1. 1. Kabanata 11: Ang mga Kapangyarihan M9 DIZON,AYRTON CRIS G. IX - MAPAGPAKUMBABA
2. 2. Mga Talasalitaan
3. 3. Nagigipit: nahihirapan Nagigipit yung pamilya niya sa pera, kaya siyay napilitang tumigil muna sa pagaaral. Nagkukusa: nagpapasiya ng sarili Nagkukusa siyang kumuha ng kursong Arkitekto pagdating niya sa kolehiyo. Mabatikan: madungisan Ayaw niyang mabatikan ang pangalan ng pamilya niya, kaya hindi siya gumagawa ng kalokohan.
4. 4. Naghahambalusan: naghahatawan Nung nagaway ang dalawang lalaki, silay naghahambalusan gamit ang kahoy. Patay na langaw: walang kabuhay-buhay Nakakainis kasama ang taong parang patay na langaw. Casique: isang makapangyarihan na tao Ang Casique ang nag-utos na makulong ang mga taong may kasalanan.
5. 5. Mga Tauhan
6. 6. Padre Bernardo Salvi - pumalit kay Padre Damaso; siya ay payat at mukhang may sakit dahil mahilig siya mag-ayuno.
7. 7. Alperes pumapangalawa sa Kura sa pinakamakapangyarihan sa San Diego
8. 8. Kapitan Tiyago / Sakristan Tiyago: bagamat pinuno ng bayan, hindi siya ang makapangyarihan; masalapi siya pero hindi siya ibinibilang na pangit
9. 9. Gobernadorsillo nakuha niya ang posisyon niya dahil binili niya ito ng P5000.00, at kung tutuusin, itoy mura lamang para sa kanya dahil malaki ang kinikita niya araw-araw.
10. 10. Don Rafael Ibarra: ama ni Crisostomo; kahit siya ang pinakamayaman sa buong lalawigan, hindi siya ang kinikilala na makapangyarihan.
11. 11. Ang Buod
12. 12. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
13. 13. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
14. 14. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
15. 15. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
16. 16. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
17. 17. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
18. 18. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
19. 19. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
20. 20. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
21. 21. Sinasabi ng kabanata na hindi daw si Don Rafael Ibarra, kahit siya man ang pinakamayaman. Iginagalang siya, at maraming tao ay may utang sakanya, pero siyay walang kakampi. Hindi rin si Kapitan Tiyago, kahit sinasalubong siya ng banda ng musiko at binibigyan siya ng masasarap na pagkain, pag siyay nakatalikod, tinatawag siyang Sakristan Tiyago, at ang ibang tao ay pinapagtawanan siya. Hindi rin ang gobernadorsilyo, dahil utus-utusan lamang siya, at binili lamang niya ang posisyon niya.
22. 22. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi, isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
23. 23. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi, isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
24. 24. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi, isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
25. 25. Isa sa may kapangyarihan sa San Diego ay si Padre Salvi, isang batang Pransiskano, at kura ng San Diego. Pinalitan niya si Padre Damaso, ang dating kura ng San Diego. Kapag ihahambing si Padre Salvi kay Padre Damaso, mas kalmado si Salvi, at bihira niyang saktan ang mga tao. Hindi niya ginagamit ang dahas bilang kaparusasahan, kundi pinapabayad na lamang niya.
26. 26. Ang kaagaw ni Padre Salvi sa kapangyarihan sa San Diego ay ang alperes. Ang alperes ay ang puno ng guwardiya sibil, at sinasabi rin na may hawak daw siya sa pamahalaan ng San Diego.
27. 27. Ang kaagaw ni Padre Salvi sa kapangyarihan sa San Diego ay ang alperes. Ang alperes ay ang puno ng guwardiya sibil, at sinasabi rin na may hawak daw siya sa pamahalaan ng San Diego.
28. 28. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
29. 29. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
30. 30. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
31. 31. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
32. 32. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
33. 33. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
34. 34. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakristan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
35. 35. Naglaban ang dalawa sa posisyon ng makapangyarihan sa San Diego. Nang tsismis ng Alperes sa mga mambibisita ang pagkita ni Salvi sa mga bisita na parang Tsokolate Ah (malabnaw) at Tsokolate Eh (malapot). Ipinagbawal din ng Alperes ang paglabas ng kahit sinumang tao kapag lampas na sa 9 PM. May punto nga na nakahuli sila ng isang lumabas na sakristan, at siyay ginawang alipin. Ang paraan ng paggaganti naman ni Padre Salvi ay kung ang alperes ay nasa loob ng simbahan, uutusan niya ang mga sakriistan na isarado ang mga pinto, at siyay magsesermon ng napakahaba hanggang antukin ang mga tao. Paglabas ng simbahan, ang alperes ay magmumura sa mga sakristan. Sa katapusan, ang nag-aaway na ang Alperes at si Padre Salvi ay parehas na tunay na makapangyarihan sa San Diego, at silay tinawag na Casique.
36. 36. Mga Implikasyon
37. 37. Inilarawan ng Kabanata na ito na ang Pilipinas sa panahon ni Jose Rizal ay panahon kung saan higit na makapangyarihan ang mga pari o alagad ng simbahan at ang pamahalaan na kumakatawan sa Alperes. Gayunpaman, iisa sila pagdating sa kapakanan ng bansang Espanya.
38. 38. Mga Halagang Pangkatauhan
39. 39. 1. Hindi mo kailangan gumamit ng dahas para sumunod ang mga tao sayo.
40. 40. 2. Maging mapagpakumbaba ka sa mga biyaya na nasa iyo.
41. 41. Suliraning Panglipunan
42. 42. Ang unang suliraning panglipunan na maaring maidulot dito sa Kabanata na ito ay ang katunayan na maraming mga lider na bumibili lamang ng posisyon nila, siguro dahil baka maging mas sikat sila, o etc. Silay nagiging lider, kahit wala silang karanasan o alam sa trabaho. Pag paulit-ulit lang na ganito ang mundo, mahihirapan tayo umangat. Maraming mga tao ang may kailangan ng tamang pamumuno, at pag hindi maayos ang lider, hindi maayos ang mga tagasunod.
43. 43. Ang susunod na suliraning panlipunan na pwedeng makuha dito ay ang problema na maraming pari ay hindi sumusunod sa mga pinapagsabi nila. May mga pari na ginagamit lang ang Simbahan para itago ang totoong sila: mga rapist, pedopile, etc. Kagaya ng sinabi ko kanina, kailangan ng mga tao ng maayos na lider. Lalo na sa relihiyon. Pag may maling ginagawa ang lider nila sa relihiyon nila, possible na isipin ng mga tao na iyon ay tama, na okay lang na gawin nila iyon.