Upload
others
View
21
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
OBEZİTE CERRAHİSİ VE BESLENME TEDAVİSİ
Dr. Diyetisyen AYGÜN KUYUMCU
Bariatrik Cerrahi İçi Uygun Hastanın Tanımlanması1- BKI > 40 kg/m2
2- BKI > 35 kg/m2 DM, hipertansiyon gibi kronik dejeneratif
öykülerin bu operasyonla düzelmesi olasılığı yüksek olan hastalar
3- Cerrahi dışındaki bütün yöntemler en az 6 ay denenmiş olup,
herhangi bir yöntemden hiçbir klinik fayda sağlayamamış
olmak (BKI >50 1. tercih)
4- Hastanın obesite kliniği tarafından operasyon öncesi
değerlendirilmesi ve operasyon sonrası takip edilmesi
5- Hastanın operasyon öncesi tüm konsültasyonlarının
tamamlanması.
6- Hastaya uzun süre takip edilmesi gerektiğinin bildirilmesi ve
hastadan bunun sözünün alınması
NICE.(National Health Instıtute and Clinical Exellence) Obesity: The Prevention,
Identification, Assessment and Management of
Overweight and Obesity in Adults and Children. London: NICE; 2006
Beslenme Tedavisinde 2 Temel Hedef Vardır
1- Cerrahi travma sonrası
– Doku iyileşmesi
– Yağsız doku kaybının minimum düzeyde olabilmesi
için yeterli enerji ve besin öğesi gereksinimlerinin karşılanması
2- Seçilen besinler;
– Erken doygunluk sağlayacak
– Reflü ve dumping sendromunu minimum düzeyde tutacak
– Ağırlık kaybı sağlayacak
– Kaybedilen ağırlığın geri kazanımını engelleyecek özellikte olmalıdır.
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Operasyon Öncesi ve Sonrası Beslenme
Amerikan Metabolik ve Bariatrik Cerrahi Derneği Protokolü
Mutlaka ÖnerilenÖnerilen
İsteğe Bağlı Uygulamalar
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Yaş
Cinsiyet
Irk
Boy
Ağırlık
BKI
Vücut Ağırlığı Fazlası(İdeal BKI 25
alınarak hesaplanır)
• Saç
• Tırnak
• Deri
• Bel çevresi
• Diğer ölçümler
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Eşlik eden beslenme ile ilintili hastalıklar
Kullandığı ilaçlar
Vitamin, mineral ve bitkisel suplemanlar
Besin allerjisi ve intoleransı
Biyoelektrik impedans ölçer ile toplam
vücut yağ yüzdesinin saptanması
• Dinlenme metabolik hızın saptanması
Vücut yağ dağılımının ölçülmesi
Sporcu veya kas kitlesi yüksek
hastaların BKI değerlerinin ayrıca
değerlendirilmesi
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Ağırlık kaybı denemelerinde
başarısızlık nedenleri
En son deneme yöntemleri
Ağırlık artışına neden olan yaşamsal
etkenler
Hastanın kaybetmeyi hedeflediği
beden ağırlığı
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
• Hafta içi ve haftasonu 24 saatlik besin
tüketim kaydı
Öğün sayısı ve içeriği
Duygu durum ve sosyal aktivitelerin besin
seçimine etkisi
Restoranlarda öğün seçimi
Yeme davranışı bozuklukları
• Kültürel ve dini yiyecek kısıtlamaları
Yemek pişirme bilgisi
Besin bağımlılığı
• Bir aktivite yaparken mutlaka besin
tüketme alışkanlığı
• Besin tüketim sıklığı
• Besin tercihleri
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Biyokimya (demir paneli, folat, B12)
Hemogram
Yeme bozukluğu davranışı hikayesi
Yakın zamanda veya yaşamın herhangi
bir döneminde tanımlanmış psikiyatrik
hastalık
Alkol sigara madde bağımlılığı
Görme bozukluğu
Eksik diş veya çiğneme problemleri
Lisan bilgisi ve beslenme kültürü
Okur yazar olma durumu
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Fiziksel aktivite yapmayı engelleyen
durumlar
Bireyin şu andaki aktivite düzeyi
• Kilo almadan önce yapmaktan hoşlandığı
aktiviteler
• Bilgisayar başında veya TV karşısında
geçirdiği toplam zaman
• Gelecekte yapmak istediği aktiviteler
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Hastanın motivasyon durumu ve ameliyat
olma nedeni
Beslenme düzeninde davranışlarında yaşam
tarzında ve fiziksel aktivite düzeyinde
değişiklik yapmaya ne kadar hazır olduğu
Programı uygulamaya ne kadar istekli
olduğu
Yiyeceklerle kurduğu duygusal bağlar
Stres düzeyi ve baş etme mekanizmaları
Operasyon sonrasında başarısızlık getirecek
bireysel bariyerlerin tanımlanması
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
• Ağırlık kaybını sürdürmeye inancı
• Yaşamında olması beklenen değişiklikler
• Medeni durumu
• İş planı
• Sağlık güvencesi
• Ekonomik durumu
• Gerektiğinde fiziksel aktivite konusunda ve
psikolojik yardım alma
• Yaşam tarzında köklü değişiklikler yapmaya
yatkınlık
• Yaşamı boyunca vitamin-mineral suplemanı
almaya razı olması
Operasyon Öncesi Beslenme Durumunun Değerlendirmesi
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Öncesi Beslenme Eğitimi
• Yaşam tarzı değişiklikleri ve temel
ihtiyaçların karşılanması konusunda
sorumluluk almanın önemi
• Kendi kendini kontrol etmek üzere günlük
besin tüketim kaydı tutma tekniklerinin
öğretilmesi
• Operasyon sonrasında hazırlanması
gereken özel yiyeceklerin öğretilmesi
• Gerçekçi hedeflerin belirlenmesi
• Fiziksel aktivitenin yararları
• Ağırlık kaybının uygun ve doğru
yöntemlerle izlenmesi
TEMEL İLKELER
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Öncesi Beslenme Eğitimi
Yeterli sıvı tüketimi
Besinlere uygulanması gereken işlemler
(süzme, blender, ezme), pişirme yöntemleri
Ek vitamin-mineral protein kullanımı
Öğün planlaması ve öğünler arası bekleme
süreleri
Karbonhidrat-yağ-protein alımının
dengelenmesi, katı ve sıvı besinlerin birlikte
tüketilmemesi ve hangi besinin ne zaman tolere
edilebileceği
Besin seçiminin mantığı
Geriye kilo kazanımının mümkün olduğunun
anlatılması
BESLENME
İLKELERİ
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Öncesi Beslenme Eğitimi
• Genel şikayetler
• Dehidrasyon
• Mide bulantısı ve kusma
• Anoreksia
• Ketozis etkileri
• Açlık duygusunun geri dönüşü
• Besin kaynaklı stomal obstruksiyon
• Dumping sendromu
• Reaktif hipoglisemi
• Konstipation
• Diyare/steatore
• Gaz ve barsak sesleri
• Laktoz intoleransı
• Saç kaybı
BESLENME
İLKELERİ
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Öncesi Beslenme Eğitimi
• Sürdürülebilirlik
• Kendi kendini izleme
• Hastalıkları önlemek için enerji içeriği
yüksek besin seçimi
• Restoranlar
• Etiket okuma
• Sağlıklı yemek pişirme yöntemleri
• Yeni bir operasyona gereksinim
BESLENME
İLKELERİ
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
OPERASYON ÖNCESİNDE DİYETİSYENİN EKİBE KATKISI
• Alkol veya diğer madde bağımlılıkları ifade edildi ise bilgi vermek
• Yeme davranış bozukluklarının saptanması (blumik ataklar, binge eating)
• Operasyon sonrası dönem ile ilgili kısaca bilgi vererek hastanın hazır olup olmadığının belirlenmesi
• Cerrahi sonrası uygulanacak beslenme programını algılamada ve/veya uygulamada problem yaşanıp yaşanmayacağı konusunda bilgi vermek
• Hastanın daha önceki beden ağırlığı yönetimi tecrübeleri ve başarısızlıkların nedenlerinin belirlenmesi- hasta tipinin belirlenmesi
Marlow GS, Taylor D. J Am Diet Assoc. 2010;110:600-607
Yeme Davranışı
Last CG: The 5 reasons why we overeat. New Jersey: Birch Lane Press, 1999.
Dikkatsizce ve Planlamadan
• Sürekli ayakta yemek yeme
• Dün ve bugün yediği besinleri hatırlamama
• Öğünler arasında besin tüketme
• Herkesten önce yemeğini bitirme
• Yemek yerken tabak ve diğer araçları kullanmama
• Yemek yerken tv, comp. gibi araçlar kullanma
Besin Bağımlığı ve Keyif Alma
• Besinin miktarından çok kalitesine önem verme
• Yavaş tüketme
• Sürekli farklı türde besin tüketme
• Yağ ve şekerden zengin bir besine tutkuyla bağlı olma
• Besin lezzetli değilse tüketmeme
• Yemek yeme yaşamındaki hazlardan biri
Stres Nedeniyle
• Stresli ve sinirli yapı
• Gergin ve sinirli olduğunda atıştırmak
• Çok zor rahatlamak
• Besinle aynı ortamda olduğunda tüketmeden duramamak
• Yeme hareketinin besinin ne olduğundan daha önemli olması
• Kaygı düzeyinin çok yüksek olması
KISITLAYICI
+
MALABSORPTİFKISITLAYICI
KISITLAYICI
+
MALABSORPTİF
Yeme davranışı
Last CG: The 5 reasons why we overeat. New Jersey: Birch Lane Press, 1999.
Zor Durumda Kalınca Yeme
• Kendine güvenmeme
• Sürekli üzüntülü hayaller kurma
• Bu hayalleri engellemek için atıştırma
• Duygularını ifade etmekte zorlanma
• Var olan problemlerin yaşam boyu çözülemeyecek olması - engelli
• Kendini değersiz hissetme
Duygu Durumunu Düzeltme Amacıyla Yeme
• Bazı besinlerin iyi hissettirdiğine inanma
• Besin tüketiminin bedenini rahatlattığına inanma
• Yatağında kendini üzgün ve yorgun hissetme
• Dışarıda sürekli tek başına yemek yeme
• Sürekli kendini eleştirme
• Sık aralıkla çok enerjik veya
• Tükenmiş hissetme KISITLAYICI
+
MALABSORPTİF
KISITLAYICI
+
MALABSORPTİF
Sleeve Gastrektomi Gastrik Bypass
Operasyon Sonrası Beslenme Takibi
• Yaş
• Boy
• BKI
• Fazla beden ağırlığı yüzdesi
• Kendini iyi hissetme durumu
• Gebeliğin önlenmesi
Mutlaka Önerilir
Önerilir
İsteğe Bağlı UygulanırAills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Sonrası Beslenme Takibi
• Gerektiği anda değerlendirilmeli
(1. 3. 6. 12. aylar)
Aktivite türü, süresi, hızı, sıklığı
değerlendirilmeli
Mutlaka Önerilir
Önerilir
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Sonrası Beslenme Takibi
Ek vitamin mineraller ile farmakolojik tedavileri
protokolü değiştirmeden uygulama
Günlük toplam besin tüketimi
Protein alımı
Sıvı tüketimi
Tüketilen besinlerin yapısının uygunluğu
Bulantı, kusma, dumping gibi besin intoleransı
belirtilerinin değerlendirilmesi
Diyette belirlenen aşamalara uyarak ilerleme
Diyette yapılan kaçaklar
Uzun süreli beden ağırlığı kaybının
sağlanabilmesi için motive etme
Mutlaka ÖnerilirAills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
Operasyon Sonrası Beslenme Takibi
• Alışkın olduğu ve şimdiki enerji alımının
belirlenmesi
• Besin seçiminin mantığını öğreterek
hastanın sahip olduğu beslenme bilgilerini
kullanıp besin toleransını artırmasını
sağlamak
• Öğün planlama
• n-3 yağ asitleri ↑
• Yüksek posa↑
• Yağsız kaliteli protein kaynakları↑
• Sebze ve meyve↑
• Antioksidan ve fitokimyasallardan zengin↑
• Düşük yağlı süt ürünleri ↑
• Rafine karbonhidratlar ile trans ve doymuş
yağ asitleri↓
Önerilir
İsteğe Bağlı Uygulanır
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Mechanick JI, Youdim A. Surg Obes Relat Dis 2013;9:159-191
BESLENMEDE TEMEL KURALLAR
Yemeklerden 15 dakika önce ve 30 dakika içinde su ve diğer sıvı içecekleri
tüketmeyiniz.
Öğünlerde katı ve sıvı yiyecek ve içecekleri bir
arada tüketmeyiniz.
Bir günde yavaş yavaş –yudum yudum GEREKİRSE
pipet kullanarak 1 ve zaman ilerledikçe 1.5
litre su içiniz
Protein Gereksinimi:
Günlük protein gereksinimi:
– 60-80 g ortalama 70 g/gün veya
– 1-1,5 gram /kg (ideal vücut ağırlığı) olarak hesaplanır.
•İdeal vücut ağırlığı başına 1.5g protein, herhangi bir komplikasyon gelişmemiş hastada metabolik gereksinimlerin üzerinde olmaktadır.
•Hacim sınırlaması olduğu için diğer besin öğelerinin alımı yetersiz kalmaktadır.
•BPD/DS’de protein bu hesaptan %30 daha fazla verilmelidir. Yaklaşık 90 g/gün
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
BESLENME İLKELERİ
Protein Gereksiniminin Karşılanmasında Kullanılacak Ürün Özellikleri
Esansiyel AA Ortalama Gereksinim EAR(mg/g - protein)
Ortalama Gereksinim EAR(mg/gün)
Histidin 17 1190
İzolösin 23 1610
Lösin 52 3640
Lizin 47 3290
Metionin 23 1610
Fenilalanin 41 2870
Treonin 24 1680
Triptofan 6 420
Valin 29 2030
Ürün seçiminde en önemli parametre aminoasit bileşimi olmakla birlikte
ürünün kullanım kolaylığı, tat, doku, sıvılar içinde eriyebilme özellikleri de önemlidir.
Modüler Protein TürleriProtein Kaynağı AA bileşimi Kullanım Amacı
Tam protein konsantreleri
Yumurta akı, soya, süt (whey/kazein)
Gereksinimleri karşılayacak düzeyde esansiyel AA içerir.
Esansiyel AA ihtiyacının karşılanması
Kollojen bazlı ürünler
Hidrolize kollojen Triptofan düzeyi düşüktür.
Esansiyel olmayan AA ihtiyacının karşılanması
Farklı miktarlarda AA içeren ürünler
Yüksek doz arginin ve glutamin içeren ürünler
Esansiyel AA içermez
Yara iyileşmesi
Karma ürünler Tam protein ve kollojen karışımları
Ürüne göre değişir Protein gereksiniminin karşılanması
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
GI yolda herhangi bir sindirim süreci gerektirmeyen besinler
Verilen besinlerin tümü vücut ısısına yakın sıvı olmalıdır
Sıvı, elektrolitler ve az miktarda enerji sağlar
Amaç operasyon sonrası barsak hareketlerinin başlamasıdır.
24-48 saat
15 dakikada 30 ml
Su, enteral beslenme solüsyonları, toz protein destekleri, taze sıkılmış meyve suyu, %100 meyve suyu,
tanesiz ve şekersiz komposto suyu şekersiz jeller, yağsız et suyu
Besin grupları
Serbestler Yasaklar
İçecekler SuAçık çayIhlamurGazsız light içecekler (Light icetea türleri )Şekersiz komposto suyu
Gazlı tüm içecekler(kola ve diğer gazoz türleri, soda)Alkollü içeceklerŞekerli tüm içecekler
Meyve suları Taze sıkılmış veya şeker eklenmemiş meyve suları (%100)Karışık sebze suları
Şeker eklenmiş hazır meyve suları - nektar
Süt grubu Light veya az yağlı sütLight veya az yağlı yoğurt
Tam yağlı sütTam yağlı yoğurtÇikolatalı sütMeyve aromalı sütler
GI yolda minimum stimulasyon oluşturan besinler Verilen besinlerin tümü vücut ısısına yakın sıvı olmalıdırAmaç sindirimi kolay protein ve karbonhidrat kaynakları
sağlamak
10 – 14 gün
60-90 dakikada 120 ml
Clear diyete ek olarak Yağsız süt, yoğurt, ayran, az yağlı peynirler
Beyaz un, pirinç, şehriyeModüler proteinler
1.ÖĞÜN
¾ Çay bardağı az yağlı yoğurt – süt(laktozsuz) (ek protein)4-5 gün sonra
1 dilim peynir1 dilim etimekyarım çay bardağı şekersiz çay veya ıhlamur
2. ÖĞÜN3/4 çay bardağı taze meyve suyu(narenciye grubu hariç) (ek protein)
3. ÖĞÜN3/4 çay bardağı çorba(ek protein)Yoğurtlu pirinç çorba veya sütlü pirinç çorba veya şehriye çorba + evde hazırlanmış et veya kemik suyu - bulyon tabletler kullanılmamalıBlenderden geçiriniz
4. ÖĞÜN3/4 çay bardağı yoğurt veya süt veya laktoz intoleransı gelişeceğini düşündüğümüz operasyonlarda laktozsuz süt veya soya sütü (ek protein)
HASTANIN ENERJİ VE PROTEİN GEREKSİNİMİ HESAPLANARAK HANGİ ÖĞÜNÜN KAÇ KERE TEKRARLAYACAĞINA KARAR VERİLİR
SIVI DİYET ÖRNEK MENÜ
Besin Miktar Enerji
Yayla çorba 300 g 200.8 kcalİnek sütü (yağsız) 225 g 81.2 kcalElma suyu 150 g 74.2 kcalEt suyu 100 g 25.6 kcal
Ara analizi: enerji 381.8 kcal . yağ 15 g. protein 15 g
Yayla çorba 500
Elma 360
Et suyu 400
İnek sütü 200800 kalori
+ 22 - 31gram
10-14 ölçek
PROTEİN
Besin öğesi içerikleri Analiz edilmiş Önerilen Öğenin karşılanma
madde miktarlar/gün miktarlar/gün yüzdesi (%)
Enerji 381,8 kcal 1934,1 kcal 20 %
Su 690,6 g - -
Prot. 15,0 g (16%) 57,1 g(12 %) 26 %
Yağ 15,0 g (35%) 65,6 g(30 %) 23 %
Karb.h. 44,8 g (48%) 276,1 g(58 %) 16 %
Lif 0,7 g 30,0 g 2 %
Alkol 0,3 g (1%) - -
Çoklu doymam.y 2,6 g 10,0 g 26 %
Kolesterol 49,5 mg - -
Vit. A 575,5 µg 801,0 µg 72 %
Karoten 0,7 mg - -
Vit.E (eşd.) 3,0 mg 12,0 mg 25 %
Vit. B1 0,2 mg 1,0 mg 17 %
Vit. B2 0,6 mg 1,2 mg 50 %
Vit. B6 0,3 mg 1,2 mg 25 %
Topl.fol.as. 30,3 µg 400,0 µg 8 %
Vit. C 14,2 mg 100,1 mg 14 %
Sodyum 1596,0 mg 2001,0 mg 80 %
Potasyum 812,5 mg 3500,0 mg 23 %
Purin N 10,5 mg - -
Kalsiyum 367,5 mg 1001,0 mg 37 %
Magnezyum 67,0 mg 310,0 mg 22 %
Ürik as. 36,0 mg - -
Fosfor 343,5 mg 701,0 mg 49 %
Demir 1,6 mg 15,0 mg 11 %
Çinko 2,0 mg 7,0 mg 29 %
Vit. D 0,5 µg 5,0 µg 11 %
Vit. E 1,0 mg - -
Vit. B12 0,5 µg 3,0 µg 18 %
Fruktoz 8,1 g - -
Vit. K 21,0 µg 60,0 µg 35 %
Gereksinimleri karşılayacak sağlıklı besinlerin sıvı ve/veya yarı akışkan bir halde hazırlandığı aşamadır.
Verilen besinlerin tümü vücut ısısına yakın olmalıdırAmaç, protein ve diğer besin öğesi gereksinimlerini doğal
besinlerle karşılamaya başlamaktır.
10 – 14 gün
Katı besin tolere edemeyen hastalarda süre 30-60 güne kadar uzayabilir.
60-90 dakikada 120 ml
Clear ve sıvı diyete ek olarak
Yumurta, kırmızı et, tavuk, balık (kıyma)
Tam buğday, çavdar, yulaf unları
GI yolda gaz ve distansiyon şikayetlerine neden olmayacak sebzeler
KAHVALTIilk 1-2 gün 1 yumurtanın beyazı – katı 3. günden itibaren sarısı ile birlikte kayısı kıvamında pişmiş1 dilim az yağlı peynir, lor, light labne gibi1 dilim etimek
yumurta ve peynirle 1 tatlı kaşığı zeytinyağı kullanarak omlet yapılabilir.
ARALARSüt, yoğurt, ayranSüt ve meyve ile hazırlanmış karışımlarMeyve püreleriŞekersiz(tatlandırıcılı) puding ve sütlü tatlılarBlenderize edilmiş şekersiz kompostolar
ANA ÖĞÜNLER
Noktalı işaretlerden birini tercih ediniz
Kıymalı veya tavuklu çorba
Sulu köfte
Kabak, patlıcan dolma
Kıymalı sebze yemeği –(bamya, kabak, patlıcan, taze fasulye,
ıspanak)
1 yemek kaşığı yoğurt 1 dilim etimek
Yoğurt ve diğer sıvılar içinde protein destekleri kullanılmaya devam edilir.
PÜRE DİYET
Besin Miktar Enerji Yağ
Labne peynir 5 g 16.8 kcal 1.6 gEtimet 36 g 131.6 kcal 1.5 gTavuk yumurtası 60 g 89.2 kcal 6.5 gSulu köfte 300 g 337.7 kcal 13.8 gYoğurt (yağsız) 100 g 38.0 kcal 0.1 gArmut 150 g 73.1 kcal 0.4 gEt suyu 100 g 25.6 kcal 1.8 g
Ara analizi: Enerji 711.9 kcal, Yağ 25.7 g Protein: 54 g
Besin öğesi içerikleriAnaliz edilmiş Önerilen Öğenin karşılanma
madde miktarlar/gün miktarlar/gün yüzdesi (%)
______________________________________________________________________________
Enerji 711,9 kcal 1934,1 kcal 37 %
Su 579,4 g - -
Prot. 53,7 g (31%) 57,1 g(12 %) 94 %
Yağ 25,7 g (32%) 65,6 g(30 %) 39 %
Karb.h. 65,8 g (37%) 276,1 g(58 %) 24 %
Lif 7,4 g 30,0 g 25 %
Alkol 0,0 g (0%) - -
Çoklu doymam.y 4,7 g 10,0 g 47 %
Kolesterol 346,4 mg - -
Vit. A 744,0 µg 801,0 µg 93 %
Karoten 1,1 mg - -
Vit.E (eşd.) 5,4 mg 12,0 mg 45 %
Vit. B1 0,3 mg 1,0 mg 28 %
Vit. B2 0,7 mg 1,2 mg 62 %
Vit. B6 0,4 mg 1,2 mg 36 %
Topl.fol.as. 87,4 µg 400,0 µg 22 %
Vit. C 19,8 mg 100,1 mg 20 %
Sodyum 1244,0 mg 2001,0 mg 62 %
Potasyum 1023,3 mg 3500,0 mg 29 %
Purin N 81,9 mg - -
Kalsiyum 255,0 mg 1001,0 mg 25 %
Magnezyum 87,6 mg 310,0 mg 28 %
Ürik as. 240,6 mg - -
Fosfor 609,8 mg 701,0 mg 87 %
Demir 6,7 mg 15,0 mg 45 %
Çinko 9,5 mg 7,0 mg 135 %
Vit. D 2,1 µg 5,0 µg 43 %
Vit. E 5,3 mg - -
Vit. B12 6,3 µg 3,0 µg 211 %
Fruktoz 10,2 g - -
Vit. K 187,9 µg 60,0 µg 313 %
Gereksinimleri karşılayacak sağlıklı besinlerin katı veya yarı akışkan bir halde hazırlandığı aşamadır.
Amaç, protein ve diğer besin öğesi gereksinimlerini doğal besinlerle gerektiğinde blenderden geçirerek karşılamaktır.
Katı ve sıvı besinler bir arada tüketilmemelidir
60-90 dakikada 120 ml
Clear ve sıvı diyete ek olarak
Yumurta, kırmızı et, tavuk, balık (kırmızı et ve tavuk kıyma , balık küçük parçalar halinde)
Tam buğday, çavdar, yulaf unları
GI yolda gaz ve distansiyon şikayetlerine neden olmayacak sebzeler
KAHVALTI1 tam yumurta kayısı kıvamında pişmiş1 dilim az yağlı peynir, lor, light labne gibi1 dilim etimek
yumurta ve peynirle 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ve 1 çorba kaşığı domates suyu kullanarak omlet yapılabilir.
ARALARSüt, yoğurt, ayranSüt ve meyve ile hazırlanmış karışımlarMeyve püreleriŞekersiz(tatlandırıcılı) puding ve sütlü tatlılarBlenderize edilmiş şekersiz kompostolar
ANA ÖĞÜNLER
•2 çorba kaşığı haşlanmış didiklenmiş tavuk but eti•2 çorba kaşığı kavrulmuş dana kıyma •2 adet fırın köfte•¼ çupra veya levrek büyüklüğünde balık – derisiz1 DİLİM TAM BUĞDAY VEYA ÇAVDAR VEYA YULAF EKMEĞİ VEYA 2 ÇORBA KAŞIĞI SOĞUK PİLAV VEYA MAKARNA1 ÇORBA KAŞIĞI ZEYTİNYAĞLI SEBZE YEMEĞİ (kabak, patlıcan, taze fasulye, bamya) veya 2. ayın sonuda ince doğranmış salata
DEVAM PROGRAMI
Besin Miktar Enerji Yağ
Labne peynir 5 g 16.8 kcal 1.6 gPeksimet 36 g 131.6 kcal 1.5 gTavuk yumurtası 60 g 89.2 kcal 6.5 gKöfteler 120 g 214.5 kcal 9.2 gYoğurt (yağsız) 100 g 38.0 kcal 0.1 gArmut (bütün) 140 g 68.3 kcal 0.4 gElma (bütün) 140 g 66.9 kcal 0.5 gİnek sütü (yağsız) 200 g 72.2 kcal 0.2 gTaze fasulye_kıymalı 200 g 109.0 kcal 5.7 g
Ara analizi: Enerji 806.4 kcal, Yağ 25.7g Protein: 54 g
Besin öğesi içerikleriAnaliz edilmiş Önerilen Öğenin karşılanma
madde miktarlar/gün miktarlar/gün yüzdesi (%)
Enerji 806,4 kcal 1934,1 kcal 42 %
Su 786,2 g - -
Prot. 53,6 g (27%) 57,1 g(12 %) 94 %
Yağ 25,7 g (28%) 65,6 g(30 %) 39 %
Karb.h. 88,2 g (45%) 276,1 g(58 %) 32 %
Lif 12,8 g 30,0 g 43 %
Alkol 0,0 g (0%) - -
Çoklu doymam.y 3,5 g 10,0 g 35 %
Kolesterol 353,0 mg - -
Vit. A 410,9 µg 801,0 µg 51 %
Karoten 0,9 mg - -
Vit.E (eşd.) 4,5 mg 12,0 mg 37 %
Vit. B1 0,5 mg 1,0 mg 47 %
Vit. B2 1,2 mg 1,2 mg 97 %
Vit. B6 0,7 mg 1,2 mg 61 %
Topl.fol.as. 134,0 µg 400,0 µg 33 %
Vit. C 50,8 mg 100,1 mg 51 %
Sodyum 1267,0 mg 2001,0 mg 63 %
Potasyum 1519,1 mg 3500,0 mg 43 %
Purin N 89,2 mg - -
Kalsiyum 566,4 mg 1001,0 mg 57 %
Magnezyum 125,7 mg 310,0 mg 41 %
Ürik as. 263,0 mg - -
Fosfor 773,4 mg 701,0 mg 110 %
Demir 6,7 mg 15,0 mg 45 %
Çinko 8,0 mg 7,0 mg 115 %
Vit. D 2,3 µg 5,0 µg 46 %
Vit. E 3,8 mg - -
Vit. B12 5,2 µg 3,0 µg 172 %
Fruktoz 17,7 g - -
Vit. K 197,5 µg 60,0 µg 329 %
Operasyon Sonrası Beslenme MULTİVİTAMİN TABLETLER
Multivitamin tablet bir günde alınması gereken toplam vitamin ve mineral sayısının
2/3’ünü, günlük alınması önerilen değerin (RDA) %100’ünü içermelidir.
AGB
%100
RYGB
%200
BPD/DS
%200
• Çiğnenebilir veya sıvı formlarla başlanmalı
• Tolere edebildiği zaman tablet ve kapsüle geçilmeli
• Enterik koruması olan formüller kullanılmamalı
• Bir tablet en az 18 mg demir 400 μg folik asit içermeli
• Selenyum ve çinko içermeli
• Çocuklar için planlanmış formüller alınmamalıdır
• Besin ile yakın zamanda alındığında GIS’de daha iyi tolere edilebilir.
• Günde birkaç doz olarak alınabilir.
• Multivitamin tabletlerde demir ve kalsiyumun yüksek oranda aynı tablet içinde
bulunmamasına dikkat edilmelidir. Arada 2 saat olmalıdır.
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
B12 VİTAMİNİ
AGB
-
RYGB
1000 mcg/ay
BPD/DS
-
İntramuskuler Enjeksiyon
AGB
350-500
mcg/gün
RYGB
350-500
mcg/gün
BPD/DS
350-500
mcg/gün
Oral Tablet
Operasyon Sonrası Beslenme
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Operasyon Sonrası BeslenmeKALSİYUM
Operasyon sonrası 1-30 günler arasında başlanabilir.
AGB
1500 mg/gün
RYGB
1500-2000
mg/gün
BPD/DS
1800-2400
mg/gün
• Seçilen formül kalsiyum sitrat ve D3 vitamini içermelidir
• Çiğnenebilir veya sıvı formlarla başlanmalı
• Tolere edebildiği zaman tablet ve kapsüle geçilmeli
• Tablet 500-600 mg’lık eşit dozlara bölünmeli
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Operasyon Sonrası Beslenme KALSİYUM
Operasyon sonrası 1-30 günler arasında başlanabilir.
• Özellikle BPD/DS vakalarında magnezyum da içermelidir.
• Absorbsiyonu maksimum düzeye çıkarmak ve GI intoleransı
engellemek için seçilen üründe kalsiyum ve demirin bir arada
bulunmaması gerekir.
• Multivitamin veya demir alımı ile arasında 2 saat olmalıdır.
• Süt yoğurt veya bu besinlerden üretilen ürünleri günde 3
porsiyonun üzerinde tüketmek gerekir.
• Ek tablet olarak ve diyetle alınan kalsiyum toplam günlük 1700
mg’ın üzerinde olmalıdır. Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Operasyon Sonrası Beslenme DEMİR
Hastaneden çıktıktan 1 gün sonra başlanır.
AGBRYGB
18-27 mg/gün
BPD/DS
18-27 mg/gün
• Mensturasyon dönemleri devam eden kadınlarda ve anemi
riski olan kadınlarda günlük alım 50-100 mg olmalı
• Çiğnenebilir veya sıvı formlarla başlanmalı
• Tolere edebildiği zaman tablet ve kapsüle geçilmeli
• Uygulanacak doz hastanın biyokimyasına göre belirlenir.
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Operasyon Sonrası Beslenme DEMİR
• Tablet enterik korumalı olmamalıdır
• Kalsiyumdan 2 saat sonra alınmalıdır
• Aşırı çay tüketimi engellenmelidir – tanin
• İki değerlikli demirden zengin besinler seçilmelidir.
• Üç değerlikli demir kaynakları ile C vitamini içeren
besinler tüketildiğinde emilim artar.
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
YAĞDA ÇÖZÜNEN VİTAMİNLER
Operasyondan 2-3 hafta sonra başlanır.
AGB RYGP
BPD/DS
A 10 000 IU
D 2000 IU
K 300 mcg
• Yetersizlik hikayesi varsa veya yeni gelişirse bütün
prosedürlerde yüksek dozla takip gerekir.
• Suda çözünür preparatlar piyasada mevcuttur
• Doz retinol üzerinden hesaplanmalıdır
• Birçok formülde toplam A vitamini içinde beta karoten oranı
(non toksik) çok yüksek düzeyde bulunabilir.
• Kalsiyum ve multivitamin tabletlerinin toplamında 2000 IU D
vitamini bulunabilir.
• Antikoagülan alan hastalarda K vitamini dikkatle uygulanmalıdır
• E vitamini yetersizliği klinik olarak öngörülmekle birlikte
yayınlanmış çalışmalarda prevelansı sık değildir.
B KOMPLEKS VİTAMİNLER
Hastane çıkışından 1 gün sonra başlanır.
AGB RYGPBPD/DS
• Bilinen toksisite riski yoktur
• Multivitamin formüller içinde bulunan toplam folik asit 1000 mg’ı
geçerse B12 yetersizliğini maskeleyebilir.
Aills L, Blankenship J. Surg Obes Relat Dis 2008;4:73-108
Kaybedilen Ağırlığın Geri Kazanımı
RYGP uygulanmış 1117 bireyin 203’ünden geri bildirim alınabilen bir çalışmada kaybedilen ağırlığın geri kazanımında:
– Operasyon öncesinde belirlenmiş veya sonradan gelişen besin bağımlılıkları
– Kendini iyi hissetmeme, beklentilerin gerçekleşmemesi
– Alkol ve diğer madde bağımlılıklarının geri dönmesinin etkili olduğu gösterilmiştir.
Kaybedilen beden ağırlığının korunmasında bireyin besin tüketimini kendi başına kontrol etmesinin etkili olduğu gösterilmiştir.
AillsOdom J, Zalesin KC. ObesSurg 2010;20:349-356