Sulama%20 Klavuz

Sorumlu olmak temel ilkemizdirİleriye yönelik düşünmek bunu mümkün kılar

Yenilikçilik herşeyin özüdür

Sulama Kılavuzu

GRUNDFOS Pompa San. ve Tic. Ltd.GOSB İhsan Dede Cad. 200.Sok GebzeTel: 0262 679 79 79Türkiye

GRUNDFOS SU HİZMETLERİ

İçindekilerGiriş 4 1. Sulama yöntemleri 6 1.1 Suyla doldurma (Sellendirme) 7 1.2 Yağmurlama 8 1.2.1 Sabit yağmurlama makineleri 9 1.2.2 Gezici sulama makineleri 9 1.2.2.1 Hortum çıkrık sulama makinesi 9 1.2.2.2 Merkez eksenli sulama makineleri 9 1.2.2.3 Paralel sulama makineleri 102. Suyun elverişliliği 12 2.1 Yeraltı suyu 13 2.1.1 Tedarik için getirilen kısıtlamalar 13 2.1.2 Yeraltısuyu sorun giderme 15 2.1.3 Pompanın aşınması 16 2.1.4 Tıkanma 18 2.1.5 Gereğinden fazla pompalama 19 2.2 Yeryüzü suları 20 2.2.1 Giriş ağzının yapısının tasarlanması 20 2.2.1.1 Tesviye kanalı 21 2.2.2 Yağışın az olduğu dönemlerin ve kuraklık dönemlerinin atlatılması 22 2.2.2.1 Akarsu kanalı enjeksiyonu 22 2.2.2.2 Başka kullanıcıların su seviyesini azaltması 22 2.2.3 Ekipmanın selden zarar görmesi 23 2.2.4 Hırsızlık riski ( kamusal alanlarda) 23 2.3 Yağmur suyu & YENİsu 24 2.3.1 Yağmur suyunun toplanması 24 2.3.1.1 Kaynak kapasitesi 24 2.3.2 YENİsu ya da suyun geridönüşümü 25 2.3.3 Düşük kaynak kalitesini artırmak için karşılaştırma 25 2.4 Suyun depolanması 26 2.4.1 Açık hava havzasıı 27 2.4.2 Su tankı ya da yeraltı sarnıcı 27 2.4.3 Paralel işleyen güçlendiriciler 27

3. Mahsüller ve su 28 3.1 Yıllık yağış miktarı 29 3.1.1 Sulamaya ihtiyaç duyulması 30 3.1.2 Verilerin toplanması 31 3.2 Mahsülün su ihtiyacı 32 3.2.1 İklim 33 3.2.2 Mahsülün cinsi 34 3.2.3 Büyüme aşaması 35 3.2.4 Etkili yağış miktarı 37 3.3 Diğer uygulamalar 38 3.3.1 Tozun kontrolu 38 3.3.2 Yangın önleme 384. Sulama suyunun kalitesi 40 4.1 Torba filtreleme 41 4.2 Karbonlama 41 4.3 Doğrudan gübreleme 41 4.4 İyon Değişimi 42 4.5 pH ayarı 43 5. Drenaj 446. Pompa Kataloğu 46 6.1 Önemli Faktörler 47 Grundfos ürünleri SP / SP A / SP-G 50 SQ / SQ-N / SQE / SQE-N 52 CR / CRI /CRN 54 NB / NK 56 BM / BMB 58 DME / DMS 607. Grundfos Hakkında 62

İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER

GirişDoğa, her zaman söylendiği gibi, gerçekten şaşırtıcıdır. Güneş, toprak, sıcaklık ve suyun doğru bileşimiyle bitkiler çok iyi büyüyebilirler. Ancak bazı durumlarda doğaya bir yardım eli gerekebilir.

Sulama yöntemi binlerce yıldır kullanılıyor. Sulama, mahsulün hem kali-tesini hem de miktarını artırıyor. Bunu, tarımın yağışla sürdürüldüğü a-lanlarda bile yapabiliyor. Eğlence mekanları için sulama, oyun alanlarını yeşillendiriyor ve çekici kılıyor.

Nitelikli seçim yapmanızda yardımcı oluyoruzBu kılavuz size sulamanın bazı temel öğelerini sunuyor: sistem planlarından, sulama sistemlerinde kullanılması gereken pom-palardan tavsiyelerimize kadar. Kılavuz, müşterileriniz için daha nitelikli seçimler ve öneriler yapmanızı sağlayacaktır. Her zamanki gibi, kararlarınızı vermeden önce, kendi bilgisayar destekli pompa ölçme ve seçme programımız olan Grundfos WinCAPS’e danışmanızı öneriyoruz.

60 yıllık deneyim Grundfos’un su pompalarıyla ilgili deneyimi ilk yıllarımıza kadar uzanıyor. Aslında su pompası, ilk ürettiğimiz pompa olma özelliğini taşıyor. Bugünkü ürün portfolyomuz, her türlü ihtiyaç için dalgıç in-line ve basınç artırıcı pompaları içeriyor.

Uluslararası varlığımızGrundfos yerel pazarların satış, servis ve teknik destek bilgisini paylaşarak siz nerdeyseniz orada yer alıyor. Global faali-yet 40’ın üzerinde ülkede iken, müşterilerimizle yakın temasımızı korumak en önemli amaçlarımızdan biri olarak yerini koruyor.

4 GİRİŞ GİRİŞ 5

Bu hususlara bu kitabın diğer bölümlerinde değinilecektir. Bu hususların toplamı, hangi sulama yönteminin kullanılacağı ile ilgili kararı destekleyecektir.

Öncelikle ve herşeyden önemlisi, yerel makamlardan izin almak zorunda olmanızdır! Bu izin, her yıl kaynaktan ne kadar miktarda su alabileceğinizi belir-leyecektir. Bu miktar aşılmamalıdır. Yerel makamlarınız su kullanımını denetlemek için farklı yaklaşımlardan yararlanabilirler ve bu da değişik türden ekipmana gerek-sinim doğurabilir: debi ölçer, su saati, saat ölçer, vb.

Suyla doldurma yöntemi kolaydır fakat randımanı yüksek değildir.

Bir arazinin sulanmasıyla ilgili kararlar verilirken dikkate alınması ger-eken bir çok husus bulunmaktadır. Bunların arasında:

. hangi ürünün yetiştirileceği

. iklim koşullarının nasıl olduğu

. kullanılabilecek suyun miktarı

. kullanılabilecek suyun erişilebilirliği

. ekilecek arazinin düz mü tepelik mi olduğu

. toprağın killi mi kumlu mu olduğu

. yılın kaç ayında sulamanın gerekli olduğu

. sulama pompasının nasıl seçildiği

. eğer sulama bir dönemde başarısız olmuşsa varılan sonuçlar

6 SULAMA YÖNTEMLERİ SULAMA YÖNTEMLERİ 7

1. Sulama yöntemleri

1.1 Suyla doldurma (Sellendirme)

En basit sulama şekli suyla doldurmadir ve bu da çoğu kez pompa gerektirmez. Suyla doldurmanın en çok kullanılan türü oluktan yapılan sulamadır. Bu yöntemle su ya oluklara yönlendirililir ya da pompalanır ve daha sonra bu oluklardan taşırılır.

Bu teknoloji, araziyi eğimli hale getirmeyi gerektirir ki böylece suyun oluğun bir ucundan öbür ucuna kenarlardan taşmaksızın kolayca akması sağlanabilsin. Oluğun her bir metresine mümkün olduğunca eşit miktarda su ulaşabilmelidir.

Suyla doldurma yoluyla sulama, çok fazla miktarda suya ihtiyaç doğurur ve kullanılan suyun büyük bir kısmı bitkilerin köklerine aktarılamadığı için yüksek randıman alınmamaktadır. Bu nedenle daha çok suyun fazla miktarda bulunduğu bölgelerde faydalanılan bir yöntemdir. Tabii ki suyla doldurma yapılacak arazinin de düzlük olması gerekmektedir. Öyle olmadığı durumlarda, dünyanın bir çok yerin-de görülebileceği üzere araziler teraslar halinde düzleştirilmektedir. Suyla doldurma yöntemi özellikle tropikal bölgelerde kullanılmaktadır.

SULAMA YÖNTEMLERİ 98 SULAMA YÖNTEMLERİ

1.2 Yağmurlama

Yağmurlama makineleri tarımsal sulama ve bahçe sulamasına dünya çapında hâkim olmuştur. Bir çok farklı üreticisi bulunmaktadır ve her tür uygulama için kullanılmaktadır.

Her yağmurlama makinesinin uygun bir şekilde çalışabilmesi için asgari bir basınca ve debiye ihtiyacı vardır, bunun içinde pompa gerekmektedir. Çok büyük yağmurlama makinelerine yağmur tabancası adı verilir ve 70 metrelik menzile kadar saatte 100 m3lük serpme yapabilir.

Yağmurlama makineleri sabit ya da döner başlıklı olabilir. En basit yağmurlama maki-nelerinde, suyu yere ”serpmeye” yarayan basit hortum başı ya da sprey başı bulunur. Kullanıcılar için en büyük avantajı ucuz olmaları ve hortum kafasında hareketli parça bulunmamasıdır. Buna rağmen dikkat edilmesi gereken husus, hortum başlarının uygun şekilde çalışabilmesi için asgari bir basınc gerekmektedir ve bu da düzenekte bir pompayı gerektirir.

Çiseleme spreyinin kafasına değişik hortumlar takılabilir. Öncelikli olarak, su ihtiyacının nispeten az olduğu ve büyük su damlalarını engellemenin önemli olduğu yerlerde kullanılır. Bu damlalar mahsüle zarar verebilir ve üzerine çamur sıçratabilir. Çiseleme spreylerinin kafasının yarıçapı 5 metre civarındadır. Çiseleme sprey kafalarının fonksiyo-nelliklerinden dolayı rüzgarlı ortamlarda kullanılması tavsiye edilmemektedir.

Çiseleme spreyi kafalarının tipik kullanım alanlarından biri sera sulamalarıdır. Rüzgar yoktur ve mahsüller genellikle narindir (örnek PHB).

Döner başlıklı yağmurlama makineleri su basıncıyla çalışır ve önceden belirlenmiş ayarlanabilir bir açıda dikey eksende dönebilir. Bu da, belirli bir bölgeye verilecek suyun miktarını kolayca kontrol etmeye yarar. Döner başlıklı yağmurlama makineleri ya dışardan etkiyle çalışmaya başlar ya da dahili bir düzenekle çalıştırılır.

Yağmurlama makineleri tamamen sabit ya da hareketli ekipmanın üzerine monte edilmiş olabilmektedir.

1.2.1.Sabit yağmurlama makineleriBu yağmurlama makineleri mevsim boyunca zemine monte edilmiştir. Hektar başına belirli sayıda yağmurlama makinesiyle, yerin her metrekaresinin asgari miktarda sulanmış olması sağlanır. Bu yöntem için çok sayıda yağmurlama makinesi gerekmektedir ve su mahsüllere eşit miktarda dağıtılamamaktadır. Sabit yağmurlama makineleri özellikle gezici sulama aletlerinin sınırlanmış olduğu eğimli ve tepelik arazilerde kullanılmaktadır. Otomatik olarak çalışan yağmurlama makineleri, sabit yağmurlama makinelerinın bir çeşididir. Bu yağmurlama makineleri kullanılmadıkları zamanlarda yerin altına gizlenmiştir ve kullanımda olduklarında meydana çıkmaktadır. Suyun basıncı bunları ortaya çıkarır ve sonrasında diğer yağmurlama makineleri gibi işlemektedirler. Bu işlevleri dinlenme alanlarındaki çimlerin sulanması için idealdir.

1.2.2 Gezici sulama makineleri Hareketli ekipmana monte edilmiş yağmurlama makinelerine gezici sulama makinesi adı verilir. Bu hareketli üniteler farklı arazilerin sulanmasını mümkün kılar.

1.2.2.1 Hortum çıkrık sulama makinesi Gezici sulama makinelerinin en esnek olanı, bir araziye çekilebilen ve oradan da bir su kaynağına bağlanabilen hortum çıkrık sulama makineleridir. Bu hortum çıkrık sulama maki-nelerinde yalnızca bir yağmurlama aleti bulunur. Bu da tipik bir yağmur tabancasıdır ve bu nedenle geniş bir araziyi sulayabilir.

1.2.2.2. Merkez eksenli sulama makineleri Geniş araziler için çok popüler olan gezici sulama makinelerinin bir çeşidi de merkez eksenli sulama makineleridir. Bu sulama makinesi, merkezi bir nokta etrafında döner ve 2 km ye kadar menzile sahip olabilir. Merkez eksenli sulama makineleri bir merkez etrafında gezinir ve tamamen demonte edilmedikçe ve yeni bir yere taşınmadıkça başka bir yere transfer edilemezler. Merkez eksenli sulama makineleri tek kollu ( çemberde bir yarıçap) ya da iki kollu (çem-berde bir çap) olabilmektedir.Her metrekareye aynı miktarda suyun verilmesini sağlamak için genellikle bu türden sulama makinelerine basınç düzenleyici (regülatör) takılır. Her yağmurlama aleti değişik ebatlarda bulunmaktadır. Yağmurlama aleti merkezden ne kadar uzağa yerleştirilmişse basıncın da o oranda yüksek olması ve yağmurlama aletinin de aynı oranda büyük olması gerekmektedir. Merkez eksenli sulama makineleri sadece arazinin tamamen düzlük olduğu yerlerde kullanılabilmektedir.

Damlatma yoluyla sulama Bu yöntemin ( mikro damla sulama olarak da anılır) popülerliği dünya çapında artmaktadır. Bu-nun başlıca nedeni su randımanının yüksek olmasıdır. Bu yöntemle buharlaşma ya da su kaçağı nedeniyle ya çok az su kaybı yaşanır ya da hiç su kaybı olmaz. Suyu taşımak üzere herhangi bir hareketli parça bulunmadığından ve yüzeyden su kaçağı olmayacağından, damlatma yoluyla sulama eğimli ve tepelik araziler için ideal bir yöntemdir.

Tertibatın döşenmesi için çok zaman ve para harcanması bu yöntemin dezavantajlarıdır. Ayrıca su basıncının çok dikkatli kontrol edilmesi gerektiğinden yatırım masrafları artmaktadır.

10 SULAMA YÖNTEMLERİ

1.2.2.3. Paralel sulama makineleri Paralel sulama makinelerinin çoğu eksenli sulama makinesiyle aynı mekanik yapıya sahiptir. Fakat bir merkez etrafında dönmek yerine tüm tertibatı arazinin bir ucun-dan diğer ucuna paralel olarak taşımaktadır. Bir daire şeklinde olan bölüm yerine dikdörtgen bir bölümü suladığından, her metrekarenin sulanması gereken yerlerde kullanıldığında daha çok randıman verir. Özel bir eksen merkezinin bulunmasına bağlı olmadığından başka bir yere taşınmaları eksenli sulama makinesine göre daha kolaydır.

Tek dezavantajı, yalnızca arazinin ortasına düzenli aralıklarda su verilebilirken ara-zinin iki ucuna daha az aralıklarla neredeyse iki katı kadar daha fazla su verilmesi-dir. Bunu dengelemek için ya sulama için kullanılan suyun miktarını ya da sulama makinesinin çalışma hızını kontrol etmek gerekir.

Paralel sulama makinelerinin uygun şekilde çalışabilmesi için de arazinin düzlük olması gerekmektedir.

Çeşitli sulama ekipmanının suladığı arazi ve su tüketimi

SULAMA YÖNTEMLERİ 11

Menzil (m) Debi (m3/s)

Hortum başı/sprey başlığı 0,6 - 5,5 0.1 - 1.2

Otomatik olarak çalışan yağmurlama makineleri

4 - 30 >1 - 15

Döner başlıklı yağmurlama makineleri

4 - 35 >1 - 30

Yağmur tabancaları 30 - 70 30 - 120

Damlatma yoluyla sulama, damlatıcı makine başına

0,001 - 0,025

2.1 Yeraltı suyu

Yeraltı suyu, dünya çapında sulama için su ihtiyacının en önemli kaynağıdır. Muhtemel-en de sahip olduğumuz en güvenilir su kaynağıdır. Bununla birlikte, yeraltı suyunun akıllıca kullanılması gerekmektedir. Gelecekteki su ihtiyacımızı teminat altına almak ve içinde yaşadığımız hassas ortamı korumak zorundayız.

Yüzeydeki suyun debisini anlamak nispeten daha kolaydır, çünkü halihazırda gö-zlemlenebilir ve kolayca ölçülebilir. Buna karşın, yeraltı suyunun debisi açıkça görülemediğinden ölçüm yapmak daha zordur.

Yeraltı suyunun tedarik edilmesi ile ilgili en çok karşılaşılan sınırlamalar aşağıdaki gibidir:

· Tedarik için getirilen kısıtlamalar· Pompanın aşınması· Tıkanma · Aşırı pompalama

Bu bölümde bu sorunların çeşitli çözüm yolları sunulmaktadır.

2.1.1 Tedarik için getirilen kısıtlamalar Bir kuyudan haddinden fazla su pompalamak er geç pompanın kuru halde işlemesine neden olacaktır ki bu da pompanın ciddi zarar görmesine yol açacaktır. Bu durumdan kaynaklı arıza süresi,onarım ücreti ve verimlilikteki kayıp dikkate alındığında pahalıya malolmaktadır.

Pompalama sisteminin kuru halde çalışmasını önlemek için kuyudan ne kadar su alınabileceğini analiz etmek büyük önem taşımaktadır. Buradan da azami taleple mev-cut su arasındaki bağıntıyı tahmin etmeniz mümkün olacaktır. Kuyuda güvenilir bir test yapmak için, önceden : · Tam kapasiteyle çalışan bir pompa yerleştirmeniz· Farklı debilerde su seviyesinin azalma değerini kaydetmeniz· Boşaltımı düzenleyen vanayı farklı değerlerde kısarak debiyi ölçmeniz gerekmektedir.

Kaliteli sulama yapabilmek için su kaynağınızın özelliklerini teşhis etmeniz çok önemlidir. Farklı su kaynakları farklı biçimlerde kullanılmalıdır. Pompanın performansı büyük ölçüde, su kaynağının sistematik analizine ve bu verilere dayanarak uygun ekipmanın seçilmesine bağlıdır.

2. Suyun elverişliliği

12 SUYUN ELVERİŞLİLİĞİ SUYUN ELVERİŞLİLİĞİ 13

Kuyunun kapasitesini kontrol etmek çok önemlidir.

14 SUYUN ELVERİŞLİLİĞİ

Test işlemi1. Vana kapalıyken pompanızı çalıştırın. Statik su seviyesini yazınız.2. Regülatör vananızı azami miktar talebinizin ¼’ü oranında açın. 3. Yüzeyden dinamik su yüzeyine kadar olan derinliği ölçün. 4. 1 litrelik bir kavanozu boşaltma borusunun alt musluğundan suyla doldurun. 5. Kavanozu kapatın ve üzerini ¼ olarak etiketleyin. 6. ¼ azami talep değerinde bir 15 dakika daha test etmeyi sürdürün. Dinamik su yüzey ine kadar olan derinliği tekrar ölçün. 7. Eğer derinlik azalmışşa ne kadar azalmış olduğunu kaydedin. 8. Bu işlemi ½, 3/4 ve 1/1 oranlarında tekrarlayın (azami miktar talebi değerleri).

Yaklaşık bir saat sonra, pompalanan su yüzeyinin derinliği ile debi arasında dört farklı bağıntı elde etmiş olacaksınız. Dört farklı su numunesi de almış olacaksınız: ¼, ½, ¾, 1/1.

9. Ayar vanasını tamamen kapatın. Pompanın kapasitesini ve pompalanan su yüzeyine kadar olan derinliği kaydedin. 10. 5 numaralı kavanozu doldurun, kapatın ve asıl kapasiteyi kavanozun üzerine not alın. 11. Tesisatınızı çalışır halde bırakın. 1,5 kmlik menzil içindeki mümkün olan tüm pompalama tesisatını çalışır hale getirin. 12. Test mahalline döndüğünüzde, su yüzeyinin derinliği ile performansın aynı olmasına dikkat edin. 13. Test tamamlanmıştır. Pompayı kapatın ve 5 numuneyi de sarsıntıdan, sıcaktan ve güneş ışığından etkillenmeyecek şekilde muhafaza edin.

Test sonuçlarının analizi: Testin ertesi günü verileri inceleyin. Kavanozlara dokunmayın sadece bakarak kontrol edin. Numunelerin dibinde kum olup olmadığını tespit edin. 1. 1/4lük numuneyi inceleyin. Dibinde kum var mı? Kuyunun 1/4lük azami talep değerindeki kapasitesini hesaplayın. 2. 1/2lik numuneyi inceleyin. Dibinde kum var mı? Kuyunun 1/2lik azami talep değerindeki kapasitesini hesaplayın.3. Aynı işlemi 3/4lük azami talep değeri ve 1/1lik tam debi değerinde tekrarlayın.

Belirli pompalama kapasiteleri cinsinden hesaplamalarınızı karşılaştırmanın size her metre çekilme başına aynı m3/s ile kapasite aralığını çıkarmak üzere karar verme aşamasında faydası olacaktır.

2.1.2 Yeraltı suyu ile ilgili karşılaşılabilecek problemler ve çözümleri

Durum Nedeni Çaresi

Cam kavanozun dibinde belirli kapasitede kum bulunmaktadır.

Kuyunuzu gereginden fazla pompalıyorsunuz.

Eğer hedefiniz sürdürülebilir pompalama ise, asla kum getirme kapasitesinin yaklaşık olarak yarısı kadar kapasiteden daha güçlü pompalamayın.

Bu belirli kapasite düşmekte ve metre başına düşen çekilmenin m3/s azalmasına neden olmaktadır.

Uzun vadeli sürdürülebilir pompa debisi sınırını aşmışsınız.

Debiyi düşürün.

Pompalanan suyun seviyesi aynı debideki pompalama evreleri boyunca azalmaktadır.

Su kaynaklarınız kısıtlıdır. Azami talep sulama ihtiyacı için ilave depolama kapasitesi

Pompalanan suyun seviyesi aynı debideyken komşu pompalama istasyonları çalışmaya başladığında düşmektedir.

Pompalama istasyonları sınırlı miktarda su için rekabet etmektedir.

Azami talep sulama ihtiyacı için ilave depolama kapasitesi.

Toplam randıman %50’nin altındadır. Pompa aşınması ya da yanlış pompa seçimi.

Pompayı daha uygun malzemeden yapılmış bir yenisiyle değiştirin.

Aşırı elektrik tüketimi ya da yetersiz sulama kapasitesi.

Pompa, kum, çamur ya da paslanma nedeniyle tıkanmış olabilir bu da debiyi sınırlayıcı friksiyona neden olabilir.

Boruları bölüm bölüm basınçlı su ile yıkayın ve en azından 5-6 m/sn hız yaratacak mümkün olan en yüksek debideki suyla yıkayın.YA DATemizleme/durulama hızı yaratmak üzere bir sünger yerleştirin. İleride yeniden tıkanmasını önlemek için kuyunuzun başına kum siklonları ya da torba filtreleri yerleştirin.

SUYUN ELVERİŞLİLİĞİ 15


Korozyon harabedici olabilir


2.1.3 Pompanın aşınması Pompa malzemesinin yanlış seçilmesi sonucu pompada aşınma oluşması sık karşılaşılan bir problemdir ve kuyunun kapasitesini azaltır. En önemli bileşenleri bronz ya da paslanmaz çelikten yapılmış doğru pompaları seçmek, başından itibaren güvenilir, enerji randımanlı ve hemen hemen hiç bakım masrafı çıkarmayan yeraltı suyu pompalamak için çözüm yolu sağlayacaktır.

Dökme demir pompalardaki pas, pervaneden gelen demir nedeniyle oluşmaktadır ki o da sudaki oksijenle teması sonucu oksitlenmektedir. Pervane döndükçe hızla akan su (5-15m/sn) pervanenin yüzeyindeki pası kaldırır. Bu paslanma/aşınma süreci pervane malzemesinin ziyanına neden olur. Pervane malzemesindeki kayıp, kapasite ile randımanı da düşürür.

Pervane ve buna uygun pompa seçmeden önce aşağıdaki faktörleri bir daha gözden geçirin:

İpucu: Pompanızın yapısını aşağıdaki kriterlere göre seçin. Bunların sadece genel çerçevesi olduğunu dikkate alın.

Sisteminizi test edin:Yetersiz kapasite, çoğu kez aktif olunmayan dönemlerden kaynaklanır. Bu nedenle, ekipmanınızın performansını her yıl çalıştırmaya başlamadan önce mevcut pompalama sistemini devralırken test etmeniz çok önemlidir. Sulama makineleriniz çalışırken pompalama ekipmanınızın randımanını hesaplamalısınız. Aşağıdaki denklemi kullanın:

(kuyu başındaki manometrik değer + sudaki çekilme) x kapasite

365 x √3 x I x V x cos ϕ Cos ϕ = 0.85

Yeraltı suyu sıcaklığı pH değeri Sudaki oksijen Sulama dönemi Pervane malzemesi

10˚C’den az 7’den yüksek Hayır Kısa Dökme demir

10˚C’den fazla 7’den az Evet Uzun Bronz/kompozit ya da paslanmaz çelik

Randıman =

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

�

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

� � �

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Dalgıç pompalar için servis aralığı

Dalgıç pompalar da diğer tüm pompalar gibi aşınmaya maruz kalır. Maalesef, yerin altında derine yerleştirildikleri için aşınmayı gözlemle-mek zordur. Yer alan bu diagram ile aşağıdakileri hesaplamanız mümkün olacaktır:

· Dalgıç pompamın bakımını ne zaman yaptırmalıyım?· Bir önceki bakımdan sonra ne kadar randıman kaybı oldu?· Onarım masrafları ne kadar tutar (yaklaşık olarak)? Bununla birlikte, önceden belirlenmesi gereken bir takım hususlar vardır. Bunlar:

· Test etmek istediğiniz bileşenin üzerindeki suyun hızı · Pompanın yapıldığı malzemeyle ve pompanın çalıştırıldığı ortamla ilgili koşullar · Katı maddelerin ve agresif karbondioksidin mevcut olup olmadığı

1. A eğrisindeki 1 noktasına bakın. Pompa malze meleri ve araçların koşulları göstergedeki gibidir.

2. Sağa doğru bir paralel çizin. 1000 saatlik işlem başına yaklaşık 0.18mm pervane malzemesi kaybediyorsunuz (nokta 2).

3. Bu paraleli takip ederek agresif CO2’ in ayrım çizgisiyle kesiştiği yere kadar gelin. Örneğimizdeki koşulları göz önüne alarak (nokta 3).

4. Doğrudan aşağı indirin (90o). Agresif CO2 miktarı materyal kaybını 0.25 mm‘ye çıkarmıştır. Suyun tuz oranını dikkate alınız (nokta 4). Bu noktadan yatay bir çizgi çekin ve sola doğru devam ederek sonuçları okuyun.

5. Pompanız için önerilen servis aralıkları: Her 6000 saatlik işlem sonrasında (nokta 5).

6. Randıman kaybı: Yaklaşık %18 (nokta 6).

7. Pompanızın yaklaşık onarım masrafı: yeni bir pompanın %75’i fiyatına (nokta 7).

2.1.5 Gereğinden fazla pompalama Bazen azami talep kapasitesi kuyudan kum gelecek kadar fazla pompalama yapılmasına neden olabilmektedir. Aşağıdakilerden birinin ya da birden fazlasının tesis edilmesiyle bu zararı önlemek mümkündür:

· Kum ayırıcı ya da teleskop-yerleştirilmiş filtre bölümü: Bununla suyun içindeki çamur ve kum miktarı azalacaktır. Bu maddelerin pompaya girmesi önlendiğinde pompanın aşınması ve yıpranması da engellenmiş olur.

· Yavaşça kapatıp açmak için 3-saniyelik rampa: Akifer tam hacimdeyken yeraltı suyu pompasını çalıştırmak, operasyonun ilk saniyelerinde aşırı performans gös termesine neden olabilir. Bu yüksek kapasiteli başlama vuruşu, akiferdeki kumu ve çamuru kaldırıp indirerek pompanın içine doğru taşır. Bu kuvvetli emilim bir 3-saniyelik tali açma/kapama rampasıyla engellenebilir.


İşlenmemiş sudaki partikül-ler pompada aşınmaya neden olabilir.


2.1.4 Tıkanma Kısmen kum, çamur ya da pas ile dolu olan borular aşağıdaki problemlerden bazılarına neden olabilir: · Aşırı elektrik tüketimi· Yetersiz su kapasitesi· Pompanın aşınması

Aşağıdaki yöntemlerden birini ya da birden fazlasını kullanarak tıkanmayı önlemek mümkündür: · Kum siklonu ya da torba filtre: Bu filtreler, boru sistemine kum, çamur ve pas girmesini engeller. · Açık kaynak/gölet: Siklonların ve torba filtrelerin tutamayacağı kadar küçük partiküller için kullanılabilir. Çamur dibe çöker ve sulama suyu tepeden çıkartılır.

Lütfen dikkat: Açık kaynak/gölet tesviyesine başlanırken, yeraltı suyunun pompasını genellikle sadece yarıya kadar kaldırmak gerekmektedir. Rezervuardan/göletten gelen dağıtım pompaları hortum başına basınç uygulamak suretiyle pom-padaki friksiyon kaybını önlemektedir. Memba talebi pervanenin ve çanağın hızına bağlı olabileceğinden tesviye havzası ile sağlanan çözüm, yeraltı suyu pompasından talep edilen kaynağı azaltır. Üstelik, bu yöntemle yeraltı suyu pompasının bakım görme süresi de uzamış olur.

Önemli uyarılar: · Eğer bir VFD kullanılacaksa başlama frekansını 25Hz olarak ayarlamayı unutmayın ve bu değerden başlayarak rampalayın. Su altında kalabilen motorlar suyla yağlanmış sürgülü mil yatağı sistemiyle donatılmıştır ve bunlar da 25Hz altında yağlanmamaktadır.

· Motor mil yatağına kum/çamur kaçmasını engellemek için motorunda Sic/Sic mekanik şaft mühürü olan bir pompalama ekipmanı seçin. 1 m/s’den fazla soğutma hızı olan bir soğutma kolu yerleştirmekle motorun çevresindeki çamurlanmayı önlemek mümkündür.

2.2.1.1 Tesviye kanalı Partiküllerin tesviyesini sağlamak için kanalın en azından altı metre uzunluğunda ve su seviyesi yüksekliğinde olması gerekmektedir ki böylelikle tasarlanan debide pompalanırken kanal hızı azami 0.015 m/s’ye indirilebilsin.

Kanalın yavaşlatıcı bölmesi altı metreden az olduğunda, rüzgar ve dalga faktörleri-yle birlikte pompanın ebatı da tesviye işlemini olumsuz etkileyebilir.

G x Y= 0.015 x D/2826 D = tasarlanan debi m3/s cinsinden G = genişlik metre cinsinden Y = yükseklik metre cinsinden

İlave uyarılar: · Kanalın genişliği mekanik çökeltinin çıkarılabileceği genişlikte olmalıdır. Sulama mevsiminizi başlatmadan önce, uygun şekilde çalışabilmesini sağlamak üzere tesviye kanalınızın çamurdan arındırılmış olması gerekmektedir. · Yaz mevsimi boyunca, midye, larva, su bitkileri vb. su ürünlerinin hızla büyüme si problem yaratabilir. Bu organik büyümeyi körüklememek için tesviye kanalınızı güneş ışığı almayacak şekilde kapatın.

Tesviye kanalından alınan su doğrudan kullanılabilir.

Tesviye göletlerinin yapısı iki bölümden oluşmaktadır.

SUYUN ELVERİŞLİLİĞİ 2120 SUYUN ELVERİŞLİLİĞİ

2.2 Yeryüzü suları

Pınarlar, göller ve akarsular yeryüzü sularını oluşturur. Eğer yeryüzü suyunun kaynağı azami talebi karşılayacak kadarsa, bu kaynak sulama için çoğu kez yeraltı suyu kadar iyidir.

Yeryüzü sularının debisini anlamak daha kolaydır, çünkü halihazırda gözlemlenebilir ve kolayca ölçüm yapılabilir. Buna karşın, bir pompa sistemi seçmeden önce yeryüzü sularının tedariği için dikkate almanız gereken bazı hususlar bulunmaktadır.

Doğal olarak akan suya sulama girişinin ağzını bağlamak için aşağıdaki hususların dik-kate alınması gerekmektedir:

· Giriş ağzının yapısının tasarlanması· Yağışın az olduğu dönemlerin ve kuraklık dönemlerinin atlatılması· (Umumi su tedariği durumunda) Başka kullanıcıların su seviyesini azaltması · Ekipmanın selden zarar görmesi· Hırsızlık riski ( kamusal alanlarda)

2.2.1 Giriş ağzının yapısının tasarlanmasıSu giriş ağzının yapısını tasarlarken, yeryüzü suyunun yağışlı ve karların eridiği mev-simlerde büyük miktarlarda çamur, alüvyon ve zararlı maddeler taşıdığını idrak etmek büyük önem taşımaktadır. Pompanın emme ağzının önüne tesviye kanalı inşa ederek bu türden maddelerin sisteminize girmesini ve büyük hasara yol açacak aşınmayı engelleyebilirsiniz.

Elverişli yeryüzü sularının bir çok çeşidi bulunmaktadır.

2.2.3 . Ekipmanın selden zarar görmesiEğer sel riski varsa dalgıç pompalar kuru motor pompaları yerine döşenmelidir. Resimde gösterildiği gibi kuyu üstyapısı su sızdırmama özelliğine sahip değildir. İçindeki pompa ve motor birkaç yıl önceki sel seviyesine ulaştığında hasar görecektir.

2.2.4 Hırsızlık riski ( kamusal alanlarda) Eğer açıkta duran ekipmanınızın çalınma riski varsa, Grundfos özel bir yapı önerme-ktedir. Burda, kilitlenmiş dalgıç pompalar yapının bir parçasını oluşturur. Pompayı ve pompa aksesuarlarının yerini değiştirmek için özel ekipman gerekmektedir.

Kuyu üstyapıları sel riski seviyesinin üzerinde yerleştirilmelidir.


2.2.2 Yağışın az olduğu dönemlerin ve kuraklık dönemlerinin atlatılmasıYeryüzü su kaynağınızın sıcak mevsimde kuruma ihtimali varsa giriş kanalınızın ba-sit bir enjeksiyon kuyusu ile donatılmış olması gerekmektedir. Bu tasarıma, akarsu kenarı enjeksiyonu adı verilmektedir.

2.2.2.1 Akarsu kanalı enjeksiyonuYağmurlu mevsimlerde akarsu seviyesi yükseldikçe akarsu girişi yapısı, büyük miktarlarda akarsu suyunu akiferlerinize enjekte eder. Kurak geçen mevsimlerde akarsu seviyesi düşerken enjeksiyon kuyusundaki dalgıç pompa püskürtülen akarsu suyunu yeraltından geri çeker.

2.2.2.2 Başka kullanıcıların su seviyesini azaltması (Umumi su tedariği durumunda)Su kaynağınızı başka kullanıcılarla paylaşıyorsanız (belediye sistemi gibi) kurak mevsimlerde bu durumun farkında olmalısınız. Bu problemi çözmenin iki yolu vardır: · Sarnıç, hendek, mağara gibi depolama imkanları yaratın· Mevcut depolama tesisinizi daha derin kazın.

Akarsu kenarı enjeksiyonunda doğal sızıntı ve kuyular kullanılır.

2.3.2 YENİsu ya da suyun geridönüşümüTers osmoz ve mikrofiltrasyon işlemi kullanılarak arıtılan suya YENİsu denir. Yıllardan beri ince zar teknolojisi büyük ölçüde gelişmiştir. Hatta şimdi deniz suyunu dahi 3kWs/m3’ten daha az elektrik tüketimiyle içilebilir suya dönüştürmek mümkündür. Değeri yüksek mahsülün sulanması için düşük elektrik tüketimiyle yapılan ters osmoz kabul edilebilir bir işlem haline gelmiştir. Ters osmoz zarlarının yaklaşık beş yıllık mevcut ömrü bulunmaktadır. Dayanıklılık arttıkça bu da sürekli gelişmektedir. Son Ters Osmoz teknolojisiyle ilgili aşağıdaki adresle temasa geçmenizi tavsiye ederiz:

Affordable Desalination CoalitionPoint Hueneme, CA, USATel: +1-650-283-7976E-mail: [email protected]

2.3.3 Düşük kaynak kalitesini artırmak için karşılaştırma Sulama suyunu sağlamak için en büyük masraf, doğru basınçta doğru suyu taşımak ve işlemden geçirmek için gerekli elektrik tüketiminden kaynaklanmaktadır. Düşük değerdeki mahsüller için sadece yüksek kalitede ve doğru miktarlarda yeryüzü suyu ve yeraltı suyu bulunduğunda sulama mümkün olabilmektedir.

Suyu damıtmak geçerli bir seçenek olabilmektedir.


2.3 Yağmur suyu & YENİsu

Yeraltı suyu ve yeryüzü suyu elverişli olmadığında ya da azami talebi karşılamadığında başka kaynaklardan yararlanmak mümkündür. Bunlar: · Yağmur suyunun toplanması · Düşük kaynak kalitesinin artırılması (YENİsu/geridönüşümü)· Sarnıç vasıtasıyla sulama suyunun ihracı

2.3.1 Yağmur suyunun toplanması Yağmur suyunun toplanması basitçe yağmur suyunun düştüğü yüzeylerden suyun toplanarak sonradan bu suyun sulama için kullanılmasıdır. Normalde, sular binaların çatılarından toplanır ve yağmur suyu depolarında biriktirilir. Bununla birlikte, yere düşen ve emilmeyerek toprak üstünde kalan yağmur suyu da barajlarda biriktirilebilir. · çatılar· yollar· kaldırım taşıyla döşenmiş bölgelerdir.

2.3.1.1 Kaynak kapasitesiSulama için yeterli yağmur suyunu toplamak için havza bölgesinin ebatı hesaplanmalıdır. Bunun için aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:

· Azami talep· Bölgeye düşen aylık ortalama yağış· Yağmur suyunun depolandığı sarnıçların ya da havuzların ebatı

Su tedarik bütçenize bağlı olarak, havza bölgenizin ve depolama tanklarının ebatını sulama ihtiyacınıza göre ayarlamanız gerekecektir.

Son yıllarda zar teknolojisinin enerji randımanı, sulama suyunun enerji tüketimini m3 başına 3 kWs’e düşürmek üzere geliştirilmiştir. Bu da he-men hemen her türden düşük kaynak kalitesindeki atık suyunun, yüksek değerde mahsül için “geridönüşümünü” sağlamaktadır. Hatta acı suyun ve deniz suyunun tuzunu gidermek dahi mümkün olmaktadır.

Yağmur suyu daha sonra kullanılmak üzere toplanıp depolanabilir.

3,00

kWh/m3

2,75

2,50

2,25

2,00

1,75

1,50

1,25

1,00

0,75

0,50

0,25

0

Yağmur suyu biriktirme

Yeryüzü suyu

Yeraltı suyu

Geri dönüştürme Ters Osmoz

Tuzunu giderme

Ters Osmoz

Çeşitli arz ve işlemler için gereken enerji

2.4.2 Su tankı ya da yeraltı sarnıcı Eğer yukarıda sıralanan dezavantajlar ortadan kaldırılamıyorsa, Grundfos alterna-tif depolama yöntemleri önermektedir. Bunları inşa etmek için çeşitli yatırımların yapılması gerekecektir.

Su tankı: Oluklu çelikten ya da prefabrik beton malzemesinden inşa edilebilir. Yeraltı sarnıcı: Su tankı inşa edildikten sonra üzeri ekilebilir toprakla örtülür.

Avantajları· Buharlaşmaya bağlı kaybın az olması· Daha az alg ve yosun büyümesi· Buharlaşma oranının düşmesine bağlı olarak tuz konsantrasyonunun az olması· Hayvanlar ve bitkiler tarafından kirletilmesinin engellenmesi· Bir çatıyla kapatılıp farklı bir amaçla kullanılabilmesi· Boğulma riskinin olmaması.

Dezavantajları:· Pahalıya inşa edilmesi· Pahalıya yerinin değiştirilmesi

2.4.3.Paralel işleyen güçlendiriciler Bir depolama havzasından dağıtım yapmak üzere pompa sistemini tasarlarken, paralel işleyen güçlendiricileri seçmek daha faydalı olacaktır. Çünkü bu yöntem daha küçük motorun kullanılmasını gerektirir. Diğer avantajlar arasında:

· Başlama amperinin düşürülmesi· Başlatırken ve kapatırken su vuruşunun azalması· Mahsül türüne ve sulama ihtiyacına bağlı olarak masrafsız debi adaptasyonunun yerleştirilmesi

Bir yeraltı sarnıcından bir kaç pompa su çekebilir.


XXX


2.4 Suyun depolanması

Eğer su kaynağı azami su talebini tatminkar şekilde karşılayamazsa bir su deposu kurulabilir. Azami talebin olduğu dönemlerde buradan su pompalanabilir.

Su kaynağı randımanı ile azami talep arasındaki farkı dengelemek üzere bir su deposu tesis etmek için su deposunun boyutunu hesaplamak gerekmektedir. Gerekli depola-ma hacmini hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:

Azami talep miktarı x en yoğun saatler

2.4.1 Açık hava havzasıDepolama, izolasyon malzemesi ve membran gibi modern folyo türleriyle inşa edilen bir açık hava havzası ile yapılabilir. Bu sayede havzadan yeraltına doğru gerçekleşen sızıntı oranı da düşürülebilir.

Avantajları:· Ucuza inşa edilebilir.· Ucuza yeri değiştirilebilir.

Dezavantajları:· Sıcak iklimlerde buharlaşma yoluyla gerçekleşen kayıp · Alg ve yosun büyümesi· Tuz konsantrasyonunun buharlaşmadan dolayı artması· Membranların çiftlik hayvanlarından ve sobatajdan zarar görmesi· Ekilebilir arazide üretim yapılamayan bir yer tutması · Boğulma riski (insanlar ve çiftlik hayvanları için)

Üretim kapasitesi x üretim saatleriHacim =

3.1 Yıllık yağış miktarı

Gerekli sulama miktarı, yıllık yağış miktarına ve bunun dağılımına bağlıdır. Yıllık yağış miktarına bağlı bir kaç iklim çeşidi bulunmaktadır.

· Nemli: Yıllık 1200 mm’den fazla yağmur. Bu miktar birçok mahsül için gerekli suyu karşılamaktadır. Genellikle sulamaya ihtiyaç duyulmaz ama bazı yıllarda verimi büyük ölçüde artırabilir.

· Yarı-nemli ve yarı-kurak: Yıllık 400 ile 1200 mm arası yağış. Bu miktar birçok mahsül için yeterli olmamaktadır. Sulama yoluyla kurak geçen dönemlerde de üretim mümkün kılınarak yıllık mahsül randımanı artırılmaktadır.

· Yarı-kurak, kurak bölgeler ve çöller: Yıllık 400 mm’nin altında yağış. Sulama yapılması kaçınılmazdır.

3. Mahsüller ve su

28 MAHSÜLLER VE SU MAHSÜLLER VE SU 29

Bütün tarla mahsüllerinin büyümek için gıdaya, suya, havaya ve güneş ışığına ihtiyacı vardır. Bunların arasındaki doğru dengeyi bulmanın, hasatın başarılı olmasına katkısı vardır. Grundfos, ihtiyaç duyulan her yerde ve zamanda suyun tedarik edilmesine yardımcı olur. Doğal yağış miktarına bağlı kalmak belki de mahsüllere su sağlamanın en ba-sit yoludur. Buna karşın tedarik edilenden daha fazla su ihtiyacı duyulduğunda aradaki boşluğu kapatmanın en iyi yolu sulamadır.

Gerekli sulama suyu miktarının başlıca üç esasa bağlı olduğu, dikkat edilmesi gereken önemli bir faktördür: · doğal olarak mevcut suyun miktarı (etkili yağmur miktarı)· mahsül için gerekli su miktarı· iklim koşulları.

Bu konular bu bölümde ele alınmaktadır.

.

Sulama mahsulü belirgin bir şekilde artırır, ancak daha fazla su tüketimine neden olur. (Ürün ve Su: Tarım için suyun en iyi şekilde kullanılması FAO, 2002)

Sulama yapılan ve yağmurla sulanan tarımda randıman ve su ihtiyacı

Tahıl üretimi (kg/ha) 8000

7000

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0

10000 2000 3000 4000 5000 6000 7000

Sulanan mah-süllerin yüksek verim çeşitliliğiYüksek girdiler

Sulanan mah-süller Düşük girdiler

Yağmurla sulanan mahsüller

Yağmurla sulanan mahsüller

CROPS AND WATER

Yıllık yağış miktarı çok önemlidir.

30 MAHSÜLLER VE SU

3.1.1 Sulamaya ihtiyaç duyulması Yağış miktarında azalma meydana geldiğinde sulamaya ihtiyaç duyulur. Hatta yıllık ortalama yağış miktarının ortalama buharlaşma-terleme döngüsü için yeterli olduğu bölgelerde dahi bazı dönemlerde sulamaya ihtiyaç duyulur.

Örneğin, bu durum Avrupa’nın Akdeniz’e kıyısı olan bölgeleri gibi kurak ve yarı-kurak bölgelerde her yıl ortaya çıkmaktadır. Kuzey Avrupa gibi nemli ve yarı-nemli bölgelerde bazı yıllarda sadece mahsülün büyüdüğü dönemlerde geçici olarak yağış miktarında azalma meydana gelir.

700

600

500

400

300

200

100

0

3.1.2 Verilerin toplanmasıBazı ülkelerde, mahsül ve sulama suyu ihtiyaçları bilinmektedir ve Tarım Bakanlığı Sulama Dairesi ya da diğer yerel makamlar tarafından sağlanmaktadır. Eğer bu mümkün değilse, verilerin yerinde hesaplanması gerekmektedir.

Sulama suyu ihtiyacını hesaplamak için temel denklem aşağıda gösterilmektedir:

700

600

500

400

300

200

100

0

Ilıman iklim bölgelerde yağış miktarındaki azalmaSu miktarı (mm)

Birinci Ay �İkinci Ay Üçüncü Ay Dördüncü Ay Beşinci Ay Altıncı Ay

Su miktarı (mm)

Yedinci Ay

Astropikal bölgelerde yağış miktarındaki azalma

Azalma

Toplam

Toplam

Azalma

Toplam

Toplam

MAHSÜLLER VE SU 31

Sulama ihtiyacını hesaplamak

Mahsül su ihtiyacı

Efektif yağış Sulama suyu ihtiyacı

Birinci Ay �İkinci Ay Üçüncü Ay Dördüncü Ay Beşinci Ay Altıncı Ay Yedinci Ay

Mahsülün su ihtiyacına örnekGüneşli sıcak bir ortamda 10 mm/gün oranında su ihtiyacı olan bir mahsülünüz var. Bu 10 mm’nin her gün tedarik edilmesi gerekmediğine dikkat edin. Her 5 günde bir 50 mmlik bir sulama suyu tatbik edilebilir. Kök bölgesi bu suyu bitkinin ihtiyacı olana kadar depolar.

Mahsülün su ihtiyacını belirleyen üç temel faktör aşağıdaki gibidir: · iklim: sıcak iklimde yetişen mahsüllerin günlük su ihtiyacı, bulutlu ve soğuk iklimde yetişene göre daha fazladır. · mahsülün cinsi: pirincin ve şeker kamışının havuçtan ya da zeytinden daha fazla suya ihtiyacı vardır. · büyüme aşaması: tamamen gelişmiş mahsüller yeni ekilmiş mahsüllere göre daha fazla suya ihtiyaç duyar.

3.2.1 İklim Güneşli ve sıcak iklimde yetişen mahsüller, bulutlu ve soğuk bir iklimde yetişen çalılara göre gündelik suya daha fazla ihtiyaç duyar. Bununla birlikte bu denklemde nemlilik ve rüzgar hızı da rol oynamaktadır.

Fotosentez boyunca bitkiler suyu, karbondioksiti ve günışığını yapısal unsurlara ve oksijene dönüştürür.

MAHSÜLLER VE SU 3332 MAHSÜLLER VE SU

3.2 Mahsülün su ihtiyacıBitkinin kökleri büyüyebilmek ve yaşamını sürdürebilmek için topraktan su çeker. Bununla birlikte, bu suyun büyük bir kısmı terleme yoluyla bitkinin yapraklarından buhar olarak dışarı çıkar.

Su, hem toprakta hem de bitkilerin yapraklarında bulunan açık bir su yüzeyinden buharlaşarak doğrudan dışarı çıkar.

Bu yüzden, bir mahsülün su ihtiyacına ‘buharlaşma-terleme’ (evapotranspirasyon) denir ki bu da evaporasyon (buharlaşma) ve transpirasyon (terleme) kelimelerinin birleşmesinden türetilmiştir. Bu su ihtiyacı çoğunlukla mm/gün, mm/ay ya da mm/mevsim cinsinden ifade edilir.

Mahsüller için suyu kaldırmak ve evapotranspirasyon ile kaybetmek iyi kalitede yüksek randıman almak için hayati önem taşımaktadır. Bu su akışı mahsülün:

· Yapısal unsurlar üretmek üzere günışığından yararlanarak fotosentez yoluyla yararlanmasını · Topraktan önemli besinleri çekebilmesini· Yüzeylerindeki sıcaklığı kontrol edebilmesini mümkün kılmaktadır.

Fotosentez boyunca bitkiler suyu, karbondioksiti ve günışığını yapısal unsurlara ve oksijene dönüştürür.

Ortaya çıkma

Yağış

Buharlaşma

Güneş ışığı + CO2 =

fotosentez

MAHSÜLLER VE SU 35

Sulama ihtiyaçlarını hesaplarken mahsül cinsinin büyük önemi vardır.

34 MAHSÜLLER VE SU

3.2.2 Mahsülün cinsi Mahsülün su ihtiyacını etkileyen iki faktör mahsülün cinsiyle ilişkilidir. Bunlardan bir tanesi mahsülün tamamen büyüdüğünde ne boyutta olduğuyla; diğeri de büyüme mevsiminin uzunluğu ile ilgilidir. · Fiziksel boyut: mısır bitkisi buğdaydan daha fazla su çekecektir. · Büyüme mevsiminin uzunluğu: bezelye gibi kısa vadeli mahsüller 90-100 günde yetişmektedir; bostan bitkileri gibi uzun vadeli mahsüllerin büyümesi 120-160 gün almaktadır.

Örneğin, bostan bitkilerinin günlük su ihtiyacı bezelyeninkinden daha az olabilirken, bostan bitkilerinin mevsimlik su ihtiyacı bezelyeninkinden fazladır. Çünkü bostan bitkilerinin toplam büyüme mevsimi daha uzundur.

Mevsimin yarısından sonra, bazı mahsüllerin azami su miktarına ihtiyacı kalmaz. Diğer taraftan, marul, domates ve bostan bitkileri gibi tazeyken hasat edilen mahsüller hasat edilene kadar azami miktarda suya ihtiyaç duyarlar.

Aşağıdaki bölümlerde, mahsül cinsinin hem günlük hem de mevsimlik mahsül suyu ihtiyacı değerleri üzerindeki etkileri tartışılmaktadır.

3.2.3 Büyüme aşaması Evapotranspirasyon, bitki transpirasyonu (terleme) ile topraktan ve bitki yüzeyinden evaporasyonunun (buharlaşma) birleşmesidir. Küçük mahsüller olgun mahsüllerden daha az suya ihtiyaç duyar. Öte yandan, mahsüller küçükken daha fazla toprak güneşe ve rüzgara maruz kalacağından toprak aracılığıyla daha fazla buharlaşma olmaktadır.

Mahsüllerin çiçek açıp tohum serptiği mevsim ortası boyunca sadece yaklaşık %50 oranında daha az suya ihtiyaçları olduğuna dikkat ediniz. Bu azami ihtiyaç değeri, mevsim-ortası aşamasının başında bulunmuştur. Bu, su ihtiyacının yüksek noktasıdır. Sulama sistemlerinin bu taleplerin olduğu dönemlerdeki ihtiyacı karşılamak üzere ebatlandırılmış olması gerektiğini unutmayın.

Ekilme

Çiçeklenme Tohum Tohum verme

OlgunlaşmaHasat

İlk aşama Mahsülün büyümesi Mevsim ortası Mevsim sonu

MAHSÜLLER VE SU 37

İklim, aynı mahsül için gerekli mahsül suyu ihtiyacını dikkat çekici ölçüde değiştirebilir.

36 MAHSÜLLER VE SU

3.2.4 Etkili yağış miktarı Tahmin ettiğinizin aksine, düşen her yağmur suyunun bitkiler tarafından kullanılması mümkün değildir. Bazıları yerin altından derinden süzülür; bazıları da dışarı kaçak yaparak akıp gider. Kök bölgesi, kalan yağmur suyunu depolar. Bu milimetreler etkili yağış miktarı olarak bilinmektedir.

İklim, toprak dokusu ve yapısı vede kök bölgesinin derinliği ile birlikte etkili yağış miktarını etkiler. Yağışın fazla olduğu bölgelerde suyun büyük bir kısmı süzülme ve kaçak olarak akma yoluyla kaybedilir. Basitçe doymuş toprak daha fazla suyu içine çekemez.

Etkili yağış miktarını tahmin ederken hesaba katılması gereken bir başka faktör de yağış miktarının yıldan yıla farklılaşmasıdır. Özellikle az yağış alan iklimlerde az miktarda düşen yağmura çoğu kez güvenilmez. Bir sene nispeten kurak geçerken ertesi sene yağışlı geçebilir.

Ölçülen yağış miktarı verilerini ve eğer varsa yerel bilgileri kullanarak etkili yağmur ve kar suyu miktarı aylık bazda hesaplanır.

Eğer etkili kar ve yağmur suyu miktarı yetersiz olursa sulama suyunuzdaki mineraller ve tuzlar toprakta artacaktır. Tuzluluk oranı artacak ve mahsülünüz olumsuz şekilde etkilenecektir.

Su ihtiyacı

Mahsül Astropikal iklim Ilıman iklim

Yıllık Günlük azami Yıllık Günlük azami

m3/sa/yıl m3/sa/yıl m3/sa/yıl m3/sa/yıl

Tahıllar 2.000-3.000 110 1.000 - 1.500 65

Baklagiller 5.000 110 2.500 65

Yumru kökler (patatesler) 6.000 110 3.000 65

Soya 4.000 110 65

Pancar kökü 7.500 - 8.000 95 3.700 - 4.000 57

Yonca 8.000 - 9.000 115 4.000 - 4.500 70

Yemlik mısır 4.000 - 5.000 115 2.000 - 2.500 70

Mısır ve süpürge darısı 8.000 110 4.000 65

Meyva ağaçları 5.500 90 2.800 55

Asma 1.500 - 2.000 65

Çim 10.000 100 6.000 60

Mahsülün su ihtiyacında da gene iklim önemli bir rol oynamaktadır. Farklı iklimlerde yetiştirilen aynı mahsüller arasındaki farka dikkat edin.

MAHSÜLLER VE SU 39

Mahsüllerin kökleri toprağı tutar ve tozu aşağıda tutar

38 MAHSÜLLER VE SU

3.3 Diğer uygulamalar

3.3.1 Tozun kontrolu Büyük şehirlerdeki havanın kalitesini artırmak için, özellikle de Asya’daki hükümetler, şehirlerin etrafına fırtınaya dayanıklı orman bariyerleri oluşturmak üzere ağaçlardan ve fundalıklardan yeşil kuşaklar meydana getirmektedir. Bu rüzgar duvarları tozu azaltır ve rüzgarın yönünü değiştirir ve böylelikle de korunan bölgedeki çevre koşullarını ya da mikroklimayı iyileştirir. Aynı zamanda, kumu ve tozu köşeye sıkıştırmak için çöl arazilerin yakınındaki bitki örtüsünü iyileştirerek çölleşmenin önlenmesi gerekmektedir.

Bitki örtüsünün büyüdüğünden ve bu yolla şehirleri tehdit eden kum ve toza karşı yeterli savunmayı sağladığından emin olmak için, özellikle de kurak dönemlerde uygun sulama sistemlerine ihtiyaç vardır

3.3.2 Yangın önleme Yangını kontrol eden bir sulama sistemi yangını kendi başına söndürmez. Daha çok, hastaneleri, okulları vb. çevreleyen yeşil alanları nemli tutarak yangın tampon bölgeleri ya da şiddetli yangınlara karşı savunulabilir alanlar olarak hizmet verir.

Kuru ot, ağaçlar ve kurumuş çimler, yangınların yayılmasını da yavaşlamasını da engelleyemeyen tehlikeli yakıtları temsil etmektedir. Buna karşın, yeşil çimlerin ve zeytin koruluklarının uygun şekilde sulandıklarında, seyrek yerleştirildiklerinde ve yüksek nem taşıdıklarında yangına karşı çok dayanıklı oldukları kanıtlanmıştır.

Sulama için kullanılan su genellikle aşağıdaki kaynaklardan gelmektedir:

· Yağmur suyu· Yeryüzü suyu· Yeraltı suyu

Her durumda su yol boyunca bir dizi metal, mineral, tuz, patojen ve biyosit emmiştir. Bu yüzden, suyu tatbik etmeden bu unsurların ayrılmış olması çok önemlidir. Bunun için bir kaç farklı yöntem kullanılır.

4. Sulama suyunun kalitesi

40 SULAMA SUYUNUN KALİTESİ

Torba filtreleme suyun kalitesini me-kanik ve biyolojik olarak iyileştirir.

SULAMA SUYUNUN KALİTESİ 41

4.1 Torba filtreleme

Bu mekanik ve biyolojik filtreleme sistemi, sudaki mevcut erimiş mineralleri, tuzları, patojenleri ve biyositleri ayırır.

Seçtiğiniz torbanın geçirgenliği ile ayırmak istediğiniz unsur arasında doğrudan bağıntı bulunmalıdır. Her torbaya verilen mikron sayısı dokuma işleminde oluşturulan ağ gözeneklerinin boyutu, temel alınarak saptanmıştır. Bu sayı ne kadar küçükse, filtreden geçebilmek için partiküllerin de o kadar küçük olması gerekmektedir. Bu yüzden bu daha iyi bir filtreleme sağlar.

Baştaki torba filtre işlemi büyük pislikleri, tortuları, yağları vb. ayırır. Çok küçük mikron sayılı torba filtreleri ise erimiş unsurları ters osmoza benzeyen bir işlemle ayırabilir. Eğer su asidik, alkalin, gazlı ya da sertse, konvansiyonel filtrelemeden geçirilm-esi ve kimyasal açıdan stabilize edilmesi gerekmektedir. Bu işlem için, elverişli havalandırması olan, açık hava tankı sistemleri tavsiye edilmektedir.

4.2 Karbonlama Çok humuslu toprakların bazılarında, damlama suyunun karbonlanması bitkilerin büyümesini %10-20 oranında artırmaktadır. CO2 ve CO3 genellikle sıkıştırılmış gaz tüplerinden eklenmektedir.

4.3 Doğrudan gübreleme Bitkinin büyümesi için gerekli besinlerden bazıları doğrudan sulama suyuna karıştırılabilir. Sulama yoluyla gübreleme yapmak işgücü masraflarını azaltır ve gü-brenin yağmur suyuyla yıkanıp gitmesi artık büyük bir problem olmaktan çıkmış olur.

4.5 pH ayarı

Sulama suyunuzun pH değeri doğrudan çoğu elementin, özellikle mikronütrientlerin kullanılabilirliğini etkiler.· Çok düşük bir pH, bazı bitki türlerinde fitotoksik tepkiye yol açabilecek, artmış bir mikronütrient varlığına neden olur.· Çok yüksek bir pH, bazı elementleri tutarak bitkilere ulaşmalarını engeller.

“Normalin dışındaki” pH ile ilgili sorunlarDüşük pH’in sonuçları: · Demir (Fe), manganez (Mn), çinko (Zn) ve bakırda (Cu) toksiklenme· Kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) eksikliği

Yüksek pH’in sonuçları: · Demir (Fe), manganez (Mn), çinko (Zn), bakır (Cu) ve bor (B) eksikliği

Örneğin, pH çok yüksekse, demir kullanılabilirliğini yitirebilir. Besin solüsyonunuz ideal demir miktarına sahip olsa dahi, bitkileriniz onu ememeyebilir ve bu da demir eksiliğine neden olur. Bitkinin yaprakları sararır ve cılızlaşır.

Eğer su kaynağınız tercih edilen pH değerine uymuyorsa, sulama kanalınıza doğrudan bir pH-ayarlayıcı koyarak pH değeri ayarlanabilir.Aşağıdaki maddeler uygulanabilir:pH’ı yükseltmek için: Kireç sütü, kostik sodapH’i düşürmek için: Nitrik asit

Grundfos dozaj pompaları, tam olarak sizin ihtiyacınızı karşılayacak mad-deleri tam gerektiği miktarda eklemek için mükemmeldir.

4.4 İyon Değişimi

Yüksek tuz miktarı, bitkinin gelişmesi ve sağlığı için problem olabilir. Tuzu gidermek için iyon değişim sistemi kurmak, bu problemi çöz-menin yollarından biri. Üre (%46 nitrojen) gibi kimyasallar ve Ca++ ve Mg++ içeren mikro mineraller, sulama suyuna katılarak bitkilerin yüksek tuz miktarından daha az etkilenmeleri sağlanabilir.

İyon değişimi, suyu yumuşatmak için de kullanılabilir. Ev kullanımı için sert suyu işlemenin en etkili yolu, iyon değişimi rezin yumuşatıcısını kurmaktır. Bu yumuşatıcı teçhizat en iyi pH’in 7.0 ile 8.0 arasında olduğu ve su sıcaklığının 32°C’den düşük olduğu durum-larda çalışır. Sert su yumuşatıcıdan geçerken, kalsiyum ve magnez-yum değişim rezini tarafından sodyumla değiştirilir.

Farklı mahsuller, farklı sertlik derecesi tercih eder. (Bkz. Örnekler)

Mahsul Tercih edilen pH

Patates 5,25 – 6,0

Karpuz 6,0 – 6,75

Kaba yonca 6,75 – 7,5

42 SULAMA SUYUNUN KALİTESİ SULAMA SUYU KALİTESİ 43

44 DRENAJ DRENAJ 45

Zirai açıdan, mümkün olan en iyi kalitede en fazla mahsule ulaşmak için su alımı ve terlemeyle su buharı oluşumu esastır. Dahası bitkiler, toprakta veya sulama suyunda bulunan besleyici maddelerden yapıcı maddeler üretmek için terlemeden, güneş ışığından ve karbondioksit alımından yararlanır. Ayrıca, bitki yüzeyi büyüme için en uygun sıcaklıkta tutulmaktadır.

Toprağın özyapısında, bozulma sınırı civarında metaller, tuzlar veya min-eraller birikiyorsa suyun buharlaşması, fotosentez ve sıcaklıkla ilgili düzen-lemeler engellenir. Zirai ekinlerin çoğu için izin verilen maksimum tuz muhtevası yaklaşık %0,1’dir.

5. Drenaj Tuz ihtivasına ilave %0.1 tuz içeriği oranı olan 100 mm su ile yapılan sulama, 1000kg/ha kadar tuz artışı anlamına gelmektedir. Eğer bu ilave tuz ihtivası, sulama yapılmayan mevsimler boyunca gerçekleştirilecek doğal bir yağmur ve kar yagışı içinden süzdürülmediyse toprağın verimliliği büyük ölçüde düşecektir.

Eğer sulama yapılmayan dönemlerde bu doğal süzdürme işlemi gerçekleşmediyse tavsiye edilen azami tuz içeriği %0,05tir ve aşağıdakilere bağlıdır:

· Toprak cinsine· Yetiştirilecek mahsüle · Sulama yöntemine

Pamuk gibi bazı mahsüller %0.3, 3000 T.D.S. e kadar tuz içeriğini tolere edebilmektedir.

Doygunluk Eğer toprağın dokusu uzun dönemler boyunca doygun halde kalırsa besin içeriği dikkat çekici ölçüde düşebilir. Doygunluğu önlemenin yollarından biri toprağı örtmektir ama çürüme gibi yan etkileri ve toprak dokusunu sindiren işlemler ortaya çıkabilir. Bu yan etkiler, toprak havadan mahrum kaldığında ortaya çıkar.Bu yüzden sulamanın azami etkilerini sağlayabilmek için randımanlı drenajın hayati önemi vardır.

Toprak cinsine bağlı olarak drenaj seviyesi

Toprak cinsi Çözüm Derinlik Yeri

Kumlu Hendekler Yaklaşık 120cm. Çevresindeki sulanan tarlalar

Balçıklı/killi Yeraltı boruları Yaklaşık 120-150 cm Yeraltından sulanan tarlalar

6.1 Önemli Faktörler

1) Doğru sulama tasarımı planıSulama sistemi mutlaka:

· Mahsulün su ihtiyacını karşılamalı ve

· Verimli sulama optimizasyonu sağlamalıdır.

Bunu sağlamak için sulama alanını değişik sulama ihtiyaçlarına göre bölgelere

ayırın. Farklı mahsül türleri seçebilir veya mümkünse, güneş ve rüzgar farklılıklarına

göre ayırabilirsiniz. Belli mahsuller için gölgeli veya eğimli bölgeleri seçebilirsiniz.

2) Sulama EkipmanıFarklı sulama ekipmanları, farklı miktarlarda su ve basınç gerektirir. Bu yüzden ekip-

man, pompadan önce seçilmelidir.

Kontrol panosunun önemini gözden kaçırmamak gerekir. Kontrol panosunun

pompa performansını kontrol eder, hatta önceden belirlenmiş zaman dilimlerinde

pompayı açıp kapatır. Direkt güneş ışığı veya kuvvetli rüzgar altında sulama yap-

mayarak sudan tasarruf edersiniz. Grundfos kontrol panosunun, işlemin optimiza-

syonu için hem mahsule, hem de su tasarrufuna göre programlanabilir.

Pompayı bir süre kapatmak, toprağın sulama suyunu emmesine izin verir. Daha

sonra pompayı açmak, emilmeyi artırır ve su israfını azaltır.

3) Su kaynağıPompa seçiminiz, sulama suyunuzun yerine bağlıdır. Grundfos derin kuyu dalgıç

pompaları, birkaç yüz metre derinliklerden su çekmek için özel olarak tasarlanmıştır.

Yüzey suyu çekmek için birçok pompa çeşidimizden birini kullanabilirsiniz.

Doğru pompayı seçmek, sulama sisteminizin başarısı için çok önemlidir. Sulama ihtiyacınız ne olursa olsun, Grundfos onu karşılar.

Bu bölüm, en çok kullanılan Grundfos sulama pompalarıyla ilgili temel bilgiyi içermektedir. Bu pompaların Grundfos ürün portfolyosu-nun küçük bir bölümünü oluşturduğuna dikkatinizi çekmek isteriz.

Bununla beraber, her zaman son kararınızı vermeden önce, detaylı ürün ve uygulama bilgileri için Grundfos WinCAPS pompa seçim programına ya da yerel Grundfos temsilcimize danışmanızı öneri-yoruz.

Neyseki pompa seçimi roket bilimi kadar karışık değildir. Yine de doğru pompayı seçmeden önce bilinmesi gereken belli bazı faktörler vardır. Aşağıda listelediğimiz bazı parametreler, doğru pompayı seç-meden önce dikkate alınmalıdır.

6. Pompa Kataloğu

46 POMPA KATALOĞU POMPA KATALOĞU 47

6) Basınç Sistem basıncı mümkün olduğunca düşük tutulmalıdır. Nedenleri:· Sızıntılar azalır· Suyu muhafaza eder· Enerji tüketimini azaltır. Buna karşın, sistemin uygun şekilde çalışması için belirli bir asgari basınç ger-eklidir. Bu olmadan üreticinin reklamını yaptığı performansı sağlamak mümkün olmayacaktır.

7) İlave hususlarDalgıç pompalar, bir rezervuardan ya da gölden su çekerken iki avantaj sunarlar:· Pompalar su altındayken hırsızlığa karşı önlem alınmış olur· Gürültü azaltılmış olur, yalnızca borulardan ve vanalardan gelen gürültü duyulur.

Bir rezervuara ya da göle yatay tesisat döşerken motoru uygun şekilde soğutabilmek için, bir debi koluna ihtiyaç duyulacağı hususunu dikkate alın.

8) Değişebilen pompa performansı Çıktı talebine göre pompa performansını ayarlamanın en iyi yolu hızı ayarlamaktır. İlave pompalar buna göre açılır ve kapanır.

Grundfos’un değişebilen hız kontrol ayarına sahip geniş bir pompa yelpazesi bulunmaktadır. Aynı zamanda basit kontrol ayarları olan güçlendirici pompa pak-etlerinin de dağıtımcılığını yapmaktadır. Diğer bazı ekipman imalatçıları da, ayrı pompa ve sulama ekipmanının performansı için optimize edilmiş kontrol ayarı tasarımı yapmaktadır.

9) Pompa koruma Grundfos, koruma cihazları açısından geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu cihazlar, aşırı yükleme, aşırı ya da yetersiz voltaj, faz dengesizlikleri ve yetersiz soğutma gibi en yaygın arızaları önlemektedir.

POMPA KATALOĞU 4948 POMPA KATALOĞU

4) Elektrik tüketimi Pompaların ve motorların farklı randımanları vardır ve nihai seçim yapılmadan önce daima genel randıman hesaplanmalıdır. Elektrik faturanız motorun ne kadar kW çektiğine bağlı olacaktır. Basitçe debiyi ve pompanın ürettiği kaynağı, motorun kW tüketimiyle karşılaştırın. Aşağıdaki gibi hesaplanabilir:

Randıman % = Q x H x 100 365 x P1 D = debi m3/sa cinsinden K = kaynak (pompanın basıncı metre cinsinden) P1 = motorun ihtiyacı olan kW. Bunu, motorun isim levhasının üzerinde basılı olan kW çıktısı ile karıştırmamaya dikkat edin.

Pompa imalatçılarının çoğu gerekli tüm verileri sağlayabilmektedir ki böylece randıman doğru olarak hesaplanabilsin.

5) Debi İki temel unsur hayati önem taşımaktadır: · Suyun elverişliliği · Mahsülün su ihtiyacı

Yeraltı suyu kullanırken tavsiyemiz birden fazla kuyu kullanarak suyun çekilme ihtimalini asgari düzeyde tutmanızdır. Bir büyük pompa yerine birkaç küçük pompa kullanmanızı da tavsiye ediyoruz. Bunun faydaları: · Debi talebine uygun olarak pompaları açıp kapamada kolaylık sağlar.· Sistemin aşırı basıncı nedeniyle oluşan sızıntı asgari düzeyde tutulur. · Kaldırma yüksekliği sınırlı olduğu için enerji tüketimi azalır. · Akifer üzerindeki olumsuz etkiler engellenir.


20 40 60 80 100 200 400 600

Q [m³/h]

10

20

40

60

80

100

200

400

600

H

[m]

SP 215SP 160SP 125SP 95SP 77SP 60SP 46

SP 3

60

-G

SP 3

00-

G

SP 270-G

SP 90-G

SP 55-G

12"

Pro vrty o průměru 10"

SP 17 SP 30

50 Hz

Grundfos SP / SP A / SP-G

-4’’, 6’’, 8’’, 10’’, 12’’ dalgıç pompalar

Yüksek pompa randımanı Grundfos’un paslanmaz çelikten üretilmiş tüm dalgıç pompalar serisi bahçecilik ve tarım sulaması için idealdir. SP serisinin özelliği, sürekli olarak enerji randımanlı çalışması, tesisat ve bakım masraflarının düşük olmasıdır.

Örnek: kWs başına fiyatı: 0,10 €Pompalanan su: 200 m3/s 100mlik kaynakla Süre: 10 yıl%10 oranında daha fazla randımanı olan bir pompa seçerek 60 000 € tasarruf edebilirsiniz.

Özellikleri · Yüksek randıman· Tüm bileşenleri paslanmaz çelikten üretildiği için daha uzun hizmet ömrü· CU 3 aracılığıyla motor koruma

Teknik verilerDebi,D: azami 470 m3/saKaynak, K: azami 670 mSıvı sıcaklığı: 0°C ile +60°C arası Yükleme derinliği: azami 600 m

Performans eğrileri

SP serisi özellikle aşınmaya karşı dayanıklı paslanmaz çelikten bileşenlere sahip olduğu için kuyulardan, sondaj deliklerinden, rezervuarlardan, göllerden ve nehirlerden gelen törpüleyici ve çürütücü unsurlara karşı dayanıklıdır.

Paslanmaz çeliğin aşınmayadayanıklı olmasından dolayı pompanın hemen hemen hiç bakım masrafı yoktur.

6 8 10 20 40 60 80 100 200 400 600

10

0

20

40

60

80

100

200

400

600

H

[m ] 50 Hz

Q [ m³ /h]

S P 215S P 160S P 125S P 95S P 77S P 60S P 46

SP

360

-G

S P 300-GS P 270-G

S P 90-G

S P 55-G

12"

S P 17 S P 30

8"

S P A

Çapı 10” olan açılan delik için.


0 1 2 3 4 5 6 7 8 Q [m³/h]

10

15

20

30

40

60

80

100

150

200

H[m] SQ

SQE

ISO 9906 Annex A

SQ - N

SQE - N

SQ 1 SQ 2 SQ 3 SQ 5

SQ 7

Grundfos SQ / SQ-N / SQE / SQE-N

-3” dalgıç pompaları

Kolay yükleme ve çalıştırmaGrundfos SQ pompası 3’’lik dalgıç pompa serisinin standart modelidir. SQ, kolay yükl-emenin ve çalıştırmanın çok önemli olduğu küçük sulama sistemleri için idealdir.

SQE Paket SeçeneğiSQE sabit basınç paketi harici kontrol üniteleri ya da ilave bağlantılar gerektirmeyen tam bir çözümdür. Pompayı yerleştirmek için ihtiyacınız olan herşey pakette mevcut-tur-kontrol ünitesi, basınç tankı, basınç sensörü, kablo, basınç sayacı, vana ve dalgıç pompa.

Özellikleri· Sabit basınç · Entegre kuru-çalışma koruması· Yumuşak başlatma özelliği· Aşırı ve yetersiz voltaj koruması· Yüksek randıman

Teknik verilerDebi,D: azami 9 m3/saKaynak, K: azami 210 mSıvı sıcaklığı: 0°C ile +40°C arasıYükleme derinliği: azami 150m


Kolay yükleme ve çalıştırma özellikleri ve bakıma ihtiyaç yaratmaması, Grundfos SQ pompalarının küçük sulama sistemleri için yaygın bir seçenek olmasını sağlamıştır.

SQ serisi dalgıç pompalarının çeşitli ebatları ve ilave seçenekleri mevcuttur.


20

30

0.8 1

40

60

80

100

200

300

400

H[m]

CR 1

CR 3

CRI 1

CRN 1

CRI 3

CRN 3

CR 1s

CRI 1

CRN 1s

s

3 4 5 6 8 10 20 30

CR 5

CRI 5

CRN 5

CR 10

CRI 10

CRN 10

CR 15

CRI 15

CRN 15

CR 20

CRI 20

CRN 20

10 40 50 60 80 100 Q [m³/h]

CRN 64

CRN 90CRN 45

CR 45

CR 64

CR 90

1002

CRN 32CR 32

50 Hz

Grundfos CR / CRI / CRN

- Çok kademeli santrifüj pompalar

Sisteminize sabit basınç katmakSulama sisteminizde yeterli bir basıncı sabit tutmak, muntazam bir sulama yapmak açısından çok önemlidir.

Eğer dalgıç pompanız, boru sistemindeki basınç kaybı ya da yüksek-lik farkından ya da çok uzun ve bükümlü borudan dolayı sabit basıncı sağlayamıyorsa, Grundfos CR ihtiyacınız olan debiyi ve basıncı tam olarak temin edecektir.

Grundfos CR serisi fazlasıyla güvenilir ve enerji-randımanlı olma özellikler-ine sahiptir. Pompanın uzun ömürlü olmasına karşın hemen hemen hiç bir bakıma ihtiyacı yoktur.

Özellikleri· Güvenilirlik· Yüksek randıman · Bakımı kolay· Az yer kaplar· Daha sert sıvılar için de uygun

Teknik verilerDebi,D: azami 120 m3/saKaynak, K: azami 480 mSıvı sıcaklığıı: -40°C ile +180°C arasıÇalıştırma basıncı: azami 50 bar


CR pompalarının su kalitesine göre farklı malzemelerden imal edilmiş olan çeşitleri mevcuttur. CR serisinin çeşitli türleri ve

pompa ebatları mevcuttur.


Grundfos NB / NK

- End-suction santrifüj pompalar

Geniş kapsamlı sistemler için sabit basınçGrundfos geriden çekişli pompaları, geniş kapsamlı sulama sistemlerinde su dağıtımı yapmak için idealdir. Her işi yapan ağır hizmet makineleri, zor çalışma koşulları altında büyük hacim ve iş emniyeti sağlamaktadır.

Ayrıca, pompanın yatay yapısı kolayca demonte edilmesini sağlarken, “geri çıkartılabilen” tasarımı da kolay ve problem-siz bakım yapılmasını sağlar.

Özellikleri· EN ve ISO standartlarına uygun ebatlar· Bol çeşit· Sağlam tasarım· Ağır hizmet· Esnek motor serisi

Teknik verilerDebi,D: azami 2000 m3/saKaynak, K: azami150 mSıvı sıcaklığı: -25°C ile +140°C arasıÇalıştırma basıncı: azami 16 bar


Grundfos NK serisinin sağlam tasarımı, iş emniyeti ve uzun ömür sağlar. Değişik boyutlardaki motor

çeşitleriyle kendi ihtiyaçlarınıza uygun Grundfos NK’yı bulmanız temin edilir.

2 3 4 6 8 10 15 20 30 40 60 80 100 150 200 300 400 600 8001000 1500 2000Q [m³/h]

2

3

4

5

6

789

10

15

20

30

40

50

60

708090

[m]H

NK1450 min

NK 300-360

NK250-500

NK 250-400

NK 250-330

NK 250-310

NK 200-500

NK200-400

NK150-400

NK150-315

NK125-400

NK 125-315

NK 100-400NK 80-400

NK 150-200

NK 125-250

NK100-315

NK100-250

NK 100-200

NK 80-315

NK 80-250

NK 80-200

NK 80-160

NK 65-315

NK 65-250

NK65

-200

NK 65-160

NK 65-125

NK 50-250

NK 50-200

NK 50-160

NK 50-125

NK 40-250

NK 40-200

NK 40-160

NK 40-125

NK 32-200NK 32-200.1

NK 32-160

NK 32-160.1

NK 32-125

NK 150-320

NK 32-125.1

-1


Grundfos BM / BMB

- 4”, 6” ve 8” Hidrofor Modüller

Her yönüyle istisnai bir destekleme Grundfos BM’nin tüm bileşenleri yüksek kalitede paslanmaz çelik kolun içine inşa edilmiş olduğu için zarar veren unsurlara karşı tam dayanıklılık özelliğine sahiptir. Sonuç itibariyle, güçlendirici modül sizin ihtiyaçlarınız doğrultusunda yeraltına da gömülebilir, dışarı da yerleştirilebilir.

Harici etkilerden korunmuş olan Grundfos BM serisi aşınmaya maruz kalmaz ve bu yüzden hemen hemen hiç bir bakım masrafı çıkarmaz. Böylelikle iş emniyeti, enerji randımanı ve uzun ümür sağlanır. Ayrıca şaft mührü bulunmadığından dolayı da sızıntı yapmaz.

Özellikleri· Entegre kuru haldeyken çalıştırma koruması · Yumuşak başlatma özelliği· Aşırı ve yetersiz voltajdan koruma· Yüksek randıman

Teknik verilerDebi,D: azami 30 m3/saKaynak, K: azami 80 barSıvı sıcaklığı: 0°C ile +60°C arasıMontaj derinliği: azami 150 m


İsterseniz yer altına monte edin isterseniz bırakın. Grundfos BM’yi bir kez monte ettik-ten sonra uzun yıllar boyu endişe duymanıza gerek olmaz.

Değişik modelleriyle her ihtiyacınıza uygun bir Grundfos BM mevcuttur.

10.8 1 2 3 4 6 8 1010 20 30 40 60 80 100100 200 300

Q [m³/h]

10

20

40

100100

200

400

H[m] 50 Hz

BM

215

BM

160

BM

125

BM

95

BM

77

BM

60

BM

46

BM

30

BM

17

BM

8A

BM

5A

BM

3A

BM 4"BM 6"

BM 8"


0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

p[bar]

DMS

DMS 2-11

DMS 4-7

DMS 8-5

DMS 12-3

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Q [l/h]

Grundfos DME / DMS

- Tek parça diyafram dozaj pompaları


Tam dozlamaSulama sistemleri aracılığıyla besin tatbik etme işlemine ‘ferti-gasyon’ denir ki fertilizasyon (gübreleme) ve irrigasyon (sulama) kelimelerinin birleşimidir. Fertigasyon yoluyla tatbik edilen en yaygın besin nitrojendir. Daha seyrek tatbik edilen besinler arasında fosfor, potasyum, sülfür, çinko ve demir bulunmaktadır.

Grundfos diyafram dozajlama serisi fertigasyon için ideal-dir. Çünkü yüksek aşındırma özelliğine sahip kimyasallara dayanıklıdır ve aynı zamanda doğru miktarda gübreyi enjekte edebilme özelliğine sahiptir. Ayrıca, Grundfos dozajlama çözümü ile gübre su yolu içinde en uygun şekilde karıştırılır-birlikte su basıncındaki değişikliklerden etkilenmez, bu da özenle birleştiğinde özenli ve muntazam sulama yapılması temin edilir.

Özellikleri· ml ya da l cinsinden kesin kapasite ayarı· Tam diyafram kontrolü· Vuruş hızı ve frekans kapasitesi kontrolü· Ekranlı ve dokunmatik düğmeli işletme paneli· Ön ya da yandan yerleştirilmiş operasyon paneli· Manuel, vuruşu ya da analog kontrol· Vuruş/zaman bazlı parti kontrolü

Teknik verilerKapasite,K: azami 150 l/saBasınç, B: azami18 bar Sıvı sıcaklığı: azami +50°C

Grundfos dozlama serisi iki motor çeşidinden oluşur. DME serisinde çeşitli hızlarda çalışan motor mevcuttur. DMS çeşidinde sabit hızda senkronize çalışan ve sadece devre aralarında duran motorlar bulunmaktadır.

1 2.5 7.5 12 18.5 48 60 150Q [l/h]

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

p[bar]

DME

DME 2-18

DME 8-10

DME

DME 48-3

DME 60-10

DME 150-4

DME12-6 19-6

Tam bayiilik Kaliteli sulama pompalarımızla sunduğumuz zengin çeşide ek olarak, yangını ön-leme, ısıtma, havalandırma, su tedariği, sıhhi işlemler, atık su, ilaçlama ve endüstri-yel uygulamalarla ilgili çözümler de sunmaktayız.

Dünya çapında mevcudiyet Grundfos dünya çapında çok yüksek randımanlı satış, destek ve bakım profesyonelleri örgütüne sahiptir. 40 ülkede bulunan 67 Grundfos firmasında çalışan 13 000 kişiden fazla çalışanımızla hiç bir zaman size uzak değiliz. Nerede olursanız olun öneri, yardım ve halihazırda mevcut olan yedek parçalar için her zaman bizimle temasa geçebilirsiniz.

Grundfos Grubu sürekli olarak geliştirilmiş kapasitesi ve yüksek kalitede performansı ile çığır açan ürünler sunabilmek için ağırlıklı olarak AR&GE yatırımları yapmaktadır. Yapı, tasarım, malzeme seçimi ve işlemler üzerinde sürekli odaklanmayı ifade eden kalite, tüm Grundfos ürünlerinin anahtar bileşenidir. Grundfos firmaları ISO 14001 ve Avrupa EMAS çevre standartlarına göre tescillidir.

Geniş ürün seçeneğimiz hakkında daha fazla bilgi almak için sitemizi ziyaret ediniz.www.grundfos.com

Geniş ürün yelpazesinin bir kısmı

Grundfos, dünyanın her yerinde bulunan üretim tesisleri ve yıllık 10 mi-lyon pompadan fazla üretim kapasitesiyle dünyanın en büyük pompa üreticilerinden biridir.

Uzman yardımıSize, planlama aşamasından başlayarak, uygulama, yerleştirme, bakım ve onarım olmak üzere sulama işleminin her aşamasında yardımcı olabiliriz. Pompalama hakkında bilinmesi gereken herşeyi bilmek: biz uzmanların işidir. Ancak uzman bilgisi bize - potansiyel çözüm-leri görmek için nelerin yapılabileceğini bilmekle geniş bir perspektif sağlamaktadır. Tüm çözümler enerji-randımanlıdır; mekanik olarak olabildiğince emniyetlidir ve çoğunlukla da sizin özel gerekesinimlerin-ize uyacak şekilde sipariş üzerine üretilmektedir.

62 GRUNDFOS HAKKINDA GRUNDFOS HAKKINDA 63

7. Grundfos Hakkında

Documents

Sulama%20 Klavuz