ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN KBC
Koen De Leus
Senior Economist KBC Groep
20 juni 2013
Belangrijkste boodschappen
1. Economische divergentie
– VS gematigde groei
• Gedragen door consument, geremd door besparingen.
– Herbalancering Eurozone
• Dankzij periferie, ondanks Duitsland.
• Strijd tegen zombiebanken dient zich aan.
– China
• Naar lagere maar evenwichtigere groei?
• Einde industrialisatie = einde supercyclus grondstoffen.
2. Monetaire uniformiteit
– Start ‘tapering’ vanaf najaar 2013, maar verstrakking nog veraf.
– ECB op zoek naar instrumenten in toolbox.
– ‘Euthanasie van de spaarder’ (J.M. Keynes)
ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN
Economische divergentie
Monetaire eensgezindheid
2010Q1
2010Q2
2010Q3
2010Q4
2011Q1
2011Q2
2011Q3
2011Q4
2012Q1
2012Q2
2012Q3
2012Q4
2013Q1-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
Matig groeiherstel(bijdrage aan reëel bbp (in %-punten)
Private Conumptie Investeringen Overheidscons.
Netto export Voorraden Reëel bbp
VSPrivate Consumptie stuwt herstel
Reële persoonlijke consumptie-uitgaven en geaggregeerde reële inkomensgroei (in %)
Jan-0
5
Jan-0
6
Jan-0
7
Jan-0
8
Jan-0
9
Jan-1
0
Jan-1
1
Jan-1
2
Jan-1
3-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
Persoonlijke consump-tieuitgaven
Geag-gregeerde reële loongroei
Situatie arbeidsmarktJobcreatie
VSRobuuste arbeidsmarkt
Bron: Thomson Financial Datastream 5Ja
n-00
Jan-0
1
Jan-0
2
Jan-0
3
Jan-0
4
Jan-0
5
Jan-0
6
Jan-0
7
Jan-0
8
Jan-0
9
Jan-1
0
Jan-1
1
Jan-1
2
Jan-1
3-1000
-800
-600
-400
-200
0
200
400
600
Totale economiePrivéScenario
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
62
62.5
63
63.5
64
64.5
65
65.5
66
66.5
67
WerkloosheidsgraadRuime werkloosheids%Drempel FedParticipatie%
2007 2008 2009 2010 2011 2012 20130
2
4
6
8
10
12
Matige groei volstaat voor terugdringen groot begrotingstekort (in % of bbp,
voortschr.gem. 12 maanden)
VSFiscale consolidatie zet zich door
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
Amerikaanse overheidsschuld(in % bbp)
Verwachtingen CBO
-2.0
-1.5
-1.0
-0.5
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
DuitslandFrankrijkBelgiëGIPS-gemiddelde
(*) GIPS = Griekenland, Italië, (Ierland), Portugal & Spanje
Producentenvertrouwen verwerkende nijverheid (SD-afwijking v. LT-gemiddelde)
EurozoneEconomische herstel en inflatie
Q1 1999
Q4 1999
Q3 2000
Q2 2001
Q1 2002
Q4 2002
Q3 2003
Q2 2004
Q1 2005
Q4 2005
Q3 2006
Q2 2007
Q1 2008
Q4 2008
Q3 2009
Q2 2010
Q1 2011
Q4 2011
Q3 2012100
105
110
115
120
125
130
135
140
FrankrijkBelgiëGIIPS (*)
Relatieve arbeidskosten per eenheid product t.o.v. Duitsland, (2005=100)
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
-5
0
5
10
Duitsland België
Periferie werkt aan evenwichtsherstel, Duitsland niet..Lopende rekening (in % BBP)
…waardoor nu ook de Euro-kern onder toenemende druk komtLopende rekening (in % BBP)
EurozoneEenzijdig evenwichtsherstel
19992000
20012002
20032004
20052006
20072008
20092010
20112012
20132014
-15
-10
-5
0
5
10
Eurozone Duitsland SpanjeItalië Portugal Ierland
Bron:Eurostat
Apr-07
Aug-07
Dec-07
Apr-08
Aug-08
Dec-08
Apr-09
Aug-09
Dec-09
Apr-10
Aug-10
Dec-10
Apr-11
Aug-11
Dec-11
Apr-12
Aug-12
Dec-12
Apr-13
4
5
6
7
8
9
10
11
DuitslandFrankrijkBelgië
Werkloosheidsgraad (in % van beroepsbevolking)
Welke afloop is te verwachten mbt. Frans-Duitse beleidsdebat- gebrek aan “structurele hervormingen”, versus- gebrek aan Duitse ‘reflatie’ (te veel austeriteit?)
0%
1%
2%
3%
4%
Afgesloten loonovereenkomsten tot nog toe
EurozoneEindstrijd in zicht?
19991999
20002001
20022003
20042005
20062007
20082009
20102010
20112012
0
2
4
6
8
10
12
Italy
Spain
Non performing loans (in % totale leningen)
EurozoneStrijd tegen zombiebanken
20052006
20072008
20092010
20112012
2013-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
Kredietverlening banken aan niet-fi-nanciële ondernemingen (jaarstijging in
%)
EMUVS
Investeringen, consumptie en uitvoer (in % van BBP)
19801982
19841986
19881990
19921994
19961998
20002002
20042006
20082010
0
10
20
30
40
50
60
Private consumptie Publieke consumptie
investeringen Uitvoer
ChinaLagere, maar evenwichtige groei?
19992001
20032005
20072009
2011
2012 Q1
2012 Q3
2013 Q1
0
2
4
6
8
10
12
14
16 Reële BBP(jaarstijging, in %)
GrondstoffencyclusOver de piek?
Positieve aanbodschok
– Positieve desinflatie/deflatie
– Toename koopkracht stuwt consumptie
Centrale bankiers hebben handen vrij voor aanhouden soepel monetair beleid.
Bron: Super-cycles of commodity prices since the mid-nineteenth century, Erten B. and Ocampo J.A. (2012)
ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN
Economische divergentie
Monetaire eensgezindheid
Federal Reserve‘Tapering’ inkoop obligatie
FOMC
– Meer optimistisch groei & tewerkstelling, opletten voor lage inflatie.
– Tapering vanaf later dit jaar. Eind mogelijk midden 2014
– Data afhankelijk
Maar:
– Geen verstrakking
– Obligaties nog lang op balans
Volatiliteit op de rentemarkten(Du., Japanse & VS 10Y overheidsobligaties, in %)
Als gevolg van ‘tapering’rente VS naar 3%.
0
0.5
1
1.5
2
2.5
VS Duitsland Japan
08/04/2023 151999
20002000
20012002
20032004
20052006
20072008
20092010
20112011
2012100
150
200
250
300
350
400
450
500
550
600
650
US EMU Japan
Europese Centrale BankGeen speelgoed ter beschikking?
Monetaire basis(M0, Feb 1999=100)
19992001
20032005
20072009
20112013
70
80
90
100
110
120
130
140
JPY per USD
Wat indien men spel niet meespeelt(JPY versus USD)
Europese Centrale BankEn wat nu?
Fixed rate / full allotment procedure liquiditeitsoperatie tot midden 2014
– Voorkomen financieringsproblemen
Toolbox
– Aanvullende renteverlaging
– Versoepelen onderpandvoorwaarden
– Quantitative Easing (obligatiemandjes)
– Gecoördineerde ingreep op wisselmarkten
Jan/2007
Jul/2
007
Jan/2008
Jul/2
008
Jan/2009
Jul/2
009
Jan/2010
Jul/2
010
Jan/2011
Jul/2
011
Jan/2012
Jul/2
012
Jan/2013
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
EMU Duitsland Frankrijk Spanje
Deflatie(gevaar) in perifere landen(inflatie, % JoJ)
08/04/2023 17
Globaal dalende rentevoeten
20002000
20012002
20032003
20042005
20062006
20072008
20092009
20102011
20122013
0
1
2
3
4
5
6
7
0
1
2
3
US (left)
Germany (left)
Japan (right)
Hoge correlatie(VS & Duitsland 0.92, Duitsland & Japan 0.65)
20052005
20062006
20072007
20082008
20092009
20102010
20112011
20122012
2013-2
-1
0
1
2
3
4
EMU (Bund) US Japan
Negatieve reële rentevoeten(Rente 10Y minus inflatieverwachtingen)
‘Euthanasie van de rentenier’ (J.M.Keynes)
Economische vooruitzichten
Globale groei Beleidsrente (in %, jaargemiddelde) Vandaag +3M +6M +12M
2013 2014 EUR 0,50 0,50 0,50 0,50EMU -0,6 1,1 USD 0,25 0,25 0,25 0,25België 0,1 1,3 JPY 0,10 0,10 0,10 0,10Duitsland 0,4 2,0 GBP 0,50 0,50 0,50 0,50Frankrijk -0,4 0,6Italië -1,8 0,5 Wisselkoers Vandaag +3M +6M +12MIerland 1,0 2,4 USD per EUR 1,32 1,27 1,25 1,20Nederland -0,9 1,2 JPY per USD 97.8 98,00 100,00 100,00Spanje -1,8 0,4 JPY per EUR 129.6 124,46 125,00 120,00
GBP per EUR 0,86 0,84 0,83 0,82VS 2,2 2,7 USD per GBP 1,54 1,51 1,51 1,46Japan 1,1 1,6
Tienjaarsrente Vandaag +3M +6M +12MChina 7,6 7,4 Duitsland 1,64 1,60 1,80 2,10
VS 2,37 2,30 2,50 2,90België 2,46 2,35 2,50 2,75Japan 0,84 0,90 0,90 1,00VK 2,28 2,10 2,35 2,75
Belangrijkste boodschappen
1. Economische divergentie
– VS gematigde groei
• Gedragen door consument, geremd door besparingen.
– Herbalancering Eurozone
• Dankzij periferie, ondanks Duitsland.
• Strijd tegen zombiebanken dient zich aan.
– China
• Naar lagere maar evenwichtigere groei?
• Einde industrialisatie = einde supercyclus grondstoffen.
2. Monetaire uniformiteit
– Start ‘tapering’ vanaf najaar 2013, maar verstrakking nog veraf.
– ECB op zoek naar instrumenten in toolbox.
– ‘Euthanasie van de spaarder’ (J.M. Keynes)
ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN
Economische divergentie
Monetaire eensgezindheid
http://www.kbceconomics.be/