18
8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 1/18 : 398.3(497.11) 821.163.41.09-14:398 227        ,  [email protected]        -        ,    , ,       ,      „ .  ,           ,       „,        . ,  ,   ,   –   ,    –   -    .    ,      .   : , , , (), e, -  ,   a          ,     ,    –   – ,  –    – ,           .               , 1           ,         ,     .       „  „ “,        ,       ,   . 2            :       –  /        ( . 147020),            . 1   ,     ,   33,  1984, 153-159. 2  :    ,           - ,  50,  1986, 201-223,  202-204.

Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 1/18

: 398.3(497.11)821.163.41.09-14:398

227

  

  ,  [email protected]

      

-       

 ,    , ,       ,      „” .  ,

                  ,           „“ ,             . ,   ,     ,    –    ,       –    -     .      ,      .

  :

, , ,(), e,- ,  

  a                 

,         ,       –    – ,   –       – ,         

     .               ,1 

    ,     ,     .       „ “  „ “,               ,            ,     .

2   

∗          :         –

 /        (. 147020),    

        .1  ,     ,   33,  1984, 153-159.2  :    ,                

- ,  50,  1986, 201-223,  202-204.

Page 2: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 2/18

      LVI (1) 

228

                  , 

     .3 

      ,   ,       .    

  .       ,   ,  ,   –   ,     ,          .           ,

  ,     ,       (, , )  ,     .                 

.      „  “,          ,     „         ,  ,    “.

        .            

 ,    :  , ,   , ,   –    ,  ,   .      ,         ,          

                                              .         ,   ,   ,      

, ,  , .  - .     

      .                         . : . ,

  …, 201.            

:   – ,   – ,   –  . : . . ,             -  (     ),       -   

. ,  1993, 139-149, 140.

,   –    –      ,   ,     .    ,   ,       „ “,  ,      .3    ,         ,  /: /,    

„“ – , „“ – , „“ –  1982.      ,          ,     „ : “    .

     , , . ,             „  “,   „    “     .  „“   „“     .                 ,  .    : „  –  ,/  –  !“ /, 44:54/,    : „ ,   “

/, 72:97/,      ,      „  ,/  , (…)   “ ,        : „, , ,  , /

    , /,   !“ /, 80:79/,           „         “.         ,        .4 , 14.

Page 3: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 3/18

   . ,       ...  

229

.5  ,   ,    ,   

  ,        .          .      ,   , ,

,   ,    .6 

                        .                     

  .                    .

  ,    ,  ,   

,         .7 

      .    ,

            ,         

  .              ,                .        ,     ,     .8 

   ,     ,         .  , ,         ,     .           .

                          .

9      ,        

,    ,           „“, .  , ,    ,       .        .

         :

  –  ` ,  –  ` ,

5   : „ ,    ,/ ,    , / 

,  `  .“ / 132:188/, : „   ,/   “/, 53:65/.6 : , 8-9.7           –      

, (  1997)              

      .   ,              

                10   /. 12/,    

  ,    – „    “,    ,    90  /. 17,   . 21, 24, 26, 28, 31,38, 42, .8   , 44.   .             .

       ,        ,  ,        ,           , 7.9

      (, , …)         . ,           , - 

, . 5,  1999, 155-160, 156.

Page 4: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 4/18

      LVI (1) 

230

  –  ` . /, 63:81/10

 

           :

    `,/   ;    `,/   ;    `,/   .11 /, 55:68/

        ,             ,   ,:

`    ,`   ,`   ,

`   .12

  /, 54:68/

             :

 ,

   ,

  ,

  .

! ! !13

  /, 56:69/

, .      ,    ,     

        .            

10

 ,  e,     (  ):    ` /    ; (…)

    `, /    ;

    ` /    . /, 61:78/11     ,   :

   –   ` ,

   –    ,

   –    . /, 62:79/12              ,           ,    :

, ,   ,, ,   ,

, ,   ,, ,   .

, ,   ! / 192:310/13          ,      ,      – . ,      : „    //  

  (),/        .“         21    () .   : „    `,/    

 “,              :    .       „ “, „ “  

„  “ /, 136-7:199/.           . 204,     ,                 – „ “.       .

Page 5: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 5/18

   . ,       ...  

231

  –       .                    ,        

   14 ,          

 –     „  ,     “.15

              

    .     ,        ,       ,      

   ,             16

.

     , „ “, „ “,

   , ,   .17

  (  )          .                  .             ,     .18

 

  ,                       .  

 ,          ,   :

     /, 129:183/

    (…)

  ()  

14 : , . 1-54.15

 , 72:97.16 , 40, 392. . .                   , .   .             „     -  “ (. , 141).      

        ,           .,      -     

  . /   . : .  ,     

    ,       -    .

,  1993, 128-139.

                   .          

      .               (.   ,

, „        “).                     (     ).                  –                ,       . : . ,    –    ,     . 39,  1995,  I .    : . ,        ,

 73-74, - 1993, 111-114.17   : „  ,/   , (…)    , /  

  “,           „“ :   , , , ,

 ,   . , 142:207.18 .              ,    

     .       :          ,   –       . /. . 51/

 : , 389, 394, 398, 399, 409.

Page 6: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 6/18

      LVI (1) 

232

     /, 36:29/

       –

, ,   . /, 125:176/19

 

       :

     ,    ,  … /, 100:135/

                        –:

  ,  ,     ,

   .  /, 113:154/

       .    ,       ,    ,       

    ,  ,     ,      ,     –    :

   ,

  . /, 79/

          –   :

   , ,  , . /, 114:157/

    ,                   :

   ()      ,   ,    ,   ,    ,  ,

  –  .20  /, 86:118/

19     „ “     :, /   ;

 `  /   ,   , / `  . /, 119:168/

Page 7: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 7/18

   . ,       ...  

233

 :

    ,   . /, 65:85/

   :// ..    

 ,  ;

 `  

  ,

   ,    

   .21

  /, 64:83/

        .            

,     ,         „  ,   “   „   – “.

22 

         (   )   :

   , /    ,

   /    –  ,

 , / ,  ,

 ,  ,  ,

   ()

   . /, 114:157/

            ,          

 ,      – ,   ,      – .    ,    –   

 – ,     :

  ,

    ,  . /, 65:85/

20 : () „  ,/  ,/  ,/  .“

/, 88:120/;  122:173;   „      `,/    ,/   

 .“ /, 103:137/21 : „     ,/    ,/    .“ /, 133:190/  

                        (?): „    ,/   ,/   ,/ .“ /, 118:165/.22

   , 150:219   117:164.        „“ („     !“ /, 264/,   „ “,           , .  . : . . , .  , 157.

Page 8: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 8/18

      LVI (1) 

234

                   .              

     .

         ,   

    .

        ,               „  “ –                    –  .  ,     ,       ,      .23

 

       ,   ,

     .      -,  

.           ,   ,   ,  

           ,   .     ,      ,   ,      ,          .             .     :

      

 !    

`   !

    !

     ! / 5, . 134/ 

,  ,         :

    ,

    , /  !   ,   / !

24  /, 155/

23         ,          

,          ,      

: „        ,                      ,           ,         ,              

          .       ,                    .“ .

,       ,  1982, 21.

           , .            –    –    .24  ,   ,  1972. / /

Page 9: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 9/18

   . ,       ...  

235

         ,            :

   / !     / ! /, 64/

      ,   ,            

  ,     :

    ,/ !   ,

 ,   ,

   . /, 72/25

 

              „  “               ,       

  .

26

                .27

 ,          ,               :

   ,    , / ! (…)     :`  ?   „“ ! `  , / !

    , / !   , / !

25 :

   ,/ !    ,/ !  ,/ ! /, 112/

„                  . (…        . . , .  , 21.

26           „        ,               .                     ,        

.“ . , .  , 33. ,              

,      : „       ;

            “ (:   22:30,      12:23) –

     . : M. Hulin, Skriveno lice vremena, „Naprijed“,

Zagreb 1989, 261;  . .     ,   –   , „“,  

 1997, 44-45.27  ,          ,    . 4, ,  1984, 135-137.

Page 10: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 10/18

      LVI (1) 

236

     , /  !   … / 42-43/

               :

  ,/   !

    ,/ ! …

   ,

  ,/ !

   ,/ !   ,/ !

    ,/ !   ,/  !   ,     ! (…)  /, 153/

   , , / ! /, 154/

      :

`      , / !   ,   ,

   , (…)

    /   !      , / ! /, 125/

       ,   , :

    ,

   , , ,   . /, 32/

,                  ,           .         „“,   ,   ,        .                  .             

,        .            ,       .                    ,   

      „“,                .

Page 11: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 11/18

   . ,       ...  

237

          ,      

    ,28

  –       .

          .

        : „  

      ,/  !“,   „        ,/ !“, : „        ,/   !/       

/!“29        

        ,       

 .

,              .

30     , „   ()

,        ,                      .                  

.“31 

            ,   „“    „“,        ,                   (),            .

        , 6. ,  ,        ,              ,      ,        ,   . . . ,       1908.

,                „  “,                     :

„,   ,       “   ,    

,             ,      „ , , “.   ,                        „   “.

28          ,   ,                        ,        

. ,               .     ,

    ,                    

   .             

                  ,     

,        .29 . , . .    : 48, 71, 60.30      ,             

.   ,       ,       ,         –  ,    .31  . ,    , ,  1995, 167.

Page 12: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 12/18

      LVI (1) 

238

       ,   : „  ,      ,    

“.32

 

             

 .33 

                     ,     ,   ,                .

  ,    ,    ,    

   .   ,    ,    

      .                   ,    ,    

 ,    , .     .

,           : „    “, „    “, „    “, „   “, „    “, „  “, „    “, „  “, „  “, „  “ .

34 

      ,   ,      

  .        : ,  , 35

 ,  ,  .36

 

          ,  

            ,      

32 . . , . , 64-165;  : 161-165.     1960.     .           ,       „   

    !!!“, .                 „“     : „ ,   ,

 ,    !“ , , 162.33            . ,  

     .34     : , 86:119, 94:128, 59:74, 125:176, 60: 77   63:80, 139:202, 54:67,54:68  89:121, 81:111, 49:61.     :      /77:103/,

    /93:126   127/,     /141:205/,     /217:355/,    /239:398/,  , /301:467/,  , /367:605/,   /, .49/,  

        /70:94/,     /63:81   , 18/,          

/62:92/,               /95:129/,     /335:526/        /80:108/.35                 (        ): , . 68, 74, 81, 92, 102, 103, 115, 129, 205, 214, 222, 311, 322,

347, 348, 355, 356, 398, 418, 420, 423, 429, 502, 523, 524, 526;       

  : 531  605.36       :  , . 29, 65, 68, 74, 79, 80, 81, 92, 94, 103, 108, 109,115, 119, 126, 127, 134, 205, 208, 214, 222, 297, 311, 322, 347, 348, 355, 356, 381, 398, 418,

420, 423, 429, 436, 451, 453, 503, 523, 526, 531, 604;   , 33, 68, 90, 91. .         . . ,   …, 213-

214

Page 13: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 13/18

   . ,       ...  

239

                  . ,    

        ,                 .

       ,      

       :

 ,  . /, 60:77/

 

 ()  ,

  ,

 ,

 ; `  `  ,

( `  `)  . /, 139:202/

 :

   ,   ,

   ,    . (…)

  ,   ,  ,     ,

    ,     ,   .37

  /, 49-50:61/

   :

    ,      //,  ,   . (…)   ,   ,  ,

  ,

  . /, 61:77/

         ,       ,   ,           :

   ,   ,   ,

37 : „  ,/ ,/ ,/  ,/ ,  

“. /, 89:121/ : „    ./    ,/  , ,/ `.“ /, 61:77/ .  , 86:119  139:202.    

  „    “ /, 54:67/.

Page 14: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 14/18

      LVI (1) 

240

   .38

  /, 87:119/

    ,           ,    

    :

    ,

     ,  ;

   . /, 54:68/

   :

     ,   , , ,  .   ;   .39

  /, 99:134/

        ,           ,  

 ,     ,      , .  :

   /     (…)

   ,

  ,  .

   .  `  ,   , , .40

  /, 58-9:74/

,               .         .          

     ,       

  .

         :

38   ,               .  

   /, 126: 180/,                   .  

  /, 89:121/     ,          , . ,                .            

 : .      ,       .      , ,    .              

: „  ;/ ,/ ,/ ,/` .“39                           : „       

,/  .“ ,   ,    94:128  125:176.40

    –      ,       :„  ,/ ,/ ,/ ,/  ,/ .“ /,

33/.

Page 15: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 15/18

   . ,       ...  

241

   , o  ,   ,   , /, 54:68/

   , /, 58:74/

   . /, 212:347/

   . /, 198:322/

   . /, 333:524/

    

  . /, 335:526/

      :

    ,    ,

    . /, 95:129/

    ,

    . /, 141:205/

   

  . /, 218:355/

       :

    ,   . /, 151:222  253:420/

   ,    . /, 76:102/

    , /, 84:115  95:129/

    . /, 76:102/41

 

    . /, 322:502/

                .              .                           – -.          ,        ,    

 –      – ,    -.

41 : „    ,/   ,/   .“ /, 335:526/

  „   ,/    ,/    “. /, 257:423/,   

„    ,/    “. /, 337:531/.

Page 16: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 16/18

      LVI (1) 

242

                     

      ,    .

                ,    

  : 

   ,

   ,

   ,

    ,

   ,   ,

   ,

   , /, 54:68/

   , /, 80:108/

    . /, 68/

   . /, 69:92/

         :

   ,

   . /, 58-59:74/

    . /, 212:347/

   . /, 69:92/

   . /, 87:119/

   ,   . /, 80:109/

           

,  :

  ,    . /, 70:94/

   , /, 80:109/

   . /, 76:102/

              :

    , /, 84:115/

   , /, 84:115/

Page 17: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 17/18

   . ,       ...  

243

   .42  /, 76:102/

             

    . ,           ,    

          ()    .      

   ,   ,              .           

 .                       ,              .         „    “?      „   “     , „    “,  

      ,     ,  

.                         ,  . ,   ,„  ,         

,         “.43

 

    ,     ,          -    .                   , .  ,      .

42      , . .  : „     (…)

        ,     , ,

 '' . (…)         ,     ,    '' (…),            .“ (.) . , 157.     ,        ,          . : . .

, . , 140; 142-144/43  : www.qrg,northwestern.edu/projects/vss/docs/space-enviroment/1-is-there-sound-in-

space.html

   ,         ,    .          .         

  .      ,       ,           .

Page 18: Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

8/18/2019 Narodne Srpske Basme Etnografski Institut

http://slidepdf.com/reader/full/narodne-srpske-basme-etnografski-institut 18/18

      LVI (1) 

244

Lasta  apovi 

Run Away Illness Where a Rooster Does Not SingNo-Life and Nothingness in our Folk Fables

Key words:

fables, lament, death, in-activity, soundness, no-life,nothingness

In fables, verbal messages meant for curing, illness is never sent intounderworld, nor is it wished for its death. After the analysis, the author concludes

the reason for this attitude is in the understanding of the underworld: according to

this view, the deceased inhabit the underworld, hence sending off an illness to the

underworld could harm the dear deceased. The fables, according to the author, find

some other way, by life and activity and sound, that is, their absence- mark a space

of no-life and nothingness. An illness is sent off into this space, implying so an

illness termination.