Kabanata 11: Noli Me Tangere
Preview:
Citation preview
- 1. Kabanata 11: Ang mga Kapangyarihan M9 DIZON,AYRTON CRIS G.
IX - MAPAGPAKUMBABA
- 2. Mga Talasalitaan
- 3. Nagigipit: nahihirapan Nagigipit yung pamilya niya sa pera,
kaya siyay napilitang tumigil muna sa pagaaral. Nagkukusa:
nagpapasiya ng sarili Nagkukusa siyang kumuha ng kursong Arkitekto
pagdating niya sa kolehiyo. Mabatikan: madungisan Ayaw niyang
mabatikan ang pangalan ng pamilya niya, kaya hindi siya gumagawa ng
kalokohan.
- 4. Naghahambalusan: naghahatawan Nung nagaway ang dalawang
lalaki, silay naghahambalusan gamit ang kahoy. Patay na langaw:
walang kabuhay-buhay Nakakainis kasama ang taong parang patay na
langaw. Casique: isang makapangyarihan na tao Ang Casique ang
nag-utos na makulong ang mga taong may kasalanan.
- 5. Mga Tauhan
- 6. Padre Bernardo Salvi - pumalit kay Padre Damaso; siya ay
payat at mukhang may sakit dahil mahilig siya mag-ayuno.
- 7. Alperes pumapangalawa sa Kura sa pinakamakapangyarihan sa
San Diego
- 8. Kapitan Tiyago / Sakristan Tiyago: bagamat pinuno ng bayan,
hindi siya ang makapangyarihan; masalapi siya pero hindi siya
ibinibilang na pangit
- 9. Gobernadorsillo nakuha niya ang posisyon niya dahil binili
niya ito ng P5000.00, at kung tutuusin, itoy mura lamang para sa
kanya dahil malaki ang kinikita niya araw-araw.
- 10. Don Rafael Ibarra: ama ni Crisostomo; kahit siya ang
pinakamayaman sa buong lalawigan, hindi siya ang kinikilala na
makapangyarihan.
- 11. Ang Buod
- 12. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 13. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 14. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 15. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 16. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 17. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 18. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 19. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 20. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 21. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra,
kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao
ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si
Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at
binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod,
tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay
pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil
utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon
niya.
- 22. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi,
isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si
Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si
Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira
niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang
kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
- 23. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi,
isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si
Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si
Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira
niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang
kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
- 24. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi,
isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si
Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si
Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira
niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang
kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
- 25. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi,
isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si
Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si
Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira
niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang
kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
- 26. Ang kaagaw ni Padre Salvi sa kapangyarihan sa San Diego ay
ang alperes. Ang alperes ay ang puno ng guwardiya sibil, at
sinasabi rin na may hawak daw siya sa pamahalaan ng San Diego.
- 27. Ang kaagaw ni Padre Salvi sa kapangyarihan sa San Diego ay
ang alperes. Ang alperes ay ang puno ng guwardiya sibil, at
sinasabi rin na may hawak daw siya sa pamahalaan ng San Diego.
- 28. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 29. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 30. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 31. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 32. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 33. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 34. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakristan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 35. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San
Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni
Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate
Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit
sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli
sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang
paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay
nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado
ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin
ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga
sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre
Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay
tinawag na Casique.
- 36. Mga Implikasyon
- 37. Inilarawan ng Kabanata na ito na ang Pilipinas sa panahon
ni Jose Rizal ay panahon kung saan higit na makapangyarihan ang mga
pari o alagad ng simbahan at ang pamahalaan na kumakatawan sa
Alperes. Gayunpaman, iisa sila pagdating sa kapakanan ng bansang
Espanya.
- 38. Mga Halagang Pangkatauhan
- 39. 1. Hindi mo kailangan gumamit ng dahas para sumunod ang mga
tao sayo.
- 40. 2. Maging mapagpakumbaba ka sa mga biyaya na nasa iyo.
- 41. Suliraning Panglipunan
- 42. Ang unang suliraning panglipunan na maaring maidulot dito
sa Kabanata na ito ay ang katunayan na maraming mga lider na
bumibili lamang ng posisyon nila, siguro dahil baka maging mas
sikat sila, o etc. Silay nagiging lider, kahit wala silang
karanasan o alam sa trabaho. Pag paulit-ulit lang na ganito ang
mundo, mahihirapan tayo umangat. Maraming mga tao ang may kailangan
ng tamang pamumuno, at pag hindi maayos ang lider, hindi maayos ang
mga tagasunod.
- 43. Ang susunod na suliraning panlipunan na pwedeng makuha dito
ay ang problema na maraming pari ay hindi sumusunod sa mga
pinapagsabi nila. May mga pari na ginagamit lang ang Simbahan para
itago ang totoong sila: mga rapist, pedopile, etc. Kagaya ng sinabi
ko kanina, kailangan ng mga tao ng maayos na lider. Lalo na sa
relihiyon. Pag may maling ginagawa ang lider nila sa relihiyon
nila, possible na isipin ng mga tao na iyon ay tama, na okay lang
na gawin nila iyon.