Marana Rahasam 2011 - Internet Archive · గ ం లను ఆన్ ల ౖన్ ్వ ా ebook(pdf) ర పంల అం సత్ు న్ర . ార ేసత్ు నన్

మరణ రహసయ�

ననున “��ను” �ల�సు��వట��

ననున “��ను” మ�ర�చ��వట��

ననున “��ను” �ర��వట��

మ��య� అత�యతతమ �వన ��

�వల�న భ��త,జ�ఞ న,కరమ,ధరమ సమ��రం ఒ��ట �ల�గ�ల� ఉ�తం�!

��రణం� ��ంతం �ల�సు��ల�� క వ�ంట�ం��, �� గ�ం��ల� అందుబ�ట�ల� ల�వ�. ఇం��క�� దగగర

గ�ం��ల� వ�ంట��, �� జ�ఞ సువ�ల�� ఎకకడ ఉనన�� యదు. అల�� న ల�బర�� ల� ��న ర�ల ప�సత�ల� మ�తర��

లభయం అవ�త��న�.కనుక తమవంత�� భ��త,జ�ఞ న పర��రధం మ�ను��వ�ల�న ��త శకం ��బ ��ట �ర� ఉ�తం� �ల��న

గ�ం��లను ఆన ల�న ��వ� eBOOK(PDF) ర�పంల� అం��సుత ��నర�. �ర� �సుత నన జ�ఞ న యజ�ఞ �� మ క��

తమవంత�� స�యం �� రయక�మంల� ��గం� �� గ�ం��లను �� మ ��వ� క�� అంద�సుత ��నమ�, ఇందుక�

��మ� �� కృతజఞత ��య�సుక�ంట��నమ�. కనుక పర� ఒకకర� ఈ సదవ��న స��వ��గం �సు��గలర�. ఇందుక�

స�యం ��న ఆ��కవ ��బ ��ట(https://archive.org), గ�గ�ల ��బ ��ట(https://www.google.co.in),�� ట

��ట(http://www.microsoft.com) �� క�� మ� ఋణప��వ��నమ�. �� మ ��వక బృందం ��ర�� ఒకకట�,

పర� ఇల�ల ఆ��య�మక జ�ఞ న గ�ం��ల�� ం�� లనన� మ� ��క.

ఈ గ�ం��లను ఉ�తం� ఆన ల�న ల� చదువ�టక�, ��గ�మ�(��ల డ) �సు��నుటక� గల మ��గ ల�:

1) ��త శకం �� బ ��ట: http://thraithashakam.org/

2) �� మ ��బ ��ట: http://www.sairealattitudemanagement.org

3) �� మ గ�గ�ల ��ట: https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement

4) ఆ��కవ ��బ ��ట: https://archive.org/details/SaiRealAttitudeManagement

ఈ జ�ఞ న యజఞం �� గల సల�ల�,సూచనలక� �� మ ��వక బృం��న

సంపర��ంచుటక�: [email protected] 1

�� మ భ��త,జ�ఞ న సమ��రం: https://www.facebook.com/SaiRealAttitudeManagement

�� మ భ��త,జ�ఞ న సంబంద ��ల�: https://www.youtube.com/user/sairealattitudemgt

ఈ జ�ఞ న యజఞంల� పర� ఒకకర� �ల�గ �, ఈ అవ��న స��వ��గం �సు��,�ర� సంతృప�త ల�� మ��క �ధక��,

�జ�ఞ సువ�లక� మ�రగం చూ�ంచగలర� ఆ�సుత ��నమ�.

గమ�క: భ��త,జ�ఞ న పర��రధం ఉ�తం� eBook ర�పంల� ��త శకం ��బ ��ట �ర� అం��ంచటం జ��ం��. ఈ గ�ంధమ��

�య�ర,మ�దరణ హక�కల� �� గలవ�,కనుక �� సంపర��ంచగలర�.

SaiRealAttitudeManagement(SAI RAM) - �� జ వయ��తతవ �రవహణ(�� మ)

* సరవం �� థ �ద సమరపణమసుత *

http://thraithashakam.org/

http://www.sairealattitudemanagement.org/

https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement

https://archive.org/details/SaiRealAttitudeManagement

mailto:[email protected]

https://www.facebook.com/SaiRealAttitudeManagement

https://www.youtube.com/user/sairealattitudemgt

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

1

Ç+<ä÷ <Ûäs¡àÁ|ü<ë‘·,

dü+#·\Hê‘·àø£ s¡#·sTT‘·, Å‘Ó’‘· dæ<ë∆+‘· Ä~ø£s¡Ô

lll Ä#ês¡ Á|üuÀ<Ûëq+<ä jÓ÷^X«s¡T\T

eTs¡D s¡Vü≤dü eTT

H H

Á|ü<∏äeT eTTÁ<äD : dü+ˆˆ 2011

Á|ü#·T]+∫q yês¡T

Ç+<ä÷ C≤„q y~ø £ (Regd.No. : 168/2004)

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

eTs¡D s¡Vü≤düéTT

eTs¡DeTT nq>± #·ìb˛e&ÉeTT nì n+<ä]ø° ‘Ó\TdüT. #êe⁄ |ü⁄≥Tºø£\T Á|ü‹ J$ø° ø£\e⁄. |ü⁄≥Tºø£‘√

J$øÏ J$‘·eTT yÓTT<ä\>∑TqT. eTs¡DeTT‘√ J$‘·eTT n+‘·eT>∑TqT. Je⁄ì jÓTTø£ÿ |ü⁄≥Tºø£ #êe⁄\ eT<Ûä´ ø±\eTTqT

J$‘·eTT n+{≤eTT. ˇø£ Je⁄ìøÏ |ü⁄≥Tºø£ ø±yê\+fÒ ˇø£ X¯Øs¡eTT+&ç rsê*. n˝≤π> Je⁄ìøÏ eTs¡DeTT

sêyê\Hêï yêìøÏ X¯Øs¡eTT+&ç rsê*. Áø=‘·Ô •X¯ó X¯Øs¡eTTqï|ü⁄&ÉT Ä X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ Je⁄&ÉT #˚s¡&ÉeTTqT »qà ˝Òø£

»qqeTT n+≥THêïeTT. Ç~ n+<ä]ø° ‘Ó*dæq $wüj·TeTTe˝… ø£ì|æ+∫Hê, X¯Øs¡ |ü]XÀ<Ûä≈£î\≈£î ≈£L&Ü ‘Ó*j·Tì

s¡Vü≤düéTTqï~, n~j˚T »qq s¡Vü≤düéTT. Ç+‘·es¡≈£î ‘Ó*j·Tì »qq s¡Vü≤düéTTqT dæ<ë∆+‘· s¡÷|üeTT˝À

Á>∑+<∏äs¡÷|üeTT>± ‘Ó*j·TCÒXÊeTT. y˚TeTT ‘Ó*j·TCÒdæq ªª»qq eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTTµµ $C≤„qs¡+>∑eTT˝À (ôd’qT‡˝À)

ˇø£ eT\T|ü⁄˝≤+{Ï~. eTìwæøÏ ‘Ó*j·Tì »qqeTTqT >∑T]+∫ nfÒ¢ eTìwæøÏ ‘Ó*j·Tì eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ »qq

eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTT˝À $C≤„qs¡÷|üeTT˝À $|ü⁄\eTT>± ‘Ó*j·TCÒXÊeTT. Ç|ü⁄&ÉT eTTKéTT>± #Ó|üq<eTq>±! »qqeTT

>∑&É∫ b˛sTTq~. ‘·sê«‘· sêe\dæq~ eTs¡DeTT. n+<äTe\q sêuÀe⁄ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø√e&ÉeTT

eTìwæøÏ eTTU´ nedüs¡eTT. nsTT‘˚ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ≈£L&É eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTT˝À ‘Ó*j·TCÒXÊeTT. n+‘˚ø±ø£

eT]ø=ìï Á>∑+<∏äeTT\˝À ≈£L&Ü eTs¡DeTT ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\Tqï<ä , ø£{Ï ø±\eTs¡DeT˙, ¬s+&Ée~ nø±\ eTs¡DeT˙

≈£L&Ü ‘Ó*j·TCÒXÊeTT. Bìe\q eTìwæøÏ »qà ˇø£ s¡ø£y˚Tq˙, eTs¡DeTT ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\˙ ‘Ó*dæb˛sTTq~.

y˚TeTT ‘Ó*j·TCÒdæq~ XÊÅdüÔã<ä›yÓTÆq düe÷#ês¡eTT, ø±e⁄q mes¡÷ K+&ç+#·T≥≈£î M\T˝Ò<äT. y˚TeTT eTT+<äT>±H˚

Ç~ uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔy˚‘·Ô\≈£î ≈£L&Ü ‘Ó*j·Tì düe÷#ês¡eTì #ÓbÕŒeTT. e÷≈£î ‘Ó*j·Tì<ë nì me¬s’Hê y˚TeTT #Ó|æŒq

$wüj·TeTTqT K+&ç+#ê\ì #·÷∫Hê, e÷~ XÊÅdüÔdüeTà‘·yÓTÆq dæ<ë∆+‘·eTT, ø±e⁄q <ëìì mes¡÷ K+&ç+#·˝Òs¡T.

Ç|ü⁄&ÉT Á|ü‘˚´øÏ+∫ #Ó|üq~ @eTq>±! eTs¡DeTT ø±\, nø±\ nì ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\T>± ñ+&çHê, eT÷&Ée

s¡ø£yÓTÆq eTs¡DeTT ≈£L&É ˇø£{Ï >∑\<äT. eT÷&Ée s¡ø£eTT yêdüÔyêìøÏ e÷ ˝…ø£ÿ˝À eTs¡DeTT ø±≈£îHêï, Á|ü»\ ˝…ø£ÿ˝À

eTs¡Dy˚T! ø±e⁄q <ëìì ≈£L&Ü eT÷&Ée eTs¡DeTT>± #Ó|üŒe\dæe∫Ãq~. Ç+‘·es¡≈£î ôd’qT‡ ‘Ó*dæq yê]øÏ ø±\

eTs¡DeTTqT >∑T]+# ‘Ó\TdüT. ¬s+&Ée s¡ø£yÓTÆq nø±\ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ≈£L&Ü @e÷Á‘·eTT ‘Ó*j·T<äT. eT÷&Ée<Ó’q

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ Ç|üŒ{Ï ø±\eTT˝À, q÷{ÏøÏ q÷s¡TbÕfi¯ófl me]ø° ‘Ó*j·T<äH˚ #Ó|üŒe#·TÃqT. Ç|üŒ{Ï

ø±\eTT˝À eT÷&Ées¡ø£yÓTÆq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ me]ø° ‘Ó*j·Tø£ b˛sTTHê, |üPs¡«ø±\eTT ø=+<ä]øÏ

Bì$wüj·TeTT ‘Ó*j·TTqqT≥≈£î ø=ìï Ä<Ûës¡eTT\Tqï$. Ä Ä<Ûës¡eTT\qT ‘·sê«‘· #Ó|ü ø=+<ëeTT. Ç|ü&ÉT

eTs¡DeTT nqTq~ ø£s¡à≈£î dü+ã+~Û+∫q<ë? Òø£ ø£s¡à≈£î nr‘·yÓTÆq<ë? nì #ê˝≤eT+~ Ä<Ûë´‹àø£y˚‘·Ô\qT n&ç–‘˚

ø£s¡àqT ã{Ïºj˚T eTs¡DeT÷, ø£s¡àqT ã{Ïºj˚T »qqeT÷ nì #Ó|ü#·THêïs¡T. á Á|üX¯ï≈£î y˚TeTT #Ó|ü »yêãT

@eTq>±! eTìwæøÏ>±˙, »+‘·Te⁄øÏ>±˙, JeeTT >∑\ @ ÁbÕDÏøÏ >±˙ »qq eTs¡DeTT\T düVü≤» dæ<ä∆yÓTÆq$

e÷Á‘·y˚T. »qq eTs¡DeTT\T JesêdüT\≈£î Á|üø£è‹ dæ<ä∆yÓTÆq$>± ñqï$. #êe⁄|ü⁄≥Tºø£\T ø£s¡à≈£î nr‘·yÓTÆq$.

yê] yê] ø£s¡àqTã{Ïº #·ìb˛jT düeTj·TeT÷, #·ìb˛e⁄ düú\eT÷, #·ìb˛e⁄q|ü&ÉT Jeq |ü]dæúr, #·ìb˛e⁄ düeTj·TeTT˝À

ñ+&Ée\dæq Äs√>∑´, nHês√>∑éT÷, X¯Øs¡ ã\eT÷, X¯Øs¡ ej·Tdü÷‡ ìs¡ísTT+|üã&ç ñ+&ÉTqT. nsTT‘˚ #êe⁄>±˙,

|ü⁄≥Tºø£>±˙ ø£s¡à≈£î dü+ã+<ÛäeTT ˝Òì Á|üø£è‹ dæ<ä∆yÓTÆq Á|üÁøÏj·T\T. πøe\eTT eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ #Ó|üø=qï#√,

eTs¡DeTT Je⁄ìøÏ @ nqTuÛÑ÷‹ ˝Òì dæú‹. n+<äTe\q nqTuÛÑeeTT ˝Òì<ëìì ø£s¡à≈£î n+≥>∑≥º≈£L&É<äT.

2

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

nqTuÛÑeeTTq≈£î e#·TÃq~ @<Ó’Hê ø£s¡à≈£î dü+ã+~Û+∫q<˚ n>∑TqT. eTs¡DeTT nqTuÛÑeeTT˝Òì~. ø±e⁄q ø£s¡à≈£î

nr‘·yÓTÆq~. Je⁄ìøÏ »qà ø£*Zq ‘·sê«‘· ÁbÕs¡ã∆ø£s¡à yÓTT<ä\>∑TqT. n˝≤π> Je⁄ìøÏ ÁbÕs¡ã∆ø£s¡à nsTTb˛sTTq

‘·sê«‘· eTs¡DeTTø£\TZqT. n+<äTe\q »qq eTs¡DeTT\T ¬s+&É÷ ø£s¡à≈£î nr‘·yÓTÆqy˚qì #Ó|ü#·THêïeTT.

eTs¡DeT+fÒ @$T{Ï?

ˇø£ Je⁄ì J$‘·eTT eTT–ùdÔ <ëìì #·∫Ãb˛e&ÉeTT Òø£ eTs¡DÏ+#·&ÉeTT n+{≤eTT. M{Ï˝À #·∫Ãb˛e&ÉeTT

nqT |ü<äeTTqT |üPs¡«eTT dü‘·TÔ b˛e&ÉeTT nì>±˙, dü‘·TÔ b˛sTT+~ nì>±˙ #Óô|Œ&çyês¡T. ø±\Áø£eTeTT˝À nC≤„qeTT

ô|]–b˛sTT, dü‘·TÔ nqT |ü<äeTTq≈£î ns¡úeTT ‘Ó*j·T≈£î+&Ü b˛sTT, dü‘·TÔ b˛sTT+~ nì |ü\Tÿ≥≈£î ã<äT\T, #·∫Ã

b˛sTT+~ nì |ü\Tÿ#·THêïs¡T. n˝≤π> dü‘·TÔ b˛e&ÉeTTqT #·∫Ãb˛e&ÉeTT nì ≈£L&Ü n+≥THêïeTT. eTs¡DeTT nqT

|ü<äeTT e÷Á‘·eTT |üPs¡«eTT qT+&ç e÷s¡TŒ #Ó+<äø£ ˇπø $<ÛäeTT>± |ü\Tø£ã&ÉT#·Tqï~. Ç|ü&ÉT e÷s¡TŒ #Ó+~e⁄qï,

#·∫Ã b˛e&ÉeTqT |ü<äeTT >∑T]+∫ $e]+#·Tø=ì #·÷kÕÔeTT. Áã‹øÏq eTìwæ X¯Øs¡eTT˝À ¬s+&ÉT Ä‘·à\T ñ+&É&ÉeTT

düVü≤»eTT. Ç~ ˇø£ eTìwæ X¯Øs¡eTT˝ÀH˚ø±ø£, JeeTTqï @ C≤‹ X¯Øs¡eTT˝À>±˙ ¬s+&ÉT Ä‘·à\T ñ+&É&ÉeTT

dæ<ë∆+‘·eTT. Ç+ø± $es¡eTT>± #Ó|üø=+fÒ jÓ÷>∑XÊÅdüÔeTT (ÁãVü≤à$<ë´XÊÅdüÔeTT) Á|üø±s¡eTT düJe X¯Øs¡eTT˝À

eT÷&ÉT Ä‘·à\T+&ÉT≥ düVü≤»eTT. n+<äT˝À ˇø£ Ä‘·à ñ\ø£<äT, |ü\ø£<äT, |üì #˚j·T<äT, ‘·≥düúeTT>∑ ñ+&ÉTq~

e÷Á‘·y˚T. n+<äTe\q eTqeTT Ç|ü&ÉT #Ó|üø√e\dæq~ ¬s+&ÉT Ä‘·à\qT >∑T]+∫ e÷Á‘·y˚T. Jyê‘·à, Ä‘·à,

|üs¡e÷‘·à nqã&ÉT eT÷&ÉT Ä‘·à\˝À |üs¡e÷‘·à @ |üì˙ #˚j·T<äT eT]j·TT ñ+&É&ÉeTT ‘·|üŒ <˚ìø° |üìøÏ sê<äT. Çø£

X¯Øs¡eTT˝À $T–*q Ä‘·à, Jyê‘·à nqT ¬s+&ÉT Ä‘·à\T e÷Á‘·y˚T |üìì #˚j·TTq$>± ñqï$. X¯Øs¡eTT˝Àì

Jyê‘·àj˚T H˚qT |òü˝≤Hê nì #Ó|üø=qT#·Tqï~ eT]j·TT H˚qT nqT uÛ≤eeTT ø£*Z X¯Øs¡eTT˝Àì ø£wüº düTKeTT\qT

nqTuÛÑ$+#·T #·Tqï~. n+‘·e÷Á‘·eTT ‘·|üŒ X¯Øs¡eTT˝Àì Je⁄ìøÏ @ |üìj·TT ˝Ò<äT. Çø£b˛‘˚ X¯Øs¡eTT˝Àì Á|ü‹

|üì˙ Ä‘·à #˚j·TT#·Tqï~. Çø£ÿ&É eTTKéTT>± #Ó|üŒe\dæq $wüj·Ty˚TeT+fÒ X¯Øs¡eTT˝À Je⁄&ÉqT ‘êqT ‘·|üŒ Ä‘·à

ˇø£≥Tqï<äì>±˙, Áyêj·T&ÉeTT, #˚j·T&ÉeTT, e÷{≤¢&É&ÉeTT, b˛{≤¢&É&ÉeTT, #·÷&É&ÉeTT, Ä&É&ÉeTT düeTdüÔ |üqT\˙ï

Ä‘·à #j·TT#·Tqï<äì>±˙ me]ø° ‘Ó*j·T<äT. X¯Øs¡eTT˝À eT+∫ #Ó&ÉT |üqT\T #˚j·TT#·Tqï~ Ä‘˚àqì ‘Ó*j·Tø£,

n+<äs¡÷ ‘êy˚T n˙ï #˚j·TT#·THêïeTì nqTø=+≥THêïs¡T.

me]øÏ ‘Ó*dæHê, me]øÏ ‘Ó*j·T≈£îHêï X¯Øs¡eTT˝À eTTK´bÕÁ‘·qT b˛wæ+#·Tq~ Ä‘·àj˚T. X¯Øs¡eTT˝À

Jyê‘·à ñ+fÒ Ä‘·à ‘·|üŒìdü]>∑ ñ+≥T+~. n+<äTe\q Jyê‘·à≈£î, Ä‘·à CÀ&ÉTÄ‘·à nìj·T÷, Á|üø£ÿH˚ ñ+&ÉT≥

e\q bıs¡T>∑T Ä‘·à ˝Òø£ bıs¡T>∑Tyê&Éìj·T÷, X¯Øs¡eTT˝À nìï nej·TeeTT\≈£î X¯øÏÔì#·TÃ≥ e\q dü‘·TÔe ˝Òø£ dü‘·TÔ

nì≈£L&Ü Ä‘·à |æ\Teã&ÉT#·Tqï~. #·ìb˛sTTq|ü⁄&ÉT X¯Øs¡eTT˝Àì ø£~˝…&ç dü‘·TÔe n+‘·j·TT b˛e⁄≥ e\q nq>±

Ä‘·à b˛e⁄≥ e\q dü‘·TÔ b˛sTT+~ nì |üPs¡«eTT Ä<Ûë´‹àø£y˚‘·Ô\HÓ&çyês¡T. |üPs¡«eTT Ä‘·àqT n<Ûä´j·TqeTT #˚dæq

Ä<Ûë´‹àø£y˚‘·Ô\T X¯Øs¡eTT˝Àì Je⁄ìï ˝…øÏÿ+#·ø£, Ä‘·àH˚ eTTKéTT>∑ |ü]>∑DÏ+∫qyê¬s’, eTs¡DÏ+∫q eTìwæì #·÷∫

|òü˝≤Hê yêì dü‘·TÔ b˛sTT+~ Òø£ |òü˝≤Hêyê&ÉT dü‘·TÔ b˛j·÷&ÉT nHÓ&çyês¡T. n˝≤π> Äe⁄ eTs¡DÏùdÔ <ëìì #·÷∫ Äe⁄

dü‘·TÔ b˛sTT+~ nHÓ&çyês¡T. Ç|üŒ{Ï ø±\eTT˝À Ä‘·àC≤„qeTT ‘Ó*j·Tì eTqTwüß\T dü‘·TÔ nqT |ü<äeTTqT dü#·TÃ nì

3

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

|ü\T≈£î#·T ∫e]øÏ Äe⁄ dü∫Ãb˛sTT+~, ≈£îø£ÿ dü∫Ãb˛sTT+~, eTìwæ dü∫Ãb˛j·÷&ÉT n+≥THêïs¡T. |ü\ø£&ÉeTT˝À

dü∫Ãb˛j·÷&ÉT nì nqT#·÷, Áyêj·T&ÉeTT˝À #·∫Ãb˛j·÷&ÉT nì ÁyêdüTÔHêïs¡T. á $<ÛäeTT>± uÛ≤eeTT ˝Àq÷,

uÛ≤wü Àq÷ nC≤„qeTT>± Xã›eTTq÷, |ü<äeTTq÷ nC≤„qT\T e÷]ÃyXÊs¡T. n+<äTe\q dü∫Ãb˛j·÷&ÉT nqT |ü<äeTTqT

e÷s¡TŒ#Ó+~q e÷≥>∑ #Ó|ü#·THêïeTT.

Çø£ e÷s¡TŒ#Ó+<äì eTs¡DeTT nqT e÷≥qT >∑T]+∫ $e]+#·T ø=+<ëeTT. á |ü<äeTT˝À ªeTs¡µ nqT

X¯ã›eTTqï~ ªªeTs¡µµ nq>± HêX¯qeTT #˚j·TTq<äì ns¡úeTT. ªªs¡DeTTµµ nq>± j·TT<ä∆eTT nì ns¡úeTT.

eTs¡Gs¡DeTTReTs¡DeTT. eTs¡DeTT nqT X¯ã›eTT˝À HêX¯qeTT #˚j·TT j·TT<ä∆eTì ns¡úeTT >∑\<äT. X¯Øs¡eTT

HêX¯qeT>∑T≥≈£î »s¡T>∑T ÁøÏj·T yÓTT<ä\>∑T≥qT eTs¡DeTT n+≥THêïeTT. Je⁄&ÉT eT]j·TT Ä‘·à X¯Øs¡eTTqT e<ä*q

yÓ+≥H XØs¡eTT˝Àì <Ûë‘·Te⁄\˝À j·TT<ä∆eTT˝≤+{Ï |üì yÓTT<ä\>∑TqT. ‘=+<äs¡>± XØs¡eTT HêXqeT>∑T≥ yÓTT<ä\>∑TqT.

X¯Øs¡eTT J]í+∫ b˛e⁄ ÁøÏj·T j·TT<ä∆eTTe˝… ‘=+<äs¡>∑ »s¡T>∑T#·Tqï<äì ‘Ó*j·TT≥≈£î <ëìì eTs¡DeTT nHêïs¡T.

eTs¡DeTT eTTKéTT>∑ ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\ì ˇø£{Ï ø±\ eTs¡DeT˙, ¬s+&Ée~ nø±\ eTs¡DeT˙ ‘Ó\TdüT ø=HêïeTT.

á ¬s+&ÉT eTs¡DeTT\˝ÀqT XØs¡eTT HêXqyÓTÆ b˛e⁄#·Tqï~. e÷qe⁄ì XØs¡eTTqT $uÛÑõ+∫ #·÷∫‘ dü÷Á‘·ã<ä›eTT>±

24 uÛ≤>∑eTT\T>± ñqï~. Je⁄ì‘√ nsTT‘˚ 25 uÛ≤>∑eTT\>∑TqT. Ä‘·à‘√ nsTT‘˚ 26 uÛ≤>∑eTT\>∑TqT. Je⁄&ÉTqï

#√≥ Ä‘·àe⁄+&ÉTqT. ø±e⁄q Ä‘·àqT e<ä* Je⁄ìï ˝…øÏÿ+∫ #·÷∫‘˚ yÓTT‘·ÔeTT 25 uÛ≤>∑eTT\T>± X¯Øs¡eTTqï~.

X¯Øs¡eTT˝À Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq |üìì #˚j·TTq~ Á|ü‘˚´ø£ uÛ≤>∑eTT nqT dü÷Á‘·eTT Á|üø±s¡eTT …øÏÿ+∫ #·÷∫‘˚ Je⁄ì‘√ düVü‰

25 s¡ø£eTT\ uÛ≤>∑eTT\T @s¡Œ&ÉT#·Tqï$. 25 XØs¡ uÛ≤>∑eTT\˝À uÛÖ‹ø£eTT>± ø£ì|æ+#·T uÛ≤>∑eTT\T 10 e÷Á‘·eTTqï$,

nuÛÖ‹ø£eTT>± ø£ì|æ+∫q uÛ≤>∑eTT\T 15 >∑\e⁄. ô|’øÏ ø£ì|æ+#·T X¯Øs¡ uÛ≤>∑eTT\qT dü÷ú\X¯Øs¡eT˙, ø£ì|æ+#·ì

XØs¡ uÛ≤>∑eTT\qT dü÷ø£åàXØs¡eT˙ n+≥THêïeTT. Ç|ü⁄&ÉT dü÷ú\ Xs¡ØeTT˝Àì 10 uÛ≤>∑eTT\q÷, dü÷ø£åà XØs¡eTT˝Àì

15 uÛ≤>∑eTT\q÷ ÁøÏ+<ä #·÷kÕÔeTT.

dü÷ú\ XØs¡uÛ≤>∑eTT\T dü÷ø£åà XØs¡uÛ≤>∑eTT\T

1. ø£qTï 1. Je⁄&ÉT 11. yê´qyêj·TTe⁄

2. eTT≈£îÿ 2. eTqdüT‡ 12. düe÷qyêj·TTe⁄

3. Hê\Tø£ 3. ãT~∆ 13. ñ<ëqyêj·TTe⁄

4. #Ó$ 4. ∫‘·ÔeTT 14. ÁbÕDyêj·TTe⁄

5. #·s¡àeTT 5. nVü≤eTT 15. nbÕqyêj·TTe⁄

6. #˚‘·T\T 6. #·÷|ü⁄

7. ø±fi¯ófl 7. $ìøÏ&ç

8. H√s¡T 8. düŒs¡Ù

9. >∑T<äeTT 9. s¡T∫

10. >∑TVü≤éTT 10. yêdüq

ˇø£ düJe X¯Øs¡eTT˝À 25 uÛ≤>∑eTT\T+&ÉT≥j˚T ø±ø£, yê{Ïì nìï{Ï˙ q&ÉT|ü⁄ Ä‘·à ≈£L&É >∑\<äT. ø±\

4

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

eTs¡DeTT˝À dü÷ú\, dü÷ø£åà X¯Øs¡ uÛ≤>∑eTT˝…’q 24 uÛ≤>∑eTT\qT e<ä* Je⁄&ÉT, Ä‘·à yÓ[flb˛e⁄<äTs¡T. ø±˙ dü÷ú\

X¯Øs¡eTTqT e÷Á‘·eTT e~* dü÷ø£åà X¯Øs¡yÓTÆq 14 uÛ≤>∑eTT\‘√ Je⁄&ÉT, Ä‘·à ≈£L&É ñ+&É&ÉeTTqT nø±\ eTs¡DeTT

n+{≤eTT. nø±\ eTs¡DeTT˝À Je⁄&ÉT, Ä‘·à $T>∑‘· 14 uÛ≤>∑eTT\ dü÷ø£åà X¯Øs¡eTT+&ÉT≥ e\q n~ eTs¡DeTT

ø±<äT. eTqTwüß\≈£î ø£ì|æ+#·T dü÷ú\X¯Øs¡eTT |ü&çb˛e⁄≥ e\q, ãj·T{ÏøÏ n~ eTs¡Dy˚T nsTTHê, <ëìì nø±\

eTs¡DeTì #Ó|ü#·THêïeTT. ø±\ eTs¡DeTT˝À Je⁄&ÉT, Ä‘·à eTs¡T»qà≈£î b˛e⁄<äTs¡T. nø±\ eTs¡DeTT˝À Je⁄&ÉT,

Ä‘·à eTs¡T»qà≈£î b˛s¡T. m+<äTø£q>± yê]øÏ dü÷ø£åàXØs¡eTTqï~. ø±e⁄q dü÷ø£åàXØs¡eTT˝À Je⁄&ÉT Ç+ø± ø=+‘·ø±\eTT

Áã‘·ø£e\dæq~ ñqï~. n≥Te+{Ï dü÷ø£åàX¯Øs¡eTTqï yêìøÏ XÊ«dü ≈£L&É »s¡T>∑T#·TH˚ ñqï~. dü÷ú\ X¯Øs¡eTT XÊ«dü

(ÁbÕDeTT) ˝Òì<Ó’ |ü&ççb˛e&ÉeTT e\q, <ëìì eTs¡Dy˚T nì n+<äs¡÷ #Ó|æŒHê, n~ |üP]Ô eTs¡DeTT ø±<äT.

XÊÅdüÔã<ä›yÓTÆq eTs¡DeTTq≈£î ˇø£ dæ<ë∆+‘· eTTqï~. XÊ«dü X¯Øs¡eTT qT+&ç ãj·T{ÏøÏ b˛sTT ‹]– X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ

#˚s¡ø£b˛‘˚ n~ eTs¡DeT>∑TqT. <ëìH˚ q÷{ÏøÏ q÷s¡T bÕfi¯ófl eTs¡DeTì #Ó|üŒe#·TÃqT. XÊ«dü düs¡«kÕ<Ûës¡D eTT>±

Ä&ÉT#·Tqï|ü⁄&ÉT dü÷ú\X¯Øs¡eTTqT e~*Hê n~ |üP]Ô eTs¡DeTT ø±<äT. yê&ÉT ø£ì|æ+#·ì X¯Øs¡eTT‘√H˚ Áã‹πø ñ

Hêï&ÉT. n+<äTe\q <ëìì nø±\ eTs¡DeTì n+≥THêïeTT. nø±\ eTs¡DeTTqT bı+~q yê&ÉT ø£ì|æ+#·≈£î+&çHê

yê&ÉT eTq‘√ bÕfÒ Áã‹øÏ ñHêï&Éì »„|æÔ ô|≥Tºø√+&ç.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT

ø±\eTs¡DeTT˝À Je⁄&ÉT, Ä‘·à X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛sTT eTs¡T »qà≈£î b˛e⁄#·THêïs¡T. nø±\ eTs¡DeTT˝À

Je⁄&ÉT, Ä‘·à dü>∑eTT X¯Øs¡eTTqT e<ä* dü>∑eTT X¯Øs¡eTT˝À ìedædüTÔHêïs¡T. Çø£ eTs¡DeTT nqTø=ì bıs¡bÕ≥T

|ü&ÉT#·Tqï ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ $e]+#·Tø=+<ëeTT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTqT <ëìì eT÷&Ée eTs¡DeTT>±

#Ó|üŒe#·TÃqT. yêdüÔyêìøÏ Ç~ eTs¡Dy˚T ø±≈£îHêï n˝≤ #Ó|üŒe\dæ e∫Ãq~. á eT÷&Ée s¡ø£yÓTÆq eTs¡DeTT˝À

Je⁄&ÉT, Ä‘·à dü÷ú\ X¯Øs¡eTTqT >±˙, dü÷ø£åàX¯Øs¡eTTqT >±˙ e<ä* yÓfi¯fls¡T. á ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À Je⁄&ÉT

X¯Øs¡eTTqT e<ä* b˛≈£î+&É X¯Øs¡eTT˝ÀH˚ ñ+&ÉTqT. ø±\ eTs¡DeTT˝ÀqT, Äø±\ eTs¡DeTT˝ÀqT Je⁄&ÉT dü÷ú\

X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛e⁄≥ e\q X¯Øs¡eTT˝Àì ø£<ä*ø£\T n˙ï ì*∫b˛e⁄qT. ø±e⁄q ø£<ä*ø£>±˙, XÊ«dü>±˙ ˝Òì

X¯Øs¡eTTqT #·÷∫ M&ÉT eTs¡DÏ+#ê&Éì #Ó|ü#·THêïeTT. nsTT‘˚ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTTqT e<ä*

b˛≈£îqïq÷, <ëìì eTs¡DeTì m+<äTø£+≥THêïs¡ì ø=+<äs¡&ÉT>∑e#·TÃqT. <ëìøÏ »yêãT @eTq>±! eTs¡DeTT

dæ<ë∆+‘·eTT‘√ ≈£L&ÉTø=qï<Ó’Hê Á|ü»\T e÷Á‘·eTT ø£ì|æ+#·T<ëìH˚ qeTTà#·THêïs¡T. Á|ü»\≈£î X¯Øs¡eTT˝À XÊ«dü

Ä&ç‘˚ eTìwæ Áã‹øÏ ñqï≥÷¢, XÊ«dü Ä&Éø£b˛‘˚ eTìwæ eTs¡DÏ+∫q≥T¢ #Ó|ü#·THêïs¡T. ∫e] XÊ«dü‘√H˚ eTs¡DeTT

edüTÔ+<äqT dü÷Á‘·eTT #ê˝≤eT+~øÏ ‘Ó*j·T<äT. m|ü&ÉT XÊ«dü ì*∫b˛‘˚ n|ü&ÉT ∫e] XÊ«dü b˛sTTqfÒ¢ ø£<ë! nì

≈£L&Ü n&ÉT>∑T#·THêïs¡T. yÓTT<ä{Ï<Ó’q ø±\ eTs¡DeTT˝À e÷Á‘·eTT ∫e] XÊ«dü b˛sTTq≥T¢, eTìwæ eTs¡DÏ+∫q≥T¢

#Ó|üŒe#·TÃqT. ø±˙ ¬s+&Ée<Ó’q nø±\ eTs¡DeTT˝À ≈£L&É eTìwæ jÓTTø£ÿ ∫e] XÊ«düqT >∑T]+∫ #Ó|üŒ˝ÒeTT.

m+<äTø£q>± ø£ì|æ+#˚ dü÷ú\ X¯Øs¡eTT˝À XÊ«dü Ä&Éø£b˛sTTq|üŒ{Ïø°, ø£ì|æ+#·ì dü÷ø£åàX¯Øs¡eTT˝À XÊ«dü Ä&ÉT#·Tqï~.

n+<äTe\q n~ ≈£L&É eTs¡DeTT ø±<äT. Çø£b˛‘˚ eT÷&Ée<Ó’q ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À dæ<ë∆+‘·eTT Á|üø±s¡eTT

X¯Øs¡eTTqT $&É∫ XÊ«dü b˛˝Ò<äT, ø±e⁄q <ëìì eTs¡DeTT nqT≥≈£î @e÷Á‘·eTT M\T˝Ò<äT. ø±˙ $X‚wüy˚TeT+fÒ

X¯Øs¡eTT˝À XÊ«dü Ä&É≈£î+&É ì*∫b˛e⁄≥ e\q eT÷&Ée <ëìì ≈£L&Ü Á|üC\T eTs¡DeTT n+≥THêïs¡T.

5

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTT Á|üø±s¡eTT ∫e] XÊ«dü‘√ Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛e⁄qì #Ó|æŒj·TTHêïeTT. ˇø£ÿ

ø±\eTs¡DeTT˝À e÷Á‘·yT ∫e] XÊ«dü ø£\<äT. nø±\ eTs¡DeTT˝À ∫e] XÊ«dü nqTq~ Ò≈£î+&É j·T<∏ë Á|üø±s¡eTT>±

XÊ«dü dü÷ø£åàX¯Øs¡eTT˝À Ä&ÉT#·Tqï~. ø±e⁄q ¬s+&Ée <ëì˝À ∫e] XÊ«dü˝Ò<äì #Ó|üŒe#·TÃqT. Çø£ eT÷&Ée <ëì˝À

X¯Øs¡eT+<äT XÊ«dü ì*∫b˛sTT eTìwæ #·ìb˛sTTq≥T¢ ø£ì|æ+∫Hê XÊ«dü ãj·T{ÏøÏ b˛˝Ò<äT. Je⁄&ÉT>±˙, Ä‘·à>±˙

X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛˝Ò<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À ˝À|ü*øÏ b˛sTTq XÊ«dü }|æ]‹‘·TÔ˝˝ÀH˚ ì*∫b˛e⁄qT. XÊ«dü

ãj·T{ÏøÏ sê≈£î+&É ì*∫b˛sTTq <ëìe\q >∑T+&Ó ì*∫b˛e⁄ #·Tqï~. >∑T+&Ó ì*∫b˛sTTq <ëìe\q s¡ø£ÔÁ|üdüs¡D

n+‘·j·TT ì*∫ b˛e⁄#·Tqï~. s¡ø£ÔÁ|üdüs¡D ì*∫b˛e&ÉeTT e\q X¯Øs¡eTT˝Àì Hê&ç ø=≥Tºø=<äT, yÓT<ä&ÉTqT+&ç

#Ó’‘·qéTT ì*∫b˛e⁄qT. <ëìe\q X¯Øs¡eTT #·\qeTT ˝Òì<Ó’, XÊ«dü ˝Òì<Ó’ |ü&çb˛e⁄qT. n|ü&É~ ãj·T{Ï yê]øÏ

eTs¡DeTTe˝… ø£ì|æ+∫Hê, e÷ …ø£ÿ˝À dæ<ë∆+‘·eTT Á|üø±s¡eTT eTs¡DeTT ø±<äT. m+<äTø£q>± X¯Øs¡eTT˝Àì Je⁄&ÉT

ãj·T{ÏøÏ b˛˝Ò<äT. X¯Øs¡eTT˝Àì XÊ«dü ˝À|ü\ ì\∫b˛sTTq~ ‘·|üŒ ãj·T{ÏøÏ b˛˝Ò<äT. ˇø£y˚fi¯ ãj·T{ÏøÏ b˛sTT

ì*∫b˛sTTe⁄+fÒ n~ n‘·ìøÏ ∫e] XÊ«dü nj˚T´~. ø±˙ XÊ«dü ˝À|ü˝Ò ì*∫b˛sTTq <ëìe\q n~ ÄK] XÊ«dü

≈£L&Ü ø±<äT. n+<äTe\q n~ eTs¡DeTT ø±<äì #Ó|üŒe#·TÃqT. n≥Te+{Ï düeTj·TeTT˝À Je⁄ì dæú‹ m≥T¢+&ÉTqì,

<ëìì @eTì #Ó|üŒe#·TÃqì ø=+<äs¡&ÉT>∑ e#·TÃqT. <ëìøÏ CyêãT @eTq>±! Ä düeTj·TeTT˝À Je⁄&ÉT ìÁ<ëedüú

dæú‹ì bı+~e⁄Hêï&ÉT. ø±˙ Ä düeTj·TeTTq X¯Øs¡eTT˝À XÊ«dü Ä&É&ÉeTT ˝Ò<äT, ø±ã{Ïº ãj·T{ÏøÏ n~ eTs¡DeTTe˝…

ø£q|æ+#·TqT. yÓ’<äT´\T düVæ≤‘·eTT <ëìì eTs¡Dy˚T n+{≤s¡T. n+<äTe\q y˚TeTT <ëìøÏ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì

ù|s¡Tô|{≤ºeTT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ø=+<ä]øÏ ø£sêàqTkÕs¡eTT e#·TÃ#·T+&ÉTqT. á eTs¡DeTTqT bı+~qyê&ÉT ø=~›ùd|ü⁄

ìÁ~+∫ ˝Ò∫q≥T¢ ø=ìï >∑+≥\≈£î >±˙, ø=ìï s√E\≈£î>±˙, ø=ìï HÓ\\≈£î>±˙ ‹]– ˝Òe>∑\&ÉT. nsTT‘˚ Ä

$wüj·TeTT me]ø° ‘Ó*j·T<äT. ø±e⁄q ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìì ì»eTT>± #·ìb˛j·÷&Éì ÁuÛÑ$T+∫

yêìì |üP&çÃy˚j·T&ÉyÓ÷, ø±*Ã y˚j·T&ÉyÓ÷ »s¡T>∑T#·Tqï~. n≥T¢ #˚j·T&ÉeTT e\q yêìì ãj·T{ÏøÏ sê≈£î+&É

Vü≤‘· #dæq≥¢>∑T#·Tqï~. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~q yêì XØs¡eTT Ä Je⁄&ÉT XØs¡eTT˝À ñqï+‘·es¡≈£î #Ó&çb˛<äT.

X¯Øs¡eTT #·\¢ã&ç b˛sTTHê, X¯Øs¡eTT s¡+>∑T e÷]b˛sTTHê, X¯Øs¡eTT˝À @ #·\qeT÷ ˝Òø£ b˛sTTHê Ä X¯Øs¡eTT

#Ó&çb˛<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTqTq~ uÛÑ÷$TMT<ä Jesêdæ |ü⁄{Ïºq|üŒ{ÏqT+&ç ñqï~. |üPs¡« ø±\eTT ø=+<äs¡T

<ëìì >∑T]Ô+#ês¡T. ø=+<äs¡T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~ ‹]– Áã‹øÏq yês¡T ≈£L&Ü ø£\s¡T. ø=+<ä]øÏ

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ‘Ó*j·T≈£î+&Ü edüTÔqï~. ø=+<äπsyÓ÷ <ëìì ‘Ó*dæ bı+<äTyês¡T ≈£L&Ü >∑\s¡T.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡De÷ ` ÁãVü≤àjÓ÷>∑e÷?

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT u≤>± $e]+∫ #·÷∫‘˚ n~ uÛÑ>∑eBZ‘·˝À #Ó|æŒq ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝≤+{Ï~.

ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝À u≤Vü≤´ C≤„H˚+Á~j·T eTT\ $wüj·TeTT\ìïj·TT ì*∫b˛sTT, XÊ«dü düú+_Û+∫b˛sTT, >∑T+&Ó

Ä–b˛sTTe⁄+&ÉTqT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À ≈£L&Ü Çy˚ \ø£åDeTT\T X¯Øs¡eTTq≈£î+&ÉTqT. ãj·T{ÏøÏ ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT,

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ¬s+&ÉT πø˝≤>∑T+&çHê À|ü\ Je⁄&ÉT e÷Á‘·eTT ø=+‘· ‘&Ü‘√ ñ+&ÉTqT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~q Je⁄&ÉT eTs¡T|ü⁄‘√ ñ+&ç b˛e⁄qT. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT bı+~q Je⁄&ÉT ms¡Tø£˝À ñ+&çb˛e⁄qT. eTs¡T|ü⁄

6

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

nq>± ìÁ<ä, ms¡Tø£ nq>± jÓ÷>∑eTT. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT bı+~q yê&ÉT>±˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~qyê&ÉT>±˙

ãj·T{ÏøÏ ø£ì|æ+#·T ≥≈£î ˇπø dæú‹˝À ñ+<äTs¡T. ø±e⁄q mes¡T jÓ÷>∑eTT˝À ñHêïs√, mes¡T eTs¡DeTT˝À ñHêïs√

#Ó|üŒ ÒeTT. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT bı+~q yê&ÉT>±˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~q yê&ÉT>±˙ ‹]– ÁbÕDeTT‘√ Òe>∑*π>yêπs!

ø±e⁄q Ç<ä›]˙ ø£*|æ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~q yês¡ìHê ‘·|ü˝Ò<äT. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT ≈£L&Ü ˇø£ $<ÛäeTT>±

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTìj˚T #Ó|üŒe#·TÃqT. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTqT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT jÓ÷– nsTTq yê&ÉT ‘Ó*dæ

bı+<äT#·THêï&ÉT. jÓ÷– ø±ì kÕ<Ûës¡D eTìwæ ‘·q≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&Ü ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<äT#·THêï&ÉT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTe˝… qT+&ÉT ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT bı+<äT jÓ÷– m+‘· ø±\eTT ‘êqT jÓ÷>∑eTT˝À ñ+&Ü˝À

ìs¡ísTT+#·Tø=ì ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT ÁbÕs¡+_Û+#·TqT. n˝≤ ø£ ñ<›X¯eTT‘√ ÁbÕs¡+_Û+∫q jÓ÷–øÏ ø=+‘· düeTj·TeTT

‘&Ü‘√ ãj·T{Ï C≤„|üø£eTT e#·TÃqT. ø±˙ ‘·q≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&É ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~q yêìøÏ ø£ ìs¡íj·TeT+≥÷

ñ+&É<äT, ø±e⁄q n‘·ìøÏ ãj·T{Ï C≤„|üø£eTT m|ü&ÉT edüTÔ+<√ #Ó|üŒ˝ÒeTT. ÁãVü≤àjÓ÷– jÓ÷>∑eTT˝À ≈£Ls¡TÃqï≥T¢,

n‘·qT jÓ÷>∑eTTqT Ä#·]+#·T jÓ÷– nsTTq≥T¢, ãj·T{Ï yê]øÏ ‘Ó*dæe⁄+&ÉT≥ e\q ÁãVü≤àjÓ÷– m+‘· ø±\eTT

jÓ÷>∑eTT˝À ≈£Ls¡TÃHêï |òüs¡yê˝Ò<äT. ãj·T{Ï eTqTwüß\T n‘·ìì jÓ÷–>±H˚ #·÷kÕÔs¡T. ÁãVü≤àjÓ÷– ø±q≥Te+{Ï

kÕ<Ûës¡D eTìwæ ˇø£y˚fi¯ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~‘˚, n‘·ì X¯Øs¡eTT˝À XÊ«dü Ä– b˛sTTe⁄+&ÉT≥ e\q,

ãj·T≥ eTqTwüß\T n‘·ìì #·ìb˛sTTq≥T¢ ˝…øÏÿ+∫, yêìøÏ n+‘·´ÁøÏj·T\T #˚j·TT<äTs¡T.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìøÏ, yêì X¯Øs¡eTT˝Àì nìï ÁøÏj·T\T Ä–b˛e⁄≥≈£î n‘·ì yÓT<ä&ÉT˝Àì

X¯øÏÔ X¯Øs¡eT+‘·{Ïì e<ä* yÓT<ä&ÉTj·T+<äT e÷Á‘·y˚T πø+ÁBø£è‘·yÓTÆb˛e⁄qT. Áã‹øÏj·TTqï kÕ<Ûës¡D eTìwæøÏ Ä‘·àX¯øÏÔ

X¯Øs¡eT+‘·{≤ yê´|æ+∫j·TT+&ÉTqT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q eTìwæøÏ Ä‘·àX¯øÏÔ ‘·\j·T+<äT>∑\ yÓT<ä&ÉT

eT<Ûä´ uÛ≤>∑eTT˝À ì*∫b˛e⁄qT. dü÷Á‘·eTT Á|üø±s¡eTT Ä‘·à X¯Øs¡eTT˝À ñqï+‘· es¡≈£î Jyê‘·à ≈£L&É X¯Øs¡eTT˝À

ñ+≥T+~. Ä‘·à, Jyê‘·à ¬s+&É÷ CÀ&ÉT Ä‘·à\ì #ê˝≤e÷s¡T¢ #Ó|æŒj·TTHêïeTT. Áã‹øÏj·TTqï X¯Øs¡eTT˝À ˇø£ Ä‘·à

ñ+~ n+fÒ ¬s+&Ée Ä‘·à ≈£L&É ñ+&çrs¡T‘·T+~. n+<äTe\q yÓT<ä&ÉT eT<Ûä´ uÛ≤>∑eTT˝À Ä‘·à X¯øÏÔ ì*∫ b˛e⁄≥

e\q Jyê‘·à ‘·q kÕúqeTT˝À ‘êqT ñ+≥T+~. nìï{Ïø°Ï X¯øÏÔì#·TÃ Ä‘·à ‘êqT e÷Á‘·eTT X¯Øs¡eT+‘êe⁄+&ç ‘·q

XøÏÔì yÓT<ä&ÉT eT<Ûä ˝À ì*|æydæ XØs¡eTT˝Àì @ uÛ≤>∑eTTq≈£L XøÏÔìe«ø£ b˛e&ÉeTT e\q eTqdüT‡ ≈£L&É |üì#j·T<äT.

eTqdüT‡ |üì #˚j·Tì <ëìe\q Je⁄ìøÏ @MT ‘Ó*j·Tø£ ìÁ<ädæú‹ì bı+~j·TT+&ÉTqT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~q Je⁄&ÉT ‹]– ãj·T{Ï C≤„|üø£eTT e#·TÃ es¡≈£î ìÁ<ädæú‹˝ÀH˚ ñ+&çb˛e⁄qT. Áã‹øÏe⁄qï yêìøÏ ìÁ<äeùdÔ

ø=ìï >∑+≥˝Ò ñ+&ÉTqT. ø±˙ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝Àì ìÁ<ä ø=ìï s√E\T Òø£ ø=ìï HÓ\\T>± ñ+&Ée#·TÃqT. Çìï

s√E\T Ä $<ÛäyÓTÆq ìÁ<äe⁄+≥T<äì #Ó|ü≥≈£î M\T˝Ò<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~qyê&ÉT mìï s√E\T Ä

dæú‹˝À ñ+&ÉTq~ yêì Ä‘·à MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+&ÉTqT. n‘·ì Ä‘·à ìs¡íj·÷ìï ã{Ïº ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡D ø±\eTT+≥T+~.

yÓT<ä&ÉT eT<Ûä´ uÛ≤>∑eTT˝À Hê\T>∑T #·Áø£eTT\ düeTT<ëj·TeTTq≈£î Ä‘·à Çs¡TdüT>± ñqï~. Hê\TZ#·Áø£eTT\T

n>√#·s¡yÓTÆq$. yê{ÏøÏ Ä<Ûës¡yÓTÆq Ä‘·à ≈£L&É n>√#·s¡yÓTÆq<. Hê\T>∑T#·Áø£eTT\j·T+<äT ÁøÏ+~ #·Áø£eTT˝À Je⁄&ÉT+&ÉTqT.

á Hê\TZ #·Áø£eTT\T ‘·\ uÛ≤>∑eTT˝À ñqï+‘·es¡≈£î Je⁄&ÉT Ä X¯Øs¡eTTqT e<ä* b˛j˚T <ëìøÏ ø±<äT. ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTTqT bı+~q eTìwæøÏ Ä‘·àX¯øÏÔ X¯Øs¡eTTqT+&ç eTT≈£î[+#·Tø=ì Hê\TZ#·Áø£eTT\ e<ä› e÷Á‘·eTT ì*∫b˛e⁄qT.

Ä‘·àXøÏÔ XØs¡eT+‘ê Ò≈£î+&Ü Hê\TZ#·Áø£eTT\ eT<Ûä ˝À ì*∫ b˛sTTq|ü⁄&ÉT Hê\TZ #·Áø£eTT\˝À ÁøÏ+~ ¬s+&ÉT #·Áø£eTT …’q

7

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

>∑TD, ø£s¡à#·Áø£eTT\T ≈£L&Ü ø£<ä\≈£î+&Ü ì*∫ b˛e⁄qT. n+<äTe\q Ä X¯Øs¡eTT˝Àì >∑TDeTT\T>±˙, ø£s¡à>±˙

Ä#·s¡D≈£î sê≈£î+&Ü ì*∫b˛e⁄qT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q Je⁄&ÉT @ >∑TDeTTqT bı+<äø£, @ ø£s¡àqT

nqTuÛÑ$+#·ø£ ìÁ<ädæú‹˝À ñ+&çb˛e⁄qT. Ç<˚ |ü]dæú‹ ÁãVü≤à jÓ÷>∑eTT˝À ≈£L&Ü ø£\TZ#·Tqï~. nsTT‘˚ nø£ÿ&É

eTqdüT‡ ms¡Tø£˝À ñqï~. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À eTqdüT‡ ≈£L&É ˝Òì<ëìe\q Ä dæú‹ì ìÁ<ädæú‹j˚T nì

#Ó|üŒe#·TÃqT. Hê\TZ #·Áø£eTT\ düeTT<ëj·TeTTqT |ü≥eTT˝À #·÷&Ée#·TÃqT.

ø±\ eTs¡DeTT˝À ∫e]>± XÊ«dü Ä–b˛sTTq|ü⁄&ÉT XØs¡eTT qT+&ç ãj·T{ÏøÏ b˛e⁄q$ á Hê\TZ#·Áø£eTT Òqì

‘Ó*j·Te˝…qT. Hê\TZ #·Áø£eTT\≈£î Çs¡TdüT>±qTqï Ä‘·àj·TT, ÁøÏ+~ #·Áø£eTT˝ÀqTqï Jyê‘·àj·TT, ÁøÏ+~ #·Áø£eTT˝ÀH˚

ñqï >∑TDeTT\T, <ëì ô|’ #·Áø£eTT˝Àì ø£s¡àeTT\T nìïj·TT eTs¡DeTT˝À ãj·T{ÏøÏ b˛sTT y˚s=ø£ X¯Øs¡eTTqT #˚]

Je⁄ìøÏ »qàqT bı+<äTq≥T¢ #˚j·TT#·Tqï$. ø±˙ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À n≥T¢ »s¡T>∑˝Ò<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT

kÕ<Ûës¡D ø±\eTs¡DeTTe˝… ø£ì|æ+∫Hê n~ ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTe˝… ñ+&ÉTqì #Ó|üŒe#·TÃqT. jÓ÷>∑eTTe˝…qTqï

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À eTìwæøÏ ø£s¡à b˛e&ÉeTT ˝Ò<äT, nfÒ¢ ø£s¡àsêe&ÉeTT ˝Ò<äT. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝À>±˙, ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTT˝À>±˙ ãj·T{ÏøÏ »s¡T>∑T Á|üÁøÏj·T @B ø£ì|æ+#·<äT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT JesêdüT\ìï{Ïø° ø£\<ë?

y˚TeTT Ç+‘·es¡≈£î #Ó|æŒq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ø=+<ä]øÏ Áø=‘·Ô>±, ø=+<ä]øÏ $+‘·>± ø£ì|æ+∫Hê, á

eTs¡DeTTqT ø=+<äs¡T eTqTwüß˝Ò ø±ø£ mH√ï JesêdüT\T ≈£L&É bı+~qeì ‘Ó*j·TT#·Tqï~. ø=ìï ÁbÕ+‘·eTT\˝À

∫qï∫qï JesêdüT\T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT ˇø£e÷s¡T bı+<ä&Éy˚T ø±ø£, ˇø£{Ïø£+fÒ m≈£îÿe e÷s¡T¢ bı+~q$

≈£L&Ü ø£\e⁄. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yê{Ï À ø£|üŒ\T, ∫qï∫qï $T&É‘· C≤‘·T\T mH√ï ø£\eì #Ó|üŒe#·TÃqT.

ø=ìï ø£|üŒ\qT uÛÑ÷$T˝À‘·T˝À düe÷~Û #˚dæq≥T¢ uÛÑ÷$Tì Á‘·e⁄«q|ü⁄&ÉT ø=+<äs¡T #·÷∫e⁄+<äTs¡T. |ü~, |ü~ùV≤qT,

8

ÁãVü≤à#·Áø£eTT

ø±\#·Áø£eTT

ø£s¡à#·Áø£eTT

>∑TD#·Áø£eTT

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

Çs¡yÓ’ n&ÉT>∑T\ À‘·T˝À ≈£L&É ø£|üŒ>∑÷&ÉTqT #·÷&É&ÉeTT »]–q~. Çs¡yÓ’ Òø£ eTT|üŒ~ n&ÉT>∑T\ À‘·T˝À Á‘·$«q|ü⁄&ÉT

ãj·T≥|ü&ÉT ø£|üŒqT >∑T]+∫ n~ n+‘· ˝À‘·T˝À m˝≤ Áã‘·Tø£ >∑*–+~? m+‘· ø±\eTTqT+&ç ñqï~? n+‘·es¡≈£î

<ëìøÏ ÄVü‰s¡eTT m˝≤ <=]øÏ+~? nqï Á|üX¯ï\T n&ç–‘˚ m+‘√ $C≤„qeTT >∑\ XÊÅdüÔy˚‘·Ô\T ≈£L&É <ëìøÏ »yêãT\T

#Ó|üŒ˝Òø£ Ç$ $e]+#·˝Òì s¡Vü≤düéTT\T (UN EXPLAINED MYSTERIES) nì e<ä*y˚XÊs¡T. <ëìì >∑T]+∫ y˚TeTT

@$T #Ó|ü#·THêïeT+fÒ, uÛÑ÷$T ˝À‘·T˝À¢qT+&ç ãj·T≥|ü&çq ø£|üŒ uÛÑ÷$T˝À n+‘·es¡≈£î ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT

bı+~e⁄qï<ä˙, Ä ø£|üŒ @<√ ˇø£ ø±\eTT˝À, @<√ ˇø£ dü+|òüT≥q˝À uÛÑ÷$T˝À ≈£Ls¡Tø£b˛sTTq<ä˙, n~

ãj·T≥|ü&çq|ü⁄&ÉT ‹]– yÓT\T≈£îe e∫Ã ø£<ä\T#·Tqï<ä˙, Ä $<ÛäeTT>∑ ø=ìï y˚\T, ø=ìï \ø£å\ dü+e‘·‡s¡eTT\qT+&ç

n~ n˝≤ ñ+&É>∑*–q<äì #Ó|ü#·THêïeTT. n˝≤ ñ+&ÉT≥≈£î kÕ<Ûäé÷? nì ø=+<ä]øÏ nqTe÷qeTT sêe#·TÃqT.

<ëìøÏ e÷ »yêãT @eTq>±!

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q @ JesêdæøÏ ø±˙, e÷qe⁄ìøÏ >±˙ Ç+‘· ø±\eTqT ìs¡íj·TeTT+&É<äì

eTT+<˚ #ÓbÕŒeTT. ø£|üŒ $wüj·÷ìøÏ eùdÔ ø£|üŒ ‘·\˝Àì Hê\T>∑T #·Áø£eTT\qT q&ÉT|ü⁄ Ä‘·à, ø£|üŒ eT{Ïº˝À |üP&ç

b˛sTTq|ü⁄&ÉT <ëìì ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<äTq≥T¢ #dæq~. eT{Ïº˝À ∫≈£îÿø=ì b˛sTTq ø£|üŒ yÓTT<ä≥ ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTTqT bı+<äø£ eTTqTù| ‘·q #·T≥Tºe⁄qï eT{Ïºì ‘·q Hê\Tø£‘√ Hêø°, ø=+‘· eT{Ïºì ‹˙, ‘·q #·T≥Tº @MT Ò≈£î+&Ü,

‘êqT q*–b˛≈£î+&Ü ∫qï >∑÷&ÉT e÷~] #˚düT≈£î+≥T+~. ‘·q #·T≥Tº ø=+‘· dü+<äTe⁄+&ÉTq≥T¢ #˚düTø=ì ì*∫

b˛‘·T+~. n˝≤ ì*∫b˛sTTq ‘·sê«‘· n~ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<äT‘·T+~. ‘·sê«‘· n~ ìÁ<ädæú‹H bı+~q~,

ø±˙ Áã‹øÏqdæú‹ì ø±<äT. ø£<ä*ø£ ˝Ò≈£î+&É ì*∫b˛sTTq ø£|üŒ X¯Øs¡eTT˝Àì Ä‘·à, Ä X¯Øs¡eTT˝Àì |üqT\ìï{Ïì

Ä|æy˚j·T&ÉeTT e\q, Ä ø£|üŒ n˝≤π> ô|s¡>∑≈£î+&É ì*∫ b˛sTTq~. eT{Ïº˝À ≈£Ls¡Tø£b˛sTTq ~qeTT ø£|üŒ m+‘·

˝≤e⁄ (ôd’E) ñ+<√, ø=ìï y˚\ dü+e‘·‡s¡eTT\ ‘·sê«‘· ãj·T≥ |ü&çq|ü&ÉT ≈£L&Ü n<˚ ≤e⁄ (ôd’E)˝À ñ+&ÉTqT.

Ä ~qeTT m+‘· ej·TdüT‡qï<√, n+‘˚ ej·TdüT‡ ãj·T≥|ü&çq ~qeTT+&ÉTqT. eT{Ïº˝À ≈£Ls¡Tø£b˛sTTq ~qeTT @

C≤‹ ø£|üŒ>± ñ+≥T+<√, ãj·T≥ |ü&çq ~qeTT ≈£L&É n<˚ C≤‹ ø£|üŒ>∑ ñ+&ÉTqT. ø=ìï #√≥¢ |üPs¡«eTT+&ç Á|üdüTÔ‘·

ø±\eTT˝À Ä ÁbÕ+‘·eTT˝À˝Òì C≤‹ø£|üŒ\T ãj·T≥|ü&çq$, <ëìøÏ ø±s¡DeTT Ä C≤‹ Ç|ü&ÉT ˝Ò≈£îHêï

|üPs¡«eTT+&Ó&ç<äì ns¡úeT>∑T#·Tqï~. n˝≤π> s¡+>∑T˝À ‘˚&Üe⁄qïM, Äø±s¡eTT˝À ‘˚&Üe⁄qïM Á‘·e⁄«q|ü⁄&ÉT ãj·T≥

|ü&É&ÉeTT #·÷#êeTT. <ëììã{Ïº Á|üdüTÔ‘· ø±\eTT˝À ˝Òì C≤‹, |üPs¡«eTT m|ü&√ ñ+&˚<ä˙, n|üŒ{ÏqT+&ç ñqï

ø£|üŒ Ç|ü&ÉT ãj·T≥ |ü&ç+<ä˙ ns¡úeT>∑T#·Tqï~.

XÊ«dü ø√X¯eTT |üì #˚j·T≈£îHêï, >∑T+&Ó ø=≥Tºø√ø£ b˛sTTHê, ø£ J$ X¯Øs¡eTT‘√ m+‘·ø±\yÓTÆHê düJeeTT>±

ñ+≥T+<ë? nqT Á|üX¯ï Á|ü‹ ˇø£ÿ]ø° sê>∑\<äT. <ëìøÏ düe÷<ÛëqeTT Ç˝≤ ñ+~. á $wüj·TeTT uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔeTT

<ë«sê ‘Ó*j·T<äT. uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔeTT ø£ì|æ+#Ó&ç uÛÖ‹ø£ X¯Øs¡eTTq≈£î dü+ã+~Û+∫q~ e÷Á‘·y˚T. n+<äTe\q

uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔy‘·Ô\T á $wüj·TeTTqT m≥÷ ‘\Ã Òs¡T. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔeTTq≈£î n+‘·Tã≥ºì $wüj·TeTT>∑

ñqï~. <ëìe\q á $wüj·TeTTqT $e]+#· ˝Òì s¡Vü≤düéTT nHêïs¡T. Á|ü‹ $wüj·TeTTq≈£î XÊÅdüÔã<ä›‘· ñ+&Ü*.

n|ü&Ó’‘˚ <ëì yêdüÔ$ø£‘· ‘Ó*j·TTqT. ãj·T{ÏøÏ eTs¡DÏ+∫ m+‘· ø±\yÓTÆHê, J$+#·T $wüj·TeTT˝Àì yêdüÔeeTT

‘Ó*j·÷\+fÒ ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTTqT #·÷&Ée\dæ+<˚. ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTT Äs¡T XÊÅdüÔeTT\˝À ô|<ä›~. ÁãVü≤à$<ë´

XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT X¯Øs¡eTT˝Àì Ä‘·à≈£î X¯Øs¡eTT MT<ä düs¡« n~Ûø±s¡eTT ñ+&ÉTqT. Je⁄&ÉT e÷Á‘·eTT X¯Øs¡eTT˝À

9

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

@ Vü≤≈£îÿ ˝Òìyê&ÉT>± ñHêï&ÉT. Ä‘·à ˇø£ÿfÒ Ç≥T X¯Øs¡eTTqT, n≥T Jyê‘·àqT XÊdæ+∫ q&ç|æ+#·>∑\<äT. ø£|üŒ

X¯Øs¡eTT˝À ≈£L&Ü Ä‘·àe⁄qï~. ø£|üŒ X¯Øs¡eTT MT<ä n~Ûø±s¡eTT>∑\ Ä‘·à, Hê\TZ#·Áø£eTT\qT ì*|æy˚dæ <ëì J$‘·

eédüúqT Ä|æy˚dæ+~. ø£|üŒ X¯Øs¡eTT˝Àì Je⁄ìï Hê\Ze#·Áø£yÓTÆq >∑TD#·Áø£eTT˝À ì*|æ y˚dæ+~. ø£|üŒ X¯Øs¡eTT˝Àì

y˚&ç˙, ø£<ä*ø£\q÷ nìï{Ïì ‘·q˝À nD∫y˚dæ+~. nedüs¡yÓTT∫Ãq|ü⁄&ÉT X¯Øs¡eTTq≈£î ø£<ä*ø£\q÷, y˚&ç˙ Ä‘˚à

Çe«>∑\<äT. Ä‘·à Hê\TZ#·Áø£eTT\qT ø£<ä\≈£î+&É m+‘·ø±\yÓTÆq ì*|æy˚j·T>∑\<äT. ‘·sê«‘· m|ü&ÉT #·Áø£eTT\qT

ø£<ä\Tq≥T¢ #˚ùdÔ n|ü&ÉT yÓqTïbÕeTT (ÁãVü≤à Hê&ç) <ë«sê #Ó’‘·qéTT X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ ÁbÕøÏ X¯Øs¡eTT ø£<ä\>∑\<äT.

n|ü&˚ X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ y˚&ç ≈£L&É ÁbÕø£>∑\<äT. n+‘·es¡≈£î ì*∫ b˛sTTq s¡ø£ÔÁ|üdüs¡D ‹]– ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ >∑T+&Ó

ø=≥Tºø√>∑\<äT. n|ü&ÉT Je⁄&ÉT ìÁ<äqT+&ç ˝Ò∫q≥T¢ C≤Á>∑‘êÔedüú˝ÀìøÏ e#·TÃqT. n+‘·es¡≈£î m+‘·ø±\eTT

»]–q~ Je⁄q≈£î>±˙, eTqdüT‡≈£î >±˙, ãT~∆øÏ>±˙ ‘Ó*j·T<äT. ìÁ<äb˛sTT ˝Ò∫q≥T¢ Je⁄ìøÏ ‘Ó*j·TTqT, ø±˙

>∑&É∫q ø±\eTT m+‘· nì ‘Ó*j·T<äT. ‘êqT eTs¡DeTTqT bı+~ ˝Ò∫q≥T¢ @ nqTuÛÑ÷‹ ñ+&É<äT. á $<ÛäeTT>±

ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔ Á|üe÷DeTT>± eTq≈£î ‘Ó*j·Tì ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqï<äì ‘Ó*j·TT#·Tqï~. Bìì XÊÅdüÔã<ä›‘·

˝Òì $wüj·TeTT>± mes¡÷ ˝…øÏÿ+#·≈£L&É<äT.

@düT eTs¡DeTT m˝≤+{Ï<√ ‘Ó\TkÕ?

Å¬ø’düÔe eT‘·ø£s¡Ô @düTÁ|üuÛÑTe⁄ •\Te MT<ä eTs¡DÏ+#ê&Éì n+<äs¡÷ #Ó|üŒ>± $HêïeTT. nsTT‘ Hq&ÉT>∑Tq<eTq>±!

Äj·Tq ø±\ eTs¡DeTT bı+<ë&Ü? nø±\ eTs¡DeTT bı+<ë&Ü? ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+<ë&Ü? n+≥THêïqT.

@düTÁ|üuÛÑTe⁄ eTs¡DeTTq≈£î eT÷&ÉT Á|üX¯ï\THêïj·Tì ãVüQX¯ mes¡÷ nqTø=ì ñ+&És¡T. yê] eT‘·eTT˝Àì @

uÀ<Ûä≈£î&ÉT>±˙ Äj·Tq eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ jÓ÷∫+∫ ñ+&És¡qT≈£î+{≤qT. nsTT‘˚ y˚TeTT #Ó|üq<˚eTq>±!

@düTÁ|üuÛÑTe⁄~ ø±\ eTs¡DeTTø±<äT, nø±\ eTs¡DeTT ø±<äT. Äj·Tq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. @düT

‘êqT #·ìb˛sTT q≥T¢ nø£ÿ&ÉTqï n+<ä]øÏ ‘Ó*j·TTq≥T¢ #·ìb˛j·÷&ÉT. @düT #·ìb˛sTTq≥T¢ ìsê›]+#·T≥≈£î, ˇø£

ôd’ì≈£î&ÉT •\Te MT<ä ‘·\e+∫ #·ìb˛sTTq Á|üuÛÑTe⁄ jÓTTø£ÿ &=ø£ÿ˝ÀìøÏ áf…‘√ bı&ç#ê&ÉT, n˝≤ bı&ç∫q|ü⁄&ÉT

@düT @e÷Á‘·eTT #·\qeTT˝Òì yê&Ó’q≥÷¢, Äj·Tq #·ìb˛sTTq≥÷¢ ìsê›s¡D nsTT+~. n $<ÛäeTT>± Äj·Tq

#·ìb˛j·÷&Éì ‘Ó*dæq ‘·sê«‘· Äj·Tq X¯eeTTqT Ç‘·s¡T\≈£î n|üŒ–+#ês¡T. nø£ÿ&É »]–q $+‘· @$T≥+fÒ,

Äj·Tq #·ìb˛j·÷&ÉqT≥≈£î ìs¡÷|üD <=]øÏ+~. e÷ e÷≥ Á|üø±s¡+ Äj·Tq n+<ä]e˝… #·ìb˛˝Ò<äT nqT≥≈£L

ìs¡÷|üD <=]øÏ+~. Äj·Tq #·ìb˛j·÷&ÉqT≥≈£î áf…‘√ bı&ç∫q|ü⁄&ÉT n‘·ì˝À #·\qeTT ˝Ò<äT. Áã‹øÏe⁄+fÒ

ø=~›>∑ nsTTHê ø£~˝Òyê&ÉT Òø£ eT÷*π>yê&ÉT, ø±˙ n˝≤ »s¡T>∑˝Ò<äT, ø£qTø£ ãj·T≥ Á|ü»\ …ø£ÿ˝À Äj·Tq ì»eTT>±

#·ìb˛sTTqfÒ¢. ãj·T≥ Á|ü»\ …ø£ÿ Á|üø±s¡eTT Äj·Tq #·ìb˛˝Ò<äT nH˚ <ëìøÏ ≈£L&Ü Ä<Ûës¡eTT >∑\<äT. #·ìb˛sTTq

e´øÏÔ XØs¡eTT˝À s¡ø£ÔeTT >∑&É¶ø£{Ïº b˛‘·T+~. ø±˙ ø£ ôd’ì≈£î&ÉT áf…‘√ Äj·Tq Á|üø£ÿ˝À bı&ç∫q|ü⁄&ÉT >±j·TeTTqT+&ç

s¡ø£ÔeTT ø±]q≥T¢ ‘Ó*dæ+~. n˝≤ s¡ø£ÔeTT ˙fi¯ófl>∑ ø±]+~ n+fÒ ãj·T≥ Á|ü»\ <äèwæ˜˝À #·ìb˛˝Ò<äì nqTe÷qeTT

sêø£‘·|üŒ<äT. Ä $<ÛäeTT>∑ @düT Á|üuÛÑTe⁄ jÓTTø£ÿ eTs¡DeTT |ü≥¢ Á|ü»\˝À, Äj·Tq eTs¡DÏ+#ê&É˙, eTs¡DÏ+#·˝Ò<ä˙

¬s+&ÉT s¡ø£eTT\ nqTe÷qeTT\T e#·TÃq≥T¢ »]–q~. yêdüÔyêìøÏ nø£ÿ&É @$T »]–q<äì jÓ÷∫ùdÔ Ç˝≤ ‘Ó*j·TT#·Tqï~.

10

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

@düTÁ|üuÛÑTe⁄ #·ìb˛e⁄q|ü⁄&ÉT (jÓ÷Vü‰qT düTyês¡Ô 19 n<Ûë´j·TeTT 30e e#·qeTT˝À) ªªdüe÷|üÔyÓTÆq<äì

#Ó|æŒ ‘·\e+∫ Ä‘·àqT n|üŒ–+#ÓqTµµ nì Áyêdæe⁄+~. (\÷ø± 23e n<Ûë´j·TeTT 46e yêø£éTT) ªª‘·+Á&û #˚‹øÏ

Hê Ä‘·àqT n|üŒ–+#·Tø=qT#·THêïqHÓqT. Äj·Tq Ç˝≤>∑T #Ó|æŒ ÁbÕDeTT $&ç#ÓqTµµ á ¬s+&ÉT yêø£éTT\˝À @düT

∫e]˝À #Ó|æŒq e÷≥qT u≤>± $e]+∫ #·÷∫‘˚ á $<ÛäeTT>± ns¡úeTT ø±>∑\<äT. @düT≈£î ‘·q X¯Øs¡eTT˝À

‘êqT>±ø£ eTs=ø£s¡T ‘·q≈£î n~Û|ü‹>± ñHêï&Éì ‘Ó*j·TTqT. eTq X¯Øs¡eTT˝À H˚qT ‘·|üŒ mes¡÷ ˝Òs¡T nì eTìwæ

nqT≈£î+{≤&ÉT. ø±˙ <Ó’eC≤„qeTT dü+|üPs¡íeTT>± ‘Ó*dæq @düTÁ|üuÛÑTe⁄ ‘·q X¯Øs¡eTT˝À ‘·q≈£î ô|<ä›>± ñqïyê&ÉT

‘·q≈£î <Ó’eeTT>± ñqïyê&ÉT, ‘·q≈£î bıs¡T>∑T yêì>± ñqïyê&ÉT, ‘·q≈£î n~Û|ü‹>± ñ+&ç ‘·qqT q&ç|æ+#·Tyê&ÉT

eTs=ø£&ÉTHêï&Éì |üP]Ô ‘Ó*dæqyê&Ó’, ∫e]˝À •\Te MT<ä Hê Ä‘·àqT ˙≈£î n|üŒ–+#·T#·THêïqì #ÓbÕŒ&ÉT. @düT

Ä‘·à Jyê‘·àø±>±, Äj·Tq≈£î n~Û|ü‹>±e⁄qï~ ¬s+&Ée Ä‘·à. @düTÁ|üuÛÑTe⁄ jÓTTø£ÿ X¯Øs¡eTTqT ¬s+&Ée Ä‘·àj˚T

q&ç|æ+#·T#·Tqï~. Äj·Tqπø ø±<äT eTq XØs¡eTT\˝À ≈£L&É eTq Ä‘·àqT (Jyê‘·àqT) ¬s+&Ée Ä‘·àjT q&ç|æ+#·T#·Tqï~.

X¯Øs¡eTT˝Àì eTqeTT ˇø£≥e Ä‘·àø±>±, eTq X¯Øs¡eTTqT q&ç|æ+#·Tq~ ¬s+&Ée Ä‘·àì ‘Ó*j·Te˝…qT. á |ü<ä∆‹

düs¡« JesêdüT\≈£î e]Ô+#·T dæ<ë∆+‘·eTì ≈£L&É ‘Ó*j·Te˝…qT. C≤„ìjÓÆTq yê&ÉT me&Ó’Hê H˚qT <˚ìø° ø£s¡ÔqTø±qT,

nìï{Ïø°Ï Hê ¬s+&Ée Ä‘·àjT ø£s¡Ô nì ‘Ó*dæe⁄+&ÉTqT. @düT eTVü‰ C≤„ì nsTTq+<äTq ∫e]˝À eTs¡DeTT ÄdüqïyÓTÆq|ü⁄&ÉT

≈£L&Ü Hê Ä‘·àqT ≈£î n]ŒdüTÔHêïqT, e⁄ @$T #˚j·T <ä\#·T≈£î+{≤y√ ÇwüºeTT Á|üø±s¡eTT n<˚ #˚sTT nì |üP]Ô

<ëk˛Vü≤eTHêï&ÉT. Á|ü‹ eTìwæ Á|ü‹ $wüj·TeTT ˝ÀqT Ä $<ÛäeTT>± ñ+&Ée˝…q˙, ‘·qTï‘êqT ø£s¡Ô>∑ me«&É÷ b˛\TÃ

ø√≈£L&É<ä , >=|üŒ C≤„q dü+<XÊìï @düT ∫e]˝À ≈£L&É Á|ü»\≈£î ‘Ó*j·TCÒXÊ&ÉT.

@düT Ä $<ÛäeTT>∑ #Ó|æŒq ‘·sê«‘· Äj·Tq XØs¡eTT˝À yê´|æ+∫ j·TTqï Ä‘·àXøÏÔ XØs¡eTTqT+&ç yÓqTïbÕeTTqT

(ÁãVü≤àHê&çì) #˚], nø£ÿ&çqT+&ç •s¡düT‡ eT<Ûä´ uÛ≤>∑eTT˝À #˚]b˛sTTq~. Ä düeTj·TeTT˝À X¯Øs¡eTT˝Àì n+‘·s¡Z‘·

ø±s¡éTT\ìïj·TT ì*∫b˛sTT, ãj·T{ÏøÏ eTs¡DÏ+∫q X¯Øs¡eTT‘√ düe÷qeTT>± ‘·j·÷¬s’q~. ˝À|ü* Ä‘·à m˝≤

nqT≈£î+fÒ n˝≤ »s¡T>∑TqT. m+<äTø£q>± yÓTT‘·ÔeTT X¯Øs¡eTTq≈£î Ä‘·àj˚T n~Û|ü‹, n~Ûø±]. düú+_Û+∫ b˛sTTq

@düT X¯Øs¡eTT˝Àì s¡ø£ÔeTTqT >∑&É¶ø£≥º≈£î+&É ñ+&ÉTq≥T¢ n‘·àj˚T #˚dæq~. n+<äTe\q ôd’ì≈£î&ÉT @düT X¯Øs¡eTTqT

ã …¢eTT‘√ bı&ç∫q|ü⁄&ÉT >±j·TeTTqT+&ç s¡ø£ÔeTT ø±]q~. s¡ø£ÔeTT >∑&É¶ø£{ºì <ëìe\q @düT eTs¡DÏ+#·˝Ò<äqT

nqTe÷qeTT e#·TÃq≥T¢ Ä‘·àj˚T #˚dæq~. n˝≤π> @düT X¯Øs¡eTT düú+_Û+∫ b˛sTT, XÊ«dü ≈£L&Ü Ä&É≈£î+&ÉT≥ e\q

@düT #·ìb˛j·÷&Éì qeTTàq≥T¢ Ä‘˚à #˚dæq~. Ä $<ÛäeTT>∑ ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\T ø£ì|æ+∫q|ü⁄&ÉT, @düT eTs¡DeTTqT

>∑T]+∫ jÓ÷∫+∫ n+<äT˝Àì s¡Vü≤düéTTqT ‘Ó\TdüT≈£î+{≤s¡ì, Ä‘·à Ä $<ÛäeTT>∑ #˚j·T&ÉeTT »]–q~. nsTT‘˚

Á|ü»\T <ëì˝Àì n+‘·sês¡úeTTqT @e÷Á‘·eTT >∑eTì+#·≈£î+&É, ø=+<äs¡T Å¬ø’düÔe⁄\T ø±ìyês¡T ªª@düT •\Te MT<ä

eTs¡DÏ+#· ˝Ò<äT, Äj·Tq eTs¡DÏ+∫q≥T¢ q{Ï+#ê&ÉT. n|ü�&ÉT Äj·Tq #·ìb˛j·÷&Éì n+<äs¡÷ q$Tà @düTqT

düe÷~Û˝À ñ+#ês¡T. düe÷~Û˝À ˇø£s√E $ÁXÊ+‹ rdüTø=ì @düT ‹]– ˝Ò∫ e#êÃ&ÉT. n+‘˚ø±˙ Äj·Tq

eTs¡DeTTqT »sTT+∫ Ò∫sê Ò<äT. Äj·Tq eTs¡DeTTqT »sTT+∫ e∫Ãq yê&ÉT>± Å¬ø’düÔe⁄\T #Ó|ü�ø√e&ÉeTT ndü‘· eTT.

Å¬ø’düÔe⁄\T ‘·eT Á|üuÛÑTe⁄qT eTs¡DeTT »sTT+∫q <˚e⁄ì>± #Ó|ü�ø√e&ÉeTT yê] eT‘· Á|ü#ês¡eTTqπø >±˙ Á|üuÛÑTe⁄

#·ìb˛ Ò<äT, ‹]– Áã‘·ø£ Ò<äTµµ n+≥THêïs¡T.

11

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

yêdüÔeeTT>∑ Á|üuÛÑTe⁄ #·ìb˛˝Ò<ë? nì eTeTTà\q&ç–‘˚, Äj·Tq X¯Øs¡eTT˝À n˙ï düú+_Û+∫b˛sTT, XÊ«dü

Ä&É≈£î+&É >∑T+&Ó ø£<ä\≈£î+&É b˛sTTq|ü&ÉT, uÛÖ‹ø£ dü÷Á‘·eTT Á|üø±s¡eTT @düT eTs¡DÏ+#ê&Éìj˚T #Ó|üŒe#·TÃqT.

yêdüÔyêìøÏ @düT Ä düeTj·TeTT˝À eTs¡DÏ+#ê&É˙, Ä e÷≥˝À ndü‘·éTT @MT ˝Ò<äì y˚TeTT ≈£L&Ü #Ó|ü#·THêïeTT.

y˚TeTT Á>∑T&ç¶>∑ @ $wüj·TeTTq÷ e÷{≤¢&É<ä\#·Tø√˝Ò<äT. y˚TeTT #Ó|ü e÷≥\T nìïj·TT XÊÅdüÔã<ä›eTT>∑ ñ+&Ée˝…qì

nqT≈£î+{≤eTT. ìwüŒø£å bÕ‘·eTT>∑, XÊÅdüÔdüeTà‘·eTT>∑ dü‘·éTTH˚ #Ó|üŒe\dæ eùdÔ ø£ |ü<ä∆‹ Á|üø±s¡eTT #·÷ùdÔ uÛÖ‹ø£

XÊÅdüÔ dü÷Á‘·eTT Á|üø±s¡eTT #·ìb˛sTTq e´øÏÔøÏ s¡ø£ÔeTT >∑&É¶ø£{Ïº b˛≈£î+&Ü s¡T>± ñ+&É<äT. ø±ã{Ïº n‘·qT #·ìb˛˝Ò<äì

#Ó|üŒe#·TÃqT. ¬s+&Ée |ü<ä∆‹>± #·÷ùdÔ n< uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT XØs¡eTT˝À >∑T+&Ó Ä–b˛sTT, XÊ«dü ì*∫b˛sTTq

e´øÏÔì #·ìb˛j·÷&Éì #Ó|üŒe#·TÃqT. Bììã{Ïº Å¬ø’düÔe⁄\T @düT #·ìb˛j·÷&Éì #Ó|ü e÷≥ ì»y˚T! n˝≤π> Ç‘·s¡T\T

@düT #·ìb˛˝Ò<äì #Ó|üe÷≥ ì»y˚T!! |üs¡düŒs¡ $s¡T<ä›yÓTÆq dü+|òüT≥q XÊÅdüÔã<ä›yÓT˝≤ ne⁄‘·T+~ nì me¬s’Hê

Çø£ÿ&É Á|ü•ï+#·e#·TÃqT. XÊÅdüÔeTT˝À |üs¡düŒs¡ $s¡T<ä∆ dü÷Á‘·eTT\T+&Ée⁄. n+<äTe\q @düT Á|üuÛÑTe⁄ jÓTTø£ÿ

eTs¡DeTTqT >∑T]+∫q dü‘·éTT ‘Ó*j·÷\+fÒ, Äj·Tq eTs¡DeTTqT wü{Ÿ (Äs¡T) XÊÅdüÔeTT\˝À @ XÊÅdüÔeTTqT

nqTdü]+∫ #·÷&Ü˝À eTT+<äT ‘Ó\TdüTø√yê*. n˝≤ ‘Ó\TdüT ø=+fÒ Äj·Tq eTs¡D $wüj·TeTT˝À uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔeTTqT

Ä<Ûës¡eTT #˚düTø=ì #·÷&É≈£L&É<äì ‘Ó*j·TT#·Tqï~. πøe\eTT ø£ì|æ+#˚ X¯Øs¡eTT es¡πø nsTT‘˚ uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔeTT

|üìøÏ edüTÔ+~. ø±˙ Çø£ÿ&É ø£ì|æ+#·ì Jyê‘·à, Ä‘·à $wüj·TeTT ≈£L&Ü ñqï~. ø±e⁄q Äj·Tq eTs¡DeTTqT Äs¡e

XÊÅdüÔyÓTÆq ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT #·÷&Ü*. ÁãVü≤à$<ë´XÊÅdüÔ Á|üø±s¡yÓTÆ‘˚H˚ eTs¡D $wüj·TeTT ns¡úeTe⁄‘·T+~.

ÁãVü≤à$<ä´ nq>± ô|<ä›$<ä´ nì ns¡úeTT. ÁãVü≤à nq>± ô|<ä› nì ns¡úeTT, ÁãVü≤à$<ë´XÊÅdüÔeTT nq>± ô|<ä›

$<ë´XÊÅdüÔeTT nì ns¡úeTT. uÛÑ÷$TMT<ä eTq≈£îqï$ πøe\eTT Äs¡T XÊÅdüÔeTT˝Òqì »„|æÔ≈£î+#·Tø√e˝…qT.

1) >∑DÏ‘· XÊÅdüÔeTT 2) K>√fi¯ XÊÅdüÔeTT 3) s¡kÕj·Tq XÊÅdüÔeTT 4) uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔeTT 5) CÀ´‹wü´ XÊÅdüÔeTT

6) ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTT. Ç$ ‘·|üŒ XÊÅdüÔeTT\T ˝Òe⁄. á Äs¡T XÊÅdüÔeTT\ø£T nqTdü+<Ûëq XÊÅdüÔeTT\T+&É e#·TÃqT.

ø±˙ wü{Ÿ XÊÅdüÔeTT\T ‘·|üŒ uÛÑ÷$TMT<ä m≈£îÿe XÊÅdüÔeTT\T ˝Òe⁄. ñHêïj·T+fÒ n$ XÊÅdüÔeTT\T ø±e⁄. eèø£å

XÊÅdüÔeTTqï~ ø£<ë nì me¬s’Hê n&ç–‘˚ n~ uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔeTTq≈£î dü+ã+~Û+∫q<˚qì #Ó|üŒ+&ç. Ç|ü&ÉT ndü\T

$wüj·÷ìøÏ ekÕÔeTT. ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔyÓTÆq uÛÑ>∑eBZ‘·˝À |ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeT ÁbÕ|æÔ jÓ÷>∑eTT nqT n<Ûë´j·TeTTq+<äT

mì$T<äe XÀ¢ø£eTT

ªª X¯Øs¡+ j·T <äyêb˛ï‹ j·T#êÃ |ü⁄´‘êÁÿeTrX¯«s¡',

>∑èV”≤ ‘Ó’«‘êì dü+j·÷‹ yêj·TTs¡ZHêúì yêX¯j·÷‘Y.µµ

ô|’ XÀ¢ø£eTT˝Àì kÕsê+X¯eTT @eTq>±! ªªˇø£ Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTTqT e<ä* b˛yê\qï|ü⁄&ÉT, yêì‘√bÕ≥T

yêìøÏ n~Û|ü‹ ˝Òø£ áX¯«s¡T&ÉT>±qTqï Ä‘·à Hê\TZ#·Áø£eTT\ #·Á≥eTT˝Àì Je⁄˙ï, >∑TDeTT\q÷, ø£s¡àq÷ rdüTø=ì

>±*˝À düTyêdüq ø£+{ÏøÏ ø£ì|æ+#·≈£î+&É b˛sTTq≥T¢ me]øÏ ‘Ó*j·T≈£î+&Ü y˚s=ø£ X¯Øs¡eTTq≈£î b˛e⁄#·Tqï~.µµ

ô|’ XÀ¢ø£eTT jÓTTø£ÿ Á|üe÷DeTT Á|üø±s¡eTT X¯Øs¡eTTq≈£î n~Û|ü‹>∑ qTqï Ä‘·à ‘·q‘√bÕ≥T Je⁄˙ï, ø£s¡à\q÷,

>∑TDeTT\qT rdüTø=ì b˛e&ÉeTTqT eTs¡DeTT n+{≤eTT. ˇø£ÿe÷s¡T Ä‘·à X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛‘˚ n~ eTTe÷à{Ïø°

eTs¡DeT>∑TqT. ˇø£ÿe÷s¡T eTs¡DÏùdÔ Ä X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ ‹]– Ä‘·à #˚s¡<äT. Ç~ XÊÅdüÔã<ä›yÓTÆq dü÷Á‘·eTT.

12

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

X¯Øs¡eTTqT Ä‘·à e~*‘˚ ‹]– Áø=‘·Ô X¯Øs¡eTT˝À Á|üy˚•+#·TqT, ø±˙ bÕ‘·X¯Øs¡eTT˝À Á|üy˚•+#·T≥ ìùw<ÛäeTT, Ç~

XÊÅdüÔeTT, n+<äT˝ÀqT ô|<ä› XÊÅdüÔeTT jÓTTø£ÿ dü÷Á‘·eTT, ø±e⁄q m|üŒ{Ïø° e÷s¡Tq~ø±<äT, @düTÁ|üuÛÑTe⁄ X¯Øs¡eTT˝Àì

Ä‘·à X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛˝Ò<äT. ø±e⁄q <ëìì ø±\eTs¡D eTì nq≈£L&É<äT. @düT X¯Øs¡eTT˝Àì ø£<ä*ø£\˙ï

ÁãVü≤àHê&ç ˝Àì Ä‘·àj·T+<äT nDÏ–b˛j·÷sTT. Ä‘·à #Ó’‘·qéTT Äj·Tq ‘·\ uÛ≤>∑eTT˝À ì*∫e⁄qï~, ø±e⁄q

Äj·Tq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. ø±˙ eTs¡DeTTqT bı+<ä˝Ò<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ãj·T{ÏøÏ eTìwæ

#·ìb˛sTTq≥T¢e⁄+&ÉTqT. ø±e⁄q @düT #·ìb˛j·÷&Éì n+<äs¡÷ nHêïs¡T. uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT ø=+<äs¡T

ªªs¡ø£ÔeTT >∑&É¶ø£≥º˝Ò<äT ø±e⁄q Äj·Tq Áã‹øÏe⁄Hêï&Éìµµ nHêïs¡T. Çø£ÿ&É uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔeTT‘√ düeTdü´ |ü]cÕÿs¡eTT

ø±<äT. Ç~ Ä‘·à≈£î dü+ã+~Û+∫q #êe⁄, Áã‘·T≈£î\ $wüj·TeTT. ø±e⁄q ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTT‘√H˚ |ü]wüÿ]+#ê*.

ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT @düT ìÁ<ëedüú ÀìøÏ b˛sTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT #Ó+<äT≥ e\q ãj·T{ÏøÏ #·ìb˛sTTqfÒ¢,

˝À|ü*øÏ Áã‹øÏj·TTqïfÒ¢ ˝…øÏÿ+#·ã&ÉTqT.

‘·\˝ÀH˚ nDÏ–j·TTqï Ä‘·à s¡ø£ÔeTTqT ≈£L&É >∑&É¶ø£{Ïºb˛e⁄q≥T¢ #˚j·T>∑\<äT. ø±˙ @düT eTs¡DeTT‘√ eTs¡D

$wüj·TeTT˝À Á|ü»\≈£î ø£qT$|ü ø£\>±\˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ns¡úeTT ø±yê\˙, @düT Ä‘·à Ä

$<ÛäeTT>∑ #˚dæq~. Bì‘√ @düT eTs¡DeTT Á|ü»\qT ne⁄q˙, ø±<ä˙ dü+~>∑›eTT˝À |ü&çy˚dæq~. nsTTq|üŒ{Ïø°

<ëìì >∑T]+∫ mes¡÷ jÓ÷∫+∫ XÊÅdüÔã<ä∆eTT>∑ »yêãTqT #Ó|üŒ˝Òø£b˛j·÷s¡T.

@düT #·ìb˛j·÷&Éì ìsê›]+#·Tø=qï ‘·sê«‘·, •\Te MT~qT+&ç Äj·Tq X¯Øs¡eTTqT ~+∫ düe÷~Û˝À ñ

+#·&ÉeTT »]–q~. düe÷~Û nq>± eT{Ïº˝À |üP&çÃq~ ø±<äT. sê‹>∑TVü≤qT ÄHê&ÉT düe÷~Û nHêïs¡T. @düT

X¯Øs¡eTTqT sê‹>∑TVü≤˝À ñ+∫, Ä >∑TVü≤ <ë«s¡eTTq≈£î ˇø£ sêsTTì n&É¶eTT>± ô|≥º&ÉeTT »]–+~. @düTqT X¯ó

Áø£yês¡eTT ñ<äj·TeTT 9 >∑+≥\≈£î •\Te yj·T>±, Äj·Tq eT<Ûë´Vü≤ïeTT eT÷&ÉT>∑+≥\≈£î #·ìb˛>±, kÕj·T+ø±\eTTq≈£î

Äj·TqqT sê‹>∑TVü≤˝À ô|{Ïº eT÷dæy˚XÊs¡T. X¯ì yês¡eT+‘·j·TT @düT ìÁ<ëedüú˝ÀH˚ ñ+&çb˛j·÷&ÉT. Ä~yês¡eTT

dü÷s√´<äj·TeTTq≈£î eTT+<˚ @düT <˚Vü≤eTT˝Àì Ä‘·à ‘·qX¯øÏÔì X¯Øs¡eT+‘ê ÁbÕ≈£îq≥T¢ #˚dæ+~. n|ü&ÉT @düT

X¯Øs¡eTT˝Àì >∑T+&Ó ø£~* |üì #˚j·T>± s¡ø£ÔÁ|üdüs¡DeTT, XÊ«dü Ä&ÉT≥≈£î yÓTT<ä\T ô|{≤ºsTT. Ä düeTj·TeTT˝À

@düT≈£î ìÁ<äqT+&ç C≤„|üø£eTT e#·TÃq≥T¢ Äj·Tq Ä‘·à #˚j·T>±, @düT ˝Ò∫ ≈£Ls=Ãì ‘êqT •\Te MT<ä ø=s¡‘·

y˚j·Tã&çq ‘·sê«‘· ìÁ<ä˝ÀìøÏ b˛sTTq≥T¢ ns¡úeTT #˚düTø=Hêï&ÉT. @düT X¯ìyês¡eTT n+‘·j·TT düe÷~Û˝À

ìÁ<äj·T+<äTHêï&ÉT. ø£qTø£ Ä ~qeTTqT $ÁXÊ+‹ ~qeTT nHêïs¡T. ‘êqT Áã‹πø ñqï≥T¢ ‘·q •wüß´\≈£î ‘Ó\TbÕ\ì

eTT+<äT>± ‘·q •wüß´\e<ä›≈£î ãj·T\T<˚sê&ÉT. yÓTT<ä≥ eT>∑›˝Òq eT]j·T‘√ e÷{≤¢&ç, ‘·sê«‘· b˛sTT ‘·q •wüß´\‘√

ø£*kÕ&ÉT. •wüß´\T Äj·TqqT #·÷∫ <äj·TéTì nqTe÷ì+#·>±, ªªø±<äT. HqT yÓTT<ä{ÏqT+&ç e⁄qï MT @düTHqìµµ

#Ó|æŒ yê]øÏ kÕø£åéTT>± ‘·q X¯Øs¡eTT MT<ä ñqï >±j·TeTT\qT ≈£L&É #·÷ô|qT. <ëì‘√ nø£ÿ&çøÏ e∫Ãq~ •\Te

MT<ä eTT\T≈£î\T ø=≥º>± >±j·T|ü&çq ‘·eT @düTÁ|üuÛÑTy˚qì Äj·Tq •wüß´\T >∑Ts¡TÔ|ü{≤ºs¡T. Äj·Tq X¯Øs¡eTT MT<ä

>±j·TeTT >∑Ts¡TÔ\T •\Te møÏÿq X¯Øs¡y˚T nqT≥≈£î Ä<Ûës¡eTT>± ñqï$. Bìe\q @düT •\Te MT<ä eTs¡DÏ+∫Hê,

n~ n+<ä]ø° ‘Ó*dæq ø±\eTs¡DeT÷ ø±<ä , me]ø° ‘Ó*j·T≈£îqï nø±\ eTs¡DeT÷ ø±<ä , Ç+‘·es¡≈£L me]

}Vü≤≈£L n+<ä≈£î+&Ü s¡Vü≤düéTT>∑qTqï ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì ‘Ó*dæb˛sTTq~.

13

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT\T Ç+ø± me]¬ø’Hê ñHêïj·÷?

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT yê{Ïyê{Ï ø£s¡àqT ã{Ïº $T>∑‘· JesêdüT\≈£î ≈£L&É ñqï~. |ü⁄{Ïºq Á|ü‹ JesêdæøÏ

ø±\eTs¡DeTT ‘·|üŒìdü]>∑ ñ+≥T+~. nø±\ eTs¡DeTT ñ+&Ée#·TÃ, ñ+&Éø£b˛e#·TÃqT. n˝≤π> ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTqT

q~ ‘·|üŒìdü]>± ñ+≥T+<äì #Ó|üŒ ÒeTT. ø£s¡àqT ã{Ïº n˙ï ñ+{≤sTT. ø±e⁄q n≥Te+{Ï ø£s¡àe⁄+fÒ @ Jesêdæ¬ø’Hê

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ‘·|üŒ<äT. Bì $wüj·TeTT˝À ø=+<äs¡T m+‘· #Ó|æŒHê qeTàø£b˛e#·TÃqT. n≥Te+{Ï yês¡T ≈£L&É

Ç~ ì»eTT nì ‘Ó\TdüT ø=qTq≥T¢, ø=ìï s¡ø£eTT˝…’q ø°≥ø£eTT\≈£î ‘·|üŒìdü]>∑ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT+&ÉTq≥T¢ ø£s¡à

neT]ø£ ñqï~. (Cryogenic Bugsicles) nqT ù|s¡T>∑\ ˇø£s¡ø£yÓTÆq $T&ÉT‘·˝≤+{Ï ø°≥≈£eTT eT+#·TÁbÕ+‘·eTT˝À

J$‘·eTTqT kÕ–+#·T#·÷, eT+#·T˝Òì ø±\eTT˝À e÷Á‘·eTT ‘·q J$‘·eTTqT kÕ|ò”>± kÕ–+#·T#·T+&ÉTqT. eT+#·T

m≈£îÿyÓ’q #·*ø±\eTT, eT+#·T˝À ì*∫b˛sTT #·ìb˛‘·T+~. n˝≤ #·ìb˛sTTq ø°≥ø£eTT MT<ä eT+#·T ù|s¡Tø=ì

b˛sTT eT+#·T˝À düe÷~ÛjÓÆT b˛‘·T+~. n˝≤ <ë<ë|ü⁄ Äs¡T HÓ\\ ø±\eTT+≥T+~. ‘·sê«‘· yê‘êes¡DeTT

e÷]b˛sTT eT+#·T ø£]–b˛sTTq|ü⁄&ÉT Ä ø°≥ø£eTT ãj·T{ÏøÏ ø£ì|ædüTÔ+~. n˝≤ ø£ì|æ+∫q ø°≥≈£eTT ‹]–

ÁbÕDeTT b˛düTø=ì m–] b˛e&ÉeTT, ‘·q J$‘·eTTqT ‹]– kÕ–+#·&ÉeTT »s¡T>∑T#·Tqï~. Ç~ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡eTT

Á|ü‘·´ø£åeTT>∑ »s¡T>∑T#·Tqï ø±s¡éTT. Bìì (N.G) {°ÏM #Ûêq˝Ÿ #·÷|æ+∫+~. @düT Á|üuÛÑTe⁄ eT÷&Ées√E ˝Ò#ê&ÉT

n+fÒ qeTà˝Òì yês¡T ≈£L&Ü, á ø°≥ø£eTT #·ìb˛sTT ‹]– Äs¡T HÓ\\≈£î ÒdüTÔ+<ä+fÒ ‘·|üŒìdü]>∑ q$Tàrs¡edæ+<˚.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT mH√ï JesêdüT\≈£î ø£*–q|üŒ{Ïø° yê{Ïì >∑T]Ô+#·T ≥≈£î M\T˝Ò<äT. n≥Te+{Ï yê{Ïì düVü≤»

eTs¡Dy˚T nqT≈£î+{≤eTT. nsTT‘˚ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeT+≥÷ ˇø£≥Tqï<äì n+<ä]ø° ‘Ó*j·TTq≥T¢ Á|üø£è‹˝À Äs¡T

HÓ\\T #·ìb˛sTT, Äs¡T HÓ\\T J$+#·T ø°≥≈£eTT ‘·j·÷s¡T #˚j·Tã&çq~. <ëìì #·÷∫q ‘·sê«‘· me¬s’Hê ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeT+≥÷ ø£≥Tqï<äì |üø√ø£ ‘·|üŒ<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT mìï s√E\T ñ+≥T+~ nqT≥≈£î K∫Ã‘·yÓTÆq

»yêãT˝Ò<äT. m+<äTø£q>± ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT yê] yê] ø£s¡àqTã{Ïº n|üŒ{Ïø£|ü&ÉT ìs¡ísTT+|üã&ÉTq~. ø±e⁄q

@düTÁ|üuÛÑTe⁄≈£î eT÷&ÉT s√E\Tqï~. Ç‘·s¡T\≈£î ø£s¡àqT ã{Ïº 30 s√E˝…’q ñ+&Ée#·TÃqT, eT÷&ÉT >∑+≥˝…’Hê ñ

+&Ée#·TÃqT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑‘·eTT˝À me¬s’Hê >∑T]Ô+#êsê?

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT düèwæ ‘·j·÷¬s’q|üŒ{ÏqT+&ç ñqï~. ø=+<äs¡T Ä<Ûë´‹àø£y‘·Ô\T <ëìì >∑T]Ô+#·>∑*>±s¡T.

100 dü+e‘·‡s¡eTT\ |üPs¡«eTT ‘·$Tfi¯Hê&ÉT sêÅwüºeTT˝Àì ≈£î+uÛÑø√DeTTq+<äT e÷düºsY c.v.v sêeTHé nqT ù|s¡T>∑\

ˇø£ Ä<Ûëà‹àø£y˚‘·Ô ñ+&Ó&çyê&ÉT. Äj·Tq Ä ÁbÕ+‘·eTT˝À n|üŒ{Ï ø±\eTT˝À ô|<ä› >∑Ts¡Te⁄>± ù|s¡T>±+∫q yê&ÉT.

Äj·Tq •wüß´˝…’q ø=‘·Ô sêeTø√≥j·T´, dü+>∑y˚TX¯«s¡sêe⁄ nqT Ç<ä›s¡T •wüß´\T ªªãèø£Ô s¡Væ≤‘· ‘ês¡ø£ sê»jÓ÷>∑eTTµµ

nqT Á>∑+<∏äeTT˝À 13e ù|J˝À, 1911e dü+e‘·‡s¡eTTq+<äT »]–q ˇø£ dü+|òüT≥qqT >∑T]+∫ ÁyêXÊs¡T. ˇø£

~qeTT c.v.v sêeTHé>±s¡T n‘·édüs¡ |üì MT<ä Á|üj·÷DyÓTÆ b˛e⁄ düeTj·TeTT˝À, Äj·Tq <ä‘·TÔ ‘·*¢ nsTTq

ø£+#·T|ü{Ïº düTã“eTà>±s¡T, ø±y˚Ø q~øÏ kÕïHêìøÏ b˛sTT e#·TÃ düeTj·TeTT˝À ÁøÏ+<ä|ü&ç #·ìb˛sTT+<ä≥. ÄyÓT

eTs¡D $wüj·TeTTqT ‘Ó*dæq c.v.v sêeTHé>±s¡T ‘êqT ‹]– e#˚Ã+‘· es¡≈£î ÄyÓT X¯Øs¡eTTq≈£î NeT\T |ü≥º≈£î+&É

C≤Á>∑‘·Ô>∑ Ç+{Ï˝ÀH˚ ñ+#·Tø√eTì #ÓbÕŒ&É≥. n|ü&ÉT Ç+{Ï˝Àì yês¡T n˝≤π> düTã“eTà>±] X¯Øs¡eTTqT C≤Á>∑‘·Ô>±

14

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

ô|≥º&ÉeTT »]–+~. ‘·sê«‘· 16 ~qeTT\≈£î c.v.v yÓ+ø£≥ sêeTHé >±s¡T e∫Ãq ‘·sê«‘· ÄyÓTqT Áã‹øÏ+#·&ÉeTT

»]–+<ä≥. n|üŒ{ÏøÏ ÄyÓT ej·TdüT‡ 80 dü+e‘·‡s¡eTT\T ø±>±, ‹]– ÄyÓT Áã‹øÏq ‘·sê«‘· eT÷&ÉT dü+e‘·‡s¡eTT\T

J$+#·&ÉeTT »]–+~. 80 dü+e‘·‡s¡eTT\ ‘·*¢ì Áã‹øÏ+∫q c.v.v sêeTHé >±s¡T, 30 dü+e‘·‡s¡eTT\ n\T¢&ÉT

#·ìb˛‘˚ Äj·TqqT Áã‹øÏ+#·˝Ò<äT. Bììã{Ïº ‘·q ‘·*¢ |üP]Ô #·ìb˛˝Ò<ä˙, ÄyÓT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q<äì

‘Ó*dæq c.v.v sêeTHé>±s¡T ‘·q ‘·*¢ì Áã‹øÏ+#·Tø=Hêï&É˙ ‘Ó*j·TT #·Tqï~. Bìe\q sêeTHé>±s¡T n|üŒ{Ï

ø±\eTT˝ÀH˚ ø±\eTs¡DeTTq÷, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTq÷ >∑T]Ô+#·>∑*>±&Éì ns¡úeT>∑T#·Tqï~.

ô|’ $wüj·TeTT e+<ä dü+e‘·‡s¡eTT\ ÁøÏ+<ä{Ï~ ø±>±, 5200 dü+e‘·‡s¡eTT\ ÁøÏ+<ä≥ lø£èwüßíì düeTø£åeTT˝À

»]–q $wüj·TeTTqT ≈£L&Ü Á|ükÕÔ$+#·Tø=+<ëeTT. lø£èwüßíìøÏ u≤\éTT˝À Á|ü|ü+#· $<ä´\qT H˚]Œq >∑Ts¡Te⁄

kÕ+B|ü⁄&ÉT. kÕ+B|ü⁄ì ≈£îe÷s¡T&ÉT ∫qï ej·TdüT‡˝ÀH˚ #·ìb˛>± kÕ+B|ü⁄&ÉT #ê˝≤ s√~+#ê&ÉT. >∑Ts¡Te⁄>±¬s’q

kÕ+B|ü⁄ì z<ës¡TÃ≥≈£î b˛sTTq lø£èwüßí&ÉT >∑Ts¡Te⁄>±] u≤<ÛäqT #·÷&É˝Òø£ #·ìb˛sTTq u≤\Tìï ‹]– Áã‹øÏ+#ê&Éì

#·]Á‘·˝À >∑\<äT. e+<ä dü+e‘·‡s¡eTT\ |üPs¡«eTT e÷düºsY dæ.$.$ >±s¡T yê] <ä‘·TÔ ‘·*¢ì Áã‹øÏ+∫Hê, 5200 dü+ˆˆ

|üPs¡«eTT lø£èwüßí&ÉT ‘·q >∑Ts¡Te⁄>±¬s’q kÕ+B|ü⁄ì ≈£îe÷s¡Tìï Áã‹øÏ+∫Hê, Ä ¬s+&ÉT eTs¡DeTT\T ø±\eTs¡DeTT\T

ø±e˙, n$ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT\˙ eTq≈£î ns¡úeT>∑T#·Tqï~. ø±\ eTs¡DeTTqT bı+~qyê&ÉT ‹]– Áã‘·T≈£î≥≈£î

M\T˝Ò<äì eTT+<˚ #Ó|üø=HêïeTT. ˇø£e÷s¡T #·ìb˛sTTq yê&ÉT ‹]– ‘êqT>± Áã‹øÏHê, ˝Òø£ Ç‘·s¡T\ #˚‘·

Áã‹øÏ+#·ã&çHê, yês¡T bı+~q~ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì ‘Ó*dæb˛e⁄ #·Tqï~. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q

yêìì me¬s’Hê Áã‹øÏ+#ês¡+fÒ, yê]øÏ #·ìb˛sTTqyê&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~Hê&Éì eTT+< ‘Ó*dæ e⁄+≥T+~.

yês¡T #·ìb˛sTTq yê]~ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì m˝≤ ‘Ó\TdüTø√>∑*>±s√ $e]+∫ #Ó|ü≥≈£î Hê≈£î ≈£L&Ü ‘Ó*j·T<äT.

yês¡T m˝≤ ‘Ó\TdüTø=Hêïs√ #Ó|ü≥≈£î Hêe<ä› Ä<Ûës¡yÓTÆq »yêãT˝Ò<äT. yês¡T m˝≤ ‘Ó\TdüTø=Hêïs¡qTq~ Çø£ÿ&É

Á|üX¯ïø±<äT. yê]øÏ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ‘Ó*dæ+~ nì #Ó|üŒe#·TÃqT.

>∑‘·eTT˝À ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ‘Ó*dæqyês¡÷, ø=+<äs¡T #·ìb˛sTTqyês¡÷ >=|üŒ Ä<Ûë´‹àø£y‘·Ô\qT

e÷≥ yêdüÔeeTT. n+‘· >=|üŒyês¡T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìì >∑T]Ô+∫ Áã‹øÏ+∫ q|ü⁄&ÉT, <ëìì

eTqeTT >=|üŒ eTVü≤‘·TÔ>± #Ó|üø=HêïeTT. eTqeTT e÷Á‘·eTT n≥Te+{Ï eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ @e÷Á‘·eTT ‘Ó\TdüTø√ Òø£

b˛j·÷eTT. Ç|üŒ{Ïø° ≈£L&Ü eTqeTT @e÷Á‘·eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ns¡úeTT #˚düTø√˝Ò<äqT≥≈£î ˇø£

$wüj·TeTTqT $e]kÕÔeTT #·÷&É+&ç. Ç|ü&ÉT Çø£ÿ&É u…’_\T $wüj·TeTTqT ñ<ëVü≤s¡D>± #Ó|üŒe\dæ e⁄qï~. á

$wüj·TeTTqT #Ó|üŒuÀe⁄ eTT+<äT H˚qT $qï$+#·Tø=qTq~ @eTq>±! H˚qT |üP]Ô Ç+<äTe⁄qT. H˚qT #Ó|üq~

Ç+<ä÷<Ûäs¡àeTT\T. Ç+<ä÷ <Ûäs¡àeTT\qT ã\|üs¡T#·T ñ<ëVü≤s¡D\T mø£ÿ&ÉT+&çHê yê{Ïì m‹Ô #·÷|ü&ÉeTT Hê ø£s¡ÔeéTT.

>∑‘·eTT˝À Ç+<ä÷<Ûäs¡àeTT\ >=|üŒ‘·qeTTqT nbÕs¡úeTT #˚düTø=qï Å¬ø’düÔe⁄\qT y˚TeTT $eT]Ùdü÷Ô, u…’_\T˝À Á|üuÛÑTe⁄

#Ó|æŒq e÷≥\T MT≈£î Ç+‘·es¡≈£î ns¡úeTTø±˝Ò<äì Á|üuÛÑTe⁄ e÷≥qT m‹Ô #·÷|æ+#êeTT. n+‘˚ø±ø£ Á|üuÛÑTe⁄ uÀ<Ûä\≈£î

e´‹πsKyÓTÆq yêø£éTT\T u…’_\T˝À ñHêïj·Tì <ÛÓ’s¡éTT>± #ÓbÕŒeTT. ªªdüèwæ˜ø£s¡Ôø√&é 963µµ nqT ∫qï Á>∑+<∏äeTT˝À

u…’_\T˝Àì Ä~ø±+&ÉeTT nã<ë›\ |ü⁄≥º nì ÁyêXÊeTT. nsTT‘˚ e÷ ñ<˚›X¯eTTqT ‘Ó*j·Tì Væ≤+<äTe⁄\T ø=+<äs¡T,

eTeTTà\qT |üs¡eT‘·eTTqT uÀ~Û+#·Tyê]>∑ #Ó|üø=Hêïs¡T. @e÷Á‘·eTT Væ≤+<ä÷ <Ûäs¡àeTT\qT ‘Ó*j·Tìyês¡T, Væ≤+<ä÷<Ûäs¡à

dü+düú\ ù|s¡T‘√ Væ≤+<ä÷ eT‘·eTTqT düs¡«HêX¯qeTT #˚dü÷Ô, e÷˝≤+{Ï yê]ì ≈£L&É Å¬ø’düÔeeT‘·eTT q≈£î

15

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

dü+ã+~Û+∫qyê]>∑ #Ó|üø√e&ÉeTT, Væ≤+<äTe⁄\T ‘·eT y˚\T‘√ ‘·eT ø£qTïqT bı&ÉT#·Tø=qï≥T¢ ø±<ë nì

n&ÉT>∑T#·THêïqT. y˚TeTT mø£ÿ&Ó’q ñ<ëVü≤s¡D>± u…’_\T $wüj·TeTTqT #Ó|æŒ‘˚H˚ qqTï Å¬ø’düÔe⁄&É˙, Å¬ø’düÔe eT‘·eTTqT

Á|ü#ês¡eTT #˚j·TT#·THêï&Éì nqT#·THêïπs? Væ≤+<äTe⁄\T n+<äs¡÷ eTTKéTT>± #Ó|üø=qT $y˚ø±q+<äT&ÉT ‘·q

J$‘· #·]Á‘· |ü⁄düÔø£eTT˝À 17e ù|J˝À ªª@düTÁ|üuÛÑTe⁄ ø±\eTT˝À H˚qT ñ+&ç e⁄+fÒ, ÄHê&ÉT Äj·Tq (@düT)

bÕ<äeTT\qT Hê ø£˙ï{Ï‘√ ø±≈£î+&Ü, Hê Vü≤è<äj·T s¡ø£ÔeTT‘√ ø£&ç– e⁄+&˚yê&çìµµ nì #ÓbÕŒ&˚, n˝≤ #Ó|æŒq

$y˚ø±q+<äT&ÉT ≈£L&Ü Å¬ø’düÔe eT‘·eTTqT Á|ü#ês¡eTT #˚dæqfÒ¢Hê? H˚qT Å¬ø’düÔe⁄\qT mH√ï Á|üX¯ï\&ç>±qT, mH√ï

dü+<äs¡“¤eTT\˝À yê] nC≤„qeTTqT m‹Ô #·÷|æ+#êqT. HqT Áyêdæq Á>∑+<∏äeTT\qT #·<äeø£H, HqT @$T #Ó|ü#·THêïqì

‘Ó*j·Tø£H, nHê˝À∫‘·eTT>± e÷{≤¢&É&ÉeTT eT+∫~ø±<äì Væ≤+<ä÷ dü+düú\ì ù|s¡T ô|≥Tºø=qï yê]øÏ ‘Ó\T|ü⁄#·THêïeTT.

Væ≤+<ä÷ <Ûäs¡àeTT\qT ‘Ó*j·TCÒdü÷Ôqï yê]ì, Væ≤+<ä÷ <Ûäs¡àeTT\+fÒ @$T{À ‘Ó*j·Tìyês¡T nqedüs¡eTT>±

$eT]Ù+#·&ÉeTT eT+∫~ ø±<äT.

düHê‘·qyÓTÆq Væ≤+<ä÷ <Ûäs¡àeTT\˙ï Ä<Ûë´‹àø£‘· MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç e⁄qï$. Ä<Ûë´‹àø£eTT ˇø£ÿ Væ≤+<ä÷

(Ç+<ä÷) <Ûäs¡àeTT\˝À ‘·|üŒ mø£ÿ&Ü ˝Ò<äT. n≥Te+{Ï Ä<Ûë´‹àø£ s¡Vü≤düýÓTÆq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫

Væ≤+<ä÷ Ä<Ûëà‹àø£ >∑Ts¡TyÓ’q e÷düºsY C.V.V >±] ñ<ëVü≤s¡DqT, ÁãVü≤à $<ë´XÊÅdüÔeTTH˚ ‘Ó*j·T #Ó|æŒq lø£èwüßíì

ñ<ëVü≤s¡DqT #ÓbÕŒeTT. nfÒ¢ u…’_\T˝Àì ñ<ëVü≤s¡DqT ≈£L&É #Ó|ü#·THêïqT #·÷&É+&ç. eT‘·ÔsTT düTyês¡Ô 9e

Ä<Ûë´j·TeTT 23, 24, 25 yêø£éTT\T ªªn+‘·˝À @düT Ä n~Ûø±] Ç+{ÏøÏ e∫Ã |æ\¢q Á>√e⁄\T yêsTT+#·Tyê]˙,

>=\T¢ #˚j·TT#·T+&ÉT »q düeT÷Vü≤eTTqT #·÷∫ ªªdüú\$Tj·TT´&ç á ∫qï~ ìÁ~+#·T#·Tqï<>±˙ #·ìb˛˝Ò<äìµµ yê]‘√

#Ó|üŒ>± yêsêj·TqqT n|üVü≤dæ+∫]. »q düeT÷Vü≤eTTqT |ü+|æy˚dæ, Äj·Tq À|ü*øÏ yÓ[fl ÄyÓT #ÓsTT´ |ü≥Tºø=q>±H˚

Ä ∫qï~ ˝Ò#ÓqT.µµ

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~qyês¡T ìÁ<ëedüú˝À ñ+<äTs¡ì eTqeTT eTT+<äT>±H˚ #Ó|üø=qï≥T¢, @düT

≈£L&Ü ÄyÓT ìÁ~+#·T#·Tqï~ #·ìb˛˝Ò<äT nì nHêï&ÉT. nø£ÿ&ç Á|ü»\+<äs¡÷ #·ìb˛sTTq<äì #Ó|æŒq j·TTe‹ì

#·÷∫, ÄyÓT #·ìb˛˝Ò<äT ìÁ~+#·T#·Tqï<äì #Ó|üŒ&ÉeTT e\q, Ä j·TTe‹ bı+~q~ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì eTq≈£î

ns¡úeT>∑T#·Tqï~. ô|’>± @ùd ÄyÓT #·ìb˛˝Ò<äì düŒwüºeTT>± #ÓbÕŒ&ÉT. nsTTq|üŒ{Ïø° Ç+‘·es¡≈£î ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT

nqTq~ ˇø£≥Tqï<äì Å¬ø’düÔe⁄\T Á>∑Væ≤+#·˝Òø£ b˛j·÷s¡T. ÄyÓT #·ìb˛˝Ò<äT nì #Ó|æŒq @düT e÷≥qT >±*øÏ

e~*y˚dæ, @düT #·ìb˛sTTq eTìwæì Áã‹øÏ+#ê&ÉT nì #Ó|ü ø√e&ÉeTT bıs¡bÕ≥T ø±<ë? @düT #·ìb˛˝Ò<äT nì

#Ó|æŒq|üŒ{Ïø° #·ìb˛sTTq e´øÏÔì Ò|æq≥T¢ Å¬ø’düÔe⁄\T #Ó|üø√e&ÉeTT e\q @düT e÷≥qT yês¡T @e÷Á‘·eTT |ü{Ïº+#·T

ø√˝Ò<äì ns¡úeT>∑T#·Tqï~. @düT Áã‹øÏq|ü&ÉT #Ó|æŒq e÷≥qT Ç~ >=|üŒ s¡Vü≤düéTì Á>∑Væ≤+#·ìyês¡T, @ùd

dü«j·TeTT>∑ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q|ü&ÉT, @düTqT #·ìb˛j·÷&Éì #Ó|üŒ&ÉeTT ‘·|üø±<ë? @düT X¯óÁø£yês¡eTT

eT<Ûë´Vü≤ïeTT eT÷&ÉT >∑+≥\≈£î ‘ê‘êÿ*ø£eTT>∑ #·ìb˛sTT, X¯ìyês¡eT+‘ê ìÁ~+∫ $ÁXÊ+‹ rdüTø=ì, Ä~yês¡eTT

ñ<äj·TeTT Äs¡T >∑+≥\πø ˝ÒùdÔ, Äj·Tq eTs¡DeTTqT »sTT+#ê&Éì ø=+<äs¡T #Ó|üŒ&ÉeTT, ñqï yêdüÔeeTTqT <ë∫

@düTqT ≈£L&Ü ‘·|ü>± ∫Á‹+∫q≥T¢ ø±<ë? nì n&ÉT>∑T#·THêïqT.

16

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

|üPs¡«eTT Ç+<ä÷ (Væ≤+<ä÷) <Ûäs¡àeTT\‘√ ≈£L&ÉTø=qï Ä<Ûë´‹à ø£‘·qT ‘Ó*dæqyês¡T, eTs¡DeTT\˙ï kÕ<Ûës¡D

eTs¡DeTT\Tø±e˙, n+<äT˝À ø±\ eTs¡DeT÷, nø±\ eTs¡DeT÷, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT\˙ eT÷&ÉT s¡ø£eTT\T

>∑\eì ‘Ó*j·T>∑*>±s¡T. n˝≤ yês¡T ‘Ó*j·T>∑*–+< ø±ø£ eT÷&Ées¡ø£eTTqT eTs¡DeTT bı+~q yê]ì >∑T]Ô+#·>∑*>±s¡T.

>∑T]Ô+#·&Éy˚T ø±ø£ yê]øÏ ‘Ó*dæq |ü<ä∆‹ Á|üø±s¡eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT qT+&ç ˝Ò|ü>∑*>±s¡T. n˝≤+{Ï yê]˝À

n+<ä]ø£+fÒ eTT+<äT>± 5200 dü+e‘·‡s¡eTT\ |üPs¡«y˚T, #·ìb˛j·÷&ÉqTø=qï kÕ+B|ü⁄ì ø=&ÉT≈£îqT lø£èwüßí&ÉT

‹]– ìÁ<äqT+&ç y˚T˝§ÿ*|æq≥T¢ ˝Ò|æ #·÷|æ+#ê&ÉT. Bììã{Ïº eTq≈£î <ë«|üs¡j·TT>∑eTT˝ÀH˚ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~q yês¡THêïs¡˙, Äø±\eTT˝ÀH˚ lø£èwüßí&ÉT Ä eT÷&Ée eTs¡DeTTqT+&ç Äj·Tq >∑Ts¡Te⁄ ø=&ÉT≈£îqT ˝Ò|æ

#·÷|æ+#ê&Éì ‘Ó*j·TT#·Tqï~. e÷qe⁄\≈£î Ä<Ûë´‹àø£ $<ä´qT XÊÅdüÔã<ä›eTT>± ‘Ó*|æqyê&ÉT lø£èwüßí&ÉT. n+<äTe\q

Äj·TH˚ Ä<Ûë´‹àø£ s¡Vü≤düýÓTÆq eT÷&Ée eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ yÓTT<ä≥H˚ eTq≈£î ns¡úeT>∑Tq≥T¢ #˚XÊ&ÉT. nsTT‘˚

uÛÑ>∑e+‘·T&Ó’q ø£èwüßí&ÉT n+‘· ô|<ä› eTs¡D $wüj·TeTTqT eTqeTT Á>∑Væ≤+#·Tø=qTq≥T¢ #˚dæ #·÷|æ+∫Hê, <ëìì

mes¡÷ ns¡úeTT #˚düTø√˝Ò<äT. Ç<=ø£ Ä<Ûë´‹àø£ s¡Vü≤düéTì mes¡÷ nqTø√ø£ b˛e&Éy˚Tø±ø£, Äj·Tq #˚dæ #·÷|æ+∫q

<ëìì eTVü≤‘·éTT ÁøÏ+~øÏ »eTø£{ÏºHês¡T. n|üŒ{ÏqT+&ç mes¡T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT #Û˚~+∫Hê, yês¡T >=|üŒyês¡T,

yês¡T n˝≤ #˚j·T>∑*>±s¡T nì n+≥THêïs¡T. eTq≈£î á $wüj·TeTT Ä<Ûë´‹àø£ <Ûäs¡àeTTq÷, X¯Øs¡eTT˝À Ä‘·àjÓTTø£ÿ

|üì ‘·qeTTq÷ ‘Ó\T|ü⁄#·Tqï<äì mes¡÷ nqTø√˝Ò<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q e´øÏÔì >∑÷]Ã Ç‘·qT

#·ìb˛ Ò<äT, ìÁ~+#·T#·THêï&Éì ¬s+&ÉT y\ dü+e‘·‡s¡eTT\ |üPs¡«yT @düTÁ|üuÛÑTe⁄ #Ó|æŒ, n+<äs¡÷ #·ìb˛j·÷&ÉqTø=qï

yêìì |æ\Te>± ˝Ò∫q yês¡÷, #sTT |ü≥Tºø=ì ø£~*+∫‘˚ ˝Ò∫q yês¡÷ ø£\s¡T. nsTT‘˚ n˝≤ Áã‹øÏ+∫q yês¡T

#·ìb˛sTTq yêìì ˝Ò|ü⁄#·THêïqì mø£ÿ&Ü #Ó|üŒ˝Ò<äT. yês¡T ˝Òù| <ëìøÏ eTT+<˚ Ç‘·qT ìÁ~+#·T#·THêï&Éì #Ó|æŒ

˝ÒbÕs¡T. u…’_\T˝À ¬s+&ÉT #√≥¢ n+<äs¡÷ eTs¡DÏ+#ê&ÉqTø=qï yêìì ‹]– ˝Ò|æq|ü⁄&ÉT, áyÓT ìÁ~+#·T #·Tqï<äì

ˇø£#√≥ #Ó|æŒ ˝Ò|ü&ÉeTT »]–q~. n˝≤π> eTs=ø£ #√≥ ˝≤»s¡T ìÁ~+#·T#·THêï&Éì #Ó|æŒ ˝Ò|ü&ÉeTT »]–q~.

n+‘·>± Á|üuÛÑTe⁄ #Ó|æŒq e÷≥\qT @ Å¬ø’düÔe⁄&É÷ ˝…øÏÿ+#·˝Ò<äT. @düT #·ìb˛sTTq yêìì ˝Ò|æHê&Éì #Ó|ü#·÷, @düT

e÷≥qT ≈£L&É ndü‘·éTT #˚j·TT#·THêïs¡T. n+‘˚ø±ø£ @ùd dü«j·÷q eT÷&Ée eTs¡DeTTqT bı+~, ˇø£s√E |üP]Ô

ìÁ~+∫ $ÁXÊ+‹ rdüTø=ì, eT÷&Ée s√E ˝ÒùdÔ @düT eTs¡DeTTqT+&ç ˝Ò#ê&Éì Å¬ø’düÔe⁄˝Ò Á|ü#ês¡eTT #˚XÊs¡T. á

e÷≥qT @düT @e÷Á‘·eTT |üø√&ÉT. n+<äTe\q @düT #Ó|æŒq C≤„qeTT>±˙, Äj·Tq #dæq |üqT\T>±˙ Ç+‘·es¡≈£î

Å¬ø’düÔe⁄\≈£î ns¡úeTT ø±˝Ò<äì #Ó|ü#·THêïeTT. H˚qT #Ó|üŒ&Éy˚T ø±<äT, dü«j·÷q @düTÁ|üuÛÑTe⁄ ≈£L&Ü, Hê e÷≥\T

Ä<äs¡Dø£s¡Ô e∫Ã #Óù|Œ+‘·es¡≈£î ns¡úeTTø±e⁄ nì #Ó|æŒ b˛j·÷&ÉT. @düT Å¬ø’düÔe⁄\≈£î Á|üeø£Ô>∑ ñ+&çq|üŒ{Ïø° Äj·Tq

ø±\ eTs¡DeTT m|ü&ÉT »]–qB, mø£ÿ&É »]–qB me]ø° ‘Ó*j·T<äT. Äj·Tq J$‘·eTT˝À ˇπø ˇø£ ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTT e÷Á‘·eTT eTq≈£î ‘Ó\TdüT. @düTqT >∑÷]Ã eTq≈£î ‘Ó*dæq+‘· ≈£L&É Å¬ø’düÔe⁄\≈£î ‘Ó*j·T<äìjT #Ó|üŒe#·TÃqT.

lø£èwüßí&ÉT bı+~q eTs¡DeTT @~?

Ç+<äTe⁄\≈£î (Væ≤+<äTe⁄\≈£î) <Ûäs¡àeTT\qT ‘Ó*j·TCÒdæq eTTKýÓTÆq Á|üeø£Ô lø£èwüßí&ÉT. ø£èwüßí&ÉT e÷qe⁄ìøÏ

ø±e\dæq <Ûäs¡àeTT\ìï{Ïì uÀ~Û+∫q uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT. Äj·Tq ‘·q J$‘·eTT˝À ˇø£e÷s¡T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+<ë&ÉT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT Ç≥Te+{Ï<äì ‘Ó\T|ü⁄ ì$T‘·ÔeTT Ä eTs¡DeTTqT Äj·Tq bı+<ë&ÉT. eT÷&Ée<Ó’q

17

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT ø£èwüßí&ÉT bı+<äe\dæq nedüs¡eTT ˝Ò≈£îHêï, <ëìì Äj·Tq nqTuÛÑ$+#ê&ÉqT >∑Ts¡TÔø√düeTT

∫qï ej·TdüT‡˝ÀH˚ Ä eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. Ä $<ÛäeTT>± Äj·Tq bı+~j·TT+&ÉT≥ e\q n~ Äj·Tq≈£î

‘Ó*j·T<äqT≥≈£î me]ø° M\T˝Ò<äT. Hê≈£î ‘Ó*dæq+‘· es¡≈£î #·]Á‘·˝À 5200 dü+e‘·‡s¡eTT\ |üPs¡«eTT ø£èwüßí&ÉT

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. n˝≤π> Ä eTs¡DeTTqT+&ç kÕ+B|ü⁄ì ø=&ÉT≈£îqT ˝ÒbÕ&ÉT. ø£èwüßí&ÉT 120

dü+e‘·‡s¡eTT\T Áã‹øÏ ∫e]˝À ø±\eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. n+‘·≈£î eTT+<äT ‘·q ∫qïej·TdüT‡˝À, q+<ä>±yéq+<äT

ø±[+>∑ eT&ÉT>∑T˝À düs¡Œø±≥T≈£î >∑T]jÓÆTHê&ÉT. düs¡ŒeTT jÓTTø£ÿ $wü ø√s¡\T s¡ø£ÔHêfi¯eTTq≈£î ~>∑T≥ e\q, ¬s+&ÉT

ì$TwüeTT\˝À $wüeTT yÓT<ä&ÉT≈£î #˚s¡&ÉeTT e\q ø£èwüßí&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. Ä eTs¡DeTTqT

bı+~q ø£èwüßí&ÉT πøe\eTT |ü~ ì$TwüeTT\T e÷Á‘·y˚T eTs¡DÏ+#ê&ÉT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q ø£èwüßí&ÉT

<ëìj·T+<äT |ü~ ì$TwüeTT\T+&ç ‹]– Ò#ê&ÉT. Ä eTs¡DeTT˝À ñqï |ü~ ì$TwüeTT\T ø£èwüßí&ÉT ìÁ<ädæú‹ì bı+~

‘·sê«‘· ˝Òe&ÉeTT »]–q~.

ø£èwüßí&ÉT bÕeTT ø±≥T≈£î >∑T]ø±e&Éy˚T$T{Ï? Äj·Tq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ä&Éy˚T$T{Ï? nì n+<ä]ø°

ÄX¯Ãs¡éTT ø£\T>∑e#·TÃqT. á $<ÛäeTT>∑ »]–+<äì uÛ≤s¡‘·eTT˝À>±˙, uÛ≤>∑e‘·eTT˝À>±˙ ˝Ò<˚ nì n&ÉT>∑e#·TÃqT.

Áyêùd e´øÏÔøÏ eT‹ÁuÛÑ$T+∫ ÇwüºyÓTT∫Ãq≥T¢ ÁyêXÊ&Éì qqTï <ä÷wæ+#·e#·TÃqT. @ Ä<Ûës¡eTT ˝Òì~ m˝≤ ÁyêXÊs¡ì

Á|ü•ï+#· e#·TÃqT. n+‘˚ø±ø£ á $wüj·TeTTqT mes¡÷ qeTàs¡ì ≈£L&Ü Hê≈£î u≤>± ‘Ó\TdüT. nsTTHê Ç~ dü‘·éTT

nì ‘Ó\T|ü⁄#·T Áyêj·TT#·THêïqT. n+<ä] Á|üX¯ï\≈£î H˚qT ˇø£fÒ »yêãTqT #Ó|üŒ>∑\qT. H˚qT Ä s√E #·÷#êqT, á

s√E #Ó|ü#·THêïqT. H˚qT Ä s√E »]–q $wüj·TeTTqT #·÷&É˝Ò<äT nqT≥≈£î MT e<ä› Ä<Ûës¡y˚TyÓTÆHê ñqï<ë?

nì H˚qT n&ç–‘˚ MTs¡T @ Ä<Ûës¡eTTq÷ #·÷|ü˝Òs¡T.

MT≈£î Ç+ø± ÄX¯Ãs¡éTTqT ø£\T>∑CÒj·TT $wüj·TeTTqT ‘Ó*j·T CÒkÕÔqT. MTs¡T q$TàHê qeTà≈£î+&çHê

#Ó|üŒuÀe⁄ $wüj·TeTT q÷{ÏøÏ q÷s¡TbÕfi¯ófl dü‘·éTT. n≥¢ì H˚qT me]˙ q$Tà+#·qedüs¡eTT˝Ò<äT. mes¡T q$TàHê,

mes¡T qeTà≈£î+&çHê Hê≈£î qwüºeT÷ ˝Ò<äT, n˝≤π> ˝≤uÛÑeT÷ ˝Ò<äT. ˇø£ $<ÛäeTT>± Hê≈£î ‘Ó*dæq dü‘·éTTqT

#Ó|üŒ&ÉeTT Hê ø£s¡ÔeéTT. n+<äTe\q #Ó|ü#·THêïqT. ∫qï‘·qeTT˝À ø±[+>∑ eT&ÉT>∑T e<ä› bÕeTT ø±≥T≈£î >∑T]jÓÆTq

ø£èwüßí&ÉT <ë<ë|ü⁄ |ü~ ì$TwüeTT\ ø±\eTT eT÷&Ée ‘·s¡>∑‹øÏ #Ó+~q ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&Éì #Ó|üŒ&Éy˚T

ø±ø£, Ä ~qeTT ø£]∫q Hê>∑TbÕeTT ø£ ‘·\<q˙, bò {À˝À #·÷|æq≥T¢ |ü~ ‘·\\ bÕeTTø±<äì ≈£L&Ü ‘Ó\T|ü⁄#·THêïeTT.

n+‘˚ø±ø£ ø£èwüßíì m&ÉeT ø±* |æø£ÿø£+&É MT<ä bÕeTT ø£]∫+<äì ≈£L&É #Ó|ü#·THêïeTT. kÕ<Ûës¡DeTT>± Hê>∑TbÕeTT

n&ÉT>∑T ˝Òø£ n&ÉT>∑Tqïs¡ m‘·TÔø£+fÒ ‘·\qT ô|’øÏ m‘·Ô˝Ò<äT. Ä s√E ø£èwüßíìï ø£]∫q Hê>∑TbÕeTT n&ÉT>∑T m‘·TÔ ‘·\qT

m‹Ô m&ÉeT ø±*øÏ yÓqTø£ yÓ’|ü⁄q |æø£ÿ ø£+&É≈£î ø£]∫+~. ø±* |æø£ÿ ø£+&É˝Àì s¡ø£Ô Hêfi¯eTT˝ÀìøÏ bÕeTT ø√s¡\T

~>∑&ÉeTT e\q, bÕeTT $wüeTT ¬s+&ÉT ì$TwüeTT\˝Àù| XØs¡eT+‘ê ÁbÕøÏ ‘·\¬øø£ÿ&ÉeTT »]–+~. Ä düeTj·TeTT˝ÀH

ø£èwüßí&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ä&ÉeTT ≈£L&Ü »]–+~. ˙{Ï eT&ÉT>∑Te<ä› eT&ÉT>∑T ãj·TfÒ bÕeTT ø£s¡e&ÉeTT

»]–+~. nø£ÿ&ÉTqï ‘√{Ï |æ\¢\+<äs¡÷ Ä $wüj·TeTTqT #·÷#ês¡T. ø£]∫q yÓ+≥H˚ bÕeTT uÛÑj·TeTT‘√ ˙{Ï

eT&ÉT>∑T˝ÀìøÏ b˛sTT+~. Hê>∑TbÕeTT ˙{Ï˝À #ê˝≤ùd|ü⁄ ñ+&É˝Ò<äT. n+<äTe\q |ü~ùV≤qT ì$TwüeTT\ ‘·sê«‘·

˙{Ï qT+&ç ãj·T{ÏøÏ e∫Ã+~. n+‘·˝À ø£èwüßí&ÉT ‹]– ˝Ò#ê&ÉT. ‘·qqT ø£]∫q Ä bÕeTT MT<ä ø£èwüßíq≈£î ø√|üeTT

e∫Ã+~. bÕeTT ãj·T{ÏøÏ e∫Ãq yÓ+≥H˚ ø£èwüßí&ÉT eT]j·TT nø£ÿ&ÉTqï yês¡+<äs¡T ø£*dæ Ä bÕeTTqT #·+|æy˚XÊs¡T.

18

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

n+‘˚‘·|üŒ ø±[+>∑ eT&ÉT>∑T˝À Hê>∑sê»˙, Hê>∑sêE≈£î Ç<ä›s¡T uÛ≤s¡´\˙, Hê>∑sêE≈£î |ü~ ‘·\\˙ #Ó|üŒ&ÉeTT |üP]Ô

ndü‘·éTT. Ç|ü&ÉT y˚TeTT #Ó|üq<˚ |üP]Ô dü‘·éTT.

bÕeTT ø£]∫q|ü⁄&ÉT ø£èwüßí&ÉT #·ìb˛e&Éy˚T$T{Ï? ‹]– Áã‘·ø£&É y˚T$T{Ï? nìj·T÷, #·ìb˛sTTqyê&ÉT ‹]–

Áã‘·T≈£î‘ê&Ü? nìj·T÷, Ç<ä+‘ê qeTà<ä–q $wüj·Ty˚THê nìj·T÷ nqTe÷qeTT sêe#·TÃqT. <ëìøÏ e÷ »yêãT

@eTq>±! Hê>∑TbÕeTT ø£]ùdÔ me¬s’Hê #·ìb˛sTTHê n~ ø±\ eTs¡DeTTø±<äT. n˝≤ #·ìb˛sTTq|üŒ{Ïø° n~ nø±\

eTs¡DeTì ≈£L&Ü #Ó|üŒ˝ÒeTT. Hê>∑TbÕeTT ø£]∫q e´øÏÔøÏ XÊ«dü ì*∫b˛sTT #·ìb˛sTT q|üŒ{Ïø° n~ |üP]Ô

eTs¡DeTTø±<äT. Hê>∑TbÕeTT ø£]∫q yê&ÉT me&É÷ |üP]Ô ø±\ eTs¡DeTTqT bı+<ä&ÉT. ø±ì XÊ«dü X¯Øs¡eTT˝À|ü˝Ò

ì*∫ b˛sTTe⁄+&ÉTqT. XÊ«dü ãj·T{ÏøÏ b˛‘˚H˚ |üP]Ô eTs¡DeTT nì eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTT˝À #Ó|æŒj·TTHêïeTT. 1980

dü+e‘·‡s¡eTT˝À y˚TeTT s¡∫+∫q ªª»qq eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTTµµ nqT Á>∑+<∏äeTT˝À ø±\ eTs¡DeTTqT >∑÷]Ã |üP]Ô>±

#Ó|æŒj·TTHêïeTT. nø±\ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ªª<äj·÷´\` uÛÑ÷‘ê\ j·T<ës¡ú dü+|òüT≥q\Tµµ nqT Á>∑+<∏äeTT˝À

#Ó|æŒj·TTHêïeTT. Ç|ü&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ªªeTs¡D s¡Vü≤dü eTTµµ nqT á Á>∑+<∏äeTT˝À #Ó|ü#·THêïeTT.

Hê>∑TbÕeTT ø£]∫q|ü⁄&ÉT #·ìb˛sTTqyê&ÉT ãj·T{ÏøÏ ø£ì|æ+#·T≥≈£î e÷Á‘·y˚T #·ìb˛j·÷&Éì ‘Ó*j·Te˝…qT. n≥T¢

#·ìb˛sTTq yê&ÉT yêì X¯Øs¡eTT ˝À|ü˝Ò Áã‹øÏj·TTHêï&Éì ‘Ó*j·Te˝…qT. n≥Te+{Ï yê&ÉT ø=ìï >∑+≥\T, ø=ìï

~qeTT\ es¡¬ø’q ìÁ<ä ÀH ñ+&ÉTqT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìì, me¬s’Hê bÕeTT $wüeTTq≈£î yÓ’<ä eTTqT

‘Ó*dæq yês¡T yêì X¯Øs¡eTTq≈£î yÓ’<äéTT #˚dæ, $wüeTTqT ‘=\–+∫ yêìì ‹]– Áã‹øÏ+#·e#·TÃqT. Bìe\q

Hê>∑TbÕeTT ø±≥T e\q #·ìb˛sTTqyê&ÉT |üP]Ô #·ìb˛&Éì ‘Ó*j·TT #·Tqï~.

<ë«|üs¡j·TT>∑eTT˝À ø£èwüßíìï ø£]∫+~ ≈£L&Ü Hê>∑TbÕy˚Tq˙, n+<äTe\q ø£èwüßí&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+<ë&É˙, ‹]– ‘·q≈£î ‘êqT>± ˝Ò#ê&É˙ #ÓbÕŒeTT. ∫qï ‘·qeTT˝Àì bÕeTTø√s¡\ ø±≥T¢ Äj·Tq m&ÉeT ø±*

MT<ä ∫qï >∑Ts¡TÔ\T>± ñ+&çb˛j·÷sTT. ø£èwüßíì $wüj·TeTT˝À Ç+‘·es¡≈£î me]ø° ‘Ó*j·Tì s¡Vü≤düéTT bÕeTT

ø±≥¢ì #Ó|üŒe#·TÃqT. Çe˙ï y˚TeTT m˝≤ qe÷à* nì mes¡÷ nqTø√≈£î+&Ü, bÕeTT ø±≥¢ >∑Ts¡TÔ≈£î dü+ã+~Û+∫q

s¡Vü≤dü eTT eT]jÓTTø£{Ï ø£\<äT. ø£èwüßí&ÉT uÛÑ>∑e+‘·T&É , <Ó’yê+XeTT #‘· |ü⁄{Ïºqyê&Éì ªªlø£èwüßí&ÉT <e⁄&Ü` uÛÑ>∑e+‘·T&Üµµ

nqT Á>∑+<∏äeTT˝À ÁyêdüTø=HêïeTT. Ä Á>∑+<∏äeTT˝ÀH˚ ø£èwüßí&ÉT Ç+ø± ¬s+&ÉT e÷s¡T¢ |ü⁄≥Tºq˙, Äj·Tq yÓTT‘·ÔeTT

eT÷&ÉTe÷s¡T¢ uÛÑ÷$TMT<ä≈£î e∫Ã b˛e⁄qì #Ó|üø=HêïeTT. n+‘˚ø±ø£ Ç|üŒ{Ïπø ¬s+&Éee÷s¡T ≈£L&Ü e∫Ã b˛j·÷&Éì

ÁyêdüTø=HêïeTT. Çø£ eT÷&Ée »qà ≈£L&É sêuÀ‘·T+<äì #Ó|üø=HêïeTT. ø£èwüßí&ÉT ¬s+&Ée e÷s¡T e∫Ãq|ü⁄&ÉT,

Äj·Tq yÓTT<ä{Ï »qàsTTq ø£ècÕíe‘ês¡eTT˝À m&ÉeT ø±*øÏj·TTqï bÕeTTø±≥T >∑Ts¡TÔ\T, ¬s+&Ée ne‘ês¡eTT˝À

<Ûä]+∫q X¯ØeTTq≈£î ≈£L&É ñ+&É&ÉeTT $X‚wüeTT. ¬s+&Éee÷s¡T <Ûä]+∫q X¯Øs¡eTTq≈£î n<˚ m&ÉeT ø±*πø, n<˚

düú\eTT˝À bÕeTTø±≥T >∑Ts¡TÔ\T+&É&ÉeTT ô|<ä› Á|ü‘˚´ø£‘· nì ‘Ó*j·Te˝…qT. n˝≤ m+<äT≈£îHêïsTT nq>±! ø£èwüßí&˚

Ç|ü&ÉT á eTìwæ>± |ü⁄{≤º&Éì >∑Ts¡TÔ |ü≥Tº≥≈£î Ä<Ûës¡eTT>±, bÕeTTø±≥T >∑Ts¡TÔ\T ¬s+&Ée »qà˝À ≈£L&Ü e#êÃj·Tì

y˚TeTT nqTø=+≥THêïeTT. yÓTT<ä{Ï »qà≈£î, ¬s+&Ée »qà≈£î eT÷&ÉT y˚\ dü+e‘·‡s¡eTT\T eé~Û ñ+&çq|üŒ{Ïø°,

¬s+&Ée »qà˝À ≈£L&É X¯Øs¡eTT MT<ä bÕeTT ø±≥T >∑Ts¡TÔ\T sêe&ÉeTT >=|üŒ $X‚wüy˚T nsTTq|üŒ{Ïø°, Ä >∑Ts¡TÔ\

$wüj·TeTT ø£èwüßíì »qà˝À>±˙, ‘·sê«‘· »qà˝À>±˙ me]ø° ‘Ó*j·T≈£î+&Ü b˛j·÷sTT.

19

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

¬s+&Ée »qà˝À ø£ uÛÑ≈£îÔsê\T Äj·Tq ø±fiflqT ‘·TÔ#·÷ ø£ <ëìø=ø£{Ï Á|üø£ÿ Á|üø£ÿHe⁄qï dü÷~ eT+<äeTT>∑\

¬s+&ÉT eT#·Ã\qT #·÷∫ yê{Ïì >∑T]+∫ n&ç–+~. n|ü&ÉT Äj·Tq n$ Hê yÓqTø£{Ï »qà >∑Ts¡TÔ\˙, Hê eTs¡DeTT˝À

Hê yÓqTø£{Ï »qà ÁbÕ+‘·eTT˝ÀìøÏ b˛sTT #·ìb˛‘êq˙, H˚qT mø£ÿ&çøÏ b˛e⁄q~ me]ø° ‘Ó*j·T<ä˙, ø=+‘· ø±\y˚T

MTe<ä› ñ+{≤qì #ÓbÕŒ&ÉT. Äj·Tq e÷≥\T n|ü&ÜyÓT≈£î @eTì ns¡úeTj·÷´jÓ÷, ‘·sê«‘· yê{Ïì nH˚ø£ e÷s¡T¢

#·÷∫q|üŒ{Ïø°, Ä >∑Ts¡TÔ\qT >∑T]+∫ n&ÉT>∑˝Ò<äT. ø£èwüßí&ÉT uÛ≤s¡‘·<˚X¯ eT+<äT >∑T»sê‘Y sêÅwüºeTT˝À düe÷~Û

#˚j·Tã&Ü¶&ÉT. Ä düe÷~Û düeTTÁ<äeTT˝À ø£*dæb˛sTTq~. ‘·sê«‘· Äj·Tq »qà $<˚X¯eTT˝À ø£*Zq|üŒ{Ïø°, Äj·Tq

‹]– uÛ≤s¡‘·<˚X¯eTTq≈£î e∫Ã >∑T»sê‘Y sêÅwüºeTT˝ÀH˚ eTs¡DÏ+#ê&ÉT. ‹]– ø£èwüßí&ÉT eT÷&Ée »qàqT m|ü&Ó’Hê

rdüTø=+fÒ, eT÷&Ée »qà˝À Äj·Tq <Ûä]+#·T X¯Øs¡eTTq≈£î bÕeTTø±≥T¢ ‘·|üŒìdü]>∑ ñ+{≤j·Tì y˚TeTT nqTø=+≥T

HêïeTT. eT÷&Ée »qà X¯Øs¡eTTq≈£î bÕeTTø±≥T¢ mø£ÿ&ÉT+{≤jÓ÷, e÷ n+#·Hê≈£î sêe&ÉeTT ˝Ò<äT. ø£qTø£ #Ó|üŒ˝Òø£

b˛e⁄#·THêïeTT. Ç+‘·ø° ø£èwüßíì ¬s+&Ée »qàqT >∑T]+∫ me¬s’q~ #Ó|üŒ˝Ò<˚ nqT Á|üX¯ï me]¬ø’Hê eùdÔ, ¬s+&Ée

»qàqT >∑T]+∫ ªªø£èwüßí&ÉT <˚e⁄&ÜùÛÑ>∑e+‘·T&Üµµ nqT Á>∑+<∏äeTT˝À ø£èwüßíì eTs¡DeTT ˝Àø±ìøÏ ø£qT$|ü� nqT

n<Ûë´j·TeTT˝À dü+|üPs¡íeTT>± Áyêdæj·TTHêïeTT. ¬s+&Ée »qà˝À ≈£L&Ü ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q ø£èwüßí&ÉT,

‹]– eT÷&ÉT s√E\≈£î ‘·q≈£î ‘êqT>± ˝Ò∫, <ë<ë|ü⁄ 40 s√E\T Ä ÁbÕ+‘·eTT˝À ñ+&ç, nø£ÿ&çqT+&ç

Ç+<ä÷<˚X¯eTTq≈£î e#êÃ&ÉT. Çø£ÿ&˚ #·ìb˛j·÷&ÉT.

uÛÑ÷$TMT<ä |ü⁄{Ïºq @ eTìwæ>±˙, @ Jesê•>±˙ ‘·|üŒìdü]>± ø±\ eTs¡DeTTqT bı+~ rs¡TqT. nsTT‘˚

nø±\ eTs¡DeTTqT >±˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >±˙ bı+<äe#·TÃqT ˝Òø£ bı+<äø£ b˛e#·TÃqT. á ¬s+&ÉT

eTs¡DeTT\≈£î ‘·|üŒìdü] nqT ìj·TeTeTT Ò<äT. n$ Ä Je⁄ì ø£s¡àqTã{Ïº ìs¡ísTT+|üã&ÉT eTs¡DeTT\ì ‘Ó*j·Te …qT.

<ë«|üs¡ j·TT>∑eTT˝À ø£èwüßí&ÉT ‘·q ø£s¡àÁ|üø±s¡eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. nfÒ¢ ‘·q ¬s+&Ée »qà˝À ≈£L&É

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ë&ÉT. Çø£ eT÷&Ée »qà˝À m≥T¢+≥T+<√! n~ Äj·Tq ø£s¡à≈£î dü+ã+~Û+∫q $wüj·TeTT,

ø±e⁄q »s¡T>∑uÀe⁄ $wüj·TeTTqT #Ó|üŒ˝ÒeTT. eTqeTT á ~qeTT eT÷&Ées¡ø£ eTs¡DyÓTÆq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

>∑T]+∫ #Ó|üø=qT≥≈£î Ä<Ûës¡eTT>± ø£èwüßí&ÉT Ä eTs¡DeTTqT bı+~ #·÷|æ+#ê&ÉT. n+‘ø±ø£ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~qyês¡T ‘·eT≈£î ‘êeTT>± ‹]– ˝Òee#·TÃqì ≈£L&Ü ìs¡÷|æ+∫ #·÷|æ+#ê&ÉT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìøÏ yÓ’<ä eTT nedüs¡e÷?

bÕeTT ø£]∫ #·ìb˛sTTq yê]øÏ yÓ’<äéTT #˚dæ Áã‹øÏ+#· e#·TÃqHêïs¡T. ø£èwüßí&ÉT bÕeTT ø£]∫ #·ìb˛sTTHê

‘·q≈£î ‘êqT>± ˝Ò#ê&ÉT. Çø£ÿ&É ¬s+&ÉT |ü<ä∆‘·T\÷ ø£ì|ædüTÔqï$. Ç+<äT˝À @ |ü<ä∆‹ dü]jÓÆTq~? bÕeTT $wüeTT

e\q #·ìb˛sTTq kÕ<Ûës¡D eTìwæ ≈£L&Ü yÓ’<äéTT ˝Ò≈£î+&Ü ˝Òe>∑\&Ü? nì ø=+<äs¡&ÉT>∑e#·TÃqT. <ëìøÏ Hê≈£î

‘Ó*dæq düe÷<ÛëqeTT @eTq>±! eTìwæøÏ yÓT\≈£îe, ìÁ<ä, dü«|üïeTT nì eT÷&ÉT dæú‘·T\T >∑\e⁄. á eT÷&ÉT dæú‘·T\T

n+<ä]ø° ‘Ó*dæqy. eTìwæ |ü&ÉTø=qï|ü⁄&ÉT ìÁ<ä ÀìøÏ b˛e&ÉeT÷, ìÁ<ä ÀìøÏ b˛sTTqyê&ÉT m|ü&Ó’Hê dü«|üïeTT˝ÀìøÏ

b˛e&ÉeT÷, »s¡T>∑T‘·T+&É&ÉeTT ≈£L&Ü n+<ä]ø° ‘Ó*dæq $wüj·Ty˚T. nsTT‘˚ eTìwæ yÓT\≈£îe qT+&ç ìÁ<ä˝ÀìøÏ

m≥T¢ b˛‘·THêï&ÉT? ìÁ<äqT+&ç dü«|üïeTT˝ÀìøÏ m˝≤ b˛‘·THêï&ÉT? nqT $wüj·TeTT #ê˝≤eT+~øÏ ‘Ó*j·Tì s¡Vü≤düý˚T.

eTìwæøÏ ìÁ<ä yÓT\≈£îe\T m˝≤+{Ïy√ n˝≤+{Ïy˚ eTs¡DeTT, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT. nsTT‘˚ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

20

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

bı+~qyê&ÉT ‘·sê«‘· eTs¡DeTTqT bı+<äe#·TÃqT nfÒ¢ eTs¡DeTTqT bı+~qyê&ÉT y˚s¡T »qà≈£î b˛sTT yÓT\≈£îeqT

bı+<äT#·THêï&ÉT. Bììã{Ïº ø£ Je⁄&ÉT m\¢|ü&ÉT ìÁ<ä, yÓT\≈£îe, dü«|üïeTT\ eT<Ûä J$+#·THêï&Éì ‘Ó*j·TT#·Tqï~.

n<˚ $<ÛäeTT>± ˇø£ Je⁄&ÉT J$‘·eTT, eTs¡D, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT\qT bı+<äT#·THêï&Éì ‘Ó*j·TT#·Tqï~. eTìwæ

|ü&ÉTø=qï|ü⁄&ÉT #ê˝≤eT+~øÏ yÓTT<ä≥ ìÁ<äedüTÔqï~, ‘·sê«‘· dü«|üïeTT ≈£L&Ü edüTÔqï~. m|ü&Ó’Hê ˇø£|ü&ÉT

yÓTT<ä≥ Je⁄&ÉT dü«|üïeTT˝ÀìøÏ b˛e⁄#·THêï&ÉT. n˝≤ yÓTT<ä≥H˚ dü«|üïeTT˝ÀìøÏ b˛sTTq yê&ÉT ‹]– yÓT\≈£îe˝ÀìøÏ

edüTÔHêï&ÉT. ˇø=ÿø£ÿ|ü&ÉT dü«|üïeTT qT+&ç H˚s¡T>± ìÁ<ä˝Àìπø b˛e⁄#·THêï&ÉT. Bììã{Ïº yÓT\≈£îe˝À ñqïyê&ÉT

Hs¡T>± ìÁ<ä ÀìøÏ b˛e⁄q˙ #Ó|üŒ ÒeTT. nfÒ¢ dü«|üïeTT˝ÀìøÏ b˛sTTqyê&ÉT Hs¡T>± yÓT\≈£îe˝ÀìøÏ b˛e⁄q˙ #Ó|üŒ ÒeTT.

@ dæú‹ qT+&ç @ dæú‹¬ø’Hê b˛e#·TÃqT. n˝≤π> eTìwæ (Je⁄&ÉT) J$‘·eTTqT+&ç eTs¡DeTTqT bı+<äT#·THêï&ÉT. ø±˙

m|ü&Ó’Hê ˇø£|ü&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT ≈£L&Ü bı+<äT#·THêï&ÉT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~q yê&ÉT ‹]–

J$‘·eTT˝ÀìøÏ sêe#·TÃqT. ˝Òø£b˛‘˚ H˚s¡T>± eTs¡DeTT ˝Àì¬ø’Hê b˛e#·TÃqT. n+<äTe\q J$‘·eTT, eTs¡DeTT,

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT nqTq$ yÓT\≈£îe, ìÁ<ä, dü«|üïeTT\‘√ düe÷qeTT>± ñqïeì #Ó|üŒ e#·TÃqT.

eTìwæ yÓT\≈£îe˝À ñqï|ü&ÉT XØs¡eTT˝Àì ◊<äT C≤„H+Á~j·TeTT\T |üì #j·TT#·Tqï$. ø£qTï #·÷|ædü÷Ôe⁄+~,

#Óe⁄ $ì|ædü÷Ôe⁄+~. ø±e⁄q ˝À|ü\qTqï Je⁄ìøÏ ãj·T{Ï düe÷#ês¡eTT ‘Ó*j·TT#·Tqï~. me¬s’Hê ‘·q ù|s¡Tô|{Ïº

|æ*ùdÔ yÓ+≥H˚ yê] yÓ’|ü⁄ #·÷∫ yê]‘√ e÷{≤¢&É&ÉeTT »s¡T>∑T#·Tqï~. |æ*∫q yÓ+≥H˚ Ä |æ*∫q $wüj·TeTT

yÓT\≈£îe˝À ñHêï&ÉT ø±ã{Ïº Je⁄q≈£î ‘Ó*dæ+~. yÓT\≈£îe˝À #Ó$ e\q X¯ã›eTT ‘Ó*dæ+~. n<˚ ìÁ<ä˝À nsTT‘˚

eTìwæøÏ ◊<äT Ç+Á~j·TeTT\ qT+&ç düe÷#ês¡eTT @e÷Á‘·eTT ‘Ó*j·T<äT ø±s¡Dy˚TeTq>±? Ç+Á~j·TeTT\ qT+&ç

düe÷#ês¡eTTqT Je⁄ìøÏ #˚s¡y˚j·TT eTqdüT‡ X¯Øs¡eTT˝À ˝Ò<äT. ø±e⁄q #Ó$qT+&ç @ düe÷#ês¡eT÷ ìÁ<ä˝À qTqï

Je⁄ìøÏ #˚s¡<äT. nsTT‘˚ me&Ó’Hê ìÁ<ä b˛e⁄q|ü&ÉT n‘·ìì |æ*∫Hê n‘·&ÉT ìÁ<äqT+&ç ˝Òe>∑\TZ#·THêï&ÉT. nsTT‘˚

ìÁ<äb˛e⁄ yêìì |æ*∫q|ü⁄&ÉT Ä |æ\T|ü⁄ ìÁ<ä˝ÀqTqï yêìøÏ m˝≤ $ì|æ+∫~? qH˚ï |æ\TdüTÔHêïs¡ì yêì¬ø˝≤

‘Ó*dæ+~? yê&ÉT m˝≤ ˝Òe>∑*>±&ÉT? nqT Á|üX¯ï\≈£î »yêãTqT ‘Ó\TdüTø=+fÒ eTìwæøÏ >∑\ ìÁ<ä, yÓT\≈£îe,

dü«|üïeTT jÓTTø£ÿ s¡Vü≤düéTT\T ‘Ó*j·TTqT. ìÁ<ä, yÓT\≈£îe, dü«|üïeTT jÓTTø£ÿ $es¡eTTqT |üP]Ô>± ‘Ó*j·T>∑*–‘˚

‘·sê«‘· J$‘·eTT, eTs¡DeTT, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT\qT >∑T]+∫ düT\uÛÑeTT>± ‘Ó*j·Te#·TÃqT. n+<äTe\q eTT+<äT

ìÁ<ä, yÓT\≈£îe, dü«|üïeTT\qT >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT ø=+<ëeTT. yÓT\≈£îe J$‘·eTT ˝≤+{Ï~, ìÁ<ä eTs¡DeTT˝≤+{Ï~,

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT dü«|üïeTT˝≤+{Ï~. eTìwæ ãj·T≥ m+‘· ôVA<ë˝À ñ+&çHê X¯Øs¡eTT˝À ‘·q dæú‹ @$T{À?

‘êqT mes√? ‘·qπø ‘Ó*j·Tì |ü]dæú‹˝À ñHêï&ÉT. yÓT\≈£îe >∑\ J$‘·eTT˝ÀqTqï eTìwæ X¯Øs¡eT+<äT Je⁄ì‘√

düVü‰ 25 uÛ≤>∑eTT\T ø£\e⁄. Ä 25 uÛ≤>∑eTT\qT Ä‘·à X¯øÏÔì∫Ã q&ç|ædüTÔqï~. n+<äTe\q n˙ï HqqTø=ì

ñ#êÃ>±&ÉT>± $Ás¡M>∑T Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTT˝À ˇø£ \T#êÃ>±&ÉT e÷Á‘·y˚T! ‘êqT ñ#êÃ>± (>=|üŒ>±) ñHêïqqTø=qT

Je⁄&ÉT, nìï XØs¡ uÛ≤>∑eTT\ø£+fÒ \T#êÃ>± (˙#·eTT>±) ñHêïqì ‘Ó*j·Tø£ ‘·q≈£î ‘êqT >=|üŒ>∑ ÁuÛÑ$T+#·T#·THêï&ÉT.

X¯Øs¡eTT˝À Je⁄&ÉT πøe\eTT düTK<äT'KeTT\qT nqTuÛÑ$+#˚ |üìì e÷Á‘·y˚T #˚j·TT #·THêï&ÉT. n<˚ X¯Øs¡eTT˝Àì

eTqdüT‡, Je⁄ìø£+fÒ >=|üŒ>± ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\ |üqT\qT #j·TT#·Tqï~. nfÒ¢ ãT~∆ ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\T>± |üì#j·TT#·Tqï~.

¬s+&ÉT ¬s+&ÉT |üqT\qT #˚j·TT eTqdüT‡, ãT~∆ø£+fÒ ˇø£ |üìì e÷Á‘·y˚T #˚j·TT Je⁄&ÉT ‘·≈£îÿeyê&˚qì #Ó|üŒe#·TÃqT.

21

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

ìÁ<ä˝À X¯Øs¡eTT˝Àì Je⁄ìøÏ ãj·T{Ï $wüj·TeTT\T @MT ‘Ó*j·Te⁄. n+<äTe\q Ä düeTj·TeTT˝À Je⁄&ÉT

nìï s¡ø£eTT˝≤ n+<ÛäT&ÉìjT #Ó|üŒe#·TÃqT. yÓT\≈£îe˝À XØs¡eT+‘ê yê´|æ+∫j·TTqï eTqdüT‡, ìÁ<ä À XØs¡eT+‘·{Ïì

e<ä* ‘·\˝Àì ÁãVü≤àHê&ç À e÷Á‘·yT ñ+&çb˛e⁄#·Tqï~. ãj·T{Ï $wüj·TeTT\qT ‘Ó*j·TCÒj·TT eTqdüT‡ XØs¡eT+‘·≥

Òì <ëìe\q, XØs¡eTT ãj·T≥>∑\ C≤„H+Á~j·TeTT\ $wüj·TeTT\T Je⁄ìøÏ ‘Ó*j·T≈£î+&É b˛e⁄#·Tqï$. n+<äTe\q

ìÁ<ä˝À qTqï yêìì |æ*∫Hê Ä e÷≥ ˝À|ü\ Je⁄ì es¡≈£î #˚s¡<äT. ‘·qqT |æ*∫q≥T¢ Je⁄ìøÏ ‘Ó*j·T<äT.

nsTTHê ãj·T{Ï e´øÏÔ |æ*∫q|ü⁄&ÉT ìÁ<ä˝ÀqTqïyê&ÉT mes√ ‘·qqT |æ\TdüTÔHêïs¡ì ‘Ó*dæ yÓT\≈£îe˝ÀìøÏ edüTÔHêï&ÉT.

Je⁄ìøÏ ãj·T≥ C≤„H˚+Á~j·TeTT\ jÓTTø£ÿ düe÷#ês¡eTTqT #˚s¡y˚j·TT eT<Ûäé]Ô˝≤+{Ï eTqdüT‡˝Òq|ü⁄&ÉT, ãj·T{Ï

|æ\T|ü⁄ ˝À|ü\qTqï Je⁄ìøÏ m˝≤ ‘Ó*dæ+~? nqT Á|üX¯ï≈£î »yêãT>± ãj·T≥ |æ*∫q~ eTqdüT‡ <ë«sê Je⁄ì

#˚s¡˝Ò<äìj˚T #Ó|üŒe#·TÃqT. nsTT‘˚ Ä düeTj·TeTT˝À X¯Øs¡eT+‘ê yê´|æ+∫j·TTqï Ä‘·à dü«j·TeTT>± ãj·T≥ mes√

|æ*∫q≥T¢ ˝À|ü* eTqdüT‡≈£î ‘Ó*j·TTq≥T¢ #˚j·TT#·Tqï~. Ä‘·àj˚T ÁãVü≤àHê&ç˝À nDÏ–j·TTqï eTqdüT‡≈£î ‘Ó\T|ü⁄≥

e\q eTqdüT‡ eTÚqeTTqT e<ä* ms¡Tø£˝ÀìøÏ e∫Ã X¯Øs¡eT+‘ê ø£åD≤\˝À yê´|æ+#·T#·Tqï~. n˝≤ eTqdüT‡

X¯Øs¡eT+‘ê ÁbÕø£&ÉeTT e\q ãj·T{Ï Ç+Á~j·TeTT\ $wüj·TeTT \ìïj·TT Ä ø£åDeTTqT+&ç Je⁄ìøÏ ‘Ó*j·TT#·Tqï$.

yÓTT<ä≥ ìÁ<ä˝ÀqTqï Je⁄ìøÏ »„|æÔ˝ÀìøÏ ‘Ó#·TÃ≥≈£î Ä‘·àj˚T ø±s¡DyÓTÆq<ä˙, Ä‘·àj˚T eTqdüT‡qT C≤>∑è‘· |ü]∫q<ä˙,

n+<äTe\q ìÁ<äqT+&ç eTìwæ Òe>∑\TZ#·THêï&É ‘Ó*j·TT #·Tqï~. eTìwæ ìÁ<ä ÀìøÏ b˛e⁄qB, Ä ìÁ<ä düeTj·TeTT˝À

eTìwæøÏ ãj·T≥ $wüj·TeTT\T @MT ‘Ó*j·T≈£î+&É b˛e⁄qB n+<ä]ø° ‘Ó*dæq $wüj·TyT. ìÁ<ä À ãj·T{Ï düe÷#ês¡eTT

‘Ó*j·Tì eTìwæøÏ ‘·qqT |æ*∫q|ü&˚ ‘·qqT |æ*∫q≥T¢ m˝≤ ‘Ó*dæ+~? nqT Á|üX¯ï≈£î ø=ìï Á|ü‘´ø£ $wüj·TeTT\qT

Ä‘·àj˚T ˝À|ü\ eTqdüT‡≈£î ‘Ó*|æ ˝Ò|ü⁄#·Tqï<äì ns¡úeT>∑T#·Tqï~.

ìÁ<äqT eTs¡DeTT‘√ düe÷qeTT>± #Ó|æŒj·TTHêïeTT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT dü«|üïeTT‘√ düe÷qeTT>±

b˛*Ã #Ó|æŒj·TTHêïeTT. ìÁ<ä˝À >±˙, dü«|üïeTT˝À >±˙ eTìwæ ãj·T{Ï dü+ã+<ÛäeTT ˝Ò≈£îHêï&ÉT. n+<äTe\q

dü«|üïeTT˝ÀqTqï yêìì ≈£L&Ü ãj·T{ ìÁ<ä ÀqTqïfÒ¢ eTqeTT …øÏÿ+#·T#·THêïeTT. XØs¡eTT˝À|ü\ Je⁄&ÉT dü«|üïeTT˝À

ñ+&çq|üŒ{Ïø°, n~ dü«bÕïedüúì me]ø° ‘Ó*j·T<äT. <ëìì ìÁ<äj·TìjT n+<äs¡÷ nqTø=+<äTs¡T. n˝≤π> eTs¡DÏ+∫q

yêìì >±˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìì >±˙, eTs¡DÏ+∫q yêì ÁøÏ+<äH˚ »eTø£{Ïº #·÷düTÔHêïeTT.

dü«|üïeTT˝ÀqTqïyê&ÉT ≈£L&Ü ãj·T{ÏøÏ ìÁ~+∫qfÒ¢ ø£qã&ÉT#·Tqï≥T¢, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~qyê&ÉT ≈£L&Ü

ãj·T{ÏøÏ eTs¡DÏ+∫qfÒ¢ ø£qã&ÉT#·THêï&ÉT. ìÁ<ä, dü«|üïeTT ¬s+&É÷ ãj·T{ÏøÏ πø ≤>∑Tq ø£ì|æ+∫q|üŒ{Ïø° ø=+<äs¡T

nqTuÛÑeE„\T ìÁ<äqT, dü«|üïeTTqT y˚s¡Ty˚s¡T>± >∑T]Ô+#·T<äTs¡T. ìÁ<ë, dü«|üïeT÷ ˇπø $<ÛäeTT>± ñqï|üŒ{Ïø° dü«\Œ

‘˚&Ü‘√ ñqïe˙, >±&ÛÉìÁ<ä˝À eTìwæøÏ XÊ«dü m≈£îÿe>± X¯ã›eTT #˚j·TT#·T Ä&ÉT#·T+&ÉTq˙, n<˚ dü«|üïeTT˝À nsTT‘˚

XÊ«dü X¯ã›eTT ˝Ò≈£î+&Ü ñ+&ÉTq˙ #Ó|üŒø£\T>∑T#·THêïs¡T. n<˚ $<ÛäeTT>± ø=+<äs¡T Ä‘·àqT n<Ûä´j·TqeTT #˚dæqyês¡T

eTs¡DeTTq÷, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT dü«\Œ ‘˚&Ü‘√ >∑T]Ô+#·>∑\T#·THêïs¡T. n˝≤ lø£èwüßí&ÉT, @düT yÓTT<ä\>∑T yês¡T

e÷Á‘·yT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]Ô+#·>∑*>±s¡T. Ä eTs¡DeTTqT bı+~qyê]ì Ò|ü>∑*>±s¡T. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~q yêìì n+<äs¡÷ #·ìb˛j·÷&Éì uÛ≤$+∫Hê, <ëì $es¡eTT ‘Ó*dæqyês¡T #·ìb˛˝Ò<ä˙, ìÁ~+#·T#·THêï&É˙

‘Ó*bÕs¡T. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT MTs¡T >∑T]Ô+#·>∑\sê? nì me¬s’Hê qqTï n&ç–‘˚, dü«|üïeTT˝ÀqTqï yêìì

>∑T]Ô+#·>∑\H˚yÓ÷, ø±˙ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìì >∑T]Ô+#·˝Òqì #Ó|ü#·THêïqT.

22

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

|üPs¡«eTT ø£èwüßí&ÉT, @düT m˝≤ >∑T]Ô+#·>∑*>±s¡T? m˝≤ Ò|ü >∑*>±s¡T? nqT Á|üXï\≈£î Hêe<ä› »yêãT Ò<äìjT

#Ó|ü#·THêïqT. m+<äTø£q>±! ø£èwüßí&ÉT, @düT n+‘·{Ïyê&çì H˚qT ø±<äT ø£<ë! Çø£b˛‘˚ eT÷&Ées¡ø£ eTs¡DeTT qT+&ç

Áã‹øÏq yêì X¯Øs¡eTT˝À @$T »]–+<√ #Ó|üŒ>∑\qT. eT÷&Ées¡ø£ eTs¡DyÓTÆq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q

ø=+<ä]øÏ e÷Á‘·yT yÓ’<ä eTT nedüs¡eTT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î Hê>∑TbÕeTT ø£]∫q|ü&ÉT XØs¡eTT˝ÀìøÏ møÏÿq $wüeTT˝Àq÷,

ø£]∫q bÕeTT ñ<˚›X¯eTT˝Àq÷ ø=ìï ‘˚&Ü\T+&ÉTqT. Hê>∑TbÕeTT $wüeTT eT‘·TÔeT+<äT ˝≤+{Ï~. m≈£îÿe yÓ÷‘ê<äT

eT‘·TÔ eT+<äTqT ‹qïyê&ÉT #·ìb˛sTTq≥T¢>± eTìwæ #·ìb˛>∑\&ÉT. eTqTwüß\˝À |üP]Ô ms¡Tø£>∑\yês¡T, ‘·≈£îÿe

ms¡Tø£>∑\yês¡T ø£\s¡T. ‘·≈£îÿe ms¡Tø£ >∑\yês¡T ‘=+<äs¡>± ìÁ<ä˝ÀìøÏ b˛e⁄#·T+<äTs¡T. m≈£îÿe ms¡Tø£ ø£*Zq yês¡T

ìÁ<ä˝ÀìøÏ ‘=+<äs¡>± b˛s¡T. n≥Te+{Ï yês¡T ø=+‘·es¡≈£î ìÁ<äqT »sTT+∫ ñ+<äTs¡ì #Ó|üŒe#·TÃqT. jÓ÷>∑T\¬ø’‘˚

eTqdüT‡qT »sTT+#·T X¯øÏÔe⁄+&ÉTqT. ø£qTø£ n≥Te+{Ïyês¡T n+<ä]ø£+fÒ m≈£îÿe ms¡Tø£ ø£*Zqyê¬s’ ñ+<äTs¡T. á

$<ÛäeTT>∑ eT÷&ÉT s¡ø£eTT\ ms¡Tø£\Tqï yê]>± eTqTwüß\qT $uÛÑõ+#·e#·TÃqT. ‘·≈£îÿe ms¡Tø£>∑\ yê]ì yÓ’<äéTTqT

ñ|üjÓ÷–+∫ Áã‹øÏ+#·e#·TÃqT. m≈£îÿe ms¡Tø£ ø£*Zq ¬s+&Ée s¡ø£eTT yê]ì yÓ’<äéTT ˝Ò≈£î+&Ü Áã‹øÏ+#·e#·TÃqT.

eT÷&Ées¡ø£yÓTÆq n+<ä] ø£+fÒ m≈£îÿe ms¡Tø£>∑\yês¡T, Ç‘·s¡T\ düVü‰j·TeTT ˝Ò≈£î+&ÜH˚ Áã‘·Tø£ >∑\s¡T. Bììã{Ïº

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q n+<ä]ø° yÓ’<äéTT nedüs¡eTT˝Ò<ä˙, ø=+<ä]øÏ e÷Á‘·y˚T yÓ’<äéTT nedüs¡eTì

‘Ó\TŒ#·THêïeTT. yÓ’<äéTT nedüs¡yÓTÆqyê]ì >∑T]Ô+#·˝Òø£ b˛sTTHê, yê]øÏ yÓ’<äéTT n+~+#· ˝Òø£b˛sTTHê,

n≥Te+{Ïyês¡T dü«|üïeTTqT+&ç ìÁ<ä˝ÀìøÏ b˛sTTq≥T¢, ø=ìï >∑+≥\ ‘·sê«‘·>±˙, ø=ìï ~qeTT\ ‘·sê«‘·>±˙

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT qT+&ç eTs¡DeTT˝ÀìøÏ b˛>∑\s¡T. eT<Ûä´s¡ø£eTT ms¡Tø£ ø£*Zq yê]ì yÓ’<äéTT jÓTTø£ÿ nedüs¡eTT

˝Ò≈£î+&Ü Áã‹øÏ+#·e#·TÃqT. n≥Te+{Ï yês¡T ≈£L&Ü ˇø=ÿø£ÿ|ü&ÉT ‘·eT≈£î‘êeTT>± yÓT\≈£îe˝ÀìøÏ sê>∑\s¡T.

nsTT‘˚ ãj·T≥ Á|ü»\T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yêìì >∑T]Ô+#·˝Òø£ |üP]Ô eTs¡DÏ+#ê&Éì ‘·\∫, |üP&çÃô|{Ïº‘˚

∫es¡≈£î yês¡T |üP]Ô>± eTs¡DÏ+#· e\dæ edüTÔ+~. n≥T¢ bıs¡bÕ≥T>± #ê˝≤eT+~ì |üP&çÃô|≥º&ÉeTT »]–+~.

|üP&çÃq ‘·sê«‘· C≤„|üø£eTT e∫Ãq|üŒ{Ïø° }|æsê&Éø£ |üP]Ô eTs¡DeTTqT bı+<äe\dæedüTÔ+~.

eT<Ûä s¡ø£eTT ms¡Tø£e⁄qïyê]ì >∑T]Ô+#·>∑*– Ms¡T #·ìb˛ Ò<äT ìÁ<ëedüú À ñHêïs¡ì Á>∑Væ≤+∫q ø£èwüßí&ÉT˝≤+{Ï

Ä<Ûë´‹àø£y˚‘· Ô\T, #·ìb˛sTTq yêìe<ä›≈£î b˛sTT, yêìì ù|s¡T‘√ |æ*∫Hê, ˝Òø£ #˚‹‘√ ‘·{Ï º ˝Ò|æHê,

eTs¡DÏ+#ê&ÉqTø=qïyê&ÉT ˝Òe>∑\TZ#·THêï&ÉT. n+‘·es¡≈£î eTs¡DÏ+∫q≥T¢ |ü&çj·TTqï e´øÏÔ ˝Ò#·T≥ e\q Á|üø£ÿq

#·÷#·T yês¡+<äs¡÷ n~ >=|üŒ eTVü≤‘·Ô˙, #·ìb˛sTTq yêìì Áã‹øÏ+∫q e´øÏÔì bı>∑&É&ÉeTT »s¡T>∑T#·Tqï~. n|ü&ÉT

≈£L&É yê&ÉT #·ìb˛˝Ò<äì Áã‹øÏ+∫q yês¡T #Ó|æŒq|üŒ{Ïø°, Ç≥Te+{Ï eTs¡DeTT ˇø£≥T+<äì eTqTwüß\T Á>∑Væ≤+#·˝Òø£

b˛j·÷s¡T. n˝≤ Áã‹øÏ+∫q Ä<Ûë´‹àø£y˚‘·Ô\T ø=+<äs¡THêïs¡T. Ä<Ûë´‹àø£eTTqπø <Ûäs¡àeTT\T ‘Ó*Œq uÛÑ>∑e+‘·T&É÷ ñ

Hêï&ÉT. yÓTT‘·ÔeTT MT<ä ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT+&ç Áã‹øÏ+∫q yês¡T >=|üŒyês¡ìj˚T #Ó|üŒe#·TÃqT. Ä‘·àqT

n<Ûä j·TqeTT #dæq Ä<Ûë´‹à≈£î\≈£î Ä‘·à $wüj·TeT+‘ê $es¡eTT>± ‘Ó*j·TTqT. ø£qTø£ yê]øÏ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~q yê] X¯Øs¡eTT˝À Ä‘·à nìï{Ï˙ düú+_Û+|ü #˚dæq<ä˙, ˝À|ü*øÏ b˛sTTq XÊ«dü ˝À|ü˝Ò ñ+&çb˛sTTq<ä˙

‘Ó*dæ n≥Te+{Ï yê]H˚ Áã‹øÏ+#·<ä\#·Tø=+{≤s¡T. ø£èwüßí&ÉT kÕ+B|ü⁄ì ≈£îe÷s¡T&ÉT #·ìb˛j·÷&Éì nø£ÿ&çøÏ

b˛j·÷&ÉT. nø£ÿ&çøÏ b˛sTTq ‘·sê«‘· ‘·q >∑Ts¡Te⁄ kÕ+B|ü⁄ì ≈£îe÷s¡T&ÉT |üP]Ô #·ìb˛˝Ò<ä˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT

e÷Á‘·y˚T bı+~ ìÁ~+#·T#·THêï&É˙ ‘Ó\TdüTø=Hêï&ÉT. n|ü&ÉT Ä u≤\Tìï ‹]– ìÁ<äqT+&ç ˝ÒbÕ\qTø=Hêï&ÉT.

23

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

nø£ÿ&ç yês¡T #·÷#˚<ëìøÏ @<√ ˇø£ ‘·‘·+>∑eTT #˚dæ #·ìb˛sTTq u≤\Tìï #˚sTT|ü≥Tºø=ì ‘·{Ïº |æ\Te>± Ä u≤\T&ÉT

}|æ] b˛düTø=ì ˝Ò∫ ≈£Ls=ÃHêï&ÉT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT bı+~q XØs¡eTT #Ó&çb˛<ë?

|üP]Ô eTs¡DÏ+∫q X¯Øs¡eTT˝À Ä‘·à ñ+&É<äT. X¯Øs¡eTT˝À nDTeDTe⁄q yê´|æ+∫ Á|ü‹ <Ûë‘·Tø£DeTTq÷

|üì #˚sTT+#·T Ä‘·à ‘ê‘êà*ø£ eTs¡DeTT bı+~q X¯Øs¡eTT˝À ñqï~. Ä‘·à˝Òì X¯Øs¡eTT˝À <Ûë‘·Tø£DeTT˝˝À

e÷s¡TŒ @s¡Œ&ç <ÛäqT+»j·T nqT yêj·TTe⁄ ‘·j·÷¬s’ ø£DeTT\T #Ó&çb˛e⁄qT. X¯Øs¡eT+‘ê yêj·TTe⁄ @s¡Œ&ç X¯Øs¡eTT

ñ_“b˛sTT ∫es¡≈£î |ü–*b˛e⁄qT. Ä‘·à ñqï ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À Ä‘·à jÓTTø£ÿ #Ó’‘·q´X¯øÏÔ e÷Á‘·eTT X¯Øs¡eT+‘ê

˝Ò≈£î+&Ü b˛sTT ‘·\ eT<Ûä´ uÛ≤>∑eTT˝Àe⁄qï ÁãVü≤àHê&ç˝À nDÏ–b˛e⁄#·Tqï~. Ä‘·à ‘·q X¯øÏÔì X¯Øs¡ uÛ≤>∑eTT\

qT+&ç |ü+|æ ÁãVü≤àHê&ç À ô|’ uÛ≤>∑eTTq nDÏ–b˛e⁄q≥T¢ #j·TT#·Tqï~. Ä‘·à ‘·q XøÏÔì XØs¡eTTqT+&ç ÁãVü≤àHê&ç ÀìøÏ

|ü+|æ ‘êqTe÷Á‘·eTT X¯Øs¡eT+‘ê ñ+&ÉT≥ e\q X¯Øs¡eT+<äT @ uÛ≤>∑eTT˝Àì <Ûë‘·Tø£DeTT ≈£L&É #Ó&çb˛<äT.

#Ó’‘·q´s¡Væ≤‘· Ä‘·à X¯Øs¡eT+‘ê yê´|æ+∫ j·TT+&ÉT≥ e\q, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q X¯Øs¡eTT e÷s¡TŒ

#Ó+<ä<äT. n+‘ø±ø£ ≈£î[flb˛<äT, ø±fiófl, #‘·T\ ø°fifl˝Àì qs¡eTT\T >∑{Ïº|ü&Éì <ëìe\q ø±fiófl, #‘·T\T e+>∑T#·T+&ÉTqT.

Ä‘·à ‘·q #Ó’‘·qéTTqT e÷Á‘·eTT ÁãVü≤àHê&ç˝ÀìøÏ |ü+|æ, ‘êqT e÷Á‘·eTT X¯Øs¡eT+‘ê ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À

ñ+&ÉTqì ‘Ó*j·Te˝…qT. n≥Te+{Ï #Ó&çb˛ì X¯Øs¡eTT˝Àq÷, ø±fi¯ófl #˚‘·T\ ø°fi¯ófl e+>∑T#·Tqï X¯Øs¡eTT\qT

#·÷∫q ô|<ä›\T Ms¡T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ës¡ì Á>∑Væ≤+∫ n≥Te+{Ï yê]H˚ ‹]– ˝Ò|ü>∑*>±s¡T. ˇø£ e´øÏÔ

#·ìb˛sTTq|ü⁄&ÉT Je⁄&ÉT nekÕq<äX¯ bı+~ #·ìb˛‘˚, n~ |üP]Ô eTs¡DeTT (ø±\eTs¡DeTT) n>∑TqT. nekÕq <äX¯

bı+<ä≈£î+&É #·ìb˛‘, n~ nø±\eTs¡DyÓTÆHê ø±e#·TÃqT Òø£ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DyÓTÆHê ø±e#·TÃqT. ø±\eTs¡DeTT˝À>±˙,

nø±\eTs¡DeTT˝À>±˙ Ä‘·à, Jyê‘·à X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛e⁄qT. n˝≤π> nø±\ eTs¡DeTT˝À>±˙, ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTT˝À>±˙ nekÕq<äX¯ ñ+&É<äT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q X¯Øs¡eTT #Ó&çb˛<äT. ø±e⁄q n‘·qT ‹]–

Áã‘·T≈£î≥≈£î neø±X¯eTT >∑\<äT. ø±\eTs¡DeTT˝À nq>± |üP]Ô eTs¡DeTT˝À Ä‘·à dü÷ú\, dü÷ø£åà X¯Øs¡eTT\qT

e<ä* b˛e⁄#·Tqï~. nø±\eTs¡DeTT˝À Ä‘·à dü÷ú\ X¯Øs¡eTTqT e÷Á‘·eTT e<ä* dü÷ø£åà X¯Øs¡eTT˝À ñ+≥Tqï~.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À Ä‘·à dü÷ú\ X¯Øs¡eTTqT >±˙, dü÷ø£åàX¯Øs¡eTT>±˙ e<ä\&ÉeTT Ò<äì ‘Ó*j·Te˝…qT. Bììã{Ïº

eT÷&Ée eTs¡DeTTqT bı+~q X¯Øs¡eTT Áã‹πø ñqï<äì #Ó|üŒe#·TÃqT.

(eT+#·T düeTTÁ<äeTT˝À 1993e dü+e‘·‡s¡eTT »]–q dü+|òüT≥q)

»qe] 2011, 30e ‘˚~q H˚wüq˝Ÿ õjÓ÷Á>∑|òæø˘ nqT {°M #Ûêq˝Ÿ˝À ªªÁ≥T k˛ºØdtµµ nqT ù|s¡T‘√ (Against

All Odds) nqT dü+|òüT≥q Á|ükÕs¡yÓTÆq~. n+<äT˝À |ü~ eT+~‘√ ≈£L&çq ˇø£ |ü]XÀ<Ûäq ãè+<äeTT eT+#·T‘√

ù|s¡Tø=qï düeTTÁ<äeTT MT<ä Á|üj·÷DÏdü÷Ôe⁄+≥T+~. eT+#·T MT<ä C≤πs ∫qï∫qï yêVü≤qeTT\ MT<ä yês¡T

Á|üj·÷DÏdü÷Ôe⁄+{≤s¡T. ˇø=ÿø£ÿs¡T ˇø=ÿø£ÿ yêVü≤qeTT MT<ä eT+#·T düeTTÁ<äeTT MT<ä >∑+≥≈£î |ü~, |ü~ùV≤qT

øÏ˝ÀMT≥s¡¢ y˚>∑eTT‘√ b˛‘·÷e⁄+{≤s¡T. ô|’q eT+#·T sêsTT˝≤>∑ ù|s¡T≈£î b˛sTTe⁄Hêï, eT÷&ÉT ˝Òø£ Hê\T>∑T

n&ÉT>∑T\ ˝À‘·T˝À #·\¢ì ˙{Ï düeTTÁ<äeTT ñ+&˚~. mø£ÿ&Ó’Hê ø=ìï #√≥¢ d”\T #˚|ü\T ãj·T{ÏøÏ e#˚Ã<ëìøÏ

24

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

eT+#·T>∑&É¶qT s¡+Á<ÛäeTT #˚düTø=ìe⁄+&˚$. n≥Te+{Ï s¡+Á<ÛäeTT\qT C≤Á>∑‘·Ô>± >∑eTìdü÷Ô Ä |ü]XÀ<Ûäø£ ãè+<äeTT

eTT+<äT≈£î kÕπ>yês¡T. 1993 e÷]Ã 21e ‘˚Bq sêÁ‹ |ü~>∑+≥\ düeTj·TeTT˝À Ä ãè+<äeTT˝Àì ˇø£ e´øÏÔ

Á|üe÷<äeXÊ‘·TÔ d”\T #˚|ü\T #˚dæq s¡+Á<ÛäeTT˝À ‘·q yêVü≤qeTT‘√ düVü‰ düeTTÁ<äeTT˝ÀìøÏ |ü&çb˛j·÷&ÉT. <ë<ë|ü⁄

eT÷&ÉT n&ÉT>∑T\ eT+#·T>∑&É¶ ÁøÏ+<ä #·\¢ì ˙{Ï˝À |ü&çb˛sTTq e´øÏÔ ãj·T{ÏøÏ sê˝Òø£b˛j·÷&ÉT. ø=ìï ì$TcÕ\≈£î

n‘·qT ˙{Ï˝ÀH˚ #·ìb˛e&ÉeTT »]–q~. 10 >∑+≥\ 20 ì$TwüeTT\≈£î n‘·ìì yÓ~πø <ëìøÏ n‘·ì ãè+<äeTT

yês¡T ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. <ë<ë|ü⁄ ˇø£ >∑+≥ùd|ü⁄ yÓ~øÏ‘˚ 11 >∑+≥\ 20 ì$TcÕeTT\ düeTj·TeTT˝À <=]ø±&ÉT.

n|üŒ{Ïπø n‘·qT #·ìb˛sTT >∑+≥ùd|ü⁄ qT+&ç ˙{Ï˝ÀH˚ ñHêï&ÉT. n‘·ìì ãj·T{ÏøÏ ‘Ó∫Ã 14 øÏ˝ÀMT≥s¡¢

<ä÷s¡eTT˝ÀqTqï ÄdüT|üÁ‹øÏ #˚πsÃ<ëìøÏ 32 ì$TwüeTT\T |ü{Ïº+~. &Üø£ºs¡T¢ e∫Ã #·÷#˚≥|üŒ{ÏøÏ 8 ì$TwüeTT\T

|ü{Ïº+~. 12 >∑+≥\≈£î &Üø£ºs¡T¢ e∫Ã n‘·ìøÏ @e÷Á‘·eTT ÁbÕDeTT Òq≥T¢ >∑eTì+#ês¡T. n‘·ì X¯Øs¡eTT˝À s¡ø£ÔeTT

>∑&É¶ø£≥Tºø£b˛sTT #·s¡àeTT ˙\eTTs¡+>∑T>± e÷]q≥T¢ >∑eTì+#ês¡T. >∑T+&Ó|üP]Ô>± Ä–b˛sTT Hê&ç @e÷Á‘·eTT

˝Ò≈£î+&É b˛sTT+~. Ä<ÛäTìø£ uÛÖ‹ø£XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT nìï |üØø£å\≈£î n‘·qT #·ìb˛sTTqfÒ¢ ˝…øÏÿ+#· ã&çq~.

n|üŒ{ÏøÏ n‘·qT #·ìb˛sTT <ë<ë|ü⁄ ¬s+&ÉTqïs¡ qT+&ç eT÷&ÉT >∑+≥\ ø±\yÓTÆq≥T¢ ìsê∆s¡D≈£î e#êÃs¡T. nsTT‘˚

yê]˝À ˇø£ &Üø£ºs¡T≈£î ˝À|ü\ ˇø£ Áù|s¡D »]– #·ìb˛sTTq Ä e´øÏÔøÏ yÓ’<ä´ Á|üj·T‘·ïeTT #˚j·÷\qTø=Hêï&ÉT. Ä

$<ÛäeTT>± @ &Üø£ºs¡÷ nqTø√&ÉT. nsTTq|üŒ{Ïø° &Üø£ºs¡T, #·ìb˛sTTq e´øÏÔøÏ yÓ’<äéTT #˚j·÷\qTø√e&ÉeTT Ä‘·à

Áù|s¡Dj˚Tqì H˚qT nqTø=+≥THêïqT. yÓ’<äéTT #˚j·÷\qTø=qï &Üø£ºs¡T yÓT<ä&ÉT˝À @ jÓ÷#·q n+~+#·ã&çq<√

<ëì Á|üø±s¡eTT Äj·Tq Ä X¯Øs¡eTTq≈£î yÓ’<äéTT #˚XÊ&ÉT. n~ ô|<ä› ÄdüT|üÁ‹ ø±e&ÉeT÷, n+<äT˝À nìï yÓ’<ä´

dü<äTbÕj·TeTT\T ñ+&É&ÉeT÷, s¡ø£ÔeTTqT e÷πsÃ j·T+Á‘·eTT‘√ düVü‰ ø±e\dæq nìï j·T+Á‘·eTT\T ñ+&É&ÉeT÷

$X‚wüeTT. nìï j·T+Á‘·eTT\T ñ+&É&ÉeTT e\q yÓ’<äéTT #˚j·÷\qTø=qï &Üø£ºs¡T <ÛÓ’s¡éTT>± ‘·q |üìì kÕ–+#ê&ÉT.

n‘·ì ãè+<äeTT˝À $T>∑‘· |ü~eT+~ &Üø£ºs¡T¢ |üì #˚XÊs¡T.

&Üø£ºs¡¢+<äs¡÷ ø£*dæø£≥Tº>± ¬s+&ÉT >∑+≥\ ø±\eTT ÁX¯$T+∫ yÓ’<äéTT #˚XÊs¡T. n˝≤ #˚j·T>± ñqï≥T¢+&ç

n+‘·es¡≈£î @ ø£<ä*ø£ Ò≈£î+&É #·ìb˛sTTq X¯Øs¡eTT˝À >∑T+&Ó ø=≥Tºø√e&ÉeTT ÁbÕs¡+_Û+∫+~. >∑T+&Ó ø£ |ü<ä∆‹>±

ø=≥Tºø√≈£î+&É ÇwüºeTT e∫Ãq≥T¢ ôV≤#·TÃ ‘·>∑TZ\T>± ø=≥Tºø√e&ÉeTTqT Á>∑Væ≤+∫q &Üø£ºs¡T¢ yÓ+≥H˚ eT]jÓTTø£ j·T+Á‘·

düVü‰j·TeTT‘√ >∑T+&ÓqT düÁø£eTeTT>± ø=≥Tºø=qTq≥T¢ #˚XÊs¡T. n|üŒ{ÏøÏ n˙ï dü]b˛sTTqfÒ¢ nsTTq~. >∑T+&Ó

ø=≥Tºø√e&ÉeTT, s¡ø£ÔeTT Á|üeVæ≤+#·&ÉeTT, XÊ«dü Ä&É&ÉeTT, Hê&ç dü]>± ñ+&É&ÉeTT »]–q~. á $<ÛäeTT>± 2

>∑+≥\ 12 ì$TwüeTT\ ø±\eTT yÓ’<äéTT #˚j·T>± #·ìb˛sTTq e´øÏÔ ‹]– Áã‘·ø£&ÉeTT »]–q~. n|üŒ{ÏøÏ n‘·qT

◊<äT >∑+≥\T eTs¡DÏ+∫ ‹]– Áã‘·ø£&ÉeTT »]–q~. nø£ÿ&ç &Üø£ºs¡T¢ ‘·eT yÓ’<äéTT eTs¡D≤ìï »sTT+∫+<äì

dü+‘√wü|ü&çHês¡T. á dü+|òüT≥q |üPs¡«yÓT|ü&√ »]–q~ ø±<äT. Ç|üŒ{ÏøÏ 18 dü+e‘·‡s¡eTT\|ü&ÉT 1993e

dü+e‘·‡eTT e÷]Ã 21e ‘˚~q »]–q düe÷#ês¡eTTqT j·T<ës¡ú ø£<∏ä\T (TRUE STORIES) nqT düe÷#ês¡eTT

ù|s¡T‘√ {ÏM #Ûêq˝Ÿ˝À Á|ükÕs¡eTT #˚XÊs¡T. Ç~ Ä<ÛäTìø£ yÓ’<äéTT <ë«sê, Ä<ÛäTìø£ &Üø£ºs¡¢ eTT+<äs¡ »]–q

dü+|òüT≥q. ø±e⁄q Bìì @ ùV≤‘·Tyê~, @ HêdæÔø£yê~ ø±<äqT≥≈£î >±˙, Ç~ eT÷&ÛÉqeTàø£eTì ø={Ïºy˚j·TT≥≈£î>±˙

neø±X¯eTT ˝Ò<äT.

25

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

26

(»eTTà, ø±oàsY˝Àì nãT›˝Ÿ nJCŸ ø£<∏ä)

2009 &çX¯+ãsY 7e ‘˚Bq {ÏM9 ˝À eT<Ûë´Vü≤ïeTT 1`30 ì$TwüeTT\≈£î ˇø£ ø£<∏äqeTT Á|ükÕs¡yÓTÆq~.

n<˚eTq>±! n|üŒ{ÏøÏ yês¡eTT s√E\ ÁøÏ‘·eTT nq>± 2009 qe+ãs¡T, 30e ‘˚Bq »eTTà ø±oàs¡T˝Àì sêCÖ]

nqT Á>±eTeTT˝À nãT›˝Ÿ nJCŸ nqT 60 dü+e‘·‡s¡eTT\ eè<äT∆&ÉT #·ìb˛j·÷&ÉT. n‘·qT eTTd”¢yéT nsTTq <ëìe\q

ÇkÕ¢yéT kÕ+Á|ü<ëj·TeTT Á|üø±s¡eTT n‘·ìì uÛÑ÷$T˝À |üP&çÃô|≥º&ÉeTT »]–+~. n‘·ìì |üP&çÃô|{Ïºq eT÷&ÉT

s√E\≈£î n‘·qT kÕ<Ûës¡DeTT>± #·ìb˛˝Ò<ä˙, mes√ Vü≤‘·´ #˚XÊs¡ì Äs√|üD b˛©düT\≈£î #˚]+~. yÓ+≥H˚

b˛©düT\T πødüT ÁyêdüTø=ì düàXÊHêìøÏ b˛sTT nãT›˝Ÿ nJCŸ X¯eeTTqT ã+<ÛäTe⁄\ düeTø£åeTT˝ÀH˚ yÓ*øÏ rXÊs¡T.

yÓ*øÏ rdæq nãT›˝Ÿ nJCŸ X¯Øs¡eTTqT b˛düTºe÷s¡ºyéT (X¯e|üØø£å) ø=s¡≈£î Á|üuÛÑT‘·« ÄdüT|üÁ‹øÏ |ü+|æ+#ês¡T. n+<äT˝Àì

&Üø£ºsY X¯e|üØø£å #˚j·TqT yÓTT<ä\T ô|{≤º&ÉT. yÓTT<ä≥ ‘·\ uÛ≤>∑eTTqT |üØøÏå+#·T≥≈£î ‘·\MT<ä #·s¡àeTTqT rj·TT≥≈£î

ø£‹Ô‘√ ‘·\MT<ä ø=≥º&ÉeTT »]–+~. ‘·\MT<ä >±j·TyÓTÆ+~. n|ü&ÉT n+<ä]øÏ ÄX¯Ãs¡éT>∑Tq≥T¢ n+‘·es¡≈£î

#·ìb˛sTTq nãT›˝ŸnJCŸ Ò∫ ≈£Ls=Ãì qH˚ï$T #˚j·TT#·THêïs¡ì Á|ü•ï+#ê&ÉT n˝≤ n‘·qT Ò∫ n&É>∑&ÉeTT &Üø£ºsYø£T

qeTàX¯ø£éTT ø±˝Ò<äT. nsTTHê &Üø£ºs¡T ‘˚s¡Tø=ì n‘·qT n&ç–q Á|üX¯ï≈£î ìqTï X¯e|üØø£å #˚j·TT#·THêïeTì #ÓbÕŒ&ÉT.

<ëìøÏ nãT›˝ŸnJCŸ H˚qT Áã‹πø ñHêïqTø£<ë! nì nHêï&ÉT. n+‘·˝À &Üø£ºsY>±s¡T nãT›˝ŸnJCŸ jÓTTø£ÿ ã+<ÛäTe⁄\≈£î

$wüj·TeTTqT ‘Ó\T|ü>±, ãj·T≥qTqï ã+<ÛäTe⁄\T e∫Ã Äj·TqqT rdüT≈£îb˛e&ÉeTT »]–q~. eT÷&ÉT s√E\

ÁøÏ+<ä≥ nãT› ŸnJCŸ #·ìb˛sTTq|ü⁄&ÉT |ü~ùV≤qT ì$TwüeTT\ ‘·sê«‘· |üØøÏå+∫ #·÷∫ n‘·qT #·ìb˛j·÷&Éì #ÓbÕŒq˙

nJCŸ $wüj·TeTT˝À n<äT“¤‘·eTT »]–+<äì &Üø£ºs¡T #Ó|üŒ&ÉeTT »]–+~. sêCÖ] Á>±eT Á|ü»\T ≈£L&Ü ‘·eT #˚‘·T\‘√

|üP&çÃô|{Ïºq nãT›˝ŸnJCŸ eT÷&ÉT s√E\ ‘·sê«‘· Áã‹øÏ sêe&Éy˚TeTì ÄX¯Ãs¡éTTqT e´ø£ÔeTT #˚XÊs¡T. á dü+|òüT≥q

»]– Ç|üŒ{ÏøÏ πøe\eTT ø£ÿ dü+e‘·‡s¡eTT eT÷&ÉT HÓ\\T e÷Á‘·yT ne⁄‘·T+~. á $wüj·TeTTqT n+<ä]ø° ‘Ó*ùd˝≤>∑

Ä s√CÒ {ÏM #Ûêqfi¯ófl nìï Á|ükÕs¡eTT #˚XÊsTT. á dü+|òüT≥q ≈£L&É &Üø£ºs¡¢ düeTø£åeTT˝ÀH˚ »]–+~. ø±e⁄q mes¡÷

Bìì K+&ç+#·&ÜìøÏ>±˙, eT÷&ÛÉ qeTàø£eTqT≥≈£î>±˙ M\T˝Ò<äT.

($XÊK õ˝≤¢ À »]–q ˇø£ dü+|òüT≥q)

$XÊKõ˝≤¢˝À ns¡≈£î ˝Àj·T≈£î b˛e⁄ <ë]˝À X¯è+>∑es¡|ü⁄ø√≥ nqT }s¡T ø£\<äT. X¯è+>∑es¡|ü⁄ø√≥

eT+&É\eTTq+<äT nø£ÿ&çøÏ 12 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡eTT˝À kÕ¬s|ü⁄s¡eTT nqT Á>±eTeTT ø£\<äT. kÕ¬s|ü⁄s¡eTT Á>±eTeTT˝À

67 dü+e‘·‡s¡eTT\ ej·TdüT‡qï düeTTÁ<äeTà nqT ù|s¡T>∑\ Ä&ÉeTìwæ ñ+&~. ÄyÓT≈£î <ë<ë|ü⁄ |ü~ dü+e‘·‡s¡eTT\qT+&ç

ôV’≤_|æ. eT]j·TT düT>∑sYyê´~Û ñ+&˚$. ÄyÓT X¯è+>∑es¡|ü⁄ ø√≥˝Àì d”ìj·TsY &Üø£ºs¡sTTq <Ûäs¡à*+>±#ê] e<ä›

yÓ’<ä eTT #sTT+#·Tø=H~. m+._._. j·Tdt &Üø£ºs¡T <Ûäs¡à*+>±#ê]>±s¡T eT+∫ ù|s¡T>±+∫q <ë<ë|ü⁄ 60 dü+e‘·‡s¡eTT\

ej·TdüT‡>∑\ nqTuÛÑeE„&ÉT. Ç|üŒ{ÏøÏ ¬s+&ÉT dü+e‘·‡s¡eTT\ ÁøÏ‘·eTT ø£s√E kÕj·T+ø±\eTT 6 >∑+≥\ düeTj·TeTT˝À

düeTTÁ<äeTàqT &Üø£ºs¡T <Ûäs¡à*+>±#ê] e<ä›≈£î rdüTø£sêe&ÉeTT »]–q~. n+‘·≈£îeTT+<˚ Á|üuÛÑT‘·« ÄdüT|üÁ‹˝À

#·ìb˛sTT+<äì #Ó|æŒq ‘·sê«‘· nø£ÿ&çøÏ rdüTø£e#êÃs¡T. n|ü&ÉT &Üø£ºs¡T >±s¡T ÄyÓTqT #·÷&É>± ÄyÓT X¯Øs¡eTT˝À

_.|æ >±˙, Hê&ç>±˙ @e÷Á‘·eTT ˝Ò<äT. ÄyÓT XÊ«dü>±˙, Hê&ç (|ü˝Ÿ‡)>±˙ @e÷Á‘·eTT ˝Òq+<äTq ÄyÓTqT

#·ìb˛sTTq≥T¢ ìsê∆]+∫q &Üø£ºs¡T ªªÇ+{ÏøÏ rdüT¬øfi¯fl+&ç, áyÓT #·ìb˛sTT+~, áyÓT≈£î yÓ’<äéTT nedüs¡eTT˝Ò<äT

nHêï&ÉT.µµ n|ü&ÉT yês¡T 12 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡eTT˝ÀqTqï yê] Á>±eTeTTq≈£î rdüT¬øfi≤fls¡T. n|üŒ{Ïπø sêÁ‹

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

27

nsTTq+<äTq ñ<äj·Ty˚T ÄyÓTqT |üP&ÜÃ\qTø=Hêïs¡T. ‘Ó\¢yês¡>±H˚ es¡¸eTT ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ ¬s+&ÉT s√E\T @e÷Á‘·eTT

e<ä\≈£î+&É ≈£î]j·TT#·T+&ÉT≥ e\q ãj·T{ÏøÏ b˛j˚T<ëìøÏ neø±X¯y˚T ˝Ò≈£î+&É b˛sTT+~. düeTTÁ<äeTà X¯yêìï

n˝≤π> eT÷&ÉTs√E\T es¡+&Ü˝ÀH˚ ñ+#ês¡T. eT÷&ÉT s√E\ ‘·sê«‘· Hê\Zes√E ñ<äj·TeTT ÄyÓT ˝Ò∫ ≈£Ls=Ãì

n+<ä]˙ |æ*∫+<ä≥. n|ü&ÉT ÄyÓT ã+<ÛäTe⁄\T ÄyÓT Áã‹øÏq≥T¢ Á>∑Væ≤+∫ yÓ+≥H˚ &Üø£ºs¡T <Ûäs¡à*+>±#ê] >±]øÏ

bò˛Hé #˚j·T&ÉeTT »]–+~. |ü~ùV≤qT s√E\T >∑&É∫q ‘·sê«‘· ÄyÓTqT &Üø£ºs¡T>±] <ä>∑Zs¡≈£î rdüTø£ sêe&ÉeTT

»]–+~. n|ü&ÉT &Üø£ºs¡T ˙e⁄ #·ìb˛sTT eT÷&ÉTs√E\T nfÒ¢ ñHêïe⁄ ø£<ë! n|ü&ÉT ˙≈£î j·TeTuÛÑ≥T\T>±˙,

j·TeT˝Àø£eTT>±˙ @yÓTÆHê ø£ì|æ+#êsê nì n&ç>±&ÉT. <ëìøÏ ÄyÓT Hê≈£î @MT ø£ì|æ+#·˝Ò<äT nì #Ó|æŒ+<ä≥. á

dü+|òüT≥q ≈£L&Ü ˇø£ &Üø£ºs¡T düeTø£åeTT˝À ¬s+&ÉT dü+e‘·‡s¡eTT˝ ÁøÏ+<ä≥ »]–q~. n+<äTe\q Bìì ≈£L&É

mes¡÷ ø±<äqT≥≈£î>±˙, eT÷&ÛÉqeTàø£eTqT≥≈£î >±˙ M\T˝Ò<äT.

e+<ädü+e‘·‡s¡eTT\ ÁøÏ‘·eTT e÷düºsY dæ.$.$.sêeTHé>±s¡T ø√j·T+ã‘·÷Ôs¡T˝À <ä‘·TÔ ‘·*¢ì Áã‹øÏ+∫q≥T¢

düe÷#ês¡eTT+&çHê Äj·Tq m˝≤ Áã‹øÏ+#ê&√ |üP]Ô>± ‘Ó*j·T<äT. nsTT‘˚ 1993e dü+e‘·‡s¡eTT˝À eT+#·T ˙{Ï

düeTTÁ<äeTT˝À eTTì– #·ìb˛sTTq e´øÏÔì ◊<äT >∑+≥\ ‘·sê«‘· &Üø£ºs¡T¢ Áã‹øÏ+#·>∑*>±s¡T. n‘·ìøÏ yÓ’<äéTT #˚dæ

Áã‹øÏ+#ês¡ì ‘Ó*dæ+~. dü+e‘·‡s¡eTT ÁøÏ+<ä≥ »eTTàø±oàs¡T˝À #·ìb˛sTTq nãT›˝Ÿ nJCŸ eT÷&ÉT s√E\ ‘·sê«‘·

yÓ’<äéTT ˝Ò≈£î+&É>∑H˚ ˝Ò#ê&ÉT. $XÊK õ˝≤¢ X¯è+>∑es¡|ü⁄ø√≥ düMT|üeTT˝À »]–q dü+|òüT≥q˝À ≈£L&Ü #·ìb˛sTTq

düeTTÁ<äeTà @ yÓ’<äéTT ˝Ò≈£î+&Ü eT÷&ÉT s√E\ ‘·sê«‘· ˝Òe&ÉeTT »]–+~. lø£èwüßí&ÉT, @düT ñqï y˚\

dü+e‘·‡s¡eTT\|ü&ÉT>±˙, Á|üdüTÔ‘· ø±\eTT˝À>±˙, eT<Ûä ø±\eTT˝À>±˙ m+<äs√ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<ä&ÉeT÷,

‹]– ˝Òe&ÉeT÷ »]–+~. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡D $wüj·TeTTqT H˚{Ï ø±\eTT˝À eTqeTT >∑T]Ô+#·˝Òø£ b˛sTTq|üŒ{Ïø°, Ä

eT÷&Ée eTs¡DeT+≥÷ ˇø£≥Tqï<äì ‘Ó*j·TT#·Tqï~. Ç|üŒ{Ï ø±\eTT˝À ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT jÓTTø£ÿ $wüj·TeTT

‘Ó*j·T≈£îqïyês¡T ≈£L&Ü, eTìwæ #·ìb˛sTTq|ü⁄&ÉT n‘·ì X¯eeTTqT n+‘·´ÁøÏj·T\≈£î rdüTø£yÓfi‚fl düeTj·TeTT˝À,

~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä› XeeTTqT ~+|æ n‘·HyÓTÆHê Áã‹øÏ ñHêï&yÓ÷qì, eTTU≤ìøÏ ø£|æŒj·TTqï >∑T&É¶qT rdæ #·÷&É&ÉeTT

»s¡T>∑T#·Tqï~. n+‘˚ø±ø£ #·ìb˛sTTq e´øÏÔ jÓTTø£ÿ ù|s¡TqT ô|{Ïº |æ\Te&ÉeT÷, #·ìb˛sTTq e´øÏÔì ‘·{Ïº |æ\Te&ÉeT÷

»s¡T>∑T#·Tqï~. á ø±\eTT˝À ≈£L&É ø=ìï ÁbÕ+‘·eTT\˝À ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT jÓTTø£ÿ kÕ+Á|ü<ëj·TeTT ñ+&É&Éy˚Tø±ø£

‘·≥º&ÉeT÷ |æ\Te&ÉeT÷ ñqï~. ø=ìï ÁbÕ+‘·eTT\˝À Ç+<ä÷ kÕ+Á|ü<ëj·TeTT\T n&ÉT>∑+{Ïb˛sTT ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT

jÓTTø£ÿ Ä#ês¡eTT ˝Ò≈£î+&Üb˛sTTq~. ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT jÓTTø£ÿ Ä#ês¡eTT C≤„q dü+ã+<ÛäyÓTÆq|üŒ{Ïø° n~ H˚&ÉT

˝Ò≈£î+&É b˛sTT+~. q\T>∑Ts¡T eTqTwüß\T bÕ&ÓMT<ä yÓ÷düTø£b˛e&ÉeTT e÷ìy˚dæ, Hê\T>∑T #·Áø£eTT\ yÓ÷{≤s¡T

yêVü≤qeTT MT<ä #·ìb˛sTTq yê]ì düàXÊHêìøÏ rdüTø£b˛e&ÉeTT »s¡T>∑T#·Tqï~.

|üPs¡«eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT jÓTTø£ÿ $es¡eTT eTqTwüß\+<ä]ø° ‘Ó*j·Tq|üŒ{Ïø°, eT÷&Ée eTs¡DyÓTÆq

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~q yê]ì ≈£L&Ü eTqTwüß\T ‘Ó*j·Tø£ düàXÊHêìøÏ rdüTø£b˛e⁄<äTs¡˙, n≥Te+{Ï

eTs¡DeTTqT bı+~q yês¡T me¬s’Hê ñ+fÒ, ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT e<ä›sTTHê yês¡T ‹]– ˝Ò#·T≥≈£î neø±X¯eTT+<ä˙,

ô|<ä›\T ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT e<ä› X¯yêìï >∑T&É¶ rdæ #·÷&ÉÉeT˙, |æ\TeeT˙ #Ó|ü≥ e\q Á|ü»\T Ä $<ÛäeTT>∑H˚

#˚j·TT#·THêïs¡T. ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT e<ä› >∑T&É¶rdæ #·÷∫q|ü&ÉT eTs¡DÏ+∫q yês¡T mes√ ˇø£ÿs¡T Áã‹øÏe⁄qï≥T¢

‘Ó*j·Tã&ç+~. n+‘ø±≈£î+&É ù|s¡T‘√ |æ*∫q|ü⁄&ÉT #·ìb˛sTTq yê&ÉT ìÁ<äqT+&ç Ò∫q≥T¢ Ò∫ |ü\ø£&ÉeTT »]–q~.

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

28

Ç+ø± ø=+<äs¡T >∑{Ïº>± ‘·{Ïºq|ü⁄&ÉT ≈£L&Ü ˝Ò∫qyês¡THêïs¡T. n $<ÛäeTT>± |üPs¡«eTT ø=ìï e+<ä\eT+~øÏ ˇø£ÿ&Ó’Hê

~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä› ‹]– Áã‹¬ø&çyês¡≥. n+<äTe\q ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä› Ç|üŒ{Ïø° X¯eeTTjÓTTø£ÿ eTTKeTTqT

>∑T&É¶rdæ #·÷&É&ÉeTT, ‘·{Ïº |æ\Te&ÉeTT »s¡T>∑T#·Tqï~. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT jÓTTø£ÿ $es¡eTT ‘Ó*j·Tìyês¡T,

#·ìb˛sTTq yê&ÉT Áã‹øÏj·TT+{≤&˚yÓ÷ nì ‘Ó*j·Tø£ X¯eeTTqT ‘·{Ïº |æ\Te&ÉeTT˝Ò<äT. ø=+<äs¡T ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä›

bÕ&ÓqT ~+∫, bÕ&ÓqT yÓ÷j·TT eTqTwüß\T eTT+<äTyês¡T yÓqø°ÿ, yÓqTø£yês¡T eTT+<äT≈£î e÷s¡T#·THêïs¡T ‘·|üŒ,

~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT jÓTTø£ÿ ns¡úeTT>±˙, Ä#ês¡eTT>±˙, ‘Ó*j·T≈£î+&Ü b˛sTTq~. n+<äTe\q #·ìb˛sTTq yêìì

>∑{Ïº>± ‘·{Ïº |æ*∫ Áã‘·T≈£î‘ê&˚yÓ÷qqT Á|üj·T‘·ïeTT #˚j·T&ÉeTT>±˙ ˝Ò<äT.

|üPs¡«eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT‘√ #·ìb˛sTTq yês¡T m+<äs√ ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä› ~+∫q|ü⁄&ÉT Áã‹øÏq

yês¡T ø£\s¡T. ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT e<ä› #·ìb˛sTTqyê&ÉT Áã‘·T≈£î‘ê&˚yÓ÷qqT ÄX¯‘√ >∑{Ïº Á|üj·T‘·ïeTT>± ‘·≥º&É&ÉeT÷,

|æ\Te&ÉeTT #˚ôd&çyês¡T. n+<äTe\q ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~qyês¡T n+<äs¡÷ ø±ø£b˛sTTHê ø=+<ä¬s’Hê

Áã‹¬ø&ç yês¡T. yÓ’<ä´ nedüs¡eTTqï yês¡T e÷Á‘·eTT Áã‘·ø£˝Ò<äT. yê]øÏ ≈£L&É yÓ’<äéTTqT #˚dæe⁄+fÒ Áã‹πøyêπs.

ms¡Tø£ u≤>± ñqïyês¡+<äs¡T yÓ’<ä nedüs¡eTT Ò≈£îHêï ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä› |æ\Te&ÉeT÷, ‘·≥º&ÉeT÷ e\q Òe>∑*>±s¡T.

#·ìb˛sTTqyês¡T ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTTe<ä› Áã‘·ø£&ÉeTTq≈£î ø±s¡DyT$T{Ï? nì ø=+<ä]øÏ Á|üXïsêe#·TÃqì, Ä ~qeTT\˝À

‘Ó*dæq ô|<ä›\T #·ìb˛sTT ‹]– Áã‹øÏq yê]ì >∑T]+∫ ˇø£ ø£<∏äqT n*¢ #Ó|üŒ&ÉeTT »]–q~. n˝≤ ô|<ä›\T #Ó|æŒq

ø£<∏ä e\q n+<äs¡÷ ø£ ne>±Vü≤qø=∫Ã #·ìb˛sTTq yês¡+<äs¡÷ ì»eTT>± #·ìb˛˝Ò<ä˙, yês¡T ø=+‘·ùd|ü⁄ e÷Á‘·y˚T

X¯Øs¡eTTqT e<ä* ãj·T{ÏøÏ b˛j·÷s¡˙, n˝≤ b˛sTTq yês¡T sê˝Òø£ mø£ÿ&√ ∫≈£îÿø=ì b˛e&ÉeTT e\q X¯Øs¡eTT

#·ìb˛sTTq≥T¢ ø£ì|ædüTÔqï<ä˙, Ä X¯Øs¡eTT jÓTTø£ÿ Je⁄&ÉT ‘êqT ∫≈£îÿø=qï düú\eTTqT+&ç e∫Ãq|ü⁄&ÉT ‹]– ‘·q

X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ e#·TÃq˙ nqTø√e&ÉeTT »]–+~. Ç+<äT˝À @e÷Á‘·eTT dü‘·éTT Òø£b˛sTTHê ndü‘·´ ø£<∏ä e\HÓ’Hê

eTìwæ |üP]Ô #·ìb˛≈£î+&Ü, Je⁄&ÉT y˚s¡T »qà≈£î b˛≈£î+&Ü, mø£ÿ&√ ø=+‘·ùd|ü⁄+&ç ‘·sê«‘· e∫Ã n<˚ X¯Øs¡eTT˝À

Áã‘·T≈£îqqT dü‘·ýÓTÆHê ‘Ó*dæ+~. n˝≤+{Ï ø£<∏ä e\q #·ìb˛sTTq yê&ÉT Áã‘·T≈£îH˚yÓ÷qì ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT˝À

n+<äs¡÷ #·÷#Ó&çyês¡T. Á|üdüTÔ‘· ø±\eTT˝À |üPs¡«eTT ô|<ä›\T #Ó|æŒq ø£<∏ä>±˙, ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT˝À |æ*# $wüj·TeTT>±˙

‘Ó*j·T≈£î+&Üb˛sTTq~.

|üPs¡«eTT #·ìb˛sTTq yê]˝À n+<äs¡÷ |üP]Ô>± #·ìb˛˝Ò<ä˙, ø=+<äs¡T ‹]– Áã‘·T≈£î<äTs¡˙ Á|ü»\q+<ä]˙

q$Tà+∫q ø£<∏ä @$T{À, Á|ü»\≈£î ns¡úeT>∑T≥≈£î ô|<ä›\T ‘Ó*$>± m˝≤ n*¢ #ÓbÕŒs√ ‘Ó\TdüT ø=+<ëeTT. eTìwæ

X¯Øs¡eTT˝À Jyê‘·à Á|ü‘˚´ø£eTT>± ñ+≥T+<ä˙, n~ eTìwæ ìÁ<äb˛j˚T≥|ü&ÉT ãj·T{ÏøÏ b˛sTT edüTÔ+≥T+<ä˙, n˝≤

ãj·T{ÏøÏ b˛sTTq Je⁄&ÉT ‹]– ‘·q XØs¡eTTqT #s¡T#·T+&ÉTqì ‘Ó*bÕ&ÉT. Je⁄&ÉT ‘·q XØs¡eTTqT e<ä* b˛e⁄q|ü⁄&ÉT

X¯Øs¡eTT jÓTTø£ÿ u§&ÉT¶ <ë«sê ãj·T{ÏøÏ e∫Ã, u§&ÉT¶qT+&ç ˇø£ ø£ì|æ+#·ì r>∑˝≤+{Ï <ëìì ‘·q≈£î ø£]|æ+#·Tø=ì

m+‘· <ä÷s¡yÓTÆHê b˛>∑\&É , ‹]– e#·TÃq|ü⁄&ÉT Ä r>∑qT Ä<Ûës¡eTT #düTø=ì ‘·q XØs¡eTTqT >∑T]Ô+∫, XØs¡eTT˝ÀìøÏ

e∫Ã #˚s¡Tq˙ ‘Ó*bÕs¡T. n˝≤+{Ï ø£ dü+|òüT≥qqT >∑T]+∫ ô|<ä›\T Ç˝≤ #ÓbÕŒs¡T. ø£&ÉT ‘êqT sêÁ‹ |ü&ÉTø√uÀe⁄

eTT+<äT <ëVü≤eTT y˚dü÷Ôe⁄+fÒ ˙fi¯flqT Á‘ê– |ü&ÉTø√yê\qTø=Hêï&É≥. ø±˙ ‘êqT ˝Ò∫ b˛sTT ˙fi¯flqT Á‘ê>∑ø£

eTT+< ìÁ<ä ÀìøÏ b˛j·÷&É≥. ìÁ<äb˛jT eTT+<äT fiflqT Á‘ê>±\qTø=qï <ëìe\q eT<Ûä sêÁ‹˝À Je⁄&ÉT XØs¡eTTqT

e<ä* u§&ÉT¶<ë«sê ãj·T{ÏøÏ e∫Ã, ‘·q Ç+{Ï˝ÀH˚ ˇø£ _+<Ó˝À <ä÷] ˙{Ïì Á‘ê>∑T#·T+&Óq˙, n<˚ düeTj·TeTT˝À

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

29

@<√ X¯ã›yÓTÆ+<äì ˝Ò∫q n‘·ì uÛ≤s¡´, e+≥s¡÷eTT˝ÀìøÏ e∫Ã _+<ÓMT<ä eT÷‘· ˝Ò≈£î+&É&ÉeTTqT #·÷∫, yÓ+≥H˚

Á|üø£ÿqTqï ù|¢≥TqT _+<ÓMT<ä eT÷dæ ‘êqT b˛sTT |ü&ÉTø=ì ìÁ<äb˛sTT+<ä≥. n|ü&ÉT _+<Ó˝À ˙{Ïì Á‘ê>∑T#·Tqï

Je⁄&ÉT _+<ÓMT<ä ù|¢≥T eT÷dæe⁄+&É&ÉeTT e\q ãj·T{ÏøÏ sê˝Òø£ _+<Ó˝ÀH˚ ñ+&çb˛j·÷&É≥. n˝≤ _+<Ó˝À

Çs¡T≈£îÿb˛sTTq Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTT˝À ˝Òì <ëìe\q, ñ<äj·TeTT ˝Ò∫q ‘·sê«‘· n+<äs¡÷ n‘·ì X¯Øs¡eTTqT #·÷∫

#·ìb˛j·÷&Éì nqTø=Hêïs¡T. Ç+{Ï˝Àìyês¡÷ ãj·T{Ïyês¡÷ n+<äs¡÷ Je⁄&ÉT Òì X¯Øs¡eTTqT #·÷∫ #·ìb˛j·÷&Éì

ìsê∆]+#·Tø=Hêïs¡T. Ä ~qeTT Ç+{Ï j·T»e÷ì #·ìb˛sTTq <ëìe\q Ç+{Ï À e+≥≈£L&Ü #j·T Ò<äT. n+<äTe\q

_+<ÓMT<ä eT÷‘·qT mes¡÷ rj·T˝Ò<ä≥. ∫es¡≈£î kÕj·T+ø±\eTT ã+<ÛäTe⁄\T X¯Øs¡eTTqT |üP&çÃô|≥Tº≥≈£î bÕ&Óø£{Ïº,

bÕ&ÓMT<ä X¯eeTTqT ø£≥Tºø=ì düàXÊHêìøÏ yÓ÷düTø£b˛j·÷s¡T.

X¯eeTTqT m‹Ô |ü+|æq ‘·sê«‘· Ç+{Ï˝À ñ+&çb˛sTTq ˇø£ eTTdü*yê&ÉT ˙fi¯flqT Á‘ê>∑T≥≈£î ˝À|ü*øÏ b˛sTT

_+<ÓMT<ä eT÷‘· rXÊ&ÉT. n|ü&ÉT yÓ+≥H˚ ãj·T{ÏøÏ e∫Ãq Je⁄&ÉT ‘·q X¯Øs¡eTT Ç+{Ï˝À ˝Òì~ #·÷∫ @$T

»]–+<√ ns¡úeTT #düTø=ì, ‘·q u§&ÉT¶Á‘ê&ÉT Ä<Ûës¡eTT>± ‘=+<äs¡>± ‘·q XØs¡eTTe<ä›≈£î sê>∑*>±&ÉT. bÕ&ÓMT<äe⁄qï

X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ #˚s¡Tø√>∑*>±&ÉT. n|ü&ÉT X¯Øs¡eTT ‘êfi¯fl‘√ bÕ&ÓqT ø£<ä\≈£î+&Ü ø£{Ïº y˚j·Tã&çe⁄qï~. n+<äTe\q

m≥÷ ø£~˝Ò <ëìø° ˝Ò<äT. n+‘˚ø±ø£ H√{Ïì+&Ü _j·TéTT b˛j·Tã&çe⁄HêïsTT. n+<äTe\q >∑{Ïº>± n]#˚ <ëìø°

M\T˝Ò<äT. n+‘·˝ÀH˚ ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT sêH˚e∫Ã+~. n+<äs¡÷ X¯eeTTqT ~+∫ eTTKeTT MT<ä >∑T&É¶qT rdæ

#·÷#ês¡T. n|ü&Ü X¯Øs¡eTT ø£fi¯ófl ‘Ó]∫e⁄+&É&ÉeTTqT #·÷∫, n‘·&ÉT Áã‹ø±&Éì Á>∑Væ≤+∫, n‘·ì ø£≥T¢ $|æŒy˚XÊs¡T.

~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT˝À ø=+<äs¡T Áã‘·Tø£>∑\s¡ì ô|<ä›\T #Ó|æŒq e÷≥ dü‘·ýÓTÆ+<äì n+<äs¡÷ nqTø=Hêïs¡≥. Ç≥Te+{Ï

dü+|òüT≥q »s¡>∑&ÉeTT ndü‘·éTTø±<äT. m+<äTø£q>± n~ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì eTq≈£î ‘Ó*dæb˛sTT+~. ø±˙

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT jÓTTø£ÿ |üP]Ô $es¡eTT ‘Ó*ùdÔ n~ Je⁄ìøÏ ìÁ<ä˝≤+{Ï<ä˙, X¯Øs¡eTTq≈£î eTs¡DeTT˝≤+{Ï<ä˙

‘Ó*j·TT#·Tqï~. @~ @yÓTÆHê Ç≥Te+{Ï ø£<∏ä e\q ~+|ü⁄&ÉT ø£\¢eTT˝À X¯eeTTqT #·÷&Ée˝…q˙, ˇø£y˚fi¯ eTìwæ

|üP]Ô #·ìb˛ø£b˛‘ nø£ÿ&Ó’Hê Áã‘·T≈£îq˙ ns¡úyÓTÆq~. ô|’ ø£<∏ä À #Ó|æŒq≥T¢ ìÁ<äb˛sTTq|ü⁄&ÉT Je⁄&ÉT ‘·q nedüs¡ì$T‘·ÔeTT

X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛e⁄qqT≥ |üP]Ô ndü‘·éTT.

Ç|üŒ{Ï ø±\eTT˝À |üPs¡«ø±\eTT eTqTwüß\ø£+fÒ |üP]Ô nC≤„qT\T>± e÷]q eTqTwüß\THêïs¡T. |üPs¡«eTT

ìs¡ø£åsêdüT´\T m≈£îÿe>± ñ+&çq|üŒ{Ïø° Ä<Ûë´‹àø£eTT MT<ä m≈£îÿe |ü≥Tºe⁄+&Ó&ç~. n+<äTe\q »qqeTT˝ÀqT,

eTs¡DeTT˝ÀqT eTqTwüß\T bıs¡bÕ≥T |ü&Ó&çyês¡T ø±<äT. H˚{Ïø±\eTT˝À »qàdæ<ë∆+‘·eTTq÷, eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTTq÷

‘Ó*j·Tìyês¡T ñ+&ÉT≥ e\q, eTìwæ |ü⁄{Ïºq|ü⁄&ÉT •X¯óX¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ Je⁄&ÉT #˚s¡ø£eTT+<˚ Ä •X¯óe⁄ >∑s¡“¤eTT˝ÀH˚

#·ìb˛sTT+<äì bıs¡bÕ≥T |ü&ç, }|æ]sêì •X¯ó X¯Øs¡eTTqT, Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ Á|üy˚•+#·ø£eTT+<˚ |üP&çÃ ô|≥Tº

#·THêïs¡T. Ç˝≤ <˚X¯eT+‘·{Ï˝À ˇø£ dü+e‘·‡s¡eTTq≈£î ø=ìï y˚\eT+~ì »ìà+#·ø£ eTT+<˚ #·+|æy˚düTÔHêïeTT. nfÒ¢

eTìwæ eTs¡DÏ+∫q|ü⁄&ÉT n‘·&ÉT |üP]Ô eTs¡DÏ+#·ø£H˚, Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTTqT e<ä* b˛ø£eTT+<˚, }|æ]b˛ì X¯Øs¡eTTqT

#·∫Ãb˛sTT+<äì ÁuÛÑ$T+∫, &Üø£ºs¡T¢ düVæ≤‘·eTT bıs¡bÕ≥T |ü&ç, #·ìb˛sTTq≥T¢ ìsê∆]+#·T#·THêïs¡T. n≥Te+{Ï

yêìì yêdüÔeeTT>± yê&ÉT #·ìb˛ø£b˛sTTHê |üP&çÃô|≥Tº#·THêïs¡T. eTs¡D $wüj·TeTT |üP]Ô ‘Ó*j·Tìyês¡T m+<äs√,

#·ìb˛sTTq≥T¢ ø£ì|æ+∫q yês¡+<ä]˙ eTs¡DÏ+#ê&Éì qeTTà#·THêïs¡T. #·ìb˛sTTq yê]˝À ≈£L&Ü |üP]Ô

#·ìb˛ìyês¡THêïs¡ì ‘Ó*j·Tø£, ˇø£ dü+e‘·‡s¡eTTq≈£î <˚X¯eTT yÓTT‘·ÔeTT˝À ø=ìï y˚\eT+~ì |üP&çÃô|{Ïº ì»eTT>±

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

30

#·+|æy˚j·TT#·THêïeTT. •X¯óe⁄ |ü⁄≥º>±H˚ @&É«˝Ò<äì ø£&ÉT|ü⁄˝ÀH˚ #·ìb˛sTT+<äq&ÉeTT $C≤„qeTT ø±<äT, nC≤„qeTT.

n˝≤π> eTìwæøÏ }|æ]˝Òq+‘· e÷Á‘·eTTq X¯Øs¡eTTqT e<ä* Je⁄&ÉT b˛j·÷&ÉqT ø√e&ÉeTT ≈£L&Ü nC≤„qyT

n>∑TqT. }|æ] (ÁbÕDeTT) Òq+‘· e÷Á‘·eTTq XØs¡eTT |ü⁄{Ïºq düeTj·TeTT˝À>±˙, XØs¡eTT #·∫Ãq düeTj·TeTT˝À>±˙

Je⁄ì $wüj·TeTT ‘Ó*j·Tì<˚ ‘=+<äs¡>± ìsê∆]+#·≈£L&É<äT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT ‘Ó*dæ bı+<äe#·TÃHê?

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT ø£sêàqTkÕs¡eTT \_Û+#·Tq<äì #Ó|ü ø=HêïeTT. n~ ø=+<ä]øÏ ‘Ó*d” \_Û+#·e#·TÃqT,

ø=+<ä]øÏ ‘Ó*j·Tø£H˚ \_Û+#·e#·TÃqT. ‘Ó*dæ \_Û+∫Hê, ‘Ó*j·Tø£ \_Û+∫Hê n~ eTT+<˚ ø£s¡à˝À ìs¡ísTT+|üã&ç

ñ+&ÉTqT. eT÷&ÉTe+<ä\ dü+e‘·‡s¡eTT\ ÁøÏ‘·eTT Ä+Á<ÛäsêÅwüºeTT˝ÀH, ø£&É|üõ˝≤¢ À ø£+~eT˝≤¢sTT|ü …¢ nqT Á>±eTeTT˝À

b˛‘·T\÷] Ms¡ÁãVü≤àeTT>±s¡T ñ+&Ó&çyês¡T. Äj·Tq >=|üŒ C≤„ì, n+‘˚ø±ø£ Äj·Tq ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT ‘Ó*dæq

jÓ÷– nì #Ó|üŒe#·TÃqT. jÓ÷>∑eTT\T ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\T ø±>±, n+<äT˝À ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT ø£{Ï. ÁãVü≤à jÓ÷>∑eTT˝À

Ä‘·à #Ó’‘·qéTT |üì #˚j·T<äì #Ó|üø=HêïeTT. ÁãVü≤à jÓ÷>∑eTT˝ÀqTqï eTìwæ X¯Øs¡eTT˝À @$T »s¡T>∑T#·Tqï<√

Ms¡ÁãVü≤àeTT >±s¡T ‘·q ‘·‘·Ô«eTT˝À $e]+#ê&ÉT. Ä ‘·‘·Ô«eTT jÓTTø£ÿ $es¡eTTqT #·÷ùdÔ ÁãVü≤àjÓ÷– X¯Øs¡eTT˝À

»s¡T>∑T e÷s¡TŒ\˙ï ‘Ó*dæb˛>∑\e⁄. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝À ãj·T{ÏøÏ ø£ì|æ+#·T XÊ«dü ˝Ò≈£î+&Ü b˛e⁄qT, n˝≤π>

X¯Øs¡eTT˝À|ü\ ø£ì|æ+#·ì #Ó’‘·qéTT ≈£L&Ü ˇø£ÿ#√≥ ì*∫b˛e⁄qT. ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À yÓTT<ä{ XÊ«düqT

#·÷∫, <ëì ‘·sê«‘· X¯Øs¡eTT˝Àì ø£<ä*ø£\qT #·÷kÕÔeTT. n$ ¬s+&É÷ ˝Òø£b˛‘˚ eTs¡D $wüj·TeTTqT |üP]Ô>±

‘Ó*dæqyês¡T, Ç~ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTì >∑T]Ô+#·>∑\T>∑T‘ês¡T. eTs¡D $wüj·TeTT ‘Ó*j·Tìyê&ÉT ì»eTT>±

#·ìb˛j·÷&Éì bıs¡bÕ≥T|ü&ÉTqT. eTT≈£îÿ˝Àì XÊ«dü, XØs¡eTT˝Àì #Ó’‘·qéTT Òq|ü⁄&ÉT, eTìwæ @<√ ø£ eTs¡DeTTqT

bı+~e⁄+&ÉTqì nqTø√e&ÉeTT düVü≤»yT. ø±˙ ÁãVü≤à jÓ÷>∑eTT ≈£L&Ü <ë<ë|ü⁄ eTs¡DeTT˝≤+{Ï<. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝À

≈£L&Ü XÊ«dü Ä–b˛sTT, >∑T+&Ó ì*∫b˛sTT ñ+&ÉTqT. Ç+‘·≈£î eTT+<äT eTs¡DeTT, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT\qT

>∑T]+∫ |üP]Ô>± ‘Ó\TdüTø=HêïeTT. Ç|ü⁄&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT‘√ düe÷qyÓTÆq ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT >∑T]+∫

‘Ó\TdüTø=+<ëeTT.

jÓ÷>∑eTT\T ¬s+&ÉT s¡ø£eTT\ì #Ó|üø=HêïeTT ø£<ë! n+<äT˝À ø£s¡à jÓ÷>∑eTqTq~ X¯Øs¡eTT˝Àì nVü≤eTT

MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. m|ü&ÉT nVü≤eTT |üì #˚j·T<√ n|ü&ÉT eTìwæ ø£s¡àjÓ÷>∑eTTqT bı+~qfÒ¢ n>∑TqT.

nVü≤eTT ‘·q≈£î ‘êqT |üì #˚j·T≈£î+&Ü m|üŒ{Ïø° ì*∫b˛<äT. n+<äTe\q nVü≤eTT |üì #˚j·T≈£î+&Ü b˛yê\+fÒ

eTìwæ Á|üj·T‘·ïeTT #˚dæ nVü≤eTTqT ì\|ü>∑\>±*. n˝≤ eTìwæ #˚j·TT Á|üj·T‘·ïeTTqT jÓ÷>∑kÕ<Ûäq n+≥THêïeTT.

‘·q Á|üj·T‘·ïeTT HÓs¡y˚] nVü≤eTT |üì #˚j·T&ÉeTT Ä–b˛‘˚, n|ü&ÉT n~ ø£s¡àjÓ÷>∑eTT n>∑TqT. <ëìì kÕ~Û+∫q

yê&ÉT ø£s¡àjÓ÷– n>∑TqT. n˝≤π> ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTqTq~ X¯Øs¡eTT˝Àì eTqdüT‡ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. m|ü&ÉT

eTqdüT‡ |üì #j·T<√ n|ü&ÉT eTìwæ ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT bı+~qfÒ¢ n>∑TqT. XØs¡eTT˝Àì eTqdüT‡ ≈£L&Ü me]˝Àq÷

‘·q≈£î‘êqT>± m|üŒ{ÏÏø° ì*∫b˛<äT. Çø£ÿ&É ø=+‘· u≤>± jÓ÷∫+∫ ‘Ó\TdüTø√e\dæq~ @eTq>±! nVü≤eTT>±˙,

eTqdüT‡>±˙ ¬s+&É÷ ã\yÓTÆqy˚! á ¬s+&É÷ ‘·eT≈£î ‘êeTT>± m|ü&É÷ ì*∫b˛e⁄. nVü≤eTTq÷, eTqdüT‡q÷

$es¡eTT>± ‘Ó\TdüTø=qT≥≈£î eTT+<äT ˇø£ ñ<ëVü≤s¡DqT rdüTø=ì #·÷kÕÔeTT.

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

31

ˇø£ Ç+{Ï j·T»e÷ì, ¬s+&ÉT ≈£îø£ÿ |æ\¢\qT ∫qï|üŒ{ÏqT+&ç bÕ\T b˛dæ ô|+#ê&ÉT. ∫qï‘·qeTTqT+&ç

‘·eTqT ô|+∫q j·T»e÷ì MT<ä Ä ¬s+&ÉT ≈£îø£ÿ\T m+‘√ $XÊ«düeTT‘√ ñHêïsTT. Ä Ç+{Ï j·T»e÷ì ¬s+&ÉT

≈£îø£ÿ\≈£î \+ãT, »+ãT nì ¬s+&ÉT ù|s¡T¢ ô|{≤º&ÉT. \+ãT, »+ãT nqT ¬s+&ÉT ≈£îø£ÿ\T ˇπø Ç+{Ï˝À ô|]–Hê n$

¬s+&É÷ ys¡Tys¡T dü«uÛ≤eeTT\T ø£*Zj·TT+&$. n$ m≥T¢+&çHê ‘·eT j·T»e÷ì MT<ä m+‘√ >ös¡eeTT‘√, $XÊ«düeTT‘√

ñ+&˚$. n+<äTe\q Ç+{Ï j·T»e÷ì @$T #Ó|æŒHê n‘·ì e÷≥ $H˚$. j·T»e÷ì ≈£Ls√ÃeT+fÒ ≈£Ls=ÃH˚$,

˝ÒeeT+fÒ ˝Ò#˚$. ˇø£s√E mes√ >∑Ts¡TÔ ‘Ó*j·Tì e´øÏÔ Ç+{Ï˝ÀìøÏ sêyê\ì Á|üj·T‘·ïeTT #˚j·T>±, yêìì

<=+>∑>± >∑T]Ô+∫q Ä ≈£îø£ÿ\T yêì MT<ä <ë&ç#dæ, yêìì ‘·]$TyXÊsTT. ‘êeTTqï Ç+{ÏøÏ ¬s+&ÉT <ë«s¡eTT\THêïsTT.

ø±e⁄q ø=ÿø£ÿ <ë«s¡eTTe<ä› ø=ÿø£ÿ ≈£îø£ÿ ñ+&˚~. eTT+<äT <ë«s¡eTT e<ä›qTqï \+ãT nqT ≈£îø£ÿ n≥TyÓ’|ü⁄ me]˙

sêì#˚Ã~ ø±<äT. n˝≤π> yÓqTø£yÓ’|ü⁄ <ë«s¡eTT e<ä›qTqï »+ãT ≈£L&Ü ‘·q <ë«s¡eTTe<ä›≈£î me]˙ sêì#˚Ã~ ø±<äT.

Ä Ç+{Ï j·T»e÷ìøÏ ‘·q ≈£îø£ÿ\T m+‘√ u≤>± |üì #˚j·TT#·Tqïeì ‘Ó\TdüT. ‘·q ≈£îø£ÿ\qT sêÁ‹ |üP≥ e÷Á‘·eTT

ø±|ü˝≤≈£î ñ+∫, |ü>∑{Ï |üP≥ ìÁ<äb˛j˚T≥≥T¢ yê{Ïø=s¡≈£î Á|ü‘˚´ø£eTT>± #˚sTT+∫q uÀqT\˝ÀìøÏ |ü+ù|yê&ÉT.

‘·eT j·T»e÷ì e÷≥qT $H ≈£î≈£ÿ\T ¬s+&É÷, j·T»e÷ì #Ó|æŒq≥T¢ sêÁ‹|üP≥ Ç+{ÏøÏ ¬s+&ÉTyÓ’|ü⁄˝≤ ø±|ü˝≤

ñ+≥÷ |ü>∑\T uÀqT˝À¢ìøÏ b˛sTT ìÁ~+#˚$.

‘·eT j·T»e÷ì ‘·eTe<ä›≈£î m|ü&ÉT e∫ÃHê n$ >∑T]Ô+#˚$. n≥T¢qï|ü⁄&ÉT, ˇø£s√E ˇø£ <=+>∑ Ä Ç+{Ï

j·T»e÷ìe … ywüeTT <Ûä]+∫, Ä Ç+{Ï ÀìøÏ b˛sTT <=+>∑‘·qeTT #j·÷\qTø=Hêï&ÉT. Ç+{Ï Àì kıeTTà\qìï+{Ïì

‘·q kı+‘·eTT #düTø√yê\qTø=Hêï&ÉT. n˝≤ nqTø=ì ø£ |ü<∏äø£eTT Á|üø±s¡eTT, <=+>∑ Ä Ç+{Ï eTT+<äT <ë«s¡eTTe<ä›≈£î

b˛>±H˚ \+ãT nqT ≈£îø£ÿ, <=+>∑qT >∑T]Ô+∫ yÓTTs¡>∑qT yÓTT<ä\T ô|{Ïº+~. n|ü&ÉT H˚qT Ç+{Ï j·T»e÷ìH˚qì

≈£îø£ÿqT q$Tà+#·T≥≈£î Á|üj·T‹ï+#ê&ÉT. nsTTq|üŒ{Ïø° Ä ≈£îø£ÿ, ˙e⁄ e÷ j·T»e÷ì ø±<äqï≥T¢ n‘·ì MT~øÏ <ë&ç

#˚j·T&ÜìøÏ e∫Ã+~. n|ü&ÉT Ä <=+>∑ yÓqTø£yÓ’|ü⁄ <ë«s¡eTT e<ä›≈£î b˛j·÷&ÉT. nø£ÿ&É »+ãT nqT ≈£îø£ÿ ø±|ü˝≤

ñ+&ÉT≥ e\q, <=+>∑ nø£ÿ&É ≈£L&Ü j·T»e÷ìe˝… q{Ï+∫ ˝À|ü*øÏ b˛yê\qTø=Hêï&ÉT. nsTTHê Ä ≈£îø£ÿ ≈£L&Ü

n‘·ìì j·T»e÷ì ø±<ä˙ <=+>∑ n˙ >∑T]Ô+#·>∑*–+~. yÓ+≥H˚ yÓTT]– <=+>∑qT ‘·]$Ty˚dæ+~.

Bììã{Ïº #·÷ùdÔ Ä ≈£îø£ÿ\T ¬s+&É÷ j·T»e÷ì e÷≥qT ‘·|üŒ me] e÷≥ $qeì ‘Ó*dæb˛sTT+~. n<˚

$<ÛäeTT>± X¯Øs¡eTqT Ç+{Ï˝À, Ä‘·àj·TqT j·T»e÷ì e÷≥$qT \+ãT, »+ãT nqT ¬s+&ÉT ≈£îø£ÿ\e˝Ò eTqdüT‡,

nVü≤eTT nqTq$ ≈£\e⁄. ≈£îø£ÿ\T j·T»e÷ì e÷≥qT e÷Á‘·eTT $ìq≥T¢, eTqdüT‡, nVü≤eTT nqTq$ Ä‘·à e÷≥

e÷Á‘·yT $qTqT. <=+>∑ j·T»e÷ìe … q$Tà+∫Hê, @e÷Á‘·eTT ≈£îø£ÿ\T <=+>∑e÷≥ $q Ò<äT. n˝≤π> <=+>∑e …qTqï

Je⁄&ÉT eTqdüT‡, nVü≤eTT\qT j·T»e÷ì nsTTq Ä‘·àe˝… q$Tà+#ê\ì #·÷∫Hê ≈£î<äs¡˝Ò<äT. n˝≤π> eTqdüT‡,

nVü≤eTT\qT Je⁄&ÉT §+>∑BdüTø√yê\ì #·÷∫Hê, Ä‘·à ÄBÛqeTT˝ÀqTqï eTqdüT‡, nVü≤eTT Je⁄ì e÷≥ $q˝Ò<äì

‘Ó*j·TT#·Tqï~. Ç+{Ï j·T»e÷ì ≈£îø£ÿ\≈£î sêÁ‹ |üìì ô|{Ïº, |ü>∑\T ìÁ~+#·Tq≥T¢ #˚XÊ&ÉT. n$ n˝≤π> #˚dæq≥T¢,

X¯Øs¡eTqT Ç+{Ï˝À nVü≤eTT, eTqdüT‡ nqT yê{ÏøÏ Ä‘·à |ü>∑\T |üììô|{Ïº, sêÁ‹ ìÁ~+#·Tq≥T¢ #˚dæq~. n<˚

$<ÛäeTT>± eTq X¯Øs¡eTT˝À eTqdüT‡, nVü≤eT÷ ¬s+&É÷ Ä‘·à #Ó|æŒq≥T¢ $qT#·Tqï$. yÓT\≈£îe˝À nVü≤eTT, eTqdüT‡

|üì #j·TT#·T+&É>±, ìÁ<ä À nVü≤eTT, eTqdüT‡ ¬s+&ÉT $ÁXÊ+‹ rdüTø=+≥Tqï$. |ü>∑\T »„|æÔ À nVü≤eTT |üì#j·Tø£b˛‘

ø£s¡àjÓ÷>∑eT>∑TqT. n<˚ $<ÛäeTT>± C≤„|üø£eTT>± ñ+&ç eTqdüT‡ |üì #˚j·Tø£b˛‘˚ ÁãVü≤àjÓ÷eT>∑TqT. j·T»e÷ì

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

\+ãT, »+ãT nqT ≈£îø£ÿ\qT sêÁ‹ ø±|ü˝≤ ñ+&ÉTq≥T¢ ìj·T$T+#ê&ÉT ø£<ë! n<˚ $<ÛäeTT>± Ä‘·à eTqdüT‡≈£î,

nVü≤eTTq≈£î |ü>∑\T |üP≥ |üì #˚j·TTq≥T¢ ìj·T$T+∫q~ ø£<ë! ˇø£y˚fi¯ j·T»e÷ì ìj·T$T+∫q≥T¢ ø±|ü˝≤

ñ+&Éø£ <=+>∑e÷≥ $ì, ‘·eT |üìì düÁø£eTeTT>± #˚j·Tø£b˛‘˚, n|ü&ÉT <=+>∑‘·qeTT »]–b˛e⁄qT. ≈£îø£ÿ\T

<=+>∑e÷≥ $ìq≥¢>∑TqT. n<˚ $<ÛäeTT>± Ä‘·à e÷≥qT $ì, Ä‘·à #Ó|æŒq≥T¢, #˚j·TT eTqdüT‡ yÓT\≈£îe ˝ÀH˚,

Ä‘·à #Ó|æŒq≥T¢ ‘·q |üìì ‘êqT #˚j·Tø£ ì\∫b˛‘˚ Jyê‘·à e÷≥ $ìq≥¢>∑TqT. ≈£îø£ÿ |üì#j·Tq|ü⁄&ÉT <=+>∑

<=+>∑‘·qeTTqT #˚dæq≥T¢, eTqdüT‡ |üì#˚j·Tq|ü⁄&ÉT Jyê‘·à, Ä‘·à kıeTTàqT (Ä‘·à <ÛäqeTTqT) <√#·Tø=qTqT.

n|ü&É~ jÓ÷>∑eT>∑TqT. yÓT\≈£îe˝À eTqdüT‡ |üì #˚j·Tø£b˛sTTq|ü⁄&ÉT ÁãVü≤àjÓ÷>∑eT>∑TqT. n˝≤π> ms¡Tø£˝À

nVü≤eTT |üì #˚j·Tø£b˛‘˚ ø£s¡àjÓ÷>∑eT>∑TqT.

Ä‘·à n~Û|ü‹>±qTqï X¯Øs¡eTT˝À |üì #˚j·TT#·Tqï eTH√ nVü≤eTT\T ¬s+&É÷ ìÁ<ä˝À |üì #˚j·Tø£b˛e&ÉeTT,

yÓT\≈£îe>±qTqï|ü⁄&ÉT |üP]Ô>± |üì #˚j·T&ÉeTT yê{Ï jÓTTø£ÿ Á|üø£è‹ <Ûäs¡àeTT. nsTT‘˚ yÓT\≈£îe˝À |üì #˚j·T≈£î+&Ü

b˛e&ÉeTT eTqdüT‡≈£î, nVü≤eTTq≈£î |üP]Ô>± n<Ûäs¡à eT>∑TqT. eTqdüT‡, nVü≤eTT Á|üø£è‹ »ì‘·yÓTÆq$ ø±e⁄q

eTqdüT‡>±˙, nVü≤eTT>±˙ ‘·eT |üìì ‘êeTT #˚j·T≈£î+&Ü b˛e&ÉeTT Á|üø£è‹øÏ n<Ûäs¡àeT>∑TqT. |üs¡e÷‘·à≈£î

<Ûäs¡àeT>∑TqT. Ä‘·à n~Û|ü‹>± ñ+&ç, Á|üø£è‹ <Ûäs¡àeTT\‘√ ≈£L&ÉTø=qï Á|üø£è‹#˚ ‘·j·÷¬s’q X¯Øs¡eTTq≈£î X¯øÏÔ

ì#·TÃ#·Tqï~. Bììã{Ïº eTqdüT‡ |üì #˚j·TT≥ e÷j·T≈£î <Ûäs¡àeT>∑TqT. nfÒ¢ nVü≤eTT |üì#˚j·TT≥ ≈£L&Ü e÷j·T≈£î

<Ûäs¡àeT>∑TqT, <Ó’eeTTq≈£î n<Ûäs¡àeT>∑TqT. ms¡Tø£>± ñqï|ü⁄&ÉT eTqdüT‡ |üì #j·Tø£b˛‘ n~ <Ó’eeTTq≈£î <Ûäs¡àeT>∑TqT,

e÷j·T≈£î n<Ûäs¡àeT>∑TqT. ms¡Tø£˝À eTqdüT‡ |üì #˚j·Tø£b˛‘˚ <Ó’e<Ûäs¡àeTT Á|üø±s¡eTT n~ ÁãVü≤àjÓ÷>∑eT>∑TqT. nfÒ¢

ms¡Tø£˝À nVü≤eTT |üì #˚j·Tø£b˛‘˚ <Ó’e<Ûäs¡àeTT Á|üø±s¡eTT ø£s¡àjÓ÷>∑ eT>∑TqT. Á|üø£è‹ »ì‘· X¯Øs¡eTT˝Àì eTqdüT‡,

nVü≤eTT\qTã{Ïº ÁãVü≤à, ø£s¡àjÓ÷>∑eTT\T ø£\eì ‘Ó*j·TT#·Tqï~.

ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTTqT >∑T]+∫ u≤>± ns¡úeTT ø±yê\+fÒ ô|’ ñ<ëVü≤s¡DqT u≤>± ns¡úeTT #˚düTø√yê*. ≈£îø£ÿqT

eT+∫>± eT∫Ãø£ #düTø√e#·÷Ã, Òø£b˛‘ ã\e+‘·eTT>± §+>∑BdüTø√e#·TÃqT. ≈£îø£ÿ≈£î ‹H s¡T∫ø£s¡yÓTÆq ÄVü‰s¡eTTqT

n+~+#·&ÉeTT e\q n~ eT∫Ã¬ø’ yÓTTs¡>∑ ≈£î+&ÉTqT. ã\e+‘·yÓTÆq ¬s+&Ée $<ÛëqeTT˝À #ê≥T>± ≈£î≈£ÿqT |ü≥Tºø=ì

<ëì eT÷‹ì ø£{Ïºy˚j·T&ÉeTT. n˝≤ #˚j·TT≥ e\q n~ H√s¡T ‘Ós¡e˝Ò<äT, yÓTTs¡>∑˝Ò<äT. yÓTT<ä{Ï |ü<ä∆‹˝À eTqdüT‡qT

Á|üj·T‘·ïeTT #˚dæ |üì #˚j·T ≈£î+&Ü ì*∫b˛e⁄q≥T¢ #˚j·T&ÉeTTqT jÓ÷>∑kÕ<Ûäq n+{≤s¡T. n˝≤ #·*+#˚ eTqdüT‡

#·*+#·≈£î+&Ü b˛yê\+fÒ, m+‘√ ø±\eTT <ëìì |üì #˚j·T≈£î+&ÉTq≥T¢ n\yê≥T #˚düTø√yê*. BìøÏ #ê˝≤

ø±\eTT |ü≥TºqT. Çø£ ¬s+&Ée $<ÛëqeTT˝À eTqdüT‡qT ã\e+‘·eTT>± Ä|æy˚j·T&ÉeTT ˇø£ s¡ø£eTT>± Ç~ ø=+#ÓeTT

ø£wüºyÓTÆqB, nbÕj·Tø£s¡yÓTÆqB, nsTTq|üŒ{Ïø° Bìì ‘=+<äs¡>± kÕ~Û+#·e#·TÃqT. ns¡T<äT>± ø=+<äs¡T á ¬s+&Ée

|ü<ä∆‹H˚ Ä#·]+#ês¡T. n≥Te+{Ï yês¡T m˝≤ Ä |ü<ä∆‹ì ne\+_+#·T #·THêïs√ yê]øÏ ‘Ó*dæq dü÷Á‘·y˚T$T{À

#·÷kÕÔeTT. eTqdüT‡ ì*∫ b˛e&Éy˚T ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT n>∑TqT. eTqdüT‡ ì*∫b˛sTTq|ü⁄&ÉT <ëìøÏ nqTdü+<ÛëqyÓTÆq

XÊ«dü ≈£L&Ü ì*∫b˛e⁄qT. XÊ«dü ì*∫b˛e⁄≥ e\q Ä X¯Øs¡eTT, ãj·T{ÏøÏ #·ìb˛sTTq X¯eeTT˝≤>∑ ø£ì|æ+#·TqT.

ÁãVü≤à jÓ÷>∑eTT˝ÀqTqï yêìøÏ ãj·T{ Á|ü|ü+#·eTT‘√ dü+ã+<ÛäeTT ‘Ó–b˛sTT e⁄+&ÉTqT. n≥Te+{Ï yê&ÉT ÄdüqeTT˝À

≈£Ls=Ãì ñ+&ÉT≥ e\Hê, n‘·qT jÓ÷>∑eTT #˚j·TT jÓ÷– nì n+<ä]ø° ‘Ó*dæe⁄+&ÉT≥ e\Hê, n‘·ìøÏ XÊ«dü

Ä&É≈£î+&çHê, n‘·ìì jÓ÷>∑eTT˝À ñHêï&ÉqTø=+<äTs¡T. ø±˙ #·ìb˛j·÷&Éì mes¡÷ nqTø√s¡T.

32

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝À ˝À|ü\ eTqdüT‡ ì*∫b˛e⁄≥ e\q ãj·T≥ XÊ«dü ì*∫b˛e⁄#·Tqï~. n<˚ ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTT˝À eTT+<äT ãj·T≥ XÊ«dü ì*∫b˛e⁄≥ e\q ‘·sê«‘· ˝À|ü* eTqdüT‡ ì*∫b˛e⁄#·Tqï~. Ç≥T

ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT˝À>±˙, n≥T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À>±˙ Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTTqT e<ä*b˛&ÉT. n+<äTe\q n‘·qT

düJeeTT>±, Ä‘·à düy˚T‘·eTT>± X¯Øs¡eTT˝ÀH˚ ñ+&ÉTqT. eTqdüT‡ eTT+<äT Ä–‘˚ ‘·sê«‘· XÊ«dü Ä>∑Tq˙, ˇø£y˚fi¯

XÊ«dü eTT+<äT Ä–‘˚ ‘·sê«‘· eTqdüT‡ Ä>∑Tq˙ ø=+<äs¡T Á>∑Væ≤+#·>∑*>±s¡T. n+<äTe\q ø=+<äs¡T kÕ<Ûäq #˚dæ,

XÊ«düqT X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ |ü+|æ ì*|æy˚j·TT#·THêïs¡T. X¯Øs¡eTT ãj·T{ÏøÏ XÊ«dü yÓ[flb˛‘˚ n~ XÊ•«‘· eTs¡DeT>∑TqT.

XÊ«dü X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ b˛sTT Ä–b˛‘˚ n~ eTs¡DeTT˝≤+{Ï<ä>∑TqT, ø±˙ eTs¡DeTT ø±<äT. n≥T¢ eTs¡DeTT˝≤+{Ï

<ëìì ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT n+≥THêïeTT. l b˛‘·T\÷] Ms¡ÁãVü≤àeTT>±s¡T XÊ«düqT ã+~Û+∫, eTqdüT‡qT

ã+~Û+#·>∑*>±&ÉT. XÊ«düqT X¯Øs¡eTT˝À|ü\H˚ ì*|æ y˚j·T&ÉeTTqT ≈£î+uÛÑø£eTT n+{≤s¡T. XÊ«düqT ≈£î+_Û+#·&ÉeTT

n+{≤s¡T. n˝≤ XÊ«düqT ãj·T{ÏøÏ sê≈£î+&Ü ã+~Û+#·&ÉeTTqT ÁbÕD≤j·÷eTeTT nì ≈£L&Ü n+{≤s¡T. @~

@yÓTÆHê ms¡Tø£ ÀqTqï eTqdüT‡qT |üì #j·T≈£î+&Ü ã+~Û+#·>∑*–q|ü⁄&ÉT, ÁãVü≤à $<ë´XÊÅdüÔØ‘ê´ n~ ÁãVü≤àjÓ÷>∑eT>∑TqT.

|üPs¡«eTT ø=+<äs¡T ÁãVü≤à jÓ÷>∑eTTqT eTqdüT‡ <ë«sê kÕ~Û+∫qyês¡THêïs¡T. eT]ø=+<äs¡T XÊ«dü <ë«sê

kÕ~Û+∫qyês¡THêïs¡T. Ç<ä+‘ê C≤„qeTT ‘Ó*dæ #˚dæq|ü⁄&ÉT, #˚dæqyê&ÉT jÓ÷– ne⁄‘ê&ÉT, n‘·ìøÏ jÓ÷>∑X¯øÏÔ edüTÔ+~.

<Ó’eC≤„qeTT ˝Ò≈£î+&Ü XÊ«düqT ≈£î+_Û+#·T kÕ<Ûäq #˚dæ XÊ«düqT ˇø£ HÓ\, ˇø£ dü+e‘·‡s¡eTT ì\T|ü>∑\yês¡T ≈£L&Ü

ø£\s¡T. n≥Te+{Ïyês¡T XÊ«dü ì*∫q+‘· ø±\eTT ìÁ<ä˝ÀìøÏ b˛sTT, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<äT<äTs¡T, ø±˙

ms¡Tø£‘√ ñ+&çq jÓ÷>∑eTTqT bı+<ä˝Òs¡T.

Ms¡ÁãVü≤àeTT>±s¡T <Ó’eC≤„qeTTqT ‘Ó*dæq ÁãVü≤àjÓ÷–. Äj·Tq ˝À|ü* eTqdüT‡qT »sTT+#·ø£, ãj·T{Ï

XÊ«düqT À|ü\H ã+~Û+∫, eTqdüT‡qT kÕ«BÛqeTT˝ÀìøÏ ‘Ó#·TÃø=ì, ø=ìï dü+e‘·‡s¡eTT\T düe÷~Û ÀH ms¡Tø£>±qTqï

ÁãVü≤àjÓ÷–. ÁãVü≤àeTT>±s¡T ÁbÕD≤j·÷eTeTT <ë«sê Áã‹øÏe⁄+&Ée#·TÃqì Á|ü»\≈£î ‘Ó\T|ü⁄ ì$T‘·ÔeTT, <ë<ë|ü⁄

eT÷&ÉT e+<ä\ dü+e‘·‡s¡eTT\ ÁøÏ‘·y˚T uÛÑ÷düe÷~Û˝À düJeeTT>± ≈£Ls=ÃHêï&ÉT. Äj·TqqT uÛÑ÷$T˝À düe÷~Û

#˚dæq|üŒ{Ïø° Äj·Tq #·ìb˛˝Ò<äT. Ä $wüj·TeTTqT, H˚qT #·ìb˛qT nì eTT+<˚ #Ó|æŒ düe÷~Û˝ÀìøÏ b˛j·÷&ÉT.

Äj·Tq XÊ«düqT ≈£î+_Û+∫ ì\T|ü⁄ $<ä´qT ÁãVü≤àC≤„q düy˚T‘·eTT>± H˚s¡TÃ ≈£îHêï&ÉT. ø±e⁄q Äj·Tq ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTTqT bı+~Hê n~ ÁãVü≤à jÓ÷>∑yÓTÆq~. ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT ø±ì ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT, yê]øÏ ‘Ó*j·T

≈£î+&ÜH˚ #ê˝≤eT+~ bı+~Hês¡ì eTT+<˚ ‘Ó\TdüTø=HêïeTT. n≥Te+{Ï ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT˝À eTT+<äT eTqdüT‡

ì*∫b˛sTT ‘·sê«‘· XÊ«dü ˝À|ü\ ì*∫b˛sTTq~. ø=+<äs¡T n<˚ |üì>± kÕ<Ûäq #˚dæ, XÊ«düqT ã+~Û+#·>∑*–,

ãj·T{ÏøÏ n+<äs¡÷ #·÷#·Tq≥T¢ #·ìb˛sTT, À|ü\ e÷Á‘·eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+~, ‘·sê«‘· ø=+‘· ø±\eTTq≈£î

ìÁ<äqT+&ç ˝Ò∫q≥T¢ ˝Òe>∑*–, #·∫Ãb˛sTT ‹]– ø=+‘· ø±\eTTq≈£î Áã‹øÏq≥T¢ ø£ì|æ+#·T#·THêïs¡T. n<˚ |üìì

bı≥º≈£L{Ï ø=s¡≈£î ˇø£ ;<äyê&ÉT #˚ùdÔ <ëìì eTqeTT >±s¡&ç$<ä´ n+≥THêïeTT. nìï k˛úeT‘·\T ø£*Z, Ä]úø£

k˛úeT‘· ≈£L&Ü ø£*Zq eTìwæ #˚ùdÔ, <ëìì eTVü≤‘·éTT n+≥THêïeTT, n‘·ìì <Ó’e düe÷qeTT>± b˛\TÃ#·THêïeTT.

nyÓT]ø± <˚X¯eTT˝À ¬sõ¢+>¥ (eT\¢j·TT<ä∆eTT) ˝Òø£ ≈£îd”Ô nqT Ä≥ >∑\<äT. n+<äT˝À bÕ˝§ZqT yês¡+<äs¡÷

X¯Øs¡<Ûës¡T&ÉéTTqï yêπs ñ+<äTs¡T. ˇø=ÿø£ÿ|ü⁄&ÉT Ä Ä≥˝À #·ìb˛e⁄q+‘· |ü]dæú‹ ≈£L&Ü @s¡Œ&É>∑\<äT. y˚TeTT

#·÷&É>±, nyÓT]ø±˝À n+&ÉsYfÒø£sY nqT 6.9 Ç+#·T\T m‘·TÔ>∑\ eTìwæ 1984e dü+e‘·‡s¡eTTqT+&ç Ä Ä≥˝À

33

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

bÕ˝§ZqT#·THêï&ÉT. n‘·qT Ä Ä≥˝À Ç|üŒ{ÏøÏ ◊<äTe÷s¡T¢ #·ìb˛e&ÉeTT »]–q~. n‘·ìì ô|f…º˝À y˚dæ, ô|f…º‘√

düVü‰ uÛÑ÷$T˝À |üP&çÃô|≥º&ÉeT÷ »]–q~. nsTTHê n‘·qT 40 ~qeTT\≈£î ‹]– Áã‹øÏe#êÃ&ÉT. n‘·ìì

n+<äs¡÷ &Ó&ée÷´Hé (#·∫Ãq eTìwæ) nì n+{≤s¡T. á dü+e‘·‡s¡eTT nq>± 21`02`2011 ~qeTTq HÓ\qïs¡

ÁøÏ‘·eTT #·ìb˛sTTq Ä e´øÏÔ ‹]– ˝Ò∫ sêe&ÉeTT »]–q~. á e÷s¡T n‘·ìì &Ó&ée÷´Hé yêøÏ+>¥ (#·ìb˛sTTq

eTìwæ q&ÉT#·T#·THêï&ÉT) nì nø£ÿ&ÉTqï ø=+<äs¡T uÀs¡T¶MT<ä Áyêj·T&ÉeTT »]–q~. á $<ÛäeTT>± n‘·qT ‹]–

Áã‹øÏsêe&ÉeTT yÓqTø£, n+<ä]ø° ô|<ä› ÄX¯Ãs¡éTTqï~. nsTTHê y˚TeTT #Ó|üq<˚eTq>±! n‘·qT XÊ«düqT ã+~Û+∫

Áã‘·ø£>∑\ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT kÕ~Û+#·>∑*>±&ÉT. n+<äTe\q ø=ìï nbÕj·Tø£s¡ düeTj·TeTT˝˝À n‘·qT ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTT˝ÀìøÏ b˛sTT, ø=+‘·ø±\eTT $ÁXÊ+‹ì bı+~ ‹]– ‘êC≤>± ˝Ò∫ edüTÔHêï&ÉT. n‘·qT ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTTqT ÁãVü≤àjÓ÷>∑eTT>± bı+<äT#·THêï&√ Ò<√>±˙ n‘·qT @<√ ø£ XøÏÔì kÕ~Û+∫q e´øÏÔ nìjT #Ó|üŒe#·TÃqT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø=+fÒ Ç+‘·≈£îeTT+<äT ns¡úeTTø±ì mH√ï Á|üX¯ï\≈£î »yêãT\T <=s¡T≈£îqT.

‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT e\q Äj·TTdüT‡ ô|s¡T>∑T‘·T+<ë?

Äj·TTe⁄ nqT |ü<äeTT e÷s¡TŒ#Ó+~q<Ó’ ñqï<ä˙, Äj·TTe⁄ nqT |ü<äeTT yÓTT<ä≥ yêj·TTe⁄ nqT |ü<äeTT>±

ñ+&Ó&ç<ä˙, ø±\Áø£eTeTTq yêj·TTe⁄ nqT X¯ã›eTT Äj·TTe⁄ nqT X¯ã›eTT>± e÷]b˛sTT, Äj·TTe⁄ nqT e÷≥>±H˚

|æ\Teã&ÉT#·Tqï~. eTìwæ |ü⁄≥Tºø£˝ÀH˚ n‘·&ÉT m+‘· ø±\eTT J$+#ê˝À ìs¡ísTT+#·ã&ÉT#·Tqï~. ÁbÕs¡ã∆ø£s¡à

ìs¡íj·TeTT˝À Á|ü‹ Jesê• Äj·TTdüT‡ ñ+&ÉTqT. eTìwæ jÓTTø£ÿ Äj·TTe⁄ n‘·ì XÊ«dü MT<äH˚ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+&ÉTqT.

ˇø£&ÉT uÛÑ÷$TMT<ä Ç+‘·ø±\eTT Áã‘·ø±\ì ÁbÕs¡ã∆ ø£s¡à˝À ñ+&É<äT. ˇø£&ÉT Çìï XÊ«dü\ es¡≈£î Áã‘·ø±\ì

ñ+&ÉTqT. ø=ìï ø√≥T¢, ø=ìï \ø£å\T, ø=ìï y˚\ XÊ«dü\T »s¡>±\ì eTìwæ jÓTTø£ÿ J$‘·eTT ìs¡ísTT+|üã&ç ñ+&ÉT≥

e\q, n‘·ì J$‘·eTT n‘·ì XÊ«dü\T nsTTb˛j˚T <ëììã{Ïº ñ+&ÉTqì ô|<ä›\T #Óô|Œ&çyês¡T. eTìwæ J$‘·eTT

n‘·ì XÊ«dü\ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&çq<ä˙, XÊ«dü\T >±*‘√ ≈£L&ÉTø=qïe˙, eTìwæ Áã‘·T≈£î ø±\eTT n‘·ì eTT≈£îÿ

s¡+Á<ÛäeTT\˝À #·*+#·T yêj·TTe⁄ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+&ÉTq˙ n+<ä]ø° ‘Ó*j·TTq≥T¢, eTìwæøÏ yêj·TTe⁄ eTT+<˚

ìs¡ísTT+|üã&çq<ä˙ ‘Ó*dæq C≤„qT\T #Óô|Œ&ç yês¡T. eTT≈£îÿ s¡+Á<ÛäeTT\˝À Ä&˚ yêj·TTe⁄qT ∫es¡≈£î Äj·TTe⁄

nq&ÉeTT »]–q~. ˇø£ eTìwæ Äj·TTe⁄ (yêj·TTe⁄) Ä eTìwæ |”˝ÒÃ XÊ«düMT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. <ëìe\q

eTìwæ J$‘·eTT˝À XÊ«dü m+‘√ ÁbÕ<Ûëq´‘· #Ó+~e⁄qï~. ˇø£ eTìwæ J$‘· ø±\eTTq≈£î ø=\‘· |ü]e÷DeTT>±

XÊ«dü ñ+&É&Éy˚Tø±ø£ eTìwæ »qà˝Àq÷, eTìwæ eTs¡DeTT ˝Àq÷ XÊ«dü eTTK´bÕÁ‘·qT b˛wæ+#·T#·Tqï~. eTìwæ

X¯Øs¡eTT˝ÀìøÏ Á|üy˚•+#·T yÓTT<ä{Ï XÊ«dü »qqeT˙, eTìwæ X¯Øs¡eTTqT+&ç ãj·T{ÏøÏ b˛e⁄ ÄK] XÊ«dü eTs¡DeT˙

#Ó|üø=HêïeTT. Bììã{Ïº Ç≥T eTs¡DeTTqT >±˙, n≥T »qqeTTqT>±˙, XÊ«düqT ã{Ïº #Ó|üŒe#·TÃqì ‘Ó*j·TT#·Tqï~.

eTìwæ J$‘·eTT˝À XÊ«dü eTTK´bÕÁ‘·qT b˛wæ+#·T#·Tqï<ä˙ ‘Ó\TdüTø=qï Ä<Ûë´‹àø£y˚‘·Ô\T, XÊ«düMT<ä ø=+‘·

|ü]XÀ<Ûäq #˚dæ, XÊ«dü e\q J$‘·ø±\eTTqT bı&ç–+#·Tø√e#·TÃqì ø£qT>=Hêïs¡T. J$‘· ø±\eTTq≈£î dü]|ü&ÉT

XÊ«dü\T eTT+<˚ ìs¡ísTT+|üã&ç ñ+&ÉTqì ‘Ó*dæq C≤„qT\T, XÊ«düqT e÷s¡TÃø=qT≥ e\q J$‘·ø±\eTTqT ≈£L&Ü

bı&ç–+#·Tø√e#·TÃqì #Ó|üŒ>∑*>±s¡T. n˝≤ #Ó|üŒ&Éy˚Tø±ø£ eTT+<˚ ìs¡ísTT+|üã&çq J$‘·ø±\eTTqT ô|+#·Tø=ì

ìs¡÷|üD #˚dæ #·÷|æ+#ês¡T. ÁãVü≤à$<ë´ XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT, Ä<Ûë´‹àø£ s¡+>∑eTT˝À #˚dæq |ü]XÀ<Ûäq e\q

34

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

Äj·TTdüT‡qT ô|+#·Tø√e&ÉeTT kÕ<Ûäý˚Tq˙, n~ ø£s¡à dæ<ë∆+‘·eTTq≈£î ˝Àã&˚ ñqï<ä˙ eTq C≤„qT\T ‘Ó*bÕs¡T.

|üPs¡«eTT C≤„qT\T ‘Ó*Œq <ëììã{Ïº ‘·sê«‘· yês¡T Ä $wüj·TeTTqT ‘Ó\TdüTø√>∑*– Ä#·]+∫ Äj·TTdüT‡qT

ô|+#·Tø√>∑*>±s¡T. Ä<Ûë´‹àø£eTT Á|üø±s¡eTT Äj·TTdüT‡qT ô|+#·Tø√e&ÉeTT˝À ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT eTTK´bÕÁ‘·qT

b˛wæ+∫q~. l b˛‘·T\÷] Ms¡ÁãVü≤àeTT>±s¡T ‘êqT J$‘· düe÷~Û bı+~, düe÷~Û˝ÀH˚ <ë<ë|ü⁄ eT÷&ÉT e+<ä\

dü+e‘·‡s¡eTT\T düJeeTT>± ñ+&É>∑*>±&ÉT. J$‘· düe÷~Û nq>± J$‘·eTTqT XÊdæ+#·T XÊ«düqT X¯Øs¡eTT˝ÀH˚

düe÷~Û #˚j·T&ÉeTT nì ns¡úeTT. X¯Øs¡eTTqT uÛÑ÷$T˝À ø£ì|æ+#·≈£î+&Ü |üP&çÃ ô|{Ïº‘˚ n~ düe÷~Û ne⁄‘·T+~.

X¯Øs¡eTT˝À Ä&ÉT XÊ«düqT ø£ì|æ+#·≈£î+&Ü X¯Øs¡eTT˝ÀH˚ |üP&çÃô|{Ïº‘˚ n~ J$‘· düe÷~Û ne⁄‘·T+~. n+<äT˝À

≈£L&Ü Je⁄&ÉT X¯Øs¡eTT˝ÀH˚ ñ+&ÉTqT. ø±e⁄q <ëìì düJe düe÷~Û nì ≈£L&Ü nqe#·TÃqT. Ms¡ÁãVü≤àeTT>±s¡T

bı+~q <ëìì düJe düe÷~Û nì>±˙, J$‘· düe÷~Û nì>±˙ nqe#·TÃqT.

XÊ*yêVü≤q X¯ø£eTT ÁbÕs¡+uÛÑeTTq≈£î eTT+<äT, $Áø£e÷s¡Tÿ&ÉT ñ»®sTT˙ |ü≥ºDeTTqT sê»<Ûëì>± #˚düTø=ì,

ø=+‘· sê»éTTqT |ü]bÕ*+∫q #·]Á‘· eTq <˚X¯eTT˝À ø£\<äT. $Áø£e÷s¡TÿìøÏ >∑\ eTT>∑TZs¡T ‘·eTTàfi¯fl˝À uÛÑ{Ïº nqT

ù|s¡T>∑\ e´øÏÔ ø£&ÉT+&Ó&çyê&ÉT. uÛÑ{Ïº yÓ’X¯Ć≤‹ Åd”ÔøÏ |ü⁄{Ïºq ø£åÁ‹j·TT&ÉT. $Áø£e÷s¡TÿìøÏ, uÛÑ{ÏºøÏ ‘·+Á&ç ø£ÿ&˚ nsTTq

<ëìe\q $Áø£e÷s¡TÿìøÏ uÛÑ{Ïº dü«j·÷q ‘·eTTà&É>∑TqT. |üsêÁø£eTeTT˝À $Áø£e÷s¡Tÿ&ÉT ù|s¡T>±+∫q yê&ÉTø±>±,

ãT~∆ jÓTTø£ÿ |üì‘·qeTT˝À uÛÑ{Ïº >=|üŒ y˚T<Ûë$. $Áø£e÷s¡Tÿ&ÉT y˚T<ÛëX¯øÏÔ˝À >=|üŒyê&Ó’q uÛÑ{Ïºì ‘·q Á|ü<Ûëq eT+Á‹>±

ô|≥Tºø=Hêï&ÉT. uÛÑ{Ïº $Áø£e÷s¡Tÿ\T Ç<ä›s¡÷ Ä<Ûë´‹àø£ ∫+‘·q ø£*Zqyêπs nsTTq+<äTq, yês¡T XÊ«dü jÓTTø£ÿ s¡Vü≤dü eTTqT

‘Ó\TdüT ø√>∑*>±s¡T. yê] ÁbÕs¡ã∆ø£s¡àqT ã{Ïº ìs¡ísTT+|üã&çq XÊ«dü\qT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT <ë«sê ì*|æyj·T>∑*^,

yê] Äj·TTdüT‡qT ô|+#·Tø√>∑*>±s¡T. uÛÑ{Ïº $Áø£e÷s¡Tÿ\T Ç<ä›s¡÷ Äs¡T HÓ\\T e÷Á‘·eTT sê»éTTqT |ü]bÕ*+∫,

sê»]ø£|ü⁄ |üqT\qT #·ø£ÿu…{Ïº, Äs¡T HÓ\\T n&É$øÏb˛sTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<Ó&çyês¡T. Ä $<ÛäeTT>± yês¡T

ˇø£ dü+e‘·‡s¡eTT˝À Äs¡T HÓ\\T J$‘·eT÷, Äs¡T HÓ\\T ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTq÷ bı+<Ó&ç yês¡T. n˝≤ #˚j·TT#·T

yês¡T ¬s+&ÉT y˚\ dü+e‘·‡s¡eTT\T Áã‘·ø£>∑*>±s¡T. eTVü‰ uÛ≤s¡‘·eTT˝Àì ;Ûwüßà&ÉT ≈£L&Ü n|ü&É|ü&ÉT ‘ê‘êÿ*ø£

eTs¡DeTTqT ÄÁX¯sTTdü÷Ô 380 dü+e‘·‡s¡eTT\T Áã‘·ø£>∑*>±&ÉT. eT÷&Ée eTs¡DyÓTÆq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡D s¡Vü≤düéTT

‘Ó*dæq ø=+<äs¡T, sêÁ‹|üP≥ XÊ«düqT ã+~Û+∫ eT÷&Ée eTs¡DeTTqT bı+~, ‹]– |ü>∑\T ‘·eT ø±s¡éTT\qT

‘êeTT #düTø=HÓ&çyês¡T. á $<ÛäeTT>± |üPs¡«eTT m+<äs√ ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT ‘·eT≈£î nqT≈£L\yÓTÆq düeTj·TeTT˝À

bı+<äT#·÷ ‘·eT Äj·TTdüT‡qT ô|+#·Tø=ì ø=ìï e+<ä\÷, ø=ìï y\ dü+e‘·‡s¡eTT\ Äj·TTdüT‡qT bı+~ J$+#·>∑*>±s¡T.

H{Ï ø±\eTT˝À $C≤„qeTT ô|]–b˛sTT, nuÛÖ‹ø£ nC≤„qeTT ô|]–b˛sTTq~. H&ÉT uÛÖ‹ø£ C≤„qeTT e÷Á‘·eTT>∑\

yê]øÏ nuÛÖ‹ø£eTT‘√ nqTdü+<ÛëqyÓTÆq nø±\ eTs¡DeTT>±˙, ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTT>±˙ ‘Ó*j·T≈£î+&Ü b˛sTTq~.

H˚{Ï ø±\eTT˝À j·T+._._.j·Tdt #·~$q yês¡T>±˙, j·T+.&ç #·~$q &Üø£ºs¡T¢>±˙ ‘êeTT H˚s¡TÃø=qï $C≤„qeTT

e\q uÛÖ‹ø£eTT >±qTqï eTs¡DeTTqT>±˙, uÛÖ‹ø£eTT>±qTqï »qàqT>±˙ >∑T]Ô+#·˝Òø£ b˛e⁄#·THêïs¡T. y˚TeTT á

e÷≥+fÒ ø=+<ä]øÏ e÷MT<ä ø√|üeTT sêe#·TÃqT. n≥T¢ yês¡T bıs¡bÕ≥T |ü&ÉT#·THêïs¡qT≥≈£î mH√ï ‘êsêÿDeTT\T

>∑\e⁄. e÷ e÷≥ ì»eTqT≥≈£î ˇø£ dü+|òüT≥qqT $e]kÕÔeTT #·÷&É+&ç. 05.03.2011 X¯ìyês¡eTT ãVüQX¯

{ÏM9 #Ûêq˝Ÿ˝À ˇø£ yêsêÔ ø£<∏äqeTT e∫Ã+<ä≥. y˚TeTT Ä ~qeTT Á|üj·÷DeTT˝À ñHêïeTT ø±ã{Ïº Á|ü‘·´ø£åeTT>±

#·÷&É˝Ò<äT. ø±˙ e÷ nqT#·s¡T\T #·÷∫ #Ó|æŒq $wüj·TeTT Ç˝≤ ñ+~. ˇø£#√≥ Á|üe÷<äeTT »]–q|ü⁄&ÉT ˇø£

34

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

$<ë´]úì >±j·T|ü&ç #êe⁄Áã‘·T≈£î\ dæú‹˝À ñqï|ü⁄&ÉT &Üø£ºs¡Te<ä›≈£î rdüTø£b˛e&ÉeTT »]–+~. n|ü&ÉT &Üø£ºs¡T>±s¡T

yÓ’<äéTT #˚dæHê ÄyÓT Áã‘·ø£˝Ò<äT. Á|üe÷<ädæú‹˝À ñqï ÄyÓT #·ìb˛e&ÉeTT, yÓ’<äéTT n+~+∫Hê Áã‘·ø£ø£b˛e&ÉeTT

düVü≤»eTT>± »]π>|üH˚. ø±e⁄q ÄyÓT eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ mes¡÷ @MT nqTø√˝Ò<äT. &Üø£ºs¡T ÄyÓT #·ìb˛sTTq≥T¢

<ÛäèMø£s¡D |üÁ‘·eTT ≈£L&Ü Ç#êÃ&É≥. n|ü&ÉT Ä X¯eeTTqT Ç+{ÏøÏ rdüTø£b˛e&ÉeT÷, ‘·sê«‘· n+‘·´ÁøÏj·T\≈£î

@sêŒ≥T #˚düTø=ì düàXÊHêìøÏ rdüTø£b˛e&ÉeT÷ »]–q~.

düàXÊHêìøÏ b˛sTTq ‘·sê«‘· X¯eeTTqT ~+∫, #˚j·Te\dæq ø±s¡éTT\qT #˚dæ ∫es¡≈£î eTè‘·<˚Vü≤eTTqT

>∑T+‘·˝À ô|≥Tº düeTj·TeTT˝À n+‘·es¡≈£î X¯eyÓTÆq ÄyÓT Áã‹øÏ˝Òe&ÉeTT »]–q~. n|ü&ÉT nø£ÿ&ÉTqï yês¡+<äs¡÷

ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷s¡T. Bìø£+‘·{Ïø° ø±s¡DeTT ÄyÓT #·ìb˛sTT+<äì nã<ä›eTT #Ó|æŒq &Üø£ºπsqì, n‘·ì MT~øÏ b˛sTT

yê~+#ês¡T. Ä $wüj·TeTTqT $ìq &Üø£ºs¡T ≈£L&Ü ÄX¯Ãs¡´b˛sTT, ñqï<äTqï≥T¢>± #ÓbÕŒ&É≥. ªªÄyÓT≈£î yÓ’<äéTT

#˚dæHê ÄyÓT Áã‘·ø£˝Ò<äT. H˚qT #·~$q yÓ’<ä´XÊÅdüÔeTT Á|üø±s¡eTT ì»eTT>± ÄyÓT #·ìb˛sTT+~. nìï |üØø£å\T #˚dæ

20 ì$TwüeTT\ ‘·sê«‘·H˚ H˚qT ÄyÓT #·ìb˛sTTq≥T¢ ìsê∆]+#êqT ‘·sê«‘·H MT≈£î #·ìb˛sTT+<äì #ÓbÕŒqT.µµ

Ç+<äT˝À Hê bıs¡bÕ≥T>±˙ @MT˝Ò<äT. ÄyÓT n|ü&ÉT #·ìb˛sTT+~, Ç|ü&ÉT Áã‹øÏ+~. á $wüj·TeTT <˚e⁄ìøÏ

‘·|üŒ me]ø° ‘Ó*j·T<äHêï&É≥. Ç~ ìqïH˚ {ÏM˝À e∫Ãq ‘êC≤ düe÷#ês¡eTTø±>±, á eT<Ûä´H˚ »]–q ‘êC≤

düe÷#ês¡eTT eTs=ø£{Ï e÷≈£î ‘Ó*dæ+~. n~ @eTq>±!

nq+‘·|ü⁄s¡eTT õ˝≤¢˝Àì ˇø£ |ü˝…¢≥÷s¡T˝À ˇø£ ;<ä≈£î≥T+ãeTT ñqï~. Ä ≈£î≥T+ãeTT˝À ≈£î+{Ïø±\Tqï

Ä&É|æ\¢ ñ+&˚~. ÄyÓT nHês√>∑éTT‘√ #·ìb˛e&ÉeTT »]–q~. ô|[flø±ì |æ\¢ nsTTq <ëì e\Hê, n+<äT˝Àq÷

yês¡T ;<äyê¬s’q <ëìe\Hê, Ä X¯yêìï bÕ&Óø£{Ïº yÓ÷düTø£b˛j˚T <ëìøÏ ≈£L&Ü k˛úeT‘· ˝Òì <ëìe\Hê ∫e]øÏ

‘·+Á&ç, ø=&ÉT≈£î Ç<ä›s¡÷ düàXÊHêìøÏ Ä X¯yêìï uÛÑT»eTT MT<ä y˚düTø=ì b˛j·÷s¡T. n˝≤ uÛÑT»eTT MT<ä rdüTø£b˛sTTq

nyÓT X¯yêìï ÁøÏ+<ä|ü&ÉTø=u…{Ïº ˇø£s¡T >∑T+‘·˝ÀìøÏ ~– ˇø£s¡T ô|’qe⁄+&ç X¯yêìï >∑T+‘·˝ÀìøÏ ~+#ê\qT ø=Hêïs¡T.

|ü&ÉTø√u…{Ïºq X¯eeTTqT |ü≥Tºø=ì ô|’øÏ m‘·Ô>±H˚, Ä X¯eeTT düJeyÓTÆ Áã‹øÏ+<ä≥. n|ü&ÉT yês¡T Á‘·$«q >∑T+‘·qT

U≤∞>± |üP&ÉÃ ≈£L&É<äì ˇø£ ø√&çì #·+|æ Ä >∑T+‘·˝À y˚dæ |üP&çÃô|{≤ºs¡T. ‘·eT _&É¶ Áã‹øÏq $wüj·TeTT Ä

‘·+Á&ç>±˙, nqï>±˙ mø£ÿ&Ü me]ø° #Ó|üŒ˝Ò<äT. á $<ÛäeTT>± ãj·T{ÏøÏ ‘Ó*j·Tì dü+|òüT≥q\T ≈£L&Ü mH√ï ø£\eì

‘Ó*j·TT#·Tqï~.

eTqeTT ‘Ó\TdüTø√<ä–q Ç+ø=ø£ eTTKýÓTÆq $wüj·Ty˚TeTq>±! ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ @e÷Á‘·eTT

‘Ó*j·Tì nC≤„qT\T düVæ≤‘·eTT ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT bı+<äT#·THêïs¡T. eT÷&Ée eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ @e÷Á‘·eTT

‘Ó*j·Tì e´≈£îÔ\T yê] ø£sêàqTkÕs¡y˚T eT÷&Ée eTs¡DeTTqT bı+~Hê, n≥T n~ yê]ø° ‘Ó*j·T<äT, Ç≥T eTqø°

‘Ó*j·T<äT. >∑‘· ø±\eTT˝À nø±\ eTs¡DeTTqT bı+~q e´≈£îÔ\T dü÷ø£åàX¯Øs¡eTT˝À ñ+&ç, dü÷ú\ X¯Øs¡eTT‘√

Áã‹øÏj·TTqï yê]˝ÀìøÏ #˚], yê] XÊ«düqT ˝À|ü˝Ò ã+~Û+∫ ãj·T≥yês¡T #·÷#·T≥≈£î #·ìb˛sTTq≥T¢ ÁuÛÑ$T+|ü

#˚j·TT#·THêïs¡T. XÊ«dü eTT≈£îÿs¡+Á<ÛäeTT\˝À ˝Òq+‘· e÷Á‘·eTTqH˚ #·ìb˛j·÷&Éì ìs¡ísTT+#·T eTqTwüß\T yêìì

|üP&çÃô|≥Tº#·THêïs¡T. ìC≤ìøÏ yêì XÊ«dü X¯Øs¡eTT˝ÀH˚ ñ+&ÉT≥ me]ø° ‘Ó*j·T<äT. dü÷ø£åàX¯Øs¡eTT\T (<äj·÷´\T)

≈£L&Ü á $<ÛäeTT>∑ Ç‘·s¡T\ X¯Øs¡eTT˝Àì XÊ«düqT ø£<ä\≈£î+&Ü ˝À|ü˝Ò ñ+&ÉTq≥T¢ #˚dæ, Áã‹øÏq yêìì

#·ìb˛sTTq≥T¢ #·÷|æ+#·T#·Tqï$. dü÷ø£åàeTT\T á $<ÛäeTT>± eTqTwüß\qT nø£ÿ&Éø£ÿ&É ‘ê‘êÿ*øÏ eTs¡DeTT˝ÀìøÏ

35

Á‘Ó’‘

· dæ<ë

∆+‘·eT

T

|ü+|æ, yêπs #·ìb˛sTTq≥T¢ #·÷|ü⁄≥ e\q eTqeTT ÁuÛÑ$T+∫ yêdüÔeeTTqT ‘Ó\TdüTø√ Òø£ b˛e⁄#·THêïeTT. uÛÑ÷$TMT<ä

<äj·TéTT\T ≈£L&Ü Ç≥Te+{Ï |üìì #˚j·TT#·Tqïeì me]ø° ‘Ó*j·T<äT.

á »qq eTs¡D $wüj·TeTT\˝À uÛÖ‹ø£ XÊÅdüÔy˚‘·Ô\T ≈£L&É bıs¡bÕ≥T |ü&ÉT#·THêïs¡T. ø±e⁄q »qq,

eTs¡DeTT\ $wüj·TeTT\qT ‘Ó\TŒ≥≈£î 1980e dü+e‘·‡s¡eTT˝À yTeTT ªª»qq eTs¡D dæ<ë∆+‘·eTTµµ nqT Á>∑+<∏äeTTqT

ÁyêXÊeTT. Ç|ü&ÉT eT÷&Ée eTs¡DyÓTÆq ‘ê‘êÿ*ø£ eTs¡DeTTqT >∑T]+∫ ‘Ó\T|ü⁄ ì$T‘·ÔeTT ªªeTs¡D s¡Vü≤düéTTµµ

nqT á ∫qï Á>∑+<∏äeTTqT Áyêj·T&ÉeTT »]–q~. yTeTT #Ó|üqe˙ï dü+#·\Hê‘·àø£ $wüj·TeTT˝Òqì #Ó|ü≥≈£î

á Á>∑+<∏äeTT ‘êsêÿDeTT>± ì\Te>∑\<äì ‘Ó\T|ü⁄#·÷ Ç+‘·{Ï‘√ eTT–düTÔHêïeTT.

•X¯óe⁄ ˝ÀìøÏ XÊ«dü sêø£H #·ìb˛j·÷&Éq&ÉeTT

eTìwæ ãj·T{ÏøÏ XÊ«dü b˛ø£H #·ìb˛j·÷&Éq&ÉeTT

Ç≥T¢

Ç+<ä÷ <Ûäs¡àÁ|ü<ë‘·,

dü+#·\Hê‘·àø£ s¡#·sTT‘·, Å‘Ó’‘· dæ<ë∆+‘· Ä~ø£s¡Ô

lll Ä#ês¡´ Á|üuÀ<Ûëq+<ä jÓ÷^X«s¡T\T

36

Documents

Marana Rahasam 2011 - Internet Archive · గ ం లను ఆన్ ల ౖన్ ్వ ా ebook(pdf) ర పంల అం సత్ు న్ర . ార ేసత్ు నన్