Muhyiddin ibn Arabi-Varlık Ağacı

8/6/2019 Muhyiddin ibn Arabi-Varlk Aac

1/93

1

ECERETUL KEVN

VARLIK AACI

E-eyhul Ekber MUHYDDN BN.ARAB K.S

H.560-638 / M.1164-1240

ve

BLSN HKAYES EYH HALL ABDUL HAK

TercmeVahdettin NCE

KTSAN


2/93

2

Kitsan Yay nlar

Tasavvuf Serisi: 25ECERETUL KEVN

Yazar : Muhyiddinbn. Arabi (k.s.)Tercme: Vahdettin nce Editr: kran Eser Gknar Sayfa Uygulama: A. Onur enyurt Kapak Dzeni: Sabahattin Kana

KTSAN KTAPBas n Yay n Da t m San. ve Tic. Ltd.ti.Ticarethane Sokak No: 41/3-4 Sultanahmet STANBULTel. 0212 513 67 69 Faks: 0212 511 51 44www.kitsan.com


3/93

3

INDEKILER

nsz.....7eyhul Ekber A. Muhyiddin Ibn-I Arab HazretlerininKisaca Hayati, Grleri Ve Eserleri..9Dostun Dostunun Dostlar na Seslenii.. 15Eserin orjinalinin ba ve son sayfas ... 20eceretul Kevn / Varlik Aac ..... 23blisin Hikayesi.. 77


4/93

4

THAFBu zel eserleri bizlere tan tan, yay nlamam za

vesile olan, himmetleriyle, yard mc olanbyklerimize ithaf ediyoruz.

Ruhlar ad, mertebeleri al, mekanlar cennet olsun.Rabbim onlar bizlerden honud eylesin.

Allah cmlesinden honud ve raz olsun.


5/93

5

Tercme: Vahdettin nce1961 y l nda Van ilinin Erci ilesinene bal Dinlence (Pertek)

kynde dodu. lkretimini kynde tamamlad . lkokula devam ederken

bir yandan da kyn medresisinin mderrisi Molla Salih Koziden Sarf,Nahiv derslerini ald . Sonra Eri ilesinin ortaokulunu okudu. Ard ndan Mu mam Hatip Lisesine devam etti. Bu arada slami ilimlerdeki tahsiline dedevam etti. Molla Abdurrahman Soskuniden Hadis derslerini tahsil etti.1981 y l nda girdii Atatrk niversitesi Fen- Edebiyat Fakltesi Dou DilleriArap Fars ve Edebiyatlar Blmnden 1985 tarihinde mezun oldu. Bugnekadar eitli dergilerde yay mlanm makaleleri ve k rk n zerinde tercmeeseri mevcuttur. slami ilimlerin hemen her alan nda tercme eserler vermitir. Yay mlanm olan tercme eserlerinden baz lar unlard r: Fi

Zilalil Kurn 10 Cild, El Mizan F Tefsiril Kurn 20 Cild, Et-TefsirulHadis 7 Cild, Hz. Muhammedin Hayat 2 Cild, Ehl-i Beyt Ahlak ,Mutezile ve nsan n zgrl Sorunu.

Ayr ca Yay nevimiz Kitsandan M.bn el-Arabi Hazretlerininklliyat ndan baz eserlerinin de tercmeleri yay mlanm t r. Bunlar s ras yla unlard r:

Tefsir-i Kebir Tevilt 2 Cild. / Evrad / Ruhul Kuds,(Mekarimul Ahlk / Rasulullah (s.a.v.) n vlm ahlak ),Nurlar Menba (Mikatul- Envar),

Nesebul H

rka / Tasavvuf H

rkas

,Kurn Mhr /M.bn Arabinin Kendi Kaleminden Derlenmi Kapsaml Hayat M.bn Arabinin 29 Risalesinin Tercmesi 3 Cild.Bu risaleler s ras yla unlard r:

1- Kitabul Fena Fil Mahede / YOKolma Kitab ,

2- Kitabul Celal vel Keml,3- Kitabul Elif Ahadiye,4- Kitabul Celalet Kelimetullah,5- Kitabu Eyyamien / ve Durum

Gnleri Kitab ,6- Kitabul Kurbe,7- Kitabul Alam Biarati Ehll

lham,8- Kitabul Mim vel Vav ven Nun,9- Risaletul Kasemil lahi,10- Kitabul Ya,11- Kitabul Ezel,12- Risaletul Envar,13- Kitabulsra l Makamil Esra,14- Risaletun Fi Suali smail B.

Sevdekin,

15- Risaletun lal mam ErRazi,16- Risaletun La Yaulu Aleyha,17- Kitabu ahid,18- Kitabut Teracim,19- Kitabul Menzilil Kutbi ve

Mekalihi ve Halihi,20- Risaletul ntisar,21- Kitabul Kutub,22- Kitabul Mesail,23- Kitabut Tecelliyat,24- Kitabulsfar an Netaicil Esfar,25- Kitabul Vesaya,26- Kitabu Hilyetil Ebdal..27- Kitabu Nakil Fsus,28- El Vasiye,29- Kitabu stilahis Sufiyye.


6/93

6


7/93

7

NSZ

Aziz Okurlar...Allah Rasl s.a.v. efendimize, line, ashb na tm

Rasullere, Neblere, Ehlibeytine, Veliyullaha, onlar ndostu olma erefine nali olanlara ve mmet-iMuhammede selam olsun.

Bu eser Allah n Sevgilisi, Efendimiz Rasul-i Ekrem

(s.a.v.) in hususi velyetine mazhar olmu, tasavvuf erbab n n zirve isimlerinden, stadlar n nc stad ,Dostun Dostu olma erefine nail olmu eyhul Ekber Muhyiddin bn. Arabi (k.s.) hazretlerinin dostu EbuMuhammed Abdulaziz (r.a.) n baz sorular na cevapvermek zere 1203-1204 kaleme alm olduueceretul Kevn / Varl k Aac ve Halil Abdul Hak Allah

kendisinden raz olsun onun taraf ndan telif olunanblisin Hikayesi adl k ymetli iki eserin kudretimizinderecesinde yapt rabildiimiz Trkeye tercmesidir.

ncelikle Allah erlerinden zuhura gelen eserler;messir-i hakik olan Hazreti Allah C.C. d r inanc ve bugibi eserlere hizmetin de Cenab- Hakk n byk bir ltfolduu bilinciyle Elhamdulillah der ve Rabbimizehudutsuz krler ederiz. Acizliimizi ikrar ederek her tr hata ve kusurlar m z n aff n ncelikle Cenab- eyh(k.s.)dan, Halil Abdul Hak efendidenbyklerimizden ve siz okurlar m zdan dileriz.

Bu k ymetli eserin sahibi olan eyhul Ekber (r.a)hazretleri gerek eserin balang c nda gerekse iersindeeserini ve eserini telif etmesinin sebebini o kadar gzel


8/93

8

tan tm t r ki bu k ymetli eserin tan t m na bizlerinlisanlar yetersiz kalmaktad r. Dolay s yla sz eserin

sahibi olan eyhul Ekber hazretlerine b

rak

yoruz.Hakk n Rahmet ve mafireti mmeti Muhammedin,Cenab- eyhin yak nlar n n, ailesinin, sevenlerinin veokurlar n n temiz ruhlar na olsun. Ard ndan daEfendimizin tavsiyesine uyarak, Onun bizlere rettiigibiyle niyaz ederiz:

Allah m! Bizlere hayr iittir ve hayra muttali k l. Biziafiyetle r z kland r ve afiyetimizi devaml eyle. Allah mKalplerimizi takva zerinde birletir. Bizi, senin sevdiinve raz olduun eyleri daima ilemeye muvaffak eyle.

Ve.. Allah m okurlar m za ve bizlere bu ve benzeriZEL eserlerden, yay nlam olduumuz ve sonsuzkereminle ba n n lsnde yay nlayaca m z dier eserlerden amac na uygun istifade etmemizi kryle,hazm yla ltfen nasib eyle. Yay nevimize bu gibi eserleridaim yay nlamay , nasiblilerine ulat rmay bah eyle.Sevdiin ve raz olduun Muhammed kul olabilmeyicmlemize ihsan eyle.

Dostlar!.. Gnlleriniz Allah Celle Celalehnun, AllahRaslunn ve dostlar n n muhabbetiyle dolsun ve Allah

Munniniz olsun.Bu eserleri yay nlamam za vesile olanlara, hizmetedenlere huzurunuzda te ekkr ederiz.

OKUyanlara ve okurlar m za selm olsun.KTSAN YAYINEV


9/93

9

EYHUL EKBERA. MUHYDDN BN- ARAB HAZRETLERNNKISACA HAYATI, GRLER ve ESERLER

simleri, Soyu:H.560-638/M.1164-1240 y llar aras nda yaam

olan Cenab- eyhin bilinen yce isimleri; Ebubekir Muhyiddinbn. Muhammed bi Ali bin al-arab at-Ta alHatem, bn-u Sraka, Kibrti Ahmer, Rehberi lem,Kutbul-rifin,eyhul Azamd r. Abdullah Muhyiddin al-Arab ve eyhul Ekber, bni Arab isimleri onun entan nm olan isimleridir. Tasavvuf bykleri aras ndaise; Hazreti Muhammedin velyet mhr mans nagelen Hatmul-Vilyet el Muhammediyye diyean lm t r. Kendileri bu mevzuyla ilgili olarakylebuyurmaktad r:

Ben Neb de ilim, Reslde de ilim, velkin benvrisim. Verset-i Muhammediyye hasebiyle tecelli etmekteyim, Hakikat-i Muhammediyyeden mtecell olanmhiyeti, Onun ilm hlini, kemlat n n btn sretini,evld- sulbisi gibi vris olarak, verset-i klliyeyyi

cemiyyetim hasebiyle emr-i Hak ve emr-i Rasl ile inzal ve tenzil ederim. Ve bu esrar , sret-i Muhammediyyeden al p emr-i Hak ile izhr etmeklemerci m ve k betim yine Hazreti Muhammeddir. h retim iin ise hrisim. Bilin ki ben, Rabbimin izniylesize nasihat ediciyim.


10/93

10

Cenab- eyh (r.a) Sahabe-i kirm n cmertliiylemehur Adiy b. Hatem et-Ta'nin kardei Abdullah b.

Htem et-Ta'nin neslinden zuhura gelmitir. Sahihrivayetlere gre kendileri orta boylu, orta bal , daimaefkatli bak l , a k buday tenli, mnevver yzl, beyazsakall bir zatt . Aln a k, hille yak n kal , orta veekme burunlu, mbrek vcudu zay f, mtenasibendaml , el ve ayaklar kk ve ltifti.

Sab r ve metanette benzersiz, cmerdlikte esizdi. O,ahlk n en stn rneklerinden birisi olarak ahlk n ntemelini daima efkat ve merhamette grrd. Herkeseen derin bir muhabbetle bakar hatta dmanlar olanlar iin bileBenimefaatim beni inkr edenlere buyurarakdmanlar olanlara bile muhabbet beslediiniduyurmutur.

Onun iin byklerden birisi: Nefsani hislerdenkendisini ar tm ve halk n aras nda Hakk ile olarakFsebilillh Allah iin daim ir d grevini yerine getirmi ve getirmektedir. demitir. Bir bakas : Onun ahlk Kurnd r, ilmi ilm- ledndr, lisan Hakk n lisan d rdemitir.

H.560 / M.1165 senesinin Ramazan ay n n on

yedisine denk gelen Pazartesi gn Endls'n Mursiyakentinde domutur. Arifler aras nda bugn nimet gnolarak an lm t r. Cenab- eyh sekiz ya na gelincebabas Ali Mehmed efendi ile birliktebiliyeyeimdikiSevilla ehrine ta nm t r. ok kk yata olmas naramen oran n nl alimlerinden ders alarak Hadis vef k h ilimlerinin yan s ra birok ilmi devrinin en nl

alimlerinden tahsil etmi stadlar

ndan icazet alm

t

r.


11/93

11

Daha sonralar Endsls'te ve Marib(Fas) dabirok yerlere gitmitir. Bu seyahatleri esnas nda

grm olduu birok alim ve mutasavv

fla yakla

keserlerinden edindiimiz bilgiye gre yz kadar eyhile istiarelerde bulunarak eitli ilim dallar nda bilgisahibi olmutur. Grm olduu alimler aras nda; bn-iRd, bn-i Asakir, Ebul Ferecbn-i Cevz, bn-i Sekne,bn-i Ulvan, Cabir bin Eyyubun yan s ra zellikle bat n ilim de sz sahibi olan Cemlleddin Yunus ibn Yahya al-

Kassar, Ebu Abdullah al-Fas, Ebu al-Hasan bin al-Cami,eyh Abdulaziz el-Mehdevi veeyh Ebu Medyen al-Marib hazretlerinin isimlerini El Futuhat- Mekkiye adl eserinde bizzat bildirmitir. zellikle bunlardan nlmutasavv flardan olan eyh Ebu Medyen al- Maribi veeyh Abdulaziz el-Mehdevi hazretlerinden vgylebahsetmitir. Beyaz d- Bestmi k.s hazretlerinden

Hallac- Mansur hazretlerinden de sevgiyle, vgylebahsederek, onlar n grlerine kitablar nda ok yer vermitir. Ayr ca bat nda Kutbul Azameyh Abdulkadir Geylni hazretleriyle grtn ondan engin feyizler ald n ve manen derecelere nail olduunu sylemi veyine H z r Aleyhisselmla manev hususi arkadal olduunu ve kendisine H z r aleyhisselm taraf ndan

h rka giydirildiini beyan etmitir.Eserlerinden rendiimize gre ilk Endls d

seyahati Fas(Marake)a olmutur. Oradan H.598senesinde hac maksad yla Medineye ard ndanMekke'ye gitmi Hicaz'da iki sene kalm t r. Sonra H.601tarihinde Badat'a gitmi orada 12 gn kalarak ulem vemeay hla grm Abdulkadir Geylni taraf ndan


12/93

12

yar m as r evvel kendisine b rak lan elbiseyi giymitir.Daha sonra nce Kudse oradan da H.607 tarihinde

Kahire'ye gemi, H.608 tarihinde bir kez daha Badat'agelmitir. H.611 tarihinde Mekke'ye bir kez daha gitmi sonra tekrar Musula ve Halebe sonra da Anadoluyageerek bir mddet Konyada kalm t r. Orada rivayetegre Sadreddin Konev hazretlerinin dul olan annesiyleevlenmi ve onu yetitirmitir.

Daha sonra Sivas yoluyla Malatyaya gelmitir.Orada iki olu Sadreddin k.s ve madettin k.s vekitablar nda da olaanst zelliklerinden bahs ettii tekk z Zeyneb dnyaya gelmitir. Bir mddet buradaailesiyle beraber yaayan Cenab- eyh ailesini deyan na alarak Konyaya ard ndan da am- erifegiderek yerlemitir.

H. 638 tarihinde Mate Kutbu Humam ibaresininremziyle yetmi sekiz ya nda Hakk n rahmetinekavumulard r. Cebel-i Kasiyun eteinde Salihiyye ad verilen mahalde defn edilmilerdir. Kabri eriflerininyan nda evladlar da medfun bulunmaktad r. Kabrierifleri bir mddet sonra kendisine muhalif olan baz kiilerce tahrib edilmise de Yavuz Sultan Selim Hantaraf ndan am feth olununca Hazreti eyhin zdehales siynu fi yn yazharu kabri muhyiddn / Sin na girerse ben Muhyiddnin kabri meydana karsznn tecellisiyle belirlenmitir. Padiah taraf ndantrbesi, camisi ve imareti yapt r lm t r. Hala kabrieriflerinin bulunduu mevki etraf nda bulunan ar s ilebir bereket timsali olarak trbesiyle camisiyle huzur


13/93

13

mevkidir. Dnyan n eitli yerlerinden gelenziyaretilerini zahiri ve bat n ikramlarla kar lamaktad r.

Eserleri:Telif ettii eserler, yine kendisinin kendisiyle ilgili

olarak kaleme ald bir mzekkire de belirttiine gretoplam iki yz seksen dokuz (289) eser kaleme alm t r.E-arani el Yevakit vel-cevahir adl eserde bn-iArabnin geride drt yz (400) bir bakas ise be yz(500) eser b rakt n sylemitir.

Bunlar n en mhimlerinden biri 37 cild olan Mekkedebalay p Konyada devam ettii ve amda bitirmi olduu Futuhat- Mekkiye ve amda telif ettiiFususul Hikem adl eseridir.

Futuht, Cenab- eyhin hayat n , stadlar n vekendi tasavvuf grlerinin yan nda, telif etmi olduudier eserlerindeki konular a klayan blmleriylebirlikte, kendisini destekleyen mutasavv flar n grleriniihtiva etmesiyle adeta bir nev tasavvuf ansiklopedesimahiyetindedir.

Fussu'l-Hikem ise; eserin nsznde bn Arab, Hz.Rasulullah (s.a.v.) grtn ve kendisine Fusskitab n verdiini beyan ederek yle syler:

"mdi Ben alt yz yirmi yedi senesinin Muharremay n n son on gnnde am blgesindegerekletirdiim bir riyazette Rasulullah' (s.a.v)grdm. Elinde bir kitab vard . Bana dedi ki: BuFussu'l-Hikem (Hikmetlerin Mahiyetleri) kitab d r. O'nual ve insanlar n nne koy, ondan yararlans nlar dedim

ki: Allah' , Rasln ve bizden olan emir sahibini, bize


14/93

14

emredildii gibi duyduk ve itaat ettik. Kendime gvenimisalad m, niyetimi hlis k ld m, maksad m ar nd rarak

kitab

Raslullah'

n (s.a.v) belirledii ekilde insanlaraduyurmaya karar verdim.Ne bir artt rmada bulundum, nede eksiltmeye gittim. O halde Allah' dinleyin ve Allah'adnn."

Cenab- eyhin dier eserlerinden baz lar unlard r:Risletul-Ahlk

Anku MugribDivnHeykil el-envr Mevkiun NucmMehidul- KudsiyyeEl-Tedbrt-ul EvkEl-Zaman ve Mrifetud Dehr Mrifetul Kutb vel-mmeyn...

Allah kendisinden, ailesinden, sevenlerinden vemmet-i muhammedden honud ve raz olsun.

Rabbim bizlerden onlar

honud eyleye...Not: Cenab-I eyhin hayat hakk nda daha geni bilgi iin

Yay nevimizden kan Kuran Mhr kitab na bak lmas tavsiye olunur.


15/93

15

DOSTunDostunun Dostlar na

Sesleni i

Bismillah ve BillahEhedu en lailahe illallah ve ehedu enne

Muhammeden abduhu ve rasuluhALLAH ad yla ve Allah ileehadet ederim ilahlar yoktur ancak Allah vard r.

ehadet ederim Muhammed Onun kulu ve Rasuludur.

Allah gerei syler ve doru yola eritirir.Allah n gerei de en hakiki oland r, yoluda en doru

yoldur.Temiz ve mbarek selam, Allah n rahmet ve bereketi

Hz. Nebinin, ashab n n, pak ehlibeytinin, dostlar n n,mmetinin zerine olsun.

Selam, bizim, Allah n salih kullar n n ve seninzerine olsun, rahmet ve bereketiyle, r zas yla..

Bilin ki ben, size Rabbimin izniyle nasihat ediciyim.Ey Kardeim!.. Bil ki, bu risale, Allah n sana ynelik

en byk ltuflar ndan, en de erli hediyelerinden biridir.


16/93

16

Sak n ey kardeim! ey bu risaleyi yazan! Benimmakam m ve benim kim olduumu bilemedin diyerek

nefsini perdeleme. nk bu szlerle seni kastetmedim.Aksine hakikatlerin gerektirdii gibi konutum.Ki hakikatler bunlar tam anlam yla kuat p

s n rland rm , eksiksiz bir ekilde gvenilecek tarzdaa a karm t r. Bu s n rland rman n iine girmeyenhibir Rasul, hibir Nebi ve hibir Veli yoktur.

Ey bu risaleyi okuyan kimse!Bu topluluklardan, bu tabakalardan birine mensupolman ka n lmazd r. stediin gruptan olduunu iddia et.Sana bu hak verilmitir.

Eer sadece meleklik iddias nda bulunursan veyaRisalet yahut Nbuvvet ya da herhangi bir ey iddias nda

bulunursan, hakikatler seni zorlayacak, kulluadndrecektir.Eer korunursan as l zeminine dneceksin.Eer yzst b rak lsan, hakikatlere kar kr olsan,

ahiretin nimetlerini bu dnyada tketsen, gelip geicidnyay ok uzun bir ideal gibi grsen, bakalar n

perdelenmi, kendini de Allah

dnen ve isabet edenbiri olarak grsen, ahirete intikal ettiin zaman amelininboa gittiini grrsn. Mutluluk veren hakikatler senikap lar ndan kovarlar ve derler ki:

-Seni tan m yoruz. Sen dnyada bizimle beraber deildin ve bizi tan mad n.


17/93

17

Ve.. senin bozguncu ve eksik hayalin seni a r r veseni cehennemin ortas na atar.

Hakk n mahlukat senin iin yaratmas na hangi gzlebakt ysan ona gre muamele grrsn.

Eer bir imtihan gzyle bakt ysan, bu durumdaeksik b rakma ve nemsememe korkusuyla sak nman vely esas alman gerekir.

ayet eref ve ycelik gzyle bakt ysan, budurumda kr eda etmek iin alabildiine kararl al mak ve cehd etmek gerekir.

Allah, nebisine (s.a.v) dnyay sememi, bilakis Onubir fakr olarak semitir. Hak, dnya nimetlerini Nebisine(s.a.v.) vermeye raz olmad , Nebi (s.a.v.) de k z na vevasisine Ali (r.a.) sunmaya raz olmad .

Eer Rasulullah (s.a.v.) rnek almayacaksan,Hakk n vahiy indirdii menzili bilmeyeceksen, Allah bilme s n rlar n n d na km olursun. Rasulullah n(s.a.v.) halini sevme ve tabi olma durumuyla bir ilginkalmaz.

Bir arif, hali itibariyle Hz. Rasulullah n (s.a.v.) haline

elik etmiyorsa, onunla avam aras

nda bir fark olmaz.Avama gelince, onlar mubahlara dalm lard r.Bilmez misin ki ey nefis!Bir gece, u risaleyi kendisine yazd m z Ebu

Muhammed Abdulazizle beraberdik ve biz akamyemeini yiyorduk. Bir arife dnyan n geni ldeynelmesinden ve arifin de kalbini dnyaya


18/93

18

balamadan onda tasarruf etmesinden konu uyorduk.Allah raz olsun yle dedi:

- Allaha yemin ederim ki, yan nda bir dirhem olanarifin kalbindeki boluk ile yan nda iki dirhem olan arifinkalbindeki boluk ayn deildir. Bilakis, bir dirhem sahibiarifin kalbindeki boluk, iki dirhem sahibi arifin kalbindekiboluktan daha byk olur.

Ey dostum! Ey Ebu Muhammed!..

Bunlar sana, sevincimin bir ifadesi olarak anlatt m.Bu Risalede gttm ama, nefsani ve rabbani marifetin plana kar p, gzel sze ve salih amele te viketmektir. Dostunuz size bu risaleyi Mekkede -Allah onukorusun ve ereflendirsin- Rebiul evvel ay nda alt yzsenesinde yazd . Bu mektubu bir hafta boyunca tavaftayan nda gezdirdi, onu Hacerul esvede srd, yan ndanay rmad , Kabenin yan nda bulundurdu. Kabeye vedier faziletli yerlere uur ve bereket getirmesi iin soktu.

Ey dostum!Sana hitap ediyorum, Allaha yemin ederim ki, as l

maksad m benim nefsimdir. Senin dikkatini ekiyorum,hemcinslerimi kast ederken kinayeli olarak kendimi hedef al yorum. Nefse srekli hat rlatmada bulunmaya aravermemek gerekir. nk nefis zelildir. Bu erdemibtnyle iselletirerek ilahi pay elde etmeyekendiliinden eilim gstermez.

Ey nefis! Ey zorlukla genilik aras ndaki berzah!


19/93

19

Allah, arz ve sema ehli iinde sadece seni seti. Her eyi senin iin huzurunda ram k ld . Seni s nad . Nitekim

yce Allahyle buyurmutur:Hanginizin daha gzel davranaca n s namak iin

lm ve hayat yaratm t r. (Mlk, 2)Sizi ereflendirmek iin, dememitir. Bu hitap, btn

emredilenleri ve btn emredenleri kapsar. Byle bir makama tayin edilen, kendisi iin byle bir yol izilen bir

kimsenin hayat

nas

l rahat olabilir? Nas

l huzur iindeyata na uzanabilir?Bir alim, ilmiyle amel etmedii srece ilmine

aldanmamal .lmiyle amel eden biri de ihlasl olmad ka ilmiyle

amel etmesine aldanmamal .

hlasl biri de ihlas nda yok olmad ka ihlas naaldanmamal .lim bir noktad r. Onu oaltan cahillerdir.Cahil, Allahtan ve Rasulu Ekremden haberi

olmayanlard r.Allah, bizi Allahtan, Allah ehlinden ve has

kullar ndan uzaklamam za neden olan her eydenuzaklat rs n. AMN.

phesiz O, her eyi bilendir, hkm ve hikmetsahibidir.

ABDULLAH Muhyiddinbn. El- Arabi.


20/93


21/93


22/93

22


23/93

23

ECERETUL KEVN

VARLIK AACI

Bismillahirrahmanirrahim

Grmedin mi Allah nas l bir misal getirdi: Gzel bir sz, kk yerde sabit, dallar gkte olan gzel bir aacabenzetti. (brahim, 24)

Deitirme ve g kayna Odur.Allah n salt ve selam efendimiz Hazreti

Muhammedin ve ehlibeytinin zerine olsun.Zat Tek, s fatlar esiz, yz cihetlerden, kutsiyeti

hadis (sonradan olma) olmaktan, aya ynlerden, ellerihareketlerden, gzleri bakmalardan, istivas /brmesibtnlemelerden, kudreti srmelerden ve iradesitutkulu arzulardan mnezzeh olan Allaha hamdolsun.


24/93

24

Mevsuflar n say s na bal olarak s fatlar nda art olmaz. rade edilenlerin farkl l yla iradesi farkl lamaz.

Btn varl

klar

Kn/ OL kelimesiyle var etmitir. Gizlihibir ey yoktur ki o korunmu s rdan km olmas n.Yce Allahyle buyuruyor: Biz, bir eyin olmas n

istediimiz zaman, ona syleyecek szmz sadeceKn / Ol dememizdir. Hemen oluverir. (Nahl, 40)

Sonra varl a ve varoluuna, gizli olana ve

dzenleniine bakt

m. Bakt

m, varl

n tm bir aat

r.Bu aac n nurunun asl OL habbesidir.Sizi biz yaratt k (Vak a, 57) tohumunun a s yla

varl k, kaf a lanm . Bu tohumdan Biz, her eyi bir lye gre yaratt k. (Kamer, 49) meyvesi km t r.

Bu aatan kkleri ayn , uzant lar ayr iki farkl dal

belirmitir. Kk iradedir, dal

ise kudrettir. Dolay

s

ylaKaf cevherinden iki farkl anlam km t r: Bu gn sizedininizi ikmal ettim (Maide, 3) ayetinde iaret edilenkemal kaf ve lerinden kimi iman etti, kimi de inkar etti. (Bakara, 253) ayetinde iaret edilen kfr kaf Nun cevherinden ise Belirsizlik Nunu ve BelirlilikNunu zuhur etti. ncesizlik (kadem) iradesinin

hkmne dayal

olarak onlar

yokluk gizliliinden ortaya kar nca, zerlerine nurunu serpti.Bu nurdan isabet alanlar OL tohumundan kan

varl k aac n n timsalini ihata ettiler. OL sznnkaf n n s rr ndan Siz, hay rl mmetsiniz (Al-imran,110) timsali grnd.


25/93

25

Nunununerhinde ise Allah kimin gnlnslamaam sa o, Rabbinden bir nur zere deil midir?

(Zmer, 22) hakikati a

kl

a kavutu.Ama bu nurdan isabet almayanlara gelince, OL

harfinden kastedilen anlam n kefi istendi onlardan.nk onun hecesinde yan ld ve umudu boa kt .Bunun zerine OL misaline bakt ve onun kfr nunuile birlikte kaf olduunu sand . Bu yzden kafirlerdenoldu. Dolay s yla her mahlukun OL kelimesindenpay na den, onun hece harflerini bilmesi, gizli s rlar naahit olmas kadard r. Bunun delili Hz. Rasulullah n(s.a.v) u szdr: Yce Allah, mahlukat n bir karanl kta yaratt , sonra zerlerine nurundan serpti. Kimebu nur isabet etmise o hidayete ermitir. Kime de bunur isabet etmemise o sapm , azm t r.

Adem, varl k dairesine bakt , her varl n varl kdairesinde dndn grd. Kimisi ateten, kimisi debal ktan var olmulard .

Sonra bu dairenin OL s rlar zerinde olduunugrd. Nas l dola yor ve dnyorsa, nas l uuyor vepervaz oluyorsa, sonunda Ona dnyor, Onunetraf nda cevelan ediyor, Ondan ayr lm yor, bir tarafagitmiyor.

Kimisi kemal kaf n ve belirlilik nununu grm,kimisi kfr kaf n ve belirsizlik nununu grm.Bunlar, ahit olduklar n n hkmnce Kn / OL dairesinoktas na dnerler. Varedilmiin varedenin iradesinind na kmas mmkn deildir. Varl k aac n n farkl

dallar na, meyvelerinin trlerine bakt n zaman, bunun


26/93

26

kknn OL habbesinden neet ettiini, ondanayr ld n anlars n.

Adem, talim mektebine al n p btn isimlerirenince OL misaline, sonra var edicinin varedilenlerlegtt maksada bakt , muallimi OL kaf nda, hazinekaf nda mahede etti.

Ben gizli bir hazineydim, bilinmiyordum. Bilinmeyiistedim.

Sonra nun s rr ndan Muhakkak ki Ben, yaln zcaBen Allah m (Taha, 14) ayetinde iaret edilen benliknununu mahede etti. Heceler gerekleip umuttahakkuk edince, ona hazine kaf ndan eref kaf kart ld ..

Biz, hakikaten insanolunu an ve eref sahibi

k

ld

k. (sra, 70) Bir de olmakl

k kaf

kart

ld

: Onunkula , gz ve eli olurum Onun iin benliknunundan da nur nunu kart ld : kendisine bir kverdiimiz. (Enam, 122) Buna nimet nunu baland :Allah n nimetini sayacak olsan z sayamazs n z.(brahim, 34)

blise (Allah n laneti zerine olsun) gelince, talimmektebine k rk bin y l devam etti, OL harflerini arat rd .Muallim, onu kendi haline b rakm , kendi gc vekudreti ekseninde faaliyet gstermesini salam t . O daOL timsaline bak yordu; onun timsalinden kfrnnkaf n grmek iin. Nitekim byklendi: Yz evirdi vebyklk taslad . (Bakara, 34) OL kelimesininnunundan ate nununu gryordu: Beni ateten


27/93

27

yaratt n (Araf, 12) Bylece kfrnn nununu ate oluunun nunuyla btnletirdi: Oraya tepetaklak

at

ld

lar. (uara, 94)Adem, bu aac n farkl l na, ieklerinin ve

meyvelerinin eitliliine bak nca Muhakkak ki ben,yaln zca ben Allah m (Taha, 14) dal na sar ld . Bununzerine ona yle seslenildi: Hepsi tevhidinmeyveleridir.. O da Birliin glgesine girdi: u aacayaklamay n (Bakara, 35) blis, onu onlaravesvese verdi. (Araf, 20) aac na ulat rmak istedi.Onlar da o aac n meyvesinden yediler. Bylece kayganzeminlerde ayaklar kayd . Adem asi oldu. (Taha, 121)Sonra Biz kendimize zulmettik. (Araf, 23) dal na as ld .Bunun sonucunda zerine meyveler sarkt . Ademald (Bakara, 37)

ahitlik gnnde, ahitler huzurunda: Ben sizinrabbiniz deil miyim? (Araf, 172) diye seslenildiinde,herkes grd ve duyduu kadar yla ahitlik etmitir.

Ama hepsi ayn cevab vermitir: Evet dediler.Ancak ihtilaf,ahitlik hususunda sz konusu olmutur.

Kime Zat n n Cemalini gsterdiyse, o Onun benzeri

gibi hibir ey yoktur. (ura, 11) ahitliinde bulundu.Kime S fat n n Cemalini gsterdiyse, o kendisindenbaka ilah yoktur. O, mlkn sahibidir, eksikliktenmnezzehtir. (Har, 23) ahitliinde bulundu.

Mahlukat n n gelinliklerini gsterdii kimselerinahitlikleri ise, ahit olunanlar n farkl l ndan dolay

birbirinden farkl

oldu.


28/93

28

Bunun neticesinde baz lar Onun s n rl , mahdutolduunu dnd;

Baz s yok olduunu; Baz s ise kocaman bir kayaolduunu tasavvur etti. Bu hususta gruplar n her biri Deki: Allah n bizim iin yazd ndan bakas bize aslaerimez. (Tevbe, 51) hkmne dayanmaktad r. Buhkm de OL kelimesinin s rr nda gizlidir ve kendidairesinin ekseninde dnmekte, habbesinin kkne bal olarak da sabittir. Bu tohum olunca varl k aac da ortaya kt , sonra meyveleri belirdi, suretlerinin anlamlar da..

Bu var edilmilere bir misal ve mevcutlara da bir timsal gstermek istedim. Varl kta szler, fiiller ve haller ayn minvalde netice verdikleri iin de OL tohumundanyetien aac misal verdim.

Eksiklik, fazlal k, grnmezlik ve grnrlk, kfr veiman gibi varl kta meydana gelen btn hadiseler,semere olarak beliren ameller, hallerin ar nmas , ortaya kan parlak szler, evk, zevk, latif anlamlar, yak nlar nyak nl klar n n a lmas , muttakilerin makamlar ,s dd klar n menzilleri, ariflerin mnacatlar , sevenlerinmahedeleri btn bunlar o aac n meyveleridir, uveren tomurcuklar d r.

OL tohumundan doan bu aatan ilk nce dalyeerir: Bu dallardan birini sadakiler tuttu. Yani sa ehli.Bu dallardan birini de soldakiler tuttu. Yani sol ehli.Ondan mutedil boyda bir dal da yeerdi ve bu daldosdorudur. Yak nlat r lm ndekiler bu daldand rlar.


29/93

29

Aac n kk iyice sabitleip ykselince, en yukar dal ndan ve en a a dal ndan Suret ve man alemi

ortaya

kt

.Bu aac n zahir kabuklar ndan ve belirgin

perdelerinden olanlar da Mlk alemine mensuptur.Amma... aac n gizli kalplerinden, gizli anlamlar n n

znden olanlar da Melekut alemine aittir.Aac n damarlar nda akan, a ac n geliimini,

yaamas n ve ykseliini salayan, ieklerininamas na ve meyvelerinin tutmas na yol aan sudanolanlar ise, OL kelimesinin s rr olan Ceberut alemineaittir.

Sonra aac bir duvar evreledi. Etraf na bir s n r izildi. Onun iin izgiler,ekiller belirlendi... Aac n

s

n

rlar

; yukar

, aa

, sa, sol, arka ve n cihetleridir.Yukar da olanlar bu aac n en u s n r n , aa daolanlar bu aac n en alt s n r n olutururlar.

Aac n izgilerine, iindeki feleklere, cisimlere,mlklere, hkmlere, eserlere ve almetlere gelince,yedi kat gk, alt na girilip glgelenilen yapraklar konumundad r.Doan y ld zlar da ufuklarda aan iekler konumundad r.

Gece ve gndz iki ayr elbise mahiyetindedir.Bunlardan biri siyaht r, onu gzlerden saklanmak iingiyer. br ise beyazd r, onu da grebilenleregrnmek iin giyinir.


30/93

30

Ar , bu aac n beytlmal , silah hazinesikonumundad r. Yarar na olan eyleri bu hazineden

edinir. Aac

n seyisleri ve hizmetileri de buhazinededirler. Meleklere grrsn ki, Ar n etraf n kuatm lard r. (Zmer, 75) Ona ynelirler, stne karlar, etraf nda dnerler, Onu tavaf ederler, neredeolurlarsa olsunlar Ona iaret ederler.

Aata bir hadise meydana gelse veya a ataki bir eyin ba na bir musibet gelse, bu melekler derhalellerini kald r p dua ederler, ar na ynelip yalvar rlar,ifa isterler, hatalardan dolay af talep ederler. nk buaac var edenin bir ciheti yoktur ki o cihete iaretetsinler, bir mekan yoktur ki, ona kast etsinler, bir keyfiyeti yoktur ki bileler.

Eer hizmetini ifa etmek, ibadetini eda etmek

maksad yla ynelecekleri bir cihet olarak ar olmasayd ,isteklerini nereye ve kime yneltecekleri hususundakesinlikle sapar, a r rlard .

Ulu Allah ar , kudretini gstermek iin yaratm t r,zat na mekan, mahal olsun diye deil.

Varl da bir ihtiyac ndan dolay yaratm deildir.

Bilakis, varl

k, isim ve s

fatlar

n

n izhar

ndan ibarettir.nk Onun isimlerinden biri Gafur (ok ba layan),s fatlar ndan biri de Mafirettir. simlerinden biriRahim, s fatlar ndan biri de Rahmettir.

simlerinden biri Kerim, s fatlar ndan biri Keremdir.Dolay s yla bu aac n dallar farkl ve meyveleri deeitlidir ki, gnahkar ba lay n n, iyilik edene


31/93

31

merhamet ediinin, itaat edene lutfediinin, gnahkarakar adil oluunun, mmine nimet bahediinin ve kafire

azap ediinin s

rr

zahir olsun.Dolay s yla Allah, varl itibariyle, var ettikleriyle

birlemekten, onlardan ayr olmaktan ve onlarlabtnlemekten mnezzehtir. nk O vard , varl kyoktu. O u anda, nce olduu gibidir. Varl klabtnlemez; ama varl ktan da ayr deildir. nkbtnleme ve ayr lma sonradan olma (hadis) varl klar ns fat d r, ncesiz (kadim) varl n s fat deildir. nk bir btnleme ve ayr lma bir eyin intikalini, bir yerdenbaka bir yere ta nmas n , dnmn, zevalbulmas n , deiimini, bakala m n gerektirir. Bunlar ntm de noksanl n belirtileridir. Eksiksizliin, kemalindeil. Allah, zalimlerin ve inkarc lar n yak t rmalar ndanmnezzehtir, ycedir, uludur.

Sonra Allah, mlkn kitab mahiyetinde levh vekalemi, levhte yazd hkmlerini, deitirilmesini veyayrrle konulmas n , var edilmesini veya yokedilmesini istedii eyleri, ortaya kard ltuf venimetlerini, buna kar l k verecei sevap ve azab n var etti.

Sonra bu aac n dallar ndan biri olarak Sidretulmntehay var etti. Onun hizmetinde bulunanlar,hkmlerini uygulayanlar, bu aac n ta d meyvelerive sarkan semereleri Ona ykseltenler bunun alt ndakaimdirler.

Ard ndan burada mlkn kitab ndan bir nsha al n r.

Mlkn kitab ; Levh-i mahfuzdur. Yani bu aata


32/93

32

meydana gelen silinmeler, yerinde b rak lmalar,eksilmeler ve art lar burada yaz l d r. Bunlardan hibiri

bu aac

aamaz. nk bunlar

n her birinin anla

lm

bir s n r , taksim edilmi bir izgisi, belirlenmi bir eklivard r.

Bizim her birimiz iin, bilinen bir makam vard r.(Saffat, 164) Aa veya yukar , kk veya byk, uluya da hakir, az veya ok bu aac n herhangi bir meyvesiyukar kar ld zaman mutlaka bir Kitabda mhrlolarak ykseltilir: Kk byk hibir ey b rakmaks z nhepsini say p dkm! (Kehf, 49)

Sonra.. Mlkn Sahibi, bunlar n, aac n meyveleriiin haz rlad iki hazineden birine (cennet veyacehenneme) konulmas n emreder.

yi meyve cinsinden olanlar cennet hazinesine konur:Hay r! yilerin kitab illiyundad r. (Mutaffifin, 18)

Kt meyve cinsinden olanlar da cehennemhazinesine konur: Dorusu gnahkarlar n yaz s ,muhakkak siccindedir. (Mutaffifin, 7)

Cennet, sa ehlinin yurdudur: Turun sa taraf ndan (Meryem, 52) O, mbarek ve temiz bir aat r.

Cehennem ise, sol ehlinin yurdudur. Kurandalanetle an lan bir aat r.

Sonra dnyay bu aac n ieklerinin mekan , ahiretide meyvelerinin kal yeri k lm t r.


33/93


34/93

34

Varl n tm iki unsurdan meydana gelir. OLkelimesinin iki cznden km t r. Yani karanl k ve nur.

Dolay s yla hayr n tm nurdan, ktln tm dekaranl ktand r.

Melekler topluluu; nur unsurundan yarat lm lard r;hay r onlardand r: Allah n kendilerine buyurduklar nakar gelmezler. (Tahrim, 6)

eytanlar topluluu ise; karanl k unsurundand r;ktlk onlardand r.

Adem ve ocuklar na gelince; onlar n t ynetlerikaranl k ve nurdan yarat lm , unsuruna hay r ve er,yarar ve zarar birlikte eklenmitir; zat , marufu vemnkeri kabul edebilecek zellikte var edilmitir.Dolay s yla hangi cevher ona galip gelirse, ona nispet

edilir.Eer nur cevheri karanl k cevherinin stne karsa,ruhaniyeti cismaniyetine kar belirginlik kazan rsameleklerden stn olur ve feleklerin zerine kar.

ayet karanl k cevheri nuruna stn gelirse,cismaniyeti ruhaniyetini alt ederseeytanlardan daha te

olur, onlardan ileri gider.Allah, Ademi OL topra ndan avulay nca s rt n meshetti, ki murdar temizden ay rs n. (Al-imran, 179)Derken onun s rt ndan sa ehli olanlar kard . Onlar sa tarafta durdular. Sonra sol ehli olanlar kard . Onlar da sol tarafta durdular.


35/93

35

Hibiri maksattan sapmad , baka tarafa meyletmedi.Bu balamda Niin? diye soran kimse, yanl bir soru

sormu olur.Bu varl k aac n n etraf nda ilkin amel eden OL

tohumunun kkne kadar vard , unsurunun zn s kt ,yay kta sallar gibi zn meydana kard .

Sonra bu z de yeniden szerek tortusunu giderdi.Sonra zerine hidayet nurunu att ve cevherini ortaya

kard .Sonra Rahmet denizine dald rd , bereketiyle onu

brd.Sonra ondan Nebimiz Muhammedin (s.a.v) nurunu

yaratt .Sonra Onu Mele-i ala nuruyla ssledi, bylece

parlad , yceldi. Derken bu nuru her nurun asl k ld .Dolay s yla Hz. Muhammed (s.a.v) takdirde (yaz lm

kaderde) Neblerin ilki, ama zuhurda onlar nsonuncusudur. Ha irde tm Nebi ve Rasullerin komutan ve sevinte de onlar n mjdeleyicisidir. Balar ndakigzellik tac d r. Kaynama yak nl k divan n n emaneti,nsiyet bahesinin sakinidir.

nsiyet huzuru Onun ruhaniyetinin anlam n cismanilii perdesiyle rtt.hud alemini varl k alemiyleperdeledi. O, varl ktan kar lm t r. Kevn Onun iinistinbat edilmitir. nk yce Allah n varl klar var etmesi, onlara g yetirdii iindir, onlara muhta olduuiin deil. Var editeki mkemmel hikmeti, su ve bal n


36/93

36

erefini ortaya koymak iindir. nk O, bir okeyyaratt halde, hibiri hakk nda Ben yeryznde bir

halife yarataca

m. (Bakara, 30) dememitir. ByleceAdemin varl gerekleti. Ademin varl n ngereklemesinin hikmeti, Nebinin (s.a.v) erefinigstermektir. nk O, bedenlerin hikmetidir ve bununamac da ben gizli bir hazineydim, bilinmiyordum.ifadesindeki hazine kaf n ortaya karmakt .Dolay s yla varl n maksad , var edicilerini tan malar d r.

Varl k iinde en kusursuz marifete sahip olmaya zgk l nan da efendimiz Hz. Muhammedin (s.a.v) kalbidir.nk varl klar n tmnn marifeti tasdik ve imand r.Ama Hz. Muhammedin (s.a.v) marifeti mahede vebizzat gzlemlemedir.

Onun (s.a.v) nurunun marifetiyle bildiler ve Onun

zerlerindeki fazl n itiraf ettiler. Allah Onu OLtohumunun znden karm t r: filizini yar p karm ashab yla kuvvetlendirmi bir ekin gibi kal nlam Ona yak n olmakla. gvdesi zerine dikilmi. (Fetih, 29)Zevkinin sahihlii, arzu ve itiyak ile dikilmitir.

Bu Muhammedi dal belirdiinde, boy at p yaprakverdiinde ve gelitiinde, kabul ve himmet bulutlar Onadoru kayd klar nda, Onun zuhuruyla iki hadis alembirbirini mjdeledi, cin ve insan topluluklar sevindiler.Onun ho kokusu varl klar brd. Onun doumuylaputlar alaa oldu. Onun Nebi olarak gnderiliiyledinler neshedildi. Onu tasdik etmek zere Kuran indi.Varl k aac cokuyla titredi. Varl ktaki renkler harekete


37/93

37

geti, cmb yaand . Bu aac n dallar ndan kimi soltarafta kald , sap kl arzulad , meyletti.

Risalet rzgarlar n Biz seni ancak alemlere rahmetolarak gnderdik (Enbiya, 107) mesaj yla gnderince,Onun kokusunu ald taraf m zdan kendilerine gzelak bet takdir edilmi olanlar. (Enbiya, 101) ve gnllolarak Ona meylettiler.

Ama nezle olduklar iin koku alamayanlara ya da

kabulden mahrum b

rak

lanlara gelince, onlar kudretkas rgalar na tutuldular. Teru taze iken kupkuru oldular.Mutluluk yzleri as ld . Kurtulu umutlar n n yerinimitsizlik, karamsarl k ald .

Bu dal n s rr , cmertlik aac n n a s ndan ve varl ksedefinin incisinden kaynaklan r. Ey Neb! Biz senihakikaten bir ahit, bir mjdeleyici ve bir uyar c olarakgnderdik. Allah n izniyle bir daveti ve nur saan bir kandil olarak (Ahzab/ 45,46) ayetinin ruhu Onunruhaniyetinin ruhudur.

Bu yzden O, kevnin karanl n ayd nlatan kandildir,varl k bedeninin ruhudur. nk yce Allah gklere veyere steyerek veya istemeyerek, gelin! (Fussilet, 11)

diye seslendiinde yeryznden Kabenin bulunduuyer, gklerden de Onun hizas na den blge bu ar yaicabet etti. Dolay s yla Kabenin bulunduu toprakparas yeryzndeki iman mahallidir.

Yce Allah n, Ademi (a.s) yaratmak zereyeryznden bir avu toprak al nmas n emretmesinegelince; bu toprak yeryznn her taraf ndan, iyisinden


38/93

38

ve ktsnden olmak zere kabzedildi. RasulullahEfendimizin (s.a.v) yarat ld bal k ise; Allaha iman

mahalli olan Kabenin bulunduu topraktan meydanagetirildi.Sonra bu bal k Ademin bal yla yoruldu. Bylece

bu bal k hamur haline geldi. Eer byle olmasayd ,ahitlik gnnde (zrriyetler aleminde) icabet edecekgc kendilerinde bulamazlard . te RasulullahEfendimizin (s.a.v) Adem henz su ile toprak aras bir eyken Ben Nebiydim sznn anlam budur.

Varl n zerreleri ve bereketi Onun (s.a.v) varl n nzerrelerinden kaynaklan r.

Allah, varl klar ahitliinin huzurunda insanlar ahittutunca, onlara yle dedi: Ben sizin Rabbiniz deilmiyim? Evet, ahit olduk, dediler. (Araf, 172) Bylecezerrelerinin czlerine O Nebevi hamur sirayet etti veAllah n izniyle dilleri cevap veripahitlikte bulundu.

T yneti takdirde ngrld zere yorulmayaelverili olanlarla beraber bu yorulma devam etti.Madde alemine k ncaya, bu surette zuhur edinceyekadar onlardan ayr lmad . Bylece bu mana, o ar y

gerekletirmek zere belirginleti.Bu manan n ruhani nuru, cismani bedende kendisinekar l k olan yeri ayd nlatt . Beden karanl ndan sonraayd nlanm oldu. Bedenin organlar hidayetdorultusunda ayd nland ve Allaha itaateklinde ameletmeye balad lar.


39/93

39

T yneti kt ve yorulmaya elverili olmayanlaragelince; bu yorulma onlar zerinde, ahitlik gnndeki

itiraflar

, ikrar yerinde durular

oran

nda etki gsterdi.Ama bunun da zerinden uzun zaman getii iin ohamur da bozuldu. nk t ynet bozulmutur. Asl nda bubir emanet gibiydi. Ona emanet b rak lan, sonra gerial nm oldu. nk bu emaneti korumaya ehil deildi.

man, kafirlerin kalplerinde emaneten durur. Amamminlerin kalplerinde kal c d r. Rasulullah n (s.a.v) usz de buna iaret etmektedir: Her ocuk f trat zeredoar. Allah n, insanlar n yarat l lar na esas k ld f trat F trat balam nda btn insanlar inanmanoktas nda eit dzeyde olurlar. Nitekim Ben sizinRabbiniz deil miyim? Evet, buna ahidiz, dediler.sznde vurguland gibi cevap vermede eitliklerinisergilediler, icabet ettiklerini dile getirdiler. Bunun sebebide Nebevi hamurun zerrelerinin czlerine sirayet etmi olmas d r. Bu, Allah n ezeli ilminde vard ve takdirikapsam nda uyguland . Bu ikrar zere kalanlar , ret veinkar sapt ramad .

Varl k aac nda, byme, artma, iek ama, fikir meyveleri verme, benzeen zlemler, salam zevkler,

saf s rlar, istifar meltemleri, Onunla gelien ameller,Onunla ar nan haller, nefis riyazetiyle a lan yapraklar,kalplerin yalvar lar , s rlar n inileri, ruhlar nmahedeleri, Onunla a lan hikmet iekleri. Marifetincelikleri, Onunla ykselen nefesler, deste destebalanan nsiyet demetleri, huzur rzgarlar ndan gelenho kokular, has erenlerin Onun asl na dayanan


40/93

40

mertebeleri, havas n makamlar , s dd klar n menzilleri,yak nlat r lm lar n mnacatlar ve sevenlerin

mahedeleriEvet, btn bunlar Muhammedi dal n a s ndan

tremiler, Onun nuruyla tutumular, Onun Kevser nehrinin geliiminden beslenmiler, Onun iyiliininznden g dalanm lar, Onun hidayetinin beiindeterbiye edilmiler. Bu yzden Onun bereketinebrnmler. Onun rahmeti btn mahlukat eksiksizekilde kaplam t r. Biz seni ancak alemlere rahmetolarak gnderdik. (Enbiya, 107)

Dnya yurdu Onun iin haz rland nda, gece vegndz Onun iin musahhar k l nd nda, ekiller belirlendiinde, blgeler s n rland r ld nda, Onunan na dikkat ekildiinde, Onun s rr ve deeri

dikkatlere sunulduunda, Onu tasdik etme, Onunhakikatinin ipine sar lma zere misak al nd nda,eriat n n gelini tabilerine iilerine (taraftarlar na)grnd. Sonra Onun Nebiliiyle Nebilik son buldu.Onun Kitab yla kitablar sona erdi. Onun risaletiylerasullerin sonu geldi.

Onun eriat na s nan selamet buldu, Onun dinininipine sar lan kurtuldu.

Nitekim Adem (a.s) Ona tevessl edince kederdenemin oldu.

brahimin (a.s) sulbne intikal edince, ate onun iinserin oldu, zarar vermedi.


41/93

41

smailin (a.s) bedeninin sedefine bir inci gibi emanetedilince, smail byk bir kurbanl k kar l nda kurban

edilmekten kurtuldu.Sa ehlinin dal n n meyvesi; O, onlar sever, onlar

da Onu severler. (Maide, 45) ifadesidir.Sol ehlinin dal n n meyvesi; Sen onlar aras nda iken,

Allah onlara azap edecek deildir. (Enfal, 33) ifadesidir.Yak nlat r lm ndekilerin dal n n meyvesi:

Muhammed Allah n Resuldr, onunla beraber olanlar kafirlere kar iddetli, kendi aralar nda merhametlidirler.(Fetih, 29)ifadesidir.

Dolay s yla Onun (s.a.v) bereketi btn ufuklar kaplam , sz, mesaj tamamlanm , amac naulam t r.

Allah, Ademi Onun (s.a.v) isminin suretinde yaratt .Onun ismi Muhammeddir.Ademin ba daire biiminde yuvarlakt r. Bu yuvarlak

(Arapa) Muhammed isminin ilk mimieklindedir.Ademin elini yan na, Muhammedin has eklindesalm t r. Ademin karn , Muhammed isminin ortas ndaki

mim konumundad

r. Ademin ayaklar

ise a

kl

klar

itibariyle Muhammed isminin sonundaki dalsuretindedirler. Bylece Ademin yarat l , Hz.Muhammedin (s.a.v) ismi suretinde olacak ekildemkemmel k l nd .


42/93

42

Varl klar Onun ekli zere var edilmitir szmzegelince; bilindii gibi iki alem vard r: Mlk alemi. Melekut

alemi.Mlk alemi, cismani alem gibidir.Melekut alemi ise; ruhani alem gibidir.Aa (sfli) alemin younluu cismaniliin

younluu gibidir. Yce (ulvi) alemin letafeti iseruhaniliin letafeti gibidir.

Yeryznde, dnyan n sars lmas n nleme amac naynelik kaz klar mahiyetinde yarat lan dalar, Onunbedenindeki kemik dalar konumundad rlar. Kemikler bedeni y k l p sars lmaktan koruyan kaz klar ilevinigrrler.

Yeryznden akan ve akmayan, tatl ve tuzlu su iledopdolu denizler, Onun bedenindeki damarlarda akan vebaka organlar n n iinde akmayan kan hkmndedir.

Zevklerinin farkl l da yle. Bunlar n baz s tatl d r,tkrk gibi. Yiyecek ve ieceklere kar t nda onlaraho bir tat katar.

Baz s tuzludur. Gz ya gibi. Tuzlu gz ya gznya n korur.

Baz s ac d r, kulak suyu gibi. Ac kulak suyu, kula ,girebilecek bceklerden, kurtlardan korur, kulaa girenbu tr hayvanlar bu su ldrr.

Sonra bedeninin arz nda da k l, ty biten blgeler dnyada ot biten yerlere benzer. Vcutta k l, ty


43/93

43

bitmeyen, yerler ise orak, bitki yetimeyen yerleriar t r rlar.

Ayr ca dnyada byk denizler, onlar n kollar mahiyetinde rmaklar ve kk dereler vard r ve bunlar insanlar n yarar na dnktrler.

Ayn ekilde beden zemininde de kal n damarlar vard r, aort damar gibi. Bu damar kan da t c l ilevinigrr, damarlar ondan kan al p bedenin dier blgelerine

ulat

r

rlar.Yceler alemi yani gkler alemi de yle. Allah oradabir lamba gibi gnei yaratm t r. Yer halk ondan kal r, ayd nlan r. Bedende ruh da byledir, btn bedeniayd nlat r.

Eer lmle ruh batarsa beden karanl a gmlr,

yeryznn, gnein batmas

yla karanl

a gmlmesigibi.Sonra akl da ay konumuna sahip k lm t r. Ay gk

semas nda parlar, ayd nlat r; bazen artar, bazenazal r. Balang ta kktr, hilal konumundad r. Kkocuun balang ta akl da byle olur. Sonra ak l, ay ngit gide bymesi ve on drdnc gecede tam halinialmas gibi byr, geliir. Ard ndan eksilmeye balar. Buayn zamanda mrn k rk na ulamas na, sonra daterkibi ve gc itibariyle eksilmeye balamas na benzer.

Sonra gkte be y ld z yaratm t r. Bunlar ak pgiden, bir kaybolup bir etraf ayd nlatan (Tekvir, 15-16)be y ld zd r. Bir bak ma insan n be duyusu, tatma,


44/93

44

koklama, dokunma, iitme ve grme duyular konumundad rlar.

Sonra gk aleminde ar ve krs yaratt .Ar yaratt ve oray kullar n n kalplerinin yneldii

yer, ellerin ykselip a ld mahal haline getirdi. Oras kendi zat n n mahalli olmad gibi, s fatlar n n dahemcinsi deildir. nk Rahman olan Allah, niteliineve s fat na istiva etmitir. Nitelii ve s fat ise Zat ile

bitiiktir. Ar ise Onun yaratt

bir mahluktur. Ne Onunlabitiiktir, ne de Onunla i iedir. Allah ona yklenmediigibi, ona muhta da deildir.

Krs ise, s rlar n n konulduu kap, nurlar n nperdesi ve Onun krss gkleri ve yeri iine al r(Bakara, 255) dairesine giren her eyin konulduu yerdir.Bedende krsye tekabl eden blge ise g str.nk sudur eden ilimlerin tahsil edilmesi oradagerekleir. Bu bak mdan kalbin ve nefsin kap s n evreleyen bir meydan hkmndedir. Bu sahadan kalbeve nefse a lan iki kap vard r.

Dolay s yla kalpten sudur eden hay r ve nefistensudur eden er, gste has l olur, oradan dier

organlara sirayet eder. ite gslerde gizlenenler ortaya konulduu zaman (Adiyat, 10) ayetinin anlam budur.

Kalbi de Ar konumunda k lm t r. nk Onunsemadaki ar maruf iken, yerdeki ar meskundur.Bunun nedeni kalp ar n n sema ar ndan daha stnolmas d r. Semadaki ar Onu kapsayamaz, ta yamaz


45/93

45

ve idrak edemezken, yerdeki ar a her an bakmakta, onatecelli etmekte, gkten keremini ona indirmektedir:

Gklerim ve yerim beni almazken mmin kulumun kalbibeni kapsad .Ahiret aleminde, nimet ve azap yurtlar olarak Cennet

ve Cehennemi yaratm t r.Cennet hayr n hazinesi, cehennemse errin

hazinesidir. Bunun gibi, kalbin kara noktas n n mekan

olan hayr

da mmin kulunun cenneti k

lm

t

r. nkoras mahedelerin, tecellilerin, mnacatlar n, inilerinmekan , nurlar n memba d r.

Nefsi de Cehennem k lm t r. Oras da ktlnmemba , vesveselerin mahalli, eytan n otla vekaranl n mekan d r.

Sonra varl

k ve oluun, olanlar

n ve k

yamete kadar olacaklar n yer ald kitab n bir nshas olarak Levh veKalemi yaratm t r.

Melekleri de istinsah edilmesi emredilenleri istinsaheden, silinmesi veya yerinde b rak lmas gerekenlerigerekletiren, lm ve hayat tahakkuk ettiren, eksilmeve art uygulayan katipler, arac lar k lm t r.

Bunun gibi dil de kalem konumundad r.Gs ise levh mesabesindedir. Bu yzden dilin

syledii her eyi zihinler gs levhine yazarlar. Kalbiniradesinin gse sark tt n ise dil, bir tercman gibiifade eder.


46/93

46

Duyular kalbin elileri k lm t r. Bunlar, oradatoplan p derlenenleri istinsah ederler.

Kulak bir elidir, ayn zamanda casusudur.Gz bir elidir, ayn zamanda muhaf z d r.Dil bir elidir, ayn zamanda tercman d r.Sonra insanda, Rabl na delalet eden, Muhammedi

Risaleti tasdik etmesini salayan eyler yaratm t r. Budelil insan n biimidir. nk insan n beden heykeli, bir yneticiye, planlamac ya muhtat r. Bu ynetici,planlamac da ruhtur. Dolay s yla bir yneticisi vard r.Ruh grlmedii gibi ekil de almaz. Ayr ca bedendesadece belli bir blgeye de hasredilmez. Bedenin hibir organ ruh bilinci ve iradesi olmaks z n hareket etmez.Beden onsuz hissetmez, dokunamaz. Bunlar da

gsteriyor ki, alemlerin bir yneticisinin, mdebbirinin,hareket ettiricisinin olmas ka n lmazd r. Bundan daOnun Bir olmas , mlknde olup bitenleri bilmesi,mlkn meydana getirecek gce sahip olmas , maddiekle girmemesi, somutla p temessl etmemesi (hibir eye benzememesi), grnmemesi, bir mekanaekilmemesi, blnmemesi, maddi olarak

hissedilmemesi, dokunulmamas

, iktibas edilmemesizorunluluu doar. Daha dorusu Onun benzeri hibir ey yoktur. O iitendir, grendir (ura, 11)

Allah n kullar na gnderdii eliler/rasuller iki tanedir:Bir a k, biri de gizlidir. A k Rasul, Hz. Muhammeddir (s.a.v) Gizli Rasulu ise, Cebraildir.


47/93


48/93

48

Beinci temel: Ehlibeyt be kiiden oluur: Hz.Muhammed (s.a.v), Ali, Fat ma, Hasan ve Hseyin.

Dinin rknleri; eriat n rknlerini ikame etmek,sahabesini sevmek ve yak nlar n sevmek olduu iin,senin organlar n iinde buna delalet eden eyler var etmitir. Bunlar da be tanedir. slam n binas n n asl n oluturan be esas, senin bedenindeki be duyu olaniitme, grme, dokunma, koklama ve tatma duyular konumundad r. nk sen bu be duyu arac l yla her eyin tad n al yor, onlar tan yabiliyorsun.

Ayn ekilde dinin bu be rknn ikame etmekle her eyin zevkine varabilirsin, irfan idrak eder, rahman nmarifetine ula r ve yakini ilmi elde edersin.

yle ki: Gz duyusu, seni namaz rknn ikameetmeye a r r. Rasulullah (s.a.v) yle buyurmutur:Namaz benim gzmn ayd nl k l nm t r.

Dokunma duyusu, seni zekat vermeye a r r. YceAllah yle buyurmutur: Onlar n mallar ndan sadakaal. (Tevbe, 103)

Tatma duyusu, seni yiyecekleri tatmay terk etmeyea r r ki, oru rknn ikame edesin.

itme duyusu, seni ezan duymaya a r r. nsanlar hacca a r. (Hac, 27)

Koklama duyusu, seni tevhidin nefeslerinin kokusunualmaya a r r. Ben, Rahman n nefesinin kokusunuYemen taraf ndan al yorum.


49/93

49

Bu be duyu ile Allah, seni be rkn ikame etmeyea r r.

Sa elinin be parma n , Hz. Muhammed (s.a.v) veonunla beraber olan Ebubekir, mer, Osman ve Alikonumunda k lm t r.

Yce Allah, efendimiz Hz. Muhammedin (s.a.v)nurunu Ademin aln nda yarat nca, Melekler Onunlakar la p Muhammedin (s.a.v) nuruna selam verirlerdi.

Adem (a.s) ise bu nuru grmyordu. Bunun zerine dediki: Ya Rabbi! Olum Muhammedin (s.a.v) nurunugrmek istiyorum. Bunun zerine Muhammedi nuru,grebilmesi iin organlar ndan birine aktard . Sa elininehadet parma na. Ona bakt ; nurun ehadetparma nda tesbih getirerek par ldad n grd. Bununzerine ehadet parma n yukar kald rarak: Ehedu en

la ilahe illallah ve ehedu enne Muhammeden abduhu verasuluhu / ahitlik ederim ki Allahtan baka ilah yoktur ve ahitlik ederim ki Muhammed Allah n rasuldr. Buyzden ehadet parma na el-Musabbiha (Tesbiheden) de denilir.

Sonra Adem (a.s) yle dedi:

- Ya Rabbi! Slbmde bu nurdan bir ey kald

m

?Evet, dedi, ashab n n nuru kald . Bunlar da Ebubekir,mer, Osman ve Alidir. Alinin nurunu ba parma na,Ebubekirin nurunu orta parma na, merin nurunuyzk parma na, Osman n nurunu da sere parma nayerletirdi.


50/93

50

Sonra Ademe denildi ki: Byle yapmam n sebebi, buparmaklar n ular yla onlar n sevgisini tutup avulaman,

onlar

Hz. Muhammedden (s.a.v) ay

rmamand

r. nkyce Allah Muhammed Allah n rasuldr. Onunlaberaber olanlar. (Fetih,29) Buyurarak onlar bir aradazikretmitir.

Sonra sa elindeki be parma , be ahsiyetihat rlat c k ld . Bu be ahsiyet ehlibeyttir. Ki Allahsizden ancak kiri gidermek ister. (Ahzab, 33) ayetindebuyrulduu gibi, Onlardan kiri giderip Onlar tertemizk lm t r. Nitekim Rasulullah (s.a.v) Bu ayet ehlibeythakk nda nazil olmutur: Ben, Ali, Fat ma, Hasan veHseyin buyurmutur.

Aya n n be parma n da senin iin, Allah n farzk ld be namaza iaret eden, onlar hat rlatan

alametler k lm t r. Sen bu be namaz ayaklar n zerinedikilerek eda edersin. nk onlar Allah n yeryzndekihizmetileridir. Hizmet ise ancak iki ayakla yap labilir. Buyzden sa aya n, be namaz hat rlatmakta, sa aya n n be parma ise senin iin, zekat n nisapmiktar n gstermektedir. Zekat n nisab ise be dirhemdir. Bu yzden her zaman zekat namazla birlikte

an l r. Bundan dolay d r ki iki aya n parmaklar namazave zekata iaret ederler.Sonra senin iinde, lm ve yeniden dirilii, kabrin

nimetlerini ve azab n gsteren, bunlara delalet eden bir hususiyet yaratm t r. Uyku. Uyuyan kimse, uykuda ktryalar grdnde, ac eker, azap grr. nsan uykuda


51/93


52/93

52

Canl lar n bir k sm srekli-secde halindedir, bir k sm srekli-rku halindedir, bir k sm da srekli-

k

yam halindedir.Aalar ve duvarlar gibi srekli k yam halinde olanlar

rkua g yetiremezler.Hayvan trleri gibi srekli rku halinde olanlar, secde

ve k yama g yetiremezler.Srngenler, haereler gibi srekli secde halinde

olanlar da kalkamazlar.Btn varl klar Allaha itaat etmek, Onu yceltmek ve

tenzih etmek iin yarat lm lard r: Onu hamd ile tesbihetmeyen hibir ey yoktur. (sra, 44)

Yce Allah, sair mahlukat n n ibadetlerini veitaatlerini senin iin bir araya getirdi ve senin ibadet veitaat eklini btn mahlukat na yayd . Sen Ona ayakta,rku halinde ve secde ederek ibadet etmek istersen,bunu yapabilirsin. Ki btn mahlukat n fazileti sendetoplans n.

Yine sana namaz da farz k lm ve namaz btnmahlukat n ibadetini kapsayacak zellikte k lm t r.

K yam n, rku ve secdelerin fazileti de sendetoplanm t r.Sen btn varl n maksad s n.Sen, mabudun murad yle olduu iin, kullar n

gzdesisin.


53/93

53

Bu, bata sylediimiz:Allah, Ademi (a.) Muhammed (s.a.v) isminin sureti

zere yaratm t r.Varl klar Onun eklinde yaratm t r. Szmzn

anlam budur.Bil ki, yceler alemindekiler, varl k aac n n yarar na

olacak ekilde musahhar k l nm lard r, Onun maslahat iin al rlar, Onun haklar na riayet ederler. nkvarl kta Muhammedi dal n gzdelii ve Ahmedi nur vard r.

O halde ilk kez varl k gndzn yokluk gecesininkaranl ndan ekip karan, Ademin (a.s) aln n nufkundaki Muhammedi gnelerin nurlar n npar lday lar d r. Bu yzden Melekler k p secdeye

kapand

lar ve ebediyen ar

n meliki Muhammeddir.dediler. Secde etmeleri emredilince, secdeye kapand lar.zel olarak ahitlik etmeleri isteninceahitlik ettiler.

Sonra onlara denildi ki: Bu zel mahedenin kr,Onun kk olduu aac n, Onun balay p zeni(idarecisi) olduu devletin hizmetinde al man zd r.

Sizden bir k

sm

n

z sefere(yaz

c

lar) olsunlar;tertemiz kitablar yazmakla uras nlar.Bir k sm n z berere (grevliler) olsunlar; bu aac n

korusunun etraf nda dolas nlar.Bir k sm n z hamele (ta y c lar) olsunlar; her amel

edenin amelini ta s nlar.


54/93

54

Bir k sm n z Katipler olsunlar; tevbe etmi olanlar ngnllerini raz etsinler.

Bir k sm n z, istifar suyuyla onlar n yzlerini gnahtortular ndan, tozundan y kas nlar: Yeryzndekiler iinba lama dilerler. (ura, 5)

Bir k sm n z hafaza (koruyucu) olsunlar; yap pettikleri amelleri kayda geirip muhafaza etsinler,aleyhlerine ve lehlerine olaneyleri say p dksnler.

Bir k sm n z onlar n r z klar iin al s nlar, kir z klar n veren Rablerine ibadet etmeye vakitleri olsun.Nitekim Meleklerin baz s , rzgarlar gnderir; baz s ,

bulutlar yrtr; baz s , denizleri doldurur; baz s yamur sular n indirir; baz s karalar muhafaza eder; baz s gecenin etraf brmesini salar; baz s gndzn

s

yr

l

p gelmesini temin eder; baz

s

takipidir, organlar

afetlerden korurlar; baz s afetleri ortadan kald r r; baz s cennetleri ssler; baz s cehennemi k z t r r.

Yurt haz r hale getirilince, Hakk n iradesinin kasesidolat r l nca, bu huzura ilk kabul edilenblis oldu. Allah tesbih ve takdis giysileri iinde bbrlene bbrlenegeldi. Ama ii hainlik ve fitne doluydu. Bu meclisevar nca, manzaran n gzelliini grnce, marifettepesine vas l olunca, inkar etti, isyanda srarc oldu.ama btn bunlar iine att . Suyun ve bal n hakk n kk grd, kmsedi.

Ona: Kasenin safl iinde secde et, denilince,ka nd ve byklendi. Kaseyi ta rd . Letafet meclisinde

bulunanlar

n stn ak

l sahiplerinin bu sohbetinin


55/93

55

zevkine varamad . Gam ve vesvese karanl ndakalakald . lminin ve amelinin keselerini kontrol etti. Bakt

mflis tccarlar

n keseleri gibidir. Iss

z llerdeyapayaln z kalakald . Hak taraftarlar ndan (ias ndan) veeriat ndan ayr ld . Kederi art nca, ald darbeninbykln hissedince Onlar mutlaka sapt raca m,muhakkak onlar bo kuruntulara boaca m, kesinlikleonlara emredece im. (Nisa, 119) lisan yla medet umdu.

Ama kader yle diyor: Ben onlara mutlaka emaniaretlerini gndereceim. phesiz kullar m zerindesenin bir hakimiyetin yoktur. (Hicr, 42) Kainat nmalikinden mhlet istedi. Ona mhlet verildi ki, kafirlericehenneme srkleyen nder olsun. gnah ve vebalehlinin dayand asa olsun. Ki onlardan birinin aya kald nda eytan onlar kayd rd . (Al-i mran, 155)denilsin. Biri amel ettiinde Bu eytan iidir. (Kasas,15) denilsin.

Adem ve blis gnah yokuunu ama s nav na tabitutulduklar nda, biri kendisine emredileni terk etti, birikendisine yasaklanan iledi. Bylece kader ikisini bir noktada buluturdu. nk byle takdir edilmiti. Allahemretmiti, ama emrettiinin aksini irade etmiti. Emrin

bahettiini, irade al p gtrmt.kisi bu s n r at klar nda, blis iin, bu hali bir daha

amamas hkm verildi. Bedbahtl k orada ad r n balad . Haddi ama meydan n n tam ortas onunmakam oldu.

Ademe gelince, kald cennete zlem duydu, orada

geirdii geceleri gndzleri hat rlad . Kendini k namaya


56/93

56

balad . Derken pimanl k duyanlar aras nda pimanl klayle seslendi: Rabbimiz! Biz kendimize zulmettik.

(Araf, 23) Bunun zerine yak

nlardan k

l

nd

n

n,s k nt s n n giderileceinin mjdesini ald : Adem,Rabbinden bir tak m kelimeler ald . (Bakara, 37)

Bedbaht blise gelince, lanet atlar , dizginlerisal verilmi halde zerine gnderildi; kovulduunu,rahmetten uzaklat r ld n mjdelediler. Oradan kar lmas emredildi: nin oradan., dedik (Bakara,38) Adem, derin bir endieye kap ld . Neredeyse kendiniparalayacakt . Dedi ki: Efendim! Ykselite engellenmeac s n tatt rd n; dte rahmetten mitsizlik nar nayanmaktan koru beni.

Ona denildi ki:ki zmrenin birbirinden ayr laca , bir blm cennete, bir blm de lg n alevli cehenneme

(ura, 7) gidecei ayr l k noktas na var ncaya kadar senin iin endie edilecek bir durum yok.Adem sa taraf , blis de sol taraf tuttu. Sol ehli iin

bir as l oldu blis. Ancak Adem ile blis aras nda bir arkadal k ve beraberlik oldu. Bu arkadal n bir etkisinin olmas zorunluydu. blis, Ademle beraberkensolunda bulunuyordu. Ademin solu blisin ondakimahalli konumundayd . Bu, kkeninde az c k bozuklukolan kimselere de sirayet etti. Bylece blisin muhalefetkaranl n n glgesine girdiler, ona yak n olup onunhizas nda, saf nda yer almak suretiyle kafir oldular.

Ama sa tarafta kalanlar, Ademin marifet nurununiinde kald lar. Uzak olduklar iin de blisin

karanl ndan kurtuldular.


57/93

57

Ama kfre sapanlar n komuluu onlar n zerinde deetki b rakt ; onlar n sapm l klar n n karanl n n

glgesine girdiler. nk sol taraf

n ehliydiler.Bu, onlar n s fatlar zerinde de etki b rakt . Ama

zatlar n n nurlar ve marifetleri salam kald . te sa taraf n ehli olanlar n iledikleri gnahlar ve yklendikleriveballer bu komuluun neticesidir, o taraf n k v lc m d r.

Bil ki!..

Bu etkinin baka bir temeli ve baka bir nedenivard r. yle ki: Yce Allah Ademin (a.s) yarat laca topra n avulan p getirilmesini emredince, bu ilegrevli lm melei topra getirmek zere indi

blis o gn yeryzndeydi. Allah onu, bir grup melekile birlikte orada halife olarak b rakm t . blis bu grevi

s

ras

nda yeryznde uzun sre kald

, orada Allahaibadet etti. lm melei dnyan n eitli yerlerindentopra avulad . O topraklara blis ayak basm t .Ademin (a.s) yarat laca yorulup ona ekil verilince,nefsi blisin bast topraktan, kalbi de blisin aya n basmad topraktan yarat ld . Nefsin sahip olduu pislikve yerilmi vas flar, eytan n ayak izinin topra na

bulamas

ndan ileri gelir. Bu yzden nefis,ehvetlerinbar na d r. eytan n nefiste yaamas , ona egemenlikkurmas , zn oluturan topraa ayak basm olmas nkaynaklan r. Ve bu yzden blis, Ademe kar byklktaslar. nk onun, kendi aya n n bast topraktanyarat ld n grmt. Bir de kendi unsurunun znebakm , ate olduunu grmt. O zaman vnerek

stnlk iddia etti. Byklenmeye meyletti.


58/93


59/93

59

Kk sabitleip dallar yeerince, Onun velayetini,idaresini stelenen zat seslendi: Emrolunduun gibi

dosdoru ol. (Hud, 112) Hz. Muhammedin (s.a.v) vasf

doruluktu, istikametti. Makam da ebedi ikametyurdudur.

Dosdoru olunca iki alemden de gt. Emredileniikame edince, bir makamdan baka bir makama intikaletti. Nihayet menzili sreklilik kazand ve orada ikameetti.

Birinci makam; dnyadaki varl k makam d r. Eyrtnp brnen! Kalk ve uyar. (Mddessir, 1-2)ifadesibuna iarettir.

kinci makam; ahiretteki vlm makamd r (makam- mahmud). Rabbinin, seni, vgye deer bir makama gnderece i umulur. (sra, 79) ayeti bunaiaret etmektedir.

nc makam; cennetteki sonsuzluk makam d r. Oki ltfuyla bizi as l oturulacak yurda yerletirdi. (Fat r,35)

Drdnc makam; gzlem (mahede) makam d r.Mabudu grmek iin yak n olma makam d r. Sonrayaklat , derken daha da yakla t . O kadar ki iki yay aras kadar, hatta daha da yak n oldu. (Necm, 8-9) yaklama,ykselme ve mahede Ona (s.a.v) zgdr. nkbtn varl n varolu maksad Odur.

Varl k bir aa ise, meyvesi Odur. Odur varl ncevheri.


60/93

60

Bilindii gibi meyve veren bir aa, ancak asl n oluturan bir tohum taneciiyle meyve verir. Bu tohum

taneciini ektiin, beslediin ve bak

m

n

yapt

nzaman, yeerir, dal salar, yaprak aar, rzgarlardasallan r, derken meyve verir.

Bu aaca bakt n zaman, onu, bu a ac n asl n oluturan ekirdein iinde grrsn. Evet bu tohum, buekirdek balang ta ntfedir. Sonunda aa suretindezuhur eder. Sonunda a a olur. Aa o tohumla zuhur eder. Dolay s yla zuhur eden o tohumun suretidir.

Hz. Peygamberin (s.a.v) gemite mana olarak gizliolmas da buna benzer. Sonra suret ekline brnpzuhur etmesi de. Nitekim Rasulullah n (s.a.v) Ademdaha su ve toprak aras bir eyken, ben Nebiydimsznn anlam da budur.

ekirdek veya tohum aac n anlam n n mahzar olduu gibi, Hz. Muhammedin (s.a.v) mana olarak gizliolduu aama da suretinin mahzar idi. O, manaaleminde kadim lisan nda zikredilirdi, yokluk kapsam ndavarl k sahibiydi.

Hz. Muhammedin (s.a.v) bu durumu, bir tccar n bir

kuma

eitli elbiseler haline getirdikten sonra drpdeposuna yerle tirmesine benzer. Bu tccar, ilk olaraktoplay p drd elbiseyi en son ortaya kar psergileyecektir.

Ayn ekilde efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) de var olmak bak m ndan her eyden ncedir, ilktir. Ama her eyden sonra zuhur edip ortaya km t r.


61/93

61

Kaderin gc bu Nebevi dal ynetmeye koyulunca,Onu iyiliklerinin zyle besledi, sevgisinin kasesiyle

sulad

. Onu korusunun zirvesinde himaye etti, besleyipbytt. Derken tepesi sallanmaya balad . Onun miskokusu etrafa yay ld . te bu esintiler ariflerin ruhlar n ng das , mminlerin gzlerinin nuru, sevenlerinhuzurlar n n reyhan , asilerin s nd meydan, gnahsular ndan ienlerin kurtar c s oldu.

ayet sol ehli taraf ndan bir hatta rzgar esse veyabir gnah f rt nas kopsa, yce Allah n yeerttiidallardan biri eilir, sol ehlinin amellerinden birinemeyleder, bylece dal yla oynar. Bu da gvdesinintazelii zerinde etkili olur, gvdesi taze olduu iinbundan etkilenir, rp n r durur. Ama iman topra ndakikk sabittir. Taze dal n n etkilenmesi ona zarar vermez.Hata sahibi yapt n n fark na var p, onu bu havadankorur, eilmiken onu doru istikametine dndrr, kanakana istifar suyunu iirirse, o zaman niyeti kabul edilir.Kuruyan iman yapra yeniden yeerir. Onun ad na, naklive rivayeti gerein ta kendisi olan hatip mazeretbildirmek zere kalkar. Onun dedikleri dorudur, nkonun hakk nda Batt zaman y ld za andolsun ki,arkada n z sapmad ve bat la inanmad . (Necm, 1-2)eklinde yemin edilmitir.

Hem bilesin ki, Muhammedi dal, ruhlar n maddesinioluturan ruhaniyetten ve bedenlerin zn oluturancismaniyetten meydana gelmitir.

Ruhaniytenin maddesi cmertliidir. O da u ayetins rr nda sakl d r: Allah, gklerin ve yerin nurudur ()


62/93

62

lamba (Nur, 35) Yani Allah Rasulu Efendimiz Hz.Muhammedin (s.av) nurunun lambas . Allah Onu, varl k

kandilliinin lambas

k

lm

t

r. Bylece yce Allahvarl /kainat bir kandile, efendimiz Hz. Muhammedi(s.a.v) de kristal fanusa, Onun kalbi olan nuru iselambaya benzetilmitir. Dolay s yla Onun iinin nurud nda parlam t r. Lamban n fanus iinde parlamas gibi. Bylece lamban n ate, fanus da effafl ndandolay nur olmutur. Derken ortaya bir nur km t r.

Btn yarat lm lar Ona yak nl klar , Ona tabiolular , taraftarlar n n aras na girileri ve eriat yla ameledileri oran nda Ondan istifade etmilerdir. Gkten bir l ile su indirdi. (Zuhruf, 11) ayetinin kast ettii anlamda budur. Bu ayette yce Allah sevgili Nebisi Hz.Muhammedi (s.a.v) gkten bir lye gre inen suyabenzetmitir. nk su her canl n n hayat kayna d r.Ayn ekilde Hz. Muhammedin (s.a.v) nuru da her kalbinhayat kayna d r. Varl da her ey iin bir rahmettir.

Ard ndan insanlar n, Onun nurundan yararlan lar n ,Onun (s.a.v) bereketine nail olular n anlat yor. Byleceayette kalpler vadilere benzetiliyor: Kimisi byk, kimisikk. Kimisi ulu, kimisi de hakir...

Her kalp, kapasitesi oran nda, maddesi miktar nda busudan ald ve ona doru yola koyuldu: Her blk,iecei kayna bildi. (Bakara, 60)

Sonra yce Allah, Hz. Rasulullah n (s.a.v)cismaniyetini, berrak suyun stnde ta nan kabar kkpe benzetiyor. Bu kpkten kas t, Onun zahiri

terbiyeciliidir. Yiyecek, iecek, evlenme, insanlar n fiil


63/93

63

ve davran ortakl klar gibi hususlar dzenlemesidir.Bunlar n tm geip gider, da l r. insanlara fayda veren

eye gelince (Rad, 17) Hz. Muhammedin (s.a.v)nbuvetine, risaletine, hikmetine, ilmine, marifetine veefaatine gelince o yeryznde kal r. (Rad, 17)

Bil ki, Hz. Muhammedin (s.a.v) yarat l n n hikmetibu olunca, Allah onu latif ve kesif unsurlardan yaratt . Kiyarat l kusursuz, kamil olsun. s fatlar mkemmeldzeyde bulunsun. Allah onu iki z t olgudan, ruhani vecismani olgulardan yaratm t r. Cismaniliini vebeerliini, insanlarla buluma noktas , suretlerin mikyas k ld . Ona, insanlar kar layabilecei bir kuvvet verdi.Onlara beerilii maddesiyle yard m elini uzat rd .Onlarla onlar n yan nda olurdu. Onlar da kendileri iinkendileri olurlard .

Ben ancak sizin gibi bir beerim. (Kehf, 110) Bubalamda onlar n hemcinsi ve benzeriydi. nk onlar nkar s na nurani melek ruhaniyetiyle ksayd , insanlar Onu kar lamaya g yetiremezlerdi, Ona mukavemetedemezlerdi. Bu yzden yce Allah, aa daki ayetteinsanlara onu bir beer olarak gndermi olmas n bir ltuf ve minnet olarak zikrediyor: Andolsun size

kendinizden bir Rasul gelmitir. (Tevbe, 128)Ayr ca Ona bir g ve ruhaniyet vermitir ki, bu

zelliiyle ruhanilik alemini, yceler melekutunu kar lar,ki bereketi tam, rahmeti eksiksiz olsun.

Ruhaniler Onun cismaniyetini mahede ederler.


64/93

64

Ayr ca Yce Allah s rf Ona zg olmak zere ncbir vas f daha vermitir. Bu vas f, nceki iki vas ftan

ayr

d

r, onlar

n d

ndad

r.yle ki.. Ona Rabbani bir vas f ve ilahi bir s r

vermitir ki, Rububiyet s fatlar n n tecellisi esnas nda buvas fla sebat eder. Onunla ilahi huzuru mahede etmegcn kendinde bulur. Onunla Teklik nurlar n n s rlar n al r, kutsi iaretlerin hitab n duyar, Onunla rahmaniesintilerin ho kokular n duyar, gz al c hazmakamlar na ykselirdi. Hz. Rasulullah n (s.a.v) usznn s rr n n anlam budur: Ben sizden herhangibiriniz gibi deilim.u hadisin s rr n n anlam da budur:Benim yle bir vaktim var ki, o vakitte Rabbimdenbakas beni kar lamaya g yetiremez

Bu makam, yak nlat r lm hibir melee,

gnderilmi hibir Nebiye zg deildir. bir kasedir kiondan (s.a.v)den ba kas imemitir. Bir gelindir ki,sadece Ona grnm tr. te bu, s rf Ona zg olanmakamd r. Sayd m z drt makamdan birisi budur.

Dier makama gelince, bunlar dier mahlukataynelik kerametlerdir. Ki her biri kendisine ayr lm nasibialabilsin.

vlm makama (Makam- Mahmud) gelince, o,suret alemine zgdr. Suret alemi ise dnyadaki mlkalemidir. Bu sayede mutmainliinin, Nebiliinin verisaletinin bereketi onlar sarar: Biz seni ancak alemlererahmet olarak gnderdik.(Enbiya, 107)


65/93


66/93

66

O, Ol sznn anlam d r. Aa, kendisi iinistenmez, aksine meyvesi iin istenir. Dolay s yla aa

meyve tutsun. iek as

n diye korunur, muhafaza edilir.Ama, bu meyveyi sahibine arzetmek, Ona yak nl k

huzuruna bezeyerek gtrmek, huzurundaki nedimeler aras nda dolat rmak olduu iin Ona Ey Ebutalibinyetimi! Kalk, senin talibin var ve senin iin istekler haz rlam . diye seslenildi.

Ona hizmete amade meleklerin en gzdesignderildi. Melek, Onun yan na gelip durduunda, Onuyata nda uyur halde grd..

Dedi ki : Ey Cebrail! Nereye?Dedi ki: Ey Muhammed! Nere (Mekan) aradan

kald r ld . Bu seferimde ben nereyi bilmiyorum. Ama

ben hizmet sunan melekler aras

nda sana gnderildim:Biz ancak Rabbinin emri ile ineriz. (Meryem, 19)Dedi ki : Ey Cebrail! Benden istenen nedir?Dedi ki: Sen iradenin murad , dilemenin maksad s n.

Her ey Senin iin irade edilmi, sen de Onun iin iradeedilmisin. Sen varl n sekinisin. Sen sevgi kasesinin

zsn. Bu sedefin incisisin. u aac

n meyvesisin.Marifetler gneisin. Ltuflar hilalisin. Evren s rf Seninyerini yceltmek iin haz rland , donat ld . Bu gzellik, bucemal s rf senin vuslat n iin bezendi. Sevgi kadehi seniesin diye sunuldu. Kalk! Sana ikram edilmek zeresofralar serilmitir. Yceler aleminde, sen geleceksindiye bir telat r gidiyor. Gzde melekler, Senin geliini

tehlil ve tekbirlerle kutluyorlar. Ruhaniyetininerefi onlar


67/93


68/93

68

hayretler iinde kald n halde bana yol gsterebilir misin?

Ben ki sonu olmayan bir huzura var yorum?!Ey Cebrail! Sen kim? Ben kim? Benim yle vakitlerim

olur ki, o s rada Rabbimden ba kas bana katlanamaz.Ey Cebrail! Benim sevgilimin benzeri olmad na

gre, ben de sizden biri gibi deilim. Dolay s yla binekler s rt nda mesafeler katetmem, rehberlerin nclndecihetlere ynelmem. Bu ancak sonradan olma varl klar nalan d r. Benim sevgilim cihetlerden mnezzehtir,sonradan olma zelliklerden beridir. Ona hareketlerleula lmaz, iaretlerle gsterilmez. Anlamlar bilen, nedemek istediimi anlar. Bak, Ona yak nl m ki yayaras kadar, hatta daha da yak n oldu. (Necm, 9)

Cebrail, vaktin dehetini anlad

ve yle dedi:Ey Muhammed! Beni sana getirdiler ki, senindevletine hizmet edeyim, gzde adamlar na arkada olay m. Binei de Senin kerametini sergilemek iingetirdiler.

nk meliklerin adetidir. Sevdikleri birini ziyaret

etmek istedikleri zaman, ya da bir yak

nlar

n

davetedecekleri vakit, onlar n kerametlerini ve sayg nl klar n gstermek isterlerse, en gzde yard mc lar n rasul/eliolarak gnderir, onlar getirmek zere en sekinbineklerini takdim ederler. Biz de sana meliklerin bu adetizre geldik, bu gelenee uyduk.

Allaha ad mlarla var laca n sanan, hataya d er.


69/93

69

Onun perdelerin gerisinde rtl olduunu zannedende ba lardan yoksun kal r.

Ey Muhammed! Yceler alemi seni bekliyor,cennetler kap lar n am , alanlar n sslemi, ya tk zlar n bezemi, ieceini kaselere doldurmu bekliyor.Btn bunlar, senin geliinle duyulan sevincin, vas loluunla yaanan ne enin gstergesidir. Gece Seningecendir. Devlet de Senindir. Ben, yarat ld m gndenberi bu geceyi bekliyordum. Seni bir ihtiya iin vesilek ld m. Onu elde etmeye ilikin gcm, arem tkendi,imkanlar m yok oldu. Bu yzden akl m ak nvaziyettedir. Fikrim sersem durumdad r. imi dehetkaplam . Zihnim megul ve tasavvurum karmakar kt r.

Ey Muhammed! ak nl m beni Onun ezelinin veebedinin meydan nda durdurdu. Bir balang c n n

olmad n grdm..Baka bir meydana meylettim, onun da sonda ilk

olduunu fark ettim. O yoldaa gitmek iin bir yolarkada arad m. Yolda Mikail ile kar lat m..

Dedi ki: Nereye gidiyorsun? Yol kapal , kap lar yolcular n yzne kapanm , say l gnlerle, zamanlarla

Ona var

lmaz, s

n

rl

mekanlarda aramakla bulunmaz?Dedim ki: yleyse niin bu makamda duruyorsun?Dedi ki: Denizlerin su kapasiteleriyle, yamur

yad rmakla ve bu yamurlar deiik blgeleresevketmekle megulm. Denizlerin hangi miktarda ac olduklar n , dalgalar n n oluturduu kpn miktar n

bilirim. Ama Tekliin boyunu ve fertliin say

s

n

bilmem.


70/93

70

Dedim ki:srafil nerede?Dedi ki: Talim okuluna al nd . Levh- mahfuzun

yzne bak yor, oradan kesinletirilmi hkmleri veyrrlkten kald r lanlar yaz yor. Sonra okul ocuklar naokuyor, u misaldeki gibi: te bu, aziz ve alim olanAllah n takdiridir. (Yasin, 38) Sonra o, renimdevresinde, retmeninden duyduu haya yznden,ba n kald rmaz. Bak lar yere bakar ve kalbinidnceden al koyar. Sura fleyecei gne kadar devamedecek bu hali.

Dedim ki: Haydi, Ar a soral m, bize yol gstermesiniisteyelim. rendiklerini ve yazd klar n istinsah edelim.

Ar , bu halimizi duyunca, cokuyla titredi.Dedi ki: Dilini k m ldatma. Kalbinde Ondan sz etme.

Bu, perdesi aralanmayan, kap s a lmayan bir s rd r.Cevab olmayan bir sorudur bu. Ben neyim ki arada,Onun neresini bileyim?

Ben, iki harften yarat lm bir mahluktan baka bir ey deilim. Daha dn ne bir eser ne de bir obje idim.Dn yitik bir yoktan ibaret olan, ezelden beri var,

domam

, dourmam

olan ahadiyetini nas

l bilebilir?O, istivada beni geti, istila ile beni emri alt na ald .Eer Onun istivas olmas yd , ekil al p var

olamazd m, Onun istilas olmasayd , doruyubulamazd m. Duman halinde olan ge ynelip istivaetti. Burhan n kaim olmas iin ar a istiva etti. Onunizzeti hakk iin istiva etti.stiva ettiklerine dair bir bilgim


71/93

71

yok. Ben ve toprak Onun kar s nda eit dzeydeyiz.Onun ihtiva ettiini ihtiva etmem ben. Bilmem neyi

kapsad

n

.Ben sadece Onun kuluyum. Her kul iin niyet ettii

vard r.Sana k ssam anlatay m.. Ist rab m sana aay m.Onun yce izzetine, kudretinin gcne andolsun ki,

beni yaratt , Tekliinin denizlerine gark etti, ebediliininllerinde hayrete drd.

Bazen ebediliinin ufuklar ndan doup brr beni.Bazen yak nl n n makamlar nda yakla p benimle

nsiyet kurar.Bazen izzetinin perdesiyle gizlenir, yapayaln z b rak r

beni.Bazen ltfnn mnacat yla seslenir bana ve

cokuya gark eder beni.Bazen sevgisinin kaseleriyle var r bana ve sarho

eder beni.Sarholuun kar kl yla ac ektike ben,

Tekliinin lisan yla bana Beni asla gremezsin dedi..Heybetinden eridim, da ld m.Sevgisinden paraland m, darmada n oldum.Azametinin tecelli etmesinden dolay dp bay ld m,

Musan n dp bay lmas gibi. Vecdiminsarholuundan ay ld mda bana denildi ki:


72/93

72

Ey A k!.. Bu, bizim koruduumuz Cemaldir,perdelediimiz gzelliktir. Semi olduumuz sevgiliden,

bizim terbiye ettiimiz Yetimden bakas

Ona bakamaz.Kulunu bir gece gtren (sra, 1) szn duyduunzaman, Onun bize ykseldii, geldii yolun zerinde dur.Belki o zaman Bizi greni grebilirsin. Bizden bakas nabakmayan mahede ltfuna mahzar olursun.

Ey Muhammed! Ar , seni zlerken, ben Seninellerine nas l hizmet etmem!

lk binek olan Burak onu beytul makdise gtrd.Sonra ikinci binek olan Mira, Onu dnya semas na

gtrd.nc binek olan meleklerin kanatlar onu bir

semadan dier bir semaya gtrd. Bylece yedinci

semaya gtrld.Sonra drdnc binek olan Cebrailin kanad onuSidretul Mntehaya ta d . Sidretul Mntehan n yan nagelirken Cebrail geri kald .

Dedi ki: Ey Cebrail! Biz bu gece senin misafirleriniz.Ev sahibi misafirinden nas l geri kal r? Burada dost

dostunu terk eder mi?Dedi ki: Ey Muhammed! Sen Kerem sahibininmisafirisin, ncesiz kadimin davetlisisin. Eer bir parmakucu kadar ilerlesem, kesinlikle yanar m. Her birimizinbelli bir makam vard r.

Dedi ki: Ey Cebrail! Madem yle, senin bir ihtiyac nyok mu?


73/93

73

Dedi ki: Evet. Sonsuzlukta sevgilinin yan navard nda, sana: te sen, ite Ben, denildiinde, beni

Rabbinin yan

nda an.Sonra Cebrail (a.s) onu yle bir itti ki, nurdan yetmi

bin perde y rt ld .Ard ndan yeil nurdan perdeden ibaret beinci binek

kt kar s na. ki ufkun aras n kaplam t . Ona bindi.Derken Ar a vard ..

Ar , Onun eteklerine sar ld ve lisan- haliyle ylededi: Ey Muhammed! Ne zamana kadar, kar mas ndan

emin olarak vaktinin berrakl ndan ieceksin?Bazen sevgilin seni zler, dnya semas na iner.

Bazen seni huzurunda tavaf eder ve efkatininperdelerinin zerine ta r. Kulunu bir gece gtrenAllah mnezzehtir.

Bazen szlerinin gzelliini sana gsterir: kalpgrdn yalanlamad .

Bazen Samedaniyetinin Cemalini sana gsterir: Gz sapmad ve azmad .

Bazen melekutunun s rlar na seni muttali k lar.Kuluna vahyettiini vahyetti.

Bazen Seni yak nl n n huzuruna yaklat r r: ki yaykadar yak n oldu, hatta daha da yak n oldu.

Ey Muhammed! Bu, Ona susaman n, Ona zlemlesar lman n, Onda hayrete dmenin an d r.


74/93

74

Ne taraftan Ona gideceimi bilmiyorum. Benimahlukat n n en by yapt . mahlukat n en by ve

en iddetlisi benim, ama en ok ondan korkan da benim.Ey Muhammed!..Beni yaratt gn, Celalinin heybetinden titriyordum.

Benim stunumun zerine La ilahe illallah yazd .sminin heybetinden titremem daha da artt .

Muhammedur Rasulullah diye yaz nca, huzursuzluumyok oldu, korkum ortadan kalkt .

Senin ismin kalbimin eman , iimin huzuru ve st rab m n ilac oldu. Bu, Senin isminin zerimeyaz lmas n n bereketidir.

Ya bir de Senin nazar n n gzellii bana ynelse?!Ey Muhammed!Sen alemlere rahmet iin gnderilen Rasulsun.Bu gece benim de bir pay m olmal d r.Benim nasibim, yalan ve iftira ehlinin bana

yak t rd klar niteliklerden, aldanm lar n benimle ilgiliolarak uydurduklar as ls z sylentilerden dolay benim

ateten azade olduuma ahitlik etmendir. nk bir topluluk benim hakk mda yan lg ya dtler de sapt lar.Benim, s n rs z olan iime ald m , ekli olmayan zerimde ta d m , keyfiyeti olmayan ihata ettiimisand lar.


75/93

75

Ey Muhammed!Zat n n s n r , s fat n n say lar olmayan, bana muhta

olabilir mi?Ya da benim zerimde ta n r m ?Rahman Onun ismi, istiva da Onun s fat ve nitelii

olduuna ve s fat ile zellii zat yla btnletiine gre,ben Ondan, O da benden deilken, benimle btnleir mi? Ya da benden ayr l r m ?

Vallahu yekulul hakka ve yehdus sebile.

Allah, hakk syle ve O do ru yola eri tirir.(Ahzab, 4)

Evvel, Ahir, Zahir, Bat n Odur.Varl kta Ondan ba kas yoktur.


76/93

76


77/93

77

BLSN HKAYES

Hz. Neb s.a.vinHaber Verdii ekliyle.

Bismillahirrahmanirrahim

Alemlerin Rabbi olan Allaha hamdolsun. Salat veselam mmilerin nebisi Hz. Muhammedin tertemizehlibeytinin ve btn ashab n n zerine olsun.

Muaz b. Cebelden, o da bn-i Abbastan (R.A.)ylerivayet edilir:

Biz kalabal k bir topluluk olarak Rasulallah (S.A.V.)ile birlikte Ensardan bir adam n evinde bulunuyorduk.Biri d ar dan yle seslendi:

Ey ev halk ieri girmeme izin verir misiniz? Sizeanlatacaklar m var.


78/93

78

Rasulullah (s.a.v.):- Bu seslenenin kim olduunu biliyor musunuz? Dedi. Allah ve Raslul daha iyi bilir. Dediler.Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki:- O, iblistir. (Allah n laneti zerine olsun).Bunun zerine mer b. Hattab (R.A.) dedi ki:- Ya Rasulallah! Onu ldrmeme izin verir misin?Rasulullah (s.a.v):- Yava ol, ey mer! Onun bilinen bir gne kadar

bekletilenlerden olduunu bilmez misin? Bilakis, onakap y a n. O, grevlidir. Dediklerini anlay n.Sylediklerini dinleyin.

bn-i Abbas (r.a.) der ki: Kap y at lar. Yan m za tek gz kr kse bir

ihtiyar girdi. Yznde atk l gibi on k l vard . Gzleriboyuna yar lm t . Ba fil ba gibi kocamand . Az dileridomuz dileri gibi d ar km lard . Dudaklar kzdudaklar na benziyordu.

Dedi ki:- Selam zerine olsun, ey Muhammed! Selam

zerinize olsun, ey Mslmanlar topluluu!Rasulullah (S.A.V.) buyurdu ki:- Ey melun! Duyduk ihtiyac n , ne istiyorsun?blis ona dedi ki:


79/93


80/93

80

Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki:- Baka kime buzedersin?Dedi ki: Allahtan korkup sak nan ve kendini Allaha

adayan gen adama bu zederim.Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki:- Sonra kime buzedersin? Dedi.Dedi ki:- Takva sahibi ve sab rl olduunu bildiim alim

insana.Rasulullah (s.a.v.):- Sonra kime? Diye sordu.Dedi ki:

- taharete devam edene bu zederim.Rasulullah (s.a.v.):- Sonra kime? Diye sordu. Fakirliini kimseye anlatmayan, zarar n ikayet

etmeyen, sabreden fakire dedi.

Rasulullah (s.a.v.):- Onun sab rl olduunu nas l anlars n? Dedi.Dedi ki:- Ey Muhammed! Fakirliini gn st ste kendisi

gibi bir mahlukaikayet ederse, Allah ona sabredenlerinamelini yazmaz.


81/93

81

Rasulullah (s.a.v.):- Sonra kime buzedersin? Dedi.Dedi ki:- kreden zengine buzederim.Hz. Rasulullah (s.a.v.) dedi ki:- Onun krettiini nas l anlars n?Dedi ki:- Helalinden mal kazan p onu helal yerlere

harcad n grdm zaman kreden biri olduunuanlar m.

Rasulullah (s.a.v.) dedi ki:- mmetim namaza kalkt zaman senin halin nice

olur?Dedi ki:- Ey Muhammed! Birden vcudumu sad k bir ter

basar, titremeye ba lar m.Dedi ki:

- Niin? Ey melun!Dedi ki: Kul Allah iin bir kere secdeye vard ndaAllah onu bir derece ykseltir.

Rasulullah (s.a.v.): Ya mmetim oru tuttuunda neyap yorsun? Diye sordu.

Dedi ki: Onlar iftar edinceye kadar balan r m ben.


82/93

82

Rasulullah (s.a.v.) : Ya hacca gittiklerinde? Dedi. O zaman deli olurum, dedi.Rasulullah (s.a.v.): Kuran okuduklar zaman ne

yap yorsun? Dedi. Kur un atete nas l erirse, yle eririm, dedi. Peki sadaka verdikleri zaman halin nice olur? Diye

sordu.

Dedi ki: Sadaka veren kii eline testere alm da beniikiye biiyormu gibi olurum.Rasulullah (s.a.v.) ona dedi ki: Ey Ebu Mrre! Niin

byle olursun?Dedi ki: nk sadakan n drt zellii var: Birincisi,

Alllah, onun mal na bereket indirir. kincisi, onu kullar na

sevdirir. ncs sadaka onunla cehennem aras ndabir perde olur. Drdncs, sadakay , hastal k ve afetlerisevme vesilesi k lar.

Hz. Rasulullah (s.a.v.) dedi ki: Hz. Ebu Bekr hakk nda ne dnyorsun?

Dedi ki: Cahiliye dneminde bile bana itaat etmezdi,

slmda itaat eder mi?Rasulullah (s.a.v.): mer b. Hattab hakk nda ne

dersin?Dedi ki: Allaha yemin ederim, nerede onunla

kar lasam mutlaka kaar m.Dedi ki: Osman b. Affan hakk nda ne dnyorsun?


83/93

83

Dedi ki: Rahman n meleklerinin haya ettii kiedenben de haya ederim.

Dedi ki: Ali b. Ebutalib iin ne dersin?Dedi ki: Keke, ondan baaba kurtulabilseydim,

benim yakam b raksayd da ben de ondanvazgeseydim! Ama o bunu asla yapmayacakt r.

Bunun zerine Rasulullah (s.a.v.) yle dedi:mmetimi mutlu ve seni belli bir gne kadar bedbaht

eden Allaha hamdolsun.blis ona u kar l verdi: Heyhat! Heyhat! Mutluluk nere, mmetin nere?

Deil mi ki ben belli bir gne kadar yaayaca m,lmeyeceim. mmetin ad na nas l sevinebilirsin ki?

Ben damarlar ndaki kanlar na ve etlerine kar r m dabeni gremezler.Beni yarat p da insanlar n tekrar diriltilecekleri gne

kadar beni kendi halime b rakan Allaha yemin ederim ki,onlar n tmn, cahilini, alimini, mmisini, okumuunu,gnahkar n , abidini mutlaka yoldan karaca m. AmaAllah n ihsanl kullar hari.

Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki: Sana gre ihsanl lar kimlerdir?

Dedi ki: Ey Muhammed! Bilmez misin ki, dirhemi vedinar seven kimse, Allaha ihsanla kulluk eder deildir?Bir adam n dirhem ve dinar sevmediini, vlmekten


84/93


85/93

85

peini b rakmad m. Nihayet zina etti, adam ldrd vekfre sapt . Yce Allah, aziz kitab nda onun hakk nda

yle buyurmutur! T

pk

eytan

n durumu gibi. nkeytan insana inkar et dedi.nsan inkar edince de: Bensenden uza m, nk ben alemlerin Rabbi olanAllahtan karkar m, dedi. (Har, 16)

Ey Muhammed! Bilmez misin ki yalan bendendir.lkyalan syleyen benim. Yalan syleyen benimarkada md r. Allah ad na yemin ederek yalan syleyende benim sevgilimdir.

Bilmez misin, ey Muhammed! Ben Adem veHavvaya Allah ad na yemin ederek, kendilerine nasihatistediimi syledim?! Yalan yemin benim kalbiminneesi, g ybet ve kouculuk yemiim ve sevincimdir.

Yala

Documents

Muhyiddin ibn Arabi-Varlık Ağacı