21.yzylda solunum sistemi infeksiyonlarEyp Sabri Uan

.SARSKu gribiBioterrizmTKP HKPUfuktaki yeni ilalar

SARSSevere Acute Respiratory SyndromeKasm 2002Epidemiubat 2003ok sayda lkedeAklanamayan atipik pnmoni salgnlmler %4Hong Kong, in, Singapur,Kanada, Tayvan, ABD

SARSKreselleen dnyaHzla artan olgu saylarHzla yaylma:kresel dolam olanaklar !Hastalarda hzl progresyonAntibiyotikler etkisizARDS ve lm grlyorEtken ?!SylentilerMorbidite / mortalite verileriKlinik radyolojik bulgular, etken, korunma Ortak veri bankalar, veri paylam,inanlmaz bilgi akDS, CDC RehberlerEkonomik yansmalar

SARS : etken24 Mart CDC2 Taylandl 1 Hong Konglu hasta sekresyonlarndaCoronavirusnsan ve hayvanlarda RNA virusuASY, enterokolitDamlack ekirdeiYzeylerde 3 saat canllkMMWR 2003;52:241-8

SARS : bula yoluYakn temasDamlack ekirdei: haprk, ksrkHastann eli, mendil, havluKan donorl kstlamas(ABD)Endemik blgeden dnenler 14 gn SARS semptomlar dzeldikten sonraki 28 gn

SARS olgu tanm DS 1.5.2003Yakn temaspheli SARS yada olas SARS olguylaBirlikte yaamakBakm vermekSolunum sekresyonlar ve vcut salglar ile temas etmek

SARS olgu tanm DS 1.5.2003pheli olgu 1: 1 Kasm 2002den sonraYksek ate > 38oC VEksrk veya nefes darl VESemptomlarn balamasndan nceki 10 gn ierisinde aadakilerden biri yada daha fazlasnn bulunmas:SARS pheli yada SARS olas olgu ile yakn temasSARSn lokal olarak yayld blgede yayor olmakSARSn lokal olarak yayld blgeye seyahat etmi olmak

SARS olgu tanm DS 1.5.2003pheli olgu 2: 1 Kasm 2002den sonraOtopsinin yaplamad, aklanamayan akut solunumsal hastalk nedeniyle lm VE Semptomlarn balamasndan nceki 10 gn ierisinde aadakilerden biri yada daha fazlasnn bulunmas:SARS pheli yada SARS olas olgu ile yakn temasSARSn lokal olarak yayld blgede yayor olmakSARSn lokal olarak yayld blgeye seyahat etmi olmak

SARS olgu tanm DS 1.5.2003Olas olgu:pheli olgunun akcier grafisinde pnmoni veya respiratuvar distress sendromu bulgularpheli olguda SARS coronavirus iin bir veya daha fazla laboratuvar kant (seroloji, PCR, kltr) pheli olgunun otopsisinde baka nedenle ilikili olmayan respiratuvar distress sendromu bulgularDlama:Bulgularn baka bir tanyla aklanabilmesi

SARS klinikKuluka dnemi 2-7 gn(10 gn !)Ate >38oCTitreme , terlemeBaarsKas arlarHafif solunumsal bulgularMMWR 2003;52:255-6

SARS klinik3-7 gn sonra: ASY bulgularKuru ksrkNefes darlHipoksemiARDS % 10 20Tedavi: ab etkisiz; oseltamivir, ribavirin, steroid; etkin tedavi bilinmiyorlm % 3 ?!MMWR 2003;52:255-6

SARS : ABD deneyimi MMWR 2003;52:388-90.

zelliklerOlas SARS% 19 (56)pheli SARS% 81(233)Ya 0-17 1819Cinsiyet K4349Maruziyet Seyahat Yakn temas Salk alan96229172Hastaneye yat6622MV gereksinimi40lm00

SARS : Kanada deneyimiNEJM 31 Mart 2003

Semptom% (10)Ate100Kuru ksrk100Dispne80Krgnlk70Diare50Ba ars30Gste ar30Boaz ars30Myalji20Kusma10

SARS : Kanada deneyimiNEJM 31 Mart 2003

Bulgu% (10)Grafide infiltrasyon100O2 sat < %9578Lkopeni22Lenfopeni89Trombositopeni33LDH ykselmesi80AST (1.5 kattan fazla)78ALT (1.5 kattan fazla)56Kreatinin kinaz ykselmesi56

SARS laboratuvar incelemeleriGrafiNabz oksimetresiKan kltrleriBalgamn Gram baks ve kltrInf A-B,RSV, atipik bakteriler iin serolojik incelemelerSARS CoV serolojisi,PCR, kltr

SARS Kanada ve Hong Kong deneyimi NEJM 31 Mart 2003GrafiBuzlu cam grnmFokal konsolidasyonYamal infiltrasyonAlt zonlarda ok daha sk (%80)Olmayanlar: kalsifikasyon, kavite, adenopati, plrezi

SARS : PA / HRCTpheli SARS / Olas SARSPA Akcier grafisinfiltrasyon varsa grafi ile izlemnfiltrasyon yoksa HRCT

TedaviDestekBeta laktam+makrolid: EtkisizSARS kantlanana dek verilmeli(atipik pnmoni)OseltamivirRibavirinSteroid

Etkin tedavisi bilinmemektedir

Bulatrclk : CDCAte ve solunumsal semptomlarn kaybolmasn izleyen 10 gn boyunca infeksiyon kontrol nlemleri srmeliEl ykamak, alkol bazl dezenfektanlarn kullanm, maske, eldivenKorunmasz olarak olas/pheli SARS olgusu ile temasta:10 gn evde izolasyonGnlk olarak bilgi aktarm

Mortalite : DS1.11.2002-12.5.2003.

lkeOlas SARS hasta saysMortalite %in50135Hong Kong168312.8Tayvan18410.8Singapur20513.6Kanada14315ABD640Tm dnya74477.4

Ku Gribi (Avian Influenza) Influenaz AGmen kulardaKmes haynalarna bula15 hemagltinin alt tipinin tm A. Patojenitesi yksek ku gribi(HPAI)H5 , H7 Mortalite % 100B.Patojenitesi dk ku gribi(LPAI)

Influenza A H5N1Doal rezervuar: yeil bal rdeklerYaban kular, kmes hayvanlarNadiren: domuzlar, leopar, kaplan1878 talya1961 Gney AfrikaTkrk, burun salglar, dkVirus souk ortamda 3 ay 22C de 4 gn canl kalrBulata: dk, kontamine gereler, vektrler

Influenza A H5N1nsana snrl olarak bulayorTavukuluk yapanlar %17Tavuk imha ekipleri%3Salk alanlar%0.7E zamanl insan ve ku gribi enfeksiyonu: yeni bir alt tip

nsanda Influenza A H5N11997 Hong KongTavuklar arasnda salgn3 gn iinde 1.5 milyon kmes hayvan itlaf18 insanda infeksiyon, 6 lm1999 Hong Kong2 ocukta2003 HollandaKularda H7N7260 kii infekte, 1 ARDS ile lm1 hafta iinde 70 milyon ku itlaf

nsanda Influenza A H5N1CDC tan kriterlerinfluenza A H5N1 testi yaplmas zorunlu:Pnmoni, ARDS, ar solunum zorluuVE belirtilerden 10 gn nce ku gribi salgn olan lkeye seyahat yksTestin yaplmas iin olgu bazl karar:38C aan vcut scaklVE ksrk, boaz ars, nefes darlVE belirtilerden 10 gn nce ku gribi salgn olan lkeye seyahat yks

nsanda Influenza A H5N12003 Hong Kongocuk, H9N22003 2005 Gney Kore, Dou Asya lkeleriTavuk, rdek, yaban kularDomuz, insanByk tehlike: Tr engeli almasnsana zg virus geni ierirse: Byk pandemiler

Kularda H5N12004 ilk aylar: Kmes hayvanlar arasndain, Endonezya, Gney Kore, Hong KongJaponya, Kamboya, Laos, Tayland, Vietnam100 milyondan fazla kmes hayvan lm/itlaf edilmiHaziran 2004de yatmakta olan salgnda yeniden alevlenmeMalezyaya srama

nsanlarda H5N1Vietnam 51 hasta, 33 lmTayland 17 hasta, 12 lmGenetik yap: kua zg virus izole edilmiAmantadin, Rimantadine direnliOseltamivir ve Zanamivire diren yaynlanmam

Ku Gribi Korunma ve Kontrol

Hastalkl ve temasl kular/kmes hayvanlarn itlafiftlikleri karantina altna almakDezenfeksiyonFormalin veya iyot bazlCanl kmes hayvan hareketlerini kstlamakEtleri piirerek yemek : i scaklk 70Ciftlik yada imha grevlileri: El ykamaUygun giysiProfilaktik antiviralGrip as(korumaz, koinfeksiyon engellenebilir)

H5N1 neler yaplmalKulardaki dalmn izlenmesiGmen ku dalmnn izlenmesiRiskli blgelerden ku ve ku rn alm durdurulmasSalgn olan lkelere seyahat edenlerin iftliklerden, ku satlan yerlerden uzak durmasTan testlerinin gelitirilmesiSrveyans siteminin glendirilmesiEtkin a retimi

Yeni bir influenza salgn olabilir mi?nfluenza A, yzey glikoproteinleri: 15 hemagltinin ve 9 nraminidaznsanlar arasnda : H1, H2,H3 ve N1, N2Antijenik srklenmeAntijenik kayma(shift) : yeni bir virusPandemi9- 39 yl arasnda1918-1919H1N11957-1958H2N21968-1969H3N21977-1978H1N1

arbon : BiyoterrizmVeteriner hekimlerin ilgi alanKei beslenen iftliklerSon yzylda sadece 18 olguSon olgu 1976 1979, Rusya : Biyolojik silah fabrikasLaboratuvar kazasnhalasyonal arbon salgn69 lm

arbon : Biyoterrizm2001 Amerikan Posta Servisi7 haftada11 inhalasyonal arbon5 lm11 kutanz arbon

arbon : BiyoterrizmB.anthracisGram (+), endospor olutururBambu kam grnmArapsa replikasyonu

nhalasyonal arbonBalang faz1-4 gnAte, titreme, nonprodktif ksrkGrip benzeri tablokinci evreDispne, yksek ate, okFulminan hastalk tablosuUygun tedavi balanmazsa: 24 saatte lm

Grafi, BTTAkciernfiltrasyonPlevral effzyonMasif, hemorajikMedyastinal adenopatilerMedyastinal genilemeGS semptomlarHemorajilerlioekal blgede hemorajik nekrozMenenjitHemorajik

Tedavi Yksek doz penisilinAmpisilinSiprofloksasin

TKPTedavide yksek baar:lk 8 saatte abHastaneye yattan ilk 4 saatte abBeta laktam + makrolidYeni kinolonTelitromisinLinezolid Bakteri saptanmasKltr pozitiflii ne kadar etkili ?Pnmokok asGeriyatrik ya grubundaHastaneye yat %50, lm %68 orannda azaltr

HKPAzaltma stratejisi (deeskalasyon)Blgesel diren kalplarna gre tedavi seimiRehberlerDaha ksa tedavi sresi (8 15 gn)MRSA : Vankomisin %35Linezolid %59SukralfatH2 reseptr antagonistiSubglottik sekresyon aspirasyonuSDD ??

Yeni antibiyotiklerVar olan antibiyotiklerde trev gelitirilmesiYeni antibiyotik snflarnn yaratlmas

Bakteri ldrmenin tesinde infeksiyon srecinin hedef alnmas

Yeni antibiyotiklerKetolidlerTelitromisin, SetromisinAtipikler, Gram (+)OksazolidinonlarEperezolid, Linezolid : MRSAStreptograminler Kinupristin/dalfapristinGram (+), MRSA, atipiklerGlisilsiklinlerTigesiklin Gram (+), MRSAPeptin deformilaz inhibitrleri

Antiviraller yon kanal blokerleriAmantadin, Rimantadinnfluenza B ve Cye etkisizNraminidaz inhibitrleriZanamivir, OseltamivirViral replikasyon inhibitrleriRibavirinUfukta ne var:Kapsid balayclar, znebilir hcre ii adezyon moleklleri, hcre ii fzyonu basklayanlar, viral nraminidaz basklayanlar, antisens terapotikler, viral proteaz enzimlerini basklayan ajanlar

Yeni tedavi yaklamlarBakteryel adezyonu engellemeGram (+) bakterilerSortaz inhibitrlerisrtA geni inaktivatrleriGram (-) bakterilerPeriplasmik gen inaktivatrleriLipopolisakkarit reseptr blokerleriSitokinler Antiadezyon alarAntiadezin antikorlar

21. yzylda infeksiyon hastalklar ??!!Bilimsel verilerin yarlanma mr : 4 ylSosyal bilimcilerHzl deiim ve geliimMekanizmaya ynelik yaklamlar Antibiyotik keiflerinde durgunlukPazar mantKsa sreli kullanmYan etkilerin abartlmas

.Kardiyoloji: Julianev: Nejat HarmancOxford Tp Fak Dekan

Tbbiye hocalar anlattklar derslerin, bilgilerin yaklak yarsnn gelip geici olduunu dahas yanl olduunu ve anlatlmamas gerektiini bilirler; ancak iin artc, ironik olan yan, bunun hangi yars olduunun bilinmemesidir