1

รายงานการวจยในชนเรยน เรอง

การพฒนาทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

โดยใชแบบฝก

ของ มสธตยา ใจชน

ครผสอนคณตศาสตร ป.5

โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม ปการศกษา 2553

2

การพฒนาทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยใชแบบฝก

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ .ศ.2544 ไดกลาวไวชดเจนถงความส าคญของคณตศาสตรวา

คณตศาสตรมความส าคญยงตอการพฒนาความคดของมนษย ท าใหมนษยมความคดสรางสรรค คดอยางม

เหตผล เปนระบบ มแบบแผน สามารถคดวเคราะหปญหาและสถานการณอยางถ ถวน รอบคอบ ท าให

สามารถคาดการณวางแผนตดสนใจและแกปญหาไดอยางถกตองเหมาะสม สถานศกษามความส าคญยงตอ

การพฒนาความคดของมนษยจงมงเนนไปทกระบวนการจดการเรยนรของผเรยนโดยเนนการจดการเรยนร

ทมความหลากหลาย สอดคลองและเหมาะกบสภาพปญหาของผเรยน เพอใหผเรยน สามารถเรยนรไดตาม

ศกยภาพรวมทงสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง

แบบฝกเปนกระบวนการเรยนรรปแบบหนงทชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองจากการ

กระท าจรง เปนประสบการณตรงทนกเรยนมจดมงหมายแนนอน ท าใหนกเรยนเหนคณคาของสงทเรยน

สามารถเรยนรและจดจ าสงทเรยนไดด แบบฝกจงเปรยบเสมอนผชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรและฝกทกษะ

ความเขาใจในเรองทนกเรยนไดเรยนไปแลว เปนการทบทวนความรและเปนรากฐานในการเรยนรในขนสง

ตอไปซงสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรของธอรนไดด(Thorndike) กลาววา การฝกหดซ าๆ ท าบอยๆ จะ

สามารถเชอมโยงสงเรากบการตอบสนองทถกตองท าใหเกดการเรยนรทนานและคงทน

จากเหตผลและความส าคญดงกลาวผวจยจงมความสนใจทจะพฒนาทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยใชแบบฝก เพอพฒนาผลการเรยนรและความสามารถในการแกการแกปญหา เรองรปสเหลยม อนเปนแนวทางหนงทจะชวยพฒนาผลการเรยนร ความสามารถในการแกปญหาของนกเรยน ท าใหนกเรยนมทกษะในการแกปญหาทด และสงผลใหนกเรยนเจตคตทดตอการเรยนวชาคณตศาสตรตอไป

3

กรอบแนวคดการวจย

วตถประสงค ของการวจย เพอการพฒนาทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยใช

แบบฝก

สมมตฐานในการวจย นกเรยนมความสามารถในการแกปญหา เรองรปสเหลยมหลงทดลองสงกวากอนทดลอง เมอเรยนรโดยใชแบบฝก

แบบแผนการวจย การวจยเปนการศกษากลมทดลองกลมเดยวกนโดยวดผลกอนเรยนและหลงเ รยน(ONE-GROUP

PRETEST-POSTTEST DESIGN) โดยมรปแบบการวจยดงน

กลม สอบกอน การทดลอง สอบหลง E T1 X T2

E แทน กลมตวอยางเดกทม ความบกพรอง ดานทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม T1 แทน การทดสอบกอนทดลอง T2 แทน การทดสอบหลงทดลอง X แทน การท าแบบฝกเรอง รปสเหลยม

การจดการเรยนรโดยใชแบบฝก

เรองรปสเหลยม

ส าหรบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5

แบบฝกเรองรปสเหลยม

ความสามารถในการแกปญหา

เรองรปสเหลยม

4

ขอบเขตของการศกษาคนควา ประชากร ประชากรทใชในการท าวจยครงนเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา

2553 จ านวน 10 หองเรยน มนกเรยนทงหมด 450 คน และจดหองเรยนแบบคละความสามารถ กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการท าวจยครงน เปนนกเรยนชนประถ ามศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 ใชการเลอกแบบเจาะจง โดยคดเลอกนกเรยนทมความบกพรองดานทกษะการแกปญหา

เรองรปสเหลยม จ านวน 3 หอง หองละ 5 คนรวม 15 คน ตวแปรทศกษา 1.ตวแปรตน ไดแก การจดการเรยนรโดยใช แบบฝก 2.ตวแปรตาม ไดแก ความสามารถในการแกปญหา เรองรปสเหลยม ระยะเวลาทใชในการทดลอง ในการทดลองครงน ท าการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 ใชเวลาในการทดลอง 4

สปดาห สปดาหละ 3 วน วนละ 30 นาท ในชวงพกกลางวน โดยผวจยด าเนนการสอนดวยตนเอง นยามศพทเฉพาะ

1.แบบฝกหมายถง แบบฝกเพอพฒนาทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยมส าหรบนกเรยนระดบชน

ประถมศกษาปท 5 จ านวน 11 แบบฝก

2.ความสามารถในการแกปญหาเรองรปสเหลยม หมายถง ความสามารถในการแกปญหา หรอ

สถานการณ เกยวกบรปสเหลยม โดยพจารณาจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยม

3.แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยมหมายถงแบบวดทผวจยสรางขนเพอใชวด

ความสามารถในการแกปญหาเรองรปสเหลยมหลงจากทไดท าการทดลองใชแบบฝกเพอพฒนาทกษะการ

แกปญหา เรองรปสเหลยมส าหรบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5 แลว

การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1.แบบฝก จ านวน 11 ชด 2.แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยม

5

ขนตอนการสรางเครองมอ 1.แบบฝกเพอพฒนาทกษะการแกปญหาเรองรปสเหลยม ผวจยท าการสรางดงน 1.1 ก าหนดจดมงหมายในการสรางแบบฝกเรองรปสเหลยม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนเรองรปสเหลยม ของนกเรยนใหสงขนภายหลงจากการฝกดวยแบบฝกเรองรปสเหลยม ทผวจยสรางขน 1.2 ศกษาเอกสารเกยวกบรปสเหลยม เพอเปนแนวทางในการสรางแบบฝก 1.3 ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2544 (ฉบบปรบปรง) มาตรฐานการเรยนร วชาคณตศาสตร มาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนร คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 5 และเอกสารประกอบอนๆ ทเกยวกบแบบฝกพฒนาทกษะเรองรปสเหลยม เพอหาขอบเขตของเนอหาในการสรางแบบฝก 1.4 สรางแบบฝกเรองรปสเหลยม ของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5 จ านวน 11 แบบฝก 1.5 น าแบบฝกเรองรปสเหลยม ทสรางเสรจแลว ไปใหเพอนครทสอนคณตศาสตรทมประสบการณ 5 ปขนไปจ านวน 3 คน ตรวจสอบคณภาพเครองมอ ใหขอเสนอแนะ และแกไขปรบปรงแบบฝกเรองรปสเหลยม ทสรางขน เพอน าไปใชทดลองจรงตอไป 2. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยม ผวจยท าการสรางดงน 2.1.ก าหนดจดมงหมายของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยม 2.2 ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2544 (ฉบบปรบปรง) สาระและมาตรฐานการเรยนรวชาคณตศาสตร ตวชวด จดประสงคการเรยนร คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 2.3 สรางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยมทผวจยสรางขน เปนแบบเขยนตอบจ านวน 20 ขอ โดยใหคะแนน แบบ 0 1 คอตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน 2.4 น าแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยมทสรางเสรจแลว ไปใหเพอนครทสอนคณตศาสตรมประสบการณ 5 ปขนไป 3 คนตรวจสอบคณภาพเครองมอ ใหขอเสนอแนะ และแกไขปรบปรงแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยมทสรางขน เพอน าไปใชทดลองจรงตอไป

การเกบรวบรวมขอมล 1. คดเลอกนกเรยนทมความบกพรองดานทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม จ านวน 3 หอง

หองละ 5 คนรวม 15 คน มาท าการวจย 2. ใหนกเรยน ท าแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยม ทผวจยสรางขน 3. ท าการฝกนกเรยนกลมตวอยางโดยใช แบบฝกเรองรปสเหลยม จ านวน11 แบบฝก

4. ท าการทดสอบนกเรยนหลงฝกท า แบบฝกเรองรปสเหลยม ดวยการใหนกเร ยนท าแบบวด

6

ผลสมฤทธทางการเรยน เรองรปสเหลยม จ านวน 30 ขอ ภายในเวลา 45 นาทโดยใช แบบวดผลสมฤทธชดเดยวกนกบขอ 2

การวเคราะหขอมล น าคะแนนจากแบบทดสอบกอนและหลง การจดการเรยนรโดยใชแบบฝก มาหาคาเฉลยและคารอยละ ผลการวจย 1.ตาราง 1 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท

5 กอนฝกและหลงฝก การจดการเรยนรโดยใชแบบฝก เรองรปสเหลยม โดยน า มาวเคราะหหาคาเฉลยและคารอยละดงน

คาเฉลย คารอยละ แบบทดสอบ กอนการฝก

(คะแนนเตม 20 คะแนน)

แบบทดสอบ หลงการฝก

(คะแนนเตม 20 คะแนน)

แบบทดสอบ กอนการฝก

แบบทดสอบ หลงการฝก

13 21 43.33 70.00 จากตาราง 1 พบวาคาเฉลยของ แบบวดผลสมฤทธกอนเรยน เรองรปสเหลยม ระดบชนประถมศกษาปท 5 เรอง รปสเหลยม เปน 13 จากคะแนนเตม 30 คะแนน ซงคดเปนรอยละ 43.33 และ

หลงฝกมคาเฉลย 21 จากคะแนนเตม 30 คะแนน ซงคดเปนรอยละ 70.00 จะเหนวาคาเฉลยและคารอยละของนกเรยนเพมขนหลงจากการ ซงเปนไปตามสมมตฐาน

สรปผล จากการวจยครงนพบวานกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทมความบกพรอง ดานทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม จ านวน 3 หอง หองละ 5 คนรวม 15 คนมคะแนนเฉลยรอยละเพมขน

หลงจากการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกเรองรปสเหลยม

7

อภปรายผล จากการวจยครงนแสดงใหเหนวานกเรยนทไดรบการฝกโดย การใชแบบฝกเรองร ปสเหลยม

สามารถพฒนาทกษะ การแกปญหา เรองรปสเหลยม ไดผลด เนองจาก แบบฝกค านงถงความสามารถของนกเรยนและเนอหาตามหลกสตรจากงายไปยากตามล าดบ ท าใหนกเรยนสนกและมความสข เกดความมนใจ ภาคภมใจในตนเอง ทสามารถท าแบบฝกไดถกตอง จงท าใหนกเ รยนเกดการเรยนร เกดทกษะ

ความเขาใจ จนสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง และสามารถน า ความร ไปประยกต ใชในการเรยนรเรองอนๆ ตอไป อกทงท าใหนกเรยนมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร มความภาคภมใจ มนใจในการเรยนคณตศาสตรมากยงขน ขอเสนอแนะ

1.ควรมการศกษาวจยการพฒนาทกษะการแกปญหา เรองรปสเหลยม ของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 5 โดยใชแบบฝก กบนกเรยนหองอนๆ

8

ภาคผนวก

9

ตวอยางแบบฝกและแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองรปสเหลยม

10

จดประสงค สามารถจ าแนกไดวารปใดเปนรปสเหลยมจตรส รปใดเปนรปสเหลยมผนผา

แบบฝกท 1

ชด ชอนนส าคญไฉน

ความลบทรอ

การพสจน 1

ใหนอง ๆ ด าเนนการคนหาความลบตาม

ขนตอน เพอพสจนใหไดวาความลบทนอง ๆ คนหา

อยนนคออะไรกนแน.....

11

3 .

หลกฐานส าคญชนท 1

ทจะพานอง ๆ

ไปสการคนพบ

ความลบ

5. นอง ๆ คดวาหลกฐานชนท 1 เปนรป

อะไร………………………………..

4. ลกษณะของดานทง 4 ดานเปนอยางไร

……………………………….……..

3. ดานแตละดานยาวเทาไร

……………………………….……..

2. ลกษณะของมมทง 4 มมเปนอยางไร

……………………………….……..

12

4 เมตร

6 เ ร

1. มมแตละมมมขนาดกองศา

……………………………….……..

ความลบทรอการพสจน 2

หลกฐานส าคญ

ชนท 2

7. หลกฐานชนท 2 เปนรปอะไร

....................................

6. หลกฐานชนท 2 มดานทกดานยาวเทากนหรอไม

....................................

5. ดานกวางยาวเทาไร

.............................. ....................

อยากรจง...นอง ๆ คนหา

ความลบไดส าเรจไหมนะ

ยงไงกขอเปนก าลงใจใหนะ

ครบ

13

จ าแนกแยกแยะ

4. ดานยาวมความยาวเทาไร

...........................................

3. ดานทอยตดกนยาวเทากนหรอไม

..............................

2. ลกษณะของมมทง 4 มมเปนอยางไร

..............................

1. มมแตละมมมขนาดกองศา

........................................

นอง ๆ คดวาหลกฐานชนท 1 และชนท 2 ม

ขนาดของมมเปนอยางไร

..................................................

......................................

14

นอง ๆ คดวาควรตงชอรปสเหลยม ทงสองรปน

วาอยางไร

..................................................

.........

………………………………………………

…

นอง ๆ คดวารปสเหลยมทงสองรปมลกษณะ

ของดานทงสเหมอนกนหรอตางกน

................................................

.......................

ใหนอง ๆ บอกลกษณะของดาน

และมมของรปสเหลยม

ทเปนหลกฐานชนท 1

15

ลกษณะของดาน....................................................................................

..............................................................................................................

..............................................................................................................

ลกษณะของมม....................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

ใหนอง ๆ บอกลกษณะของดานและ

มมของรปสเหลยม

ทเปนหลกฐานชนท 2

ลกษณะของดาน....................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

16

สาระนา

ร

รปสเหลยมทมดานทกดานยาวเทากนและมมมทกมม

เปนมมฉาก เรยกวา รปสเหลยมจตรส

รปสเหลยมทมดานตรงขามยาวเทากน แตดานทอยตดกน

ยาวไมเทากน และมมมทกมมเปนมมฉาก เรยกวา รป

สเหลยมผนผา

นอง ๆ คดวารปสเหลยมทเปนหลกฐานชนท 1 เปนรปสเหลยมชนดใด

.................................................................................

.............................

ลกษณะของมม....................................................................................

.............................................................................................................

............................................................................................................. รปสเหลยมทมมมทกมมเปนมมฉาก

เรยกวา รปสเหลยมมมฉาก

17

รจรงเปลา

นอง ๆ คดวารปสเหลยมทเปนหลกฐานชนท 2 เปนรปสเหลยมชนดใด

.................................................................................

.............................

รไวใชวา

รปสเหลยมจตรสมดานทกดานยาวเทากน

เราจงไมเรยกดานกวาง และดานยาว

เรยกวา แตละดาน

ใหนอง ๆ ตอบค าถาม

จากรปทก าหนดให

18

P A

CK

อ

ส

ร

2. PACK เปนรปสเหลยมชนดใด

......................................

เพราะเหตใด

...................................................................

..................................... ................................

...................

..................................... ................................

...................

1. อสทร เปนรปสเหลยมชนดใด

......................................

เพราะเหตใด

...................................... .............................

..................................... ................................

...................

..................................... ................................

...................

19

……………………….. ….…………………

…………………...

3. เขยนชนดของรปสเหลยม

ลงใตภาพใหถกตอง

20

……………………….. ….…………………

…………………...

21

จดประสงค สามารถหาความยาวรอบรปสเหลยมมมฉากทก าหนดใหได

ก ข

คง

7 .

แบบฝกท 2

วดวา

วดวา 1 ใหนอง ๆ คดวธหาค าตอบมาให

ไดมากทสด และบอกดวยวธใดดทสด

เรวทสด ถาท าได...เจง....

1. รปสเหลยม กขคง เปนรปสเหลยมชนดใด

........................ ....................................

เพราะเหตใด

..................................................................... ....................................

2. รปสเหลยม กขคง มความยาวแตละดานเทาไร

......................................................

3. หาความยาวรอบรปของรปสเหลยม กขคง ไดอยางไรบาง

วธท 1

............................................................................... ....................................

วธท 2

22

น

ร

8 .

12 .

วดวา 2

1. รปสเหลยม จนรต เปนรปสเหลยมชนดใด

............................................................................

เพราะเหตใด

.............................................................. ............................................................

2. รปสเหลยม จนรต มดานทกดานยาวเทากนหรอไม

...............................................................

3. จงหาความยาวรอบรปของรปสเหลยม จนรต ไอยางไรบาง

วธท 1

....................................................................................... ..........................................

..

วธท 2

................................... ................................................... ...........................................

..

วธท 3

........................................... ......................................... .............................................

...

4. นอง ๆ คดวาวธใดหาค าตอบไดเรวทสด

23

เคลดลบ

การหาความยาวรอบรปสเหลยมจตรส ของนอง ๆ ท าไดโดย............................................

................................. ........................................................................................................

เคลดลบ

การหาความยาวรอบรปสเหลยมผนผา ของนอง ๆ ท าไดโดย....................

.................................................................................................................

นอง ๆ คดวา 4 × ความยาวดาน เปนวธการหาความยาวรอบรป

ของรปสเหลยม.................................................................... ........

และ(ดานกวาง + ดานยาว) × 2 เปนวธการหาความยาวรอบรป

ของรปสเหลยม............................................................................

วธ

ลด

24

3 .

5 .

9 .

8.5 วา

12 วา

................................... ...................................... ........................................

7.5 .

1.5 .

................................... ...................................... ........................................

มาแขงกนหนอย

ใหนอง ๆ หาความยาวรอบรป

รปสเหลยมทก าหนดใหโดยใช

เวลาใหนอยทสด

ม.