Memelilerde Epigenetik Gen Düzenlenmesi

8/2/2019 Memelilerde Epigenetik Gen Dzenlenmesi

1/25

Nefize Ezgi Altnk 2601110400


2/25

Tanm Fenotipi hayata geiren gen rnleri ile genlerarasndaki nedensel ilikileri inceleyen biyoloji daliin uygun bir isim. (Waddington, 1968)

Temel DNA dizi deiiklii olmadan , gen ifadesinde veya hcresel fenotipte hcre blnmesi (mitoz ve/veyamayoz ) boyunca bir nesilden dierine geebilen kaltmsaldeiikliktir.


3/25

Epigenetik Kaltm Sistemleri (EKS) aslnda ekaktarm sistemleridir. Kayt ve yayn sistemleri gibiteknolojilerin mzikal partisyonda sakl bilginin yorumunu aktarmas gibi, EKSler de DNAdakibilginin yoorumunu aktarrlar; genotiplerden okfenotipleri aktarrlar. ( Jablonka, Evrimin Drt Boyutu,2006)


4/25

Epigenetik Kaltm Sistemleri Kendini Srdren Dngler: Gen Faaliyetinin Bellei Yapsal Kaltm: Mimari Bellek(Silliler, Prionlar)

Kromatin aretleme Sistemleri: KromozomBellei (Histonlar, DNA Metilasyonlar )RNA Mdahalesi: Genleri Susturmak


5/25


6/25


7/25


8/25

Histon Modifikasyonlar FosforilasyonMetilasyon

AsetilasyonUbiktinasyon


9/25

Kimyasal Metilasyon


10/25

DNA MetilasyonuGen ifadesini deitirerek hcre fonksiyonlarndeitiren vebir metil grubunun kovalent ekildeDNA metiltransferaz (DNMT) katalizinde, bir CpGdinkleotidindeki Sitozinin 5. karbonundan yapya eklenmesini ifade edenepigenetik birmodifikasyondur.


11/25

Mekanizmas DNA metilasyonu, insanlarda ve pek ok memelide yalnzca Guanozin (G) tarafndan takip edilen Sitozin (C)

bazn etkiler.

Yalnzca CpG alanlarnda gzlenir.

nsan DNA sndaki tm CpG alanlarnn % 70-80 imetillenmitir .


12/25


13/25

CpGCpG, Sitozin fosfo Guanin anlamna gelir.

nsanlarda CpG dinkleotidi sklnn ls ok azdr ,bu CG basklanmas olarak bahsedilen bir olaydr.


14/25

CpGPromotorlardaki CpG adalar metillendikleri

zaman gen srekli sessiz hale gelir ve bu sessizlik

mitoz blnmeler boyunca aktarlr.

Bu sebeple CpG adacklarnn metilasyonu

epigenetik bir modifikasyonu temsil eder.


15/25

DNA metilasyonu ve gen ifadesi1- Metillenmi promotor blgelerine balanabilen proteinlerin hedef dizilere (sekanslara) balanarak, esasbalanmas gereken transkripsiyon faktrlerinin buralarabalanmasn engelleyerek,

2- Transkripsiyon faktrlerinin metillenmi sitozine balanmasn engelleyerek,

3- Kromatin yapsn deitirerek transkripsiyonmiktarnda bir deiim gerekletirerek.


16/25

Genomik Damgalama


17/25

Genomik Damgalama


18/25

X kromozomu inaktivasyonuMemeli embriyonik geliiminin erken safhalarnda iki X kromozomundan biri inaktif hale geer.

naktivasyonX kromozomunun proksimal uzunkolunda bulunan ve inaktif X zerinden transkribeolan bir gen (XIST X inactivation specific trancript)tarafndan gerekletirilir.

X inaktivasyonu erkek ile dii arasndaki X kromozomu gen ifadesi orann dengelemeyi salayanbir mekanizmadr.


19/25

X kromozomu inaktivasyonu


20/25

RNAi2006 Nobel Fizyoloji/Tp dl

Andrew Z. Fire Craig C. Mello

Fire A, Xu S, Montgomery M, Kostas S, Driver S, Mello C (1998). "Potent and specific genetic interference by double-stranded RNA inCaenorhabditis elegans". Nature 391 (6669): 806-11


21/25

RNAi


22/25

RNAi

RNA interferens, ift zincirli RNA (double stranded RNA; dsRNA)tarafndan balatlan dizi spesifikpost-transkripsiyonel gen sessizletirme srecidir


23/25

siRNA ve miRNA Yolaklar


24/25

RNA naktivasyonu


25/25

Kaynaklar Waddington, The basic ideas of biology , 1968, s. 99 Jablonka, E., Evrimin Drt Boyutu Erol, D., Psikiyatrik Hastalklarn Geliiminde Epigenetik Mekanizmalar ,Klinik Psikofarmakoloji Blteni, 20:109-114 (2010)Peaston , A.E., Epigenetics and phenotypic variation in mammals . MammalianGenome,Volume 17: 365-374 (2006)http://fig.cox.miami.edu/~cmallery/150/gene/how_siRNA_works.htm

(5 Nisan 2012 tarihinde eriildi) Ziberman , D., The evolving functions of DNA methylation Current Opinion inPlant Biology 2008, 11:554559
http://fig.cox.miami.edu/~cmallery/150/gene/how_siRNA_works.htm%20(5http://fig.cox.miami.edu/~cmallery/150/gene/how_siRNA_works.htm%20(5

Documents

Memelilerde Epigenetik Gen Düzenlenmesi