Skupina autora Računovodstvo poduzetnika Računovodstvo ... · RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJE SKUPINA AUTORA ii. DOPUNJENO IZDANJE Sukladno zahtjevima HSFI, MRS-ova (MSFI) i poreznih

Skupina autora

Računovodstvo poduzetnikas primjerima knjiženja

Knjiga I.

VII. izmijenjena i dopunjena nakladaRedaktor: dr. sc. Vlado Brkanić

biblioteka računovodstvo

Raču

novo

dstv

o po

duze

tnik

a


Zagreb, 2010.

Cijena: 520,00 kn

RRIF-ov računski plan za poduzetnike

XIII. dopunjeno izdanje

Opseg: 300 str. Cijena: 295,00 kn

RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJEII. dopunjeno izdanje

Aktualnost ovog izdanja temelji se na unošenju zahtjeva koje propisuju Hrvatski standardi fi nancijskog izvještavanja (HSFI) i Me-đunarodni standardi fi nancijskog izvješćivanja (MSFI), odnosno MRS-ovi, te porezni propisi koji u nekim dijelovima dotiču proi-zvodnju. Vjerujemo da će ova knjiga biti od pomoći u operativnim poslovima u poduzetništvu koje se bavi ovom teškom gospodar-skom djelatnošću, ali bez koje nema napretka. Knjiga je i korisno štivo studentima visokih škola i fakulteta iz kojeg će moći razotkriti sve "tajne" ove gospodarske discipline.

Ovo je u Hrvatskoj najprihvaćeniji računski (kontni) plan što dokazuje trinaest izdanja. Koriste ga poduzetnici svih oblika trgovačkih društava i obrtnika dobitaša, te studenti na fakulte-tima i visokim školama. Razlog tomu jest što se stalnim pra-ćenjem poreznih i računovodstvenih propisa s jedne strane i potrebe prakse glede klasifi kacije poslovnih događaja prema zahtjevima fi nancijskog izvješćivanja s druge strane, došlo do takve strukture sintetičkih i analitičkih računa koji najbolje izražavaju prirodu poslovanja. Osim toga, uz pojedine se sku-pine računa daju i kratki naputci za knjiženje i povezanost po-jedinih bilančnih pozicija s računskim planom. Na kraju se daju i tekstovi iz Zakona o računovodstvu, reviziji i dr. Cijena: 60,00 kn, s CD-om: 80,00 kn

Opseg: 118 str.

Računovodstvo neprofi tnih organizacija

V. izmijenjeno i dopunjeno izdanje


Zakonsko uređenje neprofi tnog računovodstva dovršeno je počet-kom 2009., a odmah nakon toga pripremljeno je novo V. izdanje ove knjige. Računa se da u nas ima oko 30.000 subjekata koji bi mogli voditi računovodstvo prema pravilima tzv. modifi ciranog ra-čunovodstvenog načela koja vrijede za ovu skupinu pravnih osoba (udruga, zaklada, političkih stranaka, športskih klubova, kulturno-umjetničkih društava, vatrogasaca, lovaca i dr.). Prilog ovoj knjizi je i računski plan, kao i tekstovi raznih propisa (Zakon o udrugama, zakladama, Zakon o športu i dr.)

RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJERAČUNOVODSTVO PROIZVODNJE

SKUPINA AUTORA

ii. DOPUNJENO IZDANJE

Sukladno zahtjevima HSFI, MRS-ova (MSFI) i poreznih propisa

Zagreb, 2009.

Skupina autora

Računovodstvo neprofitnihorganizacijas analitičkim računskim planom, primjerima knjiženja i propisima

V. izmijenjena i dopunjena naklada


Zagreb, 2009.

Cij k CD k

Vlado Brkanić / Mladen Habek

RRiF-ov računski plan za poduzetnike



Zagreb, 2010.

Dodatne obavijesti i narudžbe:tel.: 01/4699-760; fax.: 01/4699-766; e-mail.: [email protected]

RAČUNOVODSTVOPODUZETNIKA

s primjerima knjiženjaVII. izmijenjena i dopunjena naklada

Redaktor:Dr. sc. Vlado BRKANIĆ

Zagreb, 2010.

B I B L I O T E K A R A Č U N O V O D S T V O

Prof. dr. sc. Vinko BELAK; dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.; Tamara CIRKVENI, mag. oec., univ. spec. oec.;

mr. sc. Nada DREMEL, dipl. oec., ovl. rač. i ovl. rev.; mr. sc. Šime GUZIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.; prof. dr. sc. Mladen HABEK;

mr. sc. Katarina HORVAT JURJEC, dipl. oec. i ovl. rač.;mr. sc. Đurđica JURIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.; mr. sc. Hrvoje KATUNAR, dipl. oec.;

mr. sc. Ljerka MARKOTA, dipl. oec. i ovl. rač.; prof. dr. sc. Josipa MRŠA; doc. dr. sc. Ivica PERVAN; mr. sc. Marina PROKLIN, dipl. oec. i ovl. rač.;

prof. dr. sc. Petar PROKLIN; Zrinko TRCOVIĆ, dipl. oec.;Lucija TURKOVIĆ-JARŽA, dipl. oec. i ovl. rač.;

Jasna VUK, dipl. oec. i ovl. rač. i mr. sc. Ivan ŽIC, dipl. oec. i ovl. rev.

Copyright © 2010.RRiF-plus d.o.o. za nakladništvo i poslovne usluge

10000 Zagreb, Vlaška 68, HrvatskaTel.: 01/4699-700, fax: 01/4699-766

Prodaja: 01/4699-760E-mail: [email protected]

Za nakladnika direktor:Miroslav BUZADŽIĆ, dipl. oec.

Glavni urednik:Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.

Biblioteka:RAČUNOVODSTVO

UDK 657.2(035)

ISBN 978-953-272-034-1

Lektorica:Nevenka ŠARIĆ

Grafički urednik:Boris ŠIKIĆ

Grafička priprema:TERCIJA d.o.o.

Zagreb, Božidara Magovca 15

Tisak:M.A.K. Golden d.o.o.

Zagreb, Augusta Prosenika 11

CIP zapis dostupan u računalnom kataloguNacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu pod brojem 733131

III

PREDGOVOR VII. IZDANJU

Financijsko izvješćivanje poduzetnika postaje dinamično područje. Promjene koje nastaju u računovodstvenim standardima, ali i u poreznim propisima, u pravu trgovačkih društava, u financijskom sustavu i drugim granama, utječu na ustroj računovodstva poduzetnika. Istodobno su s promjenama u obuhvatu evidentiranja poslovnih događaja nastale i dopune u računskom planu kao temelju nositelja bilježenja vrste troška, prihoda, imovine, obveza i kapitala.

S tim su se izazovom promjena koje su nastale poslije izlaska iz tiska VI. izdanja suočili gotovo svi autori. K tome, morala su se u obzir uzeti pojedina porezna pitanja koja nalažu pra-ćenja troškovnih činjenica i za porezne potrebe. Kako je to izazvalo alokaciju novčanih svota iz jednog poslovnog događaja (nabave) na više sintetičkih ili analitičkih računa, te smo zahtjeve morali uskladiti i s pravilima mjerenja i priznavanja pojedinih bilančnih kategorija prema raču-novodstvenim standardima. Sve to ovu građu čini vrlo kompleksnom.

Ova je knjiga pisana s ciljem prikazivanja funkcije pojedinog sintetičkog ili analitičkog ra-čuna i veze s ostalim računima kod bilježenja pojedine poslovne promjene. Pritom je zastupljen redoslijed računskog plana, poglavito XIII. izdanja prema kojem su kod prikazanih knjiženja korišteni brojevi i nazivi računa iz te naklade. U opisu pojedinih funkcija računa i njihova obuhvata (sadržaja) uzeta su u obzir pravila koja proizlaze iz Hrvatskih standarda financijskog izvješćivanja i novih Međunarodnih standarda financijskog izvješćivanja. U najvećem su dijelu izložene građe zahtjevi i određenja identična, no postoje i razlike (kao npr. u vezi s primjenom MRS-a 23), na što se u tekstovima upozorava.

Kao redaktor izražavam zadovoljstvo i zahvalnost svim autorima ove knjige (priručnika i udžbenika) koji su prihvatili ovakav koncept objašnjavanja i pisanja složene poslovne materije poduzetnika i nastalih poslovnih događaja koje treba računovodstveno, porezno i pravno defini-rati i pravilno iskazati. Zahvalan sam i grafičkoj pripremi koja je morala u mnogim dijelovima već gotove knjige činiti izmjene jer su one “izvirale” do samog završetka knjige.

Knjiga je ponajprije namijenjena praktičarima u trgovačkim društvima koji vode dvostav-no knjigovodstvo za poduzeća i za obrtnike “dobitaše”. S obzirom na to da se koristi i u obra-zovnim ustanovama, i visokim školama, svima koji “ulaze” u ovo strukovno područje želim lako razumijevanje i brzo učenje. Tijelima poreznog i financijskog nadzora može poslužiti za ocjenu konkretnih postupaka i onog što bi trebalo biti. Pritom je bitno da se, kad se usvoje znanja iz pojedinih dijelova “aktive i pasive”, to poveže u cjelovitost sustava što onda znači razumijevanje svih poslovnih procesa i njihovo evidentiranje, što je pak temelj i bitna pretpostavka za pouzdano sastavljanje financijskih izvještaja.

Nadam se da će svim čitateljima i korisnicima ovaj priručnik biti od pomoći u radu i po-moći u razumijevanju poslovnih događaja i njihovom knjiženju. Dosadašnjih šest izdanja ove knjige potvrđuje da je ona u nas postala standardna i nezamjenjiva literatura računovođa i svih onih koji žele to postati.

U Zagrebu 18. ožujka 2010.

Redaktor:Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.

V

SADRŽAJ

I. USTROJSTVO POSLOVNIH KNJIGA I FINANCIJSKOG IZVJEŠTAVANJA (Prof. dr. sc. Mladen HABEK)

1. OVISNOST USTROJA RAČUNOVODSTVA O ZAKONSKIM I STRUKOVNIM NORMAMA .......................................................................................... 3

2. ODREDBE ZAKONA O RAČUNOVODSTVU ........................................................... 33. MEĐUNARODNI RAČUNOVODSTVENI STANDARDI I STANDARDI

FINANCIJSKOG IZVJEŠTAVANJA ............................................................................... 554. RAČUNOVODSTVENE POLITIKE .............................................................................. 585. RAČUNOVODSTVO DRUŠTVA U STEČAJU I LIKVIDACIJI .............................. 656. PROFESIJA RAČUNOVOĐE .......................................................................................... 75

II. PRIMJERI KNJIŽENJA POSLOVNIH DOGAĐANJA REDOSLIJEDOM RRiF-ovog RAČUNSKOG PLANA ZA PODUZETNIKE

1. POTRAŽIVANJA ZA UPISAN A NEUPLAĆEN KAPITAL (00) ............................ 81(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)

2. NEMATERIJALNA DUGOTRAJNA IMOVINA (01)(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev. imr. sc. Katarina HORVAT JURJEC, dipl. oec. i ovl. rač.) ............................................... 85

2.1. IZDATCI ZA RAZVOJ (010) ............................................................................................ 862.2. KONCESIJE, PATENTI, LICENCIJE, ROBNE I USLUŽNE MARKE I OSTALA

PRAVA (011) ........................................................................................................................ 892.3. ULAGANJE U RAČUNALNI SOFTWARE I OSTALA PRAVA (012) ...................... 942.4. GOODWILL (013) – FINANCIJSKI REZULTAT POSLOVNOG SPAJANJA .......... 1002.5. OSTALA NEMATERIJALNA IMOVINA (014) ............................................................. 1032.6. REVALORIZACIJA NEMATERIJALNE IMOVINE ...................................................... 1032.7. PREDUJMOVI ZA NABAVU NEMATERIJALNE IMOVINE (015) ......................... 1042.8. NEMATERIJALNA IMOVINA U PRIPREMI (016) ..................................................... 1052.9. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE NEMATERIJALNE IMOVINE (018) ..................... 1052.10. AKUMULIRANA AMORTIZACIJA NEMATERIJALNE IMOVINE (019) ............. 1053. MATERIJALNA IMOVINA − NEKRETNINE (02) .................................................... 1063.1. ZEMLJIŠTA (020) ................................................................................................................ 1073.2. GRAĐEVINSKI OBJEKTI (023) ...................................................................................... 1143.3. STANOVI ZA VLASTITE ZAPOSLENIKE (024) ......................................................... 1423.4. PREDUJMOVI ZA NABAVU NEKRETNINA (026) .................................................... 1453.5. NEKRETNINE U PRIPREMI (027) ................................................................................. 145

VI

3.6. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE NEKRETNINA (028) ............................................... 1463.7. AKUMULIRANA AMORTIZACIJA GRAĐEVINE (029) ........................................... 1473.8. REVALORIZACIJA NEKRETNINE ................................................................................. 1484. MATERIJALNA IMOVINA – POSTROJENJA, OPREMA, ALATI,

INVENTAR I TRANSPORTNA SREDSTVA (03) ...................................................... 1504.1. NABAVA POSTROJENJA I OPREME IZ VLASTITIH IZVORA SREDSTAVA ...... 152 4.2. IZRADA OPREME U VLASTITOJ IZVEDBI ............................................................... 1584.3. ZAMJENA STARE OPREME NOVOM .......................................................................... 1604.4. PRIBAVLJANJE OPREME FINANCIJSKIM LIZINGOM (leasing) ........................... 1664.5. UVOZ OPREME FINANCIJSKIM LIZINGOM ............................................................ 1684.6. REVALORIZACIJA – PONOVNA PROCJENA TROŠKA NABAVE

POSTROJENJA I OPREME ............................................................................................... 1694.7. UNOS OPREME U TEMELJNI KAPITAL ..................................................................... 1714.8. POVLAČENJA I OTUĐENJA POSTROJENJA I OPREME ........................................ 1724.9. PRETPOREZ KOJI SE NE MOŽE ODBITI (033) ......................................................... 1804.10. OSTALA MATERIJALNA IMOVINA (034) ................................................................... 1804.11. PREDUJMOVI ZA MATERIJALNA SREDSTVA (036) ............................................... 1814.12. MATERIJALNA SREDSTVA U PRIPREMI (037) ......................................................... 1814.13. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE POSTROJENJA I OPREME (038) .......................... 1824.14. AKUMULIRANA AMORTIZACIJA POSTROJENJA I OPREME (039) .................. 1855. BIOLOŠKA IMOVINA (04) ............................................................................................. 187

(Prof. dr. sc. Josipa MRŠA i mr. sc. Hrvoje KATUNAR, dipl. oec.)5.1. PRIZNAVANJE I MJERENJE BIOLOŠKE IMOVINE .................................................. 1875.2. PRIMJERI ULAGANJA U BIOLOŠKU IMOVINU U POLJOPRIVREDNIM

DRUŠTVIMA ....................................................................................................................... 1885.3. OSNOVNO STADO (041) ................................................................................................. 195

(Prof. dr. sc. Petar PROKLIN)6. ULAGANJA U NEKRETNINE (05) ............................................................................... 199

(Tamara CIRKVENI, mag. oec., univ. spec. oec.)6.1. ULAGANJA U NEKRETNINE – ZEMLJIŠTA (050) .................................................... 2006.2. ULAGANJA U NEKRETNINE – GRAĐEVINE (051) ................................................. 2006.3. PREDUJMOVI ZA ULAGANJA U NEKRETNINE (056) ........................................... 2026.4. ULAGANJE U NEKRETNINE U PRIPREMI (057) ..................................................... 2036.5. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE ULAGANJA U NEKRETNINE (058) .................... 2046.6. AKUMULIRANA AMORTIZACIJA ULAGANJA U NEKRETNINE (059) ............. 2117. DUGOTRAJNA FINANCIJSKA IMOVINA (06) ........................................................ 211

(Doc. dr. sc. Ivica PERVAN i Jasna VUK, dipl. oec. i ovl. rač.)7.1. UDJELI (DIONICE) KOD POVEZANIH PODUZETNIKA (060) ............................ 2137.2. DANI ZAJMOVI POVEZANIM PODUZETNICIMA (061) ...................................... 2227.3. SUDJELUJUĆI INTERESI (UDJELI) 062 ....................................................................... 2247.4. ULAGANJA U VRIJEDNOSNE PAPIRE – DUGOTRAJNE (063) ............................ 2287.5. DANI ZAJMOVI, DEPOZITI I SLIČNO (064) ............................................................. 2327.6. DANE KAPARE I OSIGURANJA (065) .......................................................................... 2357.7. VLASTITE DIONICE I UDJELI – TREZORSKE DIONICE (066) ............................ 2357.8. OSTALA DUGOTRAJNA FINANCIJSKA IMOVINA (067) ....................................... 2367.9. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE FINANCIJSKE IMOVINE −

DUGOTRAJNE (068) ......................................................................................................... 2378. POTRAŽIVANJA − DUGOTRAJNA (07) ..................................................................... 2388.1. POTRAŽIVANJA OD POVEZANIH DRUŠTAVA (070) ............................................. 2388.2. POTRAŽIVANJA S OSNOVE PRODAJE NA KREDIT (071) .................................... 2408.3. POTRAŽIVANJA IZ FAKTORINGA (072) .................................................................... 2438.4. POTRAŽIVANJA ZA JAMČEVINE (073) ...................................................................... 244

VII

8.5. POTRAŽIVANJA U SPORU I RIZIČNA POTRAŽIVANJA (074) ............................. 2448.6. OSTALA POTRAŽIVANJA − DUGOTRAJNA (076) ................................................... 2458.7. VRIJEDNOSNO USKLAĐIVANJE DUGOTRAJNIH POTRAŽIVANJA (078) ....... 2458.8. POTRAŽIVANJA ZA NEZARAĐENU KAMATU (079) ............................................. 2459. ODGOĐENA POREZNA IMOVINA (08) .................................................................... 245

(Mr. sc. Šime GUZIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)10. NOVAC U BANKAMA I BLAGAJNAMA (10) ............................................................ 249

(Mr. sc. Đurđica JURIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)10.1. RAČUN U BANCI (100) .................................................................................................... 25010.2. OTVORENI AKREDITIV U DOMAĆOJ BANCI (101) .............................................. 26110.3. BLAGAJNA (102) ................................................................................................................ 26210.4. DEVIZNI RAČUN (103) .................................................................................................... 27510.5. OTVOREN AKREDITIV U STRANIM VALUTAMA ................................................. 28910.6. DEVIZNA BLAGAJNA (105) ............................................................................................ 28910.7. NOVAC ZA KUPNJU DEVIZA (106) I OSTALA NOVČANA SREDSTVA (108) 29310.8. MJENJAČKO POSLOVANJE ............................................................................................ 293

(Mr. sc. Nada DREMEL, dipl. oec., ovl. rač. i ovl. rev.)11. KRATKOTRAJNA FINANCIJSKA IMOVINA (11) ................................................... 300

(Mr. sc. Đurđica JURIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)11.1. ULAGANJA U DIONICE I UDJELE KAO FINANCIJSKA IMOVINA ČIJA SE

PROMJENA FER VRIJEDNOSTI PRIZNAJE U RAČUNU DOBITI I GUBITKA 30111.2. DANI ZAJMOVI POVEZANIM PODUZETNICIMA − KRATKOROČNI (111) ... 30311.3. ULAGANJA U VRIJEDNOSNE PAPIRE – KRATKOROČNE (113) ......................... 30511.4. DANI ZAJMOVI, DEPOZITI I KAUCIJE (114) ........................................................... 31911.5. VLASTITE DIONICE I UDJELI (115) ............................................................................ 32511.6. POTRAŽIVANJA IZ ULAGANJA U INVESTICIJSKE FONDOVE (116) ............... 32511.7. OSTALA FINANCIJSKA IMOVINA (117) ..................................................................... 32511.8. VRIJEDNOSNO USKLAĐIVANJE FINANCIJSKE IMOVINE –

KRATKOTRAJNE (119) ..................................................................................................... 32712. POTRAŽIVANJA – KRATKOROČNA (12) ................................................................. 33012.1. POTRAŽIVANJA OD KUPACA (120) ............................................................................ 33012.2. POTRAŽIVANJA OD KUPACA U INOZEMSTVU (121) .......................................... 36212.3. POTRAŽIVANJA OD POVEZANIH PODUZETNIKA (122) .................................... 36512.4. POTRAŽIVANJA ZA KAMATE (124) (ako se ne pripisuju glavnom potraživanju) 36512.5. POTRAŽIVANJA ZA PREDUJMOVE ZA NARUČENE USLUGE (125)

(koja nisu u svezi sa zalihama) .......................................................................................... 36712.6. POTRAŽIVANJA IZ VANJSKOTRGOVAČKOG POSLOVANJA (126)

(s osnove uvoza odnosno izvoza za tuđi račun) ............................................................. 36812.7. POTRAŽIVANJA S OSNOVE OSTALIH AKTIVNOSTI (127) .................................. 36912.8. OSTALA KRATKOROČNA POTRAŽIVANJA (128) ................................................... 37112.9. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE POTRAŽIVANJA (129) ........................................... 37113. POTRAŽIVANJA OD ZAPOSLENIH I OSTALA POTRAŽIVANJA (13) ............ 374

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)13.1. POTRAŽIVANJA OD ZAPOSLENIH (130) ................................................................... 37413.2. POTRAŽIVANJA OD ČLANOVA DRUŠTVA (133) .................................................... 37713.3. POTRAŽIVANJA U SPORU I RIZIČNA POTRAŽIVANJA (134) ............................. 37913.4. POTRAŽIVANJA ZA SREDSTVA U SLOBODNOJ ZONI (135) ............................... 38013.5. POTRAŽIVANJA OD BANAKA ZA PRODAJU NA POTROŠAČKI KREDIT (136) 38113.6. POTRAŽIVANJA OD POSLOVNIH JEDINICA U INOZEMSTVU (137) .............. 38213.7. OSTALA POSLOVNA POTRAŽIVANJA (138) ............................................................. 38213.8. VRIJEDNOSNA USKLAĐENJA POTRAŽIVANJA OD ZAPOSLENIH I

OSTALIH POTRAŽIVANJA (139) ................................................................................... 383

VIII

14. POTRAŽIVANJA OD DRŽAVE ZA POREZE, PRIREZ, CARINU, PRISTOJBE I DOPRINOSE (140) .................................................................................. 384(Mr. sc. Ljerka MARKOTA, dipl. oec. i ovl. rač.)

14.1. POREZ NA DODANU VRIJEDNOST (140) ................................................................. 38414.2. POTRAŽIVANJA ZA POREZ I PRIREZ NA DOHODAK IZ PLAĆA I

DRUGIH PRIMANJA (141) .............................................................................................. 422(Lucija TURKOVIĆ-JARŽA, dipl. oec. i ovl. rač.)

14.3. POTRAŽIVANJA ZA VIŠE PLAĆENE DOPRINOSE IZ PLAĆA I NA PLAĆE (142) ........................................................................................................................ 423

14.4. POTRAŽIVANJA ZA POREZ NA DOBITAK I PO ODBITKU (143) ...................... 42414.5. POTRAŽIVANJA ZA POSEBNE POREZE (AKCIZE – TROŠARINE) .................... 425

(Mr. sc. Ljerka MARKOTA, dipl. oec. i ovl. rač.)14.6. POTRAŽIVANJA ZA TURISTIČKU ČLANARINU (145) .......................................... 42614.7. POTRAŽIVANJA ZA CARINU I VIŠE PLAĆENE CARINSKE

PRISTOJBE (147) ................................................................................................................ 42714.8. POTRAŽIVANJA ZA ŽUPANIJSKI, GRADSKI I OPĆINSKI POREZ (148) ........... 42714.9. POTRAŽIVANJA ZA OSTALE NESPOMENUTE POREZE, DOPRINOSE,

TAKSE I PRISTOJBE (149) ............................................................................................... 42815. POTRAŽIVANJA OD DRŽAVNIH INSTITUCIJA (15) ........................................... 42915.1. POTRAŽIVANJA ZA NADOKNADE ZA BOLOVANJE OD HZZO-a (150) .......... 429

(Lucija TURKOVIĆ-JARŽA, dipl. oec. i ovl. rač.)15.2. POTRAŽIVANJA OD MIROVINSKOG OSIGURANJA (151) ................................... 43515.3. POTRAŽIVANJA OD LOKALNE SAMOUPRAVE (152) ........................................... 43515.4. POTRAŽIVANJA ZA REGRESE, PREMIJE, POTICAJE I DRŽAVNE

POTPORE (153) .................................................................................................................. 43615.5. POTRAŽIVANJA OD FONDA ZA OTKUPLJENU AMBALAŽU (154) ................. 43715.6. OSTALA POTRAŽIVANJA OD DRŽAVNIH INSTITUCIJA I VRIJEDNOSNO

USKLAĐENJE (155 i 159) ................................................................................................. 44016. GUBITAK IZNAD VISINE KAPITALA (170) ............................................................ 440

(Tamara CIRKVENI, mag. oec., univ. spec. oec.)16.1. GOSPODARSKO I BILANČNO ZNAČENJE GUBITKA IZNAD VISINE

KAPITALA ........................................................................................................................... 44016.2. KADA GUBITAK POSTAJE POZICIJA AKTIVE ......................................................... 44116.3. KAKO NASTAJE GUBITAK NA SUPSTANCIJI ........................................................... 44216.4. POKRIĆE I NADOKNADA GUBITKA .......................................................................... 44317. PLAĆENI TROŠKOVI BUDUĆEG RAZDOBLJA I OBRAČUNANI

PRIHODI (19) ..................................................................................................................... 44617.1. UNAPRIJED PLAĆENI TROŠKOVI (190) ..................................................................... 44617.2. OBRAČUNANI PRIHODI BUDUĆEG RAZDOBLJA (191) ...................................... 44917.3. UNAPRIJED PLAĆENI OVISNI TROŠKOVI NABAVE (192) ................................... 45117.4. TROŠKOVI KAMATA IZ BUDUĆEG RAZDOBLJA (193) ........................................ 45217.5. UNAPRIJED PLAĆENI TROŠKOVI KONCESIJA, LICENCIJA I DRUGIH

NEMATERIJALNIH PRAVA (194, 195, 196) ................................................................. 45317.6. OSTALI PLAĆENI TROŠKOVI BUDUĆEG RAZDOBLJA (199) .............................. 45318. KRATKOROČNE OBVEZE PREMA POVEZANIM PODUZETNICIMA

I S OSNOVE UDJELA U REZULTATU (20) ................................................................ 454(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)

18.1. OBVEZE PREMA POVEZANIM PODUZETNICIMA (200) ..................................... 45418.2. OBVEZE S OSNOVE UDJELA U REZULTATU (201) ................................................ 45519. KRATKOROČNE FINANCIJSKE OBVEZE (21) ........................................................ 458

(Mr. sc. Đurđica JURIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)19.1. OBVEZE ZA IZDANE ČEKOVE (210) ........................................................................... 458

IX

19.2. OBVEZA ZA IZDANE MJENICE (211) ......................................................................... 45819.3. OBVEZE PO KRATKOROČNO IZDANIM VRIJEDNOSNIM PAPIRIMA (212) .. 46119.4. OBVEZE S OSNOVE ZAJMOVA, DEPOZITA I SL. (214) .......................................... 46219.5. OBVEZE PREMA BANKAMA I DRUGIM FINANCIJSKIM

INSTITUCIJAMA (215) ..................................................................................................... 46519.6. OBVEZE PREMA IZDAVATELJIMA KREDITNIH KARTICA (216) ....................... 46619.7. OBVEZE IZ ESKONTNIH POSLOVA (217) .................................................................. 46619.8. OBVEZE S OSNOVE DUGOTRAJNE IMOVINE NAMIJENJENE PRODAJI (218) 46720. KRATKOROČNE OBVEZE PREMA DOBAVLJAČIMA ZA PRIMLJENE

PREDUJMOVE, DEPOZITE I JAMSTVA (22) ........................................................... 46820.1. OBVEZE PREMA DOBAVLJAČIMA U ZEMLJI (220) ............................................... 46820.2. DOBAVLJAČI IZ INOZEMSTVA (221) .......................................................................... 47020.3. DOBAVLJAČI FIZIČKE OSOBE (222) ........................................................................... 47220.4. DOBAVLJAČI KOMUNALNIH USLUGA (223) ........................................................... 47220.5. OBVEZE PREMA DOBAVLJAČIMA ZA NEFAKTURIRANE A

PREUZETE ISPORUKE ROBE I USLUGA (224) ......................................................... 47220.6. PRIMLJENI PREDUJMOVI (225) ................................................................................... 47321. OBVEZE PREMA ZAPOSLENICIMA I OSTALE OBVEZE (23) ............................ 474

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)21.1. OBVEZE PREMA ZAPOSLENICIMA (230) ................................................................. 47421.2. KRATKOROČNE OBVEZE IZ NABAVA I POTPORA (231) ..................................... 47621.3. OBVEZE ZA KAMATE (232) ........................................................................................... 47821.4. OBVEZE PO OBRAČUNU PRODANIH DOBARA PRIMLJENIH U KOMISIJU

I KONSIGNACIJU (233) .................................................................................................... 47921.5. OBVEZE PREMA OSIGURAVAJUĆIM DRUŠTVIMA (234) .................................... 48021.6. OBVEZE IZ POSLOVANJA U SLOBODNOJ ZONI (235) .......................................... 48121.7. OBVEZE IZ VANJSKOTRGOVAČKOG POSLOVANJA (236) ................................... 48121.8. OBVEZE PREMA POSLOVNIM JEDINICAMA U INOZEMSTVU (237) ............. 48421.9. OBVEZE IZ STJECANJA UDJELA (238) ....................................................................... 48421.10. OSTALE KRATKOROČNE OBVEZE (239) ................................................................... 48422. KRATKOROČNE OBVEZE ZA POREZE, DOPRINOSE I DRUGE

PRISTOJBE (24) ................................................................................................................. 486(Mr. sc. Ljerka MARKOTA, dipl. oec. i ovl. rač.)

22.1. OBVEZE ZA POREZ NA DODANU VRIJEDNOST (240) ......................................... 48622.2. OBVEZE ZA POREZ I PRIREZ NA DOHODAK (241) .............................................. 527

(Lucija TURKOVIĆ-JARŽA, dipl. oec. i ovl. rač.)22.3. OBVEZE ZA DOPRINOSE ZA OSIGURANJA (242) .................................................. 52822.4. OBVEZE ZA POREZ NA DOBITAK, DOHODAK OD KAPITALA I POREZ

PO ODBITKU (243) ........................................................................................................... 529(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)

22.5. OBVEZE ZA POSEBNE POREZE (TROŠARINE) I DRUGE POREZE DRŽAVI (244) ...................................................................................................................... 533(Mr. sc. Ljerka MARKOTA, dipl. oec. i ovl. rač.)

22.6. OBVEZE ZA OSTALE DOPRINOSE I ČLANARINE (245, 246 i dio 249) .............. 54322.7. OBVEZE ZA CARINU I CARINSKE PRISTOJBE (247) ............................................. 54322.8. OBVEZE ZA ŽUPANIJSKE I OPĆINSKE (GRADSKE) POREZE (248) .................. 54322.9. OSTALE OBVEZE ZA JAVNA DAVANJA (249) ........................................................... 54523. DUGOROČNE OBVEZE (25) ......................................................................................... 545

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)23.1. OBVEZE PREMA POVEZANIM PODUZETNICIMA (250) ..................................... 54623.2. OBVEZE ZA ZAJMOVE, DEPOZITE I SL. (251) ......................................................... 547

X

23.3. OBVEZE PREMA BANKAMA I DRUGIM FINANCIJSKIM INSTITUCIJAMA (252) ..................................................................................................... 548

23.4. DUGOROČNE OBVEZE IZ FINANCIJSKOG LIZINGA – NAJMA (253) ............. 54923.5. DUGOROČNE OBVEZE ZA PREDUJMOVE (254) .................................................... 55123.6. OBVEZE PREMA DOBAVLJAČIMA (255) ................................................................... 55223.7. OBVEZE PO VRIJEDNOSNIM PAPIRIMA (256) ........................................................ 55223.8. OBVEZE PREMA DRŽAVI (257) .................................................................................... 55323.9. OSTALE DUGOROČNE OBVEZE (258) ....................................................................... 55424. ODGOĐENA POREZNA OBVEZA (26) ...................................................................... 554

(Mr. sc. Šime GUZIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)24.1. ODGOĐENA POREZNA OBVEZA (260) ..................................................................... 55425. DUGOROČNA REZERVIRANJA ZA RIZIKE I TROŠKOVE (28) ........................ 559

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)25.1. RAZLIKOVANJE POREZNO PRIZNATIH I RAČUNOVODSTVENIH

REZERVIRANJA ................................................................................................................. 56025.2. UKIDANJE DUGOROČNIH REZERVIRANJA ZBOG PRESTANKA RIZIKA ...... 56025.3. POSTUPAK S IZDATCIMA KOJI TERETE DUGOROČNO REZERVIRANJE ...... 56126. ODGOĐENO PLAĆANJE TROŠKOVA I PRIHOD BUDUĆEG

RAZDOBLJA (29) .............................................................................................................. 563(Tamara CIRKVENI, mag. oec., univ. spec. oec.)

26.1. ODGOĐENO PLAĆANJE TROŠKOVA (290) ............................................................... 56326.2. OBRAČUNANI TROŠKOVI KORIŠTENIH PRAVA (291) ......................................... 56526.3. OBRAČUNANI TROŠKOVI KUPNJE ROBE (292) ..................................................... 56626.4. OBRAČUNANI PRIHODI BUDUĆEG RAZDOBLJA (293) ...................................... 56726.5. ODGOĐENO PRIZNAVANJE PRIHODA IZ DRŽAVNIH POTPORA (294) ......... 56926.6. ODGOĐENO PRIZNAVANJE PRIHODA (295) ........................................................... 57126.7. ODGOĐENI PRIHOD ZA NEFAKTURIRANE ISPORUKE (296) ........................... 57426.8. NEREALIZIRANI DOBITCI IZ FINANCIJSKE IMOVINE (297) ............................. 57426.9. OSTALA PASIVNA VREMENSKA RAZGRANIČENJA (299) ................................... 57527. OBRAČUN TROŠKOVA NABAVE ZALIHA (30) ...................................................... 575

(Prof. dr. sc. Vinko BELAK)27.1. URAČUNAVANJE TROŠKOVA NABAVE U ZALIHE SIROVINA I

MATERIJALA, REZERVNIH DIJELOVA I SITNOG INVENTARA (HSFI 10; MRS 2) ................................................................................................................ 575

27.2. OBRAČUN I KNJIŽENJE TROŠKOVA NABAVE ZALIHA MATERIJALA ............ 57828. SIROVINE I MATERIJAL NA ZALIHI (31) ................................................................ 59028.1. SIROVINE I MATERIJAL U SKLADIŠTU (310) .......................................................... 59028.2. MATERIJAL U DORADI, OBRADI I MANIPULACIJI (311) ................................... 59429. ZALIHE REZERVNIH DIJELOVA (32) ........................................................................ 60430. ZALIHE SITNOG INVENTARA (35 i 36) I PREDUJMOVI

DOBAVLJAČIMA ZALIHA (37) .................................................................................... 60430.1. NABAVA I POTROŠAK SITNOG INVENTARA .......................................................... 60430.2. PREDUJMOVI DOBAVLJAČIMA SIROVINA I MATERIJALA, REZERVNIH

DIJELOVA, SITNOG INVENTARA I AUTOGUMA (37) .......................................... 60731. METODE OBRAČUNA UTROŠKA ZALIHA SIROVINA I

MATERIJALA, REZERVNIH DIJELOVA I SITNOG INVENTARA ...................... 61231.1. TEHNIKE MJERENJA TROŠKA I METODE TROŠKOVA KOJE SE PREMA

HSFI-u 10 i MRS-u 2 PRIMJENJUJU PRI OBRAČUNU UTROŠKA ZALIHA ...... 61231.2. METODA STANDARDNOG TROŠKA KAO TEHNIKA MJERENJA

TROŠKOVA ZALIHA ......................................................................................................... 613

XI

31.3. SPECIFIČNA IDENTIFIKACIJA POJEDINAČNIH TROŠKOVA KAO METODA OBRAČUNA UTROŠKA ZALIHA .................................................................................. 615

31.4. METODA OBRAČUNA UTROŠKA ZALIHA “PRVI ULAZ – PRVI IZLAZ” (FIFO METODA) ................................................................................................................ 616

31.5. OBRAČUN ZALIHA PREMA METODI PROSJEČNOG PONDERIRANOG TROŠKA ............................................................................................................................... 620

31.6. USPOREDBA REZULTATA OBRAČUNA UTROŠKA ZALIHA PO FIFO METODI I METODI PROSJEČNOG PONDERIRANOG TROŠKA I IZBOR METODE OBRAČUNA ..................................................................................................... 622

32. TROŠKOVI SIROVINA I MATERIJALA (40) ............................................................. 623(Mr. sc. Šime GUZIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)

32.1. OPĆI PRISTUP TROŠKOVIMA ...................................................................................... 62332.2. PRIMJER KNJIŽENJA RAZNIH TROŠKOVA NA RAČUNIMA SKUPINE 40 ...... 62732.3. TROŠKOVI ADMINISTRACIJE, UPRAVE I PRODAJE (401) ................................... 62932.4. TROŠKOVI ISTRAŽIVANJA I RAZVOJA (402) ........................................................... 63132.5. TROŠKOVI AMBALAŽE (403) ........................................................................................ 63332.6. KNJIŽENJE TROŠKOVA SITNOG INVENTARA, OTPISA AMBALAŽE I

AUTOGUMA (404) ............................................................................................................ 63432.7. KNJIŽENJE RADNE ODJEĆE I OBUĆE (4005 i 4015) .............................................. 63632.8. POTROŠENI REZERVNI DIJELOVI I MATERIJAL ZA ODRŽAVANJE (405) ...... 63832.9. POTROŠENA ENERGIJA U PROIZVODNJI DOBARA I USLUGA (406) .............. 64632.10. POTROŠENA ENERGIJA U ADMINISTRACIJI (407) ............................................... 64732.11. ODSTUPANJE OD STANDARDNOG TROŠKA (409) ............................................... 64933. OSTALI VANJSKI TROŠKOVI − TROŠKOVI USLUGA (41) ................................. 65033.1. USLUGE TELEFONA, PRIJEVOZA I SL. (410) ............................................................ 65033.2. VANJSKE USLUGE NA IZRADI I PRODAJI DOBARA I USLUGA (411) .............. 65333.3. USLUGE ODRŽAVANJA I ZAŠTITE − SERVISNE USLUGE (412) ......................... 65633.4. USLUGE REGISTRACIJE PRIJEVOZNIH SREDSTAVA I TROŠKOVI

DOZVOLA (413) ................................................................................................................. 66233.5. USLUGE ZAKUPA − LIZINGA (414) ............................................................................ 66433.6. USLUGE PROMIDŽBE, SPONZORSTVA I TROŠKOVI SAJMOVA (415) ............. 67133.7. INTELEKTUALNE I OSOBNE USLUGE (416) ............................................................. 67433.8. KOMUNALNE USLUGE (417) ......................................................................................... 68433.9. USLUGE REPREZENTACIJE – UGOŠĆIVANJA I POSREDOVANJA (418) .......... 68633.10. OSTALI TROŠKOVI − VANJSKE USLUGE (419) ........................................................ 68834. TROŠKOVI OSOBLJA (42) .............................................................................................. 689

(Lucija TURKOVIĆ-JARŽA, dipl. oec. i ovl. rač.)34.1. OBRAČUN PLAĆA ............................................................................................................ 69034.2. OBRAČUN PLAĆA U NARAVI ...................................................................................... 69934.3. ODREĐIVANJE I KNJIŽENJE TRINAESTE PLAĆE ................................................... 71335. TROŠKOVI AMORTIZACIJE (43) ................................................................................ 715

(Mr. sc. Šime GUZIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)35.1. ZAKONSKI OKVIR KOJI UREĐUJE OBRAČUN AMORTIZACIJE ....................... 71535.2. IMOVINA KOJA PODLIJEŽE AMORTIZACIJI ........................................................... 71735.3. PREDMETI DUGOTRAJNE IMOVINE KOJI SE MOGU JEDNOKRATNO

OTPISATI ............................................................................................................................. 71735.4. ODREĐIVANJE KORISNOG VIJEKA TRAJANJA DUGOTRAJNE IMOVINE ..... 71835.5. AMORTIZIRANJE PREMA POREZNO DOPUSTIVOM VIJEKU UPORABE −

PROPISANE STOPE ........................................................................................................... 71935.6. METODE AMORTIZACIJE DUGOTRAJNE IMOVINE ............................................ 72035.7. OSNOVICA ZA OBRAČUN AMORTIZACIJE ............................................................. 72335.8. POČETAK I ZAVRŠETAK OBRAČUNA AMORTIZACIJE ....................................... 724

XII

35.9. KNJIŽENJE OBRAČUNANOG TROŠKA AMORTIZACIJE ...................................... 72635.10. OBRAČUN I KNJIŽENJE AMORTIZACIJE REVALORIZIRANE

DUGOTRAJNE IMOVINE (434) ..................................................................................... 72835.11. AMORTIZACIJA IZNAD POREZNO DOPUŠTENE − PRIMJER ZA OSOBNI

AUTOMOBIL NABAVNE VRIJEDNOSTI IZNAD 400.000,00 kn (436) .................. 73135.12. POSEBNOSTI U OBRAČUNU AMORTIZACIJE ......................................................... 73736. TROŠKOVI VRIJEDNOSNOG USKLAĐENJA DUGOTRAJNE I

KRATKOTRAJNE IMOVINE (44) ................................................................................. 74036.1. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE DUGOTRAJNE MATERIJALNE I

NEMATERIJALNE IMOVINE (440) ............................................................................... 74136.2. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE DUGOTRAJNIH POTRAŽIVANJA (442) ........... 74536.3. TROŠKOVI VRIJEDNOSNOG USKLAĐENJA KRATKOTRAJNIH

POTRAŽIVANJA (445) ...................................................................................................... 74536.4. TROŠKOVI VRIJEDNOSNOG USKLAĐENJA ZALIHA (446) ................................. 74936.5. TROŠKOVI VRIJEDNOSNOG USKLAĐENJA DANIH PREDUJMOVA

ZA ZALIHE (447) ............................................................................................................... 75137. REZERVIRANJA TROŠKOVA I RIZIKA (45) ............................................................ 75137.1. TROŠKOVI DUGOROČNOG REZERVIRANJA ZA RIZIKE U JAMSTVENOM

(GARANTNOM) ROKU (450) ......................................................................................... 75237.2. TROŠKOVI DUGOROČNOG REZERVIRANJA ZA POTENCIJALNE

GUBITKE PO ZAPOČETIM SUDSKIM SPOROVIMA (451) ................................... 75437.3. TROŠKOVI DUGOROČNOG REZERVIRANJA ZA OBNOVU PRIRODNOG

BOGATSTVA (452) ............................................................................................................ 75537.4. TROŠKOVI DUGOROČNOG REZERVIRANJA ZA OTPREMNINE (453) ........... 75537.5. TROŠKOVI DUGOROČNOG REZERVIRANJA ZA RESTRUKTURIRANJE

DRUŠTVA (454) .................................................................................................................. 75737.6. TROŠKOVI DUGOROČNOG REZERVIRANJA ZA MIROVINE I SLIČNE

TROŠKOVE − OBVEZE (455) .......................................................................................... 75937.7. TROŠKOVI REZERVIRANJA ZA UGOVORE S POTEŠKOĆAMA (456) .............. 75937.8. TROŠKOVI OSTALIH DUGOROČNIH REZERVIRANJA ZA TROŠKOVE

I RIZIKE (459) ..................................................................................................................... 76038. OSTALI TROŠKOVI ADMINISTRACIJE I UPRAVE (46) ...................................... 76038.1. DNEVNICE ZA POSLOVNA (SLUŽBENA) PUTOVANJA I PUTNI

TROŠKOVI (460) ................................................................................................................ 76038.2. NADOKNADA TROŠKOVA ZAPOSLENIMA, DAROVI I POTPORE (461) ....... 76738.3. NADOKNADE ČLANOVIMA UPRAVE DRUŠTVA (462) ........................................ 77338.4. TROŠKOVI REPREZENTACIJE I PROMIDŽBE (463) ............................................... 77538.5. TROŠKOVI PREMIJA OSIGURANJA (464) .................................................................. 77738.6. BANKOVNE USLUGE I TROŠKOVI PLATNOG PROMETA (465) ........................ 77938.7. DOPRINOSI, ČLANARINE I SLIČNA DAVANJA (466) ............................................. 78038.8. POREZI KOJI NE OVISE O DOBITKU I PRISTOJBE (467) ..................................... 78238.9. TROŠKOVI PRAVA KORIŠTENJA (468) ....................................................................... 78338.10. OSTALI TROŠKOVI POSLOVANJA − NEMATERIJALNI (469) .............................. 78439. FINANCIJSKI RASHODI (47) ........................................................................................ 78839.1. KAMATA IZ ODNOSA S POVEZANIM DRUŠTVIMA (470) .................................. 78839.2. TEČAJNE RAZLIKE IZ ODNOSA S POVEZANIM DRUŠTVIMA (471) ............... 79039.3. OSTALI TROŠKOVI IZ FINANCIJSKIH TRANSAKCIJA IZ ODNOSA S

POVEZANIM DRUŠTVIMA (472) ................................................................................. 79039.4. KAMATA IZ ODNOSA S NEPOVEZANIM DRUŠTVIMA (473) ............................ 79039.5. ZATEZNE KAMATE (474) ............................................................................................... 79539.6. TEČAJNE RAZLIKE IZ ODNOSA S NEPOVEZANIM DRUŠTVIMA (475) ......... 79739.7. GUBITCI IZ ULAGANJA U DIONICE, UDJELE, OBVEZNICE I DRUGE

VRIJEDNOSNE PAPIRE (476) ......................................................................................... 799

XIII

39.8. TROŠKOVI DISKONTA PRI PRODAJI TRAŽBINE (477) ......................................... 80039.9. NEREALIZIRANI GUBITCI (RASHODI) FINANCIJSKE IMOVINE (478) ........... 80239.10. TROŠKOVI IZ TRANSAKCIJA S NEPOVEZANIM DRUŠTVIMA (479) ............... 80540. OSTALI POSLOVNI RASHODI (48) ............................................................................ 80740.1. TROŠKOVI NAKNADNIH POPUSTA, REKLAMACIJA I TROŠKOVI

UZORAKA (480) ................................................................................................................. 80740.2. OTPISI VRIJEDNOSNO NEUSKLAĐENIH POTRAŽIVANJA (481) ...................... 81040.3. RASHODI − OTPISI NEMATERIJALNE I MATERIJALNE IMOVINE (482) ........ 81140.4. MANJKOVI I PROVALNE KRAĐE NA ZALIHAMA I DRUGIM

SREDSTVIMA (483) ........................................................................................................... 81240.5. KAZNE, PENALI, NADOKNADE ŠTETA I TROŠKOVI IZ UGOVORA (484) ..... 81440.6. NAKNADNO UTVRĐENI TROŠKOVI POSLOVANJA (485) ................................... 81540.7. DAROVI I SPONZORSTVA DO 2% OD UKUPNOG PRIHODA (486) ................. 81640.8. DONACIJE − DAROVI IZNAD 2% UKUPNOG PRIHODA PRETHODNE

GODINE (487) ..................................................................................................................... 82040.9. TROŠKOVI IZ DRUGIH AKTIVNOSTI (488) ............................................................. 82040.10. OSTALI NEPOSLOVNI TROŠKOVI (489) .................................................................... 82040.11. TROŠKOVI DANIH KORISTI I PROVIZIJE (4898) .................................................... 82441. RASPORED TROŠKOVA (49) ........................................................................................ 826

(Emica TRCOVIĆ, dipl. oec., prof.)41.1. RAZVRSTAVANJE TROŠKOVA PROIZVODNJE ........................................................ 82741.2. RASPORED TROŠKOVA DJELATNOSTI TRGOVINE ROBOM I USLUGA ZA

OBAVLJANJE KOJIH NISU POTREBNI USKLADIŠTIVI TROŠKOVI ................... 83042. ULOGA SLOBODNOG RAZREDA 5 U VOĐENJU GLAVNE KNJIGE ............... 831

(Prof. dr. sc. Mladen HABEK)42.1. KADA UVESTI RAČUNE RAZREDA 5 ......................................................................... 83142.2. ODNOS RAČUNA RAZREDA 5 I DRUGIH RAČUNA GLAVNE KNJIGE ........... 83242.3. KNJIŽENJA NA RAČUNIMA RAZREDA 5 .................................................................. 83443. PROIZVODNJA − TROŠKOVI KONVERZIJE (60) .................................................. 836

(Prof. dr. sc. Mladen HABEK)43.1. OBUHVAT SKUPINE RAČUNA 60 − PROIZVODNJA ............................................. 83643.2. TEMELJ ZA OBRAČUN TROŠKOVA PROIZVODNJE .............................................. 83743.3. RASPORED TROŠKOVA ULAGANJA U PROIZVODNJU ........................................ 84143.4. OBRAČUNI ULAGANJA U PROIZVODNJU I DOVRŠENE PROIZVODE .......... 84743.5. POSEBNOSTI PRAĆENJA I OBRAČUNA TROŠKOVA PROIZVODNJE ............... 85843.6. RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJE U POLJOPRIVREDI ..................................... 880

(Mr. sc. Ivan ŽIC, dipl. oec. i ovl. rev.)44. NEDOVRŠENI PROIZVODI I POLUPROIZVODI (62) .......................................... 89245. ZALIHE GOTOVIH PROIZVODA (63) ....................................................................... 894

(Mr. sc. Đurđica JURIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)46. GOTOVI PROIZVODI U VLASTITIM PRODAVAONICAMA (64) ..................... 89746.1. KALKULACIJA MALOPRODAJNE CIJENE GOTOVIH PROIZVODA ................. 89946.2. RAČUNOVODSTVENO BILJEŽENJE PRIJENOSA PROIZVODA U

VLASTITU PRODAVAONICU ......................................................................................... 90046.3. PRODAJA GOTOVIH PROIZVODA IZ VLASTITE PRODAVAONICE ................. 90247. OBRAČUN TROŠKOVA NABAVE ROBE − TROŠKOVI KUPNJE (65) .............. 90548. ROBA (66) ............................................................................................................................ 90648.1. TRGOVINA NA VELIKO − ROBA NA SKLADIŠTU (660) ....................................... 91048.2. PRODAJA ROBE U TRANZITU ...................................................................................... 92848.3. ROBA U TUĐEM SKLADIŠTU (661) ............................................................................ 92948.4. ROBA DANA U KOMISIJSKU ILI KONSIGNACIJSKU PRODAJU (662) .............. 929

XIV

48.5. TRGOVINA NA MALO − ROBA U VLASTITIM PRODAVAONICAMA (663) 93048.6. NAKNADE ZA AMBALAŽU ......................................................................................... 94648.7. POPISNE RAZLIKE U TRGOVINI NA VELIKO I MALO ...................................... 95448.8. ROBA U CARINSKOM SKLADIŠTU TIPA “D” ILI U SLOBODNOJ ZONI (665) 95948.9. ROBA U DORADI, OBRADI I MANIPULACIJI (666) ............................................. 95948.10. ROBA NA PUTU (667) .................................................................................................... 96048.11. VRIJEDNOSNO USKLAĐIVANJE ZALIHA ROBE (669) ........................................ 96149. PREDUJMOVI ZA NABAVU ROBE (67) ................................................................... 964

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)50. PROMET NEKRETNINA I UMJETNINA (68) ......................................................... 96550.1. PRIMJER NABAVE ZEMLJIŠTA RADI DALJNJE PRODAJE .................................. 96650.2. PRIMJER KUPNJE (I UREĐENJA) STANA RADI DALJNJE PRODAJE ............... 96850.3. PRIMJER NABAVLJENE I PRODANE GRAĐEVINE NA KOJU SE

OBRAČUNAVA I PDV .................................................................................................... 97050.4. POSREDOVANJE U PROMETU NEKRETNINA ....................................................... 97250.5. NABAVA I PRODAJA UMJETNINA (682) .................................................................. 97251. DUGOTRAJNA IMOVINA NAMIJENJENA PRODAJI – PREKINUTO

POSLOVANJE (69) ........................................................................................................... 973(Tamara CIRKVENI, mag. oec. i univ. spec. oec.)

51.1. NEMATERIJALNA IMOVINA NAMIJENJENA PRODAJI (690) ............................ 97451.2. MATERIJALNA IMOVINA NAMIJENJENA PRODAJI (691) ................................. 97551.3. VRIJEDNOSNO USKLAĐENJE DUGOTRAJNE IMOVINE NAMIJENJENE

PRODAJI (699) .................................................................................................................. 97652. TROŠKOVI PRODANIH PROIZVODA I USLUGA (70) ....................................... 978

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)53. TROŠKOVI NABAVNE VRIJEDNOSTI PRODANE ROBE (71)

(i nekretnina, umjetnina i imovine za prodaju) ....................................................... 97954. TROŠKOVI ADMINISTRACIJE I OSTALI TROŠKOVI (72) ............................... 98155. IZVANREDNI – OSTALI RASHODI (73) .................................................................. 98256. PRIHODI ........................................................................................................................... 984

(Mr. sc. Đurđica JURIĆ, dipl. oec. i ovl. rač.)56.1. PRIHODI OD PRODAJE PROIZVODA I USLUGA (75) .......................................... 98656.2. PRIHODI S OSNOVE UPORABE PROIZVODA I USLUGA ZA VLASTITE

POTREBE (755) ................................................................................................................. 99456.3. PRIHODI OD NAJMOVA I ZAKUPA (757) ............................................................... 99656.4. PRIHODI OD ORTAŠTVA (758) ................................................................................... 99757. PRIHODI OD PRODAJE ROBE I TRGOVAČKIH USLUGA (76) ....................... 99757.1. PRIHOD OD PRODAJE ROBE (760) ........................................................................... 99757.2. PRIHODI OD PRODAJE ROBE NA INOZEMNOM TRŽIŠTU (761) ................... 100157.3. PRIHODI OD OBAVLJANJA TRGOVAČKIH USLUGA (762) ................................ 100157.4. PRIHODI OD PRODAJE NEKURENTNE ROBE (763) ............................................ 100257.5. PRIHODI OD PRODAJE ROBE NA KREDIT (764) .................................................. 100257.6. PRIHODI S OSNOVE UPORABE ROBE ZA VLASTITE POTREBE (765) .......... 100357.7. PRIHODI OD DANE (PRODANE) ROBE U FINANCIJSKI LEASING

(NAJAM) (767) .................................................................................................................. 100457.8. PRIHODI OD PRODAJE NEKRETNINA I UMJETNINA (IZ TRGOVAČKIH

DJELATNOSTI) (768) ...................................................................................................... 100758. FINANCIJSKI PRIHODI (77) ....................................................................................... 100858.1. KAMATE, TEČAJNE RAZLIKE, DIVIDENDE I SL. PRIHODI IZ ODNOSA S

POVEZANIM PODUZETNICIMA (770) ..................................................................... 100858.2. PRIHODI OD KAMATA (771) ....................................................................................... 1009

XV

58.3. PRIHODI OD TEČAJNIH RAZLIKA ........................................................................... 100958.4. PRIHODI OD DIVIDENDE I DOBITAKA OD UDJELA (773) .............................. 100958.5. OSTALI FINANCIJSKI PRIHODI (774) ....................................................................... 101058.6. DIO PRIHODA OD PRIDRUŽENIH PODUZETNIKA I

SUDJELUJUĆIH INTERESA (775) ................................................................................ 101058.7. NEREALIZIRANI DOBITCI – PRIHODI (776) ......................................................... 101158.8. PRIHODI OD NEGATIVNOG GOODWILLA (777) ................................................ 101258.9. OSTALI FINANCIJSKI PRIHODI (778) ....................................................................... 101259. OSTALI POSLOVNI I IZVANREDNI PRIHODI (78) ............................................ 101259.1. PRIHODI OD OTPISA OBVEZA I POPUSTA (780) ................................................ 101259.2. PRIHODI OD REZIDUALNIH IMOVINSKIH STAVAKA, VIŠKOVA I

PROCJENA (781) .............................................................................................................. 101359.3. PRIHODI OD UKIDANJA REZERVIRANJA I NAKNADNO NAPLAĆENI

PRIHODI (782) .................................................................................................................. 101459.4. PRIHODI OD REFUNDACIJA, DOTACIJA, SUBVENCIJA I

NADOKNADA (783) ........................................................................................................ 101659.5. PRIHODI OD REVALORIZACIJE – PROCJENE (784) ............................................ 101759.6. OSTALI POSLOVNI PRIHODI (785) ........................................................................... 101859.7. PRIHODI OD DRŽAVNIH POTPORA (786) ............................................................. 101859.8. DOBITCI OD PROCJENE BIOLOŠKE IMOVINE (787) .......................................... 102059.9. PRIHODI OD IZVANREDNE PRODAJE ZNAČAJNOG DIJELA

IMOVINE (788) ................................................................................................................. 102159.10. IZVANREDNI – NEPREDVIĐENI PRIHODI (789) .................................................. 102260. BRUTO-DOBITAK ILI GUBITAK − RAZLIKA PRIHODA I RASHODA (79) 1022

(Dr. sc. Vlado BRKANIĆ, ovl. rač. i ovl. rev.)61. FINANCIJSKI REZULTAT POSLOVANJA (RAZRED 8) ....................................... 102461.1. RASPORED DOBITKA .................................................................................................... 102461.2. KNJIŽENJA U SVEZI S GUBITKOM ........................................................................... 102561.3. ODLUKA O RASPOREDU DOBITKA ILI GUBITKA ZA 20xx. ............................ 102661.4. VEZA RAČUNA DOBITKA I GUBITKA I BILANCE .............................................. 103061.5. OSTALI SVEOBUHVATNI DOBITAK (88) ................................................................. 103062. KAPITAL, PRIČUVE, DOBITAK ILI GUBITAK (RAZRED 9) ............................ 1031

(Zrinko TRCOVIĆ, dipl. oec.)62.1. UPISAN KAPITAL KOJI JE PLAĆEN (900) ................................................................ 103362.2. DIONIČKI KAPITAL (9001) .......................................................................................... 104062.3. UPISAN TEMELJNI KAPITAL KOJI NIJE PLAĆEN (902) ...................................... 104462.4. KAPITAL ČLANOVA JTD-a i KD-a (903 i 904) ......................................................... 104462.5. DRŽAVNI − JAVNI KAPITAL (905) ............................................................................. 104463. KAPITALNE PRIČUVE (91) ......................................................................................... 104563.1. KAPITALNE PRIČUVE IZ DODATNIH UPLATA .................................................... 104563.2. KAPITALNI DOBITAK (915, 916) ................................................................................ 104663.3. KAPITALNA ULAGANJA OBRTNIKA DOBITAŠA (919) ....................................... 104764. PRIČUVE IZ DOBITKA (92) ........................................................................................ 104764.1. ZAKONSKE PRIČUVE (920) ......................................................................................... 104864.2. POKRIĆE GUBITKA IZ PRIČUVA ............................................................................... 104964.3. PRIČUVE ZA VLASTITE DIONICE I UDJELE (921) ............................................... 105064.4. VLASTITE DIONICE I UDJELI (922) .......................................................................... 105164.5. STATUTARNE PRIČUVE (923) ..................................................................................... 105364.6. OSTALE PRIČUVE (924) ................................................................................................ 105365. REVALORIZACIJSKE PRIČUVE (93) ........................................................................ 105465.1. UPORABA REVALORIZACIJSKE PRIČUVE .............................................................. 1054

XVI

65.2. PRIČUVE IZ TEČAJNIH RAZLIKA, DOBITCI/GUBITCI OD UDJELA TE IZ ZAŠTITE NOVČANOG TIJEKA (932–934) .................................................... 1055

66. ZADRŽANI DOBITAK ILI PRENESENI GUBITAK (94) ...................................... 105566.1. ZADRŽANI DOBITAK (940) ......................................................................................... 105666.2. PRENESENI GUBITAK (941) ......................................................................................... 105667. DOBITAK ILI GUBITAK TEKUĆE FINANCIJSKE GODINE (95) ..................... 105767.1. DOBITAK TEKUĆE FINANCIJSKE GODINE (950) ................................................. 105767.2. GUBITAK TEKUĆE FINANCIJSKE GODINE (951) ................................................. 106067.3. POKRIĆE GUBITKA ....................................................................................................... 106168. MANJINSKI INTERES (96) ........................................................................................... 106669. IZVANBILANČNI ZAPISI (99) .................................................................................... 1066

(Prof. dr. sc. Mladen HABEK)69.1. RAČUNSKI PLAN I ŠIFRIRANJE RAČUNA IZVANBILANČNIH ZAPISA ........ 106769.2. PRIMJERI KNJIŽENJA U IZVANBILANČNIM BILJEŠKAMA ............................... 106769.3. PRAĆENJE POSLOVANJA NA TEMELJU ORTAČKOG UGOVORA ................... 106969.4. UVJETNA PRAVA I OBVEZE ........................................................................................ 107169.5. VRIJEDNOSNI PAPIRI I NALOZI ZA PLAĆANJE ................................................... 107369.6. TISKANICE ULAZNICA, EVIDENCIJSKIH BLOKOVA I SLIČNO ....................... 1075

III. TEMELJNE BILANČNE PROMJENE(Mr. sc. Marina PROKLIN, dipl. oec. i ovl. rač.)

A. POUČAK O RAZUMIJEVANJU BILANCE I POSLOVNIH PROMJENA ......... 10791. USTROJSTVO KNJIGOVODSTVENIH DOGAĐAJA ............................................... 10792. PROMJENE U BILANCI ................................................................................................. 1083B. BILANČNE PROMJENE UVJETOVANE RASHODIMA I PRIHODIMA ......... 10921. RASHODI ........................................................................................................................... 10922. PRIHODI ............................................................................................................................ 10933. POVEZANOST BILANCE I RAČUNA DOBITKA I GUBITKA ............................. 1102

KAZALO POJMOVA .......................................................................................................................... 1105

RRIF-ov računski plan za poduzetnike



RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJEII. dopunjeno izdanje

Aktualnost ovog izdanja temelji se na unošenju zahtjeva koje propisuju Hrvatski standardi fi nancijskog izvještavanja (HSFI) i Me-đunarodni standardi fi nancijskog izvješćivanja (MSFI), odnosno MRS-ovi, te porezni propisi koji u nekim dijelovima dotiču proi-zvodnju. Vjerujemo da će ova knjiga biti od pomoći u operativnim poslovima u poduzetništvu koje se bavi ovom teškom gospodar-skom djelatnošću, ali bez koje nema napretka. Knjiga je i korisno štivo studentima visokih škola i fakulteta iz kojeg će moći razotkriti sve "tajne" ove gospodarske discipline.

Ovo je u Hrvatskoj najprihvaćeniji računski (kontni) plan što dokazuje trinaest izdanja. Koriste ga poduzetnici svih oblika trgovačkih društava i obrtnika dobitaša, te studenti na fakulte-tima i visokim školama. Razlog tomu jest što se stalnim pra-ćenjem poreznih i računovodstvenih propisa s jedne strane i potrebe prakse glede klasifi kacije poslovnih događaja prema zahtjevima fi nancijskog izvješćivanja s druge strane, došlo do takve strukture sintetičkih i analitičkih računa koji najbolje izražavaju prirodu poslovanja. Osim toga, uz pojedine se sku-pine računa daju i kratki naputci za knjiženje i povezanost po-jedinih bilančnih pozicija s računskim planom. Na kraju se daju i tekstovi iz Zakona o računovodstvu, reviziji i dr. Cijena: 60,00 kn, s CD-om: 80,00 kn

Opseg: 118 str.

Računovodstvo neprofi tnih organizacija

V. izmijenjeno i dopunjeno izdanje


Zakonsko uređenje neprofi tnog računovodstva dovršeno je počet-kom 2009., a odmah nakon toga pripremljeno je novo V. izdanje ove knjige. Računa se da u nas ima oko 30.000 subjekata koji bi mogli voditi računovodstvo prema pravilima tzv. modifi ciranog ra-čunovodstvenog načela koja vrijede za ovu skupinu pravnih osoba (udruga, zaklada, političkih stranaka, športskih klubova, kulturno-umjetničkih društava, vatrogasaca, lovaca i dr.). Prilog ovoj knjizi je i računski plan, kao i tekstovi raznih propisa (Zakon o udrugama, zakladama, Zakon o športu i dr.)

RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJERAČUNOVODSTVO PROIZVODNJE

SKUPINA AUTORA

ii. DOPUNJENO IZDANJE

Sukladno zahtjevima HSFI, MRS-ova (MSFI) i poreznih propisa

Zagreb, 2009.

Skupina autora

Računovodstvo neprofitnihorganizacijas analitičkim računskim planom, primjerima knjiženja i propisima

V. izmijenjena i dopunjena naklada


Zagreb, 2009.

Cij k CD k

Vlado Brkanić / Mladen Habek

RRiF-ov računski plan za poduzetnike



Zagreb, 2010.

Dodatne obavijesti i narudžbe:tel.: 01/4699-760; fax.: 01/4699-766; e-mail.: [email protected]

Skupina autora

Računovodstvo poduzetnikas primjerima knjiženja

Knjiga I.

VII. izmijenjena i dopunjena nakladaRedaktor: dr. sc. Vlado Brkanić


Raču

novo

dstv

o po

duze

tnik

a


Zagreb, 2010.

Cijena: 520,00 kn

Documents

Skupina autora Računovodstvo poduzetnika Računovodstvo ... · RAČUNOVODSTVO PROIZVODNJE SKUPINA AUTORA ii. DOPUNJENO IZDANJE Sukladno zahtjevima HSFI, MRS-ova (MSFI) i poreznih