ

(เพราะไมไดดมกาแฟ) ทต งใจจะไปเกบขอมลงานวจยของตวเองน น เ ปนอน วาพบไปอยาง สนเชง

ยงดทในวนตอมาอาการหว และขาดกาแฟลดนอยหายไป เ รมคดออก ทางานไดและจนวนท ๓

จนถงจบโครงการกไมรสกหวหรอปวดศรษะอกเลย หลงจากจบโครงการและ เ ดนทางกลบบาน

สงททาใหแปลกใจกคอ ไมนกอยากดมกาแฟอก ดมกได ไมดมกไมเ ปนไร ชวงบาย ๆ จากทมกจะ

งวง ๆ ซม ๆ หลงอาหารกลางวน จนตองดมกาแฟใหสดชน กไมตอง ดมอกตอไป ทางานไดจนเ ยน

อยางสบาย อาการปวดห หออทเปนอยเกอบเดอนกหายไปเลย และรสกวารางกายสดชนขนกวาเดม

๒.๕ สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา๑๙

ความเปนมาของสถาบนตลอดชวตการทางานกวา ๒๐ ปของ แพทยหญง เพญนภา ทรพย

เจรญ ปฐมาจารยผบกเบกการแพทยแผนไทยยคใหม ไดมงม น ทมเทใหกบการศกษาวจยและพฒนา

องคความร ฟนฟความเช อม นตอภมปญญาแพทยแผนไทย ใหกบประชาชนคนไทยและนานา

อารยประเทศ อกทงยงไดดาเนนการพฒนาบคลากรดานการแพทยแผนไทย ทงในการศกษาระดบ

วชาชพเพอประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผนไทย การฝกอบรมและเผยแพรความรเก ยวกบ

การแพทยแผนไทย ใหกบบคลากรดานการแพทยแผนปจจบนและประชาชนทวไปจนเปนทยอมรบ

๑๙ สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา “สบสานอดมการณแพทยหญงเพญนภา สรางสรรคพฒนาการแพทยแผนไทย”(ออนไลน)

เขาถงไดจาก : http://www.gotoknow.org/posts/392216 สบคน ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๕๖

- ๓๒ -

อยางกวางขวางโดยขอบขายการทางานทงในการบรหาร การพ ฒนาองคความรและบคลากร

การแพทยแผนไทยของแพทยหญงเพญนภา มมากมายหลายดาน แมวาทานจะทางานทมเทอยาง

หนกทงในบทบาทหนาททางราชการ ในตาแหน งสาคญตาง ๆ ในกระทรวงสาธารณสข เชน

ผ อานวยการสถาบนแพทยแผนไทย (คนแรก) รองอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทย และ

การแพทยทางเลอก (รวมกอตงกรม) ฯลฯ และ ในบทบาทของ เลขาธการมลนธการแพทยแผนไทย

พฒนา องคกรตนกาเนดของบคลากรคณภาพดานการแพทยแผนไทยจานวนมาก แตดวยความท

แพทยหญงเพญนภามความคดสรางสรรคอนหลากหลาย จงมหลายโครงการททานดารทจะทาเพอ

วงการแพทยแผนไทย แตตดดวยขอจากดของระบบราชการบางประการทไมเ อ อตอการทางานบาง

รปแบบ เชน โครงการหมบานสมนไพร มวตถประสงคทจะบรณาการความรดานสมนไพรเขากบ

การใชชวตทมคณภาพ ซงตองมเงนลงทนซอทดน และจดสรรจาหนายตอใหกบผส นใจ ทง ทเ ปนลก

ศษย และผสนใจทวไป จาเ ปนตองบรหารจดการทงดานความรและธรกจแบบเอกชน ทานจง

มอบหมายใหอาจารยราชาวด ศรเทพ ซง เ ปนบตรบญธรรม และทมงานอกหลายทาน รวมกน

กอตง บรษท หมบานสมนไพรเพอ ชวต จา กด จดทะเบยนเมอวน ท ๑๕ พฤศจกายน พ .ศ. ๒๕๔๘

เพอสานตอแนวความคดสรางสรรคเพอวงการแพทยแผนไทยในดานตาง ๆ โดยดาเ นนการโครงการ

แรกทจงหวดเพชรบรณ

ตอมาในป พ.ศ. ๒๕๕๑ กอนการเสยชวตจากการลมปวย แพทยหญง เพญนภา ทรพยเจรญ ได

มอบหมายให อาจารยราชาวด ศรเทพ บตรบญธรรม ดาเ นนงานสานตออดมการณดานการแพทย

แผนไทยซงไดถายทอดแนวคด และความรดานตาง ๆ ใหตลอดระยะเวลา ๕ ป ทใช ชวตอ ย

ดวยกน โดยไดฝากฝงใหผ ใหญทใกลชดใหชวยสนบสนนภารกจดงกลาว หลงจากน น อาจารย

ราชาวด ศรเทพ จงไดศกษารวบรวมองคความรและรายละเ อยดโครงการตางๆ ทแพทยหญง เพญ

นภา ไดสรางสรรคไว ซงมขอบขายมากมายหลายดาน ทงการพ ฒนาบคลากรการแพทยแผนไทย

ดานเภสชกรรม เวชกรรม การนวดไทย การผดงครรภ ดานสปา วตถดบและสารสกดสมนไพร

อาหารและเครองดมสมนไพร การทาสวนสมนไพร การปลกปาสมนไพร การพ ฒนาผลตภ ณฑ การ

ผลตตารา ซอฟทแวรคอมพวเตอร เทคโนโลยการเรยนร การพฒนามาตรฐานวชาชพ สถานพยาบาล

และสถานประกอบการสปา เปนตนและเพ อใหช อองคกรสอดคลองกบภารกจทกวางขวาง ตาม

เจตนารมณและอดมการณของแพทยหญงเพญนภา ทรพยเจรญทไดมอบหมายไว อาจารยราชาวด ศร

เทพ จงไดเปลยนชอบรษททใชในการขบเคลอนภารกจดงกลาวจาก “บรษท หมบานสมนไพรเพอ

ชวต จากด” มาเปน “บรษท แพทยแผนไทยเพญนภา จากด” โดยใช ชออนเ ปนเครองหมายทาง

- ๓๓ -

วชาการวา “สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา” เมอวนท ๕ กมภาพน ธ พ .ศ. ๒๕๕๒ โดยไดวางแผน

บรหารจดการโดยทมงานมออาชพ ในดานวชาการและปฏบตการดานการแพทย มคณาจารยและท

ปรกษาทงดานการแพทยแผนปจจบนและการแพทยแผนไทยรวมเปนทมงานทแขงแกรง โดยม พญ .

เวฬรย ศรเทพ เปน ประธานกรรมการสถาบน และ อาจารยราชาวด ศรเทพ เ ปนกรรมการและ

ผอานวยการสถาบนคนแรก

วสยทศนสถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา มงม นส ความเปนสถาบนช นสงดานการแพทย

แผนไทย โดยเปนองคกรกลางทเอออานวยตอการแลกเปลยนเรยนร ระหวางผ ทรงคณวฒทงในและ

นอกสถาบนการศกษา ผเชยวชาญดานสขภาพ แพทยแผนไทย หมอพนบาน และผสนใจศกษาดาน

การแพทยแผนไทย ให รจรงดานการแพทยแผนไทยทงภาคทฤษฎและปฏบต โดยดาเ นนกจกรรมท

เกยวของกบการแพทยแผนไทยอยางครบวงจร โดยมงหวงใหเกดการพ ฒนาองคความร ผลตภ ณฑ

และบคลากรดานการแพทยแผนไทย เพอเปนกาลงสาคญในการสรางเสรมคณภาพชวตคนไทยอยาง

ยงยนสบไป.

ขอบขายภารกจของสถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา

๑. ศกษาวจยและพฒนาองคความรดานการแพทยแผนไทย

๒. จดการเรยนการสอนหลกสตรวชาชพและฝกอบรมดานการแพทยแผนไทย

๓. จดตงและพฒนาสถานพยาบาลดานการแพทยแผนไทย

๔. จดตงและพฒนาธรกจดานสขภาพและสปา

๕. พฒนาผลตภณฑดานสมนไพรและการแพทยแผนไทย

๖. พฒนาตาราและสอดานการแพทยแผนไทยและศาสตรทเกยวของ

๗. ใหคาปรกษาและเผยแพรองคความรดานการแพทยแผนไทย

๘. สรางเครอขายแพทยแผนไทยเพอการแลกเปลยนเรยนร

๙. สรางเครอขายสวนปาสมนไพรเพออนรกษและพฒนาสมนไพรครบวงจร

- ๓๔ -

๓.

ทฤษฎ นโยบาย และยทธศาสตรทเกยวของ

๓.๑ การกาเนดนาฬกาชวตของ นาย Mills นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ๒๐

นาฬกาชวตกบรางกายมนษย กฎเกณฑธรรมชาตเกดไดอยางไร เชอวาเกดจาก ๒ ปจจยคอ

ปจจยภายในของสงมชวตเอง ซงคงความเปนกฎเกณฑเฉพาะตว เม อไดรบปจจยภายนอกจาก

สงแวดลอมท เปลยนแปลงตลอดเวลา ทาใหรางกายมการปรบสภาพภายใน จนสามารถ สงทอด

ลกษณะการทางานนนไปยงลกหลาน เปนการถายทอดพนธกรรม Mills นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ

ตวกาหนดนาฬกาหลก นาจะอยทระบบประสาทสวนกลางคอ สมอง ซงควบคมนาฬกายอยๆ ใน

ระบบตางๆ ของรางกาย

ศนยควบคมนอยทสวนไหนของสมอง

จากการสงเกตพบวา บรเวณ Supraoptic nucleus ถกทาลายจะสงผลกระทบตอกฎเกณฑ

การหลงฮอรโมนของตอมไพเนยล และตอมหมวกไต พฤตกรรมการดมน า การเคลอนไหวถกแปลง

ไปห มด แสดงวา Supraoptic nuckeus นาเ ปนจดศ นยกลาง ควบคมนาฬ กาช วตของ ราง กา ย

ตอมไพเนยลมสวนประกอบของ 5 HT ปรมาณมาก ซง เ ปนสารทสามารถเปลยนเปนฮอรโมน

เมลาโทนน เมอมแสงมากระตน ประสาท การรบแสงบรเวณจอตา จะมการสงกระแสประสาท

ผานไปยง Supraoptic nuckeus จะมการยบยงการทางานของตอมไพเนยลทาใหการหลง เมลา

ไทนนนอยลง ในทางกลบกนเมอไมมแสงหรอในทามกลางความมด ระบบประสาทซม พาเธตก

จะถกกระตน มการหลงสารนอรอะดรนาลน เพ อกระตนการทางานของตอมไพเนยล ทาใหมการ

สรางเมลาโทนนมากขน

แสงสวาง ความมด มผลตอ 5 HT และฮอรโมนเมลาโทนน มผลกระทบตอกฎเกณฑการ

นอนหลบของคน โดยเฉพาะคนททางานผลดกลางคน พนกงานสายการบน จงมการนาเอาเมลา

โทนนมาใชปรบการนอนหลบ โดยนามาทดแทนปรมาณการผลตเมลาโทนนทลดลงของตอม

ไพเนยล จงมคนนยมใชมลาโทนน เปนยาปรบสภาพสมดลเนองจากการทางาน การผดเวลานอน

หรออดนอนหลายคนมความพยายามจะคนหาตาแหนงของการกาหนดนาฬกาชวตในแตละอวยวะ

เชน ตอมใตสมอง ตอมไทรอยด ตอมหมวกไต โดยการคดเอาสมองสวนเปลอก สมองสวนหลง

๒๐ คงคา หมาลย.นาฬกาชวต เพอสขภาพดและมความสข:คลนอกษร.กรงเทพ,๒๕๕๕

- ๓๕ -

รอยหยกของสมอง แลวไปสารวจกฎเกณฑการทางานของตอมตางๆ กไมสามารถพบกฎเกณฑ

นาฬกาชวตได

การวจยนาฬกาชวต๒๑

๑. การแบงเซลลของรางกายมนษย มการแบงตวประมาณ ๕๐ ครง ในช วอายขย

ตวอยางการวจยเกยวกบนาฬกาชวตระบบตางๆ ของรางกาย

๒. ปรมาณเมดเลอดขาว ท-ลมโฟไซต และเมดเ ลอดขาวตดสกรด จะสงสดชวง ๐๐.๐๐ -

๐๔.๐๐ น. และตา สด ๑๒.๐๐-๑๖.๐๐ น.

๓. ความดนเลอด ระยะคลายตวของหวใจ เวลา ๐๙.๐๐ น. ประมาณ ๗๒ - ๘๐ มม.ปรอท

เวลา ๑๔.๐๐ น. ประมาณ ๘๔ - ๙๐ มม.ปรอท การเตนของหวใจแรงสดประมาณ ๐๘.๐๐ น.

การเตนของหวใจตาสดประมาณ ๒๐.๐๐ น.

๔. ระบบการหายใจ การเปลยนแปลงขนาดของปอด หรอการพยายตวของปอดจะสงชวง

๐๖.๐๐ - ๐๗.๐๐ น. และ ๑๘.๐๐- ๒๑.๐๐ น. ผ ปวยทมอาการอาเ จยนเปนเ ลอดมกเกดอาการสงสด

ในชวงเวลาน

๕. ระบบการยอยอาหารและดดซมการขบน ายอยของตบออนจะตาสดในฤดรอน ทาให

ฤดรอนเบออาหาร กนอาหารไมไดมากปรมาณของน ายอยของตบออนชวงเวลากลางคนลดลง เมอ

เทยบกบกลางวน การทดลองของ F.Halbens ในอาสาสมคร ๗ คน โดยใหอาหารประเภทเดยวกน

ปรมาณ ๒๐๐๐ แคลอร กลมแรกใหกนตอนเชา อกกลมใหกนตอนกลางคน ผลปรากฏวากลมทกน

ตอนกลางคนมน าหนกเพมขนอยางชดเจน

๖. อณหภมของรางกาย อณหภมของรา งกายตาสดอยในชวง ๐๐.๐๐-๐๖.๐๐ น . อณหภม

ของรางกายสงสดในชวง ๑๗.๐๐-๑๘.๐๐ น . และทก ๒-๓ ช วโมง จะมการปรบของอณหภมครง

หนง

๗. ระดบกลโคสในเลอด ระ ดบกลโคสในเลอดของหนทดลองส งสดเวลาประมา ณ

๐๘.๓๐ น. ตาสดชวงเวลา ๒๐.๓๐ น . แมในภาวะทหวจด ระดบกลโคสกจะดารงอยเชน นไม

เปลยนแปลงในรางกายมนษย ระดบน าตาลเรมลดลงตงแตพลบคา (๑๘ .๐๐ น .) และคอยๆ ลดลง

ตาสดระหวางเวลา ๐๓.๐๐ – ๐๖.๐๐ น. กฎเกณฑนนามาประยกตกบการรกษาเบาหวาน ซงมกจะ

๒๑ ลอเกวยน.เวลาชวต.พมพครงท ๑๐ :สานกพมพกลนแกน.กรงเทพมหานคร,๒๕๕๓

- ๓๖ -

ตองใชยาชวงเวลากลางวน ทมแนวโนมน าตาลกลโคสในเลอดสง ถาผ ปวยกนยาลดน าตาลในเลอด

เกนขนาด หรอมากเกนชวงกลางคน อาจเกดภาวะน าตาลในเลอดตาและมอาการชอกได

๘. ระบบการขบถาย ไตมหนาท ขบถายของเสยจากกระบวนการเมตาบอลซมของรางกาย

ไดสงสดระหวางชวงเชาถงเทยงวน การขบ K+(potassium) ของทารกในครรภเ รมตงแต สปดาหท

๔-๒๐ และขนกบปจจยหลายประการ เชน การนอนหลบ การเคลอนไหว รวมถงการทางานของ

ตอมหมวกไต คนปกตทนอน 23.00 น. ตนนอน ๐๗.๐๐ น . การขบของเสยสงสดในชวงกลางวน

๑๐.๓๐-๑๖.๓๐ น. และตาสดชวงกลางคน (เวลานอนหลบ)

๙. ระบบฮอรโมน ระดบฮอรโมนเทสโตสเตอรอล ในเลอดสงสดเวลา ๐๘ .๐๐ - ๐๙ .๐๐ น .

และตาสดในชวงกลางคนระดบฮอรโมนทกระตนตอมหมวกไต ตาสดชวง ๐๔ .๐๐ - ๑๘ .๐๐ น .

ระดบฮอรโมน ACTH ตรงกนขามจะสงตอนเชา (๐๘ .๐๐ - ๐๙ .๐๐ น .) ระดบฮอรโมนกลโคคอรต

คอยด เรมตนสงตงแต ๐๔.๐๐ น. และสงสดในชวง ๐๖.๐๐ - ๐๘ .๐๐ น . ตาสดระหวาง ๒๒ .๐๐-

๐๑.๐๐ น . ชวงเวลาตงแตเ ทยงคนถง ๐๙ .๐๐ น . มปรมาณการหลง ถง รอยละ ๗๐ ของปรมาณ

ฮอรโมนทงหมดของรอบ ๒๔ ช วโมงระดบฮอรโมนทมากระตนการทางานของตอมไทรอยด จะ

สงสดชวงหวคาถงเทยงคนคนททางานเวรผลดดกหลายๆ วน ตองใชเวลาการปรบสภาพการทางาน

ของตอมไพเนยลนานเปนสปดาห จงจะเขากฎเกณฑปกต (melatonin จะตองหลงมากกลางคน-ตอน

มด)ฮอรโมนการเจรญเตบโต จะหลงสงสด ภายหลงการนอนหลบลกยามคาคนฮอรโมนโพรแลก

ทน เรมจะสงขนในชวง ๖๐ - ๙๐ นาท หลงนอนหลบกลางคน และคอย ๆ สงสดเวลาหวร ง ๐๕.๐๐

- ๐๗.๐๐ น. และลดลงอยางรวดเรว จนถง ๑๐.๐๐ น. สระดบตาสด

๑๐. ระบบสบพนธ รอบประจาเดอนกบขางขน ขางแรม มความสมพนธกบผลการสารวจ

สถตของการมประจาเดอนพบวา รอบประจาเดอนเฉลยอยท ๒๙.๕ วน ซงใกลเ คยงกบรอบของการ

เกดขางขน พระจนทรเตมดวงจนกระทงขางขนใหม ชวงเวลาตกไขของสตรมกอยช วงพระจน ทร

เตมดวง และโอกาสของการตงครรภมกอยในชวงกอนและหลงพระจนทรเ ตมดวงอตราการกาเ นด

ทารกสงสด จะเปนชวงพระจนทรเ ตมดวง ตาสดชวงเ ดอนมดและชวงกาลงจะเกดขาง ขน และ

ชวงเวลาทคลอด มกจะเปนหลงเ ทยงคน อตราการเกดในชวงกลางวนมประมาณ รอยละ ๖๐

Halbens สารวจตวอยางประชากรทคลอดประมาณ ๒๐ ลานคนพบวาการเ จบครรภใกลคลอด ถง

น าคราแตก การเกดทารกมกอยระหวางเวลา ๐๐.๐๐ - ๐๖.๐๐ น.วถชวตทเปลยนไป สภาพธรรมชาต

รอบตวทเปลยนไป สงผลกระทบตอการปรบสมดล ระหวางสงมชวตกบธรรมชาต การฝนกฎเกณฑ

แหงธรรมชาต ทาใหสงมชวตปรบตวไมทน เกดการเสยสมดลอยางตอเ นองยาวนาน พลง ชวตของ

- ๓๗ -

รางกายแปรปรวน เกดอาการและโรคตางๆ ตามมามากมาย "มนษยกบธรรมชาตเ ปนหนงเ ดยว" คง

เปนสจธรรมทตองเรยนรและนามาปฏบตในการดาเนนชวต เพอใหจงหวะของการทางานของเรา

สอดคลองกบกฎเกณฑธรรมชาตทกาหนดโดยนาฬกาชวตนนเองขอมลจาก๒๒

๓.๒ ผคดคนการลางพษออกจากตบและถงนาด ๒๓

ดร. แอนเดรย มอรทซ (Andreas Moritz) ไดกลาวถงบนทกของศาสตรทางการแพทย

ทเ กาแกของอายรเวท (Ayurveda) ประเทศอนเดย ทมมากวา ๖๐๐๐ - ๑๐,๐๐๐ ป วาน ามนและ

น าผลไมรสเปรยว เปนยาทเกาแกทสดของอายรเวท เปนความรของการใชน ามนในการลางพษออก

จากตบและถงน าด ชาวอยปตโบราณกไดกลาวถงการลางพษตบ โดยใช น ามนเชนกนมหนงสอ

เขยนขนทประเทศองกฤษและเยอรมนน เมอป ๒๔๖๓ และ ๒๔๗๓ ไดอธบายถง สงทเกดขนจาก

การดมน ามนมะกอกผสมน าผลไมวา กอนสเ ขยวทลอยอยในโถสวมคอ “นวในถงน าด” มการ

ตพมพ

ในวารสารเวชศาสตรการแพทยครอบครวอเมรกน (American Family Physicians) ฉบบ

ท ๑๕ กมภาพนธ ๒๕๔๑ วาไดมการศกษาการรกษาโรคนวในถงน าดโดยใช นามนมะกอกผสม

น ามะนาว ในการขบ “นว” ออกจากถงน าดเปนผลสาเรจ โดยไมตองผาตดนอกจากน ยงมหนงสอ

เกยวกบ การลางพษตบดวยน ามนมะกอกผสมน ามะนาว เ ขยนโดย ดร. แอนเดรย มอรทซ ผม

ประสบการณลางพษตบดวยน ามนมะกอกผสมน ามะนาว มากวา ๓๐ ป ทงในอนเดย และอเมรกา

ตพมพครงแรกเมอเดอนพฤศจกายน ๒๕๔๐ โดยเฉพาะการตพมพครง ท ๕ ไดกลาววา ผลของการ

ลางพษตบวาเ ปนคาตอบในตวของมนเอง ไมมขอพสจนทางวทยาศาสตรหรอคาอธบายทา ง

การแพทยใดวา สามารถทาความสะอาดตบไดมากกวานอกแลว

เมอเราพบกอนสเขยว เหลอง ดา น าตาล เปนรอยๆ ลอยอยในโถสวม เราจะ รสกทนทวา

มบางสงทสาคญอนยงใหญในชวตเรา และแนนอนเราสามารถพ งตนเองเ รองสขภาพได และอาจ

เปนครงแรกในชวตเราทมความรสกเชนน ไมมพษหรอเปนโทษใด ๆ แกรางกาย ซสเตอรสจตรา

คงอย เปนสารพดโรค เขาออกโรงพยาบาลจนสนหวงกลายเปนโรคซมเศรา ตองเขาโรงพยาบาลบา

๒๒ นตยาสารหมอชาวบาน ปท 29 ฉบบท 338 มถนายน 2550 หนา 38-41

๒๓ อาจารย อนเออ สงหคา.ค มอการอบรม โครงการฟนฟและสงเสรมสขภาพองครวม ๘อ:สานกพมพ ฟาอภย,กรงเทพฯ

- ๓๘ -

ไดมาเขาคอรสลางพษตบทศรษะอโศกเพยงครง เ ดยว และไดดมน ามนมะกอกผสมน ามะนาว

เหมอนไดชวตใหม ทางานไมรจกเหนดเหนอย ปจจบนไดรบอนญาตใหเปนผดแลสขภาพของชาวค

รสตรหลายแหง จนถงกบกลาววา “ความเปนโรค เปนโชคอนประเสรฐ” ทาใหไดพบวธช วยเหลอ

เพอนมนษยยงมผทผานการเขาคอรสลางพษตบ ทไดดมน ามนมะกอกผสมน ามะนาวอกเปนจานวน

รวมหมนคน และเกอบทกคนมสขภาพทดขน หลายคนมผลการตรวจสขภาพจากโรงพยาบาลซง

พบวา หลงการเขาคอรส มคาตวบงชความมสขภาพดตาง ๆ ลดลงสภาวะปกตอยางมนยยะสาคญ

และทสาคญคอ ตวผมเองซงเปนโรคตบอกเสบเรอรงจากเชอไวรสบ จนตบเ รมแขงตว ไดดมน ามน

มะกอกผสมน ามะนาว ประมาณ ๕ ครง ผมกลบแขงแรงและไวรสบไดหายไป ผลตรวจทา ง

วทยาศาสตร ๒ ครงไมพบเชอ ไวรส บแ ตอยางใดจากขอมลดงกลาว น ามนมะกอกผสมน ามะนาว จง

ไมนาเปนตนเหตทาใหตบเสอมหรอโรครายแตประการใด ในทางตรงกนขามกลบชวยทาใหตบม

คณภาพดขนและทาใหโรครายตาง ๆ หายไปอกตางหาก

๓.๓

พระพทธเจาไดตรสเ รองสาเหตของ การมอายส น อายยน โ รคมากและ โรคนอย ดง

ขอความในพระไตรปฎก เลมท ๑๔

พฤตกรรมเพอสขภาพทด ตามหลกการแพทยวถพทธ

ขอท ๕๘๐- ๕๘๕ ดงนขอ ๕๘๐ สภมาณพ โตเทยยบตร พอนง เ รยบรอยแลว ไดทลถาม

พระผมพระภาคดงนวา ขาแตพระโคดมผเจรญ อะไรหนอแล เ ปนเหต เ ปนปจจยใหพวกมนษยท

เกดเปนมนษยอย ปรากฏความเลวและความประณต แพทยวถธรรมคอ มนษยทงหลายยอมปรากฏม

อายสน มอายยน มโรคมาก มโรคนอยมผวพรรณทราม มผวพรรณงาม มศกดานอย มศกดามาก ม

โภคะนอย มโภคะมาก เกดในสกลตารา เกดในสกลสง ไรปญญา มปญญา ขา แตพระโคดมผเ จรญ

อะไรหนอแล เปนเหต เ ปนปจจย ใหพวกมนษยทเกดเ ปนมนษยอย ปรากฏความเลวและความ

ประณตฯ

ขอ ๕๘๑ พระผมพระภาคตรสวา ดกรมาณพ สตวทงหลายมกรรมเปนของตน เ ปนทายาท

แหงกรรม มกรรมเปนกาเนด มกรรมเปนเผาพนธ มกรรมเปนทพ งอาศย กรรมยอมจาแนกสตวให

เลวและประณตไดฯจะเหนไดวา พระพทธเจาทรงพบวา ทกสงทกอยาง ทแตละคนรบอย เกดจาก

การกระทาของคนๆนนทงหมด

- ๓๙ -

ขอ ๕๘๒ พระผมพระภาคจงไดตรสดงนวา ดกรมาณพ บคคลบางคนในโลกนจะเปน

สตรกตาม บรษกตาม เปนผมกทาชวตสตวใหตกลวงเปนคนเ หยมโหด มมอ เ ปอนเลอด หมกมนใน

การประหตประหาร ไมเอนดในเหลาสตวมชวต จะเปนคนมอายสน

ขอ ๕๘๓ ดกรมาณพ สวนบคคลบาง คนใ นโลกน จะ เปน สตร กตาม บรษ กตา มละ

ปาณาตบาตแลว เปนผเวนขาดจากปาณาตบาต วางอาชญา วางศาตรา (อาวธหรอวชาทเ บยดเบยน)

ได มความละอาย (ตอบาป) ถงความเ อนด อนเคราะหดวยความเก อกลในสรรพสตวและภตอย

จะเปนคนมอายยน

ขอ ๕๘๔ ดกรมาณพ บคคลบางคนในโลกนจะเปนสตรกตาม บรษกตาม เ ปนผมปรกต

เบยดเบยนสตวดวยฝามอ หรอกอนดน หรอทอนไม หรอศาตรา (อาวธ หรอวชาทเ บยดเบยน) จะ

เปนคนมโรคมาก

ขอ ๕๘๕ ดกรมาณพ บคคลบางคนในโลกนจะเปนสตรกตาม บรษกตาม เ ปนผมปรกต

ไมเบยดเบยนสตวดวยฝามอ หรอกอนดน หรอทอนไม หรอศาตรา(อาวธหรอวชาทเ บยดเบยน) จะ

เปนคนมโรคนอย พระพทธเจาตรสขอความสาคญทเกยวกบสาเหตของการมโรคนอยวา “เ ปนผม

อาพาธนอย มทกขนอย ประกอบดวยเตโชธาตอนมวบากเสมอกน ไมเ ยนนก ไมรอนนก เ ปนอยาง

กลาง ๆ ควรแก ความเพยร ฯ ๒๔ แสดงวา พระพทธเจาทรงคนพบวา การปรบสมดลรอนเ ยน จะทา

ใหมโรคนอย มทกขนอย สงผลใหมสภาพรางกายพรอมทจะประกอบความเพยร ซงกคอรางกายท

แขงแรงนนเอง ดกรภกษทงหลาย๒๕

๒๔ พระไตรปฎก เลม ๑๑ ขอท ๒๙๓ หนาท ๑๓-๑๕

ตถาคตเคยเปนมนษยใน ชาตกอน ภพกอน กาเ นดกอน เ ปนผ

มสมาทานมนในกศลธรรม มสมาทานไมถอยหล งในกายสจรต ในวจสจรต ในมโนสจรต ในการ

บาเพญทาน ในการสมาทานศล ในการรกษาอโบสถ ในการปฏบตดในมารดา ในการปฏบตดใน

บดา ในการปฏบตดในสมณะ ในการปฏบตดในพรหม ในความเปนผเคารพตอผ ใหญในสกล และ

ในธรรมเปนอธกศลอนๆ ตถาคตยอมเขาถงสคตโลกสวรรค เบองหนา แตตายเพราะกายแตก เพราะ

กรรมนน อนตนทาสงสม พอกพนไพบลย ตถาคตยอมครอบงาเทวดา ทงหลายอนในโลกสวรรค

โดยสถาน ๑๐ คอ อายทพย วรรณทพย ความสขทพย ยศทพย ความเปนอธบดทพย รปทพย เ สยง

ทพย กลนทพย รสทพย และโผฏฐพพทพย ครนจตจากโลกสวรรคน นแลว มาถงความเปนอยาง น

ยอมไดเฉพาะซงมหาปรสลกษณะน ฯ

๒๕ พระไตรปฎก เลม ๑๑ ขอ ๑๓๑ หนาท ๓๔-๓๖

- ๔๐ -

ขอ ๑๕๖ ดกรภกษทงหลาย ตถาคตเคยเปนมนษยในชาตกอน ภพกอนกาเ นดกอน เ ปน

ผไมเ บยดเบยนสตวทงหลายดวยฝามอ กอนดน ทอนไม หรอ ศาตราศาตรา (อาวธหรอวชาท

เบยดเบยน) ตถาคตยอมเขาถงสคตโลกสวรรค18 คมอคายสขภาพแพทยวถธรรมเบองหนา แตตาย

เพราะกายแตก เพราะกรรมนน อนตนทา สงสม พอกพนไพบลย ฯลฯ เมอเ ปนพระพทธเจาไดจง รบ

ผลขอน คอ มพระโรคาพาธนอยมความลาบากนอย สมบรณดวยพระเตโชธาตอนยงอาหารใหยอยด

ไมเยนนก ไมรอนนก อนควรแกพระปธานเปนปานกลาง

จะเหนไดวา พระพทธเจา ทรงพบวา การไมเ บยดเบยนตวเองและผ อน สตวอนดวยวชา

หรอวธใด ๆ จะทาใหเกดความสมดลรอนเ ยนของรางกาย อนจะทาใหโรคภ ยไขเจบลดนอยลง

หรอหายไป พระพทธเจาตรสวา “ ดกรภกษทงหลาย สวนสด ๒ อยาง น อน บรรพชต ( ผ ปฎบตเพ อ

การพนทกข ) ไมควรเสพ สวนสด ๒ อยางนนเปนไฉน คอ การประกอบตนใหพ วพ นดวยกามสข

ในกามทงหลาย (กามสขลกะ คอ กามคณ ๕ ไดแก รป รส กลน เ สยง สมผส ทเ ปนภ ย) เ ปนของเลว

ไมประเสรฐ ไมประกอบดวยประโยชน ๑ การประกอบความลาบากแกตน (อตตกลมถะ ) เ ปนทกข

ไมประเสรฐ ไมประกอบดวยประโยชน ๑ ขอปฏบตอนเ ปนสายกลาง ไมเขาไปใกลสวนสด ๒

อยางเหลาน อนตถาคต ไดตรสรแลว กระทาจกษ กระทาญาณ ยอมเปนไปเพ อความสงบ เพ อ

ความรยง เพอความตรสร เพอนพพาน

กขอปฏบตอนเปนสายกลางนน เปนไฉน คอ อรยมรรคอนประกอบดวยองค ๘ นแหละ

ซงไดแก ความเหนชอบ ความดารชอบ วาจาชอบ การงานชอบ เ ลยงชพชอบ เพยรชอบ ระลกชอบ

ตงใจชอบ ขอปฏบตอนเปนสายกลางนแล อนตถาคตไดตรสรแลว กระทาจกษ กระทาญาณ ยอม

เปนไปเพอความสงบ เพอความรยง เพอความตรสร เพอนพพาน ๒๖

๒๖ พระไตรปฎก เลม ๑๙ ขอ ๑๖๖๔ หนาท ๑๐๑

จะเหนไดวา พระพทธเจาทรง

พบวา ทกขเกดจากทางโตง ๒ ดาน ดานหนงโตงไปในทางกามสขลกะ คอ กามคณ ๕ ไดแ ก รป

รส กลน เสยง สมผส ทเปนภย เปนการโตงไปในจตทหลงเสพหลงเอาสง ทเ ปนรปธรรม หรอวตถ

ทเปนพษ หรอเกนความจาเปนมาใสชวตตนเอง สวนอกดานหนง โตงไปในทางอตตกลมถะ คอ จต

ทหลงเสพ หลงตด หลงยดสงท เปนนามธรรม จนทาใหเกดความทกขทรมานกบตวเอง เ ปนการ

หลงเสพหลงตดหลงยดเหตการณ วธการตางๆเพ อสนองนามธรรมทตดอยในจตของตน วาจะทา

ใหตนเปนสขหรอพนทกข แตแททจรงแลววธนนทาใหตนเองลาบากทกขทรมาน ไดแก การทาราย

ทรมานตนเอง การผดศลดวยการทาบาป ความช ว การไมทาบญ ความด การเพมพ นความเศรา

หมองความวตกกงวลดวยการยดม นถอม นใน” อตตา ๓ ไดแ ก ๑. โอฬารกอตตา(หลงยดมน ถอม น

- ๔๑ -

ในสงทเปนวตถแทงกอนวาเปนตวเราของเรา ตลอดกาลนาน) ๒ . มโนมยอตตา(หลงยดมน ถอม น

รปทสาเรจดวยจต คอจตสรางจนตนาการขนมาวาเ ปนจรง ๓ . อรปอตตา (หลงยดมน ถอม นวา

ความร ความคด ความเหน ความเขาใจ ความด ศกดศร ตองเกดดงใจเรามงหมาย๒๗

สวนความเปนกลางในการปฏบตแตละขอของมรรคมองค ๘ อนเ ปนทางเอกสายเ ดยวท

พาพนทกข ตองไมโตงไปทง ๒ ดานการเบยดเบยน คอ การทาใหชวตของตนเองหรอผอนเ ปนทกข

ซงม ๒ ดาน คอ ๑. เบยดเบยนดวยวตถทรอนเยนไมสมดล เ ปนพษ เกนความจาเ ปน ทาใหเกดเ ปน

โรคตางๆ ๒. เบยดเบยนดวยจตททาใหทกข ดงท พระพทธเจายงตรสวา “ความสงสมบาป ( ผดศล)

นาทกขมาให

๒๘ เมอเขาเสพศล พรตชวต พรหมจรรยซงมการบารงด อกศลธรรมเ สอมไป กศล

ธรรมเจรญมากยงขน ศล พรต ชวต พรหมจรรย ซงมการบารงด เ หนปานน นมผล ๒๙ “... อกศลธรรม

เจรญขน กศลธรรมเสอม...อกศลธรรมเ สอม กศลธรรมเจรญขน ...”๓๐ เม อจตเศราหมองแลว ทคต

เปนอนหวงได ทาใหรางกายรอนเยนไมสมดล เกดเปนโรคตาง ๆการไมเ บยดเบยน คอ การไมทา

ใหชวตของตนเองหรอผอนเปนทกข ซงม ๒ ดาน คอ ๑. เขาถงวตถทสมดลรอนเ ยน ไมเ ปนพษ ไม

เกนความจาเ ปน ทาใหโรคตางๆลดลงหรอหา ยไป ๒ . เขาถง จตททาใหเกดความผาสก ดงท

พระพทธเจายงตรสวา “การไมทาาบาป (การปฏบตศลดวยการละเวน สงทไมด) นาสขมาให

“ความสงสมบญ (การปฏบตศลดวยการทาด) นาสขมาให ๓๑ “... อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรม

เสอม...อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน ...”๓๒ “เม อจตไมเศราหมองสคตเ ปนอนหวงได”๓๓,

“ทกขยอมไมตกถงผหมดกงวล ๓๔” ทาใหรางกายสมดลรอนเ ยน ทาใหโรคตางๆลดนอยลงหรอ

หายไปการปรบสมดลรอนเยนทางวตถใชสง ทประหยดเ รยบง ายจากพระไตรปฎก” จตตารสตร”

มาปรบสมดลรางกาย ดงคาตรสของพระพทธเจา๓๕

๒๗ พระไตรปฎก เลม ๙ ขอ ๓๐๒ หนาท ๓๔

วา ดกอนภกษทงหลาย เรากลาวธรรมของภกษ

(ผปฏบตเพอการพนทกข) ซงเปนผสนโดษ ( ยนดในความมกนอยอยางพอเหมาะ ) อยเสมอ ดวย

ปจจย (สงทจ าเปนในการยงชพ) ทนอย หาไดงายและไมมโทษ วาเ ปนองค (องคคณองคประกอบ)

๒๘ พระไตรปฏก “ขททกนกาย ธมมปท.” เลม ๒๕ ขอ ๓๐ หนา ๔๕ ๒๙ พระไตรปฎก เลม ๒๐ ขอ ๕๑๘ หนา ๖๗ ๓๐ พระไตรปฎก เลม ๑๐ ขอ ๒๕๘ หนา ๔๕-๔๖ ๓๑ พระไตรปฏก “ขททกนกาย ธมมปท.” เลม ๒๕ ขอ ๓๐ หนา ๒๓-๒๕ ๓๒ พระไตรปฎก เลม ๑๐ ขอ ๒๕๘ หนาท ๒๓-๒๕ ๓๓ พระไตรปฏก ม.ม. เลม ๑๒ ขอ ๖๔ หนา ๕๖ ๓๔ พระไตรปฏก “สยต ตนกาย สคาถวคค” เลม ๑๕ ขอ ๑๒๒ หนา ๖๕-๖๖ ๓๕ พระไตรปฎก เลมท ๒๕ “จตตารสตร”ขอ ๒๘๑ หนา ๓๒

- ๔๒ -

แหงความเปนสมณะ (ผสงบจากทกข,ผพนทกข) แสดงวา พระพทธเจาคนพบวา ผ ทจะพ นทกขได

อยางแทจรงนน (ความเจบปวยกเปนทกขอยางหนง) จะตองใชสงจาเ ปนในการยงชพทนอย หาได

งายและไมมโทษ ดงนน วธการทประหยด เรยบงาย จงเ ปนคาตอบของการพนทกข พระองคทาน

ทรงคนพบวา การดบทกขทมประสทธภาพสงสด ใชสงทหาไดง าย อยในตวหรอใกลตวเรา สวน

การปฏบตทางจตใจอนจะสงผลตอการปรบสมดลรอนเ ยนของรางกายน น ใช การปฏบตศลทง ๕

ขอใหบรบรณ พระพทธเจาตรสวา “ศลนามาซงความสขตราบเทาชรา ๓๖ “มารทกข) คน หาอย ยอม

ไมพบทางของทานผมศลสมบรณ อยดวยความไมประมาท หลดพนแลว เพราะ รชอบ ๓๗, “ ศลเ ปน

พงเบองตน เปนมารดาของกลยาณธรรมทงหลาย เ ปนประมขของธรรมทงปวง เพราะฉะน นควร

ชาระศลใหบรสทธ๓๘ “ ศลเปนกาลงไมมทเปรยบ ศลเ ปนอาวธสงสด ศลเ ปนเครองประดบอยาง

ประเสรฐสด ศลเปนเกราะอยางอศจรรย”( (โสณโกฬวสเถร) ข. เถร. ๒๖ ขอ ๓๙

๓๖ พระไตรปฎก เลม ๒๕ ขอ ๓๓ หนา ๕๔

๓๕๘ ) , “ศลอน เ ปน

กศล ยอมยงความเปนอรหตผล (พน ทกข) โดยลาดบ ดง น ๑.อวปปฏสาร (ไมเ ดอดเนอรอนใจ)

๒. ปามชชะ(เบกบานยนด) ๓. ปต ( อมใจ) ๔ . ปสสทธ (สงบระงบกเลส) ๕. สข (สขจากทกข

สงบลง) ๖. สมาธ (จตตงม น) ๗. ยถาภตญาณทศนะ(รแจง เ หนจรงตามความเปนจรง) ๘ . นพพทา

วราคะ (เบอหนายคลายกาหนด) ๙. วมตตญาณทสสนะ( รแจงเ หนจรงในความหลดพนจากทกข)”

(พระไตรปฎก เลมท ๒๔ ขอ ๑) ซงศ ลอนเปนกศลท แทจรงนนจะประกอบด วยสมาธและปญญา อย

ดวยกนปฏบตพรอมกนเปนหนงเดยว ดง ทพระพทธเจาตรสวา “สจจะมอยางเ ดยวเทาน น มไดม

สอง” (พระไตรปฎกเลม ๒๙ ขอ ๕๔๙) ดงนน สจจะแทแห งการไมเ บยดเบยน กคอ การละบาป

บาเพญบญ เพมพนใจไรกงวล ไปพรอมกน (พระไตรปฎกเลมท ๑๐ ขอ ๕๔) โดยการปฏบตศล

(การละเวนสงทเปนภย) ดวยสมาธ (ความสงบอยางตงม นจากสง ทเ ปนภย )และปญญา (ทลางความ

ตดยดในสงทเปนภย) เปนหนงเดยวกนดาเนนไปพรอมกนในการดารงชวตประจาวน เพอความพน

ทกข ดงทพระพทธเจาตรสวา “ดกรภกษทงหลาย ภพ ๓ นควรละ ควรศกษาในไตรสกขา ภพ ๓

เปนไฉน คอ กามภพ รปภพ อรปภพ ภพ ๓ นควรละ ไตรสกขาเปนไฉน คอ อธศลสกขา อธจต

สกขา อธปญญาสกขา ควรศกษาในไตรสกขาน ดกรภกษทงหลาย เมอใดแลภพ ๓ น เ ปนสภาพอ น

ภกษละไดแลว และเธอเปนผมสกขาอนไดศกษาแลวในไตรสกขานภกษน เรากลาววา ไดตดตณ หา

๓๗ พระไตรปฏก ข. ธ. เลม ๒๕ ขอ ๒๒ หนาท ๗๖-๗๗ ๓๘ พระไตรปฏก “สลวเถร ข.เถร.” เลม ๒๖ ขอ ๓๕๘ หนา ๕๔ ๓๙ พระไตรปฏก “โสณโกฬวสเถร ข. เถร.” ๒๖ ขอ ๓๕๘ หนา ๕๕-๕๗

- ๔๓ -

ขาดแลว คลายสงโยชนไดแลว ไดทาทสดทกข เพราะละมานะไดโดยชอบ ฯ” (พระไตรปฎก เลม

๒๒ “ภวสตร” ขอ ๓๗๖.) แสดงวา ไตรสกขา ไดแก การปฏบต ศล สมาธ ปญญา ไปพรอมกน เ ปน

การปฏบตเพ อพนทกข และตองเ ปนศล สมาธ ปญญา ทปฏบตในทกขอของมรรคมองค ๘ ซง

พระพทธเจาตรสวาเปนทางเอกสายเดยวทพาพนทกข ไดแก ความเหนความเขาใจ ความคด การพ ด

การกระทา การประกอบอาชพ ความเพยร การรตวทวพรอม ทถกตรงสการพ นทกข โดยปฏบตศล

สมาธ ปญญา ในการละบาป บาเพญบญ เพมพนใจไรกงวล ไปพรอมกน จนเกดเ ปนสมาธของพทธ

(สมมาสมาธ) ดงพระไตรปฎกเลม ๑๐ ขอ ๒๐๖ สมาธปรขาร ๗ “...สมมาสมาธ บรขารแหงสมาธ

๗ ประการ เ ปนไฉน คอสมมาทฏฐ สมมาสงกปปะ สมมาวาจา สมมากมมนตะ สมมาอาชวะ

สมมาวายามะ สมมาสต ดกรท านผ เจรญทงหลาย ความทจตต งม น แวดลอมดวยองค ๗ นแ ล

พระผมพระภาคตรสวา สมมาสมาธอนเ ปนอรยะ มอปนสย ดง นบาง มบรขาร ดง นบาง ฯสวน

อสตบรษ (ผไมมศล) ยอมไปนรก (เดอดเนอรอนใจ) (ส. ส. เลมท ๑๕ ขอ ๙๐) การผดศลขอใดขอ

หนงหรอหลายขอ เปนการเบยดเบยนตนเองและผอน สตวอน เ ปนกรรม(การกระทา)อนมวบาก

(ผล)ใหรอนเยนของรางกายไมสมดล สงผลใหเปนผมโรคมากพระพทธเจาตรสวา ละเหตทกขได

เ ปนส ขใ น ทท งปวง (พ ร ะไ ตร ปฎก เ ล ม ๒๕ ขอ ๕ ๙ ) , ละทกขท งปวง ไ ด เ ปน ความส ข

(พระไตรปฎก เลม ๒๕ ขอ ๓๓), ความไมเบยดเบยนกนเปนสขในโลก (ข.ธ. เลม ๔ ขอ ๖) ดงน น

การทจะมสขภาพดหรอทาใหความเ จบปวยลดนอยลง จงตองแกปญหาทตนเหตคอ ลดละเ ลก

พฤตกรรมททาใหภาวะรอนเยนของรางกายไมสมดล

๔.

งานวจยทเกยวของ

นายสมคด เรงวจตรา (พ.ศ.๒๕๕๓ ) ไดศกษาวจยเรองประเมนผลการฝกอบรมโครงการอบรม

วทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวม มวตถประสงคเพ อประเมนผลการฝกอบรมโครงการ

อบรมวทย ากรส มาธ บาบดในภ าวะ สขภา พอง ครวม รปแบบปการ วจยเ ปน วจยประเ มนผ ล

(Evaluation Research) กลมตวอยางคอ บคลากรดานสาธารณสข ประชาชนทสนใจ ผ ปวยเ รอรง

และผดแลผปวยทเขารบการอบรมตามโครงการอบรมวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวม

จานวน ๔๖๑ ตงอยาง ผลการวจยพบวา รอยละ ๑๐๐.๐ มความรเ รองสมาธบาบด รอยละ ๙๙ .๘ ม

ความรในดานการบรหารจดการเกยวกบงานสมาธบาบดในภาวะองครวม รอยละ ๘๙ .๒ มความร

- ๔๔ -

เขยนแผนการดาเนนการในจงหวดเกยวกบงานสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมได และรอยละ

๘๗.๖ มความรคดเลอกสถานบรการใหเขารวมโครงการได ระดบความพงพอใจตอการจดการ

อบรมโครงการวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมอยในระดบมาก (คะแนนเฉลย ๓ .๒๔)

โดยมความพงพอใจตอการจดการอบรมโครงการวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมอย

ในระดบมาก (คะแนนเฉลย ๓.๐๙) และความพงพอใจตอสาระเนอหาการอบรมโครงการวทยากร

สมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมอยในระดบมาก (คะแนนเฉลย ๓.๔๐)

ปางธาราไพร นราพงศพทธ (Pangtaraprai Narapongphud) (พ .ศ.๒๕๕๔) ไดศกษาวจย

เรองการดแลตนเองแนวเศรษฐกจพอเพยงและภาวะสขภาพผปวยโรคความดนโลหต กรณศกษา :

ศนยเรยนรสขภาพแบบพงตนเองตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ อาเภอดอนตาล จงหวด

มกดาหาร กลมตว อยางเ ปนผป วยโ รคความดนโลหตส งเขาอบรมทศนย เ รยนรส ขภาพแบบ

พงตนเองตามแนวเศรษฐกจพอเพยงสวนปานาบญ จานวน ๑๑๕ ราย พบวาหลงอบรมทนทและ

หลงอบรม ๓ เดอน คาระดบความคดเหนของความรการดแลตนเองทวไป ความรการดแลตนเอง

แนวเศรษฐกจพอเพยงสงกวากอนทดลองอยางมนยสาคญทางสถต (P<.๐๕) และภาวะสขภาพ

ผปวยไดแก คาเฉลย ความดนโลหตคาบน และคาเฉลยความดนโลหตคาลางมคาลดลงตากวากอน

อบรมอยางนยสาคญทางสถต (P<.๐๕) สดสวนผทควบคมระดบความดนโลหตคาบนอยในเกณฑ

มาตรฐานหลงอบรมทนทและหลงอบรม ๓ เ ดอน มากกวากอนอบรมอยางมนยสาคญทางสถต

(P<.๐๕) สวนสดสวนผทควบคมระดบความดนโลหตคาลางอยในเกณฑมาตรฐานและสดสวนผท

ควบคมระดบความดนโลหตคาบนและคาลางอยในเกณฑมาตรฐานมากกวากอนอบรมอยางม

นยสาคญทางสถต (P<.๐๕) พบเฉพาะหลงอบรม ๓ เดอน

ใจเพชร กลาจน (Jaiphel klajon) (พ.ศ. ๒๕๕๓) ไดศกษาวจยเ รอง ความเ จบปวยกบการ

ดแลสขภาพแนวเศรษฐกจพอเพยง ตามหลกแพทยทางเ ลอกวถพ ทธ มวตถประสงคของการวจยน

เพอศกษาประสทธภาพในการลดปญหาสขภาพ ของวธการดแลสขภาพแนวเศรษฐกจพอเพยง ตาม

หลกแพทยทางเลอกวถพทธ ของศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง สวนปา

นาบญเพอพฒนาและนาเสนอทางเลอกในการดแลแกไขปญหาสขภาพ วธวจยใช ทง รปแบบการ

วจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ ดวยการสงเคราะหองคความรจากเอกสารทเกยวของกบขอมลดาน

สขภาพตงแตป พ.ศ.๒๕๓๘ ใชวธการทดลอง การสงเกต การสมภาษณ และแบบสอบถาม เพ อ

พฒนาและสงเคราะหเปนหลกสตรอบรม และใช วธทางสถตวเคราะหขอมลพสจนประเมนหรอ

ยนยนประสทธภาพของวธการดแลสขภาพ ตวอยางผ เขาคายฯ จานวน ๓๘ คน ผลการวจยพบวา

- ๔๕ -

ผปวยดวยโรคทแพทยแผนปจจบนพยากรณโรควาไมหาย หรออาการเ จบเ จบปวยธรรมดาทไม

รายแรง กสามารถหายหรอทเลาไดดวยการใช วธการตามหลกแพทยทางเ ลอกวถพ ทธ แมผ ปวย

ระยะสดทาย วธการนกชวยลดความทกขทรมาน และเสยชวตดวยความสงบ

นพ.เทวญ ธานรตน และ นพ.วรพงศ ชยภค (พ .ศ. ๒๕๕๒) ไดทาการศกษาวจยเ รอง การ

สวนลางลาไส (Cleansing Enema) มวตถประสงคของการวจยเพ อศกษาการสวนลางลาไสซง เ ปน

วธการหนงในกระบวนการลางพษของการแพทยทางเลอกซงมมาตงแตสมยโบราณแมในคมภรใบ

เบลกระบถงการสวนลางลาไส ฮปโปเครตสถอเอาการสวนลางลาไสเ ปนการรกษาโรควธหนงใน

ยโรปและอเมรกาถอเปนแขวงหนงของวชาวารบาบด ซงผวจยไดศกษาทฤษฎพ นฐาน เก ยวกบการ

ลางพษโดยการสวนลางลาไสดวยน าบาง ดวยกาแฟ บาง ผลของการสวนลางลาไสจะไปทาใหเกด

การขจดกากอาหารและทาความสะอาดสาไสใหญ ชวยเพมการบบรดตวของลาไส ทาใหลดระยะ

การเดนทางของน าดจากลาไสเลกสลาไสใหญ ผลทาใหการขยายหลอดเลอดบรเวณทวาร ลาไส

ใหญและหลอดเลอดดาทเ ขาสตบ และเพมการทางานของเอนไซมกลตาไทโอน-เอส-ทรานเฟอเรส

ในกระบวนการกาจดสารพษทตบ สาหรบผทรบประทานอาหารทมกากใยอาหารสมาเสมอ เชนผก

ผลไม มระบบการขบถายปกต สขภาพแขงแรงด ไมมอาการเครยด ไมมความจาเ ปนทจะตองทาการ

สวนลางลาไส

ภก.ศภรกษ ศภเอม (พ .ศ. ๒๕๕๒) ไดทาการศกษาวจยเ รอง ประสทธผลของโครงการ

พฒนาคณภาพชวตผปวยเบาหวานดวยการแพทยทางเลอก มวตถประสงคของการวจยเพอตองการ

ประเมนวากจกรรมแพทยทางเลอกสามารถลดระดบน าตาลในเลอดและเพมคะแนนคณภาพชวต

ผปวยเบาหวานไดหรอไม ในการศกษาครงนเปนการศกษาเชงทดลองแบบมกลมเปรยบเทยบ โดยม

กา รใ หกจกรร มแพ ทย ทา งเ ลอก เส รมเขาไ ปกบกา รร กษ า พย าบาลแบบปกตโ ดย กจกร ร ม

ประกอบดวย การสอนการทาสมาธ การฝกโยคะ การใหสขศกษาดานโภชนาการ และการให

คาปรกษาผปวย เปรยบเทยบกบกลมควบคมทไดรบการรกษาพยาบาลแบบปกตเพยงอยางเ ดยว

กลมละ ๓๕ คน นาน ๕ เดอน พบวา กลมทไดกจกรรมแพทยทางเ ลอกมระดบน าตาลในเลอดตา

กวากอนเขาโครงการ สรปโครงการพ ฒนาคณภาพชวตผ ปวยเบาหวานดวยการแพทยทางเ ลอก

สามาร ถจดกจกรร มแ พทยทาง เ ลอกทส ามารถลดระ ดบน า ตา ลใ นเ ลอด และเ พมคะ แน น

คณภาพชวตผปวยเบาหวานไดอยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบความเช อม น รอยละ ๙๕ พลง

ทางสถต รอยละ ๘๐

- ๔๖ -

กรอบแนวคดการวจย

แนวคดทฤษฎรปแบบแพทยทางเลอก โดยทวไป

๑.ศกษาทฤษฏแ ละรปแบบการดแลส ขภาพ แพทย

ทางเลอก

๒.ประวตความเปนมาของแพทยทางเลอก

๓ .หลกการวธการดาเ นนงานจดตง ศนยการเ รยน ร

สขภาพดวยการแพทยทางเลอก

การพฒนารปแบบการดแลสขภาพ

เสนอการปฏบตแนวทางดวยการแพทยทางเลอก

-ปร ะ ห ย ด ส ะ ด วก แ ล ะ ส า ม า ร ถป ฏ บต ไ ด ใ น

ชวตประจาวน เขาใจเหตทท าใหเกดโรค

-มกา รดแ ลสขภาพ ทมประส ทธภ าพ มความส ะดวก

ปลอดภย ในการปฏบต

-ไมมผลขางเคยงจากการใชยา

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม -มจตใจทสขสงบ

อบรมเชงปฏบตการการดแลสขภาพดวยการแพทย

ทางเลอกวถพทธประกอบดวย

-การรบประทานอาหารและสมนไพรปรบสมดล

-การกวซา/ขดพษ

-การสวนลางลาไสใหญ(ดทอกซ)

-การแชมอเทาหรอสวนทไ มสบายดวยสมนไพร

-กา ร พอก ทา ห ย อด ปร ะ คบ อบ อา บ เ ช ด ดวย

สมนไพร

-การออกกาลงกาย โยคะ กายบรหาร

-การใชธรรมะ พฒนาจต ตามแนวพทธ

-ดมน าปสสาวะ วดสอบรางกาย

บทท ๒

แนวคด ทฤษฎการดแลสขภาพ ดวยการแพทยทางเลอก

การศกษาวจย เรอง การศกษาการดแลสขภาพ ดวยการแพทยทางเ ลอก ศกษาเฉพาะกรณของ

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสย งธรรม โดยวธการแพทยวถพ ทธ น เ ปนการร วบรวมหลกกา ร

ตลอดถงปญหาตางๆ ทอาจมผลกระทบ รวมทงแนวความคดตางๆ ในการดแลสขภาพโดยทวไป ซง

ผศกษาวจยพจารณาสาระสาคญทเ กยวของตามลาดบดงน

๑. ประวตความเปนมาของการแพทยทางเลอก

๒. หลกการการวธการดาเนนงานจดตงศนยการเรยนรสขภาพดวยการแพทยทางเลอก

๓. ทฤษฎ นโยบายและสวนทเกยวของ

๔. งานวจยทเ กยวของ

๕. กรอบแนวความคดในการวจย

๑.

ประวตความเปนมาของการแพทยทางเลอก

๑.๑

แพทยทางเลอก

ความหมายแพทยทางเลอก ๓ (Alternative Medicine) ยงเ ปนของใหมสาหรบคนไทย ขณะเดยวกนก

เปนทางเลอกใหมสาหรบผทไมตองการรกษาทางยา เพราะแพทยทางเ ลอกเปนวธการรกษาโดยไม

ใชยา “ออลเทอรนาทฟ เมดซน” คออะไรกไดทไมมการใชยาหรอสารเคมใดๆ จะใช น ารอน น าเ ยน

การนวด ผลไม อาหาร สมาธ โยคะ การพดคย ฯลฯ “๔

๓ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

คา วา “ทางเ ลอก” เ ทยบกบ “ทางหลก” จะ

เขาใจวา เปนอกทางหนง ทนามาเปนตวเลอกในการตดสนใจ ทจะใช ทางไหน ทางหลก คอทางท

คนสวนใหญใชกน สวนทางเลอก เปนทางใหม หรอทางอน ทเ ปนตวทจะเ ลอกใชหากคนยอมรบ

http://www.thaicam.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=110&Itemid=109 สบคน ๒๐ กมภาพนธ

๒๕๕๖ ๔ ดร.รสสคนธ พมพนธวงศ .แพทยทางเลอก(ALTERNTIVE MEDICINE).หนา ๕ ,:สานกฟาอภย.๒๕๕๕

- ๑๐ -

และใชกนมากกจะกายเปนทางหลกไปอกเชนกนความหมาย ของการแพทยทางเ ลอก น น ขนกบ

เวลา และสถานท ในระยะเวลาแตกตางกนความหมายกแตกตางกน เชน ในประเทศไทยสมยรชกาล

ท ๔ ในสมยนน มหมอฝรงนาการแพทย แผนตะวนตกเขามาใชในสยามประเทศ เราเ รยกการแพทย

แผนตะวนตกในตอนนนวา การแพทยทางเลอก ในสถานทตางกนจะมความหมายแตกตางกน เชน

ในประเทศอนเดย จะใช การแพทยแผนอนเดย เ ปนการแพทยหลกของประเทศอนเดย เช น

การแพทยอายรเวชถอเปนการแพทยแผนปจจบนของอนเดย ถกตองตามกฎหมาย เพราะประชาชน

ทงประเทศยอมรบทจะใชเปนหลก ประเทศจน มการใชการแพทยแผนโบราณของจน เ ปนหลก ถอ

เปนการแพทยกระแสหลกของจนเชนเ ดยวกนในป ๒๐๐๑ มการประช มกน ของประเทศทเ ปน

สมาชกของ องคการอนามยโลก WHO ไดใหคาจากดความของ Complementary And Alternative

Medicine หรอ CAM วา “The term CAM often refers to a broad set of health-care practices that

are not part of a country’s own tradition and are not integrated into the dominant health-care

system. Other terms sometimes used to describe these health-care practices include ‘natural

medicine’, ‘non-conventional medicine’ and ‘holistic medicine’.” ส าห รบใน ปร ะเ ทศ ไทยน น

การแพทยทางเลอก คอ การแพทยทไมใช การแพทยแผนปจจบน การแพทยแผนไทยและการแพทย

พนบานไทย การแพทยอน ๆ ทเหลอถอเปนการแพทยทางเลอกทงหมด

การจาแนกการแพทยแพทยทางเลอกนน จาแนกไดหลายแบบ วธแรกจาแนกตามการนาไปใช

มดงน

Complementary Medicine คอ การแพทยทางเ ลอกทนาไปใช เสรมหรอใช รวมกบการแพทย

แพทยแผนปจจบน

Alternative Medicine คอ การ แพทยทา งเ ลอกทสามารถนาไ ปใช ทดแ ทนการแ พทย แผ น

ปจจบนได โดยไมตองอาศยการแพทยแผนปจจบน

๑.๒ การจาแนกตามกลมของการแพทยทางเลอก

ห น ว ย ง า น ขอ ง National Center of Complementary And Alternative Medicine

(NCCAM) ของสหรฐอเมรกา ไดจาแนกออกเปน ๕ กลมดงน เมอป ๒๐๐๕

๕

๕ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

http://www.thaicam.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=115&Itemid=116 สบคนขอมล ๑๐ มกราคม

๒๕๕๖

- ๑๑ -

๑.๒ .๑ Alternative Medical Systems คอ การ แพทยทาง เ ลอกทมว ธกา รตรวจร กษ า

วนจฉยและการบาบดรกษาทมหลากหลายวธการ ทงดานการใหยา การใช เครองม อมาชวยในการ

บาบดรกษาและหตถการตางๆ เชน การแพทยแผนโบราณของจน (Traditional Chinese Medicine)

การแพทยแบบอายรเวช ของอนเดย เปนตน

๑.๒.๒ Mind-Body Interventions คอ วธการบาบดรกษาแบบใช กายและใจ เชน การใช

สมาธบาบด โยคะ ชก ง เปนตน

๑.๒ .๓ Biologically Based Therapies คอวธการบาบดรกษาโดย การใ ช สาร ชวภา พ

สารเคมตาง ๆ เชน สมนไพร วตามน Chelation Therapy , Ozone Therapy หรอแมกระทงอาหาร

สขภาพเปนตน

๑.๒ .๔ Manipulative and Body-Based Methods คอ วธกา รบาบดร กษ าโ ดย กา รใ ช

หตถการตางๆ เชน การนวด การดด การจดกระดก Osteopathy ,Chiropractic เปนตน

๑.๒ .๕ Energy Therapies คอวธการบาบดรกษา ทใช พลงงาน ในการบาบดรกษา ท

สามารถวดไดและไมสามารถวดได ในการบาบดรกษา เชน การสวดมนตบาบด พลงกายทพย พลง

จกรวาล เรก โยเร เปนตน

๑.๓

แพทยทางเลอกถอกาเนดจากประเทศทางตะวนออกโดยเฉพาะประเทศจน ประชาชนชาว

ไทยและประชากรทวโลก ไดหนมาสนใจการรกษาแบบแผนโบราณทงการฝงเ ขม โยคะ ราไทเกก

การทาสมาธ สมนไพร ชวจต ฯลฯ ปญหามอยวาการรกษาแพทยทางเ ลอกชนดใดทมประสทธภาพ

เหมาะสมกบราคาโรคชนดไหนทใชการรกษาแบบแพทยทางเลอกใครเปนผเช ยวชาญ การรกษาน น

มผลขางเคยงหรอขอหามอยางไรบาง สมนไพรนนใชรกษาโรคอะไรใชขนาดแคไหน และนานแค

ไหนเมองนอกจะมคาสองคาทเ กยวกบแพทยทางเ ลอกคอ

การแพทยทางเลอกในอดต

๖

Complementary treatment หมายถงการ

รกษารวมกบการแพทยแผนปจจบน เชนการราไทเกกรวมกบการจายยาคลายเครยด Alternative

หมายถงการรกษาโรคโดยใชแผนโบราณอยางเดยว เชนใชการรกษาแบบ Homeopathy

๖ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

http://www.siamhealth.net/public_html/alter/index.htm#.UbMN5qLwnYM สบคนขอมล ๑๗ มกราคม ๒๕๕๖

- ๑๒ -

๑.๔

๑.๔.๑ หลกขอแรกคอรางกายสามารถทรกาาตวเอง เมอคณเปนหวดมไขปวดตามตวคณ

ไมจาเปนตองใชยาลดไข แตใหหาวธทจะกระตนใหภมของรางกายมาจดการกบเชอ โรค

ปรชญาของการรกษาโดยแพทยทางเลอกแตละชนดจะมลกษณะทคลายกนดงน

๑.๔.๒ การปองกนเ ปนวธทด แพทยทางเ ลอกมกจะเนนเ รองการปองกนโรคมากกวา

การรกษา การรกษาทแพทยทางเลอกใหนนมงเนนทปองกนโรคมากกวา

๑.๔.๓ เรยนรและรวมกนรกษา แพทยทางเลอกมกจะศกษารวมกบผ ปวยเพ อหาทางรกษา

ตามความตองผปวย

๑.๕ รปแบบการกษาแพทยทางเลอกในอดต๗

๑.๕.๑ การบาบด Healing หมายถงการระบบการรกษาทตองอาศยวธการหลายอยางมา

รกษาโรค เพอใหพลงจากธรรมชาตหรอพลงในรางกายมารกษาโรคเชน

๑.๕.๑.๑ การรกษาแบบ The ayurveda system ซง เ ปนการรกษาของประเทศอนเดย

ตงแตอดตโดยมปรชญาวาคนมความแตกตางทงรางกายและจตใจ ดงน นผ ปวยทมปญหาเ รอง

เดยวกนอาจจะไดรบการรกษาทไมเหมอนกน กาารกษาจะอาศยสมผสทง ๕ไดแก การมองเหน การ

ไดยน การสมผส การรบรส การไดกลน มาปรบสมดลของรางกาย ดงน นในการรกษาอาจจะตอง

ประกอบดวย เชอวากาารaromatheraphy, sound therapy, massage อาหาร การเขาสมาธ

๑.๕.๑.๒ Homeopathy การรกษาวธน เปรยบถกหนามตาตองเอาหนามบง หาก

คณเปนโรคและเกดอาการ การรกษาจะเอาพชหรอสตวททาใหเกดอาการน นมาใหกบผ ปวยเพอเรง

กระตนใหรางกายสรางภมตอโรค

๑.๕.๑.๓ Naturopathic ธรร มชา ตบา บด เ ปนกา รรกษ าทคลาย กบกา รรกษาใ น

แผนปจจบน แพทยจะใชหลกโภชนา การออกกาลงกาย การใชสมนไพรในการรกษาโรค

๑.๕.๒ กายและจต ทมสขภาพทดรางกายและจตใจตองตดตอถงกนและสอสารกน การ

รกษาชนดนจะเปนการเชอมระหวางรางกายและจตใจเพอใหสขภาพด

๗ สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงไดจาก :

http://www.siamhealth.net/public_html/alter/index.htm#.UbMN5qLwnYM สบคนขอมล ๑๙ มกราคม ๒๕๕๖

- ๑๓ -

๑.๕.๒ .๑ การทาสมาธ Meditation จะเปนการเช อมระหวาง รางกาย และจตใ จ

ระหวางการทาสมาธเราจะสนใจเพยงอยางเดยวอาจจะเปนการหายใจเขาออก หรอการสวดมนต

๑.๕.๒.๒ Yoga โยคะ เปนการใชทาและสมาธเพ อใหรางกายและจตเช อมถงกน

หลกของโยคะจะอาศยสวนประกอบทสาคญ ๔ อยางไดแก การหายใจ (breathing) การผอนคลาย

(relaxation) ทา( poses) และการทาสมาธ (meditation)

๑.๕.๒.๓ Biofeedback เปนการใช จตใจควบคมรางกาย เชนการเตนของหวใจ

อณหภม ความดนโลหต การฝกจะทาโดยการตด monitor ไวเพ อบอกความดน อณหภม เพ อเรา

ตอบสนองตอสงเรา รางกายเราตอบสนองออกมาอยางไรเมอเกดการเรยนรเรากสามารถควบคมการ

ตอบสนองของรางกาย

๑.๕.๓ อาหารเสรมและสมนไพร๘

กา รร กษ าวธน จะ ใช สา รส งก ดจากธร รมชา ต เช น

ส มน ไพ ร โ สม แปะกวย

selenium, glucosamine มาใชเพอการรกษา หลายคนคดวาสมนไพรเปนสารจากธรรมชาตไมมพษ

ไมมผลขางเคยง แตความคดเหลานผด ผลขางเคยงของสมนไพรบางชนดอาจจรนแรง บางชนด

อาจจะมปฏกรยากบยาแผนปจจบน วธการใชสมนไพรม ๓ วธ

๑.๕.๓. ๑ การใชน ารอนลาดไปยงใบไมสดหรอแหงเหมอนการชงชา

๑.๕.๓.๒ การนาสมนไพรมาตม

๑.๕.๓.๓ สมนไพรททาเปนผง เมด แคปซล

๑.๕.๔ การสมผส และการจดกระดก ๙

๑.๕.๔ .๑

การรกษาวธจะทาโดยการสมผสเชน การนวด

การจดกระดกสวนทเปนปญหา

Chiropractic เชอการทเรามอาการสวนหนงเกดจากการทกระดหลง

ของเราเรยงไมถกตอง ทาใหมการกดทบเสนประสาท อวยวะทเ สนประสาทไปเ ลยงจงเกดอาการ

การรกษาจะทาโดยการจดกระดก

๘ นายแพทยบญชย อศราพสษฐ.พชตโรคราย โดยไมใชยา.”วถธรรมชาตบาบดทผานการพสจนดวยการทดลองรกษาตวเอง”:

บรษท รงเรองวรยะพฒนาโรงพมพ จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๔

๙ อมรรตน จนทรเพญสวาง.โยคะ ยดอาย.พมพครงท ๓:บรษท ไพลนบคเนต จากด(มหาชน).กรงเทพ.๒๕๔๔

- ๑๔ -

๑.๕.๔.๒ Osteopathy เปนการจดกระดกและกลามเนอใหเขาท แพทยจะยกแขน

หรอขาสวทปวดไปมา บางครงอาจจะกดไปยงบรเวณทปวด อาจจะทาให รสกปวดในบรเวณน น แต

หลงจากทไดขยบไปมาคณอาจจะไดพบการเปลยนแปลง

๑.๕.๔.๓ การนวด เปนการนวดกลามเนอ เ อนและผวหนง เพ อการผอนคลายของ

กลามเนอ

๑.๕.๕ การเสรมสรางพลงภายใน

รางกายเรามพลงทจะรกษาตวเอง การรกษามง เนนใหรางกายมพลง เ ตมท จดใด

ทไมสมดลหรอพลงงานถกก นกจะใช วธการ เพอใหพลงน นเคลอนไหวไดอยางอสระ เชนการ

ฝงเขมสงตางๆเหลานผท จะใชบรการตองศกษาหาความรเ นองจากโรคบางโรครอไมได เมอพบ

ตองรบรกษา หากเสยเวลาจะทาใหการรกษาไมไดผล และอาจจะเกดผลเสยตอสขภาพ แพทย

ทางเลอกทเปนทนยมมดง น การฝงเ ขม ชกง การนวด Aromatherapy Naturopathic Macrobiotic

Hydrotherpy สมนไพร เกยวกบเชอรา

๑.๖ การแพทยทางเลอกในยคปจจบน๑๐

Complementary Care หรอ การรกษาแบบเสรม เ ปนกระแสความนยมทกาลงมาแรง

โดยเฉพาะในซกโลกตะวนตก ทงยโรป และอเมรกา กวา ๒๐ มลรฐของสหรฐอเมรกา มการเ ปด

บรการใ นสถาน พยาบาลและสถ านบรกา รสขภา พอยางถกต อง ตามกฎหมายรฐบาลใหทน

สนบสนนการวจยเพ อยนยนผลการรกษาแบบเสรมน ซงมอยหลากหลายวธการประชาชนสามารถ

เลอกใชบรการไดโดยสมครใจ ทงนหลกการสาคญคอไมละทงการแพทยแผนปจจบนหากเปนการ

รกษาการเจบปวย

นอกจากน ยงมการสงเสรมใหนา Complementary Care มาใชในการสงเสรมสขภาพอยาง

เ ปน องครวมอกดวย อยาง ไร กตา ม ในประ เทศ ไทย ยงไมมกา รนา รปแ บบและ วธการ ของ

Complementary Care มาใชอยางชดเจนนก แมวาจะมนโยบายสงเสรมสนบสนนการแพทยแผน

ไทยและการแพทยทางเลอกอยางชดเจน แตจะเ ปนการนาเสนอรปแบบการรกษาใหผ ใช บรการ

ตดสนใจเลอก เพ อทดแทนการรกษาพยาบาลแผนปจจบน ซงบคลากรทางการพยาบาลควรศกษาทา

๑๐ ดร.รสสคนธ พมพนธวงศ.แพทยทางเลอก(ALTERNATIVE MEDICINE):บรษท ฟาอภย จากด,๒๕๕๓

- ๑๕ -

ความเขาใจ และนามาประยกตใช เพ อการดแลสขภาพประชาชนอยางเ ปนองครวมทสามารถ

ผสมผสานศาสตรตางๆ ไดอยางกลมกลน สอดคลองกบคานยม ศรทธา ความเช อ และวฒนธรรม

ไทย กระแสการเปลยนแปลงของสงคมโลก ทงทางดานเศรษฐกจ การเมอง การศกษา วฒนธรรม

และสภาวะแวดลอม ลวนสงผลกระทบโดยตรงตอภาวะสขภาพของประชาชน ทงรางกาย จตใจ

สงคม และจตวญญาณ

ดงจะเหนไดจากแบบแผนการ เจบปวยทเปลยนแปลงจากโรคตดเชอ ซงมกจะมส าเหตมา

จากปญหาดานการสขาภบาลสงแวดลอม และอาหาร ไปเปนโรคทมสาเหตมาจากปจจย แวดลอม

และพฤตกรรมสขภาพทไมเหมาะสม ไดแก การบรโภคอาหารทไมถกตองตามหลกโภชนาการ การ

บรโภคมากเกนไปความเครยดการใช สารเสพตด การสาสอนทางเพศสงผลใหเกดโรคไมตดตอ

ตางๆเชนโรคเบาหวาน โรคหวใจและหลอดเลอด โรคมะเ รง ภมแพ โรคเครยด รวมถงโรคตดตอ

ทางเพศสมพนธ เชน โรคเอดส ซงมแนวโนมทจะทวความรนแรงมากขนอกดานหนง

กระแสโลกาภวฒนในปจจบน สงผลใหประชาชนไดรบขอมลขาวสาร องค ความรตางๆ

อยางรวดเรว จากหลากหลาย ชองทาง ไมวาจะเปนสอสงพมพตาง ๆ วทย โทรทศน และ Internet

จนกระทงดเหมอนวา ความรดานสขภาพ เปนทแ พรหลายโดยทวไป แตทวาประชาชนสวนใหญก

ยงคงขาดความเขาใจในความหมายของคาวา สขภาพ อยางแทจรง และขาดความตระหนก ในการ

ดแลตนเองใหมสขภาพดอยางสมาเสมอ แตจะใหความสนใจดแลรกษาเยยวยาเมอเกดความเ จบปวย

แลวเทานน นอกจากนสภาวะความกดดน บบคน ทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ทาให

คนสวนใหญหนเหความสนใจไปในการ ดารงชวต การศกษา การประกอบอาชพ การหาเ ลยง

ครอบครว มากกวาทจะใสใจตอ การสงเสรมสขภาพ และการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพให

เอออานวยตอการมสขภาพดอยางยงยน

อยางไรกด สถานการณดานการรกษาพยาบาลแผนปจจบน ซง เ ปนการแพทยกระแสหลก

ของสงคมโลก กยงคงมขอจากดบางประการ เก ยวกบการใหการรกษาพยาบาลความเ จบปวยดวย

กลมโรคเรอรงและโรคไมตดตอตางๆไดแกโรคมะเ รง โรคเบาหวาน โรคหวใจ และ หลอดเลอด

รวมทงโรคเอดส เนองจากกระบวนการรกษาพยาบาล นามาซงความเ จบปวดทกขทรมาน เพ อกาจด

ตวการทเ ปน ปญหาของโรค เชน การใชยาเคมบาบด การใชรงสรกษาใน ผปวยมะเรง เปนตน

ทงนเปนเพราะ การแพทยแผนปจจบน มงเนนท การรกษาโรค มใชการรกษาคน มองการ

แกปญหา การเจบปวยแบบแยกสวน และใชยาซงเปน ผลตภณฑทสง เคราะห มาจากสารเคมเขาไป

แทรกแซง การทางานของรางกาย พรอมทงมการนา เครองมอ อปกรณ เทคโนโลยททนสมย เขามา

- ๑๖ -

ชวยใน กระบวนการ ตรวจ วนจฉย และรกษาพยาบาล ซง ปรากฏการณเหลาน ไมอาจตอบสนอง

การแกไขปญหา การเจบปวยแบบองครวม ใหแกประชาชนได ผ ปวยตองประสบกบความเ จบปวด

ทกขทรมานดานรางกายจาก การรกษาพยาบาล ตองวตกกงวลกบ ปญหาเศรษฐกจ สงคม และ

ครอบครว ดงนน ประชาชนผเจบปวย ในหลายๆ ประเทศ จงพากนแสวงหา ทางเ ลอกใหม ๆ เพ อ

การดแล สขภาพ แกไขปญหาสขภาพ พรอมทงสามารถเ ยยวยา ทางดาน จตใจ สงคม และจต

วญญาณไปพรอมกน

กระแสความตนตวเ รอง Complementary Care หรอ Complementary Therapy หรอ การ

แสวงหาทางเลอกใหม ๆ สาหรบ วถการดาเ นนชวต ในแนวทางทสอดคลองกบธรรมชาตและ

สง แวดลอ ม เ กดขน ใน ร าวปค.ศ . ๑๙๘ ๐ (๒ ) โดย เ ร ย กว า non-conventional therapies เ ปน

ปรากฏการณทกลมคน หนเหความสนใจ และเลอกใชผลตภ ณฑธรรมชาตตางๆ เขามาเสรมระบบ

การรกษาพยาบาลแผน ปจจบน และยงเปนทนยมเพมขนเรอยมาจนถงปจจบน ทงในสหรฐอเมรกา

แคนาดา และกลมประเทศใน ทวปยโรป ซงจากการสารวจความคดเหนสาธารณะ และการสารวจ

ของสมาคมผบรโภค พบวา ประมาณรอยละ ๒๕ -๗๕ ของประชากร ในประเทศองกฤษ ฝรง เศส

เยอรมน และเนเธอรแลนด หนมานยมใช บรการในระบบ non-conventional therapies โดยทใน

ประเทศองกฤษ และ เยอรมน ประชาชนสามารถเบกคนคาบรการโฮมโอพาท (Homeopathy) ได

จากระ บบปร ะก นส ขภ าพ จา ก National Health Service แ ละ จากบร ษท เอกช นไ ด สวนใ น

สหรฐอเมรกานนมการเปดบรการดาน Complementary Care อยางถกตองตามกฎหมาย ในสถาน

บรการ สขภาพของรฐตางๆ มากกวา ๒๐ มลรฐ พรอมทงมการเ ปดหลกสตร การอบรมบคลากร

ทางการแพทย ใหมความร และสามาร ถใหบรการแบบComplementary Care เสรมไปกบกา ร

รกษาพยาบาลแผนปจจบน ทงน เปนไปตามความสมครใจของประชาชนทจะเลอกใชบรการ

ในประเทศไทย กระแสความตนตวเ รอง สขภาพทางเ ลอกเ รมกอตว เดนชดในชวงหนง

ทศวรรษทผานมา แมวาในอดตจะม การแพทยแผนไทย การแพทยพนบาน และความเชอเกยวกบ

สขภ าพ และ ความเ จบปวย ทฝง ตวหยงรา กลกอ ยใน ว ฒน ธรร ม ปร ะเพ ณด ง เ ดมของ ไทย

ศาสตรสขภาพทางเลอกใหม ๆ ไดเผยแพรเขาสสงคมไทยอยางหลากหลาย และหลายศาสตรไดรบ

การตอบรบอยางกระตอรอลน จากประชาชน ในปจจบนจงไมใชม เพยงผลตภ ณฑ ททามาจาก

สมนไพรไทยเทานน แตจะพบวาม ผลตภ ณฑหรอ บรการสขภาพทแปลกใหม แนวคด และแบบ

แผนการปฏบตทเกยวกบสขภาพและความ เ จบปวยทแตกตางออกไป จากการรกษาพยาบาลแผน

ปจจบนซงเปนกระแสหลกของสงคมไทย สงผลใหมการตอบสนองจากภาครฐโดยกระทรวง

- ๑๗ -

สาธารณสข ไดจดตงหน วยงานระดบกรม ขนมารบผดชอบดานนโดยตรง ไดแก กรมพฒนา

การแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก มภารกจเกยวกบ การพฒนาวชาการดานการแพทยแผน

ไทยและการแพทยทางเลอกอน เพอคมครอง อนรกษและสง เสรม ภมปญญาการแพทยแผนไทย

ตลอดจน จดระบบความร สรางมาตรฐานดานการแพทยแผนไทย และการแพทย ทางเ ลอกอน ให

ทดเทยมกบการแพทยแผนปจจบน

๑.๗. ศาสตรในระบบการแพทยทางเลอกทพบในสงคมไทย ๑๑

จากกา รศกษ าเบองตนของ ส านกน โยบา ยและ แผนส าธาร ณสขเ ม อ พ .ศ. ๒๕๔๐ -

๒๕๔๑ ซงสารวจ ศาสตรสขภาพทางเลอก ทไมนบรวมถง การแพทย แผนไทย การแพทยพ นบาน

หรอการแพทยของชน กลมนอยในประเทศไทยแลว พบวา ศาสตรสขภาพทางเ ลอก ทเ ปนองค

ความรจาก สงคมและวฒนธรรม อนทเขามาสสงคมไทยน นมไมตากวา ๓๘ ศาสตร เทคน ค

นอกจากน นอก ๓๕ ศาสตร เทคน คทถกจดอยใน ระ บบของศาสตรสขภ าพทางเ ลอก มกา ร

ดาเนนงานอยแลวใน ระบบบรการ ปกตทาง การแพทย แผนปจจบน โดยพอจะจาแนกประเภทได

ดงตอไปน

๑.๗.๑ ศาสตรในกลม Traditional Medicine นอกจากการแพทยแผนไทยและสมนไพร

ไทยทเปนทนยมมากขนแลว การแพทยอนเปน แบบแผนประเพณดง เ ดมของสงคมอน ๆ กไดรบ

ความนยมมากขนดวย ทมการสารวจพบ ไดแก

การแพทยแผนจน ซงรวมถงเทคนคการตรวจวนจฉยแบบการจดชพจร(แมะ )

การดสมดลของหยน - หยาง และธาต การรกษาโรค ดวยการฝงเ ขม (Acupuncture) การกดจด

(Acupressure) กา ร กดจดส ะทอน ประ ส า ท( Reflexology) กา ร ใช อา ห าร แ ละ ย า สมน ไ พ ร

(Herbalism) การออกกาลงกายแบบตางๆ เชน ไทเกก (T’ai chi) ชกง (Chi Kong) เปนตน

การแพทยแบบอนเดย๑๒

๑๑ พญ.ลลตา ธระสร.ค มอ ธรรมชาตบาบด เบองตน.พมพครงท ๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๓.

ไดแก การแพทยอายรเวท เทคนคทไดรบความนยมมาก

คอ การปฏบตโยคะอาสนะ(Yoga) การฝกลมหายใจ ทสมพ นธกบจกระ (Chakra Breathing/Chakra

healing) การอดอาหารลางพษ (Fasting) นอกจากนยงมวถการดาเ นนชวต แบบราชาโยคะทเนน

ความ สมดลและส อดคลอง กบธรรมชาต นอกจากนยงพบเทคนคในศา สตรการ แพทยแบบ

ตะวนออกอนๆ ไดแก เทคนค Life Energy Test, So-Tai จากญปน

๑๒ คณมยร.เคลดวธ แกกรรม-ปญหาชวต กนอยางไรไรโรคภย.กรงเทพ.๒๕๕๔

- ๑๘ -

๑.๗.๒ ศาสตรในกลม Bioelectromagnetic ซงใช หลกการการสรางสมดลของกระแส

แมเหลก ไฟฟาช วภาพใน รางกา ยมนษย เพ อการ รกษาโร คตางๆ ทพบใน สงคมไทย ไดแก

การใช เครองมอ Biospectrum , Electromagnetic Field, Electrosimulator, Electro Neuro-magnetic

Stimulator รวมถง พลงจกรวาล(UniversalLifeForceEnergy),โยเร(Yore)

๑.๗.๓ ศาสตรในกลม Structural and Energetic Therapy ไดแก เทคนคทใช ในการบาบด

โครงสราง (กระดก กลามเนอ เสนเอน) และพลงชวตใหคนสสมดล ทพบในสงคมไทย นอกจาก

เทคนคการออกกาลงกายแบบจนและอนเดยทกลาวแลวในขอ ๑ ยงไดแก เทคนคธรรมชาตบาบด

ตามแบบแผนตะวนตก คอ ศาสตร Chiropractic ทวาดวยการคดกระดกสนหลง, (Cranio-sacral

Therapy) การปรบสมดลเนอเยอทเชอมอยระหวางกระดก Cranium และ Sacrum, การออกกาลงกาย

ในน า (Aquatic exercise), การบาบดดวยความรอน-เ ยน (Hot-cold Therapy),การ นวดดวยน า

(Hydromassage),วารบาบด (Hydrotherapy), เทคนคทพ ฒนามาจากการฝงเ ขม (Kinesiology) เพอ

ตรวจรกษาความออนแอของกลามเนอ, Massage การนวดในวฒนธรรมอน (ไมระบ และอาจ

ผสมผส านกบการนวดไทย) , Therapeutic Massage, Myofacial Release, เทคนคการผอนคลา ย

กลามเน อ , Solar Bath การ อา บพลงแ ส งอาทตย, Natural therapy ธร รมช าตบา บดอน ๆ

๑.๗.๔ ศา สตร ในกลม Diet/Nutrition/Lifestyleทเน นกา รปร บเปลยน พฤตกรร มกา ร

บรโภคอาหาร การเสรมคณคาอาหารและโภชนาการ ทพบในสงคมไทย พอจะจาแนกไดเปน

กา ร ส ง เ ส ร ม ส ขภ า พ แ ล ะ ร ก ษ า โ ร ค ด วย อา ห า ร ไ ด แ ก Diet/Nutrition,

Diet/Nutrition Therapy, Nutrition Supplyment ซงอาจมทงองคความรทมอยแลวในระบบบรการ

ทางการแพทยแผนปจจบน หรอเปนองคความรทเปนทางเลอกใหม ๆ

กา ร ปร บเ ปล ย น วถกา ร บร โ ภ คแ น วใ ห ม ไ ดแ ก ส ตร อา ห า ร Macrobiotic,

Vegetarianism อาหารมงสวรต, Natural Foods อาหารธรรมชาตตาง ๆ

การบาบดรกษาโรคดวยวธเฉพาะในระบบทางเ ดนอาหาร ไดแก การสวนลาง

ลาไส (Colon Therapy), การลางพษ (Detoxification), การอดอาหารเพ อสขภาพ (Fasting), การ

บาบดดวยวตา มน วตามนปรมา ณส ง และส าร อาห าร ระ ดบโมเ ลกล (Vitamin Therapy or

Megavitamin Therapy or Orthomolecular), การบาบดดวยน าผก–ผลไม (Juice Therapy)

๑.๗.๕ ศาสตรในกลม Body/Mind Control ทใหความสาคญของความสมพนธระหวาง

กายกบจต ใน การสงเสรมสขภาพกายและจต การบาบดรกษาทางจต และโรคทางกายทสมพ นธกบ

ทางจต ทพบในสงคมไทย พอจะจาแนกกลมได ดงน

- ๑๙ -

เทคนคทมการ ดาเ นน งาน อย แลวใน ระ บบบรการ ปกตทา งกา รแ พทย แผ น

ปจจบน ไดแก การให คาปรกษา แนะแ นว ( Counselling), เ ทคน คการ ผอนคลายความเ ครย ด

(Relaxation), การบาบด ทางจตเวช (Psychotherapy)

เทคนคองคความรทางเ ลอกใหม ไดแก การรกษาโรคดวยสมาธ ( Meditation),

การบาบดดวยกลน (Aroma Therapy), ศลปะบาบด (Art Therapy), ดนตรบาบด,เทคนค (Music

Therapy), เทคน คการฝกลมหายใจแบบตาง ๆ (Breathing Patterns), การบาบดดวยการเตน ร า

(Dance Therapy), การสะกดจต (Hypnosis), การบาบดดวยการหวเราะ (Humor Therapy), การสราง

จน ตภาพใหม (Guided Imaginery)

๑.๗.๖ ศาสตรในกลม Bio-Treatment ทใช สารชวภาพธรร มชาตตางๆในการบาบด

รกษา และสงเสรมสขภาพ ไดแก Herbalism ทงยาสมนไพรไทย จน อนเ ดย, Anti-oxidising agent

เชน Ozone, Bio-oxidative medicine, Homeopathy, Urine Therapy ปสสาวะบาบด

ศาสตรในระบบการแพทยทางเ ลอกทพบในสงคมไทยดงกลาว ๑๓

ความหมายทแทจรงของ Complementary Care(5) หมายถง การรกษาแบบเสรม

เปนระบบบรการรกษาพยาบาล ทสามารถจดใหเปน บรการเพมเตม ควบคไปกบ การรกษาพยาบาล

แผนปจจบน หลกการทมงเนนมากทสด คอ มใชการละทง หรอเปลยนรป แบบการรกษา หากเปน

การรกษาเสรมเพมเตมควบคกนไป เพ อให ผปวยหรอผใชบรการไดรบประโยชนสงสด โดยเฉพาะ

อยางยงดานจตใจ สงคม และจตวญญาณ ซงระบบการรกษาพยาบาลแบบเสรมน จะชวยผปวยผอน

ยงคงกระจด

กระจายอยตาม กลม ชมรม มลนธ สมาคม องคกรเอกชน สาธารณะประโยชน กลมธรกจเอกชน

คลนก สถานพยาบาล และสถานบรการสขภาพทงภาครฐและเอกชน เชน ศนยพลงกายทพย เพ อ

สขภาพ มลนธเพ อฝกพลงจกรวาล มลนธสขภาพไทย สถานพยาบาลหวเ ฉยวแผนโบราณ ศนย

สงเสรม สขภาพมชช น ศนยธรรมชาตบาบดบลว ชวาศรม มลนธดลยภาพบาบด ชมรมชวจต คลนก

ไคโรแพรคตค โรงพ ยาบาลวชยยทธ โร งพยาบาล วภาวด โ รงพยาบา ลในสงกด กระทรวง

สาธารณสข เปนตน นอกจากนน ยงเ ปนระบบบรการในลกษณะทแยกออกมาอยางช ดเจน ตาม

ระบบของ การแพทยทางเลอก ซงจะตางไปจาก ระบบบรการสขภาพแบบ Complementary Care

ดงเชนในสหรฐอเมรกา และยโรป

๑๓ ดร.ปทตตา ภรตาธรรม.ค มอดแลสขภาพกายใจผ สงวย.”คนสงวยดแลตนเองอยางไรใหสขภาพดและอายยน”.พมพครงท ๑:

บรษท อมรนทร บค เซนเตอร จากด.๒๕๓๗ .

- ๒๐ -

คลายลดความเครยด ลดความวตกกงวล เสรมสรางกาลงใจ สอดคลองกบคานยมความเช อ และ

ศรทธาของผปวยและครอบครว จงชวยเสรมประสทธผล ของการรกษาพยาบาลแผนปจจบน และ

ลดความทกขทรมานจากภาวะแทรกซอน หรอผลขางเ คยงของ วธการรกษาพยาบาล แผนปจจบน

ทงจากยา เครองมอพเศษ อปกรณ และเทคโนโลยททนสมยตางๆ ยงไปกวาน นหลกการของ

Complementary Care ท ม ง เ น น กา ร ดแ ลส ขภ าพ แ บบอง ครวม ( Holistic Care) จง สา มา ร ถ

นาไปประยกตใชในการสรางเสรมสขภาพใหแกประชาชนทวไป ใหมสขภาพดอยาง ยงยน

Complementary Care แบงออกเปน ๔ กลม ไดแก

๑. การรกษาสขภาพตนเอง ไดแก โยคะ (Yoga) สมาธ (Meditation) ชวจต

เปนตน

๒. Re-educational therapy ไดแก Alexander technique

๓ . Relative non-invasive therapies ไดแก การบาบดดวยก ลน ( Aromatherapy)

ดนตรบาบด ศลปะบาบด

๔ . Interventive therapies ไ ดแ ก กา รฝ ง เ ขม ( Acupuncture) Osteopathy and

Chiropractic จะเห นไดวา ศาส ตรใ นระ บบการแ พทย ทาง เ ลอก แ ละ Complementary Care ม

หลกการและ เทคนควธการทเหมอนกน อยเกอบทงหมด ดงน นจง เ ปนสงทน าพจารณาวา จะ

สามารถสงเสรมใหเกดทางเลอกทมประโยชนสงสดตอประชาชนไดอยางไร

๒.

หลกการการวธการดาเนนงานจดตงศนยการเรยนรสขภาพดวยการแพทย

ทางเลอก ของศนยเรยนรตาง ๆ

๒.๑ ศนยเรยนรชวจตของ ดร.สาทส อนทรกาแหง๑๔

๒.๑.๑ รปแบบชวจต

๑๔

นพ.บรรจบ ชณหสวสดกล. ค มอลางพษแบบ ๑ วน รกษาตนเองดวยธรรมชาตบาบด(ONE DAY DETOXIFICATION).

พมพครงท ๑๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๖

- ๒๑ -

2 0 ชวจต0 เปนแนวความคดตอเ รองสขภาพแบบองควม(Holistic) คอผนวกรวมเอา 0 "

ชว"0 ทหมายถง 0 "กาย"0 รวมเขากบ0 "จต"0 ทหมายถง 0 "ใจ"0

การใชช วตใหเปนไปตามธรรมชาต บรสทธละเ รยบง าย เ ปนแกนความคดสาคญ

อกประการหนงของชวจต ใชชวตในทนหมายรวมถง การบรโภคอาหารสขภาพทมาจากธรรมชาต

และมการดดแปลงนอยทสด รวมถงการบรโภคผลตภ ณฑใดๆทมาจากธรรมชาตหรอใกลเคยงกบ

ธรรมชาตมากทสด เพอใหชวตหลดพนจากความยงเหยงวนวายของสงคมแบบวตถนยมในปจจบน

ซงเปนสาเหตของโรคสมยใหมนานปการแนบเนองกบแนวปฎบตทางรางกาย ตองมการปฏบตทาง

ใจควบคไปดวย เปาหมายของการฝกจตใจ เปนไปเพอความสงบ เกดปญญา มองเหนสจธรรมของ

โลกและชวต ทงนการใชชวตและจตใจใหเปนไปตามแนวทางของชวจตไมใช เ รองยงยากซบซอน

ตรงขามกลบเปนความพยายามทาชวตใหเ รบบงา ยทสด แจมใสและมความกลมกลนกบธรรมชาต

มากทสดเทาทจะทาได เพอใหสขภาพเกดความสมดลและกระตนให 0

ใหเ ปนสองภาคของชวตทมผลตอกนและ

กนโดยตรง ไมอาจแยกกายออกจากจต และจตยอมกระทบถงกายเชนเ ดยวกน ความหมายและการ

ปฏบตตวตามแนวทางของชวจต จงอาจอธบายไดวา คนเราจะมความสขความแขงแรงไดกตอเมอ

กายและใจทางานเปนอนหนงอนเดยวกน (Wholeness as Perfection)

ภมชวต (Immune System)

การจะ ตรวจส อบวาตวเองดาเ นนช วตไดใกลเคย งกบแน วชวจต เพยงใ ด หร อ

บกพรองไปเพยงใดนน อาจทดสอบไดจากหลกการของ 0

ท

เปนเกราะคมกนสขภาพตามธรรมชาต ซงมอยในมนษยทกคน ทางานไดอยางเตมประสทธภาพ

FASJAMM

กอนจะถงมอแพทย หรอลงมอรกษาดวยการแพทยทางเ ลอกใดๆกตาม หนทางทด

ทสดในการดแลสขภาพ ตามแนวชวจต กคอการปองกนสขภาพไวแตตนมอ โดยใหสอดแทรกอย

ในวถชวตแตละวนนนเอง ไมวาจะเปนการเลอกรบประทานอาหารชวจต การกระตนใหรางกาย

กระ ปร กระ เปรา แก อาการ ออนเพ ลย ดวย น าอา รซ ซ งมสวน ผสมของกลโคส DNA/RNA

และวตามนแรธาตจากธรรมชาต การบรโภค น าเอนไซม ทคนจากผกและผลไมสด ๆ ทจะชวย

บารงระบบตาง ๆ ของชวตใหทางานไดดขนรวมไปถงการขจดพษ (TOXIN) ซง เกดจากเชอโรค

ซงวาดวยรปแบบและอาการ

ตาง ๆ ทางกาย และจต ททาใหบคคลนนๆ มสขภาพกายและจตแตกตางกนไปจงอาจพ ดไดวา เม อ

ระวงรกษารางกายใหแขงแรงอยเสมอตามแนวคดของชวจต ภมชวตซงเปนหมอภายในรางกายของ

มนษยกยอมทางานไดเตมหนาท เปนเครองปองกนดานแรกทคมกนเราจากโรคทงปวง แตเมอใดก

ตาม หากเกดเหตสดวสย มโรคภยไขเจบเกดกบรางกาย การรกษาตามแนวทางของชวจต ยงคงยด

หลกของการเยยวยาแบบองครวม เชนเดยวกบการปองกนในเบองตน

- ๒๒ -

สงแปลกปลอม มลภาวะตางๆ จากสงแวดลอม หรอแมแตจากความเครยดทสะสมชวตประจาวน

ให บร ร เทาเ บาบาง ไ ปจา กราง กาย ดวยกา รลาง พ ษห รอ เ รย กง า ย ๆ วา กา ร ท า0 "ด ทอกซ "

( DETOXIFICATION) ๑๕

๒.๑.๒ ระยะเวลาในการรกษาสภาพ สตรสรางตวเองใหเปนคนใหมใน ๑๔ วน

เ ม อพ ษ ต าง ๆ ลดลง กจะ ทา ใ ห ร ะ บบภ มช วตทา ง า น ไ ดอย าง ม

ประสทธภาพมากขน ขณะเดย วกนกตองควบคม ไมใหเกด การสะสมใหมเพมมากขนอกทายทสด

อดมการณของชวจตหาใชเรองทปฏบตไดยากเ ยนแตอยางใด สง ทอยเหนอไปกวาหลกปฏบตทง

ปวง ลวนแตเปนเรองของวธการคด ซงยนอยบนหลกการ ๕ ขอ คอ ชวตทยดเอาธรรมชาตเ ปนหลก

ชวตทมความพอดและเ รยบง าย ชวตทเ ปนไปเพ อความเปนเ ลศของสขภาพกาย ใจ ชวตท

เออเฟอเผอแผตอกนและรกกนฉนพนอง และ ชวตทดาเนนไปเพอสรางสงคมทยตธรรม ไมเอารด

เอาเปรยบ เพยงปฏบตไดตามหลกการเหลานกเทากบเขาใจแนวคดของชวจตอยางถองแทแลว

ถาคณกาลงเ บอตวเอง เ บอการเ จบออดๆแอดๆ หรอรสกวากาลงแกตวลงอยาง

รวดเรว เดนเหนเชองชา กระงองกระแงง ความจาเสอม ทสาคญทสด 0 คณกาลงเ บอไปหมดทกอยาง

ชวตมนชางแหงแลงเสยนกระไร 2 0 ถาเ ปนอยางน น จดการกบตวคณเ ดยวน เลย กอนอนลองสอง

กระจกมองตวเองอยางเตมตาเสยท พจารณาดซวา หนาตาของเราเ ปนอยาง นหรอ แววตาของเรา

แหงมากมายอยางนนเชยวหรอ ผวหนาของเรากแหงมรอยยน ทาไมหนาตาทาทางของเพ อนรน

เดยวกบเราไมเปนอยางน และยงไปไหนมาไหนคลองแคลว หนาตาเขากไมเ หยวแหง เศราสรอย

อยางของเรา เราจะเปนอยางคนอนเขาไดไหม คดไดอยาง น คอจดเ รมตนทดทสดแลว เพราะหนง

คณไดรจกตวเอง สอง เมอคณเปรยบเทยบกบคนอน คณไมไดอจฉาเขา แตคณรวาการเปรยบเทยบ

ทาใหคณรสภาพธรรมดาทวๆไปของสขภาพ เมอมองในกระจก คณอาจบอกตวเองไดวา คณกาลง

ตกตากวามาตรฐานทวไป เมอรจกคดไดอยาง นกดแลว ลองยมใหตวคณเองในกระจกเสยหน อย

เหนไหม หนาตาของคณสดใสนาดขนมาทนตาเหนเอาละ ทนกมาชวยใหคนในกระจกตรงหนาคณ

มชวตชวาขนมาเสยทไมตองรอ เรมเดยวนเลย หากระดาษปากกามาเ รมทา โปรแกรมตงแตวนพรง น

จนถงวนท ๑๔ ดวย0

๑๕ นพ.บรรจบ ชณหสวสดกล. ค มอลางพษแบบ ๑ วน รกษาตนเองดวยธรรมชาตบาบด(ONE DAY DETOXIFICATION).

พมพครงท ๑๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๖

"สตรสรางตวเองใหเปนคนใหมใน ๑๔ วน"

- ๒๓ -

การเตรยมตว เมอคณคดจะเปลยนตวเองจากทเคยเ ปนมาหลายป คณตองการเวลา

ตองการการเตรยมตว ตองเตรยมเรองอาหาร เครองไมเครองมอ และตอ งการการเตรยมใจของคณ

ดวย จดลงในกระดาษเลยวา แตละวนตองทาอะไรบาง จากน นเ รมเตรยมทกอยางสาหรบคณ ตงแต

เดยวนเลย อนดบแรกสดคอ เตรยมเรองอาหารเสยกอน ซอขาวซอมมอ ขนมปงโฮลวท ผก และขาว

ตางๆสาหรบทาน าอารซ ชวงแรกประมาณ ๕ วน คณตองทาอยางเขมงวด คนททางานประจาควร

ตองลางานตดตอกน ๕ วนใหไ ด

เรมรายการ2 1อาหาร0

2 0

งดน าชา กาแฟ บหร ใช ดมน าชาสมนไพรแทน ถาคณน าหนก

เกน ๖๐ กโลกรม อาจทดลองเอา ทอกซน ออกจากตวใหมากๆเสยหนอย ดวยการ

วนแรก0 งดอาหาร แตควรจะดม น าอารซ หนงแกวตอนเช ามด เมอตนนอนแลว

หลงจากนนประมาณ ๒ ช วโมง ดมน ามะนาวสด ๆ คน ๔ ลก ตอจากนนใหดมน าอารซ แทนอาหาร

เชา กลางวน เยน ตลอดทงวนควรจะดมน าเปลาใหไดอยางนอย ๔ แกวหรอมากกวาน น ควรเ รม

ลางของเกาทสะสมในรางกายดวยการ0 การลางพษ5

สาหรบทานทคดวามทอกซนอยในตวมาก กนาจะลางพษออกใหครบอยางนอย

๔ วธ คอ วธสวนทวารในตอนเชา วธอบ วธออกกาลงกาย และวธใช เอนไซมหรอสมนไพร การ

สวนทวารลางพษควรทดลองทาเ สยกอนตงแตวนแรก ถารสกสบายตว ใหทาตอไป อาทตยละ

๕ วน เวน ๒ วน (๑๔ วนกหมายความวาทา ดทอกซ ๑๐ ครง ) แตถาไมสบายตว อดอด ไมควรทา

ตอไป

2 0 วนท ๒-๓-๔ 0

2 0

เ รมรบประทานอาหารตามสตรชวจต โดยใหรบประทานอาหาร

ออนกอน เชน ขาวตมกบจบฉาย ระหวาง ๓ วนนควรเปนอาหารออน ขาว ผก และเหด และเปน

อาหารรสธรรมชาต ไมปรงรสจด น าตาล และรสหวาน ตลอด 3 วน

วนท ๕-๖-๗0

2 0

รบประทานขาวสวยหรอขนมปงโฮลวทได แตกย ง เ ปนอาหารออน

อย คอ ขาวสวย ผก และเหด

วนท ๘-๑๔ 0

หลงจากวนท ๔ อาจรบประทานวตามนและแรธาตเสรมกได ในกลมแอนตออก

ซแดนท คอ วตามน A ๑๐๐๐๐ I.U. วตามน C ๑๐๐๐0 mg วตามน D ๑๐๐๐ I.U. วตามน E ๔๐๐

I.U. เซเลเนยม ๕๐ ไมโครกรม

รบประทานอาหารตามสตรชวจตไดเตมท มปลาหรออาหารทะเล

เพมได ๑-๒ ครง ดมน าคนจากผกหรอ น าเอนไซม เชน น าแตงกวาสลบกบน าเซเลอร ครงละ ๑

แกว ตอนสายๆหรอบาย หลงอาหาร ๒ ช วโมง

- ๒๔ -

ผทอายเกน ๕๐ ขนไป และอยในเมองใหญ ๆ ซงมมลพษมาก ควรเพมวตามนและ

แรธาตดงน เลซตน ๑๒๐๐ mg จงโกะ ๖๐ mg สงกะส ๕๐ mg อฟนง พรมโรส ออยล ๕๐๐ mg

(สาหรบผหญง) วตามน B1 ๕๐ mg

2 1 เราควรมหลกในกรปฏบตรางกาย2 1

๑. นอน ๓ หรอ ๔ ทม ตนต ๕ ทกวน

ในแตละวน ดงน

๒. หดวธหลบสนทจากชวจต เพ อให “โกรธ ฮอรโมน” หลงดวย ถานอนหลบได

สนทอยางนวนละ ๕ ช วโมงกเพยงพอแลว

๓. ผอนคลายความเครยด ดวยการทา Relaxaion

๔. ออกกาลงกายทกเชา ดวยวธไหนกได ขอให “โกรธ ฮอรโมน” หลง เ ปนใชไ ด

คอ เหงอออกโทรม หวใจเตนแรง ชพจนเตนระหวาง ๑๐๐-๒๐๐ ครงตอนาท

๕. ทกคนกอนนอน ขอใหทบทวนการปฏบตตามขอทหนง วาทาไปแลวอยางไร

กาวหนาหรอถอยหลงไปกวาเดม วนตอไปจะแกไขปรบปรงอยางไร

2 1 การดแลสงแวดลอมในบานและททางาน 2 1

๑. หาตน ไม ดอกไม ไมใบ (ตน ไมจรง ไมใชพลาสตก) วางไวในบานและหอง

ทางานอยาใชพรมปเตมหอง ถาจาเปนตองเอาพรมตากแดดทกอาทตย

๒. ใหของใช ในหองนอน เชน เ ตยง ผาคลม หมอน ไดรบแสงแดดอยางนอย

อาทตยละ ๓-๔

ครง เปดหนาตางใหอากาศระบายทกวน

๓. ระวงยาฆาแมลง ใหใชนอยทสด หรอไมใช เลย วถชวตตองใหเขากบธรรมชาต

ทอยอาศย อากาศโปรง การระบายน าและของโสโครกตองสะอาด น าตองบรสทธ ชวตประจาวน

เขากนไดดกบสงแวดลอม

ดแลสภาพจตใจโดย

๑. ฝกวธคด วธทาใจเสยใหม วธคดคอ การคดในทางบวก ทาใจใหเ บกบาน และ

ใชสตกบสมาธกากบใจอยตลอดเวลา

๒. รกเพอนของทานใหเทากบรกตวเอง ทกวนมเพอนใหมเพมขนอยางนอยหนง

คน ใหความรกแกเพอน แลวคณจะไดความรกกลบคนเปนสองเทา

๒.๑.๓ วสดอปกรณทใชการดแลรกษาแบชวจตประกอบดวย

วธบาบดหลกๆของชวจต ไดผสมผสานองคความรและวธการตางๆ ดงตอไปน

- ๒๕ -

๒.๑.๓.๑ ใชธรรมชาตเปนยา

๒.๑.๓.๒ ใชอาหารเปนยา

๒.๑.๓ .๓ ใช แนวทางการแ พทยแบบผส มผสาน แผนปจจบน Conventional ,

Orthodox , Allopathic Wholistic (Holistic) 0 Macrobiotics แบบจนและการฝงเ ขม 0 อายรเวทและ

โยคะ สมนไพร การนวดกดจด5

๒.๑.๓.๔ การบรหารและการออกกาลง (ใช แบบผสมผสาน)โดอนโยคะ 0

การนวดฝาเทา และบรหารโดอน แบบอนๆ

นวดกด

จด5 การยด สง และดน 0 Chiropractic การราตะบอง 5

๒.๑.๔ ผลการรกษาอาหารชวจต

อาหารชวจต ไดรบความนยมอยางมากในชวงหลายปมาน โดยมประเ ดนทใช ใน

การโฆษณาคอ การรกษามะเรง และยงมหมอมาแนะนาเลยยงเพมความน าเช อถอกนเขาไปใหญ 0 ม

หลายคนมาถามผมวาถาใชวธแบบนแลวจะไดผลมย ซงผมตอบไดทนทเลยวา 0 ชวจตสามารถใช

ปองกนไดเฉพาะมะเรงลาไสใหญเทานน สวนมะเรงชนดอนๆ ไมมสวนชวยแตอยางไร 0

๑.จานวนคนทกนแลวหายมเทาใดแลวจานวนคนทกนแลวไมหายมมากกวา

หรอไม

๒ . คนทอางวาเปนมะเรงนน เปนมะเรงในระยะใด และเปนมะเรงชนดใด หรอ

แคถายไมออกกจด วาเปนมะเรงแลวพอกนชว จตแลวขบถายดขนกบอกวามะเรงหายแลว??

ทง น เ ปน

ผลจากการทกนอาหารท เปนกากใยมากขนไมไดเปนผลจากการปฏบตตวตามวถน นแตอยางใด

สวนทมคนมาบอกวาเปนมะเรงแลวกนชวจตจนหาย ตองพจารณากนใหลก ๆ เชน

๓. มหลกฐานทางการแพทยในการรกษาคนไขเหลานหรอไม คนไขเหลานหาย

เพราะชวจตจรงหรอหรอหายจากการรกษาดวยแผนปจจบน

๔. ถามนดจรง ทาไมไมตพมพผลงานในเชงวชาการ หรอประกาศใหโลกรบร ซง

จะไดเงนและชอเสยงมากกวาเอาแตหลอกขายของไปวนๆ

อาห ารช วจต เ ปนอาห ารท เนน กา รกนผกผ ลไ มมา ก ง ดไ ข ง ดนม โ ดยไ ดรบ

สารอาหารโปรตนจากปลาบางเทานน ซงการกนแบบนจะมประโยชนเฉพาะคนทตองการลดความ

อวน หรอมไขมนในเลอดสง 0 แตการกนอาหารแบบนในเวลานานๆ จะทาใหรางกายขาดสารอาหาร

โดยเฉพาะโปรทนวทามนและแรธาตอกหลาย ๆตวได น า RC น นกมสารอาหารนอยนด และม

วตามนเพยง 1% ของทรางกายตองการ สวนทอางวาม DNA RNA จรงๆแลว มนกมในอาหาร

ทกชนดทมาจากสงมชวต สวนเรองเอนไซมนน รางกายกสรา ง ขนไดเ องอยแลว 0 ราชวทยาลยอายร

- ๒๖ -

แพทยไดเตอนการกนอาหารชวจตไวดง น อาหารดงกลาว ไมควรใช ในเ ดก และผปวยโรคตางๆ

หลายอยาง เ นองจากขาดวตามนบ ๑ และบ ๒ ขาดแคลเซยม ขาดธาตเหลก ขาดธาตสงกะส

นอกจากน การสวนอจจาระดวยกาแฟ อาจมอนตราย เ นองจากการสวนอจจาระ ทาใหขาดสารน า

และเกลอแร และพบวา มการตดเชอในทางเดนอจจาระมากขน หากสวนแรงเกนไปอาจทาให ลาไส

ทะล และอาจมอนตรายจากการไดรบการกระตนจากสารคาเฟอนอกดวย"สรปแลว การกนชวจต

หากไมคดอะไรมาก กเปนผลดตอสขภาพ แตหากกนหวงผลเรองการรกษา กขอใหเตรยมใจเสยเ งน

เปลาไดเลยและการกนนานๆ กระวงเรองการขาดสารอาหาร

๒.๒ ศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ ๑๖

๒.๒.๑ รปแบบศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ

ทมาของแพทยวถธรรม“หมอเขยว” ใจเพชร กลาจน เ ปนผบรณาการองคความร

หลกแพทยวถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง โดยมสาเหตมาจากสถานการณปญหาสขภาพของ

ประเทศไทย ๓ ประการหลก ไดแก

๑. ปรมาณผปวย ชนดของความเ จบปวย และควา มรนแรง ของการ เ จบปวย

โดยรวมเพมมากขน

๒. คาใชจายในการแกไขปญหาความเจบปวยเพมมากขน

๓. ยงนบวนประชาชนก ยงมศกยภาพทนอยลงในการดแลแกไขปญหาสขภาพ

ดวยตนเอง ( พงตนเองไมไดหรอพงตนเองไดนอย ) หลกแพทยวถธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

เปนการดแลสขภาพแบบพงตนทนาเอาจดดของวทยาศาสตรสขภาพ แผนปจจบน แผนไทย แผน

ทางเลอก และแผนพนบาน รวมถงหลก ๘ อ. เพ อสขภาพทดของสถาบนบญนยมมาบรหารจดการ

องคความร ประยกต ผสมผสาน บรณาการดวยพ ทธธรรม และปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยให

เหมาะสมและสามารถแกไขหรอลดปญหาสขภาพทตนเหต ณ สภาพสงคม สงแวดลอมในปจจบน

นาไปสการปฏบตทประหยด ปลอดภ ย เ รยบง าย ไดผลเ รว แกปญหาทตนเหต พ งตนเองไดใช

ทรพยากรในทองถนเปนหลก และมความยงยน

๑๖ ใจเพชร กลาจน(หมอเขยว).มาเปนหมอดแลตวเองกนเถอะ.พมพครงท ๑๕:อษาการพมพ,๒๕๕๕

- ๒๗ -

เทคนคการดแลสขภาพ ๙ ขอ หรอยา ๙ เมด

การดแลสขภาพพ งตนแนวเศรษฐกจพอเพยงตามหลกการแพทยวถธรรม เพ อ

สงเสรมสขภาพ เ ปนการปองกนโรค ควบคมโรค สงเสรมสขภาพ และฟนฟสขภาพสาาหรบ

ประชาชน ทงผมสขภาพด และผปวยดวยโรค หรออาการเ จบปวยตางๆทไมใช อบตเหตรนแรง ม

เทคนคปฏบตดงน

๑. การรบประทานสมนไพรปรบสมดล

๒. กวซา หรอขดซา หรอขดพษ หรอขดลม

๓. การสวนลางลาาไสใหญ (ดทอกซ)

๔. การแชมอแชเทา หรอสวนทไ มสบายในนาสมนไพร

๕. การพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ เชดดวยสมนไพรทถกกน (ใช แลวรสก

สบาย )

๖. การออกกาลงกาย กดจดลมปราณ โยคะ กายบรหารทถกตอง

๗. การรบประทานอาหารปรบสมดลรางกาย

๘.ใชธรรมะ ละบาป บาเพญบญ เพมพนใจไรกงวล

๙. รเพยรรพกใหพอด

ความไมสมดลทง ๔ ประกา ร เกดจากรากเหงาเ ดยวกน คอ กเลส ( ความโลภ

โกรธ หลง ) ในจตใจตนเองททารายตนเอง แลวไมรจกวธปฏบตเพอดบทกขน น แพทยวถธรรม ได

ขยายรายละเอยด เปนสาเหตหลก ๙ ประการ เพอสะดวกในการเ รยนรและปฏบตไดชดเจนยง ขน

ดงน

๑. อารมณเปนพษ

๒. อาหารเปนพษและไมสมดล

๓. พษจากการไมออกกาลงกาย หรอการออกกาลงกายและอรยาบถทไมถกตอง

๔. พษจากมลพษตางๆ ในโลกเพมมากขน

๕. พษจากการสมผสเครองยนต เครองใช ไฟฟา เครองอเ ลกทรอนกสมากเกน

สมดล

๖.ไมพงตนดวยวธประหยดเรยบงาย ชวยลดความรนแรงของพษหรอ ระบายพษ

ออกจากรางกาย

๗. การเพยรการพกทไมพอด

- ๒๘ -

๘. อกศลกรรม

๙ . การบรณาการ องคความรในการ แกไขปญหาสขภาพ ยงไมมประสทธภา พ

มากพอ

๒.๓ ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสาน อ.เมอง จ.ชยภม๑๗

ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสาน อ.เมอง จ.ชยภม มจดมงหมาย เพ อปรบสมดลรางกาย

ใหเปนปกตในภาวะสมดลของรางกาย (Homeostasis) หมายถง ความพยายามทจะทาใหเกดความ

สมดลของสงตาง ๆในรางกาย เพอใหรางกายอยในสภาพปกต ซงจะเกดขนไดจะตองอาศยกลไก

ตาง ๆในรางกายควบคมโดยปรบสมดล ๒ สวนประกอบดวย

๑. รปธรรม (โครงสรางรางกาย รอน - เยน)

๒. นามธรรม

ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสาน มรกษาอยางไร

๑. รกษาองครวม

๒. รกษาทอวยวะนนๆ

๓. รกษาเฉพาะท

ศนยเรยนรสขภาพแบบผสมผสานมหลกปฏบต ๕ อ.

๑. เอาพษออก

๒. อาหาร และน า

๓ . อากาศ

๔ . ออกกาลงกาย

๕. อารมณ และจตใจ(ธรรมะ)

การเตรยมตวกอน พรอมทงกายและใจ

๑. เตรยมคน รางกายไมเพลย จนเกนไป ไมเจบปวยดว ยโรคเฉยบพลน เชน ไขหวด

ตองมความเขาใจในการลางพษ ตองอดทน จตใจเขมแขง

๒ . สถานท มหองน า สะดวก สบาย

๑๗ ปางธาราไพร นราพงศพทธ(หมอณา).การดแลสขภาพแบบพอเพยง.พมพครงท ๕:อษาการพมพ,๒๕๕๔

- ๒๙ -

๓. วนเวลา วนวาง ไมเรงรบ วนกอน หรอหลงวนพระ ๑ วน

๔. เตรยมยา และอปกรณใหพรอม อปกรณสาหรบเอาพษออก ชดสวนลางลาไสใหญ

ไมกวซา กะละมง แชมอ – เทา ยาลางลาไส น าชาสมนไพรลางพษ(ชาขาว) น าดาง น าชามะขาม

น าผลไมคน ดเกลอ น ามนมะกอก น ามะนาว น าซป

๒.๔ ศนยเรยนรโครงการฟนฟสขภาพของ ศรษะอโศก (การลางพษในตบ -

ถงนาด ) ๑๘

การท เกดความเจบปวย เ นองมาจากการเสยสมดลของรางกาย ดงน นวธการ คอ ตอง

ดแล ชวยเหลอใหรางกายเขาส ภาวะสมดลอกครง เพ อทจะไดทาหนาท “เ ยยวยา” รกษาความ

เจบปวย ทเกดขน คนไมมรากไดมโอกาสไปรวม โครงการฟนฟสขภาพ ทจดโดยครขวญดน สงห

คา และครแกนฟา แสนเมอง เมอเ ดอนทผานมา หลงจากรวบรวมและคนหาขอมลเพมเ ตม (จน

มนใจ) แลว พจารณาเหนวามหลกการอางองทางวชาการจรง จงนามาบนทกไว เพ อเผยแพรใหกบ

ผสนใจและอาจเปนประโยชนในวงกวางตอไป

โครงการฟนฟสขภาพ

ความ เปนมาของโครงการน เ นองจากมชาวอโศกทปวยและมสขภาพไมด ไดไปเขา

คอรสการดแลสขภาพทประเทศมาเลเซย จงนาความรดงกลาวมาปรบประยกตและคนควาเพมเ ตม

จนกลายเปนโครงการดแลสขภาพดวยวถธรรมชาต (ไมใชยาซงเปนสารเคมทกชนด) โดยกอนทจะ

เผยแพรวธการน ไดทดลองกบชาวอโศกดวยกนเอง ลองผดลองถก พ ฒนา ปรบปรงกระบวนการ

ผลตภณฑ สมนไพรทใชถง ๓ ป กอนจะเปดใหบรการกบบคคลทสนใจทวไป เมอป ๒๕๕๒ เ ปน

ครงแรก

หลกการสาคญของกจกรรมในโครงการนคอการสงเสรมและชวยฟนฟใหกลบคน

สภาพเดม (Promotion/Rehabilitation) ซงไมใชการรกษา(Cure) บนพ นฐานของการดแลสขภาพ

ดวยวถธรรมชาตแบบองครวม (Holistic Health Care) ซงมความเชอม นวา “รางกาย” มกลไกใน

การดแล ปรบสภาพตาง ๆ ใหอยในภาวะสมดลไดดวยตวเอง การทเกดความเ จบปวย เ นองมาจาก

๑๘ อาจารย อนเออ สงหคา.ค มอการอบรม โครงการฟนฟและสงเสรมสขภาพองครวม ๘อ:สานกพมพ ฟาอภย,กรงเทพฯ

- ๓๐ -

การเสยสมดลของรางกาย ดงนนวธการคอ ตองดแล ชวยเหลอใหรางกายเขาส ภาวะสมดลอกครง

เพอท จะไดทาหนาท “เยยวยา” รกษาความเจบปวยทเกดขน

รายละเ อยดในแตละวน มการปรบเปลยนตามความเหมาะสม ตารางประจาของ

โครงการ ฯ คอ เรมโครงการในทกวนท ๕, ๑๕ และ ๒๕ ของเ ดอน (ยกเวนมงานเรงดวนของ

ชมชนและทมวทยากร)

หากพจารณากจกรรมตาง ๆ จะเหนวาเนนท ๓ กจกรรมหลก ๆ คอ

๑. การสวนลางลาไสหรอทเรยกกนวา “การดทอกซ” เชา-เยน

๒. การอดอาหารเพ อสขภาพ (Fasting) ดมแตน าสมนไพรผสมน าผง และน าผงขาว

กลองงอก เพ อใหมกากใยอาหารตกคางในระบบทางเ ดนอาหารนอยทสด แตจะไดพลงงานจาก

น าผง จงไมทาใหรสกเพลย (วนแรกอาจเพลย ๆ บาง)

๓. การใชสมนไพร (๑๓ ชนด)ในการทาความสะอาดและกระตน (ดวยน ายาสมนไพร

ทดมวนละ ๓ ครง) การทางานของตบและถงน าดใหทางานไดเตมท รวมทงการดมน ามนมะกอก

ผสมน ามะนาวเพ อเขาไปเกบกวาดไขมนทพอกตามตบ และนวในถงน าดออกมาในคนกอนวน

สดทายของกจกรรมดวยคราวนลองมาพจารณาถงกจกรรมตาง ๆ ดงน

การ ทาด ทอกซ (Detoxification) หรอ การส วน ลาง ลาไ ส ในคอร สนถอไ ดวา เ ปน

“พระเอก” ทเดยว เราทราบกนดกวาการสวนลางลาไสมผลใหทางเ ดนอาหารและลาไสสะอาด

ผลกคอ เม อทางเ ดนอาหารและลาไสสะอาดกจะดดซมสารอาหาร วตะมน เกลอแรไดอยางม

ประสทธภาพยงขน กากอาหารและพษตาง ๆ ทคงคางตามซอกหลบของลาไสทสะสมมานานป

กถกเกบกวาดออกไปดวย

การอดอาหารเพอสขภาพ (Fasting) ซงจะเทยบกอาจเ รยกไดวาเ ปน “ผช วยพระเอก”

ศาสตรของ Fasting น เนนหลกการทวาใหรางกายไดหยดการรบสารพษตาง ๆ จากอาหารและจาก

กระบวนการสนดาปอาหาร (Metabolism) เปนทรกนดวา พลงงานรอยละ ๘๐ ทเราใช ในแตละวน

นน เราใชไปกบกระบวนการยอยอาหาร การกาจดของเสยตาง ๆ ทเกดจากกระบวนการยอยอาหาร

ดงนนเมอไมไดกนอาหาร ไมมกระบวนการสนดาปอาหาร รา งกายกมเ วลาและใช พลงงานไปใน

การดแล ฟนฟ เยยวยารางกายตวเอง เปรยบ เทยบงาย ๆ ใหเหนชดคอการอดอาหารน น กเหมอนคน

ททางานประจาไดหยดงานอยบาน เมอไมตองทางานประจาททา ทกวน (การกน กระบวนการยอย

สลาย กาจดของเสย) จงมเวลาในการมาเกบกวาดบาน นนคอ รางกายจะเ ยยวยาความสกหรอ ปวย

ไขทแฝงเรนอยได

- ๓๑ -

การทาความสะอาดและกร ะตนการทางานของตบและถงน าดดวยน ายาสมนไพ ร

(สมนไพร ๑๓ ชนด เปนสมนไพรของไทย ๑๑ ชนด รวมเบนโทไนต และ ซเ ล ยม) ทดมวนละ ๓

ครงและ น ามนมะกอกผสมน ามะนาว ซงถกดดซมตรงเขาไปยงตบและถงน าด ทาการเกบ กวาด

ไขมนและสารพษ รวมทงนวในถงน าดทถกสมนไพรกดเซาะไวตลอด 2-3 วนทผานมา ใหออกมาส

ลาไสใ หญและขบถายออกมาในวนรงขน

หลกการนใชแ นวคดเ รอง “นาฬกาชวต” ซง เผยแพรโดย อาจารยสทธวสส คาภา ท

กลาวไววาถงน าดจะเปดตอนหาทม-ตหนง การดมน ามนมะกอกผสมน ามะนาวจะถกดดซมเขาส

ตบและถงน าดโดยตรง สงผ ลใ หเ กบกวาดและทาควา มส ะอาดตบและถงน าดไดอย าง ม

ประสทธภาพมากขน จากประสบการณสวนตว คนไมมรากเปนคนทตดกาแฟมาก (ขนรนแรง)

ดมกาแฟวนละ ๒ - ๓ แกว (เปนอยางนอย)ทกวน หากไมดมจะปวดศรษะคดอะไรไมออก หงดหงด

โดยไมมเหตอนสมควร แถมจากทเคยทานอาหารวนละหลายมอ กลบไมไดทานอะไรเลย ดมได

แตน าสมนไพรผสมน าผง และน าดางทเ ตรยมใหเ ทานน จงเกดอาหารหวมากจนตาลาย ปวดศรษะ

(เพราะไมไดดมกาแฟ) ทต งใจจะไปเกบขอมลงานวจยของตวเองน น เ ปนอน วาพบไปอยาง สนเชง

ยงดทในวนตอมาอาการหว และขาดกาแฟลดนอยหายไป เ รมคดออก ทางานไดและจนวนท ๓

จนถงจบโครงการกไมรสกหวหรอปวดศรษะอกเลย หลงจากจบโครงการและ เ ดนทางกลบบาน

สงททาใหแปลกใจกคอ ไมนกอยากดมกาแฟอก ดมกได ไมดมกไมเ ปนไร ชวงบาย ๆ จากทมกจะ

งวง ๆ ซม ๆ หลงอาหารกลางวน จนตองดมกาแฟใหสดชน กไมตอง ดมอกตอไป ทางานไดจนเ ยน

อยางสบาย อาการปวดห หออทเปนอยเกอบเดอนกหายไปเลย และรสกวารางกายสดชนขนกวาเดม

๒.๕ สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา๑๙

ความเปนมาของสถาบนตลอดชวตการทางานกวา ๒๐ ปของ แพทยหญง เพญนภา ทรพย

เจรญ ปฐมาจารยผบกเบกการแพทยแผนไทยยคใหม ไดมงม น ทมเทใหกบการศกษาวจยและพฒนา

องคความร ฟนฟความเช อม นตอภมปญญาแพทยแผนไทย ใหกบประชาชนคนไทยและนานา

อารยประเทศ อกทงยงไดดาเนนการพฒนาบคลากรดานการแพทยแผนไทย ทงในการศกษาระดบ

วชาชพเพอประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผนไทย การฝกอบรมและเผยแพรความรเก ยวกบ

การแพทยแผนไทย ใหกบบคลากรดานการแพทยแผนปจจบนและประชาชนทวไปจนเปนทยอมรบ

๑๙ สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา “สบสานอดมการณแพทยหญงเพญนภา สรางสรรคพฒนาการแพทยแผนไทย”(ออนไลน)

เขาถงไดจาก : http://www.gotoknow.org/posts/392216 สบคน ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๕๖

- ๓๒ -

อยางกวางขวางโดยขอบขายการทางานทงในการบรหาร การพ ฒนาองคความรและบคลากร

การแพทยแผนไทยของแพทยหญงเพญนภา มมากมายหลายดาน แมวาทานจะทางานทมเทอยาง

หนกทงในบทบาทหนาททางราชการ ในตาแหน งสาคญตาง ๆ ในกระทรวงสาธารณสข เชน

ผ อานวยการสถาบนแพทยแผนไทย (คนแรก) รองอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทย และ

การแพทยทางเลอก (รวมกอตงกรม) ฯลฯ และ ในบทบาทของ เลขาธการมลนธการแพทยแผนไทย

พฒนา องคกรตนกาเนดของบคลากรคณภาพดานการแพทยแผนไทยจานวนมาก แตดวยความท

แพทยหญงเพญนภามความคดสรางสรรคอนหลากหลาย จงมหลายโครงการททานดารทจะทาเพอ

วงการแพทยแผนไทย แตตดดวยขอจากดของระบบราชการบางประการทไมเ อ อตอการทางานบาง

รปแบบ เชน โครงการหมบานสมนไพร มวตถประสงคทจะบรณาการความรดานสมนไพรเขากบ

การใชชวตทมคณภาพ ซงตองมเงนลงทนซอทดน และจดสรรจาหนายตอใหกบผส นใจ ทง ทเ ปนลก

ศษย และผสนใจทวไป จาเ ปนตองบรหารจดการทงดานความรและธรกจแบบเอกชน ทานจง

มอบหมายใหอาจารยราชาวด ศรเทพ ซง เ ปนบตรบญธรรม และทมงานอกหลายทาน รวมกน

กอตง บรษท หมบานสมนไพรเพอ ชวต จา กด จดทะเบยนเมอวน ท ๑๕ พฤศจกายน พ .ศ. ๒๕๔๘

เพอสานตอแนวความคดสรางสรรคเพอวงการแพทยแผนไทยในดานตาง ๆ โดยดาเ นนการโครงการ

แรกทจงหวดเพชรบรณ

ตอมาในป พ.ศ. ๒๕๕๑ กอนการเสยชวตจากการลมปวย แพทยหญง เพญนภา ทรพยเจรญ ได

มอบหมายให อาจารยราชาวด ศรเทพ บตรบญธรรม ดาเ นนงานสานตออดมการณดานการแพทย

แผนไทยซงไดถายทอดแนวคด และความรดานตาง ๆ ใหตลอดระยะเวลา ๕ ป ทใช ชวตอ ย

ดวยกน โดยไดฝากฝงใหผ ใหญทใกลชดใหชวยสนบสนนภารกจดงกลาว หลงจากน น อาจารย

ราชาวด ศรเทพ จงไดศกษารวบรวมองคความรและรายละเ อยดโครงการตางๆ ทแพทยหญง เพญ

นภา ไดสรางสรรคไว ซงมขอบขายมากมายหลายดาน ทงการพ ฒนาบคลากรการแพทยแผนไทย

ดานเภสชกรรม เวชกรรม การนวดไทย การผดงครรภ ดานสปา วตถดบและสารสกดสมนไพร

อาหารและเครองดมสมนไพร การทาสวนสมนไพร การปลกปาสมนไพร การพ ฒนาผลตภ ณฑ การ

ผลตตารา ซอฟทแวรคอมพวเตอร เทคโนโลยการเรยนร การพฒนามาตรฐานวชาชพ สถานพยาบาล

และสถานประกอบการสปา เปนตนและเพ อใหช อองคกรสอดคลองกบภารกจทกวางขวาง ตาม

เจตนารมณและอดมการณของแพทยหญงเพญนภา ทรพยเจรญทไดมอบหมายไว อาจารยราชาวด ศร

เทพ จงไดเปลยนชอบรษททใชในการขบเคลอนภารกจดงกลาวจาก “บรษท หมบานสมนไพรเพอ

ชวต จากด” มาเปน “บรษท แพทยแผนไทยเพญนภา จากด” โดยใช ชออนเ ปนเครองหมายทาง

- ๓๓ -

วชาการวา “สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา” เมอวนท ๕ กมภาพน ธ พ .ศ. ๒๕๕๒ โดยไดวางแผน

บรหารจดการโดยทมงานมออาชพ ในดานวชาการและปฏบตการดานการแพทย มคณาจารยและท

ปรกษาทงดานการแพทยแผนปจจบนและการแพทยแผนไทยรวมเปนทมงานทแขงแกรง โดยม พญ .

เวฬรย ศรเทพ เปน ประธานกรรมการสถาบน และ อาจารยราชาวด ศรเทพ เ ปนกรรมการและ

ผอานวยการสถาบนคนแรก

วสยทศนสถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา มงม นส ความเปนสถาบนช นสงดานการแพทย

แผนไทย โดยเปนองคกรกลางทเอออานวยตอการแลกเปลยนเรยนร ระหวางผ ทรงคณวฒทงในและ

นอกสถาบนการศกษา ผเชยวชาญดานสขภาพ แพทยแผนไทย หมอพนบาน และผสนใจศกษาดาน

การแพทยแผนไทย ให รจรงดานการแพทยแผนไทยทงภาคทฤษฎและปฏบต โดยดาเ นนกจกรรมท

เกยวของกบการแพทยแผนไทยอยางครบวงจร โดยมงหวงใหเกดการพ ฒนาองคความร ผลตภ ณฑ

และบคลากรดานการแพทยแผนไทย เพอเปนกาลงสาคญในการสรางเสรมคณภาพชวตคนไทยอยาง

ยงยนสบไป.

ขอบขายภารกจของสถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา

๑. ศกษาวจยและพฒนาองคความรดานการแพทยแผนไทย

๒. จดการเรยนการสอนหลกสตรวชาชพและฝกอบรมดานการแพทยแผนไทย

๓. จดตงและพฒนาสถานพยาบาลดานการแพทยแผนไทย

๔. จดตงและพฒนาธรกจดานสขภาพและสปา

๕. พฒนาผลตภณฑดานสมนไพรและการแพทยแผนไทย

๖. พฒนาตาราและสอดานการแพทยแผนไทยและศาสตรทเกยวของ

๗. ใหคาปรกษาและเผยแพรองคความรดานการแพทยแผนไทย

๘. สรางเครอขายแพทยแผนไทยเพอการแลกเปลยนเรยนร

๙. สรางเครอขายสวนปาสมนไพรเพออนรกษและพฒนาสมนไพรครบวงจร

- ๓๔ -

๓.

ทฤษฎ นโยบาย และยทธศาสตรทเกยวของ

๓.๑ การกาเนดนาฬกาชวตของ นาย Mills นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ๒๐

นาฬกาชวตกบรางกายมนษย กฎเกณฑธรรมชาตเกดไดอยางไร เชอวาเกดจาก ๒ ปจจยคอ

ปจจยภายในของสงมชวตเอง ซงคงความเปนกฎเกณฑเฉพาะตว เม อไดรบปจจยภายนอกจาก

สงแวดลอมท เปลยนแปลงตลอดเวลา ทาใหรางกายมการปรบสภาพภายใน จนสามารถ สงทอด

ลกษณะการทางานนนไปยงลกหลาน เปนการถายทอดพนธกรรม Mills นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ

ตวกาหนดนาฬกาหลก นาจะอยทระบบประสาทสวนกลางคอ สมอง ซงควบคมนาฬกายอยๆ ใน

ระบบตางๆ ของรางกาย

ศนยควบคมนอยทสวนไหนของสมอง

จากการสงเกตพบวา บรเวณ Supraoptic nucleus ถกทาลายจะสงผลกระทบตอกฎเกณฑ

การหลงฮอรโมนของตอมไพเนยล และตอมหมวกไต พฤตกรรมการดมน า การเคลอนไหวถกแปลง

ไปห มด แสดงวา Supraoptic nuckeus นาเ ปนจดศ นยกลาง ควบคมนาฬ กาช วตของ ราง กา ย

ตอมไพเนยลมสวนประกอบของ 5 HT ปรมาณมาก ซง เ ปนสารทสามารถเปลยนเปนฮอรโมน

เมลาโทนน เมอมแสงมากระตน ประสาท การรบแสงบรเวณจอตา จะมการสงกระแสประสาท

ผานไปยง Supraoptic nuckeus จะมการยบยงการทางานของตอมไพเนยลทาใหการหลง เมลา

ไทนนนอยลง ในทางกลบกนเมอไมมแสงหรอในทามกลางความมด ระบบประสาทซม พาเธตก

จะถกกระตน มการหลงสารนอรอะดรนาลน เพ อกระตนการทางานของตอมไพเนยล ทาใหมการ

สรางเมลาโทนนมากขน

แสงสวาง ความมด มผลตอ 5 HT และฮอรโมนเมลาโทนน มผลกระทบตอกฎเกณฑการ

นอนหลบของคน โดยเฉพาะคนททางานผลดกลางคน พนกงานสายการบน จงมการนาเอาเมลา

โทนนมาใชปรบการนอนหลบ โดยนามาทดแทนปรมาณการผลตเมลาโทนนทลดลงของตอม

ไพเนยล จงมคนนยมใชมลาโทนน เปนยาปรบสภาพสมดลเนองจากการทางาน การผดเวลานอน

หรออดนอนหลายคนมความพยายามจะคนหาตาแหนงของการกาหนดนาฬกาชวตในแตละอวยวะ

เชน ตอมใตสมอง ตอมไทรอยด ตอมหมวกไต โดยการคดเอาสมองสวนเปลอก สมองสวนหลง

๒๐ คงคา หมาลย.นาฬกาชวต เพอสขภาพดและมความสข:คลนอกษร.กรงเทพ,๒๕๕๕

- ๓๕ -

รอยหยกของสมอง แลวไปสารวจกฎเกณฑการทางานของตอมตางๆ กไมสามารถพบกฎเกณฑ

นาฬกาชวตได

การวจยนาฬกาชวต๒๑

๑. การแบงเซลลของรางกายมนษย มการแบงตวประมาณ ๕๐ ครง ในช วอายขย

ตวอยางการวจยเกยวกบนาฬกาชวตระบบตางๆ ของรางกาย

๒. ปรมาณเมดเลอดขาว ท-ลมโฟไซต และเมดเ ลอดขาวตดสกรด จะสงสดชวง ๐๐.๐๐ -

๐๔.๐๐ น. และตา สด ๑๒.๐๐-๑๖.๐๐ น.

๓. ความดนเลอด ระยะคลายตวของหวใจ เวลา ๐๙.๐๐ น. ประมาณ ๗๒ - ๘๐ มม.ปรอท

เวลา ๑๔.๐๐ น. ประมาณ ๘๔ - ๙๐ มม.ปรอท การเตนของหวใจแรงสดประมาณ ๐๘.๐๐ น.

การเตนของหวใจตาสดประมาณ ๒๐.๐๐ น.

๔. ระบบการหายใจ การเปลยนแปลงขนาดของปอด หรอการพยายตวของปอดจะสงชวง

๐๖.๐๐ - ๐๗.๐๐ น. และ ๑๘.๐๐- ๒๑.๐๐ น. ผ ปวยทมอาการอาเ จยนเปนเ ลอดมกเกดอาการสงสด

ในชวงเวลาน

๕. ระบบการยอยอาหารและดดซมการขบน ายอยของตบออนจะตาสดในฤดรอน ทาให

ฤดรอนเบออาหาร กนอาหารไมไดมากปรมาณของน ายอยของตบออนชวงเวลากลางคนลดลง เมอ

เทยบกบกลางวน การทดลองของ F.Halbens ในอาสาสมคร ๗ คน โดยใหอาหารประเภทเดยวกน

ปรมาณ ๒๐๐๐ แคลอร กลมแรกใหกนตอนเชา อกกลมใหกนตอนกลางคน ผลปรากฏวากลมทกน

ตอนกลางคนมน าหนกเพมขนอยางชดเจน

๖. อณหภมของรางกาย อณหภมของรา งกายตาสดอยในชวง ๐๐.๐๐-๐๖.๐๐ น . อณหภม

ของรางกายสงสดในชวง ๑๗.๐๐-๑๘.๐๐ น . และทก ๒-๓ ช วโมง จะมการปรบของอณหภมครง

หนง

๗. ระดบกลโคสในเลอด ระ ดบกลโคสในเลอดของหนทดลองส งสดเวลาประมา ณ

๐๘.๓๐ น. ตาสดชวงเวลา ๒๐.๓๐ น . แมในภาวะทหวจด ระดบกลโคสกจะดารงอยเชน นไม

เปลยนแปลงในรางกายมนษย ระดบน าตาลเรมลดลงตงแตพลบคา (๑๘ .๐๐ น .) และคอยๆ ลดลง

ตาสดระหวางเวลา ๐๓.๐๐ – ๐๖.๐๐ น. กฎเกณฑนนามาประยกตกบการรกษาเบาหวาน ซงมกจะ

๒๑ ลอเกวยน.เวลาชวต.พมพครงท ๑๐ :สานกพมพกลนแกน.กรงเทพมหานคร,๒๕๕๓

- ๓๖ -

ตองใชยาชวงเวลากลางวน ทมแนวโนมน าตาลกลโคสในเลอดสง ถาผ ปวยกนยาลดน าตาลในเลอด

เกนขนาด หรอมากเกนชวงกลางคน อาจเกดภาวะน าตาลในเลอดตาและมอาการชอกได

๘. ระบบการขบถาย ไตมหนาท ขบถายของเสยจากกระบวนการเมตาบอลซมของรางกาย

ไดสงสดระหวางชวงเชาถงเทยงวน การขบ K+(potassium) ของทารกในครรภเ รมตงแต สปดาหท

๔-๒๐ และขนกบปจจยหลายประการ เชน การนอนหลบ การเคลอนไหว รวมถงการทางานของ

ตอมหมวกไต คนปกตทนอน 23.00 น. ตนนอน ๐๗.๐๐ น . การขบของเสยสงสดในชวงกลางวน

๑๐.๓๐-๑๖.๓๐ น. และตาสดชวงกลางคน (เวลานอนหลบ)

๙. ระบบฮอรโมน ระดบฮอรโมนเทสโตสเตอรอล ในเลอดสงสดเวลา ๐๘ .๐๐ - ๐๙ .๐๐ น .

และตาสดในชวงกลางคนระดบฮอรโมนทกระตนตอมหมวกไต ตาสดชวง ๐๔ .๐๐ - ๑๘ .๐๐ น .

ระดบฮอรโมน ACTH ตรงกนขามจะสงตอนเชา (๐๘ .๐๐ - ๐๙ .๐๐ น .) ระดบฮอรโมนกลโคคอรต

คอยด เรมตนสงตงแต ๐๔.๐๐ น. และสงสดในชวง ๐๖.๐๐ - ๐๘ .๐๐ น . ตาสดระหวาง ๒๒ .๐๐-

๐๑.๐๐ น . ชวงเวลาตงแตเ ทยงคนถง ๐๙ .๐๐ น . มปรมาณการหลง ถง รอยละ ๗๐ ของปรมาณ

ฮอรโมนทงหมดของรอบ ๒๔ ช วโมงระดบฮอรโมนทมากระตนการทางานของตอมไทรอยด จะ

สงสดชวงหวคาถงเทยงคนคนททางานเวรผลดดกหลายๆ วน ตองใชเวลาการปรบสภาพการทางาน

ของตอมไพเนยลนานเปนสปดาห จงจะเขากฎเกณฑปกต (melatonin จะตองหลงมากกลางคน-ตอน

มด)ฮอรโมนการเจรญเตบโต จะหลงสงสด ภายหลงการนอนหลบลกยามคาคนฮอรโมนโพรแลก

ทน เรมจะสงขนในชวง ๖๐ - ๙๐ นาท หลงนอนหลบกลางคน และคอย ๆ สงสดเวลาหวร ง ๐๕.๐๐

- ๐๗.๐๐ น. และลดลงอยางรวดเรว จนถง ๑๐.๐๐ น. สระดบตาสด

๑๐. ระบบสบพนธ รอบประจาเดอนกบขางขน ขางแรม มความสมพนธกบผลการสารวจ

สถตของการมประจาเดอนพบวา รอบประจาเดอนเฉลยอยท ๒๙.๕ วน ซงใกลเ คยงกบรอบของการ

เกดขางขน พระจนทรเตมดวงจนกระทงขางขนใหม ชวงเวลาตกไขของสตรมกอยช วงพระจน ทร

เตมดวง และโอกาสของการตงครรภมกอยในชวงกอนและหลงพระจนทรเ ตมดวงอตราการกาเ นด

ทารกสงสด จะเปนชวงพระจนทรเ ตมดวง ตาสดชวงเ ดอนมดและชวงกาลงจะเกดขาง ขน และ

ชวงเวลาทคลอด มกจะเปนหลงเ ทยงคน อตราการเกดในชวงกลางวนมประมาณ รอยละ ๖๐

Halbens สารวจตวอยางประชากรทคลอดประมาณ ๒๐ ลานคนพบวาการเ จบครรภใกลคลอด ถง

น าคราแตก การเกดทารกมกอยระหวางเวลา ๐๐.๐๐ - ๐๖.๐๐ น.วถชวตทเปลยนไป สภาพธรรมชาต

รอบตวทเปลยนไป สงผลกระทบตอการปรบสมดล ระหวางสงมชวตกบธรรมชาต การฝนกฎเกณฑ

แหงธรรมชาต ทาใหสงมชวตปรบตวไมทน เกดการเสยสมดลอยางตอเ นองยาวนาน พลง ชวตของ

- ๓๗ -

รางกายแปรปรวน เกดอาการและโรคตางๆ ตามมามากมาย "มนษยกบธรรมชาตเ ปนหนงเ ดยว" คง

เปนสจธรรมทตองเรยนรและนามาปฏบตในการดาเนนชวต เพอใหจงหวะของการทางานของเรา

สอดคลองกบกฎเกณฑธรรมชาตทกาหนดโดยนาฬกาชวตนนเองขอมลจาก๒๒

๓.๒ ผคดคนการลางพษออกจากตบและถงนาด ๒๓

ดร. แอนเดรย มอรทซ (Andreas Moritz) ไดกลาวถงบนทกของศาสตรทางการแพทย

ทเ กาแกของอายรเวท (Ayurveda) ประเทศอนเดย ทมมากวา ๖๐๐๐ - ๑๐,๐๐๐ ป วาน ามนและ

น าผลไมรสเปรยว เปนยาทเกาแกทสดของอายรเวท เปนความรของการใชน ามนในการลางพษออก

จากตบและถงน าด ชาวอยปตโบราณกไดกลาวถงการลางพษตบ โดยใช น ามนเชนกนมหนงสอ

เขยนขนทประเทศองกฤษและเยอรมนน เมอป ๒๔๖๓ และ ๒๔๗๓ ไดอธบายถง สงทเกดขนจาก

การดมน ามนมะกอกผสมน าผลไมวา กอนสเ ขยวทลอยอยในโถสวมคอ “นวในถงน าด” มการ

ตพมพ

ในวารสารเวชศาสตรการแพทยครอบครวอเมรกน (American Family Physicians) ฉบบ

ท ๑๕ กมภาพนธ ๒๕๔๑ วาไดมการศกษาการรกษาโรคนวในถงน าดโดยใช นามนมะกอกผสม

น ามะนาว ในการขบ “นว” ออกจากถงน าดเปนผลสาเรจ โดยไมตองผาตดนอกจากน ยงมหนงสอ

เกยวกบ การลางพษตบดวยน ามนมะกอกผสมน ามะนาว เ ขยนโดย ดร. แอนเดรย มอรทซ ผม

ประสบการณลางพษตบดวยน ามนมะกอกผสมน ามะนาว มากวา ๓๐ ป ทงในอนเดย และอเมรกา

ตพมพครงแรกเมอเดอนพฤศจกายน ๒๕๔๐ โดยเฉพาะการตพมพครง ท ๕ ไดกลาววา ผลของการ

ลางพษตบวาเ ปนคาตอบในตวของมนเอง ไมมขอพสจนทางวทยาศาสตรหรอคาอธบายทา ง

การแพทยใดวา สามารถทาความสะอาดตบไดมากกวานอกแลว

เมอเราพบกอนสเขยว เหลอง ดา น าตาล เปนรอยๆ ลอยอยในโถสวม เราจะ รสกทนทวา

มบางสงทสาคญอนยงใหญในชวตเรา และแนนอนเราสามารถพ งตนเองเ รองสขภาพได และอาจ

เปนครงแรกในชวตเราทมความรสกเชนน ไมมพษหรอเปนโทษใด ๆ แกรางกาย ซสเตอรสจตรา

คงอย เปนสารพดโรค เขาออกโรงพยาบาลจนสนหวงกลายเปนโรคซมเศรา ตองเขาโรงพยาบาลบา

๒๒ นตยาสารหมอชาวบาน ปท 29 ฉบบท 338 มถนายน 2550 หนา 38-41

๒๓ อาจารย อนเออ สงหคา.ค มอการอบรม โครงการฟนฟและสงเสรมสขภาพองครวม ๘อ:สานกพมพ ฟาอภย,กรงเทพฯ

- ๓๘ -

ไดมาเขาคอรสลางพษตบทศรษะอโศกเพยงครง เ ดยว และไดดมน ามนมะกอกผสมน ามะนาว

เหมอนไดชวตใหม ทางานไมรจกเหนดเหนอย ปจจบนไดรบอนญาตใหเปนผดแลสขภาพของชาวค

รสตรหลายแหง จนถงกบกลาววา “ความเปนโรค เปนโชคอนประเสรฐ” ทาใหไดพบวธช วยเหลอ

เพอนมนษยยงมผทผานการเขาคอรสลางพษตบ ทไดดมน ามนมะกอกผสมน ามะนาวอกเปนจานวน

รวมหมนคน และเกอบทกคนมสขภาพทดขน หลายคนมผลการตรวจสขภาพจากโรงพยาบาลซง

พบวา หลงการเขาคอรส มคาตวบงชความมสขภาพดตาง ๆ ลดลงสภาวะปกตอยางมนยยะสาคญ

และทสาคญคอ ตวผมเองซงเปนโรคตบอกเสบเรอรงจากเชอไวรสบ จนตบเ รมแขงตว ไดดมน ามน

มะกอกผสมน ามะนาว ประมาณ ๕ ครง ผมกลบแขงแรงและไวรสบไดหายไป ผลตรวจทา ง

วทยาศาสตร ๒ ครงไมพบเชอ ไวรส บแ ตอยางใดจากขอมลดงกลาว น ามนมะกอกผสมน ามะนาว จง

ไมนาเปนตนเหตทาใหตบเสอมหรอโรครายแตประการใด ในทางตรงกนขามกลบชวยทาใหตบม

คณภาพดขนและทาใหโรครายตาง ๆ หายไปอกตางหาก

๓.๓

พระพทธเจาไดตรสเ รองสาเหตของ การมอายส น อายยน โ รคมากและ โรคนอย ดง

ขอความในพระไตรปฎก เลมท ๑๔

พฤตกรรมเพอสขภาพทด ตามหลกการแพทยวถพทธ

ขอท ๕๘๐- ๕๘๕ ดงนขอ ๕๘๐ สภมาณพ โตเทยยบตร พอนง เ รยบรอยแลว ไดทลถาม

พระผมพระภาคดงนวา ขาแตพระโคดมผเจรญ อะไรหนอแล เ ปนเหต เ ปนปจจยใหพวกมนษยท

เกดเปนมนษยอย ปรากฏความเลวและความประณต แพทยวถธรรมคอ มนษยทงหลายยอมปรากฏม

อายสน มอายยน มโรคมาก มโรคนอยมผวพรรณทราม มผวพรรณงาม มศกดานอย มศกดามาก ม

โภคะนอย มโภคะมาก เกดในสกลตารา เกดในสกลสง ไรปญญา มปญญา ขา แตพระโคดมผเ จรญ

อะไรหนอแล เปนเหต เ ปนปจจย ใหพวกมนษยทเกดเ ปนมนษยอย ปรากฏความเลวและความ

ประณตฯ

ขอ ๕๘๑ พระผมพระภาคตรสวา ดกรมาณพ สตวทงหลายมกรรมเปนของตน เ ปนทายาท

แหงกรรม มกรรมเปนกาเนด มกรรมเปนเผาพนธ มกรรมเปนทพ งอาศย กรรมยอมจาแนกสตวให

เลวและประณตไดฯจะเหนไดวา พระพทธเจาทรงพบวา ทกสงทกอยาง ทแตละคนรบอย เกดจาก

การกระทาของคนๆนนทงหมด

- ๓๙ -

ขอ ๕๘๒ พระผมพระภาคจงไดตรสดงนวา ดกรมาณพ บคคลบางคนในโลกนจะเปน

สตรกตาม บรษกตาม เปนผมกทาชวตสตวใหตกลวงเปนคนเ หยมโหด มมอ เ ปอนเลอด หมกมนใน

การประหตประหาร ไมเอนดในเหลาสตวมชวต จะเปนคนมอายสน

ขอ ๕๘๓ ดกรมาณพ สวนบคคลบาง คนใ นโลกน จะ เปน สตร กตาม บรษ กตา มละ

ปาณาตบาตแลว เปนผเวนขาดจากปาณาตบาต วางอาชญา วางศาตรา (อาวธหรอวชาทเ บยดเบยน)

ได มความละอาย (ตอบาป) ถงความเ อนด อนเคราะหดวยความเก อกลในสรรพสตวและภตอย

จะเปนคนมอายยน

ขอ ๕๘๔ ดกรมาณพ บคคลบางคนในโลกนจะเปนสตรกตาม บรษกตาม เ ปนผมปรกต

เบยดเบยนสตวดวยฝามอ หรอกอนดน หรอทอนไม หรอศาตรา (อาวธ หรอวชาทเ บยดเบยน) จะ

เปนคนมโรคมาก

ขอ ๕๘๕ ดกรมาณพ บคคลบางคนในโลกนจะเปนสตรกตาม บรษกตาม เ ปนผมปรกต

ไมเบยดเบยนสตวดวยฝามอ หรอกอนดน หรอทอนไม หรอศาตรา(อาวธหรอวชาทเ บยดเบยน) จะ

เปนคนมโรคนอย พระพทธเจาตรสขอความสาคญทเกยวกบสาเหตของการมโรคนอยวา “เ ปนผม

อาพาธนอย มทกขนอย ประกอบดวยเตโชธาตอนมวบากเสมอกน ไมเ ยนนก ไมรอนนก เ ปนอยาง

กลาง ๆ ควรแก ความเพยร ฯ ๒๔ แสดงวา พระพทธเจาทรงคนพบวา การปรบสมดลรอนเ ยน จะทา

ใหมโรคนอย มทกขนอย สงผลใหมสภาพรางกายพรอมทจะประกอบความเพยร ซงกคอรางกายท

แขงแรงนนเอง ดกรภกษทงหลาย๒๕

๒๔ พระไตรปฎก เลม ๑๑ ขอท ๒๙๓ หนาท ๑๓-๑๕

ตถาคตเคยเปนมนษยใน ชาตกอน ภพกอน กาเ นดกอน เ ปนผ

มสมาทานมนในกศลธรรม มสมาทานไมถอยหล งในกายสจรต ในวจสจรต ในมโนสจรต ในการ

บาเพญทาน ในการสมาทานศล ในการรกษาอโบสถ ในการปฏบตดในมารดา ในการปฏบตดใน

บดา ในการปฏบตดในสมณะ ในการปฏบตดในพรหม ในความเปนผเคารพตอผ ใหญในสกล และ

ในธรรมเปนอธกศลอนๆ ตถาคตยอมเขาถงสคตโลกสวรรค เบองหนา แตตายเพราะกายแตก เพราะ

กรรมนน อนตนทาสงสม พอกพนไพบลย ตถาคตยอมครอบงาเทวดา ทงหลายอนในโลกสวรรค

โดยสถาน ๑๐ คอ อายทพย วรรณทพย ความสขทพย ยศทพย ความเปนอธบดทพย รปทพย เ สยง

ทพย กลนทพย รสทพย และโผฏฐพพทพย ครนจตจากโลกสวรรคน นแลว มาถงความเปนอยาง น

ยอมไดเฉพาะซงมหาปรสลกษณะน ฯ

๒๕ พระไตรปฎก เลม ๑๑ ขอ ๑๓๑ หนาท ๓๔-๓๖

- ๔๐ -

ขอ ๑๕๖ ดกรภกษทงหลาย ตถาคตเคยเปนมนษยในชาตกอน ภพกอนกาเ นดกอน เ ปน

ผไมเ บยดเบยนสตวทงหลายดวยฝามอ กอนดน ทอนไม หรอ ศาตราศาตรา (อาวธหรอวชาท

เบยดเบยน) ตถาคตยอมเขาถงสคตโลกสวรรค18 คมอคายสขภาพแพทยวถธรรมเบองหนา แตตาย

เพราะกายแตก เพราะกรรมนน อนตนทา สงสม พอกพนไพบลย ฯลฯ เมอเ ปนพระพทธเจาไดจง รบ

ผลขอน คอ มพระโรคาพาธนอยมความลาบากนอย สมบรณดวยพระเตโชธาตอนยงอาหารใหยอยด

ไมเยนนก ไมรอนนก อนควรแกพระปธานเปนปานกลาง

จะเหนไดวา พระพทธเจา ทรงพบวา การไมเ บยดเบยนตวเองและผ อน สตวอนดวยวชา

หรอวธใด ๆ จะทาใหเกดความสมดลรอนเ ยนของรางกาย อนจะทาใหโรคภ ยไขเจบลดนอยลง

หรอหายไป พระพทธเจาตรสวา “ ดกรภกษทงหลาย สวนสด ๒ อยาง น อน บรรพชต ( ผ ปฎบตเพ อ

การพนทกข ) ไมควรเสพ สวนสด ๒ อยางนนเปนไฉน คอ การประกอบตนใหพ วพ นดวยกามสข

ในกามทงหลาย (กามสขลกะ คอ กามคณ ๕ ไดแก รป รส กลน เ สยง สมผส ทเ ปนภ ย) เ ปนของเลว

ไมประเสรฐ ไมประกอบดวยประโยชน ๑ การประกอบความลาบากแกตน (อตตกลมถะ ) เ ปนทกข

ไมประเสรฐ ไมประกอบดวยประโยชน ๑ ขอปฏบตอนเ ปนสายกลาง ไมเขาไปใกลสวนสด ๒

อยางเหลาน อนตถาคต ไดตรสรแลว กระทาจกษ กระทาญาณ ยอมเปนไปเพ อความสงบ เพ อ

ความรยง เพอความตรสร เพอนพพาน

กขอปฏบตอนเปนสายกลางนน เปนไฉน คอ อรยมรรคอนประกอบดวยองค ๘ นแหละ

ซงไดแก ความเหนชอบ ความดารชอบ วาจาชอบ การงานชอบ เ ลยงชพชอบ เพยรชอบ ระลกชอบ

ตงใจชอบ ขอปฏบตอนเปนสายกลางนแล อนตถาคตไดตรสรแลว กระทาจกษ กระทาญาณ ยอม

เปนไปเพอความสงบ เพอความรยง เพอความตรสร เพอนพพาน ๒๖

๒๖ พระไตรปฎก เลม ๑๙ ขอ ๑๖๖๔ หนาท ๑๐๑

จะเหนไดวา พระพทธเจาทรง

พบวา ทกขเกดจากทางโตง ๒ ดาน ดานหนงโตงไปในทางกามสขลกะ คอ กามคณ ๕ ไดแ ก รป

รส กลน เสยง สมผส ทเปนภย เปนการโตงไปในจตทหลงเสพหลงเอาสง ทเ ปนรปธรรม หรอวตถ

ทเปนพษ หรอเกนความจาเปนมาใสชวตตนเอง สวนอกดานหนง โตงไปในทางอตตกลมถะ คอ จต

ทหลงเสพ หลงตด หลงยดสงท เปนนามธรรม จนทาใหเกดความทกขทรมานกบตวเอง เ ปนการ

หลงเสพหลงตดหลงยดเหตการณ วธการตางๆเพ อสนองนามธรรมทตดอยในจตของตน วาจะทา

ใหตนเปนสขหรอพนทกข แตแททจรงแลววธนนทาใหตนเองลาบากทกขทรมาน ไดแก การทาราย

ทรมานตนเอง การผดศลดวยการทาบาป ความช ว การไมทาบญ ความด การเพมพ นความเศรา

หมองความวตกกงวลดวยการยดม นถอม นใน” อตตา ๓ ไดแ ก ๑. โอฬารกอตตา(หลงยดมน ถอม น

- ๔๑ -

ในสงทเปนวตถแทงกอนวาเปนตวเราของเรา ตลอดกาลนาน) ๒ . มโนมยอตตา(หลงยดมน ถอม น

รปทสาเรจดวยจต คอจตสรางจนตนาการขนมาวาเ ปนจรง ๓ . อรปอตตา (หลงยดมน ถอม นวา

ความร ความคด ความเหน ความเขาใจ ความด ศกดศร ตองเกดดงใจเรามงหมาย๒๗

สวนความเปนกลางในการปฏบตแตละขอของมรรคมองค ๘ อนเ ปนทางเอกสายเ ดยวท

พาพนทกข ตองไมโตงไปทง ๒ ดานการเบยดเบยน คอ การทาใหชวตของตนเองหรอผอนเ ปนทกข

ซงม ๒ ดาน คอ ๑. เบยดเบยนดวยวตถทรอนเยนไมสมดล เ ปนพษ เกนความจาเ ปน ทาใหเกดเ ปน

โรคตางๆ ๒. เบยดเบยนดวยจตททาใหทกข ดงท พระพทธเจายงตรสวา “ความสงสมบาป ( ผดศล)

นาทกขมาให

๒๘ เมอเขาเสพศล พรตชวต พรหมจรรยซงมการบารงด อกศลธรรมเ สอมไป กศล

ธรรมเจรญมากยงขน ศล พรต ชวต พรหมจรรย ซงมการบารงด เ หนปานน นมผล ๒๙ “... อกศลธรรม

เจรญขน กศลธรรมเสอม...อกศลธรรมเ สอม กศลธรรมเจรญขน ...”๓๐ เม อจตเศราหมองแลว ทคต

เปนอนหวงได ทาใหรางกายรอนเยนไมสมดล เกดเปนโรคตาง ๆการไมเ บยดเบยน คอ การไมทา

ใหชวตของตนเองหรอผอนเปนทกข ซงม ๒ ดาน คอ ๑. เขาถงวตถทสมดลรอนเ ยน ไมเ ปนพษ ไม

เกนความจาเ ปน ทาใหโรคตางๆลดลงหรอหา ยไป ๒ . เขาถง จตททาใหเกดความผาสก ดงท

พระพทธเจายงตรสวา “การไมทาาบาป (การปฏบตศลดวยการละเวน สงทไมด) นาสขมาให

“ความสงสมบญ (การปฏบตศลดวยการทาด) นาสขมาให ๓๑ “... อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรม

เสอม...อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน ...”๓๒ “เม อจตไมเศราหมองสคตเ ปนอนหวงได”๓๓,

“ทกขยอมไมตกถงผหมดกงวล ๓๔” ทาใหรางกายสมดลรอนเ ยน ทาใหโรคตางๆลดนอยลงหรอ

หายไปการปรบสมดลรอนเยนทางวตถใชสง ทประหยดเ รยบง ายจากพระไตรปฎก” จตตารสตร”

มาปรบสมดลรางกาย ดงคาตรสของพระพทธเจา๓๕

๒๗ พระไตรปฎก เลม ๙ ขอ ๓๐๒ หนาท ๓๔

วา ดกอนภกษทงหลาย เรากลาวธรรมของภกษ

(ผปฏบตเพอการพนทกข) ซงเปนผสนโดษ ( ยนดในความมกนอยอยางพอเหมาะ ) อยเสมอ ดวย

ปจจย (สงทจ าเปนในการยงชพ) ทนอย หาไดงายและไมมโทษ วาเ ปนองค (องคคณองคประกอบ)

๒๘ พระไตรปฏก “ขททกนกาย ธมมปท.” เลม ๒๕ ขอ ๓๐ หนา ๔๕ ๒๙ พระไตรปฎก เลม ๒๐ ขอ ๕๑๘ หนา ๖๗ ๓๐ พระไตรปฎก เลม ๑๐ ขอ ๒๕๘ หนา ๔๕-๔๖ ๓๑ พระไตรปฏก “ขททกนกาย ธมมปท.” เลม ๒๕ ขอ ๓๐ หนา ๒๓-๒๕ ๓๒ พระไตรปฎก เลม ๑๐ ขอ ๒๕๘ หนาท ๒๓-๒๕ ๓๓ พระไตรปฏก ม.ม. เลม ๑๒ ขอ ๖๔ หนา ๕๖ ๓๔ พระไตรปฏก “สยต ตนกาย สคาถวคค” เลม ๑๕ ขอ ๑๒๒ หนา ๖๕-๖๖ ๓๕ พระไตรปฎก เลมท ๒๕ “จตตารสตร”ขอ ๒๘๑ หนา ๓๒

- ๔๒ -

แหงความเปนสมณะ (ผสงบจากทกข,ผพนทกข) แสดงวา พระพทธเจาคนพบวา ผ ทจะพ นทกขได

อยางแทจรงนน (ความเจบปวยกเปนทกขอยางหนง) จะตองใชสงจาเ ปนในการยงชพทนอย หาได

งายและไมมโทษ ดงนน วธการทประหยด เรยบงาย จงเ ปนคาตอบของการพนทกข พระองคทาน

ทรงคนพบวา การดบทกขทมประสทธภาพสงสด ใชสงทหาไดง าย อยในตวหรอใกลตวเรา สวน

การปฏบตทางจตใจอนจะสงผลตอการปรบสมดลรอนเ ยนของรางกายน น ใช การปฏบตศลทง ๕

ขอใหบรบรณ พระพทธเจาตรสวา “ศลนามาซงความสขตราบเทาชรา ๓๖ “มารทกข) คน หาอย ยอม

ไมพบทางของทานผมศลสมบรณ อยดวยความไมประมาท หลดพนแลว เพราะ รชอบ ๓๗, “ ศลเ ปน

พงเบองตน เปนมารดาของกลยาณธรรมทงหลาย เ ปนประมขของธรรมทงปวง เพราะฉะน นควร

ชาระศลใหบรสทธ๓๘ “ ศลเปนกาลงไมมทเปรยบ ศลเ ปนอาวธสงสด ศลเ ปนเครองประดบอยาง

ประเสรฐสด ศลเปนเกราะอยางอศจรรย”( (โสณโกฬวสเถร) ข. เถร. ๒๖ ขอ ๓๙

๓๖ พระไตรปฎก เลม ๒๕ ขอ ๓๓ หนา ๕๔

๓๕๘ ) , “ศลอน เ ปน

กศล ยอมยงความเปนอรหตผล (พน ทกข) โดยลาดบ ดง น ๑.อวปปฏสาร (ไมเ ดอดเนอรอนใจ)

๒. ปามชชะ(เบกบานยนด) ๓. ปต ( อมใจ) ๔ . ปสสทธ (สงบระงบกเลส) ๕. สข (สขจากทกข

สงบลง) ๖. สมาธ (จตตงม น) ๗. ยถาภตญาณทศนะ(รแจง เ หนจรงตามความเปนจรง) ๘ . นพพทา

วราคะ (เบอหนายคลายกาหนด) ๙. วมตตญาณทสสนะ( รแจงเ หนจรงในความหลดพนจากทกข)”

(พระไตรปฎก เลมท ๒๔ ขอ ๑) ซงศ ลอนเปนกศลท แทจรงนนจะประกอบด วยสมาธและปญญา อย

ดวยกนปฏบตพรอมกนเปนหนงเดยว ดง ทพระพทธเจาตรสวา “สจจะมอยางเ ดยวเทาน น มไดม

สอง” (พระไตรปฎกเลม ๒๙ ขอ ๕๔๙) ดงนน สจจะแทแห งการไมเ บยดเบยน กคอ การละบาป

บาเพญบญ เพมพนใจไรกงวล ไปพรอมกน (พระไตรปฎกเลมท ๑๐ ขอ ๕๔) โดยการปฏบตศล

(การละเวนสงทเปนภย) ดวยสมาธ (ความสงบอยางตงม นจากสง ทเ ปนภย )และปญญา (ทลางความ

ตดยดในสงทเปนภย) เปนหนงเดยวกนดาเนนไปพรอมกนในการดารงชวตประจาวน เพอความพน

ทกข ดงทพระพทธเจาตรสวา “ดกรภกษทงหลาย ภพ ๓ นควรละ ควรศกษาในไตรสกขา ภพ ๓

เปนไฉน คอ กามภพ รปภพ อรปภพ ภพ ๓ นควรละ ไตรสกขาเปนไฉน คอ อธศลสกขา อธจต

สกขา อธปญญาสกขา ควรศกษาในไตรสกขาน ดกรภกษทงหลาย เมอใดแลภพ ๓ น เ ปนสภาพอ น

ภกษละไดแลว และเธอเปนผมสกขาอนไดศกษาแลวในไตรสกขานภกษน เรากลาววา ไดตดตณ หา

๓๗ พระไตรปฏก ข. ธ. เลม ๒๕ ขอ ๒๒ หนาท ๗๖-๗๗ ๓๘ พระไตรปฏก “สลวเถร ข.เถร.” เลม ๒๖ ขอ ๓๕๘ หนา ๕๔ ๓๙ พระไตรปฏก “โสณโกฬวสเถร ข. เถร.” ๒๖ ขอ ๓๕๘ หนา ๕๕-๕๗

- ๔๓ -

ขาดแลว คลายสงโยชนไดแลว ไดทาทสดทกข เพราะละมานะไดโดยชอบ ฯ” (พระไตรปฎก เลม

๒๒ “ภวสตร” ขอ ๓๗๖.) แสดงวา ไตรสกขา ไดแก การปฏบต ศล สมาธ ปญญา ไปพรอมกน เ ปน

การปฏบตเพ อพนทกข และตองเ ปนศล สมาธ ปญญา ทปฏบตในทกขอของมรรคมองค ๘ ซง

พระพทธเจาตรสวาเปนทางเอกสายเดยวทพาพนทกข ไดแก ความเหนความเขาใจ ความคด การพ ด

การกระทา การประกอบอาชพ ความเพยร การรตวทวพรอม ทถกตรงสการพ นทกข โดยปฏบตศล

สมาธ ปญญา ในการละบาป บาเพญบญ เพมพนใจไรกงวล ไปพรอมกน จนเกดเ ปนสมาธของพทธ

(สมมาสมาธ) ดงพระไตรปฎกเลม ๑๐ ขอ ๒๐๖ สมาธปรขาร ๗ “...สมมาสมาธ บรขารแหงสมาธ

๗ ประการ เ ปนไฉน คอสมมาทฏฐ สมมาสงกปปะ สมมาวาจา สมมากมมนตะ สมมาอาชวะ

สมมาวายามะ สมมาสต ดกรท านผ เจรญทงหลาย ความทจตต งม น แวดลอมดวยองค ๗ นแ ล

พระผมพระภาคตรสวา สมมาสมาธอนเ ปนอรยะ มอปนสย ดง นบาง มบรขาร ดง นบาง ฯสวน

อสตบรษ (ผไมมศล) ยอมไปนรก (เดอดเนอรอนใจ) (ส. ส. เลมท ๑๕ ขอ ๙๐) การผดศลขอใดขอ

หนงหรอหลายขอ เปนการเบยดเบยนตนเองและผอน สตวอน เ ปนกรรม(การกระทา)อนมวบาก

(ผล)ใหรอนเยนของรางกายไมสมดล สงผลใหเปนผมโรคมากพระพทธเจาตรสวา ละเหตทกขได

เ ปนส ขใ น ทท งปวง (พ ร ะไ ตร ปฎก เ ล ม ๒๕ ขอ ๕ ๙ ) , ละทกขท งปวง ไ ด เ ปน ความส ข

(พระไตรปฎก เลม ๒๕ ขอ ๓๓), ความไมเบยดเบยนกนเปนสขในโลก (ข.ธ. เลม ๔ ขอ ๖) ดงน น

การทจะมสขภาพดหรอทาใหความเ จบปวยลดนอยลง จงตองแกปญหาทตนเหตคอ ลดละเ ลก

พฤตกรรมททาใหภาวะรอนเยนของรางกายไมสมดล

๔.

งานวจยทเกยวของ

นายสมคด เรงวจตรา (พ.ศ.๒๕๕๓ ) ไดศกษาวจยเรองประเมนผลการฝกอบรมโครงการอบรม

วทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวม มวตถประสงคเพ อประเมนผลการฝกอบรมโครงการ

อบรมวทย ากรส มาธ บาบดในภ าวะ สขภา พอง ครวม รปแบบปการ วจยเ ปน วจยประเ มนผ ล

(Evaluation Research) กลมตวอยางคอ บคลากรดานสาธารณสข ประชาชนทสนใจ ผ ปวยเ รอรง

และผดแลผปวยทเขารบการอบรมตามโครงการอบรมวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวม

จานวน ๔๖๑ ตงอยาง ผลการวจยพบวา รอยละ ๑๐๐.๐ มความรเ รองสมาธบาบด รอยละ ๙๙ .๘ ม

ความรในดานการบรหารจดการเกยวกบงานสมาธบาบดในภาวะองครวม รอยละ ๘๙ .๒ มความร

- ๔๔ -

เขยนแผนการดาเนนการในจงหวดเกยวกบงานสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมได และรอยละ

๘๗.๖ มความรคดเลอกสถานบรการใหเขารวมโครงการได ระดบความพงพอใจตอการจดการ

อบรมโครงการวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมอยในระดบมาก (คะแนนเฉลย ๓ .๒๔)

โดยมความพงพอใจตอการจดการอบรมโครงการวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมอย

ในระดบมาก (คะแนนเฉลย ๓.๐๙) และความพงพอใจตอสาระเนอหาการอบรมโครงการวทยากร

สมาธบาบดในภาวะสขภาพองครวมอยในระดบมาก (คะแนนเฉลย ๓.๔๐)

ปางธาราไพร นราพงศพทธ (Pangtaraprai Narapongphud) (พ .ศ.๒๕๕๔) ไดศกษาวจย

เรองการดแลตนเองแนวเศรษฐกจพอเพยงและภาวะสขภาพผปวยโรคความดนโลหต กรณศกษา :

ศนยเรยนรสขภาพแบบพงตนเองตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ อาเภอดอนตาล จงหวด

มกดาหาร กลมตว อยางเ ปนผป วยโ รคความดนโลหตส งเขาอบรมทศนย เ รยนรส ขภาพแบบ

พงตนเองตามแนวเศรษฐกจพอเพยงสวนปานาบญ จานวน ๑๑๕ ราย พบวาหลงอบรมทนทและ

หลงอบรม ๓ เดอน คาระดบความคดเหนของความรการดแลตนเองทวไป ความรการดแลตนเอง

แนวเศรษฐกจพอเพยงสงกวากอนทดลองอยางมนยสาคญทางสถต (P<.๐๕) และภาวะสขภาพ

ผปวยไดแก คาเฉลย ความดนโลหตคาบน และคาเฉลยความดนโลหตคาลางมคาลดลงตากวากอน

อบรมอยางนยสาคญทางสถต (P<.๐๕) สดสวนผทควบคมระดบความดนโลหตคาบนอยในเกณฑ

มาตรฐานหลงอบรมทนทและหลงอบรม ๓ เ ดอน มากกวากอนอบรมอยางมนยสาคญทางสถต

(P<.๐๕) สวนสดสวนผทควบคมระดบความดนโลหตคาลางอยในเกณฑมาตรฐานและสดสวนผท

ควบคมระดบความดนโลหตคาบนและคาลางอยในเกณฑมาตรฐานมากกวากอนอบรมอยางม

นยสาคญทางสถต (P<.๐๕) พบเฉพาะหลงอบรม ๓ เดอน

ใจเพชร กลาจน (Jaiphel klajon) (พ.ศ. ๒๕๕๓) ไดศกษาวจยเ รอง ความเ จบปวยกบการ

ดแลสขภาพแนวเศรษฐกจพอเพยง ตามหลกแพทยทางเ ลอกวถพ ทธ มวตถประสงคของการวจยน

เพอศกษาประสทธภาพในการลดปญหาสขภาพ ของวธการดแลสขภาพแนวเศรษฐกจพอเพยง ตาม

หลกแพทยทางเลอกวถพทธ ของศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง สวนปา

นาบญเพอพฒนาและนาเสนอทางเลอกในการดแลแกไขปญหาสขภาพ วธวจยใช ทง รปแบบการ

วจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ ดวยการสงเคราะหองคความรจากเอกสารทเกยวของกบขอมลดาน

สขภาพตงแตป พ.ศ.๒๕๓๘ ใชวธการทดลอง การสงเกต การสมภาษณ และแบบสอบถาม เพ อ

พฒนาและสงเคราะหเปนหลกสตรอบรม และใช วธทางสถตวเคราะหขอมลพสจนประเมนหรอ

ยนยนประสทธภาพของวธการดแลสขภาพ ตวอยางผ เขาคายฯ จานวน ๓๘ คน ผลการวจยพบวา

- ๔๕ -

ผปวยดวยโรคทแพทยแผนปจจบนพยากรณโรควาไมหาย หรออาการเ จบเ จบปวยธรรมดาทไม

รายแรง กสามารถหายหรอทเลาไดดวยการใช วธการตามหลกแพทยทางเ ลอกวถพ ทธ แมผ ปวย

ระยะสดทาย วธการนกชวยลดความทกขทรมาน และเสยชวตดวยความสงบ

นพ.เทวญ ธานรตน และ นพ.วรพงศ ชยภค (พ .ศ. ๒๕๕๒) ไดทาการศกษาวจยเ รอง การ

สวนลางลาไส (Cleansing Enema) มวตถประสงคของการวจยเพ อศกษาการสวนลางลาไสซง เ ปน

วธการหนงในกระบวนการลางพษของการแพทยทางเลอกซงมมาตงแตสมยโบราณแมในคมภรใบ

เบลกระบถงการสวนลางลาไส ฮปโปเครตสถอเอาการสวนลางลาไสเ ปนการรกษาโรควธหนงใน

ยโรปและอเมรกาถอเปนแขวงหนงของวชาวารบาบด ซงผวจยไดศกษาทฤษฎพ นฐาน เก ยวกบการ

ลางพษโดยการสวนลางลาไสดวยน าบาง ดวยกาแฟ บาง ผลของการสวนลางลาไสจะไปทาใหเกด

การขจดกากอาหารและทาความสะอาดสาไสใหญ ชวยเพมการบบรดตวของลาไส ทาใหลดระยะ

การเดนทางของน าดจากลาไสเลกสลาไสใหญ ผลทาใหการขยายหลอดเลอดบรเวณทวาร ลาไส

ใหญและหลอดเลอดดาทเ ขาสตบ และเพมการทางานของเอนไซมกลตาไทโอน-เอส-ทรานเฟอเรส

ในกระบวนการกาจดสารพษทตบ สาหรบผทรบประทานอาหารทมกากใยอาหารสมาเสมอ เชนผก

ผลไม มระบบการขบถายปกต สขภาพแขงแรงด ไมมอาการเครยด ไมมความจาเ ปนทจะตองทาการ

สวนลางลาไส

ภก.ศภรกษ ศภเอม (พ .ศ. ๒๕๕๒) ไดทาการศกษาวจยเ รอง ประสทธผลของโครงการ

พฒนาคณภาพชวตผปวยเบาหวานดวยการแพทยทางเลอก มวตถประสงคของการวจยเพอตองการ

ประเมนวากจกรรมแพทยทางเลอกสามารถลดระดบน าตาลในเลอดและเพมคะแนนคณภาพชวต

ผปวยเบาหวานไดหรอไม ในการศกษาครงนเปนการศกษาเชงทดลองแบบมกลมเปรยบเทยบ โดยม

กา รใ หกจกรร มแพ ทย ทา งเ ลอก เส รมเขาไ ปกบกา รร กษ า พย าบาลแบบปกตโ ดย กจกร ร ม

ประกอบดวย การสอนการทาสมาธ การฝกโยคะ การใหสขศกษาดานโภชนาการ และการให

คาปรกษาผปวย เปรยบเทยบกบกลมควบคมทไดรบการรกษาพยาบาลแบบปกตเพยงอยางเ ดยว

กลมละ ๓๕ คน นาน ๕ เดอน พบวา กลมทไดกจกรรมแพทยทางเ ลอกมระดบน าตาลในเลอดตา

กวากอนเขาโครงการ สรปโครงการพ ฒนาคณภาพชวตผ ปวยเบาหวานดวยการแพทยทางเ ลอก

สามาร ถจดกจกรร มแ พทยทาง เ ลอกทส ามารถลดระ ดบน า ตา ลใ นเ ลอด และเ พมคะ แน น

คณภาพชวตผปวยเบาหวานไดอยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบความเช อม น รอยละ ๙๕ พลง

ทางสถต รอยละ ๘๐

- ๔๖ -

กรอบแนวคดการวจย

แนวคดทฤษฎรปแบบแพทยทางเลอก โดยทวไป

๑.ศกษาทฤษฏแ ละรปแบบการดแลส ขภาพ แพทย

ทางเลอก

๒.ประวตความเปนมาของแพทยทางเลอก

๓ .หลกการวธการดาเ นนงานจดตง ศนยการเ รยน ร

สขภาพดวยการแพทยทางเลอก

การพฒนารปแบบการดแลสขภาพ

เสนอการปฏบตแนวทางดวยการแพทยทางเลอก

-ปร ะ ห ย ด ส ะ ด วก แ ล ะ ส า ม า ร ถป ฏ บต ไ ด ใ น

ชวตประจาวน เขาใจเหตทท าใหเกดโรค

-มกา รดแ ลสขภาพ ทมประส ทธภ าพ มความส ะดวก

ปลอดภย ในการปฏบต

-ไมมผลขางเคยงจากการใชยา

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม -มจตใจทสขสงบ

อบรมเชงปฏบตการการดแลสขภาพดวยการแพทย

ทางเลอกวถพทธประกอบดวย

-การรบประทานอาหารและสมนไพรปรบสมดล

-การกวซา/ขดพษ

-การสวนลางลาไสใหญ(ดทอกซ)

-การแชมอเทาหรอสวนทไ มสบายดวยสมนไพร

-กา ร พอก ทา ห ย อด ปร ะ คบ อบ อา บ เ ช ด ดวย

สมนไพร

-การออกกาลงกาย โยคะ กายบรหาร

-การใชธรรมะ พฒนาจต ตามแนวพทธ

-ดมน าปสสาวะ วดสอบรางกาย

บทท ๓

แนวคดของการแพทยวถพทธของ

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

การ ศกษ าวจยค รง น เ ปนการศ กษ าแนวคดทเกยวของกบการดาเ นนการดานแน วคดของ

การแพทยวถพทธของ ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม เพอใหสามารถนาไปวเคราะหหา

แนวทางในการศกษาการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเ ลอก ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบต

ธรรมบานลานเสยงธร รม โดยวธการแพทยวถพ ทธ ซง ผศกษาวจยไ ดพจารณาสาระสาคญ ท

เกยวของตามลาดบดงน

๑. ความสาคญและองคประกอบของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๒. แนวคดการปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๓. การดาเนนการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๔. เปาหมาย หลกการ วธการแพทยของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

ความสาคญและองคประกอบของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

- ๒๑ -

๑. ศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ตงอยทบานเลขท ๗/๔๔ หม ๔ ซอยนาคนวาส ๔๐

ถนนลาดพราว ๗๑ แขวง/เขต ลาดพราว กรงเทพ ฯ บนพนทจานวน ๘ ไรของคณแมสน บารงศลป

ประกอบดวยศาลาปฏบตธรรมเรอนไม ๒ ช น จานวน ๑ หลงและพนทโรงครวและลานธรรมพรอม

หองน า จานวน ๑๘ หองและหองพกครบาอาจารย จานวน ๓ หอง

ทตง/อาณาเขต

ศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรมไดจดตงขนมาดวยแรงศรทธาของผวจยเพอทจะตอบ

คณบดามารดาตามสงทพระพทธเจาทรงตรส

๒.

การเกดศรทธาตอพระพทธศาสนา มอยวนหนงผวจยมโอกาสไดดรายการทวร ายการหนง

ซงใหสาระสาคญวา การไดกราบ และทาบญกบพระสงฆผปฏบตดปฏบตชอบ หรอพระอรหนต จะ

นาพาใหไดรบกศลผลบญอยางไร และหนงในพระองคนน กคอพระทอยในเขตลาดพราวใกลบาน

ผมนเอง ผมกเกดจตศรทธาทไดยนไดฟงอยางน น มใจฝกใฝจะไปกราบทานใหได และไดทา

ตามนน เมอไปกราบนน ไดเหนทานมทาทนาเล อมใส มเมตตาสง กยงศรทธามาก อยากเปนลกศษย

อยากฝกสมาธดวย แตดวยวยของทานทสงมากแลว และธาตขนธไมแขงแรง จงไมสามารถเปนไป

อยางทคดได

ประวตความเปนมาของ ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

ผวจยจงไปสมครเรยนหลกสตรครสมาธ เปนเวลา ๖ เดอน ขณะทเ รยน มการสวดมนต เ ดน

จงกรม และนงสมาธทกวน ตลอดการเรยน เรยนรการอบรมสต เจรญสมาธ รประโยชน รโทษของ

การทาสมาธ วาสมาธประเภทใดเปนสมมาสมาธ หรอ มจฉาสมาธ และทางเ ดนทพ นจากทกข ม

โอกาสฟงธรรมจากอาจารยทสอน และจากพระอาจารยหลวงพอวร ยง คน น ซงไมเคยไดยนไดฟง ท

ไหนมากอน จงความตงใจทจะศกษาหลกสตรน

เมอไดทดลองปฏบตตาม จตของผวจยรสกออนโยนลง เ ยนลง รบรถงความมเมตตาเปน

อยางสงของพระอาจารยหลวงพอฯ แมอายของทานเกอบจะ ๘๐ ป และสขภาพก ไมคอยแขงแรงนก

แตทานทาทกอยาง ลวนแลวแตสรา งคณงามความด เ สยสละสงสง เ หนแกประโยชนสขสว นรวม

โดยไมนกถงตนเองเลย เพ อสบสานพระพทธศาสนา เผยแผความรทางศาสนาขององคสมเดจพระ

สมมาสมพทธเจา เปนทประจกษชดแกเหลาศษยานศษย ทง ทอยในประเทศไทย และตางประเทศ

ผวจยจงเกดศรทธาตอทาน ศรทธาตอพระพทธศาสนา และปฏญาณในจตใจตนวา จะปฏบตตนตาม

แบบอยางทดงามตามททานไดอบรมสงสอน จากน นมาผวจยกเ รยนจบหลกสตร ผ วจยกมาพบ

- ๒๒ -

ความตายอกครงหนง ขณะทเปนพเลยงรนโดยเดนทางไปธดงครวมกบนกศกษาครสมาธร นนอง ๆ

ในตอนดก กทองรวงขนมาเฉย ๆ จนกระทงจตถอนจากรางอกครงหนง ผวจยกเลยอธฐานใหหลวง

พอชวยดวย หากผวจยมประโยชนกบศาสนาผวจยจะอทศกายใจเพอพระพทธศาสนา

ระหวางทผวจยทากจกรรมสบสานงานทางธรรมใหกบวดแหงหนง ในเขตลาดพราว

ผวจยไดกราบอาราธนาครบาอาจารยวดปากรรมฐาน มาแสดงธรรมทกวนพระ เพ อสวดมนตฟง

ธรรมถวายองคหลวงปหลอด ฯ จนไดรบความสนใจกบสาธชนเปนอยางมากจนกระทงสถานทไม

พอนงและ เวลาไปซอนกบหลกสตรหลก จนผวจย ตองยกเ ลกกจกรรมทวด ซงขณะน นยง ม

กจนมนตของหลวงพอทอง ฯ ทย งค างอย ผ วจยไปบอกเลกกจนมนตน นและแจงความจาเ ปน

ตอทาน แตทานไดเมตตาผม และญาตธรรมเปนอยางมาก โดยทานบอกวาเอาบานโยมนแหละเปน

ทแสดงธรรม ผ วจยกบอกวาจะมคนมาหรอทานวา โยมหาคนมาฟงใหได ๕ คนไดไหม สมย

พทธกาล พระพทธเจาไดแสดงธรรม มผฟง ๕ คนเองกเลยเปนทมาของจดเ รมตนของลานธรรม ใน

ป พ.ศ. ๒๕๔๙ โดยกอนหนานน ๒ ป พระอาจารยหลวงพอวรยงค สรนธโร ทานเมตตามาเทศน

โปรดทลานธรรม ฯ นเมอ ๒๒ พ.ค. ๒๕๔๗ ครงหนงแลว และทานไดบอกวาทน เคยเ ปนวดหรอท

เผยแพรธรรมมากอนเมอ ๒๐๐ - ๓๐๐ ปกอน

ลานธรรม จดการสวดมนต ฟงเทศน เปนประจาทกวนกอนวนพระ ระหวางเวลา ๑๘ .๐๐ -

๒๑.๐๐ ของทกสปดาหโดยมเพ อน ๆพ ๆ นองๆ ครสมาธ มาเ ปนจตอาสา ตงแตเ รมตนมคนอย

ประมาณ ๒๐ คน จนเกดความเขมแขง และกาวหนาขนมาเ รอย ๆ เ ปนลาดบ จนเปนทรจกของคน

ในยานนน บางครงมาประพฤตปฏบต รวมถงหลายพนคน ทกสงทกอยางทมาถง ณ วนนไมใช เ รอง

งาย ๆ ถาเราไมไดรบกาลงใจซงกนและกน ขาดความอดทนอดกลน ขาดการใหอภ ยกนและกน ขาด

ความวรยะ อตสาหะ ซงมศรทธาเปนตวตง เปนเครองยดเหนยวจตใจ จนวนนลวง เลยเขามาสปท ๘

แลว “บานลานเสยงธรรม” ชอนไดมาจาก ลานหญาทหลวงพอวรยง ค บอกวาเ ปนลานแสดงธรรม

เสยงมาจาก สรเสยง แทนช อหลวงพอสรเสยง ปญญาวชโร ซงเปนผตงช อ และมาจากวนเ ปดสถาน

ขององคหลวงตามหาบว ฯวา เสยงธรรมนคอทไปทมา

“ บานลานเสยงธรรม ” เ ปนสถานทปฏบตธรรม ทเ ปดโอกาสใหทกๆ ทานไดเขามาใช

สถานท น เพ อประกอบคณงาม ความด โดยบรจาคทาน รกษาศล เจรญภาวนา ฟงธรรมตามกาล

สมควร และกจกรรมทบาเพญประโยชนตอสาธารณะ โดยไมมผห นงผใ ดเ ปนเจาของ ทรายทกเมด

เสาทกตน กระเบองทกแผน เหงอทกหยด ความเสยสละ รวมแรงรวมใจกน ไมแบงแยกเราเขา เมอ

- ๒๓ -

มาอยรวมกนตรงนแลว ทก ๆคน เปนญาตกน เรารวมกนดวยความศรทธา ดวยรก และหวงด เ หน

ประโยชนทจะสบสานพระพทธศาสนา สบตอไปช วลกช วหลาน ตามกาลอนสมควร

สงสาคญทสดแ หงการประพ ฤตปฏบตธรรม กดวยมเปา หมายสงสดของชวต ทกชวต

ตองตอส ดนรนกเพ อหาทางพ นจากคาวา “ทกข” นนคอ การดบทกข ทาอยางไรจะดบทกขได

ทาอยางไร ทกขจงจะดบ ดงพระธรรมคาสงสอนของพระสมมาสมพทธเจา กคอเ รองของความจรง

ทมอยแลวตามธรรมชาต เปนแตวาพระพทธเจาทรงคนพบ แลวนามาชแจงเ ปดเผย พระพทธเจ าเคย

ตรสวาสภาพธรรม เปนของมอยแลว ไมวาจะมพระพทธเจาเกดขนหรอไม พระพทธเจาเ ปนผทตรส

รสภาพธรรมน นๆ แลวนามาบอกเ ลาใหเขาใจช ดขน ความจรงหรอสจธรรมทมอยแลวตา ม

ธรรมชาตน จงเปนของกลางสาหรบทกคนและมใชสงทประดษฐหรอคดขนตามอารมณเพอฝน

พระพทธเจาตรสวา ตราบใดทพระองคยงมไดตรสรความจรงในลกษณะ ๓ อยาง คอ รตว

ความจรง รหนาท อนควรทาเกยวกบความจรงนน และรวาไดทาหนาทสาเ รจบรบรณแลว ตราบน น

พระองคกยงไมอาจกลาวไดวาตรสรแลว ซงแสดงใหเ หนวาความจรงน นพระองคไดทรงลงมอ

ปฏบตจนคนพบประจกษแลว พระองคจงไดนามาสงสอน สจธรรมหรอความจรงทมอยแลวตาม

ธรรมชาตทพ ระพทธเจาทรงคนพบนน ไดแก ทรงรแจงหรอรอรยสจ ๔ คอ ความจรงอน ประเสรฐ

๔ อยาง ไดแก ทกข สมทย นโรธ มรรค ซงอธบายไดดงน

๑. ทกข คอความทกข, สภาพททนไดยาก, สภาวะทบบคน ขดแยง บกพรอง ขาดแกนสาร

และความเทยงแท ไมใหความพงพอใจแทจรง ไดแก ชาต ชรา มรณะ การประจวบกบสงอนไมเ ปน

ทรก การพลดพรากจากสงทรกความปรารถนาไมสมหวงหรอปญหาของชวตทงหมด

๒. สมทย คอสาเหตของทกข ไดแก ตณหา ๓ หรอ กามตณหา ภวตณหา และวภวตณหา

หรอสาเหตของปญหาชวต

๓. นโรธ คอความดบทกข ไดแก ภาวะทตณหาดบสนไป ภาวะทเขาถง เมอกาจดอวชชา

หมดสนตณหาแลว ไมตดของ หลดพน สงบ ปลอดโปรง เ ปนอสระ คอนพพาน หรอภาวะหมด

ปญหา

๔. มรรค คอทางดบทกข ขอปฏบตใหถงความดบทกข ไดแก มชฌมปฏปทา แปลวา ทาง

สายกลาง คอ มรรคมองค ๘ ไดแก สมมาทฏฐ ความเหนชอบ สมมาสงกปปะ ความดารชอบ

สมมาวาจา เจรจาชอบ สมมากมมนตะ การงานชอบ สมมาอาชวะ เ ลยงชพชอบ สมมาวายามะ

พยายามชอบ สมมาสต ระลกชอบ และสมมาสมาธ ตง จตชอบ หรอแนวทางแกปญหาชวต มรรคม

- ๒๔ -

องคแปดคอ ไตรสกขา ไดแก ศล: สมมาวาจา สมมากมมนตะ สมมาอาชวะ สมมาวายามะ สมาธ:

สมมาสต สมมาสมาธปญญา: สมมาทฐ สมมาสงกปปะ

เปาหมายระดบสงสด (ปรมตถะ) หมายถง ประโยชนทเปนแกนแทของชวต เ ปนจดหมาย

สดทายทชวตจะพงบรรล คอ การบรรลนพพาน

๓.

กจกรรมตางๆของโครงตางๆของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๓.๑ โครงการปฏบตธรรม

จดกจกรรมสวดมนต ทาสมาธ ฟงพระธรรมเทศนา ถวายเครองปจจย ไทยธรรม ทก ๆ

วนโกน (กอนวนพระ ๑ วน) ตงแตเวลา ๑๘.๐๐ – ๒๑.๐๐ น. ดาเนนการเดอนละ ๔ ครง

๓.๒ โครงการตกบาตรพระปากรรมฐาน ๙ วด จานวน ๒๐ รป

จดใหประชาชนทวไปเขารวมทาบญตกบาตร และฟงพระธรรมเทศนา ในวนเสาร

สปดาห ท ๓ ของทกเดอน เดอนละ ๑ ครง ตงแตเวลา ๐๗.๐๐ – ๑๑.๐๐ น.

๓.๓. โครงการบวชเนกขมมะ 1 คน 1 วน

ใหเดกนกเรยน ยานลาดพราวหรอใกลเคยงมาบวชรกษาศล ๘ เ ดนจงกรมนงสมาธ

ฟงธรรม และอบรมจตใจ โดยไมเกบคาใชจาย ในวนเสาร และ วนอาทตย ในสปดาหท ๓ ของเดอน

- ๒๕ -

แนวคดการปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

การปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม เ ปนการเผยแพรกจกรรมทางพ ทธ

ศาสนาในป ๒๐๐๖ ทนามาศกษาวเคร าะห ซงมอง คประกอบหลกสาคญหลาย ประการตา ม

วตถประสงค ดงน

๑. ตามแนวพระราชดารของทลกระหมอมหญงอบล รตนราชกญญา สรวฒนาพรรณวทรงม

พระดารวา เยาวชนไทยควรไดรบการศกษาทสมบรณทงดานวชาการ วชาชพ และวชาชวต จงจะ

ไดชอวาเปนคนรนใหม ผเปนความหวงของสงคมไทยทถงพรอมทง “ความร คค ณธรรม” และทรง

เผยถงแรงบนดาลใจในการรเรม โครงการ “ หนงใจ....ใหธรรมะ” ไววา เยาวชน คอ ผ กาหนดชะตา

กรรมของมนษยชาต คอ เมลดพ นธของความสข และสนตภาพ สงคม ประเทศ และโลกจะเปน

อยางไร กขนอยกบเยาวชนเปนสาคญ หากเยาวชนของเรามความร มความคด มความด มจตสานก

สาธารณะ และมภาวะผนา สงคมไทยกมหลกประกนวาจะเปนสงคมแหง ความอยเ ยนเปนสขอยาง

ยงยน

๒. เพอถวายเปนพระราชกศลแดองคพระบาทสมเดจพระเจาอย หว ขอใหพระองคทรงหาย

จากอาการพระประชวร ทรงมสขภาพพลานามยแขงแรง อยเ ปนมงขวญของปวงชนชาวไทยไป

ตราบนานเทานาน

๓. เพอสบสานและเผยแผพระพทธศาสนาใหยนยาวถง ๕ ,๐๐๐ ป ประเทศไทย มพระมหา

กษตรยทรงเปนพระประมข และประชาชนสวนใหญนบถอพระพทธศาสนา มการสบสานประเพณ

วฒนาธรรมไทย เชน ประเพณทาบญ ตกบาตร สวดมนต ไหวพระในวนโกน วนพระ ซงกระทา

สบตอกน มาตงแตอดตจนถงปจจบน จงทาใหชาต ศาสนา และพระมหากษตรย เ ปนศนยรวมจตใจ

ของคนไทยทงชาต

๔. เพอสรางศรทธาเปนพลงใหกาวนา หากประชาชนชาวไทย ไดมการอบรม พ ฒนาจตใจ

อยางสมาเสมอ จตใจมทยดเหนยว จตใจมความมนคง เขมแขง ใครจะช กจงใหหลงผดไดยาก เกด

การช งใจกอนพด คด และทา ไมตดสนใจไปตามกระแสสงคมทเขามาช กจงใหทาในสง ทจะทาลาย

ชาต ศาสนา และพระมหากษตรย ไมหลงผดและตกเปนเครองมอของใคร การฝกจตทาใหเกดพลง

จตกาวหนา ขน

๕. เพอแสดงออกถงความจงรกภกดตอสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย แล ะเพอความ

สงบสขรมเยน การแสดงออกซงความจงรกภกดดงกลาว ทาไดหลายประการ แตประการสาคญท

- ๒๖ -

ไมควรมองขามคอ การสรางความสข ความสงบ ใหเกดขนตอตน การทาจตใจของตนใหวางจาก

ภารกจประจาวนทสบสนวนวายจากหนาทการงาน ภาระหนาททมตอครอบครว การทประชาชน

โดยรวมเหนประโยชน จงหนมาแสดงออกโดยการกระทากจกรรมปฏบตธรรม ทาใหเกดการ

รวมกลมกน เกดการสรางประโยชนสขทางใจกบตน เมอตนสข กย ง ถงคนรอบขางใหมความสข

ตามไปดวย

๖. เพอใหเกดความสามคคปรองดอง แล ะการใหอภยซงกนแล ะกน อนจะเกดประโยชนตอ

ประเทศชาต ประโยชนจากการฝกจตอนเกดแกตน ตอสงคมเลกๆ กแผไปถงสงคมใหญ ๆ คอ

ประเทศ เกดความเ ออเ ฝอ เ ผอแผ มความเหนอกเหนใจกน หนกนดเบาหน อยอภ ยกน กเกด

ประโยชนตอประชาชนของประเทศ

๗. เพอใหอานาจของคณพระรตนตรย และ พระพทธธรรมบดสหนาทศาสดา สรางสนตสข

โลก จากการรวมใจดวยพลงแหงจตทฝกดแลวน จงเปนกระแสสงถงใหประชาชนชาวไทยกลบมา

รกใคร สามคคปรองดองเหมอนนองพ ขออานภาพอานาจคณพระรตนตรย และ พระพทธธรรมบด

สหนาทศาสดา ไดแผไพศาลปกปองคมครองใหประชาชนชาวไทย และประเทศไทย เจรญรง เ รอง

ทงในทางโลกและในทางธรรม แผขยายออกไปอยางกวางใหญไพศาล ไมมข อบเขต เกด สนตสขทง

ประเทศและทวโลก

๘. เพอกาหนดระเบยบการปฏบตธรรมบวชเนกขมมะบารมของบานล านเสยงธรรมดงน

๘.๑ ผมาปฏบตธรรม แตงกายช ดขาว สภาพเ รยบรอย ตลอดระยะเวลาการปฏบตธรรม

๘.๒ ผมาปฏบตธรรม หามใสเครองประดบ เชน ตางห สรอย เ ปนตน (นาฬกาอนญาต)

ผใดนามาแลวกรณาถอดเกบไว หากเกรงวาจะหายใหฝากกบเจาหนาท และกอนกลบมารบคน

๘.๓ ผปฏบตธรรม ตองสารวมกาย วาจา ใจ รกษาศลทง ๘ ขอ อยางเครงครด ไมพ ดคยใน

เ รองทไมจาเ ปนหรอ รบกวนผปฏบตธรรมทา นอน ตงใจฟงธรรมอยในโอวาทพระอาจาร ย

๘.๔ การปฏบตธรรมน น มทงผ ชายและผหญง เวลานงสวดมนตใหผ หญงนงดานซาย

ผชายนง ดานขวา ของศาลา ถามากนเ ปนครอบครว เพ อนฝง ผ ชายและผหญง ควรตงใจปฏบต

ธรรมไมพ งทากรย าไมเหมา ะสม เช น นงคย กนสองคน เ ปนตน ทพกแ ยกชายห ญง ผหญ ง

พกช นลาง ผชายพกช นบน ถงเวลาพกแลวไมควร ออกนอกทพกของตน เวนแตเหต จา เ ปน เชน เขา

หองนา

๘.๕ ผปฏบตธรรมพงตรงตอเวลา ตองนกถงใจเขาใจเรา กาหนดการ จะไมมแจกใหด

กาหนดการไดท บอรด ดานลาง

- ๒๗ -

๘.๕ การปฏบตทสานกปฏบตธรรมจดน น เนนใหผ ปฏบตธรรมไดปฏบตธรรมไดอยาง

เตมท เพราะระยะเวลาทจดน นมจานวนทนอย ใหผ ปฏบตธรรม พงทราบวาเรามาปฏบตธรรม

ด วยเ วลา อ นน อยนด ให ตงอกตงใ จปฏ บ ตธ รรม การน อนหลบใน เวลากลา งวน น น ถาไ ม

จาเ ปน จรงๆ กไมควรทา ในเวลาวาง ให อานหน งสอ ห รอ ฝกปฏบต ธรรม อยากร ะทาตน

เหมอน ส ถาน ทปฏ บตธ รรมเปน ทพ กตากอา กาศ อาจจะทาให ทาน ไดบาปไ ปโดยไมรตว

๘.๖ โปรดชวยกนรกษาความสะอาด ทงศาลา หองน า หองพ ก และ ชวยกนทาความ

สะอาด สานก เชนกวาดลานวด ลางหองน า ถศาลาเปนตน

๘.๗ ประหยดน า ประหยดไฟ ปดไฟหลงการใชหองน า ปดพดลมหลงการปฏบตธรรม

๘.๘ หามซกผา กรณานาเสอผามาเปลยนตามจานวนวนทพก

๘.๙ ปดเครองมอสอสารขณะปฏบตธรรม งดใชถาไมจาเปนในชวงเขาปฏบตธรรม

๘.๑๐ รบประทานอาหารดวยอาการสารวม หามเ ดนหรอยน รบประทานอาหาร น าปานะ

จะมในชวงเยน อยดานลาง

๘.๑๑ เมอมกจธระจาเปนตองออกไปขางนอกสถานทปฏบต ใหบอกลาพระอาจารยหรอ

เจาหนาท

๘.๑๒ เมอเจบปวยดวยเหตอยางใดอยางหนง ตองรบแจงพระอาจารย หรอเจาหนาท ยา

สามารถขอได

๘.๑๓ ตดบตรตลอดการปฏบตธรรม ผใดมาทหลง ใหเ ขยนและตดทกคนดวย และตองคน

กอนกลบ

๘ .๑๔ ถาสงใดทจะเปนเห ตนามา ซงความเสอมเสยแกห มคณะ ส านกสงฆ และแ ก

พระพทธศาสนา จงเรยนตอพระอาจารย

๘.๑๕ กอนกลบพงสารวจของๆทาน และ ทาความสะอาดใหเรยบรอยกอนกลบ

๘.๑๖ การปฏบตธรรมเปนหมคณะน นจะตองเ ออเ ฟอเ ผอแผ มเมตตาตอกน เสมอนเปน

กลยาณมตร

๘.๑๗ ตองปฏบตตามระเบยบสานกปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม อยางเครงครด

๘.๑๘ ปฏบตวปสสนากรรมฐานตามหลกสตปฏฐาน ๔ เ ดนจงกรม นงสมาธ และอรยาบถ

ยอย

๘.๑๙ ผปฏบตตองสารวมกาย วาจา ใจ และรกษาศลอยางเครงครด

- ๒๘ -

การอบรมกอนกาหนด และตดสทธในการเขาปฏบตครงตอไป พงปฏบตตามระเบยบของ

สานกปฏบตธรรมอยางเครงครด เพอใหทกทานไดอานสงส ในการปฏบตธรรมอยางครบถวน และ

เพอความเปนอนหนงอนเดยวกนของหมคณะ มความสงสยประการใด สอบถามพระอาจารยหรอ

เจาหนาได ทกกรณ

การดาเนนการ เปาหมาย หลกการ วธการแพทยของศนยปฏบตธรรม บานลาน

เสยงธรรม เกยวกบการเปดคอรสลางพษกายสลายพษใจ

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมจดปฏบตธรรมมาเปนเวลา ๘ ปพบวาพระสงฆจานวน

มากมปญหาสขภาพและอาพาธดวยโรคตาง ๆ ทงโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง ภาวะไขมนใน

เลอดสง โรคอวน ฯลฯ เนองจากสถานภาพของพระสงฆไมเ อ อตอการออกกาลงกาย และการดแล

สขภา พ ทสาคญ พ ระส งฆ มทา งเ ลอกใ นกา รฉน นอย ตองฉน อาห ารตามทญาตโยม หร อ

พทธศาสนกชนนามาถวายหรอใสบาตร โดยสวนมากมกจะเ ลอกอาหารทคดวาอรอย มเ นอสตว

หรอมไขมนเยอะ ซงเปนบอเกดของโรคตางๆ ตามมาโรคบางอยางเกดจากพฤตกรรม ไมสามารถ

รกษาดวยยาได แตตองรกษาดวยการเปลยนพฤตกรรม เชน การฉนอาหาร การดมน าดางทาดทอกซ

เพอลดสารพษตางๆ ในรางกาย อยางไรกตาม พทธศาสนกชนตองรวมมอดวยการเ ลอกถวายอาหาร

พระหรอใสบาตรทคานงถงสขภาพของพระสงฆเ ปนสาคญมากกวาความอรอยดวย ทง น หาก

ตองการจะปฏรปประเทศตองมการปฏรปสขภาพกอน โดยเฉพาะสขภาพพระสงฆ เพราะหาก

พระสงฆเขาใจในการดแลสขภาพกสามารถเปนศนยกลางในการแนะนาประชาชนในการดแล

สขภาพของตนเองได ดงน

๑. ใหเขาการลางพษจากตบและถงน าด หมายถง การนาพษออกจากรางกายโดยกระตนให

ตบและถงน าดขบพษออกนอกรางกาย ดวยวธรบประทานอาหารพลงงานตา หรอ อดอาหาร ( ดมน า

สมนไพรแทน) และใชยาสมนไพร ซงสามารถนาพษออกไดมากกวาวธอ นๆ เหมาะสาหรบคนทม

พษสะสมในรางกาย ปรมาณมากเชนนวในถงน าดเจบปวยดวยโรคเรอรง

๒. โดยปกตรางกายของคนเรามกระบวนการกาจดพษออกจากรางกายไดหลายวธ เชน การไอ

การจาม มขน มเมอกโบกพดเชอโรคออกจาก รางกาย มเมดเ ลอดขาวชวยจบกนเชอโรค มระบบ

ภมคมกนชวยดแลรางกายใหแขงแรง และยงมตบเ ปนอวยวะทรวบรวมพษและกาจดพษออก จาก

รางกายอกดวย

- ๒๙ -

ตบจงมความสาคญตอรางกายมาก ตงอยช องทอ งใตช ายโครงขวา หนก ๑.๓-๓ กโลกรม

ทาหนาทในรางกาย ๔๐ อยาง และยงมหนาทยอย ๕๐๐ อยาง เชน เกบสารทใช ในการสราง

ฮโมโกลบน เกบวตามน A ,D,E,K, แรธาต และไขมน สรางน าเหลอง ซง เ ปนตวกลางในการนาพา

เมดเลอดขาว ใหเคลอนไปยงสวนตาง ๆ ของรางกาย ควบคมสมดลของฮอรโมนในรา งกาย ขบของ

เสยทเกดจากปฏกรยาเมตาโบลซม -สรางไลโปโปรตนเอาไวคอยสงไขมนในเลอด -สรางโปรตน

ทงแอลบมนและโกลบลน ผลตสารท เ ปนปจจยการแขงตวของเ ลอด( Clottingfactors) ทาลา ย

เมดเลอดแดงทใ ชแลว แปรรปโมเลกลของฮโมโกลบนทไดจากการทาลายเมดเ ลอดแดงทหมดอาย

จากมาม เพ อสรางเ ปนรงควตถน าด ( Bile pigment) เชน บ ลรบน ( Bilirubin) และบลเวอดน

(Bilivedin) หนาทสาคญอกประการหนง คอ การกาจดพษออกจากรางกาย

๑.

๑. ๑ ฝกลดหรองดการรบประทานเนอสตว และลดการปรงแตงรสอาหารจากเ ดมใหจดลง

ประมาณ ๑-๒ สปดาห

การเตรยมตวกอนเขารบการอบรม (รายละเอยดดในค มอดแล สขภาพบานลาน

เสยงธรรม)

๑.๒ เตรยมของใชสวนตวทจา เ ปน ( ผาห ม แกวนา ช อนสแตนเลต ช ดนอนสาหรบอบ

แดด ชดกฬาออกกาลงกายโยคะสขาว)

๑.๓ เตรยมเสอผาสวมใสสบาย แตงกายสภาพ ( หามสวมเ สอผารดรป คอลก ขาสน แขน

กด ) และนาาเสอมกระดมหนามา ๑ ตว สาาหรบสวมขณะทากวซา

๑.๔ ควรมาถง สถานในวนแรกไมควรเกน ๑๘ .๐๐ น . ของวนน น และอบรมจนครบตาม

กาหนด เพอผลตอสขภาพของทานเอง

๑.๕ เตรยมกาย-ใจและบวชถอศล ๘ ใสชดสขาวสภาพตลอดการลางพษและตองอยกบเรา

จานวน ๕ วนโดยไมมธระทใด

๑.๖ เอกสารทตองนามา ผลการเจาะเ ลอด เชนความดน คาไขมนด-เลว ไตรกลสไรดและ

ไขมนในเสนเลอด ฯลฯ สาเนาบตรประชาชน สาหรบคาใชจายเสยเฉพาะคายา ทานละ ๑,๕๐๐ บาท

สวนคาอาหาร คาดาเนนงาน คาสถานท คาน าไฟฟา แลวแตจะทาบญ (สาหรบพระภกษสงฆ ไม

ตองเสยคาใชจาย)

- ๓๐ -

** หมายเหต : อาหารในคายสขภาพเปนอาหารปรบสมดล รสชาตคอนขางจด ไมมสวนประกอบ

ของ เนอสตว นม ไข และนามน เพ อใหเกดผลดตอสขภาพ ควรรบประทานอาหารทจดให หากนา

อาหารตดตวมา ตองไมมเนอสตว

๒. ขนตอนการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเลอกของ ศนยปฏบตธรรม บานลาน

เสยงธรรม แบงขนตอนการลางพษต

ขนตอนท ๑. เตรยมตวกอน พรอมทงกายและใจ

บและถงนาดเปน ๕ ขนตอนดงน

๑.๑. ทาไดในผทมอาการพษสะสมดงน

- อาการปวดศรษะบอย หงดหงด

- ปวดเมอยหลง ไหล คอ

- เบออาหาร ทองอดบอย

- หนาตาหมองคลา ไมขาวสดใส ผวพรรณหยาบกราน

- มแผลรอนในในปากเปนประจา

- ดดซมสารอาหารจาพวกแปงมากไปทาใหรางกายอวน

- ขบถาย และละลายสารพษไมออก จะเกดสวเสยนบนใบหนา และฝาดาบนใบหนา

- ออนเพลย งวงนอน สมาธไมด ความจาเสอม

- โรคทองผกและ รดสดวงทวาร

- สตรมรอบเดอนมาไมปรกต

- ประสาทตงเครยด และรางกายไมแขงแรง เพศสมพนธเสอม

- ผวหนงเปนผนคน ลมหายใจมกลนเหมน ผายลมบอย

- โรคเรอรง เชน โรคไต เบาหวาน ความดนโลหตสง เสนเลอดตบตน

- ภมแพ การตานทานการตดเชอโรคของเดก และผสงอาย

- ไตทางานหนก ( ขบพษยาตกคางแทน)

๑.๒. เจบปวย โรคหรออาการตาง ๆ

- สว

- ไขมนในเลอดสง

- โรคผวหนง ผนคนตางๆ

- หอบ หด

- ๓๑ -

- ภมแพ

- นวตบ และ นวถงน าด ปวดทองจากนวถงน าด ซง นวจะเปนตวขดขวางการทางาน

ของตบทาใหเกดโรคตางๆได เชน ไขมนพอกตบ ตบแขง มะเรงตบ ตบวาย

- โภชนาการพรอง

- ปวดไหล ปวดหลง ปวดแขน

- ปวดทอง ปวดตบ

- ความดนโลหตสง

- โรคหวใจ เจบหนาอก

- โรคเกยวกบกระเพาะอาหาร ลาไสแปรปรวน ทองผก

- มะเรง

- เอดส

- พากนสน

- อลไซเมอร

- ลมชก

- อนๆ

๑.๓. มความเขาใจในการลางพษตบ มความอดทน

๑.๔ มเ วลา ให ก บกา รลา งพ ษ ตบ เวลาท เ หมา ะส มกบการ ลาง พ ษตบควร เปน ดง น

- เวลาทสะดวก ไมเรงรบ

- เปนวนหยด พกผอน

- วนกอนหรอหลงวนพระ 1 วน

๑.๕ ขอระมดระวง

- สาหรบผทรางกายเพลยมากๆ เจบปวยดวยโรคเฉยบพลน เชน ไข ไขหวด โรคหวใจ

บางชนด เดกในวยเจรญเตบโต หญงตงครรภ ควรงดหรอเวน

ลางลาไสกอนลางตบ มหลายวธ เชน ใหงดอาหารเนอ นม ไข น ามน อาหารผด ทอด หรออด

อาหารทก อยางโดยดมน าสมนไพร แทนรวมกบรบประทานยาสมนไพรลางลาไสหรอรวมกบวธ

สวนลางลาไสใหญ ดงตอไปน

ขนตอนท ๒

- ๓๒ -

- ดมน าชาตางๆ เชน น าชาขาว น าดาง น ามะขามผสมน าผง (วธทาแสดงในหวขออาหารและ

น าปรบสมดลรางกาย) โดยน าชาขาว ดมตอนเช า ประมาณ ๕ แกว น าดางหรอน าอลคาไลด

ดมตลอดวน น ามะขามผสมน าผง ดมเมอรสกเพลย

- รบประทานยาสมนไพร สาหรบลางพษ ครงละ ๑ ช อนโตะ ผสมกบน ามะขามดม ๑/๒ แกว

๓ เวลา กอนอาหารซงจะดม ๓ วน (ยาจะชวยทาความสะอาดลาไส)

- ใหสวนลางลาไสใหญดวยน าสมนไพร เชน น าตมสะเดา น าตมหญาใตใบ กาแฟ หรอ

สมนไพร ทถกกบตวเอง โดยทา เชา-เยน หรอมากกวา เพ อทาความสะอาดลาไสกอนทจะนาพษ

ออกจาก ตบและถงน าด

การลางพษตบ หลงจากลางลาไสแลวกจะลางพษ จากตบ โดย วนทลางพษ ตบจะงดกา ร

รบประทานยาทกชนด งดรบประทานอาหาร ดมน าเปลา หรอน าชาตางๆ แทน แตถางดอาหารทาง

ปากไดยงด วนหลงจากลางลาไสแลว

ขนตอนท ๓.

- ตอนเชา ถางดอาหารไดจะด ใหดมน าเปลาหรอน าผลไมคน แตถางดไมไดใหรบประทาน

อาหารเฉพาะผกและผลไม

- เวลา ๑๔.๐๐ น. ดมน าผลไม เชนน าสบปะรด น ามะละกอ ประมาณ ๑ แกว หลงจากน นงด

น างดอาหารทกอยาง ถาหวมากใหจบน าเปลา หรอน าดาง (น าอลคาไลด) หลงจากน นเอาพษออก

จากรางกายดวยวธตาง ๆ อาบน า

- เวลา ๑๘.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ชอนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว คนใหเขา กน

ดม หลงจากนนงดดมน าทกอยาง (ดเกลอ จะทาใหตบและถงน าดพองตวและออนตว ชวยระบาย

ทาใหไขมน นวหลดออกมาได)

- เวลา ๑๙.๐๐ น. ดมเกลอดา แกอาการเพลย

- เวลา ๒๐.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ช อนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว อก ๑ แกว

หลงจากน นงดดมน าทกอยาง (ดมน าดเกลอ ถารสกขมปากใหอมมะนาว หรอจบน ามะนาว)

- เวลา ๒๒.๐๐ น. (ไมควรเกน ๒๒.๑๕ น.) ดมน ามนมะกอก ๑๒๐ ซ.ซ. ผสมกบน ามะนาว ๑๒๕

ซ.ซ. (บางคนอาจใชน า มะนาว ๗๕ ซ.ซ และ น าสมคน ๗๕ ซ.ซ) เขยาใหเขากน ใหยนดมเพ อ

ปองกนไมใหทอน าดพบงอ แลวรบนอนลงใหศรษะสง หรอนอนตะแคงขวา ลาตวตรงหรอนง ดม

โดยนงเหยยดขา เอนตว ๔๕ องศาแลวคอยๆนอนลงไปใหศรษะสง นอนนงจนถง ๐๒ .๐๐ น . ถาไม

- ๓๓ -

สบาย ในทองสามารถใชกระเปาน ารอนประคบทอง ชวยใหขบพษออกจากตบและถงน าด ดมากขน

(น ามนมะกอกและน ามะนาวจะ ชวยขบพษจากตบและถงน าด) หลง ๐๒ .๐๐ น . สามารถเ รมเกบ

อจจาระไววเคราะหโรคได ตน เชาของวน ตอมา

- เวลา ๐๖.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ช อนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว (ไมดมกได)

- เวลา ๐๗.๐๐ น. ดมเกลอดาแกอาการเพลย

- เวลา ๐๘.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ช อนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว (ไมดมกได)

- หลงขบถายอจจาระใหดมน าสมนไพรบารงกาลง เชน น ามะพราวสด น าขง ๑ แกว (ถาไม

ขบถายอจจาระใหสวนลางลาไส กอนดมน า สมนไพร)

- เวลา ๑๐.๓๐ น. สวนลางลาไสใหญอกครง

- หลงจากนน เรมรบประทานอาหารออน ๆ เพอ บารงตบ ( ศกษาวธทาอาหารท หวขออาหาร

และน าปรบสมดลรางกาย)

ขนตอนท ๔.

ลางลาไสหลงลางตบ หลงจากลางพษจากตบและถงน าดแลว การขบพษตองใช เวลาในการ

เคลอนพษออกจากรางกาย จงตองรบประทานอาหารออนๆประมาณ ๓ วน รบประทานยาบารงตบ

อยางนอย ๗ วน และสวนลางลาไสใหญ (ดทอกซ) อยางนอย ๗ วน เพ อขบพษออกจากรางกายให

ประคบบรเวณหนาทองดวยความรอนโดยใช ผาฝายขนาดผาเชดหนาช บน ามนมะกอกคลมลงไป

บรเวณหนาทอง แลวใชกระเปาน ารอนวางทาบลงไป ใช ผาห อหนาทองไวประมาณ ๑ ช วโมงจะ

ชวยใหการขบนว ของเสยออกไดด (ถาไมพรอมไมตองทากได) ในชวงเวลานอาจพบกอนนว

ไขมน ของเสยตางๆหลดออกมาพษทอ อกจากตบ ตบออน และถงน าด มลกษณะดงน

๑. ลอยอยขางบน คอ ไขมนจากตบ และนวจากถงน าด ไขมนจากตบจะมสเหลอง สเ ขยว สดา

กอนขรขระ หรอ เปนน าสดา สเหลอง สเทา มนตดมอลางไมออก ตองใช นายาลางจานหรอสบลาง

หลาย ๆ ครง

๒. ลอยอยตรงกลาง จะเปนเซลลมะเรง มลกษณะเหมอนเหดหหนขาว

๓. อยลางสดคอเมดเลอดแดง ทหมดอาย

๔. ลกษณะนวจากถงน าด จะมสเขยว เหลอง ดา กอนคอนขางกลม

- ๓๔ -

อาการหลงลางพษ จะรสกออนเพลย อยาตกใจ เปนอาการปกตใหพ กผอน เอาพษออกดวยวธ

อนๆ เชน ตากแดด แชมอ-แชเทา ใหรบประทาน อาหารออนๆอยางนอย ๓ วน คอยรบประทาน

อาหารตามปกต รบประทานยาบารงตบ และทาดทอกซเชา-เยน๗วน

ฟนฟตบ หลงจากทตบขบพษออกแลว อาจจะมรองรอยของแผลทเกดจากการหลดลอกออก

ของนว ไขมน หรอของเสยอน ๆ อาจทาให รสกออนเพลย การฟนฟตบจงเ ปนสงสาคญสงทตอง

ปฏบตคอ

ขนตอนท๕

- พกผอนใหเพยงพอ

- รบประทานยาบารงตบ

- ดมและรบประทานอาหารบารงตบ เชน น าผกผลไมปน ขาวตมเพอสขภาพ ( ดรายละเ อยด

ในหวขออาหารและน าปรบสมดลรางกาย) โดยรบประทานอยางนอย ๓ วน

- หลงจากนนกป ฏบตดแลสขภาพตนเองแบบพอเพยง ดวยหลกปฏบต ๙ อ.(เอาพษออก

อาหารและน าปรบสมดลรางกาย อากาศ ออกกาลงกาย อารมณและจตใจเปนตน ) และหมน เอาพษ

ออกจากรางกายเทาทรสกสบาย การลางพษตบและถงน าด อาการ ตาง ๆจะหายไดอยางช ดเจน ตาม

ประสบการณมกพบวาทามากกวา ๕ ครงจะเหนผลช ดเจน แตบางราย ๑ ครงกเ หนผลได การลาง

พษตบและถงน าดควรทาหางกน ๓-๔ สปดาห สามารถทาไดทกเดอนหรออยางนอยปละ ๒-๔ ครง

บทท ๓

แนวคดของการแพทยวถพทธของ

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

การ ศกษ าวจยค รง น เ ปนการศ กษ าแนวคดทเกยวของกบการดาเ นนการดานแน วคดของ

การแพทยวถพทธของ ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม เพอใหสามารถนาไปวเคราะหหา

แนวทางในการศกษาการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเ ลอก ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบต

ธรรมบานลานเสยงธร รม โดยวธการแพทยวถพ ทธ ซง ผศกษาวจยไ ดพจารณาสาระสาคญ ท

เกยวของตามลาดบดงน

๑. ความสาคญและองคประกอบของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๒. แนวคดการปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๓. การดาเนนการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๔. เปาหมาย หลกการ วธการแพทยของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

ความสาคญและองคประกอบของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

- ๒๑ -

๑. ศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม ตงอยทบานเลขท ๗/๔๔ หม ๔ ซอยนาคนวาส ๔๐

ถนนลาดพราว ๗๑ แขวง/เขต ลาดพราว กรงเทพ ฯ บนพนทจานวน ๘ ไรของคณแมสน บารงศลป

ประกอบดวยศาลาปฏบตธรรมเรอนไม ๒ ช น จานวน ๑ หลงและพนทโรงครวและลานธรรมพรอม

หองน า จานวน ๑๘ หองและหองพกครบาอาจารย จานวน ๓ หอง

ทตง/อาณาเขต

ศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรมไดจดตงขนมาดวยแรงศรทธาของผวจยเพอทจะตอบ

คณบดามารดาตามสงทพระพทธเจาทรงตรส

๒.

การเกดศรทธาตอพระพทธศาสนา มอยวนหนงผวจยมโอกาสไดดรายการทวร ายการหนง

ซงใหสาระสาคญวา การไดกราบ และทาบญกบพระสงฆผปฏบตดปฏบตชอบ หรอพระอรหนต จะ

นาพาใหไดรบกศลผลบญอยางไร และหนงในพระองคนน กคอพระทอยในเขตลาดพราวใกลบาน

ผมนเอง ผมกเกดจตศรทธาทไดยนไดฟงอยางน น มใจฝกใฝจะไปกราบทานใหได และไดทา

ตามนน เมอไปกราบนน ไดเหนทานมทาทนาเล อมใส มเมตตาสง กยงศรทธามาก อยากเปนลกศษย

อยากฝกสมาธดวย แตดวยวยของทานทสงมากแลว และธาตขนธไมแขงแรง จงไมสามารถเปนไป

อยางทคดได

ประวตความเปนมาของ ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

ผวจยจงไปสมครเรยนหลกสตรครสมาธ เปนเวลา ๖ เดอน ขณะทเ รยน มการสวดมนต เ ดน

จงกรม และนงสมาธทกวน ตลอดการเรยน เรยนรการอบรมสต เจรญสมาธ รประโยชน รโทษของ

การทาสมาธ วาสมาธประเภทใดเปนสมมาสมาธ หรอ มจฉาสมาธ และทางเ ดนทพ นจากทกข ม

โอกาสฟงธรรมจากอาจารยทสอน และจากพระอาจารยหลวงพอวร ยง คน น ซงไมเคยไดยนไดฟง ท

ไหนมากอน จงความตงใจทจะศกษาหลกสตรน

เมอไดทดลองปฏบตตาม จตของผวจยรสกออนโยนลง เ ยนลง รบรถงความมเมตตาเปน

อยางสงของพระอาจารยหลวงพอฯ แมอายของทานเกอบจะ ๘๐ ป และสขภาพก ไมคอยแขงแรงนก

แตทานทาทกอยาง ลวนแลวแตสรา งคณงามความด เ สยสละสงสง เ หนแกประโยชนสขสว นรวม

โดยไมนกถงตนเองเลย เพ อสบสานพระพทธศาสนา เผยแผความรทางศาสนาขององคสมเดจพระ

สมมาสมพทธเจา เปนทประจกษชดแกเหลาศษยานศษย ทง ทอยในประเทศไทย และตางประเทศ

ผวจยจงเกดศรทธาตอทาน ศรทธาตอพระพทธศาสนา และปฏญาณในจตใจตนวา จะปฏบตตนตาม

แบบอยางทดงามตามททานไดอบรมสงสอน จากน นมาผวจยกเ รยนจบหลกสตร ผ วจยกมาพบ

- ๒๒ -

ความตายอกครงหนง ขณะทเปนพเลยงรนโดยเดนทางไปธดงครวมกบนกศกษาครสมาธร นนอง ๆ

ในตอนดก กทองรวงขนมาเฉย ๆ จนกระทงจตถอนจากรางอกครงหนง ผวจยกเลยอธฐานใหหลวง

พอชวยดวย หากผวจยมประโยชนกบศาสนาผวจยจะอทศกายใจเพอพระพทธศาสนา

ระหวางทผวจยทากจกรรมสบสานงานทางธรรมใหกบวดแหงหนง ในเขตลาดพราว

ผวจยไดกราบอาราธนาครบาอาจารยวดปากรรมฐาน มาแสดงธรรมทกวนพระ เพ อสวดมนตฟง

ธรรมถวายองคหลวงปหลอด ฯ จนไดรบความสนใจกบสาธชนเปนอยางมากจนกระทงสถานทไม

พอนงและ เวลาไปซอนกบหลกสตรหลก จนผวจย ตองยกเ ลกกจกรรมทวด ซงขณะน นยง ม

กจนมนตของหลวงพอทอง ฯ ทย งค างอย ผ วจยไปบอกเลกกจนมนตน นและแจงความจาเ ปน

ตอทาน แตทานไดเมตตาผม และญาตธรรมเปนอยางมาก โดยทานบอกวาเอาบานโยมนแหละเปน

ทแสดงธรรม ผ วจยกบอกวาจะมคนมาหรอทานวา โยมหาคนมาฟงใหได ๕ คนไดไหม สมย

พทธกาล พระพทธเจาไดแสดงธรรม มผฟง ๕ คนเองกเลยเปนทมาของจดเ รมตนของลานธรรม ใน

ป พ.ศ. ๒๕๔๙ โดยกอนหนานน ๒ ป พระอาจารยหลวงพอวรยงค สรนธโร ทานเมตตามาเทศน

โปรดทลานธรรม ฯ นเมอ ๒๒ พ.ค. ๒๕๔๗ ครงหนงแลว และทานไดบอกวาทน เคยเ ปนวดหรอท

เผยแพรธรรมมากอนเมอ ๒๐๐ - ๓๐๐ ปกอน

ลานธรรม จดการสวดมนต ฟงเทศน เปนประจาทกวนกอนวนพระ ระหวางเวลา ๑๘ .๐๐ -

๒๑.๐๐ ของทกสปดาหโดยมเพ อน ๆพ ๆ นองๆ ครสมาธ มาเ ปนจตอาสา ตงแตเ รมตนมคนอย

ประมาณ ๒๐ คน จนเกดความเขมแขง และกาวหนาขนมาเ รอย ๆ เ ปนลาดบ จนเปนทรจกของคน

ในยานนน บางครงมาประพฤตปฏบต รวมถงหลายพนคน ทกสงทกอยางทมาถง ณ วนนไมใช เ รอง

งาย ๆ ถาเราไมไดรบกาลงใจซงกนและกน ขาดความอดทนอดกลน ขาดการใหอภ ยกนและกน ขาด

ความวรยะ อตสาหะ ซงมศรทธาเปนตวตง เปนเครองยดเหนยวจตใจ จนวนนลวง เลยเขามาสปท ๘

แลว “บานลานเสยงธรรม” ชอนไดมาจาก ลานหญาทหลวงพอวรยง ค บอกวาเ ปนลานแสดงธรรม

เสยงมาจาก สรเสยง แทนช อหลวงพอสรเสยง ปญญาวชโร ซงเปนผตงช อ และมาจากวนเ ปดสถาน

ขององคหลวงตามหาบว ฯวา เสยงธรรมนคอทไปทมา

“ บานลานเสยงธรรม ” เ ปนสถานทปฏบตธรรม ทเ ปดโอกาสใหทกๆ ทานไดเขามาใช

สถานท น เพ อประกอบคณงาม ความด โดยบรจาคทาน รกษาศล เจรญภาวนา ฟงธรรมตามกาล

สมควร และกจกรรมทบาเพญประโยชนตอสาธารณะ โดยไมมผห นงผใ ดเ ปนเจาของ ทรายทกเมด

เสาทกตน กระเบองทกแผน เหงอทกหยด ความเสยสละ รวมแรงรวมใจกน ไมแบงแยกเราเขา เมอ

- ๒๓ -

มาอยรวมกนตรงนแลว ทก ๆคน เปนญาตกน เรารวมกนดวยความศรทธา ดวยรก และหวงด เ หน

ประโยชนทจะสบสานพระพทธศาสนา สบตอไปช วลกช วหลาน ตามกาลอนสมควร

สงสาคญทสดแ หงการประพ ฤตปฏบตธรรม กดวยมเปา หมายสงสดของชวต ทกชวต

ตองตอส ดนรนกเพ อหาทางพ นจากคาวา “ทกข” นนคอ การดบทกข ทาอยางไรจะดบทกขได

ทาอยางไร ทกขจงจะดบ ดงพระธรรมคาสงสอนของพระสมมาสมพทธเจา กคอเ รองของความจรง

ทมอยแลวตามธรรมชาต เปนแตวาพระพทธเจาทรงคนพบ แลวนามาชแจงเ ปดเผย พระพทธเจ าเคย

ตรสวาสภาพธรรม เปนของมอยแลว ไมวาจะมพระพทธเจาเกดขนหรอไม พระพทธเจาเ ปนผทตรส

รสภาพธรรมน นๆ แลวนามาบอกเ ลาใหเขาใจช ดขน ความจรงหรอสจธรรมทมอยแลวตา ม

ธรรมชาตน จงเปนของกลางสาหรบทกคนและมใชสงทประดษฐหรอคดขนตามอารมณเพอฝน

พระพทธเจาตรสวา ตราบใดทพระองคยงมไดตรสรความจรงในลกษณะ ๓ อยาง คอ รตว

ความจรง รหนาท อนควรทาเกยวกบความจรงนน และรวาไดทาหนาทสาเ รจบรบรณแลว ตราบน น

พระองคกยงไมอาจกลาวไดวาตรสรแลว ซงแสดงใหเ หนวาความจรงน นพระองคไดทรงลงมอ

ปฏบตจนคนพบประจกษแลว พระองคจงไดนามาสงสอน สจธรรมหรอความจรงทมอยแลวตาม

ธรรมชาตทพ ระพทธเจาทรงคนพบนน ไดแก ทรงรแจงหรอรอรยสจ ๔ คอ ความจรงอน ประเสรฐ

๔ อยาง ไดแก ทกข สมทย นโรธ มรรค ซงอธบายไดดงน

๑. ทกข คอความทกข, สภาพททนไดยาก, สภาวะทบบคน ขดแยง บกพรอง ขาดแกนสาร

และความเทยงแท ไมใหความพงพอใจแทจรง ไดแก ชาต ชรา มรณะ การประจวบกบสงอนไมเ ปน

ทรก การพลดพรากจากสงทรกความปรารถนาไมสมหวงหรอปญหาของชวตทงหมด

๒. สมทย คอสาเหตของทกข ไดแก ตณหา ๓ หรอ กามตณหา ภวตณหา และวภวตณหา

หรอสาเหตของปญหาชวต

๓. นโรธ คอความดบทกข ไดแก ภาวะทตณหาดบสนไป ภาวะทเขาถง เมอกาจดอวชชา

หมดสนตณหาแลว ไมตดของ หลดพน สงบ ปลอดโปรง เ ปนอสระ คอนพพาน หรอภาวะหมด

ปญหา

๔. มรรค คอทางดบทกข ขอปฏบตใหถงความดบทกข ไดแก มชฌมปฏปทา แปลวา ทาง

สายกลาง คอ มรรคมองค ๘ ไดแก สมมาทฏฐ ความเหนชอบ สมมาสงกปปะ ความดารชอบ

สมมาวาจา เจรจาชอบ สมมากมมนตะ การงานชอบ สมมาอาชวะ เ ลยงชพชอบ สมมาวายามะ

พยายามชอบ สมมาสต ระลกชอบ และสมมาสมาธ ตง จตชอบ หรอแนวทางแกปญหาชวต มรรคม

- ๒๔ -

องคแปดคอ ไตรสกขา ไดแก ศล: สมมาวาจา สมมากมมนตะ สมมาอาชวะ สมมาวายามะ สมาธ:

สมมาสต สมมาสมาธปญญา: สมมาทฐ สมมาสงกปปะ

เปาหมายระดบสงสด (ปรมตถะ) หมายถง ประโยชนทเปนแกนแทของชวต เ ปนจดหมาย

สดทายทชวตจะพงบรรล คอ การบรรลนพพาน

๓.

กจกรรมตางๆของโครงตางๆของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๓.๑ โครงการปฏบตธรรม

จดกจกรรมสวดมนต ทาสมาธ ฟงพระธรรมเทศนา ถวายเครองปจจย ไทยธรรม ทก ๆ

วนโกน (กอนวนพระ ๑ วน) ตงแตเวลา ๑๘.๐๐ – ๒๑.๐๐ น. ดาเนนการเดอนละ ๔ ครง

๓.๒ โครงการตกบาตรพระปากรรมฐาน ๙ วด จานวน ๒๐ รป

จดใหประชาชนทวไปเขารวมทาบญตกบาตร และฟงพระธรรมเทศนา ในวนเสาร

สปดาห ท ๓ ของทกเดอน เดอนละ ๑ ครง ตงแตเวลา ๐๗.๐๐ – ๑๑.๐๐ น.

๓.๓. โครงการบวชเนกขมมะ 1 คน 1 วน

ใหเดกนกเรยน ยานลาดพราวหรอใกลเคยงมาบวชรกษาศล ๘ เ ดนจงกรมนงสมาธ

ฟงธรรม และอบรมจตใจ โดยไมเกบคาใชจาย ในวนเสาร และ วนอาทตย ในสปดาหท ๓ ของเดอน

- ๒๕ -

แนวคดการปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

การปฏบตการของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม เ ปนการเผยแพรกจกรรมทางพ ทธ

ศาสนาในป ๒๐๐๖ ทนามาศกษาวเคร าะห ซงมอง คประกอบหลกสาคญหลาย ประการตา ม

วตถประสงค ดงน

๑. ตามแนวพระราชดารของทลกระหมอมหญงอบล รตนราชกญญา สรวฒนาพรรณวทรงม

พระดารวา เยาวชนไทยควรไดรบการศกษาทสมบรณทงดานวชาการ วชาชพ และวชาชวต จงจะ

ไดชอวาเปนคนรนใหม ผเปนความหวงของสงคมไทยทถงพรอมทง “ความร คค ณธรรม” และทรง

เผยถงแรงบนดาลใจในการรเรม โครงการ “ หนงใจ....ใหธรรมะ” ไววา เยาวชน คอ ผ กาหนดชะตา

กรรมของมนษยชาต คอ เมลดพ นธของความสข และสนตภาพ สงคม ประเทศ และโลกจะเปน

อยางไร กขนอยกบเยาวชนเปนสาคญ หากเยาวชนของเรามความร มความคด มความด มจตสานก

สาธารณะ และมภาวะผนา สงคมไทยกมหลกประกนวาจะเปนสงคมแหง ความอยเ ยนเปนสขอยาง

ยงยน

๒. เพอถวายเปนพระราชกศลแดองคพระบาทสมเดจพระเจาอย หว ขอใหพระองคทรงหาย

จากอาการพระประชวร ทรงมสขภาพพลานามยแขงแรง อยเ ปนมงขวญของปวงชนชาวไทยไป

ตราบนานเทานาน

๓. เพอสบสานและเผยแผพระพทธศาสนาใหยนยาวถง ๕ ,๐๐๐ ป ประเทศไทย มพระมหา

กษตรยทรงเปนพระประมข และประชาชนสวนใหญนบถอพระพทธศาสนา มการสบสานประเพณ

วฒนาธรรมไทย เชน ประเพณทาบญ ตกบาตร สวดมนต ไหวพระในวนโกน วนพระ ซงกระทา

สบตอกน มาตงแตอดตจนถงปจจบน จงทาใหชาต ศาสนา และพระมหากษตรย เ ปนศนยรวมจตใจ

ของคนไทยทงชาต

๔. เพอสรางศรทธาเปนพลงใหกาวนา หากประชาชนชาวไทย ไดมการอบรม พ ฒนาจตใจ

อยางสมาเสมอ จตใจมทยดเหนยว จตใจมความมนคง เขมแขง ใครจะช กจงใหหลงผดไดยาก เกด

การช งใจกอนพด คด และทา ไมตดสนใจไปตามกระแสสงคมทเขามาช กจงใหทาในสง ทจะทาลาย

ชาต ศาสนา และพระมหากษตรย ไมหลงผดและตกเปนเครองมอของใคร การฝกจตทาใหเกดพลง

จตกาวหนา ขน

๕. เพอแสดงออกถงความจงรกภกดตอสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย แล ะเพอความ

สงบสขรมเยน การแสดงออกซงความจงรกภกดดงกลาว ทาไดหลายประการ แตประการสาคญท

- ๒๖ -

ไมควรมองขามคอ การสรางความสข ความสงบ ใหเกดขนตอตน การทาจตใจของตนใหวางจาก

ภารกจประจาวนทสบสนวนวายจากหนาทการงาน ภาระหนาททมตอครอบครว การทประชาชน

โดยรวมเหนประโยชน จงหนมาแสดงออกโดยการกระทากจกรรมปฏบตธรรม ทาใหเกดการ

รวมกลมกน เกดการสรางประโยชนสขทางใจกบตน เมอตนสข กย ง ถงคนรอบขางใหมความสข

ตามไปดวย

๖. เพอใหเกดความสามคคปรองดอง แล ะการใหอภยซงกนแล ะกน อนจะเกดประโยชนตอ

ประเทศชาต ประโยชนจากการฝกจตอนเกดแกตน ตอสงคมเลกๆ กแผไปถงสงคมใหญ ๆ คอ

ประเทศ เกดความเ ออเ ฝอ เ ผอแผ มความเหนอกเหนใจกน หนกนดเบาหน อยอภ ยกน กเกด

ประโยชนตอประชาชนของประเทศ

๗. เพอใหอานาจของคณพระรตนตรย และ พระพทธธรรมบดสหนาทศาสดา สรางสนตสข

โลก จากการรวมใจดวยพลงแหงจตทฝกดแลวน จงเปนกระแสสงถงใหประชาชนชาวไทยกลบมา

รกใคร สามคคปรองดองเหมอนนองพ ขออานภาพอานาจคณพระรตนตรย และ พระพทธธรรมบด

สหนาทศาสดา ไดแผไพศาลปกปองคมครองใหประชาชนชาวไทย และประเทศไทย เจรญรง เ รอง

ทงในทางโลกและในทางธรรม แผขยายออกไปอยางกวางใหญไพศาล ไมมข อบเขต เกด สนตสขทง

ประเทศและทวโลก

๘. เพอกาหนดระเบยบการปฏบตธรรมบวชเนกขมมะบารมของบานล านเสยงธรรมดงน

๘.๑ ผมาปฏบตธรรม แตงกายช ดขาว สภาพเ รยบรอย ตลอดระยะเวลาการปฏบตธรรม

๘.๒ ผมาปฏบตธรรม หามใสเครองประดบ เชน ตางห สรอย เ ปนตน (นาฬกาอนญาต)

ผใดนามาแลวกรณาถอดเกบไว หากเกรงวาจะหายใหฝากกบเจาหนาท และกอนกลบมารบคน

๘.๓ ผปฏบตธรรม ตองสารวมกาย วาจา ใจ รกษาศลทง ๘ ขอ อยางเครงครด ไมพ ดคยใน

เ รองทไมจาเ ปนหรอ รบกวนผปฏบตธรรมทา นอน ตงใจฟงธรรมอยในโอวาทพระอาจาร ย

๘.๔ การปฏบตธรรมน น มทงผ ชายและผหญง เวลานงสวดมนตใหผ หญงนงดานซาย

ผชายนง ดานขวา ของศาลา ถามากนเ ปนครอบครว เพ อนฝง ผ ชายและผหญง ควรตงใจปฏบต

ธรรมไมพ งทากรย าไมเหมา ะสม เช น นงคย กนสองคน เ ปนตน ทพกแ ยกชายห ญง ผหญ ง

พกช นลาง ผชายพกช นบน ถงเวลาพกแลวไมควร ออกนอกทพกของตน เวนแตเหต จา เ ปน เชน เขา

หองนา

๘.๕ ผปฏบตธรรมพงตรงตอเวลา ตองนกถงใจเขาใจเรา กาหนดการ จะไมมแจกใหด

กาหนดการไดท บอรด ดานลาง

- ๒๗ -

๘.๕ การปฏบตทสานกปฏบตธรรมจดน น เนนใหผ ปฏบตธรรมไดปฏบตธรรมไดอยาง

เตมท เพราะระยะเวลาทจดน นมจานวนทนอย ใหผ ปฏบตธรรม พงทราบวาเรามาปฏบตธรรม

ด วยเ วลา อ นน อยนด ให ตงอกตงใ จปฏ บ ตธ รรม การน อนหลบใน เวลากลา งวน น น ถาไ ม

จาเ ปน จรงๆ กไมควรทา ในเวลาวาง ให อานหน งสอ ห รอ ฝกปฏบต ธรรม อยากร ะทาตน

เหมอน ส ถาน ทปฏ บตธ รรมเปน ทพ กตากอา กาศ อาจจะทาให ทาน ไดบาปไ ปโดยไมรตว

๘.๖ โปรดชวยกนรกษาความสะอาด ทงศาลา หองน า หองพ ก และ ชวยกนทาความ

สะอาด สานก เชนกวาดลานวด ลางหองน า ถศาลาเปนตน

๘.๗ ประหยดน า ประหยดไฟ ปดไฟหลงการใชหองน า ปดพดลมหลงการปฏบตธรรม

๘.๘ หามซกผา กรณานาเสอผามาเปลยนตามจานวนวนทพก

๘.๙ ปดเครองมอสอสารขณะปฏบตธรรม งดใชถาไมจาเปนในชวงเขาปฏบตธรรม

๘.๑๐ รบประทานอาหารดวยอาการสารวม หามเ ดนหรอยน รบประทานอาหาร น าปานะ

จะมในชวงเยน อยดานลาง

๘.๑๑ เมอมกจธระจาเปนตองออกไปขางนอกสถานทปฏบต ใหบอกลาพระอาจารยหรอ

เจาหนาท

๘.๑๒ เมอเจบปวยดวยเหตอยางใดอยางหนง ตองรบแจงพระอาจารย หรอเจาหนาท ยา

สามารถขอได

๘.๑๓ ตดบตรตลอดการปฏบตธรรม ผใดมาทหลง ใหเ ขยนและตดทกคนดวย และตองคน

กอนกลบ

๘ .๑๔ ถาสงใดทจะเปนเห ตนามา ซงความเสอมเสยแกห มคณะ ส านกสงฆ และแ ก

พระพทธศาสนา จงเรยนตอพระอาจารย

๘.๑๕ กอนกลบพงสารวจของๆทาน และ ทาความสะอาดใหเรยบรอยกอนกลบ

๘.๑๖ การปฏบตธรรมเปนหมคณะน นจะตองเ ออเ ฟอเ ผอแผ มเมตตาตอกน เสมอนเปน

กลยาณมตร

๘.๑๗ ตองปฏบตตามระเบยบสานกปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม อยางเครงครด

๘.๑๘ ปฏบตวปสสนากรรมฐานตามหลกสตปฏฐาน ๔ เ ดนจงกรม นงสมาธ และอรยาบถ

ยอย

๘.๑๙ ผปฏบตตองสารวมกาย วาจา ใจ และรกษาศลอยางเครงครด

- ๒๘ -

การอบรมกอนกาหนด และตดสทธในการเขาปฏบตครงตอไป พงปฏบตตามระเบยบของ

สานกปฏบตธรรมอยางเครงครด เพอใหทกทานไดอานสงส ในการปฏบตธรรมอยางครบถวน และ

เพอความเปนอนหนงอนเดยวกนของหมคณะ มความสงสยประการใด สอบถามพระอาจารยหรอ

เจาหนาได ทกกรณ

การดาเนนการ เปาหมาย หลกการ วธการแพทยของศนยปฏบตธรรม บานลาน

เสยงธรรม เกยวกบการเปดคอรสลางพษกายสลายพษใจ

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมจดปฏบตธรรมมาเปนเวลา ๘ ปพบวาพระสงฆจานวน

มากมปญหาสขภาพและอาพาธดวยโรคตาง ๆ ทงโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง ภาวะไขมนใน

เลอดสง โรคอวน ฯลฯ เนองจากสถานภาพของพระสงฆไมเ อ อตอการออกกาลงกาย และการดแล

สขภา พ ทสาคญ พ ระส งฆ มทา งเ ลอกใ นกา รฉน นอย ตองฉน อาห ารตามทญาตโยม หร อ

พทธศาสนกชนนามาถวายหรอใสบาตร โดยสวนมากมกจะเ ลอกอาหารทคดวาอรอย มเ นอสตว

หรอมไขมนเยอะ ซงเปนบอเกดของโรคตางๆ ตามมาโรคบางอยางเกดจากพฤตกรรม ไมสามารถ

รกษาดวยยาได แตตองรกษาดวยการเปลยนพฤตกรรม เชน การฉนอาหาร การดมน าดางทาดทอกซ

เพอลดสารพษตางๆ ในรางกาย อยางไรกตาม พทธศาสนกชนตองรวมมอดวยการเ ลอกถวายอาหาร

พระหรอใสบาตรทคานงถงสขภาพของพระสงฆเ ปนสาคญมากกวาความอรอยดวย ทง น หาก

ตองการจะปฏรปประเทศตองมการปฏรปสขภาพกอน โดยเฉพาะสขภาพพระสงฆ เพราะหาก

พระสงฆเขาใจในการดแลสขภาพกสามารถเปนศนยกลางในการแนะนาประชาชนในการดแล

สขภาพของตนเองได ดงน

๑. ใหเขาการลางพษจากตบและถงน าด หมายถง การนาพษออกจากรางกายโดยกระตนให

ตบและถงน าดขบพษออกนอกรางกาย ดวยวธรบประทานอาหารพลงงานตา หรอ อดอาหาร ( ดมน า

สมนไพรแทน) และใชยาสมนไพร ซงสามารถนาพษออกไดมากกวาวธอ นๆ เหมาะสาหรบคนทม

พษสะสมในรางกาย ปรมาณมากเชนนวในถงน าดเจบปวยดวยโรคเรอรง

๒. โดยปกตรางกายของคนเรามกระบวนการกาจดพษออกจากรางกายไดหลายวธ เชน การไอ

การจาม มขน มเมอกโบกพดเชอโรคออกจาก รางกาย มเมดเ ลอดขาวชวยจบกนเชอโรค มระบบ

ภมคมกนชวยดแลรางกายใหแขงแรง และยงมตบเ ปนอวยวะทรวบรวมพษและกาจดพษออก จาก

รางกายอกดวย

- ๒๙ -

ตบจงมความสาคญตอรางกายมาก ตงอยช องทอ งใตช ายโครงขวา หนก ๑.๓-๓ กโลกรม

ทาหนาทในรางกาย ๔๐ อยาง และยงมหนาทยอย ๕๐๐ อยาง เชน เกบสารทใช ในการสราง

ฮโมโกลบน เกบวตามน A ,D,E,K, แรธาต และไขมน สรางน าเหลอง ซง เ ปนตวกลางในการนาพา

เมดเลอดขาว ใหเคลอนไปยงสวนตาง ๆ ของรางกาย ควบคมสมดลของฮอรโมนในรา งกาย ขบของ

เสยทเกดจากปฏกรยาเมตาโบลซม -สรางไลโปโปรตนเอาไวคอยสงไขมนในเลอด -สรางโปรตน

ทงแอลบมนและโกลบลน ผลตสารท เ ปนปจจยการแขงตวของเ ลอด( Clottingfactors) ทาลา ย

เมดเลอดแดงทใ ชแลว แปรรปโมเลกลของฮโมโกลบนทไดจากการทาลายเมดเ ลอดแดงทหมดอาย

จากมาม เพ อสรางเ ปนรงควตถน าด ( Bile pigment) เชน บ ลรบน ( Bilirubin) และบลเวอดน

(Bilivedin) หนาทสาคญอกประการหนง คอ การกาจดพษออกจากรางกาย

๑.

๑. ๑ ฝกลดหรองดการรบประทานเนอสตว และลดการปรงแตงรสอาหารจากเ ดมใหจดลง

ประมาณ ๑-๒ สปดาห

การเตรยมตวกอนเขารบการอบรม (รายละเอยดดในค มอดแล สขภาพบานลาน

เสยงธรรม)

๑.๒ เตรยมของใชสวนตวทจา เ ปน ( ผาห ม แกวนา ช อนสแตนเลต ช ดนอนสาหรบอบ

แดด ชดกฬาออกกาลงกายโยคะสขาว)

๑.๓ เตรยมเสอผาสวมใสสบาย แตงกายสภาพ ( หามสวมเ สอผารดรป คอลก ขาสน แขน

กด ) และนาาเสอมกระดมหนามา ๑ ตว สาาหรบสวมขณะทากวซา

๑.๔ ควรมาถง สถานในวนแรกไมควรเกน ๑๘ .๐๐ น . ของวนน น และอบรมจนครบตาม

กาหนด เพอผลตอสขภาพของทานเอง

๑.๕ เตรยมกาย-ใจและบวชถอศล ๘ ใสชดสขาวสภาพตลอดการลางพษและตองอยกบเรา

จานวน ๕ วนโดยไมมธระทใด

๑.๖ เอกสารทตองนามา ผลการเจาะเ ลอด เชนความดน คาไขมนด-เลว ไตรกลสไรดและ

ไขมนในเสนเลอด ฯลฯ สาเนาบตรประชาชน สาหรบคาใชจายเสยเฉพาะคายา ทานละ ๑,๕๐๐ บาท

สวนคาอาหาร คาดาเนนงาน คาสถานท คาน าไฟฟา แลวแตจะทาบญ (สาหรบพระภกษสงฆ ไม

ตองเสยคาใชจาย)

- ๓๐ -

** หมายเหต : อาหารในคายสขภาพเปนอาหารปรบสมดล รสชาตคอนขางจด ไมมสวนประกอบ

ของ เนอสตว นม ไข และนามน เพ อใหเกดผลดตอสขภาพ ควรรบประทานอาหารทจดให หากนา

อาหารตดตวมา ตองไมมเนอสตว

๒. ขนตอนการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเลอกของ ศนยปฏบตธรรม บานลาน

เสยงธรรม แบงขนตอนการลางพษต

ขนตอนท ๑. เตรยมตวกอน พรอมทงกายและใจ

บและถงนาดเปน ๕ ขนตอนดงน

๑.๑. ทาไดในผทมอาการพษสะสมดงน

- อาการปวดศรษะบอย หงดหงด

- ปวดเมอยหลง ไหล คอ

- เบออาหาร ทองอดบอย

- หนาตาหมองคลา ไมขาวสดใส ผวพรรณหยาบกราน

- มแผลรอนในในปากเปนประจา

- ดดซมสารอาหารจาพวกแปงมากไปทาใหรางกายอวน

- ขบถาย และละลายสารพษไมออก จะเกดสวเสยนบนใบหนา และฝาดาบนใบหนา

- ออนเพลย งวงนอน สมาธไมด ความจาเสอม

- โรคทองผกและ รดสดวงทวาร

- สตรมรอบเดอนมาไมปรกต

- ประสาทตงเครยด และรางกายไมแขงแรง เพศสมพนธเสอม

- ผวหนงเปนผนคน ลมหายใจมกลนเหมน ผายลมบอย

- โรคเรอรง เชน โรคไต เบาหวาน ความดนโลหตสง เสนเลอดตบตน

- ภมแพ การตานทานการตดเชอโรคของเดก และผสงอาย

- ไตทางานหนก ( ขบพษยาตกคางแทน)

๑.๒. เจบปวย โรคหรออาการตาง ๆ

- สว

- ไขมนในเลอดสง

- โรคผวหนง ผนคนตางๆ

- หอบ หด

- ๓๑ -

- ภมแพ

- นวตบ และ นวถงน าด ปวดทองจากนวถงน าด ซง นวจะเปนตวขดขวางการทางาน

ของตบทาใหเกดโรคตางๆได เชน ไขมนพอกตบ ตบแขง มะเรงตบ ตบวาย

- โภชนาการพรอง

- ปวดไหล ปวดหลง ปวดแขน

- ปวดทอง ปวดตบ

- ความดนโลหตสง

- โรคหวใจ เจบหนาอก

- โรคเกยวกบกระเพาะอาหาร ลาไสแปรปรวน ทองผก

- มะเรง

- เอดส

- พากนสน

- อลไซเมอร

- ลมชก

- อนๆ

๑.๓. มความเขาใจในการลางพษตบ มความอดทน

๑.๔ มเ วลา ให ก บกา รลา งพ ษ ตบ เวลาท เ หมา ะส มกบการ ลาง พ ษตบควร เปน ดง น

- เวลาทสะดวก ไมเรงรบ

- เปนวนหยด พกผอน

- วนกอนหรอหลงวนพระ 1 วน

๑.๕ ขอระมดระวง

- สาหรบผทรางกายเพลยมากๆ เจบปวยดวยโรคเฉยบพลน เชน ไข ไขหวด โรคหวใจ

บางชนด เดกในวยเจรญเตบโต หญงตงครรภ ควรงดหรอเวน

ลางลาไสกอนลางตบ มหลายวธ เชน ใหงดอาหารเนอ นม ไข น ามน อาหารผด ทอด หรออด

อาหารทก อยางโดยดมน าสมนไพร แทนรวมกบรบประทานยาสมนไพรลางลาไสหรอรวมกบวธ

สวนลางลาไสใหญ ดงตอไปน

ขนตอนท ๒

- ๓๒ -

- ดมน าชาตางๆ เชน น าชาขาว น าดาง น ามะขามผสมน าผง (วธทาแสดงในหวขออาหารและ

น าปรบสมดลรางกาย) โดยน าชาขาว ดมตอนเช า ประมาณ ๕ แกว น าดางหรอน าอลคาไลด

ดมตลอดวน น ามะขามผสมน าผง ดมเมอรสกเพลย

- รบประทานยาสมนไพร สาหรบลางพษ ครงละ ๑ ช อนโตะ ผสมกบน ามะขามดม ๑/๒ แกว

๓ เวลา กอนอาหารซงจะดม ๓ วน (ยาจะชวยทาความสะอาดลาไส)

- ใหสวนลางลาไสใหญดวยน าสมนไพร เชน น าตมสะเดา น าตมหญาใตใบ กาแฟ หรอ

สมนไพร ทถกกบตวเอง โดยทา เชา-เยน หรอมากกวา เพ อทาความสะอาดลาไสกอนทจะนาพษ

ออกจาก ตบและถงน าด

การลางพษตบ หลงจากลางลาไสแลวกจะลางพษ จากตบ โดย วนทลางพษ ตบจะงดกา ร

รบประทานยาทกชนด งดรบประทานอาหาร ดมน าเปลา หรอน าชาตางๆ แทน แตถางดอาหารทาง

ปากไดยงด วนหลงจากลางลาไสแลว

ขนตอนท ๓.

- ตอนเชา ถางดอาหารไดจะด ใหดมน าเปลาหรอน าผลไมคน แตถางดไมไดใหรบประทาน

อาหารเฉพาะผกและผลไม

- เวลา ๑๔.๐๐ น. ดมน าผลไม เชนน าสบปะรด น ามะละกอ ประมาณ ๑ แกว หลงจากน นงด

น างดอาหารทกอยาง ถาหวมากใหจบน าเปลา หรอน าดาง (น าอลคาไลด) หลงจากน นเอาพษออก

จากรางกายดวยวธตาง ๆ อาบน า

- เวลา ๑๘.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ชอนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว คนใหเขา กน

ดม หลงจากนนงดดมน าทกอยาง (ดเกลอ จะทาใหตบและถงน าดพองตวและออนตว ชวยระบาย

ทาใหไขมน นวหลดออกมาได)

- เวลา ๑๙.๐๐ น. ดมเกลอดา แกอาการเพลย

- เวลา ๒๐.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ช อนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว อก ๑ แกว

หลงจากน นงดดมน าทกอยาง (ดมน าดเกลอ ถารสกขมปากใหอมมะนาว หรอจบน ามะนาว)

- เวลา ๒๒.๐๐ น. (ไมควรเกน ๒๒.๑๕ น.) ดมน ามนมะกอก ๑๒๐ ซ.ซ. ผสมกบน ามะนาว ๑๒๕

ซ.ซ. (บางคนอาจใชน า มะนาว ๗๕ ซ.ซ และ น าสมคน ๗๕ ซ.ซ) เขยาใหเขากน ใหยนดมเพ อ

ปองกนไมใหทอน าดพบงอ แลวรบนอนลงใหศรษะสง หรอนอนตะแคงขวา ลาตวตรงหรอนง ดม

โดยนงเหยยดขา เอนตว ๔๕ องศาแลวคอยๆนอนลงไปใหศรษะสง นอนนงจนถง ๐๒ .๐๐ น . ถาไม

- ๓๓ -

สบาย ในทองสามารถใชกระเปาน ารอนประคบทอง ชวยใหขบพษออกจากตบและถงน าด ดมากขน

(น ามนมะกอกและน ามะนาวจะ ชวยขบพษจากตบและถงน าด) หลง ๐๒ .๐๐ น . สามารถเ รมเกบ

อจจาระไววเคราะหโรคได ตน เชาของวน ตอมา

- เวลา ๐๖.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ช อนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว (ไมดมกได)

- เวลา ๐๗.๐๐ น. ดมเกลอดาแกอาการเพลย

- เวลา ๐๘.๐๐ น. ดมน าดเกลอ โดยนาดเกลอ ๑ ช อนชา ผสมน าเปลา ๑/๒ แกว (ไมดมกได)

- หลงขบถายอจจาระใหดมน าสมนไพรบารงกาลง เชน น ามะพราวสด น าขง ๑ แกว (ถาไม

ขบถายอจจาระใหสวนลางลาไส กอนดมน า สมนไพร)

- เวลา ๑๐.๓๐ น. สวนลางลาไสใหญอกครง

- หลงจากนน เรมรบประทานอาหารออน ๆ เพอ บารงตบ ( ศกษาวธทาอาหารท หวขออาหาร

และน าปรบสมดลรางกาย)

ขนตอนท ๔.

ลางลาไสหลงลางตบ หลงจากลางพษจากตบและถงน าดแลว การขบพษตองใช เวลาในการ

เคลอนพษออกจากรางกาย จงตองรบประทานอาหารออนๆประมาณ ๓ วน รบประทานยาบารงตบ

อยางนอย ๗ วน และสวนลางลาไสใหญ (ดทอกซ) อยางนอย ๗ วน เพ อขบพษออกจากรางกายให

ประคบบรเวณหนาทองดวยความรอนโดยใช ผาฝายขนาดผาเชดหนาช บน ามนมะกอกคลมลงไป

บรเวณหนาทอง แลวใชกระเปาน ารอนวางทาบลงไป ใช ผาห อหนาทองไวประมาณ ๑ ช วโมงจะ

ชวยใหการขบนว ของเสยออกไดด (ถาไมพรอมไมตองทากได) ในชวงเวลานอาจพบกอนนว

ไขมน ของเสยตางๆหลดออกมาพษทอ อกจากตบ ตบออน และถงน าด มลกษณะดงน

๑. ลอยอยขางบน คอ ไขมนจากตบ และนวจากถงน าด ไขมนจากตบจะมสเหลอง สเ ขยว สดา

กอนขรขระ หรอ เปนน าสดา สเหลอง สเทา มนตดมอลางไมออก ตองใช นายาลางจานหรอสบลาง

หลาย ๆ ครง

๒. ลอยอยตรงกลาง จะเปนเซลลมะเรง มลกษณะเหมอนเหดหหนขาว

๓. อยลางสดคอเมดเลอดแดง ทหมดอาย

๔. ลกษณะนวจากถงน าด จะมสเขยว เหลอง ดา กอนคอนขางกลม

- ๓๔ -

อาการหลงลางพษ จะรสกออนเพลย อยาตกใจ เปนอาการปกตใหพ กผอน เอาพษออกดวยวธ

อนๆ เชน ตากแดด แชมอ-แชเทา ใหรบประทาน อาหารออนๆอยางนอย ๓ วน คอยรบประทาน

อาหารตามปกต รบประทานยาบารงตบ และทาดทอกซเชา-เยน๗วน

ฟนฟตบ หลงจากทตบขบพษออกแลว อาจจะมรองรอยของแผลทเกดจากการหลดลอกออก

ของนว ไขมน หรอของเสยอน ๆ อาจทาให รสกออนเพลย การฟนฟตบจงเ ปนสงสาคญสงทตอง

ปฏบตคอ

ขนตอนท๕

- พกผอนใหเพยงพอ

- รบประทานยาบารงตบ

- ดมและรบประทานอาหารบารงตบ เชน น าผกผลไมปน ขาวตมเพอสขภาพ ( ดรายละเ อยด

ในหวขออาหารและน าปรบสมดลรางกาย) โดยรบประทานอยางนอย ๓ วน

- หลงจากนนกป ฏบตดแลสขภาพตนเองแบบพอเพยง ดวยหลกปฏบต ๙ อ.(เอาพษออก

อาหารและน าปรบสมดลรางกาย อากาศ ออกกาลงกาย อารมณและจตใจเปนตน ) และหมน เอาพษ

ออกจากรางกายเทาทรสกสบาย การลางพษตบและถงน าด อาการ ตาง ๆจะหายไดอยางช ดเจน ตาม

ประสบการณมกพบวาทามากกวา ๕ ครงจะเหนผลช ดเจน แตบางราย ๑ ครงกเ หนผลได การลาง

พษตบและถงน าดควรทาหางกน ๓-๔ สปดาห สามารถทาไดทกเดอนหรออยางนอยปละ ๒-๔ ครง

- ๗๓ -

บทท ๔

การพฒนารปแบบการดแลสขภาพเสนอการแนวทางดวยแพทย

ทางเลอกวถพทธของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

เรองจรงทคงไมมใครกลาปฏเสธวาตลอดชวงระยะเวลา ๒ - ๓ ทศวรรษทผานมา ทามกลาง

ความเจรญของเทคโนโลยแหงโลกอตสาหกรรม และการสอสาร ลวนเปนตวผลกดนใหสภาพ

เศรษฐกจและสงคมมความสลบซบซอน และเ ตมไปดวยมลพษมากยง ขน ซงความเปลยนแปลง

ตางๆ เหลานลวนสงผลกระทบตอสภาพความเปนอย แบบแผนการดาเ นนชวต และภาวะสขภาพ

ของคนในสงคมอยางไมอาจหลกเลยงได ซงมผลงานทางวชาการหลายฉบบแสดงเนอหาออกมา

ตรงกนวาในปจจบนมอตราการเสยชวตของประชากรจาก โรคไมตดตอเพมมากขน เชน โรคมะเ รง

โรคหวใจ และหลอดเลอด อบตเหต โรคเบาหวาน และโรคโลหตจาง รวมถงโรคตดตอรายแรง

อยางโรคเอดส ตลอดจนภาวะความเครยด ปญหาสขภาพจต และโรคจากปญหาอาชวอนามย และ

อนามยสงแวดลอมโดยมโรคหวใจและโรคมะเรงอยในสาเหตการปวย และตายในอนดบตน ๆซง

หากเรามองปญหาดงกลาวขางตนตางกระจกเงาทสะทอนใหเหนถงศกยภาพ และขดความสามารถ

ในการดแล ปองกนและจดการกบปญหาในดานสขภาพ พลานามยของตนเองแบบทผานมา ณ เวลา

น จงอาจถอไดวา เปนโอกาสท การแพทยและศาสตรสขภาพทางเ ลอก(Alternative Medicine) จะ

เปนอกหนงทางออกในการดแลรกษาสขภาพของประชาชน

การแพทยทางเลอก (Alternative Medicine) หมายถงศาสตรเพ อการวนจฉย รกษาและปองกน

โรค ทนอกเหนอไปจากศาสตร การแพทยแผนปจจบน (Bio-medicine) การแพทยแผนไทย และ

การแพทย พ นบานไทย(Indigenous or Thai Traditional medicine) ฉะน น การแพทยทางเ ลอก

(Alternative medicine) จงไมใชการแพทยกระแสหลก (Conventional medicine) ซงหากมการนา

การแพทยทางเ ลอกมาใช เพอ “เ สรม” การแพทยกระแสหลก เราจะเ รยกวา การแพทยเสร ม

(Complementary Medicine) หรอหากใชการแพทยทางเ ลอก “รวมกบ”การแพทยกระแสหลก จะ

เรยกวาการแพทยแบบผสมผสาน(Integrative medicine) นอกจากนการนาการแพทยทหลายหลาก

ดงกลาวขางตน (ไมวาจะเปนกระแสหลก แผนไทย หรอทางเลอก ) มาใชรวมกน เพ อการดแลผปวย

ทงตว (ไมใชรกษาเฉพาะโรคหรออวยวะ เพยงอยางเดยว)

- ๗๔ -

กลาวคอตองดแลอง คประกอบทง หมดของชวตดวยจะ เ รยกวา กา รแพทยแบบองครวม

(Holistic Medicine) เพราะในแงของความเปนชวต ซงประกอบไปดวยรางกาย จตใจ อารมณ สงคม

จตวญญาณ และสงแวดลอมน หากองคประกอบใดองคประกอบหนงของชวต สญเสยหนาทไป ก

จะสงผลตอองคประกอบอนๆ ทเหลอ เพราะในชวงเวลาเดยวกนชวตและองคประกอบของชวตแต

ละดานตางกมความเกยวเนองและสมพนธกบสรรพสงทแ วดลอ มอยเหมอนกน และแมวาองครวม

ของชวตจะมสวนยอยๆ หลายอยางมาประกอบรวมกนกตาม แตในความเปนองครวมนกจะม

คณสมบตใหม ทส วนประกอบยอย ๆ แตละสวนดง กลาวไมม การแพทยแบบองครวมจงถอวา

พลงแหงการบาบดตนเองตามธรรมชาต คอ หวใจของการเยยวยา และฟนฟรางกาย ดงน นหลกการ

พนฐานของการบาบดรกษา จงอยทวาทาอยางไรจงจะสามารถดงพลงชวตซง เ ปนพลงบาบดตาม

ธรรมชาตในตวผปวยออกมาใชประโยชนได การแพทยแบบองครวมจงเช อวา ผ ปวยคอผ ทจะรกษา

ตนเองไดอยางแทจรง ยาหรอสงอนๆเปนเพยงสวนประกอบทจะชวยเหลอเทานน

ฉะนนขนตอนแรกของกระบวนการบาบดรกษาคอคนไขตองมความเชอม นในพลงบาบดของ

ตนเองทมอยตามธรรมชาต “หมอ” หรอผใหการรกษาจะเปนเพยงผ ใหคาแนะนา หรอใหกาลงใจ

เทานน ฉะนนการทาเขาใจในเ รองของสขภาพอยางถกตองจงเ ปนสงจาเ ปนทคนไขตองทาให

เกดขนเสยกอน การบาบดรกษาจงจะสมฤทธผล เพราะสขภาพแบบองครวมมไดหมายถงแตเฉพาะ

เทคนคการดแลสขภาพเทานน แตยงหมายรวมไปถงการปรบวถชวต พฤตกรรมสขภาพ อาหารการ

กน โดยมงเนนไปทการใหคณคาตอวถการดารงชวต และใหความสาคญกบกระบวนการเ รยนร

และการเสรมสรางความรบผดชอบหรอวนยในการทจะดแล สงเสรม ปองกน รกษา และฟนฟ

สขภาพทงรางกาย จตใจ อารมณ และจตวญญาณของตนเองใหเปนไปอยางปกตสมบรณ มความสข

อยในภาวะทสมดล และมความสอดคลองกบธรรมชาต ซงตองอาศยการเช อมโยง และเขาไปม

ปฏสมพนธกบสงคมทงในระดบบคคล ครอบครวและช มชน ซงในบางครงกอาจตองมการพ งพา

เทคโนโลยบาง แตตองอยในระดบทเหมาะสม

กลาวคอควรหลกเลยงเครองมอทมความซบซอน เพอเ ปนการสนบสนนใหรางกายเกดการ

เสรมสรางและพฒนาทจะบาบดตวเอง มากกวาการทจะยนยอมใชยาหรอสารเคมแปลกปลอมเขามา

รกรานรางกายมากเกนความจาเปนระบบการแพทยและการบาบดทางเ ลอกแตละแบบลวนมจดแขง

และจดออนอยในตว แตในสวนทเรยกวาเปนจดแขงและจดออนน บางครง หรอบางโอกาสกกลบ

กลายเปนองคประกอบสาคญทจะชวยไขปญหา หรอสนองตอบความตองการในบางดานทเ ปน

องคประกอบของชวต ทการแพทยแผนปจจบนยงไมสามารถสนองตอบใหได การแสวงหาวถ

- ๗๕ -

บาบดแนวแพทยทางเลอกและสขภาพองครวมจงเปนสงททาทายกระบวนทศนและจนตนาการของ

คนรนใหมทงในแงของชวต และสขภาพดงน

๑. วเคราะหแพทยทางเลอกตามแนวทางวถพทธ

๒. วเคราะหหลกธรรมทเกยวของกบศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๓. วเคราะหผลจากแบบสอบถาม ของคอรสลางพษกายสลายพษใจ ของศนยปฏบตธรรมบาน

ลานเสยงธรรม

๔. แนวทางแพทยทางเลอกตามแนวทางวถพทธ ของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

๑.

วเคราะหแพทยทางเลอกตามแนววถพทธ

5

๑.๑.๑ พฒนาการของเทคโนโลยอสาหกรรมและเกษตรกรรมกอใหเกดมลภาวะเปนเหตให

รางกายของเราเ จบปวยแตโรคเ รอรงเหลานยากทจะรกษาหายไดดวยยาแผนปจจบนหากไมม

การแพทยทางเลอกมาใชในการรกษาควบคกนไป

๑.๑ จดแขงของการแพทยทางเลอก

๑.๑.๒ ความเครยดในการทางานหรอการแขงขนในสงคม ทาใหมอาการตางๆทการแพทย

ทวไปไมสามารถสงเกตเหนหรอไมสามารถรกษาไดแตการแพทยทางเ ลอกกลบมบทบาทสาคญใน

กรณดงกลาว

๑.๑.๓ ยาทกชนด ไมวาเปนยาแผนโบราณสมนไพร หรอยาแผนปจจบนของโลกตะวนตก

เมอใชรกษาเปนเวลานานกจะหลกเ ลยงไมไดทตองเผชญกบผลขางเ คยงไมมากกนอยแตก เปน

โอกาสของการแพทยทางเลอกทไดแสดงศกยภาพในการรกษาอยางไรผลทางลบ

๑.๑.๔ สาหรบโรคเรอรงการรกษาดวยยาบางทกแคเพ อยดเวลาชวตหรอผอนคลายความ

เจบปวดอยางช วคราวเทานน โดยเชงลกแลวอาจจะเปนการใหเวลาเช อโรคในการระบาดอยางช าๆ

แตไมอาจจะรกษาโรคไดจากตนเหตเลย (อยางเชนโรคความดนสง โรคเบาหวาน โรคนอนไมหลบ

โรคหายใจเฉยบพลน และอาการปวดหวเปนตน) และการใชเปนเวลานานยงทาใหเกด ดอยา ในแงน

การแพทยทางเลอกกจะมสวนชวยในการแกไขปญหาดงกลาว

๑.๑.๕ ทไมเหมอนกบการแพทยทวไปกคอ การแพทยทางเ ลอกไมจาเ ปนตองมผ เชยวชาญ

มารกษาและไมตองมคาใชจายทสงมากแตอาศยเครองมออปกรณทปฏบตใชอยางงายดาย

- ๗๖ -

๑.๑.๖ หากครอบครวไหนมผปวย กตองเ ปนการเพมภาระแกครอบครวน นไมวาจะเปน

ทางการงานหรอความรสกกตามแตความประหยดและความงายในการรกษาดวยการแพทยทางเ ลอก

สามารถแบงเบาภาระของครอบครวได

๑.๑.๗ ความเปนธรรมชาตของมนษยตองการมวธรกษาโรคทเ ปนธรรมชาตเชนกน หาก

รกษาไดโดยไมตองอาศยการทานยาหรอฉดยากจะเปนทางออกทดทสด

๑.๑.๘ การรกษาดวยวธทางฟสกสแทนทจะเปนวธเคมกเ ปนแนวทางการพ ฒนาและเปน

ความฝนของมนษยเ ชนกน

๑.๑.๙ การรกษาดวยตวเองเปนขอไดเปรยบอกขอหนง ของการแพทยทางเ ลอกเพราะผปวย

เองจะมโอกาสทาความเขาใจกบตนสายปลายเหตของโรคภย โดยตรงรบรสถานการณของการรกษา

และสามารถปรบปรงการรกษาจากประสบการณของตนเองซงดกวา และมประสทธภาพสงกวาการ

รกษาดวยคนอนจากเหตผลดงกลาว เรามองเหนความกวางขวางความจาเ ปนและความง ายของการ

ใชประโยชนการแพทยทางเลอก และอปกรณการแพทยประเภทนจะกลายเปนของประจาบานทขาด

ไมได

๑.๒ จดออนของการแพทยทางเลอก

๑.๒ .๑ การดแ ลรกษาแบบแพทย ทางเ ลอกจะตอง ศกษาวธการอยา งละเ อยด รวมท ง

ภาวะแทรกซอนทอาจเกดขนไดงายมผลขางเคยง เชน การใชสมนไพรไมไดถกกบธาตของตนเอง

๑.๒.๒ ควรศกษา และหาความรในคณวฒ ความสามารถของแพทยและบคลากรทจะ

เปนผรกษาอยางลก ซง อาจดจากประวตการศกษา ปรญญา ประกาศนยบตร ซงปจจบนหาผมความร

นนอย

๑.๒ .๓ ในปจจบน ยงไมมการรบรองแพ ทยทางเ ลอกหมดทกแขนง เ ปนหนาทของ

รฐ และสถานบรการทตองควบคม ซงแพทยแผนปจจบนและหนวยงานของรฐยงไมยอมรบในวง

กวาง

๑.๒ .๔ ผ ปวยแ ละ ญาตควรรบ รว า หา กใ ช เวลา รกษ าแ พทย ทา งเ ลอกไปส กร ะย ะ

แลว อาการไมดข น อาจตองเปลยนแนวทางโดยเรวอยางไรกตาม ผ ปวยและญาตตองไมลมวา ตองม

การวนจฉย โรคใหชด เจนกอนวา เ ปนโรคอะไร เพราะขนตอนการวนจฉยเ ปนขนตอนสาคญ

ทสด หากวนจฉยโรคไดถกตอง การรกษาจะง ายกวากนมากซงตองอาศยการแพทยปจจบนชวย

เพราะเครองมอดกวา

- ๗๗ -

๑.๒ .๕ ขาดขอมลทางวทยาศาส ตรรองรบ หลาย ๆ อยางมขอมลทางวทยาศาสตรมา

รองรบแตอกหลายอยางพสจนไดวามนไดผลแตยงพสจนไมไดวาเพราะอะไรเพราะวทยาศาสตรยง

ไปไมถงเชนการดมน าปสสวะเปนประโยชนตอการรกษาโรค

๑.๒.๖ ขนาดรบประทานยาก ปรมาณบรโภคสงและไดผลช ายาแผนปจจบนเปนยาสกด

ซงจะใหผลไดเรวกวาแตผลกระทบกมากกวา สวนยาแพทยทางเ ลอกสวนมากเปนตวสมนไพร ซง

อาจใหผลชากวาแตกเกดผลขางเ คยงไดน อยกวาเชนกน กตอ งมองไปเปนกรณไปวาอนไหนจะ

เหมาะกวากน

๑.๒.๗ ขอบเขตของโรคและการรกษาไมเปนทวงกวางเทาแพทยแผนปจจบน

๑.๒ .๘ . ผ ลขาง เ คย ง เช น การ ใช สมนไพ รไมไดมการส กดสาร ทออกฤทธ ออกมา

โดยเฉพาะผปวยอาจจะไดรบสารทไมพงประสงคเขาไปดวย

๑.๓ โอกาสของการแพทยทางเลอก

๑.๓.๑ คนปวยผสงอายมจานวนมากยง ขน การบรณาการองคความรในการแกไขปญหา

สขภาพสวนใหญ ณ.ปจจบน ยงไมมประสทธภาพมากพอ ไมสามารถลดปญหาสขภาพดวยการ

แกไขทตนเหต โดยสวนใหญเปนการแกทปลายเหต มคาใชจายสง และคนพ งตนเองได นอยลงใน

การดแลแกไขปญหาสขภาพตนเอง เปนโอกาสทแพทยทางเลอกจะเขามาบรณาการรวมดวย

๑.๓.๒ กระแสสขภาพมาแรงทกวยสนใจ เพราะคนปวยมากขน และโรคเ รอรางตางๆ

เชน ความดน หวใจ มะเรง เบาหวาน หายไดยากการรกษาสขภาพตามแนวทางแพทยทางเ ลอกจงมา

เปนตวชวย

๑.๓.๓ การดแลตนเองแบบองครวมเปนแนวคดใหมททน สมย มยาสมนไพรผลตเปนเมด

แคปซลทานงาย แกอาการไขขน ปวดหว ตวรอน เปนหวด เ จบคอ เ สยงแหบคอแหง ปวดเมอยตาม

เนอตว หรอความเจบปวยเลกนอยอน ๆ กสามารถบาบดบรรเทาใหทเลาเบาบาง ไมผลขางเ คยง

ราคาถก

๑.๔ อปสรรคของการแพทยทางเลอก

๑.๔.๑ สถานทประกอบการแพทยทางเ ลอกมมากขนอาจจะทาใหมการแขงขนกนสงทา

ใหผบรโภคเสยคาใชจายสงเพอทจะอปกรณททนสมยมาชวยงานน

๑.๔.๒ เวลาคนรกษามนอยลง เ นองจากตองออกไปทางานนอกบาน หลกเ ล ยงอาหาร

เปนพษทมสารเคม ทงในพชและสตวทงจากขบวนการผลตและการปรงอาหาร ไมม เวลาไดออก

- ๗๘ -

กาลงไดตามนาฬกาชวต เพราะการดแลรกษาสขภาพแพทยทางเ ลอกตองทาอยเสมอ ซงมเวลาได

ดแลสขภาพนอย

๑.๔.๓ คนมกเหอตามกระแสมากกเลยเ ปนอปสรรคทางดานขอมลทงทางบวกและทาง

ลบออกมาโจงตกนเอง

๑.๔.๔ การแพทยทางเลอกยงไมไดรบการสงเสรมจากทางภาครฐบาลมากนก ยงทากนอย

ในวงแคบ ๆ ไมคอยมนกวชาการออกมาสนบสนนการแพทยทางเ ลอก และไมทนสมยดหมอนกบ

การรกษาเหมอนแพทยปจจบน ซงมนายแพทยผ เชยวชาญ จบปรญญาตร โท เอก เครองมอตรวจ

วจยโรคททนสมย ทาใหเกดความนาเชอถอมากกวาแพทยทางเลอก

๒.

การเกด แก เจบ ตาย เปนเรองธรรมชาตของมนษยและสตวทงหลายในโลกใบน ถงกระน นกด

การรกษาโรคเพ อมใหตองมอนเ จบปวยหรอทกขทรมานกอนเวลาอนควร กนาจะเปนเครอง

เตอนสตใหมนษยเรงทาความด ทาบญกศล ใหมากกอนทจะสนอายขยของตวเอง

วเคราะหหลกธรรมทเกยวของกบศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๓๘

แมพระพทธเจาจะไมมโรคทางใจใด ๆ แตก ยงมโรคทางกายเกดขน เพราะทรงเคยไปสราง

"วบากกรรมอนเปนบาป" เอาไวในอดต จงตองรบผลกรรมเจบปายทางกายไดอก เชนการปรากฏ

พระพทธองค

ตรสเอาไววา: "โรค ๒ อยางน คอ ๑. โรคทางกาย ๒ . โรคทางใจ ชนทงหลายใหคาม น สญญา ถง

ความไมมโรคทางกายตลอด 1 ปมปรากฏอย ตลอด ๑๐ ป มปรากฏอย ตลอด ๕๐ ป มปรากฏอย แม

ตลอดยงกวา ๑๐๐ ป กยงมปรากฏได แตเหลาชนใดใหคาม น สญญา ถงความไมมโรคทางใจ แม

สกครหนงนน หาไดยากในโลก เวนแตพระอรหนตเทานน"

๓๙

วา ถกไฟไหมผวหนง 0 เพราะในอดตชาตเคยฆาคนตายเปนจานวนมาก 0 ตองปวดศรษะ 0 เพราะเคย

เหนผคนพากนฆาปลา แลวเกดความยนดพอใจ0 เจบปวดหลงเพราะเคยทารายผ อนใหบาดเ จบ 0 เ ปน

โรคบดทองรวงเพราะเคยลงมอถายยาใหบตรเศรษฐแตทาใหเขาถงแกความตาย พระพทธองคตรส

ถงคนไขในโลกน วามอยหลายประเภทดวยกน ดงปรากฏใน ๔๐ ดง น "ดกอนภกษทงหลาย คนไขม

ปรากฏอยในโลกน ๓ จาพวก0

๓๘ พระไตรปฎกเลม21 ขอ 157 "อนทรยวรรคท 1"

คอ

๓๙ พระไตรปฎกเลม 32 ขอ 392 "พทธปทาน" ๔๐ พระไตรปฎกเลมท 20 ขอ 461 "คลานสตร"

- ๗๙ -

๑. คนไขบางคนในโลกน ไดโภชนะ (อาหาร) ทสบายหรอไมไดกตาม ไดเภสช (ยา)ทสบาย

หรอไมไดกตาม ไดอปฏฐาก (คนดแลหรอหมอ) ทสมควรหรอไมไดกตาม 0

๒. คนไขบางคนในโลกน ไดโภชนะทสบายหรอไมไดกตาม ไดเภสชทสบายหรอไมไดกตาม

ไดอปฏฐานทสมควรหรอไมไดกตาม0

ยอมไมหายจากอาพาธ

(เจบปวย) นนไดเลย

๓. คนไขบางคนในโลกน ไดโภชนะทสบายจงหายจากอาพาธน น เม อไมไดยอมไมหาย

ไดเภสชทสบายจงหาย จากอาพาธนน เมอไมไดยอมไมหาย ไดอปฏฐานทสมควรจงหายจากอาพาธ

นน เมอไมไดยอมไมหาย กเพราะคนไขจาพวกสดทายน เอง เราจงอนญาตคลานภ ต(อาหารรกษา

ผปวย) อนญาตคลานเภสช (ยารกษาผปวย) อนญาตคลานปฏฐาก (หมอหรอผดแลพยาบาลคนไข)

เอาไว ดกอนภกษทงหลาย และกเพราะอาศยคนไขเชนน ถงคนไขอนกควรไดรบการบารงดวย

ยอมหายจากอาพาธนนได

๔๑

๑. ด (อวยวะภายใน) เปนสมฏฐาน

ทรงกลาวถงเหตททาใหคนเราตองเจบปวย มอย ๘ ประการดวยกนคอ

๒. เสมหะ (เมอกจากลาคอหรอลาไส) เปนสมฏฐาน

๓. ลม (ภายในกาย) เปนสมฏฐาน

๔. ประชมกนเกดขน

๕. ฤดแปรปรวน

๖. การบรหารไมสม าเสมอ

๗. การบาดเจบ

๘. เกดจากผลกรรม (บาป)

๔๒ ไดกลาวถงเหตแหงโรคมากเอาไววา0

"บคคลบางคนในโลกน เ ปนผมปกตเ บยดเบยนสตว

ดวยฝามอ ทอนดน ทอนไม ของมคม หากเขาตายไปจะเขาถงนรก (ความเรารอนใจ) ถามาเกดเ ปน

มนษยจะเปนคนมโรคมาก" ๔๓ ไดกลาวถงเหตแหงโรคนอยเอาไววา 0

๔๑ พระไตรปฎกเลม 21 ขอ 87 "ปตตสตร"

"บคคลบางคนในโลกน เ ปนผมปกตไมเ บยดเบยน

สตวดวย ฝามอ กอนดน ทอนไม ของมคม หากเขาตายไปจะเขา ถงสคคตโลกสวรรค (ความเ ยนใจ)

ถามาเกดเปนมนษยจะเปนคนมโรคนอย"

๔๒ พระไตรปฎก เลม 14 ขอ 584 "จฬกมมวภงคสตร" ๔๓ พระไตรปฎกเลม 14 ขอ 585 "จฬกมมวภงคสตร"

- ๘๐ -

๔๔ ไดกลาวถงเหตแหงอายสนเอาไววา 0

"การเปนผมกทาใหชวตสตวตกลวงไป เ ปนคน

เหยมโหดมมอเปอนเลอด หมกมนอยในการประหตประหาร ไมเ อนดในเหลาสตวมชวต หากเขา

ตายไปจะเขาถงนรก (ความเรารอนใจ) ถามาเกดเปนมนษยจะเปนคนมอายสน" ๔๕ ไดกลาวถงเหตแหงอายยนเอาไววา 0

นอกจากนยงปรากฏ

"การเปนผ เวนขาดจากปาณาตบาต (ฆาสตวตดชวต)

วางอาชญา (โทษภย) วางศาสตรา (ของมคม) ได มความละอาย (ทจะทาบาป) เขาถงความเ อนด

ชวยเหลอดวยความเกอกลในสรรพสตวแ ละภต (วญญาณทแสวงหาทเกด)อย หากเขาตายไปจะ

เขาถงสขคตในโลกสวรรค (ความเยนใจ) ถาเกดมาเปนมนษยจะเปนคนมอายยน" ๔๖

ตอมาเสดจไปยงปาวาสเจดยกบพระอานนท แลวตรสแสดงถงอานาจของอทธบาท๔ ใหแก

พระอานนทวา "ดกอนอานนท อทธบาท ๔ (๑. ฉนทะ คอความยนด ๒ . วรยะ คอ ความเพยร ๓ . จต

ตะคอความตงใจจรง ๔. วมงสาคอความพจารณาไตรตรอง) อนผใดผ หนง เจรญแลว กระทาใหมาก

แลว กระทาใหเปนดจยาน กระทาใหเปนดจพน ใหตงม นแลว สงสมแลวปรารถนาดแลว ผ น นเมอ

ตงใจมชว ตอย พง ดารงอยไดตลอดกป (ช วอายของคนซงในขณะนนประมาณ ๑๐๐ ป) หรอเกนกวา

กปกได" พระตถาคตตรสแลว แตพระอานนทไมอาจรทน จงมไดทลวงงอนพระผมพระภาค ใหทรง

ใชอทธบาท ๔ ดารงอยตอไปใหถง ๑๐๐ ป

ไดกลาวถงอานาจของอทธบาท ๔ เอาไววา: เม อคราวทพระผม

พระภาคเจา ทรงจาพรรษาทบานเวฬวคาม ทรงประชวรหนก เกดทกขทรมานอยางรนแรงใกลจะ

ปรนพพาน ทรงมสตสมปชญญะ อดทนอดกลน ไมพรนพรง แลวทรงพระดารวา "การทเราจะไม

บอกภกษผอปฏฐาก (ผคอยดแลรบใช) ไมอาลาภกษสงฆ แลวปรนพพานน นเ สย เ ปนการไมสมควร

แกเราเลย ถากระไรเราพงใชความเพยร (อทธบาท ๔) ขบไลอาพาธน ดารงชวตรางกายใหอยเ ถด"

แลวทรงใชความเพยรนน ขบไลความเจบปวยไป ทรงหายประชวร หายจากความเปนไขในเวลา

นนเอง

ดงน นพระพทธองคจงไดปรนพพาน เมอทรงมอายได ๘๐ ป นนเอง ๔๗ ไดกลาวถงการ

รบประทานอาหารเอาไววา "เราฉนอาหาร ณ ท นงแหงเดยว เม อเราฉนอาหารหนเดยวอย รสกวา

๑. มความเจบปวยนอย ๒. มความลาบากกายนอย ๓. มความเบากาย ๔. มกาลง ๕. อยอยางผาสก0

๔๔ พระไตรปฎกเลม 14 ขอ 582 "จฬกมมวภงคสตร"

๔๕ พระไตรปฎกเลม 14 ขอ 583 "จฬกมมวภงคสตร" ๔๖ พระไตรปฎกเลม 10 ขอ 94 "มหาปรนพพานสตร" ๔๗ พระไตรปฎกเลม 12 ขอ 265 "กกจปมสตร"

- ๘๑ -

ดกอนถงพวกเธอทงหลายกจงฉนหนเดยวเ ถด แมพวกเธอกจะ รสกวา ๑. มความเ จบปวยนอย

๒. มความลาบากกายนอย ๓. มความเบากาย ๔. มกาลง ๕. อยอยางผาสก ๔๘พระพทธเจาทรงถอวา

น ามตร หรอ น ามตรเนา ซงกคอน าปสสาวะเปนยารกษาโรคภยไขเ จบ และตองเ ปนนสสย ๑ ใน ๔

ของภกษ โดยพระพทธองคตรสสอนนสสยเอาไววา "เธอจงอาศยน ามตรเน า (ปสสาวะสด หรอ

ปสสาวะทผสมของดองอน) เธอพงทาความอตสาหะในสงนตลอดชวต สวนอดเรกลาภอนคอ เนย

ใส เนยขน น ามน น าผง น าออย เธอจะปฏเสธเสยกได" อกทงปรากฏ ๔๙ ยงไดกลาวถงคาตรสของ

พระพทธเจาเกยวกบน ามตร (ปสสาวะ) วาเรากลาวขอทถอเอารบเอาปฏบต ทมทกขในปจจบน แต

มสขเปนวบาก (ผลตอไป) เปรยบเสมอน ... มน ามตรเน าอนระคนดวยยาอย ไดมผ ทเ ปนโรคผอม

เหลองมาถงเขา จงมคนบอกแกเขาวา ทานผเจรญ น ามตรเนาอนระคนดวยยาน ถาทานหวงจะดมก

ดมเถด น ามตรเนาจะไมชอบใจแกทาน ทงส ทงกลน ทงรส แตครนทานดมเขาไปแลวจะมความสข

ผเปนโรคผมเหลองฟงแลว กพจารณาน ามตรเนานนแลวจง ดมมไดวาง เขากไ มชอบใจทง ส ทงกลน

ทงรสของน ามตรเนาระคนยา แตครนดมแลวกมสขในเวลาตอมา ๕๐

หมอชวกโกมาภจจ ไดมาทากจจาเปนอยางหนงทนครเวสาร เ หนภกษทงหลายอาพาธกนเ ปน

จานวนมากเพราะ อบาสก อบาสกา ทศรทธาในพระพทธศาสนาจงไดถวายภ ตตาหารทตกแตงอยาง

ประณต แตกลบมพษและมโทษมาก จงไดเขาเฝาพระพทธเจาเพอ ขอใหทรงอนญาตสถานทจงกรม

และเรอนไฟ (ยคนนาจะเทยบไดกบการอบตว) โดยไดกลาววา "พระพทธเจาขา บดนภกษทงหลาย

มรางกายสงสมโทษไวมาก มอาพาธมาก ขาพระพทธเจาจงขอประทานพระวโรกาส ขอใหพระผม

พระภาคไดโปรดทรงอนญาต ทจงกรมและเรอนไฟแกภกษทงหลายเ ถด เพราะเม อเ ปนเชนนได

ภกษทงหลายจะมอาพาธนอยพระพทธเจาขา"

พระผมพระภาคไดทรงฟงคาแนะนาวธระบายพษออกจากรางกายและวธปองกนรกษาโรค

แลว กทรงอนญาตใหภกษทงหลายตงเรอนไฟแลวมทจงกรมได ๕๑

๔๘ พระไตรปฎกเลม 4 ขอ 87 "มหาขนธกะ"

ไดกลาวถงการระบายพษออก

จากรางกายดวยยาถายเอาไววา "ดกอนอานนท กายของเราตถาคตหมกหมมดวยสงอน เ ปนโทษเรา

ตองการจะฉนยาถาย "พระอานนทจงไปหาหมอชวกโกมารภจจ แจง เ รองใหทราบ หมอชวกขอให

พระพทธเจาทรงทารางกายใหช มช นมกาลงกอนสก ๒-๓ วน จากน นจงถวายพระโอสถถาย

๔๙ พระไตรปฎก เลม 12 ขอ 532 "มหาธรรมสมาทานสตร” ๕๐ พระไตรปฎกเลม 7 ขอ 78 "ขททกวตถขนธกะ” ๕๑ พระไตรปฎกเลม 5 ขอ 135 "จวระขนธกะ"

- ๘๒ -

(ยาถาย) ททาอยางประณต คอ อบกานอบล (ดอกบว) กานดวยยาตางๆ แลวถวายใหพระผมพระภาค

ทรงสดดมกานอบลทละกาน ซง ๑ กาน จะทาใหพระผมพระภาคทรงถายถง ๑๐ ครง เมอรวม ๓

กาน จงทาใหพระผมพระภาคทรงถายถง ๓๐ ครง ในการระบายพษทหมกหมมออกจากรางกาย แต

กอนทจะทรงถายครงท ๓๐ นน หมอชวกใหพระผมพระภาคสรงพระกายดวยน าอน แลว จงถายลา ง

ทองไดครบ ๓๐ ครง เมอทรงระบายพษออกครบ 30 ครงแลว หมอชวกไดกราบทลแดพระผมพระ

ภาควา "พระพทธเจา ขณะนพระผมพระภาคยงทรงมพระกายออนเพลย ไมควรเสวยพระกระยาหาร

ทปรงดวยน าตมผกตางๆ จนกวาจะทรงมพระกายเปนปกตพระเจาขา" ซงตอมาไมกว น พระกาย

ของพระผมพระภาคกเปนปกตแลว ๕๒ ไดเขยนเอาไววา "ภก ษป วยเปนพรรดก ( อจจาระคงคางแขง

เปนกอนในลาไสใหญ ทาใหทองผก) ทรงอนญาตใหดมน าดางอามส ๕๓ ไดเขยนเอาไววา พระสาร

บต รปวยเปนไขตวรอน รกษาใหหายไดดวยรากบวและเง าบว ๕๔ ไดเขยนเอาไววา "พระสารบตร

ปวยเปนลมเสยดทอง รกษาใหหายไดดวยกระเทยม๕๕

ทกลาวมาขางตนเ ปนเพยงบางสวนในการรกษาโรคในสมยพ ทธกาลทบญญตเอาไวเ ปน

หลกฐานในพระไตรปฎกเทานน แตพระพทธเจาไดทรงตรสเอาไวใน

ไดเ ขยนเอาไววา "พระเจ าปชโชต ราชาใน

กรงอชเชน ทรงประชวรเปนโรคผอมเหลอง หมอชวกรกษาหายดวยการหงเนยใสใหเสวย

๕๖

เกยวขอกบความไมมโรค

และการนพพานวา รางกายนเปนดงโรค เปนดงหวฝ เ ปนดง ลกศร (กเลส) เ ปนความลาบาก เ ปน

ความเจบไข ดงนนเธอจงจะละความกาหนดได ละความพอใจในรปกายได ละความพอใจในเวทนา

(ความรสก) ได ละความพอใจในสญญา (ความจา)ได ละความพอใจในสงขาร (ความคดปรงแตง

ได) ละความพอใจในวญญาณ(ความร)ได" ความไมมโรคนนคอขอน นพพานน นคอขอน ถาเธอพง

รความไมมโรค จะพงเหนนพพานได

๕๒ พระไตรปฎกเลม 5 ขอ 44 "เภสชชขนธกะ" ๕๓ พระไตรปฎกเลม 5 ขอ 45 "เภสชชขนธกะ ๕๔ พระไตรปฎกเลม 7 ขอ 188 "ขททกวตถขนธกะ” ๕๕ พระไตรปฎกเลม 5 ขอ 134 "จวรขนธกะ" ๕๖ พระไตรปฎกเลม 13 ขอ 287-290 "มาคณฑยสตร"

- ๘๓ -

๓.

วเคราะหผลจากแบบสอบถามของคอรส ลางพษกายสลายพษใจ ของศนย

ปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

จากผลตารางท ๑ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ขอมลพนฐาน

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอนธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

กรงเทพ ๑๘๐ ๘๓

ตางจงหวด ๓๖ ๑๗

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทสนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญเปนคน

กรงเทพ มเวลานอยไมม เวลาไปเขาคอรสทตางจงหวดเพราะเสยเวลาและคาใช จายสงในการ

เดนทาง ถงรอยละ ๘๓ เปอรเซนต และมจากตางจงหวดมารวมดวยอกประมาณ ๑๗ เปอรเซนต

จากผลตารางท ๒ จากแบบสอบถามในผนวก ข

เพศ

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

ชาย ๖๐ ๒๘

หญง ๑๕๖ ๗๒

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทส นใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวเพศ

หญงเขารบการเขาคอรส ถงรอยละ ๗๒ เปอรเซนต และผชายตองตดภาระทางานและยงตงอยบน

ความประมาณจงมาเขารวมนอยอกประมาณ ๒๘ เปอรเซนต

- ๘๔ -

จากผลตารางท ๓ จากแบบสอบถามในผนวก ข

อาย

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

ระหวาง ๒๐-๕๙ ป ๑๒๖ ๕๘

ระหวาง๖๐-๘๐ ป ๙๐ ๔๒

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทสนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวอาย

ไมมากเทาไรทม สขภาพไมคอยดแ ตใหความสนในสขภาพ อยในชวง ระหวาง ๒๐-๕๙ ป ถง รอยละ

๕๘ เปอรเซนต และระหวางอาย ๖๐-๘๐ ปมอยอก ๔๒ เปอรเซนต

จากผลตารางท ๔ จากแบบสอบถามในผนวก

ศาสนา

ขไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

พทธ ๒๑๖ ๑๐๐

อน ๆ ๐ ๐

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผท สนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลว

พทธศาสนาใหความสนใจมากกวาเพราะมการปฏบตธรรมถอศล ๘ ดวยจงมผ สนใจเปนชาวพทธ

ถงรอยละ ๑๐๐ เปอรเซนต

- ๘๕ -

จากผลตารางท ๕ จากแบบสอบถามในผนวก ข

สถานภาพสมรส

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จา นวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

โสด ๙๖ ๔๔

แตงงาน ๑๒๐ ๕๖

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทสนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวผ ท

แตงงานแลวใหความสนใจเ รองสขภาพ ถงรอยละ ๕๖ เปอรเ ซนตและผ เปนโสดรอยละ ๔๔

เปอรเซนต

จากผลตารางท ๖ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ระดบการศกษา

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

ประถมศกษา ๑๘ ๘

มธยมศก ษา ๔๒ ๑๙

มธยมศกษาตอนปลาย ๒๔ ๑๑

ปวส./อนปรญญา ๓๖ ๑๗

ปรญญาตร ๔๘ ๒๒

สงกวาปรญญาตร ๓๐ ๑๔

อน ๆ ๑๘ ๘

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทสนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวผ ท

มระดบการศกษาปรญาตร ถงรอยละ ๒๒ เปอรเซนตและมธยมศกษา รอยละ ๑๙ เปอรเซนต

- ๘๖ -

จากผลตารางท ๗ จากแบบสอบถามในผนวก

อาชพ

ขไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

จานวน(คน) รอยละ

ทาสวน/ทานา/ทาไร/เลยงสตว ๖ ๓

รบจางทวไป ๖ ๓

รบราชการ/รฐวสาหกจ ๒๔ ๑๑

ทางานโรงงาน/บรษทเอกชน ๑๒ ๖

คาขาย/ทาธรกจสวนตว ๔๒ ๑๙

ทางานบาน/แมบาน/พอบาน ๕๔ ๒๕

ไมมงานทา /วางงาน ๑๒ ๖

อน ๆ และนกบวช ๖๐ ๒๘

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผท สนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวผ ท

มศลหรอนกบวชใหความสนใจ ถงรอยละ ๒๘ เปอรเ ซนตและรองลงมากแมบาน รอยละ ๒๕

เปอรเซนต

จากผลตารางท ๘ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๒๑๖ คนจากผเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจจานวน ๖ ครง ตงแตเ ดอนธนวาคม ๒๕๕๕ ถง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

- ๘๗ -

โรคประจาตว จานวน(คน) รอยละ

เบาหวาน ๔๒ ๑๙

ความดนโลหต ๗๐ ๓๒

โรคขอ กระดก ๗ ๓

ไขมนพอกตบ ๑๘ ๘

ภมแพ ผวหนง ไมเกรน หอบหด ๑๒ ๖

ไขมนในเลอด ๕๑ ๒๔

หวใจโต รว เวยนศรษะ ๘ ๔

กรดไหลยอน โลหตตา รดสดวง ๘ ๔

รวม ๒๑๖ ๑๐๐

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทส นใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวผ ท

มความดนโลหตสงถง ถงรอยละ ๓๒ เปอรเซนตและไขมนในเลอด รอยละ ๒๔ เปอรเ ซนตและ

เบาหวานถง รอยละ ๑๙ เปอรเซนตแสดงวา อารมณ อาหาร การไมออกกาลงกาย พษจากมลพษ

ตาง ๆ หรอวาองคความรในการแกไขปญหาสขภาพสวนใหญ ณ ปจจบนยงไมมประสทธภาพ

มากพอ ดงนนแพทยทางเลอกกเปนอกวธหนงทจะมาชวยบรณาการรวมกบแพทยแผนปจจบน

จากผลตารางท ๙ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จา นวน ๒๑๖

คนจากผ เขาคอรสลางพษกา ยสลาย พษใจจานวน ๖ คร ง ตงแ ตเ ดอน ธนวา คม ๒๕ ๕๕ ถ ง

เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖ มผลดงน

- ๘๘ -

ประเภทการตรวจ เคย ไมเคย

การตรวจรางกายประจาป ๑๕๖ ๖๐

การตรวจระดบความดนโลหต ๑๙๘ ๑๒

การตรวจระดบน าตาลในเลอด ๑๙๒ ๒๔

การช งน าหนก ๑๙๘

วดสวนสง ๑๗๔ ๑๘

การตรวจฟนและขดหนปน ๑๕๐ ๔๒

ถามเพม เฉพาะกลมตวอยางทเ ปนเพศหญง

การตรวจมะเรงปากมดลก ๘๔ ๓๖

การตรวจเตานมดวยตนเอง ๘๔ ๒๔

สรปผลผเขาคอรสดงน ผทสนใจดแลรกษาสขภาพตามแนวทางวถพ ทธ โดยสวนใหญแลวผ ท

เขาคอรสลางพษกายสลายพษใจใหความสนใจเกยวกบการตรวจสขภาพประจาปกนมากพอสมควร

จากผลตารางท ๑๐ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนจากขอมลประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

- ๘๙ -

ขอความ

คาตอบ

ใช ไมใช ไม

ทราบ

๑. การกนอาหารทมกากใย เชน ผก ผลไมเปนประจาทกวนมประโยชน ๓๖

ตอรางกายอยางไร.......................................................................................

(ชวยใหระบบขบถายด ชวยปองกนโรคมะเรงและภาวะไขมนในเลอดสง)

๒. การกนอาหารสกๆ ดบๆ เชน แหนม ปดอง ลาบล ซกเลก ปลารา ๓๔ ๒

สมฟกทาใหเสยงตอการปวยเปนโรคอะไร..........................................(พยาธ)

๓. การกนอาหารหลากหลายครบ 5 หมใน 1 วนมประโยชนตอรางกาย ๒๘ ๑

อยางไร............................................(ทาใหรางกายไดรบสารอาหารครบถวน)

๔. การกนอาหารไขมนสง เชน ขาวมนไก ขาวขาหม อาหารประเภททอด

หรอ อาหารและขนมหวานทปรงดวยกะท เนย มาการน ทาใหเสยงตอการ

เกดโรค อะไร...................................................(ความดนโลหตสง และหวใจ)

๓๔ ๑

๕. การเลอกซออาหารปรงสาเรจ เชน กวยเตยว ขาวแกง กบขาว ควรดปาย

สญลกษณอะไร...............................(สญลกษณ อาหารสะอาด รสชาตอรอย)

๓๐ ๔ ๑

สรปผลดงนวาขอมลความรและพฤตกรรมสขภาพเรองการดแลดานอาหารกเปนเ รองททกทาน

ทราบถงผลดผลเสยในเรองการทานอาหาร

จากผลตารางท ๑๑ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จา นวน ๔๘

คน ประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

- ๙๐ -

ขอความ

คาตอบ

ใช ไมใช ไม

ทราบ

๖. การเลอกอาหารแปรรป เชน อาหารกระปอง นม ควรดสญลกษณ

เครองหมายอะไร....................................................................(สญ ลกษณ อย.)

๒๘ ๓ ๒

๗. การเลอกซออาหารสด เชน หม ไก อาหารทะเล ผก ผลไม ควรดปายหรอ ๓๐ ๑ ๑

สญลกษณอะไร............................... (ปายรบรองสญลกษณอาหารปลอดภย)

๘. ในนมมแรธาตอะไรทชวยใหกระดกแขงแรง............................(แคลเซยม) ๓๒

๙. การกนอาหารทมรสเ คมจดทาใหเ สยงตอการเปนโรคอะไร.................... ๓๑

(ความดนโลหตสง)

๑๐. การกนอาหารทมรสหวานจดทาใหเสยงตอการเปนโรคอะไร................ ๓๓

………………………………………………………………(เบาหวาน)

๑๑. การกนอาหารประเภทปงยางทไหมเกรยมทาใหเสยงตอการเปนโรค

อะไร............................................................................................. (มะเรง)

๓๔

๑๒ . ใน ๑ วน ควรดมน าอยางนอยวนละกแกว ........................... (๘ แกว) ๓๒

๑๓ . การดมน าอดลมในปรมาณทมากเกนไปทาใหรางกายไดรบอะไรทมาก ๓๒

เกนความตองการของรางกาย.........................................(น าตาล)

สรปผลดงนวาขอมลความรและพฤตกรรมสขภาพเรองการดแลดานอาหารกเปนเ รองททกทาน

ทราบถงผลดผลเสยในเรองการทานอาหาร

จากผลตารางท ๑๐ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

- ๙๑ -

พฤตกรรม

ไมเคย

ปฏบต

ความถในการปฏบตในรอบ

3 เดอน

เปน

ประจา

บางครง นานๆ

ครง

๑. กนอาหารครบ 3 มอใน 1 วน ๑ ๒๓ ๙

๒. กนอาหารหลากหลายไมซากน ครบ 5 หมใน 1 วน ๒ ๑๕ ๑๕ ๑

๓. กนผกทกวน ๒๒ ๑๖

๔. กนผลไมทกวน ๒๔ ๑๐ ๑

๕. กนอาหารประเภทเนอสตว ทปรงสก ๑๘ ๑๔ ๑

๖. ลดการกนอาหารไขมนสง เชน ขาวขาหม หมสามช น ๑ ๑๐ ๑๖ ๘

กนเชยง คอหมยาง เบคอน ไสกรอก หนงไก หนงหม

๗. ลดการกนอาหารประเภททอด เชน กลวยทอด ปลาทองโก ๒ ๑๒ ๑๒ ๗

๘. ลดการกนอาหารหรอขนมหวานทปรงดวยกะท เนย มากา

รน เชน แกงเผด แกงเขยวหวาน บวลอย ลอดชอง ทบทม

กรอบหรอขนมประเภท เบเกอร เชน ขนมปง ขนมเคก โดนท

๑ ๑๓ ๑๙ ๑

๙. หลกเลยงการรบประทานอาหารทมรสเคมจด เชน อาหาร ๒ ๑๓ ๑๒ ๘

หมกดอง อาหารแปรรป เชน เนอเคม ปลาเคม

๑๐. หลกเลยงการรบประทานอาหารทมรสหวานจด เชน ๑๙ ๑๑ ๔

การปรงอาหารคาวแลวเตมน าตาลใหมรสหวานจด

๑๑. ดมน าอยางนอยไมตากวาวนละ 8 แกว ๒๔ ๑๒

๑๒ . ดมนมจดหรอนมพรองมนเนยวนละ 1-2 แกว/กลอง ๗ ๓ ๑๑ ๑๐

๑๓ . หลกเลยงการดมเครองดมทมรสหวาน เชน น าผลไมปน ๑ ๑๐ ๑๖ ๔

ทมรสหวาน น าอดลม น าหวานตางๆ

๑๔ . เตม น าปลา/น าปลาพรกในการกนขาว ๓ ๒ ๑๗ ๑๒

๑๕. เตมน าปลา/น าตาล ในการกนกวยเตยว ๑ ๑๑ ๑๒ ๑๐

- ๙๒ -

สรปผลดงน วาขอมลพฤตกรรมการบรโภคในรอบ ๓ เ ดอน วาการปฏบตเ ปนประจา ปฏบต

เปนบางครง และปฏบตนานๆ ครง พบวา การกนอาหารครบ ๓ มอใน ๑ วน การทานผกผลไม โดย

สวนใหญกมพฤตกรรมการบรโภคปฏบตเ ปนประจา แตขอสง เกตพบวา การทานอาหารทมไ ขมนสง

เชน ขาวขาหม หมสามช น กนเชยง คอหมยาง เบคอน ไสกรอก หนงไก หนงหม และอาหารประเภท

ทอด เชน กลวย ทอด ปลาทองโ ก ขนมหวานทป รงดวยกะท เน ย มาการน เช น แกงเ ผด แกง

เขยวหวาน บวลอย ลอดชอง ทบทมกรอบ ขนมปง ขนมเคก โดนท ตาง ๆ เหลานกยง มการบรโภค

ในอตราสวนทสงอย เนองจากไมสามารถหลกเลยงอาหารประเภทนได

จากผลตารางท ๑๑ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ขอความ

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จา นวน ๔๘

คนจากขอมลประจาเดอน เมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

คาตอบ

ใช

ไมใช

ไม

ทราบ

๑. ออกกาลงกายอยางนอยสปดาหละ 3 วน ๆ ละ 30 นาท จะลดความเสยงตอ

การเกดโรคอะไร...........................(หวใจ / โรคความดนโลหตสง / เบาหวาน /

อวน /มะเรงบางชนด

๓

๔

๒. การออกกาลงกายหรอเลนกฬาเปนประจา มประโยชนตอรางกายอยางไร ๓

๓

๑

..................... .....................ทาใหระบบการทางานของ ปอด/ หวใจ/กลามเนอ

และ กระดกแขงแรง)

๓. ผททาอาชพใชแรงงานหนกจาเปนตองออกกาลงกายหรอไม.....................

(ไมจาเปน)

๑

๓

๒๐ ๒

๔. ผททางานบานโดยทวไปจาเปนตองออกกาลงกายหรอไม.........................

(ไมจาเปน)

๗ ๒๕ ๑

๕. การออกกาลงกายชวยลดหรอผอนคลายความเครยดไดหรอไม

...........................(ได)

๓

๓

- ๙๓ -

สรปผลดงนโดยสวนใหญผตอบแบบสมภาษณ กมความรเ รองการออกกาลงกาย วาออกกาลง

กายสปดาหละกครง ออกกาลง กายชวยลดและผอนคลายความเครยด เ ปนอยางดจากขอมลตาม

ตาราง

จากผลตารางท ๑๒ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ขอความ

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนจากขอมลประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

คาตอบ

ใช

ไมใช

ไม

ทราบ

๖. กอนออกกาลงกายทกครงควรปฏบตอยางไรกอนเพ อลดการบาดเจบ ๓

๒

๑

..............................................................(อบอนรางกาย/ ยดเหยยดกลามเนอ)

๗. ควรทาอะไรหลงการออกกาลงกายทก ครง......................(ผอนคลาย

กลามเนอ)

๓๐ ๑

๘. การออกกาลงกายแตละครงควรใหหนกหรอใหรางกายเหนอยในระดบ

ใดจงจะชวยกระตนการทางานของหวใจและปอด...................................

๑๕ ๕ ๒

(ระดบปานกลาง คอ เหนอยแตพดคยกบคนขางเคยงไดจบประโยค หรอ

ระดบ หนก คอ เหนอยหอบไมสามารถพดคยกบคนขางเคยงไดจบ

ประโยค)

๙. การยดเหยยดกลามเนอ เชน การกมเอามอแตะพน การประสานมอไว

เหนอศรษะแลวดนขน การกมลงเอามอแตะทพน มประโยชนอยางไร

๓๐ ๒

.................................................(ทาใหกลามเนอและขอตอมความยดหยน)

๑๐. การเลอกประเภทออกกาลงกายควรเลอกอยางไร.................................

(เหมาะสมกบสภาพรางกาย)

๒๙

สรปผลดงนโดยสวนใหญผตอบแบบสมภาษณ กมความรเ รองการออกกาลงกาย วาออกกาลง

กายสปดาหละกครง ออกกาลงกายชวยลด และผอนคลายความเครยด เปนอยางดจากขอมล

- ๙๔ -

จากผลตารางท ๑๒ จากแบบสอบถามในผนวก ข

พฤตกรรม

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนจากขอมลประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

ไมเคย

ปฏบต

ความถในการ

ปฏบต

เปน

ประจา

บางครง นานๆ

ครง

๑. ออกกาลงกายหรอเลนกฬา (ดวยความแรงระดบปาน

กลาง คอ เหนอย พดคยกบคนขางเคยงไดจบประโยค)

๔ ๗ ๑๔ ๘

อยางนอยสปดาหละ ๓ วนๆ ละ ๓๐ นาท

๒. ออกกาลงกายหรอเลนกฬา (ดวยความแรงระดบหนก ๑๕ ๔ ๒ ๑๑

คอ เหนอยหอบ หรอไมสามารถพดคยกบคนขางเคยง

ไดจบประโยคขณะออกกาลงกาย) อยางนอยสปดาหละ

๒-๓ วน อยางนอยวนละ ๒๐ นาท

๓. มการเคลอนไหวในการทางานบาน งานอาชพ เชน ๓ ๑๔ ๑๐ ๖

ทางานบาน ทาสวน ทานา ขจกรยาน หรอเดนไปทางาน

จนรสกเหนอยกาลงดสะสมอยางนอย วนละ๓๐ นาท

สปดาหละ ๕ วน

๔. มการยดเหยยด เชน การกมเอามอแตะพน ประสานมอ ๔ ๑๒ ๑๔ ๔

ไวเหนอศร ษะแลวดนขนการกมลงเอามอแตะพน การ

เหยยด และฝกความแขงแรงของกลามเนอตอเนองกน

สปดาหละ ๒-๓ วน

สรปผลดงนเกยวกบพฤตกรรมการออกกาลงกาย พบวาผ เขารบการอบรมออกกาลงกายหรอ

เลนกฬานอยมากสปดาหไมถง ๓ วนและไมเกน ๒๐ นาท

- ๙๕ -

จากผลตารางท ๑๓ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ขอความ

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนจากขอมลประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

คาตอบ

ใช

ไมใช

ไม

ทราบ

๑.ผท มความเครยดเปนประจาทาใหเสยงตอการเปนโรคอะไร............

.................................... (ความดนโลหตสง / แผลในกระเพาะอาหาร)

๓๓

๒. การผอนคลายความเครยดดวยการใชยา สบบหร ดมสรา เปนการ

ผอนคลาย ความเครยดทถกวธหรอไม....................................(ไมใช)

๑๖ ๑๕ ๑

๓. การผอนคลายความเครยดทถกวธ ไดแก วธใดบาง……………..

.................. ( เชน สวดมนต/ไหวพระ/นงสมาธ/ดหนง/ฟงเพลง/ปลก

ตนไม/ออกกาลงกาย/ปรกษาพดคยกบเพอน สมาชกในครอบครว)

๓๔

๔. การผอนคลายความเครยดทเหมาะสมกบตนเองควรทาอยางไร

...........................(ใชวธทถนด/ไมมผ ลเสยตอสขภาพ/มความสข ฯลฯ)

๓๔

๕. ผลกระทบจากความเครยดมอะไรบาง ......................................... ๓๓

(ความสมพนธในครอบครวในททางานตงเครยด/ความเจบปวย ฯลฯ)

๖. ถาเครยดมากๆ ถงขนมอาการปวยทางกาย ควบคมตนเองไมได

สบสนวาวนใจมากๆ ควรทาอยางไร…........................(ปรกษาแพทย)

๓๓

สรปผลดงนเกยวกบความรดานการผอนคลายความเครยด ผ ทเขารบการอบรมมความรเ รองน

เปนอยางด รวาความเครยดเปนประจาทาใหเสยงตอการเปนโรคความดนโลหตสง แผลในกระเพาะ

รวธการผอนคลาย รผลกระทบ และรการแกปญหาเกยวกบการผอนคลายความเครยด

- ๙๖ -

จากผลตารางท ๑๔ จากแบบสอบถามในผนวก

พฤตกรรม

ขไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนจากขอมลประจาเดอน เมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

ไมเคย

ปฏบต

ความถในการ

ปฏบต

เปน

ประจา

บางครง

นาน ๆ

ครง

๑. เมอมเรองไมสบายใจ ทานผอนคลายความเครยด

โดย วธใดตอไปน

๒ ๒๒ ๕

๑.๑ ไหวพระ/สวดมนต/ นงสมาธ

๑.๒ ดหนง / ฟงเพลง / รองเพลง ๒ ๑๒ ๙ ๖

๑.๓ ปลกตนไม ๔ ๑๐ ๘ ๗

๑.๔ ออกกาลงกาย ๔ ๑๑ ๑๓ ๔

๑.๕ ปรกษาพดคยกบเพอนๆ /สมาชกใน ๒ ๑๙ ๑๐ ๑

ครอบครว

๑.๖ สบบหร ๒๖ ๑

๑.๗ ดมสราหรอเครองดมทมแอลกอฮอล ๒๙

๑.๘ ใชยานอนหลบ / ยาระงบประสาท ๒๒ ๔ ๒

๑.๙ อนๆ ระบ.................................................

๒. ควบคมอารมณตนเองไดเมอรสกโกรธ เชน

ไมขวางปาสงของ ไมทารายฝายตรงขาม ไมโวยวาย

๑๑ ๑๕ ๔ ๒

๓. ทานทากจกรรมรวมกบสมาชกในครอบครว เชน ๒ ๒๓ ๔ ๔

กนอาหาร ดทว ฯลฯ

๔. มกจกรรมรวมกบสมาชกในครอบครว ตาม

เทศกาลตางๆเชน ทาบญ / ทองเทยวตามเทศกาลตางๆ

๒ ๑๙ ๙ ๓

๕. มกจกรรมสนทนาการกบกลมเครอขายของตนเอง

เชน เพอนเกา เพอนรวมงาน ชมรมตางๆ

๔ ๑๕ ๑๐ ๕

- ๙๗ -

สรปผลดงนเกยวกบพฤตกรรมการผอนคลายความเครยด พบวามความถในการปฏบตธรรม

เปนประจาเพอผอนคลายความเครยดเปนตน

จากผลตารางท ๑๕ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ขอความ

ไดวเคราะหขอมลของกลมตวอยาง จานวน

๔๘ คนจากขอมลประจาเดอนเมษายน ๒๕๕๖ มผลดงน

คาตอบ

มาก

ปาน

กลาง นอย

๑. ทานไดรบประโยชนจากการรกษารปนามของบาน

ลานเสยงธรรม ๒๗ ๕

๒. ระยะเวลา ๕ วนการลางพษตบและถงน ามความ

เหมาะสมแลว ๒๙ ๔

๓. การทานยาผงและน าแอปเปลลางลาไส ๓ วนไดผล

มากนอยเพยงใด ๓๐ ๒

๔. การทานดเกลอขาว-ดาและน ามนมะกอกลางพษตบ

และนวในถงน าดไดผลมากนอยเพยงใด

๒๕ ๙

๕. ยา ๙ เมด เชน การทากวซา ออกกาลงกาย - โยคะ

อาบ-อบแดด พอกทาแชมอ-เทา และปฏบตธรรมสวด

มนตนงสมาธฟงธรรมไดผลมากนอย

๒๘ ๕ ๑

- ๙๘ -

ขอความ

คาตอบ

มาก

ขน เทาเดม นอยลง

๑. น าหนกและรอบเอว ๓ ๒๙

๒. ความดนและชพจร

๑ ๖ ๒๑

๓. ความเปนกรด-ดาง

๔ ๒ ๑๕

๔. ความปลอดโปรง และความสบายกาย-ใจ

๒๒ ๑ ๑

สรปผลจากความรเกยวกบดานเขาคอรสรกษารปนามลางพษตบและถงน าด ในระหวางเขา

คอรส ๕ วน โดยขอมลพบวาสวนใหญไดรบประโยชนจากการรกษารปนามของบานลานเสยงธรรม

และระยะเวลา ๕ วนกเหมาะสม การทานยาผงและน าน าแอปเปลลางลาไส ๓ วนกเ หมาะสม

การทานดเกลอขาว – ดา และ น ามนมะกอกลางพษตบและถงน าดกไดผลมาก การกาหนดยา ๙ เมดก

ไดผลเปนอยางด สาหรบผเขาคอรสโดยสวนใหญพบวา น าหนกและรอบเอว ลดลง ความดนและ

ชพจรลดลง ความเปนกรด – ดางดข น อยในเกณฑมาตรฐานคอมคา PH = ๖.๕-๗.๐ แตสงทสาคญ

จากขอมลนคอโดยสวนใหญไดสขภาพกายใจดขนอยางมาก มความปลอดโปรง และความสบายใจ

มากขน

จากแบบสอบถามสมภาษณผเขาอบรมดแลรกษาสขภาพตามแพทยทางเ ลอก ศกษาเฉพาะใน

กรณบานลานเสยงธรรมตามแนวทางวธพ ทธ ในคอรสลางพษกายสลายพษใจ เม อ วนท ๓๐

มกราคม ถง วนท ๒ กมภาพ นธ ๒๕๕๖ จานวนผเขาคอรส จานวน ๒๐ ทาน ไดกาหนดการ

สมภาษณดงน

- ๙๙ -

๑. ผใหสมภาษณ ๕๗ จากแบบสอบถามในผนวก ข

แลวถามถงปญหาสขภาพกอนเขาอบรมกพบวามปญหาเ รองสขภาพ คอ ๑.เ ปนโรคไทรอยด

๒. เปนโรคภมแพ ๓.โคเรสเตอรรอลสง แตหลงเขาคอรสแลวไปตรวจเ ลอดปรากฏวาเขาส ปกตแลว

ทงๆท ชวงดทอกซ ไมไดกนยาตานไทรอย สวนโรคภมแพ จะมอาการ น ามกไหลตลอด เวลานอนก

ตองใชทชชอดรจมกไว เกอบทกคน และจามบอยมาก ตองกนยาลดน ามกพอกนยาลดน ามก กง วง

สมองเบลอ ๆเออ ๆ แตตอนนอาการภมแพดขนเยอะมาก ไมตองพ ง ทชช ตอนนอนหลบอกตอไป

และพงยานอยลงเพราะดทอกซผานไป ๑ ครง กยงมพงยาบางเวลาทมอาการและเขาใจจดประสงค

ของบานลานเสยงธรรมวาตองการใหทกคนมสขภาพรางกายสมบรณแขงแรงและใหทกคนม

สขภาพทางจตใจทด

คณจนดา ปญญา อาชพ รบจาง อาย ๓๐ ป

สมภาษณ เมอ ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไรกอนเขา

อบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน น ไมมความรเ รองการ

ดทอกซตามแนววถพทธเลย แตเมออบรมแลว มความรสกวาตวเองโชคดมาก ๆ รสกมบญทไดเขา

อบรมเพราะวาไดรบความรดานสขภาพ เชน เราควรบรโภคอาหารประเภทไหนและไดความร

เกยวกบเรองของนาฬกาชวต ซงขอมลพวกนไมเคยรมากอนเลย และมาทบานลานเสยงธรรมไดรบ

ความรทางสขภาพมากมายจากพระอาจารยและจากพนเอกสมศกด บารงศลป จากญาตธรรมทก

ทานไดความรทางดานจตใจซงไดรบบรรยายธรรมะควบคไปกบการลางพษทาใหไดรบความรดาน

ธรรมะมากขน เพราะกอนหนานเคยแสวงหาความสขโดยการไปปฏบตธรรมทตาง ๆหลายทแตม

สงหนงทเกดขนทนคอ เกดความปตขนในใจซงมความรสกวาชอบสถานทนมาก ทอยกทาใหเรานก

ถงทาใหเรานกถงเหตการณเกาๆและประทบใจมากๆ

๒. ผใหสมภาษณ๕๘ จากแบบสอบถามในผนวก ข

๕๗ สมภาษณ , คณจนดา ปญญา , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอนมกราคม” , บานลานเสยงธรรม , ๒ กมภาพนธ

๒๕๕๖

คณดารณ อน เจรญ อาชพ แมบาน อาย ๕๒

ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไรกอนเขา

อบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน นสนใจในเ รอง Liver

Dedoxification อยแลวแตจะหาสถานททาทเหมาะสมไมไกลบาน และราคาเหมาะสม หลงการ

อบรมพบวาโครงการของบานลานเสยงธรรมเปนสถานทเหมาะสมทงทางสขภาพและทางธรรม

๕๘ สมภาษณ , คณดารณ อน เจรญ , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอนมกราคม” , บานลานเสยงธรรม , ๒ กมภาพนธ

๒๕๕๖

- ๑๐๐ -

และเนอหากระบวนการจดการด จานวนผรบกาอบรมไมมากไปทาใหการดแลทวถงไดคณภาพ

แลวถามถงปญหาสขภาพกอนเขาอบรมกพบวามปญหาเ รองสขภาพยงไมมปญหาสขภาพท

เดนชดจากแพทยปจจบน ไดตรวจ Ultrasound ของ Upper Abdomen(ชองทองชวงบน คอ ดตบ

มาม ไต ลาไส ถงน าด) ทโร งพยาบาลสนแพ ทย เม อ ต.ค.๒๕๕๕ ไมพบความผดปรกตใดๆ

โครงสรางตบ ถงน าด ปรกต และไดผานการทาการลางพษตบและระบบทางเ ดนอาหารแบบ Full

Course 2 ครงพบมนวในถงน าดและในตบ มไขมนสะสมในตบมไขมนสะสมในตบในระดบไม

มากแตดวยความตระหนกรในมลพษทปนเปอนมาในชวตประจาวน จงขอรบการอบรมแตดวยเหต

ทเวลา ไมสะ ดวกมา ใน Full Course จงขอมาทา Detox Express โดยลาง ลาไสใ นวนศ กรท ๑

กมภาพนธ และวนเสารท ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ และทาการ Liver Detox ดวยน ามนมะกอกตอน ๔

ทมของคนวนเสารในวนรงขน กพบนวเหมอนกน กยงแยกแยะไมไดวาเ ปนนวในถงน าดหรอตบ

แตกเปนสงทไ มดในรางกายเรา

๓. ผใหสมภาษณ๕๙ จากแบบสอบถามในผนวก ข

๔. ผใหสมภาษณ

คณช มพล การเปรมปรด อาชพ รบจาง

อาย ๖๓ ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไร

กอนเขาอบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน นวาสขภาพไมด

มดงน ๑. เวยนศรษะ ๒. ไมมแ รงผดปกต – การยน – และเดน - การทรงตวไมคอยด การขบถาย

(อจจระ - ปสสวะ)ไมคอยด ถายออกกระปมกระปอยมไขมนทพ งหนาทอง ยนและอยากนอนมากๆ

เพลยมาก ๆ แตพอมาเขาคอรสไดเหนผอ นททาการอบรมและรกษาสขภาพกนแลววาดตอสขภาพ

มาก ๆเลย คอ อาการทเ ปนอยดานบนทปวดมาก ๆกหายและดขน ทาใหมกาลงแขงแรงขนได

สขภาพทดขนมาอยางไมเคยเปนมากกอน และสงทไดในการทาดทอกซลางลาไสเ ลก-ใหญ รางกาย

ทกสวนเชน ตบ ไต ปอด ถงน าด ละลายนวในถงน าด ใหออกมาและกระเพาะปสสวะ ลาไสเ ลก-

ใหญดวยวธนผลทไ ดเหนตะกนทเ กราะอยในลาไสหลดออกมาประมาณ ๑-๒ กโลกรม เลยม นใจ

ในรกษาสขภาพในแนวทางการแพทยวถพทธ ๖๐ จากแบบสอบถามในผนวก ข

๕๙ สมภาษณ , คณชมพล การเปรมปรด , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอน ม.ค.” , บานลานเสยงธรรม , ๒

กมภาพนธ ๒๕๕๖

พระอาจารย จา ฐตวรโย พระสงฆวดปา

เลงจาน จ.มหาสารคาม พรรษา ๔๕ ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพ นธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผให

๖๐ สมภาษณ , พระอาจารยจา ฐตวรโย , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอน ม.ค.” , บานลานเสยงธรรม , ๒

กมภาพนธ ๒๕๕๖

- ๑๐๑ -

สมภาษณวาทานมความรอยางไรกอนเขาอบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา

กอนทจะอบรมนนพบวา สขภาพไมคอยด คอ ๑. ปวดขา ปวดตามรางกาย ปวดเม อย ระบบการ

ขบถายไมด มไขมนในพงหนาทองยนอดอดอยากพกผอนและนอนมาก ๆ แตเมอไดเขาคอรสรกษา

สขภาพ กาย ใจ แลวรสกวารางกายไดรบความสดชน และมกาลงมแรงขนจากเ ดมมความขยนใน

การทากจตางๆ ของสงฆดขนเชน กวาดถศาลาวด การนงสมาธและเดนจงกรมไดนานขนมความเบา

กาย เบาใจ ดงน นตองอนโมทน าบญกบวทยาลยทอ นมตในการทางาน วจย เ รองน ซง เ ปน

ประโยชนกบพระสงฆนกบวชและสาธชนในการดแลรกษาสขภาพในแนวทางวถพทธ

๕. ผใหสมภาษณ๖๑ จากแบบสอบถามในผนวก ข

๖. ผใหสมภาษณ

คณบปผาชาต อปถมภนรากร อาชพ รบ

ราชการ อาย ๕๖ ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพ นธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานม

ความรอยางไรกอนเขาอบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน น

ไมมความรและวธการปฏบตการในการลางพษ แตหลงการอบรมแลวได รว ธรกษาสขภาพในการ

นาพษออกจากรางกาย ดวยวธการรบประทานอาหารมไขมนนอย อดอาหารบาง โดยดมน า

สมนไพรแทน เหมาะสาหรบคนทมพษอาหารสะสมในรางกายเปนอยางด ททาใหนวในถงน าด

ถกขบออกมา และผใหสมภาษณมปญหาเ รองสขภาพเกยวกบ มะเ รง ทเตานม เ ปนนวในถงน าด

โรคความดนโลหตสง คลอเรลเตอรอลสงมาก และทบานลานเสยงธรรมใหเราได รจกวธการดแล

รกษาสขภาพ และมประโยชนมาก ๆ และนอกจากนไดรบการดแลเอาใจใสจาก พนเอกสมศกด

บารงศลป และญาตธรรมทกคนดมากเสมอนเปนญาตสนทและคนเคยกน อยากใหรกษารปแบบ

เชนนไวเพอประโยชนของสขภาพทกคน ๖๒ จากแบบสอบถามในผนวก ข

๖๑ สมภาษณ , คณบปผาชาต อปถมภนรากร , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอน ม.ค” , บานลานเสยงธรรม , ๒

กมภาพนธ ๒๕๕๖

คณศศพร สาระสข อาชพ รบจาง อาย ๔๒

ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไรกอนเขา

อบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน น มความตงใจเพราะ

ตองการมารกษาสขภาพเคยแตเหนดทอกซลาไสแตไมเคยเหนการลางพษตบพอมารกมความรสกด

มากและไมเสยใจทมาเขาคอรสในครงน และหลงจากจบคอรสแลว รสกดมาก เก ยวกบไดรบความร

เกยวกบนาฬกาชวตซงกลบไปจะปรบปรงการดาเนนชวตใหม ขอขอบคณจรงๆ

๖๒ สมภาษณ , คณศศพร สาระสข , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอนมกราคม” , บานลานเสยงธรรม , ๒ กมภาพนธ

๒๕๕๖

- ๑๐๒ -

ไดสมภาษณปญหาเก ยวกบสขภาพพบวามปญหาเปนโรคเบาหวาน กอนเขา น าหนกตว

๑๐๖ กโลกรม หลงการอบรมน าหนกตวลดลงเหลอ ๙๙ .๕ กโลกรม ความดนกอนเขา ๒๑๐ หลง

อบรม ๑๓๘ ทกอยางดขนหนาผวพรรณกระจางใสขน และเขาใจจดประสงคทเขามารกษาสขภาพ

กายใจตองดาเนนไปพรอมกนมขอเสนอแนะคอ นาจะกาหนดเวลาการปฏบตใหแน ช ด และหองน า

นาจะมมากกวานและควรมปายเขยนบอกวาหองน าไมสมควรใสรองเทาเขาไป และควรกาหนด

ระเบยบวนยกบผเขามาปฏบตใหเครงครดมากกวาน

๗. ผใหสมภาษณ๖๓ จากแบบสอบถามในผนวก ข

ไดสมภาษณปญหาเกยวกบสขภาพพบวา คอนขางทองผก สมดลยความรอนในรางกายไม

คอยสมดลย น าหนกเทาเดม เพราะเดมทา Detox ปรกตสปดาหละ ๒-๓ วนอยแลวความเขาใจเ รอง

จดประสงคของโครงการคดวาเขาใจไดดในดานการทาวจย การเผยแพรสขภาพวถพ ทธองครวมส

สาธารณชน(ถง จะเปนกลมยอย) การเผยแพรธรรมะโดยการทาบญใสบาตร ถวายสงฆทาน การทา

สมาธวปสสนา การฟงเทศน ซงผ เขาอบรมเหนดวยและยนดดวยพรอมทงอนโมทนาดวยทก

ประการ และมขอเสนอแนะคอควรหาขอมลจากโรงพยาบาลจากประญ ปนมาประกอบดวยและ

เพมเตมขอมลของอาจารยขวญดน และหาขอมลเกยวกบวถการแพทยทางเ ลอกเกย วกบสขภาพการ

Detox จากประเทศเยอรมน

คณพรรตน ศกดดวงค อาชพ นกธรกจ อาย

๕๐ ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไรกอน

เขาอบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน น มความรพอสมควร

เกยวกบการรกษาสขภาพเนองจากญาตในครอบครวไดเสยชวตจากโรคตางๆ เชนมพสาว ๓ คน

เสยชวตจากโรคมะเรงเตานม และบดาเ สยชวตจากโรคเสนเ ลอดในสมองแตก สวนมารดาเปน

โรคเบาหวาน หวใจ ความดน ทาใหรวาเมอเราถงอายสงวยตองดแลสขภาพรางกายมากขน เพราะ

เปนวยทจะเรมแสดงอาการเจบปวยทางรางกายมากขน

๘. ผใหสมภาษณ๖๔ จากแบบสอบถามในผนวก ข

๖๓ สมภาษณ , คณพรรตน ศกดดวงค , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอนมกราคม” , บานลานเสยงธรรม , ๒

กมภาพนธ ๒๕๕๖

คณพชรณฐ บานแยม อาชพ คาขาย อาย

ป สมภาษณเมอ ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไรกอนเขา

อบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพ กไดรบคาตอบวา กอนทจะอบรมน นไมรจกการลางพษตบ

๖๔ สมภาษณ , คณพชรณฐ บานแยม , “คอรสลางพษกายสลายพษใจประจาเดอนมกราคม” , บานลานเสยงธรรม , ๒

กมภาพนธ ๒๕๕๖

- ๑๐๓ -

และนาฬกาชวตและดใจมาก ทรจก จะไดใช ชวตอยางถกตอง หลงการอบรมรกษาสขภาพ ชวต

เปลยนไปในทางทดมาก สขภาพดขนรสกวาถาเราปฏบตตอเ นองตามทอบรมเ รองสขภาพ นาฬกา

ชวต ทานอาหารทมประโยชนตอรางกายและธรรมะนาไปใชในชวตประจาวนและบอกตอคนรจก

มปญหาสขภาพกอนเขารบการอบรมคอม คลอเรสเตอรอลสง ๒๓๒ ออนเพลย ง วงนอน

ตลอดกอนมา ทาดทอกซลางพษ ตบ น า หนก ๕๐ กโลกร ม ลดเหลอ ๔๗ กโลกร ม จง เขาใ จ

จดประสงคของโครงการของบานลานเสยงธรรม เขาใจวามารกษาสขภาพกายใจใหถกตอง รกษาท

ตนเหต และไดสขภาพใหมกลบไป และขอชมเชยพนเอกสมศก ด บา รงศลปทใหความเปนกนเอง

และดแลทกคนเหมอนญาต บรรยายกาศกดมาก มขอเสนอแนะวาควรตดปายทหนาหองน าวา กรณา

ถอดรองเทา โปรดชวยกนรกษาความสะอาด และมปาย บอรด เวลา ณ. วนททาการลางพษ

๙. ผใหสมภาษณ๖๕ จากรปในผนวก ค

พบโรคประจาตวคอระดบไขมนในเลอดสง ความดนโลหตสง ม Cholesterol ถง ๒๓๕ ม

น าหนก ๘๖ กโลกรม และไดมาตรวจเลอดในวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ทานยาของแพทยแลวก

ยงมไขมนพอกตบ และตองดผลเลอดคาการทางานของตบประกอบการรกษาทางการแพทยและ

ตดตามผล ๑ ป

ของคณช ชวาล เจรญบญบญชา อาชพ รบจาง อาย

๔๒ ป สมภาษณเมอ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๕๖ ไดสอบถามผใหสมภาษณวาทานมความรอยางไร

กอนเขาอบรมและหลงการอบรมรกษาสขภาพพบวา เมอวนท ๒ พฤศจกายน ๒๕๕๕ ไดเจาะตรวจ

เลอดของคณชชวาลพบวามไ ขมนในตบคา SGOT=๔๕ และ SGPT=๑๐๖ ซงสง แตเมอ วน ท ๕

มกราคม ๒๕๕๖ ไดเจาะตรวจเลอดอกพบวาคาตบ SGOT=๖๖ และ SGPT=๑๐๖ ครง นแพทยได

เจาะตบตรวจเนอตบ ลงความเหนวาเปนไขมนพอกตบ ตองใหทานยาลดไขมนในเลอด

จนกระทงมาเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจ ถง ๓ ครง และครงแรกวนท ๑๙ -๒๓ มน าคม

๒๕๕๖ เมอจบคอรสแลวเมอวนท ๒๓ มนาคม ๒๕๕๖ คณชชวาล ไดเขาตรวจเ ลอดทโรงพยาบาล

ลมเหสกข ผลปรากฎวามคาไขมนในตบคา SGOT = ๔๔(๐-๔๐) และ SGPT=๙๓(๐-๔๐) สง เกตวา

ทง ๒ คาตากวาเดอนกอนทไปตรวจมา

และตอมากมาเขาคอรสครง ท ๒ เมอวน ท ๒๓-๒๗ เมษายน ๒๕๕๖ และครง ท ๓ วน ท

๒๑-๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๖ ครงนกพบวาความดนไดมาตรฐาน ตวบน ๑๓๐ และตวลาง ๘๕ ชพ

๖๕ สมภาษณ , คณชชวาล เจรญบญบญชา , “คอรสลางพษกายสลายพษใจ เดอน ม.ค.-พ.ค.” , บานลานเสยงธรรม ,๒๘

พฤษภาคม ๒๕๕๖

- ๑๐๔ -

จรเทากบ ๗๗ และน าหนกลดจาก ๘๓ คงเหลอ ๗๗ กโลกรม

และระหวาเขาคอรส ๓ ครงงดยาของแพทยทกชนดทเกยวกบลดไขมนในตบ และเมอวน ท

๑ มถนายน ๒๕๕๖ ไดเจาะเลอดพบแพทยผลปรากฏวา คาไขมนในตบ คอ SGOT=๒๒ U/L(๕-

๔๐) และ SGPT=๓๔(๕-๔๐) แสดงวาคณชชวาลเปนปกตแลวไมมไขมนพอกอกตอไป

จากรปภาพตามผนวก ค

๑. ครงท แรก เมอวนท ๑๙ -๒๓ มนาคม ๒๕๕๖ พบวานวในตบและถงน าดเ ปนสน าตาล

เปนเมดเลกบางใหญบาง เปนกอน ๆลอยน าแสดงวาเ ปนไขมนจะเหนวาเ ปนเมดเ ลกๆ เหมอนถว

เขยวบาง มสเขยวจานวนมากลอยในน าและรปสดทายเ ปนตะกนทเกดจากลาไสใหญมสน าตาล

เขมๆเกดจากการสะสมไขมนเปนเวลานานและน ามนๆนนคอคลอเรลโตรอล ทตดกบไขมน

วเคราะหการเขาคอรสลางพษกายสลายพษใจไดดงน

๒. ครงท ๒ เมอวนท ๒๔-๒๘ เมษายน ๒๕๕๖ พบวามเมดนวจานวน ๒ เมดในชวง ๑๐

โมงเชาของวนท ๒๘ เมษายน ๒๕๕๖และพบนวในตบอกจานวนมาก และยงมนว ๓ เมดในโถ

สวมทหลดลอยบนน าอกและประมาณบาย ๓ โมงเยนมนวจานวน ๔ เมดออกมาดวยตามภาพ

สาหรบในวนท ๒๖ เมษายน ๒๕๕๖ ชวงเชาจะเปนตะกนจา นวนมากโดยสวนใหญทอยใน

ลาไสใหญเปนแผน ๆเหมอนตบหม มสน าตาลออนบางเขมบา งและบา งสวนเปนกอนและลอยน า

และในชวงเยนวนเดยวกนยงออกมากมทงสเขยวและสน าตาลและเช าวนท ๒๗ เมษายน ๒๕๕๖

กยงออกมาจากลาไสใหญปนกบลาไสเลกอยจานวนมาก พอชวงเ ยนจะออกจากลา ไสเลก เ ปนเสน

ยาว ๆ สเขยวเขมจะออกดา ๆ แสดงใชเวลาสะสมไวนานมโอกาสจะเปนมะเ รงในลาไสสงมากม

กลนเหมนมากและมสคล าๆ ดวยบอกถงการสะสมมานานและออกมาตามรปทถายไวทพ นน นมา

จากลาไสเลก

๓.ครงท ๓ เมอวนท ๒๑-๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๖ ครง นพบนวออกมาจา นวนมากอยและม

สน าตาลคลาๆ แตไมมากเหมอนครงท ๒ สาหรบตะกนในลาไสเลก-ใหญพบนอยขน จะเหนนวน น

สออนลงกวาครงท ๑ และ ๒ แตกยงจะพบนวทมขนาดใหญขนและจะจานวนนอยลง

๔.

แนวทางแพทยทางเล อกตามแนวทางวถพทธ ของ ศนยปฏบตธรรม

บานลานเสยงธรรม

- ๑๐๕ -

๔.๑.

ศนยปฏบตธ รรมบานลา นเสยงธรร มไดจดทา SWOT Analysis โดยใช ประ เ ดน กา ร

วเคราะหภายนอกทเ รยกวา ๕ Force Model + PEST และสวนการวเคราะหภายในใช หลก ๗Ss

( McKinsey ) ซงมรายละเอยด ดงน

การวเคราะหศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

ปจจยภายนอก ( External Environment ) ใชหลก PEST +๕ Force Mode๑ คอ PEST

๑. สถานการณทางการเมอง(Political)

๒ . สภาพเศรษฐกจ (Economic)

๓ . สภาพสงคม(Social)

๔ . เทคโนโลย(Technological)

๕. FORCE MODEL ประกอบดวย

- สนคาทดแทน

- ผสนบสนน

- คแขง

- กลมผ

- ซอผมาใหม

ปจจยภายใน( Internal Environment ) ใชหลก ๗Ss คอ

๑. ยทธศาสตร (Strategy)

๒ . โครงสรางองคการบรหารงานของสถานศกษา(Structure)

๓ . ระบบองคการ (System)

๔ . ทกษะของบคลากร(Skill)

๕. คณคารวมในองคการ (Shared Values)

๖. บคลากร(Staff)

๗. รปแบบการนาองคการ(Style)

ผลการวเคราะหองคกร SWOT Analysis ของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม ตาม

แนวทางแพทยเลอกวถพทธ ประกอบดวยปจจย ดงน

- ๑๐๖ -

ปจจยภายนอก PEST

หวขอ โอกาส สงคกคาม

นโยบาย - นโยบายชดเจน มการประกาศชดเจน ให

ความสาคญของนโยบายการดแลรกษา

สขภาพตามแนวทางแพทยทางเลอก

- มการจดเงนกองทนรกษาสขภาพพระ

อาพาธและผยากจนโดยไมมงหวงกาไร

- บค ลากรเพมขน

- เนนการมสวนรวมของจตอาสาชวยงาน

- ปรบเปลยนภาพลกษณของการปฏบตธรรม

ใหมการดแ ลทงกายและใจครบคกนไป

- ความคาดหวงตอการไดรบบรการ

สงขนจากผรกษาสขภาพ

- ภาระงานเพมมากขน

- ประชาชนมารบบรการตามเหต

ปจจยมากขน

เศรษฐกจ - ผรบบรการมองคความรเพมมากขน

- การคมนาคมสะดวก เขาถงบรการไดงาย

- มรายไดเพมขน สามารถเลอกใชบรการได

หลากหลาย

- ไดรบเงนรวมบญไมเพยงพอกบ

ภาระงานทเพมมากขน

สงคม - มระบบการตรวจสอบของสงคม

- มสมพนธภาพกบผท เขาคอรสมเครอขาย

มากขน

- มกฎหมายขอบงคบเพมมากขน

- การขาดสมพนธภาพกบผเขาคอรส

เครอขาย จะไมไดรบการสนบสนน

เทคโนโลย - ระบบ IT มความทนสมยขน

- การรบรขอมลขาวสารมมากขน

- มชองทางหลายชองทางในการรบสงขอมล

- ผใชขาดทกษะในการใชเทคโนโลย

- สถานบรการบางแหงมเทคโนโลย

ไมเขาถงและลาสมย

- ๑๐๗ -

ทางเมลและอนเตอรเนท

วเคราะหนโยบายตาม 5 Forces Model

หวขอ โอกาส สงคกคาม

สนคา

ทดแทน

- สงเสรมใหจดบรการแพทยทางเลอก

เชน การรกษาโดยการใชสมนไพร ภม

ปญญาทองถน

- มทางเลอกเพมมากขน

- ควบคมมาตรฐานในการผลตยาก

- ขาดแคลนบคลากรทางดานแพทย

ทางเลอก

- อายการใชงานของยาสมนไพรสน

ผสนบสนน - ญาตธรรมทวไป

- ครอบครว

- เพอนๆ วสท.

- ครอาจารย.

- เครอญาต

- ตองนาเสนอผลงานเพอขอรบบรจาค

- ความคลอบคลมไมครบถวน

- ความคาดหวงของผรบบรการเพมขน

- ชมชนมภาวะพงพาภาครฐเพมขน

คแขง - ทาใหเกดการพฒนาคณภาพบรการท

สามารถใหบรการไดมาตรฐาน เพอ

แขงขนกบแพทยทางเลอกทเพมขน

- ศนยรกษาสขภาพทตาง ๆ

กลมผเขา

คอรส

- มสทธในการเขาถงบรการเพมมากขน - เกดภาวะพงพงมากขน

- มการรองเรยนในการใหบรการ

เพมขน

- สทธผปวยเพมขน

- ตองการรบบรการเพมขน

- การรบรขอมลคาดเคลอนจากกลม

- ๑๐๘ -

บคคล

ผมาใหม - แพทยเวชปฏบต

- แพทยแผนไทย

- เภสชกร

- มทมสหวชาชพ

- เรองงบประมาณ คาตอบแทน

- การเกยงงานกน

- เจาหนาทขาดความตระหนกในเรอง

บทบาทหนา ทของตน

การวเคราะหองคการ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล โดยทฤษฎ ๗Ss ( Mc Kinsey ) ใน

การวเคราะหปจจยภายนอก

วเคราะหหนวยงานภายในโดยใชหลกวเคราะห ๗Ss ( McKinsey )

หวขอ จดแขง จดออน

Structure

(โครงสราง)

- โครงสรางม นคง เปนสดสวน มค วามเปน

เอกลกษณ

- สถานทตงใกลช มชนและอยกรงเทพฯ

- พนทใชสอยไมคมคามเนอทจากด

- เจาหนาทและจตอาสาไมเพยงพอ

- วสดอปกรณไมเพยงพอ และไมม

คณภาพ

- เจาหนาทขาดทกษะในการใช

เครองมออปกรณ ขาดประสบการณ

Strategy

(กลยทธ)

- นโยบายทตองปฏบตตามผนาคนเดยว

- ผเขาคอรสเขาถงบรการมากขน

- นโยบายมการเปลยนแปลงบอย ทา

ใหผปฏบตงานเกดความสบสนใน

การปฏบตงาน

System

(ระบบ)

- มเอกลกษณ มความโดดเดนของการ

ปฏบตธรรมถอศล ๘ ทเ ปนเอกลกษณ ทา

ใหเกดความเชอถอและไดบญ มาก ๆ

- มสญลกษณของการเปนศนยปฏบตธรรม

- มระบบบรการเชง รก ใหบรการทกอยาง

เสมอนญาต

- ขอมลซาซอน มการเปลยนแปลง

บอย

- ขอมลไมเชอมโยงกน

- ฐานขอมลไมตรงกน

- มขอมล แตไมสามารถนามาใช

ประโยชนได

Staff - เจาหนาทสามารถปฏบตงานไดทกงาน - เจาหนาทปฏบตงานไมตรงกบ

- ๑๐๙ -

(บคลากร) (ทางานอเนกประสงค) ทกษะของตนเอง ขาดประสบการณ

- เจาหนาทนอย แตภาระงานมากขน

- ขาดขวญกาลงใจ

- คาตอบแทนไมคมกบการทางาน

- เกดความเครยดในการทางาน

Style - การสะสมประสบการณในการทางาน

- บคลกทเออตอการปฏบตงานในศนย

ปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

- ไมม พรบ.วชาชพ

- ไมมกฎหมายรองรบการทางาน

- เสยงตอการถกรองเรยน

- ลกษณะงานกระทาตอชวตคน

Skill

(ทกษะ)

- บคลากรททกษะทหลากหลาย

- บคลากรทางานไมตรงกบวชาชพ

เชน เอากอสรางมาทาอาหาร

Shared

Valve

(คานยมรวม)

- มผมจตศรทธาเครอขายในการทางานใน

การดแลรกษาสขภาพในแนวทางวถพทธ

- มเปาหมายรวมกน

- ผเขาคอรสและเจาหนาท รกใครกลม

เกลยวกน อยร วมกนแบบพนอง

- เอออาทรเกอกลกน

- เจาหนาทขาดความเกรงใจกน

- มความขดแยงกนในศนยปฏบต

ธรรม

- ความคดเหนไมตรงกน

- มงแขง ขนกนมากเกนไป เพอหวง

ผลในเรองการพจารณาความด

ความชอบ ทาใหศนยหลาหลงใน

การพฒนา

๔.๒

แนวทางท ไดมาจากแบบสอบถามและจากการสมภาษณผ เขาคอรสรกษา

สขภาพลางพษกายสลายพษใจของ ศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรม

จากแนวทางทไดมาจากแบบสอบถามและการสมภาษณเชง ลกกบผ เขาคอรสรกษาสขภาพ

กไดเขาใจถงประสทธภาพในลดปญหาสขภาพ ของการดแลสขภาพตามหลกการแพทยทางเ ลอกวถ

พทธทาใหเขาใจถงสาเหตททาใหเกดโรค มสตมพฤตกรรมทตองปรบตามนาฬกาชวตเพอลดเหต

ของการเกดโรค จากรางกายไมได เปนรางกายด จากจตไมด เ ปนจตด โดยพบสาเหตหลกททาให

เกดโรคและความเจบปวยดงน (ตามภาพในผนวก ก)

- ๑๑๐ -

๔.๒.๑. การไมมความเพยร ( อทธบาท ๔) ๖๖

๔.๒.๒ อาหารเปนพษและไมสมดล ซงพษจากอาหารประกอบดวย พษจากอาหารม

สารพษสารเคม ทงในพชและสตว ทงจากขบวนการผลต และพษจากอาหารมสวนประกอบของ

เนอสตวมากเกนไป การปรงรสอาหารมรสจดเกนไป พษจากชนดอาหารไมสมดล นอกจากไมร

ชนดและสดสวนของอาหารแตละชนดทสมดลแลว การไมรเทคนคการปรงและการรบประทาน

อาหารทสมดลกจะทาใหเกดโรคภ ยไขเจบได การทพษของเสยความรอนจากขบวนการยอย

สนดาป เผาผลาญอาหาร

ในการขบไลความเ จบปวยออกไปใหหาย

จากความเปนไขในเวลาน นเอง โดยนอมนาหลกธรรมของพระพทธเจาเ รองอทธบาท ๔ ซง

ประกอบดวย ๑.ฉนทะ คอความยนดทจะรกษาดวยวธแพทยทางเ ลอก ๒ .วรยะ คอ ความเพยรใน

การลดอาหารทมรสจด ไมทานอาหารประเภท เนอ นม ไข อดทนตอความหวได ๓ .จตตะ คอ ความ

ตงใจ และมนใจวาการรกษาดวยวธน เ ปนการแกปญหาทตนเหต ๔ .วมงสา คอ ความพจารณา

ไตรตรองอยางรอบคอบวาเราจะเปนผทมสขภาพดดวยวธธรรมชาตน

๔.๒.๓ อากาศเปนพษ เกดจากพษมลพษตาง ๆในโลกเพมมากขน เชนอณหภมบรรยาย

กาศโลกทรอนขน ควนพษ และสารพษตาง ๆ ในสงแวดลอม และจากการสมผสเครองยนต เครอง

ไฟฟา เครองอเลคทรอนคมากเกนความสมดล

๔.๒.๔ พษจากการไมออกกาลงกาย หรอการออกกาลงกาย และอรยาบทไมถกตองคอ

การทกายบรหารทไมไดคณลกษณะ เชน ขาดความแขงแรงของกลามเนอ กระดกและเสนเ อน ความ

ยดหยนของกลามเนอ เสนเอน การเขาทเขาทางของกลามเนอ กระดก เสนเ อน การไมออกกาลงกาย

หรอไมกายบรหารเลยกยงทาใหไมไดประโยชน

๔.๒.๕ อารมณเปนพษ เชนความเครยด ความเรง รบ เรง รด เรง รอน ความกลว ความวตก

กงวล ความไมโปรง ไมโลง ไมสบายใจ ความไมพอใจ ความมง ราย อาฆาต พยาบาท ความโลภ

โกรธ หลง ยดเกน เอาแตใจตวเอง

๔ .๒ .๖ อน ามย (Health) หมาย ถง ส ขภาพ อนามย ความไมมโรค หรอสภาวะควา ม

สมบรณทงรางกายและจตใจของผประกอบอาชพดแลรกษารางกายและของใช ใหสะอาด รกษาฟน

ใหแขงแรง แปรงฟน 3

๖๖ พระไตรปฏกเลมท ๑๐ ขอ ๙๔ “มหาปรนพพานสตร”

อยางนอยวนละสองครงเมอตนนอนเชา และกอนเขานอน ลางมอใหสะอาด

บอย ๆ และทกครงกอนกนอาหารและหลงการขบถาย กนอาหาร สก สะอาด ปราศจากสารอนตราย

- ๑๑๑ -

หลกเลยงอาหารรสจด3 สฉดฉาด งดบหร สรา สารเสพตด การพนน และสาสอนทางเพศ สราง

ความสมพนธในครอบครวใหอบอน ปองกนอบตภ ยดวยการไมประมาท ออกกาลงกายสมาเสมอ

และตรวจสขภาพประจาป3

๔.๒.๗ เอาพษออก ไมวาจะเปนการรบประทานอาหารและสมนไพรปรบสมดล ทาออนพ

ลรง ทากวซาขดพษ การสวนลางลาไสใหญ ( ดทอกซ) การแชมอเทา หรอสวนทไมสบายดวย

สมนไพร การพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ เชด ดวยพชสมนไพร ออกกาลงกายโยคะ กาย

บรหาร การใชธรรมะ พฒนาจต สวดมนต ฟงธรรม นงสมาธ ดมน าปสสาวะ วดสอบสขภาพของ

รางกาย

ทาจตใจใหราเ รงแจมใสอยเสมอ มสานกตอสวนรวม รวมสรางสรรค

สงคม

๔.๒.๘ อาโรคยา การไมมโรคเปนลาภอนประเสรฐ โดยใช หลกปฎบตทเ ปนตนเหตให

อายยน ๗ ประการในพทธธรรม๖๗

๔.๒.๙ อเปกขา หมายถง ความวางเฉยแบบวางใจเปนกลางๆ โดยไมเอนเอยงเขาขาง

เพราะชอบ เพราะชง เพราะหลงและเพราะกลว เชน ไมเ สยใจเมอคนทตนรกถงความวบต หรอ

ไมดใจเมอศตรถงความวบต มใชวางเฉยแบบไมแยแส หรอไมรไมช ทงๆทสามารถชวยเหลอได

เปนตน

ไดแก ๑.เปนผทาความสบายแกตนเอง ๒ .รจกประมาณในสงท

สบาย ๓.บรโภคสงทย อยงาย ๔.เทยวในกาละอนสมควร ๕.ประพฤตเพยงดงพรหม ๖.เ ปนผมศล

๗.มมตรดงาม ซงพระพทธเจายงตรสถงปจจยซงเปนตวชวดของการมส ขภาพปราศจากโรค ๕อยาง

คอ ๑.ความเจบปวยนอย ๒.ความลาบากกายนอย ๓.เบากาย ๔.มกาลง ๕.เปนอยผาสก

ลกษณะของผมอเบกขา คอเ ปนคนหนกแน นมสต 3 อยเสมอ ไมดใจไมเ สยใจจนเกนเหต

เปนคนยตธรรม ยดหลกความเปนผใหญ รกษาความเปนกลางไวไดม นคงไมเอนเอยงเขาขาง ปฏบต

หนาทดวยเหตผลถกตองคลองธรรม และเปนผวางเฉยไดเมอไมอาจประพฤตเมตตา 3 กรณา 3 หรอ

มทตา3

ไดในกจกรรมลางพษกายสลายพษใจกไดกราบนมนตครบาอาจารยมาอบรมธรรมะนาสวด

มนตไหวพระ นงสมาธ ฟงธรรม ตกบาตรสรางบญกศล

๖๗ พระไตรปฏก เลม ๒๒ ขอ ๑๒๕-๑๒๖ “หลกปฏบตทเปนตนเหตใหอายยน”

บทท ๕

สรปและขอเสนอแนะ

สรปการทาวจย

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมจดปฏบตธรรมมาเปนเวลา ๘ ปพบวาพระสงฆจานวน

มาก มปญหาสขภาพและอาพาธดวยโรคตาง ๆ ทงโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง ภาวะไขมนใน

เลอดสง โรคอวน ฯลฯ เนองจากสถานภาพของพระสงฆไมเ อ อตอการออกกาลงกาย และการดแล

สขภา พ ทสาคญ พ ระส งฆ มทา งเ ลอกใ นกา รฉน นอย ตองฉน อาห ารตามทญาตโยม หร อ

พทธศาสนกชนนามาถวายหรอใสบาตร โดยสวนมากมกจะเ ลอกอาหารทคดวาอรอย มเนอสตว

หรอมไขมนเยอะ ซงเปนบอเกดของโรคตางๆ ตามมาโรคบางอยางเกดจากพฤตกรรม ไมสามารถ

รกษาดวยยาได แตตองรกษาดวยการเปลยนพฤตกรรม เชน การฉนอาหาร การดมน าดางทาดทอกซ

เพอลดสารพษตางๆ ในรางกาย อยางไรกตาม พทธศาสนกชนตองรวมมอดวยการเ ลอกถวายอาหาร

พระหรอใสบาตรทคานงถงสขภาพของพระสงฆเ ปนสาคญมากกวาความอรอยดวย ทง น หาก

ตองการจะปฏรปประเทศตองมการปฏรปสขภาพกอน โดยเฉพาะสขภาพพระสงฆ เพราะหาก

พระสงฆเขาใจในการดแลสขภาพกสามารถเปนศนยกลางในการแนะนาประชาชนในการดแล

สขภาพของตนเองได

พบปญหาและ สาเหต การเกดโรคภ ยและปญหาสขภาพของผวจยเอง พอปลายป ๒๕๔๘

ขณะนนกเรมรสกปวดศรษะ เวยนๆ หว เ รอยมา กแปลกใจวาทาไมทาสมาธจงมอาการมนหว

ปวดตอ ๆ ตามบรเวณตา หนาผาก กปรกษาครบาอาจารย โดยตลอดเพราะคดวาอาจมวธปฏบตใดท

จะเหมาะกบแตละคน ณ สนป ไดตรวจรางกายประจาปของกองบญชาการกองทพไทย ผลคอ ม

คลอเรสเตอรอล ๒๓๐ และไตรกลเซอรไรคมากกวา ๑๘๐ แพทยแนะนาใหควบคมอาหาร ไม

ทานของมน ออกกาลงกายอยางสมาเสมอ แตกไมไดปฏบตตามทแพทยแนะนา ยง ใชช วต เ ดมๆ ไม

ยอมเปลยนพฤตกรรม อก ๖ เดอนตอมากเจาะเลอดตรวจ อกปรากฏวาสง ขนทกตว หมอจงใหทาน

ยาลดความดน เบาหวาน บารงหวใจ แตยาทหมอใหมาน นกทานบางไมทานบาง จนอก ๖ เ ดอน

- ๑๐๖ -

ตอมาเจาะเลอดตรวจอกครง คราวนหมอบอกวาหนกแลว เพราะคลอเรลโตเรล สงถง ๓๙๖ และ

ไตรกลเซอรไรค สงถง ๔๐๐ หมอบอกวามโอกาสเปนเบาหวาน โรคโลหตจาง และมะเ รงจะตามมา

คงจะมชวตไมถง ๕๐ ป หลงจากกไปรกษาดวยแพทยทางเ ลอกจนหายเปนปกตจงนาความร

ประสบการณของผวจยเองมาถายทอดผานงานวจยและจดคอรสลางพษจานวน ๖ เ ดอนๆ ละ ครง

ตงแตปลายเดอน ธนวาคม ๒๕๕๕ ถง ปลายเดอนพฤษภาคม ๒๕๕๖

พบวา ผท มาเขารบการรกษามสาเหตททาใหเกดโรคเกดอาการเ จบปวยตามหลกการแพทย

ทางเลอกวถพทธ เกดจากความรอนเยนไมสมดล มการทาบาป มอกศลกรรม ไมบาเพญบญกศล ม

ความกลว ความวตกกงวล และมสาเหตความเ จบปวย จากอารมณเปนพ ษ เชน ความเครย ด

ความเรงรบ /เรงรด /เรงรอน ความกลว ความวตกกงวล ความไมโปรง ไมโลง ไมสบายใจ ความไม

พอใจ ความมงราย อาฆาต พยาบาท ความโลภ โกรธ หลง ยดเกน เอาแตใจตวเอง และเ รองอาหาร

เปนพษและไมสมดล พษจากอาหารมสารพษสารเคม ทงในพชและสตวทงจากขบวนผลผลตและ

การปรงเปนอาหาร พษจากอาหารมสวนประกอบของเนอสตวมากเกนไป อาหารปรงรสจดเกนไป

พษจากชนดของอาหารไมสมดล

นอกจากการไมรชนด และสดสวนของอาหารแตละชนดทสมดลแลว การไมรเทคนคการปรง

และการรบประทานทสมดลกจะทาใหเกดโรคภ ยไขเจบได พษจากของเสย และความรอนจาก

ขบวนการยอย สนดาปและเผาผลาญอาหาร พษจากการไมรเทคนคในการรบประทานอาหาร

สขภาพอยางผาสก และไมรวธปฏบตในการลดละ ลางความอยากในจตตออาหารทเ ปนพษอยาง

ถกตอง พษจากการไมออกกาลงกายหรอการออกกาลงกาย และอรยาบททไมถกตองคอการกาย

บรหารทไ มไดคณลกษณะ

ปจจบนพษจากมลพษตาง ๆ ในโลกเพมมากขน เชน อณหภมบรรยากาศโลกทรอนขนควนพษ

และสารพษตาง ๆในสงแวดลอม พษจากการสมผสเครองยนต/เครองไฟฟา/ เครองอเลคทรอนคมาก

เกนความสมดล การไมพงตนดวยวธทประหยดเรยบงาย ในการลดความรนแรงของพษหรอระบาย

พษออก กา รบร ณากา รอง คควา มรใ นการ แกไ ขปญห าสขภาพสวนใ หญ ณ ปจ จบนยงไมม

ประสทธภาพมากพอคอ ไมสามารถลดปญหาสขภาพดวยการแกทตนเหตสวนใหญเปนการแกท

ปลายเหต มคาใชจายสง คนพงตนเองไดนอยลงในการดแลแกไขปญหาสขภาพตนแอง

ดงนน จากปญหาสขภาพ ผวจยจงมความสนใจทจะศกษา เรอง “การศกษาการดแลสขภาพดวย

การแพทยทางเลอก ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมโดยวธการแพทยวถ

พทธ” เพอเปนแนวทางในการตามหลกการปฏบตทเปนตนเหตของโรคตาง ๆ นนคอการลางพษตบ

- ๑๐๗ -

และถงน าดและปรบเปลยนพฤตกรรมตามนาฬกาชวตเพอสขภาพดและมความสขมการบรณาการ

องคความรในการแกไขปญหา สขภาพสวนใหญ ณ.ปจจบน ยงไมมประสทธภาพมากพอ ไม

สามารถลดปญหาสขภาพดวยการแกการแกทตนเหตสวนใหญเปนการแกปญหาทปลายเหต ม

คาใชจายสง และพงตนเองไดนอยลงในการดแลแกไขปญหาสขภาพตนเอง และโดยสวนใหญ

อาการทแพทยแผนปจจบน วนจฉยวา เปนโรคเรอรง ตองตายหรอรกษาไมหาย เชน มะเ รง เ นองอก

เบาหวาน ความดนโลหตสง ไขมนในเลอดสง โรคหวใจ ภมแพ เกาต รมาตอยด ปวดตามขอปวดตง

เมอยตามรางกายเรอรงโรคทางเดนกระเพาะอาหารลาไสเ รอรง ออนเพลยออนลาหนามดวง เวยน

ปวดศรษะเรอรง ภมตานทานลด และการอกเสบเรอรงตามอวยวะตางๆ เ ปนตน และพบวา อาการ

ไขขน ปวดหว ตวรอน เปนหวด เจบคอ เสยงแหบ คอแหง ปวดเมอยตามเ นอตว หรอความเ จบปวย

เลกนอยอน ๆ กสามารถบาบดบรรเทาใหทเลาเบาบางไดดวยวธการลางพษกายสลายพษใจซงเ ปน

ประโยชนตอสง คม ลดภาวะตอสง คมและประเทศชาต นาไปใช ประโยชนไดจรงทาใหประชาชน

พงตนได ประหยด เรยบงาย ปลอดภย เปนทพ งทางเลอกทางสดทายของประชาชนทเ จบปวย

สรปผลทไดจากการวจย

การดาเนนการศกษาวจยในเ รอง “การศกษาการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเ ลอก ศกษา

เฉพาะกรณของศนยปฎบตธรรมบานลานเสยงธรรมโดยวธการแพทยวถพ ทธ” สรปผลจากความร

เกยวกบดานเขาคอรสรกษารปนามลางพษตบและถงน าด ในระหวางเขาคอรส ๕ วน โดยขอมล

พบวาสวนใหญไดรบประโยชนจากการรกษารปนามของบานลานเสยงธรรม และระยะเวลา ๕ วน

กเหมาะสม การทานยาผง และน าน าแอปเปลลางลาไส ๓ วนกเหมาะสม การทานดเกลอขาว - ดา

และน ามนมะกอกลางพษตบและถงน าดกไดผลมาก การกาหนดยา ๙ เมดกไดผลเปนอยางด สาหรบ

ผเขาคอรสโดยสวนใหญพบวา น าหนกและรอบเอว ลดลง ความดนและชพจร ลดลง ความเปนกรด-

ดาง ดข นอยในเกณฑมาตรฐานคอมคา PH = ๖.๕-๗.๐ แตสง ทสาคญจากขอมลน คอโดยสวนใหญ

ไดสขภาพกายใจดขนอยางมาก มความปลอดโปรง และความสบายใจมากขนทง น สรปผลทไดจาก

การวจยเปนหลก ๙ อ (ตามภาพในผนวก ก)

จากแนวทางทไดมาจากแบบสอบถามและการสมภาษณเชง ลกกบผ เขาคอรสรกษาสขภาพ ก

ไดเขาใจถงประสทธภาพในลดปญหาสขภาพ ของการดแลสขภาพตามหลกการแพทยทางเ ลอกวถ

พทธทาใหเขาใจถงสาเหตททาใหเกดโรค มสตมพฤตกรรมทตองปรบตามนาฬกาชวตเพอลดเหต

- ๑๐๘ -

ของการเกดโรค จากรางกายไมได เปนรางกายด จากจตไมด เ ปนจตด โดยพบสาเหตหลกททาให

เกดโรคและความเจบปวยและแกไขปญหาสขนดวย หลกดแลรกษาสขภาพ ๙อ ดงน

๑. อทธบาท ๔ การขบไลความเ จบปวยออกไปใหหายจากความเปนไขในเวลาน นเอง โดย

นอมนาหลกธรรมของพระพทธเจาเรองอทธบาท ๔ ซงประกอบดวย ๑.ฉนทะ คอความยนดทจะ

รกษาดวยวธแพทยทางเ ลอก ๒ .วรยะ คอ ความเพยรในการลดอาหารทมรสจด ไมทานอาหาร

ประเภท เนอ นม ไข อดทนตอความหวได ๓.จตตะ คอ ความตงใจ และมนใจวาการรกษาดวยวธน

เปนการแกปญหาทตนเหต ๔.วมงสา คอ ความพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบวาเราจะเปนผทม

สขภาพดดวยวธธรรมชาตน

๒. อาหาร เลอกทานอาหารไมเปนพษ และปรบสมดลรางกาย ลดอาหารมสารพษสารเคม ทง

ในพชและสตว ทงจากขบวนการผลต ลดปรมาณเนอสตวลง การปรงรสอาหารไมรสจดเกนไปควร

ทานอาหารในชวงเวลา ๐๗.๐๐-๐๙.๐๐ น.เปนชวงเวลาของกระเพาะอาหาร ซงมหนาท ยอยอาหาร

จากกระเพาะอาหารจะทางานเตมท มประสทธภาพในการยอยสงสด จงจาเปนตองกนอาหารเช า ซง

เปนมอสาคญทสด ถากนอาหารเชาในชวงนทกวนกระเพาะอาหารจะแขงแรง ถาปลอยใหกระเพาะ

อาหารออนแอ จะสงผลใหเปนคนตดสนใจชา ชอบวตกกงวล ขาไมคอยมแรง ปวดเขา หนาแกเ รว

กวาวย

๓. อากาศ พยายามตนนอนใหไดในเวลา ๐๓ .๐๐-๐๕.๐๐ น .เ ปนชวงเวลาของปอด หนาท

ของปอด คอ นาออกซเจนไปฟนฟเซลลและขบสารพษออกจากรางกาย คนจงควรตนนอนในชวงน

เพ อลกขนมาสดอากาศบรสทธและเตรยมรบแสงแดดในชวงเวลาตอไป(พระอาทตยขน) เพราะถา

นอนมากเกนไป เซลลกจะไดรบออกซเจนนอยลง ทาใหเซลลเสอมและเซลลตายง าย คนทตนนอน

ชวงนเปนประจาปอดจะแขงแรง ผวพรรณจะเปลงปลงสดใสโดยไมตองใช สารเคมช วย ดง น นน น

ในคอรสลางพษกายสลายพษใจ จงกาหนดใหนอน ๓ ทม และตนต ๔ เพอมาทาวตรเช า สวดมนต

ฟงธรรม นบเปนกศลบายในการบรหารปอดอยางแยบคาย

๔. ออกกาลงกาย ควรเปลยนพฤตกรรมการออกกาลงกายเพอสขภาพ มการเคลอนไหวเพอ

เสรมสรางสขภาพในชวตประจาวนทกลกษณะ ทงทางรางกาย จตใจและสงคม เชน การเ ดน วง

เหยาะ วายน า ขจ กรยาน เตนแอโรบค ความถ ควรทาเปนประจาสมาเสมอ อยางนอยวนเวนวน หรอ

สปดาหละ ๓ ครง ระยะเวลา ควรออกกาลงกายครงละ ๓๐ นาท ในคอรสลางพษ ๕ วนจะใหออก

กาลงกายโยคะ และเดนเรว อาบแดด ในชวงเวลา ๐๖.๐๐-๐๗.๐๐ น.

- ๑๐๙ -

๕. อารมณ ลดอาการของอารมณดวยการปฏบตธรรมสรางทาน รกษา เจรญจตภาวนา พดด

คดด ทาด โดยไมความเครยด ไมความเรง รบ ไมเรง รด ไมเรง รอน ไมกลว ไมวตกกงวล ทาจตให

โปรง สบายใจ ความพอใจ ความมงด ไมอาฆาต ไมพยาบาท ไมความโลภ ไมโกรธ ไมหลง ไมยด

เกน ไมเอาแตใจตวเอง

๖. อนามย ดแลรกษารางกายและของใชใหสะอาด รกษาฟนใหแขงแรง 0 แปรงฟน 3 อยางนอย

วนละสองครงเมอตนนอนเชา และกอนเขานอน ลางมอใหสะอาดบอยๆและทกครงกอนกนอาหาร

และหลงการขบถาย กนอาหาร สก สะอาด ปราศจากสารอนตราย หลกเ ลยงอาหารรสจด3 สฉดฉาด

งดบหร สรา สารเสพตด การพนน และสาสอนทางเพศ สรางความสมพนธในครอบครวใหอบอน

ปองกนอบตภยดวยการไมประมาท ออกกาลงกายสมาเสมอ และตรวจสขภาพประจาป 3

๗. เอาพษออก ไมวาจะเปนการรบประทานอาหารและสมนไพรปรบสมดล ทาออนพลรง

ทากวซาขดพษ การสวนลางลาไสใหญ(ดทอกซ) การแชมอเทา หรอสวนทไมสบายดวยสมนไพร

การพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ เชด ดวยพชสมนไพร ออกกาลง กายโยคะ กายบรหาร การใช

ธรรมะ พฒนาจต สวดมนต ฟงธรรม นงสมาธ ดมน าปสสาวะ วดสอบสขภาพของรางกาย

ทาจตใจให

ราเรงแจมใสอยเสมอ มสานกตอสวนรวม รวมสรางสรรคสงคม

๘. อาโรคยา การไมมโรคเปนลาภอนประเสรฐ โดยใช หลกปฎบตทเ ปนตนเหตใหอายยน ๗

ประการในพทธธรรม ไดแก ๑.เ ปนผทาความสบายแกตนเอง ๒ .รจกประมาณในสงทสบาย ๓ .

บรโภคสงทย อยงาย ๔.เทยวในกาละอนสมควร ๕.ประพฤตเพยงดงพรหม ๖.เ ปนผมศล ๗.มมตรด

งาม ซงพระพทธเจายงตรสถงปจจย ซง เ ปนตวช วดของการมส ขภาพปราศจากโรค ๕อยางคอ ๑.

ความเจบปวยนอย ๒.ความลาบากกายนอย ๓.เบากาย ๔.มกาลง ๕.เปนอยผาสก

๙. อเปกขา 0 หมายถง ความวางเฉยแบบวางใจเปนกลาง ๆ โดยไมเอนเอยงเขาขาง เพราะชอบ

เพราะชง เพราะหลงและเพราะกลว เชนไมเสยใจเมอคนทตนรกถงความวบต หรอไมดใจเมอศตร

ถงความวบต มใชวางเฉยแบบไมแยแสหรอไมรไมช ทงๆ ทสามารถชวยเหลอไดเปนตนลกษณะ

ของผมอเบกขา คอเปนคนหนกแนนมสต3อยเสมอ ไมดใจไมเ สยใจจนเกนเหต เ ปนคนยตธรรม ยด

หลกความเปนผใหญ รกษาความเปนกลางไวไดม นคงไมเอนเอยงเขาขาง ปฏบตหนาทดวยเหตผล

ถกตองคลองธรรม และเปนผวางเฉยไดเมอไมอาจประพฤตเมตตา 3 กรณา 3 หรอมทตา 3

ไดในกจกรรม

ลางพษกายสลายพษใจกไดกราบนมนตครบาอาจารยมาอบรมธรรมะนาสวดมนตไหวพระ นงสมาธ

ฟงธรรม ตกบาตรสรางบญกศล

- ๑๑๐ -

ขอเสนอแนะ

จากการศกษาวจยในครงน ไดทาใหทราบวาการศกษาการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเ ลอก

ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบตธรรมบานลานเสยงธรรมโดยวธการแพทยวถพ ทธเปนเครองมอ

ซงการดาเนนการดงกลาวจะมประสทธภาพและไดประสทธผลทดยง ขน จงขอเสนอแนะแนวทาง

ดงน

๑.

วทยาลยเสนาธการทหาร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ควรนาเสนอผลการศกษาวจย

ในครงนตอกองบญชาการกองทพไทย เพอใหขาราชการทมผลการตรวจรางกายประจาปทแพทย

วนจฉยพบวาเปนโรคเรอรง เชน มะเรง เบาหวาน ความดนโลหตสง ไขมนในเลอดสง โรคหวใจ

ภมแพ เกาต รมาตอยด ปวดตามขอปวดตงเมอยตามรางกายเรอรง โรคทางเ ดนกระเพาะอาหารลาไส

เรอรง ออนเพลยออนลาหนามดวงเวยน ปวดศรษะเรอรงภมตานทานลด และการอกเสบเ รอรงตาม

อวยวะตาง ๆ เปนตน เขารวมกบหนวยงานทเกยวของนาไปพจารณากาหนดเปนนโยบายหรอ

แนวทางในการปฏบตเพอรองรบแผนงานการจด ตง ศนยรกษาสขภาพตามแพทยทางเ ลอก โดยม

องคประกอบทสาคญ ๓ สวน ไดแก

ขอเสนอแนะในการนาไปใช

๑.๑ การกาหนดนโยบายเฉพาะของกองทพไทยในการปฏบตเพอรองรบแผนงานการจดตง

ศนยร กษา สขภ าพตามแ พทย ทางเ ลอก ซง มความส อดคลองก บแน วทา งใน การ ปฏบตของ

กระทรวงกลาโหม ทงน เพอใชเปนกรอบแนวทางในการดาเนนงานในเรองตางๆ ของกองทพไทย ใน

การเสรมสรางความมสขภาพกายสขภาพใจทสมบรณดแลสขภาพทมประสทธภาพ มความสะดวก

ในการปฏบตเขาใจเหตททาใหเกดโรค ไมมผลขางเคยงจากการใช ยาและมจตใจเปนสข สงบดวย

ยา ๙ เมดโดยปราศจากโรคภ ยตาง ๆ ซงจะทาใหกองทพไทยสามารถปฏบตภารกจไดอยางม

ประสทธภาพ มการวางแผนการบรหารจดการตางๆ ไดอยางเหมาะสม

๑.๒ การปรบปรงบทบาทและหนาทของขาราชการในกองบญชาการกองทพไทย ให

ตระหนกถงการดแลสขภาพตามแนวทางการแพทยวถพ ทธ ไมพ งยาแพทยแผนปจจบน ซงมโทษ

ระยะยาว หนมาพงตนเองมความประหยด เรยบงาย ปลอดภย ไดผลแกปญหาทตน เหตทไดรบจาก

ผลการวจย

- ๑๑๑ -

๑.๓ การพฒนาขดความสามารถสขภาพของกาลงพลในกองบญชากองทพไทยตองไดรบ

การสนบสนนจากทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน เผยแพรเพอเ ปนทางเ ลอกหนงในการ

ดแลแกไขปญหาสขภาพของมวลมนษยชาตแบบยงยน อนจะเปนสวนหนงในการพฒนาคณภาพ

ชวตของขาราชการและประชาชนใหดขน ปฏบตภารกจและหนาทไดอยางมประสทธภาพมาก

ยงขน

๒.

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

การ ศกษ าวจยค รงต อไ ปทส ามา รถ เช อมโย งแ ละต อยอดก บกา รศกษา วจย ในเ รอง

“การศกษาการดแลสขภาพดวยการแพทยทางเลอก ศกษาเฉพาะกรณของศนยปฏบตธรรมบานลาน

เสยงธรรมโดยวธการแพทยวถพ ทธ” ครง น สมควรเปนเ รอง ทเกยวกบการพ ฒนาหรอปรบปรง

หลกสตรการฝกอบรมการดแลรกษาสขภาพตามแพทยทางเ ลอกของกองทพไทยแบบรวมการ ซง

อยในความรบผดชอบของ กองบญชาการกองทพไทย ทไดมการฝกอบรมเปนประจาทกเ ดอน โดย

ควรใหมเนอหาสาระครอบคลมการดาเ นนการเพ อรองรบนโยบายและยทธศาสตรระดบรฐบาล

ระดบกระทรวง จนถงกองทพไทย รวมทงการบรณาการองคความรในการแกไขปญหา เพอให

กองทพไทยสามารถใหการสนบสนนการเปนผมสขภาพกายสขภาพใจไดอยางสมบรณในป ตอไป

๑

บรรณานกรม

นดดา หงษววฒน.

หนงสอ

ยาพระพทธเจา น าปสสาวะเปนยารกษาโรค

ลอเกวยน.

,พมพครง ท ๖:สานกพมพแสงแดด.

กรงเทพมหานคร,๒๕๕๕

เวลาชวต

ดร.รสสคนธ พ มพนธวงศ.

.พมพครงท ๑๐ :สานกพมพกลนแกน.กรงเทพมหานคร,๒๕๕๓

แพทยทางเลอก(ALTERNATIVE MEDICINE):

คงคา หมาลย.

บรษท ฟาอภย จากด

,๒๕๕๓

นาฬกาชวต เพอสขภาพดและมความสข

ใจเพชร กลาจน(หมอเขยว).

:คลนอกษร.กรงเทพ ,๒๕๕๕

มาเปนหมอดแลตวเองกนเถอะ.

ปางธาราไพร นราพงศพทธ(หมอณา).

พมพครง ท ๑๕:อษาการพมพ,๒๕๕๕

การดแลสขภาพแบบพอเพยง.

อาจารย สวฒน สนสวงศ ภ.บ.

พมพครงท ๕:อษาการพมพ

,๒๕๕๔

คมอการสวนลางพษทางลาไสใหญดวยกาแฟ

อาจารย อนเออ สงหคา.

:หจก. ๗ กาว,กรงเทพฯ.

คมอการอบรม โครงการฟนฟและสงเสรมสขภาพองครวม ๘อ

พญ.ลลตา ธระสร.

:สานกพมพ ฟา

อภย,กรงเทพฯ

คมอ ธรรมชาตบาบด เบอ งตน.

จลดน.

พมพครง ท ๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๓.

น าฉดจรงหรอ?.

นพ.บรรจบ ชณหสวสดกล.

พมพครง ท ๒ :บรษท ฟาอภย จากด.๒๕๕๓

คมอลางพษแบบ ๑ วน รกษาตนเองดวยธรรมชาตบาบด(ONE DAY

DETOXIFICATION)

คณมยร.

.พมพครงท ๑๑:บรษท รวมทรรศน จากด.๒๕๕๖

เคลด วธ แกกรรม-ปญหาชวต กนอยางไรไรโรคภย.

อ.สวฒน สนสวงค ภ .บ.,บ.ว.

กรงเทพ.๒๕๕๔

คมอ การสวนลางพษทางลาไสใหญดวยกาแฟ

นพนธ วระธรรมานนท.

:หจก. ๗ กาว.กรงเทพฯ

บทสวดมนตไหวพระเคลด วธ กนอยางไร-ไรโรคภย

ประทป ทองเปลว.

:บรษท รงเรองวรยะพฒนา

โรงพมพ จากด.กรงเทพฯ

สมนไพรใชเปนยา

นายแพทยบญชย อศราพสษฐ.

:บรษท ไพลน บคเนต จากด.กรงเทพฯ.๒๕๔๔

พชตโรคราย โดยไมใชยา.

ดร.ปทตตา ภรตาธรรม.

”วถธรรมชาตบาบดทผานการพสจนดวยการ

ทดลองรกษาตวเอง”:บรษท รงเรองวรยะพฒนาโรงพมพ จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๔

คมอดแลสขภาพกายใจผสงวย.”คนสงวยดแลตนเองอยางไรใหสขภาพดและอาย

ยน”.พมพครง ท ๑:บรษท อมรนทร บค เซนเตอร จากด.๒๕๓๗.

๒

อมรรตน จนทรเพญสวาง.โยคะ ยดอาย.

ลอเกวยน.

พมพครง ท ๓ :บรษท ไพลนบคเนต จากด(มหาชน).กรงเทพ .

๒๕๔๔

เวลาชวต.

รงรอง ศรมนส.

พมพครงท ๑๐:บรษท ฟาอภย จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๓

น าสมนไพรลางพษ -ลดน าหนก.

Lydia Slim.

พมพครงท ๒:บรษท ไพลนบคเนต จากด(มหาชน).

กรงเทพฯ.๒๕๔๗

ปฏบตการกาจด ไขมน ผอมเพรยวบางอยางถาวร.

พลเอก ประสาร เปรมะสกล.

พมพครง ท ๒:บรษท ไพลนบคเนต จากด

(มหาชน).กรงเทพฯ.๒๕๕๐

คมอแปลผลตรวจเลอด ไวรส ลงตบ.

พลเอก ประสาร เปรมะสกล.

”เพอหยงรปจจยเสยงลดโอกาสเกด

โรคมะเรงตบ.พมพครงท ๒:หจก.อรณการพมพ.กรงเทพฯ.๒๕๕๓

เบาหวานรจรงจะเบาใจ.

ชมรมจรยธรรม กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข.

พมพครง ท ๔ :หจก.อรณการพมพ.กรงเทพฯ.

๒๕๕๑

อบายธรรม.

พ .อ.นพ .พงศศกด ตงคณา.

พมพครงท ๑:โรงพมพองคการ

สงเคราะหทหารผานศก.กรงเทพฯ.๒๕๕๕

สนทนากบองคสมมาสมพทธเจา.

ใจเพชร กลาจน(หมอเขยว) .

”สงทเรยนรจากพระองค เอาเงนแสนลานมา

แลกผมกไมเอา”.พมพครง ท ๔ :บรษท สองขาครเอช น จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๔

เทคนคการดแลสขภาพ แนวเศรษฐกจพเพยงตามหลกแพทยวถธรรม.

ใจเพชร กลาจน(หมอเขยว).ถอดรหส สขภาพ เลม ๑ รอน-เยน ไมสมดล.พมพครงท ๒๙.:อษาการพมพ.

กรงเทพฯ.๒๕๕๕

”เพอ

ควบคมปองกนโรค บาบดบรรเทาโรค และฟนฟสขภาพ”:งานแพทยวถธรรม กลมงานเวชกรรมสงคม

โรงพยาบาลอานาจเจรญ .๒๕๕๖

วไลวรรณ อนสารสนทร.นาฬกาชวต ตอนท ๒ .”มะรม ตนไมเพอชวต”.:บรษท ฟาอภย จากด.

กรงเทพฯ.๒๕๕๕

ผศ.ดร.อรกญญ ภมโคกรกษ.ระบบรางกายมนษย:สานกพมพ เอมไอเอส ๕๕ .กรงเทพฯ.๒๕๕๕

หมออารย วชรมโน .รวธดทอกซ.

อ.สทธวสส คาภา.

”เผยเคลด ๗อ. เพออาย”.พมพครงท ๑๒:สานกพมพกลนแกน.

กรงเทพฯ.๒๕๕๑

นาฬกาชวต ตอน เปดตเยนเปนตยยา.พมพครงท ๖:บรษท พลงเลข ๑ ไทย จากด.

กรงเทพฯ.๒๕๕๖

๓

อ.สทธวสส คาภา.หายเจบหายจน ดวยตนเอง.

นายแพทยเปยมโชค ชลดาพงศ.

พมพครงท ๑:บรษท พลงเลข ๑ ไทย จากด.กรงเทพฯ.

๒๕๕๖

ทาไม คณถงปวย เลม ๑.

นายแพทยเปยมโชค ชลดาพงศ.

”อกมมหนงของความรสขภาพทหมอของคณ

อาจไมเคยบอกคณมากอน :บรษท ฟาอภย จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๖

ทาไม คณถงปวย เลม ๒ .

”อกมมหนงของความรสขภาพทห มอของคณ

อาจไมเคยบอกคณมากอน :บรษท ฟาอภย จากด.กรงเทพฯ.๒๕๕๖

ปางธาราไพร นราพงศพ ทธ.”การดแลตนเองแนวเศรษฐกจพอเพยงและภาวะสขภาพผปวยโรคความดน

โลหตกรณศกษา :ศนยเรยนรสขภาพแบบพงตนเองตามแนวเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ อาเภอดอน

ตาล จงหวดมกดาหาร” วทยานพนธ โรงพยาบาลอานาจเจรญ จงหวดอานาจเจรญ ,คณะเภสชศาสตร

มหาวทยาลยอบลราชธาน ,๒๕๕๔

วทยานพนธ

ใจเพชร กลาจน.”ความเ จบปวยกบการดแลสขภาพแนวเศรษฐกจพอเพยง ตามหลกแพทยทางเลอกวถ

พทธ” วทยานพนธ ศนยเรยนรสขภาพพงตนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง สวนปานาบญ อาเภอดอนตาล

จงหวดมกดาหาร,๒๕๕๓

นพ.เทวญ ธานรตน และ นพ.วรพงศ ชยภ ค .”การสวนลางลาไส(Cleansing Enema)” สานกการแพทย

ทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข และ สถาบน

ฝกอบรมผนา มลนธพลตรจาลอง ศรเมอง.๒๕๕๒

ภก. ศภรกษ ศภเอม. “ประสทธผลของโครงการพฒนาคณภาพชวตผปวยเบาหวานดวยการแพทย

ทางเลอก” โรงพยาบาลอบลรนต จ.ขอนแกน. ๒๕๕๒

นายสมคด เรงวจตรา .”ประเมนผลการฝกอบรมโครงการอบรมวทยากรสมาธบาบดในภาวะสขภาพองค

รวม” สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวง

สาธารณสข.๒๕๕๓

๔

กรมการศาสนา. พระไตรปฏกฉบบสยามรฐ.กรงเทพมหานคร :สานกพมพมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณ

,๒๕๔๑

ฐานขอมลอเลกทรอนกสและพระไตรปฏก

พระไตรปฏกภาษาไทย ฉบบหลวง.พมพครงท ๑. กรงเทพมหานคร:กรมศาสนากระทรวงศกษาธการ

,๒๕๔๑

พระไตรปฏกภาษาไทย ฉบบหลวง.พมพครงท ๑. กรงเทพมหานคร:กรมศาสนากระทรวงศกษาธการ

,๒๕๒๕

พระไตรปฏกเลม ๒๑ ขอ ๑๕๗ “อนทรยวรรคท ๑” หนา ๑๒๑-๑๒๔

พระไตรปฏกเลมท ๒๐ ขอ ๔๖๑ “คลานสตร” หนา ๒๑-๒๓

พระไตรปฎก เลม ๑๑ ขอท ๒๙๓ หนาท ๑๓-๑๕

พระไตรปฎก เลม ๑๑ ขอ ๑๓๑ หนาท ๓๔-๓๖

พระไตรปฎก เลม ๑๙ ขอ ๑๖๖๔ หนาท ๑๐๑

พระไตรปฎก เลม ๙ ขอ ๓๐๒ หนาท ๓๔

พระไตรปฏก “ขททกนกาย ธมมปท.” เลม ๒๕ ขอ ๓๐ หนา ๔๕

พระไตรปฎก เลม ๒๐ ขอ ๕๑๘ หนา ๖๗

พระไตรปฎก เลม ๑๐ ขอ ๒๕๘ หนา ๔๕-๔๖

พระไตรปฏก “ขททกนกาย ธมมปท.” เลม ๒๕ ขอ ๓๐ หนา ๒๓-๒๕

พระไตรปฎก เลม ๑๐ ขอ ๒๕๘ หนาท ๒๓-๒๕

พระไตรปฏก ม.ม. เลม ๑๒ ขอ ๖๔ หนา ๕๖

พระไตรปฏก “สยต ตนกาย สคาถวคค” เลม ๑๕ ขอ ๑๒๒ หนา ๖๕-๖๖

พระไตรปฎก เลมท ๒๕ “จตตารสตร”ขอ ๒๘๑ หนา ๓๒

พระไตรปฎก เลม ๒๕ ขอ ๓๓ หนา ๕๔

พระไตรปฏก ข. ธ. เลม ๒๕ ขอ ๒๒ หนาท ๗๖-๗๗

พระไตรปฏก “สลวเถร ข.เถร.” เลม ๒๖ ขอ ๓๕๘ หนา ๕๔

สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถง ได

จาก : http://www.thaicam.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=115&Itemid=116

สบคน 1ขอมล ๑๐ มกราคม ๒๕๕๖

๕

สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงได

จาก : http://www.siamhealth.net/public_html/alter/index.htm#.UbMN5qLwnYM สบคนขอมล ๑๗

มกราคม ๒๕๕๖

สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน). เขาถงได

จาก : http://www.thaicam.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=110&Itemid=109

สบคน 1

สานกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (ออนไลน) . เขาถงได

จาก :

๒๐ กมภาพนธ ๒๕๕๖

http://www.siamhealth.net/public_html/alter/index.htm#.UbMN5qLwnYM สบคนขอมล ๑๙

มกราคม ๒๕๕๖

สถาบนแพทยแผนไทยเพญนภา “สบสานอดมการณแพทยหญงเพญนภา สรางสรรคพฒนาการแพทย

แผนไทย”(ออนไลน) เขาถงไดจาก : http://www.gotoknow.org/posts/392216 สบคน 1

๒๐ พฤษภาคม

๒๕๕๖

๖

ประวตยอผวจย

ชอ พ .อ.สมศกด บารงศล ป

วนเดอนปเกด ๒๘ พฤศจกายน ๒๕๐๗

การศกษา โรงเรยนสตรวทยา ๒ รน ท ๙ ป ๒๕๒๗

มหาวทยาลยรามคาแหง รนท ๑๓ (ปรญาตรวทยาศาสตร(วทบ.)

สถตศาสตร-คอมพวเตอร

โรงเรยนเสนาธการทหารเรอ รน ท ๖๐

ประวตการทางาน ตาแหนงประจาแผนก สลก.ทบ.(อตรา ร.อ.)

ผช.นายทหารวเคราะหและพฒนาระบบ ศกม.กกล.ยบ.ทหาร ในป ๒๕๓๘

นายทหารวเคราะหและพฒนาระบบ ศกม.กกล.ยบ.ทหา(อตรา พ.ต.)ป ๒๕๔๐

หน.แผนและโครงการ สบส.กบ.ทหาร(อตรา พ.ท.)และในป ๒๕๔๘

ฝสธ.ประจา กบ.ทหาร

ผช.ผอ.กองงบประมาณและโครงการ กบ.ทหาร

ประจา กบ.ทหาร

ตาแหนงปจจบน ประจากรมสงกาลงบารงทหาร กองบญชาการกองทพไทย

ชวยราชการโรงเรยนชางฝมอทหาร

C:\Users\Admin\Desktop\09 เอกสารวจยรนตาง \ๆเอกสารวจย วสท.54\พ.อ.สมศกด\แบบสอบถามการลางพษตบและลาไส.doc

1

แบบสมภาษณการลางพษตบและถงนาดของบานลานเสยงธรรม

สวนท 1 ขอมลทวไป ชอนามสกล......................................................................................... อาย....................ป ระดบการศกษา............................................อาชพ.....................................

โรคประจาตว

1.เบาหวาน 2. ความดนโลหตสง

3.โรคขอ 4. อนๆ ระบ.............................................

ผลการตรวจสขภาพครงลาสด

1 . น าตาลในเลอด........mg.% 2.ความดนโลหต.........mm.Hg

3. ไขมนในเลอด............mg.% 4.อนๆ (ระบ).............................................

5. น าหนก.........Kg. 6.สวนสง...............เซนตเมตร

สวนท 2 ความรเกยวกบดานรกษารปนามลางพษตบและถงนาด

คาชแจง ทาเครองหมาย / ลงในชองคาตอบ ใช ถาผถกสมภาษณตอบคาถามตรงกบขอความในวงเลบหรอคาตอบอน

ขอความ คาตอบ

ดมาก ปานกลาง นอยมาก

1. ทานไดรบประโยชนจากการรกษารปนามของบานลานเสยงธรรม

2. ระยะเวลา ๕ วนการลางพษตบและถงน ามความเหมาะสมแลว

3.การทานยาผงและน าแอปเปลลางลาไส ๓ วนไดผลมากนอยเพยงใด

4. การทานดเ กลอขาว-ดาและน ามนมะกอกลางพษตบและนว

ในถงน าดไดผลมากนอยเพยงใด

5.ยา ๙ เมดเชน การทากวซา ออกกาลงกาย-โยคะ อาบ-อบแดด พอกทา

แชมอ-เทา และปฏบตธรรมสวดมนตนงสมาธ ฟงธรรมไดผลมากนอย

ขอความ คาตอบ

มากขน เทาเดม นอยลง

1. น าหนกและรอบเอว

2. ความดนและชพจร

3. ความเปนกรด-ดาง

4. ความปลอดโปรง และความสบายกาย-ใจ

C:\Users\Admin\Desktop\09 เอกสารวจยรนตาง \ๆเอกสารวจย วสท.54\พ.อ.สมศกด\แบบสอบถามการลางพษตบและลาไส.doc

2

1. อทธบาท(มความพอใจ , วรยะ , จตม นคง, ตรกตรองใครครวญในสงทท า)

ประโยชนทไ ดรบจากยา ๙ เมดทานไดอะไรบาง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

2. อากาศ(การตนนอนรบออกซเจน,รการปรบความรอน-เยน)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

3. เอาพษออก(อาบ-อบแดด , กวซา, นวดกดจด ,แชมอเทา พอกหนา สวนลางทวาร)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

4. ออกกาลงกาย(โยคะ เดนเรว )

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

5. อาหาร(รบประทานอาหารทประโยชนในการปรบสมดลตอเตโชธาต)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

6. อารมณ(ความไมเครยด ไมโกรธ ไมหลง ทาจตใจใหสบาย ๆ )

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

7. อนามย(รจกนาฬกาชวตเรอง การตน การขบถาย การทานอาหาร การออกกาลง การพกผอน)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

8. อเปกขา(ละอกศลกรรม , ละสข .ละทกข ,มสต. เชอ กฎแหงกรรม)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

9. อาโรคยา(ความไมมโรคเปนลาภอยางประเสรฐอยางไร)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

ขอเสนอแนะ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

...................................................................................................................................................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

ระหวางวนท..................... เดอน........................ พ.ศ. ............ ณ ศาลาปฏบต ธรรม สน บารงศลป

ใบสมครปฏบตธรรมดแลสขภาพ ดวยแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

บานลานเสยงธรรม เลขท ๗/๔๔ ลาดพราว ๗๑ ซอยนาคนวาส ๔๐ กรงเทพฯ

๑. ขาพเจา(นาย/นาง/นางสาว) ................................................................................. อาย.............ป

อาชพ..................................................... ตาแหนง................................... สง กด.......……………………...

กระทรวง............................................................. ทอย ................................... ถนน....................................

ตาบล/แขวง ................................... อาเภอ/เขต ..................................... จงหวด.........................................

โทรศพท ............................. โทรศพทมอถอ ................................ อเมล ...................................................

๒ . ทอยปจจบน ........................... ถนน .....................................ตาบล/แขวง .....................................

อาเภอ/เขต ........................................... จงหวด ........................................ โทรศพท ................................

โทรศพทมอถอ .................................................... อเ มล ...............................................................................

๓ . วฒการศก ษาสงสด ............................................................................................................................

๔ . ประสบการณการปฏบตธรรมลางพษตบและถงน าด ไมเคย เคย

ณ สานกปฏบตธรรม/วด ..................................................................................................................................

๕. กรณปวยฉกเฉน บคคล/ญาตสนททสามารถตดตอไดรวดเรว

ชอ .......................................................... ทอย ............................................................................................

..................................................... โทรศพทบาน............................ โทรศพทมอถอ..................................

๖. จะรวมปฏบตตลอดระยะเวลาทกาหนดไหม

รวมตลอดโครงการ

ไมตลอดโครงการ จานวน ........ วน

พก หรอ ไมพก ระบ..................................................................................................................

หมายเหต

๒.กรณาสงใบสมครไปท บานลานเสยงธรรม

เลขท ๗/๔๔ ลาดพราว ๗๑ ซอยนาคนวาส ๔๐

๓.การแตงกายชดขาว หรอ ชดสภาพเรยบรอย

๑.ผ สมครกรณาสงสาเนาบตรประชาชนหรอบตรขารายการ

ลงชอ....................................................

(..........................................)

วนท........ เดอน ......................... พ.ศ. ..............

ขาพเจา(นาย/นาง/นางสาว) .................................................................................................... อาย.............ป

อาชพ..................................................... เลขทบตรประชาชน....................................... ทอย ................................... ถนน

....................................ตาบล/แขวง ................................... อาเภอ/เขต ..................................... จงหวด..............................

โทรศพท ............................. โทรศพทมอถอ ................................ อเมล .........................................

ใบสมครปฏบตธรรมดแลสขภาพ ดวยแพทยทางเลอกของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

ความดน................................ชพจร..................................น าหนก.............................รอบเอว........................................

โคเลสเตอรอล......................................ไตรกรเซอไรด........................................น าตาล...............................อน ๆ ...........

..........................................................................................................................................................................................

ขอตกลงระหวางผเขารวมคอรสลางพษกายสลายพษใจของศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม

๑.ยนยอมปฏบตตามขอบงคบและยนดเขารวมคอรสกบศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม โดยสมครใจ(ละตวตน)

เขารวมคอรส

ตงแตวน ท............ถงวนท................เดอน..........................พ.ศ...................มขอตกลงและยนดย อมรบดงตอไปน

๒.ในระหวางการเขารวมคอรสจะไมกระทาการใด ๆ อนเ ปนการขดขวางหรอกอใหเกดความไมสะดวกและความสงบ

เรยบรอย หากผเขารวมคอรสปฏบตตน เพ อใหเกดความวนวายอยางหนงอยางใด ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมขอ

สงวนสทธทจะใหผเขารวมออกจากการเขาคอรสทนท และจะเขารวมกจกรรมทกอยางไมกลบบานโดยไมไดรบอนญาต

๓.ในระหวางการเขารวมคอรสหามผทรางกายเพลยมากๆเจบปวยดวยโรคเฉยบพลน เชน ไข ไขหวด โรคหวใจบางชนด เ ดก

ในวยเจรญเตบโต หญงตงครรภ โรคมะเรงขนรนแรง ผาตดดวยโรคไต เบาหวาน มาไมนอยกวา ๑ ป หามเขาคอรส

ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมจดขนเพอมง เนนการฟนฟสขภาพ ไมใช เพ อการรกษาโรคและไมใชสถาน

ประกอบการรกษาพยาบาล ผเขารวมคอรสจงตองเขารวมดวยความสมครใจ เขาใจถงวตถประสงคของศนยปฏบตธรรม บาน

ลานเสยงธรรม ผเขารวมคอรสจงจาเปนตองดแลตนเองเปนหลก ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมเปนเพยงใหคา แนะนา

ในการดแลฟนฟสขภาพใหแขงแรงสมบรณเทานน ฉะนนผเขารวมคอรสจงตองปฏบตตวใหเหมาะสมกบสขภาพของแตละ

บคคลไป ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมไมอาจทราบถงสขภาพของผเขารวมคอรสโดยละเ อยดลกซงได ดงน นหากเกด

ความเสยหายตอชวตและรางกายใด ๆ ของผเขารวมคอรสฟนฟสขภาพ ศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมจงขอปฏเสธ

ความรบผดอนเกดแตการนนผเขารวมคอรสกบศนยปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรมเขาใจในความปรารถนาดของ ศนย

ปฏบตธรรม บานลานเสยงธรรม ทมตอผเขาคอรสจงยนดและยอมรบในขอตกลงทมรวมกน

ลงชอ.......................................................................

( ......................................................................)

วนท.................เ ดอน..............................พ .ศ................

ผนวก ก

แบบสมภาษณ

๒

แบบสมภาษณ

งานวจย เรอง แนวทางการบรหารจดการพนทปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงาน

ทดแทนของจงหวดอบลราชธาน มาสนบสนน: กรณศกษา การบรหารจดการพนทในการขบเคลอน

นโยบายสภาคการปฏบตใหมประสทธภาพสรางจดแขงกบประเทศ.

สมภาษณเมอ วนท.........เดอน.................... พ.ศ.๒๕๕๖

ณ อาเภอนาเยย จงหวดอบลราชธาน

คาชแจง แบบสมภาษณฉบบนมวตถประสงคเพอรวบรวมขอมลใชประกอบการทาเอกสารวจยเรอง

“แนวทางการบรหารจดการพนทปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงานทดแทนของ

จงหวดอบลราชธาน” ของวทยาลยเสนาธการทหาร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ขอมลทไดจะ

เปนประโยชนตอการบรหารจดการพนท ปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงาน

ทดแทน โดยจะมการนาเสนอแนวทางตอผรบผดชอบตอไป คณะผวจยขอกราบขอบพระคณอยางสง

ในการอนเคราะหขอมลของทานครงน.

ขอมลผถกสมภาษณ

ชอ...........................................นามสกล....................................ตาแหนง......................................(ถา ม)

อาย...............ป เพศ ชาย หญง การศกษา......................... อาชพ.............................

สถานภาพ หวหนาครอบครว สมาชกในครอบครว จานวนสมาชกในครอบครว...........คน

ระยะเวลาการอยอาศยในชมชน.......ป ความเกยวของกบชมชน...........................................................

คาสมภาษณ

ตอนท ๑ คาถามทวไป

๓

๑. ประวตความเปนมาของการประกอบอาชพทผานมาเปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๒. ปจจยสาคญทสงเสรมทาใหทานไดตดสนใจหนมาประกอบอาชพปลกพชมนสาปะหลงมอะไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๓. การปลกพชมนสาปะหลงภายในชมชน กลไกทางสงคม การบรหารจดการชมชน กลไกทางธรกจ

ของชมชนเปนอยางไร

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

๔. ชมชนมการถายทอดองคความรใหแกกน และมแนวความคดในการพฒนา และการสงเสรมอาชพ

อยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๕. ทผานมามหนวยงานทเกยวของไดใหคาแนะนาและหรอใหการสนบสนนใหความชวยเหลอทาน

และชมชนหรอไมอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๔. แนวทางการบรหารจดการพนทปลกพชอาหารและพชพลงงานทดแทน ทานมความเหนและม

แนวทางอยางไร

ตอนท ๒ คาถามเชงลก

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๕. ขอจากดของการปลกพชมนสาปะหลงเปนพชพลงงานทดแทน มขอจากดอะไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การประกอบอาชพปลกพชมนสาปะหลงไดสงผลกระทบในทางบวกและทางลบเปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๔

๖. การเปลยนแปลงวถระบบเกษตร สภาพภมอากาศ สงคมเกษตรกร การใชพนท กระบวนการผลต

ทรพยากรธรรมชาตดานกายภาพดน ราคา สงแวดลอม เปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๗. ทานไดรบการสนบสนนดานการถายทอดองคความร การถายทอดเทคโนโลยทเหมาะสม การ

บรหารจดการพนท เพอใหเกษตรกรสามารถบรหารจดการพนททเหมาะสม การเพมประสทธภาพการ

ผลตการลดตนทนจากหนวยงานตางๆอยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๐. ปจจยและแรงจงใจ การสงเสรมการปลก การประกนราคา การรบซอ การผลตเปนอาหาร การ

ผลตเปนพลงงานทดแทน การผลตเอทานอล ภาพรวมเปนอยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๓. การเปลยนแปลงการใช พนทดนเพอปลกมนสาปะหลงโดยเฉพาะในนาขาว มผลกระทบโดยตรง

ตอดนหรอไม อยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๔. เนองจากมนสาปะหลงเปนพชเชงเดยวทใชธาตอาหารจานวนมากเพอบารงรากใหเจรญเตบโต

จงดงแรธาตในดนทานไดบรหารจดการแกไขหรอนาปจจยอนชวยบารงแรธาตอยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๕. กรณพนทไมสามารถปลกพชมนสาปะหลงไดและพนทปลกกอาจถกทงปลอยรางวางเปลาและไป

หาพนทอนทเหมาะสมปลกแทน ในความเหนทานเปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๖. ทานไดมการจดตงกลมผประกอบอาชพหรอไม มกระบวนการสรางวงจรทนอยางไร ในการ

เสรมสรางความมนคงดานอาชพ รายไดและสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจของชมชน

๕

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๗. มนสาปะหลงนอกจากการนาไปใชเปนวตถดบในการผลตอาหาร หากนาไปผลตเปนเอทานอล

เพอเปนพลงงานทดแทนจาเปนตองเพมผลผลตตอไรดวยการใชพนธและการสงเสรมสนบสนน

เทคโนโลยการผลตทเหมาะสมและการบรหารจดการผลผลตทดจงมสวนสาคญอยางยงดานการเพม/

ลดผลผลตการปลกมนสาปะหลงเปนพชพลงงานทดแทนมผลกระทบตอการปลกเปนพชอาหารและ

การปลกพชขาวโดยตรงหรอไม

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ผสมภาษณ

๑. ชอ..................................นามสกล ...................................สมภาษณเมอวนท ........./ ............/............

แบบสมภาษณ

งานวจย เรอง แนวทางการบรหารจดการพนทปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงาน

ทดแทนของจงหวดอบลราชธาน มาสนบสนน: กรณศกษา การบรหารจดการพนทในการขบเคลอน

นโยบายสภาคการปฏบตใหมประสทธภาพสรางจดแขงกบประเทศ.

สมภาษณเมอ วนท.........เดอน.................... พ.ศ.๒๕๕๖

ณ ..................................................................................................................................

คาชแจง แบบสมภาษณฉบบนมวตถประสงคเพอรวบรวมขอมลใชประกอบการทาเอกสารวจยเรอง

“แนวทางการบรหารจดการพนทปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงานทดแทนของ

๖

จงหวดอบลราชธาน” ของวทยาลยเสนาธการทหาร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ขอมลทไดจะ

เปนประโยชนตอการบรหารจดการพนท ปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงาน

ทดแทน โดยจะมการนาเสนอแนวทางตอผรบผดชอบตอไป คณะผวจยขอกราบขอบพระคณอยางสง

ในการอนเคราะหขอมลของทานครงน.

ขอมลผถกสมภาษณ

ชอ...........................................นามสกล..................................ตาแหนง.................................................

คาสมภาษณ

๑.แนวทางการบรหารจดการพนทปลกพชอาหารและพชพลงงานทดแทน ทานมความเหนและม

แนวทางอยางไร

ตอนท ๑ คาถามเชงลก

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๒.ขอจากดของการปลกพชมนสาปะหลงเปนพชพลงงานทดแทน มขอจากดอะไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๓..การประกอบอาชพปลกพชมนสาปะหลงไดสงผลกระทบในทางบวกและทางลบทานมความคดเหน

เปนอยางไร

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

๔.การเปลยนแปลงวถระบบเกษตร สภาพภมอากาศ สงคมเกษตรกร การใชพนท กระบวนการผลต

ทรพยากรธรรมชาตดานกายภาพดน ราคา สงแวดลอม เปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๕.ปจจยและแรงจงใจ การสงเสรมการปลก การประกนราคา การรบซอ การผลตเปนอาหาร การผลต

เปนพลงงานทดแทน การผลตเอทานอล ภาพรวมเปนอยางไรบาง

๗

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๖. การเปลยนแปลงการใชพนทดนเพอปลกมนสาปะหลงโดยเฉพาะในนาขาว มผลกระทบโดยตรง

ตอดนหรอไม อยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๗. กรณพนทไมสามารถปลกพชมนสาปะหลงไดและพนทปลกกอาจถกทงปลอยรางวางเปลาและไป

หาพนทอนทเหมาะสมปลกแทน ในความเหนทานเปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๘. มนสาปะหลงนอกจากการนาไปใชเปนวตถดบในการผลตอาหาร หากนาไปผลตเปนเอทานอลเพอ

เปนพลงงานทดแทนจาเปนตองเพมผลผลตตอไรดวยการใชพนธและการสงเสรมสนบสนนเทคโนโลย

การผลตทเหมาะสมและการบรหารจดการผลผลตทดจงมสวนสาคญอยางยงดานการเพม/ลดผลผลต

การปลกมนสาปะหลงเปนพชพลงงานทดแทนมผลกระทบตอการปลกเปนพชอาหารและการปลกพช

ขาวโดยตรงหรอไม

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๙. การบรณาการทกภาคสวน (ภาครฐ ภาคเอกชน ผประกอบการ ผประกอบอาชพ )นบวามสวน

สาคญอยางยงในการสงเสรมการปลกพชมนสาปะหลงเพอใชเปนพชพลงงานอาหารและพชพลงงาน

ทดแทน ทานมขอคดเหนหรอขอเสนอแนะอยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๑๐.ทานมขอคดเหนอนๆในดานการปลกพชมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงาน

ทดแทน อยางไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………...........................

ผสมภาษณ

๑. ชอ..................................นามสกล ................................สมภาษณเมอวนท........./............/............

ผนวก ข

ผลการสมภาษณ

๒

ผลการสมภาษณ

ผใหสมภาษณ ดร.ครจต นาครทรรพ

รองปลดกระทรวงพลงงาน

สมภาษณเมอ ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๖

ดร.ครจต นาครทรรพ ไดใหความคดเหนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการพนทปลก

มนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงานทดแทนของจงหวดอบลราชธาน มสาระสาคญ

ดงน

การบรณาการจดแบงการใชพนท (Zoning) ปจจบนพชพลงงานกม ออย มนสาปะหลง

ปาลม และลาสดหญาเนเปยร (พนธปากชอง ๑) กระทรวงพลงงาน โดย กรมพฒนาพลงงานทดแทน

และอนรกษพลงงานไดปรกษากบสานกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ จด

พนทโซนนง โดยยดหลกความสาคญพนท เนนความมนคงดานอาหาร เปนลาดบแรกและความมนคง

ทางพลงงานเปนลาดบรอง สาหรบพนททาการเกษตร ไดแก พนทนาขาว เปนเรองถกตองในดานการ

จดโซนนงเพอวาไมใหพชผลราคาตกตาและพนททมผลราคาตกตากเปลยนเปนพนทปลกพชพลงงานท

อาจจะราคาดขน มนสาปะหลง กเชนเดยวกน โดยยดกลกการวา ไมตองการใหเกษตรกรไปบกรก

พนทปา ขณะเดยวถาปลกขยายแบบไรเลอนลอย ผลผลตออกมากราคาตกตา เพราะฉะนน พนทปลก

มนสาปะหลงปลกแลวหากไมไดผลด สายพนธไมด เชน ผลผลต ๔ – ๖ ตน/ไรกควรเปลยนเปนพช

พลงงานอยางอน เชน หญาเนเปยร นามาผลตเปนกาซชวภาพ เพอผลตไฟฟา รายละเอยดสามารถ

คนหาในเวปไซดของสานกงานพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน สาหรบการบรณาการทก

ภาคสวนและในเกยวของอนๆ ซงนบวามสวนสาคญอยางยง......

..........................................................................

๓

ผลการสมภาษณ ผใหสมภาษณ นายสเทพ เหลยมศรเจรญ

ผ อานวยการสานกงานนโยบายและแผนพลงงาน

สมภาษณเมอ ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๖

นายสเทพ เหลยมศรเจรญ ไดใหความคดเหนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการพนท

ปลกมนสาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงานทดแทนของจงหวดอบลราชธาน ม

สาระสาคญ ดงน

แนวทางการบรหารจดการพนทปลกมนสาปะหลง และในสวนทเกยวของ กระทรวงพลงงาน

ไดมนโยบายดาเนนการมาโดยตลอด โดยเฉพาะเอทานอล โดยมบคลากรจากกรมพฒนาพลงงาน

ทดแทนและอนรกษพลงงาน นายประพนธ วงศทาเรอ ผอานวยการสานกเชอเพลงและชวภาพ ซง

เปนผเชยวชาญดานนและไดมการดาเนนการเกยวกบเรองนโดยเฉพาะสามารถทจะใหขอมลเชงลก

และตอบในประเดนตางๆทเกยวของไดเปนอยางด และใหนาขอมลดงกลาวไปวเคราะหได .....

..........................................................................

๔

ผลการสมภาษณ

ผใหสมภาษณ นายประพนธ วงษทาเรอ

ผ อานวยการสานกพฒนาเชอเพลงชวภาพ

สมภาษณเมอ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๖

นายประพนธ วงษทาเรอ ไดใหความคดเกยวกบแนวทางการบรหารจดการพนทปลกมน

สาปะหลงเพอใชเปนพชอาหารและพชพลงงานทดแทนของจงหวดอบลราชธาน มสาระสาคญ

ดงน

การจดแบงพนทใชประโยชนทดน (Zoning)เพอปลกมนสาปะหลง แนวทางการปฏบต

ปจจบนยงไมม ในอดตเรองสภาพการใชพนทปลกมนสาหลงโดยรวม เกษตรกรจะนาไปจาหนาย

โรงงานเพอผลตอาหารและพลงงาน ในราคาเดยวกน ธรกจเสร ราคาท สง ประกอบกบมความ

เกยวของผกพนเชอมโยงกบโรงงาน สวนใหญจะไมจาหนายไปยงโรงงานอน การแบงพนทใชประโยชน

ทดน (Zoning) กระทรวงเกษตรและสหกรณพยายามดาเนนการ ซ งเปนการปฏบตท ยากมากสาหรบ

ประเทศไทย ขอดทาใหทราบไดวากาลงปลกอะไร ระยะทางใกลไกลจากโรงงานมผลตอคาขนสง และ

ตองไมปลกมากทาใหราคาตกตา ภาพรวมเกษตรกรใหรวมมอแตถาผลผลต ราคาไมเปนตามท ตกลง

กนกอาจมปญหาทตามมา ๑.วถชวตเดมเกษตรกรมกปลกพชอ น เชน ปลกขาว มนสาปะหลง ฯลฯ

หากโควตาเตมและใหปลกพชลมลกอยางอน เชน ออย มนใจ รายไดด ราคาไมตก แตถาไมดใครจะ

๕

รบผดชอบ ๒.เกษตรกรไมมประสบการณ เชน จงหวดเชยงใหมสวนใหญปลกลาไยเมอลนตลาด สวน

ใหญมกปลกสบป เคยชน ไมดราคาตก และหากสงเสรมใหปลกมะมวงแทนโดยหากราคาไมด ไมมใคร

หรอรฐอาจไมรบผดชอบกจะเกดผลเสยตามมาและหากปลกแลวด กจะเปนการลดตนทน ผลผลต คา

ขนสง ราคาสง

การแบงพนทใชประโยชนทดน (Zoning)เพอปลกมนสาปะหลง ควรมแนวทางการปฏบต ดงน

๑ รฐควรมมาตรการสรางแรงจงใจ หากปลกมนสาปะหลง มนใจรายไดไมลดลง เกษตรกรก

นาจะยอมรบทาแลวเกษตรกรสวนใหญมรายไดไมมากนก หากไมมปจจยอนสนบสนนใหยอมรบกอาจ

ไมสนใจ เราเขาใจเขาสนใจ รายไดสทธเปนหลก ปลกแลวรายไดเดมปลกเกามรายไดดอยแลว

เปลยนไปปลกพชอยางอนกอาจจะไมปลก อาศยความชานาญ การปลกใหมปลกแลวดกวาเดมและรฐ

มมาตรการ พรอมสรางแรงจงใจ การจดแบงพนท ใชประโยชนท ดนกจะประสบความสาเรจอยาง

แนนอน

๒. ปญหาทพบปจจบนยงไมมการแบงพนท เชน กรณการปลกปาลมยงไมแบง การจดสงและ

จาหนายไปยงโรงงานพชอาหารสกดและผลตใสขวด และโรงงานผลตพชพลงงาน ราคานา มนปาลม

สวนใหญราคาเดยวกน เนองจากผลตในโรงงาน อตสาหกรรม ไมแตกตาง ความคนเคย การประกน

ราคาตน/ไร มการพยงราคา เปนตน

๓. กระทรวงเกษตรและสหกรณ ตองเปนเจาภาพหลก สงทตองดาเนนการ กระทรวงพลงงาน

ตองรวมมอกน ปองกนผลกระทบทจะตามมา มนสาปะหลง/ออย สนบสนนสงเสรมเพมผลผลตตอไร

สงและไมควรขยายพนท เดม ๗,๐๐๐,๐๐๐ ไร ปจจบน ๑๔,๐๐๐,๐๐๐ ไรเตบโตพนลานบาท

กระทรวงเกษตรและสหกรณ เนนการเพมผลผลตตอไรในแนวดงเทาน นไมขยายพนทในแนวราบ

กลาวคอตองควบคมพนทการปลก การขยายตวตองมความสมดล และตองมการวางแผนรวมกน

สาหรบมนสา ปะหลง นบว าเป นพช เชง เด ย ว เนนการเ พมผลผลตตา มแนวดง ใหมากย งข น

แนวนโยบายภาครฐ การจดแบงกลมได ๒ กลม กลมแรกปลกพชอย ไดกาไรสทธดข น กล มท ๒

ผบรโภคใชพลงงานราคาตองไมแพง วธการเพมผลผลตตอไรและราคา ผลผลตตอไรเดม ๒.๕ ตน/ไร

ปจจบนเพมขน ๕ ตน/ไร ราคาตอ กก.เดม ๒ บาท/กก.เพมขน ๔ บาท/กก. ภาครฐควรมการบรหาร

จดการในชวงแรกเปนตวอยาง ใหมรายไดสทธมากขน มนสาปะหลงและกากนาตาลจากออย สามารถ

นามาผลตเอทานอล ปลกกระจายตามโรงงาน โดยเฉพาะโรงงานเอทานอล ตามนโยบายแผนพฒนา

พลงงานทดแทน ๑๐ ป ราคาพลงงานทดแทน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

กระทรวงพลงงาน การสงเสรมพลงงานทดแทนปจจบนยงไมมกฎหมายรองรบใชมาตรการจงใจซอ

ขาย ควรมกฎหมายเพอใชประกอบสงเสรมพลงงานทดแทน ราง พระราชบญญตพฒนาและสงเสรม

๖

พลงงานทดแทน เร องใหญของประเทศ มลคาไบโอดเซล เอทานอล หลายหมนลานบาทและ

ผลประโยชนทเกยวของ ควรกาหนดบญญตขอกฎหมายขนมารองรบ ซงสามารถบรหารจดการในสวน

ทเกยวของไดเปนอยางด เชน จากการขอความรวมมอจะเปลยนเปนสงทตองถอปฏบตหรอตอง

ดาเนนการ เชน การจดสงขอมลประกอบการพจารณา ซงเปนเครองมอจดการวางแผนจดการไดเปน

อยางด สาหรบตวแปรทสาคญ กลาวคอ จะตองมมาตรการดานขอกฎหมายการดาเนนการตองม

ความเหมาะสม และจะตองไมลดรอนสทธเสรดานการคาและการลงทน การขอความรวมมอดาน

ขอมล อาจจะไมสมฤทธผล การดาเนนการแบบน อาจไดขอมลประกอบการตดสนใจไมเพยงพอ

นโยบายสายหลกควรเนนการพฒนาเสรมสรางประสทธภาพ เพอใหเกดความสมดล สาหรบการ

อนญาตโรงงานเดม คณะกรรมการเอทานอลแหงชาต เปนผ พจารณาออกใบอนญาตเอทานอล ซง

ภารกจดงกลาวกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ไดรบการถายโอนภารกจมาถอปฏบต

ตงแตป ๒๕๔๙ เปนตนมา ปจจบนไมตองมใบอนญาต/ เสร มมาตรการควบคมอยางเหมาะสม

ขณะเดยวกนกร ะทรวงพลงงา นไดรวมตดตามสอบถามผ เก ย วของดานการมอนญาตหรอเสร

ประกอบการตดสนใจ สาหรบการสรางความเชอมนกบสถาบนการเงนจาเปนตองการใหรฐเปดเผย

ขอมลสถานภาพเปนอยางไรกอนสงเสรมและผลกดน การตดสนใจการประกนและการปลอยสนเชอ

เชน เปดเผยขอมลโรงงาน ใชวตถดบอยางไร เปนตน.....

.........................................................................

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๑๔

๑๕

๑๖

๑๗

๑๘

๑๙

๒๐

๒๑

๒๒

๒๓

๒๔

ผนวก ค

ประวตยอผใหสมภาษณ

๒

ประวตยอผใหสมภาษณ

ชอ – สกล – ตาแหนง ดร.ครจต นาครทรรพ

รองปลดกระทรวงพลงงาน

การศกษาและการฝกอบรม

• มธยมศกษาตอนปลาย จากโรงเรยนวชราวธวทยาลย พ.ศ. ๒๕๑๖

• B.S. (with Special Distinction) in Petroleum Engineering,University of

Oklahoma, U.S.A ; ๑๙๗๗

• M.S. in Petroleum Engineering, University of Oklahoma, U.S.A ; ๑๙๗๙

• Ph.D. in Petroleum Engineering, University of Oklahoma, U.S.A. ; ๑๙๘๓

• หลกสตรนกบรหารระดบสง (นบส.) รนท ๔๖ (ผนาทมวสยทศน)จดโดยสานกงาน

คณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) พ. ศ. ๒๕๔๘-๒๕๔๙

• Senior Executive Programme (SEP๖๐) , at the London Business School, U.K. ;

๒๐๐๖

• หลกสตร Director Accreditation Program (DAP ๖๔/๒๐๐๗) และ Audit Committee

Program(ACP๓๒/๒๐๑๐) และRole of Compensation Committee (RCC ๑๒/๒๐๑๑)

สมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทย (IOD)

๓

• หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร (วปอ.) รนท ๕๑ (พ.ศ. ๒๕๕๑ – ๒๕๕๒), วทยาลย

ปองกนราชอาณาจกร

• หลกสตรผบรหารระดบสงดานการคา การพาณชย และอตสาหกรรม (TEPCoT) รนท๓.,

พ.ศ. ๒๕๕๓ สถาบนวทยาการการคา, มหาวทยาลยหอการคาไทย

• หลกสตรผนา -นาการเปลยนแปลง รนท ๒ (ม.ค.-เม.ย.๒๕๔๔), มลนธสมมาชพ /เครอมตชน

• หลกสตรนกบรหารการยตธรรมทางปกครองระดบสง (บยป .) รนท ๒ (เม.ย .-ธ.ค.๒๕๕๔)

• หลกสตรผบรหารระดบสง สถาบนวทยาการตลาดทน (วตท.) รนท ๑๓ (ส.ค. ๒๕๕๔ – ม.ค.

๒๕๕๕)

• หลกสตรผบรหารระดบสงดานวทยาการพลงงาน (วพน .) รนท ๑, สถาบนวทยาการพลงงาน

(พ.ค. – ก.ย. ๒๕๕๕)

• หลกสตรการเสรมสรางทกษะการคดวเคราะหเพอตดสนใจแกปญหาอยางเปนระบบ

(SPSDM) สานกงาน ก.พ./บรษท ACI, (๒๐ – ๒๒ ก.ค. ๒๕๕๕)

ประสบการณการทางานทสาคญ

• วศวกรปโตรเลยม ระดบ ๘/๙ วช . กรมทรพยากรธรณ/กรมเชอเพลงธรรมชาต

• หวหนาเจาหนาทฝายบรหาร ขององคกรรวมไทย-มาเลเซย ณ กรงกวลาลมเปอร, มาเลเซย

• ผอานวยการสานกวชาการ กรมเชอเพลงธรรมชาต กระทรวงพลงงาน

• ปฏบตหนาทผอานวยการสานกความรวมมอระหวางประเทศ กระทรวงพลงงาน

• รกษาการหวหนาสานกงานรฐมนตร กระทรวงพลงงาน

• รองอธบดกรมเชอเพลงธรรมชาต

• รองปลดกระทรวงพลงงาน (๑๒ ธ.ค.๒๕๔๙ – ๒๑ ก.ย.๒๕๕๑)

• อธบดกรมเชอเพลงธรรมชาต (๒๒ ก.ย .๒๕๕๑ – 3 พ.ย. ๒๕๕๓)

หนาท / ภารกจอน

• กรรมการ การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.)

• กรรมการทปรกษา มลนธเพอสถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทย

เครองราชอสรยาภรณ

๔

• มหาวชรมงกฎ (ม.ว.ม.)

• ประถมาภรณชางเผอก ( ป.ช.)

ประวตยอผใหสมภาษณ

ชอ – สกล – ตาแหนง นายสเทพ เหลยมศรเจรญ

ผอานวยการสานกงานนโยบายและแผนพลงงาน

การศกษา

• มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอนปลายจากโรงเรยนมงฟอรดวทยาลย จงหวดเชยงใหม

• พ.ศ.๒๕๒๑ วศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวศวกรรมโยธา มหาวทยาลยเชยงใหม

• พ.ศ.๒๕๓๒ Post-Graduate Diploma, Hydraulic Engineering, International

Association of Hydraulic Engineering, Delft, ประเทศเนเธอรแลนด (ทนรฐบาล

เนเธอรแลนดผานกรมวเทศสหการ)

ประวตการทางาน

• พ.ศ.๒๕๔๑ ผอานวยการสวนปฏบตการและบารงรกษา 1 สานกปฏบตการและบารงรกษา

๕

• พ.ศ.๒๕๔๖ ผอานวยการสานกถายทอดและเผยแพรเทคโนโลย

• พ.ศ.๒๕๕๐ ผอานวยการสานกพฒนาพลงงานทดแทน

• พ.ศ.๒๕๕๒ รองอธบดกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

• พ.ศ.๒๕๕๔ ผอานวยการสานกงานนโยบายและแผนพลงงาน

การอบรมทสาคญ

• พ.ศ.๒๕๔๔ หลกสตรเสนาธการทหาร รนท ๔๓ สถาบนวชาการปองกนประเทศ

กองบญชาการทหารสงสด

• พ.ศ.๒๕๔๗ นกบรหารพลงงานระดบสง รนท ๑ กระทรวงพลงงาน

• พ.ศ.๒๕๔๘ นกบรหารระดบสง หลกสตรท ๑ รนท ๔๔ สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน

(ก.พ.) สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน

• พ.ศ.๒๕๕๑ หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร (วปอ.) รนท ๕๑ สถาบนวชาการปองกน

ประเทศ วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

ประวตยอผใหสมภาษณ

ชอ – สกล – ตาแหนง นายประพนธ วงษทาเรอ

ผอานวยการสานกพฒนาเชอเพลงชวภาพ

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

กระทรวงพลงงาน

การศกษา วศวกรรมศาสตรบณฑต (เครองกล) สถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาพระนครเหนอ

วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต (เครองกล) จฬาลงกรณมหาวทยาลย

๖

การอบรมทสาคญ

• พ.ศ.๒๕๔๗ หลกสตรเสนาธการทหาร รนท ๔๕ วทยาลยเสนาธการทหาร สถาบนวชาการ

ปองกนประเทศ กองบญชาการทหารสงสด

..................................................................................

ประวตยอผวจย

ชอ – สกล วาทรอยเอกคมสน ดษฎเสนย

วนเดอนปเกด ๙ กมภาพนธ ๒๕๐๕

การศกษา อตสาหกรรมศาสตรบณฑตสาขาวศวกรรมโยธา

มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย (๒๕๓๗)

ประวตการทางาน พลงงานจงหวดเพชรบร

พลงงานจงหวดอบลราชธาน

๗

ตาแหนงปจจบน พลงงานจงหวดลพบร สานกงานปลดกระทรวงพลงงาน

กระทรวงพลงงาน

ผแทนกระทรวงพลงงาน ประจาจงหวดลพบร

..................................................................