Vai Tro Cua Ngan Hang Trung Uong

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng LI NI UTrong nn kinh t th trng, tin tr thnh mt phng tin m bo cho mi hot ng kinh t din ra mt cch bnh thng. Hot ng ca tin trong nn kinh t lun gn lin vi cc hin tng kinh t nh: lm pht, chu k kinh doanh, thm ht ngn sch ... Tin lin quan n cc quyt nh ca cc c nhn v nh hng n tnh trng chung ca nn kinh t quc gia. Lin quan n s vn ng ca tin trong nn kinh t l hot ng ca cc t chc ti chnh (cc ngn hng, cng ty bo him, cc qu tng tr... ) v th trng ti chnh (th trng chng khon, th trng c phiu v hi oi). Cc th trng ti chnh v cc t chc ti chnh khng ch tc ng n i sng hng ngy ca mi c nhn m cn lin quan n s lun chuyn ca nhng dng vn ln trong nn kinh t, tc ng n hiu qu hot ng ca cc doanh nghip v n c tnh trng kinh t ca mt nc. Nh chng ta bit, nu vn c coi l mt trong nhng ngun lc quan trng v ng vai tr quyt nh i vi s pht trin kinh t, n c mt tnh cht khan him. Vy vn t ra lm th no s dng mt cch trit v c hiu qu nht ngun vn trong nc v ngoi nc? t c iu ny, trc ht cn phi c mt h thng Ngn hng pht trin ng b, c s phi hp nhp nhng gia Ngn hng Nh nc (NHNN) hay Ngn hng Trung ng (NHTW) vi cc Ngn hng thng mi (NHTM) trong vic thc hin chnh sch tin t. , vai tr c bit ca NHTW l khng th thay th c. Chnh v vy m em chn ti :

Vai tr ca NHTW trong nn kinh t th trngDo thi gian nghin cu c hn nn bi vit ca em c th cn nhiu sai st. Em rt mong c c s gp ca cc thy c v cc bn sinh vin

.

http://tailieuhay.com

1

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng CHNG I VAI TR CA NHTW TRONG NN KINH T TH TRNGI. KHI NIM NHTW

Mi quc gia u c NHTW, nhng tn gi c th khc nhau (Ngn hng trung tm, Ngn hng Nh nc, qu d tr lin bang...). Tin thn ca Ngn hng Trung ng l Ngn hng pht hnh tin. Khi Ngn hng c tn l NHTW th Ngn hng ny m nhim vic c quyn pht hnh tin v qun l Nh nc. Do tnh cht hot ng ca NHTW m Ngn hng ny nm trong tay cng c qun l ch yu nht ca Nh nc trong qun l kinh t v m l chnh sch tin t. NHTW l mt b phn trong b my qun l ca Nh nc. NHTW l c quan duy nht c quyn pht hnh tin (in tin) v th n l Ngn hng duy nht khng c kh nng b ph sn. N ng vai tr ch Ngn hng i vi cc Ngn hng thng mi, m bo cho h thng Ngn hng hot ng khng trc trc v cn ng vai tr ch Ngn hng i vi Chnh ph, gnh trch nhim kim sot vic cung ng tin t v vic ti tr cho thm ht ngn sch ca Chnh ph.II. CHC NNG, NHIM V CA NHTW TRONG NN KINH T TH TRNG

1 . Chc nng ca Ngn hng trung ng. . Hot ng ca NHNN v s ch o chnh sch tin t ca n lin quan n cc hot

ng tc ng n bng quyt ton ti sn ca n (ti sn c v ti sn n) Ti sn c TI sn n - Chng khon ca Chnh ph & - Tin giy ca NHNN ang lu thng c quan Chnh ph, hi phiu - Tin gi Ngn hng c Ngn hng chp nhn - Tin cho vay chit khu - Tin c - Tin mt ang thu - Nhng tI khon khc - Tin gi ca kho bc - Tin gi ca nc ngoi v tin gi khc -Tin mt tr sau

Cc khon n khc v ti khon t bn


2

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngBng quyt ton ti sn ca Ngn hng cho thy cc ngun vn v cch s dng vn ca Ngn hng. Thng qua bng quyt ton ti sn, ngi ta c th nh gi chnh xc tnh trng hot ng ca Ngn hng. 1.1 Ti sn c ca NHT Gm nhng chng khon m NHTW nm gi gm c trc ht l chng khon kho bc nhng trc y gm c hi phiu c Ngn hng chp nhn. Tng kim ngch chng khon do cc nghip v th trng m quyt nh. y l loi ti sn c quan trng trong bng tng kt v ti sn ca NHTW. Cho vay chit khu: l nhng khon tin m NHTW cho cc Ngn hng vay v kim ngch vay chu tc ng ca li sut m NHTW nng sut nh cho nhng khon vay (li sut chit khu). Hai ti sn c trn ng mt vai tr quan trng trong bng quyt ton ti sn ca NHTW L do th nht: nhng thay i trong cc khon ti khon c ny s dn n cc thay i v tin d tr v tip sau l nhng thay i v lng tin cung ng. Th hai: do cc ti sn ny (chng khon Chnh ph v tin cho vay chit khu) em li li sut trong khi cc ti sn n (ng tin lu hnh v tin d tr) khng phi thanh ton li sut. Nh vy ti sn c mang li thu nhp, ti sn n khng phi tn km g. Cc chng khon Chnh ph gm cc ti khon chng khon ca NHTW do kho bc pht hnh. NHTW cung cp tin d tr cho h thng Ngn hng hot ng bng cch mua chng khon do d lm tng ti sn c ca n. Mt s tng chng khon Chnh ph do NHTW nm gi dn n mt s tng lng tin cung ng. Ngoi ra, NHTW c th cung cp tin d tr cho h thng Ngn hng bng cch cho cc Ngn hng vay chit khu. Mt s tng tin cho vay chit khu cng c th l mt ngun gy ra s tng lng tin cung ng. Khi NHTW cung cp cho h thng Ngn hng thm mt ng tin gi d tr th tin gi tng mt bi s ca tin ny. Qu trnh ny c gi l to ra bi s tin gi - Tin giy NHTW ang lu thng : NHTW pht hnh ng tin giy. ng tin ang lu hnh l tng s lng tin ang lu thng trong tay dn chng ( bn ngoi Ngn hng). y l mt thnh phn quan trng ca lng tin cung ng (ng tin do cc t chc nhn tin gi nm gi cng l ti sn n ca NHTW nhng c np vo khon d tr).


3

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng- Tin gi Ngn hng : tt c Ngn hng u c mt ti khon NHTW, bao gm cc khon tin gi ca cc Ngn hng gi ti NHTW. Nhng khon tin ny cng vi tin mt ti cc Ngn hng (c coi l tin kt bi n c trong cc kt Ngng hng) c gi l cc khon tin d tr. Cc khon tin d tr l ti sn c ca cc Ngn hng nh l cc ti sn n ca NHTW. Mt s tng cc khon tin d tr dn n mt s tng mc tin gi v do tng lng tin cung ng. y, tin d tr c th c chia lm hai loi : tin d tr m NHTW i hi cc

Ngn hng lu tr (tin d tr bt buc) v tin d tr m cc Ngn hng lu gi theo mun (tin d tr qu mc) 1.2 TI sn n ca NHT. Hai ti sn n trong bng quyt ton : ng tin lu hnh v cc khon tin d tr, thng c gi l cc ti sn n v tin t ca NHTW. Chng l mt phn quan trng ca lng tin cung ng, bi v vic tng mt trong hai th hoc c hai th s dn n mt s tng lng tin cung ng (mi th khc khng i). Tng ti sn n tin t ca NHTW v cc ti sn n tin t ca kho bc (tin mt kho bc ang lu hnh) gi l c s tin t khi ni v c s tin t, chng ta ch tp trung vo ti sn n tin t ca NHTW bi ti sn n tin t ca kho bc ch tiu ti khng qu 10% ca c s tin ni trn. C s tin t (MB) cn gi l tin c quyn lc cao, hnh thnh t cc ti sn n tin trong lu thng(C) cng d tr (R). MB = C + R. c th hiu r hn v bng quyt ton ti sn ca NHTW chng ta s i vo nghin cu cc chc nng v vai tr ca NHTW trong nn kinh t th trng. Vai tr c trng nht ca NHNN l Ngn hng pht hnh, Ngn hng ca Nh nc v Ngn hng ca cc Ngn hng. 2.Nhim v ca NHTW . Nhim v bao trm nht l hoch nh v thc thi chnh sch tin t theo c ch th trng. 2.1 Ngn hng Nh nc l Ngn hng pht hnh.


4

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngKhi Ngn hng pht hnh TW ra i th ton b vic pht hnh tin c tp trung vo NHTW theo ch c quyn. y l chc nng c bn v vn c ca NHTW. Tin do NHTW pht hnh l phng tin thanh ton hp php duy nht. Vi chc nng pht hnh, NHNN khng ch pht hnh tin mt m c phng tin lu thng ni chung. Trch nhim ca NHTW l bo m cung ng , khng thiu phng tin thanh ton (k c tin mt), lm sao cho tng cung ph hp vi tng cu tin t. y, mt vn c tnh nguyn tc l i hi nghim ngt i vi vic vn hnh chnh sch tin t l khng c pht hnh tin b p thiu ht Ngn sch. Hot ng tn dng khng tch ring m nm trong hot ng tin t. Pht hnh tin khng cn l ngun vn tn dng, m ch l hnh thc cung ng tin trung ng, p ng nhu cu phng tin thanh ton ca cc Ngn hng v nn kinh t. Tin mt khng phi l tt c, m nm trong lng tin cung ng. Trc y, qun l tin mt tng l cng c qun l duy nht, l nhim v thng xuyn hng u ca NHNN. Gi y, tin mt ch l phng tin thanh ton, x hi cn bao nhiu u c p ng . Qun l tin mt c thay bng khi nim qun l lng tin cung ng. 2.2. Ngn hng ca Nh nc. Ngn hng Nh nc khng ch c php thay mt iu hnh kim sot hot ng tin t v ton h thng cc t chc tn dng, m cn lm cc cng vic Ngn hng ca Nh nc nh in c tin ,qun l d tr ngoi hi ca t nc, k kt cc hip nh Nh nc v Ngn hng v tn dng, i din cho Chnh ph ti cc t chc ti chnh, tin t quc t, qun l qu ca Ngn sch Nh nc ... Vi vai tr l ch Ngn hng ca Chnh ph, NHTW phi m bo rng Chnh ph c kh nng p ng nhng khon chi tiu khi n ang thm ht. Nu khng tnh n ngun vay t bn ngoi th c hai cch ti tr cho thm ht ngn sch. Th nht, Chnh ph c th vay tin ca dn trong nc bng cch bn ra nhng chng khon ti chnh, k phiu ca Chnh ph v cng tri cho dn chng. Chnh ph bn cc chng khon cho NHTW ly tin mt b p cho khon thm ht. n lt mnh, NHTW tin hnh mt nghip v th trng m, bn nhng chng khon ny trn th trng m ly tin mt. Khi qu trnh ny kt thc, nhng ngi dn


5

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trnggi trong tay nhng chng khon c li ca Chnh ph, nhng lng cung ng tin t khng thay i. Qua vic chi dng khon thm ht, Chnh ph a tr li nn kinh t s tin mt m Chnh ph rt ra khi bn cc chng khon ly tin mt. V NHTW qua vic n ra cc chng khon ny, thu hi li s tin mt cho Chnh ph vay lc u. Th hai, Chnh ph c th ti tr cho thm ht ngn sch bng cch in thm tin. Thc ra, Chnh ph bn chng khon cho NHTW ly tin mt trang tri cho khon chi tiu vt qu khon thu thu. Khi lng cc chng khon Chnh ph nm trong cc Ngn hng thng mi hay c nhn cc cng dn khng thay i nhng c s tin tng ln lng cung ng tin s tng ln nhiu hn do c h s tin. 2.3. Ngn hng ca cc Ngn hng. Thc hin chc nng ny, NHTW ng vai tr l Ngn hng cn cc Ngn hng thng mi v cc trung gian ti chnh (qu tn dng, cng ty bo him...) l cc khch hng ca NHTW. NHTW l Ngn hng ca cc Ngn hng, c thc hin thng qua nhiu mi quan h : a. NHNN tin hnh ti cp vn, thc hin vai tr ngi vay cui cng, qua nghip v ti chit khu i vi cc ngn hng thng mi. Thc cht, y l loi tn dng c th chp giy t c gi ngn hn. Qua nghip v ny, NHTW thc hin kim sot s lng v cht lng tn dng ca cc Ngn hng thng mi. Ta bit rng, bt k mt h thng NHTM no c ngun d tr t i cng s d b nh hng bi nhng cn hong lon ti chnh. Hon lon Ngn hng xy ra khi cc Ngn hng khng c kh nng p ng nhu cu rt ra ca ngi gi, khi Ngn hng buc phi chp nhn ph sn. trnh c nhng cn hong lon ti chnh, cn phi c s m bo rng cc Ngn hng c th nhn c tin mt khi c nhu cu thc s. Nguy c ca nhng cn hong lon ti chnh c th trnh c hoc t nht gim bt c ng k khi bit rng NHTW sn sng ng vai tr cu cnh cho vay cui cng khi khng cn phng sch cu vn no khc. NHNN lun c c kh nng ny v n l Ngn hng duy nht c quyn pht hnh tin. Vai tr ca NHTW l cu cnh cho vay cui cng khng ch n thun duy tr c h thng ti chnh hin i tinh vi v gn b cht ch vi nhau, trong s tht bi ca mt Ngn hng s ko theo s sp ca nhiu Ngn hng khc. N cng lm gim tnh bt kh on ln trong qu trnh kim sot tin t hng ngy.


6

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngb. NHNN thc hin c hiu qu hn na chc nng than tra kim sot thng qua hai knh : Kim sot h tin t, bo m tng quan gia tng cung v tng cu tin t, va to iu kin thc hin cc mc tiu kinh t v m, va kim ch lm pht, gi cho nn kinh t n nh v pht trin. Kim sot cc NHTM nhm gn gi v m bo an ton cho h thng cc t chc tn dng, gip cho hot ng cc Ngn hng thng mi lnh mnh, n nh v c hiu qu. Vic kim sot cc NHTM ch yu thng qua h thng cc cng c kinh t, khng can thip trc tip, qu sn vo hot ng kinh doanh ca h. c. NHNN tm kim cc hnh thc v phng tin thanh ton thay tin mt, t chc h thng thanh ton trong nn kinh t quc dn bao gm h thng thanh ton trong cng mt Ngn hng, thanh ton gia cc Ngn hng, thanh ton b tr trn tng a bn t trung ng n a phng. d. NHTW c trch nhim v quan tm trong vic thnh lp v pht trin th trng tin t v th trng vn di hn tng bc chuyn cc quan h vay mn truyn thng, trc tip vi cc NHTM qua quan h gin tip thng qua cc th trng ny v cng to iu kin NHNN trin khai cc nghip v th trng m. Qua vic phn tch trn chng ta thy c phn no chc nng cng nh vai tr ca NHTW trong nn kinh t. Nhng NHTW thc s tr thnh Ngn hng ca Nh nc, Ngn hng ca cc Ngn hng th n phi thc hin tt chnh sch tin t. 2.4. NHTW v vic thc hin chnh sch tin t. Chnh sch tin t l mt b phn ca chnh sch kinh t x hi ca Nh nc. N l cng c qun l v m ca Nh nc trong lnh vc tin t do NHTW khi tho v thc hin mc tiu cao nht l n nh gi tr ng tin t n nh v tng trung kinh t. Trong nn kinh t th trng, NHTW khng ch c quyn pht hnh tin m cn iu tit lng tin cung ng tc l NHTW phi thc hin chnh sch tin t khng gy ra lm pht, n nh gi tr ng tin. Chnh v vy, s n nh tin t l nhm v thng trc ca NHTW, l nh hng ch o ton b hot ng ca NHTW.


7

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trnga. Chnh sch tin t l mt phng thc theo NHTW kim sot v iu tit khi lng tin t cung ng. S ch o chnh sch tin t ca NHTW tc ng n vic tng gim lng tin cung ng cho nn kinh t. Cc bin chuyn trong lng tin cung ng tc ng n sc kho ca nn kinh t v do nh hng n i sng ca mi ngi chng ta. iu n ln tm quan trng ca chnh sch tin t. NHTW thc hin chnh sch tin t tc l qu trnh NHTW kim sot tin t sao cho khi lng tin t cn i vi mc tng tngr sn phm quc dn danh ngha, cn i gia tng cung v tng cu v tin. Mt chnh sch tin t ng n phi hng vo vic khng ch ngun gc lm tng hoc gim lng tin cung ng, lm tng hoc gim khi lng tin t ni chung ch khng phi ch khng ch tin mt. Chnh sch tin t ca mt quc gia c th c xc nh theo hai hng: Chnh sch tht cht tin t c dng trong nhng thi k c lm pht cao; vi mc ch l lm gim lng tin cung ng. T dn ti vic li sut tng, tiu dng v u t gim, xut khu vng gim, GNP gim, vic lm gim tht nghip tng, km hm s pht trin qu nng ca nn kinh t. Chnh sch m rng tin t c dng khi nn kinh t suy thoi. Mc ch l tng lng tin cung ng, li sut gim. V t tiu dng v u t tng, xut khu vng tng, GNP tng, vic lm tng, tht nghip gim. b. Mc tiu ca chnh sch tin t Do chnh sch tin t l mt phn ca chnh sch kinh t v m nn nhng mc tiu ca chnh sch tin t cng l mc tiu ca chnh sch kinh t v m. NHTW thng ra 6 mc tiu c bn ca chnh sch tin t ca mnh. l vic lm cao, n nh li sut, n nh th trng ti chnh v n nh th trng ngoi hi. y l nhng mc tiu cui cng ca chnh sch tin t. Nu nn kinh t ang din ra nhng vn th chnh sch tin t nhm lm cho mi hot ng kinh t khng tch ri nhng mc tiu . Nu nhng vn cha c th chnh sch tin t phi lun hng ti chung. Th thch ln nht trong vic hoch nh v thc thi chnh sch tin t thng qua cc cng c kinh t v m chnh l x l hi ho hng lot mi quan h vn mu thun vi


8

i i2 i1

MS

S2 i Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng

MS1

M

nhau trn tt c cc cng c : Gia mc tiu kim ch lm pht v mc tiu tng trng 1 2Md1 NHTM v t chc tn dng gia li chMd1 ngi gi tin vi nh kinh doanh tin t v ngi (hnh a) (hnh b) gian, nhng mc tiu c coi l cp bch nht cho tng giai on c th. tin tin

i Md2 Md kinh t; gia li ch chung (kim ch lm 2pht v tng trng kinh t) vi li ch ca ccLng Lng vay vn. Chnh v vy cn tm n2 nhng im dung ho khi tm ra nhng mc tiu trung M1 M M

Vic la chn cc mc tiu trung gian phi xut pht t vic thit lp cng cht ch, cng tt mi quan h qua li tht hon ho gia mc tiu trung gian vi mc tiu cui cng. Mc tiu trung gian phi l mc tiu m NHTM bng vic s dng nhng phng tin hin c, c th kim sot c, gii quyt c. Vy nhng mc tiu chnh l mc tiu v t sut li tc v mc tiu v s lng cung tin, s lng c s tin. Tuy nhin, NHTM khng th thc hin ng thi c hai mc tiu n nh li sut v n nh mc cung ng tin t. Nu m bo mc cung ng tin t th phi chp nhn thay i li sut (hnh a). Nu mun n nh li sut, th buc phi thay i lng cung ng tin t mt khi lng cu tin thay i (hnh b). Trn thc t, NHTM thng mun iu chnh li sut m bo mc cung ng tin.

T vic xc nh c mc tiu ca chnh sch tin t, NHTM ch o chnh sch tin t bng cch s dng cc cng c tc ng vo thi ca Ngn hng, nh tc ng n lng tin cung ng. c. Ba cng c chnh m NHTM s dng tc ng n lng cung ng tin t, l:


9

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng+ Nghip v th trng m: l nghip v c tin hnh khi NHTW thay i c s tin bng cch mua vo (nu mun lm tng c s tin) hoc bn ra cc chng khon (nu mun lm gim c s tin) trn th trng. Ta cng thy rng c rt t khc bit khi NHTW giao dch trc tip vi cc Ngn hng khc hoc vi cc t chc cng cng phi ngn hng. Cc Ngn hng lun c tin d tr ln hn s d tr bt buc phng s bt nh v li sut trn th trng tin t. Mt khc, cc Ngn hng phi c mt lng chng khon ng k khi cn vn kh dng, h buc phi bn ngay mt phn i. Nu NHTW bn chng khon cho trc tip chng khon cho h thng chng khon cho h thng Ngn hng, d tr tin mt ca cc Ngn hng s gim ngay lp tc. Nu NHTW bn chng khon cho cng chng, cc c nhn s tr li bng sc theo ti khon ca h Ngn hng, lm cho d tr tin mt ca Ngn hng li b gim st. Nh vy l, c hai trng hp bng nghip v th trng m trong lnh vc chng khon ti chnh NHTW lm bin i c s tin, d tr tin mt ca cc Ngn hng khon cho vay tin k gi v lng cung ng tin t. Nghip v th trng m c hai loi: -Nghip v th trng m nng ng: NHTW ch ng tin hnh cc vic mua bn chng khon thay i mc d tr ca NHTW, do lm thay i c s tin v thay i lng cung ng tin. -Nghip v th trng m th ng c tin hnh khi cn thit phi i ph li nhng tc ng ca cc nhn t khc lm nh hng n c s tin. NHTW nh c nghip v ny kim sot c hon ton th trng t do. Nghip v th trng t do linh hot v chnh xc c th c s dng bt c mc no. Nghip v th trng t do d dng c o ngc li khi c mt sai lm sy ra trong lc tin hnh nghip v th trng t do, NHTW c th lp tc o ngc li vic s dng cng c . Nu NHTW thy rng cung ng tin t tng qu nhanh do n mua trn th trng t do qu nhiu th n c th sa cha ngay lp tc bng cch tin hnh nghip v bn trn th trng t do. Nghip v th trng t do c th c hon thnh nhanh chng khng gy nn nhng chm tr v mt hnh chnh. V tc dng ca nghip v th trng t do i vi tin d tr l khng chc chn hn nhiu so vi tc dng i vi c s tin t. + Chnh sch chit khu:


10

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngLi sut chit khu l li sut m NHTW tnh vi NHTM khi h mun vay tin. Thng qua li sut chit khu NHTW tc ng n lng d tr ca NHTM. Cc NHTM phi cn i li sut h s thu c mt khon cho vay bin (c tnh n c nhng nguy c v chi ph c kin quan nu c dng tin mt rt ra bt thnh lnh v ln) vi li sut chit khu. Mt li sut chit khu cao hn lm tng ph vay t NHTW, nh vy cc NHTM s vay chit khu t hn, v t lm gim bt c s tin v thu hp cung ng tin. Nu mt li sut chit khu thp hn lm cho vay chit khu hp dn hn vi cc Ngn hng v khi lng vay s tng ln, lm tng c s tin v tngcung ng tin t. Nhng iu kin d dng ca NHTW m theo nhng khon cho vay chit khu c cung cp cho cc Ngn hng c gi l ca s chit khu. NHTW c th tc ng n khi lng vay chit khu bng hai cch: bng cch tc ng n gi c ca khon vay (li sut chit khu) nh phn trn trnh by hoc bng cch tc ng n s lng vay thng qua vic NHTW qun l ca s chit khu. Cc khon vay chit khu m NHTW cp cho cc NHTM c ba loi: tn dng iu chnh, tn dng thi v, v tn dng m rng. Tn dng iu chnh, y l loi tn dng thng dng nht, nhm gip cho cc Ngn hng gii quyt vn kh nng hon tr ngn hn do tin gi b tm thi rt ra. Tn dng thi v c cp p nhng ng nhu cu thi v ca mt s t Ngn hng ang ngh v nhng vng nng nghip hot ng theo kiu thi v. Tn dng m rng c cp cho cc NHTM b kh khn nghim trng v kh nng hon tr do tin gi b rt ra; th khng yu cu hon tr nhanh chng ngay. Nhng Ngn hng c cp loi tn dng ny phi np mt bn ngh trnh by nhu cu vay tn dng m rng v mt bn k hoch khi phc li kh nng hon tr ca Ngn hng. Ngoi vic s dng lm mt cng c nh hng n c s tin t v cung ng tin t, chit khu cn quan trng ch nhm trnh khi nhng cn sp ti chnh. Vai tr quan trng nht ca NHTW l tr thnh ngi cho vay cui cng, n phi cung cp d tr cho Ngn hng khi cc Ngn hng b e do ph sn, do ngn chn nhng cn sp Ngn hng v ti chnh. S dng cng c chit khu trnh nhng cn sp ti chnh bng cch thc hin vai tr ngi cho vay cui cng l mt yu cu cc k quan trng tin hnh chnh sch tin t thnh cng.


11

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngTuy nhin, mt vn ny sinh l nu mt Ngn hng bit c NHTW s cp cho mnh tn dng chit khu khi Ngn hng gp kh khan th n dm mo him chp nhn nhiu ri ro hn v tin rng NHTW s n gii quyt kh khn cho n. Vai tr ngi cho vay cui cng ca NHTW to ra nh mt vn may ri v tinh thn. So vi cng c nghip v th trng t do, vic s dng chnh sch chit khu kim sot cung ng tin t hnh nh khng c hiu qu bng cc nghip v th trng t do hon ton l s t do hnh ng ca NHTW trong khi khi lng cho vay chit khu ti sn li khng nh vy. NHTW c th thay i li sut chit khu nhng khng th bt cc ngn hng phi i vay. Hn na cc nghip v th trng t do d dng c o ngc li hn l o ngc nhng thay i trong chnh sch chit khu, vic can thip vo th trng m s c a chung hn k thut ti chit khu v n mm do hn. i vi cc nghip v ti chit khu, chnh cc NHTW ng vai tr b ng, do phi p ng nhu cu hng ngy ca NHTW. Trong h thng th trng m, NHTW ng vai tr ch ng bi v chnh NHTW yu cu vn kh dng cho th trng tin t. Phng thc th trng m khng ch cung cp vn kh dng cho cc NHTM trn th trng tin t m cn rt vn kh dng ra khi th trng tin t. iu gip NHTW kim sot tt hn lng vn kh dng Ngn hng v li sut trn th trng. Cng cn phi ni thm rng, tuy hai cng c trn u c nhng mt u nhc im ring nhng chng u c mc ch l m bo ti cp vn ca NHTW cho NHTM. Ngoi hai cng c trn, NHTW cn s dng cng c l quy nh t l d tr bt buc (Rd) + D tr bt buc. T l d tr bt buc l t l ti thiu gia d tr tin mt vi cc khon k gi m NHTW yu cu NHTM phi duy tr. Khon d tr bt buc l khon tin d tr cn thit NHTM c th ng ph vi nhng lung tin mt rt ra bt ng. Nu mt khon d tr bt buc ang c hiu lc, cc NHTM c th gi lng tin mt cao hn d tr tin mt theo yu cu nhng khng c gi t hn. Nu lng tin mt ca h gim xung xung thp hn lng bt buc, h phi vay tin mt ngay, thng l vay ca NHTW khi phc li t l d tr bt buc


12

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngKhi NHTW quy nh mt khon d tr bt buc cao hn t l d tr m cc Ngn hng thn trng phi duy tr trong bt k tnh hnh no th hu qu ca n l gim bt vic to ra nhng khon k gi ca cc Ngn hng, lm gim gi tr ca tha s tin v gim lng cung tin i vi bt k c s tin bt nh no. Mt khon d tr bt buc c tc dng nh mt khon thu nh vo cc Ngn hng bng cch bt buc h phi duy tr mt khon d tr cao hn trong tng s cc khon c di dng d tr Ngn hng v mt t l thp hn ca cc khon cho vay c li sut cao. H thng d tr bt buc to nn mt mi quan h my mc gia to tin do NHTM thc hin (bng vic lm xut hin tin gi) v nhu c ti cp vn ti NHTW. H thng ny rt mm do v tu theo mc ch ca chnh sch tin t v tu theo mc vn kh dng Ngn hng, NHTW c th iu chnh t l d tr bt buc. c bit, vic tng t l d tr bt buc c th iu ho vn kh dng Ngn hng khi c ngun thu ngoi t ln. H thng ny c s cnh tranh gia cc Ngn hng bi v n p dng khng phn bit mi Ngn hng trong ton h thng. Ba cng c k trn y c tc dng tng qut l kim sot khi lng cho vay ca Ngn hng, mc li sut v khi lng tin t ni chung. Nhng Ngn hng trung gian cn thoi mi ch cho ai vay tu s xt on ca mnh, iu c ngha l ba cng c nn cha nh hng n c cu tn dng m Ngn hng trung gian cp cho khch hng. Nu NHTW khng p dng chnh sch kim sot tn dng, Ngn hng trung gian s ch hng vo nhng ni c th thu c li nhun cao t ch trng ti nhng ngnh c hot ng li ch x hi nhiu hn. Chnh sch kim sot tn dng s gii hn mc ti a cp cho nhng ngnh hot ng no c xem nh u tin, cn ym tr tn dng mnh hn. Chnh sch kim sot tn dng gm hai ni dung chnh l hn mc ti sn v qun l li sut.


13

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng CHNG II NGN HNG NH NC VIT NAM TRONG S CHUYN I T NN KINH T K HOCH HO TP TRUNG SANG NN KINH T TH TRNG C S QUN L CA NH NCI. S CN THIT PHI XY DNG CC TH CH TI CHNH HU HIU TRONG NN KINH T CHUYN TIP

Qua qua trnh chuyn i t nn kinh t k hoch ho tp trung sang nn kinh t th trng l ht sc kh khn v phc tp. Kinh t trong giai on chuyn tip c khu vc kinh t t nhn nh nhng pht trin rt nhanh v nhanh chng v khu vc kinh t Nh nc ngy cng co li. Tuy nhin, phn ln cc trng hp kinh t t nhn khng xut hin ngay lp tc m dn theo thi gian v khu vc kinh t Nh nc cng khng h c biu hin mt ngay. Vi s pht trin ca khu vc kinh t t nhn, xy dng c mt h thng ti chnh vng chc, ly th trng lm c s m bo cho cc thnh phn kinh t hot ngtt l mt vic lm ht sc cn thit. Trong qu trnh chuyn tip sang nn kinh t th trng cc nh ra quyt nh phi i mt vi nhng mu thun gia cc mc tiu ra; mc d s chuyn i hng ti nn kinh t th trng hm rng Chnh ph cn phi rt khi v tr thng tr ca mnh trong nn kinh t nhng mt khc cng cn phi c hot ng ca Chnh ph gii quyt nhng nhim v mi sut hin. Mt trong s nhng nhim v l xy dng mt h thng ti chnh vng chc hu hiu, ly th trng lm c s, thc thi mt chnh sch tin t c hiu qu. Nhng nn kinh t ny thiu hu ht nhng t chc quan trng ca kinh t th trng, th trng cnh tranh cho cc nhn t, cc hng ho v dch v, mt h thng ti chnh cnh tranh v c u t vn y , mt c cu php lut v iu chnh nhm m bo cho h thng ti chnh. Trong cc nn kinh t k hoch ho tp trung trc y, h thng ti chnh u trng thi ti t. Ti chnh hu nh ch ng vai tr ghi chp, lu gi th ng, trong khi vic phn b cc ngun lc do chnh k hoch tp trung kim sot


14

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngCc quyt nh tn dng u c ln k hoch trc. H thng Ngn hng b suy kit v ngun vn thp, mt s lng ln cc khon n khng hot ng ca cc quc doanh, cc khon cho vay gin tip tp trung theo khu vc a l v khu vc ngnh, Ngn hng tit kim c mng li chi nhnh nh b. Hot ng kinh doanh ca Ngn hng hu nh khng c li, c Nh nc b l. Cc nh qun l li c rt t kinh nghim trong vic nh gi cc n xin vay, trong vic tnh ton v gii quyt cc ri ro. Th trng c phn v th trng tri phiu th hoc l khng tn ti hoc l rt nh b v khng linh hot trong vic chuyn i ra tin mt hoc trn c s trao i v cc doanh nghip to nn mt mng li rng ri tn dng gia cc hng vi nhau. Nhng kh khn trn y t ra nhng yu cu rt ln i vi h thng ti chnh. Nh trn nu, xy dng c mt h thng ti chnh vng chc l vic lm cn thit song n cng i hi chng ta lun lun phi thn trng trong tng bc i khng vi v v c th dn n s b ca c nn kinh t. Cn phi nm vng nhng di sn li t nn kinh t k hoch ho tp trung. Khng nn p t t ngt vic kim ch tn dng gt gao i vi cc doanh nghip, iu ny c th gy ra s ph sn hng lot cc doanh nghip. i vi qu trnh t nhn ho cc x nghip quc doanh, ti chnh l - v cn phi l ch yu trong vic to iu kin chuyn quyn s hu t Nh nc sang khu vc t nhn, m bo cho kt qu ca qu trnh t nhn ho s thay i thc s cch thc hot ng ca cc doanh nghip. Mt khc, vic xy dng h thng ti chnh cn ph thuc vo tnh hnh ti chnh thc t mi nc. Mi nc u c nhng c im kinh t ring bit, nhng thun li v kh khn khc nhau trong qu trnh pht trin do vn t ra l mi nc phi xc nh c r rng im no l im mnh, im no l im yu ca mnh t xc nh u l im ch yu, u l im th yu trong h thng ti chnh. Chng ta u thy rng con ng dn n s thnh cng chnh l xy dng h thng ti chnh hu hiu v vng chc, song iu ny khng c ngha l tin hnh ci t ng lot. u tin ti cao phi ginh cho vic ci t li khu vc Ngn hng . Trong nn kinh t th trng, ngn hng l ngun cung cp vn cho hot ng ngn hn ca Cng ty v a ra cc khon u t d chuyn i thnh tin mt m ngn hng c th lu gi chng t. Ngn hng cng l ngun cung cp chnh vn con ngui c o to trong vic nh gi cc ri ro tn dng v nh th to ra nn tng m bo cho vic


15

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngphn phi ngun ti lc mt cch c hiu qu. Vic cung cp ti chnh c hiu qu s trc tip tc ng vo vic nng cao hiu qu trong sn xut ni ring v trong x hi ni chung.II. VAI TR CA KHU VC NGN HNG

Mt trong nhng th thch vi nhng nn kinh t k hoch tp trung trc y chnh l s phn quyn trong vic phn b ngun ti lc. L do hang u trong ng c kinh t nhm chuyn i sang c ch th trng l s nhn thc c rng k hoch ho tp trung khng a li s phn phi vn c hiu qu v v th m cc ngun ti nguyn vt cht khng c s dng c nng sut thp. V mt ny bn cht ca th trng l gim ti mc ti thiu nh hng ca cc nhn t phi kinh t tc ng leen s phn phi cc ngun ti nguyn v cng chnh nh m ci thin c hiu sut u t. Vn trng tm phi quyt nh ci g s thay th c ch k hoch ho lm trung gian gia nhng thnh phn kinh t c ngun ti chnh thng d v nhng thnh phn kinh t khng c vn cung cp cho cng vic u t ca mnh. Theo truyn thng, v tr trung gian ny c thng tr bi khu vc Ngn hng. S cnh tranh gia cc Ngn hng vi nhau v vi cc hnh thc trung gian ngoi ngn hng buc Ngn hng phi nng cao s thnh tho trong vic nh gi ri ro tn dng v xc nh nhng khon u t c li nht. Trong qu trnh thc hin iu ny cc Ngn hng i nhng ngun tin c gi tr v c ngi cho vay v ngi vay tin. Trn c s nh gi cc ngun thng tin Ngn hng s quyt nh la chn nhng khon u t c l nht. Ngay c nhng nc cng nghip pht trin, mc d c s pht trin v a dng ca nhiu t chc ti chnh song vai tr ch o ca khu vc Ngn hng i vi s pht trin ca nn kinh t l khng th ph nhn c. nc ta trc y th sao ? Do hu qu ca lm pht ko di, bt ngun t nhng

mt cn i nghim trng trong nn kinh t quc dn, thc trng hot ng tin t, tn dng trong nhng nm 80 ht sc ri ren. Tin mt pht ra rt ln nm sau cao hn nm trc vi khi lng ln hn nhiu ln nhng vn khng p ng cho nhu cu sn xut v lu thng hng ho. Chc nng trung tm tin mt ca ngn hng b thu hp. Tin mt quay ngoi vng kim sot ca ngn hng vi tt c tc ng tiu cc ca n n i sngs kinh t - x hi. Trong tn dng, nht l tn dng ngn hn, d n tng rt nhanh v dn thot khi ngun vn huy ng. Tc tng tn dng vt xa tc pht trin ca


16

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngsn xut v lu thng hng ho. Cc chi nhnh Ngn hng c s ch bit cho vay, li hon ton vo vn ca NHTW b p. Thit hi duy nht thuc v NHNN ngi i din cho Chnh ph qun l ngun vn . Hn na, chc nng qun l Nh nc, chc nng hng dn thanh ton trong nn kinh t quc dn ca NHNN khng thc hin c. Mi lin h hu c gia tin mt v tin gi b ph v. Phm vi thanh ton qua ti khon ngn hng b thu hp. Thanh ton bng tin mt ngy cng m rng. Tnh hnh trn bt ngun t t chc hot ng ca h thng Ngn hng. T khi ra i, NHNN l Ngn hng pht hnh, ng thi va l Ngn hng trc tip cho vay vn i vi nn kinh t quc dn, va l t chc qun l Nh nc v tin t tn dng, thanh ton. Do hot ng ca nn kinh t quc dn trong c ch tp trung quan liu bao cp, khng tha nhn th trng nn khng c th trng t1. Hot ng Ngn hng tng i n gin, khng i hi s nng ng, linh hot trong hch ton kinh doanh v Ngn hng thc cht nh l c quan cp pht ti chnh th hai, sau ngn sch cp pht vn cho x nghip. Qun l Nh nc trong h thng Ngn hng mt cp khng thot khi vic tun th mt cch my mc nhng quy nh, nhng ch th, mnh lnh ca Ngn hng cp trn v tin t , tn dng, thanh ton. Trong hot ng tn dng, Ngn hng khng thc y v trch nhim i vi ngun vn huy ng ch bit cho vay theo ch tiu k hoch ca cp trn, cng xin c vn nhiu cng cho vay rng ri, trong khi dch v Ngn hng li yu km. Thi phc v khch hng, phong cch giao dch ca nhn vin Ngn hng cn nhiu khu phin h, ca quyn thiu vn minh, lch s cn thit ... Ni chung, c th thy rng nhng iu kin cn c tin hnh hot ng kinh doanh Ngn hng, n lc ny l cha c. V y cng chnh l s cn thit phi chuyn Ngn hng sang hch ton kinh doanh XHCN. T thc trng ny, vn t ra l phi tin hnh ci t h thng Ngn hng.III. VIT NAM TRONG QU TRNH I MI V HON THIN H THNG NGN HNG.

Nn kinh t Vit Nam trong nhng nm gn y ang y mnh t nn kinh t k hoch ho tp trung sang nn kinh t tin t c s qun l ca Nh nc, tng bc ho nhp vi nn kinh t khu vc v kinh t th gii. Vit Nam mi ang trong giai on


17

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngchuyn tip (thi k qu ), trong giai on ti thc y mnh m nn kinh t pht trin theo ng nh hng m ng v Nh nc vch ra, mt trong nhng nhim v u tin phi c xem xt chnh l hon thin v pht trin lnh vc Ngn hng, tin t. Tin t v Ngn hng ng vai tr nh l ngi m u, ngi nng , ngi iu chnh, ngi tham gia, ngi quyt nh i vi mi qu trnh sn xut, t hnh thi th s nht n hnh thi phc tp, hin i v tinh vi nht. Hnh thi tin t phn nh trnh pht trin kinh t, l thc o lch s, l vt kt tinh ca x hi v l ng c cc mnh cun ht v khi dy mi tim n kinh t, x hi. Tm quan trng ca Ngn hng v tin t trong s pht trin kinh t l khng th ph nhn. V tr ca ng tin v vai tr ca Ngn hng cng tr nn quan trng i vi vic n nh v pht trin kinh t trong iu kin c ch th trng. Trong nn kinh t tin t , mi hot ng kinh t u lin quan n hot ng ti chnh, tn dng, gim st v iu tit thng qua h thng Ngn hng ;Ngn hng c coi l mt b phn ca kt cu h tng. Do Ngn hng c t chc thnh mt h thng nht, iu tit lu thng hng ho v dch v trn phm vi ton quc nhm thc hin chc nng qun l v m i vi qu trnh sn xut, lu thng, phn phi v tn dng trn phm vi ton x hi. Nh vy chng ta c th thy c ngha quan trng ca h thng Ngn hng, c bit l i vi Vit nam, mt t nc m t trc cho n nay, ngoi Ngn hng, cc t chc ti chnh tn dng nh Cng ty ti chnh, hp tc x tn dng th cc hnh thc ti chnh phi Ngn hng cn cha pht trin. Nhn thc c tm quan trng , cng cuc i mi v hon thin h thng Ngn hng bt u thc s tin hnh vi mc nh du l Ngh nh s 53/HBT ngy 16/3/1988 ca Hi ng b trng nay l Chnh ph v vic t chc li h thng Ngn hng Vit nam. h thng Ngn hng Vit nam c phn nh thnh hai cp l Ngn hng Nh nc Vit nam vi chc nng qun l Nh nc i vi ton b h thng Ngn hng, Ngn hng chuyn doanh hot ng nh nhng ngn hng thng mi theo ch hch ton kinh t. Cng vi qu trnh i mi ton din nn kinh t, tip tc i mi h thng Ngn hng, ngy 23/5/19909 Hi ng Nh nc (nay l U ban thng v Quc hi) thng qua Php lnh Ngn hng. Hp tc x tn dng Cng ty ti chnh. Vic ban hnh hai php lnh Ngn hng ni trn to c s php l cho vic i mi mt cch ton din cc hot


18

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngng ti chnh, t1, nh du mt bc ngot quan trng trong vic i mi h thng Ngn hng vit nam. c im, gn y ngy 26/12/1997 ch tch nc Trn c Lng k lnh cng b lut Ngn hng Nh nc Vit nam (gm 7 chng, 63 iu) v lut cc t chc tn dng (gm 11 chng, 131 iu). iu ny m bo cho tnh ng b ca c ch ti chnh tin t quc gia, phc v c lc cho s pht trin kinh t. Bn cnh , hot ng ca h thng Ngn hng v cc t chc ti chnh tn dng cn c s h tr rt c lc ca hng lot cc lut, cc Ngh nh nh lut Cng ty, lut ph sn, lut t ai .... Vi s quan tm ca ng v Nh nc, v vi s n lc ca bn thn ngnh, trong thi gian qua h thng Ngn hng Vit nam t c nhiu thnh tch ng k. l bc u xy dng c h thng Ngn hng thch ng vi c ch tin t, c s qun l ca Nh nc theo nh hng XHCN, gp phn y li lm pht, thc y tng trng v chuyn dch c cu kinh t, thc y s nghip cng nghip ho, hin i ho t nc. C th l nhng nm 1980 - 1986 nn kinh t nc ta lm vo tnh trng khgn hong nng n m c trng ni bt l lm pht phi m, tc pht trin kinh t gim st, mt cn i c i ni v i ngoi. Bc ngot utin ca hot ng Ngn hng t nm 1988, khi cc chnh sch v bin php ci t mnh m c ngnh Ngn hng thc hin : nng li sut huy ng ln mc cao (12%/thng u nm 1989) thu ht khi lng tin mt rt ln ang nm ng trong lu thng, xo b c bn ch t gi, p dng t gi th ni c iu tit linh hot, i i vi iu chnh dn li sut xung theo kt qu km ch lm pht, kch thch xut khu, hng nhp khu vo cc mt hng phc v sn xut trong nc. Mt khc, t sau khi c Php lnh Ngn hng, ngnh Ngn hng tng bc p dng cc cng c qun l v m gin tip thay th cho cc cng c kimr sot trc tip trong qu trnh thc thi chnh sch tin t. c bit, NHNN p dng mt lot bin php nhm tht cht lng tin cung ng v kt qu l tc lm pht phi m trc 410,9% nm 1988 xung cn 67,4% nm 1991, 17,4% nm 1992 v 5,2% nm 1993. Nm 1994, nn kinh t vn duy tr c mc tng trng kinh t cao hn nm 1993 (8,8%) nhng mc lm pht cao hn d kin (14,4%) ; mc lm pht nm 1995 l 12,7% nm 1996 l 4,5% v gn 4% nm 1997. Nhng nm u ca qu trnh i mi Ngn hng, nn kinh t nc ta phi i ph vi nhng kh khn gay gt. Vi nhng chnh sch i mi ca Ngn hng Nh nc, c


19

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngbit l khng ch khi lng tin cung ng, chnh sch tn dng, chnh sch li sut, chnh sch t gi ... gp phn thc y s ci thin nn kinh t theo hng phc hi v pht trin. ngnh Ngn hng cng gp phn vo vic chuyn dch c cu kinh t. C cu tn dng Ngn hng tng dn cho lnh vc kinh t ngoi quc doanh trong khi bo m c chn lc vic duy tr nhng doanh nghip Nh nc kinh doanh c hiu qu. T trng cho vay cc x nghip quc doanh nm 1991 l 90% v ngoi quc doanh l 10% th n nm 1994, t trng l 65%, nm 1995 l 58,5% v 41,5%. Trc y, Ngn hng Trung ng hot ng ngn hn l ch yu. phc v tt hn cho qu trnh cng nghip ho, Ngn hng ch m rng hot ng trung v di hn. T trng cho vay ngn hn t 85% v trung di hn 15% (nm 1991) th n nm 1994 thay i 67% v 33%. Nm 1995 so vi nm 1994, d n cho vay ngn hn tng 36,7%, d n cho vay trung v di hn tng 24,6%. C cu tn dng ngn hng qua cc nm Quc doanh 1991 1992 1993 1994 1995 90,0 88,0 72,0 65,0 58,0 Ngoi quc doanh 10,0 12,0 28,0 35,0 41,0 Ngn hn 85,0 84,0 77,0 67,0 75,0 Trung & di hn 15,0 16,0 23,0 33,0 25,0

S tng trng tn dng v cc nh hng ca nn kinh t quc dn to nn c cu tn dng ngy cng hp l, thc y tng bc s thay i c cu kinh t. Hn na, cng vi vic m rng cho vay n tt c cc thnh phn kinh t, h thng Ngn hng c bit quan tm u t pht trin khu vc nng nghip v nng thn, quan tm n cho vay khuyn khch xut khu, cho vay ng dng tin b khoa hc v p dng cng ngh mi. Nhiu cng c v hnh thc huy ng vn a dng c a vo p dng trong h thng Ngn hng : k phiu ca NHTM, tit kim xy dng nh ... Nh , vn hot ng ca cc Ngn hng tng lin tc vi t l kh cao : nm 1991 tng 68%, nm 1992 tng 19%, nm 1993 tng 14%, 1994 tng 59% v nm 1995 tng 32%. Ngun vn


20

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngtrong nc c tng trng cng vi ngun vn t nc ngoi l iu kin c bn, gp phn tch cc tng u t, phc v s nghip cng nghip ho, hin i ho t nc. C th ni, nhng thnh qu bc u t c trong cng cuc i mi v hon thin h thng Ngn hng Vit nam gp phn ng k vo s pht trin chung ca nn kinh t trong khng th thiu vai tr c bit quan trng ca NHTW Thng c Ngn hng Nh nc gi y c quyn kim sot tng trng tin t thc hin c cc ch tiu v lm pht v tng trng kinh t lnh mnh. NHNN ch ng hn trong vic la chn cc bin php, chnh sch can thip vo nn kinh t nhm t c cc mc tiu ca chnh sch tin t. Trn th gii, tu thuc vo iu kin c th m mi quc gia c mc tiu ca chnh sch tin t khc nhau. Vit nam, chnh sch tin t c mc tiu c xc nh l thc y tng trng kinh t v kim ch lm pht t u thp k 90 n nay, lm pht gim thp v c kim ch, ch cn 14,3% nm 1994, 12,7% nm 1995 v 4,5% trong nm 1996, v gn 4% nm 1997. Trong khi , nn kinh t tng trng cao v n nh : 8,8% nm 1994 v 9,5% nm 1995 v 9,5% nm 1996.mc t ng t in t v l m ph t (%)30 25 20 15 10 5 0 1994 1995 1996 1997

Cung ng ti n

Ch g CPI s i

S cui t u 12/1994 tng lng tin m rng thm 12NH) k

Thnh cng ca Vit nam trong qu trnh chuyn i sang kinh t th trng, c d lun quc t nh gi cao. Trong s cc nguyn nhn ca thnh tu, ni ln l vic iu hnh c hiu qu li sut v t gi trong nn kinh t. Li sut l cng c c v tr quan trng s mt trong h thng cc cng c ca chnh sch tin t quc gia. V bn cht, li sut l gi c mua bn vn, c tc dng iu ho cung cu vn, thc y tng tc lu chuyn vn trong nn kinh t.


21

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng Vit nam, cho n ht nm 1996, li sut vn cha tr thnh gi c mua bn vn

trong nn kinh t nn cc Ngn hng thng mi tha hng nghn t ng vn trong khi nhu cu ca cc doanh nghip vn rt ln. Tuy nhin nhn li, nm 1996, nh du mc lch s trong cuc cch mng v li sut ca h thng Ngn hng Vit nam.

Cc mc trn li sut cho vay ti a c iu chnh trong nm 1996 Loi li sut 1. Cho vay ngn hn ti a 2. Cho vay trung v di hn 3. Li sut cho vay ca NHTMCP nng thn 4. Li sut cho vay ca QTDND T ngy 1/1/1996, NHNN Vit Nam chm dt vic quy nh c th chi tit cc loi li sut tin gi v li sut cho vay thay bng vic ch quy nh trn li sut cho vay ti a, NHNN 4 ln quyt nh h trn li sut. Theo , li sut cho vay ngn hn ti a ln lt gim t 2,1% / thng (trc 31/12/1995) xung cn 1,75% t 1/1/1996, 1,6% t 15/7/1996 ; 1,50% t 1/9/96 v 1,25%/thng t 1/10/1996. Ph hp vi thng l quc t, li sut cho vay trung hn c nng ln cao hn li sut cho vay ngn hn : 1,55%/thng t 1/9/1996 v 1,35% / thng t 1/10/1996. ng thi khong cch gia li sut cho vay bng ni t v li sut cho vay bng ngoi t rt ngn li, to s bnh ng hn na gia ni t v ngoi t. Li sut cho vay gim ti mc thp nht t trc n nay thc y cc doanh nghip, cc thnh phn kinh t vay vn u t pht trin sn xut kinh doanh. iu c bit l khc hn vi cc t iu chnh li sut trc y mc d 4 ln iu chnh gim li sut m tnh hnh kinh t - x hi vn n nh, gi c khng c bin ng. iu cho thy ngi dn t lng tin vo h thng Ngn hng, sc mua ng u c m bo. 2,5 2,2 2,1 1,8 1/1/96 1,75 1,7 2,0 15/7/96 1,60 1,65 1,8 1/9/95 1,5 1,55 1,7 n v : % 1/10/96 1,25 1,35 1,5


22

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngTuy nhin, cho cng c li sut ca Vit nam ng c vai tr ca n nh cc nc c nn kinh t tin t th cn phi lm nhiu vic. l cn s linh hot trong bun bn tin. cc nc trn th gii, NHTW ch cng b mt loi li sut ti chit khu, cn Vit nam, NHTW cn cng b nhiu loi trn li sut khc nhau, c ti 4 loi li sut cho vay ca NHTM Chnh ph nng thn v li sut cho vay ca qu tn dng nhn dn (TTDND). Do , tnh linh hot ca li sut thc y cnh tranh cha c pht huy ng ngha ca n, liut cho vay ca NHTM Chnh ph nng thn l 1,5% v ca QTDND l 1,8% / thng lm cho nng dn l ngi phi chu li sut cao nht trong nn kinh t gp 1,2 - 1,5 ln so vi mc 1,25 % cho vay thnh th. Trong khi thnh phn kinh t ny ng ra phi c u tin hn c bi v li nhun thp, lao ng ch yu l th cng li ng gp khi lng hng ho ln nht cho xut khu : go, c ph, cao su, ht iu, hng th cng, thu hi sn. iu ny c v tri ngc vi qui nh chnh lch li sut 0,35%. Ngay t u nm cho n ht nm 1996, NHTW quy nh cho cc t chc tn dng (TCTD) phi thc hin bnh qun li sut u ra v u vo khng c vt qu 0,35%. y c coi l mt bc tin (b quy nh c th cc mc li sut tin gi ) nhng li c hai bc li bi quy nh ny lm trit tiu ng lc cnh tranh gia cc TCTD, h khng phn u gim chi ph hot ng, khng to iu kin mnh dn u t cho i mi cng ngh ... Bn cnh , cc cng c iu chnh li sut cha pht huy tc dng. Cho n cui nm 1996, h thng Ngn hng Vit nam pht trin n giai on cao nht v s lng, c cu v cc loi hnh Ngn hng : 4 NHTM quc doanh vi 1200 chi nhnh, 54 NHTM c phn v 2 cng ty ti chnh c phn, 3 NH lin doanh vi nc ngoi, 24 chi nhnh Ngn hng nc ngoi v 70 vn phng i din Ngn hng nc ngoi, 1 cng ty lin doang cho thu ti chnh v 1 cng ty cho thu ti chnh ca nc ngoi, 50 HTX tn dng v hn 700 QTND; ngoi ra cn c 5 cng ty bo him, mt cng ty lin doanh bo him, mt cng ty ti bo him v 6 qu u t Vit Nam. Nhng t chc thng qua cng c li sut thc hin huy ng vn v u t vn cho nn kinh t thc hin mua bn vn trc tip ln nhau hoc trn th trng lin Ngn hng, hnh thnh nn li sut trn th trng lin Ngn hng.


23

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngTh trng ni t lin Ngn hng c NHTW a vo hot ng t nm 1992 v th trng ngoi t lin Ngn hng bt u hot ng t cui 1993. n nay mi ch c khong hn 50% s t chc ti chnh tn dng ni trn l thnh vin tham gia vo th trng. Th trng hot ng khng thng xuyn cha tr thnh ni bun bn vn gia cc thnh vin, li sut trn th trng lin Ngn hng cha c tc dng hnh thnh nn li sut cho vay bnh qun trong nn kinh t. Cc ngn hng vn trc tip vay vn ln nhau.T ngun vn t dng ng n150 100 50 0 1994 1995 1996 1997( c)

Cho n ht nm 1996, tng ngun vn ca cc t chc ti chnh tn dng Vit nam ln ti gn 100.000 t ng, chi n cho vay v u t cho nn kinh t gn 75.000 t ng, t mc cao nht t trc n nay. Khi lng vn nay tip tc tng nhanh trong nhng nm ti. Trong khi , Vit nam ang tin ti ho nhp vi cng ng ti chnh quc t, c ng o cc Ngn hng nc ngoi ang hot ng Vit nam... Do , NHTW cn c bin php thu ht tt c cc t chc ni trn tham gia l thnh vin v giao dch thng xuyn trn th trng lin Ngn hng ; NHTW cn chnh sa nhng c ch, quy ch khng ph hp, pht huy hiu qu hot ng ca th trng ny cho li sut trn th trng lin Ngn hng c tc tc dng iu chnh li sut bnh qun trong nn kinh t. NHTW khng nn quy nh trn li sut cho vay ti a, ch cng b li sut cho vay ti chit khu m thi. Mt vn quan trng l cn c cc bin php thanh tra, kim sot c hiu qu v c bin php h tr kp thi. Cui thp k 80 v u thp k 90, cng vi vic gia tng lm pht, ng tin Vit Nam cng sut gi nhanh, c thi im chim t gi ngoi t% ti 14.500 - 14. 600 ln VN/USD. Nn mua bn, trao i trn th trng ch en "pht trin", ngi dn ua nhau u c v ct tr ngoi t. Sau , do NHTW thc hin nhiu bin php c hiu qu, t gi ngoi t gim dn xung v trong hn hai nm qua, n nh mc 11.000n v :


24

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngVN/USD, mc dao ng t gi trong nm 1995 ch c +0,4% v trong 14 thng u nm 1996 l +0,2% Vi vic kin tr iu hnh t gi theo hng n nh, NHTW chng c xu hng t gi gim thp do lung ngoi t vo VIt Nam tng nhanh, thc y c xut khu v nhp khu u tng,, to nn s pht trin n nh ca nn kinh t. NHTW tng cng kim tra tnh trng ngoi hi ca cc NHTM v quy nh cc NHTM ch c quy nh mc t gi mua bn ngoi t tng gim 1% so vi mc t gi cng b hng ngy ca NHTW. Tuy nhin, vic qun l ngoi t v t gi hi oi trong thi gian c mt s vn ang ni ln l cng tc qun l vic mua bn, thanh ton, trao i bng ngoi t vn cha c thc hin nghim tc. TRn th trng ngoi t lin Ngn hng nhiu khi cung nhiu hn cu, ngi bn khng c ngi mua hoc ngc li, ngi mua khng c ngi bn. NHTW mua ngoi t vo qu mc d tr ca mnh trong khi ch tiu pht hnh VN cho mua ngoi t cng ht hoc khng bn ra kp thi lm gim st ngha ca tin t ngoi t lin Ngn hng. Li sut cho vay bng ni t vn cao gp 1,3 - l,6 ln li sut cho vay ngoi t. Vy vn t ra l NHTW cn la chn chin lc li sut (li sut trong nc li sut ngoi t) nh th no cho hp l ? Sang nm 1997, nh chng ta bit l nm n ra cn bo tin t ng Nam v khng hong ti chnh ton cu nhng nn ti chnh tin t Vit Nam vn ng vng. Tnh hnh c nhiu nguyn nhn, c th l do ng tin Vit Nam cha phi l ng tin chuyn i, Vit Nam cha c tin t chng khon, u t nc ngoi vo Vit nam u l u t trc tip v tnh trng u c tin t cha c Vit Nam nhng trc ht l do NHTW c nhng bin php, chnh sch kp thi v hp l nhm lm gim ti mc ti thiu nh hng ca cuc khng hong n nn kinh t nc nh. Ngy 13/10/1997 Thng c NHNN Vit nam k quyt nh s 342/Q - NH3, cho php cc NHTM c php mua bn ngoi t trong bin 10% so vi t gi chnh thc do NHNN cng b, tng gp i so vi mc 5% trc . T gi ngoi t tng t bin, vi mc t gi t ch 11.800 VN/USD tng ln 12.200 ri 12500 v 13.000 ng. Cho n thi im cui nm (gia thng 12/1997) vn mc xp x 14.000 VN/USD. Sau , (t 20/12/1997) t gi c gim cht t cn 13.350 - 13.400 VN/USD


25

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngnhng vn mc cao. Thc cht vic tng t gi ngoi t (VN/USD ca NHNN khng phi l ph gi VN. Ni ng ra y l mt gii php tch cc d c phn chm ch v t ngt bc u ko c ng tin Vit Nam (m xt n cng l c nn kinh t ) thot ra khi th "gng km" nguy him ca hin tng "la ho" v gnh nng n nc ngoi lun c chiu hng gia tng. Xt trong bi cnh th trng tin t quc t hin nay, nht l trong mi tng quan sc mua ng VN v USD th mc iu chnh nng t gi danh ngha VN/USD mi ch vo khong 80-85% t gi ngang bng sc mua ng k phi c. Xt trong nc, thc t sc mua VN vn ang tng ln (biu hin ch lm pht thp, li sut h bin). y cn l s iu chnh hp l nhm ph th "ng cng" t gi VN/USD t nhiu nm nay m do cha iu kin (lm pht cn cao) nn cha thc hin tt v ch nh vy mi phn nh ng hn tng quan gia ng VN v USD. Chnh sch t gi mi ang thc y h tr tch cc vic iu chnh mt lot cc chnh sch thng mi, u t, tn dng ... ca Nh nc nhm ngn chn nh hng tiu cc ca cuc khng hong tin t cc nc trong khu vc ng Nam v ang c du hiu tc ng n nn kinh t Vit Nam k t hi u thng 7/1997. V li sut, t 1/7/1997 NHNN iu chnh gim "trn" li sut cho vay cc loi ph hp vi ch s lm pht khuyn khch cc doanh nghip vay vn Ngn hng, s dng ng vn c hiu qu hn. Nh vy, k t cui nm 1995 n nay, y l ln gim li sut th 5. Li sut cho vay ng ni t tip tc gim chung cc loi khong 20%, li sut cho vay ng ngoi t gim khong 10%. Cc mc li sut cho vay i vi cc khu vc nng thn v cc i tng c u i nh vng ni, hi o, ngi ngho cng c gim tng ng. Li sut n qu hn cng c iu chnh gim p dng thng nht theo mt bng mi gim bt gnh nng cho cc doanh nghip. Tuy nhin cng cn thy rng, y vn ch l phng thc hoch nh chnh sch li sut mang tnh tnh th, th ng. Bi l v c bn, li sut ch o ca NHNN vn cha phn nh ng thc cht quan h cung - cu vn ca nn kinh t. Nn kinh t vn thiu vn trm trng, c bit l nhu cu vn trung, di hn i mi, trang b k thut, cng ngh hin i nhm nng cao nng lc sn xut, hiu qu v sc mua cnh tranh ca cc mt hng ni a. Trong lc , nhiu doanh nghip vn kh tip cn vay vn ngn hng theo nhu cu mong mun. Kt qu l p lc vay n nc ngoi, tm kim thm ngun


26

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngngoi t qua con ng ny vn gia tng khin "cu" tn dng trong nc b thu hp tng i. Vic h li sut ni t lin tc ngy cng km ngha mt khi cn ni lng qun l n nc ngoi, thiu nht qun v qun l ngoi hi v chm tr pht trin hon thin cc th trng tin t thng nht trong c nc tp trung, thu ht mi ngun vn nh ri vo s dng mt cch hiu qu nht thng qua h thng ti chnh - Ngn hng. Nh vy, phn no chng ta cng thy c mt s hot ng chnh cng nh vai tr c bit quan trng ca NHNN Vit nam trong s chuyn i t nn kinh t k hoch ho tp trung sang nn kinh t th trng c s iu tit ca Nh nc. Nhng thnh tu c l khng th ph nhn, tuy nhin vn cn tn ti mt s vn i hi cn c gii php hu hiu gii quyt, t mi c th nng cao hn na hiu qu hot ng ca NHTW trong nn kinh t.

CHNG III MT S GII PHP CNG C V H TR VAI TR CA NHTW TRONG GIAI ON HIN NAYI.MT S VN CN TN TI TRONG HOT NG CA NHTW :

T s phn tch phn chng II, c th thy mt s hn ch trong hot ca NHNN Vit nam nh sau : - NHNN cn can thip qu su vo vic n nh cc mc li sut ca NHTM, cn qui nh nhiu mc li sut khng ch khc nhau, khin cho cc NHTM khng th no hot ng theo thng l th trng, khng th cnh tranh vi nhau v li ch ca bn thn v ca nn kinh t. hu ht cc nc NHTW ch cng b li sut ti chit khu v qun l cho vay cao nht (trn li sut ), cho cc NHTM ch ng qui nh li sut tin gi v cho vay c th, to thun li cho cc NHTM t chu trch nhim v cc hot ng nghip v ca mnh. NHTW iu chnh li sut ti cp vn i vi cc NHTM st vi li


27

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngsut huy ng vn trn th trng, tng cng kim tra m bo thc hin ng qui nh v li sut v khng c s chnh lch khong cch qu ln gia cc Ngn hng. - Vic qui nh li sut theo thi hn tn dng c ni dung khc bit vi thng l Quc t. Vn cho vay trung hn v di hn c li sut thp hn li sut vn cho vay ngn hn khng nhng c s tri ngc vi thng l Quc t, m cn c nghch l ngay c vic thc hin chnh sch li sut trong nc : li sut huy ng vn trung hn v di hn cao hn li sut huy ng vn ngn hn, trong khi li sut cho vay th ngc li. Vn cho vay thi hn ngy cng di, t l ri ro cng ln nn li sut cng cao dn ln. Li sut huy ng v li sut cho vay gia ngoi t v bn t c s chnh lch ln cha khuyn khch vic thu ht ngoi t gi vo ngn hng nhng li khuyn khch cc doanh nghip thch vay ngoi t lm ny sinh tiu cc, thu li cha xc ng, cha hn ch vic s dng ngoi t trong thanh ton v lu thng. - Mc li sut tn dng ang thc hin nc ta hin nay do qui nh ca NHNN t ngy 01/01/1993 trong li sut cho vay vn ngn hn ti a l 2,1%/thng, tng ng vi 25,2%/nm, nh vy l cao gp 2,5 - 3 ln li sut cho vay ca cc nc trn th gii ( mc li sut cho vay bnh qun ca cc nc l 6 - 8%/nm ) mc li sut trn khng ph hp vi ch s tng gi trn th trng x hi, cc nc li sut c iu chnh thng xuyn theo din bin ca th trng. Mc li sut trn cng cha tho ng so vi hiu qu chung ca nn kinh t trong giai on hin nay, do hn ch ngi kinh doanh vay vn m rng u t, lm tng gi thnh hng ho sn sut trong mc khin cho hng ni a khng cnh tranh vi hng ngoi. - Nh vy, vi khung li sut hin hnh, NHTW mun to th cn bng nhng thc t n khng th to c cn bng trong nn kinh t thc ca t nc. - Khi lng giao dch bng tin mt vn cn l ch yu. Thi quen v cch t chc giao dch ny ca h thng Ngn hng hn ch n tc v tnh nhanh nhy kp thi trong hot ng sn xut kinh doanh, gy kh khn, tr ngi trong qu trnh lu thng hng ho, dch v. - S phi hp hot ng gia cc Ngn hng cn rt t v thiu cht ch. S lun chuyn vn trong trong v ngoi nc t ni tha n ni cn cha c p ng kp thi v c hiu qu thng qua h thng Ngn hng.


28

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng- Quy m cung ng tin t tng ng k trong nhng nm gn y nhng ngnh Ngn hng vn cha th qun l nh gi v kim sot c lng tin tri ni trong dn nht l lng vng v ngoi t. - Cc mi quan h li ch cha c gii quyt tho ng gia cu trc v li sut gi, li sut tin vay vi cu trc v thu (kinh doanh Ngn hng phi chu thu 4 - 15%) v cc khon qui nh v khon d tr ( Vit nam, cc NHTM phi c t l d tr bt buc l 10% gi NHNN bt k lc no. Ngy 10 thng 01 nm 1995 NHNN ra thng t quy nh li t l ny l 8%). Ngoi ra, NHNN cn yu cu tt c cc NHTM gi li thm 20% v gi NHNN gii quyt nhng khiu ni. Vi li sut 0,3%/thng thm 20% ny cc NHTM phi chu thm mt th thu ng k na cng vi li sut gi tin tit kim 1,7%/3thng. Tt c lm gim ng c ca NHTM trong vic tch cc huy ng tin gi. - Vic qun l ngoi hi cn nhiu tn ti. Nhiu hot ng thng mi nc ngoi khng nm trong s kim sot ca Ngn hng. NHNN cha thc s kim sot c cc lung ngoi hi vo Vit nam trn mi lnh vc nh sut nhp khu, u t nc ngoi, vay n vin tr, chuyn tin phi mu dch, kiu hi... Nguyn nhn ca tnh trng ny l vic s dng ngoi t cn rng ri. T chc v c nhn u c quyn m ti khon ngoi t. Ngoi t khng phn bit ngun gc u c th s dng c. Ngoi t tin mt c lu hnh rng ri v tr thnh phng tin thanh ton, ct gi trong dn... chnh nhng yu t ny nh hng khng tt ti th trng hng ho, th trng ngoi t v t gi. - i ng cn b tuy c c o to li v nng cao trnh nhng vn cn xa mi p ng c yu cu hot ng ca Ngn hng trong giai on hin nay. Vi nhng tn ti trn y, i hi cc bin php gii quyt tho ng nng cao hn na hiu qu hot ng ca NHTW t ... To lp c mt h thng Ngn hng mnh, c v nng lc hoch nh v thc thi chnh sch, nng lc qun l, nng lc iu hnh kinh doanh, mnh v trnh cng ngh v k thut hin i thch ng vi c ch th trng, tr thnh cng c c lc cho mc tiu pht trin kinh t ca t nc v sm hi nhp vo cng ng ti chnh Quc t.II. MT S GII PHP KHC PHC

- NHTW cn mnh dn t b cch iu chnh li sut nh thi gian qua. Trc y, khi chng ta t b vic qui nh gi bn xi mng, b vic bao cp lng thc... th cng


29

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngrt lo ngi v bin ng th trng, nhng thc t cho thy tnh hnh th trng li din bin tt hn ln. Vn quan trng l cn c cc bin php thanh tra, kim sot c hiu qu v c bin php h tr kp thi. - NHTW cn thc thi mt chnh sch li sut linh hot hn nn sut php t cung cn v vn trn th trng li sut thc s tr thnh gi c mua bn vn trong nn kinh t li sut l cng c hu hiu nht trong iu hnh chnh sch tin t v l n by tch cc thc y hot ng tit kim, tch lu v u t trong nn kinh t, cn chun b sm nhng iu kin cn thit thu hp dn khong cch li sut gia bn t v ngoi t, tin ti ch cho php NHTM mua, bn ngoi t m khng c cho vay bng ngoi t. - Cn sa i mt s im trong quyt nh 396/TTg v thng t hng dn thc hin Q 396/TTg ca th tng chnh ph v qun l ngoi t. Tng cng cc bin php bo m thc hin nghim tc Q 396, tng cng qun l cht ch vic vay n nc ngoi. - Cn tng kt hot ng ca th trng ngoi t lin Ngn hng v ni t lin Ngn hng, rt ra nhng hp l v bt hp l, iu chnh hot ng v nng cp a li sut trn th trng lin Ngn hng c ni t v ngoi t, c tnh cht iu chnh li sut ca cc NHTM v iu chnh li sut trong nn kinh t. Vic NHTW can thip vo t gi cng ch nn dng mc nht nh trong khun kh ca chnh sch tin t, cn cn thit phi cho th trng bao gm: cung cn ngoi t lm php, sc mua thc t ca VN... iu chnh t gi trn th trng. - Cn nghin cu gim bt s ph thuc ca ng tin nc ta vi vic dng USD trong nhiu trng hp c coi nh phng tin thanh ton chun, t quy ra tin Vit nam. tng v vic hnh thnh t gi hi oi khng ch da vo USD m c cc ng tin khc l rt ng lu nghin cu. - Nn kinh t ca mt t nc c v nh c th sng, gm nhiu b phn c quan h hu c v tc ng tng h, do vy NHNN cn m bo tnh h thng ca cc gii php. ng n t gi hi oi l ng n li sut tin gi, tin vay, hot ng sut nhp khu, u t, n nc ngoi... do cn tnh ton thnh nhiu phng n c th, trong c lng ho c ci li, ci hi so snh, la chn phng n ti u.


30

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng- NHNN cn iu chnh chnh sch ti chnh - tin t quc gia hng mnh vo tng hiu qu s dng m ngun vn trong v ngoi nc, hn ch tiu dng x hi khuyn khch tit kim v u t, cn pht trin mnh th trng ni t. Tp trung vn cho khu vc , ngnh sn xut - kinh doanh c li th cnh tranh cao v i u trong ci cch thng mi v thu kho, ng thi h tr tch cc cho vic sp sp, ci cch cc doanh nghip Nh nc c nhiu trin vng tt. Khi phc nim tin ca dn chng, cc nh u t v mi doanh nghip vo h thng ti chnh - Ngn hng. - Chn chnh, kin ton cc th trng ni, ngoi t lin Ngn hng. NHNN ch ng can thip khng bin ng t gi ngoi t, gi vng cao thp bt thng, kin quyt ngn chn v dp tt mi hnh vi u c ngoi t, gy mt n nh tin t, gy mt n nh tin t. Sm a cc im mua bn ngoi t phi tp trung vo quy trnh qun l cht ch ca Nh nc, tng cng qun l ngoi hi mt cch tp trung, nng cao mc d tr ngoi t Quc gia trn 3 thng (12 tun nhp khu); cn i mi cng tc thanh ton - NHNN ch ng phi hp cht ch vi cc b nghnh lin quan thc hin ng b cc chnh sch kinh t v m, m bo cng hng ti mc kch cn ca nn kinh t, thc y tng trng kinh t mt cch tch cc, khn trng x l dt im cng n gp phn lm lnh mnh ho quan h tn dng gia cc Doanh nghip v Ngn hng, tao iu kin m rng tn dng mi. Cn tng cng nng cao trnh cn b Ngn hng. lnh mnh hot ng tn dng Ngn hng, nn phn nh rch ri trch nhim Ngn hng thc hin cc chnh sch x hi (xo i, gim ngho, h tr cho pht trin nng nghip nng thn, to vic lm, khc phc thin tai, cho vay sinh vin ...) thng qua cc ch trng, chnh sch c ch v hnh thc trin khai r rng (ngun vn, b l li sut, b tr ri ro, thi gian n hn, iu kin vay tr n ...). Cui cng, vn t ra l phi to ra mi trng php l y cc hot ng trong lnh vc tin t c an ton v pht trin vng chc (cn sm ban hnh lut v th chp cm c ti sn v lut pht mi ti sn.) Trn y l mt s gii php chnh gp phn cng c v h tr hn na vai tr ca NHTW trong giai on hin nay NHTW vi t cch l Ngn hng ca chnh ph v Ngn hng ca cc Ngn hng s ng vai tr c bit quan trng trong vic iu hnh chnh sch tin t quc gia t nay n nm 2000.y s l mt giai on ht sc quan trng trong s pht trin kinh t nc ta. Giai on ny c nhiu thun li cng nh khng t


31

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trngkh khni hi nghnh Ngn hng nht l NHNN phi i mi hot ng mt cch ton din v su sc, y l mt yu cu cp bch. Bi i mi Ngn hng thch nghi vi iu kin kinh t th trng v thc y, phc v nn kinh t th trng. Ngn hng l nghnh ch yu trong vic to vn cho cng nghip ho hin i ho t nc. i mi Ngn hng v mt nn kinh t m ,i mi hin i ho Ngn hng - mt hng i mi hp thi i, i mi Ngn hng c kh nng hp tc v cnh tranh.


32

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng KT LUNQu trnh chuyn i t nn kinh t k hoch tp trung sang nn kinh t th trng ang din ra hng lot cc nc trn th gii. Khi mt nn kinh t hot ng v pht trin theo c ch th trng th bn cnh cc th trng hng ho v th trng sc lao ng , th trngvn cng cn pht trin theo cng nhp . Chnh s pht trin ca th trng vn va l i hi khch quan va l yu t thc y s pht trin ca th trng hng ho v th trng sc lao dng. n lt mnh th trng hng ho pht trin li i hi v thc y th trng vn pht trin. Chng ta bit rng bt k mt hot ng kinh t no cng lin quan n Ngn hng d l gin tip hay trc tip ; nh vy khu vc Ngn hng phi c t v tr hng u c bit l NHTW gip cho cc Ngn hng khng i chch khi mc tiu nh.Mt khu vc Ngn hng vng mnh s l hu thun cho cc thnh phn kinh t hot ng c hiu qu. Mt khu vc Ngn hngs to iu kin hnh thnh th trng vn hon ho trong nn kinh t. Chuyn sang nn kinh t th trng theo nh hng XHCH l mt cng vic cn nhiu mi m i vi Vit Nam. ng v Phnh ph xc nh ng n nhim v ca t nc l phi i mi cn bn h thng ti chnh , tin t Ngn hng phi thc s tr thnh trung tm tin t, tn dng ca c nc. Trong thi gian qua, b my hot cc loi hnh kinh doanh ca khu vc ny dc i mi v ang tng bc c hin i ho theo kp trnh cc nc trong khu vc v trn th gii. Cc hot ng ti chnh tn dng bc da trn nguyn tc th trng. ngoi n lc ca bn thn khu vc Ngn hng, ng v Phnh ph cng cn quan tm hn na bng cch nhanh chng hon thin h thng php lut ,b sung cc iu lut cn thit phc v cho hot ng trong lnh vc ny. Hon thin h thng Ngn hng l c s vng chc, tin quan trng cho s ra i ca th trng chng khon Vit Nam.


33

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng

TI LIU THAM KHO

1) Sch Kinh t hc ca David Begg, Stanley Fischer v Ruchger Dornbusch - NXB Gio dc 1995(Trng i hc kinh t quc dn ) 2) Sch Ngn hng Vit Nam qu trnh xy dng v pht trin NXB chnh tr quc gia 1996 ( Ngn hng nh nc Vit Nam ) 3) Sch Ngn hng trong nn kinh t th trng Dch v bin son : Ph tin s Nguyn c Tho. NXB Mi C Mau . 4) Sch Tin t , tn dng v Ngn hng Ch bin: Gio s - Tin s L Vn T NXB Thng k 1997 5) Gio trnh Kinh t hc tin t - Ngn hng- khoa kinh t - Trng HKHXH v NV. 6) Tp ch Kinh t 96-97 Vit Nam v th gii Kinh t 97-98 Vit Nam v th gii ca thi bo kinh t Vi Nam 7) Bo: Thi bo kinh t Vit Nam, u t Ti chnh v th trng (B ti chnh - Thi bo ti chnh Vit Nam).


34

Vai tr ca ngn hng trung ng trong nn kinh t th trng

MC LC LI NI U.............................................................................................1 Vai tr ca NHTW trong nn kinh t th trng...............1 CHNG I.................................................................................................2 VAI TR CA NHTW TRONG NN KINH T TH TRNG..........................2 I. KHI NIM NHTW .............................................................................2 II. CHC NNG, NHIM V CA NHTW TRONG NN KINH T TH TRNG................................................................................................2 1 . Chc nng ca Ngn hng trung ng..............................2 2.Nhim v ca NHTW ...........................................................4 CHNG II..............................................................................................14 NGN HNG NH NC VIT NAM TRONG S CHUYN I T NN KINH T K HOCH HO TP TRUNG SANG NN KINH T TH TRNG C S QUN L CA NH NC ...........................................................14 I. S CN THIT PHI XY DNG CC TH CH TI CHNH HU HIU TRONG NN KINH T CHUYN TIP.....................................................14 II. VAI TR CA KHU VC NGN HNG..............................................16 III. VIT NAM TRONG QU TRNH I MI V HON THIN H THNG NGN HNG. ......................................................................................17 CHNG III.............................................................................................27 MT S GII PHP CNG C V H TR VAI TR CA NHTW TRONG GIAI ON HIN NAY..............................................................................27 I.MT S VN CN TN TI TRONG HOT NG CA NHTW :....27 II. MT S GII PHP KHC PHC.......................................................29 KT LUN...............................................................................................33 TI LIU THAM KHO .............................................................................34


35

Documents

Vai Tro Cua Ngan Hang Trung Uong