Problemy pielęgnacyjne w zespole depresyjnym wieku podeszłego

mgr Katarzyna Sachryn

specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa psychiatrycznego

Wojewódzki Zespół Lecznictwa Psychiatrycznego w Olsztynie

Problemy pielęgnacyjne:

Problem I. Poczucie zmarnowanego „ przegranego”

życia – ujemny bilans życia:

pacjent depresyjnie ocenia własną osobę,

rzeczywistość, przyszłość a zwłaszcza przeszłość,

nie widzi żadnej perspektywy dalszego życia,

dotychczasowe życie jest pasmem

niepowodzeń, błędów i porażek zwiększającym

poczucie winy i beznadziejności.

Problem II. Poczucie osamotnienia i beznadziejności życia prowadzące do determinacji w dążeniu do śmierci:

pacjent czuje się samotny, opuszczony „ puste

gniazdo”,

towarzyszący brak perspektyw na przyszłość,

przygnębienie i smutek.

Problem III. Ryzyko popełnienia

samobójstwa (myśli i tendencje samobójcze):

niska samoocena- poczucie bezwartościowości,

beznadziejności i winy, przekonanie

o nieprzydatności,

nieprawidłowa interpretacja rzeczywistości,

wysoki poziom lęku w obawie o przyszłość,

urojenia depresyjne.

Problem IV. Przeżywanie dolegliwości

somatycznych:

intensywne odczuwanie bólów głowy, bólów

w obrębie kręgosłupa, stanów spastycznych

w jamie brzusznej, uczucie palenia, pieczenia,

świądu skóry.

Problem V. Zmniejszona lub brak zdolności

do samoopieki:

trudności w wykonywaniu czynności życia

codziennego z powodu zmniejszonej sprawności

fizycznej, zaburzeń poznawczych, trudności

w podejmowaniu decyzji, nieufność i lęk.

Problem VI. Pogorszenie zachowań adaptacyjnych

i izolacja społeczna:

tendencja do unikania i wycofywania się pacjenta z relacji społecznych,

pacjent staje się podejrzliwy wobec innych, niezdolny do zaspokojenia potrzeb życiowych.

towarzyszy poczucie odrzucenia i zagrożenia ze strony innych ludzi jak i negatywne przeżycia ( np. smutek, przygnębienie, obawa, lęk ),

brak lub zmniejszona zdolność komunikowania, utrudniony kontakt wzrokowy, obniżony nastrój,

Problem VII. Utrudnione komunikowanie:

zakłócenia w procesie przekazywania informacji z powodu zmian w OUN, objawów psychotycznych, nasilającego lęku, niskiej samooceny, obniżonego nastroju, postępującego procesu otępiennego i zaburzeń narządów zmysłu,

brak związków myślowych – rozkojarzone myślenie,

posługują się neologizmami, bezsensowne i niepowiązane wypowiedzi

(sałatka słowna), powtarzają zasłyszane słowa (echolalia).

Problem VIII. Zaburzenia myślenia i procesów poznawczych:

pacjenci przejawiają zaburzenia koncentracji

uwagi, zmniejszoną zdolność do wykonywania

złożonych zadań, podejmowania decyzji,

rozwiązywania problemów, myślenia

abstrakcyjnego czy liczenia.

Problem IX. Niska samoocena i bezsilność:

pacjent negatywnie ocena siebie, ma poczucie winy,

nadmiernie krytyczny wobec siebie i innych, brak zaufania i trudności w relacjach

społecznych. brak chęci do działania i podejmowania decyzji, nie dba o higienę i wygląd zewnętrzny, zależny

od innych.

Problem X. Zaburzenia odżywiania:

ograniczanie przyjmowanych pokarmów

i płynów,

treści urojeniowe „ zatrute jedzenie”,

zaburzenia pamięci,

poczucie bezsensu i beznadziejności,

brak energii,

współwystępowanie chorób somatycznych.

Problem XI. Zaburzenia snu utrudniające funkcjonowanie:

uczucie zmęczenia,

trudności w zasypianiu, budzenie się w nocy

lub wcześnie rano.

Problem XII. Upadki - potknięcia:

upadki zewnętrzne związane z otoczeniem np. wystające progi, śliska, nierówna powierzchnia podłogi, złe oświetlenie, schody, niedostosowane do stóp obuwie domowe,

upadki wewnętrzne zależne od osoby starszej np. upośledzona sprawność narządów zmysłu, przebyte choroby przewlekłe np. udar mózgu, schorzenia narządów ruchu, przyjmowane leki (benzodwuazepiny), hipoglikemia, hipotonia ortostatyczna.

Problem XIII. Upośledzone funkcjonowanie

i utrata kontroli nad własnym życiem:

zmniejszona lub utrata zdolności do

przypominania sobie imion, nazwisk, nazw

przedmiotów, utrata zdolności czytania,

zaburzenia orientacji,

zaburzenia pamięci i innych funkcji

poznawczych, zmniejszona lub utrata zdolności

do podejmowania decyzji i brania

odpowiedzialności za siebie.

Interwencje pielęgniarskie:

obserwujemy zachowanie i wypowiedzi pacjenta,

uważnie słuchamy, nie bagatelizujemy skarg

pacjentów,

dokonujemy oceny możliwości i ograniczeń

pacjenta,

zdobywamy zaufanie pacjenta, wzmacniamy

jego poczucie wartości , dostrzegamy

najdrobniejsze osiągnięcia,

Interwencje pielęgniarskie:

ograniczamy dostęp do niebezpiecznych

przedmiotów,

zachęcamy do zgłaszania pojawiających się myśli

i tendencji samobójczych;

udzielamy wsparcia emocjonalnego,

dotrzymujemy obietnic, wyrażając werbalnie

i niewerbalnie akceptację i szacunek,

Interwencje pielęgniarskie:

zachęcamy do aktywności dającej poczucie

zadowolenia i satysfakcji np. udział w zajęciach

grupowych w ramach terapii zajęciowej

w oddziale,

przypominamy o miejscu pobytu, respektujemy

przyzwyczajenia,

zachęcamy rodziny i bliskich osób do

odwiedzin, przynoszenia produktów lubianych

przez pacjenta,

Interwencje pielęgniarskie:

przechowujemy w bezpiecznym miejscu rzeczy

wartościowe,

umieszczamy zegar i kalendarz w widocznym

miejscu,

pacjentom leżącym zaspokajamy potrzeby

odżywiania, wydalania (bilans wodno-

elektrolitowy) i higieniczne z zapobieganiem

odleżynom, odparzeniom, przykurczom, zapaleniu

płuc czy zakrzepowemu zapaleniu żył,

Interwencje pielęgniarskie:

zachęcamy do współpracy i samodzielnego

wykonywania czynności dnia codziennego na

poziomie możliwości pacjenta.

motywujemy do jedzenia produktów

z zawartością błonnika jak i spożywania

większej ilości płynów,

monitorujemy wypróżnienia ( zaparcia),

monitorujemy masę ciała,

Interwencje pielęgniarskie:

obserwujemy pacjenta podczas spożywania

posiłków,

niwelujemy czynniki ryzyka upadku

w otoczeniu,

zwiększamy bezpieczeństwo pacjenta poprzez

zaopatrzenie go w sprzęt pomocniczy ( balkonik,

laska ).

nadzorujemy przyjmowanie leków i objawów

ubocznych,

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ