Ölçme Ve Değerlendirme Nedir?

Ölçme ve değerlendirme, öğretme ve öğrenmenin etkililiğini belirlemek amacı ile yapılan, eğitimle ilgili verilerin toplanmasını ve yorumlanmasını içeren çok adımlı, sistematik bir süreçtir.

En genel anlamı ile

Ölçme; Bir nesneye ilişkin gözlemlerin sayı ve sembollerle ifade edilmesi

Değerlendirme; “Ölçme sonuçlarının bir ölçütle karşılaştırılmasısonucunda bir değer yargısına (karara) ulaşma işi” olarak tanımlanmaktadır. (Turgut, 1990).

Ölçme Ve Değerlendirmenin Amacı Sizce Nedir?

Ölçme ve Değerlendirmenin Amaçları

Öğrencilerin mevcut bilgi ve becerilerini teşhis etmek (diagnostik amaç)

Öğretim programının yapılandırılmasına yardımcıolmak amacı ile öğrencilerin programda belirtilen kazanımlara ulaşması aşamasındaki sürecin takip edilmesi ve denetlenmesi (formatif amaç)

Öğretim sonuncunda öğrencinin ulaştığı en son düzeyi belirlemek amacı ile veri sağlama (summatif amaç)

Ölçme ve değerlendirme teknikleri ikiye ayrılır:

Geleneksel ölçme ve değerlendirme teknikleri

Alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri

Geleneksel Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri

Çoktan seçmeli testler

Doğru yanlış soruları

Eşleştirme soruları

Tamamlama (Boşluk doldurma) soruları

Kısa cevaplı yazılı yoklamalar

Uzun cevaplı yazılı yoklamalar Soru-cevap

Geleneksel ölçme teknikleri üç varsayım üzerinde kurulmuştur:

Öğretilenleri ispatlayabilmek için testlerin gizliliğine gereksinim vardır.

Testler için eğitim yapılmaz.

Ders işlemek ve değerlendirmek birbirinden farklıdır.

Geleneksel ölçme öğrencilere şu mesajları verir:

Değerlendirme onların sorumluluğu değildir.

Onların bilgileri ve özümsedikleri önemli değildir. Esas olan testlerde hedeflenen belirli alanda gösterdikleri

performanstır.

İlk yaptıkları yeterlidir.

Başarı gelişmeden bağımsızdır.

ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER

Yanıtlayıcıların bir dizi seçenek arasından seçerek yanıt verdikleri ölçme araçlarına çoktan seçmeli sınavlar ya da testler denmektedir.

Çoktan Seçmeli Testlerin Avantajları

• Objektif olarak puanlanabilir . Kapsam geçerliliği yüksektir.

• Puanlaması kolaydır.• Makine ile puanlanabilir.

• Uygulaması kolaydır.• Deneme uygulamasından sonra maddelerin özellikleri

(güçlük, ayırt edicilik) belirlenip havuz oluşturulabilir.• Çok sayıda soru sorulabilir.• Bilgi, kavrama, uygulama, analiz ve değerlendirme

basamağındaki davranışların ölçülmesinde geçerli ölçmeler yapılabilir.

Çoktan Seçmeli Testlerin Sınırlılıkları

• Genellikle alt bilişsel düzey ölçmeler için uygundur, üst düzey bilişsel soruların hazırlanması zordur.

• Öğrencilerin bir ürün oluşturmalarına izin vermez.

• Çoktan seçmeli maddelerin yazılması güçtür, deneyim gerektirir.

• Çoktan seçmeli sorularda tahminle doğru yanıt bulunabilir.

• Kopya ihtimali yüksektir.

• Öğrencilerin yorum katmasına olanak vermez.

DOĞRU YANLIŞ TESTLERI

Testi yanıtlayan kimsenin, verilen cümlenin doğru ya da yanlışolduğunu belirtmesinin istenildiği test maddesidir. Bunun "evet-hayır" biçiminde yanıtlananı da vardır.

Doğru yanlış Testlerin Avantajları

• Testin hazırlanması, uygulanması ve puanlaması kolaydır.

• Çok sayıda soru sorulabildiği için güvenirliği ve kapsam geçerliği yüksektir.

• Puanlanmasında objektiflik diğer testlere göre yüksektir.

• Eğitimin okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin yeterli düzeyde geliştiği tüm basamaklarda kullanılabilir.

• Bilgi, kavrama ve uygulama basamağındaki davranışların ölçülmesi söz konusu olduğunda kullanılır.

• Cevaplanması çok zaman gerektirmediğinden çok geniş bir bilgi alanı yoklanabilir.

Doğru yanlış Testlerin Sınırlılıkları

• Şans başarısı yüksek(%50) olduğundan güvenirliği düşüktür.

• Kopyaya elverişlidir

• Bir doğru yanlış testi öğrencilerin yanlış öğrendikleri yerleri ortaya çıkarmaya elverişli değildir.

• Kullanılacak ifade mutlak anlamda doğru yada yanlış olmak zorundadır.

• Sorularda kesinlik olmazsa öğrencide belirsizlik oluşabilir bu da yanlış anlamaya sebep olabilir.

• Üst düzey bilgiler için uygun değildir.

EŞLEŞTİRME TESTLERİ

Sol sütunda madde köklerinin ve sağ sütunda cevapların yer aldığı iki sütunlu eşleştirme maddelerinden oluşan testlere

eşleştirme testleri denilmektedir. Eşleştirme testlerinde şans başarısının doğru cevaplama olasılığını azaltması için cevap

sayısının madde kökü sayısından fazla olması gereklidir.

Eşleştirme Testlerin Avantajları

• Ölçme ve puanlama işlemi kolaydır, objektiftir. Bu yüzden geçerliği ve güvenirliği yüksektir.

• Puanlama fazla zaman almaz.

• Seçenek sayısı (cevaplar) fazla olduğundan şans faktörü azdır.

• Birçok çoktan seçmeli madde yerine tek bir madde kullanılarak bilgi ölçülebilir. Eşleştirmeli maddelerin bu özelliği kağıt üzerinde az bir yere ve tek bir yönerge altına çok sayıda soru kullanılabilmesini olanaklı kılar.

• Kim?, Ne?, Nerede?, Ne zaman?’ gibi olgusal bilgilerin ölçülmesinde daha

elverişlidir.

Eşleştirme Testlerin Sınırlılıkları

• Deneyimsiz kişiler için soruların hazırlanması zordur.

• Sadece olgusal yani bilgi düzeyindeki davranışları ölçer.

• Soruların güçlük düzeyini belirlemek zordur.

• Testi her konuya uyarlamak zordur.

• Üst düzey bilgiler için uygun değildir.

KISA CEVAPLI TESTLER

Cevabı bir kelime, rakam veya en çok bir cümle ile verilebilen sınavlardır. Kısa cevap maddeleri, soru cümlesi , tanımlama, soru cümlesi ya da eksik cümle yapısında olabilir.

• Kuvveti tanımlayınız.

• Hareket eden bir cismi durduran, duran bir cismi hareket ettiren,

cisimlerin şekil, yön ve doğrultularını değiştiren etkiye _____ denir.

Kısa cevaplı testlerinin avantajları

• Hazırlanması, uygulanması ve puanlanması kolaydır.

• Cevapların tek olması güvenilirliği artırır.

• Çok soru sorulabildiğinden güvenilirlik ve kapsam geçerliği yüksektir.

• Her eğitim düzeyine uygundur.

• Şansla doğru cevap verme olasılığı daha azdır.

• Cevaplama bağımsızlığı vardır.

Kısa Cevaplı Testlerinin Sınırlılıkları

• Analiz , sentez, değerlendirme düzeyleri için uygun değildir.

• Öğrencileri daha çok ezbere yöneltir.

• Öğrencilerin verdiği cevaplar tamamen doğru ya da tamamen yanlış olmaz. Doğruyla yanlışı birlikte içerebilir. Bu durumda cevabın doğru olması puanlayıcıya bağlıdır . Bu nedenle tamamen nesnel değildir.

YAZILI YOKLAMALAR

Sorunun genelde yazılı olarak verildiği veya cevabın da yazılıolarak istendiği testlere yazılı yoklama denir. Yazılı yoklamalar sınırlı cevap soruları ve serbest cevap soruları olmak üzere ikiye ayrılır.

Yazılı Yoklamaların Avantajları

• Hazırlanması ve uygulanması kolaydır.

• Cevaplayıcıya cevap özgürlüğü verir.

• Öğrencilerin yanlış bilgileri kolayca tespit edilir.

• Öğrencilerin analiz, sentez, değerlendirme düzeylerini ölçmek için uygundur.

• Şans faktörü yok denecek kadar azdır.

• Kompozisyon , anadilini ve yabancı dilini kullanma gibi yetenekleri ölçmek için uygundur.

Yazılı Yoklamaların Sınırlılıkları

• Puanlanması zordur.

• Puanlama güvenirliği düşüktür yani objektiflik azdır.

• Şişirme, esnek yanıt verme olasılığı yüksektir. Bu da puanlama yanlılığına sebep olabilir.

• Yazı güzelliği, sayfa düzeni gibi değişkenler puanlamaya dahil olursa güvenirlik ve geçerlik düşer.

• Kapsam geçerliği düşüktür.

• Yanıtlayıcıların zamanın çoğunu yazmaya ayırdığından düşünme ve analiz etme süresi sınırlandırılır.

SÖZLÜ YOKLAMALAR

Öğretmen tarafından sözlü olarak sorulan soruların öğrenciler tarafından sözlü olarak cevaplanmasıdır.

Sözlü Yoklamaların Avantajları

• İletişim becerilerinin ölçülmesinde en uygun tekniktir.

• Soruların hazırlanması kolaydır ve az zaman alır.

• Şans faktörü yok denecek kadar azdır.

• Kopya ihtimali azdır.

• Öğrenciyi güdüler, sosyalleştirir; ona öğrendiklerini uygulama ve yorumlama imkânı verir.

• Sentez değerlendirme için uygundur.

Sözlü Yoklamaların Sınırlılıkları

• Bir defada birden çok öğrenciye sorulamaz. Bu yüzden uygulanması zaman alır.

• Öğrencilerin diksiyon , güzel konuşma yeteneği gibi faktörleri öğretmeni etkileyebilir.

• Her öğrenciye aynı soru sorulamaz.

• Az soru sorulduğundan kapsam geçerliliği azdır., Sorular iyi ifade edilemez ise, anlaşılmaz, kasıtlı ve yönlendirici olursa öğrencinin serbest düşünmesi engellenmiş olur.

AŞAĞIDAKİ SORULAR DOĞRUYSA D, YANLIŞSA Y İŞARETLEYİNİZ

Ölçme ve değerlendirme aynı şeylerdir. D/Y

Değerlendirme, ölçme için yapılır. D/Y

Çoktan seçmeli testlerde öğrencinin üst düzey bilgileri ölçülemez. D/Y

Yazılı yoklamaların puanlaması zordur. D/Y

Kısa cevaplı testler tamamen nesneldir D/Y

AŞAĞIDA BOŞ BIRAKILAN YERE DOĞRU CEVABI YERLEŞTİRİNİZ

Kısa cevaplı testlerin hazırlanması, uygulanması, puanlanması _______.

Sözlü yoklamalarda her öğrenciye aynı soru _______.

Doğru yanlış testlerde şans faktörü ______.

Kompozisyon, anadili öğrenme gibi bilgilileri ölçmek için en uygun test ______.

Çoktan seçmeli testlerde öge vardır. Bunlar ______, ______dir.

Eşleştirme testlerde şans faktörü _______.Ölçme nedir?

AŞAĞIDAKİ SORULARIN DOĞRU CEVAPLARINI İŞARETLEYİNİZ

Aşağıdaki test türlerinden hangisinin objektifliği en düşüktür?

a)Yazılı Yoklamab)D-Y testler

c)Eşleştirmeli testlerd)Çoktan Seçmeli Testler

e)Kısa Cevaplı testler

Aşağıdaki test türlerinden hangi ikisi sentez düzeyi için uygundur?

a)Çoktan seçmeli test- yazılı yoklamalar

b)Yazılı yoklama-kısa cevaplı testler

c)Eşleştirme-Kısa cevaplı testler

d)Yazılı yoklamalar-sözlü yoklamalar

e)Sözlü yoklamalar- çoktan seçmeli testler

AŞAĞIDA VERİLEN SORUNUN CEVABINI YAZINIZ.

Yazılı yoklamaları ve doğru yanlış testlerini kapsam geçerliği yönüyle karşılaştırınız. Düşük/yüksek olmasınınedenleriyle açıklayınız.

AĞAĞIDA SOL TARAFTAKİ SORULARI SAĞ TARAFTAKİ DOĞRU CEVABIYLA EŞLEŞTİRİNİZ

Her öğrenciye aynı soru sorulamaz. A)Eşleştirme

Sol sütunda sorular sağ sütunda muhtemel cevaplar vardır. B)Kısa Cevaplı

Şans başarısı %50 olduğundan güvenirlik azdır. C)Yazılı Yoklama

Öğrencileri ezbere yöneltir. D)D/Y Testler

E)Sözlü Yoklamalar

F)Çoktan Seçmeli Testler

KAYNAKÇA

TEKİN,Halil (23.Baskı) Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme

Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçları(http://www.baskent.edu.tr/~hersoy/materyal/bolum8.pdf )

Geleneksel Ölçme Değerlendirme Araçları(http://egitimbilimlerinotlari.com/tag/eslestirme-testi/ )