Upload
prachoom-rangkasikorn
View
152
Download
8
Embed Size (px)
Citation preview
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
563
แนวการจดกจกรรมกระบวนการเรยนร
เพอสรางคณลกษณะ ด เกง มสข
๔หนวยการเรยนรท
สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯเรอง แรง ความดน
สาระการเรยนรวทยาศาสตร
ชน ป.๔ - ๖
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
564
การวเคราะหแผนผงจากสาระการเรยนร
สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวย
พระบารมฯ(แรงและความดน)
ความหมายของแรง แรงลพธ
แรงลพธ
แรงเสยดทาน
ความดนและแรงลอยตว
ในของเหลว
ความดน
ความดนอากาศ
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
565
๑. มาตรฐานการเรยนร
มาตรฐาน ว ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟาแรงโนมถวงและแรงนวเคลยร มกระบวนการสบ
เสาะหาความรสอสารสงทเรยนรและนำาความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม
ตวชวด
ป.๕/๑ ทดลองและอธบายการหาแรงลพธของแรงสองแรงซงอยในแนวเดยวกนทกระทำาตอวตถ
ป.๕/๒ ทดลองและอธบายความดนอากาศ
ป.๕/๓ ทดลองและอธบายความดนของของเหลว
ป.๕/๔ ทดลองและอธบายแรงพยงของของเหลวการลอยตวและการจมของวตถ
มาตรฐาน ว ๔.๒ เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตางๆ ของวตถในธรรมชาต มกระบวนการสบเสาะหา
ความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนำาความรไปใชประโยชน
ตวชวด
ป.๕/๑ ทดลองและอธบายแรงเสยดทานและนำาความรไปใชประโยชน
๒. กำาหนดสาระสำาคญของการเรยนร
๑. เมอมแรงมากระทำาตอวตถ จะทำาใหวตถมการเปลยนแปลงการเคลอนท คอ เปลยนจากหยดนงเปน
การเคลอนทหรอวตถทเคลอนทอยแลวเมอมแรงกระทำาจะทำาใหเคลอนทเรวขนหรอชาลงหรอหยด
นอกจากนแรงยงทำาใหวตถเปลยนรปรางไดดวย
๒. เมอดงหรอผลกวตถดวยแรงมากกวาหนงแรงแลวทำาใหวตถเคลอนท ผลของการเคลอนทนนจะเสมอน
วามแรงหนงแรงกระทำาตอวตถโดยแรงหนงแรงนจะเปนผลลพธของแรงหลายๆแรงนน
๓. อากาศมแรงกระทำาตอวตถโดยกระทำาในทกทศทกทางแรงทกระทำาตอวตถจะมคามากหรอนอยขนอยกบ
พนทของวตถแรงทอากาศกระทำาตงฉากตอหนงหนวยพนทเรยกวาความดนอากาศ
๔. ของเหลวทกระทำาตอวตถทอยในของเหลวทกทศทกทางโดยแรงลพธทของเหลวกระทำาตอวตถจะมขนใน
แนวดงเรยกแรงลพธนวาแรงลอยตวการจมหรอลอยของวตถขนอยกบนำาหนกของวตถและแรงลอยตว
ทของเหลวกระทำาตอวตถนนๆ
๕. ในการออกแรงทำาใหวตถเคลอนทไปบนพนตางๆพนแตละชนดจะมแรงตานการเคลอนท เรยกแรงตาน
การเคลอนทนวาแรงเสยดทานซงมทศทางตรงกนขามกบการเคลอนท
แผนการจดการเรยนร
กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯเรอง แรงและความดน ระยะเวลาในการสอน ๑๓ ชวโมงป.๔ - ๖
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
566
๓. คณลกษณะทตองการพฒนา
๑. ใหผเรยนเปนคนดโดยสรางใหผเรยนมคณลกษณะดานคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคดานความมงมน
ขยนหมนเพยรประหยดอดออมมความซอสตย
๒. ใหผเรยนเปนคนเกงโดยมความรความเขาใจ
– ความหมายของแรง
– แรงลพธ
– แรงเสยดทาน
– ความดนของของเหลว
– ความดนอากาศ
– แรงลอยตว
๓. ใหผเรยนมความสขโดย
– เหนคณคาและมเจตนคตทดตอวทยาศาสตรและสรางผลงานอยางสรางสรรค
– ภมใจในผลงานของตนเองชนชมผลงานของผอน
– มความสนกในการเรยนรการทดลอง
๔. การวางแผนการจดกจกรรมแบบบรณาการ
การงานอาชพและ
เทคโนโลย (กอท.)
✍ออกแบบประดษฐ
เครองมอวดความดนอากาศ
ศลปะ
✍การวาดภาพการทดลองภาษาองกฤษ
✍คำาศพทเกยวกบแรงความดน
คณตศาสตร
✍การอานคาจากตาชงสปรง
สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวย
พระบารมฯ(แรงและความดน)
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
567
๕. การวางแผนการจดการเรยนร
๘๗๖๕ ๔
๓๒
๑ครสนทนากบนกเรยน
แรงทำาอะไรไดบาง
✍ ผลลพธของแรง
✍ ความดนของเหลว
✍ อากาศมแรงกระทำาตอ
วตถหรอไม
นกเรยนรวมกนอภปราย
✍ แรงผลลพธของแรง
✍ อากาศมแรงกระทำาตอวตถอยางไร
✍ ความดนของเหลวแรงเสยดทาน
ใหนกเรยนสบคนขอมล
✍ แรงแรงลพธ
✍ ความดนของเหลว
✍ แรงลอยตว
✍ แรงเสยดทานนกเรยนปฏบต
การทดลองเรอง
✍ แรง
✍ อากาศมแรงกระทำาตอวตถ
✍ ของเหลวมแรงกระทำาตอวตถ
✍ แรงลอยตว
✍ แรงเสยดทาน
นกเรยนนำาเสนอผลการ
ทดลองและสรป
✍ นกเรยนปฏบตตามกจกรรมใบ
งานทครมอบหมาย
นกเรยนสรางชนงาน
ตามความสนใจ
นกเรยนนำาเสนอผลงาน
ของตนเอง
✍ ครและนกเรยนรวมกน
แสดงความคดเหนและ
ใหขอเสนอแนะ
ครและนกเรยนประเมน
ชนงานนำาผลงานมา
จดแสดงในชนเรยนและ
แลกเปลยนความร
ซงกนและกน
๖. รายละเอยดของกจกรรม
๑. ครสนทนากบนกเรยนแรงทนกเรยนรจกมแรงอะไรบางแรงทำาอะไรไดบางผลลพธของแรงเปนอยางไร
ความดนของของเหลวกระทำาตอวตถอยางไรอากาศมแรงกระทำาตอวตถหรอไม
๒. นกเรยนรวมกนอภปรายแรงผลลพธของแรงอากาศมแรงกระทำาตอวตถ แรงเสยดทานประโยชนของ
แรงเสยดทาน
๓. นกเรยนสบคนขอมลแรงแรงลพธความดนของของเหลวทมตอวตถ อากาศมแรงกระทำาตอวตถ แรง
เสยดทานประโยชนของแรงเสยดทาน
สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวย
พระบารมฯ(แรงและความดน)
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
568
๔. นกเรยนปฏบตทดลองเรอง
– แรง – แรงลอยตว
– อากาศมแรงกระทำาวตถ – แรงเสยดทาน
– ของเหลวมแรงกระทำาตอวตถ
๕. นกเรยนนำาเสนอผลการทดลองและสรปและปฏบตตามกจกรรมใบงานทครมอบหมาย
๖. นกเรยนสรางชนงานตามความสนใจ
๗. นกเรยนนำาเสนอผลงานของตนเองครและนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนและใหขอเสนอแนะ
๘. ครและนกเรยนประเมนชนงาน และนำาผลงานมาจดแสดงในชนเรยน และแลกเปลยนความรซงกน
และกน
๗. สอการเรยนการสอน
๑. ตาชงสปรง ๒. ไมเมตร ๓. ถงทราย
๔. ดนนำามน ๕. เสนเอน ๖. เทปกาว
๗. ลกโปงยาง ๘. แทงไม ๙. กระดาษทราย
๘. การประเมนตามสภาพจรง
กจกรรม / พฤตกรรม / ผลงานทตองประเมน วธการ เครองมอ
๑. สงเกตการเขารวมกจกรรมการเขารวมปฏบตกจกรรม สงเกต แบบสงเกต
๒.ตรวจผลงานเปนกลมรายบคคลความถกตอง
ความสมบรณความสะอาดความคดรเรมสรางสรรค
สงเกต การสมภาษณ
๓. การนำาเสนอผลงานการรายงาน ตรวจผลงาน ใบกจกรรม
ผประเมน
– นกเรยนและเพอนนกเรยน
– คร
– ผปกครองหรอผทเกยวของอนๆ
๙. สรปผลการเรยนการสอน
............................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
569
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง แรงทำาใหเกดอะไรไดบาง
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๑ใบกจกรรม
คาชแจง จากการสงเกตภาพใหตอบคำาถามตอไปน
๑. เพราะเหตใดรถเขนจงเคลอนทไปได
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๒. เมอเดกวงหนผงรถเขนมการเคลอนทอยางไรทำาไมจงเปนเชนนน
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. เมอรถเขนชนเสาไฟฟาการเคลอนทของรถเขนเปนอยางไรเพราะเหตใด
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๔. เมอรถเขนชนเสาไฟฟารปรางของรถเขนเปนอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
570
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง ผลลพธของแรงหลายแรงเปนอยางไร
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๒ใบกจกรรม
ตอนท ๑ ผลทสงเกตไดจากการทำากจกรรมเปนดงน
๑. ตารางบนทกคาของแรงทอานไดจากตาชงสปรง
ชอวตถคาของแรงทอานไดจากตาชงสปรง ๒ อน (นวตน) คาของแรงทอานไดจาก
ตาชงสปรง ๑ อน (นวตน)อนท ๑ อนท ๒ รวม
๑. ............................................................ ...................................... ...................................... ...................................... ......................................................................
๒. ............................................................ ...................................... ...................................... ...................................... ......................................................................
๓. ............................................................ ...................................... ...................................... ...................................... ......................................................................
๔. ............................................................ ...................................... ...................................... ...................................... ......................................................................
๒. คาของแรงทอานไดจากตาชงสปรง๑ อน เมอเปรยบเทยบกบผลรวมของคาของแรงทอานไดจากตาชงสปรง
๒อนเปนอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. การทดลองนจะสรปผลวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
571
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง อากาศมแรงกระทำาตอวตถหรอไม
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๓ใบกจกรรม
ตอนท ๑ ผลทสงเกตไดจากการทำากจกรรมเปนดงน
๑. ในการดงกนถงพลาสตกออกจากแกวดงไดงายหรอยากเพราะเหตใด
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๒. ในการดงกนถงพลาสตกออกจากกนแกวแรงทตานการดงถงมทศทางใด
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. ควำาแกวลงหรอตะแคงแกวแลวดงกนถงพลาสตกออกจากกนแกวแรงทตานการดงถงในแตละกรณจะมทศทาง
อยางไร
ดงกนถงลง ดงกนถงไปทางขวา ดงกนถงไปทางซาย
........................................................................... ........................................................................... ...........................................................................
๔. การทดลองนจะสรปผลวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
572
ตอนท ๒ ผลทสงเกตไดจากการทำากจกรรมเปนดงน
๑. ในการดงกระดาษขนตรงๆจากพนเรยบอยางรวดเรวผลเปนอยางไร
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
๒. ในการดงกระดาษขนาดตางๆ กนใหออกจากพนเรยบอยางรวดเรว
แรงทใชดงกระดาษเหมอนหรอตางกนอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. มแรงตานการเคลอนทของกระดาษหรอไมทราบไดอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๔. แรงทตานการเคลอนทของกระดาษเกดจากอะไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๕. ในการดงกระดาษแผนใหญใหออกจากพนเรยบแรงทตานการเคลอนทของกระดาษมากกวาหรอนอยกวา เมอดง
กระดาษแผนเลก
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๖. แรงทใชดงกระดาษใหออกจากพนสมพนธกบพนทของกระดาษหรอไมอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๗. การทดลองนจะสรปผลวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
573
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง ของเหลวมแรงกระทำาตอวตถหรอไม
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๔ใบกจกรรม
ตอนท ๑ ผลทสงเกตไดจากการทำากจกรรมเปนดงน
๑. เมอเอานำาใสลกโปงลกโปงจะมการเปลยนแปลงอยางไรวาดภาพประกอบ
๒. ใสนำาในขวดจนเตมแลวดงไมทปดรออกนำาจะพงออกจากขวดในทศทางใดบางวาดภาพประกอบ
๓. การทดลองนจะสรปผลวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
574
ตอนท ๒ ผลทสงเกตไดจากการทำากจกรรมเปนดงน
๑. เมอมนำาในขวดรหมายเลขใดอยในตำาแหนงทมความลกมากทสด
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๒. เมอดงไมทปดรออกจะเกดอะไรขน
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. นำาจากรหมายเลขใดพงไปไดไกลสด และใกลสดตามลำาดบแรงททำาใหนำาพงออกจากแตละร แตกตางกนหรอไม
อยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๔. ความดนของนำาในระดบทตรงกบรหมายเลขใดมคามากทสดทราบไดอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๕. เมอดงไมทปดรในระดบเดยวกนออกทละค นำาทพงออกไปจะเปนอยางไรความดนของนำาทระดบเดยวกนจะ
แตกตางกนหรอไมอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๖. การทดลองนจะสรปผลวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
575
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง แรงลอยตวคออะไร
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๕ใบกจกรรม
ผลทสงเกตไดจากการทากจกรรมเปนดงน
๑. ใชเชอกผกดนนำามนแลวนำาไปแขวนกบตาชงสปรง
คาของแรงทอานได...............................................นวตน
๒. นำาดนนำามนทแขวนกบตาชงสปรงจมลงในนำา
คาของแรงทอานได...............................................นวตน
๓. ใชมอพยงดนนำามนทแขวนกบตาชงสปรงขนเลกนอย
คาของแรงทอานได...............................................นวตน
๔. ใชวตถอนแขวนกบตาชงสปรงแทนดนนำามนบนทกคาของแรงทอานไดจากตาชงสปรงเมอชงวตถในอากาศและ
ชงวตถในนำา
ชอวตถคาของแรงทอานไดจากตาชงสปรง
ในอากาศ (นวตน) ในนา (นวตน)
๑. ................................................................................. ......................................................................................... .........................................................................................
๒.................................................................................. ......................................................................................... .........................................................................................
๓. ................................................................................. ......................................................................................... .........................................................................................
๕. การทดลองนสรปผลไดวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
576
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง แรงเสยดทานเปนอยางไร
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๖ใบกจกรรม
ผลทสงเกตไดจากการทากจกรรมเปนดงน
๑. ในการดงเชอกเพอใหแทงไมเรมเคลอนทบนพนแตละชนดพนมแรงตานการเคลอนทหรอไม
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๒. เมอดงแทงไมใหเคลอนทไปบนพนกระดาษทรายพนโตะและพนกระดาษหนงสอพมพ ออกแรงดงเทากนหรอไม
อยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. แรงตานการดงแทงไมบนพนแตละชนดเทากนหรอไมอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๔. การทดลองนจะสรปผลวาอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
577
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ
เรอง แรงเสยดทานมประโยชนอยางไร
ชอ..................................................................................................................ชน............................................เลขท.................................
แผนท๗ใบกจกรรม
ผลทสงเกตไดจากการทากจกรรมเปนดงน
๑. มอทเปอนนำายาสระผมจะสามารถเปดจกขวดหรอยกขวดขนไดงายหรอยากเพราะเหตใด
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๒. จากขอ๑มแรงเสยดทานระหวางมอและจกขวดมากหรอนอย
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๓. ลางมอและขวดใหสะอาดเชดใหแหงแลวเปดจกขวดจะสามารถเปดไดงายกวาเมอมอลนแสดงวาแรงเสยดทาน
ขณะนนเปนอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
๔. การทดลองนจะสรปผลไดอยางไร
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................
wwwwwwww
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
578
ใบความรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
เรอง ความดนอากาศ
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
เมอนกเรยนออกแรงดงกนถงพลาสตกใหออกจากแกวจะรสกวาดงออกไดยาก เนองจากมแรงทอากาศดน
กนถงพลาสตกเอาไวและไมวาจะออกแรงดงกนถงพลาสตกไปในทศทางใดกมแรงตานมอทงสน แสดงวาแรงทอากาศ
กระทำาตอวตถจะกระทำาในทกทศทาง
ในการดงกระดาษขนตรงๆจากพนเรยบจะดงขนไดยากเพราะมแรงทอากาศกดกระดาษไว โดยแรงทอากาศ
กระทำาจะมคามากเมอพนทของกระดาษมากและแรงทอากาศกระทำาจะมคานอยเมอพนทของกระดาษนอยและถาพนท
ของกระดาษเทากนแรงทอากาศกระทำาจะมคานอยเมอพนทของกระดาษนอยและถาพนทของกระดาษเทากนแรงทอากาศ
กระทำากจะเทากนเรยกแรงทอากาศกระทำาตงฉากตอหนงหนวยพนทวาความดนอากาศ
ความรสวนนสำาหรบคร
ความดนอากาศณระดบความสงตางๆมคาไมเทากนกำาหนดใหความดน๑บรรยากาศคอ ความดนของ
อากาศทระดบนำาทะเลซงมคา๑.๐๑ × ๑๐๕นวตนตอตารางเมตรและยงสงจากระดบนำาทะเลขนไปความดนของอากาศ
กจะยงลดลงจงเปนเหตใหเมอขนไปบนภเขาจะรสกวาหออเนองจากความดนอากาศภายนอกนอยกวาความดนภายในห
ขอเสนอแนะ
ครอาจจะตงปญหาตางๆเกยวกบความดนอากาศใหนกเรยนรวมอภปรายหาคำาตอบเชน
– ทำาไมเมอเอาหลอดดดจมลงไปในแกวนำาแลวเอานวปดปากหลอดดดดานบนเมอยกหลอดใหออกจากแกวนำา
นำายงคงคางอยในหลอดไดและเมอเอานวทปดปากหลอดออกนำาจะไหลลงมา
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
579
ใบความรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
เรอง ความดนบรรยากาศ
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
อากาศทปกคลมโลกเราเปนชนๆ เรยกวา ชนบรรยากาศ แตละชนมสวนประกอบและปรมาณของแกส
แตกตางกนเนองจากอากาศเปนสสารซงมมวลและนำาหนกจงถกแรงโนมถวงของโลกดงดดใหอากาศตกลงมา เชนเดยว
กบทกระทำาตอวตถอนๆนำาหนกของอากาศทกดลงบนพนโลกเนองจากแรงดงดดของโลกตอหนงหนวยพนท เรยกวา
ความดนบรรยากาศ
ความรสวนนสำาหรบคร
ในการสอนเรองความดนบรรยากาศครอาจสาธตการทดลองนโดยใหนกเรยนเปนผสงเกตโดยครเอาหนงสอ
วางบนโตะแลวคนดวยกอนดนนำามนและกระดาษไขตามลำาดบทำาเชนเดมโดยเอาหนงสอซอนขนไปอกและคนดวย
กอนดนนำามนขนาดเทาเดมและกระดาษไขขนไปใหสงหลายๆชนดงภาพถาชนบรรยากาศแตละชนประกอบดวยแกส
ชนดตางๆ ในปรมาณมากนอยแตกตางกนเปรยบเหมอนหนงสอแตละกลมทหนกแตกตางกนนกเรยนคดดวาความดน
ของบรรยากาศแตละชนจะเทากนหรอไม ใหนกเรยนหาคำาตอบ โดยคอยๆยกหนงสอออกทละชนแลวลองสงเกตกอน
ดนนำามนแตละกอนเปรยบเทยบกน
ถาพนโตะเปรยบเหมอนพนโลกบรเวณยงใกลพนโลกนำาหนกของชนบรรยากาศจะยงกดลงมามากความดน
บรรยากาศทระดบนำาทะเลซงมคามากกวาบนยอดเขา
นอกจากระดบความสงความดนบรรยากาศจะเกยวของกบอณหภมของอากาศอากาศรอนจะขยายตวมปรมาตร
เพมขนอากาศจะเบาบางลงความดนของบรรยากาศจงลดลง
wwwwwwww
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
580
ใบความรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
เรอง ความดนของเหลว
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
ของเหลวมแรงกระทำาตอวตถเชนนำามแรงกระทำาตอเขอนนำามแรงกระทำาตอเรอทลอยอยในนำาเมอใสนำาเขาไป
ในลกโปงนำาจะมแรงกระทำาตอลกโปงในทกทศทางทำาใหลกโปงมขนาดใหญขน
จากเรองอากาศมแรงกระทำาตอวตถแรงทอากาศกระทำาตงฉากตอหนวยพนทเรยกวาความดนอากาศในทำานอง
เดยวกนแรงทของเหลวกระทำาตงฉากตอหนงหนวยพนทเรยกวาความดนของเหลว
ความดนของเหลวจะมคามากหรอนอยขนอยกบความลกของของเหลว โดยทระดบความลกมากความดน
ของเหลวกจะมคามาก
ความรสวนนสำาหรบคร
✍ ความดนของเหลวนอกจากจะขนอยกบความลกแลวยงขนอยกบความหนาแนนของของเหลวดวยโดยท
ระดบความลกเดยวกนของเหลวทมความหนาแนนมากจะมความดนมากกวาของเหลวทมความหนาแนนนอย
✍ เมอดงไมทปดรออกนำาจะพงออกไป โดยทระดบความลกมากมความดนมาก ทำาใหนำาทพงออกไป
มความเรวมาก
นำาทพงออกไปจะไปไดไกลหรอไม ขนอยกบความเรวของนำาขณะออกจากขวดและเวลาทใชในการตก
ถงพนทระดบความลกมากนำาพงออกไปไดดวยความเรวมากแตกจะตกถงพนเรวดวยเพราะเปนจดทอยใกลพนสวนจด
ทอยสงขนไปนำาจะพงออกดวยความเรวนอยเพราะความดนนอยแตจะตกถงพนชากวาจงทำาใหระยะทางในแนวราบของ
นำาจากทง๒ระดบอาจเทากนดงนนเพอใหเวลาในการตกถงพนไมแตกตางกนมากนกระยะหางของแตละรตองตางกน
ไมมากจงจะทำาใหเหนวานำาทระดบความลกมากไปไดไกลมาก
✍ ความดนของเหลว คอแรงทของเหลวกระทำาตงฉาก
ตอหนงหนวยพนท ดงนนถาพจารณาในพนท ๑ ตารางเมตร
ทระดบความลกตางๆนำาหนกของเหลวในพนท ๑ ตารางเมตร
นนกจะตางกนยงลกมากขนนำาหนกของเหลวทกระทำากจะมากขน
ดวยดงรปจงทำาใหยงลกมากความดนของเหลวกจะมคามาก
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
581
ความดนอากาศ คอแรงทอากาศกระทำาตงฉากตอหนงหนวยพนท ถาสมมตวาบรรยากาศทหอหมโลกเปน
ดงรปแลวพจารณาใน๑หนวยพนทจะไดวาจดทสงจากพนโลกมากขนลำาอากาศทกระทำาตอพนทนนจะสนลงทำาใหแรง
ทอากาศกระทำาตอพนทนนนอยลงเปนเหตใหยงสงมากขนความดนอากาศยงนอยลง
ขอเสนอแนะ
ในการเจาะรขางขวดพลาสตกควรใชตะปเผาจนรอน เจาะรขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ๒มลลเมตร
พยายามเจาะรใหแนวตรงกนในการเผาตะปอยาลมใชฉนวนความรอนหมบรเวณสวนหวตะป
ในการเตมนำาลงไปในขวดควรเตมใหระดบนำาสงกวารบนสดไมมากนกประมาณ๓-๔เซนตเมตร
ไมทใชในการอดรควรมความยาวประมาณ๔-๕เซนตเมตรโดยเหลาปลายใหแหลม
wwwwwwww
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
582
ใบความรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
เรอง แรงกระทำาตอวตถ
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
เมอมแรงกระทำาตอวตถ แรงจะทำาใหวตถมการเปลยนแปลงสภาพการเคลอนทได โดยเปลยนจากหยดนง
ใหเคลอนท เชน เตะลกบอลดนประตใหเปดและสำาหรบวตถทเคลอนทอยแลวเมอถกแรงกระทำากอาจเคลอนทเรวขน
ชาลงหรอหยดการเคลอนทไดนอกจากนแรงยงทำาใหรปรางของวตถมการเปลยนแปลงได เชนดงหนงยางใหยดทบ
ดนนำามนกอนกลมใหแบน
ความรสวนนสำาหรบคร
–วตถทเคลอนทอยจะเคลอนทเรวขนหรอชาลงขนอยกบทศของแรงทมากระทำาตอวตถ โดยถาแรงมทศเดยว
กบทศทางเคลอนทเดมของวตถจะทำาใหวตถเคลอนทเรวขนและถาแรงมทศตรงขามกบทศการเคลอนทของ
วตถจะทำาใหวตถเคลอนทชาลงแตในบางกรณแรงทมทศตรงขามการเคลอนทอาจทำาใหวตถเปลยนทศทาง
การเคลอนทหรอเคลอนทเรวขนไดเชนการตลกปงปองการตลกเทนนส
–การทลกโปงเคลอนทไปไดเพราะเมอปลอยใหอากาศออกจากลกโปงอากาศภายในดนอากาศภายนอกจะเกด
แรงปฏกรยาจากอากาศภายนอกดนอากาศภายในทำาใหลกโปงเคลอนทไปได หลอดดดซงตดกบลกโปงจง
เคลอนทไปไดซงหลอดดดจะไปไดไกลและเรวขนอยกบปรมาณอากาศในลกโปง
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
เมอนกเรยนดนหรอผลกวตถนกเรยนตองออกแรงโดยถาเพอนๆหลายคนดนโตะแลวทำาใหโตะเคลอนทไป
ไดระยะทางเทากบทนกเรยนดนโตะใหเคลอนทในเวลาเทากนถอวาแรงทนกเรยนดนโตะเทากบผลรวมแรงของเพอน
หลายๆคนนน
ดงนนจงกลาวไดวาถามแรงหลายๆแรงกระทำาตอวตถจะเสมอนวามแรงเพยงหนงแรงกระทำาตอวตถจะเสมอน
วามแรงกระทำาตอวตถโดยแรงนจะเปนผลลพธของแรงหลายแรงนน
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
583
ความรสวนนสำาหรบคร
แรงเปนปรมาณทมขนาดและทศทางเรยกวาปรมาณเวกเตอรสามารถเขยนแทนดวยลกศรความยาวของลกศร
แทนขนาดของแรงและหวลกศรแทนทศทางมหนวยเปนนวตน
แรง๓นวตน
แรง๕นวตน
การเตรยมลวงหนา
ใหนกเรยนจดเตรยมสงของทจะนำามาชง เชนของเลนกอนหนรวมทงเตรยมถงพลาสตกทมหหวสำาหรบใส
ของทจะนำาไปชง
ประเมนผล
๑. ประเมนทกษะภาคปฏบตของนกเรยนระหวางทำาการทดลองโดยใชแบบประเมนเปนกลม
๒. ประเมนความสามารถของนกเรยนในการรายงานผลและสรปผลการทดลอง
๓. ประเมนความรวมมอในการอภปรายและแสดงความคดเหน
wwwwwwww
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
584
ใบความรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
เรอง แรงลอยตว
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
เมอนำาวตถไปอยในของเหลวจะมแรงทของเหลวกระทำาตอวตถโดยแรงลพธทของเหลวกระทำาตอวตถนนจะ
เปนแรงทพยงวตถขนทำาใหรสกวตถเบาขนเมอชงวตถในของเหลวแรงทของเหลวพยงวตถขนนเรยกวาแรงลอยตว
วตถทอยในของเหลวตางชนดกนแรงลอยตวกจะแตกตางกนการจมและลอยของวตถในของเหลวขนอยกบ
นำาหนกของวตถและแรงลอยตวทของเหลวกระทำาตอวตถนน โดยถาแรงลอยตวคานอยกวานำาหนกของวตถ วตถจะ
จมลงไปในของเหลวแตถาแรงลอยตวมคาเทากบนำาหนกของวตถวตถจะลอยในของเหลวนน
ความรสวนนสำาหรบคร
เมอวตถอยในของเหลวของเหลวจะมแรงกระทำาตอวตถใน
ทกทศทางแรงลพธทของเหลวกระทำาตอวตถจะอยในทศขนเพราะวา
– ความดนทผวลางของวตถมากกวาความดนทผวบนของ
วตถเพราะจดลางอยลกกวาจดบนจงทำาใหแรงทของเหลว
กระทำาตอวตถทางดานลาง ซงมทศขนมากกวาแรงท
ของเหลวกระทำาตอวตถทางดานบนซงมทศลงแรงลพธ
ทของเหลวกระทำาตอวตถจงมทศขน
– แรงทของเหลวกระทำาตอวตถดานหนาเทากบดานหลง
ดานซายเทากบดานขวาทำาใหแรงลพธของของเหลวท
กระทำาตอวตถดานขางของวตถเปนศนย
ขอเสนอแนะ
– หลงจากการทำากจกรรมแลวครอาจตงปญหาใหนกเรยนชวยคดหาคำาตอบเพอนำาไปสการทำาโครงงานตอไป
เชนวตถทอยในของเหลวทตางชนดกนแรงทของเหลวกระทำาตอวตถจะเทากนหรอไมจะมวธทดสอบอยางไร
– ครอาจเสนอกจกรรมเพมเตมใหนกเรยนปนดนนำามนใหลอยนำาไดแลวแขงกนเอาลกแกวใสลงไปในดนนำามน
ทปนแลวใหมากทสดทดนนำามนยงสามารถลอยนำาได
wwwwwwww
ชนประถมศกษาปท ๔ - ๖ เลม ๓
585
ใบความรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
เรอง แรงเสยดทาน
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
ในการออกแรงดงหรอผลกใหวตถเคลอนทตองออกแรงเนองจากพนมแรงตานการเคลอนทเรยกแรงตานการ
เคลอนทนวาแรงเสยดทาน โดยถาแรงดงหรอผลกวตถเทากบแรงเสยดทานวตถกจะยงคงอยนงไมเคลอนทไป แตถา
แรงดงหรอผลกวตถมากกวาแรงเสยดทานวตถกจะเคลอนทไปไดแรงทใชในการทำาใหวตถเคลอนทบนพนตางชนดกนม
คาตางกนแสดงวาพนตางชนดกนแรงเสยดทานกจะตางกนดวย
ความรสวนนสำาหรบคร
แรงเสยดทาน เกดขนระหวางผวสมผสของวตถทงสองโดยแรงเสยดทานจะมคามากหรอนอย จะขนอยกบ
ลกษณะของผวสมผสของวตถคนนๆวามความฝดมากหรอฝดนอยซงเรยกวาสมประสทธความเสยดทานระหวางผวสมผส
ตารางคาสมประสทธความเสยดทาน (μ)
เหลกกบเหลก ๐.๗๔
อะลมเนยมกบเหลก ๐.๖๑
ทองแดงกบเหลก ๐.๕๓
ยางกบคอนกรต ๑.๐๐
ไมกบไม ๐.๒๕-๐.๕
แกวกบแกว ๐.๙๔
นำาแขงกบนำาแขง ๐.๑
เทฟลอนกบเทฟลอน ๐.๐๔
ขอเสนอแนะ
๑. ในการดงแทงไมใหเคลอนทไปบนพนกระดาษหรอพนกระดาษหนงสอพมพ ใหตรงกระดาษทรายหรอ
กระดาษหนงสอพมพไวกบพนโตะโดยใชเทปใสและตรงใหเรยบ
๒. ใหการดงแทงไมไปบนพนตางชนดกนใหเคลอนท ครอาจใหนกเรยนใชตาชงสปรงเกยวกบตะขอแลวดง
ตาชงสปรงพรอมอานคาแรงทกดตาชงขณะวตถเรมเคลอนทแลวเปรยบเทยบคาทอานได
คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง
586
เนอหาสาระสำาหรบนกเรยน
ในชวตประจำาวนของนกเรยน มกจกรรมตางๆทมความสมพนธกบแรงเสยดทานอยเสมอ เชนการเดนไป
บนพนการถอของการดงหรอผลกวตถใหเคลอนทไป
กจกรรมบางอยางตองการแรงเสยดทานจงจำาเปนตองเพมใหแรงเสยดทานมากขน เชนการขรถจกรยานไปบน
พนซเมนตรถจะไปไดดกวาขรถจกรยานไปบนพนดนทเปยกลน
กจกรรมบางอยางไมตองการแรงเสยดทานจงจำาเปนตองลดแรงเสยดทานใหลดลง เชนลากวตถไปบนพนลน
ออกแรงนอยกวาลากวตถไปบนพนฝด
ความรสวนนสำาหรบคร
ขณะทคนเดนไปขางหนาแรงเสยดทานทพนกระทำาตอเทาคนจะมทศไปขางหนาซงจะทำาใหคนสามารถเดนไป
ขางหนาไดโดยไมลมไถลซงคนทวไปมกจะเขาใจผดวาขณะทคนเดนไปขางหนาจะมแรงเสยดทานไปทางดานหลงแสดง
ทศแรงเสยดทานไดดงรป
ขอเสนอแนะ
๑. ในการทำากจกรรมเปดจกขวดอาจใชสบแทนแชมพได
๒. ครอาจนำาอภปรายเกยวกบลกษณะของฝาขวดวาทำาไมตองมรอยหยก
๓. ครอาจเพมกจกรรมใหนกเรยนหาวธลดแรงเสยดทานในการดนโตะครใหเคลอนท
wwwwwwww