TARĠHÇE - anadoluissagligi.com · 1937 - Ġlk kan bankas ... diare ate kaıntı hemoglobinüri ba ağrısı transfüzyon yerinde ağrı sırt ağrısı kollaps dolaım yetmezliği

1910’ ların

Transfüzyon aleti

1937 - Ġlk kan bankası kuruldu

1940 - Rh sistemi bulundu

1960 - Viral hepatit testleri geliĢtirildi

1970 - Tam kan yerine kan komponenti daha fazla

kullanılmaya baĢlandı

1985 - BağıĢlanan kanda AIDS ile ilgili antijen testi

uygulanmaya baĢladı

TARĠHÇE :

1665 - Bir hayvandan diğerine kan transfüzyonu

1667 - Hayvandan insana kan transfüzyonu

1818 - Ġnsandan insana ilk kan transfüzyonu

1900 - A B O kan gruplarının keĢfi

1902 - AB kan grubunun keĢfi

1914 - Sitrat solüsyonu antikoagülan olarak kullanıldı

ml/kg Yaklaşık

Kan Hacmi

Erişkin Erkek 70 ml / kg 90 kg = 6300 ml

Erişkin Kadın 70 ml / kg 60 kg = 4200 ml

Çocuk 80 ml / kg 30 kg = 2400 ml

Yeni Doğan 85 - 90 ml / kg 3 kg = 255 - 270 ml

KAN HACMĠ

Plazma

% 55

Şekilli elemanlar

% 45

YaklaĢık 10 damla kan 1 ml. dir

KAN HACMĠ

hücrelerin beslenmesi metabolitlerin atılması

vücut ısısının ayarlanması pH nın ayarlanması

organizmanın korunması hormonların taĢınması

kanamaların durdurulması

KANIN GÖREVLERĠ

A B A B

KAN GRUBU

GENOTĠP

ERĠTROSĠT

YÜZEY

ANTĠJENĠ

PLAZMA

ANTĠKORU

A B AB O AA,AO BB,BO AB OO

A Grubu B Grubu

Eritrosit

yüzey

antijeni

Plazma

antikoru

Aglutinasyon

KTÜ KAN BANKASI ĠRLANDA

Kan Grubu % %

O 43,8 56

A 43,5 31

B 7,9 11

AB 4,8 2.5

Rh ( + ) 83,8 85

Rh ( - ) 16,2 15

GÖRÜLME SIKLIĞI

DONÖR

tam kan : yılda 2 – 3 defa verebilir

plazma : aferez ile yılda 15 lt.verebilir

trombosit : aferez ile yılda 24 defa bağışlayabilir

18 –65 yaĢ arası

Sağlıklı olmalı

Ġnfeksiyonu olmamalı

KAN BANKASI

BÖLGESEL BAĞIġ ORANLARI

Avrupa % 4,12 Kuzey /

Güney amerika % 2,81 Türkiye

% 1,5 Kuzey

Afrika/ Ortadoğu % 0,84

Asya / Pasifik % 0,81

Afrika % 0,41

TÜRKĠYE’ DE KAN BAĞIġI

YILLIK KAN MĠKTARI ASKERĠ BAĞIġ ORANI SĠVĠL BAĞIġ ORANI

1.000.000 ünite % 43 % 57

MAJOR CROSS - MATCH

donör eritrositleri + alıcının serumu veya plazması

MĠNOR CROSS - MATCH

donör serumu veya plazması + alıcının eritrositleri

hemoliz ya da aglütinasyon olmaması uygunluğu gösterir

UYUMLULUK TESTLERĠ

ERĠTROBLASTOSĠS FETALĠS

Yeni doğanın Rh uyuşmazlığı nedeniyle oluşan

hemolitik hastalığı

Doğurganlık çağındaki Rh ( - ) kadınlara Rh ( + ) kan

verilmemeli

Rh ( - ) anne – 1. hamileliği

Rh antijeni

Rh ( + ) fötüs

Rh antikoru

Rh ( + ) fötüs

Rh ( - ) anne – 2. hamileliği

Kan manuel ya da mekanik yöntemlerle hazırlanır

Manuel yöntem

Donörden kanın doğrudan içinde antikoagülan bulunan

kan torbasına alınmasıdır

Sonra santrifüj ile eritrosit, tombosit ve plazma ayrılır

KAN KOMPONENTLERĠNĠN

HAZIRLANMASI

Aferez

Spesifik kan komponentinin ayrılması işlemi

Örnek : Trombositlerin ayrılması ve kalan komponentlerin

( eritrosit ve plazma ) donöre geri verilmesi

Tam kan bağışı yaklaşık 10 – 20 dakika sürerken,

aferez ile yapılan bağış 1 – 2 saat almaktadır

Dansite farkına göre

Plazma

Trombositler

Mononükleer hücreler

Granülositler

Genç eritrositler

Olgun eritrositler

Santrifüj sonucu

komponentlerin sıralanışı

DONÖR

Tam kan

Eritrosit plazma trombosit

Uyumluluk eritme ajitatör

kontrolü

+ 4°C - 30°C 22°C

HASTA

1 . İçeriğin ( hücre, faktör ) canlılık ve fonksiyonunu korumak

2 . Zararlı fiziksel ve kimyasal değişiklikleri önlemek

3 . Bakteriel proliferasyonu azaltmak

KANIN HAZIRLANMASI VE SAKLANMASINDAKĠ HEDEFLER

ACD ( Acid-Citrate-Dextrose )

CPD ( Citrate-Phosphate-Dextrose )

CPDA ( CPD-Adenin )

kanın pıhtılaĢmasını önlemek

GÖREVLERĠ hücrelerin glikoz ihtiyacını karĢılamak

pH yı tamponlamak

KATKI MADDELERĠ

BANKA KANINDA MEYDANA GELEN DEĞĠġĠKLĠKLER

DEPO ÖMRÜ

baĢlangıç bitiĢ

pH 7 6,68

potasyum 4 mEq/lt 32

mEq/lt

laktik asit % 20 % 140

Hb ‘ in O2 ‘ e affinitesi artar

Eritrositlerde 2,3 DPG değeri azalır

pH azalır

Eritrositlerin deformabilitesi değişir

Hemoliz görülür

Vazoaktif maddeler salınır

Proteinler denatüre olur

Potasyum, fosfat ve amonyak artar

F5 ve F8 bozulur

TRANSFÜZYON ENDĠKASYONLARI

1 - Kan hacmindeki eksikliğin giderilmesi

2 - Kanın oksijen taĢıma kapasitesinin düzeltilmesi

3 - Komponent eksikliğinin düzeltilmesi

TRANSFÜZYONA KARAR VERĠRKEN

Anemi akutmu kronikmi ?

Transfüzyon endikasyonu varmı ?

İhtiyaç duyulan komponent ?

Kaç ünite transfüzyon gerekecek ?

Hastaya yararları ve zararları neler ?

KAN ÜRÜNÜ ĠSTENĠRKEN

Transfüzyon nedeni belirtilmeli

İhtiyaç duyulan komponent belirtilmeli

Transfüzyonun zamanlama, miktar, süresi

Transfüzyon istek formu doldurulmalı

Uyumluluk testi için kan örneği alınmalı

Ünitenin ABO ve Rh grubu

Hastanın ismi, dosya numarası

Hastanın ABO ve Rh grubu

Bağış numarası

Kan ürününün son kullanım tarihi

Kan torbasında yırtık, renk değişikliği,

hemoliz, pıhtılaşma olup olmadığı

TRANSFÜZYONA BAġLARKEN

DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKENLER

TRANSFÜZYONDA GÖZLEM

AteĢ, nabız, solunum, TA

- transfüzyon öncesi

- ilk 15. dakikasında

- bitinceye kadar saatde bir

İlk 5 – 10 dk. reaksiyonları gözlemek için yavaş verilmeli

( ilk 25 – 50 ml. si 2 – 5 ml / dk verilir )

Komplikasyon riski nedeniyle İ.V. yol açık tutulur

Komplikasyon geliştiğinde nedeni araştırılır

Komplikasyonla ilgili hastada Ģu bulgular gözlenir

kızarma

ürtiker

kusma

diare

ateş

kaşıntı

hemoglobinüri

baş ağrısı

transfüzyon yerinde ağrı

sırt ağrısı

kollaps

dolaşım yetmezliği

TRANSFÜZYONA BAġLAMA SÜRESĠ

Kan ürününde çevre ısısında bakteriel proliferasyon gelişir

Bu nedenle :

Banka kanı 30 dk. içinde verilmeye baĢlanmalı

Transfüzyon 5 saat içinde bitirilmeli

Transfüzyon hızı rutin 4 - 5 ml. / dk. olarak ayarlanır

Ciddi oligemilerde ilk 500 ml. 10 dakika içinde verilebilir

FĠLTRELER

Gözle görülmeyen pıhtı, hücre döküntüleri kanda birikebilir

Standart kan filtreleri 170 – 260 mikron çapında por

içerirler

Lökositlerin filtre edilmesi için daha küçük porlu filtreler

kullanılır

( Lökositler % 99 oranında arındırılmakta )

KAN ISITICILARI

İnfüzyonun yavaş yapıldığı hastalarda sorun olmaz

Transfüzyon hızı 100 ml / dk. üzerinde olursa soğuk kan

kardiak arreste neden olabilir

Kan ürünü

sıcak su içine konarak,

mikro dalga fırında,

soba - radyatör üstünde

ısıtılmamalı

Bu amaçla üretilmiş ısıtıcılar mevcut

Transfüzyonların % 60 ‘ ı peroperatuar uygulanır

Dikkat edilmesi gerekenler :

Anemi geçicimi, süreklimi

İhtiyac her hasta için ayrı ayrı değerlendirilir

1 ünite verilir, yeni ihtiyaç değerlendirilir

Perioperatif kan kaybı önlenmeli

Cerrahi öncesi antikoagülan ve trombolitik ajanlar kesilmeli

PERĠOPERATĠF KAN TRANSFÜZYONU

Rejyonal anestezi tercih edilmeli

Genel anestezi için hipotansif ajanlar tercih edilmeli

Yeterli cerrahi hemostaz sağlanmalı

Cerrahi yaklaşım gerekirse modifiye edilmeli

Otolog kan allojenik kana tercih edilmeli

Cerrahi hastada maksimal O2 dağılımı sağlanmalı

PERĠOPERATĠF KAN TRANSFÜZYONU

nabız

kan basıncı

saatlik idrar miktarı

santral venöz basıncı

arteryel kateterizasyon

pulmoner arter kateterizasyonu

KANAMALI HASTADA MONĠTÖRĠZASYON

AKUT KAN KAYBINDA TRANSFÜZYON TEDAVĠSĠ

Geniş İ.V. kateter girilir

Kan örneği alınır

Hızla kristalloid solüsyonu infüze edilerek TA

düzeltilmeye çalışılır ( Hipoperfüzyon düzeltilir )

Kanamanın cerrahi kontrolü sağlanır

Yeterli kan oksijen taşıma kapasitesi sağlanır

Koagülasyon gözlenir

( kan transfüzyonuna rağmen inatçı kanama görülmesi )

% 20 < 1 litreye kadar -kristalloid

% 20 > 1 litreden fazla -eritrosit süspansiyonu

-kristalloid ve/veya kolloid

KAN HACĠM KAYBI EġDEĞER SIVI HACMĠ YERĠNE KONACAK SIVI

( % )

CERRAHĠ HEMOSTAZA RAĞMEN

kanama devam ederse

koagülasyon testleri bozulmuşsa

trombosit sayısı yetersizse

trombosit süspansiyonu,

taze donmuş plazma ( veya kryopresipitat )

yada bunların kombinasyonu kullanılabilir

alıcı kan grubu verilebilecek eritrosit susp. grubu

[ tercihen Rh ( - ) ]

O YOK

A O

B O

AB A , B , O

ACĠL ġARTLARDA FARKLI GRUPTAN TRANSFÜZYON

ANEMĠYE CEVAP OLARAK GÖRÜLEBĠLEN FĠZYOLOJĠK DEĞĠġĠKLĠKLER

kardiak output

kalp hızı, kontraktilite

eritrositlerden O 2 salınımı

periferik vasküler rezistans

kan viskozitesi

DAHA YÜKSEK HEMOGLOBĠN DEĞERĠNE ĠHTĠYAÇ

DUYULAN HASTALIKLAR

( Hb 10 gr / dl nin üzerinde tutulmalıdır )

Koroner arter hastalığı

Konjestif kalp yetmezliği

KOAH

Periferik vasküler hastalık

Felç

Beta bloker kullanımı

Kan kaybı beklentisi

YaĢlılık

kardiak output

Hb 7 gr / 100 ml. akut anemiyi tolore edebilir

kardiak output

akut anemi miyokard iskemisi

eritrosit süspansiyonu verilmeli

SAĞLIKLI GENÇ

ERĠġKĠN

KARDĠOPULMONER

HASTALIKLI

Warfarin

Aspirin

ELEKTĠF CERRAHĠ UYGULANACAK HASTALARDA

DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKEN ĠLAÇLAR

Elektif cerrahi öncesi warfarin ile yapılan

antikoagülasyon kesilmeli

Protrombin zamanı normal değerlerde olmalı

150 mg. lık doz birkaç gün trombosit

fonksiyonlarında yetersizliğe neden olur

Cerrahiden en az 7 gün önce kesilmelidir

Trombosit defektine bağlı kanama görülürse,

trombosit süspansiyonu kullanılır

KAN ÜRÜNLERĠ

TAM KAN :

Taze kan ve banka kanı olarak iki şekli vardır

Kısa süreli ( 48 saat ) depolamada heparin kullanılır

Hematokrit değeri % 30 - 40

Lökosit, trombosit ,labil pıhtılaşma faktörü bulunmaz ( F1, F5, F8 )

Kanlar 4°C de en çok

ACD ile 21 gün

CPDA ile 35 gün saklanabilir

ERĠTROSĠT SÜSPANSĠYONU

Bir ünite tam kandaki eritrositleri içerir

Süspansiyonun % 70 ‘ i eritrosittir ( Hct % 70 )

Az miktar plazma ve antikoagülan bulunur

Trombositler dejenere olur ve fonksiyon görmezler

Faktör 5 ve 8, 24 saatden sonra önemli oranda azalır

1 - 6 C derecede

CPDA ile 35 gün

AS-1 ile 42 gün saklanabilir

KAN ÜRÜNLERĠ KAN ÜRÜNLERĠ

Avantajları

Hepatit geçme ihtimali azalır

Elektrolit ve metabolik yüklenmeden kaçınılır

Bazı antijenlerle temasdan korunulur

250 ml.lik eritrosit süsp.: Hb.’ i 1 - 1,5 gr. / dl.,

hematokriti % 3 yükseltir

Hb. seviyesinin 10 gr. / dl. olması, genel anestezi ve

büyük ameliyat için gereklidir

ERĠTROSĠT SÜSPANSĠYONU


YIKANMIġ ERĠTROSĠT SÜSPANSĠYONU

Eritrosit süspansiyonu yıkanır ve SF ile süspanse edilir

( plazmadan temizlenmiş olur )

LÖKOSĠTTEN ARINDIRILMIġ ERĠTROSĠT SÜSPANSĠYONU

Eritrosit süspansiyonu fitre edilerek lökositlerden temizlenir

GLĠSEROL ĠLE SAKLANAN ERĠTROSĠT SÜSPANSĠYONU

Nadir bulunan kan ünitesi - 65 ° C de 3 yıldan uzun saklanabilir

KAN ÜRÜNLERĠ

ERĠTROSĠT SÜSP. ĠÇĠN ENDĠKASYONLAR

Hb 8 gr / 100 ml. veya akut kan kaybı olan sağlıklı kişide

hipoksi ile aşağıdakilerden en az 2 sinin bulunması :

kan hacminin % 15’ inin akut kaybı

diastolik kan basıncının 60 mmHg olması

sistolik kan basıncında normale göre 30 mmHg düşme

taşikardi ( > 100 atım / dk. )

oligüri / anüri

mental durum değişiklikleri

Hb 10 gr / 100 ml. olan koroner arter hastalığı veya pulmoner

yetmz. hastalarda kan kaybının olması veya devam etmesi


2 şekilde elde edilir

Tek donörden aferez ile :

Donör, hücre separatörüne

bağlanır. Santrifüj ile trombosit

ayrılır, eritrosit - plazma donöre

geri döner

Herhangi bir donörden :

Tam kanın 8 h. içinde santrifüjü

ile trombositten zengin plazma

elde edilir. Tekrar santrifüj ile

trombosit konsantresi hazırlanır.

Oda ısısında, agregasyonun önlenmesi için hafif çalkalanarak

( agitator ile ) 5 güne kadar saklanabilir

TROMBOSĠT SÜSPANSĠYONU

KAN ÜRÜNLERĠ

TROMBOSĠTTEN ZENGĠN PLAZMA

Hacmi, orjinal tam kanın sadece % 50 ‘ sidir

200 ml. plazma içinde % 60 - 70 oranında trombosit bulunur

ABO uyumlu 5 - 6 donörden sağlanan kandan konsantre edilir

KAN ÜRÜNLERĠ

TROMBOSĠT KONSANTRELERĠ

Trombositten zengin plazma yüksek devirle santrifüj edilir

Plazma alınır, kalan 25 - 30 ml. lik kısım - 30°C ye dondurulur

Kullanılacağı zaman, yeniden süspanse edilirler

KAN ÜRÜNLERĠ

TROMBOSĠT TRANSFÜZYONU ĠÇĠN ENDĠKASYONLAR

Son 24 h. de trombosit sayımı 10 000 / mm3 ( profilaksi için )

Son 24 h. de trombosit sayımı 50 000 / mm3 ile beraber

mikrovasküler kanama veya planlanan cerrahi / invazif işlem

Mikrovasküler kanama ve trombosit sayısında birden düşme

Komplike girişim sonucu massif kan transfüzyonu yapılması ve

sonucunda mikrovasküler kanama görülmesi

Cerrahi için yeterli trombosit sayısı 50 - 60 bin / mm3 ‘ dür


PLAZMA

Taze, taze donmuş, kuru ve dinlendirilmiş solüsyonlar şeklinde

hazırlanır. ABO uyumluluğu bakılır

Hepatit ve AIDS virüsü taşıma riski vardır

AB grubundakiler bütün gruplara plazma verebilirler ( ? )


TAZE DONMUġ PLAZMA

FV ve VIII inaktivasyonunu önlemek için 8 h. içinde dondurulur

-18°C de 1 yıl depolanabilir. Verilmeden 30 – 37°C ye kadar eritilir

1 – 6°C ye ısıtılıp, 24 saat içinde vermek şartıyla saklanabilir

Bir ünite, bütün pıhtılaşma fakt. ve 500 mg. Fibrinojen içerir

Bir ünite, pıhtılaşma faktör seviyesini % 3 arttırır

KAN ÜRÜNLERĠ

TAZE DONMUġ PLAZMA TRANSFÜZYON ENDĠKASYONU

Anormal spesifik faktör eksikliğinde

Konjenital eksiklik : Antitrombin 2; F-2, 5, 7, 8, 9, 10 ve 11; plazminojen

veya antiplazmin

Kazanılmış eksiklik : Warfarin tedavisi., K Vit. eksikliği, karaciğer hast.,

massif transfüzyon, DIC

Endikasyonu sınırlı olan durumlar

Massif transfüzyonda klinik koagülopati olmadan kullanım

Volüm replasmanı

Nutrisyonel destek

Hipoalbuminemi

KAN ÜRÜNLERĠ

FAKTÖR KONSANTRELERĠ

Aynı hacim taze donmuş plazmadan 20 - 30 kat etkilidir.

Fibrinojen, kuru hazırlanır, SF ile sulandırılıp kullanılabilir.

Hepatit taşıma riski oldukça fazladır.

ALBUMĠN KONSANTRELERĠ

Tuzlu ve tuzdan fakir olmak üzere iki şekilde hazırlanır.

25 gr. / 100 ml. lik preparatı 500 ml. lik plazmaya eşit ozmotik

basınç sağlar.

Hepatit riski çok azdır.

KAN ÜRÜNLRĠ

ġOKDAKĠ HASTADA TRANSFÜZYON

oksijen transportu

ŞOKDA HEDEF

yeterli perfüzyon

kristalloid / eritrosit süspansiyonu = 3 / 1

dolaĢımın düzenlenmesi hemodinamik cevap

anaerobik metabolizma ürünlerinin temizlenmesi

aerobik metabolizmanın oluĢması

Kristalloid : kan hazırlanmasında gecikme olduğunda ilk

resüsitasyon sıvısı olarak kullanılabilir

Kolloid solüsyonları ( albumin, plazma gibi )

Kristalloid solüsyonları ( laktatlı ringer , SF gibi )

hangisinin tercih edileceği tartışmalıdır

Resüsitasyon için kolloidin kristalloidden üstün olmadığı

gösterilmiştir ( ancak daha fazla kristalloide gerek vardır )


Suni kolloid solüsyonu Modifiye sıvı jelatin

Dextran

Nişasta içeren (hydroxyethyl starch-HES)

Yan etkileri Allerjik reaksiyonlar

Koagülasyon bozuklukları

Böbrek toksisitesi

KRĠSTALLOĠD SOLÜSYONLARININ AVANTAJLARI

Daha ucuz

Crossmatch gerektirmez

Hastalık taşımaz


MASSĠF KAN TRANSFÜZYONU :

Tarif :

a - 24 saatte verilen kan miktarı total kan volümüne eşitse

b - 10 Ü ‘den fazla tam kan, 20 Ü ‘den fazla eritrosit

süspansiyonu transfüze edilmişse

c - 3 saat ya da daha kısa sürede dolaşımdaki kan volümünün

% 50 ‘ den fazlası replase edilmişse

d - kan kaybı 150 ml / dakika ise

massif transfüzyondan bahsedilir

hipotermi

asidoz

alkaloz

sitrat toksisitesi

hiperpotasemi

2,3 DPG azalması

dilüsyonel trombositopeni

faktör eksikliği

Ayrıca diğer kan transfüzyon komplikasyonlarının görülme sıklığı artar

MASSĠF TRANSFÜZYONUN ETKĠLERĠ

hipotermi

Hb ‘in oksijene affinitesini

pıhtılaşma olayı tam gerçekleşemez

kardiak debi

fatal aritmilere yol açabilir

soğuk karaciğer sitratı yeterli metabolize edemez

düşük ısı, hipokalsemi riskini

asidoz

kan asit pH da ( 6,3 ) depolanır

alkaloz Sodyum sitrat k.c. de sodyum bikarbonata çevrilir

Hb ‘in oksijene affinitesini

İntrasellüler 2,3 DPG

Oksijenin dokulara bırakılması

Potasyum değeri

Miyokardial kontraktilite bozulur

sitrat toksisitesi Karaciğer hastalığı veya hipotansiyonu olan hastalarda görülür

Kanda Ca bağlar, tetaniye sebep olabilir

İyonize kalsiyum seviyesi

Hipokalsemi sonucu hipotansiyon gelişir

EKG ‘ de anormallikler tesbit edilir

hiperpotasemi Oligürik hastalarda önem kazanır

Transfüzyon hızı 100-150 ml./dk. yı aşmadıkça

nadiren sorun olur

Kardiak fonksiyonda değişiklikler görülür

2,3 DPG azalması

3 haftalık depolamada eritrositlerdeki miktarı azalır

oksijen yüklenimi

yaşlı hastalarda kardiak problemler

dilüsyonel trombositopeni ve faktör eksikliği

DIC gelişebilir

eritrosit süspansiyonu kristalloid solüsyonu

trombosit

oksijen taĢıma

kapasitesini

arttırmak için

mikrovasküler

kanamada

intravasküler

volümü

ayarlamada

MASSĠF TRANSFÜZYON GEREKTĠREN HASTALARDA

Üç şekilde uygulanabilir :

1 - Elektif ameliyat öncesi hastanın kanı alınır

2 - Hemodilüsyon

3 - Ameliyatta kaybedilen kan, özel cihazda toplanır,eritrosit

ayrılıp yıkanır,elektrolitli sıvılar içinde hastaya geri verilir

OTOLOG TRANSFÜZYON

Otolog kan kullanılmasının faydaları :

1. Kan ile bulaşan viral hastalıklar ( HIV, HCV, HBV, CMV )

2. Kan nakline bağlı alloimmünizasyon

3. Kan naklinden sonra oluşan ateş, allerjik olaylar

görülmez

OTOLOG TRANSFÜZYON

Ototransfüzyon cihazı

Kontrendikasyonları :

Sistemik sepsis

Malign hastalık

Operasyon alanı kontaminasyonu

Sıklığı % 5 - 6 ‘dır

Ölüme yol açabilecek ciddi komplikasyonlara neden olabilir

HEMOLİTİK REAKSİYON

ALLERJİK REAKSİYONLAR

PİROJEN ( FEBRİL ) REAKSİYON

BAKTERİEL SEPSİS

HAVA EMBOLİSİ

TROMBOFLEBİT

DOLAŞIM YÜKLENMESİ

HASTALIK GEÇMESİ

KAN TRANSFÜZYONU KOMPLĠKASYONLARI

ANTİKOR ANTİJEN

HEMOLĠTĠK REAKSĠYON :

Ölüm oranı 1 / 300 – 700 bin kan transfüzyonu

Sadece 5 – 10 ml uygunsuz kan nakliyle oluşabilir

Aşağıdakilerden biri görülürse transfüzyon kesilir, nedeni araştırılır

Semptomlar

Birşeylerin yanlış gitmesi

Ajitasyon, Kızarma

Transfüzyon alanında ağrı

Karın, sırt, göğüste ağrı


Bulgular

Ateş, Hipotansiyon

Hemoglobinemi

Hemoglobinüri

Yaradan sızma şeklinde kanama


AraĢtırma :

Transfüze edilen kanın uygun kan olup olmadığına bakılır

İdrar miktarı gözlenir

EKG takip edilir ( hiperkalemi riski nedeniyle )

2 – 4 saat arayla biyokimya ve pıhtılaşma testleri takip edilir




Kan verme işlemi durdurulur

İ.V. set değiştirilir ve yol % 0,9 NaCl ile açık tutulur

Bakteriel kontaminasyon şüphesi varsa geniş spektrumlu

antibiyotikler İ.V. kullanılır

Hiperkalemi varsa 10 ünite insülin içeren % 50 glukoz dan 50

ml. İ.V. infüzyon yapılır

Tekrar kan transfüzyonu gerekirse uygunluk testi tekrarlanır

İdrar miktarı > 1,5 ml / kg / saat olacak şekilde sıvı verilir



Tedavi :


ALLERJĠK REAKSĠYONLAR :

Transfüzyonların yaklaşık % 1 ‘ inde olurlar

Klinik

Ürtiker, bronkospazm, larengeal ödem, şiddetli hipotansiyon

Korunmak için

Hasta 1 şiddetli ya da 2 minör allerjik reaksiyon geçirmişse :

Klorfeniramin

Transfüzyon esnasında anafilaktik reaksiyon geliĢirse

Transfüzyon kesilir. İ.V. yol % 0,9 NaCl ile açık tutulur

Solunum yolu açık tutulur ve oksijen verilir

Adrenalin, Klorfeniramin, Kortikosteroid

Nebulizer ile salbutamol

KAN TRANSFÜZYONU KOMPLĠKASYONLARI KAN TRANSFÜZYONU KOMPLĠKASYONLARI

PĠROJEN ( FEBRĠL ) REAKSĠYON :

En sık rastlanılan komplikasyon

Tam kan ya da eritrosit süsp. % 1 oranında,

Trombosit süsp. % 20 – 30 oranında

Klinik

Titreme, üşüme ve ateş yükselmesi ile karakterizedir

Nedeni

Donör lökosit yüzey antijenine karşı, alıcıda lökosit antikor

reaksiyonudur ( lökositlerden endojen pirojen salınır )


Korunmak için

Hasta 2 ya da daha fazla febril reaksiyon geçirmişse :

Transfüzyon öncesi Parasetamol 1 gr oral

Transfüzyona başladıktan 3 saat sonra Parasetamol 1 gr oral

Üşüme titreme için Meperidin verilebilir

Transfüzyon yavaş yapılır

Hasta sıcak tutulur

Bu yöntemler faydalı olmazsa filtre edilmiş eritrosit süsp. veya

trombosit süsp. kullanılır


PĠROJEN ( FEBRĠL ) REAKSĠYON :


BAKTERĠEL SEPSĠS :

Uygun olmayan toplama, depolama ve verilimden dolayı

bakteriel kontaminasyon olabilir

En sık 4°C de çoğalabilen gram ( - ) endotoksini ile oluşur

Oda ısısında depolanan trombosit süsp. kullanımında daha sık

Belirtiler : ateş, abdominal kramp, kusma, kanlı diare, şok

Bakteriel sepsisten kuşkulanılınca transfüzyona derhal son

verilir ve kan kültürü yapılır


HAVA EMBOLĠSĠ :

Klinik

Siyanoz, öksürük, dispne, hipotansiyon, taşikardi ve senkop

( Ölüme solunum yetmezliği yol açar )

Tedavi

Hasta başı aşağıda, ayakları yukarıda sol tarafına yatırılır

Böylece havanın sağ ventrikül çıkışını tıkaması önlenir


TROMBOFLEBĠT :

Alt ekstremite venlerinin

kullanıldığı hastalarda yüzeyel

venlerde tromboz oluşur

Tedavide transfüzyona son verilir

ve lokal kompres uygulanır


DOLAġIM YÜKLENMESĠ :

Kardiak veya solunum yetmezliği meydana gelebilir

Dikkatli monitörizasyon bu komplikasyonu önleyebilir

Tedavi

infüzyona son verilir

oturur duruma getirilir

dijitalize edilir

diüretikler uygulanır

gerektiğinde damardan 500 ml. kadar kan alınır


VĠRÜSLER

Hepatit

HIV

Cytomegalovirüs

Epstein – Barr virüsü

transfüzyon ile bulaĢma

oranı

HIV 1 / 493 000

hepatit B 1 / 63 000

hepatit C 1 / 103 000

BAKTERĠLER

pseudomonas

serratia

salmonella

stafilokok

streptococcus

campylobacter

yersinia enterocolitica

brucellozis

treponema pallidium

(sifiliz)

transfüzyon ile bulaĢma

oranı

1 / 1 milyon

PARAZĠTLER

plasmodium (malarya)

toxoplasma gondii

trypanasoma cruzi

babesia türleri

leishmaniasis

HASTALIK GEÇMESĠ :


ĠMMÜNSÜPRESYON :

Bu konuda iki görüş var :

Transfüzyonla tümör rekürrens oranı artabilir ( ? )

Transfüzyonla postoperatif infeksiyon riski artabilir ( ± )


Allojenik kan transfüzyonunun alıcıda immün sistemi

değiştirdiği düşünülmekte


YAPAY KAN

MODĠFĠYE HEMOGLOBĠN :

Doğal hemoglobin içeren solüsyon

Eritrosit yokluğunda yeterli oksijen yükleyip boşaltabilir

Plazma yarı ömürleri kısa

PERFLOROKARBONLAR :

Florinlenmiş inert hidrokarbon

Oksijeni içlerinde eritir

O2 ve CO2 taşıma kapasiteleri deneysel olarak gösterildi

Oksijen taĢıma kapasiteleri yetersiz

Yüksek basınçlı hava gerektirir

Documents

TARĠHÇE - anadoluissagligi.com · 1937 - Ġlk kan bankas ... diare ate kaıntı hemoglobinüri ba ağrısı transfüzyon yerinde ağrı sırt ağrısı kollaps dolaım yetmezliği