renme-retme Kuram ve Yaklamlar

Temel Kavramlar

Ar. Gr. Ceyhun OZANKKEF Eitim Programlar ve retim

Bir organizmann direkt ya da dolayl olarak gzlenebilen her trl etkinliine davran denir.

1. DavranA. Temel Kavramlar

Doutan getirilen, birok trde ayn ekilde grlen (tre zg olmayan), belli bir uyarcs olan, ertelenebilir, ani ve basit davranlardr.

Refleksler kendi ilerinde ilkel refleksler ve hayatta kalma refleksleri olarak ikiye ayrlrlar. lkel refleksler doumla birlikte var olup bir sre sonra ortadan kaybolurken, hayatta kalma reflekslerinin birou sreklidir.

1. RefleksA. Doutan Gelen Davranlar

Doutan getirilen ya da potansiyel olarak var olup olgunlama sonucu ortaya kan, yalnzca belli bir trde ve trn tm yelerinde ayn ekilde grlen (tre zgdr), ertelenemeyen, uyarcs belirgin olmayan, karmak davranlardr.

Kural olarak igdnn sadece hayvanlarda var olduu, insanlarda grlen ve igdye benzeyen davranlarnsa igdsel davran olarak nitelendirilmesi gerektii kabul edilir.

2. gdA. Doutan Gelen Davranlar

gdsel davranlar bir ynyle reflekslere, bir ynyle de igdlere benzer. Birok trde ayn ekilde grlebilmesi reflekse benzeyen yndr. Bununla birlikte karmak bir yapya sahip olmas ve ertelenememesi de igdye benzeyen yndr.

Annelik igd deil, igdsel davrantr.

3. gdsel DavranA. Doutan Gelen Davranlar

Alkol, uyuturucu, narkoz, ila vb. etken madde almna ya da hastalk, yorgunluk gibi etkenlere bal olarak ortaya kan davranlardr.

Bu davranlar renme olarak kabul edilemezler.B. Geici Davranlar

meyi ya da buna bal olarak titremeyi renemeyiz. Ancak yen biri nasl snacan, memek iin neler yapmas gerektiini renir ve yaamn srdrebilmesi iin bunun gibi ok sayda davran da renmesi gerekir.

Davranlarn renilmesi iki yolla mmkndr:1. Planl programl eitim (Formal eitim)2. Geliigzel kltrleme yoluyla (nformal eitim)C. Sonradan Kazanlan Davranlar (renme)

renme, tekrar ya da yaant yoluyla organizmann davranlarnda meydana gelen kalc ya da izli deiikliklerdir.

3. renmenin zellikleria. renme yaant rndr.b. renme kalc ya da izlidir.c. renme sonucunda davran deiiklii meydana gelmelidir.d. Doutan getirilen davranlar renme kabul edilemez.e. Sadece byme veya olgunlama sonucu oluan davranlar renme kabul edilemez.2. renme

Annenin kokusunu alan bebein rahatlamas?

Diline limon deen bir kiinin aznn sulanmas?

Limon kelimesini duyan ya da limonu gren bir kiinin aznn sulanmas?

Alkoln etkisindeki bir kiinin yalpalayarak yrmesi?

Yatann zerinde asl ipi ekince mzik kutusundan ses geldiini tesadfen fark eden bebein, ayn sesi duyma adna srekli ekmesi?

Bir yetikinin gznde tik olmas ve onca urana ramen bu tikten kurtulamamas?

Uyaran, organizmann duyu organlar tarafndan fark edilen ve organizmada tepkiye yol aan etkidir.Uyaran, bir uyarcnn ortama eklenmesi ya da ortamdan kartlmas eklinde karmza kabilir.

rnein, retmen rencisine bir soru ynelttiinde, bu soru bir uyarcdr. Burada ortama "soru" uyarcs eklenmitir.

Uyaranlar organizmann kendi ierisinde oluuyorsa (me, ackma, susama, ar vb.) isel uyaran, organizmann kendi dnda oluuyorsa (siren sesi, birinin bize seslenmesi, evremizde grdmz objeler vb.) dsal uyaran olarak adlandrlr.

a. Uyaran (Etken)4. Davranlarn Oluumu

Tepki, organizmann herhangi bir uyaran nedeniyle oluan duruma uyum salayabilmek iin gsterdii davrantr.

retmenin ynelttii soru bir uyaran ise, rencinin verdii cevap da bir tepkidir. Ani ve yksek bir ses duyduumuzda, duyduumuz ses bir uyaran ise, irkilmemiz tepkidir.

b. Tepki

Organizmann vermi olduu tepkiye, evrenin vermi olduu davran (ya da uyarc) bir karlktr.

rencinin verdii cevap zerine, retmenin "Aferin, ok gzel olmu, sana art veriyorum" ya da "Yine yanl cevap veriyorsun, hi almamsn, sana eksi veriyorum" demesi birer karlktr.

c. Karlk

B. renmeyi Etkileyen Faktrler

Organizmann renilecek davran renebilmek iin gerekli biyolojik donanma sahip olmasdr.

Uygun bir cins papaana, insana zg sesleri kartmas retilebilir ancak, bir kpek zerinde ne kadar uralrsa uralsn, kpekten bu sesleri kartmas beklenmemelidir.a. Tre zg Hazrolu1. renen le lgili Faktrler

Olgunlama, bireyin vcut organlarnn kendinden beklenen grevleri yerine getirebilecek dzeye ulamasdr.

12 aylk bebek tuvaletini tutamaz, 3 yandaki bir ocuk iplii ineden geiremez.b. Olgunlama

Uyarlmlk dzeyi, bireyin dardan gelen uyarclar alma derecesidir.

c. Genel Uyarlmlk Hali ve Kayg Dzeyi

Hem televizyon izleyip hem ders almayn.Uzanarak ya da ayakta dolaarak ders almayn, mutlaka masa banda sandalyeye oturun.Belirli ders alma srelerinin ardndan ksa dinlenme aralklar verin. Aralksz olarak ders almayn.alma yaptnz ortamn ar scak ya da ar souk olmamasna dikkat edin.alma yaptnz ortamn iyi aydnlatlm, havalandrlm olmasna dikkat edin.Karnnz a ekilde okula gelmeyin, ya da yemek yerken fazla abartmayn.

Uyarlmlk dzeyi ile ilgili aklamalar kayg seviyesi iin de geerlidir.

Uyarlmlk dzeyi, bireyin iinde bulunduu evre koullarndan gl ekilde etkilenir. Bu nedenle eitimciler u tip nerilerde bulunur:

Organizmann harekete gemesi iin, en nemli etken gddr. Gdlerin kayna ihtiyalarmz, sonucu ise davrantr.

Drt ise organizmann biyolojik olarak dengede kalmasn salayan, fizyolojik ihtiya alanlardr.

Alk (yeme), susuzluk (ime), uyku, s dengesinin korunmas gibi drtlerimizin yaamsal nemi var iken, cinsellik, stnlk gibi drtlerimizin yaamsal nemi yoktur. Ancak ister yaamsal neme sahip olsun, ister olmasn bu drtlerden herhangi birine ilikin ihtiya hali karlanmazsa organizmann denge durumu bozulmaktadr.

d. Gd (Motivasyon)

Gdler kendi ilerinde birincil gdler ve ikincil gdler olmak zere ikiye ayrlr. Birincil gdler, biyolojik dengeyi salayan yeme (alk), ime (susuzluk), cinsellik gibi drtlerle ilikilidir.kincil gdler, baar, beenilme, takdir edilme gibi doutan getirilmeyip sonradan renilmitir.

Gdler, gd kaynann bireye gre bulunduu yer asndan isel gdler ve dsal gdler olarak ikiye aylr.sel gdlerde, gdlenmenin kayna yani bireyi davrana iten g yine bireyin kendisindedir. Bu nedenle btn birincil gdler, ayn zamanda isel gddr. Ayrca merak, isteklilik, baarma arzusu, estetik gibi ihtiyalar da isel gdler arasnda yer alr.Dsal gdlerde, gdlenmenin kayna, bireyin iinde yaad evredir. Bireyin davranlarnda kendisini kabul ettirme, beendirme nemli rol oynar.

E. Eski Yaantlar (renmenin Aktarlmas)

Bir alandaki renmenin, baka bir alandaki renmeyi ya da baka bir deyile nceki renmelerimizin bugnk renme srecini kolaylatrmasdr.

Matematik dersinin yazl snavna ok alan Ahmet, zel bir aba gstermedii halde Fizik dersinin snavndan da yksek puan almtr.Bisiklet kullanmay bilen Aye, motosiklet kullanmay daha kolay renmitir.Daktiloda yaz yazmay renen Murat, bilgisayarda yaz yazmay daha kolay renmitir.

I. Olumlu aktarm (pozitif transfer):

Bir alandaki renmenin, baka bir alandaki renmeyi ya da baka bir deyile nceki renmelerimizin bugnk renme srecini zorlatrmasdr.

Bilgisayarda Q klavye ile yaz yazmaya alm bir kii F klavye ile yazmay renmek ister. Ancak F klavye ile yazmaya baladnda uzun bir sre yanl harflere basmtr. Aletli jimnastik alannda stn baarlar sergileyen bir sporcu, alannda baz hareket kurallarnn deimesinin ardndan yeni kurallara uyum salamada zorlanmakta, ara sra nce eski hareketleri yapp sonra yeni hareketleri yapmaktadr.

II. Olumsuz aktarm (negatif transfer):

Gerekletirdiimiz bir renmenin, kendinden nceki ya da sonraki renmeleri engellemesi - unutturmasdr.

Kendi ierisinde ileriye ket vurma ve geriye ket vurma olmak zere ikiye ayrlr.

III. Ket Vurma:

Olumsuz aktarm ile ayn ileve sahiptir. Ancak olumsuz aktarm daha ok davran kuramlar tarafndan kullanlan ve devinisel hareketlerle (gzlenip - llebilen) ilgiliyken, ileriye ket vurma bilisel kuramclar tarafndan kullanlan ve unutma - hatrlama sreleriyle ilgilidir.

leriye ket vurma, nceki renmenin yeni renmeyi unutturmasdr. Yani yeni rendiimiz bilgiye ihtiya duyduumuzda hatrlamada zorlanyorsak ya da yerine eski bilgiyi kullanyorsak ileriye ket vurma durumu gerekleir.

Ahmet Bey bir mterisine ek keserken, yanllkla bir nceki yln tarihini atmtr.Yeni bir telefon hatt alan Aye Manim, telefon numarasn soranlara eski numarasn sylemektedir.

1. leriye Ket Vurma:

Yeni renmenin nceki renmeyi unutturmasdr. Yani eski rendiimiz bilgiye ihtiya duyduumuzda hatrlamada zorlanyorsak ya da yerine yeni bilgiyi kullanyorsak geriye ket vurma durumu gerekleir.

Ahmet Bey'in bankaclk ilemlerinden evrimii faydalanmak istemektedir. Bunun iin telefonla bankasna ular. Banka, gvenlik iin Ahmet Bey'in telefon numarasn ister ancak Ahmet Bey'in verdii telefon numaras ile bankadaki kaytlar uyumaz. Ahmet Bey banka grevlisine, kaytl olan numarasnn bir nceki telefonuna ait olduunu ve bu numaray hatrlayamadn syler.

2. Geriye Ket Vurma:

evremizde her an binlerce uyaran bulunmaktadr. Bu uyaranlarn her birinin bilince aktarlmas sz konusu deildir. te bu noktada dikkat devreye girer. Dikkat, belirli bir uyarcya ynelmek, ya da zihinsel enerjinin belli bir uyarcya yneltilmesidir.

Karn a olan bir kiinin evredeki onca dkkan arasnda ncelikle lokantalar grmesiF. Dikkati Odaklama

Ele alnan konunu yapsna gre renme yntemleri paralara blerek alma ve btn halinde alma olarak ikiye ayrlabilir. Hangisinin daha yararl olduu ele alnan konuya gre deimektedir.a. Konunun Yapsrenme Yntemi ile lgili Faktrler

Zaman, rencilerin almaya ayrdklar sreyi bildiren bir yntem olarak aralkl alma ve toplu alma olmak zere iki ayrlr.

b.Zaman

Konunun retimi srecinde dzenli ve sk bir ekilde geribildirimler verilmelidir. nk geribildirimler, rencinin konuyu ne derece renip ne derece renmediini ya da hangi konularda baarl olup hangi konular tekrar etmesi konusunda en nde gelen fikir kaynadr.

Geribildirim mmkn olduunca abuk - hemen - verilirse, etkisi daha da artar.

Yaplan bir almada, snf iindeki renciler iki gruba ayrlm; birinci gruba yl boyunca girdii snavlarn sonulan bildirilmi, dier gruba ise herhangi bir bildirimde bulunulmamtr. Ylsonunda, snav sonular bildirilen birinci grubun, ikinci gruba gre ok daha baarl olduu grlmtr.

c. Geribildirim (Dnt)

Salt retmen etkinliine dayal renme ynteminden mmkn olduunca kanlmal, rencinin retim etkinliine fiili olarak katlm salanmaldr.

Anlatrsan, unutabilirim, gsterirsen, anmsayabilirim, beni iin iine katarsan asla unutmam, renirim. (Kzlderili atasz)

d. renci-retmen Etkinlii (Etkin Katlm)

renme malzemesinin, evredeki uyarclardan ayrt edilebilme yetenei ne derece fazla ise, o derecede daha fazla ve daha rahat alglanr. rnein, okuduunuz bu kitaba hkim olan temel yaz tipinin yan sra, balklar koyu ve pembe olarak, temel yaz tipinin iindeki nemli yerler ise farkl bir karakterle - vurgulu olarak yazlmtr.

Sizlerin de fark ettii gibi, ortama hkim olan uyarclardan farkl olan uyarclar, dierlerine gre daha rahat alglanmaktadr.

a.Algsal Ayrt Edilebilirlik

3. renme Malzemesi ile lgili Faktrler

renme malzemesi, yeni bir konunun retiminde, rencilerin nceki renmeleriyle iliki kurmay salamaldr. Bylece renciler zihinlerinde yer alan olaylar - durumlarla yeni konuyu birletirebilir.

renmede olumlu aktarm dediimiz durum, anlamsal armla yakndan ilgilidir.

b.Anlamsal arm

Kavramsal gruplandrmann gerekletirilebilmesi iin, kavram haritas hazrlanr. Kavram haritas, bir konunun ierisinde yer alan alt balklarn hiyerarik olarak sraya dizilmesiyle oluturulan, iki boyutlu, balantlar ieren emalardr.

c. Kavramsal Gruplandrma

Telaffuz kolayl, konunun ve iinde geen terimlerin kolayca ifade edilebilmesine karlk gelmektedir. Kolay okunan, kolay sylenen terim ve ieriin anlalmas kolaylarken, zor ifade edilen, farkl ya da daha nce hi karlamam sembollerden oluan terimlerin anlalmas da zorlaacaktr.d. Telaffuz Edilebilirlik

Aadaki rneklerden hangisinde, renmeye ilgili bir olgu sz konusu deildir?A) Bisiklete binmeyi bir kez renen bir ocuun bunu hi unutmamasB) Daktiloda yaz yazan birinin bilgisayarla yaz yazmay daha kolay renmesiC) arpm tablosunu ezbere bilen bir ocuun arpmada baarl olmasD) Bisikletten den bir ocuun ayan incitip pedal evirememesiE) Yemek piirme dersleri alan bir annenin lezzetli yemekler yapmas

KPSS 2006

yi bir masa tenisi oyuncusu olan Aylin tenise balamaya karar vermitir. Aylin masa tenisi raketini kullanma becerisi sayesinde tenis raketiyle yapmas gereken baz vurular kolayca renmitir.Aylin'in baz vurular kolayca renmesi aadakilerden hangisinin sonucudur?A) Aralkl renmeB) leriye ket vurmaC) renmenin aktarlmasD) Paralara blerek renmeE) Alma

KPSS 2006

Bir renci srekli olarak bir yl nceki msamerede okuduu iiri hatrlamas nedeniyle, bu ylki msamerede okuyaca iiri renmekte glk ekmesi aadakilerden hangisinin sonucudur?A) rtk (gizil) renmeB) BastrmaC) Geriye ket vurmaD) AmneziE) leriye ket vurma

KPSS 2006

Aadakilerden hangisi, davran yaklamn temel grlerinden biri deildir?A) Btn davranlar renilmitir.B) nsan davranlar evresel uyarclar tarafndan balatlr.C) nsan davranlarn anlamak iin gzlenemeyen etkenleri incelemek yersizdir.D) Davranlarn mekanizmasn anladktan sonra onlar kontrol etmek mmkndr.E) Her insan, doutan kendini gerekletirme gizil gcyle dnyaya gelir.

KPSS 2006

Aadakilerden hangisi, renmenin en uygun tanmdr?A) Bireyin ierisinde yaad kltrn deerlerini kazanma sreciB) Bireyin evresiyle etkileiminde meydana gelen deimeC) Yeni ve kalc bilgilerin edinilmesi iin yararlanlan yntemD) Yaantlar yoluyla meydana gelen nispeten kalc davran deiikliiE) stenilen davran deiikliini oluturmak amacyla bireyin gsterdii bilinli aba

KPSS 2007

Bir papaana baz kelimeleri sylemeyi retebilirsiniz; ancak ne kadar abalarsanz abalayn bir sereye bir kelime bile retmeniz mmkn deildir.renme asndan papaanla sere arasnda grlen bu fark, aadakilerden hangisiyle aklanabilir?A) Tre zg hazr olu B) Dikkat bozukluuC) Ar uyarlma D) GdlenmeE) Byme

KPSS 2007

Aadakilerden hangisi, renme rn olan bir davran deildir?A) Limon kelimesini duyan bir kiinin aznn sulanmasB) Yoldan gemekte olan bir yayann klakson sesiyle irkilmesiC) Bir ocuun salncak kurup kk kardeini sallamasD) Bir kiinin zehirli olduunu dnerek bceklerden korkmasE) Ackan birinin mutfaa ynelmesi

KPSS 2007

Bir renci, matematik dersindeki renme eksiklerini tamamlayarak baar dzeyini ykseltiyor. Bu renci fizik dersindeki abalarnda bir deiiklik yapmad halde, bu dersteki baarsnda da ykselme oluyor.Bu durum, aadakilerden hangisine rnektir?A) Zihinde canlandrmaB) Bilisel renmeC) Btn halinde renmeD) Olumlu aktarmaE) Pekitirme

KPSS 2007

Bir tiyatro oyuncusu, birka yl nce oynad bir oyunda tekrar rol almtr. Aklna, srekli olarak, aradan geen yllarda oynad teki rollerin szleri geldii iin, rolnn szlerini yeniden renmede glk ekmektedir.Bu durum aadakilerden hangisiyle aklanabilir?A) Geriye ket vurmaB) BastrmaC) Gdsel unutmaD) Sonralk etkisiE) Episodik bellek

KPSS 2007

Aadakilerden hangisi bilisel (cognitive) renme kuramlarnn ilkelerinden biri deildir?A) renci, verilen yeni bilgiyi daha nce rendikleriyle ilikilendirerek zihninde anlaml hale getirir.B) Anlayarak, kavrayarak renme, ezberleyerek renmeden daha kalcdr.C) renci, renecei bilgideki ilikileri kendisi kefederse renilenler daha kalc olur.D) Bilgi, renciye anlaml btnler halinde sunulmaldr.E) renci, davrannn meydana getirdii sonutan haz duyarsa uyarc tepki ba glenir.

KPSS 2007

Bebeklerin kiilikleri doduklarnda ekillenmemi bir kil kltesi gibidir. Geirdikleri yaantlar, kiiliklerini bir heykeltran kil ktlesini ekillendirmesine benzer biimde ekillendirir.Yukardaki gr savunan yaklam aadakilerden hangisidir?A) DavranB) Psikoanalitik C) BiliselD) EkolojikE) Yapsalc

KPSS 2007

Okula yeni balayan rencilerine okuma yazmay retmen isteyen bir anaokulu retmeni bunda baarl olamaz. Ancak bu retmen, ayn grupla bir yl sonra yaplan almalarda rencilerinin byk bir blmnn okuma ve yazmay renebildiklerine tank olur.Yukarda verilen rnekten hareketle varlabilecek en uygun sonu aadakilerden hangisidir?A) Anaokulu retmeni rencilerin dikkatini ekmede baarl olamamtr.B) Davrann ortaya kmas iin belli bir olgunluk dzeyine ulamak gerekir.C) Bireyin kapasitesinin stnde davranlara zorlanmas, baarsn drr.D) Yeterince bymeden yaplan almalar ocuu yorar.E) Byme, olgunlama sonucunu dourur.

KPSS 2008

Seda Hanm yeni tand evde mutfann uygun olmamas nedeniyle, saa doru alan buzdolab kapan sola doru alacak ekilde deitirmitir. Ancak kapa amas gerektiinde, uzun bir sre dolap kapan nce saa doru amaya almtr.Seda Hanm'n uzun sre dolabn kapan saa doru amaya almasn en iyi aklayan kavram aadakilerden hangisidir?A) SnmeB) Ket vurmaC) renilmi aresizlikD) Olumsuz aktarmaE) ncelik etkisi

KPSS 2008

Yeni yln ilk gnlerinde tarih atarken, bir nceki yln tarihinin yazlmas sk karlalan bir hatadr.Bu hata aadakilerden hangisinin sonucudur?A) Tepki genellemesiB) Sonralk etkisiC) Geriye doru ket vurmaD) AlmaE) leriye doru ket vurma

KPSS 2008

Bir hafta sonra girecei snava hazrlanan rencisine "Her gn yarm saatini ayrp alman snavdan bir gn nce 15 saat almandan daha yararl olur." biiminde neride bulunan bir retmen, renmeyle ilgili aadaki etkenlerden hangisine vurgu yapmaktadr?A) Aralkl ya da toplu renmeB) Paralara blerek ya da btn halinde renmeC) ncelik etkisiD) Genel uyarlmlk durumuE) Tekrar

KPSS 2008

Aadakilerden hangisi bilisel renme yaklamnn temel sayllarndan birisi deildir?A) renme srecine aktif olarak katlm zorunludur, renme kendiliinden ortaya kmaz.B) n bilgiler ve bilisel beceriler renmeyi etkiler.C) Birey, maruz kald uyarclara kendisi anlam veriri ve yorumlar.D) Anlamlandrma ve yorumlama sreci renmeyi etkiler.E) renmenin ortaya kmas iin pekitire gereklidir.KPSS 2008

Aadaki davranlardan hangisi renme yoluyla kazanlmamtr?A) Bir kpein eve ilk kez gelen bir misafiri grnce huysuzlanmasB) ine her zaman vaktinde giden bir kiinin alar saati bozulduu iin ie ge kalmasC) Bir oto tamircisinin motorun sesinden arzann nerede olduunu anlamasD) Bir annenin bebeinin altn deitirmesiE) Bir bebein babasn grnce glmsemesiKPSS 2009

yi birer tenisi olmalar iin yandaki oluyla alt yandaki kzn altrmaya balayan bir baba, ksa srede alt yandaki kznn raketi kavramay ve temel hareketleri yapmay daha abuk rendiini fark eder.

Aadakilerden hangisi, ocuklarn raketi kavrama ve temel hareketleri yapmay renme hzlar arasnda gzlenen farkllklarn nedeni olamaz?A) OlgunlamaB) Tre zg hazroluC) Yaant farkllklarD) YetenekE) Gdlenme dzeyi

KPSS 2009

Aratrma sonularna gre, genel uyarlmlk dzeyi ile renme hz arasnda an erisi biiminde bir iliki bulunmaktadr.Bu ilikinin anlam aadakilerden hangisidir?A) Genel uyarlmlk dzeyi arttka renme hz da artmaktadr.B) Genel uyarlmlk dzeyinin artmas, renme hzn bir noktaya kadar olumlu, bir noktadan sonra olumsuz etkilemektedir.C) Genel uyarlmlk dzeyi yksek ya da dk olduunda renme en yksektir.D) Genel uyarlmlk dzeyi azaldka renme hz artmaktadr.E) En yksek renme hzna, genel uyarlmlk dzeyinin en yksek olduu noktada ulalmaktadr.

KPSS 2009

Aadaki rneklerden hangisinde renmenin aktarlmas sz konusudur?A) Bilgisayarda iki parmakla yazmaya alk bir kiinin, on parmakla yazmay yeni balayan birine gre daha g renmesiB) Bir rencinin psikoloji retmenini sevdii iin psikolojiye ilgi duymaya balamasC) Sigara ien birinin, imeyen birine gre kibriti daha kolay yakmasD) Bir yabanc dili renmede glk eken birinin bir baka yabanc dili renirken de ayn lde glk ekmesiE) Tiyatroya ilgi duyan bir gencin ayn zamanda sinemaya da ilgi duymas

KPSS 2009

Bir renme deneyinde, katlmclara bir kelime dizisi verilerek ezberlemeleri salanr. Ardndan birka g getikten sonra kendilerinden bir baka kelime dizisini ezberlemeleri istenir. Daha sonra katlmclardan ilk rendikleri listedeki kelimeleri tekrarlamalar istendiinde, akllarna srekli ikinci listedeki kelimelerin gelmesi nedeniyle ilk listedeki kelimeleri hatrlamada glk ektikleri grlr.Katlmclarn ilk listedeki kelimeleri hatrlamada glk ekmeleri aadaki srelerden hangisiyle aklanabilir?A) SnmeB) Algsal set oluturmaC) Otomatik kodlamaD) Geriye doru ket vurma E) Engellenme

KPSS 2009

Canl organizmalar srekli bir etkinlik ierisindedir. nsan davrann anlamak iin gzlenebilir davranlar incelenmelidir. Bir davran ne kadar karmak grnrse grnsn, en kk birimine kadar incelendiin bir uyarc tepki bants grlecektir.Bu dnce aadaki yaklamlardan hangisiyle dorudan ilgilidir?A) Davran yaklam B) YapsalclkC) Biyolojik yaklamD) Sosyal renme E) Fenomenolojik yaklam

KPSS 2009