Kính Daâng Toå Quoác Vieät Nam - WordPress.com...haøng the á-ky û, cu øng haøng trie äu ngöô øi gu ïc nga õ, lòch sö û loaøi ngöô øi ña õ va ø ñang tra ûi

Vaán Ñeà Vieät Nam & Theá Giôùi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät

Kính Daâng Kính Daâng Kính Daâng Kính Daâng Kính Daâng Toå Quoác Vieät Nam Toå Quoác Vieät Nam Toå Quoác Vieät Nam Toå Quoác Vieät Nam Toå Quoác Vieät Nam


Vieät Nam & & & & &

Theá Giôùi

Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc

Thô

øi Cuo

äcà T

hôøi C

uoäcà

Thô

øi Cuo

äcà T

hôøi C

uoäcà

Thô

øi Cuo

äcà V

ieät

Nam

& &

&

&

&

T

heá G

iôùi

ñ

inh

Kha

ng-H

oåñ

inh

Kha

ng-H

oåñ

inh

Kha

ng-H

oåñ

inh

Kha

ng-H

oåñ

inh

Kha

ng-H

oåtttt t“ Û soáng “ngöôøi”, caù nhaân khoâng phaûi chæ laø ñôn

vò ñeám trong moät daân soá ñoâng ñaûo. Moãi ngöôøi laø moät“nhaân vaät”, aûnh-höôûng khoâng lôùn cuõng nhoû, khoâng höõudanh cuõng voâ danh, khoâng chieàu thuaän cuõng chieàu nghòchtôùi theá toàn vong cuûa doøng soáng, laø caên-cöôùc goác cuûa mình.Laøm lôïi hay laøm haïi cho daân toäc cuõng laø laøm lôïi hay haïicho baûn thaân. Khoâng thaáy bieát daân toäc laø khoâng thaáy bieátcaên-cöôùc cuûa mình, töùc laø khoâng thaáy bieát baûn thaân, vaø laøtöï loaïi maát ñi söùc hoã-töông laøm böøng khai nhöõng tieàmnaêng nôi baûn thaân (Nhöõng ai ñaõ tham döï nhöõng traän ganh ñuaquoác teá thì bieát roõ söï kieän naøy hôn ai heát.) vaø maát ñi aùnh saùng soiñöôøng chæ loái nhöõng thaønh quaû tieán hoùa maø tinh thaàn vaølôïi danh chæ lo cho baûn thaân hay gia ñình khoâng ñaït noåi.

Nhöõng soáng taäp theå, nhaát laø “soáng daân toäc”, moätkhi ñöôïc yù thöùc thaønh-khaån coøn laø nguoàn nghò-löïc phithöôøng cho con ngöôøi, thaáy haøo huøng ñöông ñaàu thaûnnhieân vôùi moïi thöû-thaùch. Nhö vaäy ôû ngöôøi, ta thaáy treânmoät neáp soáng taäp-theå, moãi chi nhaùnh vaø moãi caù nhaânnaûy-nôû moät baûn saéc cuûa mình, vaø goùp aûnh-höôûng vaøo theáthònh hay suy chung cuûa toäc loaïi.

Soáng chæ coù yù nghóa khi chính mình yù-thöùc roõñöôïc mình, laøm chuû ñöôïc sinh meänh mình. Coù laøm chuûñöôïc mình môùi coù theå giuùp ñôøi.

“Caàm chính ñaïo ñeå tòch taø, cöï bí Hoài cuoàng lan, nhi chöôùng baùch xuyeân...”

(Nguyeãn Coâng Tröù)

Theá-heä phaûi laø löông taâm cuûa daân toäc vaø nhaânloaïi. Theá heä cuûa thôøi ñaïi khoâng theå laøm “moõ chô ï”, ñoàngthôøi khoâng theå laøm ñoà ñuøa cho giai caáp ñaëc quyeàn hay troøchôi cho theá tuïc”.

Nhaân loaïi tieán hoùa khoâng phaûi do söùc moät doøngsoáng, maø caàn söï ñuïng chaïm cuûa nhieàu doøng soáng giaotieáp nhau. Vaán ñeà chính laø toàn taïi trong tieán hoùa....”

Ô


Vieät Nam & & & & &

Theá Giôùi

Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc Thôøi Cuoäc

Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Daân Toäc Vieät Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Daân Toäc Vieät Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Daân Toäc Vieät Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Daân Toäc Vieät Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Daân Toäc Vieät


Thay Lôøi Töïa

Bieát thay ñoåi caùch nhìn veà cuoäc soáng vaø lòch söûseõ mang laïi nhieàu baøi hoïc, nhieàu phong-caùch tích-cöïcmôùi-meû vaø khoaùng-ñaït. Dieãn bieán phöùc-taïp cuûa lòchsöû vaø vaên hoùa laø maáu-choát cuûa cuoäc thaêng tieán trongcuoäc soáng loaøi ngöôøi. Vì ñieàu naøy maø ngöôøi ta ñöa ranhieàu caùch nhìn, nhieàu dieãn giaûng veà vaên hoùa, lòch söûdaãn ñeán nhöõng chöôùng-ngaïi, xung ñoät keùo daøi coù khihaøng theá-kyû, cuøng haøng trieäu ngöôøi guïc ngaõ, lòch söûloaøi ngöôøi ñaõ vaø ñang traûi nghieäm ñieàu naøy.

Laéng taâm suy nghieäm laø moät caùch nhìn vaên-hoùa lòch söû töông-ñoái khaùch-quan, ñuùng ñaén. Ñaây laøphöông caùch gaït boû nhöõng roái-raêm trong taâm hoàn ñeåtöø ñoù coù caùi nhìn chính-xaùc veà quùa khöù, hieän taïi vaøtöông lai, traùnh ñöôïc hôøi-hôït, hoà-ñoà theo thôøi.

Laéng taâm suy nghieäm veà caùch laøm saùng caùi taâm,bieát caùch môû loøng mình coøn goïi laø thöùc taâm. Suy nghieämkhoâng haún laø suy-tö, vì suy-tö nhieàu khi ngaû veà caùi lyùxa-rôøi thöïc-teá, queân maát cuoäc soáng ñang sinh ñoängtröôùc maét, khi suy nghieäm phaûi nhìn vaøo thöïc taïi, vaøovaán ñeà truy tìm veà quaù khöù ñeå ruùt ra keát luaän cho töông

i iv

trong taäp taøi-lieäu nghieân cöùu daønh cho caùn-boä quoácgia ñöôïc nhaø xuaát-baûn Ñoàng Nai in naêm 1964, taùi baûntaïi Hoa Kyø naêm 1988.

Chuùng toâi nghó raèng chuyeán “ra khôi” naøo cuõngcaàn phaûi coù moät thuûy thuû ñoaøn taøi gioûi, saønh soûi phöônghöôùng chính xaùc vaø nhöõng phöông tieän doài-daøo. Ñoaøn“thuûy thuû” ñoù ñöôïc soi saùng bôûi lyù töôûng cao ñeïp cuûadaân toäc, vôùi loøng quyeát taâm cao ngaát, vôùi phöông tieänñaày ñuû thì sôùm muoän gì cuõng seõ tôùi ñích, taïo neân cuoächaønh trình ñaày thích thuù vaø gaët haùi nhieàu thaønh quaûtoát ñeïp, ñem laïi hoa thôm, traùi ngoït cho cuoäc haønhtrình cuûa daân toäc Vieät.

Muøa Xuaân Canh Daàn, 2010

ñinh Khang-Hoåt.


ñoù chính laø nhaân cuûa töông-lai. Vieäc “thay cuõ ñoåi môùi”dieãn tieán theo chu-kyø voøng xoaùy troân oác coù nuùt teát. Töøhaït nhaân cuûa thôøi ñaïi ñeå dieãn tieán theo ñöôøng voøng ñileân môû ra moät xaõ hoäi môùi “Xuaát loä cho daân toäc, quoácgia, xaõ hoäi...” Nhö theá, ta thaáy nhöõng beá-taéc cuûa xaõhoäi seõ laø “xuaát loä”cho moät xaõ hoäi thaêng tieán hôn.

“Lòch söû cuoäc caùch maïng 1789 ôû theá kyû 18 taïiPhaùp ñuû baét ñaàu naûy maàm töø nhöõng theá kyû tröôùc vôùica ùc nha ø tö töô ûng, ca ùc trie á t-gia nhö Diderot,Montesquieu, J. J. Rousseau,... Nhöõng cuoäc caûi toå vöônleân ñoù phaûi laø tieán trình tö-töôûng quan nieäm cuûa ngöôøidaân phoái hôïp vôùi nhöõng ñieàu-kieän beân ngoaøi xaõ hoäigoàm caû chuû quan laãn khaùch quan daãn tôùi cuoäc buøngnoå ruõ saïch coõi ñôøi cuõ ñaày muïc naùt, thoái röõa cuûa nhöõngteä ñoan, “choïc thuûng maøn ñen baèng ñaáu tranh, hy sinhvaø vun boài maø ñöa laïi nhöõng höông thôm, aùnh saùng vaøgioù thoaûng... AÙnh söông mai ñaõ thaám-nhuaàn nhöõng tiasaùng bình-minh loùng-laùnh, soùng taân sinh ñang daït-daøokhaép trong loøng ngöôøi.”

Traøn ñaày hy voïng,

“Tinh söông nguyeät aùnh ñieåm höng thì.”

(Trích trong Huyeát Hoa cuûa nhaø Tö Töôûng Vieät, LyùÑoâng A)

Muïc-ñích cuûa taäp khaûo-luaän naøy khoâng ngoaøivieäc mong muoán ñöôïc goùp phaàn nhoû beù cuûa mình trongsöï nghieäp phaùt-trieån töông lai cuûa daân toäc Vieät, ñoàngthôøi cuõng laø ñaùp lôøi “Tieáng chim goïi ñaøn” cuûa nhaø chísó Phan Saøo Nam, cuøng nhöõng tieáng “Goïi Hoàn Nöôùc”,“AÙi Quoác Ca” cuûa caùc baäc yeâu nöôùc tieàn boái, vaø trongtaäp “Chính Ñeà Vieät Nam” cuûa oâng Tuøng Phong ñaõ vieát

ii iii

lai.Laéng taâm suy nghieäm laø caùch suy nghó laáy muïc

ñích laø söï thöùc taâm ñeå khoâng bò löøa gaït, phænh nònh.Cuoäc ñôøi naøy coù laøm vieäc, thoaït nhìn thaáy toát

ñeïp, nhöng khi coù thôøi gian suy nghieäm, ñoái chieáu vaøothöïc-teá thì laïi hoaøn toaøn khoâng nhö ta töôûng-töôïng.

Ngöôøi xöa coøn ñöa ra caùch nhìn nhöõng vieäc vaøngöôøi cuûa quaù khöù ñeå roài suy nghieäm cho hieän taïi.Ñaây cuõng laø caùch giuùp ta traùnh ñöôïc cho ta nhöõnglaàm laãn.

Khi noùi ñeán sai laàm, chuùng ta laïi thaáy coù nhöõngsai laàm nheï-nhaøng thoaûng qua, song cuõng coù nhöõngsai laàm maø di haïi laâu daøi, vaø naëng-neà nhaát laø nhöõngsai laàm veà vaên hoùa, lòch söû. Cöù laáy ngay cuoái theá kyû19, vaø thôøi kyø ñaàu theá kyû 20, chuùng ta ñaõ thaáy coù bieátbao nhieâu laø nhöõng sai laàm veà lòch sö,û veà vaên hoùa daãnñeán nhöõng haäu quaû tai haïi cho daân toäc. Vì vaäy, ngoaøira cho raèng neáu nhö ta maát töï chuû veà kinh teá thì chævaøi ba keá-hoaïch nguõ nieân laø coù theå ñoåi môùi; neáu maáttöï chuû veà chính-trò thì chæ vaøi ba cuoäc ñaûo chính laøphuïc hoài, nhöng neáu maát töï chuû veà vaên hoùa thì ñieàunaøy phaûi maát nhieàu ñôøi, nhieàu traêm naêm chöa chaéc.Cho neân nhaø tö töôûng Vieät, Lyù Ñoâng A ñaõ caûnh-giaùc:“Nuoâi trí sinh nhaân taøi, nuoâi taâm sinh thieân taøi, nuoâithaân sinh noâ taøi”. Trong taùc phaåm “Huyeát Hoa”, ngöôøiñaõ nhaéc-nhôû:

“Noäi dung vaø keát caáu cuûa vaên hoùa, töï thaân noùlaø toång nghieäp cuûa toaøn theå loaøi ngöôøi trong doøng soánglòch söû xaõ hoäi vaø thôøi ñaïi.” Cuõng trong doøng suy nghóñoù, ngöôøi ñaõ quaûng dieãn laø lòch söû vaên hoùa cuûa loaøingöôøi coù ñaëc-tröng laø “Vieát baèng maùu”, söï tieán trieåncuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi ñöôïc theå-hieän qua bieän-chöùngkhoa hoïc, töø quy luaät kinh teá cuûa xaõ hoäi phaùt-trieånkhoâng ngöøng aûnh-höôûng tôùi nhöõng suy tö cuûa thôøi ñaïi,ø

Ghi chuù: Taát caû caùc chöõ trong “ “ cuûa baøi naøy ñeàu laø chöõ cuûa nhaø TöTöôûng Vieät, Lyù Ñoâng A.

Muïc LuïcThay Lôøi Töïa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .iMuïc Luïc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .v

Chöông I ; Vò theá VieätNam & Moät soá Quoác Gia trong Ñoâng Nam AÙ . . . . . . . . . . . . . ... .1

I-1/ lich Söû & Nguoàn Goác . . . . . . . . . . . .3I-2/ Ñòa lyù & Chính trò : *Vieät Nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 * Xöù Campuchia . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 * Xöù Laøo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 * Thaùi Lan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 * Mieán Ñieän . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29 * Phi Luaät Taân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 * Maõ Lai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 * Nam Döông . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 * Daáu chaân Baùch Vieät . . . . . . . . . . . . . .41 * YÙ Höôùng Hieäp Hoäi Ñoâng Nam AÙ . . .43

Chöông II : Vaán Ñeà Thôøi Ñaïi Töø Sau Theá Chieán I & Töông Lai? . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

II-1/ Chính Bieán Theá Giôùi töø 1900 - 2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47II-2/ Bieân nieân söû Vieät (1900-2000) . . . . 50II-3/ Thaåm Ñònh lòch-söû. . . . . . . . . . . . . . .53 II-3-1/ Phöông Thöùc . . . . . . . . . . . . . 53 Sö Soáng & Söï Bieát” . . . . . . . . . . . . 55 II-3-2/ Nhaân Baûn . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Haäu Quaû cuûa caùc cuoäc chieán. . . .65 II-3-3/ Nhöõng laõnh vöïc töông quan vôùi

lòch söû: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70

Chính Ñeà Vieät Thôøi Ñaïi Nhoùm N ghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät vviii

A- Sinh vaät hoïc vôùi lòch söû. . . . . . . . . . . . .70 B-Noøi gioáng & Lòch söû. . . . . . . . . . . . . . . .73 C- Toâng giaùo & Lòch söû. . . . . . . . . . . . 78

. Ñaïo Thôø Cuùng Toå Tieân. . . . . . . . .78

. Khoång Töû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

. Maëc Töû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82

. Laõo Töû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

. Phaät Thích Ca. . . . . . . .. . . . . . . . .84

. Giaùo chuû Zarathustra. . . . . . . . .86

. Thieân Chuùa giaùo. . . . . . . . . . . . . . 87

. Hoài Giaùo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

. Caùc khuûng-hoaûng toâng giaùo treân theá-giôùi . . . . . . . . . . . . . .. . . 93. Khuûng-hoaûng toâng giaùo ôû Vieät Nam? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

D- Khoa hoïc & Lòch Söû. . . . . . . . . . . . . . .. 98E- Chieán tranh & Lòch söû. . . . . . . . . . . . . .101F- Kinh Teá & Lòch söû. . . . .. . . . . . . . . . . . .. 105G- Cheá ñoä & Lòch söû. . . . . . . . . . . . . . .107

Chöông III; Hoaøn Caûnh Vieät Nam hay Côn Khoå Naïn Sinh Thaønh. . . . . . . . . .115III-1/ Hoaøn Caûnh Quoác Noäi. . . . . . .117 III-1-1/ Quoác Gia naïn . . . . . 117 III-1-2/ Daân Toäc naïn. .. . . . . 124III-2/ Hoaøn caûnh Haûi Ngoaïi . . . . . 124

Chöông IV; Xuaát loä cho Vieät Nam hayHuyeát Hoa trong Bieån Maùu. . . . . . 131

IV-1/ Daân Toäc vôùi Nhaân Loaïi: . . . .133

* Tö Töôûng Coå Xöa . . . . . . .133* Daân Toäc theå hieän qua: Vaät chaát, tinh thaàn, vaên hoùa . 134* Khaùc bieät giöõa Daân Toäc vôùi Quoác Gia . . . . . . . . . . .135

Chính Ñeà Vieät Thôøi Ñaïi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieätvi vii

IV-2/ Vieãn Töôïng Toaøn Caàu Hoùa . . . . . . . 139

IV-2-1/ Con Ñöôøng Daân Chuû Hoùa . . .1

A/ Lieân Soâ Tan vôõ . . . . . . . . 141B/ Söï kieän 9/11, Hoa Kyø ñöa

ra chính saùch “Can Thieäp Chuû Ñoäng” .. . . . . . . . . . .142C/ Cuoäc Chieán AÙ-Phuù Haõn . .143D/ Cuoäc chieán Iraq . . . . . . . .144 * Ñoái vôùi AÙ Chaâu & Trung Coäng . . . . . . . . . . . . . . . 147

IV-3/ Theá-giôùi hoïc ñöôïc nhöõng baøi hoïc gì töø “Taùi Phoái Trí” chieán löôïc quaân söï, kinh teá & Taøi chaùnh cuûa Hoa Kyø? . . . . . . . . . . . . .148IV-4/ Vieät Nam trong theá “Toaøn Caàu Hoùa”. .. .150

- YÙ Ñoà cuûa CS Vieät Nam . . . . . . . . . . . .150- Caùi Nhìn Hieän Nay veà Vieät Nam. . . . .151

Tham Luaän Môû Roäng: Hoøa Bình Vónh Cöûu Döïa Treân Töï Do . . .159

Chöông V: Theá Laõnh Ñaïoï & Caùc Nhu Caàu Kieán Thieát . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

* Töï Thaéng - Thaéng Nhaân . . . . . . . .169

* Ñöôøng Höôùng Kieán Thieát Töông Lai . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 182

- Chính Cöông . . . . . . . . . . . .182- Chính Trò . . . . . . . . . . . . . . 183- Hieán Phaùp . . . . . . . . . . . . . .186- Kinh Teá . . . . . . . . . . . . . . . . 187- Giaùo Duïc . . . . . . . . . . . . . .190Thay Lôøi Keát Luaän . . . . . . . .195

*


Chöông Chöông Chöông Chöông Chöông I

Vò theá nöôùc Vieät Nam & Moät soá Quoác Gia

trong Ñoâng Nam AÙ.

Vieät Söû Kyù Toaøn Thö ” hoaøn thaønh bôûi Ngoâ Só Lieân naêmHoàng Ñöùc thöù 10 (1480), coù leõ döïa theo taäp huyeàn thoaïi“Vieät Ñieän U Linh Taäp” cuûa Lyù Teá Xuyeân soaïn naêm 1329,“Lónh Nam Chích Quaùi” cuûa Vuõ Quyønh

Ngoaøi ra trong caùc saùch söû cuûa Taàu vieát veà nhöõngtruyeàn thuyeát lieân-quan ñeán phöông Nam hoaëc caùc saécdaân Baùch Vieät vuøng Lónh Nam cuõng khoâng heà noùi ñeándanh hieäu nöôùc Xích Quûy, maø chæ nhaéc tôùi thôøi vua Nghieâucoù hoï Vieät Thöôøng ôû phöông Nam daâng ruøa thaàn, hoaëcnöôùc Vaên Lang coù Laïc vöông, laïc töôùng, Laïc ñieàn, Laïcdaân.

- Coù leõ nöôùc Xích Quûy chöa heà hieän höõu trongthöïc-teá? Raát coù theå, vua Thaàn Noâng vaø hoï Hoàng BaøngKinh Döông vöông chæ laø bieåu-töôïng phoå-quaùt. Caâuchuyeän nguoàn goác uyeân-nguyeân môø-mòt aáy laïi theâmquoác hieäu Xích Quûy, chaéc haún ñöôïc döïng leân bôûi lôùpngöôøi Vieät coå trong daân gian saün chuùt caên-baûn vaên hoùa,sôùm laém cuõng vaøo thôøi maø vaên minh Hoa Baéc ñaõ loù daïng(Haï - Thöông - Chu) hoaëc coù theå coøn muoän maøng hônnöõa veà sau naøy thôøi Xuaân Thu, Chieán Quoác, Taàn, Haùn ñeåtaïo caùi tö theá phaân laäp Baéc - Nam, ngang ngöûa rieâng moätgoùc trôøì Ñaïi Vieät cuûa khoái daân Laïc Vieät döôùi quoác hieäuhoa myõ, duyeân-daùng Vaên Lang vôùi neàn vaên hoùa thuaànnoâng chuyeân troàng luùa nöôùc traûi ñaõ chuïc ngaøn naêm qua.

- Ngöôøi Vieät coå ñaõ sôùm yù thöùc ñöôïc vò-theá cuûahoï vôùi ñaïi khoái Baùch Vieät trong moái töông quan moâi sinhthieân nhieân: Khí haäu noùng aåm vaø noâng nghieäp , traûi roängsuoát moät vuøng bao-la töø phía Nam Döông Töû giang vaøNguõ Lónh Sôn xuoâi veà Nam doïc theo ven bieån Nam HaûiThaùi Bình Döông. Thaønh thöû xeùt kyõ nöôùc Xích Quûy vôùicöông-vöïc Lónh Nam hay ñaát Baùch Vieät thaät roäng chæ laømaáy neùt chaám phaù nhaït-nhoøa aån hieän cuûa moät böùc toaønñoà duøng laøm neàn taûng cho ñoà baûn chính thöùc cuûa nöôùcVaên Lang, thöïc-söï xuaát-hieän keá tieáp vôùi cöông-vöïc nhoûheïp nhöng roõ-reät hôn vaø lieân-tuïc toàn taïi treân hai ngaønnaêm. Cuõng vì theá sau khi nöôùc Vaên Lang ra ñôøi, ngöôøiVieät coå chæ coøn truyeàn tuïng nhöõng truyeän tích thôøi vua

14


I-1/ Lòch Söû & Nguoàn Goác:* Vieät Nam:Cöông-vöïc laõnh-thoå quoác-gia cuûa moät daân toäc

thöôøng chæ ñöôïc ñaët ra khi daân-toäc aáy ñaõ coù moät neápsoáng vöõng-vaøng lieân-tuïc, gaén-boù vôùi laõnh-thoå naøy taïocho mình quyeàn thuû-ñaéc, töùc chuû quyeàn quoác gia. Dónhieân vôùi moät trình-ñoä vaên minh khaû quan, daân-toäc naøyaét ñaõ coù moät lòch-söû, neáu chöa ñöôïc ghi trong nhöõng boäsöû, thì chaéc-chaén cuõng ñöôïc daân gian truyeàn mieäng döôùihình-thöùc daõ söû. Cho neân, muoán tìm hieåu cöông-vöïc laõnhthoå moät quoác gia, ngoaøi söï döïa vaøo nhöõng taøi-lieäu söûsaùch khaû duïng, khaû tín maø coøn caàn ñeán nhöõng daõ söû, toäcphaû coù töông-quan ñeán quoác gia aáy.

Laàn theo daáu tích qua caùc taøi-lieäu söû saùch khaûduïng töø thôøi toái coå ñeán ngaøy nay:

* Nöôùc Xích Quûy vôùi caùc saéc daân Baùch Vieät.Tröôùc heát caàn löu yù raèng Vieät Nam chæ coù boä Quoác

Söû ñaàu tieân vaøo naêm 1272 döôùi trieàu Traàn Thaùnh Toâncheùp töø Trieäu Voõ Vöông 207 BC (Boä söû naøy ñöôïc khôûisoaïn töø trieàu Traàn Thaùi Toân bôûi baûng-nhaõn Leâ vaên Höucoù nhan ñeà laø “Ñaïi Vieät Söû Kyù”. Tuy nhieân, tröôùc ñoù ñaõcoù nhieàu daõ söû truyeàn mieäng veà moät soá söï kieän xaûy ta töø3,000 BC vaø nhaát laø cuõng coù nhöõng taøi-lieäu ghi trong caùcsaùch söû Taàu, hoaëc caùc vaên baûn cuûa ngöôøi Vieät vieát döôùithôøi Ñinh, Leâ, Lyù töø hôn 1,000 naêm BC).

Theo truyeàn thuyeát, Xích Quûy laø quoác hieäu cuûanöôùc Vieät Nam coå ñaàu tieân khôûi laäp töø 2879 BC. bôûi vuaKinh Döông, chaùu 4 ñôøi vua Thaàn Noâng bao goàm laõnhthoå Baéc Trung phaàn vaø Baéc phaàn Vieät Nam hieän naycuøng vôùi vuøng Hoa Nam hay Lónh Nam (phía Nam soângDöông Töû vaø raëng nuùi Nguõ Lónh) töùc moät phaàn tænh HoàNam vaø Quaûng Ñoâng, Quaûng Taây, Quùy Chaâu, Vaân Nambaây giôø.

Danh hieäu Xích Quûy khoâng thaáy ghi trong boä Quoácsöû ñaàu tieân cuûa Vieät Nam, maø chæ ñöôïc cheùp vaøo phaànngoaïi ky û cuûa boä quoác söû Vieät Nam. Thöù nhì, khoâng keå boäsöû cheùp vieäc ñôøi Traàn cuûa Phan Phuù Tieân, töùc boä “Ñaïi

2 3


Huøng, vua Thuïc. Tuy nhieân roài ñaây, trong vieäc tìm hieåuthaân phaän con ngöôøi Vieät Nam töø xöa tôùi nay, maáy neùtnhaït-nhoøa cuûa böùc toaøn ñoà Lónh Nam noùi treân laïi laønhöõng ñieàm then-choát giuùp ta hình dung ñöôïc khung caûnhhoøa nhieân cuûa moät phaàn nhaân loaïi thôøi hoàng hoang cuõngnhö xaõ hoäi Vaên Lang cuûa saéc daân Laïc Vieät - Caùi noâi ñieån-hình cuûa neàn vaên hoùa thuaàn noâng traàm laëng an tònh,töông-ñöông vôùi caí noâi vaên hoùa du muïc vuøng löôõng HaøChaâu Taây AÙ, Trung AÙ ñaày xaùo-ñoäng ñoåi thay.

* Nöôùc Vaên lang vôùi 18 ñôøi vua Huøng: Cuõng theo truyeàn-thuyeát Laïc Long Quaân noái

ngoâi Kinh Döông vöông, keáùt duyeân vôùi AÂu Cô sanh haï100 con trai voán doøng gioáng Roàng Tieân. Ngöôøi con tröôûngñöôïc phong laøm vua nöôùc Vaên Lang, xöng laø Huøng vöôngcai trò saéc daân Laïc Vieät truyeàn ñöôïc 18 ñôøi. Sau naøyngöôøi Vieät Nam toân Huøng vöông laø quoác toå - Thaønh thöûsaéc daân Laïc Vieät ñöôïc coi laø lôùp ngöôøi Vieät Nam coå xöaVaø nöôùc Vaên Lang môùi thöïc söï laø laõnh-thoå khôûi thuûy cuûaquoác gia Vieät Nam hieän taïi. Theo söû saùch Vieät vaø Taàu thìnöôùc Vaên Lang: phía Baéc giaùp Trung Hoa, tieáp caän 3 tænhQuaûng Ñoâng, Quaûng Taây vaø Vaân Nam (teân goïi ngaøy nay),ñeàu laø bieân-giôùi thieân-nhieân vôùi caùc ñænh nuùi cao cuøngröøng raäm vaø soâng raïch ngaên caùch, ngoaïi tröø moät phaànñaát nhoû ôû caän bieån Nam Haûi giaùp lieàn vôùi ranh giôùiQuaûng Ñoâng maø söû ñôøi nhaø Haùn goïi laø ít ñaát thöøa cuûaTöôïng quaän.. Doïc bieân giôùi naøy, ngoaøi ít ñaát thöøa vöøanoùi chæ coù hai nôi thaáp deã qua laïi laø cöûa aûi Nam Quanthuoäc tænh Laïng Sôn ngaøy nay ñoái dieän vôùi Quaûng Taâyvaø thung-luõng soâng Hoàng thuoäc tænh Laøo Kay ngaøy nayñoái dieän vôùi Vaân Nam. Coù leõ nhôø bieân giôùi thieân nhieânnhö vaäy maø xöa nay giöõa Vieät Nam vaø Trung Hoa ít xaûyra nhöõng tranh chaáp ñaùng keå veà cöông vöïc Baéc - Nam vaøsöû Vieät Nam cuõng khoâng xaùc-ñònh roõ-raøng veà laõnh-thoånöôùc Vaên Lang. Döïa vaøo caùc boä söû Vieät, ta thaáy nöôùcVaên Lang goàm 15 boä, trong ñoù coù 3 boä tieáp caän QuaûngÑoâng, Quaûng Taây laø Ninh Haûi (töùc Quaûng Yeân sau naøy),Luïc Haûi (töùc Laïng Sôn). vaø Vuõ Ñònh (töùc Cao Baèng, TuyeânQuang). Möôøi hai boä coøn laïi chaïy daøi xuoâi Nam tôùi Cöûu

khoûi Quaûng Ñoâng, Quaûng Taây vaø giöõ tình traïng laõnh thoånhö cuõ.

Tröôøng-hôïp nhaø Thuïc thì khaùc, chæ laø moät laõnhñiaï naøo ñoù, coøn keùm vaên minh ôû caïnh nöôùc Vaên Lang,laïi theâm thaân theá Thuïc vöông (neáu lôøi cheùp trong ÑaïiVieät Söû Kyù Toaøn Thö cuûa Ngoâ Só Lieân laø ñuùng) chaéc cuõngkhoâng xöùng, cho neân môùi bò Huøng vöông 18 baùc lôøicaàu hoân. -

Coù ñieàu roõ-raøng laø söï saùp nhaäp hai nöôùc Thuïc vaøVaên Lang trôû thaønh moät thöïc theå laõnh thoå tröôøng cöûu, duønöôùc AÂu Laïc khoâng coøn hieän höõu nöõa, vaø söï vieäc ThuïcPhaùn ñaõ di ñoâ veà caän ñoâ cuõ cuûa vua Huøng, vuøng phoànthònh nhaát luùc baáy giôø, toû raèng nôi phaùt-tích cuûa hoïThuïc khoâng maáy thuaän lôïi.

* Ñaát Phaùt Tích cuûa Hoï Thuïc:Tham-chieáu saùch söû cuõ thaáy ghi laõnh-thoå goàm 15

boä cuûa nöôùc Vaên Lang tröôùc khi bò saùp-nhaäp thaønh nöôùcAÂu Laïc, vaø laõnh thoå nöôùc AÂu Laïc sau khi bò saùp-nhaäpvaøo nöôùc Nam Vieät quanh-quaån vaãn chæ goàm coù 15 boäcuõ cuûa nöôùc Vaên Lang. Chæ coù ñieàu khaùc veà danh hieäuñoâi chuùt laø 15 boä naøy döôùi thôøi nhaø Trieäu (Nam Vieät)ñöôïc chia ra 2 quaän Giao Chæ vaø Cöûu Chaân , coøn döôùithôøi nhaø Haùn thì chia ra 3 quaän: Giao Chæ, Cöûu Chaân vaøNhaät Nam. Thöïc ra vaøo thôøi thöôïng coå ôû nöôùc naøocuõng theá, Trung Hoa hay Vieät Nam danh hieäu chaâu,quaän, boä, chæ coù tính caùch töông-ñoái töôïng-tröng duøngñeå goïi vaø vieát treân giaáy tôø, coøn cöông-vöïc ñaát ñai ñeàuñaïi khaùi, thieáu roõ-reät.

Nhö ñaõ noùi ôû treân, nhieàu vuøng ñaát coøn chöa ñöôïcchính quyeàn khai hoùa, do thoå daân chieám cöù thöôøng chöacoù teân goïi chính-xaùc thì coi nhö thuoäc vaøo chaâu quaänlaân caän.

- Man Chaâu: Phaûi chôø tôùi laàn Baéc Thuoäc thöù Ba(naêm 679) vôùi nhaø Ñöôøng baét ñaàu chính saùch cai trò khaécnghieät, khai-thaùc trieät-ñeå thuoäc ñiaï, ta môùi thaáy teân goïivuøng ñaát phaùt-tích cuûa Thuïc Phaùn, ñoù laø Man Chaâu. NhaøÑöôøng chia ñaát Giao Chaâu (nöôùc AÂu laïc cuõ) ra laøm 12

58


Ñöùc (töùc Haø Tónh) vaø Vieät Thöôøng (töùc Quaûng Bình,Quaûng Trò). Nhö theá phaàn ñaát giaùp giôùi Vaân Nam (nay laøLaøo Kay) cuøng vuøng ñaát phía Taây nay laø Lai Chaâu, SônLa, Yeân Baùy.

Theo luaät hieän taïi, nhôø bieân-giôùi thieân-nhieân vaøkhoâng heà coù söï tranh chieám, phaàn ñaát giaùp ranh Vaân Nammaø nay laø Laøo Kay coi nhö thuoäc veà Vaên Lang, nhöngcoøn laø ñaát chöa khai hoùa nghóa laø chöa coù teân, chöathöïc söï chòu söï chi-phoái cuûa nhaø nöôùc Vaên Lang. Tröôøng-hôïp naøy cuõng töông töï nhö Vaân Nam, keå caû Löôõng Quaûngthôøi aáy vôùi nöôùc Taàu.

Thöïc theá, khi Huøng vöông laäp quoác thì Vaân Quaûngcoøn mang teân chung laø vuøng Hoa Nam, hay Lónh Namhoaëc ñaát Baùch Vieät. Maõi ñeán naêm 214 BC, Taàn ThuûyHoaøng môùi sai töôùng Ñoà Thö mang quaân khai thoâng loáiNguõ Lónh ñeå chieám ñaát Baùch Vieät, roài laäp ra 3 quaän: NamHaûi (töùc Quaûng Ñoâng), Queá Laâm (töùc Quaûng Taây) vaøTöôïng quaän (töùc nöôùc AÂu Laïc). Coøn Vaân Nam vì laø ñaátcao nguyeân ôû keït vaøo goùc Taây Nam luïc ñiaï Trung Hoakhaù xa caùch, coâ laäp cho neân tôùi thôøi nhaø Haùn môùi coùteân laø quaän Vónh Xöông thuoäc Dieân Chaâu.

Maõi ñeán naêm 1251, Hoát Taát Lieät bình nöôùc ÑaïiLyù, laäp ty Tuyeân phuû môùi thöïc söï khai hoùa ñaát naøy vaøtrôû thaønh tænh Vaân Nam cuûa Trung Hoa. Vaøo thôøi nöôùcVaên Lang, doïc bieân-giôùi töø Laøo Kay tôùi goùc A-Pa-Chaøi(tieáp caän vôùi 2 nöôùc naèm treân ñaát Vaân Nam laø Daï Langvaø Nam Chieáu) ñöôïc chieám nguï bôûi nhöõng saéc toäc ngöôøiVieät Coå. Nhöõng saéc toäc ngöôøi Vieät coå naøy cuõng sinhsoáng taïi caùc vuøng ñaát phía Taây nöôùc Vaên Lang töùc LaiChaâu, Sôn La, Yeân Baùy ngaøy nay vaø coù leõ hoï laø nguoàngoác phaùt-tích doøng hoï Thuïc ñeå khai sinh ra nöôùc AÂu Laïcvaø hoaøn thaønh cöông-vöïc mieàn Baéc laõnh-thoå Vieät Namhieän taïi.

* Nöôùc AÂu Laïc:Söû cheùp raèng Thuïc vöông hoûi con gaùi cuûa Huøng

vöông thöù 18 laøm daâu khoâng ñöôïc, laáy laøm töùc-giaän, khicheát daën con chaùu lo ñaùnh baùo thuø. Ngöôøi chaùu Thuïc

vöông teân laø Phaùn löïa dòp ñem quaân chieám ñöôïc nöôùcVaên Lang vaø Huøng vöông thua chaïy phaûi nhaûy xuoánggieáng töï töû. Naêm 257 BC, Thuïc Phaùn deïp yeân moïi nôi,saùp nhaäp laõnh-thoå hai nöôùc Thuïc vaø Vaên Lang laøm moät,caûi quoác hieäu laø AÂu Laïc, xöng laø An Döông vöông, diñoâ veà Phong Kheâ, nay thuoäc tænh Phuùc Yeân, roài xaây LoaThaønh (keá caän Vónh Yeân, kinh ñoâ cuûa Huøng vöông). Taïiñaây, ta coù moät soá nhaän xeùt:

. Vieäc saùp-nhaäp laõnh-thoå hai nöôùc Thuïc vaø VaênLang laøm moät phaûi ñöôïc hieåu laø Thuïc vôùi Vaên Lang ôûsaùt lieàn nhau. Nhö tröôøng-hôïp Trieäu Ñaø saùp-nhaäp NamHaûi vôùi AÂu Laïc laøm moät nöôùc Nam Vieät, nhieàu laém cuõngchæ caùch nhau baèng bieân-giôùi thieân-nhieân.

. Nöôùc Thuïc cuûa Thuïc vöông vaø Thuïc Phaùn khoângtheå ôû trong ñiaï-haït Vaân Nam ñöôïc, vì nhö ñaõ noùi treân,phaàn ñaát Vaân Nam chaïy doïc bieân-giôùi Baéc nöôùc Vaên Langñaõ laø laõnh ñiaï cuûa nöôùc Nam Chieáu vaø Daï Lang. Daân hainöôùc naøy thuoäc noøi Laøo Thaùi vaø Taïng ñaõ hieän-dieän töø khivua Huøng döïng nöôùc, ngang vôùi daân Hoà Toân (ChieâmThaønh) ôû phía Nam.

. So saùnh hai nöôùc AÂu Laïc vaø Nam Vieät sau naøytuy cuøng thaønh-laäp bôûi söï saùp-nhaäp laõnh-thoå nhöng coùkhaùc nhau:

Trieäu Ñaø sau xöng laø Trieäu Vuõ Ñeá huøng cöù QuaûngÑoâng, Quaûng Taây coù vieát trong bieåu daâng vua nhaø Haùn:“Phöông Nam aåm thaáp trong ñaùm Möôøng Moïi naøo ÑoângMaân (Vieät Ñoâng) ôû Quaûng Taây, naøo Taây AÂu (AÂu Laïc)ñeàu xöng vöông hieäu caû. Laõo ñaây xöng ñeá ñeå töï laøm vuimoät chuùt naøo daùm ñeå ñeán tai thieân vöông ñaâu.” Voán xeápAÂu Laïc vaøo loaïi man di, vì theá khi goàm thaâu AÂu Laïcthaønh Nam Vieät, chæ coi nhö moät thöù thuoäc ñiaï ñaõ caét cöûcaùc chöùc quan ñieàn söù sang cai trò caùc quaän Giao Chæ,Cöûu Chaân ñeå khai-thaùc nhaân löïc, taøi nguyeân, coøn töïmình vaãn troâng coi ñaát cuõ vaø vaãn ñoùng ñoâ ôû PhieânNgung (Quaûng Chaâu).

Ñaëc-bieät khi nöôùc Nam Vieät bò nhaø Haùn thoân tínhthì laõnh thoå AÂu Laïc cuûa saéc daân Laïc Vieät laïi bò taùch rôøi

6 7


chaâu, laïi ñaët theâm moät chaâu môùi - chaâu thöù 13 teân laøMan Chaâu ôû phía taây baéc ñaát Giao Chaâu goàm nhöõngMöôøng ôû maïn aáy (Möôøng nghóa roäng laø moät vuøng ñaát coùmoät boä toäc cö truù) töùc laø vuøng coù nhieàu nhoùm saéc toäc cönguï do caùc tuø tröôûng laõnh-ñaïo, raûi-raùc töø Laøo Kay tôùiLai Chaâu, Sôn La, Yeân Baùy. Vôùi Man Chaâu, cöông-vöïcmieàn Baéc laõnh-thoå Vieät Nam ngaøy nay ñaõ taïm oån ñònh.

* Lôùp Ngöôøi Vieät Coå: Rieâng veà nguoàn goác doønghoï Thuïc, ta coù theå xaùc nhaän raèng ñoù laø lôùp ngöôøi LaïcVieät coå. Duø sao ñeå coù caùi nhìn toång-quaùt vaø saùng-suûahôn, taïi ñaây xin toùm-taét sô löôïc raèng Thuïc vöông, AnDöông vöông ñeàu laø chuùa teå, ñuùng ra tuø tröôûng moät saéctoäc Laïc Vieät coå mieàn Taây Baéc Vaên Lang (nay laø nhoùmngöôøi Khaùng, Xinh Mul, La ha, soáng taäp trung ñoâng ôû vuønggiöõa Lai Chaâu, Sôn La vaø Yeân Baùy quanh soâng Ñaø)töông töï nhö saéc toäc Möôøng ôû vuøng Hoøa Bình, Thanh,Ngheä maø theo oâng Nhöôïng Toáng laø ngöôøi goác doøng hoïvua Leâ Thaùi Toå.

Ngöôøi Thöôïng Laïc Vieät coå khaùc vôùi nhöõng nhoùmngöôøi Thöôïng goác Baùch Vieät Hoa Nam ñaõ di sang VieätNam tröôùc söï baønh-tröôùng cuûa Haùn toäc thôøi Taàn Haùnhoaëc vaøo caùc theá kyû sau ñoù vì tình-hình chính trò, loaïn laïchay sinh keá. Ñoù laø nhöõng saéc toäc Nuøng, hay Noâng goácQuaûng Ñoâng ôû Quaûng Yeân, Laïng Sôn, Cao Baèng; ngöôøiMaùn goác Quaûng Taây ôû Cao Baèng, Haø Giang, Lao Kay,ngöôøi Meøo goác Mieâu Töù Xuyeân ôû Haø Giang, Lao Kay,Lai Chaâu, Sôn La, v.v....Ngöôøi Thöôïng Laïc Vieät coå cuõngkhaùc nhöõng nhoùm ngöôøi Thoå, ngöôøi Thaùi goác Laøo Thaùidi-cö sang mieàn Taây Vieät Nam vaøo nhöõng theá-kyû gaàn ñaây.

* Taàn Thuûy Hoaøng Thoân Tính Ñaát Baùch Vieät vaøcaûi laäp Töôïng Quaän:

Naêm 214, Taàn Thuûy Hoaøng sai töôùng Ñoà Thöñem quaân vöôït nuùi Nguõ Lónh chieám ñaát Baùch Vieät, roàilaäp thaønh 3 quaän Nam Haûi (töùc Quaûng Ñoâng), Queá Laâm( töùc Quaûng Taây) vaø Töôïng quaän (töùc AÂu Laïc) . An Döôngvöông sôùm xin thaàn phuïc, cho neân vaãn giöõ ñöôïc quyeàncai trò nöôùc AÂu Laïc (töùc Töôïng quaân). Nhö vaäy cöông-

cho Löu AÅn laøm tieát ñoä söù Quaûng Chaâu, phuû trò ôû PhieânNgung, coù yù ñeå laáy laïi Giao Chaâu. Maáy naêm sau Löu AÅnmaát, em laø Löu Cung leân thay, vì coù vieäc baát bình vôùinhaø Haäu Löông beøn töï xöng ñeá, laáy quoác hieäu laø NamHaùn. Sau khi bò dieät, Döông Dieân Ngheä, töôùng cuûa hoïKhuùc noåi leân ñaùnh ñuoåi quaân Nam Haùn töï xöng laøm tieátñoä söù. Tieáp ñeán Ngoâ Quyeàn laø töôùng vaø laø con reåDöông Dieân Ngheä phaù quaân Nam Haùn, côûi aùch Baécthuoäc ñaõ keùo daøi hôn 1,000 naêm, môû ñöôøng töï chuû chodaân toäc Vieät Nam.

* Töï Chuû Thôøi Ñaïi:Tieáp thôøi-ñaïi töï chuû töø Ngoâ, Ñinh, Tieàn leâ, Lyù,

Traàn daân toäc Vieät laïi bò 10 naêm Minh thuoäc, tuy nhieân bôøcoõi ñaát nöôùc vaãn nguyeân nhö cuõ. Keá tieáp nhaø Leâ tôùi nhaøNguyeãn thì laïi bò 80 naêm Phaùp thuoäc. Trong thôøi Phaùpthuoäc, bieân giôùi phía Baéc Vieät Nam coù bò söùt me ûñoâi chuùtkhoâng maáy quan troïng. Moät vaøi chaâu, baûn, ñoàng baøoThöôïng giaùp ranh Trung Hoa ñaõ bò giôùi baûo hoä Phaùp vìquyeàn lôïi maãu quoác, chuyeån nhöôïng cho Trung Hoa nhökhu-vöïc moû ñoàng Tuï Long Chaâu, Vî Xuyeân tænh TuyeânQuang nay thuoäc phuû Khai Hoùa tænh Vaân Nam (1884-1885).

Toùm laïi, veà Cöông Vöïc Laõnh Thoå Quoác Gia VieätNam.

Neáu döïa vaøo cöông-vöïc laõnh thoå khôûi thuûy vôùinöôùc Vaên Lang vaø nöôùc AÂu Laïc thì qua hôn ngaøn naêmBaéc thuoäc ñeán thôøi ñaïi töï chuû, bieân giôùi phía Baéc cuûalaõnh thoå Vieät Nam hieän taïi cuõng khoâng khaùc maáy vôùithuôû môû nöôùc ban ñaàu, ngoaïi tröø ít ñaát thöøa bò caét choHôùp Phoá vaø moät vaøi söùt meû bôø coõi khoâng quan troïng dogiôùi chöùc Baûo Hoä Phaùp nhöôïng cho Trung Hoa.

Tuy nhieân neáu caên cöù theo truyeàn thuyeát KinhDöông vöông, Xích Quûy, Lónh Nam, Baùch Vieät thì ngöôøiVieät Nam ít ai maø khoâng khoûi traïnh nieàm uaát-haän nuoáitieác, nhö lôøi pheâ cuûa vua Töï Ñöùc khi duyeät boä KhaâmÑònh Vieät Söû : “Xem suoát tröôùc sau thì ñaát nöôùc Vieät tañaõ maát vaøo Trung quoác hoà quaù nöûa. Tieác thay caùc baäcvua minh, toâi gioûi caùc trieàu cuõng coù nhieàu baäc laø haïngkhoâng maáy ñôøi coù, theá maø vaãn khoâng sao thu laïi ñöôïc moät

912


vöïc laõnh thoå AÂu Laïc khoâng coù gì thay ñoåi.

* Nöôùc Nam Vieät:Nhaân khi nhaø Taàn suy, naêm 208 B.C. Trieäu Ñaø

quan nhaø Taàn cai-trò quaän Nam Haûi, thoân-tính laõnh-thoåcuûa An Döông vöông töùc Töôïng quaän roài saùp-nhaäp vaøoquaän Nam Haûi laäp thaønh moät nöôùc töï chuû, quoác hieäuNam Vieät, xöng laø Trieäu Vuõ vöông, vaãn ñoùng ñoâ ôû choáncuõ laø Phieân Ngung (gaàn thaønh Quaûng Chaâu baây giôø) vaøchia Töôïng quaän ra laøm 2 quaän Giao Chæ, Cöûu Chaân ñaëtdöôùi quyeàn 2 quan ñieàn söù troâng coi, lo vieäc khai-thaùctaøi nguyeân. Nhö vaäy 2 quaän Giao Chæ, Cöûu Chaân vaãngiöõ nguyeân ranh giôùi cuûa Töôïng quaän cuõ, vaø coi nhöthuoäc ñòa cuûa nhaø Trieäu.

* Baéc Thuoäc Laàn Thöù Nhaát:

Naêm 111 BC, Haùn Vuõ ñeá chieám Nam Vieät vaø QueáLaâm, caûi goïi chung laø Giao Chæ boä, chia ra 9 quaän:

- Nam Haûi (Quaûng Ñoâng)- Thöông Ngoâ (Quaûng Taây)- Uaát Laâm (Quaûng Taây)- Hôïp Phoá (Phaàn ñaát thöøa ñöùng rieâng-reõ cuûa 2 quaän Nam Haûi vaø Töôïng quaän)- Giao Chæ- Cöûu Chaân (caùc ñaát cuûa Töôïng quaän cuõ).- Nhaät Nam.- Chaâu Nhai (ñaûo Haûi Nam)- Ñaïm Nhó (ñaûo Haûi Nam)Vaøo thôøi Baéc thuoäc laàn thöù nhaát, cöông-vöïc cuõ

cuûa nöôùc AÂu Laïc (cuõng laø cuûa nöôùc Vaên Lang) bò caétmaát moät phaàn ñaát nhoû ôû caän bieån Nam Haûi (gaàn QuaûngYeân ngaøy nay, giaùp lieàn vôùi ranh giôùi Quaûng Ñoâng maø söûñôøi Haùn goïi laø ít ñaát thöøa cuûa Töôïng quaän (coù nghóaphaàn ñaát taùch rieâng khoâng naèm trong bieân-giôùi thieân-nhieân roõ-raøng). Cö daân coå phaàn ñaát naøy laø ngöôøi LaïcVieät chuyeân veà ngö nghieäp, nhaát laø moø ngoïc trai, bòquan cai trò Taàu boùc loät taøn-nhaãn, khieán nhieàu ngöôøiphaûi boû ñi nôi khaùc. Chính nhöõng ngöôøi naøy ñaõ noåi leân

theo veà vôùi Hai Baø Tröng sau naøy. Ta cuõng neân löu yùraèng ñaây laø laàn ñaàu tieân vaø cuõng duy nhaát danh hieäuGiao Chæ ñöôïc duøng ñeå chæ chung caû vuøng Quaûng Ñoâng,Quaûng Taây, AÂu Laïc cuõ vaø ñaûo Haûi Nam vôùi danh xöngGiao Chæ boä, ñoàng thôøi vôùi quaän Giao Chæ (töùc quaänGiao Chæ thôøi Trieäu Vuõ vöông, moät phaàn Baéc Vieät ngaøynay).

* Baéc Thuoäc Laàn Thöù Hai:- Thôøi nhaø Ñoâng Haùn khoâng coù chi thay ñoåi ñaùng

keå veà laõnh thoå, ngoaïi tröø teân Giao Chæ boä ñöôïc ñoåi laøøGiao Chaâu (204 AD Haùn Hieán ñeá, Kieán An thöù 8)

- Thôøi Ñoâng Ngoâ (Tam quoác) phaân ra:

. Quaûng Chaâu goàm Nam Haûi, Thöông Ngoâ,Uaát Laâm Hôïp Phoá, Chaâu Nhai vaø Ñaïm Nhó.

- Giao Chaâu goàm: Giao Chæ, Cöûu Chaân vaøNhaät Nam. Baét ñaàu coù daáu hieäu giôùi cai trò Taàu muoántaùch bieät vuøng Löôõng Quaûng khoûi cöông-vöïc Vieät Namhieän nay, vaø phaàn ñaát thöøa cuûa Vieät Nam bò caét choHôïp Phoá coi nhö trôû thaønh vónh-vieãn.

- Thôøi nhaø Taán vaø Nam Baéc trieàu vôùi nöôùcVaïn Xuaân cuûa nhaø Tieàn Lyù khoâng coù chi thay ñoåi veàlaõnh thoå, ngoaïi tröø nöôùc ta coù moät thôøi-gian ngaén töï-trò.

* Baéc Thuoäc Laàn Thöù Ba:

Qua nhaø Tuøy khoâng coù chi ñaùng keå; ñeán nhaøÑöôøng ñaát Giao Chaâu coù teân môùi laø An Nam. Vôùi AnNam Ñoâ Hoä phuû thuoäc quyeàn moät tieát ñoä söù vaø ñöôïcchia ra 12 chaâu, goàm ñuû caùc ñaát ñai cuõ, ngoaïi tröø phaànñaát bò caét cho Hôïp Phoá, nhöng coù theâm treân giaáy tôø ManChaâu gaàn laõnh ñòa caùc saéc daân Möôøng ôû maïn Taây BaécGiao Chaâu.

Cuoái thôøi Baéc thuoäc laàn thöù ba, beân Taàu laø ñôøiNguõ Quí vôùi nhaø Haäu Ñöôøng, vì theá yeáu phaûi chaáp-thuaänphong cho oâng Khuùc Thöøa Duï, moät nhaø haøo phuù ôû HoàngChaâu ñöôïc daân chuùng cöû laøm Tieát ñoä söù Giao Chaâu.Tieáp ñeán nhaø Haäu Löông, thay nhaø Haäu Ñöôøng phong

10 11


taác ñaát, thaät laø vieäc raát aân-haän! Chöù chaúng nhöõng ngaøynay laáy laïi bôø coõi raát khoù. Thöông oâi! ”

I-2/ ÑÒA LYÙ & CHÍNH TRÒ VIEÄT NAM

Vieät Nam naèm trong vuøng nhieät-ñôùi thuoäc Baéc baùncaàu. Khoâng tính caùc quaàn ñaûo, toïa-ñoä ñòa-lyù Vieät Namcoù ñieåm cöïc Baéc (Ñoàng Vaên, Haø Giang) ôû khoaûng23 24’ Baéc vó-ñoä; ñieåm cöïc Nam (muõi Caø Maâu, AnXuyeân) ôû khoaûng 8 33’ Baéc vó ñoä; ñieåm cöïc Taây (A PaCha, Lai Chaâu) ôû khoaûng 102 15’ Ñoâng kinh ñoä vaø ñieåmcöïc Ñoâng (Muõi Naïy, giöõa Tuy Hoøa vaø Nha Trang) ôûkhoaûng109 44’ Ñoâng kinh ñoä.

o

o

oo

Taây Ban Nha, Anh, Phaùp, Hoøa Lan, Hoa Kyø,...Vò-trí giao ñieåm ñöôøng bieån quan troïng giöõa Thaùi

Bình Döông vaø AÁn Ñoä Döông, eo bieån Malacca coù theå sosaùnh vôùi eo bieån Gibranta hay keânh ñaøo Suez.

- Ñieàu-kieän töï-nhieân vaø taøi-nguyeân thieân-nhieân:Ñoâng Nam AÙ laø khu-vöïc giaøu taøi-nguyeân. Loøng

ñaát ôû ñaây giaøu vonphram, thieác, saét, than... Vuøng theàmluïc ñiaï roäng lôùn. Nam bieån Ñoâng coù nhieàu daàu moû.

Taøi nguyeân noâng nghieäp cuûa khu-vöïc khaù phongphuù. Caùc ñoàng baèng chaâu thoå cuûa caùc con soâng Meùkong,Menam, Iraoadi vaø caùc ñoàng-baèng duyeân haûi töø laâu ñaõ laønhöõng vuøng taäp-trung daân cö hoaït-ñoäng noâng nghieäp.ÔÛ mieàn nuùi vaø trung-du coøn coù caùc khu-vöïc ñaát ñoû badanraát thích-hôïp vôùi caây coâng nghieäp. Khí-haäu cuûa vuøng laøkhí-haäu nhieät ñôùi aåm, gioù muøa vaø caän xích-ñaïo. Ñieàu-kieän nhieät aåm cho pheùp troàng ñöôïc nhieàu vuï trong naêm,vôùi nhieàu loaïi caây öa nhieät ôû vuøng nhieät ñôùi.

Taøi nguyeân laâm nghieäp cuûa vuøng noùi chung laøgiaøu. Nhöõng nöôùc coøn nhieàu röøng laø Thaùi Lan, Laøo, MaõLai, Nam Döông, Mianma. Trong röøng coù nhieàu loaïi goãquùy nhö teách, lim, nghieàn,...vaø nhieàu loaøi thuù cuõng nhöchim quùy. Taøi nguyeân thuûy saûn cuõng raát phong-phuù, ñaëcbieät ôû vuøng Nam bieån Ñoâng vaø vònh Thaùi Lan.

Ñieàu-kieän töï nhieân vaø taøi-nguyeân thieân-nhieânkhaù thuaän lôïi, cho pheùp nhieàu nöôùc trong khu-vöïc ÑoângNam AÙ phaùt-trieån moät neàn kinh-teá phong-phuù, trong ñoùcoù nhöõng maët haøng xuaát-caûng coù soá löôïng cao nhökhoaùng saûn, laâm saûn, noâng saûn nhieät ñôùi,...

Dieän-tích Vieät Nam so vôùi Trung Quoác tuy nhoûbeù, nhöng laïi cöïc-kyø quan-troïng taïi Vieãn Ñoâng.

Ñoái vôùi Trung quoác, nöôùc Vieät Nam coù theå ví nhömoät cuoáng pheãu, neáu Trung quoác thoâng ñöôïc cuoáng pheãunaøy thì deã-daøng noái hai ñaàu caàu Taiwan vaø Singapore,khaû dó laøm baù-chuû Thaùi Bình Döông.

Ñoái vôùi caùc cöôøng quoác AÂu, Myõ muoán deã xaâmnhaäp aûnh-höôûng Trung quoác ñeàu caàn ñeán vò trí chieán löôïc

13 16

1- Nguyeãn Huy Haân, “Lòch Söû Vieät Nam töø Toái Coå ñeán 938 D.L. baûn thaûo 2009.

1

Vaán Ñeà Vieät Nam & Theá Giôùi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät2

Nöôùc Vieät Nam hình cong nhö chöõ “S”, phía Baécgiaùp caùc tænh Vaân Nam, Quaûng Taây vaø moät phaàn tænhQuaûng Ñoâng cuûa Trung Hoa; phía Taây giaùp Ai Lao vaøCao Mieân; phía Nam giaùp vònh Raïch Giaù; phía Ñoânggiaùp Ñoâng haûi (Thaùi Bình Döông).

Vieät Nam coù bieân-giôùi ñaát lieàn vôùi Trung Quoác1,281. caây soá, Laøo (2,130 caây soá), vaø Campuchia 1,228caây soá. Bôø bieån daøi 3,444 caây soá, tieáp giaùp vôùi vònhBaéc Vieät, bieån Ñoâng vaø vònh Thaùi Lan.

Dieän tích nöôùc Vieät Nam khoaûng 331,688. caây soávuoâng, 75% laõnh thoå laø nuùi vaø cao nguyeân, 25% coøn laïilaø bình nguyeân vaø soâng ngoøi.

Chieàu daøi laõnh thoå Vieät Nam töø Ñoàng Vaên ñeánmuõi Caø Maâu khoaûng 1,650. caây soá, chieàu ngang roäng nhaátlaø khoaûng caùch töø Lai Chaâu sang Moùng Caùy chöøng 600caây soá. Chieàu ngang heïp nhaát laø ôû Ñoàng Hôùi, töø bieângiôùi Ai Lao ra bôø soâng Haûi chæ vaøo khoaûng 37 caây soá.

Mieàn Baéc coù cao nguyeân vaø vuøng chaâu thoå soângHoàng, mieàn Trung laø phaàn ñaát thaáp ven bieån, nhöõng caonguyeân theo daãy Tröôøng Sôn, vaø mieàn Nam laø vuøng chaâuthoå soâng Cöûu Long. Ñieåm cao nhaát Vieät Nam laø 3,144meùt, taïi ñænh Phan Si Phaêng thuoäc daõy Hoaøng Lieân Sôn.Dieän tích canh taùc chieám 17% toång dieän tích toaøn quoác.

Vieät Nam coù boán mieàn khí haäu:- Mieàn khí haäu phía Baéc.- Mieàn khí haäu phía Nam.- Mieàn khí haäu Trung vaø Nam Trung Boä.- Mieàn khí haäu bieån Ñoâng.* Mieàn khí haäu phía Baéc goàm phaàn laõnh-thoå phía

Baéc daõy Hoaønh Sôn. Mieàn naøy coù khí-haäu nhieät ñôùi gioùmuøa vôùi boán muøa Xuaân, Haï, Thu, Ñoâng. Ñaëc-ñieåm mieànkhí-haäu naøy thöôøng thay ñoåi veà nhieät-ñoä vaø thôøi gian cuûacaùc muøa.

* Khí haäu mieàn Nam goàm phaàn laõnh-thoå thuoäcTaây Nguyeân vaø Nam Boä. Mieàn naøy coù khí-haäu nhieät ñôùigioù muøa, ñieån hình vôùi hai muøa, muøa khoâ vaø muøa möa.Khí-haäu mieàn nay ít thay ñoåi trong naêm.

* Khí-haäu mieàn Trung vaø Nam Trung Boä (goàmphaàn laõnh thoå phía Ñoâng daõy Tröôøng Sôn, keùo daøi töø phíaNam daõy Hoaønh Sôn tôùi Phan Thieát) laø mieàn khí-haäuchuyeån tieáp giöõa hai mieàn khí-haäu phía Baéc vaø phíaNam. Khí-haäu mieàn naøy, ta coù theå chia laøm hai vuøng:Vuøng Baéc Trung Boä vaø vuøng Duyeân Haûi nam Trung Boä.

- Khí haäu vuøng Baéc Trung Boä goàm vuøngBaéc ñeøo Haûi Vaân. Khí-haäu vuøng naøy ñoâi khi coù thôøi-tieátlaïnh, vaø ñoâi khi coù thôøi-kyø khoâ noùng. Veà muaø Ñoâng, dohình theå vuøng naøy ôû doïc bôø bieån Ñoâng, theo höôùng TaâyBaéc - Ñoâng Nam, tröïc ñoái vôùi höôùng gioù muøa Ñoâng Baéc;coäng vôùi daõy nuùi Tröôøng Sôn, ñoaïn Phong Nhaõ - Keû Baûngvaø phía Nam ñeøo Haûi Vaân treân daõy Baïch Maõ chaén ôû cuoáihöôùng gioù muøa Ñoâng Baéc, neân vuøng naøy bò aûnh-höôûngthôøi-tieát laïnh do gioù muøa Ñoâng Baéc ñem ñeán, vaø thöôøngkeøm theo nhieàu möa (ñaëc bieät taïi Thöøa Thieân, Hueá).

- Khí haäu vuøng Duyeân Haûi Nam Trung Boälaø vuøng ñoàng-baèng phía nam ñeøo Haûi Vaân thöôøng noùngquanh naêm.

* Khí-haäu mieàn bieån Ñoâng mang ñaëc-tính haûidöông vaø töông-ñoái ñoàng nhaát.

Daân soá Vieät Nam coù hôn 83 trieäu vaøo naêm 2005.Tín ngöôõng “Thôø cuùng Toå Tieân”, Phaät giaùo vaø ThieânChuùa giaùo laø nhöõng toâng-giaùo phoå-bieán ôû Vieät Nam.Ngoaøi ra coøn coù caùc toâng-giaùo khaùc nhö Hoøa Haûo, CaoÑaøi, Tin Laønh, Hoài giaùo.

Vieät Nam naèm treân truïc giao-thoâng cuûa nhieàuquoác gia, neân chieám moät vò-trí ñaëc-bieät veà kinh-teá vaøchính-trò trong vuøng Ñoâng Nam AÙ.

Khu-vöïc Ñoâng Nam AÙ goàm caùc nöôùc treân baùnñaûo Trung AÁn (Mianna, Thaùi Lan, Laøo, Campuchia, VieätNam), caùc nöôùc treân quaàn ñaûo Maõ Lai (Indoneùsia, Phil-ippine, Singapore, Brunei vaø Ñoâng Timor).

Trong lòch-söû Ñoâng Nam AÙ chòu aûnh-höôûng caùcneàn vaên-minh Trung Quoác vaø AÁn Ñoä, vaø töø theá-kyû XVIñeán nay chòu aûnh-höôûng cuûa nhieàu nöôùc nhö Boà Ñaøo Nha,

14 15


ôû Vieät Nam.

Khu-vöïc Ñoâng Nam AÙ ñöôïc “haân haïnh” coi laø laõnhthoå Trung quoác keå töø 1840, goàm coù: Mieán Ñieän, Thaùi Lan,Vieät Nam, Laøo, Kam-Pu-chia, baùn ñaûo Maõ Lai, Sin-ga-pua, vaø chuoãi ñaûo Sulu (Phi-lip-pin)! Nhöõng vuøng ñaátnaøy vöøa ñöôïc veõ vaøo baûn-ñoà ñính keøm trong cuoán “TaânTrung-Quoác Söû Löôïc”, moät taøi-lieäu aán haønh laàn ñaàu tieânvaøo naêm 1952 daønh ñeå huaán-luyeän thanh thieáu nieân Coängsaûn Trung-Hoa, nhaèm nung-naáu yù ñoà xaâm-löôïc.

Tröôøng-hôïp Vieät Nam, ai naáy ñeàu bieát, sau traänBaïch Ñaèng vaøo naêm 938, Vieät Nam ñaõ khoâng khi naøocoøn chaáp-nhaän neàn ñoâ-hoä cuûa Taøu. Vieäc trieàu coáng saunaøy, chaúng qua chæ laø moät hình-thöùc ngoaïi-giao ñeåtraùnh khoå naïn chieán tranh cho daân toäc....

Chính quyeàn Trung Hoa ñaõ mang danh-nghóachoáng ñeá quoác ñeå truø-tính haønh-ñoäng ñeá quoác hôn, baèngcaùch gheùp luoân nhöõng nöôùc beù nhoû chung-quanh vaøolaõnh-thoå Taøu, vaø ñöa vaøo döï-keá thoáng-trò qua myõ töø“giaûi phoùng”.

Vaïch moät bieân giôùi bao roäng nhö treân, Taøu seõlaøm gì ñeå thöïc-hieän yù ñoà aáy?

Hoûi töùc laø ñaõ traû lôøi.

1720

Nhöõng chieàu höôùng ñaõ daàn thay ñoåi:- Böùc töôøng Baù Linh suïp ñoå vaø tieáp theo

söï tan raõ cuûa Lieân Xoâ.- Vieät Nam tìm theá ñoái troïng vôùi Trung

Coäng.- Nhaát laø trong giai-ñoaïn naøy, khoâng moät

nöôùc naøo laïi muoán ñoái khaùng vôùi Trung Coäng, moät nöôùccoù voõ khí nguyeân töû vaø ñang ñi leân vò trí cöôøng quoác,ñeå baûo-veä moät quoác gia nhoû beù khoâng mang laïi lôïi íchgì cho hoï.

* Muïc Ñích oån-ñònh chung trong vuøng Ñoâng NamAÙ:

Muoán ñi ñeán “an ninh toaøn caàu” thì khoâng theånaøo khoâng hoaïch-ñònh “an ninh töøng vuøng” tröôùc. Do ñoù,nhôø vaøo muïc-ñích chung naøy maø Vieät Nam coù theå toàn taïi,traùnh ñöôïc nguy cô xaâm laêng vaø tieâu-dieät cuûa Trung Hoa.

- Chính saùch cuûa Nhaät:

Ngay töø tröôùc 1970, Nhaät ñaõ mong muoán moätnöôùc Vieät Nam haäu chieán oån-ñònh vaø trung laäp trong söïoån ñònh cuûa Coäng Ñoàng Ñoâng Nam AÙ. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïcnguyeân thuû töôùng Nhaät, Takeo Fukuda neâu leân taïiManille vaøo thaùng 8 naêm 1977:

- Nhaät cam-keát soáng hoøa bình vaø khoângtrôû thaønh moät nöôùc coù löïc-löôïng quaân söï ñe doïa.

- Nhaät seõ thieát laäp quan-heä höõu nghò vôùicaùc nöôùc trong Ñoâng Nam AÙ.

- Nhaät seõ coäng-taùc tích-cöïc vaø noã löïcnhaèm taêng -cöôøng tình ñoaøn-keát vôùi caùc quoác gia ÑoângDöông treân caên-baûn tin caäy, laâu daøi.

Nhaät ñaõ duøng phöông tieän kinh-teá ñeå hoã trôï muïctieâu chính trò, neân ta thaáy:

Ngay sau khi Saìgoøn thaát thuû, Nhaät ñaõ vieän trôïchính-thöùc veà phaùt-trieån cho Haønoäi 8.5 tyû yen trong thaùng10/75; 5 tyû khaùc cho thaùng 9/1976; cho vay 10 tyû thaùng 7/1978; vaø 14 trieäu Yen cho 1979.

Vaán Ñeà Vieät Nam & Theá Giôùi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät18 19

Cuoái theá kyû 20, sau khi thaát-baïi daïy cho Vieät Nammoät baøi hoïc hoài ñaàu naêm 1979, Trung quoác chuyeån sangthuû-ñoaïn “taèm aên daâu”, laán chieám ñaát vaø bieån quanhöõng hieäp-öôùc baát-bình-ñaúng:

- Hieäp-öôùc nhöôïng ñaát ngaøy 30 thaùng 12 naêm1999: Ñeå thöïc-thi hieäp-öôùc treân ñaát lieàn, vaøo 27 thaùng12 naêm 2001, hai beân ñaõ laøm leã caém moác ñeå thieát-laäpñöôøng ranh giôùi môùi.

Qua hieäp öôùc bieân giôùi, Trung Coäng ñaõ laán chieámñaát cuûa Vieät Nam ôû bieân-giôùi nhö sau:

- Khu vöïc Nam Quan khoaûng 0.62 km2.- Khu Baûn Gioác (coät moác 53) bò maát 0.8km2.- Khu huyeän Cao Loäc (coät moác 25,26, 27) ôû Laïng

Sôn.- Khu vöïc Khaåm Khaâu (coät moác 17,19) ôû Cao Baèng.- Khu Minh Taân (coät moác 14) ôû Haø Tuyeân. Chieàu

saâu laán voâ hôn 1 caây soá, vaø chieàu daøi hôn 4 caây soá!- Khu-vöïc caàu ngaàm Hoaøng Moâ tænh Quaûng Ninh

bò maát khoaûng caây soá vuoâng.- Caùc thò traán AÙi Ñieåm (coät moác 43) thò traán Bình

Maêng bò chieám moãi nôi khoaûng 0.5 caây soá vuoâng.- Khu vöïc Phia Un (coät moác 94, 95) huyeän Traø

Lónh, Cao Baèng bò maát khu vöïc nuùi Phia Un coù moû maêng-gan. Toång dieän tích laø 2.2 caây soá vuoâng.

- Khu vöïc Kim Mu, Kim Ngaân, Maõn Sôn bò laánsaâu vaøo Vieät Nam 2.5 caây soá. Toång dieän tích laø 22.5 caâysoá vuoâng.

- Khu vöïc Naø-Paøn, Leùo Trình (coät moác 29, 30, 31)ôû Cao Baèng bò laán saâu vaøo Vieät Nam 1.3 caây soá , toångdieän tích laø 8.45 caây soá vuoâng.

- Khu vöïc coät moác 63-65 (Traø Lónh, Cao Baèng)daøi 8 caây soá, bò laán saâu vaøo Vieät Nam, toång dieän tích 16caây soá vuoâng.

- Khu Cao Pa Môø (coät moác 1 vaø 2) tænh Haø Tuyeândaøi 4 caây soá, laán saâu vaøo Vieät Nam 2 caây soá, toång dieäntích laø 8 caây soá vuoâng.

- Khu vöïc Traø Maàn, Suoái Luõng (coät moác 136, 137)

huyeän Baûo Laïc, Cao Baèng coù dieän tích laø 3.2 caây soávuoâng. Vuøng naøy coù moû than, chì.

- Khu vöïc xaõ Naâm Chaûy (coät moác 2,3).

* Veà haûi phaän, nhöõng quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaøTröôøng Sa maø Trung Hoa goïi laø Taây Sa vaø Nam Sa -Theo chöùng-tích lòch-söû hieän coøn taøng-tröõ taïi caùc vaênkhoá Vieät Nam cuõng nhö quoác teá laø moät phaàn laõnh-thoåcuûa ñaát nöôùc Vieät Nam.

* Veà Chính Trò:

Treân aûnh-höôûng quoác teá, Vieät Nam ñaõ laàn-löôïtñaït ñöôïc:

- Vaøo thaùng 7 naêm 1995, Vieät Nam trôû thaønhthaønh vieân chính-thöùc cuûa Hieäp Hoäi caùc nöôùc Ñoâng NamAÙ (ASEAN).

- Thaønh-vieân cuûa toå-chöùc Lieân Hieäp Quoác (UN).- Dieãn Ñaøn khu vöïc ASEAN (ARF).- Hoäi-nghò caáp cao AÙ - AÂu (ASEM).- Dieãn Ñaøn kinh teá chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông

(APEC).- Phong-traøo khoâng lieân-keát.- Thaønh-vieân chính-thöùc cuûa toå chöùc Thöông Maïi

Theá Giôùi (WTO) vaøo 7 thaùng 11 naêm 2007.- Thaønh-vieân khoâng thöôøng-tröïc cuûa Hoäi Ñoàng

Baûo An Lieân Hieäp Quoác vaøo ngaøy 16 thaùng 10 naêm 2007.- . . .Tuy nhieân, veà ngoaïi-giao cuõng nhö veà chính trò

Vieät Nam coù tieán-trieån, nhöng khoâng coù nghóa laø coù “anninh”:

* Tröôùc 1975, Hoa Kyø tham chieán taïi Vieät Nam,khoâng phaûi vì Vieät Nam, maø vì yeáu-toá chieán löôïc vaø ñiaïdö chính trò cuûa Vieät Nam laøm ñia-baøn ngaên chaën aûnhhöôûng cuûa Lieân Xoâ vaø Trung Coäng.

1

1- Ñinh Khang Hoaït, “Hieåm Hoïa Xaâm Laêng & Ñoàng Hoùa cuûa Trung Quoác?, xb. naêm 2008 taïi Hoa Kyø.


Ñieåm quan-troïng trong ñöôøng loái cuûa Nhaät ôûvuøng Ñoâng Nam AÙ laø phuø-hôïp phaàn naøo, mieãn khoâng coùmaâu-thuaãn vôùi quyeàn-lôïi cuûa Hoa Kyø.

- Chính saùch cuûa Hoa Kyø:

“Chính-saùch cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi Vieät Nam naèmchung trong chính-saùch Ñoâng Nam AÙ. Trong thôøi-gianchieán tranh laïnh vaø haäu chieán-tranh laïnh, Hoa Kyø camkeát song phöông vôùi caùc nöôùc Nhaät Baûn, Nam Trieàu Tieân,Thaùi Lan, Phi Luaät Taân vaø UÙc Ñaïi Lôïi, baûo-ñaûm söï coømaët cuûa löïc-löôïng Hoa Kyø taïi khu-vöïc Taây Thaùi BìnhDöông. Nhöng trong tình-thaàn haäu chieán tranh laïnh, HoaKyø ñaõ thaønh laäp moät dieãn-ñaøn ñiaï-phöông ñeå ñaùp-öùngvôùi tình-hình an ninh.”

An-ninh ñaây caàn ñöôïc hieåu roäng laø goàm nhöõngvaán-ñeà daân-chuû, nhaân quyeàn, giao thöông vaø thònh-vöôïng.

Bình thöôøng hoùa quan-heä ngoaïi giao vaø taêng vieäctieáp-xuùc giöõa hai nöôùc laø mong ñi ñeán caûi-toå roäng lôùnveà kinh-teá vaø daân-chuû.

Moät soá ngöôøi Hoa Kyø ñaõ tin raèng Vieät Nam seõ ñiñeán moät cheá-ñoä “chuyeân cheá ña nguyeân”, moät cheá-ñoä phataïp chuû-nghóa xaõ-hoäi vaø kinh-teá thò-tröôøng maø Vieät Namgoïi laø “Kinh teá thò tröôøng vôùi ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa”.

Trong phaïm-vi an-ninh khu-vöïc, coù theå noùi HoaKyø vaø Vieät Nam coù nhieàu ñieåm ñoàng quy, tuy nhieân chínhsaùch caên-baûn hieän taïi cuûa Hoa Kyø laø xaây-döïng moät quanheä vöõng-chaéc vôùi Trung Coäng, nhöng ñoàng thôøi cuõng coùmoät quan-heä song haønh vôùi Vieät Nam veà nhöõng vaán-ñeàan ninh khu vöïc vôùi moät ñöôøng loái thaän-troïng.”

Treân tieán trình “Daân chuû vaø thònh vöôïng”, coù theå HoaKyø ñaõ quaù cöùng nhaéc, thieáu tính chaát linh-ñoäng veà ñiaï theáôû Ñoâng Döông trong chieán löôïc “an ñònh töøng vuøng”.

Thay vì trieån-khai söï hình thaønh moät lieân bang ÑoângDöông (ñeå ba quoác gia Vieät - Mieân - Laøo) khaû dó ñoái öùng

2124

1

1- Vöông vaên Ñoâng, “Theá Chieán Quoác”. www. shcd.de/VTVN/ vtvnh.

vaø gieát teân huyeän leänh ngöôøi Haùn. Khu-Lieân nhöõngmong ñoaït laïi ñaát Laïc-Vieät cuõ, nhöng löïc-löôïng quùa nhoûso vôùi löïc-löông cuûa nhaø Haùn, neân ñaønh döøng laïi phaànñaát, meänh danh vöông quoác Laâm-AÁp (Lin Yi) goàmTöôïng-Laâm vaø Nhaät-Nam (Quaûng-Bình, Quaûng-trò, Thöøa-Thieân ngaøy nay)

Naêm 446, Toáng quaân tieán ñaùnh vaøo noäi ñòa Laâm-AÁp, taøn saùt, ñoát phaù vaø cöôùp ñi treân 100 ngaøn caân vaøng.Töø ñoù Laâm-AÁp yeáu daàn, lui veà phöông Nam, vaø töø naêm808 ñoåi laø Chieâm-Thaønh (Champa).

* Keà caän Laâm-AÁp laø xöù Phuø-Nam (Funan) . Khôûiñaàu laäp quoác ôû vuøng Ñoàng-Nai vaø chaâu-thoå soâng Cöûu-Long, xong lan qua Bieån Hoà roài voøng sang chaâu thoåChao Phraya xuoáng baùn-ñaûo Maõ-Lai.

Caên-cöù vaøo soá löôïng vaøng baïc, chaâu-baùu maøngöôøi Trung-Hoa thöôøng nhaéc ñeán trong söû saùch vaø soádi-vaät ñaøo thaáy, neân coù gæa-thuyeát cho raèng thôøi-kyødöïng nöôùc Phuø-Nam öùng vaøo thôøi-kyø khôûi-nghóa cuûaHai Baø Tröng. Khi Hai Baø thaát-baïi, nhieàu nhoùm quùy-toäcdi taûn veà Nam, saùng laäp ra taân quoác-gia Phuø-Nam naøy.

Trong suoát naêm traêm naêm, töø theá-kyû I ñeán theá-kyûV, Phuø-Nam cöôøng-thònh, nhöng sang ñeán theá-kyû VI, Phuø-Nam yeáu daàn vaø bò Chaân-Laïp (Chen-La) thoân-tính.

* Veà phaàn “Daân-Toäc Khmer vaø Vöông Quoác Kam-pu-Chia” trong cuoán “Traêm Vieät Treân Vuøng Ñònh Meänh”,taùc-gæa ñaõ vieát: “Trong khi Phuø-Nam suy daàn thì Chaân-Laïp, moät vöông quoác nhoû ôû vuøng nam Laøo vaø baéc Kam-pu-Chia ngaøy nay baét ñaàu baønh tröôùng xuoáng vuøng trung-taâm Phuø-Nam. Chaân-Laïp laø quoác-gia ñaàu tieân cuûa nhoùmKhmer mieàn ñoâng ñaõ toàn taïi töø naêm 550 ñeán 802 vôùi gaànnhö khoâng coù bieán-coá quan-troïng naøo ñöôïc ghi laïi. Tôùinaêm 802, moät vöông trieàu môùi xuaát-hieän do JayavarmanII laäp neân, vöøa thöøa-höôûng vaên-hoùa Phuø-Nam vöøa tieáp-nhaän vaø trieån-khai vaên-minh AÁn, ñaõ baønh-tröôùng ñeán ñoäcöïc thònh vaøo theá-kyû XII. Ñoù laø ñeá quoác Angkor hayKhmer...


.

22 23

ñöôïc vôùi Taøu. Ngay sau khi Vieät Nam ñaõ deïp ñöôïc cheá ñoädieät chuûng Pol Pot, moät taäp-ñoaøn tay sai cuûa Trung Coäng, thìHoa Kyø thay vì duy-trì neàn ñoäc-laäp rieâng bieät moãi nöôùc, maøäneân tieáp-söùc ñeåï hình thaønh moät lieân-bang daân-chuû, thì ngaøynay ñaõ traùnh khoûi söï khoáng-cheá cuûa Trung Quoác ôû 3 nöôùcVieät - Mieân - Laøo.

* Töông quan AÁn Ñoä vôùi Vieät Nam:

AÁn Ñoä vôùi Vieät Nam coù moái höõu nghò töø sau hoäi nghòBandoeng taïi Java naêm 1955, ñaëc-bieät laø vôùi hieäp-hoäi caùcnöôùc Ñoâng Nam AÙ. AÁn Ñoä chia seû moái lo ngaïi vôùi caùc nöôùctrong vuøng veà söï taêng cöôøng quaân löïc cuûa Trung Coäng - Haïmñoäi Trung Coäng cuõng ñaõ coù luùc xuaát-hieän ôû AÁn Ñoä Döông. AÁnÑoä coù khaû-naêng trong daøi haïn tham gia vaøo neàn an ninh cuûaVieät Nam baèng caùch tieáp-teá vuõ khí vaø laøm ñoái troïng cho söïhieän dieän cuûa Trung Coäng trong vuøng.

* Xöù Cam-pu-chia:

Vaán-Ñeà Chuûng-Toäc: Trong cuoán “Vieät-Nam Vaên-Hoùa Söû Cöông” cuûa oâng Ñaøo-Duy-Anh: “Theo nhieàu nhaønhaân-chuûng hoïc hieän-thôøi cho raèng vaøo thôøi thöôïng-coå,gioáng ngöôøi Anh-ñoâ-neâ-dieâng bò gioáng daân A-ri-AÊng ñuoåitöø AÁn-Ñoä maø traøn sang baùn-ñaûo AÁn-Ñoä Chi-na, laøm tieâu-dieät gioáng ngöôøi baûn thoå ñaàu-tieân ôû ñaây laø gioáng Meâ-La-neâ-dieâng, roài moät phaàn trong ñaùm di-daân ôû ñaây ñithaúng sang Nam-Döông quaàn ñaûo, coøn moät phaàn löu laïitaïi AÁn-Ñoä China. “

Thaäp nieân 80 môùi ñaây, moät nhoùm nhaân-chuûnghoïc thuoäc vieän ñaïi-hoïc California (Hoa-kyø) ñaõ ñeå hônchuïc naêm khaûo-cöùu veà nôi phaùt-tích vaø nhöõng ñöôøng di-truù cuûa loaøi ngöôøi qua nhöõng chuûng-toá (geønes) cuûa treânchuïc gioáng ngöôøi. Keát-quûa phuø-hôïp vôùi nhöõng khaùm-phaù cuûa nhieàu coâng-vieäc khaûo cöùu treân vaät hoùa thaïch.Hoï ñaõ xaùc-ñònh loaøi ngöôøi phaùt-tích trong vuøng thöôïngnguoàn soâng Nil, roài töø ñoù theo soâng naøy maø qua tôùivuøng Ethiopie, Ai-caäp, vaø truyeàn leân vuøng Löôõng-Haø(Meùsopotamie). Töø ñaây, loaøi ngöôøi phaân laøm hai ngaønhBaéc-AÙ vaø Nam-AÙ.

Ngaønh Nam-AÙ theo trieàn soâng Indus vaø Gangetieán veà phía Ñoâng bò nhoùm Indo-Europeùan trôû laïi tranhñaát, moät phaàn tieán xa hôn roài theo ngöôïc caùc doøngIrraouadi, Salouen, Meùnan, Meùkong maø leân tôùi vuøngVaân-Nam, Töù-Xuyeân ñeå phaùt-trieån theo trieàn caùc soângTröôøng-Giang (Döông-Töû), Hoàng-Haø, Taây Giang, töùc laøcaû vuøng Ñoâng-Nam Luïc-Ñòa AÙ-Chaâu...

Khoa khaûo-coå ñaõ ñaøo ñöôïc raûi-raéc khaép vuøngÑoâng Nam-AÙ (keå caû Hoa-Nam) nhöõng troáng ñoàng cuøngmoät hình daïng, chöùng-toû nhaân-daân caû vuøng ñaõ coù nhöõngthôø kính, leã hoäi gioáng nhau. Nhö vaäy phaûi noùi khoái gaàn tyûngöôøi ngaøy nay taïi Ñoâng Nam AÙ laø ñoàng chuûng ? Hoï ñaõquaàn cö “xeù leû” trong nhöõng vuøng ñaát-ñai vöøa thoâng nhau,vöøa caùch-bieät nhau do nhöõng khoaûng roäng thieân-nhieân(bieån caû, soâng hoà, nuùi röøng...) vaø giao-tieáp vôùi nhöõng traøo-löu vaên-hoùa khaùc nhau trong quùa-trình tieán-hoùa cuûa nhaân-loaïi, neân laâu ngaøy xa nhau thaønh nhöõng xaõ-hoäi mang nhöõngdanh xöng khaùc nhau. Tuy-nhieân, söï khaùc nhau naøy chælaø nhöõng bieán-thieân ñòa-phöông töø moät goác chung.

* Caên cöù vaøo söû Taøu cuõng nhö söû Vieät, vaøo theá-kyûI (sau Taây Lòch), ngoaøi nhöõng nhoùm ñaõ thieân xuoáng ÑoângNam AÙ, caùc boä toäc Vieät coøn laïi ôû vuøng Döông-Töû laàn-laànbò ñoàng hoùa. Soá boä-toäc ôû Ñoâng Nam Trung-Hoa bò ngöôøiTaøu (Hoa) di-cö xuoáng chieám caùc bình-nguyeân maøu môõ.ÔÛ Taây Nam Trung-Hoa, boä-toäc Lyù töùc Thaùi ñaõ quy-tuïthaønh tieåu quoác Ñaïi-Lyù. Coøn ôû Ñoâng Nam-AÙ, hai vöôngquoác khaùc cuõng laàn-löôït hình-thaønh laø Phuø-Nam vaø Laâm-AÁp (sau ñoåi laø Chieâm-Thaønh).

Theo Söû Vieät, khi quaân cuûa hai baø Tröng bò tan vôõôû Caåm-Kheâ (Vónh-Yeân), vaøo theá ngaët-ngheøo hai Baø phaûitöï taän (naêm 43 T.L.), boïn tuøy töôùng daãn taøn quaân veàCöûu-Chaân (Thanh-Hoùa). Maõ-Vieän ñem quaân truy ñaùnh,Ñoâ-Döông bò thua phaûi ñaàu haøng, coøn moät soá khaùc luiveà phía Nam, phoái-hôïp cuøng thoå daân (boä toäc Chaøm trongnhoùm Laïc-Vieät) giöõ Töôïng-Laâm vaø tieáp-tuïc khaùng-cöï.

Naêm 192, ngöôøi anh-huøng Khu-Lieân (K’iu Lien)laõnh-ñaïo Töôïng-Laâm (Hsiang Lin) chieám huyeän ñöôøng .


Ñeá quoác Khmer ñaõ coù thôøi choaùn khaép vuøngtrung-taâm Ñoâng Nam-AÙ luïc-ñòa. Vaên-hoùa Khmer ñöôïctheá-giôùi bieát ñeán nhieàu nhaát qua kieán-truùc Angkor Thom- Angkor Wat (Ñeá-Thieân, Ñeá-Thích)...

Sau thôøi-kyø cöïc thònh, ñeá quoác Angkor baét ñaàusuy. Naêm 1431, trong cuoäc taán coâng cuûa Ayuthia, AngkorThom thaát-thuû, trieàu-ñình KampuChia phaûi thieân veà vuøngPhnom-Penh (1434). Lui veà Phnom Penh, ngöôøi Khmerñaõ boû queân Angkor Thom vaø Angkor Wat khoâng nhöõngtreân thöïc-teá, maëc cho röøng caây che phuû coá ñoâ, maø coøn caûtreân tinh-thaàn, ñaùnh maát haún khaû-naêng taïo-taùc cuûathôøi-ñaïi huy-hoaøng xöa.”

* Vöông quoác Cam-pu-Chia röïc-rôõ vaøo ñaàu theá-kyû XII, thôøi vua Suryavarman II vôùi ngoâi ñeàn vó ñaïi AngkorWat (Ñeá Thích), nhöng raát tieác töø theá-kyû XV, bò söï baønh-tröôùng cuûa Xieâm vaø Laøo. Naêm 1431 bò Ayuthia (Xieâm)taán coâng, Ñeá Thieân (Angkor Thom) thaát-thuû.

Tieáp ñeán cuoái theá-kyû XVII, vöông quoác Cam-Pu-Chia bò keït giöõa hai goïng kìm Xieâm (Thaùi) Vieät, caùctrieàu-ñaïi Mieân luoân-luoân bò leä-thuoäc moät trong hai nöôùcVieät - Thaùi. Moãi laàn noäi boä vöông trieàu Cam-Pu-Chiatranh-chaáp laø moät laàn caàu-vieän Vieät hay Thaùi. Sau khithaønh-coâng, quoác vöông Cam-Pu-Chia daâng ñaát taï ôn,cho neân ñeán naêm 1759, Vieät-Nam coù theâm 6 tænh mieànNam ngaøy nay laø ñaát tröôùc kia thuoäc vöông quoác Cam-Pu-Chia.

* Xöù Laøo:

Noùi ñeán xöù Laøo phaûi noùi ñeán ñieàu maâu-thuaãnnghòch “Thieân Ly ù”, moät daân toäc hieáu hoøa theá maø suoáttrong thôøi chieán-tranh Vieät Nam (1945-1975) bò ñaõy vaøovoøng khoùi löûa tang thöông!

Theo “Baùch Khoa Toaøn Thö”, ngöôøi Laøo laø moätnhaùnh cuûa caùc daân toäc söû-duïng heä ngoân ngöõ Thaùi, nhöõngngöôøi cho theá kyû 8 ñaõ thieát laäp vöông quoác Nam Chieáu.Trong caùc theá-kyû 12, 13 ngöôøi Thaùi thieát-laäp laõnh ñòaMuong Swa (sau laø Luang Prabang).

2528

Ngöôøi Khmer ñaõ duøng ngöôøi Thaùi laøm lính töø theákyû XII. Vaøo naêm 1218, ngöôøi Thaùi ôû Sukhothai ñöùng leânchoáng ñoái thueá söû duïng nöôùc cho nhöõng laõnh chuùa ngöôøiKhmer, vaø ñaùnh ñuoåi luoân nhöõng laõnh chuùa ñoù ra khoûivuøng, thieát laäp neân moät nhaø nöôùc môùi. Vò thuû laõnh môùi laøSri Indradit chieám laáy ngai vaøng. Ñoái vôùi ngöôøi Thaùi coivò thuû laõnh naøy nhö moät ngöôøi cha hôn laø moät vò vua.Döôùi trieàu vua Ramkhamhaeng, ngöôøi Sukhothai ñaõ xaâmchieám laõnh thoå cuûa ngöôøi Khmer ñeán taän mieàn NamNakhon Si Thammarat. Chính vò vua naøy ñaõ taïo ra baûngchöõ caùi ñaàu tieân cuûa chöõ Thaùi. Nhöng sau khi vò vua naøyqua ñôøi (1300) ñeá quoác Sukhothai suy ñoài. Ngöôøi Moâncuûa Pegu taán coâng vaø chieám moät phaàn baùn ñaûo Malay.Cuoái cuøng vöông quoác Ayuthaya (Siam = Xieâm La) ñöôïcthaønh laäp vaøo naêm 1350, moät nhaø nöôùc huøng maïnh nhaáttrong soá caùc vöông quoác Thaùi töøng toàn taïi ñeàn ngaøy nay.

Naêm 1431, vua Boromaraja ñeä nhò cöôùp thaønh phoáKhmer Angkor, buoäc nhöõng ngöôøi Khmer phaûi dôøi veàPhnom Penh.

Ñeán naêm 1569, Xieâm trôû thaønh laõnh thoå cuûaMieán Ñieän cho ñeán naêm 1584. Naresuan leân ngoâi vaøo naêm1590, trong voøng ba naêm, oâng ñaõ ñaùnh ñuoåi ngöôøi MieánÑieän ra khoûi ñaát nöôùc.

Khi vöông quoác Ayuthaya suïp ñoå, moät vò töôùngXieâm teân la Taksin toå-chöùc moät ñoäi quaân chieám laïi ñöôïcthaønh phoá, nhöng phaûi dôøi thuû ñoâ ra xa hôn, xuoâi theodoøng soâng ñeán Thonburi. Naêm 1782, Taksin bò Chao FrayaChakri (Rama ñeä nhaát) truaát ngoâi leân laøm vua. Rama ñeänhaát laïi dôøi ñoâ veà Bangkok.

Töø naêm 1818, Xieâm La môû cöûa tieáp xuùc vôùi Taâyphöông, baèng nhöõng hieäp ñònh vôùi Boà Ñaøo Nha, vôùi Anhvaøo naêm 1826, vaø vôùi Myõ naêm 1833.

Neàn daân chuû cuûa Thaùi Lan ñöôïc thaønh laäp sau söïkeát-thuùc cuûa cheá-ñoä ñoäc taøi quaân phieät naêm 1992.

*


Thaùi laø nhoùm ngoân ngöõ goàm ngöôøi Laøo, Xieâm,Saùm Chay ôû Ñoâng Baéc Mieán Ñieän, ngöôøi Choang ôû QuaûngTaây Trung Quoác, vaø ngöôøi Thoå, ngöôøi Nuøng ôû phía BaécVieät Nam.

Böôùc tieán veà phía Nam cuûa ngöoøi Thaùi bò ngöôøiKhmer chaän laïi ôû Champaõsak. Döïa treân nhöõng ñiaï-ñieåmsinh soáng, ngöôøi Laøo chia thaønh nhieàu nhoùm: Lao Thoeng(Laøo ôû nhöõng söôøn nuùi doác) , Laøo Suõng (Laøo ôû treân ñænhnuùi), nhoùm coù ñaát canh-taùc toát nhaát vaø coù soâng laømñöôøng vaän chuyeån trôû thaønh nhoùm giaøu coù laø nhoùm LaøoLum. Bôûi vì soâng Cöûu Long bò chia thaønh ba vuøng thuûyvaän rieâng-bieät theo ñoä doác: Giöõa Luang Prabang vaø ViengChaên, giöõa Vieâng Chaên vaø Savannakheùt, ba thaønh-phoáñoù trôû thaønh nhöõng trung-taâm rieâng bieät töôïng-tröng cuûaLaøo Lum.

Vöông quoác cuûa ngöôøi Laøo hieän nay laø VaïnTöôïng (ñaát nöôùc trieäu voi).

Naêm 1694, Vaïn Töôïng rôi vaøo caûnh tranh giaønhngai vaøng. Keát quaû laõnh thoå Lan Xang (Vaïn Töôïng) chiathaønh 3 quoác-gia phuï thuoäc vaøo quoác gia lôùn nhaát LuangPrabang ô û phía Ba éc, Vientianne ô û trung-ta âm, va øChampasak ôû phía Nam vaøo naêm 1707.

Naêm 1778, töôùng Chakri daãn moät ñoäi quaân Xieâmtieán veà phía Baéc, caùc vöông quoác Laøo laàn-löôït trôû thaønhcaùc chö-haàu cuûa vöông quoác Xieâm.

Khi AÂnuvong ôû Vieâng Chaên leân ngoâi vua (1804)baét tay xaây döïng laïi söùc maïnh ñaát nöôùc, AÂnuvong xaâydöïng ngoâi chuøa Wat Sisakeõt traùng-leä ñeå laøm bieåu-töôïngcho söï hoài sinh cuûa Laøo. AÂnuvong laø vò vua ñaàu tieân keâugoïi söï ñoaøn-keát. thoáng-nhaát vaø daãn daét caùc boä toäc Laøo.

Sau khi ngöôøi Phaùp chieám Vieät Nam, ñaët ÑoângDöông döôùi söï ñoâ-hoä cuûa Phaùp, ngöôøi Phaùp thöøa-höôûnglaõnh-thoå Laøo, xöù ít daân trong tình-traïng suy-ñoài.

Trong soá nhöõng ngöôøi Laøo treû ñaàu tieân ñöôïc haáp

26 27

thuï neàn giaùo duïc Taây phöông: con trai khaùc meï cuûa ChauBunkhong ôû Luang Phrabang goàm hoaøng töû Phexaraõt(1890-1959), hoaøng töû Suvannaphuõmaõ (1901-1984) vaøhoaøng töû Suphaõnuvong (1909-1995), nhöõng ngöôøi naøy sauñoù ñaõ laõnh-ñaïo chính trò Laøo trong nhieàu naêm.

Thaùng 8 naêm 1945, ñaát nöôùc Laøo bò tan raõ vì noäichieán. Moät söï tranh giaønh quyeàn löïc ñang bò boû troáng.Nhöõng ñòch thuû chính laø ngöôøi Phaùp theo De Gaulle, nhoùmLaøo theo chuû nghóa quoác gia môùi do Phetxarat laõnh-ñaïo,nhoùm Laøo Issara (Laøo Töï Do). Hoa Kyø phaûn ñoái ngöôøiPhaùp taùi laäp quyeàn cai trò ôû Ñoâng Döông, nhöng ngöôøiPhaùp khoâng chòu töø boû Ñoâng Döông maø khoâng chieán ñaáu,neân Laøo bò keït trong chieán tranh Ñoâng Döông suoát töø1945-1975!

Töø 1975 ñeán nay, ngaøy 2 thaùng 12 naêm 1975, nhaøvua buoäc phaûi thoaùi vò, nöôùc Coäng Hoøa Nhaân Daân Laøoñöôïc thaønh laäp.

* Thaùi Lan:

Lòch söû Thaùi Lan khôûi töø nhöõng ngöôøi daân Thaùi dicö vaøo khu vöïc Thaùi Lan hieän nay töø thieân nieân kyû thöùnhaát. Ngöôøi Thaùi thaønh laäp quoác gia rieâng cuûa hoï, quoácgia naøy bò ñe-doïa bôûi Mieán Ñieän vaø Ñaïi Vieät, cuõng nhösöï ñoái ñaàu giöõa ngöôøi Thaùi vaø ngöôøi Laøo.

Trong theá kyû 19 vaø ñaàu theá kyû 20, Thaùi Lan laøquoác gia duy nhaát ôû Ñoâng Nam AÙ khoâng trôû thaønhthuoäc-ñiaï cuûa caùc ñeá quoác chaâu AÂu.

Naêm 1932, chaám döùt cheá ñoä quaân chuû chuyeâncheá maø chuyeån sang cheá ñoä quaân söï trong 60 naêm roàichuyeån sang cheá ñoä quaân chuû laäp hieán nhö hieän nay

(Phoûng theo Baùch Khoa Toaøn Thö Wikipedia)

Caùc neàn vaên minh Malay, Mon vaø Khmer töøngphaùt trieån thònh vöôïng treân laõnh thoå Thaùi Lan. Khoa khaûocoå hoïc ñaõ tìm thaáy taïi Ban Chiang (Thaùi Lan) nhöõngcoâng cuï ñoà ñoàng vaø neàn vaên minh troàng luùa nöôùc vaøokhoaûng 3600 naêm TCN


* Mieán Ñieän.

Myanma (teân cuõ laø Mieán Ñieän hay teân ñaày ñuû laøLieân Bang Myanma) laø moät quoác gia ôû Ñoâng Nam AÙ, taâybaéc baùn ñaûo Trung - AÁn, coù 2185 caây soá ñöôøng bieân giôùivôùi Trung quoác; 1800 caây soá vôùi Thaùi Lan, 1463 caây soávôùi AÁn Ñoä, 235 cs vôùi Laøo, vaø 193 cs vôùi Bangladesh.Ñöôøng bôø bieån daøi 1930 cs. Dieän tích toaøn quoác laø 576,577km vuoâng.

Mieán Ñieän giaønh ñöôïc ñoäc laäp töø Anh naêm 1948vaø trôû thaønh Lieân Bang Coäng Hoøa Xaõ Hoäi chuû nghóaMyanma vaøo 1974, sau ñoù ñoåi thaønh Lieân Bang Myanmavaøo 1988.

Naêm 1989, hoäi ñoàng quaân söï ñoåi teân tieáng Anh töøBurma thaønh Myanma. Nhieàu nhoùm ngöôøi Myanma tieáptuïc söû duïng teân Burma trong khi lieân minh AÂu söû duïng caûhai, Lieân Hieäp quoác duøng teân Myanma.

Theo lòch söû, ngöôøi Moân ñöôïc cho laø nhoùm ngöôøiñaàu tieân tôùi vuøng haï löu chaâu thoå soâng Ayeyarwady (ôûphía nam Myanma khoaûng thaäp nieân 900 TCN). Sau ñoùvaøo theá kyû I TCN, ngöôøi Pyu di cö tôùi.

Trong giai-ñoaïn Anawratha trò vì (1044-1077)ngöôøi Mieán Ñieän ñaõ môû roäng aûnh-höôûng ra khaépMyanma. Vaøo cuoái theá-kyû XIII, Moâng Coå (Hoát Taát Lieät)ñaõ xaâm-laêng vöông quoác Pagan (Ñeá cheá Mieán Ñieän thöùnhaát), nhöng tôùi naêm 1364 ngöôøi Mieán Ñieän ñaõ taùi laäpvöông quoác cuûa hoï taïi Ava.

Vaøo naêm 1527, ngöôøi Shan cöôùp phaù Ava, ngöôøiMieán ñaõ phaûi chaïy khoûi Ava, thaønh laäp vöông quoácToungoo naêm 1531 döôùi quyeàn Tabinshwehti, ngöôøi ñaõtaùi thoáng nhaát Mieán Ñieän vaø laäp ra Ñeá cheá Mieán Ñieänthöù hai.

Naêm 1752, do cuoäc noåi daïy trong nöôùc cuûangöôøi Moân, vôùi söï trôï giuùp cuûa Phaùp, vöông quoácToungoo suïp ñoå.

2932

* Phi Luaät Taân:

Coäng Hoøa Phi Luaät Taân ôû Ñoâng Nam AÙ, thuû ñoâ laøManila. Phi Luaät Taân traûi daøi 1210 caäy soá, goàm 7107 hoønñaûo (700 ñaûo coù ngöôøi ôû). Toång dieän tích ñaát lieàn gaàn300,000 caây soá vuoâng, naèm giöõa 115 40’ vaø 126 34’ ñoâng;4 40’ vaø 21 10’ baéc, bieån Ñoâng ôû phía taây, vaø bieånCelebes ôû phía baéc. Ñaûo Borneo naèm caùch vaøi traêm caâysoá veà phía taây nam vaø Ñaøi Loan thaúng phía baéc, Palau ôûphía ñoâng phaàn treân bieån Philippines.

Thoâng-thöôøng quoác ñaûo naøy chia laøm 3 nhoùm:Luzon, Visayas, vaø Mindanao. Caûng bieån ñoâng-ñuùc Ma-nila, ôû Luzon, nôi ñaây laø thuû ñoâ, vaø laø thaønh phoá lôùn thöùhai sau vuøng ngoaïi oâ cuûa noù laø thaønh phoá Quezon

o

o

o

o


Trong caùc cuoäc chieán Anh - Mieán (1823-26, 1852-53 vaø 1885-87), Mieán Ñieän maát moät soá laõnh-thoå vaøo tayngöôøi Anh, vaø trôû thaønh moät tænh cuûa AÁn Ñoä thuoäc Anh.

Ngaøy 1 thaùng 4 naêm 1937, Mieán Ñieän trôû thaønhthuoäc ñòa haønh chaùnh rieâng bieät.

Trong theá chieán 2, Mieán Ñieän trôû thaønh maët traänchính taïi maët traän Ñoâng Nam AÙ. Sau nhöõng thaéng lôïi banñaàu cuûa Nhaät trong chieán-dòch Mieán Ñieän, ngöôøi Anh bòñaûy lui khoûi ña phaàn Mieán Ñieän. Sau ñoù Ñoàng Minh ñaõphaûn coâng. Tôùi thaùng 7 naêm 1945 Ñoàng Minh ñaõ taùichieám toaøn boä nöôùc naøy.

Naêm 1948, quoác gia naøy trôû thaønh moät coäng hoøañoäc laäp vôùi danh xöng Lieân Bang Mieán Ñieän. Sao ShweThaik laøm toång thoáng ñaàu tieân, vaø U Nu laø thuû-töôùng.

Naêm 1961, U Thant khi aáy laø ñaïi-bieåu thöôøng-tröïccuûa Mieán taïi Lieân Hieäp quoác ñöôïc baàu laøm toång thö kyùLieân Hieäp quoác.

Giai ñoaïn daân chuû keát thuùc naêm 1962 bôûi moätcuoäc ñaûo chính quaân söï do töôùng Ne Win laõnh ñaïo.

Naêm 1974, ñaùm tang cuûa U Thant daãn tôùi moät cuoäcbieåu tình ñaãm maùu choáng chính phuû. Naêm 1997, uûy banLuaät Phaùp Quoác Gia vaø Vaõn Hoài Traät Töï ñöôïc ñoåi teân laøUÛy Ban Hoøa Bình vaø Phaùt Trieån Quoác Gia (SPDC)

Ngaøy 23 thaùng 6 naêm 1997, Myanma ñöôïc chaápnhaän gia nhaäp Hieäp Hoäi caùc Quoác Gia Ñoâng Nam AÙ.

Ngaøy 27 thaùng 3 naêm 2006, hoäi ñoàng quaân söï ñaõdi chuyeån thuû ñoâ töø Yangon tôùi gaàn Pyinmana.

Hoäi ñoàng quaân söï phaûi ñoái maët vôùi söï coâ laäp quoácteá. Söï thay ñoåi chính trò lôùn ôû nöôùc naøy hieän khoù thöïchieän vì hoäi ñoàng quaân söï naøy ñöôïc Trung Coäng hoã trôï toáiña! 1

1- Trích theo Bach Khoa Toaøn Thö Wikipedia.


Qua khaûo coå hoïc vaø sinh vaät hoïc cho bieát ngöôøihieän ñaïi (Homo sapiens) ñaõ hieän dieän ôû Palawan khoaûng50,000 naêm tröôùc, vaøo thôøi ñaïi ñoà saét, nhöõng ngöôøi daânthuoäc heä ngoân ngöõ Nam Ñaûo ñaõ ñi qua luïc ñiaï tôùi ñònhcö ôû Philippines.

Naêm 1521, Ferdinand Magellan, ngöôøi Boà ÑaøoNha, ñi thaùm-hieåm cho caùc vò vua Taây Ban Nha laàn ñaàuñaët chaân leân quaàn ñaûo naøy.

Naêm 1565, Miguel Lopez de Legazpi vôùi 500 binhsó tôùi Cebu laäp ra khu ñònh cö cho ngöôøi Taây Ban Nhatreân quaàn ñaûo.

Caùc nhaø truyeàn ñaïo “Thieân Chuùa giaùo” theo chaânbinh lính töø hoøn ñaûo naøy sang hoøn ñaûo khaùc ñeå tìmkieám con chieân thoå daân. Caùc thuûy thuû Taây Ban Nha nhanhchoùng laäp ra caùc nhaø thôø vaø phaùo ñaøi trong khi tìm kieámvaøng vaø caùc gia-vò.

Taân Taây Ban Nha (thoâng qua Mexico) cai trò Phil-ippines cho tôùi khi Mexico ñoäc-laäp.

Con ñöôøng thöông maïi caùc thöông thuyeàn theoñöôøng Manila - Acapulco baét ñaàu phaùt-trieån töø cuoái theákyû 16. Thôøi kyø Taây Ban Nha cai trò Philippines bò giaùnñoaïn vaøo naêm 1862, khi quaân ñoäi Anh taán coâng vaøchieám quaàn ñaûo. Hieäp öôùc Paris (1763) khoâi-phuïc söï caitrò cuûa Taây Ban Nha.

Naêm 1898, xaûy ra cuoäc chieán tranh giöõa Taây BanNha vaø Hoa Kyø. Trong nhöõng cuoäc thöông löôïng, TaâyBan Nha buoäc phaûi trao laïi Guam, Philippines, vaø PuertoRico cho Hoa Kyø ñeå ñoåi laáy 20 trieäu US, khoaûn tieàn maøsau naøy ngöôøi Myõ goïi laø “quaø taëng” cho Taây Ban Nha.

Naêm 1946, 4 thaùng 7 Philippines ñöôïc trao traûñoäc laäp.

Chính phuû Philippines ñöôïc toå chöùc kieåu coäng hoøanhaát theå do toång thoáng laõnh ñaïo. Toång thoáng cuõng laø toångtö leänh caùc löïc-löôïng quaân ñoäi. Toång thoáng ñöôïc baàu

3336

Thôøi kyø vaøng son cuûa Melaka ñoät-ngoät chaám döùtvaøo naêm 1511 sau moät thaùng bò vaây haõm bôûi ngöôøi BoàÑaøo Nha. Sau khi Malacca bò Boà Ñaøo Nha chinh-phuïc,laäp ra thuoäc ñiaï, ba phe laø ngöôøi Boà Ñaøo Nha (taïi Mal-acca), vöông quoác Hoài giaùo Johor, vaø vöông quoác Hoài giaùoAeeh. Cuoäc tranh giaønh naøy keùo daøi ñeán taän naêm 1641,khi ngöôøi Haø Lan lieân minh vôùi vöông quoác Hoài giaùoJohor giaønh quyeàn kieåm soaùt Malacca.

Cuoái theá-kyû 16, ñaàu theá kyû 17, vöông quoác Johortrôû neân thònh vöôïng nhaát khi ngöôøi Haø Lan ñeán khu vöïcnaøy, vaø ñaët baûn doanh ôû Java.

Haäu quaû cuûa söï thoáng-trò thöông-maõi cuûa Haø Lanlaø tieâu-dieät söï caïnh tranh giöõa caùc nhaø nöôùc vôùi nhau.Ñieàu naøy ñaõ gaây ra noäi chieán keùo daøi, ñaëc-bieät töø khihoaøng thaân Mahmud cuûa vöông quoác Johor bò gieát vaøonaêm 1699, baùo hieäu cho hôn moät theá-kyû quyeàn löïc baát oåntrong vöông quoác vaø caùc vöông quoác khaùc treân baùn ñaûo.

Naêm 1819, coâng ty Ñoâng AÁn - Anh ñaõ chieám ñaûoSingapore töø vöông quoác Johor, naêm 1824, sau cuoäc chieánAnh - Haø Lan ñaõ giao Melaka cho ngöôøi Anh nhö laø moätphaàn ñònh giôùi cuûa hai cöôøng quoác Chaâu AÂu. Thoûa thuaäncuûa Anh - Haø Lan ñaõ ñöa ngöôøi Anh naém troïn baùn ñaûonhö moät khu-vöïc cuûa rieâng hoï. Coøn Haø Lan chieám giöõSumatra vaø taát caû caùc ñaûo ñeán taän phía nam cuûa Singapore.

Sau khi ngöôøi Nhaät chieám Malaya trong chieántranh theá giôùi 2, söï uûng hoä cuûa daân chuùng veà moät neànñoäc laäp ngaøy caøng taêng, vaø daãn tôùi moät chieán-dòch choángnoåi daäy cuûa quaân ñoäi khoái Thònh Vöôïng chung Anh ôûMalaya, neàn ñoäc-laäp cho lieân-minh trong khoái thònh vöôïngchung ñöôïc trao ngaøy 31 thaùng 8 naêm 1957.

Khoaûng thaäp nieân 1960 vaø giöõa thaäp nieân 1990,Malaysia traûi qua thôøi-kyø taêng-tröôûng kinh-teá ñaùng kinhngaïc vôùi thuû töôùng Tun Dr. Mahathir Bin Mohamad, giaiñoaïn naøy cuõng laø chuyeån ñoåi töø neàn kinh-teá noâng nghieäpsang cheá-taïo vaø coâng nghieäp trong nhöõng khu-vöïc nhömaùy tính vaø haøng ñieän töû tieâu duøng.


Ñaàu theá kyû 15, vöông quoác Hoài giaùo Malacca ñöôïcthaønh-laäp döôùi moät trieàu-ñaïi do Parameswara, vaø ñaët teâncho vöông quoác laø Melaka. Vöông quoác Hoài giaùo naøy ñaõkieåm-soaùt nhieàu vuøng hieän laø baùn ñaûo Malaysia, namThaùi Lan (Patani), vaø bôø bieån phía ñoâng Sumatra. ÔÛ thôøiñieåm huøng maïnh, Melaka ñaõ thoáng- trò caû baùn ñaûo xa taänveà phía baéc cuûa Perak, quaàn ñaûo Riau Lingga vaø phaàn lôùnbôø bieån ñoâng Sumatra.

34 35

cöû theo phoå-thoâng ñaàu phieáu, coù nhieäm-kyø laø 6 naêm,trong thôøi gian ñoù, toång thoáng seõ chæ ñònh vaø chuû trì boämaùy chính quyeàn.

Nghò vien löôõng vieän goàm thöôïng nghò vieän vaø haïvieän. Caùc thaønh vieân cuûa thöôïng nghò vieän ñöôïc baàu töïdo vaø Haï nghò vieän theo vuøng ñòa lyù. 24 thöôïng nghò sócoù nhieäm kyø 6 naêm, moät nöûa seõ nghæ sau moãi nöûa nhieämkyø ba naêm, trong khi ñoù Haï nghò vieân goàm 250 thaønh vieânvôùi nhieäm kyø 3 naêm

Veà tö phaùp, ñöùng ñaàu laø toøa aùn toái cao, vôùi 1chaùnh aùn toái cao vaø 14 thaåm phaùn. Taát caû ñeàu ñöôïc toångthoáng chæ ñònh töø danh saùch do Hoäi ñoàng tö phaùp vaø luaätsö ñeä trình. Caùc toaø khaùc goàm toøa phuùc thaåm, toøa aùn ñiaïphöông vaø toøa aùn thuû ñoâ.

* Maõ Lai (Malaysia)

Vaøo ngaøn naêm trtöôùc coâng nguyeân, caû baùn ñaûoMaõ Lai vaø bôø bieån baéc Borneo ñeàu laø nôi caäp beán quantroïng cho caùc taàu buoân ôû trong heä thoáng thöông maïiñöôøng bieån noái Ñoâng Nam AÙ vôùi Trung Ñoâng, AÁn Ñoä vaøTrung Hoa. Baùn ñaûo Maõ Lai AÙ (Malysia) khoâng nhöõng laønôi truù aån an toaøn, laø cô sôû chuyeån haøng, vaø thu gomhaøng hoùa coù giaù trò trong vuøng nhö vaøng, thieác, khoaùngsaûn, goã quùy, nhöïa, laâm saûn, ñoài-moài, vaø nhaát laø gia-vò.

Trong thieân nieân kyû ñaàu, ngöôøi daân treân baùn ñaûoMalay ñaõ chaáp-nhaän Hindu giaùo vaø Phaät giaùo, hoï söû-duïngtieáng Phaïn cho tôùi khi caûi theo Hoài giaùo.

Lòch söû Malaysia ñöôïc cho laø môû ñaàu ôû BaécSumatra. Caùc hoïc-giaû tin raèng töø theá-kyû thöù 7 ñeán 14,vuøng Palembang, phía nam cuûa Sumatra laø tieâu ñieåmcuûa ñeá quoác haøng haûi quan troïng. Hoï goïi ñaây laø ñeá cheáSri Vijaya. Gaàn Vijaya coøn coù moät vuøng goïi laø Melayu,coù leõ laø thuû ñoâ vaø laø chieác noâi cuûa neàn vaên hoùa Maõ Lai.

Vaøo theá kyû 14, ñeá cheá SriVijaya bò vöông quoácMajapahit cuûa ngöôøi Java taán coâng ñeå tranh quyeàn kieåmsoaùt thöông maïi treân quaàn ñaûo.

Hình theå Maõ-Lai-AÙ.


* Nam Döông (Indonesia)

Coäng Hoøa Indonesia laø moät quoác gia naèm giöõahai luïc ñòa Ñoâng Nam AÙ vaø Chaâu Ñaïi Döông. Indonesiagoàm 17508 hoøn ñaûo vaø vôùi daân soá khoaûng 237 trieäungöôøi, ñöùng thöù tö theá-giôùi veà daân soá.

Tuy Indonesia goàm 17508 hoøn ñaûo, nhöng khoaûng6000 ñaûo khoâng coù ngöôøi ôû. Caùc ñaûo naèm raûi-raùc ôû caûhai phía ñöôøng xích ñaïo. Naêm hoøn ñaûo lôùn nhaát laø Java,Sumatra, Kalimantan (phaàn Borneo thuoäc Indonesia), NewGuinea, vaø Sulawesi. Indonesia coù bieân-giôùi treân boä vôùiMalaysia, vaø Ñoâng Timor. Innodesia cuõng coù chung bieângiôùi vôùi Singapore, Malaysia vaø Philippines ôû phía baécvaø Australia ôû phía nam baèng giaûi nöôùc heïp. Thuû ñoâJakarta naèm treân ñaûo Java laø thaønh phoá lôùn nhaát, sau ñoùlaø Surabaya, Bandung, Medan vaø Semarang.

Vôùi dieän tích 1,919,440 caây soá vuoâng, Indonesialaø nöôùc ñöùng thöù 16 treân theá giôùi veà dieän tích ñaát lieàn.Maät ñoä trung bình 134 ngöôøi/caây soá vuoâng. Caùc soâng lôùnnhaát nöôùc naèm ôû Kalimantan, vaø goàm caùc soâng Mahakamvaø Barto, nhöõng con soâng naøy laø caùc ñöôøng giao thoângquan-troïng noái giöõa caùc khu ñònh cö treân ñaûo.

Naèm doïc theo xích ñaïo, Indonesia coù khí haäu nhieätñôùi gioù muøa, vôùi hai muøa möa vaø khoâ rieâng bieät.

Lòch söû Indonesia bò aûnh höôûng bôûi caùc cöôøngquoác muoán nhoøm ngoù caùc taøi nguyeân thieân nhieân.

Sau ba theá kyû röôõi, döôùi aùch thöïc-daân Haø Lan,Indonesia daõ daønh ñöôïc ñoäc laäp sau Theá chieán Hai. Vôùitö-caùch laø moät nhaø nöôùc duy nhaát, vaø moät quoác gia, Indo-nesia ñaõ phaùt-trieån moät tính ñoàng nhaát ñöôïc ñònh nghóabôûi moät ngoân ngöõ quoác gia, söï ña daïng chuûng toäc, söï ñadaïng toân giaùo beân trong. Khaåu hieäu quoác gia cuûa Indone-sia, “Bhinneka tunggal ika” (Thoáng nhaát trong ña daïng).

Indonesia laø moät keát-hôïp cuûa khoaûng 250 chuûngtoäc, phaàn ñoâng coù hoï haøng gaàn-guõi vôùi nhau treân phöông

3740

laøm toång thoáng vaøo thaùng 3 naêm 1968. Chính saùch “TraätTö Môùi ” ñöôïc Myõ uûng-hoä vaø khuyeán-khích ñaàu tö nöôùcngoaøi vaøo Indonesia. Ñaây laø yeáu-toá chính daãn tôùi ba thaäpkyû taêng-tröôûng kinh-teá oån-ñònh sau ñoù.

Naêm 1997 vaø 1998 Indonesia laø nöôùc bò aûnhhöôûng naëng-neà nhaát cuûa cuoäc khuûng-hoaûng taøi chính ChaâuAÙ. Suharto bò töø chöùc ngaøy 21 thaùng 5 naêm 1998. Naêm1999, Ñoâng Timor boû phieáu ly-khai khoûi Indonesia saumoät cuoäc xaâm chieám quaân söï daøi 25 naêm.


dieän ngöõ hoïc vaø nhaân chuûng hoïc thuoäc nhoùm toäc Maõ Lai.Treân ñaûo Java ñaõ ñaøo ñöôïc nhieàu troáng ñoàng cuøng kieåuvôùi troáng ñoàng Ñoâng Sôn. Nhieàu saùch giaùo khoa lòch söûIndonesia, baøi môû ñaàu vôùi neàn vaên minh troáng ñoàng.

Caùc di-tích hoùa thaïch cuûa ngöôøi Homo Erectus,thöôøng ñöôïc goïi laø “Ngöôøi Java”, cho thaáy quaàn ñaûo In-donesia ñaõ coù ngöôøi ôû töø hai trieäu naêm tôùi 500,000 naêmtröôùc. Ngöôøi Austronesian laø coäng ñoàng daân cö ña soáhieän taïi. Hoï tôùi Indonesia khoaûng 2000 naêm tröôùc CoângNguyeân, vaø ñaåy ngöôøi Meùlanesian baûn xöù veà caùc vuøngxa xoâi phía ñoâng.

Caùc ñieàu-kieän noâng nghieäp lyù töôûng, vaø neàn vaênminh luùa nöôùc xuaát-hieän sôùm, töø theá kyû thöù 8 tröôùc Coângnguyeân.

Töø theá-kyû thöù 7, vöông quoác haøng haûi Srivijayahuøng maïnh nhôø phaùt-trieån thöông maïi vaø caùc aûnh höôûngcuûa Hindu giaùo cuøng Phaät giaùo ñöôïc du nhaäp.

Nhöõng ngöôøi AÂu chaâu ñaàu tieân tôùi Indonesianaêm 1512, khi caùc thöông gia Boà Ñaøo Nha do FranciscoSerrao daãn ñaàu tìm caùch thaâu toùm caùc nguoàn taøi nguyeânnhuïc ñaäu-khaáu, ñinh-höông vaø haït-tieâu taïi Maluku. Caùcthöông gia Haø Lan vaø Anh nhanh choùng theo chaân.

Trong haàu heát thôøi-kyø thuoäc ñiaï, Haø Lan chækieåm soaùt vuøng ñaát naøy moät caùch loûng-leûo, cho tôùi theákyû 20 Haø Lan môùi thöïc söï kieåm soaùt toaøn boä vuøng ñaátnaøy. Cuoäc xaâm luôïc vaø chieám ñoùng cuûa Nhaät Baûn trongtheá chieán hai ñaõ chaám döùt thôøi-kyø cai trò cuûa Haø Lan, vaøkhuyeán-khích phong-traøo ñoäc-laäp töøng bò ñaøn aùp tröôùc ñoù.Hai ngaøy sau khi Nhaät Baûn ñaàu haøng Ñoàng Minh thaùng 8naêm 1945, Sukarno, moät laõnh tuï theo chuû-nghóa quoác giatuyeân-boá ñoäc-laäp vaø ñöôïc chæ ñònh laøm toång-thoáng.

Quaân ñoäi aâm-möu ñaûo chaùnh ngaøy 30 thaùng 9 naêm1965 daãn tôùi moät phong-traøo thanh tröøng baïo löïïc choángCoäng, trong ñoù ñaûng Coäng saûn Indonesia bò tieâu-dieät .Töôùng Suharto laõnh ñaïo quaân ñoäi ñöôïc chính thöùc chæ ñònh

38 39

Hình theå Ñoâng Nam AÙ Chaâu


Taïi Nam Döông, laõnh tuï Tan Malaka cuõng ñaõ nghóñeán moät lieân bang roäng lôùn gôøm caû Ñoâng Nam AÙ laãn UÙcChaâu maø oâng goïi laø “Asia”.

Vaøo naêm 1939, Phibum Songkhram cuøng nhoùm caàmquyeàn ñaõ boû quoác hieäu cuõ “Xieâm” ñoåi thaønh “Thaùi” vaøtung ra chuû-tröông giaûi-phoùng caùc quoác gia goác Thaùi taïiÑoâng Nam AÙ luïc ñòa. (Moät hoäi nghò Ñaïi Ñoâng AÙ ñöôïc toåchöùc ôû Ñoâng Kinh vaøo thaùng 11 naêm 1943 goàm coù toångthoáng Joseù P. Laurel cuûa Phi, thuû töôùng Ba Maw cuûa Mieán,hoaøng thaân Waithayakon cuûa Thaùi).

ÔÛ Vieät Nam, nhaø tö töôûng Thaùi Dòch Lyù Ñoâng Avaøo cuoái theá chieán 2 ñaõ ñöa ra thuyeát “Lieân Bang ÑaïiNam Haûi” ñeå coù neàn hoøa-bình laâu daøi trong vuøng, nhaátlaø cho Vieät Nam ôû theá beân caïnh nöôùc khoång-loà Trung Hoa.

* Daáu Chaân Baùch Vieät:

Theo OÂng Phaïm Vieät Chaâu, taùc giaû cuoán “TraêmVieät Treân Vuøng Ñònh Meänh”, xuaùt baûn naêm 1997 taïi HoaKyø:

“Veà nhöõng cuoäc Nam tieán cuûa caùc boä toäc Baùch Vieät,qua nhöõng döõ kieän ñaõ coù, coù theå chia laøm 4 thôøi kyø:

“Thôøi kyø 1, vaøo giöõa thieân nieân kyû III ñeán cuoáithieân nieân kyû II tröôùc Coâng Nguyeân bao goàm caùc saéc daânCöïu Malay, Taân Malay vaø Laïc Vieät.

“Nhöõng boä toäc Baùch Vieät di taûn xuoáng Ñoâng NamAÙ ñöôïc nhieàu nhaø söû-hoïc cho laø ñang ôû thôøi-ñaïi ñoà ñaù,cuõng coù ngöôøi cho laø hoï ñaõ tieán sang thôøi-ñaïi ñoà ñoàng.Nhöng duø hoï ôû thôøi-ñaïi naøo, moät ñaëc-ñieåm maø cuøngcoâng nhaän nôi hoï laø phöông phaùp caáy luùa ruoäng nöôùc(thuûy canh hay noâng heä sawah) maø hoï ñem theo...

Malay ñôït sau thieân ñi aøo-aït hôn, taïo thaønh nhöõngtaäp theå lôùn vaø choaùn caùc vuõng maàu môõ. Hoï thöôøng chieámnguï caùc vuøng bình nguyeân nhoû ôû duyeân haûi neân cuõng coønñöôïc goïi laø Malay duyeân haûi. Xeùt veà nhaân chuûng, hoï coøngiöõ ñöôïc khaù nhieàu baûn saéc “da vaøng mieàn Nam” cuûa caùcsaéc daân Baùch Vieät. Ngaøy nay, hoï laø thaønh phaàn daân cöchính cuûa Maõ Lai AÙ, Indonesia, vaø Phi Luaät Taân.

Khi choaùn caùc ñaûo, hoï tieán töø Maõ Lai sangSumatra, Java roài Borneo, Ceùleøbes, sau cuøng môùi tôùiquaàn ñaûo Phi Luaät Taân...

Thôøi kyø 2:

Thôøi kyø naøy goàm ngöôøi Moân vaø Khmer. NgöôøiMoân töø Nam Trung Hoa xuoáng Ñoâng Nam AÙ qua vuøngCöûu Long thöôïng. Hoï tieán vaøo Haï Mieán qua caùc haønh-lang soâng Salween vaø Sittang... Ngöôøi Moân laø nhöõng nhaønoâng gioûi, Hoï cuõng laø nhöõng ngöôøi thöông gia, thôï ñoùngthuyeàn vaø nhaø haøng haûi thaïo ngheà. Nôi hoï tieán xa nhaát laøvuøng baéc baùn ñaûo Maõ Lai do ñöôøng xuoâi theo Chao Phraya.

4144


Toå hôïp Moân ñaàu tieân quy tuï nhö moät quoác giatoïa laïc gaàn Lavo, cöïc baéc vònh Thaùi Lan. Qua caùc cuoäctieáp xuùc, buoân baùn baèng ñöôøng bieån, ngöôøi Moân ñaõ sôùmtieáp nhaän vaên minh AÁn Ñoä môùi. Sau naøy truyeàn thuï laïicho ngöôøi Khmer, Mieán vaø Thaùi.

Thôøi kyø 3:

Thôøi kyø naøy laø nhöõng ñôït nam thieân cuûa daân Pyuvaø Mieán. Daân Pyu tröôùc kia coù leõ laø nhoùm ngöôøi quantroïng nhaát veø maët chính trò ôû trung taâm chaâu thoå Irrawaddytaïi Mieán Ñieän... Ngöôøi Pyu laäp quoác vaøo khoaûng cuoái theákyû 6 sang ñaàu theá kyû 7, kinh ñoâ laø Srikshetra ôû haï löu soângIrrawaddy. AÛnh höôûng chính trò cuûa Pyu suy taøn daàn vaømaát haún ôû Haï Mieán vaøo theá kyû 8 sau khi coù cuoäc taây tieáncuûa ngöôøi Palaung vaø Karen vaøo vuøng Minbu-Magwe.

“Ngöôøi Pyu raát gioûi veà aâm nhaïc. Vaøo naêo 800-802vöông quoác Ñaïi Lyù ñaõ coáng vua Ñöùc Toân nhaø Ñöôøng nhieàunhaïc coâng ngöôøi Pyu. Ngöôøi Pyu cuõng raát thieän chieán,Trong ñaïo quaân Ñaïi Lyù taán coâng quaân ñoâ-hoä Taàu ôû GiaoChaâu naêm 863 cuõng coù raát nhieàu chieán syõ Pyu.

“Khi quoác gia Pyu ñaõ suy thì laïi coù moät nhoùmdaân khaùc coù lieân-heä huyeát toäc vôùi Pyu, ñöôïc goïi laø boä toäcMieán töø phía Baéc traøn xuoáng. Boä toäc naøy hoï cuõng ñaõ hoïcñöôïc ôû ngöôøi Shan (Thaùi) thuaät kî maõ, thuaät chieán ñaáu ôûmieàn nuùi vaø caû caùch laøm ruoäng baäc. Hoï keát tuï thaønh moättaäp theå, tröôùc ôû Trung Mieán, sau xuoáng phía nam vuøngMinbu- Magwe. Sau cuøng hoï tieán veà phía taây tôùi thung-luõng Chindwin vaø phía baéc tôùi vuøng Shwebo, roài keát hôïpvôùi nhöõng nhoùm nam thieân tröôùc maø toå chöùc daàn-daànthaønh quoác gia Mieán Ñieän.

“Thôøi kyø 4: Thôøi kyø nam thieân naøy laø cuûa ngöôøiThaùi töø Vaân Nam xuoáng.

“Vaøo ñaàu theá kyû 2 baét ñaàu doøm ngoù vuøng VaânNam, moät vuøng goàm caùc gioáng daân Baùch Vieät, ña soá laøngöôøi Thaùi. Ñeán ñôøi Ñöôøng ñem quaân chieám khu vöïc ThaùiHoøa (thung luõng vuøng hoà Ñaïi Lyù, vuøng Cöûu Long thöôïng,Salween, vaø Irrawaddy).

“Vaøo ñaàu theá kyû 8, tieåu quoác Moâng Xaù thoángnhaát ñöôïc caû saùu tieåu quoác laäp ra vöông quoác ÑaïiMoâng. Ñaïi Moâng sau ñoåi ra Ñaïi Leä, roài Ñaïi Lyù (Tali).

Veà nguoàn goác taäp theå Thaùi cuûa vöông quoác ÑaïiLyù coù ngöôøi cho laø “Töø nhoùm Baùch Vieät chuû yeáu ôû mieànNam soâng Döông Töû thieân di theo höôùng taây nam vaøomieàn Nam Vaân Nam...” Thaät ra vuøng Vaân Nam töø tröôùc ñaõcoù nhöõng boä toäc Baùch Vieät soáng raûi-raùc, nhöng chæ sau khiñeá quoác Nam Vieät bò Haùn thoân tính thì vuøng naøy môùi ñöôïcquy tuï ñoâng ñaûo. Ngöôøi Thaùi chaúng phaûi ñaâu xa laï, chínhlaø boä toäc Lyù thuoäc nhoùm AÂu Vieät ôû Quaûng Taây. Vì khoângchòu soáng döôùi söï ñoâ hoä cuûa ngöôøi Haùn neân môùi töï xönglaø Thaùi coù nghóa laø töï do, laø thoaùt khoûi. Truyeän NamChieáu trong “Lónh Nam Chích Quaùi” cuõng coù keå laïi saukhi Nam Vieät bò nhaø Haùn thoân tính, moät phaàn daân NamVieät ñaõ boû nöôùc ra ñi laäp ra nöôùc Nam Chieáu (Ñaïi Lyù).

Sau Ñaïi Lyù suy daàn. Naêm 1253, Ñaïi Lyù bò töôùngMoâng Coå laø Ngoät Löông Hôïp Thai (Wouleangotai) phaùvôõ hoaøn toaøn. Chính trong dòp naøy, daân Thaùi cuûa vöôngquoác Ñaïi Lyù, laïi moät laàn nöûa boû queâ höông, thieân di xuoángÑoâng Nam AÙ theo haønh lang Irrawaddy, Salween, ChaoPhraaya, Cöûu Long ñeå thaâm nhaäp vaøo ñaát Mieán, vaø ñaátKhmer.

Caùc vuøng naøy, töø tröôùc ñaõ coù ngöôøi Thaùi ôû, nhöngchæ sau cuoäc nam thieân lôùn lao naøy, caùc boä toäc Thaùi môùithöïc söï laøm chuû khu trung taâm Ñoâng Nam AÙ luïc ñòa, vaødaàn-daàn laäp ra caùc vöông quoác huøng maïnh nhö Ayuthia(1351), Lan Xang (1353) tieàn thaân cuûa Xieâm (Thaùi Lan)vaø Laøo.

* Y-Ù Höôûng Lieân Keát caùc Quoác Gia Ñoâng Nam A:

YÙ-chí keát-hôïp ñaõ naûy sinh töø theá-kyû 19, trong khitoaøn vuøng coøn chìm ñaém trong voøng ñoâ-hoä cuûa Taâyphöông! Joseù Rizal vaø Apolinario Malini ngöôøi Phi LuaätTaân ñaõ töøng nhaém tôùi vieäc hình thaønh moät toå hôïp daân toäcMalay goàm Borneùo, Nam Döông, Maõ Lai vaø Phi LuaätTaân.

42 43


ChöôngChöôngChöôngChöôngChöông II

Vaán Ñeà Thôøi Ñaïi töø töø töø töø töø

Sau Theá Chieán I & Töông Lai?

ñoùng.- 1939, Ñöùc xaâm-laêng Ba Lan. Anh vaø Phaùp tuyeân

chieán vôùi Ñöùc.- 1940: Ñöùc quoác xaõ chinh phuïc Taây AÂu.- 1941 Nhaät baát-ngôø oanh-taïc caên-cöù Traân Chaâu

caûng (Pearl Harbor), ngaøy hoâm sau (thaùng 12-8) Hoa Kyøtham-gia löïc-löôïng Ñoàng minh trong theá chieán II.

-1944 (8 thaùng 6) Ñoàng Minh ñoå-boä leân baõi bieånNormandi thuoäc Phaùp, goïi laø ngaøy D-day.

-1945: Bom nguyeân töû doäi xuoáng Hiroshima.-1945, Theá chieán II chaám-döùt sau khi Nhaät tuyeân-boá

ñaàu haøng.-1945 Lieân Hieäp quoác thaønh-laäp.-1947: Chöông trình Marshall giuùp Taây AÂu phuïc-hoài

kinh teá.

-1949 NATO ñöôïc thaønh laäp nhaèm choáng laïi Lieân Xoâ.-1949: Böùc töôøng Baù-Linh phaân ñoâi Taây Ñöùc vaø Ñoâng

Ñöùc.-1950-1975 Thôøi kyø chieán tranh laïnh.-1954: Al-geù-rian noåi daïy choáng nhaø caàm quyeàn

Phaùp. Nasser naém chính quyeàn Ai Caäp.-1956: Hung Gia Lôïi noåi daïy choáng Soviet .-1958 Coäng Ñoàng chung AÂu Chaâu ñöôïc thaønh-laäp.-1959: Tibet noåi daïy choáng Trung Coäng-1960: 15 xöù Phi Chaâu daønh ñoäc laäp.-1960, OPEC laø toå-chöùc caùc quoác-gia xuaát khaåu daàu

thoâ ñöôïc thaønh-laäp.-1960, Taây Taïng noåi leân choáng Trung Coäng thoáng trò.-1962: Vuï khuûng hoaûng hoûa tieãn Cuba.-1962 Ñeá quoác Phaùp hoaøn-toaøn chaám döùt, khoâng coøn

thuoäc ñiaï.-1964: Quoác hoäi Hoa Kyø chuaån nhaän cuoäc chieán VN.-1964, Toå-chöùc giaûi-phoùng Palestine do Yasser Arafat

ñöôïc thaønh-laäp.-1967 Chieán-tranh 6 ngaøy giöõa Do Thaùi vôùi AÛ Raäp.

4548


II-1/ Nhöõng Chính Bieáân Theá Giôùi töø 1900-2000.Coù theå noùi töø 1880-1900, Phi Chaâu haàu nhö hoaøn-

toaøn laø thuoäc-ñiaï cuûa AÂu Chaâu:- 1900, Nga saùp-nhaäp Maõn Chaâu vaøo laõnh-thoå Nga.- 1901 baét ñaàu theá-kyû ñieän khí.- 1902, lieân-minh Ñöùc, AÙo-Hung vaø YÙ taùi laäp.- 1903 Orville vaø Wilbur Wright bay maùy bay ñaàu

tieân taïi Kitty Hawk, North Carolina.- 1904 Nhaät - Nga chieán tranh.- 1905 Thoûa Hieäp Portmouth chaám-döùt chieán-tranh

Nhaät-Nga.- 1907 Nga vaø Anh chia quyeàn aûnh-höôûng ñoái vôùi Iran.- 1910 Nhaät saùp-nhaäp Trieàu Tieân vaøo laõnh-thoå.- 1914, Theá chieán thöù I khôûi ñaàu.- 1917, Hoa Kyø tham chieán trong theá chieán I.- 1918 thoaû hieäp ngöng baén giöõa Ñoàng minh vaø Ñöùc.- 1920, Hoäi Quoác Lieân ñöôïc thaønh laäp taïi Paris.- 1920, Mohandas Gandhi chuû-tröông baát-baïo-ñoäng

nhaèm daønh ñoäc-laäp cho AÁn Ñoä,- 1922, Ai Caäp tuyeân boá ñoäc-laäp.- 1924, Lieân Hieäp Chaâu Myõ (Pan of American Treaty)

ñöôïc kyù-keát ñeå ngaên chaën chieán-tranh giöõa caùc quoác-giatrong vuøng).

Chuù yù: 1900 - 1925 Thôøi kyø xung-ñoät giöõa caùc ñeáquoác (Clash of Empires)

- 1925-1950 Theá giôùi trong chieán tranh:- 1925 Trung Hoa noäi chieán. Stalin naém quyeàn haønh

taïi Lieân Xoâ.- 1929 Wall Street suïp ñoå baát thöôøng gaây khuûng-

hoaûng kinh-teá toaøn caàu.- 1931: Collapse of Central European Banks leads

to major recession. (Söï suïp ñoå cuûa ngaân haøng trung öông AÂuChaâu daãn ñeán suy suïp).

- 1933: Hitler trôû thaønh laõnh tuï Ñöùùc quoác xaõ.- 1935: YÙ xaâm laêng Ethiopia.- 1936 Addis Ababa thuû-ñoâ Ethiopia bò quaân YÙ chieám

46 47


- 1967: Israel ñaùnh baïi Ai Caäp vaø caùc quoácgia AÛ Raäp.

- 1971: Pakistan phaân chia Ñoâng Pakistanthaønh Bangladesh.

- 1973: Quaân ñoäi Hoa Kyø ruùt khoûi Vietnam.- 1973 Cuoäc chieán Yom Kippur giöõa Ai Caäp

vaø Do Thaùi.- 1975, Noäi chieán giöõa ngöôøi theo Hoài Giaùo

vôùi chính quyeàn theo Thieân Chuùa giaùo noå ra ôû Liban.-1975-1979 Cheá ñoä Pol Pot taøn saùt daân

Khmer.- 1980-1988 Chieán tranh Iran vôùi Iraq.- 1983, Noäi chieán laàn thöù hai taïi Sudan giöõa

ngöôøi Hoài Giaùo vaø Thieân Chuùa giaùo.- 1986: Cheá ñoä Marcos (Phi Luaät Taân) thaân

Myõ bò suïp ñoå.- 1990: Nöôùc Ñöùc thoáng nhaát.- 1991: Lieân Xoâ tan vôõ. Toång thoáng Bush

thoâng baùo chaám döùt “Chieán Tranh laïnh”.- 1994: Nelson Mandela thaéng trong cuoäc

baàu cöû toång thoáng Nam Phi.- 1996: Taliban naém quyeàn haønh ôû Afghani-

stan, vaø aùp ñaët theo Hoài giaùo.- 1998: India and Pakistan thöû voõ khí haïch

taâm.- 2001: Hoài giaùo quaù khích ñaâm maùy bay

vaøo Trung Taâm Thöông Maïi Theá Giôùi (Nöõu Öôùc). Toång thoángBush tuyeân boá “Chieán tranh choáng khuûng boá ”.

- 2003, noäi chieán vì chuûng toäc vaø toân giaùo ôûSudan vaø vuøng Dafur.

- . . .

*

ñöôïc caùc cuoäc noåi daäy cuûa caùc giaùo phaùi. Hoa Kyø nhaänñaûm-nhieäm huaán-luyeän cho Nam Vieät Nam (soá coá-vaán Myõleân tôùi 327 ngöôøi).

- 1955 (26/10) Ngoâ Ñình Dieäm tuyeân caùo thaønh laäpVieät Nam Coäng Hoøa sau khi truaát-pheá Baûo Ñaïi.

- 1956 Cuoäc baàu-cöû thoáng nhaát nhö hieäp ñònhGeneøve quy ñònh khoâng ñöôïc thöïc-hieän.

- 1960 (8 thaùng 11) Kennedy ñaéc cöû toång thoáng HoaKyø, Myõ baét ñaàu moät chính saùch can döï saâu roäng vaøo VieätNam.

- 1960 (20 thaùng 12) Maët traän Daân Toäc Giaûi PhoùngMieàn Nam ñöôïc thaønh laäp.

- 1962 (8 thaùng 2) Moät boä Chæ Huy quaân söï Hoa Kyøñöôïc thieát laäp taïi Saigon.

- 1963 (1 thaùng 11) Ñöôïc Hoa Kyø ngaàm chaáp thuaän,nhoùm töôùng laõnh trong quaân ñoäi VNCH laät ñoå vaø saùt haïianh em oâng Dieäm

- 1964 (5 thaùng 8) Bieán coá “Vònh Baéc Vieät ”, hai khutruïc haïm Maddox vaø Turner baùo-caùo bò tuaàn duyeân BaécVieät taán coâng taïi vònh Baéc Vieät. Toång Thoáng Johnsontöùc khaéc ra leänh traû ñuõa.

- 1965 (7/thaùng 2) Du kích quaân taán coâng caên cöùMyõ ôû Pleiku, haï saùt 9 quaân nhaân Hoa Kyø - Toång ThoángJohnson laáy côù naøy, haï leänh môû chieán dòch oanh taïc trieätñeå Baéc Vieät.

- 1965 (thaùng 6) Ñaûo chaùnh taïi Nam Vieät Nam,Nguyeãn vaên Thieäu trôû thaønh nguyeân thuû quoác gia. Löïclöôïng quaân söï Myõ töø 74 ngaøn taêng leân 148 ngaøn vaøothaùng 10.

- 1966 (thaùng 4) Hoa Kyø baét ñaàu duøng maùy bay B-52 oanh taïc Baéc Vieät. Löïc löôïng quaân ñoäi Hoa Kyø ôû VNleân ñeán 389 ngaøn.

- 1967 thaùng 5, Löïc löôïng quaân ñoäi Hoa Kyø leântôùi 463 ngaøn.

4952

1

1- Leâ Vaên Xöông, “Bieân Nieân Söû Theá Giôùi”, Baûn thaûo naêm 2010.


- 1945 (6 thaùng 3) Hieäp ñònh sô boä Vieät Phaùp ñöôïckyù keát taïi Haønoäi, chính phuû Phaùp coâng nhaän Vieät Nam laømoät quoác gia töï do, coù chính phuû, quoác hoäi, quaân ñoäi vaøtaøi chính rieâng ôû trong khoái Lieân Bang Ñoâng Döông vaøLieân Hieäp Phaùp.

- 1945 (2 thaùng 9) Hoà Chí Minh tuyeân caùo Vieät Namñoäc laäp.

- 1946 (1 thaùng 6) Chính phuû Nam Kyø töï trò ra ñôøido Nguyeãn vaên Thinh laøm thuû töôùng.

- 1946 (19 thaùng 12) Suùng noå ôû Haønoäi, Chieán tranhVieät - Phaùp baét ñaàu.

- 1948 (5 thaùng 6) Phaùp ñaët Baûo Ñaïi laøm quoác tröôûngquoác gia Vieät Nam, xuyeân qua thoûa hieäp Bollaert do BaûoÑaïi - Nguyeãn vaên Xuaân ñöôïc kyù keát treân tuaàn döông haïmDuguay Troulu trong vònh Haï Long.

- 1949 : Mao Traïch Ñoâng hoøan-toaøn kieåm soaùt HoaLuïc, Vieät Minh ñöôïc Trung Hoa giuùp ñôõ.

- 1950 Trung Coäng thöøa nhaän nöôùc Vieät Nam DaânChuû Coäng Hoøa.

- 1950 (25/6): Chieán tranh Trieàu Tieân buøng noå, HoaKyø baét ñaàu vieän trôï cho Phaùp ôû Vieät Nam (500 trieäu myõkim moãi naêm).- 1953 Kyù keát ñình chieán ôû Trieàu Tieân. Chieántranh du kích gia taêng, Phaùp laäp caên cöù ôû Ñieän Bieân Phuû.

- 1954 (thaùng 3) Boä ñoäi Vieät Minh baét ñaàu vaây haõmÑieän Bieân Phuû.

- 1954 (26/4) Hoäi nghò Geneøve khai-maïc.

- 1954 (7 thaùng 5) Caên cöù Ñieän Bieân Phuû thaát thuû.

- 1954 (27 thaùng 7) Cuoäc ngöng baén baét ñaàu ñöôïcthöïc hieän taïi Baéc boä Vieät Nam.

- 1954 (8 thaùng 9) Hoa Kyø thaønh laäp toå chöùc lieânphoøng Ñoâng Nam AÙ (SEATO) lieân hieäp caùc nöôùc choáng Coängnhaèm baûo ñaûm an ninh cho caû Ñoâng Döông.

- 1955 (thaùng 2) Thuû töôùng Ngoâ Ñình Dieäm deïp tan

II-2/ Bieân Nieân Söû Vieät Nam töø 1900-2000:

- Hoøa Öôùc Nhaâm Tuaát (1862) goàm 12 khoaûn: Trong ñoù, caùc khoaûn chính: . Töï do truyeàn ñaïo Gia Toâ taïi Vieät Nam; . Nhöôøng ba tænh: Bieân Hoøa, Gia Ñònh vaø Ñònh Töôøng (Myõ Tho) cuøng ñaûo Coân Loân cho nöôùc Phaùp; . Boài thöôøng chieán phí 4 trieäu Phaät Laêng trong 10

naêm cho nöôùc Phaùp.- 1873-1874: Phaùp ñaùnh Baéc Kyø laàn thöù nhaát.- Hoøa öôùc Giaùp Tuaát (1874) Coâng nhaän chuû quyeàn

cuûa Phaùp taïi 6 tænh Nam Kyø.- Hoøa öôùc Quùy Muøi (25-8-1883) Phaùp baûo hoä Vieät

Nam.- Hoøa öôùc Giaùp Thaân (6/6/1884) Ñaët nöôùc Vieät Nam

döôùi quyeàn ñoâ hoä cuûa ngöôøi Phaùp.- Binh bieán taïi kinh ñoâ Hueá, ñeâm ngaøy 4-7-1885.- Ngaøy 7-7-1885, Nhaân danh vua Haøm Nghi, Toân Thaát

Thuyeát truyeàn hòch Caàn vöông.- Ñaàu naêm 1905, Phong traøo Ñoâng Du nhaém ñöa

ngöôøi sang Nhaät du hoïc ñeå trôû veà cöùu nöôùc. Ngöôøi ra ñiñaàu tieân laø cuï Phan Boäi Chaâu.

- Thoûa öôùc 10-6--1907, Phaùp nhöôøng cho Nhaät moätsoá quyeàn lôïi kinh teá ôû Ñoâng Döông, ngöôïc laïi Nhaät seõgiaûi taùn caùc hoäi Vieät Nam taïi Nhaät vaø truïc-xuaát taát caû caùc duhoïc sinh Vieät ra khoûi ñaát Nhaät.

- 1908, khaép caùc tænh mieàn Trung Kyø noåi leân choángsöu cao thueá naëng.

- Thaùng 4/1908, Phan Chaâu Trinh bò ñaøy ñi Coân Loân.- 1913, Vieät Nam Quang Phuïc hoäi toå-chöùc baïo ñoäng,

neùm bom taïi Haønoäi.- 1916 cöïu hoaøng Thaønh Thaùi cuøng cöïu hoøang Duy

Taân bò ñaøy sang ñaûo Reùunion (Naêm 1947, cöïu hoaøng ThaønhThaùi ñöôïc veà Saigon vaø maát taïi Saøigon naêm 1955).

50 51


Bieát nghóa laø caùi gì coøn laïi khi ngöôøi ta ñaõ queânheát caû. Caùi gì coøn laïi ? - moi-meâme. Luaät-taéc khoa-hoïcñaõ quy-ñònh xaõ-hoäi, chi-phoái töøng ngöôøi, nhöng maø yù chítöøng ngöôøi traùi laïi coù theå chuyeån bieán ñöôïc xaõ-hoäi.

“Xöa nay, nhaân ñònh thaéng thieân cuõng nhieàu...” (Nguyeãn Du)

OÂi ñaïo soáng khoù thay! Sinh theá dò, tröôûng theá nan.Söï soáng, coøn cuûa ngöôøi ta ví nhö ngöôøi trong nhaø böôùc rakhoûi cöûa, ñeå ñi ñeán moät ñiaï-ñieåm nhaát-ñònh. Trong quaù-trình ñi ñöôøng phaûi bieát haáp-thuï nhöõng tinh-hoa vaø kinh-nghieäm ñeå ñi tôùi nôi vôùi moät tinh-thaàn saûng-khoaùi. Choneân caùi yù chí nguyeân baûn cuûa mình phaûi nhaát-ñònh. Nhöõngtinh-hoa vaø kinh-nghieäm gaët haùi treân lòch-trình chæ laønhöõng taøi-lieäu tích-luõy cho yù chí nguyeân baûn caøng phong-phuù, doài-daøo vaøo cuoäc soáng theâm vieân-maõn, myõ-leä...

Dumas noùi: “Phaûi troâng caùi cheát thaúng tröôùc maët.OÂi ñaïo cheát cuõng khoù thay! Bieát bao keû soáng vaø cheát nhöthaûo moäc! voâ ích cho nhaân-loaïi, cho daân-toäc. Bieát caùi cheátmôùi kieán-laäp ñöôïc caùi quyeát taâm. Bieát caùi soáng môùi daùmñem loøng hy-sinh. Bieát caùi cöïc chaát cuûa soáng vôùi cheát nôitöï mình môùi hieåu roõ ñöôïc caùch ñaët ñeå mình vaøo xaõ-hoäi. . .

Trong quaù-trình cuoäc soáng, haït buïi, sôïi coû, töø caùiraát nhoû ñeán nhöõng caùi raát lôùn, töø caùi voâ hình ñeán höõu hìnhñeàu laø taøi-lieäu cuûa “bieát”. Bieát laø truïc cuûa soáng, maø hoïclaø cöûa cuûa “bieát”. OÂi ñaïo hoïc cuõng khoù thay! Cuøng moätcöûa hoïc maø ra thieân taøi, nhaân taøi hay noâ taøi. . . .

Chính-trò thôøi nay coù thöïc-hieän ñöôïc lyù-töôûng Chaân- Thieän - Myõ laø troâng vaøo tö-caùch cuûa moãi con ngöôøi coùhôïp vôùi thuûy-chuaån sinh toàn theo taâm-thöùc hay khoâng?

Lòch-söû chæ laø cuoäc dieãn-tieán theo caùi sinh-meänhheä-thoáng cuûa moãi daân-toäc. Daân-toäc Vieät caàn nhöõng coângdaân raát thuaàn-tuùy vaø sung thöïc, ñeå laøm troøn hai taàng chöùc-vuï: caùch-maïng vaø kieán-thieát.

Nhöõng coâng-daân aáy phaûi bieát ñaïo soáng, ñaïo cheátvaø ñaïo hoïc.

- 1968 (30 thaùng 1) Khôûi söï cuoäc toång coâng kíchTeát Maäu Thaân.

- 1968 (13 thaùng 5) Khôûi söï caùc cuoäc ñaøm phaùntaïi Paris giöõa Hoa Kyø vaø Baéc Vieät.

- 1969 (15 thaùng 1) Thoûa thuaän thöông-thuyeát boánbeân taïi Paris.

- 1969 (3 thaùng 9) Hoà chí Minh qua ñôøi.

- 1969 (thaùng 11) Toång thoáng Nixon loan baùochöông trình “Vieät Nam hoùa ” cuoäc chieán.

- 1972 (30/3) Coäng quaân khôûi söï cuoäc toång taáncoâng taïi mieàn Nam Vieät Nam.

- 1972 (6 thaùng 4) Hoa Kyø taùi oanh taïc mieàn BaécVieät Nam.

- 1972 (1 thaùng 5) Coäng quaân chieám tænh lî QuaûngTrò.

- 1973: Nixon khaån-caáp ra leänh ngöng oanh kíchtreân khoâng, treân bieån vaøo Baéc Vieät, ngöng thaû mìn taïi caùccaûng vaø soâng ngoøi Baéc Vieät.

- 1975 (24 thaùng 1) Boán beân tham döï hoäi-ñaøm Pariscuøng luùc chính-thöùc coâng boá “Hieäp ñònh chaám döùt chieántranh vaø taùi laäp hoøa bình ôû Vieät Nam ”.

II-3/ Thaåm Ñònh Lòch Söû: II-3-1- Phöông-thöùc thaåm ñònh.

Trong vieäc thaåm-ñònh tình-hình theá-giôùi cuõng nhönöôùc nhaø, chuùng ta caàn coù moät phöông-chaâm laø neân vöôïtleân treân nhöõng gì xaûy ra ñöông thôøi, nhö nhöõng tuyeân-ngoân, phaùt-ngoân, phaùt-bieåu, phong-traøo, hieäp-hoäi, ... môùimong tìm ra maët thaät cuûa thôøi-ñaïi. Muoán ñöôïc vaäy,chuùng ta caàn coù:

- Caùi nhìn bao-quaùt, khoâng thieân-leäch, khoâng giôùihaïn bôûi ñiaï-phöông, vaø thôøi-gian.

- OÙc suy-xeùt voâ-tö vaø khaùch-quan qua tinh-thaàntraùch-nhieäm ñoái vôùi daân-toäc.

- Söï tìm hieåu phaûi saâu saéc, laät traùi ñöôïc nhöõng yù

5356


nghó vaø möu-ñoà tieàm-taøng cuûa vaán-ñeà.- Döï ñoaùn ñöôïc nhöõng xoay chuyeån seõ xaûy ra ñeå

ñaët ñònh ñöôøng loái hoaït-ñoäng cho töông-lai.- Söï nhaän ñònh luoân-luoân laáy töông-quan maät-thieát

giöõa theá-giôùi vaø nöôùc nhaø.

* Söï “soáng” vaø söï “bieát”:

Trong lòch-söû loaøi ngöôøi ñaõ chöùng-minh hoaøn-caûnhvaø kinh-teá xuùc-tieán söï hieåu bieát, nhöng söï hieåu bieát phaûilaõnh-ñaïo hoaøn-caûnh vaø kinh-teá, lyù luaän phaûi laõnh-ñaïothöïc haønh, maø thöïc-haønh caàn xuùc-tieán, chöùng-minh vaø tu-chænh lyù luaän.

Bieát laø cöùu-caùnh, yù nghóa cuûa nhaân sinh. Coù bieátmôùi coù khaû-naêng soáng trong chaân yù-vò doài-daøo cuûa ñôøingöôøi.

Söï bieát cuûa loaøi ngöôøi coù ba phöông-dieän:Caàn bieát veà nguyeân thuûy - Caàn bieát veà cöùu-caùnh -

caàn bieát veà chaân töôùng.Loaøi ngöôøi vì muoán ñeå yeân ñònh söï soáng cuûa mình

trong vuõ-truï neân khoâng theå khoâng ñi tìm caùi tuyeät-ñoái,caùi nhaát-ñònh cuûa ba phöông-dieän bieát treân.

Nho gia thì caàn bieát tính, bieát meänh, trí chi,...Phaät thì caàn minh taâm huaán tính, ñaïi giaùc, töï giaùc,...Laõo thì caàn toàn chaân, tu ñaïo, tu tieân tröôøng thoï,...Thieân Chuùa giaùo thì caàn thaùnh linh maëc-khaûi, theå

nghieäm Chuùa Trôøi,...Caùi bieát cuûa loaøi ngöôøi ñi töø tuyeät-ñoái luaän

(dogmatisme) ñeán voâ tri luaän (agnosticisme) cho ñeán kinhnghieäm luaän (pragmatisme), hoaëc-giaû voâ thaàn (atheùisme),höõu thaàn (theùisme), hoaëc-giaû duy taâm söû quan, duy vaät söûquan, duy sinh söû quan,... ba beø baûy moái!

Duø sao, soáng nghóa laø mong mình ñöôïc vöõng laäp .Haõy neân töï giaùc (Connais-toi toi-meâme). Haõy töï kieán-laäpla áy mo ä t sinh-me änh he ä -tho áng. Herriot no ù i: “Laconnaissance c’est ce qui reste apreøs qu’on a tout oublieù”.

54 55

Xe thieát giaùp cuûa Coäng quaân taán vaøo dinh Ñoäc Laäp. (Saøigoøn, 3o - 4 - 1975)


Phaûi bieát thöïc-hieän töï mình ñi ñeán thöïc-hieän xaõ-hoäi vaø thöïc-hieän daân-toäc. Chæ coù thôøi-cô, chæ coù lòch-söû,chæ coù chí löông-tri, chæ coù lyù-töôûng laø con ñöôøng ñeå chota phaûi mau maø ñaït tôùi.

Söï thöïc-hieän caên-baûn laø söï thöïc-hieän töï mình. Söïthöïc-hieän ñoù laø ñeå ñem mình ñoàng-hoùa, nhaát-nhö-hoùa vôùivuõ-tru ï, cho mình vôùi vuõ-truï khai-thoâng, hoaøn-thaønh BoàÑeà Ñaït Ma, moät thöù töï ngaõ cao-caû vaø trang-nghieâm vaäy.

II-3-2- Laáy “Ngöôøi” laøm goác (Nhaân baûn):

Thanh nieân tröôùc hoaøn-caûnh khoù-khaên cuûa daân-toäc, vaø khoán-khoå cuûa thôøi-ñaïi, tröôùc heát phaûi phaùt-hieänñöôïc phaïm-truø “ngöôøi” ôû nôi thaân mình.

Neáu chuùng ta ñoàng yù “nhaân ñaïo” laø ñöôøng soángcuûa loaøi ngöôøi döïa treân ba yeáu-toá: Nhaân baûn, nhaân tínhvaø nhaân chu û.

- Nhaân baûn laø laáy loaøi ngöôøi laøm goác, laáy xaõ hoäiloaøi ngöôøi treân töï tính , laáy nhaân daân laøm goác, laáy toaøntheå theá-giôùi nhaân loaïi laøm goác cuûa taát caû caùc kieán-truùc,kieán-thieát xaõ-hoäi.

Laáy “ngöôøi” laøm goác thì moïi hieän-töôïng soáng ñöôïctaïo ra bôûi ngöôøi, vì ngöôøi vaø cho ngöôøi. Do ñoù, söù meänhcuûa con ngöôøi trong xaõ hoäi laø phuïc-vuï ngöôøi, vì ngöôøi, chongöôøi chöù khoâng phaûi vì söï, vì vaät.

- Nhaân tính: Ñeå cho loaøi ngöôøi thöïc söï coù haïnhphuùc, neàn chính-trò phaûi laáy nhaân tính laøm neàn-taûngcho moïi chöông-trình kieán-thieát.

Nhaân tính ñích thöïc vaø caên-baûn laø nhu-yeáu tính, töïveã tính, saéc tính vaø xaõ-hoäi tính. Nhu-yeáu tính laø nhöõngtính caàn yeáu cho cuoäc soáng (aên, ôû, maëc,...).

Trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi phaûi laáy “bình”laøm chuaån (khoâng ngöôøi naøo bò cheøn-eùp trong söï thoûa-maõn caùc nhu-yeáu veà tinh-thaàn cuõng nhö theå-chaát).

Tính thöù hai laø “saéc tính” (Tính truyeàn chuûng hay

1

1- Lyù Ñoâng A, “Taâm Lyù Thaàn Linh Hoïc”, Gioù Ñaùy xuaát baûn 1967.

daân nhö coû raùc, coâng cuï. Trong lòch-söû Taøu, Khoång Nhochöa bao giôø ghi laïi söï-kieän ngöôøi daân laøm chuû. Söï thaànthaùnh hoùa vua chuùa chöùng-minh moät caùch chua-chaùt cho quannieäm “daân vi quùy”. Ñieàøu naøy chæ xuaát-hieän trong ñaàu oùctrieát gia, hay treân mieäng löôõi cuûa caùc nhaø nho maø thoâi.”

Suoát thôøi kyø Xuaân Thu (1135-770 tr. T.L.) vaø ChieánQuoác (770-256 tr. T. L.), Trung Hoaï ñaïi loaïn. Theo WillDurant xaõ hoäi do Chu Coâng kieán laäp, vì laáy vaên-hoùa du-muïc laøm chuû ñaïo, neân beà toâi gieát vua, con boû cha, vôï lìachoàng... cöûa nhaø tan naùt, daân chuùng khoå cöïc, naïn ñoùi xaûyra haøng ngaøy ôû khaép nôi!

- Khoång Töû cuõng ñaõ mong ñem giai caáp “nho só” ,giai-caáp “trung dung” taäp ñaïi thaønh laïi maø laøm toâng chuûcuûa lòch-söû “vaïn theá chi vöông”!

- Maëc Töû ñoái ñaàu vôùi Döông Chu chæ laø toång hoøanhöõng moà hoâi roùc-raùch chaûy vaøo nhöõng taám loøng lao-ñoäng .Maëc Töû laø ñaïi-bieåu ñaáu tranh trong xaõ-hoäi giai-caáp. Söï chiareõ cuûa Chieán Quoác laø do söï luõng-ñoaïn cuûa thaønh phaànnaém ñaëc quyeàn. Giai-caáp ñaëc quyeàn phaûi boû ñi nhöõng phuøhoa, xa-xæ ñeå ñem laïi “bình” cho ñôøi soáng ñaïi chuùng.Nhöõng baát bình cuûa xaõ-hoäi phaûi bò phaù tan baèng “nhaân aùi” .Maëc Töû ñaõ ñi boä suoát ngaøy ñeâm, möôøi buoåi sang Sôû, mangtrí-thöùc vaø hoïc-vaán xaùc-thöïc cuûa mình ñeå phaù tan suùy-ñoàcuûa Sô û tröôùc, mang tinh-thaàn hy-sinh cuûa chính mình vaøhoïc troø ra tieâu dieät tai vaï cuûa chieán tranh. Chæ coù hy-sinh vaøchieán-tranh ñeå tieâu-dieät chieán-tranh - Chæ coù lyù-töôûng toáicao, chaân - thieän - myõ ra phaù tan ñöôïc baát bình.

- Töø xa xöa, “ñaïi ñoàng” trong Leã kyù cuõng chæ neânhieåu moät caùch thöïc-teá laø “ñaïi ñoàng trong söï coi soùc cuûa noøiHoa (Taøu)”. Quoác saùch Taøu xöa ghi roõ “Tam nieân döôõngchi, giai chi taát giai ngoâ daân” (3 naêm nuoâi daïy taát thaønhdaân Hoa)...

Vì “Hoäi Chöùng Ñaïi Haùn” (coi mình laø nhaát) neâncoi caùc saéc daân chung quanh laø “Töù Di ”, chuû-tröông HaùnHoùa neân chính-saùch ñoâ-hoä raát haø-khaéc baïo-ngöôïc.Nguyeãn Traõi trong “Bình Ngoâ Ñaïi Caùo” ñaõ vieát: “Nöôùng

5760


tình nam nöõ). Saéc tính cuûa ngöôøi phaûi laáy “trinh” laømchuaån, nghóa laø loøng trung thaønh song phöông giöõa namvaø nöõ, vôï choàng laø cuûa rieâng nhau, khoâng bò chung chaï,hieáp-ñaùp.

Traêm naêm tính cuoäc vuoâng troøn,Phaûi doø cho ñeán ngoïn nguoàn, laïch soâng.

(Kieàu)Töï-veä tính (tranh ñaáu ñeå töï toàn) vaø xaõ-hoäi tính

hay taäp-ñoaøn tính (hôïp quaàn) cuûa ngöôøi phaûi laáy “hoøa”laøm chuaån, nghóa laø khoâng ai bò aùp-böùc, boùc-loät, maøcuøng ñöôïc baûo-veä, ñöôïc soáng yeân laønh, töông-trôï laãn nhau.Lieân-heä giöõa ngöôøi vaø ngöôøi laø lieân-heä “hoøa haøi”. Soángtrong moät xaõ-hoäi hoøa-bình nhaân aùi (ñoù laø lieân-heä “Cônaêng baûn-vi hoã-töông nguyeân-nhaân”).

Toùm laïi Trinh - Bình - Hoøa laø ba cöùu-caùnh vaømuïc-ñích cuûa xaõ-hoäi nhaân sinh ñeå nhaân tính ñöôïc thoûamaõn.

Con ngöôøi ngaøy nay coøn xa lìa nhaân tính, bò “vaättính” cheá-ngöï neân con ngöôøi chöa laøm chuû ñöôïc chínhmình, do ñoù maø nhaân loaïi chöa coù ñöôïc hoøa-bình.

Caùc cheá-ñoä chính-trò cuõng khoâng nhaèm phuïc-vuïngöôøi, vì ngöôøi vaø cho ngöôøi neân coøn xa lìa nhaân baûn.

- Nhaân baûn laø laáy loaøi ngöôøi laøm goác. Con ngöôøiphaûi ñöôïc töï-do, bình-ñaúng. Khoâng theå chaáp-nhaän caûnhngöôøi boùc loät ngöôøi, daân-toäc naøy thoáng trò daân-toäc kia...

- Nhaân tính: Söï ñaët ñònh cöông-thöôøng cho loaøingöôøi nghóa laø ñaët ñònh moái quan-heä giöõa ngöôøi vaø ngöôøiphaûi caên-cöù vaøo boán ñaëc tính treân. Vì vaäy, thieát-laäp cöông-thöôøng cho loaøi ngöôøi chính laø thieát-laäp nhaân ñaïo, xaây-döïngnhaân sinh vaø thaønh-laäp nhaân caùch cho con ngöôøi.

- Nhaân chuû laø laáy loaøi ngöôøi laøm chuû ñaïo sinh-hoaït cho loaøi ngöôøi, laáy loaøi ngöôøi laøm chuû ñaïo sinh-hoaïtcho vuõ truï. Ngöôøi chuû ñoäng ñoái vôùi töï nhieân, ñoái vôùi xaõ-hoäivaø ñoái vôùi chính mình.

Chæ coù nhaân baûn, nhaân tính vaø nhaân chuû môùi ñem laïi

cho loaøi ngöôøi thöù nhaân quyeàn chaân chính, moät lyù-töôûngnhaân ñaïo, thöïc-taïi vaên-minh, vaên-minh chòu traùch-nhieäm,vaên minh töï-giaùc, vaên-minh phoå-bieán vaø thaâm nhaäp treânhöôûng thuï vaên minh, vaên-minh khoâng ñeå hoái-haän.

* Taïi AÙ Chaâu:

Töø khi Hoaøng Ñeá (Vua thuûy-toå cuûa Trung Hoa)“...Chieán Suy Vöu, bình Mieâu toäc...”, keû thaéng vaø ngöôøibaïi (Vieâm Vieät) ñi ñeán giaûi-phaùp taïm chung soáng hoøabình maø trong coå söû Trung Hoa goïi laø thôøi kyø “Phongkieán truyeàn hieàn ”.

Tieáp sau, caùc trieàu: Haï, Thöông, Chu, nhaø Taànthoáng-nhaát ñöôïc mieàn baéc Trung Quoác vaø moät soá laõnh-thoå mieàn Nam soâng Döông Töû, caùc nöôùc Vieät nhoû daàn-daàn bò suy-suïp, chæ coù Maân Vieät, Ñoâng Vieät vaø Nam Vieät(nhaø Trieäu, bao goàm AÂu Vieät + Laïc Vieät) laø coøn töï trò.Sang ñeán theá kyû thöù I tröôùc T.L., caùc nöôùc naøy cuõng bònhaø Haùn thoân-tính noát. Traûi qua thaêng traàm cuûa lòch-söû,phaàn lôùn laõnh-thoå Baùch Vieät ñaõ bò saùp-nhaäp vaøo baûn ñoàTrung Quoác, vaø raát nhieàu vaên minh Baùch Vieät (neàn vaênminh troàng luùa nöôùc) daàn-daàn hoøa nhaäp, goùp thaønh neànvaên-minh ñoà-soä cho Trung Hoa ngaøy nay.

Nhöõng myõ töø nhö : “töù haûi giai huynh ñe ä”, thöïc-söïchæ laø chieâu-baøi ñeå thoân-tính caùc daân-toäc phía Nam HoaøngHaø cho ñeán Löôõng Quaûng. Ngaøy nay, hoï ñang ”haøi hoøa”vôùi Taây Taïng, Taân Cöông,..? Hai haûi ñaûo Hoaøng Sa vaøTröôøng Sa, nhaát laø hôn 720 caây soá vuoâng doïc bieân-giôùiVieät - Trung ? Hoï ñang chuaån-bò “haøi hoøa” ôû vuøng TrungAÙ ñeå chöùng-toû vôùi theá-giôùi hoï laø daân-toäc coi troïng “hoøa”?

- Kinh saùch cuûa Haùn Nho ñeà cao vai-troø “ngöôøi”nhö “nhaân giaû kyø thieân ñiaï chi ñöùc” (ngöôøi laø caùi ñöùc cuûatrôøi ñaát) nhöng thöïc-teá, theo tieán-só Traàn vaên Ñoaøn, giaùosö thính giaûng taïi nhieàu ñaïi hoïc AÂu Chaâu vaø AÙ Chaâu:

“Tuy Nho giaùo chaáp nhaän con ngöôøi laøm chuû, vai“ngöôøi” nhö laø moät neàn ñaïo ñöùc. Song tieác thay, xaõ hoäi doNho gia thoáng-trò laïi ñeà cao ngoâi “vua, chuùa”, vaø coi ngöôøi

58 59


daân ñen vaøo löûa hung taøn, vuøi con ñoû xuoáng haàm tai vaï...baïi nhaân nghóa, naùt caû caøn khoân... Ñoäc aùc thay! Truùc röøngkhoâng ghi heát toäi. Dô baån thay! Nöôùc beå khoâng röûa saïchmuøi” Nhöng boïn hoï luoân-luoân giaû nhaân giaû nghóa, lôùn tieángkhoe-khoang moät caùch doái-traù, naøo laø khai-hoùa man di,ønaøo laø truyeàn-baù ñaïo lyù thaùnh hieàn...” Thaâm hieåm nhaát laøchính-saùch thöïc-daân vaên-hoùa, ra coâng söùc xoùa boû goácnguoàn lòch-söû, huûy-hoaïi coâng-trình vaên-hoùa cao-caû cuûadoøng gioáng Vieät, ngoõ haàu deã beà ñoàng hoùa. Xeùt nhö tröôøng-hôïp thaùi thuù Nhaâm Dieân, ñeán xöù Vieät, oâng ñaõ kính phuïcmaø thôø cao só Ñoång Troïng Nghi laøm thaøy, laïi chieâm-ngöôõng baùi-phuïc Long Khaâu Tröôøng laø baäc thaùnh nganghaøng vôùi Baù Di. Nhaân phong Vieät ñaõ hun-ñuùc neân nhöõngbaäc maø Nhaâm Dieân phaûi cuùi laïy toân thôø, leõ naøo daân Vieätcaàn nhôø Nhaâm Dieân daïy ñieàu leã nghóa. Luaän ñieäu thöïc daânvaên hoùa xuyeân-taïc nhaân phong ngöôøi Vieät nôi Haäu HaùnThaät ñuùng laø ngu aùc.”

Bieát bao nhieâu nhaân taøi Vieät ñaõ bò tröng-duïng, haybaét veà Taøu:

* Theo “Baùch Vieät Tieân Hieàn Chí”, oâng Thaùi Luaân,ngöôøi Vieät ñaõ reøn kieám quùy, cheá giaáy vieát, hieäu ñínhkinh truyeän cho nhaø Ñoâng Haùn. Thuaät laøm giaáy naøy ñöôïctruyeàn sang AÁn Ñoä vaø töø ñaáy lan roäng sang khaép vuøngTrung AÙ vaøo naêm 751. Khi xaûy ra cuoäc chieán giöõa nhaøÑöôøng (Taøu) vaø caùc vöông quoác AÛ Raäp, trong traän chieándo töôùng Cao Tieân Tri thoáng laõnh, Taàu thua. Trong soá tuøbinh bò AÛ Raäp (ngöôøi Taøu goïi laø Ñaïi Thöïc Quoác) baét, coùthôï laøm giaáy. Naêm 793, Iraq coù xöôûng laøm giaáy vaø töø ñoùlan ra khaép caùc nöôùc laùng gieàng, naêm 900 ñeán Ai Caäp....

* Naêm 1406, vua nhaø Minh nhaân vieäc roái loaïn ôûVieät Nam, möôïn tieáng giuùp nhaø Traàn, sai Tröông Phuï ñem80 vaïn quaân sang ñaùnh Vieät Nam. Quaân Tröông Phuï ñaùnhbaïi quaân nhaø Hoà, baét ñöôïc Hoà Quùy Ly vaø caùc con chaùu,vô veùt saùch vôû, cöôùp cuûa baét ngöôøi ñem veà Kim Laêng, ñoåinöôùc Vieät ñaët laøm quaän huyeän. Trong soá ngöôøi bò baét, coùcaû treû em coøn ít tuoåi, goïi laø “giao ñoàng” (ñoàng treû ñaát

6164


ù laø tröôøng hôïp 1865, Nam -Baéc chieán tranh cho lyù-töôûngcôûi môû daân toäc da ñen. Cuoäc chieán tranh naøy phaûi laø cuoäcchieán tranh thaàn thaùnh, thuaàn vì loøng yeâu thöông, vaønghóa coâng ñaïo. Cuoäc chieán naøy phaûi laø cuoäc chieán vòtha, khoâng tö lôïi vaø khoâng vò kyû.

* Trong thôøi-kyø “Tö baûn chuû nghóa kinh teá ” bieátbao toäi aùc ñaõ gaây ra!

Xuaát gia (ñi tu) laø loái ñeà-khaùng tieâu-cöïc trongphöông-thöùc toâng giaùo cuûa bieän-chöùng-phaùp AÁn Ñoä - Laoñoäng voâ-saûn laø keát-luaän tích-cöïc trong phöông-thöùc ñaáu-tranh cuûa duy-vaät bieän-chöùng-phaùp.

Caû hai loái naøy ñeàu ñaõ thaát-baïi, vì kieán-thieát xaõ-hoäilaø keá-hoaïch chính-trò ñi ñoâi vôùi phöông-phaùp khoa-hoïc.Cheá ñoä tieán-boä cuûa loaøi ngöôøi laø moät cheá-ñoä hôïp-lyù hôncheá-ñoä cuõ, tieán-boä hôn, hoøa-haøi hôn, töôi ñeïp hôn,...

Cho neân khoâng theå ca-tuïng ñaéc thaéng xöa kia, neáunhöõng ñaéc thaéng aáy khoâng phaûi ñaéc thaéng cuûa buoàn raàu,ñau khoå, aùp böùc,... Chæ coù theå ca tuïng nhöõng “ñaéc thaéng”khoâng toäi loãi, thuaàn tuùy treân loaøi ngöôøi khoâng chia thaéngvôùi baïi, khoâng chia phaûi vôùi traùi, caùi ñaéc thaéng voâ ngaõ,khoâng coøn moät chuùng sinh naøo “maét muø vaø maët cuùi ”. Nhötheá, lòch söû nhaân loaïi môùi ñaït ñeán lyù-töôûng, vaø ñôøi soángloaøi ngöôøi môùi chaân ñaïi ñoàng, ñoù laø chaân ñaéc thaéng cuûa yeâuthöông.

Lòch-söû loaøi ngöôøi laø moät dieãn-tieán ñaáu tranhkhoâng döùt ñeå soáng, coøn, tieán, noái, hoùa sao cho sinh meänh“ngöôøi” ñöôïc soáng cho ra soáng... Ngöôøi ngaøy moät tieán leânñeå giaûi-phoùng “ngöôøi” tröôùc aùc löïc cuûa thieân-nhieân, nhaângiôùi vaø söï caàn lao. Toaøn boä cuoäc soáng ”ngöôøi” ñöôïcchuyeån hoùa nhòp-nhaøng theo böôùc tieán cuûa thôøi-gian voâtaän, khieán vaän haønh cuûa “nhaân ñaïo” sôùm ñeán böôùc oån-ñònh.

Cuoäc ñaáu tranh cuûa nhaân-loaïi tuøy theo tieán-trieån cuûatrình-ñoä tieán hoùa “nhaân ñaïo” vaø kyõ-thuaät khoa-hoïc cuûamoãi thôøi-ñaïi maø tính-caùch theå-hieän ñaáu tranh ñeå soáng, coøn,noái, tieán, hoùa tröôùc thieân-nhieân vaø tröôùc loaøi ngöôøi moãithôøi moät khaùc.

62 63

Giao Chæ). Tröông Phuï ñem caùc giao ñoàng ra löïa choïn,keùn treû naøo tuaán tuù, thoâng minh ñem daâng vua Minh.Nhöng tröôùc khi phaùt vaõng, Tröông Phuï ñem thieán caû ñiñeå trôû thaønh thaùi giaùm (quan thò). Trong caùc nhi ñoàng naøycoù Phaïm Hoaøng, Vöông Caån, Nguyeãn Laêng vaø NguyeãnAn. Taát caû ñeàu chöa ñeán 19 tuoåi. . . .

Ñoái vôùi Vieät Nam, chính saùch “bình thieân ha ï” ñaõñöôïc thi-haønh truyeàn tieáp qua caùc trieàu-ñaïi:

- Nhaø Taàn xaâm laêng AÂu Laïc, nhöng khoâng thaønhcoâng.

- Nhaø Trieäu chieám AÂu Laïc (naêm 179 tr. T.L.) laäpra Nam Vieät.

- Nhaø Haùn, Tuøy, Ñöôøng cai-trò Vieät Nam treân 1000naêm (11 trc. T.L. ñeán 938 sau T.L.)

- Nhaø Toáng xua quaân ñaùnh Vieät Nam hai laànnhöng ñeàu thaát baïi, ngöôïc laïi bò Vieät Nam ñem quaân phaùToáng (Lyù Thöôøng Kieät ñoät phaù chaâu Ung vaø chaâu Lieâm -Laáy coâng laøm thu û).

- Nhaø Nguyeân ñaùnh Vieät Nam 3 laàn ñeàu thaát baïi(1258 - 1284 vaø 1285).

- Nhaø Minh ñaùnh chieám Vieät Nam trong 20 naêm,sau cuøng thaát baïi.

- Nhaø Thanh ñaùnh Vieät Nam, nhöng anh huøngNguyeãn Hueä ñaõ ñaùnh baïi quaân Thanh...

Chæ coù söï töï-nguyeän, nhaän laáy khoán-khoù trong tinhthaàn maïo-hieåm, giaùc-ngoä vaø saùng-taïo môùi theå-nghieämthaám-thía quyeàn soáng, coøn, ñoäc-laäp chính nghóa. Chínhnhôø nhöõng kinh-nghieäm trong ñaáu tranh cho lyù-töôûng caocaû maø coù ñöôïc moät cheá-ñoä töï do, daân-chuû, phoàn-thònh.

Moät vaên minh môùi nhö ñoaù hoa töôi-toát nôû buøngra, ví nhö ñaát Myõ ñaõ traûi qua moät thôøi bò xaâm-löôïc, kyøthò. Maùu vaø nöôùc maét, toäi aùc hoâi tanh ñaõ nôû ra “Hoa thaùngNaêm”. Ñoaù hoa ñoù boùn töôùi baèng nhöõng chaát-toá lòch-söûcuûa moà ñoáng hoâi tanh.

Toäi aùc cuûa thöïc-daân phaûi ñeàn buø baèng söï hoái-haänthaàm kín nôi ñaùy loøng. Coù khi ngöôøi ta phaûi töï tröøngphaït cho khoûi lôûn-vôûn hình boùng toái-taêm cuûa toäi aùc. Ño

* Haäu Quaû tai haïi cuûa caùc cuoäc Theá Chieán I, TheáChieán II vaø Chieán Tranh UÛy Nhieäm taïi Vieät Nam:

***

*

*

975,000 (Thoå Nhó Kyø)

2,197,800 (YÙø)

3,190,235 (Anh)

*

*

**

6,160,800(Phaùp)

7,142,558 (Ñöùc)

7,020,000 (AÙo-Hung)

364,800 (Hoa Kyø)

1,298,293 (Caùc Quoác gia khaùc)

Töû Thöông Trong Theá Chieán I(1914-1918)

9,150,000(Nga )

6568

- Gaàn 1 trieäu cheát vì Chieán-tranh Ñoâng DöôngI (1945-1954);

- Gaàn 1 trieäu cheát vì chính-saùch “caûi-caùchruoäng ñaát”;

- Gaàn 4 trieäu cheát vì Chieán-tranh Ñoâng-DöôngII;

- Gaàn 500 ngaøn cheát vì Chieán-tranh Ñoâng-Döông III;

- Gaàn 400 ngaøn thuyeàn nhaân cheát treân bieån caûñi tìm töï-do;

- ? tuø caûi taïo.Hieän chöa coù con soá toång-keát, nhöng caùc taøi-

lieäu nghieân-cöùu veà chieán-tranh Vieät-nam cho thaáykhoaûng 10 trieäu ngöôøi cheát töø khi coù söï xuaát-hieänñaûng Coâng-saûn.

Chieán-tranh Vieät-Nam khoâng theá - Nhöõng cheát-choùc trong cuoäc chieán taïi Vieät-Nam cho nhöõng yù-nghóaxa xoâi, laån-khuaát, oan-khieân ñeå ñeán ngaøy nay vaãn coøn laømoái nhöùc-nhoái cho daân-toäc Vieät vaø cho theá-giôùi.

Daân-toäc Vieät khoâng cheát cho mình. Vieät-Nam bòphaân thaønh hai chieán tuyeán, töï gheùp mình vaøo moãi beân,nhaän laáy caùi thaân-phaän Horace vaø Curiace xöa kia, bòñaåy vaøo kieáp “gaø choïi” ñau thöông, ñeå bò neùm tung rañaáu tröôøng ! Hai ngöôøi thaân cuøng nhaø bò cöôõng-böùc nhìnnhau trong haän thuø ñoái-thuû! Caû hai mieân-man ñi trongnieàm töï-haøo lyù-töôûng cuûa mình, thi-ñua baén gieát haêng-say. Roài ngaøy veà trong voøng hoa chieán-thaéng, giöõa tieánghoan-hoâ möøng ñoùn raäp-rình, thoaét-nhieân thaáy giöõa loaïncuoàng huyeân-naùo moät roãng khoâng nhaït-nheõo leâ-theâ!

Ngoâi nhaø thaân yeâu khoâng coøn nhöõng giai-ñieäucuûa ngaøy xöa vaø khoâng coøn tieáp mình trong nieàm vuihoàn-nhieân thuôû tröôùc. Nhöõng chieác loï coå beå naùt bòneùm vaøo xoù-xænh, hoaëc bò quaêng ñi khoâng thöông tieác

1

1- Ñinh Khang Hoaïtû, “”Tinh Hoa Söû Vieät” xuaát baûn naêm 1999 taïi Hoa Kyø.

Chính Ñeà Vieät Thôøi Ñaïi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät

(Trích theo taøi lieäu cuûa UÛy Ban Tö Phaùp, Thöôïng Vieän Hoa Kyø - January, 27, 1975)

Thöôøng Daân cheát Trong Theá Chieán II

Töû só Trong Theá Chieán II

13,000,000 (Caùc Quoác gia khaùc) 2,318,000 SoâVieát

326,000 Nhaät295,000 Ñöùc

1,324,000 YÙ

1,506,000 Anh

3,250,000 Hoa Kyø

6,000,000 Anh

330,000 Taàu 340,000 Phaùp

*

***

*

*

*

*

*

*

***

**

*

*

7,700,000

10,000,000 Taøu

(Caùc quoác gia khaùc)

300,000 Ñöùc1,013,000 SoâVieát

470,000 Tieäp

1,400,000 Phaùp

62,000 Ba Lan

3,810,000Nhaät

*

211,471 Hoa Kyø

5,561,719 VietNam

*

*

Töû Thöông Trong Chieán Tranh UÛy Nhieäm taïi Vieät Nam töø 1961-1973

66 67Chính Ñeà Vieät Thôøi Ñaïi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät


aûnh hình cha meï buïi-baëm ñuïc môø nay bò gôõ xuoáng,thay vaøo ñoù laø nhöõng chaân-dung xa laï ñaâu ñaâu. Roàitöï, ñaùy tim baàm-giaäp vì chieán-tranh, boãng daâng leânnieàm ai-oaùn: “Ta chöa heà chieán thaéng - ta chöa heà chieánthaéng! Tuoåi treû ñaõ cheát ñi trong nhöõng chieán thaéngcuûa mình !”.

Coøn laïi nhöõng gì ? moät queâ höông raùch naùt,haøng trieäu ngöôøi xô-xaùc röôùm maùu. Giöõa baïo cuoàngman-rôï cuûa lôøi hoâ, tieáng theùt caêm hôøn, giöõa naùo loaïn,giöõa loïc-löøa, tính toaùn giaønh tranh quyeàn-löïc, taát-caûñöôïc naâng thaønh baïo-löïc...!!!

Phía ñaøng sau chieán-tranh thaät theâ-thaûm! Moätxaõ-hoäi roän-raøng theo chæ-thò, töø nuï cöôøi, aùnh maét, tieángkhoùc, lôøi keâu beân caïnh moät xaõ-hoäi kieâu- xa, löøa-loïc,tröôûng-gæa, löu-manh. Cuoäc soáng laïnh-luøng theâ-thaûm,ñieâu-taøn vì nghóa-vuï vôùi hy-sinh; vì xieàng-xích vôùigoâng-cuøm, töø yù-nghó ñeán vieäc laøm, ñeán caû lôøi aêntieáng noùi, choán ôû nôi ñi, taát caû ñem söùc mình tuaân-phuïc theo moïi khaåu-hieäu nhö nhöõng löôõi dao, muõikieám, ñaàu suùng dí maïnh sau löng.

Trong cuoán “Ñoâng Döông 1945/1973”, taùc giaû ñaõdöïa theo Le Monde, 25-1-1973:

* Quaân soá:- Quaân ñoäi Hoa Kyø øcoù 45,931 quaân nhaân töû traän

(khoâng keå soá binh só cheát ôû ngoaøi Vieät Nam sau khi bòthöông).

Naêm ñen toái nhaát laø toång coâng kích Maäu Thaân vôùi14,592 ngöôøi bò cheát, vaø 92,564 ngöôøi bò thöông.

- Quaân Ñoäi Vieät Nam Coäng hoøa: hôn 188,000ngöôøi bò cheát vaø 430,000 ngöôøi bò thöông.

- Quaân ñoäi Ñoàng Minh (UÙc, Ñaïi Haøn, Taân TaâyLan, Thaùi Lan) coù 8,221 ngöôøi bò cheát.

1-Nguyeãn-Thuøy, “ Vieät-Nam Ñòa Baøn Ñöôïc Choïn”, Nguyeät-san Daân YÙ soá 22 thaùng 7/1996.

tìm caùch caûi thieän ñôøi soáng töø vaät chaát deán tinh thaàn saocho caùc nhu-caàu caên-baûn ñöôïc cao ñeïp hôn, neân chuyeåntöø “Thaàn Taéc” sang “Lyù Taéc”.

Daân ñaáu tranh laãn nhau ñeå tieán tôùi moät hình thaùisung-söôùng hôn. Thôøi kyø töø loaøi ngöôøi ñaët ra caùc luaät leä ,cô-cheá ñeå giaûm thieåu söï cheùm gieát, taøn aùc, boùc loät choñeán khi chaám döùt ñöôïc söï tranh chaáp giöõa “ngöôøi” vôùi“ngöôøi” . Ñoù laø thôøi kyø “Nhaân Ñaïo Taêng Tieán”.

Hieän nay, con ngöôøi ñang maát söï quaân bìnhgiöõa “taâm ” vaø “trí ” neân nhaân loaïi coøn ñang bò ñe-doïa.Tuy nhieân vôùi chieàu höôùng “nhaân baûn”, “höôùng thöôïng”nôi con “ngöôøi” maø tìm ra loái thoaùt.

* Nhaân ñaïo oån ñònh:Sau moät thôøi gian daøi, qua ñaáu tranh baèng lyù luaän

cuõng nhö baèng baïo löïc, con ngöôøi seõ tìm ra chaân lyùhaïnh phuùc cuûa con ngöôøi ngay ôû “nhaân ñaïo”, vaø conngöôøi caàn phaûi baûo veä, vaø phaùt-trieån nhaân ñaïo. Conngöôøi seõ ñaït tôùi thôøi kyø “Nhaân ñaïo oån ñònh”.

Qua caùc tieán-trình treân, ta thaáy töông-quan“maïnh ñöôïc yeáu thua” laø töông quan giöõa ñoäng vaät vôùiñoäng vaät, naèm trong giai ñoaïn I (nhaân ñaïo sô khai) cuûaloaøi ngöôøi. Quan-nieäm naøy ñaõ ñöa ñeán moâ-hình “Kim töïthaùp”, ñoäng vaät maïnh nhaát ngöï-trò treân ñænh “kim töïthaùp”, vaø ñoäng vaät yeáu nhaát ôû ñaùy “kim töï thaùp”.

Töông quan giöõa “ngöôøi” vôùi “ngöôøi” laø töôngquan “ñoàng nhaân”, töông quan “hoøa haøi ”. Nhöõng kieán-truùc hay moâ hình “kim töï thaùp” caàn ñöôïc thay theá baèngkieán truùc “haïch taâm theå ” . Coù nhö vaäy môùi thöïc söï tieántreân ñöôøng “Nhaân baûn ”.

Sau moät thôøi-gian daøi ñaáu tranh laãn nhau baènglyù-luaän cuõng nhö baèng baïo löïc, “con ngöôøi” seõ tìm rachaân lyù, haïnh phuùc cuûa con ngöôøi naèm ngay ôû nhaân ñaïo,vaø con ngöôøi caàn phaûi baûo-veä vaø phaùt-trieån “nhaân ñaïo”.Con ngöôøi seõ ñaït tôùi thôøi kyø “nhaân ñaïo oån ñònh”.

Ñoù laø thôøi-kyø maø con ngöôøi khoâng coøn daõ taâm,thuù tính, khoâng coøn tranh-chaáp haän thuø, moïi daân-toäc, moïingöôøi ñeàu soáng trong hoøa haøi, haïnh phuùc.

6972

1


- Quaân Ñoäi Baéc Vieät vaø MTGPMN coù 920,000ngöôøi bò cheát.

* Vuõ khí, ñaïn döôïc:Keå töø ñaàu naêm 1965 - 1972, töø 12 ñeán 15 trieäu

taán bom ñaïn, Ngoaøi ra Hoa Kyø ñaõ söû duïng caùc chaát khaiquang vaø caùc chaát hoùa hoïc khaùc (khoaûng 23,360 caây soávuoâng, gaàn 1/7 mieàn Nam Vieät Nam bò 50,000 taán thuoáckhai quang). Töø naêm 1961 ñeán cuoái 1969, MTGPMNöôùc tính coù gaàn 40,000 caây soá vuoâng bò aûnh-höôûng caùcchaát hoùa hoïc, vaø gaàn 1,300,000 ngöôøi bò nhieãm ñoäc!

* Chi phí cuûa Hoa Kyø töø 1961 - 1973 cho chieántranh Vieät Nam:

- Vieän trôï quaân söï : 748 tyû dollars.- Vieän trôï kinh teá : 27 tyû dollars.

(Theo taøi lieäu cuûa baùo L’ Express, soá 1125, ngaøy29-1- vaø 4-2-1973,)

* . . .II-3-3- Will vaø Ariel Durant ñaõ phaân-tích trong taùc-

phaåm “The Lessons of History, vaø ñaõ boå-tuùc nhöõng ñieåmtöông-quan vôùi lòch-söû:

A/ Sinh-vaät hoïc & Lòch sö û:

Trong ñôøi soáng cuûa sinh vaät, taùc giaû ñöa ra vaánnaïn: “Loaøi vaät aên soáng nuoát töôi laãn nhau maø khoâng coùsöï aân-haän, nhöng ôû con ngöôøi thì thuû-tieâu nhau coù khi,coù luùc laø hôïp-phaùp.”

Ñieàu vaán naïn treân ñaõ loùe leân söï khaùc-bieät giöõa“con ngöôøi” vôùi moïi “sinh vaät” khaùc. “Ngöôøi laø caây saäycoù tö töôûng” (Pascal).

Nguyeân-nhaân laøm cho baùnh xe lòch-söû nhaân-loaïichuyeån ñoäng laø do moïi coá gaéng nhaèm baûo-veä vaø phaùt-trieån nhaân ñaïo. Noùi caùch khaùc “Nhaân ñaïo” laø ñöôøng soángcuûa loaøi ngöôøi [Chöù khoâng phaûi nhö Duy Vaät söû quan choraèng do ñaáu tranh quyeàn lôïi vaät chaát (hay Ñaáu tranh giaicaáp) maø laøm baùnh xe lòch söû nhaân loaïi chuyeån ñoäng].

Y-cöù treân kinh-nghieäm tích-luõy cuûa lòch söû nhaân-loaïi, ta coù theå chia laøm boán thôøi kyø: Nhaân ñaïo sô khai,nhaân ñaïo thaønh laäp, nhaân ñaïo taêng tieán, vaø nhaân ñaïo oånñònh.

* Nhaân ñaïo sô khai: Thôøi kyø naøy laø thôøi kyø coøn aênloâng ôû loã trong hang saâu nuùi thaúm. Con ngöôøi soáng töïnhieân nhö loaøi muoâng thuù. Thuôû ban ñaàu, trong thieân-nhieânsaûn-phaåm coù nhieàu. Ñoùi thì aên traùi caây saün coù trongröøng, toâm caù döôùi soâng döôùi ao - khaùt ñaõ coù nöôùc soâng,nöôùc suoái. Tôùi luùc saûn phaåm thieân nhieân trôû neân khanhieám, con ngöôøi phaûi tranh ñaáu ñeå soáng, coøn; tranh ñaáuvôùi thieân nhieân, tranh ñaáu laãn nhau ñeå thoûa-maõn caùcnhu-caàu theo luaät “maïnh ñöôïc yeáu thua” (Marx ñaõ choïntaäp ñoaøn “ngöôøi” luùc naøy laøm “Xaõ hoäi coäng saûn nguyeânthuûy” vaø theo kinh teá töï nhieân neân ñaõ sai khôùp vôùi lòch-söûkhi tö-töôûng giôùi tham döï vaøo ñôøi soáng con ngöôøi!). . .

* Nhaân ñaïo thaønh laäp: Sau moät thôøi gian daøi, conngöôøi ñaõ bieát keát-hôïp roäng-raõi hôn vôùi nhau ñeå thaønh thòtoäc, boä laïc, daân toäc. Con ngöôøi ñaõ soáng trong xaõ hoäi ñeåthích-öùng cho “Töï veä tính” vaø “xaõ hoäi tính” (Taäp ñoaøn tính).Hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ñaõ vöôn leân töø nhu caàu “soáng”,“coøn” leân nhu caàu “tieán”, “noái”, “hoùa”. Vaän ñoäng höôùngthöôïng ñaõ phaùt-sinh ñeå ñôøi soáng con ngöôøi ngaøy moättöôi ñeïp hôn. Ñoù laø thôøi kyø “Nhaân ñaïo thaønh laäp ”.

Chính trong thôøi-kyø naøy, tuy soáng trong ñoaøn theå,con ngöôøi vaãn coøn bò thieân nhieân ñe doïa (baõo, luït, ñoängñaát, . . .) neân baét ñaàu caàu xin “thaàn linh” phuø trôï. Söï xuaáthieän tín ngöôõng laø daáu hieäu ñaëc bieät cuûa thôøi kyø “nhaânñaïo thaønh laäp ” hay goïi laø “thôøi-kyø thaàn taéc ”. Thôøi kyø“thaàn taéc” coøn phaûng-phaát nhieàu di-tích nhö caùc taäp tuïcToâtem, veà sau daàn-daàn quan nieäm “ña thaàn”, roài ñaët ñònhduyeân khôûi vuõ-truï trong tay moät vò thaàn cao caû, ñoù laøthôøi kyø “ñeá taéc” (thaàn Zeus cuûa ngöôøi Hy Laïp, thaàn Al-lah cuûa ngöôøi Hoài, thaàn Brahma cuûa ngöôøi AÁn), caùc toânggiaùo thaønh hình, ngheä-thuaät phaùt-trieån khieán taâm linhcon ngöôøi moãi ngaøy moät cao ñeïp hôn trong moái töông-quan giöõa “ngöôøi ” vôùi “ngöôøi ”.

* Nhaân ñaïo taêng tieán: Loaøi ngöôøi moãi ngaøy moät

70 71


Thôøi kyø maø loaøi ngöôøi ñaõ ñöùng treân neàn taûng vöõng-chaéc “NHAÂN CHUÛ”, giaùc-ngoä roõ-reät veà nguyeân-taéc “nhaânbaûn” cuûa xaõ-hoäi trong vuõ-truï, kieán-thieát ñöôïc soáng coøntheo hoaøn-toaøn “nhaân tính” cuûa loaøi ngöôøi.

Thôøi-gian hieän-taïi chæ laø thôøi-kyø chuyeån hình döôùiaùp-löïc cuûa “HÖÔÙNG TAÂM CAÙCH MAÏNG” ñeå taát yeáu seõhình-thaønh moät THEÁ GIÔÙI MÔÙI QUOÁC TEÁ TAÄP ÑOAØNAN TOAØN.

Baùnh xe lòch-söû nhaân-loaïi ñaõ tieán tôùi con ñöôøng“Hoøa Haøi” (Toaøn caàu hoùa), thì khoâng moät quoác-gia naøocoù theå ñi ngöôïc con ñöôøng tieán-hoùa chung, vaø daàu TrungQuoác khoâng töø boû “truyeàn kieáp xaâm laêng vaø Hoa hoùa” thìtaát-caû caùc quoác-gia trong khoái Baùch Vieät quyeát quaät ngaõnoù, nhö lòch-söû Tieåu Vieät ñaõ minh-chöùng.

B/ Noøi gioáng & Lòch söû:“Coù sinh-tröôûng thì coù taøn luïi. Neàn vaên minh naøo

cuõng tuøy-thuoäc nhöõng ñaëc-tính di-truyeàn cuûa noøi gioáng. Söïthoaùi hoùa (degeneration) cuûa moät neàn vaên minh, theo ñuùngnghóa laø söï suy-nhöôïc cuûa chuûng loaïi (genus), doøng-doõi haynoøi gioáng. Caùc daân toäc chæ thoaùÙi-hoùa vì doøng maùu ï bò phavôùi doøng maùu caùc daân-toäc hoï ñaõ chieán thaéng. Do ñoù maøngöôøi da traéng ôû Hoa Kyø vaø Gia Naõ Ñaïi khoâng keát-hoânvôùi ngöôøi da Ñoû?

Naêm 1899, Houston Stewart Chamberlain, moät ngöôøiAnh coi nöôùc Ñöùc laø toå-quoác cuûa mình, xuaát-baûn cuoán DieGrundlagen des neunzehnten Jahrhunderts (Neàn taûng cuûa theákyû XIX), trong ñoù oâng ta raùng chöùng-minh raèng gioáng ngöôøicoù oùc saùng-taïo khoâng phaûi laø toaøn theå gioáng Aryen maø chægoàm rieâng gioáng Teuton (gioáng Nhaät Nhó Nam töùc gioáng Ñöùc).

Nhöng thöïc-teá, nhöõng coâng-trình kieán-truùc uy-nghicuûa ngöôøi Maya, ngöôøi Azteøque vaø ngöôøi Inca ôû Myõ Chaâu töøthôøi Christophe Colomb chöa ñaët chaân leân xöù hoï. Moät hoïc-giaû AÁn Ñoä tuy nhaän raèng gioáng ngöôøi Aryen ñaõ xaâm nhaäpBaéc AÁn khoaûng 16 theá kyû tröôùc C.N. nhöng seõ nhaéc chochuùng ta raèng daân toäc Dravidien da ñen ôû Nam AÁn ñaõ saûn-xuaát ñöôïc nhieàu ñaïi kieán-truùc-sö vaø nhieàu thi-haøo; nhöõng

7376

“6- Qua theá kyû 13, quaân Moâng Coå raát maïnh ñaõ xaâmchieám nöôùc Taøu vaø chinh phuïc gaàn heát theá-giôùi, tôùi saùt cöïcbaøn cuûa AÂu Chaâu (Tieäp Khaéc). Truôùc nguy-cô vong quoác naøy,daân toäc ta ñaõ xeáp haøng-nguõ sau vò anh-huøng Traàn Höng Ñaïo.

“7- Ñeán cuoái ñôøi Traàn, Hoà Quùy Ly gaây noäi loaïntrong nöôùc, beân Taøu luùc aáy nhaø Minh ñaõ ñuoåi ñöôïc MoângCoå, theá löïc ñöông maïnh. Lôïi-duïng tình theá roái-ren ôû nöôùc ta,ñaõ traøn sang xaâm chieám. Trong 20 naêm trôøi vöøa gieát choùc,vöøa Haùn hoùa ta, vöøa tieâu-huûy vaên-hoùa ta moät caùch trieät-ñeå ,thì lòch söû nöôùc ta xuaát hieän vò anh-huøng Leâ Lôïi. Sau 10 naêmphaán ñaáu laïi khoâi-phuïc neàn ñoäc-laäp cho noøi gioáng.

“8- Nhaø Haäu Leâ trò vì ñöôïc 300 naêm, ñeán khi gaànmaït, trong nöôùc laïi xaûy ra vieäc Nam - Baéc phaân tranh.Trònh Nguyeãn hai hoï tranh-giaønh luoân tieáp 200 naêm, ñeánkhi löïc-löôïng caøng suùt keùm thì vò anh-huøng xuaát chuùngNguyeãn Hueä ñoät xuaát ñaõ deïp tan daõ taâm tham lam cuûanhaø Thanh (Taøu).

“9- Nhaø Taây Sôn thoáng nhaát nöôùc ta ñöôïc hôn 10naêm, luùc aáy theá löïc AÂu Chaâu ñaõ traøn caû AÙ Chaâu, NguyeãnGia Long vôùi cô-ñoà yeáu ñuoái phaûi thoûa-hieäp vôùi Phaùp. Söïthoûa-hieäp ñoù daãn ñöa nöôùc ta vaøo voøng ñoâ-hoä cuûa ngöôøiPhaùp. Thôøi kyø I, töø 1800 - 1884, vieäc choáng Phaùp laø cuûatrieàu-ñình. Thôøi II, töø 1885 - 1900, vieäc choáng Phaùp laø doVaên Thaân, vì luùc aáy trieàu-ñình ñaõ haøng Phaùp.”

Thôøi kyø III, töø 1900 - 1945 vieäc choáng Phaùp hoaøntoaøn do daân chuùng. Thôøi kyø IV, töø 1945 - 1954 vieäc choángPhaùp do söï ñoùng goùp cuûa toaøn daân, nhöng bò Vieät MinhCoäng Saûn lôïi duïng danh nghóa caàm ñaàu cuoäc khaùng-chieán.

- Töø 1954 - 1975 cuoäc chieán Tranh Nam - Baéc ñöôïcuûy-nhieäm bôûi hai theá löïc Quoác Teá Coäng Saûn vaø Töï Do TöBaûn. Meï Vieät Nam thaûõm baïi. Hai ñaàu soû Coäng Saûn vaø TöïDo chaúng beân naøo thaéng, beân naøo baïi, keát cuïc “chaïy laøng”ñeå baøy sang theá traän khaùc.

- Töø 1975 ñeán nay, tuy phe Coäng Saûn Baéc Vieät thoángnhaát ñöôïc ñaát nöôùc, nhöng laïc-loõng treân ñöôøng xaây-döïng.


“1- Luùc nhaø Taàn thoáng-nhaát Trung Nguyeân, sai ÑoàThö vôùi Nhaâm Ngao cuøng Trieäu Ñaø sang xaâm laán nöôùc Vieät.Daân toäc Vieät ñaõ cöông duõng choáng laïi, maø ngöôøi Taøu goïi laøCöôøng Löông hay Luïc Löông (boïn daân cöùng coå). Ñaïi-bieåucho Cöôøng Löông laø Cao Loã vaø Thuïc Phaùn An Döông vöông.

“2- Khi nhaø Haùn ñaõ dieät nöôùc Nam Vieät cuûa TrieäuÑaø, lieàn saùp-nhaäp Nam Vieät vaøo baûn ñoà cuûa hoï, roài caét quancai trò. (Tuy vaäy loái chieám laõnh cuûa Haùn toäc thôøi aáy chæ laø loái“thöïc quan” (cho quan cai trò) chöù khoâng phaûi thöù thöïc-daângaàn ñaây, vì vaäy daân-toäc Vieät vaãn ñöôïc toå-chöùc ñôøi soáng rieâng.Nhöng veà sau, söï aùp-böùc cuûa caùc quan laïi nhaø Haùn caøng ngaøycaøng taøn baïo neân oâng Thi Saùch ñöùng leân vaän-ñoäng choáng laïi.Vieäc bò loä, oâng bò töû hình - Vôï vaø em vôï laø Hai Baø Tröng ñaõthay oâng ñem löïc-löôïng daân-toäc maø choáng laïi. Chæ trongthôøigian raát ngaén, hai Baø thu ñöôïc toaøn quoác khieán Maõ Vieänchaät-vaät trong 3 naêm môùi ñaùnh tan ñöôïc söùc ñoái choïi cuûa ta.

“3- Sau cuoäc thaát baïi cuûa hai Baø Tröng, daân toäc chialaøm hai xu-höôùng: Moät phe yeân giöõ ñaát cuõ, laáy naêng-löïcdaân toäc ngaám-ngaàm, vöøa chòu ñöïng döôùi söï ñeø-eùp cuûa noøiHaùn, vöøa chôø ñôïi thôøi-cô maø quaät-khôûi. Moät phe khaùc, ñaïi-bieåu laø oâng Khu Lieâm, töï ñem theá löïc rieâng vaøo phía Nam,laäp ra nöôùc Laâm AÁp töï trò.

“4- Ñôøi Nguõ Quí nöôùc Taøu loaïn-laïc, chia-reõ, daân-toäc Vieät ñaõ bieát lôïi-duïng cô-hoäi thuaän-tieän ñem löïc-löôïngtranh ñaáu, töø oâng Khuùc Haïo, Kieàu Coâng Tieãn, v.v... Haøng maáychuïc naêm vöøa khoân-kheùo ngoaïi giao, vöøa cöông-quyeát ñoáiphoù cho ñeán heát ñôøi oâng Ngoâ Quyeàn, moät löïc-löôïng VaïnThaéng cuûa Ñinh Tieân Hoaøng xuaát-hieän ñeå thoántg-nhaát taátcaû, ñaùnh daáu moät thôøi-ñaïi hoaøn-toaøn ñoäc-laäp cuûa daân-toäc ta.

“5- Heát ñôøi Ñinh roài ñeán ñôøi Leâ, roài ñeán ñôøi Lyù, nhôøvò anh huøng thao-löôïc Lyù Thöôøng Kieät xuaát-hieän. Nhaân luùcbaát löïc cuûa nhaø Toáng ñem quaân ñaùnh thaúng sang ñaátLöôõng Quaûng ñeå toûa-trieät tham-voïng cuûa nhaø Toáng quachính-saùch cuûa Vöông An Thaïch.

ñeàn ôû Madras, Madoura vaø Trichinopoli laø nhöõng kieán-truùcñeïp nhaát theá-giôùi. Thaùp ñieän Angkor Vat cuûa ngöôøi Khmerlaïi coøn laøm cho ta kinh-dò. Hôn nöõa lòch-söû khoâng bieát tôùimaøu da, vaø moät neàn vaên minh coù theå phaùt-trieån ôû baát cöù nôinaøo, mieãn laø coù ñuû hoaøn-caûnh thuaän lôïi. “

Treân giaûi ñaát AÙ Ñoâng maø ngaøy nay goïi laø TrungHoa, theo khaûo-cöùu cuûa moät baùc hoïc Hoa Kyø thì raát xa xöacoù 3 daân toäc töøng tranh nhau ñeå chieám trung chaâu mieànsoâng Hoàng Haø leân tôùi Thaùi Nguyeân (Taøu) ñeå tranh laáy nuùiThaùi Sôn, haàu chieám lónh nôi ñoù ñeå khoáng-cheá vuõ-truï. Bagioáng ngöôøi ñoù laø Vieät - Haùn - Di.

- Theá naøo goïi laø Vieät ? - Vieâm Ñeá, Haûi Ñaïi vì ôûtænh Haûi Ñaïi (Sôn Ñoâng), Mieâu: thôøi kyø ñaáu tranh vôùi gioángHaùn.

- Thaùi (laáy goác söï chieám lónh nuùi Thaùi Sôn thôøi kyøñaàu laøm Hoa ñòa).

- Theá naøo goïi laø Haùn? - Vì phaùt-tích ôû soâng HaùnThuûy, vaø coøn goïi laø “Hoa” (nuùi Hoa Sôn), vaø “Haï” vì quaàntuï ôû Hoa Haï.

- Theá naøo goïi laø “Di” ? - Daân ôû phía Ñoâng Baéc TrungHoa, nhö Sôn Ñoâng, Trieàu Tieân, Nhaät Baûn, v.v...

Theo “Vieät Söû Thoâng Luaän” cuûa nhaø tö-töôûng LyùÑoâng A, vieát vaøo naêm 1943, (taøi lieäu ñaùnh maùy):

“Trong lòch-söû daân-toäc Vieät, cöù moãi thôøi daân-toäcbò uy-hieáp raát maõnh lieät, coù theå ñöa gioáng noøi ñeán dieätvong thì töï nhieân laïi baät leân moät löïc-löôïng raát maïnh ñeåñoái phoù, ñeå baûo-veä gioáng noøi, hoaëc xaây-döïng moät neàn-taûng môùi, hoaëc söûa-soaïn moät thôøi quaù ñoä cho moät giai-ñoaïn vinh-quang tieáp ñoù. Moãi thôøi ñeàu coù ngöôøi anh-huøng ñöùng ra tieâu-bieåu.

Töø sau Hoàng Baøng cho tôùi nay, ta coù theå ghi 9 ñieàugiaùo huaán:

1- Will & Ariel Durant, “The Lessons of History” (Baøi Hoïc cuûa Lòch söû, baûn dòch cuûa Nguyeãn Hieàn Leâ vaø Traàn Löông Ngoïc, nhaø xb. Xuaân Thu, Ca, 1991.)

1


Ñaát nöôùc Vieät vaãn tieáp-tuïc naèm trong nguy cô dieätvong bôûi tham voïng xaâm-laêng cuûa Trung Coäng, cuõng nhötrong chieán-löôïc toaøn caàu, “ Hoaøn-toaøn môùi trong moät traät-töïmôùi töø Taây sang Ñoâng” cuûa moät soá tö-töôûng gia Taây Phöông.

Söï hình thaønh caùc “baûn vò ” trong vuõ-truï vaïn vaät vaønhaân loaïi laø do caùc vaän-ñoäng “töï kyû ” (quy taâm) , “yû tha”(ly taâm) vaø “ ñoäng tha” . Söùc quy taâm (söùc huùt) vaø ly taâm(söùc ñaõy) cuøng vaän ñoäng taïo ra söï ñoái laäp, ñoàng thôøi taïo rasöï thoáng nhaát, nghóa laø söùc quy taâm vaø ly taâm cuûa moãibaûn-vò khi vaän-ñoäng hoã töông, taùc-ñoäng vaøo nhau ñeå ñöatôùi tình traïng “ñoái laäp thoáng nhaát ” trong khi keát hôïp. Do ñoùmaø coù ñöôïc quaân-haønh traïng-thaùi ôû moãi baûn-vò.

Trong nhaân loaïi, moãi con ngöôøi (nam cuõng nhö nöõ)laø moät ñôn vò cô baûn (baûn vò). Do vaän-ñoäng töï kyû vaø yû thamaø keát-hôïp neân vôï choàng thaønh moät baûn-vò môùi laø giañình. Caùc gia ñình “baûn vò ” laïi töï kyû, yû tha hoã töông vaänñoäng vaø keát hôïp maø thaønh daân toäc. Caùc daân toäc tieáp tuïcvaän ñoäng, keát hôïp maø thaønh nhaân loaïi.

Laäp-cöôùc ñieåm cuûa nhaân-loaïi laø xaõ-hoäi. Loaøi ngöôøiphaûi döïng treân neàn-taûng cuûa loaøi ngöôøi maø giaûi quyeát vaánñeà loaøi ngöôøi. Caùi hoïc trung taâm cuûa vuõ truï laø Nhaân Loaïikhoa hoïc, ñoù laø chaân yù nghóa cuûa sinh-meänh loaøi ngöôøi.

Thaùi-ñoä töï ty, thoâ-thieån caän lôïi, chæ nhìn thaáy caùisoáng vaät-chaát vaø sinh-lyù nhaát thôøi trong giôùi-haïn baûn thaânhay gia-ñình nhoû heïp, khoâng bieát coù caùi soáng löu-truyeànvaø tinh-hoa cuûa doøng soáng tieàm-aån trong moãi ngöôøi, vaøbao-truøm caû taäp-theå, ñoù laø thaùi-ñoä voâ traùch-nhieäm, töï-khi.Taát caû sinh-hoaït giôùi-haïn trong chuyeän kieám aên vaø höôûngthuï... Vôùi thaùi-ñoä naøy seõ laøm suy-taøn daân-toäc.

Thaùi-ñoä mang maàu saéc trieát-lyù laïc löông-tri, laõnhñaïm tröôùc moïi maát - coøn, thònh - suy cuõng laøm nguy-vongcho ñaát nöôùc...

Thaùi-ñoä cöïc-ñoan veà daân-toäc Ñöùc cuûa trieát-giaFichte hay thaùi-ñoä “Phi Daân Toäc”, “Toaøn caàu hoùa” nhaân-loaïïi chæ coøn laø moät nöôùc, moät vöôøn hoa vôùi moät höông thôm,moät maàu saéc duy nhaát, cuõng khoâng theå chaáp-nhaän. vì ñi

7780

Chöõ “Nhö” neân hieåu moät caùch linh-ñoäng vaø uyeån-chuyeån “coøn hay heát laø do taâm thaønh cuûa con chaùu.”

Hoïc giaû Phaïm Quyønh, cuoái thôøi Nguyeãn ñaõ vieát:“Toå Tieân ta khoâng cheát maát haún ñaâu, maø vaãn soáng moätñôøi sieâu-vieät, linh thieâng. Söï soáng ñoù seõ loaõng tan vaønhaäp vaøo ñaïi khoái, nhöng ta coù theå laøm cho trôû thaønh thöïc-taïi hôn baèng söï töôûng nhôù, baèng söï thôø phuïng maø ta coùboån-phaän giöõ troøn ñoái vôùi ngöôøi ñaõ khuaát. Thöïc ra ngöôøicheát coøn soáng laø do nôi loøng töôûng nhôù cuûa chuùng ta, donôi maõnh-löïc vaø söï thieát-tha cuûa tình caûm goïi laø loøng hieáuñeã...” tính tình theå-hieän leân thaønh moät neáp soáng trong sinh-hoaït gia-ñình vaø gia-toäc, thoân aáp, huyeän tænh, ñeán quoác-gia, xaõ-hoäi.

Vaên khaán trong ngaøy leã, bao giôø cuõng môû ñaàu baèngdanh hieäu quoác-gia ñöông thôøi, danh hieäu ñòa-phöông, roàiñeán nieân hieäu cuûa trieàu vua . Thí duï: Vieät Nam quoác, NinhBình tænh, Yeân Moâ huyeän, Coäng Hoøa, tueá thöù luïc nieân....sauñoù môùi ñeán töï giôùi-thieäu ngöôøi chuû leã, nhö: Thaäp ñaïi taèngtoân tröôûng Leâ Quoác Huøng cung kính thænh anh linh CaoTaèng Thuûy Toå huùy Leâ ....töôùc Quaän coâng hôïp ñaúng tieànnhaân chö vò lai laâm chöùng giaùm (chaùu ñôøi thöù 10, tröôûngtoäc teân Leâ Quoác Huøng kính caûn caàu khaån anh linh vò Toå,Leâ.... töôùc quaän coâng cuøng chö vò tieàn nhaân chöùng giaùm).

Toùm laïi, söï thôø-phuïng Toå Tieân qua bieåu-töôïng“nhang (höôngthôm), ñeøn (aùnh saùng)” laø nhöõng neùt ñaëc-thuø trong vaên-hoùa Vieät, moät nhaân-töû-quan thaät “nhaân baûn”(ngöôøi thôø ngöôøi), ñuùng nhö ñieàu nhaän xeùt cuûa P. Mus“Quay veà dó-vaõng khoâng nhö moät taäp truyeàn baát ñoäng,nhöng laø nguoàn suoái luoân-luoân hieän ñaïi cuûa moãi luaät taécvaø caû ñeán tö-töôûng... nguoàn cuûa moïi söï thieän.” (Tournervers la passeù non comme tradition inerte, mais comme versla source toujours actuelle et sans date des reøgles et despenseùes meâme aux sources de tout bien comme de toute lareùaliteù.)

Caây coù goác môùi töôi caønh xanh ngoïnNöôùc coù nguoàn taïo bieån caû soâng saâu.

(Ca Dao)


ngöôïc vôùi tinh-thaàn an hoøa cuûa nhaân-loaïi, maø daân-toäc chælaø moät cô-naêng trong baûn-vò toaøn theå theá-giôùi.

Nhaân-loaïi tieán hoùa khoâng phaûi qua söùc soáng moät doøngsoáng, maø caàn söï chung ñuïng cuûa nhieàu doøng giao-tieáp nhau.

Khoâng coù töï-haõnh taäp-theå, toân-troïng caùi goác cuûa mìnhthì daàu coù giao-tieáp cuõng khoâng coù nhöõng thaønh-quaû lôùn.Bôûi coù tinh-thaàn töï-haõnh daân-toäc môùi coù ñoäng-löïc thuùc-daûynhöõng noã-löïc vöôït qua nhöõng khoù-khaên nhaát thôøi, hay daøihaïn.

C/ Toâng Giaùo & Lòch söû:Ñoïc lòch-söû theá-giôùi, ta thaáy theá-kyû thöù VI tröôùc

C.N. ñaùnh daáu böôùc bieán chuyeån quan-troïng veà toâng giaùo.Theá-kyû naøy ñaùnh daáu söï xuaát-hieän baûy vò khai-saùng baûytoâng-giaùo lôùn treân theá-giôùi coøn aûnh-höôûng saâu roäng ñeánngaøy nay.

1- Ñaïo “Thôø Cuùng Toå Tieân” (Ñaïo OÂng Baø)

Neáu hieåu toâng-giaùo laø moät tín-ngöôõng tin vaøo moätñaáng thieâng-lieâng toái cao, ngöï-trò vaø baûo-veä taát caû, hieåunhö theá thì ngöôøi Vieät khoâng coù tin-ngöôõng.

“Thôø Cuùng Toå Tieân” coù phaûi laø moät toâng giaùo(ñaïo) hay chæ laø moät phong-tuïc?

- Neáu coi vieäc thôø cuùng coù baøn thôø vôùi höông hoa,ñeøn, nhang, aûnh töôïng, coù leã-nghi, coù ñieån-saùch laø nhöõngñaëc-tính cuûa toâng-giaùo thì vieäc “thôø cuùng Toå Tieân” laømoät toâng-giaùo nhö caùc toâng-giaùo khaùc.

- Nhöng neáu laáy quy-taéc “ñoäc toân” cuûa moïi toâng-giaùo khaùc (Ñaõ theo toâng giaùo naøy thì khoâng ñöôïc tieáp-nhaän moät thôø phuïng khaùc). ÔÛ ñieåm naøy, ta thaáy ôû vieäc“Thôø phuïng Toå Tieân” , tö-töôûng bao giôø cuõng côûi môû,saün-saøng tìm hieåu giaùo-lyù cuõa moïi toâng-giaùo khaùc, vaøneáu thaáy ñöôïc thuyeát-phuïc thì coù theå theo.

Xeùt rieâng ôû ñieåm naøy, ngöôøi “Thôø Phuïng ToåTieân” khoâng laø moät tín-ñoà toâng-giaùo, bôûi khoâng coù tínngöôõng tuyeät-ñoái Toå Tieân, khoâng coù ñoái-töôïng “thaànthoaïi hoùa” cuûa thôø cuùng.

Nhìn roäng hôn nöõa, Vieäc “Thôø Kính Toå Toâng” chælaø moät “khaâu” vaên-hoùa trong heä-thoáng ñi töø gia ñình ñeánxaõ-hoäi. Thaáy nhöõng neùt trong moät neáp soáng laø thaáy conngöôøi. Cao hôn nöõa, vaø roõ-raøng hôn laø nhöõng tö-töôûng cuûacon ngöôøi. Tö-töôûng vaø nhöõng neùt trong neáp soáng khoângtan raõ theo vôùi caùi tan raõ cuûa moät cô theå, maø ñaõ in daáu vaølöu-truyeàn ôû con, chaùu, ôû doøng toäc, ôû daân toäc.

Nhö vaäy, Toå tieân nhö toàn-taïi ngay treân, vaø trongcon chaùu. Toå tieân voán toàn-taïi treân caû ba maët: vaät, taâm,sinh. Vì vaäy môùi noùi:

“Cheát laø theå phaùch, coøn laø tinh anh.”(Kieàu/ Nguyeãn Du)

Ngoaøi ra, ngöôøi Vieät thöôøng ñem caùi voâ hìnhxuoáng cuoäc ñôøi haøng ngaøyï, hoï soáng vôùi theá-giôùi thaàn bíaáy nhôø coù nhöõng caùi gì hoï töôûng ñaõ thaáy ñöôïc. Traùi laïi,ngöôøi AÂu Taây soáng beân leà caùi voâ hình, vaø khoâng thaân-maätù, phuû-nhaän noù nöõa, vì khoâng bieát coù noù.

Vuõ truï quan Trôøi - Phaät, ñoái vôùi noâng daân Vieät laøñeå tieâu-chuaån-hoùa lyù-töôûng, yù-höôùng, thaùi-ñoä haønh xöû:

Laâm-raâm khaán vaùi Phaät - Trôøi.Xin cho cha meï ôû ñôøi vôùi con.

(Ca Dao)Ngöôøi Vieät nhìn theá-giôùi söï vaät ñeàu nhìn qua khiùa

caïnh taâm linh. Tin vaøo thaàn linh nhö moät theá-löïc sieâu-nhieân thaàn-bí, huyeàn-nhieäm, baøng-baïc khaép nôi. Tinh-thaànnaøy, ta coù theå noùi laø tinh-thaàn toång-hôïp “Hieän-thöïc vôùisieâu-nhieân ” :

“Troâng ra ngoïn coû, laù caây, Thaáy hiu-hiu gioù, raèng hay chò veà. Hoàn coøn mang naëng lôøi theà, Naùt thaân boà lieãu ñeàn nghì truùc mai...”

(Kieàu - Nguyeãn Du)“Toå Tieân Nhö Taïi ” boán chöõ treân böùc hoaønh phi treo

nôi töø ñöôøng (nhaø thôø hoï, nôi thôø phuïng Toå Tieân) laø caâu traûlôøi cho nhöõng ai thaéc-maéc veà söï “soáng” vôùi söï “cheát”.

Vaán Ñeà Vieät Nam & Theá Giôùi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät 8184

- Khoång Töû (551-474 trc C.N.)

Khoång Töû teân thaät laø Khoång Khaâu, töï Troïng Ni,ngöôøi quaän Xöông Bình nöôùc Loã, nay thuoäc mieàn SônÑoâng phía baéc Trung Hoa, thaân phuï laø Thuùc Löông Ngoät,meï laø Nhan Thò;

Khoång Khaâu moà-coâi cha khi leân ba tuoåi. Thieáu thôøithích chôi troø cuùng teá.

Khoång Töû nhaø ngheøo, naêm 19 tuoåi môùi thaønh giathaát, nhaän chöùc uûy laïi, coi vieäc thoùc luùa trong kho, laïi coivieäc nuoâi boø ñeå duøng vaøo vieäc cuùng teá. Naêm 29 tuoåi ñeánhoïc ôû Laïc aáp laø kinh sö nhaø Chu, Khoång Töû ñaõ xem xeùt vaøkhaûo-cöùu töôøng-taän veà cheá-ñoä nôi mieáu ñöôøng, cuøngnhöõng nôi teá giao, teá xaõ. Tuïc truyeàn, Khoång Töõ cuõng ñeánhoûi Laõo Töû veà Leã, vaø hoûi Traùng Hoaønh veà nhaïc.

Sau trôû veà nöôùc Loã, hoïc troø theo hoïc caøng ngaøycaøng ñoâng. Tuy vaäy, vua nöôùc Loã vaãn khoâng duøng oâng.

Naêm 35 tuoåi (517 trc. C.N.), vì nöôùc Loã loaïn laïc,Khoång Töû boû sang Teà. ÔÛ ñaây, baét ñaàu hoïc nhaïc Thieàu,vaø bò quan ñaïi phu laø AÙn Anh deøm pha, vua Teà khoâng duøngKhoång Töû.

Cho ñeán naêm 50 tuoåi, vua Loã môøi Khoång Töû giöõchöùc Trung Ñoâ Teå ví nhö kinh thaønh thuû doaõn, sau moätnaêm leân chöùc ñaïi tö khaáu (hình boä thöôïng thö). Ñöôïc 4naêm, laïi ñöôïc cöû laøm nhieáp töôùng söï, quyeàn nhieáp vieäcchính trò trong nöôùc.

Sau vua Loã bò keá phaûn giaùn cuûa nöôùc Teà, boû beâvieäc trieàu chính, neân thaøy troø Khoång Töû ruû nhau boû Loãsang Veä, roài sang Traàn, sang Toáng, tieáp lang-thang sangnöôùc Trònh (phía baéc Hoà Nam baây giô ø). Sau laïi trôû veà Veävaøo luùc ñaõõ 63 tuoåi.

Khoång Töû qua ñôøi vaøo naêm 474 trc. C.N., thoï 73tuoåi.

Khoång Töû tröôùc heát laø moät nhaø giaùo duïc (Töû vieát: “Thuaät nhi baát taùc, tín nhi hieáu coå ” : Thuaät laïi maø khoângsaùng taùc, tin maø yeâu coå xöa.) vaø cuõng laø tieân phong chohaøng syõ phu (khoâng soántg baèng ngheà saûn-xuaát vaø cuõngkhoâng thuoäc haøng thoáng trò quùy toäc).

Laõo Töû.Noäi dung cuûa “Ñaïo Ñöùc Kinh” mang moät nguyeân

lyù huyeàn dieäu maø sinh ra trôøi ñaát vaø vaïn vaät. “Ñaïo khaûñaïo phi thöôøng ñaïo, danh khaû danh phi thöôøng danh...”(Caùi ñaïo maø noùi roõ ra ñöôïc thì khoâng phaûi caùi ñaïo thöôønghaèng - Moät vaät ñaõ coù theå goïi teân ra ñöôïc thì khoâng phaûilaø caùi vaät thöôøng vaãn coù aáy nöõa...)

Ñaïo laø moät vaät töï-nhieân hoãn thaønh tröôùc khi coùtrôøi ñaát, môø-môø, mòt-mòt, im laëng moät mình trong khoaûngkhoâng gian ôû ñaâu cuõng coù, maø bao giôø cuõng theá...

Vaø cuõng theo Laõo Töû, nhaân sinh vôùi thieân-nhieânlaø moät: “ Nhaân phaùp ñiaï, ñòa phaùp thieân, thieân phaùp ñaïo,ñaïo phaùp töï nhieân.” Ñieåm naøy, tuông-töï Trang Töû ñaõthuyeát: “ Ngöôøi chaân thaät nguû khoâng moäng, aên khoâng coátngon, thôû thì thaâm saâu. Ngöôøi chaân thaät xöa khoâng bieátham soáng, khoâng bieát gheùt cheát, luùc ra ñi hôùn-hôû, luùc trôûveà khoâng voà-vaäp, phaát-phô ñi ñi, phaát-phô maø laïi, theáthoâi...” - Khoâng khaùc gì Khoång Töû veà giaø ñaït tôùi ñieåmcaûm thoâng thieân nhieân maø nhaát cöû nhaát ñoäng ñeàu thuaänvôùi ñaïo (Toøng taâm sôû duïc, baát du cuû = Theo loøng mìnhmuoán maø khoâng vöôït ra ngoaøi möïc thöôùc).

Tö-töôûng cuûa Laõo Töû quaù cao thaâm, ít ngöôøi lónhhoäi. Vì theá sau bieán ñoåi thaønh moät toâng-giaùo mang ít nhieàudò-ñoan vaø aûo-thuaät (thaønh ñaïo tu tieân vaø luyeän tröôøngsinh baát töû), vaø toân Laõo Töû thaønh Thaùi Thöôïng Laõo Quaân.

Thaønh phaàn hoïc thöùc xem saùch cuûa Laõo Töû vaøcuûa caùc moân ñoà nhö Lieät töû, Trang töû thì nhieãm tö-töôûngphoùng-khoaùng, caàu an-nhaøn, töï do.

- Phaät Thích Ca:Phaät Thích Ca sinh vaøo naêm 563 trc C.N. vaø tòch

vaøo khoaûng 483 trc C.N., thoï 80 tuoåi.Roøng-raõ 80 naêm, traûi qua moät phaàn lôùn theá kyû thöù

V trc. C.N. ñaây laø caû moät cuoäc ñôøi cuûa Phaät Thích Ca.

1

1- Nguyeãn Ñaêng Thuïc, “Lòch söû Trieát Hoïc Phöông Ñoâng”, xuaát baûn t/p HCM, in laàn thöù 3, 2001.


Haøng nho só naøy naûy-nôû trong thôøi Xuaân Thu vaøbaét ñaàu töø Khoång Töû, neân ñaõ laáy Khoång Töû laøm tò toå.Khoång Töû laø nhaø trí giaû, giaûng daïy nhieàu moân (Luïc ngheä),ñoàng thôøi trong söï hoïc vaán, chuù troïng ñeán chính trò.

Theo caùch nhìn Taây phöông, Khoång Hoïc khoâng phaûilaø moät toâng-giaùo, maø chæ laø hoïc thuyeát toå-chöùc xaõ hoäi döïatheo ñaïo trôøi laøm goác. Veà sau caùc cheá-ñoä quaân-chuû baùquyeàn Trung Hoa ñaõ döïa vaøo Khoång Nho, cho chuû-nghæabaønh-tröôùng Haùn toäc.

- Maëc Töû (?)

Theo truyeàn-thuyeát, Maëc Töû sinh vaøo khoaûng töønaêm thöù möôøi hai ñeán naêm thöù ba möôi ñôøi Chu Kinh vöông,maát vaøo khoaûng giöõa töø naêm thöù nhaát ñeán naêm thöù möôøiñôøi Chu Uy Lieät. Ngaøy sinh Maëc Töû nhaèm khi Khoång Töûnaêm saùu möôi tuoåi. Coøn veà sinh quaùn cuûa Maëc Töû, coù ngöôøicho laø ngöôøi nöôùc Loã, coù ngöôøi nhö Löông Khaûi Sieâu cholaø ngöôøi nöôùc Toáng, caên cöù vaøo taøi lieäu cuûa Ngheä vaên Chítrong Haùn thö.

Maëc Töû xung ñoät vôùi Khoång hoïc. Maëc Töû khoângchuù troïng vaøo lyù-töôûng ngöôøi quaân-töû, maø chuù-trong vaøocaùi “duïng” cuûa quaàn chuùng.

“Nhaàt laø vaán ñeà nhaân nghóa ñaïo ñöùc, khoâng phaûilaø vaán ñeà lyù-thuyeát suoâng, ñònh nghóa roãng. Noù laø haønh-vi,laø thaùi-ñoä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi trong nhaân quaàn xaõ-hoäi.Moät ngöôøi con hieáu, khoâng phaûi laø keû noùi gioûi veà hieáu, maølaø ngöôøi con ñaõ töøng laøm vieäc hieáu...Goïi laø ngöôøi nhaânnghóa, chöù phaûi ñaâu nhö keû ñaïo ñöùc giaû, ngoài ñaâu cuõngthuyeát nhaân nghóa, maø ñeán vieäc phaûi hy-sinh chuùt lôïi nhoûcuõng löôõng-löï. Neáu chæ tìm “chính danh” thì laøm sao ñuûcho ngöôøi ta trôû veà vôùi ñaïo ñöùc, nhaân nghóa. Cho neân MaëcTöû tích-cöïc hôn Khoång Töû veà ñöôøng nhaäp theá haønh ñaïo.

“Thieân meänh” chuû ôû Khoång giaùo - Coøn Maëc Ñòchchuûø Thieân Chí. Trung taâm giaùo-lyù cuûa Maëc Töû chuû ôû ñieåmthöïc-haønh thuyeát “töông aùi”, “töông lôïi”.

Maëc Töû caên-cöù vaøo nguyeân-taéc öùng-duïng ích lôïiñeå xaây döïng thuyeát kieâm aùi, tuyeät nhieân khoâng ñaû ñoäng

ñeán lyù do sieâu-hình thaàn-bí.

Maëc Töû choáng laïi cheá ñoä “quùy toäc”, “theá taäp”.Cho neân ñeà cao ngöôøi taøi ñöùc trong daân chuùng khoângphaân bieät giai caáp quùy tieän. Quan khoâng sang maõi, daânkhoâng heøn maõi. Ñoù laø chính saùch “thöôïng hieàn” hay “chínhtrò hieàn nhaân” cuûa Maëc Töû.

Maëc Töû cho Leã vaø Nhaïc khoâng theå chöõa ñöôïc beänhcuûa thôøi ñaïi, ñoù laø nöôùc lôùn ñaùnh nöôùc nhoû, keû maïnh naïtkeû yeáu, keû ñoâng aên hieáp keû ít, keû laùu-lænh ñaùnh löøa keû nguñaàn...Ñoái vôùi Maëc Töû thì caàn ñeán chính-saùch “tieát duïng”vaø taêng daân soá.

“Phaøm thieân haï quaàn baùch coâng, luaân xa quó baøoñaøo daõ töû töôïng, söû caùc toøng töû kyø sôû naêng, phaøm tuùc dóphuïng caáp daân duïng taéc chæ. Chö gia phi baát gia lôïi vu daângiaû, thaùnh nhaân phaát tri” : Taát caû traêm ngheà thôï trongthieân haï, thôï xe, thôï da, thôï goám, thôï reøn, thôï moäc, khieáncho ai naáy laøm theo taøi naêng cuûa mình, heã ñuû cung-caápcho daân chuùng thì thoâi. Nhöõng caùi theâm phí maø khoângthaâu lôïi cho daân, thaùnh nhaân khoâng laøm.” vaø “Tích giaûthaùnh vöông vi phaùp vieát: Tröôïng phu nieân nhò thaäp voâcaûm baát xöû gia, nöõ töû nieân thaäp nguõ voâ caûm baát xöû nhaân” =Thaùnh vöông ñôøi xöa ra phaùp leänh: con trai hai möôi tuoåi,khoâng ai daùm khoâng laáy vôï, con gaùi möôøi laêm tuoåi khoângai daùm khoâng laáy choàng.” Ñoù laø muoán tieát duïng vaø chöõabeänh chieán tranh laøm hao toån sinh-meänh cuûa nhaân daân.

- Laõo Töû :

Theo söû kyù cuûa Tö Maõ Thieân, Laõo Töû ngöôøi hoïLyù, teân Nhó töï laø Baù Döông, thuïy laø Ñam, ngöôøi huyeänHoà thuoäc nöôùc Sôû (nay thuoäc tænh An Huy), sinh ñoàngthôøi vôùi Khoång Töû, vì trong söû cheùp, coù laàn Khoång Töûñeán thaêm Laõo Töû ñeå hoûi leã. Lyù Nhó coù laøm quan vôùi nhaøChu, sau boû ñi.

Laõo Töû coù ñeå laïi cuoán ”Ñaïo Ñöùc Kinh”. Sau coùLieät Töû ûvaø Trang Töû dieãn giaûi vaø truyeàn baù toân-chæ cuûa


Hoaøng töû Taát Ñaït Ña (Siddharta) laø con moät cuûavua Tònh Phaïn Vöông thuoäc thò toäc sinh ôû kinh-ñoâ Gia TæLa (Kapila) nöôùc Kosala, moät tieåu-bang thuoäc phía Namxöù Neùpal, beân bôø soâng Haèng Haø.

Hoaøng töû Taát Ñaït Ña sinh-tröôûng ôû choán quyeànquùy, roài ñöùc vua cha laáy vôï cho hoaøng töû laø coâ em hoïYatada. Naøng sinh haï ñöôïc moät ngöôøi con trai ñaët teân laøLahula (La Haàu La). Chính sau khi sinh La Haàu La , hoaøngtöû yù-thöùc ñöôïc söù meänh lôùn lao cuûa mình. Nhaø vua ñaõ raleänh: Heã luùc naøo hoaøng töû qua thaønh ñeå ra vöôøn ngöï laõmthì khoâng ñöôïc ñeå cho ngöôøi giaø laõo, beänh taät hay ñaùmma tang dieãn ra ôû ñöôøng phoá. Nhöng caùc hieän töôïng veàbeänh taät, giaø laõo, cheát choùc, vaø caûnh ñaïo só ñi haønh khaátvaãn hieän ra. Khi hoaøng töû Taát Ñaït Ña nhìn thaáy nhöõngcaûnh töôïng aáy, vaø ñeán khi ñöôïc ngöôøi ñaùnh xe teân laøChanara baùo cho ngaøi bieát taát caû loaøi ngöôøi ñeàu phaûichòu beänh taät, giaø laõo vaø sinh töû, rieâng chæ coù keû ñaïo sóhaønh khaát laø thoaùt ñöôïc ra ngoaøi voøng sinh, laõo, beänh,töû chi phoái . Ngay luùc aáy, hoaøng töû õ naûy ra yù nghó ñi tìmthuoác ñeå chöõa cho nhaân loaïi khoûi caùi chöùng beänh huûyhoaïi. Ngaøi ñi tìm caùi bí-quyeát cuûa sinh, töû.

Moät ñeâm kia, Taát Ñaït Ña sau khi ngaém nhìn moätlaàn choùt vôï con ñang naèm nguû, laëng-leõ nhaûy leân mìnhngöïa, beøn phi ngöïa ra ngoaøi. Ngaøi ñi vaøo trong röøng, loätboû khaên aùo, caét toùc, ñuoåi ngöïa veà, vaø töø ñaáy soáng moätñôøi ñaïo só haønh khaát.

Trong röøng, hoaøng töû ñaõ gaëp nhöõng ñaïo só khoåhaïnh Baø La Moân. Sau ñaáy ít laâu, ngaøi moät mình theo ñuoåicon ñöôøng tinh tieán rieâng. Roài ngaøi soáng moät cuoäc ñôøicöïc khoå haïnh, thieáu moät chuùt thì cheát ñoùi. Nhöng ngaøi ñaõgiaùc-ngoä moät ñieàu laø khi naøo thaân theå vaø nhöõng naêngkhieáu tinh thaàn meät moûi kieät queä, ngöôøi ta khoâng theå ñeánñöôïc coõi giaùc. Chính coõi giaùc aáy laø muïc-tieâu maø Ngaøiñang theo ñuoåi. Ngaøi beøn nhaët baùt boá-thí roài laïi ñi haønh-khaát thöïc phaåm ôû nhöõng laøng xoùm laân-caän.

Giôø chính giaùc cuûa ngaøi ñaõ ñieåm. vaø nhôø caùc moängtrieäu hieän ra, ngaøi ñaõ coù theå keát-luaän:

85 88

- Vaøo khoaûng naêm 970-931 tcn, Salomoân laøm vua,xaây ñeàn thôø Gieârusalem, phaùt trieån ngoaïi giao, môû mangthöông maõi. Neàn vaên chöông chôùm nôû, chaâm ngoân vaø söûkyù.

* Thôøi ñaïi vöông quoác Giuda vaø Israel (931-721 tcn)

- Naêm 931 tcn, Roâboâam leân noái ngoâiSalomoân, khieán caùc daân toäc mieàn Baéc ly-khai laäp nöôùcIsrael vaø toân Gieâeroâboâam laøm vua. Roâboâam vaø doøng hoïchæ coøn laøm vua nöôùc Giuda (mieàn Nam).

- Theá kyû thöù IX tcn. taïi Israel, Omri (885-874) laäp moät trieàu ñaïi môùi vaø ñaët kinh ñoâ taïi Samari. VuaAkhaùp (874-853 tcn) xaây ñeàn thôø Baal.

- Theá kyû VIII tcn, baét ñaàu xuaát-hieän caùc(ngoân söù vaên só). Taïi Israel: Amoát, Hoâseâ. Taïi Giuda:Isaia, Mica.

- Ñeá quoác Assyri baønh-tröôùng. Naêm 721tcn, kinh ñoâ Samari bò thaát thuû, daân bò ñöa ñi ñaøy, nöôùcIsrael bò tieâu dieät.

* Thôøi caùc vöông quoác Giuda (722-587tcn)

- Theá kyû thöù 7 tcn, vua EÂdeâkia (716-687tcn) caûi toå toâng giaùo vaø coá gaéng thoaùt-ly aûnh-höôûng cuûaAssyri, nhöng khoâng thaønh-coâng. Vua Gioâsia (640-609 tcn)cuõng caûi-toå toâng giaùo vaø coá gaéng khoâi-phuïc neàn ñoäc-laäp. Ñeá quoác Assyri suïp ñoå, ñeá quoác Babylon baét ñaàubaønh tröôùng.

- Naêm 597 tcn, Nabucoâdoânoso laáy thaønhGieârusalem laàn thöù nhaát, ñöa daân ñi ñaøy.

- Naêm 587 tcn, Nabucoâdoâsono laáy thaønhlaàn thöù hai, phaù thaønh vaø ñeàn thôø, ñöa daân ñi ñaøy.

- Naêm 582 tcn, löu ñaøy ñôït thöù ba.

* Thôøi leä thuoäc Ba Tö (538-533 tcn)

- Naêm 539 tcn, Kyroâ vua Batö laáy thaønhBabylon.


1- Leâ vaên Xöông, “ Löôïc Söû Toân Giao - Caàn Bieát Mình, Bieát Ngöôøi”, (Taøi lieäu ñaønh maùy - 1/2010)

“Chính ngaøy hoâm nay ta ñaõ thaønh Phaät!” Caû ngaøyhoâm aáy ngaøi nghæ-ngôi, ñeán buoåi chieàu ngaøi ñeán goác moätcaây boà ñeà, doïn moät choã ngoài, nhaát trí tieàm tu, quyeát taâmcho ñeán khi naøo thöïc-hieän ñöôïc muïc-ñích.”

Ñöùc Boà Taùt ñi saâu vaøo caùc traïng-thaùi tinh-thaàntraàm tö maëc töôûng. Ngaøi lieân-tieáp ñaït tôùi trình-ñoä nhaänñònh veà caùc kieáp tröôùc cuûa mình, trình-ñoä thieàn ñònh coùtheå hoäi thoâng nhöõng caên-nguyeân cuûa lyù nhaân quaû, vaø saucuøng ñeán luùc bình minh thì ngaøi tôùi coõi vieân-giaùc ñaïingoä (Mahasambahi) = Tam dieäu, tam boà ñeà) . Caùi quaù trìnhthuaàn-tuùy kinh-nghieäm naøy coù moät giaù-trò quyeát ñònhtrong ñaïo lyù cuûa Phaät giaùo.

Theo saùch AÁn Ñoä giaûi-thích cuoäc thöïc-nghieämtaâm lyù cuûa ñöùc Phaät thì Thích Ca ñaéc ñaïo sau khi giaùc-ngoä ñöôïc 4 baäc tinh-thaàn nhö sau:

*- Thoâng toû caùc vieäc kieáp tröôùc.*- Tröø-khöû caùc aùc caên ôû trong loøng vaø ñöôïc caùc

hueä nhaõn ñeå thaáu hieåu moïi vieäc.*- Lyù hoäi ñöôïc “Thaäp nhò nhaân duyeân” laø caùi löôùi

giam chuùng-sinh trong voøng luaân hoài.*- Phaùt minh ñöôïc “Töù dieäu ñe á” 4 ñieàu caên baûn

ñeå giaûi-thoaùt khoûi voøng sinh töû.Ngay sau khi ngaøi vieân giaùc, sau moät cuoäc ñaén ño

giöõa hai tieáng goïi “Nieát Baøn” vaø “Ñau khoå ” ngaøi ñoängloøng thöông xoùt chuùng-sinh maø nhaát quyeát rôøi coõi nieátbaøn ñeå môû ñöôøng giaûi-thoaùt cho nhaân loaïi.

- “Giaùo chuû Zarathustra:Coøn goïi laø toân giaùo Zoroastrianism, xuaát-phaùt töø

Iran. Coù raát nhieàu huyeàn thoaïi veà tuoåi treû cuûa giaùo chuûgiaùo phaùi Zoroastriannism. Giaùo phaùi naøy chæ tin thôø moätthöôïng ñeá laø Ahura Mazda (Thaàn Vó ñaïi). Nhieàu khaùi-nieämsau naøy ñöôïc Chuùa Zeùus laáy laøm gôïi höùng nhö thieân ñaøngvôùi ñiaï nguïc, ngaøy phaùn xeùt cuoái cuøng, con ñöôøng ñaïi haïnh,caàu nguyeän, ngay caû ba vua trong ñaïo Chuùa ñöôïc moâ taû laø

ba giaùo syõ thuoäc toân giaùo Zoroastrianism ñöôïc trieàu ñaïiDarius I xöù Persia coi laø quoác giaùo, môû roäng töø soâng Indusphía Ñoâng ñeán vuøng bieån Agean phía Taây.”

- Thieân Chuùa Giaùo: Löôïc toùm Cöïu Öôùc & Taân Öôùc:

* Thôøi caùc toå phuï: - Toå tieân cuûa Abraham soáng ôû mieàn Löôõng

Haø (Meùsopotamia)

- Vaøo khoaûng naêm 1,800 tcn, nhoùm cuûaAbraham di cö sang mieàn Palestine.

- Vaøo khoaûng naêm 1,700 tcn. Giacoâp vaøcon chaùu sang Ai-Caäp.

* Thôøi Moâse vaø Giosueâ:- Vaøo khoaûng 1,250 tcn, döôùi thôøi vua Ai

Caäp laø Ramxeùt II, Moâse ñöa daân Israel ra khoûi Ai Caäp,baét ñaàu thaønh laäp moät daân.

- Vaøo khoaûng 1,220-1200 Giosueâ ñöa daânIsrael vaøo chieám mieàn Palestine.

* Thôøi caùc thuû laõnh vaø caùc vua ñaàu tieân(1,200-931)

- Vaøo khoaûng 1,200 tcn, Ngöôøi Philitinhxaâm laêng Ai Caäp nhöng bò ñaõy lui vaø ñeán ñònh cö ven bôøbieån Palestine.

- Vaøo khoaûng naêm 1,200-1030 tcn. thôøi caùcthuû laõnh.

- Vaøo khoaûng 1030-1010 tcn. Saleâ laø vuañaàu tieân cuûa Israel, thaéng ngöôøi Ammoân vaø Philitinh,nhöng sau laïi thua ngöôøi Philitinh.

- Vaøo khoaûng 1010-970 tcn, David leânlaøm vua , chieám Gieârusalem laøm kinh ñoâ, thaéng caùc daânchung quanh: Philitinh, Moâaùp, Aram, Ammoân, EÂdom.

1- Trích theo Phöông Ngoâ, “Toùm Löôïc Lòch Söû Thôøi Cöïu Öôùc & Taân Öôùc”, Sat 9/19/09, 11:10 AM.

1

1


- Naêm 538 tcn, Kyroâ ra chieáu chæ chopheùp ngöôøi Do Thaùi hoài höông.

- Naêm 520-515 tcn: Taùi thieát ñeàn thôøGieârusalem.

- Theá kyû V tcn: EÁtra caûi toå toân giaùo, coângboá luaät (Nguõ Thö).

* Thôøi leä thuoäc Hy Laïp ((332-63 tcn)

- Naêm 336 tcn: Alexandre, vua Maceâdoniabaét ñaàu thaéng ñeá quoác Ba Tö.

- Naêm 332 tcn: Alexandre chieám Pales-tine. Sau khi vua cheát (323 tcn) caùc töôùng laõnh chia nhauñeá quoác. Nhaø Laghít (Ptoâleâme) chieám Ai Caäp, nhaø Solucoâchieám Syri vaø Babilon.

- Naêm 319-200 tcn: Mieàn Palestine thuoäcquyeàn caùc vua Laghít. Taïi Aicaäp, saùch cöïu öôùc ñöôïc dòchra tieáng Hy Laïp.

- Naêm 200-142 tcn: Mieàn Palestine thuoäcquyeàn caùc vua Solucoâ.

- Naêm 167 tcn, vua Antioâcoâ IV baét bôù ñaïoDo Thaùi. Mat-ta-thya vaø caùc con (Giuda, Gioânathan,Simon) khôûi nghóa.

- Naêm 164 tcn, Giuda laáy laïi ñeàn thôø vaølaøm nghi leã thaùnh taåy.

- Naêm 142-63 tcn: Con chaùu cuûa Simon laømvua ngöôøi Do Thaùi.

* Thôøi leä thuoäc Roâma (töø 63-Simon) khôûinghóa.

- Naêm 164 tcn, Giuda laáy laïi ñeàn thôø vaølaøm nghi leã thaùnh taåy.

- Naêm 142-63 tcn: Con chaùu cuûa Simonlaøm vua)

- Naêm 63 tcn : Pompeâ, töôùng cuûa Roâma,

8992

ñaàu nhaèm gia taêng ñoái thoaïi giöõa caùc neàn vaên hoùacuøngtruyeàn thoáng khaùc nhau...

“Nhaân loaïi laø moät gia-ñình vaø cuoäc ñoái-thoaïi giöõanieàm tin cuøng lyù-trí chæ phong-phuù-hoùa gia-ñình nhaânloaïi, chæ laøm cho coâng vieäc töø thieän trong ñôøi soáng xaõ-hoäicoù hieäu-quaû hôn, ñoàng thôøi môû ra moät loái ñi cho söï hôïp-taùc giöõa ngöôøi tín-höõu vôùi ngöôøi khoâng tín-ngöôõng chomoïi ngöôøi cuøng ñoàng haønh treân con ñöôøng kieán-taïo coânglyù vaø hoøa-bình cho theá-giôùi hoâm nay...”

- Hoài Giaùo:Söï hình thaønh Hoài giaùo laø moät khuùc quanh lòch

söû, noù ñaùnh daáu söï troãi daäy cuûa ngöôøi AÛ Raäp, nhôø hoïnaém ñöôïc ñöôøng daây vaän chuyeån haøng hoùa töø Taàu vaø AÁnchuyeån qua thò tröôøng AÂu Chaâu baèng ñöôøng bieån xuyeânqua AÁn Ñoä Döông, ngoaøi ra nhôø ñöôøng daây buoân baùnvaøng töø duyeân haûi thuoäc Somalia.

Giaùo chuû Muhammad laäp ñaïo töø naêm 622 AD khibò ñaåy khoûi Mecca ñeán taù-tuùc taïi Medina. Giaùo chuûMuhammad taùi chieám Mecca, giaùo chuû Muhammad maátnaêm 632 AD.

Hoài giaùo phaùt-trieån raát mau nhôø bieát keát-hôïpgiöõa “thaàn quyeàn” vaø “theá quyeàn” vaø hoaøn caûnh La Maõtrong thôøi kyø ñen toái. Byzantium haàu nhö boû ngoû vuøngLöôõng Haø, trong khi Iran, Ai Caäp cuõng laâm vaøo cuoäckhuûng-hoaûng thieáu ngöôøi laõnh-ñaïo taøi gioûi.

Treân nguyeân-taéc, Hoài giaùo laø toân giaùo coù muïcñích khoâi-phuïc laïi nieàm töï haøo cuûa vuøng Trung Ñoângkhoûi bò caùc ñe-doïa töø La Maõ. Hoài giaùo ñöôïc toaøn vuøngchaáp nhaän deã-daøng. Chính quyeàn vaø nhaân daân trong vuøngtheo Hoài giaùo khoâng bò ñeá quoác Hoài giaùo cai-trò nhö löïclöôïng ngoaïi xaâm (thöïc ra khoâng coù ñeá quoác Hoài giaùo vìtaát caû tín ñoà ñeàu laø anh em cuøng thôø phöông ñaáng Allahvó ñaïi). Caùc quoác gia Hoài giaùo laâm vaøo chieán tranh phaânraõ vì maâu-thuaãn giöõa quyeàn lôïi quoác gia vaø vì söï tranhchaáp giöõa hai heä-phaùi Sunni vaø Shia veà quyeàn thöøa-keágiaùo chuû.


chieám Gieârusalem, Palestine trôû neân moät tænh cuûa ñeáquoác Roâma.

- Naêm 27 tcn-14 scn: Hoaøng ñeá Augusto trò vì. - Naêm 7-6 tcn: Gieâsu ra ñôøi.

- Vaøo khoaûng 5-10 scn: Phaoloâ sinh ra taïi Tarxeâ.

- Naêm 26-36 scn: Phongxioâ Philatoâ laøm quantraán thuû Giudeâ vaø Samari.

- Naêm 27 scn: Ñöùc Gieâsu khai-maïc söù vuï.

- 30 scn: Leã vöôït qua, ñöùc Gieâsu chòu ñoùng ñinh.

- Vaøo khoaûng 30-37 scn: Steâphanoâ töû ñaïo.

- Vaøo khoaûng 43-44: Toâng ñoà Giaccoâbeâ, em cuûaGioan bò cheùm ñaàu.

- Vaøo khoaûng 48-49 scn: Coäng ñoàng Gieârusalem.

- Naêm 61-63 scn: Phaoloâ bò giam ôû Roâma.

- Naêm 66 scn: Ngöôøi Do Thaùi ôû Palestine noåiloaïn.

- Naêm 70 scn: Titoâ, töôùng cuûa Roâma chieámGieârusalem, ñoát ñeàn thôø.

Thöïc ra, Taân Öôùc ñöôïc vieát ra bôûi nhieàu hoïc-gæagoác Hy Laïp, Syria, keå caû Ai Caäp baèng vieäc toång-hôïp“Cöïu Öôùc” vôùi thöïc teá cuûa vieäc rao giaûng maø töøngböôùc hình thaønh toâng quyeàn Thieân Chuùa giaùo.

Chính tính toå chöùc ñöôïc gôïi höùng töø toâng quyeànLa Maõ ñaû trôû thaønh neàn-taûng xaõ hoäi AÂu Myõ ñeå thích nghivôùi xaõ-hoäi daân söï ñöôïc cai-trò bôûi “luaät” döïa treân tinhthaàn daân chuû vôùi thò tröôøng töï do ñöôïc hình thaønh caùchnay maáy traêm naêm.

Döïa vaøo thoâng ñieäp “Söï Phaùt Trieån cuûa caùc DaânToäc” cuûa giaùo hoaøng Beâneâdictoâ XVI, Hoàng Y Phaïm MinhMaãn ñaõ ñöa ra theo tinh thaàn cuûa moät linh muïc Vatican:

“Tình-hình theá-giôùi lieân tuïc xuaát-hieän nhöõng vaánñeà nghieâm-troïng vaø chöôùng kyø cuûa nhöõng baát-bình-ñaúngroõ-raøng ñang tieáp-tuïc toàn taïi baát-chaáp nhöõng noã-löïctrong thôøi-gian qua.

“Moät maët xuaát-hieän nhöõng daáu-hieäu veà söï maát caânñoái traàm-troïng trong laõnh-vöïc xaõ-hoäi cuõng nhö kinh-teá.Maët khaùc töø nhieàu phía, coù lôøi keâu goïi caûi-caùch, khoângtheå trì-hoaõn nöõa, nhaèm thu heïp khoaûng caùch phaùt-trieångiöõa caùc daân-toäc. Höôùng ñeán muïc-ñích ñoù, hieän-töôïngtoaøn caàu hoùa coù theå laø moät cô-hoäi, nhöng chính vì leõ aáy,ñieàu quan-troïng laø khôûi ñoäng moät cuoäc ñoåi môùi saâu xa veàluaân lyù vaø vaên-hoùa, laø coù moät söï phaân ñònh mang tinh-thaàn traùch-nhieäm ñoái vôùi nhöõng quyeát-ñònh höôùng ñeáncoâng ích. Moät tuông lai töôi saùng hôn laø ñieàu khaû theå chomoïi daân toäc, khi töông-lai ñoù ñöôïc xaây treân neàn-taûng söïtaùi khaùm phaù nhöõng giaù-trò caên-baûn cuûa ñaïo ñöùc. Ñieàucaàn laø coù moät hoaïch-ñònh môùi veà taøi-chính nhaèm taùi-thieát toång theå coâng cuoäc phaùt-trieån treân neàn-taûng tinh-thaàn traùch-nhieäm ñoái vôùi Thieân Chuùa cuõng nhö ñoái vôùinhaân loaïi laø taïo vaät cuûa ngaøi.

“Thoâng ñieäp nhaéc laïi nhöõng nguyeân-taéc caên-baûncaàn thieát cho coâng cuoäc phaùt-trieån con ngöôøi trongnhöõng naêm saép tôùi. Nhöõng nguyeân-taéc ñoù goàm coù tröôùcheát laø moái quan-taâm ñeán söï soáng con ngöôøi, ñöôïc coi nhötroïng taâm cuûa coâng cuoäc phaùt-trieån chính thöïc, thöù ñeánlaø söï toân troïng töï do toân giaùo laø ñieàu luoân-luoân gaén lieànvôùi söï phaùt-trieån con ngöôøi, vaø töø boû quan-ñieåm xaùc-quyeát chæ coù con ngöôøi laø taùc giaû tuyeät ñoái cuûa vaänmaïng mình...

“Maët khaùc khoâng theå naøo thieáu söï tham-gia coùtraùch-nhieäm cuûa moïi ngöôøi daân trong laõnh-vöïc chính-tròquoác-gia vaø quoác-teá, moät phaàn nhôø söï daán thaân môùi cuûacaùc lieân-ñoaøn lao ñoäng höôùng ñeán thieát-laäp nhöõng hieäphoäi quoác gia cuõng nhö quoác teá. Trong laõnh-vöïc naøy, caùcphöông-tieän truyeàn thoâng xaõ-hoäi phaûi ñoùng vai-troø haøng


* Caùc khuûng-hoaûng Toâng Giaùo treân Theá Giôùi:Toâng giaùo thöôøng laø taám göông phaûn-chieáu nhöõng

moái lo sôï vaø nhöõng khaùt-khao cuûa xaõ-hoäi con ngöôøi trongmoät giai-ñoaïn phaùt-trieån cuûa noù. Vì theá, toâng giaùo thöôøngphaûi canh-caûi ñeå phuø-hôïp vôùi tieán-boä cuûa con ngöôøi.Nhòp tieán cuûa nhaân loaïi cuõng ñem theo nhöõng thay ñoåiveà toâng giaùo, töø: Baùi vaät, ma thuaät böôùc sang thaàn quyeàn(ña thaàn) roài ñoäc thaàn, sang ñeá quyeàn, tieáp daân chuû, nhaânchuû... Chuû nghóa “ Theá tuïc hoùa xaõ hoäi ” (Secularism)hieän laø quan-nieäm môùi veà toâng giaùo: Vieäc chính ñaùngcuûa con ngöôøi laø mong lôïi ích cho con ngöôøi, chöù khoângtheå baét con ngöôøi phaûi hy-sinh ñeå phuïc-vuï thaàn linh.

Theo quaù-trình cuûa toâng giaùo, vaø kinh-nghieäm lòchsöû cuûa nhaân loaïi, cho thaáy “Kitoâ giaùo ñaõ trôû thaønh moättoâng giaùo thuaàn nhaát laø do yù muoán rieâng cuûa hoaøng ñeáConstantine vaøo ñaàu theá-kyû IV. Constantine ñaõ bieán ñaïonaøy thaønh moät coâng-cuï ñeå chinh-phuïc theá-giôùi. Y ñaõtuyeân boá: “Döôùi daáu hieäu thaäp töï gia ù, ta seõ chieán thaéng.”

Trong taùc-phaåm “Man’s Religious”, John B Noosscoù vieát “Coâng Giaùo Taây Phöông mang yù nghiaõ toaøn caàuvôùi yù ñònh baønh-tröôùng laõnh-thoå cuûa giaùo-hoäi ra khaép theágiôùi (Catholic in the West has required the meaning ofextension of Universal in the sense of the geographical thechurch through out the world - p. 457”

- Caùch nay hôn 370 naêm, Galileùe khaùm-phaù ratraùi ñaát quay, nhöng Thaùnh Kinh thì noùi quaû ñaát ñöùngyeân. Vì vaäy Galileùe bò ñöa ra toøa aùn cuûa giaùo hoäi xöû.Giaùo hoaøng baét Galileùe muoán ñöôïc tha maïng thì phaûi quøyxuoáng vaø vieát caâu: “Toâi töø boû, nguyeàn ruûa, vaø gheùt caùcñieàu sai vaø mang tính phaûn giaùo luùc noùi raèng quaû ñaátchuyeån ñoäng.” Sau ñoù giaùo hoäi laïi giam oâng cheát ñoùi ôûthaønh phoá Florence ngaøy 8-2-1642!

- Coäng Ñoàng Vatican I (1870) tuyeân xöng nhölaø moät tín lyù, khoâng ai coù theå ñöôïc cöùu roãi, ngoaøi giaùohoäi.

93 96

Vieäc thôø phuïng Toå Tieân laø nhaèm ñaøo-taïo conchaùu neân nhöõng con ngöôøi toát, coù tinh-thaàn nghóa-vuï vaøtraùch nhieäm trong moät taäp-theå, duø ôû ñòa-vò naøo.

Maëc-daàu trong vaên khaán luoân-luoân coù nhöõng chöõ“anh linh”, “quy lai chöùng giaùm”, hay “thöôïng höôûng”,nhöng ñoù chæ laø nhöõng thuaät ngöõ laøm cho nghi leã ñöôïctoân-nghieâm, chöù ngöôøi “thôø phuïng Toå Tieân” khoâng heàthaûo-luaän ñeán vaán ñeà linh-hoàn coù hay khoâng (Toå Tieânnhö taïi). Ngöôøi ta chæ bieát nhöõng vieäc laøm, nhöõng thaùi-ñoä xaáu hay toát cuûa con ngöôøi trong ñôøi soáng taäp-theå coùaûnh-höôûng laâu daøi vaø aûnh-höôûng aáy truyeàn laïi nhieàu ñôøiveà sau.

Chính do ñieåm naøy maø moät hoïc giaû Phaùp ñaõ nhaänñònh ngöôøi Vieät khoâng coù tö-töôûng sieâu-hình. Cuõngchính do thaùi-ñoä khoâng baøn, maø vieäc “thôø phuïng ToåTieân” môû cöûa cho söï xaâm-nhaäp cuûa caùc toâng-giaùo.

Moät ñaëc-ñieåm nöõa laø daàu coù theo moät toâng-giaùonaøo ñi nöõa, so vôùi nhieàu daân-toäc khaùc, ngöôøi Vieät khoângheà coù thaùi-ñoä quaù khích, maëc daàu lòch-söû ñaày daõy nhöõngchieán tranh caû noäi chieán laãn ngoaïi xaâm, nhöng ôû VieätNam khoâng heà coù chieán tranh vì toâng giaùo. Phong traøo“Bình Taây saùt ta û” nöûa sau theá kyû XIX, tuy coù vieäc chæ laøphong-traøo yeâu nöôùc gieát nhöõng ngöôøi coi laø noäi phaûn,ñoaøn quaân thöù naêm (Cinquieøme colonne) cuûa keû xaâm-löôïc. Phong-traøo aáy khoâng khoûi coù nhöõng haønh-ñoäng hoà-ñoà, bôûi laø moät phong-traøo quaàn chuùng, thöïc chaát khoângphaûi gieát nhau vì khaùc toâng-giaùo, hôn nöõa phong-traøo aáycuõng chæ xaûy ra trong moät thôøi gian ngaén, chöa ñaày moätnaêm, vaø leû-teû. Haõy so thaùi-ñoä aáy vôùi nhöõng chieán tranhtoâng giaùo ôû nhieàu nôi khaùc, caû ngaøy xöa vaø hieän nay.

Thöïc teá, lòch söû cho thaáy: “Khi caùc tu-só duøngnhöõng kinh-haõi cuøng leã-nghi ñeå phuø-trôï luaân-lyù vaø luaät-phaùp thì luùc ñoù toâng giaùo thaønh trôï-löïc cho quoác-gia, nhöngñoàng-thôøi cuõng kình-ñòch vôùi quoác gia. Vì toâng giaùo choraèng luaân-lyù vaø luaät-phaùp trong xöù ñeàu do caùc thaàn-linhkhaûi-thò. Caùc tu-só theo Ki Toâ giaùo ñeàu cho raèng caùc vuachuùa treân coõi traàn ñeàu thuï meänh cuûa caùc thaàn linh vaø ñöôïc


- Traûi qua gaàn 2000 naêm lòch-söû cuûa ñaïo Kitoâ,bieát bao trieäu ngöôøi Do Thaùi ñaõ cheát thaûm, chæ vì caùi toäichoái boû Jeùsus laø Thieân Chuùa Kitoâ.

- Ñoái vôùi Tin Laønh thì ñaõ coù chieán tranh thöïc söïgiöõa hai phe. Chieán tranh buøng noå taïi Phaùp vaøo naêm 1562vaø keùo daøi ñeán 1594; 30 naêm taïi Ñöùc (Saxony, Moravia).

- Ñoái vôùi Hoài giaùo (Islamism) thì coù 6 “ñaïithaùnh chieán”: Ñeä nhaát thaùnh chieán (1096-1143); ñeä nhòthaùnh chieán (1147-1149); ñeä tam thaùnh chieán (1189-1192); ñeä töù thaùnh chieán (1202-1204); Ñeä nguõ thaùnhchieán (1216-1217); Frederic II thaùnh chieán (1228-1229);ñeä luïc thaùnh chieán (1248-1254).”

Coù leõ ñeå baûo-veä chuû quyeàn quoác-gia va ø giöõ thaùiñoä coâng-baèng ñoái vôùi taát caû caùc toâng giaùo khaùc trong moätquoác-gia, vì theá:

“Naêm 1054, caùc giaùo hoäi Coâng giaùo taïi HyLaïp, Nga Soâ vaø Ñoâng AÂu ñaõ ñoàng loaït tuyeân-boá taùchrôøi khoûi Vatican. Söû gia John B. Noss ñaõ ghi nhaänsöï-kieän naøy khoâng phaûi do xung-ñoät veà giaùo-lyù maølaø ñeå choáng laïi yù-ñoà baønh-tröôùng laõnh-thoå cuûa ñeáquoác La Maõ. Taùc-giaû ñaõ vieát trong cuoán Man’s Religion:“ Catholic in the West [Vatican] has required the mean-ing of Universal in the sense of the geographic exten-sion of the church throughout the world” (Trong theágiôùi phöông Taây cuûa Vatican, danh töø Coâng Giaùo vôùinguyeân nghóa “toaøn caàu”, trong yù nghóa thaät cuûa noù laøbaønh-tröôùng laõnh-thoå cuûa giaùo-hoäi ra khaép theá-giôùi.)

- Ñaàu theá kyû XVI, hoaøng ñeá Anh quoác Henry VIIIchính-thöùc taùch rôøi giaùo-hoäi Anh quoác khoûi coâng giaùo LaMaõ ñeå baûo-veä neàn ñoäc-laäp quoác-gia. Naêm 1539, quoáchoäi Anh thoâng qua ñaïo luaät qui ñònh: Vua nöôùc Anh laøngöôøi ñöùng ñaàu giaùo-hoäi Anh, coù quyeàn boå-nhieäm caùcgiaùm-muïc ñeå cai quaûn caùc con chieân. . .

*

Moät toân giaùo toát chöa haún coù theå giuùp cho xaõ-hoäiloaøi ngöôøi côm no, aùo aám.

Thieân-ñaøng, nieát-baøn vaø ñia-nguïc ñeàu laø caùc lôøihöùa seõ thaønh hieän-thöïc sau khi cheát. Tieác raèng, cuoäcsoáng laø ôû ngaøy nay, hoâm nay, luùc naøy. Con ngöôøi caànaên ñeå soáng, khoâng muoán bò aùp-böùc, boùc-loät. Con ngöôøimuoán ñöôïc an bình,... Taát caû nhöõng thöù naøy, khoâng toânggiaùo naøo coù theå ñem laïi cho loaøi ngöôøi, ngoaïi tröø khi conngöôøi naém vöõng khoa-hoïc ñeå caûi tieán cho cuoäc soáng(Taùn thieân ñiaï chi hoùa duïc), thöïc söï “nhaân chuû” thoaùtkhoûi caùc loàng chuïp sieâu-hình, vaø theá-giôùi soáng hoøa-haøitrong moät moâ-hình “cô naêng vaø baûn vò ” (chöù khoâng coønmoâ hình “kim töï thaùp”).

Duø sao “toâng giaùo” sôû dó coøn toàn taïi, vì toâng giaùogôïi oùc töôûng-töôïng ngöôøi ta, gaây nieàm hy-voïng cho conngöôøi, an-uûi keû ngheøo laøm cho ñôøi soáng cuûa hoï ñeïpleân,... Neáu moät theá chieán thöù ba taøn phaù neàn vaên-minhphöông Taây, khi caùc thò traán bò tieâu-tan, moïi ngöôøi ñeàukhoán cuøng, khoa-hoïc cuõng khoâng coøn, thì raát coù theå, nhönaêm 476, Giaùo hoäi seõ laø nieàm hy-voïng duy nhaát, côquan chæ ñaïo cuûa nhöõng keû soáng soùt sau ñaïi tai bieán ñoù.

* Khuûng Hoaûng Toân Giaùo ôû Vieät Nam:Theo danh töø Vieät ñaõ chæ ñònh roõ nôi thôø töï rieâng

cho moãi toâng-giaùo:- Chuøa : Nôi thôø Phaät coù taêng hay ni ôû, (Daønh cho

Phaät giaùo).- Nhaø thôø thích hôïp cho Thieân Chuùa giaùo.- Ñeàn hay ñieän, coù hai nghóa:

* Nôi nhaø vua ngöï, nôi thôø thaàn, thaùnh.* Baùo ñaùp, Nhö “Laøm con tröôùc phaûi ñeàn

ôn sinh thaønh.” (Kieàu).- Mieáu: Ñeàn thôø thaàn, ñoái vôùi quoác giaùo Vieät.- Ñình: Nôi coâng daân hoäi hoïp vaø cuùng teá thaønh

hoaøng.


thaàn-linh che-chôû.”Tuy trôï-löïc cho quoác-gia, nhöng toâng-giaùo laïi töï

cho mình laø ôû treân heát thaåy, vaø cao-caû hôn quyeàn haønh,Toân giaùo daïy raèng aùi quoác maø khoâng trung-thaønh vôùi caùcgiaù-trò sieâu-vieät (caùc giaù trò luaân lyù do thaàn linh chæ baûo)thì coù theå thaønh lôïi khí cuûa loøng tham-lam voâ ñoä hoaäccuûa toäi aùc.

Tinh-thaàn quoác-gia, tinh-thaàn hoaøi-nghi cuûa conngöôøi laøm cho caùi moäng vó-ñaõi “duy nhaát, cao nhaát ” cuûatoâng-giaùo bò suïp ñoå.

Moät trong nhöõng baøi hoïc lòch-söû laø toâng-giaùo coùnhieàu ñôøi soáng vaø vaãn thöôøng taùi sinh. Ñaõ nhieàu laàn,Thöông Ñeá ñaõ cheát ñeå roài töø ñaùm tro taøn laïi soáng laïi.

Xeùt chung thì toâng-giaùo vaø chuû-tröông nghieâmkhaéc thaéng vaøo nhöõng thôøi luaät phaùp baát löïc; vaø luaân-lyùphaûi laõnh nhieäm-vuï giöõ traät-töï xaõ-hoäi; coøn chuû-nghóahoaøi-nghi vaø phong traøo taø nguïy, xeùt chung thì thònh phaùtkhi luaät phaùp vaø chính quyeàn maïnh leân...

Cho tôùi ngaøy nay, chuùng ta phaûi coâng nhaän lôøi cuûaDurant laø ñuùng; “Heã coøn caûnh khoán khoå thì coøn thaàn linh.”Chính laø ñieàu öôùc mong ñeå giuùp söùc bòt mieäng phe ñoái-laäpcuûa nhöõng nhaø caàm quyeàn taøn baïo, ñoäc-ñoaùn.” 1

1- 1- Will & Ariel Durant, “The Lessons of History” (Baøi Hoïc cuûaLòch söû, baûn dòch cuûa Nguyeãn Hieàn Leâ vaø Traàn Löông Ngoïc, nhaøxb. Xuaân Thu, Ca, 1991.)

“Baùt Quaùi” theo Kinh Dòch.


ñieàu baát traéc, lo aâu. Ngay ñeán vieäc chuyeån giao kyõ-ngheä ñeán caùc quoác-gia khaùc thöôøng ñi ñoâi vôùi möu-ñoàchính trò! Ñieån hình trong thôøi-kyø chieán tranh laïnh,vieän-trôï quaân söï laø nhaèm loâi keùo ñoàng-minh, tình-baùokyõ-thuaät, thöïc-teá cuõng laø troø trôù-treâu cuûa chính-trò. Vieäcaên caép ñöôïc kyõ-thuaät hay thaát-thoaùt taøi-lieäu bieát ñaâuchaúng laø aâm-möu gaøi baãy (aâm möu phaûn giaùn) ? Keû aêncaép ñöôïc kyõ-thuaät chæ laø nhöõng thöù khoâng hoaøn-chænh vaølaøm sao coù ñöôïc haøng nguõ caùc nhaø khoa-hoïc naém vöõngphöông-phaùp?

Khoa-hoïc laø phaàn quan-troïng, ñaùnh daáu caùc böôùcngoaët ñoái vôùi lòch-söû nhaân-loaïi. Khoa-hoïc, söû hoïc vaø trieáthoïc thöïc ra ba ngaønh naøy khoâng theå taùch rôøi nhau, maøphaûi thoáng-nhaát, vì con ngöôøi laø chuû theå cuûa tö-töôûng,vuõ truï vaø xaõ hoäi.

Noùi caùch khaùc, taát caû nhöõng hieän-töôïng khoângdo con ngöôøi chuû-ñoäng taïo ra thuoäc phaïm-vi “töï nhieân”.Söùc bieát con ngöôøi ñeán ñaâu, vuõ truï (töï nhieân) coù teân ñeánñoù.

Thaät vaäy, con ngöôøi soáng trong xaõ hoäi thì nhöõnghieän-töôïng naøo do söï vaän-ñoäng vaø keát-hôïp cuûa ngöôøi naøyvôùi ngöôøi khaùc thuoäc phaïm-truø “xaõ-hoäi”; nhöõng hieän-töôïng naøo khôûi-ñieåm töø nhöõng sinh-hoaït lieân-quan ñeántinh-thaàn cuûa con ngöôøi thuoäc veà phaïm-truø “tö töôûng”.Thöïc taïi cho thaáy raèng ñôøi soáng con ngöôøi gaén-boù chaët-cheõ vôùi töï nhieân; con ngöôøi phaûi tieáp xuùc vôùi tha nhaântrong xaõ hoäi ôû moïi sinh hoaït, vaø luoân luoân nhôø tö töôûngdaãn daét trong moïi haønh ñoäng. Do ñoù “Xaõ hoäi, tö töôûng vaøtöï nhieân” laø ba phaïm-truø thoáng-nhaát.

Hôn nöõa muïc-ñích cuûa khoa hoïc laø phuïc-vuï chonhaân sinh, cho cuoäc soáng con ngöôøi ñöôïc tieán boä, thoaûimaùi hôn, chöù khoâng theå ñem khoa-hoïc tieâu-dieät cuoäcsoáng, tieâu-dieät con ngöôøi.

*

98 99

D/ Khoa Hoïc & Lòch sö û:Khoa hoïc laø moät moân cho ta bieát veà söï toå-chöùc

vaø nguyeân-nhaân cuûa söï vaät, neâu leân nhöõng ñònh-luaät,nguyeân-lyù vaø lyù-thuyeát nhaèm giaûng-giaûi roõ toå-chöùc vaønguyeân-nhaân. Vì theá, khoa hoïc chuû veà hieän ñaïi, chuyeânchuù vaøo nhöõng vieäc tìm kieám, nhöõng phöông-phaùp chínhxaùc, ñaët ñònh cho hoaøn thieän, hoaøn myõ ñôøi soáng cuûa conngöôøi.

Cho neân, phöông phaùp trong khoa-hoïc laø-Quan saùt, xem xeùt, nhìn nhaän töøng söï xaûy ra, theo

doõi ñeán cuøng vaø chuù yù trieät-ñeå.- Sau khi quan-saùt, thaáy ñuùng hay khoâng ñuùng theo

nhö suy-luaän hay kinh-nghieäm cuûa mình. Phaûi ñaët moáinghi-ngôø, nhöng ñaây laø nghi-ngôø khoa-hoïc, nghóa laø coùtính-caùch tích-cöïc, tieäm tieán chöù khoâng phaûi nghi-ngôøtieâu-cöïc, boø löûng.

- Nghi-ngôø nhö theá ñeå ñem vaøo thí-nghieäm, nghóalaø phaân-taùch ra töøng phaàn, töøng yeáu-toá ñeå nhìn roõ söï thöïc,tìm nhöõng tính caùch ñaïi-cöông, coù quan-heä vöõng-vaøng.

- Ñaët thaønh nhöõng ñònh-luaät. Tìm ra nhöõng tínhcaùch ñaïi-cöông, baát di baát dòch. Ñoù laø nhöõng ñònh-luaät coùtheå giaûng giaûi taát caû nhöõng söï vaät gioáng nhau treân tínhchaát.

- Sau khi ñaët nhöõng ñònh-luaät, trình-töï cuûa phöôngphaùp khoa hoïc phaûi luoân-luoân thaåm-ñònh laïi nhöõng ñieàuñaõ tìm thaáy coù theo saùt söï thöïc?

Kyõ-thuaät laø vieäc öùng-duïng khoa-hoïc vaøo thöïc-teá.Ñaàu theá kyû 19, maùy hôi nöôùc ñöôïc ñöa vaøo phuïc

vuï nhaân sinh, sang theá kyû 20, kyõ-thuaät haøng khoâng hìnhthaønh, nguyeân-töû ñöôïc nghieân-cöùu thì ít laâu sau hai traùibom nguyeân-töû ñaõ thaû xuoáng Hirosima vaø Nagasaki; ñeánngaøy nay ñaõ ñöa ngöôøi leân maët traêng - coøn nöõa nhö taïosinh voâ tính, khoa Genetic, Nanotech,...

Nhöng ta cuõng thaáy, khoa hoïc khoâng phaûi chæ nhaèmphuïc-vuï cho nhaân sinh maø cuõng coù theå ñem laïi nhöõng


E/ Chieán Tranh vaø Lòch Sö û:Trong phaàn “Nhöõng Chính Bieán Theá-Giôùi vaø Vieät

Nam” ôû treân, ta thaáy ngoaøi caùc cuoäc goïi laø “Thaùnhchieán”, rieâng töø ñaàu theá kyû XX tôùi nay ñaõ xaûy ra “TheáChieán I”, “Theá Chieán II” vaø “Chieán Tranh uûy nhieäm taïiVieät Nam” ñaõ gaây nhieàu tai haïi:

* Caùc cuoäc chieán tranh toâng giaùo chæ laø voû boïcbeân ngoaøi, tuy quan-troïng laø ñeå huy ñoäng nhaân löïc, thöïcchaát beân trong, chính laø töôùc ñoaït caû 2 phía: Trung ÑoângAÛ Raäp Hoài giaùo vaø AÂu Chaâu La-Maõ Coâng-giaùo.

Ta cuõng thaáy “theá quyeàn” vaø “toâng quyeàn” khoângtheå giaûi-quyeát ñöôïc vaán naïn cuûa loaøi ngöôøi, söï toång-hôïpcaû hai theo kieåu Muhammed ñaõ baùo-hieäu söï thaát-baïi;toång hôïp “theá quyeàn” vôùi “taäp quaùn” ñöôïc maëc cho caùi voûtoâng giaùo cuõng thaát baïi nhö tröôøng-hôïp cuûa AÁn Ñoä vôùiñaïo Brahmin, hay Trung Hoa vôùi Khoång hoïc.

*- Ñeä Nhaát Theá Chieán 1914-1918.Sang ñaàu theá-kyûÛ XX, do söï caûi-tieán phöông-tieän

giao-thoâng, chuyeân-chôû, khí-giôùi vaø caùch tuyeân-truyeànmaø xaûy ra nhöõng xung-ñoät giöõa caùc daân-toäc. Chieán tranh,khoâng nhöõng ñaõ gaây cheát-choùc cho caùc chieán-só nôichieán traän, maø coøn nhieàu thöôøng daân ôû haäu-tuyeán cuõngbò töû thöông; nhieàu laõnh-vöïc khaùc bò taøn phaù moät caùchtrieät-ñeå vaø toaøn dieän!

Trong Theá Chieán I, caû hai phía ñeàu söû duïng vuõ-khí sinh-hoïc ñaõ ñem laïi haäu-quaû bi-ñaùt: ñoùi keùm, beänhtaät,... Chöùng côù, naêm 1918 ñaõ gaây ra naïn “Dòch Taây BanNha” laøm nhieàu trieäu ngöôøi cheát!

*- Ñeä Nhò Ñaïi Chieán (1939-1945)Thôøi-kyø naøy, haàu heát caùc nöôùc treân theá-giôùi (tröø

Thuïy Só, Thoå Nhó Kyø, Taây Ban Nha, v.v...) ñeàu tröïc-tieáphoaëc giaùn-tieáp tham-döï, hoaëc bò loâi cuoán vaøo cuoäc tranhchaáp trong hai haøng nguõ: Moät beân laø truïc Phaùt-xít (QuoácTeá cöïc quyeàn chuû nghóa) Ñöùc - YÙ - Nhaät, moät beân laø Daânchuû.

101104

Caùc moùn binh khí thôøi xöa.


à

Beân truïc Phaùt-xít laø nhöõng nöôùc soáng döôùi chínhtheå ñoäc-taøi chuyeân-cheá, nhôø tieán-boä veà khoa-hoïc, kyõ-ngheä, binh-bò maïnh meõ vaø huøng-haäu nhöng laïi ngheøo veànguyeân lieäu, daân ñoâng nöôùc chaät, coù ít thuoäc-ñiaï (vì leõtieán sau caùc nöôùc theo chuû-nghóa ñeá-quoác thöïc-daân). Hoïquyeát gaây chieán vôùi Anh, Phaùp, Hoa Kyø mong môû mangbôø coõi baèng caùch cöôùp laïi nhöõng thuoäc ñiaï cuûa nhöõngnöôùc naøy ñang chieám trong vuøng.

Ñieån hình Nhaät Baûn ñöa ra thuyeát “Ñaïi Ñoâng A Ù”,moät chieâu baøi löøa doái daân toäc “da vaøng” trong vuøng, ñeåthaønh laäp ñeá quoác Nhaät thoáng trò toaøn theå AÙ Chaâu. Töôngtöï, neàn traät-töï môùi ôû AÂu Chaâu do Ñöùc thoáng trò.

Luùc ñaàu phe Phaùt-xít döïa vaøo binh khí toái taân, soáquaân lính ñoâng ñaûo vaø ñaõ ñöôïc huaán luyeän theo kyû-luaättheùp, nay baát-thình-lình taán coâng khaép nôi moät caùch chôùpnhoaùng, laøm tan raõ thöïc-löïc cuûa phe ñòch (ñoàng minh).

Keá-hoaïch caàm-cöï cuûa phe ñoàng-minh luùc ñaàu laøcoá keùo daøi, trong khi aáy kòp thôøi huy-ñoäng löïc-löôïng, toåchöùc quaân-ñoäi, saûn-xuaát vuõ khí,..

* Ñaëc bieät veà “Chieán Tranh Vieät Nam” neáu nhìn qua,thaät laø moät “hoûa muø chính trò”, nhöng phaân-taùch kyõ, ta thaáy:õ

- Muïc-tieâu cuûa ñöôøng loái chính-trò Hoa Kyø ôû cuoäcchieán Vieät Nam:

. Thuyeát domino ? Sau chieán-tranh theá-giôùiII, vaø suoát trong cuoäc chieán-tranh laïnh tieáp theo, caùc nhaøhoaïch-ñinh chính-saùch can-thieäp cuûa Myõ laø söï caàn-thieát phaûingaên-caûn vaø kieám-cheá “söï xaâm-löôïc cuûa coäng saûn quoác-teá.”

. Tham döï cuoäc chieán ôû Vieät Nam laø ñeåbaûo veä nhöõng “quaân côø domino â” coù töông quan tình theá vôùiVieät Nam.

. Phaùt-trieån hoaø-bình, “töï do” vaø “töï-do kinh-doanh” cuõng laø baûo-ñaûm neàn “an ninh quoác gia” cuûa Myõ,...

. Söï thöïc, chính quyeàn Hoa Kyø ñaõ quan-nieämmuïc-tieâu cuûa Hoa-Kyø laø toaøn cöïc vaø lieân-ñôùi. An ninh quoácgia bao goàm moät heä-thoáng toaøn caàu coù quan-heä qua laïi cuûasöï caân baèng quaân-söï, vò-trí ñiaï-lyù, ñoä oån-ñònh chính-trò, söï

töông-hôïp tö-töôûng, uy-tín quoác-gia vaø caùc nguoàn löïc, cô-hoäi vaø quan-heä kinh-teá.

Ñoái vôùi chính phuû thôøi Nixon “Hoøa-bình trongdanh-döï ” coù nghóa laø baét-buoäc hoaëc thuyeát-phuïc phía beânkia chaáp-nhaän moät hieäp ñònh ngoaïi-giao seõ chaám döùt cuoäcchieán, thoûa thuaän quaân ñoäi Myõ ruùt khoûi Nam Vieät Nam, duy-trì cheá-ñoä Saøigoøn vaø nhaø nöôùc Nam VieätNam, maø maëc-daàunaèm ôû ngoaïi-vi quõy ñaïo Myõ, vaãn töôïng-tröng cho yù-chí vaøkhaû-naêng cuûa Myõ.

Cho neân, vieäc “Vieät Nam hoùa” hay phi “Myõ hoùa ” chælaø chính saùch ruùt-lui ñôn phöông cuûa Myõ.

Hieän nay luaät-phaùp quoác-teá coøn loûng-leûo, yù-thöùc“boán beå moät nhaø” cuõng chæ laø “myõ tö ø” che ñaäy cho aâmmöu thaâm ñoäc nhö Haùn toäc ñaõ duøng chieâu baøi “Töù haûigiai huynh ñe ä” ñeå Haùn hoùa caùc “töù di” . Moãi daân-toäc vaãncoøn phaûi chuaån-bò saün-saøng nhaèmï baûo-veä cho mình...

Nhieàu ngöôøi ñaõ thaúng-thaén cho raèng: “Traät-töï theá-giôùi khoâng theå thaønh-laäp baèng moät “giao öôùc laáy danh döïbaûo-ñaûm” (gentleman’s agreeement), maø chæ coù theå thaønh-laäp sau moät cuoäc ñaïi thaéng coù tính-caùch quyeát-ñònh bôûimoät ñaïi cöôøng, vì chæ ñaïi cöôøng môùi coù theå baét-buoäc caùcquoác gia khaùc phaûi theo luaät cuûa mình ñöa ra nhö moätluaät quoác-teá.

102 103

1- Will & Ariel Durant, “The Lessons of History”, Baûn dòch cuûa Nguyeãn Hieán Leâ vaø Traàn Löông Ngoïc, Xuaân Thu taùi xb. 1991..

1


1- National Geographic Society, “Consive History of The World”, Ngöôøi dòch, Leâ Vaên Xöông, baûn thaûo 2009.

1

F/ Kinh-teá vaø lòch-söû:Nhaø söû hoïc Durant ñaõ ví traùi tim cuûa xaõ-hoäi gioáng

nhö lòch-söû kinh-teá. Khiù traùi tim ñaäp chaàm-chaäm, trong thôøi-gian traùi tim phoàng ra, cuûa caûi ñöôïc moät thieåu soá taäp-trunglaïi, ñeå roài tôùi thôì-gian traùi tim boùp laïi thì cuûa caûi seõ phaûiphaân-phaùt ra ñeå löu-thoâng. Ñoù laø luaät löu thoâng trong kinh-teá hoïc.

“Baù nhaân baù ngheä ”, moãi ngöôøi moät khaû-naêng rieângbieät, vaø trong haàu heát xaõ-hoäi, ña soá caùc khaû-naêng thöôøngtaäp trung vaøo moät soá ngöôøi, do ñoù söï taäp-trung taøi-saûn vaøomoät soá ít ngöôøi, hay thaønh-phaàn laø haäu-quaû töï-nhieân trongkinh-teá. Neáu trong hoaøn-caûnh töï do, moïi ñieàu-kieän ñeàu chopheùp thì möùc-ñoä taäp-trung coù cô hoäi caøng cao. Lòch söû ñaõcho thaáy töø naêm 1776, daân Myõ töông-ñoái bình-ñaúng maø ñöañeán tình-traïng caùch bieät veà theå-chaát, trí-tueä, kinh-teá ñeåñeán noãi hieän nay “hoá ngaên caùch ” giöõa ngöôøi giaøu vaø keûngheøo caøng saâu roäng hôn bao giôø heát!

Vai-troø kinh-teá quan-troïng ñeán noãi ngöôøi ta ñaõ duøngkinh-teá ñeå giaûi-thích lòch-söû, neân goïi laø “Kinh teá söû quan”.

Trong cuoán “The Lessons of History” (Baøi Hoïc LòchSöû) Will & Ariel Durant ñaõ neâu ra: “Karl Marx cho lòch söû laøtaùc-ñoäng cuûa kinh-teá. Söï caïnh tranh giöõa caùc caù nhaân, caùc taäpñoaøn, caùc giai-caáp vaø caùc quoác-gia ñeå giaønh nhau thöïc-phaåm, nhieân-lieäu, nguyeân-lieäu. Caùc cheá-ñoä chính-trò, caùcgiaùo-ñoaøn, giaùo-hoäi , caùc coâng-trình vaên-hoùa, heát thaûy ñeàuxaây döïng treân kinh-teá....”

Ngay ñeán quyeát-ñònh cuûa giaùo hoaøng La Maõ chiañoâi theá-giôùi cho Taây Ban Nha vaø Boà Ñaøo Nha sau khi hainöôùc naøy coù coâng ngaên chaën quaân Nguyeân (Moâng Coå) laømoät quyeát ñònh ñaûo loän cuïc-dieän tranh chaáp giöõa TrungÑoâng AÛ Raïp vôùi Taây phöông. Coù theå noùi ñaây laø ñoøn chieán-löôïc nhaèm thaâu toùm quyeàn-lôïi kinh-teá thöông maïi do AÛ Raäpnaém giöõ trong thôøi gian hôn 1,300 naêm, vaø laøm cho AÛ RaäpTrung Ñoâng suy yeáu ñi töø-töø.

105 108

Trung-nguyeân trong thôøi naøy ñöôïc phaùt-trieån tronghoøa-bình, thònh-vöông do söï gia-nhaäp cuûa nhieàu taäp theå.Tình theá naøy tieáp-tuïc phaùt-trieån cho tôùi thôøi Xuaân Thu khiuy quyeàn thieân töû ñaõ lung-lay.

Söû saùch Taøu ñaõ lyù töôûng hoùa qua hình aûnh ÑeáThuaán ngoài gaûy ñaøn maø yeân thieân haï, vaø coøn ghi truyeänsöù Vieät Thöôøng, moät chö haàu ôû thaät xa Trung Nguyeânñaõ tôùi coáng ruøa thaàn maø vua Nghieâu ñaõ sai cheùp laïi vaølaøm ra quy lòch.

Hoïc giaû Taây phöông khoâng tin giai-ñoaïn “phongkieán truyeàn hieàn” laø coù thöïc. Thöïc ra cheá-ñoä truyeànhieàn vaø chính trò thôøi Nghieâu Thuaán chaúng coù gì laø lyùtöôûng. Ñoù laø söï-theå taát-yeáu khi ñaõ coù ñuû döõ-kieän ñeåxaûy ra:

* Ñeá cheá cöïc quyeàn:Naêm 221 tr. C.N., Taàn thoân tính taát caû chö haàu,

xöng Hoaøng ñeá, ñeá cheá cöïc quyeàn khôûi töø ñaây.Theo doøng lòch söû baønh tröôùng veà phöông Nam keå

töø ñôøi Taàn. Sau khi Taàn Thuûy Hoaøng dieät Ñoâng Chu ñaõ thoântính caùc chö haàu, thoáng nhaát Trung Quoác. Nhaø Taàn phaùtkhôûi töø mieàn bieân taûi vieãn Taây Trung quoác luùc baáy giôø.Trong thôøi gian ngaén-nguûi 15 naêm, nhaø Taàn ñaõ baønh tröôùnglaõnh thoå töø Nam Moâng Coå xuoáng ñeán taän Löôõng Quaûng.

Taàn Thuûy-Hoaøng boû danh-hieäu “vöông” maø xöng laø“hoaøng-ñeá ”. OÂng cho “vöông” laø töï hieäu taàm-thöôøng. OÂnglaáy caû hai hieäu “Hoaøng” vaø “Ñeá” laø nhöõng töï-hieäu thôøi “TamHoaøng, Nguõ Ñeá”. OÂng queân raèng nhöõng töï hieäu “hoaøng” vaø“ñeá” ñaõ ñöôïc duøng khi vuøng phaùt-trieån coøn quaù nhoû, quanh-quaån ôû phía Taây vaø Taây-Baéc Trung-Nguyeân vaø khi sinh-hoaït xaõ-hoäi cuõng nhö guoàng maùy chính quyeàn coøn raát sô-khai. OÂng muoán bieåu-döông “söï-nghieäp vó-ñaïi” cuûa oângmaø laïi duøng moät töï hieäu thôøi “thaùi coå”, voâ-tình töï toá-caùothaùi-ñoä thoaùi-hoùa, bieåu-loä taâm ñòa ngang-ngöôïc qua haønh-ñoäng “ñoát saùch vaø choân soáng nho-syõ” (Phaàn thö, khanh Nho).

Töø thôøi Taàn trôû ñi, danh töø “Phong kieán” ñöôïc hieåulaø cheá ñoä vôùi moät oâng vua laøm chuû ñaát nöôùc vaø caùc oâng


G/ Cheá ñoä & Lòch söû:

Baøn veà “cheá ño ä”, trong lòch söû nhaân loaïi töø tröôùcñeán nay tuy coù nhieàu, nhöng toång-quaùt coù theå phaân laømhai: thoáng trò (ñeá cheá) vaø daân chuû.

Veà giaù trò “toát” hay “xaáu” cuûa moãi cheá-ñoä thì quaûthaät laø moät ñieàu khoù xaùc-quyeát.

* Cheá-ñoä “Phong Kieán truyeàn hieàn”

Ngay töø thôøi xa xöa, sau cuoäc chieán-tranh ñaàutieân trong lòch-söû Trung Nguyeân laø traän Hoaøng ñeá,laõnh-tuï cuûa lieân quaân Hoa Moâng chieán thaéng Suy-vöu,laõnh-tuï lieân quaân Baùch Vieät (Thaàn Noâng Baéc). Sautraän naøy, ôû Trung Nguyeân ra ñôøi moät coäng-ñoàng oån-ñònh trong traät-töï phong kieán vôùi moät quyeàn löïc chuùateå dung-hoøa vôùi nhöõng quyeàn löïc ñiaï phöông. Toå-chöùcvaø hoïc-thuyeát chính-trò danh-hieäu hoùa nhöõng quyeànlöïc naøy laø moät thieân töû laõnh-ñaïo thieân-haï vaø caùc vuachö-haàu. “Chö” laø moät phieám-ñònh soá löôïng tónh-töø,coù nghóa laø ñoâng-ñaûo; “Haàu” laø danh-hieäu goïi nhöõngthuû-laõnh ñòa phöông, sau “chö haàu” mang luoân nghóalaø moät nöôùc, moät quoác gia. (Nhö vaäy “Haàu” vaø “Chöhaàu” tuy trong moät caâu vaên maø coù nghóa hoaëc laø moätnöôùc, moät oâng vua hay ñoâng ñaûo vua caùc nöôùc.)

Ta ñöøng hieåu cheá-ñoä phong-kieán naøy, theo nghóacuûa töø-ngöõ “phong haàu, kieán aáp ”, maø theo noäi-dung laømoät chính quyeàn trung öông coäng vôùi nhöõng chính quyeànñòa phöông töï trò (noùi caùch khaùc laø moät cheá-ñoä lieân bangcuûa nhöõng nöôùc quaân chuû chòu quyeàn troïng taøi cuûa moätvò thieân töû. Cuõng ñöøng laàm cheá ñoä naøy vôùi cheá ñoä “ñeá cheácöïc quyeàn”. Quyeàn löïc ôû ñaây khoâng coøn laø quyeàn löïc aùpñaët baèng voõ löïc maø laø quyeàn löïc ñöôïc troâng caäy, phaùt sinhtrong nhöõng ñaïi hoäi chö haàu.

Ñoàng yù nhöõng söû-kieän trong thôøi thöôïng coå, LaMaõ taán coâng Ba Tö, roài thôøi Trung coå Thaäp Töï quaân quañaùnh chieám Jerusalem laø ñeå kieåm-soaùt con ñöôøng thöôngmaïi sang Ñoâng phöông, nhöng khoâng phaûi cuoäc chieánnaøo cuõng chæ do kinh-teá ñôn thuaàn, maø coøn nhieàu yeáu-toákhaùc, nhö vai-troø cuûa loøng tín-ngöôõng cuoàng-nhieät trongnhöõng ñaïo quaân Hoài giaùo, hoaëc Y Pha Nho; vai-troø loøngaùi quoác maõnh-lieät trong haøng nguõ quaân ñoäi “Thaàn Phong”cuûa Nhaät,...

“Sinh theá dò, tröôûng theá nan,...” Atlas gheù vai vaùc ñiaï caàu.

106 107

1- Baùch Vieät, theo Töø Haûi ñoù laø danh xöng chæ traêm gioáng Vieättöø Giao Chæ ñeán Coái Kheâ, moãi xöù coù doøng hoï rieâng. Noùi chungcaùc xöù Vieät naèm keá tieáp töø höõu ngaïn Döông Töû giang qua löuvöïc Vieät Giang, Hoàng Haø tôùi taän bình nguyeân soâng Maõ.

1


phuù gia laøm chuû ruoäng vöôøn coù nhieàu noâ-leä.Tieáp theo caùc trieàu ñaïi: Haùn, Tuøy, Ñöôøng, Toáng,

Nguyeân, Minh, Thanh, Trung Hoa Daân Quoác, Coäng Hoaø NhaânDaân Trung Hoa (Trung Coäng),... cuõng chæ laø tieáp truyeàn cheá-ñoä “Ñe á Cheá cöïc quyeàn” xaâm laêng môû roäng bôø coõi...

* Cheá ñoä “Ñeá Quoác Thöïc Daân”:

Trong thôøi-kyø Taây Phöông cöôøng thònh, caùc ñeá quoácthöïc daân nhö Anh, Phaùp, Boà, Taây Ban Nha, ... chieám ñöôïcnhieàu thuoäc ñiaï.

Ñoái vôùi Anh, chính saùch xaâm chieám laõnh thoå chialaøm hai caùch:

Chieám ñoùng di daân vaø chieám ñoùng khai-thaùc.Loaïi chieám ñoùng di daân thì hoï doàn ngöôøi thieåu soá baûnxöù vaøo moät nôi, roài daàn-daàn söï tranh soáng töï nhieân seõñaøo-thaûi. Keû chinh phuïc chieám laáy ñaát ñai vaø laäpthaønh nhöõng quoác gia môùi.

Ñoái voái loaïi chieám ñoùng khai-thaùc, ngöôøi Anhlaáy kinh-nghieäm söï chieám ñoùng cuûa hoï ôû Baéc Myõ. Luùcngöôøi Myõ ñaùnh ñuoåi daønh ñoäc-laäp , vaø cho raèng neáu hoïkhoâng loaïi ñöôïc ngöôøi baûn xöù thì sôùm muoän gì hoï cuõngphaûi coù ngaøy traû laïi ñoäc laäp cho daân baûn xöù. Quannieäm naøy daãn-daét ñeán moät chính-saùch daøi haïn, löu laïiñöôïc caûm-tình vôùi daân baûn xöù sau khi hoï ra ñi. Ñaây laøñaëc-ñieåm khoân-ngoan vaø hieäu-quaû cuûa chuû-nghóa ñeáquoác thöïc daân Anh.

Traùi laïi, ñeá-quoác chuû-nghóa Phaùp, Hoøa Lan vaøBæ thì chæ bieát Thöïc daân khai-thaùc hieän taïi.

Chính-saùch ñeá quoác kieåu naøy ñaõ löu laïi cho caùcdaân toäc bò trò nhöõng haäu-quaû tai-haïi, vì sau khi traûñoäc laäp, söï thieáu ngöôøi laõnh ñaïo caùc ngaønh laø moät trôû-löïc voâ cuøng to-taùt cho coâng cuoäc phaùt-trieån ñaát nöôùccho daân toäc bò trò”.. * Cheá Ñoä Quaân Chuû cha truyeàn con noái nhö ôû.

109

1- Tuøng Phong, “Chính Ñeà Vieät Nam”, Saigon, Vieät Nam 2009.

moïi cô caáu xaõ-hoäi vaøo voøng thao-tuùng cuûa “ñaûng” qua söïboá-trí:

* Quyeàn löïc taäp-trung vaøo Quoác-hoäi döôùi söï laõnh-ñaïo cuûa “ñaûng”!

* Ñaûng quyeát-ñònh ñöôøng loái, chính-saùch, phöông-höôùng hoaït-ñoäng cuûa nhaø nöôùc, boä maùy nhaø nöôùc phaûiphuïc-tuøng vaø thöïc-hieän moïi ñöôøng loái, chính-saùch vaø chæ-thò cuûa “ñaûng”!

* Ñaûng laõnh-ñaïo caùc cô-quan ñaïi-dieän nhaân daântöø vieäc baàu-cöû cho ñeán caùc phieân hoïp, töø vieäc chuaån-bòcaùc döï-aùn phaùp-luaät cho ñeán vieäc thoâng qua caùc döï-aùnñoù, khieán cho caùc cô-quan aáy laø moät taäp-theå thi-haønhñuùng nhö söï chæ-daãn cuûa ñaûng !

* Toå-chöùc caùn-boä laø nhaân-toá quyeát-ñònh vieäc thi-haønh. Do ñoù, ñaûng laõnh-ñaïo nhaø nöôùc laø duøng löïc-löôïngcaùn-boä cuûa “ñaûng” laøm noàng-coát cho nhaø nöôùc!

Noùi toùm laïi, tuy noùi nhaân-daân “laøm chuû”, nhöngdaân chaúng khaùc “buø-nhìn” giöõ döa, Quoác-hoäi, chính-phuûñeàu laø coâng-cuï cuûa ñaûng. “Ñaûng laõnh-ñaïo, nhaân-daânlaøm chuû, nhaø nöôùc quaûn-lyù” quaû laø myõ-töø chua-chaùt veàchính-trò cuûa thôøi-ñaïi !!! Nhaø nöôùc Vieät-Nam ngaøy naycoù theå noùi laø moät nhaø nöôùc “Phi Hieán” (Coù quoác-hoäi maøcuõng nhö khoâng coù).

Ngay trong hieán-phaùp cuûa CHXHCN Vieät-Nam, ñieàu4 ñaõ quy-ñònh: “Ñaûng coäng-saûn Vieät-Nam laø löïc-löôïnglaõnh-ñaïo nhaø nöôùc vaø xaõ-hoäi”. Do ñoù, taát-caû caùc heä-thoáng vaên-baûn phaùp-luaät bao goàm laäp-phaùp haønh-phaùp vaøtö-phaùp, keå caû ñònh-höôùng cô-baûn cho chính-saùch ñoáingoaïi cuõng do nôi caùc nghò-quyeát, caùc chæ-thò cuûa boä Chính-trò vaø ban bí-thö ñaûng.

Qua caùc cheá ñoä neâu treân, ta thaáy cheá-ñoä daân chuûtöông ñoái ñem laïi nhieàu lôïi ích hôn caùc cheá-ñoä khaùc.

Cheá ñoä ñoù laøm cho ñôøi soáng xaõ-hoäi theâm höùng thuù,cho ta söï töï-do caàn-thieát cho söï phaùt-trieån cuûa tö-töôûng,khoa-hoïc vaø kinh-doanh ñoàng thôøi cuõng ñaõ phaù ñöôïc nhöõnghaøng raøo ñaëc-quyeàn vaø giai-caáp, vaø trong moãi theá heä taïo

112

1


1

Ñöùng ñaàu haønh phaùp laø thuû töôùng.Laäp phaùp coù hai vieän thöôïng vieän vaø haï vieän.

* Cheá ñoä “Coäng Hoøa Phaùp”.Ñöùng ñaàu quoác gia: Toång Thoáng.Caàm ñaàu haønh phaùp: Thuû töôùng (chia seû quyeàn

haønh vôùi toång thoáng).Cô quan laäp phaùp goàm Löôõng vieän quoác hoäi.

* Cheá ñoä “Toång thoáng cheá Hoa Kyø”õ.

Ñöùng ñaàu quoác gia vaø cô quan haønh phaùp laø Toångthoáng do baàu cöû. Nhieäm kyø laø 4 naêm. Toái ña 2 nhieäm kyø(ø8 naêm). Caùc vieân chöùc trong haønh phaùp do toång thoángñeà cöû nhöng phaûi thoâng qua cô quan laäp phaùp.

Laäp phaùp goàm löôõng vieän quoác hoäi , vaø cô quantoái cao phaùp vieän.

* Cheá ñoä “Coäng Hoøa Nhaân Daân”õ, hay “Ñoäc Taøi,ñoäc ñaûng” nhö Trung Hoa Coäng saûn vaø Vieät Nam (meänhdanh Coäng Hoøa Xaõ Hoäi Chuû Nghóa).

Trong khi theá giôùi ñaõ tieán maïnh treân böôùc ñöôøng“daân chu û” vaø “hoøa haøi” thì Trung quoác vaø Vieät Nam laïithuït luøi, giaäm chaân taïi choã ôû cheá ñoä “ñoäc taøi”, “ñoäc ñaûng”.

Trong quoác gia chæ coù moät ñaûng duy nhaát naémquyeàn thoáng trò quoác daân.

Caàm ñaàu moät nöôùc laø vò “chuû tòch”, do ñaûng toâncöû.

Caàm ñaàu cô quan haønh phaùp laø moät thuû-töôùng(cuõng do ñaûng ñeà cöû), nhöng moïi chính saùch quoác gia dotoång bí thö ñaûng ñeà ra.

Goïi laø “quoác hoäi” hay cô quan laäp phaùp noùi laødaân baàu, nhöng thöïc söï chæ laø chaáp nhaän nhöõng ngöôøiñöôïc ñaûng choïn löïa, ñeà cöû, gioáng nhö hoäi-ñoàng nhaân-daân xaõ laø do ñaûng choïn ngöôøi vaø toå-chöùc baàu ra, ñoàng-thôøi laïi duøng hieán-phaùp ñeå toân leân laø “moät cô quanquyeàn löïc cao nhaát ” trong nöôùc ! Caùch toå-chöùc, vaø caàmquyeàn cuûa ñaûng ñaõ troùi caùc cô-quan ôû moïi caáp cuûachính quyeàn,

Trung Hoa vaø Vieät Nam tröôùc ñaây.

Cheá-ñoä naøy baét nguoàn töø “thaàn quyeàn” sangñeá quyeàn. Vò vua coi nhö “thay trôøi trò daân” vaø laømoät chöùc naêng thieâng-lieâng cuûa moät doøng toäc. Gaëpmoät vò vua taøi gioûi, daân chuùng ñôõ khoå ñoùi. Chaúngmay bò keû baïo ngöôïc, ngu doát cai trò thì vaän maïng cuûañaát nöôùc thaät laø bi ñaùt!

* Cheá ñoä “Quoác DaânÑaïi Bieåu” (Khôûi töø cuoäc CaùchMaïng Phaùp 1789).

Caùc ñaïi bieåu thay maët quoác daân ñöa ra nhöõngkieán nghò, quyeàn quyeát ñònh vaãn thuoäc thaåm quyeàn cuûanhaø vua.

* Cheá ñoä “ Quoác Hoäi Laäp Hieán” , cheá ñoä phaânquyeàn: Laäp phaùp, haønh phaùp vaø tö phaùp cuõng nhö nhöõngquyeàn töï do caên baûn cuûa caù nhaân.

* Cheá ñoä “Quoác Hoäi Laäp Phaùp” (ñöôïc thaønh laäpngaøy 1-10-1791 thay theá cho Quoác Hoäi Laäp Hieán, trongthôøi caùch maïng Phaùp 1789).

* Cheá ñoä “Quoác Öôùc Hoäi Nghò” (baàu theo phoåthoâng ñaàu phieáu)

.* Cheá Ñoä “Töï Do phuû quyeát” (Liberation veto):

Cheá ñoä naøy ñaõ thöïc-hieän ôû Ba Lan töø naêm1652. Chính vì “töï do phuû quyeát” , caùc nghò-vieân coùquyeàn ngöng cuoäc thaûo-luaän, huûy-boû caùc quyeát ñònhtrong khi hoäi-thaûo. Haäu quaû gaây ra nhieàu hoãn loaïn,suy nhöôïc, neân ñeán naêm 1791 cheá-ñoä naøy bò pheá boû.

* Cheá ñoä “Daân chuû nghò vieän” (Coù töø sau khi Nhaätñaàu haøng Ñoàng Minh trong theá Chieán II)

Nhaät Hoaøng laø vò hoaøng ñeá ñaïi dieän quoác gia veàmaët nghi leã.

- Nghieâm Xuaân Hoàng, “ Caùch Maïng vaø Haønh Ñoäng “, nhaø xuaát baûn Quan Ñieåm, 1962.


113 116

cô hoäiõ cho haïng ngöôøi taøi-gioûi xuaát ñaàu loä dieän baát kyø ôûtrong giai-caáp naøo...

Ngaøy nay ôû Anh, Hoa Kyø, Ñan Maïch, Na Uy, ThuïyÑieån, Thuïy Só, Gia Naõ Ñaïi, Phaùp,... cheá-ñoä daân chuû maïnh-meõ, vöõng-vaøng... Cheá ñoä naøyù ñaõ can-ñaûm, cöông-quyeátchoáng laïi söï taán coâng cuûa caùc cheá-ñoä ñoäc-taøi. Nhöng neáuchieán tranh tieáp-tuïc phaù hoaïi ñôøi soáng caùc quoác gia treân,hoaëc neáu caùi tham-voïng xaáu-xa muoán chieám caû theá-giôùilaøm cho noù quaân-ñoäi-hoùa hôn nöõa, thì raát coù theå caùc töï-do daân-chuû laàn-löôït maát heát. Neáu caùc chieán-tranh chuûngtoäc, giai-caáp chia reõ, chuùng ta thaønh nhöõng phe ñaûngthuø nghòch nhau, thì raát coù theå moät trong nhöõng phe ñaûngseõ thay cheá-ñoä tuyeån-cöû baèng uy-löïc cuûa löôõi göôm. Vaøneáu cheá-ñoä kinh teá töï-do khoâng phaân-phoái taøi-saûn moätcaùch “bình” vaø “hoøa” thì con ñöôøng ñoäc-taøi seõ môû roängcho keû naøo kheùo thuyeát-phuïc quaàn-chuùng raèng mình coùtheå baûo-ñaûm söï an-toaøn cho moïi ngöôøi.

Söï baát-bình-ñaúng coi nhö laø ø baåm sinh. Thöïcteá, baát-cöù moät phaùt-minh naøo, hoaëc khaùm-phaù naøocuõng ñeàu do nhöõng caù-nhaân xuaát-saéc taïo ra vaø lôïi-duïng khieán cho ngöôøi khoeû laïi khoûe theâm vaø keû yeáuhoùa ra yeáu hôn. Phaùt-trieån kinh teá gaây ra söï chuyeân-moân-hoùa caùc chöùc-vuï, dò-bieät-hoùa khaû-naêng. Do ñoùmaø coù keû quùy, ngöôøi heøn ñoái vôùi taäp-theå ... Cuoäc soángvaø lòch-söû ñaõ theå hieän thöïc nhö vaäy!

Phaûi chaêng: Cuoäc ñôøi thaät laø trôù-treâu khi noùi ñeántöï-do vaø bình-ñaúng. Ñöôïc caùi naøy thì caùi kia phaûi maáát?Nhö ñaõ xaûy ra ôû Anh vaø Myõ vaøo thôøi-kyø töï-do kinh-doanhtrong theá-kyû XIX.

Töông töï: Muoán duy trì söï quaân-bình giöõa nhaânsoá vôùi thöïc phaåm thì naïn ñoùi, beänh dòch, vaø chieán-tranhcaàn ñöôïc duy-trì ?

Khi thaåm ñònh baát cöù laõnh-vöïc naøo, ta thaáy chaúngcoù gì laø tuyeät ñoái “toát” hay “xaáu”, maø chæ coù tính caùchtöông ñoái.

Trong caùc truyeän coå tích bình-daân cuûa Vieät Nam


Chöông Chöông Chöông Chöông Chöông III

Hoaøn Caûnh Vieät Nam HayHayHayHayHay

Côn Khoå Naïn Sinh Thaønh

ñaõ keå laïi truyeän “Naêm anh muø sôø voi” ñeå noùi leân tính caùchtöông ñoái ôû ñôøi.

Truyeän keå laïi: “Moät hoâm coù moät ñoaøn xieäc ñeán moätthaønh-phoá. Vì laø ñoaøn xieäc noåi tieáng, vaø coù nhieàu thuù vaätbieåu-dieãn nhöõng troø ngoaïn-muïc. Khi ñoaøn xieäc vaøo thaønh-phoá, caùc treû em chaïy coi raát ñoâng, nhaát laø khi thaáy ñaøn voi,con bieát ñöa voøi quaán ngöôøi leân löng voi, con bieát quøy hai goáitröôùc, con bieát ñöa moät chaân tröôùc ñeå vaãy,....caùc em hoan-hoâraàm trôøi laøm maáy chuù xaåm ngoài caùc heûm phoá cuõng naùo-nöùcmuoán bieát voi hình thuø ra sao, laø gioáng vaät nhö theá naøo maøtinh khoân ñeán theá.

Naêm oâng thaøy boùi muø (xaåm) lieàn ruû nhau ñeán raïpxieác ñeå coi voi (thöïc söï laø ñi sôø voi). Sau khi ñöôïc chuûñoaøn “xieäc” ñoàng yù, anh naøi coi voi daãn 5 oâng thaøy boùi muølaïi leàu voi. Naêm oâng thaøy boùi muø, moãi oâng sôø moät boä phaäncuûa voi. OÂng sôø voøi voi thì noùi “noù thun nhö con ñæa vóñaïi”, oâng sôø vaøo chaân voi noùi “noù gioáng nhö caùi coät nhaø”,oâng sôø vaøo tai voi thì noùi “noù gioáng nhö caùi quaït to”, oângsôø vaøo ñuoâi voi noùi “noù gioáng nhö caùi choåi”, oâng sôø vaøongaø voi thi hoâ “noù gioáng nhö caùi ñoøn xoùc gaùnh luùa”. Theálaø naêm oâng caõi nhau, oâng naøo cuõng cho chæ mình laø ñuùngvì chính tay mình sôø thaáy, keát quaû cuoái cuøng naêm oâng duønggaäy doø ñöôøng ñaùnh nhau! Quaû laø moät nguï ngoân lyù thuù!

Moãi oâng thaøy boùi ñeàu noùi ñuùng söï thöïc, ñuùngtheo hieåu bieát rieâng mình, nhöng trôù-treâu laø moãi oâng chæsôø ñöôïc moät boä phaän cuûa voi!


III-1/ Hoaøn Caûnh Ñaát Nöôùc (Quoác Noäi).III-1-1/ Quoác Gia Naïn:

Maëc-duø taäp-ñoaøn Coäng saûn Haønoäi ñaõcöôõng chieám mieàn Nam, thoáng-nhaát laõnh-thoå suoát töøNam ra Baéc v¸aøo ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975. Treân danhnghóa, tuy “oàn-aøo”, hoâ to “ñoäc laäp” vaø “thoáng nhaát”,nhöng tieác thay, treân thöïc-teá moïi laõnh-vöïc cuûa ñaát nöôùcVieät ñeàu bò nöôùc ngoaøi chi-phoái, vaø thao-tuùng!

Noùi ñeán “Quoác Gia”, tieáng Phaùp hay tieáng âAnhgoïi laø “Nation”, bao goàm 3 yeáu-toá: Veà vaät-ly ù chæ tieàmphaän, ñaát lieàn, khoâng phaän, vaø haûi phaän, veà sinh ly ù laømoät xaõ-hoäi keát-hôïp nhieàu saéc-toäc chung soáng vôùi nhau;veà taâm lyù laø cuøng moät yù-chí, moät chieàu-höôùng toàn tieánñeå raïng saùng thaønh moät neàn vaên-hoùa ñaëc-thu ø.

Quoác gia laâm naïn khi moät hay caû ba yeáu-toá treânsuy baïi, khieán quoác daân khoâng theå phaùt-trieån, vaø nhaândaân soáng trong caûnh laàm-than, tuûi-nhuïc!

Ñoái vôùi Cao Baù-Quaùt trong thôøi Nguyeãn:

“Bình Döông, Boà Baûn voâ Nghieâu Thuaán, Muïc daõ sôn ñieàn höõu Voõ, Thang”

thì “quoác gia naïn” chính laø cheá ñoä vua quan trieàu Nguyeãn.Giaûi-quyeát quoác naïn trong tröôøng-hôïp naøy, chæ caàn thayñoåi cheá-ñoä laø xong.

Ngaøy nay, döôùi cheá ñoä Coäng Hoøa Xaõ Hoäi ChuûNghóa Vieät Nam do taäp-ñoaøn Coäng Saûn laõnh-ñaïo ñaõ ñeåTrung Coäng (Taøu) chieám nhieàu ñaát ñai cuûa nöôùc Vieät!

Nhöõng quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa maøTrung Hoa goïi laø Taây Sa vaø Nam Sa.

“Cöù theo taøi-lieäu ghi trong Hoàng Ñöùc Baûn Ñoà döôùithôøi vua Leâ Thaùnh Toân (1460-1479), oâng Ñoã Baù töï ÑaøoPhuû bieân soaïn trong saùch “Toaøn Taäp Thieân Nam Töù ChíLoä Ñoà ” phoå-bieán vaøo naêm 1639 ñaõ moâ-taû veà “moät baõi caùtvaøng” daøi öôùc chöøng 400 daëm, ngang 20 daëm, chaïy töø cöûaÑaïi Chieâm ñeán cöûa Sa Vinh (Sa Huøynh) thuoäc tænh QuaûngNgaõi vaø caùch bôø bieån khoaûng 135 haûi lyù. Baõi caùt vaøng ñöôïc

117120

tích bò maát theâm laø gaàn 10000 caây soá vuoâng!!! (Neáu döïatreân coâng phaùp quoác teá veà luaät bieån, nhö vaäy, ta ñaõ bòTrung Quoác eùp buoäc moät caùch voâ lyù ñeå hoï laán tôùi. )

* Veà kinh teá:- Tình traïng buoân laäu traàm-troïng ôû bieân-giôùi Vieät-

Trung gaây nguy-cô cho neàn kinh-teá VN bò phaù saûn. Hieän naycoù theå noùi haøng hoùa Trung quoác cheá taïo töø xe ñaïp, bình thuûy,baøn uûi, kim may, v.v.... ñeán vaät duïng nhaø beáp cuõng traøn ngaäptöø thaønh thò ñeán thoân queâ. Tình-traïng naøy daãn ñeán söï boùpngheït caùc ngaønh saûn-xuaát trong nöôùc. Ñoù laø chöa keå ñeánmaùnh-mung ñuùt-loùt caùc vieân chöùc tham-nhuõng cuûa chínhquyeàn ñeå naém laáy caùc cô-sôû saûn xuaát, caùc moái ñaàu-tö beùobôû. Loái luõng-ñoaïn kinh-teá nhö theá laø caùch xaâm-löôïc khoângtieáng suùng.

- Moät thuû-ñoaïn voâ cuøng hieåm aùc laø Trung quoác ñaõñôn phöông thöïc-hieän döï-aùn vôùi keá-hoaïch xaây moät chuoãiñaäp ôû thöôïng nguoàn soâng Mekong. Hoï ñaõ thöïc-hieän xong 6ñaäp: Manwan, Bashaoshan, Jinghong, Xiaowan, Naguzaduvaø Mengsong.

- Vieäc Trung coäng ngaên ñaäp, taïo hoà lôùn ôû thöôïngnguoàn Mekong seõ gaây ra nhöõng haäu-quaû nguy haïi cho daânLaøo, Kampuchia vaø ñaëc-bieät laø daân Vieät Nam ôû cuoái nguoàn.Ñaây laø moät ñaïi hoïa tröïc-tieáp ñe-doïa söï soáng coøn cuûa daântoäc Vieät Nam vì maát nguoàn phuø-sa boùn ruoäng, maát nguoànthuûy saûn ñeå sinh soáng. Maët khaùc, nöôùc bieån seõ traøn ngaäpñoàng ruoäng vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long, vaø töø ñoù nhaänchìm caû vuøng Caø Mau vaø vuøng duyeân haûi Nam Vieät Nam.Chuoãi ñaäp ñoù coù khaû-naêng chaän giöõ khoaûng 120 taán phuø-sahaøng naêm. Hieän-töôïng gaàn ñaây coù caù saáu vaøo caùc vuøng nöôùcngoït laø vì vaäy.

– Haøng hoùa Trung quoác traøn ngaäp qua caùc ngaû bieângiôùi moät caùch deã-daøng, giaù reû hôn haøng noäi ñiaï töø 40 ñeán50%.

Bieát bao nhieâu giai-ñoaïn Trung Coäng nhaèm trieät tieâuneàn kinh-teá Vieät Nam.

Sau 1975 , Trung Coäng ñaõ tung ra nhieàu ñoøn:


1

118 119

xaùc nhaän laø ñaûo Hoaøng Sa. Ngoaøi ghi nhaän keå treân, trongquyeån I, Hoaøng Vieät Ñòa Dö Chí cuûa Phan Huy Chuù, quyeån6 boä Ñaïi Nam Nhaát Thoáng Chí, quyeån Quoác Trieàu ChínhBieân Toaùt Yeáu, Ñaïi Nam Thöïc Luïc Chính Bieân, Ñaïi NamHoäi Ñieàu Söû Leä cuûa Quoác Söû quaùn trieàu Nguyeãn, Phuû BieânTaïp Luïc cuûa Leâ Quùy Ñoân, taát caû caùc taøi lieäu naøy coù ghicheùp nhieàu döõ-kieän lieân-quan ñeán Hoaøng Sa. ï

Ngoaøi ra, Coâng phaùp quoác teá ñaõ aán-ñònh: Caùc ñaûoôû gaàn quoác gia naøo thì thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa quoác giañoù. Söï aán ñònh veà theàm luïc ñiaï caøng roõ-raøng hôn . Theàmluïc ñiaï laø phaàn ñaát naèm döôùi maët nöôùc bieån noái lieàn töø bôøbieån cuûa moät quoác gia traûi daøi cho tôùi luùc coù ñoä saâu 200fathom (fathom = 18828 meùt). Caùc quaàn-ñaûo Tröôøng Savaø Hoaøng Sa ñeàu coù theàm luïc ñiaï noái lieàn vôùi bôø bieånvieät Nam khoâng coù khoaûng caùch cuõng nhö khoâng coù ñoäsaâu quaù möùc coâng phaùp quoác teá quy-ñònh.

Nhöõng daãn giaûi keå treân cho thaáy roõ-raøng chuû quyeàncuûa Vieät Nam treân caùc quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa.Ngoaøi ra, khi phaùi ñoaøn chính phuû Vieät Nam Coäng Hoøatham döï hoäi nghò quoác teá nhoùm hoïp taïi San Francisco naêm1951 khoâng coù quoác-gia naøo phaûn ñoái veà chuû quyeàn haiquaàn ñaûo naøy thuoäc Vieät Nam.

Theá maø do hieäp-ñònh phaân ñònh Vònh Baéc Boä giöõaVieät Nam vaø Trung Quoác kyù taïi Baéc Kinh ngaøy 25 thaùng12 naêm 2000 giöõa boä tröôûng ngoaïi giao Trung Quoác ÑöôøngGia Truyeàn vaø boä tröôûng ngoaïi giao Vieät Nam coäng saûnNguyeãn Duy Nieân kyù. Söï phaân chia theo hieäp ñònh laø:

- 53.23% dieän tích vònh Baéc Boä thuoäc Vieät Nam.- 46.77% thuoäc Trung Quoác.Toång dieän-tích toaøn vònh Baéc Boä laø 126250 caây soá

vuoâng.Vôùi söï phaân chia cuõ cuûa hieäp öôùc Patenoâtre (1885)

theo tyû leä 62/38 - Ñaùng leõ ta coù ñuû lyù leõ ñeå ñoøi theâm, nhaátlaø döïa treân coâng phaùp quoác teá veà luaät bieån thì ta ñaõ bòTrung Quoác eùp buoäc moät caùch voâ lyù ñeå hoï laán tôùi. Dieän

1- Phuøng Ngoïc Sa, “Vì Söï Phaûn Boäi cuûa CSVN, Trung Coäng Chieám Ñoaït Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa:”, Baùo Baùch Vieät, thaùng 3/1995

- Mua moùng chaân traâu vôùi giaù cao laøm noâng daân hamtieàn ñaõ gieát traâu, boø phaàn baùn thòt, phaàn baùn moùng chaân traâuboø vôùùi giaù cao. Trong khi maùy caøy coøn khan hieám, thôï maùychuyeân moân chöa saün-saøng, coäng chính saùch “hôïp taùc xaõ” boûtö höõu, gaây nhieàu ruoäng Vieät ñaønh boû hoang!

- Nhöõng naêm ñaàu 1975, 76, 77 ñoàng tieàn Vieät Namcoøn giaù trò, sau ñoù lieân-tieáp bò Trung Coäng in ra baïc giaû VieätNam. Coù leõ ñeå traùnh nguy-cô phaù saûn, beân Vieät Nam beønphaù giaù moät ñoâ-la aên baèng nghìn moát, ngaøn hai, ngaøn ruôûitieàn Vieät!

- Tung tin “thòt meøo ngon vaø raát boå”, mua meøo vôùigiaù cao, neân daân Vieät beøn baùn meøo sang Trung Quoác gaâynaïn chuoät ñoàng phaù haïi muøa maøng!

Trung Quoác coøn aùp duïng nhieàu bieän-phaùp boå sungnhö chính saùch xuaát khaåu baùn phaù giaù, coøn goïi laø ñaàumaïi (dumping), giaù maët haøng Trung Quoác baùn ôû vuøng bieânreû hôn noäi ñiaï Trung Quoác. Ñoù laø maët traùi cuûa quan-heäVieät - Trung maø muïc-tieâu laâu daøi laø bieán kinh-teá VieätNam thaønh neàn kinh teá ngoaïi bieân (eùconomic peùripheùrique)theo ñònh-nghóa cuûa Raoul Prebisch, töông-öùng vôùi quanñieåm “Töù Di” cuûa Trung Quoác.

* Veà haønh-chaùnh, laõnh-vöïc laõnh-ñaïo quoác gia:Trung Coäng ñaõ khoâng caàn ñeán vò-theá quoác gia!

Ñeå cho daân Taøu töï do qua laïi Vieät Nam, Trung Coäng ñaõmua chuoäc tay sai cuûa chuùng, moät teân giaùm-ñoác sôû di truùmaø laïi coù thaåm quyeàn nhö moät boä tröôûng boä ngoaïi giaoñeå kyù saéc leânh “khoâng caàn chieáu khaùn ñoái vôùi ngöôøi Taøunhaäp caûnh Vieät Nam!”

Söï ñi laïi giöõa hai nöôùc Trung quoác vaø Vieät Namkhoâng caàn chieáu khaùn xuaát nhaäp caûnh laø moät nguy côveà maët daân soá vaø ñoàng hoùa. Ngöôøi Hoa thöôøng-tröïc ôûVieät Nam döôùi daïng du khaùch vaø thöông gia, hoï tieáp-tuïcvaøo Vieät Nam khoâng oà-aït nhöng lieân-tuïc, tích-luõy töøtrieäu ñeán trieäu röôõi. Di daân ngöôøi Taøu ñang laø moät ñedoïa khuûng-khieáp cho Vieät Nam. Ñoù laø ñoaøn quaân thöù naêmphaùt-trieån ñoàng boä vôùi cuoäc Nam tieán laán ñaát ôû bieân-giôùiVieät Trung, giaønh ñaát ôû Bieån Ñoâng vaø bao-vaây ôû bieân-

121124Chính Ñeà Vieät Thôøi Ñaïi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät

III-1-2/ Daân Toäc Naïn:* Daân toäc laø moät doøng soáng keát-taäp töø nhieàu

nguoàn, hay töø moät nguoàn chính yeáu. Daân toäc coù moät ñôøisoáng taäp -theå rieâng, moät coäng-ñoàng coù neáp soáng vaên hoùañaëc-thuø, vaø moät lòch-söû chuyeån bieán thònh suy. Daân toäclaâm nguy khi tinh-haàn taäp-theå töùc yù chí soáng coøn, tieánhoùa chung bò raõ-rôøi, tinh-thaàn baûo toaøn neáp soáng vaênhoùa bò suy yeáu, vaø tinh-thaàn töï haõnh ôû neáp soáng ñaëc-thuøkhoâng coøn. Neáu tình-traïng naøy ñi ñeán keát-thuùc, töùc laødoøng soáng daân-toäc tòch dieät, maëc-daàu veà maët sinh-lyù tuyvaãn coøn, nhöõng con ngöôøi mang huyeát-chuûng cuûa doøngsoáng cuõ ñang sinh-hoaït treân laõnh-thoå hay taïi moät nôi naøokhaùc chæ laø nhöõng xaùc cuõ hoàn môùi!

Daân toäc naïn laø söï raïn nöùt laâu daàn ñi ñeán tan-raõkhoái taäp-theå nhaân daân vaø nhaát laø söï xaâm-nhaäp nhöõng neùtvaên hoùa ngoaïi lai vaø söï phaù boû vaên hoùa daân toäc trong moättinh-thaàn lôïi danh voïng ngoaïi.

Nhöõng sinh-hoaït khoâng hoàn neáu coù chæ laø nhöõngvaùng boït vaät-vôø treân doøng nöôùc chaûy, tröôùc sau nhöõnghuyeát chuûng naøy cuõng tan hoøa, bieán maát trong doøng maøchuùng bò cuoán theo. Ñoù laø tình traïng nhöõng daân toäc bòtòch dieät.

Tinh-thaàn taäp-theå sinh toàn töùc laø loøng yeâu nöôùcvaø tình töï daân-toäc ñaõ kieät queä! Kieät queä vì moät maëtnhaân daân thaáy mình bò löôøng gaït moät caùch quaù söùctöôûng töôïng, moät maët chính nhöõng tình caûm aáy tuy khoângchính thöùc bò caám ñoaùn, nhöng laïi bò höôùng ñi moät caùchñeán thaønh voâ nghóa vôùi nhöõng daãn giaûi nhö “yeâu nöôùc laøyeâu xaõ hoäi chuû nghóa”!

Loøng nghóa khí ñaõ cheát haún, vaø chæ coøn lôïi danh,ñeâ-tieän, giaûo-quyeät. Caøng treû caøng ñieâu-ngoa, traâng-traùo.

Taäp-ñoaøn coäng saûn ñaõ ñaøo-taïo cho lôùp treû thay vìnuoâi döôõng “nghóa khí, haøo-hieäp” thì lyù-töôûng khao-khaùtcuûa thanh nieân thôøi ñaïi laø laøm sao ñöôïc tuyeån vaøo haøngnguõ toå-chöùc goïi baèng danh töø “ñaûng”, vaø khi ñöôïc tuyeånvaøo ñaûng, chæ bieát baûo-veä quyeàn lôïi ñaûng treân heát duø ñingöôïc laïi quyeàn lôïi daân toäc vaø ñaát nöôùc! Tinh thaàn daân

1-Leâ Ñình Thoâng, “Möôøi naêm Quan Heä Vieät Trung, Tham Luaän hoäithaûo chính trò 96 taïi Washington DC ngaøy 23, 24/4/ 96.

1

giôùi Vieät Laøo.Vaán ñeà nguy hieåm veà Hoa Kieàu taïi Ñoâng Nam AÙ

vì hoï seõ trôû thaønh moät ñaàu caàu vöõng chaéc cho caây caàuxaâm löôïc ñöôïc baéc töø Trung quoác trong töông lai.

“Ñoái vôùi Hoa Kieàu caû hai chính phuû Trung Hoañeàu cuøng can thieäp maïnh-meõ vôùi caùc chính-phuû lieân-heäñeå giaûm bôùt caùc bieän-phaùp coù theå nguy haïi ñeán quyeàn lôïi(baát chính) cuûa taäp-theå naøy taïi caùc nöôùc.

“Moät nöôùc Taøu nhoû ñaõ ñöôïc thaønh hình trong loøngÑoâng Nam AÙ ñeå saün-saøng trôû thaønh quaân tieàn phong ghichieán-tích ñaàu tieân trong cuoäc baønh tröôùng cuûa ngöôøi Taøuôû nôi naøy. Thaät vaäy, ngaøy nay khoâng ai coøn ngôø-vieäc Sin-ga-pua ñaõ trôû thaønh moät nöôùc Taøu nhoû, nhöng ngay töø1960, naèm trong döï keá Trung-hoa-hoùa.”

- Trung Coäng ra leänh cho boïn tay sai ôû boä chínhtrò coäng saûn Vieät Nam laøm xa loä Tröôøng Sôn ñeå TrungCoäng laäp caùc caên-cöù quaân söï kieân-coá trong caùc hang nuùicho chuaån bò chieán tranh. (Bieát ñaâu caùc caên-cöù naøy, chínhlaø nôi ñaàu naõo Baéc Kinh truù aån ñeå phoøng khi Trung Coängbò Hoa Kyø oanh taïc. Boïn laõnh-ñaïo Baéc Kinh nghó laø HoaKyø khoâng ngôø hoï laïi truù-aån ôû vuøng Tröôøng Sôn, chöù khoângphaûi taïi moät caên-cöù bí maät naøo ñoù trong haàm nuùi ôû noäi ñiaïnöôùc Taàu maø Hoa Kyø ñaõ chaám saün toïa-ñoä oanh taïc). Xa loäTröôøng Sôn naøy Trung Coäng coù theå di chuyeån quaân nhanhchoùng töø vuøng Hoa Nam (tænh Vaân Nam, Quaûng Ñoâng,Quaûng Taây) ñi qua Vieät Nam, Laøo, Campuchia xuoáng taänThaùi Lan.

- Trung Coäng buoäc coäng saûn Vieät Nam xaây hôn 10caây caàu baéc qua soâng Hoàng ñeå tieän cho Trung Coäng ñoåquaân traøn khaép Vieät Nam khi caàn thieát. Trung Coäng vieäntrôï cho VC laäp ñöôøng saét chaïy töø thaønh phoá Coân Minhtænh Vaân Nam noái tôùi Haønoäi ñeå tieän vieäc buoân baùn haychuyeån quaân vaø vuõ khí qua Vieät Nam khi caàn thieát.

123

Tinh thaàn “döïa-daãm” (tay sai) cuûa boä chính-tròCoäng saûn Vieät Nam ñaõ ñöôïc chính boïn tay sai xaùc-ñònhtrong nghò quyeát ngaøy 20-5-1988: “Thay vì döïa haún vaøomoät vaøi nöôùc nhö tröôùc ñaây ta ñaõ laøm, nay caàn phaûi ñadaïng hoùa vaø ña phöông hoùa quan-heä quoác teá.” ?

Neáu quoác gia naïn ñöôïc kòp thôøi giaûi-quyeát thìnhöõng nöùt raïn daân toäc ñöôïc haøn gaén laïi, Tröôøng-hôïp traùilaïi, quoác-gia naïn caøng keùo daøi, hoaëc bò giaûi-quyeát moätcaùch löôøng gaït thì chaúng nhöõng quoác-gia naïn vaãn coøn, maødaân toäc naïn caøng saâu roäng, traàm-troïng theâm!

Döôùi cheá-ñoä Coäng Hoøa Xaõ Hoäi chuû nghóa Vieät Namcoäng theâm nhöõng möu-toan xaâm-löôïc döôùi nhieàu hình-thöùc cuûa Trung quoác khoâng nhöõng ñaõ gaây neân “Quoác gianaïn” ñoàng thôøi sinh ra “Daân toäc naïn”!

ngoaïi.

Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh.

Chính Ñeà Vieät Thôøi Ñaïi 122 Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät


toäc ñaõ hoaøn-toaøn bò phaù-hoaïi. Nhöõng ngoân ngöõ, nhöõngvieäc laøm lieân-quan ñeán vaên-hoùa, lòch-söû daân-toäc chæ laønhöõng coâng-taùc hoùa trang, tuyeân-truyeàn!

Taát caû nhöõng neùt vaên hoùa truyeàn laïi töø ngaøn xöataïi noâng thoân nhö toå-chöùc thoân aáp, ñình mieáu, toäc ñöôøng,...thaäm chí ñeán caû goø ñoáng, caây ña, con ngoøi cuøng vôùi danhhieäu, taát caû ñeàu ñaõ bò trieät phaù, thay hình ñoåi daïng, khieánmoät ngöôøi ñi xa laâu ngaøy trôû veà khoâng khaùc naøo ñeán xöùlaï, vaø taát-nhieân nhöõng theá-heä treû lôùn leân laø lôùn leân trongmoät khung caûnh hoaøn-toaøn khoâng coøn lieân-quan ñeán quaùkhöù!

Nhöõng cöù ñieåm vaên hoùa daân-toäc ñaõ ñöông ñaàu vôùicaû ngaøn naêm ñoàng hoùa thôøi Baéc thuoäc vaø hoùa-giaûi caû 8, 9traêm naêm caùi hoïc-thuaät mò ngoaïi cuûa thôøi vua chuùa vaøcuõng ñaõ choái boû ñöôïc vaên hoùa lai-caêng, boài beáp thôøi Phaùpthuoäc - Nhöõng cöù ñieåm laøng maïc queâ muøa aáy ñaõ bò taäpñoaøn coäng saûn trieät haï! Troïng toäi naøy, taäp ñoaøn coäng saûnHoà Chí Minh phaûi chòu hình phaït naøo cho ñuùng toäi ñoà cuûachuùng ñoái vôùi lòch-söû daân toäc Vieät?

* Sau khi trieàu Nguyeãn nhöôøng 6 tænh Nam Kyøcho thöïc-daân Phaùp, chính quyeàn thöïc-daân lieàn chuû-tröôngchia nöôùc Vieät thaønh 3 mieàn cai trò khaùc nhau: Baéc Kyøthuoäc chính saùch baûo hoä, Trung Kyø taïm cho trieàu-ñìnhnhaø Nguyeãn cai trò, Nam Kyø thuoäc chính saùch thuoäc ñiaï.Ngöôøi daân Vieät töø Baéc muoán voâ Nam phaûi coù giaáy thoânghaønh, khoâng khaùc gì ngöôøi nöôùc naøy sang nöôùc khaùc.Tinh thaàn “chia ñeå trò”, kyø thò Nam - Baéc coøn aûnh-höôûngcho tôùi ngaøy nay!.

* Moái tình-töï daân toäc töï ngaøn xöa:

“Nhieãu ñieàu phuû laáy giaù göông,Ngöôøi trong moät nöôùc phaûi thöông nhau cuøng.”

hay:“Nam quoác, sôn haø Nam ñeá cö,Tieät nhieân ñònh phaän taïi thieân thö...”

(Lyù Thöôøng Kieät)

1- Ñinh Khang Hoaït, “Hieåm Hoïa Xaâm Laêng & Ñoàng Hoùa cuûa Trung Quoác”, xb. naêm 2008..

1

125128

Tinh thaàn taäp theå sinh toàn töùc laø loøng yeâu nöôùc vaøtình töï daân toäc ñaõ kieät queä! Kieät queä vì moät maët nhaândaân thaáy mình bò löôøng gaït moät caùch quaù söùc töôûng töôïng,moät maët chính nhöõng tình caûm aáy tuy khoâng chính thöùc bòcaám ñoaùn, nhöng laïi bò höôùng ñi moät caùch ñeán thaønh voânghóa vôùi nhöõng daãn giaûi “yeâu nöôùc laø yeâu xaõ hoäi chuûnghóa”!

Loøng nghóa khí ñaõ cheát haún, vaø chæ coøn lôïi danh,ñeâ-tieän, giaûo-quyeät. Caøng treû caøng ñieâu-ngoa, traâng-traùo.Tinh-thaàn daân-toäc ñaõ hoaøn-toaøn bò phaù hoaïi. Nhöõng ngoânngöõ, nhöõng vieäc laøm lieân-quan ñeán vaên hoùa, lòch-söû daântoäc chæ laø nhöõng coâng-taùc hoùa trang, tuyeân-truyeàn!

Nhöõng nguy kòch naøy khoâng rieâng ôû trong nöôùc,maø coøn ôû thaønh phaàn daân toäc nôi haûi ngoaïi.


ngaøy moät vôi daàn.Ngaøy nay, tuy ñöôïc meänh danh laø daân Vieät, soáng

treân ñaát nöôùc Vieät, nhöng veà tinh-thaàn, chuùng ta laïi thuïtluøi raát xa, neáu so vôùi ngöôøi xöa, vaø thua ngay caû ñeán sovôùi ngöôøi ngoaïi quoác!

Hoïc giaû Keith Weller Taylor, taùc-giaû cuoán “TheBirth of Viet Nam” coù nhaän-ñònh roõ-raøng hôn nhieàungöôøi Vieät: “Möôøi theá-kyû noâ-leä, ngöôøi daân Vieät ñaõ thöïc-chöùng daõ taâm thoáng-trò, cuõng nhö lónh-hoäi nhöûng ñieàuhay cuûa Trung quoác. Daân toäc Vieät vaãn coù theå tieáp-nhaänthöôûng-thöùc nhöõng aùng thô Ñöôøng, nhöng vaãn saün-saøngchieán-ñaáu baûo-veä queâ höông moãi khi bò xaâm-laêng...”

Töø sau 1945 ñeán nay nhöõng dieãn-bieán quaân, chínhbaïo-taøn laøm xaõ-hoäi Vieät tan raõ:

- Truyeàn-thoáng caân baèng giöõa hai hình-thaùi “laøng”vaø “nöôùc” bò ñaäp naùt!

- Xaõ-hoäi ña cô-caáu cuõ bò ñaûo loän ñeán goác reã.Thay vaøo ñaáy laø moät cô-caáu nguyeân phieán (monolithe) cuûamoät ñaûng Coäng saûn chuyeân-cheá suoát töø trung-öông ñeánxaõ thoân; vaên-hoùa nhaân daân töï phaùt khoâng coøn ñaát dung-döôõng vaø yù, chí ngöôøi daân khoâng coøn nôi nung-naáu, maøtrôû neân thuï ñoäng, maát tinh-thaàn töï nhieäm.

- Moät ñöùc tin môùi buøng leân saùng röïc, ñaõ töôûng laøneàn-taûng ñeå xaây-döïng moät xaõ-hoäi môùi ñaày hieäu-naêng töønoäi-dung ñeán toå-chöùc. Naøo ngôø taát caû chæ laø nhöõng thuûñoaïn xaûo-traù, hö-aûo cuûa ñoäc-taøi. Nhöõng doái gaït vôõ ra soã-saøng, gaây choaùng-vaùng, laøm ñöùc tin môùi naøy suïp-ñoå, taétnguùm, ñau-ñôùn teâ-taùi vaø thaêm-thaúm nhö moät hoá ñentrong baàu vuõ-truï!

Xaõ-hoäi cuõ tan, xaõ-hoäi môùi chæ laø moät quaàn sinhchôï buùa, toàn taïi döïa vaøo söùc eùp cuûa quyeàn löïc. Moät xaõhoäi maø treân döôùi ñeàu vuï lôïi danh, aûnh-höôûng naøy do söùckinh-teá vaø chính-trò cuûa Trung Coäng ôû caû Hoa luïc vaøkhaép vuøng Ñoâng Nam AÙ!

Haõnh dieän vì “ñoäc laäp” vaø “thoáng nhaát”; taäp ñoaønCoäng saûn thöôøng töï haøo laø “ñænh cao trí tueä” nhöng laïi

ñeå daân ñi laøm thueâ xöù ngöôøi! Thaät laø ñieàu sæ-nhuïc cho“Coäng Hoøa Xaõ Hoäi Chuû Nghóa” Vieät Nam.

- Ngoaïi-tröø nhöõng thaønh-phaàn ñaàu soû vaø ñaûng vieâncao-caáp trong ñaûng coäng-saûn, caû nöôùc ngheøo ñoùi taû-tôi.Söï thaät naøy ñaõ ñöôïc noùi leân bôûi chính ngöôøi trong nöôùc.Trong baûng saép haïng quoác-teá, nöôùc Vieät-nam laø moättrong naêm nöôùc ngheøo nhaát theá-giôùi !

Baát-coâng xaõ-hoäi gia taêng. Thaøy giaùo boû tröôøngñeå chaïy xe, hoïc-troø boû hoïc ñeå ñi aên xin hoaëc langthang væa heø, leà ñöôøng, quaùn aên ñeå chöïc chuùt côm thöøacanh caën !

Phaãn-uaát vaø chaùn-chöôøng veà nhöõng aûo-aûnh cuûamoät thieân-ñöôøng khoâng ñuû côm aùo, ñôøi soáng daân chuùngthieáu thaønh-thaät vaø thieáu tình ngöôøi!

Giôùùi trí-thöùc trong nöôùc noåi daïy ñoøi-hoûi söï ngay-thaúng cuûa nhaø caàm quyeàn thì laäp-töùc bò coâng an ñieäu ñi“laøm vieäc”. Ngay caû caùc taàng-lôùp caùn-boä trung-kieân cuûañaûng cuõng bieåu-loä söï baát maõn cuøng-cöïc, caùc thaønh-phaànkhaùng-chieán cuõ ra maët choáng ñoái...

Do kinh-teá suy-suïp, naïn cöôùp boùc, maõi daâm, ma-tuùy, tham-nhuõng, hoái-loä, buoân gaùi ra ngoaïi quoác,... caøngngaøy caøng gia-taêng, traàm-troïng. Theâm vaøo ñoù, ñôøi soángtinh-thaàn caû nöôùc ñang luùn saâu trong vuõng buøn: ly-taùn,chaùn-naûn, hoaøi-nghi, thieáu thaät-thaø, tham-lam, ganh-gheùt,taàm hieåu-bieát cuûa ngöôøi daân bò thu heïp, phaûn-öùng daânchuùng töø sôï-seät, ruït-reø, bieán thaønh thôø-ô, tieâu-cöïc...

Nhö vaäy, ôû quoác noäi, daân toäc Vieät ñang treân bôøvöïc thaúm qua hai maët “quoác gia naïn” vaø “daân toäc naïn” doboïn caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät.

Baûn-chaát bieán-coá lòch söû maø daân toäc Vieät bò maécvaøo trong thôøi gian caän-thò cuûa trieàu ñình Nguyeãn(Nguyeãn Gia Long), tieáp laø thôøi-kyø Phaùp ñoâ-hoä, chuyeånsang thôøi gian ñuïng ñoä giöõa hai sieâu cöôøng Nga-Myõ laáyñaát Vieät laøm traän tuyeán, teä haïi hôn, ngaøy nay treân danhnghóa ñoäc laäp vaø thoáng nhaát, nhöng thöïc-teá yeáu heøn, leäthuoäc, van xin, caàu-caïnh, baêng-hoaïi, baát löïc.ä


III-2/ Hoaøn Caûnh Haûi Ngoaïi.ÔÛ Haûi ngoaïi, chæ trong voøng ít naêm tôùi ñaây, soá

ngöôøi Vieät coøn noùi ñöôïc tieáng Vieät trong giao-teá haøngngaøy vôùi nhau, lieäu coøn ñöôïc bao nhieâu? Soá ngöôøi coøncoù nhöõng kieán-thöùc veà lòch söû, vaø thöôûng-thöùc ñöôïcnhöõng tinh-teá trong vaên-chöông Vieät laïi caøng thöa-thôùthôn nhieàu! Nhöõng khoái ngöôøi nhoû-nhoi troâi giaït khaépnôi treân theá-giôùi khaùc naøo nhöõng taûng baêng troâi giaït tôùicaùc bieån naéng aám ñang tan raát mau nhöõng baûn-chaát cuûadoøng soáng daân toäc Vieät!

Quaû laø moät tình-traïng bi-ñaùt cho Meï Vieät Nam !!!

Quoác Sæ

Nhaép cheùn röôïu maøi göôm giaän cheùm ñaùTaác coâ thaàn nghieät töû coù ai chiaBuoåi AÂu phong AÙ vuõ vaãn coøn meâChöa thöùc daäy cuøng ta tuyeát quoác sæ.

Vuoâng nhieãu ñoû chôø-chôø hoen neùt dæTheïn nhöõng phöôøng tranh chaáp möôïn tay ai?Göông Minh vaøo, Thanh ñeán laïi Taây laiNgai vaøng naëng ñeå eâ-cheà non nöôùc.

Theïn nhöõng keû quyeàn gian cöôùp xaõ taécBeâu soáng thöøa, thaùc nhuïc choán tha höôngDaâng soå ñoà quøy goái choán bieân cöôngTieáng seùt ñaùnh hoaûng hoàn quaân bieám chuùa.

Theïn nhöõng thuôû sinh ra quaân lôïn cho ùThaân aên naèm coøn nghó ñeán oâng chaGaùc cöûu truøng ñau thaûm cheát muoân nhaøÑem ñaát nöôùc phoù cho laøn soùng caû.

Theïn nhöõng ñöùa caân ñai mang soùng xaûChí ñoäi trôøi ñaïp ñaát ñaõ buø nhìnChaïy tröôùc höôu, gôùm luõ choù saên neànChi traùch ñöôïc muï Cuø taâm daï Haùn

129 132


Theïn nhöõng thuôû mieáu ñình ngoài töông taùnCheùn thanh traø boâi hoaøng töûu ñænh chungMaët dieän töôøng sao bieát vieäc oâ longCon thuyeàn ñoå soùng beøo ai giöõ laùi.

Theïn nhöõng baäc i-oâ chi laûi-nhaûiMaõi saân Trình, cöûa Khoång, maõi Ba LeâMoäng haàu quan töù xöù laïc ñöôøng queâQueâ nöôùc ôû trong hoàn ngöôøi töï chuû.

Theïn ñaát nöôùc döôùi chaân giaày ueá xuùNgöôøi Laâm Thao, Beán Ngöï luoáng taâm côMaø böôùm hoàn xuaân nöõa naõo loøng thôÑeå ñaøn nhaïn Coâ Toâ ñaøi thoi-thoùp

Theïn daân nöôùc trong soáng coøn ngoi-ngoùpCuõng vua quan phaåm saéc cuõng giaàu sangMieáng thòt xoâi luoàn-loït maø ñænh ñangLuoáng ñeå theïn ngaøn naêm ngöôøi daï ngöïa.

Theïn nhöõng phöôøng thaát phu xanh ñoû khoáCuõng veânh vang ra pheát baäc thaøy coâÑoaùi chaêng ai Saùt Thaùt laïi Bình NgoâQuaân hoàn ñeå söôïng-suøng göôm Vaïn Thaéng

Theïn nhöõng baäc yeám khaên chi laüng-nhaüngChaúng xem ngöôøi muõi chæ giuïc chinh nhaânCuõng theo ñoøi nhöõng vaõi Haäu Ñình ngaâmÑeå böùt-röùt aùnh traêng traàm cöûa Haùt.

Nghó ñeán noãi nöôùc non loøng tan naùtCoù ai coøn nhôù chöõ tröôïng phu chaêngNuùi Lam Sôn coøn soáng laïi thaùnh vöôngÑeå nhôù laïi nöôùc non noøi Ñaïi Vieät.

XY Lyù Ñoâng A

130 131

Xuaát Loä cho Vieät Nam HayHayHayHayHay

Huyeát Hoa trong trong trong trong trong Bieån Maùu

Chöông Chöông Chöông Chöông Chöông IV


IV-1/ Daân Toäc vôùi Nhaân Loaïi:* Tö töôûng coå xöa:Tuïc ngöõ Vieät thöôøng noùi: “Boán beå moät nha ø”,

“Muoân ngöôøi nhö moät” , “Muoân soâng ñoå vaøo bieån ca û”,phaûi chaêng oâng cha Vieät Nam chuùng ta ñaõ nhìn thaáy böôùctieán cuûa thôøi-ñaïi hoâm nay” - “Toaøn caàu hoùa” ?

Tuy nhieân, ñeå traùnh söï hieåu laàm ñi ñeán “Phi DaânToäc”, OÂng Cha ta coøn keøm caùc caâu, nhö:

“Caây coù goác môùi xanh caønh töôi ngoïn,Nöô ùc co ù nguo àn mô ù i bie ån ca û so âng sa âu.”

Coù nhieàu ngöôøi cho raèng Daân Toäc chæ laø moät danhtöø troáng roãng, haïn heïp! Nhöng thaät ra Daân Toäc laø moätthöïc theå, noù gaén lieàn vôùi neáp soáng sinh-hoaït cuûa quoácdaân, vôùi vaän-meänh cuûa quoác daân. Daân Toäc Vieät laø caûsuoát doøng lòch söû Vieät, haøm chöùa ngay trong nhöõng hìnhaûnh:

“Meï VieätNam khoâng son, khoâng phaán, Meï Vieät Nam chaân laám, tay buøn...”

Qua nhöõng khoùi lam chieàu nguùt nheï treân nhöõngmaùi tranh ngheøo nôi thoân daõ; qua luõy tre xanh bao-boïcquanh laøng; nôi con ñoø caém saøo ñôïi beân soâng chôø ñoùnkeû ñi xa mau trôû veà nhaø...

Ngöôøi xöa ñaõ noùi: “Thaáy saûn nghieäp laø thaáy tieànnhaân, laø thaáy hoàn thieâng soâng nuùi.” Toå toâng vaø nhöõng neùttrong neáp soáng khoâng tan raõ theo caùi tan raõ cuûa moät côthe, maø laø in saâu vaø löu-truyeàn nôi con chaùu.

ÔÛ daân toäc laø caû nhöõng gì goïi laø “Quoác Hoàn”,“Quoác Tuùy”; laø tinh-thaàn, laø vaên-hoùa daân toäc, laø hìnhaûnh nhöõng ngaøy cuoái naêm aâm lòch, treân khaép neûo ñöôùngñaát nöôùc, daân Vieät luõ-löôït veà queâ aên teát...“Daân toäc ví nhömoät bieån caû im laëng, con daân chæ laø nhöõng ñôït soùng noáitieáp nhau rì-raøo trong khoaûnh-khaéc ñeå rôi vaøo yeân laëng.Nhöng ñoù khoâng phaûi laø im laëng cuûa söï cheát, maø chính laøsöï soáng ñang laëng-leõ vöôn leân xuyeân qua loøng vuõ truï. “Söï

133136

Thoâng thöôøng, chuùng ta goïi quoác gia laø “nöôùc”.Heã xaõ hoäi maët taàng maát quyeàn thoáng-trò vaø boùc-loät nhaândaân thì goïi laø “maát nöôùc”. Thöïc ra nhaân daân maát nöôùcngay töø khi maët taàng chieám-ñoaït xaõ-hoäi thaønh cuûa rieângmình.

ÔÛ treân, chuùng ta ñaõ thaáy “quoác gia” laø thaønh quaûvieäc moät daân-toäc töï toå-chöùc leân thaønh moät thöïc-theå chínhtrò treân vuøng sinh ñòa cuûa mình ñeå duyeân-tröôøng vaø phaùttrieån. Nhöng ñaây chæ laø vaøo thôøi nguyeân khôûi. Khi ñaõ coùnhöõng chuyeân quyeàn laïm duïng, vaø quoác gia chæ coøn laøthöïc-theå chính-trò cuûa xaõ hoäi maët taàng thì xaõ hoäi naøy söû-duïng theá löïc trong tay ñi thoân-tính nhöõng quoác gia khaùc.Nhöõng quoác gia thoáng trò nhöõng quoác gia khaùc thöôøng caàncoù moät neàn vaên hoùa ñeå “goùi” quoác gia bò trò laøm moät.Neàn vaên hoùa naøy laø “vaên hoùa thoáng trò”, quoác gia bò tròlaâu ngaøy bò trieät-tieâu maát neàn vaên-hoùa daân-toäc cuûa mình,maát daân-toäc tính, vaø maát ñeán caû tieáng noùi, chöõ vieát.

Nhieàu daân toäc taïi Myõ chaâu vaø Phi chaâu ñaõ tòchdieät hay ñang ngaéc-ngoaûi vôùi neàn vaên-hoùa coøn leo-leùt cuûahoï!!!

Toùm laïi, moät daân toäc “maát nöôùc” thì vaên-hoùa laâmnguy, maø vaên hoùa laâm nguy thì doøng soáng suy yeáu, khoângphaùt-trieån, tieán hoùa ñöôïc, choùng chaøy seõ bò taøn luïi.

Vaán ñeà sai khôùp, quoác gia moät ñaøng, daân toäc moätneûo, ngaøy nay laø moät vaán-ñeà raát beà-boän, phöùc-taïp, giaûiphaùp tuøy moãi caûnh-ngoä.

Töông töï, Xaõ-hoäi vaø daân-toäc, hai yù-nieäm naøy luoânluoân loàng vaøo nhau, vaø trong ñôøi soáng ngaøy nay, trongvoøng aûnh-höôûng cuûa nhöõng daân-toäc maïnh, ngöôøi ta thöôøngnoùi ñeán xaõ-hoäi nhieàu hôn laø daân-toäc! Muoán roõ söï khaùcbieät giöõa hai soáng taäp-theå naøy, ta nhìn vaøo söï khaùc-bieätgiöõa moät doøng soâng vaø moät khuùc cuûa soâng ñoù. Ñöùng tröôùcmoät khuùc soâng Hoàng, ta coù quyeàn chæ: Ñaây laø soâng

1- Hoaøi Nguyeân, “Ba Vaán Ñeà Khôûi Ñaàu Vaên Hoùa Vieät”, 2000.

1


ïim laëng cuûa daân toäc taïo neân lôøi noùi cuûa chuùng ta. Vaø neáucoù nhöõng ngöôøi trong chuùng ta khoâng tin nôi vónh-cöûu, thìdaân-toäc seõ laø nguoàn an-uûi quyù baùu nhöùt ñoái vôùi hoï, vì hoïbieát raèng khi hoï trôû veà vôùi im laëng, nhöõng ñôït soùng khaùcseõ noái tieáp hoï, thì-thaàm nhöõng lôøi noùi cuûa con ngöôøi, cuûacon ngöôøi Vieät Nam. Vaø khi hoï trôû thaønh moät quaù khöù , hoïbieát raèng quaù khöù khoâng phaûi laø hö-voâ, maø seõ ñöôïc giöõlaïi trong caùi thöïc taïi sieâu-vieät cuûa daân-toäc cho ñeán taäncuøng lòch-söû...”

Ngaøy nay noùi ñeán khoâi-phuïc “Hoàn Nöôùc”, phaùthuy daân-toäc laø phuïc-höng, phuïc-hoaït ñöùc tin vaøo giaù-trònguoàn goác mình, laøm chaùy buøng leân haøo-khí daân-toäc.

Thaùi-ñoä töï ty, thoâ-thieån caän lôïi, chæ nhìn thaáy caùisoáng vaät chaát vaø sinh lyù nhaát thôøi trong giôùi-haïn baûn thaânhay gia-ñình nhoû heïp, khoâng bieát coù caùi soáng löu-truyeànvaø tinh-hoa cuûa doøng soáng tieàm aån trong moãi ngöôøi vaøbao-truøm caû taäp theå, ñoù laø thaùi-ñoä voâ traùch-nhieäm, töï khi- taát caû sinh hoaït giôùi-haïn trong chuyeän kieám aên vaøhöôûng thuï... Vôùi thaùi-ñoä naøy seõ laøm suy taøn daân-toäc.

Thaùi-ñoä mang maàu saéc trieát-lyù laïc löông-tri, laõnhñaïm tröôùc moïi maát coøn, thònh suy cuõng laøm nguy vongcho ñaát nöôùc...

* Daân Toäc theå hieän treân tinh-thaàn, vaên hoùa:Moãi noøi gioáng coù moät trung taâm soáng, coøn. Ñoù laø

quoác gia, laø giai-ñoaïn cuoái cuûa söï hình-thaønh daân-toäc.Quoác gia do töï noøi gioáng aáy quaûn-lyù laáy, vaø do quyeànnhaân daân xöû trí. Moãi daân toäc coù quyeàn lôïi ñöông nhieântreân quoác daân mình, coù chuû quyeàn sieâu-nhieân, coù tö-caùchlòch-söû bình-ñaúng quoác-teá, coù cô-hoäi, nghóa-vuï vaø quyeànlôïi ñoái vôùi quoác-teá trong moái töông quan nhaân loaïi. Doñoù tính chaát ñoäc laäp cuûa moãi daân-toäc caàn ñöôïc toân-troïng.

Daân-toäc laø moät baûn-vò maø gia-ñình ñoaøn theå ,thaønh phaàn, cô-caáu kinh-teá, chính-trò, xaõ-hoäi, quaân söï laøcaùc cô naêng trong baûn-vò daân-toäc. Cô-naêng vaø baûn-vò phaûi

134 135

1

1- Lyù Chaùnh Trung, “Tìm Veà Daân Toäc”. trang 61, Löûa Thieâng, 1972.

hoã töông thì daân-toäc môùi toàn taïi, phaùt-trieån.

Nhaân loaïi tieán hoùa khoâng phaûi qua söùc soáng moätdoøng soáng, maø caàn söï chung ñuïng cuûa nhieàu doøng giaotieáp nhau.

Khoâng coù töï-haõnh taäp-theå, toân troïng caùi goác cuûamình thì duø coù giao-tieáp cuõng khoâng coù nhöõng thaønh quaûlôùn. Bôûi coù tinh thaàn töï-haõnh daân-toäc môùi coù ñoäng löïcthuùc-ñaûy nhöõng noã-löïc vöôït qua nhöõng khoù-khaên nhaátthôøi, hay daøi haïn.

Chuùng ta cuõng caàn minh baïch söï khaùc-bieät giöõaDaân-Toäc vaø Quoác-Gia...

Tröôùc heát, noùi ñeán quoác-gia, ta phaûi noùi ñeán bathaønh phaàn chính yeáu vaø phaùp quyeàn cuûa noù.

Thaønh phaàn caên-baûn laø moät daân soá ñang sinh-hoaït.Thöù hai laø laõnh-thoå cho quoác daân sinh-hoaït.Thöù ba laø moät guoàng maùy ñieàu ly ù caùc ngaønh sinh

hoaït cuûa quoác daân, trong ñoù vieäc baûo-veä laõnh-thoå vaø anninh traät-töï laø tieân quyeát. Phaûi coù söï ñieàu lyù naøy thì daânsoá môùi keát hôïp thaønh moät xaõ-hoäi, töùc laø moät taäp-theå sinh-toàn coù sinh ñòa ñöôïc baûo-ñaûm, coù toå-chöùc vaø an ninh traättöï. Vì nhu-caàu chung aáy maø vieäc ñieàu lyù trôû neân moätphaùp quyeàn goïi laø chính quyeàn. Vieäc ñieàu lyù chính quyeàngoïi laø vieäc chính trò. Guoàng maùy naøy hoaëc do nhaân daâncoâng cöû qua moät soá ñaïi dieän, hoaëc do nhaân daân hoan hyûchaáp nhaän. Nhö vaäy, chuû quyeàn chính trò quoác gia ñuùnglyù phaûi laø chuû quyeàn cuûa nhaân daân maø coù, vaø laøm vieäccho nhaân daân. Khoâng coù nhaân daân khoâng coù quoác gia.

Chuùng ta vöøa hình dung leân moät quoác gia, guoàngmaùy chính quyeàn vôùi taàm quan troïng cuûa noù cuõng phaùt-trieån vaø tieán hoùa theo, daàn-daàn daãn tôùi raát nhieàu laïm-duïng maø ñaïi-theå laø söï chieám ñoaït chính quyeàn cuûa taäptheå laøm chính quyeàn rieâng cuûa moät ngöôøi, moät doøng hoï,moät ñaûng!!!!

Tình-traïng naøy taùch xaõ-hoäi thaønh hai taàng lôùp caùchbieät nhau: moät thoáng-trò ngöï treân maët taàng, vaø moät bò tròsoáng laàm than döôùi ñaùy...!


Hoàng.Xin ñôn-giaûn-hoùa cho deã nhaän: Daân-toäc laø moät

doøng soâng ñi töø quaù-khöù ñeán töông-lai. Lòch-söû cuûa noù laønhöõng gheành thaùc ñaõ phaûi vöôït qua, nhöõng khuùc ñaõ phaûiquanh. Hieän taïi cuûa noù laø xaõ-hoäi ñöông thôøi nhö moätkhuùc soâng tröôùc maët, hieän taïi cuûa noù coù nhieàu vaán-ñeà,cuõng nhö khuùc soâng tröôùc maët cuõng coù moät soá vaán-ñeà,chaúng haïn nhö naïn oâ-nhieãm, hay nhöõng coàn caùt laøm ngheõndoøng soâng.

Vôùi nhöõng daân toäc ñang tieán phaùt maïnh, nguyeâncaû doøng lòch-söû ñaõ ñöôïc baûo-ñaûm thì quaù-khöù vaãn phaùt-trieån trong hieän-taïi, vaø töông-lai cuõng theo nguyeân caùi ñaøñang coù maø ñi tôùi. Vì vaäy, hoï nhìn xaõ hoäi cuõng laø nhìndaân toäc, noùi hieän-taïi cuõng laø noùi nguyeân doøng soáng. Nhöõngdaân-toäc nhoû yeáu ñang daõy-duïa, ngaéc-ngö ñeå sinh toàn, lòchsöû khoâng thaúng doøng, ñöông nhieân nhö vaäy. Nhöõng giaûiphaùp cho moïi vaán-ñeà, neáu chæ laø nhöõng giaûi-phaùp cuïc-boä,cô-hoäi thì khoâng ñaùp-öùng ñuùng ñöôïc vaán-ñeà chính yeáu laøsöï toàn tieán cuûa daân-toäc. Vaán-ñeà naøo cuõng phaûi ñöôïc ñaëttrong taàm nhìn thoâng suoát doøng soáng, khoâng theå ñi moâ-phoûng, chaép-vaù maø giaûi-quyeát ñöôïc. Khoâng theå vin vaøothaùi-ñoä vuï thöïc ñeå chæ chuù muïc vaøo nhöõng chuyeän tröôùcmaét. Neáp nghó pragmatisme chæ ñuû cho nhöõng daân toäcvöõng-vaøng treân quyõ ñaïo cuûa hoï - Vôùi nhöõng daân toäc naøy,doøng soáng ñöôïc baûo-ñaûm lieân-tieáp, xöa - nay - mai laø moät.

Nhaân loaïi vöøa laø moät phaïm-truø chuûng loaïi goàmchung caùc doøng soáng ngöôøi treân traùi ñaát, vöøa laø keát-quaûsöï phaùt-trieån cuûa caùc doøng soáng qua thôøi-gian cuõng nhöbieån caû laø keát-quaû phaùt-trieån cuûa caùc doøng soâng,

“Nöôùc coù nguoàn môùi bieån caû, soâng saâu.”

(Ca Dao)

Ñoái vôùi moät doøng soâng, söï tieáp nhaän nöôùc töø nhieàudoøng khaùc chaûy tôùi seõ bò aûnh-höôûng ñuïc thaønh trong haytrong thaønh ñuïc, maïnh thaønh yeáu, laønh thaønh ñoäc, vaø coønlaøm thay ñoåi caû höôùng chaûy, nhaát laø nhöõng doøng soâng nhoûthöôøng bò nuoát vaøo nhöõng doøng soâng lôùn nhö Thanh Giang,

137140

Hình aûnh hai toøa cao oác WTC ôû New York bò boïn khuûng boá laùi maùy bay ñaâm thaúng vaøo ngaøy 9/11/2001.


Haéc Giang, Hoàng Haø cuøng hôïp thaønh moät doøng töø khoaûngVieät Trì ra bieån, ñeå khoâng coøn thaáy “Thanh”, “Haéc” ñaâumaø chæ thaáy soâng Hoàng. Nhöng ñaây laø veà soâng, ngoøi thuoäcgiôùi “voâ tri”, hoaøn toaøn bò chi-phoái bôûi quy luaät vaät lyù.

Veà con ngöôøi, ngoaøi hai quy-luaät sinh lyù vaø vaät lyùcho taát caû sinh vaät, coøn coù quy luaät taâm lyù. Ñaây laø tínhchaát ñaëc thuø cuûa “ngöôøi”. ÔÛ moät caù nhaân cuõng nhö ôû moätdaân toäc, muoán ñaït moät sinh hoaït thaêng hoa troïn veïn, ngoaøinhöõng ñieàu-kieän vaät lyù vaø sinh lyù, coøn coù nhöõng ñieàukieän taâm lyù phaûi thoûa-maõn. Ñaàu tieân vaø caên baûn cho soángngöôøi laø moät yù thöùc ñaàøy ñuû, saùng toû vaø döùt khoaùt veà chuûtheå, vaø moät yù chí tieán thuû treân chieàu toàn taïi vaø phaùt huy.Coù yù thöùc chuû theå maø khoâng coù yù chí tieán thuû thì seõ rôi vaøothaùi ñoä bi quan, yeám theá, töï khí, töï dieät. Coù yù chí tieán thuûnhöng laïi khoâng coù yù thöùc chuû theå thì uø-uø caïc-caïc, vaymöôïn hoà ñoà, taát nhieân roài cuõng tieâu ma!

Trong söï toàn taïi vaø tieán hoùa cuûa moät doøng soáng ,tröôùc khi noùi ñeán tieáp-thuï aûnh-höôûng ñeå phaùt-trieån phaûinoùi ñeán yù thöùc chuû theå maïnh vaø tinh-thaàn tieán tu baát hoaëccao, baèng khoâng thì cuoäc soáng chaúng ñöôïc nhö caây coû,maø chìm laéng trieàn mieân, bôûi caây coû ñaõ ñöôïc toå-chöùc vaøkeát caáu theo moät chöông trình truyeàn chuûng laâu daøi, vöôïtqua ñöôïc nhöõng ñieàu-kieän moâi sinh khaéc nghieät.

Moät thöïc theå nhaân loaïi thoáng nhaát ngaøy nay ñangmanh-nha, caàn phaûi vöôït qua nhieàu vaän ñoäng khoù-khaênmôùi coù theå tröôûng thaønh ñeán sinh hoaït hoøa ñoàng, ñoàngtieán.

Ngay caû khi ñaõ ñaït ñöôïc ñeán tuoåi tröôûng thaønh aáythì sinh hoaït hoøa ñoàng cuõng laø moät vöôøn hoa traêm saéc,muoân höông, chöù khoâng phaûi chæ ñoäc moät saéc, höông naøo.Vaán ñeà chính vaãn laø baûo toàn, boài döôõng cho caùi goác cuûamình ñeå goùp phaàn höông saéc trong ngaøy mai töôi ñeïp.

1

1- Hoaøi Nguyeân, “Vaán Ñeà Vaên Hoùa Vieät”, xuaát baûn taïi Hoa Kyø, 1994.

IV-2/ Vieãn töôïng “Toaøn Caàu Hoùa”: Nhö chuùng ta ñaõ bieát, theá-kyû XIX laø theá-kyû phaùt

trieån cuûa AÂu Chaâu treân toaøn theá-giôùi, daãn ñeán cheá-ñoäthuoäc ñiaï, taøn-baïo vaø boùc-loät. Khoái coäng saûn quoác teánhôø döïa vaøo phong-traøo giaûi-phoùng thöïc-daân maø trôû thaønhphaûn ñeà cuûa tö baûn.

Ñoái khaùng löôõng cöïc Tö-baûn vaø Coäng saûn töø sauñeä nhò theá chieán ñöa ñeán nguy-cô haït nhaân, khieán caû haikhoái ñeàu phaûi thay ñoåi chieán löôïc, daãn ñeán söï tan vôõ cuûakhoái coäng saûn quoác teá (böùc töôøng Baù Linh suïp doã.), vaøchuyeån töø löôõng cöïc ñoái khaùng sang ña cöïc hôïp-taùc, ñeågiaûi-quyeát moät caùch beàn vöõng nhöõng vaán-ñeà chung cuûatoaøn-theå nhaân-loaïi. Noùi caùch khaùc, laøm theá naøo ñeå coùñöôïc neàn an ninh chung cho toaøn caàu?

Treân lyù thuyeát, giöõa caùc quoác-gia theo cheá ñoä daânchuû, söï xung-ñoät traàm-troïng khoâng xaûy ra. Soáng chunghoøa-bình laø ñieàu-kieän loaïi boû ñöôïc moïi maàm moáng chieántranh. Tuy nhieân caàn coù moät quoác gia vôùi vai troø giöõ traättöï chung vaø an ninh treân toaøn theá-giôùi maø yù-thöùc-heä tröôùcñaây ñaõ toân vinh Hoa Kyø laø “Caûnh saùt Quoác Te á ”.

Chuùng ta cuõng hieåu raèng khoâng theå duy-trì traät töïchæ baèng aùp-löïc quaân söï khi maø theá-giôùi coøn coù nhöõngtheå-cheá ñoäc-taøi, phi daân-chuû, phi nhaân baûn, ñaøn-aùp daânchuùng.

Cuoäc taán coâng cuûa caùc phaàn töû Hoài giaùo cöïc ñoanngaøy 11/9/2001 vaøo nhaø trung taâm taøi chính vaø ñaàu naõochình trò ñaõ ñaûy toång thoáng George W. Bush ñöa ra thuyeátCan thieäp chuû ñoäng (Bush Doctrine), ra tay veà quaân söï ñeåphoøng ngöøa baát cöù moät cuoäc taán coâng naøo vaøo Hoa Kyø.

Tính caùch chính yeáu cuûa caùc hoïc thuyeát maø caùcchính quyeàn tieàn nhieäm: Carter, Reagan, Bush cha, Clinton,laø quyeàn-lôïi vaø an-ninh cuûa Hoa Kyø.

Hieän nay, chính quyeàn Obama, ngoaøi nhöõng ñieåmchính treân, maïnh baïo hôn laø noùi roõ ñeán tính toaøn caàu cuûa

Vaán Ñeà Vieät Nam & Theá Giôùi Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät 141 144

töï do treân maïng internet. Ngoaïi tröôûng Clinton coi töï dotreân internet laø toái quan-troïng cho muïc-tieâu laâu daøi cuûa HoaKyø, coå vuõ cho daân chuû treân theá-giôùi.

IV-2-1/. Con Ñöôøng Daân chuû hoùa.

Muoán theá giôùi ñi ñeán “daân chuû hoùa ”, taát phaûi loaïitröø caùc theå-cheá ñoäc-taøi, quaân-phieät, baù-quyeàn xaâm-laêng,cuõng nhö chuû-tröông toâng-giaùo quaù khích.

Treân tieán-trình “daân chuû hoùa”, ta thaáy:

A/ Thaønh trì Lieân Soâ Tan Vôõ.

Sau khi Gorbachev naém quyeàn-löïc vaøo naêm 1985,nhieàu söï caûi-toå ñaõ xaûy ra trong Lieân Bang Xoâ Vieát. Vaøo naêm1986, laàn ñaàu tieân ñöôïc nghe danh-töø perestroka (caûi toå),khoâng laâu sau, oâng thöïc-thi chính saùch côûi môû. Nhôø chöôngtrình naøy phaùt sinh ø söï chæ-trích chính quyeàn trung-öông vaøcoøn phanh-phui söï thaät veà nhöõng cuoäc ñaøn-aùp quy moâ cuûaStaline, cuøng caùc vieäc che ñaäy trong lòch-söû cuûa Lieân Xoâ -Cuoái cuøng daãn ñeán söï suïp ñoå Lieân Bang Xoâ Vieát.

Nhöõng söï kieän naøy ñaùnh daáu cho moät kyû-nguyeânñaày söï thaät veà quaù khöù, vaø toäi aùc cuûa cheá-ñoä Staline, vaø cuûanhöõng cuoäc ñaøn aùp lôùn.

Nhieàu cuoäc bieåu tình lôùn ñaõ ñöôïc toå chöùc ngaychính giöõa khu trung taâm cuûa Moscow vaø nhieàu nôi khaùc.OÂng tuyeân boá: Nhöõng ñoøi-hoûi caên baûn laø huûy boû vai-troøkieåm-soaùt cuûa ñaûng Coäng saûn.

Laàn ñaàu tieân, trong voøng 70 naêm döôùi söï cai trò cuûacoäng saûn, chính nhöõng ngöôøi coäng saûn ñaõ pheâ-phaùn caáplaõnh ñaïo cao nhaát cuûa ñaûng.

Theá-giôùi ñaõ coi böùc töôøng Berlin nhö moät bieåu-töôïngcuûa söï phaân caùch giöõa hai yù-thöùc-heä Coäng saûn vaø töï do. Doñoù, khi böùc töôøng naøy suïp doã, theá-giôùi ñaõ coi ñaây laø söï keátthuùc cuûa chieán tranh laïnh. Chính oâng Gorbachev ñaõ noùi: “Söïsuïp doã cuûa böùc töôøng Berlin laø söï kieän vó-ñaïi. Nöôùc Nga vaãncoøn choáng laïi nhöõng gì ñöôïc xem laø hieän ñaïi, vaø ñaëc-bieät laøtheá-giôùi phöông Taây. Nhöng giôø ñaây, chính nöôùc Nga khoânghieän-dieän nhö laø ‘”Ñeá quoác Xoâ Vieát”, maø coù maët nhö laø Ñeá

taïi quoác-gia naøy.

Caùc cuoäc oanh kích do khoâng quaân Hoa Kyø vaø Anhquoác thöïc-hieän coù hai muïc-ñích:

- Truy luøng vaø tröøng-phaït Osama Bin Ladenvaø caùc nhaân-vaät caàm ñaàu toå-chöùc Al Qaeda ñaõ gaây ra vuïkhuûng-boá 11/9 taïi Hoa Kyø.

- Laät ñoå Taliban, cheá-ñoä khoâng chòu giaonoäp Bin Laden.

- Vaø hieän nay, cuoäc chieán coøn theâm muïc-ñích laø bieán Afghanistan thaønh quoác-gia daân-chuû, giaûi-phoùng phuï-nöõ vaø phoàn-thònh kinh-teá.

Noùi ñeán cuoäc chieán Afghanistan, tröôùc ñoù, vaøo theákyû 19, quaân ñoäi Anh ñaõ thaát-baïi, tieáp ñoù, Lieân Xoâ cuõngthaát-baïi vaøo nhöõng naêm 1980.

D/ Cuoäc Chieán Iraq

Ngaøy 2 thaùng 8 naêm 1990, Saddam Hussein ñaõ ñemquaân xaâm-löôïc Kuwait. Bin Laden hoâ-haøo khoái AÛ Raäpgiuùp Kuwait, oâng ñeà-nghò ñem 4000 quaân cuûa oâng töøAfghanistan veà baûo-veä Saudi Arabis, nhöng bò baùc boû.

Chæ vaøi tuaàn sau, Hoa Kyø tieán vaøo Saudi Arabiañeå giaûi-phoùng Kuwait, khieán Bin Laden baát-maõn vì quan-nieäm vaán-ñeà cuûa ngöôøi AÛ Raäp phaûi ñeå cho ngöôøi AÛ Raäpgiaûi-quyeát vôùi nhau.

Thaùng 5 naêm 1998, Bin Laden thaønh-laäp toå-chöùc“International Islamic Front for Jihad against America andIsrael” (Maët traän Hoài Giaùo Quoác Teá uûng-hoä Jihad choáng Myõvaø Do Thaùi). Bin Laden coøn laäp moät toå-chöùc khaùc laáy teân laøAl Queda coù nhieäm-vuï thöïc-hieän caùc vuï khuûng-boá theá-giôùi.

Ñieàu maø cuoäc chieán taïi Iraq laøm ñieân ñaàu caùc nhaønghieân-cöùu veà chieán-löôïc toaøn caàu cuûa Hoa Kyø. Naêm 1991,toång thoáng Bush thöøa ñuû chính-nghóa ñeå tieán vaøo Baghdadtieâu-dieät cheá ñoä Saddam Hussein cuûa ngöôøi Sunni, voán laøböùc töôøng ngaên Hoài Giaùo Toaøn Thoáng cuûa nghöôøi Shiite ôûIran. Vì lyù do, neáu böùc töôøng naøy bò suïp-ñoå thì khoái ña


quoác Nga.”

Böùc töôøng Berlin suïp ñoå keùo theo söï taøn luïi cuûa chuûthuyeát coäng saûn taïi Ñoâng AÂu. 20 naêm chieán tranh laïnh Ñoâng- Taây ñaõ keát thuùc. 20 naêm caùc quoác gia Ñoâng AÂu ñaõ chuyeånmình trôû veà vôùi maùi nhaø chung AÂu Chaâu, trôû veà vôùi töï do, daânchuû, moät giaù trò caên baûn trong ñôøi soáng con ngöôøi.

B/ Söï Kieän 11 thaùng 9/ 2001:

Söï kieän 11 thaùng 9 coøn ñöôïc goïi taét laø söï kieän 911.Moät loaït caûm-töû quaân khuûng-boá taán-coâng vaøo thöù Ba , ngaøy11 thaùng 9 naêm 2001. Nhoùm khoâng taëc laùi hai phi-cô laothaúng vaøo “toøa thaùp ñoâi” cuûa Trung-Taâm Thöông Maïi TheáGiôùi (WTC) taïi thaønh phoá New York. Moät khoâng-taëc khaùclaùi chieác phi cô thöù ba ñaâm vaøo “Nguõ Giaùc Ñaøi” cuûa BoäQuoác Phoøng Hoa Kyø. Chieác maùy bay thöù tö rôi xuoáng caùnhñoàng gaàn Shanksville thuoäc quaän Somerset, Pennsylvania,sau khi haønh-khaùch treân maùy bay choáng cöï nhoùm khoâng taëc.

Khoâng keå 19 khoâng taëc, 2,974 ngöôøi thieät maïngvaø 24 ngöôøi lieät keâ maát tích trong vuï khuûng-boá naøy.

Vuï khuûng-boá ngaøy 11 thaùng 9 laø moät trong nhöõngsöï kieän quan-troïng cuûa lòch-söû Hoa Kyø trong theá kyû 21 veànhieàu maët: kinh teá, xaõ hoäi, quaân söï vaø chính trò.

1

1 http://vietdaikynguyen.com/v/world/428-ky-uc-ve-buc-tuong- bec-li

Nhieàu ngöôøi Myõ cho raèng vuï khuûng-boá 11 thaùng 9ñaõ laøm thay ñoåi theá-giôùi. Hoa Kyø bò ñaët trong nguy cô bòtaán coâng khuûng-boá maø tröôùc ñaây chöa töøng bò. Hoa Kyøtuyeân chieán choáng khuûng-boà. Vôùi muïc-tieâu naøy, Hoa Kyøseõ thöïc-hieän baèng nhöõng phöông tieän nhö caám vaän kinhteá vaø quaân söï ñoái vôùi caùc quoác gia ñöôïc xem laø nôi dung-döôõng thaønh phaàn khuûng-boá, cuøng luùc gia-taêng caùc bieän-phaùp giaùm-saùt toaøn caàu.

Cuøng vôùi Hoa Kyø, caùc quoác-gia khaùc ñang phaûiñoái-phoù vôùi caùc hoaït-ñoäng khuûng-boá nhö Philippines,Indoneùsia cuõng gia-taêng veà maët quaân söï. Toång thoáng HoaKyø cuõng nhaän ñöôïc söï uûng-hoä cuûa nhieàu quoác gia treântheá-giôùi, keå caû Nga cuõng bò khuûng-boá bôûi caùc nhoùm Hoàigiaùo cöïc-ñoan trong vieäc hôïp-taùc choáng khuûng-boá toaøncaàu.

Nhieàu nöôùc khaùc, trong ñoù coù Anh, Ñöùc, Phaùp, Trungquoác, Nga, Indonesia, Pakistan, Jordan, Mauritius, Uganda,vaø Zimbabwe thoâng qua luaät “choáng khuûng boá ” vaø cho ñoùngcaùc taøi--khoaûn ngaân-haøng cuûa caùc doanh nghieäp, hoaëc caùnhaân bò tình-nghi coù lieân-quan ñeán Al Qaeda (khuûng-boá).

Trong noäi-boä quoác gia, toång thoáng Bush cho taùicaáu-truùc cô-caáu chính phuû vôùi quyeát ñònh thaønh laäp boä AnNinh Noäi Ñòa. Quoác hoäi thoâng qua luaät USA Patriot(Uniting and Strengthening America by ProvidingAppropriate Tools Required to Intercept and ObstructTerrorism). Thoáng-nhaát vaø cuûng-coá nöôùc Myõ baèng caùchcung-öùng nhöõng phöông-tieän thích-öùng caàn coù ñeå ngaênchaën khuûng-boá. Tuy nhieân, caùc nhoùm baûo-veä quyeàn töï docuûa coâng daân phaûn ñoái ñaïo luaät PATRIOT cho pheùp caùccô-quan thi haønh phaùp luaät xaâm-phaïm söï rieâng tö cuûa coângdaân, haïn-cheá quyeàn giaùm-saùt tö-phaùp treân caùc cô-quanthi-haønh phaùp luaät, vaø treân coâng-taùc thu-thaäp tình-baùo.

C/ Cuoäc Chieán AÙ-Phuù Haõn (Afghanistan)

Cuoäc chieán ôû Afrghanistan thöïc söï môû maøn khilieân quaân ñoàng minh, chuû yeáu laø Hoa Kyø vaø Anh quoác môûchieán dòch quaân söï Enduring Freedom (Töï Do laâu beàn)


soá Shiite taïi Iraq seõ laøm chuû tình-theá nhö Hoài giaùo ôû Iran,vaø taát nhieân haäu quaû seõ ñaûy Hoa Kyø ra khoûi Trung Ñoâng.Chính vì vaäy, maø thôøi Bush boá chæ ñeå treân ñaàu SaddamHussein caùi leänh quoác-teá caám vaän, vaø cho daân Iraq ñöôïcduøng daàu hoûa ñoåi laáy löông thöïc.

Nhöng ñeán thôøi toång-thoáng George.W. Bush, khiuûy-hoäi kieåm tra Lieân Hieäp quoác saép ñöa ra keát-luaän veàthöù voõ khí gieát ngöôøi haøng loaït taïi Iraq ñeå trình leân hoäiñoàng Baûo An. Neáu sau khi quoác-teá kieåm-tra, maø Iraqkhoâng coù vuõ khí gieát ngöôøi haøng loaït, ñöôïc Lieân Hieäpquoác boû caám vaän, Saddam Hussein seõ thoûa-hieäp vôùi EUñeå baùn daàu, vaø taát-nhieân chæ laáy Euro, maø khoâng laáydollars. ÔÛ vò-theá thoáng-soaùi taøi-chaùnh quoác teá cuûa ñoàngdollars bò ñe-doïa, taát phaûi ñaùnh Iraq.

Hoa Kyø laø moät sieâu cöôøng veà Chính-trò, kinh-teávaø quaân-söï. Quoác-gia naøo ñuïng vaøo moät trong caùc laõnh-vöïc treân laø ñuïng vaøo quyeàn lôïi vaø an-ninh cuûa Hoa Kyø.Baèng giaù naøo, Hoa Kyø cuõng khoâng theå laøm ngô ñöôïc.

Quay veà Ñoâng Nam AÙ, cuoäc dieän coù veû khaùc vôùicuoäc chieán Afghanistan, vaø Iraq:

* Ñoái vôùi Nhaät:

Vaøo naêm 1985, cuoäc huyeát chieán “tyû suaát hoái ñoaùi”baét ñaàu. Thôøi-gian naøy, Hoa Kyø lieân-hieäp vôùi Ñöùc, Anh,Phaùp yeâu caàu Nhaät phaûi leân giaù ñoàng Yeân. Töø 1985 ñeán1987, ñoàng Yen taêng giaù hai laàn, ñaû-kích naëng-neà vaøo neànthöông xaõ Nhaät. Cuoái naêm 1987, Hoa Kyø laïi buoäc Nhaätphaûi giaûm laõi xuaát. Vì laõi xuaát thaáp, caùc thöông xaõ Nhaätvay tieàn ngaân haøng ñeå xaây nhaø vaø mua coå phieáu. Theá laøneàn kinh-teá Nhaät ñi treân ñaø thaûm baïi!

* Ñoái vôùi vaán ñeà Ñoâng Döông:

Vai-troø VieätNam laø giuùp Myõ taïm thôøi caàm chaânTrung Coäng trong khi Myõ coøn baän giaûi-quyeát taïi Trung

1- Döông Danh Hy trích dòch. “4 Traän Ñaùnh lôùn cuûa Obama”, http://www.doithoaionline.org baimoitrongthang/2010/ 0310/ baimoi0310_148.html.

1

cuûa TT Clinton ñoïc ngaøy 20/11/1996).

IV-3/ Theá Giôùi Hoïc Ñöôïc gi Töø Taùi Phoái TríChieán Löôïc Quaân Söï, Kinh Teá vaø Taøi Chaùnh cuûaHoa Kyø?

Taùi phoái-trí chieán-löôïc toaøn caàu, tieáp sau “daân chuûhoùa toaøn caàu”

Ñaïi Haùn Baéc Kinh khoâng chaáp-nhaän naøy, hoï ñoøixaây-döïng moät theá-giôùi theo kieåu Trung quoác, “Moät Xaõhoäi chuû-nghóa ñaëc-thuø Trung Hoa”, ñoù laø moät neàn KinhTeá Nhaø Nöôùc maø thöïc chaát moïi taøi-nguyeân, nhaân-löïc ñeàutaäp chung vaøo ñaûng Coäng Saûn Trung Hoa, nhaèm môû roängkhoâng gian sinh toàn, sau ñoù laø khuynh-ñaûo tieán ñeán thoángtrò theá-giôùi.

Nhôø giaù daàu taêng, tính ñeán thaùng 8/2008, Ñaïi Ngacoù thaëng-dö maäu-dòch leân ñeán hôn 750 tyû dollars.

Ta thaáy Ñaïi Nga tha-hoà baét cheït AÂu chaâu veà daàukhí, Ñaïi Haùn tha-hoà tung haøng reû, haøng giaû, haøng nhieãmñoäc ñeå phaù-hoaïi phöông Taây. Ñöùng tröôùc nhöõng ngoancoá naøy, Hoa Kyø vaø Taây phöông thöïc-hieän cuoäc caûi-toå veàtaøi-chaùnh. Keát quaû, ta thaáy Ñaïi Haùn maát caû ngaøn tyû Dol-lars trong caùc ñaàu-tö vaøo Fannie Mae, Freddie Mac vaøcaùc ñaïi coâng-ty khaùc taïi Hoa Kyø. Kinh-teá, xaõ-hoäi ÑaïiHaùn ñi vaøo baát oån, xaùo-troän.

Ñaïi Nga cuõng thua khoâng keùm, khi giaù daàu xuoáng,Ñaïi Nga maát khoaûng vaøi traêm tyû. Caùc khoaûn ñaàu tö cuûaNga ôû AÂu Chaâu , nhieàu nhaát laø ôû Anh vaø Ñöùc khoâng caùnhmaø bay.

Trong maáy naêm gaàn ñaây, ta thaáy: Chieán tranhmaïng (Network warfare), chieán tranh thoâng tin ñieän toaùn(Cyber warfare), chieán tranh haønh tinh (Star warfare) vaøchieán tranh khí töôïng (Weather warfare).

* Chieán Tranh Khí Töôïng - Thôøi Tieát:Vieäc thay ñoåi thôøi tieát, khoâng nhaát-thieát phaûi duøng

ñaùm maây hoùa chaát ñeå huùt hay nhaû hôi nöôùc, maø ngöôøi tacoù theå duøng ñieän-töø tröôøng laøm thay ñoåi khí-haäu.


AÂu. Möôøi laêm naêm qua, CSVN ñaõ ñoùng troïn vai-troø ñoùvaø trong khi ñoù, CSVN cuõng bò chaûy maùu, tieâu-hao vaøcuoái cuøng ñi ñeán choã phaûi nhôø Myõ môùi ñöùng daïy ñöôïc.

Moät khi Myõ quay trôû laïi, khoâng phaûi ñeå cöùu ñaûngCSVN, maø oån-ñònh thöïc söï khu-vöïc, thì cuõng laø luùc“moäng baønh tröôùng” cuûa Trung quoác vaø tieåu baønh tröôùngVieät Nam ñeàu seõ chaám döùt.

Bít cöûa baønh-tröôùng VieätNam tröôùc thì deã hôn,ñoàng thôøi tieáp-tuïc bít cöûa xuoáng phía Nam cuûa TrungQuoác, phaûi chaêng vì theá maø Trung Quoác ñaõ nhanh choùngthieát-laäp bang-giao vôùi Indonesia vaø Singapore ngay saukhi Myõ thay ñoåi chính-saùch veà Cam-boát.

Moät Ñoâng Nam AÙ goàm caû Ñoâng Döông töï do, daânchuû laø moät aùp-löïc maïnh meõ vaøo noäi ñiaï Trung quoác (Cuõngnhö moät Cam-boát töï do trung laäp laø moät aùp-löïc maïnh-meõvaøo “tieåu baù” VieätNam coäng saûn.) Ba nöôùc Coäng saûn nhoûChaâu AÙ quanh Trung quoác laø Moâng Coå, Baéc Haøn vaø VieätNam. Moâng Coå ñaõ thay ñoåi theo Lieân Xoâ, Baéc Haøn ñangcuøng vôùi Nam Haøn ñi tôùi hoøa-bình thoáng-nhaát.

Neáu giaûi quyeát xong Ñoâng Döông vaø Vieät Namthì Trung Quoác hoaøn-toaøn bò bao-vaây vaø coâ-laäp. Nhöõnggì ñaõ vaø ñang chuaån-bò (Ñaøi Loan môû roäng quan-heä vôùiTrung quoác, Trung Quoác môû cöûa kinh-teá, Taây phöông aùp-löïc töï-do hoùa, daân-chuû hoùa) seõ phaùt-huy taùc-duïng nhö ôûÑoâng AÂu. Ñoù laø tieán-trình giaûi-theå Trung Coäng.

Nhieàu naêm qua, Myõ vaø ñoàng-minh duøng caùc thuûthuaät ngoaïi giao vaø quaân söï trong vieäc döïng leân moät theácôø ñoäc-ñaùo ôû Cam-boát (Phe Pol Pot do Trung Coäng hoãtrôï khoâng theå chieám öu theá tuyeät-ñoái, phe Hunsen ñöôïcVN hoã-trôï laø moät ñoái-troïng caàn-thieát ñeå caàm chaân phePol Pot vaø laøm tieâu-tan moïi tieàm löïc vaø uy tín CS VieätNam.Trong khi phe Shihanook vaø Son San ngaøy caøng noåi baätleân nhö moät theá trung hoøa).

Moät theá giôùi hoøa-bình vaø oån-ñònh chæ thöïc söï xuaáthieän khi giaûi-quyeát thoûa-ñaùng moät caùch hôïp lyù, hôïp tìnhtöông-quan giöõa caùc nöôùc lôùn vôùi nöôùc nhoû, giöõa caùc nöôùc

giaøu vôùi nöôùc ngheøo.

* Ñoái vôùi AÙ Chaâu & Trung Quoác:

Chieán löôïc “tyû giaù hoái ñoaùi ” phoái-hôùp vôùi “bongboùng hoùa tieàn voán ” ñaõ gieát cheát 4 con hoå vaø laøm bò thöông 2con roàng kinh teá AÙ Chaâu.

Böôùc thöù nhaát, vaøo thaùng 9 naêm 2009, taïi hoäi-nghò thöôïng ñænh New York, toång thoáng Obama yeâu-caàutyû suaát ñoàng Nhaân Daân teä cuûa Trung Quoác phaûi taêng, xuaátkhaåu phaûi giaûm. Lôøi keâu goïi naøy ñöôïc nhieàu nöôùc höôûng-öùng.

Böôùc thöù 2, “Ñaïi chieán maäu dòch”, baét ñaàu baèngvieäc leân aùn Trung Quoác baùn phaù giaù “Saêm loáp OÂ-to â”. Moätphöông-aùn “Baûo Veä Ñaëc Bieät Saêm Loáp” do Coâng ÑoaønGang Theùp Hoa Kyø ñeà xuaát.

Ngay sau ñoù, Brazil, Argentina, AÁn Ñoä cuõng laømtheo, roài ñeán Ñöùc leân aùn “baùn phaù giaù ñieän töû naêng löôïngmaët trôøi”, AÂu Myõ khoâng baùn phaù giaù giaøy deùp, haøngnhoâm, oáng theùp khoâng haøn, Hoa Kyø khoâng baùn phaù giaùoáng theùp ñöôøng kính 9 taác, ñöôøng oáng daãn daàu, v.v...

Böôùc thöù ba laø “Ñaïi chieán Giaù thaønh”. Chæ rieângchuyeän quaëng saét, do bò eùp giaù chæ trong hai naêm, TrungQuoác toån thaát 700 tyû nhaân daân teä.

Böôùc thöù tö laø “Ñaïi chieán khí haäu”. Trung Quoác hieänñang ñöùng ñaàu theá-giôùi veà khí thaûi (6.5 tyû taán CO /naêm.Trung quoác bò ñoøi-hoûi phaûi coù bieän-phaùp giaûm bôùt khí thaûi.

Trong boán böôùc chieán löôïc treân, ta thaáy:

a/ Tieàn voán Trung Quoác ñaõ bò bong boùng hoùa.b/ Kinh teá Trung Quoác ñaõ bò trì-treä.c/ Tình traïng laïm phaùt vaø baát oån ñaõ baét ñaàu,..

Trung Quoác seõ ñi veà ñaâu, chæ coøn laø vaán ñeà thôøigian, chuùng ta chôø xem.

Vai-troø cuûa Hoa KyøÙ ngaøy caøng quan-troïng vaø coùtính caùch quyeát ñònh trong vieäc giaûi-quyeát caùc vaán-ñeàcuûa AÙ Chaâu Thaùi Bình Döông. (Tham khaûo baøi dieãn vaên

2


daân-chuû hoùa nhö Ñaïi Haøn, Ñaøi Loan.

- Quoác-teá can thieäp.

Tröôøng-hôïp coù theå xaûy ra ôû Vieät Nam:

- Ñaûng CS chuû ñoäng vôùi caùc thanh-phaàn ñoái khaùngoân-hoøa.

- Cho töï-do kinh-doanh, nhöng haïn cheá töï-do chínhtrò, vaên-hoùa tö-töôûng nhö Mieán Ñieän.

- Coï xaùt giöõa hai khuynh-höôùng baûo-thuû vaø caáp-tieándaãn tôùi khuynh ñaûo.

- Khuûng-hoaûng kinh-teá daãn keøm nhöõng quyeát ñònhsai laàm,.

- Noåi loaïn cuûa quaàn chuùng.- Phaân lieät trong ñaûng.- Bò cuoán vaøo tranh-chaáp vaø chieán-tranh khu vöïc.

NHÖÕNG BAØI TOAÙN CHO CSVN:1- Kinh teá.2- Khaû-naêng ñieàu-haønh.3- Caûi-caùch haønh-chaùnh.4 Choáng tham-nhuõng.5- Qui-hoaïch ñoâ thò.6- Khai-thaùc taøi nguyeân.7- OÂ-nhieãm moâi-tröôøng.8- Thieáu huït naêng löôïng.9- Caûi-caùch giaùo-duïc.

10- Tranh chaáp Bieån Ñoâng.

*

149 152

Hình thaùi “Chieán tranh thôøi tieát” coù theå tieâu-dieätcaû moät quaân ñoäi, laøm thay ñoåi caû moät möu-ñoàø cuûa baïochuaù, hay laøm khaùnh taän caû moät ñaát nöôùc.

-Traän baõo tuyeát taïi Taàu (2008) ñaõ cho thaáy yeáuñieåm cuûa neàn kinh-teá Taàu (laøm teâ lieät ñieän naêng cuûa moätsoá thaønh phoá lôùn).

- Vuï luït loäi tieáp theo ôû vuøng Hoa Nam cuõng gaâythieät-haïi khoù löôøng.

- Neáu laø moät thöù thieân tai nhaân taïo thì quaû laø caùchñaùnh thuoäc binh phaùp cao caáp (Ñaùnh maøø khoâng caàn ñoängbinh - Baát chieán töï nhieân thaønh).

Giang Traïch Daân vaø taäp-ñoaøn Baéc Kinh bò baãysaäp ôû Wall Street trong thaùng 9 (Ñoøn naëng nhaát ñaùnh vaøotaäp ñoaøn Haùn). Khoaûng 700 tyû Nhaân daân teä cuûa Taøu muacoâng-traùi cuûa Myõ coøn ñaáy, nhöng neáu thu veà töùc laø baùnlaïi cho Myõ - Boä Ngaân Khoá Myõ seõ mua ngay, nhöng sauñoù, giaù daàu seõ leo thang (coù theå leân ñeán 200 dollars/bar-rel), vaø chaéc-chaén haøng hoùa “made in China” seõ bò choángñoái vì giaù haøng cao hay bò ñoäc maø khoâng mua.

Ban coá vaán kinh teá cuûa Obama sau khi ñaéc cöû ñaõtuyeân boá: “Cöùu nguy kinh-teá theá-giôùi laø ôû Baéc Kinh”, ñieàunaøy cuõng coù nghóa “Kinh teá theá-giôùi bò khuûng-hoaûng cuõngtaïi Baéc Kinh”.

Nhö vaäy chaéc-chaén cuoäc khuûng-hoaûng seõ lan roängtreân phaïm-vi toaøn caàu ñeå trôû thaønh khuûng-hoaûng kinh-teáchung. Lòch-söû ñaõ chöùng-toûø khuûng-hoaûng kinh teá chaéc-chaén seõ daãn ñeán khuûng-hoaûng chính-trò .

Theo Hoa Kyø, theá-giôùi ñang raát caàn moät khuûng-hoaûng toaøn dieän nhö vaäy. Coù khuûng-hoaûng toaøn dieän môùigiaûi-quyeát moät laàn moïi baát oån hieän nay. Coù nhö vaäy môùitöøng böôùc ñöa nhaân loaïi vaøo con ñöôøng vaên-minh môùi.

Baây giôø thì söùc maïnh cuûa Taäp Ñoaøn Baéc Kinhmaát moät nöûa. Trong dieän kinh teá, Trung Quoác ñaõ maát vaøokhoaûng 1,500 tyû dollars (soá tieàn tieát-kieäm trong 10 naêmtan thaønh maây khoùi!). Hieän nay khoaûng 70,000 coâng ty


* CAÙI NHÌN HIEÄN NAY VEÀ VIEÄT NAMNoäi-coâng ngoaïi-kích: taïo ra caùc ñieàu-kieän kinh-

teá, xaõ-hoäi beân trong laøm phaùt-sinh nhu-caàu thay ñoåi -Ngoaïi kích baèng caùch taïo ra moät moâi-tröôøng vaên-hoùa,kinh-teá vaø chính-trò ñeå phaù vôõ caùc chính-saùch baù quyeàn,ñoùng coõi vaø ñoäc-ñoaùn.

Vieät Nam vaø Trung Hoa, neáu khoâng baét kòp traøolöu daân-chuû, töï-do, oån ñònh, tieán tôùi moät hình-thöùc lieân-hieäp nhö EU, Lieân hieäp Ñoâng Nam AÙ seõ phaûi traûi quamoät thôøi-ky roái loaïn.

* Rieâng ñoái vôùi Vieät Nam: 30 thaùng 4 ñaõ boùc traàn taátcaû nhöõng chieâu-baøi giaû-doái.

- Hoa Kyøõ, keå töø ñaàu thaäp nieân 1990 ñaõ chuyeån töøchính-saùch bao-vaây coâ-laäp sang xaâm-nhaäp ñeå thay ñoåi.

THÖÏC TRAÏNG VIET NAM :

*Tröôùc 1990: Kinh-teá tö nhaân vai-troø phuï, kinh-teáquoác-doanh vai-troø chæ ñaïo.

* Tröôùc 2000:

-Lôïi töùc:US $US360.00 GDP. Lôïi töùc ñaàungöôøi. - Daân soá: 78 trieäu (65% döôùi 40).

Sôû dó CSVN chöa suïp-ñoå vì:

- Coøn coù vai troø CSVN trong vuøng, trong taàmchieán-löôïc khu-vöïc cuûa Hoa Kyø.

- - Chöa coù moät löïc-löôïng chính-trò naøochöùng toû coù theå thay theá CSVN.

- Chöa taäp hôïp thaønh moät traän tuyeán môùi,taùch-bieät khoûi vaø coâ-laäp ñöôïc taäp-ñoaøn CSVN.

- Chöa tranh-thuû ñöôïc quoác-teá uûng-hoä tieántrình daân chuû hoùa Vieät Nam.

Hy voïng moät khi:

- Suïp ñoå kinh-teá gaây suïp ñoå cheá-ñoä nhöIndonesia.

- Tình traïng chín muøi cuûa xaõ hoäi môû ñöôøng û

Trung Quoác laâm vaøo theá öù-ñoïng haøng hoùa khoâng baùnñöôïc. Khi noäi loaïn beân trong, chaéc-chaén taäp-ñoaøn BaécKinh seõ tính chuyeän bung ra beân ngoaøi .

IV-4/ Vieät Nam Trong Theá Toaøn Caàu Hoùa:

* Caùc yù-ñoà cuûa CSVN:

1/ Phaân thaân ñaûng Coäng saûn thaønh hai: Moät ñeå naémquyeàn, moät ñeå ñoái-laäp, tieáp tuïc thay nhau caàm quyeàn.

2/ Vaãn coù moät ñaûng CS , nhöng cho ra ñôøi moät soá toåchöùc chính-trò do ñaûng vieân CS ngaàm chi-phoái. coù tieáng noùitöông-ñoái ñoái laäp, vaø coù theå ñöa ngöôøi ra tranh cöû.

3/ Môû roäng thaønh phaàn chính-phuû cho moät soá khoângCoäng Saûn.

4/ Cho pheùp 1, 2 toå-chöùc chính-trò khoâng CS, nhöngoân-hoøa coù theå chieám giöõ moät soá gheá trong quoác hoäi.

Caøng quen vôùi nhöõng thuû-ñoaïn kinh-teá vaø chính tròcuûa nhaø nöôùc CS. thöôøng daân Vieät caøng tìm ra nhieàu phöôngcaùch tinh-vi ñeå baûo-quaûn laáy ñôøi soáng cuûa mình. Keát quaûñang ñaûy CS vaøo theá maâu-thuaãn, beá-taéc khoâng loái thoaùt.

- Ñoái thuû hieän nay cuûa CS chính laø nhaân daân, chínhlaø caùc ñoàng chí CS caáp tieán, caùc phong-traøo ñoåi môùi caùcsöùc maïnh kinh teá, thöông maïi vaø tieán boä khoa hoïc. Caùc böôùctieán trong chieán löôïc “Toaøn caàu hoùa”, ta thaáy tuaàn töï:

- Loaïi tröø Hoài giaùo quaù khích cuõng nhö nhöõng toânggiaùo coi mình laø nhaát, vaø moäng öôùc nhaát thoáng theá-giôùi.

- Loaïi tröø tö töôûng laïc-haäu “chuûng toäc thoáng trò”.- Kieän toaøn töøng vuøng, töøng Chaâu.- Tu-chænh cô-caáu Lieân Hieäp Quoác. (Loai boû “Hoäi

Ñoàng Baûo An” ngaøy nay, hay caûi toå cho hôïp tình hôïp lyù.)- Nhaân loaïi hoøa-haøi.* Tôùi giöõa naêm 1990 khu vöïc AÂu Chaâu khoâng coøn laø

moái baän taâm cuûa Myõ vaø ñoàng minh.Raát tieác ôû AÙ chaâu, hai nöôùc Coäng saûn kyø cöïu Trung

quoác vaø Vieät Nam tôùi choã xung-ñoät, laø nhaân toá taïo baát oånñònh trong khu vöïc!


* Nhöõng tieán trieån trong keá hoaïch “Toaøn CaàuHoùa”:

“Ñoái vôùi cuoäc chieán Iraq, quaân Myõ ñang töø-töø giaûmxuoáng theo ñaø oån-ñònh tình-hình. Caùc phe Shia, Sunni,Kird nay ñaõ chaáp-nhaän ngoài laïi trong chính quyeàn lieânhieäp. Treân 20,000 quaân nhaân thuoäc cheá-ñoä Sadam Husseinnay trôû laïi haøng nguõ quaân-ñoäi Iraq môùi. Ñoù laø böôùc tieánngoaïn muïc trong moät xaõ-hoäi Hoài giaùo.

“Nhöng quyeàn lôïi cuûa Taøu trong vuøng laïi khaùchaún. Vì yù-ñoà baønh-tröôùng cuûa Taøu laø treân quy-moâ toaøncaàu. Vieäc naøy coù lieân-heä ñeán Pakistan vaø Afghanistan.

“Vieäc tuyeån moä quaân ñoäi Afghanistan ñaõ taêng 8laàn, chieán-dòch quaân söï taïi tænh Helmand noùi chung ñemlaïi thaønh quaû ngoaïn muïc. Cuoäc thöông-thuyeát giöõa chínhquyeàn Hamid Kazai vôùi nhoùm oân hoøa Taliban tieán-trieånkhaû quan, caùc nhoùm phieán quaân Taliban, Pakistan cuõngnhö Al Queda taïi Pakistan ñang bò phi-cô khoâng ngöôøi laùihuûy dieät. Laàn ñaàu tieân quaân doäi Pakistan coù maët trongvuøng boä-toäc saùt bieân-giôùi Afghanistan. Tröôùc thaønh quaûnhö vaäy, Myõ tuyeân-boá cam keát vieän-trôï laâu daøi cho Paki-stan veà kinh-teá nhö baø Hillary Clinton tuyeân-boá khoaûng 7tyû dollars trong 5 naêm, bao goàm nhaø maùy ñieän nguyeân-töû.

“Vuøng Nam AÙ, Taøu hieän nay ra söùc taêng-cöôønglöïc-löôïng taïi bieån Ñoâng. Taøu ñaõ chuyeån ñeán ñaûo PhuùLaâm taïi Hoaøng Sa maùy bay chieán ñaáu JH-7. Ngöôøi HoaKyø cöù thuûng-thaúng baøn vôùi caùc nhaø caàm quyeàn taïi choã veàcaùc khaû naêng hôïp-taùc chaët-cheõ baát-chaáp cheá-ñoä chính tròñoäc taøi trong vuøng.

“Taøu thöïc söï muoán laäp moät khoái rieâng cuûa Taøu,khoái Ñaïi Haùn.

“Nhöõng gì ñang xaûy ra ôû VN cuõng ñang xaûy ra ôûLaøo, Campuchia, Mieán Ñieän, Bhutan, Nepal hoaëc vuøngbieân-giôùi Thaùi Lan tieáp giaùp vôùi Taøu, taïo thaønh theá lieânhoaøn xaâm-laêng cuûa Ñaïi Haùn khieán TT. Obama mau choùngquyeát-ñònh baùn cho Ñaøi Loan 6.4 tyû dollars trang bò quaânsöï.

153156

Nöôùc Vieät khoâng theå phuïc höng neáu moãi ngöôøidaân Vieät khoâng töï phuïc-höng.

Thaêng Long, coá ñoâ Ñaïi Vieät laø moät chöùng-tích beàdaày lòch-söû cuûa daân toäc. Töø nôi ñoù coøn vaêng-vaúng muoânñôøi nhö moät thoâng-ñieäp xuyeân thôøi-gian, nhaéc-nhôû condaân phaûi nhanh choùng môû ñöôøng cho söï ra ñôøi moät nöôùcVieät tieán-boä, thaêng-hoa.

Töø maáy traêm naêm nay, daân toäc Vieät ñaõ lieân-tuïcmôû roäng khoâng-gian sinh toàn, töø nôi mieàn chaâu thoå soângHoàng xuoáng taän cuøng cuûa ñoàng baèng Cöûu Long. Sau bieâncoá 1975 ñaõ taïo ra theâm moät boä-phaän Vieät toäc quoác-teá -coäng-ñoàng ngöôøi Vieät haûi ngoaïi nhö moät nhaân-toá hoaøntoaøn môùi trong quaù-trình phaùt-trieån ra toaøn nhaân loaïi, vaøtoaøn theá-giôùi. Trong quaù-trình phaùt-trieån maáy traêm naêmnay, daân-toäc ta ñaõ tieáp-thu caùc chaát-lieäu: nhaân chuûng,vaên-hoùa, ngoân-ngöõ, phong-tuïc, taäp-quaùn töø haàu heát caùcneàn vaên-hoùa vaø toâng-giaùo lôùn cuûa caùc daân-toäc AÙ AÂu.

Nhöng moïi tieáp thu haàu heát khoâng ñöôïc ñaõi-loïc,chöa kòp thaåm-thaáu vaø tieâu-hoùa, khoâng nhöõng khoâng giuùpcho cô-theå lôùn maïnh maø coøn coù theå phaùt-sinh nhöõng ñoäc-toá laøm cho cô theå suy yeáu vaø beänh taät.

Ñoäc-laäp chính-trò khoâng theå beàn vöõng khi chöacoù ñoäc-laäp vaên-hoùa vaø tö-töôûng. Thoáng-nhaát chính trò vaøñiaï-lyù chöa theå keát-hôïp daân-toäc saâu roäng khi cô-cheá vaøñöôøng loái khoâng taïo ñöôïc ñieàu-kieän ñeå caùc thaønh-phaàndaân-toäc ñeàu coù cô-hoäi ñöôïc cuøng soáng, vaø goùp phaàn ñoàøngtieán.

Söï xuaát-hieän cuûa coäng-ñoàng Vieät taïi haûi ngoaïisau bieán coá 30/4/75 phaûi ñöôïc nhìn-nhaän ñuùng vò-trí vaøvai-troø quan-troïng cuûa noù. Ñoù laø vò-trí vaø vai-troø cuûa boäphaän tieàn phong cuûa daân-toäc trong thôøi-kyø phaùt-trieån quoáct e á …

- Phaûi coi ñaây laø dòp thöïc-thi chuû-thuyeát “baûn vòvaø cô naêng” (daân toäc Vieät trong baûn vò quoác teá = Phaùthuy vaø ñoùng goùp trong coäng-ñoàng quoác-teá). Khoâng theånoùi “Nhìn nhaän ñuùng vò-trí vaø vai-troø naøy seõ giuùp coängñoàng vöôït leân treân nhöõng ngaên caùch hieän nay. vaø phaùt


huy ñöôïc nhöõng öu-theá maø coäng ñoàng Vieät trong nöôùckhoâng coù, trong caû hai coâng vieäc daân-chuû hoùa vaø phaùttrieån ñaát nöôùc”.

Trong boái-caûnh cuûa moät theá-giôùi toaøn caàu, ñaátnöôùc ta caàn moät laõnh-ñaïo coù taàm nhìn saâu roängø ngangvôùi taàm-voùc thôøi-ñaäi.

Ñaây laø cuoäc vaän-ñoäng ñeå khai môû con ñöôøng phaùttrieån cuûa ñaát nöôùc, ñeå phuïc-höng daân toäc cho ngang taàmvôùi söùc soáng tieàm-taøng cuûa ngöôøi daân Vieät vaø xu-theá phaùttrieån chung cuûa theáâ-giôùi.

Khaùt-voïng cuûa moãi ngöôøi daân Vieät cuõng nhö cuûatoaøn daân toäc cöù tuoân chaûy daït-daøo khoâng döùt, khi aâmthaàm, luùc soâi-noåi, duø phaûi traûi qua bao cay ñaéng, nhoïcnhaèn vaø aùp-böùc.

Moät cuoäc caùch maïng môùi ñang dieãn ra do chínhngöôøi daân ñang thöïc-hieän moät caùch töï-ñoäng vaø töï phaùt.Cuoäc chieán-ñaáu thaàm laëng vaø dai-daúng cuûa toaøn daân Vieätcho töï-do vaø haïnh-phuùc trong suoát theá-kyû nay, sau nhieàulaàn bò boäi phaûn, ñang böôùc vaøo giai-ñoaïn quyeát-lieät.

CSVN lôïi-duïng nguoàn taøi-chaùnh do Vieät kieàu göæveà haøng naêm ñeå cöùu-vôùt cheá-ñoä, sau cuûng-coá cheá-ñoä vaøtieán leân TÖ BAÛN ÑOÛ, TÖ BAÛN NHAØ NÖÔÙC!

Coäng-ñoàng ngöôøi Vieät haûi ngoaïi, tuy nhoû nhöngñöùng ôû vò-trí tieàn phong cuûa daân toäc, nghóa laø ñang ñöôïcsoáng vaø laøm vieäc ngay trong doøng chính maïch töï-do tieánboä cuûa nhaân-loaïi, trong khi ñoù ñaïi boä-phaän daân toäc vaãncoøn phaûi chaät-vaät tìm moïi caùch laùch mình qua khoûi moïiraøo caûn, ngaên caùch hoï vôùi theá-giôùi beân ngoaøi vaø ngay vôùithaønh phaàn tieàn phong daân-toäc ôû haûi ngoaïi!

Cuoäc caùch-maïng nhaân-loaïi trong thieân nieân kyû IIIseõ khaùc vôùi nhöõng cuoäc caùch maïng tröôùc ñaây. Ñoù laø cuoäccaùch maïng khoâng coù ñoå maùu, khoâng nhaèm phaù-hoaïi duø noùvaãn ñang phaûi traûi qua giai-ñoaïn chuyeån tieáp coøn nhieàu maùuleä vaø ñoå vôõ. Noù khoâng phaù boû con ngöôøi vaø taøi saûn trí tueävaø vaät theå con ngöôøi. Nhöng noù cöông-quyeát phaù boû moïi tö

töôûng vaø moïi cô-cheá aùp-böùc duø döôùi baát cöù hình-thöùc naøo.Noù cöông-quyeát giaûi-thoaùt con ngöôøi ra khoûi moïi hìnhthöùc coät buoäc, duø baèng baïo-löïc hay meâ duï.

Thöïc-teá töø nhieàu thaäp kyû nay, cuoäc caùch maïng ñoùñaõ vaø ñang xaûy ra khaù thaønh-coâng taïi nhieàu quoác gia taântieán. Duø phaûi traûi qua nhieàu sai laàm, trôû ngaïi vaø caû chieántranh taøn khoác, nhaân loaïi ñaõ thöïc-hieän ñöôïc nhieàu tieánboä theo chieàu höôùng tích cöïc höôùng thöôïng. Duø coøn phaûicuøng nhau noã-löïc giaûi-quyeát nhieàu vaán-ñeà toaøn caàunghieâm-troïng coù aûnh-höôûng ñeán ñôøi soáng an-ninh vaøtieán boä.

* VietNam trong taàm nhìn Theá Kyû XXI.Chính quyeàn Coäng Hoøa tröôùc 1975 khoâng coù theá

chuû ñoäng, phuï-thuoäc naëng-neà vaøo söï giuùp ñôõ cuûa HoaKyø, neân deã-daøng bò suïp ñoå khi Hoa Kyø thay ñoåi chieánlöôïc toaøn caàu vaø khu vöïc. Ngöôïc laïi, cheá-ñoä Coäng saûnlaïi khoâng theå laø giaûi-phaùp môû ra con ñöôøng phaùt-trieåncho Vieät Nam khi noù ñaõ bò töø boû bôûi chính nhöõng ngöôøikhôûi xöôùng ra noù. Khi maø theá giôùi vaø nhaân loaïi ñaõ phaùttrieån hoaøn-toaøn khaùc vôùi nhaõn quan vaø döï-kieán cuûa Maùc.

* Chính-trò chung cho taát caû ngöôøi Vieät quan taâm,duø thuoäc ñoaøn theå naøo, quan-ñieåm chính-trò naøo, phaûi laøchính-trò Vieät Nam, chæ vì Toå quoác Vieät Nam. Vì moätnöôùc Vieät Nam tieán-boä trong doøng tieán hoùa chung cuûanhaân loaïi.

1-Nguyeãn Ñình Toaøn, “Tieáng Noùi Ngöôøi Vieät Quoác Gia Haûi Ngoaïi.”

1


Trong dieãn vaên môùi ñaây, TT Obama tuyeân boá:“Trong naêm naêm, oâng seõ taêng xuaát khaåu cuûa Hoa Kyø leângaáp ñoâi so vôùi hieän nay.”

Tieáp laø vuï Google, vaán-ñeà lieân-quan ñeán quyeàntöï-do thoâng tin.

Vuïï nguyeät san National Geopraphic coá tình ñaêngbaûn-ñoà trong vuøng khi ghi Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa laø laõnhthoå cuûa Taøu, bieân-giôùi phía Baéc giaùp Taàu cuõng vaäy, Na-tional Geographic ghi roõ “vuøng naøy bò Taàu xaâm chieám thaùcBaøn Doác saâu vaøo noäi ñòa VN”.

Moái lo thöông-maïi vôùi Hoa Kyøõ hieän nay ñang trôûthaønh ñeà-taøi caùc khu-vöïc duyeân haûi. Nöôùc Taøu thöïc-teáñang bò phaân-hoùa veà vaán-ñeà naøy giöõa giôùi baûo thuû vôùigiôùi caáp tieán. Phaân hoùa theo khu-vöïc ñòa-lyù trong noäiboä nöôùc Taøu. Moái öu-tö naøy ñaõ ñöïôïc O.Â Döông Danh Dicöïu ñaïi-söù VN taïi Baéc Kinh dòch laïi döôùi tieâu ñeà “Banguy cô lôùn cuûa Trung Coäng ( tyû giaù hoái suaát + bongboùng voán; trì treä kinh teá (haøng öù ñong); Naïn laïm phaùt)vaø 4 traän ñaùnh lôùn cuûa oâng Obasma”:

1- Tyû giaù hoái xuaát.2- Ñaïi chieán maäu dòch (Voû xe hôi nhaäp töø Taàu)3- Ñaïi chieán giaù thaønh.4- Chieán tranh khí haäu.

“ Theo g/s C Fred Bergsten: Taøu coá tình thao-tuùngtrò giaù ñoàng yuan gaây cho Hoa Kyøõ maát khoaûng 1.2 trieâuvieäc laøm, thieät-haïi 150 tyû dollars haøng naêm, maët khaùcÑaøi Loan, Ñaïi Haøn, Singapore buoäc phaûi giöõ ñoàng tieàncuûa hoï vôùi giaù thaáp ñeå duy trì khaû naêng caïnh tranh vôùiTaøu, gaây theâm thieät haïi veà kinh-teá Hoa Kyø.

“Hoa Kyø cuõng nhö AÂu Chaâu sau khi tung ra ñoøntaøi chaùnh, beà ngoaøi laø khuûng-hoaûng tieàn teä, nhöng beântrong laïi laø ñoøn chuaån-bò phaân coâng veà taøi-chaùnh kinh-teá.

“Khi Hoa Kyø chính-thöùc keát toäi Taøu ñaõ coá tình buoânbaùn khoâng soøng-phaúng baèng caùch giöõ giaù ñoàng Yuan quaù

coâng ôû nöôùc laùng gieàng Pakistan cuõng sinh töû khoâng keùm.Tö ï-do maäu-dòch cha ïy da ø i tö ø Morocco ñe án

Afghanistan daønh cho moïi quoác-gia naøo khoâng tieáp taycho khuûng-boá.

II/ Thoáng Nhaát caùc Quoác Gia Daân Chuû treân TheáGiôùi:

Moät lieân-minh daân chuû toaøn caàu gioáng nhö nhöõnggì maø toång thoáng Theodore Roosevelt döï kieán “Caùc quoácgia ñoàng taâm hôïp nhaát nhaèm kieán-taïo hoøa-bình, töï-do.”

Lieân-minh daân chuû naøy nhaèm aùp-duïng baèng caùchgia taêng aùp-löïc vôùi cheá-ñoä taøn baïo nhö Mieán Ñieän (ñoåithaønh Myammar naêm 1989), hoaëc taïi Zimbabwe.

Nöôùc Myõ hoan-ngheânh moät AÂu chaâu maïnh meõ vaøtöï tin phaùt-trieån moät chính-saùch naêng löôïng chung, thieátlaäp moät thò-tröôøng chung xuyeân Ñaïi Taây Döông, ñònh-cheáhoùa caùc hôïp-taùc nhö khí-haäu thay ñoåi - ngoaïi vieän vaø coåvoõ daân-chuû.

III/ Höôùng veà Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông.

Neáu AÙ Chaâu vöõng-vaøng thì theá-giôùi seõ trôû neân thònhvöôïng, sung-tuùc vaø töï-do.

Hoa kyø seõ gia-taêng ñoái taùc vôùi Indonesia, tieáp-tuïcmôû roäng hôïp taùc quaân söï vôùi Maõ Lai, Phi Luaät Taân,Singapore, vaø Vieät Nam. Hoa Kyø seõ tham-gia maïnh hônvaøo caùc toå-chöùc thuoäc caáp vuøng, seõ tìm kieám nhöõng ñònhcheá hoùa, hieäp hoäi an ninh 4 nöôùc daân chuû chính ôû AÙChaâu laø UÙc, AÁn Ñoä, Nhaät Baûn vaø Hoa Kyø.

Hieän nay Trung Hoa ñang leân laø moät thaùch-thöùc.vì Trung Hoa ñaõ khoâng nhaän traùch-nhieäm cuûa hoï nhö laømoät ñoái-taùc kinh-teá coù traùch-nhieäm baèng söï trong saùngqua vieäc ñieàu-haønh caùc coâng ty, baûo-ñaûm an toaøn cho caùcsaûn-phaåm xuaát khaåu, tieàn teä (nhaân daân teä) khoâng ñöôïc thòtröôøng ñònh giaù, khoâng theo ñuoåi chính-saùch moâi-sinhthích hôïp - caùch-thöùc tìm kieám naêng löôïng nhö chæ coù moätmình Trung Hoa (ñoäc quyeàn)!

Trung Hoa vaãn lôùn tieáng laø hoï phaùt-trieån tronghoøa-bình, nhöng thöïc-teá hoï laïi taêng-cöôøng quaân löïc, gia


thaáp so vôùi giaù thöïc, luùc ñoù caùc quoác-gia khaùc seõ ñoángloaït tröøng-phaït baèng caùch ñaùnh thueá nhaäp-caûng cao ñoáivôùi moïi haøng hoùa xuaát khaåu töø Taàu. Kinh teá döïa vaøo xuaátcaûng cuûa Taàu seõ suïp ñoå.

“Vuøng Bieån Ñoâng môùi ñaây, moät tuaàn döông haïmcuûa Ñaïi Haøn bò thuûy loâi ñaùnh ñaém ñöôïc ñaénh giaù do haûiquaân TC tröïc tieáp gaây ra hay do daøn döïng nhaèm chuyeånñeán cho caùc nôi: Taøu coù theå taán coâng caùc nöôùc khaép trongvuøng:...”

*

1- Leâ vaên Xöông, Toùm trích “Ñaïi Chieán Thöông Maïi giöõa Taøuvôùi Theá Giôùi”, March, 28/2010.

1

Tham Luaän Môû RoängHoøa Bình Vónh Cöûu döïa treân Töï Do(Quan ñieåm cuûa thöôïng nghò só Mc Cain, ñaêng

trong Foreign Affairs soá thaùng 11, 12/2007 - ngöôøi dòchLeâ vaên Xöông).

* Muïc tieâu lôùn laø taïo-döïng moät caáu-truùc hoøa-bình vaø thònh-vöôïng nhaèm coáng hieán söï an toaøn cho theá-giôùi. Xaây-döïng moät hoøa-bình laâu beàn treân traùi ñaát naøydöïa treân caên-baûn cuûa töï do, an ninh, cô-hoäi, sung-maõn vaøhy voïng.

I/ Chieán thaéng khuûng-boá:Moät chieán-löôïc choáng khuûng-boá baèng bieän-phaùp

taêng quaân ñuû ñeå chuùng ta uyeån-chuyeån trong vieäc ñaïtñeán söï thaønh-coâng. Moät chieán-löôïc thích-hôïp cho Iraqñeå baûo-veä quyeàn lôïi quoác gia.

Neáu thaát baïi ôû Afghanistan laø söï maát-maùt lòch söûvaøo tay nhoùm cöïc ñoan Hoài giaùo - Söï quaät ngaõ Lieân Xoâôû Afghanistan, vaø Hoa Kyø ôû Iraq seõ ñem theo theá-giôùi ñitheo höôùng moät cuoäc noäi chieán seõ mau choùng môû roängthaønh moät cuoäc tranh chaáp caáp vuøng coù theå daãn ñeán dieätchuûng, vaø laø moät lôøi môøi goïi Iran thoáng trò Iraq, toaønvuøng vaø hôn theá nöõa.”

Nhöõng gì xaûy ra ôû Iraq seõ aûnh-höôûng ñeán chieántraän Afghanistan.

Moät soá tieán-boä ñaõ gaët haùi:- Hôn 2 trieäu ngöôøi tî naïn ñaõ trôû veà nöôùc.- Caùc phuùc lôïi cho daân Afghanistan ñaõ caûi thieän

roõ-reät.-Baàu cöû lòch-söû ñaõ tieán haønh 2004 tröôùc söï noåi

daäy cuûa Taliban.-Caùc löïc-löông chính-trò hieän nay ñang trong noã

löïc caûi-caùch luaät phaùp, taùi-thieát, chænh-ñoán cô quan quaûntrò vaø choáng tham-nhuõng.

Thaønh coâng ôû Afghanistan laø ñoøn quyeát-lieät nhaèmchaám-döùt caùc hoaït-ñoäng cuûa nhoùm Al Queda, vaø thaønh


taêng haøng traêm oanh taïc cô, toái-taân hoùa kho vuõ khí haïchtaâm, vaø hoûa tieãn, thí-nghieäm vuõ khí choáng veä tinh, ñe doïaneàn daân chuû ôû Ñaøi Loan, keát thaân, yeåm trôï caùc hung ñoànhö Mieán Ñieän, Sudan, Zimbabwe...

III/ Chaâu Phi taùi sinh:Hoa Kyø giuùp cho Chaâu Phi taùi sinh ñeå ngöôøi ôû luïc

ñòa naøy coù theå töï ñaït ñeán caùc muïc-tieâu cuûa mình.Coù leõ chính vì theá maø Barrack Obama ñaéc-cöû toång

thoáng? vaø cuõng laø caùch nheï-nhaøng ñaûy aûnh-höôûng TrungCoäng ra khoûi Phi Chaâu maø Trung Coäng ñaõ nhaém töø hôn10 naêm nay?

IV/ Ngaên-ngöøa lan-traøn vuõ-khí haïch taâm.

V/ An toaøn naêng löôïng vaø baûo-veä moâi sinh.

Hoa Kyø tieâu thuï 25% nhu-caàu veà daàu thoâ toaøn caàutrong khi chæ sôû ñaéc khoâng quaù 3% tröõ löôïng toaøn caàu.

VI/ Chuaån Bò Laõnh Ñaïo:

Hoa Kyø caàn tieán saâu vaøo neàn kinh-teá töï-do toaøncaàu. Saûn-phaåm vaø dòch-vuï hieänø toái öu, vaø tieáp-tuïc huøngmaïnh laø nhôø bieát höôùng veà neàn kinh-teá töï-do treân quy-moâtoaøn caàu.

Daân soá Hoa Kyø ñaõ ñoâng vaø taøi nguyeân cuõng doài-daøo, ñaëc-ñieåm hôn nöõa nhôø coù lyù-töôûng vaø kieán-thöùc vaøsaün caùc phöông-tieän ñeå thöïc-hieän.

Neáu cho raèng Hoa Kyø hieän nay ít ñöôïc öa chuoänghôn baát cöù thôøi kyø naøo trong lòch-söû. thì ñoù laø daáu hieäucaûnh baùo: “khoâi-phuïc vai-troø laõnh-ñaïo toaøn caàu cuûa HoaKyø, taùc duïng caùc ñaïo ñöùc cuûa Hoa Kyø, vaø khoâi phuïc caùclieân-heä ñaõ bò soi moøn”.

Thomas Jefferson ñaõ noùi: “Chæ coù moät töôïng ñaøicho quyeàn laøm ngöôøi, vaø chæ coù duy nhaát ngoïn löûa thieângdaønh cho töï do vaø töï chuû. Ngoïn löûa naøy thaép saùng khaéphoaøn vuõ, ñeán caû nhöõng vuøng chöa caûm nhaän ñöôïc aûnhhöôûng cao-caû cuûa noù.”

Ñoù laø caùch ñeå NATO, Hoa Kyø vaø caùc quoác giaHoài Giaùo oân hoøa cuûng coá söï oån ñònh cuûa Iraq, Iran,Libaêng, Syria, Afghanistan, Palestine.

Laät ñoå cheá-ñoä giaùo quyeàn ôû Iran môùi baûo-ñaûmthaønh quaû ôû Iraq vaø Afghanistan, môùi taïo neàn-taûng daânchuû beùn reã saâu roäng trong theá-giôùi Hoài giaùo.

Afghanistan vaø Pakistan thuoäc Nam AÙ Chaâu ñaàyphöùc-taïp vôùi 3 theá-löïc bao quanh: Nga ôû phía Baéc, Haùn(TC) ôû phía Ñoâng vaø AÁn Ñoä ôû phía Nam.

Giaûi-quyeát vaán ñeà Pakistan coøn lieân-heä vôùiAfghanistan laø moät vaán ñeà AÁn - Hoài, chöù khoâng phaûi chælaø vaán-ñeà Hoài Giaùo Trung Ñoâng.

Pakistan cuõng chæ coù theå oån-ñònh ñöôïc nhôø vaøo söïcan-thieäp töø beân ngoaøi nhö noã löïc chính yeáu thuùc-ñaûy caûicaùch töø beân trong.

Duø sao, söï oån ñònh ôû Pakistan ñeán chaäm hôn sovôùi Iraq vì coù tính caùch chaâu AÙ nhieàu hôn laø AÛ Raäïp. Vì saùtnaùch vôùi Trung Coäng, neáu Trung Coäng phaûi taêng-cöôøngquaân löïc ôû ñaây thì aùp löïc ôû vuøng khaùc phaûi giaûm.

*

Nhöõng Trôû Ngaïi:

- Nhöõng baát traéc saâu roäng giöõa caùc neàn vaên hoùavaø chuûng toäc veà taàm nhìn theá-giôùi töông-lai.

- Taøi nguyeân thieân nhieân cuõng nhö trình-ñoä kyõ thuaäthieän ñöôïc phaân-boá vaø chieám duïng khoâng ñoàng ñeàu.

- Caùc neùt maâu-thuaãn giöõa Ñoâng vôùi Taây, giöõagìaøu vôùi ngheøo, giöõa toaøn caàu hoùa vôùi chuû nghóa quoácgia quaù khích,

“Meøo traéng. meøo ñen ñeàu toát caû, mieãn baét ñöôïcchuoät laø ñöôïc” caâu noùi cuûa Ñaëng Tieåu Bình caàn ñöôïchieåu laø Haùn xaâm laêng caû ñen laãn traéng, Haùn muoán baù-chuû toaøn caàu vaäy.”

Thôøi gian vöøa qua Haùn ñaõ chieám öu theá ôû Phi chaâu


Caâu hoûi ñöôïc ñaët ra cho OÂ. Puttin (Nga) vaø choÑaïi Haùn:

- “Nöôùc Nga coù saün loøng nhìn nhaän traùch-nhieämcuûa mình ñoái vôùi theá-giôùi nhö laø moät quoác gia vaên minhhay khoâng?

- vaø Ñaïi Haùn laø moät quoác gia ñang leân, cuõng nuoâitham voïng trong ñieàu-kieän Trung Hoa ñang phaûi ñoái dieänvôùi ñaày-daãy baát-traéc ôû beân trong, neân saün-saøng laên xaûvaøo baát cöù vuøng naøo coù taøi nguyeân ñeå cung-caáp cho ÑaïiHaùn, moät caûm nghó raèng hoï ñöôïc soáng trong an toaøn.Nhö theá keû thuø cuûa Ñaïi Haùn naèm ngay trong ñaàu cuûaÑaïi Haùn chöù chaúng ôû nôi naøo khaùc.

* Söï thaønh coâng ôû Afghanistan hay ôû Iraq seõ daãnñeán caùc thay ñoåi ôû Iran, caùc nhoùm cöïc-ñoan Hoài giaùoTaliban, Al Queda caàn tìm choã ñeå truù aån - Baéc Phi vaøTrung Coäng coù theå laø an-toaøn khu cho caùc nhoùm naøy.

* Nhöõng ñieåm trôû ngaïi cho chieán löôïc:

Boä phaän tinh-nhueä cuûa cöïc ñoan Hoài giaùo ñaõ sôûñaéc nguyeân lieäu haïch taâm. Nhoùm khuûng-boá coù theå duøngbom baén vaøo quyeàn lôïi cuûa Hoa Kyø vaø phöông Taây ôû nôinaøo ñoù.

* Caùc thaéng ñieåm ñaõ gaët haùi:

Tröôùc aùp-löïc naëng-neà cuûa Hoa Kyø, caùc quoác-giaHoài giaùo nhö Saudi Arabia, Ai Caäp phaûi chaáp-nhaän nhaäpcuoäc cuûa nhoùm Sunni raát thieän chieán ( tuy thieåu soá trongxaõhoäi Iraq). Söï nhaäp cuoäc cuûa Sunni raát quan-troïng veà vieäctruy queùt Al Queda trong laõnh-thoå Iraq, cuøng vôùi söï tieáptay cuûa Iran.

Hai vaán ñeà ñöôïc ñaët ra:

- Vò trí cuûa Sunni coù troïng löïc trong caùc cuoäc ñaømphaùn giöõa nhieàu boä toäc hoaëc caùc daïo só Sunni vaø caùc cöïuñaûng vieân Baath döôùi thôøi Sadam Hussein ñeå caùc thaønhvieân cuûa hoï hôïp-taùc vôùi chính quyeàn Iraq. Coù theå noùi 65%taân binh Al Queda laø nhöõng keû nhaäp cö töø quoâc gia laùnggieàng, thaäm chí caû ôû vuøng Baéc Phi thoâng qua maïng löôùi

tuyeån moä cuûa Al Queda cuøng vôùi söï tieáp tay cuûa caùc giaùosó cöïc ñoan Hoài giaùo.

- Ñeå ngaên-ngöøa taùi dieãn cheá-ñoä ñoäc-taøi kieåuSaddam Hussein, quaân Myõ phaûi ôû laïi Iraq thôøi-gian daøi.

- Hieän Iran khoâng chòu ngoài yeân khi Trung Coängvaø Nga tieáp suùng ñaïn cho Iran saün-saøng cho tình-hình noålôùn, nhaém vaøo noã-löïc cuûa NATO trong vuøng.

Cho neân, neáu coâng-taùc ngoaïi-giao chöa hoaøn taátvôùi söï thoûa-thuaän cuûa caùc ñoàng-minh AÛ Raäp thì TT Bushchöa theå ñeán Trung Ñoâng nhaèm chính-thöùc ñoùng daáu aántreân caùc cam-keát cuûa nöôùc Myõ ñoái vôùi Do Thaùi, ñoái vôùiPalestine, vôùi theá-giôùi Hoài Giaùo AÛ Raäp.

Ñieàu naøy ñöôïc chöùng-nghieäm qua:

- Thoå Nhó Kyø taêng quaân trong vuøng tieáp giaùp laõnhthoå Kurk cuûa Iraq vaø Iran.

- Tin tình baùo ñöa ra nhaän ñònh laø Iran ñaõ ngöngtinh cheá nguyeân-lieäu haïch taâm.

- Caùc cuoäc thöông-thuyeát giöõa Iraq vaø Iran chæ laøtaïm thôøi nhaèm mua thôøi gian ñeå quaân Myõ taïi Iraq coù thôøigian cuûng-coá löïc-löôïng quaân söï cuûa Iraq vaø deïp caùc nhoùmAl Queda.

- Söï tuyeät voïng cuûa Iran vì bò coâ-laäp trong theá-giôùi AÛ Raäp.

* Tröôùc tình-hình suy nhöôïc, Iran chæ coøn caùchphoùng ra moät cuoäc chieán caáp vuøng nhaém vaøo 3 höôùng:

- Nhaém vaøo Iraq vôùi lôïi theá nhoùm Shiite ôû NamIraq.

- Nhaém vaøo Afghanistan, nôi caùc boä-toäc soáng senkeõ.

- Baén hoûa tieãn vaøo Do Thaùi, Saudi Arabia, hayKuwait nôi coù caùc caên cöù Myõ.

Nhöng chính trong thôøi ñieåm aáy, töùc thì Iran seõtan raõ ngay laäp töùc khi veä binh caùch maïng bò ñaäp naùt trongvoøng 48 tieáng vôùi haøng loaït caùc haønh ñoäng quaân söï khaùcñöùng leân naém cô-hoäi ñeå oån-ñònh tình hình.


vì Hoa Kyø vaø caùc nöôùc AÂu Chaâu haàu nhö khoâng ñeå yù ñeán.Chaâu Phi ñaém chìm trong vuõng laày chuûng-toäc, Nam Myõcuûa caùc baêng ñaûng ma tuøy, chính trò thoái naùt, mò daân, thieáuhaún noäi-löïc quoác gia neân Haùn xaâm nhaäp deã-daøng.

Nöôùc Haùn vôùi thò-tröôøng lao ñoäng khoång-loà, vaøcuõng laø thò-tröôøng tieâu-thuï ñaày tieàm-naêng, ñang saün-saøngtrôû thaønh khu cheá xuaát khoång-loà cho theá-giôùi. Haùn saünsaøng hy-sinh taát caû ñeå thu gom cuûa caûi vaät chaát, chòu vôùiñieàu-kieän raát öu-ñaõi ñoái vôùi moïi thò-tröôøng ñeå thöïc-hieänyù ñoà xaâm-laêng baèng haøng hoùa tröôùc, baèng chính trò quaânsöï sau.” Haùn hy voïng seõ ñuû söùc laät nhaøo Wall Street trong10 naêm tôùi, song song vôùi ñaø cuûng-coá caùc thò-tröôøng.

* Vôùi AÛ Raâïp Seoul: Phöông Taây nhaát-thieát phaûiñieàu-tieát vaø kieåm-soaùt maët haøng chieán löôïc Afghanistan.Khoâng theå ñeå maët haøng naøy rôi vaøo baát cöù tay ai khaùc vìñieàu ñoù daãn ñeán chieán-tranh toaøn dieän do côn khaùt daàukhuûng-khieáp cuûa soùi Haùn nhö Khöông Nhung ñaõ neâu trong“Totem Soùi”. Ñaët taát caû vuøng naøy döôùi söï baûo-trôï cuûaquoác-teá trong vieäc saûn-xuaát. phaân-phoái laø ñieàu toát ñeïpmong muoán cuûa moïi phe.

Chuû yeáu cuûa AÛ Raäp cuõng gioáng nhö Ñaïi Haùn : Söûduïng thaëng dö maäu-dòch cuøng vôùi döï-tröõ ngoaïi teä khoångloà ñeå tìm aùch thao-tuùng thò-tröôøng taøi chaùnh Myõ cuõng nhöAÂu Chaâu.

Myõ bieát roõ Haùn muoán 2 ñieàu: thaëng dö maäu dòchvaø chuyeån giao kyõ thuaät caøng hieän-ñaïi hoùa caøng toát.

* Taân Chieán Tranh Theá Kyû XXI:

Chieán Tranh khí-töôïng (Huøng Nguyeân)

Xuyeân qua caùc truyeän “phong thaàn”:

- Trong kinh thaùnh Yaveâ ñaõ giuùp Moses taùch nöôùcbieån laøm hai ñeå daân Do Thaùi baêng qua bieån Ñoû tìm ñeánvuøng ñaát Höùa.

- Khöông Töû Nha ñaõ dieät tan quaân nhaø Truï quamoät traän baõo tuyeát xaûy ra ñoät-ngoät.

168 165


- Vaøo theá-kyû XV, quaân Taây Ban Nha gaëp möa baõobò toån thaát naëng-neà.

- Ñaàu naêm 1967, chieán dòch “Ñu Ñuû” (Popeye)ñöôïc tung ra vôùi ñoaøn khoâng vaän 54 caát caùnh, maø vieânchöùc quaân söï Myõ baät mí laø ñeå “laøm buøn”, tung caùc hoùachaát vaøo vuøng khoâng trung doïc theo ñöôøng moøn Hoà ChíMinh, gaây ra möa baõo laøm caûn trôû heä-thoáng tieáp vaäncuûa Vieät coäng.

Caùc daãn chöùng naøy, cho thaáy meï thieân-nhieân haythôøi tieát laø thöù voõ khí, laø “hình thaùi chieán tranh” lôïi haïi.

* Caùch laøm möa baõo: Do thöôïng taàng khí quyeånlaø nôi tích-luõy coù ñaày ñieän tích, vieäc taïo “loã” laø ñieàu khaûthi. Ngöôøi ta coù theå duøng caùc chuøm tia ñieän töû hoäi tuï ñeåtaïo caùc loã. Ñieåm ñaùng ngaïc-nhieân la øsöùc huùt/ñaåy cuûañieän tích seõ taïo ra chaán ñoäng trong khoâng trung cao hônnhieàu laàn döï lieäu. Neáu taïo ra moät loã coù beà ngang vaøi bachuïc daëm, ñoä saâu leân khoâng trung khoaûng nöûa daäm, ngöôøita coù theå di chuyeån caùc taàng khí quyeån thaáp hôn, taïo rahoaëc bieán ñoåi traïng thaùi cuûa möa baõo, saám seùt, haïn haùn,v.v... Ñaây chính laø nguyeân taéc laøm möa theá kyû 21.

Ñeå traùnh caùc hieåm hoïa gheâ-gôùm naøy, caùc Hieäpöôùc nhö: Hieäp Öôùc caám phoå bieán caùc kyõ-thuaät bieán ñoåimoâi tröôøng” naêm 1977.

*

166 167

Chöông Chöông Chöông Chöông Chöông V

Theá Laõnh Ñaïo vaø vaø vaø vaø vaø

Caùc Nhu Caàu veà veà veà veà veà Kieán Thieát


V-1/ Vaán Ñeà Thaéng Chính Mình ñeå Chính danhLaõnh Ñaïo (Tu Döôõng ñeå töï thaéng roài thaéng nhaân):

Laõnh laø coå aùo, tuï laø tay aùo, goàm laïi khi ta caàm moätcaùi aùo leân, neáu naém coå vaø tay aùo, chieác aùo seõ xuoâi theo. yùchæ caùch quaûn-lyù moät boä-phaän.

Laõnh tuï cuõng coù nghóa laø ngöôøiø ñoác-suaát heát thaûycoâng vieäc cuûa moät khoái.

Veà quaân söï, thay vì goïi laõnh-tuï, maø goïi laø tö leänh, vòchæ-huy moät sö ñoaøn hay quaân ñoaøn.

Veà haønh chaùnh, daân söï thöôøng goïi laø tröôûng sôû, chuûsöï, giaùm ñoác, boä tröôûng, toång tröôûng, thuû töôùng, v.v...

Veà ngheà-nghieäp thöôøng goïi laø oâng chuû, giaùm ñoác,giaùm thò, tröôûng toaùn, ñoác coâng.

“Laõnh ñaïo” cuõng ñöôïc duøng ñeå chæ söï höôùng-daãn,daãn ñöôøng, daãn loái, . . .

Trong phaàn “Cheá ñoä vaø lòch söû” ôû treân ñaõ trình baøy,do hai chính-saùch thöïc daân ñoâ-hoä cuûa Anh vaø Phaùp khaùcnhau. Anh coù caùi nhìn laâu daøi, neân ngay trong khi ñoâ-hoäAÁn Ñoä vaãn ïñaøo-taïo moät theá-heä laõnh ñaïo lieân-tuïc, haàu coùmoät aân tình neân sau khi Anh ruùt khoûi AÁn Ñoä (trao traû neànñoäc laäp cho AÁn) quoác gia AÁn coù söï tieáp-tuïc laõnh ñaïo ñaáùtnöôùc, traùi laïi taïi Ñoâng Döông, sau khi Phaùp ruùt khoûi ñaõ ñeålaïi moät khoaûng troáng laõnh ñaïo quoác gia. Cho deán nay, moáidi haïi naøy vaãn coøn, khoâng nhöõng chæ ôû quoác noäi maø coønthaáy trong khoái coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi haûi ngoaïi!

A/ Taïi quoác noäi: Cô-quan trung-öông khoâng coù uytheá ñoái vôùi caùc cô-quan ñòa-phöông, neáu khoâng muoán noùi laø“moät phöôøng baùt nhaùo”, “Caù meø moät löùa”, treân chaúng ratreân, döôùi chaúng ra döôùi, troáng ñaùnh xuoâi - keøn thoåi ngöôïc” :Luaät phaùp thì oâi thoâi! Tuy noùi laø ñaát nöôùc thuoäc veà quoác daânnhöng laïi theâm “Do ñaûng chæ ñaïo”!

Töï coå chí kim, ñoaøn theå, ñaûng phaùi laäp ra laø ñeå phuïc-vuï quoác gia daân toäc, ñaøng naøy quoác gia, daân chuùng laø ñeå“phuïc tuøng ñaûng”!- Xaõ hoäi thì ñieân loaïn. Lyù töôûng cuûa thanhnieân thôøi-ñaïi laø ñöôïc gia-nhaäp vaøo ñaûng. Coù gia-nhaäp ñöôïcvaøo ñaûng, môùi coù chöùc vuï ngon laønh ñeå vô-veùt, hoái loä, tham

169 172

Traûi qua nhieàu laàn thöû thaùch.* Ñaøo luyeän khaû-naêng ñeå giaûi-quyeát coâng vieäc moät caùch mau leï, chính xaùc, hôïp tình, hôïp lyù.* Taäp luyeän voõ thuaät, khí coâng, taäp dieãn thuyeát, döôõng sinh, ñieàu tieát...* Hoïc hoûi qua saùch vôû, taøi lieäu,...* Thuoác thang neáu caàn.

B/ Thaéng Nhaân:Moät con ngöôøi ñuùng yù nghóa NGÖÔØI (Chính kyø sôû

meänh.)- Phaùt-trieån moïi tieàm-naêng voâ haïn vaø sinh-ñoäng nôi

baûn thaân: soáng ñuùng, soáng thöïc, soáng huøng, soáng hoøa.- Moät gia-ñình vui hoøa.- Ñoùng goùp heát mình vaøo xaõ-hoäi (Taän kyø sôû naêng,

toaïi kyø sôû nhu).- Moät daân-toäc huøng maïnh.- Ñoùng goùp vaøo neàn taûng vaên minh “Nhaân chuû ”.

Moät xaõ-hoäi hoøa-haøi.

C/ Tieán trình tu döôõng:* Ngaén haïn: Coá gaéng nôi chính mình ñöôïc hoaøn

thieän. - Baét ñaàu soáng coù thöùc tænh, coù töï chuû, coù yù thöùc. - Xaây döïng cuoäc soáng: .Con ngöôøi laø trung taâm ñoái vôùi vuõ truï vaø xaõ-hoäi. . Soáng cheát, thaønh baïi ôû nôi mình. . Töï mình thaép ñuoác maø ñi. . Soáng coù chuû-ñích, coù lyù-töôûng. . Vui höôûng cuoäc soáng troïn veïn coù yù nghóa, töôi

ñeïp. . Cuøng soáng chöù khoâng tranh soáng.* Trung haïn: Cöùu nöôùc - toàn chuûng.

* Daøi haïn: Nhaân Baûn toaøn caàu hoùa hay Kieán laäp“Vaên minh nhaân chuû”.

D/ Nhöõng laõnh-vöïc caàn tu döôõng: * Tính: Caùc thoùi hö taät xaáu qua cöû-chæ, ngoân ngöõ,

sinh-hoaït haøng ngaøy:


nhuõng, mau trôû neân giaøu coù. Coù thaønh ñaûng vieân ñaûng CSmôùi coù “tieàn hoâ haäu uûng”, môùi ñöôïc “aên treân ngoài tröôùc”...Chæcoù ôû Trung Coäng vaø Coäng Hoøa Xaõ hoäi Chuû Nghóa Vieät Nammôùi coù caûnh “con toá cha, vôï toá choàng, anh em chia lìa nhau.treû chaúng coi troïng giaø, baïn beø baát tín, thöông maïi löôøng gaïtnhau - chính quyeàn doái daân - daân troán chaïy nhaø nöôùc, boûnöôùc ra ñi; nhaø caàm quyeàn baùn daân ñi lao ñoâng ngoaïi quoác,....

ÔÛ haûi ngoaïi., khoâng nôi naøo laø khoâng coù nhöõng xaâuxeù, chöûi-bôùi, ñaû-kích, boâi nhoï, khoâng taïo ñöôïc moät uy tínnaøo ñaùng keå ñeå ñòa-phöông coi troïng khoái coäng ñoàng ngöôøiVieät!

Ñöùng tröôùc thôøi ñaïi baêng hoaïi, caùc tö-töôûng trieáthoïc ñang daàn-ñaø taøn luïi, caùc theá-löïc ñeá quoác ñang raãycheát, ñang coá vuøng-vaãy trong tuyeät voïng.

Nhöõng moäng öôùc “Ñoäc toân chuûng toäc”, hay “Baùchuû theá giôùi” tuy coøn hung-haêng, nhöng chæ laø nhöõng aùnhchieàu taø. Trong khi maøn ñeâm daàn buoâng xuoáng, nhöõng taølöïc vaãn coøn theå aùm haïi ngöôøi hieàn, neân söï loä dieän nhöõngcon ngöôøi thöïc söï laõnh-ñaïo vì nhaân baûn, vì daân toäc khoângtheå loä dieän trong luùc naøy. Vôùi thôøi-ñaïi gian-traù, xaûo-quyeätvaø taøn-baïo, nhöõng taø löïc coù theå duøng moïi thuû-ñoaïn ñeåxuyeân-taïc, boâi nhoï,... laøm nao-nuùng loøng tin nôi quaànchuùng (nhö chuùng ta ñaõ thaáy trong Coäng Ñoàng Ngöôøi Vieäthaûi ngoaïi hieän nay).

Do ñoù, neáu cöù ngoài chôø coù “laõnh tuï anh minh rañôøi” môùi coù haønh-ñoäng, thì khoâng khaùc gi “Löõ Voïng ù”ngöôøi xöa! Uoång phí thôøi-gian. Theá laõnh-ñaïo ngaøy naylaø “töï ñoát ñuoâÙc maø ñi, töï “löôùt soùng bieån maø tôùi ngöôøicöùu ñoä ”. Ñoù laø moät tö-töôûng vöõng chaéc - moät tö-töôûngsaùng-suoát vaø taäp-ñaïi-thaønh”, moät hieåu bieát troøn chaêïn “(chutri)”.

- Tinh thaàn Tu Döôõng & Töï Thaéng.

* Tinh thaàn Tu Döôõng:Coù saïch seõ, thôm-tho môùi trang-nghieâm, thaønh

khaån, ñaêng ñaøn cöû söï.

* Tu: söûa chöõa, theo yù nghóa cuûa toâng-giaùo, tu laølaøm cho ñuùng giaùo-lyù. Tu cuõng coù nghóa laø hoå theïn, laø raâunhö tu mi nam töû.

* Döôõng: nuoâi-naáng.Moät caù nhaân ñuùng-ñaén, khi baét tay haønh-ñoäng caàn

phaûi ngay thaúng, khoâng coù nhöõng beänh thaùi taâm-lyù nhö: maëccaûm, töï ty, töï ñaïi, ... noùi chung nhöõng beänh lyù di-truyeàn cuõngnhö thôøi-ñaïi, maø phaûi coù caùi “TA”: vieân maõn, trong saùng, töïgiaùc, töï taïi, töï thaønh ñeå hieäu-naêng coâng vieäc.

A/ Thaéng chính mình (Töï thaéng):Ngoaïi tröø nhöõng baäc “thieân taøi ”, muoán laõnh-ñaïo toát,

tröôùc tieân phaûi thaéng chính mình (töï thaéng) . Töï thaéng (Thaéngchính mình = Tim trong, oùc saùng, mình nheï, tay maïnh, chaânleï), roài môùi coù theå chæ huy ngöôøi khaùc - Tieân tu kyø thaân, haäutrò kyø nhaân.).

haéng moïi beänh-thaùi taâm-lyù nôi caù nhaân hay hoaøncaûnh gia-ñình, xaõ-hoäi, thôøi-ñaïi.

- Thaéng moïi yeáu keùm veà maët sinh-lyù, cô theå.- Thaéng vöôït moïi yeáu keùm veà tính - tình - chí.

Muoán ñöôïc vaäy, caàn phaûi:- Thöôøng xeùt neùt veà chính mình, hay laø quay vaøo

noäi taâm mình (Noäi tænh):* Tu taâm, döôõng tính (“Töï thieân töû dó trí ö thöù daân,

nhaát thò giai dó tu thaân vi baûn” = Töø vua ñeán thöù daân ñeàu laáysöûa mình laøm goác.))

* Suy-nghieäm moïi maët cuûa ñôøi soáng.* Caûm nghieäm quaù-khuù, chieâm-nghieäm hieän taïi, hoaïch-ñònh töông lai.* Phaûn tænh vaø thöùc tænh.- Xeùt ngoaïi caûnh ñeå thaáu hieåu tình theá vaø thaâu thaäp

kinh nghieäm (Ngoaïi taåm):* Thaåm-thaáu töø beân ngoaøi vaøo beân trong.* Töøng-traûi nhaân-tình theá-thaùi.* Chòu traûi gian lao ñeå coù moät taøám thaân “Baùch chieát thieân ma” (Chieát laø gaõy, ma laø coï xaùt, maøi giuõa )

T


- Hieáu kyø,- Tröôûng giaû, xa hoa, khoâng thieát-thöïc.- Phuø-phieám, laõng-maïn.- Voâ toå-chöùc, böøa-baõi.- Beä-veä, phong-kieán.- UÛy-mò, voâ chính-kieán.

Neân taäp: Giaûn-dò, thanh-ñaïm, coù keá-hoaïch.

* Tình:Baûn thaân:- Traùnh meâ-tín, huyeãn-hoaëc, sôï haõi.Neân taäp: Xaùc-ñònh giaù-trò chính mình trong vuõ-truï.

Khoâng coù con NGÖÔØI, vuõ-truï khoâng coù gì ca (Höõu danh giaûvaïn vaät chi maãu -Ñaïo Ñöùc kinh). Söùc bieát con ngöôøi ñeánñaâu, vu õtruï coù teân ñeán ñoù.

Gia-ñình:- Caàn traùnh coi nheï gia-ñình, coi mình laø chính,

khinh maïn vôï con, cha meï, anh chò em.Neân taäp: Caù nhaân laø cô-naêng, gia-ñình laø baûn-vò.Daân Toäc:- Caàn goät röûa taâm lyù ñoäc toân hay khinh thöôøng daân

toäc cuõng nhö khinh mieät hoaëc xu-nònh Toå tieân.Neân taäp: Boài-boå baèng trau-gioài tinh-hoa söû hoïc.Nhaân Loaïi:- Neân traùnh thuø gheùt xaõ hoäi, thích ñôn ñoäc, hay kieâu

nònh nhaân loaïi.Neân taäp: Theá-giôùi ñaïi ñoàng, con ngöôøi laø cô naêng,

nhaân loaïi laø baûn vò.* Chí :Baûn thaân: Goät röûa:- Taâm lyù boâng-loâng, khoâng lyù-töôûng.- Deã-daøng chaáp nhaän nhöõng tö-töôûng thoâ thieån.

Neân taäp: Phaûi ñaët ñònh moät lyù-töôûng cao-caû vaø quyeáttaâm ñi ñeán thöïc-hieän.

173 176

bò linh-laïc, nhöõng noøi gioáng bò dieät vong, nhöõng giai-taàng xaõ-hoäi bò ñaøy aûi; moät vaên minh laàm laãn, ñaày toäi aùc,ñaày hoái-haän; moät lòch söû thaát baïi treân kieán-thieát; moätthaát-baïi lôùn-lao trong hoøa-bình cuûa nhöõng cöôøng quoácchieán thaéng trong chieán tranh!

- Nhöõng thaát-baïi treân laøm noåi baät nhu yeáu cuûaloaøi ngöôøi caàn coù ñöôïc nhöõng nguyeân-taéc:

- Chaân bình ñaúng,- Chaân töï-do,- Chaân nhaân-aùi.

- Thôøi-cô thuaän-lôïi ñang höôùng veà cho caùc “Hôïptaùc lieân phoøng cuøng soáng, cuøng tieán”.

- Moãi vuøng hay moãi Chaâu, ngaøy caøng roäng lôùn vaømaïnh-meõ theo trình-ñoä töï giaùc cuûa daân-toäc vaø cuûa nhaânloaïi.

- Moãi vuøng hay moãi Chaâu ñöôïc söï höôûng-öùng cuûalöïc-löôïng goác cuûa moãi quoác-gia.

- Moãi tieåu nhöôïc quoác theå-nghieäm ñöôïc nhieàu khoåñau thöïc-chöùng cuûa thôøi-ñaïi.

- Thöøa-höôûng ñöôïc nhieàu kinh-nghieäm toå-chöùc töøtröôùc vaø nhöõng tinh-hoa thôøi-ñaïi.

* Thöïc traïng nöôùc nhaø hieän nay:

Sau khi Coäng Saûn cöôõng chieám mieàn Nam, Hoa-Kyøõ ñoåi theá traän, ruùt khoûi Vieät Nam, quoác noäi hieän nay chæcoøn laïi hai xu theá chính:

- Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam (caùnh tay daøi cuûa Trung Coäng) ñoäc quyeàn thoáng trò.- Quoác Daân höôùng taâm vaän ñoäng.Nhöõng khuyeát ñieåm cuûa taäp quyeàn Coäng Saûn

Haønoäi laø- Nhöõng myõ töø:ù “vì daân toäc”, “Vì ñaát Nöôùc”

“Choáng Phaùp, choáng Myõ ñeå Cöùu nöôùc” ñaõ rôi xuoáng, ñeåloä chaân töôùng “Boïn tay sai, taân thaùi thuù cuûa Trung Coäng”!

- Maët naï gian traù, ñoäc taøi, phaûn daân haïi nöôùc ngaøycaøng roõ reät, traùi vôùi tinh thaàn nhaân aùi, hoøa ñoàng cuûa daân


E/ Sau khi ñaõ tu döôõng “thaéng chính mình “seõ deãñi tôùi “thaéng nhaân” (laõnh ñaïo ngöôøi). Söï laõnh-ñaïo ôû ñaâylaø söï taäp-hoïp ñeå thöïc-hieän chung cho lyù-töôûng:

- Kieán taïo ñöôïc moät cuoäc soáng thaùi bình, an laïc.- Giaûi-phoùng daân chuùng khoâng coøn caûnh aùp-böùc,

ñe-doïa, baát coâng, moïi ngöôøi ñeàu coù cô-hoäi laøm heát söùcmình, höôûng ñuùng phaàn mình (taän kyø sôû naêng, toaïi kyø sôûnhu).

- Phuïc höng daân toäc.- Kieán laäp vaên minh nhaân chuû.Trieát hoïc “nhaân chu û” laø laáy con ngöôøi laøm muïc

ñích, chöù khoâng phaûi cho con ngöôøi laø phöông-tieän.- Muïc-ñích phuïc vuï “ngöôøi” trong cuoäc soáng ñuùng

vôùi baûn-vò ngöôøi.

V-2/ Tinh thaàn Phuïc vu ï:Xöa kia, thay vì noùi “nhaân baûn”, “nhaân chu û” maø

noùi “vöông ñaïo”, “nhaân sinh tieåu vuõ truï” hay “nhaân linh övaïn vaät”,...YÙ töôûng “nhaân baûn”, ñaõ ñöôïc nhaø chí-só TraànCao Vaân toùm goïn trong baøi thô

Vònh Tam TaøiTrôøi Ñaát sinh Ta coù yù khoâng ?Chöa sinh Trôøi Ñaát coù Ta trong.Ta cuøng Trôøi Ñaát ba ngoâi saùnh,Trôøi Ñaát inTa moät chöõ ñoàng.Ñaát nöùt Ta ra, Trôøi chuyeån-ñoäng,Ta thay Trôøi môû Ñaát meânh-moângTrôøi che, Ñaát chôû,Ta thong-thaûTrôøi, Ñaát, Ta ñaây ñuû hoùa coâng.

Tieáng gaàm-göø cuûa suùng ñaïn, cuûa chieán tranh ñaõtænh-thöùc con ngöôøi.- Sau theá chieán II, traät-töï theá-giôùi xaây-döïng treân tham-voïng vaø baïo taøn cuûa ñeá quoác ñi laàn vaøocon ñöôøng suïp ñoå. Caùc heä-thoáng ñeá quoác tan vôõ, caùctöông-quan vaên-hoùa chính-trò, vaø kinh-teá ñaët laïi nhöõngvaán-ñeà töø trong noäi-boä cuûa moãi quoác gia ra ñeán theá-giôùi.

1

1- Thaùi Thaûn, “Giôùi Thieäu Chu Tri Luïc” cuûa Lyù Ñoâng A, Gioù Ñaùy xb. 1967.

Nhaân loaïi soáng trong khuûng-hoaûng tröôùc nhöõngphaù saûn cuûa caùc yù-thöùc-heä xöa vaø nay.

Trong khaéc-khoaûi cuûa thôøi-ñaïi, höôùng ñi chunghieän nay:

- Phaûi chaám-döùt laáy daân toäc naøy thoáng-trò daân toäckhaùc, nhö tö töôûng “Ñaïi Haùn” (Moät ngôi sao lôùn ôû giöõa, 4ngoâi sao nhoû chung quanh).

Goïi laø vaên minh, neáu khoâng coù “nhaân chuû” laø giaûdoái! Lòch-söû nhaân ñaïo, neáu khoâng coù nhaân chuû traùchnhieäm laø phi nhaân. Moät coâng cuoäc gì cuûa nhaân loaïi, neáukhoâng thöïc-hieän nhaân chuû töï giaùc laø moät thaát-baïi lòch-söû.

- Phaûi töø boû yù nghó “coi mình laø nhaát” laø ñuùngtuyeät-ñoái nhö caùc loaïi “toâng giaùo ñoäc toân ”.

- Phaûi döùt boû caûnh ngöôøi boùc loät ngöôøi.- Phaûi quyeát taâm taïo-döïng moät xaõ-hoäi hoøa-haøi

trong moät theá-giôùi an vui.- Phaûi tænh-thöùc khi loaøi ngöôøi naém trong tay nhöõng

vuõ khí gheâ hoàn, nhöng cuõng coù theå chuyeån bieán thaønhnhöõng phöông-tieän giuùp nhaân loaïi soáng trong no aám, trongtieán boä vaø danh döï (Taùn thieân ñiaï chi hoùa duïc). . .

Cho neân chính trong giai-ñoaïn naøy, moät cuoäc thanhtoaùn lôùn lao caàn thieát ñang dieãn ra treân khaép theá-giôùi.Nhöõng cheá-ñoä ñoäc-taøi, ñoäc quyeàn. baïo-taøn, ñoäc toân, giantraù, khuûng-boá, phi nhaân,... ñeàu phaûi thanh loïc.

- Thanh toaùn nhöõng baát coâng vaø baát bình ñaúngñöôïc ñöa leân haøng ñaàu nhöõng giaù-trò vaø nguyeân-taéc tuyeätñoái.

- Ñoàng thôøi phoå-bieán roäng-raõi cuoäc “toång kieåmthaûo” nhöõng tri thöùc cuûa loaøi ngöôøi xöa vaø nay cho tieán-trình phuïc hoaït “nhaân baûn”.

- Moät “nhaân vaên phuïc hoaït ” taát ñeán sau caùc thaátbaïi cuûa caùc thôøi tö-baûn ngöï-trò, cuûa toâng-giaùo ñoäc toân,cuûa maùy moùc, cuûa khoa hoïc, ñaõ ñaøy-ñoïa con ngöôøi, gaâycho loaøi ngöôøi ñaày tuûi-nhuïc vaø baát bình; nhöõõng daân toäc


toäc, “Vieäc nhaân nghóa coát ôû yeân daân, quaân ñieáu phaït chævì tröø baïo...” (Bình Ngoâ Ñaïi Caùo).

- Söï thaéng lôïi veû vang cuûa taäp ñoaøn Coäng Saûn HoàChí Minh laøm haøng trieäu con daân Vieät boû nöôùc, vöôïttruøng döông ñi tìm töï do, tìm söï soáng!

- Coäng Saûn hoâ haøo “vì Daân, vì Nöôùc” thì thaúng taytröø dieät qua hình thöùc “caûi taïo” quaân daân sau khi chieámñöôïc mieàn Nam (1975), thaúng tay vô-veùt taøi-saûn nhaândaân qua nhöõng vuï “ñoåi tieàn” vaø “ñi kinh teá môùi”. . .

- Veà xaõ-hoäi:Caû nöôùc ngheøo ñoùi taû-tôi, (ngoaïi-tröø nhöõng thaønh-

phaàn ñaàu soû vaø ñaûng vieân cao caáp trong ñaûng coäng-saûn).Söï thaät naøy ñaõ ñöôïc noùi leân bôûi chính ngöôøi daân trong

nöôùc. Trong baûn saép haïng quoác teá, nöôùc Vieät-nam laø

moät trong naêm nöôùc ngheøo nhaát theá-giôùi !

Baát-coâng xaõ-hoäi gia-taêng. Phaãn-uaát vaø chaùn-

chöôøng veà nhöõng aûo-aûnh cuûa moät thieân-ñöôøng khoâng

ñuû côm aùo, cuûa moät theá-giôùi thieáu thaønh-thaät vaø thieáu

tình ngöôøi. Giôù ùi trí-thöùc trong nöôùc noåi daâ ïy ñoøi-hoûi söï

ngay-thaúng cuûa nhaø caàm quyeàn. Ngay caû caùc taàng-lôùp

caùn-boä trung-kieân cuûa ñaûng cuõng bieåu-loä söï baát maõn

cuøng-cöïc, caùc thaønh-phaàn khaùng-chieán cuõ ra maët choáng

ñoái.

- Veà kinh teáDo kinh-teá suy-suïp, naïn cöôùp boùc, maõi daâm, ma-

tuùy, tham-nhuõng, hoái-loä, buoân gaùi ra ngoaïi quoác,... caøng

ngaøy caøng gia-taêng, traàm-troïng. Theâm vaøo ñoù, ñôøi soáng

tinh-thaàn caû nöôùc ñang luùn saâu trong vuõng buøn: ly-taùn,chaùn-naûn, hoaøi-nghi, thieáu thaät-thaø, tham-lam, ganh-gheùt,taàm hieåu-bieát cuûa ngöôøi daân bò thu heïp, phaûn-öùng daân

chuùng töø sôï-seät, ruït-reø, bieán thaønh thôø-ô, tieâu-cöïc!

Treân baùo chí haøng ngaøy khoâng thieáu ñaêng taûi

caùc tin nhö “Caùn Boä Chieám Taøi Saûn Cuûa Daân”, Caùn BoäQuan Thueá Tieáp Tay Buoân Laäu”,“vôõ nôï”, “cöôùp giaät”,“Löôøng gaït”, ...

Maëc-daàu nhöõng thaønh-tích lao-ñoäng vöôït chæ-tieâu

177 180

phuû ñeàu laø coâng-cuï cuûa ñaûng. “Ñaûng laõnh-ñaïo, nhaân-daân laøm chuû, nhaø nöôùc quaûn-lyù” quaû laø myõ-töø chua-chaùt

veà chính-trò cuûa thôøi-ñaïi !!!

- Veà ngoaïi giao:

Ngöôïc doøng lòch-söû Vieät, keå töø thôøi Ñinh (968

T.L.) ñeán cuoái trieàu Töï-Ñöùc (1883), phöông dieän ngoaïi-

giao coù hai tröôøng-hôïp:

* “Baéc hoøa Nam tieán”, chính-saùch yeân daân cuøng

luùc môû-mang bôø coõi veà phía Nam;

* Caàu vieän ngoaïi bang ñeå khoâi-phuïc ngoâi baùu,

quyeàn lôïi cho doøng toäc.

Hoøa-hoaõn vôùi Trung-Hoa laø do ñieàu-kieän thöïc-

teá, nöôùc Taàu lôùn gaáp 50 laàn nöôùc Vieät. Cho neân neáu

tieáp-tuïc chieán tranh vôùi Trung-Hoa taát nöôùc taøn daân

dieät. Bôûi vaäy, sau khi vua Leâ-Ñaïi-Haønh thaéng quaân

Toáng; ñôøi nhaø Traàn 3 laàn ñaïi thaéng quaân Nguyeân; anh-

huøng Leâ-Lôïi ñuoåi Minh; hoaøng- ñeá Quang-Trung ñaïi phaù

quaân Thanh..., nöôùc ta vaãn giöõ leä “trieàu-coáng” ñoái vôùi

Trung-quoác.

Trieàu-coáng khoâng coù nghóa laø thaàn-phuïc, quïy

luïy, maø chæ laø caùch ngoaïi-giao ngaøy tröôùc, giöõ “theå-

dieän” cho cöôøng quoác, traùnh ñöôïc söï vieän-daãn lyù-do ñeå

tieáp-tuïc gaây chieán coù haïi cho daân-toäc Vieät. Ñoái ngoaïi

tuy coù trieàu coáng nhöng treân thöïc-teá veà ñoái noäi, trieàu-

ñình ta hoaøn-toaøn ñoäc-laäp.

Traùi vôùi chính-saùch treân, thaàn-phuïc hay caàu-

vieän ngoaïi lai vôùi chuû-ñích baûo-veä hay khoâi-phuïc quyeàn

lôïi cho doøng hoï, cho phe caùnh thì chæ laø phöôøng “coõng

raén caén gaø nhaø” hay “röôùc voi daøy moà ”, muoân ñôøi löu

xaáu.

- Veà Quaân söï: Qua lòch-söû nöôùc nhaø:

> Trieàu nhaø Lyù, danh töôùng Lyù-Thöôøng-Kieät tuyñem quaân sang tung-hoaønh ôû maáy chaâu Ung, Khaâm, vaøLieâm, nhöng chæ laø ñaùnh (laáy coâng laøm thuû) ñeå phaù theácoâng cuûa nhaø Toáng ñònh xaâm-laêng nöôùc Vieät.


luoân-luoân ñöôïc tuyeân-döông; maëc-daàu moät soá maët haøng

nhö gaïo, daàu thoâ daõ ñöôïc ghi theâm vaøo danh saùch haøng

xuaát caûng...Nhöõng ñieàu-chænh vó-ñaïi vaø qui-moâ veà cô

caáu ñaàu-tö luoân-luoân ñöôïc noùi ñeán, nhöng tình-hình

kinh-teá caøng ngaøy caøng suy-suïp. Naïn laïm phaùt khoâng

theå kieàm-cheá; nhöõng vuï vôõ-nôï tín-duïng traøn lan. Xu-

höôùng thöông-maïi-hoùa xaâm-nhaäp vaøo caû caùc cô-quan

vaên-hoùa, y-teá, giaùo-duïc, noäi-chính, ngoaïi-giao,...

-Kinh-teá quoác doanh thua loã haøng tyû baïc vì caùn-

boä ñieàu-khieån keùm khaû-naêng chuyeân moân.

- Tình-traïng thieáu voán cuûa caùc “Doanh-Nghieäp

Nhaø Nöôùc” ñöôïc phoå-bieán laø raát nghieâm-troïng.

-Trình-ñoä coâng-ngheä ôû caùc Doanh-nghieäp Nhaø

Nöôùc coøn laïc-haäu.

- Naêng xuaát lao-ñoäng trong heä-thoáng Doanh-

Nghieäp Nhaø nöôùc coøn quaù thaáp.

- Trình-ñoä quaûn-lyù kinh-doanh cuûa nhieàu Doanh-

nghieäp Nhaø nöôùc coøn yeáu keùm.

- “Khuyeán-khích kinh-teá tö-nhaân phaùt-huy tieàm

naêng” nhöng trong thöïc-teá thì thaønh-phaàn kinh-teá naøy

coøn gaëp raát nhieàu trôû-ngaïi vì yeáu-toá phaùp lyù chöa baûo-

ñaûm ñöôïc cho hoaït-ñoäng saûn-xuaát kinh-doanh cuûa kinh-

teá tö-nhaân. Ngoaøi ra caùc coâng-ty tö-nhaân phaûi ñöông

ñaàu vôùi thueá xuaát quaù cao, noäp traêm thöù nghóa-vuï ngoaøi

qui-ñònh, söï thôø-ô cuûa caùc chuû ngaân-haøng vaø moät ñoáng

quy-cheá baát lôïi.

Noùi chung, daân chuùng chöa hoaøn-toaøn yeân taâm

veà chính-saùch laâu daøi cho kinh-teá tö-nhaân. Söï lôûn-vôûn

trong taâm-tö nhöõng caâu hoûi “tö nhaân ñöôïc phaùt-trieån

ñeán bao giôø?” Ñoù laø saùch-löôïc hay chieán löôïc? Lieäu coù

phaûi “voã” beùo roài gieát thòt hay khoâng?

-Heä-thoáng phaùp-luaät vaø caùc chính-saùch cuûa nhaø

nöôùc chöa thoâng suoát vaø oån-ñònh ñeå thuùc-ñaåy moïi coâng-

daân boû voán ra laøm aên?.

-Nhöõng beá-taéc vaø phieàn-toaùi ôû caùc khaâu chính

quyeàn.

Veà Chính-Trò: Ñoäc Ñaûng, Ñoäc Taøi, Loãi Thôøi

Nhaø nöôùc Vieät-Nam ngaøy nay coù theå noùi laø moät

nhaø nöôùc “Phi Hieán” (Coù quoác-hoäi maø cuõng nhö khoângcoù).

-Ngay trong hieán-phaùp cuûa CHXHCN Vieät-Nam,

ñieàu 4 ñaõ quy-ñònh: “Ñaûng coäng-saûn Vieät-Nam laø löïc-löôïng laõnh-ñaïo nhaø nöôùc vaø xaõ-hoäi”. Do ñoù, taát-caû caùc

heä-thoáng vaên-baûn phaùp-luaät bao goàm laäp-phaùp haønh-

phaùp vaø tö-phaùp, keå caû ñònh-höôùng cô-baûn cho chính-

saùch ñoái ngoaïi cuõng do nôi caùc nghò-quyeát, caùc chæ-thò

cuûa boä Chính-trò vaø ban bí-thö ñaûng!

Ñaûng laõnh-ñaïo toaøn-dieän! Ñaûng naém trong tay

caû ba quyeàn haønh-phaùp, laäp-phaùp vaø tö-phaùp! Ñaûng naém

chính quyeàn baèng caùch naém guoàng maùy nhaø nöôùc (cô

quan haønh-phaùp). Quoác-hoäi cuõng nhö hoäi-ñoàng nhaân-

daân xaõ laø do ñaûng choïn ngöôøi vaø toå-chöùc baàu ra, ñoàng-

thôøi laïi duøng hieán-phaùp ñeå toân leân laø “moät cô quan

quyeàn löïc cao nhaát ” trong nöôùc ! Caùch toå-chöùc, vaø caàm

quyeàn cuûa ñaûng ñaõ troùi caùc cô-quan ôû moïi caáp cuûa

chính quyeàn, moïi cô caáu xaõ-hoäi vaøo voøng thao-tuùng cuûa

“ñaûng” qua söï boá trí:

* Quyeàn löïc taäp-trung vaøo Quoác-hoäi döôùi söï laõnh-

ñaïo cuûa “ñaûng”!

* Ñaûng quyeát-ñònh ñöôøng loái, chính-saùch, phöông-

höôùng hoaït-ñoäng cuûa nhaø nöôùc, boä maùy nhaø nöôùc phaûi

phuïc-tuøng vaø thöïc-hieän moïi ñöôøng loái, chính-saùch vaø

chæ-thò cuûa “ñaûng”!

* Ñaûng laõnh-ñaïo caùc cô-quan ñaïi-dieän nhaân daân

töø vieäc baàu-cöû cho ñeán caùc phieân hoïp, töø vieäc chuaån-bò

caùc döï-aùn phaùp-luaät cho ñeán vieäc thoâng qua caùc döï-aùn

ñoù, khieán cho caùc cô-quan aáy laø moät taäp-theå thi-haønh

ñuùng nhö söï chæ-daãn cuûa ñaûng !

* Toå-chöùc caùn-boä laø nhaân-toá quyeát-ñònh vieäc thi-

haønh. Do ñoù, ñaûng laõnh-ñaïo nhaø nöôùc laø duøng löïc-löôïng

caùn-boä cuûa “ñaûng” laøm noàng-coát cho nhaø nöôùc.

Noùi toùm laïi, tuy noùi nhaân-daân “laøm chuû”, nhöng

daân chaúng khaùc “buø-nhìn” giöõ döa”, Quoác-hoäi, chính-


> Thôøi nhaø Traàn, ba laàn ñaùnh baïi quaân Nguyeân laønhôø ôû “toaøn daân chieán-löôïc”, toaøn daân moät loøng cöï ñòch.

> Tieáp sau thôøi Traàn, Hoà Quùy Ly cöôùp ngoâi, Minhtrieàu Trung Hoa laáy côù “Phuø Traàn” ñeå ñem quaân xaâm laêngñaát Vieät. Tröôùc hoaøn caûnh khoán cuøng cuûa daân chuùng,ngöôøi anh huøng aùo vaûi ñaát Lam Sôn ñaõ gian khoå trong 10naêm khaùng Minh.

Cuoäc caùch-maïng phaùt ñoäng bôûi Bình-Ñònh VöôngLeâ-Lôïi laø moät khuoân-khoå troïn veïn treân moïi maët vaø moïinguyeân-taéc cuûa daân-toäc caùch-maïng.

Cöùu laáy nöôùc nhaø nghóa laø tranh-ñaáu laïi chuû-quyeànveà mình, chuû quyeàn ñoù phaûi laø caên-baûn vaø chaân-chính ôûmình, töï quyeát, töï trò, töï laäp, khoâng theå duøng hình-thöùcgiaû-taïo hay vay möôïn.

Con ñöôøng vaø phöông-höôùng chính-trò cuûa daân-toäc phaûi do aùnh-saùng töï ñaùy hoàn lòch-söû toûa ra chæñöôøng, laøm neàn-taûng cuûa moïi chính-trò vaø caùch-maïng.

“Ñem ñaïi-nghóa ñeå thaéng hung taøn, laáy chí nhaânmaø thay cho cuoàng baïo...” (Bình Ngoâ Ñaïi Caùo).

Sau khi chieán thaéng laïi vaãn saün-saøng ñem baùu vaättrieàu-coáng, Bình-Ñònh vöông Leâ-Lôïi tieáp-noái tinh-thaàntraùch-nhieäm cuûa ngöôøi laõnh-ñaïo ñoái vôùi toaøn daân. Khoângvì nhöõng cao-ngaïo, töï-aùi nhaát thôøi maø queân quyeàn-lôïilaâu daøi cuûa daân-toäc.

> Vaøo haäu baùn heá-kyû XVIII, thôøi kyø Nam - Baécphaân tranh. Hai hoï Trònh, Nguyeãn ñaõ gaây cho ñaát nöôùcphaân ly, xaõ-hoäi ñoài-baïi, chính-trò baát-löông, may nhôø vòñaïi anh-huøng daân-toäc Nguyeãn-Hueä baïi Thanh, cöùu nöôùcnhaø thoaùt khoûi aâm-möu ñoâ-hoä.

“Thieân-taøi quaân-söï cuûa vua Quang-Trung bieåu-hieäuqua caùc traän: Ñoáng Ña, Quy-Nhôn, vaø traän Gia-Ñònh. TraänÑoáng Ña ñaùnh sau 7 ngaøy caáp-toác haønh-quaân, thöïc-haønhchieán-thuaät choïc thuûng trung-öông (trung-öông ñoät phaù)phoái-hôïp vôùi saùch-löôïc tuyeân-truyeàn thaåm-thaáu.

“Söï-nghieäp cuûa vua Quang-Trung tuy ngaén-

keá-hoaïch, chöông trình cho söï soáng coøn cuûa quoác daân saocho thaät xöùng ñaùng nhaân chu û vaø daân chuû chaân chính.

Chính trò theo quan ñieåm nhaân baûn laø coâng vieäcñieàu lyù nhaân tính trong sinh hoaït quoác daân, laáy giaùo duïclaøm khôûi ñieåm vaø cuõng laø chung ñieåm.

Noùi ñeán nhaân baûn khoâng theå naøo queân caùc caênnguyeân nhö nhaân quyeàn, nhaân tính vaø nhaân chuû.

Caùc nguyeân-taéc sau ñaây caàn ñöôïc theå-hieän:

-Nhöõng baåm tính nôi con ngöôøi nhö nhu yeáu tính,töï veä tính, saéc tính vaø taäp ñoaøn tính caàn ñöôïc boài-döôõngvaø phaùt-trieån.

- Moái töông-quan giöõa caù-nhaân vaø taäp-theå laø töôngquan hoã-töông veà quyeàn lôïi vaø nghóa-vuï.

- Söï tieán hoùa cuûa vaên minh nhaân loaïi laø nhôø söïphaùt-trieån nhaân tính ñeå sinh meänh caù nhaân caøng ngaøycaøng phaùt-huy.

- Caùc caù nhaân thaønh-töïu thì daân toäc vaø xaõ-hoäi môùithaønh-töïu.

- Chaát vaø löôïng hoã-töông bieán ñoåi ñeå hình thaønhmoät sinh meänh chung cho toaøn theå (Nhaát nhö hoùa).

- Moái töông-quan giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi laø moáitöông-quan ñieàu-tieát nhaân tính giöõa caùc caù-nhaân treânquan-heä quyeàn lôïi vaø nghóa vuï bình-ñaúng.

- Söï toàn taïi vaø tieán hoùa laø do moái quan-heä giöõacha meï vaø con caùi. Cho neân cha meï sinh döôõng vaø coù boånphaän ñoái vôùi con caùi, ngöôïc laïi con caùi coù boån phaän ñoáivôùi cha meï, vôùi xaõ hoäi vaø chính mình.

- Moãi phaàn töû trong xaõ hoäi phaûi phaùt-huy töï mìnhcho thích-hôïp vôùi ñieàu-kieän cuûa toaøn theå, vaø ngöôïc laïi xaõhoäi phaûi baûo veä vaø boài döôõng cho moãi phaàn töû. Ñoù laø moáitöông-quan caùc teá-baøo trong moät sinh theå, chöù khoâng phaûitöông-quan toå-chöùc theo moâ hình “kim töï thaùp”.

* Muoán nhaân sinh ñöôïc oån-ñònh, hoøa-haøi, ta caànñeå yù ñeán ba phaàn vuï: phaân meänh, phaân coâng vaø phaân höôûng.

- ÔÛ ñòa-vò naøo laøm troøn boån-phaän ôû ñòa-vò aáy.


nguûi, nhöng raát saùng choùi. Söï-nghieäp cuûa ngaøi laø caûmoät khoa-hoïc kieâm ngheä-thuaät veà quaân-söï cuûa thôøi-ñaïi XX, hôïp vôùi chieán-löôïc toaøn-dieän chieán cuûa chieán-tranh chôùp-nhoaùng, cuõng nhö veà chính-trò phaûi noùiraèng: Vua Quang-Trung laø ngöôøi cuûa thôøi-ñaïi XX treânkeá-hoaïch xaõ-hoäi vaø chính-trò.”

* Ñöôøng Höôùng Kieán Theát Töông Lai:1/ Chính Cöông:

“ aùch-maïng khoâng thaønh-coâng neáu kieán-thieát thaátbaïi! Kieán-thieát laø muïc-ñích tích-cöïc cuûa caùch-maïng. Kieánthieát thaønh-coâng môùi laø chaân-chính caùch-maïng thaønh-coâng.Trongù caùch-maïng coù phaù-hoaïi môùi coù y-cöù maø kieán-thieát.Nhöng neáu kieán-thieát thaát-baïi coù nghóa laø caùch maïng thaátbaïi, vì noùi leân lòch söû thaát baïi, thaùi bình thaát baïi!

“Taát caû nhöõng thaûm-thöông maø quoác daân Vieät ñaõ vaøñang gaùnh chòu laø do nhöõng sai laàmù cuûa ñeá quoác thöïc daân,nhöõng ñoài-baïi cuûa vaên hoùa cuõ, nhöõng laàm-laïc cuûa nhöõng ngöôøitöôûng möôïn ñöôïc tö-töôûng ngoaïi lai laø coù theå giaûi-phoùng chodaân toäc!

“Döôùi traïng-thaùi cöïc taøn hoaïi cuûa vaên hoùa, moät tìnhcaûnh cöïc hoãn-loaïn cuûa xaõ-hoäi gaây ra bôûi caùc cuoäc chieán tranhtreân ñaát nöôùc, chuùng ta phaûi xaây ñaép moät kieán-truùc ñoà xoä...Chuùng ta phaûi xuùc-tieán moät söï-nghieäp gian-nan. Ñaùp öùngvôùi taát caû thöû-thaùch treân, chuùng ta phaûi troâng vaøo söï theå-nghieäm phi-thöôøng, saâu-saéc cuûa quoác daân, giaùc-ngoä trieät ñeåõ,vaø phaûi traûi qua nhöõng thöû-thaùch vaøng ñaù.

Chuùng ta töï trong mình quyeát taâm “thieân vaïn coå ”ñoù, baèng boái-caûnh sô-phaùc,ø thu heát söùc-löïc maø tieán leân.

“Neàn-taûng kieán-thieát caùch-maïng Vieät laø neàn-taûng cuûaquoác-gia. Ñaát ñai, daân chuùng, tö nguyeân, trí löï,... ñeàu laø neàntaûng cuûa kieán-thieát,

“Ñaáùt ñai laøm cho maøu môõ, daân chuùng laøm sao cho

1- Lyù-Doâng-A, Chu Tri Luïc IV, Soùng Ñaùy xb. 1965.

1

sinh-ñoäng leân, tö nguyeân laøm cho ñaøy-ñuû hôn, trí löï vaø söùclöïc sao cho cöôøng-kieän leân,... Neàn-taûng theå bò tónh-treä, maøvaän ñoäng theo phöông höôùng duy nhaát cuûa höôùng taâm vaøhöôùng thöôïng, vaän ñoäng leân cuûa chuùng ta baèng yeâu-caàu vaøokieán thieát, vaän ñoäng leân bôûi chuùng ta giaùc-ngoä ñöôïc trieát hoïccuûa kieán-thieát, chuùng ta chinh-phuïc ñöôïc boái-caûnh... Haønhñoäng cuûa caùch maïng phaûi y-cöù vaøo tö töôûng, kieán-thieát cuûacaùch maïng cuõng khoâng ñi ngöôïc vôùi tö-töôûng...

“Ta phaûi lôïi-duïng kinh-nghieäm loaøi ngöôøi soáng tieánboä qua caûi-taïo töï nhieân ñeå öùng-duïng vaøo kieán-thieát cuûa caùchmaïng neân goïi laø “kieán cheá ”. Trung taâm cuûa kieán-thieát vaãn laølaáy xaõ-hoäi quoác daân laøm ñoái-töôïng, vì theo nguyeân-taéc quoácgia laø cuûa nhaân daân, quoác gia thaønh laäp bôûi nhaân daân.

“Khoâng theå naøo theo trình-töï quaân chính, huaán chínhhay hieán chính cuûa “Tam Daân chuû nghóa”, hay “Quaù ñoäCoäng saûn chuû nghóa”. Chuùng ta caàn yù-thöùc roõ-reät quyeát ñònhthôøi cô cuûa kieán-thieát ôû ngay chaám döùt quaù ñoä thôøi cô, maøthaønh caùi truïc bieän-chöùng.

“Chuùng ta cuõng ñöøng töôûng raèng tuyeät-ñoái cuûa phaùhoaïi laø phaù-hoaïi voâ haïn ñònh. Neáu taát caû coû caây, vaø nhaândaân ñeàu laø ñòch nhaân, caùch maïng seõ chæ coøn kieán-thieát baènggaïch ngoùi ñieâu taøn. Cuõng ñöøng töôûng laàm raèng sau cuoäctuyeät ñoái phaù hoaïi laø xong vieäcï, nhö theá caùch maïng seõ chæ laøphong kieán thoáng-trò. Caùch maïng laø cöùu daân, caùch maïng laøxaây döïng baèng daân, cho daân moät ñôøi môùi...

“Laáy quoác daân laøm muïc-ñích cuûa kieán thieùt, laáy kieánthieát laøm muïc-ñích cuûa phaù hoaïi .”

2- Ñöôøng loáià Chính trò:Danh töø chính trò gaàn ñaây thöôøng bò hieåu moät caùch

“meùo moù”, traøo-loäng, chính trò ñoàng-hoùa vôùi “chính chò,chính em” vaø “chính trò gia” thaønh “chính khöùa ”!

Chính trò theo nho hoïc “chính giaû chính da õ”, chínhtrò laø ngay thaúng. noùi caùch khaùc chính trò laø thieát laäp moät

C

1

1- Nhoùm Nghieân Cöùu Vaên Hoùa Vieät, “Con Ñöôøng Caùch Maïng Vieät”, (tr. 113-115 -Taäp II), xb. 2006.


- Phaân-phoái coâng-taùc cho moãi phaàn-töû theo nhucaàu cuûa taäp-theå vaø theo khaû-naêng cuûa phaàn-töû ñeå ñöôïcheát söùc mình, ñuùng phaàn-vuï vaø chính phaän mình.

- Moãi phaàn-töû ñeàu ñöôïc bình-ñaúng veà cô-hoäi,nghóa vuï vaø quyeàn lôïi sao cho sinh-meänh caù-theå bìnhhaønh vôùi sinh-meänh taäp theå.

Ñeå theo kòp thôøi-ñaïi vaø phuø-hôïp tinh thaàn “nhaânbaûn”, chính-trò caàn ñöôïc thöïc-hieän theo moät soá phöông-thöùc vaø nguyeân-taéc sau:

* Phöông-thöùc: - Khoa-hoïc hoùa, - Kyõ-thuaät hoùa, - Keá-hoaïch hoùa, - Cô-naêng hoùa, - Chính-trò hoùa.

* Nguyeân-taéc:

- Thieát-keá: . Daân chuû. . Thaéng nghóa chính trò (Chính nghóa taát thaéng). . Bình saûn kinh teá (neàn kinh teá trong ñoù con ngöôøi

coù taøi saûn, tö nguyeân baèng nhau, höôûng nhöõng caáp döôõng,cô hoäi nhö nhau vaø ñoùng goùp nghóa vuï bình ñaúng).

. Cô-naêng hieán phaùp (keát caáu chính phuû vaø haønhchaùnh toaøn quoác ví nhö thaàn-kinh-heä cuûa ñôøi soáng quoácdaân). Hieán phaùp phaûi saûn sinh ra ñöôïc caùc cô caáu thíchhôïp cho söï hoaït-ñoäng.

. Trung-taâm giaùo döôõng . . Sinh-hoaït chính trò hoùa.

- Nguyeân-taéc sinh-hoaït chính-tri: . Toaøn daân sinh-hoaït chính-trò. . Toaøn quaân quoác-daân giaùo-döôõng.

- Nguyeân-taéc thöïc-hieän: . Caù-nhaân, xaõ-hoäi hoøa haøi. . Daân-toäc sinh-hoaït bình-ñaúng.

nguyeân-taéc coâng-phoái thoûa-maõn ñuùng nhu-caàu cuûa daânseõ gia-taêng maõi löïc, thuùc-ñaåy saûn-xuaát gia-taêng. Saûn-xuaát gia-taêng seõ thuùc-ñaåy kinh-teá phaùt-trieån.

Neàn kinh-teá daân-baûn töï-do cuõng seõ khoâng chaáp-nhaän söï ñoäc-quyeàn hoaëc ñaëc-quyeàn cô-hoäi phaùt-trieåndaønh rieâng cho caù-nhaân, gia-ñình, giai-caáp hay ñoaøn-theå.Moïi ngöôøi trong quoác-gia, khoâng phaân-bieät, ñeàu bình-ñaúng treân cô-hoäi ñeå phaùt-trieån.

Ñeå thöïc-hieän caùc phöông-chaâm treân, neàn kinh-teádaân-baûn töï-do caàn döïa treân chính-saùch boán coâng:

1- Coâng-baûn: Coâng-baûn laø taøi-nguyeân thieân-nhieâncuûa quoác-gia. Vieäc söû-duïng taøi-nguyeân phaûi ñöôïc phaùp-luaät quoác-gia quy-ñònh. Noäi-dung phaûi quy-ñònh theá naøoñeå taïo cô-hoäi cho quoác-gia ñöôïc khai-thaùc vaø höôûng-thuïmoät caùch bình-ñaúng. Coâng vieäc vaän-duïng taøi nguyeân chungcuûa quoác-gia phaûi ñöôïc aán-ñònh ôû möùc-ñoä hôïp lyù ñeå phaùt-trieån ñaát nöôùc moät caùch höõu hieäu.

Nguyeân-taéc coâng-baûn aùp-duïng cho moïi ngaønhdòch-vuï vaø saûn-xuaát caàn phaûi thích-nghi trình-ñoä khoa-hoïc kyõ-thuaät vaø nhu-caàu phaùt-trieån töøng thôøi-kyø, mieãn saokhoâng ñi ngöôïc nguyeân-taéc cô-hoäi ñoàng ñeàu vaø ñöôønghöôùng phaùt-trieån quoác-gia.

2- Coâng-ñoä: Coâng laø chung, ñoä laø phuø-trôï (phuøñoä), caáp ñoä - noùi caùch khaùc laø vaán ñeà an-sinh xaõ-hoäi lieân-quan ñeán taøi-chaùnh, giaù-caû thò-tröôøng vaø löông-boång cuûaquoác-daân phaûi ñöôïc baûo-ñaûm coâng-bình, vaø töông-xöùngvôùi khaû-naêng cuøng söùc ñoùng goùp cuûa moãi ngöôøi.

Nguyeân-taéc coâng ñoä laø phaûi traùnh söï taäp-trung tö-baûn vaø quyeàn-löïc trong tay chính-phuû hay moät nhoùm ngöôøi,vì deã sinh ra tình-traïng tö-baûn ñoäc quyeàn vaø boùc-loät söùclao-ñoäng nhö cheá-ñoä Coäng-Hoøa Xaõ-Hoäi (Coäng-saûnchuyeân-chính). Ñoái vôùi chính-phuû coù hai nguoàn taøi-chaùnhlaø thueá-vuï vaø kinh-doanh coâng saûn. Thueá chæ ñaùnh vaøolôïi-töùc vaø tieâu-duøng xa-xæ phaåm. Nguoàn taøi chaùnh do lôïi-töùc, ngoaøi thueá lôïi-töùc caù-nhaân laãn lôïi töùc kinh-doanh cuûacaùc toå thöông-maïi, chính-phuû tröïc-tieáp kinh-doanh qua caùcchöông-trình coù taàm voùc quoác-gia vaø quoác-teá, nhö caùccoâng-trình xaây caát vó-ñaïi, hoaëc xuaát nhaäp caûng caùc taøi-


. Thöïc-hieän nhaân ñaïo, nhaân sinh, nhaân caùch. . Thöïc-hieân phaân coâng, phaân meänh, phaân lôïi.

- Nguyyeân-taéc xaây-döïng ñònh cheá: . Thöïc hieän cô naêng hieán phaùp. . Thi haønh nguyeân taéc ñan quyeàn.

3/ Hieán Phaùp- ÑAÏI VIEÄT (Vieät Nam) töông lai:Ñôøi soáng quoác daân caàn coù söï toå-chöùc moät caùch

khoa-hoïc, nhaân-baûn, daân-baûn vaø thích-hôïp.Muïc-ñích cuûa toå-chöùc laø hieäu-naêng chæ-huy. Söï

chæ-huy phaûi caên-cöù treân hieán-phaùp cuûa quoác-gia.Theo quan-nieäm nhaân baûn, keát-caáu chính-phuû vaø

haønh-chính toaøn quoác ví nhö thaàn-kinh-heä cuûa ñôøi soángquoác daân. Hieán-phaùp phaûi daãn giaûi ra ñöôïc söï thích-hôïpcaùc cô-caáu trong söï sinh-hoaït cuûa quoác daân.

- Noäi-dung cuûa hieán-phaùp phaûi naém roõ nhöõngnguyeân-lyù cô-sôû veà tinh-thaàn laøm vieäc cuûa quoác daân.

- Phaûi hieåu roõ nguyeân-lyù quaûn-trò cuøng nhöõngnguyeân-taéc sinh-hoaït, laøm vieäc cuûa chính-phuû vaø quoácdaân.

- Hieåu roõ phaïm-truø, phöông-phaùp, kyõ-thuaät vaänduïng.

- Tinh-thaàn tham-gia cuûa quoác daân laø yeáu-toá vaølaø chìa khoùa veà thaønh coâng cuûa quoác-gia hieän-ñaïi hoùa.

* Khi döï-thaûo keá-hoaïch caàn hieåu roõ:- Muïc-ñích cuûa keá-hoaïch laø ñeå khoaùng-tröông.- Tieán-trình cuûa keá-hoaïch laø phaùt-trieån.- Phaïm-vi cuûa keá hoaïch laø toaøn-the å.- Trung taâm cuûa keá-hoaïch laø kyõ-thuaät.- Thoâng suoát cuûa keá-hoaïch laø “tam phaân”.- Tieâu-chuaån cuûa keá hoaïch laø “bình haønh”.

*Veà cô-caáu caàn hieåu roõ tính chaát vaø phaàn-vuï moãitaàng caáp:

- Hai ñôn-vò chính yeáu: ñôn vò phaùt trieån vaø ñôn-vò chaáp-haønh. Hai ñôn-vò naøy laø chuû theå veà truyeàn ñaït vaø

186 187

lieân-laïc. Ngoaøi ra, caàn coù cô-quan baûo maät ñeå thoáng-nhaát keá-hoaïch vaø quyeát-ñònh.

4/ Ñöôøng Loái Kinh Teá:Kinh-teá laø “kinh bang teá theá ” (Söûa nöôùc, giuùp ñôøi)Theo nghóa cuûa thôøi-ñaïi goïi laø “xaõ hoäi tö löông “

noùi chung laø kinh-teá. Cho neân xaõ hoäi laø neàn-taûng, chínhtrò laø kieán-truùc, vaên-hoùa laø kieán-truùc thuaät, maø kinh\-teá laøtaøi-lieäu kieán-truùc.

Neáu chính-trò laáy “Nhaân Baûn vaø Daân Baûn laøm goác,thì kinh-teá laáy oån-ñònh nhaân sinh vaø phaùt-huy “nhaâncaùch” laøm chính.

Nhöõng nguyeân-taéc:Chính Saùch “Boán Coâng”:Cheá-doä chuyeân-chính voâ-saûn döïa treân neàn kinh-

teá quoác-doanh quaû ñaõ khoâng coøn phuø-hôïp vôùi ñaø tieán-hoùa cuûa nhaân-loaïi, khoâng aên-khôùp vôùi thöïc-taïi ñôøi soángcon ngöôøi.

Neàn kinh-teá töông-lai cho daân-toäc caàn ñöôïc xaây-döïng treân neàn-taûng daân-baûn töï-do. Bôûi vì caên-baûn muïc-tieâu cuûa neàn kinh-teá quoác-daân laø thöïc-hieän ñöôïc chöõ“bình” trong vieäc caáp-döôõng, phaân-phoái ñoàng ñeàu caùcnhu-yeáu theo ñoøi-hoûi cuûa quoác-daân.

Neàn kinh-teá daân-baûn töï-do caàn ñöôïc xaây-döïngtreân neàn taûng bình-ñaúng cô-hoäi, nghóa-vuï vaø quyeàn lôïi.Trong ñoù bình-ñaúng cô-hoäi laø chính-yeáu. Phöông chaâmcuûa neàn kinh-teá daân-baûn töï-do seõ laø “Duøng heát söùc mình,höôûng ñuùng phaàn mình” (Taän kyø sôû naêng, toaïi kyø sôû nhu,chính kyø sôû meänh)..

Toùm laïi, boán nguyeân-taéc : coâng baûn, coâng ñoä, coânglao, vaø coâng phoái treân coù lieân-heä chaët-cheõ. Ngöôøi daân coùbaûo-ñaûm ñöôïc cô-hoäi veà khai-thaùc coâng baûn thì môùi ham-thích ñoùng goùp. Coâng lao laø moät tö-baûn lôùn cuûa ñaát nöôùc.Khi coù coâng lao cuûa toaøn daân ñoùng goùp thì saûn-xuaát môùigia-taêng maïnh-meõ. Cheá-ñoä coâng lao bình-ñaúng keát-hôïpvôùi cheá-ñoä löông-boång, töùc coâng ñoä hôïp-lyù seõ laø moätñoäng-löïc kích-thích söùc mua cuûa toaøn daân - Vaø cuoái cuøng,


1- Lyù Ñoâng A. “:Duy Nhaân Cöông Thöôøng”, Gioù Ñaùy xuaát baûn 1970.

1

189 192

nguyeân coù taàm voùc maø khoâng moät tö-nhaân naøo ñaûm-traùchmoät mình noåi. Ñoái vôùi giaù-caû thò-tröôøng, chính-phuû chæneân ñoùng vai-troø trung-gian giöõa saûn-xuaát vaø tieâu-thuï ñeåñieàu-hôïp thò-tröôøng mua baùn, haàu kieåm-soaùt giaù caû moätcaùch hôïp-ly, taïo coâng-ích cho toaøn-theå quoác-daân.

Ñoái vôùi löông boång, chính-phuû caàn keát-hôïp vôùigiôùi kinh-doanh saûn-xuaát ñeå ñöa ra soá löông caên-baûn phuø-hôïp vôùi hoaøn-caûnh vaø ñieàu-kieän soáng cuûa ngöôøi daân vaøtuøy theo caùc ngaønh ngheà khaùc nhau. Ngoaøi ra, cheá-ñoäphuï-caáp bao goàm veà giaùo-duïc, y-teá, chöùc-vuï, gia-dìnhvaø höu-boång cuõng caàn ñöôïc thöông-thaûo ñeå aùp-duïng thaätcoâng-bình vaø roõ-raøng cho moïi coâng-daân.

3- Coâng Lao: Coâng lao laø söùc lao-ñoäng cuûa ngöôøidaân. Moãi ngöôøi daân caàn ñöôïc baûo-ñaûm cô-hoäi lao-ñoängnhö nhau. Quyeàn lao-ñoäng cuûa ngöôøi daân phaûi bao-goàmquyeàn ñöôïc höôûng söï giaùo-duïc vaø huaán ngheä moät caùchñoàng ñeàu ñeå phaùt-trieån khaû-naêng chuyeân-moân cuûa moãingöôøi. Ngöôøi coâng-nhaân trong cheá-ñoä kinh-teá “daân baûntöï-do” khoâng phaûi laø sôû-höõu rieâng cuûa ngöôøi chuû quaûn-lyù xí-nghieäp, maø hoï coù quyeàn tham-gia söï töï quaûn xí-nghieäp qua vieäc mua coå-phaàn cuûa coâng-ty. Noùi caùch khaùc,quyeàn lao-ñoäng thuoäc veà toaøn daân, khoâng thuoäc veà moätcaù-nhaân hay giai-taàng xaõ-hoäi naøo.

4/ Coâng Phoái: Coâng phoái laø söï phaân-phoái saûn-phaåm ñeán ngöôøi daân tieâu-thuï. Nguyeân-taéc coâng phoái laølaáy tieåu gia-ñình laøm ñôn-vò chính-yeáu ñeå tính-toaùn, ñieàu-tieát thò-tröôøng cung vaø caàu, laøm sao baûo-ñaûm ñöôïc söïtieâu duøng bình-ñaúng vaø ñeå ñieàu-kieän phaùt-trieån cuûa tieåugia-ñình ñöôïc vöõng-maïnh. Nhu-caàu cuûa toång-soá caùc tieåugia-ñình seõ laø muïc-tieâu cuûa saûn-xuaát haøng-hoùa (nhu-caàunoäi ñòa). Khi saûn-xuaát haøng-hoùa phaûi ñaët söï öu-tieân saûn-xuaát caùc nhu-yeáu phaåm vaø an-thích phaåm leân treân caùcxa-xæ phaåm. Söï phaân-phoái haøng-hoùa phaûi thoâng qua heä-thoáng thò-tröôøng töï-do coù ñieàu-tieát maø khoâng do chính-phuû ñaûm-nhieäm.

maët: Khoa-hoïc - xaõ-hoäi vaø ñaïo hoïc.

- Ñoái Töôïng vaø Nguyeân Taéc:Quoác gia giaùo-duïc taát nhieân laáy baûn thaân “ñaïi

chuùng” vaø “daân toäc” laøm ñoái töôïng. Giaùo duïc phaûi ñöôïctoå-chöùc vaø phoå-bieán ñeán toaøn daân, toaøn quaân. Thi haønhvaän-ñoäng giaùo duïc, vaän-duïng giaùo-duïc, hoaøn-thaønhgiaùo-duïc, coâng daân giaùo-duïc phaûi tieáp-tuïc thöôøng xuyeânkhaép toaøn daân treân toaøn quoác.

Coù 4 nguyeân-taéc:- Toaøn theå tính: Goïi laø toaøn daân, toaøn quaân neân

khoâng phaân-bieät nam -nöõ, laõo aáu, coâ quaû, pheá taät, giaøungheøo vaø ñiaï-phöông.

- Bình-ñaúng tính: Con ngöôøi sinh ra laø ñoàng nhaáttính. Sôû-dó coù keû keùm ngöôøi hôn laø nhôø ôû giaùo-duïc.“Tính töông caän, taäp töông vieãn” hay “höõu giaùo voâ loaïi ”laø yù ñoù.

- Traùch-vuï tính: Giaùo-duïc vaø chính-trò cho ñaït tôùilyù-töôûng “ñaïi ñoàng” (xaõ-hoäi khoâng coøn boùc-loät, aùp-böùc,chính-trò khoâng bò pheá boû, tö-töôûng khoâng ñoå naùt, ñôøisoáng daân chuùng khoâng ñoùi raùch, ngu doát, taät beänh) thìngöôøi haønh-chaùnh khoâng theå khoâng coù traùch-nhieäm.

- Toå-chöùc tính: Giaùo duïc coù toå chöùc laø giaùo hoùasao cho toaøn daân coù kyû-luaät. Muoán coù kyû-luaät vaø yù-thöùcroõ-raøng neân duøng leã nghóa ñeå ñieàu tieát, coù thöôûng phaïtñeå khuyeán-khích, raên ñe; ñeà ra nhöõng saùng-taùc ñeå phuïc-vuï, laáy sinh-hoaït ñeå ñieàu lyù.

* Cöùu-caùnh cuûa Toaøn Daân Giaùo Duïc:Muïc-ñích cuûa daân sinh laø ñöa quoác daân tôùi ba cöùu

caùnh: Trinh - Bình - Hoøa. Trinh: Baåm tính thöù nhaát cuûa loaøi ngöôøi laø “phieân

chuûng”, cho neân söï keát hôïp vaø hôïp-taùc giöõa ñaøn oâng vôùiñaøn baø caàn phaûi “trinh” (chính ñính, thuûy chung) ñeå ñieàu-kieän nhaân chuûng ñöôïc thuaàn-tuùy, keá-tuïc, kieän-khang.

- Bình : Baåm tính thöù hai cuûa loaøi ngöôøi laø caápdöôõng. Toaøn-theå cô-caáu kinh-teá treân quaù trình saûn sinh,giao-dòch vaø phaân-phoái coù ñöôïc bình-ñaúng, maõn tuùc vaø


5/ Ñöôøng Loái Giaùo Duïc:

Xöa nay, giaùo duïc ñaõ bò dieãn giaûi thieáu soùt haythieân leäch nhö:

-Theo trieát hoïc Duy Taâm, “Thaàn” thuoäc phaïm-truøsieâu-hình hoïc, neân khoâng theå laáy gì maø kieåm-nghieämñöôïc. Taát caû chæ laø nhöõng tín ñieàu, nghi leã, huyeàn thoaïi.Bôûi vaäy, moãi toân-giaùo coù moät thaàn linh rieâng, kinh saùchrieâng, nghi thöùc rieâng,... maëc-daàu taát caû toân-giaùo ñeàu quaûquyeát thôø-phuïng “thöôïng ñeá ”, yeâu thöông ngöôøi khaùc,nhöng qua caùc tín ñieàu gaây caïnh-tranh, choáng-ñoái, ngôø-vöïc vaø nhaát laø aûnh-höôûng tôùi moät neàn giaùo-duïc “ñoùngkhung” con ngöôøi laïi!

- Chuû thuyeát Duy Vaät ñaõ haï giaù-trò con ngöôøi nganghaøng vaät chaát; neàn giaùo-duïc döôùi cheá-ñoä duy vaät coängsaûn chæ nhaèm phuïc-vuï, cuûng-coá cho “ñaûng”. Trong khiñoù, caùc nöôùc tö-baûn, muïc-ñích giaùo-duïc laø ñaøo-taïo caùcchuyeân-vieân xuaát-saéc, caùc nhaân coâng gioûi cho kyõ-nghe ä hônlaø ñaøo-taïo moät con ngöôøi toaøn dieän.

- Theo Duy Sinh phaùi, tieàn-ñeà toái-ñònh laø sinhtoàn, vaän-ñoäng vaø xuaát-phaùt toái sô laø sinh-theå. Phöôngchaâm laäp neân vaø chæ-huy söï soáng con ngöôøi baèng moätdoøng maùu öu-vieät. Phöông-phaùp thöïc-hieän laø chính-saùch“phaùt xít ” vaø “öu vieät chuûng toäc”!

- Con ngöôøi laø toång-hôïp caû Taâm- vaät- sinh. Ta thaáymoãi neàn trieát-hoïc treân chæ nghieân-cöùu moät ñieàu-kieän sinh-hoaït cuûa con ngöôøi, hay cuûa xaõ-hoäi maø thieáu caùi nhìnnhaát theå vaø quaùn dieän.

Cho neân, giaùo-duïc ngaøy nay phaûi ñöôïc hieåu laø söïhoïc hoûi vaø taøi-boài cho con ngöôøi moät phöông-phaùp, moättinh-thaàn thaâu-thaùi, tu taïo trí-thöùc cuøng naêng-löïc vaø yù chísinh -toàn - tieán - noái - hoùa.

- Giaùo-duïc laø taïo cô-hoäi , phöông-tieän moïi maët ñeåtoaøn theå quoác daân tu döôõng, hoïc hoûi, kinh-lòch haàu phaùt-trieån ngaøy moät thaêng hoa.

- Muïc ñích cuûa giaùo-duïc phaûi laø xaây-döïng conngöôøi coù ñuû khaû-naêng laøm chuû sinh-meänh mình vaø ñoùng

190 191

goùp chung cho xaõ-hoäi.- Hoïc thuyeát cuûa giaùo-duïc laø bieán hoùa khí chaát,

boài-döôõng khí chaát, vaø phaùt-huy khí chaát.Khí-chaát laøø chuû yeáu cuûa con ngöôøi. Giaùo-duïc sao

cho coù ñöôïc moät sinh-khí maïnh-meõ (thaän vöõng, tim trong,oùc saùng, tay maïnh, mình nheï, chaân leï, ...) töùc laø kieän khanggiaùo duïc.

Giaùo-duïc sao cho coù moät tinh-thaàn cao-thöôïng: ToåQuoác, chính nghóa, lyù-töôûng, nhaân-caùch vaø danh döï, töùclaø “hoaøn thieän giaùo duïc”.

Giaùo-duïc sao cho coù moät hieäu-xuaát thích-ñaùng ñeåthaêng-hoa cuoäc soáng chính mình vaø xaõ-hoäi. Do ñoù, chaâm-ngoân cuûa giaùo-duïc laø laøm sao cho thaân ta thaønh moät thieäncuï cho chính ta, vaø cuõng laø khí cuï cho xaõ-hoäi.

Bieän chöùng cuûa giaùo-duïc laø tu tieán, töø “thuûy taïo”(thieân tính, tính trôøi phu ù) trôû neân “thaønh taïo” (qua giaùo-duïc trôû neân phaùt-trieån, kinh-lòch, oùc saùng-kieán,...)

Baûn theå cuûa giaùo-duïc laø ñuùc-keát thaønh-quaû trongquaù-khöù vaø hieän-taïi ñeå möu-caàu caûi-tieán vaø saùng hoùa chotöông-lai. Neáu thieát-laäp ñöôïc moät neàn giaùo-duïc ñuùng-ñaén töùc thaønh-coâng treân vaên-hoùa. Coát tuûy cuûa vaên-hoùalaø söï phaùc-ñònh con ñöôøng lòch-söû vaø chính-trò ñuùng ñaén.ÔÛ ñoù, taát coù moät quoác saùch, moät quoác löôïc saùng-suoát vaøbeàn-vöõng.

Yeáu chæ cuûa giaùo duïc phaûi nhaân-baûn hoùa, nhaân-chuû hoùa, vaø nhaân tính-hoùa.

- Söï Caàn-thieát caân-baèng vaø thoáng-nhaát giöõa Khoa-hoïc - Söû Hoïc vaø Trieát hoïc:

Tieán-trình cuûa nhaân-loaïi, töø ñaáu tranh vôùi thieân-nhieân, caûi-duïng thieân-nhieân ñeå ích-duïng cho nhaân-sinh.Do “xaõ-hoäi tính” nôi con ngöôøi maø hình-thaønh thò-toäc, boä-laïc, daân-toäc. Nhöõng tö-töôûng phaùt-sinh laø do ñoái chieáuxaõ-hoäi, do ñoù maø tö-töôûng, xaû-hoäi vaø thieân-nhieân thoángnhaát. Roäng ra, khoa hoïc, xaõ hoäi vaø trieát hoïc thoáng nhaát.

- Chu-trình cuûa giaùo-duïc neân thieát-keá theo höôùngtaâm vaän ñoäng (theo hình troân oác), vaø thoáng-nhaát treân ba


baûo-chöôùng thì xaõ-hoäi môùi coù tieán-hoùa beà ngang. Chínhsaùch “bình saûn kinh teá ” laø ñeå thöïc-hieän chöõ “bình ”.

- Hoøa: Baåm tính thöù ba cuûa con ngöôøi laø xaõ-hoäitính (taäp ñoaøn tính). Taát caû nhöõng tình-caûm, taâm lyù, haønh-vi, cheá-ñoä,... neáu nguyeân-lyù cô-naêng (ñôn vò trong toå hôïp)vôùi baûn vò (1 hình thaønh cuûa 2 hay nhieàu cô naêng) ñöôïcñieàu-lyù thích-hôïp thì an laønh, toát ñeïp.

Trinh - Bình - Hoøa laø ba cöùu-caùnh vaø muïc-ñíchcuûa xaõ-hoäi nhaân sinh ñeå cô-baûn nhaân sinh ñöôïc toái ñavieân maõn.

* Boán Khoa Muïc Caên Baûn:

- Veà Ñaïo Lyù: Khoa muïc naøy nhaèm tu döôõng tính,taâm, thaân meänh ñeå coù moät nhaân caùch, theå caùch vaø phongcaùch.

- Veà chính trò: Daân chuùng caàn ñöôïc huaán-luyeäncô-baûn veà phaùp lyù, daân trò, vaø nhaân trò, tö caùch soáng coøn,quyeàn lôïi cuûa daân-toäc. Daân chuùng caàn coù moät hieåu bieátcaùc dieãn-tieán cuûa thôøi-cuoäc, hieåu ñöôïc nghóa-vuï, quyeàn-lôïi cuûa moät coâng-daân.

- Veà quaân söï: Moãi quoác daân phaûi ñöôïc huaán luyeänñaày ñuû nhöõng ñieàu thöôøng-thöùc veà chieán-tranh, caên-baûnchieán-löôïc, chieán söû, toaøn daân tinh-thaàn, toaøn daân hy-sinh, baûo-toàn nöôùc noøi, moãi chieán só laø moät daân toäcchieán só.

- Veà kinh teá: Thöïc-taäp phuïc-vuï ñaëc-bieät daønh chocaùc ngaønh coâng, noâng, thöông.

Giaùo-duïc nhaèm giuùp moãi caù nhaân coù moät baûn ngaõtrang-nghieâm, cao ñeïp.

Giaùo-duïc caàn vaïch roõ cho caù nhaân coù ba cöûa hoïc:noâ taøi, nhaân taøi vaø thieân taøi.

Nhaân-loaïi tieán-hoùa khoâng phaûi do moät doøng soángmaø caàn nhieàu doøng giao-tieáp, chung-ñuïng nhau. Giaû-töôûngmoät ngaøy naøo ñoù, vöôøn hoa nhaân-loaïi chæ coøn moät saéc,moät höông thì ngaøy aáy nhaân loaïi cuõng baét ñaàu taøn luïi.Caùc tö-töôûng, chuû-thuyeát, haønh-ñoäng “sieâu daân toäc”, “phidaân toäc” phaûi döùt khoaùt loaïi khoûi hoïc ñöôøng.

193196

Ñaõ haún raèng ai nhuïc, ai vinh?Maáy keû bieát anh huøng khi vò ngoä.Cuõng coù luùc möa doàn, soùng voãQuyeát ra tay buoàm laùi vôùi cuoàng phong.Chí nhöõng toan xeû nuùi. laáp soângLaøm neân ñaáng anh huøng ñaâu ñaáy toû.Ñöôøng maây roäng theânh-thang cöû boä,Nôï tang boàng trang traéng voã tay reo,Thaûnh thôi thô tuùi, ruôïu baàu.

Khoâng moät caù theå naøo töï sinh. Laøm ngöôøi, ai cuõngphaûi cheát (Nhaân sinh töï coå thuøy voâ töû?), nhöng cuõng coùnhieàu caùch cheát. Nhaø vaên Khaùi Höng ñaõ vieát: “Coù caùicheát nheï-nhaøng nhö chieác laù, bay löôïn vôùi laøn gioù thoaûngnhö thaàm baûo söï ñeïp cuûa vaïn vaät chæ ôû hieän taïi, caû thôøigian baùm treân caønh caây khoâng giaù-trò baèng vaøi phuùt baylöôïn neân thô. Coù chieác laù nhö sôï haõi, ngaàn-ngaïi, ruït-reø,roài khi gaàn tôùi maët ñaát coøn coá caát mình muoán bay trôû leâncaønh caây; coù chieác laù nhö con chim laûo-ñaûo maáy voøngtreân khoâng, roài coá göôïng ngoi ñaàu leân, hay giöõ thaêng-baèngcho chaäm tôùi giaây phuùt naèm phôi treân maët ñaát...”

ÔÛ soáng “ngöôøi” laø soáng trong doøng soáng noái tieáp.Khoâng moät caù-theå naøo töï sinh, maø phaûi naûy sinh töø moätdoøng soáng. Taát caû nhöõng caùi “Ta” maø ta coù ñeàu laø thuï ñaéctreân ñöôøng tröôøng sinh-hoaït vôùi xaõ-hoäi. Caùi ta trí thöùc,chính laø do söï thuï ñaéc nôi hoïc ñöôøng, saùch vôû; caùi ta chuûnhaân laø do thuï ñaéc trong nhöõng sinh hoaït kinh teá,... Noùichung danh phaän moät ngöôøi ñeàu do noù xaây döïng trongkhuoân-khoå moät xaõ-hoäi. Khuoân-khoå naøy sinh ñoäng vaø luoânluoân laø nhöõng heä-soá hoaëc thuaän, hoaëc nghòch cho coângvieäc vaø keát quaû cuûa nhöõng xaây döïng aáy.

Moãi thôøi ñieåm trong doøng soáng lòch söû phaûi coù moättheá-heä thích-öùng cho nhu-caàu tieán hoùa cho thôøi ñaïi. Lòchsöû tieán hoùa cuûa daân toäc vaø nhaân loaïi laø moät chuoãi daøithaêng-hoa töø theá-heä naøy qua theá-heä tieáp, soùng sau doànsoùng tröôùc lieân-tieáp voâ taän, nhöng hoøa cuøng bieån caû. Ñôøiñôøi ca tuïng moãi theá-heä, döï lieäu moãi theá-heä, vaø hoaøi ñieáumoãi theá-heä.


* Sinh Hoaït Giaùo Duïc:Sinh-hoaït hoïc ñöôøng phaûi sinh-hoaït laøm sao ñeå theá-

heä hoïc vieân coù:- Moät theå chaát vöõng maïnh (thaän vöõng, tim trong, oùc

saùng, tay maïnh, mình nheï).- Moät phong caùch vì Toå Quoác, vì chính nghóa, cho lyù

töôûng, coù nhaân caùch vaø danh döï.- Moät phong-thaùi ñieàm-ñaïm, suy xeùt saâu xa, phaân

tích roäng-raõi, haønh-ñoäng thaän troïng coù giaû-thieát, coù chöùngminh vaø thöïc-nghieäm.

- Giaùo duïc phaûi ñi ñoâi vôùi chính-trò, kinh-teá, xaõ hoäi,quaân-söï.

- Giaùo duïc phaûi chieáu vaøo lyù-töôûng cuøng muïc-ñíchcuûa daân-toäc.

- Giaùo duïc phaûi ñaït tôùi daân-toäc ñoäc-laäp, chính-trò coùtöï-do, kinh-teá coù kieän-toaøn, vaên-hoùa coù thaêng tieán, ngoaïi-giao coù töï chuû,...

- Giaùo-duïc tu-döôõng laø ñeå thaønh-laäp moät neàn giaùoduïc nhaân-baûn vaø daân toäc, chöông-trình sinh-hoaït tu döôõngcaàn tu-tænh caùc beänh thaùi:

- Khinh thò toå tieân. )- Kieâu nònh toå tieân. ) Taâm lyù lòch-söû.- Laàm laãn nguoàn goác. )

- Giai-caáp ñôn ñoäc. )- Caù-nhaân ñôn ñoäc. ) Taâm lyù xaõ-hoäi.- Daân-toäc ñôn ñoäc. )

- Caåu-thaû sinh-hoaït. )- Baïo-khí sinh hoaït. ) Taâm lyù töông lai.- Dao-ñoäng sinh-hoaït. )

Ngoaøi töø boû nhöõng beänh thaùi treân, hoïc vieân caàn haøm-döôõng tình, lyù (gìn giöõ saâu xa rung caûm, chaäm raõi suynghieäm söï vieäc, haønh ñoäng, theá thaùi, oân-nhu hoaø-haøi xöûtheá). Phaûi theå nghieäm caûnh-trí ñaát nöôùc, thöïc taâm thöïc-nghieäm trong lao vuï, kyõ-thuaät; neân daàm möa daõi naéng vaøthöïc chöùng khoå haïnh.

*

Thay Lôøi Keát Luaän Thay Lôøi Keát Luaän Thay Lôøi Keát Luaän Thay Lôøi Keát Luaän Thay Lôøi Keát Luaän:::::Tieán trình lòch-söû cuûa nhaân loaïi ñi theo con ñöôøng

troøn xoaùy troân oác coù nuùt teát, (nhaân ñaïo sô khai, nhaân ñaïothaønh hình, nhaân ñaïo thaêng tieán vaø nhaân ñaïo oån ñònh).Hieän nay môùi tôùi bôøø daân chuû hoùa, mong tieán tôùi an ñònhtöøng vuøng, vaø roài ñi tôùi ñaïi ñoàng theá giôùi (toaøn caàu hoùa).¸¸Ñoù laø caùi ñíchø mong-moûi cuûa caùc quoác gia treân theá-giôùi.

Thöïc ra con ñöôøng treân ñaõ ñöôïc hoaïch-ñònh töï coåxöa, duy moãi thôøi moät khaùc, tuøy theo ngoân töø töøng nôi ,naøo laø: ñaïi ñoàng (world community), nhaát nhö (uniform),nhaân baûn (humanism), nhaân ñaïo, nhaân sinh (human live-lihood), daân chuû (democracy), nhaân loaïi (mankind, hu-manity), nhaân quyeàn (human right), daân toäc (nation), quoácteá (international), v.v.

Söï toàn vong vaø tieán hoùa cuûa daân toäc hay nhaânloaïi laø tuøy thuoäc vaøo khoái oùc, baøn tay vaø traùi tim cuûa theá-heä tröôùc thôøi ñaïi.

Moãi thaêng hoa ñoøi hoûi theá-heä phaûi saùng suoát, döùtboû nhöõng thoaùi hoùa, uûy-mò, aûo töôûng, quyeát taâm tu taïo,khai thoâng nhöõng beá-taéc cuûa thôøi-ñaïi.

Söï tieán hoùa laø ñeå theå-hieän söï ñoàng hoùa hay nhaátnhö hoùa, hoøa mình vôùi vuõ-truï, cho mình vôùi vuõ-truï khaithoâng, hoaøn thaønh chaân ngaõ trang-nghieâm vaø cao quùy.

Theá-heä cuûa thôøi-ñaïi, AÙ Ñoâng xöa goïi laø “keû Só”.Treân hình thöùc, chöõ “Só” ( ) goàm coù chöõ “thaäp” vaø chöõnhaát”, yù chæ “chí laøm trai tung hoaønh cho thoûa söøc ” maønhaø Nho Nguyeãn Coâng Tröù ñaõ taû trong baøi:

Chí laøm traiVoøng trôøi ñaát doïc ngang, ngang doïcNôï tang boàng vay traû, traû vayChí laøm trai nam, baéc, ñoâng, taây,Cho phæ söùc, vaãy vuøng trong boán beå.Nhaân sinh töï coå thuøy voâ töû?Löu thuû ñan taâm chieáu haõn thanh,


Theá-heä môùi phaûi bieát naém thôøi-cô, tieán leân vò trícuûa mình trong thôøi-ñaïi môùi maø chæ huy vaø laøm troøn söùmeänh môùi.

ÔÛ theá-heä thôøi ñaïi phaûi döï-bò thaâu-toùm nhöõng trítueä vaø kinh-nghieäm ñeå trau-doài cho mình taát caû nhöõngñieàu-kieän caàn yeáu cho nhieäm-vuï töông lai ñeå noái lieàndoøng tieán hoùa.

Coù ñau thöông lôùn-lao môùi phaûn tænh saâu saéc.Caùc theá kyû qua, nhaân loaïi ñaõ traûi nhieàu ñau thöông,ñoàng thôøi cuõng nung-naáu, un-ñuùc, taäp-ñaïi-thaønh. Taát caûnhöõng thaønh töïu qua ñeàu ñaõ bò ñaõi-loïc, vaø nhöõng caën baõñeàu ñaõ noåi “leành beành” treân maët taàng xaõ hoäi.

Nhaän-thöùc cuûa theá-heä phaûi suy ñoäng töø saùng suoát,yeâu thöông nöôùc noøi, töø hoaøi-baõo xaây-döïng laïi xaõ hoäi Vieätñuùng theo chieàu caûm nghó cuûa doøng soáng söû Vieät, vaøcuõng quyeát taâm ñoùng goùp cho coâng vieäc hình thaønh moättheá giôùi hôïp taùc, töông kính vaø hoøa haøi.

Theá-heä tính vaø thôøi-ñaïi tính tuy hai maø moät, cuõngnhö “bieát” vaø “laøm” khoâng theå taùch ñoâi. Theá-heä chæ hoaønthaønh ñöôïc söù maïng cuûa thôøi ñaïi khi mình tu, taïo, naémgiöõ ñöôïc vaø vaän duïng ñöôïc “söùc bieát” cuõng nhö söùc laøm.

Theá-heä quyeát khoâng chaáp-nhaän “noâ-leä hoùa” vaøonhöõng sình-laày cuûa veát xe laên ñoå tröôùc....

Cuoäc tieán hoùa môùi chæ coù theå thöïc-hieän ñöôïc treânneàn taûng daân chuû chaân chính. Chöõ “chuû” ñaây coù theå hieåutheo hai nghóa: Chuû laø khoâng bò leä thuoäc, chi-phoái veà tinhthaàn cuõng nhö theå chaát. Chuû cuõng coù nghóa laø chuû-ñích,chuû-choát.

Noùi ñeán “daân chu û” khoâng theå naøo noùi moät caùchhoàà-ñoà, troáng roãng “daân laøm chuû”, maø phaûi “cuï theå hoùa”ñeán lyù-taéc, chuû-tröông xaây-döïng xaõ-hoäi, quoác-gia nhötheá naøo?

Neáu laáy con ngöôøi laøm ñoái töôïng ñeå phuïc-vuï thìchính trò laø ngheä thuaät ñieàu lyù nhaân tính. Ñieàu lyù nhaân tínhlaø y-cöù vaøo thöïc-taïi tính cuûa con ngöôøi maø thieát-laäp caùc

Bôûi vaäy, Nho hoïc xöa môùi noùi: “Ñaïi hoïc chi ñaïo,taïi minh minh ñöùc, taïi thaân daân, taïi chæ ö chí thieän...”(Ñöôøng hoïc cuûa baäc ñaïi hoïc laø laøm saùng caùi ñöùc saùng (ñöùctoát) cuûa mình, coát laøm môùi (caûi hoùa) cho ngöôøi daân, vaø chædöøng laõi khi ñaït ñeán chí thieän.)

Theá giôùi ngaøy nay ñang soáng trong tình-traïng maátcaân baèng, taøn phaù thieân nhieân, ñoán röøng xaây ñaäp, söûduïng khí ñoát, cuõng nhö ñaøo thaûi caùc hoùa chaát moät caùchböøa baõi thieáu kieåm soaùt! Vì lôïi ích caù nhaân, hay chorieâng quoác gia mình maø baát chaáp söï soáng coøn cuûa nhaânloaïi, ñem ñeán nhöõng tai haïi traàm-troïng cho moâi sinh,cho khí haäu vaø ñang ñe-doïa ñeán caûnh baùo theá giôùi veà söïthay ñoåi khí haäu. Truïc cuûa traùi ñaát bò leäch ñi, toác ñoä vaänchuyeån cuõng thay ñoåi do xaây ñaäp böøa baõi, söùc naëng cuûamoät löôïng nöôùc lôùn ñoïng laïi moät nôi ñem ñeán nhöõngaûnh höôûng traàm-troïng döôùi loøng traùi ñaát, gaây neân nhöõngtraän ñoäng ñaát, soùng thaàn, moâi sinh bò oâ nhieãm!

Trung Quoác hieän nay laø moät trong nhöõng quoác giahoäi ñuû nhöõng yeáu toá gaây neân nhöõng hieän töôïng tai haïinoùi treân. Ngoaøi ra, söï gia taâng nhanh choùng veà söùc maïnhquaân söï cuûa Trung Coäng laø moät söï ñe doõa coù thöïc chotoaøn vuøng Ñoâng Nam AÙ cuûng nhö theá-giôùi.

Hoài Giaùo cöïc-ñoan vaø Trung Coäng laø hai theá-löïckhuaáy ñoäng. trôû thaønh hieåm-hoïa chung.

* Hoài giaùo cöïc ñoan coù theå gaây neân hieåm hoïa “thaùnhchieán”.

* Trung Quôùc ñaày tham voïng ñen toái. Tieâu-bieåuthôøi Töôûng Giôùi Thaïch, vaøo naêm 1940 ñaõ quy-ñònh 8 conñöôøng phaùt-trieån cuûa noøi Hoa trong cuoán Chính Trò ÑiaïDö :

- Taây Baù Lôïi A.Ù- Taây Taïng, Ba Tö.- Taân Cöông.- AÁn Ño.ä- Vieät, ThaùiLan, Mieán Ñieän, Taân Gia Ba.- Nam Döông Lieät Ñaûo.- UÙc Chaâu.

197200


cô-caáu. ñònh-cheá, keá-hoaïch haàu duy trì vaø phaùt trieån nhaântính, hoã-töông, ñieàu-hôïp giöõa caù theå vaø taäp theå ñeå ñaïtcöùu caùnh laø haïnh phuùc, thaùi hoøa.

Treân phöông dieän thöïc hieän, “daân chu û” chæ thöïcsöï coù yù nghóa, khi naøo ñaày ñuû 4 ñieàu-kieän:

* Daân chuû tröïc tieáp, töï nôi ngöôøi daân hieåu moätcaùch caên baûn vaø naém vöõng veà baàu cöû, öùng cöû, tu chænhluaät phaùp maø khoâng bò lôïi duïng, löøa doái vaø uy hieáp.

* Daân chuû toaøn daân thöïc söï chöù khoâng phaûi ôû moätnhoùm, moät giai caáp hay moät ñaûng.

* Daân chuû thöïc taïi, ngay töï trong xaõ hoäi, ngöôøidaân ñöôïc thöïc söï bình ñaúng treân ñieàu-kieän kinh-teá, vaøgiöõa nam vôùi nö õ coù söï hôïp taùc ngang haøng.

* Daân chuû nhaân chu û nghóa laø thöïc quyeàn cuûa conngöôøi khoâng bò raøng buoäc, leä thuoäc döôùi baát cöù hình thöùcnaøo. Töï giaùc ngoä quyeàn lôïi chaân chính cuûa mình maønaém giöõ vaø ñuû khaû naêng ñeå duy trì.

Nhö chuùng ta ñaõ bieát, nhôø vaøo lòch söû cuûa daân toäcmaø caù nhaân löu truyeàn ñöôïc moïi hình tích cuûa mình trongcuoäc soáng, töø boùng daùng cô theå, ñeán tính tình (nhöõngchuûng toá genes), ñeán taâm tö, söï nghieäp. Coù nghóa laø hoaëchöõu danh hay voâ danh , caù nhaân vaãn toàn taïi döôùi moät theåtraïng khaùc trong doøng toäc cuûa mình. Doøng toäc coøn thì caùnhaân coøn. Caù nhaân chæ thaät söï tieâu-ma khi doøng toäc cuûamình tòch dieät. Cuõng chính vì theá maø caù nhaân ñoùng goùptreân caû hai chieàu xaây vaø pha ù vaøo theå soáng cuûa doøng toäc.

ÔÛ soáng “ngöôøi”, caù nhaân khoâng phaûi chæ laø ñôn vòñeám trong moät daân soá ñoâng ñaûo. Moãi ngöôøi laø moät “nhaânvaät”, aûnh-höôûng khoâng lôùn cuõng nhoû, khoâng höõu danh cuõngvoâ danh, khoâng chieàu thuaän cuõng chieàu nghòch tôùi theá toànvong cuûa doøng soáng, laø caên-cöôùc goác cuûa mình. Laøm lôïihay laøm haïi cho daân toäc cuõng laø laøm lôïi hay haïi cho baûnthaân. Khoâng thaáy bieát daân toäc laø khoâng thaáy bieát caên-cöôùc cuûa mình, töùc laø khoâng thaáy bieát baûn thaân, vaø laø töïloaïi maát ñi söùc hoã-töông laøm böøng khai nhöõng tieàm naêng

nôi baûn thaân (Nhöõng ai ñaõ tham döï nhöõng traän ganh ñua quoác teáthì bieát roõ söï kieän naøy hôn ai heát.) vaø maát ñi aùnh saùng soiñöôøng chæ loái nhöõng thaønh quaû tieán hoùa maø tinh thaàn vaølôïi danh chæ lo cho baûn thaân hay gia ñình khoâng ñaït noåi.

Nhöõng soáng taäp theå, nhaát laø “soáng daân toäc”, moätkhi ñöôïc yù thöùc thaønh-khaån coøn laø nguoàn nghò-löïc phithöôøng cho con ngöôøi, thaáy haøo huøng ñöông ñaàu thaûnnhieân vôùi moïi thöû-thaùch. Nhö vaäy ôû ngöôøi, ta thaáy treânmoät neáp soáng taäp-theå, moãi chi nhaùnh vaø moãi caù nhaânnaûy-nôû moät baûn saéc cuûa mình, vaø goùp aûnh-höôûng vaøo theáthònh hay suy chung cuûa toäc loaïi.

Soáng chæ coù yù nghóa khi chính mình yù-thöùc roõ ñöôïcmình, laøm chuû ñöôïc sinh meänh mình. Coù laøm chuû ñöôïcmình môùi coù theå giuùp ñôøi.

“Caàm chính ñaïo ñeå tòch taø, cöï bíHoài cuoàng lan, nhi chöôùng baùch xuyeân...”

( Nguyeãn Coâng Tröù)

“Theá-heä phaûi laø löông taâm cuûa daân toäc vaø nhaânloaïi. Theá heä cuûa thôøi ñaïi khoâng theå laøm “moõ chô ï”, ñoàngthôøi khoâng theå laøm ñoà ñuøa cho giai caáp ñaëc quyeàn haytroø chôi cho theá tuïc”.

Nhaân loaïi tieán hoùa khoâng phaûi do söùc moät doøngsoáng, maø caàn söï ñuïng chaïm cuûa nhieàu doøng soáng giaotieáp nhau. Vaán ñeà chính laø toàn taïi trong tieán hoùa..

“ Caây coù goác môùi xanh caønh töôi ngoïn, Nöôùc coù nguoàn môùi bieån caû soâng saâu.”

( Ca Dao)

Theá-heä cuûa thôøi ñaïi phaûi hieåu roõ “Nhaân giaû nhaândaõ”. Nhaân laø “yeâu thöông” vaäy. Yeâu thöông laø huyeát tínhcuûa loaøi ngöôøi. Theá-heä phaûi theå-nghieäm ñöôïc yeâu thöôngtrong sinh meänh lòch-söû hieän ñaïi vaø töông lai trong loaøingöôøi. Thanh nieân thôøi ñaïi phaûi laø cuûa ñaïi chuùng, phaûitrôû veà vôùi bình daân, phaûi laø phaàn töû cuûa bình daân, vì bìnhdaân laø toaøn theå, hieän thaân cuûa yeâu thöông, cuûa hy voïng.

1

1- Lyù Ñoâng A, “Huyeát Hoa”, trang 5.

198 199


- Thaùi Bình Döông Lieät Ñaûo, Haøn.

Tieáp nay, Trung Coäng vôùi giaác moäng Ñaïi Haùnhay “Haùn hoùa ñòa caàu” theo chieán löôïc:

* Chieám-lónh kinh-teá,* Uy hieáp quaân söï,* Di daân vaø thaâm nhaäp vaên hoùa.* Nhaát thoáng Ñaïi Trung Quoác.

Trung Coäng aùp duïng chieán thuaät “ba tieán moät lui”coá höõu ñeå mong ñoaït thaéng lôïi.

Theo nguyeân lyù maø Hoa Kyø ñaõ ñeà ra “Töông ñoàngphaùt trieån”, nhöng Trung Coäng khoâng muoán “daân chuû hoùa”,cuõng khoâng hieàn hoøa hôn. Hoï ñaõ “hoøa” vôùi Noäi Moâng?Ñaõ “hoøa” vôùi Taây Taïng ! vaø ñaõ “hoøa” vôùi Vieät Nam quanhöõng hieäp öôùc thaân höõu veà bieân giôùi Hoa - Vieät? vaø cuõnghoøa vôùi Vieät veà hai quaàn ñaûo Tröôøng Sa vaø Hoaøng Sa maønay chuùng ngang nhieân goïi laø Taây Sa vaø Nam Sa ?!

Ñoù chính laø nguoàn goác cuûa nhöõng beá taéc hoâmnay!

Ñeå ñoái phoù vôùi nguy cô “Ñaïi Haùn”, LBDNAC (LieânBang Ñoâng Nam AÙ Chaâu) phaûi ñöôïc hình-thaønh caøngsôùm caøng toát, laø söï choïn löïa khoân ngoan cuûa moät tìnhthöông lôùn, cuûa moät nhaõn quan xa roäng, vaø loøng duõngcaûm voâ bôø.

Trong taäp “Giaûi Phaùp LBDNAC” (Lieân Bang ÑoângNam AÙ Chaâu) cuûa oâng Iris Vinh Hayes, Ph. D naêm 2005ñaõ vieát:

“Ñeå baûo veä quyeàn lôïi vaø an ninh, thöïc hieän chieánlöôïc bao vaây, kieàm cheá vaø laøm beå Trung Quoác raát nhieàumaûnh. Moät giaûi phaùp toát hôn caû laø Hoa Kyø caàn trôï giuùpñeå bieán ba quoác-gia Vieät-Mieân-Laøo vaø sau ñoù laø saùu quoácgia laø Vieät-Mieân-Laøo-Mieán Ñieän-Thaùi-Maõ Lai (VMLMTM)thaønh moät Lieân Bang Ñoâng Nam AÙ Chaâu, moät quaàn theå coùkhaû-naêng khai phoùng tieàm-naêng nhanh choùng ñeå tieán leânhaøng cöôøng quoác cuûa khoái daân chuû - Moät giaûi-phaùp coù lôïicho Hoa Kyø, cho toaøn vuøng, vaø cho theá-giôùi.

9- Leâ vaên Xöông:- “Bieân Nieân Söû Theá Giôùi” Baûn thaûo, 2010.- “Löôïc Söû Toân Giaùo” , taøi lieäu ñaùnh maùy, 2010.- “Ñaïi Chieán Thöông Maïi giöõa Taøu vôùi Theá Giôùi”, taøi lieäu toùm dòch, 28/3/2010.

10- Phöông Ngoâ: “Toùm Löôïc Lòch Söû Thôøi Cöïu Öôùc &Taân Öôùc” , Sat. 9/09, 11:10 am.

11- Nghieâm Xuaân Hoàng: “Caùch Maïng & Haønh Ñoäng”nhaø xuaát baûn Quan Ñieåm, 1962.

12- Tuøng Phong: “Chính Ñeà Vieät Nam”, Saøigon, 2009.

13- Phuøng Ngoïc Sa: “Vì Söï Phaûn Boäi cuûa CSVN, TrungCoäng Chieám Ñoaït Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa” BaùoBaùch Vieät, thaùng 3/1995.

14- Leâ Ñình Thoâng: “10 Naêm Quan Heä Vieät - Trung”Tham luaän hoäi thaûo chính trò 1996 taïi WashingtonD.C. töø 23-24/4/1996.

Tham Khaûo

Saùch Ngoaïi Quoác:1-Will & Ariel Durant, “The Leõssons of His tory”, baûn dòch cuûa Nguyeãn Hieán Leâ & Traàn Löông Ngoïc, nhaø xb. Xuaân Thu, Ca. 1991.2-National Geographic Society, “Consive History of The Woeld”, ngöôøi dòch Leâ Vaên Xöông, baûn thaûo 2009.

3-Taøi Lieäu cuûa UÛy Ban Tö Phaùp, Thöôïng Vieän Hoa Kyø, Jan. 27, 1975.

*


“Strategic Engagement” maø Hoa Kyø ñaõ theo ñuoåinhieàu naêm qua, keát-quaû chæ laøm cho Trung Coäng coù söùcmaïnh veà kinh-teá, chöù khoâng laøm cho Trung Coäng tieán ñeánböôùc daân chuû, ngöôïc laïi Baéc Kinh coøn duøng “Gaäy oâng ñaäplöng oâng”, mua chuoäc nhöõng quoác gia chung quanh choánglaïi Hoa Kyø. “

Tieác thay, thôøi-cô thaønh-laäp “Lieân Bang ÑoângDöông” ñeå ñi ñeán Lieân Bang Ñoâng Nam AÙ Chaâu, maøphe “Daân Chuû” ïû ñaõ å ñeå lôõõ dòp laø ngay sau khi Quaân ñoäiNhaân Daân Vieät Nam dö chính-nghóa deïp tan taäp ñoaøndieät chuûng ø Pol Pot, tay sai Trung Coäng. Ngay dòp ñoù,hình thaønh Lieân Bang Ñoâng Döông thì ngaøy nay ñaõ coùmoät laù chaén töông ñoái maïnh ñeå ngaên-ngöøa yù-ñoà xaâm-laêngcuûa Trung Coäng.

Ñaëc bieät hoøan caûnh Vieät Nam ngaøy nay, tuy bòngaên caùch quoác noäi vôùi haûi ngoaïi veà laäp-tröôøng chính trò,nhöng duø sao vaãn laø moät khoái daân toäc Vieät. Trong khiñaáu tranh cho “daân chu û” vaø cho haïnh phuùc cuûa ñoàng baøo,khoái ngöôøi Vieät haûi ngoaïi, vì daân-toäc, vaø vì an-ninh chotoaøn vuøng, chuùng ta coù nhieäm-vuï phaûi hoã-trôï vaø doànmoïi noã-löïc ñeå giuùp cho söï chuyeån hoùa kòp thôøi, vaøkhoâng bao giôø queân choáng keû thuø chung laø Trung Coäng.

Tuyeät ñoái khoâng taïo moät cô may naøo cho TrungQuoác laáy côù mang quaân chieám ñoùng Vieät Nam.

Tin töôûng “Chính nghóa taát thaéng”. Chuùng ta chôøñoùn ngaøy vinh quang cuûa daân toäc vaø thaùi hoøa trong vuøngÑoâng Nam AÙ cuõng nhö ngaøy Theá Giôùi Daïi Ñoàng khoângcoøn xa.

*

Saùch Trích Daãn &

Tham Khaûo1- X. Y. Thaùi Dòch Lyù Ñoâng A:

- “Chu Tri Luïc ”, Nhaø xuaát baûn Gioù Ñaùy, xb. 1965 taïi Saøigoøn. - “Huyeát Hoa”, Nhaø xuaát baûn Gioù Ñaùy, xb. 1967 taïi Saøigoøn. - “Duy Nhaân Cöông Thöôøng”, Nhaø xuaát baûn Gioù Ñaùy, xb. 1970 taïi Saøigoøn.

- “Huyeát Hoa” Nhaø xuaát baûn Gioù Ñaùy, xb. 1970 taïi Saøigoøn.

- “Taâm Lyù Thaàn Linh Hoïc”, nhaø xuaát baûn Gioù Ñaùy, 1967 taïi Saøigon..

2- Voâ Ngaõ Phaïm Khaéc Haøm, “Trieát Lyù Lyù Ñoâng A”, Baûn thaûo, 1998.

3- Phaïm Vieät Chaâu, “Traêm Vieät Treân Vuøng Ñònh Meänh”, xb. taïi Hoa Kyø naêm 1997.

4- Hoaøi Nguyeân, “Ba Vaán Ñeà Khôûi Ñaàu Vaên Hoùa Vieät”, xb. taïi Canada, 2000.

5- Lyù Chaùnh Trung, “Tìm Veà Daân Toäc”, Löûa Thieâng naêm 1972.

6- Döông Danh Hy, “Boán Traän Ñaùnh Lôùn cuûa Obama”, http//www. doithoaionline.

7- Nguyeãn Huy Haân, “Lòch Söû VieätNam töø Toái Coå ñeán 938 D.L.” Baûn thaûo vieát tay, 2009.

8- Nguyeãn Thuøy, “Vieät Nam Ñiaï Baøn Ñöôïc Choïn”, nguyeät san Daân YÙ, soá 22 thaùng 7/1996


Thö töø vaø ngaân phieáu xin göûi veà OÂ. Ñinh Khang Hoaït

3114 NE 52nd Ave. Portland, OR 97213.

AÁn phí: $15 my õkim

205206

Documents

Kính Daâng Toå Quoác Vieät Nam - WordPress.com...haøng the á-ky û, cu øng haøng trie äu ngöô øi gu ïc nga õ, lòch sö û loaøi ngöô øi ña õ va ø ñang tra ûi