ค าชี้แจงการใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สุขภาพเพื่อชีวิต · ความส าคัญของอาหาร

หนา 1

ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต รายวชาสขศกษา รหสวชา พ23103 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 ประกอบดวย ทงหมด 7 ชด ดงน

ชดท 1 เรอง อาหารตามวย ชดท 2 เรอง โรคและการเจบปวย ชดท 3 เรอง สขภาพในชมชน ชดท 4 เรอง การพฒนาสมรรถภาพทางกายเพอสขภาพ ชดท 5 เรอง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพและความรนแรง ชดท 6 เรอง เครองดมทมแอลกอฮอลกบสขภาพและการเกดอบตเหต ชดท 7 เรอง การชวยฟนคนชพ

ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต รายวชาสขศกษา รหสวชา พ23103 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 ชดท 1 เรอง อาหารตามวย ประกอบดวย

ค าชแจงเกยวกบการใชชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต ล าดบขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต ค าแนะน าการใชชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต สาระการเรยนร ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต จดประสงคการเรยนร ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต สาระส าคญ ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต แบบทดสอบกอนเรยน/แบบทดสอบหลงเรยน กจกรรมการเรยนร/ใบความร/ใบงาน เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน/เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน/เฉลยใบงาน

ค าชแจงการใช : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต

หนา 2

อานค าชแจงการใช

ท าแบบทดสอบกอนเรยน

ศกษาใบความร/ปฏบตกจกรรมระหวางเรยน

ท าใบงาน

ท าแบบทดสอบหลงเรยน

ไมผานเกณฑการประเมน

ผานเกณฑการประเมน

ล าดบขนตอนการใช : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต

หนา 3

ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต รายวชาสขศกษา รหสวชา พ23103 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 ชดท 1 เรอง อาหารตามวย เปนกจกรรมการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนฝกทกษะกระบวนการคดดวยตนเอง สงเสรมและพฒนาการคดวเคราะหโดยใหนกเรยนปฏบตกจกรรม ดงน 1. นกเรยนอานจดประสงคการเรยนรกอนลงมอศกษาชดกจกรรมการเรยนร

2. ท าแบบทดสอบกอนเรยน 10 ขอ 3. ศกษาและปฏบตกจกรรมการเรยนรพรอมกบท าความเขาใจเกยวกบ

เนอหาจากใบความรทกครงกอนลงมอท าใบงาน 4. ท าใบงาน อยางตงใจ และรอบคอบ โดยเนนความซอสตย 6. ตรวจค าตอบจากเฉลย 7. ท าแบบทดสอบหลงเรยน 8. ตรวจค าตอบของแบบทดสอบหลงเรยน 9. เมอเรยนจบในแตละเรอง บนทกผลทไดลงในแบบกรอกคะแนน เพอทราบ

ผลการเรยนและการพฒนา 10. เหนความส าคญของกจกรรมการเรยนรสขภาพเพอชวต ปฏบตกจกรรมศกษา

ใบความรไดอยางมประสทธภาพ

ค าแนะน าการใช : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต

หนา 4

สาระท 4 การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรค มาตรฐาน พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ ตวชวด ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5 สาระท 5 ความปลอดภยในชวต มาตรฐาน พ 5.1 ปองกนและหลกเลยงปจจยเสยง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ

อบตเหต การใชยา สารเสพตด และความรนแรง ตวชวด ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5 ความส าคญของอาหาร (มฐ.พ 4.1 ม.3/1) หลกการเลอกบรโภคอาหาร (มฐ.พ 4.1 ม.3/1) การก าหนดรายการอาหารทเหมาะสมกบวย (มฐ.พ 4.1 ม.3/1)

มาตรฐาน/ตวชวด : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต

สาระการเรยนร : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต

ชดท 1 เรอง อาหารตามวย

หนา 5

ดานความร (K)

1. นกเรยนอธบายความส าคญของอาหารได 2. นกเรยนจ าแนกหมอาหารทรบประทานในแตละมอได 3. นกเรยนอธบายหลกการบรโภคอาหารได 4. นกเรยนอธบายการก าหนดรายการอาหารทเหมาะสมกบวยได

ดานทกษะกระบวนการ (P) นกเรยนมทกษะในการปฏบตกจกรรมการเรยนรสขภาพเพอชวต

ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) นกเรยนเหนคณคา และความส าคญของสขภาพเพอชวต และมวนย ใฝเรยนร

มงมนในการท างาน ในการปฏบตกจกรรม

อาหารนบวาเปนปจจยส าคญในการด ารงชวต หากบคคลไดรบอาหารทเหมาะสมตามความตองการของรางกายในแตละวน และรจกก าหนดรายการอาหารใหเหมาะสม โดยค านงถงความประหยด และคณคาทางโภชนาการ ยอมสงผลใหบคคลมการเจรญเตบโต และมพฒนาการทด มสขภาพรางกายทแขงแรง สมบรณ สามารถด ารงชวตไดอยางมความสข

จดประสงคการเรยนร : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต

ชดท 1 เรอง อาหารตามวย

สาระส าคญ : ชดกจกรรมการเรยนร สขภาพเพอชวต ชดท 1 เรอง อาหารตามวย

หนา 6

แบบทดสอบกอนเรยน

1. พฤตกรรมใดตอไปนไมใชโภชนบญญต

ก. การกนอาหารครบ 5 หม ข. การดมนมสด ค. การดมน าชา กาแฟ ง. การออกก าลงกายเปนประจ า

2. ขอใดเปนการปฏบตตามธงโภชนาการ ก. ผสงอายควรกนเนอสตวใหมากๆ ข. ผใหญควรดมนมสด วนละ 1 แกว ค. เดกวยเรยนควรงดกนอาหารเชา ง. เดกวยรนควรกนอาหารประเภทวตามน

3. ถามอเชากนขาวตมแลว มอกลางวนควรกนอาหารตามขอใด จงจะตรงตามหลก โภชนบญญต ก. สมต า ข. สลดผก ค. กวยเตยว ง. ย าผลไม

ค าชแจง 1. แบบทดสอบฉบบนม 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน 2. แบบทดสอบนเปนแบบเลอกตอบ 3. ใหนกเรยนท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ โดยเลอกตวอกษร ก ข ค และ ง ทถกทสดเพยงขอเดยว

หนา 7

4. ขอใดไมใชหลกโภชนบญญต ก. กนพชผกและผลไมเปนประจ า ข. ดมนมใหเหมาะสมกบวย ค. กนเนอสตวตดมนมาก ๆ ง. หลกเลยงการกนอาหารทมรสจด

5. รายการอาหารใน 1 วน ขอใดเหมาะสมกบเดกวยเรยนมากทสด ก. น าเตาห ปาทองโก ย าวนเสน ข. ขาวตมกง สมต า ขาวหมกไก ค. ขาวไขเจยว ขาวขาหม ไขตน ง. โจกหมใสไข กวยเตยวผดซอว ขาวแกงเขยวหวานหม

6. ถาตองการใหการท างานของตอมไทรอยดเปนไปโดยปกตควรรบประทานอาหารในขอใด ก. ไขมน ข. ขาวเจา ค. ผก ผลไม ง. อาหารทะเล

7. น าเตาหและเตาเจยวจดอยในอาหารหลกหมใด ก. อาหารหลกหมท 1

ข. อาหารหลกหมท 2

ค. อาหารหลกหมท 3

ง. อาหารหลกหมท 5

8. ขอใดไมสมพนธกน

ก. อาหารหลกหมท 1 ใหสารอาหารประเภทโปรตน

ข. อาหารหลกหมท 2 ใหสารอาหารประเภทคารโบไฮเดรต

ค. อาหารหลกหมท 3 และ 4 ใหสารอาหารประเภทเกลอแร

ง. อาหารหลกหมท 5 ใหสารอาหารประเภทไขมนและคารโบไฮเดรต

หนา 8

9. ขอใดเปนปรมาณพลงงานทวยรนควรไดรบใน 1 วน ก. 1,400 – 1,700 กโลแคลอร ข. 1,800 – 2,300 กโลแคลอร ค. 1,800 – 2,350 กโลแคลอร ง. 1,850 – 2,450 กโลแคลอร

10. “จอย อาย 13 ป น าหนก 40 กโลกรม” จอยตองการพลงงานทจ าเปนใน 1 วน กกโลแคลอร ก. 1,812.60 กโลแคลอร ข. 1,852.63 กโลแคลอร ค. 1,912.60 กโลแคลอร ง. 1,952.63 กโลแคลอร

หนา 9

กระดาษค าตอบ

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนเตม 10 คะแนน

คะแนนทได ....... คะแนน

ชดท 1

หนา 10

อาหารเปนปจจยพนฐานส าคญทมประโยชนตอรางกาย และมความส าคญตอ การด ารงชวตของมนษยทกเพศ ทกวย เนองจากอาหารจะใหพลงงานและสรางเสรมความเจรญเตบโตแกรางกาย อกทงยงชวยควบคมการท างานของอวยวะตาง ๆ ภายในรางกาย

การรบประทานอาหารนบเปนสงส าคญทจ าเปนจะตองเรยนร เพอจะได

รบประทานอาหารทมประโยชน เหมาะสมกบความตองการในแตละวย อนเปนการสรางเสรม

สขภาพทด หางไกลจากโรคภยไขเจบ โดยอาหารนนมความส าคญทสามารถสรปไดดงน

1. ชวยใหรางกายเจรญเตบโตและซอมแซมสวนทสกหรอนบตงแตทอยในครรภ

มารดาจนกระทงคลอดออกมาเปนทารก และมการเจรญเตบโตขนเรอย ๆ หากไดรบ

สารอาหารทเหมาะสมกบความตองการของรางกายไปจนกระทงถงวยผใหญ

2. ชวยสรางเสรมภมตานทานโรคใหแกรางกาย ซงคนทรบประทานอาหารอยาง

ถกตองเหมาะสม และถกหลกโภชนาการนน รางกายจะสามารถตานทานโรคไดด เพราะม

ภมตานทานโรคทไดรบจากอาหาร และถามอาการเจบปวยเลกนอย ไมรนแรงมากนก

รางกายกสามารถรกษาตวเองได โดยไมตองไปพบแพทย

ใบความรท 1

เรอง ความส าคญของอาหาร

: ความส าคญของอาหาร

หนา 11

3. ชวยใหพลงงานและความอบอนแกรางกาย ซงเมอรบประทานอาหารเขาไปจะ

เกดการเผาผลาญ ท าใหมพลงงานความรอนเกดขน โดยพลงงานความรอนเหลานจะท า

หนาทใหความอบอนแกรางกาย

4. ชวยใหอวยวะตาง ๆ ภายในรางกายสามารถท างานไดตามปกต เนองจากแหลง

พลงงานของรางกายมาจากอาหาร หากไดรบสารอาหารทเหมาะสมกจะท าใหอวยวะตาง ๆ

สามารถท างานไดตามปกต เชน การท างานของตอมไทรอยด (Thyroid Gland) ซง

จ าเปนตองไดรบอาหารทมธาตไอโอดน (Iodine) ถารางกายไดรบธาตไอโอดนนอยเกนไป

กจะท าใหตอมไทรอยดผดปกตและเปนโรคคอพอกได เปนตน

อาหารหลก 5 หม เปนอาหารทมความส าคญตอรางกาย เนองจากใหสารอาหาร

ทจ าเปนตอรางกายเพอน าไปใชในชวตประจ าวน จงจ าเปนตองรบประทานอาหารใหครบ

5 หม และมความหลากหลายเพอใหไดรบสารอาหารทครบถวน

: อาหารหลก 5 หม

หมอาหาร ประเภทอาหาร หมท 1 เนอสตว นม ไข ถวเมลดแหง และผลตภณฑจากถวเมลดแหง

อาหารในกลมนจะใหสารอาหารโปรตน หมท 2 ขาว แปง น าตาล เผอก มน ขนมหรออาหารตาง ๆ ทท าจากแปง

อาหารในกลมนจะใหสารอาหารคารโบไฮเดรต หมท 3 ผกตาง ๆ อาหารในกลมนจะใหสารอาหารวตามนและเกลอแร

หมท 4 ผลไมตาง ๆ อาหารในกลมนจะใหสารอาหารวตามนและเกลอแร

หมท 5 ไขมน ซงไดจากไขมนจากพชและสตว อาหารในกลมนจะใหสารอาหารไขมน

อาหารหลก 5 หม

ทมา : ส านกโภชนาการ กระทรวงสาธารณสข

หนา 12

การรบประทานอาหารหลก 5 หม ควรรบประทานในสดสวนทเหมาะสม เนองจาก

อาหารแตละหมใหสารอาหารทแตกตางกน การรบประทานอาหารในหมใดหมหนงมาก

หรอนอยเกนไปจะท าใหเกดผลกระทบตอรางกายได เชน การรบประทานอาหารประเภท

ไขมนมากเกนไปจะท าใหเกดโรคอวน การรบประทานอาหารประเภทโปรตนนอยเกนไป

จะท าใหรางกายแคระแกรน

ภาพท 1 อาหาร 5 หม ทมาภาพ: https://sites.google.com/site/,5 ธนวาคม 2560

หนา 13


1. นกเรยนอธบายความส าคญของอาหารได 2. นกเรยนจ าแนกหมอาหารทรบประทานในแตละมอได

ดานทกษะกระบวนการ (P) นกเรยนมทกษะในการปฏบตกจกรรมการเรยนรสขภาพเพอชวต ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) นกเรยนเหนคณคา และความส าคญของสขภาพเพอชวต และมวนย ใฝเรยนร มงมนในการท างาน ในการปฏบตกจกรรม ขนตอนการปฏบตกจกรรมการเรยนร

1. นกเรยนศกษาใบความรท 1 เรอง ความส าคญของอาหาร 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4 - 5 คน โดยสมาชกในกลมคละความสามารถ เกง

ปานกลาง ออน 3. นกเรยนแตละกลมรวมกนสนทนาถงความส าคญของอาหาร 4. นกเรยนแตละกลมรวมกนสบคนความส าคญของอาหารจากแหลงการเรยนรอน ๆ

เพมเตม จากนนใหนกเรยนยกตวอยางอาหารทรบประทานใน 1 วน แลวพจารณาวาใน 1 วน รบประทานอาหารครบ 5 หมหรอไม สรปสาระส าคญจดท าเปนรายงาน สงคร

5. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนน าเสนอหนาชนเรยน และสรปผลการท ากจกรรม 6. นกเรยนท าใบงานท 1

กจกรรมการเรยนรท 1

หนา 14

ใบกจกรรมสวนประกอบของอาหาร

ชอ................................................................นามสกล...............................................เลขท.....................

ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนชออาหารทงสามมอ ทนกเรยนรบประทานใน 1 วนทผานมา ลงในชองสวนประกอบของอาหารแยกตามหม

มออาหาร รายการอาหาร

สวนประกอบของอาหาร

แยกตามหมอาหาร หม 1 หม 2 หม 3 หม 4 หม 5

เชา

กลางวน

เยน

หนา 15

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามทก าหนดใหสมบรณ (10 คะแนน) 1. ถานกเรยนจะเลอกบรโภคอาหารจ าพวกโปรตน นกเรยนควรเลอกทานอาหารประเภทใด (1 คะแนน)

2. ถารางกายไดรบธาตไอโอดนนอยเกนไป จะท าใหรางกายมความผดปกตหรอไม เพราะเหตใด (1 คะแนน)

3. สารอาหารประเภทใดชวยสรางเสรมความตานทานโรคใหแกรางกาย (1 คะแนน) 4. การรบประทานอาหารมความส าคญตอการด าเนนชวตของนกเรยนอยางไร (2 คะแนน)

1

ใบงานท

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนา 16

5. ใหนกเรยนยกตวอยางประเภทอาหารคารโบไฮเดรต อยางนอย 3 ชนด (2 คะแนน)

6. เพราะเหตใด นกเรยนควรรบประทานอาหารใหครบ 5 หม และรบประทานในสดสวน ทเหมาะสม ( 3 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนา 17

การจะมสขภาพทดไดนน การรบประทานอาหารนบเปนปจจยส าคญ ซงจ าเปน ตองมความร เพอจะไดเลอกบรโภคอาหารทมประโยชนใหไดสดสวนทเหมาะสมกบความตองการของรางกาย อนเปนการสรางเสรมสขภาพทดใหหางไกลจากโรคภยไขเจบ

การเลอกบรโภคอาหารใหถกหลกโภชนาการ เพอการสรางเสรมสขภาพทดนน

ทางกองโภชนาการ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ไดจดตงกลมท างาน โดยเชญ

นกวชาการทางดานอาหารและนกโภชนาการจากสถาบนตาง ๆ มารวมกนระดมความร

แสดงความคดเหน และรวบรวมขอมลตาง ๆ โดยไดก าหนดแนวคดและสอเพอน ามาใช

เปนสญลกษณใหเกดความเขาใจรวมกนของประชาชนตอการเลอกบรโภคอาหาร

เพอสขภาพทด ดงน

1. โภชนบญญต 9 ประการ เปนขอปฏบตในการบรโภคอาหารเพอสขภาพทด

ของคนไทย 9 ประการ ไดแก

1.1 รบประทานอาหารใหครบ 5 หม แตละหมใหหลากหลาย และหมนดแลน าหนกตว

1.2 รบประทานขาวเปนอาหารหลก สลบกบอาหารประเภทแปงเปนบางมอ 1.3 รบประทานพชผกใหมาก และรบประทานผลไมเปนประจ า 1.4 รบประทานปลา เนอสตวไมตดมน ไข และถวเมลดแหงเปนประจ า 1.5 ดมนมใหเหมาะสมตามวย


เรอง หลกการเลอกบรโภคอาหาร

: การเลอกบรโภคอาหารใหถกหลกโภชนาการ

หนา 18

1.6 รบประทานอาหารทมไขมนแตพอควร 1.7 หลกเลยงการรบประทานอาหารรสหวานจดและเคมจด 1.8 รบประทานอาหารทสะอาดปราศจากการปนเปอน 1.9 งด หรอลดเครองดมทมแอลกอฮอล 2. ธงโภชนาการ เปนสญลกษณทสอใหคนไทยเขาใจถงปรมาณและความ

หลากหลายของอาหารทควรรบประทานในแตละวน โดยเนนให “กนพอดและหลากหลาย”

ชนท 1 กลมขาวและแปง ควรรบประทานในปรมาณมากทสด โดยจะใหสารอาหารหลก คอ คารโบไฮเดรต

ชนท 2 กลมพชผกและผลไม ควรรบประทานในปรมาณมากรองลงมา เพอใหไดวตามน แรธาต และกากใยอาหาร

ชนท 3 กลมเนอสตว ไข ถว นม ควรรบประทานในปรมาณพอเหมาะ เพอใหไดโปรตน เหลก และแคลเซยม

ชนท 4 กลมน ามน น าตาลและเกลอ ควรรบประทานแตนอยเทาทจ าเปน

ภาพท 2 ธงโภชนาการ ทมาภาพ: http://www.thaitribune.org,5 ธนวาคม 2560

หนา 19

อาหารตามธรรมชาตนบเปนอาหารทมสารอาหารอยางเหมาะสม มแรธาตและ

วตามนทอยในธรรมชาต ซงรางกายสามารถยอยและดดซมไดงาย ตลอดจนปลอดภยจาก

สารปนเปอนและสารเคมตาง ๆ โดยหลกในการบรโภคอาหารตามธรรมชาต มดงน

1. บรโภคธญพชเตมรป โดยไมผานการขดส เชน ขาวกลอง หรอขาวซอมมอ

เพราะมใยอาหารทชวยใหการขบถายด นอกจากน วตามนเอ บ ซ และอ ทไดจากพชเตมรป

ยงสามารถชวยใหรางกายมระบบภมคมกนทด ไมกอใหเกดโรคภมแพไดงายอกดวย

2. หลกเลยงอาหารส าเรจรปทผานกระบวนการ เนองจากเปนอาหารทผาน

ขนตอนหรอกระบวนการผลตตาง ๆ เพอใหอาหารนนสามารถเกบไวไดนานโดยไมเกดการ

เนาเสย เชน อาหารบรรจกระปอง อาหารบรรจกลอง เปนตน โดยอาหารดงกลาวบางชนด

อาจใสสารกนบดเพอใหสามารถเกบไวไดนาน สารเจอปน หรอสารเคมอน ๆ รวมทง

สารพษทเขาสรางกายได ซงเปนสาเหตหนงทท าใหเกดโรคมะเรง และโรคอน ๆ ตามมา

ในภายหลง

3. เลอกบรโภคอาหารอนทรย หรออาหารชวจตทไมไดใชสารเคม เนองจากเปน

อาหารทคงสภาพตามธรรมชาตเดมไวไดมากทสด ไมตองผานการปรงแตง และยงคง

รสชาตเดมของอาหารไว เชน ผกปลอดสารพษ ขาวไมขดส พชผกออรแกนค เปนตน

: การเลอกบรโภคอาหารตามธรรมชาต

เกรดนาร

พชออรแกนค หรอ “พชอนทรย” เปนพชปลอดสารพษทไมไดปลกกบดน

แตปลกในน า ซงมสารอาหารตาง ๆ ทจ าเปนส าหรบการเจรญเตบโตของพชอย ท าให

พชไดรบสารอาหารลวน ๆ สงผลใหเจรญเตบโตไดเรวกวาการปลกพชดวยวธการทวไป

หนา 20

การสรางพฤตกรรมการบรโภคอาหารอยางถกตอง โดยการปรบเปลยนพฤตกรรม

การบรโภคนนนบวาเปนเรองยาก ซงตองพยายามอยางคอยเปนคอยไป โดยเลอกปฏบต

พฤตกรรมทถกตองอยางสม าเสมอ ไมรบประทานจบจบ และไมรบประทานมากจนเกนไป

เพอใหเปนนสยการบรโภคทดและกอใหเกดประโยชนแกรางกาย ซงการสรางพฤตกรรม

การบรโภคทถกตองนนมแนวทางการปฏบต ดงน

1. บรโภคอาหารครบ 3 มอ ซงพฤตกรรมการบรโภคอาหารทดจะสนบสนนให

บรโภคอาหารใหครบทง 3 มอ โดยเฉพาะอาหารมอเชาจดวาเปนอาหารมอส าคญทสดเมอ

เทยบกบอาหารมออน ๆ

: สรางพฤตกรรมการบรโภคอาหารทถกตอง

งงง

ภาพท 3 อาหารเชาเปนมอทส าคญ ทมาภาพ: http://www.pizzaandbake.com,5 ธนวาคม 2560

หนา 21

2. บรโภคอยางฉลาด ปจจบนคนไทยยงประสบปญหาโภชนาการอยมาก

เนองจากการมพฤตกรรมการบรโภคอาหารทไมถกตอง ซงการบรโภคอาหารทถกตองวธหนง

คอ การบรโภคอยางฉลาด ดงน

2.1 บรโภคพออมและพอด เชน ขาวสวย 1-2 ทพพ ผก 4-6 ชอน และน า

สะอาด 1-2 แกว เปนตน และทส าคญตองไมบรโภคอยางทง ๆ ขวาง ๆ

2.2 เลอกบรโภคอาหารทดมคณคาและมประโยชน ราคาไมจ าเปนตองแพง

เชน อาหารประเภทโปรตน อาจใชเตาห หรอเมลดถวแหงผสมรวมกบเนอสตว เลอก

บรโภคอาหารทมในทองถน ผกพนบานทสามารถหารบประทานไดงาย เปนตน

2.3 บรโภคผกผลไมไทยแทนของหวาน โดยเฉพาะผลไมตามฤดกาล ซงจะม

ราคาถก และควรเลอกผลไมทมน าตาลนอย มกากใยสง เชน ฝรง มะละกอ สม เปนตน

2.4 ลดการปรโภคอาหารแบบจบจบ โดยเฉพาะการบรโภคอาหารในมอดก

เพราะอาจท าใหเกดภาวะโรคอวนไดงาย

2.5 บรโภคน าสะอาดแทนน าอดลม หรอเครองดมทมรสหวานตาง ๆ

2.6 เมอบรโภคอาหารควรเคยวอาหารอยางชา ๆ อยารบรอน เพราะการเคยว

อาหารชา ๆ จะท าใหรสกอมเรวกวาการเคยวอาหารแบบปกต

ภาพท 4 การบรโภคอาหารทดมคณคาและมประโยชน ทมาภาพ: http://4chanfit.wikia.com/wiki/Clean_eating,5 ธนวาคม 2560

หนา 22

3. บรโภคอยางมสต การบรโภคอาหารเพอการมสขภาพทดนน จ าเปนจะตอง

บรโภคอยางมสต อยาตามใจปากมากเกนไป เพราะอาจสงผลเสยตอสขภาพได ซงม

หลกการ ดงน

3.1 สามารถทดลองอาหารแปลก ๆ ใหม ๆ ไดเสมอ เพอใหรางกายไดสมผส

กบรสชาตและสสนของอาหารทหลากหลายหมนเวยนกนไป โดยไมซ าซากจ าเจ แตทงนก

ควรค านงถงหลกโภชนาการดวยวาอาหารทรบประทานเขาไปนน ใหสารอาหารครบทง 5

หม และเพยงพอตอความตองการของรางกายหรอไม

3.2 บรโภคอาหารใหครบหมวดหมอยางพอด โดยมสดสวนของแปงและ

คารโบไฮเดรตรอยละ 40 ผกและผลไมรอยละ 35 โปรตนรอยละ 20 และไขมนรอยละ 5

จงจะไดสารอาหารครบทกหมวดหม

3.3 รจกควบคมอาหาร โดยการค านวณปรมาณแคลอรทกครงเมอรบประทาน

อาหารในแตละมอ หรอแตละวน เพอเปนการประเมนตนเองวาในวนหนง ๆ เราไดรบ

พลงงานจ านวนเทาใด เหมาะสมกบวยและเพยงพอตอความตองการของรางกายหรอไม

3.4 ระลกและมสตกบสงทก าลงบรโภค โดยพยายามเลอกทจะบรโภค และท า

อะไรทละอยาง ไมใชท าพรอมกน เชน การบรโภคอาหารขณะชมรายการโทรทศน หรอ

พดคยกน เพราะจะท าใหไมทราบปรมาณอาหารทบรโภคเขาไปวามมากนอยเพยงใด

3.5 ควรบรโภคอาหารตามมอใหเปนเวลา ไมใชเพราะความอยากอาหาร และ

ควรบรโภคอยางชา ๆ เพราะถายงบรโภคอาหารเรวเทาใดกจะยงท าใหบรโภคมากขน

หนา 23


นกเรยนอธบายหลกการบรโภคอาหารได ดานทกษะกระบวนการ (P) นกเรยนมทกษะในการปฏบตกจกรรมการเรยนรสขภาพเพอชวต ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) นกเรยนเหนคณคา และความส าคญของสขภาพเพอชวต และมวนย ใฝเรยนร มงมนในการท างาน ในการปฏบตกจกรรม ขนตอนการปฏบตกจกรรมการเรยนร

1. นกเรยนศกษาใบความรท 2 เรอง หลกการบรโภคอาหาร 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4 - 5 คน โดยสมาชกในกลมคละความสามารถ เกง

ปานกลาง ออน 3. นกเรยนแตละกลมรวมกนสนทนาถงหลกการบรโภคอาหาร 4. นกเรยนแตละกลมสรปสาระส าคญ และจดหาภาพประกอบ จดท าเปนปายนเทศ

5. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนน าเสนอหนาชนเรยน และสรปผลการท ากจกรรม

6. นกเรยนท าใบงานท 2


หนา 24

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามทก าหนดใหสมบรณ ( 10 คะแนน) 1. การเลอกบรโภคอาหารตามหลกโภชนบญญต 9 ประการ มขอดอยางไร (2 คะแนน)

2. ถานกเรยนจะเลอกบรโภคอาหารใหรางกายเจรญเตบโตอยางสมวย นกเรยนจะมหลกในการเลอกบรโภคอาหารอยางไร (2 คะแนน)

3. นกเรยนคดวาธงโภชนาการสามารถน าไปใชในการก าหนดรายการอาหารในแตละวนไดหรอไม เพราะเหตใด (2 คะแนน)

2

ใบงานท

ตอบ............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอบ............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนา 25

4. นกเรยนมความเหนอยางไร เมอพบวาปจจบนคนสวนใหญหนมาบรโภคอาหารเสรมมากกวาทจะเลอกบรโภคอาหารตามธรรมชาต (2 คะแนน)

5. ถาเพอนของนกเรยนมน าหนกตวไมไดมาตรฐานมาขอค าแนะน า นกเรยนจะมแนวทาง การสรางพฤตกรรมบรโภคอาหารทถกตองใหกบเพอนอยางไร (2 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนา 26

อาหารนบเปนสงทจ าเปนทส าคญตอการเจรญเตบโตและการท างานของอวยวะตาง ๆ ภายในรางกาย โดยการไดรบสารอาหารทเหมาะสมตามความตองการของรางกายในแตละวยนนจะสงผลท าใหรางกายเจรญเตบโตและมพฒนาการตามวยทเหมาะสม

การก าหนดรายการอาหารมอตาง ๆ ในแตละวน ควรมความหลากหลายสลบกนไป

ตามปรมาณอาหารของแตละชด ซงขนอยกบเพศ วย กจกรรมประจ าวน

และการออกก าลงกายของแตละบคคล โดยมหลกการ ดงน

1. ยดสดสวน ปรมาณ และความหลากหลายในแตละวน 2. ความพอดของอาหาร ปรมาณทเหมาะสมกบความตองการของรางกาย โดยยดน าหนกตามเกณฑ 3. รายการอาหารไมควรซ ากนในแตละมอของวน 4. ไมควรงดอาหารมอใดมอหนง แตควรเลอกรบประทานใหครบปรมาณและสดสวน 5. เลอกรบประทานอาหารใหเหมาะสมกบวย


เรอง การก าหนดรายการอาหารทเหมาะสมกบวย

: หลกการก าหนดรายการอาหาร

หนา 27

1. วยทารกตงแตแรกเกด – 1 ป

วยทารกเปนชวงทมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว จงควรไดรบอาหารทเหมาะสมทงชนดและปรมาณ เพอการเจรญเตบโตทางดานรางกายและพฒนาการทางสมองทด โดยระยะ 6 เดอนแรก อาหารทเหมาะสม คอ น านมแม เพราะมสารอาหารเหมาะสมตอการเจรญเตบโตทางดานรางกายและสมอง หลงจาก 6 เดอน ตองไดรบสารอาหารอนเพมเตม เพราะน านมอยางเดยวไมพอ และตองเปนอาหารทมคณภาพเพอใหพฒนาการทางดานรางกายและสมองอยางสมบรณ

: รายการอาหารทเหมาะสมในแตละวย

อาย ชนดของอาหาร ปรมาณอาหารใน 1 วน

แรกเกด – 6 เดอน น านมจากแมเพยงอยางเดยว

อาย 6 เดอน – 8 เดอน

น านมแม ขาวบด ไข เนอสตว ผกบด กลวยน าวาขด ไขมน

3 – 5 ชอนกนขาว (1 ชอนกนขาว = 10 กรม) 1 ฟอง (50 กรม) 1 – 2 ชอนกนขาว (1 ชอนกนขาว = 15 กรม) 1 – 2 ชอนกนขาว (1 ชอนกนขาว = 10 กรม) 2 ผล (1 ผล = 52 กรม) 1 ชอนชา

ตวอยางรายการอาหารส าหรบเดกแรกเกด – 1 ป

ทมา : https://www.s-momclub.com/th/lactating-mom,5 ธนวาคม 2560

หนา 28


อาย 9 เดอน – 12 เดอน

น านมแม ขาวบด ไข เนอสตว ผกบด กลวยน าวาขด ไขมน

5 ชอนกนขาว (1 ชอนกนขาว = 10 กรม) 1 ฟอง (50 กรม) 2 ชอนกนขาว (1 ชอนกนขาว = 15 กรม) 2 ชอนกนขาว (1 ชอนกนขาว = 10 กรม) 2 ผล (1 ผล = 52 กรม) 1 ชอนชา

ทมา : ส านกโภชนาการ กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2558

น านมแมมสารอาหารครบถวน ซงจะชวยสงเสรม พฒนาการและการเตบโตของทารกไดอยางมคณภาพ

หนา 29

2. วยเรยนกอนอาย 1 – 6 ป

วยกอนเรยนเปนชวงวยทมการเจรญเตบโตคอนขางรวดเรวแตชากวาวยทารก และยงตองดแลเรองการรบประทานอาหารอยางใกลชด เนองจากไมสามารถดแลตนเองไดเพยงพอ ปรมาณพลงงานโดยประมาณทเดกวยกอนเรยนควรไดรบใน 1 วน คอ อาย 1 – 3 ป 1,000 กโลแคลอร อาย 4 – 6 ป 1,300 กโลแคลอร


1 – 6 ป นม ขาว เนอสตว ผก ผลไม ไขมน

2 – 3 แกว 3 ทพพ 3 ชอนกนขาว รบประทานไดมากตามความตองการ 3 – 4 สวน (18 – 24 ค า หรอ 24 – 32 ค า) 1 ชอนชา

ตวอยางรายการอาหารส าหรบเดกวยกอนเรยน 1 – 6 ป


หนา 30

3. วยเรยน อาย 6 – 12 ป

วยเรยนเปนชวงวยทมการเจรญเตบโตของรางกายอยางชา ๆ ในตอนตน แตในชวงปลายจะมอตราการเจรญเตบโตของรางกายสง เนองจากตองเตรยมความพรอมเมอเขาสวยรน จงตองการอาหารเพอใหมพลงงานเพยงพอส าหรบการเจรญเตบโต และพฒนาการของสมอง ปรมาณพลงงานโดยประมาณทเดกวยเรยนควรไดรบใน 1 วน คอ เดกชาย อาย 6 – 8 ป 1,400 กโลแคลอร อาย 9 – 12 ป 1,700 กโลแคลอร เดกหญง อาย 6 – 8 ป 1,400 กโลแคลอร

อาย 9 – 12 ป 1,600 กโลแคลอร



1 – 2 แกว 6 – 8 ทพพ 6 – 8 ชอนกนขาว รบประทานไดมากตามความตองการ 3 – 6 สวน (18 – 24 ค า หรอ 36 – 48 ค า) 5 – 6 ชอนชา (18 – 24 ค า หรอ 36 – 48 ค า)

ตวอยางรายการอาหารส าหรบเดกวยเรยน อาย 6 – 12 ป


หนา 31

4. วยรน อาย 12 – 20 ป

วยรนเปนชวงวยทมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว มการท ากจกรรมตาง ๆ ทตองออกแรงอยเสมอ และเปนชวงวยทมการเปลยนแปลงของฮอรโมน จงตองการพลงงานและสารอาหารสง เพอใหรางกายมการเจรญเตบโตทสมบรณ ปรมาณพลงงานโดยประมาณ ทวยรนควรไดรบใน 1 วน คอ ผชาย อาย 12 – 16 ป 2,100 กโลแคลอร อาย 17 – 20 ป 2,300 กโลแคลอร ผหญง อาย 12 – 16 ป 1,800 กโลแคลอร

อาย 17 – 20 ป 1,850 กโลแคลอร



1 แกว 8 – 10 ทพพ 6 – 12 ชอนกนขาว รบประทานไดมากตามความตองการ 4 – 6 สวน (24 – 32 ค า หรอ 36 – 48 ค า) 6 – 8 ชอนชา

ตวอยางรายการอาหารส าหรบวยรน อาย 12 – 20 ป


หนา 32

5. วยผใหญ อาย 20 – 60 ป

วยผใหญเปนชวงวยทก าลงท างาน จ าเปนตองรบประทานอาหารใหหลากหลายและรบประทานใหพอด ทงนขนอยกบอาย เพศ และกจกรรม เพราะการไดรบพลงงานมากเกนไป และใชไมหมดจะเกดการสะสมและท าใหเปนโรคอวน ปรมาณพลงงานโดยประมาณทผใหญควรไดรบใน 1 วน คอ ผชาย อาย 20 – 30 ป 2,150 กโลแคลอร อาย 31 – 60 ป 2,100 กโลแคลอร ผหญง อาย 20 – 60 ป 1,750 กโลแคลอร


20 – 60 ป นมสด ขาว เนอสตว ผก ผลไม ไขมน


ตวอยางรายการอาหารส าหรบวยผใหญ อาย 20 – 60 ป


หนา 33

6. วยสงอาย อาย 60 ปขนไป

วยผสงอาย เปนวยทรางกายเสอมสภาพ ระบบอวยวะตาง ๆ ท างานไดไมดเหมอนเดม จงจ าเปนตองไดรบอาหารทมคณภาพ ยอยงาย และมปรมาณทเหมาะสม เพอใหรางกายแขงแรงและซอมแซมสวนทสกหรอของรางกาย ปรมาณพลงงานโดยประมาณทวยสงอายควรไดรบใน 1 วน คอ ผชาย อาย 60 – 70 ป 2,100 กโลแคลอร อาย 70 ปขนไป 1,750 กโลแคลอร ผหญง อาย 60 – 70 ป 1,750 กโลแคลอร อาย 70 ปขนไป 1,550 กโลแคลอร


60 ปขนไป นมพรองมนเนย ขาว เนอสตว ผก ผลไม ไขมน


ตวอยางรายการอาหารส าหรบวยสง อาย 60 ปขนไป


หนา 34

ในแตละวนเราจ าเปนตองทราบวาควรไดรบพลงงานในปรมาณเทาใดจงจะเหมาะสม

โดยใชคา BMR (Basal Metabolic Rate) คอ อตราการเผาผลาญของรางกายในแตละวน

โดยสตรในการค านวณมดงน

ปรมาณพลงงานทรางกายตองการใน 1 วน = BMR × น าหนกตว (กโลกรม) ×

BMR Factor (การประกอบกจกรรม)

: การค านวณพลงงานทรางกายควรไดรบใน 1 วน

เพศ อาย (ป) BMR (แคลอร/กโลกรม) BMR Factor ชาย 10 – 12

13 – 15 16 – 19 20 – 29 30 – 59 60 ขนไป

36.5 32.5 27.5 27.0 26.8 21.9

1.75 1.68 1.60 1.78 1.78 1.78

หญง 10 – 12 13 – 15 16 – 19 20 – 29 30 – 59 60 ขนไป

33.0 28.5 25.5 24.6 25.3 22.4

1.64 1.59 1.53 1.64 1.64 1.64

ตวอยาง ด.ญ.วาววา อาย 13 ป หนก 40 กโลกรม

ปรมาณพลงงานทรางกายตองการใน 1 วน = (28.5 × 40) × 1.59 = 1,812.60 กโลแคลอร

หมายเหต : ดตารางปรมาณแคลอรไดจาก http://www.healhcarethai.com/พลงงานและโปรตน/

หนา 35

ดานความร (K) นกเรยนอธบายการก าหนดรายการอาหารทเหมาะสมกบวยได ดานทกษะกระบวนการ (P) นกเรยนมทกษะในการปฏบตกจกรรมการเรยนรสขภาพเพอชวต ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) นกเรยนเหนคณคา และความส าคญของสขภาพเพอชวต และมวนย ใฝเรยนร มงมนในการท างาน ในการปฏบตกจกรรม ขนตอนการปฏบตกจกรรมการเรยนร

1. นกเรยนศกษาใบความรท 3 เรอง การก าหนดรายการอาหารทเหมาะสมกบวย 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4 - 5 คน โดยสมาชกในกลมคละความสามารถ เกง

ปานกลาง ออน 3. นกเรยนแตละกลมบอกอาหารทมมากในทองถนและรายการอาหารทสามารถน าอาหารชนดนนไปเปนสวนประกอบหลกได

4. นกเรยนแตละกลมชวยกนคดรายการอาหารมอกลางวนส าหรบนกเรยนในโรงเรยน โดยจ าแนกปรมาณพลงงานทไดรบตอ 1 คน 5. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนน าเสนอหนาชนเรยน และสรปผลการท ากจกรรม

6. นกเรยนท าใบงานท 3


หนา 36

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามทก าหนดใหสมบรณ ( 10 คะแนน) 1. “แกว อาย 15 ป หนก 48 กโลกรม” จงหาปรมาณพลงงานทรางกายตองการใน 1 วน(1 คะแนน)

2. หลกการก าหนดรายการอาหาร มหลกการอะไรบาง (2 คะแนน)

3. ใหนกเรยนยกตวอยางรายการอาหารทเหมาะสมส าหรบวยผใหญ ใน 1 วน (3 คะแนน)

3

ใบงานท

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนา 37

4. ถานกเรยนจะก าหนดรายการอาหารใหเหมาะสมกบตนเองใน 1 วน นกเรยนควรก าหนดรายการอาหารในแตละมออยางไร (4 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนา 38

แบบทดสอบหลงเรยน

1. พฤตกรรมใดตอไปนไมใชโภชนบญญต

ก. การกนอาหารครบ 5 หม ข. การดมนมสด ค. การดมน าชา กาแฟ ง. การออกก าลงกายเปนประจ า

2. “จอย อาย 13 ป น าหนก 40 กโลกรม” จอยตองการพลงงานทจ าเปนใน 1 วน กกโลแคลอร ก. 1,812.60 กโลแคลอร ข. 1,852.63 กโลแคลอร ค. 1,912.60 กโลแคลอร ง. 1,952.63 กโลแคลอร

3. ขอใดไมสมพนธกน

ก. อาหารหลกหมท 1 ใหสารอาหารประเภทโปรตน

ข. อาหารหลกหมท 2 ใหสารอาหารประเภทคารโบไฮเดรต

ค. อาหารหลกหมท 3 และ 4 ใหสารอาหารประเภทเกลอแร ง. อาหารหลกหมท 5 ใหสารอาหารประเภทไขมนและคารโบไฮเดรต

ค าชแจง 1. แบบทดสอบฉบบนม 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน 2. แบบทดสอบนเปนแบบเลอกตอบ 3. ใหนกเรยนท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ โดยเลอกตวอกษร ก ข ค และ ง ทถกทสดเพยงขอเดยว

หนา 39

4. ขอใดไมใชหลกโภชนบญญต ก. กนพชผกและผลไมเปนประจ า ข. ดมนมใหเหมาะสมกบวย ค. กนเนอสตวตดมนมาก ๆ ง. หลกเลยงการกนอาหารทมรสจด

5. ขอใดเปนปรมาณพลงงานทวยรนควรไดรบใน 1 วน ก. 1,400 – 1,700 กโลแคลอร ข. 1,800 – 2,300 กโลแคลอร ค. 1,800 – 2,350 กโลแคลอร ง. 1,850 – 2,450 กโลแคลอร

6. รายการอาหารใน 1 วน ขอใดเหมาะสมกบเดกวยเรยนมากทสด ก. น าเตาห ปาทองโก ย าวนเสน ข. ขาวตมกง สมต า ขาวหมกไก ค. ขาวไขเจยว ขาวขาหม ไขตน ง. โจกหมใสไข กวยเตยวผดซอว ขาวแกงเขยวหวานหม

7. ถาตองการใหการท างานของตอมไทรอยดเปนไปโดยปกตควรรบประทานอาหารในขอใด ก. ไขมน ข. ขาวเจา ค. ผก ผลไม ง. อาหารทะเล

8. ขอใดเปนการปฏบตตามธงโภชนาการ ก. ผสงอายควรกนเนอสตวใหมาก ๆ ข. ผใหญควรดมนมสด วนละ 1 แกว ค. เดกวยเรยนควรงดกนอาหารเชา ง. เดกวยรนควรกนอาหารประเภทวตามน

หนา 40

9. น าเตาหและเตาเจยวจดอยในอาหารหลกหมใด ก. อาหารหลกหมท 1

ข. อาหารหลกหมท 2

ค. อาหารหลกหมท 3

ง. อาหารหลกหมท 5

10. ถามอเชากนขาวตมแลว มอกลางวนควรกนอาหารตามขอใด จงจะตรงตามหลก โภชนบญญต ก. สมต า ข. สลดผก ค. กวยเตยว ง. ย าผลไม

หนา 41

กระดาษค าตอบ

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนเตม 10 คะแนน

คะแนนทได ....... คะแนน

ชดท 1

หนา 42

ภาคผนวก

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

เฉลยใบงาน

เอกสารอางอง

หนา 43

แบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง

1 1

2 2

3 3

4 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 10

เฉลย แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

หนา 44

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามทก าหนดใหสมบรณ ( 10 คะแนน) 1. ถานกเรยนจะเลอกบรโภคอาหารจ าพวกโปรตน นกเรยนควรเลอกทานอาหารประเภทใด (1 คะแนน)

2. ใหนกเรยนยกตวอยางประเภทอาหารคารโบไฮเดรต อยางนอย 3 ชนด (1 คะแนน)

3. สารอาหารประเภทใดชวยสรางเสรมความตานทานโรคใหแกรางกาย (1 คะแนน) 4. การรบประทานอาหารมความส าคญตอการด าเนนชวตของนกเรยนอยางไร (2 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

1

ใบงานท

เฉลย

เนอสตว นม ไข ถวเมลดแหง

แฮมเบอรเกอร เผอก มนฝรง

คารโบไฮเดรต

อาหารเปนปจจยส าคญในการด ารงชวตของมนษย การไดรบอาหารทถกสขลกษณะ มคณคาทางโภชนาการครบถวน และเพยงพอตอความตองการของรางกาย ยอมสงผลใหรางกายมการเจรญเตบโต และพฒนาการทด มสขภาพรางกายทแขงแรงสมบรณ สามารถด าเนนชวตไดอยางมความสข

หนา 45

5. ถารางกายไดรบธาตไอโอดนนอยเกนไป จะท าใหรางกายมความผดปกตหรอไม เพราะเหตใด (1 คะแนน)

6. เพราะเหตใด นกเรยนควรรบประทานอาหารใหครบ 5 หม และรบประทานในสดสวน ทเหมาะสม ( 3 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ม เพราะ จะท าใหตอมไทรอยดผดปกต และเปนโรคคอพอกได

เพราะ เนองจากอาหารแตละหมใหสารอาหารทแตกตางกน การรบประทานอาหารหมใดหมหนงมากหรอนอยเกนไปจะท าใหเกดผลกระทบตอรางกายได เชน การรบประทานอาหารประเภทไขมนมากเกนไปจะท าใหเกดโรคอวนการรบประทานอาหารประเภทโปรตนนอยเกนไปจะท าใหรางกายแคระแกรน

เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 1 ขอท 6 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน และอธบายตรงประเดนค าถาม - นกเรยนตอบค าถามไดถกตอง แตยงไมสมบรณครบถวน

3 คะแนน 2 คะแนน

- นกเรยนตอบค าถามไดตรงกบประเดนค าถามเปนบางสวน - นกเรยนตอบค าถามไมถกตอง


เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 1 ขอท 1, 2, 3 และ 5 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน 1 คะแนน

- นกเรยนตอบค าถามไมถกตอง 0 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 1 ขอท 4 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน และอธบายตรงประเดนค าถาม 2 คะแนน



หนา 46

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามทก าหนดใหสมบรณ ( 10 คะแนน) 1. การเลอกบรโภคอาหารตามหลกโภชนบญญต 9 ประการ มขอดอยางไร (2 คะแนน)

2. ถานกเรยนจะเลอกบรโภคอาหารใหรางกายเจรญเตบโตอยางสมวย นกเรยนจะมหลกในการเลอกบรโภคอาหารอยางไร (2 คะแนน)

3. นกเรยนคดวาธงโภชนาการสามารถน าไปใชในการก าหนดรายการอาหารในแตละวนไดหรอไม เพราะเหตใด (2 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอบ............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2

ใบงานท

เฉลย

ท าใหรางกายไดรบสารอาหารทหลากหลายโดยรบประทานอาหารแตละชนด หมนเวยนกนไป ไมรบประทานซ าเพยงไมกชนด กจะท าใหสขภาพดขน และเสรมสรางรางกายใหแขงแรง หางไกลจากโรคภย ไขเจบ

ค านงถงประโยชนและคณคาทจะไดรบจากการรบประทานอาหารในแตละมอ โดยก าหนดรายการอาหารทรบประทานในแตละมอใหครบทง 5 หม และมความหลากหลายไมจ าเจ

ได เพราะ ธงโภชนาการเปนสญลกษณทสอใหเขาใจถงปรมาณและความหลากหลายของอาหารทควรรบประทานในแตละวน

หนา 47

4. นกเรยนมความเหนอยางไร เมอพบวาปจจบนคนสวนใหญหนมาบรโภคอาหารเสรมมากกวาทจะเลอกบรโภคอาหารตามธรรมชาต (2 คะแนน)

5. ถาเพอนของนกเรยนมน าหนกตวไมไดมาตรฐานมาขอค าแนะน า นกเรยนจะมแนวทาง การสรางพฤตกรรมบรโภคอาหารทถกตองใหกบเพอนอยางไร (2 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

1, รบประทานอาหารใหครบ 3 มอ 2. บรโภคอาหารอยางฉลาด 3. บรโภคอยางมสต

เนองจากยคสมยเปลยนไป การบรโภคอาหารเสรมเปนอกทางเลอกหนง เพอใหความสะดวกสบายในการบรโภค แตทงนการรบประทานอาหารใหครบ 5 หม จะท าใหรางกายไดรบสารอาหารทครบถวนดวยเชนกน

เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 2 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน และอธบายตรงประเดนค าถาม 2 คะแนน



หนา 48

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามทก าหนดใหสมบรณ ( 10 คะแนน) 1. “แกว อาย 15 ป หนก 48 กโลกรม” จงหาปรมาณพลงงานทรางกายตองการใน 1 วน(1 คะแนน)

2. หลกการก าหนดรายการอาหาร มหลกการอะไรบาง (2 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3

ใบงานท

เฉลย

ปรมาณพลงงานทแกวตองการใน 1 วน คอ 2,175.12 กโลแคลอร

1. ยดสดสวน ปรมาณ และความหลากหลายในแตละวน 2. ความพอดของอาหาร ปรมาณทเหมาะสมกบความตองการของ

รางกายโดยยดน าหนกตามเกณฑ 3. รายการอาหารไมควรซ ากนในแตละมอของวน 4. ไมควรงดอาหารมอใดมอหนง แตควรเลอกรบประทานใหครบ

ปรมาณและสดสวน 5. เลอกรบประทานอาหารใหเหมาะสมกบวย

หนา 49

3. ใหนกเรยนยกตวอยางรายการอาหารทเหมาะสมส าหรบวยผใหญ ใน 1 วน (3 คะแนน)

4. ถานกเรยนจะก าหนดรายการอาหารใหเหมาะสมกบตนเองใน 1 วน นกเรยนควรก าหนดรายการอาหารในแตละมออยางไร (4 คะแนน)

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอบ............................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

มอเชา : ขาวตมกง 1 ถวย นมสด 1 แกว อาหารวาง : ขนมไข 2 ชนเลก น าสมคน 1 แกว มอกลางวน : ขนมจนแกงเขยวหวานไก 1 จาน อาหารวาง : ขาวตมมดไสกลวย 1 ค น าใบเตย 1 แกว มอเยน : ขาวกลอง 2 ทพพ น าพรกหนม 1 ถวย ผกใบเขยว 1 ถวยตวง แกงจดผกกาดขาว 1 ถวย ไขตม 1 ฟอง มะละกอ 6-8 ชนค า ฝรง ½ ผล

มอเชา : ขาวสวย 2 ทพพ ไขเจยว 1 ฟอง ผดพรกถวฝกยาวหมสบ 1 ถวย อาหารวาง : ขนมปงทาเนย 2 แผน นมสด 1 แกว มอกลางวน : กวยเตยวไก 1 ถวย กลวยบวชช 1 ถวย มอเยน : ขาวกลอง 3 ทพพ ย าวนเสน 1 ถวย แกงจดผกกาดขาว 1 ถวย

ผดผกรวม 1 ถวย สมเขยวหวาน 1 ผล มะละกอ 6-8 ชนค า กอนนอน : นมสด 1 แกว

หนา 50

เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 3 ขอท 3 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน และอธบายตรงประเดนค าถาม - นกเรยนตอบค าถามไดถกตอง แตยงไมสมบรณครบถวน




เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 3 ขอท 1 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน 1 คะแนน

- นกเรยนตอบค าถามไมถกตอง 0 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 3 ขอท 2 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน และอธบายตรงประเดนค าถาม 2 คะแนน



เกณฑการใหคะแนน ใบงานท 3 ขอท 4 - นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน อธบายเขาใจงายตรงกบประเดน

ค าถาม 4 คะแนน

- นกเรยนตอบค าถามไดถกตองครบถวน และอธบายตรงประเดนค าถาม - นกเรยนตอบค าถามไดถกตอง แตยงไมสมบรณครบถวน




หนา 51

กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.

กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด, 2551. ขวญขาว เผาไท. สขภาพดสรางได. กรงเทพ ฯ : ณ ดา ส านกพมพ. 2552 กตต ปรมตถผล และปรชา ไวยโภคา : รวมชดสาระการเรยนรพนฐาน “สขศกษา 3” ชวงชนท 3 ม.3, 2550. บรษท ส านกพมพเอมพนธ จ ากด

ราชบณฑตยสถาน. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ : นานมบคสพบลเคชนส, 2546.

สขภาพจต , กรม. กระทรวงสาธารณสข. คมอคลายเครยด (ฉบบปรบปรงใหม). กรงเทพฯ : โรงพมพองคกรสงเคราะหทหารผานศก. 2553

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระ การเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551.กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร แหงประเทศไทย จ ากด,2551.

อมาพร สทศนวรวฒ และคณะ .คมออาหารตามวยส าหรบทารกและเดก. กรงเทพฯ : บยอนด เอนเตอร ไพรซ, 2552.

เอกสารอางอง

Documents

ค าชี้แจงการใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สุขภาพเพื่อชีวิต · ความส าคัญของอาหาร