Paraziter diyare tedavisi

Prof. Dr. Cüneyt BALCIOĞLU Celal Bayar Üniversitesi

Tıp Fakültesi Tıbbi Parazitoloji AD

Protozoonlar Entamoeba histolytica Giardia intestinalis Cryptosporidium spp. Dientamoeba fragilis Blastocystis spp. Cystoisospora belli Cyclospora spp. Microsporidia spp

Entamoeba histolytica, ülkemizde en fazla “yanlış pozitif” ve “yanlış negatif” tanı alan mikroorganizmalar arasındadır.

Lökosit ve makrofajla Diğer apatojen amip türleri (E. dispar, E. hartmanni, E. moshkovskii)

E. histolytica

Amebiasis Tedavisi Semptomsuz olgularda gerekliliği tartışmalı Serum veya dışkı örneklerinde antijen

aranmasıyla E. histolytica/E. dispar ayrımı sonrasında karar

Tüm semptomatik enfeksiyonlarda uygulanmalı

Türkiye ve ABD’de E. histolytica’ya Etkili İlaçlar

Nitroimidazoller Barsak Antiseptikleri

Metronidazol Ornidazol Seknidazol Tinidazol

Türkiye

Nimorazol

Yok

İodokinol Diloksanid furoat

ABD

Metronidazol

Paromomisin

Amebiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Metronidazol Günde 3 kez 500-750 mg 10 gün

40-50 mg/kg/gün (3 dozda) 10 gün

veya Ornidazol

Günde 2 kez 500 mg 10 gün

25 mg/kg/gün (2 dozda) 10 gün

artı Tetrasiklin

Günde 4 kez 250 mg 10 gün

Çocuklarda tercih edilmez.

Amebiasis Tedavisi Kist taşıyıcılar Diloksanit furoat veya paromomisin Metronidazol 3 x 750 mg, 10 gün Ornidazol 2 x 500 mg 10 gün

Amebiasis Tedavisi

İnvaziv rektokolit Metronidazol 3 x 750 mg, 10 gün veya 2 x 1000 mg 10 gün Ornidazol 2 x 500 mg, 10 gün Tetrasiklin/TMP-SMX sağaltıma eklenir

Amebiasis Tedavisinde Yenilikler

Metronidazolün kalın bağırsakta çözünen tabletleri 1

Nitazoksanidin (NTZ) üç günlük kürü etkili 2

Hepatik amebiasis NTZ 2 x 500mg/gün 10gün 3

1 Krishnaiah et al. Int J Pharmaceutics 2002 2Rossignol et al. J Infect Dis 2001 3 Rossignol et al. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2007

Giardiasis Tedavisi

En çok kullanılan ilaç metronidazol Alternatifler ornidazol, seknidazol ve tinidazol Avantajları tek doz olarak da etkili Tek doz tercihen akşam yemeğinden sonra

alınmalı

Giardiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Metronidazol Günde 2 kez 500 mg 5 gün

20-25 mg/kg/gün (3 dozda) 5 gün

veya Ornidazol

2 gr tek doz 30 mg/kg tek doz

veya Ornidazol

Günde 2 kez 250 mg 5 gün

15 mg/kg/gün (2 dozda) 5 gün

veya Seknidazol

2 gr tek doz 40 mg/kg tek doz

veya Furazolidon

Günde 4 kez 100 mg 7-10 gün

6 mg/kg/gün (4 dozda) 7-10 gün

Giardiasis Tedavisinde Yenilikler

Beş günlük albendazol 1 Beş günlük mebendazol 2 Üç günlük nitazoksanid 3

1 Hall et al. Trans R Soc Trop Med Hyg 1993 2 Sadjjadi et al. J Trop Pediatr 2001 3 Ortiz et al. Aliment Pharmacol Ther 2001

Hamilelerde Giardiasis Tedavisi

Hafif enfeksiyonlarda sağaltım doğum veya en azından ilk trimestir sonrasına ertelenebilir.

Gerekliyse paromomisin (ülkemizde preparatı yok)

İlk trimestirden sonra 5-7 gün, günde üç kez 250 mg metronidazol

Cryptosporidiosis Tedavisi

Bağışıklığı sağlam bireylerde genellikle sağaltıma gerek yok

Bağışıklığı baskılanmış hastalarda ve özellikle AIDS’te tedavinin omurgası parenteral beslenme ve rehidrasyon

AIDS’te antiretroviral

Cryptosporidiosis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Azitromisin

1. gün 500 mg (tek dozda), sonra 9 gün 250 mg/gün (tek dozda)

1. gün 10 mg/kg,

sonra 9 gün 1-5 mg/kg

(tek dozda)

veya Roksitromisin

Günde 2 kez 300 mg

2-4 hafta

Cryptosporidiosis Tedavisinde Yenilikler

AIDS’li olgularda nitozoksanid bazı araştırmalarda1 etkili, bazılarında2 etkisiz

Nitazoksanid çocuklarda ve bağışıklığı sağlam bireylerde olgularda başarılı3

1 Doumbo et al. Am J Trop Med Hyg 1997 2 Amadi et al. BMC Infect Dis. 2009 3 Cabada and White 2012 Curr Opin Infect Dis 2010

Dientamoebiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Metronidazol 3 x 500 mg, 5 gün

20 mg/kg (3 dozda), 5 gün

veya Seknidazol

2 gr tek doz

30 mg/kg tek doz

veya

Tetrasiklin Günde 4 kez

500 mg, 10 gün Çocuklarda

tercih edilmez.

Dientamoebiasis Tedavisinde Yenilikler

Iodokinol 1 650 mg /gün 7-10 gün Paramomisin 2 1500mg /gün 7-10 gün Nitazoksanid (NTZ) 3

1 Nagata et al. Int J Parasitol Drugs Drug Resist. 2012 2 Van Hellemond et al. Int J Parasitol Drugs Drug Resist. 2012 3 Stark D et al. Infectious Disease Reports. 2009

Blastocystosis Tedavisi

Patojenite kriterleri x40’lık objektifle her alanda 5’ten çok organizma

varsa, hasta semptomatikse ve başka patojen yoksa

Blastocystosis Tedavisi

Metronidazol veya ornidazol ? 1.5 gr/gün 10 gün TMP - SMX daha etkili1

Nitazoksanid 2 Subtip ile ilaç duyarlılığı arasında ilişki

1Ok et al. Am J Gastroenterol 1999 2 Rissignol et al. Clin Gastroenterol Hepatol. 2005

Blastocystosis Tedavisi

Erişkin Çocuk

TMP-SMX

Günde 2 kez 160 mg TMP - 800 mg SMX,

7 gün

10 mg/kg/gün TMP- 50 mg/kg/gün SMX

(2 dozda), 7gün

- En belirgin semptomları kronik ishal, anoreksi ve kilo kaybı şeklinde gözlenmektedir. - Mikrosporidial enfeksiyonların tedavisi intrasellüler olmaları ve sporlarının doğal direnci nedeniyle oldukça zordur.

Erişkin Çocuk

Albendazol

Günde 2 kez 400 mg

?

Microsporidiosis Tedavisi (Enterocytozoon bieneusi, Encephalitozoon intestinalis)

Microsporidiosis Tedavisinde Yenilikler

AIDS’li ve Enc. intestinalis enfeksiyonlu olgularda albendazole alternatif olarak nitazoksanid1 veya fumagillin2,3 sağaltımı başarılı

1Bicart-See et al. Antimicrob Agents Chemother 2000 2Didier PJ et al. Antimicrob Agents Chemother 2006 3Molina et al. N Engl J Med 2002

Cyclosporiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

TMP-SMX

Günde 2 kez 160 mg TMP - 800 mg SMX,

7 gün

10 mg/kg/gün TMP- 50 mg/kg/gün SMX

(2 dozda), 7gün

Cystoisosporiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

TMP-SMX

10 gün günde 4 kez, sonra 3 hafta günde 2 kez 160 mg TMP -

800 mg SMX

?

Helmintler Taenia saginata Taenia solium Hymenolepis nana Enterobius vermicularis Ascaris lumbricoides Kancalı kurt enfeksiyonu Trichuris trichiura

Taeniasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Niklosamid

2 gr tek doz 2-6 yaş 1 gr,

6-12 yaş 1,5 gr tek doz

artı laksatif Niklosamidden 2 saat sonra

Niklosamidden 2 saat sonra

Taeniasis Tedavisi

Akşam yemeğinden sonra bir şey yememesi, sabah aç kalması önerilir

Niklozamid tabletleri sabah iyice çiğnenip az miktarda su ile yutulur.

Laksatif olarak sennosid A+B kullanılabilir. Laksatiften 1 saat sonra yemek yenebilir.

Hymenolepiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Niklosamid

İlk gün 2 gr tek doz,

sonra 9 gün 1 gr tek dozda

İlk gün 2-6 yaş 1 gr, 6-12 yaş 1,5 gr tek

dozda, sonra 9 gün ilk dozun ½’si tek dozda

Enterobiasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Pirantel pamoat

750 mg tek doz 11 mg/kg tek doz

veya Mebendazol

100 mg tek doz 100 mg tek doz

veya Albendazol

400 mg tek doz 10 mg/kg tek doz

veya Pirvinyum

pamoat

Erişkinde tercih edilmez

5 mg/kg tek doz

Enterobiasis Tedavisi

Enterobiasis saptandığında tüm aile veya birlikte yaşayanlar tedavi edilir

15 gün sonra sağaltım tekrarlanır

Ascariasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Mebendazol Günde 2 kez 100 mg, 3 gün

Günde 2 kez 100 mg, 3 gün

veya Pirantel pamoat

11 mg/kg tek doz (maks. 1 gr)

11 mg/kg tek doz (maks. 1 gr)

veya Albendazol

400 mg tek doz 400 mg tek doz

Kancalı Kurt Enfeksiyonu Tedavisi

Erişkin Çocuk

Mebendazol Günde 2 kez 100 mg, 3 gün

Günde 2 kez 100 mg, 3 gün

veya Pirantel pamoat

11 mg/kg tek doz (maks. 1 gr)

11 mg/kg tek doz (maks. 1 gr)

veya Albendazol

400 mg tek doz 400 mg tek doz

Trichuriasis Tedavisi

Erişkin Çocuk

Mebendazol Günde 2 kez 100 mg, 3 gün

Günde 2 kez 100 mg, 3 gün

veya Albendazol

400 mg tek doz 400 mg tek doz

TEŞEKKÜRLER