PRAVILNIKO UPRAVLJANJU MEDICINSKIM OTPADOM("Sl. glasnik RS", br. 78/2010)

I UVODNE ODREDBElan 1Ovim pravilnikom blie se propisuje nain i postupak upravljanja opasnim otpadom iz objekata u kojima se obavlja zdravstvena zatita i nain upravljanja farmaceutskim otpadom (u daljem tekstu: medicinski otpad), sadrina plana upravljanja otpadom i lista apoteka koje su dune da preuzimaju neupotrebljive lekove od graana. Odredbe ovog pravilnika ne primenjuju se na upravljanje radioaktivnim medicinskim otpadom, ukljuujui i radiofarmaceutike, kao i drugim vrstama medicinskog otpada, ije je upravljanje ureeno posebnim propisima.

lan 2Izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledee znaenje: 1) medicinski otpad jeste otpad koji nastaje pri pruanju zdravstvene zatite ljudima, a koji ini neopasan i opasan otpad definisan u Katalogu otpada, u skladu sa propisom kojim se ureuju kategorije i klasifikacija otpada; 2) neopasan medicinski otpad jeste otpad koji nije zagaen opasnim ili drugim materijama, a koji je po svom sastavu slian komunalnom (kunom) otpadu (reciklabilan, biorazgradiv i dr.); 3) opasan medicinski otpad jeste opasan otpad koji zahteva posebno postupanje, i to: (1) patoanatomski otpad jesu tkiva, organi, delovi tela, ljudski fetusi i kese sa krvlju; (2) otri predmeti jesu predmeti ili materijali koji mogu izazvati posekotine ili ubodne rane, bez obzira da li su bili u kontaktu sa pacijentom ili infektivnim materijalom; (3) farmaceutski otpad jesu svi lekovi, ukljuujui i primarnu ambalau, kao i sav pribor korien za primenu takvih proizvoda, koji se nalaze kod pravnog, odnosno fizikog lica koje se bavi delatnou zdravstvene zatite ljudi, a koji su postali neupotrebljivi zbog isteka roka upotrebe, neispravnosti u pogledu njihovog propisanog kvaliteta, kontaminirane ambalae, prolivanja, rasipanja, pripremljeni, pa neupotrebljeni, vraeni od strane krajnjih korisnika, ili se ne mogu koristiti iz drugih razloga. Ovaj otpad moe biti: - potencijalno opasan farmaceutski otpad jeste otpad koji predstavlja rizik u sluaju kada se njime nepropisno upravlja i zahteva postupke propisane za upravljanje opasnim otpadom i

- opasan farmaceutski otpad jeste otpad od lekova i dezinficijenasa koji sadre teke metale, kao i lekova iji se sastav ne moe utvrditi, a koji zbog svog sastava zahteva posebne postupke tretmana; (4) citotoksini i citostatiki otpad jeste opasan farmaceutski otpad, koji obuhvata citotoksine i citostatike lekove koji su postali neupotrebljivi, otpad koji nastaje prilikom korienja, transporta i pripreme lekova sa citotoksinim i citostatikim efektom, ukljuujui primarnu ambalau i sav pribor korien za pripremu i primenu takvih proizvoda. Citotoksini i citostatiki lekovi su toksina jedinjenja koja imaju kancerogeni, mutageni i/ili teratogeni efekat; (5) otpad zagaen krvlju i telesnim tenostima jeste otpad koji je zagaen ljudskom krvlju, sekretima i drugim izluevinama i koji zbog mogueg prisustva patogenih mikroorganizama moe biti potencijalno infektivni otpad (npr. zavoji, gipsevi, posteljina, odea za jednokratnu upotrebu, pric bez igle, pelene); (6) infektivni i visoko infektivni otpad (u daljem tekstu: infektivni otpad) jeste opasan otpad koji, zbog patogenosti i broja mikroorganizama, predstavlja rizik po zdravlje ljudi, kao to su: kulture i materijal iz laboratorija koji sadri infektivne agense; oprema, materijal i pribor koji je bio u kontaktu s krvlju, derivatima krvi, ostalim telesnim tenostima, izluevinama od kliniki potvrenih inficiranih pacijenata, ukljuujui hirurke zahvate i obdukcije; otpad iz odeljenja za patologiju i izolaciju infektivnih pacijenata; otpad od dijalize, infuzije i slinih zahvata, ukljuujui sav pribor i materijal za jednokratnu upotrebu; zarazni otpad koji je bio u dodiru sa inficiranim pacijentima, kao i visoko infektivan otpad iz medicinskih laboratorija; (7) ostali opasan medicinski otpad jeste otpad iz objekata u kojima se obavlja zdravstvena zatita i/ili sa drugih mesta u kojima se pruaju zdravstvene usluge, iz dijagnostike, eksperimentalnog rada, laboratorija, ienja, odravanja i dezinfekcije prostora i opreme (hemijski otpad, otpad sa visokim sadrajem tekih metala i otpadne boce pod pritiskom): (8) hemijski otpad jeste otpad u gasovitom, tenom i vrstom stanju koji ima opasne karakteristike, a naroito: toksinost, korozivnost, zapaljivost, eksplozivnost, cito ili genotoksinost i dr; (9) otpad sa visokim sadrajem tekih metala predstavlja podkategoriju hemijskog otpada sa visokotoksinim svojstvima i zahteva poseban tretman (npr. ostaci amalgama iz stomatolokih ordinacija, razbijeni termometri i manometri koji sadre ivu, odbaene baterije sa kadmijumom i dr); (10) otpadne boce pod pritiskom jesu otpad od pune ili prazne boce koji sadre inertne gasove pod pritiskom pomeane sa antibioticima, dezinficijensima, insekticidima koji se primenjuju kao aerosoli, a koje pri izlaganju visokim temperaturama mogu da eksplodiraju; 4) proizvoa ili vlasnik medicinskog otpada koji ne obuhvata farmaceutski otpad jeste svako pravno ili fiziko lice koje se bavi delatnou zatite zdravlja ljudi u kojoj nastaje ovaj otpad, a proizvoa ili vlasnik medicinskog otpada koji obuhvata farmaceutski otpad jeste proizvoa lekova koji je te lekove distribuirao, odnosno pravno lice koje vri promet lekova na veliko od koga su ti lekovi nabavljeni (u daljem tekstu: proizvoa ili vlasnik medicinskog otpada);

5) fiziko-hemijski postupci tretmana medicinskog otpada jesu drobljenje, mlevenje, hemijska dezinfekcija/sterilizacija ili drugi slini postupci kojima se postie neprepoznatljivost, smanjenje zapremine i/ili uklanjanje opasnih svojstava medicinskog otpada; 6) termiki postupci tretmana infektivnog otpada jesu dezinfekcija/sterilizacija parom, suva sterilizacija toplotom, insineracija (spaljivanje) i ko-insineracija (su-spaljivanje), ili drugi slini postupci kojima se postie uklanjanje opasnih svojstava medicinskog otpada; 7) dezinfekcija/sterilizacija parom ili autoklaviranje jeste fiziki postupak tretmana koji podrazumeva termiku obradu pod strogo kontrolisanim operativnim uslovima (pritisak, temperatura, zasienost vodene pare, vreme trajanja i dr.) iji rezultat je bezbedan nivo sterilnosti od 105 ili manje mikroorganizama); 8) ostali postupci tretmana medicinskog otpada jesu sve ostale priznate metode, ukljuujui, mikrotalasno, gama i ultraljubiasto zraenje, i dr; 9) neupotrebljivi lekovi jesu ostaci lekova koji su ostali krajnjem korisniku nakon upotrebe leka, a koje krajnji korisnik baca, namerava da baci ili mora da ih baci, kao i neupotrebljeni lekovi koji se nalaze u spoljnjem, odnosno unutranjem pakovanju i koji su puteni u promet, ali ne mogu da se koriste zbog isteka roka upotrebe ili drugih razloga; 10) neopasan farmaceutski otpad jeste otpad koji ne predstavlja opasnost u postupku upravljanja farmaceutskim otpadom; 11) objekti u kojima se obavlja zdravstvena zatita, jesu zdravstvene ustanove, drugi oblici zdravstvene slube (u daljem tekstu: privatna praksa), druga pravna lica, odnosno ustanove u kojima se obavlja zdravstvena zatita u skladu sa zakonom, kao i sa njima povezane medicinske, obrazovne i nauno-istraivake delatnosti; 12) apoteke koje su dune da preuzimaju neupotrebljive lekove jesu sve apoteke osnovane kao zdravstvene ustanove u skladu sa zakonom, kao i apoteke osnovane kao privatna praksa.

II NAIN I POSTUPAK UPRAVLJANJA MEDICINSKIM OTPADOMUpravljanje medicinskim otpadom lan 3Upravljanje medicinskim otpadom je skup mera koje obuhvataju sakupljanje, razvrstavanje, pakovanje, obeleavanje, skladitenje, transport, tretman ili bezbedno odlaganje medicinskog otpada. Na mestu nastanka otpada obezbeuje se kada je to mogue smanjenje koliine i/ili opasnih karakteristika medicinskog otpada, kao i ponovno iskorienje otpada. Otpad nastao obavljanjem kune nege i ostalih slinih aktivnosti u kojima nastaje medicinski otpad, preuzima se i njegov tretman ili bezbedno odlaganje obezbeuje se o troku proizvoaa medicinskog otpada, u skladu sa propisima kojima se ureuje upravljanje otpadom.

Plan upravljanja medicinskim otpadom

lan 4Plan upravljanja medicinskim otpadom sadri naroito: 1) podatke o vrsti, koliini i poreklu otpada koji se stvara; 2) tokove kretanja medicinskog otpada unutar zdravstvene slube u kojoj nastaje; 3) mogunosti za minimizaciju, ponovno iskorienje medicinskog otpada i reciklau; 4) broj, obaveze i odgovornosti osoblja angaovanog u postupku upravljanja medicinskim otpadom; 5) operativne procedure upravljanja medicinskim otpadom prema mestu nastanka; 6) raspored kesa i kontejnera za odlaganje medicinskog otpada; 7) odstupanje sa otpadom na mestu nastanka, prevoz unutar zdravstvene slube, nain i uslove skladitenja; 8) identifikaciju metoda tretmana i konano odlaganje otpada; 9) voenje i uvanje dokumentacije i evidencije; 10) mere prevencije od povreda otrim predmetima i nastanka infekcija; 11) mere zatite zdravlja i bezbednosti radnika angaovanih u postupku upravljanja medicinskim otpadom (opremljenost radnom odeom, obuom i zatitnim rukavicama, u skladu sa propisima kojima se ureuje bezbednost i zdravlje na radu); 12) mere zatite od poara i eksplozija; 13) uslove zatite ivotne sredine utvrene u skladu sa posebnim propisima; 14) nain postupanja u akcidentnim situacijama; 15) program obuke osoblja za upravljanje medicinskim otpadom; 16) procena trokova upravljanja medicinskim otpadom na godinjem nivou.

Sakupljanje i razvrstavanje medicinskog otpada na mestu nastanka lan 5Medicinski otpad sakuplja se na mestu nastanka, razvrstava se opasan od neopasnog otpada, odnosno razliite vrste opasnog medicinskog otpada i odlae se u odgovarajuu ambalau prilagoenu njegovim svojstvima, koliini, nainu privremenog odlaganja, prevoza i tretmana. Medicinski otpad iz stava 1. ovog lana razvrstava se prema Katalogu otpada.

Opasan medicinski otpad klasifikuje se prema poreklu, karakteristikama i sastavu koje ga ine opasnim. Neopasan medicinski otpad koji je ve izmean sa opasnim medicinskim otpadom smatra opasnim medicinskim otpadom. Ako se opasan medicinski otpad sastoji od vie vrsta otpada njegova klasifikacija se vri na osnovu najzastupljenije komponente, u skladu sa posebnim propisom. Na mestu razvrstavanja opasnog medicinskog otpada postavljaju se pismena uputstva za osoblje koje sakuplja i razvrstava taj otpad. Infektivni otpad, kao i citotoksini i citostatiki otpad se sakuplja i prevozi na nain koji spreava direktan kontakt sa osobljem koje rukuje otpadom, pri emu u skladitu i tokom isporuke nije dozvoljeno njegovo prepakivanje. Otri predmeti se sakupljaju odvojeno od ostalog medicinskog otpada. Pri upravljanju otrim predmetima preduzimaju se mere prevencije od povreda i infekcija do kojih moe doi u toku rukovanja ovim predmetima i sa njima se postupa kao sa infektivnim otpadom ili kao sa citotoksinim otpadom.

Preuzimanje neupotrebljivih lekova od graana lan 6Neupotrebljive lekove graani vraaju apotekama sa liste apoteka koje su dune da preuzimaju neupotrebljive lekove od graana. Listu apoteka iz stava 1. ovog lana koje preuzimaju neupotrebljive lekova od graana ine sve apoteke osnovane kao zdravstvena ustanova kao i apoteke osnovane kao privatna praksa. U poslovnom prostoru apoteke iz st. 1. i 2. ovog lana, obezbeuje se prostor za kontejner za besplatno sakupljanje neupotrebljivih lekova od graana. Neupotrebljivi lekovi vraaju se u originalnom spoljnjem, odnosno unutranjem pakovanju, s tim da isti moraju da budu odvojeni od drugog otpada na nain da ne predstavljaju opasnost po ivotnu sredinu i opremu apoteke. Kontejner za sakupljanje neupotrebljivih lekova postavlja se na vidljivo oznaeno mesto, dostupno za odlaganje i oznaava u skladu sa ovim pravilnikom. Kontejner iz stava 5. ovog lana izrauje se od tvrde plastike i zakljuava se odgovarajuom bravom kako bi se onemoguilo neovlaeno otuivanje vraenih lekova. U apoteci koja preuzima neupotrebljive lekove od graana, na vidnom mestu istie se obavetenje da se u toj apoteci prikupljaju neupotrebljivi lekovi od graana, kao i da se za vraanje neupotrebljivih lekova ne plaa naknada.

Pakovanje medicinskog otpada lan 7

Razvrstani medicinski otpad pakuje se na sledei nain: 1) komunalni (kuni) otpad - u kese crne boje; 2) otri predmeti - u kontejnere ute boje; 3) patoanatomski otpad - u kese braon boje; 4) infektivni otpad - u kese ili kontejnere ute boje; 5) otpad zagaen krvlju i telesnim tenostima - u duple kese sive boje ili kontejnere ute boje; 6) ostali opasan otpad (hemijski) - u kontejnere crvene boje; 7) citotoksini otpad - u kontejnere ljubiaste boje; 8) farmaceutski otpad - u kese i kontejnere crvene boje. Kese iz stava 1. ta. 2) i 4) ovog lana pune se najvie do , nakon ega se zatvaraju i istovremeno zamenjuju novom kesom. Jednom zatvorene kese ne smeju se ponovo otvarati. Otri predmeti koji su kontaminirani citotoksinim lekovima pakuju se u kontejnere ljubiaste boje. Teni otpad se pakuje u nepropusnu ambalau koja onemoguava izlivanje sadraja i koja treba da bude vrsto zatvorena ili zapeaena. Za sakupljanje i pakovanje opasnog medicinskog otpada koji se tretira postupkom dezinfekcije/sterilizacije koriste se kese i kontejneri atestirani/sertifikovani za ovu namenu. Kese i/ili kontejneri iz stava 1. ovog lana, treba da budu sainjeni od materijala otpornog na fizike, hemijske, bioloke i dr. osobine otpada pakovanog u njima, tako da se pri propisanom rukovanju spreava ugroavanje zdravlja ljudi i ivotne sredine. Kese i kontejneri za pakovanje medicinskog otpada postavljaju se na mestu nastanka otpada.

Obeleavanje i oznaavanje medicinskog otpada lan 8Na razvrstan i upakovan opasan medicinski otpad stavljaju se nalepnice u pisanom obliku o opasnosti medicinskog otpada dimenzije najmanje 50 mm x 75 mm, koje sadri sledee: 1) simbol za oznaavanje otpada; 2) datum nastanka otpada; 3) indeksni broj i naziv vrste otpada prema Katalogu otpada;

4) mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa medicinskog otpada); 5) koliina otpada; 6) ime lica koje popunjava nalepnice. Ambalaa iz lana 6. ovog pravilnika oznaava se simbolom u skladu sa potvrenim meunarodnim sporazumima, propisima o prevozu opasnih materija i ovim pravilnikom. Obeleavanje i oznaavanje opasnog medicinskog otpada iz stava 1. ovog lana, vri se na nalepnicama koje su date u prilogu, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni deo.

Transport medicinskog otpada unutar objekata u kojima se obavlja zdravstvena zatita lan 9Transport opasnog medicinskog otpada unutar objekata u kojima se obavlja zdravstvena zatita, vri se kolicima ili kontejnerima koji se koriste iskljuivo za tu namenu, a koji su: 1) laki za utovar i istovar; 2) laki za ienje i odravanje; 3) bez otrih ivica, sa glatkim, nepropusnim i nepromoivim povrinama. Transport infektivnog otpada koji je razvrstan i obeleen, vri se do prostora za skladitenje otpada po potrebi, a najmanje jednom dnevno. Kolica ili kontejneri za transport infektivnog otpada obeleavaju se simbolom za infektivan otpad propisanim ovim pravilnikom. Rute transporta, moraju da budu utvrene i jasno obeleene i, ukoliko je to mogue, odvojene od prostora u kome se odvijaju uobiajene zdravstvene aktivnosti. Izuzetno od stava 3. ovog lana transport otpada vri se u vreme kada se uobiajene zdravstvene aktivnosti, promene smene, vreme obroka i poseta ne odvijaju ili su svedene na minimum. Kolica ili kontejneri iz st. 2. i 3. ovog lana iste se i dezinfikuju po potrebi, a najmanje jednom dnevno.

Transport medicinskog otpada od proizvoaa do postrojenja za tretman otpada lan 10Sakupljanje i transport opasnog medicinskog otpada, razvrstanog, upakovanog i obeleenog u skladu sa odredbama ovog pravilnika, vri se specijalnim vozilima za transport medicinskog otpada od proizvoaa medicinskog otpada koji ne vri tretman sopstvenog otpada do operatera postrojenja za tretman otpada, u skladu sa propisima o upravljanju otpadom i propisima o transportu opasnih materija.

Opasan medicinski otpad predaje se licu koje ima dozvolu za sakupljanje i transport medicinskog otpada, ako proizvoa opasnog medicinskog otpada ne poseduje sopstveno vozilo za transport medicinskog otpada, a lice koje ima dozvolu za sakupljanje i transport opasnog medicinskog otpada, predaje sakupljeni otpad operateru postrojenja za tretman otpada koji ima dozvolu, u skladu sa zakonom kojim se ureuje upravljanje otpadom. Sakupljanje i transport opasnog medicinskog otpada, nastalog pri obavljanju kune nege i ostalih slinih aktivnosti, pri kojima nastaje medicinski otpad, moe se vriti i putnikim vozilima zdravstvenih slubi koje vre navedene delatnosti, ukoliko je: 1) koliina otpada, koja se prevozi, manja od 25 kg; 2) medicinski otpad upakovan u skladu sa odredbama ovog pravilnika, u primarnu, a potom i sekundarnu ambalau; 3) smeten u prevozni prostor odvojen od vozaa i saputnika. Vozila za transport opasnog medicinskog otpada redovno se iste i dezinfikuju.

Skladitenje medicinskog otpada lan 11Pre transporta, tretmana ili predaje opasnog medicinskog otpada taj otpad se skladiti na mestu predvienom samo za tu namenu. Mesto za skladitenje medicinskog otpada iz stava 1. ovog lana, sastoji se od ograenog i odvojenog prostora, prostorije ili objekta predvienog samo za tu namenu, koji je: 1) odgovarajue veliine u odnosu na koliinu proizvedenog otpada i uestalost njegovog sakupljanja i odnoenja; 2) sa obezbeenim dovodom i odvodom vode za potrebe ienja i odravanja; 3) sa jasno i vidljivo oznaenim natpisom o nameni prostora, zabrani ulaska neovlaenim licima, kao i upozorenjem o mogunosti ugroavanja zdravlja ljudi; 4) izgraen tako da ima nepropusne i otporne podne povrine, kao i glatke zidne povrine koje se lako iste i dezinfikuju; 5) lako dostupan osoblju zdravstvene slube zaduenom za upravljanje otpadom; 6) zakljuan, ime se spreava pristup neovlaenim licima; 7) lako dostupan kolicima ili kontejnerima za sakupljanje otpada unutar zdravstvene slube i vozilima za transport otpada; 8) nedostupan ivotinjama i drugim prenosnicima infektivnih agenasa; 9) dobro osvetljen i sa obezbeenom prirodnom ili vetakom ventilacijom; 10) sa obezbeenom zatitom od atmosferskih uticaja;

11) dovoljno udaljen od skladita svee hrane i mesta za pripremu hrane, puteva pacijenata i posetilaca; 12) sa obezbeenom protivpoarnom zatitom u skladu sa posebnim propisima. Mesto za skladitenje infektivnog otpada dezinfikuje se najmanje jednom nedeljno, a po potrebi i ee. Hemijski otpad razliitog sastava skladititi se odvojeno da bi se izbegle neeljene hemijske reakcije. Farmaceutski otpad skladiti se u prostoriji ili objektu odvojeno od upotrebljivih farmaceutskih proizvoda, u skladu sa propisanim uslovima. Citotoksini i citostatiki otpad se skladiti u posebnom prostoru, prostoriji ili objektu odvojeno od ostalih vrsta medicinskog otpada. Neupotrebljivi lekovi iz objekata u kojima se obavlja zdravstvena zatita skladite se u posebnom prostoru ili prostoriji tih objekata. Prosuti, kontaminirani lekovi, kao i pakovanja koja sadre ostatke lekova iz objekata u kojima se obavlja zdravstvena zatita, pre skladitenja, pakuju se u odgovarajuu ambalau na mestu nastanka i sa njima se dalje postupa u skladu sa ovim pravilnikom.

Nain uvanja skladitenog infektivnog i patoanatomskog otpada do tretmana lan 12Infektivni otpad na mestu nastanka moe da se skladiti najdue pet dana, na temperaturi od +2 do +8 C C. Infektivni otpad na mestu nastanka moe da se skladiti na temperaturi od +8 do +15 C C najdue 72 asa. Infektivni otpad na mestu nastanka ne moe da se skladiti na temperaturi iznad +15 due C od 48 sati u zimskom periodu i 24 sata u letnjem periodu godine. Patoanatomski otpad skladiti se u rashladnim komorama na standardnim temperaturama zamrzavanja. Prostor za skladitenje infektivnog i patoanatomskog otpada zakljuava se, vidno obeleava i koristi se samo za tu namenu.

Tretman i odlaganje medicinskog otpada lan 13Tretman opasnog medicinskog otpada vri se samostalno ili preko treeg lica sa kojim je zakljuen ugovor, a koje ispunjava uslove propisane zakonom kojim se ureuje upravljanje otpadom i drugim propisima. Opasan medicinski otpad za iji tretman ili odlaganje na ekoloki prihvatljiv i efikasan nain nema tehnikih mogunosti i postrojenja u Republici Srbiji izvozi se radi tretmana ili

odlaganja, u skladu sa zakonom i propisima kojim se ureuje upravljanje otpadom, odnosno meunarodni transport otpada.

Tretman infektivnog otpada i otrih predmeta lan 14Tretman infektivnog otpada i otrih predmeta vri se postupcima insineracije i ko-insineracije u postrojenjima namenjenim za termiki tretman u skladu sa najboljim dostupnim tehnikama, kao i postupcima dezinfekcije/sterilizacije u autoklavima, odnosno sterilizatorima, mlevenjem odnosno drobljenjem u drobilicama, kao i ostalim priznatim metodama kojima se postie uklanjanje opasnih svojstava medicinskog otpada. Prostor u kome se vri dezinfekcija/sterilizacija otpada iz stava 1. ovog lana mora da ispunjava uslove utvrene posebnim propisom. Infektivni otpad koji je tretmanom postao neopasan kontrolisano se odlae na deponiju u skladu sa posebnim propisima.

Tretman i odlaganje otpada zagaenog krvlju i telesnim tenostima lan 15Otpad zagaenog krvlju i telesnim tenostima tretira se insineracijom u postrojenjima namenjenim za termiki tretman komunalnog otpada ili se kontrolisano odlae na deponiju u skladu sa posebnim propisima. Otpad iz stava 1. ovog lana tretira se kao infektivni otpad, ukoliko ne postoji postrojenje za tretman komunalnog otpada ili ako ne postoji mogunost kontrolisanog odlaganja na deponiju.

Tretman patoanatomskog otpada lan 16Tretman patoanatomskog otpada vri se u postrojenjima namenjenim za termiki tretman patoanatomskog otpada, kao i krematorijumima ili zakopavanjem na grobljima, u skladu sa posebnim propisima. Krv, krvni derivati i telesne tenosti koje preostaju nakon laboratorijskih ispitivanja, tretiraju se zajedno sa vakutanerima i epruvetama po pravilu postupkom insineracije i ko-insineracije, odnosno dezinfekcije/sterilizacije, u skladu sa posebnim propisima. Sa krvlju i krvnim derivatima koji su tokom dijagnostikih ispitivanja pomeani sa hemikalijama postupa se kao sa hemijskim otpadom.

Tretman hemijskog, farmaceutskog i citotoksinog otpada lan 17Hemijski, farmaceutski i citotoksini otpad tretira se fiziko-hemijskim postupcima ili insineracijom u postrojenjima koja imaju dozvolu za tretman opasnog otpada u skladu sa zakonom kojim se ureuje upravljanje otpadom.

Hemijski, farmaceutski i citotoksini, odnosno citostatiki otpad skladiti se pre tretmana i/ili izvoza, u skladu sa posebnim propisima. Otpad koji sadri psihoaktivne kontrolisane supstance i prekursore tretira se u skladu sa zakonima kojim se ureuje oblast psihoaktivnih kontrolisanih supstanci i prekursora zakonom kojim se ureuje oblast lekova, kao i zakonom kojim se ureuje upravljanje otpadom.

Tretman otpada sa visokim sadrajem tekih metala i otpadnih boca pod pritiskom lan 18Otpad sa visokim sadrajem tekih metala, kao i otpadne boce pod pritiskom ne mogu da se tretiraju insineracijom. Otpad sa visokim sadrajem tekih metala tretira se fiziko-hemijskim postupcima u postrojenjima koja imaju dozvolu za tretman u skladu sa zakonom kojim se ureuje upravljanje otpadom. Otpad sa visokim sadrajem tekih metala, privremeno se skladiti pre tretmana i/ili izvoza, u skladu sa posebnim propisima. Otpadne boce pod pritiskom moraju da se deaktiviraju pre tretmana, u skladu sa posebnim propisima.

Termiki tretman medicinskog otpada lan 19Tretman medicinskog otpada insineracijom ili ko-insineracijom obavlja se u postrojenjima predvienim za tu namenu, pod uslovom da emisija zagaujuih materija u vazduh, vodu i zemljite ne prelazi propisane granine vrednosti, u skladu sa posebnim propisima. Insineracija ili ko-insineracija opasnog medicinskog otpada obavlja se pod propisanim uslovima (minimalna temperatura sagorevanja u primarnoj komori od 850 a kada otpad C, sadri vie od 1% halogenovanih organskih supstanci, izraenih kao hlor temperatura se podie na 1100 u sekundarnoj komori sa minimalnim retencionim vremenom od 2 C sekunde), da bi se obezbedio najvei mogui stepen unitenja organskih zagaujuih materija, ukljuujui i dioksine, u skladu sa posebnim propisom. Efikasnost tretmana infektivnog otpada ispituje se prilikom svakog tretmana fiziko-hemijskim indikatorima. Mikrobioloka kontrola efikasnosti tretmana vri se jednom meseno, test organizmima, radi provere smanjenja broja bakterija od 5 log 10 i do jo veeg smanjenja, u skladu sa posebnim propisom.

III PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBElan 20Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaju da vae odredbe Pravilnika o nainu unitavanja lekova, pomonih lekovitih sredstava i medicinskih sredstava ("Slubeni list

SRJ", br. 16/94 i 22/04), koje se odnose na lekove kojima je istekao rok upotrebe i koji su neupotrebljivi u skladu sa ovim pravilnikom, ambalau u koju su upakovani lekovi, kao i na izvetavanje o lekovima i ambalai.

lan 21Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije".

Prilog OBELEAVANJE I OZNAAVANJE MEDICINSKOG OTPADAOPASNOST! OTRI PREDMETI Mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa otrih predmeta - otpada): Koliina otpada: Ime lica koje popunjava nalepnicu: Indeksni broj i naziv vrste otpada prema katalogu otpada definisanim posebnim propisom: OPASNOST! PATOANATOMSKI OTPAD Mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa patoanatomskog otpada): Koliina otpada: Ime lica koje popunjava nalepnicu: Indeksni broj i naziv vrste otpada prema katalogu otpada definisanim posebnim propisom: OPASNOST! INFEKTIVNI OTPAD Mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa infektivnog otpada): Koliina otpada: Ime lica koje popunjava nalepnicu: Indeksni broj i naziv vrste otpada prema katalogu otpada definisanim posebnim propisom: OPASNOST! OSTALI OPASAN OTPAD Mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa ostalog opasnog otpada): Koliina otpada: Ime lica koje popunjava nalepnicu: Datum nastanka otpada: Datum nastanka otpada: Datum nastanka otpada: Datum nastanka otpada:

Indeksni broj i naziv vrste otpada prema katalogu otpada definisanim posebnim propisom:

OPASNOST! CITOTOKSINI OTPAD Mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa citotoksinog otpada): Koliina otpada: Ime lica koje popunjava nalepnicu: Datum nastanka otpada:

Indeksni broj i naziv vrste otpada prema katalogu otpada definisanim posebnim propisom:

OPASNOST! FARMACEUTSKI OTPAD Mesto nastanka otpada (naziv proizvoaa farmaceutskog otpada): Koliina otpada: Ime lica koje popunjava nalepnicu: Datum nastanka otpada:

Indeksni broj i naziv vrste otpada prema katalogu otpada definisanim posebnim propisom: