NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ TỔNG HỢP VÙNG BỜ

Bèn c©u hái c¬ b¶n cÇn ph¶i tr¶ lêi

4 c©u hái c¬ b¶n?

Đới bờ & vùng bờ là gì? Vì sao lại quan trọng? Vì sao cần phải quản lý? Quản lý như thế nào?

Đới bờ và vùng bờ

Đới bờ (coastal zone) và vùng bờ (coastal area) là:

Các mảng không gian nằm chuyển tiếp giữa lục địa và biển, luôn chịu tác động tương hỗ giữa: lục địa và biển, hệ tự nhiên và hệ nhân văn, các ngành và người sử dụng tài nguyên vùng bờ theo cả cấu trúc dọc và cẩu trúc ngang, giữa cộng đồng dân đia phương và các thành phần kinh tế khác.

Là đới tương tác. Thực tế ít quan tâm đến mối quan hệ bản chất này.

Tạo ra tính đa dạng về kiểu loại và sự giầu có về tài nguyên thiên nhiên - tiền đề phát triển đa ngành, đa mục tiêu ở vùng bờ.

Chỉ được quản lý theo ngành (sectoral mangement), dấn đến gia tăng các mâu thuẫn lợi ích giữa những người hưởng dụng tài nguyên bờ.

Vùng bờ…. Vùng bờ tập trung sôi động các hoạt động phát triển của các ngành và của cộng

đồng: 1,5/6.0 tỷ người sống và 50% đô thị lớn tập trung ở vùng này (dân số trong các đô thị này khoảng 250 triệu người và dự tính sẽ tăng gấp đôi vào 20-30 năm tới.

Sự phát triển của một ngành/lĩnh vực luôn chịu sự tác động từ bên ngoài và từ chính hoạt động đó ra bên ngoài.

Những tác động qua lại như vậy cần được tính đến khi xây dựng quy hoạch/lập kế hoạch phát triển ngành trong phạm vi vùng bờ.

Để PTBV vùng bờ và giảm thiểu mâu thuẫn lợi ích trong sử dụng đa ngành tài nguyên bờ, rất cần một cách tiếp cận mới - QLTHVB.

Chiụ tác động của các hoạt động trên lưu vực sông

Vùng bờ… QLTHVB đã được bắt đầu từ khá sớm ở Hoa Kỳ (1972) cùng với

việc nước này ban hành Bộ luật quản lý vùng bờ. Tuy nhiên, mãi đến năm 1992, tại Hội nghị Thượng đỉnh Môi

trường và Phát triển (Rio de Janeiro) QLTHVB mới được chính thức đưa vào Chương 17 của Chương trình Nghị sự 21 (Agenda – 21) và khuyến khích các quốc gia trên thế giới áp dụng.

QLTHVB đòi hỏi cách tiếp cận mới, liên ngành và mức độ thống nhất hành động cao giữa các bên liên quan (stakeholders) và giữa cộng đồng với Chính phủ.

QLTHVB có thể nhấn mạnh hoặc đến vai trò của địa phương, trong đó có người dân, hoặc đến vai trò của ngành kinh tế chiếm vị trí “quan trọng” ở một vùng bờ cụ thể nào đó.

QLTHVB đưa ra các giải pháp cân bằng nhu cầu cạnh tranh của những người sử dụng cùng loại tài nguyên bờ và giải pháp quản lý tài nguyên để tối ưu hoá lợi ích thu được.

Quản lý vùng bờ (các hoạt động)

Phát triển kinh tế

Quản lý nghề cáQuản lý lưu vực

Các tác động nguồn

lục địa

Quản lý NTTS

Quản lý chất thải rắn

Quản lý cảng

Quản lý KBTB

Quản lý hoạt động tàu thuyền

Du lịchbền vững

Phát triển dầu khí

Phục hồi habitat

Ven biển

Ven b

ờ

§íi bê vµ vïng bê biÓn?§íi bê vµ vïng bê biÓn?

§íi bê?§íi bê? N»m chuyÓn tiÕp vµ N»m chuyÓn tiÕp vµ

lu«n chÞu t¸c ®éng t lu«n chÞu t¸c ®éng t ¬ng t¸c gi÷a c¸c qu¸ ¬ng t¸c gi÷a c¸c qu¸ tr×nh lôc ®Þa vµ biÓntr×nh lôc ®Þa vµ biÓn

Gåm hai phÇn: d¶i ven Gåm hai phÇn: d¶i ven biÓn vµ d¶i ven bêbiÓn vµ d¶i ven bê

D¶i ven biÓn (lôc ®Þa D¶i ven biÓn (lôc ®Þa ven biÓn, tõ bê biÓn ven biÓn, tõ bê biÓn trë vµo ®Õn r×a c¸c trë vµo ®Õn r×a c¸c ®ång b»ng ven biÓn ®ång b»ng ven biÓn hiÖn ®¹i/huyÖn ven hiÖn ®¹i/huyÖn ven biÓn)biÓn)

Vïng bê?Vïng bê? Mét bé phËn cña ®íi Mét bé phËn cña ®íi

bêbê Mang ®Çy ®ñ thuéc Mang ®Çy ®ñ thuéc

tÝnh cña ®íi bêtÝnh cña ®íi bê Qui m« kh¸c nhau vµ Qui m« kh¸c nhau vµ

h×nh thï ®a d¹ng h×nh thï ®a d¹ng phô thuéc vµo môc phô thuéc vµo môc ®Ých vµ n¨ng lùc ®Ých vµ n¨ng lùc qu¶n lýqu¶n lý

Còng gåm hai phÇn: Còng gåm hai phÇn: ven biÓn vµ ven bêven biÓn vµ ven bê

§íi bê vµ vïng bê biÓn? (2)§íi bê vµ vïng bê biÓn? (2)

D¶i ven bê (biÓn D¶i ven bê (biÓn ven bê, tõ ® êng bê ven bê, tõ ® êng bê ra mÐp thÒm lôc ra mÐp thÒm lôc ®Þa/200m ®é s©u)®Þa/200m ®é s©u)

§©y lµ thuËt ng÷ §©y lµ thuËt ng÷ dïng chuÈn khoa dïng chuÈn khoa häc/lý thuyÕt hoÆc häc/lý thuyÕt hoÆc g¾n víi c¸c ho¹t g¾n víi c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý tÇm ®éng qu¶n lý tÇm vÜ m«/qui m« lín vÜ m«/qui m« lín (quèc gia hoÆc (quèc gia hoÆc toµn cÇu)toµn cÇu)

§©y lµ thuËt ng÷ th §©y lµ thuËt ng÷ th êng dïng g¾n liÒn êng dïng g¾n liÒn víi c¸c ho¹t ®éng víi c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý qui m« nháqu¶n lý qui m« nhá

VÒ lý thuyÕt

Trªn thùc tÕ

Thuộc tinh đới bờ biên

Tính tương tác (ngoại sinh, nội - ngoại sinh) Tính phân dị (ngang và dọc): tạo ra các vùng dọc bờ và

các đới ngang bờ khác nhau về sinh thái-môi trường Tính động (biến động theo chu kỳ khác nhau) Tính nhạy cảm và tính kháng chế: rất dễ bị thay đổi

dưới tác động từ bên ngoài Giầu tài nguyên và có tiềm năng phát triển đa ngành Tập trung sôi động các hành động phát triển Nơi chứa thải của Trái đất: lưu vực sông đổ ra, biển đưa

vào.

Tầm quan trọng của vùng bờ

Môi trường-sinh Môi trường-sinh tháithái

Tài nguyênTài nguyên Kinh tế-xã hộiKinh tế-xã hội Vị thếVị thế

Môi trường ven biên

(1) Phụ thuộc rất chặt chẽ vào chế độ thời tiết và khí hậu;(2) Biến tính khác nhau theo chiều dọc bờ biển (nơi thì bờ

núi đá gốc, nơi thì đồng bằng châu thổ, nơi thì đồng bằng cát...);

(3) Phụ thuộc nhiều vào các lưu vực sông và “trăm sông đều đổ về biển cả”, cho nên mọi hoạt động phát triển trên lưu vực sông ven biển suy cho cùng đều có thể tác động gián tiếp hay trực tiếp xuống dải ven bờ;

(4) Khu vực sát biển luôn chịu tác động trực tiếp của các quá trình biển như xâm nhập mặn, sóng và nước dâng trong bão, gió biển và

(5) Là vùng chịu tác động của lũ từ thượng nguồn và dễ bị rủi ro do thiên tai.

Khác biệt về mặt sinh thái đới bờ Môi trường nước ven bờ có đặc điểm: Cột nước biển có áp suất cao hơn cột khí quyển. Sinh vật sống

dưới nước càng sâu thì càng chịu đựng áp suất cao; Nước biển là dung môi hoà tan các chất khí, các hợp chất vô cơ

và một phần hữu cơ. Nó có độ mặn, độ pH khác nhau, sinh vật sống trong đó cũng khác nhau;

Nước biển bốc hơi khi nhiệt độ tăng; Khác với khí quyển, môi trường nước biển là yếu tố giới hạn của

sinh vật thuỷ sinh vì tỷ lệ của khí hoà tan, độ mặn, áp suất, pH, độ chiếu sáng theo chiều sâu khác nhau và

Nhờ năng lượng ánh sáng mặt trời, một phần nước biển chuyển đổi ra hơi nước, vì thế từ nước mặn trở thành nước ngọt thông qua chu trình mưa-bốc hơi.

Đặc trưng sinh thái bờ

Sự khác nhau nói trên dẫn đến sự khác nhau về cấu trúc, về kiểu loại tài nguyên bờ, trong đó có nguồn lợi sinh vật.

Nhiều loài đặc hữu đối với môi trường biển không tìm thấy trên lục địa;

Sinh vật biển linh động hơn và không gắn bó với nơi sinh cư như các hang, ổ, tổ như sinh vật trên lục địa;

Tính thụ động của sinh vật biển cao hơn lệ thuộc vào điều kiện thuỷ động lực biển…

Hiểu biết được các đặc trưng sinh thái nói trên giúp chúng ta định hướng khai thác và sử dụng hợp lý nguồn lợi sinh vật đới bờ.

D¹ng Êu trïng hay d¹ng trung gian cña chóng th êng rÊt giÇu cã ë vïng n íc ven bê, trong c¸c vïng cöa s«ng vµ vïng triÒu.

C¸c Êu trïng cïng víi sinh vËt phï du bÞ ph¸t t¸n kh¾p n¬i nhê dßng chÈy biÓn vµ ®¹i d ¬ng.

Th êng c¸c sinh vËt ®¸y rÊt cÇn nguån thøc ¨n trong vïng n íc ven bê, trong nh÷ng ®íi giÇu ¸nh s¸ng MÆt Trêi

Chức năng và vai trò của đới bờ Cung cấp không gian sống cho các loài, trong đó có loài người.

Là nơi sinh cư tự nhiên (habitat), nơi giầu thức ăn, nơi ương nuôi ấu trùng và các bãi sinh sản cũng như môi trường sống lý tưởng không chỉ cho các loài sinh vật ưa sống ở vùng bờ, mà còn cho cả các loài sống xa bờ.

Cung cấp thực phẩm, hàng hoá, nguyên nhiên liệu và các dịch vụ cho con người nói chung và cho các cộng đồng ven biển nói riêng.

Điều hoà môi trường, bồi tích sông, dòng dinh dưỡng từ lục địa đưa ra, chất gây ô nhiễm nguồn đất liền, cũng như điều hoà thời tiết, khí hậu.

Các HST bờ có thể giảm thiểu tác động của năng lượng sóng đến bờ biển (kể cả sóng thần) và bảo vệ bờ biển khỏi bị xói lở.

Nơi giầu có và sản xuất ra các chất dinh dưỡng cần cho nhiều loài sinh vật và duy trì cơ sở ĐDSH cao cho phát triển thuỷ sản bền vững và sinh kế của cộng đồng địa phương ven biển (khoảng 80% tiền thu được từ thuỷ sản).

Đặc trưng tài nguyên bờ Tài nguyên bờ (coastal resources) rất phong phú, đa dạng và mỗi

dạng được hình thành trong những điều kiện cụ thể của đới tương tác.

Tài nguyên bờ là một bộ phận của tài nguyên thiên nhiên hình thành và phân bố trong khối nước, trên bề mặt đáy, trên dải ven biển và trong lòng đất thuộc đới bờ. Đó là các dạng vật chất cụ thể, các yếu tố và quá trình của tự nhiên mà con người có thể trực tiếp hay gián tiếp chế tác ra các vật dụng phục vụ cho cuộc sống và phát triển của mình.

Tài nguyên bờ là tài nguyên chia sẻ (shared resources), nên thường được sử dụng theo cách tiếp cận mở (open access)

Khi nói đến quản lý tài nguyên bờ thì cần phải xem môi trường và tài nguyên như hai mặt của một vấn đề trong suốt quá trình quản lý.

Tài nguyên bờ - 02

Tài nguyên bờ thuộc hai nhóm chính: tài nguyên sinh vật (đa dạng sinh học, các hệ sinh thái, tiềm năng bảo tồn, nguồn lợi thuỷ sản mặn-lợ, tiềm năng nuôi trồng thuỷ sản) và phi sinh vật (dầu khí, sa khoáng ven biển, vật liệu xây dựng, tiềm năng phát triển du lịch, tiềm năng phát triển cảng-hàng hải), tiềm năng vị thế,...

Theo mức độ tái tạo người ta chia ra: tài nguyên tái tạo (lượng sử dụng sẽ tự phục hồi lại sau một đơn vị thời gian như nguồn lợi sinh vật, các hệ sinh thái...) và không tái tạo (dùng bao nhiêu hết bấy nhiêu như dầu khí, khoáng sản khác...).

Các hệ sinh thái ven biển và ven bờ được xem là yếu tố đầu vào để phát triển bền vững một số ngành kinh tế dựa vào hệ sinh thái (ecosystem-based).

Bảo toàn chức năng tự nhiên của hệ chính là giữ được nguồn vốn sinh thái (ecological capital) cho phát triển bền vững các ngành kinh tế trên nói riêng và vùng bờ nói chung..

Hệ thống tài nguyên bờ Từ góc nhìn hệ thống, đới bờ là một hệ thống tự nhiên cấp hành

tinh, tương ứng với đại dương và đại lục. Trong đới bờ lại chứa đựng nhiều hệ tự nhiên cấp nhỏ hơn (phụ

hệ của đới bờ) và bản thân nó lại là thành tố của một hệ lớn hơn (luật phân cấp của hệ thống).

Đặc biệt đới bờ luôn chịu tác động của con người thông qua hoạt động phát triển, cho nên đới bờ (và các hệ tự nhiên trong nó) không còn là những hệ tự nhiên nguyên khai, mà hầu hết là các hệ khai thác.

Cho nên, phần lớn các hệ như vậy đan xen với các “hệ nhân sinh” để trở thành các hệ thống bờ, gọi tắt là hệ bờ (coastal system), trong đó có các hệ sinh thái bờ (coastal ecosystem).

Chính vì thế, khi quản lý vùng bờ và các hệ bờ luôn cân nhắc tính hệ thống và hành vi của con người/ ngành để có giải pháp điều chỉnh phù hợp.

Hệ sinh thái bờ

Rừng ngập mặn Thảm cỏ biển/ bãi rong tảo Khu vực đáy mềm/đáy cứng Rạn san hô, Vũng/vụng ven bờ Bãi cát biển Cửa sông hình phễu, Cửa sông châu thổ Bãi triều lầy Bãi bùn triều Vùng nước trồi Đầm phá ven biển Lưu vực sông ven biển Đầm nuôi thuỷ sản ven biển Đầm muối Đồng lúa

Sử dụng hợp lý HST Tác động vào các yếu tố của

HST có thể điều chỉnh được Bảo toàn các yếu tố của HST

không thể điều chỉnh được Về mặt quản lý: HST được

phân ra - yếu tố đóng vai trò habitat và vai trò tài nguyên

Tài nguyên được phép khai thác hạn định, còn habitat phải bảo vệ, bảo tồn. HST sẽ tự phục hồi

CT Nghị sự 21 vCT Nghị sự 21 và QLTHVBà QLTHVB

CT Nghị sự 21 là một kế hoạch hành động 40 chương, dành trọn Chương 17 cho vấn đề QLTHVB và đại dương

Có 2 quan điểm trung tâm được nhấn mạnh là tính phụ thuộc lẫn nhau (interdependence) và tính tổng hợp (integration).

Liên quan đến QLTHVB thường chú ý đến: nguyên tắc phòng ngừa, người gây ô nhiễm phải trả tiền, con người là trung tâm của sự phát triển và cuộc sống lành mạnh, hiệu quả của con người trong sự hài hoà với thiên nhiên.

Chương 17 CTNS 21 đã xác định 07 lĩnh vực chương trình ưu tiên là: (1) QLTH và PTBV vùng bờ, bao gồm cả vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), (2) Bảo vệ môi trường biển, (3) Sử dụng lâu bền và bảo tồn nguồn lợi sinh vật biển khơi, (4) Sử dụng lâu bền và bảo tồn nguồn lợi sinh vật vùng biển tài phán quốc gia, (5) Quản lý môi trường biển và biến đổi khí hậu, (6) Tăng cường điều phối và hợp tác quốc tế và vùng và (7) PTBV các đảo nhỏ.

Phát triển bền vững và PTBV vùng bờ

PTBV được hiểu “là sự phát triển nhằm đáp ứng được những nhu cầu hiện tại, nhưng không gây trở ngại/làm tổn hại cho/đến việc đáp ứng nhu cầu của các thế hệ mai sau”.

Về bản chất, PTBV trước hết phải là một quá trình phát triển, mà trong đó quan hệ không gian giữa ba mảng phúc lợi – kinh tế, xã hội và môi trường luôn được điều chỉnh tối ưu,

Mối quan hệ theo trục thời gian về nhu cầu và lợi ích giữa các thế hệ được giải quyết hài hoà.

PTBV chỉ là mục tiêu mong đợi về mặt xã hội, nhưng lại là nhu cầu và xu thế tất yếu trong tiến trình phát triển của xã hội loài người, của các ngành kinh tế, vùng lãnh thổ và các địa phương. .

TIẾP CẬN PTBV

Kinh tế

Xã hội

Môi trường

PTBV(Thế hệ tương lai)

“PTBV là sự phát triển; Bất kỳ sự phát triển nào cũng phải tính đến hiệu quả kinh tế, nhưng PTBV thực hiện trách nhiệm đối với các thế hệ”

V× sao vïng bê ph¶i qu¶n lý?Sö dông ®a ngµnh ë vïng bêSö dông ®a ngµnh ë vïng bê

Nu«i trång thuû s¶n ven biÓn

N«ng nghiÖp ven biÓn L©m nghiÖp Khai má vµ chÕ biÕn

kho¸ng s¶n ven biÓn §¸nh b¾t thuû h¶i s¶n Ph¸t triÓn c«ng

nghiÖp ven biÓn Giao th«ng vËn t¶i

C¶ng vµ hµng h¶i §Þnh c /khai hoang lÊn

biÓn Du lÞch ven biÓn §« thÞ ho¸ vµ ®æ phÕ

th¶i B¶o tån vµ b¶o vÖ Khoa häc vµ gi¸o dôc An ninh quèc phßng Khai th¸c dÇu khÝ

C¸c vÊn ®Ò ë vïng bêSøc Ðp tõ c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓnSøc Ðp tõ c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn

Tµn ph¸ c¸c hÖ sinh th¸i vïng bê

Ph¸ huû n¬i sinh c vïng bê

§¸nh b¾t tr¸i phÐp §¸nh b¾t b»ng c¸c

ph ¬ng ph¸p huû diÖt

§¸nh b¾t qu¸ møc ¤ nhiÔm biÓn Suy tho¸i m«i tr

êng bê Sự cố môi trường Thiªn tai (b·o lò,

ngËp lôt ven biÓn, xãi lë bê, d©ng cao mùc n íc)

C¸c vÊn ®Ò ë vïng bê (2)

Các tác động đến vùng bờ PhÇn lín c¸c t¸c ®éng ®Õn vïng bê b¾t

nguån tõ ngoµi vïng nµy, ®Æc biÖt tõ c¸c l u vùc s«ng ven biÓn. Cho nªn qu¶n lý vïng bê hiÖu qu¶ ph¶i g¾n víi qu¶n lý c¸c l u vùc.

Nguyên nhân sâu xa gây suy thoái môi trường bờ ChÆt ph¸ rõng ®Çu nguån D©ng cao mùc biÓn/Xãi lë bê biÓn Sa båi vµ nghÏn bïn ë cöa s«ng, cöa ®Çm

ph¸ Sö dông ®Êt g©y nghÌo kiÖt

Nguyªn nh©n trực tiếp g©y suy tho¸i… (2)

Khai hoang lÊn biÓn L¹m dông ph©n bãn vµ thuèc trõ s©u X©y dùng ® êng x¸/c¶ng biÓn X¶ n íc th¶i kh«ng qua xö lý TriÖt ph¸ rõng ngËp mÆn, th¶m cá biÓn

vµ r¹n san h« Du lÞch ven biÓn Phï d ìng do nu«i trång thuû s¶n ¤ nhiÔm nguån lôc ®Þa

Bối cảnh kinh tÕ - x· héi ë vïng bê

Søc Ðp d©n sè: tăng d©n số c¬ häc, tốc độ tăng d©n số (2,3%/năm) cao hơn TB cả nước (1,8%);

D©n trÝ thÊp/nhËn thøc vÒ m«i tr êng vµ tµi nguyªn vïng bê yÕu

NghÌo khã vµ chÊt l îng cuéc sèng cña c¸c céng ®ång ven biÓn thÊp

C¸c tæ chøc quÇn chóng - x· héi vµ céng ®ång ®Þa ph ¬ng ch a ® îc l«i cuèn vµo qu¶n lý vïng bê

HËu qu¶ lµ: T¨ng nhu cÇu sö dông vµ sö dông l·ng phÝ tµi nguyªn bê; khã kh¨n trong viÖc tiÕn hµnh CNH, H§H c¸c ngµnh kinh tÕ ë vïng bê, trong ®ã cã nghÒ c¸; t¨ng kho¶ng c¸ch giÇu nghÌo;…

ThÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý vïng

bê VÊn ®Ò së h÷u ®Êt vµ mÆt n íc ë vïng bê ch a râVÊn ®Ò së h÷u ®Êt vµ mÆt n íc ë vïng bê ch a râ: :

vïng ven biÓn cã LuËt §Êt ®ai, vïng ven bê…?vïng ven biÓn cã LuËt §Êt ®ai, vïng ven bê…? Ch a ph©n ®Þnh râ rµng chøc n¨ng c¸c vïng Ch a ph©n ®Þnh râ rµng chøc n¨ng c¸c vïng biÓn, bê biÓn, bê

biÓn ®ÓbiÓn ®Ó ph©n cÊp qu¶n lý ph©n cÊp qu¶n lý NhiÒu c¬ quan qu¶n lý kh¸c nhau, nh ng chång chÐo NhiÒu c¬ quan qu¶n lý kh¸c nhau, nh ng chång chÐo

vÒ chøc n¨ng/nhiÖm vô vÒ chøc n¨ng/nhiÖm vô ThiÕu ThiÕu c¬ chÕc¬ chÕ phèi hîp gi÷ phèi hîp gi÷a c¸c bªn liªna c¸c bªn liªn quan quan ®Õn ®Õn

qu¶n lý vïng bê qu¶n lý vïng bê Thùc thi ph¸p luËt cßn yÕuThùc thi ph¸p luËt cßn yÕu ThiÕu c¸n bé cã n¨ng lùc vµ kiÕn thøc trong quy ThiÕu c¸n bé cã n¨ng lùc vµ kiÕn thøc trong quy

ho¹ch, thùc hiÖn vµ gi¸m s¸t qu¶n lý vïng bê.ho¹ch, thùc hiÖn vµ gi¸m s¸t qu¶n lý vïng bê. ThiÕu mét c¬ chÕ qu¶n lý liªn ngµnh trong viÖc sö ThiÕu mét c¬ chÕ qu¶n lý liªn ngµnh trong viÖc sö

dông ®a ngµnh/®a môc tiªu tµi nguyªn vïng bêdông ®a ngµnh/®a môc tiªu tµi nguyªn vïng bê T¨ng thªm m©u thuÉn lîi Ých trong viÖc sö dông ®a T¨ng thªm m©u thuÉn lîi Ých trong viÖc sö dông ®a

ngµnh/®a môc tiªu c¸c tµi nguyªn bê ngµnh/®a môc tiªu c¸c tµi nguyªn bê

Vßng luÈn quÈnVßng luÈn quÈnNghÌo khã-Khai th¸c qu¸ møc-Suy tho¸iNghÌo khã-Khai th¸c qu¸ møc-Suy tho¸i

NghÌo khã

Khai th¸c qu¸ møc

Søc Ðp ®Õn tµi nguyªn biÓn

Gi¶m thu nhËp cña céng ®ång ven biÓn

Suy tho¸itµi nguyªn

Lập kế hoạch QLTHVBMMột số quan niệmột số quan niệm

Quản lý vQuản lý vùùng bờng bờ bao gồm nhiều vấn đề, nhiều sản bao gồm nhiều vấn đề, nhiều sản phẩm đầu ra kỳ vọng (vphẩm đầu ra kỳ vọng (vàà thường mâu thuẫn) từ việc thường mâu thuẫn) từ việc sử dụng tsử dụng tàài nguyên bờ, khả năng sản xuất khi nguyên bờ, khả năng sản xuất kháác c nhau theo không gian vnhau theo không gian vàà thời gian trong một v thời gian trong một vùùng ng bờ xbờ xáác định, mối liên kết nc định, mối liên kết nàào đo đóó với c với cáác lưu vực c lưu vực sông vsông vàà v vùùng biển phng biển phíía ngoa ngoàài, nhiều đại diện vi, nhiều đại diện vàà nhiều cơ quan cnhiều cơ quan cóó tr tráách nhiệm khch nhiệm kháác nhau đối với cc nhau đối với cáác c khkhíía cạnh quản lý. a cạnh quản lý.

VVùùng bờ quản lýng bờ quản lý thườngthường được xđược xáác định rõ rc định rõ rààng qua ng qua ququáá tr trìình hoạch định chnh hoạch định chíính snh sáách hoặc được quản lý ch hoặc được quản lý không chkhông chíính thức với tư cnh thức với tư cáách lch làà một đơn vị độc lập. một đơn vị độc lập.

Ranh giới quản lýRanh giới quản lý của v của vùùng bng bờ ờ thường không trthường không trùùng ng hợp với ranh giới của một HST riêng lẻ, vhợp với ranh giới của một HST riêng lẻ, vìì thực tế thực tế nhiều HST khnhiều HST kháác nhau cc nhau cùùng tồn tại trong hoặc cng tồn tại trong hoặc cóó thể mở rộng ra ngothể mở rộng ra ngoàài vi vùùng quản lý dự kiến ng quản lý dự kiến

MMột số quan niệm - 2ột số quan niệm - 2

Ranh giới quản lý cRanh giới quản lý cóó thể hoặc không thể tr thể hoặc không thể trùùng với ng với ranh giới phranh giới phááp lý chung (hp lý chung (hàành chnh chíính) của cnh) của cáác cấp c cấp chchíính quyền nắm quyền nh quyền nắm quyền thực thithực thi. .

Ranh giới nRanh giới nàày sẽ try sẽ trùùng chỉ với một số vng chỉ với một số vùùng gng gâyây ááp p lực đến tlực đến tàài nguyên vi nguyên vùùng bờ. ng bờ.

Ranh giới không thể định rõ những ảnh hưởng của Ranh giới không thể định rõ những ảnh hưởng của ccáác quc quáá tr trìình bờ đến vnh bờ đến vùùng quản lý dự kiến, chẳng ng quản lý dự kiến, chẳng hạn sự vận chuyển bồi thạn sự vận chuyển bồi tíích vch vàà sự lắng đọng c sự lắng đọng cáác chất c chất gây ô nhiễm từ khgây ô nhiễm từ khíí quyển. quyển.

Do đDo đóó, phạm vi lập , phạm vi lập kế hoạch quản lýkế hoạch quản lý vvàà phân tphân tííchch đối vớiđối với QLTHVBQLTHVB thôngthông thường sẽ không (vthường sẽ không (vàà không không bắt buộc) trbắt buộc) trùùng hợp với ng hợp với ranh giớiranh giới quản lýquản lý..

MMột số quan niệm - 3ột số quan niệm - 3

Quản lýQuản lý là quá trình quyết định một loạt sản phẩm đầu là quá trình quyết định một loạt sản phẩm đầu ra sẽ được sản xuất ra, khi nào, ở đâu và cho ai và để ra sẽ được sản xuất ra, khi nào, ở đâu và cho ai và để đảm bảo sản lượng của loạt sản phẩm đầu ra đó. đảm bảo sản lượng của loạt sản phẩm đầu ra đó. Nhiệm vụ cơ bản của quản lý là phân bổ nguồn tài Nhiệm vụ cơ bản của quản lý là phân bổ nguồn tài nguyên khan hiếm trong sự cạnh tranh (và thường mâu nguyên khan hiếm trong sự cạnh tranh (và thường mâu thuẫn) giữa những người sử dụng, với mục đích cuối thuẫn) giữa những người sử dụng, với mục đích cuối cùng là tối ưu hoá việc sử dụng nguồn tài nguyên này cùng là tối ưu hoá việc sử dụng nguồn tài nguyên này (Awosika và nnk, 1993).(Awosika và nnk, 1993).

Quản lý lQuản lý làà một qu một quáá tr trìình liên tục, lặp đi lặp lại, thnh liên tục, lặp đi lặp lại, thíích ch ứng, cứng, cóó sự tham gia của cộng đồng v sự tham gia của cộng đồng vàà gồm một loạt gồm một loạt nhiệm vụ cnhiệm vụ cóó liên quan m liên quan màà cần phải thực hiện nhằm đạt cần phải thực hiện nhằm đạt được một loạt mục tiêu vđược một loạt mục tiêu vàà mục đ mục đíích đề ra, tuy nhiên ch đề ra, tuy nhiên những mục tiêu vnhững mục tiêu vàà mục đ mục đíích nch nàày đã được thiết lập vy đã được thiết lập vàà định rõ. định rõ.

Các yếu tố quản lýCác yếu tố quản lý cần xác định rõ: đối tượng quản lý, cần xác định rõ: đối tượng quản lý, chủ thể quản lý, khách thể (yếu tố/vùng tác động vào chủ thể quản lý, khách thể (yếu tố/vùng tác động vào đối tượng quản lý).đối tượng quản lý).

Một số yếu tố liên quan đến xMột số yếu tố liên quan đến xáác định phạm vi c định phạm vi QLTHVBQLTHVB

Phạm trPhạm trùù Mô tả ảnh hưởng lên phạm viMô tả ảnh hưởng lên phạm vi

1. Mục tiêu v1. Mục tiêu vàà mục đ mục đíích quản lý vch quản lý vùùng bờng bờ

đề xuấtđề xuất(1) Mức độ thiết kế chi tiết đầu ra; (2) (1) Mức độ thiết kế chi tiết đầu ra; (2) Nội dung quy hoạch, nghĩa lNội dung quy hoạch, nghĩa làà nhiều biến nhiều biến số được xem xsố được xem xéét theo thời gian; (3) t theo thời gian; (3) Những trở ngại ảnh hưởng đến quy Những trở ngại ảnh hưởng đến quy hoạch, nghĩa lhoạch, nghĩa làà c cáác ảnh hưởng kinh tế c ảnh hưởng kinh tế liên vliên vùùng được xem xng được xem xéétt

2. Cơ cấu Nh2. Cơ cấu Nhàà nước hoặc khuôn khổ thể nước hoặc khuôn khổ thể chế liên quan đến vchế liên quan đến vùùng bờ quản lýng bờ quản lý

(1) C(1) Cáác cơ quan cc cơ quan cóó tr tráách nhiệm phân tch nhiệm phân tíích ch vvàà QLTHVB trong suốt thời gian; (2) QLTHVB trong suốt thời gian; (2) Năng lực tổ chức, nghĩa lNăng lực tổ chức, nghĩa làà số lượng, loại số lượng, loại hhìình vnh vàà kinh nghiệm chuyên môn của c kinh nghiệm chuyên môn của cáác c cơ quan liên quan; (3) cơ quan liên quan; (3) ““Phương thứcPhương thức”” thực hiện nghĩa lthực hiện nghĩa làà tập trung v tập trung vàào sử dụng o sử dụng ccáác công cụ thực hiện khc công cụ thực hiện kháác nhau; (4) c nhau; (4) Tầm quan trọng của sự tham gia của Tầm quan trọng của sự tham gia của quần chquần chúúng vng vàào quo quáá tr trìình quyết định; (5) nh quyết định; (5) CCáác nguồn tc nguồn tàài chi chíính thực hiện chiến lược nh thực hiện chiến lược quản lý quản lý

3. C3. Cáác nguồn lực sẵn cc nguồn lực sẵn cóó đối với việc phân đối với việc phân

ttíích về vch về vùùng bờ quản lýng bờ quản lý(1) Nguồn nhân lực c(1) Nguồn nhân lực cóó chuyên môn hiện chuyên môn hiện ccóó; (2) Thời gian hữu ; (2) Thời gian hữu íích; (3) Công cụ ch; (3) Công cụ phân tphân tíích, vch, víí dụ c dụ cáác mô hc mô hìình; (4) Trang nh; (4) Trang thiết bị, chẳng hạn cthiết bị, chẳng hạn cáác dịch vụ mc dịch vụ mááy ty tíính nh vvàà công cụ gi công cụ giáám sm sáát t

Một số yếu tố liên quanMột số yếu tố liên quan……0202

Phạm trPhạm trùù Mô tả ảnh hưởng lên phạm viMô tả ảnh hưởng lên phạm vi

4. Dữ liệu hiện ở c4. Dữ liệu hiện ở cóó v vùùng bờ quản lý ng bờ quản lý (1) C(1) Cáác hệ thống tự nhiên, vc hệ thống tự nhiên, víí dụ nước dụ nước mặt, nước ngầm, không khmặt, nước ngầm, không khíí, sinh th, sinh tháái; (2) i; (2) Thải ra vThải ra vàà tạo ra chất gây ô nhiễm, nghĩa tạo ra chất gây ô nhiễm, nghĩa llàà hệ số tạo ra chất ô nhiễm, thời gian v hệ số tạo ra chất ô nhiễm, thời gian vàà không gian của ckhông gian của cáác hoạt động, đặc tc hoạt động, đặc tíính nh công nghệ của ccông nghệ của cáác hoạt động; (3) Chi phc hoạt động; (3) Chi phíí llààm giảm bớt chất thải gây ô nhiễm. m giảm bớt chất thải gây ô nhiễm.

5. Nhận thức hiện nay về v5. Nhận thức hiện nay về vùùng bờ quản ng bờ quản lý lý

Nhận thức của cNhận thức của cáá nhân hoặc c nhân hoặc cáác nhc nhóóm m trong vtrong vùùng liên quan đến; (1) Sự khng liên quan đến; (1) Sự kháác c biệt giữa điều nhận thức được về vấn đề biệt giữa điều nhận thức được về vấn đề bức sbức súúc trong quản lý vc trong quản lý vùùng bờ với thực ng bờ với thực tế; (2) Ctế; (2) Cáái gi gìì l làà chiến lược QLTHVB hiệu chiến lược QLTHVB hiệu quả, hợp lý vquả, hợp lý vàà đầy đủ so với c đầy đủ so với cáái gi gìì; (3) Sự ; (3) Sự khkháác biệt giữa cc biệt giữa cáác điều kiện thực tế với c điều kiện thực tế với ccáác điều kiện theo mong muốn c điều kiện theo mong muốn

6. Ranh giới v6. Ranh giới vùùngng (1) Ranh giới hệ thống tự nhiên hoặc hệ (1) Ranh giới hệ thống tự nhiên hoặc hệ thống sinh ththống sinh tháái; (2) Quyền hạn chi; (2) Quyền hạn chíính trị; nh trị; (3) Ranh giới kinh tế; (4) C(3) Ranh giới kinh tế; (4) Cáác đơn vị dịch c đơn vị dịch vụ, vvụ, víí dụ v dụ vùùng nước; vng nước; vàà (5) Quy mô (5) Quy mô

Một số yếu tố liên quanMột số yếu tố liên quan……0303

Phạm trPhạm trùù Mô tả ảnh hưởng lên phạm Mô tả ảnh hưởng lên phạm vivi

7. C7. Cáác đặc điểm khc đặc điểm khíí hậu, thuỷ hậu, thuỷ văn vvăn vàà địa lý địa lý

(1) Địa lý tự nhiên, nghĩa l(1) Địa lý tự nhiên, nghĩa làà nnúúi, đồng bằng vi, đồng bằng vàà kết hợp cả kết hợp cả hai; (2) Thuỷ văn, nghĩa lhai; (2) Thuỷ văn, nghĩa làà nước mặt vnước mặt vàà nước ngầm; (3) nước ngầm; (3) KhKhíí hậu, nghĩa l hậu, nghĩa làà nhiệt độ, nhiệt độ, nắng, lượng mưanắng, lượng mưa

8. Đặc điểm của động vật v8. Đặc điểm của động vật vàà môi trường sống môi trường sống

Sự phong phSự phong phúú, giầu c, giầu cóó, lịch sử , lịch sử cuộc sống vcuộc sống vàà tiểu sử tiểu sử

3.2. Kh3.2. Khái niệm quản lýái niệm quản lý vïng bê vïng bê

Qu¶n lý theo/®¬n ngµnh (QL§N)Qu¶n lý theo/®¬n ngµnh (QL§N)

ChØ u tiªn lîi Ých kinh tÕ vµ Ýt/kh«ng quan t©m ChØ u tiªn lîi Ých kinh tÕ vµ Ýt/kh«ng quan t©m ®Õn m«i tr êng. ®Õn m«i tr êng.

ChØ chó ý ®Õn lîi Ých ngµnh m×nh vµ Ýt chó ý ChØ chó ý ®Õn lîi Ých ngµnh m×nh vµ Ýt chó ý ®Õn lîi Ých ngµnh kh¸c, ng êi kh¸c®Õn lîi Ých ngµnh kh¸c, ng êi kh¸c

ThiÕu sù phèi hîp gi÷a trung ¬ng vµ ®Þa ph ThiÕu sù phèi hîp gi÷a trung ¬ng vµ ®Þa ph ¬ng, còng nh gi÷a c¸c ngµnh trªn cïng ®Þa bµn¬ng, còng nh gi÷a c¸c ngµnh trªn cïng ®Þa bµn

Sö dông vµ qu¶n lý tµi nguyªn mang tÝnh tù Sö dông vµ qu¶n lý tµi nguyªn mang tÝnh tù ph¸t, thiÕu kÕ ho¹ch, chó ý nhiÒu ®Õn khai th¸c ph¸t, thiÕu kÕ ho¹ch, chó ý nhiÒu ®Õn khai th¸c phôc vô c¸c tham väng ph¸t triÓnphôc vô c¸c tham väng ph¸t triÓn

Lµm gia t¨ng c¸c m©u thuÉn lîi Ých trong sö Lµm gia t¨ng c¸c m©u thuÉn lîi Ých trong sö dông c¹nh tranh tµi nguyªn bêdông c¹nh tranh tµi nguyªn bê

HËu qu¶ lµ c¸c hÖ thèng tµi nguyªn bê bÞ chia HËu qu¶ lµ c¸c hÖ thèng tµi nguyªn bê bÞ chia c¾t, chøc n¨ng thèng nhÊt vµ hoµn chØnh cña c¾t, chøc n¨ng thèng nhÊt vµ hoµn chØnh cña hÖ bÞ ph¸ vì, g©y ra c¸c sù cè m«i tr êng, sinh hÖ bÞ ph¸ vì, g©y ra c¸c sù cè m«i tr êng, sinh th¸i.th¸i.

Qu¶n lý theo vÊn ®Ò (QLV§)Qu¶n lý theo vÊn ®Ò (QLV§)

Lµ mét qu¸ tr×nh qu¶n lý nh»m Lµ mét qu¸ tr×nh qu¶n lý nh»m gi¶i quyÕt mét/vµi vÊn ®Ò gi¶i quyÕt mét/vµi vÊn ®Ò chuyªn biÖt xÈy ra vµ ®e do¹ chuyªn biÖt xÈy ra vµ ®e do¹ c¸c nguån tµi nguyªn vµ m«i tr c¸c nguån tµi nguyªn vµ m«i tr êng vïng bê. VÝ dô, qu¶n lý « êng vïng bê. VÝ dô, qu¶n lý « nhiÔm ven biÓn, qu¶n lý dÇu nhiÔm ven biÓn, qu¶n lý dÇu trµn, qu¶n lý c¸c khu b¶o tån trµn, qu¶n lý c¸c khu b¶o tån biÓn,...biÓn,...

Qu¶n lý tæng hîp vïng bê Qu¶n lý tæng hîp vïng bê

"... Mét qu¸ tr×nh n¨ng ®éng vµ "... Mét qu¸ tr×nh n¨ng ®éng vµ liªn tôc mµ th«ng qua ®ã nh÷ng liªn tôc mµ th«ng qua ®ã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc sö dông, quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc sö dông, ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ vïng bê vµ ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ vïng bê vµ tµi nguyªn bê ® îc ® a ra. PhÇn cèt tµi nguyªn bê ® îc ® a ra. PhÇn cèt lâi cña QLTH lµ x©y dùng c¸c lâi cña QLTH lµ x©y dùng c¸c thiÕt chÕ vµ chÝnh s¸ch ®Ó ®iÒu thiÕt chÕ vµ chÝnh s¸ch ®Ó ®iÒu hoµ c¸c gi¶i ph¸p ®· ® îc chÊp hoµ c¸c gi¶i ph¸p ®· ® îc chÊp nhËn" (B. Cicin - Sain 1993).nhËn" (B. Cicin - Sain 1993).

QLTHVB QLTHVB (2)(2)

"... Qu¸ tr×nh liªn hîp c¸c quan t©m lîi Ých "... Qu¸ tr×nh liªn hîp c¸c quan t©m lîi Ých cña ChÝnh phñ, céng ®ång, khoa häc vµ cña ChÝnh phñ, céng ®ång, khoa häc vµ qu¶n lý, cña c¸c ngµnh vµ quÇn chóng qu¶n lý, cña c¸c ngµnh vµ quÇn chóng trong viÖc cïng chuÈn bÞ vµ triÓn khai mét trong viÖc cïng chuÈn bÞ vµ triÓn khai mét kÕ ho¹ch tæng hîp b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn tµi kÕ ho¹ch tæng hîp b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn tµi nguyªn vµ c¸c hÖ sinh th¸i vïng bê. Môc nguyªn vµ c¸c hÖ sinh th¸i vïng bê. Môc tiªu chung cña QLTHVB lµ c¶i thiÖn chÊt l tiªu chung cña QLTHVB lµ c¶i thiÖn chÊt l îng cuéc sèng cña céng ®ång- nh÷ng ng êi îng cuéc sèng cña céng ®ång- nh÷ng ng êi lu«n phô thuéc vµo c¸c nguån tµi nguyªn lu«n phô thuéc vµo c¸c nguån tµi nguyªn vung bê, trong khi vÉn duy tr× ®a d¹ng vung bê, trong khi vÉn duy tr× ®a d¹ng sinh häc vµ n¨ng suÊt cña c¸c hÖ sinh th¸i sinh häc vµ n¨ng suÊt cña c¸c hÖ sinh th¸i vïng bê " (GESAMP, 1996).vïng bê " (GESAMP, 1996).

QLTHVB QLTHVB (3)(3)

“ “QLTHVB kh«ng thay thÕ QL§N vµ QLV§, QLTHVB kh«ng thay thÕ QL§N vµ QLV§, mµ nã nèi kÕt vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t mµ nã nèi kÕt vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh...Cã nghÜa ®éng ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh...Cã nghÜa lµ QLTHVB lµ mét qu¸ tr×nh qu¶n lý dùa lµ QLTHVB lµ mét qu¸ tr×nh qu¶n lý dùa trªn nguyªn t¾c phßng ngõa trong Ch ¬ng trªn nguyªn t¾c phßng ngõa trong Ch ¬ng tr×nh NghÞ sù 21 vµ c¸ch tiÕp cËn liªn tr×nh NghÞ sù 21 vµ c¸ch tiÕp cËn liªn ngµnh/tæng hîp nh»m ®¹t ® îc mét c©n ngµnh/tæng hîp nh»m ®¹t ® îc mét c©n b»ng gi÷a kinh tÕ, x· héi vµ m«i tr êng, b»ng gi÷a kinh tÕ, x· héi vµ m«i tr êng, còng nh nh»m lµm gi¶m thiÓu c¸c m©u còng nh nh»m lµm gi¶m thiÓu c¸c m©u thuÉn lîi Ých trong viÖc sö dông ®a thuÉn lîi Ých trong viÖc sö dông ®a ngµnh/®a môc tiªu tµi nguyªn bê.” ngµnh/®a môc tiªu tµi nguyªn bê.” (N.C.Hoi, 2000)(N.C.Hoi, 2000)

KhÝa c¹nh “tæng hîp” trong QLTHVBKhÝa c¹nh “tæng hîp” trong QLTHVB Thống nhất cThống nhất cáác nhiệm vụ quản lý vc nhiệm vụ quản lý vùùng bờ;ng bờ; Phối hợp cPhối hợp cáác cơ quan liên quan trong quản lý c cơ quan liên quan trong quản lý

vvùùng bờ ở tất cả cng bờ ở tất cả cáác cấp cc cấp cóó thẩm quyền n thẩm quyền nóói chung i chung vvàà ch chíính quyền sở tại nnh quyền sở tại nóói riêng, nghĩa li riêng, nghĩa làà kết hợp kết hợp theo cả cấu trtheo cả cấu trúúc dọc (trung ương xuống địa c dọc (trung ương xuống địa phương) vphương) vàà cấu tr cấu trúúc ngang (cc ngang (cáác ban, ngc ban, ngàành trên nh trên ccùùng địa bng địa bààn, bao gồm cộng đồng);n, bao gồm cộng đồng);

Tổng hợp cTổng hợp cáác chương trc chương trìình vnh vàà ch chíính snh sáách riêng lẻ ch riêng lẻ trong tổng thê vtrong tổng thê vàà giữa c giữa cáác ngc ngàành kinh tế, vnh kinh tế, víí dụ dụ phpháát triên kinh tế vt triên kinh tế vùùng, giao thông, tng, giao thông, tàài nguyên i nguyên nước, giải trnước, giải tríí, nông nghiệp, thuỷ sản...;, nông nghiệp, thuỷ sản...;

Lồng ghLồng ghéép cp cáác quyết định của khu vực nhc quyết định của khu vực nhàà nước nước vvàà khu vực tư nhân; khu vực tư nhân;

Phối hợp cPhối hợp cáác cơ quan kinh tế, công nghệ, sinh c cơ quan kinh tế, công nghệ, sinh ththáái trong công ti trong công táác quy hoạch vc quy hoạch vàà trong quản lý trong quản lý vvùùng bờ; ng bờ;

Tổng hợp cTổng hợp cáác nguồn lực hiện cc nguồn lực hiện cóó đê quản lý, nghĩa đê quản lý, nghĩa llàà nguồn nhân lực, t nguồn nhân lực, tàài chi chíính, vật chất, thiết bị;nh, vật chất, thiết bị;

KhÝa c¹nh “tæng hîp”…KhÝa c¹nh “tæng hîp”… Kết nối thông tin về cKết nối thông tin về cáác hệ thống tự nhiên với c hệ thống tự nhiên với

thông tin về cthông tin về cáác hệ thống kinh tế-xã hội ở vc hệ thống kinh tế-xã hội ở vùùng ng bờ trong qubờ trong quáá tr trìình lập kế hoạch (quy hoạch);nh lập kế hoạch (quy hoạch);

Phối hợp sử lý thông tin/cPhối hợp sử lý thông tin/cáác vấn đề ở cả vc vấn đề ở cả vùùng ng ven biên vven biên vàà v vùùng ven bờ, thậm chng ven bờ, thậm chíí mở rộng ra mở rộng ra ngongoàài vi vùùng bờ;ng bờ;

Gắn kết nhiệm vụ xây dựng kế hoạch quản lý Gắn kết nhiệm vụ xây dựng kế hoạch quản lý môi trường vmôi trường vùùng bờ với kế hoạch phng bờ với kế hoạch pháát triên t triên kinh tế-xã hội truyền thống (thường không đề kinh tế-xã hội truyền thống (thường không đề cập đến chỉ tiêu môi trường). Ncập đến chỉ tiêu môi trường). Nóói ci cáách khch kháác, c, đây chđây chíính lnh làà nhiệm vụ lồng gh nhiệm vụ lồng ghéép kế hoạch quản p kế hoạch quản lý môi trường vlý môi trường vàà t tàài nguyên vi nguyên vàào kế hoạch pho kế hoạch pháát t triên vtriên vùùng bờ;ng bờ;

Phối hợp chPhối hợp chíính snh sáách giữa nhch giữa nhàà nước v nước vàà nhân nhân dân, vdân, vàà nếu c nếu cóó điều kiện tiến h điều kiện tiến hàành cơ chế đồng nh cơ chế đồng quản lý (nhquản lý (nhàà nước v nước vàà nhân dân c nhân dân cùùng lng lààm); m);

Nhất thê hoNhất thê hoáá thê chế quản lý liên ng thê chế quản lý liên ngàành ở vnh ở vùùng ng bờ.bờ.

Môc tiªu cña QLTHVBMôc tiªu cña QLTHVB

Môc tiªu chungMôc tiªu chung Chấp nhận phChấp nhận pháát triên đa ngt triên đa ngàành ở vnh ở vùùng bờ; ng bờ; Tối Tối

ưu hoá việc ưu hoá việc ssửử d dụngụng đa mục tiêuđa mục tiêu;; Giảm thiêu mâu thuân lợi ich trong quá trinh Giảm thiêu mâu thuân lợi ich trong quá trinh

phát triêphát triênn Giảm nguy cơ đe doạ vGiảm nguy cơ đe doạ vùùng bờ do thiên tai vng bờ do thiên tai vàà

các tác hại của các phương án phát triên trong các tác hại của các phương án phát triên trong tương laitương lai; ;

Bảo toBảo toààn cn cáác quc quáá tr trìình sinh thnh sinh tháái quan trọng, ci quan trọng, cáác c hệ thống hỗ trợ đời sống chệ thống hỗ trợ đời sống cáác loc loàài (gồm cả loi (gồm cả loàài i người) vngười) vàà đa dạng sinh học ở v đa dạng sinh học ở vùùng bờ.ng bờ.

Cải thiện sinh kế, gCải thiện sinh kế, góóp phần xop phần xoáá đ đóói giảm nghi giảm nghèèo o cho ccho cáác cộng đồng ven biên vc cộng đồng ven biên vàà trên c trên cáác hải đảo c hải đảo ven bờ.ven bờ.

Môc tiªu cô thÓMôc tiªu cô thÓ B¶o tån, bB¶o tån, bảo vệảo vệ vµ kh«i phôc c¸c HST vïng vµ kh«i phôc c¸c HST vïng

bê bê N©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång ven N©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång ven

biÓn trong qu¶n lý tµi nguyªn bê biÓn trong qu¶n lý tµi nguyªn bê Thóc ®Èy sinh kÕ bÒn v÷ng vµ c¸c hÖ thèng Thóc ®Èy sinh kÕ bÒn v÷ng vµ c¸c hÖ thèng

c«ng nghÖ c«ng nghÖ T¨ng c êng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý liªn ngµnh T¨ng c êng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý liªn ngµnh

nh»m duy tr× chÊt l îng m«i tr êng vµ tµi nh»m duy tr× chÊt l îng m«i tr êng vµ tµi nguyªn bê nguyªn bê

Thùc hiÖn khu«n khæ QLTHVB ë c¸c khu vùc Thùc hiÖn khu«n khæ QLTHVB ë c¸c khu vùc nghiªn cøu t×nh huèng/träng ®iÓm vµ phæ nghiªn cøu t×nh huèng/träng ®iÓm vµ phæ biÓn nh÷ng kÕt qu¶ ®ãbiÓn nh÷ng kÕt qu¶ ®ã

Xóc tiÕn ph©n vïng chøc n¨ng vïng bê vµ Xóc tiÕn ph©n vïng chøc n¨ng vïng bê vµ ph©n bæ tµi nguyªn bê mét c¸ch c«ng b»ng, ph©n bæ tµi nguyªn bê mét c¸ch c«ng b»ng, còng nh nh÷ng gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu m©u còng nh nh÷ng gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu m©u thuÉn lîi Ých trong viÖc sö dông ®a ngµnh. thuÉn lîi Ých trong viÖc sö dông ®a ngµnh.

§Æc ®iÓm cña mét Chu tr×nh QLTHVB§Æc ®iÓm cña mét Chu tr×nh QLTHVB

Cã tÝnh liªn tôc, gåm nhiÒu chu kú vµ cã thÓ Cã tÝnh liªn tôc, gåm nhiÒu chu kú vµ cã thÓ ®iÒu chØnh®iÒu chØnh

Cã ranh giíi x¸c ®Þnh gåm c¶ hai phÇn: phÇn Cã ranh giíi x¸c ®Þnh gåm c¶ hai phÇn: phÇn biÓn vµ ®Êt liÒn biÓn vµ ®Êt liÒn

Cã mét thiÕt chÕ tæ chøc víi t c¸ch lµ mét tæ Cã mét thiÕt chÕ tæ chøc víi t c¸ch lµ mét tæ chøc ®éc lËp hoÆc mét m¹ng l íi cña c¸c tæ chøc ®éc lËp hoÆc mét m¹ng l íi cña c¸c tæ chøc.chøc.

Tæng hîp c¸c dù b¸o, bao gåm c¶ dù b¸o thùc Tæng hîp c¸c dù b¸o, bao gåm c¶ dù b¸o thùc t¹i vµ tiÒm n¨ng; c¸c dù b¸o trong vïng bê vµ t¹i vµ tiÒm n¨ng; c¸c dù b¸o trong vïng bê vµ ngoµi vïng bê.ngoµi vïng bê.

Duy tr× vµ t«n träng v¨n ho¸ truyÒn thèng, Duy tr× vµ t«n träng v¨n ho¸ truyÒn thèng, t©m linh vµ nh÷ng kiÕn thøc b¶n ®Þa. t©m linh vµ nh÷ng kiÕn thøc b¶n ®Þa.

Thu hót céng ®ång ®Þa ph ¬ng vµ xem xÐt Thu hót céng ®ång ®Þa ph ¬ng vµ xem xÐt tÝnh nhËy c¶m vÒ giíi tÝnh nhËy c¶m vÒ giíi

•TiÕp tôc gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn KHH§• Söa ®æi ChiÕn l îc/KHHH§• LËp KÕ ho¹ch QLTHVB cho chu tr×nh tiÕp sau

• C¬ chÕ ®iÒu phèi vµ qu¶n lý KÕ ho¹ch QLTHVB• C¬ chÕ gi¸m s¸t thùc hiÖn KHH§• KÕ ho¹ch triÓn khai

• C¬ chÕ tæ chøc vµ ph¸p luËt• ChiÕn l îc vµ KÕ ho¹ch hµnh ®éng• C¬ chÕ tµi chÝnh

• Thu thËp d÷ liÖu• §¸nh gi¸ rñi ro lÇn 2• ChiÕn l îc m«i tr êng• KÕ ho¹ch hµnh ®éng• S¾p xÕp thÓ chÕ• Tµi chÝnh/®Çu t • Quan tr¾c m«i tr êng• Tham gia cña c¸c bªn liªn quan

• Hå s¬ vïng bê• §¸nh gi¸ rñi ro lÇn 1• X¸c ®Þnh vÊn ®Ò vµ lùa chän u tiªn• T¹o lËp sù tham gia cña c¸c bªn liªn quan• Tuyªn truyÒn • ChiÕn l îc QLTHVB• HÖ thèng th«ng tin tæng hîp

• C¬ chÕ qu¶n lý dù ¸n• KÕ ho¹ch vµ ng©n s¸ch• ChuÈn bÞ nh©n lùc, tµi chÝnh• T vÊn c¸c bªn liªn quan• §µo t¹o nh©n viªn• Ch ¬ng tr×nh gi¸m s¸t dù ¸n

ChuÈn bÞ

Khëi ®éng

X©y dùng

Th«ng qua

Thùc hiÖn

Chän läcvµ cñng cè

Chu tr×nh míi

C¸c nguyªn t¾c chØ dÉnC¸c nguyªn t¾c chØ dÉnQLTHVBQLTHVB

V îtV ît ra ngoµi c¸ch tiÕp cËn QL§N, chó ra ngoµi c¸ch tiÕp cËn QL§N, chó träng b¶o toµn chøc n¨ng sinh th¸i vïng träng b¶o toµn chøc n¨ng sinh th¸i vïng bê, ®ång thêi lu«n ®Æt ho¹t ®éng QLV§ bê, ®ång thêi lu«n ®Æt ho¹t ®éng QLV§ vµo khu«n khæ QLTH ®Ó gi¶i quyÕt. Tøc vµo khu«n khæ QLTH ®Ó gi¶i quyÕt. Tøc lµ theo c¸ch tiÕp cËn tæng hîp, tæng thÓ lµ theo c¸ch tiÕp cËn tæng hîp, tæng thÓ vµ ®a ngµnh.vµ ®a ngµnh.

Mét qu¸ tr×nh ph©n tÝch nh»m t vÊn cho Mét qu¸ tr×nh ph©n tÝch nh»m t vÊn cho chÝnh phñ nh÷ng môc tiªu u tiªn, c¸c chÝnh phñ nh÷ng môc tiªu u tiªn, c¸c tho¶ thuËn, c¸c vÊn ®Ò vµ c¸c gi¶i ph¸p.tho¶ thuËn, c¸c vÊn ®Ò vµ c¸c gi¶i ph¸p.

Mét qu¸ tr×nh qu¶n lý hµnh chÝnh n¨ng Mét qu¸ tr×nh qu¶n lý hµnh chÝnh n¨ng ®éng vµ liªn tôc ®èi víi viÖc sö dông, ®éng vµ liªn tôc ®èi víi viÖc sö dông, ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ vïng bê, còng nh tµi ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ vïng bê, còng nh tµi nguyªn bê phï hîp víi môc ®Ých ®· ® îc x· nguyªn bê phï hîp víi môc ®Ých ®· ® îc x· héi chÊp nhËnhéi chÊp nhËn

C¸c nguyªn t¾c chØ dÉnC¸c nguyªn t¾c chØ dÉnQLTHVB (2)QLTHVB (2)

Nh»m khai th¸c vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò theo Nh»m khai th¸c vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò theo mét hÖ thèng, theo chøc n¨ng trong mèi mét hÖ thèng, theo chøc n¨ng trong mèi quan hÖ gi÷a c¸c hÖ thèng vµ viÖc sö dông quan hÖ gi÷a c¸c hÖ thèng vµ viÖc sö dông vïng bêvïng bê

B¶o ®¶m c©n b»ng gi÷a viÖc b¶o vÖ c¸c hÖ B¶o ®¶m c©n b»ng gi÷a viÖc b¶o vÖ c¸c hÖ sinh th¸i quan träng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ sinh th¸i quan träng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ l©u dµi vïng bê. X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu u tiªn l©u dµi vïng bê. X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu u tiªn cã tÝnh ®Õn yªu cÇu gi¶m thiÓu hoÆc phôc cã tÝnh ®Õn yªu cÇu gi¶m thiÓu hoÆc phôc håi c¸c hÖ sinh th¸i bÞ suy tho¸i hoÆc chÊt l håi c¸c hÖ sinh th¸i bÞ suy tho¸i hoÆc chÊt l îng m«i tr êng vµ ®Þnh ra c¸c h íng dÉn hîp lý îng m«i tr êng vµ ®Þnh ra c¸c h íng dÉn hîp lý ®Ó xö lý vÊn ®Ò®Ó xö lý vÊn ®Ò

Thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý trong ph¹m vi Thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý trong ph¹m vi nhÊt ®Þnh, do c¸c c¬ quan phèi hîp x¸c ®Þnh nhÊt ®Þnh, do c¸c c¬ quan phèi hîp x¸c ®Þnh (kÓ c¶ tµi nguyªn vïng bê nµy)(kÓ c¶ tµi nguyªn vïng bê nµy)

C¸c nguyªn t¾c chØ dÉnC¸c nguyªn t¾c chØ dÉnQLTHVB (3)QLTHVB (3)

Mét qu¸ tr×nh ®ßi hái cã nh÷ng gi¶i ph¸p Mét qu¸ tr×nh ®ßi hái cã nh÷ng gi¶i ph¸p lËp ®i lËp l¹i ®èi víi c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, x· lËp ®i lËp l¹i ®èi víi c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, x· héi, m«i tr êng vµ luËt ph¸p phøc t¹p. Chøc héi, m«i tr êng vµ luËt ph¸p phøc t¹p. Chøc n¨ng chÝnh cña mét kÕ ho¹ch QLTHVB lµ n¨ng chÝnh cña mét kÕ ho¹ch QLTHVB lµ hîp nhÊt nhu cÇu cña c¸c ngµnh vµ vÊn ®Ò hîp nhÊt nhu cÇu cña c¸c ngµnh vµ vÊn ®Ò m«i tr êng mµ ® îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c m«i tr êng mµ ® îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c tho¶ thuËn ph¸p lý gi÷a c¸c ngµnh, c¸c tho¶ thuËn ph¸p lý gi÷a c¸c ngµnh, c¸c cÊp.cÊp.

Ph¶i ®Þnh ra mét c¬ cÊu ®Ó gi¶m thiÓu Ph¶i ®Þnh ra mét c¬ cÊu ®Ó gi¶m thiÓu hay gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn cã thÓ ph¸t hay gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn cã thÓ ph¸t sinh ë møc ®é kh¸c nhau liªn quan ®Õn sinh ë møc ®é kh¸c nhau liªn quan ®Õn viÖc ph©n phèi vµ sö dông tµi nguyªn viÖc ph©n phèi vµ sö dông tµi nguyªn vïng bêvïng bê

C¸c nguyªn t¾c chØ dÉnC¸c nguyªn t¾c chØ dÉnQLTHVB (4)QLTHVB (4)

Ph¶i khuyÕn khÝch n©ng cao nhËn thøc cho Ph¶i khuyÕn khÝch n©ng cao nhËn thøc cho céng ®ång, cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh céng ®ång, cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ nh÷ng ng êi liªn quan ®Õn c«ng t¸c s¸ch vµ nh÷ng ng êi liªn quan ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý vïng bê vµ l«i cuèn céng ®ång tham qu¶n lý vïng bê vµ l«i cuèn céng ®ång tham gia trong suèt qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch qu¶n lý. gia trong suèt qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch qu¶n lý. Chó ý ®Õn môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ c¶i Chó ý ®Õn môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ c¶i thiÖn sinh kÕ cho céng ®ång ®Þa ph ¬ng khu thiÖn sinh kÕ cho céng ®ång ®Þa ph ¬ng khu vùc dù ¸n.vùc dù ¸n.

Lµ mét hµnh vi chñ ®éng, ®i cïng víi nh©n tè Lµ mét hµnh vi chñ ®éng, ®i cïng víi nh©n tè ph¸t triÓn, chø kh«ng ph¶i lµ hµnh vi thô ph¸t triÓn, chø kh«ng ph¶i lµ hµnh vi thô ®éng, ®îi cã nh÷ng dù kiÕn ph¸t triÓn råi míi ®éng, ®îi cã nh÷ng dù kiÕn ph¸t triÓn råi míi hµnh ®éng. Nh vËy QLTH chøa ®ùng c¶ nh÷ng hµnh ®éng. Nh vËy QLTH chøa ®ùng c¶ nh÷ng nguyªn t¸c c¬ b¶n trong x©y dùng c¸c kÕ nguyªn t¸c c¬ b¶n trong x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch/ch ¬ng tr×nh kinh tÕ-x· héi c¸c cÊp.ho¹ch/ch ¬ng tr×nh kinh tÕ-x· héi c¸c cÊp.

X©y dùng c¸c c¬ chÕ tµi chÝnh tù chñ ®Ó X©y dùng c¸c c¬ chÕ tµi chÝnh tù chñ ®Ó qu¶n lý l©u dµi vµ æn ®Þnh. qu¶n lý l©u dµi vµ æn ®Þnh.

C¸c néi dung chÝnh cña QLTHVBC¸c néi dung chÝnh cña QLTHVB Qui ho¹ch/lËp kÕ ho¹ch vïng bê:Qui ho¹ch/lËp kÕ ho¹ch vïng bê: c¸c kÕ ho¹ch sö c¸c kÕ ho¹ch sö

dông vïng bê hiÖn t¹i vµ t ¬ng lai, cung cÊp mét dông vïng bê hiÖn t¹i vµ t ¬ng lai, cung cÊp mét tÇm nh×n dµi h¹n ®èi víi ph¸t triÓn vïng bêtÇm nh×n dµi h¹n ®èi víi ph¸t triÓn vïng bê

Xóc tiÕn ph¸t triÓn kinh tÕ:Xóc tiÕn ph¸t triÓn kinh tÕ: xóc tiÕn sö dông xóc tiÕn sö dông thÝch hîp vïng bê nh nu«i trång h¶i s¶n, du lÞch thÝch hîp vïng bê nh nu«i trång h¶i s¶n, du lÞch sinh th¸i vµ ph¸t triÓn c¶ng...sinh th¸i vµ ph¸t triÓn c¶ng...

Qu¶n lý nguån lîi:Qu¶n lý nguån lîi: b¶o vÖ c¸c hÖ sinh th¸i vïng b¶o vÖ c¸c hÖ sinh th¸i vïng bê, b¶o tån ®a d¹ng sinh häc vµ b¶o ®¶m tÝnh bê, b¶o tån ®a d¹ng sinh häc vµ b¶o ®¶m tÝnh bÒn v÷ng cña viÖc sö dông tµi nguyªn bê.bÒn v÷ng cña viÖc sö dông tµi nguyªn bê.

Gi¶i quyÕt m©u thuÉn lîi ÝchGi¶i quyÕt m©u thuÉn lîi Ých: : hoµ gi¶i vµ c©n hoµ gi¶i vµ c©n b»ng kÕ ho¹ch sö dông tr íc m¾t vµ l©u dµi vµ b»ng kÕ ho¹ch sö dông tr íc m¾t vµ l©u dµi vµ gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn trong sö dông vïng bêgi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn trong sö dông vïng bê

B¶o vÖ an toµnB¶o vÖ an toµn cho c«ng d©n trong vïng bê khái cho c«ng d©n trong vïng bê khái c¸c hiÓm ho¹ thiªn tai vµ sù cè nh©n t¸c.c¸c hiÓm ho¹ thiªn tai vµ sù cè nh©n t¸c.

C¸c ho¹t ®éng chñ yÕuC¸c ho¹t ®éng chñ yÕu cña QLTHVBcña QLTHVB

Qui ho¹ch/lËp kÕ ho¹ch vïng bê tæng hîpQui ho¹ch/lËp kÕ ho¹ch vïng bê tæng hîp Nghiªn cøu m«i tr êng vµ t×nh h×nh sö dông Nghiªn cøu m«i tr êng vµ t×nh h×nh sö dông

tµi nguyªn vïng bê. X©y dùng c¬ së d÷ liªô tµi nguyªn vïng bê. X©y dùng c¬ së d÷ liªô vµ Hå s¬ (b¸o c¸o tæng quan) vïng bê nghiªn vµ Hå s¬ (b¸o c¸o tæng quan) vïng bê nghiªn cøu.cøu.

Ph©n vïng chøc n¨ng sö dông vïng bê nghiªn Ph©n vïng chøc n¨ng sö dông vïng bê nghiªn cøucøu

Dù ®o¸n kÕ ho¹ch sö dông míi (dù kiÕn) ®èi Dù ®o¸n kÕ ho¹ch sö dông míi (dù kiÕn) ®èi víi vïng bê nghiªn cøuvíi vïng bê nghiªn cøu

§iÒu chØnh c¸c dù ¸n ph¸t triÓn trong vïng bê§iÒu chØnh c¸c dù ¸n ph¸t triÓn trong vïng bê Gi¸o dôc c«ng chóng vÒ gi¸ trÞ cña vïng bê Gi¸o dôc c«ng chóng vÒ gi¸ trÞ cña vïng bê

nghiªn cøu nghiªn cøu

Xóc tiÕn ph¸t triÓn kinh tÕXóc tiÕn ph¸t triÓn kinh tÕ

Ph¸t triÓn nghÒ c¸Ph¸t triÓn nghÒ c¸ Ph¸t triÓn c¶ng vµ hµng h¶iPh¸t triÓn c¶ng vµ hµng h¶i Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho du lÞch Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho du lÞch

gi¶i trÝ, du lÞch ®¹i trµ vµ du lÞch gi¶i trÝ, du lÞch ®¹i trµ vµ du lÞch sinh th¸isinh th¸i

Ph¸t triÓn nu«i trång thuû h¶i s¶nPh¸t triÓn nu«i trång thuû h¶i s¶n Khai th¸c dÇu khÝKhai th¸c dÇu khÝ

Qu¶n lý tµi nguyªnQu¶n lý tµi nguyªn

Thùc hiÖn c¸c ®¸nh gi¸ t¸c ®éng Thùc hiÖn c¸c ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr êng tæng thÓm«i tr êng tæng thÓ

Thùc hiÖn ®¸nh gi¸ rñi ro m«i tr êngThùc hiÖn ®¸nh gi¸ rñi ro m«i tr êng ThiÕt lËp vµ c ìng chÕ thùc hiÖn tiªu ThiÕt lËp vµ c ìng chÕ thùc hiÖn tiªu

chuÈn m«i tr êngchuÈn m«i tr êng ThiÕt lËp vµ qu¶n lý c¸c khu b¶o tån ThiÕt lËp vµ qu¶n lý c¸c khu b¶o tån

biÓnbiÓn B¶o tån vµ phôc håi c¸c hÖ sinh th¸i B¶o tån vµ phôc håi c¸c hÖ sinh th¸i

ven biÓn ®· bÞ suy tho¸iven biÓn ®· bÞ suy tho¸i

Gi¶i quyÕt m©u thuÉnGi¶i quyÕt m©u thuÉn

Nghiªn cøu sö dông ®a Nghiªn cøu sö dông ®a ngµnh/®a môc tiªu ë vïng bê vµ ngµnh/®a môc tiªu ë vïng bê vµ c¸c t ¬ng t¸c qua l¹i cña chóngc¸c t ¬ng t¸c qua l¹i cña chóng

¸p dông c¸c ph ¬ng ph¸p gi¶i p dông c¸c ph ¬ng ph¸p gi¶i quyÕt m©u thuÉnquyÕt m©u thuÉn

Gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng xÊu Gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng xÊu kh«ng tr¸nh khái ®èi víi mét sè kh«ng tr¸nh khái ®èi víi mét sè ho¹t ®éng sö dông vïng bêho¹t ®éng sö dông vïng bê

Qui ho¹ch/LËp kÕ ho¹ch QLTHVBQui ho¹ch/LËp kÕ ho¹ch QLTHVB Quan niÖmQuan niÖm

Qui ho¹ch cßn ® îc quan niÖm rÊt kh¸c nhau. Qui ho¹ch cßn ® îc quan niÖm rÊt kh¸c nhau. VÝ dô:VÝ dô:

"... lµ qu¸ tr×nh chuÈn bÞ mét lo¹t quyÕt ®Þnh "... lµ qu¸ tr×nh chuÈn bÞ mét lo¹t quyÕt ®Þnh cho hµnh ®éng trong t ¬ng lai, nh»m ®¹t ® îc cho hµnh ®éng trong t ¬ng lai, nh»m ®¹t ® îc nh÷ng môc tiªu qua nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp nh÷ng môc tiªu qua nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp h¬n." (Dror 1963 trong tµi liÖu cña Fauldi 1973).h¬n." (Dror 1963 trong tµi liÖu cña Fauldi 1973).

“ “ NhiÖm vô c¬ b¶n cña qu¶n lý lµ ph©n bæ NhiÖm vô c¬ b¶n cña qu¶n lý lµ ph©n bæ nguån tµi nguyªn khan hiÕm trong sù c¹nh tranh nguån tµi nguyªn khan hiÕm trong sù c¹nh tranh (vµ th êng m©u thuÉn) gi÷a nh÷ng ng êi h ëng (vµ th êng m©u thuÉn) gi÷a nh÷ng ng êi h ëng dông, víi môc ®Ých cuèi cïng lµ tèi u ho¸ viÖc sö dông, víi môc ®Ých cuèi cïng lµ tèi u ho¸ viÖc sö dông nguån tµi nguyªn nµy" (Awosika et dông nguån tµi nguyªn nµy" (Awosika et al.1993).al.1993).

Trªn thùc tÕTrªn thùc tÕ

Qui ho¹chQui ho¹ch (planning) lµ mét qu¸ (planning) lµ mét qu¸ tr×nh gåm mét sè b íc c¬ b¶n. S¶n tr×nh gåm mét sè b íc c¬ b¶n. S¶n phÈm cña qui ho¹ch lµ mét phÈm cña qui ho¹ch lµ mét kÕ ho¹ch kÕ ho¹ch dµi h¹ndµi h¹n (strategic plan) kÌm theo mét (strategic plan) kÌm theo mét sè ®Ò xuÊt dù ¸n ®Çu t (investment sè ®Ò xuÊt dù ¸n ®Çu t (investment project). §Ó tiÕn hµnh qui ho¹ch cÇn project). §Ó tiÕn hµnh qui ho¹ch cÇn cã c¸c th«ng tin cã c¸c th«ng tin tr íc qui ho¹chtr íc qui ho¹ch (tiÒn (tiÒn qui ho¹ch-preplanning) thu ® îc qua qui ho¹ch-preplanning) thu ® îc qua c¸c cuéc ®iÒu tra c¬ b¶n ®Þnh h íng c¸c cuéc ®iÒu tra c¬ b¶n ®Þnh h íng cho qui ho¹ch.cho qui ho¹ch.

H×nh thµnh kÕ ho¹ch QLTHVBH×nh thµnh kÕ ho¹ch QLTHVB

Nh÷ng nhu cÇu g× ? (X¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò)Nh÷ng nhu cÇu g× ? (X¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò) Nh÷ng nhu cÇu nµo chóng ta cã thÓ ®¸p øng vµ Nh÷ng nhu cÇu nµo chóng ta cã thÓ ®¸p øng vµ

khi nµo ? (§¸nh gi¸ vÊn ®Ò u tiªn vµ x¸c lËp môc khi nµo ? (§¸nh gi¸ vÊn ®Ò u tiªn vµ x¸c lËp môc tiªu)tiªu)

Chóng ta sÏ ®¸p øng ®iÒu ®ã nh thÕ nµo ? Chóng ta sÏ ®¸p øng ®iÒu ®ã nh thÕ nµo ? (h×nh thµnh chiÕn l îc)(h×nh thµnh chiÕn l îc)

Ai sÏ lµm c¸i g× ? (tæ chøc thùc hiÖn)Ai sÏ lµm c¸i g× ? (tæ chøc thùc hiÖn) Chóng ta cã thÓ ® ¬ng ®Çu víi nh÷ng t¸c ®éng Chóng ta cã thÓ ® ¬ng ®Çu víi nh÷ng t¸c ®éng

m«i tr êng nh thÕ nµo ? (c¸c c¬ chÕ ®¸nh gi¸)m«i tr êng nh thÕ nµo ? (c¸c c¬ chÕ ®¸nh gi¸) C¸c nguån lùc nµo cÇn ® îc ph¸t triÓn ? (x¸c C¸c nguån lùc nµo cÇn ® îc ph¸t triÓn ? (x¸c

®Þnh nguån lùc vµ lËp ng©n s¸ch)®Þnh nguån lùc vµ lËp ng©n s¸ch) C¸c b íc sÏ ® îc thùc hiÖn khi nµo? (lËp kÕ ho¹ch C¸c b íc sÏ ® îc thùc hiÖn khi nµo? (lËp kÕ ho¹ch

c«ng viÖc)c«ng viÖc) Chóng ta ®¶m b¶o tiÕn ®é thÕ nµo ? (kÕ ho¹ch Chóng ta ®¶m b¶o tiÕn ®é thÕ nµo ? (kÕ ho¹ch

gi¸m s¸t)gi¸m s¸t)

C¸c yÕu tè hîp thµnh trong QLTHVBC¸c yÕu tè hîp thµnh trong QLTHVB

C¸c yÕu tè cña vÊn ®Ò qu¶n lýC¸c yÕu tè cña vÊn ®Ò qu¶n lý ¤ nhiÔm¤ nhiÔm X¸c ®Þnh møc ®é « nhiÔm, nguån vµ so víi tiªu X¸c ®Þnh møc ®é « nhiÔm, nguån vµ so víi tiªu

chuÈn cho phÐp, ®ång thêi t¸c ®éng cña nã chuÈn cho phÐp, ®ång thêi t¸c ®éng cña nã trong ph¹m vi vïng bê.trong ph¹m vi vïng bê.

Ph¸ huû n¬i c tró ven bêPh¸ huû n¬i c tró ven bê X¸c ®Þnh qui m«, kh¶ n¨ng phôc håi, nguån lîi X¸c ®Þnh qui m«, kh¶ n¨ng phôc håi, nguån lîi

vµ møc ®é t¸c ®éng còng nh hËu qu¶. vµ møc ®é t¸c ®éng còng nh hËu qu¶. Khai th¸c qu¸ møcKhai th¸c qu¸ møc X¸c ®Þnh c êng lùc ®¸nh b¾t, ho¹t ®éng ®¸nh X¸c ®Þnh c êng lùc ®¸nh b¾t, ho¹t ®éng ®¸nh

b¾t vµ c¸c ph ¬ng tiÖn ®¸nh b¾t huû diÖtb¾t vµ c¸c ph ¬ng tiÖn ®¸nh b¾t huû diÖt

C¸c yÕu tè cña hµnh ®éng qu¶n lýC¸c yÕu tè cña hµnh ®éng qu¶n lý

ThiÕt chÕ tæ chøc, c¬ chÕ ®iÒu hµnhThiÕt chÕ tæ chøc, c¬ chÕ ®iÒu hµnh vµ ra quyÕt ®Þnhvµ ra quyÕt ®Þnh Lµm râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ Lµm râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ

chøc hoÆc céng ®ång liªn quanchøc hoÆc céng ®ång liªn quan. . Lµm râ tr¸ch nhiÖm vµ hÖ thèng ph¸p lý ®èi Lµm râ tr¸ch nhiÖm vµ hÖ thèng ph¸p lý ®èi

víi c¸c ho¹t ®éng víi c¸c ho¹t ®éng Ph ¬ng thøc gi¸m s¸t vµ c ìng chÕPh ¬ng thøc gi¸m s¸t vµ c ìng chÕ C¸c qui chÕ lµm thay ®æi hµnh viC¸c qui chÕ lµm thay ®æi hµnh vi VÊn ®Ò quota ®¸nh b¾t, thuÕ, phÝ ...VÊn ®Ò quota ®¸nh b¾t, thuÕ, phÝ ... L«i cuèn vµ trùc tiÕp ®Çu t L«i cuèn vµ trùc tiÕp ®Çu t HÖ thèng Khu b¶o tån biÓnHÖ thèng Khu b¶o tån biÓn H×nh thµnh M¹ng l íi, gåm c¶ nhµ ®Çu t /tµi H×nh thµnh M¹ng l íi, gåm c¶ nhµ ®Çu t /tµi

trîtrî

C¸c yÕu tè cñaC¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh qu¶n lýqu¸ tr×nh qu¶n lý

Qui ho¹ch tæng hîpQui ho¹ch tæng hîp Thùc chÊt lµ lËp kÕ ho¹ch lång ghÐp kinh tÕ, x· héi Thùc chÊt lµ lËp kÕ ho¹ch lång ghÐp kinh tÕ, x· héi

vµ m«i tr êng ë vïng bê, trong ®ã qui ho¹ch/kÕ ho¹ch vµ m«i tr êng ë vïng bê, trong ®ã qui ho¹ch/kÕ ho¹ch sö dông tµi nguyªn thiªn nhiªn vïng nghiªn cøu lµ rÊt sö dông tµi nguyªn thiªn nhiªn vïng nghiªn cøu lµ rÊt quan träng quan träng

Thùc hiÖn qui ho¹chThùc hiÖn qui ho¹ch Bao gåm viÖc thiÕt chÕ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch Bao gåm viÖc thiÕt chÕ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch

qu¶n lý, triÓn khai kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ nguån lùc qu¶n lý, triÓn khai kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ nguån lùc thùc hiÖn kÕ ho¹chthùc hiÖn kÕ ho¹ch

Gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸Gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ Gi¸m s¸t tiÕn ®é vµ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng sÏ ® îc tiÕn Gi¸m s¸t tiÕn ®é vµ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng sÏ ® îc tiÕn

hµnh hµng n¨m. Môc ®Ých nh»m xem xÐt dù ¸n/kÕ hµnh hµng n¨m. Môc ®Ých nh»m xem xÐt dù ¸n/kÕ ho¹ch tiÕn triÓn ra sao? Cã thÓ lµm tèt h¬n n÷a ® îc ho¹ch tiÕn triÓn ra sao? Cã thÓ lµm tèt h¬n n÷a ® îc kh«ng? C¸c bµi häc cÇn rót ra lµ g×?kh«ng? C¸c bµi häc cÇn rót ra lµ g×?

Các nhu Các nhu cÇu cÇu thth««ng tin ng tin ®èi ®èi vvíi íi QLTHQLTHVBVB

- MM«i tr êng «i tr êng ttù ù nhinhiªn vïng bêªn vïng bê- Các Các ®Æc tr ng ®Æc tr ng sinh hoc sinh hoc vµ vµ tai tai

nguynguyªªnn bê bê- Kinh tKinh tÕ –Õ – x· x· hhéiéi- TThhÓ Ó chchÕ Õ va va chÝnh s¸chchÝnh s¸ch

C¸c c«ng cô ¸p dông trong C¸c c«ng cô ¸p dông trong QLTHVBQLTHVB §¸nh gi¸ nhanh m«i tr êng§¸nh gi¸ nhanh m«i tr êng

ChuÈn bÞ Hå s¬ m«i tr êng vïng bêChuÈn bÞ Hå s¬ m«i tr êng vïng bê Qu¶n lý d÷ liÖuQu¶n lý d÷ liÖu øøng dông viÔn th¸m vµ GISng dông viÔn th¸m vµ GIS §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr êng chiÕn l îc/ tæng thÓ vµ §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr êng chiÕn l îc/ tæng thÓ vµ

®¸nh gi¸ rñi ro m«i tr êng®¸nh gi¸ rñi ro m«i tr êng ChuÈn bÞ ChiÕn l îc qu¶n lý m«i tr êng vµ KÕ ho¹ch hµnh ChuÈn bÞ ChiÕn l îc qu¶n lý m«i tr êng vµ KÕ ho¹ch hµnh

®éng QLTHVB®éng QLTHVB Ph©n vïng chøc n¨ngPh©n vïng chøc n¨ng Ph©n tÝch kinh tÕ m«i tr êngPh©n tÝch kinh tÕ m«i tr êng T¹o nguån tµi chÝnh bÒn v÷ngT¹o nguån tµi chÝnh bÒn v÷ng KiÓm to¸n vµ h¹ch to¸n tµi nguyªn m«i tr êngKiÓm to¸n vµ h¹ch to¸n tµi nguyªn m«i tr êng TruyÒn th«ng m«i tr êngTruyÒn th«ng m«i tr êng L«i cuèn sù tham gia cña c¸c bªn liªn quanL«i cuèn sù tham gia cña c¸c bªn liªn quan Monitoring m«i tr êng tæng thÓMonitoring m«i tr êng tæng thÓ

Xin c¶m ¬n !Xin c¶m ¬n !