ภาคผนวก ค

คมอการใชหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผา ดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน

ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5-6

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

268

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

269

คมอการใชหลกสตร หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผา

ดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

โดย นางสาวปยวรรณ ศรสวสด นกศกษาปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาวจยหลกสตรและการสอน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

ส ำหรบครผสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

270

คมอการใชหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนร

ในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

ส ำหรบครผสอน

โดย นางสาวปยวรรณ ศรสวสด นกศกษาปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาวจยหลกสตรและการสอน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

271

ค าน า

หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 เลมน ประกอบไปดวยเอกสาร 2 สวน ดงน สวนท 1 หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 แบงเปน 2 ตอน ไดแก ตอนท 1 องคประกอบของหลกสตร ตอนท 2 แผนการจดการเรยนร สวนท 2 เนอหาสาระของหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา ปท 5 จ านวน 5 หนวยการเรยนร หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 น จดท าขนเพอใหครผสอนและผเกยวของใชส าหรบเตรยมการจดการเรยนรตามหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ใหมความรความเขาใจในรายละเอยดเกยวกบสภาพปจจบน ความตองการและความส าคญในการพฒนาหลกสตร รายละเอยดของหลกสตร เพอใชเปนแนวทางส าหรบน าหลกสตรไปใชใหเกดประโยชน บรรลผลตามวตถประสงคตอไป ผจดท าขอขอบพระคณ คณาจารย ผเชยวชาญและผเกยวของทกทาน ทกรณาใหแนวคดและขอเสนอแนะอนเปนประโยชนในการจดท าหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 น และขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานทใหความกรณาตรวจสอบ และประเมนหลกสตรน จนเสรจสมบรณ

ปยวรรณ ศรสวสด

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

272

ขอแนะน าในการใชหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผา ดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

การใชหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 มขอควรทราบ ดงน 1. หลกสตรนเปนหลกสตรเสรมทพฒนาขนเพอใชจดการเรยนร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 มงเนนใหนกเรยนไดเรยนร เรอง ความเปนวทยาศาสตรในภมปญญา การยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน สงเสรมใหนกเรยนมความรก ภาคภมใจและอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตไว อนจะเปนการพฒนาใหผเรยน มความร ความเขาใจ มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มจตวทยาศาสตร มความตระหนก ในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. ระยะเวลาในการจดการเรยนรตามหลกสตร คอ 20 ชวโมง 3. ผสอนโดยใชหลกสตรน ควรมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเปนอยางดและเปนครทศกษาเอกสารหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 อยางเขาใจแลว 4. ควรใชควบคกบแบบวดผลการเรยนรดานความร แบบทดสอบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แบบวดจตวทยาศาสตร แบบวดความตระหนกในการอนรกษ ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ซงสรางขนอยางสอดคลองสมพนธกน 5. ครผสอนควรศกษาแผนการจดการเรยนรใหเขาใจควรเรยนรเปนกลม กลมละประมาณ 4–5 คน อาจจะเรยงล าดบจากเรองแรกไปจนถงเรองสดทาย หรอเรมจากเรองทสนใจกอนกได 6. วทยากรผรในชมชนอาจจะเชญคนอนกไดตามความสะดวกและเหมาะสม 7. ควรจดเตรยมสอการเรยนร เอกสาร วสดอปกรณใหพรอมและเพยงพอกบจ านวนนกเรยน 8. ด าเนนการจดการเรยนรตามล าดบขนตอนทไดระบไวในแผนการจดการเรยนร 9. ท าการทดสอบกอนและหลงการจดการเรยนรเพอเปรยบเทยบความกาวหนาในการเรยน 10. ประเมนผล และน าขอบกพรองทพบไปปรบปรงแกไขตอไป

11. ผเรยนสามารถน าความรทไดไปประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางหลากหลาย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

273

11. ผเรยนสามารถน าความรทไดไปประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางหลากหลาย

สารบญ

หนา ค าน า …………………………………………………………………………………………………………………. 271 ขอแนะน าการใชหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผา ดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 ……………………………………………………………………………………

272 สารบญ ………………………………………………………………………………………………………………. 273 สวนท 1 หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผา ดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา ปท 5 ………………………………………………………………………………………………………….

274 หลกการของหลกสตร ……………………………………………………………………….. 274 จดมงหมายของหลกสตร ………………………………………………………………….. 275 คณลกษณะอนพงประสงค ……………………………….……………………………….. 275 สาระการเรยนรและแผนการเรยนร ……….………….……………………………….. 276 ค าอธบายรายวชา ………………………………………..….……………………………….. 277 โครงสรางรายวชา ………………………………………..….……………………………….. 278 แนวทางการจดการเรยนร ………………………………………..……………………….. 280 สอการเรยนรและแหลงการเรยนร …………………………………………………….. 281 การประเมนผลหลกสตร …………………………..……………………………………….. 282 ตวอยางแผนการจดการเรยนร …………………………………………….…………….. 284 โครงสรางการจดการเรยนร …………………………..………………………………….. 285

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

274

หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

หลกการของหลกสตร ตามความมาตรา 27 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พทธศกราช 2545 ไดก าหนดหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน เพอความเปนไทย ความเปนพลเมองทดของชาต การด ารงชวตการประกอบอาชพตลอดจนการศกษาตอ และใหสถานศกษาขนพนฐานจดท าสาระของหลกสตรตามวตถประสงค ทก าหนดในสวนทเกยวกบสภาพปญหาในชมชนและสงคม ภมปญญาทองถน คณลกษณะ ทพงประสงค เพอเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต ซงหมายถง สถานศกษาตองจดการศกษาใหมความสอดคลองกบความตองการของชมชนทองถนและผเรยนเปนส าคญ เพอน ามาสการแกปญหาและความตองการของสงคม และน าภมปญญาทองถนเขามาเปนสวนหนงของการจดการศกษาดวย หลกสตรฉบบน พฒนาขนจากการส ารวจสภาพและความตองการของโรงเรยน ทาแรวทยา อ าเภอเมอง จงหวดสกลนคร และชมชนของโรงเรยน รวมถงศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของมาเปนขอมลในการพฒนาหลกสตร เพอถายทอดภมปญญาชาวบาน ดานการยอมผาดวยสธรรมชาต และพฒนานกเรยนในดานความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จตวทยาศาสตร และความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ชนประถมศกษาปท 5 โดยใชแหลงเรยนรในชมชนเปนฐานในกระบวนการจดการเรยนรและเนนการสรางองคความรดวยตนเองของนกเรยน โดยการมสวนรวมของวทยากรทองถนทมความร ความสามารถ ในเรองของการยอมผาดวยสธรรมชาต ดงนน การน าหลกสตรมาใชในการจดการเรยนการสอนในโรงเรยน โดยใชแหลงเรยนรในชมชน และใหผทมความร ความช านาญ หรอวทยากรในทองถนไดเขามามสวนรวมใน การถายทอดความร ซงเปนกระบวนการสงเสรม และถายทอดภมปญญาชาวบานใหเปนไป ตามความตองการของโรงเรยนและทองถน พรอมกนนนยงใชการจดการเรยนรตามทฤษฎ คอนสตรคตวสต โดยนกเรยนสามารถสรางองคความรใหมขนมาเองโดยการเชอมโยงจาก องคความรเดม ซงเปนการพฒนานกเรยนในดาน ความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จตวทยาศาสตร และความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ซงเปนการแกไขปญหาการละเลยภมปญญาทองถนของเดกๆ และเยาวชน เพอตอบสนองตอเปาหมายของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทใหทองถนไดมโอกาสจดการศกษา เพอใหมความสอดคลองและเหมาะสมกบสภาพและความตองการได

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

275

จดมงหมายของหลกสตร หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน มจดมงหมาย ดงน 1. เพอใหผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตและกระบวนการในการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. เพอใหผเรยนมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. เพอใหผเรยนมจตวทยาศาสตร 4. เพอใหผเรยนมความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยส ธรรมชาต เหนคณคา ความส าคญ และภาคภมใจในภมปญญาทองถน

คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 มงพฒนาใหผเรยน มคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสขในฐานะพลเมองไทยและพลโลก ดงน 1. ตระหนกในคณคาของภมปญญาทองถน 2. มความรบผดชอบในการท างาน ทงสวนตนและสวนรวม 3. ใฝเรยนรและแสวงหาความรเพอพฒนาและแกปญหาในการท างาน 4. เหนคณคาของการอยอยางพอเพยงและนอมน าสการปฏบต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

276

สาระการเรยนรและผลการเรยนร

สาระการเรยนร ผลการเรยนร ความเปนมาความหมายและประโยชนลกษณะและรปแบบ ของการยอมผาดวยสธรรมชาต

1. มความรความเขาใจเกยวกบความเปนมาความหมายประโยชนลกษณะและรปแบบ ของการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. สามารถสอความหมายขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได

สยอมจากพช สยอมจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพช

3. สามารถบอกชนดของพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได 4. สามารถส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 5. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจากการส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน 6. สามารถจ าแนกประเภทของพชแตละชนดตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 7. สามารถบอกชนดของสตวและวสดทไมใชพช ทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได 8. สามารถส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอม จากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 9. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจากการส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน

คณสมบตทางกายภาพและคณสมบตทางเคมของสยอม

10. สามารถบอกคณสมบตทางกายภาพและคณสมบตทางเคมของสยอมแตละชนดได 11. สามารถทดสอบคณสมบตทางกายภาพ และทางเคมของสยอมได

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

277

สาระการเรยนร ผลการเรยนร กระบวนการยอมสจากพช กระบวนการยอมสจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพช กระบวนการทางวทยาศาสตรในการยอมสจากธรรมชาต

12. สามารถบอกกระบวนการยอมสจากพชแตละชนดได 13. สามารถบอกกระบวนการยอมสจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพชแตละชนดได 14. สามารถบอกกระบวนการทางวทยาศาสตร ในการยอมสจากธรรมชาตได 15. สามารถปฏบตการยอมสจากธรรมชาตได อยางนอง 1 ชนด

ขอดของการยอมผาดวยสธรรมชาตและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาต

16. สามารถบอกขอดและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาตได 17. สามารถลงความคดเหนจากขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 18. มจตวทยาศาสตร

ค าอธบายรายวชา ศกษาวเคราะห อธบาย อภปราย ความเปนมา ความหมายและประโยชน ลกษณะและรปแบบของการยอมผาดวยสธรรมชาต ชนดของสยอมธรรมชาต ศกษาคณสมบตทางกายภาพและเคมของสยอมธรรมชาต กระบวนการยอม ขอดและขอจ ากดของภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทมในทองถนของตนเอง ศกษาเนอหา องคความร กระบวนการทางวทยาศาสตรโดยใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สงเสรมและอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ใหคงอยคกบทองถนอยางยงยน โดยการใชแหลงเรยนรในชมชนเปนฐานในการจดการเรยนร ทงแหลงขอมลขาวสารสารสนเทศ วทยากรภมปญญาทองถนหรอปราชญทองถน บานของปราชญทองถนทมการยอมผาดวยสธรรมชาต ซงจดเปนแหลงเรยนรประเภททรพยากรบคคล และกจกรรมทางสงคม ประเพณ และความเชอ

ผลการเรยนร 1. มความรความเขาใจเกยวกบความเปนมาความหมายประโยชนลกษณะและรปแบบของการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. สามารถสอความหมายขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 3. สามารถบอกชนดของพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

278

4. สามารถส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 5. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจากการส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน 6. สามารถจ าแนกประเภทของพชแตละชนดตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 7. สามารถบอกชนดของสตวและวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได 8. สามารถส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนร ในชมชนได 9. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจากการส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน 10. สามารถบอกคณสมบตทางกายภาพและคณสมบตทางเคมของสยอมแตละชนดได 11. สามารถทดสอบคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของสยอมได 12. สามารถบอกกระบวนการยอมรอนได 13. สามารถบอกกระบวนการยอมเยนได 14. สามารถบอกกระบวนการทางวทยาศาสตรในการยอมสจากธรรมชาตได 15. สามารถปฏบตการยอมสจากธรรมชาตไดอยางนอง 1 ชนด 16. สามารถบอกขอดและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาตได 17. สามารถลงความคดเหนจากขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 18. มจตวทยาศาสตร รวม 18 ผลการเรยนร

โครงสรางรายวชา หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 รวมใชเวลาเรยน 20 ชวโมงตอภาคเรยน ประกอบดวย หนวยการเรยนร 7 หนวยการเรยน ไดแก

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

279

สาระการเรยนร หนวยการเรยนร ผลการเรยนร จ านวนชวโมง

ความเปนมา ความหมายและประโยชนลกษณะและรปแบบของการยอมผาดวยสธรรมชาต

1. ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต

1. มความรความเขาใจเกยวกบความเปนมา ความหมาย ประโยชน ลกษณะ และรปแบบฃของการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. สามารถสอความหมายขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได

2

สยอมจากพชและสยอมจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพช

2. สยอมจากพช 3. สามารถบอกชนดของพชทน ามาท าสยอม จากธรรมชาตได 4. สามารถส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 5. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จากการส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน 6. สามารถจ าแนกประเภทของพชแตละชนดตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได

3

3. ชนดของสยอม 7. สามารถบอกชนดของสตวและวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได 8. สามารถส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 9. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจากการส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน

3

คณสมบตทางกายภาพและเคม

4. คณสมบต ของสยอม

10. สามารถบอกคณสมบตทางกายภาพ และคณสมบตทางเคมของสยอมแตละชนดได 11. สามารถทดสอบคณสมบตทางกายภาพ และทางเคมของสยอมได

2

กระบวนการยอมสจากพชจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพช

5. กระบวนการยอมผาดวยสธรรมชาต

12. สามารถบอกกระบวนการยอมรอนได 13. สามารถบอกกระบวนการยอมเยนได

3

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

280

สาระการเรยนร หนวยการเรยนร ผลการเรยนร จ านวนชวโมง

กระบวนการทางวทยาศาสตรในการยอมสจากธรรมชาต

6. กระบวนการยอมผาดวยสธรรมชาต

14. สามารถบอกกระบวนการทางวทยาศาสตรในการยอมสจากธรรมชาตได 15. สามารถปฏบตการยอมสจากธรรมชาตไดอยางนอง 1 ชนด

5

ขอดและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาต

7. ขอดและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาต

16. สามารถบอกขอด และขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาตได 17. สามารถลงความคดเหนจากขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 18. มจตวทยาศาสตร

2

แนวทางการจดการเรยนร หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 มแนวทางการจดการเรยนร ดงน 1. จดการเรยนรโดยใชแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน เปนการจดการเรยนรทใหผเรยนไดเขาไปเรยนรโดยตรงจากผเชยวชาญในชมชนดานการยอมผาดวยสธรรมชาต โดยอาศยความรวมมอจากชมชนและผเรยนจะเกดการเรยนรโดยตรงจากประสบการณจรง เหนของจรง ไดจบตองและทดลองปฏบตจรงตามกระบวนการทถกตองจากผเชยวชาญดานการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. จดกจกรรมการเรยนรโดยเนนประสบการณตรง มการปฏบตใหเกดความคดรวบยอด และสรางองคความรดวยตนเอง โดยใหนกเรยนเปนผคนควาหาความรดวยตนเอง จากแหลงเรยนร และใชความคดรวบยอดเพอใหไดองคความรตามทฤษฎการสรางองคความรดวยตนเอง (constructivist) โดยมขนตอน ดงน ขนท 1 ขนเชอมโยงประสบการณ (Connection) เปนขนรบความร ส ารวจ ท าความคนเคย ฝกหดและทดลองกบประสบการณใหมๆ ทผเรยนไดพบจากแหลงเรยนรในชมชนและวทยากรภมปญญาทองถนซงจะสงผลใหเกดแรงบนดาลใจในการทจะเรยนรเกยวกบสงนนมากขน โดยในขนนผเรยนจะไดรบหรอดดซมประสบการณใหม (assimilation) พรอมทงปรบประสบการณเกากบประสบการณทดดซมเขาไปใหม (accommodation) ผานการลงมอปฏบตตลอดเวลา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

281

ขนท 2 ขนสรางผลงาน (Construction) เปนขนน าความรหรอประสบการณมาใชในการสรางงานหรอแกปญหา ระหวางการท างานอาจจะตองปรบความคด และวธการท างานไปเปนระยะๆ ท าใหผเรยนประเมนตนเองไดวา ตนเองนนรหรอยงไมร รพอหรอยง โดยผเรยนจะตองปรบเพอสรางใหเกดความสมดลในองคความรทใชในการสรางงานหรอแกปญหา ซงเปนการเรยนรจากการปฏบตดวยตนเองและดวยวธการของตนเอง ซงจะท าใหเกดการรบ หรอดดซมประสบการณใหมและการปรบความแตกตางระหวางการสรางงานหรอแกปญหา อยตลอดเวลา ขนท 3 ขนน าเสนอ (Communication) เปนขนการน าเสนอ พด และอธบายถงผลงาน กระบวนการคด กระบวนการลงมอท างาน กระบวนการแกปญหาและความภาคภมใจของผเรยนทมตอผลงานทสรางขนมาเปนการท าใหผเรยนไดประจกษแกตวผเรยนเองวา ผเรยน มความร มทกษะเพมขนบางและมกระบวนการคดและกระบวนการแกปญหาอยางไร นอกจากนนยงเปนการสะทอนใหผสอนเหนถงองคความรใหมทผเรยนไดสรางขนดวยตนเอง ผานทางผลงาน และการน าเสนอของผเรยน 3. การจดตารางเวลาเรยน ควรยดหยนตามความเหมาะสมของชวงเวลาเรยน เพอสะดวกในการสอนเมอใชแหลงเรยนรในชมชน และวทยากรในชมชน ในการจดการเรยนรตามหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา ปท 5 ผสอนสามารถประยกตใชแนวการจดการเรยนรใหเหมาะสมไดตามสถานการณ โดยเนนการจดการเรยนรทเกยวกบการยอมผาดวยสธรรมชาตเปนตวตง ใชเนอหาวชาเปนตวประกอบ เปดโอกาสใหผเรยนไดคนพบความรเอง เนนกระบวนการคด การปฏบตจรงดวยตนเอง สามารถ ประยกตใชในชวตประจ าวนได อนจะน าไปสการเรยนรแบบยงยน

สอการเรยนรและแหลงการเรยนร การจดการเรยนรตามหลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ใชสอและแหลงเรยนรในชมชน ดงน 1. ภมปญญาทองถน ปราชญชาวบานทมความรความสามารถ มประสบการณ ในการยอมผาดวยสธรรมชาต 1.1 นางสระ แรถาย อยบานเลขท 428 หม 1 ต าบลทาแร อ าเภอเมอง จงหวดสกลนคร 1.2 นางอนมา เนองทอง กลมยอมผาอ าเภอกสมาลย จงหวดสกลนคร

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

282

2. แหลงเรยนรในชมชน ไดแก โรงยอมผาของนางสระ แรถายและปาชมชน หลงโรงเรยน 3. สอสงพมพตางๆ ไดแก แผนพบ วารสาร หนงสอพมพ ใบงาน ใบความร ทเกยวกบการยอมผาดวยสธรรมชาต 4. สออเลกทรอนกส เชน อนเทอรเนต วซด เปนตน 5. แหลงเรยนรในโรงเรยน ไดแก หองสมด หองคอมพวเตอรหองวทยาศาสตร

การประเมนผลหลกสตร ในการวดและประเมนผลการจดการเรยนรตามหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 ด าเนนการวดผล ประเมนผลตามสภาพจรง กอนการเรยนรและหลง การเรยนรดวยหลกสตรเสรม เปนการวดและประเมนในดานความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จตวทยาศาสตร และความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต วาอยในระดบใดและเมอน าผลการประเมนหลงการจดการเรยนรไปเปรยบเทยบกบ ผลการประเมนกอนการจดการเรยนรแลว จะชวยใหทราบวานกเรยนมพฒนาการขนเพยงใด นอกจากนนยงศกษาผลดานความพงพอใจของนกเรยน โดยมวธการ เครองมอ และเกณฑใน การวดและประเมนผล ดงน 1. วธการวดและประเมนผล 1.1 วดผลการเรยนรดานความรเกยวกบวทยาศาสตรในภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตของนกเรยนกอนและหลงการใชหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 1.2 วดผลการเรยนรดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนกอนและหลงการใชหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 1.3 วดผลการเรยนรดานจตวทยาศาสตรของนกเรยนกอนและหลงการใชหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชน เปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 1.4 วดความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต กอนและหลงการใชหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

283

1.5 วดความพงพอใจของนกเรยนตอการจดกจกรรมดวยหลกสตรเสรม กอนและหลงการใชหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 2. เครองมอทใชในการวดและประเมนผล 2.1 แบบทดสอบผลการเรยนรดานความรเกยวกบวทยาศาสตรในภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต 2.2 แบบทดสอบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2.3 แบบทดสอบจตวทยาศาสตรของนกเรยน 2.4 แบบวดความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต 2.5 แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการจดกจกรรมดวยหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 3. เกณฑการประเมน 3.1 คะแนนทดสอบผลการเรยนรดานความรเกยวกบวทยาศาสตรในภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตหลงการใชหลกสตรเสรมเพมขนกวากอนการใชหลกสตรเสรมและ ผานเกณฑรอยละ 80 3.2 คะแนนทดสอบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงการใชหลกสตรเสรมเพมขนกวากอนการใชหลกสตรเสรมและผานเกณฑรอยละ 80 3.3 คะแนนทดสอบจตวทยาศาสตรหลงการใชหลกสตรเสรมเพมขนกวากอนการใชหลกสตรเสรมและผานเกณฑรอยละ 80 3.4 ความพงพอใจของนกเรยนตอการจดกจกรรมดวยหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ไดระดบมากขนไป 3.5 เวลาเขาเรยนตามหลกสตรเสรมการเรยนร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาตทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ไดรอยละ 80 ขนไป

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

284

ตวอยางแผนการจดการเรยนร

หมายเหต กอนการจดการเรยนร 1 วน นกเรยนกลมตวอยางจะทดสอบกอนเรยน ดวยแบบทดสอบวดผลการเรยนรดานความร แบบทดสอบทกษะกระบวนการวทยาศาสตร แบบวดจตวทยาศาสตรและแบบวดความตระหนกในการอนรกษภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต เพอเกบขอมลของนกเรยน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

285

โครงสรางการจดการเรยนร

สาระการเรยนร หนวยการ

เรยนร ผลการเรยนร

จ านวนชวโมง

ความเปนมา ความหมายและประโยชนลกษณะและรปแบบของการยอมผาดวยสธรรมชาต

1. ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต

1. มความรความเขาใจเกยวกบความเปนมา ความหมาย ประโยชน ลกษณะ และรปแบบฃของการยอมผาดวยสธรรมชาต 2. สามารถสอความหมายขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได

2

สยอมจากพชและสยอมจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพช

2. สยอมจากพช

3. สามารถบอกชนดของพชทน ามาท าสยอม จากธรรมชาตได 4. สามารถส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 5. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จากการส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน 6. สามารถจ าแนกประเภทของพชแตละชนดตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได

3

3. ชนดของสยอม

7. สามารถบอกชนดของสตวและวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได 8. สามารถส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได 9. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจากการส ารวจวสดทไมใชพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน

3

คณสมบตทางกายภาพและเคม

4. คณสมบต ของสยอม

10. สามารถบอกคณสมบตทางกายภาพ และคณสมบตทางเคมของสยอมแตละชนดได 11. สามารถทดสอบคณสมบตทางกายภาพ และทางเคมของสยอมได

2

กระบวนการยอมสจากพชจากสตวและวสดธรรมชาตทไมใชพช

5. กระบวนการยอมผาดวยสธรรมชาต

12. สามารถบอกกระบวนการยอมรอนได 13. สามารถบอกกระบวนการยอมเยนได

3

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

286

สาระการเรยนร หนวยการเรยนร ผลการเรยนร จ านวนชวโมง

กระบวนการทางวทยาศาสตรในการยอมสจากธรรมชาต

6. กระบวนการยอมผาดวยสธรรมชาต

14. สามารถบอกกระบวนการทางวทยาศาสตรในการยอมสจากธรรมชาตได 15. สามารถปฏบตการยอมสจากธรรมชาตไดอยางนอง 1 ชนด

5

ขอดและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาต

7. ขอดและขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาต

16. สามารถบอกขอด และขอจ ากดของการยอมผาดวยสธรรมชาตได 17. สามารถลงความคดเหนจากขอมลตามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรได 18. มจตวทยาศาสตร

2

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

287

(ตวอยาง) แผนการจดการเรยนร หลกสตรเสรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ภมปญญาการยอมผาดวยสธรรมชาต

ทเนนแหลงเรยนรในชมชนเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร จ านวน 20 ชวโมง หนวยท 2 เรอง สยอมจากพช จ านวน 3 ชวโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. สาระส าคญ สยอมจากพช คอ สยอมทใชสวนตางๆ พช เชน ดอก ผล ใบ เปลอก เหงา หรอสวนอนๆ เปนวตถดบในการยอม ซงโดยสวนใหญจะใชวธการยอมรอน แตมเพยงบางชนดเทานนทใชวธการยอมเยน เชน สครามธรรมชาต พชแตละชนดจะใหสทแตกตางกน ขนอยกบชนดของโมเลกลของเมดสทอยในสวนประกอบของพช ซงพชทน ามาท าเปนสยอมธรรมชาตน มอยมากมายหลากหลายชนด ทงพชใบเลยงเดยวและพชใบเลยงค

2. จดประสงคการเรยนร ดานความร (K) 1. สามารถบอกชนดของพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตได 2. สามารถส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนได ดานทกษะ (P) 3. มทกษะการสงเกต จ าแนกประเภทและลงความคดเหนจากขอมล ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) 4. นกเรยนมความสนใจใฝร ความรบผดชอบ ความมเหตผล ความมระเบยบรอบคอบ ความมใจกวาง ความซอสตย

3. สาระการเรยนร 1. การจ าแนกชนดของพช 2. ชนดของพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาต 3. พชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

288

4. กจกรรมการเรยนการสอน ขนเชอมโยงประสบการณ (Connection) 1. ครและนกเรยนรวมกนทบทวน ความหมาย ของการยอมผาดวยสธรรมชาต ตอจากนนรวมกนอภปรายถงขอแตกตางของผาทยอมดวยสธรรมชาตและผาทยอมดวยสวทยาศาสตร 2. จากนนผสอนตงค าถามเพอใหผเรยนเกดปญหาเกยวกบการยอมผาจากสธรรมชาต ดงน - จะท าใหผามสสวยงามไดอยางไร (แนวค าตอบ น าไปยอมส) - สยอมผาไดมาอยางไร (แนวค าตอบ ไดมาจากธรรมชาตและจากการสงเคราะหขน) - สยอมจากธรรมชาตไดมาจากแหลงใดบาง (แนวค าตอบ จากคราม จากเปลอกไมชนดตางๆ จากสตวและจากโคลน ฯลฯ) - สยอมจากพชแตละชนด จะใหสเหมอนกนหรอตางกนอยางไร (ยงไมสรปค าตอบ) 3. แบงนกเรยนออกเปน 7 กลม กลมละ 4-5 คน (คละความสามารถทางการเรยน เกง 1 คน ปานกลาง 2-3 คน และออน 1 คน โดยครเปนผก าหนดรายชอไวลวงหนา โดยใหแตละกลมเลอกหวหนากลม 1 คน เลขานการกลม 1 คน และผทจะออกมารายงานหนาชน 1 คน ครใหนกเรยนศกษาใบความรเรองสยอมจากพช ท าความรจกกบสทไดจากพชและตอบค าถามทายกจกรรม ตอจากนนรวมกนเฉลยค าถามทายกจกรรมและสรปการยอมสทไดจากพช ขนสรางผลงาน (Construction) 4. ครใหนกเรยนปฏบตกจกรรมเรองมาส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนกนเถอะ ดวยการศกษานอกสถานทในปาชมชนหลงโรงเรยน ในกจกรรมนเนนใหนกเรยนปฏบตกจกรรมอยางอสระ โดยมครเปนผคอยใหความชวยเหลอเมอตองการ ขนน าเสนอ (Communication) 5. ครใหนกเรยนแตละกลมออกมาน าเสนอพชทน ามาท าสยอมผาดวยสธรรมชาตของกลมตนเอง โดยบอกถงชอของพช สทไดจากพช สวนของพชทน ามาสกดสธรรมชาตได ขอด ปญหาทพบในการท ากจกรรม และประสบการณทไดรบจากการท ากจกรรม ตอจากนนครและนกเรยนในหองเรยนรวมกนซกถามถงผลงานทน าเสนอ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

289

6. ครและนกเรยนรวมกนทบทวนถงปญหาทพบระหวางการออกส ารวจพช ทน ามายอมผาดวยสธรรมชาต (ปญหาทพบอาจคลายหรอแตกตางกน) ครใหกลมทพบปญหา ทนาสนใจเลาใหเพอนในหองเรยนฟงถงปญหาทพบ วธการแกปญหาทพบและผลการแกปญหา ตอจากนนครซกถามเพอเปนล าดบกระบวนการทใชในการแกปญหานน เชน ปญหาทนกเรยนพบคออะไร นกเรยนคดวาอะไรเปนสาเหตส าคญของปญหา นกเรยนมวธการแกปญหานนอยางไร นกเรยนรไดอยางไรวาปญหานนถกแกไขแลว 7. ครเปดโอกาสใหนกเรยนแตละกลมเสนอปญหาทตนพบเพอใหเพอนในชนเรยนรวมกนแกปญหาดงกลาว โดยใชกระบวนการแกปญหา 8. ครและนกเรยนรวมกนสรปความรและกจกรรมทงหมดทไดเรยนรในกจกรรมนแลวใหนกเรยนแสดงความคดเหนถงกจกรรมทไดเรยนรในบนทกการเรยนรประจ าหนวย การเรยนรท 2

5. สอการเรยนการสอนและแหลงเรยนร สอการสอน 5.1 ใบความร เรอง สยอมจากพช แหลงเรยนร 5.2 ปาชมชนหลงโรงเรยน

6. การวดและประเมนผล 6.1 วธการวดและประเมนผล

วธการ สงทประเมน ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะ

1. ตรวจประเมนผลงานกลม

การน าเสนอผลงาน การสงเกตพช เทคนคการส ารวจขอมล การลงขอมลจากการส ารวจ

พฤตกรรมการท างานกลม 2. ตรวจแบบทดสอบยอย

6.2 เครองมอทใชในการวดผลและการประเมนผล 6.2.1 แบบประเมนผลงานกลม 6.2.2 ใบงาน 6.2.3 แบบทดสอบยอย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

290

6.3 เกณฑการประเมนผล 6.3.1 เกณฑการประเมนระดบคณภาพจากแบบประเมนผลงานกลม 4 หมายถง ดมาก 3 หมายถง ด 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ปรบปรง 0 หมายถง ใชไมได 6.3.2 เกณฑการประเมนผลจากการท าแบบฝกหด รอยละ 80 ขนไป หมายถง ดมาก รอยละ 70-79 หมายถง ด รอยละ 60-69 หมายถง ปานกลาง รอยละ 50-59 หมายถง พอใช ต ากวารอยละ 50 หมายถง ไมผานเกณฑ 6.3.3 เกณฑการประเมนผลแบบทดสอบยอย นกเรยนท าแบบทดสอบยอยไดรอยละ 80 ขนไป จงถอวาผาน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

291

กจกรรมเรองมาส ารวจพชทน ามาท าสยอมจากธรรมชาตในแหลงเรยนรในชมชนกนเถอะ

ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความร เรอง สยอมจากพช แลวศกษานอกสถานท ในปาชมชนหลงโรงเรยน วามพชชนดใดบางทใหสธรรมชาตสามารถน ามายอมผาได โดยบอกชอของพช สทไดจากพช ชนดของผาทน ามายอมดวยสธรรมชาต สวนของพชทน ามา สกดสธรรมชาตได

กลมท............ชอกลม...............................................................................................................

สมาชกในกลม 1. …………………………………………………………………………………………… 2. …………………………………………………………………………………………… 3. …………………………………………………………………………………………… 4. …………………………………………………………………………………………… 5. ……………………………………………………………………………………………

ล าดบท

ชอพช สทไดจากพช เปนพชใบเลยง

เดยวหรอใบเลยงค

สวนของพชทน ามาสกดสธรรมชาต

1 2 3 4 5 6 7

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

292

แบบประเมนผลงานกลม เรอง ชนดของสยอม (สยอมจากพช)

ชอกลม .......................................................................................................................................... สมาชกกลม 1. ............................................................................................................................ 2. ............................................................................................................................ 3. ............................................................................................................................ 4. ............................................................................................................................ 5. ............................................................................................................................

ค าชแจง เขยนเครองหมาย ลงในชองใหตรงกบระดบคะแนน

ดาน สงทประเมน ระดบคะแนน

0 1 2 3 4 1. ความร การน าเสนอผลงาน

2. ทกษะ/กระบวนการ การสงเกตพช เทคนคการส ารวจขอมล การลงขอมลจากการส ารวจ

3. คณลกษณะ พฤตกรรมการท างานกลม

รวม

ลงชอ .....................................................ผประเมน วนท...........เดอน...............................พ.ศ. ................

เกณฑการประเมนผล และระดบคณภาพของงาน คะแนนรวม ระดบคณภาพของงาน ประเมนผลรวม 16-20 ดมาก ผาน 11-15 ด ผาน 6-10 พอใช ผาน 0-5 ปรบปรง ไมผาน การประเมนผลโดยรวม ผาน ไมผาน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

293

เกณฑการประเมน (แบบประเมนผลงานกลม)

1. ดานความร (การน าเสนอผลงาน) ระดบ 4 บอกสทไดจากพชทส ารวจ สวนของพชทน ามายอม และชนดของพชไดอยางถกตองทง 7 ชนด ระดบ 3 บอกสทไดจากพชทส ารวจ สวนของพชทน ามายอม และชนดของพชไดอยางถกตอง ตอบผดไมเกน 2 ขอ ระดบ 2 บอกสทไดจากพชทส ารวจ สวนของพชทน ามายอม และชนดของพชไดอยางถกตอง ตอบผดมากกวา 2 ขอ ระดบ 1 บอกสทไดจากพชทส ารวจ สวนของพชทน ามายอม และชนดของพชไดอยางถกตอง ตอบผดมากกวา 4 ขอ ระดบ 0 ไมสามารถตอบไดเลย

2. ดานทกษะ/กระบวนการ (ผลงานจากการท าใบงาน) ระดบ 4 ส ารวจชนดของพชทท าสยอมไดอยางถกตอง และชดเจนทง 7 ขอ ระดบ 3 ส ารวจชนดของพชทท าสยอมไดอยางถกตอง และชดเจนนอยกวา 7 ขอ ระดบ 2 ส ารวจชนดของพชทท าสยอมไดอยางถกตอง และชดเจนนอยกวา 4 ขอ ระดบ 1 ส ารวจชนดของพชทท าสยอมไดอยางถกตอง และชดเจนนอยกวา 2 ขอ ระดบ 0 ไมสามารถส ารวจชนดของพชไดเลย

3. ดานคณลกษณะ (พฤตกรรมการท างานกลม) ระดบ 4 ท างานเปนระบบ ทกคนมความสามคค รวมมอกนท างาน ระดบ 3 มนกเรยนบางคนไมสนใจท าใบงาน ระดบ 2 สมาชกในกลมครงหนงยงไมไดรวมงานกลม ระดบ 1 มนกเรยนบางคนท าใบงาน และไมสนใจกระตนใหเพอนท า ระดบ 0 ตางคนตางท า โดยไมมการปรกษากนเลย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

294

แบบทดสอบยอย กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 ใชประกอบแผนการจดการเรยนรท 2 เรอง ชนดของสยอม (สยอมจากพช)

จ านวนขอสอบ 5 ขอ (10 คะแนน) ใชเวลา 10 นาท ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนเตมค าในชองวางใหถกตอง

ขอ ชอพช สวนทน ามาท าสยอม สทไดจากการยอม

1 ยอ

2 คราม

3 ขนน

4 มะเกลอ

5 มะมวง

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

295

เฉลย

ขอ ชอพช สวนทน ามาท าสยอม สทไดจากการยอม

1 ยอ ราก สแดง

2 คราม ล าตน,ใบ สคราม

3 ขนน แกน สเหลอง

4 มะเกลอ ผล สด า

5 มะมวง ใบแก สเขยว

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

296

ใบความร เรอง สยอมจากพช

พชมอยมากมายหลากหลายชนด แตสามารถจดออกเปนประเภทได 2 ประเภทใหญๆ คอ พชใบเลยงเดยวและพชใบเลยงค

ใชประกอบแผนการจดการเรยนรท 2

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

297

ตวอยางพชทน ามาท าสยอมธรรมชาตในชมชนของเรา

ภาพของพช ชอพช

สวนทน ามาท าสยอม

สทไดจากการยอม

ชนดของพช

ชอไทย : ยอ ชอวทยาศาสตร : Morinda citrifolia L.

ราก สแดง พชใบเลยงค

ชอไทย : คราม ชอวทยาศาสตร : Indigofera tinctoria

ล าตน, ใบ สคราม พชใบเลยงค

ชอไทย : ขนน ชอวทยาศาสตร : Artocarpus heterophyllus

แกน

สเหลอง พชใบเลยงค

ชอไทย : มะเกลอ ขอวทยาศาสตร : Diospyros mollis Griff.

ผล สด า พชใบเลยงค

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

298

ภาพของพช ชอพช

สวนทน ามาท าสยอม

สทไดจากการยอม

ชนดของพช

ชอไทย : มะมวง ชอวทยาศาสตร : Mangifera indica

ใบแก สเขยว พชใบเลยงค

ชอไทย : มะพราว ชอวทยาศาสตร: Cocos nucifera L.

กาบมะพราว น าตาล พชใบเลยงเดยว

ชอไทย : เพกา (ลนไม) ชอวทยาศาสตร:1 Oroxylum indicum (L.)

เปลอกล าตน สเขยว พชใบเลยงค

ชอไทย : สมอ ชอวทยาศาสตร : Terminalia chebula Retz.

เปลอก สแดง พชใบเลยงค

นอกจากพชตวอยางเหลาน ยงมพชอกหลากหลายชนดทมาสามารถน ามาท าสยอมผาจากธรรมชาตได

ค ำถำมชวนคด

เหตใดพชทน ำมำท ำสยอมธรรมชำตแตละชนดจงใหสทไมเหมอนกน และบำงชนดใหส

ยอมทแตกตำงจำกทมองเหนในตอนทยงเปนตนพช

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

299

แนวการตอบค าถามชวนคด (ขนอยกบวจารณญาณของครผสอน)

1. พชทน ามาท าสยอมผาจากธรรมชาต มทงพชทเปนใบเลยงเดยวและพชใบเลยงค 2. พชแตละชนดมสารใหสทแตกตางกน ท าใหไดสทไมเหมอนกน ซงสารใหสบางชนดเมอถกสกดออกมาจากสวนของพชแลว จะมสทแตกตางจากพชในตอนแรก

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร