Tình hình ngoại thương Việt Nam năm 2012

LOGO

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH NGOẠI THƯƠNG NĂM 2012

VÀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN

NGOẠI THƯƠNG TRONG THỜI GIAN TỚI

NỘI DUNG

Tầm quan trọng của đề tài

Phân tích thực trạng ngoại thương hiện nay

Kết luận

TẦM QUAN TRỌNG CỦA ĐỀ TÀI

Hiện nay, các nước trên thế giới đều tập trung vào phát triển kinh tế. Kinh tế đã trở thành vấn đề cốt lõi mà tất cả các quốc gia đều đặt lên vị trí hàng đầu. Để phát triển kinh tế không còn con đường nào khác là chúng ta phải chủ động hội nhập, phù hợp với xu hướng toàn cầu và khu vực. Khi đó ngoại thương có vai trò như một chiếc cầu nối liên kết hoạt động kinh tế của các quốc gia và biến nền kinh tế thế giới thành một guồng máy hoạt động hiệu quả hơn.

Đối với Việt Nam, hoạt động ngoại thương tồn tại từ rất lâu, song chưa thực sự có đóng góp tích cực đến phát triển kinh tế. Chỉ sau khi thực hiện đường lối đổi mới kinh tế do Đại hội VI của Đảng cộng sản Việt Nam đề ra, ngoại thương mới khẳng định được vai trò quan trọng của mình. Đến nay, với sự đóng góp đáng kể của ngoại thương nền kinh tế Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, dần dần tạo nên vị thế cho đất nước trên trường quốc tế.

Để có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này, chúng ta cùng nghiên cứu đề tài “ Phân tích tình hình ngoại thương năm 2012 và chính sách phát triển ngoại thương Việt Nam trong thời gian tới”.

THỰC TRẠNG NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM HIỆN NAY

Gía trị kim ngạch xuất nhập khẩu theo sản phẩm, ngành, lãnh thổ

Sức cạnh tranh của hàng Việt Nam tên thị trường quốc tế

Thuế xuất nhập khẩu và tác động của nó đến ngoại thương

Diễn biến, tác động của tỷ giá hối đoái đến ngoại thương

GIÁ TRỊ KIM NGẠCH XUẤT NHẬP KHẨU

Biểu đồ: Kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu và cán cân thương mại 11 tháng từ năm 2007 đến 2012

- Tính đến hết tháng 11/2012, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá cả nước đạt gần 207,98 tỷ USD, tăng 12,3% so với cùng kỳ năm 2011;- Xuất khẩu là 104,23 tỷ USD, tăng 18,7%- Nhập khẩu là 103,75 tỷ USD, tăng 6,5%- Cán cân thương mại hàng hoá của cả nước đến hết tháng 11/2012 thặng dư 484 triệu USD.

GIÁ TRỊ KIM NGẠCH XUẤT KHẨU

Cơ cấu kim ngạch hàng hóa xuất khẩu năm nay chuyển dịch khá mạnh. Khu vực FDI là "đầu tàu" xuất khẩu nhưng việc xuất khẩu chủ yếu thuộc nhóm các mặt hàng gia công, thực thu ít ngoại tệ: Điện tử, máy tính và linh kiện; điện thoại các loại và linh kiện, hàng dệt may, giày dép...

Tỷ lệ xuất khẩu chia theo Khu vực của nền kinh tế


Trong năm 2012, nhiều sản phẩm thuộc nhóm hàng công nghiệp có kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh như: Điện tử máy tính đạt 7,9 tỷ USD, tăng 69,1%; điện thoại và linh kiện 12,6 tỷ USD, tăng 97,7%; máy móc, thiết bị phụ tùng 5,5 tỷ USD, tăng 26,9%...

Kim ngạch hàng hóa xuất khẩu tính chung cả năm 2012, đạt 114,6 tỷ USD, tăng 18,3% so với năm 2011. Nếu loại trừ yếu tố giá tăng 18,9%.

Năm 2012 EU là thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn nhất với kim ngạch đạt 20,3 tỷ USD, tăng 22,5% so với năm 2011 và chiếm 17,7% tổng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu. Tiếp đến là Hoa Kỳ 19,6 tỷ USD, tăng 15,6% và chiếm 17,1%; ASEAN 17,3 tỷ USD, tăng 27,2%...

Xuất khẩu hàng hóa năm 2012:

STT NHÓM HÀNG GIÁ TRỊ THỊ TRƯỜNG

1

Máy vi tính, sản phẩm điện tử & linh kiện

Giá trị xuất khẩu 11 tháng/2012 là 6,98 tỷ USD, tăng 69% so với cùng kỳ năm 2011 (khoảng 2,85 tỷ USD)

- Trung Quốc: 1,68 tỷ USD, tăng 81,5%; - EU: 1,38 tỷ USD, tăng 88,9%; - Hoa Kỳ: 807 triệu USD, tăng 62,9%;

2

Điện thoại các loại & linh kiện

Giá trị xuất khẩu trong 11 tháng/2012 11,34 tỷ USD (khoảng 5,68 tỷ USD), tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2011.

- EU với 5,08 tỷ USD, tăng hơn 1,9 lần - Tiểu Vương Quốc Arập thống nhất: 1,31 tỷ USD, tăng 4,4 lần;- Nga: 690 triệu USD, tăng 38,8 lần

3 Hàng dệt may

Giá trị xuất trong 11 tháng/2012 là 13,73 tỷ USD, tăng 7,8% so với cùng kỳ năm 2011 (khoảng 992 triệu USD).

- Hoa Kỳ đạt 6,81 tỷ USD, tăng 8,7% (khoảng 545 triệu USD);- EU đạt 2,21 tỷ USD, giảm 4,6%;- Nhật Bản đạt 1,79 tỷ USD, tăng 17% (khoảng hơn 260 triệu USD)

4Giày dép các loại

Giá trị xuất khẩu trong 11 tháng/2012 đạt 6,53 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2011.

- EU là 2,35 tỷ USD, tăng 2,3- Hoa Kỳ đạt 2,01 tỷ USD, tăng 17,6%; - Nhật Bản đạt 299 triệu USD, tăng 34,6%


Tình hình xuất nhập khẩu của hàng hóa Việt Nam 2012:

GIÁ TRỊ KIM NGẠCH NHẬP KHẨU

Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu tính chung mười một tháng/2012, đạt gần 104 tỷ USD, tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2011, bao gồm: - Khu vực kinh tế trong nước đạt 49 tỷ USD, giảm 7,8%; - Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 55 tỷ USD, tăng 24,3%.

Thị trường hàng hóa nhập khẩu:- Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất với kim ngạch đạt 26,2 tỷ USD, tăng 17,3% so với năm 2011.- Tiếp đến là ASEAN đạt 19,3 tỷ USD, giảm 0,5%;- Hàn Quốc đạt 14,2 tỷ USD, tăng 18,4%;- Nhật Bản đạt 10,7 tỷ USD, tăng 13,8%;


Một số nhóm hàng nhập khẩu chính:

Biểu đồ: Kim ngạch nhập khẩu máy vi tính sản phẩm điện tử & linh kiện theo tháng năm 2010-2011 và 10 tháng năm 2012

Tổng trị giá nhập khẩu nhóm hàng này trong 10tháng/2012 là 10,68 tỷ USD, tăng 77,4% so với cùng kỳ năm 2011; trong đó nhập khẩu của khu vực FDI là 9,47 tỷ USD, tăng gấp gần 2 lần và nhập khẩu của khu vực doanh nghiệp trong nước là 1,2 tỷ USD, tăng 4,2%.

Nhập khẩu nhóm hàng này chủ yếu có xuất xứ từ Trung Quốc: 2,67 tỷ USD, tăng 45,9%; Hàn Quốc: 2,67 tỷ USD, tăng 79,7%; Nhật Bản: 1,38 tỷ USD, tăng 55,4%; Hoa Kỳ: 861 triệu USD, tăng 2 lần so với cùng kỳ năm 2011


Một số nhóm hàng nhập khẩu chính:

Biểu đồ: Kim ngạch nhập khẩu điện thoại các loại & linh kiện theo tháng năm 2010-2011 và 10 tháng năm 2012

Tính đến hết tháng 10/2012, cả nước nhập khẩu 3,97 tỷ USD, tăng 91,4% so với 10 tháng/2011.Việt Nam nhập khẩu nhóm hàng này chủ yếu từ các thị trường:- Trung Quốc: gần 2,7 tỷ USD, tăng 109% và chiếm gần 70% kim ngạch nhập khẩu của cả nước; - Hàn Quốc: hơn 1 tỷ USD, tăng 66,8%; - Singapore: 76,4 triệu USD


Kim ngạch tăng Kim ngạch giảm

Máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng đạt 14,6 tỷ USD,

tăng 3,4%

Xăng dầu đạt 8,4 tỷ USD, giảm 9,3%

Điện tử, máy tính và linh kiện đạt 12,1 tỷ USD, tăng

74,4%

Sắt thép đạt 5,5 tỷ USD, giảm 6,2%;

Vải đạt 6,4 tỷ USD, tăng 3,7%

Kim loại thường đạt 2,4 tỷ USD, giảm 3,3%

Điện thoại các loại và linh kiện đạt 4,4 tỷ USD, tăng

82,4%

Ô tô đạt 1,9 tỷ USD, giảm 34,3%

Chất dẻo đạt 4,4 tỷ USD, tăng 0,6%

Phân bón đạt 1,5 tỷ USD, giảm 8,6%

Tình hình nhập khẩu 2012

SỨC CẠNH TRANH CỦA HÀNG HÓA VIỆT NAM

Theo một nghiên cứu mới đây của Viện nghiên cứu chiến lược và chính sách công nghiệp thì sức cạnh tranh thực tế của hàng hoá Việt Nam vẫn còn quá thấp.

Nhóm hàng dệt may: nguyên liệu chính hầu như phải nhập; sản phẩm còn yếu về chất lượng, chủng loại, thời gian giao hàng; trình độ công nghiệp kéo sợi hiện ở mức trung bình, năng suất lao động thấp.

Nhóm hàng da giày: máy móc và công nghệ chủ yếu nhập khẩu từ các nước và lãnh thổ không có tiến bộ kỹ thuật như Ðài Loan, Trung Quốc, Hàn Quốc nên giá thành sản phẩm cao. Trong khi đó, năng suất lao động lại thấp hơn khu vực và thế giới từ 2 - 3 lần.

Thép: mặc dù có được bước tăng trưởng bình quân gần 18% mỗi năm trong những năm qua, song chủng loại sản phẩm vẫn còn hạn hẹp, đơn điệu, chất lượng thép thấp, khả năng xuất khẩu thấp.

Kể cả ngành công nghiệp chủ lực cũng còn yếu

SỨC CẠNH TRANH CỦA HÀNG HÓA VIỆT NAM

Chất lượng chưa đồng đều, giá thành cao

Hàng cơ khí: có sản phẩm tốt, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu và thực sự có khả năng cạnh tranh, trong khi giá chỉ bằng 60 - 80% so với giá ở nước ngoài. Hạn chế lớn nhất là chất lượng sản phẩm còn chưa đồng đều và chênh lệch khá lớn.

Nhóm vật liệu xây dựng: các mặt hàng như xi măng hay gạch ốp lát, gốm xây dựng đều đã đáp ứng được nhu cầu trong nước. Cả về năng suất sản xuất, giá cả lẫn chất lượng của hàng vật liệu xây dựng Việt Nam đều đang rất cạnh tranh so với khu vực và thế giới, nhưng gái thành cao.

Nhóm sản phẩm hoá chất: phân lân chế biến và phân NPK đã đáp ứng được nhu cầu trong nước; các sản phẩm chất tẩy rửa còn có thể xuất khẩu. Công nghệ sản xuất chất tẩy rửa hiện đã được đầu tư đồng bộ, hiện đại theo các tiêu chuẩn quốc tế.

DIỄN BIẾN TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

Thời gian Mua vào( USD/VND) Bán ra (USD/VND)

Tháng 1 (5/1/2012) 21,030.00 21,036.00

Tháng 2 (19/2/2012) 20,800.00 20,860.00

Tháng 3 (31/3/2012) 20,800.00 20,860.00

Tháng 4 (23/4/2012) 20,820.00 20,870.00

Thang 5 (31/5/2012) 20,840.00 20,890.00

Tháng 6 (30/6/2012) 20,860.00 20,920.00

Tháng 7 (31/7/2102) 20,850.00 20,885.00

Tháng 8 (24/8/2012) 20,870.00 20,950.00

Tháng 9 ( 27/9/2012) 20,860.00 20,900.00

Tháng 10 (15/10/2012) 20,830.00 20,870.00

Tháng 11 (10/11/2012) 20,825.00 20,865.00

Tháng 12 (27/12/2012) 20,815.00 20,855.00

Xét tỷ giá USD/VND:

Tỉ giá hối đoái giữa USD/VND được ghi nhận theo những ngày ngẫu nhiên của các tháng trong năm 2012

DIỄN BIẾN TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

Tỷ giá bình quân liên ngân hàng tiếp tục được duy trì ở mức 20.828 VND/ 1USD

Tỷ giá giao dịch của Ngân hàng Thương mại sau một thời gian được duy trì ở mức kịch trần biên độ đã được các ngân hàng điều chỉnh giảm dừng ở mức 20.860 (mua vào) – 20.920 (bán ra) vào thời điểm cuối tháng 6/2012

Diễn biến tỷ giá trên thị trường chợ đen bám sát diễn biến tỷ giá giao dịch của Ngân hàng Thương mại

Các quyết sách rõ ràng và minh bạch của NHNN trong công tác điều hành chính sách tỷ giá năm 2012, cùng với diễn biến khả quan của cung – cầu ngoại tệ trong nền kinh tế (Việt Nam có xuất siêu trở lại sau nhiều năm; cán cân vãng lai thặng dư) đã giúp diễn biến tỷ giá USD/VND trong năm 2012 tiếp tục duy trì xu thế ổn định

TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN NGOẠI THƯƠNG

Phá giá tiền tệ: xuất khẩu tăng, nhập khẩu giảm

Đẩy mạnh xuất khẩu, hàng hóa có tính cạnh tranh hơn do giá thành hạ

Về xuất khẩu:

Việc giảm giá đồng nội tệ so với ngoại tệ sẽ đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài để thu ngoại tệ

1USD=20.000VND, 1 tấn gạo giá 10 triệu VND bằng với 500USD

1USD=25.000VND thì 1 tấn gạo giá 10 triệu VND bằng với 400 USD

Ví dụ


Phá giá tiền tệ: xuất khẩu tăng, nhập khẩu giảm

Hạn chế nhập khẩu do chi phí tăng, sẽ đem lại nhiều rủi ro cho doanh nghiệp

Về nhập khẩu:

Khi đồng ngoại tệ tăng sẽ hạn chế hàng hóa và dịch vụ

1USD=20.000VND, 1 máy tính = 800USD =16 triệu VNĐ


Ví dụ


Nâng giá nội tệ: xuất khẩu giảm, nhập khẩu tăng

Hạn chế xuất khẩu do giá thành tăng làm giảm tính cạnh tranh trên thị trường

Về xuất khẩu:

Việc tăng giá đồng nội tệ so với ngoại tệ sẽ hạn chế xuất khẩu

1USD=20.000VND, 1 tấn gạo giá 10 triệu VND bằng với 500 USD

1USD = 16.000 VND, 1 tấn gạo giá 10 triệu VND bằng với 625 USD

Ví dụ


Nâng giá nội tệ: xuất khẩu giảm, nhập khẩu tăng

Đẩy mạnh nhập khẩu do chi phí thấp

Về nhập khẩu:

Việc tăng giá đồng nội tệ so với ngoại tệ sẽ đẩy mạnh nhập khẩu


1USD=16.000VND, 1 máy tính = 800USD =12.8 triệu VNĐ

Ví dụ

CHÍNH SÁCH NGOẠI THƯƠNG VÀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỦA CHÍNH PHỦ

Về chính sách Ngoại thương: điểm sáng trong hoạt động của ngành Công Thương năm 2012 là xuất khẩu tăng và nhập khẩu giảm, thậm chí đã xuất siêu

bằng sự cố gắng và các giải pháp đồng bộ của Chính phủ, với sự điều hành linh hoạt và nhiều giải pháp sát thực, hiệu quả của Bộ Công Thương, hoạt động sản xuất - kinh doanh công nghiệp và thương mại vẫn đảm bảo các chỉ tiêu đặt ra

Sự chỉ đạo kịp thời, quyết liệt của Chính phủ, sự tích cực, chủ động của các Bộ, ngành và sự nỗ lực của cả cộng đồng doanh nghiệp, hoạt động xuất nhập khẩu đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Năm 2012, lần đầu tiên sau 20 năm ta đạt cân bằng cán cân thương mại và còn xuất siêu ở mức 284 triệu USD.

Chủ trương phát triển mặt hàng xuất khẩu từng bước phát huy hiệu quả trong năm qua, phản ánh năng lực sản xuất hàng xuất khẩu của nền kinh tế, sản xuất trong nước phát triển.... Đây là những tín hiệu tốt, tạo tiền đề, động lực để tiếp tục phát triển trong năm 2013

CHÍNH SÁCH NGOẠI THƯƠNG VÀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỦA CHÍNH PHỦ

Về chính sách tỷ giá hối đoái:

Các quyết sách rõ ràng và minh bạch của NHNN trong công tác điều hành chính sách tỷ giá nửa đầu năm 2012, cùng với diễn biến khả quan của cung – cầu ngoại tệ trong nền kinh tế đã giúp diễn biến tỷ giá USD/VND trong 6 tháng đầu năm 2012 tiếp tục duy trì xu thế ổn định

Mặc dù diễn biến tình hình ngoại hối hiện tại là tương đối ổn định, bám sát mục tiêu điều hành. Tuy nhiên những yếu tố hỗ trợ cho công tác điều hành tỷ giá vẫn cần được kiểm soát chặt chẽ.

Tính ổn định của cán cân vãng lai chưa thật sự bền vững. Cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam hiện vẫn chưa có những thay đổi cần thiết, vẫn còn phụ thuộc vào hàng nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu

TÁC ĐỘNG CỦA THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU ĐẾN NGOẠI THƯƠNG

Thuế xuất nhập khẩu là một loại thuế gián thu được thu trên giá bán, nhập của các mặt hàng xuất, nhập qua biên giới hoặc các khu chế xuất, thuế nhập khẩu góp phần mở rộng quan hệ kinh tế đối ngọai giữa Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới

Luật thuế xuất khẩu, nhập khẩu là công cụ quan trọng để Nhà nước thực hiện chức năng quản lý và nâng cao hiệu qủa hoạt động xuất nhập khẩu trong cả nước; làm thay đổi cán cân thương mại, điều tiết hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia

TÁC ĐỘNG CỦA THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU ĐẾN NGOẠI THƯƠNG

Thuế xuất khẩu làm tăng giá hàng hóa trên thị trường quốc tế và giữ giá thấp hơn ở thị trường nội địa, có thể làm giảm lượng khách hàng ở nước ngoài do họ sẽ cố gắng tìm kiếm các sản phẩm thay thế; nó cũng không khích lệ các nhà sản xuất trong nước áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ

Thuế nhập khẩu có vai trò quan trọng trong việc bảo hộ thị trường nội địa. Thuế nhập khẩu sẽ làm tăng giá hàng hóa, sẽ khuyến khích các nhà sản xuất trong nước, điều đó cũng sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa sản xuất trong nước. Thuế nhập khẩu có thể giúp cải thiện thương mại của nước đánh thuế

KẾT LUẬN

Đề xuất các giải pháp khắc phục để phát triển ngoại thương Việt nam trong thời gian tới

Kết luận chung toàn bài

GIẢI PHÁP ĐỂ PHÁT TRIỂN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM

Theo dõi kịp thời và dự đoán những biến động của thị trường ngoại hối để giảm thiểu rủi ro từ việc đầu tư trong thị trường ngoại hối

Tăng cường,hỗ trợ các chính sách khuyến khích doạnh nghiệp nhà đầu tư tham gia các hoạt động ngoại thương

Phát triển, thúc đẩy việc xây dựng các quan hệ ngoại giao giữa các nước để dễ dàng cho việc thông thương hay ký kết các hiệp định

Xây dựng, củng cố các yếu tố nền tảng cho

phát triển XNK nhanh và bền

vững Phát triển nhanh kết cấu hạ tầng

đồng bộ, hiện đại, gắn với bảo vệ môi

trườngCấu trúc lại nền kinh tế để đảm bảo độ an toàn cần thiết trong điều kiện hội

nhập, nâng cao chất lượng, tăng

trưởng xuất khẩu.

Tiếp tục xây dựng, củng cố các trụ cột của năng lực cạnh tranh quốc gia

GIẢI PHÁP ĐỂ PHÁT TRIỂN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM

KẾT LUẬN

LOGO

Economy & Finance

Tình hình ngoại thương Việt Nam năm 2012