Quốc tế hóa: những thách thức về chiến lược và chính sách

MDRI, 19 Tháng 6, 2013

Ari KokkoKhoa Quản trị và Kinh tế Quốc tếTrường Kinh Doanh Copenhagen

Những vấn đề chính1. Về quốc tế hóa và xuất khẩu

Tại sao lại khó khăn như vậy?

2. Xúc tiến xuất khẩuChính phủ có thể làm gì để tạo điều kiện cho quốc tế hóa?

3. Quốc tế hóa các doanh nghiệp lớnVấn đề chiến lược?

4. Bí quyết thành côngCải tiến và tinh thần kinh doanh

5. Một số ví dụ từ châu Âu

1. Quốc tế hóa

• Lý thuyết– Các động lực, giải thích, hình mẫu

• Chính sách– Thế nào là một môi trường chính sách tốt cho

toàn cầu hóa?• Chiến lược

– Ở cấp độ doanh nghiệp thì cần gì?

Các động lực của quốc tế hóa

Khó để kiểm soát bên ngoài

Toàn cầu hóa các

ngành và thị

trường

Nhân tố chính trị• Các hàng rào thương mại được

cắt giảm• Các quyền sở hữu trí tuệ• Tư nhân hóa• Phát triển các khố thương mại• Các tiêu chuẩn kỹ thuật• Các khu vực thương mại vùng –

EU, NAFTA, ASEAN

Nhân tố kinh tế• Tăng thu nhập• Thương mại toàn cầu• Các thị trường tài

chính quốc tế• Các tác nhân thị

trường• Phi công nghiệp hóa

ở Bắc Mỹ và Tây Âu

Nhân tố công nghệ• Cách mạng giao thông và

vận tải• Cách mạng về thông tin

và truyền thông

Nhân tố xã hội• Chủ nghĩa trọng

tiêu dùng• Sự đồng nhất về

thị hiếu• Giáo dục và các kỹ

năng

Tại sao lại quốc tế hóa?

• Doanh nghiệp– Doanh thu bán hàng– Quy mô– Công nghệ– Hàng hóa trung gian– Các nguồn lực– Sự cạnh tranh

Lợi nhuận Tồn tại

• Nền kinh tế– Việc làm– Hiệu quả– Kiến thức– Thu nhập– Tăng trưởng

Tài sản quốc giaMức sống

Các rào cản quốc tế hóa• Luật pháp và quy định

– Thuế quan– Trợ cấp– Mua sắm công– Các biện pháp kiểm soát

biên giới– Các biện pháp kiểm soát

nhập cư• Kỹ thuật

– Các tiêu chuẩn kỹ thuật

– Các tiêu chuẩn riêng– Phân phối và vận tải

• Văn hóa– Ngôn ngữ– Thị hiếu– Các chuẩn mực, giá trị

và hành vi– Tôn giáo– Văn hóa làm việc– Tham nhũng

• Rủi ro– Cạnh tranh– Trách nhiệm

ngoại quốc

Quốc tế hóa là một quá trình phức tạp

Nguồn: Wiedersheim-Paul & Welsch (1980)

Người ra quyết định

Hành vi marketing xuất khẩuThụ động Rất tích cực

Phản hồiCác tác động đối với việc xuất khẩu lần đầu

Các hoạt động trước khi xuất khẩu (ví dụ: thu thập và chuyển

phát thông tin)

Rút khỏi hoạt động xuất khẩu

Hiệu quả xuất khẩu

Kinh nghiệm và thông tin thu được từ hoạt

động xuất khẩu

Các nhà xuất khẩu cần phải nỗ lực để vượt qua trách nhiệm ngoại quốcPh

ân p

hối tí

ch lũ

y th

ực c

hứng

Log của Năng suất Nhân tố Tổng thể

Nhà xuất khẩu không thường xuyênNhững đơn vị không xuất khẩuNhà xuất khẩu

Các nhà xuất khẩu

• Hầu hết SMEs không xuất khẩu– Trở thành một nhà xuất khẩu là khó khăn và đắt đỏ

• Có nhiều công ty xuất khẩu không thường xuyên hơn là các công ty chuyên xuất khẩu– Hầu hết các doanh nghiệp phải thử nhiều lần trước

khi thành công• Hầu hết công ty xuất khẩu một loại sản xuất tới

một thị trường– Cần thêm một chút kiến thức và kỹ năng cho mỗi

thị trường xuất khẩu mới và sản phẩm xuất khẩu mới

2. Cần gì để thành công trong xuất khẩu?

• Các doanh nghiệp lớn– Môi trường kinh doanh

trong nước tốt• Ổn định vĩ mô• Các rào cản thương mại

thấp• Tỉ giá cạnh tranh• Các mức thuế hợp lý và bộ

máy hành chính hiệu quả• Cơ sở hạ tầng tốt• Thị trường lao động linh

hoạt• Tiếp cận được công nghệ và

nguồn nhân lực• Các nguồn tài chính / bảo

lãnh tín dụng xuất khẩu

• SMEs– Tương tự + hỗ trợ để

vượt qua các rào cản quốc tế hóa

• Thông tin thị trường• Các liên kết với đối tác /

mạng lưới tại thị trường nước ngoài

• Hỗ trợ tiếp thị / độ phủ• Các thể chế kiểm soát

chất lượng và các tiêu chuẩn chất lượng

• Các nguồn tài chính

Xúc tiến xuất khẩu:kinh nghiệm quốc tế

• Đèn đỏ– Chính sách bảo hộ– Trợ cấp xuất khẩu

• Đèn vàng– Ưu đãi tiếp cận tín dụng và tỉ giá

• Đèn xanh– Mở cửa với thương mại và FDI– Cơ sở hạ tầng và giáo dục– Các thể chế công nghệ và nghiên cứu thị trường– Kiểm soát chất lượng và các tiêu chuẩn chất lượng– Tỉ giá cạnh tranh

Ví dụ: Tổ chức Kinh doanh Thụy ĐiểnChính phủ Thụy Điển và bộ Công nghiệp đã thiết lập Tổ chức Kinh doanh Thụy Điển để giúp các công ty tư nhân Thụy Điển phát triển các mối liên hệ với khách hàng tại các nước khác

Trợ giúp thiết thực

Các phân tích và tư vấn

Phát hiện các cơ hội

• Thông tin và Kiến thức

• Nhà tư vấn xuất khẩu địa phương

• Lựa chọn thị trường

Lựa chọn chiến lược

• Phân tích thị trường

• Tìm kiếm đối tác

• Chương trình tham quan

• Gói cơ hội kinh doanh

• Hỗ trợ thâm nhập

Thiết lập sự hiện diện

• Văn phòng hỗ trợ kinh doanh

• Thành lập công ty

• Tuyển dụng

Phát triển hoạt động kinh doanh

• Hỗ trợ thị trường và bán hàng

• Sự kiện và hội thảo

• Cung ứng quốc tế

• Các chươntg trình phát triển khởi xướng bởi các tổ chức trợ giúp nước ngoài và ngành

Dịch vụ của Tổ chức Kinh doanh Thụy Điển cho các công ty tư nhân tại Thụy Điển

Americas

Africa

Asia & the Middle East

Oceania

Europe

Văn phòng của Tổ chức Kinh doanh Thụy Điển trên thế giới

BotswanaEgyptKenyaMoroccoNigeriaSouth Africa

ArgentinaBrazilChileColombiaCanadaMexicoUSA Australia

New Zeeland

UAEHong KongIndiaIndonesiaIraqJapanKazakhstanChinaMalaysiaSaudi Arabia SingaporeSouth KoreaTaiwanThailandVietnam

BelgiumBulgariaDenmarkEstoniaEUFinlandFranceGreeceItalyLatviaLithuaniaHollandNorwayPolandPortugalRumania

RussiaSwitzerlandSerbiaSpainGreat Britain &IrelandSwedenCzech RepublicTurkeyGermanyUkraineHungaryAustria

Các tổ chức khác của Thụy Điển hỗ trợ xuất khẩu

Tổ chức hợp tác phát triển quốc tế Thụy Điển

Tổ chức phát triển kinh tế và vùng Thụy Điển

Exportkreditnämnden là một đối tác kinh doanh với các ngân hàng và công ty xuất khẩu

Công ty Tín dụng Xuất khẩu Thụy Điển : Chuyên gia về tài chính quốc tế

Kênh đầu tư dựa trên chính sách đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế của ngành

Văn phòng Chính phủ Thụy Điển về các hệ thống tân tiến

Hội đồng Công nghệ Môi Trường Thụy Điển

Swedfund là đối tác đầu tư dài hạn, tích cực và tận tụy

3. Quốc tế hóa các doanh nghiệp lớn

• Quy mô lớn cho phép đầu tư vào các tài sản, kỹ năng và kiến thức liên quan tới xuất khẩu

• Tự chủ một phần trong các cơ cấu xúc tiến xuất khẩu của chính phủ– Ngoại trừ: tín dụng xuất khẩu, bảo lãnh tín dụng

• Tập trung vào chiến lược quốc tế hóa– Tạo lợi thế cạnh tranh bền vững mang đến tăng trưởng và

lợi nhuận– Khiến khách hàng yêu thích đơn hàng của công ty hơn so

với đối thủ – Tận dụng hoặc tạo ra các khiếm khuyết của thị trường

Chiến lược: Mục đích và cách thực hiện

Tại sao chúng ta cần một chiến lược?Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta không làm gì?

Điều gì sẽ xảy ra nếu không có chiến lược thì ? Định luật thứ hai của động nhiệt học

• Tăng entropy, rối loạn cấu trúc, ngẫu nhiên và hỗn loạn(nếu chúng ta không can

thiệp và tạo ra thứ tự)!

Rudolf Clausius

Các tổ chức và chiến lược

Các công cụ

• Phân tích thị trường – bên trong cũng như bên ngoài– Mô hình năm tác động của Porter– SWOT

• Định vị chiến lược– Cân bằng áp lực giảm chi phí và địa phương hóa

Sự phù hợp bên trong và bên ngoài

22

Chiến lượcChiến lược

Các tài nguyên bên trongCác tài nguyên bên trong

Môi trường bên ngoàiMôi trường bên ngoài

Điểm mạnh

Điểm yếu

Các cơ hội

Thách thức

Mô hình năm tác động tạo ra cạnh tranh trong ngành

Nguy cơ từ các công ty mới gia nhập thị

trường

Quyền thương lượng của người

mua

Quyền thương lượng của người

bán

Nguy cơ từ các sản phẩm hoặc dịch vụ thay thế

Cạnh tranh

giữa các đối thủ hiện tại

Từ “Mô hình năm tác động tạo ra cạnh tranh ngành” của Michael E. Porter, Havard Business Review, 1/2008

MA TRẬN SWOT

Đi m m nhể ạHI N T I ĐANG T TỆ Ạ ỐGi v ng, xây d ng, phát ữ ữ ựtri nể

Đi m y uể ếHI N T I ĐANG T IỆ Ạ ỒGi i quy t, ch m d tả ế ấ ứ

Đi m m nhể ạT NG LAI X UƯƠ Ấ

ng phóỨ

C h iơ ộT NG LAI T TƯƠ Ố

u tiên, t i uƯ ố ư

25

Các chiến lược cạnh tranh tổng quát

Lợi thế cạnh tranh

Phạm vi cạnh tranh

Mục tiêu rộng

Mục tiêu ngắn

Chi phí Tính đơn nhất

Khác biệt hóa

Khác biệt hóa tập trung

Chi phí thấp

Chi phí thấp tập trung

Tích hợp khác biệt hóa / Chi

phí thấp

Các chiến lược quốc tế hóa

Cao

Thấp

Thấp Cao

Áp lực giảm chi phí

Áp lực địa phương hóa

Chiến lược

toàn cầu hóa

Chiến lược

xuyên quốc gia

Chiến lược địa phương

hóa

Chiến lược

quốc tế hóa

• Tuy nhiên các mô hình trên lý thuyết hiếm khi tạo ra các chiến lược đại dương xanh nơi mà bạn có cả đại dương cho mình

• Khi các công ty khác làm tương tự sẽ tạo nên đại dương đỏ

4. BÍ QUYẾT THÀNH CÔNG

Tinh Th n Kinh Doanhầd n t iẫ ớ

C nh Tranh Căn B nạ ảv n hành trên c sậ ơ ở

S Phá H y Sáng T oự ủ ạvà t o raạ

Các Đ c Quy n T m Th iộ ề ạ ờ

Cạnh Tranh Căn Bản• C nh tranh t vi cạ ừ ệ

– T o ra m t hàng hóa m iạ ộ ớ– T o ra m t công ngh m iạ ộ ệ ớ– T o ra m t ngu n cung c p m iạ ộ ồ ấ ớ– T o ra m t lo i hình t ch c m iạ ộ ạ ổ ứ ớ– Phá v các công ty đ c quy n ho c c i t l i m t ngànhỡ ộ ề ặ ả ổ ạ ộ

• C nh tranh đòi h i m t l i th v ch t l ng ạ ỏ ộ ợ ế ề ấ ượho c chi phí mang tính quy t đ nh...ặ ế ị

• ... và không ch đánh vào l i nhu n biên và đ u ra ỉ ợ ậ ầc a các doanh nghi p hi n t i mà còn c các n n ủ ệ ệ ạ ả ềt ng và c t t c a doanh nghi pả ố ử ủ ệ

Cạnh Tranh Căn Bản• Từ các cửa hàng tạp hóa tới các chuỗi siêu thị toàn

cầu (Wal-Mart)

• Từ đồ thủ công địa phương tới thương hiệu đồ gia dụng tự lắp ráp toàn cầu (IKEA)

• Từ việc chụp ảnh lấy liền (Polaroid) và chụp ảnh phim (Kodak) tới nhiếp ảnh số (Sony, Nokia)

• Từ máy tính lớn (IBM) tới máy tính cá nhân (Compaq) tới điện thoại di động mạnh mẽ

(Nokia, Sony-Ericsson)?

Đổi mới: Chiến lược quan trọng ngay cả trong các ngành có vẻ đơn giản

• Tìm kiếm các cơ hội• Dám thử nghiệm• Thách thức các giới hạn

• Lắng nghe và khuyến khích các ý tưởng mới

• Chống lại việc quan liêu• Hành động và tìm kiếm

một giải pháp hiệu quả hơn

• Cải tiến liên tục• Nhịp độ nhanh• Tò mò• Cởi mở• Tôn trọng những đối

tượng khác

Các giá trị cốt lõi của

Nhưng đổi mới là việc khó khăn…

• Hầu hết những ý tưởng mới là các ý tưởng tồi

• Quy luật khắc nghiệt của việc cách tân: 10-20-70

0%

20%

40%

60%

80%

Dưới kỳ vọng Như kỳ vọng Vượt kỳ vọng

67%

21% 12%

Tỉ lệ thành công của đầu tư mạo hiểm(doanh số so với kỳ vọng của những nhà đầu tư)

N=86

Làm sao để thúc đẩy tinh thần kinh doanh và cải tiến

• So sánh với những đối thủ lớn nhất– Benchmarking

• Chuẩn bị cho những thách thức của ngày mai ngay từ hôm nay– Dự báo và phân tích thị trường

• Đầu tư nhiều hơn vào các kỹ năng và kiến thức bạn cần hôm nay– Tạo ra Công suất dư

Làm sao để thúc đẩy tinh thần kinh doanh và cải tiến

“Chỉ trong lúc ngủ người ta mới không phạm sai lầm. Sự sợ hãi đối với việc phạm sai lầm là

nguồn gốc của hệ thống quan liêu và là kẻ thù

của mọi cuộc cách mạng.”

Ingvar Kampard, 1976

“Thất bại là cơ hội để bắt đầu lại một cách thông minh hơn.”

Henry Ford

5. Các ví dụ từ châu Âu

• Khủng hoảng tài chính toàn cầu đã buộc các doanh nghiệp phải đổi mới để tồn tại

• Ba chiến lược cách tânA. Tăng giá trị gia tăng từ hiệu quả cao hơn trong các

hoạt động hiện tại: cải tiến quy trình / sản phẩmB. Tăng giá trị gia tăng từ vị trị mới trong chuỗi giá trị:

cải tiến chức năngC. Dịch chuyển sang chuỗi giá trị mới: cải tiến liên

chuỗi

Quỹ đạo đổi mới

Chuỗi giá trị I Chuỗi giá trị II Chuỗi giá trị III

Liên kết A

Liên kết B

Liên kết C

Liên kết A’

Liên kết B’

Liên kết C’

Liên kết A’’

Liên kết B’’

Liên kết C’’

Đổi mới liên

chuỗi

Đổi mới chức năng

Đổi mới sản

phẩm/quy trình

Chiến lược B: nâng cấp trong chuỗi giá trị•G

iá tr

ị gia

tăng

R&D Thiết kế Kỹ thuật Sản xuất Vận hành Marketing Bán hàng Dịch vụ

Làm thương hiệu

Trung tâm Marketing

Trung tâm Vận hành

Trung tâm Sản xuất

Trung tâm R&D

Trung tâm Thiết kế

Ví dụ về chiến lược B: AS Kodumaja, Estonia

Phương pháp và công nghệ xây dựng hiệu quả = thời gian xây dựng ngắn với chi phí hiệu quả• Sản xuất tại nhà máy cho phép một số lượng lớn nhân công cùng tham gia• Sản xuất tại nhà máy cùng với việc xây dựng đồng thời móng và đường ống cung cấp trên

công trường rút ngắn thời gian xây dựng tổng thể và giảm thiểu chi phí cố định• Mức độ hoàn thiện cao của các chi tiết tại nhà máy tiết kiệm thời gian và tiền bạc trên công

trường

Doanh thu AS Kodumaja trong 2004-2011 và dự báo 2012

Ví dụ về chiến lược C: AS Estiko Plastar (bao bì cho vật liệu xây dựng –> bao bì cho công nghiệp thực phẩm)

Số nhân viên

Xuất khẩu

Doanh thu

• Cám ơn các bạn đã theo dõi!