รายงานการวจยในชนเรยน

เรอง

การพฒนาพฤตกรรมการกลาแสดงออก ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4

โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม โดยการน าเสนอผลการคนควาวชาวทยาศาสตรหนาชนเรยน

โดย มสวไลนารถ หอตระกล ครประจ ำช น ป. 1 / 4

น าเสนอ

โรงเรยนอสสสมชญแผนกประถม ปการศกษา 2557

บทท 1 บทน ำ

1.หลกกำรและเหตผล

ปจจบนสภาพสงคมตนตวในเรองการสงเสรมใหเดกกลาแสดงออก โดยสงเกตไดจากกจกรรม ตาง ๆ ในสงคมทเกดขนมากมาย สงผลใหเดกมโอกาสในการแสดงออก และมความกลาในการแสดงออกมากขน ซงพฤตกรรมการกลาแสดงออกนน ถอเปนสงทจ าเปนอยางยงตอการด าเนนชวตในสงคมปจจบน เนองจากเปนปจจยทท าใหสามารถเผชญกบสถานการณตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม กลาฟนฝาอปสรรค ปญหา และยงท าใหเปนบคคลทมความมนใจในตนเอง แตในขณะเดยวกน ความกลาแสดงออกหากไมไดรบค าแนะน า ปลอยใหความคดนนอสระมากจนเกนไป กอาจจะกลาแสดงออกในพฤตกรรมทไมเหมาะสมได อยางไรกตามพฤตกรรมกลาแสดงออกเปนคณสมบตทสามารถปลกฝง และพฒนาใหเกดขนไดในตวบคคลใหมการกลาแสดงออกทถกตอง และเหมาะสมได ท าใหบคคลเรยนรทจะแสดงออกไดอยางเหมาะสม ในสถานการณตาง ๆ อยางแทจรง

การทบคคลมพฤตกรรมการกลาแสดงออกอยางเหมาะสม ชวยท าใหมบคลกทดขน สามารถปรบตว มความเชอมนในตนเอง กลาแสดงออก กลาพดตอหนาผ อน กลาเขารวมกจกรรม ไดรบการยอมรบจากเพอน มผลการเรยนทดขน ส าหรบการพฒนาพฤตกรรมการแสดงออกเปนสงทส าคญยงส าหรบเดกในวยเรยน เพราะสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวน และทางดานสงคม รวมถงการท างานในอนาคตตอไป ซงจะท าใหนกเรยนเกดความมนใจในการแสดงออกนน ๆ มากขน อยางสมเหตสมผลตามสถานการณ แตในทางกลบกนหากนกเรยนไมมความกลาแสดงออกกจะสงผลใหขาดความเชอมน และในอนาคตอาจจะตองเผชญกบปญหาทางดานการตดตอ หรอการมปฏสมพนธกบบคคลอนดวย ซงจะท าใหเกดความยากล าบากในการท างาน จากการทผวจยไดท าการสอนในชนเรยน พบวานกเรยนสวนใหญ ยงขาดความกลาแสดงออกขณะอยในชนเรยน ปญหาดงกลาวอาจสงผลใหนกเรยนเกดปญหาการกลาแสดงออกกบการเรยนในระดบชนทสงขน และวชาอนๆ ทเกยวของได

เพอเปนการปองกนไมใหนกเรยนไดรบอทธพลจากสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม จนสงผลใหมการแสดงออกทไมพงประสงค จนบางครงอาจจะกลายเปนพฤตกรรมกาวราวได ดงนนผวจยจงเลงเหนวาการสรางโอกาสใหนกเรยน ไดแสดงออกในพฤตกรรมทเหมาะสมจงเปนสงทจ าเปน การแสดงออกตองสมเหตสมผล การจดใหมการแสดงออกในชนเรยนโดยการมอบหมายหวขอใหนกเรยนคนควา และมาน าเสนอหนาชนเรยน จงถอวาเปนกจกรรมอยางหนงทใหโอกาสนกเรยนไดพฒนาการกลาแสดงออกอยาง

เหมาะสมได ผวจยคาดหวงวาหลงจากการจดกจกรรมการเรยนดงกลาว จะชวยสรางพฤตกรรมการกลาแสดงออกทเหมาะสมไดมากขน เปนจดเรมตนในการชวยใหนกเรยนสามารถพฒนาพฤตกรรมการกลาแสดงออกใหสามารถประยกตใชในชวตและสงคม และเปนสวนหนงทท าใหนกเรยนประสบความส าเรจในดานการเรยนและการด าเนนชวตในอนาคตตอไปได 2.วตถประสงคกำรวจย

การพฒนาพฤตกรรมการกลาแสดงออกทเหมาะสม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4 โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม โดยการน าเสนอผลการคนควาวชาวทยาศาสตรหนาชนเรยน 3.กำรก ำหนดกรอบควำมคดของกำรวจย 4.ตวแปร

4.1 ตวแปรตน ไดแก การน าเสนอผลการคนควาวชาวทยาศาสตรหนาชนเรยน 4.2 ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมการกลาแสดงออกทเหมาะสม

5.ประชำกร นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4 ปการศกษา 2557 จ านวน 40 คน 6.ขนำดกลมตวอยำง นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4 ปการศกษา 2557 จ านวน 40 คน 7.วธด ำเนนกำรวจย 7.1 ครมอบหมาย หวขอคนควาทตรงตามแผนการสอน แกนกเรยน เพอใหคนควาจาก แหลงขอมลทแตกตางกน ทง อนเตอรเนต และหองสมด โดยนกเรยนแตละคนจะไดหวขอทไมซ ากน

การน าเสนอผลการคนควาวชาวทยาศาสตรหนาชนเรยน พฤตกรรมการกลาแสดงออกทเหมาะสม

7.2 เมอถงเวลานดหมาย ใหนกเรยนมาน าเสนอหวขอทคนควาหนาชนเรยน โดยใหเวลาคนละ 3 - 5 นาท 7.3 ครเฝาสงเกตพฤตกรรม และประเมนนกเรยน โดยใชแบบสงเกตพฤตกรรมการกลาแสดงออกของนกเรยน พรอมทงใหค าแนะน าในการน าเสนอของนกเรยนเพอน าไปปรบปรง 7.4 เมอน าเสนอจนครบทกคน จงมอบหมายหวขอคนควา ครงท 2 ใหแกนกเรยน เพอใหคนควา และมาน าเสนอในครงท 2 7.5 ครเฝาสงเกต และบนทกพฤตกรรมของนกเรยน เพอน าไปเปรยบเทยบกบครงแรก 8.ประโยชนทไดรบจำกกำรวจย 8.1 นกเรยนสามารถน าพฤตกรรมการกลาแสดงออกไปใชในชวตประจ าวน 8.2 เปนขอมลในการจดการเรยนการสอนในรายวชาอนๆ หรอวชาทเกยวของ 8.3 พฤตกรรมการกลาแสดงออกของนกเรยนในทางทเหมาะสมสงเสรมคณลกษณะใหเปนนกเรยนทมคณภาพ 9.นยำมศพทเฉพำะ

พฤตกรรมกลาแสดงออก หมายถง กระบวนการในการฝกพฤตกรรมของบคคลใหเปนผ กลาแสดงออกตามความรสกนกคด และอารมณตางๆ ไดอยางมประสทธภาพมเหตผล และเปนทยอมรบของสงคม เปนการรกษาสทธของตนเองโดยมไดละเมดสทธของผ อน ซงเมอกระท า หรอแสดงออกไปแลว ไมมความยากล าบากใจ หรอความวตกกงวลในการแสดงออก

บทท 2 เอกสำรและงำนวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน เพอพฒนาพฤตกรรมการกลาแสดงออก ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4 โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม โดยการน าเสนอผลการคนควาวชาวทยาศาสตรหนาชนเรยน ผวจยไดศกษาคนควาจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของ แลวน ามาเรยบเรยง และเสนอรายละเอยดในหวขอตอไปน

1.ความหมายของพฤตกรรมมนษย 2.องคประกอบของพฤตกรรม 3.ลกษณะส าคญของพฤตกรรมดานจตพสย 4.ขนตอนการพฒนาพฤตกรรมดานจตพสย 5.ทฤษฎพฤตกรรมแสดงออก 6.งานวจยทเกยวของ

ควำมหมำยของพฤตกรรมมนษย

พฤตกรรม (Behavior) คอ กรยาอาการทแสดงออก หรอปฏกรยาโตตอบเมอเผชญกบสงเรา (Stimulus) หรอสถานการณตาง ๆ อาการแสดงออกตาง ๆ เหลานน อาจเปนการเคลอนไหวทสงเกตได หรอวดได เชน การเดน การพด การเขยน การคด การเตนของหวใจ เปนตน สวนสงเราทมากระทบแลว กอใหเกดพฤตกรรมกอาจจะเปนสงเราภายใน (Internal Stimulus) และสงเราภายนอก (External Stimulus) สงเราภายใน ไดแก สงเราทเกดจากความตองการทางกายภาพ เชน ความหว ความกระหาย สงเราภายในนจะมอทธพลสงสดในการกระตนเดกใหแสดงพฤตกรรม และเมอเดกเหลานโตขนในสงคม สง เราใจภายในจะลดความส าคญลง สงเราภายนอกทางสงคมทเดกไดรบรในสงคมจะมอทธพลมากกวาในการก าหนดวาบคคลควรจะแสดงพฤตกรรมอยางใดตอผ อนสงเราภายนอก ไดแก สงกระตนตาง ๆ สงแวดลอมทางสงคมทสามารถสมผสไดดวยประสาททง 5 คอ ห ตา คอ จมก การสมผส สงเราทมอทธพลทจะจงใจใหบคคลแสดงพฤตกรรม ไดแก สงเราทท าใหบคคล เกดความพงพอใจทเรยกวา การเสรมแรง (Reinforcement) ซงแบงออกไดเปน ๒ ชนด คอ การเสรมแรงทางบวก (Positive Reinforcement) คอ สงเราทพอใจท าใหบคคลมการแสดงพฤตกรรมเพมขน เชน ค าชมเชย การยอมรบของเพอน สวนการ เสรมแรงทางลบ (Negative Reinforcement) คอ สงเราทไมพอใจ หรอไมพงปรารถนาน ามาใชเพอลด

พฤตกรรมทไมพงปรารถนาใหนอยลง เชน การลงโทษเดก เมอลกขโมย การปรบเงน เมอผขบขยานพาหนะ ไมปฏบตตามกฎจราจร เปนตน

วธการเสรมแรงทางบวก กระท าไดดงน 1.การใหอาหาร น า เครองยงชพ เปนตน 2.การใหแรงเสรมทางสงคม เชน การยอมรบ การยกยอง การชมเชย ฯลฯ 3.การใหรางวล คะแนน แตม ดาว เปนตน 4.การใหขอมลยอนกลบ (Information Feedback) เชน การรบแจงวาพฤตกรรมทกระท า

นน ๆ เหมาะสม 5.การใชพฤตกรรมทชอบกระท ามากทสดมาเสรมแรงพฤตกรรมทชอบกระท านอยทสด

เปนการวางเงอนไข เชน เมอท าการบานเสรจแลว จงอนญาตใหดทว เปนตน องคประกอบของพฤตกรรม พฤตกรรมทางการศกษามองคประกอบ 3 ดาน (Bloom. 1975: 65 – 197) ไดแบงออกเปน 3 สวน คอ ดานพทธพสย ดานจตพสย และทกษะพสย ดงน 1.พฤตกรรมดานพทธพสย (Cognitive Domain) พฤตกรรมดานนเกยวของกบ การร การจ า ขอเทจจรงตาง ๆ รวมทงการพฒนาความสามารถ และทกษะทางสตปญญา การใชวจารณญาณเพอประกอบการตดสนใจ พฤตกรรมดานพทธพสยนประกอบดวย ความสามารถระดบตาง ๆ ซงเรมตนจากการรบรในระดบงาย ๆ และเพมการใชความคด และพฒนาสตปญญามากขนเรอย ๆ ซงขนของความสามารถตาง ๆ มดงน 1.1 ความร (Knowledge) เปนพฤตกรรมขนตนเกยวกบความจ าได หรอระลกได 1.2 ความเขาใจ (Comprehension) เปนพฤตกรรมตอเนองมาจากความร ตองมความรมากอนจงจะเขาใจ ความเขาใจนจะแสดงออกมาในรปของการแปลความ ตความ และคาดคะเน 1.3 การน าไปใช (Application) เปนการน าเอาวธทางการทฤษฎ กฎเกณฑ และแนวคดตางๆ ไปใช 1.4 การวเคราะห (Analysis) เปนขนทบคคลมความสามารถ และมทกษะในการจ าแนกในเรองทสมบรณใด ๆ ออกเปนสวนยอย และมองเหนความสมพนธอยางแนชดระหวางสวนประกอบทรวมเปนปญหา หรอสถานการณ หรออยางใดอยางหนง

1.5 การสงเคราะห (Synthesis) เปนความสามารถของบคคลในการรวบรวมสวนยอยตางๆ เขาเปนสวนรวมทมโครงสรางใหมมความชดเจน และมคณภาพสงขน 1.6 การประเมนผล (Evaluation) เปนความสามารถของบคคลในการวนจฉยตราคาของสงตาง ๆ โดยมกฎเกณฑทใชชวยประเมนคาน อาจเปนกฎเกณฑทบคคลสรางขนมา หรอมอยแลวกตาม 2.พฤตกรรมดานจตพสย (Affective Domain) พฤตกรรมดานน หมายถง ความสนใจ ความรสก ทาท ความชอบในการใหคณคา หรอปรบปรงคานยมทยดตดอย เปนพฤตกรรมทยากแกการอธบาย เพราะเปนสงทเกดขนเปนภาพในจตใจของคน โดยมลกษณะส าคญ และขนตอนการพฒนาพฤตกรรมดานจตพสย ซงจะไดกลาวถงรายละเอยดในล าดบตอไป 3.พฤตกรรมดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) เปนความสามารถในดานการปฏบตงานอยางมประสทธภาพทเกยวของกบระบบการท างานของอวยวะตาง ๆ ภายในรางกาย แยกยอยไดเปน 5 ขนดงน 3.1 การเลยนแบบ (Imitation) เปนการเลอกตวแบบ หรอตวอยางทสนใจ 3.2 การท าตามแบบ (Manipulation) เปนการกระท าลงมอตามแบบทสนใจ 3.3 การมความถกตอง (Precision) เปนการตดสนใจท าตามแบบทเหนวาถกตอง 3.4 การกระท าอยางตอเนอง (Articulation) เปนการกระท าทเหนวาถกตองนน อยางเปนเรองเปนราวตอเนอง 3.5 การกระท าโดยธรรมชาต (Naturalization) เปนการกระท าจนเกดทกษะ สามารถปฏบตไดจนเปนอตโนมต เปนธรรมชาต ลกษณะส ำคญของพฤตกรรมดำนจตพสย พฤตกรรมดานจตพสย มลกษณะส าคญทควรพจารณา และเปนลกษณะทท าใหพฤตกรรมดานน แตกตางจากพฤตกรรมดานพทธพสย (Cognitive Domain) และดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) อยางเหนไดชด ดงท วลลภ กนทรพย (2528: 43 – 44) ไดกลาววา ซงสรปไดดงน คอ 1.เปนพฤตกรรมทเกยวของกบอารมณ หรอความรสก (Feeling Emotion) ซงมอยในทกๆ คน เมอกลาววาเปนเรองของอารมณ หรอความรสกทเปนเครองบงชวา การแสดงออกใหปรากฏ หรอสงเกตไดของพฤตกรรมน อาจเปลยนแปลงไดรวดเรวตามเงอนไข หรอสถานการณแวดลอม และถาผแสดงพฤตกรรมรตววาถกสงเกต หรอมเจตนาในการแสดงแอบแฝงอยแลว พฤตกรรมทแสดงออกกอาจอยในรปของการ เสแสรง ท าใหการสงเกตผดพลาดไดงายทสด นนคอพฤตกรรมดานนของบคคล อาจแสดงออกใหเหนไดทง

ในรปของการเสแสรงขนอยกบสภาวะแวดลอมในชวงเวลาของการแสดงออก และเจตนาของผแสดงดวย ดงนนในการพยายามประเมน หรอสงเกตพฤตกรรมของบคคลในดานน ผประเมน หรอผสงเกตจะตองสามารถจ าแนกพฤตกรรมตามธรรมชาต กบพฤตกรรมเสแสรงออกจากกนใหได และจะตองพยายามวดใหไดแตพฤตกรรมตามธรรมชาต หรอพฤตกรรมทแสดงออกจรงๆ เทานน 2.เปนพฤตกรรมทมลกษณะเฉพาะตว (Typical) ของแตละบคคลไมอาจลอกเลยน หรอถายทอดสกนไดงายๆ เมอบคคลพฒนาไปตามรปแบบใดรปแบบหนงจนถงขนสงสดของการพฒนาแลว จะเปลยนแปลงรปแบบยาก โดยเฉพาะอยางยงการเปลยนแปลงในเวลาสนๆ เพราะไดกลายเปนลกษณะเฉพาะตวของบคคลนนไปแลวในขณะเดยวกน การจะตดสนวาพฤตกรรมแสดงออกของบคคลในสถานการณใดสถานการณหนงวาถกหรอผดแบบเดยวกบการตดสนวา 2 + 3 = 5 ถก หรอผดในพฤตกรรมดานความร ความคดนน จะท าไมได นอกจากจะตดสนโดยใชเกณฑปกต หรอมาตรฐานของกลมสงคมทบคคลนนเปนสมาชกอย เพอหาขอสรปออกมาวา พฤตกรรมทบคคลนนแสดงออกในสถานการณตางๆ เปนทพงปรารถนาในสงคมนนๆ หรอไมเทานน และเมอสงคมเปลยนไป หรอตางสงคมกน เกณฑปกต หรอมาตรฐานยอมเปลยนไป ผลการตดสนวาเปนทพงปรารถนาหรอไมกอาจเปลยนไปไดเชนกน 3.เปนพฤตกรรมทมทศทางแสดงออก (Direction) ไดสองทางตรงกนขาม และคกนเสมอ เชน “รก” ค และตรงกนขามกบ “เกลยด” เปนตน โดยปกตอาจเรยกกนงายๆ วา ทศทางบวก หรอลบ โดยทวไปทศทางบวกจะเปนทพงปรารถนาบอยครงกวาทศทางลบ แตในบางครงสงคมกตองการทศทางลบเหมอนกน เชนเกลยดความไมเปนระเบยบ เปนตน 4.เปนพฤตกรรมทอาจแตกตางกนไดในความเขม (Intensity) เชน รก กจะมรกมาก รกนอยตางกน แมวาบคคล 2 คน จะมความรสก หรออารมณ ในขณะใดขณะหนง หรอลกษณะประจ าตวเชนเดยวกน กอาจแตกตางกนไดในดานความเขมน 5.เปนพฤตกรรมทบคคลใดจะเกดความรสก หรออารมณขนมาโดยมทหมายเสมอ จะเกดขนมาลอยๆ ไมได เชน บคคลจะเกดอารมณรกขนมาลอยๆไมได จะตองมทหมาย เชน รกเพอน ความรสกหรออารมณนนอาจจะเปลยนไดทงทศทาง หรอความเขม ถาเปลยนจากเพอนคนหนงเปนอกคนหนง อาจเปลยนจากรกมากเปนรกนอยกได จากลกษณะส าคญตางๆ ทง 5 ประการของพฤตกรรมจตพสยน จะท าใหแนวทางการวดและประเมนดานน แตกตางไปจากพฤตกรรมดานอนๆ

ขนตอนกำรพฒนำพฤตกรรมดำนจตพสย แครธโฮวล และคณะ (Krathwohl. Et.al. 1964: 98 – 1/4) ไดแบงระดบขนพฒนาของพฤตกรรมดานจตพสยออกเปน 5 ขน คอ ขนท 1 ขนกำรรบร หรอขนใหควำมสนใจ (Receiving or Attending) จดเปนการพฒนาการขนแรกทสดทจะน าไปสสภาพจตใจในขนตอไป เปนขนทบคคลถกกระตนใหรบทราบวา มเหตการณหรอสงเรา บางอยางปรากฏอย บคคลนนจะมความยนดหรอมภาวะจตใจทพรอมจะรบสงเราหรอใหความสนใจตอสงเรานน แตถาบคคลมประสบการณเดมซงอาจจะไดจากการเรยนร บคคลนนอาจจะมสภาพจตใจในขนของการรบรหรอการใหความสนใจอยพรอมแลว โดยทไมตองถกกระต นใหเกดขนกไ ด ขนนมสวนประกอบยอยๆ 3 สวน ซงถอวาเปนสวนประกอบทเกดตอเนองกนมดงนคอ 1.ตระหนกร (Awareness) เปนขนทบคคลไดฉกคด หรอการเกดความรสกวามสงหนง มเหตการณหนงหรอสถานการณหนง เปนความรสกทเกดในสภาวะของจตใจ แตไมไดแสดงวาบคคลนนสามารถจ าไดหรอระลกไดถงลกษณะเฉพาะบางอยางของสงนน ไดแก การตงขอสงเกตรบรความแตกตางของสงเราทมากระทบ เชน รบรความแตกตางของภาพ เสยง รปราง เหตการณตางๆ 2.ความยนดหรอเตมใจทจะรบ (Willingness to Receive) เปนขนทบคคลเกดความพงพอใจทจะรบสงทมากระตนความรสกเอาไว เชน การใหความสนใจอยางด ขณะทผ อนก าลงพด การมความตงใจ ฝกใฝตอสงเราเฉพาะอยาง เรมสะสมความร หรอประสบการณในสงเราเฉพาะอยางนนแลวน ามารวมกน หรอยอมรบเพอปฏบต 3.การเลอกรบหรอการเลอกใหความสนใจ (Controlled or Selected Attention) เปนขนทบคคลจะเลอกรบ หรอเลอกใหความสนใจ เฉพาะสงทเขาชอบ หรอน าความพอใจมาให และในขณะเดยวกน กจะมแนวโนมทจะไมใหความสนใจสงเรา หรอสถานการณทเขาไมชอบ เชน การสนใจอานเฉพาะเรอง หรอเลอกตอบค าถามเฉพาะบางค าถาม เปนตน ขนท 2 ขนกำรตอบสนอง (Responding) เปนขนการพฒนาการขนสงขนมาอกขนหนงในขนน บคคลจะเกด “ความสนใจ” อยางแทจรง ซงถาความสนใจเกดขน กหมายความวา บคคลไดมสวนเกยวของหรอมความรสกผกมดกบวตถสงของ สถานการณ หรอปรากฏการณใดปรากฏการณหนง ซงจะท าใหบคคลนนพยายามท าปฏกรยาตอบสนองบางอยาง หรอไดรบความพงพอใจจากการมสวนรวม หรอจากการท ากจกรรมนน พฤตกรรมขนนมสวนประกอบยอย 3 สวน คอ 1.การยนยอมในการตอบสนอง (Acquiescence in Responding) เปนขนทอาจจะใชค าวา “เชอฟง” แทนพฤตกรรมทแสดงวามการยนยอมในการตอบสนอง ซงอาจจะมลกษณะทไมเตมใจ แต

ยอมตามทจะตอบสนองโดยทการกระท าของพฤตกรรมตอบสนองนนไมไดยอมรบอยางเตมท เชน การปฏบตตามกฎเกณฑ ทเกยวกบสขภาพอนามย การเชอฟงกฎเกณฑการเลนตางๆ เปนตน 2.ความเตมใจทจะตอบสนอง (Willingness to Respond) เปนขนทบคคลเกดความรสกผกมดทจะท าปฏกรยาบางอยาง ซงไมใชเพยงเพอจะหลกเลยงจากสงไมพงพอใจ หรอหลกเลยงการลงโทษ แตจะเนองมาจากการความเตมใจของบคคลนนจรงๆ เปนความสมครใจทจะกระท า ซงเปนผลจากการเลอกของบคคลนนเอง เชน การรบผดชอบทจะปรบปรงสขภาพของตนเอง และความรบผดชอบตอสขภาพอนามยของบคคลอน 3.ความพอใจในการตอบสนอง (Satisfaction in Respond) เปนขนทสบเนองมาจากการเตมใจทจะตอบสนอง หลงจากท าปฏกรยาบางอยางไปแลว เกดความรสกพงพอใจ ซงเปนสภาวะทางอารมณของบคคล อาจจะออกมาในรปความพอใจ ความสนกสนาน เชน การเกดรสกยนดในการอานหนงสอเกดความพอใจในการไดสนทนา กบบคคลอน เปนตน ข นท 3 ข นกำรเหนคณคำ หรอกำรสรำงคณคำ (Valuing) เปนขนทบคคลจะเรมเหนคณประโยชนของสงทเขารบร และสงทเขาตอบสนองแลวไมใชเพยงแตรบร หรอตอบสนองไปตามกฎเกณฑ หรอขอปฏบตทรบมาเฉยๆ เขาจะเรมยอมรบวาสงทเขาไดรบมาสงใดมคามความหมายตอเขา การใหคานยมนเกดจากประสบการณ และการประเมนคาของบคคลนนเอง และขณะเดยวกนกจะเปนผลมาจากสงคมหนงดวย การเกดคานยมนมพฤตกรรมยอยดงน 1.การยอมรบคณคา (Acceptance of a Value) เปนการใหเหตผล เพอรบรองคณคาของสถานการณ และสงเราทมคณคา หรอความเชอฟง มความรสกยอมรบ โดยสามารถอางองตามหลกฐานไดอยางเพยงพอ คณลกษณะเดมของพฤตกรรมดานนอยทมความคงทแนนอนทจะตอบสนองของบคคลตอสงใดสงหนง ซงความเชอนจะมล าดบความหมายมากนอยแตกตางกน เชน การมความตองการอยเสมอทจะพฒนาความสามารถในการพด และการเขยนใหมประสทธภาพ มความตองการทจะมสมพนธภาพทดกบบคคลอน เปนตน 2.ความนยมชมชอบในคณคา (Preference for a Value) พฤตกรรมขนนนอกจากจะแสดงใหเหนถงการยอมรบคานยมแลว ยงแสดงใหเหนวาบคคลนนก าลงเตมใจทจะแสดงใหคนอนเหนวาเขามคานยมนนๆ เชน การเขาชวยเหลอสนบสนน รวมมอในกจกรรมทเขาเหนดวย 3.การยดถอในคณคา (Commitment) พฤตกรรมขนนจะมระดบความเชอมนไดมากกวาขนท ๒ ขนนแสดงใหเหนถงระดบการยอมรบอยางแนนแฟนตอความคดบางอยาง ไดแก การมความรก ความกตญญตอหนาท ตอกลม หรอสงใดสงหนง บคคลใดทแสดงใหเหนวามพฤตกรรมในขนน ยอม

หมายความวา เขามคานยมอยางใดอยางหนงเกดขน ในขนนบคคลเกดภาวการณจ งใจทจะท าใหเกดมการกระท าบางอยางทสงเกตได เชน ความรบผดชอบตอหนาท ตอกลม การเลอมใสในหลกของเหต และผล เปนตน ขนท 4 ขนกำรจดระบบคณคำ (Organization) เมอบคคลเกดคานยมตางๆ ซงมหลายชนด จงมความจ าเปนทจะตองจดระบบของคานยมตางๆใหเขากลม โดยพจารณาถงความสมพนธระหวางคานยมเหลานน การจดกลมคณคานประกอบดวยสวนประกอบ 2 สวน คอ 1.การสรางแนวความคดของคณคา (Conceptualization of a Value) พฤตกรรมขนนเปนสวนทเกดเพมเตมของขนท 3 (การใหคานยม) บคคลจะสามารถมองเหนวาสงทเขาใหค าใหมนมความสมพนธเกยวของกบคานยมทเขามอยเดม หรอทก าลงจะมตอไปอยางไรบาง การเกดแนวความคดน อาจจะออกมาในลกษณะเปนนามธรรม (Abstract) หรอออกมาในรปสญลกษณกได เชน พยายามทจะแสดงใหเหนถงลกษณะของสงของบางอยางซงเกยวของกบศลปะทเขานยมชมชอบ 2.การจดระบบคณคา (Organization of a Value System) ในขนนบคคลจะเอาคานยมตางๆ ทเขามอยมาจดระบบ อาจจะเปนการเรยงล าดบโดยพจารณาถงความสมพนธของคานยมเหลานน ซงจะเปนทมาของการก าหนดปรชญาของชวตของบคคลนน หรออาจจะออกมาในรปการสงเคราะห (Synthesis) คานยมตางๆและจากการสงเคราะหน บคคลนนกจะไดคานยมใหมส าหรบตวเองขนมา เชน การวางแผนเกยวกบการพกผอนของคน เพอใชเปนกฎเกณฑในการปฏบต และใหเกดความสมดล กบกจกรรมอนๆทม เปนตน ขนท 5 ขนกำรสรำงลกษณะนสย (Characterization) เมอการจดระบบคณคาส าหรบตวเองเขารปรอยแลวบคคลจะยดถอระบบทจดเปนของตนแลวปฏบต หรอยดถอตอไป จนเกดเปนการแสดงออกโดยอตโนมต หมายความวา เมอใดกตามทเขาอยในสถานการณ ทตองตอบสนองตอสงเราเขากจะแสดงออกตอบสนองในรปแบบทคงเสนคงวาจนจดไดวาเปนลกษณะประจ าตวของเขาในทสด แบงเปน 1.การวางหลกทวไป (Generalized) เปนการพยายามปรบปรงระบบทเขาพยายามจดจนอยในขนสมบรณในตวเอง คอ การพยายามปรบปรงพฤตกรรมของตนเองใหสมบรณพรอมตามแนว หรอระบบทตนเองตองการ เชน ความพรอมทจะตดสนปญหา โดยค านงถงผลทเกดตามมาในสถานการณนนๆ 2.การแสดงลกษณะนสย (Characterization) เปนการแสดงออกอยางสม าเสมอจนไดรบการยอมรบจากวงการ หรอหมคณะวาเปนเอกลกษณเฉพาะตวของเขาซงเปนเครองแสดงวา ไดเกดคณลกษณะเฉพาะนนๆ ในตวของเขาเองแลว เชน การมปรชญาชวต การมความซอสตย เปนตน

จากล าดบขนการพฒนาพฤตกรรมดานจตพสยทกลาวมา จะพบวา มการพฒนาเปนขนตอนจากขนต าสด ซงเปนขนของการรบร จนถงขนการสรางลกษณะนสยอนเปนขนสงสดของพฤตกรรมดานจตพสยน คอ เปนขนทบคคลแสดงออกไดอยางสม าเสมอ หรอคงท หากการพฒนาพฤตกรรมไมถงขนสดน อาจเปนเพยงความสนใจ หรอเจตคต ทฤษฎพฤตกรรมแสดงออก

ทฤษฎพฤตกรรมแสดงออก (Assertion Theory) ของทฤษฎของคอลเลย (Kelley) ไดกลาววา ทฤษฎกลาแสดงออกเปนทฤษฎการตอบสนองทางพฤตกรรมศาสตรแบบหนงทน ามาใชมาก โดยการจด โปรแกรมการฝกอบรมใหแกผ ทมความประสงคจะปรบพฤตกรรมของเขา เรยกวา ทฤษฎการปองกนสทธ คอ เปนการแสดงสทธพงมพงไดของตนเอง โดยไมเปนการลวงละเมด หรอกาวกายสทธของผ อน และการ แสดงออกทเหมาะสมในสถานการณทางสงคมหลาย ๆ ดาน เปนการสอนใหบคคลมพฤตกรรมกลา แสดงออกทเหมาะสมดวย ซงจรง ๆ แลวนอกจากพฤตกรรมกลาแสดงออกทเหมาะสมแลว บคคลอาจตอบสนองสถานการณตาง ๆ ไดอก 2 ลกษณะ คอ พฤตกรรมไมกลาแสดงออก และพฤตกรรมกาวราว ทฤษฎคานยม ของ โรคช ไดกลาววา พฤตกรรมกลาแสดงออกเปนความเชอทงหลายทมรวมกนเกยวกบสง ทควรท า หรอสงทควรหามดานวธปฏบตทงหลายทเปนอดมคต และจดหมายปลายทางทงหลายทเปนอดม คตในการมชวตอย โดยทมนษยใชความเชอ และการปฏบตตามความเชอในทศทางทสอดคลองกบแรงจงใจในการด ารงอย และเพมความนบถอตนเองมากขน นอกจากนนยงมทฤษฎการคงตว ซงสาระของทฤษฎการคงตวกลาววา ความเชอ หมายถง ความคดใด ๆ วาเปนไปได หรอแนใจเกยวกบมอย-เปนอย การประเมนสงทควรท า สงทควรหาม หรอสาเหต เจตคต หมายถง การจดระบบทคอนขางคงทนของความเชอเกยวกบการมอย-เปนอย การประเมนสงทควรท า สงทควรหาม หรอสาเหตทจดระบบของทหมายหนงหรอสถานการณหนง และก าหนดลวงหนาใหบคคลตอบสนองตอ 1) ทหมาย หรอสถานการณวาตนชอบสงใดมากกวาสงใด 2) ตอทกคนทบคคลรบรวามเจตคตตอทหมาย หรอสถานการณแตกตางกน และ 3) ตอการควบคม หรอแรงกดดนทางสงคมทเจตนาจะบงคบการแสดงออกใหมจดยนทเฉพาะเจาะจงตอทหมาย หรอสถานการณตอบสนองทงหมดทเปนความชอบบางอยางมากกวาบางสงบางอยาง จะเหนวา แนวคดกลมนใหความส าคญเกยวความเชอ คานยม เจตคต เพราะถอวาสงตาง ๆ เหลานท า ใหบคคลมพฤตกรรมตาง ๆ ตามสถานการณตาง ๆ ดวย

ลกษณะของพฤตกรรมกลำแสดงออก บคคลจะมลกษณะของพฤตกรรมกลาแสดงออกนน สามารถแสดงออกเปนไดหลายลกษณะ ดงม

ผ เสนอแนวความคดดงตอไปน Lange and Jakubowski (1970, อางใน สมโภชน เอยมสภาษต, 2541) ไดแบงลกษณะของ พฤตกรรมกลาแสดงออกเปน 6 ลกษณะดงน 1.การกลาแสดงออกขนพนฐาน (Basic Assertion) เปนการแสดงออกเพอรกษาสทธตลอดจน

ความเชอ ความรสก และความคดเหน โดยไมจ าเปนตองอาศยทกษะทางสงคมอน ๆ เชน ความเขาอก เขาใจ การเผชญหนา การชกจงใจ เปนตน

2.การกลาแสดงออกในลกษณะเขาอกเขาใจ (Empathic Assertion) บอยครงทคนเรามความ ตองการทจะแสดงออกถงความรสก หรอความตองการทมากไปกวาการแสดงออกอยางปกตวสย โดยเฉพาะอยางยง เพอตองการทจะสอใหรถงความรสกเขาอกเขาใจทมตอบคคลอน การกลาแสดงออกในลกษณะเขาอกเขาใจจงสมควรทจะน ามาใช ลกษณะของประโยคทแสดงถงความรสกดงกลาวจะประกอบดวยประโยคทบอกถงการรบรสภาพการณ หรอความรสกของบคคลอน และตามดวยประโยคทยนยนถงสทธของผพด

3.การกลาแสดงออกในลกษณะของการเพมระดบ (Escalating Assertion) ในการแสดง พฤตกรรมกลาแสดงออกนน ควรแสดงความรสกทางลบใหนอยทสด ในขณะเดยวกนกใหไดผลตามท ตองการ แตถาแสดงออกลกษณะเชนนแลว ยงถกละเมดสทธสวนบคคลอย ผ ทละเมดจงควรจะคอย ๆ เพมระดบของความเขมของพฤตกรรมกลาแสดงออกขนไป หรอออาจจะใชการเนนความมนคงของการพดของตนเองไดโดยไมจ าเปนตองเพมระดบของการกลาแสดงออก จนอาจจะมลกษณะใกลเคยงกบความกาวราว

4.การกลาแสดงออกในลกษณะการเผชญหนา (Confrontive Assertion) เปนการกลาแสดงออก ทใชเมอเหนค าพดและการกระท าของบคคลนนไมไปดวยกน ลกษณะของการกลาแสดงลกษณะนจะบอก อยางเปนวตถวสยวาอะไรทบคคลไดพดวาจะท า และอะไรทบคคลนนไดกระท าไปจรง ๆ และหลงจากนน จะบอกถงสงทตองการ การแสดงออกนเปนการพดไปตามความเปนจรงทเกดขน โดยไมมการตความ หรอ ประเมนคาใด ๆ ทงสน

5.การกลาแสดงออกในลกษณะของการใชภาษา ผม /ดฉน (I-Language Assertion) ภาษาผม/ ดฉนน มประโยชนอยางมากตอการแสดงออกถงความรสกทางลบ ไมวาความรสกนนจะเกดจากการทผ อน

พยายามจะเขามายงเกยวกบความรสก หรอสทธสวนบคคลของเขา ตลอดจนความรสกทางลบ อนเกดจากทผ อนพยายามยดเยยด และความคาดหวงของตนใหกบเขา ซงประกอบดวยประโยค 4 ประโยค คอ

1.ประโยคทบอกถงเหตการณทเกดขน (ผพดบอกวาพฤตกรรมของบคคลอยางชดเจน) 2.ประโยคทบอกถงผลทเกดขน (ผพดบอกวาพฤตกรรมของบคคลมผลตอชวต หรอ

ความรสกของเขาอยางไร อยางเปนรปธรรม) 3.ประโยคทแสดงถงความรสก (ผพดบอกถงความรสก) 4.ประโยคทบอกถงสงทอยากใหเกดขน (ผพดบอกวาเขาตองการอะไร)

6.การกลาแสดงออก และการชกจง (Assertion and Persuasion) บอยครงทเราตองการเสนอ ความคดเหนใหเปนทยอมรบในทประชม หรอกลม โดยไมแสดงความกาวราวออกมา ซงวธการทจะเสนอ ความคดในกลมใหไดผลนน จะตองพจารณา 2 ปจจยหลก นนคอ เวลา และลกษณะของประโยคทพด ซงแสดงความจรงใจของผพด

นอกจากน Clark (1978, อางใน วชญา ไชยเทพ, 2544) ไดกลาวถงการแสดงออกทเหมาะสม ไววา

1.การแสดงตนตอผ อนทงดวยค าพดและไมใชค าพดโดยการแสดงออก คอ สามารถพดแสดง ความรสกดวยเสยงดงพอสมควร ชดเจน มการสบตาคสนทนา ในการพดเกยวกบตนเองสามารถกลาวถงสงทมคณคาและนาสนใจของตน ไมผกขาดการสนทนา ไมคยโออวด หรอนงเฉยคอยฟงแตผ อนพดอยางเดยวสบตา กบผ ทพดดวย ไมหลบสายตา พดจาทกทายปราศรย สามารถเรมกลาวสนทนากบผ อนกอนไดและใชสรรพนามบรษท 1 แทนตนเอง เชน ดฉน ผม ฉน

2.การพดแสดงความรสกชดเจน ตรงไปตรงมา นนคอ แสดงสหนาเหมาะสม ลกษณะสหนาและ ลกษณะน าเสยงสอดคลองกบความรสกทแทจรง ยอมรบค าชมเชยอยางจรงใจ สามารถใชค าพด “ท าไม” ไดโดยใชน าเสยงสภาพ และไมท าหนาบงตง สามารถเปดเผยไดเมอมความคดเหนทตรงขามกบผ อน สามารถแสดงสทธอนชอบธรรม และขอใหบคคลอนแสดงตอบดวยความยตธรรมโดยไมท าลายสมพนธภาพ และสามารถขอรอง อธบาย หรอแนะน าซ าอกครง เพอใหมความชดเจน

3.มงงาน ไมหยดนงเฉย หรอรอคอยโชคชะตานนคอ สามารถท างานเตมความสามารถของตนม การวางแผนในการท างาน รจกตงเปาหมายในการท างาน และท างานเพอใหบรรลเปาหมายทไดตงไว ม การสรางนสยในการท างาน ก าหนดการท างานแตละชนทจะท าใหตนเองพอใจอยางมเหตผล ใหความสนใจกบงานทก าลงท าอยถงแมจะไมชอบงานบางอยางแต กสามารถวางแผนท าใหส าเรจ อกทงในขณะ

ท างานสามารถกลาวปฏเสธในเรองทตนรสกวาไมสามารถท าตามค าขอรองของผ อนได และเมอท างานไดส าเรจตามเปาหมายกมการใหรางวลกบตวเองบาง

4.การให / การยอมรบค าวจารณ และการขอความชวยเหลอ ไดแก สามารถรบฟงค าตชมดวย ความรสกสบายใจสามารถชมผ อนเมอเขาท ากจกรรมตาง ๆ ไดส าเรจ รบผดชอบ ตอขอบกพรองของตน เองสามารถขอความรวมมอจากบคคลอนได สามารถใหขอคดเหน หรอขอวจารณแกผ อนดวยทาทสภาพ ไมกาวราว และพดดวยความจรงใจ และดวยความปรารถนาด

5.การควบคมความวตกกงวล ความกลว และความโกรธ ไดแก สามารถยนยนสทธทพงมพงได ของตนเอง แสดงความไมเหนดวยโดยไมรสกผดหรอรสกไมสบายใจในภายหลง สามารถแสดงความโกรธ ออกมาไดโดยไมเกบกดหรอแสดงความกาวราว สามารถจดการกบปญหา กบค าพดเยาะเยย เสยดสจาก บคคลอน และสามารถขจดความกลวทเกดจากความเชออยางไมมเหตผลจากแนวคดทกลาวมาสามารถ สรปไดวา ลกษณะของพฤตกรรมกลาแสดงออกเปนความสามารถของบคคลในการรกษาสทธ ความเชอ ความรสก ความคดเหน เปนการแสดงความรสกทแทจรงออกทางหนาตา ทาทาง การใชภาษาในการสอ ความในประโยค และมความสามารถในการด าเนนการสนทนา ยตการสนทนา กลาวค าขอรอง หรอกลาว ค าปฏเสธไดถกตองเหมาะสมกบเวลาและสถานการณ จดประสงคของกำรฝกพฤตกรรมกลำแสดงออก

วมพวภา ถาสกล (2550) ไดกลาวถงจดประสงคของการฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกไว 4 ขอ ดงน

1.เพมความรความเขาใจเกยวกบพฤตกรรมกลาแสดงออก 2.สงเสรมความสามารถในการสอสาร 3.เพมความเชอมน และเหนคณคาของตน 4.สงเสรมใหบคคลมเจตคต ความรสก และการกระท ากบบคคลอนในทางบวก

วธกำรฝกพฤตกรรมกลำแสดงออก

พฤตกรรมกลาแสดงออกนนเปนพฤตกรรมทสามารถฝกใหเกดขนในแตละบคคลได โดยเลอกใช วธการในการฝกไดอยางหลากหลาย ดงทมผ เสนอไวดงน

Alberti & Emmons (1986, อางใน กญญารตน วงศเชษฐ, 2543) ไดเสนอแนวคดเกยวกบการ ฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกไววา ผ เขารบการฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกจะตองไดรบการฝกเปนพเศษใน

เรองตอไปน 1.การประสานสายตา (Eye Contact) คอ การมองของบคคลทพดอยางตรงไปตรงมา และมอง

ประสานตาอยางสม าเสมอ 2.การวางตว (Body Posture) เปนลกษณะการเผชญหนา การยน หรอนงทเปนไปอยาง

เหมาะสม ซงจะท าใหเรองราวทพดมน าหนกมากยงขน 3.การแสดงทาทาง (Gesture) ทเหมาะสม จะท าใหเรองราวทพดมความหนกแนนยงขน 4.การแสดงออกทางใบหนา (Facial Expression) ไดสอดคลองกบเรองทจะพด หรอเรองทก าลง

พด ซงเปนการแสดงพฤตกรรมกลาแสดงออกทเหมาะสม และมประสทธภาพ 5.น าเสยง การเปลยนถอยค า และระดบเสยง (Voice Tone Inflection and Volume) การพด

เสยงเรยบ กระซบเบา ๆ จะเปนการยากในการชกจงใหผ อนเชอถอไดโดยไมตองบงคบ 6.จงหวะในการพด (Timing) การเลอกจงหวะทเหมาะสมในการพดเปนสงทจ าเปน ซงสงผลท าให

ประสบความส าเรจไดในสวนหนง 7.เนอหาทจะพด (Content) บคคลมกมความลงเลใจ เนองจากไมรวาจะพดอะไร จงตองมการฝก

การพดในบางสงบางอยาง เพอทจะใหผ ฟงไดรถงความรสกทแทจรงของผพดในขณะนนได 8.การฟง (Listening) การแสดงใหผพดทราบถงความสนใจฟง การสะทอนความคดเหน การ

แสดงสหนา ทาทางทเหมาะสมในขณะนน สมพร สทศนย (2541) กเสนอแนะวธการฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกสอดคลองกน คอ การฝก

พฤตกรรมกลาแสดงออกควรฝกใหผ มปญหาแสดงออกทางสหนา และวาจาใหคนอนรวาก าลงมความทกข ความสข หรอความไมพอใจตอบคคลหรอสงหนงสงใด โดยใหสอดคลองกบสถานการณ รจกแสดงความคดเหนโตแยง เมอไมเหนดวยกบความคดของผ อน รวมทงแสดงความรสก “เหนดวย” กบการทบคคลอน แสดงความชนชมตนเอง และใชสรรพนามแทนตนเองวา ฉน ขาพเจา เพอเปนการย าความมนใจ ฉะนนการฝกพฤตกรรมกลาแสดงออก ควรฝกในดานการแสดงความรสกทางดานภาษาพด และการแสดงออกทางสหนา กรยาทาทาง อยางถกตองเหมาะสม กบบคคล และสถานการณ ขนตอนในกำรด ำเนนกำร

ในการพฒนาพฤตกรรมกลาแสดงออกนน ควรมการวางแผนในการด าเนนการ และก าหนดขนตอนในการฝกไวเพอเปนแนวทางในการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบบคคลทตองการจะพฒนา และ เหมาะสมกบวตถประสงค หรอเปาหมายทวางไว

สมโภชน เอยมสภาษต (2541) ไดกลาวถงขนตอนในการด าเนนการพอสรปไดดงตอไปน 1.ก าหนดสถานการณทท าใหบคคลนนมปญหาในการแสดงออกใหเฉพาะเจาะจง เนองจากความ

เชอพนฐานวา พฤตกรรมการกลาแสดงออกนนมใชเปนลกษณะทแสดงออกในทกสถานการณ หากแตควร แสดงออกในบางสถานการณทเฉพาะเจาะจงเทานน ซงสภาพการณทเจาะจงนนควรจะรวมทงเหตการณท เกดขน และการกระท า หรอค าพดของบคคลในเหตการณนน

2.สอนใหบคคลสามารถแยกแยะไดระหวางพฤตกรรมกลาแสดงออก (Assertive Behavior) พฤตกรรมกาวราว (Aggressive Behavior) และพฤตกรรมไมกลาแสดงออก (Non – assertive Behavior) เพอใหเขาใจลกษณะพฤตกรรมแตละประเภท ความแตกตาง พรอมทงผลทจะเกดขนจากการ แสดงพฤตกรรมดงกลาว

3.พฒนาความเชอพนฐานเกยวกบพฤตกรรมการกลาแสดงออก สทธสวนบคคล และสทธของผ อน เพราะหลายคนมความเชอวาการกลาแสดงออกจะน ามาซงความสมพนธทหางเหน จงควรชแจงใหเขาใจวาท าไมถงตองแสดงพฤตกรรมในลกษณะของการแสดงออกแทนทจะแสดงออกอยางทเคยกระท า นอกจากนควรชแนะใหรจกแยกแยะวาอะไร คอสทธสวนบคคล และอะไรคอสทธของผ อน เพราะไมเชนนนแลวการฝกการกลาแสดงออกอาจน าไปสการกาวกายสทธของผ อน

4.พฒนาทกษะการแสดงออกในดานทกษะทวไป และทกษะเฉพาะเจาะจง ทกษะทวไปมอย 6 ดาน คอ

1.การประสานสายตา เปนการมองสบตาผ รวมสนทนาขณะพด เพอแสดงวาผพดมความ จรงใจ

2.น าเสยงทพดควรพดใหชดเจน น าเสยงพอเหมาะไมดงหรอเบาจนเกนไป 3.การวางทาทางควรวางใหเหมาะสมกบสภาพการณ ไมเครงขรมจนดเหมอนเครยด หรอ

ผอนคลายมากจนดไมจรงจง 4.การแสดงออกทางสหนาใหสอดคลองกบความรสกทตองการสอ หรอสงทก าลงพดอย

ในขณะนน 5.แสดงออกในเวลาทเหมาะสม 6.เนอหาในการพด การแสดงออก จะไมไดรบความสนใจถาเนอหาทพดมลกษณะของ

การต าหน กวางเกนไป หรอออนแอเกนไป ซงเนอหาทพดควรจะใหชดเจน เฉพาะเจาะจงและตรงไปตรงมา ทกษะเฉพาะอยางม 11 ลกษณะ คอ 1.การพดอยางกลาแสดงออก เปนประโยคทพดเพอแสดงสทธของตน หรอเปนการย าวาจะตองได

การตอบสนองทเทาเทยมกนและยตธรรม 2.การแสดงออกซงความรสกชอบ หรอไมชอบอยางเป ดเผย ตรงไปตรงมา และหลกเลยงการเกบ

กดความรสก แตตองระวงไววาการแสดงออกมากเกนไปตลอดเวลานนอาจเกดปญหาไดเชนกน 3.การพดจาทกทาย ควรฝกพดทกทาย หรอฝกยมใหกบบคคลอน 4.การแสดงออกไมเหนดวย เมอมความคดเหนทไมสอดคลองกบคนอน ควรจะมการแสดงออก

อยางจรงจง และมทาททสภาพ 5.การใชค าถามเพอถามถงเหตผล เมอถกขอรองใหท าในสงทไมมเหตผล บคคลควรจะถามวา

ท าไมเขาตองท าตาม และไมควรยตการเรยกรองจนกวาจะไดรบค าตอบทดพอ 6.ฝกการพดเกยวกบตนเอง เพราะบางครงบคคลทไมกลาแสดงออกจะรสกวาตนเองไมมคาและ

ผ อนจะเบอหนายทตองฟงเรองของตนเอง ดงนนจงควรฝกทจะพดเกยวกบตวเขา และประสบการณของเขาดวยทาททนาสนใจ เพอทจะไดรบการตอบสนองดขน

7.การใหรางวลแกบคคลอนส าหรบค าเยนยอของเขา คนทกลาแสดงออกจะตองรจกรบค าเยนยอ ดวยการบอกวา “ขอบคณ” อยางงาย ๆ หรออาจเยนยอกลบคน การปฏเสธค าเยนยอนนดเหมอนจะ เปนการสบประมาท และท าใหผพดเกดความอบอายได

8.หลกเลยงการใหเหตผลตอความคดเหน โดยเฉพาะกบบคคลทชอบถกเถยง แตควรไดรบการฝก รจกใหขอเสนอแนะ เพอการยตการสนทนา

9.มองคสนทนาทตา การทจะใหเหนวาบคคลใดมพฤตกรรมกลาแสดงออกนนการมองตาคสนทนา นบวาเปนวธทเหมาะสมวธการหนง ซงผ ทฝกการกลาแสดงออกควรมพฤตกรรมดงกลาว ถาพบวาการมอง ตาคสนทนาท าใหเกดความกระวนกระวายใจ หรอไมสบายใจ การฝกผอนคลายอาจชวยไดฝกใหบคคลพด ย าจดส าคญครงแลวครงเลา โดยอาการทสงบ หรอกลาวหาใครโดยไมมการออกนอกประเดน เปนประโยชนอยางมากทใชกบคนแปลกหนา หรอคนทชอบหลกเลยงความรบผดชอบ หรอผ ทพยายามเบยงเบนประเดนในการสนทนาออกไป

10.ฝกใหบคคลคนหาสงทเหนดวยกบผ ทกลาวหา หรอตอวาเขาดวยค าพด ซงวธนบางครงเรยกวา เปนการปลดอาวธ เพอชวยใหบคคลทก าลงโกรธมอารมณเยนลง

11.การใชผม / ดฉน สอความ เพอไมใหเกดการตอตาน โกรธ หรอเจบปวดโดยไมจ าเปน งำนวจยทเกยวของ

วลลภ ปยะมโนธรรม (2528 : 36) ไดกลาววาคนทมพฤตกรรมไมกลาแสดงออก มกเกบกด

ความรสกทแทจรงเอาไวจนกลายเปนนสยตดตวจนท าใหไมรวาตนเองมความสามารถแคไหน ตองการอะไรและตนเองคอใคร อนเปนสาเหตส าคญททาใหมปญหาการปรบตว มความ ขดแยงในใจไมสามารถ ตอบสนองความตองการของตนเองได และท าใหเปนผ ทไมมความสขประสบความส าเรจในชวตได นอกจากนหากสมาชกกลมท างาน มความไมกลาแสดงออกกจะเปนอปสรรคส าคญยงในการระดมความคดเปนบอเกดใหมการเผดจการทางความคด และเปนการเปดโอกาสใหสมาชกบางคนฉวยโอกาสแสวงหาผลประโยชนสวนตนไดอนเปนวธการด าเนนงานแบบประชาธปไตยจอมปลอมได ดงนน จะเหนไดวาพฤตกรรมไมกลาแสดงออกนนเปนอปสรรคส าคญตอบคคลในดานความสขความส าเรจในการด า เนนชวตตอสงคมในดานประสทธภาพของงาน และขดตอรปแบบการด าเนนชวตตามวถประชาธปไตย จากการทมผกลาวมาแลวทงหมดจะเหนไดวาพฤตกรรมกลาแสดงออกเปนสงส าคญอยางหนงทจะสามารถท าใหคนมประสทธภาพ และคณภาพของสงคมได

นภาพร พมฤกษ (2529 : 33-34) ไดกลาวถงจดมงหมายของกจกรรมกลมเปนกจกรรมทมลกษณะ เปนการปองกนแกไข และสงเสรมพฒนาการของบคคลในดานตาง ๆ เชน รางกาย อารมณ สงคม และ สตปญญา ตลอดจนพฒนาบคลกภาพดานตาง ๆ อกประการหนงผ วจยเปนผ สอนในระดบช นประถมศกษาตอนปลาย ไดพบวานกเรยนในระดบนยงมพฤตกรรมทไม กลาแสดงออกอยหลายคน โดยเฉพาะดานการเขากลมกบเพอน ๆ หรอดานแสดงความคดเหนมกไมคอยกลาแสดงออก หรอออกมากระท ากจกรรมนน ๆ ดวยความประหมา อาย ไมยอมพด หรอพดแตเสยงเบามาก อาจจะท าใหเกดผลเสยแกตวนกเรยนเองและสงผลกระทบตอสงคมสวนรวมโดยออมได ดวยเหตนผ วจยจงไดสนใจทจะท าวจยโดยใชโปรแกรมกจกรรมกลม เพอชวยสงเสรมพฒนาใหนกเรยนใหมพฤตกรรมกลาแสดงออก เพอชวยใหนกเรยนสามารถใชชวตอยในสงคมทงในและนอกโรงเรยนไดอยางมความสข กลาคด กลาท า กลาแสดงความคดเหน มความคดสรางสรรค เพอใหเปนบคลากรทมคณภาพและประสทธภาพอยางแทจรง

กญญารตน วงศเชษฐ (2543) ไดท าการศกษาและเปรยบเทยบการใชกระบวนการกลมในการ ฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกของนกเรยนชนมธยมศกษาป ท 5 ท ากจกรรมกบกลมตวอยาง 10 คน ซงหลง การทดลองปรากฏวา นกเรยนมพฤตกรรมกลาแสดงออกเพมขน ทงทางดานการพด การกระท า และการ แสดงความคดเหน

จไรทอง ทองจไร (2542) ศกษาผลของการฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกของนกเรยนชาวเขาชน มธยมศกษาปท 1 โรงเรยนเวยงปาเปาวทยาคม จงหวดเชยงราย โดยใชกลมตวอยางแบบเจาะจงจ านวน 12 คน และใชกจกรรมกลมเพอฝกพฤตกรรมกลาแสดงออก ดานการพด การกระท า และการแสดงความ คดเหนจ านวน 10 กจกรรม ท าการฝกเปนเวลา 5 สปดาห ผลการวจยพบวา ภายหลงเขารวมกจกรรมกลม

นกเรยนมคะแนนพฤตกรรมกลาแสดงออกดานการพด การกระท า และการแสดงความคดเหนเพมขน มากกวากอนเขารวมกจกรรมกลม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

รศม เชอเจดตน (2549) ไดท าการวจยเชงทดลองโดยใชกจกรรมบทบาทสมมตเพอพฒนา พฤตกรรมกลาแสดงออกของเดกปฐมวย จ านวนทงหมด 46 คน โดนแบงเปนกลมทดลอง 23 คน และกลม ควบคม 23 คน โดยใชกจกรรมทงหมด 8 กจกรรม หลงจากการสนสดการทดลองพบวา เดกทเขารวม กจกรรมจะมพฤตกรรมกลาแสดงออกทดขน

นรพร ขยอาภย (2552) ไดท าวจยเรองการเสรมสรางพฤตกรรมกลาแสดงออกของนกเรยนชน ประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานเชงดอย (ดอยสะเกดศกษา) จงหวดเชยงใหม โดยใชกระบวนการกลม จ านวน 30 คน ในรายวชา การงานอาชพและเทคโนโลย หลงจากท าการทดลองแลวพบวาบคลกภาพของ นกเรยนเปลยนแปลงจากพฤตกรรมไมกลาแสดงออกเปนผ ทมบคลกภาพกลาแสดงออกมากขน

วาสนา จตรมณ (2552) การพฒนาความกลาแสดงออกของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2/6 ดวย นาฏยประดษฐ ผลการวเคราะหขอมล ทไดทาการสงเกตและเกบรวบรวมขอมลจาก แบบสงเกตความกลา แสดงออกของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2/6 โรงเรยนอสสมชญ ธนบร ปการศกษา 2552 จ านวน 15 คน

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

ในการวจยครงน เพอพฒนาพฤตกรรมการกลาแสดงออก ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4

โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม โดยการน าเสนอผลการคนควาวชาวทยาศาสตรหนาชนเรยน ผวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. ขอบเขตดานเนอหา 3. เครองมอทใชในการศกษา 4. วธการสรางเครองมอ 5. การเกบรวบรวมขอมล 6. การวเคราะหขอมล

ประชำกรและกลมตวอยำง นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4 ปการศกษา 2557 จ านวน 40 คน ขอบเขตดำนเนอหำ

เนอหาของบทเรยนทใชก าหนดหวขอในการคนควาของนกเรยนในครงน ไดแก วชาวทยาศาสตร เรอง ของเลน -ของใช แรงดง- แรงผลก ดวงอาทตย ดวงจนทร ดวงดาว เครองมอทใชในกำรศกษำ

แบบสงเกตพฤตกรรมการกลาแสดงออกของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 / 4 โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม วธกำรสรำงเครองมอ

1.ศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการกลาแสดงออก 2.สรางแบบสงเกตพฤตกรรมการกลาแสดงออกขน

3.น าแบบสงเกตพฤตกรรมการกลาแสดงออก ไปปรกษา และขอค าแนะน าจากผ เชยวชาญ เพอประเมนคณภาพ น ามาปรบปรงแกไข กอนน าไปใช กำรเกบรวบรวมขอมล

1.ครอธบายถงความส าคญของพฤตกรรมการกลาแสดงออก ใหนกเรยนเขาใจ โดยยกตวอยาง ประกอบการซกถาม

2.ก าหนดหวขอในการน าเสนอผลการคนควาของนกเรยน โดยใชวธการจบฉลาก ซงแตละคนจะไดหวขอทไมซ ากน

3.ใหนกเรยนมาน าเสนอผลการคนควาของแตละคนในชวโมงโฮมรม หรอชวโมงการอาน ครงละ 5 คน คนละ 3 - 5 นาท

4.ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน และบนทกในแบบสงเกตพฤตกรรมการกลาแสดงออก 5.หลงจากการน าเสนอของนกเรยน ครใหค าแนะน าเพมเตมแกนกเรยน เพอน าไปแกไขในการ

น าเสนอครงท 2 6.เมอครบทง 40 คน ครใหนกเรยนจบฉลากอกครง เพอการน าเสนอครงท 2 ซงนกเรยนแตละคน

จะไดหวขอในการคนควาทไมซ า กบครงแรก 7.นกเรยนมาน าเสนอผลการคนควาหนาชนเรยนอกครง ครบนทกพฤตกรรมของนกเรยนในแบบ

บนทก กำรวเครำะหขอมล

ครท าการเกบขอมลจากการสงเกตพฤตกรรมการกลาแสดงออกของนกเรยน ครงแรก และครงท 2

เปรยบเทยบผลการประเมนพฤตกรรมของนกเรยน วเคราะหขอมล โดยการหาคาสถต คาเฉลย ( x )