NUTRICINUTRICIÓÓN ANIMAL:N ANIMAL:DIXESTIDIXESTIÓÓNN

Carmen Cid Manzano

I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía.

Os animais teñen nutricinutricióón n heterheteróótrofatrofamediante a cal utilizan os compostos orgánicos sinxelos que forman parte do alimento, para:

- Obter enerxía deles mediante reaccións catabólicas que logo empregarán nas funcións vitais.

- Obter materias primas para a síntese de moléculas orgánicas propias.

ESTRATEXIAS PARA OBTER ALIMENTOEndoparásitos. Por ex: as tenias ou os nematodosAnimais Parasitos

Ectoparasitos. Por ex: mosquitos, sambexugas, carrachas

Animais de vida libre

Filtradores. Ex: esponxas, bivalvos, alguns crustáceos, peixes e baleas

AnimaisMicrófagos Detritívoros. Ex: miñocas,

holoturias e poliquetos.

Animais que se alimentan de líquidos. Ex: volvoretas que succionan o nectar o os pulgóns que absorben o zume das plantas

Animais macrófagos: herbívoros, carnívoros, omnivoros

Productos desecho nitrogenados

O2Alimento digerido

TIPOS DE DIXESTITIPOS DE DIXESTIÓÓNN

Dixestión intracelular

Dixestión mixta

Dixestión extracelular

DixestiDixestióónn intracelularintracelular

Consiste en dixerir os alimentos dentro da célula, utilizando as encimas dixestivas dos lisosomas. Este é o único sistema do que dispoñen animais pouco evolucionados. É o caso do Philum Poriferos ou Esponxas.

No filum poríferos a auga co alimento entra polos poros inhalantes á cavidade atrial O alimento é inxerido directamente polas células que tapizan o interior do animal (coanocitos) mediante fagocitoseOs coanocitos ceden unha parte do alimento ós amebocitos onde remata a dixestións. A dixestión polo tanto non se produce nun aparato dixestivo, xa que non existe, senón no interior das células (dixestión intracelular).

Tipo Porífero ou esponxas

AMEBOCITOS

Esquema da organizaciEsquema da organizacióón n dunhadunha EsponxaEsponxa

COANOCITO

A dixestiA dixestióón mixtan mixta

A dixestión mixta. Comeza na cavidade gastrovascular, segregando encimas. Posteriormente, as substancias nutritivas son atrapadas polas células que revisten a cavidade, mediante endocitose. As macromoléculas fagocitadas sofren a dixestión intracelular. As partículas non dixeridas se expulsan ó través da boca, único orificio existente.

A dixestión mixta

Nas medusas, pólipos e anémonas (Filum Cnidarios). Estes animais teñen forma de saco, no oco que se denomina cavidade gastrovascular onde se dixire parcialmente o alimento que se introduce grazas ós tentáculos cheos de células urticantes que paralizan ás presas. Na cavidade gastrovascular comenza a dixestión pero remata no interior das células, polo tanto a digestión é mixta, parte é extracelular na cavidade e parte intracelular nas células.

Cnidoblasto

Organización dun pólipo

Vacuola dixestiva

Cavidad gastrovascular

Pólipo

Tentáculos

DixestiDixestióónn extracelularextracelular

É realizada por todos os vertebrados e por algúns invertebrados. Prodúcese no exterior das células, dentro do tubo dixestivo. Este proceso supón a transformación do alimento en moléculas asimilables polo organismo; transformación que se consigue mediante unha dixestión mecánica e unha dixestión encimática ou química.

O aparato dixestivo pode presentar múltiples variantes morfolóxicas; pero o proceso dixestivo é o mesmo en todos os animais: transformar os glícidos, lípidos e proteinas en unidades maís sinxelas, por medio de encimas dixestivos.

Dixestión mecánica: tritúrase o alimento, fragmentándoo para que poda ser atacado máis facilmente por encimas dixestivas. Algúns animais posen pinzas que utilizan no exterior do tubo dixestivo, outros teñen pico ou dentes. Algúns presentan un estómago musculoso, triturador, que comprime o alimento, machucándoo con estructuras endurecidas ou, mesmo, con pedras que tragou con antelación.

Dixestión encimática: o alimento previamente machucado sofre o ataque de encimas específicas, producindo moléculas máis pequenas, facilmente asimilables.

En AnAnéélidos atopamoslidos atopamos un tubo dixestivo con dúas aberturas. No que se distinguen :

•a boca•a farinxe musculosa •o buche para almacenar o alimento •a moella, con pequenos graos de area para a trituración e •o intestino que recorre o corpo e remata no ano.

PHILUM ANELIDOSPHILUM ANELIDOS

PHILUM ANELIDOSPHILUM ANELIDOS

O aparato dixestivo en MoluscosMoluscos, excepto en Bivalvos (ameixas, ostras...), componse de:

•boca, provista dun órgano en forma de lima, a rádulapara roer o alimento •esófago•estómago•intestino que remata no ano

Posen unha glándula chamada hepatopáncreas que colabora no proceso dixestivo. Os Bivalvos son filtradores. Algúns teñen a superficie externa das branquias cubertas de cilios, que axitan e facilitan que a auga, cargada de partículas alimenticias pase a la cavidad paleal.

PHILUM MOLUSCOS. CLASE GASTERPHILUM MOLUSCOS. CLASE GASTERÓÓPODOSPODOS

Rádula: órgano en forma de lima co que raen os vexetais

PHILUM MOLUSCOS. CLASE GASTERÓPODOS

PHILUM MOLUSCOS. PHILUM MOLUSCOS. CLASE CEFALCLASE CEFALÓÓPODOSPODOS

A sepia presenta na boca unhas mandíbulas corneas que reciben o nome de “bico de papagaio” e tentáculos con ventosas para suxeitar as presas.

Os ArtrArtróópodospodos constitúen un grupo moi diversificado, adaptado a moitos ambientes e formas distintas de adquirir alimentos. Posen distintas estruturas para a captura e inxestión de ditos alimentos. En xeral, presentan:

•cavidade bucal rodeada de apéndices para a captura e inxestión de alimento. •a continuación a farinxe, •o esófago, con buche e molleja•o intestino medio que segrega as encimas dixestivas e •o intestino posterior co ano.

O tubo dixestivo va acompañado de diversas glándulas que segregan, en cada tipo de artrópodos, as encimas dixestivas necesarias.

PHILUM ARTRPHILUM ARTRÓÓPODOS. CLASE INSECTOSPODOS. CLASE INSECTOS

O aparato dixestivo presenta un aparato bucal especializado paracada tipo de alimento presentando ademais glándulas salivares que verten á boca como adaptación ao medio terrestre. Despois existe un esófago, un buche no que comeza a dixestión, logo unha moellatrituradora, intestino medio onde se absorben gran parte dos nutrientes e un intestino posterior que desemboca no ano.

APARATO DIXESTIVOAPARATO DIXESTIVO

Boche zona de almacenamentoMoella: estómago triturador

A: tipo masticador, B: tipo cortador-chupador, C: en espiritrompa, D: tipo picador-suctor.

lr (vermello): labro, é un repregamento que recobre toas as pezas; md

Aparato bucal dos insectos

(verde): mandíbulas , pezas duras e cortantes; mx (amarelo): maxilas, axudan a mastigación; lb (azul): labio.

PHILUM ARTRPHILUM ARTRÓÓPODOS. CLASE INSECTOSPODOS. CLASE INSECTOS

PHILUM ARTRPHILUM ARTRÓÓPODOS. CLASE CRUSTACEOSPODOS. CLASE CRUSTACEOS

Os crustáceos superiores teñen dous pares de antenas que perciben o tacto e o gusto e unhamandíbula mastigadora. Posuen un estómago triturador e un hepatopáncreas que segrega encimas dixestivos e realiza funcións de absorción

PHILUM ARTRPHILUM ARTRÓÓPODOS. CLASE ARACNIDOSPODOS. CLASE ARACNIDOS

Carecen de mandíbulas e realizan dixestiónexterna. Suxeitan as súas pezas e vertensobre elas zumes dixestivas e logo absorben o alimento semidixerido.

Erizo de mar

Aparato dixestivo PhilumEquinodermos

Estrela de mar

Teñen na boca 5 pezas oumandíbulas, que forman a lanterna de Aristótelesutilizada para raspar os alimentos

Rodean co corpo aos moluscos, separan as súas valvas e introducen entre elaso estómago, que sacan o exterior

Dixestión en Mamíferos

A dixestión en Mamíferos realízase en tres zonas diferenciadas do tubo dixestivo, na boca, no estómago e no intestino.

Boca: na cavidade bucal o alimento transfórmase no birlo alimenticio, mediante a masticación e a saliva. A masticación é unha dixestión mecánica na que o alimento redúcese a fragmentos pequenos por acción dos dentes. A saliva éunha secreción das glándulas salivales. Contén encimas dixestivas (amilasa) que actúan sobre os glícidos. O alimento émesturado coa saliva mediante os movementos da lingua.

A deglución consiste en levar o birlo alimenticio cara ao estómago.

Desde a boca o alimento pasa ao esófago a través da farinxe. A farinxe é un tramo común das vías respiratoria e dixestiva, é dicir, é unha vía de paso tanto do aire como do alimento. Para evitar que o alimento vaia ás vías respiratorias hai unha especie de tapadeira chamada epiglote.

No esófago ocorre unha acción mecánica. Mediante os movementos peristálticos, que son contraccións e dilatacións dos músculos da parede do esófago, que amasan, mesturan e fan avanzar o birlo alimenticio cara ao estómago.

•Estómago: na dixestión gástrica o birlo alimenticio transfórmase en quimo. Os zumes gástricos están formados por mucina, acedo clorhídrico e pepsinóxeno. A mucinaprotexe a parede gástrica. O ácido clorhídrico evita o desenvolvemento de bacterias e actúa sobre o pepsinógeno transformándoo en pepsina, que é unha encima selectiva para as proteínas que son transformadas en péptidos máis pequenos. As demais moléculas orgánicas non son atacadas por ningún tipo de encima no estómago.

•Intestino: no duodeno do intestino prodúcese a dixestióntotal dos alimentos e o quimo étransformado en quilo , mediante os zumes intestinais, zumes pancreáticos e a bilis..

A bilis emulsiona as graxas converténdoas en pequenas gotiñas, facilitando así a acción das lipasas do zume pancreático. Este zume contén, ademais de lipasas, amilasas e proteasas.

Nas paredes do intestino delgado hai outras glándulas que fabrican o zume intestinal.

A acción conxunta de todas as encimas producidas neste tramo completa a dixestión química de todos os alimentos.

Os movementos peristálticos séguense producindo ao longo de todo o intestino delgado.

DIGESTIÓN EXTRACELULAR

http://www.youtube.com/watch?v=7FveU_xDF5w

BOCABOCA

SalivaSaliva

Amilasa

AlmidAlmidóónn

ProteProteíínasnas

GraxasGraxas

AugaAuga Sales Sales mineraisminerais

ESTESTÓÓMAGOMAGO

ZumeZume ggáástricostrico

Pepsinóxeno(inactivo)

ClH

Pepsina

Proteínas

INTESTINO PRODUCTOSINTESTINO PRODUCTOSDELGADO DELGADO FINAISFINAIS

Bilis Bilis ZumeZume pancrepancreáático tico ZumeZume intestinalintestinal

Amilasa Disacarasa

Almidón Disacáridos MonosacMonosacááridosridos

Tripsinóxeno(inactivo)

Tripsina PeptidasasPolipétidos Peptidos sinxelos AminoAminoáácidoscidos

Lipasa LIpasaGraxas pancreátca intestinal

Emulsión Lípidos ÁÁcidos cidos graxosgraxosgraxas Glicerina Glicerina

Agua e salesAgua e sales

AbsorciónNesta fase, as moléculas dixeridas atravesan a parede do intestino delgado e incorpóranse ao sangue ou á linfa. Para favorecer a maior absorción posible os animais posúen distintos tipos de estruturas que aumentan a superficie do intestino. Os vertebrados teñen un sistema máis complexo, utilizando vías de distribución distintas para os diferentes tipos de nutrientes. As adaptacións máis características son:

•Aumento da lonxitude do intestino: os animais herbívoros posen un intestino moito máis longo que o intestino de carnívoros, debido a que a alimentación dos herbívoros é enerxeticamentemáis pobre. Por iso, necesita absorber a maior cantidade de alimento inxerido posible.

•Ciegos intestinais: son tubos que xorden do tubo principal e que non teñen orificio de saída. Neles prodúcese unha lenta absorción dos nutrientes.

•Existencia de vellosidades e microvellosidades: as vellosidades son repregues da parede do intestino. As microvellosidades son repregues da membrana plasmática das células epiteliais do intestino. Ambas estruturas aumentan a superficie de absorción.

•Válvula espiral: os elasmobranquios (quenllas) son carnívoros que ten un intestino moi curto. Para aproveitar ó máximo a capacidade enerxética do seu alimento, principalmente proteico, deben retardar o paso do alimento ó través do intestino. Dispón dunha estrutura no interior do intestino, en forma de escada de caracol, que obriga ó quimo a reducir a súa velocidade de circulación, permitindo ó animal unha mellor dixestión e absorción.

Absorción en vertebrados

Nos vertebrados, a maior parte dos compoñentes absorbidos pasa ó sangue, por un circuíto que conecta o intestino co fígado. O circuíto sanguíneo chámase sistema porta-hepático. Sen embargo, os lípidos viaxan polo sistema linfático para evitar obstruccións dos vasos sanguíneos.

As moléculas orgánicas son absorbidas no tramo inicial do intestino. O auga, as sales minerais e vitaminas producidas polaflora intestinal son absorbidas nos tramos posteriores do intestino, principalmente no intestino groso. Neste tramo intestinal, o contido semilíquido que circula polo tubo dixestivo transfórmase nas feces fecais, reducindo notablemente a cantidade de auga.

AS SUBSTANCIAS NON DIXERIDAS PASAN ÓINTESTINO GROSO, ONDE OCORREN COUSAS IMPORTANTES.

-Absorción de auga. Toda a dixestión realizouse en disolución, co alimento e as encimas en agua. Agora, no intestino groso, case toda o auga vai ser recuperada polo organismo.

- As bacterias da chamada flora intestinal fermentan os alimentos non dixeridos e forman as feces fecais. Ademais nos proporcionan vitaminas como a vitaminas K e B12.

-Estas feces avanzan mediante movementos peristálticos hacia o ano.

ExestiónConsiste na expulsión das substancias que o organismo non absorbeu. Esta expulsión prodúcese por:•Defecación: expulsión de feces compactas que se

eliminan o través do ano e que conteñen pouca cantidade de auga. Un exemplo son os excrementos de mamíferos.

•Dexección: expulsión de feces líquidas, producidas no intestino groso, o través da cloaca. Un exemplo son as dexeccións das aves.

•Regurxitación: as aves rapaces é frecuente que traguen as presas enteiras, con pelos, osos, uñas. Son estruturas que non poden dixerir, e polo tanto, tampouco absorber. Estas estructuras poden producir escoriacións no tubo dixestivo, xa que son duras e xeralmente presentan zonas agudas oucortantes. As rapaces, habitualmente as nocturnas, expulsan estas estructuras inservibles o través da súa boca expulsando egagrópilas.

: http://obesidadinfantil.consumer.es/web/es/6-10/index.phpMuy interesante

http://www.pulevasalud.com/ps/subcategoria.jsp?ID_CATEGORIA=188&RUTA=1-4-188&ABRIR_SECCION=4&ALEATORIO=KVPMGSDRFFAEDRGSFFPM

Dixestion proteínas http://www.youtube.com/watch?v=IxNpXO8gGFM

Departamento Bioloxía e XeoloxíaI.E.S. Otero Pedrayo. Ourense.