İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

Öğretmenlik Sertifikası Programı Öğrencilerinin

“Öğrenme Öğretme Kuram ve Yaklaşımları”

Dersine İlişkin Bakışları ile Akademik Başarıları

Arasındaki Etkileşim

Cem Babadoğan , Ankara Üniversitesi

1

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

GİRİŞ

Öğretmen yetiştiren programları arasında zorunlu olmayıp isteğe bağlı

açılan Öğrenme Öğretme Kuram ve Yaklaşımları dersi 2014 -2015

eğitim Öğretim yılına kadar Öğretmenlik Sertifikası Programının

zorunlu dersleri arasında yer almaktaydı.

2004 yılından itibaren okutulan bu ders içinde öğrenme ve öğretme ile

ilgili temel kavramlar, öğrenme ve öğretme kuramlarının katkıları,

öğrenme ve öğretme strateji ve taktikleri, öğrenme ve öğretme stilleri

ile öğretme yaklaşımları konuları dersin içeriğini oluşturmaydı.

2

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

GİRİŞ

İlk yıllarda 3-0-3 biçiminde kredilendirilen ders sonraları 2-0-2

biçiminde bir yapıya indirgenmişti.

Ardından zorunlu kategorisinden çıkarılarak ve ders programdan

kaldırıldı.

Görüldüğü üzere her iki formunda da uygulamaya yer vermeyen

dersin yapısı YÖK tarafından konulara dayalı doğrusal biçimde

oluşturulmuş, yapısı itibarıyla da öğretmen denetiminin yoğun olduğu

bir biçimde kurgulanmıştır.

3

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

GİRİŞ

Ders kapsamında öğrencilerin öncelikle kuram ve yaklaşım, strateji ve

taktik tanımları hakkında bilgi sahibi olması, öğrenme ve öğretme

kuramları ile ilgili gelişimi kronolojik olarak özetlemesi, öğretme

yaklaşımlarının işlevleri konusunda yönelik olumlu tutum geliştirmesi

beklenmektedir.

Ağırlıklı bilgi düzeyinde tasarlanan ders farklı birimlerde farklı

biçimlerde ve kapsamlarda verilmiştir.

4

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

GİRİŞ

Bu kapsamda bu derste; öğrenme kuram ve stratejilerine

değinilmekte, öğretim sürecinin biçimlendirilmesine kaynaklık eden

Açıklayıcı kuram/kuramcı (Anlamlı Öğrenme/Ausubel, Buluş/Bruner, Okulda

Öğrenme/Bloom, Temel Öğretme/Glasser) ve Kuralcı kuram/kuramcı(Bilgiyi İşleme/Gagne,

Sorgulayıcı/Collins, Güdüsel Tasarım/Keller, Açımlayıcı/Reigeluth, Öge Sunum/Merril, Aşamalı

Bulduru/Landa) lar bağlamında öğretim ilke, kural ve modelleri

tartışılmakta, stil ve biçem modelleri (Dunn, Kolb, Letteri, Silvermen, Grasha,

Reichman, Curry, Ramirez, Gregorc, Schemck) ve (proje, problem, öykü, senaryo, beyin

temelli) öğretim yaklaşımlarına ilişkin kavramsal çalışmalar üretmek

amaçlanmaktadır.

5

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

GİRİŞ

Ancak bu beklenti kuramsal bir bilgilenmenin ötesinde öğreticinin

gerçekleştireceği uygulamaları kuramsal gerekçeler üzerine

yapılandırılması ve sonuçları bu bağlamda tartışması ve geliştirmesi

daha öncelikli bir beklentidir.

Her ne kadar bizde uygulama kredisi olmasa da eğitim algısı gelişmiş

ülkelerde yürütülen benzer ders yapılarında uygulama saatleri

bulunmaktadır.

Ülkemizde nadir de olsa sanal uygulama kredisi tanımlanarak

yürütülen dersle bulunmaktadır.

6

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

YÖNTEM

Bu çalışma 2013-2014 Eğitim Öğretim Yılında Öğrenme Öğretme

Kuram ve Yaklaşımları Dersini alan Almanca, Arapça, Felsefe, Fizik,

Fransızca, Çince, Gıda Teknolojisi, Hasta ve Yaşlı Hizmetleri, İlahiyat,

İngilizce, Tarım Teknolojileri, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı olmak üzere

on üç alanda öğrenim gören 324 öğrenci üzerinde yürütülmüştür.

Derse yönelik bakış açılarına dayalı veriler ders sırasında

yapılandırılmış ya da yapılandırılmamış yazılı, ders dışında ise ders

aralarındaki zamanlarda yarı yapılandırılmış araçlar kullanılarak elde

edilmiştir.

7

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

YÖNTEM

Ayrıca çalışmada öğrencilerin dönem içi ve dönem sonu sınavları

notları da kullanılmıştır.

Tüm veri toplama araçlarında eksiksiz katkı sağlayan 252 öğrenciden

elde edilen veriler değerlendirme kapsamına alınmıştır.

Çalışmada tekil ve ilişkisel çözümlemeler yapılmıştır.

Çalışmaya katılan öğrencilerin ders ile ilgili görüş ve başarı durumları;

alan, cinsiyet, kazanım ve konu başlıkları bağlamında incelenmiştir.

8

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

VERİ KAYNAKLARI

DİS

30 maddelik çoktan seçmeli

2 maddelik uzun yanıtlı

ÖDEV

Seçilmiş kuram ve kuramcı tanıtımı

DSS

50 maddelik çoktan seçmeli (15 öğrenci yapımı)

1 maddelik uzun yanıtlı

9

YAPILANDIRILMIŞ

Öğrenme Biçemleri Ölçeği

Öğrenme Stratejileri Ölçeği

YARI YAPILANDIRILMIŞ

Gazete köşe yazısı hazırlama

YAPILANDIRILMAMIŞ

Doğal Gözlemler

Ders arası kantin söyleşileri

Blog incelemeleri

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

VERİLER (ALAN / CİNSİYET)Alan Kadın Erkek ToplamAlmanca 15 3 18

Arapça 12 5 17

İlahiyat 29 4 33

Felsefe Sosyoloji 23 1 24

Fizik 12 23 35

Fransızca 31 0 31

İngilizce 33 3 36

Tarım Teknolojileri 7 4 11

Türk Dili ve Edebiyatı 20 5 25

Çince 1 1 2

Gıda Teknolojisi 4 2 6

Hasta ve Yaşlı Hizmetleri 7 0 7

İletişim 4 3 7

198 54 252

10

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25VERİLER (KONU BAŞLIKLARI /KAZANIMLAR)

11

Konu/Kazanım Kadın Erkek Ortalama

Temel Kavramlar 79,12 66,84 72,98

Öğrenme Kuramları 81,23 79,16 80,20

Öğrenme Stratejileri 79,30 77,07 78,19

Öğrenme Stilleri 76,70 75,20 75,95

Açıklayıcı Öğretim Kuramları 62,78 59,96 61,37

Kuralcı Öğretim Kuramları 59,05 53,97 56,51

Öğretim Stratejileri 70,80 71,06 70,93

Öğretim Modelleri 76,40 70,09 73,25

Öğretim Stilleri 73,20 61,15 67,18

Öğretim Yaklaşımları 85,20 69,67 77,44

Genel 74,38 68,42 71,40

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25VERİLER (KONU BAŞLIKLARI /KAZANIMLAR)

12

Konu/Kazanım Sözel Sayısal Ortalama

Temel Kavramlar 81,23 67,94 74,59

Öğrenme Kuramları 79,56 77,17 78,37

Öğrenme Stratejileri 74,89 71,00 72,95

Öğrenme Stilleri 75,01 74,20 74,61

Açıklayıcı Öğretim Kuramları 69,89 62,67 66,28

Kuralcı Öğretim Kuramları 61,90 59,78 60,84

Öğretim Stratejileri 71,67 71,06 71,37

Öğretim Modelleri 69,34 74,23 71,79

Öğretim Stilleri 73,23 63,33 68,28

Öğretim Yaklaşımları 82,04 67,93 74,99

Genel 73,88 68,93 71,40

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

VERİLER (DİS / ÖDEV / DSS) r=072

13

DİSÖ

DSS

AO62,5

78,471,4

SS10,1

8,912,2

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

BULGULARÇalışmadan elde edilen temel bulgular çerçevesinde; kadınların

erkeklere oranla, sözel alanların, sayısal alanlara oranla hem kazanım

hem de konu başlıkları bağlamında daha etkili bir profil çizmişlerdir.

Konu başlıkları bağlamında yapılan değerlendirmelerde öğrenme

kuramları ile ilgili bilgilere hem daha önceden sahip olunduğu hem de

temel düzeyde işlendiğinden ötürü kalıcılığın yüksek olduğu

belirlenmiştir.

Strateji ve yaklaşımlarla ilgili kalıcılık düzeyi ise ikinci derecede

bulunmuştur.

14

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

BULGULAR

Öğretme kuramlarıyla ilgili olarak bakıldığında açıklayıcı öğretme

kuramlarının, kuralcı öğretme kuramlarına oranla göreli olarak daha

yüksek olmasına karşın öğretim kuramlarında kalıcılık düzeyleri en

düşük düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır.

Öğrenciler için en ilginç konular arasında öğrenme stilleri konusu

gelmektedir. Çalışmada ayrıca temel kavramlar arasında karıştırmanın

çok yaşandığı dolayısı ile bir çok terimin birbirinin yerine kullanıldığı

ortaya çıkmaktadır.

15

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

BULGULARUygulama eksikliği ve süre yetersizliği bir çok öğrenci tarafından temel

bir sorun alanı olarak gösterilmiştir.

360 derece değerlendirme sistemi doğru bulunmuştur.

Yapılandırılmamış gözlem ve görüşmeler ile başarı notları arasında

yüksek bir tutarlık katsayısına ulaşılamamıştır.

Öğrenme Biçemleri ve Öğrenme Stratejileri ölçeklerinde ilk sonuçlar

kadınların erkeklere göre, sayısal alanların sözel alanlara göre daha

tutarlı yanıtlar verdikleri, çoğunun görsel olduğu, düzeni sevmedikleri,

genellikle gece çalışmaya yatkın oldukları, not alarak dinlemedikleri

ortaya çıkmıştır.

16

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

BULGULARDersin ardışık konu zincirleri dışında, tematik anlatımının daha yararlı

olduğunu beyan etmişlerdir.

Dersin konumunu Program Geliştirme ve Öğretim öncesinde Ölçme ve

Değerlendirme ile birlikte alınmasının daha yararlı olacağını

belirtmişlerdir.

Derse uygulama kredisin eklenmesinin daha etkili olacağını

belirtmişlerdir.

17

İleri

Geri

Bitir

Yenile

10:25

TARTIŞMA VE SONUÇ

Bu veriler çerçevesinde, dersin yeniden programa konulması, ders

saatinin artırılması, uygulama kredisinin yükseltilmesi anlamlı olacaktır.

Bu durumda ders kur tanımının yeniden geliştirilmesi gerekmektedir.

Ders kapsamında kuramların alanlara göre uygulama örneklerinin nasıl

tasarlanması ve uygulanması gerektiği konusunda örnek olaylar

üretilmesi gerekmektedir.

Ayrıca dersin birinci yarıyılda verilmesi ve Program Geliştirme, Öğretim

İlke ve Yöntemleri içeriklerinin ardından, özellikle Öğretim

Uygulamaları dersi ile eşgüdüm içinde yürütmelidir.

18