ชอ : นายสเมธ เฉลมพนธ ชอเรอง : การสรางและหาประสทธภาพของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคม ดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ปการศกษา : 2560

บทคดยอ การวจยในครงน เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ประเภท One-Group

Pretest-Posttest Design มวตถประสงคของการวจย เพอสรางและหาประสทธภาพ ชดฝกระบบ นวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน จากคาคะแนนเฉลยระหวางการท าแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน โดยสมมตฐานของการวจย คอ ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรม เมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยไดจดสรางขน สามารถน าไปใชประกอบการเรยนการสอนในวชานวแมตกสและไฮดรอลกส ไดอยางมประสทธภาพ ตามเกณฑทก าหนด 80/80 (E1/E2) และผลสมฤทธทางการเรยน จากคะแนนเฉลยระหวางการท าแบบทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

วธด าเนนการวจย ผวจยไดก าหนดกลมตวอยางทเปนนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง สาขาเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ชนปท 1 ทลงทะเบยนเรยน วชานวแมตกสและไฮดรอลกส ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จ านวน 21 คน ใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) กอนเขาสบทเรยนท าการทดสอบพนฐานความรของนกศกษา ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จากนนด าเนนการสอน ในระหวางการเรยนการสอนท าการประเมนผลการปฏบตงานและท าแบบฝกหด หลงจบบทเรยน ใหนกศกษาท าแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนอกครง จากนนน าคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยนและหลงเรยน มาหาคาประสทธภาพ และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน

ผลจากการวจย พบวา ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยไดจดสรางขนนนมประสทธภาพ 86.83/81.66 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด 80/80 และผลสมฤทธทางการเรยนจากคะแนนเฉลยของการท าแบบทดสอบหลงเรยน สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ค าส าคญ : การออกแบบ, การสราง, ชดฝกปฏบต, ระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส, ประสทธภาพของชดฝกปฏบต, แบบประเมนผลการปฏบตงาน, การประเมนคณภาพ, ผเชยวชาญ

ค

กตตกรรมประกาศ

การวจยเรอง การสรางและหาประสทธภาพของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ส าเรจไดดวยด ทงนเพราะไดรบค าแนะน า ชแนะ สนบสนนแนวคด ตลอดจนการประเมนคณภาพและแกไขขอบกพรองตาง ๆ จากทานอาจารยผเชยวชาญทง 9 ทาน ซงมรายชอดงตอไปน ดร.ทววฒน รนรวย ดร.แทน โมราราย นายยงยทธ พรหมบตร นายมนตร วารกา นายสมชาย แคฝอย นายวรพงษ ขนอนทร นายสนทร จองกา นายไพรช อนทรตน และนายเปรม เพงยอด ผวจยรสกซาบซงในความกรณา จงขอขอบคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ทกรณาเสยสละเวลาในการประเมนและตอบแบบสอบถาม เพอประเมนคณภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) พรอมใหค าแนะน า และเสนอแนะเพมเตมอนเปนประโยชนอยางยงในการวจยครงน

ผวจยขอขอบพระคณผอ านวยการ นายสเทพ ศรศกดวรชย ผอ านวยการวทยาลยเทคนคนครสวรรค วทยฐานะผอ านวยการเชยวชาญ และคณะผบรหารวทยาลยเทคนคนครสวรรค ทกทาน เปนอยางสง ทใหการสนบสนนการจดสราง การวจย การเผยแพรผลงาน และตดตอประสานงานสถานศกษาตาง ๆ จนท าใหการวจยส าเรจลงไดดวยด

ผวจยขอขอบพระคณคณะคร นกศกษา เจาหนาท วทยาลยเทคนคนครสวรรคทกคน ทให ค าแนะน า ใหการชวยเหลอ และใหก าลงใจ ดวยดตลอดมา

สดทายน ผวจยขอกราบขอบพระคณบดา มารดา และคณครอาจารยทกทาน ทไดเลยงด อบรม สงสอน ประสทธประสาทวชาความร ไว ณ โอกาสนเปนอยางสง

สเมธ เฉลมพนธ

บทท 1 บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ ปจจบน ความเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจ สงคม และอตสาหกรรม ท าใหมการขยายตว และพฒนาน าเทคโนโลยใหม ๆ มาใชมากขน เพอคณภาพและการแขงขนทางการตลาด ซงรวมถงเทคโนโลยยานยนต ทไดรบการพฒนาใหเจรญกาวหนาเปนอยางมากดวย โดยเราอาจจะกลาวไดวา เปนยคของการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลยยานยนตกวาได ทงนเปนเพราะยานยนตทเราใชอยในปจจบนมการววฒนาการในทก ๆ ดาน โดยมงเนนหลกใหญ ๆ 5 ประการ คอ ความปลอดภย ความสะดวกสบาย ความประหยด สมรรถนะของเครองยนตและสงแวดลอม จากการเปลยนแปลงดงกลาว ท าใหมผลกระทบโดยตรงกบสถานประกอบการ ผใหบรการดานงานซอม และชางซอม กระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ซงเปนหนวยงานทางดานการศกษา ทมภาระหนาทจดการศกษาทางอตสาหกรรมเพอผลตชางฝมอออกสตลาดแรงงาน ซงจ าเปนจะตองมการพฒนารปแบบและวธการ เพอใหสามารถจดการศกษาไดสอดรบกบเทคโนโลยทเปลยนแปลงไปอยตลอดเวลา เพอผลตคนทมความร ความสามารถ ทกษะและประสบการณควบคกบคณธรรม ทตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน และการประกอบอาชพอสระไดอยางแทจรง การพฒนารปแบบและวธการน จะเปนการพฒนาบคลากรดานชางฝมอของประเทศในระยะยาว 3 ดานดวยกน คอ ดานความร ดานทกษะฝมอ และดานคณธรรม ซงเปนทตองการในปจจบนเพอการพฒนาใหทนกบเทคโนโลยทเปลยนแปลงและการอยรวมกนอยางสมานฉนท ททกฝายมความเอออาทรตอกน บนพนฐานของค าวา “เศรษฐกจพอเพยง” การเรยนการสอน วชานวแมตกสและไฮดรอลกส ส าหรบนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 มงเนนใหนกศกษามความรความเขาใจมประสบการณในการประกอบอาชพ มทกษะในงานอาชพมทศนคตทดตออาชพ มคณธรรมในการประกอบอาชพ น าความรและทกษะมาใชในการประกอบอาชพและพฒนาคณภาพของงาน การควบคมการท างานดวย PLC ในระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส เปนปญหาใหญของนกศกษา ทเรยนวชานวแมตกสและไฮดรอลกส โดยเฉพาะหนวยของการควบคมระบบนวแมตกสและไฮดรอลกสดวย PLC สรางปญหาความยงยากเกยวกบการท าความเขาใจของเนอหา และการลงมอปฏบตในการตอวงจร การตรวจวเคราะหแกไขปญหา โดยสงเกตไดจากการลงมอปฏบตตามใบงานนกศกษาขาดความสนใจ และลงมอปฏบตไมส าเรจตามวตถประสงค

2

จากประเดนปญหาการควบคมการท างานดวย PLC ในระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ในแตละวงจรจะมอปกรณทสลบซบซอนและซอนอยภายในท าใหมองไมเหนอปกรณ ถาระบบไฟฟาควบคมเกดการช ารดเสยหาย ชางซอมจะตองมความร ความสามารถ ทกษะ ในการแกไขปญหานน ดงนน การเรยนการสอนททนตอเทคโนโลย การมสอการสอนททนสมย จะท าใหการเรยนการสอนมประสทธภาพ และไดผเรยนทมความรความสามารถสตลาดแรงงาน จงเปนประเดนส าคญทท าใหตองมความจ าเปนในการศกษาระบบการควบคมการท างานดวย PLC ดวย สภาพการเรยนการสอนวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส สาขาเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ผวจยไดวเคราะหหลกสตร และจ าแนกหวขอการสอน พอสรปออกเปนหวขอไดดงน คอ การผลตลมอด วาลวและอปกรณทใชในการควบคม อปกรณท างานในระบบนวแมตกส การควบคมการท างานตอเนองระบบนวแมตกส การออกแบบวงจร นวแมตกส อปกรณไฟฟาและโซลนอยดวาลว การควบคมการท างานตอเนองระบบนวแมตกสไฟฟา หลกการพนฐานของไฮดรอลกส ปมไฮดรอลกส อปกรณท างานในระบบไฮดรอลกส วาลวในระบบไฮดรอลกส อปกรณสวนประกอบของระบบไฮดรอลกส ระบบไฮดรอลกสไฟฟา และการควบคมการท างานดวย PLC ความรเบองตนเกยวกบการควบคมการท างานดวย PLC จากประสบการณการสอนของผวจย พบวา สอการเรยนการสอนประเภทชดฝกปฏบตทมอย เปนชดฝกระบบนวแมตกสและ ไฮดรอลกส ทใชงานจรงหากสงงานตามใบงานโดยใหตอวงจรแตละวงจรจรงสงผลใหชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ช ารดเสยหายใชงานไมไดเหมอนเดม และบางใบงานตองใชเวลามากจงเปนเหตใหเวลาไมเพยงพอ และชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกสมอยไมเพยงพอท าใหลงมอปฏบตไมครบทกคน ผวจยเหนวา การเรยนการสอนควรไดรบ การปรบปรงและพฒนาในเรองสอการสอนใหสอดคลอง เหมาะสมสภาพการท างานในโรงงานทมอยในปจจบน เพอใหผเรยนมความร และทกษะในการฝกปฏบตอยางถกตอง ทนตอเทคโนโลย โดยเฉพาะอยางยงชดฝกปฏบต ควรมการปรบปรงและพฒนาสรางใหมความทนสมย เพอใหสามารถน าความรไปใชแกปญหากบงานจรงได พสฐ เมธาภทร และธระพล เมธกล (2529: 2) จากการศกษาปญหาการเรยนการสอนดานเทคนค พบวา เกดจากสาเหตใหญ 2 ประการ คอ 1. คณภาพของหลกสตร ซงหลกสตรทไมไดผานการวเคราะหหรอประเมนผลทด และถกตอง อาจท าใหเกดปญหาได เพราะในหลกสตรเองมเฉพาะหวขอรายวชา ไมมรายละเอยดของวตถประสงคเชงพฤตกรรม ท าใหครผสอนเลอกเนอหามาท าการสอนแตละแหงแตกตางกนออกไปตามความถนดของตนเอง หรอตามหนงสอต าราตาง ๆ ทตวเองมอยหรอเคยศกษามา จงเปนสาเหตท าใหผเรยนไดรบเนอหาทไมตรงกน และไมตรงกบความตองการในงานอาชพทแทจรง

3

2. การจดการเรยนการสอนวชาเทคนคสวนมาก ครผสอนจะใชวธการสอนแบบบรรยาย ผเรยนไมมสวนรวมในกจกรรมการเรยน ขาดแรงจงใจและความตงใจในการเรยน ขาดอปกรณ ชวยสอน โดยเฉพาะเนอหาวชาดานเทคนคซงตองการในสงทเหนจรง ไดลงมอปฏบตการจรงๆ เพอทผเรยนไดเขาใจหลกการและเหตผลไดอยางลกซงท าใหผเรยนสามารถน าไปประกอบอาชพได นอกจากนยงพบวา การเรยนการสอนของครในแตละครงสวนใหญจะไมมวตถประสงคของการเรยนการสอน และไมมการประเมนผลสมฤทธความกาวหนาทางการเรยน วาผเรยนบรรลวตถประสงคทตงไวหรอไม เสาวณย สกขาบณฑต (2528: 202) กลาววาปญหาทมอยควรไดรบความสนใจศกษา และหาแนวทางทจะพจารณาแกไขปรบปรงการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขนโดยการน าเทคโนโลยใหมๆ เขามาใชในการจดการเรยนการสอน โดยเฉพาะอยางยงนวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา เพราะจะชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพมากยงขน โดยเฉพาะชดการสอนซงถอวาเปนนวตกรรมทางการศกษา ททกวงการทางการศกษาก าลงใหความสนใจ จากผลการวจยทผานมาสรปไดวา การสอนโดยใชอปกรณการสอนไดผลดกวาการสอนแบบปกต ทปฏบตกนอย เพอเปนแนวทางการสอนของครอาจารย เพอใหผเรยนบรรลวตถประสงคเดยวกน การจดการเรยนการสอน ควรทจะไดรบการพฒนาปรบปรง ใหมสอการเรยนการสอน ใบงาน ใบเนอหา แบบฝกหด แบบทดสอบ ใหเหมาะสม เพอทจะท าใหผเรยนเกดความสนใจในการเรยนการสอนและมกจกรรมรวมกนตลอดเวลาขณะทท าการสอน ซงจะมสวนท าใหบรรลวตถประสงคทตงไว จากสภาพปญหาการเรยนการสอนวชานวแมตกสและไฮดรอลกส และขอมลสนบสนนดงกลาว ผวจยจงมความสนใจทจะออกแบบสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เพอใชเปนสอประกอบการเรยนการสอนภาคปฏบต วชานวแมตกสและไฮดรอลกส ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ โดยใชอปกรณททนสมย และมการใชงานจรงอยในโรงงานอตสาหกรรมปจจบน มาสรางเปนชดฝก การออกแบบและสรางมงเนนให ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) มความสะดวกในการใชงานและการเกบรกษา เพอเปนการน านวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษามาชวยเพมประสทธภาพการเรยนการสอน และเพมขดความสามารถ ความร ทกษะของผเรยน ใหสามารถน าไปใชในการประกอบอาชพไดจรงตอไป

4

1.2 วตถประสงคของกำรวจย 1.2.1 เพอสรางและหาประสทธภาพของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทใชประกอบการเรยนการสอน วชานวแมตกสและ ไฮดรอลกส 1.2.2 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางคะแนนเฉลยของการทดสอบกอนเรยน และคะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน

1.3 สมมตฐำนของกำรวจย 1.3.1 ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยไดจดสรางขน สามารถน าไปใชประกอบการเรยนการสอนในวชานวแมตกสและ ไฮดรอลกส ไดอยางมประสทธภาพ ตามเกณฑทก าหนด 80/80 (E1/E2) 1.3.2 ผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางคะแนนเฉลยของการทดสอบกอนเรยน และคะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 1.4 ขอบเขตของกำรวจย 1.4.1 ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ซงจะครอบคลมเนอหา ในหนวยการสอนวชานวแมตกสและไฮดรอลกส (3100-0104) ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ ตามหวของานทเปนภาคปฏบต ดงน 1.4.1.1 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง SET และ RESET

1.4.1.2 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างาน ดวย PLC โดยใชค าสง OUT 1.4.1.3 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง TIMER 1.4.1.4 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง COUNTER

1.4.1.5 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง OUT รวมกบ Capacitive Proximity Senser 1.4.1.6 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง OUT รวมกบ Optic Sensor 1.4.1.7 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง OUT รวมกบ Capacitive Senser

1.4.1.8 วงจรนวแมตกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง OUT รวมกบ Inductive Senser

5

1.4.1.9 วงจรไฮดรอลกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง TIMER รวมกบ ค าสง SET และ RESET 1.4.1.10 วงจรไฮดรอลกส ควบคมการท างานดวย PLC โดยใชค าสง OUT

1.4.2 ประชากรและกลมตวอยาง 1.4.2.1 ประชากร ไดแก นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 1 สาขาเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ทเรยนวชานวแมตกสและ ไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 1.4.2.2 กลมตวอยาง ไดแก นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 1 สาขาเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ทลงทะเบยนเรยน วชานวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จ านวน 21 คน จากประชากรทงหมด 97 คน ใชวธเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) 1.4.2.3 การวจยไดด าเนนการในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 เรมตงแตเดอน มนามคม พ.ศ. 2560 1.5 ขอตกลงเบองตน 1.5.1 คณสมบตของกลมตวอยาง ถอวาเหมอนกนทกประการ เนองจากไดผานการคดเลอก

ดวยวธการวดแววเขามาศกษาตอภายใตหลกสตรเดยวกน ดวยวธการเดยวกน 1.5.2 การวจยครงนไมค านงถง เพศ อาย พนฐานทางเศรษฐกจ สงคม อารมณและชวงเวลา การเรยนของกลมตวอยาง 1.6 นยำมศพทเฉพำะทใชในกำรวจย 1.6.1 การสรางชดฝกชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) หมายถง การน าผลจากการออกแบบมาด าเนนการตามแบบ โดยการน าเอาอปกรณของระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส มาตดตงกบโครงสรางชดฝกทไดออกแบบไว และจ าลองการท างาน มการควบคมการท างานไดเหมอนในโรงงานจรง เพอใชฝกปฏบตตามใบงาน

1.6.2 ทกษะ หมายถง ความช านาญในการใชกลามเนอเพอปฏบตงานระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส 1.6.3 ประสทธภาพของชดฝกปฏบต หมายถง คณภาพของชดฝกปฏบต ทวดจากคะแนนเฉลยจากการประเมนผลการปฏบตงานและ / หรอจากการท าแบบฝกหดทกใบงาน กบแบบทดสอบ ทใชวดผลสมฤทธทางการเรยน

6

1.6.4 แบบประเมนผลการปฏบตงาน หมายถง แบบประเมนผลทใชประเมนนกศกษาระหวางปฏบตงานตามใบสงงาน ในแตละใบงาน เพอประเมนความกาวหนาทางการเรยนของนกศกษา 1.6.5 แบบทดสอบ หมายถง แบบทดสอบทใชประเมนความรกอนเรยน และใชวดผลสมฤทธ ทางการเรยนโดยการใหนกศกษาท าภายหลงจากเรยนดวยชดฝกปฏบตครบทกใบงานแลว 1.6.6 เกณฑก าหนด 80/80 หมายถง ระดบของประสทธภาพทคาดหวง ซงวดจากคาคะแนน เฉลย ทผวจยก าหนดขนจากการวเคราะหวตถประสงคเชงพฤตกรรม จากบทเรยนของชดฝกปฏบต โดยก าหนดดงน 1) เกณฑก าหนด 80 ตวแรก หมายถง ประสทธภาพของกระบวนการ ทวดจากคาคะแนน ในการประเมนผลการปฏบตงานรวมกบการท าแบบฝกหดทกใบงาน เฉลย โดยคดเปนรอยละ 2) เกณฑก าหนด 80 ตวหลง หมายถง ประสทธภาพของผลลพธทวดไดจากคาคะแนน ในการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเมอเรยนครบทกใบงาน โดยคดเปนรอยละ 1.6.7 การประเมนคณภาพ หมายถง ขอก าหนดทผเชยวชาญใชประเมนคณภาพชดฝก 2 ดาน คอ ดานขอก าหนดในการออกแบบ และดานขอก าหนดของวตถประสงคการน าไปใชงาน

1.6.8 ผเชยวชาญ หมายถง ผมประสบการณดานการสอนประเภทวชาชางอตสาหกรรม หรอ ผมประสบการณดานการตรวจซอมระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ไมนอยกวา 5 ป 1.7 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1.7.1 ผวจยไดชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เพอใชประกอบ การเรยนการสอน วชานวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา (3100-0104) ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ 1.7.2 ครผสอนหรอผทสนใจ สามารถใชชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) น เปนแนวคดและแนวทางในการสรางชดฝกปฏบตอน ๆ ทมลกษณะคลายคลงกน เพอพฒนา และเพมประสทธภาพการเรยนการสอนใหดขนตอไป

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควา รวบรวมเอกสารต ารา และงานวจยทเกยวของ

เพอเปนขอมลในการสรางชดฝกปฏบตและการท าวจย โดยแบงออกเปนหวขอ ดงน 2.1 ความหมายของสอการเรยนการสอน 2.2 ประเภทของสอการเรยนการสอน 2.3 การสรางและการเลอกใชสอการเรยนการสอน 2.4 การจดการเรยนการสอนภาคปฏบต 2.5 การวเคราะหหลกสตรรายวชา 2.6 การวเคราะหงาน 2.7 การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 2.8 การสรางแบบทดสอบ 2.9 การประเมนผลการเรยน 2.10 การประเมนคณภาพสอการสอน 2.11 เกณฑในการหาประสทธภาพของชดฝกปฏบต 2.12 สวนประกอบของชดฝกปฏบต 2.13 แบบแผนในการวจย 2.14 งานวจยทเกยวของ

2.1 ความหมายของสอการเรยนการสอน

การพฒนาทางดานเทคโนโลยความเจรญกาวหนาทางดานเศรษฐกจ และอตสาหกรรม สงผลถงการพฒนาทางดานการศกษาใหมความเจรญรดหนาตามไปดวย และประกอบกบความตองการทางดานการศกษาของประชากรมเพมขน การปรบปรงหลกสตรใหทนกบยคสมยจงมความจ าเปน ท าใหครผสอนไมสามารถทจะใชวธการสอนแบบเกา คอ การสอนแบบบรรยายเพยงอยางเดยวได เพราะจะท าใหผเรยนเกดความเขาใจในเนอหาวชาทเรยนไดยาก ครผสอนจ าเปนตองอาศยอปกรณเขามาชวยประกอบในการเรยนการสอนทเรยกวา “สอการเรยนการสอน” (Instructional Media) ซงสอการเรยนการสอนนนมผใหความหมายไว ดงน

8

สอ หมายถง สงใด ๆ กตาม ทใชในการเสรมสรางการเรยนร สออาจจะเปนไดทงบคคล (ครผชวยสอน เพอนรวมชนเรยน) วสด เทป ภาพยนตร แผนภม หนงสอ เปนตน หรอตลอดถงกจกรรมตาง ๆ เชน การอาน การท างานในหองปฏบตการ การท าโครงการตาง ๆ การสาธต เปนตน ( เสาวณย, 2528: 66)

สอการสอน หมายถง อปกรณทงหลายทสามารถชวยเสนอความรใหแกผเรยน จนท าใหเกดผลการเรยนรทด ซงรวมไปถงกจกรรมตาง ๆ ไมเฉพาะแตสงทเปนวสดหรอเครองมอเทานน เชน การไปศกษานอกสถานท การแสดงบทบาทสมมต การสาธต การทดลอง ตลอดจนการสมภาษณ และการส ารวจ เปนตน (เสาวณย, 2528: 202) สอการเรยนการสอน หมายถง วสด เครองมอ หรอ วธการทจะน าหรอถายทอดสารไปยงผรบ (เสาวณย, 2528: 202) สอการเรยนการสอน หมายถง สงใดกตามทเปนตวกลางน าความรไปสผเรยนและท าใหการเรยนการสอนนนเปนไปตามวตถประสงคทวางไวเปนอยางด (ภชงค และกตต, 2532: 91) สมคด จนทะเวช ใหความหมายไววา สอการสอน หมายถง วสด อปกรณ และวธการ ซงถกน ามาใชในการเรยนการสอน เพอเปนตวกลางในการน าสงหรอถายทอดความร ทกษะ และเจตคต จากผสอนหรอแหลงความรไปยงผเรยน ชวยใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางสะดวกและ มประสทธภาพ และท าใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคของการเรยนการสอนทตงไว (http://somkitenglish.blogspot.com/2007/10/blog-post.html) จากความหมายของสอการเรยนการสอนทนกการศกษาไดกลาวไว สามารถสรปไดวา สอ หรอ สอการสอน หรอ สอการเรยนการสอน หมายถง วสด เครองมอ อปกรณ กจกรรม วธการ และสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ทครผสอนน ามาใชประกอบในการเรยนการสอน ซงรวมถงวธการตาง ๆ ทสงผลใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดไว และสงผลใหประสทธภาพทางการศกษาสงขน

2.2 ประเภทของสอการเรยนการสอน การพฒนาสอการสอนในปจจบน ไดมนกการศกษาผลตคดคนสอการสอนใหม ๆ ขนมาใชตลอดเวลาและไดท าการแยกประเภทของสอการสอนไว ดงน 2.2.1 สอการสอนสามารถแบงแยกออกไดเปน 3 พวก คอ 2.2.1.1 อปกรณหรอเครองมอ (Equipment or Hardware) เปนเรองของเครองยนต กลไกไฟฟา และอเลกทรอนกสทงหลาย ไดแกเครองฉายตาง ๆ เครองวทยโทรทศน เครองบนทกเทป เครองเลนแผนเสยง พวกนจะตองอาศย สอประเภทวสด เพอน าสารออกไปยงผรบ

9

2.2.1.2 วสด (Software) หรอสอเลก สอนบางอยางสามารถท างานเองได บางอยางจะตองใชรวมกบสอใหญ 2.2.1.3 วธการ สอประเภทนอาจเปนการกระท า เปนการปฏบต ซงอาจจะมการใชสอประเภทเบาดวยกได หรอไมมกได พวกวธการกมละคร การสาธต การจดนทรรศการ และอน ๆ (ชม, 2524: 19)

2.2.2 วสดเทคโนโลยทางการศกษาสามารถจ าแนกไดเปน 3 ประการคอ 2.2.2.1 วสดสามมต ไดแก ของจรง ของจ าลอง หนตดสวน เปนตน 2.2.2.2 วสดสองมต แบงไดเปน 3 ประเภทยอย คอ 1) วสดสองมตทบแสง ไดแก ภาพถาย ภาพวาด แผนภม แผนภาพ ภาพพลก แผนสถต แผนท เปนตน 2) วสดสองมตนงโปรงแสง ไดแก สไลด ฟลมสตรฟ แผนโปรงใส เปนตน 3) วสดสองมตเคลอนไหวโปรงแสง ไดแก ภาพยนตรในรปแบบตาง ๆ เชน ภาพยนตร 16 มม. หรอ 8 มม. ฟลมลพ เปนตน 2.2.2.3 วสดอเลกทรอนกส ไดแก วสดเทคโนโลยทางการศกษา ทใชประกอบกบ เครองมอทางอเลกทรอนกส เชน เทปเสยง เทปภาพโทรทศน วสดโปรแกรมคอมพวเตอรตาง ๆ เปนตน (สรชย, 2528: 3) 2.2.3 สอการสอนสามารถแบงออกไดเปน 8 ประเภท คอ 2.2.3.1 ของจรง (Real Things) รวมทงสถานการณทเกดขนจรง ๆ การสาธตของจรง คอนขางจะตางกนกบสออนทไมสามารถจะใชแทนวตถหรอเหตการณได 2.2.3.2 วจนสญลกษณ (Verbal Presentations) วจนสญลกษณรวมไปถงสงพมพ เชน ต ารา คมอ ค าพดทเขยนลงไปบนกระดานชอรค เปนตน 2.2.3.3 วสดกราฟค (Graphic Presentations) เชนแผนภม แผนท แผนผง โปสเตอร เปนตน 2.2.3.4 ภาพนง (Still Picture) เปนภาพถายของวตถตาง ๆ หรอเหตการณประกอบเปนภาพนง ภาพถาย เปนตน 2.2.3.5 ภาพเคลอนไหว (Motion Picture) ไดแก ภาพยนตรหรอเทปโทรทศน มทงสและ ขาว ด า ซงถายจากชวตจรงหรอจากวสดกราฟค 2.2.3.6 การบนทกเสยง (Audio Picture) ไดแก เสยงจากเทปบนทกเสยง แผนเสยงรองเสยง ของฟลมภาพยนตร เปนตน

10

2.2.3.7 บทเรยนโปรแกรม (Programed Instruction) เปนสอทจดเรยงล าดบขนตอนในสงทจะสอน อาจจะใชสอประเภทสญลกษณ ทศนวสด หรอโสตวสดเขาชวย เชน บทเรยนโปรแกรมทใชกบเครองชวยสอน หรอใชกบคอมพวเตอร บทเรยนโปรแกรมนสามารถใชกบสอตาง ๆ หรอสอผสม 2.2.3.8 สถานการณจ าลอง (Simulation) สถานการณจ าลองกทเปนสถานการณจรง จดขนใกลเคยงกบเหตการณหรอสถานการณจรง เชนการจ าลองการขบรถยนต โดยท าสภาพถนนบนจอและใหคนขบลองขบหลบหลกเครองกดขวาง เปนตน (เกอรลช และอล, 1979: 243) จากประเภทของสอทไดกลาวมาแลว สามารถสรปไดวา สอการเรยนการสอนทนยมใชกนโดยทวไปในปจจบนจะประกอบไปดวยวสด (Software) ซงสอวสดบางอยางมความจ าเปนตองใชกบเครองมออยางอนประกอบทเรยกวา อปกรณ (hardware) ดงนน สามารถแบงสอการสอนออกไดเปนประเภทใหญ ๆ คอ 1. สอวสด (Software) เปนเนอหาวชาความร ทเราเกบและสงผานไปยงผรบ สอประเภทน ไดแก แผนใส ฟลมภาพยนตร สไลด เปนตน 2. สออปกรณ (Hardware) เปนเครองมอ ทใชส าหรบสงเนอหาวชาความรไปยงผรบ เชน เครองฉายขามศรษะ เครองฉายภาพยนตร เครองฉายสไลด เปนตน 2.3 การสรางและการเลอกใชสอการเรยนการสอน 2.3.1 การออกแบบและสรางชดสอการสอน งานออกแบบสรางเปนหลกวชาการสาขาหนง ทควรไดรบความสนใจทจะตองศกษา เพอใหไดแนวทางด าเนนการทเหมาะสมกบลกษณะงานนน ๆ โดยทวไปแนวทางในการออกแบบ ม 2 แนวทาง คอ (วลลภ, 2543: 110) 1) การออกแบบสรางตามแบบนยม (Conventional Design) เปนวธการออกแบบ ลกษณะทปฏบตตอ ๆ กนมา ไมมรปแบบหรอขนตอนการด าเนนงานเปนแบบแผนแนนอนชดเจน แตออกแบบกนตามความรความเชยวชาญแหงตน 2) การออกแบบระเบยบวธ (Methodical Design) เปนการออกแบบซงใชวชาการ ทางดานวทยาศาสตรมาประยกต มขนตอนงานเดนชดแนนอน และสามารถประยกตใหเหมาะสมกบงานออกแบบสรางในสาขาตาง ๆ ได การออกแบบสรางสอการเรยนการสอนประเภทอปกรณทดลองหรอสาธต ไดน าหลกวชาการทางดานออกแบบสรางมาประยกต หนวยงานออกแบบสรางแตละหนวยกอาจจะมแนวทางแตกตางกนไป แตจะเหนวามหลกการคลายคลงกน ตวอยางบรษทผลตจ าหนายอปกรณทดลองหรอสาธตทางดานการศกษามขนตอนในการออกแบบสรางเปนขนตอน ดงน

11

1) ก าหนดจดประสงคในการน าอปกรณทดลอง หรอสาธตไปใชในการสอน 2) ก าหนดหนาทของอปกรณ 3) ศกษา พจารณาปจจย ทจะท าใหอปกรณท างานไดตามรายการหนาท 4) วเคราะห และตดสนใจเลอกชนสวนประกอบของอปกรณ 5) สรางตนแบบและตรวจสอบ 6) เขยนแบบงาน (Technical Drawing) 7) เตรยมเอกสารประกอบ

2.3.2 เทคนคการสรางและการใชสอตาง ๆ มดงน (พสฐ และธระพล, 2529: 143-145) 2.3.2.1 แผนใส การออกแบบแผนใส เพอใชประกอบการสอน สามารถจ าแนกประเภทของแผนใสออกไดเปน 3 ประเภทใหญ ๆ ดวยกน คอ 1) แบบแผนเดยวสมบรณ ลกษณะของภาพจะสมบรณอยใน 1 แผน เหมาะกบการสอนบรรยาย แตอาจน ามาสอนแบบสอบถาม-ตอบกได โดยใชเทคนคการเปด-ปด ดวยกระดาษ ตามขนตอนหรอรายละเอยดทตองการเปด-ปดในขณะสอน 2) แบบภาพซอน (Over lay) ลกษณะภาพ จะออกแบบใหซอนกนหลายแผนจงสมบรณ (ปกตประมาณ 2-5 แผน) ภาพซอนน ออกแบบเพอใหเนอหาทละขน ประกอบการสอนแบบบรรยายหรอถาม-ตอบ 3) แบบเคลอนไหว (Dynamic transparency) ลกษณะของภาพ เปนการออกแบบจดแผนใส ตงแต 2 แผนขนไป ใหสามารถเคลอนไหวในลกษณะเลอนในแนวตรงหรอหมนเปนมมหรอรอบวงได จดประสงคเพอใชประกอบการสอนอปกรณ หรอกลไกทตองการเคลอนทขณะอธบาย เพอเสรมความเขาใจใหงายขน 2.3.2.2 ใบเนอหา (Information sheet) จากผลการวจยพบวา ผลการรบรหรอความเขาใจในการรบเนอหาสามารถผานโสตประสาททง 5 ไดในอตราทแตกตางกน โสตประสาททมผลเกยวกบการเรยนรทส าคญคอ ตาและห ซงตาสามารถรบรเนอหาไดมากถง 75 % และทางหเพยง 15 % ซงการวจยนท าใหเกดแนวคดในการพฒนาวธการใหเนอหา โดยใชสอผานโสตประสาทตาใหมากทสดเทาทจะท าได เกณฑในการสรางใบเนอหา ไดแก 1) เกยวของกบวตถประสงคโดยตรงเทานน 2) ใชค างายๆ 3) มเหตผล มขออางองตามความจ าเปน 4) ใชประโยคสน ๆ กะทดรด แทนประโยคยาวๆ 5) เมอใดสามารถใชรปแทนค าบรรยายไดใหใชทนท

12

6) ค าอธบายทเกยวของกบรปภาพตองสมบรณ พอทจะใหถอดเนอหาออกจากรปภาพไดเนอหาทกตอน อานแลวเขาใจไดโดยไมตองอธบายปากเปลาเพมเตม 2.3.2.3 ใบงาน หมายถง เอกสารทใชเปนค าสง หรอ เปนค าแนะน า น าผเรยนใหสามารถปฏบตงานการทดลอง หรอ ท างานอนตามทก าหนดให วตถประสงคของการสรางใบงานทดลองนนอาจจะสรางเพอสอนการท างานของเครองมออปกรณ หรอกระบวนการท างานของงานอตสาหกรรม (Operation and Process) อยางใดอยางหนงโดยเฉพาะ ในบางครงผสอนอาจใชใบงาน เพอขยายความรในลกษณะของการพฒนาความคด และหลกการใหกบผเรยนตามขบวนการกได โดยมหลกการและองคประกอบในการสราง ดงน (ชศกด, 2538: 1) 1) หลกการสรางใบงาน ในการสรางใบงานทดนน จะตองอาศยองคประกอบ หลายประการ เพอใหมกจกรรมตาง ๆ ททาทายความคด ท าใหเกดความอยากร อยากท า และอยากศกษาคนควา ในปญหาทซบซอนมากขนเรอย ๆ โดยมองคประกอบ ดงน 1.1) การก าหนดวตถประสงคการด าเนนงาน และการเลอกขอมลวชาการ ทเหมาะสม 1.2) การสรางกจกรรมตาง ๆ เพอพฒนาความรและทกษะใหมากทสด 1.3) การสรางแรงจงใจ และสงเสรมความสามารถทางความคด 2) องคประกอบทควรจะตองน ามาพจารณา ผสรางใบงานควรจะพจารณา และค านงถงสงตาง ๆ ดงตอไปน 2.1) ธรรมชาตของเนอหาวชา (Subject Matter) 2.2) ความรพนฐานของผเรยน (Entry Behavior) 2.3) คณสมบตของผสอน (Teacher Characteristics) 2.4) คณสมบตของผเรยน (Student Characteristics) 2.5) อปกรณทเกยวของ (Resources Constraint) 3) หลกในการพจารณาส าหรบการสรางใบงานทด ควรยดหลกดงน 3.1) ใชภาษางาย รดกมและตรงไปตรงมา พยายามหลกเลยงการใชภาษาพด หรอส านวนทองถน 3.2) มภาพประกอบทชวยใหสามารถเหนภาพพจนของงานไดดขน 3.3) การใหค าแนะน าในการปฏบตงาน ควรจะจดเปนขนตอนทชดเจน และมล าดบทเหมาะสม 3.4) พยายามยกขอมลใหชดเจน โดยมการจดแบงยอหนา (Paragraph) ตามสาระส าคญของเรอง มการเวนระยะในเรองทตองการเนนประเดนส าคญ 3.5) มการขดเสนใต หรอเนนจดส าคญเปนพเศษ ดวยวธการทเหมาะสม

13

การใชตวอกษรทตางกน เปนวธหนงทจะชวยใหผเรยนสามารถจบจดส าคญเปนขนตอนได 3.6) พยายามใชค าศพททสม าเสมอ 3.7) พยายามแยกเรองทคลมเครอ หรอเรองทซบซอน แยกทหลกเลยงไมได ออกตางหาก เพอใหเหนไดชดเจน 3.8) พยายามใชรปแบบของใบงาน รปแบบของการรายงาน และใชขนตอน ของการด าเนนการตามรปแบบทรจกกน หรอเปนทยอมรบโดยทวไป 2.3.3 หลกการเลอกสอการสอนเพอน ามาใชประกอบการสอน มดงน (กดานนท, 2543: 99) 2.3.3.1 สอนนตองสมพนธกบเนอหาบทเรยนและจดมงหมายทสอน 2.3.3.2 เลอกสอทมเนอหาถกตอง ทนสมย นาสนใจ และเปนสอ ทใหผลตอการเรยนการสอนมากทสด ชวยใหผเรยนเขาใจเนอหานนไดดเปนล าดบขนตอน 2.3.3.3 เปนสอทเหมาะกบวย ระดบชน ความรและประสบการณของผเรยน 2.3.3.4 สอนนควรสะดวกในการใช มวธใชไมซบซอนยงยากจนเกนไป 2.3.3.5 ตองเปนสอทมคณภาพ เทคนคการผลตทด มความชดเจนและเปนจรง 2.3.3.6 มราคาไมแพงจนเกนไป หรอถาผลตเองควรคมคากบเวลาและการลงทน 2.3.4 หลกเกณฑการพจารณาเลอกสอการเรยนการสอน มดงน (วาสนา, 2525: 16) 2.3.4.1 ใหเหมาะสมและสอดคลองกบจดมงหมายเชงพฤตกรรม 2.3.4.2 เหมาะกบกจกรรมหรอประสบการณทจดขนเพอการเรยนการสอน 2.3.4.3 เหมาะสมกบวยและความสนใจของผเรยน 2.3.4.4 ค านงถงการประหยด สอทเลอกมาใชควรใหผลคมคากบการลงทน ทงในดานการเงนและเวลาทเสยไป 2.3.4.5 มซอฟตแวรทสมพนธกบฮารดแวร 2.3.5 หลกเกณฑในการเลอกใชสอประกอบการเรยนการสอน การเลอกใชสอใหเหมาะสม กบวตถประสงคการสอน เปนการเลอกทเหมาะสมและส าคญทสด ดงนน พสฐ และธระพล จงไดสรปการเลอกใชสอทเหมาะสมกบวตถประสงคการสอนไวเปน 2 ขนตอน คอ (พสฐ และธระพล, 2529: 168) ขนตอนท 1 การพจารณาเลอกและสรางสอใหเหมาะสมกบวตถประสงคในการสอนจะตองอาศยการวเคราะหเนอหาของวตถประสงคนน ๆ วามจดประสงคส าคญของเนอหาอะไรบาง หลงจากนนกพจารณาเลอกลกษณะของสอ เรยงตามล าดบจากนามธรรม (Abstract) ไปสรปธรรม (Concrete)

14

รปธรรม Concrete

ของจรง หนจ าลอง รปภาพ เคลอนไหว

รปภาพนง ค าพด ค าบรรยาย

นามธรรม Abstract

รปธรรม (Concrete) นามธรรม (Abstract) หลงจากผานกระบวนการพจารณาในขนตอนนแลว เราจะสามารถระบลกษณะของสอไดวา ควรจะเลอกลกษณะใด ขนตอนท 2 เมอพจารณาไดลกษณะของสอในขนตอนท 1 แลวสามารถน ามาวเคราะหตอเพอหาประเภทของสอทตองการ ดงรายละเอยดตาง ๆ ในแผนภมตอไปน

ค าบรรยาย

ขอความสนๆ หวขอสน ๆ

ค าอธบายยาวๆ ขอความมการ เรยบเรยงและอางองแนนอน

ค าอธบายยาว ๆ อยางอสระไมเรยบ

เรยง

จดบนกระดานด าหรอสอชนดอน ๆ ทท าหนาทไดคลายกระดานด า

เขยนเปนใบเนอหา หรอต ารา

ค าพด

ภาพท 2-2 แผนภมสอประเภทค าบรรยาย

วตถประสงค

วเคราะหเนอหาเพอหาจดส าคญ ของเนอหาตามวตถประสงคท

ก าหนด

พจารณาเลอกลกษณะของสอจากนามธรรม

สรปธรรม

ภาพท 2-1 แผนภมการพจารณาเลอกลกษณะของสอ

15

รปภาพนง

ภาพลายเสน 2 มต

ภาพลายเสน 3 มต

ภาพสะเกต

ภาพถายของจรง

ภาพงายๆ ใชเวลาเขยนสนๆ (< 3 นาท)

ภาพซอนตองการความละเอยด ใชเวลานาน ๆ

(> 3 นาท)

แผนภาพ แผนใส ภาพสไลด

แผนใส (ถาย) ภาพสไลด

กระดานด า

แผนใส แผนภาพ

ภาพท 2-3 แผนภมสอประเภทรปภาพนง

หนจ าลอง

แบบตายตว

แบบเคลอนไหว

แบบแยกชนได

แบบแยกชนไมได

ขบดวยมอเตอร

ขบดวยมอหมน

ภาพท 2-4 แผนภมสอประเภทหนจ าลอง

16

สรปไดวาหลกเกณฑในการเลอกใชและผลตสอการเรยนการสอน คอ ตองมความสอดคลองกบวตถประสงคของการสอน กจกรรมของการเรยนการสอน ระดบของผเรยน และสอทเลอกใชควรมหลากหลาย สะดวกในการจดหาและสามารถผลตไดดวยราคาไมแพง

รปภาพเคลอนไหว

ภาพ 2 มต

ภาพ 3 มต

ใชเลอน ดวยมอ

เคลอนไหวอตโนมต

ภาพลายเสน

ภาพถาย

แผนภาพ แผนใส หนพลาสตก

ภาพยนตร วดทศน

ใชควบคมดวยมอ

เคลอนไหวอตโนมต

แผนใส แผนภาพ

ภาพยนตร วดทศน

ภาพท 2-5 แผนภมสอประเภทรปภาพเคลอนไหว

ของจรง

น ามาแสดงในชนเรยน

น านกศกษาไปดงานในโรงงาน

ภาพท 2-6 แผนภมสอประเภทของจรง

17

2.4 การจดการเรยนการสอนภาคปฏบต 2.4.1 การสอนทกษะปฏบต คอการใหผเรยนไดลงมอปฏบตในสงทเรยนนน แลวผเรยนจะเรยนรไดในทนทวา สงทเขาท านนเปนอยางไร การเรยนรจะเกดขนจากการลงมอท าเทานน และยงมจดมงหมายอนอก ดงน (สชาต, 2526: 30)

2.4.1.1 ใหผเรยนรจกและคนเคยกบเครองมอ และอปกรณทส าคญ 2.4.1.2 ใหผเรยนไดคนเคยกบการวางแผน เตรยมการ ทดลอง ใชเครองมอปฏบตการ

และการฝกปฏบตตาง ๆ 2.4.1.3 เพอฝกฝนและพฒนาความสามารถในการสงเกต รวบรวม และตความขอมล

ตาง ๆ ทไดจากหองปฏบตการหรอฝกปฏบตตาง ๆ 2.4.1.4 เพอฝกฝน และพฒนาความสามารถในการน าเสนอรายงานผลการฝกปฏบตทด

และมความเหมาะสม 2.4.1.5 เพอพฒนาความสามารถของผเรยน ในการทจะรวบรวม และสมพนธแนวคด

หลกการ และความรตาง ๆ เขาดวยกน เพอใหมองเหนภาพรวมของวชานน ๆ 2.4.1.6 เพอประยกตหลกการทวไปเขากบสถานการณจรงในหองทดลอง หรอในการ

ปฏบตภาคสนามอน ๆ 2.4.1.7 เพอใหเหนปญหา และพจารณาถงทางเลอกในการด าเนนงานปฏบตสงตาง ๆ 2.4.1.8 เพอสงเสรมทศนคตทด และกอใหเกดความภาคภมใจในงานอาชพดานตาง ๆ

2.4.2 การปฏบตงานมจดประสงคทส าคญ คอ ใหผเรยนมความรและทกษะฝมอควบคกนไป เพอใชในการท างานจรง เมอส าเรจการศกษาออกไปแลว สงส าคญในการจดการเรยนการสอนภาคปฏบตกคอ จะตองเปดโอกาสใหผเรยนไดลงมอท างานจรง ๆ ในเวลาทเพยงพอ และเหมาะสม สวนเนอหาความรทใชในการเรยนการสอนปฏบตนน จะจ ากดอยตรงสงทจ าเปนส าหรบการท างานเฉพาะงานหนง ๆ เทานน ซงอาจจ าแนกลกษณะรปแบบการสอนปฏบตทส าคญเปน 3 ลกษณะ ดงน (สราษฎร, 2531: 102-104)

2.4.2.1 การจดการเรยนการสอน โดยครเปนผบรรยายเนอหาทเกยวของกบการท างาน ประกอบกบการสาธตการท างานใหผเรยนด ซงอาจจะบรรยายและสาธตตอนเรมการเรยนการสอนเพยงครงเดยว หรอจดแบงออกเปนชวง ๆ กได ขนอยกบลกษณะงานทใหผเรยนจะฝก ขณะทผเรยนลงมอท างาน ครผสอนมหนาทคอยสงเกตการณใหค าปรกษา ชแจงปญหาตาง ๆ ในการท างาน วธจดการเรยนการสอนปฏบตในลกษณะน เหมาะสมกบงานทไมยงยากตอการฝก และไมกอใหเกดอนตรายในการท างานมากนก

18

2.4.2.2 การจดการเรยนการสอนโดยคร และผเรยนรวมกนคดคนหาขอมล เปนวธการในการท างานแทนการบรรยาย ซงจะกอใหเกดผลดทวา ขณะการเรยนการสอนด าเนนไปนน ครกมโอกาสทจะตรวจสอบความรความเขาใจ ของผเรยนควบคกนไปดวย สวนการปฏบตหรอฝกท างาน ครอาจจะสาธตใหผเรยนดเปนชวง ๆ แลวลองใหผเรยนท าด ขณะเดยวกนกมการถกปญหาตาง ๆ ทเกดขนพรอมกบใหผเรยนหาวธการแกไข จนกระทงไมมปญหาในการฝกหรอการท างาน แลวใหผเรยนท างาน เพอใหเกดทกษะความช านาญมากขนภายใตการดแลใหค าปรกษาของคร วธการนเหมาะส าหรบการฝกงานในทกลกษณะ โดยเฉพาะอยางยงงานทเสยงตอความเสยหายหรออบตเหต

2.4.2.3 การจดการเรยนการสอนโดยใหผเรยนศกษาวธการท างาน จากสอการเรยนการสอน ทเหมาะสมกบงานนน ๆ ดวยตวผเรยนเอง ซงสวนใหญจะใชส าหรบการเรยนการสอนปฏบตทไมมอนตรายตอการใชเครองมอและตวผเรยน ทงเปนงานทไมมเทคนคการท างานทยงยากซบซอนมากนก โดยจดบทเรยนการฝกการท างานออกเปนชวง ๆ ใหผเรยนไดศกษาแลวปฏบตตามค าสง ค าแนะน า ซงระบไวเปนตอน ๆ แลวอาจตรวจสอบผลการท างานตามทก าหนดไว เชน การศกษาการท างานจากเอกสาร (Self Learning) การศกษาการปฏบตจากเทป โทรทศน และสไลด โปรแกรมจากภาพยนตร เปนตน 2.4.3 หลกในการสอนปฏบตทส าคญ มดงน (พสฐ และธระพล, 2532: 234) 2.4.3.1 ใหมการฝกในสถานการณทเปนจรง

2.4.3.2 ใหมการฝกซ าเพอใหเกดความเทยงตรงและคลองแคลว 2.4.3.3 ใหมการฝกชวงระยะเวลาทเหมาะสม 2.4.3.4 แจงผลการฝกใหผเรยนทราบเปนระยะ ๆ เพอการปรบปรงแกไข 2.4.3.5 จดใหผเรยนรจกประเมนผลการกระท างานของตนเอง เพอท าใหเกดแรงหนน

ใหผเรยนคด ฝกดวยตนเองตอไป 2.4.4 ส าหรบครผสอนปฏบตตองมความเขาใจรายละเอยดเนอหาวชา เครองมอและอปกรณตาง ๆ ทใช ขนตอนการปฏบตงาน วธด าเนนการสอนเพอใหผเรยนเขาใจมากทสด หรอกลาวไววา ครจะเปนผเชยวชาญและเปนตวแทนสาขาอาชพ ทนกเรยนก าลงมจดมงหมายทจะเรยน (สบสนต และคณะ, 2534: 147)

การฝกปฏบต มวตถประสงคเพอใหผเรยนมความรและทกษะควบคกน ใหผเรยนไดลงมอท างานจรง ภายใตการควบคมของคร ซงมความรและทกษะงานนน ๆ ในขอบเขตงานทก าหนดให รจกวางแผนและก าหนดแนวทางการรวบรวมขอมลของการท างาน รวมทงการใชความร ใชทกษะการแกปญหาทเกดขนจนส าเรจ ผเรยนเกดความภาคภมใจ และมทศนคตทดตองานอาชพของตน

19

2.5 การวเคราะหหลกสตรรายวชา การศกษาการวเคราะหหวขอเรองในรายวชา เปนวธการใหไดมาซงหวขอส าหรบการเรยนการสอน เพอใหการสอนในรายวชาบรรลตามวตถประสงคของหลกสตรรายวชานน ๆ มากทสด และเพอความทนสมยเปนปจจบนของเนอหาวชาทน ามาจดการเรยนการสอนใหแกผเรยนดวย ทงนเนองจากการก าหนดหวขอเนอหาในหลกสตร จะก าหนดเอาไวกวาง ๆ การจดการเรยนการสอนในรายวชาตาง ๆ จงควรตองมการปรบปรงใหทนตามยคตามสมย ทนตอเทคโนโลยทพฒนา และเปลยนแปลงตลอดเวลา ดงนน ผวจยไดศกษาการวเคราะหหลกสตรรายวชา โดยแบงเปนหวขอดงน 2.5.1 การศกษารวบรวมหวขอเรองในรายวชา ในการศกษารวบรวมหวขอเรองในรายวชา เพอน ามาใชในการวเคราะหนน โดยทวไปสามารถแบงออกเปน 2 ทาง ดงน (สงด, 2528: 204) 2.5.1.1 ในการศกษาโดยทางตรง เปนวธการศกษา และเกบขอมลโดยตรงอาจจะท าได โดยวธการดงน 1) สอบถามโดยใชแบบสอบถาม 2) ท าการสมภาษณผเกยวของ 3) การสงเกตกจกรรม และ/หรอ เหตการณตาง ๆ 4) การขอความคดเหนจากผทเกยวของ 2.5.1.2 การศกษาโดยทางออม เปนวธการศกษาและเกบรวบรวมปญหา ความตองการ และความจ าเปนของแตละหวขอเรองในการจดการเรยนการสอน โดยวธการดงน 1) การศกษารวบรวมจากต ารา และเอกสาร 2) การรบฟงความคดเหนจากแหลงตาง ๆ ท านองเดยวกนในการศกษาและรวบรวม หวขอเรองของวชาชาง ซงจะเปนการรวบรวมหวขอเรองเกยวกบการท างานในภาคปฏบต (Job) ตาง ๆ หรอการรวบรวมหวขอในภาคทฤษฎ (Topic) ขอมลตาง ๆ อาจจะไดมาจากหลายแหลง ดงน (สราษฎร, 2531: 43)

1. จากหลกสตรรายวชา (Course) 2. เอกสารตาง ๆ (Literatures) 3. ผเชยวชาญ (Expert) 4. ประสบการณ (Experience) 5. การสงเกตการท างาน (Job Observation)

20

2.5.2 การประเมนความส าคญของหวขอเรอง หวขอเรองตาง ๆ ทเกบรวบรวมไวไมใชวาจะจ าเปนทตองมในการจดการเรยนการสอนทกเรอง ทงนขนอยกบคณคาของหวขอเรองนน ๆ วากอใหเกดประโยชนแกผเรยนอยางไรบาง โดยพจารณาถงความเปนไปไดของหวขอเรองนน ๆ คอ 1) จะชวยสงเสรมความสามารถในการแกปญหาในการเรยน การท างาน 2) ชวยใหการท างานถกตองสมบรณเพมมากขน 3) ชวยใหผเรยนมเจตคตทดในการท างานมากขน ดงนนการประเมนความส าคญของหวขอเรองตาง ๆ ทรวบรวมขน จะมหลกเกณฑการใชเปนขอพจารณาดงน (สราษฎร, 2531: 44) 2.5.2.1 การสงเสรมความสามารถในการแกปญหา เปนการพจารณาวา เมอเรยนหวขอ เรองนน ๆ แลว คาดวาผเรยนจะน าความรนนไปใชในการแกปญหา ในการเรยนหรอการท างานไดมากนอยแคไหน โดยใหคะแนน X, I, O แทนการสงเสรมความสามารถในการแกปญหา แตละหวขอเรอง ดงน

หลกสตรรายวชา (Course)

เอกสารตาง ๆ (Literatures)

)

ผเชยวชาญ (Expert)

ประสบการณ (Experience)

การสงเกตการท างาน (Job Observation)

หวขอเรอง ภาคทฤษฎ

(Topic)

หวขอเรอง ภาคปฏบต

(Job)

ภาพท 2-7 แผนภมแหลงขอมลของหวขอเรองภาคปฏบตและภาคทฤษฎของหลกสตรรายวชา

21

X = ชวยสงเสรมการแกปญหาตาง ๆ ในการเรยนและการท างานเปนอยางมากถาไมไดศกษาหวขอเรองนแลว จะไมสามารถแกปญหาตาง ๆ ในรายวชานนไดลลวง I = ชวยสงเสรมการแกปญหา คอ ถาไดศกษาหวขอเรองนน ๆ แลว จะท าใหสามารถแกปญหาในวชานนไดถกตอง และรวดเรวเพมขนมากดวย O = เกอบจะ / หรอ ไมชวยสงเสรมการแกปญหาในการเรยน หรอการท างาน จะใหผเรยนไดศกษา หรอไมศกษากมผลในการแกปญหาในวชานน ๆ ไดพอ ๆ กน 2.5.2.2 การสงเสรมทกษะในการท างานใหถกตองสมบรณ เปนการพจารณาหวขอเรองทระบเอาไว เมอผเรยนเรยนแลวจะชวยสงเสรมทกษะใหผเรยนท างานไดถกตอง สมบรณมากขนแคไหนเพยงใด โดยมหลกการ คอ X = มผลท าใหทกษะการท างานถกตองสมบรณดขน ถาหากไมไดศกษาหวขอเรองนแลวจะท างานไมไดผล I = มผลตอทกษะการท างานไดถกตองสมบรณขน ควรจะศกษาหวขอเรองนเพราะจะชวยใหการท างานถกตองมากยงขน และประหยดเวลาดวย O = เกอบจะ / หรอ ไมมผลตอทกษะการท างานในงานทเกยวของเลย จะใหผเรยนศกษาหรอไมศกษาในหวขอเรองนนกไดผลเหมอนกน 2.5.2.3 การสงเสรมใหผเรยนมเจตคตทด เปนการพจารณาหวขอเรองวา หลงจากศกษา จบหวขอเรองนแลว คาดวาจะสงผลท าใหผเรยนมเจตคตทดหรอไมเพยงใด X = สงเสรมใหผเรยนมเจตคตทดตอการเรยน หรอการท างานเปนอยางมาก I = อาจมสวนชวยสงเสรมใหผเรยนมเจตคตทดตอการเรยนหรอการท างานได O = เกอบจะ / หรอ ไมมคณประโยชนทจะสงเสรมใหผเรยนมเจตคตทดตอ การเรยน หรอท างานแตอยางใด ตารางท 2-1 แสดงเกณฑประเมนความส าคญของหวขอเรอง

เกณฑก าหนด (Criterion) ยอมรบ (Accept) ปฏเสธ (Reject)

การสงเสรมความสามารถในการแกปญหา X I O การสงเสรมทกษะในการท างานใหถกตองสมบรณ

X I O

การสงเสรมใหผเรยนมเจตคตทด X I O

22

2.5.3 การวเคราะหหวขอเรอง หวขอเรองทไดจากการประเมนความส าคญนน ยงประกอบดวยหวขอเรองยอย ๆ ทมรายละเอยดลกซงของเนอหาแตกตางกนออกไปอก และเนองจากหวขอเรองทไดมาจากการศกษารวบรวมและประเมนความส าคญนน ท าใหทราบแตเพยงวา หวขอเรองใดมคณคาสมควรทจะน ามาจดการเรยนการสอนในรายวชานน ๆ เทานน ซงดแลวจะเปนขอบเขตของขอมลทยงกวางเกนไปในการจดเตรยมการเรยนการสอน ดงนนจงมความจ าเปนทจะตองมการวเคราะหหวขอเรองนน ๆ เพอทจะสามารถก าหนดรายละเอยดเนอหาส าคญทจะสอนในหวขอเรองนนได โดยค านงถง 1) คณสมบตของผเรยน 2) ลกษณะของการน าความรทไดไปใช 3) ความสมบรณของรายการเนอหาส าคญ (Main Element) เพอความสมบรณของหวขอเรองทจะกอใหเกดประโยชนกบผเรยน ดงนนการวเคราะหหวขอเรองเพอใหไดมาซงรายการเนอหาส าคญ จงจ าเปนจะทตองท าการศกษาขอมลทเกยวของจากแหลงตาง ๆ ดงน 1) จากผเชยวชาญในหวขอเรองนน ๆ 2) จากแหลงขอมลเอกสารตาง ๆ (Literature) 3) จากประสบการณ 4) จากผท างานเกยวของกบหวขอเรองนน ๆ

ภาพท 2-8 แผนภมแหลงขอมลทใชในการวเคราะหหวขอเรอง

ผเชยวชาญ (Experts)

แหลงขอมลเอกสารตาง ๆ (Literature)

ประสบการณ (Experiences)

ผทท างานเกยวของ (Performers)

เนอหาส าคญ

(Main Element)

หวขอเรอง

(Topic)

23

2.6 การวเคราะหงาน การวเคราะหงาน คอ การศกษารายละเอยดสงใดสงหนงอยางมระบบ มหลกเกณฑ ดวยความระมดระวง มเหตผลและมเทคนค ใหความสนใจตอรายละเอยด โดยวางแผนอยางเปนระบบชดเจนพยายามรวบรวมขอมลใหมากทสดเทาทจะมากไดกอนตดสนใจ มวธใชเกณฑ หรอกรอบของการวเคราะหเขามาจ าแนกสงทตองการศกษา วเคราะหใหชดเจนขน การตรวจสอบสงตาง ๆ อยางมเหต มผลและเปนระบบ (ชยขรรค, 2542: 7) งาน (Job) หมายถง สงทบคคลท าขนโดยใชเครองมออยางใดอยางหนง หรอหลาย ๆ อยาง ไปกระท าหรอตรวจสอบหรอเปนชดกจกรรมทประกอบกน เพอเปาหมายของผลอยางใดอยางหนง (สราษฎร, 2531: 19) การวเคราะหงาน เปนการแยกแยะงานใดงานหนงใหเหนรายละเอยดทส าคญ วาถาจะใหบคคลท างานนน ๆ ไดโดยสมบรณแลว เขาควรจะตองมความสามารถอะไรบางอยาง (สราษฎร, 2531: 169) นอกจากนยงตองศกษาขอมลเกยวกบงาน ดงน (สราษฎร 2531: 18) 2.6.1 ความจ าเปนตองศกษางาน

ในการเรยนการสอนวชาชพทางชาง จดประสงคทส าคญคอ มความตองการใหผส าเรจการศกษาออกไปแลวไดมความร มทกษะ สามารถท างานตาง ๆ ในสาขาทตนเองร าเรยนไปไดอยางมประสทธภาพ โดยการจดการเรยนการสอนมงเนนใหผเรยนมความรทางดานภาคทฤษฎ เพอใชแกปญหาตาง ๆ ในการท างานและจดการฝกตาง ๆ เพอใหผเรยนไดมทกษะ สามารถปฏบตงานไดดวยความถกตองช านาญควบคกนไป จากความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยทพฒนาอยางรวดเรว ท าใหการจดการเรยนการสอนทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตจ าเปนทจะตองมการปรบปรง พฒนาใหทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ซงจะสงผลใหผส าเรจการศกษามความรความสามารถออกไปปฏบตงาน ไดตรงกบความตองการของสถานประกอบการ หรอตลาดแรงงานไดอยางมประสทธภาพ 2.6.2 แนวทางในการศกษางาน

งาน (job) หมายถง สงทบคคลท าขนโดยใชเครองมออยางใดอยางหนง หรอหลาย ๆ อยางไปกระท าไปตรวจสอบ เชน งานเจาะ เปนงานทชางท าโดยใชเครองเจาะ หรองานตรวจสอบแนวเชอม เปนงานทชางท าโดยใชเครองเอกซเรย (X-Ray) งานหนงอยางจะประกอบดวยกจกรรมหลายกจกรรมทมการเรมตน และสนสดครบสมบรณส าหรบงานนน ๆ หรออาจกลาวไดวางานหลกจะประกอบดวยงานยอยตาง ๆ มากมาย การเกบรวบรวมขอมลงานยอยตาง ๆ ในงานอาชพ โดยระบเอาไวใน job Listing Sheet ซงใชขอมลจากหลาย ๆ แหง เชน จากประสบการณของผศกษางาน จากการดงาน หรอผเชยวชาญทท างานจรง ณ สถานประกอบการ และจากเอกสารทเกยวของตาง ๆ

24

2.6.3 แนวทางในการวเคราะหงาน การวเคราะหงานในกระบวนการ ในการแยกแยะรายละเอยดของงาน เพอระบวาถาจะ

ใหบคคลท างานนน ๆ ไดโดยสมบรณ เขาควรจะตองมความสามารถ (Task) อะไร และอยางไรบาง ในขนแรกอาจท าไดโดยใชประสบการณของผศกษางานเอง ซงเคยท างานนน ๆ มาเขยนรายการความสามารถตาง ๆ ทจ าเปนส าหรบงานนน ๆ กอน การเขยนรายการความสามารถ มขอสงเกตทควรพจารณา คอ

2.6.3.1 ขอความทระบความสามารถยอยแตละอยาง จะเรมตนเขยนดวยค ากรยาทสงเกต และวดไดวาการท างานนน ผท างานจะตองแสดงความสามารถในการท างานอยางไรบาง ไมใชเปนขอความทระบวาเขาควรมความรอยางไรบาง

2.6.3.2 ความสามารถยอยทระบไวนน มทงความสามารถทางสตปญญา ทจะตองน าเอาความรตาง ๆ มาแกปญหาในการท างานและความสามารถทางทกษะกลามเนอ ซงจะสงผลใหบคคลนนท างานไดสมบรณมากขน 2.6.4 ระดบความยากของความสามารถยอย

ความสามารถยอยทางดานทกษะกลามเนอ (Physical Skill) ส าหรบการท างาน ในงานตาง ๆ จะก าหนดลงไปวา ผท างานจะตองมความสามารถแสดงออกไดอยางถกตอง ถงจะท าใหงานนนส าเรจลงดวยด แตความสามารถยอยทเปนทกษะทางสตปญญา (Intellectual Skill) นนมความยากงายส าหรบการท างานแตละขนตอนแตกตางกน คอ

2.6.4.1 ความสามารถยอยระดบฟนคนความร (Recall) หมายถง ความสามารถยอยท ผท างานแสดงออก โดยการฟนคนความรออกมาใชในการท างานขนตอนหนง ๆ เหมอนกบทเคยเรยนรมากอน ในขนตอนนเปนการฟนคนความรเกยวกบเครองมอ อปกรณในลกษณะเดมทกครง เปนตน

2.6.4.2 ความสามารถยอยในระดบการประยกตความร (Applied Knowledge) หมายถง ความสามารถยอยทผท างานแสดงออก โดยการน าความรไปใชในขนตอนหนง ๆ ในรปแบบเดม แตลกษณะของปญหาเปลยนแปลงไป ซงผท างานจะตองใชความรเดมไปแกปญหาทเปลยนแปลงโดยผท างานตองท างานยากกวาความสามารถในระดบฟนคนความร 2.6.4.3 ความสามารถยอยในระดบการสงถายความร (Transfer Knowledge) หมายถง ความสามารถยอยทผท างานแสดงออก โดยการใชความรไปแกปญหาใหมทอาจเกดขนในขนตอนการท างานหนง ซงเปนความสามารถยอยระดบยากทสด 2.6.5 แนวทางในการวเคราะหความร / ทกษะ (Knowledge/Skill)

ในการเรยนการสอนทตองการใหผเรยนมความสามารถตาง ๆ ทงทางดานสตปญญาและกลามเนอ ตวผเรยนตองมความรและทกษะฝมอทเปนพนฐานอยางเพยงพอ

25

2.6.5.1 ความร (Knowledge) หมายถง เนอหาหรอเรองราวตาง ๆ ทมอยในตวบคคล ซงโดยปกตแลวผเรยนจะมความรได 2 ลกษณะ คอ การจ าและเขาใจในเนอหานน ๆ เชน ความจ าเกยวกบชนดและประเภทของเครองมอตาง ๆ ความเขาใจเกยวกบวธการใชเครองมอตาง ๆ เปนตน

2.6.5.2 ทกษะ (Skill) หมายถง การใชกลามเนอสวนตาง ๆ ของรางกายท างานรวมกบ เครองมอ อปกรณตาง ๆ เชน ผเรยนมทกษะในการตอกเหลกน าศนย แสดงวาผเรยนใชมอจบคอน จบเหลกน าศนย ตอกคอนลงบนเหลกน าศนยไดถกตอง ไดผลงานตามทตองการ เปนตน

2.6.5.3 การสอน หรอการฝกใหผเรยนมทกษะการปฏบตงาน ตามความสามารถตาง ๆ โดยปกตแลวจะตองอาศยความรประกอบดวย แตการสอนใหผเรยนมความร อาจไมจ าเปนตองใหมการฝกทกษะกได

การวเคราะหงานคอ กระบวนการทกระท าใหไดถงขนตอนของการท างาน โดยหาขอมลจาก ต าราเอกสาร งานวจย หรอจากผเชยวชาญ ประสบการณของตน การสงเกตการณในอาชพนน ๆ วเคราะหความสามารถงานทไดมา และท าการตรวจสอบโดยอาจทดลองท างานนนดวยตนเอง หรอสอบถามจากผท างานนน หรอน าขอมลไปตรวจสอบโดยวธสงเกต หรอใหผเชยวชาญตรวจสอบจากนนท าการวเคราะหหาความรและทกษะในลกษณะตาง ๆ เพอน าไปใชเขยนเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรมตอไป 2.7 การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม จดหมายหลกของการจดการเรยนการสอนกคอ ตองการใหผเรยนไดเกดการเรยนรอนเปนขบวนการในการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยน ใหเขาสามารถท าอะไรไดโดยไมเคยท ามากอน ดงนน กอนจดการเรยนการสอน จ าเปนทจะตองมวตถประสงคระบเอาไวกอนเพอใหเปนแนวทางทชดเจน วาหลงจากจบการเรยนการสอนแลว จะใหผเรยนมพฤตกรรมเปลยนแปลงอยางไรบาง จงกลาวไดวา วตถประสงคการสอนแทจรงกคอ “ขอความซงบงบอกพฤตกรรมทคาดหวงใหเกดแกผเรยนหลงจากการเรยนร อนอาจเกดจากการสอนหรอการศกษาดวยสอการเรยนการสอนใด ๆ กตาม” พฤตกรรมดงกลาว จะตองสงเกตและวดไดดวยเครองมอวดผล (สราษฎร, 2531: 72) วตถประสงคเชงพฤตกรรมทส าคญจะประกอบไปดวยสงส าคญ 3 สวน คอ 1) การแสดงออกหรอพฤตกรรม (Task or behavior) ของผเรยน 2) เงอนไข หรอขอบเขต (Condition) ในการแสดงออกซงพฤตกรรมทตองการ 3) เกณฑหรอมาตรฐาน (Criteria or Standard) ขนต า ในการแสดงพฤตกรรมออกมาตามเงอนไขนน ๆ ระดบความยากของวตถประสงคการสอนในดานตาง ๆ สามารถแบงได 3 ดาน ดงน คอ

26

2.7.1 ความสามารถทางดานสตปญญา (Intellectual Skill) เปนวตถประสงคทางความสามารถในการน าความรทมอยออกไปใชคดแกปญหาตาง ๆ แบงความยากเปน 3 ระดบ จากงายไปยาก คอ 2.7.1.1 ขนฟนความร (Recalled Knowledge) เปนวตถประสงคทมงเนนความสามารถของผเรยนในการฟนคน (Recalled) ความร (Knowledge) ตาง ๆ ทมออกมาใชแกปญหาในลกษณะการลอกเลยนจะโดยการเขยนหรอเลากตาม 2.7.1.2 ขนประยกตความร (Applied Knowledge) เปนวตถประสงคทมงเนนความ สามารถของผเรยนในการน าความรทมอยไปใชแกไขปญหาตาง ๆ ทมลกษณะเดยวกนกบสงทเคยไดมประสบการณมาแลวไดอยางถกตองจะโดยวธการพด เขยน อธบาย แปลความ สรป ตความ ฯลฯ กตาม 2.7.1.3 ขนสงถายความร (Transferred Knowledge) เปนวตถประสงคทมงเนนความ สามารถของผเรยนในการสงถายความรไปใชกบการแกปญหาในสงใหม ๆ ทมลกษณะแปลกไปจากคณลกษณะเดม ซงปญหาดงกลาวไมเคยถกถกกนมากอนเลย จะโดยจากการวเคราะห จากการสงเคราะห หรอสรปผลกตาม 2.7.2 ความสามารถของการใชกลามเนอในการท างาน (Physical Skill) เปนวตถประสงค ทกลาวถงความสามารถในการใชกลามเนอสวนตาง ๆ ของรางกายปฏบตงาน ซงอาจแบงระดบความยากเปน 3 ระดบ จากงายไปหายาก ดงน 2.7.2.1 ขนเลยนแบบ (Imitation) เปนวตถประสงคทตองการใหผเรยนแสดงออกทกษะกลามเนอเหมอนรปแบบทเคยไดเหน ไดฟงมาไดถกตอง (ทกษะกลามเนอระดบนแสดงทาทางไดเหมอนตนแบบโดยไมมการเปลยนแปลง) 2.7.2.2 ขนท าดวยความถกตอง (Control) เปนวตถประสงคทตองการใหผเรยนแสดงทกษะกลามเนอตามทเคยฝกมา โดยอาจแปรเปลยนรปแบบแสดงออกทกษะกลามเนอกได แตทวาอาจยงมเคาโครงเดมอยและไดผลงานทถกตองสมบรณดวย 2.7.2.3 ขนช านาญ (Automatism) เปนวตถประสงคทตองการใหผเรยนแสดงทกษะกลามเนอตามทเคยมประสบการณมาไดโดยถกตอง ช านาญเปนไปโดยอสระ ซงอาจแตกตางจากรปแบบเดมบางสวนหรอทงหมดกได 2.7.3 พฤตกรรมในการปรบ (Interactive Skill) เปนวตถประสงคทกลาวถงพฤตกรรมในการแสดงออกซงความรสก (Felling) ตอสงแวดลอมตาง ๆ ซงอาจแบงระดบการแสดงออกเปน 3 ระดบ จากงายไปหายาก ดงน 2.7.3.1 ขนยอมรบ (Reception) เปนวตถประสงคทตองการใหผเรยนแสดงออกมาซงความสนใจ ความเอาใจใสตอสงทตองการใหผเรยนไดเหน ไดท า โดยมความยนด หรอภาวะจตใจทพรอมจะรบสงเรา หรอใหความสนใจสงเรานน

27

2.7.3.2 ขนตอบสนอง (Response) เปนวตถประสงคทตองการใหผเรยนไดแสดงออกถงความเตมใจ ความพอใจสนองตอบ ซงผเรยนจะพยายามท าปฏกรยาตอบสนอง บางอยางทเขายอมรบ 2.7.3.3 ขนลกษณะนสย (Internalization) เปนวตถประสงคทตองการใหผเรยนแสดงพฤตกรรมในการแสดงออกซงความรสกส านกในคณคาของสงตาง ๆ ดวยความพอใจ จนกลายเปนความนยมชมชอบเชอถอในสงนนเปนลกษณะนสย

ภาพท 2-9 แผนภมวตถประสงคการสอนเชงพฤตกรรม

วตถประสงคการสอนเชงพฤตกรรม

(Tripartite Taxonomic Scheme of Educational Objectives)

ความสามารถทางสตปญญา

(Intellectual Skill)

ความสามารถทางทกษะ

(Physical Skill) ความสามารถในการ

ปรบตว (Interactive Skill)

ขนฟนความร

(Recalled Knowledge) ขนเลยนแบบ

(Imitation) ขนยอมรบ

(Reception)

ขนประยกตความร

(Applied Knowledge)

ขนสงถายความร

(Transferred Knowledge)

ขนท าดวยความถกตอง

(Control)

ขนช านาญ

(Automatism)

ขนตอบสนอง

(Response)

ขนลกษณะนสย

(Internalization)

28

2.8 การสรางแบบทดสอบ การทดสอบหรอการสอบเพอวดผลใด ๆ ใหดมคณภาพเปนทยอมรบนน จะตองมเครองมอวดผลทเหมาะสม ซงเครองมอในการวดผลการเรยนรนนคอ แบบทดสอบ แบบทดสอบ หมายถง ชดของขอค าถามทสรางอยางมระบบเพอใชวดพฤตกรรมของนกเรยนอาจจะวดทางดานสมอง (Cognitive domain) ทางดานอารมณ (Affective domain) และทางดานความเคลอนไหวทางดานรางกาย (Psychomotor domain) (ลวน และองคณา, 2538: 170) 2.8.1 ลกษณะการสอบแบบองกลมและองเกณฑ 2.8.1.1 การสอบแบบองกลม (Norm-Referenced Testing) เปนการสอบเพอบรรยายหรอพรรณนาผลการสอน ในรปของความสมพนธของต าแหนงทผนนไดรบไปเปรยบเทยบกบกลม เชน สอบไดท 5 ในจ านวน 50 คน หรอสอบไดท 85 ใน 100 คน เปนตน ไมวาสอบในชวงไหนเมอแปลผลการสอบในลกษณะน เรยกวา เปนการวดแบบองกลม ดงนนชอของการสอบจงเปนแบบสอบไล (Final Examination) หรอสอบหลงจากเรยนในรายวชานน ๆ แลว บางทเรยกวาการสอบรวม หรอการสอบปลายภาคเรยน (Summative Testing) 2.8.1.2 การสอบแบบองเกณฑ (Criterion - Referenced Testing) เปนการสอบเพอ พรรณนาผลการสอบเฉพาะอยาง วาผลเปนอยางไร ตความหมายแบบสมบรณ (Absolute) มากกวาแบบสมพทธ (Relative) เพออางองสพฤตกรรมของผเรยนซงนยามกรอบเฉพาะเอาไวเปนอยางดการสอบแบบองเกณฑจงเกยวพนกบการสอนเพอการเรยนร (Mastery Learning) การทก าหนดเกณฑมาตรฐานหรอเกณฑบางอยาง จงเกยวกบการเรยนรเปนส าคญ(Mastery or No mastery ) เชน พมพหนงสอได 40 ตวใน 1 นาท ไมมผด เกณฑทจะก าหนดวาเรยนรหรอไมเรยนรผานหรอไมผานนน มวธการหลายวธ การสอบแบบนใชเพอตรวจสอบดวากระบวนการเรยนรจากการสอนในจดประสงคยอยหนง ๆ เปนอยางไร ควรผานหรอควรหาทางเสรมอะไรเพมขนใหผเรยนเพอจะไดผานจดประสงคน เปนการสอบระหวางการเรยนการสอน บางทเรยกวาการสอบยอย (Formative Testing) การเขยนขอสอบอาจแตกตางจากการวดผลแบบองกลมบางเลกนอย ในกระบวนการท าใหขอสอบเพอวดจดประสงคหรอกรอบ (Domain) ของความรนนชดเจนยงขน 2.8.2 ลกษณะของแบบทดสอบทด ตองมลกษณะดงน 2.8.2.1 ความเทยงตรง (Validity) เปนคณลกษณะของแบบทดสอบทสามารถวดในสงทตองการวดไดอยางถกตอง ตรงตามความมงหมาย 2.8.2.2 ความเชอมน (Reliability) คะแนนทไดจากแบบทดสอบจะตองมความคงทในการวด ไมวาจะทดสอบสงเดยวกนกครง ผลทไดจะตองมความคงเสนคงวา 2.8.2.3 ความยากของขอสอบ (Difficulty) พอเหมาะ ไมยากหรองายเกนไป

29

2.8.2.4 อ านาจจ าแนก (Discrimination) เปนลกษณะของขอสอบทสามารถจ าแนกผเรยนออกตามความสามารถ 2.8.2.5 ความเปนปรนย (Objectively) เปนลกษณะของขอสอบทมขอความเปนปรนย จะมคณสมบต 3 ประการคอ 1) มความแจมชดในค าถาม ผสอบอานค าถามแลวมความเขาใจตรงกน 2) การตรวจใหคะแนนตรงกนไมวาใครจะเปนผตรวจ หรอตรวจเมอใด 3) แปลความหมายตรงกน 2.8.2.6 ถามลก (Searching) ควรถามใหผเรยนรจกหาเหตผล ในการคนหาค าตอบ 2.8.2.7 ค าถามมลกษณะยวย (Exemplary) ขอสอบมลกษณะทาทายใหผเรยนอยากท า ไมงายหรอยากจนเกนไป ไมซ าซากจนนาเบอหนาย และควรเรยง ขอสอบจากงายไปยาก 2.8.2.8 ความยตธรรม (Fairness) แบบทดสอบทดตองใหความเสมอภาคกน ตองไมเปดโอกาสใหผสอบไดเปรยบหรอเสยเปรยบ ไมล าเอยงเขากบกลมใดกลมหนง 2.8.2.9 มลกษณะเฉพาะ (Specificity) ผสอบสามารถตอบขอสอบไดถกตอง และเปนผทมความรในเรองนน ๆ โดยไมไดใชสามญส านกกตอบได 2.8.2.10 มประสทธภาพ (Efficiency) แบบทดสอบทมประสทธภาพจะใหประโยชน คมคาทสด โดยใชเวลา แรงงานและเงนนอยทสด (กานดา, 2528: 51-52) 2.8.3 ชนดของแบบทดสอบ สามารถแบงออกไดเปน 2 ชนด ตามลกษณะการตอบ ดงน 2.8.3.1 แบบอตนย (Subjective or Essay Test) เปนแบบทดสอบทจะตองใหผสอบ รวบรวมจดระเบยบความคดในการตอบ เหมาะส าหรบการคดรเรมสรางสรรค การตรวจใหคะแนนขนอยกบอารมณของผตรวจและใชเวลามาก ขอสอบอตนยแบงออกเปน 2 ลกษณะคอ 1) แบบไมจ ากดค าตอบเปนขอสอบทเปดโอกาสใหผตอบไดอยางอสระ 2) แบบจ ากดค าตอบ เปนขอสอบทถามแบบเจาะจงตองการค าตอบเฉพาะ 2.8.3.2 แบบปรนย (Objective Test) มคณสมบตทส าคญคอความเปนปรนย กลาวคอมค าถามชดเจน ทกคนอานแลวตความหมายไดตรงกน การตรวจใหคะแนนมเกณฑทแนนอน ไมวาจะตรวจเมอใดหรอใครตรวจจะไดคะแนนทคงทเสมอ ถาพจารณาขอสอบแบบปรนยตามลกษณะโครงสรางของค าถามและค าตอบแลวอาจแบงไดเปน 2 แบบคอแบบเขยนตอบ (Supply Type) และแบบเลอกตอบ (Selection Type) ดงน 1) ขอสอบแบบเขยนตอบ ประกอบดวย 1.1) ขอสอบเตมค า 1.2) ขอสอบตอบสน

30

2) แบบเลอกตอบ ประกอบดวย 2.1) ขอสอบถกผด 2.2) ขอสอบจบค 2.3) ขอสอบเลอกตอบ 2.8.4 ประเภทของแบบทดสอบ เมอสนสดการเรยนการสอนในแตละบทเรยนหรอทงรายวชา จะตองมการวด และประเมนผล เพอดวาผเรยนบรรลผลตามวตถประสงคการเรยนการสอนทวางไวหรอไม การวดและประเมนผลแบงไดเปน 2 สวน คอ 2.8.4.1 การวดและประเมนผลความกาวหนาในการเรยน มจดมงหมายคอ ตองการทราบวาผเรยนแตละคน มการเรยนรตามวตถประสงคครบถวนเพยงใด เพอน าขอมลทไดมาปรบปรงการเรยนการสอน หรอน ามาจดกจกรรมซอมเสรมใหแกผเรยนอกครงหนง 2.8.4.2 การวด และประเมนผลสมฤทธทางการเรยน มจดมงหมายคอ ตองการทราบวาผเรยนแตละคน มความสามารถตามวตถประสงคทส าคญของรายวชานน ๆ มากนอยเพยงใด เพอน าขอมลทไดไปจดแบงระดบผเรยน พจารณาวาผใดผานหรอไมผานในรายวชานน ๆ ตอไป ดงนนจงเรยกแบบทดสอบทใชวดความกาวหนาในการเรยนโดยเฉพาะวา แบบทดสอบวดความกาวหนา (Progressive Test) และ แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) (สราษฎร, 2530: 117-118) 2.8.5 การสรางแบบทดสอบวดความกาวหนา 2.8.5.1 ปรมาณขอสอบตามวตถประสงคนน ไมควรมเพยงขอเดยวใน 1 วตถประสงค (โดยเฉพาะอยางยงวตถประสงคในระดบน าความรไปใชงานและสงถายความร) เพราะวาจะใหรายละเอยดเกยวกบความรหรอความสามารถทแทจรงของผเรยนไมได ดงนนวธการทจะท าใหไดขอมลมากขน ท าไดโดยการออกขอสอบใหมากขนในวตถประสงคระดบสง ๆ 2.8.5.2 ปรมาณของขอสอบตามเงอนไขของวตถประสงค ชใหเหนความจ าเปนทจะตอง มขอสอบหลายขอในแตละวตถประสงคโดยจะน ามาซงขอมลจากการสอบ ทแสดงถงสมรรถภาพทแทจรงของผเรยนได บางวตถประสงคมเงอนไขหรอขอบเขตทจะท าใหผเรยนแสดงพฤตกรรมในทางทตองการเพยงอยางเดยว แตมบางวตถประสงคทจะท าใหผเรยนแสดงพฤตกรรมหลายอยาง ดงนนในการออกขอสอบผสอนจะตองค านงถงขอบเขตของวตถประสงคดวยวา จะออกขอสอบจ านวนเทาใดจงจะวดผลไดครอบคลมตามวตถประสงคแตละขอ อยางแทจรง 2.8.5.3 ลกษณะส าคญของแบบทดสอบวดความกาวหนา การวดและประเมนจะกระท าทนททบทเรยนนนสนสดลง และจะตองบอกใหผเรยนทราบดวยวาตวเขาเองบรรลวตถประสงคทตงไวมากนอยเพยงใด จงตองเปนแบบทดสอบทตรวจค าตอบไดงาย โดยทวไปแลวจะนยมสรางเปนแบบทดสอบแบบปรนย (สราษฎร, 2530: 119-124)

31

2.8.6 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ หลงจากการเรยนการสอนวชาตาง ๆ จบแลว จ าเปนอยางยงทตองมการวด และประเมนผลผเรยนวามผลสมฤทธในการเรยนมากนอยเพยงใด เพยงพอ ทจะศกษาตอไปหรอไม หรอวาควรจะเรยนซ าในรายวชานน ๆ อกครง ดงนนการวดผลสมฤทธทางการเรยนจงตองอาศยเครองมอทมคณภาพ ซงมขนตอนในการจดสรางดงน 2.8.6.1 วเคราะหวตถประสงคการสอนทงหมดของวชา การวดผลสมฤทธมขอจ ากดเรองเวลา จ าเปนจะตองตดบางวตถประสงคทมความส าคญนอยออกไป สรางเฉพาะขอสอบทส าคญและมความจ าเปนจรง ๆ โดยเขยนวตถประสงคทงหมดของรายวชานน ๆ ไวในตารางวเคราะหวตถประสงคการสอน (Objective Listing Sheet) ตรวจสอบดวาวตถประสงคแตละขอเนนใหผเรยนมพฤตกรรมในการเรยนรสงถงระดบใด 2.8.6.2 การสรางตารางวเคราะหออกขอสอบ (Test Blueprint) หลงจากวเคราะหวตถประสงคการสอนแลว จะน าขอมลมาใสในตาราง วเคราะหออกขอสอบ ซงจะเปนแผนผงส าหรบครใชในการพจารณาออกขอสอบ มสวนประกอบส าคญ คอ รายการวตถประสงคการสอนทระบไวในแตละหวขอเรอง (Topic) ของวชา รายการล าดบความสามารถทางสตปญญา(Level of Intellectual Skill) ซงเปนวตถประสงคการสอนแตละหวขอทตองการ และจ านวนขอสอบทวดพฤตกรรมตามระดบของวตถประสงคการสอนตาง ๆ 2.8.6.3 การเลอกขอสอบทเหมาะ กบระดบของวตถประสงคขอสอบ ทใชวดความสามารถทางสตปญญาของผเรยน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ ขอสอบอตนย และขอสอบปรนย การทจะเลอกขอสอบแบบไหน วดผลการเรยนรของผเรยนนน ใหพจารณาดงน 1) ระดบของวตถประสงคการสอน ขอสอบแบบปรนยเลอกตอบสรางขนเพอวดระดบฟนคนความร ระดบน าความรไปใชงานท าไดงาย แตการสรางเพอวดระดบการสงถายความรอาจท าไดยาก จงควรใชขอสอบแบบอตนยซงสามารถใชวดไดตงแตระดบพนความรจนถงระดบสงถายความรไดด ดงนนถาพจารณารายละเอยดของวตถประสงคการสอนแลวถาเหนวาวตถประสงคแบบสงถายความรขอใด ตองอาศยวตถประสงคการสอนระดบอน ๆ เปนพนฐานหรอมสวนเกยวของกนอย กอาจออกขอสอบอตนยวดผลได 2) เวลาในการจดสรางและตรวจใหคะแนน ในการสอบแตละครงมการใชเวลาตางกน ในการออกขอสอบอตนย 4-5 ขอ เพอใชวดผลในรายวชาหนง ๆ เมอเทยบกบการสรางขอสอบปรนยแบบเลอกตอบ 80 ขอ ในวชาเดยวกน เมอเทยบเวลาในการตรวจใหคะแนนจะเหนวา ตองใชเวลาในการตรวจใหคะแนนขอสอบแบบอตนยมากกวา ดงนนเวลาจงเปนขอก าหนดเบองตนประการหนงส าหรบครผออกขอสอบ กลาวคอถาผออกขอสอบมเวลาในการเตรยมตวออกขอสอบนอย แตมเวลาตรวจใหคะแนนหลงสอบไดอยางมประสทธภาพ กควรออกขอสอบอตนย แตถามเวลาในการออกขอสอบมาก แตเวลาตรวจมนอย ควรออกขอสอบแบบปรนย จะเหมาะสมกวา

32

3) จ านวนผเขาสอบในแตละครง ถาผเขาสอบมจ านวนนอยและขอสอบทใชไมไดน าไปใชกบกลมอน ๆ อกตอไป กอาจจะใชขอสอบแบบอตนยวด หากผเขาสอบมจ านวนมากและขอสอบทใชนนจ าเปนตองน าไปใชกบกลมอน ๆ อก ขอสอบทใชวดกควรเปนขอสอบแบบปรนย เพราะผสอบจะจ าขอสอบแบบปรนยจ านวนมากไดยากกวาจ าขอสอบแบบอตนยเพยง 4-5 ขอ 4) ขอพจารณาในการสรางขอสอบ การออกขอสอบวดผลสมฤทธในการเรยน ของผเรยนในวชาตาง ๆ จ าเปนอยางยงทจะตองสรางขอสอบจ านวนมาก เพอท าใหออกขอสอบละเอยดมากขน จงควรทจะออกขอสอบแตละขอแยกไวขอละแผน พรอมจดเตรยมค าตอบเฉลยและการใหคะแนนเอาไวดวย (สราษฎร, 2530: 125-131) 2.9 การประเมนผลการเรยน 2.9.1 ใบประเมนผลส าหรบวชาทฤษฎ ใบประเมนผลประเภทน สามารถจ าแนกตามลกษณะ ของการใชงานได 2 ชนด คอ 2.9.1.1 ใชวดความกาวหนาของการเรยน ในระหวางการเรยนการสอน สวนมากมกจะ ออกแบบเปนลกษณะค าถามแบบปรนย หรอ อตนยแบบตอบสน ๆ จดประสงคเพอวดปรมาณของเนอหาใหไดมากในเวลาทจ ากด เพอประโยชนในการตรวจปรบ และท าความเขาใจของผเรยน 2.9.1.2 ใชวดความกาวหนาของการเรยนหลงการสอน 2.9.2 ใบประเมนผลส าหรบวชาปฏบต ใบประเมนผลชนดนสวนใหญจะเปนใบประเมนผล หลงจากการท างานในลกษณะโครงการ หรอผลตชนงาน เปนตน 2.9.3 ใบประเมนผลส าหรบวชาประลอง ใบประเมนผลชนดนสามารถจ าแนกตามการใชงาน ได 2 ชนด คอ 2.9.3.1 ใชประกอบการสอนปกต ใบประเมนผลนจะมลกษณะเปนตาราง ส าหรบกรอกขอมลจากการประลองค าถามเกยวกบการสรปผลการประลอง 2.9.3.2 ใชส าหรบเรยนดวยตนเอง จะมขอแนะน าในการประลอง ผเรยนสามารถศกษาดวยตนเอง และท าการประลองตามขนตอนทก าหนดไวในใบประเมนผล มตารางบนทกขอมล และมค าถามเพอสรปผลการประลอง และขอมลทไดสามารถตรวจสอบความถกตอง และความกาวหนาทเกดจากการประลองได 2.10 การประเมนคณภาพสอการสอน แนวทางในการประเมนคณภาพสอการเรยนการสอน หลงจากครผสอนเลอกชนดของสอไดเหมาะสมแลว ท าการผลตหรอซอมาใช เพอใหรวาสอทเลอกมานน สามารถใชสอนไดตามตองการหรอไม จะตองมการประเมนคณภาพตามหวขอตอไปน (พสฐ และธระพล, 2529: 70)

33

2.10.1 ประสทธภาพในการสอความหมาย 2.10.1.1 ดานวตถประสงค สอจะตองครอบคลม และเหมาะสมกบระดบความยากงาย

ของวตถประสงค 2.10.1.2 ดานเนอหาวชาถกตอง สามารถแยกยอยเรยงตามล าดบเปนตรรกะ (Logic) ได 2.10.1.3 ดานประสทธภาพและประสทธผลในการสอความหมาย สอจะตองบรรล

เปาหมายตามวตถประสงค สามารถลดปรมาณการใชเนอหาแบบเลอนลอย (Abstract) ใหมความหมายและเปาหมายมากขน (Concrete) สามารถลดเวลาในการสอความหมายใหเขาใจไดดและสนลง ชวยเพมกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนกระตอรอรนมากขน 2.10.2 องคประกอบเกยวกบคน (Human Factor)

2.10.2.1 ดานผเรยน สอทใชตองเหมาะสมกบระดบความรและจ านวนของผเรยน 2.10.2.2 ดานผสอนสามารถใชไดอยางคนเคยไมตองอาศยความสามารถพเศษอยางอน

2.10.3 องคประกอบทเกยวของกบความพรอมและการน าไปใช 2.10.3.1 ดานวสด อปกรณ ใชวสดราคาพอสมควรกบความจ าเปน หาไดในทองถน

และอปกรณทใชประกอบสวนใหญหาไดภายในสถานศกษา 2.10.3.2 ดานเวลา เวลาทใชในการผลตไมมากนก และเวลาทใชในการแสดงนนตอง

ไมมากเกนไป 2.10.3.3 ดานใชงาน สามารถน าไปใชไดงาย และสะดวกไมยงยากในการเตรยมการ

และไมตองมอปกรณชวยพเศษอน ๆ ขณะน าไปใชงาน การประเมนคณภาพสอการสอน สามารถท าไดโดยการทดลองใชสอนในหองเรยน ใหครหลาย ๆ คนชวยกนพจารณาและหาขอบกพรอง หรอโดยการเชญผทมประสบการณดานการสอนประเภทวชาชางอตสาหกรรม หรอผทมประสบการณดานการตรวจซอมระบบไฟฟารถจกรยานยนต ไมนอยกวา 5 ปมาประเมนคณภาพ โดยพจารณาเปนดาน ๆ ไดแก ดานขอก าหนดในการออกแบบ และดานขอก าหนดของวตถประสงคการน าไปใชงาน 2.11 เกณฑในการหาประสทธภาพของชดฝกปฏบต การหาประสทธภาพชดฝกปฏบต ทไดจากการวดผลคาคะแนนเฉลยของนกศกษาทงหมด จากการท าแบบทดสอบทายบทเรยนทกใบงาน และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยมการก าหนดเกณฑในการหาประสทธภาพไวหลากหลาย คอ 80/80 85/85 และ 90/90 ทงนขนอยกบธรรมชาตของรายวชาและเนอหาทน ามาสรางชดการสอน ดงน (เสาวณย, 2526: 56-57) 2.11.1 ถาเนอหาทคอนขางยาก การก าหนดเกณฑประสทธภาพของชดฝกปฏบตทสรางขน ควรจะตงไวท 80/80 หรอ 85/85

34

เกณฑก าหนด 80 ตวแรก คอ ประสทธภาพของกระบวนการทวดไดจากการท า แบบทดสอบทายบทระหวางเรยนทกใบงานรวมกน โดยคดเปนรอยละ เกณฑก าหนด 80 ตวหลง คอ ประสทธภาพของผลลพธทวดไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนครบทกใบงาน โดยคดเปนรอยละ 2.11.2 ถาเนอหางาย หรอเปนชดการสอนทพฒนาขนการก าหนดเกณฑประสทธภาพจะตงไว ท 90/90 เกณฑก าหนด 90 ตวแรก คอ ประสทธภาพของกระบวนการทวดไดจากการท า แบบทดสอบทายบทระหวางเรยนทกใบงานรวมกน โดยคดเปนรอยละ เกณฑก าหนด 90 ตวหลง คอ ประสทธภาพของผลลพธทวดไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนครบทกใบงาน โดยคดเปนรอยละ 2.12 สวนประกอบของชดฝกปฏบต ชดฝกปฏบตโดยทวไปไมวาจะเปนชดฝกปฏบตแบบใดกตาม จะประกอบไปดวยเอกสารและสอประสมในรปของวสดและอปกรณสนบสนน สงเสรมในเรองทจะท าการสอน ชดฝกปฏบตทสมบรณจะตองประกอบไปดวย 2.12.1 ชดฝกปฏบตทสรางขน เพอใชเปนสอประกอบการเรยนการสอน ซงจะตองประกอบไปดวยวสดและอปกรณสนบสนนอน ๆ ทจะชวยใหการฝกปฏบตบรรลตามวตถประสงคทตงไว 2.12.2 คมอการใชงาน เพอใหครผสอนทจะน าชดฝกปฏบตนไปใชไดอยางถกตอง และตรงตามวตถประสงคของการเรยนการสอน คมอการใชงานจะบอกรายละเอยดของสวนประกอบ และค าแนะน าในการใชเอาไว เพอสามารถน าไปใชไดอยางถกตอง 2.12.3 แผนการจดการเรยนร เปนแผนการจดการเรยนรในภาคปฏบต ทใชชดฝกปฏบตนประกอบการเรยนการสอน ซงประกอบดวยหวขอการสอน รายการวตถประสงค กจกรรมการเรยนการสอน ขนตอนการปฏบตงาน แบบประเมนผลการปฏบตงาน และอาจมแบบทดสอบทายใบงาน เพอเปนการทบทวนบทเรยนดวยกได 2.12.4 แบบประเมนผล ชดฝกปฏบตในอดมคต ประกอบดวย การวดและประเมนผล 3 ขนตอน คอ กอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยน ในทางปฏบตนยมใชแบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนเปนชดเดยวกน เปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แตอาจจะสรางขนมาใหมกได แตตองใหมคณภาพเทาเทยมกนส าหรบแบบทดสอบระหวางเรยนนน ในวชาทฤษฎกคอแบบฝกหด แตถาเปนวชาปฏบต แบบทดสอบระหวางกคอแบบประเมนผลการปฏบตงานนนเอง (ศรสด, 2531: 3)

35

2.13 แบบแผนในการวจย วธการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) แบบกลมเดยว ท าการทดสอบกอนและหลงบทเรยน มลกษณะแบบแผนการทดลอง ดงน (ลวน และองคณา, 2538: 249)

T1 X T2

เมอ T1 แทน การทดสอบกอนทจะจดกระท าการทดลอง (Pretest) X แทน การจดกระท า (สอนโดยใชชดการสอน) (Treatment) T2 แทน การทดสอบหลงจากทจดกระท าการทดลอง (Posttest) 2.14 งานวจยทเกยวของ อดม (2539 : 34) ไดท าการสรางและหาประสทธภาพชดฝกปฏบตระบบไฟฟารถจกรยานยนต วชารถจกรยานยนต ทดลองใชกบนกศกษา ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 แผนกชางยนต วทยาลยเทคนคล าปาง จ านวน 30 คน ผลการวจยปรากฏวาชดฝกปฏบตระบบไฟฟารถจกรยานยนตทสรางขน มประสทธภาพ 86.13 / 81.94 ซงสงกวาเกณฑก าหนด 80 / 80 ผลการฝกของกลมตวอยางทฝกโดยชดปฏบตระบบไฟฟารถจกรยานยนต กบการฝกโดยใชรถจกรยานยนตจรงแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ทระดบ = 0.05 ปกาศต (2536 : 58) ไดท าการสรางชดฝกจ าลองระบบไฟฟารถสถานการณจ าลองปญหาระบบปรบอากาศรถยนต ทดลองใชกบนกศกษา ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 2 วทยาลยเทคนคพษณโลก ทเรยนวชาเครองมอท าความเยนและปรบอากาศ จ านวน 34 คน ผเชยวชาญทมประสบการณอยางนอย 5 ป จ านวน 7 คน ประสทธภาพของชดฝกสถานการณจ าลองปญหาระบบปรบอากาศรถยนต มประสทธภาพ 90 % ซงชดฝกประลองนมประสทธภาพสงกวาทตงใจ ผลการเปรยบเทยบการฝกของนกศกษากลมตวอยางแตละกลม โดยน าไปทดสอบ t-test ปรากฏวาผลการฝกของกลมควบคมและกลมทดลองความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ = 0.05

มาโนช (2534 : 48) ไดท าวจยการสรางชดการสอนปฏบตวชา งานฝกฝมอ 1 เรอง งานเจาะและงานตดเกลยวดวยมอ ตามหลกสตร ปวช. 2530 ทดลองใชกบนกศกษาประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1 วทยาลยเทคนคมนบร ทเขาเรยนวชางานฝกฝมอ 1 จ านวน 24 คน โดยมประสทธภาพทางทฤษฎ 85.29/83.47 และมประสทธภาพทางภาคปฏบตเทากบ 87.64/91.21 สงกวาเกณฑ 75/75 ทก าหนดไวคาเฉลยคะแนนจากการทดสอบหลงเรยนร สงกวาคาเฉลยของคะแนนจากการทดสอบกอนเรยนทระดบความเชอมน 99 % แสดงวาการเรยนการสอนน ท าใหนกศกษามความรสงขน

36

ทรงเดช (2533 : 57) ท าการวจยเรอง การเชอมพลาสตกดวยลมรอน ตามหลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพ พ.ศ.2530 ทดลองใชกบนกศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนปท 2 แผนกชางประกอบผลตภณฑ วทยาลยเทคนคเลย จ านวน 20 คน ผเชยวชาญยอมรบการสรางชดการสอนนอยในขนดมากทก ๆ ดาน มประสทธภาพทางภาคทฤษฎ 86.2/91.21 สงกวาเกณฑ 75/75 ทก าหนด คาเฉลยคะแนนจากการทดสอบหลงเรยนสงกวาคาเฉลยของคะแนนจากการทดสอบกอนเรยน ทระดบความเชอมน 99 % แสดงวาการเรยนการสอนดวยชดการสอนน ท าใหนกศกษามความรสงขน อรญ (2533 : 52) ไดสรางชดการสอนวชางานพลาสตก เรองการชบเคลอบผวโลหะดวยพลาสตก ตามหลกสตร ปวส. 2527 ทดลองกบนกศกษา ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ปท 1 สาขาเทคนคโลหะ วทยาลยเทคนคล าปาง จ านวน 30 คน มประสทธภาพเทากบ 83.60/80.42 และประสทธภาพทางภาคปฏบตเทากบ 83.72/89.80 แสดงวาชดการสอนทสรางขนนนมประสทธภาพตามเกณฑทก าหนดไว ความเหนของผเชยวชาญตอการยอมรบชดการสอนเพอใชเปนสอการเรยนการสอนอยในเกณฑดมากทสด นกศกษากลมตวอยางยอมรบประสทธภาพการเรยน อยในเกณฑดมากทสด การทดสอบความมนยส าคญของผลตางระหวางคะแนนเฉลยการสอนกอนเรยนและหลงเรยนดวยชดการสอน มความแตกตางกนทระดบนยส าคญ 0.05 สปราณ (2544) ท าการวจย การสรางและหาประสทธภาพชดการสอน วชาระบบควบคมหลกสตรอตสาหกรรมศาสตรบณฑต ผลการวจยปรากฏวา ชดการสอนวชาระบบควบคม ทผวจยสรางขนมผลสมฤทธทางการเรยน จากการท าแบบฝกหดของกลมตวอยางเฉลยเทากบรอยละ 81.25และผลสมฤทธทางการเรยน จากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธเฉลยเทากบรอยละ 81 แสดงวาชดการสอนทสรางขนมประสทธภาพ 81.25/81 ซงสงกวาสมมตฐานทตงไว 80/80

จากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ผวจยไดศกษาคนความาน สามารถสรปไดวา “ชดฝกปฏบต” เปนนวตกรรมทางการศกษาอยางหนงทมประโยชนและมคณคาตอการเรยนการสอน สามารถท าใหผเรยนเกดการเรยนร เกดทกษะ เกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามวตถประสงคการเรยนการสอนทตงไวไดอยางมประสทธภาพ เหมาะส าหรบน าไปใชเปนสอการเรยนการสอน ดงนน ผวจยจงไดน าเอาหลกการตาง ๆ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของเหลานมาเปนแนวทางในการออกแบบและสรางชดฝกปฏบต เรอง ชดฝกระบบนวแมตกสและ ไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) โดยชดฝกปฏบตนประกอบดวย คมอการใชชดฝกปฏบต แผนการจดการเรยนภาคปฏบตตามรายการหวขอทใชชดฝกปฏบตประกอบการสอน ใบขนตอนการปฏบตงาน แบบประเมนผลการปฏบตงาน แบบทดสอบ และ เฉลยแบบทดสอบ

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยในครงน ผวจยใชระเบยบวธการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ประเภท One-Group Pretest-Posttest Design เพอสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกสและ ไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) น าไปใชเปนสอประกอบการสอนในภาคปฏบต วชานวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 สาขางานเทคนคยานยนต ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ ซงไดด าเนนการวจย ตามขนตอนดงตอไปน

3.1 การก าหนดประชากรและกลมตวอยางในการวจย 3.2 การวเคราะหหลกสตรรายวชา

3.3 การสรางเครองมอทใชในการวจย 3.4 การทดลองและเกบรวบรวมขอมล 3.5 การวเคราะหขอมลและการน าเสนอ 3.1 การก าหนดประชากรและกลมตวอยางในการวจย ประชากร ในการวจยครงน คอ นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 1 สาขางานเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ทเรยนวชานวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 กลมตวอยาง ในการวจยครงน คอ นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 1 สาขางานเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ทลงทะเบยนเรยน วชา นวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จ านวน 21 คน จากประชากรทงหมด 97 คน ใชวธเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) 3.2 การวเคราะหหลกสตรรายวชา ผวจยไดศกษาและวเคราะหหลกสตรรายวชา เพอใหไดหนวยการเรยน หวของานและวตถประสงคเชงพฤตกรรม โดยพจารณาใหสอดคลองกบวตถประสงคของหลกสตร ซงมขนตอนและรายละเอยดในการจดท า ดงน

38

ภาพท 3-1 ขนตอนการวเคราะหหลกสตรรายวชาเพอหาวตถประสงคเชงพฤตกรรม

จากภาพท 3-1 สามารถอธบายไดดงน 3.2.1 ศกษารายละเอยดหลกสตรรายวชานวแมตกสและไฮดรอลกส โดยเรมตงแตการศกษา จดประสงคของหลกสตรและค าอธบายรายวชา เพอน ามาเปนแนวทางในการจดท าชดฝกระบบ นวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เพอใหสอดคลอง และตรงตามวตถประสงคทระบไวในหลกสตร 3.2.2 ศกษาและวเคราะหค าอธบายรายวชา เพอน ามาแยกยอยเปนหนวยการสอน ตลอดทง ภาคเรยน โดยดความเหมาะสมของระยะเวลาในการสอน และเรยงล าดบกอนหลงของเนอหา ซงการแยกยอยเนอหานจะตองครอบคลมค าอธบายรายวชา และวตถประสงครายวชา โดยเขยนเปนโครงการสอน

ศกษาหลกสตรรายวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส

ศกษาหวของาน

ต าราและเอกสาร ผเชยวชาญ

ประสบการณ การสงเกตการท างาน

ก าหนดหวของาน

วเคราะหหวของาน

เขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม

เรมตน

สนสด

39

3.2.3 ก าหนดแหลงขอมลของหวขอเรอง เมอไดหวขอเรองตามหวขอ 3.2.2 แลว ผวจยไดก าหนดแหลงขอมลในแตละหวขอเรองเพอการคนควา ซงไดจากหลกสตร ต าราเอกสาร ผเชยวชาญ ประสบการณผสอน และการสงเกตการท างาน 3.2.4 ก าหนดหวของาน ผวจยไดวเคราะหเนอหา ทงในสวนทเปนภาคทฤษฎและภาคปฏบตจากนน น ารายละเอยดหวของานภาคปฏบต มาเปนขอบเขตของการสรางชดฝกปฏบต โดยสามารถแบงหวของานทใชชดฝกปฏบตประกอบการเรยนการสอนออกไดเปน 10 หวของาน 3.2.5 วเคราะหหวของาน หลงจากไดรายการหวของานแลว น ามาวเคราะห เพอก าหนดวาในแตละงาน จะตองประกอบดวยงานยอย ๆ อะไรบาง โดยท าการวเคราะหแบบ Scalar pattern 3.2.6 เขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรมในการสอน น าขอมลทไดจากการวเคราะหหวของานโดยการน าเอางานยอย ๆ ในแตละหวของานมาเขยนเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรม และระบความสามารถยอยของแตละวตถประสงค ซงในภาคปฏบตจะก าหนดให I คอความสามารถยอยขนการท าเลยนแบบ C คอความสามารถยอยขนท าดวยความถกตอง และ A คอความสามารถยอยขนช านาญ 3.2.7 สรางชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เพอน าไปใชประกอบการเรยนการสอนในภาคปฏบต วชานวแมตกสและ ไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 สาขางานเทคนคยานยนต ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ ซงมรายละเอยดของการสราง ดงตอไปน 3.3 การสรางเครองมอทใชในการวจย ในการวจยครงน เครองมอทใชในการวจย คอ ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) คมอการใชชดฝกปฏบต แบบประเมนคณภาพชดฝกปฏบตส าหรบผเชยวชาญ แบบทดสอบ ทใชวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบประเมนความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม (IOC) โดยมล าดบขนตอนการสรางดงตอไปน 3.3.1 ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ด าเนนการสรางโดย พจารณาจากหวของาน และรายการวตถประสงคเชงพฤตกรรมทงหมด ทจะน าชดฝกปฏบตไปใชประกอบการเรยนการสอน แลวน ามาเปนหลกในการพจารณาออกแบบและสรางชดฝกปฏบต เพอใหมความสอดคลองกน และใหไดผลสมฤทธทางการเรยนทสงตามทคาดหวง โดยเรมจากการออกแบบ

40

การสรางชดฝกปฏบต การทดลองใช การประเมนคณภาพจากผเชยวชาญ การวเคราะหผลการประเมนจากผเชยวชาญ ซงจะแสดงล าดบขนตอนดงภาพตอไปน

ภาพท 3-2 แสดงขนตอนการออกแบบสราง และหาคณภาพชดฝกระบบนวแมตกสและ ไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC)

ออกแบบชดฝกปฏบต

สรางชดฝกปฏบต

ทดลองใช

ผเชยวชาญประเมนคณภาพ

ผาน

ไมผาน

เรมตน

สนสด

ไดชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรม เมเบลลอจกคอนโทรล (PLC)

ผเชยวชาญ 9 ทาน

น าชดฝกปฏบตไปทดลองใชกบนกศกษา ชน ปวส. 1 ในภาคเรยนท 1/2560 และปรบปรง แกไข

น าไปใชจรง

41

จากภาพท 3-2 สามารถอธบายไดดงน 3.3.1.1 การออกแบบชดฝกปฏบต นอกจากจะตองค านงถงประโยชนทางดานการเรยนการสอนแลว สงทตองค านงถงในการออกแบบอก เชน ความสะดวกในการใชงาน การเคลอนยาย การเกบรกษา ความปลอดภย ความคมคา เปนตน การออกแบบชดฝกปฏบตน จะใชโปรแกรม AUTO CAT ออกแบบจากคอมพวเตอร 3.3.1.2 สรางชดฝกปฏบต หลงจากออกแบบเสรจแลว ขนตอนตอมาคอการจดหาวสด อปกรณ ตามรายการ และด าเนนการสรางตามแบบ 3.3.1.3 ทดลองใช เมอสรางชดฝกปฏบตเสรจแลว จ าเปนจะตองทดลองใชตามรายการหนาท เพอใหมนใจวาชดฝกปฏบต สามารถใชประกอบการเรยนการสอนไดครอบคลมหวของานและวตถประสงคเชงพฤตกรรม ในขนตอนนถาพบขอบกพรอง หรอท างานไมไดตามหนาท จะตองด าเนนการปรบปรง แกไข 3.3.1.4 แบบประเมนคณภาพชดฝกปฏบต แบงการประเมนออกเปน 2 ดาน คอ ดานขอก าหนดในการออกแบบ และขอก าหนดของวตถประสงคการน าไปใชงาน ในทนใชผเชยวชาญประเมนจ านวน 9 ทาน สรางแบบประเมนโดยใชแบบประเมนตามวธของ Likert แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ซงก าหนดคาน าหนกไวเปน 5 ระดบ ดงน คะแนน ระดบคณภาพ

5 หมายถง ดมาก 4 หมายถง ด 3 หมายถง พอใช 2 หมายถง ควรปรบปรง 1 หมายถง ตองปรบปรง

3.3.1.5 ประเมนคณภาพ ชดฝกปฏบตทสรางขนจะตองประเมนคณภาพโดยผเชยวชาญ เพอใหมนใจวา ชดฝกทสรางขนนน มคณภาพอยในระดบทสามารถน าไปใชประกอบการสอนได ท าการประเมนโดยการเชญผเชยวชาญมา แลวสาธตการท างานใหด เพอใหผเชยวชาญประเมน หลงจากนนน าขอมลทไดมาหาคาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) จากนนน ามาแปลผล โดยก าหนดระดบคณภาพ ดงน (ธานนทร, 2548: 112) 4.50 – 5.00 หมายถง มระดบคณภาพดมาก 3.50 – 4.49 หมายถง มระดบคณภาพด 2.50 – 3.49 หมายถง มระดบคณภาพพอใช 1.50 – 2.49 หมายถง มระดบคณภาพควรปรบปรง 1.00 – 1.49 หมายถง มระดบคณภาพตองปรบปรง

42

ในการหาคณภาพครงน ผวจยตงเกณฑระดบคณภาพของชดฝกปฏบตไวทระดบคณภาพ ด จงจะน าไปใชประกอบการเรยนการสอนได 3.3.1.6 สรปผลการประเมนคณภาพ จากการวเคราะหขอมลจากการประเมนคณภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) โดยผเชยวชาญ ปรากฏวา ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยสรางขน มคณภาพอยในระดบดมาก โดยทระดบคณภาพในดานขอก าหนดในการออกแบบ คาเฉลยรวมอยทระดบ 4.59 สวนระดบคณภาพในดานขอก าหนดของวตถประสงคการน าไปใชงาน คาเฉลยอยทระดบ 4.53 และระดบคณภาพเมอวเคราะหรวมทง 2 ดาน คาเฉลยอยทระดบ 4.56 (ระดบคณภาพดมาก) ดงนน ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยไดสรางขน สามารถน าไปใชเปนสอประกอบการเรยนการสอนในวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2560 ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ ได 3.3.1.7 น าชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ไปทดลองใชกบนกศกษา ชน ปวส. ปท 1 ทเรยนในรายวชานวแมตกสและ ไฮดรอลกส ภาคเรยนท 1/2560 จ านวน 21 คน เทากบจ านวนกลมตวอยาง เพอหาขอบกพรอง และปรบปรงแกไขชดฝกปฏบต พรอมกบหาคณภาพแบบทดสอบ หลงจบภาคเรยน เพอใหไดชดฝกปฏบตทสมบรณ และแบบทดสอบทมคณภาพไปใชจรงกบกลมตวอยาง 3.3.2 คมอการใชชดฝกปฏบต ประกอบดวย ขอมลทวไปของชดฝกปฏบต อปกรณชนสวนการประกอบและตดตงอปกรณชดฝก การใชชดฝก การบ ารงรกษาชดฝก การแกไขขอขดของเบองตน ขอมลจ าเพาะของชดฝก และขอมลประกอบชดฝก ด าเนนการสรางโดยเรยบเรยงเนอหาตามรายการหวขอตาง ๆ ขางตน โดยในขอมลประกอบชดฝกนน จะรวมเอาแผนการจดการเรยนรภาคปฏบต ทใชชดฝกปฏบตประกอบการเรยนการสอน จ านวน 10 ใบงานไวดวย ซงเปนขอมลจ าเปนส าหรบครทจะตองศกษา กอนการน าชดฝกปฏบตนไปใชประกอบการเรยนการสอน คมอการใชชดฝกปฏบตน อาจเรยกอกอยางวา “คมอครผสอน” กได ซงจะแยกออกจากเลมวจยหรอรายงานการใชนตางหาก 3.3.3 แบบทดสอบ ใชประเมนความรกอนเรยน และใชวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน โดยใหผเรยนท ากอนเรยน และภายหลงจากการเรยนดวยชดฝกปฏบต ครบทกใบงานแลว ผวจย ไดสรางแบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ (ในสวนทใชชดฝกปฏบตประกอบการเรยนการสอน) จาก 80 ขอทใชสอบทงรายวชา โดยพยายามสรางใหมความสมพนธกบเนอหา ทไดจากการวเคราะหหวของาน และสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม

43

3.3.3.1 หาคณภาพ ผวจยไดท าการหาคณภาพแบบทดสอบทสรางขน ซงเรมตนจาก การหาคาความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม (IOC) โดยขอความอนเคราะหวทยาลย ฯ ออกหนงสอเชญผเชยวชาญ ทมความรความสามารถทางดานการจดการเรยนการสอน มประสบการณการสอนทางดานชางอตสาหกรรม จ านวน 5 ทาน เปนผประเมนคณภาพ 3.3.3.2 วเคราะหผล น าผลจากแบบประเมนคาความสอดคลอง ระหวางแบบทดสอบกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม (IOC) ทผเชยวชาญท าการประเมนมาวเคราะหผล ซงแบบทดสอบ จะตองมคณภาพยอมรบได คอตองมคาความสอดคลองอยระหวาง 0.5 – 1 ถาคาต ากวา 0.5 จะตองปรบปรงหรอออกขอสอบในรายการวตถประสงคเชงพฤตกรรม นน ๆ ใหม ภาพท 3-3 แสดงขนตอนการสราง และหาคณภาพแบบทดสอบ ทใชวดผลสมฤทธทางการเรยน

วตถประสงคเชงพฤตกรรม

สรางแบบทดสอบ

ผเชยวชาญพจารณา

น าแบบทดสอบไปทดลองใชกบนกศกษา ชน ปวส. 1 ในภาคเรยนท 1/2560 เพอหาคณภาพ คาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก คาความเชอมน และปรบปรง แกไข

ผาน

ไมผาน

เรมตน

ไดแบบทดสอบฉบบสมบรณ

วเคราะหผล หาคาความสอดคลอง ระหวางแบบทดสอบกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม (IOC)

น าไปใชจรง

สนสด

44

3.3.3.3 น าแบบทดสอบไปทดลองใชกบนกศกษา ชน ปวส. ปท 1 ทเรยนในรายวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส ภาคเรยนท 1/2560 จ านวน 21 คน เทากบจ านวนกลมตวอยาง เพอหาคณภาพ คาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก คาความเชอมน และปรบปรง แกไข เพอใหไดแบบทดสอบทสมบรณ และมคณภาพไปใชจรงกบกลมตวอยาง 3.3.3.4 วเคราะหผล น าผลจากการท าแบบทดสอบของนกศกษากลมทดลองมาวเคราะหหาคณภาพ คาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก คาความเชอมน 3.4 การทดลองและเกบรวบรวมขอมล การทดลองและเกบรวบรวมขอมล จะแสดงดงภาพตอไปน

ภาพท 3-4 ขนตอนการเกบรวบรวมขอมลโดยใชเครองมอในการวจยทจดสรางขน จากภาพท 3-4 อธบายไดดงน น าชดชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ไปใชกบกลมตวอยางจ านวน 21 คน โดยผวจยด าเนนการ

ครสอนโดยใชชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวย โปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC)

ทสรางขน

ประเมนผลการปฏบตงานและท าแบบฝกหดระหวางเรยน

ท าแบบทดสอบวดผล

สมฤทธหลงจบบทเรยน (Post-test)

ค านวณหาคาเฉลยของการท าแบบทดสอบ คดเปนรอยละ

ค านวณหาคาเฉลย

ค านวณหาคาเฉลย

ประสทธภาพ 80

ตวแรก

ประสทธภาพ 80

ตวหลง

นกศกษาท าแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test)

ค านวณหาคาเฉลยของการท าแบบทดสอบ คดเปนรอยละ

(Pre-test)

หาคา T-test เพอทดสอบความแตกตาง

45

สอนทงรายวชา และเมอสอนถงหนวยการสอนทใชชดฝกปฏบตประกอบการสอน จงท าการทดสอบกอนเรยน (Pretest) ดวยแบบทดสอบ จากนนจงด าเนนการสอน และเกบคะแนนความกาวหนาระหวางเรยน จากการประเมนผลการปฏบตงานรวมกบคะแนนจากการท าแบบฝกหดทกใบงาน เมอเรยนครบทกใบงาน ท าการทดสอบหลงเรยน (Posttest) และเกบรวบรวมขอมล เพอน าไปวเคราะหผล 3.5 การวเคราะหขอมลและการน าเสนอ การวจย การสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ในครงน ผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมลตาง ๆ ทไดมา โดยวธการทางสถต ซงสถตทใชมดงตอไปน 3.5.1 ด าเนนการวเคราะหขอมล หาคาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) ซงมสตร ดงน (ธานนทร, 2548: 153) 3.5.1.1 ค านวณหาคาเฉลย (Mean) โดยการใชสตร

X = X N เมอ X = คาเฉลยของคะแนน X = ผลรวมของคะแนนทงหมด N = จ านวนของผสอบทงหมด

3.5.1.2 ค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยใชสตร

S.D. = 22 )( XXn n ( n – 1)

เมอ S.D. = คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน n = จ านวนผสอบทงหมดจากกลมตวอยาง

2

X = ขอมลแตละจ านวน

2 X = คาเฉลยของขอมลแตละจ านวน

46

3.5.2 ค านวณหาคาดชนความสอดคลองระหวางแบบทดสอบ กบวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Index of item - Objective congruence หรอ IOC) โดยใชสตร ดงน (พชต, 2548: 150)

สตร IOC = N

R

เมอ IOC = ดชนความสอดคลอง มคาระหวาง -1 ถง +1 R = ผลรวมของคะแนนการพจารณาของผเชยวชาญในแตละขอ N = จ านวนผเชยวชาญ

3.5.3 ค านวณหาคาความยากงายของแบบทดสอบ (Level of difficulty) โดยใชสตร ดงน (ลวน และองคณา, 2543: 210)

สตร P = N

R

เมอ P = คาความยากงายของแบบทดสอบแตละขอ R = จ านวนนกศกษาทท าแบบทดสอบถกในขอนน N = จ านวนนกศกษาทท าแบบทดสอบทงหมด uR

3.5.4 ค านวณหาคาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ (Power of discrimination) โดยใชสตร ดงน (ลวน และองคณา, 2543: 210)

สตร D = 2

N

RR LU

เมอ D = คาอ านาจจ าแนก UR = จ านวนนกศกษาทตอบถกของนกศกษากลมเกง LR = จ านวนนกศกษาทตอบถกของนกศกษากลมออน N = จ านวนนกศกษาทท าแบบทดสอบทงหมด

3.5.5 ค านวณหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ (Reliability) โดยใชสตร คเคอร-รชารดสน สตรท KR - 20 ดงน (พชต, 2548: 157)

สตร ttr =

2

11 s

Pq

n

n

เมอ ttr = คาความเชอมนของแบบทดสอบ n = จ านวนขอของแบบทดสอบ

47

p = สดสวนของคนทท าถกในแตละขอ กบจ านวนคนทงหมด q = สดสวนของคนทท าผดในแตละขอ หรอ ( q = 1 - p ) 2s = คะแนนความแปรปรวนของเครองมอฉบบนน

3.5.6 ค านวณหาคาความแปรปรวนของแบบทดสอบ โดยใชสตร ดงน (ลวน และองคณา, 2543: 76)

สตร 2s =

1

22

NN

XXN

เมอ 2s = คาความแปรปรวนของแบบทดสอบ X = คาคะแนน X = ผลรวมของคะแนน N = จ านวนคนในกลมตวอยาง 1N = จ านวนตวแปรอสระ

3.5.7 หาประสทธภาพของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) โดยใชสตร ดงน (เสาวณย, 2528: 295)

สตร E1 = 100

A

N

X

เมอ E1 หมายถง ประสทธภาพของกระบวนการ วดไดระหวางการเรยน การสอน คดเปนรอยละ จากการท าแบบฝกหด และ /

หรอจากการประเมนผลการปฏบตงานระหวางเรยน X หมายถง คะแนนรวมของผเรยนจากการท าแบบฝกหด และ /

หรอจากการประเมนผลการปฏบตงานระหวางเรยน ซง มลกษณะเปนการวดผลเปนระยะ ๆ

N หมายถง จ านวนผเรยน A หมายถง คะแนนเตมของแบบฝกหดและ / หรอของการประเมน

ผลการปฏบตงาน

48

และสตร E2 = 100

B

N

Y

เมอ E2 หมายถง ประสทธภาพของชดฝกปฏบตในการเปลยนแปลง พฤตกรรมของผเรยน คดเปนรอยละ จากการท า แบบทดสอบหลงเรยน

Y หมายถง คะแนนรวมของผเรยน จากการท าแบบทดสอบ หลงเรยน ซงมลกษณะเปนการวดผลสรปรวม

N หมายถง จ านวนผเรยน B หมายถง คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

3.5.8 สถต t-test ส าหรบการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลย ของคะแนนการทดสอบ กอนเรยน และคะแนนการทดสอบหลงเรยน โดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (Statistical Package for Social Science) ในการวเคราะหขอมล 3.5.9 การน าเสนอขอมล ผวจยไดรวบรวมผลการวเคราะหขอมล จากการใชชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) กบกลมตวอยาง แลวท าการน าเสนอในรปแบบของตาราง

บทท 4 ผลการวจยและการวเคราะหขอมล

ผลการวเคราะหขอมล จากการสรางและหาประสทธภาพ ชดฝกระบบนวแมตกสและ

ไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เพอใชประกอบการเรยนการสอนวชานวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 โดยทดลองใชกบกลมตวอยาง ซงเปนนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง สาขาเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ชนปท 1 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จ านวน 21 คน จากประชากรทงหมด 97 คน ซงแบงผลการวเคราะหออกเปน 2 ขอ ดงน

4.1 ผลจากการวเคราะหหาประสทธภาพ ของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) 4.2 ผลจากการวเคราะหความกาวหนาทางการเรยน

4.1 ผลจากการวเคราะหหาประสทธภาพ ของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ผลจากการน าชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจก

คอนโทรล (PLC) ไปใชประกอบการเรยนการสอนกบกลมตวอยางจ านวน 21 คน ปรากฏวา มประสทธภาพ 86.83 / 81.66 ดงตารางท 4-1

ตารางท 4-1 แสดงผลจากการหาประสทธภาพ ของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC)

รายการ N X X รอยละ

คะแนนจากการท าแบบฝกหดและ / หรอจาก การประเมนผลการปฏบตงาน (200 คะแนน)

21 3647 173.666 86.83

คะแนนจากการท าแบบทดสอบ (40 คะแนน) 21 686 32.666 81.66

จากตารางท 4-1 แสดงใหเหนวา นกศกษาทเปนกลมตวอยาง จ านวน 21 คน ท าแบบฝกหดและ / หรอจากการประเมนผลการปฏบตงาน ไดคะแนนเฉลยรอยละ 86.83 ของคะแนนรวมทงหมด ซงสงกวาเกณฑรอยละ 80 ตวแรกทตงไว และท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนไดถกตองเฉลยรอยละ 81.66 ซงสงกวาเกณฑรอยละ 80 ตวหลงทตงไว ดงนนแสดงวา ชดฝก

50

ระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยสรางขน มประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนดไว 80/80 จรง 4.2 ผลจากการวเคราะหความกาวหนาทางการเรยน

จากการทดสอบพนฐานความรของกลมตวอยางกอนเรยน (Pretest) และทดสอบหลงเรยน (Posttest) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน พบวา ความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยจากการทดสอบพนฐานความรกลมตวอยางกอนเรยน และคะแนนเฉลยจากการทดสอบหลงเรยน ผลปรากฏดงตารางท 4-2

ตารางท 4-2 แสดงผลการทดสอบความแตกตาง ระหวางคาเฉลยของคะแนนทดสอบกอนเรยนและ หลงเรยน เพอดความกาวหนาทางการเรยน

การทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน

จ านวน (คน)

คาเฉลย

( X )

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

t

กอนเรยน 21 9.55 2.28208 49.121

หลงเรยน 21 32.50 2.83772

จากตารางท 4-2 ผลจากการค านวณ คา SD ปรากฏวาคาเฉลยของคะแนนสอบหลงเรยนมากกวากอนเรยนทระดบนยส าคญทางสถต .05 แสดงวา ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทใชประกอบการเรยนการสอนวชานวแมตกสและไฮดรอลกส สามารถท าใหนกศกษาเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรตามวตถประสงคไดจรง โดยเชอถอไดรอยละ 95

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยในครงน เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ประเภท One-Group

Pretest-Posttest Design มวตถประสงคเพอสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) และเพอเปรยบเทยบหาผลสมฤทธทางการเรยนจากคะแนนเฉลยของการท าแบบทดสอบกอนเรยน กบคะแนนเฉลยของการท าแบบทดสอบหลงเรยน หลงจากใชชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ประกอบการเรยนการสอนวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ กลมตวอยาง ในการวจยครงน คอ นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 1 สาขาเทคนคยานยนต สาขาวชาเครองกล วทยาลยเทคนคนครสวรรค ทลงทะเบยนเรยน วชานวแมตกสและไฮดรอลกส รหสวชา 3100-0104 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จ านวน 20 คน จากประชากรทงหมด 97 คน ใชวธเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) ท าการวจยโดยด าเนนการทดสอบวดความรพนฐานกอนเรยน (Pre-test) ดวยแบบทดสอบทผวจยท าขน จากนนท าการเรยนการสอนตามแผนทวางไว ซงในระหวางกระบวนการเรยน จะมการเกบคะแนนจากการประเมนผลการปฏบตงานและ / หรอคะแนนจากการท าแบบฝกหด เมอเรยนครบทกใบงานแลวท าการทดสอบหลงเรยน ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน (Post-test) จากนนน าคะแนนจากการประเมนผลการปฏบตงานและ / หรอคะแนนจากการท าแบบฝกหด กบคะแนนจากแบบทดสอบ มาค านวณหาคาประสทธภาพ และทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของคะแนนทไดจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยสถต t-test 5.1 สรปผลการวจย 5.1.1 ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยไดจดสรางขนนน มประสทธภาพ 86.83/81.66 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดไว คอ 80/80 จงเปนไปตามสมมตฐาน 5.1.2 คาเฉลยของคะแนนจากการท าแบบทดสอบหลงเรยน สงกวาคาคะแนนเฉลยของการท าแบบทดสอบกอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

52

5.2 อภปรายผล จากการวจยในครงน สามารถอภปรายผลไดวา ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส

ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยจดสรางขน มประสทธภาพตามเกณฑทก าหนดไว รอยละ 80/80 ซงเปนไปตามสมมตฐานของการวจย โดยมประสทธภาพ ตวแรกทไดจากคะแนนเฉลยการประเมนผลการปฏบตงานและ / หรอจากการท าแบบฝกหดทกใบงานของนกศกษา เฉลย 86.83 สงกวาเกณฑก าหนดรอยละ 80 ทก าหนดไว และมคาประสทธภาพตวหลง ทไดจากคะแนนการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เฉลยรอยละ 81.66 สงกวาเกณฑก าหนดรอยละ 80 ทก าหนดไว และจากผลการทดสอบความแตกตาง ระหวางคาเฉลยของคะแนนทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน พบวา หลงจากทนกศกษาผานการเรยนโดยใช ชดฝกระบบ นวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยจดสรางขนประกอบการเรยนการสอนแลว ปรากฏวามความรและทกษะเพมขนจรง ดงคะแนนจากการท าแบบทดสอบกอนเรยน (Per-test) ไดคะแนนเฉลย 9.55 และการทดสอบหลงเรยน (Post-test) ไดคะแนนเฉลย 32.50 คะแนนเฉลยเพมขน 22.95 คะแนน ซงจากผลการวจยจะเหนไดวา ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยจดสรางขน สามารถน าไปใชเปนสอประกอบการเรยนการสอนในวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดอยางมประสทธภาพ ท าใหนกศกษาเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรตามวตถประสงคไดจรง โดยเชอถอไดรอยละ 95 ทงน เนองจาก ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ไดจดสรางอยางมระบบและขนตอน ผานการตรวจสอบ รวมทงไดรบค าแนะน าจากผเชยวชาญ จากนนน าไปทดลองใช เพอน าขอบกพรองมาปรบปรงแกไข ตลอดจนไดผานการประเมนจากผเชยวชาญทมประสบการณ ในดานการออกแบบ และในดานการน าไปใช ซงอยในเกณฑดมาก

การเรยนการสอนวชา นวแมตกสและไฮดรอลกส โดยใชชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เปนสอประกอบการเรยนการสอนนน มสวนชวยในการกระตนใหนกศกษามความสนใจและตงใจเรยน สงเสรมใหผเรยนเกดแรงจงใจ มพฤตกรรมการแสดงออก และสามารถเหนอปกรณเปนของจรง ลดปญหาการเรยนการสอนทตองจนตนาการ ซบซอนมองไมเหน และไมสามารถซอเครองจกรทงชด เพอมาใชในการฝกตามสภาพจรงได เนองจากมราคาแพง ดงนน ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) จงเปนสอทงายตอการท าความเขาใจ เปนไปตามความคดเหนของ พสฐ เมธาภทร และธระพล เมธกล (พสฐ และ ธระพล, 2529: 2 , 168) ในเรองการเลอกใชสอการเรยนการสอน และปญหาการสอนดานเทคนค ทครผสอนใชวธสอนแบบบรรยาย ผเรยนไมมสวน

53

รวมในกจกรรมการเรยน ขาดแรงจงใจและความตงใจในการเรยน ขาดอปกรณชวยสอน นอกจากนผลการวจยยงสอดคลองกบขอเสนอแนะ ในการวจยของ ปกาสต ภทรรงส (ปกาสต, 2536:59) ทพบวาชดฝกสถานการณจ าลองปญหา สามารถใชในการฝก เพอแกไขปญหาขอขดของตาง ๆ แทนระบบจรงได ท าใหผเรยนมประสบการณจากการฝก และชวยลดเวลาในการจดเตรยมอปกรณในการฝกอกดวย 5.3 ขอเสนอแนะ จากการศกษาวจย การสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ในครงน ผวจยมขอเสนอแนะดงตอไปน 5.3.1 ขอเสนอแนะทวไป 5.3.1.1 ประสทธภาพของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) จะสงหรอต ากวาเกณฑทก าหนดไวนน ไมไดขนอยกบ ชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เพยงอยางเดยว องคประกอบของการเรยนการสอนทส าคญคอครผสอน ดงนน การทจะน าชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ทผวจยสรางขนไปใชประกอบการเรยนการสอนใหบรรลวตถประสงคตามมาตรฐานรายวชานน ผสอนควรมความร ความเขาใจในเนอหาบทเรยนนน ๆ เปนอยางด และมความเขาใจในวธการสอน ตลอดจนมความเขาใจในการใชชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) เปนอยางดดวย 5.3.1.2 สถานศกษาทจดการเรยนการสอนดานอาชพ ควรสงเสรมใหครผสอน จดหาหรอสรางสอการเรยนการสอนทเปนรปธรรม เพอใหผเรยนเกดการเรยนรจากการไดลงมอท าจรง เกดทกษะการท างาน สามารถน าความรและทกษะไปใชประกอบอาชพได 5.3.1.3 สอประเภทชดฝกปฏบตทการสรางไมยงยากสลบซบซอน และไมเปนอนตราย ควรสงเสรมใหนกศกษาเขามามสวนรวมในการจดท าดวย โดยอาจจดใหเปนสวนหนงของรายวชา โครงงาน ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงกได 5.3.2 ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 5.3.2.1 ควรน าผลการวจยเรองการสรางและหาประสทธภาพชดฝกระบบนวแมตกส และไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) น ไปใชเปนแนวทางในการจดสรางชดฝกปฏบตอน ๆ ทมลกษณะของกจกรรมการเรยนการสอนคลายคลงกน แลวท าการวจยเพอพฒนาการจดการเรยนการสอน และสอการเรยนการสอนตอไป

54

5.3.2.2 ควรมการน าชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรม เมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) นไปทดลองกบสถาบนการศกษาอน ๆ ทใชหลกสตรเดยวกน เพอหาประสทธภาพของชดฝกระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล (PLC) ในภาพรวมใหชดเจนขน